101 ปี หลวงปู่ดู่

หากเปนเร่ืองบังเอิญ คงไมสามารถเกิดเรื่องทำนอง
เดยี วกนั ไดห ลายครง้ั หลวงพอ บอกขอ สอบขา พเจา อกี เปน ครง้ั
ท่ี ๒ ครงั้ ที่ ๓ และครง้ั ท่ี ๔ ตา งกรรมตา งวาระกนั จนผลการ
สอบของขา พเจา ออกมาไดเ กรดเอ หลายวชิ า

ขา พเจา ไดพ จิ ารณาดแู ลว คดิ วา เรอ่ื งนหี้ ลวงพอ ตอ งการ
สอนอะไรบางอยา งใหแ กข า พเจา คงมใิ ชเ พยี งแคก ารบอกขอ สอบ
และกค็ งมใิ ชเ อาไวใ หข า พเจา นำมาเลา ใหห มคู ณะฟง เทา นนั้

ปรศิ นาธรรมจากนมิ ติ ครงั้ นี้ จะจรงิ หรอื เทจ็ ประการใด
พระธาตเุ สดจ็ มาจรงิ หรอื ไม หรอื หลวงพอ บอกขอ สอบจรงิ หรอื
ไม สำหรบั ขา พเจา แลว ถอื วา เปน ปาฏหิ ารยิ ท ห่ี ลวงพอ เมตตาให
บทเรยี นบทตอ มากบั ขา พเจา

เปน บทเรยี นทนี่ ำไปสู อนสุ าสนปี าฏหิ ารยิ  ใหข า พเจา
ไดม คี วามเขา ใจในธรรมมากขน้ึ และเปน สมั มาทฏิ ฐิ มากขน้ึ
ในเวลาตอ มา

151

๗๗

ตวั ประมาท

หลงั จากทห่ี ลวงพอ ไดบ อกขอ สอบใหข า พเจา ทราบ ครง้ั
แรกแลว ทา นกไ็ ดช ว ยขา พเจา ทำขอ สอบอกี เปน ครง้ั ท่ี ๒ ทที่ า น
ชว ยเหลอื ขา พเจา คราวนเ้ี ปน วชิ า พบ. ๒๘๓ วชิ าการบรหิ ารงาน
ผลิตซ่ึงมีอาจารยผูสอนหลายทาน ขอสอบมีหลายลักษณะ
ทงั้ บรรยาย เตมิ คำ ใหก ากบาทหนา ขอ ทถ่ี กู ตอ งทส่ี ดุ ฯลฯ

หลวงพอดูทานเคยสอนวิธีทำขอสอบแบบปรนัย (ให
กากบาทหนา ขอ ทถ่ี กู ตอ งทสี่ ดุ ) ใหข า พเจา วา เวลาทเี่ ราไมแ นใ จ
แทนทเี่ ราจะเดาสมุ หรอื ทเ่ี รยี กวา กาสง เดช เราจะไมท ำ อยา งนนั้
หลวงพอทานสอนใหขาพเจาหลับตาและนึกถึงหลวงพอทวด
(หลวงพอ ทวด เหยยี บนำ้ ทะเลจดื ) แลว กราบเรยี นถามทา น

ขณะทอี่ ยใู นหอ งสอบ เมอ่ื ขา พเจา ทำขอ สอบเสรจ็ แต
เวลายังไมหมด และยังมีขอสอบประเภทกากบาทเหลืออีก
ประมาณ ๑๐ ขอ ทข่ี า พเจา ไมแ นใ จ ขา พเจา ไมร อชา นกึ ถงึ ที่
หลวงพอ สอนทนั ที คอ ยๆ พจิ ารณาทลี ะขอ หากขอ ใดถกู ตอ ง
เมอ่ื ขา พเจา เอาปากกาจมิ้ ไปทต่ี วั เลอื ก จะเกดิ เปน แสงสวา งขนึ้
ทนั ที แตถ า ไมถ กู ตอ ง กจ็ ะมดื และไมม แี สงสวา ง

152

ขา พเจา ทำขอสอบสว นทีเ่ หลอื ดว ยวธิ นี จ้ี นเสร็จเรียบ
รอ ยหลงั จากประกาศผลสอบออกมา ขา พเจา ไดเ กรด A เชน เคย
เดอื นตอ มา ขา พเจา ไดม โี อกาสนำเรอ่ื งนไ้ี ปเรยี นถวายใหห ลวง
พอทราบ ในคร้ังน้ันมีเพ่ือนของขาพเจาซึ่งเรียนอยูใน
มหาวิทยาลัยอีกแหงหนึ่งมากราบหลวงพอดวยเชนกัน เพื่อน
ขาพเจาคนนี้ไดฟงเร่ืองท่ีขาพเจาเลาถวายหลวงพอ เขาจึงได
กราบเรยี นหลวงพอ วา

ผมไดทำขอสอบกากบาทแบบนี้เหมือนกัน ขอสอบมี
๑๐๐ ขอ พอเขา หอ งสอบผมกห็ ลบั ตานกึ ถงึ หลวงพอ ขอใหช ว ย
ทำขอ สอบดว ย จากนน้ั กท็ ำขอ สอบโดยใชว ธิ หี ลบั ตาเชค็ ทลี ะขอ
จนครบ ๑๐๐ ขอ ผลสอบออกมาปรากฏวา ได F คอื สอบตก
ทำไมเปน อยา งนคี้ รบั หลวงพอ เพอื่ นขา พเจา ถามหลวงพอ

หลวงพอมองหนาเพ่ือนของขาพเจาและเมตตาอบรม
เตอื นสตทิ งั้ เพอื่ นและขา พเจา วา

“แกไมพิจารณาใหดี นั่นแหละตัวประมาท จำไว
ตวั ประมาทนแี่ หละตวั ตาย”

ตรงกบั พระพทุ ธพจนท วี่ า ปมาโท มจั จโุ น ปทงั ความ
ประมาทเปน หนทางไปสคู วามตาย นน่ั เอง

153

๗๘

ของโกหก

มพี ระพทุ ธพจนว า
“บคุ คลใด เหน็ สงิ่ อนั ไมเ ปน สาระวา เปน สาระ และเหน็
สง่ิ อนั เปน สาระวา ไมเ ปน สาระ บคุ คลนนั้ มคี วามดำรผิ ดิ ประจำใจ
ยอ มไมอ าจพบสาระได
สว นบคุ คลใด เหน็ สง่ิ อนั เปน สาระวา เปน สาระ สงิ่ อนั
ไมเ ปน สาระวา ไมเ ปน สาระ บคุ คลนนั้ มคี วามดำรถิ กู ประจำใจ
ยอ มสามารถพบสง่ิ อนั เปน สาระ”
เรอ่ื งราว เหตกุ ารณ บคุ คล สตั ว สง่ิ ของตา งๆ ทผี่ า น
เขา มาในชวี ติ ของเรานน้ั
สรรพสงิ่ ลว นเปลย่ี นแปลง ไมค งที่ และไมส ามารถคงอยู
ตลอดไป
หากเรารจู กั สงั เกต ฝก หดั พจิ ารณาหาเหตหุ าผล จนใจ
คนุ เคยกบั ความเหน็ ตามความจรงิ
เราจะเหน็ ถงึ ความเปลยี่ นแปลง ทงั้ บคุ คลและสง่ิ ของ
ทกุ อยา งรอบตวั เราไดไ มย ากนกั

154

๗๙

ถึงวัดหรือยัง

ธรรมะเปน สงิ่ ทมี่ อี ยรู อบๆ ตวั เราทกุ ๆ คน เพยี งแตว า
เราจะสามารถมองเหน็ และนำมาพจิ ารณาไดแ คไ หนอยา งไร ใน
สมยั พทุ ธกาล ทา นหมอชวี กโกมารภจั จ แพทยป ระจำองคพ ระ
พทุ ธเจา ของเรา สมยั ทศี่ กึ ษาอยกู บั อาจารยท ศิ าปาโมกข กอ น
จะสำเรจ็ วชิ าการแพทย ทา นใหถ อื เสยี มไป เทยี่ วหาดวู า มสี งิ่ หนง่ึ
สง่ิ ใดทใ่ี ชเ ปน ยาไมไ ด ใหน ำมาให โดยใหไ ปเทยี่ วหา ๔ วนั วนั ละ
ทศิ ทศิ ละ ๑ โยชน รอบเมอื งตกั ศลิ า ทา นหมอชวี กรบั คำสงั่
อาจารยแลวถือเสียมไปเที่ยวหาตามคำสั่งของอาจารย ก็ไมได
พบเหน็ สงิ่ ใดทไ่ี มใ ชย าเลย เมอื่ กลบั มาแลว เขา พบอาจารย แจง
ความนนั้ ใหท ราบ อาจารยจ งึ กลา ววา เธอเรยี นวชิ าแพทยส ำเรจ็
แลว ความรเู ทา นพ้ี อเพยี งทเ่ี ธอจะใชเ ปน อาชพี ไดแ ลว

ตน ไมท กุ ชนดิ หนิ ดนิ แรต า งๆ มคี ณุ คา สามารถนำมา
เทยี บเปน ยาไดฉ นั ใด บคุ คลผมู คี วามฉลาดกฉ็ นั นน้ั รอบๆ ตวั เรา
ทุกส่ิงทุกอยางไมวาคน สัตว สิ่งของ เรื่องราวเหตุการณใดๆ
กต็ ามทเี่ กดิ ขนึ้ และผา นเขา มาในชวี ติ ประจำวนั ของเรานนั้ ไมม ี
เรอื่ งใด ทไี่ มส ามารถนำมาพจิ ารณาใหเ ปน ธรรมะไดเ ลย

155

พระพทุ ธเจา ทา นสอนใหเ รามคี วามเขา ใจในโลกธรรม
ทงั้ ๘ อยา ง ไดแ ก

ไดล าภ เสอื่ มลาภ
ไดยศ เสอื่ มยศ
ไดร บั ความสขุ ประสบกบั ความทกุ ข
มคี นสรรเสรญิ และมคี นนนิ ทา
...ถาใจเปรียบเหมือนน้ำน่ิง เมื่อใจเรากระทบกับ
โลกธรรม ๘ อยา งนแ้ี ลว กระเพอื่ มไหวไปตามอารมณ กเ็ ปน โลก
แตถ า พจิ ารณาอยา งมสี ตจิ นเทา ทนั โลกธรรม ๘ อยา งแลว ไมซ ดั
สา ยไปตามอารมณท งั้ หมดนี้ ใจกเ็ ปน ธรรมอยโู ดยตลอด
ธรรมะแทอ ยทู ใี่ จ มใิ ชท ว่ี ดั พระสงฆ หรอื คมั ภรี ใ บลาน
ทล่ี ว นเปน ศาสนสถาน ศาสนบคุ คล หรอื ศาสนวตั ถุ เทา นนั้ หาก
เราเขา ใจไดอ ยา งน้ี ศาสนธรรมอนั เปน สง่ิ สำคญั ทส่ี ดุ กจ็ ะเกดิ ขน้ึ
ทต่ี วั เรา เมอื่ นนั้ เรากจ็ ะเขา ใจคำวา พระทคี่ ลอ งใจ มใิ ช พระที่
คลอ งคอ
หลวงพอ ดู ทา นสรปุ เรอ่ื งนใ้ี หข า พเจา ฟง วา
“ถงึ แกมาวดั แตใ จยงั มโี กรธ โลภ หลง ไปตาม ๘
อยา งทวี่ า นี้ แกยงั มาไมถ งึ วดั แตถ า แกอยบู า นหรอื ทไ่ี หนๆ
แตไ ม โกรธ ไมโ ลภ ไมห ลง ไมม ี ๘ อยา งนมี่ ากวนใจ ขา วา แก
มาถงึ วดั แลว ”

156

๘๐

รางวลั ทนุ ภมู พิ ล

เม่ือป พ.ศ.๒๕๒๗ ขณะท่ีขาพเจากำลังศึกษาอยูท่ี
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร มีเหตุการณหน่ึงซึ่งหลวงปูทวดได
เมตตาใหความชวยเหลือจนขาพเจาไมมีวันที่จะลืมไปไดคือวัน
หน่ึงขาพเจาไดทราบขาววา ทางมหาวิทยาลัยจะมีการจัด
ประกวดการเขยี นเรยี งความในหวั ขอ เรอื่ ง “พระบาทสมเดจ็ พระ
เจา อยหู วั ภมู พิ ลอดลุ ยเดชกบั พทุ ธศาสนาในสงั คมไทย”

ขา พเจา เกดิ ความสนใจทจ่ี ะเขยี นเรยี งความดงั กลา วขน้ึ
มาทันที แตก็ไมแนใจตนเองวาจะมีความสามารถเขียนไดดีสัก
เพียงใด เมื่อขาพเจาตัดสินใจแนนอนแลววาจะเขียน จึงไดมา
กราบพระ ระลกึ ถงึ พระคณุ ครบู าอาจารย และอาราธนาหลวงปู
ทวดและหลวงพอ ดเู พอื่ ขอความชว ยเหลอื จากทา นใหง านเขยี น
ชนิ้ นส้ี ำเรจ็ ลลุ ว งไปดว ยดี ขณะทข่ี า พเจา กำลงั นกึ อธษิ ฐานอยใู น
หอ งพระเพยี งลำพงั น้ี กบ็ งั เกดิ นมิ ติ เปน หลวงปทู วดทา นเดนิ ออก
มาจากโตะหมูบูชามาหาขาพเจา ขาพเจาแลเห็นภาพตัวเอง
นั่งคุกเขา หมอบตัวลง และหงายฝามือท้ังสองย่ืนไปขางหนา
เบอื้ งหนา ขา พเจา แลเหน็ เปน ภาพหลวงปทู วดยนื สวดมนตใ หพ ร

157

พรอ มกบั เปา ลงทม่ี อื ทง้ั สองของขา พเจา ในนมิ ติ นน้ั ขา พเจา เหน็
เปน อกั ขระโบราณอยเู ตม็ สองฝา มอื ขา พเจา จงึ กราบเรยี นถาม
หลวงปทู วดวา “อะไรหรอื ขอรบั ” ทา นตอบสนั้ ๆ วา “ความรู ”
จากนนั้ ทา นกห็ นั หลงั เดนิ กลบั หายลบั เขา ไปในโตะ หมบู ชู า

ขาพเจาปล้ืมปติมาก และเกิดเปนกำลังใจอยางย่ิงใน
การเขยี นหนงั สอื ครง้ั นน้ั และไดใ ชเ วลากวา สามเดอื น จงึ เขยี น
เรยี งความแลว เสรจ็ ขณะทเี่ ขยี นหากตดิ ขดั อะไร เมอ่ื นกึ ถงึ หลวง
ปทู วด จะเหมอื นทา นชว ยดลใจใหส ามารถเขยี นตอ ได จะคน ควา
หรอื หาขอ มลู อา งองิ ใด ๆ กไ็ มต ดิ ขดั เลย เปน เรยี งความเรอื่ งยาว
ขนาดมากกวา ๓๐ หนา กระดาษพมิ พด ดี ซงึ่ นบั เปน งานเขยี นที่
ยาวที่สุดในชีวิตของขาพเจาเลยทีเดียว เมื่อทางมหาวิทยาลัย
ประกาศผลการประกวดเรยี งความ งานเขยี นของขา พเจา เปน งาน
เขยี นชนิ้ เดยี วในปน น้ั ทไ่ี ดร บั พระราชทานรางวลั ทนุ ภมู พิ ล โดยได
เขารับพระราชทานรางวัลเปนทุนการศึกษาจากพระหัตถของ
พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั ในวนั พระราชทานปรญิ ญาบตั ร

จากคนทไี่ มเ คยเขยี นหนงั สอื จากคนทไ่ี มเ คยสนใจงาน
ดา นขดี ๆ เขยี นๆ มากอ น จนมาไดร บั พระราชทานรางวลั ทนุ
ภูมิพล ไมเปนท่ีสงสัยเลยวาขาพเจาจะยินดีและดีใจเพียงใด
ขาพเจาขอกราบแทบเบ้ืองบาทของหลวงปูทวดและหลวงพอดู
ขอนมสั การดว ยความเคารพ...ดว ยเศยี ร... และ เกลา ...ทที่ ำฝน
ของขา พเจา ใหเ ปน จรงิ

158

๘๑

หลวงปูทวดชวยชีวิต

ความไมมีโรคเปนลาภอันประเสริฐ เปนคำสอนของ
พระพุทธองคท่ีใชไดทุกยุคทุกสมัย ความทุกขของคนเรานั้นมี
มากมายหลายเร่ืองหลายอยาง การเจ็บปวยดวยโรคเรื้อรังท่ี
เพยี รพยายามรกั ษาอยา งไรกไ็ มย อมหายสกั ที นกี่ เ็ ปน ความทกุ ข
ทท่ี รมานจติ ใจมากเรอ่ื งหนงึ่ ของมนษุ ยเ รา บทความทท่ี า นจะได
อา นตอ ไปนี้ เปน เรอื่ งของคณุ รตั นาภรณ อนิ ทรกำแหง ซง่ึ เขยี น
โดยเบญจะ ชนิ ปญ ชนะ จากหนงั สอื ขวญั เรอื น ไดเ ลา ไวด งั น้ี

คณุ รตั นาภรณ อนิ ทรกำแหง เปน ศลิ ปน ดาราทเ่ี ดน
ดงั ในอดตี และยงั มผี ลงานอยถู งึ ทกุ วนั นี้ ชวี ติ จรงิ ของศลิ ปน ทา น
น้ีไดผานอุปสรรคมาแลวอยางมากมาย ต่ืนเตนเราใจยิ่งกวา
ภาพยนตท เ่ี ธอแสดง และเมอ่ื ถงึ บทเศรา แลว เศรา สลดจนตอ ง
ฆา ตวั ตาย เมอื่ หลายปก อ นคณุ รตั นาภรณ ไดเ กดิ ลม ปว ยเปน
อมั พาต ลกุ เดนิ ไมไ ด ไดไ ปรกั ษาตวั ทโ่ี รงพยาบาลมชี อ่ื แหง หนง่ึ
หมดเงนิ ไปรว ม ๒ แสนบาท แตไ มห าย และไมด ขี น้ึ เลย พอรู
ขา ววา ทไ่ี หนมหี มอเกง จะรบี ใหค นพาไป รกั ษาแลว กเ็ หมอื นเดมิ
รกั ษาไปจนทรพั ยส นิ เงนิ ทองเกอื บหมด โรครา ยทท่ี รมานเพราะ

159

ลกุ เดนิ ไมไ ดก ย็ งั ทรมานใจอยู เปน เชน นอ้ี ยนู านถงึ ๗ เดอื น
ฆาตัวตายดีกวา คนเราเมื่อหมดหนทางไมมีทางออก

กต็ อ งคดิ สน้ั คนทตี่ อ งอยใู นสภาพทช่ี ว ยตวั เองไมไ ดเ ปน ระยะ
เวลานานๆ ตอ งอยแู ตใ นหอ งทแ่ี คบๆ จะทำอะไรกต็ อ งอาศยั ผู
อนื่ มนั นา เบอื่ หนา ยคบั แคน ใจยง่ิ นกั ตายซะจะดกี วา ชาตทิ แ่ี ลว
คงทำกรรมไวม าก ขอยอมชดใชก รรมแตเ พยี งเทา น้ี

น่ันเปนคำพูดของคุณรัตนาภรณ ท่ีนอยอกนอยใจใน
ชะตากรรมของตนเอง กอ นทจ่ี ะตดั สนิ ใจไปตาย ! เมอื่ ตดั สนิ ใจ
แลว จงึ เดนิ ทางทอ งเทย่ี วแบบสงั่ ลา อยากไปทไ่ี หนกไ็ ปชอบใจ
ทไ่ี หนกอ็ ยนู านหนอ ย เมอื่ ไปถงึ ภเู กต็ เกดิ ความเบอ่ื จงึ หลบไป
ชายหาดทไี่ มม คี นสง่ั บตุ รบญุ ธรรม (เพราะคณุ รตั นาภรณ หรอื
คณุ แดง ไมม บี ตุ ร) ใหไ ปซอื้ ขา วปลาอาหารทานกนั ทช่ี ายหาด

เมอ่ื ไมม ใี ครอยแู ลว คณุ แดงจงึ ไดต งั้ จติ อธษิ ฐานตอ คณุ
พระศรรี ตั นตรยั โดยเฉพาะ หลวงพอ ทวด ทเี่ คารพนบั ถอื มาก
เพราะเคยไดป ระจกั ษใ นดา นอทิ ธฤิ ทธอิ์ ภนิ หิ ารจากการรอดตาย
มาแลว (ถงึ กบั ไดช กั ชวนคณุ สมบตั ิ เมทะนี ดารา ยอดนยิ มใน
อดตี ชว ยกนั สรา งพระเครอื่ งบชู าหลวงพอ ทวด ถวายใหว ดั ชา ง
ใหไ ปรนุ หนงึ่ ) ชว งนน้ั คณุ แดงไดต ง้ั จติ อธษิ ฐานตอ องคห ลวงพอ
ทวดไวว า

“ขณะนี้ลูกไดถูกโรครายเบียดเบียน ทนทุกขทรมาน
เปน เวลานานแลว วนั นไ้ี ดต ดั สนิ ใจขอลาตาย บญุ ใดทลี่ กู ไดท ำ

160

มาแลว ในอดตี ชาตกิ ด็ ี และในชาตนิ กี้ ด็ ี ลกู ขออทุ ศิ บญุ นน้ั ใหก บั
เจา กรรมนายเวรทไ่ี ดล ว งเกนิ กนั มา จะดว ยเจตนากด็ ี ไมเ จตนา
กด็ ี ขอใหห ลวงพอ ทวด ชว ยเปน สอื่ ไปบอกใหเ จา กรรมนายเวร
ตา ง ๆ มารบั ไปและอโหสกิ รรมใหล กู ดว ย และถา เมอ่ื ลกู ไดห มด
กรรมจรงิ แลว ขอใหห ลวงพอ ทวดไดเ มตตาสงเคราะหใ หห ายจาก
โรคภยั ในวนั นด้ี ว ย ถา ยงั ไมห าย ลกู ขอลาตายในบดั น”ี้

เมอ่ื จบคำอธษิ ฐานแลว คณุ แดงกล็ งมอื คลานกลงิ้ ตวั ลง
ทะเลไป เมอื่ เจอคลนื่ ซดั มา กก็ ลง้ิ กลบั ไปแตก ย็ งั กระเสอื กกระสน
คลานตอ ไป แลว กถ็ กู คลนื่ ซดั เขา ฝง อกี ตอ สกู บั คลน่ื เพอ่ื ทจี่ ะไป
ใหล กึ พอทจี่ ะจมน้ำแลว หายใจไมอ อก เปน เชน นอี้ ยู ครงึ่ ชวั่ โมง
จนบตุ รบญุ ธรรมกบั คนใชม าพบเหน็ ชว ยพยงุ ตวั ขน้ึ ฝง ขณะนน้ั
เหน่ือยจนไมไดสติ มาตกใจรูตัวเพราะเสียงตะโกนล่ันวา “แม
หายแลว ! แมห ายแลว !” ปาฏหิ ารยิ เ กดิ ขน้ึ แลว เพราะคณุ แดง
ยนื ไดแ ลว เดนิ ไดด ว ย หายจากโรครา ยแลว จากคณุ พระรตั น
ตรัยและหลวงพอทวดท่ีประทานให เนรมิตใหโดยใชเวลาสั้นๆ
จากการทตี่ อ งทนทรมานอยนู านถงึ ๗ เดอื น

นเี้ ปน อกี เรอ่ื งหนง่ึ ทขี่ า พเจา ขอฝากทา นผอู า นไว เปน
เครอ่ื งเจรญิ ศรทั ธา

161

๘๒

ทามากอ็ ตจิ

ทามาก็อตจิ หรือเจาสัตวเลี้ยงคอมพิวเตอรที่แสนจะ
ขอ้ี อ น ซง่ึ กำลงั แพรร ะบาดและเปน ทนี่ ยิ มเลย้ี งกนั ในหมนู กั เรยี น
นักศึกษา โดยเฉพาะอยางยิ่งที่ญ่ีปุนและในบานเรา จนทาง
โรงเรยี นตอ งหา มนกั เรยี นไมใ หน ำมาโรงเรยี น เพราะจะทำให
เสยี การเรยี น เนอื่ งจากตอ งคอยดแู ลทามากอ็ ตยงิ่ กวา ไขใ นหนิ
ตอ งคอยปอ นอาหารใหท าน พาเขา หอ งนำ้ เจบ็ ปว ยตอ งพาไป หา
หมอและอนื่ ๆ อกี จปิ าถะ มฉิ ะนนั้ ... มนั กจ็ ะตาย

จากเรอ่ื งทามากอ็ ตเจา สตั วเ ลย้ี งปลอม ทำใหข า พเจา คดิ
ถงึ วรรณกรรมทมี่ ชี อ่ื เรอื่ งหนง่ึ ในอดตี คอื ตลงิ่ สงู ซงุ หนกั ของ
นคิ ม รายยวา กวซี ไี รทเ มอ่ื หลายปก อ น ครงั้ นน้ั นคิ มไดน ำเสนอ
เรอ่ื งความเปน ของจรงิ และ ของปลอม ไดอ ยา งไพเราะกนิ ใจ
ยง่ิ นกั นคิ ม ไดใ ห คำงาย ตวั เอกของเรอื่ งเรยี นรแู ละพบคำถาม
ไดโ ดยการ “ประสบ” กบั คำตอบอนั เปน รปู ธรรมหลาย ๆ ครงั้
จนสามารถโยงเขา สปู รศิ นาในใจได

คำงายเรม่ิ แกะชา งใหญเ ทา ตวั จรงิ เขาเรม่ิ ตงั้ คำถามวา
“เราเคยเดินทางไกล ไดพบเห็นอะไรหลายอยาง แตตัวเราเอง

162

เปน ของใกลท สี่ ดุ เรากลบั ไมเ คยเหน็ มนั เลย” จนเมอื่ คำงายแกะ
ชา งไดเ ปน ตวั เปน ตนแลว แตเ ขายงั หาความเปน ชา งไมไ ด

จนวนั หนงึ่ เมอ่ื เขาอยบู นหลงั พลายสดุ ยามทพี่ ลายสดุ
ตกมนั เมอื่ เขากมุ สตไิ ดเ ขาพบวา สง่ิ นเ้ี องทเ่ี ราอยากรู เขาคดิ
ขณะความอนุ และออ นละมนุ จากตวั ชา งแลน ซา นใตร า งเขา มนั
มอี ารมณม เี ลอื ดเนอ้ื มชี วี ติ และวญิ ญาณ เขาสมั ผสั ไดถ งึ ความ
มทุ ะลุ รนุ แรงทก่ี ำลงั ทะยานไปขา งหนา รสู กึ ถงึ ความหวาดกลวั
และหวนั่ ไหวชว่ั ขณะของมนั ความเศรา ความเจบ็ ปวด และความ
ตกใจ ขณะดน้ิ รนและวงิ่ พลา น ฟด เหวย่ี งอยกู บั แอง ทห่ี าทางออก
ไมไ ด สง่ิ ทคี่ ำงายคน พบนี้ ไมใ ชเ พยี งแตช วี ติ และเลอื ดเนอ้ื ของ
ชา งตวั หนง่ึ เทา นน้ั แตค อื ชวี ติ และเลอื ดเนอื้ ของมนษุ ยชาตทิ ข่ี าด
หายไปในโลกปจจุบัน โลกท่ีผูคนชมช่ืนกับชีวิตที่เปน “ซาก”
มากกวา ชวี ติ ทเ่ี ปน “จรงิ ”

ดงั นนั้ คำงายจงึ หนั กลบั มาพจิ ารณาชา งไมข องเขา อกี
ครง้ั หนงึ่ และฉงนฉงายนกั วา “คนเรานแ่ี ปลกจรงิ ๆ ไมใ หญ มนั
กใ็ หญข องมนั อยแู ลว ใครไมไ ดท ำใหร ปู ชา งใหญ แตท อ นไมม นั
ใหญข องมนั เอง ตวั มนั จรงิ ๆ คอื ตน ไมใ หญ แตค นกลบั ไมเ หน็
ความสวยและมคี า ของมนั ตอนมรี ม เงามชี วี ติ กลบั โคน มนั ลดิ กง่ิ
ใบใหเปนซากไมแลวเอามาแกะใหเหมือนซากชาง ช่ืนชมมัน
มากกวา ไดเ หน็ ชา งหรอื ตน ไมท ม่ี ชี วี ติ จรงิ ๆ เสยี อกี ทำไปทำมา
จะไมม ขี องจรงิ เลยสกั อยา ง ไมว า ชา งหรอื ไม”

163

เรอื่ งของทามากอ็ ตจิ คำงาย และพลายสดุ เปน ตวั อยา ง
อนั ดใี หข า พเจา ไดค วามเขา ใจชดั เจนแจม แจง ขนึ้ ในเรอ่ื ง ของจรงิ
ของปลอม

บทสนทนาตอนหน่ึง ท่ีหลวงพอดูทานพูดคุยกับ
ขาพเจาและเพื่อนครั้งที่ไดกราบนมัสการและถวายดอกบัวแก
ทา น กอ นทจ่ี ะถวายดอกบวั เพอ่ื นของขา พเจา ไดน ำดอกบวั มา
พบั กลบี บวั ใหด เู หมอื นเปน ดอกกหุ ลาบ อกี กลมุ กเ็ อาดอกบวั มา
พบั กลบี เขา ไปทลี ะชน้ั จนเหน็ เกษรดอกบวั ทอี่ ยดู า นใน หลวงพอ
ทา นนง่ั มองดอู ยู ในทส่ี ดุ ทา นไดฝ ากขอ คดิ ในการไปทำบญุ ครงั้
นน้ั ใหข า พเจา วา

“ดอกบวั ทพี่ บั กบั ดอกบวั ทไ่ี มไ ดพ บั อยา งไหนอยไู ด
นานกวากัน”

“อยา งทไี่ มพ บั ครบั ” ขา พเจา ตอบ
“เออ ! ก็เรามันอยากน่ีนา อยากใหเปนอยางนั้น
อยากใหเ ปน อยา งน้ี ขา ฝากแกไปคดิ ด”ู
พบั กนั ไปพบั กนั มา ในทสี่ ดุ ของจรงิ กอ็ ยไู ดท นนานตาม
ธรรมชาตกิ วา ของทถี่ กู พบั และกด็ จู รงิ ๆ แลว ดอกบวั ทถ่ี กู พบั เปน
ดอกกหุ ลาบนนั้ จะดเู ปน ดอกบวั กไ็ มใ ช จะเปน ดอกกหุ ลาบกไ็ มเ ชงิ
เอา ความเปน ดอกบวั ...ถวายทา นดกี วา ขา พเจา ตอบ
กบั ตวั เอง

164

๘๓

ไตรสรณาคมน

คณุ หมออมรา มลลิ า เปน ฆราวาสผปู ฏบิ ตั ธิ รรมไดด ี
ยง่ิ ผหู นงึ่ ทขี่ า พเจา เคารพนบั ถอื และถอื เปน แบบอยา ง วนั หนง่ึ
ขา พเจา ไดม โี อกาสสนทนาธรรมกบั ทา นทธ่ี รรมสถาน จฬุ าลงกรณ
มหาวทิ ยาลยั

บทสนทนาวันนั้น ไดพูดกันถึงพระไตรสรณาคมน
คุณหมอไดฝากขอคิดในเร่ืองที่กลาวกันวาการขอถึงพระพุทธ
พระธรรม พระสงฆ เปน สรณะ เปน ทพ่ี งึ่ จะสามารถกำจดั ภยั ได
จรงิ นน้ั ถงึ อยา งไร จงึ กำจดั ภยั ไดจ รงิ คณุ หมอไดอ ธบิ ายวา

การถงึ พระพทุ ธ เพอ่ื เปน สรณะนน้ั หมายถงึ การเขา
ใจถงึ ศกั ยภาพของจติ แทท เี่ ปน พทุ ธะ ผรู ู ผตู น่ื ผเู บกิ บาน ใคร
กต็ ามทเี่ ชอ่ื เชน นี้ จนพากเพยี รบากบนั่ ฝก อบรมจติ ใจของตนให
เกดิ เปน สมั มาทฏิ ฐิ ตง้ั มน่ั ในมรรค ไมย อ หยอ น ออ นแอ ทอ แท
เกยี จครา นทจ่ี ะปฏบิ ตั ใิ หย งิ่ ๆ ขนึ้ ไป

จนในทส่ี ดุ ใจนน้ั ถงึ พรอ มดว ยสติ สมาธิ ปญ ญา และ
มกี ำลงั พอทจ่ี ะขดุ รากถอนโคนกเิ ลสอาสวะทง้ั ปวงออกไปจาก จติ

165

ใจได จติ ของผนู น้ั กจ็ ะเปน อสิ ระจากสง่ิ เศรา หมอง คอื อวชิ ชา
ตณั หา อปุ าทาน ตนื่ เบกิ บาน เปน พทุ ธะ มคี วามบรสิ ทุ ธเ์ิ ทยี บ
เทากับพุทธะของพระอรหันตทั้งปวง และของพระพุทธเจาทุก
พระองค แตค วามสามารถทางอภญิ ญาอาจ ยง่ิ หยอ นกวา กนั ได

การถึงพระธรรม คือ การมีสติรักษาใจใหนอมเอา
เหตกุ ารณต า ง ๆ ทเี่ กดิ ขนึ้ ในชวี ติ มาเปน ธรรมะสอนใจแทนการ
ปลอ ยใหป รงุ คดิ เตลดิ ไปตามสญั ญา อารมณเ กดิ เปน ความทกุ ข
เกดิ เปน ความคบั ขอ งใจ หรอื เมอ่ื ใดใจคดิ ฟงุ ซา น กห็ ยดุ กำหนด
รอู ยกู บั ปจ จบุ นั คอื ขณะเดยี๋ วนี้ เฉพาะหนา แตล ะขณะ แตล ะขณะ
ใจทฝ่ี ก เชน นี้ จะเปรยี บเสมอื นมธี รรมของพระพทุ ธองคเ ทศนใ ห
ฟง อยใู นใจตลอดเวลา

เมอื่ ไมม สี งิ่ กระทบกร็ อู ยกู บั ปจ จบุ นั เมอื่ มสี ง่ิ กระทบ ไม
วา จะเปน ผสั สะจากภายนอก หรอื อารมณข องใจเอง กจ็ ะหมนุ ให
คดิ เปน มรรคทกุ ครง้ั จะเปลย่ี นจากความคดิ ทเ่ี ปน กเิ ลส ใหเ ปน
มรรคเปลยี่ นกเิ ลสเปน มรรค ดงั นเี้ รอื่ ยไป ดงั นน้ั ความคดิ คำพดู
หรอื การกระทำดว ยกายทกุ อยา งๆ จะเปน การกระทำเพอ่ื ความสนิ้
สดุ แหง ทกุ ขถ า ยเดยี ว

การถึงพระสงฆ คือ การนอมตนใหปฏิบัติดัง
“พระสงฆ” คือ เปนผูปฏิบัติดี (สุปฏิปนโน) ปฏิบัติตรง
(อชุ ปุ ฏปิ น โน) ปฏบิ ตั ถิ กู (ญายปฏปิ น โน) ปฏบิ ตั ชิ อบ (สามี
จปิ ฏปิ น โน) ตลอดเวลาทจ่ี ะระลกึ ได

166

การปฏบิ ตั ดิ งั กลา วมานค้ี อื การถงึ พระพทุ ธ พระธรรม
พระสงฆ ทจ่ี ะเปน สรณะทพ่ี งึ่ อนั แทจ รงิ สามารถกำจดั ทกุ ข กำจดั
ภยั ไดจ รงิ

ขา พเจา ฟง คณุ หมออธบิ ายจนจบไดแ ตอ มยม้ิ
ใบหนา ของหลวงพอ ดูลอยเดน พรอมกบั เสียงของทา น
ดังขึ้นมาในโสตประสาทของขาพเจาวา “น่ันแหละ พระไตร
สรณาคมน ใครเชอ่ื พระ กเ็ ปน พระ ใครละได กไ็ มใ ชค น”

167

๘๔

ไมพ อดกี นั

ขาพเจาเคยไดยินผูอำนวยการวัยหาสิบทานหน่ึง ใน
ธนาคารปรารภกบั ผใู หญอ กี ทา นวา สมยั หนมุ ๆ มเี รยี่ วแรงดี แต
เงนิ เดอื นนอ ย อยากไปเทย่ี วเมอื งนอกกไ็ ปไมไ ด เพราะไมม ี
สตางค แตท กุ วนั นมี้ เี งนิ เดอื นมาก อายกุ ม็ ากขน้ึ ตามมา มเี งนิ
ไปเทย่ี วไดอ ยา งสบาย แตไ มม แี รงไป

ขาพเจานึกถึงคำคมที่ อุดม แตพานิช หรือ “โนส”
ศลิ ปน ตลกและนกั เขยี นทโ่ี ดง ดงั สดุ ขดี จากเดย่ี วไมโครโฟน และ
งานเขยี นหนงั สอื ทข่ี ายดตี ดิ อนั ดบั ยอดขายสงู สดุ คนหนง่ึ ในบา น
เราขณะนี้ ไดเ ลา ไวใ นหนงั สอื Note Book หนา ๑๓๑ วา

มแี รง มเี วลา ไมม เี งนิ
มแี รง มเี งนิ ไมม เี วลา
มเี งนิ มเี วลา ไมม แี รง
นี้เปนขอคิดท่ีดีทีเดียว ทำใหขาพเจานึกถึงคำสอน
หลวงพอ ดทู สี่ อนขา พเจา ใหต งั้ อกตง้ั ใจภาวนาตง้ั แตอ ายไุ มม าก
ในเวลาทพ่ี อมเี รย่ี วแรง มเี วลา(จะมเี งนิ หรอื ไมม เี งนิ ชา งมนั !) วา

168

“ขอ สำคญั ทสี่ ดุ ของการปฏบิ ตั คิ อื ตอ งไมป ระมาท
ตองปฏิบัติใหเต็มที่ต้ังแตวันน้ี ใครจะรูวาความตาย
จะมาถงึ เราเมอื่ ไร ?
เคยเหน็ ไหม เพอ่ื นเรา คนทเี่ รารจู กั ทต่ี ายไปแลว นนั่
นะ เขาเตอื นเรา
ถาเราปฏิบัติไมเปนเสียแตวันนี้ เวลาจะตายมันก็ไม
เปน เหมอื นกนั
เหมือนกับคนท่ีเพ่ิงคิดหัดวายน้ำ เวลาใกลจะจมนำ้
ตายนน่ั แหละ กจ็ มตายไปเปลา ๆ
แกไมป ฏบิ ตั หิ นงึ่ วนั น่ี เสยี หายหลายแสน
วนั นงึ กม็ คี วามหมาย
ขา ฝากใหแ กไปคดิ เปน การบา น”

169

๘๕

ธรรมะจากสตั ว

เวลาพระพุทธเจาตรัสสอนเหลาพระสาวก ทานมัก
จะยกสตั วต า ง ๆ มาแสดงเปรยี บเทยี บใหไ ดแ งค ดิ ทางธรรม อยู
เสมอ นบั เปน วธิ สี อนธรรมทที่ ำใหผ ฟู ง เกดิ ความเขา ใจ และมอง
เหน็ ภาพไดอ ยา งชดั เจนทเี ดยี ว

ดงั ตวั อยา ง เชน ยกเรอ่ื งงพู ษิ เปรยี บกบั การศกึ ษา เลา
เรยี น ถา เรยี นไมด ี เรยี นไมเ ปน ไดค วามรมู าผดิ ๆ ความรู นน้ั
อาจจะเปน อนั ตรายดจุ เดยี วกบั งพู ษิ ทข่ี นดหาง ยอ มถกู งพู ษิ แวง
กดั เอาได

ยกลงิ โงอ ยากลองเอามอื จบั ตงั เอาเทา ถบี และใช ปาก
กดั ผลทส่ี ดุ ตดิ ตงั ดน้ิ ไมห ลดุ เปรยี บเหมอื นคนทไ่ี มร จู กั วธิ แี ก
ปญ หาทถี่ กู ตอ งเตม็ ไปดว ยความเหน็ ผดิ ความเขา ใจทผี่ ดิ ในท่ี
สดุ กจ็ ะตกอยใู นสถานการณท ลี่ ำบาก

ยกเตา หดหวั อยใู นกระดอง ไดย นิ เสยี งอะไรทผี่ ดิ ปกติ
ก็จะหดหัวเขากระดองปลอดภัยไวกอน เปรียบดังผูปฏิบัติท่ี
สำรวมอนิ ทรยี  (คอื ตา หู จมกู ลน้ิ กาย ใจ) เหน็ อะไร ไดย นิ

170

อะไร...กม็ สี ติ ไมย นิ ดี ยนิ รา ยไปตามเสยี งเรา จากภายนอก กย็ อ ม
ปลอดภยั จากกเิ ลสได

ยกนกเขา ทร่ี อ งเสยี ง คู คู เหมอื นคนทต่ี ระหนถี่ เี่ หนยี ว
หวงแหนโภคทรพั ย ไมแ บง ปน คนอน่ื ตวั เองกไ็ มก นิ ไมใ ช บญุ
กุศลก็ไมทำ ไดแตนอนกอดทรัพยภูมิใจวาทรัพยของกู ของกู
หลงยดึ ตดิ อยอู ยา งนนั้

ในบรรดาเร่ืองท่ียกตัวอยางมานี้ เร่ืองท่ีหลวงพอดู
นำมาเลา เปน อทุ าหรณส อนใจใหศ ษิ ยไ ดฟ ง กนั บอ ย ๆ คอื เรอ่ื ง
นกเขา ทรี่ อ งเสยี ง คู คู ไดฟ ง แลว เหมอื นเปน เครอื่ งเตอื นใจ ให
ศษิ ยท ง้ั หลายอยา ไดป ระมาท และหมนั่ พจิ ารณาอยเู นอื ง ๆ วา

ตวั เรา...ตวั เขา
ไมใ ชเ รา...ไมใ ชเ ขา
ของเรา...ของเขา
ไมใ ชข องเรา...ไมใ ชข องเขา

171

๘๖

สงั คมวปิ รติ

ในหนงั สอื พทุ ธธรรมกบั สงั คมซง่ึ เขยี นโดย ศาสตราจารย
นายแพทยป ระเวศ วะสี ไดก ลา วถงึ สงั คมไทยตง้ั แต พ.ศ. ๒๕๒๘
ไวว า “ประเทศไทยมวี ดั กวา ๒๕,๐๐๐ วดั พระกวา สองแสนรปู
เณรกวาแสนรูป พุทธศาสนิกชนอีกเต็มประเทศ ไฉนเราจึงมี
ปญ หาทางสงั คมมากขนึ้ เรอื่ ยๆ”

ความเปนคนใจบุญสุนทานของผูคนไทยในอดีต และ
การท่ีมีวัดวาอารามสรางอยูทุกมุมเมือง ไมไดชวยใหปญหา
สังคมลดลงไปในปจจุบัน

สภาพเศรษฐกจิ การเมอื งและสงั คมถงึ ขนั้ วกิ ฤต ผคู น
มีความทุกขยากกันมากมาย เรามีผูนำบานเมืองที่ไมสามารถ
เอาเปนแบบอยางที่ดีได จนสื่อมวลชนตางพากันขนานนามวา
เปน ยคุ ราหคู รองเมอื ง ทงั้ ผนู ำและคนรอบขา งหมดปญ ญาแกไ ข
ปญ หาบา นเมอื งในทางทถี่ กู ทคี่ วร ถงึ ขนาดตอ งสะเดาะเคราะห
ตอ ชะตา ทำพธิ รี บั สง ราหู ดฮู วงจยุ กนั ใหว นุ วายสบั สน จนเปรอะ
กนั ไปหมด ประชาชนเดอื ดรอ น สงั คมวปิ รติ กนั ถว นหนา

172

ทา นพระพรหมคณุ าภรณ (ป.อ. ปยตุ โฺ ต) ไดฝ ากขอ คดิ
หลกั ธรรมไวใ นหนงั สอื ของทา น ชอ่ื “เมอื งไทยจะวกิ ฤต ถา คน
ไทยมศี รทั ธาวปิ รติ ” ซง่ึ ขา พเจา ขออนญุ าตคดั ลอกมา ณ ทนี่ ้ี
สรุปความวา คุณสมบัติของชาวพุทธที่ดี หรืออุบาสกธรรม ๕
ประการ ทคี่ วรปฏบิ ตั คิ อื

๑. มศี รทั ธา เชอ่ื อยา งมเี หตผุ ล มนั่ ในคณุ พระรตั นตรยั
ไมง มงาย

๒. มศี ลี มคี วามประพฤตสิ จุ รติ ดงี าม อยา งนอ ยดำรง
ตนไดในศีลหา

๓. ไมต น่ื ขา วมงคล เชอื่ กรรม มงุ หวงั ผลจากการกระทำ
มใิ ชจ ากโชคลางของขลงั พธิ กี รรม สงิ่ ศกั ดส์ิ ทิ ธ์ิ

๔. ไมแ สวงหาทกั ขไิ ณยนอกหลกั คำสอนของพระ-
พทุ ธเจา

๕. เอาใจใส ทำนบุ ำรงุ ชว ยกจิ การพระพทุ ธศาสนา
เรมิ่ ตน ทตี่ วั เรา...เรมิ่ ทบ่ี า นเรา แลว เราจะมใิ ชต วั ปญ หา
ที่ทำสังคมใหวิปริต แตจะเปนสวนหนึ่งที่ชวยแกปญหาสังคม
วิปริต ใหเปนสวนหนึ่งท่ีลูกศิษยหลวงพอมอบเปนของขวัญ
ถวายแดใ นหลวง และมอบถวายแด. ..หลวงพอ ของเรา

173

๘๗

เชอ้ื ดอ้ื ยา

หนังสือพิมพมติชนรายวัน ฉบับวันอังคารท่ี ๗
พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๙ หนา ๒๐ ในคอลมั นเ มนู ขอ มลู โดย
นายดาตา ไดพูดถึงเร่ืองของหมอกับการส่ังยาใหแกคนไข
ขา พเจา ขอเลา ใหฟ ง โดยยอ ๆ เพอื่ ความเขา ใจในสง่ิ ทข่ี า พเจา ตอ ง
การสอื่ ใหท า นผอู า นไดท ราบ เรอ่ื งของเรอื่ งมวี า มคี ำถามจากชาว
บา นถงึ นาย ดาตา ขา พเจา ขอคดั ลอกมาดงั นี้

“ผมสงั เกตวา เดย๋ี วนไ้ี ปหาหมอ แลว หมอสง่ั ยามาให
มาก อยางเปนหวัดไปรักษาที่โรงพยาบาลเอกชน คารักษา
คา ยา ๔๐๐ - ๕๐๐ บาท ทกุ ครงั้ ทงั้ ทแ่ี ตเ ดมิ นนั้ โรคหวดั น่ี
กนิ ยาแผงไมก บี่ าทกห็ ายแลว ทำไมถงึ เปน เชน นน้ั ”

จากคำถามขอ สงสยั ดงั กลา ว นายดาตา กไ็ ดต อบไปใน
ลกั ษณะทว่ี า หมอจา ยยาใหไ ปเกนิ กวา เหตุ ขา พเจา ไดน ำเรอ่ื ง
นไี้ ปสอบถามจากญาตซิ ง่ึ เปน อายรุ แพทย แพทยผ เู ชย่ี วชาญทาง
การรกั ษาดว ยยาซง่ึ กไ็ ดค วามกระจา งกลบั มาวา เราคงเคยทราบ
กันวามีเชื้อโรคมากมายมีอาการด้ือยา ทำใหรักษาหายไดยาก
โดยเฉพาะในเมืองไทย ท้ังนี้ มีสาเหตุที่สำคัญ คือการใหการ

174

รกั ษาทไ่ี มเ ตม็ ท่ี ดงั เชน คนไขไ ปซอื้ ยามาทานเองจากรา นขาย
ยา หรือไปพบแพทยตามคลีนิค โรงพยาบาล แพทยสวนใหญ
จะจดั ยาใหค นไขค รบตามจำนวนวา จะตอ งทาน ยากว่ี นั ๕ วนั ๗
วนั หรอื ๑๐ วนั กจ็ ะจดั ยาใหค รบ เชน คนไขเ ปน หวดั เนอ่ื งจาก
ตดิ เชอื้ แบคทเี รยี ซง่ึ คนไขจ ำตอ งไดย าปฏชิ วี นะหรอื ยาแกอ กั เสบ
คนไขท เ่ี ปน วณั โรค คนไขท เี่ ปน โรคกระเพาะปส สาวะอกั เสบ ฯลฯ

เมอื่ คนไขเ หลา นท้ี านยาแลว มอี าการดขี นึ้ หรอื หายไป
กจ็ ะหยดุ ยาทงั้ ๆ ทเี่ ชอ้ื โรคยงั ไมห าย เมอื่ หยดุ ยา ขณะทเี่ ชอ้ื โรค
บางสวนยังไมตายนั้น มันจะกลับฟนข้ึนมาใหม แพรพันธุใหม
ออกมา ซงึ่ เปน พนั ธทุ จ่ี ะมวี วิ ฒั นาการใหด อื้ ตอ ยาทเี่ คยใชม ากอ น
แตใ ชไ มค รบตามจำนวน จากนน้ั ไมน าน อาการเจบ็ ไขก จ็ ะเกดิ
ขน้ึ มาใหม คราวนจี้ ะรกั ษาใหห ายกจ็ ะยากกวา ครงั้ แรกแนน อน
ตอ งใชย าทแี่ รงขน้ึ กวา เกา หากคนไขใ ชย าผดิ วธิ ี เชอ้ื กจ็ ะดอื้ ยา
ขนึ้ มาอกี ทกุ วนั นจ้ี งึ มโี รคดอ้ื ยา เกดิ ขนึ้ มากมาย เพราะการใช
ยาทไี่ มศ กึ ษาใหถ กู วธิ ี

ในเรอ่ื งของการศกึ ษาปฏบิ ตั ธิ รรมกเ็ ชน เดยี วกนั
การใชยาไมถูกวิธี... ทำใหเชื้อโรคด้ือยาข้ึนฉันใด
การศกึ ษาปฏบิ ตั ธิ รรมไมถ กู วธิ .ี ..กท็ ำใหศ ษิ ยด อ้ื คำสอนของ
ครูอาจารยฉ นั น้ัน

175

๘๘

คณุ ธรรม ๖ ประการ

หลวงพอดู เคยปรารภธรรมเกี่ยวกับเร่ืองการเจริญ
โพชฌงค อันเปนคุณธรรมท่ีทำใหบุคคลผูปฏิบัติตามไดบรรลุ
มรรค ผล นพิ พาน มแี ตค วามเยน็ ใจในทกุ ทท่ี กุ สถาน ในกาล
ทกุ เมอ่ื เปน ธรรมทเ่ี ปน ประโยชนอ ยา งยงิ่ อกี ทงั้ มคี วามไพเราะ
ท้ังอรรถและธรรม จึงขอฝากไวกับศิษยหลวงพอใหไดนำไป
พจิ ารณากนั

“ดกู อ นทา นผเู หน็ ภยั ในวฏั ฏสงสารทง้ั หลาย ผทู เ่ี หน็ ภยั
ในวฏั ฏสงสารนนั้ ถา ประกอบดว ยคณุ ธรรม ๖ ประการน้ี ยอ ม
จะไดบ รรลมุ รรค ผล นพิ พาน ถงึ ความเยอื กเยน็ อยา งยอดเยยี่ ม
คณุ ธรรม ๖ ประการนนั้ คอื

ขม จติ ในสมยั ทค่ี วรขม
ประคองจติ ในสมยั ทค่ี วรประคอง
ยงั จติ ใหร า เรงิ ในสมยั ทค่ี วรรา เรงิ
วางเฉยจติ ในสมยั ทคี่ วรวางเฉย
มจี ติ นอ มไปในมรรค ผล อนั ประณตี สงู สดุ
ยนิ ดยี ง่ิ ในพระนพิ พาน”

176

ผูปฏิบัติที่มีความชาญฉลาด ยอมจะตองศึกษาจิตใจ
และอารมณข องตนใหเ ขา ใจ และรจู กั วธิ กี ำหนด ปลอ ยวาง หรอื
ควบคุมจิตใจและอารมณใหได เปรียบเสมือนเวลาท่ีเราขับ
รถยนต จะตอ งศกึ ษาใหเ ขา ใจถงึ วธิ กี ารขบั ขท่ี ป่ี ลอดภยั บางครง้ั
ควรเรง บางคราวควรผอ น บางทกี ต็ อ งหยดุ

เรง ในเวลาทคี่ วรเรง
ผอ นในเวลาทค่ี วรผอ น
หยดุ ในเวลาทคี่ วรหยดุ
กจ็ ะสามารถถงึ ทห่ี มายไดอ ยา งปลอดภยั
เปรยี บเหมอื นการปฏบิ ตั ธิ รรมะนล่ี ะ ทำนองเดยี วกนั
ใหพ จิ ารณาอยา งนี้

177

๘๙

ลงิ ตดิ ตงั

ทา มกลางกระแสสงั คมทสี่ บั สน วนุ วาย ไมว า จะเปน กจิ
ธรุ ะสว นตวั กจิ ธรุ ะเรอื่ งครอบครวั เรอ่ื งทที่ ำงาน เรอื่ งของญาติ
สนทิ มติ รสหาย จนบอ ยครง้ั ทเ่ี รารสู กึ เหมอื นถกู พนั ธนาการดว ย
ภาระและหนา ทท่ี ตี่ อ งจดั การมากมายอยทู กุ วท่ี กุ วนั ทงั้ ตวั เราเอง
และทงั้ ผคู นรอบขา ง

หลวงพอไดเคยเปรียบลักษณะเชนนี้กับอาการของลิง
โดยทา นไดถ ามขา พเจา วา

“แกเคยรจู กั ไหม โลกตดิ ตวั เหมอื นลงิ ตดิ ตงั ””
(“ตงั ” ตามความหมายในพจนานกุ รมหมายถงึ ยาง
ไมท ผ่ี สมกบั สงิ่ อน่ื แลว ทำใหเ หนยี วใชส ำหรบั ดกั นก)
เวลาท่ีเขามาดักจับลิง เมื่อลิงมาติดกับที่มีตังติดอยู
ตงั ตดิ มอื ลงิ ขา งหนง่ึ มนั กใ็ ชม อื อกี ขา งมาแกะออก แตแ กะไม ออก
กลบั ตดิ ตงั ทงั้ สองมอื เอาเทา มาชว ยถบี ออก กไ็ มอ อกอกี เอาปาก
กดั อกี ผลทสี่ ดุ เลยตดิ ตงั ไปทงั้ ตวั ทงั้ สองมอื สองเทา และปากตดิ
ตงั ไปหมด นอนรอใหเ ขามาจบั ตวั เอาไป

178

ขา พเจา กม ลงดตู วั เอง และเหลยี วมองดรู อบตวั ไมเ หน็
ลงิ แมแ ตต วั เดยี วทต่ี ดิ ตงั เหน็ แตต วั เองและคนรอบๆ ขา ง ตดิ
ตงั เตม็ ไปหมด... ไมม ลี งิ สกั ตวั

ใครกไ็ ด ชว ยแกะทเี ถอะครบั !

179

๙๐

ปรารภธรรมเรอ่ื ง “การเกดิ ”

บา ยรม ลมเยน็ วนั หนงึ่ ในอริ ยิ าบถสบาย ๆ ของหลวง
พอ ทกี่ ฏุ ทิ า น หลวงพอ ไดป รารภธรรมเกยี่ วกบั เรอื่ ง “การเกดิ ”
ใหก บั ศษิ ยไ ดฉ กุ คดิ เปน การบา น

ทา นไดป รารภไวว า
“คนเราเกดิ มา ไมเ หน็ มอี ะไรดี มดี อี ยอู ยา งเดยี ว
สวดมนตไ หวพ ระ ปฏบิ ตั ภิ าวนา”
ขาพเจาหวนรำลึกถึงคำสอนทานพุทธทาสภิกขุจาก
หนังสือ “เลาไวเม่ือวัยสนธยา” ซึ่งสัมภาษณโดยพระประชา
ปสันนธัมโม ทานพุทธทาสภิกขุไดพูดถึงเร่ืองท่ีสำคัญท่ีสุดใน
ชวี ติ วา คอื เกดิ มาควรจะไดอ ะไร เกดิ มาทำไม
คนสว นใหญส มยั เปน เดก็ ๆ ไมม ที างรู ไมม ที างรวู า เกดิ
มาทำไม พอ แมก ไ็ มไ ดส อนวา เกดิ มาทำไม เพยี งแตไ ดร บั การ
ดแู ลวา ทำอยา งนนั้ ทำอยา งนี้ ทเี่ รยี กวา ดๆี ใหเ รยี นหนงั สอื ให
ประพฤตดิ ี กด็ แี ตไ มร วู า เกดิ มาทำไม จนกระทง่ั เปน หนมุ สาว กไ็ ม
รวู า เกดิ มาทำไม เพอื่ ประโยชนอ ะไร แตก ไ็ ดท ำทกุ ๆ อยา งตาม

180

ทผี่ หู ลกั ผใู หญส อนใหท ำ ตามขนบธรรมเนยี มประเพณี มใี ห
ทำ จงึ มกี ารศกึ ษา มอี าชพี สำหรบั ทำมาหากนิ มคี วามเปน อยทู ี่
ดขี น้ึ บางคนจนเลยวยั ผใู หญล ว งถงึ วยั ชรา กไ็ มม โี อกาส แมจ ะคดิ
หาคำตอบทสี่ ำคญั ทสี่ ดุ ในชวี ติ นี้ ขา พเจา ขออนญุ าต ขดี เสน ใต
คำวา ทสี่ ำคญั ทสี่ ดุ ในชวี ติ น้ี

ทา นพทุ ธทาสภกิ ขุ ไดเ ฉลยคำตอบนไี้ วว า ...
“เกดิ มาใหไ ดร บั สงิ่ ดที สี่ ดุ ทม่ี นษุ ยค วรจะได
คอื ใหม ชี วี ติ ทเี่ ยน็ ทไ่ี มเ ปน ทกุ ขเ ลย”
สรุปไดวา เพื่อแสวงหาความสุขท่ีไมกลับกลายเปน
ความทกุ ขอ กี
มสี ภุ าษติ จนี บทหนง่ึ ทว่ี า ...

รกู อ น แกก อ น
รหู ลงั แกห ลงั
ไมร ู ไมแ ก
รแู ลว ทำไมไมแ ก
นนั่ นะ ซิ รแู ลว ...ทำไม (ยงั ) ไมแ ก (วะ) !
ขา พเจา อทุ านกบั ตวั เอง

181

๙๑

เมด อนิ วดั สะแก

ทา นทม่ี คี วามสนใจในพระเครอื่ งพระบชู าของหลวงพอ
ดู พรหมปญ โญ จะพบวา พระเครอ่ื ง พระบชู า วตั ถมุ งคลของ
ทา นมมี ากมายหลายรนุ หลายแบบ

เทาท่ีพอจะสืบทราบ หลวงพอไดเริ่มสรางตั้งแตป
พ.ศ.๒๔๘๔ เรอื่ ยมา มที งั้ ชดุ พระบชู าทเี่ ปน พระพทุ ธรปู และที่
เปน รปู หลอ หลวงปทู วด หลวงพอ ดู ครบู าอาจารยอ งคอ นื่ ๆ
เชน หลวงพอ เกษม เขมโก ทเี่ ปน พระเครอ่ื งกไ็ ดแ ก ชดุ พระเหนอื
พรหม ชดุ ชยั มงคลคาถา (พาหงุ ฯ) ชดุ เหรยี ญรปู เหมอื นหลวง
พอ ดู รวมทง้ั เหรยี ญโลหะ อนื่ ๆ พระหยดนำ้ รปู หลอ ลอยองค
ขนาดเลก็ พระพมิ พต า ง ๆ ลอ็ กเกต และแหวน

เมอ่ื ตน ป ๒๕๔๐ ทผ่ี า นมา ขา พเจา ไดเ หน็ หนงั สอื เกย่ี ว
กบั พระเครอื่ งเลม หนง่ึ ผเู ขยี นไดเ ลา ถงึ ขา วดงั ในรอบป ๒๕๓๙
และไดจ ดั อนั ดบั ๑๐ ขา วดงั แหง วงการพระเครอ่ื งในรอบป ซงึ่
ก็วากันไปตามประสาคนในวงการพระเคร่ือง แตมีขาวหน่ึงใน
บรรดา ๑๐ ขา วดงั นท้ี สี่ ะดดุ ใจขา พเจา คอื

182

“...สบั สนทสี่ ดุ ในวงการพระเครอ่ื งคอื พระเครอ่ื งบชู า
ของหลวงปูดู พรหมปญโญ วัดสะแก อำเภออุทัย จังหวัดพระ
นครศรีอยุธยา สับสนจนบรรดาเซียนพระไมกลาจัดประกวด
เพราะไมสามารถแยกแยะไดวาอันไหนของจริง อันไหนของ
ปลอม” ขาพเจาอานแลวอดขำไมได ก็พวกทานท้ังหลาย
(บรรดาเซียนพระเคร่ือง) เลนจัดประกวดพระเครื่องดวยวัตถุ
ประสงคที่จะตีราคาพระเครื่องพระบูชาของหลวงพอออกมาใน
เชงิ พาณชิ ย เพอื่ นำมาซอื้ ๆ ขายๆ แสวงหากำรก้ี ำไรกนั ในตลาด
ซงึ่ ไมใ ชว ตั ถปุ ระสงคข องหลวงพอ

วัตถุประสงคของหลวงพอ ตองการใหพระเคร่ืองบูชา
ของทา นเปน สอื่ ..ใหเ ขา ถงึ พระแทใ นจติ ใจของผปู ระพฤตปิ ฏบิ ตั ิ
ตามธรรมคำสอนของทาน ตองการใหพระน้ีไดถึงมือบุคคลที่
สนใจศกึ ษาปฏบิ ตั จิ รงิ ๆ ดงั จะเหน็ ไดจ ากการทม่ี พี ระเครอื่ ง พระ
บชู าของหลวงพอ จำนวนมากทท่ี ำเปน พระผงผสมปนู ซเี มนตข าว
มีจำนวนมากมายนับแสนองค จนบางคนมีความรูสึกวา พระ
หลวงพอ ด.ู ..ไมม รี าคา แตข า พเจา กลบั รสู กึ ตรงกนั ขา มวา พระ
หลวงพอ ด.ู .. เมด อนิ วดั สะแกนี้

ท่ีวา...ไมมีราคาน้ัน คือ ไมมีราคาแบบที่หาคามิได
เปน Invaluable หรอื Priceless Thing สำหรบั ผรู ู คณุ คา มิใช
สำหรบั ผรู ู มลู คา ทนี่ ยิ มการซอื้ ขายแลกเปลยี่ นเปน เงนิ ทองกนั

183

๙๒

หลวงพอ ดู หลวงปทู วด

วนั หนงึ่ ในคราวทปี่ ลอดคน ขา พเจา ไดม โี อกาสอยทู กี่ ฏุ ิ
ของหลวงพอ กบั ทา นโดยลำพงั หลวงพอ ไดเ ลา ใหข า พเจา ฟง วา
มลี กู ศษิ ยน ายทหารคนหนง่ึ มาเลา ใหท า นฟง วา หลวงปทู วดทา น
ไปหลอกเขา

“หลอกยงั ไงหรอื ครบั ” ขา พเจา ถามทา น
“เขาวาเวลาท่ีเขาภาวนาอยู หลวงปูทวดไปยืนอยู
ขา งหนา เขา สกั พกั ตวั ทา นกเ็ ปลย่ี นไป หวั เปน หลวงปทู วด
ตัวเปนขา...”
หลวงพอ ตอบขา พเจา ยงั ไมจ บ ขา พเจา อดถามแทรกไม
ไดว า “เขารไู ดอ ยา งไรครบั วา ตวั เปน หลวงพอ ”
ทา นตอบขา พเจา วา “เขาจำรอยสกั รปู ผเี สอ้ื ทม่ี อื ขา
ได ” หลวงพอ ไดเ ลา ตอ วา “เมอ่ื หลวงปทู วดไปหลอกเขาโดย
แสดงใหเห็น หัวเปนหลวงปูทวด ตัวเปนขาแลว สกั พกั
กเ็ ปลยี่ นใหม ทนี หี้ วั เปน ขา สว นตวั เปน หลวงปทู วดถอื ไมเ ทา
กลบั ไปกลบั มาอยา งนี้ ”

184

เรื่องที่หลวงพอไดเลาใหขาพเจาฟงนี้ ตรงกับนิมิตท่ี
ศษิ ยข องหลวงพอ หลายคนเคยมนี มิ ติ เกย่ี วกบั ทา น คอื เปน นมิ ติ
รปู พระพทุ ธเจา อยตู รงกลางดา นขวา ดา นซา ยมรี ปู หลวงปทู วด
และหลวงพอ ดู สกั พกั ภาพทง้ั สามกค็ อ ยๆ เลอ่ื นมารวมเปน ภาพ
เดยี วกนั คอื เปน ภาพพระพทุ ธเจา

หากหลวงพอดูและหลวงปูทวดมิใชพระองคเดียวกัน
แลว สมควรแลวหรือท่ีนิมิตท่ีศิษยนายทหารทานนั้นจะเห็น
ศีรษะหลวงพอดูไปวางบนลำตัวหลวงปูทวด สมควรแลวหรือท่ี
ศรี ษะหลวงปทู วดมาวางบนลำตวั หลวงพอ ดู และสมควรแลว หรอื
ทภี่ าพพระพทุ ธเจา หลวงปทู วด และหลวงพอ ดู มารวมเปน ภาพ
เดยี วกนั

ขา พเจา เชอ่ื วา หลวงพอ ดเู ปน พระโพธสิ ตั วท ปี่ รารถนา
พุทธภูมิเชนเดียวกับหลวงปูทวด สวนทานจะเปนองคเดียวกัน
หรือไมนั้น ขาพเจาไมทราบได เพราะเปนวิสัยของผูมีญาณ
เทา นน้ั ทจี่ ะพงึ ทราบ เหตทุ บ่ี นั ทกึ เรอ่ื งนไี้ วก เ็ พยี งเพอื่ เตอื นใจ
ตัวเองท่ีคร้ังหน่ึงหลวงพอไดเคยเมตตาเลาเรื่องน้ีใหขาพเจาฟง
และหากจะเปน ประโยชนก บั ใครบา ง ชว ยสรา งศรทั ธาปสาทะ ให
เกิดความพากความเพียร ที่จะกาวลวงความทุกขใหไดแลว
ขา พเจา ขออนโุ มทนาดว ยอยา งยง่ิ ครบั

185

๙๓

กรรมฐานพาลจติ เพย้ี น

เมอื่ หลายปก อ น มกี ารเสวนาทางวชิ าการเรอ่ื ง “โรคจติ
กบั กรรมฐาน” จดั โดยธรรมสถานจฬุ าลงกรณ มหาวทิ ยาลยั ใน
ครง้ั นน้ั มกี ารเชิญจิตแพทยจากโรงพยาบาล ศิริราช มาเลาถึง
ปญ หาโรคจติ ทเ่ี กดิ จากการนงั่ วปิ ส สนากรรมฐาน วา ทจ่ี รงิ แลว
การทำกรรมฐานไมไ ดเ ปน สาเหตุ ของการเกดิ โรคจติ แตป ระการ
ใด การทคี่ นทว่ั ไปนงั่ วปิ ส สนา กลบั มาแลว เกดิ อาการทางจติ ท่ี
คนอน่ื มองวา “เพย้ี น” หรอื เปน โรคประสาท เปน เพราะทำไม
ถกู วธิ ี

จติ แพทยท า นนน้ั ไดก ลา ววา การทมี่ ผี ไู ปทำวปิ ส สนา
กลับมาแลวผิดปกติมีไมมากนัก แตสิ่งที่นาเปนหวงมากก็คือ
ปจจุบันมีสำนักสอนการปฏิบัติ รวมท้ังวิปสสนา เกิดขึ้นอยาง
มากมาย จนทำใหคนคิดวาเปนแฟชั่นท่ีกำลังไดรับความนิยม
คาดวา มสี ำนกั นอ ยใหญท วั่ ประเทศเปน พนั แหง สาเหตทุ ท่ี ำให
คนมงุ เขา สสู ำนกั กรรมฐานเหลา นเี้ นอ่ื งมาจากความทกุ ข ความ
ผดิ หวงั ในชวี ติ จงึ ตอ งหาทพ่ี ง่ึ ทางใจไวเ ปน ทย่ี ดึ เหนย่ี ว

186

สรปุ ไดว า คนทเี่ พย้ี นจากการทำกรรมฐานนน้ั สว นใหญ
มคี วามออ นแอทางจติ ใจอยแู ลว และมาพบกบั แนวทาง วธิ กี าร
สอนทผ่ี ดิ ๆ เชน อา นตำราแลว นำไปตคี วามเอง เพง่ิ ฝก ใหมแ ต
คดิ คน วธิ ปี ฏบิ ตั เิ องนอกแบบของครอู าจารย ฟง จากเพอ่ื นทเ่ี ลา
ใหฟ ง ตอ ๆ กนั มา

เจา สำนกั กรรมฐานบางแหง มกั ใชว ธิ พี สิ ดารตา งๆ เพอื่
สรางความขลังใหสำนักตนดวยการฝกแบบแปลกๆ จนทำให
คนทฝี่ ก แบบทผ่ี ดิ ๆ นเี้ กดิ อาการเครง เครยี ด บา งกเ็ กดิ ความกลวั
หวาดระแวง เกดิ เปน อาการเพยี้ นตา งๆ ตามมา อาการเพยี้ นน้ี
มใิ ชเ พง่ิ เกดิ ในสมยั ปจ จบุ นั หากแตใ นครงั้ พทุ ธกาลกม็ หี ลกั ฐาน
ปรากฏในพระวนิ ยั ปฎ กภาค อาทกิ รรมกิ ะ คอื

สมยั หนง่ึ ทพ่ี ระพทุ ธเจา ทรงสอนกรรมฐานขอ ทว่ี า ดว ย
การใหพ จิ ารณารา งกายดจุ เปน ซากศพแกพ ระภกิ ษุ หลงั จากนน้ั
พระพุทธเจาเสด็จเขาผาสุกวิหารธรรม คือทรงพักผอนสวน
พระองคเ ปน เวลา ๑๕ วนั ในระหวา งน้ี จะไมเ สดจ็ ออกบณิ ฑบาต
จะมแี ตพ ระภกิ ษผุ ทู ำหนา ทค่ี อยอปุ ฏ ฐากอยู ไมท รงรบั แขกและ
งดการแสดงธรรม

พระภกิ ษทุ ไี่ ดฟ ง พระพทุ ธเจา สอนเรอ่ื ง อสภุ ะกรรมฐาน
ไดน ำคำสอนไปปฏบิ ตั โิ ดยไมม คี รอู าจารยค อยควบคมุ อยา งใกล
ชดิ กเ็ กดิ อาการวปิ รติ เหน็ รา งกายเปน ซากศพ เปน ทนี่ า ขยะแขยง
เปน ทกุ ข จงึ จา งวานคนอนื่ ใหฆ า ตวั เองบา ง ลงมอื ฆา กนั เองบา ง

187

เม่ือพระพุทธเจาทรงเสร็จจากผาสุกวิหารธรรม ทรง
ทราบเร่ืองเขา จึงทรงสอนใหภิกษุท่ีเหลืออยูใหพิจารณา
กรรมฐานในแนวใหม

อกี เรอ่ื งหนงึ่ คอื เรอ่ื งพระภกิ ษกุ ลมุ หนง่ึ เรยี นกรรมฐาน
จากพระพทุ ธเจา แลว กราบทลู ลาเขา ปา หาทสี่ งบปฏบิ ตั กิ รรมฐาน
จนไดบ รรลฌุ านเปน ความสงบแลว ไมน านกเ็ กดิ ความสำคญั ผดิ
คดิ วา ตนไดส ำเรจ็ ขนั้ อรหนั ตแ ลว จงึ ชวนกนั ออกจากปา กลบั มา
เฝา พระพทุ ธเจา และไดบ อกความประสงคเ รอ่ื งนแ้ี กพ ระอานนท
พระอานนทเขาไปกราบทูลพระพุทธเจาเพ่ือขออนุญาตเขาเฝา
พระพทุ ธเจา ไมท รงอนญุ าต แตร บั สงั่ ใหพ ระอานนทไ ปบอกพระ
ภกิ ษเุ หลา นนั้ ใหไ ปพจิ ารณาซากศพในปา ชา กอ น ซง่ึ ในขณะนน้ั
ในปา ชา มคี นทตี่ ายใหมๆ ยงั ไมไ ดเ ผา

พระภกิ ษเุ หลา นน้ั กไ็ ดไ ปดศู พในปา ชา เมอื่ ดศู พทกี่ ำลงั
ขนึ้ อดื กบ็ งั เกดิ ความเกลยี ด และเมอื่ ไปดศู พหญงิ สาวทเ่ี พงิ่ ตาย
แลเหน็ อวยั วะทกุ สว นยงั สดอยกู บ็ งั เกดิ ราคะ พระภกิ ษเุ หลา นนั้
จงึ ทราบวา พวกตนยงั ไมไ ดบ รรลธุ รรมใดๆ กเ็ กดิ ความสลดสงั เวช
ใจในความสำคญั ผดิ ของตน หลงั จากนน้ั ไดเ ขา เฝา พระพทุ ธเจา
ไดฟ ง ธรรมจงึ ไดส ำเรจ็ เปน พระ อรหนั ตใ นเวลาตอ มา

นเ้ี ปน หลกั ฐานวา การปฏบิ ตั กิ รรมฐานตามหลกั ศาสนา
พทุ ธ จำเปน ตอ งมคี รอู าจารยค อยดแู ล เชน คอยแนะนำวา ภาพ
ทเี่ หน็ และความคดิ ทเ่ี กดิ ขนึ้ ในขณะทเ่ี จรญิ พระกรรมฐาน หรอื

188

เวลานงั่ กรรมฐาน ตลอดจนอารมณต า งๆ ทเ่ี กดิ ขนึ้ ในระหวา งนนั้
มคี วามหมายอยา งไรและควรวางอารมณต อ สงิ่ เหลา นอี้ ยา งไร
มฉิ ะนนั้ ผทู ำกรรมฐานอาจเกดิ ความเหน็ ผดิ แลว พฒั นากลาย
เปน ความวปิ รติ หรอื ผดิ เพยี้ น ทสี่ ดุ แลว อาการอาจรนุ แรงจนควบ
คมุ ไมไ ด กลายเปน คนวกิ ลจรติ ไปกม็ ี

ผปู ฏบิ ตั จิ งึ ควรเรม่ิ ตน ศกึ ษาพทุ ธศาสนาดว ยการศกึ ษา
หาความรู ทำความเขา ใจในหลกั คำสอนของพระพทุ ธเจา ใหเ ขา
ใจกอ นทจ่ี ะลงมอื นง่ั สมาธเิ จรญิ ภาวนา เพราะการ ทำสมาธแิ ต
เพยี งอยา งเดยี วกม็ โี ทษ มใิ ชม ปี ระโยชนด า นเดยี ว

ดงั นนั้ จงึ ขอฝากผปู ฏบิ ตั ทิ ม่ี กั มนี มิ ติ ภาวนา ไมว า เปน
นมิ ติ ประเภทภาพ เสยี ง กลนิ่ หรอื สง่ิ อนื่ ใดกต็ าม หลวงพอ ทา น
เคยสอนไวว า “อยา ยนิ ดยี นิ รา ย และอยา นอ มใจเชอ่ื ในนมิ ติ
ทเี่ กดิ ขน้ึ ” ทา นสอนไมใ หป ฏเิ สธ หรอื วา ไมใ หเ ชอ่ื นมิ ติ ทนั ทที ่ี
นิมิตเกิดขึ้น แตสอนใหเชื่อหรือปฏิเสธีก็ตอเมื่อ ความจริง
ปรากฏขนึ้ เทา นนั้ หลวงปดู ลู ย อตโุ ล ทา นไดเ คยแนะนำวธิ ลี ะ
นมิ ติ กบั ศษิ ยค นหนง่ึ ในหนงั สอื “หลวงปฝู ากไว” เรยี บเรยี งโดย
พระโพธนิ นั ทมนุ ี หรอื อดตี พระครนู นั ทปญ ญาภรณว า

“...นมิ ติ บางอยา งมนั กส็ นกุ ดี นา เพลดิ เพลนิ อยหู รอก
แตถ า ตดิ อยแู คน นั้ มนั กเ็ สยี เวลาเปลา วธิ ลี ะไดง า ยๆ กค็ อื อยา
ไปดสู งิ่ ทถี่ กู เหน็ เหลา นนั้ ใหด ผู เู หน็ แลว สงิ่ ทไี่ มอ ยากเหน็ นน่ั กจ็ ะ
หายไปเอง”

189

๙๔

จะไปทางไหน

หลวงพอเคยพูดถึงความรูสึกหวงใยของทานท่ีมีกับ
บรรดาศษิ ยว า หลายคนกอ นจะมาเกดิ นี่ พวกทอี่ ยบู นสวรรค กไ็ ด
ไปรำ่ ลาพระกอ น พอลงมาแลว กม็ าเพลดิ เพลนิ หลงตดิ อยกู บั โลก
ครน้ั เมอ่ื ตายไปแลว กไ็ ปเกดิ ในทล่ี ำบาก ในอบายภมู ิ มนี รก เปรต
อสรุ กาย สตั วเ ดรจั ฉาน ไมส ามารถกลบั ขนึ้ ไปรบั ผลบญุ บนสวรรค
ชน้ั พรหม หรอื ไปนพิ พานได

พระพทุ ธเจา เคยเปรยี บบคุ คลไว ๔ จำพวก คอื
๑. บุคคลท่ีมืดมาแลวมืดไป เปรียบไดกับบุคคลที่มา
จากภพภูมิท่ีตำ่ กวา มนุษย ไดแก นรก เปรต อสุรกาย สัตว
เดรจั ฉาน ครน้ั มาเกดิ แลว กป็ ระกอบแตก รรมชว่ั เมอื่ ตายจาก
โลกมนษุ ยก ก็ ลบั ไปสู อบายภมู อิ กี
๒. บุคคลที่มืดมาแลวสวางไป เปรียบไดกับบุคคลที่
มาจากภพภูมิท่ีต่ำกวามนุษย ไดแก นรกเปรต อสุรกาย สัตว
เดรจั ฉาน ครน้ั มาเกดิ แลว กป็ ระกอบแตก รรมดี เมอื่ ตายจาก โลก
มนษุ ย เขากส็ ามารถไปสสู คุ ตมิ สี วรรค พรหม พระนพิ พานได

190

๓. บุคคลที่สวางมาแลวมืดไป เปรียบไดกับบุคคลท่ี
มาจากภพภมู ทิ สี่ งู กวา ภมู มิ นษุ ยไ ดแ กส วรรค พรหม ครน้ั มาเกดิ
แลวก็ประกอบแตกรรมชั่ว เม่ือตายจากโลกมนุษยก็กลับไปสู
อบายภมู ิ

๔. บคุ คลทส่ี วา งมาแลว สวา งไป เปรยี บไดก บั บคุ คลที่
มาจากภพภมู ทิ สี่ งู กวา ภมู มิ นษุ ย ไดแ ก สวรรค พรหม ครน้ั มา
เกิดแลวก็ประกอบแตกรรมดี เมื่อตายจากโลกมนุษย เขาก็
สามารถไปสสู คุ ตมิ สี วรรค ..พรหม ..พระนพิ พานได

จะมืดมาหรือสวางมา ขาพเจาคิดวาไมสำคัญเทากับ
จะมดื ไปหรอื สวา งไป เพราะอยา งไรเสยี เรากไ็ ดม าเกดิ แลว แต
ขณะนเ้ี รายงั ไมไ ด. ..ไป

ในประวตั ขิ องสมเดจ็ พระพฒุ าจารยโ ต พรหมรงั สี แหง
วดั ระฆงั โฆสติ าราม เมอ่ื คราวทใ่ี นหลวงรชั กาลท่ี ๔ ทรงใหข ดุ
สระน้ำและปลกู พระตำหนกั กลางสระนำ้ อยา งสวยงาม ทา นได
ตรสั ถามสมเดจ็ โตวา “สวยไหม ขรวั โต” สมเดจ็ โตกราบทลู ตอบ
วา “สวยมากมหาบพติ ร ดจุ ราชรถอนั วจิ ติ ร”

เทาน้ีแหละ ในหลวงทรงกร้ิวไปหลายวัน เพราะทาน
เปนปราชญเชี่ยวชาญภาษาบาลี คำกราบทูลของสมเด็จโตวา
“ดจุ ราชรถอนั วจิ ติ ร” นตี้ รงกบั พทุ ธภาษติ บทหนง่ึ วา

“สทู งั้ หลายจงมาดโู ลกนี้ อนั ตระการตาดจุ ราชรถ อนั
วจิ ติ ร ทพ่ี วกคนโงห ลงตดิ อยู แตผ รู หู าตดิ ขอ งอยไู ม”

191

๙๕

ตเี หลก็ รอ นๆ

ครง้ั หนงึ่ มเี พอื่ นผปู ฏบิ ตั ธิ รรมของขา พเจา ไดฝ ากเรยี น
ถามหลวงพอ วา ในยคุ ปจ จบุ นั ผคู นกำลงั มคี วามทกุ ขก นั มากมาย
นอกจากการปฏบิ ตั ธิ รรมแลว ควรทำอยา งไรอกี ขา พเจา ไดก ราบ
เรยี นถามหลวงพอ ซงึ่ ทา นเมตตาตอบวา คำถามมนั มคี ำตอบอยู
ในตวั แลว นอกจากการปฏบิ ตั ธิ รรมแลว ไมม อี ยา งอนื่ เพราะการ
ปฏิบัติธรรมคือปฏิบัติใหถูกตอง ที่สำคัญอยางแรกคือตอง
ทำความเห็นเราใหถูกเสียกอนวาที่วา “ปฏิบัติธรรม” นั้น
“ปฏบิ ตั อิ ะไร” และ “ปฏบิ ตั อิ ยา งไร” ทา นไดแ ยกแยะใหไ วเ ปน
สองนยั คอื โลกยี ธรรม และ โลกตุ รธรรม

โลกียธรรม คือ ใหปฏิบัติหนาที่ของเราใหพรอม
สมบูรณ ไมวาจะเปนหนาที่ตอพอแม ครูบาอาจารย หัวหนา
ลกู นอ ง เพอื่ นๆ และหนา ทต่ี อ ตวั เอง

โลกุตรธรรม ก็ใชทุกขจากสภาพที่เปนอยูน้ีแหละ
เปนเครื่องกำหนดรู สำหรับผูมีปญญาแลว ยิ่งเห็นทุกขมาก
เทา ใด กย็ งิ่ อยากทจี่ ะพน ทกุ ขม ากเทา นน้ั โดยอาศยั หนทางมรรค
ทพี่ ระพทุ ธเจา สอนเปน แนวทางเดนิ

192

ไดฟงคำตอบของหลวงพอ ทำใหขาพเจาระลึกถึง
ประวตั ขิ องสมเดจ็ โต วดั ระฆงั ฯ อกี ครงั้ โดยปกตใิ นหลวงรชั กาล
ท่ี ๔ มกั นมิ นตส มเดจ็ โตเขา มาเทศนใ นวงั เสมอ วนั หนง่ึ ทที่ า น
นิมนตสมเด็จโตมาเทศน พอดีวันน้ันทานมีกิจธุระท่ีจะตองไป
ทำตอ เมอื่ สมเดจ็ โตมาเทศน ทา นทราบดวี า ในหลวงมเี รอื่ งรอ น
พระทยั อยจู ะรบี ไป ทา นกเ็ ทศนใ หใ นหลวงฟง อยเู สยี นานกวา
จะจบลงได

ครั้งตอมา ในหลวงนิมนตสมเด็จโตเขามาเทศนในวัง
อีก วันน้ันทานวางจากกิจธุระการงานดีแลว ตั้งใจจะฟงเทศน
สมเดจ็ เตม็ ที่ สมเดจ็ โตแทนทจี่ ะเทศนอ ะไรใหใ นหลวงฟง วนั
นน้ั ทา นกลบั ไมแ สดงธรรมและไมเ ทศนเ ลย เพยี งแตข นึ้ ตน วา
ธรรม ใดๆ มหาบพติ รกท็ รงทราบดอี ยแู ลว เอวงั กม็ ดี ว ยประการ
ฉะน้ี

เรอ่ื งนส้ี อนใหร วู า จะตเี หลก็ ใหต ตี อนรอ นๆ ในวนั แรก
ในหลวงทรงมีเรื่องกังวลพระทัยจิตใจไมปกติ สมเด็จโตทานจึง
ตอ งเทศนน านหนอ ย แตว นั ตอ มาทา นสบายพระทยั จติ ใจเปน
ปกตดิ ี กไ็ มม เี หตอุ นั ใดทต่ี อ งเทศนส อนอกี ฉนั ใด การพจิ ารณา
ทกุ ขใ หเ ขา ใจทกุ ข ใหผ า นทกุ ขใ หไ ด กต็ อ งพจิ ารณาในยามทเี่ ผชญิ
ทกุ ขม ากๆ ยามทป่ี ญ หาเศรษฐกจิ รมุ เรา เชน ปจ จบุ นั นี้ ฉนั นน้ั

193

๙๖

ครพู กั ลกั จำ

คุณธรรมท่ีโดดเดนของหลวงพอดูอีกประการหนึ่ง ที่
ขา พเจา ยงั จดจำไดด ี คอื หลวงพอ รจู กั เอาเหตกุ ารณเ ลก็ ๆ นอ ยๆ
ทดี่ เู หมอื นไมส ลกั สำคญั อะไร มาจดุ ประกายความคดิ แกศ ษิ ย
ดว ยวธิ คี ดิ และกศุ โลบายอนั แยบคาย จนทำให เหตกุ ารณเ ลก็ ๆ
นอยๆ กลับเปนเร่ืองราวที่มีคา กลายเปนบทเรียนอันทรงคุณ
คา ...สำหรบั ศษิ ยใ นเวลาตอ มา อยา งเชน เรอ่ื งหนง่ึ ในสี่ หลวง
พอ ไดเ คยปรารภธรรมกบั ขา พเจา วา

“ขา นง่ั ดดู ยา มองดซู องยาแลว ตง้ั ปญ หาถามตวั เอง
วา เรานปี่ ฏบิ ตั ไิ ดห นงึ่ ในสข่ี องศาสนาหรอื ยงั ถา ซองยาน้ี
แบง เปน สส่ี ว น เรานยี่ งั ไมไ ดห นงึ่ ในส่ี มนั จวนเจยี นจะไดแ ลว
กค็ ลาย เหมอื นกบั เรามดั เชอื กจนเกอื บจะแนน ไดท แี่ ลว เรา
ปลอ ย มนั กค็ ลายออก เรานย่ี งั ไมเ ชอื่ จรงิ ถา เชอ่ื จรงิ นมี่ นั
ตอ งไดห นง่ึ ในสแ่ี ลว ”

ตอ มาภายหลงั ทา นไดข ยายความใหข า พเจา ฟง วา
“ทว่ี า หนง่ึ ในสน่ี นั้ อปุ มาดงั่ การปฏบิ ตั ธิ รรมเพอ่ื ให
บรรลมุ รรคผลในพทุ ธศาสนา ทา นแบง ไวเ ปน ขนั้ โสดาบนั

194

สกทิ าคามี อนาคามี และอรหตั ตผล อยา งนอ ยเราเกดิ มา
ในชาตนิ ้ี ไดพ บพระพทุ ธศาสนา เปรยี บเหมอื นไดพ บสมบตั ิ
ลำ้ คา หากไมป ฏบิ ตั เิ อาใหไ ดอ ยา งนอ ยหนง่ึ ในสี่ ใหถ งึ ความ
เปน พระโสดาบนั ปด ประตอู บายภมู ใิ หไ ด กเ็ ทา กบั วา เราเปน
ผปู ระมาทอยมู าก”

ยงิ่ ไดศ กึ ษา ยงิ่ ไดเ รยี นรกู บั หลวงพอ ขา พเจา กย็ งิ่ บงั เกดิ
ความอศั จรรยข นึ้ ในจติ ใจ ทา นสอนใหเ ราไดห ลกั และวธิ คี ดิ ดว ย
โยนโิ สมนสกิ าร ทำใหเ ราไดเ กดิ ศรทั ธาและกอ ใหเ กดิ “ปญ ญา”
อันเปนยอดปรารถนาของทุกคน ใหเกิดความเขาใจแจมชัดใน
เรอื่ งตวั ตนของเราและทกุ ชวี ติ ทอ่ี ยรู อบขา ง

หลวงพอ ทา นเคยเลา ใหข า พเจา ฟง วา
“คนสมยั กอ นทเี่ ขาปฏบิ ตั กิ นั ไดด ี ตอ งรจู กั ลกั สงั เกต
จดจำสง่ิ ทด่ี งี ามของผอู นื่ มาปฏบิ ตั ติ ามเพอ่ื ใหเ กดิ ใหม ที ตี่ วั เรา
เหมอื นทข่ี า สอนพวกแกน่ี ไมใ ชส ำนกั ปฏบิ ตั ิ ไมใ ชส ำนกั วดั
สะแก ถา เปน สำนกั กต็ อ งตงั้ แบบใหม
ที่ขาสอนน่ีไมใชแบบใหม แตเปนแบบของพระ
พทุ ธเจา ขา กล็ กั สอนแอบสอนอยนู ี่ ใครเชอ่ื จรงิ เอาจรงิ กไ็ ดไ ป
ชว ยๆ กนั ...ชว ยเหลอื พระศาสนา”

195

๙๗

ทสี่ ดุ แหง ทกุ ขเวทนา

“ธรรมนนั้ อยฟู ากตาย ไมร อดตาย ไมเ หน็ ธรรม”
เปน คำสอนธรรมทไ่ี พเราะ กนิ ใจ และเปน ประโยชน ใน
การนำมาขบคดิ พจิ ารณาใหแ จม แจง กบั ตนเองอยา งยงิ่
วนั หนง่ึ ขณะทขี่ า พเจา นงั่ ปฏบิ ตั ภิ าวนา ใจมคี วามสงบ
ระงบั พอสมควร เวลาผา นไปไดส กั ๒ - ๓ ชว่ั โมง ทกุ ขเวทนา
อนั เนอ่ื งมาจากความปวดเมอ่ื ยตามรา งกายเรมิ่ ทวขี นึ้ เรอื่ ยๆ
ในครง้ั แรก ขา พเจา อาศยั กำลงั สมาธเิ ขา ขม ความเจบ็
ปวด โดยพยายามใหจ ติ จดจอ อยกู บั คำภาวนาใหม น่ั คงขนึ้ ความ
ปวดเมอ่ื ยกห็ ายไป แตก เ็ ปน เพยี งชวั่ ขณะไมน านนกั ความปวด
เม่ือยน้ันก็กลับคืนมาอีกและรุนแรงข้ึน ขาพเจาจึงต้ังคำถาม
ตวั เองวา ...
“ทว่ี า เจบ็ ปวด มนั ปวดตรงไหน ทจี่ ติ หรอื ทก่ี าย”
“เจบ็ ทก่ี าย” ขา พเจา ตอบตวั เอง
“เออ เจบ็ ทก่ี าย มนั กต็ อ งไมเ กย่ี วกบั จติ ถา เราเชอ่ื
พระพุทธเจาวาจิตกับกายเปนคนละสวนกัน เราจะตองเห็นจิต

196

เหน็ กายวา เปน คนละสว นดว ยตวั เรา และตอ งไมท รุ นทรุ าย จาก
ความเจบ็ ปวดอนั น”้ี ขา พเจา บอกกบั ตวั เองอกี

เวลาผานไปอยางชาๆ แตอนิจจาความเจ็บปวดมิได
หายไปไหนเลย กลบั ทวคี วามรนุ แรงถงึ ขนาดทข่ี าทง้ั สองขา งของ
ขา พเจา สน่ั ระรกิ และกระตกุ ดว ยความเจบ็ ปวดเอง ขณะนนั้ เกดิ
เปน ความรอ นทวั่ รา งกาย โดยเฉพาะทห่ี วั เขา ทน่ี ง่ั ขดั สมาธเิ กดิ
ความเจบ็ ปวดแสนสาหสั เหมอื นมใี ครมาบดิ ขาและดงึ ใหย ดื ออก
เปน ความทรมานทสี่ ดุ ครงั้ หนง่ึ ของการปฏบิ ตั ภิ าวนาของขา พเจา
ทเี ดยี ว

ขาพเจาบอกกับตนเองวาวันน้ีตองใหเห็นท่ีสุดของ
ทกุ ขเวทนาใหไ ด เราจะไมย อมลกุ จากทน่ี ง่ั โดยไมผ า นทกุ ข ไม
เหน็ ทส่ี ดุ ของทกุ ขเวทนา ถา เราลกุ แปลวา เราไมเ ชอ่ื พระพทุ ธเจา
ถา เราเชอ่ื พระพทุ ธเจา จรงิ เราตอ งผา นทกุ ขใ หไ ด ใหใ จเราเหน็
ใหไ ดว า จติ กบั กายนเ้ี ปน คนละสว นกนั ถา หากวนั นเี้ ราแพ
กไ็ ปหาผา ถงุ มานงุ เสยี แลว ไมต อ งมาปฏบิ ตั ิ อกี เลย ปฏบิ ตั ไิ ป
ก็ตายเปลา เพราะคนข้ีแพทำอะไรมันก็แพอยูวันยังคำ่ เวลา
จะตายมนั เจบ็ ปวดเพยี งไรจะทนไหวหรอื

เมื่อตกลงกับตัวเองดังน้ีแลว ความเจ็บปวดก็ยังมิได
หายไปไหนเลย คราวนกี้ ลบั เพมิ่ ความรนุ แรงขนึ้ จนน้ำตาขา พเจา
ไหลออกมาเปน สาย ในใจขณะนน้ั ขา พเจา ไมห วงั อะไรทง้ั สน้ิ ไม
ตอ งการแมก ระทง่ั ความสงบ นกึ เพยี งอยา งเดยี ววา ทเ่ี ราทำอยู

197

น้ีทำดวยศรัทธา ดวยความรักหลวงพอดูและขอเอาชีวิตเปน
เดิมพัน เม่ือความเจ็บปวดรุมเราขาพเจาอยางแสนสาหัส ถึง
ขนาดเจยี นอยเู จยี นไป จนขา พเจา รตู วั ดวี า ไมส ามารถทนตอ ไป
ไดอ กี แลว แตใ จกย็ งั ไมย อมแพ ไมย อมลกุ และไมย อมขยบั เขยอื้ น
ขา พเจา รสู กึ วา ตวั เองเหมอื นเดก็ ทยี่ นื กำหมดั กดั ฟน แลว วงิ่ เขา
ไปชกกบั คตู อ สทู รี่ ปู รา งสงู ใหญไ ดเ ปรยี บกวา ทกุ ประตู ขา พเจา
ทงั้ รอ งไหท ง้ั ตะโกนอยใู นใจวา “ผมทำถวายหลวงพอ ครบั ”

สนิ้ คำกลา วของขา พเจา น้ี เหมอื นกบั หลวงพอ ทา นรบั
ทราบ พลนั เกดิ เหตอุ ศั จรรยเ ปน นมิ ติ ทขี่ า พเจา จดจำไดต ลอด
ชวี ติ คอื ขา พเจา เหน็ หลวงพอ ดเู ปา พรวดลงมาทกี่ ระหมอ มของ
ขา พเจา ความรสู กึ ขณะนนั้ ดจุ มนี ำ้ ทพิ ยช โลมรดตง้ั แตศ รี ษจนจรด
ปลายเทา ทกุ ขเวทนาความปวดเมอื่ ย ทเ่ี มอ่ื สกั ครรู าวกบั ถกู กอ น
หนิ ทม่ี นี ้ำหนกั หนง่ึ รอ ยกโิ ลทบั ไว กพ็ ลนั หายไปในพรบิ ตา เกดิ
เปน ความเยน็ กายเยน็ ใจตง้ั แตศ รี ษะจนจรดปลายเทา ไมม ที ใี่ ด
ทคี่ วามเจบ็ ปวดซอ นเรน หรอื หลงเหลอื อยเู ลย

ขาพเจาเร่ิมมีความมั่นใจในการปฏิบัติมากข้ึน ความ
ลงั เลสงสยั ในวถิ ที างปฏบิ ตั เิ รมิ่ หมดไป มแี ตค วามปลาบปลมื้ ปต ิ
ในธรรมอยา งทไ่ี มเ คยเปน มากอ น สงั เกตดจู ติ กบั อารมณถ กู แยก
ออกเปน คนละสว นเหมอื นแกว ทใ่ี สน ้ำไว แกว กบั น้ำแมอ ยดู ว ย
กนั แกว กเ็ ปน แกว นำ้ กเ็ ปน น้ำ อยกู นั คนละสว น ฉนั ใด จติ กเ็ ปน
จติ ... เปน ผรู ู อารมณก เ็ ปน อารมณ ...เปน ผถู กู รู ฉนั นน้ั

198

เม่ือหยุดอยูสักพักหน่ึง จึงนอมเอาความสงบมา
พจิ ารณาธรรมารมณต า งๆ ทมี่ ากระทบใจตอ ไป

อยางนี้กระมังที่ทานหลวงตา (พระอาจารยมหาบัว
ญาณสัมปนโน) เคยสอนไววา การตอสูกับกิเลส ถาสูกับมัน
ชกกบั มนั หากสไู มไ หว ถกู มนั จบั ได จบั มอื เรามดั ไว ขาเรามี
กต็ อ งเตะถบี มนั หากถกู มนั จบั ขาไดอ กี ปากเรามกี ต็ อ งกดั ตอ ง
ดา มนั ใหส จู นยบิ ตา

ขา พเจา เรมิ่ เขา ใจบทเรยี นบทนแ้ี ลว ความเขา ใจเรมิ่ มี
มากขน้ึ พรอ มกบั ความรกั ทม่ี ตี อ หลวงพอ ดกู ม็ มี ากขน้ึ เชน กนั

199

๙๘

พทุ ธนมิ ติ

การตอบคำถามของหลวงพอ แกศิษยชางสงสัยอยาง
ขา พเจา บางครงั้ ทา นไมต อบตรง ๆ แตต อบดว ยการกระทำ การ
แสดงใหด ู และการตอบของทา นกย็ งั ความอศั จรรยใ ห เกดิ ขนึ้
แกข า พเจา และเพอื่ นๆ เปน อยา งยง่ิ ดงั เหตกุ ารณเ มอื่ ครงั้ ทเ่ี กดิ
“พทุ ธนมิ ติ ” เมอ่ื คนื วนั ขน้ึ ๑๔ ค่ำเดอื น ๖ กอ นวนั วสิ าขบชู า
ป พ.ศ.๒๕๒๘ หนงึ่ คนื ทวี่ ดั สะแก

เหตเุ รม่ิ แรกเกดิ จากเมอื่ ตอนกลางวนั ในวนั นน้ั ขา พเจา
ไดม ากราบนมสั การหลวงพอ ทว่ี ดั พรอ มกบั พกพาเอาความสงสยั
สองเรอ่ื ง คอื เวลาทห่ี ลวงพอ หลวงปทู งั้ หลาย ทา นจะไปชว ยลกู
ศิษยท่ีอยูหางกันคนละท่ีในเวลาเดียวกัน ทานไปไดอยางไร
พรอมกับเร่ืองน้ี ในวันนั้นขาพเจาไดนำรูปปาฏิหาริยของครู
อาจารยท า นอนื่ ๆ ทศ่ี ษิ ยข องทา นเหลา นน้ั ถา ยภาพ ไดร วบรวม
มาถวายใหห ลวงพอ ทา นดู มภี าพของพระอาจารยม หาปน หลวง
ปขู าว หลวงปคู รบู าชยั ยะวงศาฯ และพระอาจารยจ วน ดว ยความ
งวยงงสงสยั ขา พเจา จงึ ถามทา นวา ภาพเหลา นถ้ี า ยกนั จรงิ หรอื
วา ทำขน้ึ มา

200