18/01/2024 51 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ภาชนะรับความดัน กับข้อกฎหมายที เกี ยวข้อง ในโรงงานส่วนใหญ่จะมีการใช้งาน ภาชนะรับความดัน ซึ งมีหลากหลายรูปแบบ ตามลักษณะการใช้งาน ใน กฎหมายที เกี ยวข้อง กระทรวงแรงงาน ชื อวา กฎกระทรวง ก่ าหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดําเนินการด้านความปลอดภัย ํ อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี ยวกบเครื องจักร ปั ั นจัน และหม้อนํ า พ.ศ 2564 ประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา เมื อวันที 6 สิงหาคม 2564 กระทรวงอตสาหกรรม ุชื อวา กฎกระทรวง ก่ าหนดมาตรการความปลอดภัยเก ํ ี ยวกบหม้อนํ ั า หม้อต้มที ใช้ของเหลว เป็ นสื อนําความร้อน และภาชนะรับแรงดันในโรงงาน พ.ศ. 2549 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื อวันที 21 มิถุนายน 2549 *ข้อสังเกต : กระทรวงแรงงานใช้คําวา ่"ภาชนะรับความดัน" กระทรวงอุตสาหกรรม ใช้คําวา ่"ภาชนะรับแรงดัน" ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ความหมายตามที ระบ ุในกฎหมาย กฎกระทรวงฯ ของกระทรวงแรงงาน ภาชนะรับความดัน (pressure vessel) หมายความวา่ ภาชนะปิ ดที มีความดันภายในภาชนะและภายนอกภาชนะแตกต่างกนมากกวัา ่50กิโลปาสคาล(0.5 bar) ขึ นไป และให้ หมายความรวมถึงถังปฏิกิริยา (reactor) แต่ไม่รวมถึงภาชนะบรรจุก๊าซทนความดัน กฎกระทรวงฯ ของกระทรวงอตสาหกรรมุ ภาชนะรับแรงดัน (pressure vessel) หมายความวา่ ภาชนะปิ ดที มีความกดดันภายในภาชนะและภายนอกภาชนะแตกต่างกนมากกวัา ่1.5 เท่าของความดันบรรยากาศที ระดับนํ าทะเล และมีขนาดเส้นผาศูนย์กลางมากกว ่า ่103 มิลลิเมตร หรือ ถังปฏิกิริยา (reactor) 101 102
18/01/2024 52 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ข้อยกเว้น ของกฎกระทรวงฯแรงงาน มิให้ใช้บังคับกบภาชนะรับความดันที มีลักษณะ ดังนี ั (ข้อ 93(2)) มีขนาดเส้นผานศูนย์กลางภายในน้อยกว ่า ่152 มิลลิเมตร เกบนํ ็ าร้อนที มีอุณหภูมิน้อยกวา ่99องศาเซลเซียส และมีปริมาณน้อยกวา ่450ลิตร ภาชนะรับความดันและ บรรจุนํ าที มีอากาศเป็ นตัวสร้างความดันที มีความดันเกจไม่เกิน 2เมกะปาสคาล (20 bar) หรือ มีอุณหภูมิไม่เกิน 99องศาเซลเซียส มีท่อส่งของไหลทุกประเภท หรือ ชิ นส่วนรับแรงดันส่วนใดส่วนหนึ งที ประกอบกนเป็ นเครื ั องจักร ภาชนะบรรจุนํ ามันเชื อเพลิงตามกฎหมายวาด้วยการควบคุมนํ ่ ามันเชื อเพลิง ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ข้อกฎหมาย เกี ยวกับการใช้งาน ภาชนะรับความดัน และ อุปกรณ์ประกอบต่างๆ ต้องมีคุณสมบัติตามมาตรฐาน ต้องแจ้งการใช้งาน หรือแจ้งยกเลิกการใช้งาน มีคู่มือการใช้งานเป็ นภาษาไทย โดยต้องปฏิบัติตามรายละเอียดในคู่มือ และ ต้องมีสําเนาเอกสารไว้ให้ พนักงานตรวจความปลอดภัยตรวจสอบได้ มีป้ายกาหนดวิธีการทํางาน การตรวจสอบ การแก ํ ไข หรือข้อปฏิบัติกรณีเก ้ ิดเหตุฉุกเฉิน เป็ นภาษาไทย จัดให้มีการบํารุงรักษา 103 104
18/01/2024 53 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การติดตั งก่อนการใช้งาน กฎกระทรวงฯ ใช้บังคับกบภาชนะรับความดัน ที มีปริมาตร ั1ลูกบาศเมตรขึ นไป หรือมีความดัน ตั งแต่500กิโลปาสคาล(5 bar) ต้องให้มีวิศวกรควบคุมการติดตั ง ทดสอบการใช้งานตามที กาหนดในคู ํ ่มือของผู้ผลิต เกบเอกสารการทดสอบไว้ให้ตรวจสอบ ็ (ไม่ต้องส่ง) ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การทดสอบความปลอดภัย ในการใช้งาน การ "ทดสอบความปลอดภัย" ในการใช้งาน กฎกระทรวงฯ ใช้บังคับกบภาชนะรับความดัน ที มีปริมาตร ั1ลูกบาศเมตรขึ น ไป หรือมีความดัน ตั งแต่500กิโลปาสคาล ต้องทดสอบ ตามระยะเวลาที กาหนดในคู ํ ่มือของผู้ผลิต เกบเอกสารการทดสอบไว้ให้ตรวจสอบ ็ (ไม่ต้องส่ง) ** การใช้เครื องชงกาแฟแรงดันไอนํ า เตารีดหรือเครื องรีดผ้าแรงดันไอนํ า เครื องทําความสะอาดแรงดันไอนํ า หรือเครื องปั มลม ได้รับยกเว้นไม่ต้องตรวจแต่ต้องได้ปฏิบัติตามข้อ 97 และข้อ 101 (รายละเอียดตรวจสอบจากกฎหมาย) 105 106
18/01/2024 54 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การตรวจสอบความปลอดภัย การ "ตรวจสอบความปลอดภัย" ในการใช้งาน กฎกระทรวงฯ ใช้บังคับกบภาชนะรับความดัน ที มีปริมาตร ั1ลูกบาศ เมตรขึ นไป หรือมีความดัน ตั งแต่500กิโลปาสคาล(5 bar) ต้องตรวจสอบโดยการตรวจพินิจด้วยสายตาและการวัดความหนาโดยวิศวกรอยางน้อย ่ 5 ปี/ครั ง เกบเอกสารการตรวจสอบไว้ให้ตรวจสอบได้ ็ (ไม่ต้องส่ง) **การติดตั ง การทดสอบความปลอดภัย การตรวจสอบความปลอดภัย หากได้ปฏิบัติตามกฎหมายวาด้วยโรงงาน ่ แล้ว ให้ถือวาเป็ นการปฏิบัติตามกฎกระทรวงฯ นี ่ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การตรวจสอบ Boiler & Pressure Vessel ตามวาระของกฏหมาย 107 108
18/01/2024 55 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Inspection and Tests 2.Operation Phase การใช้งานปกติ Routine Check (Ex. Daily, Weekly, Monthly, Every 3 months, Every 6 months) การซ่อมบํารุงInspection and Test Planning การซ่อมบํารุง Unplanning (Equipment Failure) International Standards Codes of Practice Forms Codes Stamp Report forms Certificate การตรวจสอบประจําตาม O&M Manual การตรวจทดสอบข้อบังคับของกฏหมาย หรือตามวิธีการที กฏหมายกาหนดํ ตาม Standards Codes 1. Construction Phase MDR (Manufacturing Data Report การตรวจทดสอบโดยผู้ผลิต Manufacturer Construction Fabrication Inspection and Test Boiler & Pressure Vessel Operation and Maintenance DIW & ASME BPVC Sec I & Sec VIII Div.I ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Manufacturer Data Report MDR Documents & Forms ASME BPVC Sec I & Sec VIII Div.I 109 110
18/01/2024 56 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien MDR Manufacturer Data Report for High Pressure Steam Drum (1) Part 1 Inspection Certificate Form-P4 (ASME BPVC Section VIII Dev.1) Inspection and Test program Part 2 Material Map Material Identified Record Material Certificate Sheets Part 3 Weld Map Summary of Welding Joint Welding Procedure Specification (WPS) Procedure Qualification Record (PQR) Welder Qualification Tests (WQT) ASME BPVC Standards Codes MDR : High Pressure Steam Drum Documents & Forms ASME BPVC Sec I & Sec VIII Div.I ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Part 4 Visual Inspection Report (VT) Radiographic Examination Report (RT) Ultrasonic Examination Report (UT) Liquid Penetrant Examination Report (PT) Magnetic Particle Examination Report (MT) Part 5 Dimension Map Dimension Inspection Record PHWT Chart Record MDR Manufacturer Data Report for High Pressure Steam Drum (2) ASME BPVC Standards Codes MDR : High Pressure Steam Drum 111 112
18/01/2024 57 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Part 6 Hydrostatic Test Record Painting Inspection Record Internal Cleaning Inspection Record Coded Stamping on Drum Part 7 Design Calculation As Built Drawing MDR Manufacturer Data Report for High Pressure Steam Drum (3) ASME BPVC Standards Codes MDR : High Pressure Steam Drum ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1.Certificate of Conformance 2. Inspection and Test Program TravellerSheet Module Box Assembly & Interconnecting Piping (VIPCO & AI) Module Box Assembly (VIPCO & Client) Interconnecting Piping Assembly (VIPCO & Client) 3. DiemensionInspection Record Module Box Assembly MA Piping & Assemble 4. Non-Destructive Examinations (Non Pressure Part) Welding Record Ultrasonic Testing Report Magnetic Particle Testing Report Liquid Penetrant Testing Report MDR Manufacturer Data Report for High Pressure Power Boiler (1) (Example for some Module Box) ASME BPVC Standards Codes MDR : High Pressure Power Boiler 113 114
18/01/2024 58 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 5. Picture Inspection Report Cleaning Report Bolt Tightening Report Insulation Report Thermocouple Report 6. Non-Destructive Examinations (Pressure Part) Radiographic Test Report (RT) Ultrasonic Testing Report (UT) Magnetic Particle Testing Report (MT) Liquid Penetrant Testing Report (PT) Hardness Testing Report Visual Inspection Report (VT) Positive Material Identification Testing Report (if) ASME BPVC Standards Codes MDR Manufacturer Data Report for High Pressure Power Boiler (2) (Example for some Module Box) MDR : High Pressure Power Boiler ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 7. Preheat Report 8. PWHT Report 9. Welding History Sheet & Weld Map 10. Painting Inspection Report 11.ASME Date Report & Stamping Report 12.Final Inspection &Release Note ASME BPVC Standards Codes MDR Manufacturer Data Report for High Pressure Power Boiler (3) (Example for some Module Box) MDR : High Pressure Power Boiler 115 116
18/01/2024 59 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Boiler & Pressure Vessel Operation and Maintenance 2.Operation Phase การใช้งานปกติ Routine Check & Monitoring Operation Conditions (Ex. Daily, Weekly, Monthly, Every 3 months, Every 6 months) การซ่อมบํารุงInspection and Test Planning การซ่อมบํารุง Unplanning (Equipment Failure) การตรวจสอบประจําตาม O&M Manual การตรวจทดสอบข้อบังคับของกฏหมาย หรือตามวิธีการที กฏหมายกาหนดํ ตาม Standards Codes วางแผนซ่อมบํารุงตามรอบ Maintenance ปกติ วางแผนหยุดเพื อซ่อมบํารุง แกไขสิ ้ งผิดปกติก่อนการ Breakdown/ Failure การตรวจตามวาระของกฏหมายที กําหนดไว้ของแต่ละกระทรวง ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การตรวจและทดสอบภาชนะรับความดัน (ครบวาระ) ตามกฏหมาย กระทรวงคมนาคม กรมขนส่งทางบก 117 118
18/01/2024 60 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien (2) กระทรวงคมนาคม กรมขนส่งทางบก เรื อง กาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ เงื อนไข และระยะเวลาการตรวจและทดสอบ ํ และการออกหนังสือรับรองการตรวจและ ทดสอบส่วนควบและเครื องอุปกรณ์ของรถที ใช้ก๊าซปิ โตรเลียมเหลวเป็ นเชื อเพลิงตามกฎหมายวาด้วยรถย ่ นต์พ.ศ. 2560 ถัง ส่วนควบและเครื องอุปกรณ์ การตรวจและทดสอบการติดตั ง การตรวจและทดสอบถัง ผู้ตรวจและทดสอบ (ผู้ตรวจและทดสอบทัวไป , ผู้ตรวจและทดสอบที เป็ นผู้ผลิต) ผู้ติดตั ง ฯลฯ ตัวอยางรายละเอีย ่ด การตรวจสอบ Pressure Vessel ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ตรวจสอบความถู กต้องของการติดตั งส่วนควบและเครื องอุ ปกรณ์ตามวิธีการติดตั งที กรมการขนส่งทางบกกําหนด 1.ตรวจสอบความถูกต้องของส่วนควบและเครื องอุปกรณ์ให้เป็ นไปตามมาตรฐานของรถที ใช้ก๊าซปิ โตรเลียมเหลวเป็ น เชื อเพลิงตามที กรมการขนส่งทางบกกาหนด ซึ งต้องตรงตามหนังสือรับรองการติดตั ํ งส่วนควบและเครื องอุปกรณ์ 2.ตรวจสอบความถูกต้องของการติดตั งส่วนควบและเครื องอุปกรณ์ให้เป็ นไปตามหลักเกณฑ์วิธีการติดตั งตามที กรมการขนส่งทางบกกาหนดํ 3.ตรวจพินิจภายนอกถัง LPG ซึ งต้องไม่ปรากฏข้อบกพร่องอยางหนึ งอย ่ างใดดังต ่ ่อไปนี ถังถูกไฟไหม้ ถังบิดเบี ยวไม่ได้รูปทรง หรือมีการดัดแปลงหรือต่อเติมถัง มีหลุมบ่อโดดเดี ยวลึกเกินร้อยละ 50ของความหนาผนังถังเดิม มีรอยผุกร่อนเป็ นแนวยาวตั งแต่75 มิลลิเมตรขึ นไป และลึกเกินร้อยละ 25ของความหนา ผนังถังเดิม หรือมีรอยผุ กร่อนเป็ นแนวยาวน้อยกวา ่ 75 มิลลิเมตร และลึกเกินร้อยละ 50ของความหนาผนังถังเดิม มีรอยผุกร่อนทัวไปลึกเก ินร้อยละ 50ของความหนาผนังถังเดิม มีรอยบุบเว้าที รอยเชื อมลึกเกิน 6 มิลลิเมตร ตัวอยางรายละเอีย ่ด การตรวจสอบ Pressure Vessel 119 120
18/01/2024 61 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ตรวจสอบความถู กต้องของการติดตั งส่วนควบและเครื องอุ ปกรณ์ตามวิธีการติดตั งที กรมการขนส่งทางบกกําหนด มีรอยบุบเว้าที บริเวณอื นลึกเกินร้อยละ 10ของความกว้างเฉลี ยของรอยบุบเว้า มีรอยบาด รอยขูดขีด หรือทิ มแทงลึกเกินร้อยละ 50ของความหนาผนังถังเดิมหรือมีรอยดังกล่าวยาว ตั งแต่75 มิลลิเมตรขึ นไป และลึกเกินร้อยละ 25ของความหนาผนังถังเดิม มีรอยรั ว ซึม รอยร้าว รอยหักพับ หรือบวม จํานวนเกลียวของลิ นถังที กินกนลดลงจากที ระบุไว้ หรือเมื อขันเกลียวแน ั ่นแล้วก ๊าซรั วซึม ลิ นเอียงจนเห็นได้ชัดเจน โกร่งกาบังหรือฝาครอบเครื องอุปกรณ์ที ติดตั ํ งบนถังเสียรูป หลวม หรือมีรอยเชื อมชํารุดหรือฐานถัง ชํารุดทําให้ถังเอียงจนเห็นได้ชัดเจน อุปกรณ์ระบายความดันเสียหาย หรือเสียรูป หรือไม่ตรงตามที ผู้ผลิตกาหนดํ เครื องหมายประจําถังลบเลือนอ่านได้ไม่ชัดเจน มีการแกไขโดยไม ้ ่ถูกต้องหรือมีข้อความไม่ถูกต้อง ตาม มอก. 370 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ตรวจสอบความถู กต้องของการติดตั งส่วนควบและเครื องอุ ปกรณ์ตามวิธีการติดตั งที กรมการขนส่งทางบกกําหนด 4. ทดสอบการรั วของระบบเชื อเพลิงก๊าซปิ โตรเลียมเหลวด้วยการเติมก๊าซปิ โตรเลียมเหลวหรือก๊าซอื นที เหมาะสม เช่น ไนโตรเจน ให้มีความดันไม่น้อยกวา ่ 700 kPa เป็ นเวลาไม่น้อยกวา่ 10 นาที ต้องไม่ปรากฏวามีการรั ่ วของระบบเชื อเพลิง 5. ตรวจสอบความถูกต้องของการติดเครื องหมายแสดงการใช้ก๊าซปิ โตรเลียมเหลวเป็ นเชื อเพลิง ข้อ 4การตรวจและทดสอบถังต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ ดังนี ตรวจพินิจภายนอกถังแล้ว ต้องไม่ปรากฏข้อบกพร่อง ถังเปล่าต้องมีนํ าหนักไม่น้อยกวาร้อยละ ่ 95ของนํ าหนักถังเดิม ทดสอบความทนต่อความดันตามวิธีทดสอบของ มอก. 370ได้แก่ ทดสอบความดันพิสูจน์ด้วยความดัน 3.30 MPa (33 bar) เป็ นเวลา 30 วินาที ต้องไม่ปรากฏการบวม (Bulge) การบิดเบี ยว (Distortion) หรือการรั วซึม (Leakage) ทดสอบการขยายตัวด้วยความดัน 3.30 Mpa (33 bar) ปริมาตรการขยายตัวถาวรของถังต้องไม่เกิน 1 ใน 5,000ของความจุถัง ทดสอบการรั วซึมด้วยความดัน 690kPa (6.9 bar) แล้วต้องไม่ปรากฏการรั วซึม 121 122
18/01/2024 62 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ทดสอบความทนต่อความดันตามวิธีทดสอบของ มอก. 370 ทดสอบความดันพิสูจน์ด้วยความดัน 3.30 MPa (33 bar) เป็ นเวลา 30 วินาที ต้องไม่ปรากฏการ บวม (Bulge) การบิดเบี ยว (Distortion) หรือการรั วซึม (Leakage) ทดสอบการขยายตัวด้วยความดัน 3.30 Mpa (33 bar) ปริมาตรการขยายตัวถาวรของถังต้องไม่ เกิน 1ใน 5,000ของความจุถัง ทดสอบการรั วซึมด้วยความดัน 690kPa (6.9 bar) แล้วต้องไม่ปรากฏการรั วซึม ตัวอยางรายละเอีย ่ด การตรวจสอบ Pressure Vessel ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien (3) กระทรวงคมนาคม กรมขนส่งทางบก เรื องกาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื อนไขในการให้ความเห็นชอบ การเป็ นผู้ตรวจและทดสอบ ํส่วนควบและเครื อง อุปกรณ์ของรถที ใช้ก๊าซธรรมชาติอัด เป็ นเชื อเพลิงตามกฎหมายวาด้วยรถยนต์ พ ่.ศ. 2560 NGV = 250 bar (มาตรฐานการติดตั งของ ปตท ต้องรับความดันได้ 4 เท่าของความดันใช้งานจริง) = 85 – 100 kg LNG = 10 bar = 20 kg การตรวจและทดสอบถังต้องเป็ นไปตามมาตรฐาน ISO 19078, ISO11439 หรือ มอก 2311 เนื องจากถัง NGV มีนํ าหนักมาก ต้องกฏหมายบังคับต้องดูนํ าหนักบรรทุกลงเพลาด้วย 123 124
18/01/2024 63 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การทดสอบและตรวจสอบถังครบวาระให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ดังต่อไปนี 1.ถังครบวาระที ออกแบบ สร้างและผลิตตามมาตรฐาน ISO 11120, ISO 9809-1, ISO 9809-2 และ ISO 9809-3, ให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที 1 ท้ายประกาศนี 2.ถังครบวาระที ออกแบบ สร้างและผลิตตามมาตรฐาน ISO 11119-1, ISO 11119-2 และ ISO 11119-3 ให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที 2 ท้ายประกาศนี 3.ถังครบวาระที ออกแบบ สร้างและผลิตตามวิธีการที กาหนดไว้ใน ํ ADR และได้รับความเห็นชอบ จากกรมธุรกิจพลังงาน(ถัง TITAN Tank) ให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที 3 ท้ายประกาศนี 4.ถังครบวาระที ออกแบบ สร้างและผลิตตามมาตรฐาน ASME Sec VIII DIV.3 ควบคู่กบการใช้มาตรฐาน ั ISO 11119-1 ในการผลิต (ถัง JUMBO TUBE) ให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที 4 ท้ายประกาศนี 5.ถังครบวาระที ออกแบบ สร้างและผลิตตามมาตรฐาน ISO 11439 ให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที 5 ท้าย ประกาศนี 125 126
18/01/2024 64 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 1 ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบ ให้เป็ นไปตามมาตรฐาน BS EN 1968 หรือมาตรฐานอื นที กรมธุรกิจพลังงานเห็นชอบ ทุกระยะเวลาไม่เกิน 5 ปี ดังนี 1. การตรวจสอบพินิจภายนอก (External Visual Inspection) 2. การตรวจสอบพินิจภายใน (Internal Visual Inspection) 3. การตรวจสอบความหนา (Measuring Wall Thickness) 4. การทดสอบด้วยความดัน (Proof Pressure/ Volumetric Expansion Test) หรือ ทดสอบด้วย UT (Ultrasonic Inspection) 5. การตรวจสอบเกลียวคอถัง (Neck Threads Inspection) 6. การทดสอบการรั ว (Pneumatic Leakage Test) 7. การทดสอบและตรวจสอบวิธีการอื นเพิ มเติม (Supplementary Tests) ในกรณีที ประสงค์จะทําการทดสอบด้วยวิธี Acoustic Emission แทนการทดสอบตามข้อ 4ให้สามารถกระทําได้แต่ทั งนี ต้อง ดําเนินการให้เป็ นไปตามที กาหนดไว้ในมาตรฐาน ํ ISO 16148 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 2 ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบ ให้เป็ นไปตามมาตรฐาน ISO 11623 หรือมาตรฐานอื นที กรมธุรกิจ พลังงานเห็นชอบ ทุกระยะเวลาไม่เกิน 5 ปี ดังนี 1. การตรวจสอบพินิจภายนอก (External Visual Inspection) 2. การตรวจสอบพินิจภายใน (Internal Visual Inspection) 3. การทดสอบด้วยความดัน (Pressure test) 4. การทดสอบการรั วซึม (Permeability test) ถังทุกใบที มีข้อสงสัยวามีโอกาสเก ่ ิดการรั วซึม 127 128
18/01/2024 65 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 3 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังครบวาระที ออกแบบ สร้างและผลิตตามวิธีการที กาหนดไว้ใ ํนความตก ลงวาด้วยการขนส ่ ่งสินค้าอันตรายระหวางประเทศทางถนนของคณะกรรมาธิการเศรษฐก ่ ิจแห่งยุโรปภายใต้ สหประชาชาติ (The European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road (ADR)) ซึ งได้รับความเห็นชอบจากกรมธุรกิจพลังงาน (ถัง TITAN Tank) แล้ว ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบ ให้เป็ นไปตามมาตรฐานผู้ผลิต ดังนี การตรวจสอบพินิจภายนอก (External Visual Inspection) ทุกระยะเวลาไม่เกิน 36เดือน ในกรณีที ประสงค์จะทําการเปลี ยนแปลงระยะเวลาหรือวิธีการทดสอบและตรวจสอบด้วยกรรมวิธีอื นให้ขอ ความเห็นชอบจากกรมธุรกิจพลังงานก่อน ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 4 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังครบวาระที ออกแบบ สร้างและผลิตตามมาตรฐาน ASME Sec VIII DIV 3ควบคู่กบการใช้มาตรฐาน ัISO 11119-1 ในการผลิต (ถัง JUMBO TUBE) ให้ดําเนินการ ทดสอบและตรวจสอบ ให้เป็ นไปตามมาตรฐานผู้ผลิต ดังนี 1. ทดสอบด้วยวิธี Acoustic Emission ทุกๆ การเติมก๊าซไม่เกิน 1,500ครั ง 2. การตรวจสอบพินิจภายนอก (External Visual Inspection) ทุกระยะเวลาไม่เกิน 30เดือน 3. การตรวจสอบพินิจภายใน (Internal Visual Inspection) ทุกระยะเวลาไม่เกิน 30เดือน โดย วิธีการและเกณฑ์การยอมรับให้เป็ นไปตามที มาตรฐาน ASME Sec V Article 9 และ ADR กาหนดํ ในกรณีที ประสงค์จะทําการเปลี ยนแปลงระยะเวลาหรือวิธีการทดสอบและตรวจสอบด้วยกรรมวิธีอื น ให้ขอความเห็นชอบจากกรมธุรกิจพลังงานก่อน 129 130
18/01/2024 66 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ ที 5 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังครบวาระที ผลิตตามมาตรฐานตามมาตรฐาน ISO 11439 ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบ ทุกระยะเวลาไม่เกิน 5 ปี ดังนี 1. ถังครบวาระที เป็ นชนิด CNG -1 ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบ 1.1 การตรวจสอบพินิจภายนอก (External Visual Inspection) ของถังทุกใบ ให้เป็ นไปตามมาตรฐาน ISO 19078 1.2 ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบด้วยวิธีการอยางหนึ งอย ่ างใด ดังนี ่ (ก) ทดสอบด้วยวิธี Acoustic Emission ให้สุ่มตัวอยางถังอย ่ างน้อยร้อยละ ่ 10ของจํานวนถังในแต่ละกลุ่มการผลิตของถังใน รถขนส่งคันนั น แต่ทั งนี ต้องไม่น้อยกวา ่ 5 ใบ ของแต่ละกลุ่มการผลิต เพื อทําการทดสอบและตรวจสอบตาม มาตรฐาน ISO 16148 (ข) ทดสอบด้วยวิธีคลื นเหนือเสียง (Ultrasonic Inspection) ให้สุ่มตัวอยางถังอย ่ างน้อยร้อยละ ่ 5ของจํานวนถังในแต่ละกลุ่ม การผลิตของถังในรถขนส่งคันนั น แต่ทั งนี ต้องไม่น้อยกวา ่ 3 ใบ ของแต่ละกลุ่มการผลิต เพื อทําการทดสอบและ ตรวจสอบตาม มาตรฐาน BS EN 1968 (ค) ทดสอบด้วยวิธีการรับความดันที อุณหภูมิบรรยากาศ (Ambient Temperature Pressure Cycling) ให้สุ่มตัวอยางถัง ่อยาง่ น้อย 1 ใบของแต่ละกลุ่มการผลิตในรถขนส่งคันนั น เพื อทําการทดสอบและตรวจสอบตามมาตรฐาน ISO 11439 Annex A13 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1.3 ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบถังที ส่มตัวอย่างุตามข้อ 1.2เพื อดําเนินการทดสอบและตรวจสอบทุกใบ ให้เป็ นไปตาม มาตรฐาน BS EN 1968 หรือมาตรฐานอื นที กรมธุรกิจพลังงานเห็นชอบ ดังนี (ก) การตรวจสอบพินิจภายใน (Internal Visual Inspection) (ข) การตรวจสอบความหนา (Measuring Wall Thickness) (ค) การตรวจสอบเกลียวคอถัง (Neck Threads Inspection) ในกรณีที ดําเนินการทดสอบตามข้อ 1.1 ข้อ 1.2 และ ข้อ 1.3 แล้ว พบวามีข้อสงสัยในการพิจารณาข้อบกพร ่ ่อง (defects) ให้ ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบถังใบนั นด้วยวิธีการอื นเพิ มเติม (Supplementary Tests) เช่น การชังนํ าหนัก หรือการทดสอบ โดยไม่ทําลายวิธีอื นๆ เพื อใช้ในการตัดสินใจได้ ทั งนี หากถังตัวอยางที ถูกสุ ่ ่มเลือกมาทําการทดสอบถังใดถังหนึ งตามข้อ 1.2 (ก) หรือข้อ 1.2 (ข) หรือข้อ 1.3 ไม่ผานการทดสอบตามมาตรฐานที ใช้ในการทดสอบก ่ าหนด ห้ามนําถังทั ํ งหมด หรือทั งกลุ่มการผลิต ของถังของรถคันที ถูกสุ่มตัวอยางมาใช้งานอีก ่ กรณีเลือกการทดสอบตามข้อ 1.2 (ค) ให้สามารถใช้ถังทั งกลุ่มการผลิตที อยูในรถคันที ถูกสุ ่ ่มดังกล่าวได้ เท่ากบอายุการใช้งานที ั เหลือ โดยให้คํานวณตาม จํานวนรอบความดันที ได้จากผลการทดสอบ แต่ทั งนี ต้องไม่เกินวันหมดอายุที ผู้ผลิตกาหนดํ 131 132
18/01/2024 67 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 2. ถังครบวาระที เป็ นชนิด CNG -2, CNG -3 และ CNG -4 ให้ดําเนินการทดสอบและตรวจสอบ ทุกระยะเวลาไม่เกิน 5 ปี ดังนี 2.1 การตรวจสอบพินิจภายนอก (External Visual Inspection) ถังทุกใบ 2.2 การทดสอบการรั วซึม (Permeability test) ถังทุกใบที มีข้อสงสัยวามีโอกาสเก ่ ิดการรั วซึม 2.3 ให้ดําเนินการสุ่มตัวอยางถังจากรถแต ่ ่ละคันจํานวนอยางน้อย ่1 ใบ เพื อทําการตรวจพินิจภายใน (Internal Visual Inspection)และนํามาทดสอบด้วยวิธีการรับความดันที อุณหภูมิบรรยากาศ (Ambient Temperature Pressure Cycling) เพื อทําการทดสอบและตรวจสอบตามมาตรฐาน ISO 11439 Annex A 13 ให้กาํหนดอายุการใช้งานที เหลือของถังที อยูในรถคันที ถูกสุ ่ ่มดังกล่าว โดยให้คํานวณตามจํานวนรอบความดันที ได้จากผลการ ทดสอบตามข้อ 2.3 แต่ทั งนี ต้องไม่เกินวันหมดอายุที ผู้ผลิตกาหนดํ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การตรวจและทดสอบภาชนะรับความดัน (ครบวาระ) ตามกฏหมาย กระทรวงพลังงาน กรมธ ุ รกิจพลังงาน 133 134
18/01/2024 68 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien (3.5) ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง การบํารุงรักษาและการทดสอบและตรวจสอบภาชนะบรรจุก๊ าซ ปิ โตรเลียมเหลว พ.ศ. 2560 หลักเกณฑ์ วิธีการปฏิบัติงาน การจัดให้มีและบํารุงรักษาถังก๊ าซ ปิ โตรเลียมเหลวหุงต้ม ลิ น และอุปกรณ์ ลิ นสําหรับถัง LPG ให้มีอายุการใช้งานไม่เกิน 10 ปีนับจากวัน ตรวจทดสอบครั งแรก ห้ามนําลิ นที อายุใช้งานเกิน 10 ปี มาใช้ การทดสอบและตรวจสอบด้วยวิธี NDE ตามมาตรฐาน API 620 หรือ ASME BPVC Sec VIII) ถังเกบและจ ็ ่าย LPG ทดสอบทุก 5 ปี ถังขนส่ง LPG ทดสอบทุก 6 ปี การทดสอบให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที 1-5 ตามท้ายประกาศ Pressure Vessel ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ถังเก็บและจ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวหรือถังขนส่งกาซปิ โตรเลีย ๊ มเหลวที ผลิต หรือสร้างขึ นใหม่ ถังเก็บและจ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวแบบเหนือพื นดินครบวาระ ถังเก็บและจ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวแบบกลบหรือแบบฝังไว้ในดินครบ วาระ ถังขนส่งก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวครบวาระ ถังเก็บและจ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวโดยใช้ระบบควบคุมอุณหภูมิที ออกแบบ ผลิต หรือสร้างตามมาตรฐาน API 620 ครบวาระ หลักเกณฑ์ที 1 หลักเกณฑ์ที 2 หลักเกณฑ์ที 3 หลักเกณฑ์ที 4 หลักเกณฑ์ที 5 Pressure Vessel แต่ละหลักเกณฑ์(1-5) มีรายละเอียดการตรวจสอบบางรายการแตกต่างกนั (4.4) ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง การบํารุงรักษาและการทดสอบและตรวจสอบภาชนะบรรจุก๊ าซ ปิ โตรเลียมเหลว พ.ศ. 2560 135 136
18/01/2024 69 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 1 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังเกบและจ ็ ่ ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลว หรือถังขนส่ งก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวที ผลิต หรือสร้างขึ นใหม่ (4.4) ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง การบํารุงรักษาและการทดสอบและตรวจสอบภาชนะบรรจุก๊าซปิ โตรเลียมเหลว พ.ศ. 2560 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1. ตรวจ Engineering design, Calculation and Fabrication Document 2. ตรวจ Material Selection and WPS Welding methods 3. ตรวจ Vessel Thickness 4. ตรวจ Vessel Dimension 5. ตรวจสอบสภาพภายนอกของถังด้วยวิธี Visual examination 6. ตรวจสอบสภาพภายในของถังด้วยวิธีVisual examination 7. ทดสอบและตรวจสอบสภาพแนวเชื อมภายในและภายนอกทั งหมดด้วยวิธีMT (magnetic particle examination) หรือPT (liquid penetrant examination) 8. ทดสอบและตรวจสอบแนวเชื อมด้วยวิธีRT (radiographic examination) หรือทดสอบทดแทนด้วยวิธี UT (ultrasonic examination) ที สามารถบันทึกผลการทดสอบอัตโนมัติหรือกึ งอัตโนมัติแบบ คอมพิวเตอร์และสามารถวิเคราะห์ผลการทดสอบได้ (computer based data acquisition and data analysis ability) หรือวิธีอื นที ASME กาหนดให้ใช้ทดแทนได้โดยต้องได้รับความเห็น ํ ชอบจากอธิบดี กรมธุรกิจพลังงานก่อนดําเนินการ 137 138
18/01/2024 70 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 9. ทดสอบและตรวจสอบด้วยวิธี hydrostatic test ตามมาตรฐานการออกแบบ 10. จัดทํารายงานผลการทดสอบและตรวจสอบ หมายเหตุ ในกรณีที ทําการทดสอบและตรวจสอบถังเกบและจ ็ ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวแบบ spherical tankให้ทําการวัดค่าการ ทรุดตัวของขาถังทั งก่อนและหลังการทดสอบด้วยแรงดันไฮดรอลิก รวมทั งระหวางที ทําการทดสอบเมื อบรรจุนํ ่ าได้ร้อยละห้าสิบ ร้อยละเจ็ดสิบห้า และร้อยละร้อย ถังเกบและจ ็ ่ายกาซปิ โตรเลียมเหลวที ใช้ระบบควบคุมอุณหภูมิซึ งออกแบบ ผลิตหรือสร้างตาม ๊ มาตรฐาน API 620 ให้ทําการทดสอบและตรวจสอบเพิ มเติมจากที กาหนดไว้ตามหลักเกณฑ์นี ํ ข้อ 1ถึงข้อ 9 ดังต่อไปนี ทดสอบและตรวจสอบความต้านทานของวัสดุและรอยเชื อม รวมทั งบริเวณ heat affected zone ด้วยวิธีรับแรง กระแทก (impact test) ตามมาตรฐานออกแบบ ทดสอบและตรวจสอบแนวเชื อมระหวางพื ่ นถัง พร้อมแนวเชื อมระหวางพื ่ นถังและผนังถังด้วยวิธี vacuum box test ทดสอบและตรวจสอบถังชั นนอก ด้วยวิธี pneumatic test พร้อมตรวจความแข็งแรงของ anchor bolt ด้วย **Foundation Settlement ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 2 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังเกบและจ ็ ่ ายก ๊าซปิ โตรเลียม เหลวแบบเหนือพื นดินครบวาระ (4.4) ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง การบํารุงรักษาและการทดสอบและตรวจสอบภาชนะบรรจุก๊าซปิ โตรเลียมเหลว พ.ศ. 2560 139 140
18/01/2024 71 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1. ตรวจ Vessel Dimension 2. ตรวจสอบสภาพภายนอกของถังด้วยวิธี Visual examination 3. ตรวจสอบสภาพภายในของถังด้วยวิธี Visual examination 4. ตรวจ Vessel Thickness 5. ทดสอบและตรวจสอบสภาพแนวเชื อมภายในทั งหมดด้วยวิธีMT (magnetic particle examination) หรือPT (liquid penetrant examination) ยกเว้นสําหรับถังไม่มีช่องคนลอด (manhole) 6. ทดสอบและตรวจสอบแนวเชื อมด้วยวิธีRT (radiographic examination) ยกเว้นถังที ทําการทดสอบและ ตรวจสอบตามหลักเกณฑ์ที 1ครบวาระครั งแรก หรือทดสอบทดแทนด้วยวิธี UT (ultrasonic examination) ที สามารถบันทึกผลการทดสอบอัตโนมัติหรือกึ งอัตโนมัติแบบคอมพิวเตอร์และสามารถวิเคราะห์ผลการ ทดสอบได้ หรือวิธีอื นที ASME กาหนดให้ใช้ทดแทนได้ โดยต้องได้รับความเห็นชอบจากอธิ ํ บดีกรมธุรกิจ พลังงานก่อนดําเนินการ 7. ทดสอบและตรวจสอบด้วยวิธี hydrostatic test ตามมาตรฐานการออกแบบ 8. ทดสอบและตรวจสอบสภาพแนวเชื อมภายนอกทั งหมดด้วยวิธีMT(magnetic particle Examination) หรือวิธี PT (liquid penetrant examination) หรือวิธี Eddy current examination หรือวิธีการวัดสนามไฟฟ้ากระแสสลับ (alternating current field measurement technique) ยกเว้นสําหรับถังห้มฉนวนุ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 9. ตรวจสอบความแข็งแรงของขาถังด้วยวิธี Visual examination 10. จัดทํารายงานผลการทดสอบและตรวจสอบ หมายเหตุ ในกรณีที ทําการทดสอบและตรวจสอบถังเกบและจ ็ ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลว ชนิดทรงกลม (spherical tank) ให้ทําการทดสอบและตรวจสอบด้วยแรงดันไฮดรอลิกตามข้อ 7 หรือความดันในกาออกแบบและให้ทําการ วัดค่าการทรุดตัวของขาถัง ทั งก่อนและหลังการทดสอบด้วยแรงดันไฮดรอลิก รวมทั งระหวางที ่ ทําการ ทดสอบเมื อบรรจุนํ าได้ร้อยละห้าสิบ ร้อยละเจ็ดสิบห้า และร้อยละร้อย ในกรณีผู้ประกอบกิจการจะขอทําการทดสอบและตรวจสอบถังเกบและจ ็ ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลว ชนิดทรงกลม (spherical tank) เนื องจากไม่สามารถหยุดการใช้งานถังเพื อตรวจสอบตามข้อ 3ข้อ 5 และข้อ 7ได้ ให้ผู้ประกอบกิจการทําเอกสารการประเมินความเสี ยงในการใช้งานถัง พร้อมนําเสนอวิธีการ ทดสอบและตรวจสอบทดแทนที เหมาะสม โดยต้องได้รับความเห็นชอบจากรัฐมนตรีก่อนดําเนินการ ทั งนี ต้องมีการตรวจสอบข้อที ได้รับการยกเว้นทุกสิบปี 141 142
18/01/2024 72 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 3 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังเกบและจ ็ ่ ายก ๊าซปิ โตรเลียม เหลวแบบกลบหรือฝังไว้ในดินครบวาระ (4.4) ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง การบํารุงรักษาและการทดสอบและตรวจสอบภาชนะบรรจุก๊าซปิ โตรเลียมเหลว พ.ศ. 2560 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1. ตรวจ Vessel Dimension 2. ตรวจสอบสภาพภายนอกของถังด้วยวิธี Visual examination 3. ตรวจสอบสภาพภายในของถังด้วยวิธี Visual examination 4. ตรวจ Vessel Thickness 5. ตรวจสอบสภาพแนวเชื อมภายในทั งหมดด้วยวิธีMT (magnetic particle examination) หรือPT (liquid dye penetrant examination) 6. ทดสอบและตรวจสอบแนวเชื อมด้วยวิธีUT (radiographic examination) ยกเว้นถังที ทําการทดสอบและ ตรวจสอบตามหลักเกณฑ์ที ครบวาระครั งแรก หรือทดสอบทดแทนด้วยวิธี UT (ultrasonic examination) ที สามารถบันทึกผลการทดสอบอัตโนมัติหรือกึ งอัตโนมัติแบบคอมพิวเตอร์และสามารถวิเคราะห์ผลการ ทดสอบได้ หรือวิธีอื นที ASME กาหนดให้ใช้ทดแทนได้ โดยต้องได้รับความเห็นชอบจากอธิ ํ บดีกรมธุรกิจ พลังงานก่อนดําเนินการ 7. ทดสอบและตรวจสอบด้วยวิธี hydrostatic test ตามมาตรฐานการออกแบบ 8. จัดทํารายงานผลการทดสอบและตรวจสอบ 143 144
18/01/2024 73 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 4 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังขนส่ งก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวครบวาระ (4.4) ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง การบํารุงรักษาและการทดสอบและตรวจสอบภาชนะบรรจุก๊าซปิ โตรเลียมเหลว พ.ศ. 2560 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1. ตรวจสอบขนาดของถัง 2. ตรวจสอบสภาพภายนอกของถังด้วยวิธีพินิจด้วยสายตา (visual examination) 3. ตรวจสอบสภาพภายในของถังด้วยวิธีพินิจด้วยสายตา (visual examination) 4. ตรวจสอบความหนาของถัง 5. ทดสอบและตรวจสอบสภาพแนวเชื อมภายในทั งหมดด้วยวิธีอนุภาคผงแม่เหล็ก (magnetic particle examination) หรือ วิธีสารแทรกซึม (liquid penetrant examination) 6. ทดสอบและตรวจสอบแนวเชื อมด้วยวิธีRT(radiographic examination) ยกเว้นถังที ทําการทดสอบและตรวจสอบตาม หลักเกณฑ์ที 1ครบวาระครั งแรก หรือทําการทดสอบทดแทนด้วยวิธี UT (ultrasonic examination) ที สามารถบันทึกผล การทดสอบอัตโนมัติหรือกึ งอัตโนมัติแบบคอมพิวเตอร์และสามารถวิเคราะห์ผลการทดสอบได้ หรือใช้วิธีอื นที ASME กาหนดให้ใช้ทดแทนได้ โดยต้องได้รับความเห็นชอบจากอธิบดีกรมธุรก ํ ิจพลังงานก่อนดําเนินการ 7. ทดสอบและตรวจสอบด้วยวิธี hydrostatic test ตามมาตรฐานการออกแบบ 8. ทดสอบและตรวจสอบสภาพแนวเชื อมภายนอกทั งหมดด้วยวิธีMT (magnetic particle examination) หรือวิธีPT (liquid penetrant examination) หรือการทดสอบโดยวิธีEddy current examination หรือการทดสอบโดยการวัด สนามไฟฟ้ากระแสสลับ (alternating current field measurement technique) 9. จัดทํารายงานผลการทดสอบและตรวจสอบ 145 146
18/01/2024 74 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หลักเกณฑ์ที 5 หลักเกณฑ์การทดสอบและตรวจสอบถังเกบและจ ็ ่ ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลวโดยใช้ ระบบควบคุมอุณหภูมิที ออกแบบ ผลิตหรือสร้างตามมาตรฐาน API 620 ครบวาระ (4.4) ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง การบํารุงรักษาและการทดสอบและตรวจสอบภาชนะบรรจุก๊าซปิ โตรเลียมเหลว พ.ศ. 2560 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1.ตรวจสอบฐานรากถัง Inspect inspection ฐานถังและระดับของฐานถังโดยรอบ Visual inspection สมอยึดโยงตัวถังชั นนอกกบฐานรากั 2. ตรวจสอบพื นถังชั นนอก (External Vessel) Visual inspection Check thickness พื นถัง 3. ตรวจสอบผนังถังชั นนอก (External Vessel) Visual inspection Check thicknessของผนังถังชั นที 1 & 2 Inspection and Test weld joints ด้วยวิธีMT (magnetic particle inspection) หรือPT (liquid penetrant examination) หรือeddy current examination หรือวัดสนามไฟฟ้ากระแสสลับ Alternating current field measurement technique ในบริเวณ - Weld joints ระหวางตัวถังและพื ่ นถัง - All weld joints แนวตั งและแนวนอนของผนังถังชั นที 1 & 2 - Weld joints อื นๆของส่วนควบแผนรองเสริมต ่ ่างๆที ยึดโยงกบตัวถัง ั (Random 10 %) 147 148
18/01/2024 75 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 4. ตรวจสอบหลังคาถังชั นนอก ตรวจสอบโดยวิธีvisual examination ตรวจสอบความหนาของหลังคาถัง 5. ตรวจสอบช่องเปิ ดต่างๆ Visual examination MT (magnetic Particle examination) หรือPT (liquid penetrant examination) หรือ Eddy current examination) หรือการทดสอบโดยการวัดสนามไฟฟ้ากระแสสลับ (alternating current field measurement technique) Check thickness ช่องเปิ ด (Opening & Manholes) 6. ตรวจสอบส่วนประกอบอื นๆของถัง เช่น บันไดแพลทฟอร์ม ตัวคํ ายัน โดยวิธีVisual examination 7. ตรวจสอบฉนวนกันความร้อนโดยวิธีVisual inspectionและใช้อุปกรณ์ตรวจสอบโดยถ่ายภาพความร้อน (thermoscan) ที ผนังถังชั นนอก 8. จัดทํารายงานผลการทดสอบและตรวจสอบ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื อง หลักเกณฑ์ และวิธีการในการเกบรักษา การก ็ าหนดบุคลากรที รับผิดชอบและการยกเว้นไม ํ ่ต้องปฏิบัติตาม พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 สําหรับสถานที ใช้ก๊าซปิ โตรเลียมเหลว ที กรมธุรกิจพลังงานรับผิดชอบ พ.ศ. 2554 Pressure Vessel & Pressure Piping กาหนดมาตรฐานการเกํ บรักษา ็ มาตรฐานการออกแบบ การสร้างและการติดตั ง อุปกรณ์ควบคุมความปลอดภัย NFPA สถานที เกบ ็ ระบบป้องกนและระงับอัคคีภัย ระบบเตือนอันตราย ป้ายเตือนอันตร ัาย ระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์แบบ Explosion proved ถังเกบและจ ็ ่ายกาซ ๊ LPG Name Plate, NG Piping and Equipment การทดสอบและตรวจสอบแบบ NDT ทุกๆ 5 ปี การตรวจสอบ Visual Inspection ทุกปี ช่วงต่อใบอนุญาตประจําปี ตรวจสอบสถานที เกบรักษา ็ 149 150
18/01/2024 76 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ตรวจสอบท่อและอุ ปกรณ์ของถังเก็บและจ่ายก๊าซ ท่อรับและท่อจ่ายก ๊าซปิ โตรเลียมเหลว ท่อสําหรับระบายของเหลวออก เครื องวัดความดัน เครื องวัดระดับก๊าซปิ โตรเลียมเหลว กลอุปกรณ์นิรภัยแบบระบาย ฝาครอบหรือโกร่งกาบังอุปกรณ์สําหรับเครื องวัดความดันหรือวั ํ ดระดับ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การตรวจและทดสอบภาชนะรับความดัน (ครบวาระ) ตามกฏหมาย กระทรวงแรงงาน กรมสวัสดิการและค้มครองแรงงาน ุ การตรวจทดสอบและวิธีการจะอ้างอิงตามประกาศกฏหมายของกรมโรงงานฯ การส่งรายงานการตรวจทดสอบไปกรมสวัสดิการคุ้มครองแรงงานจะมีเพียงบางรายการ 151 152
18/01/2024 77 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การตรวจและทดสอบภาชนะรับความดัน (ครบวาระ) ตามกฏหมาย กระทรวงอ ุ ตสาหกรรม กรมโรงงานอ ุ ตสาหกรรม ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien ตรวจสอบโดยผู้ควบคุมหม้อนํ า ตรวจสอบโดยวิศวกรตรวจทดสอบ หม้อนํ าฯที ขึ นทะเบียนกบักรม โรงงานฯและกรมสวัสดิการคุ้มครอง แรงงาน ตรวจสอบโดยหน่วยงานตรวจ ทดสอบฯตรวจทดสอบหม้อนํ าที ขึ น ทะเบียนกบกรมโรงงานฯและกรม ั สวัสดิการคุ้มครองแรงงาน ภาคผนวก 1 หน้าที และคุณสมบัติของบุ คคลากรประจํา โรงงาน วิศวกร ประกาศกระทรวงอุ ตสาหกรรม มาตรการความปลอดภัยเกี ยวกับหม้อนํ าฯ 2549 153 154
18/01/2024 78 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien หน้าที วิศวกรและหน่วยรับรองวิศวกรรมด้านหม้อนํ า หม้อต้ม ตรวจสอบและรับรองแบบหม้อนํ า หม้อต้มให้เป็ นตาม มาตรฐานสากล ตรวจพิสูจน์หม้อนํ าหม้อต้มที นําเข้า ตรวจสอบ ควบคุม การสร้าง การซ่อมแซม การดัดแปลงหม้อนํ า หม้อต้ม ให้เป็ นไปตามแบบ รายละเอียดที ผานการรับรอง ่ ตรวจสอบแบบแปลนการติดตั ง การติดตั งหม้อนํ าหม้อต้ม และ อุปกรณ์ส่วนควบให้เป็ นไปตามหลักวิศวกรรรม ตรวจสอบ วิเคราะห์ ทํารายงานความปลอดภัยการใช้งานหม้อนํ า หม้อต้ม และแนะนําการแกไขให้เป็ นไปตามหลักวิศวกรรม ้ Inspection and Test ตามมาตรฐานสากล และ ตามที กฏหมายกาหนดํ สร้างใหม่ ติดตั ง ซ่อม ดัดแปลง รายงานการซ่อม สร้าง การรับรองความปลอดภัยในการใช้งาน Construction Phase 5.ให้หยุดใช้งานหม้อนํ าทันทีเมื อพบข้อบกพร่องของหม้อนํ า ซึ งอาจจะเป็ นสาเหตุให้เกิด อันตรายร้ายแรงและแจ้งวิศวกรควบคุมและอํานวยการใช้หม้อนํ าทราบ หน้าที ผ้ควบคู ุ มประจําหม้อนํ า 1.ควบคุมดูแลประจําหม้อนํ าตลอดเวลาที ปฏิบัติหน้าที 2.ตรวจความเรียบร้อยของหม้อนํ า ก่อนและขณะเดินเครื อง 3.ตรวจสอบการทํางานของอุปกรณ์และค่าควบคุมต่างๆตามช่วงระยะเวลา พร้อมจัดทําและ เกบรักษาการบันทึกรายงานประจําวัน พร้อมให้เจ้าหน้าที ตรวจสอบดูได้ตลอ ็ ดเวลา 4.ควบคุม ดูแลคุณภาพนํ าป้อน และนํ าภายในหม้อนํ าให้เป็ นไปตามประกาศเรื อง คุณสมบัติของนํ าสําหรับหม้อนํ า ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Inspection and Test ตามที กฏหมายกาหนดํ Daily check Operation Phase 155 156
18/01/2024 79 หน้าที และคุณสมบัติของบุ คคลากรประจําโรงงาน วิศวกร วิศวกรควบคุ มและอํานวยการใช้หม้อนํ า - หน้าที ควบคุ มการใช้งานและซ่อมแซมหม้อนํ าให้เกิดความปลอดภัย รับผิดชอบต่อความ เสียหายที เกิดขึ นจากความผิดพลาดในการปฏิบัติหน้าที - มีใบ กว ( สก. หรือ วก.ขึ นกบอัตราการผลิตไอนํ ั า)และไม่ถูกพักใช้ใบอนุญาต - ขึ นทะเบียนกบกรมโรงงานฯ ั วิศวกรตรวจทดสอบหม้อนํ า - หน้าที ตรวจสอบแบบแปลน ระบบท่อ ก่อน/หลังติดตั ง ทดสอบความปลอดภัยให้เป็ นไป ตามมาตรฐานวิศวกรรม -รับผิดชอบต่อความเสียหายที เกิดขึ นจากความผิดพลาดในการปฏิบัติหน้าที -จัดทํารายงานการตรวจทดสอบ - มีใบอนุญาต กว (สก. หรือ วก.)และไม่ถูกพักใช้ใบอนุญาต - ขึ นทะเบียนกบกรมโรงงานฯ ั ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Inspection and Test (Thai Engineer) ตามมาตรฐานสากล ตามที กฏหมายกาหนดํ Operation Phase ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การออกแบบ จัดให้มีการออกแบบและคํานวณหม้อนํ า หรือหม้อต้มฯที จะทําการสร้างให้เป็นไปตามมาตรฐาน ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (มอก.) หรือมาตรฐานสากล เช่น มาตรฐาน ASME, JIS, EN หรือมาตรฐาน เทียบเท่า จัดให้มีหน่วยรับรองวิศวกรรมด้านหม้อนํ าหม้อต้มฯหรือวิศวกรควบคุมการสร้าง หรือซ่อมหม้อนํ า หม้อต้มฯทําการตรวจสอบและรับรองแบบ พร้อมทั งเก ็บรักษาแบบและหนังสือรับรองแบบนั นไว้ ภายในโรงงานเพื อให้เจ้าหน้าที สามารถตรวจสอบ มิให้ใช้บังคับกบหม้อนํ ั าประเภทไหลผานทางเดียว ่ (Once Through Boiler) ที มีพื นที ผิวรับความร้อน ไม่เกิน 10 ตารางเมตร ความดันใช้งานสูงสุด (Maximum Allowable Working Pressure)ไม่เกิน 10 กิโลกรัมต่อตารางเซนติเมตร แต่การคํานวณ การออกแบบให้เป็นไปตามหลักวิศวกรรม Inspection & Manufacturer Test ตามมาตรฐานสากล ตามที กฏหมายกาหนดํ Construction Phase 157 158
18/01/2024 80 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การสร้างและการตรวจสอบการสร้าง ได้รับการออกแบบและตรวจรับรองแบบโดยหน่วยรับรองวิศวกรรมด้านหม้อนํ าหม้อต้มฯหรือวิศวกรควบคุมการ สร้าง หรือซ่อมหม้อนํ าหม้อต้มฯเท่านั น ต้องใช้วัสดุ ในการสร้างตามมาตรฐานตามที ได้รับการออกแบบนั น และมีเอกสารรับรองคุณลักษณะเฉพาะของวัสดุ ที ใช้ในการสร้าง (Mill Certificate) เฉพาะส่วนที รับแรงดันที สามารถสอบกลับแหล่งที มาได้ ลวดเชื อมที ใช้ในการสร้าง ต้องเหมาะสมกบประเภทของวัสดุที ใช้ในการสร้างและเป็ นไปตาม ัมาตรฐานลวดเชื อม จัดให้มีช่างเชื อม ที มีความชํานาญในการเชื อมหม้อนํ าหม้อต้มฯโดยเฉพาะและได้รับการรับรองตามมาตรฐานการ เชื อม จัดให้มีเอกสารแสดงขั นตอนการเชื อม (Welding Procedure) เพื อให้เจ้าหน้าที กรมโรงงานฯหรือหน่วยงานที เก ี ยวข้องสามารถตรวจสอบได้ จัดทําเอกสารบันทึกการดําเนินการทุกขั นตอนในกระบวนการสร้างและการตรวจสอบ พร้อมให้เจ้าหน้าที กรม โรงงานฯหรือหน่วยงานที เกี ยวข้องสามารถตรวจสอบได้ และต้องเก็บรักษาไว้อย่างน้อย 10 ปี Inspection & Manufacturer Test ตามมาตรฐานสากล ตามที กฏหมายกาหนดํ Construction Phase ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การสร้างและการตรวจสอบการสร้าง จัดให้มีการตรวจสอบกระบวนการสร้าง หม้อนํ า หรือหม้อต้มฯโดยหน่วยรับรองวิศวกรรมด้านหม้อนํ า หรือวิศวกร ควบคุมการสร้าง หรือซ่อมหม้อนํ าฯ ทั งนี ต้องไม่เป็ นวิศวกรรายเดียวกบที ดําเนินการรับรองแบบ ั ติดตั งแผ่นโลหะ (Name Plate) ที ตัวหม้อนํ าหรือหม้อต้มฯอยางหนาแน่ ่นถาวรในตําแหน่งที เห็นได้ชัดเจน และ ต้องมีการแสดงข้อมูลเป็ นภาษาไทย หรือภาษาอังกฤษ Inspection & Manufacturer Test ตามมาตรฐานสากล ตามที กฏหมายกาหนดํ Construction Phase 159 160
18/01/2024 81 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การติดตั งและทดสอบก่อนการใช้งาน ติดตั งหม้อนํ า หม้อต้มให้เป็ นตามมาตรฐานสากล มีวิศวกรตรวจสอบแบบการติดตั งรวมถึง ระบบท่อ หม้อนํ า หม้อต้มฯนําเข้าต้องมีมาตรฐานสากลรองรับ หม้อนํ าที ผานการใช้ ่ งานต้องมีประวัติ การใช้งาน การตรวจสอบ การซ่อมบํารุง สถานที และระยะการติดตั งต้องเป็ นไปตามที กฏหมายกาหนดํ ก่อนใช้งานต้องตรวจสอบภายนอก ภายใน อปกรณ์ระบบควบคุ ุ มตามวิธีการที กําหนดใน กฏหมายโดยวิศวกรตรวจทดสอบก่อนเริ มใช้งานและส่งรายงานการตรวจสอบความ ปลอดภัยให้กบกรมโรงงานฯ ั หม้อนํ าที นํามาประกอบต้องมีการตรวจทดสอบแนวเชื อมส่วนรับความดัน Inspection & Manufacturer Test ตามมาตรฐานสากล ตามที กฏหมายกาหนดํ Construction Phase ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การใช้งาน ต้องมีผู้ควบคุมใช้งานหม้อนํ า มีคุณสมบัติตามที กาหนด มีใบอนุ ํ ญาตผู้ควบคุมหม้อ นํ า หม้อนํ าขนาดมากกวา ่ 20t/h ต้องมีวิศวกรอํานวยการใช้หม้อนํ า ต้องมีการตรวจสอบหม้อนํ าหม้อต้มฯโดยวิศวกรตรวจทดสอบอยางน้อยปี ละ ่1ครั ง ตรวจสอบภายนอก ตรวจสอบภายใน (รวมถึงการตรวจทดสอบโครงสร้างส่วนรับความดันโดยวิธี Hydrostatic test) ตรวจทดสอบระบบควบคมและอุปกรณ์ความุปลอดภัย(functional test) หม้อนํ าหม้อต้มฯที หยุดใช้งานติดต่อกนนานเกั ิน 6เดือน ต้องตรวจสอบรับรองความ ปลอดภัยโดยวิศวกรก่อนนํากลับมาใช้ใหม่ หม้อต้มฯต้องตรวจสอบคุณภาพของเหลวฯทุก 6เดือน Inspection & Test (Thai Engineer) ตามมาตรฐานสากล ตามที กฏหมายกาหนดํ Operation Phase 161 162
18/01/2024 82 ต้องให้มีการตรวจทดสอบการใช้งานหม้อนํ าอย่างน้อยปี ละ1 ครั ง โดยวิศวกรตรวจทดสอบ หรือหน่วยรับรองวิศวกรรมหม้อนํ าที ขึ นทะเบียนกบกรมโรงงานอุตสาหกรรม ั 1.การตรวจสอบภายนอก 2.การตรวจสอบภายใน 3.การตรวจสอบการทํางานของระบบการควบคุ ม และอปกรณ์ุ ความปลอดภัย ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ในภาคผนวก 3 หลักเกณฑ์และวิธีการตรวจทดสอบ หม้อนํ าและหม้อต้มฯ สําหรับหม้อนํ าที มีการใช้งาน ต้องทําครบทั ง 3ข้อ เนื องจากกฏหมายไม่ได้ระบุให้เลือกทําข้อใดข้อหนึ ง สําหรับ Safety valve ถือเป็ นอุปกรณ์ควบคุมความปลอดภัยของหม้อนํ าตามประกาศกระทรวงฯ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Operation Phase หม้อนํ าสร้างใหม่ หรือซ่อมแซมส่วนรับความดันให้ทดสอบที 1.5 เท่าของ MAWP holdไม่น้อยกว่า 10 นาทีแล้วลด ความดันลงเหลือ 1 – 1.25 เท่าของ MAWP แล้วตรวจการรั วซึม ทดสอบประจําปี(Annual Hydrostatic Test) ให้ทดสอบที 1 -1.25 เท่าของ MAWP คงความดันไว้จนกวาการตรวจ่ การรั วซึมจะแล้วแสร็จ กรณีไม่ทราบ MAWP ให้ทดสอบที 1.5 เท่าของ MWP holdไม่น้อยกว่า 30 นาที แล้วตรวจการรั วซึม Note : ปรับแต่งการทํางานของ Safety Valve ให้ระบายความดันไอนํ าไม่เกิน 1.03 เท่าของ MAWP Note : Pneumatic testจะทําที ไม่เกิน 1.1 เท่าของ MAWP สามารถใช้สําหรับงานอื นๆที ไม่ใช่หม้อนํ า แต่ควรหลีกเลี ยงการ นําไปใช้งานเนื องจากAir/gas เป็ น Compressible fluid เมื อถูกอัดตัวจะอยู่ในรูปของ high potential energy stored ซึ งอาจทํา ให้เกิดอันตรายจากfailure rupture /blast ได้ Note :การตรวจทดสอบ Safety Valve สามารถทําและปรับแต่งค่า online ได้ ให้เป็ นไปตามกฏหมายและมาตรฐานสากล Note :ก่อนการทดสอบควร Gag Safety valve รวมถึงอุปกรณ์ควบคุมอื นๆที อาจเสียหายเนื องจากความดันสูง การตรวจสอบภายในโดยการอัดนํ า (Hydrostatic Test) ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Operation Phase 163 164
18/01/2024 83 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1.การตรวจสอบภายนอก 2.การตรวจสอบภายใน 3.การตรวจสอบการทํางานของระบบการควบคุ ม และอปกรณ์ุ ความปลอดภัย Safety Device & Controller Safety Valve NDT Visual Inspection Visual Inspection Hydrostatic Test Routine Check & Monitoring Log Sheets Certificate of Calibration Yearly inspection and Test Report (DIW & กรมสวัสดิการฯ) Calibration Report Visual Inspection Certificate of Calibration Calibration Reports NDT Test Reports Visual Inspection Report Certificate of Calibrator and Laboratory Calibration Reports Safety Valve Test Report ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien สร ุ ปการตรวจและทดสอบภาชนะรับความดัน (ครบวาระ) 165 166
18/01/2024 84 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien กระทรวงอุ ตสาหกรรม หม้อนํ า หม้อต้ม ต้องตรวจทดสอบความปลอดภัยในการใช้งานอยางน้อยปี ละ ่1ครั ง (ส่ง) หม้อต้ม ต้องตรวจสอบคุณภาพของเหลวฯที ใช้งานทุก 6เดือน หม้อนํ าที ได้รับการยกเว้นโดยปฏิบัติตามเงื อนไขที กาหนด ตรวจทดสอบความํ ปลอดภัยในการ ใช้งานทุก 1-5 ปี(ส่ง) หม้อต้มที ได้รับการยกเว้นโดยปฏิบัติตามเงื อนไขที กาหนด ตรวจทดสอบความป ํ ลอดภัยในการ ใช้งานทุก 1-3 ปี (2566), (ส่ง) ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื องกาหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมการใช้และกา ํร ซ่อมบํารุงภาชนะบรรจุก๊าซทนความดัน (ยกเว้น CNG, LPG) ถ้าทราบประวัติให้ตรวจสอบทุกๆ 5 ปี ถ้าไม่ทราบประวัติต้องตรวจสอบตามวิธีการที กาหนดตามข้อ ํ5 มอก.359 (Seamless) ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื อง การป้องกนและระงับอัคคีภัยในโรงงาน ั2552 : ทดสอบ เครื องดับเพลิงแบบมือถือทุกๆ 5 ปี ด้วยวิธี hydrostatic test การตรวจและทดสอบหม้อนํ าและภาชนะรับความดันตามกฏหมาย ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien กระทรวงแรงงาน หม้อนํ า ต้องตรวจทดสอบความปลอดภัยในการใช้งานอยางน้อยปี ละ ่1ครั ง (ส่ง) หม้อต้ม ต้องตรวจทดสอบความปลอดภัยในการใช้งานอยางน้อยปี ละ ่1ครั ง (ส่ง) หม้อต้ม ต้องตรวจสอบคุณภาพของเหลวฯที ใช้งานทุก 6เดือน ภาชนะรับความดัน (ตั งแต่>1 m3 , >5 bar) ต้องมีเอกสารการตรวจสอบความปลอดภัยในการใช้งาน ภาชนะรับความดัน (<1 m3 , <5 bar) ต้องตรวจ Visual Inspection และวัดความหนาโดยวิศวกรอยาง่ น้อย 5 ปี ต่อ1 ครั ง ภาชนะบรรจุก ๊าซทนความดัน ตรวจตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื องกาหนดมาตรฐานํ ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมการใช้และการซ่อมบํารุงภาชนะบรรจุก๊าซทนความดัน, มอก หรือมาตรฐาน อื นที เทียบเท่า ภาชนะบรรจุก ๊าซทนความดัน ต้องตรวจสอบสภาพภายนอกทุกครั งก่อนเริ มใช้งาน เครื องชงกาแฟแรงดันไอนํ า เครื องรีดผ้าแรงดันไอนํ า เครื องปั มลม เครื องทําความสะอาดแรงดันไอ นํ า ได้รับการยกเว้นถ้าทําตามข้อ 97และ 101 (ให้วิศวกรจัดทําคู่มือและมีการบํารุงรักษา) การตรวจและทดสอบหม้อนํ าและภาชนะรับความดันตามกฏหมาย 167 168
18/01/2024 85 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien กระทรวงแรงงาน ภาชนะบรรจุ ก๊าซทนความดัน ภาชนะบรรจุก ๊าซทนความดัน Flammable Gases Oxidizing Gases สารเคมีอันตราย ต้องมีสถานที เก็ บเฉพาะ มีระบบการระบายอากาศที เหมาะสม แยกเก ็ บกลุ่มก ๊าซติดไฟและกลุ่มก ๊ าซช่วยติดไฟ มีระบบจับการรั วไหลของก๊าซพิษ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien กระทรวงพลังงาน พรบ.เชื อเพลิง กฏกระทรวงพลังงาน เรื องภาชนะบรรจุก๊าซปิ โตรเลียมเหลว 2560 (ปริมาตร<500,000 ลิตร ใช้ASME Sec VII Div.1 , ปริมาตร >500,000 ลิตร ASME Sec VII Div.1 หรือ 2, หรือมาตรฐาน API 620 พรบ.เชื อเพลิง กฏกระทรวงพลังงาน เรื อง ระบบการขนส่งก ๊าซธรรมชาติทางท่อ 2556 (ASME B31.8, ASME BPVC Sec VIII, EN 1555 (EU), CSA Z662 (Canada), EN 1555 (EU) พรบ.เชื อเพลิง กฏกระทรวงพลังงาน เรื อง สถานที เกบก ็ ๊าซธรรมชาติ 2561 ออกแบบ ติดตั ง ตรวจทดสอบ ตามมาตรฐาน ANSI, ASME, ASTM, CSA, EN, ISO, JIS, NFPA พรบ.เชื อเพลิง กฏกระทรวงพลังงาน เรื อง ตรวจทดสอบภาชนะบรรจุกาซปิ โตรเลียมเหลว ๊ (LPG) ถังเกบและจ ็ ่ายกาซปิ โตรเลียมเหลว ทดสอบ ตรวจสอบทุกๆ ๊ 5 ปี(NDE ตามมาตรฐาน ASME BPVC Sec VIII หรือAPI 520) ถังขนส่งก ๊าซปิ โตรเลียมเหลว ทดสอบ ตรวจสอบทุกๆ 6 ปี ถังก๊าซปิ โตรเลียมเหลวหุงต้ม ที ผลิตขึ นใหม่กาหนดให้มีอายุใช้งานไม ํ ่เกิน 10 ปี การตรวจและทดสอบหม้อนํ าและภาชนะรับความดันตามกฏหมาย 169 170
18/01/2024 86 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien กรมขนส่งทางบก 2560 (LPG) ตรวจและทดสอบโดยผู้ผลิตจากโรงงานครั งแรกก่อนจดทะเบียน การตรวจทดสอบรถที ใช้ ถัง LPG ให้ตรวจ ทดสอบเมื อถังมีอายุการใช้งานมาแล้ว 10 ปี หลังตรวจทดสอบครั งแรก หลังจากนั นให้ตรวจและทดสอบทุกๆ 5 ปีจนกวาถังจะเริ ่ มเสื อมสภาพ ตรวจตาม มอก.370 ตรวจสอบระบบส่วนควบทุกปี กรมขนส่งทางบก 2560 (NGV) ตรวจและทดสอบโดยผู้ผลิตจากโรงงานครั งแรกก่อนจดทะเบียน ตรวจตาม ISO 19078, มอก 2311 ตรวจสอบระบบส่วนควบทุกปี ** ถังมีอายุใช้งาน 15-20 ปี ครบอายุต้องเปลี ยนใหม่ การตรวจและทดสอบหม้อนํ าและภาชนะรับความดันตามกฏหมาย ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การบําร ุ งรักษา Boiler & Pressure Vessel 171 172
18/01/2024 87 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 1.การตรวจสอบภายนอก 2.การตรวจสอบภายใน 3.การตรวจสอบการทํางานของระบบการควบคุ ม และอปกรณ์ุ ความปลอดภัย Safety Device & Controller Safety Valve NDT Visual Inspection Visual Inspection Hydrostatic Test Routine Check & Monitoring Log Sheets Certificate of Calibration Yearly inspection and Test Report (DIW & กรมสวัสดิการฯ) Calibration Report Visual Inspection Certificate of Calibration Calibration Reports NDT Test Reports Visual Inspection Report Certificate of Calibrator and Laboratory Calibration Reports Safety Valve Test Report = Maintenance for Boiler & Pressure Vessel Operation Phase กฏหมายกรมโรงงานฯ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Boiler & Pressure Vessel Operation and Maintenance 2.Operation Phase การใช้งานปกติ Routine Check & Monitoring Operation Conditions (Ex. Daily, Weekly, Monthly, Every 3 months, Every 6 months) การซ่อมบํารุงInspection and Test Planning การซ่อมบํารุง Unplanning (Equipment Failure) การตรวจสอบประจําตาม O&M Manual การตรวจทดสอบข้อบังคับของกฏหมาย หรือตามวิธีการที กฏหมายกาหนดํ ตาม Standards Codes วางแผนซ่อมบํารุงตามรอบ Maintenance ปกติ วางแผนหยุดเพื อซ่อมบํารุง แกไขสิ ้ งผิดปกติก่อนการ Breakdown/ Failure Operation Phase 173 174
18/01/2024 88 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Yearly Inspection and EVT Test Schedule for Boilers Safety Valves Maintenance Department ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Yearly Instrument & Controller Calibration Plan Maintenance Department for Boilers No.1 175 176
18/01/2024 89 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Major Inspection Plan (NDT) for Boiler & Pressure Vessel Maintenance Department ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien TOR Technical Scope Of Work Boiler & Pressure Vessel Major Inspection (NDT) Every 3 years Maintenance Department 177 178
18/01/2024 90 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR High Pressure Vessel Inspection Details ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR Low Pressure Vessel Inspection Details 179 180
18/01/2024 91 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR High & Low Pressures Boiler Inspection Details ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR Pressure Vessel Inspection Details 181 182
18/01/2024 92 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR Pressure Vessel Inspection Details ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR High & Low Pressures Boiler Inspection Details 183 184
18/01/2024 93 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR High Pressure Vessel Inspection Details ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR Low Pressure Vessel Inspection Details 185 186
18/01/2024 94 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department TOR Pressure Vessel Inspection Details ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department 187 188
18/01/2024 95 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Maintenance Department ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien Example of Maintenance Plan for Boiler and Pressure Vessel Recommend to set up Maintenance Plan from O&M Manual Set up as Boiler & Vessel & Piping Thai Laws Set up as International Standard Codes (ASME, API, ISO, NFPA) Set up as License Sr. Mechanical Engineer Recommended 189 190
18/01/2024 96 Phot Koohatanasatien การวางแผนบํารุงรักษาหม้อนํ าที ดี ควรจะจัดช่วงเวลาในการบํารุงรักษาหม้อนํ าออกเป็ นช่วงๆ และให้สัมพันธ์กบการั ผลิตของโรงงาน เพื อจะได้ไม่กระทบกระเทือนการผลิตของโรงงานช่วงเวลาการบํารุงรักษาหม้อนํ าควรแบ่งดังนี าหม้อนํ ารายวัน อยางน้ ่ อยควรประกอบด้วย • การระบายนํ าในหลอดแกวดูระดับนํ ้ า • การระบายนํ าในลูกลอยหรืออุปกรณ์ควบคุมระดับนํ าที ตอ่ ท่อออกมานอกตัวหม้อนํ า • การระบายนํ ากนหม้ ้ อจากใต้หม้อนํ า (Bottom blowdown) • ตรวจระดับนํ ามันเครื องของปั มลม (ถ้ามี) • การทําความสะอาดถ้วยหมุน • บันทึกประจําวัน • สังเกตดูเกจวัดวาค่ ่าต่างๆ อยูในเกณฑ์ปรกติหรือไ ่ม่ การบํารุงรักษารายสัปดาห์ อยางน้ ่ อยควรประกอบด้วย • ทําความสะอาดหัวฉีด หัวเทียนจุดนํา ตาไฟ • ทําความสะอาดไส้กรองนํ ามัน • ตรวจดูปะเก็นฝาหม้อนํ าด้านไฟวามีรอยรั ่ วซึมของไอเสียหรือไม่ • ตรวจดูปะเก็นฝาหอยวามีรอยรั ่ วซึมหรือไม่ ถ้ามีจะเห็นเป็ นเกลือเกาะที ฝาหอยเป็ นกอน ควรขูดหรือฉีดด้วยนํ ้ าออกให้หมดอยาให้สะส ่ม • ทําความสะอาดกระจกมองไฟ • ตรวจสอบระยะเขี ยวหัวเทียน หากระยะเขี ยวหัวเทียนไม่ถูกต้องให้ ปรับตั งระยะห่างเขี ยวหัวเทียนตามสเปคของผู้ผลิต • ทดสอบการทํางานของระบบควบคุมความปลอดภัย อุปกรณ์หรือลูก ลอยควบคุมระดับนํ า สวิตช์ควบคุมความดัน • เปลี ยนนํ าในหม้อนํ า (ถ้ามีเวลามากพอที จะทําได้) • วัดประสิทธิภาพการเผาไหม้ ปรับแต่งให้ได้คาสูงสุดโดยวัด ่ CO2 หรือ O2 เทียบกบอุณหภูมิปล ั ่องและเขม่าควันไฟ • ยกทดสอบลิ นนิรภัย (Safety valve) ให้มีการเคลื อนไหว ไม่ติดขัด ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Example Maintenance Plan for Boiler & Pressure Vessel Phot Koohatanasatien การบํารุงรักษารายเดือน อยางน้ ่ อยควรประกอบด้วย • ล้างถังเก็บนํ าก่อนเข้าเครื องสูบนํ าป้อนหม้อนํ า • ล้างไส้กรองนํ าก่อนเข้าเครื องสูบนํ าป้อนหม้อนํ า • ทําความสะอาดท่อไฟ (ล้างเขม่าออกโดยใช้แปรง) • ตรวจสภาพสภาพอิฐทนไฟ วัสดุทนไฟ ปะเก็นฝาหม้อนํ าด้านไฟ • ล้างทําความสะอาดภายในหม้อนํ า (ด้านสัมผัสนํ า) โดยใช้นํ าความดันสูง ฉีดเอาตะกรันและตะกอนออก • ล้างอุปกรณ์หรือลูกลอยควบคุมระดับนํ า ล้างตะกอนที ตกค้างในห้องลูก ลอยและตามข้อต่อ • ตรวจสอบระบบกลไกของอุปกรณ์หรือลูกลอยควบคุมระดับนํ า วาทํ ่างาน ได้โดยไม่ติดขัด • ทดสอบแรงดันของเครื องสูบนํ าป้อนหม้อนํ าทุก 6เดือน • ทําความสะอาดอุปกรณ์ไฟฟ้า ถ้ามีฝุ่ นเกาะมาก • ตรวจสอบข้อต่อทอเชื ่ อเพลิงก๊าซด้วยนํ าสบูว่ ามีการรั ่ วซึมหรือไม่ การบํารุงรักษารายปี อยางน้ ่ อยควรประกอบด้วย • ตรวจสอบสภาพลิ นนิรภัย (Safety valve) วารั ่ วหรือไม่ ทํางานเที ยงตรง หรือไม่ถ้าไม่ดีจะเปลี ยนใหม่หรือซ่อม • ตรวจสภาพวาล์วทุกตัว วายังทํางานได้ดีหรือไม ่ ่ ปิ ดได้สนิทหรือไม่ • ตรวจสภาพลูกปื นมอเตอร์ทั งหมด • ทําความสะอาดภายในหม้อนํ า (ด้านสัมผัสนํ า) โดยการกาจัดตะ ํ กรันที เกาะแข็งตัวอยูออกให้หมด ่ • ถอดล้างไส้กรองเชื อเพลิง • ให้วิศวกรที ขึ นทะเบียน เข้าทําการทดสอบความปลอดภัยประจําปี ของ หม้อนํ าตามหลักวิศวกรรมและกฎหมายของหม้อนํ า • ส่งผลการตรวจสอบที มีลายเซ็นต์ทั งหมด ให้กบทางกรมโรงงาน ั อุตสาหกรรม ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Example Maintenance Plan for Boiler & Pressure Vessel 191 192
18/01/2024 97 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Example Maintenance Plan for Boiler & Pressure Vessel สามารถสรุประยะเวลาที เหมาะสมในการตรวจสอบสภาพ และการบํารุงรักษาอุปกรณ์ต่างๆ ใน ระบบหม้อนํ าทัวไป ได้ดังตาราง หมายเหตุ : O หมายถึง การตรวจสอบการทํางานของอุปกรณ์เช่น การระบายนํ า การระบายไอ การอัดนํ า และอื นๆ M หมายถึง การบํารุงรักษา การปรับปรุงแกไข การทําความสะอาด การเปลี ยนอุปกรณ์ใหม ้ ่ และอื นๆ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety ตัวอย่างการดู แลรักษา Drum, header และท่อนํ า ในฝั งที สัมผัสนํ า ตรวจสอบการผุกร่อน (Corrosion) ตะกรัน (Scale) การกดกรั ่อน (Pitting) และการสึกกร่อน ตามส่วนต่างๆ ทําความสะอาดรอบประตูช่องเปิ ด (Manhole) ปรับผิวให้เรียบและเปลี ยนปะเกน็ ตรวจสอบการผุกร่อน การเกิดตะกรัน การสึกกร่อน และความแข็งแรงของจุดยึดตางๆ ขอ่ง อุปกรณ์แยกนํ าออกจากไอนํ า (Separator) ใน Drum ตรวจสอบระบบป้อนสารเคมีให้อยูในสภาพพร้อมใช้ ่งาน ตรวจสอบข้อมูลการยืดตัวของ Drum และ Header ตรวจสอบการกดกรั ่อน การสึกกร่อน ตะกอนสะสม รอยแตกหรือแยกบริเวณผิวท่อของท่อนํ า ทําการเปลี ยนปะเกน ช็ ่องคนลอด (Manhole) หรือตะปูเกลียวยึด (Stud thread) ตรวจสอบสภาพผิวท่อ รวมทั งการสุ่มตรวจ วิเคราะห์ผลทางด้านโลหะวิทยาในจุดที เคยเกิด ปัญหา หรือคาดวาจะเก่ ิดปัญหา ตรวจสอบข้อมูลคุณภาพนํ า และไอนํ า ซึ งเป็ นข้อมูลในการคาดการณ์สภาพภายในของอุปกรณ์ แยกนํ า และไอนํ าใน Drum ตรวจสอบเสียงผิดปรกติใน Drum หากมีอาจหมายถึงการที จุดต่อ หรือจุดยึดอุปกรณ์ภายใน Drum หลวม หรือหลุดอยู่ Oxygen attack of a carbon steel feedwater line. Example Maintenance Plan for Boiler & Pressure Vessel 193 194
18/01/2024 98 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety ตัวอย่างการดู แลรักษา Drum, header และท่อนํ าในฝั งที สัมผัสนํ า ตรวจสอบการผุกร่อน (Corrosion) ตะกรัน (Scale) การกดกรั ่อน (Pitting) และการสึกกร่อนตามส่วนต่างๆ ทําความสะอาดรอบประตูช่องเปิ ด (Manhole) ปรับผิวให้เรียบและเปลี ยนปะเกน ็ ตรวจสอบการผุกร่อน การเกิดตะกรัน การสึกกร่อน และความแข็งแรงของจุดยึดต่างๆ ของอุปกรณ์แยกนํ าออกจากไอนํ า (Separator) ใน Drum ตรวจสอบระบบป้อนสารเคมีให้อยูในสภาพพร้อมใช้ ่งาน ตรวจสอบข้อมูลการยืดตัวของ Drum และ Header ตรวจสอบการกดกรั ่อน การสึกกร่อน ตะกอนสะสม รอยแตกหรือแยกบริเวณผิวท่อของท่อนํ า ทําการเปลี ยนปะเกน ช ็ ่องคนลอด (Manhole) หรือตะปูเกลียวยึด (Stud thread) ตรวจสอบสภาพผิวท่อ รวมทั งการสุ่มตรวจ วิเคราะห์ผลทางด้านโลหะวิทยาในจุดที เคยเกิดปัญหา หรือคาดวา่จะเกิดปัญหา ตรวจสอบข้อมูลคุณภาพนํ า และไอนํ า ซึ งเป็ นข้อมูลในการคาดการณ์สภาพภายในของอุปกรณ์แยกนํ า และไอนํ าใน Drum ตรวจสอบเสียงผิดปรกติใน Drum หากมีอาจหมายถึงการที จุดต่อ หรือจุดยึดอุปกรณ์ภายใน Drum หลวม หรือหลุดอยู่ ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety ตัวอย่างการดู แลรักษา Drum, header และท่อนํ า ในฝั งที สัมผัสไฟ ตรวจสอบสภาพภายนอกของ Drum และ Header ดูสภาพการกดกรั ่อนการสึกกร่อนร่องรอยของ Overheat ตลอดจนรอยแตก รอยแยกของผิว ตรวจสอบฉนวนรอบ Drum และแกไขหากพบการชํารุด ้ ตรวจสอบการรั ว ความเสียหายของซีลที จุดต่างๆ ของ Drum และ Header หากมีต้องทําการแกไขหรื ้ อเปลี ยน ตรวจสอบจุดยึดและความแข็งแรงโดยรอบของ Drum และ Header รวมทั งขนาดและทิศทางการขยายตัว ตรวจสอบระบบจับยึด และการขยายตัวของระบบโบลว์ดาวน์ ท่อต่างๆ ที ต่อกบ ัDrum และ Header ตรวจสอบสภาพภายนอกของ Tube หรือ Fin ในระบบวามีความผิดปรกติหรือไม ่ ่รวมทั งการกดเซาะจากั ระบบทําความสะอาดท่อ (Soot blower) 195 196
18/01/2024 99 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การดู แลรักษา Boiler, Pressure Vessel and Piping ออกแบบ log sheet หรือ check sheet ที ใช้สําหรับบันทึก ข้อมูลการตรวจสอบหม้อนํ าและอุปกรณ์ประกอบในแต่ ละช่วงเวลาได้ครบถ้วน เพื อตรวจสอบ บันทึกข้อมูลที สําคัญสําหรับ operation monitoring Planning และ Maintenance และควรมีการปรับปรุงให้เหมาะสมอยูเส่มอ 1.ความร้ของผู ้ปฏิบัติ ูงาน 2.การเก็บบันทึกข้อมูลของ เครื องจักรและอปกรณ์ุ 3.แผนงานบํารุงรักษา 4.ปรับปรุงเอกสาร สมํ าเสมอ ผานการอบรม มีความรู้ ่เก ี ยวกบั หม้อนํ า ภาชนะรับความดัน ท่อและอุปกรณ์ประกอบอื นๆ สามารถใช้ manual, drawing หรือผู้ติดตั ง สามารถแกปัญหาเก ้ ิดปัญหาขึ นระหวางการ่ ปฏิบัติงาน บันทึกประวัติข้อมูลหม้อนํ า ภาชนะรับความดัน ท่อ และ อุปกรณ์อยางละเอียดและสมํ าเสมอลงฐาน ่ ข้อมูลคอมพิวเตอร์ แยกประเภทอุปกรณ์เพื อสะดวกแก่ การทํางาน ค้นหา หรือวางแผนซ่อมบํารุง กาหนดํ แผนการบํารุงรักษาในแต่ละช่วงเวลาตั งแต่ การ บํารุงรักษา daily, weekly, monthly, 3 months, 6 months และ yearly ของแต่ละอุปกรณ์ให้ชัดเจนวาจะต้องทําอะไรบ้ ่าง Pressure Level Temperature Flow Vibration Noise Leak Corrosion Smell Normal Abnormal Compare % Deviation between Transmitter & Indicator ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 5.Work Instruction 6.พื นที ทํางานบริเวณหม้อ นํ า ภาชนะรับความดัน 7.การดู แลความสะอาด อปกรณ์ุsensor/ controller 8.ดู แลอากาศที ใช้สําหรับ การเผาไหม้ (ถ้ามีใช้) จัดทําคู่มือการทํางานต่างๆที สําคัญสําหรับการทํางานที เก ี ยวข้องกบหม้อนํ ั า ภาชนะรับความดัน ท่อ ให้เป็ น มาตรฐานเดียวกน ชั ่วยให้ผู้ไม่มีความรู้ในการทํางานกบั หม้อนํ า ภาชนะรับความดัน ท่อ สามารถปฏิบัติงานได้ เรียบร้อยและปลอดภัย รักษาความสะอาดพื นที โดยรอบหม้อนํ า ภาชนะรับความ ดัน เพื อทําให้สะดวกในการทํางานประจําวัน ตลอดจน งานซ่อมบํารุงรักษา ลดการเกิดอุบัติเหตุ ทําความสะอาดอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ Sensor & Controller อยาให้มีฝุ่ นเกาะ เพราะจะส ่ ่งผลต่อการ ควบคุมการทํางานของอุปกรณ์นั น ให้ทํางานผิดพลาดได้ อากาศสะอาดเป็ นส่วนประกอบของการเผาไหมที สมบูรณ์ของเชื อเพลิงหม้อนํ า ลดการเกิด emission ตรวจสอบระบบ air filter การดู แลรักษา Boiler, Pressure Vessel and Piping 197 198
18/01/2024 100 ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien 9. บันทึกข้อมูลการใช้ เชื อเพลิง (ถ้ามีใช้) 10.การหยุ ดใช้งานหม้อนํ า ภาชนะรับความดันเพื อ ตรวจเช็คฯ บันทึกข้อมูลการใช้เชื อเพลิง ซึ งข้อมูลนี จะแสดงให้เห็นอาการ ผิดปกติของหม้อนํ าได้ เมื ออัตราการใช้เชื อเพลิงเปลี ยนแปลงไป จากปกติ ทําให้สามารถแกไขปัญหาได้อย ้ างทันท ่ ่วงทีและเป็ น ข้อมูลใช้คํานวณหาประสิทธิภาพหม้อนํ า เมื อหยุดใช้งานหม้อนํ าเพื อตรวจสอบซ่อมบํารุง ต้องปิ ดการ เชื อมต่อของแหล่งจ่ายพลังงานที เข้าสู่หม้อไอนํ า ภาชนะรับ ความดันและปิ ดสวิตช์ต่างๆ ไปยังตําแหน่ง off หากมีหม้อนํ า มากกวาหนึ งลูกที ต ่ ่ออยูก่บ ัheader ให้ปิ ดวาล์วทางเข้าของไอนํ า จากหม้อนํ าลูกนั นๆ อาจจะปิ ด damper ทางออกของแก๊สไอเสีย ทุกจุด และควรปฏิบัติตาม manual ของหม้อไอ การดู แลรักษา Boiler, Pressure Vessel and Piping Permit to Work Log Out Tag Out Isolation List Maintenance Work List Operation Check List ความปลอดภัยในการใช้งานภาชนะรับความดัน Best Practice for Pressure Vessel Operation Safety Phot Koohatanasatien การตรวจสอบแบบไม่ทําลาย RT — Radiography UT — Ultrasonics MT — Magnetic Particle PT — Liquid Penetrants VT — Visual LT — Leak Testing ET — Electromagnetic (Eddy Current) AE — Acoustic Emission ASME BPVC Sec.VIII Div.I Subsection A Nondestructive Methods of Examination NDE Nondestructive Examination 199 200