กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
วเิ คราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
สารบัญ
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
สำรบัญ หน้า
ส่วนที่ 1 ภาพรวมกระทรวง ก
1
สรุปภำพรวมงบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 (จำแนกตำมหนว่ ยงำน) 2
งบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 (จำแนกตำมงบรำยจ่ำย) 5
งบประมำณรำยจำ่ ยประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 (จำแนกตำมแผนงำน) 6
งบประมำณแผนงำนบรู ณำกำร 7
รำยกำรผกู พันขำ้ มปีงบประมำณในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 8
แผนงำน/โครงกำร/รำยกำรสำคญั 9
ข้อมลู งบกำรเงิน 10
ผลกำรเบิกจำ่ ยงบประมำณประจำปงี บประมำณ 5 ปยี ้อนหลงั (พ.ศ. 2558-2562) 14
เงนิ กนั ไวเ้ บิกเหลอื่ มปีและขยำยระยะเวลำเบิกจำ่ ย 15
ประเด็นข้อสงั เกตของสภำผแู้ ทนรำษฎร ในกำรพิจำรณำวำระ 1 รบั หลักกำร 16
(วันท่ี 17-19 ตลุ ำคม 2562 )
ประเดน็ ข้อสงั เกตของกรรมำธิกำรฯ ท่สี ำคัญ ในปีที่ผ่ำนมำ 16
วเิ ครำะหป์ ระเด็นสำคญั 20
ส่วนท่ี 2 แผนงานบรู ณาการที่หน่วยงานภายใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณเ์ ป็นเจา้ ภาพหลัก 22
แผนงำนบูรณำกำรพฒั นำและสง่ เสรมิ เศรษฐกิจฐำนรำก 22
สรุปภำพรวมงบประมำณ 24
ประเด็นข้อสงั เกตของคณะกรรมำธิกำรวสิ ำมญั ฯ ทผ่ี ่ำนมำ 25
โครงกำรท่ีไดร้ ับจัดสรรงบประมำณมำกท่ีสดุ 26
ข้อสงั เกต/ควำมเหน็ ของ PBO 26
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ ก สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวสิ ามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หน้า
สารบญั (ต่อ) 27
สว่ นท่ี 3 การวิเคราะห์รายหน่วยงาน (ส่วนราชการ องคก์ ารมหาชน รัฐวิสาหกิจ กองทนุ และ 27
เงินทุนหมนุ เวียน) 33
48
สว่ นราชการ 62
สำนักงำนปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 65
กรมกำรข้ำว 69
กรมชลประทำน 72
กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ 75
กรมประมง 77
กรมปศสุ ัตว์ 80
กรมฝนหลวงและกำรบินเกษตร 84
กรมพัฒนำท่ีดิน 87
กรมวิชำกำรเกษตร 90
กรมสง่ เสรมิ กำรเกษตร 93
กรมสง่ เสริมสหกรณ์ 95
กรมหม่อนไหม
สำนักงำนกำรปฏิรปู ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม 97
สำนกั งำนมำตรฐำนสินค้ำเกษตรและอำหำรแห่งชำติ 99
สำนกั งำนเศรษฐกิจกำรเกษตร 101
องคก์ ารมหาชน
สถำบันวิจยั และพัฒนำพ้นื ทส่ี ูง
สำนกั งำนพัฒนำกำรวจิ ยั กำรเกษตร
สำนกั งำนพิพธิ ภัณฑเ์ กษตรเฉลมิ พระเกยี รตพิ ระบำทสมเดจ็ พระเจำ้ อยู่หัว
สำนักงบประมำณของรฐั สภำ หนำ้ ข สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หนา้
สารบัญ (ต่อ) 103
104
รัฐวสิ าหกจิ
องค์กำรตลำดเพอ่ื กำรเกษตร 107
กำรยำงแห่งประเทศไทย
กองทุนและเงินทุนหมนุ เวียน
กองทุนจดั รปู ที่ดิน
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ ค สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวิสามัญพจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
สว่ นที่ 1 ภาพรวมกระทรวง
1. วสิ ัยทศั น์ พนั ธกจิ อานาจหน้าท่ี
1.1 วิสยั ทัศน์
ภำคเกษตรม่งั คง เกษตรกรมัง่ คัง่ ทรพั ยำกรเกษตรย่ังยืน
1.2 พนั ธกิจ
1) พฒั นำคุณภำพชีวติ เกษตรกรใหม้ ีควำมม่นั คง
2) พัฒนำเศรษฐกจิ กำรเกษตรให้เตบิ โตอย่ำงมีเสถยี รภำพ
3) ส่งเสริมกำรผลิตสินค้ำเกษตรท่ีมีคุณภำพตลอดห่วงโซ่อุปทำนให้สอดคล้องกับควำมต้องกำร
ของตลำด และสง่ เสริมงำนวจิ ยั เทคโนโลยี และนวตั กรรมเพ่ือนำมำใช้ประโยชน์
4) ส่งเสริมให้มีกำรบริหำรจัดกำรทรัพยำกรส่ิงแวดล้อม และโครงสร้ำงพ้ืนฐำนทำงกำรเกษตร
อยำ่ งสมดลุ และยง่ั ยนื
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 1 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวิสามัญพจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2. สรปุ ภาพรวมงบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 และเงนิ นอกงบประมาณ (จาแนกตามหน่วยงาน)
2.1 งบประมาณรายจ่ายประจาปี
ตารางที่ 1 ภาพรวมงบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 (จาแนกตามหน่วยงาน)
หน่วย: ลา้ นบาท
หน่วยงำน ปงี บประมำณ เพมิ่ /-ลด
จำนวน ร้อยละ
ปี 2562 ปี 2563
รวมทงั้ สน้ิ 110,324.2165 110,873.0223 548.8058 0.50
สว่ นรำชกำร 107,499.9293 108,877.9602 1,378.0309 1.28
1.สำนักงำนปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ -1.24
1,361.2761 1,344.3613 -16.9148
2.กรมกำรขำ้ ว 3,091.3031 3,084.6850 -6.6181 -0.21
3.กรมชลประทำน 66,472.1897 69,031.5643 2,559.3746 3.85
4.กรมตรวจบญั ชสี หกรณ์ 1,354.4231 1,343.1452 -0.83
-11.2779
5.กรมประมง 4,093.6533 4,444.2163 350.5630 8.56
6.กรมปศสุ ตั ว์ 6,203.2209 6,182.7052 -20.5157 -0.33
7.กรมฝนหลวงและกำรบนิ เกษตร 2,224.4244 2,038.0911 -186.3333 -8.38
8.กรมพฒั นำทดี่ นิ 5,678.6956 4,928.8764 -749.8192 -13.20
9.กรมวิชำกำรเกษตร 4,102.8328 3,865.8128 -237.0200 -5.78
10.กรมส่งเสริมกำรเกษตร 6,317.4940 6,051.8046 -265.6894 -4.21
11.กรมสง่ เสริมสหกรณ์ 3,042.6877 3,151.5466 108.8589 3.58
12.กรมหมอ่ นไหม 708.2784 653.6429 -54.6355 -7.71
13.สำนักงำนกำรปฏิรูปทดี่ นิ เพอ่ื เกษตรกรรม 1,923.0212 1,825.9334 -97.0878 -5.05
14.สำนักงำนมำตรฐำนสินคำ้ เกษตรฯ 0.04
283.7112 283.8346 0.1234
15.สำนักงำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร 642.7178 647.7405 5.0227 0.78
องคก์ ำรมหำชน 1,106.9715 955.6947 -151.2768 -13.67
16.สถำบันวจิ ัยและพฒั นำพนื้ ทส่ี ูง 521.0589 -25.3927 -4.65
546.4516
17.สำนักงำนพฒั นำกำรวจิ ัยกำรเกษตร 396.8043 221.5500 -175.2543 -44.17
18.สำนักงำนพพิ ธิ ภัณฑ์เกษตรเฉลมิ พระเกยี รติ 163.7156 213.0858 49.3702 30.16
พระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยู่หวั
รฐั วิสำหกจิ 782.3157 104.3674 -677.9483 -86.66
19.องคก์ ำรตลำดเพอ่ื กำรเกษตร 632.3157 24.3674 -607.9483 -96.15
20.กำรยำงแห่งประเทศไทย 150.0000 80.0000 -70.0000 -46.67
กองทนุ และเงินทนุ หมุนเวียน 935.0000 935.0000
- -
21.กองทนุ จัดรูปทด่ี นิ 935.0000 935.0000 - -
ทมี่ า: เอกสำรงบประมำณ ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 ฉบบั ท่ี 1 และ ฉบบั ที่ 3 (เล่มที่ 4, 14, 20) สำนักงบประมำณ
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 2 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จากตารางที่ 1 พบว่า
1) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้รับงบประมำณในปี พ.ศ. 2563 รวมทั้งส้ิน 110,873.0223 ล้ำนบำท
เพม่ิ ข้ึนจำกปงี บประมำณ พ.ศ. 2562 จำนวน 548.8058 ลำ้ นบำท คดิ เปน็ ร้อยละ 0.50 สรุปไดด้ งั นี้
1.1) ส่วนราชการ ภำยใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รวม 15 หน่วยงำน ได้รับจัดสรร
งบประมำณในปี พ.ศ. 2563 รวมท้ังส้ิน 108,877.9602 ล้ำนบำท เพิ่มข้ึนจำกปีงบประมำณ
พ.ศ. 2562 จำนวน 1,378.0309 ลำ้ นบำท คิดเปน็ รอ้ ยละ 1.28
ท้ังนี้ ส่วนรำชกำรฯ ทีไ่ ด้รบั งบประมำณ สงู สุด 3 ลำดับแรก คือ
1) กรมชลประทำน จำนวน 69,031.5643 ล้ำนบำท สัดส่วนร้อยละ 62.26
2) กรมปศสุ ตั ว์ จำนวน 6,182.7052 ล้ำนบำท สดั สว่ นร้อยละ 5.58
3) กรมส่งเสริมกำรเกษตร จำนวน 6,051.8046 ล้ำนบำท สดั ส่วนร้อยละ 5.46
1.2) องค์การมหาชน ภำยใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รวม 3 หน่วยงำน ได้รับจัดสรร
งบประมำณ ในปี พ.ศ. 2563 รวมท้ังสิ้น 955.6947 ล้ำนบำท ลดลงจำกปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 จำนวน
151.2768 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 13.67 โดยสำนักงำนพิพิธภัณฑ์เกษตรเฉลิมพระเกียรติพระบำทสมเด็จ
พระเจ้ำอยู่หัว ได้รับจัดสรรงบประมำณเพิ่มขึ้น จำนวน 49.3702 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 30.16 ส่วนอีก
2 หน่วยงำน ได้รับจัดสรรงบประมำณลดลง คือ สำนักงำนพัฒนำกำรวิจัยกำรเกษตร จำนวน 175.2543 ล้ำนบำท
คิดเป็นร้อยละ 44.17 และสถำบันวิจัยและพัฒนำพ้ืนที่สูง จำนวน 25.3927 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 4.65
ตำมลำดับ
1.3) รัฐวิสาหกิจ ภำยใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รวม 3 หน่วยงำน ได้รับจัดสรรงบประมำณ
ในปี พ.ศ. 2563 รวมทั้งส้ิน 104.3674 ล้ำนบำท ลดลงจำกปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 จำนวน 677.9483 ล้ำนบำท
คิดเปน็ ร้อยละ 86.66 โดยรัฐวิสำหกิจที่ไดร้ บั งบประมำณ สงู สุด คอื กำรยำงแห่งประเทศไทย จำนวน 80.0000 ล้ำนบำท
รองลงมำ คือ องค์กำรตลำดเพ่ือกำรเกษตร จำนวน 24.3674 ล้ำนบำท สำหรับองค์กำรสะพำนปลำ ไม่ขอรับ
จดั สรรงบประมำณในปี 2563
1.4) กองทุนและเงินทุนหมุนเวียน ภำยใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ คือ กองทุนจัดรูปท่ีดิน
สังกดั กรมชลประทำน ไดร้ บั จัดสรรงบประมำณในปี พ.ศ. 2563 จำนวน 935.0000 ล้ำนบำท คดิ เป็นร้อยละ 0.84
2) ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 มีหน่วยงำนที่ได้รับงบประมำณเพ่ิมข้ึนจำกปีงบประมำณ พ.ศ. 2562
สูงสุด 3 หน่วยงานตำมลำดบั คอื
2.1) กรมชลประทาน ได้รับงบประมำณ จำนวน 69,031.5643 ล้ำนบำท เพิ่มขึ้นจำนวน
2,559.3746 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 3.85 ส่วนใหญ่เป็นงบประมำณภำยใต้แผนบูรณำกำรบริหำร
จัดกำรทรัพยำกรนำ้ จำนวน 40,982.9725 ล้ำนบำท คิดเปน็ รอ้ ยละ 59.37 ของงบประมำณของกรมฯ
2.2) กรมประมง ได้รบั งบประมำณ จำนวน 4,444.2163 ล้ำนบำท เพิ่มข้ึนจำนวน 350.5630 ล้ำนบำท
คิดเป็นร้อยละ 8.56 โดยส่วนใหญ่เป็นงบประมำณรำยจ่ำยบุคลำกร จำนวน 2,263.5710 ล้ำนบำท คิดเป็น
ร้อยละ 50.93 ของงบประมำณของกรมฯ
2.3) กรมส่งเสริมสหกรณ์ ได้รับงบประมำณ จำนวน 3,151.5466 ล้ำนบำท เพิ่มข้ึนจำนวน
108.8589 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 3.58 ส่วนใหญ่เป็นงบประมำณรำยจ่ำยบุคลำกร จำนวน 1,879.4995 ลำ้ นบำท
คดิ เป็นร้อยละ 59.64 ของงบประมำณของกรมฯ
สำนักงบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 3 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2.2 เงินนอกงบประมาณ
ตารางที่ 2 รายได้เงินนอกงบประมาณของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (จาแนกตามหน่วยงาน)
หน่วย: ลา้ นบาท
หนว่ ยงำน ปี 2562 ปี 2563
งปม. เงินนอกฯ สดั สว่ น งปม. เงินนอกฯ สดั สว่ น
รวมทง้ั สนิ้ 935.0000 16.3467 1.75 1,890.6947 229.9394 12.16
องคก์ ำรมหำชน - - - 955.6947 213.0784 22.30
1. สถำบันวจิ ัยและพฒั นำพน้ื ทส่ี งู - - - 521.0589 45.0784 8.65
2. สำนักงำนพฒั นำกำรวิจัยกำรเกษตร - - - 221.5500 160.0000 72.22
3. สำนักงำนพพิ ธิ ภณั ฑ์เกษตรเฉลิมพระเกยี รติ - - - 213.0858 8.0000 3.75
พระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยูห่ ัว
กองทนุ และเงินทนุ หมุนเวยี น 935.000 16.3467 1.75 935.0000 16.8610 1.80
4. กองททุนม่ี จาัดร: ูปเอทกด่ี สนิ ำรงบประมำณ ฉบบั ท่ี 1, 4 แล9ะ375.ป0ร0ะ0จ0ำปีงบป1ร6ะ.3ม4ำ6ณ7พ.ศ. 2516.375สำนักงบ9ป35ระ.0ม0ำ0ณ0 16.8610 1.80
จากตารางที่ 2 พบว่า ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 มีหน่วยงำนภำยใต้กระทรวงเกษตรและ
สหกรณ์ รวม 3 หน่วยงำน กับ 1 กองทุน ได้นำเงนิ นอกงบประมำณจำกเงินรำยได้มำใชส้ มทบกับเงินงบประมำณ
รวมท้งั ส้นิ 229.9394 ลำ้ นบำท คดิ เป็นสัดสว่ นร้อยละ 12.16 ดงั นี้
1) สำนักงำนพัฒนำกำรวิจัยกำรเกษตร ได้นำเงินนอกงบประมำณมำสมทบงบประมำณสูงสุด
จำนวน 160.0000 ล้ำนบำท คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 72.22 เพ่ือเป็นค่ำใช้จ่ำยดำเนินงำนโครงกำรสนับสนุน
ทุนวิจัยด้ำนกำรเกษตรมงุ่ เปำ้ ตอบสนองควำมตอ้ งกำรในกำรพฒั นำประเทศ
2) สถำบันวิจัยและพัฒนำพ้ืนท่ีสูง จำนวน 45.0784 ล้ำนบำท คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 8.65
เพื่อเป็น (1) ค่ำใช้จ่ำยบุคลำกร จำนวน 11.0784 ล้ำนบำท (2) ดำเนินงำนโครงกำรวิจัยเพ่ือพัฒนำคุณภำพชีวิต
ของชุมชนและสิ่งแวดล้อมบนพื้นท่ีสูง จำนวน 11.2000 ลำ้ นบำท และ (3) โครงกำรเกษตรบนพ้ืนทีส่ ูงได้รับกำร
พัฒนำแบบโครงกำรหลวง จำนวน 22.8000 ล้ำนบำท
3) สำนักงำนพิพิธภัณฑ์เกษตรเฉลิมพระเกียรติพระบำทสมเด็จพระเจ้ำอยู่หัว จำนวน
8.0000 ล้ำนบำทคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 3.75 เพ่ือเป็นค่ำใช้จ่ำยในกำรถ่ำยทอดองค์ควำมรู้เพื่อกำรพัฒนำ
ยกระดับให้กบั เกษตรกรและประชำชนสำมำรถพัฒนำตนเองตำมแนวทำงเศรษฐกจิ พอเพยี งอย่ำงยัง่ ยืน
4) กองทุนจัดรูปที่ดิน ภำยใต้กรมชลประทำน ได้นำเงินนอกงบประมำณจำกเงินรำยได้
มำใชส้ มทบกบั เงนิ งบประมำณ จำนวน 16.8610 ล้ำนบำท คิดเป็นสัดส่วนรอ้ ยละ 1.80 เพอ่ื เป็นค่ำใช้จ่ำยสำหรับ
ดำเนินงำนภำยใต้แผนงำนยุทธศำสตร์เพื่อสนับสนุนด้ำนกำรสร้ำงกำรเติบโตบนคุณภำพชีวิตท่ีเป็นมิ ตรกับ
สง่ิ แวดล้อม
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 4 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
3. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 (จาแนกตามงบรายจ่าย)
ตารางที่ 3 งบประมาณรายจ่ายกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 (จาแนกตามงบรายจ่าย)
หนว่ ย: ลำ้ นบำท
หน่วยงำน งบบคุ ลำกร งบดำเนนิ งำน งบลงทนุ งบเงินอดุ หนุน งบรำยจำ่ ยอนื่ เงินนอก รวม
งบประมำณ
รวมทงั้ สน้ิ 24,706.3301 13,751.8467 67,815.4319 2,797.0589 1,802.3547 229.9394 111,102.9617
สว่ นรำชกำร 24,706.3301 13,751.8467 67,815.4319 1,745.1298 859.2217 - 108,877.9602
1. สำนักงำนปลัดกระทรวงเกษตรและ 693.8966 374.7099 58.1453 101.1342 116.4753 - 1,344.3613
สหกรณ์
2. กรมกำรข้ำว 734.3522 1,393.5331 348.3159 603.1421 5.3417 - 3,084.6850
3. กรมชลประทำน 6,353.4204 1,379.8153 61,089.8868 0.4700 207.9718 - 69,031.5643
4. กรมตรวจบญั ชสี หกรณ์ 807.5762 481.4151 54.1539 - - - 1,343.1452
5. กรมประมง 2,189.8003 1,229.5282 467.5800 461.4834 95.8244 - 4,444.2163
6. กรมปศสุ ตั ว์ 3,352.6612 1,878.4355 827.0341 114.9620 9.6124 - 6,182.7052
7. กรมฝนหลวงและกำรบนิ เกษตร 215.1972 538.4061 1,267.0657 - 17.4221 - 2,038.0911
8. กรมพฒั นำทดี่ นิ 1,088.7686 1,453.4852 2,367.5819 0.7750 18.2657 - 4,928.8764
9. กรมวิชำกำรเกษตร 2,178.4845 1,347.1601 323.6357 5.0926 11.4399 - 3,865.8128
10. กรมสง่ เสริมกำรเกษตร 3,846.8280 1,874.6459 283.7100 - 46.6207 - 6,051.8046
11. กรมส่งเสริมสหกรณ์ 1,787.9065 679.1345 192.4844 442.9208 49.1004 - 3,151.5466
12. กรมหมอ่ นไหม 275.6483 225.8793 38.8840 9.4872 103.7441 - 653.6429
13. สำนักงำนกำรปฏริ ูปทด่ี นิ 752.5073 693.3863 372.1398 - 7.9000 - 1,825.9334
เพอ่ื เกษตรกรรม
14. สำนักงำนมำตรฐำนสินคำ้ เกษตร 94.3230 74.1551 24.8595 5.4065 85.0905 - 283.8346
และอำหำรแห่งชำติ
15. สำนักงำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร 334.9598 128.1571 99.9549 0.2560 84.4127 - 647.7405
องคก์ ำรมหำชน - - - 955.6947 - 213.0784 1,168.7731
16. สถำบันวจิ ัยและพฒั นำพน้ื ทส่ี งู - - - 521.0589 - 45.0784 566.1373
17. สำนักงำนพฒั นำกำรวิจัยกำรเกษตร - - - 221.5500 - 160.0000 381.5500
18. สำนักงำนพพิ ธิ ภณั ฑ์เกษตรเฉลมิ - - - 213.0858 - 8.0000 221.0858
พระเกยี รตพิ ระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยู่หัว
รฐั วสิ ำหกจิ - - - 96.2344 8.1330 - 104.3674
19. องคก์ ำรตลำดเพอื่ เกษตรกร - - - 16.2344 8.1330 - 24.3674
20. กำรยำงแหง่ ประเทศไทย - - - 80.0000 - - 80.0000
กองทนุ และเงินทนุ หมุนเวยี น - - - - 935.0000 16.8610 951.8610
21. กองทนุ จัดรูปทดี่ นิ - - - - 935.0000 16.8610 951.8610
งบเงนิ อดุ หนุน งบรายจา่ ยอืน่ ที่มา: เอกสำรงบประมำณ ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 ฉบับท่ี 3
2.52 1.63 (เล่มท่ี 4, 14, 20) สำนักงบประมำณ
งบบุคลากร 3.1) เมอื่ พจิ ำรณำงบประมำณปี พ.ศ. 2563 โดยจำแนก
22.2
ตำมงบรำยจำ่ ย พบว่ำ งบรายจา่ ยท่ไี ด้รับงบประมาณสูงสุด คอื
งบดาเนนิ งาน งบลงทนุ จำนวน 67,815.4319 ลำ้ นบำท สัดส่วนร้อยละ 61.16
12.
งบลงทนุ งบบุคลากร จำนวน 24,706.3301 ลำ้ นบำท สัดส่วนร้อยละ 22.28
61.16 งบดาเนนิ งาน จำนวน 13,751.8467 ลำ้ นบำท สัดส่วนรอ้ ยละ 12.40
งบเงนิ อุดหนนุ จำนวน 2,797.0589 ลำ้ นบำท สดั ส่วนร้อยละ 2.52
งบรายจ่ายอืน่ จำนวน 1,802.3547 ล้ำนบำท สัดส่วนรอ้ ยละ 1.63
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 5 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวิสามญั พิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
3.2) จำกข้อมูลข้ำงต้นจะเห็นได้ว่ำหน่วยงานที่ได้รับจัดสรรงบประมาณประเภทงบลงทุนสูงที่สุด
3 หน่วยงานตามลาดบั ได้แก่
1) กรมชลประทำน จำนวน 61,089.8868 ลำ้ นบำท คดิ เปน็ ร้อยละ 90.08
2) กรมพัฒนำทดี่ นิ 2,367.5819 ลำ้ นบำท คดิ เป็นรอ้ ยละ 3.49
3) กรมฝนหลวงและกำรบินเกษตร จำนวน 1,267.0657 ลำ้ นบำท คิดเปน็ ร้อยละ 1.87
. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 (จาแนกตามแผนงาน)
ตารางท่ี งบประงบประมำณรำยจ่ำยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 (จำแนกตำมแผนงำน)
หน่วย: ลา้ นบาท
หน่วยงำน แผนงำนในงบประมำณปี 2563 บรู ณำกำร รวมทง้ั สน้ิ
บคุ ลำกรภำครัฐ พนื้ ฐำน ยทุ ธศำสตร์ 51,736.6528
รวมทง้ั สนิ้ 51,736.6528 110,873.0223
สว่ นรำชกำร 25,535.4692 11,764.5222 21,836.3781 108,877.9602
1. สำนักงำนปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 25,387.3028 11,509.2854 20,244.7192 75.8762
2. กรมกำรขำ้ ว 171.1038 1,344.3613
3. กรมชลประทำน 751.2840 496.2564 20.9447 48,636.5929 3,084.6850
4. กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ 746.2972 193.0240 1,974.2600 105.2871 69,031.5643
5. กรมประมง 6,436.2274 3,491.4889 10,467.2551 241.0299 1,343.1452
6. กรมปศสุ ัตว์ 830.3643 335.1733 72.3205 220.4471 4,444.2163
7. กรมฝนหลวงและกำรบนิ เกษตร 2,263.5710 537.2586 1,402.3568 452.4436 6,182.7052
8. กรมพฒั นำทดี่ นิ 3,460.9276 1,062.6725 1,438.6580 379.6727 2,038.0911
9. กรมวชิ ำกำรเกษตร 218.5874 1,360.9637 6.0964 124.8956 4,928.8764
10. กรมสง่ เสริมกำรเกษตร 1,109.5985 1,567.9438 1,871.6614 521.1416 3,865.8128
11. กรมส่งเสริมสหกรณ์ 2,240.2917 472.0974 1,028.5281 147.3314 6,051.8046
12. กรมหมอ่ นไหม 3,925.3386 522.6231 1,082.7013 53.3659 3,151.5466
13. สำนักงำนกำรปฏิรูปทดี่ นิ เพอ่ื เกษตรกรรม 1,879.4995 687.1905 437.5252 563.5419
14. สำนักงำนมำตรฐำนสินคำ้ เกษตรและอำหำรแห่งชำติ 282.0219 181.2920 136.9631 19.9187 653.6429
15. สำนักงำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร 804.1280 281.7206 176.5429 24.0044 1,825.9334
องคก์ ำรมหำชน 95.8825 88.8702 79.1632
16. สถำบนั วิจัยและพฒั นำพน้ื ทส่ี ูง 343.2832 230.7104 49.7425 - 283.8346
17. สำนักงำนพฒั นำกำรวจิ ัยกำรเกษตร 131.9320 167.1038 656.6589 - 647.7405
18. สำนักงำนพพิ ธิ ภัณฑ์เกษตรเฉลิมพระเกยี รติ 91.0871 67.0279 362.9439 - 955.6947
พระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยู่หัว 521.0589
รัฐวิสำหกจิ - - 222 - 221.5500
19. องคก์ ำรตลำดเพอ่ื กำรเกษตร 40.8449 100.0759 72.1650 213.0858
20. กำรยำงแหง่ ประเทศไทย
กองทนุ และเงินทนุ หมุนเวียน 16.23440 88.1330 - - 104.3674
21. กองทุนจัดรูปทดี่ นิ 16.2344 8.1330 - - 24.3674
80.0000 -
- - 935.0000 - 80.0000
- 935.0000 - 935.0000
- - - 935.0000
ทีม่ า : เอกสำรงบประมำณ ฉบบั ที่ 1 รำยรบั รำยจำ่ ยเปรยี บเทียบ ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 สำนกั งบประมำณ หน้ำ 168-172
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 6 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวิสามญั พิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จำกตำรำงที่ 4 พบว่ำ เม่ือพิจำรณำงบประมำณ
บคุ ลากรภาครัฐ ภำพรวมของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์จำแนกตำมแผนงำน
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 พบว่ำ งบประมาณส่วนใหญ่เป็น
บูรณาการ แผนงานบูรณาการ จานวน 51,736.652 ล้านบาท สัดส่วน
ร้อยละ 6.66 รองลงมำคือ แผนงำนบุคลำกรภำครัฐ จำนวน
พนื้ ฐาน 25,535.4692 ล้ำนบำท สัดส่วนร้อยละ 23.03 แผนงำน
ยุทธศำสตร์ จำนวน 21,836.3781 ล้ำนบำท สัดส่วนร้อยละ 19.69
ยุทธศาสตร์ และแผนงำนพ้ืนฐำน จำนวน 11,764.5222 ล้ำนบำท สัดส่วน
ร้อยละ 10.61 ตำมลำดับ
5. งบประมาณแผนงานบรู ณาการ
ตารางที่ 5 งบประมาณแผนงานบรู ณาการปงี บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2563
หนว่ ย: ลา้ นบาท
แผนงำนบรู ณำกำร ปงี บประมำณ เพมิ่ /-ลด
จำนวน รอ้ ยละ
รวมทง้ั ส้ิน ปี 2562 ปี 2563 4,081.9251 8.57
1. กำรขบั เคลอ่ื นกำรแกไ้ ขปญั หำจงั หวดั ชำยแดนภำคใต้
2. กำรสรำ้ งรำยไดจ้ ำกกำรทอ่ งเทย่ี ว 47,654.7277 สัดส่วน 51,736.6528 สัดส่วน -2.1143 -1.31
3. กำรพฒั นำผปู้ ระกอบกำร และวสิ ำหกจิ ขนำดกลำง -0.2200 -5.39
และขนำดย่อมสสู่ ำกล 161.8158 0.34 159.7015 0.31 5.5139 30.34
4.0800 0.01 3.8600 0.01
18.1750 0.04 23.6889 0.05
4. กำรพฒั นำพนื้ ทร่ี ะดบั ภำค 7,795.1574 16.36 8,150.1817 15.75 355.0243 4.55
5. กำรพฒั นำพนื้ ทเี่ ขตเศรษฐกจิ พเิ ศษ 50.2291 0.11 36.1375 0.07 -14.0916 -28.05
6. กำรพฒั นำดำ้ นคมนำคมและระบบโลจสิ ตกิ ส์ 39.8190 0.08 72.5350 0.14 32.7160 82.16
7. กำรบรหิ ำรจดั กำรทรัพยำกรนำ้ 10.79
8. พฒั นำและสง่ เสรมิ เศรษฐกจิ ฐำนรำก 37,419.6791 78.52 41,456.7156 80.13 4,037.0365 -15.57
9. จัดกำรมลพษิ และสง่ิ แวดลอ้ ม 2,105.1573 4.42 1,777.4596 3.44 -327.6977 -7.00
60.6150 0.13 56.3730 0.11 -4.2420
ทีม่ า : เอกสำรงบประมำณ ฉบับท่ี 1 รำยรบั รำยจำ่ ยเปรยี บเทยี บ ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 สำนกั งบประมำณ หนำ้ 168-172
จำกตำรำงที่ 5 พบว่ำ ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้รับจัดสรร
งบประมำณภำยใต้แผนงำนบูรณำกำร จำนวน 9 แผนงำน เป็นเงิน 51,736.6528 ล้ำนบำท เพ่ิมข้ึนจำก
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 จำนวน 4,081.9251 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 8.57 โดยงบประมาณส่วนใหญ่
อยู่ภายใต้แผนงานบูรณาการบริหารจัดการทรัพยากรน้า สัดส่วนร้อยละ .13 รองลงมำ คือ แผนงำนบูรณำกำร
พัฒนำพ้ืนท่ีระดับภำค สัดส่วนร้อยละ 15.75 และแผนงำนบูรณำกำรพัฒนำและส่งเสริมเศรษฐกิจฐำนรำก
สดั ส่วนรอ้ ยละ 3.44
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 7 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามญั พจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
6. รายการผูกพนั ข้ามปีงบประมาณในปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
ตารางท่ี 6 รำยกำรผกู พันของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (จำแนกรำยหนว่ ยงำน)
หนว่ ย: ลา้ นบาท
หนว่ ยงำน จำนวน ปี 2563 ปี 2564 ปงี บประมำณ ปี 2566-จบ เงินนอก
รำยกำร ปี 2565 รวม งบประมำณ
สว่ นรำชกำร 179 10,477.9937 20,326.0125 13,132.3478 3,568.7450 47,505.0990 193.8811
1. สำนักงำนปลดั กระทรวงเกษตร 11 44.2360 6.7648 6.7648 8.7466 66.5122 -
และสหกรณ์
2. กรมกำรขำ้ ว 1 21.3840 64.1520 - - 85.5360 -
3. กรมชลประทำน 141 9,420.0368 18,865.6007 12,579.4959 3,517.4183 44,382.5517 193.8811
4. กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ 2 7.1006 7.1006 4.4913 4.4913 23.1838 -
5. กรมประมง 2 235.7160 403.3098 - - 639.0258 -
6. กรมฝนหลวงและกำรบนิ เกษตร 16 733.4365 955.8188 518.3300 - 2,207.5853 -
7. กรมส่งเสริมสหกรณ์ 1 11.1428 13.3838 13.3838 13.3838 51.2942 -
8. สำนักงำนกำรปฏิรูปทด่ี นิ 2 3.3372 6.6744 6.6744 16.6860 33.3720 -
เพอื่ เกษตรกรรม
10. สำนักงำนมำตรฐำนสนิ คำ้ 3 1.6038 3.2076 3.2076 8.0190 16.0380 -
เกษตรและอำหำรแหง่ ชำติ
องคก์ ำรมหำชน 2 18.3719 135.2437 5.7437 14.3592 173.7185 -
11. สถำบันวจิ ัยและพฒั นำพน้ื ทส่ี งู 1 2.8719 5.7437 5.7437 14.3592 28.7185 -
12. สำนักงำนพพิ ธิ ภัณฑ์เกษตร 1 15.5000 129.5000 - - 145.0000 -
เฉลมิ พระเกยี รตพิ ระบำทสมเดจ็
พระเจ้ำอยู่หวั
รวมทงั้ สน้ิ 181 10,496.3656 20,461.2562 13,138.0915 3,583.1042 47,678.8175 193.8811
ทมี่ า : เอกสำรงบประมำณ ฉบับที่ 3 งบประมำณรำยจ่ำย ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 เล่มที่ 4 สำนกั งบประมำณ
จำกตำรำงท่ี 6 พบว่ำ ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีรำยกำรผูกพัน
รวมทง้ั สิ้น 181 รำยกำร จำนวนเงิน 10,496.3656 ล้ำนบำท โดยรำยกำรผกู พนั ทมี่ งี บประมำณสงู สุด ดังนี้
1) กรมชลประทาน มีรำยกำรผูกพัน รวมทั้งส้ิน 141 รำยกำร จำนวนเงิน 9,420.0368 ล้ำนบำท
โดยเป็นรำยกำรผูกพันใหมใ่ นปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 จำนวน 47 รำยกำร จำนวนเงิน 4,161.6792 ล้ำนบำท
2) กรมฝนหลวงและการบินเกษตร มีรำยกำรผูกพัน รวม 16 รำยกำร จำนวนเงิน 733.4365 ล้ำนบำท
โดยเป็นรำยกำรผกู พนั ใหมใ่ นปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 จำนวน 7 รำยกำร จำนวนเงิน 197.3584 ลำ้ นบำท
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 8 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามญั พจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
7. แผนงาน/โครงการ/รายการสาคัญ
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มแี ผนงำน/โครงกำร/รำยกำรที่สำคัญ
และมวี งเงนิ งบประมำณจำนวนสงู ดงั นี้
แผนงำน/โครงกำร/รำยกำร งบประมำณ หนว่ ยงำนรับผดิ ชอบ
(ลำ้ นบำท)
ยุทธศำสตร์เพอ่ื สนบั สนนุ ดำ้ นกำรสร้ำงกำรเตบิ โตบนคณุ ภำพชวี ิตที่เป็นตอ่ สงิ่ แวดล้อม 6,190.8269 กรมชลประทำน
- โครงกำรสนบั สนนุ กำรบรหิ ำรจดั กำรนำ้ ชลประทำน (หนำ้ 109-114)
1) ค่ำครภุ ัณฑเ์ ครอื่ งจกั รกล จำนวน 441.0000 ล้ำนบำท
2) ค่ำสำรวจออกแบบ จำนวน 462.2172 ล้ำนบำท
บูร3ณ) คำก่ำปำรบั ปริหรงุำแรหจัลด่งกนำำ้รทจรำัพนยวำนก5ร,น28ำ้ 7.6097 ล้ำนบำท
- โครงกำรจดั หำแหล่งนำ้ และเพม่ิ พื้นที่ชลประทำน (หนำ้ 185-216) 18,663.3348
- โครงกำรป้องกันและบรรเทำภัยจำกนำ้ (หนำ้ 217-234) 8,279.9796
- โครงกำรปรบั ปรงุ งำนชลประทำน (หนำ้ 171-184) 6,231.3870
- โครงกำรคลองระบำยนำ้ หลำก บำงบำล-บำงไทร จ.พระนครศรอี ยุธยำ (หนำ้ 243-244) 1,866.2308
พน้ื ฐำนดำ้ นกำรสร้ำงควำมสำมำรถในกำรแขง่ ขนั 1,062.6725 กรมปศุสัตว์
- ผลผลิตที่ 1: พฒั นำศักยภำพกำรปศุสัตว์ (หนำ้ 378-385) 1,360.9637 กรมฝนหลวง
พน้ื ฐำนดำ้ นกำรสร้ำงกำรเตบิ โตบนคณุ ภำพชวี ิตที่เป็นมติ รตอ่ ส่ิงแวดล้อม
- ผลผลิตที่ 1 กำรสนบั สนนุ กำรปฏิบัติกำรฝนหลวงและบรกิ ำรด้ำนกำรบิน (หนำ้ 442-448) และกำรบินเกษตร
พนื้ ฐำนดำ้ นกำรสร้ำงควำมสำมำรถในกำรแขง่ ขนั 1,291.6843 กรมพฒั นำที่ดิน
- ผลผลิตท่ี 3 ทรพั ยำกรที่ดินและนำ้ ได้รบั กำรพัฒนำ (หนำ้ 468-470)
ทม่ี า : เอกสำรงบประมำณ ฉบับที่ 3 งบประมำณรำยจำ่ ย ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 เล่มท่ี 4 สำนกั งบประมำณ
โดยละเอียดโครงกำร/รำยกำร แสดงในเอกสำรสว่ นท่ี 3 ตำมหน่วยงำนรับผิดชอบต่อไป
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 9 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวิสามญั พิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
. ขอ้ มูลงบการเงิน
.1 ฐานะการเงนิ : สภาพคล่อง
ตารางท่ี 7 สภาพคล่องของส่วนราชการ/องค์การมหาชน/รฐั วสิ าหกจิ /กองทุนและเงนิ ทุนหมุนเวียน
หนว่ ย: ลา้ นบาท
ปงี บประมำณ พ.ศ. 2560 ปงี บประมำณ พ.ศ. 2561
หนว่ ยงำน สนิ ทรพั ย์ หนสี้ นิ สภำพคลอ่ ง สนิ ทรัพย์ หนส้ี นิ สภำพคลอ่ ง
หมุนเวียน หมุนเวยี น (2) (3)=(1)/(2) หมุนเวียน หมุนเวียน (2) (3)=(1)/(2)
(1) เทำ่ (1) เทำ่
รวมทงั้ สนิ้ 106,627.99 58,801.14 1.81 80,697.34 35,766.04 2.26
สว่ นรำชกำร 8,956.22 6,095.59 1.47 8,471.71 8,097.25 1.05
1.สำนักงำนปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 204.90 602.38 0.34 99.50 515.33 0.19
2.กรมกำรขำ้ ว -477.86 42.18 -11.33 -472.60 44.69 -10.58
3.กรมชลประทำน 5,078.55 3,276.10 1.55 5,984.98 4,241.85 1.41
4.กรมตรวจบัญชสี หกรณ์ 39.88 24.91 1.60 18.55 25.36 0.73
5.กรมประมง 121.03 126.67 0.96 106.42 153.67 0.69
6.กรมปศสุ ตั ว์ 2,333.46 21.68 107.63 1,009.74 330.51 3.06
7.กรมฝนหลวงและกำรบินเกษตร 544.15 144.90 3.76 69.93 74.90 0.93
8.กรมพฒั นำทดี่ นิ 95.36 77.33 1.23 106.05 120.13 0.88
9.กรมวิชำกำรเกษตร 535.10 491.49 1.09 532.72 833.32 0.64
10.กรมส่งเสริมกำรเกษตร 250.36 1,127.29 0.22 701.19 1,466.03 0.48
11.กรมสง่ เสริมสหกรณ์ 55.10 48.93 1.13 147.09 142.29 1.03
12.กรมหมอ่ นไหม 15.31 18.27 0.84 30.93 43.88 0.70
13.สำนักงำนกำรปฏิรูปทด่ี นิ เพอื่ เกษตรกรรม 96.19 76.60 1.26 84.69 68.09 1.24
14.สำนักงำนมำตรฐำนสนิ คำ้ เกษตรฯ 32.65 7.17 4.56 33.71 9.76 3.45
15.สำนักงำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร 32.04 9.71 3.30 18.82 27.45 0.69
องคก์ ำรมหำชน 1,775.37 693.19 2.56 2,473.35 940.99 2.63
16.สถำบันวจิ ัยและพฒั นำพน้ื ทส่ี ูง 414.21 46.04 9.00 535.27 44.04 12.15
17.สำนักงำนพฒั นำกำรวิจัยกำรเกษตร 1,144.31 640.40 1.79 1,685.00 848.98 1.98
18.สำนักงำนพพิ ธิ ภัณฑ์เกษตรเฉลิมพระเกยี รตพิ ระบำทสมเดจ็ 216.85 6.75 32.15 253.08 47.98 5.27
พระเจ้ำอยู่หัว
รฐั วิสำหกจิ 80,469.12 51,227.30 1.57 55,683.32 25,714.28 2.17
19.องคก์ ำรตลำดเพอ่ื กำรเกษตร 49,518.72 50,413.40 0.98 23,734.40 24,349.64 0.97
20.กำรยำงแหง่ ประเทศไทย 30,671.83 784.68 39.09 31,696.72 1,278.45 24.79
กองทนุ และเงินทนุ หมุนเวียน 15,427.28 785.06 19.65 14,068.97 1,013.52 13.88
21.กองทนุ จัดรูปทดี่ นิ 151.23 6.52 23.20 190.03 1.45 130.78
ท่มี า : ระบบงบกำรเงินรวมภำครฐั : CFS กรมบญั ชีกลำง กระทรวงกำรคลัง ปีงบประมำณ พ.ศ. 2560-2561
หมายเหตุ 1. ปีงบประมำณ พ.ศ. 2560 จำกรำยงำนงบกำรเงนิ ทีไ่ ดร้ บั กำรรับรองจำกสำนกั งำนกำรตรวจเงินแผน่ ดนิ
2. ปีงบประมำณ พ.ศ. 2561 เปน็ ข้อมลู งบกำรเงินทส่ี ่วนรำชกำรบนั ทึกข้อมลู ในระบบ CFS
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 10 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามญั พิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จากตารางท่ี 7 กำรวิเครำะห์สภำพคล่อง (Liquidity Ratios) จำกข้อมูลงบกำรเงินของหน่วยงำน
ภำยใต้สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในระบบ CFS ของกรมบัญชีกลำง กระทรวงกำรคลัง ณ วันท่ี 30
กันยำยน 2561 พบว่ำ มีหลำยหน่วยงำนทม่ี สี ภำพคล่องค่อนข้ำงสูงมำก (อัตรำส่วนสินทรพั ยห์ มนุ เวียน ต่อหนสี้ ิน
หมุนเวียนสูง) ซึ่งสูงเกินควำมจำเป็น ดังน้ันหน่วยงำนควรมีกำรวำงแผนระยะปำนกลำงในกำรลดภำระ
งบประมำณ ประกอบด้วย
ส่วนราชการ : กรมปศุสัตว์ มีอัตรำส่วนสภำพคล่อง (3.06 เท่ำ) และสำนักงำนมำตรฐำนสินค้ำ
เกษตรฯ (3.45 เทำ่ )
องค์การมหาชน : สถำบันวิจัยและพัฒนำพ้ืนที่สูง (12.15 เท่ำ) สำนักงำนพิพิธภัณฑ์เกษตร
เฉลมิ พระเกียรตฯิ (5.27 เทำ่ )
รัฐวิสาหกิจ : กำรยำงแห่งประเทศไทย (24.79 เท่ำ)
กองทุนและเงนิ ทุนหมุนเวยี น : กองทุนจดั รปู ที่ดนิ (130.78 เท่ำ)
นอกจำกน้ีมีหน่วยงำนท่ีมีปัญหำสภำพคล่อง โดยมีหนี้สินมำกกว่ำสินทรัพย์ คือ กรมกำรข้ำว
มีสภำพคล่อง -10.58 เท่ำ เนื่องจำกมีสินทรัพย์หมุนเวียน คือ เงินสดและรำยกำรเทียบเท่ำเงินสดแสดงยอด
ติดลบ จำนวน 498.7222 ล้ำนบำท (ปี 2560 ติดลบจำนวน 503.5650 ล้ำนบำท) เมื่อพิจำรณำหมำยเหตุ
ประกอบงบกำรเงินและรำยงำนของผ้สู อบบญั ชีโดยสำนักงำนตรวจเงินแผ่นดิน (ส.ต.ง.) แล้วพบว่ำ บัญชเี งนิ ฝำกคลัง
ตดิ ลบ จำนวน 507.8394 ลำ้ นบำท (ปี 2560 ตดิ ลบจำนวน 514.7900 ลำ้ นบำท) ซ่งึ เกดิ จำกกำรยกยอดเงนิ ฝำก
คลังจำกหน่วยงำนเดิมไม่ถูกต้อง (กรมส่งเสริมกำรเกษตร) ณ 1 ตุลำคม 2549 เข้ำระบบ GFMIS บัญชีเงินฝำกคลัง
ของกรมกำรขำ้ ว ปจั จุบนั กรมกำรข้ำวอยู่ในระหวำ่ งดำเนนิ กำรติดตำมและประสำนงำนกับกรมส่งเสรมิ กำรเกษตร
และกรมบัญชีกลำงในกำรปรับปรงุ บญั ชดี งั กล่ำวให้ถกู ตอ้ งต่อไป
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 11 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
8.2 รายได้และค่าใช้จา่ ย
8.2.1 รายได้
ตารางที่ รายไดข้ องสว่ นราชการ/องค์การมหาชน/รัฐวิสาหกิจ/กองทุนและเงินทนุ หมุนเวียน
หน่วย: ลา้ นบาท
ปงี บประมำณ พ.ศ.2560 ปงี บประมำณ พ.ศ. 2561
หนว่ ยงำน รำยได้ รำยไดน้ อก รวมรำยได้ รำยได้ รำยไดน้ อก รวมรำยได้
งบประมำณ งบประมำณ (3)=(1)+(2) งบประมำณ งบประมำณ (3)=(1)+(2)
(1) (2) (1) (2)
รวมทง้ั สน้ิ 128,455.94 3,576.44 132,032.37 135,943.32 2,468.50 138,411.83
สว่ นรำชกำร 127,627.69 1,101.25 128,728.94 134,113.80 1,568.06 135,681.86
1.สำนักงำนปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 5,275.04 1.19 5,276.24 8,021.56 2.91 8,024.46
2.กรมกำรข้ำว 2,361.06 97.86 2,458.92 3,531.98 82.11 3,614.09
3.กรมชลประทำน 62,299.20 19.13 62,318.34 65,297.29 768.09 66,065.39
4.กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ 1,637.19 4.26 1,641.45 1,667.28 4.46 1,671.74
5.กรมประมง 5,121.81 39.10 5,160.91 5,464.43 54.34 5,518.77
6.กรมปศสุ ตั ว์ - 689.77 689.77 8,097.82 337.02 8,434.83
7.กรมฝนหลวงและกำรบนิ เกษตร 1,683.74 1.36 1,685.10 2,129.65 164.31 2,293.96
8.กรมพฒั นำทด่ี นิ 6,214.83 8.98 6,223.81 6,570.31 6.32 6,576.63
9.กรมวชิ ำกำรเกษตร 4,984.43 37.51 5,021.94 5,197.80 107.76 5,305.56
10.กรมส่งเสริมกำรเกษตร 28,927.04 192.03 29,119.07 16,794.71 35.50 16,830.20
11.กรมสง่ เสริมสหกรณ์ 4,308.42 4.57 4,312.99 6,323.90 0.90 6,324.80
12.กรมหมอ่ นไหม 687.75 1.11 688.86 812.37 2.00 814.38
13.สำนักงำนกำรปฏริ ูปทดี่ นิ เพอื่ เกษตรกรรม 2,399.70 0.62 2,400.32 2,356.46 1.79 2,358.26
14.สำนักงำนมำตรฐำนสินคำ้ เกษตรฯ 284.48 - 284.48 326.63 0.29 326.92
15.สำนักงำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร 1,443.01 3.75 1,446.76 1,521.60 0.27 1,521.87
องคก์ ำรมหำชน 759.28 176.28 935.57 774.65 148.33 922.97
16.สถำบันวิจัยและพฒั นำพน้ื ทสี่ งู 536.11 93.56 629.67 547.81 81.29 629.10
17.สำนักงำนพฒั นำกำรวจิ ัยกำรเกษตร - 38.27 38.27 - 34.98 34.98
18.สำนักงำนพพิ ธิ ภณั ฑ์เกษตรเฉลมิ พระเกยี รติ
พระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยู่หัว 223.17 44.45 267.63 226.83 32.06 258.89
รฐั วสิ ำหกจิ 68.97 1,539.30 1,608.27 71.51 739.48 810.99
19.องคก์ ำรตลำดเพอื่ กำรเกษตร 68.97 1,529.13 1,598.10 71.51 727.39 798.89
20.กำรยำงแหง่ ประเทศไทย - 10.17 10.17 - 12.10 12.10
กองทนุ และเงินทนุ หมุนเวียน - 759.60 759.60 983.37 12.64 996.01
21.กองทนุ จัดรูปทด่ี นิ - 759.60 759.60 983.37 12.64 996.01
ทม่ี า: ระบบงบกำรเงนิ รวมภำครฐั : CFS กรมบัญชีกลำง กระทรวงกำรคลัง ปงี บประมำณ พ.ศ. 2560-2561
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 12 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผ้แู ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามญั พจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
.2.2 คา่ ใชจ้ ่าย
ตารางที่ 9 คา่ ใช้จา่ ยของสว่ นราชการ/องค์การมหาชน/รฐั วสิ าหกิจ/กองทุนและเงนิ ทุนหมนุ เวยี น
หน่วย: ลา้ นบาท
ปงี บประมำณ พ.ศ. 2560 ปงี บประมำณ พ.ศ.2561
หน่วยงำน คำ่ ใช้จำ่ ย คำ่ ใช้สอย คำ่ ใช้จำ่ ยจำก คำ่ ใช้จำ่ ยอนื่ รวมคำ่ ใช้จำ่ ย คำ่ ใช้จำ่ ย คำ่ ใช้สอย คำ่ ใช้จำ่ ยจำก คำ่ ใช้จำ่ ยอนื่ รวมคำ่ ใช้จำ่ ย
บคุ ลำกร (2) กำรอดุ หนนุ (5) (6)=(1)+...+(5) บคุ ลำกร (2) กำรอดุ หนุน (5) (6)=(1)+...+(5)
(1) (3) (1) (3)
รวมทง้ั สนิ้ 25,065.13 22,916.55 30,992.43 39,051.33 118,025.45 30,273.19 25,281.33 19,370.36 48,600.05 123,524.93
สว่ นรำชกำร 24,876.40 21,798.84 23,135.26 34,616.10 104,426.61 28,574.70 23,395.60 12,144.93 45,221.92 109,337.15
1.สำนักงำนปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 786.00 499.77 1,056.64 2,114.26 4,456.67 830.66 559.04 1,493.90 5,316.25 8,199.85
2.กรมกำรขำ้ ว 857.12 863.81 7.51 744.95 2,473.39 842.16 888.82 533.50 811.86 3,076.35
3.กรมชลประทำน 7,706.92 13,344.16 1,014.32 17,761.36 39,826.76 7,554.43 11,629.10 41,719.01
1,342.69 21,192.78
4.กรมตรวจบัญชสี หกรณ์ 899.62 375.72 0.03 370.21 1,645.58 908.63 389.69 - 391.86 1,690.17
5.กรมประมง 2,357.16 854.27 119.81 1,838.51 5,169.75 2,438.17 986.71 133.49 2,003.58 5,561.95
6.กรมปศสุ ตั ว์ 2.58 11.48 - 456.10 470.16 3,812.37 989.96 456.28 2,741.81 8,000.42
7.กรมฝนหลวงและกำรบินเกษตร 221.27 205.88 - 784.08 1,211.22 228.67 237.21 - 900.99 1,366.87
8.กรมพฒั นำทดี่ นิ 1,371.68 1,647.93 0.71 3,139.09 6,159.42 1,270.05 1,418.01 0.85 3,937.21 6,626.12
9.กรมวิชำกำรเกษตร 2,341.60 927.14 5.64 1,830.87 5,105.26 2,383.70 991.63 51.04 1,859.39 5,285.76
10.กรมส่งเสริมกำรเกษตร 4,593.33 1,441.67 19,857.25 3,289.06 29,181.31 4,548.63 3,585.43 5,070.16 3,586.26 16,790.47
11.กรมสง่ เสริมสหกรณ์ 2,001.37 653.33 478.12 1,149.44 4,282.26 2,032.63 555.94 2,452.29 1,197.21 6,238.07
12.กรมหมอ่ นไหม 312.09 196.80 9.30 155.65 673.85 312.18 235.20 39.07 162.66 749.11
13.สำนักงำนกำรปฏิรูปทดี่ นิ เพอ่ื เกษตรกรรม 941.43 469.56 - 696.07 2,107.06 921.06 566.10 - 821.42 2,308.59
14.สำนักงำนมำตรฐำนสนิ คำ้ เกษตรฯ 92.24 141.04 5.89 48.32 287.48 96.52 178.05 6.65 42.37 323.59
15.สำนักงำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร 392.00 166.28 580.03 238.14 1,376.45 394.84 184.70 565.00 256.27 1,400.81
องคก์ ำรมหำชน 167.41 366.16 - 388.42 921.99 175.99 364.94 - 401.55 942.48
16.สถำบันวิจัยและพฒั นำพนื้ ทสี่ งู 92.98 283.90 - 200.35 577.24 95.17 286.25 - 215.46 596.88
17.สำนักงำนพฒั นำกำรวจิ ัยกำรเกษตร 50.06 37.09 - 66.55 153.70 52.93 36.40 - 40.94 130.28
18.สำนักงำนพพิ ธิ ภณั ฑ์เกษตรเฉลิมพระ
เกยี รตพิ ระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยู่หวั 24.36 45.17 - 121.51 191.05 27.89 42.28 - 145.15 215.33
รัฐวิสำหกจิ - - 7,857.17 4,035.50 11,892.67 1,501.50 598.74 7,225.44 2,970.84 12,296.52
19.องคก์ ำรตลำดเพอ่ื กำรเกษตร - - - 1,704.47 1,704.47 - - - 885.30 885.30
20.กำรยำงแห่งประเทศไทย - - 7,857.17 2,331.03 10,188.20 1,501.50 598.74 7,225.44 2,085.55 11,411.22
กองทนุ และเงินทนุ หมุนเวยี น 21.32 751.55 - 11.31 784.18 21.00 922.05 - 5.74 948.79
21.กองทุนจัดรูปทด่ี นิ 21.32 751.55 - 11.31 784.18 21.00 922.05 - 5.74 948.79
ทม่ี า: ระบบงบกำรเงินรวมภำครฐั : CFS กรมบัญชกี ลำง ปีงบประมำณ พ.ศ. 2560-2561
จากตารางที่ และตารางท่ี 9 พบว่ำ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์มรี ำยได้เงินนอกงบประมำณ
ค่อนข้ำงสูงและบำงหน่วยงำนสูงเกินร้อยละ 100 ของงบประมำณท่ีได้รับกำรจัดสรรประจำปี โดยรำยได้
นอกงบประมำณภำพรวมในปี 2560 จำนวน 3,576.44 ล้ำนบำท และปี 2561 จำนวน 2,468.50 ล้ำนบำท
ประกอบกับมีค่ำใช้จ่ำยที่เกิดข้ึนจริงน้อยกว่ำจำนวนเงินที่ขอรับสนับสนุนจำกภำครัฐ ดังนั้นสำนักงบประมำณ
ควรพิจำรณำนำเงนิ นอกงบประมำณทีห่ น่วยงำนจัดเกบ็ ไวเ้ ปน็ รำยได้ของตัวเองเหลำ่ น้ีมำใช้สมทบเพอ่ื ใช้ดำเนิน
ภำรกิจของหน่วยงำนภำยใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์แทนกำรขอรับจัดส รรงบประมำณรำยจ่ำยประจำปี
เพื่อเป็นกำรประหยัดงบประมำณแผ่นดิน ซึ่งสอดคล้องกับพระรำชบัญญัติว่ำด้วยวินัยกำรเงินกำรคลัง
พ.ศ. 2560 มำตรำ 17 บัญญัติไว้ว่ำ “กำรจัดสรรงบประมำณรำยจ่ำยให้แก่หน่วยงำนของรัฐต้องคำนึงถึง...
(2) ฐานะเงินนอกงบประมาณของหน่วยงานของรัฐที่สามารถใช้จ่ายได้ รวมตลอดถึงรายได้หรือเงินอ่ืนใด
ทีห่ น่วยงานของรัฐนนั้ มีอย่หู รือสามารถนามาใช้จ่ายได้”
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 13 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผ้แู ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
9. ผลการเบกิ จ่ายงบประมาณประจาปีงบประมาณ 5 ปยี อ้ นหลงั (พ.ศ. 255 - 2562)
ตารางที่ 1 ผลการเบกิ จ่ายงบประมาณประจาปีงบประมาณ 5 ปียอ้ นหลัง (พ.ศ. 2558-2562)
หน่วย: ลา้ นบาท
ปงี บประมำณ งบประมำณหลงั โอน ผลกำรเบกิ จำ่ ย เปำ้ หมำย สงู /-ตำ่ กว่ำ
เปลย่ี นแปลงรำยกำร รัฐบำล เปำ้ หมำย (%)
จำนวนเงิน (%) (%)
ปี 2558 84,442.7786 80,295.9098 95.09 96 -0.91
ปี 2559 89,799.2851 83,707.9936 93.22 96 -2.78
ปี 2560 98,264.2804 85,804.1234 87.32 96 -8.68
ปี 2561 126,868.4137 102,190.3752 80.55 96 -15.45
ปี 2562 111,949.7096 98,194.1268 87.71 100 -12.29
ทมี่ า: ผลกำรเบิกจำ่ ยงบประมำณจำกระบบ GFMIS กรมบญั ชีกลำง ข้อมลู ระหว่ำงปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562
ภาพที่ 1 ผลการเบิกจ่ายงบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558-2562
งบประมาณ ลบ รอ้ ยละ
140,000 95.09 93.22 87.32 80.55 87.71 100
120,000 ปี ปี ปี ปี
100,000 80
80,000 60
60,000 40
40,000 20
20,000
ปี 0
0
งบประมาณ 84,442.7786 89,799.2851 98,264.2804 126,868.4137 111,949.7096
หลังโอนเปลี่ยนแปลง
ท่มี า: ผลกำรเผบลิกกจา่ำรยเบงบกิ ปจ่ารยะมำณจำก8ร0ะ,2บ9บ5.G90F9M8IS กร8ม3,บ7ญั07ช.9ีก9ล3ำ6ง ขอ้ ม85ลู ,ร8ะ0ห4ว.1่ำ2ง3ป4ีงบป1ร0ะ2ม,1ำ9ณ0.พ37.ศ5.2255988,-12945.612268
ร้อยละ 95.09 93.22 87.32 80.55 87.71
จำกข้อมูลข้ำงต้นพบว่ำ ผลกำรเบกิ จำ่ ยงบประมำณรำยจำ่ ยภำพรวม 5 ปีย้อนหลงั (พ.ศ. 2558 - 2562)
ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ต่ำกว่ำเป้ำหมำยกำรเบิกจ่ำยตำมมำตรกำรเพ่ิมประสิทธิภำพกำรใช้จ่ำย
งบประมำณรำยจ่ำยประจำปีทุกปี โดยเฉพำะปีงบประมำณ พ.ศ. 2561 ผลกำรเบิกจ่ำยต่ำกว่ำเป้ำหมำยถึง
ร้อยละ 15.45 แต่เม่ือพิจำรณำภำพรวมผลกำรเบิกจ่ำยงบประมำณของปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 (ข้อมูล ณ
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 14 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวสิ ามญั พจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
วันที่ 30 กันยำยน 2562) จะเห็นได้ว่ำกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เบิกจ่ำยแล้ว 98,194.1268 ล้ำนบำท
คดิ เปน็ รอ้ ยละ 87.71 ซง่ึ ตำ่ กวำ่ เป้ำหมำยทกี่ ำหนด รอ้ ยละ 12.29 ประกอบด้วย
1) รายจ่ายประจา งบประมำณรำยจ่ำยประจำหลังโอนเปลี่ยนแปลง จำนวน 45,682.2089 ล้ำนบำท
เบิกจำ่ ยแลว้ 44,208.8762 ลำ้ นบำท หรอื คดิ เป็นรอ้ ยละ 96.77 ตา่ กว่าเป้าหมาย ร้อยละ 3.23
2) รายจ่ายลงทุน งบประมำณรำยจ่ำยลงทุนหลังโอนเปลี่ยนแปลง จำนวน 66,267.5007 ล้ำนบำท
เบิกจ่ำยแล้ว 53,985.2506 ล้ำนบำท หรือคิดเป็นร้อยละ 81.47 ตา่ กว่าเป้าหมาย ร้อยละ 1 .53 โดยมหี น่วยงำน
ที่เบิกจ่ำยต่ำกว่ำเป้ำหมำยสูงสุด 5 อันดับแรก คือ องค์กำรสะพำนปลำ (เบิกจ่ำยร้อยละ 20.07 ซ่ึงในปี 2563
ไมไ่ ดข้ อรับจัดสรรงบประมำณ) กรมส่งเสรมิ กำรเกษตร (เบกิ จ่ำยร้อยละ 55.45) กรมหม่อนไหม (เบกิ จำ่ ย
ร้อยละ 56.27) กรมฝนหลวงและกำรบนิ เกษตร (เบิกจำ่ ยรอ้ ยละ 72.61) และ สำนกั งำนปลดั กระทรวงฯ
(เบกิ จ่ำยร้อยละ 73.29)
1 . เงนิ กนั ไวเ้ บกิ เหล่ือมปีและขยายระยะเวลาเบิกจา่ ย
ตารางที่ 11 เงนิ กนั ไวเ้ บิกเหล่อื มปี และเงินกันขยายระยะเวลาเบกิ จา่ ย ปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
หน่วย: ล้านบาท
เงนิ กันไว้เบกิ เหล่อื มปี ณ วันที่ 30 ก.ย. 62
รวมเงนิ กัน คงเหลอื เงนิ กันฯ
ไว้เบิกเหลื่อมปี เบกิ จ่ำย
หนว่ ยงำน สรก.
อยรู่ ะหวำ่ ง
มหี นผี้ ูกพนั ไม่มหี นีผ้ ูกพนั ดำเนนิ กำร รวม
3,733.9447 คงเหลือ
รวมท้ังสิน้ 22,793.5168 14,276.6435 592.6816 4,190.2470 3,513.5187
สว่ นรำชกำร 22,026.4319 13,848.1553 474.5109 4,190.2470 8,516.8733
1.สำนกั งำนปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 0.0006 8,178.2766
2.กรมกำรข้ำว 42.4338 34.5068 0.5176 7.4088 0.6750
987.0113 289.9738 0.9521 695.4104 7.9270
3.กรมชลประทำน 3,431.1439 697.0375
17,533.8231 11,150.6790 258.3030 2,693.6972 6,383.1441
4.กรมประมง 6.4305 39.6112
5.กรมปศุสัตว์ 238.6963 199.0850 19.7955 13.3852 12.3500 165.6482
6.กรมฝนหลวงและกำรบินเกษตร 412.3075 246.6593 141.2153 12.0829 50.5379 236.0051
7.กรมพัฒนำท่ีดิน 1,015.7749 779.7699 182.5396 4.1894
8.กรมวิชำกำรเกษตร 189.5893 181.6335 2.9275 3.7665 5.5091 7.9559
9.กรมส่งเสรมิ กำรเกษตร 177.2344 161.4914 - 10.2339 2.6823 15.7430
10.กรมส่งเสรมิ สหกรณ์ 894.0831 359.0394 - 510.8034 535.0436
11.กรมหม่อนไหม 336.8199 248.8514 59.0206 - 87.9685
12.สำนกั งำนกำรปฏิรปู ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม 57.9399 57.2686 21.5580 0.3772 - 0.6712
13.สำนกั งำนมำตรฐำนสินค้ำเกษตรฯ 46.6859 45.5897 28.9479 1.0962 - 1.0962
14.สำนกั งำนเศรษฐกิจกำรเกษตร 31.3491 31.2303 0.2940 0.1188 - 0.1188
62.6835 62.3771 0.3065 - 0.3065
รัฐวิสำหกิจ 767.0848 428.4882 - 220.4260 338.5966
15.องค์กำรตลำดเพ่ือกำรเกษตร 691.1264 387.5495 - - 185.4063 303.5770
16.องค์กำรสะพำนปลำ 75.9584 40.9387 - - 35.0197 35.0197
118.1706 -
118.1706
0.000
ที่มา : ขอ้ มลู จำกระบบ GFMIS กรมบัญชกี ลำง กระทรวงกำรคลัง ณ วันที่ 30 กนั ยำยน 2562
สำนักงบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 15 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวิสามญั พิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จากตารางท่ี 11 พบว่ำ จำกข้อมูลกำรเบิกจ่ำยเงินกันไว้เบิกเหล่ือมปี (ข้อมูลจำกระบบ GFMIS
กรมบัญชีกลำง ณ วันท่ี 30 กันยำยน 2562) พบว่ำ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีกำรกันเงินไว้เบิกเหลื่อมปี
ในภำพรวม จำนวนท้ังส้ิน 22,793.5168 ล้ำนบำท เบิกจ่ำยแล้ว 14,276.6435 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 62.63
คงเหลือเป็นเงินกันกรณีมีหนี้ผูกพัน จำนวน 592.6816 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 2.60 และเป็นเงินกันกรณีไม่มี
หนี้ผูกพัน จำนวน 4,190.2470 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 18.38 ซึ่งส่วนใหญ่เป็นของกรมชลประทาน จานวน
2,693.6972 ล้านบาท โดยเป็นเงินกันฯ ประเภทรำยจ่ำยลงทุน กรณีไม่มีหนีผ้ ูกพัน จำนวน 2,678.5729 ล้ำนบำท
(โครงกำรพัฒนำโครงสร้ำงพื้นฐำนด้ำนแหล่งน้ำ จำนวน 1,148.3858 ล้ำนบำท และโครงกำรบริหำรจัดกำรน้ำ
จำนวน 421.4194 ลำ้ นบำท)
ขอ้ สังเกต
มาตรา 3 แห่งพระรำชบัญญัติวิธีกำรงบประมำณ พ.ศ. 2561 บัญญัติไว้ว่ำ “กำรขอเบิกเงิน
จำกคลังตำมงบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณใด ให้กระทำได้แต่เฉพำะภำยในปีงบประมำณนั้น ในกรณี
ท่ีไม่สำมำรถเบิกเงินจำกคลังได้ภำยในปีงบประมำณ ให้ขยำยเวลำขอเบิกเงินจำกคลังได้เฉพำะท่ีก่อหน้ีผูกพันไว้
ก่อนสิ้นปีงบประมำณและได้มีกำรกันเงินไว้แล้ว” ดังน้ัน หำกหน่วยรับงบประมำณใดไม่สำมำรถก่อหนี้ผูกพัน
ไวก้ ่อนสิน้ ปีงบประมำณ และได้มกี ำรกันเงินไวแ้ ลว้ งบประมำณในสว่ นนี้จะต้องถูกพับและส่งคนื คลังต่อไป
11. ประเดน็ ข้อสังเกตของสภาผแู้ ทนราษฎร ในการพจิ ารณาวาระ 1 รับหลกั การ (วันท่ี 17-19 ตุลาคม 2562)
1) รฐั บำลมแี นวทำงกำรแก้ไขปญั หำรำคำสนิ ค้ำเกษตรตกต่ำอย่ำงไร
2) รัฐบำลแก้ปญั หำรำคำสนิ ค้ำเกษตรตกตำ่ ไม่เปน็ รูปธรรม เชน่ ข้ำว ยำงพำรำ ปำลม์ นำ้ มนั อยำ่ งไร
3) ควรมีกำรจัดทำกำรขนึ้ ทะเบียนผู้เกี่ยวขอ้ งทุกคนในหว่ งโซ่กำรผลติ
4) ควรให้ควำมสำคัญกับงบประมำณด้ำนกำรเกษตรเพม่ิ ข้ึน
5) ภำครัฐควรจัดสรรงบประมำณเพื่อมำแก้ปัญหำของประชำชนในภำคเกษตร อำทิ ปัญหำขำดปัจจัย
กำรผลิต กำรจัดสรรท่ีดินทำกิน น้ำท่วมน้ำแล้ง เพิ่มช่องทำงกำรจัดจำหน่ำยให้มำกขึ้น และทำให้เกษตรกร
หมดหน้สี นิ
6) งบประมำณประจำปี 2563 มีกำรเตรียมกำรเพ่อื ช่วยเหลอื เกษตรกรที่มีจำนวน 38% ของประเทศ
ภำคกำรผลติ ภำคอตุ สำหกรรม กำรโรงแรม อย่ำงไร
7) จำกสถำนกำรณร์ ำคำยำงพำรำตกต่ำแต่สนิ ค้ำเกษตรมีรำคำสูงข้นึ (ทุเรยี น มะม่วง) เหน็ ควรให้เพิ่ม
พืน้ ทปี่ ลูกทุเรยี น และมะมว่ งแทนกำรปลูกยำงพำรำ พร้อมทงั้ ทำกำรตลำดและจดทะเบยี นทำงกำรคำ้
8) รัฐบำลควรมีมำตรกำรป้องกนั กำรลักลอบนำเข้ำสนิ ค้ำเกษตร เช่น มะพร้ำว จำกต่ำงประเทศ
เพ่ือป้องกนั รำคำสินค้ำเกษตรภำยในประเทศตกตำ่
9) ปญั หำของภำคเกษตรทค่ี วรไดร้ ับกำรแก้ไข อำทิ ปัญหำหนี้สินของเกษตรกรและที่ดนิ ทำกนิ
12. ประเด็นข้อสงั เกตของกรรมาธิการฯ ที่สาคัญ ในปีท่ผี ่านมา
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ควรบูรณำกำรควำมร่วมมือทั้งจำกหน่วยงำนภำยในและภำยนอก
กระทรวง เช่น กระทรวงพำณิชย์ กระทรวงอุตสำหกรรม ให้เป็นรูปธรรมอย่ำงจริงจังเพ่ือบริหำรจัดกำรสินค้ำ
เกษตรตลอดห่วงโซ่อุปทำน ต้ังแต่กระบวนกำรวิเครำะห์และพยำกรณ์ด้ำนกำรเกษตร กำรจัดทำแผนกำร
เพำะปลูกใหส้ อดคล้องกับควำมต้องกำรของตลำด กำรเพิ่มมูลคำ่ สนิ คำ้ เกษตรดว้ ยสิ่งบ่งชที้ ำงภมู ิศำสตร์ และกำร
แกไ้ ขปญั หำสินค้ำเกษตรล้นตลำด
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หนำ้ 16 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผ้แู ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวสิ ามญั พจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
13. สถานการณภ์ าวะเศรษฐกิจการเกษตรปี 2562
ที่มา: กองนโยบำยและแผนพฒั นำกำรเกษตร สำนกั งำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร สบื ค้นวนั ท่ี 29 ตลุ ำคม 2562 http://www.oae.go.th
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 17 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวสิ ามญั พิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
14. โครงการประกันรายได้เกษตรกรผู้ปลูกขา้ ว ปี 256 /63 รอบที่ 1
มติทปี่ ระชุม คณะรฐั มนตรี เมอ่ื วันท่ี 27 สิงหำคม 2562 เห็นชอบในหลักกำรโครงกำรประกัน
รำยได้เกษตรกรผู้ปลูกข้ำว ปี 2562/63 รอบท่ี 1 ภำยในกรอบวงเงินงบประมำณ 21,495.74 ล้ำนบำท
เพ่ือป้องกันควำมเสี่ยงด้ำนรำคำไม่ให้ประสบปัญหำขำดทุน ลดภำระค่ำใช้จ่ำยของรัฐบำลในกำรแก้ไขปัญหำ
รำคำข้ำว และใหก้ ลไกตลำดทำงำนเป็นปกติ โดยดำเนนิ กำรในพน้ื ทเี่ พำะปลูกข้ำวทัว่ ประเทศ ดังน้ี
1) ชนิดข้าว ราคา และปริมาณประกันรายได้ (ณ รำคำควำมช้ืนไม่เกิน 15%) โดยชดเชย
เปน็ จำนวนตนั ในแต่ละชนดิ ขำ้ ว ดงั น้ี
ชนิดข้าว ราคาประกันรายได้ ครวั เรือนละไมเ่ กิน
ข้ำวเปลือกหอมมะลิ 15,000 14
ข้ำวเปลือกหอมมะลินอกพ้ืนท่ี 14,000 16
ข้ำวเปลือกเจำ้ 10,000 30
ข้ำวเปลอื กหอมปทุมธำนี 11,000 25
ขำ้ วเปลอื กเหนียว 12,000 16
กรณีเกษตรกรเพำะปลูกข้ำวมำกกว่ำ 1 ชนิด ได้สิทธ์ิไม่เกินจำนวนขั้นสูงของข้ำวแต่ละชนิด
เมื่อรวมกันต้องไม่เกินขั้นสูงของชนิดข้ำวที่กำหนดไว้สูงสุด และได้สิทธ์ิตำมลำดับระยะเวลำท่ีแจ้งเก็บเกี่ยวข้ำว
แต่ละชนดิ
2) เกษตรกรผูม้ ีสิทธิไดร้ ับการชดเชย เปน็ เกษตรกรที่ข้นึ ทะเบียนผู้ปลูกขำ้ วนำปี ปีกำรผลติ
2562/63 (รอบท่ี 1) กบั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ท่ีปลกู ข้ำวระหว่ำงวนั ท่ี 1 เมษำยน - 31 ตุลำคม 2562
ยกเวน้ ภำคใต้ ระหว่ำงวันท่ี 16 มิถนุ ำยน 2562 - 28 กมุ ภำพนั ธ์ 2563
3) ระยะเวลาที่ใช้สิทธิขอชดเชย เกษตรกรสำมำรถใชส้ ทิ ธริ ะหวำ่ งวนั ที่ 15 ตลุ ำคม 2562 -
28 กมุ ภำพนั ธ์ 2563 ยกเว้นภำคใต้ ต้ังแตว่ นั ที่ 1 กุมภำพันธ์ - 31 พฤษภำคม 2563 โดยสำมำรถใชส้ ิทธไิ ด้ต้ังแต่
วันท่เี ก็บเกย่ี วเปน็ ตน้ ไป ยกเว้นเกษตรกรที่เก็บเก่ยี วก่อนวันที่กำหนดให้ใชส้ ิทธิได้ตั้งแตว่ นั เรม่ิ โครงกำร
4) การประกาศราคาเกณฑ์กลางอ้างอิง คณะอนุกรรมกำรกำกับดูแลและกำหนดเกณฑ์กลำง
อ้ำงอิงโครงกำรฯ จะประกำศรำคำเกณฑก์ ลำงอ้ำงอิงทกุ ๆ 15 วัน จนถึงวันส้นิ สดุ กำรใชส้ ิทธิตำมโครงกำรประกัน
รำยได้ฯ โดยจ่ำยเงินคร้ังแรก ในวันท่ี 15 ตุลำคม 2562 สำหรับเกษตรกรได้รับสิทธิตั้งแต่วันที่เก็บเกี่ยว - 15
ตลุ ำคม 2562 (ทีม่ า: สำนกั งำนเศรษฐกิจกำรเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สบื คน้ วนั ท่ี 29 ตุลำคม 2562
http://www.oae.go.th)
15. ผลการวิเคราะหภ์ าวะความยากจนของครัวเรือนเกษตร ปีเพาะปลกู 2556/57 สรุปได้ดงั น้ี
1) ครัวเรือนมีรายได้เฉล่ีย , 2 บาทต่อคนต่อปี ครัวเรือนท่ีไม่ยำกจนมีรำยได้เฉล่ีย
113,338 บำทต่อคนต่อปี ในขณะท่คี รัวเรือนทย่ี ำกจนมรี ำยไดเ้ ฉลี่ย 18,417 บำทต่อคนต่อปี ครัวเรือนที่อำศัยอยู่
ในภำคใต้ มีรำยได้เฉล่ียมำกที่สุดคือ 130,183 บำทต่อคนต่อปี ครัวเรือนท่ีอำศัยอยู่ในภำคตะวันออกเฉียงเหนือ
มรี ำยไดเ้ ฉล่ียน้อยทีส่ ุด 59,546 บำทต่อคนต่อปี ครัวเรือนที่ไม่ยำกจนท่ีอำศยั อยู่ในภำคใต้ มีรำยไดเ้ ฉล่ียสูงสุดคือ
141,696 บำทต่อคนต่อปี และครัวเรือนท่ียำกจนที่อำศัยอยู่ในภำคเหนือ มีรำยได้เฉล่ียต่ำสุดคือ 17,207 บำท
ต่อคนต่อปี
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 18 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2) ครัวเรือนมีรายจ่ายเฉลี่ย 165, 61 บาทต่อครัวเรือนต่อปี โดยครัวเรือนที่ไม่ยำกจน
มีรำยจ่ำยสูงสุด 188,509 บำทต่อครัวเรือนต่อปี ในขณะท่ีครัวเรือนท่ียำกจนมีรำยจ่ำยเฉลี่ย 100,773 บำท
ต่อครัวเรือนต่อปี ครัวเรือนท่ีอำศัยอยู่ในภำคใต้มีรำยจ่ำยเฉล่ียสูงสุด คือ 256,326 บำทต่อครัวเรือนต่อปี
ส่วนครัวเรือนท่ีอำศัยอยู่ในภำคตะวันออกเฉียงเหนือมีรำยจ่ำยเฉล่ียต่ำสุด 121,884 บำทต่อครัวเรือนต่อปี
ครัวเรือนท่ีไม่ยำกจนท่ีอำศัยอยู่ในภำคใต้มีรำยจ่ำยเฉลี่ยสูงสุด 268,592 บำทต่อครัวเรือนต่อปี ครัวเรือน
ทย่ี ำกจนท่ีอำศัยอยใู่ นภำคตะวันออกเฉียงเหนือมรี ำยจำ่ ยเฉลี่ยตำ่ สุด 81,615 บำทต่อครวั เรือนตอ่ ปี
3) ครัวเรือนมีหน้ีสินเฉล่ีย 212,5 6 บาทต่อครัวเรือนต่อปี โดยครัวเรือนท่ีไม่ยำกจน
ท่ีมีหนี้สิน 234,504 บำทต่อครัวเรือนต่อปี และครัวเรือนที่ยำกจนมีหนี้ 151,073 บำทต่อครัวเรือนต่อปี
ครัวเรือนที่อำศัยอยู่ในภำคเหนือ มีหน้ีสินเฉลี่ยสูงสุด คือ 278,538 บำทต่อครัวเรือนต่อปี ส่วนครัวเรือนที่อำศัย
อยู่ในภำคตะวันออกเฉียงเหนือ มีหน้ีสินต่ำสุด 167,256 บำทต่อครัวเรือนต่อปี ครัวเรือนท่ีไม่ยำกจนที่อำศัยอยู่
ในภำคเหนือ มีหนี้สินเฉล่ียสูงสุด 303,700 บำทต่อครัวเรือนต่อปี ส่วนครัวเรือนท่ียำกจนที่อำศัยอยู่ในภำคใต้
มีหนีส้ ินต่ำสดุ 102,189 บำทตอ่ ครวั เรือนต่อปี
) ครัวเรือนเกษตรภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีสัดส่วนครัวเรือนท่ียากจนมากที่สุดคือ
ร้อยละ 37.27 ของครวั เรือนเกษตรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ รองลงมำคือ ครัวเรอื นในภำคเหนือ ภำคกลำง
และภำคใต้ ซ่ึงมีสดั สว่ นของครวั เรือนท่ยี ำกจนร้อยละ 26.09 13.86 และ 9.57 ของครวั เรือนเกษตรในแตล่ ะภำค
ตำมลำดับ โดยสดั ส่วนของครวั เรือนท่ยี ำกจนเท่ำกบั รอ้ ยละ 26.27
5) ครัวเรือนเกษตรที่มีภาวะความยากจนหรือความรุนแรงของความยากจนมากที่สุด คือ
ครวั เรอื นภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื รองลงมำคือครวั เรือนภำคเหนอื ภำคกลำง และภำคใต้ ตำมลำดบั ครัวเรือน
ในภำคตะวันออกเฉียงเหนือมีส่วนแบ่งควำมยำกจนสูงท่ีสุด คือร้อยละ 55.99 ของภำวะควำมยำกจนทั้งหมด
รองลงมำคือ ภำคเหนือ มีส่วนแบ่งภำวะควำมยำกจนร้อยละ 27.37 ภำคกลำงมีส่วนแบ่งภำวะควำมยำกจน
ร้อยละ 14.30 และภำคใตม้ สี ว่ นแบง่ ภำวะควำมยำกจนร้อยละ 2.34
จำกผลกำรวิเครำะห์ พบว่ำ ปัจจัยท่ีมีผลต่อควำมยำกจนของครัวเรือนเกษตร มีจำนวน 9 ตัวแปร
ได้แก่ ปัจจัย ภำค เขตชลประทำน อำยุของหัวหน้ำครัวเรือน ระดับกำรศึกษำของหัวหน้ำครัวเรือน จำนวน
สมำชิกในครัวเรือน อัตรำกำรเป็นภำระ พ้ืนท่ีทำกำรเกษตร ทรัพย์สินสุทธิของครัวเรือน และจำนวนหน้ีสินของ
ครัวเรือน (ที่มา: ภำวะควำมยำกจนของครัวเรือนเกษตร ปีเพำะปลูก 2556/57 ของสำนักงำนเศรษฐกิจกำรเกษตร (ข้อมูล 14
พฤษภำคม 2562) จำก http://www.oae.go.th/view/1/ภำวะกำรเศรษฐกจิ สงั คมครัวเรอื นและแรงงำนเกษตร/31802/TH-TH)
ประเดน็
ควำมยำกจนถือเป็นปัญหำท่ีทุกประเทศทั่วโลกให้ควำมสำคัญ สำหรับประเทศไทยรัฐบำลทุกยุค
ทุกสมัยต่ำงพยำยำมที่จะแก้ปัญหำควำมยำกจน โดยได้จัดสรรงบประมำณในแต่ละปีเพื่อแก้ปัญหำควำมยำกจน
และปัญหำควำมเหล่ือมล้ำในสังคมเป็นเงินจำนวนมำก แต่ก็ยังไม่สำมำรถทำให้ควำมยำกจนหมดไปจำ ก
สังคมไทยได้ ดังน้ัน ภำครัฐควรให้ควำมสำคัญกับกำรแก้ไขปัญหำควำมยำกจนอย่ำงจริงจัง โดยเน้นกำรแก้ไข
ปัญหำควำมยำกจนของครัวเรือนเกษตร ในภำคตะวันออกเฉียงเหนือและภำคเหนือเป็นอันดับแรก เน่ืองจำก
ผลกำรวิเครำะห์ข้ำงต้น ได้กล่ำวไว้ว่ำครัวเรือนเกษตรภำคตะวันออกเฉียงเหนือมีสัดส่วนครัวเรือนท่ียำกจนมำกที่สุด
คือ ร้อยละ 37.27 รองลงมำคือ ครัวเรือนในภำคเหนือ (ร้อยละ 26.09) ภำคกลำง (ร้อยละ 13.86) และภำคใต้
(ร้อยละ 9.57) ตำมลำดับ
สำนักงบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 19 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
16. วเิ คราะห์ประเด็นสาคญั
16.1 ภาพรวมกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จำกรำยงำนกำรวิเครำะห์ภำวะควำมยำกจนของครัวเรือนเกษตร ปีเพำะปลูก 2556/57
(ข้อมูล 14 พฤษภำคม 2562) ของสำนักงำนเศรษฐกิจกำรเกษตร พบว่ำ ครัวเรือนเกษตรภำคตะวันออกเฉียง
เหนือมีสดั ส่วนครัวเรือนท่ียำกจนมำกที่สดุ คือร้อยละ 37.27 รองลงมำคือ ครวั เรือนในภำคเหนือ (ร้อยละ 26.09)
ภำคกลำง (ร้อยละ 13.86) และภำคใต้ (ร้อยละ 9.57) ตำมลำดับ
ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 ผลสัมฤทธ์ิและประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการใช้จ่าย
งบประมาณของกระทรวงฯ ในเร่ืองของ: ลดปัญหำควำมยำกจนของเกษตรกร ที่มีตัวชี้วัดคือ “เกษตรกรท่ีมี
รำยไดต้ ่ำกว่ำเสน้ ควำมยำกจนลดลงไม่น้อยกวำ่ รอ้ ยละ 10” (ตำมเอกสำรงบประมำณ ฉบบั ที่ 3 เลม่ ที่ 4 หนำ้ ท่ี 2)
ประเดน็
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีแนวทำงบูรณำกำรกำรทำงำนของหน่วยงำนต่ำง ๆ ภำยใน
กระทรวงฯ เพื่อช่วยให้เกษตรกรที่มีรำยได้ต่ำกว่ำเส้นควำมยำกจนในแต่ละภำคลดลงตำมเป้ำหมำยที่กำหนด
อยำ่ งไร กำรจัดสรรงบประมำณในแต่ละภำคมีเกณฑ์ในกำรพจิ ำรณำอย่ำงไร
(ทีม่ า: ภำวะควำมยำกจนของครวั เรอื นเกษตร ปเี พำะปลูก 2556/57 ของสำนักงำนเศรษฐกิจกำรเกษตร (ข้อมูล 14 พฤษภำคม 2562)
จำก http://www.oae.go.th/view/1/ภำวะกำรเศรษฐกิจสงั คมครวั เรือนและแรงงำนเกษตร/31802/TH-TH)
16.2 งบประมาณโครงการส่งเสริมเกษตรอินทรีย์
ในปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 หน่วยงำนในสงั กัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ไดร้ ับงบประมำณ
ในแผนงำนบูรณำกำรพัฒนำพื้นที่ระดับภำค โครงกำรส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ เพ่ือดำเนินกำรในพื้นที่จังหวัด
ภำคเหนอื ตอนบน 8 จังหวดั รวม 6 หน่วยงำน งบประมำณรวมทัง้ สิ้น 56.0637 ล้ำนบำท ดังนี้
หนว่ ยงำน ระยะเวลำ วงเงนิ งบประมำณ ค่ำใชจ้ ่ำยสมั มนำ เอกสำร งปม.
ดำเนนิ โครงกำร ทั้งโครงกำร ปี 2563 และฝกึ อบรม ฉบับท่ี 3 เลม่ ที่ 4
รวม 6 หนว่ ยงำน 175.8974 56.0637 13.8153
1. สำนกั งำนปลัดฯ 3 ปี ปี 63-65 13.7352 4.5784 - หนำ้ ท่ี 28-29
2. กรมประมง 3 ปี ปี 63-65 10.4904 3.4968 0.6020 หนำ้ ที่ 349-350
3. กรมปศุสัตว์ 3 ปี ปี 63-65 5.1372 1.7124 0.5000 หนำ้ ที่ 414-415
4. กรมพัฒนำที่ดิน 4 ปี ปี 62-65 114.5615 35.7700 11.0725 หนำ้ ท่ี 497-498
5. กรมวิชำกำรเกษตร 3 ปี ปี 63-65 15.4707 5.0053 - หนำ้ ที่ 578-579
6. สปก. 3 ปี ปี 63-65 16.5024 5.5008 1.6408 หนำ้ ที่ 781-782
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หนำ้ 20 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวสิ ามญั พจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ประเด็น
1) กำรดำเนินโครงกำรส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีควำมสอดคล้อง
กับยทุ ธศำสตรก์ ำรพฒั นำเกษตรอินทรีย์แห่งชำติ (พ.ศ. 2560-2564) ของคณะกรรมกำรพัฒนำเกษตรอินทรีย์
แห่งชำติ อย่ำงไร
2) กำรส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ในพื้นที่ภำคอื่นๆ ท่ีเหลือ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์มีแผน
กำรดำเนินงำนหรอื ไม่
3) จำกวงเงินงบประมำณที่ดำเนินโครงกำรฯ รวมทั้งสิ้น 56.0637 ล้ำนบำท เป็นค่ำใช้จ่ำยในกำร
ฝึกอบรมและสัมมนำ 13.8153 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 24.64 หน่วยงำนต่ำง ๆ มีแนวทำงในกำรกำหนด
และคัดเลือกกลุ่มเป้ำหมำยอย่ำงไร เพื่อไม่ให้กำรฝึกอบรมฯ ส่งผลกระทบต่อกำรประกอบอำชีพ
ของประชำชนในพน้ื ท่ี
4) กำรดำเนินโครงกำรฯ ของหน่วยงำนในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีแนวทำงกำรบรู ณำกำร
กำรทำงำนด้วยกันอย่ำงไร เนื่องจำกข้อมูลจำก “กำรประเมินผลกำรพัฒนำเกษตรอินทรีย์ ปี 2560”
โดยสำนักงำนเศรษฐกิจกำรเกษตร พบว่ำ มีหน่วยงำนท่ีร่วมดำเนินกำรพัฒนำเกษตรอินทรีย์ รวม
14 หน่วยงำน แต่มีกำรบูรณำกำรในกำรคัดเลือกพื้นที่เป้ำหมำยเดียวกันเพียงแค่ร้อยละ 36.67 สำหรับ
โครงกำรท่จี ะดำเนินกำรในปี 2563 - 2565
ท่ีมา: กำรประเมนิ ผลกำรพฒั นำเกษตรอนิ ทรีย์ ปี 2560 จำก http://www.oae.go.th/view/1/ตดิ ตำมประเมนิ ผล/TH-TH
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 21 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ส่วนท่ี 2 แผนงานบรู ณาการทห่ี นว่ ยงานภายใตก้ ระทรวงเกษตรและสหกรณ์เปน็ เจ้าภาพหลัก
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 หน่วยงำนภำยใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เป็นเจ้ำภำพหลักของแผนงำน
บูรณำกำร จำนวน 1 แผนงำน ดงั นี้
ตารางที่ 12 แผนงำนบูรณำกำรที่หน่วยงำนภำยใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เป็นเจ้ำภำพหลัก
ปงี บประมำณ พ.ศ. 2563
หนว่ ย : ล้านบาท
แผนงานบูรณาการ งบประมาณ หนว่ ยงานเจา้ ภาพหลกั
แผนงำนบรู ณำกำรพฒั นำและส่งเสรมิ เศรษฐกิจฐำนรำก รวม
3,185.5567 สำนักงำนเศรษฐกิจกำรเกษตร
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
1. แผนงานบูรณาการพฒั นาและสง่ เสรมิ เศรษฐกิจฐานราก
เป้าหมายของแผนงาน คือ ประชำชนกลุ่มเป้ำหมำยมีรำยได้เพ่ิมขึ้น โดยวัดจำกรำยได้เฉลี่ยของประชำชน
กลุ่มเปำ้ หมำยเพิ่มขน้ึ ร้อยละ 10
วัตถุประสงค์ เพ่ือให้ชุมชนและเกษตรกรมีรำยได้ของครัวเรือนเพ่ิมข้ึน และลดช่องว่ำงควำมเหล่ือมล้ำ
ของรำยได้ประชำกร
ผลสัมฤทธิแ์ ละประโยชนท์ ีค่ าดวา่ จะไดร้ ับ ลดปญั หำควำมยำกจนของประชำชน
ตัวชี้วดั ประชำกรท่ีมีรำยไดต้ ำ่ กวำ่ เสน้ ยำกจนลดลงไมน่ อ้ ยกวำ่ รอ้ ยละ 10 ภำยในปี 2563
กลุ่มเปา้ หมาย 5 กลุ่ม ได้แก่ ประชำชนผมู้ ีรำยได้น้อย เกษตรกรรำยย่อย สถำบนั เกษตรกร
กลุม่ วสิ ำหกิจชมุ ชน และกลุ่มผผู้ ลิต/ผปู้ ระกอบกำรชุมชน
พ้ืนที่ดาเนินการ จำนวน 7,255 ตำบล
หนว่ ยงานรับผดิ ชอบ
หน่วยงำนเจ้ำภำพ สำนักงำนเศรษฐกิจกำรเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
หน่วยงำนที่เกี่ยวขอ้ ง 6 กระทรวง 24 หนว่ ยงำน
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หนำ้ 22 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ตารางท่ี 13 งบประมาณและหนว่ ยงานทีร่ ่วมบูรณาการตามแผนงานบูรณาการพฒั นา
และส่งเสรมิ เศรษฐกิจฐานราก
หน่วย: ล้ำนบำท
กระทรวง หน่วยงาน/เจา้ ของงบประมาณ งบประมาณ สดั สว่ น
รวมทง้ั สน้ิ 3,185.5567 100.00
1. กระทรวงการอดุ มศกึ ษา วิทยาศาสตร์ วิจยั 1.1 สำนักงำนปลดั กระทรวงกำรอดุ มศกึ ษำ 59.5260 1.87
และนวัตกรรม 1.2 กรมวทิ ยำศำสตร์บริกำร 28.2320 0.89
(งบประมาณ 190.3885 ลา้ นบาท) 1.3 มหำวิทยำลยั นครพนม 6.4094 0.20
1.4 มหำวิทยำลัยรำชภัฏกำแพงเพชร 0.5128 0.02
1.5 มหำวทิ ยำลยั รำชภฏั ศรีสะเกษ 5.0000 0.16
1.6 มหำวิทยำลัยแมฟ่ ำ้ หลวง 40.7086 1.28
1.7 สำนักงำนพฒั นำวิทยำศำสตร์และเทคโนโลยีแหง่ ชำติ 50.0000 1.57
2. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 2.1 สำนักงำนปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 56.1057 1.76
(งบประมาณ 1,777.4596 ลา้ นบาท) 2.2 กรมกำรข้ำว 74.4347 2.34
2.3 กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ 77.6861 2.44
2.4 กรมประมง 155.8613 4.89
2.5 กรมปศสุ ัตว์ 94.7783 2.98
2.6 กรมพฒั นำทดี่ นิ 80.1445 2.52
2.7 กรมวิชำกำรเกษตร 47.5278 1.49
2.8 กรมเสริมกำรเกษตร 427.6479 13.42
2.9 กรมสง่ เสริมสหกรณ์ 147.3314 4.62
2.10 กรมหมอ่ นไหม 36.3659 1.14
2.11 สำนักงำนกำรปฏิรูปทดี่ นิ เพอ่ื เกษตรกรรม 558.0411 17.52
2.12 สำนักงำนเศรษฐกจิ กำรเกษตร 21.5349 0.68
3. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม 3.1 สำนักงำนพฒั นำเศรษฐกจิ จำกฐำนชีวภำพ (องคก์ ำรมหำชน) 33.6860 1.06
(งบประมาณ 33.6860 ลา้ นบาท)
4. กระทรวงพาณชิ ย์ 4.1 กรมกำรคำ้ ภำยใน 43.9318 1.38
(งบประมาณ 108.0911 ลา้ นบาท) 4.2 กรมพฒั นำธรุ กจิ กำรคำ้ 64.1593 2.01
5. กระทรวงมหาดไทย 5.1 กรมกำรพฒั นำชุมชน 1,033.7615 32.45
(งบประมาณ 1,033.7615 ลา้ นบาท)
6. กระทรวงอตุ สาหกรรม 6.1 กรมสง่ เสริมอตุ สำหกรรม 42.1700 1.32
(งบประมาณ 42.1700 ลา้ นบาท)
ท่มี า : เอกสำรงบประมำณ ฉบบั ท่ี 3 งบประมำณรำยจำ่ ย ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 เลม่ ท่ี 18 (2) หน้ำ 559-601
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หนำ้ 23 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวสิ ามัญพจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2. สรปุ ภาพรวมงบประมาณ
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 แผนงำนบูรณำกำรพัฒนำและส่งเสริมเศรษฐกิจฐำนรำก ได้รับจัดสรรงบประมำณ
จำนวน 3,185.5567 ล้ำนบำท ลดลงจากปีงบประมาณก่อน 282.2970 ล้านบาท หรือลดลงร้อยละ 8.14
มแี นวทำงดำเนนิ กำรของแผนงำน แบง่ เปน็ 3 แนวทำง ดงั น้ี
แนวทางการดาเนินการ งบประมาณ (ลา้ นบาท) ร้อยละ
พัฒนำศักยภำพประชำชนกลมุ่ เป้ำหมำย 1,686.0141 52.93%
พัฒนำควำมเขม้ แข็งของกล่มุ และผลติ ภัณฑช์ มุ ชน 821.4929 25.79%
พัฒนำระบบบรหิ ำรจดั กำรและกลไกกำรตลำด 678.0497 21.29%
รวมงบประมาณทงั้ สน้ิ 3,185.5567 100.00%
ทีม่ า: เอกสำรงบประมำณ ฉบบั ท่ี 3 งบประมำณรำยจ่ำย ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 เลม่ ท่ี 18 (2) หน้ำ 559-601
ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 กระทรวงเกษตรและสหกรณไ์ ดร้ ับจัดสรรงบประมำณมากทสี่ ดุ
จานวน 1,777.4596 ลา้ นบาท คดิ เป็นร้อยละ 55.80 รำยละเอยี ดแสดงตำมแผนภำพท่ี 2
แผนภาพท่ี 2 สดั สว่ นงบประมำณภำยใตแ้ ผนงำนบูรณำกำรพฒั นำและสง่ เสรมิ เศรษฐกจิ ฐำนรำก
ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 24 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
3. ประเดน็ ข้อสงั เกตของคณะกรรมาธกิ ารวสิ ามญั ฯ ทผ่ี า่ นมา
คณะกรรมำธกิ ำรวสิ ำมญั ฯ มขี อ้ สังเกตในกำรจัดทำงบประมำณในลักษณะบรู ณำกำร โดยสรุปได้ดงั นี้
3.1) ต้องมีกำรจัดทำแผนงำนบูรณำกำรให้เป็นไปตำมหลักกำรของกำรบูรณำกำรอย่ำงแท้จริง โดยมี
หน่วยงำนที่เกี่ยวข้องในเรื่องน้ัน ๆ มำร่วมกันพิจำรณำกำหนดเป้ำหมำย ผลลัพธ์และตัวช้ีวัด เพื่อสร้ำงควำมเข้ำใจ
รว่ มกันและแก้ไขปญั หำไปในทิศทำงเดียวกัน ทั้งนี้ หลักกำรสำคัญในกำรบริหำรงำนแผนงำนบูรณำกำรจะต้องเปล่ียน
กำรทำงำนจำกแนวด่ิงมำเป็นกำรบริหำรในแนวนอน รวมท้ังนำยุทธศำสตร์ชำติและแผนพัฒนำเศรษฐกิจและสังคม
แห่งชำติ ฉบับที่ 12 เป็นตัวตั้ง และรูปแบบของกำรบริหำรต้องใช้หลักกำรบริหำรเชิงยุทธศำสตร์ มิใช่กำรบริหำรงำน
ประจำ โดยทุกภำคส่วนตอ้ งมสี ่วนรับผดิ ชอบเป้ำหมำยตำมตัวชว้ี ดั ร่วม (Joint KPIs)
3.2) แผนบรู ณำกำรเป็นโครงกำรขนำดใหญ่ที่มคี วำมสลับซับซอ้ น กว้ำงขวำงและครอบคลุมหลำกหลำย
หน่วยงำน ดังน้ัน ควรแบ่งเป็นโครงกำรย่อย ในระดับยุทธศำสตร์ (Agenda) โดยทุกโครงกำรย่อยต้องมีเจ้ำภำพ
เป้ำหมำย ตัวช้ีวัดกิจกรรม ท่ียึดโยงและเป็นไปในทิศทำงเดียวกับเป้ำหมำยรวม มีกำรกำหนดระยะเวลำเร่ิมต้นและ
ส้ินสุดท่ีชัดเจน และต้องมีกำรนำแผนปฏิบัติกำร (Action Plan) ซึ่งรำยละเอียดกิจกรรมต่ำง ๆ หำกแผนปฏิบัติกำร
มีหลำยกระทรวงให้ร่วมมือกันดำเนินงำนแทนท่ตี ่ำงคนต่ำงทำ โดยต้องมีเจ้ำภำพย่อยร่วมกันกำหนดว่ำหน่วยงำนไหน
ควรทำอะไร อย่ำงไร เมื่อใด และมีกำรจัดทำและพัฒนำฐำนข้อมูลให้มีคุณภำพ สำมำรถเชื่อมโยงข้อมูลของ
ทกุ หนว่ ยงำนใหใ้ ชร้ ว่ มกันไดอ้ ยำ่ งมปี ระสทิ ธภิ ำพ
3.3) แผนงำนบูรณำกำรทุกแผนท่ีมีฝ่ำยบริหำรกำกับกำรดำเนินงำนจะต้องมีเอกภำพในกำรพิจำรณำ
ส่ังกำร (Unity of Command) และกำหนดให้มีศูนย์กลำงในกำรประสำนงำนและสั่งกำร (War Room) โดยมีกำร
ประชมุ หำรือระหว่ำงหน่วยงำนทเี่ กี่ยวขอ้ งอย่ำงตอ่ เนือ่ งและจริงจงั เพ่ือกำหนดเป้ำหมำย แนวทำงกำรดำเนนิ งำนและ
แผนกำรปฏิบัติงำนร่วมกันว่ำโครงกำรใดควรดำเนินกำรก่อนหลัง เพ่ือให้กำรดำเนินงำนมีควำมเชื่อมโยงทั้งต้นทำ ง
กลำงทำง และปลำยทำง โดยคำนงึ ศกั ยภำพของแต่ละหน่วยงำน ท้ังนี้ เจำ้ ภำพหลกั จะต้องทำหน้ำทีเ่ ปน็ ผูป้ ระสำนงำน
เชิงยุทธศำสตร์กับฝ่ำยบริหำรท่ีกำกับดูแล หน่วยงำนกลำง และหน่วยงำนท่ีเกี่ยวข้องภำยใต้แผนบูรณำกำร ตลอดจน
กำกับกำรดำเนินงำนและติดตำมประเมินผล เพื่อให้ทรำบควำมสำเร็จของแผนงำน โดยกำหนดห้วงระยะเวลำ
กำรประเมินผลท่ีชัดเจน เช่น ระยะ 1 ปี 3 ปี 5 ปี หรือ 10 ปี หำกบรรลุผลสำเร็จแล้ว หรือมีรำยได้เพียงพอท่ีจะ
ดำเนินกำรได้ด้วยตนเอง จะได้นำเงินไปสนับสนุนโครงกำรสำคัญอ่ืน ๆ เพ่ือไม่เป็นภำระที่ภำครัฐจะต้องสนับสนุน
งบประมำณตลอดไป ในกำรนี้ เห็นควรให้ฝ่ำยนิติบัญญัติต้ังคณะกรรมำธกิ ำรเพ่ือติดตำมผลกำรดำเนินงำนและกำรใช้
จ่ำยงบประมำณของแผนบูรณำกำรเป็นกำรเฉพำะ เพื่อให้สำมำรถติดตำม ตรวจสอบกำรดำเนินงำนให้บรรลุผล
สมั ฤทธิต์ ำมเป้ำหมำยยทุ ธศำสตร์อยำ่ งมีประสิทธภิ ำพ คุ้มคำ่ และไมซ่ ้ำซ้อน
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 25 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผ้แู ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
4. โครงการท่ีไดร้ ับจดั สรรงบประมาณมากท่ีสดุ
หนว่ ย : ล้านบาท
โครงการ งบประมาณ หน่วยงาน กระทรวง
โครงกำรสง่ เสริมกำรพฒั นำกลไกและโครงสร้ำงดูดซบั มูลค่ำทำงเศรษฐกจิ และกำรกระจำยรำยได้กลบั สทู่ ้องถน่ิ 464.5600 กรมกำรพฒั นำชมุ ชน กระทรวงมหำดไทย
โครงกำรพฒั นำผลติ ภณั ฑส์ นิ ค้ำชมุ ชน 412.6230 กรมกำรพฒั นำชมุ ชน กระทรวงมหำดไทย
โครงกำรบริหำรจดั กำรที่ดินทำกนิ แกเ่ กษตรกรรำยยอ่ ยและผดู้ ้อยโอกำส 358.3422 สำนกั งำนกำรปฏริ ูปท่ีดินเพอื่ เกษตรกรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ทีม่ า : เอกสำรงบประมำณ ฉบับท่ี 3 งบประมำณรำยจ่ำย ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 เลม่ ที่ 18 (2) หน้ำ 559-601
5. ขอ้ สังเกต/ความเห็นของ PBO)
งบประมำณแผนงำนบูรณำกำรท่ีได้รับจัดสรรในปีงบประมำณ 2563 จำนวน 3,185.5567 ล้ำนบำท
เป็นงบดำเนินงำน จำนวน 2,340.3273 ล้ำนบำท คิดเปน็ ร้อยละ 73.47 โดยมีบำงหน่วยงำนได้รับจัดสรรงบประมำณ
ทั้งหมดเป็นงบดำเนินงำน (เช่น ค่ำเบี้ยเล้ียง ค่ำเช่ำที่พักและค่ำพำหนะ ค่ำจ้ำงเหมำบริกำร ค่ำใช้จ่ำยในกำรสัมมนำ
และฝกึ อบรม ค่ำใชจ้ ำ่ ยในกำรจดั งำน/กิจกรรม/นทิ รรศกำร คำ่ โฆษณำและเผยแพร่ เป็นตน้ ) ดงั น้ี
หนว่ ย : ล้านบาท
ทม่ี า : เอกสำรงบประมำณ ฉบับที่ 3 งกบรปะรทะรมวำงณ/รหำนยว่จย่ำยงาปนระจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 เล่ม 18 (2) หนำ้ 559-60ไ1ดร้ ับจดั สรร งบดาเนนิ งาน
กระทรวงมหาดไทย
กรมกำรพัฒนำชุมชน 1,033.7615 1,033.7615
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
กรมสง่ เสริมกำรเกษตร (ยกเว้นโครงกำรส่งเสริมกำรพัฒนำระบบตลำดภำยในสำหรับสินคำ้ เกษตร 13.43 ลำ้ นบำท) 427.6479 414.2179
กรมวิชำกำรเกษตร 47.5278 47.5278
กรมพัฒนำทด่ี นิ 80.1445 80.1445
กรมตรวจบญั ชีสหกรณ์ 77.6861 77.6861
กรมกำรข้ำว 74.4347 74.4347
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 26 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
สว่ นที่ 3 การวิเคราะหร์ ายหนว่ ยงาน (สว่ นราชการ องค์การมหาชน รฐั วสิ าหกิจ กองทุนและ
เงนิ ทุนหมนุ เวียน)
สานกั งานปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
สำนักงำนปลัดกระทรวงฯ มีภำรกิจหลักในกำรผลักดันและขับเคลื่อนนโยบำยและยุทธศำสตร์
ด้ำนกำรเกษตรและสหกรณส์ ู่กำรปฏบิ ัติในทุกระดับใหเ้ กดิ ผลสัมฤทธิ์ รวมทง้ั ส่งเสรมิ สนบั สนนุ กำรพัฒนำระบบ
กำรบริหำรจดั กำรภำครัฐของกระทรวง โดยกำหนดผลสัมฤทธ์แิ ละตัวชีว้ ัดกำรดำเนินงำนของหน่วยงำน ดังนี้
ผลสัมฤทธิ์ : ภำคกำรเกษตรและสหกรณ์ของประเทศได้รับกำรพัฒนำตำมเป้ำหมำยยุทธศำสตร์ชำติ
แผนและนโยบำยรัฐบำลท่ีเกี่ยวข้อง จำกกำรขับเคลื่อนภำรกิจกำรอำนวยกำรและสนับสนุนกำรดำเนินงำน
ให้กับหน่วยงำนในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ทั้งในส่วนกลำง ส่วนภูมิภำคและต่ำงประเทศ ให้สำมำรถ
บูรณำกำรขับเคลื่อนนโยบำย ยุทธศำสตร์และภำรกิจของกระทรวงในกำรพัฒนำด้ำนกำรเกษตรและสหกรณ์
ไดบ้ รรลุผลสำเรจ
ตัวชี้วัด : ร้อยละควำมสำเรจในกำรสนับสนุนกำรขับเคลื่อนงำนตำมนโยบำย ยุทธศำสตร์และ
ภำรกจิ ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
1. สรุปภาพรวมงบประมาณ
1.1 ในปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 สำนกั งำนปลดั กระทรวงเกษตรฯ ได้รบั จดั สรรงบประมำณทง้ั ส้ิน
1,344.3613 ล้ำนบำท หรือคิดเป็นร้อยละ 1.21 ของงบประมำณกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ลดลงจำก
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 จำนวน 16.9148 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 1.24 (ตำมตำรำงที่ 1) โดยจำแนกกลุ่ม
งบประมำณรำยจำ่ ยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 ดังน้ี
แผนงาน งบประมาณ สดั สว่ น
(ลา้ นบาท) (%)
รวมทง้ั สนิ้ 1,344.3613 100.00
1. งบประมาณรายจา่ ยบคุ ลากร 751.2840 55.88
2. งบประมาณรายจา่ ยของหนว่ ยรบั งบประมาณ 517.2011 38.47
- แผนงานพน้ื ฐานดา้ นการสร้างความสามารถในการแข่ง 496.2564 36.91
- แผนงานยทุ ธศาสตร์เสริมสร้างพลงั ทางสงั คม 20.9447 1.56
3. งบประมาณรายจา่ ยบรู ณาการ 75.8762 5.64
- แผนงานบูรณาการขับเคลอ่ื นการแกไ้ ขปญั หาจังหวดั ชายแดนภาคใต้ 15.1921 1.13
- แผนงานบูรณาการพฒั นาพน้ื ทรี่ ะดบั ภาค 4.5784 0.34
- แผนงานบูรณาการพฒั นาและส่งเสริมเศรษฐกจิ ฐานราก 56.1057 4.17
ทม่ี า: เอกสำรงบประมำณ ฉบบั ท่ี 3 งบประมำณรำยจำ่ ย ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 เลม่ ท่ี 4 หน้ำ 13
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 27 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวสิ ามัญพจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จำกตำรำงขำ้ งต้นจะเหนไดว้ ่ำงบประมำณของสำนักงำนปลัดกระทรวงฯ ส่วนใหญเ่ ปน็
งบประมำณรำยจ่ำยบคุ ลำกรภำครฐั สดั ส่วนร้อยละ 55.88
งบประมำณรำยจ่ำยของหน่วยรับงบประมำณ สัดส่วนร้อยละ 38.47 ส่วนใหญ่เป็นงบประมำณ
ภำยใต้แผนงำนพ้ืนฐำนด้ำนกำรสร้ำงควำมสำมำรถในกำรแข่งขัน ซึ่งเป็นค่ำใช้จ่ำยเพ่ือดำเนินงำนตำมอำนำจ
หน้ำท่ี/ภำรกิจประจำของสำนักงำนปลัดกระทรวงฯ จำนวน 496.2564 ล้ำนบำท (งบดาเนินงาน เช่น รำยกำร
ค่ำจ้ำงเหมำบริกำร ค่ำเบี้ยเลี้ยง ค่ำเช่ำที่พักและพำหนะ ค่ำใช้จ่ำยในกำรสัมมนำและฝึกอบรม ค่ำเช่ำรถยนต์
ประจำตำแหน่ง ค่ำเช่ำรถตู้โดยสำร ค่ำเช่ำรถยนต์นั่งส่วนกลำง ค่ำเช่ำสำนักงำนในต่ำงประเทศ เป็นต้น และ
งบลงทนุ เช่น รำยกำรจัดซื้อรถโดยสำร 8 คัน และรถบรรทกุ 7 คนั เปน็ ต้น) เอกสำรหนำ้ ที่ 18-23
งบประมำณรำยจ่ำยบูรณำกำร สัดส่วนร้อยละ 5.64 ส่วนใหญ่เป็นงบประมำณภำยใต้แผนงำน
บูรณำกำรพัฒนำและส่งเสริมเศรษฐกิจฐำนรำก 56.1057 (โครงกำรส่งเสริมและสร้ำงทักษะในกำรประกอบอำชีพ
ท้ังในและนอกภำคเกษตร จำนวน 56.1057 ลำ้ นบำท) เอกสำรหน้ำท่ี 30-31
1.2 หำกพิจำรณำเปรียบเทียบงบประมำณรำยจ่ำย ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 และ
พ.ศ. 2563 โดยจำแนกตำมประเภทงบรำยจำ่ ย พบวำ่
1) งบรำยจ่ำยที่ได้รับจัดสรรงบประมำณเพ่ิมขึ้นสูงสุดจากปี 2562 คือ งบบุคลากร จำนวน
10.0531 ลำ้ นบำท คดิ เป็นสดั ส่วนรอ้ ยละ 1.47
2) งบรำยจ่ำยท่ีได้รับจัดสรรงบประมำณลดลงสูงสุดจากปี 2562 คือ งบเงินอุดหนุน จำนวน
381.1407 ลำ้ นบำท คิดเป็นสัดส่วนรอ้ ยละ 79.03 (รำยละเอียดตำมตำรำง)
หนว่ ย: ลำ้ นบำท
สานักงานปลดั งบบคุ ลากร งบดาเนินงาน งบลงทนุ งบเงินอดุ หนุน งบรายจา่ ยอนื่ รวมทง้ั สน้ิ
กระทรวงฯ
2562 683.8435 376.4553 58.4811 482.2749 150.2213 1,751.2761
2563 693.8966 374.7099 58.1453 101.1342 116.4753 1,344.3613
เพมิ่ /-ลด จากปี 2562 10.0531 -1.7454 -0.3358 -381.1407 -33.7460 -406.9148
สดั สว่ น (ร้อยละ) 1.47 -0.46 -0.57 -79.03 -22.46 -23.24
ท่ีมา: 1) ข้อมูลปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 ตำม พรบ. จำกระบบ GFMIS กรมบัญชกี ลำง ข้อมลู ณ วันที 30 กนั ยำยน 2562
2) เอกสำรงบประมำณ ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 ฉบับท่ี 3 เลม่ ที่ 4 สำนกั งบประมำณ (หน้ำ 14)
หมายเหตุ: งบประมำณส่วนต่ำงของปี 2562 จำนวน 406.9148 ล้ำนบำท เกิดจำกมีกำรปรับปรุง/ยกระดับ
หน่วยงำนภำยใต้สำนักงำนปลัดกระทรวงฯ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกำรย้ายสานักงาน
เกษตรกรแห่งชาติ ไปเป็นหน่วยรับงบประมาณในสังกัดหน่วยงานอื่นของรัฐ จึงมีกำรโอน
งบประมำณจำกสำนักปลดั กระทรวงฯ ไปด้วยเงนิ งบประมำณดงั กลำ่ ว
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 28 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามญั พจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2. ผลการเบกิ จา่ ยงบประมาณประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 -2562
หนว่ ย: ลา้ นบาท
ปงี บประมาณ งบประมาณหลงั โอน ผลการเบกิ จา่ ย เปา้ หมาย สงู /-ตา่ กวา่
เปลยี่ นแปลงรายการ รัฐบาล เปา้ หมาย (%)
จานวนเงิน (%) (%)
1,640.1375 93.89
ปี 2558 1,746.8481 1,881.3987 97.46 96 -2.11
ปี 2559 1,930.3536 1,813.8362 95.67
ปี 2560 1,895.9300 1,972.4570 93.45 96 1.46
ปี 2561 2,110.6243 1,723.9469 97.55
ปี 2562 1,767.2919 96 -0.33
96 -2.55
100 -2.45
ทม่ี า: ระบบกำรบริหำรกำรเงนิ กำรคลังภำครฐั แบบอิเลกทรอนิกส์ (GFMIS) กรมบญั ชกี ลำง ปงี บประมำณ พ.ศ. 2558-2562
จำกข้อมูลข้ำงต้นพบว่ำ ผลกำรเบิกจ่ำยงบประมำณรำยจ่ำยย้อนหลัง 5 ปี (พ.ศ. 2558 - 2562)
ของสำนักงำนปลัดกระทรวงฯ ส่วนใหญ่ต่ำกว่ำเป้ำหมำยกำรเบิกจ่ำยของรัฐบำลตำมมำตรกำรเพ่ิมประสิทธิภำพ
กำรใช้จ่ำยงบประมำณรำยจ่ำยประจำปี แต่เมือ่ พจิ ำรณำภำพรวมผลกำรเบิกจำ่ ยปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 พบว่ำ
เบกิ จำ่ ยแล้ว 1,723.9469 ล้ำนบำท คิดเปน็ ร้อยละ 97.55 ซง่ึ ต่ากว่าเปา้ หมายท่ีกาหนดร้อยละ 2.45
3. ข้อสังเกต/ความเหน็ ของ PBO
3.1 เป้าหมาย/ตัวชีว้ ัด
1) จำกกำรศึกษำกำรกำหนดเป้ำหมำยกำรให้บริกำรหน่วยงำน/ตัวชี้วัด (Outcome) ของสำนักงำน
ปลัดกระทรวงฯ ปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 (เอกสำรขำวคำดแดง หน้ำที่ 12) ซึ่งต้องเป็นผลลัพธ์จำกกำร
ดำเนนิ งำนในระยะยำว แตก่ ลบั พบว่ำกำรกำหนดเป้ำหมำยดังกล่ำวไม่สำมำรถสะท้อนผลสมั ฤทธ์ิจำกกำรใชจ้ ่ำย
งบประมำณได้ เน่ืองจำกตัวชี้วัดเป้ำหมำยกำรให้บริกำรของหน่วยงำนเป็นกำรกำหนดตัวชี้วัดเชิงคุณภำพ
เพียงอย่ำงเดยี ว และกำหนดค่ำเป้ำหมำยของตัวชวี้ ัดเท่ำกนั ทุกปี อีกท้ังสว่ นใหญ่เป็นตวั ชี้วัดเดียวกันกับตวั ช้ีวัด
ผลผลิต/โครงกำร (Output) ซึ่งไม่เป็นไปตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรจัดทำคำของบประมำณรำยจ่ำยประจำปี
งบประมำณของสำนักงบประมำณกำหนด รวมทั้งยังทำให้ไม่สำมำรถเชื่อมโยงและตอบสนองยุทธศำสตร์ชำติ
แผนและนโยบำยของรัฐบำลท่ีเก่ียวข้องได้ นอกจำกนี้ยังทำให้กำรประเมินผลกำรใช้จ่ำยงบประมำณเพ่ือให้
ทรำบถึงผลสัมฤทธิ์และควำมคุ้มค่ำของกำรใช้จ่ำยงบประมำณเป็นไปได้ยำกอีกด้วย ยกตัวอย่ำงในปี
งบประมำณ พ.ศ. 2563 ดงั นี้
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 29 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2) ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 สำนักงำนปลัดกระทรวงฯ ได้รับงบประมำณในแผนงำนบูรณำกำร
พัฒนำพื้นที่ระดับภำค โครงกำรส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ เพื่อดำเนินกำรในพื้นที่จังหวัดภำคเหนือตอนบน
8 จังหวัด (เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน ลำปำง ลำพูน น่ำน พะเยำ เชียงรำย แพร่) ระยะเวลำดำเนินโครงกำร 3 ปี
(ปี 2563-2565) วงเงินทั้งโครงกำร 13.7352 ลำ้ นบำท โดยได้รับจัดสรรในปี 2563 จำนวน 4.5784 ล้ำนบำท
(เอกสำรขำวคำดแดง ฉบบั ที่ 3 เลม่ ท่ี 4 หนำ้ ที่ 28-29)
ประเด็น
2.1) ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 หน่วยงำนในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้รับ
งบประมำณในแผนงำนบรู ณำกำรพัฒนำพ้ืนท่ีระดบั ภำค โครงกำรสง่ เสริมเกษตรอินทรีย์เพื่อดำเนินกำรในพ้ืนท่ี
จังหวัดภำคเหนือตอนบน 8 จังหวัด จำนวน 6 หน่วยงำน สานักงานปลัดกระทรวงฯ มีแนวทางบูรณาการ
ร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ท่ีเกี่ยวข้อง อาทิ กรมวิชาการเกษตร กรมพัฒนาที่ดิน สานักงานการปฏิรูปท่ีดิน
เพ่ือเกษตรกรรมอย่างไรบา้ ง
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 30 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวสิ ามญั พจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2.2) โครงกำรดังกล่ำวกำหนดตัวชี้วัดเชิงปริมำณ : จำนวนเกษตรกรผู้ผลิตเกษตรอินทรีย์
ในภำคเหนือตอนบนเพ่ิมขึ้น ร้อยละ 3 เท่ากันทุกปีจนส้ินสุดโครงการ ซึ่งไม่สะท้อนถึงประสิทธิภาพ/
ความท้าทายในการปฏิบัติงาน รวมทั้งอำจทำให้ไม่บรรลุวัตถุประสงค์ของโครงกำรที่ต้องกำรยกระดับ
กำรพฒั นำภำคกำรเกษตรอนิ ทรยี ์ให้มมี ำตรฐำน เพ่มิ ศกั ยภำพกำรแข่งขนั ท้ังด้ำนกำรผลิต กำรแปรรปู กำรสรำ้ ง
มูลค่ำผลิตภัณฑ์สินค้ำเกษตร และกำรส่งเสริมด้ำนกำรตลำดท้ังในและต่ำงประเทศได้อย่ำงแท้จริง (เอกสำร
หน้ำท่ี 28) ดังน้ี
3) โครงกำรส่งเสริมและสร้ำงทักษะในกำรประกอบอำชีพท้ังในและนอกภำคเกษตร ภำยใต้แผนงำน
บูรณำกำรพัฒนำและส่งเสริมเศรษฐกิจฐำนรำก มีวัตถุประสงค์เพ่ือสนับสนุนให้เกษตรกรท่ีเข้ำร่วมโครงกำร
มีควำมรู้ ควำมเข้ำใจในกำรดำเนินกิจกรรมกำรเกษตรตำมแนวทฤษฎีใหม่ โดยยึดหลักปรัชญำของเศรษฐกิจ
พอเพียงและสำมำรถนำควำมรู้ที่ได้รับไปปรับใช้ในกำรประกอบอำชีพได้ ระยะเวลำดำเนินกำร 5 ปี (ปี 2561
ถึงปี 2565) สถำนที่ดำเนินกำร 76 จังหวัด วงเงินทั้งส้ินของโครงกำร 294.7815 ล้ำนบำท และ
ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 ได้รบั จัดสรรงบประมำณจำนวนท้ังสน้ิ 56.1057 ล้ำนบำท (เอกสำรหน้ำที่ 30-31)
ดงั นี้
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 31 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวสิ ามญั พิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ประเดน็
3.1) หน่วยงำนมีแนวทำงในกำรกำหนดและคัดเลือกกลุ่มเป้ำหมำยเข้ำร่วมโครงกำรให้ครอบคลุม
ทง้ั 76 จังหวดั อย่ำงไร เพือ่ ให้กลุ่มเป้ำหมำยเกษตรกรทีม่ ีควำมสนใจและต้องกำรนำควำมรู้ไปประยุกต์ใชใ้ นกำร
ประกอบอำชพี ทแ่ี ทจ้ ริงไดม้ โี อกำสเขำ้ รบั กำรคดั เลือกเพอ่ื เขำ้ ร่วมโครงกำรดังกล่ำว
3.2) จำกข้อมูลกำรรำยงำนผลกำรดำเนินงำนปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 (เอกสำรขำวคำดแดง
หน้ำท่ี 30) พบว่ำโครงกำรดังกล่ำวได้ดำเนินกำรให้ควำมรู้แก่เกษตรกรต้ังแต่เริ่มโครงกำรจนถึงปี 2562 แล้ว
จำนวนท้ังสิ้น 13,428 รำย ซ่ึงผลกำรดำเนินงำนสำมำรถดำเนินงำนได้ตำมแผนที่กำหนด (ตัวชวี้ ัดเชิงปริมำณ :
กำหนดเป้ำหมำยไว้ 12,000 รำย) แต่เป็นกำรยำกที่จะวัดผลลัพธ์และควำมคุ้มค่ำของกำรใช้จ่ำยงบประมำณ
เนื่องจำกงบประมำณส่วนใหญ่เป็นรำยกำรค่ำใช้จ่ำย งบเงินอุดหนุน เพ่ือเป็นค่ำใช้จ่ำยโครงกำรพัฒนำศูนย์
เครือข่ำยปรำชญช์ ำวบ้ำน จำนวน 34.5954 ลำ้ นบำท และงบรายจ่ายอื่น เพอ่ื เป็นคำ่ ใช้จำ่ ยสนับสนุนโครงกำร
พัฒนำศูนย์เครือข่ำยปรำชญ์ชำวบ้ำน จำนวน 15.1658 ล้ำนบำท และค่ำใช้จ่ำยโครงกำรส่งเสริมแนวทำง
เกษตรทฤษฎีใหม่ จำนวน 6.3445 ล้ำนบำท) โดยไม่ได้แสดงรำยละเอียดกำรใช้จ่ำยงบประมำณในเอกสำร
งบประมำณไว้อยำ่ งชดั เจน
นอกจำกนี้ในเอกสำรงบประมำณปี 2563 ยังได้กำหนดตัวชี้วัดเชิงคุณภำพ : ร้อยละของจำนวน
เกษตรกรท่ีได้รับกำรส่งเสริมและสร้ำงทักษะสำมำรถนำควำมรู้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้ในกำรประกอบอำชีพ
ร้อยละ 80 ในปีงบประมำณ 2563 ถึง ปี 2565 เท่ากันทุกปี จำกประเดนดังกล่ำวหน่วยงานมีแนวทาง/
แผนการดาเนินงานในการประเมินผลโครงการให้บรรลุผลสาเร็จตามเป้าหมายของตัวชี้วัดที่กาหนดไว้
อย่างไรบ้าง เพ่ือให้สามารถวัดผลในเชิงประสิทธิผลและความคุ้มค่าของการใช้จ่ายงบประมาณได้อย่าง
แทจ้ ริง
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 32 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามญั พจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
กรมการขา้ ว
กรมกำรข้ำวมีภำรกจิ หลกั ในกำรจัดกำรเรื่องข้ำวทุกเรอ่ื งของประเทศ โดยมนี โยบำยกำรดำเนินงำน คือ
1) ดำเนนิ งำนตำมนโยบำยรัฐบำล (งบประมำณส่วนใหญอ่ ยภู่ ำยใตแ้ ผนงำนยทุ ธศำสตร์และแผนงำนบูรณำกำร)
2) ดำเนินงำนตำมอำนำจหนำ้ ท่ีของกรมกำรข้ำว (งบประมำณสว่ นใหญอ่ ย่ภู ำยใตแ้ ผนงำนพืน้ ฐำน)
1. สรปุ ภาพรวมงบประมาณ
1.1 ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 กรมกำรข้ำว ไดร้ ับจัดสรรงบประมำณทั้งส้ิน 3,084.6850 ล้ำนบำท
หรือคิดเปน็ ร้อยละ 2.78 ของงบประมำณกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ลดลงจำกปีงบประมำณ 2562 จำนวน
6.6181 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 0.21 (ตำมตำรำงที่ 1) โดยจำแนกกลุ่มงบประมำณรำยจ่ำยประจำปี
งบประมำณ พ.ศ. 2563 ดังน้ี
แผนงาน งบประมาณ สดั สว่ น
(ลา้ นบาท) (%)
รวมทง้ั สนิ้ 3,084.6850 100.00
1. งบประมาณรายจา่ ยบคุ ลากร 746.2972 24.19
2. งบประมาณรายจา่ ยของหน่วยรบั งบประมาณ 2,167.2840 70.26
- แผนงานพนื้ ฐานดา้ นการสร้างความสามารถในการแขง่ 193.0240 6.26
- แผนงานยุทธศาสตร์การเกษตรสร้างมลู คา่ 1,697.0703 55.02
- แผนงานยุทธศาสตร์การวจิ ัยและพฒั นานวตั กรรม 237.0028 7.68
- แผนงานยทุ ธศาสตร์เสริมสร้างพลังทางสังคม 40.1869 1.30
3. งบประมาณรายจา่ ยบรู ณาการ 171.1038 5.55
- แผนงานบูรณาการขับเคลอ่ื นการแกไ้ ขปญั หาจังหวดั ชายแดนภาคใต้ 22.5248 0.73
- แผนงานบูรณาการพฒั นาพนื้ ทร่ี ะดบั ภาค 74.1443 2.40
- แผนงานบูรณาการพฒั นาและส่งเสริมเศรษฐกจิ ฐานราก 74.4347 2.41
ทมี่ า: เอกสำรงบประมำณ ฉบับที่ 3 งบประมำณรำยจำ่ ย ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 เลม่ ที่ 4 หนำ้ 36
จำกตำรำงข้ำงต้นจะเหนได้ว่ำงบประมำณของกรมกำรข้ำวส่วนใหญ่เป็นงบประมำณที่ดำเนินงำน
ตำมนโยบำยรัฐบำล ภำยใต้แผนงำนยุทธศำสตร์กำรเกตรสร้ำงมูลค่ำ จำนวน 1,697.0703 ล้ำนบำท คิดเป็นรอ้ ยละ
55.02 ส่วนใหญ่เป็นงบประมำณของโครงกำรเกษตรแปลงใหญ่ และโครงกำรส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ เป็นต้น
ส่วนงบประมำณดำเนินงำนตำมอำนำจหน้ำที่ของกรมกำรข้ำว เป็นภำรกิจประจำท่ีต้องดำเนินงำนอย่ำงต่อเนื่อง
ภำยใต้แผนงำนพ้ืนฐำนด้ำนกำรสร้ำงควำมสำมำรถในกำรแข่งขัน โดยมีหน้ำที่ดำเนินกำรกำรผลิตเมลดพันธ์ุข้ำว
คุณภำพดี รวมถึงกำรวิจัยและพัฒนำพันธุ์ข้ำว ซึ่งมีกองวิจัยและพัฒนำข้ำวเป็นผู้อนุรักษ์และพัฒนำพันธ์ุข้ำว
มีศูนย์วิจัยข้ำว 28 แห่ง ตั้งอยู่ตำมส่วนภูมิภำค ทำหน้ำที่พัฒนำปรับปรุงพันธ์ุข้ำวเพื่อผลิตเมลดพันธ์ุคัดและพันธุ์
หลกั มำกกว่ำ 50 พันธุ์ ปลี ะประมำณ 3,000 ตัน ซ่ึงเป็นปรมิ ำณที่เพียงพอสำหรับกำรผลิตเมลดพนั ธุ์ช้ันพันธข์ุ ยำย
โดยกองเมลดพันธ์ุข้ำวมีหน้ำที่ผลิตเมลดพันธ์ช้ันพันธ์ขยำย ซึ่งมีศูนย์เมลดพันธุ์ข้ำว 29 แห่ง (เดิมมี 23 แห่ง
พ่ึงดำเนินกำรก่อสร้ำงเสรจ จำนวน 6 แห่ง ได้รับงบฯ ก่อสร้ำงศูนย์เมลดพันธ์ุข้ำวปี 2559 จำนวน 5 แห่ง ได้รับ
งบฯ ก่อสร้ำงในปี 2560 จำนวน 1 แห่ง) ในช่วงปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562 มีกำรต้ังเป้ำหมำยกำรผลิต
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 33 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
เมลดพันธ์ุประมำณ 73,000 - 100,000 ตัน ส่วนปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 ต้ังเป้ำหมำยกำรผลิตเมลดพันธ์ุเพียง
65,463 ตัน ทง้ั ทีม่ ศี ูนยเ์ มลดพันธุข์ ำ้ วเพิ่มข้นึ (รำยละเอียดได้นำเสนอภำยใต้โครงกำรในลำดับถดั ไป)
1.2 หำกพิจำรณำเปรียบเทียบงบประมำณรำยจ่ำย ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 และ
พ.ศ. 2563 โดยจำแนกตำมประเภทงบรำยจ่ำย พบว่ำ
1) งบรำยจ่ำยที่ได้รับจัดสรรงบประมำณเพิ่มขึ้นสูงสุดจำกปี 2562 คือ งบลงทุน จำนวน
24.2966 ล้ำนบำท คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 7.50 รำยกำรค่ำใช้จ่ำยที่สำคัญ ปี 2563 คือ โครงกำรพัฒนำ
ศักยภำพกระบวนกำรผลิตสินค้ำเกษตร (กำรก่อสร้ำงศูนย์เมลดพันธ์ข้ำว) จำนวน 144.1413 ล้ำนบำท และ
โครงกำรส่งเสรมิ เกษตรแบบแปลงใหญ่ จำนวน 87.5000 ลำ้ นบำท
2) งบรำยจ่ำยท่ีได้รับจัดสรรงบประมำณลดลงสูงสุดจำกปี 2562 คือ งบบุคลากร จำนวน
11.0772 ล้ำนบำท คิดเปน็ สดั สว่ นร้อยละ 1.49 (รำยละเอียดตำมตำรำง)
หน่วย: ลำ้ นบำท
กรมการข้าว งบบคุ ลากร งบดาเนินงาน งบลงทนุ งบเงินอดุ หนนุ งบรายจา่ ยอน่ื รวมทง้ั สนิ้
2562 745.4294 1,413.4444 324.0193 603.1951 5.2149 3,091.3031
2563 734.3522 1,393.5331 348.3159 603.1421 5.3417 3,084.6850
เพม่ิ /-ลด จากปี 2562 -11.0772 -19.9113 24.2966 -0.0530
0.1268 -6.6181
สดั สว่ น (รอ้ ยละ) -1.49 -1.41 7.50 -0.01 2.43 -0.21
ทีม่ า: 1) ขอ้ มลู ปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 ตำม พรบ. จำกระบบ GFMIS กรมบญั ชกี ลำง ขอ้ มูล ณ วนั ที 30 กนั ยำยน 2562
2) เอกสำรงบประมำณ ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 ฉบบั ท่ี 3 เล่มที่ 4 สำนกั งบประมำณ (หน้ำ 37)
โดยในปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 มโี ครงการสาคัญ ดงั นี้
แผนงาน/โครงการ/รายการ งบประมาณ
แผนงานยทุ ธศาสตร์การเกษตรสร้างมูลคา่ (ลา้ นบาท)
1) โครงการระบบสง่ เสรมิ เกษตรแบบแปลงใหญ่ 558.5995
งบดาเนนิ งาน 246.4723
189.0934
1. คา่ จ้างเหมาบริการ
2. คา่ วสั ดกุ ารเกษตร
3. คา่ เบย้ี เลย้ี ง คา่ เชา่ ทพ่ี กั และพาหนะ 87.8338
4. คา่ ใช้จ่ายในการสมั มนาและฝึกอบรม 35.2000
2) โครงการสง่ เสริมการผลติ ข้าวอนิ ทรีย์ 600.0000
งบเงินอดุ หนนุ
- เงนิ อดุ หนุนคา่ ใชจ้ ่ายตามโครงการสง่ เสริมการผลิตขา้ วอนิ ทรีย์ 600.0000
รวมทง้ั สน้ิ 1,158.5995
ทม่ี า: เอกสำรงบประมำณ ฉบับท่ี 3 งบประมำณรำยจ่ำย ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 เลม่ ที่ 4
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 34 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2. ผลการเบกิ จา่ ยงบประมาณ และการกันเงนิ ไวเ้ บกิ เหลอ่ื มปี
2.1 ผลการเบิกจา่ ยงบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558-2562
หน่วย: ลำ้ นบำท
ปงี บประมาณ งบประมาณหลงั โอน ผลการเบกิ จา่ ย เปา้ หมาย สงู /(ตา่ ) กวา่
เปลยี่ นแปลงรายการ รฐั บาล เปา้ หมาย (%)
จานวนเงิน (%) (%)
ปี 2558 1,794.5785 1,685.4266 93.92 96 -2.08
ปี 2559 2,225.0088 1,930.1367 86.75 96 -9.25
ปี 2560 2,246.1790 1,869.8165 83.24 96 -12.76
ปี 2561 3,630.0029 2,355.3909 64.89 96 -31.11
ปี 2562 3,082.8485 2,932.4196 95.12 100 -4.88
ท่มี า: ระบบกำรบริหำรกำรเงนิ กำรคลงั ภำครฐั แบบอเิ ลกทรอนกิ ส์ (GFMIS) กรมบัญชกี ลำง ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558-2562
จำกข้อมลู ข้ำงตน้ พบว่ำ ผลกำรเบิกจ่ำยงบประมำณต้ังแต่ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558-2562 ของกรมกำรข้ำว
เมื่อเปรียบเทียบกับเป้ำหมำยกำรเบิกจ่ำยตำมมำตรกำรเพิ่มประสิทธิภำพกำรใช้จ่ำยงบประมำณรำยจ่ำยประจำปี
พบว่ำ ภาพรวมผลกำรเบิกจ่ำยของกรมกำรข้ำวต่ำกว่ำเป้ำหมำยของรัฐบำลทุกปี โดยปีงบประมำณ พ.ศ. 2562
เบิกจำ่ ยแลว้ ท้ังสนิ้ 2,932.4196 ลำ้ นบำท คดิ เปน็ รอ้ ยละ 95.12 ซง่ึ ต่ากว่าเปา้ หมายที่กาหนด รอ้ ยละ 4.88
2.2 เงินกนั ไว้เบกิ เหลื่อมปีและขยายระยะเวลาเบิกจ่าย
จำกข้อมูลกำรกันเงินไว้เบิกเหล่ือมปีและเงินกันขยำยระยะเวลำเบิกจ่ำย ปีงบประมำณ พ.ศ. 2562
(ข้อมูลจำกระบบ GFMIS ณ 30 กันยำยน 2562) พบว่ำ กรมกำรข้ำว มีกำรกันเงินไว้เบิกเหล่ือมปีในภำพรวม
จำนวนทั้งสิ้น 987.0113 ล้ำนบำท เบิกจ่ำยแล้ว 289.9738 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 29.38 คงเหลือเป็นเงินกัน
กรณีมีหน้ีผูกพัน จำนวน 0.9521 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 0.10 และเป็นเงินกันกรณีไม่มีหนี้ผูกพัน จำนวน
695.4104 ล้ำนบำท คิดเป็นร้อยละ 70.46 (ส่วนใหญ่เป็นเงินกันปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ประเภทรายจ่าย
ประจา กรณไี ม่มหี น้ผี กู พนั โครงการเกษตรอนิ ทรีย์ จานวน 695.3016 ลา้ นบาท)
ข้อสงั เกต
พระรำชบญั ญัติวธิ ีกำรงบประมำณ พ.ศ. 2561 (ประกำศใช้บังคบั เมือ่ วันท่ี 12 พฤศจกิ ำยน 2561)
โดยได้บัญญัติเกี่ยวกับกำรกันเงินไว้ในมาตรา 43 กล่ำวไว้ว่ำ “การขอเบิกเงินจากคลังตามงบประมาณ
รายจ่ายประจาปีงบประมาณใด ให้กระทาได้แต่เฉพาะภายในปีงบประมาณน้ัน ในกรณีที่ไม่สามารถเบิกเงิน
จากคลังได้ภายในปีงบประมาณ ให้ขยายเวลาขอเบิกเงินจากคลังได้เฉพาะที่ก่อหนี้ผูกพันไว้ก่อนสิ้น
ปีงบประมาณและได้มีการกันเงินไว้แล้ว” ดังน้ัน หำกหน่วยรับงบประมำณใดไม่สำมำรถก่อหน้ีผูกพันไว้ก่อน
ส้ินปีงบประมำณ และได้มีกำรกันเงินไว้แล้ว งบประมำณในส่วนนี้จะต้องถูกพับและส่งคืนคลังต่อไป ดังน้ัน
ควรมีกำรติดตำมควำมคืบหน้ำกำรดำเนินงำนตลอดจนปัญหำและอุปสรรคที่เกิดข้ึน และหน่วยงำนมีแผนเพื่อ
เร่งรัดกำรดำเนนิ งำนและกำรเบกิ จ่ำยงบประมำณของรำยกำรดงั กล่ำวอยำ่ งไร
สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 35 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
3. สรุปผลการดาเนนิ งานและปญั หา/อปุ สรรค ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 – 2562
3.1 สรปุ ภาพรวมผลการดาเนนิ งาน
จำกกำรพิจำรณำผลกำรดำเนินงำนและกำรใช้จ่ำยงบประมำณของกรมกำรข้ำว ประจำปีงบประมำณ
พ.ศ. 2558 – 2562 ส่วนใหญ่สำมำรถดำเนินกำรได้ตำมแผนและตัวช้ีวัดท่ีกำหนด เนื่องจำก 5 ปีที่ผ่ำนมำ
กำรกำหนดตัวช้ีวัดเป้ำหมำยและตัวช้ีวัดผลผลิต/โครงกำรส่วนใหญ่เป็นตัวชี้วัดเชิงปริมำณ ยังไม่สำมำรถ
เชอื่ มโยงสะท้อนถงึ ผลสำเรจหรอื ผลลัพธเ์ ป้ำหมำยของแผนยุทธศำสตรช์ ำตไิ ด้ โดยมีขอ้ สงั เกตดงั น้ี
1) โครงการท่ไี ม่มกี ารรายงานผลการดาเนินงาน คอื โครงการปรับโครงสรา้ งการผลติ สนิ คา้ เกษตร
ได้รับจัดสรรงบประมำณ จำนวน 352.5100 ล้ำนบำท ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 ภำยใต้แผนงำน
สร้ำงอำชีพและรำยไดท้ ี่ม่ันคงและย่ังยืนแก่เกษตรกรผู้มีรำยได้น้อย มีผลกำรเบิกจ่ำย จำนวน 172.8050 ล้ำนบำท
คิดเป็นร้อยละ 50.98 แต่ไม่มีกำรรำยงำนผลกำรดำเนินงำนในรำยงำนผลกำรปฏิบัติงำนและกำรใช้จ่ำย
งบประมำณประจำปี พ.ศ. 2559 (แบบ สงป.301) รำยละเอียดตำมตำรำงดังตอ่ ไปน้ี
แผนงาน ผลผลติ /โครงการ ตัวชวี้ ัด หนว่ ยนบั รวมทั้งสิน้ ผลตา่ ง ร้อยละ
แผน ผล 179.7050
1. แผนงานสรา้ งอาชีพและรายได้ทม่ี ัน่ คงและยง่ั ยนื แกเ่ กษตรกรและผู้มีรายได้นอ้ ย 352.5100 172.8050
โครงการท่ี 1 : โครงการปรบั โครงสรา้ งการผลิตสินค้าเกษตร ล้านบาท 352.5100 172.8050 179.7050 50.98
ตัวชี้วัดเชิงคุณภาพ : จานวนพน้ื ท่ีปลูกข้าวนาปรงั ที่ลดลงไปปลูกพืชหมนุ เวียน
ได้ ไมน่ อ้ ยกว่ารอ้ ยละ 80 ของพืน้ ที่เป้าหมาย รอ้ ยละ 80 0
ตัวชี้วัดเชิงคุณภาพ : จานวนครวั เรอื นชาวนาที่สามารถลดต้นทุนการผลิตข้าว
ลดลงไม่ต่ากว่า 2,000 บาท ได้ไม่นอ้ ยกว่ารอ้ ยละ 80 รอ้ ยละ 80 0
ตัวช้ีวัดเชิงคุณภาพ : จานวนกลุ่มชาวนาที่สามารถจาหนา่ ยผลผลิตได้ในราคา
สูงกว่าผลผลิตทั่วไป 2 เท่าได้ไมน่ อ้ ยกว่ารอ้ ยละ 80 ของกลุ่มเป้าหมาย รอ้ ยละ 80 0
ที่มำ : รำยงำนผลกำรปฏบิ ตั ิงำนและกำรใชจ้ ่ำยงบประมำณกรมกำรข้ำว ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 แบบ สงป.301
2) โครงการที่มีผลการดาเนินงานต่ากว่าเป้าหมาย คือ โครงกำรพัฒนำคุณภำพสินค้ำเกษตร
สู่มำตรฐำน ได้รับงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562 และมีผลกำรดำเนินงำนไม่เป็นไปตำมเป้ำหมำยที่กำหนด
รำยละเอียดตำมตำรำงดงั ต่อไปนี้ (ปี 2563 โครงกำรยกระดับคุณภำพมำตรฐำนสินคำ้ เกษตร ขอรับงบประมำณ
จำนวน 66.8040 ล้ำนบำท ปรำกฏตำมเอกสำรงบประมำณขำวคำดแดง เลม่ ท่ี 4 หน้ำ 46)
สำนักงบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 36 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวสิ ามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
รายงานผลการปฏบิ ัตงิ านและการใชจ้ ่ายงบประมาณ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 - 2562
แผนงาน ผลผลิต/โครงการ ตัวชวี้ ัด หนว่ ยนบั รวมท้ังส้นิ คิดเปน็
แผน ผล ร้อยละ
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2558
โครงการพฒั นาคุณภาพสินคา้ เกษตรสู่มาตรฐาน ล้านบาท 185.6822 104.8706 56.48
ตัวช้ีวดั เชิงคุณภาพ : จานวนเกษตรเขา้ ถงึ องคค์ วามรู้ในการผลติ ขา้ วคณุ ภาพ รอ้ ยละ 80 80
และไดร้ บั ประโยชนใ์ นการผลติ ขา้ วตามระบบ PRE GAP ไม่น้อยกวา่ รอ้ ยละ 80 80
ตัวชี้วดั เชิงคุณภาพ : ร้อยละของเกษตรกรทีเ่ ขา้ รว่ มโครงการไดร้ บั การรบั รอง
ตามระบบการผลติ ขา้ ว GAP
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2559
โครงการพฒั นาคณุ ภาพสินคา้ เกษตรสู่มาตรฐาน ล้านบาท 185.6813 104.4002 56.23
59.32
ตัวชี้วดั เชิงคุณภาพ : รอ้ ยละของจานวนแปลงขา้ วทไ่ี ดร้ ับการตรวจรบั รอง 80 116.45
มาตรฐานตามระบบการผลติ ขา้ วคณุ ภาพไม่น้อยกวา่ รอ้ ยละ 203.3367 120.6243
ปงี บประมาณ พ.ศ. 2560 38,000 10,137
3,000 680
โครงการพฒั นาคุณภาพสินค้าเกษตรสู่มาตรฐาน ล้านบาท
ตัวชี้วดั เชิงปริมาณ : จานวนเกษตรกรทผ่ี า่ นการรบั รองระบบการผลติ ขา้ วคุณภาพ ราย
ตัวช้ีวดั เชิงปรมิ าณ : จานวนเกษตรกรทไี่ ดร้ ับการอบรมการผลติ ขา้ วตลาดเฉพาะ ราย
ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561
โครงการพฒั นาคณุ ภาพสนิ ค้าเกษตรสมู่ าตรฐาน ล้านบาท 12.8810 6.1066 47.41
แปลง 5,000 52
ตวั ชว้ี ัดเชงิ ปริมาณ : จานวนแปลงข้าวที่มมี าตรฐานเพิ่มข้ึน รอ้ ยละ 85
1.04
ตวั ชว้ี ัดเชงิ คุณภาพ : รอ้ ยละของแปลงข้าวที่ได้รบั รองมาตรฐาน
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 (ไตรมาสที่ 1)
โครงการยกระดบั คุณภาพมาตรฐานสินคา้ เกษตร ล้านบาท 66.8040 - -
ตัวชวี้ ัดเชงิ ปริมาณ : จานวนแปลงข้าวท่ีมีมาตรฐานเพิม่ ข้ึน แปลง 25,000 20,013
ตัวชี้วัดเชิงคุณภาพ : รอ้ ยละของแปลงข้าวที่ได้รบั รองมาตรฐาน รอ้ ยละ 85 0
ที่มา : รายงานผลการปฏิบัติงานและการใช้จา่ ยงบประมาณกรมการข้าว ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558-2562 แบบ สงป.301
3) การดาเนินงานหลายโครงการไม่มีการประเมินผลลัพธ์และการนาไปใช้ประโยชน์อย่างเป็น
รูปธรรมแต่มีกำรขยำยเวลำดำเนินกำร เช่น โครงกำรส่งเสริมอำชีพด้ำนกำรเกษตรในจังหวัดชำยแดนภำคใต้
โครงกำรพฒั นำพ้ืนท่ีโครงกำรหลวง และโครงกำรส่งเสริมกำรดำเนินงำนอันเน่ืองมำกจำกพระรำชดำริ เป็นต้น
โครงกำรเหล่ำนี้มักจะกำหนดตัวชี้วัดในเชิงปริมำณ เช่น จำนวนเกษตรกรได้รับกำรบริกำรทำงวิชำกำร จำนวน
เกษตรกรได้รับกำรถ่ำยทอดควำมรู้ จำนวนเกษตรกรพ้ืนที่โครงกำรหลวงได้รับกำรพัฒนำควำมรู้ จำนวน
เกษตรกรไดร้ ับกำรพฒั นำและส่งเสริมกำรผลิตขำ้ ว เปน็ ตน้ ซ่ึงผลกำรดำเนินงำนสำมำรถดำเนินงำนไดต้ ำมแผน
ท่กี ำหนด แต่เป็นกำรยำกที่จะวัดผลลพั ธแ์ ละควำมคุ้มคำ่ ของกำรใช้จำ่ ยงบประมำณ
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 37 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพจิ ารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ยกตวั อยา่ ง โครงกำรส่งเสรมิ อำชีพด้ำนกำรเกษตรในจงั หวัดชำยแดนภำคใต้ วงเงนิ ทั้งสิ้นของโครงกำร
152.6248 ล้ำนบำท เรมิ่ ดำเนนิ กำรมำต้ังแตป่ งี บประมำณ พ.ศ. 2553 กจิ กรรม : ส่งเสริมและพฒั นำอำชพี ดำ้ น
กำรเกษตรในจังหวัดชำยแดนภำคใต้ โดยกำรจัดฝึกอบรมหลกั สูตร : อบรมเทคโนโลยีกำรผลิตและกำรอำรักขำข้ำว
มีวัตถุประสงค์เพ่ือถ่ำยทอดองค์ควำมรู้ด้ำนเทคโนโลยีข้ำวอย่ำงถูกต้อง กำรอำรักขำข้ำว (โรค แมลง สัตว์
ศัตรูพืชและวัชพืช) กำรเกบเก่ียวและกำรปฏิบัติหลังกำรเกบเกี่ยว (ปัจจุบันคือโครงกำรตำบลมั่นคง มั่งคั่ง
ยง่ั ยืน ในจังหวัดชำยแดนภำคใต้) เป็นต้น (ปี 2563 มีการขอรับงบประมาณโครงการดังกล่าวและมีลักษณะ
การดาเนินกิจกรรม/การกาหนดตัวชี้วัดในลักษณะเดิม รายละเอียดปรากฏตามเอกสารงบประมาณ
ขาวคาดแดง หนา้ 72, 75 , 77)
ขอ้ สงั เกต
ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 ที่มีการขอรับงบประมาณเพื่อดาเนินการโครงการตาบลมั่นคง
มั่งค่ัง ย่ังยืน ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ (22.5248 ล้านบาท) โครงการพัฒนาพื้นที่โครงการหลวง
(4.9687 ล้านบาท) โครงการส่งเสริมการดาเนินงานอันเนื่องมากจากพระราชดาริ (35.2182 ล้านบาท)
โครงการเหลา่ น้มี แี นวทางการดาเนนิ งานท่เี หมอื นหรอื แตกต่างจากที่เคยดาเนินการมาอยา่ งไร
3.2 สรปุ ภาพรวมปญั หาและอุปสรรคในการดาเนนิ งาน
ปัญหำและอุปสรรคจำกกำรดำเนินงำน บำงส่วนเป็นปัญหำท่ีเกิดจำกกำรจัดกำรงบประมำณที่ไม่
ถูกต้องตำมหลักกำร ไม่ว่ำจะเป็นปัญหำด้ำนกำรวำงแผนและจัดทำงบประมำณ กำรบริหำรและกำรติดตำม
ประเมินผล รายละเอียดปัญหาและอุปสรรคด้านการจัดการงบประมาณ และผลการดาเนินงานของกรมการข้าว
ย้อนหลัง 5 ปี (ทุกโครงกำร) ปรำกฏตำมรำยงำนวิชำกำรของสำนักงบประมำณของรัฐสภำ ฉบับท่ี 11/2562
เร่ือง กำรศึกษำกำรจัดกำรงบประมำณ และติดตำมผลกำรดำเนนิ งำนกรมกำรข้ำว ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562
หนำ้ ท่ี 112 – 118)
4. ประเด็นขอ้ สังเกตของสภาผแู้ ทนราษฎร
4.1 ข้อสังเกตของสภาผแู้ ทนราษฎร ในการพิจารณาวาระ 1 รบั หลักการ
(วันที่ 17-19 ตลุ าคม 2562)
กรมกำรข้ำวผลิตเมลดพันธุ์ข้ำวไม่เพียงพอ โดยมีควำมต้องกำรเมลดพันธ์ุข้ำว 2 แสนล้ำนตัน
แต่สำมำรถผลิตได้ 8 หมื่นล้ำนตันเศษ ควรเพ่ิมกำรผลิตเมลดพันธุ์ข้ำวให้เพียงพอ และควรให้สถำบัน
วทิ ยำศำสตรข์ ้ำวแหง่ ชำติสุพรรณบุรี วจิ ยั และผลติ เมลดพนั ธ์ุขำ้ ว
4.2 ขอ้ สังเกตของคณะกรรมาธิการวิสามญั พิจารณางบประมาณรายจ่ายในปที ีผ่ ่านมา
- ปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 ข้อสังเกตกรรมำธิกำรวิสำมัญฯ ที่มีต่อกรมกำรข้ำว คือ กรมกำรข้ำว
ควรกำหนดตัวชี้วัดเชิงคุณภำพโดยส่งเสริมให้ชำวนำปลูกข้ำวสำยพันธ์ุท่ีเหมำะสมกับพ้ืนที่ พัฒนำสำยพันธ์ุ
ให้สอดคล้องกับควำมต้องกำรของตลำด เพ่ือสร้ำงรำยได้และพัฒนำคุณภำพชีวิตแก่เกษตรกร รวมท้ังควรวิจัย
ต่อยอดพันธ์ขุ ำ้ วที่ปลูกในพ้ืนทช่ี ลประทำน เช่น ข้ำวสำยพนั ธ์ุ กข. ตำ่ งๆ ซึง่ ให้ผลผลติ มำกกวำ่ ไรล่ ะ 1 ตนั
- ปงี บประมำณ พ.ศ. 2560 ข้อสังเกตกรรมำธิกำรวิสำมัญฯ ที่มตี ่อกรมกำรข้ำว คอื กรมกำรขำ้ ว เร่งรัด
รวบรวมงำนวจิ ยั กำรพฒั นำพันธ์ุข้ำวที่มีกำรดำเนินงำนในหลำยหน่วยงำนและนำเผยแพร่เพือ่ ให้เกษตรกรทรำบ
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 38 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผ้แู ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวิสามญั พจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ถงึ พันธุ์ขำ้ วทที่ นต่อสภำพภมู ิอำกำศ เชน่ กำรวิจยั ข้ำวทนแล้ง ทนฝน ทนตอ่ โรคแมลง เปน็ ต้น และสง่ เสรมิ กำร
แปรรูปเชิงพำณชิ ยแ์ ละเพิ่มมลู ค่ำผลิตภัณฑจ์ ำกข้ำว
5. การวเิ คราะหป์ ระเดน็ สาคัญ
5.1 การกาหนดเป้าหมายการใหบ้ ริการหนว่ ยงาน/ตัวช้วี ัด (ผลลัพธ์การดาเนนิ งาน)
จำกกำรศึกษำกำรกำหนดเป้ำหมำยกำรให้บริกำรหน่วยงำน/ตัวชี้วัด (Outcome) ของกรมกำรข้ำว
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2563 ซึ่งต้องเป็นผลลัพธ์จำกกำรดำเนินงำน พบวำ่ กำรกำหนดเป้ำหมำยดงั กล่ำว
ไม่สำมำรถสะท้อนผลสัมฤทธิ์จำกกำรใช้จ่ำยเงินงบประมำณได้ เน่ืองจำกตัวช้ีวัดเป้ำหมำยส่วนใหญ่เป็น
เชิงปริมำณ และเป็นตัวช้ีวัดเดียวกันกับตัวช้ีวัดผลผลิต/โครงกำร (Output) ซึ่งไม่เป็นไปตำมหลักเกณฑ์และ
วิธีกำรจัดทำคำของบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณของสำนกั งบประมำณกำหนด และทำให้ไม่สำมำรถ
เชื่อมโยงและตอบสนองยุทธศำสตร์ชำติได้ รวมถึงทำให้กำรประเมินผลกำรใช้จ่ำยงบประมำณเพื่อให้ทรำบถึง
ผลสัมฤทธแิ์ ละควำมคุ้มคำ่ ของกำรใชจ้ ำ่ ยงบประมำณเปน็ ไปไดย้ ำก ยกตวั อยำ่ งในปี พ.ศ. 2563 เช่น
ท่ีมำ : เอกสำรงบประมำณ ฉบบั ท่ี 3 ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 เล่มท่ี 4 กรมกำรขำ้ ว หน้ำ 34
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 39 สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธิการวิสามญั พิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
หลักเกณฑ์การกาหนดตวั ช้วี ัด : กำรกำหนดตัวช้วี ดั ผลผลติ /โครงกำร สำมำรถกำหนดได้ 4 มติ ิ เช่น
1) ปริมำณ 2) คุณภำพ แบง่ เป็นคณุ ภำพของผลิตและคุณภำพของวิธีกำรนำสง่ ผลผลิต 3) ระยะเวลำ และ 4)
ค่ำใช้จำ่ ย/ต้นทนุ (ท่ีมา : ค่มู ือปฏบิ ตั ิกำรจดั ทำคำของบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563
ของสำนักงบประมำณ)
5.2 ผลการดาเนนิ งานโครงการสาคญั (ดาเนนิ การอยา่ งตอ่ เนอื่ ง)
1) ผลผลิตท่ี 2 : การผลติ สนิ ค้าข้าวได้รับการสง่ เสรมิ และพฒั นา จานวน 180.8185 ลา้ นบาท
(ขำวคำดแดงหน้ำ 43) กิจกรรม : บริหำรจัดกำรและเพ่ิมประสิทธิภำพกำรผลิตข้ำว พัฒนำศักยภำพองค์กร
ชำวนำ ตวั ชว้ี ดั : จำนวนเมลดพันธข์ุ ้ำวคุณภำพดที ่ผี ลิตได้ จำนวน 65,463 ตนั จำกกำรศึกษำผลกำรดำเนินงำน
และกำรใช้จำ่ ยงบประมำณของผลผลิตดงั กลำ่ วในปี พ.ศ. 2558 - 2562 มีรำยละเอยี ดผลกำรดำเนนิ งำน ดังน้ี
ผลกำรดำเนนิ งำนผลผลิตที่ 2 กำรผลิตสินค้ำขำ้ วได้รบั กำรส่งเสรมิ และพัฒนำ ปงี บประมำณ พ.ศ. 2558 - 2562
แผนงานพนื้ ฐานด้านการ พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562
สร้างความสามารถใน แผนฯ ผลฯ แผนฯ ผลฯ แผนฯ ผลฯ แผนฯ ผลฯ แผนฯ ผลฯ
214.3879 -
การแข่งขนั แผนงำนสง่ เสริมประสิทธิภำพกำรผลิต สร้ำงมลู ค่ำภำคเกษตร และ แผนงำนพน้ื ฐำนดำ้ นกำรสร้ำงควำมสำมำรถในกำรแข่งขนั
แผนงำน เสริมสรำ้ งควำมเขม้ แขงใหแ้ กเ่ กษตรกรอยำ่ งเป็นระบบ --
ผลผลิตท่ี 2 : กำรผลิต 1,281.3774 1,279.2517 1,346.8150 1,291.5385 445.3571 442.5147 277.4598 266.4580 65,463 69,817
สิ น ค้ ำ ข้ ำ ว ไ ด้ รั บ ก ำ ร
สง่ เสรมิ และพัฒนำ 110,000 119,366 110,000 85,067 - -- - --
ตั ว ช้ี วั ด เ ชิ ง ป ริ ม า ณ : --
จ ำ น ว น เ ก ษ ต ร ไ ด้ รั บ 100,000 71,988.07 73,000 15,699 100,000 75,845.96 3,300 3,080 --
บริกำรทำงวชิ ำกำร (รำย)
ตั ว ชี้ วั ด เ ชิ ง ป ริ ม า ณ : 600 612 - - 50,000 46,419 24,000 22,320
จำนวนเมลดพันธุ์ ข้ำว
คุณภำพดี (ตัน) 80 86.40 80 93.04 - -- -
ตวั ช้ีวดั เชิงปริมาณ : - - 7,000 4,268 - -- -
จำนวนเกษตรกรท่ไี ดร้ บั
กำรถำ่ ยทอดควำมรู้ (รำย) - - 75 55 - -- -
ตวั ช้วี ัดเชงิ ปริมาณ : เมลด
พั น ธุ์ ข้ ำ ว คุ ณ ภ ำ พ ดี มี ก ำ ร
นำไปขยำยผลไมน่ อ้ ยกว่ำ
ตวั ชวี้ ดั เชงิ คุณภาพ :
จำนวน Smart Farmer
ท่ีได้รบั กำรพฒั นำ (รำย)
ตัวช้ีวัดเชิงคุณภาพ :
ร้อยละขอ งผู้ใช้ร ะบบ
สำรสนเทศและกำร
สื่อสำรของกรมกำรข้ำวมี
ควำมพึงพอใจไม่น้อยกว่ำ
รอ้ ยละ 75
ที่มำ : รำยงำน สงป.301 กรมกำรข้ำว ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562 และเอกสำรงบประมำณ ฉบับที่ 3 งบประมำณรำยจ่ำย
ฉบับปรับปรุง กรมกำรข้ำว ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562 (ผลกำรดำเนินงำนปีงบประมำณ พ.ศ. 2562
อยใู่ นระหวำ่ งดำเนนิ กำร)
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 40 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จำกผลกำรดำเนนิ งำน กำรผลติ สินค้ำขำ้ วได้รบั กำรสง่ เสรมิ และพฒั นำข้ำงต้น ไดก้ ำหนด
กิจกรรม : 1) บริหำรจัดกำรและเพิ่มประสิทธิภำพกำรผลิตข้ำวพัฒนำศักยภำพองค์กรชำวนำ
2) เสรมิ สร้ำงควำมเข้มแขงศนู ยข์ ำ้ วชมุ ชนและเครอื ขำ่ ย
ตวั ชว้ี ดั : 1) จำนวนเมลดพันธขุ์ ำ้ วดีที่ผลติ ได้ 2) เสรมิ สร้ำงควำมเข้มแขงศนู ย์ขำ้ วชุมชนและเครอื ขำ่ ย
- กำรดำเนินงำนในปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 - 2560 ผลผลิตดังกล่ำวได้รับงบประมำณภำยใต้
แผนงำนพ้ืนฐำนส่งเสริมประสิทธิภำพกำรผลิต สร้ำงมูลค่ำกำรเกษตร และเสริมสร้ำงควำมเข้มแขงให้แก่
เกษตรกรอย่ำงเป็นระบบ กิจกรรมเพิ่มประสิทธิภำพกำรผลิตข้ำวพัฒนำศักยภำพองค์กรและชำวนำ โดยมีกำร
กำหนดตัวชี้วัดเป้ำหมำยกำรผลิตเมลดพันธุ์คุณภำพดีที่ผลิตได้ จำนวน 100,000 , 73,000 และ 100,000 ตัน/ปี
ตำมลำดบั
-ปีงบประมำณ พ.ศ. 2561 พบว่ำกิจกรรมดังกล่ำวมีกำรกำหนดตัวชี้วัดเป้ำหมำยกำรผลิตเมลดพันธุ์
คุณภำพดีท่ีผลิตได้ลดลงเหลือเพียง 3,300 ตัน/ปี เน่ืองจำกเป้ำหมำยกำรผลิตส่วนใหญ่ได้มีกำรขอรับ
งบประมำณภำยใต้แผนงำนบูรณำกำรศักยภำพกำรผลิตภำคเกษตร โครงกำรเพิ่มประสิทธิภำพกำรบริหำร
จัดกำรผลิตและกำรตลำดข้ำวครบวงจร และกิจกรรมเพิ่มประสิทธิภำพกำรผลิตและกระจำยเมลดพันธ์ุข้ำว
ซ่ึงกำหนดตัวชี้วัดเป้ำหมำยของโครงกำรและกิจกรรมดังกล่ำวคือจำนวนเมลดพันธ์ุข้ำวคุณภำพดีท่ีผลิตได้
จำนวน 82,000 ตัน/ปี
- ปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 กิจกรรมและเป้ำหมำยกำรผลิตเมลดพันธุ์ดังกล่ำวกลับมำขอรับ
งบประมำณภำยใต้แผนงำนพ้ืนฐำนตำมปกติ แต่มีกำรกำหนดเป้ำหมำยกำรผลิตเมลดพันธุ์คุณภำพดีท่ีผลิตได้
ลดลงเหลือเพียง จำนวน 65,463 ตนั /ปี ท้ังท่ีมีจำนวนศนู ย์เมลดพนั ธข์ุ ้ำวเพ่มิ ขึน้ จำนวน 6 แหง่ (ศูนย์เมลดพันธ์ุ
ข้ำว ศรีสะเกษ บุรีรัมย์ อำนำจเจริญ บึงกำฬ นครนำยก และพิจิตร) ทำให้ปจั จุบันมีศูนยเ์ มลดพันธขุ์ ้ำวทง้ั หมด
จำนวน 29 ศูนย์ (เดิมมี 23 ศูนย์) และในอนำคตกรมกำรข้ำวมีโครงกำรขยำยศักยภำพกำรผลิตเมลดพันธุ์ข้ำว
โดยเสนอให้มีกำรจัดต้ังศูนย์เมลดพันธ์ุข้ำวเพิ่มอีกให้เป็น 55 ศูนย์ เพ่ือตอบสนองควำมต้องกำรเมลดพันธุ์ข้ำว
ในจังหวัดพ้ืนที่ปลูกข้ำวมำกแต่ขำดแคลนเมลดพันธ์ุดี โดยโครงกำรดังกล่ำวถูกบรรจุเป็นโครงกำร Flagship
Project ในแผนยุทธศำสตร์กรมกำรข้ำว ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562 รวมถึงข้อเสนอโครงกำรภำยใต้
ยทุ ธศำสตร์ชำติ 20 ปี ของกรมกำรขำ้ ว
ขอ้ สงั เกต
จำกกำรศึกษำพบว่ำเป้ำหมำยกำรผลิตเมลดพันธ์ุมีจำนวนลดลงเม่ือเทียบกับปีท่ีผ่ำนๆ มำ โดย
ในปงี บประมำณ พ.ศ. 2563 กำหนดเป้ำหมำยกำรผลิตเมลดพันธ์คุ ุณภำพดีเหลอื เพียง 65,463 ตนั ทั้งทผ่ี ่ำนมำ
มีศูนย์เมลดพันธุ์เพ่ิมขึ้น จำนวน 6 แห่ง ได้รับงบฯ ก่อสร้ำงศูนย์เมลดพันธ์ุข้ำวปี 2559 จำนวน 5 แห่ง ได้แก่
จังหวัดศรีสะเกษ บึงกำฬ นครนำยก บุรีรัมย์ และจังหวัดอำนำจเจริญ และได้รับงบฯ ก่อสร้ำงในปี 2560
จำนวน 1 แห่ง คือ จังหวัดพิจิตร และในปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 มีกำรขอรับงบประมำณเพ่ือก่อสร้ำงศูนย์
เมลดพันธุ์เพ่ิมอีก จำนวน 2 แห่ง ภำยใต้โครงกำรพัฒนำศักยภำพกระบวนกำรผลิตสินค้ำเกษตร จำนวน
187.1794 ล้ำนบำท (ที่มำ : เอกสำรงบประมำณ ฉบบั ท่ี 3 ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2563 เล่มท่ี 4 กรมกำรขำ้ ว
หน้ำ 51)
สำนักงบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 41 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวสิ ามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
2) โครงการพัฒนาศักยภาพกระบวนการผลิตสินเค้าเกษตร จานวน 187.1794 ล้านบาท (ขำวคำดแดง
หน้ำ 51-54) งบประมำณส่วนใหญ่เป็นงบดำเนินงำนและงบลงทุน สำหรับกำรขยำยศักยภำพกำรผลิต
เมลดพันธุ์ข้ำวโดยกำรก่อสร้ำงศูนย์เมลดพันธ์ุข้ำว 2 แห่ง เป็นรำยกำรผูกพันธ์ุตำมสัญญำที่ต้องดำเนินกำร
ต่อเนื่อง จำนวน 1 รำยกำร ค่ำก่อสร้ำงศูนย์เมลดพันธุ์ข้ำวที่จังหวัดชัยภูมิ ตำบลโคกสูง อำเภอเมืองชัยภูมิ
จำนวน 21.3840 ลำ้ นบำท (วงเงินงบประมำณทั้งสิน้ 106.9200 ลำ้ นบำท ขอต้ังในปี พ.ศ. 2562)
ขอ้ มูลพน้ื ฐานโครงการ
กรมกำรข้ำวมีแผนงบประมำณลงทุนในกำรขยำยศักยภำพกำรผลิตเมลดพันธ์ุข้ำวโดยเสนอให้มีกำร
เพ่ิมกำรจัดตั้งศูนย์เมลดพันธ์ุข้ำวเพิ่มอีกให้เป็น 55 ศูนย์ (เดิมมีจำนวน 23 ศูนย์) เพื่อขยำยขีดควำมสำมำรถ
และตอบสนองควำมต้องกำรเมลดพันธ์ุขำ้ วในจงั หวดั พ้นื ที่ปลูกมำกแต่ขำดแคลนเมลดพันธุ์ดแี ละรองรับภำรกิจ
ใหม่ ได้แก่ กำรควบคุมคุณภำพข้ำวท่ีจำหน่ำยในท้องตลำด ควบคุมกำกับกำรจำหน่ำยเมลดพันธ์ุข้ำวของ
ตัวแทนจำหน่ำย บริกำรปรับปรุงสภำพเมลดพันธ์ุแก่ศูนย์ข้ำวชุมชน เป็นต้น ซ่ึงโครงกำรเหล่ำน้ีถูกกำหนดให้
เป็นโครงกำร Flagship & Quick win Matrix ในแผนปฏิบัติกำรของกรมกำรข้ำว ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562
เป็นโครงกำรธงหรือโครงกำรที่ตอบโจทย์กำรเปล่ียนแปลงทีเ่ กิดขึ้น โดยเริ่มขอตัง้ งบประมำณก่อสร้ำงศูนยผ์ ลิต
เมลดพันธุ์ข้ำว ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 ภำยใต้แผนงำน : ส่งเสริมประสิทธิภำพกำรผลิต กำรสร้ำงมูลค่ำ
ภำคกำรเกษตร และกำรเสริมสร้ำงควำมเข้มแขงให้แก่เกษตรกรอย่ำงเป็นระบบ ภำยใต้ผลผลิตที่ 1 :
กำรผลิตสินค้ำข้ำวได้รับกำรส่งเสริมและพัฒนำ จำนวน 5 แห่ง แห่งละ 20,249,800 บำท รวมจำนวน
101,249,000 บำท ประกอบด้วย ศูนย์เมลดพันธุ์ข้ำวจังหวัดนครนำยก ศรีสะเกษ บุรีรัมย์ อำนำจเจริญ
และบึงกำฬ และได้รับงบฯ ก่อสร้ำงในปี 2560 จำนวน 1 แห่ง คือ จังหวัดพิจิตร ปัจจุบันดำเนินกำรก่อสร้ำง
เสรจแล้วท้ัง 6 แห่ง แต่ยังไม่สำมำรถดำเนินกำรผลิตเมลดพันธุ์ได้ตำมศักยภำพและเป้ำหมำยที่กำหนด
เน่ืองจำกยังขำดบุคลำกำรในกำรดำเนินงำนประจำแต่ละศูนย์ ในเบ้ืองต้นทำงกรมกำรข้ำวได้มีกำรแก้ปัญหำ
ด้วยกำรเกลี่ยอัตรำกำลังของศูนย์เมลดพันธ์ุอื่นมำช่วยปฏิบัติงำนแทนไปพลำงก่อน และบำงส่วนมีกำรนำ
เงินทุนหมุนเวียนเพ่ือกำรผลิตและขยำยพันธุ์พืชมำใช้จ่ำยในส่วนของค่ำจ้ำงพนักงำน เพ่ือดำเนินงำนของศูนย์
ดงั กลำ่ ว ซึ่งสง่ ผลทำใหต้ กเกณฑต์ ัวชี้วัดประสิทธิภำพกำรดำเนินงำนดำ้ นกำรเงนิ ของเงินทุนดังกลำ่ ว นอกจำกน้ี
ยังมีปัญหำเรื่องระบบเบิกจ่ำยเงินเน่ืองจำกเมื่อจำนวนบุคลำกรไม่เพียงพอ ศูนย์เมลดพันธ์ุจึงไม่สำมำรถขอตั้ง
หน่วยเบิกจ่ำยได้ กรมกำรข้ำวจึงได้มีกำรแก้ไขปัญหำด้วยกำรขอฝำกให้หน่วยเบิกจ่ำยใกล้เคียงช่วยดำเนินกำร
เบกิ เงินงบประมำณแทนไปพลำงก่อน
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หน้ำ 42 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวิสามญั พิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ปัญหาและอุปสรรค
จำกกำรศึกษำพบว่ำโครงกำรมีปัญหำและอุปสรรค คือ ปัจจุบันกำรผลิตเมลดพันธ์ุข้ำวในแต่ละศูนย์
เมลดพันธุ์ยังไม่เป็นไปตำมเป้ำหมำยที่กำหนด โดยเฉพำะศูนย์เมลดพันธ์ุที่พึ่งสร้ำงเสรจ จำนวน 6 แห่ง ยังไม่
สำมำรถดำเนินกำรผลิตได้ตำมศักยภำพและเป้ำหมำยท่ีกำหนด เนื่องจำกยังขำดบุคลำกำรในกำรดำเนินงำน
ประจำแตล่ ะศูนย์ จึงต้องดำเนินกำรจำ้ งบุคลำภำยนอกมำช่วยดำเนินงำนแทน อกี ทง้ั บคุ ลำกรเกษยี ณอำยุทำให้
บุคลำกรท่ีมีควำมเช่ียวชำญเกี่ยวกับเมลดพันธุ์ลดลง และมีกำรทดแทนในอัตรำท่ีไม่สมดุล ขำดควำมต่อเนื่อง
ในกำรสอนงำน โดยเฉพำะบุคลำกรด้ำนเทคโนโลยีเมลดพันธุ์และนักปรับปรุงพันธ์ุข้ำว ทำให้ขำดบุคลำกรท่ีมี
ควำมรู้และทักษะด้ำนเหล่ำนี้ นอกจำกนี้ยังมีปัญหำจำกภัยธรรมชำติและรำคำสินค้ำเกษตร รวมถึงปัญหำ
ด้ำนกำรบริหำรจัดกำรท่ีมีประสิทธิภำพ กำรจัดทำข้อมูลต้นทุนกำรผลิตท่ียังไม่สะท้อนข้อเทจจริง จึงทำให้
ไม่สำมำรถควบคุมต้นทุนกำรผลิตและพัฒนำประสิทธิภำพกำรบริหำรจัดกำรได้เท่ำที่ควร และกำรติดตำม
ประเมนิ ผลกำรดำเนนิ งำนของศนู ย์เมลดพันธ์ยุ งั ไมม่ ีประสทิ ธิภำพเท่ำท่คี วร
ขอ้ สงั เกต
จำกปัญหำท่ีเกิดข้ึนแสดงให้เหนว่ำในกำรจัดทำงบทุนในส่วนของโครงกำรก่อสร้ำงศูนย์เมลดพันธ์ุข้ำว
ท่ีกล่ำวไปขำ้ งต้นของกรมกำรข้ำวไม่เป็นไปตำมหลักเกณฑ์ท่ีสำนักงบประมำณกำหนด คอื ในกำรขอรับจัดสรร
งบประมำณในส่วนของ “โครงการ” ที่มกี ำรกำหนดเป้ำหมำย ระยะเวลำ และวงเงนิ งบประมำณของโครงกำร
ท่ีแน่นอน จะต้องพิจารณาถึงความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของโครงการ ซึ่งรวมถึงความพร้อมของ
บุคลากร/ทีมงาน นั่นคือต้องพิจารณาตรวจสอบว่าบุคลากรซ่ึงเกี่ยวข้องกับการดาเนินงานโครงการให้
บรรลุผลสาเร็จตามเป้าหมายท่ีกาหนดมีความเพียงพอในด้านปริมาณ และความพร้อมในด้านคุณภาพ
หรือไม่ เพียงใด นอกจากนี้ยังไม่มีความพร้อมในการบริหารจัดการ คือ จะต้องพิจารณาและตรวจสอบว่า
การบริหารจัดการซึ่งเก่ียวข้องกับการดาเนินงานโครงการให้บรรลุผลสาเร็จตามเป้าหมายที่กาหนดไว้
มีความเพียงพอในด้านปริมาณ และความพร้อมในด้านคุณภาพหรือไม่ เพยี งใด โดยจะต้องระบุควำมพร้อม
ของกำรบริหำรจัดกำรว่ำมีควำมพร้อมในระดับใดในกำรขอรับงบประมำณ รวมถึงกำรพิจำรณำจัดสรร
งบประมำณเพื่อดำเนินโครงกำรในลักษณะดังกล่ำว ท้ังน้ีเพื่อไม่ให้เกิดค่ำเสียโอกำสและเพ่ือให้กำรจัดสรร
งบประมำณเป็นไปอย่ำงมปี ระสิทธภิ ำพในเวลำทเ่ี หมำะสม
3) โครงการตาบลม่ันคง มั่งคั่ง ยั่งยืน ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ จานวน 22.5248 ล้านบาท
ภำยใตแ้ ผนงำนบรู ณำกำรขับเคล่อื นกำรแกไ้ ขปญั หำจังหวดั ชำยแดนภำคใต้ (เอกสำรขำวคำดแดงหนำ้ 77)
เดิมเป็นโครงการส่งเสริมอาชีพด้านการเกษตรในจังหวัดชายแดนภาคใต้ วงเงินท้ังสิ้นของโครงกำร
152.6248 ลำ้ นบำท ระยะเวลำดำเนนิ กำร 9 ปี (ปี 2553 - 2561) มี
วัตถุประสงค์ : 1) เพื่อปรับปรุงพ้ืนที่นำร้ำงท้ังในและนอกเขตชลประทำนในพ้ืนที่ 5 จังหวัดชำยแดน
ภำคใต้ให้สำมำรถกลับมำใช้ประโยชน์ในกำรปลูกข้ำวได้อย่ำงมีประสิทธิภำพและเพียงพอต่อกำรบริโภค และ
2) เพือ่ ส่งเสรมิ และพฒั นำกำรผลติ ขำ้ วใหเ้ กษตรกรสำมำรถผลิตขำ้ วได้อยำ่ งถูกต้อง
สถานที่ดาเนินการ : จังหวัดปัตตำนี นรำธิวำส ยะลำ สตูล และสงขลำ ระยะเวลำดำเนินกำร
เดิมกำหนดไว้ 9 ปี (ปี 2553 - 2561)
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หนำ้ 43 สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธิการวิสามญั พิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
กจิ กรรม : ส่งเสริมและพฒั นำอำชีพดำ้ นกำรเกษตรในจงั หวัดชำยแดนภำคใต้
ตวั ช้ีวดั เชงิ ปรมิ าณ : จำนวนเกษตรกรไดร้ ับกำรพัฒนำและสง่ เสรมิ อำชีพด้ำนกำรเกษตร
ต่อมำในปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 มีกำรปรับเพิ่มระยะเวลำดำเนินกำรเป็น 10 ปี (ปี 2553 - 2562)
และในปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 โครงกำรดังกล่ำวมีกำรปรับปรุงวัตถุประสงค์โครงกำรโดยเพิ่มวัตถุประสงค์
เพ่ือลดต้นทุนโดยกำรนำเทคโนโลยีท่ีเหมำะสมในกำรปลูกข้ำวไปใช้ในพ้ืนที่ พร้อมท้ังเปลี่ยนแปลงระยะเวลำ
ดำเนินกำรเป็น 6 ปี (ปี 2559 – 2564) วงเงินทั้งสิ้นของโครงกำร 129.4253 ล้ำนบำท (เอกสำรงบประมำณ
ฉบับท่ี 3 งบประมำณรำยจ่ำย ฉบับปรับปรุง กรมกำรข้ำว ปีงบประมำณ พ.ศ. 2562 หน้ำ 52) โดย
ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2559 โครงกำรดังกล่ำวอยู่ภำยใต้แผนงำนแก้ไขปัญหำและพัฒนำจังหวัด
ชำยแดนภำคใต้ ต่อมำในปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 – 2562 โครงกำรดังกล่ำวได้รับงบประมำณภำยใต้แผนงำน
บูรณำกำรขับเคล่ือนกำรแก้ไขปัญหำจังหวัดชำยแดนภำคใต้ โดยมีรำยละเอียดจำนวนงบประมำณ กิจกรรม
ตัวชีว้ ดั แผนกำรดำเนินกำรและผลกำรดำเนนิ งำนดังต่อไปนี้
ปีงบประมาณ งบประมาณท่ี กจิ กรรม ตวั ชว้ี ดั แผนฯ ผลฯ
ได้รบั จดั สรร (ราย) (ราย)
พ.ศ. 2558 (ลา้ นบาท) สง่ เสริมและพฒั นำ จำนวนเกษตรกร
พ.ศ. 2559 อำชพี ด้ำน ได้รับกำรพฒั นำ 4,190 4,190
พ.ศ. 2560 17.9150 3,690 3,690
พ.ศ. 2561 กำรเกษตรในจังหวดั และสง่ เสรมิ 5,760 5,760
พ.ศ. 2562 17.9150 ชำยแดนภำคใต้ อำชีพดำ้ น 5,760 5,760
พ.ศ. 2563 21.6606 กำรเกษตร 4,750 4,750
4,750
22.6925 -
18.6433
22.5248
ท่ีมา: รำยงำน สงป.301 กรมกำรข้ำว ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562 และเอกสำรงบประมำณ ฉบับที่ 3 งบประมำณ
รำยจ่ำย ฉบบั ปรบั ปรุง กรมกำรข้ำว ประจำปงี บประมำณ พ.ศ. 2558 -2562
จำกตำรำงข้ำงต้นจะเหนได้ว่ำโครงกำรดังกล่ำวมีผลกำรดำเนินงำนเป็นไปตำมแผนท่ีกำหนด
โดยกิจกรรมท่ีดำเนินกำรเป็นกิจกรรมกำรส่งเสริมและพัฒนำอำชีพด้ำนกำรเกษตรในจังหวัดชำยแดนภำคใต้
ยกตัวอย่ำงในปีงบประมำณ พ.ศ. 2561 – 2562 (ตำมเอกสำรประกอบคำชี้แจงของกรมกำรข้ำว เสนอต่อ
คณะกรรมำธิกำรวิสำมัญพิจำรณำร่ำงพระรำชบัญญัติงบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2561 – 2562)
เป็นการจดั ฝึกอบรมหลักสูตร : อบรมเทคโนโลยีการผลิตและการอารักขาข้าว มีวัตถุประสงค์เพ่ือถ่ายทอด
องค์ความร้ดู ้านเทคโนโลยขี ้าวอยา่ งถกู ตอ้ ง การอารกั ขาข้าว (โรค แมลง สตั ว์ ศัตรพู ืชและวัชพืช) การเก็บเกย่ี ว
และการปฏิบัติหลังการเก็บเก่ียว กลุ่มเป้ำหมำย : กลุ่มเกษตรกรผู้เข้ำร่วมกิจกรรมฟื้นฟูนำ และผลประโยชน์
ที่จะไดร้ บั : ผ้เู ขำ้ รบั กำรฝึกอบรมได้รับองคค์ วำมรู้
สำนักงบประมำณของรฐั สภำ หนำ้ 44 สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผ้แู ทนรำษฎร
เอกสารสาหรับคณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563
วิเคราะหง์ บประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ข้อสังเกต : ปีงบประมำณ พ.ศ. 2560 โครงดังกล่ำวอยู่ภำยใต้เป้ำหมำยที่ 2 ของแผนบูรณำกำร
ขับเคล่ือนกำรแก้ไขปัญหำจงั หวดั ชำยแดนภำคใต้ มรี ำยละเอียด ดงั น้ี
เปา้ หมายที่ 2 : เศรษฐกจิ ขยำยตวั ต่อเนือ่ ง ประชำชนมรี ำยได้เพม่ิ ข้ึน และมีคุณภำพชวี ิตทด่ี ีขนึ้
ตัวชี้วัดเป้าหมาย 2.1 : ร้อยละของครัวเรือนยำกจนในพ้ืนที่ จชต. ท่ีตกเกณฑ์ควำมจำเป็นพ้ืนฐำน
(จปฐ) ในปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 ได้รับกำรแก้ไขให้มีรำยได้เพิ่มข้ึน ผ่ำนเกณฑ์ควำมจำเป็นพ้ืนฐำนไม่น้อย
กวำ่ ร้อยละ 50 ของจำนวนครวั เรือนที่ยำกจนท้ังหมด
แนวทางท่ี 2.1.1 : พัฒนำตำมศักยภำพของพน้ื ทแี่ ละคณุ ภำพชีวิตประชำชนใน จชต.
ตัวช้ีวัดแนวทางท่ี 2.1.1 : ครัวเรือนยำกจนในพื้นท่ี จชต. ทเี่ ข้ำร่วมโครงกำรฯ ของหน่วยงำนภำครัฐ
มีรำยไดเ้ พมิ่ ข้ึน
คาถาม : ภายหลังท่ีมีการดาเนินโครงการส่งเสรมิ อาชีพด้านการเกษตรในจังหวัดชายแดนภาคใต้
ครัวเรือนยากจนในพ้ืนที่ จชต. ที่เข้าร่วมโครงการฯ ของหน่วยงานภาครัฐ จานวน 5,760 คน มีรายได้
เพ่ิมขน้ึ หรือไม่ และท่ีผ่านมามีวิธปี ระเมินผลลพั ธแ์ ละความคุ้มค่าของโครงการดังกลา่ วอยา่ งไร ?
ทีม่ า: เอกสำรงบประมำณฉบับที่ 3 งบประมำณรำยจำ่ ย ฉบบั ปรบั ปรงุ ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2560
เลม่ ที่ 13 (1) แผนงำนบูรณำกำร หน้ำ 38
น อ ก จ ำ ก ก ร ม ก ำ ร ข้ ำ ว ยั ง มี
หน่วยงำนภำยใต้สังกัดกระทรวงเกษตรและ
สหกรณ์กำรเกษตรอีกหลำยหน่วยที่ได้รับ
งบประมำณภำยใต้เป้ำหมำยและแนวทำง
ดังกลำ่ ว ของงบประมำณแผนงำนบูรณำกำร
ขับเคลื่อนกำรแก้ไขปัญหำจังหวัดชำยแดน
ภำคใต้ เช่น สานักงานปลัดกระทรวงฯ,
กรมตรวจบัญชีสหกรณ์, กรมประมง,
กรมปศุสัตว์, กรมพัฒนาท่ีดิน, กรมวิชาการ
เกษตร, กรมส่งเสริมการเกษตร และกรม
หมอ่ นไหม เปน็ ตน้
สำนักงบประมำณของรัฐสภำ หนำ้ 45 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวิสามัญพิจารณารา่ ง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563
วเิ คราะห์งบประมาณรายจา่ ยประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
4) โครงการพัฒนาพื้นที่โครงการหลวง จานวน 40.1869 ล้านบาท ภายใต้แผนยุทธศาสตร์
เสริมสร้างพลังทางสังคม (เอกสำรขำวคำดแดง หน้ำ 72) ท่ีผ่ำนมำโครงกำรดังกล่ำวมีกำรเปล่ียนแปลง
ระยะเวลำ/วงเงนิ งบประมำณ และมผี ลกำรดำเนินงำนทผ่ี ่ำนมำดงั นี้
เดิมวงเงินทั้งส้ินของโครงกำร 81.7411 ล้ำนบำท ระยะเวลำดำเนินกำร 5 ปี (ปี 2557 – 2561)
วัตถุประสงคเ์ ดิม ปี 2558 -2559 : 1) เพอื่ รว่ มบูรณำกำร แผนปฏิบตั ิกำร และแผนปฏิบตั ิงำนกบั หน่วยงำนของ
รั ฐ แ ล ะ อ ง ค์ ก ร ส่ ว น ท้ อ ง ถ่ิ น ใ ห้ เ กิ ด ก ำ ร พั ฒ น ำ คุ ณ ภ ำ พ ชี วิ ต ข อ ง ป ร ะ ช ำ ช น ค ว บ คู่ ไ ป กั บ ก ำ ร อ นุ รั ก ษ์
ทรัพยำกรธรรมชำติและส่ิงแวดล้อม สร้ำงชุมชนให้เข้มแขง สำมำรถพึ่งพำตนเองได้อย่ำงยั่งยืน 2) เพ่ือให้
เกษตรกรมีส่วนร่วมในกำรเรียนรู้วิชำกำรด้ำนข้ำวแผนใหม่และนำไปปรับใช้กับภูมิปัญญำท้องถ่ิน ต่อมำ
ในปงี บประมำณ พ.ศ. 2560 – 2562 มกี ำรปรับปรงุ วัตถปุ ระสงค์ วงเงินงบประมำณ จำนวนสถำนท่ดี ำเนินกำร
และระยะเวลำกำรดำเนนิ งำน รำยละเอยี ดดังตำรำงดังตอ่ ไปนี้
วงเงินทง้ั สิ้นของ งบประมาณท่ี ระยะเวลา กจิ กรรม/ตวั ชี้วัด แผนฯ ผลฯ
ดาเนนิ การ (ราย) (ราย)
ปงี บประมาณ โครงการ ไดร้ ับจดั สรรราย กิจกรรม :
5 ปี ( 57-61) โครงกำรหลวง/ 600 612
(ลา้ นบาท) ปี (ล้านบาท) 6 ปี (57-62) ตวั ชี้วัด : จำนวน 600 235
7 ปี (57-63) เกษตรกรท่ีไดร้ ับ 600 1,608
1) โครงการพฒั นาพื้นทโี่ ครงการหลวง 7 ปี (57-63) กำรถำ่ ยทอด 450 550
8 ปี (57-64) 300 300
พ.ศ. 2558 81.7411 16.0519 9 ปี (57-65) ควำมรู้ 560 -
พ.ศ. 2559 100.6180 13.1148
พ.ศ. 2560 104.4827 12.5238
พ.ศ. 2561 81.9649 7.3237
พ.ศ. 2562 81.0081 4.7870
พ.ศ. 2563 105.5912 4.9868
ที่มา: รำยงำน สงป.301 กรมกำรข้ำว ปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 – 2562 และเอกสำรงบประมำณ ฉบับที่ 3 งบประมำณ
รำยจำ่ ย ฉบบั ปรับปรงุ กรมกำรขำ้ ว ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 - 2562
สำหรับวัตถุประสงค์ของโครงกำรปัจจุบัน คือ 1) เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ด้ำนกำรผลิตข้ำวและผลิต
เมลดพนั ธุ์ดีเพ่ือให้ได้ผลผลิตเพยี งพอต่อกำรบริโภค 2) เพื่อส่งเสริมกระบวนกำรเรียนรู้และถ่ำยทอดเทคโนโลยี
ที่เหมำะสมกับสภำพพ้ืนที่ฯ เพื่อเพ่ิมผลผลิตและรำยได้ และ 3) เพื่อพัฒนำคุณภำพชีวิตของรำษฎรชำวเขำ
ควบคู่ไปกับกำรอนุรักษ์ทรัพยำกรธรรมชำติ สร้ำงชุมชนให้เข้มแขงสำมำรถพึ่งตนเองได้อย่ำงยั่งยืน โดยเมื่อ
ทำกำรพิจำรณำผลกำรดำเนินงำนของโครงกำรดังกล่ำวพบว่ำสำมำรถดำเนินงำนตำมกิจกรรมและเบิกจ่ำย
งบประมำณได้ตำมแผนกำรดำเนินงำนท่ีกำหนด แต่ไม่สำมำรถสะท้อนผลสัมฤทธิ์ท่ีมีประโยชน์ต่อประชำชน
อย่ำงแท้จริงตำมข้อสังเกตของคณะกรรมำธิกำรวิสำมัญพิจำรณำร่ำงพระรำชบัญญัติงบประมำณรำยจ่ำย
ประจำปีท่ีผำ่ นมำ
สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ หน้ำ 46 สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร
เอกสารสาหรบั คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามญั พจิ ารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563