แผนการจดั การเรียนรู้
รายวิชา ว31223 เคมี2
แกส๊ และสมบตั ิของแกส๊
อัตราการเกิดปฏิกริ ยิ าเคมี
สมดลุ เคมี
ภาคเรียนท่ี 1 ปีการศึกษา 2563
กลุ่มสารนะากงานสราาเโรวรงยี พงสนเมิ รารทู้ววยี ิพทิ พนยยา์โมิ สศคาทากยสิพแโตพสรยนแ์ธ์ลิไ์สตะชาเาทแยยหคศโนแึกน่งสโษลคนายรีู
ต.บา้ นโคก อ.โคกโรโงพเรธียิไ์ นชโยคกจโพ.ขธไิ์อชนยศแกึ กษ่นา
สานักงานเสขานตกั พงื้นานทเข่กี ตาพรืน้ ศทึกก่ี ษาราศมกึ ธัษยามมัธศยมกึ ศษกึ าษาเขเขตต2255
คำนำ
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคมี 3 ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5 เลม่ นี้จัดทาขน้ึ เพ่อื เปน็ แนวทาง
ในการจัดกระบวนการเรียนการสอนรายวิชาเคมี ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนท่ี 1 โดยยึดหลักสูตร
แกนกลางการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 ตามสาระและมาตรฐานการเรยี นรู้ ตัวชี้วดั /ผลการเรยี นรู้ท่ี
คาดหวัง โดยมุ่งพัฒนาผู้เรียนตามศักยภาพและความสนใจของผู้เรียน เพื่อให้เป็นทิศทางในการพัฒนาการ
จัดการเรยี นการสอนอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง
ผู้จัดทาหวงั เปน็ อย่างย่ิงว่าเอกสารฉบับนี้จะเปน็ ประโยชน์สาหรับครูผู้สอนและผู้สนใจเพ่ือนาไปเป็น
แนวทางในการพฒั นาคุณภาพการเรยี นรู้และผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนกั เรียนต่อไป
นางสาวพมิ ทิพย์ สายแสน
ผู้จัดทา
สำรบัญ 1
หน่วยกำรเรยี นรู้ที่ 1 แกส๊ 1
8
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 สมบัติของแกส๊ 14
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 2 ความสัมพนั ธ์ของปริมาตร ความดนั และอุณหภูมิของแกส๊ 22
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 3 กฎของบอยล์ กฎของชารล์ และกฎของเกย์-ลูสแซก
แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 4 กฎของอาโวกาโดร กฎรวมแก๊ส กฎแกว๊ อดุ มคติ และ 33
41
กฎความดนั ย่อยของดอลตัน 46
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 การแพรข่ องแกส๊ 46
แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 6 เทคโนโลยที ่ีเกย่ี วข้องกบั สมบตั ขิ องแกส๊ 56
หน่วยกำรเรยี นรู้ที่ 2 อัตรำกำรเกดิ ปฏิกริ ยิ ำเคมี 63
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 7 ความหมายของอตั ราการเกดิ ปฏกิ ริยาเคมี 70
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 8 แนวคดิ เกยี่ วกับการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี 78
แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 9 พลังงานกบั การดาเนินไปของปฏกิ ิริยาเคมี 85
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 10 ความเขม้ ขน้ ของสารกบั อตั ราการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี 92
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11 พนื้ ท่ีผวิ ของสารกับอัตราการเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี 100
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี 12 อณุ หภมู ิกับอัตราการเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี 105
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 13 ตวั เรง่ ปฏกิ ริ ยิ าเคมีและตัวหน่วงปฏกิ ริ ิยาเคมี 105
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 14 ผลที่เกดิ จากปัจจัยท่ีมตี ่ออตั ราการเกดิ ปฏิกิรยิ าเคมี 111
หน่วยกำรเรียนรู้ที่ 3 สมดุลเคมี 118
แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 15 การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้
แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 16 การเปลีย่ นแปลงทภี่ าวะสมดลุ 128
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี 17 ความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งความเข้มข้นของสารต่าง ๆ 136
145
ณ ภาวะสมดุล
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 18 ผลของการเปลีย่ นแปลงความเข้มขน้ ตอ่ ภาวะสมดุล
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 19 ผลของการเปล่ยี นแปลงความดนั และอุณหภูมิทีม่ ีต่อภาวะสมดุล
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 20 สมดลุ เคมีในชวี ติ ประจาวัน
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 1
กลุม่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นโคกโพธไ์ิ ชยศึกษา
รหัสวิชา ว32222 รายวิชา เคมี ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 5 ภาคเรียนที่ 1 ปกี ารศกึ ษา 2563
หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 1 เรือ่ ง แก๊สและสมบัตขิ องแกส๊ จานวน 18 ช่วั โมง
แผนการสอนเรอ่ื ง ความรู้พน้ื ฐานเก่ยี วกบั สมบัติของแกส๊ และทฤษฎีจลน์ของแกส๊ จานวน 1 ช่ัวโมง
ครูผูส้ อน นางสาวพิมทพิ ย์ สายแสน
1. ผลการเรยี นรู้
สืบคน้ ขอ้ มูล นำเสนอตัวอยำ่ ง และอธิบำยกำรประยกุ ต์ใชค้ วำมรเู้ กย่ี วกบั สมบัตแิ ละกฎต่ำง ๆ ของแกส๊ ใน
กำรอธบิ ำยปรำกฏกำรณ์ หรือแก้ปญั หำในชีวิตประจำวนั และในอุตสำหกรรม
2. จุดประสงค์การเรยี นรู้
1. อธบิ ำยสมบตั ิบำงประกำรของแก๊สได้ (K)
2. สรปุ หลกั กำรสำคัญของทฤษฎีจลน์ของแกส๊ ได้ (K)
3. ใชท้ ฤษฎีจลนข์ องแกส๊ ในกำรอธิบำยสมบตั ิของแก๊สได้ (P)
4. ตัง้ ใจเรียนรู้และแสวงหำควำมรู้ รับผิดชอบตอ่ หน้ำทที่ ่ีได้รบั มอบหมำย (A)
3. สาระการเรียนรู้
สมบัติและกฎตำ่ ง ๆ ของแก๊สสำมำรถนำไปใช้อธบิ ำยปรำกฏกำรณ์ หรือประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันและ
ในอุตสำหกรรม
4. สาระสาคัญ/ความคดิ รวบยอด
แก๊สประกอบด้วยอนุภำคที่มีมวลน้อย และมีขนำดเล็กมำกจนถือได้ว่ำอนุภำคของแก๊สไม่มีปริมำตร
โมเลกุลของแก๊สอยู่ห่ำงกันมำกส่งผลให้แรงดึงดูดและแรงผลักระหว่ำงโมเลกุลน้อยมำก โมเลกุลของแก๊ส
เคล่อื นท่อี ย่ำงอิสระด้วยอัตรำเร็วคงท่ตี ลอดเวลำในแนวเส้นตรง สมบตั ติ ่ำง ๆ ของแก๊สสำมำรถอธิบำยได้ด้วย
ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส
5. สมรรถนะสาคญั ของผเู้ รยี นและคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
สมรรถนะสาคัญของผเู้ รียน คุณลักษณะอันพงึ ประสงค์
1. ควำมสำมำรถในกำรส่ือสำร 1. มีวินัย รบั ผิดชอบ
2. ควำมสำมำรถในกำรคิด 2. ใฝเ่ รยี นรู้
1) ทกั ษะกำรสงั เกต 3. มงุ่ ม่นั ในกำรทำงำน
2) ทักษะกำรสำรวจค้นหำ
3) ทักษะกำรวิเครำะห์
4) ทักษะกำรทำงำนรว่ มกนั
3. ควำมสำมำรถในกำรใชท้ ักษะชวี ิต
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 5 1
6. กจิ กรรมการเรยี นรู้
ขัน้ ท่ี 1 กระตนุ้ ความสนใจ (Engage)
1. ครใู ห้นกั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น และ Understanding Check เพ่ือวัดควำมรเู้ ดิมของนกั เรียน
ก่อนเข้ำสู่กิจกรรม
2. ครูใหน้ ักเรยี นอ่ำนคำถำม BIG QUESTION จำกหนังสือเรียนรายวิชาเพ่มิ เติมวิทยาศาสตร์ เคมี
ม.5 เลม่ 1 ดังนี้
• กฎของบอยล์ กฎของชำร์ล และกฎของเกย์-ลสู แซก อธบิ ำยควำมสมั พนั ธ์ระหวำ่ งปริมำตร ควำมดัน
และอณุ หภมู ขิ องแกส๊ ไว้อยำ่ งไร
• ทฤษฎีจลนข์ องแก๊สสำมำรถนำมำอธิบำยกำรแพรข่ องแก๊สได้อยำ่ งไร
• กฎกำรแพรผ่ ่ำนของเกรแฮมมใี จควำมสำคัญว่ำอย่ำงไร
• สมบัติและกฎตำ่ ง ๆ ของแก๊สสำมำรถนำมำประยกุ ตใ์ ชป้ ระโยชนใ์ นชีวติ ประจำวนั ไดอ้ ยำ่ งไร
จำกน้นั ให้นกั เรยี นในหอ้ งรว่ มกันแสดงควำมคดิ เหน็ โดยครูยังไมต่ ้องเฉลย ซ่ึงเมื่อเรยี นจบในเนอ้ื หำที่สำมำรถเฉลย
คำถำมแตล่ ะข้อได้ จึงให้ครถู ำมคำถำมข้อน้ันแล้วให้นกั เรยี นตอบอกี ครง้ั หน่ึง
2. ครูถำมคำถำม Prior Knowledge จำกหนงั สือเรยี นรำยวชิ ำเพม่ิ เตมิ วทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 วำ่
“สารต่าง ๆ ที่อยู่ในสถานะแก๊สจะมสี มบตั อิ ย่างไร” ใหน้ กั เรยี นรว่ มกันตอบคำถำม จำกน้ันครูและนักเรียนร่วมกัน
อภิปรำย (แนวตอบ : สารท่ีอยู่ในสถานะแก๊สจะมรี ูปรา่ งและปรมิ าตรไม่แน่นอน ขึ้นอยู่กับภาชนะท่ีบรรจุ มีความ
หนาแน่นต่า และสามารถแพร่ได้)
ขัน้ ที่ 2 สารวจคน้ หา (Explore)
1. ครใู หน้ ักเรียนแบง่ กลุ่ม กลุ่มละ 5 คน โดยใหแ้ ต่ละกลมุ่ ศึกษำคน้ คว้ำข้อมูลเก่ียวกับเรื่อง สมบัติของ
แกส๊ จำกหนงั สือเรยี นรำยวชิ ำเพ่ิมเตมิ วทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
2. นกั เรยี นนำขอ้ มูลทีไ่ ดจ้ ำกกำรค้นคว้ำทำเปน็ รปู แบบต่ำง ๆ ตำมควำมคดิ เหน็ ของแต่ละกลมุ่ เชน่
แผนภำพ แผนผงั เขียนบรรยำย (หมายเหตุ : ครเู รม่ิ ประเมินนักเรียน โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการทา่ งานกลมุ่ )
ข้ันที่ 3 อธบิ ายความรู้ (Explain)
3. นักเรยี นแต่ละกลมุ่ สง่ ตัวแทนมำนำเสนอเรื่องที่ไดศ้ กึ ษำค้นควำ้ ข้อมูลและผลงำนกำรจดั ทำข้อมูลของ
กลุ่มตนเองหน้ำช้ันเรียนทีละกลุ่มเพื่อแลกเปล่ียนควำมคิดเห็นกันจนครบทุกกลุ่ม (หมายเหตุ : ครูเร่ิมประเมิน
นกั เรยี น โดยใชแ้ บบการนา่ เสนอหน้าผลงาน)
4. ครตู ้งั คำถำมให้นกั เรียนร่วมกนั อภิปรำย เรอื่ ง สมบัตขิ องแก๊ส เชน่
1) แกส๊ มสี มบตั อิ ยำ่ งไร(แนวตอบ : สารทีอ่ ยู่ในสถานะแกส๊ จะมรี ปู ร่างและปริมาตรไมแ่ น่นอน ข้นึ อยู่
กับภาชนะท่ีบรรจุ มีความหนาแน่นต่า และสามารถแพรไ่ ด้)
2) เพรำะเหตุใดแก๊สจึงมีรูปร่ำงและปริมำตรไม่แน่นอนโดยขึ้นอยู่กับภำชนะที่บรรจุ (แนวตอบ :จาก
ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส กล่าวว่า โมเลกุลของแก๊สมีขนาดเล็กมากและไม่มีแรงยึดเหนี่ยวระหว่างกันและกัน ดังนั้น
โมเลกลุ ของแก๊สจะแพรก่ ระจายเต็มพืน้ ท่ีภาชนะทบี่ รรจุ)
3) ควำมหนำแน่นของแก๊สจะมีค่ำเปน็ อยำ่ งไร (แนวตอบ : จากทฤษฎีจลน์ของแก๊ส กลา่ วว่า โมเลกุล
ของแก๊สอยู่ห่างกันมาก แรงดึงดูดและแรงผลักระหว่างโมเลกุลจึงน้อยมาก ดังน้ัน สารในสถานะแก๊สจึงมีความ
หนาแน่นต่า)
4) เพรำะเหตุใดแก๊สท่มี ีมวลโมเลกลุ แตกต่ำงกันจึงมอี ัตรำเร็วในกำรแพร่แตกต่ำงกนั (แนวตอบ : จาก
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดบั ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 5 2
ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส กล่าวว่า ท่ีอุณหภูมเิ ดียวกัน แกส๊ ทุกชนิดจะมพี ลังงานจลนเ์ ฉลี่ยเท่ากนั แต่แกส๊ แต่ละชนดิ จะมี
มวลโมเลกุลไม่เท่ากนั ดังน้ัน แก๊สแต่ละชนิดจะมีความเร็วเฉล่ียไม่เท่ากนั แก๊สท่ีมีมวลโมเลกุลน้อย จะมีความเร็ว
เฉลยี่ มาก จึงแพรไ่ ดเ้ ร็วกว่าแก๊สทม่ี ีมวลโมเลกุลมาก)
ขนั้ ที่ 4 ขยายความเขา้ ใจ (Elaborate)
4. ครูเปิดโอกำสให้นักเรยี นซักถำมขอ้ สงสัยในเนอื้ หำเร่อื ง สมบัติของแกส๊ วำ่ มีส่วนไหนท่ยี งั ไม่เข้ำใจ
และให้ควำมรู้เพมิ่ เตมิ ในส่วนนนั้ เพือ่ จะใชเ้ ปน็ ควำมร้เู บ้ืองตน้ สำหรับกำรเรียนในเน้อื หำต่อ ๆ ไป
6. นกั เรียนทำใบงานที่ 1 เรอื่ ง สมบัตขิ องแก๊ส
7. นักเรยี นทำแบบฝกึ หัด ในหนังสือแบบฝกึ หัดรายวชิ าเพ่มิ เตมิ วทิ ยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
8. นักเรยี นทำ Topic Question จำกหนังสือเรียนรำยวิชำเพมิ่ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
ขน้ั ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครปู ระเมนิ ผลนักเรยี น โดยกำรสังเกตพฤติกรรมกำรตอบคำถำม พฤตกิ รรมกำรทำงำนรำยบุคคล
พฤตกิ รรมกำรทำงำนกลุ่ม และจำกกำรนำเสนอผลกำรทำกิจกรรมหนำ้ ชั้นเรยี น
2. ครตู รวจสอบผลกำรทำแบบทดสอบก่อนเรียน
3. ครตู รวจสอบผลจำกกำรทำใบงำนที่ 1 เร่อื ง สมบตั ขิ องแก๊ส
4. ครูตรวจสอบผลจำกกำรทำแบบฝกึ หัด
5. นักเรยี นและครูรว่ มกันสรุปเก่ียวกบั สมบตั ขิ องแก๊ส ดังนี้
• แก๊สประกอบดว้ ยอนุภำคท่ีมีมวลน้อย และมีขนำดเลก็ มำกจนถอื ได้ว่ำอนภุ ำคของแก๊สไม่มปี ริมำตร
• โมเลกุลของแกส๊ อยู่ห่ำงกันมำก ส่งผลใหแ้ รงดึงดูดและแรงผลักระหวำ่ งโมเลกุลน้อยมำก
• โมเลกุลของแกส๊ เคล่อื นทอี่ ย่ำงอิสระดว้ ยอัตรำเร็วคงท่ีตลอดเวลำ ในแนวเสน้ ตรง
• ท่อี ณุ หภูมเิ ดียวกัน แก๊สทุกชนิดจะมีพลังงำนจลน์เฉลี่ยเทำ่ กนั และแปรผันตรงกบั อุณหภูมิเคลวนิ
• แก๊สอดุ มคติ (ideal gas) คอื แก๊สทไ่ี มว่ ่ำจะอยู่ในสภำวะใดกต็ ำมจะมีพฤตกิ รรมและสมบัติเป็นไป
ตำมกฎทฤษฎีจลน์ของแก๊ส
• แก๊สจรงิ (real gas) คือ แก๊สทม่ี พี ฤตกิ รรมไมเ่ ปน็ ไปตำมกฎและทฤษฎีจลนข์ องแกส๊ ในสภำวะปกติ
• แกส๊ ทม่ี ีมวลโมเลกุลมำกจะมคี วำมเรว็ เฉล่ยี ต่ำจงึ แพรไ่ ด้ช้ำ ส่วนแกส๊ ทม่ี มี วลโมเลกุลน้อยจะมี
ควำมเรว็ เฉลีย่ สูงจึงแพรไ่ ด้เร็ว
• แกส๊ จริงจะมีสมบัติใกล้เคียงกบั แกส๊ อดุ มคติเมอื่ อุณหภมู ิสงู และควำมดันตำ่
7. การวดั และประเมนิ ผล
รายการวดั วิธกี าร เคร่อื งมอื เกณฑ์การประเมนิ
7.1 การประเมนิ กอ่ น
เรียน
- แบบทดสอบก่อน - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบกอ่ นเรียน - ประเมินตำมสภำพจริง
เรียน หน่วยกำร ก่อนเรียน หนว่ ยกำร หน่วยกำรเรียนรู้ท่ี 1
เรียนรูท้ ่ี 1 แก๊ส เรียนรู้ท่ี 1 แก๊ส แก๊ส
7.2 ประเมนิ ระหว่าง
การจดั กิจกรรม
การเรยี นรู้
1) สมบตั ขิ องแกส๊ - ตรวจใบงำนที่ 1 - ใบงำนท่ี 1 - รอ้ ยละ 60 ผ่ำนเกณฑ์
- ตรวจแบบฝกึ หดั - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผำ่ นเกณฑ์
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 5 3
รายการวดั วิธกี าร เครอ่ื งมอื เกณฑก์ ารประเมนิ
2) กำรนำเสนองำน - ประเมนิ กำรนำเสนอ - แบบประเมนิ กำรเสนอ - ระดบั คณุ ภำพ 2
ผลงำน ผลงำน ผำ่ นเกณฑ์
3) พฤตกิ รรม
กำรทำงำน - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คุณภำพ 2
รำยบุคคล กำรทำงำนรำยบคุ คล กำรทำงำนรำยบคุ คล ผำ่ นเกณฑ์
4) พฤตกิ รรมกำร - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดบั คณุ ภำพ 2
ทำงำนกลุ่ม ผ่ำนเกณฑ์
กำรทำงำนกลมุ่ กำรทำงำนกล่มุ
5) คุณลกั ษณะ - ระดบั คุณภำพ 2
อันพึงประสงค์ - สังเกตควำมมวี นิ ัย - แบบประเมิน ผ่ำนเกณฑ์
รบั ผดิ ชอบ ใฝเ่ รยี นรู้ คุณลักษณะ
และมุง่ มนั่ ในกำรทำงำน อนั พึงประสงค์
8. ส่ือ/แหลง่ การเรียนรู้
8.1 ส่อื การเรียนรู้
1) หนังสือเรยี นรำยวชิ ำเพม่ิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หนว่ ยกำรเรียนร้ทู ่ี 1 แกส๊
2) หนังสือแบบฝกึ หัดรำยวิชำเพ่ิมเตมิ วิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หน่วยกำรเรยี นรูท้ ี่ 1 แกส๊
3) ใบงำนท่ี 1 เรือ่ ง สมบัติของแกส๊
8.2 แหล่งการเรยี นรู้
9. บนั ทึกผลหลงั การสอน
9.1 สรปุ ผลการเรยี นการสอน
นักเรียนจำนวน..............คน
ผ่ำนจุดประสงคก์ ำรเรยี นรู้.................คน คิดเปน็ ร้อยละ...........................
ไม่ผ่ำนจดุ ประสงค์.............................คน คดิ เปน็ ร้อยละ...........................
ได้แก่
1............................................................................................
2............................................................................................
3............................................................................................
9.2 ปญั หา/อุปสรรค
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
9.3 แนวทางการแก้ไข/แนวทางการพฒั นา
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
ลงชือ่ .............................................
( นำงสำวพิมทิพย์ สำยแสน)
ตำแหนง่ ครู วิทยฐำนะ ครชู ำนำญกำร
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดับชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 5 4
ข้อเสนอแนะของหวั หน้ากลุ่มสาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื ............................................................
( นำงดำรณี พงษ์สบำย)
หวั หน้ำกล่มุ สำระกำรเรียนรวู้ ทิ ยำศำสตร์
ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุม่ บริหารวชิ าการ
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่ือ............................................................
(นำงพรพิรณุ แจง้ ใจ)
หวั หน้ำกลุม่ บริหำรวชิ ำกำร
ข้อเสนอแนะของผู้อานวยการโรงเรยี น
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื .............................................................
(นำงลดั ดำ ผำพนั ธ์)
ผอู้ ำนวยกำรโรงเรียนโคกโพธไ์ิ ชยศึกษำ
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 5 5
ใบงานที่ 1
เรอ่ื ง สมบตั ขิ องแก๊ส
คาชแี้ จง : ใหน้ กั เรยี นเติมคาตอบลงในช่องวา่ งใหถ้ กู ต้อง
1. แก๊สประกอบด้วยอนภุ ำคที่มมี วล ………… และมีขนำด ………… จนถอื ไดว้ ำ่ อนภุ ำคของแก๊สไม่มี ………….........
2. โมเลกุลของแกส๊ อยู่ …………………… ทำให้แรงดงึ ดูดและแรงผลักระหว่ำงโมเลกลุ ของแก๊ส …………………….......
จนถอื วำ่ ไมม่ แี รงมำกระทำกนั
3. โมเลกุลของแก๊สเคลื่อนท่ีอย่ำง ………… ในแนว ………… ด้วยอัตรำเร็ว ………… และไม่เป็นระเบียบ จนกระทงั่
ชนกบั โมเลกลุ อน่ื จึงเปลี่ยนทศิ ทำง และ …………
4. โมเลกลุ ของแก๊สที่ชนกนั เอง จะเกดิ กำรถำ่ ยโอน ………………… ให้แก่กนั แต่พลงั งำนรวมของระบบมีค่ำ …………
เรียกว่ำ กำรชนแบบ ………………
5. ท่ีอุณหภูมิเดียวกัน โมเลกุลของแก๊สแต่ละโมเลกุลจะเคล่ือนที่ด้วยอัตรำเร็ว ……………… แต่จะมีพลังงำนจลน์
เฉลย่ี ………………
6. รูปร่ำงและปริมำตรของแก๊ส ……………… ข้ึนอยู่กับ ……………………………… และแก๊สจะมีควำมหนำแน่น
……………… ของแข็งและของเหลว
7. แก๊สท่มี ีมวลโมเลกุลมำก จะมีควำมเร็วเฉล่ีย ……… จึงแพร่ได้ ……… ส่วนแก๊สทม่ี ีมวลโมเลกลุ นอ้ ย จะมีควำมเรว็
เฉล่ยี ……… จึงแพร่ได้ ………
8. แกส๊ ทีม่ ีสมบัติเป็นไปตำมทฤษฎีจลน์ของแก๊สทุกประกำร เรียกว่ำ ……………………… หรอื ………………………ส่วน
แกส๊ ทไ่ี ม่เปน็ ไปตำมทฤษฎีจลน์ เรยี กวำ่ ………………………
9. แกส๊ จรงิ จะมสี มบัติใกล้เคยี งกบั แกส๊ สมบูรณ์ เมือ่ อุณหภูมิ ……… และควำมดนั ………
10.ระบุลักษณะของแกส๊ จริงและแก๊สสมบรู ณล์ งในตำรำงให้ถูกตอ้ ง
ลกั ษณะ แก๊สจรงิ แกส๊ สมบูรณ์
ขนำดของโมเลกลุ ขนำดเล็ก เมื่อเทยี บกบั ระยะห่ำง ………………………………………
………………………………………
ปริมำตร ระหวำ่ งโมเลกุล ………………………………………
แรงระหว่ำงโมเลกลุ ปริมำตรภำชนะ – ปริมำตรแกส๊
……………………………………… ไมม่ แี รงกระทำต่อกัน
ลกั ษณะกำรชน ……………………………………… กำรชนแบบยืดหย่นุ
กำรควบแน่น ………………………………………
ไมเ่ กิด
แผนการจดั การเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 5 6
เฉลยใบงานท่ี 1
เรอื่ ง สมบัตขิ องแกส๊
คาชี้แจง : ให้นักเรยี นเติมคาตอบลงในชอ่ งวา่ งใหถ้ ูกตอ้ ง
1. แกส๊ ประกอบดว้ ยอนุภำคท่ีมีมวล นอ้ ย และมีขนำด เลก็ มำก จนถือได้วำ่ อนุภำคของแก๊สไม่มี ปรมิ ำตร
2. โมเลกุลของแก๊สอยู่ ห่ำงกันมำก ทำให้แรงดึงดูดและแรงผลักระหว่ำงโมเลกลุ ของแก๊ส น้อยมำก จนถือว่ำไม่มี
แรงมำกระทำกนั
3. โมเลกุลของแก๊สเคล่ือนที่อย่ำง รวดเร็ว ในแนว เส้นตรง ด้วยอัตรำเร็ว คงที่ และไม่เป็นระเบียบ จนกระทง่ั ชน
กบั โมเลกลุ อ่นื จงึ เปลี่ยนทิศทำง และ อตั รำเร็ว
4. โมเลกุลของแก๊สท่ีชนกันเอง จะเกิดกำรถ่ำยโอน พลังงำนควำมร้อน ให้แก่กัน แต่พลังงำนรวมของระบบมีคำ่
คงที่ เรยี กว่ำ กำรชนแบบ ยืดหยนุ่
5. ท่ีอุณหภูมเิ ดยี วกัน โมเลกลุ ของแกส๊ แตล่ ะโมเลกลุ จะเคลอื่ นทดี่ ว้ ยอัตรำเร็ว ไม่เท่ำกัน แตจ่ ะมีพลังงำนจลน์เฉล่ีย
เทำ่ กนั
6. รปู ร่ำงและปริมำตรของแกส๊ ไมแ่ น่นอน ข้ึนอยู่กับ ภำชนะทีบ่ รรจุ และแกส๊ จะมีควำมหนำแน่น ตำ่ กว่ำ ของแข็ง
และของเหลว
7. แกส๊ ท่ีมีมวลโมเลกุลมำก จะมคี วำมเรว็ เฉลี่ย ตำ่ จงึ แพร่ได้ ชำ้ สว่ นแก๊สทม่ี มี วลโมเลกลุ นอ้ ย จะมีควำมเร็วเฉลี่ย
สูง จงึ แพร่ได้ เรว็
8. แกส๊ ทมี่ ีสมบตั ิเปน็ ไปตำมทฤษฎีจลนข์ องแกส๊ ทุกประกำร เรียกว่ำ แกส๊ สมบูรณ์ หรือ แก๊สในอุดมคติ สว่ นแก๊สที่
ไมเ่ ปน็ ไปตำมทฤษฎจี ลน์ เรียกว่ำ แกส๊ จริง
9. แก๊สจรงิ จะมสี มบัติใกลเ้ คยี งกับแกส๊ สมบรู ณ์ เม่ืออณุ หภมู ิ สงู และควำมดนั ตำ่
10.ระบุลักษณะของแก๊สจริงและแกส๊ สมบรู ณล์ งในตำรำงใหถ้ กู ต้อง
ลักษณะ แก๊สจรงิ แกส๊ สมบูรณ์
ขนำดเล็กมำก
ขนำดของโมเลกลุ ขนำดเล็ก เมื่อเทยี บกับระยะหำ่ ง จนถือว่ำไม่มปี รมิ ำตร
เทำ่ กับภำชนะท่บี รรจุ
ระหวำ่ งโมเลกลุ ไมม่ แี รงกระทำตอ่ กัน
กำรชนแบบยดื หยุน่
ปรมิ ำตร ปริมำตรภำชนะ – ปรมิ ำตรแก๊ส
ไม่เกิด
แรงระหว่ำงโมเลกลุ แรงแวนเดอรว์ ำลส์
ลกั ษณะกำรชน กำรชนแบบไม่ยดื หยนุ่
กำรควบแน่น เกิดได้ เม่ือลดอุณหภมู ิ
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดับชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 5 7
แผนการจัดการเรียนร้ทู ี่ 2 โรงเรยี นโคกโพธิไ์ ชยศกึ ษา
กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรยี นที่ 1 ปกี ารศกึ ษา 2563
จานวน 18 ชวั่ โมง
รหัสวชิ า ว32222 รายวิชา เคมี ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 5 จานวน 2 ช่ัวโมง
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 1 เรือ่ ง แก๊สและสมบตั ิของแกส๊
แผนการสอนเรอ่ื ง ความสมั พันธข์ องปรมิ าตร ความดัน และอณุ หภมู ิ
ครูผสู้ อน นางสาวพมิ ทิพย์ สายแสน
1. ผลการเรียนรู้
อธิบำยควำมสัมพันธ์และคำนวณปรมิ ำตร ควำมดัน หรืออุณหภมู ิของแกส๊ ท่ภี ำวะตำ่ ง ๆ ตำมกฎของ
บอยล์ กฎของชำรล์ กฎของเกย์-ลูสแซก
2. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1. อธิบำยควำมสัมพันธข์ องปริมำตร ควำมดัน และอณุ หภูมิของแก๊ส โดยใช้ทฤษฎีจลนข์ องแก๊สได้ (K)
2. ทำกำรทดลองเพื่อศกึ ษำผลของอณุ หภูมิและควำมดันทม่ี ีต่อปริมำตรของแก๊สได้ (P)
3. ใช้เครื่องมอื และอุปกรณ์ทำงวิทยำศำสตร์ได้อย่ำงถูกตอ้ ง (P)
4. ปฏบิ ัติตำมข้ันตอนกำรทดลองไดอ้ ย่ำงถกู ตอ้ ง (P)
5. ตง้ั ใจเรยี นรู้และแสวงหำควำมรู้ รับผดิ ชอบต่อหนำ้ ท่ีทไี่ ดร้ บั มอบหมำย (A)
3. สาระการเรยี นรู้
พฤติกรรมของแก๊ส และควำมสมั พันธ์ระหว่ำงปริมำตร ควำมดัน และอุณหภูมิของแก๊ส อธิบำยไดด้ ้วยกฎ
ของบอยล์ กฎของชำร์ล กฎของเกย์-ลูสแซก และกฎรวมแก๊ส ซง่ึ สำมำรถนำมำใช้ในกำรคำนวณปรมิ ำตร ควำม
ดัน หรืออุณหภูมขิ องแกส๊ ท่ีภำวะตำ่ ง ๆ ได้
4. สาระสาคัญ/ความคดิ รวบยอด
ควำมดันและอุณหภูมิมีผลต่อปริมำตรของแก๊ส โดยเม่ืออุณหภูมิและมวลของแก๊สคงที่ ปริมำตรของแก๊ส
จะแปรผกผันกบั ควำมดัน และเม่ือควำมดนั และมวลของแก๊สคงที่ ปริมำตรของแก๊สจะแปรผันตรงกบั อุณหภมู ิ
5. สมรรถนะสาคญั ของผเู้ รยี นและคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์
สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์
1. ควำมสำมำรถในกำรส่ือสำร 1. มวี นิ ัย
2. ควำมสำมำรถในกำรคิด รบั ผดิ ชอบ
1) ทกั ษะกำรสังเกต 2. ใฝ่เรียนรู้
2) ทักษะกำรสำรวจค้นหำ 3. ม่งุ มั่นในกำรทำงำน
3) ทักษะกำรวิเครำะห์
4) ทกั ษะกำรทดลอง
5) ทักษะกำรตีควำมหมำยและลงขอ้ สรุป
6) ทกั ษะกำรลงควำมเห็นจำกขอ้ มู
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5 8
6. กจิ กรรมการเรยี นรู้
ข้ันที่ 1 กระต้นุ ความสนใจ (Engage)
1. ครูถำมคำถำม Prior Knowledge จำกหนังสือเรยี นรายวชิ าเพม่ิ เตมิ วิทยาศาสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
วำ่ “ปรมิ าตร ความดัน และอณุ หภมู หิ มายถงึ อะไร” ให้นักเรยี นร่วมกนั ตอบคำถำม จำกน้นั ครแู ละนกั เรียนรว่ มกนั
อภิปรำย (แนวตอบ : ปรมิ าตร หมายถงึ ปรมิ าณของรปู ทรงสามมติ ิซง่ึ บรรจอุ ยู่ในภาชนะ ไม่วา่ จะอยใู่ นสถานะใดก็
ตาม
ความดัน หมายถึง แรงที่กระท่าตอ่ พน้ื ที่หนงึ่ หนว่ ยท่ตี ั้งฉากกบั แรงน้นั
อุณหภูมิ หมายถึง ปรมิ าณที่ใชบ้ อกระดับความรอ้ น)
2. ครถู ำมคำถำมวำ่ “นกั เรียนคดิ วา่ ปรมิ าตร ความดัน และอณุ หภมู ิของแก๊สมีความสมั พันธก์ นั หรอื ไม่
อยา่ งไร” แล้วใหน้ กั เรยี นร่วมกนั ตอบคำถำม โดยครูยงั ไมต่ ้องเฉลยคำตอบ
3. ครเู ปิดสอ่ื กำรสอนเกย่ี วกับควำมสมั พนั ธร์ ะหว่ำงปริมำตร ควำมดนั และอุณหภมู ิของแกส๊ จำก
แหลง่ ข้อมูลสำรสนเทศให้นกั เรยี นดู ดังน้ี
• วดี ทิ ัศนเ์ ก่ยี วกับความดันและปรมิ าตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=eR49g3ubTBg
• วีดทิ ัศนเ์ ก่ียวกบั อุณหภูมิและปริมาตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=NplVuTrr59U
• วีดทิ ัศนเ์ กย่ี วกับความดันและอุณหภมู ิ
จำก https://www.youtube.com/watch?v=N6DZRiSIK3s
4. เมื่อนักเรยี นดูวดี ิทศั นจ์ บครูสนทนำซกั ถำมนักเรียนเก่ยี วกับวีดิทศั นท์ ่ีได้ดู ดงั นี้
• เมอ่ื นำลูกโป่งใสล่ งไปในกระบอกฉดี ยำ แล้วปรบั กำ้ นกระบอกฉีดยำ ลูกโปง่ มกี ำรเปลี่ยนแปลง
อย่ำงไร
(แนวตอบ : เมอื่ ดงึ ก้านกระบอกฉีดยาขน้ึ ลกู โปง่ มีขนาดเลก็ ลง และเมอื่ กดก้านกระบอกฉีดยาลง
ลกู โปง่ มีขนาดใหญข่ นึ้ )
• ควำมดันท่ีเปล่ยี นไปมผี ลตอ่ ปรมิ ำตรเมอ่ื อุณหภูมคิ งท่ีหรอื ไม่ อยำ่ งไร
(แนวตอบ : ความดันมผี ลตอ่ ปรมิ าตรของแกส๊ เม่ืออุณหภมู ิคงท่ี เพราะเม่อื เพมิ่ ความดันใหก้ บั อากาศ
ในกระบอกฉีดยาปริมาตรของอากาศลดลงทา่ ใหล้ ูกโป่งขนาดเลก็ ลง เม่อื ลดความดันลงปรมิ าตรของอากาศเพิ่มข้ึน
ท่าให้ลูกโป่งขนาดใหญ่ข้ึน )
• เมอ่ื นำลกู โปง่ ใสล่ งไปในบีกเกอร์ท่ีมนี ้ำร้อน ลกู โป่งมกี ำรเปล่ียนแปลงอยำ่ งไร (แนวตอบ : ลูกโป่งมี
ขนาดใหญข่ น้ึ )
• เมอ่ื น้ำลูกโปง่ ใส่ไปในตู้แชแ่ ขง็ ทม่ี ีอุณหภูมิต่ำ ลกู โปง่ มีกำรเปล่ยี นแปลงอยำ่ งไร (แนวตอบ : ลูกโป่งมี
ขนาดเล็กลง)
• อณุ หภูมิที่เปลี่ยนไปมีผลต่อปรมิ ำตรเมื่อควำมดันคงทห่ี รือไม่ อยำ่ งไร (แนวตอบ : อุณหภมู ิมีผลต่อ
ปริมาตรของแกส๊ เมือ่ ความดนั คงที่ เพราะเมือ่ อณุ หภมู สิ งู ขึน้ ปรมิ าตรของอากาศจะเพิ่มขน้ึ และเมื่ออุณหภมู ิต่าลง
ปรมิ าตรของอากาศจะลดลง)
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 5 9
• อุณหภูมิทเี่ ปล่ยี นไปมีผลต่อควำมดนั เม่ือปรมิ ำตรคงท่ีหรือไม่ อยำ่ งไร (แนวตอบ : อณุ หภูมมิ ีผลต่อ
ความดันของแก๊สเมื่อปรมิ าตรคงที่ เพราะเม่อื อุณหภมู ิสงู ขึ้นความดนั จะเพ่มิ ข้นึ และเมือ่ อุณหภูมิต่าลงความดันจะ
ลดลง)
จำกน้นั ครูใหน้ ักเรียนรว่ มกันแสดงควำมคิดเหน็
ขนั้ ท่ี 2 สารวจค้นหา (Explore)
1. ครูใหน้ ักเรยี นศึกษำคน้ ควำ้ ข้อมูลเกยี่ วกับเร่ือง ควำมสมั พันธข์ องปรมิ ำตร ควำมดนั และอณุ หภมู ิของ
แกส๊ จำกหนังสือเรยี นรำยวิชำเพม่ิ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 หรอื จำก PowerPoint เรื่อง ความสมั พนั ธ์
ของปริมาตร ความดนั อุณหภูมิของแกส๊
2. ครูสุ่มตัวแทนนักเรยี น 2 คน ออกมำอธบิ ำยสำระสำคญั ของเรอื่ งที่ได้ศึกษำไปใหเ้ พอื่ นฟงั หนำ้ ชนั้ เรียน
จนเกิดควำมเข้ำใจตรงกัน (หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมินนักเรียน โดยใชแ้ บบสงั เกตพฤติกรรมการนา่ เสนอหนา้ ชน้ั )
ข้ันท่ี 2 สารวจค้นหา (Explore)
3. ครใู ห้นกั เรยี นแบ่งกลุม่ กลมุ่ ละ 5 คน แล้วทำกำรทดลอง เรื่อง ผลของควำมดนั และอณุ หภมู ติ อ่
ปริมำตรของแก๊ส จำกหนงั สือเรียนรำยวชิ ำเพิ่มเติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
4. ครูใช้รูปแบบกำรเรียนรู้แบบร่วมมอื เทคนิค LT มำจัดกระบวนกำรเรยี นรู้ โดยกำหนดให้สมำชกิ แต่ละ
คนภำยในกลุ่มมีบทบำทหน้ำทขี่ องตนเอง ดงั นี้
• สมำชิกคนท่ี 1 : ทำหนำ้ ทีเ่ ตรียมวัสดุ-อุปกรณท์ ่ีใช้ในการทดลอง เรือ่ งผลของความดนั และ
อณุ หภมู ติ ่อปริมาตรของแก๊ส
• สมำชกิ คนที่ 2 : ทำหน้ำที่อ่ำนวิธกี ำรทดลอง ทำควำมเขำ้ ใจ และอธบิ ำยให้สมำชกิ ในกลุม่ ฟัง
• สมำชกิ คนที่ 3 : ทำหนำ้ ที่บันทึกผลกำรทดลอง
• สมำชิกคนที่ 4 และ 5 : ทำหน้ำทีน่ ำเสนอผลกำรทดลอง
5. สมำชกิ ทุกคนในกลุ่มช่วยกันลงมอื ทำกำรทดลอง
(หมายเหตุ : ครูเรม่ิ ประเมินนกั เรียน โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการท่างานกลมุ่ )
ขั้นท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explain)
6. นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ ส่งตวั แทน (สมำชกิ คนที่ 4 และ 5 ของกลุ่ม) มำนำเสนอผลกำรทดลอง
(หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมินนกั เรียน โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการนา่ เสนอหนา้ ช้ัน)
7. ครูและนกั เรยี นร่วมกนั อภปิ รำยและหำข้อสรุปจำกกำรปฏิบตั ิกจิ กรรม โดยใช้แนวคำถำม ดังน้ี
1) เมื่อปริมำตรของแกส๊ ในกระบอกฉดี ยำลดลง เพรำะเหตุใดควำมดันของแก๊สจึงเพิม่ ข้ึน (แนวตอบ :
เนอ่ื งจากเมือ่ ปริมาตรของแกส๊ ลดลง โมเลกุลของแก๊สจะอยู่ใกล้กนั มากขึ้น สง่ ผลใหโ้ มเลกุลของแกส๊ ชนกนั เอง
และชนผนงั ภาชนะมากขน้ึ ความดันของแก๊สจึงเพม่ิ ขนึ้ )
2) ถ้ำนำกระบอกฉีดยำไปจุ่มในนำ้ เดือด ปริมำตรของนำ้ ในกระบอกฉีดยำจะมำกหรือน้อยกว่ำเม่อื นำ
กระบอกฉดี ยำไปจ่มุ ในน้ำอุณหภูมิ 80 องศำเซลเซยี ส เพรำะเหตใุ ด (แนวตอบ : ปริมาตรของน่้าในกระบอกฉีดยา
จะนอ้ ยกวา่ เนอ่ื งจากเมอื่ นา่ กระบอกฉีดยาไปจุ่มในน้่าท่ีมีอุณหภูมิสูงกว่า จะท่าใหโ้ มเลกุลของแก๊สในกระบอกฉีด
ยามคี วามดนั สงู กวา่ จึงดันน้่าออกจากกระบอกฉดี ยามากกวา่ ปรมิ าตรของน้่าจึงนอ้ ยกวา่ )
3) จำกกำรทดลองน้ีมีปัจจัยใดบ้ำงท่ีมีผลต่อกำรเปลี่ยนแปลงปริมำตรของแก๊ส (แนวตอบ : ความดัน
และอุณหภมู ิมีผลต่อการเปลีย่ นแปลงปริมาตรของแกส๊
การทดลองตอนท่ี 1 อากาศมอี ณุ หภมู ิคงทเ่ี ทา่ กับอุณหภมู หิ ้อง เม่อื เพ่ิมความดันใหก้ ับอากาศใน
กระบอกฉีดยาปริมาตรของอากาศลดลง เมื่อลดความดันลงปริมาตรของอากาศเพ่ิมขึ้น แสดงว่าความดันมีผลตอ่
ปริมาตรของแกส๊ เมื่ออุณหภมู คิ งที่
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดับชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 10
การทดลองตอนท่ี 2 จากผลการทดลองพบว่าเม่ืออุณหภูมิสูงขึ้น ปริมาตรของอากาศจะเพ่ิมข้ึนและเม่ือ
อุณหภูมติ า่ ลงปริมาตรของอากาศจะลดลง ซึง่ สังเกตไดจ้ ากการเปล่ยี นแปลงระดบั ของน่้าในกระบอกฉีดยาแสดงว่า
อุณหภูมมิ ผี ลต่อปริมาตรของแกส๊ เมอื่ ความดนั คงท่ี)
(หมายเหตุ : ครูเร่มิ ประเมินนกั เรียน โดยใช้แบบสงั เกตพฤติกรรมการท่างานรายบคุ คล)
ขัน้ ท่ี 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate)
8. ครูเปดิ โอกำสใหน้ ักเรียนซักถำมขอ้ สงสยั ในเน้อื หำ เรอื่ ง ควำมสัมพนั ธข์ องปรมิ ำตร ควำมดันและ
อุณหภมู ขิ องแก๊ส วำ่ มสี ว่ นไหนทยี่ ังไม่เข้ำใจและให้ควำมรู้เพ่ิมเติมในส่วนน้ัน เพอ่ื จะใชเ้ ปน็ ควำมรู้เบ้ืองตน้ สำหรับ
กำรเรยี นในเน้อื หำตอ่ ๆ ไป
9. นักเรียนตอบคำถำมทำ้ ยกำรทดลอง จำกหนงั สือเรยี นรำยวิชำเพ่มิ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
(หมายเหตุ : ครูเรม่ิ ประเมนิ นักเรียน โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการทา่ งานรายบคุ คล)
ข้นั ท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครปู ระเมนิ ผลนักเรยี น โดยกำรสงั เกตพฤตกิ รรมกำรตอบคำถำม พฤติกรรมกำรทำงำนรำยบุคคล
พฤติกรรมกำรทำงำนกล่มุ และจำกกำรนำเสนอผลกำรทำกิจกรรมหนำ้ ชัน้ เรียน
2. ครวู ัดและประเมินผลจำกกำรนำเสนอผลกำรทดลอง เรือ่ ง ผลของควำมดนั และอณุ หภมู ติ อ่ ปรมิ ำตร
ของแก๊ส
3. นักเรียนและครูรว่ มกันสรปุ เกย่ี วกับควำมสมั พนั ธ์ของปริมำตร ควำมดนั และอณุ หภมู ขิ องแก๊ส ดังนี้
• เม่อื อุณหภมู แิ ละมวลของแก๊สคงท่ี ปรมิ ำตรของแก๊สจะแปรผกผนั กับควำมดัน
• เมอ่ื ควำมดนั และมวลของแก๊สคงที่ ปรมิ ำตรของแก๊สจะแปรผนั ตรงกบั อณุ หภูมิ
• เม่ือปรมิ ำตรและมวลของแกส๊ คงที่ ควำมดนั ของแกส๊ แปรผนั ตรงกับอุณหภมู ิ
7. การวัดและประเมนิ ผล
รายการวดั วิธีการ เครอื่ งมือ เกณฑ์การประเมิน
7.1 ประเมนิ ระหวา่ ง
การจัดกิจกรรม
การเรียนรู้
1) กำรทดลองเรอื่ ง - ประเมนิ กำรปฎิบตั ิ - แบบประเมนิ กำรปฎิบัติ - ระดบั คุณภำพ 2
ผลของควำมดนั กำร กำร ผำ่ นเกณฑ์
และอณุ หภูมติ ่อ
ปริมำตรของแกส๊
2) กำรนำเสนองำน - ประเมินกำรนำเสนอ - แบบประเมนิ กำรเสนอ - ระดับคณุ ภำพ 2
ผลงำน ผลงำน ผ่ำนเกณฑ์
3) พฤตกิ รรม - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดับคณุ ภำพ 2
กำรทำงำน กำรทำงำนรำยบคุ คล กำรทำงำนรำยบุคคล ผำ่ นเกณฑ์
รำยบุคคล
4) พฤติกรรมกำร - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดับคุณภำพ 2
ทำงำนกลมุ่ กำรทำงำนกลุ่ม กำรทำงำนกลุ่ม ผำ่ นเกณฑ์
5) คุณลักษณะ - สงั เกตควำมมวี นิ ัย - แบบประเมนิ - ระดบั คณุ ภำพ 2
อนั พงึ ประสงค์ รับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้ คุณลกั ษณะ ผำ่ นเกณฑ์
และมุง่ มนั่ ในกำรทำงำน อนั พึงประสงค์
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 11
8. ส่อื /แหลง่ การเรยี นรู้
8.1 สือ่ การเรียนรู้
1) หนังสือเรียนรำยวิชำเพ่มิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หน่วยกำรเรียนรู้ท่ี 1 แกส๊
2) PowerPoint เรื่อง ควำมสัมพันธข์ องปริมำตร ควำมดนั และอุณหภมู ิของแก๊ส
3) วีดทิ ัศน์เก่ียวกับควำมดันและปริมำตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=eR49g3ubTBg
4) วดี ิทัศนเ์ กยี่ วกบั อุณหภมู ิและปริมำตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=NplVuTrr59U
5) วีดิทศั น์เกย่ี วกับควำมดนั และอุณหภมู ิ
จำก https://www.youtube.com/watch?v=N6DZRiSIK3s
6) วสั ดุ-อปุ กรณ์ทีใ่ ชใ้ นกำรทดลอง เรอ่ื งผลของควำมดันและอณุ หภูมติ ่อปริมำตรของแก๊ส
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) หอ้ งเรียน
2) แหลง่ ขอ้ มูลสำรสนเทศ
9. บนั ทึกผลหลังการสอน
9.1 สรุปผลการเรยี นการสอน
นกั เรยี นจำนวน..............คน
ผ่ำนจุดประสงคก์ ำรเรยี นร้.ู ................คน คดิ เปน็ ร้อยละ...........................
ไมผ่ ำ่ นจุดประสงค์.............................คน คดิ เป็นร้อยละ...........................
ได้แก่
1............................................................................................
2............................................................................................
3............................................................................................
9.2 ปัญหา/อุปสรรค
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
9.3 แนวทางการแก้ไข/แนวทางการพัฒนา
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
ลงช่ือ.............................................
( นำงสำวพิมทพิ ย์ สำยแสน)
ตำแหนง่ ครู วทิ ยฐำนะ ครูชำนำญกำร
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดบั ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 12
ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้ากลุม่ สาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่อื ............................................................
( นำงดำรณี พงษส์ บำย)
หวั หนำ้ กลุ่มสำระกำรเรียนรูว้ ทิ ยำศำสตร์
ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลมุ่ บรหิ ารวิชาการ
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชื่อ............................................................
(นำงพรพิรณุ แจ้งใจ)
หัวหนำ้ กลมุ่ บรหิ ำรวิชำกำร
ข้อเสนอแนะของผู้อานวยการโรงเรยี น
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่ือ.............................................................
(นำงลดั ดำ ผำพันธ์)
ผู้อำนวยกำรโรงเรียนโคกโพธไิ์ ชยศึกษำ
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 13
แผนการจัดการเรยี นร้ทู ี่ 3 โรงเรียนโคกโพธิ์ไชยศึกษา
กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปกี ารศึกษา 2563
จานวน 18 ชัว่ โมง
รหัสวชิ า ว32222 รายวิชา เคมี ชัน้ มธั ยมศึกษาปีที่ 5 จานวน 3 ชว่ั โมง
หน่วยการเรยี นรู้ที่ 1 เรอื่ ง แก๊สและสมบัตขิ องแกส๊
แผนการสอนเรอื่ ง กฎของบอยล์ กฎของชาร์ล และกฎของเกย์-ลสู แซก
ครผู ู้สอน นางสาวพิมทิพย์ สายแสน
1. ผลการเรยี นรู้
อธบิ ำยควำมสัมพันธแ์ ละคำนวณปรมิ ำตร ควำมดัน หรอื อณุ หภูมิของแกส๊ ทีภ่ ำวะต่ำง ๆ ตำมกฎของ
บอยล์ กฎของชำรล์ กฎของเกย์-ลูสแซก
2. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1. อธิบำยควำมสมั พนั ธร์ ะหว่ำงปริมำตรกบั ควำมดนั ของแกส๊ เมื่อมวลและอณุ หภมู ิคงท่ีได้ (K)
2. อธบิ ำยควำมสัมพนั ธ์ระหว่ำงปรมิ ำตรกบั อณุ หภมู ขิ องแก๊ส เม่ือมวลและควำมดันคงทไี่ ด้ (K)
3. อธบิ ำยควำมสมั พนั ธร์ ะหว่ำงควำมดนั กบั อุณหภูมขิ องแก๊ส เม่ือมวลและปรมิ ำตรคงที่ได้ (K)
4. คำนวณหำปรมิ ำตร ควำมดนั อณุ หภมู ิ โดยใช้ควำมสัมพนั ธร์ ะหวำ่ งปริมำณเหลำ่ น้ันตำมกฎตำ่ ง ๆ ของแกส๊
ได้ (P)
5. ต้ังใจเรียนร้แู ละแสวงหำควำมรู้ รับผิดชอบต่อหน้ำที่ท่ไี ดร้ บั มอบหมำย (A)
3. สาระการเรียนรู้
พฤตกิ รรมของแกส๊ และควำมสมั พนั ธร์ ะหว่ำงปริมำตร ควำมดนั และอณุ หภมู ขิ องแก๊ส อธิบำยได้ดว้ ยกฎ
ของบอยล์ กฎของชำร์ล กฎของเกย์-ลูสแซก และกฎรวมแกส๊ ซง่ึ สำมำรถนำมำใช้ในกำรคำนวณปริมำตร ควำม
ดัน หรอื อณุ หภูมขิ องแก๊สท่ีภำวะตำ่ งๆได้
4. สาระสาคัญ/ความคดิ รวบยอด
กฎของบอยล์ กฎของชำร์ล กฎของเกย์-ลสู แซก สำมำรถใชอ้ ธบิ ำยพฤตกิ รรมของแก๊ส และใชค้ ำนวณและ
อธิบำยควำมสัมพนั ธ์ระหว่ำงปรมิ ำตร ควำมดนั และอุณหภมู ขิ องแกส๊ ที่ภำวะตำ่ ง ๆ ได้
5. สมรรถนะสาคญั ของผเู้ รยี นและคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์
สมรรถนะสาคัญของผู้เรยี น คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ควำมสำมำรถในกำรส่อื สำร 1. มวี นิ ัย รับผดิ ชอบ
2. ควำมสำมำรถในกำรคดิ 2. ใฝ่เรียนรู้
1) ทกั ษะกำรสังเกต 3. มุ่งม่นั ในกำรทำงำน
2) ทกั ษะกำรสำรวจคน้ หำ
3) ทักษะกำรวเิ ครำะห์
4) ทักษะกำรทำงำนรว่ มกัน
3. ควำมสำมำรถในกำรใชท้ กั ษะชวี ิต
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5 14
6. กจิ กรรมการเรยี นรู้
ขั้นท่ี 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage)
1. ครูและนกั เรียนรว่ มกันอภิปรำยและทบทวนควำมรเู้ กยี่ วกบั ผลของอณุ หภมู ทิ มี่ ีตอ่ ปรมิ ำตรของแกส๊
จำกผลกำรทดลอง เรือ่ ง ผลของควำมดนั และอณุ หภูมติ อ่ ปรมิ ำตรของแกส๊
(แนวตอบ : จากการทดลองท่ี1 ความดนั กบั ปรมิ าตรจะแปรผกผนั กนั โดยเมอ่ื ความดนั เพ่มิ ขึ้น ปรมิ าตร
แก๊สจะลดลง และเมอ่ื ความดนั ลดลง ปริมาตรแก๊สจะเพิ่มขน้ึ
จากการทดลองท่ี 2 อุณหภมู ิกับปรมิ าตรจะแปรผันตรงกันโดยเมอ่ื อุณหภมู ิเพ่ิมข้ึน ปรมิ าตรแก๊สจะ
เพมิ่ ข้นึ และเมื่ออณุ หภูมิลดลง ปรมิ าตรแก๊สจะลดลง)
2. ครเู ปิดสือ่ กำรสอนเกีย่ วกบั ควำมสมั พันธร์ ะหวำ่ งปรมิ ำตร ควำมดนั และอณุ หภูมิของแก๊สจำก
แหลง่ ขอ้ มูลสำรสนเทศใหน้ กั เรยี นดูอกี ครงั้ ดงั นี้
• วีดทิ ัศน์เกย่ี วกบั ความดันและปรมิ าตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=eR49g3ubTBg
• วดี ิทัศนเ์ กี่ยวกบั อุณหภูมิและปรมิ าตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=NplVuTrr59U
• วีดิทศั น์เกย่ี วกบั ความดนั และอุณหภูมิ
จำก https://www.youtube.com/watch?v=N6DZRiSIK3s
3. เมอ่ื นกั เรยี นดวู ดี ิทัศน์จบครูสนทนำถำมทบทวนนักเรียนเกย่ี วกับวดี ิทัศน์ท่ีได้ดูดังนี้
1) ควำมดันและปริมำตรของแกส๊ มคี วำมสัมพนั ธก์ นั อยำ่ งไร
(แนวตอบ : ความดันมีผลตอ่ ปริมาตรของแกส๊ เมื่ออุณหภูมิคงที่ เพราะเมื่อเพ่ิมความดันใหก้ ับ
อากาศในกระบอกฉีดยาปริมาตรของอากาศลดลงท่าให้ลูกโปง่ ขนาดเลก็ ลง เมือ่ ลดความดันลงปริมาตรของอากาศ
เพม่ิ ขนึ้ ทา่ ใหเ้ ราเหน็ ลูกโป่งขนาดใหญข่ น้ึ )
2) อณุ หภูมิและปรมิ ำตรของแก๊สมคี วำมสมั พนั ธก์ นั อยำ่ งไร
(แนวตอบ : อณุ หภูมมิ ผี ลตอ่ ปริมาตรของแก๊สเมือ่ ความดันคงท่ี เพราะเมอ่ื อุณหภูมสิ ูงข้ึนปริมาตร
ของอากาศจะเพ่มิ ขึ้นท่าให้ลูกโป่งขนาดใหญข่ ้ึน และเมื่ออุณหภูมิต่าลงปรมิ าตรของอากาศจะลดลงท่าให้ลูกโปง่ มี
ขนาดเลก็ ลง)
3) อุณหภูมแิ ละควำมดันของแกส๊ มคี วำมสัมพันธ์กันอย่ำงไร
(แนวตอบ : อุณหภูมมิ ีผลต่อความดันของแกส๊ เมอ่ื ปริมาตรคงที่ เพราะเม่ืออุณหภมู ิสงู ขึ้นความดนั
จะเพิ่มขนึ้ และเม่อื อณุ หภมู ิต่าลงความดันจะลดลง)
ข้ันที่ 2 สารวจคน้ หา (Explore)
1. ครูใหน้ กั เรียนแบง่ กลมุ่ กล่มุ ละ 5 คน โดยใหแ้ ต่ละกลุ่มศกึ ษำค้นคว้ำข้อมลู เกย่ี วกับ เร่ือง กฎของ
บอยล์ กฎของชำร์ล และกฎของเกย์-ลูสแซก จำกหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
หรือจำกPowerPoint เรื่อง กฎของบอยล์ กฎของชาร์ล และกฎของเกย์-ลูสแซก จำกน้ันให้นักเรียนร่วมกัน
อภิปรำยควำมร้ทู ่ีไดจ้ ำกกำรศกึ ษำจนมคี วำมเขำ้ ใจทีต่ รงกัน
2. ครูใหน้ ักเรยี นแตล่ ะกลมุ่ ฝกึ กำรคำนวณเกี่ยวกบั กฎของบอยล์ กฎของชำรล์ และกฎของเกย-์ ลูสแซก
จำกตัวอย่ำงท่ี 1.1-1.13 ในหนังสอื เรียนรำยวชิ ำเพิ่มเตมิ วิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 5 15
ขั้นที่ 3 อธบิ ายความรู้ (Explain)
3. ครูส่มุ นักเรยี น 3 กลมุ่ ออกมำแสดงวิธกี ำรคำนวณตวั อย่ำงแต่ละขอ้ หนำ้ ชน้ั เรยี นใหถ้ กู ตอ้ งโดยครูคอย
เสริมควำมร้ใู นส่วนที่นกั เรยี นยังไม่เขำ้ ใจ
(หมายเหตุ : ครูเร่ิมประเมินนักเรยี น โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการน่าเสนอหนา้ ชั้น)
4. ครูตงั้ คำถำมใหน้ กั เรยี นร่วมกันอภปิ รำย เรือ่ ง กฎของบอยล์ กฎของชำร์ล และกฎของเกย์-ลูสแซก เช่น
1) ถ้ำเปล่ียนควำมดันเปน็ หลำย ๆ ค่ำ ปริมำตรของแก๊สจะเปลยี่ นแปลงอยำ่ งไร (แนวตอบ : เมื่อความ
ดันเปล่ียนแปลง ปริมาตรของแก๊สก็จะเปล่ียนแปลงไป โดยถ้าเพ่ิมความดัน ปริมาตรของแก๊สจะลดลง แต่ถ้าลด
ความดัน ปริมาตรของแก๊สจะเพ่ิมข้นึ )
2) จำกกฎของบอยล์ จะสรุปควำมสมั พันธข์ องควำมดนั และปริมำตรของแกส๊ ได้ว่ำอยำ่ งไร
(แนวตอบ : เม่ืออุณหภูมแิ ละมวลของแก๊สคงท่ี ปริมาตรของแกส๊ จะแปรผกผนั กบั ความดนั )
3) ถำ้ เปลี่ยนอุณหภูมเิ ปน็ หลำย ๆ คำ่ ปรมิ ำตรของแก๊สจะเปล่ียนแปลงอย่ำงไร (แนวตอบ : เม่อื
อณุ หภูมิเปลีย่ นแปลง ปริมาตรของแก๊สก็จะเปลีย่ นแปลงไป โดยถ้าอุณหภูมิสงู ข้ึน ปริมาตรของแกส๊ จะเพมิ่ ข้ึน แต่
ถ้าอณุ หภูมติ า่ ลง ปริมาตรของแกส๊ จะลดลง)
4) จำกกฎของชำร์ล จะสรปุ ควำมสัมพนั ธข์ องอุณหภูมิและปริมำตรของแก๊สไดว้ ่ำอย่ำงไร (แนวตอบ :
เมื่อความดนั และมวลของแก๊สคงที่ ปรมิ าตรของแกส๊ จะแปรผันตรงกบั อณุ หภมู ิ)
5) ถ้ำเปล่ียนอุณหภูมิเป็นหลำย ๆ ค่ำ ควำมดันของแก๊สจะเปลี่ยนแปลงอย่ำงไร (แนวตอบ : เม่ือ
อณุ หภมู ิเปล่ยี นแปลง ความดนั ของแกส๊ กจ็ ะเปลี่ยนแปลงไป โดยถ้าอุณหภมู สิ ูงข้ึน ความดันของแกส๊ จะเพ่ิมขน้ึ แต่
ถา้ อณุ หภูมิต่าลง ความดันของแกส๊ จะลดลง)
6) จำกกฎของเกย์-ลสู แซก จะสรปุ ควำมสมั พนั ธ์ของควำมดนั และปรมิ ำตรของแกส๊ ไดว้ ำ่ อย่ำงไร
(แนวตอบ : เม่ือปริมาตรและมวลของแกส๊ คงที่ ความดันของแก๊สจะแปรผนั ตรงกับอุณหภูม)ิ
(หมายเหตุ : ครูเร่มิ ประเมนิ นักเรยี น โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการทา่ งานรายบคุ คล)
ขนั้ ที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate)
4. ครูยกตวั อย่ำงปรำกฏกำรณห์ รือสถำนกำรณ์ในชวี ติ ประจำวนั เกยี่ วกบั กฎของบอยล์ กฎของชำร์ล และ
กฎของเกย์-ลูสแซก ดงั น้ี
1) ตวั อยำ่ งปรำกฏกำรณ์หรอื สถำนกำรณ์ในชวี ติ ประจำวันเกี่ยวกบั กฎของบอยล์ เช่น กำรใช้หลอดฉดี
ยำจะอำศัยหลักตำมกฎของบอยล์ คือ เม่ือก้ำนหลอดฉีดยำถูกดึงข้ึน ปริมำตรในหลอดฉีดยำจะมำกขึ้น ส่งผลให้
ควำมดันในหลอดฉีดยำลดลง ทำให้เกดิ สุญญำกำศในหลอดฉดี ยำ และดงึ ของเหลวจำกภำยนอกหลอดฉีดยำเข้ำมำ
ภำยในหลอดฉีดยำได้
2) ตัวอย่ำงปรำกฏกำรณห์ รือสถำนกำรณ์ในชีวิตประจำวนั เกี่ยวกบั กฎของชำร์ล เชน่ กำรทำขนมปงั จะ
อำศัยหลักตำมกฎของชำร์ล คือ ในกำรทำขนมปังจะใส่ยีสต์เข้ำไปในแป้งท่ีใช้ทำขนมปังด้วย ซ่ึงยีสต์ท่ีใส่ลงไปน้นั
จะทำให้เกิดแก๊สคำร์บอนไดออกไซด์ข้ึน เม่ือนำแป้งขนมปังเข้ำเตำอบ อุณหภูมิของเตำอบที่สูงข้ึน จะทำให้แก๊ส
คำรบ์ อนไดออกไซด์ท่ีเกดิ ข้นึ ในแป้งขนมปังมีปรมิ ำตรมำกข้ึน และดนั เนื้อขนมปังออก สง่ ผลใหข้ นมปงั ท่อี บไดม้ เี นื้อ
น่มิ ฟู
3) ตัวอยำ่ งปรำกฏกำรณห์ รอื สถำนกำรณ์ในชวี ิตประจำวันเก่ียวกบั กฎของเกย์-ลูสแซก เชน่ กำร
ทำอำหำรในหม้ออัดควำมดันจะอำศัยหลักตำมกฎของเกย์- ลูสแซก คือ ในหม้ออัดควำมดันจะมีควำมดันท่ีสูงกว่ำ
ควำมดันปกติ ทำให้ไอน้ำในหม้ออัดควำมดันมีควำมดันที่สูงข้ึน อุณหภูมิในหม้ออัดควำมดันจึงสูงขึ้น ส่งผลให้
อำหำรท่ีทำในหม้ออัดควำมดันจึงสุกได้เร็วข้ึนกำรเผำกระป๋องสเปรย์ซึ่งทำให้เกิดกำรระเบิด กำรเจำะรูพลำสติก
ก่อนอุ่นอำหำรด้วยไมโครเวฟ
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดับชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 16
6. ครูใหน้ ักเรียนยกตวั อย่ำงกฎของบอยล์ กฎของชำรล์ และกฎของเกย์-ลสู แซกท่ีพบได้ในชีวติ ประจำวนั
(แนวตอบ : ยกตวั อย่างกฎของบอยล์ เชน่ การพองตวั ของถุงอาหารเม่อื อยบู่ นภเู ขา อาการหอู อ้ื เม่ือข้ึน
ท่ีสูงยกตัวอย่างกฎของชาร์ล เช่น การขยายตัวของยางรถยนต์เม่ือวิ่งไปบนถนน การขยายตัวของบอลลูน
ยกตัวอย่างกฎของเกย์- ลูสแซก เช่น การเผากระป๋องสเปรย์ซ่ึงท่าให้เกิดการระเบิด การเจาะรูพลาสติกก่อนอุ่น
อาหารดว้ ยไมโครเวฟ)
7. ครูถำมคำถำม BIG QUESTION จำกหนงั สอื เรียนรำยวิชำเพ่มิ เตมิ วทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1อีกคร้ัง
ดงั น้ี
• กฎของบอยล์ กฎของชำร์ล และกฎของเกย์-ลสู แซก อธิบำยควำมสมั พันธร์ ะหวำ่ งปริมำตร ควำมดนั
และอุณหภูมขิ องแก๊สไวอ้ ยำ่ งไร (แนวตอบ : กฎของบอยล์ กลา่ ววา่ เมื่ออุณหภูมิและมวลของแก๊สคงท่ี ปรมิ าตร
ของแกส๊ จะแปรผกผนั กับความดันของแกส๊ นัน้ ๆ
กฎของชารล์ กลา่ ววา่ เมือ่ ความดนั และมวลของแก๊สคงท่ี ปรมิ าตรของแกส๊ จะแปรผันตรงกบั
อณุ หภูมิเคลวนิ
กฎของเกย-์ ลสู แซก กล่าววา่ เมื่อปรมิ าตรและมวลของแกส๊ คงที่ ความดนั ของแกส๊ จะแปรผนั ตรงกับ
อณุ หภูมเิ คลวนิ )
8. นกั เรียนร่วมกันอภิปรำยเกี่ยวกับกฎของบอยล์ กฎของชำร์ล และกฎของเกย-์ ลสู แซก โดยครคู อยเสริม
ควำมรู้ จนเกิดควำมเข้ำใจทตี่ รงกัน
9. นกั เรยี นทำใบงานท่ี 1.3.1 เรอื่ ง กฎของบอยล์ กฎของชาร์ล และกฎของเกย์-ลสู แซก
10. นกั เรียนทำแบบฝึกหัด ในหนังสือแบบฝกึ หัดรายวชิ าเพ่มิ เติมวิทยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
(หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมนิ นักเรยี น โดยใชแ้ บบสงั เกตพฤติกรรมการทา่ งานรายบคุ คล)
ขน้ั ท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผลนกั เรียน โดยกำรสงั เกตพฤติกรรมกำรตอบคำถำม พฤติกรรมกำรทำงำนรำยบคุ คล
พฤติกรรมกำรทำงำนกลมุ่
2. ครูตรวจสอบผลจำกกำรทำใบงำนท่ี 1.3.1 เรอ่ื ง กฎของบอยล์ กฎของชำรล์ และกฎของเกย์-ลูสแซก
3. ครูตรวจสอบผลจำกกำรทำแบบฝึกหัด
4. นกั เรียนและครูร่วมกันสรปุ เก่ยี วกบั กฎของบอยล์ กฎของชำร์ล และกฎของเกย์- ลสู แซก ดังนี้
• เมื่ออุณหภมู แิ ละมวลของแกส๊ คงที่ ปริมำตรของแก๊สจะแปรผกผันกบั ควำมดัน
• เมื่อควำมดันและมวลของแก๊สคงที่ ปริมำตรของแก๊สจะแปรผันตรงกบั อุณหภูมิ
• เมือ่ ปรมิ ำตรและมวลของแก๊สคงท่ี ควำมดนั ของแกส๊ จะแปรผนั ตรงกับอณุ หภูม
7. การวัดและประเมนิ ผล
รายการวัด วธิ ีการ เคร่อื งมือ เกณฑก์ ารประเมนิ
7.1 ประเมินระหว่าง
การจัดกิจกรรม
การเรยี นรู้
1) กฎของบอยล์ กฎ - ตรวจใบงำนท่ี 2 - ใบงำนที่ 2 - ร้อยละ 60 ผำ่ นเกณฑ์
ของชำรล์ และกฎ - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหดั - รอ้ ยละ 60 ผำ่ นเกณฑ์
ของเกย์- ลสู แซก
แผนการจดั การเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 5 17
รายการวัด วิธกี าร เครื่องมือ เกณฑ์การประเมนิ
2) กำรนำเสนองำน - ประเมินกำรนำเสนอ - แบบประเมินกำรเสนอ - ระดบั คณุ ภำพ 2
ผลงำน ผลงำน ผ่ำนเกณฑ์
3) พฤตกิ รรม - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดับคุณภำพ 2
กำรทำงำน กำรทำงำนรำยบุคคล กำรทำงำนรำยบุคคล ผำ่ นเกณฑ์
รำยบุคคล
4) พฤตกิ รรมกำร - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดับคณุ ภำพ 2
ทำงำนกล่มุ กำรทำงำนกลมุ่ กำรทำงำนกลุ่ม ผำ่ นเกณฑ์
5) คุณลักษณะ - สังเกตควำมมวี นิ ยั - แบบประเมิน - ระดับคุณภำพ 2
อันพึงประสงค์ รับผดิ ชอบ ใฝ่เรียนรู้ คณุ ลกั ษณะ ผ่ำนเกณฑ์
และมุง่ มัน่ ในกำรทำงำน อนั พึงประสงค์
8. สอ่ื /แหลง่ การเรียนรู้
8.1 ส่อื การเรียนรู้
1) หนงั สอื เรยี นรำยวชิ ำเพมิ่ เตมิ วิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หนว่ ยกำรเรียนรู้ท่ี 1 แก๊ส
2) หนังสือแบบฝึกหัดรำยวชิ ำเพิม่ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 หนว่ ยกำรเรยี นรทู้ ่ี 1 แกส๊
3) PowerPoint เรื่อง กฎของบอยล์ กฎของชำร์ล และกฎของเกย์-ลูสแซก
4) ใบงำนที่ 2 เรือ่ ง กฎของบอยล์ กฎของชำรล์ และกฎของเกย์-ลูสแซก
5) วีดทิ ศั น์เก่ียวกบั ควำมดนั และปรมิ ำตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=eR49g3ubTBg
6) วีดทิ ศั นเ์ ก่ยี วกับอณุ หภมู ิและปรมิ ำตร
จำก https://www.youtube.com/watch?v=NplVuTrr59U
7) วีดทิ ัศน์เกี่ยวกบั ควำมดนั และอณุ หภมู ิ
จำก https://www.youtube.com/watch?v=N6DZRiSIK3s
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) แหล่งขอ้ มลู สำรสนเทศ
9. บนั ทกึ ผลหลงั การสอน
9.1 สรุปผลการเรยี นการสอน
นักเรียนจำนวน..............คน
ผ่ำนจดุ ประสงค์กำรเรียนรู้.................คน คิดเป็นรอ้ ยละ...........................
ไม่ผ่ำนจดุ ประสงค.์ ............................คน คิดเปน็ ร้อยละ...........................
ได้แก่
1............................................................................................
2............................................................................................
3............................................................................................
9.2 ปญั หา/อุปสรรค
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
แผนการจดั การเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดบั ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 18
9.3 แนวทางการแกไ้ ข/แนวทางการพัฒนา
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
ลงชอื่ .............................................
( นำงสำวพมิ ทพิ ย์ สำยแสน)
ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐำนะ ครชู ำนำญกำร
ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่ือ............................................................
( นำงดำรณี พงษส์ บำย)
หวั หน้ำกล่มุ สำระกำรเรยี นรวู้ ิทยำศำสตร์
ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มบริหารวิชาการ
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื ............................................................
(นำงพรพิรณุ แจง้ ใจ)
หัวหน้ำกลุม่ บริหำรวิชำกำร
ข้อเสนอแนะของผ้อู านวยการโรงเรียน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่อื .............................................................
(นำงลัดดำ ผำพันธ์)
ผอู้ ำนวยกำรโรงเรยี นโคกโพธไิ์ ชยศกึ ษำ
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับชัน้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 5 19
ใบงานท่ี 2
เรือ่ ง กฎของบอยล์ กฎของชาร์ล และกฎของเกย์-ลูสแซก
คาช้ีแจง : คานวณเกยี่ วกบั กฎของบอยล์ กฎของชาร์ล และกฎของเกย์-ลสู แซก
1. แก๊ส X มีปริมำตร 100 ลูกบำศก์เซนติเมตร ถ้ำนำแก๊ส X ปริมำตรเท่ำเดิมมำเพิ่มควำมดันให้เป็น 5 เท่ำของ
ควำมดนั เดมิ ปริมำตรของแก๊สจะเปลี่ยนแปลงไปอยำ่ งไร ถำ้ อุณหภมู ไิ ม่เปลย่ี นแปลง
2. ถ้ำอำกำศในห้องท่ีมีขนำด 100 ลูกบำศก์เมตร ถูกทำใหร้ อ้ นขึ้นจำกอุณหภูมิ 10 องศำเซลเซยี ส เปน็ 47 องศำ
เซลเซียส โดยควำมดันมคี ่ำ 1 บรรยำกำศ เท่ำเดิม จะมีอำกำศหำยไปจำกห้องกกี่ ิโลกรมั (กำหนดให้ อำกำศที่
อุณหภูมิ 47 องศำเซลเซยี ส ควำมดนั 1 บรรยำกำศ มีควำมหนำแน่น 1.15 กิโลกรัม/ลูกบำศก์เมตร)
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 5 20
เฉลยใบงานที่ 2
เรอ่ื ง กฎของบอยล์ กฎของชารล์ และกฎของเกย์-ลสู แซก
คาชี้แจง : : คานวณเก่ยี วกบั กฎของบอยล์ กฎของชาร์ล และกฎของเกย์-ลูสแซก
1. แก๊ส X มีปริมำตร 100 ลูกบำศก์เซนติเมตร ถ้ำนำแก๊ส X ปริมำตรเท่ำเดิมมำเพ่ิมควำมดันให้เป็น 5 เท่ำของ
ควำมดันเดิม ปริมำตรของแก๊สจะเปลี่ยนแปลงไปอย่ำงไร ถ้ำอณุ หภูมไิ มเ่ ปลี่ยนแปลง
ให้ P1 = x ดงั นัน้ P2 = 5x
P1V1 = P2V2
x × 100 = 5x × V2
V2 = 100x
5x
= 50 cm3
ปรมิ ำตรของแกส๊ จะลดลง 100 – 50 = 50 ลูกบำศก์เซนตเิ มตร
2. ถ้ำอำกำศในห้องท่ีมีขนำด 100 ลูกบำศก์เมตร ถกู ทำใหร้ ้อนขน้ึ จำกอุณหภูมิ 10 องศำเซลเซียส เป็น 47 องศำ
เซลเซียส โดยควำมดันมคี ่ำ 1 บรรยำกำศ เท่ำเดิม จะมีอำกำศหำยไปจำกห้องก่ีกิโลกรัม (กำหนดให้ อำกำศท่ี
อุณหภูมิ 47 องศำเซลเซยี ส ควำมดนั 1 บรรยำกำศ มีควำมหนำแนน่ 1.15 กิโลกรมั /ลูกบำศกเ์ มตร)
T1 = 273 + 10 = 283 K T2 = 273 + 47 = 320 K
=V1 V2
T1 T2
100 = V2
283 320
V2 = 100 × 320
283
= 113.07 ลูกบำศกเ์ มตร
นนั่ คือ อำกำศหำยไปจำกห้อง = 113.07 – 100 = 13.07 ลูกบำศกเ์ มตร
ดงั นั้น มวลของอำกำศทหี่ ำยไปจำกห้อง = 1.15 × 13.07 = 15.03 กิโลกรัม
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 5 21
แผนการจดั การเรียนร้ทู ี่ 4
กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นโคกโพธ์ไิ ชยศึกษา
รหสั วิชา ว32222 รายวชิ า เคมี ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 ภาคเรยี นที่ 1 ปกี ารศึกษา 2563
หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 1 เร่อื ง แกส๊ และสมบัตขิ องแก๊ส จานวน 18 ชวั่ โมง
แผนการสอนเรอ่ื ง กฎของอาโวกาโดร กฎรวมแกส๊ กฎแก๊สอุดมคติ และกฎความดนั ยอ่ ยของดอลตัน
จานวน 4 ชวั่ โมง
ครผู ูส้ อน นางสาวพิมทิพย์ สายแสน
1. ผลการเรียนรู้
1. คำนวณปรมิ ำตร ควำมดนั หรืออณุ หภมู ิของแก๊สท่ภี ำวะตำ่ ง ๆ ตำมกฎรวมแกส๊
2. คำนวณปริมำตร ควำมดัน อุณหภูมิ จำนวนโมล หรอื มวลของแกส๊ จำกควำมสมั พนั ธ์ตำมกฎของอำโวกำโดร
และกฎแก๊สอดุ มคติ
3. คำนวณควำมดันย่อยหรอื จำนวนโมลของแกส๊ ในแก๊สผสม โดยใช้กฎควำมดนั ย่อยของดอลตนั
2. จดุ ประสงค์การเรียนรู้
1. อธิบำยควำมสัมพันธ์ระหว่ำงปรมิ ำตร ควำมดนั อุณหภมู ิ และจำนวนโมล หรอื มวลของแกส๊ ได้ (K)
2. คำนวณหำปรมิ ำตร ควำมดัน อณุ หภูมิ จำนวนโมล หรอื มวล โดยใช้ควำมสมั พันธ์ระหว่ำงปริมำณเหล่ำน้ัน
ตำมกฎต่ำง ๆ ของแก๊สได้ (P)
3. ต้ังใจเรยี นรแู้ ละแสวงหำควำมรู้ และรบั ผดิ ชอบต่อหน้ำท่ีทีไ่ ด้รับมอบหมำย (A)
3. สาระการเรียนรู้
ควำมสมั พนั ธร์ ะหวำ่ งปริมำตร และจำนวนโมล หรือมวลของแกส๊ อธิบำยควำมสมั พันธไ์ ดด้ ว้ ยกฎ
อำโวกำโดร สำหรับควำมสัมพันธ์ระหว่ำงปริมำตร ควำมดัน อุณหภูมิ และจำนวนโมลของแกส๊ อธิบำยได้ด้วย
กฎแก๊สอุดมคติ ซ่ึงสำมำรถนำมำใช้ในกำรคำนวณและกำรอธิบำยกำรเปล่ียนแปลงท่ีเก่ียวข้องกับจำนวนโม
ลของแกส๊ ที่ภำวะตำ่ ง ๆ ได้
ในธรรมชำติ แก๊สส่วนใหญ่อยู่รวมกันเป็นแก๊สผสม ในกรณีท่ีแก๊สในแก๊สผสมไม่ทำปฏิกิริยำกนั ควำมดัน
ของแก๊สแตล่ ะชนิดแปรผันตำมเศษส่วนโมลของแก๊ส ทม่ี อี ย่ใู นแก๊สผสมตำมกฎควำมดนั ย่อยของดอลตัน
4. สาระสาคัญ/ความคดิ รวบยอด
เม่ือกฎของบอยล์และชำร์ลกล่ำวเฉพำะควำมสัมพันธ์ระหว่ำงปริมำตรกับควำมดันและปริมำตรกับ
อุณหภูมิ แต่กำรเปลี่ยนแปลงในธรรมชำติอำจเกิดข้ึนพร้อม ๆ กัน ดังน้ันจึงมีกำรศึกษำควำมสัมพันธ์ระหวำ่ ง
ปรมิ ำตร ควำมดัน และอุณหภมู ขิ องแก๊สในขณะท่ีมวลคงทีแ่ ละตั้งขึ้นเปน็ กฎรวมแก๊ส
กฎของอำโวกำโดรสำมำรถใช้คำนวณและอธิบำยควำมสัมพันธ์ระหวำ่ งปรมิ ำตร และจำนวนโมล หรอื มวล
ของแก๊สทภ่ี ำวะตำ่ ง ๆ ได้
กฎแก๊สอุดมคติสำมำรถใช้คำนวณและอธิบำยควำมสัมพันธ์ระหว่ำงปริมำตร ควำมดัน อุณหภูมิ และ
จำนวนโมลของแกส๊ ที่ภำวะต่ำง ๆ ได้
แก๊สผสมที่ไม่ทำปฏิกิริยำกัน ควำมดันของแก๊สแต่ละชนิดจะแปรผันตำมเศษส่วนโมลของแก๊สท่ีมีอยู่ใน
แก๊สผสม ซ่งึ เปน็ ไปตำมกฎควำมดันยอ่ ยของดอลตนั
แผนการจดั การเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดบั ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 5 22
5. สมรรถนะสาคัญของผูเ้ รยี นและคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
สมรรถนะสาคญั ของผเู้ รยี น คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
1. ควำมสำมำรถในกำรสอื่ สำร 1. มีวินัย รับผดิ ชอบ
2. ควำมสำมำรถในกำรคิด 2. ใฝ่เรยี นรู้
3. มงุ่ ม่นั ในกำรทำงำน
1) ทักษะกำรสงั เกต
2) ทักษะกำรสำรวจค้นหำ
3) ทักษะกำรวเิ ครำะห์
4) ทกั ษะกำรทำงำนรว่ มกนั
5) ทกั ษะกำรตคี วำมหมำยและลงข้อสรปุ
3. ควำมสำมำรถในกำรใชท้ ักษะชีวติ
6. กิจกรรมการเรยี นรู้
ขั้นที่ 1 กระตุน้ ความสนใจ (Engage)
1. ครูถำมคำถำมนกั เรียนวำ่ “นอกจากปรมิ าตรของแก๊สจะมคี วามสัมพนั ธก์ ับความดันและอุณหภมู ิของ
แก๊ส ปริมาตรของแก๊สยังมีความสัมพันธ์กับส่ิงใดอีกหรือไม่” (แนวตอบ : ปริมาตรของแก๊สยังมีความสัมพันธ์กับ
จ่านวนโมล หรือมวลของแกส๊ อีกดว้ ย)
2. จำกนั้นครูเกรน่ิ นำว่ำ “การศกึ ษาการเปล่ียนแปลงสมบัติของแก๊สจะมตี ัวแปรเขา้ มาเกี่ยวขอ้ ง 3 ตัว
แปร คือ ปรมิ าตร ความดนั และอณุ หภมู ิของแก๊สขณะท่มี วลมคี ่าคงที่ ซึ่งตวั แปรเหล่านจี้ ะมีความสัมพนั ธ์กัน และ
เปน็ ไปตามกฎของบอยล์ กฎของชาร์ล ซึ่งเมอื่ น่ากฎทัง้ สองมาพจิ ารณารว่ มกัน จะได้ความสมั พันธ์ใหม่ เรียกว่า กฎ
รวมแกส๊ ”
ขั้นที่ 2 สารวจค้นหา (Explore)
1. ครใู หน้ กั เรียนแบง่ กลุม่ กล่มุ ละ 4 คน โดยใหแ้ ต่ละกลุ่มศกึ ษำคน้ คว้ำข้อมูลเก่ยี วกับกฎของอำโวกำโดร
และกฎรวมแก๊ส จากหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หรือจำกPowerPoint เรื่อง
กฎของอาโวกาโดรและกฎรวมแก๊ส จำกนนั้ ให้นักเรียนรว่ มกันอภิปรำยควำมรู้ทไี่ ด้จำกกำรศึกษำจนมคี วำมเข้ำใจ
ทีต่ รงกนั
2. ครใู ห้นักเรียนแต่ละกลุม่ ฝึกกำรคำนวณเก่ียวกับกฎของอำโวกำโดรและกฎรวมแกส๊ จำกตวั อยำ่ งท่ี
1.14-1.17 ในหนังสือเรยี นรำยวิชำเพิ่มเตมิ วิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 (หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมินนักเรยี น โดย
ใชแ้ บบสงั เกตพฤตกิ รรมการท่างานกล่มุ )
ขั้นท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explain)
2. ครูสุ่มนกั เรยี น 1 กลมุ่ ออกมำแสดงวิธีกำรคำนวณตวั อยำ่ งแตล่ ะข้อหนำ้ ชนั้ เรยี นให้ถูกต้องโดยครูคอยเ
เสริมควำมรู้ในส่วนที่นักเรียนยังไม่เข้ำใจ (หมายเหตุ : ครูเร่ิมประเมินนักเรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการ
นา่ เสนอหนา้ ชน้ั )
4. ครตู ้งั คำถำมใหน้ กั เรยี นรว่ มกันอภปิ รำย เร่อื ง กฎของอำโวกำโดรและกฎรวมแกส๊ เช่น
1) ถำ้ อณุ หภูมิและควำมดันของแกส๊ ชนิดหน่ึงคงท่ี แก๊สนจี้ ำนวน 1 โมล และ 2 โมล จะมีปริมำตร
แตกต่ำงกันหรือไม่ อย่ำงไร (แนวตอบ : แตกต่างกัน โดยแก๊สจ่านวน 2 โมล จะมีปริมาตรมากกว่าแก๊สจ่านวน 1
โมล)
2) ณ สภำวะ STP แก๊สออกฺซเิ จนจำนวน 1 โมล และแกส๊ ไนโตรเจนจำนวน 1 โมล จะมีปรมิ ำตร
แตกต่ำงกันหรือไม่ อย่ำงไร (แนวตอบ : ไม่แตกต่างกัน ณ สภาวะ STP แก๊สใด ๆ จ่านวน 1 โมล จะมีปริมาตร
เทา่ กับ 22.4 ลติ ร)
แผนการจดั การเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 23
3) จำกกฎของเอำโวกำโดร จะสรุปควำมสมั พนั ธ์ของควำมดันและปริมำตรของแกส๊ ได้ว่ำอย่ำงไร
(แนวตอบ : เมอ่ื ปริมาตรและมวลของแก๊สคงท่ี ความดันของแกส๊ จะแปรผันตรงกับอุณหภูมิ)
4) เมือ่ นำแก๊สทบ่ี รรจอุ ยู่ในภำชนะปิดขนำด 1 ลติ ร ที่อุณหภูมิ 300 เคลวิน ไปบรรจใุ นภำชนะขนำด 2
ลิตร ที่อุณหภูมิ 200 เคลวิน ควำมดันใหม่ของแก๊สชนิดน้จี ะเปลี่ยนแปลงไปอย่ำงไร (แนวตอบ : ความดันใหม่จะ
ลดลงเป็น 3 เท่าของความดนั เดิม)
5) แกส๊ ชนิดหนงึ่ ควำมดัน 3 บรรยำกำศ ท่อี ุณหภมู ิ 150 เคลวนิ ถ้ำควำมดันเพม่ิ ข้ึน 1 บรรยำกำศ
และอณุ หภูมสิ งู ข้นึ 50 เคลวนิ แก๊สชนิดน้ีจะมีปริมำตรเป็นอย่ำงไรเม่ือเทียบกับปรมิ ำตรเดิม (แนวตอบ : แก๊สชนิด
นจ้ี ะมีปริมาตรเท่าเดมิ ไม่เปลย่ี นแปลง)
6) แก๊สออกซิเจนปริมำตร 4 ลิตร ควำมดัน 2 บรรยำกำศ ถ้ำนำแกส๊ ออกซิเจนนีไ้ ปไวท้ ่อี ณุ หภมู ิใหม่
ปรำกฏว่ำ แก๊สออกซิเจนมีปริมำตรเพ่ิมขึ้น 2 ลิตร และมีควำมดันเพ่ิมขึ้น 2 บรรยำกำศ อุณหภูมิใหม่มีค่ำสูงกว่ำ
หรอื ตำ่ กว่ำอณุ หภูมเิ ดิม (แนวตอบ : อณุ หภมู ิใหมม่ ีคา่ สงู กวา่ อณุ หภูมิเดมิ 3 เท่า)
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมนิ นกั เรยี น โดยใช้แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการท่างานรายบุคคล)
ขนั้ ที่ 2 สารวจคน้ หา (Explore)
5. ครใู หน้ กั เรียนแบง่ กลมุ่ กลุม่ ละ 4 คน โดยใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ ศึกษำคน้ คว้ำขอ้ มูลเกย่ี วกับกฎแก๊สอุดมคตแิ ละ
กฎควำมดันย่อยของดอลตลั จำกหนังสือเรียนรำยวิชำเพม่ิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หรือจำก PowerPoint
เร่ือง กฎแก๊สอุดมคติและกฎความดันย่อยของดอลตัล จำกน้ันให้นักเรียนร่วมกันอภิปรำยควำมรู้ท่ีได้จำก
กำรศึกษำจนมคี วำมเข้ำใจท่ตี รงกัน
6. ครูให้นักเรียนแตล่ ะกลุ่มฝกึ กำรคำนวณเกี่ยวกบั กฎแก๊สอุดมคติและกฎควำมดนั ย่อยของดอลตลั จำก
ตัวอยำ่ งท่ี 1.18-1.25 ในหนงั สอื เรยี นรำยวชิ ำเพ่ิมเติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
(หมายเหตุ : ครเู รม่ิ ประเมนิ นกั เรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทา่ งานกลมุ่ )
ข้ันที่ 3 อธบิ ายความรู้ (Explain)
7. ครูสุ่มนกั เรยี น 2 กล่มุ ออกมำแสดงวธิ ีกำรคำนวณตวั อย่ำงแต่ละข้อหนำ้ ช้ันเรียนใหถ้ ูกตอ้ งโดยครคู อย
เสริมควำมรใู้ นสว่ นทน่ี ักเรยี นยงั ไมเ่ ขำ้ ใจ
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมินนักเรยี น โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการน่าเสนอหน้าชั้น)
8. ครูต้งั คำถำมให้นักเรยี นรว่ มกนั อภิปรำย เรือ่ ง กฎแก๊สอดุ มคติ เชน่
1) เมือ่ พิจำรณำวำ่ โจทยถ์ ำมหำมวล หรอื จำนวนโมลสำมำรถใชค้ วำมสมั พันธ์ในสมกำรใดในกำร
คำนวณหำคำ่ ต่ำง ๆ (แนวตอบ : • ถา้ มวลของแก๊สคงที่ ใหค้ ่านวณโดยใชส้ ตู ร PV = nRt
• ถา้ มวลของแก๊สเปลยี่ นแปลง ใหค้ ่านวณโดยใช้สูตร 1 1 = 2 2)
1 1 2 2
2) เมื่อพิจำรณำวำ่ โจทย์ไม่ได้ถำมหำมวล หรือจำนวนโมลสำมำรถใช้ควำมสมั พันธใ์ นสมกำรใดในกำร
คำนวณหำคำ่ ต่ำง ๆ (แนวตอบ : ให้คา่ นวณโดยใช้กฎรวมแกส๊ ดังน้ี 1 1 = 2 2
1 2
• ถ้าอณุ หภมู ิคงท่ี ให้คา่ นวณโดยใช้กฎของบอยล์ ดังน้ี P1V1 = P2V2
• ถา้ ความดันคงที่ ใหค้ ่านวณโดยใช้กฎของชารล์ ดงั น้ี 1 = 2
1 2
• ถ้าปริมาตรคงที่ ใหค้ า่ นวณโดยใชก้ ฎของเกย์-ลูสแซก ดังน้ี 1 = 2)
1 2
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมินนกั เรียน โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการท่างานรายบุคคล)
9. ครยู กตวั อย่ำงโจทย์เกี่ยวกบั กฎควำมดนั ย่อยของดอลตลั โดยครเู ขยี นโจทย์และแสดงวิธที ำให้นกั เรียนดู
บนกระดำน ดงั นี้
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดบั ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 5 24
ในภำชนะขนำด 2.3 ลิตร บรรจุแก๊ส H2 จำนวน 0.174 กรัม และแก๊ส N2 1.365 กรัม บรรจุอยู่ท่ี 0
องศำเซลเซียส จงคำนวณเศษสว่ นโมล ควำมดันย่อยของแกส๊ ท้ังสอง และควำมดันรวม เม่ือถือว่ำแก๊สทง้ั สองชนิด
เปน็ แก๊สสมบรู ณแ์ บบ
วิธที ำ T = 273 + 0 = 273 K
จำก PV = nRT จะไดว้ ่ำ P = nRT
V
0.174 ×0.0821 ×273
PH2 = 2 ×2.3 = 0.85 atm
PN2 = 1.365 ×0.0821 ×273 = 0.48 atm
28 ×2.3
Pรวม = 0.85 + 0.48 = 1.33 atm
XH2 = PH2 = 0.85 = 0.64
Pรวม 1.33
XN2 = PN2 = 0.48 = 0.36)
Pรวม 1.33
ดังนน้ั มวลโมเลกลุ ของ H2 และ N2 เท่ำกับ 2 และ 28 ตำมลำดบั
ขั้นท่ี 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate)
10. ครูยกตวั อยำ่ งปรำกฏกำรณห์ รอื สถำนกำรณ์ในชีวิตประจำวันเกีย่ วกับกฎของอำโวกำโดร เชน่ กำรสูบ
ลมล้อรถจักรยำนจะอำศัยหลักตำมกฎของอำโวกำโดร คือ เม่ือสูบลมเข้ำไปในล้อรถจักรยำน ทำให้ในล้อ
รถจักรยำนมโี มเลกุลของแกส๊ เพ่ิมมำกขน้ึ ปรมิ ำตรของแก๊สจึงเพิ่มขน้ึ ล้อรถจึงหำยแบน
11. ครูใหน้ กั เรียนยกตวั อย่ำงกฎของอำโวกำโดรทีพ่ บได้ในชีวติ ประจำวนั (แนวตอบ : ยกตวั อย่างเชน่ การ
เปา่ ลกู โปง่ ทา่ ใหล้ ูกโปง่ มขี นาดใหญข่ น้ึ การหายใจมีผลต่อปริมาตรของชอ่ งอก)
12. ครูอธบิ ำยเพม่ิ เติมเกย่ี วกับกำรประยกุ ต์ใชก้ ฎแกส๊ อุดมคติในชวี ติ ประจำวนั เชน่
• เมือ่ เขยำ่ ขวดแชมเปญสกั พักหนึง่ จำกน้นั ดันฝำจกุ ใหห้ ลวมข้ึนเลก็ นอ้ ย จะทำให้ฝำจกุ กระเดน็ ออกไป
ได้ เนื่องจำกเมื่อเขยำ่ ขวดแชมเปญจะทำให้แก๊สที่ละลำยอย่ใู นของเหลว กลำยเป็นแก๊สอยู่เหนือของเหลวมำกขึ้น
ทำให้ควำมดนั ของแก๊สเหนอื ของเหลวมคี ำ่ มำกขึ้นดว้ ย ซงึ่ หำกเขยำ่ จนปริมำณแก๊สเหนือของเหลวมำกพอ จะทำให้
แก๊สเหนือของเหลวมคี วำมดนั มำกพอที่จะดันจกุ ขวดให้กระเดน็ ออกมำได้
• เม่ือล่ันไกปืน เขม็ แทงชนวนของปืนจะกระทบเข้ำกับดำ้ นท้ำยของลกู กระสุนปนื ซ่ึงจะทำใหด้ ินปืนที่
ถูกบรรจุอยู่ในลูกกระสุนปนื เกิดกำรเผำไหม้ ซึ่งทำให้เกิดแกส๊ และควำมร้อนขน้ึ เป็นจำนวนมำก ควำมดันที่กระทำ
ต่อหัวกระสุนจงึ มคี ่ำเพิม่ ข้ึนมหำศำล จนดนั ให้หวั กระสนุ แลน่ ออกจำกกระบอกปนื ได้
13. นักเรยี นร่วมกันอภิปรำยเกยี่ วกับกฎของอำโวกำโดร กฎรวมแกส๊ กฎแกส๊ อดุ มคติ และกฎควำมดันย่อย
ของดอลตันโดยครคู อยเสรมิ ควำมรู้จนเกิดควำมเขำ้ ใจทตี่ รงกนั
14. นักเรยี นทำใบงานที่ 1.4.1 เร่อื ง กฎของอาโวกาโดร กฎรวมแก๊ส กฎแกส๊ อุดมคติ และกฎความดนั
ย่อยของดอลตนั
15. นกั เรียนทำแบบฝกึ หัด ในหนังสือแบบฝกึ หดั รายวิชาเพ่ิมเตมิ วทิ ยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
16. นักเรียนทำ Topic Question จำกหนังสอื เรียนรำยวชิ ำเพิม่ เตมิ วทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมนิ นกั เรียน โดยใช้แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทา่ งานรายบคุ คล)
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5 25
ขั้นท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผลนักเรียน โดยกำรสังเกตพฤติกรรมกำรตอบคำถำม พฤติกรรมกำรทำงำนรำยบุคคล
พฤตกิ รรมกำรทำงำนกลุ่ม และจำกกำรนำเสนอผลกำรทำกิจกรรมหน้ำช้ันเรยี น
2. ครตู รวจสอบผลจำกกำรทำใบงำนที่ 1.4.1 เรื่อง กฎของอำโวกำโดร กฎรวมแก๊ส กฎแกส๊ อุดมคติ และ
กฎควำมดันยอ่ ยของดอลตัน
3. ครตู รวจสอบผลจำกกำรทำแบบฝึกหดั
4. นกั เรียนและครูรว่ มกนั สรปุ เกี่ยวกบั กฎของอำโวกำโดร กฎรวมแก๊ส กฎแก๊สอดุ มคติ และกฎควำมดนั
ยอ่ ยของดอลตัน ดังนี้
• ทค่ี วำมดันและอณุ หภูมขิ องแกส๊ คงที่ ปรมิ ำตรของแก๊สจะแปรผันตรงกับจำนวนโมเลกลุ หรอื จำนวน
โมลของแก๊สนน้ั
• ถ้ำมวลของแกส๊ คงที่ ใหค้ ำนวณโดยใชส้ ูตร P1V1 = P2V2
T1 T2
• ถ้ำมวลของแกส๊ ไมค่ งท่ี ให้คำนวณโดยใชส้ ูตร P1V1 = P2V2
n1T1 n2T2
• สำหรบั แกส๊ จำนวน n โมล จะไดค้ วำมสมั พนั ธ์ PV = nRt
• เม่อื มคี ่ำเท่ำกับควำมเข้มข้น (C) จะไดค้ วำมสมั พันธ์ P=CRT
V
• เม่อื = คือ มวลโมเลกุล จะไดค้ วำมสัมพันธ์ =
MV
7. การวดั และประเมินผล
รายการวัด วธิ กี าร เคร่ืองมือ เกณฑก์ ารประเมนิ
7.1 ประเมินระหว่าง
การจัดกิจกรรม
การเรียนรู้
1) กฎของอำโวกำ - ตรวจใบงำนท่ี 3 - ใบงำนท่ี 3 - ร้อยละ 60 ผำ่ นเกณฑ์
โดร กฎรวมแกส๊ - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผำ่ นเกณฑ์
กฎแก๊สอุดมคติ
และกฎควำมดัน
ยอ่ ยของดอลตนั
2) กำรนำเสนองำน - ประเมินกำรนำเสนอ - แบบประเมินกำรเสนอ - ระดบั คุณภำพ 2
ผลงำน ผลงำน ผำ่ นเกณฑ์
3) พฤติกรรม - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภำพ 2
กำรทำงำน กำรทำงำนรำยบุคคล กำรทำงำนรำยบคุ คล ผำ่ นเกณฑ์
รำยบคุ คล
4) พฤติกรรมกำร - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดับคณุ ภำพ 2
ทำงำนกล่มุ กำรทำงำนกลุม่ กำรทำงำนกล่มุ ผ่ำนเกณฑ์
5) คุณลกั ษณะ - สังเกตควำมมีวนิ ยั - แบบประเมิน - ระดับคุณภำพ 2
อนั พงึ ประสงค์ รับผิดชอบ ใฝ่เรยี นรู้ คุณลักษณะ ผ่ำนเกณฑ์
และมุ่งมนั่ ในกำรทำงำน อนั พงึ ประสงค์
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดบั ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 5 26
8. สือ่ /แหลง่ การเรียนรู้
8.1 สอ่ื การเรียนรู้
1) หนงั สอื เรยี นรำยวชิ ำเพ่มิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 หนว่ ยกำรเรยี นรทู้ ี่ 1 แกส๊
2) หนงั สอื แบบฝึกหัดรำยวิชำเพมิ่ เตมิ วิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หน่วยกำรเรียนรูท้ ี่ 1 แกส๊
3) PowerPoint เรอ่ื ง กฎของอำโวกำโดรและกฎรวมแก๊ส
4) PowerPoint เรอื่ ง กฎแกส๊ อุดมคติและกฎควำมดันยอ่ ยของดอลตนั
5) ใบงำนท่ี 3 เรือ่ ง กฎของอำโวกำโดร กฎรวมแกส๊ กฎแก๊สอดุ มคติ และกฎควำมดันยอ่ ยของ
ดอลตัน
8.2 แหล่งการเรยี นรู้
1) แหลง่ ขอ้ มลู สำรสนเทศ
9. บันทึกผลหลงั การสอน
9.1 สรปุ ผลการเรียนการสอน
นักเรยี นจำนวน..............คน
ผำ่ นจดุ ประสงคก์ ำรเรยี นรู้.................คน คดิ เป็นรอ้ ยละ...........................
ไมผ่ ่ำนจุดประสงค.์ ............................คน คิดเป็นร้อยละ...........................
ได้แก่
1............................................................................................
2............................................................................................
3............................................................................................
9.2 ปัญหา/อุปสรรค
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
9.3 แนวทางการแก้ไข/แนวทางการพฒั นา
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื .............................................
( นำงสำวพมิ ทพิ ย์ สำยแสน)
ตำแหนง่ ครู วิทยฐำนะ ครชู ำนำญกำร
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 27
ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้ากลมุ่ สาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่อื ............................................................
( นำงดำรณี พงษ์สบำย)
หัวหนำ้ กลุ่มสำระกำรเรียนรู้วทิ ยำศำสตร์
ขอ้ เสนอแนะของหวั หน้ากลุ่มบริหารวชิ าการ
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่ือ............................................................
(นำงพรพิรุณ แจ้งใจ)
หัวหนำ้ กลมุ่ บริหำรวชิ ำกำร
ข้อเสนอแนะของผู้อานวยการโรงเรยี น
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื .............................................................
(นำงลัดดำ ผำพนั ธ์)
ผอู้ ำนวยกำรโรงเรียนโคกโพธไ์ิ ชยศึกษำ
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดบั ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 5 28
ใบงานที่ 3
เรอ่ื ง กฎของอาโวกาโดร กฎรวมแกส๊ กฎแกส๊ อดุ มคติ และกฎความดันย่อยของดอลตัน
คาช้แี จง : คานวณเกย่ี วกบั กฎของอาโวกาโดร กฎรวมแกส๊ กฎแก๊สอดุ มคติ และกฎความดันยอ่ ยของดอลตนั
1. แก๊สจำนวนหน่ึงอยู่ในกระบอกสบู เมอื่ ควำมดันของแก๊สเพ่มิ ขึ้นเปน็ 3 เท่ำ ปริมำตรของแก๊สจะลดลงเหลือ
คร่ึงหน่ึงของเดมิ อัตรำสว่ นระหว่ำงอณุ หภูมิของแก๊สครั้งหลังกับครั้งแรกมีคำ่ เท่ำใด
2. บอลลนู ท่ีบรรจุแกส๊ ไฮโดรเจน ขณะอยู่บนพ้ืนดิน ทอี่ ณุ หภมู ิ 27 องศำเซลเซียส มีปรมิ ำตร 1.5 × 10-2 ลูกบำศก์
เมตร และมีควำมดัน 105 ปำสคำล ถ้ำบอลลูนลอยขึ้นไปจนอุณหภูมิของแก๊สภำยในลดลงเหลือ 15 องศำ
เซลเซยี ส ควำมดนั จะลดลงเหลือ 0.6 × 105 ปำสคำล ขณะนั้นบอลลูนจะมีปรมิ ำตรเทำ่ ใด
3. แก๊สออกซิเจนปริมำตร 1,000 ลูกบำศก์เซนติเมตร ท่ีสภำวะ STP ถ้ำต้องกำรให้แก๊สออกซิเจนน้ีมีปริมำตร
3,000 ลกู บำศก์เซนติเมตร และมีควำมดนั 460 มิลลเิ มตรปรอท แกส๊ น้จี ะมีอณุ หภูมิกอ่ี งศำเซลเซียส
แผนการจดั การเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดับช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 5 29
4. แกส๊ ไฮโดรเจนบรรจอุ ยู่ในภำชนะปิดที่มีปรมิ ำตร 207 ลูกบำศก์เดซเิ มตร มีอณุ หภูมิ 303 เคลวนิ และควำมดัน
1 บรรยำกำศ จงหำจำนวนโมเลกลุ ของแกส๊ ไฮโดรเจนในภำชนะ
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดับช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 5 30
เฉลยใบงานที่ 3
เรอ่ื ง กฎของอาโวกาโดร กฎรวมแก๊ส กฎแก๊สอดุ มคติ และกฎความดนั ยอ่ ยของดอลตัน
คาชีแ้ จง : คานวณเกี่ยวกับกฎของอาโวกาโดร กฎรวมแกส๊ กฎแกส๊ อดุ มคติ และกฎความดนั ย่อยของดอลตัน
1. แกส๊ จำนวนหนึ่งอยู่ในกระบอกสูบ เมอ่ื ควำมดันของแกส๊ เพิม่ ข้ึนเปน็ 3 เทำ่ ปรมิ ำตรของแก๊สจะลดลงเหลอื
คร่ึงหน่ึงของเดิม อัตรำสว่ นระหว่ำงอุณหภูมิของแก๊สครั้งหลังกับคร้ังแรกมคี ่ำเทำ่ ใด
P2 = 3P1 V2 = V1
2
=P1V1 P2V2
T1 T2
(3P1)( 21)
=P1V1
T1 T2
=T2 (3P1)( 21) = 3
T1 P1V1 2
2. บอลลนู ทบี่ รรจุแก๊สไฮโดรเจน ขณะอยู่บนพน้ื ดิน ท่อี ุณหภูมิ 27 องศำเซลเซยี ส มีปริมำตร 1.5 × 10-2 ลูกบำศก์
เมตร และมีควำมดัน 105 ปำสคำล ถ้ำบอลลูนลอยข้ึนไปจนอุณหภูมิของแก๊สภำยในลดลงเหลือ 15 องศำ
เซลเซยี ส ควำมดันจะลดลงเหลอื 0.6 × 105 ปำสคำล ขณะนนั้ บอลลนู จะมปี รมิ ำตรเทำ่ ใด
T1 = 273 + 27 = 300 K T2 = 273 + 15 = 288 K
=P1V1 P2V2
T1 T2
=105 × 1.5 × 10−2 0.6 × 105 × V2
300 288
V = 105 × 1.5 × 10−2 ×288
2 300 × 0.6 × 105
= 1.44 × 10-2 ลกู บำศกเ์ มตร
3. แก๊สออกซิเจนปริมำตร 1,000 ลูกบำศก์เซนติเมตร ท่ีสภำวะ STP ถ้ำต้องกำรให้แก๊สออกซิเจนนี้มีปริมำตร
3,000 ลูกบำศก์เซนตเิ มตร และมีควำมดัน 460 มลิ ลิเมตรปรอท แก๊สนีจ้ ะมีอณุ หภมู ิกอ่ี งศำเซลเซยี ส
สภำวะ STP คอื ควำมดัน 1 บรรยำกำศ อณุ หภูมิ 0 องศำเซลเซียส
P1 = 760 mmHg T1 = 273 + 0 = 273 K
=P1V1 P2V2
T1 T2
=760 × 1000 460 × 3000
273 T2
T = 460 × 3000 × 273
2 760 × 1000
= 496 เคลวิน
ดงั นนั้ แกส๊ น้จี ะมอี ณุ หภมู ิ = 496 - 273 = 223 องศำเซลเซยี ส
แผนการจดั การเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดบั ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 5 31
4. แก๊สไฮโดรเจนบรรจุอยู่ในภำชนะปิดท่ีมีปริมำตร 207 ลกู บำศกเ์ ดซิเมตร มีอณุ หภมู ิ 303 เคลวนิ และควำมดัน
1 บรรยำกำศ จงหำจำนวนโมเลกลุ ของแก๊สไฮโดรเจนในภำชนะ
PV = 6.02 N 1023RT
×
N = 6.02 × 1023 PV
RT
= 6.02 × 1023 × 1 × 207
0.082 × 303
= 5 × 1024 โมเลกลุ
แผนการจดั การเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 32
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 5 โรงเรียนโคกโพธไ์ิ ชยศกึ ษา
กลมุ่ สาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรยี นท่ี 1 ปีการศกึ ษา 2563
จานวน 18 ชั่วโมง
รหสั วิชา ว32222 รายวชิ า เคมี ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5 จานวน 3 ชวั่ โมง
หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ 1 เรือ่ ง แกส๊ และสมบตั ิของแกส๊
แผนการสอนเรอื่ ง การแพร่
ครูผสู้ อน นางสาวพิมทิพย์ สายแสน
1. ผลการเรยี นรู้
อธิบำยกำรแพรข่ องแกส๊ โดยใช้ทฤษฎีจลน์ของแกส๊ คำนวณและเปรยี บเทยี บอัตรำกำรแพรข่ องแก๊สโดยใช้
กฎกำรแพรผ่ ่ำนของเกรแฮม
2. จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
1. บอกควำมสมั พันธร์ ะหวำ่ งอตั รำกำรแพร่ของแก๊สกบั มวลโมเลกุลของแก๊สได้ (K)
2. ทำกำรทดลองเพื่อศึกษำกำรแพรข่ องแก๊สได้ (P)
3. ใชเ้ ครอ่ื งมอื และอุปกรณ์ทำงวิทยำศำสตรไ์ ดอ้ ย่ำงถกู ต้อง (P)
4. ปฏิบัติตำมขั้นตอนกำรทดลองได้อย่ำงถูกต้อง (P)
5. ตง้ั ใจเรยี นรู้และแสวงหำควำมรู้ รบั ผดิ ชอบตอ่ หน้ำทที่ ่ีได้รบั มอบหมำย (A)
3. สาระการเรียนรู้
แกส๊ สำมำรถแพรไ่ ด้ กำรแพร่ของแก๊สอธิบำยไดด้ ้วยทฤษฎีจลน์ของแกส๊ ทอ่ี ณุ หภูมเิ ดียวกนั แก๊สจะแพร่ได้
ช้ำหรอื เร็วขึ้นอยู่กับมวลโมเลกุลของแก๊ส อตั รำกำรแพรข่ องแก๊สเปน็ สัดส่วนผกผันกับรำกท่ีสองของมวลโมเลกุล
ของแกส๊ สัมพนั ธก์ ับกฎกำรแพรผ่ ่ำนของเกรแฮม
4. สาระสาคญั /ความคดิ รวบยอด
ทฤษฎจี ลน์ของแกส๊ สำมำรถใชอ้ ธบิ ำยกำรแพรข่ องแก๊สไดโ้ ดยที่อุณหภูมเิ ดียวกัน อัตรำกำรแพรข่ องแก๊ส
เปน็ สัดส่วนผกผันกับรำกทีส่ องของมวลโมเลกุลของแกส๊ ซ่งึ เป็นไปตำมกฎกำรแพร่ผ่ำนของเกรแฮ
5. สมรรถนะสาคัญของผูเ้ รียนและคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์
สมรรถนะสาคญั ของผเู้ รียน คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
1. ควำมสำมำรถในกำรส่ือสำร 1. มวี ินยั รับผดิ ชอบ
2. ควำมสำมำรถในกำรคดิ 2. ใฝเ่ รียนรู้
1) ทกั ษะกำรสังเกต 3. มงุ่ มนั่ ในกำรทำงำน
2) ทกั ษะกำรสำรวจค้นหำ
3) ทกั ษะกำรวิเครำะห์
4) ทักษะกำรทดลอง
5) ทกั ษะกำรตีควำมหมำยและลงข้อสรุป
6) ทกั ษะกำรลงควำมเห็นจำกข้อมูล
3. ควำมสำมำรถในกำรใช้ทกั ษะชวี ติ
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดับชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 5 33
6. กิจกรรมการเรยี นรู้
ขัน้ ท่ี 1 กระตุน้ ความสนใจ (Engage)
1. ครูถำมคำถำมกระตุ้นนักเรียน ดังนี้
1) นกั เรยี นคดิ ว่ำเพรำะเหตใุ ดเรำจงึ ได้กลิ่นของนำ้ หอม (แนวตอบ : เน่อื งจากโมเลกลุ ของน้า่ หอมเกิด
การแพรไ่ ปในอากาศมากระทบกับจมูก จงึ ท่าให้ได้กลน่ิ ของนา่้ หอม)
2) นกั เรียนคิดว่ำเพรำะเหตุใดเมื่อเปิดขวดนำ้ หอมชนิดหนึง่ จะไดก้ ล่ินน้ำหอมภำยในเวลำไม่กวี่ ินำที แต่
เมื่อเปดิ ขวดน้ำหอมอกี ชนิดหนึ่งอำจจะใช้เวลำนำนจงึ จะได้กลน่ิ (แนวตอบ : เนอื่ งจากน่า้ หอมแต่ละชนิดอาจมีมวล
โมเลกุล หรือความหนาแน่นไม่เท่ากัน ท่าให้มีความสามารถในการแพร่ไม่เท่ากัน น้่าหอมบางชนิดอาจแพร่ไดเ้ รว็
ส่วนนา่้ หอมบางชนดิ อาจแพรไ่ ด้ช้า)
2. ครถู ำมคำถำม Prior Knowledge จำกหนงั สอื เรียนรายวชิ าเพิม่ เติมวิทยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 ว่ำ
“การแพร่มีกี่ลักษณะ อะไรบ้าง” ให้นักเรียนร่วมกันตอบคำถำม จำกน้ันครูและนักเรียนอภิปรำยร่วมกัน เพ่ือ
นำไปสู่ข้ันสอนต่อไป (แนวตอบ : การแพร่มี 2 ลักษณะ คือ การแพร่ เป็นการเคล่ือนที่ของแกส๊ จากความเข้มข้น
สูงไปยงั ความเขม้ ข้นต่า โดยโมเลกลุ มีการชนกันตลอดเวลา และการแพร่ผา่ น เปน็ การแพรข่ องแกส๊ ภายใต้ความดัน
ในภาชนะหนึ่งหลดุ ผ่านรเู ลก็ ๆ ไปยงั อกี ภาชนะหน่งึ ท่ีเปน็ สญุ ญากาศ โดยโมเลกุลไมช่ นกนั )
(หมายเหตุ : ครูเรม่ิ ประเมนิ นักเรยี น โดยใชแ้ บบสงั เกตพฤติกรรมการท่างานรายบคุ คล)
ข้ันท่ี 2 สารวจคน้ หา (Explore)
1. ครใู ห้นักเรยี นแบ่งกลมุ่ กลมุ่ ละ 5 คน แล้วทำกำรทดลองเร่ือง กำรแพรข่ องแก๊สแอมโมเนยี และแกส๊
ไฮโดรเจนคลอไรด์ จำกหนงั สอื เรยี นรำยวชิ ำเพ่มิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
2. ครูใช้รูปแบบกำรเรยี นรู้แบบร่วมมือ เทคนิค LT มำจัดกระบวนกำรเรยี นรู้ โดยกำหนดให้สมำชิกแต่ละ
คนภำยในกลุ่มมบี ทบำทหนำ้ ทข่ี องตนเอง ดงั นี้
• สมำชิกคนที่ 1 : ทำหนำ้ ทีเ่ ตรียมวัสดุ-อุปกรณต์ ่างใชใ้ นการทดลองเรือ่ ง การแพรข่ องแกส๊
แอมโมเนียและแก๊สไฮโดรเจนคลอไรด์
• สมำชิกคนท่ี 2 : ทำหนำ้ ที่อำ่ นวธิ ีกำรทดลอง ทำควำมเข้ำใจ และอธิบำยให้สมำชกิ ในกลุ่มฟงั
• สมำชกิ คนท่ี 3 : ทำหนำ้ ทีบ่ ันทึกผลกำรทดลอง
• สมำชกิ คนที่ 4 และ 5 : ทำหน้ำท่นี ำเสนอผลกำรทดลอง
3. สมำชิกทุกคนในกลุ่มชว่ ยกนั ลงมือทำกำรทดลอง
(หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมินนกั เรยี น โดยใช้แบบสังเกตพฤตกิ รรมการท่างานกลุม่ )
ขัน้ ท่ี 3 อธบิ ายความรู้ (Explain)
3. นักเรียนแต่ละกลุ่มสง่ ตัวแทน (สมำชกิ คนที่ 4 และ 5 ของกลุม่ ) มำนำเสนอผลกำรทดลอง หลังจำกนน้ั
ใหน้ ักเรยี นทกุ คนร่วมกนั อภปิ รำยผลกำรทดลองจนมคี วำมเข้ำใจท่ีตรงกัน
(หมายเหตุ : ครูเร่มิ ประเมนิ นกั เรยี น โดยใชแ้ บบสังเกตพฤติกรรมการน่าเสนอหน้าชั้น)
5. ครูและนักเรียนรว่ มกนั อภปิ รำยและหำขอ้ สรปุ จำกกำรปฏิบัติกิจกรรม โดยใชแ้ นวคำถำม ดังนี้
1) นักเรียนทรำบได้อย่ำงไรวำ่ แกส๊ แอมโมเนียและแก๊สไฮโดรเจนคลอไรด์สำมำรถแพร่ได้ (แนวตอบ :
เน่ืองจากมีควันและสารสีขาวเกาะอยู่ที่ผิวด้านในของหลอดแก้ว จึงท่าให้ทราบว่า แก๊สแอมโมเนียและแก๊ส
ไฮโดรเจนคลอไรดเ์ กดิ การแพรม่ าท่าปฏกิ ิริยากันเกดิ แอมโมเนียมคลอไรด์เกาะที่ผิวด้านในหลอดแกว้ )
2) นกั เรยี นทรำบได้อย่ำงไรว่ำแก๊สแอมโมเนยี แพรไ่ ด้เร็วกวำ่ แก๊สไฮโดรเจนคลอไรด์
(แนวตอบ : เนื่องจากต่าแหนง่ สีขาวทเ่ี กดิ ขึน้ ในหลอดแกว้ คอ่ นไปทางด้านสารละลายกรดไฮโดร
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 5 34
คลอรกิ มากกวา่ ดา้ นสารละลายแอมโมเนยี แสดงวา่ แกส๊ แอมโมเนียแพรไ่ ดเ้ รว็ กวา่ แกส๊ ไฮโดรเจนคลอไรด์)
(หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมินนักเรยี น โดยใชแ้ บบสงั เกตพฤตกิ รรมการท่างานรายบคุ คล)
ขน้ั ที่ 2 สารวจค้นหา (Explore)
6. ครใู หน้ กั เรยี นจบั ค่กู ับเพอ่ื น โดยใหแ้ ต่ละคู่ศกึ ษำค้นคว้ำข้อมูลเกี่ยวกับ เร่ือง กำรแพร่ของแกส๊ และกฎ
กำรแพร่ผ่ำนของเกรแฮม จำกหนังสือเรียนรำยวชิ ำเพ่ิมเติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หรือจำก PowerPoint
เร่อื ง การแพร่ของแก๊สและกฎการแพร่ของเกรแฮม จำกนนั้ ให้นักเรียนรว่ มกนั อภปิ รำยควำมรู้ที่ได้จำกกำรศึกษำ
จนมีควำมเขำ้ ใจทตี่ รงกัน
7. ครใู ห้นกั เรียนแตล่ ะครู่ ว่ มกนั ฝกึ กำรคำนวณเก่ียวกบั กฎกำรแพรผ่ ่ำนของเกรแฮม จำกตวั อย่ำงท่ี 1.26-
1.28 ในหนงั สือเรียนรำยวิชำเพิม่ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมินนักเรยี น โดยใชแ้ บบสงั เกตพฤติกรรมการท่างานกลมุ่ )
ข้นั ที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain)
8. ครูสุม่ นักเรยี น 3 คู่ ออกมำแสดงวิธีกำรคำนวณตัวอย่ำงแตล่ ะขอ้ หน้ำชน้ั เรยี นใหถ้ กู ตอ้ ง โดยครคู อย
เสริมควำมรู้ในสว่ นท่นี กั เรยี นยังไม่เขำ้ ใจ
9. ครูตัง้ คำถำมให้นักเรยี นร่วมกนั อภิปรำยเรอื่ ง กำรแพร่ของแกส๊ และกฎกำรแพรผ่ ่ำนของเกรแฮม เช่น
1) กำรแพรแ่ ละกำรแพร่ผ่ำนของแก๊สแตกต่ำงกนั อย่ำงไร (แนวตอบ : การแพรข่ องแกส๊ คอื
กระบวนการท่ีแก๊สเคลือ่ นท่ีจากความเข้มขน้ สงู ไปยังความเขม้ ขน้ ตา่ โดยโมเลกุลของแก๊สเกิดการชนกันตลอดเวลา
การแพร่ผ่านของแก๊ส คือ กระบวนการที่แก๊สภายใต้ความดันค่าหน่ึงเคลื่อนท่ีออกจากภาชนะผ่านรูเล็ก ๆ ไปยัง
สญุ ญากาศ โดยโมเลกลุ ของแก๊สไมเ่ กิดการชนกนั )
2) แก๊สออกซิเจนและแก๊สไฮโดรเจน แก๊สใดจะแพร่ผ่ำนได้เรว็ กว่ำกนั เพรำะเหตุใด (แนวตอบ : แก๊ส
ไฮโดรเจนจะแพรผ่ า่ นไดเ้ รว็ กวา่ แกส๊ ออกซิเขน เพราะมีมวลโมเลกลุ น้อยกว่า)
10. ครยู กตวั อยำ่ งโจทย์เก่ียวกบั กฎกำรแพร่ของเกรแฮม โดยครเู ขียนโจทยแ์ ละแสดงวธิ ที ำใหน้ ักเรยี นดบู น
กระดำน ดังนี้
แก๊สทม่ี มี วลโมเลกุล 36 จะแพร่ไดเ้ ร็วหรอื ชำ้ กว่ำแกส๊ ที่มีมวลโมเลกุล 144 กีเ่ ท่ำ
วธิ ที ำ 1 = √ 2
2 √ 1
= √144 = 2
√36
R1 = 2R2
ดงั นัน้ แกส๊ ทมี่ ีมวลโมเลกลุ 36 จะแพร่ไดเ้ ร็วกวำ่ แกส๊ ท่ีมีมวลโมเลกุล 144 2 เทำ่
ขนั้ ที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate)
11. ครถู ำมคำถำม BIG QUESTION จำกหนงั สือเรยี นรำยวชิ ำเพม่ิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 อกี คร้ัง
ดังน้ี
• ทฤษฎจี ลนข์ องแก๊สสำมำรถนำมำอธบิ ำยกำรแพรข่ องแกส๊ ไดอ้ ย่ำงไร (แนวตอบ : ทฤษฎจี ลน์ของ
แกส๊ กลา่ ววา่ ท่อี ณุ หภูมิเดียวกัน แก๊สทุกชนิดจะมพี ลังงานจลน์เฉลย่ี เท่ากัน แต่มคี วามเร็วเฉล่ียไมเ่ ท่ากนั โดยท่ี
แกส๊ ทีม่ ีมวลโมเลกลุ มาก จะมคี วามเร็วเฉลีย่ ตา่ จงึ แพรไ่ ด้ช้า ส่วนแกส๊ ทม่ี มี วลโมเลกุลน้อย จะมีความเรว็ เฉลยี่ สงู
จึงแพรไ่ ดเ้ รว็ )
• กฎกำรแพรผ่ ่ำนของเกรแฮมมีใจควำมสำคัญว่ำอยำ่ งไร (แนวตอบ : เม่อื อุณหภมู แิ ละความดนั คงท่ี
อตั ราการแพร่ของแกส๊ ใด ๆ จะแปรผกผนั กับรากทีส่ องของมวลโมเลกุล หรอื ความหนาแน่นของแก๊ส)
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 5 35
12. ครเู ปดิ โอกำสให้นกั เรียนซักถำมขอ้ สงสยั ในเน้ือหำ เรอ่ื ง กำรแพรข่ องแกส๊ วำ่ มสี ว่ นไหนทีย่ ังไม่เข้ำใจ
และใหค้ วำมร้เู พ่ิมเติมในสว่ นน้ัน เพอ่ื จะใช้เปน็ ควำมร้เู บือ้ งต้นสำหรับกำรเรยี นในเนื้อหำต่อ ๆ ไป
13. นกั เรยี นทำใบงานที่ 1.5.1 เรือ่ ง การแพรข่ องแก๊ส
14. นกั เรยี นทำแบบฝกึ หัด ในหนงั สือแบบฝกึ หัดรายวชิ าเพ่มิ เตมิ วทิ ยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
15. นักเรียนทำ Topic Question จำกหนังสอื เรยี นรำยวชิ ำเพิม่ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
ขั้นท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมนิ ผลโดยกำรสงั เกตกำรตอบคำถำม พฤติกรรมกำรทำงำนรำยบคุ คลและกำรทำงำนกลุ่ม
2. ครูตรวจสอบผลจำกกำรทำใบงำนท่ี 1.5.1 เรอ่ื ง กำรแพร่ของแก๊ส
3. ครูตรวจสอบผลจำกกำรทำแบบฝกึ หัด
4. ครูวัดและประเมินผลจำกกำรนำเสนอผลกำรทดลอง เร่ือง กำรแพร่ของแก๊สแอมโมเนียและแก๊ส
ไฮโดรเจนคลอไรด์
7. การวดั และประเมนิ ผล
รายการวดั วธิ ีการ เครอ่ื งมอื เกณฑ์การประเมิน
7.1 ประเมินระหวา่ ง
การจดั กิจกรรม
การเรยี นรู้
1) กำรแพรข่ องแกส๊ - ตรวจใบงำนท่ี 4 - ใบงำนที่ 4 - รอ้ ยละ 60 ผ่ำนเกณฑ์
- ตรวจแบบฝกึ หดั - แบบฝึกหัด - รอ้ ยละ 60 ผ่ำนเกณฑ์
2) กำรทดลอง - ประเมินกำรปฎบิ ัติ - แบบประเมินกำรปฎิบตั ิ - ระดับคุณภำพ 2
เร่อื ง กำรแพร่ของ กำร กำร ผ่ำนเกณฑ์
แก๊สแอมโมเนยี
และแก๊สไฮโดรเจน
คลอไรด์
3) กำรนำเสนองำน - ประเมินกำรนำเสนอ - แบบประเมนิ กำรเสนอ - ระดบั คณุ ภำพ 2
ผลงำน ผลงำน ผำ่ นเกณฑ์
4) พฤติกรรม - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภำพ 2
กำรทำงำน กำรทำงำนรำยบคุ คล กำรทำงำนรำยบคุ คล ผำ่ นเกณฑ์
รำยบุคคล
5) พฤตกิ รรมกำร - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดบั คณุ ภำพ 2
ทำงำนกลมุ่ กำรทำงำนกล่มุ กำรทำงำนกล่มุ ผำ่ นเกณฑ์
6) คุณลักษณะ - สงั เกตควำมมวี นิ ัย - แบบประเมนิ - ระดับคณุ ภำพ 2
อันพงึ ประสงค์ รับผิดชอบ ใฝ่เรยี นรู้ คุณลักษณะ ผำ่ นเกณฑ์
และมุ่งมนั่ ในกำรทำงำน อนั พึงประสงค์
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดบั ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 5 36
8. สือ่ /แหลง่ การเรียนรู้
8.1 ส่อื การเรียนรู้
1) หนงั สอื เรียนรำยวชิ ำเพิม่ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หนว่ ยกำรเรียนรู้ที่ 1 แกส๊
2) หนงั สอื แบบฝกึ หัดรำยวิชำเพิม่ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หนว่ ยกำรเรียนร้ทู ่ี 1 แก๊ส
3) ใบงำนท่ี 1.5.1 เรือ่ ง กำรแพรข่ องแก๊ส
4) PowerPoint เรื่อง กำรแพร่ของแก๊สและกฎกำรแพร่ของเกรแฮม
5) วสั ดุ-อุปกรณ์ที่ใช้ในกำรทดลอง เรือ่ งกำรแพร่ของแกส๊ แอมโมเนียและแกส๊ ไฮโดรเจนคลอไรด์
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องเรยี น
9. บันทกึ ผลหลังการสอน
9.1 สรุปผลการเรียนการสอน
นักเรียนจำนวน..............คน
ผ่ำนจุดประสงค์กำรเรยี นร.ู้ ................คน คิดเปน็ ร้อยละ...........................
ไม่ผ่ำนจุดประสงค.์ ............................คน คิดเปน็ ร้อยละ...........................
ได้แก่
1............................................................................................
2............................................................................................
3............................................................................................
9.2 ปัญหา/อปุ สรรค
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
9.3 แนวทางการแก้ไข/แนวทางการพัฒนา
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
ลงชื่อ.............................................
( นำงสำวพิมทพิ ย์ สำยแสน)
ตำแหนง่ ครู วิทยฐำนะ ครูชำนำญกำร
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดับชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 37
ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื ............................................................
( นำงดำรณี พงษ์สบำย)
หัวหน้ำกลุ่มสำระกำรเรยี นรู้วิทยำศำสตร์
ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มบรหิ ารวชิ าการ
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื ............................................................
(นำงพรพริ ณุ แจ้งใจ)
หวั หน้ำกลมุ่ บรหิ ำรวิชำกำร
ขอ้ เสนอแนะของผู้อานวยการโรงเรียน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื .............................................................
(นำงลัดดำ ผำพนั ธ์)
ผูอ้ ำนวยกำรโรงเรยี นโคกโพธไ์ิ ชยศึกษำ
แผนการจดั การเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดับชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 5 38
ใบงานที่ 4
เร่ือง การแพร่ของแก๊ส
คาชีแ้ จง : ใหน้ กั เรยี นเติมคาตอบลงในช่องว่างใหถ้ กู ต้อง
1. จงเรยี งลำดับอัตรำกำรแพร่ของแกส๊ ต่อไปน้ี He NH3 O2 Ne NO2 และ N2 จำกเรว็ ไปช้ำ
2. ถ้ำแก๊ส A มีมวลโมเลกุล 64 เคล่ือนท่ีในภำชนะได้ระยะทำง 20 เซนติเมตร ในเวลำ 5 วินำที แก๊ส B มีมวล
โมเลกุล 16 จะเคลอื่ นทใ่ี นภำชนะเดยี วกันไดร้ ะยะทำงกี่เซนตเิ มตร ในเวลำ 3 วินำที
3. ที่อณุ หภมู ิ 25 องศำเซลเซียส ควำมดัน 1 บรรยำกำศ แก๊ส X มีควำมหนำแน่นเปน็ 4 เท่ำของแกส๊ Y ถำ้ แก๊ส X
แพรไ่ ด้ 40 เซนติเมตร ในเวลำ 10 วินำที แกส๊ Y จะแพร่ไดเ้ ร็วกี่เซนติเมตร/วินำที
แผนการจดั การเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 5 39
เฉลยใบงานที่ 4
เร่ือง การแพรข่ องแกส๊
คาช้ีแจง : ให้นักเรยี นเติมคาตอบลงในชอ่ งวา่ งใหถ้ กู ต้อง
1. จงเรยี งลำดบั อตั รำกำรแพรข่ องแกส๊ ต่อไปน้ี He NH3 O2 Ne NO2 และ N2 จำกเรว็ ไปชำ้
อัตรำกำรแพร่ของ He > NH3 > Ne > N2 > O2 > NO2
2. ถ้ำแก๊ส A มีมวลโมเลกุล 64 เคลื่อนที่ในภำชนะได้ระยะทำง 20 เซนติเมตร ในเวลำ 5 วินำที แก๊ส B มีมวล
โมเลกุล 16 จะเคลอ่ื นที่ในภำชนะเดียวกนั ได้ระยะทำงก่ีเซนติเมตร ในเวลำ 3 วินำที
=VA √MMBA
VB
= √sA × tB MB
MA
tA sB
20 × 3 = √16
5 sB 64
SB = 20 × 3 × 8
5 ×4
= 24
ดังน้ัน แก๊ส B จะเคลอื่ นทใ่ี นภำชนะเดยี วกันได้ระยะทำง 24 เซนตเิ มตร
3. ท่ีอุณหภมู ิ 25 องศำเซลเซียส ควำมดนั 1 บรรยำกำศ แกส๊ X มคี วำมหนำแน่นเปน็ 4 เท่ำของแก๊ส Y ถ้ำแกส๊ X
แพร่ได้ 40 เซนติเมตร ในเวลำ 10 วนิ ำที แกส๊ Y จะแพร่ไดเ้ รว็ กเ่ี ซนตเิ มตร/วนิ ำที
VX = √dY
VY dX
sX √dX
dY
tX =
VY
40 = √4
1
10
VY
VY = 4
2
=2
ดงั น้ัน แก๊ส Y จะแพร่ได้เรว็ 2 เซนตเิ มตร/วนิ ำที
แผนการจดั การเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดบั ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 5 40
แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 6 โรงเรยี นโคกโพธไิ์ ชยศกึ ษา
กล่มุ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรยี นท่ี 1 ปกี ารศึกษา 2563
จานวน 18 ชั่วโมง
รหัสวชิ า ว32222 รายวิชา เคมี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 5 จานวน 3 ชั่วโมง
หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 1 เร่อื ง แก๊สและสมบัตขิ องแก๊ส
แผนการสอนเรอ่ื ง เทคโนโลยีท่ีเก่ยี วขอ้ งกบั สมบัตขิ องแก๊ส
ครูผู้สอน นางสาวพมิ ทิพย์ สายแสน
1. ผลการเรียนรู้
สืบคน้ ข้อมลู นำเสนอตัวอย่ำง และอธิบำยกำรประยกุ ต์ใช้ควำมรูเ้ ก่ียวกับสมบัตแิ ละกฎต่ำง ๆ ของแก๊สใน
กำรอธิบำยปรำกฏกำรณ์ หรอื แกป้ ัญหำในชวี ิตประจำวันและในอตุ สำหกรรม
2. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1. ยกตวั อยำ่ งเทคโนโลยีที่เกย่ี วขอ้ งกับสมบัติของแกส๊ ได้ (K)
2. อธบิ ำยเกีย่ วกบั เทคโนโลยีทีเ่ ก่ียวข้องกบั แกส๊ โดยใช้สมบัติของแกส๊ ได้ (K)
3. ส่อื สำรเกี่ยวกับเทคโนโลยีทเี่ ก่ยี วข้องกบั สมบัติของแกส๊ ได้ (P)
4. ตง้ั ใจเรยี นรู้และแสวงหำควำมรู้ รบั ผดิ ชอบต่อหนำ้ ท่ที ่ีได้รับมอบหมำย (A)
3. สาระการเรยี นรู้
สมบัติและกฎต่ำง ๆ ของแก๊สสำมำรถนำไปใช้อธิบำยปรำกฏกำรณ์ หรือประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันและใน
อตุ สำหกรรม
4. สาระสาคญั /ความคดิ รวบยอด
สมบัติและกฎต่ำง ๆ ของแก๊สนำมำใช้อธิบำยปรำกฏกำรณ์และประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน และใน
อุตสำหกรรมได้
5. สมรรถนะสาคัญของผเู้ รยี นและคุณลักษณะอันพึงประสงค์
สมรรถนะสาคญั ของผูเ้ รยี น คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ควำมสำมำรถในกำรสือ่ สำร 1. มีวินยั รับผิดชอบ
2. ควำมสำมำรถในกำรคดิ 2. ใฝเ่ รียนรู้
1) ทักษะกำรสังเกต 3. มุ่งมั่นในกำรทำงำน
2) ทักษะกำรสำรวจค้นหำ
3) ทกั ษะกำรวิเครำะห์
4) ทักษะกำรเชอ่ื มโยง
5) ทกั ษะกำรทำงำนร่วมกัน
3. ควำมสำมำรถในกำรใชท้ ักษะชีวิต
6. กจิ กรรมการเรยี นรู้
ขั้นท่ี 1 กระตนุ้ ความสนใจ (Engage)
1. ครทู บทวนเก่ียวกับทฤษฎจี ลน์และสมบตั ิของแกส๊ ดงั นี้
• โมเลกุลของแกส๊ มีขนำดเล็กมำกและไม่มแี รงยดึ เหนีย่ วระหว่ำงกนั และกัน เม่อื บรรจุแก๊สไว้ในภำชนะ
ใดก็ตำมแก๊สจะแพร่กระจำยเตม็ ภำชนะแก๊สจึงมรี ูปรำ่ งและปรมิ ำตรไม่แน่นอนขน้ึ อยกู่ บั ภำชนะทีบ่ รรจุ
• โมเลกุลของแกส๊ อยู่ห่ำงกันมำกแรงดงึ ดูดระหวำ่ งโมเลกุลจงึ นอ้ ยมำกสำรที่อย่ใู นสถำนะแก๊สจงึ มี
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคม3ี ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 5 41
ควำมหนำแน่นน้อย
• ท่อี ณุ หภมู เิ ดียวกันแกส๊ ทกุ ชนดิ จะมพี ลังงำนจลน์เฉลี่ยเทำ่ กนั แตจ่ ะมคี วำมเร็วเฉล่ียไม่เท่ำกันโดยแก๊ส
ทีม่ มี วลโมเลกุลนอ้ ยจะมีควำมเร็วเฉลีย่ สูงแก๊สนั้นจะแพรไ่ ด้เร็ว สว่ นแก๊สทมี่ มี วลโมเลกุลมำกจะมคี วำมเรว็ เฉลย่ี
น้อยแก๊สนัน้ จะแพรไ่ ดช้ ้ำ
2. ครูกระตนุ้ ควำมสนใจของนกั เรียนเกีย่ วกับเรื่อง เทคโนโลยีทีเ่ กีย่ วขอ้ งกบั สมบัตขิ องแกส๊ โดยใช้คำถำม
เพื่อกระตนุ้ นกั เรียน ดังน้ี
1) ให้นกั เรียนยกตวั อย่ำงกำรใชป้ ระโยชนจ์ ำกแกส๊ ในชวี ติ ประจำวนั (แนวตอบ : พจิ ารณาคา่ ตอบของ
นกั เรยี น โดยขนึ้ อยกู่ ับดลุ ยพนิ จิ ของครผู สู้ อน ยกตัวอย่างเช่น แก๊สออกซิเจนในอากาศใช้ในการหายใจ แก๊ส
คาร์บอนไดออกไซด์ใชใ้ สใ่ นน่า้ อดั ลม เพ่ือให้น้่าอดั ลมมฟี องซา่ แก๊สฮีเลยี มใชบ้ รรจุลงในลกู โป่งหรอื บอลลนู เปน็
ตน้ )
3. ครูถำมคำถำม Prior Knowledge จำกหนงั สือเรียนรายวชิ าเพมิ่ เตมิ วทิ ยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
ว่ำ“สมบัติของแก๊สสามารถน่าไปใช้ประโยชน์ในด้านใดได้บ้าง” ให้นักเรียนร่วมกันตอบคำถำม จำกน้ันครูและ
นักเรยี นมำอภปิ รำยรว่ มกนั เพื่อนำไปสู่ขัน้ สอนต่อไป
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมนิ นักเรียน โดยใช้แบบสงั เกตพฤติกรรมการท่างานรายบคุ คล)
ขนั้ ท่ี 2 สารวจคน้ หา (Explore)
1. ครใู หน้ กั เรยี นจับกลมุ่ กลุม่ ละ 3 คน แลว้ ให้คนแรกศกึ ษำเร่อื ง กำรทำนำ้ แขง็ แหง้ คนท่สี องศกึ ษำเรอ่ื ง
กำรทำไนโตรเจนเหลว และคนท่ีสำมศึกษำเร่ือง กำรสกัดสำรโดยใช้คำร์บอนไดออกไซด์ที่อยู่ในรูปของไหล จำก
หนงั สอื เรยี นรำยวชิ ำเพมิ่ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
2. นักเรียนนำขอ้ มลู ทไี่ ด้จำกกำรค้นควำ้ ทำเปน็ รูปแบบตำ่ งๆตำมควำมคิดเห็นของแตล่ ะกลุม่ เชน่
แผนภำพ แผนผัง เขียนบรรยำย
ขั้นท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explain)
3. ครสู ุ่มตวั แทนนกั เรยี น 1 กลุม่ ออกมำอธิบำยเร่อื งทีไ่ ดศ้ กึ ษำและผลงำนกำรจัดทำขอ้ มูลของกลมุ่ ให้
เพ่ือนกลมุ่ อ่นื ฟังหนำ้ ชน้ั เรยี น โดยครคู อยเสรมิ ควำมรเู้ พมิ่ เตมิ เพ่อื ให้นักเรียนเกดิ ควำมเข้ำใจทถ่ี ูกตอ้ ง
(หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมนิ นักเรียน โดยใช้แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการนา่ เสนอหนา้ ช้ัน)
4. ครูต้งั คำถำมใหน้ ักเรยี นร่วมกันอภปิ รำย เร่อื ง เทคโนโลยีทเ่ี ก่ยี วข้องกับสมบัติของแกส๊ เช่น
1) จงอธบิ ำยหลกั ในกำรทำนำ้ แข็งแห้ง (แนวตอบ : น่าแกส๊ คาร์บอนไดออกไซด์มาเพิ่มความดันและลด
อณุ หภูมิ จะไดค้ ารบ์ อนไดออกไซด์เหลว จากน้นั ท่าให้แห้งและบรสิ ทุ ธ์ิ และท่าการเพิ่มความดันและลดอุณหภูมิอีก
ครั้งหนง่ึ แลว้ อดั ผา่ นรูพรนุ จะได้น้า่ แขง็ แหง้ ออกมา)
2) จงอธิบำยหลักในกำรทำไนโตรเจนเหลว (แนวตอบ : ดูดอากาศเข้าเครื่องอัดอากาศผ่านลงใน
NaOH จากน้นั ผ่านเข้าเครอื่ งกรองน่้ามนั และทา่ ใหแ้ ห้งด้วย Al2O3 จากนน้ั ลดอุณหภูมิลงจนถงึ -183◦C เพ่อื แยก
แก๊สออกซเิ จนออก จากน้นั ลดอณุ หภมู ลิ งจนถึง -196◦C จะไดแ้ ก๊สไนโตรเจนเหลวออกมา)
3) เพรำะเหตุใดจึงนิยมใช้คำร์บอนไดออกไซด์ในรปู ของไหลสกดั กำเฟอีนจำกเมล็ดกำแฟ (แนวตอบ :
เนือ่ งจากการสกัดสารโดยใช้คาร์บอนไดออกไซดใ์ นรปู ของไหลเปน็ วธิ ีที่ไม่ต้องใช้ความร้อน จึงไมท่ า่ ใหร้ สหรอื กลิ่น
กาแฟเปล่ยี นแปลงไป)
4) นำ้ แข็งแห้งและไนโตรเจนเหลวนยิ มนำไปใช้ในอุตสำหกรรมใด (แนวตอบ : อุตสาหกรรมท่ีเก่ยี วข้อง
กบั การทา่ ความเยน็ )
5. นกั เรยี นทำ Topic Question จำกหนังสือเรยี นรำยวชิ ำเพ่มิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
6. นกั เรยี นทำแบบฝึกหัด ในหนงั สือแบบฝกึ หัดรายวิชาเพมิ่ เติมวทิ ยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดบั ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 5 42
ขน้ั ที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate)
7. ครูถำมคำถำม BIG QUESTION จำกหนังสอื เรยี นรำยวิชำเพม่ิ เตมิ วิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 อีก
คร้งั ดังนี้
• สมบตั ิและกฎต่ำง ๆ ของแก๊สสำมำรถนำมำประยกุ ต์ใชป้ ระโยชน์ในชีวิตประจำวันไดอ้ ย่ำงไร (แนว
ตอบ : ข้ึนอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน ตัวอย่างเช่น ใช้ผลิตน่้าแข็งแห้ง ผลิตไนโตรเจนเหลว สกัดสารโดยใช้
คารบ์ อนไดออกไซดใ์ นรปู ของไหล เป็นตน้ )
8. ครูให้นกั เรียนแตล่ ะคนพจิ ำรณำว่ำจำกหัวข้อทเ่ี รยี นมำ หำกส่วนใดที่นักเรยี นยงั มขี อ้ สงสัยให้ครูอธบิ ำย
เพ่มิ เติมเพ่อื ให้นักเรียนเขำ้ ใจ
9. นักเรยี นอำ่ น summary ประจำหน่วยกำรเรยี นรู้ท่ี 1 แกส๊ เพอื่ เป็นกำรทบทวนควำมเขำ้ ใจในเนอื้ หำที่
เรียนมำ
10. นกั เรียนทำ Self Check จำกหนังสอื เรียนรำยวิชำเพิม่ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 เพอื่ ตรวจสอบ
ตนเอง
11. นักเรียนทำ Unit Question 1 จำกหนงั สือเรยี นรำยวชิ ำเพ่ิมเติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1
12. นักเรียนทำแบบทดสอบทำ้ ย หน่วยกำรเรยี นรทู้ ่ี 1 ในหนงั สือแบบฝึกหดั รำยวชิ ำเพิม่ เติมวทิ ยำศำสตร์
เคมี ม.5 เล่ม 1
13. นกั เรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน
14. ครูใหน้ ักเรียนเขยี นแผนผังมโนทัศน์ หน่วยกำรเรียนรูท้ ี่ 1 แกส๊ เพอื่ เป็นกำรสรุปควำมเขำ้ ใจที่ไดร้ ับจำก
กำรเรยี นแล้วส่งเป็นกำรบ้ำนในคำบเรียนต่อไป
ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครปู ระเมนิ ผลนกั เรียน โดยกำรสังเกตพฤติกรรมกำรตอบคำถำม พฤตกิ รรมกำรทำงำนรำยบุคคล
พฤตกิ รรมกำรทำงำนกลุ่ม และจำกกำรนำเสนอผลกำรทำกิจกรรมหน้ำชนั้ เรยี น
2. ครตู รวจสอบผลจำกกำรทำแบบฝึกหัด
3. ครตู รวจสอบผลจำกกำรทำ Self Check
4. ครตู รวจสอบผลจำกกำรทำ Unit Question 1
5. ครตู รวจสอบผลจำกกำรทำแบบทดสอบหลงั เรียน
7. การวดั และประเมินผล
รายการวัด วธิ กี าร เครื่องมือ เกณฑ์การประเมนิ
7.1 ประเมินระหว่าง
การจัดกิจกรรม
การเรียนรู้
1) เทคโนโลยีท่ี - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหดั - รอ้ ยละ 60 ผำ่ นเกณฑ์
เกย่ี วขอ้ งกับสมบตั ิ
ของแกส๊
2) กำรนำเสนองำน - ประเมนิ กำรนำเสนอ - แบบประเมินกำรเสนอ - ระดบั คุณภำพ 2
ผลงำน ผลงำน ผำ่ นเกณฑ์
3) พฤติกรรม - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คณุ ภำพ 2
กำรทำงำน กำรทำงำนรำยบุคคล กำรทำงำนรำยบุคคล ผำ่ นเกณฑ์
รำยบคุ คล
แผนการจดั การเรียนรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 43
รายการวดั วิธกี าร เคร่ืองมอื เกณฑ์การประเมิน
4) พฤติกรรมกำร - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภำพ 2
ทำงำนกลุม่ กำรทำงำนกล่มุ กำรทำงำนกลุ่ม ผำ่ นเกณฑ์
5) คุณลักษณะ - สงั เกตควำมมวี นิ ยั - แบบประเมนิ - ระดับคุณภำพ 2
อนั พงึ ประสงค์ รับผิดชอบ ใฝ่เรยี นรู้ คณุ ลักษณะ ผำ่ นเกณฑ์
และมงุ่ มน่ั ในกำรทำงำน อันพงึ ประสงค์
7.2 การประเมนิ หลงั
เรยี น
- แบบทดสอบท้ำย - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผ่ำนเกณฑ์
หนว่ ยกำรเรียนรู้
ที่ 1 แกส๊
- แบบทดสอบหลัง - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบกอ่ นเรียน - ประเมนิ ตำมสภำพจริง
เรยี น หน่วยกำร หลังเรยี น หนว่ ยกำร หนว่ ยกำรเรยี นรู้ท่ี 1
เรียนรทู้ ่ี 1 แก๊ส เรยี นรทู้ ี่ 1 แกส๊ แกส๊
7.3 ประเมินช้นิ งาน/
ภาระงาน(รวบยอด)
- แผนผงั มโนทัศน์ - ตรวจแผนผงั มโนทศั น์ - แบบประเมินชนิ้ งำน/ - ระดบั คุณภำพ 2
หนว่ ยกำรเรียนรู้ หน่วยกำรเรยี นรทู้ ่ี 1 ภำระงำน(รวบยอด) ผ่ำนเกณฑ์
ที่ 1 แก๊ส แก๊ส
8. สอ่ื /แหลง่ การเรยี นรู้
8.1 สอื่ การเรียนรู้
1) หนังสือเรยี นรำยวชิ ำเพม่ิ เตมิ วทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 หนว่ ยกำรเรยี นรูท้ ี่ 1 แก๊ส
2) หนงั สอื แบบฝึกหัดรำยวชิ ำเพ่ิมเติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 หน่วยกำรเรียนรทู้ ี่ 1 แกส๊
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1. แหล่งกำรเรียนรอู้ อนไลน์
9. บนั ทึกผลหลงั การสอน
9.1 สรปุ ผลการเรยี นการสอน
นักเรียนจำนวน..............คน
ผำ่ นจุดประสงค์กำรเรยี นร.ู้ ................คน คดิ เป็นรอ้ ยละ...........................
ไม่ผำ่ นจุดประสงค์.............................คน คดิ เป็นรอ้ ยละ...........................
ได้แก่
1............................................................................................
2............................................................................................
3............................................................................................
9.2 ปัญหา/อปุ สรรค
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดบั ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 44
9.3 แนวทางการแกไ้ ข/แนวทางการพฒั นา
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
ลงช่ือ.............................................
( นำงสำวพิมทิพย์ สำยแสน)
ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐำนะ ครูชำนำญกำร
ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื ............................................................
( นำงดำรณี พงษส์ บำย)
หัวหน้ำกลุ่มสำระกำรเรยี นรู้วิทยำศำสตร์
ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มบริหารวิชาการ
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงช่ือ............................................................
(นำงพรพิรุณ แจง้ ใจ)
หวั หน้ำกลมุ่ บรหิ ำรวิชำกำร
ข้อเสนอแนะของผู้อานวยการโรงเรียน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ลงชอ่ื .............................................................
(นำงลดั ดำ ผำพนั ธ์)
ผ้อู ำนวยกำรโรงเรยี นโคกโพธไิ์ ชยศึกษำ
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ า ว32222 เคมี3 ระดบั ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 5 45
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 7 โรงเรียนโคกโพธ์ไิ ชยศกึ ษา
กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศกึ ษา 2563
จานวน 22 ชวั่ โมง
รหัสวิชา ว32222 รายวชิ า เคมี ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 5 จานวน 4 ชั่วโมง
หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 2 เรือ่ ง อัตราการเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี
แผนการสอนเรอ่ื ง ความหมายของอตั ราการเกิดปฏิกิยาเคมี
ครูผสู้ อน นางสาวพมิ ทพิ ย์ สายแสน
1. ผลการเรียนรู้
1. ทดลองและเขียนกรำฟกำรเพ่มิ ขน้ึ หรอื ลดลงของสำรท่ที ำกำรวัดในปฏิกิรยิ ำ
2. คำนวณอัตรำกำรเกดิ ปฏกิ ริ ยิ ำเคมี และเขียนกรำฟกำรลดลงหรือเพิม่ ขน้ึ ของสำรทไี่ ม่ได้วดั ในปฏกิ ริ ยิ ำ
2. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
1. บอกควำมหมำยของอตั รำกำรเปลย่ี นแปลงปรมิ ำณสำรในปฏกิ ริ ยิ ำเคมี อัตรำกำรเกดิ ปฏกิ ิริยำเคมี อัตรำกำร
เกิดปฏิกิรยิ ำเคมี ณ ขณะใดขณะหนงึ่ และอัตรำกำรเกดิ ปฏกิ ิริยำเคมีเฉลย่ี ได้ (K)
2. อธบิ ำยควำมสัมพนั ธ์ระหว่ำงค่ำควำมชนั กบั อัตรำกำรเกิดปฏิกิริยำเคมขี องสำรทป่ี รำกฏในกรำฟแสดง
ควำมสมั พันธ์ระหวำ่ งควำมเขม้ ขน้ ของสำรกบั เวลำได้ (K)
3. ทำกำรทดลองเพ่ือศกึ ษำกำรวัดปริมำณสำรท่ีเกิดขึน้ ในช่วงเวลำต่ำง ๆ ในปฏิกิรยิ ำระหว่ำงโลหะแมกนีเซียม
กบั กรดไฮโดรคลอริกได้ (P)
4. เขียนกรำฟแสดงควำมสมั พันธร์ ะหวำ่ งควำมเขม้ ข้นของสำรกับเวลำ และคำนวณหำอตั รำกำรเกดิ ปฏกิ ิรยิ ำ
ของสำรต้งั ต้นกบั ผลติ ภณั ฑใ์ นชว่ งเวลำต่ำง ๆ รวมทั้งอตั รำกำรเกดิ ปฏกิ ิรยิ ำ ณ ขณะใดขณะหน่งึ จำกกรำฟได้ (P)
5. เขยี นควำมสมั พนั ธ์ระหวำ่ งอตั รำกำรเกิดปฏกิ ริ ยิ ำเคมกี ับอัตรำกำรเพิ่มขนึ้ หรอื ลดลงของสำรตำ่ ง ๆ ใน
ปฏิกริ ิยำเคมีจำกสมกำรท่ีดลุ แล้วได้ (P)
6. ใชเ้ ครอื่ งมอื และอุปกรณท์ ำงวิทยำศำสตร์ได้อยำ่ งถูกต้อง (P)
7. ปฏิบตั ติ ำมขนั้ ตอนกำรทดลองไดอ้ ยำ่ งถกู ตอ้ ง (P)
8. ตัง้ ใจเรียนรูแ้ ละแสวงหำควำมรู้ รบั ผดิ ชอบต่อหนำ้ ที่ทไี่ ด้รับมอบหมำย (A)
3. สาระการเรียนรู้
ปฏิกิริยำเคมีแต่ละปฏิกิริยำมีอัตรำกำรเกิดปฏิกิริยำเคมีต่ำงกัน โดยอำจวัดจำกกำรลดลงของสำรต้ังต้น
หรือกำรเพ่ิมขึ้นของผลิตภัณฑ์ต่อหน่ึงหน่วยเวลำ และหำรด้วยเลขสัมประสิทธ์ิของสำรนั้น ๆ ในสมกำรเคมี
เพื่อใหไ้ ดอ้ ัตรำกำรเกดิ ปฏกิ ริ ยิ ำเคมที เี่ ทำ่ กนั ไม่วำ่ จะเปน็ กำรวัดจำกสำรตัง้ ต้นหรอื ผลิตภัณฑ์
4. สาระสาคญั /ความคิดรวบยอด
ปริมำณสำรต้ังต้นที่ลดลง หรือปริมำณสำรผลิตภัณฑ์ที่เกิดข้ึนขณะปฏิกิริยำดำเนินไป เมื่อนำมำปริมำณ
สำรที่เปล่ียนแปลงนี้มำเขียนในรูปอัตรำส่วนเปรยี บเทียบกับ 1 หน่วยเวลำ จะเรียกว่ำ อัตรำกำรเกิดปฏิกิริยำ
เคมี
5. สมรรถนะสาคญั ของผ้เู รียนและคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์
สมรรถนะสาคญั ของผู้เรยี น คุณลักษณะอนั พึงประสงค์
1. ควำมสำมำรถในกำรสือ่ สำร 1. มวี นิ ัย รับผิดชอบ
2. ควำมสำมำรถในกำรคดิ 2. ใฝ่เรียนรู้
1) ทกั ษะกำรสงั เกต 3. มงุ่ มน่ั ในกำรทำงำน
แผนการจัดการเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคม3ี ระดับช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 5 46
2) ทกั ษะกำรสำรวจคน้ หำ
3) ทักษะกำรวิเครำะห์
4) ทักษะกำรทดลอง
5) ทักษะกำรลงควำมเหน็ จำกข้อมูล
6) ทกั ษะกำรตคี วำมหมำยและลงข้อสรปุ
3. ควำมสำมำรถในกำรใช้ทกั ษะชีวติ
6. กจิ กรรมการเรยี นรู้
ขน้ั ท่ี 1 กระตนุ้ ความสนใจ (Engage)
1. ครใู ห้นกั เรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรียน และ Understanding Check เพอ่ื วดั ควำมรเู้ ดมิ ของนกั เรียน
ก่อนเข้ำสกู่ จิ กรรม
2. ครถู ำมคำถำม BIG QUESTION จำกหนงั สือเรยี นรายวชิ าเพมิ่ เติมวทิ ยาศาสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 ดังนี้
• อัตรำกำรเกิดปฏิกริ ิยำเคมีสำมำรถวดั ไดจ้ ำกสง่ิ ใด
• ทฤษฎีทใ่ี ช้อธบิ ำยกำรเกดิ ปฏกิ ริ ยิ ำเคมคี ือทฤษฎใี ด และกลำ่ วไว้ว่ำอยำ่ งไร
• กำรเปลยี่ นแปลงพลังงำนพลังงำนในปฏิกริ ยิ ำเคมจี ำแนกไดก้ ่ปี ระเภท อะไรบำ้ ง แตล่ ะประเภทมี
ลักษณะอยำ่ งไร
• ปัจจยั ทีม่ ีผลตอ่ อัตรำกำรเกิดปฏิกริ ยิ ำเคมีมีอะไรบ้ำง และเก่ยี วขอ้ งกบั ชวี ิตประจำวนั อยำ่ งไร
จำกน้ันให้นักเรียนในห้องร่วมกันตอบและแสดงควำมคิดเห็น โดยครูยังไม่ต้องเฉลย ซึ่งเมื่อเรียนจบในเน้ือหำที่
สำมำรถเฉลยคำถำมแต่ละขอ้ ได้ จึงใหค้ รูถำมคำถำม แลว้ ใหน้ ักเรียนตอบอกี ครัง้ หนง่ึ
2. ครูถำมคำถำม Prior Knowledge จำกหนงั สือเรยี นรำยวิชำเพม่ิ เติมวทิ ยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1 ว่ำ
“สงิ่ ใดเป็นตวั ก่าหนดว่าปฏิกริ ิยาเคมีปฏกิ ริ ิยาหนง่ึ จะเกิดได้เร็วหรือช้า” ใหน้ กั เรียนร่วมกนั ตอบคำถำม จำกนนั้ ครู
และนักเรียนอภิปรำยร่วมกัน เพ่ือนำไปสู่ขั้นสอนต่อไป (แนวตอบ : สิ่งท่ีจะก่าหนดได้ว่า ปฏิกิริยาเคมีหนึ่ง ๆ จะ
เกิดขึ้นไดเ้ ร็วหรอื ช้า คอื อัตราการลดลงของสารตง้ั ตน้ หรอื อัตราการเพิม่ ขน้ึ ของผลิตภัณฑ์ในหนึง่ หนว่ ยเวลา หรือ
อัตราการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี)
ขน้ั ท่ี 2 สารวจค้นหา (Explore)
1. ครูใหน้ ักเรยี นจับคู่ โดยใหแ้ ต่ละคู่ศึกษำค้นควำ้ ขอ้ มูลเกย่ี วกบั เร่อื ง ควำมหมำยของอตั รำกำร
เกิดปฏิกริ ยิ ำเคมี จำกหนังสือเรยี นรำยวิชำเพม่ิ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เลม่ 1 แล้วรว่ มกนั แสดงควำมคดิ เห็นจน
เกิดควำมเข้ำใจทตี่ รงกนั
(หมายเหตุ : ครเู รมิ่ ประเมนิ นกั เรยี น โดยใช้แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทา่ งานกลมุ่ )
ขัน้ ท่ี 2 สารวจคน้ หา (Explore)
2. ครูให้นกั เรียนแบง่ กลุ่ม กลุ่มละ 5 คน แลว้ ทำกำรทดลอง เรอ่ื ง ปฏิกิรยิ ำระหวำ่ งโลหะแมกนีเซียมกบั
กรดไฮโดรคลอรกิ จำกหนังสอื เรียนรำยวชิ ำเพ่มิ เติมวิทยำศำสตร์ เคมี ม.5 เล่ม 1
3. ครูใช้รปู แบบกำรเรยี นรูแ้ บบร่วมมอื เทคนิค LT มำจัดกระบวนกำรเรยี นรู้ โดยกำหนดให้สมำชิกแต่
ละคนภำยในกลุ่มมีบทบำทหนำ้ ทขี่ องตนเอง ดังนี้
• สมำชกิ คนท่ี 1 : ทำหนำ้ ที่เตรียมวสั ดุ-อปุ กรณท์ ่ใี ช้ในการทดลองเรื่อง ปฏกิ ิริยาระหว่างโลหะ
แมกนีเซยี มกบั กรดไฮโดรคลอริก
• สมำชิกคนที่ 2 : ทำหนำ้ ทอี่ ำ่ นวิธีกำรทดลอง ทำควำมเขำ้ ใจ และอธบิ ำยใหส้ มำชกิ ในกลุ่มฟัง
• สมำชิกคนท่ี 3 : ทำหน้ำทบ่ี นั ทกึ ผลกำรทดลอง
• สมำชกิ คนที่ 4 และ 5 : ทำหน้ำทน่ี ำเสนอผลกำรทดลอง
แผนการจดั การเรยี นรู้รายวิชา ว32222 เคมี3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 5 47
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
ilovepdf_merged (2)
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search