92
4.3 ผลการวิเคราะหคาสถิติเบื้องตนของตัวแปรสังเกตไดในโมเดลความสัมพันธเชิง
สาเหตทุ ่แี สดงอิทธิพลของรูปแบบการจัดการเรียนรขู ามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV
สําหรบั นสิ ติ มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั
ผลการวเิ คราะหค าสถติ ิพ้ืนฐานของตัวแปรท่ีใชใ นโมเดล มตี ัวบง ช้ีทัง้ หมด 23 ตัวแปร ท่ีใช
วัดตัวแปรแฝง 5 ตัวแปร คอื 1) การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE) 2) องคประกอบ
ของการเรียนรูขามวัฒนธรรม (COMASE) 3) กระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE)
4) กิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) 5) การอยูรวมกันอยางมีความสุข (ตามหลัก
สาราณียธรรม) (HAPLIVE) มีจุดมุงหมายเพื่อศึกษาลักษณะการกระจายและการแจกแจงของตัวแปร
สังเกตไดแตละตัว คาสถิติที่ใช ไดแก คาเฉลี่ย ( Χ ) สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) คะแนนต่ําสุด
(Min) คะแนนสูงสุด (Max) สัมประสิทธ์ิการกระจาย (C.V.) คาความเบ (Sk) และคาความโดง (Ku)
โดยแยกวเิ คราะหผลแตล ะตวั แปรดงั ตอ ไปน้ี
เมื่อพิจารณาการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE) พบวา โดยภาพรวม
การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน อยูในระดับมาก ( Χ =4.07) ซ่ึงเมื่อพิจารณาเปนรายดาน
พบวา ดานมงุ เนน การอยูรวมกนั อยางสันติ ( Χ =4.19) รองลงมาคือ ดานคุน เคยกับวัฒนธรรมอาเซียน
( Χ =4.11) และดานรูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม ( Χ =4.06) ตามลําดับ เมื่อพิจารณาคาสัมประสิทธิ์การ
กระจาย (C.V.) ของตัวแปร พบวา ตัวแปรมีการกระจายไมตางกันมาก โดยมีคาอยูระหวางรอยละ
17.96 – 20.00 เมื่อพิจารณาคาความเบ (Sk) ของตัวแปร พบวา ตัวแปรทุกตัวมีการแจกแจงใน
ลักษณะเบซาย (คาความเบเปนลบ) แสดงวา ขอมูลของตัวแปรทุกตัวสูงกวาคาเฉล่ีย เม่ือพิจารณาคา
ความโดง (Ku) พบวา ตัวแปรทุกตัวมีโคงการแจกแจงของขอมูลในลักษณะสูงโดงกวาโคงปกติ (คา
ความโดง มากกวา 0) แสดงวา ตวั แปรทุกตัวมีการกระจายของขอ มูลนอ ย
เม่ือพิจารณาองคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (COMASE) พบวา โดย
ภาพรวมปจจัยพื้นฐานการสะทอนคิดอยูในระดับมาก ( Χ =4.36) ซ่ึงเมื่อพิจารณาเปนรายดานพบวา
ดานแบบแผนในการปฏิบัติมีคาเฉลี่ยสูงท่ีสุด ( Χ =4.45) รองลงมาคือ ดานการนับถือนิกายทาง
พระพุทธศาสนา ( Χ =4.33) และดานหลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน ( Χ =4.29) ตามลําดับ เม่ือ
พิจารณาคาสัมประสิทธ์ิการกระจาย (C.V.) ของตัวแปร พบวา ตัวแปรมีการกระจายไมตางกันมาก
โดยมคี าอยูระหวา งรอ ยละ 15.01 – 17.94 เมอ่ื พจิ ารณาคา ความเบ (Sk) ของตวั แปร พบวา ตัวแปรทกุ
ตัวมีการแจกแจงในลักษณะเบซาย (คาความเบเปนลบ) แสดงวา ขอมูลของตัวแปรทุกตัวสูงกวาคาเฉลี่ย
เม่ือพิจารณาคาความโดง (Ku) พบวา ตัวแปรทุกตัวมีโคงการแจกแจงของขอมูลในลักษณะสูงโดงกวา
โคงปกติ (คาความโดง มากกวา 0) แสดงวา ตัวแปรทกุ ตัวมีการกระจายของขอมลู นอ ย
เม่ือพิจารณากระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE) พบวา โดยภาพรวม
ปจจัยดานสภาพแวดลอมอยูในระดับมาก ( Χ =4.07) ซ่ึงเมื่อพิจารณาเปนรายดานพบวา ดานปรับ
กระบวนทัศนในเรื่องวัฒนธรรมมีคาเฉล่ียสูงท่ีสุด ( Χ =4.13) รองลงมาคือ ดานเตรียมใจเรียนรูส่ิงที่
แตกตาง ดา นปรับอารมณใหเขากับสถานการณ ( Χ =4.08) และดานเขาใจพฤติกรรมของนิสติ ชาติอ่ืน
( Χ =4.06) เมื่อพิจารณาคาสัมประสิทธิ์การกระจาย (C.V.) ของตัวแปร พบวา ตัวแปรมีการกระจาย
ไมตางกันมาก โดยมีคาอยูระหวางรอยละ 17.84 – 19.39 เมื่อพิจารณาคาความเบ (Sk) ของตัวแปร
พบวา ตัวแปรทุกตัวมีการแจกแจงในลักษณะเบซาย (คาความเบเปนลบ) แสดงวา ขอมูลของตัวแปร
93
ทุกตัวสูงกวาคาเฉลี่ย เมื่อพิจารณาคาความโดง (Ku) พบวา ตัวแปรทุกตัวมีโคงการแจกแจงของขอมูลใน
ลักษณะสงู โดงกวา โคงปกติ (คาความโดง มากกวา 0) แสดงวาตัวแปรทุกตวั มีการกระจายของขอมลู นอ ย
เม่ือพิจารณากิจกรรมเพ่ือการเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) พบวา โดยภาพรวมปจจัย
ดานกิจกรรมเพ่ือการเรียนรูขามวัฒนธรรม อยูในระดับมาก ( Χ =4.05) ซึ่งเมื่อพิจารณาเปนรายดาน
พบวา ดานเรียนรูแบบการรวมมือรวมพลัง มีคาเฉลี่ยสูงที่สุด ( Χ =4.07) รองลงมาคือ แลกเปล่ียน
เรียนรูจากประสบการณตน ( Χ =4.05) และสาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม ( Χ =4.04) ตามลําดับ เมื่อ
พิจารณาคาสัมประสิทธิ์การกระจาย (C.V.) ของตัวแปร พบวา ตัวแปรมีการกระจายไมตางกันมาก
โดยมีคาอยูระหวางรอยละ 19.60 – 20.08 เม่ือพิจารณาคาความเบ (Sk) ของตัวแปร พบวา ตัวแปร
ทุกตัวมีการแจกแจงในลักษณะเบซาย (คาความเบเปนลบ) แสดงวา ขอมูลของตัวแปรทุกตัวสูงกวา
คาเฉลยี่ เม่ือพิจารณาคาความโดง (Ku) พบวา ตวั แปรทุกตัวมโี คงการแจกแจงของขอ มูลในลักษณะสูง
โดง กวา โคง ปกติ (คา ความโดงมากกวา 0) แสดงวาตวั แปรทุกตวั มีการกระจายของขอ มูลนอ ย
เมื่อพิจารณาการอยูรว มกันอยา งมีความสุข (HAPLIVE) พบวา โดยภาพรวมการอยูรว มกัน
อยางมีความสุข อยูในระดับมากท่ีสุด ( Χ =4.16) ซ่ึงเมื่อพิจารณาเปนรายดานพบวา ตัวแปรดาน
ชวยเหลือและเอื้อเฟอตอผูอื่น มีคาเฉล่ียสูงท่ีสุด ( Χ =4.18) รองลงมาคือ ตัวแปรเคารพและรับฟง
ความคิดเห็นของผูอ่ืน (Χ =4.17) แบงปนส่ิงของใหแกกนั และปฏิบัติตามกฎเกณฑของหมูคณะ (Χ =4.16)
ตามลําดับ เมื่อพิจารณาคาสัมประสิทธิ์การกระจาย (C.V.) ของตัวแปร พบวา ตัวแปรมกี ารกระจายไม
ตางกันมาก โดยมีคาอยูระหวาง รอยละ 17.38 – 18.56 เมื่อพิจารณาคาความเบ (Sk) ของตัวแปร
พบวา ตัวแปรทุกตัวมีการแจกแจงในลักษณะเบซาย (คาความเบเปนลบ) แสดงวา ขอมูลของตัวแปร
ทุกตัวสูงกวาคาเฉล่ีย เมื่อพิจารณาคาความโดง (Ku) พบวา ตัวแปรทุกตัวมีโคงการแจกแจงของขอมูล
ในลักษณะสูงโดงกวาโคงปกติ (คาความโดง มากกวา 0) แสดงวาตัวแปรทุกตวั มีการกระจายของขอมูลนอย
รายละเอียดผลการวเิ คราะหขอมลู แสดงไดด ังตารางท่ี 4.4
ตารางที่ 4.4 คาสถิติเบื้องตนของตัวแปรสังเกตไดในโมเดลความสัมพันธเชิงสาเหตุที่แสดงอิทธิพลของ
รูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV สําหรับนิสิต
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย (N = 570)
ตัวแปร Χ ระดับ S.D. Min Max C.V. Sk Ku
LEARNASE 4.07 มาก 0.71 1.11 5.00 17.56 -0.89 1.20
LEARN1 4.19 มาก 0.75 1.00 5.00 17.96 -1.05 1.43
LEARN2 4.11 มาก 0.80 1.00 5.00 19.49 -1.14 1.84
LEARN3 4.01 มาก 0.80 1.00 5.00 19.95 -0.60 0.05
LEARN4 4.06 มาก 0.78 1.00 5.00 19.33 -0.75 0.52
LEARN5 4.04 มาก 0.81 1.00 5.00 19.98 -1.13 2.28
LEARN6 4.01 มาก 0.80 1.00 5.00 20.00 -0.96 1.66
COMASE 4.36 มาก 0.67 1.22 5.00 15.49 -1.40 2.80
COM1 4.45 มาก 0.67 1.00 5.00 15.01 -1.44 2.86
COM2 4.29 มาก 0.74 1.00 5.00 17.13 -1.22 2.10
COM3 4.33 มาก 0.78 1.00 5.00 17.94 -1.53 3.21
94
ตัวแปร Χ ระดับ S.D. Min Max C.V. Sk Ku
PROASE 4.07 มาก 0.68 1.20 5.00 16.64 -0.73 0.93
PRO1 4.00 มาก 0.78 1.00 5.00 19.39 -0.83 1.18
PRO2 4.08 มาก 0.73 1.00 5.00 17.84 -0.68 0.77
PRO3 4.08 มาก 0.77 1.00 5.00 18.88 -0.73 0.66
PRO4 4.06 มาก 0.78 1.00 5.00 19.33 -0.75 0.52
PRO5 4.13 มาก 0.74 1.00 5.00 18.03 -0.87 1.37
ACTASE 4.05 มาก 0.77 1.00 5.00 18.94 -1.00 1.61
ACT1 4.05 มาก 0.80 1.00 5.00 19.77 -1.03 1.82
ACT2 4.04 มาก 0.81 1.00 5.00 20.08 -0.98 1.54
ACT3 4.07 มาก 0.80 1.00 5.00 19.60 -0.97 1.37
HAPLIVE 4.16 มาก 0.70 1.00 5.00 16.89 -0.83 0.91
HAPLIV1 4.18 มาก 0.76 1.00 5.00 18.18 -0.96 1.03
HAPLIV2 4.15 มาก 0.77 1.00 5.00 18.56 -0.88 0.91
HAPLIV3 4.15 มาก 0.77 1.00 5.00 18.50 -1.00 1.47
HAPLIV4 4.16 มาก 0.72 1.00 5.00 17.38 -0.71 0.60
HAPLIV5 4.16 มาก 0.74 1.00 5.00 17.89 -0.76 0.51
HAPLIV6 4.17 มาก 0.74 1.00 5.00 17.65 -0.73 0.51
4.4 ผลการวิเคราะหความสัมพันธระหวางตัวแปรสังเกตไดเพื่อใชสรางเมทริกซสหสัมพันธ
ในการวิเคราะหรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV สําหรับ
นิสิตมหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั ท่ีมีตัวแปรสง ผาน
ผลการวิเคราะหความสัมพันธระหวางตัวแปรสังเกตไดของรูปแบบการจัดการเรียนรูขาม
วัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV สําหรับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย มี
รายละเอยี ดผลการวิเคราะห ดงั นี้
ผลการวิเคราะห พบวา คาสถิติ Bartlett's Test of Sphericity ซ่ึงเปนสถิติทดสอบ
สมมติฐานวา เมทรกิ ซสหสมั พันธเปนเมทรกิ ซเอกลักษณ (identity matrix) หรือไม มีคาสถิติทดสอบ
เทากับ 4178.914 (p = .000) แสดงวา เมทริกซสหสัมพันธระหวางตัวแปรสังเกตไดท้ังหมดของกลุม
ตัวอยางแตกตางจากเมทริกซเอกลักษณอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 และคาดัชนีไกเซอร –
ไมเยอร –ออลคิน (Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy : KMO) มีคาเทากับ
.941 โดยมคี าเขาใกล 1 แสดงวา ตวั แปรในขอมลู ชุดน้ีมีความสมั พันธก ันเหมาะสมที่จะนําไปวเิ คราะห
โมเดลลิสเรลตอไป
เม่ือพิจารณาสหสัมพันธระหวางตัวแปรสังเกตไดจํานวน 23 ตัวแปร พบวา ความสัมพันธ
ระหวางตัวแปรทีม่ คี าแตกตา งจากศนู ยอยางมนี ัยสาํ คัญทางสถิติ (p < .01) มีจาํ นวน 253 คู มคี าพิสัย
สัมประสิทธ์ิสหสัมพันธอยูในชวง 0.455 ถึง 1.000 เม่ือพิจารณาความสัมพันธของตัวแปรสังเกตได
พบวา ทกุ ตวั มคี วามสัมพันธอ ยางมีนัยสําคญั ทางสถิติ (p < .01) และเปนความสัมพันธท างบวก แสดง
วา ความสัมพันธของตัวแปรทุกตัวเปนไปในทิศทางเดียวกัน โดยตัวแปรที่มีความสัมพันธกันสูงสุด คือ
รูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม (LEARN4) และเขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติอ่ืน (PRO4) โดยมีขนาด
ความสัมพันธอยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01 เทากับ 1.00 แสดงวา คือ รูจักอาเซียนดวย
95
นวัตกรรมเพิ่มขึ้น เขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติอื่น ก็เพ่ิมขึ้นดวย และตัวแปรที่มีความสัมพันธ
รองลงมาคือ พูดจาสุภาพและมีเหตุผล (HAPLIV2) และคิดดีตอกัน (HAPLIV3) โดยมีขนาด
ความสัมพันธอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 เทากับ .909 แสดงวา พูดจาสุภาพและมีเหตุผล
เพิม่ คดิ ดีตอ กัน จะเพ่มิ มากขึน้ ดวย
เม่ือพิจารณาความสัมพันธของตัวแปรสังเกตไดระหวางกลุมตัวแปรดานเดียวกัน มี
รายละเอยี ดดงั ตอไปน้ี
ดานการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE) พบวา มีคาพิสัยสัมประสิทธ์ิ
สหสัมพันธอยูในชวง .690 ถึง .873 โดยตัวแปรท่ีมีความสัมพันธกันสูงสุดคือ ประเมินผลตามสภาพ
จริง (LEARN5) และ คุณภาพของสื่อการเรียนรู (LEARN6) โดยมีขนาดความสัมพันธอยางมีนัยสําคัญ
ทางสถิติที่ระดับ .01 เทากับ .873 แสดงวา เมือ่ ประเมินผลตามสภาพจริงมากขน้ึ คุณภาพของสอ่ื การ
เรียนรูก็มากข้ึนดวย สวนตัวแปรท่ีมีความสัมพันธกันตํ่าสุด มุงเนนการอยูรวมกันอยางสันติ (LEARN1)
และรูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม (LEARN4) โดยมีขนาดความสัมพันธอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ
.01 เทา กบั .690
ดานองคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (COMASE) พบวา มีคาพิสัย
สัมประสิทธ์ิสหสัมพันธอยูในชวง .765 ถึง .823 โดยตัวแปรที่มีความสัมพันธกันสูงสุดคือ หลักปฏิบัติ
ในการอยูรวมกัน (COM2) และการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา (COM3) โดยมีขนาด
ความสัมพันธอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 เทากับ .823 แสดงวา เม่ือมีหลักปฏิบัติในการอยู
รวมกันเพิ่มข้ึน การนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนาก็เพิ่มขึ้นดวย สวนตัวแปรที่มีความสัมพันธกัน
ตํ่าสุด คือ แบบแผนในการปฏิบัติตน (COM1) และการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา (COM3)
โดยมีขนาดความสัมพันธอยา งมีนยั สาํ คัญทางสถติ ทิ รี่ ะดบั .01 เทา กบั .765
ดานกระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE) พบวา มีคาพิสัยสัมประสิทธ์ิ
สหสัมพันธอยูในชวง .615 ถึง .856 โดยตัวแปรที่มีความสัมพันธกันสูงสุดคือ ปรับอารมณใหเขากับ
สถานการณ (PRO3) และปรบั กระบวนทัศนในเร่อื งวัฒนธรรม (PRO5) โดยมีขนาดความสัมพันธอ ยาง
มีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 เทากับ .856 แสดงวา เมื่อมีการปรับอารมณใหเขากับสถานการณ
มากขึ้น การยอมรับปรับกระบวนทัศนในเรอ่ื งวฒั นธรรม ก็มากข้ึนดวย สว นตวั แปรทมี่ ีความสัมพันธกัน
ตํ่าสุด คือเปดใจรับวัฒนธรรมใหม (PRO1) และเขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติ (PRO4) โดยมีขนาด
ความสมั พันธอ ยางมีนยั สาํ คัญทางสถติ ิทร่ี ะดับ .01 เทา กบั .615
ดานกิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) พบวา มีคาพิสัยสัมประสิทธิ์
สหสัมพันธอยูในชวง .867 ถึง .874 โดยตัวแปรที่มีความสัมพันธกันสูงสุดคือ สาธิตกิจกรรมเชิง
วัฒนธรรม (ACT2) และเรียนรูแบบการรวมมือรวมพลัง (ACT3) โดยมีขนาดความสัมพันธอยางมี
นัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 เทากับ .874 แสดงวา เม่ือมีการสาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรมเพ่ิมขึ้น
การเรียนรูแบบการรวมมือรวมพลังก็เพ่ิมข้ึนดวย สวนตัวแปรที่มีความสัมพันธกันต่ําสุด คือ
แลกเปลี่ยนเรียนรูจากประสบการณตน (ACT1) และสาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม (ACT2) โดยมี
ขนาดความสัมพันธอ ยา งมนี ยั สําคัญทางสถติ ิท่รี ะดบั .01 เทากบั .867
96
ดา นการอยูรว มกันอยางมีความสุข (HAPLIVE) พบวา มีคาพิสัยสัมประสิทธิ์สหสัมพันธอยู
ในชวง .791 ถึง .909 โดยตัวแปรที่มีความสัมพันธกันสูงสุดคือ พูดจาสุภาพและมีเหตุผล (HAPLIV2)
และคิดดีตอกัน (HAPLIV3) โดยมีขนาดความสัมพันธอยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01 เทากับ
.909 แสดงวา เมื่อพูดจาสุภาพและมีเหตุผลเพิ่มข้ึน การคิดดีตอกันก็เพิ่มข้ึนดวย สวนตัวแปรที่มี
ความสัมพันธกันต่ําสุด คือ ชวยเหลือและเอ้ือเฟอ (HAPLIV1) และปฏิบัติตามกฎเกณฑของหมูคณะ
(HAPLIV5) โดยมีขนาดความสัมพันธอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 เทากับ .791 แสดงผลการ
วิเคราะหความสัมพันธของตัวแปรสังเกตไดในโมเดลรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนใน
กลุม ประเทศ CLMV สาํ หรับนสิ ติ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั ไดดงั ตารางที่ 4.5
ตารางท่ี 4.5 คาเฉล่ีย สว นเบ่ยี งเบนมาตรฐาน และคา สมั ประสิทธ์ิสหสัมพันธแ บบเพ
ในกลมุ ประเทศ CLMV สาํ หรบั นิสิตมหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชว
ตวั แปร LEARN1 LEARN2 LEARN3 LEARN4 LEARN5 LEARN6 COM1 COM2 COM3 PRO1 PRO2
LEARN1 1.000
LEARN2 .827** 1.000
LEARN3 .734** .813** 1.000
LEARN4 .690** .763** .825** 1.000
LEARN5 .738** .738** .808** .762** 1.000
LEARN6 .729** .754** .798** .817** .873** 1.000
COM1 .547** .528** .517** .484** .513** .526** 1.000
COM2 .534** .511** .531** .537** .492** .559** .787** 1.000
COM3 .561** .539** .524** .528** .514** .530** .765** .823** 1.000
PRO1
PRO2 .540** .544** .571** .615** .527** .578** .455** .502** .580** 1.000
PRO3 .511** .579** .542** .641** .492** .548** .472** .574** .573** .810** 1.00
PRO4 .546** .627** .583** .654** .518** .572** .510** .575** .599** .809** .851
PRO5 .690** .763** .825** 1.000** .762** .817** .484** .537** .528** .615** .641
.522** .604** .548** .631** .503** .569** .475** .568** .561** .753** .808
ACT1 .562** .570** .587** .603** .559** .587** .529** .607** .622** .714** .754
ACT2 .548** .566** .593** .606** .548** .591** .560** .629** .614** .662** .708
ACT3 .556** .567** .560** .590** .545** .583** .535** .587** .594** .687** .716
HAPLIV1 .566** .531** .544** .549** .536** .576** .562** .586** .598** .651** .658
HAPLIV2 .568** .559** .578** .581** .558** .602** .580** .622** .631** .620** .630
HAPLIV3 .606** .567** .591** .582** .576** .607** .596** .619** .635** .634** .629
HAPLIV4 .576** .582** .568** .580** .564** .588** .584** .653** .668** .632** .642
HAPLIV5 .576** .566** .572** .587** .578** .619** .599** .657** .654** .619** .640
HAPLIV6 .545** .570** .583** .599** .558** .595** .614** .696** .688** .654** .706
Mean
4.188 4.112 4.005 4.057 4.036 4.006 4.447 4.291 4.333 3.998 4.085
SD .752 .801 .799 .784 .806 .801 .668 .735 .777 .775 .729
Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .941 Bartlett's Test of Sphericity = 4178.91
** p < .01
97
พยี รส นั ของตวั แปรสงั เกตไดใ นโมเดลรปู แบบการจดั การเรียนรขู า มวัฒนธรรมอาเซียน
วทิ ยาลัย
PRO3 PRO4 PRO5 ACT1 ACT2 ACT3 HAPLIV1 HAPLIV2 HAPLIV3 HAPLIV4 HAPLIV5 HAPLIV6
00 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
1** 1.000 .872** .909** .875** .873** .886** 4.174
1** .654** 1.000 .840** .860** .867** .878** 4.164 .737
8** .856** .631** 1.000 .817** .844** .848** .745
4** .735** .603** .775** 1.000 .791** .832** 4.157
8** .750** .606** .758** .867** 1.000 .821** 4.149 .722
6** .720** .590** .761** .868** .874** 1.000 4.153 .768
8** .681** .549** .687** .645** .713** .700** 4.177 .771
0** .668** .581** .675** .645** .671** .669** .759
9** .674** .582** .673** .670** .670** .672**
2** .674** .580** .716** .654** .681** .687**
0** .670** .587** .697** .679** .678** .687**
6** .743** .599** .776** .716** .738** .729**
5 4.077 4.057 4.127 4.054 4.035 4.071
9 .770 .784 .744 .801 .810 .798
14, df = 253, p = .000
97
98
4.5 ผลการวิเคราะหความสอดคลองกับขอมูลเชิงประจักษของโมเดลรูปแบบการจัดการ
เรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV สําหรับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวิทยาลัย
ในการวิเคราะหขอมูลของโมเดลนี้ มีตัวแปรแฝง 5 ตัวแปร คือ การจัดการเรียนรูขาม
วัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE) องคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (COMASE)
กระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE) กิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม
(ACTASE) และการอยูรวมกันอยางมีความสุข (HAPLIVE) โดยตัวแปรสังเกตไดที่ใชในการวิเคราะห
ขอมลู ทง้ั หมด 23 ตัวแปร
การทดสอบความสอดคลองของโมเดลรูปแบบการจดั การเรียนรูขามวฒั นธรรมอาเซียนใน
กลุมประเทศ CLMV สําหรบั นิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย ผลการวิเคราะหโมเดลใน
คร้ังแรก พบวา โมเดลไมสอดคลองกลมกลืนกับขอมูลเชิงประจักษ โดยพิจารณาจากคาไค-สแควร มี
คาเทา กบั 2430.65 ที่องศาอสิ ระเทากับ 223 และความนาจะเปน (p) เทากบั .000 คารากที่สองของ
คาเฉลีย่ ความคลาดเคลื่อนกาํ ลังสองของการประมาณคา (RMSEA) มคี า เทา กับ .132
จากผลการวิเคราะหดงั กลา ว ผูวิจยั จึงปรับโมเดลโดยยอมใหค วามคลาดเคลื่อนสมั พนั ธก ัน
ได ซ่ึงเปนการผอนคลายขอตกลงเบื้องตนจากขอตกลงเบ้ืองตนในสถิติวิเคราะหดั้งเดิมที่กําหนดวา
เทอมความคลาดเคล่ือนตองไมสัมพันธกัน เปนขอตกลงเบ้ืองตนในสถิติวิเคราะหดวย SEM ซึ่ง
กําหนดใหมีการนําเทอมความคลาดเคลื่อนมาใชในการวิเคราะหขอมูล และเทอมความคลาดเคลื่อนมี
ความสัมพนั ธกันตามสภาพความเปนจริงของปรากฏการณธรรมชาติ ผลการปรับโมเดล จะไดค า ขนาด
อิทธิพลและคาความสัมพันธระหวา งตัวแปรในโมเดลท่ีถูกตองตรงกับความเปนจริงมากข้ึน (Joreskog
and Sorbom, 2004) ผูวิจัยพิจารณาปรับโมเดลจากดัชนีดัดแปลงโมเดล (modification indices)
และไดปรับโมเดลจํานวน 107 เสนทาง โดยไดปรับ 1) เสนทาง Theta-Delta (TD) 2) เสนทาง
Theta-Epsilon (TE) และ 3) เสนทาง Theta-Delta-Epsilon (TH) และผลจากการปรับโมเดล ทํา
ใหไดโมเดลรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV สําหรับนิสิต
มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั ทสี่ อดคลองกับขอมูลเชงิ ประจักษ โดยมีรายละเอยี ดผลการ
วเิ คราะหข อมลู ดงั แสดงในตารางท่ี 4.6
เม่ือพิจารณาผลการวิเคราะหโมเดลรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนใน
กลุมประเทศ CLMV สําหรับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พบวา โมเดลมีความ
สอดคลองกบั ขอมูลเชิงประจักษ พิจารณาจากคาสถิติท่ีใชตรวจสอบความสอดคลองระหวางโมเดลกับ
ขอมูลเชิงประจักษ ไดแก คาไค-สแควร มีคาเทากับ 140.33 องศาอิสระเทากับ 116 ความนาจะเปน
(p) เทากับ .062 น่ันคือ คาไค-สแควร แตกตางจากศูนยอยางไมมีนัยสําคัญ แสดงวา ยอมรับ
สมมติฐานหลักท่ีวา โมเดลรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV
สําหรับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ที่พัฒนาข้ึนสอดคลองกลมกลืนกับขอมูลเชิง
ประจกั ษ ซึ่งสอดคลองกบั ผลการวเิ คราะหค าดชั นวี ดั ความกลมกลืน (GFI) มีคาเทากบั .98 คาดัชนวี ัด
ความกลมกลืนที่ปรับแกแลว (AGFI) มีคาเทากับ .95 ซ่ึงมีคาเขาใกล 1 และคาดัชนีรากของกําลังสอง
เฉล่ียของสวนที่เหลือ (RMR) มีคาเทากับ .023 ซ่ึงเขาใกลศูนย และคาเศษเหลือในรูปคะแนนมาตรฐาน
99
ระหวางตัวแปรสูงสุด (Largest Standardized Residuals) เทากับ 5.55 ซึ่งสนับสนุนวาโมเดลการ
วจิ ยั มคี วามสอดคลอ งกับขอ มลู เชิงประจกั ษ
เม่ือพิจารณาคาความเที่ยงของตัวแปรสงั เกตได พบวา ตัวแปรสงั เกตไดมีคาความเที่ยงอยู
ระหวาง .50 ถึง .92 โดยตัวแปรท่ีมีคาความเที่ยงสูงสุด คือ การนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา
(COM3) และเคารพและรบั ฟง ความคดิ เหน็ ของผอู น่ื (HAPLIV6) มีคาความเทีย่ งเทากบั .92 รองลงมา
คือ สาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม (ACT2) เรียนรูแบบการรวมมือรวมพลัง (ACT3) แบงปนสิ่งของ
ใหแกกัน (HAPLIV4) และปฏิบัติตามกฎเกณฑของหมูคณะ (HAPLIV5) มีคาความเท่ียงเทากับ .89
และตัวแปรที่มีคาความเที่ยงต่ําสุดคือ มุงเนนการอยูรวมกันอยางสันติ (LEARN1) มีคาความเที่ยง
เทากับ .50 ในภาพรวมคาความเท่ียงของตัวแปรสังเกตไดสวนมากมีคาสูง ยกเวน ตัวแปรมุงเนนการ
อยรู วมกนั อยางสันติ (LEARN1) คุนเคยกับวัฒนธรรมอาเซยี น (LEARN2) เรียนรผู านกระบวนการวิจัย
(LEARN3) รูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม (LEARN4) ประเมินผลตามสภาพจริง (LEARN5) และคุณภาพ
ของสือ่ การเรียนรู (LEARN6) ทค่ี วามเทย่ี งมคี า ปานกลาง
เมื่อพิจารณาคาสัมประสิทธ์ิการพยากรณ (R-SQUARE) ของสมการโครงสรางตัวแปร
ภายในแฝง พบวา องคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (COMASE) มีคาสัมประสิทธ์ิ
การพยากรณเทากับ .64 แสดงวา ตัวแปรภายในโมเดล คือ การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน
(LEARNASE) สามารถอธิบายความแปรปรวนขององคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน
ไดรอยละ 64 กระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE) มีคาสัมประสิทธิ์การพยากรณ
เทากับ 1.00 แสดงวา ตัวแปรภายในโมเดล คือ การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน
(LEARNASE) สามารถอธิบายความแปรปรวนของกระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน ได
รอยละ 100 กิจกรรมเพ่ือการเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) มีคาสัมประสิทธิ์การพยากรณเทากับ
0.85 แสดงวา ตัวแปรภายในโมเดล คือ การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE)
สามารถอธิบายความแปรปรวนของกิจกรรมเพ่ือการเรียนรูขามวัฒนธรรม ไดรอยละ 85.00 การอยู
รวมกันอยางมีความสุข (HAPLIVE) มีคาสัมประสิทธ์ิการพยากรณเทากับ 0.82 แสดงวา ตัวแปร
ภายในโมเดล คือ การจัดการเรียนรูขา มวัฒนธรรมอาเซยี น (LEARNASE) องคประกอบของการเรียนรู
ขามวัฒนธรรมอาเซียน (COMASE) กระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE) และ
กิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) สามารถอธิบายความแปรปรวนของการอยูรวมกัน
อยางมีความสุข ไดรอ ยละ 82.00
เม่ือพิจารณาเมทริกซสหสัมพันธระหวางตัวแปรแฝง พบวา คาพิสัยสัมประสิทธ์ิ
สหสัมพันธระหวางตัวแปรแฝงมีคาอยูในชวง .74 ถึง 1.00 โดยตัวแปรทุกคูมีความสัมพันธแบบมี
ทิศทางเดียวกัน (คาความสัมพันธเปนบวก) ตัวแปรท่ีมีคาสัมประสิทธ์ิสหสัมพันธมากท่ีสุด คือ การ
จัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE) และกระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน
(PROASE) โดยมีคาสัมประสิทธ์ิสหสัมพันธเทากับ 1.00 มีความสัมพันธในระดับสูง แสดงวา เม่ือการ
จัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน เพิ่มมากข้ึน กระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน ก็เพิ่ม
มากข้ึนดวย และตัวแปรท่ีมีคาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธรองลงมา มี 2 คสู หสัมพันธ คือ 1) กิจกรรมเพ่ือ
การเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) และกระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE) และ
100
2) การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE) และกิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม
(ACTASE) โดยมีคาสัมประสิทธิ์สหสมั พันธเทา กับ .92 และมคี วามสมั พนั ธใ นระดับสงู
เมื่อพิจารณาอิทธิพลทางตรงและอิทธิพลทางออมระหวางตัวแปรในโมเดล พบวา
ความสัมพันธระหวา งตัวแปรการจดั การเรยี นรูขามวฒั นธรรมอาเซียน (LEARNASE) กับการอยูรวมกัน
อยางมีความสุข (HAPLIVE) (ขนาดความสัมพันธ = .89) แยกเปนอิทธิพลทางตรง .49 และอิทธิพล
ทางออม .40 เปนอิทธิพลรวม .89 อิทธิพลทางตรงและทางออมสงผลตอการอยูรวมกันอยางมีความสุข
อยางไมมีนัยสําคัญทางสถิติ แตขนาดอิทธิพลรวมสงผลตอการอยูรวมกันอยางมีความสุขอยางมี
นัยสําคัญทางสถิติ
เปนท่ีนาสังเกตวาขนาดอิทธิพลทางตรงและอิทธิพลรวมของการจัดการเรียนรูขาม
วัฒนธรรมอาเซียน (LEARNASE) มีอิทธิพลตอองคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน
(COMASE) ขนาด .80 มีอิทธิพลตอกระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (PROASE) ขนาด
1.00 มีอิทธิพลตอกิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) ขนาด .92 อยางมีนัยสําคัญทาง
สถิติ นอกจากนั้น องคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน (COMASE) และกิจกรรมเพ่ือ
การเรียนรูขามวัฒนธรรม (ACTASE) ขนาดอิทธิพลทางตรงและอิทธิพลรวมตอการอยูรวมกันอยางมี
ความสุข (HAPLIVE) ขนาด .29 และ .16 อยางมีนัยสําคัญทางสถิติ ตามลําดับ รายละเอียดผลการ
วเิ คราะหแ สดงในตารางที่ 4.6 และภาพที่ 4.35
101
ตารางที่ 4.6 คาสถิติการวิเคราะหแยกคาสหสัมพันธระหวางตัวแปรแฝงและการวิเคราะหอิทธิพล
ของโมเดลรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV
สําหรบั นสิ ติ มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั
ตวั แปรผล COMASE PROASE ACTASE HAPLIVE
ตัวแปรเหตุ TE IE DE TE IE DE TE IE DE TE IE DE
LEARNASE .80** - .80** 1.00** - 1.00** .92** - .92** .89** .40 .49
(.04) (.04) (.04) (.04) (.04) (.04) (.04) (5.90) (5.91)
COMASE --- - - - - - - .29** - .29**
(.04) (.04)
PROASE --- - - - - - - .02 - .02
(.00) (.00)
ACTASE --- - - - - - - .16** - .16**
(.08) (.08)
คา สถิติ ไค-สแควร = 140.33 df = 116 p = .062 GFI = .98, AGFI = .95 RMR = .0023
ตัวแปร LEARN1 LEARN2 LEARN3 LEARN4 LEARN5 LEARN6
ความเทีย่ ง .50 .54 .55 .59 .53 .59
ตวั แปร COM1 COM2 COM3 PRO1 PRO2 PRO3
ความเที่ยง .73 .82 .92 .68 .75 .77
ตัวแปร PRO4 PRO5 ACT1 ACT2 ACT3
ความเทยี่ ง .59 .80 .85 .89 .89
ตัวแปร HAPLIV1 HAPLIV2 HAPLIV3 HAPLIV4 HAPLIV5 HAPLIV6
ความเที่ยง .82 .82 .85 .89 .89 .92
สมการโครงสรา งตวั แปร COMASE PROASE ACTASE HAPLIVE
R SQUARE .64 1.00 .85 .82
เมทริกซสหสมั พันธร ะหวา งตัวแปรแฝง
ตัวแปรแฝง COMASE PROASE ACTASE HAPLIVE LEARNASE
COMASE 1.00
PROASE .80** 1.00
ACTASE .74** .92** 1.00
HAPLIVE .81** .89** .84** 1.00
LEARNASE .80** 1.00** .92** .89** 1.00
หมายเหต:ุ ตวั เลขในวงเล็บคือคาความคลาดเคล่อื นมาตรฐาน, **p < .01
TE = ผลรวมอทิ ธิพล, IE = อทิ ธิพลทางออม, DE = อิทธพิ ลทางตรง
.
.
.
.
.
.50 มงุ เนนการอยูร ว มกันอยางสันติ .71** กระบวนกา
.73** ขา มวัฒน
.46 คุนเคยกับวัฒนธรรมอาเซยี น 1.00** อาเซีย
.45 เรียนรูผา นกระบวนการวจิ ยั .74** การจัดการเรียนรู
.50 รูจกั อาเซียนดว ยนวัตกรรม .77** ขา มวัฒนธรรม .49
.46 ประเมนิ ผลตามสภาพจริง อาเซียน .92** .
.73**
.77** .80**
.45 คุณภาพของสอื่ การเรียนรู
องคป ระกอบ
ของการเรียนรู
ขา มวัฒนธรรม
χ2 = 140.33, df = 116, p = .062, RMSEA = .019 .85** แบบแผนในการ
.91**
.96** หลกั ปฏบิ ัติในการ
การนับถือนกิ ายทางพ
ภาพท่ี 4.35 โมเดลความสัมพนั ธเชิงสาเหตกุ ารจดั การเรยี นรูขา มวัฒนธรรมอาเซีย
เปดใจรบั วฒั นธรรมใหม .32 102
.25
.82** เตรียมใจเรียนรูสิ่งทแ่ี ตกตาง
.86** ปรับอารมณใ หเ ขากับสถานการณ .23
.88** เขา ใจพฤติกรรมของนิสติ ชาติอ่นื
.41
.77** .20
.90** ปรบั กระบวนทศั นในเรื่องวัฒนธรรม ชว ยเหลือและเอือ้ เฟอ
ตอผูอ ่นื
ารเรียนรู .02 .18
นธรรม .91** พูดจาสุภาพและมเี หตุผล .18
ยน .91** .15
.11
การอยูรวมกนั .92** คิดดีตอ กัน .11
อยางมีความสุข .94** แบง ปน ส่งิ ของใหแ กกนั
.94** .08
.29** .96** ปฏิบัตติ ามกฎเกณฑข อง
.16**
หมคู ณะ
กจิ กรรมเพื่อการ
เรยี นรูข า ม เคารพและรับฟงความ
วัฒนธรรม คดิ เห็นของผอู ่ืน
รปฏิบตั ติ น .92** แลกเปลยี่ นเรียนรจู ากประสบการณต น .15
รอยรู ว มกนั .27 .95** สาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม .11
.17 .94**
พระพุทธศาสนา .08 เรยี นรูแบบการรว มมือรวมพลงั .11
(Collaboration)
ยนในกลุมประเทศ CLMV สาํ หรับนสิ ติ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
103
จากภาพที่ 4.35 แสดงรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ
CLMV สําหรับนิสติ มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (ฉบบั สมบรู ณ)
จากการศกึ ษาการจดั การเรียนรูขามวฒั นธรรมอาเซียนจากกลุมเปาหมายที่มแี นวปฏิบตั ิที่ดี
ทําใหไดสารสนเทศที่นําไปใชในการสนทนากลุม แลวพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรม
อาเซียนในกลุมประเทศ CLMV สําหรับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ฉบับทดลองใช
เพื่อนําไปใชในการจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติการภายในประเทศกับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย จํานวน 4 แหง และการจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติการในประเทศอาเซียน จํานวน 1 ประเทศ
จากนั้นไดถอดบทเรียนแลกเปล่ียนเรียนรูจากการสะทอนคิดของนิสิตผูเขารวมกิจกรรม และพัฒนา
เคร่ืองมือวิจัยเชิงปริมาณเพ่ือตรวจสอบคุณภาพของโมเดลความสัมพันธเชิงสาเหตุที่พัฒนาขึ้น ผลการ
วิเคราะหขอมูลทําใหไดขอคนพบท่ีตอบวัตถุประสงคการวิจัย และไดรูปแบบการจัดการเรียนรูขาม
วฒั นธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV สําหรับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ฉบับ
สมบรู ณ และสามารถอธิบายขยายความไดดังนี้
จากภาพโมเดลความสัมพันธเชิงสาเหตุการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนในกลุม
ประเทศ CLMV สําหรับนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยน้ัน มีความสอดคลองกับสภาพ
ท่ีเปนจริงของการเรียนรูขามวัฒนธรรมของนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย โดยที่การ
จัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนจะสงผลใหเกิดการอยูรวมกันอยางมีความสุขไดน้ันจําเปนตองมี
องคประกอบของเน้ือหาการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน ประกอบดวย แบบแผนในการ
ปฏิบัติตน หลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน และการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา ท่ีนํามาใชเปนสวน
สําคัญในการกําหนดขอบเขตของเน้ือหาหรือสาระการเรียนรูในการออกแบบการจัดกระบวนการเรียนรู
เพื่อใหนิสิตไดฝกปฏิบัติผานกิจกรรมเชิงปฏิบัติการที่จะเช่ือมโยงใหเกิดการเรียนรูขามวัฒนธรรม
อาเซียน ตามกระบวนการ 5 ข้ันตอน คือ 1) เปด ใจรับวฒั นธรรมใหม 2) เตรียมใจเรียนรูส่ิงที่แตกตาง
3) ปรับอารมณใหเขากับสถานการณ 4) เขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติอ่ืน และ 5) ปรับกระบวนทัศน
ในเร่ืองวัฒนธรรม และมีรูปแบบการจัดกิจกรรมเพื่อสงเสริมใหเกิดการเรียนรูขามวัฒนธรรม คือ การ
แลกเปล่ียนเรียนรูจากประสบการณตน การสาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม และการเรียนรูแบบการ
รวมมือรวมพลัง
โดยสรุป การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน เริ่มตนดวยการกําหนดขอบเขตเน้ือหา
เก่ยี วกับวฒั นธรรมทางศาสนาเพ่อื สนั ติสุข (Peace Content) การเช่อื มโยงทางวัฒนธรรม (Culture)
การจัดกิจกรรมการเรียนรโู ดยใชวิจัยเปน ฐาน (Research-based learning) การพัฒนานวตั กรรมจาก
การเรียนรู (Learning Innovation) การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง (Authentic Assessment)
และมีสื่อการจัดการเรียนรูท่ีนาสนใจ (Instructional Media) รวมท้ังการกําหนดองคประกอบของ
เน้ือหาการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน คือ แบบแผนในการปฏิบัติตน หลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน
และการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา เชื่อมโยงกับกระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน 5
ข้ันตอน และออกแบบกิจกรรมเพ่ือการเรียนรูขามวัฒนธรรม คือ การแลกเปล่ียนเรียนรูจาก
ประสบการณตน การสาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม และการเรียนรูแบบการรวมมือรวมพลัง สามารถ
สงเสริมใหเกิดการเรียนรูขามวัฒนธรรมในสังคมพหุวัฒนธรรมเพื่อการอยูรวมกันอยางมีความสุขได
เปนอยางดี รูปแบบการจัดการเรียนรูนี้มีความสอดคลองกับบริบทของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
104
ราชวิทยาลัยท่ีมีนิสิตมาจากประเทศอาเซียนโดยเฉพาะในกลุมประเทศ CLMV ท่ีมารวมเรียนรูและ
ปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาดวยกันอยางตอเนื่องในระหวางชวงเวลาที่ลงทะเบียนเรียนในมหาวิทยาลัย
สงฆแหงน้ี ภาพแสดงรูปแบบการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซยี น ปรากฏไดดงั ภาพที่ 4.36
Instructional Peace Culture Content การอยู
media Content Research Process รว มกนั อยาง
มีความสขุ
Assessment ASEAN Cross
Cultural
Learning
Innovation Activities
ภาพท่ี 4.36 รปู แบบการจัดการเรียนรูข า มวฒั นธรรมอาเซียน
(ASEAN Cross Cultural Learning Model)
105
บทท่ี 6
ตัวอยางเครื่องมือวจิ ัย
เครื่องมอื วิจยั สาํ หรบั ตรวจสอบ
ความตรงของเนือ้ หา
ของงานวจิ ยั เร่อื ง
รูปแบบการจดั การเรยี นรขู ามวัฒนธรรมอาเซยี นในกลมุ ประเทศ CLMV
สําหรับนิสติ มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั
An Instructional Model of ASEAN Cross Culture in CLMV Countries
for Students in Mahachulalongkornrajavidyalaya University
มุงเนนการอยรู วมกันอยา งสนั ติ กร
คนุ เคยกบั วฒั นธรรมอาเซยี น เร
เรียนรูผ านกระบวนการวจิ ยั วัฒนธ
รจู กั อาเซยี นดว ยนวัตกรรม
ประเมินผลตามสภาพจรงิ การจดั การเรียนรู
คุณภาพของส่อื การเรียนรู ขา มวฒั นธรรม
อาเซียน
องคป ระกอบ
ของการเรยี นรู
ขา มวฒั นธรรม
แบบแผนในก
หลักปฏบิ ตั ิในก
การนบั ถอื น
พระพุทธ
ภาพท่ี 1 รูปแบบการจัดการเรียนรูขา มวฒั นธรรมอาเซียนในกลุมปร
เปดใจรบั วฒั นธรรมใหม 1106
เตรยี มใจเรียนรสู ่ิงทีแ่ ตกตา ง
ปรับอารมณใหเ ขากับสถานการณ ชว ยเหลอื และเอ้อื เฟอ
เขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาตอิ นื่ ตอ ผูอนื่
ปรับกระบวนทศั นใ นเรื่องวัฒนธรรม
ระบวนการ พดู จาสภุ าพและมีเหตผุ ล
รยี นรูขาม
ธรรมอาเซียน คิดดตี อกัน
แบง ปน ส่ิงของใหแ กก นั
การอยรู ว มกนั
อยางมีความสุข ปฏบิ ัตติ ามกฎเกณฑข อง
หมคู ณะ
กิจกรรมเพ่อื
การเรียนรขู าม เคารพและรับฟง ความ
คิดเหน็ ของผูอื่น
วัฒนธรรม
การปฏบิ ตั ิตน แลกเปล่ียนเรียนรจู ากประสบการณต น
การอยรู วมกัน สาธิตกจิ กรรมเชิงวฒั นธรรม
อนกิ ายทาง เรยี นรแู บบการรวมมือรวมพลัง
ธศาสนา (Collaboration)
ระเทศ CLMV สาํ หรับนิสติ มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั
107
นิยามเชิงปฏบิ ัตกิ าร
1. ตัวแปรภายนอกแฝงและตัวแปรสังเกตไดภายนอก (Exogenous latent and Observed
variables)
1.1 การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน หมายถึง การออกแบบการจัดการเรียนรู
สําหรับนิสิตระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย สามารถวัดไดจากตัวแปร
สังเกตได 6 ตัวแปร ประกอบดว ย 1) มุงเนนการอยูรว มกันอยางสนั ติ 2) คุนเคยกบั วัฒนธรรมอาเซียน
3) เรียนรูผานกระบวนการวิจัย 4) รูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม 5) ประเมินผลตามสภาพจริง และ 6)
คณุ ภาพของส่อื การเรียนรู วดั ไดจ ากขอ คาํ ถามทผี่ ูว ิจัยสรางขึ้น จํานวน 18 ขอ
1) มุง เนนการอยูรว มกันอยางสันติ หมายถึง การอยูรวมกันที่อาศัยความมีน้ําใจไมตรีที่ดี
ตอกัน แสดงความเมตตากรุณาตอกัน เอาใจเขามาใสใจเรา คิดถึงความรูสึกของผูอื่น และการกระทํา
ทไ่ี มหวงั ผลตอบแทน ซ่งึ จะสามารถเชอ่ื มไมตรจี ิตตอกันไดตามแบบแผนและแนวทางการดําเนินชีวติ ท่ี
กอ ใหเกดิ การอยูรว มกนั อยา งสรางสรรค
2) คุนเคยกับวัฒนธรรมอาเซียน หมายถึง การเรียนรูและการปรับตัวทางวัฒนธรรม
ภายใตการออกแบบการเรียนรู หรือกิจกรรมการเรียนรูเพื่อนําไปสูการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน
ท่มี ีความจาํ เปนและสําคัญอยา งยง่ิ ในการทาํ ใหเ กิดความเขาใจกนั ในลกั ษณะของวัฒนธรรมรวมทเ่ี น่อื ง
ดวยพระพุทธศาสนาสงผลใหเกิดการปรับตัวทางวัฒนธรรมและเรียนรูเก่ียวกับลักษณะรวมทาง
วฒั นธรรมของกนั และกัน
3) เรียนรูผานกระบวนการวิจัย หมายถึง การจัดการเรียนรูแบบวิจัยเปนฐานท่ีมาจาก
การกําหนดใหมีการทําวิจัย ใชกระบวนการวิจัยในการจัดการเรียนรูเพื่อใหผูเรียนเกิดการเรียนรูมีการ
จัดการเรียนรูโดยใหผูเรียนใชเครื่องมือในการวิจัยและมีการจัดการเรียนรูโดยใชผลงานวิจัยประกอบ
เน้ือหาท่ีศึกษาใหแกผูเรียน ทั้งเปนการจัดการเรียนรูท่ีกระตุนใหผูเรียนใชกระบวนการวิจัย หรือ
ผลการวิจัยเปนเครอ่ื งมอื ในการเรยี นรูเ นือ้ หาสาระตา งๆ
4) รูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม หมายถึง กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรูขาม
วัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV ซ่ึงมีรากฐานทางศาสนาที่คลายคลึงกันประเทศไทย โดย
การใหนิสิตสรางนวัตกรรมเก่ียวกับวัฒนธรรมทางศาสนาจะเปนกลไกสําคัญใหเกิดการเรียนรูซึ่งกัน
และกนั เพ่อื นาํ ไปสกู ารอยรู ว มกนั อยางเขาใจและมีความสุข
5) ประเมินผลตามสภาพจริง หมายถึง การประเมินผลการเขารวมกิจกรรมของนิสิตได
จากการนําเสนอผลงาน หรือสภาพตามความเปนจริงผานกิจกรรม และผานการเรียนรูรวมกับนิสิต
ผูดําเนินการทําวิจัย ในกรณีท่ีใชการวิจัยเปนฐาน ผานการสังเกต การสัมภาษณ ผานกิจกรรมท่ีเรา
ดําเนนิ การออกแบบทาํ ใหช ดั เจนขึน้
6) คุณภาพของส่ือการเรียนรู หมายถึง ชุดเคร่ืองมือหรือชุดการเรียนรู จะชวยอํานวย
สะดวกตอการเรียนรูของผูเรียนสําหรับนิสิตชาวไทยตอการเรียนรูขามวัฒนธรรมในกลุมประเทศ
CLMV โดยชุดการเรียนรูจะอยูในกรอบของการเรียนรูวัฒนธรรมทางศาสนา ท่ีประกอบดวย แบบ
แผนในการปฏบิ ตั ิตน หลกั ปฏิบัตใิ นการอยูร ว มกัน และการนับถอื นกิ ายทางพระพทุ ธศาสนา
108
2. ตัวแปรภายในแฝงและตัวแปรสังเกตไดภายใน (Endogenous latent and Observed
variables)
2.1 องคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรม หมายถึง องคประกอบของเนื้อหาท่ีใชใน
การจัดกิจกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรม องคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน โดย
ภายในองคประกอบมี 3 ดาน คือ 1) ดา นแบบแผนในการปฏิบัติตน (จารีต) 2) ดานหลกั ปฏิบัติในการ
อยูรวมกัน (มารยาทชาวพุทธ) และ 3) ดานการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา (วัตรปฏิบัติที่
แตกตางกัน) ซ่ึงในการจะทําใหนิสิตมีคุณลักษณะตามองคประกอบทั้ง 3 ดานนี้ไดน้ัน จําเปนตองมี
แนวทางการจัดการเรียนรูเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม ประกอบดวย จัดกิจกรรมเผยแพรวัฒนธรรม
ที่หลากหลาย แลกเปล่ียนเรียนรูที่ไดจากประสบการณของแตละคน การรวมมือรวมพลัง
(Collaboration)ระหวางอาจารยผูสอน สรางสถานการณและมีกิจกรรมหลายกิจกรรม การสราง
ชุมชนทางภาษา (Language community) จัดใหมีการสาธิตกิจกรรมหรือวัฒนธรรมโดยนิสิต
ตา งประเทศ มีโครงการนักเรียนแลกเปลี่ยนจัดสถานการณใหใชชีวิตรว มกันท้ังในหองเรียน และนอก
หอ งเรียน ใสใจเร่ืองภาษาในการส่ือสารกับนิสิต และมีการจับคใู หเขาดแู ลกันเปนเหมือนพี่นอง วัดได
จากขอ คําถามที่ผวู จิ ยั สรางขนึ้ จาํ นวน 15 ขอ
1) แบบแผนในการปฏิบัติตน หมายถึง รูปแบบการปฏิบัติในฐานะพระภิกษุ หรือชาว
พุทธที่ตองยึดหลักการคําสอนในทางพระพุทธศาสนา หลักการอันเน่ืองดวยพระธรรมวินัยจะเปน
เครื่องมือ หรอื กลไกในการปกครองรกั ษาของพระภิกษุ สามเณร แมชี หรือชาวพุทธ ที่มาจากประเทศ
ตาง ๆ ทั้งไทย ลาว กัมพูชา เมียนมาร และเวียดนาม ประกอบดวย การเรียนรูเรา รูเขา เอาใจเขามา
ใสใจเรา การรักษาความเปนกัลยาณมิตรที่ดีตอกัน การดูแลและชวยเหลือกันภายในกลุมหรือนิกาย
การมีอิทธิพลของศาสนาตอความเปนอยู การเรียนรูของความแตกตางของการปฏิบัติตน การฝก
ปฏบิ ัตติ ามหลักตามหลักของศาสนา และการปฏบิ ตั ิตนอยา งหน่ึงคอื ใหเกยี รติ
2) หลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน หมายถึง รูปแบบการปฏิบัติตนอันสัมพันธกับความเชื่อ
จารีตด้ังเดิม ซ่ึงมีแบบแผนมาจากจารีตด้ังเดิม หรือแบบปฏิบัติท่ีเคยกระทํามา อันมีสวนตอจาก
พระพุทธศาสนา ประกอบดวย เรียนรูภาษาที่ใชในการส่ือสารกัน ปฏิบัติตามกฎระเบียบของ
มหาวิทยาลัย เม่ือมีปญหาจะตองหันหนาเขาหากันรวมกันแกไขปญหา เขารวมกิจกรรมที่ทาง
มหาวิทยาลัยจัดข้ึน ประพฤติดีดวยกาย วาจา ใจ ปฏิบัติตามหลักธรรมคําสอนของพระพุทธเจา ให
ความเคารพนบั ถอื กัน และเรยี นรูจากการพูดคยุ และทํางานรวมกัน
3) การนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา หมายถึง การปฏิบัติตามธรรมเนียมประเพณีวิถี
ปฏิบัติ ซ่ึงมีอยูดวยกันท้ังหมดในแตละชุมชนและสังคม ซึ่งนิสิตท่ีเขารับการศึกษาสวนใหญจะมีความ
แตกตางกันในเชิงชาติพันธุภาษา ท่ีประกอบดวย เงื่อนไขของเอกลักษณและอัตลักษณทางศาสนา การ
รักษาธรรมเนียมประเพณีและวิถีปฏิบัติ การปฏิบัติตามพระธรรมวินัย การปฏิบัติตามระเบียบ
ขอตกลงรวมกันของมหาวิทยาลัย ตองมีศูนยความรูทําใหเกิดลักษณะการคิดรวมกัน และสรางใหเกิด
การเรียนรใู นเชิงของการแลกเปล่ียน
109
2.2 กระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน หมายถึง กระบวนการ ในการทําความเขาใจในความ
แตกตางของวัฒนธรรมความหลายหลายของวัฒนธรรมของประเทศในกลุมอาเซียนอันเปนเหตุใหตอง
เรียนรูวัฒนธรรมของกันและกันโดยไมปดกั้นท่ีจะยอมรับเอาวัฒนธรรมที่ดีๆ จากทองถ่ินอ่ืนใช โดยท่ี
ผูเรียนใหมีความสามารถในการเตรียมความพรอมทางวัฒนธรรมมีเม่ือไดมีโอกาสในการเรียนรู
วัฒนธรรมใหมในสังคมท่ีแตกตาง 5 ข้ันตอน ประกอบดวย เปดใจรับวัฒนธรรมใหม เตรียมใจเรียนรู
ส่ิงที่แตกตาง ปรับอารมณใหเขากับสถานการณ เขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติอ่ืน และปรับกระบวน
ทศั นในเรอื่ งวฒั นธรรม วดั ไดจ ากขอ คาํ ถามทผ่ี ูวจิ ยั สรา งขึ้น จํานวน 15 ขอ
1) เปดใจรับวัฒนธรรมใหม หมายถึง การแสดงออกของการเรียนรูและการสนใจใน
การศึกษาเก่ียวกับเร่ืองราวของประเทศอาเซียนในกลุม CLMV รวมท้ังการติดตอสื่อสารพูดคุยกับเพ่ือ
นิสิตชาวตางชาติอยางเปนกันเองในฐานะเพื่อนรวมมหาวิทยาลัยเดียวกันและยินดีเขารวมกิจกรรม
ทางวัฒนธรรมของเพื่อนนสิ ติ ตามโอกาส
2) เตรียมใจเรียนรูสิ่งท่ีแตกตาง หมายถึง การปรับใจและกลาเผชิญกับการเปล่ียนแปลง
ท่ีจะเกิดขึ้นเมื่อตองไปอยูในบริบทอื่นท่ีแตกตางจากที่เคยเปนอยู และเรียนรูเกี่ยวกับสิ่งนั้นเพ่ือการ
ปรับตวั ในการดาํ รงชวี ิต
3) ปรับอารมณใหเขากับสถานการณ หมายถึง การปรับสภาพจิตใจใหพรอมรับกับ
กระแสความเปลี่ยนแปลงท่ีเกิดจากการแลกเปล่ียนเรียนรูทางวัฒนธรรมเมื่อไดเขารวมกิจกรรมทาง
วฒั นธรรมของเพอื่ นนสิ ิตท่มี าจากชาตอิ นื่ รวมทง้ั การทาํ ตัวใหเ ปนสว นหน่งึ ของกจิ กรรม
4) เขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติอื่น หมายถึง การแสดงออกอยางปกติเมื่อตอง
ปฏิสัมพันธกับเพื่อนชาวตางชาติ ใหเขาใจในวิถีการปฏิบัติตนของเพื่อนนิสิตแตละประเทศที่มีแนว
ทางการปฏิบัติตนที่แตกตางกันแมจะเปนนักบวชในศาสนาเดียวกัน แตการปลูกฝง หรือการปฏิบัติที่
แตละประเทศไดยึดถือปฏิบัติกันมามีความแตกตางกัน จําเปนตองเรียนรูเพ่ือใหเกิดความเขาใจในกัน
และกนั
5) ปรับกระบวนทัศนในเร่ืองวัฒนธรรม หมายถึง การปรับวิธีคิดและวิถีปฏิบัติที่ตั้งอยู
บนรากฐานของการมองโลกตามความเปนจริงที่เชื่อมโยงกับวัฒนธรรมทางศาสนาของนิสติ อาเซียนใน
กลุมประเทศ CLMV เก่ียวกับแบบแผนในการปฏิบัติตน หลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน และการนับถือ
นิกายทางพระพทุ ธศาสนา
2.3 กิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม หมายถึง รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรูขาม
วัฒนธรรมท่ีเนนการจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติการเพื่อมุงเนนใหนิสิตไดมีโอกาสในการเรียนรูดวยตนเอง
ผา นกระบวนการกลมุ การแลกเปล่ยี นเรียนรู และการสบื เสาะหาความรจู ากสื่อที่ผูสอนไดจดั เตรียมไว
ให รวมทั้งศึกษาจากแหลงขอมูลอ่ืนๆ ตามศักยภาพของผูเรียน มีองคประกอบหลัก 3 ดาน คือ1)
แลกเปลี่ยนเรียนรูจากประสบการณตน 2) สาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม และ 3) เรียนรูแบบการ
รว มมอื รวมพลงั วัดไดจากขอ คาํ ถามทผ่ี วู ิจยั สรา งขึ้น จาํ นวน 15 ขอ
1) แลกเปล่ียนเรียนรูจากประสบการณตน หมายถึง การเขารวมกิจกรรมเชิงปฏิบัติการ
ของนิสิตในกิจกรรม Think – Pair – Share เพ่ือแสดงความคิดเห็นของตนเองตอเพื่อนนิสิตและตอ
110
ผเู ขารวมกจิ กรรม โดยท่ปี ระเด็นทนี่ ําเสนอนั้นไดมาจากประสบการณสว นตัวของนิสติ การแลกเปลย่ี น
กับเพอ่ื นนิสิต และสรปุ เปน ประเด็นรว มและนําเสนอตอเพ่อื นรวมชนั้
2) สาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม หมายถึง การจัดกิจกรรมการเรียนรูท่ีใหนิสิตไดวาง
แผนการพัฒนาสื่อทางวัฒนธรรมท่ีแสดงออกเกี่ยวกับแบบแผนในการปฏิบัติตน หลักปฏิบัติในการอยู
รวมกัน และการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา โดยใหนิสิตไดยกตัวอยางบางสวนของกิจกรรมทาง
วัฒนธรรมเพ่ือสาธิตรูปแบบทางวัฒนธรรมที่มีความเก่ียวของ ความเหมือนหรือความตางของ
วัฒนธรรมทางศาสนาในกลุม ประเทศ CLMV กบั ประเทศไทย
3) เรียนรูแ บบการรวมมอื รวมพลัง หมายถึง การเขา รวมกจิ กรรมของนิสิตในการรว มกัน
วางแผนและออกแบบกิจกรรมเพ่ือผลิตส่ือหรือนวัตกรรมทางศาสนาที่เนนการระดมความคิด การ
สนทนาแลกเปลี่ยนเรียนรู และการตัดสินใจรวมกันในการกําหนดทิศทางหรือแนวทางในการพัฒนา
นวัตกรรมรวมกัน มีการเปดใจรับฟงและรวมแสดงความคิดเห็นเพ่ือนําไปสูเปาหมายคือความสําเร็จ
ของการทํางานกลุม รวมทง้ั รวมมอื กันเผยแพรวัฒนธรรมทางศาสนาสเู วทีสาธารณะ
2.4 การอยูรวมกันอยางมีความสุข หมายถึง ความคาดหวังหรือผลลัพธท่ีเกิดจากการปฏิบัติตนใน
การอยูรว มกันในสังคมที่มีการพ่ึงพาอาศัยกัน เกอื้ กูลกนั และมีไมตรีตอกัน ของนิสิตมหาวิทยาลัยมหา
จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ประกอบดวย 1) ชวยเหลือและเอ้ือเฟอ ตอผูอื่น 2) พดู จาสุภาพและมีเหตุผล
3) คิดดีตอกัน 4) แบงปนส่ิงของใหแกกัน 5) ปฏิบัติตามกฎเกณฑของหมูคณะ และ 6) เคารพและรับ
ฟงความคิดเห็นของผูอ่ืน วดั ไดจ ากขอ คําถามท่ีผวู จิ ยั สรา งข้นึ จํานวน 18 ขอ
1) ชวยเหลือและเอ้ือเฟอตอผูอื่น หมายถึง การแสดงออกทางพฤติกรรมของนิสิต
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในการชวยเหลือกันทั้งเพ่ือนนิสิตชาวไทยและชาวตางชาติ
มีความเอ้ือเฟอ กนั ในการใชสิง่ ของทีเ่ ปน ของสว นรวมในระหวางการดาํ เนินชีวติ ภายในรวั้ มหาวทิ ยาลัย
2) พูดจาสุภาพและมีเหตุผล หมายถึง การแสดงออกทางวาจาดวยการทักทายกันดวย
ภาษาที่สุภาพอยางเปนกัลยาณมิตรในระหวางการดําเนินชีวิตประจําวันทั้งในหองเรียนและนอก
หอ งเรยี น รวมทัง้ การสื่อสารกันโดยใชเหตผุ ลเปนสําคัญเมอื่ ตองรว มกนั แกไ ขปญหา
3) คิดดีตอกัน หมายถึง การแสดงออกที่บงบอกถึงความปรารถนาดีตอกัน มีความเขาใจ
ในวิถีปฏิบัตขิ องเพือ่ นนสิ ติ ทนี่ ับถือพระพุทธศาสนาเหมอื นกนั แตม ีวัตรปฏิบัติบางอยางทแ่ี ตกตา งกัน
4) แบงปนสิ่งของใหแกกัน หมายถึง พฤติกรรมการแสดงออกที่ปรากฏในช้ันเรียนท่ีตอง
ใชอ ุปกรณใ นการทาํ กิจกรรมรวมกนั จะมีการแบงปนกัน รวมท้งั การแบง ปน อาหารหรือส่งิ ของตา งๆ ท่ี
ไดมาจากการบรจิ าคหรือบิณฑบาตใหกบั เพอื่ นนสิ ิต
5) ปฏิบัติตามกฎเกณฑของหมูคณะ หมายถึง พฤติกรรมการแสดงออกเมื่อตองอยู
รวมกันกับเพื่อนนิสิตในระหวางเขารวมกิจกรรมของมหาวิทยาลัย รวมทั้งการปฏิบัติตามกฎระเบียบ
ในชัน้ เรียนตามขอตกลงที่ไดก ําหนดไวร วมกนั
6) เคารพและรับฟงความคิดเห็นของผูอื่น หมายถึง การแสดงออกท้ังทางกาย วาจา
และใจเก่ียวกับเคารพและรับฟงความคิดเห็นของผูอ่ืนเมื่อตองเขารวมเปนสวนหน่ึงของที่ประชุม หรือ
ในระหวางการทํากิจกรรมกลุมรวมกันท่ีตองใชการแสดงความคิดเห็นแลกเปล่ียนความรูกันดวยหลัก
เหตุผลและมีความคดิ รเิ รมิ่ สรางสรรค
111
แบบสอบถามสําหรับการวจิ ยั เรือ่ ง
รูปแบบการจดั การเรยี นรูข า มวฒั นธรรมอาเซียนในกลมุ ประเทศ CLMV
สาํ หรบั นสิ ติ มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั
An Instructional Model of ASEAN Cross Culture in CLMV Countries
for Students in Mahachulalongkornrajavidyalaya University
(ทุนวจิ ัยมงุ เปา ป 2560)
คาํ ชแี้ จง แบบสอบถามสาํ หรบั การวจิ ัยคร้ังน้แี บงเปน 6 ตอน ดังน้ี
ตอนที่ 1 ขอมลู ทว่ั ไปของผตู อบแบบสอบถาม จาํ นวน 5 ขอ
ตอนท่ี 2 ความคดิ เห็นเก่ยี วกบั การจดั การเรียนรูขามวฒั นธรรมอาเซยี น จาํ นวน 18 ขอ
ตอนที่ 3 ความคิดเหน็ เกยี่ วกับองคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรม จาํ นวน 15 ขอ
ตอนที่ 4 ความคดิ เห็นเกีย่ วกับกระบวนการเรียนรูขา มวฒั นธรรมอาเซียน จํานวน 15 ขอ
ตอนที่ 5 ความคิดเหน็ เกี่ยวกับกจิ กรรมเพือ่ การเรยี นรูข า มวฒั นธรรม จํานวน 15 ขอ
ตอนที่ 6 ความคิดเหน็ เกี่ยวกบั การอยูร วมกันอยางมคี วามสขุ จํานวน 18 ขอ
ตอนที่ 1 ขอมลู ท่วั ไปของผตู อบแบบสอบถาม
คําชี้แจง โปรดทําเคร่ืองหมาย ลงใน ทีต่ รงตามขอ มูลของทา น
ความคิดเหน็
1 เพศ
1. นสิ ิตบรรพชิต 2. นิสติ คฤหสั ถชาย เหมาะสม ไมเหมาะสม
3. นิสิตคฤหัสถห ญิง
2 อายุ 2. 21 – 30 ป เหมาะสม ไมเหมาะสม
1. ตาํ่ กวา 20 ป
3. 31 – 40 ป 4. 41 ปขนึ้ ไป
3 ระดบั ชน้ั ปท่ีกําลังศกึ ษา 2. ชนั้ ปที่ 2 เหมาะสม ไมเ หมาะสม
1. ช้นั ปท ี่ 1
3. ช้ันปท่ี 3 4. ชั้นปท ี่ 4
4 คณะที่สงั กดั 2. คณะสังคมศาสตร เหมาะสม ไมเหมาะสม
1. คณะพุทธศาสตร
3. คณะครุศาสตร 4. คณะมนุษยศาสตร
5 หนว ยงานที่สังกัด เหมาะสม ไมเ หมาะสม
1. สวนกลาง (มจร วังนอย) 2. วิทยาเขต
3. วิทยาลัยสงฆ 4. หองเรยี นหรอื หนวยวิทยบริการ
112
ขอคาํ ถามเพมิ่ เตมิ
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
คําชี้แจง คําถามในตอนท่ี 2-6 นเ้ี ปนขอคาํ ถามทม่ี กี ารใหค ะแนนแบบมาตรวัดประมาณคา (Rating Scale)
ทม่ี รี ะดับการใหคะแนนของผตู อบแบบสอบถามเปน 5 ระดบั ดังนี้
5 คะแนน แทน มีระดบั คณุ ภาพ มากทส่ี ุด
4 คะแนน แทน มีระดับคุณภาพ มาก
3 คะแนน แทน มีระดับคณุ ภาพ ปานกลาง
2 คะแนน แทน มีระดับคณุ ภาพ นอย
1 คะแนน แทน มีระดบั คณุ ภาพ นอยท่ีสุด
ขอใหทา นผเู ชย่ี วชาญทาํ เครอื่ งหมาย ลงในชอ งคะแนนความสอดคลอ ง (IOC) ทีต่ รงกบั
ความคดิ เหน็ ของทา นท่ีมตี อ ขอคําถาม ซง่ึ มีเกณฑก ารพจิ ารณา ดงั นี้
+1 หมายถงึ ทา นเห็นวา ขอคําถามดังกลา วมีความสอดคลองกบั นยิ ามท่ใี ชใ นการวจิ ัย
0 หมายถึง ทา นไมแนใจวา ขอ คาํ ถามดงั กลาวมคี วามสอดคลองกับนยิ ามทใ่ี ชในการวิจยั
-1 หมายถงึ ทานเหน็ วา ขอ คําถามดังกลาวไมสอดคลอ งกบั นิยามทใี่ ชใ นการวจิ ัย
โดยนิยามตัวแปรทีใ่ ชในการวจิ ัยไดแนบมาพรอมกับรายละเอียดประกอบการพิจารณาเคร่ืองมือ
113
ตอนที่ 2 ความคดิ เหน็ เก่ยี วกับการจัดการเรยี นรขู า มวัฒนธรรมอาเซยี น
1.1 การจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน หมายถึง การออกแบบการจัดการเรียนรูสําหรับนิสิต
ระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย สามารถวัดไดจากตัวแปรสังเกตได 6
ตัวแปร ประกอบดวย 1) มุงเนนการอยูรวมกันอยางสันติ 2) คุนเคยกับวัฒนธรรมอาเซียน 3) เรียนรู
ผานกระบวนการวิจัย 4) รูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม 5) ประเมินผลตามสภาพจริง และ 6) คุณภาพ
ของสื่อการเรยี นรู วดั ไดจ ากขอคาํ ถามทผ่ี ูวจิ ัยสรางขน้ึ จาํ นวน 18 ขอ
1) มุงเนนการอยูรว มกันอยางสันติ หมายถึง การอยูรวมกันที่อาศัยความมีน้ําใจไมตรีที่ดี
ตอกัน แสดงความเมตตากรุณาตอกัน เอาใจเขามาใสใจเรา คิดถึงความรูสึกของผูอื่น และการกระทํา
ทีไ่ มหวังผลตอบแทน ซ่ึงจะสามารถเช่ือมไมตรจี ิตตอกันไดตามแบบแผนและแนวทางการดาํ เนินชีวติ ที่
กอใหเกดิ การอยรู ว มกนั อยา งสรา งสรรค
2) คุนเคยกับวัฒนธรรมอาเซียน หมายถึง การเรียนรูและการปรับตัวทางวัฒนธรรม
ภายใตการออกแบบการเรียนรู หรือกิจกรรมการเรียนรูเพื่อนําไปสูการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน
ที่มีความจําเปนและสาํ คัญอยา งยง่ิ ในการทําใหเ กิดความเขาใจกันในลักษณะของวัฒนธรรมรวมที่เน่อื ง
ดวยพระพุทธศาสนาสงผลใหเกิดการปรับตัวทางวัฒนธรรมและเรียนรูเกี่ยวกับลักษณะรวมทาง
วฒั นธรรมของกันและกัน
3) เรียนรูผานกระบวนการวิจัย หมายถึง การจัดการเรียนรูแบบวิจัยเปนฐานท่ีมาจาก
การกําหนดใหมีการทําวิจัย ใชกระบวนการวิจัยในการจัดการเรียนรูเพ่ือใหผูเรียนเกิดการเรียนรูมีการ
จัดการเรียนรูโดยใหผูเรียนใชเครื่องมือในการวิจัยและมีการจัดการเรียนรูโดยใชผลงานวิจัยประกอบ
เนื้อหาท่ีศึกษาใหแกผูเรียน ทั้งเปนการจัดการเรียนรูท่ีกระตุนใหผูเรียนใชกระบวนการวิจัย หรือ
ผลการวิจยั เปน เครือ่ งมอื ในการเรยี นรเู นือ้ หาสาระตางๆ
4) รูจักอาเซียนดวยนวัตกรรม หมายถึง กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรูขาม
วัฒนธรรมอาเซียนในกลุมประเทศ CLMV ซึ่งมีรากฐานทางศาสนาที่คลายคลึงกันประเทศไทย โดย
การใหนิสิตสรางนวัตกรรมเกี่ยวกับวัฒนธรรมทางศาสนาจะเปนกลไกสําคัญใหเกิดการเรียนรูซึ่งกัน
และกนั เพอื่ นําไปสูการอยรู ว มกันอยา งเขา ใจและมีความสุข
5) ประเมินผลตามสภาพจริง หมายถึง การประเมินผลการเขารวมกิจกรรมของนิสิตได
จากการนําเสนอผลงาน หรือสภาพตามความเปนจริงผานกิจกรรม และผานการเรียนรูรวมกับนิสิต
ผูดําเนินการทําวิจัย ในกรณีที่ใชการวิจัยเปนฐาน ผานการสังเกต การสัมภาษณ ผานกิจกรรมท่ีเรา
ดําเนินการออกแบบทาํ ใหชัดเจนข้นึ
6) คุณภาพของสื่อการเรียนรู หมายถึง ชุดเครื่องมือหรือชุดการเรียนรู จะชวยอํานวย
สะดวกตอการเรียนรูของผูเรียนสําหรับนิสิตชาวไทยตอการเรียนรูขามวัฒนธรรมในกลุมประเทศ
CLMV โดยชุดการเรียนรูจะอยูในกรอบของการเรียนรูวัฒนธรรมทางศาสนา ท่ีประกอบดวย แบบ
แผนในการปฏิบัติตน หลกั ปฏบิ ัตใิ นการอยรู วมกัน และการนับถอื นิกายทางพระพทุ ธศาสนา
114
คาํ ชี้แจง ขอใหทา นทําเคร่อื งหมาย ลงในชอ งคะแนนทต่ี รงกับระดบั ความคดิ เหน็ ของตนเอง
ขอ ขอ คําถาม คะแนนความ ขอ เสนอแนะ
สอดคลอ ง(IOC)
+1 0 -1
มงุ เนน การอยรู วมกนั อยา งสนั ติ
1 ความมีนํ้าใจไมตรีจะทําใหอยูรวมกันอยางสันติระหวางนิสิตไทยกับ
นิสิตอาเซยี น
2 การเอาใจเขามาใสใจเราจะเพ่ิมความเขาใจวิถีชีวิตของนิสิตอาเซียน
ท่มี าเรยี นในมหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั (มจร)
3 การเขา ใจวิถีการดําเนนิ ชวี ิตของกนั และกนั จะกอใหเ กิดการอยูรว มกัน
อยา งสรา งสรรค
คนุ เคยกบั วฒั นธรรมอาเซียน
4 การเขารวมกิจกรรมเรียนรูขามวัฒนธรรมจะทําใหคุนเคยกับวัฒนธรรม
อาเซยี น
5 การเขารวมกิจกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนทําใหมีความ
เขาใจในวัฒนธรรมของประเทศอาเซียน
6 ความคุนเคยเกี่ยวกับวัฒนธรรมทางพระพุทธศาสนาของเพื่อนนิสิต
อาเซียนจะทาํ ใหอ ยรู ว มกนั อยางเขา ใจ
เรยี นรูผานกระบวนการวิจยั
7 การเรยี นรวู ฒั นธรรมอาเซยี นสามารถศึกษาคน ควาดวยตนเอง
8 การเรียนรูวัฒนธรรมอาเซียนสามารถทําไดโดยการเขารวมกิจกรรม
ของมหาวิทยาลยั
9 การเรียนรูวัฒนธรรมอาเซียนสามารถศึกษาไดโดยการสังเกตวิถีชีวิต
และความเปน อยูข องเพอื่ นนิสติ ทมี่ าจากประเทศอาเซยี น
รจู กั อาเซยี นดวยนวตั กรรม
10 การเรยี นรเู รอ่ื งวฒั นธรรมอาเซียนสามารถศกึ ษาไดจ ากส่อื ออนไลน
11 การรวมทํากิจกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนจะทําใหรูจัก
อาเซียนมากขน้ึ
12 การไดชม Clip เกี่ยวกับนวัตกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรมจะชวยให
เรียนรเู กีย่ วกับวัฒนธรรมอาเซยี น
ประเมนิ ผลตามสภาพจรงิ
13 การทํากจิ กรรมกลมุ ทําใหม ีโอกาสในการแลกเปลี่ยนเรยี นรเู รื่องอาเซียน
14 ความรวมมือในการทํากิจกรรมกลมุ ชว ยใหทํางานไดเสร็จตามกาํ หนด
115
ขอ ขอคาํ ถาม คะแนนความ ขอเสนอแนะ
สอดคลอง(IOC)
+1 0 -1
15 การนาํ เสนอผลงานกลมุ แสดงออกถงึ ความเขา ใจในวัฒนธรรมอาเซยี น
คุณภาพของสื่อการเรียนรู
16 การผลิตสื่อความรูเรอ่ื งอาเซียนจะชวยความเขาใจในวัฒนธรรมอาเซยี น
17 การเรยี นรวู ฒั นธรรมอาเซยี นสามารถเรียนรไู ดจ ากการศกึ ษาเชงิ พ้ืนที่
18 การเรยี นรูว ัฒนธรรมอาเซียนสามารถเรยี นรูไดจากสื่อวิดีทศั น
ตอนที่ 3 ความคดิ เห็นเกยี่ วกับองคประกอบของการเรยี นรขู ามวัฒนธรรม
2.1 องคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรม หมายถึง องคประกอบของเนื้อหาท่ีใชในการจัดกิจกรรม
การเรียนรูขามวัฒนธรรม องคประกอบของการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน โดยภายในองคประกอบมี 3
ดาน คือ 1) ดานแบบแผนในการปฏิบัติตน (จารีต) 2) ดานหลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน (มารยาทชาวพุทธ)
และ 3) ดานการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา (วัตรปฏิบัติท่ีแตกตางกัน) ซ่ึงในการจะทําใหนิสิตมี
คุณลักษณะตามองคประกอบท้ัง 3 ดานนี้ไดน้ัน จําเปนตองมีแนวทางการจัดการเรียนรูเพื่อการเรียนรูขาม
วัฒนธรรม ประกอบดวย จัดกิจกรรมเผยแพรวัฒนธรรมที่หลากหลาย แลกเปล่ียนเรียนรูที่ไดจาก
ประสบการณของแตละคน การรว มมอื รวมพลงั (Collaboration)ระหวา งอาจารยผสู อน สรางสถานการณ
และมีกิจกรรมหลายกิจกรรม การสรางชุมชนทางภาษา (Language community) จัดใหมีการสาธิต
กิจกรรมหรือวัฒนธรรมโดยนิสิตตางประเทศ มีโครงการนักเรียนแลกเปลี่ยนจัดสถานการณใหใชชีวิต
รวมกันทั้งในหองเรียน และนอกหองเรียน ใสใจเรื่องภาษาในการส่ือสารกับนิสิต และมีการจับคูใหเขาดูแล
กนั เปน เหมือนพนี่ อง วดั ไดจากขอ คาํ ถามทผ่ี ูวจิ ยั สรา งข้นึ จาํ นวน 15 ขอ
1) แบบแผนในการปฏิบัติตน หมายถึง รูปแบบการปฏิบัติในฐานะพระภิกษุ หรือชาวพุทธที่
ตองยึดหลักการคําสอนในทางพระพุทธศาสนา หลักการอันเน่ืองดวยพระธรรมวินัยจะเปนเครื่องมือ หรือ
กลไกในการปกครองรักษาของพระภิกษุ สามเณร แมชี หรือชาวพุทธ ที่มาจากประเทศตาง ๆ ทั้งไทย ลาว
กัมพูชา เมียนมาร และเวียดนาม ประกอบดวย การเรียนรูเรา รูเขา เอาใจเขามาใสใจเรา การรักษาความ
เปนกัลยาณมิตรที่ดีตอกัน การดูแลและชวยเหลือกันภายในกลุมหรือนิกาย การมีอิทธิพลของศาสนาตอ
ความเปนอยู การเรียนรูของความแตกตางของการปฏิบัติตน การฝกปฏิบัติตามหลักของศาสนา และการ
ปฏบิ ัติตนอยา งหน่งึ คอื ใหเ กียรติ
2) หลกั ปฏบิ ัติในการอยูรวมกัน หมายถึง รูปแบบการปฏบิ ัตติ นอันสมั พันธก ับความเช่ือ จารีตด้งั เดิม
ซ่ึงมีแบบแผนมาจากจารีตดั้งเดิม หรือแบบปฏิบัติที่เคยกระทํามา อันมีสวนตอจากพระพุทธศาสนา ประกอบดวย
เรียนรูภาษาท่ีใชในการส่ือสารกัน ปฏิบัติตามกฎระเบียบของมหาวิทยาลัย เม่ือมีปญหาจะตองหันหนาเขาหากัน
รวมกันแกไขปญหา เขารวมกิจกรรมท่ีทางมหาวิทยาลัยจัดขึ้น ประพฤติดีดวยกาย วาจา ใจ ปฏิบัติตามหลักธรรม
คาํ สอนของพระพุทธเจา ใหความเคารพนับถือกัน และเรียนรจู ากการพูดคุยและทาํ งานรวมกัน
3) การนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา หมายถึง การปฏิบัติตามธรรมเนียมประเพณีวิถีปฏิบัติ ซ่ึง
มีอยูดวยกันทั้งหมดในแตละชุมชนและสังคม ซ่ึงนิสิตที่เขารับการศึกษาสวนใหญจะมีความแตกตางกันในเชิงชาติ
พนั ธุภาษา ท่ีประกอบดว ย เงอื่ นไขของเอกลักษณและอตั ลกั ษณท างศาสนา การรักษาธรรมเนยี มประเพณีและวิถี
ปฏิบัติ การปฏิบัติตามพระธรรมวินัย การปฏิบัติตามระเบียบขอตกลงรวมกันของมหาวิทยาลัย ตองมีศูนยความรู
ทาํ ใหเกิดลักษณะการคดิ รวมกัน และสรางใหเ กิดการเรยี นรูในเชิงของการแลกเปล่ียน
116
คําชแ้ี จง ขอใหทา นทําเคร่อื งหมาย ลงในชอ งคะแนนทตี่ รงกับระดบั ความคิดเหน็ ของตนเอง
ขอ ขอคําถาม คะแนนความ ขอเสนอแนะ
สอดคลอ ง(IOC)
+1 0 -1
แบบแผนในการปฏิบัติตน
1 นิสติ มจร พงึ ยึดหลกั การคําสอนในทางพระพทุ ธศาสนา
2 นสิ ติ มจร พึงฝกปฏบิ ตั ติ นตามหลกั ของศาสนา
3 นิสิต มจร พึงรักษาความเปนกลั ยาณมิตร
4 นสิ ิต มจร พึงดูแลและชว ยเหลือกันภายในกลมุ หรือนิกาย
5 ศาสนามอี ทิ ธิพลของตอ ความเปน อยูข องนิสิต มจร
หลกั ปฏบิ ตั ิในการอยูรวมกนั
6 นิสติ มจร พงึ เรยี นรภู าษาท่ใี ชในการสือ่ สารกัน
7 นิสิต มจร พงึ ปฏบิ ตั ติ ามกฎระเบียบของมหาวิทยาลัย
8 นสิ ติ มจร พงึ หันหนาเขาหากนั เพ่อื รวมกนั แกไขปญ หา
9 นสิ ิต มจร พึงเขา รว มกิจกรรมท่ที างมหาวทิ ยาลยั จดั ขึ้น
10 นสิ ิต มจร พึงใหความเคารพนบั ถอื กนั เรียนรกู นั และทาํ งานรวมกัน
การนับถือนกิ ายทางพระพุทธศาสนา
11 นิสติ มจร พงึ รกั ษาธรรมเนยี มประเพณีและวถิ ีปฏิบัติ
12 นิสิต มจร พึงปฏิบตั ิตามพระธรรมวนิ ัย
13 นิสิต มจร พงึ ปฏบิ ัตติ ามระเบยี บขอตกลงรวมกนั ของมหาวิทยาลัย
14 นสิ ติ มจร พึงรกั ษาเอกลักษณและอตั ลักษณทางศาสนา
15 นิสิต มจร พึงสรางใหเกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรูในเชิงวัฒนธรรม
อาเซยี น
117
ตอนท่ี 4 ความคิดเหน็ เกย่ี วกบั กระบวนการเรยี นรขู ามวฒั นธรรมอาเซยี น
2.2 กระบวนการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียน หมายถึง กระบวนการ ในการทําความเขาใจในความ
แตกตางของวัฒนธรรมความหลายหลายของวัฒนธรรมของประเทศในกลุมอาเซียนอันเปนเหตุใหตอง
เรียนรูวัฒนธรรมของกันและกันโดยไมปดก้ันที่จะยอมรับเอาวัฒนธรรมที่ดีๆ จากทองถิ่นอ่ืนใช โดยท่ี
ผูเรียนใหมีความสามารถในการเตรียมความพรอมทางวัฒนธรรมมีเมื่อไดมีโอกาสในการเรียนรูวัฒนธรรม
ใหมในสังคมที่แตกตาง 5 ขั้นตอน ประกอบดวย เปดใจรับวัฒนธรรมใหม เตรียมใจเรียนรูสิ่งที่แตกตาง
ปรับอารมณใหเขากับสถานการณ เขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติอ่ืน และปรับกระบวนทัศนในเร่ือง
วัฒนธรรม วดั ไดจ ากขอคาํ ถามทผี่ ูวิจัยสรา งขึน้ จาํ นวน 15 ขอ
1) เปดใจรับวัฒนธรรมใหม หมายถึง การแสดงออกของการเรียนรูและการสนใจในการศึกษา
เกี่ยวกับเรื่องราวของประเทศอาเซียนในกลุม CLMV รวมทั้งการติดตอสื่อสารพูดคุยกับเพื่อนิสิต
ชาวตางชาติอยางเปนกันเองในฐานะเพื่อนรวมมหาวิทยาลัยเดียวกันและยินดีเขารวมกิจกรรมทาง
วัฒนธรรมของเพอ่ื นนิสิตตามโอกาส
2) เตรียมใจเรียนรูส่ิงที่แตกตาง หมายถึง การปรับใจและกลาเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงท่ีจะ
เกิดขึ้นเม่ือตองไปอยูในบริบทอ่ืนที่แตกตางจากท่ีเคยเปนอยู และเรียนรูเก่ียวกับสิ่งนั้นเพ่ือการปรับตัวใน
การดาํ รงชวี ติ
3) ปรับอารมณใหเขากับสถานการณ หมายถึง การปรับสภาพจิตใจใหพรอมรับกับกระแสความ
เปลี่ยนแปลงทเี่ กิดจากการแลกเปลี่ยนเรียนรทู างวฒั นธรรมเมือ่ ไดเขารวมกจิ กรรมทางวัฒนธรรมของเพ่ือน
นสิ ิตทมี่ าจากชาตอิ นื่ รวมทัง้ การทาํ ตวั ใหเ ปน สว นหนงึ่ ของกิจกรรม
4) เขาใจพฤติกรรมของนิสิตชาติอ่ืน หมายถึง การแสดงออกอยางปกติเม่ือตองปฏิสัมพันธกับ
เพ่ือนชาวตางชาติ ใหเขาใจในวิถีการปฏิบัติตนของเพื่อนนิสิตแตละประเทศที่มีแนวทางการปฏิบัติตนที่
แตกตางกันแมจะเปนนักบวชในศาสนาเดียวกัน แตการปลูกฝง หรือการปฏิบัติที่แตละประเทศไดยึดถือ
ปฏบิ ัตกิ นั มามีความแตกตา งกัน จําเปนตอ งเรียนรเู พอ่ื ใหเกิดความเขา ใจในกนั และกัน
5) ปรับกระบวนทัศนในเรื่องวัฒนธรรม หมายถึง การปรับวิธีคิดและวิถีปฏิบัติที่ตั้งอยูบน
รากฐานของการมองโลกตามความเปนจริงที่เช่ือมโยงกับวัฒนธรรมทางศาสนาของนิสิตอาเซียนในกลุม
ประเทศ CLMV เกี่ยวกับแบบแผนในการปฏิบัติตน หลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน และการนับถือนิกายทาง
พระพุทธศาสนา
118
คาํ ช้แี จง ขอใหทา นทาํ เคร่ืองหมาย ลงในชองคะแนนทต่ี รงกบั ระดับความคดิ เหน็ ของตนเอง
ขอ ขอ คาํ ถาม คะแนนความ ขอ เสนอแนะ
สอดคลอ ง(IOC)
+1 0 -1
เปดใจรบั วัฒนธรรมใหม
1 ขา พเจา แสดงออกและสนใจศกึ ษาเกีย่ วกบั เรือ่ งราวของประเทศอาเซยี น
2 ขาพเจาสนใจติดตอสื่อสารพูดคุยกับเพื่อนนิสิตชาวตางชาติอยางเปน
กนั เอง
3 ขาพเจายินดีเขารวมกิจกรรมทางวัฒนธรรมของเพ่ือนนิสิตอาเซียนตาม
โอกาส
เตรียมใจเรยี นรสู ่งิ ทีแ่ ตกตา ง
4 ขาพเจา กลา เผชิญกับการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมทเ่ี กิดขนึ้
5 ขา พเจา เรียนรเู ก่ยี วกบั วัฒนธรรมอื่นเพ่อื ปรับตวั ในการดาํ รงชีวิต
6 ขาพเจา ปรบั ใจเม่อื อยูในบริบทอน่ื ทแี่ ตกตางจากทเ่ี คยเปนอยู
ปรบั อารมณใ หเ ขา กับสถานการณ
7 ขาพเจาปรับสภาพจิตใจใหพรอมรับกับกระแสความเปลี่ยนแปลงทาง
8 ขา พเจาสนใจแลกเปล่ียนเรียนรทู างวฒั นธรรมเพ่ือนนสิ ิตทมี่ าจากชาตอิ ื่น
9 ขา พเจา จะทําตวั ใหเปนสว นหน่ึงในการทํากจิ กรรมกลมุ กับเพื่อนชาตอิ น่ื
เขา ใจพฤตกิ รรมของนสิ ติ ชาตอิ ่นื
10 ขาพเจาปรับสภาพจิตใจใหพรอมรับกับกระแสความเปล่ียนแปลงทาง
วัฒนธรรม
11 ขา พเจาสนใจแลกเปลยี่ นเรียนรทู างวัฒนธรรมเพือ่ นนิสติ ทมี่ าจากชาติอ่ืน
12 ขาพเจา จะทาํ ตวั ใหเปน สวนหนงึ่ ในการทาํ กิจกรรมกลุมกบั เพอ่ื นชาติอ่นื
ปรับกระบวนทศั นใ นเร่อื งวฒั นธรรม
13 ขาพเจายอมรับเก่ียวกับแบบแผนในการปฏิบัติตนของเพื่อนนิสิต
14 ขาพเจายอมรับเกี่ยวกับหลักปฏิบัติในการอยูรวมกันของเพ่ือนนิสิต
15 ขาพเจายอมรับการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนาของเพ่ือนนิสิต
119
ตอนที่ 5 ความคดิ เห็นเกี่ยวกับกิจกรรมเพือ่ การเรยี นรขู า มวฒั นธรรม
2.3 กิจกรรมเพื่อการเรียนรูขามวัฒนธรรม หมายถึง รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรม
ท่ีเนนการจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติการเพื่อมุงเนนใหนิสิตไดมีโอกาสในการเรียนรูดวยตนเองผาน
กระบวนการกลุม การแลกเปลี่ยนเรียนรู และการสืบเสาะหาความรูจากสื่อที่ผูสอนไดจัดเตรียมไวให
รวมท้ังศึกษาจากแหลงขอมูลอ่ืนๆ ตามศักยภาพของผูเรียน มีองคประกอบหลัก 3 ดาน คือ1)
แลกเปล่ียนเรียนรูจากประสบการณตน 2) สาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม และ 3) เรียนรูแบบการรวมมือ
รวมพลัง วัดไดจากขอคําถามทผี่ ูวิจัยสรา งข้นึ จํานวน 15 ขอ
1) แลกเปล่ียนเรียนรูจากประสบการณตน หมายถึง การเขารวมกิจกรรมเชิงปฏิบัติการของ
นิสิตในกิจกรรม Think – Pair – Share เพื่อแสดงความคิดเห็นของตนเองตอเพื่อนนิสิตและตอ
ผูเขารวมกิจกรรม โดยที่ประเด็นท่ีนําเสนอนั้นไดมาจากประสบการณสวนตัวของนิสิต การแลกเปลี่ยน
กบั เพือ่ นนิสติ และสรุปเปน ประเด็นรวมและนําเสนอตอเพื่อนรวมชั้น
2) สาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม หมายถึง การจัดกิจกรรมการเรียนรูที่ใหนิสิตไดวางแผนการ
พัฒนาส่ือทางวัฒนธรรมที่แสดงออกเกี่ยวกับแบบแผนในการปฏิบัติตน หลักปฏิบัติในการอยูรวมกัน
และการนับถือนิกายทางพระพุทธศาสนา โดยใหนิสิตไดยกตัวอยางบางสวนของกิจกรรมทางวัฒนธรรม
เพื่อสาธิตรูปแบบทางวัฒนธรรมที่มีความเกี่ยวขอ ง ความเหมือนหรอื ความตางของวัฒนธรรมทางศาสนา
ในกลุม ประเทศ CLMV กับประเทศไทย
3) เรียนรูแบบการรวมมือรวมพลัง หมายถึง การเขารวมกิจกรรมของนิสิตในการรวมกัน
วางแผนและออกแบบกิจกรรมเพ่ือผลิตสื่อหรือนวัตกรรมทางศาสนาที่เนนการระดมความคิด การ
สนทนาแลกเปล่ียนเรียนรู และการตัดสินใจรวมกันในการกําหนดทิศทางหรือแนวทางในการพัฒนา
นวัตกรรมรวมกัน มีการเปดใจรับฟงและรวมแสดงความคิดเห็นเพื่อนําไปสูเปาหมายคือความสําเร็จของ
การทํางานกลมุ รวมทงั้ รว มมอื กันเผยแพรวฒั นธรรมทางศาสนาสูเวทสี าธารณะ
คาํ ชแ้ี จง ขอใหทานทาํ เคร่อื งหมาย ลงในชองคะแนนทตี่ รงกับระดบั ความคิดเหน็ ของตนเอง
ขอ ขอคาํ ถาม คะแนนความ ขอ เสนอแนะ
สอดคลอ ง(IOC)
+1 0 -1
แลกเปลยี่ นเรยี นรจู ากประสบการณต น
1 นิสิต มจร ควรสนใจในการสืบเสาะหาความรูและแสดงความคิดเห็น
ของตนเองตอเพ่ือนนิสิตอาเซียน
2 นิสิต มจร ควรนําเสนอประเด็นความคิดเกี่ยวกับวัฒนธรรมอาเซียนท่ี
ไดมาจากประสบการณสว นตัว
3 นิสิต มจร ควรสนใจเขารว มแลกเปล่ียนเรียนรเู กี่ยวกบั วัฒนธรรมอาเซยี น
4 นสิ ติ มจร ควรมีสวนรวมในการสรปุ ประเด็นทเ่ี กิดจากการสนทนากลุม
120
ขอ ขอ คาํ ถาม คะแนนความ ขอเสนอแนะ
สอดคลอง(IOC)
+1 0 -1
5 นิสิต มจร ควรสนใจเขารวมกิจกรรมนําเสนอผลงานกลุมตอ เพอื่ นรว มช้นั
สาธิตกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม
6 นิสิต มจร ควรรวมกันวางแผนและนําเสนอผลงานทางวัฒนธรรม
อาเซียนอยเู สมอ
7 นิสิต มจร ควรสงั เกตหรือเขา รวมในวฒั นธรรมของเพอื่ นนสิ ิตอาเซยี น
8 นิสิต มจร ควรมีการสาธิตและเขารวมกิจกรรมวัฒนธรรมทางศาสนา
ตามโอกาส
9 นิสิต มจร ควรแสดงออกถึงการสงเสริมอัตลักษณทางวัฒนธรรมของ
เพ่ือนนสิ ติ อาเซียน
10 นิสิต มจร ควรแสดงออกถึงการปฏิบัติตามวัฒนธรรมของตนและ
เขา ใจวัฒนธรรมอ่ืน
เรียนรแู บบการรวมมอื รวมพลงั
11 นสิ ติ มจร ควรเขารว มกิจกรรมของเพอ่ื นนิสิตทมี่ าจากประเทศอาเซียน
12 นิสิต มจร ควรรวมกันออกแบบกิจกรรมเพื่อผลิตส่ือหรือนวัตกรรม
ทางศาสนาท่เี นนการระดมความคดิ
13 นิสิต มจร ควรตัดสินใจรวมกันในการกําหนดทิศทางหรือแนวทางใน
การพฒั นานวัตกรรมรว มกนั
14 นิสิต มจร ควรเปดใจรับฟงและรวมแสดงความคิดเห็นเพื่อนําไปสู
เปาหมาย
15 นิสิต มจร ควรรวมมือกันเผยแพรว ฒั นธรรมทางศาสนาสเู วทีสาธารณะ
121
ตอนที่ 6 ความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั ความคาดหวงั เพือ่ การอยรู ว มกนั อยา งมีความสขุ
2.4 การอยูรวมกันอยางมีความสุข หมายถึง ความคาดหวังหรือผลลัพธท่ีเกิดจากการปฏิบัติตนในการอยู
รวมกันในสังคมที่มีการพึ่งพาอาศัยกัน เกื้อกูลกัน และมีไมตรีตอกัน ของนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวิทยาลัย ประกอบดวย 1) ชวยเหลือและเอ้ือเฟอตอผูอ่ืน 2) พูดจาสุภาพและมีเหตุผล 3) คิดดีตอกัน 4)
แบงปนสิ่งของใหแกกัน 5) ปฏิบัติตามกฎเกณฑของหมูคณะ และ 6) เคารพและรับฟงความคิดเห็นของผูอื่น
วดั ไดจากขอ คาํ ถามท่ีผูวจิ ยั สรา งขนึ้ จาํ นวน 18 ขอ
1) ชวยเหลือและเอ้ือเฟอตอผูอื่น หมายถึง การแสดงออกทางพฤติกรรมของนิสิตมหาวิทยาลัยมหา
จุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย ในการชวยเหลือกันทงั้ เพื่อนนิสิตชาวไทยและชาวตางชาติ มีความเอ้ือเฟอกันในการ
ใชส ง่ิ ของที่เปน ของสวนรวมในระหวา งการดําเนินชีวิตภายในรวั้ มหาวทิ ยาลัย
2) พดู จาสภุ าพและมเี หตุผล หมายถงึ การแสดงออกทางวาจาดว ยการทกั ทายกันดวยภาษาท่ีสภุ าพ
อยางเปนกัลยาณมิตรในระหวางการดําเนินชีวิตประจําวันท้ังในหองเรียนและนอกหองเรียน รวมท้ังการ
สื่อสารกนั โดยใชเ หตผุ ลเปน สาํ คัญเมือ่ ตอ งรวมกันแกไขปญ หา
3) คิดดีตอกัน หมายถงึ การแสดงออกที่บง บอกถึงความปรารถนาดตี อกัน มีความเขาใจในวิถีปฏิบัติ
ของเพ่อื นนิสิตท่ีนับถอื พระพทุ ธศาสนาเหมอื นกนั แตมวี ตั รปฏบิ ตั ิบางอยางทแ่ี ตกตางกนั
4) แบงปนส่ิงของใหแกกัน หมายถึง พฤติกรรมการแสดงออกท่ีปรากฏในชั้นเรียนที่ตองใชอุปกรณ
ในการทํากิจกรรมรวมกัน จะมีการแบงปนกัน รวมท้ังการแบงปนอาหารหรือสิ่งของตางๆ ท่ีไดมาจากการ
บรจิ าคหรอื บิณฑบาตใหกับเพอ่ื นนิสิต
5) ปฏิบัติตามกฎเกณฑข องหมูคณะ หมายถึง พฤติกรรมการแสดงออกเม่ือตองอยูรว มกันกบั เพ่ือน
นิสิตในระหวางเขารวมกิจกรรมของมหาวิทยาลัย รวมทั้งการปฏิบัติตามกฎระเบียบในช้ันเรียนตามขอตกลงท่ี
ไดก าํ หนดไวรวมกนั
6) เคารพและรับฟงความคิดเห็นของผูอื่น หมายถึง การแสดงออกท้ังทางกาย วาจา และใจ
เก่ียวกับเคารพและรับฟงความคิดเห็นของผูอ่นื เมือ่ ตองเขารวมเปนสวนหนึ่งของทปี่ ระชุม หรือในระหวางการ
ทํากิจกรรมกลุมรวมกันท่ีตองใชการแสดงความคิดเห็นแลกเปล่ียนความรูกันดวยหลักเหตุผลและมีความคิด
ริเร่มิ สรา งสรรค
คําชี้แจง ขอใหท านทําเครอื่ งหมาย ลงในชอ งคะแนนทตี่ รงกบั ระดับความคดิ เหน็ ของตนเอง
ขอ ขอ คําถาม คะแนนความ ขอ เสนอแนะ
สอดคลอง(IOC)
ชวยเหลือและเอือ้ เฟอ ตอผูอนื่
1 นิสติ มจร ชว ยเหลือกนั ทงั้ เพอื่ นนสิ ิตชาวไทยและชาวตา งชาติ +1 0 -1
2 นิสิต มจร มคี วามเออ้ื เฟอ กันในการใชส่ิงของท่เี ปนของสวนรวม
122
ขอ ขอ คําถาม คะแนนความ ขอ เสนอแนะ
สอดคลอ ง(IOC)
+1 0 -1
3 นิสิต มจร แสดงออกทางพฤติกรรมท่ีดีตอกันในระหวางการดําเนิน
ชวี ิตในร้วั มหาวทิ ยาลัย
พูดจาสภุ าพและมีเหตผุ ล
4 นิสิต มจร ทกั ทายกนั ดวยภาษาที่สภุ าพอยางเปนกัลยาณมติ ร
5 นิสิต มจร สื่อสารกนั โดยใชเหตผุ ลเปนสาํ คญั เม่อื ตอ งแกปญหารว มกัน
6 นิสิต มจร เปนมิตรตอกันในการดําเนินชีวิตประจําวันทั้งในและนอก
หอ งเรียน
คิดดีตอ กนั
7 นสิ ติ มจร แสดงออกท่ีบง บอกถึงความปรารถนาดตี อกนั
8 นิสิต มจร เขาใจในวิถีปฏิบัติของเพื่อนนิสิตท่ีนับถือพระพุทธศาสนา
เหมือนกนั แตมีวัตรปฏิบัตบิ างอยา งทแ่ี ตกตา งกัน
9 นิสติ มจร เคารพในแบบแผนและการปฏบิ ตั ิตนของเพอ่ื นนิสติ อาเซียน
แบงปน ส่ิงของใหแกกนั
10 นิสิต มจร แบงปนอุปกรณในการทํากิจกรรมรวมกนั ในชัน้ เรยี น
11 นิสติ มจร แบงปน สิ่งของและเครื่องอุปโภคบริโภคใหแ กกนั
12 นสิ ติ มจร แบงปนประสบการณแ ละการเรยี นรเู ชงิ วฒั นธรรมใหแ กก ัน
ปฏบิ ตั ติ ามกฎเกณฑข องหมูคณะ
13 นิสิต มจร แสดงพฤตกิ รรมท่ดี ตี อกันเมอื่ เขารวมกิจกรรมของ
14 นิสิต มจร ปฏบิ ตั ติ ามขอตกลงในช้นั เรียนตามทีไ่ ดกําหนดไวรวมกนั
15 นิสิต มจร ปฏิบัตติ นตามขอบังคับและกฎระเบียบของมหาวทิ ยาลัย
เคารพและรับฟง ความคดิ เห็นของผอู ่ืน
16 นิสิต มจร แสดงออกทางกายในการเคารพและรบั ฟง ความคิดเห็นของ
ผอู ่นื
17 นิสิต มจร แสดงออกทางวาจาที่เหมาะสมเมือ่ ตองรว มแสดงความ
คิดเห็นในท่ีประชมุ
18 นิสิต มจร คิดและนาํ เสนอความคิดเหน็ ในท่ีประชุมดวยหลกั เหตผุ ล
และมีความคิดริเริม่ สรา งสรรค
123
แบบสอบถามสาํ หรบั การวิจยั เร่ือง
รปู แบบการจดั การเรยี นรขู า มวัฒนธรรมอาเซยี นในกลมุ ประเทศ CLMV
สาํ หรบั นสิ ติ มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั
An Instructional Model of ASEAN Cross Culture in CLMV Countries
for Students in Mahachulalongkornrajavidyalaya University
(ทุนวิจัยมงุ เปา ป 2560)
คําชี้แจง แบบสอบถามสําหรบั การวจิ ยั ครง้ั น้แี บงเปน 6 ตอน ดงั นี้
ตอนที่ 1 ขอ มูลทัว่ ไปของผตู อบแบบสอบถาม จาํ นวน 5 ขอ
ตอนที่ 2 ความคิดเหน็ เกีย่ วกบั การจัดการเรียนรูขา มวัฒนธรรมอาเซยี น จาํ นวน 18 ขอ
ตอนท่ี 3 ความคิดเหน็ เกีย่ วกับองคป ระกอบของการเรียนรูขา มวัฒนธรรม จาํ นวน 15 ขอ
ตอนท่ี 4 ความคดิ เห็นเกยี่ วกบั กระบวนการเรียนรขู า มวฒั นธรรมอาเซยี น จาํ นวน 15 ขอ
ตอนที่ 5 ความคิดเหน็ เกย่ี วกบั กจิ กรรมเพ่ือการเรียนรขู ามวัฒนธรรม จาํ นวน 15 ขอ
ตอนท่ี 6 ความคดิ เหน็ เกี่ยวกบั การอยูรวมกันอยา งมีความสขุ จํานวน 18 ขอ
ตอนที่ 1 ขอมูลท่ัวไปของผตู อบแบบสอบถาม
คาํ ชีแ้ จง โปรดทาํ เครือ่ งหมาย ลงใน ที่ตรงตามขอมูลของทาน
1. เพศ
1. นิสิตบรรพชติ 2. นิสิตคฤหสั ถช าย
3. นิสติ คฤหสั ถห ญิง
2. อายุ
1. ต่าํ กวา 20 ป 2. 21 – 30 ป
3. 31 – 40 ป 4. 41 ปข นึ้ ไป
3. ระดบั ชนั้ ปทกี่ าํ ลังศกึ ษา
1. ชั้นปท่ี 1 2. ชัน้ ปท ่ี 2
3. ชัน้ ปท ี่ 3 4. ชัน้ ปท ่ี 4
4. คณะที่สงั กดั
1. คณะพทุ ธศาสตร 2. คณะสังคมศาสตร
3. คณะครุศาสตร 4. คณะมนษุ ยศาสตร
5. หนว ยงานทสี่ ังกัด
1. สว นกลาง (มจร วงั นอ ย) 2. วิทยาเขต
3. วทิ ยาลยั สงฆ 4. หองเรียนหรอื หนว ยวทิ ยบริการ
124
คาํ ชแี้ จง คาํ ถามในตอนท่ี 2-6 นีเ้ ปน ขอ คาํ ถามท่มี ีการใหค ะแนนแบบมาตรวัดประมาณคา (Rating Scale)
ทม่ี รี ะดับการใหค ะแนนของผตู อบแบบสอบถามเปน 5 ระดับ ดงั นี้
5 คะแนน แทน มีระดบั คุณภาพ มากทสี่ ดุ
4 คะแนน แทน มีระดับคุณภาพ มาก
3 คะแนน แทน มีระดบั คณุ ภาพ ปานกลาง
2 คะแนน แทน มีระดบั คุณภาพ นอ ย
1 คะแนน แทน มีระดับคุณภาพ นอยทสี่ ดุ
ตอนที่ 2 ความคิดเหน็ เกี่ยวกับการจัดการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซยี น
คาํ ชี้แจง ขอใหนิสติ ทาํ เคร่ืองหมาย ลงในชอ งคะแนนทตี่ รงกับระดบั ความคิดเหน็ ของตนเอง
ขอ รายการ ระดบั คณุ ภาพ
54321
มุง เนน การอยรู ว มกันอยา งสนั ติ
1 ความมีนํ้าใจไมตรีจะทําใหอยูรวมกันอยางสันติระหวางนิสิตไทยกับนิสิต
อาเซยี น
2 การเอาใจเขามาใสใจเราจะเพ่ิมความเขาใจวิถีชีวิตของนิสิตอาเซียนท่ีมา
เรียนในมหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร)
3 การเขา ใจวิถกี ารดาํ เนนิ ชวี ติ ของกนั และกันจะกอใหเกิดการอยูรวมกนั อยา ง
สรา งสรรค
คนุ เคยกับวัฒนธรรมอาเซียน
4 การเขารวมกิจกรรมเรียนรูขามวัฒนธรรมจะทําใหคุนเคยกับวัฒนธรรม
อาเซียน
5 การเขารวมกิจกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนทําใหมีความเขาใจ
ในวฒั นธรรมของประเทศอาเซียน
6 ความคุนเคยเกี่ยวกับวัฒนธรรมทางพระพุทธศาสนาของเพ่ือนนิสิตอาเซียนจะ
ทาํ ใหอ ยูรว มกนั อยางเขา ใจ
เรียนรูผ านกระบวนการวจิ ัย
7 การเรยี นรวู ฒั นธรรมอาเซียนสามารถศึกษาคน ควา ดว ยตนเอง
8 การเรียนรูวัฒนธรรมอาเซียนสามารถทําไดโดยการเขารวมกิจกรรมของ
มหาวทิ ยาลัย
9 การเรียนรูวัฒนธรรมอาเซียนสามารถศึกษาไดโดยการสังเกตวิถีชีวิตและ
ความเปน อยูข องเพือ่ นนิสติ ท่ีมาจากประเทศอาเซยี น
รูจ กั อาเซยี นดวยนวัตกรรม
10 การเรียนรูเรื่องวฒั นธรรมอาเซยี นสามารถศึกษาไดจ ากส่อื ออนไลน
125
ขอ รายการ ระดบั คณุ ภาพ
54321
11 การรวมทํากิจกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรมอาเซียนจะทําใหรูจักอาเซียน
มากขน้ึ
12 การไดชม Clip เก่ียวกับนวัตกรรมการเรียนรูขามวัฒนธรรมจะชวยให
เรียนรูเกี่ยวกบั วัฒนธรรมอาเซียน
ประเมนิ ผลตามสภาพจริง
13 การทาํ กจิ กรรมกลมุ ทําใหม ีโอกาสในการแลกเปลี่ยนเรียนรเู ร่ืองอาเซยี น
14 ความรว มมือในการทํากิจกรรมกลมุ ชว ยใหท ํางานไดเสรจ็ ตามกําหนด
15 การนําเสนอผลงานกลุมแสดงออกถงึ ความเขาใจในวัฒนธรรมอาเซยี น
คุณภาพของส่ือการเรียนรู
16 การผลติ สือ่ ความรูเร่อื งอาเซียนจะชวยความเขา ใจในวัฒนธรรมอาเซียน
17 การเรียนรูว ฒั นธรรมอาเซียนสามารถเรียนรไู ดจ ากการศึกษาเชงิ พ้ืนที่
18 การเรยี นรวู ฒั นธรรมอาเซียนสามารถเรยี นรไู ดจ ากส่อื วิดที ัศน
126
ตอนที่ 3 ความคิดเห็นเก่ียวกับองคประกอบของการเรยี นรขู า มวฒั นธรรม
คาํ ช้แี จง ขอใหนสิ ติ ทําเคร่ืองหมาย ลงในชองคะแนนทต่ี รงกบั ระดบั ความคิดเหน็ ของตนเอง
ขอ รายการ ระดบั คณุ ภาพ
แบบแผนในการปฏิบัตติ น 54321
1 นสิ ิต มจร พงึ ยึดหลักการคําสอนในทางพระพทุ ธศาสนา
2 นิสิต มจร พึงฝกปฏบิ ตั ติ นตามหลกั ของศาสนา
3 นิสิต มจร พงึ รักษาความเปนกลั ยาณมติ ร
4 นิสิต มจร พงึ ดแู ลและชวยเหลอื กันภายในกลุมหรือนิกาย
5 ศาสนามีอทิ ธพิ ลของตอความเปนอยขู องนสิ ิต มจร
หลักปฏิบัตใิ นการอยรู วมกนั
6 นสิ ติ มจร พึงเรียนรูภ าษาท่ีใชในการสื่อสารกัน
7 นิสติ มจร พงึ ปฏบิ ัตติ ามกฎระเบียบของมหาวิทยาลัย
8 นสิ ิต มจร พงึ หันหนา เขาหากนั เพ่ือรวมกันแกไ ขปญ หา
9 นิสติ มจร พงึ เขารวมกจิ กรรมท่ที างมหาวิทยาลยั จัดขน้ึ
10 นสิ ติ มจร พงึ ใหความเคารพนบั ถอื กัน เรยี นรูกันและทํางานรวมกนั
การนับถือนกิ ายทางพระพุทธศาสนา
11 นสิ ิต มจร พึงรกั ษาธรรมเนียมประเพณแี ละวถิ ปี ฏบิ ัติ
12 นสิ ติ มจร พงึ ปฏบิ ตั ิตามพระธรรมวนิ ยั
13 นิสิต มจร พึงปฏิบตั ิตามระเบียบขอตกลงรว มกนั ของมหาวทิ ยาลยั
14 นิสิต มจร พึงรกั ษาเอกลักษณและอตั ลักษณท างศาสนา
15 นสิ ิต มจร พงึ สรางใหเกดิ การแลกเปลี่ยนเรียนรูใ นเชิงวัฒนธรรมอาเซียน
127
ตอนที่ 4 ความคดิ เห็นเก่ยี วกบั กระบวนการเรยี นรูขา มวัฒนธรรมอาเซยี น
คําชี้แจง ขอใหนิสติ ทําเครื่องหมาย ลงในชอ งคะแนนทต่ี รงกบั ระดบั ความคิดเหน็ ของตนเอง
ขอ รายการ ระดบั คณุ ภาพ
54321
เปดใจรบั วัฒนธรรมใหม
1 ขาพเจา แสดงออกและสนใจศึกษาเก่ยี วกบั เร่อื งราวของประเทศอาเซยี น
2 ขา พเจา สนใจติดตอสอ่ื สารพูดคยุ กบั เพ่อื นนสิ ติ ชาวตางชาตอิ ยา งเปนกนั เอง
3 ขาพเจายินดีเขารวมกิจกรรมทางวัฒนธรรมของเพื่อนนิสิตอาเซียนตาม
โอกาส
เตรียมใจเรยี นรูส่ิงที่แตกตาง
4 ขา พเจา กลาเผชญิ กับการเปลี่ยนแปลงทางวฒั นธรรมที่เกิดข้นึ
5 ขา พเจาเรียนรูเกีย่ วกับวฒั นธรรมอนื่ เพอื่ ปรบั ตวั ในการดํารงชีวติ
6 ขาพเจา ปรบั ใจเมอื่ อยใู นบริบทอื่นทีแ่ ตกตางจากทเ่ี คยเปนอยู
ปรับอารมณใ หเ ขา กับสถานการณ
7 ขาพเจาปรับสภาพจิตใจใหพรอมรับกับกระแสความเปลี่ยนแปลงทาง
วัฒนธรรม
8 ขา พเจาสนใจแลกเปลยี่ นเรยี นรูทางวัฒนธรรมเพื่อนนิสิตทม่ี าจากชาติอื่น
9 ขาพเจาจะทาํ ตัวใหเ ปน สวนหนง่ึ ในการทํากิจกรรมกลมุ กบั เพอ่ื นชาติอืน่
เขาใจพฤติกรรมของนิสติ ชาตอิ ื่น
10 ขาพเจา จะแสดงออกอยา งปกติเมอ่ื ตอ งพดู คยุ กบั เพ่ือนชาวตา งชาติ
11 ขา พเจา เขาใจในวถิ ีการปฏิบัติตนของเพอ่ื นนิสิตในแตล ะประเทศ
12 ขา พเจา เขาใจวา แตละประเทศมีหลักยดึ ถอื ปฏบิ ัตทิ ่ีแตกตางกนั
ปรับกระบวนทัศนใ นเรื่องวัฒนธรรม
13 ขา พเจา ยอมรับเกีย่ วกับแบบแผนในการปฏบิ ตั ิตนของเพ่อื นนสิ ติ อาเซียน
14 ขาพเจา ยอมรบั เกยี่ วกับหลักปฏิบัติในการอยูร วมกันของเพ่อื นนสิ ติ อาเซยี น
15 ขา พเจา ยอมรับการนับถอื นิกายทางพระพทุ ธศาสนาของเพอ่ื นนสิ ิตอาเซยี น
128
ตอนที่ 5 ความคิดเหน็ เกยี่ วกับกจิ กรรมเพื่อการเรยี นรขู ามวัฒนธรรม
คําชี้แจง ขอใหนิสติ ทําเครอื่ งหมาย ลงในชอ งคะแนนทตี่ รงกบั ระดบั ความคิดเหน็ ของตนเอง
ขอ รายการ ระดบั คณุ ภาพ
54321
แลกเปล่ยี นเรยี นรจู ากประสบการณตน
1 นิสิต มจร ควรสนใจในการสืบเสาะหาความรูและแสดงความคิดเห็นของ
ตนเองตอ เพ่อื นนิสิตอาเซยี น
2 นิสิต มจร ควรนําเสนอประเด็นความคิดเก่ียวกับวัฒนธรรมอาเซียนท่ีไดมา
จากประสบการณส วนตัว
3 นิสติ มจร ควรสนใจเขา รว มแลกเปลี่ยนเรยี นรูเกี่ยวกับวฒั นธรรมอาเซียน
4 นสิ ติ มจร ควรมสี วนรว มในการสรปุ ประเดน็ ทเ่ี กิดจากการสนทนากลมุ
5 นิสติ มจร ควรสนใจเขารวมกจิ กรรมนาํ เสนอผลงานกลมุ ตอเพอื่ นรวมชั้น
สาธิตกจิ กรรมเชงิ วัฒนธรรม
6 นิสิต มจร ควรรวมกันวางแผนและนําเสนอผลงานทางวัฒนธรรมอาเซียน
อยเู สมอ
7 นสิ ิต มจร ควรสงั เกตหรือเขา รวมในวฒั นธรรมของเพ่ือนนสิ ิตอาเซยี น
8 นิสิต มจร ควรมีการสาธิตและเขารวมกิจกรรมวัฒนธรรมทางศาสนาตาม
โอกาส
9 นิสิต มจร ควรแสดงออกถึงการสงเสริมอัตลักษณทางวัฒนธรรมของเพ่ือน
นิสิตอาเซยี น
10 นิสิต มจร ควรแสดงออกถึงการปฏิบัติตามวัฒนธรรมของตนและเขาใจ
วฒั นธรรมอ่ืน
เรยี นรูแบบการรว มมอื รวมพลงั
11 นิสติ มจร ควรเขา รวมกจิ กรรมของเพ่อื นนสิ ิตทม่ี าจากประเทศอาเซยี น
12 นิสิต มจร ควรรวมกันออกแบบกิจกรรมเพ่ือผลิตสื่อหรือนวัตกรรมทาง
ศาสนาที่เนนการระดมความคิด
13 นิสิต มจร ควรตัดสินใจรวมกันในการกําหนดทิศทางหรือแนวทางในการ
พัฒนานวตั กรรมรวมกนั
14 นิสิต มจร ควรเปด ใจรับฟงและรวมแสดงความคดิ เหน็ เพอ่ื นาํ ไปสูเปา หมาย
15 นสิ ติ มจร ควรรว มมือกันเผยแพรว ัฒนธรรมทางศาสนาสเู วทสี าธารณะ
129
ตอนท่ี 6 ความคดิ เห็นเกี่ยวกบั ความคาดหวังเพอ่ื การอยูรว มกนั อยางมคี วามสุข
คําชแี้ จง ขอใหนสิ ิตทาํ เครอ่ื งหมาย ลงในชอ งคะแนนทตี่ รงกับระดับความคดิ เหน็ ของตนเอง
ขอ รายการ ระดบั คณุ ภาพ
54321
ชว ยเหลือและเอือ้ เฟอ ตอผูอนื่
1 นสิ ติ มจร ชวยเหลือกันทง้ั เพ่ือนนิสติ ชาวไทยและชาวตางชาติ
2 นิสิต มจร มคี วามเอือ้ เฟอกันในการใชส ่งิ ของที่เปนของสวนรวม
3 นิสิต มจร แสดงออกทางพฤติกรรมที่ดีตอกันในระหวางการดําเนินชีวิตใน
รัว้ มหาวิทยาลยั
พูดจาสภุ าพและมีเหตุผล
4 นิสิต มจร ทักทายกนั ดวยภาษาทีส่ ุภาพอยา งเปน กลั ยาณมิตร
5 นสิ ิต มจร สอ่ื สารกันโดยใชเ หตุผลเปนสาํ คญั เมอ่ื ตองแกปญหารว มกัน
6 นิสติ มจร เปน มติ รตอ กันในการดาํ เนินชวี ิตประจาํ วนั ทั้งในและนอกหองเรยี น
คิดดตี อ กนั
7 นิสติ มจร แสดงออกที่บงบอกถึงความปรารถนาดีตอกัน
8 นิสิต มจร เขาใจในวิถีปฏิบัติของเพื่อนนิสิตท่ีนับถือพระพุทธศาสนา
เหมอื นกนั แตมีวัตรปฏบิ ตั ิบางอยา งท่ีแตกตา งกนั
9 นสิ ติ มจร เคารพในแบบแผนและการปฏิบตั ติ นของเพอื่ นนิสิตอาเซยี น
แบงปนสงิ่ ของใหแกก นั
10 นสิ ติ มจร แบงปนอปุ กรณในการทาํ กิจกรรมรวมกันในชั้นเรยี น
11 นสิ ิต มจร แบง ปน สิ่งของและเคร่อื งอปุ โภคบรโิ ภคใหแ กกนั
12 นสิ ิต มจร แบงปน ประสบการณแ ละการเรียนรเู ชิงวัฒนธรรมใหแ กก ัน
ปฏิบัตติ ามกฎเกณฑของหมูคณะ
13 นสิ ิต มจร แสดงพฤติกรรมทีด่ ตี อกนั เมอ่ื เขารวมกิจกรรมของมหาวิทยาลยั
14 นสิ ติ มจร ปฏิบตั ิตามขอตกลงในชัน้ เรยี นตามทไ่ี ดกาํ หนดไวรว มกัน
15 นิสิต มจร ปฏบิ ตั ติ นตามขอ บงั คบั และกฎระเบียบของมหาวทิ ยาลัย
เคารพและรบั ฟงความคิดเหน็ ของผูอ ื่น
16 นสิ ติ มจร แสดงออกทางกายในการเคารพและรับฟง ความคิดเห็นของผูอ นื่
17 นสิ ิต มจร แสดงออกทางวาจาท่เี หมาะสมเมื่อตองรว มแสดงความคิดเห็น
ในทป่ี ระชมุ
18 นิสิต มจร คิดและนําเสนอความคิดเห็นในทปี่ ระชมุ ดว ยหลักเหตผุ ลและมี
ความคดิ ริเรมิ่ สรา งสรรค
130
บทท่ี 7
Print out
ผลการวเิ คราะห์เฉพาะในส่วนท่สี าคัญ
Full Model
132
Print out
ผลการวิเคราะหโ์ มเดลความสมั พันธเ์ ชิงสาเหตกุ ารจัดการเรียนรขู้ ้ามวฒั นธรรมอาเซียน
ในกลุ่มประเทศ CLMV สาหรบั นิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
โดยนาเสนอผลการวิเคราะห์เฉพาะในส่วนท่สี าคัญ
The following lines were read from file C:\LISREL Model_วช\Full
Model\Model2\Full Model.spl:
Full Model
SYSTEM FILE from file 'C:\LISREL Model_วช\Full Model\New\Model2.dsf'
Latent Variables COMASE PROASE ACTASE HAPLIVE LEARNASE
Relationships
COM1 = COMASE
COM2 = COMASE
COM3 = COMASE
PRO1 = PROASE
PRO2 = PROASE
PRO3 = PROASE
PRO4 = PROASE
PRO5 = PROASE
ACT1 = ACTASE
ACT2 = ACTASE
ACT3 = ACTASE
HAPLIV1 = HAPLIVE
HAPLIV2 = HAPLIVE
HAPLIV3 = HAPLIVE
HAPLIV4 = HAPLIVE
HAPLIV5 = HAPLIVE
HAPLIV6 = HAPLIVE
LEARN1 = LEARNASE
LEARN2 = LEARNASE
LEARN3 = LEARNASE
LEARN4 = LEARNASE
LEARN5 = LEARNASE
LEARN6 = LEARNASE
HAPLIVE = COMASE PROASE ACTASE
COMASE = LEARNASE
PROASE = LEARNASE
ACTASE = LEARNASE
HAPLIVE = LEARNASE
Set error covariance of LEARN2 and LEARN1 free
Set error covariance of HAPLIV2 and HAPLIV1 free
Set error covariance of PRO5 and PRO1 free
Set error covariance of LEARN3 and LEARN2 free
Set error covariance of HAPLIV3 and HAPLIV1 free
Set error covariance of LEARN6 and PRO4 free
Set error covariance of LEARN3 and PRO4 free
Set error covariance of HAPLIV3 and HAPLIV2 free
Set error covariance of HAPLIV3 and LEARN1 free
Set error covariance of PRO2 and COM2 free
Set error covariance of PRO1 and LEARN2 free
Set error covariance of HAPLIV1 and ACT1 free
Set error covariance of HAPLIV4 and ACT2 free
133
Set error covariance of HAPLIV6 and PRO5 free
Set error covariance of LEARN1 and LEARN5 free
Set error covariance of LEARN6 and COM2 free
Set error covariance of LEARN6 and LEARN5 free
Set error covariance of LEARN4 and LEARN5 free
Set error covariance of LEARN3 and LEARN5 free
Set error covariance of PRO2 and ACT1 free
Set error covariance of HAPLIV6 and PRO2 free
Set error covariance of LEARN5 and LEARN2 free
Set error covariance of LEARN6 and LEARN3 free
Set error covariance of LEARN4 and LEARN2 free
Set error covariance of HAPLIV4 and HAPLIV2 free
Set error covariance of PRO2 and PRO1 free
Set error covariance of LEARN3 and LEARN1 free
Set error covariance of HAPLIV5 and HAPLIV1 free
Set error covariance of HAPLIV6 and PRO3 free
Set error covariance of HAPLIV4 and HAPLIV3 free
Set error covariance of PRO4 and PRO1 free
Set error covariance of PRO3 and PRO2 free
Set error covariance of ACT1 and PRO1 free
Set error covariance of COM2 and COM1 free
Set error covariance of PRO5 and ACT1 free
Set error covariance of HAPLIV4 and PRO3 free
Set error covariance of HAPLIV6 and COM2 free
Set error covariance of LEARN1 and PRO4 free
Set error covariance of LEARN6 and LEARN1 free
Set error covariance of LEARN6 and LEARN2 free
Set error covariance of HAPLIV4 and ACT1 free
Set error covariance of HAPLIV1 and PRO4 free
Set error covariance of PRO5 and COM3 free
Set error covariance of HAPLIV6 and LEARN1 free
Set error covariance of HAPLIV2 and LEARN6 free
Set error covariance of PRO5 and COM1 free
Set error covariance of LEARN4 and PRO4 free
Set error covariance of LEARN4 and LEARN3 free
Set error covariance of PRO3 and PRO1 free
Set error covariance of PRO5 and PRO2 free
Set error covariance of LEARN5 and PRO4 free
Set error covariance of PRO5 and LEARN3 free
Set error covariance of PRO2 and LEARN3 free
Set error covariance of ACT1 and COM2 free
Set error covariance of LEARN6 and LEARN4 free
Set error covariance of PRO4 and LEARN2 free
Set error covariance of PRO5 and PRO3 free
Set error covariance of ACT3 and PRO3 free
Set error covariance of LEARN1 and LEARN4 free
Set error covariance of LEARN3 and PRO3 free
Set error covariance of LEARN1 and HAPLIV1 free
Set error covariance of LEARN3 and HAPLIV3 free
Set error covariance of LEARN3 and ACT2 free
Set error covariance of LEARN2 and COM2 free
Set error covariance of ACT1 and COM3 free
Set error covariance of COM2 and PRO5 free
Set error covariance of ACT1 and HAPLIV3 free
Set error covariance of ACT2 and HAPLIV5 free
Set error covariance of HAPLIV3 and HAPLIV5 free
Set error covariance of LEARN3 and HAPLIV2 free
Set error covariance of PRO1 and COM3 free
Set error covariance of HAPLIV1 and LEARN4 free
Set error covariance of ACT2 and PRO1 free
Set error covariance of PRO2 and COM1 free
Set error covariance of HAPLIV4 and COM1 free
Set error covariance of LEARN3 and ACT1 free
Set error covariance of HAPLIV1 and PRO1 free
134
Set error covariance of HAPLIV1 and PRO2 free
Set error covariance of LEARN2 and PRO5 free
Set error covariance of HAPLIV4 and LEARN5 free
Set error covariance of HAPLIV6 and ACT3 free
Set error covariance of HAPLIV6 and COM3 free
Set error covariance of HAPLIV3 and PRO5 free
Set error covariance of HAPLIV2 and PRO2 free
Set error covariance of HAPLIV1 and PRO3 free
Set error covariance of LEARN6 and COM3 free
Set error covariance of LEARN6 and PRO3 free
Set error covariance of LEARN2 and PRO3 free
Set error covariance of COM3 and PRO3 free
Set error covariance of ACT1 and PRO3 free
Set error covariance of LEARN6 and PRO2 free
Set error covariance of HAPLIV4 and COM3 free
Set error covariance of HAPLIV6 and HAPLIV2 free
Set error covariance of HAPLIV6 and HAPLIV1 free
Set error covariance of LEARN5 and COM1 free
Set error covariance of LEARN6 and COM1 free
Set error covariance of LEARN5 and PRO2 free
Set error covariance of PRO2 and HAPLIV4 free
Set error covariance of HAPLIV3 and PRO2 free
Set error covariance of PRO2 and HAPLIV5 free
Set error covariance of LEARN6 and HAPLIV5 free
Set error covariance of LEARN1 and PRO2 free
Set error covariance of LEARN1 and COM2 free
Set error covariance of HAPLIV1 and COM2 free
Set error covariance of HAPLIV1 and COM3 free
Set error covariance of HAPLIV5 and COM2 free
Set error covariance of HAPLIV1 and COM1 free
Path Diagram
LISREL OUTPUT: ME=ML RS EF SS SE TV FS SC MI AD=OFF
End of Problem
Full Model
Covariance Matrix
COM1 COM2 COM3 PRO1 PRO2 PRO3
-------- -------- -------- -------- -------- --------
COM1 4.99
COM2 6.00 10.43
COM3 35.08 54.03 371.23
PRO1 3.81 5.87 39.70 10.43
PRO2 3.09 5.20 32.20 6.98 6.62
9.22
PRO3 5.48 8.42 55.46 11.12 5.48 17.43
14.27 9.07
PRO4 3.94 5.94 36.56 6.67 8.22
21.92 24.28
PRO5 8.25 13.37 83.89 16.75 13.07 12.89
4.38 36.35
ACT1 5.14 8.36 52.03 9.67 7.21 21.09
11.42
ACT2 15.00 23.18 144.03 25.91 5.43 7.34
5.43 12.25
ACT3 8.61 13.55 83.36 15.70 4.94 19.93
2.93
HAPLIV1 3.40 5.05 32.27 5.51 27.44 9.20
6.37 9.21
HAPLIV2 5.96 9.06 57.25 8.88 8.37
5.12
HAPLIV3 9.73 14.61 92.65 14.39 48.16
11.05
HAPLIV4 4.50 6.97 44.65 6.77
HAPLIV5 4.53 7.02 43.42 6.68
HAPLIV6 3.86 6.07 37.69 5.79
LEARN1 2.68 3.76 24.55 3.84
LEARN2 23.62 32.66 214.87 33.43
LEARN3 5.54 8.06 49.49 8.46
135
LEARN4 3.94 5.94 36.56 6.67 5.48 9.07
LEARN5 19.57 26.72 168.64 28.18 21.69 37.37
LEARN6 15.59 23.21 135.34 23.34 17.86 30.48
Covariance Matrix
PRO4 PRO5 ACT1 ACT2 ACT3 HAPLIV1
-------- -------- -------- -------- -------- --------
PRO4 9.72
PRO5 14.10 44.89
ACT1 8.13 21.57 16.11
ACT2 23.60 59.96 39.23 126.49
ACT3 13.39 35.55 23.47 67.24 44.89
12.17
HAPLIV1 4.56 12.00 6.78 20.43 20.01 6.00
32.55 9.10
HAPLIV2 8.04 20.40 11.74 33.53 15.33 14.07
15.22 6.49
HAPLIV3 12.84 32.52 19.39 54.65 13.43 6.22
5.36
HAPLIV4 6.06 15.80 8.75 25.47 8.05 3.06
71.28 25.04
HAPLIV5 6.09 15.48 8.94 25.12 17.33 6.15
13.39 4.56
HAPLIV6 5.15 14.04 7.75 22.49 58.92 21.32
49.37 17.51
LEARN1 4.51 7.96 4.81 13.59
LEARN2 41.53 76.36 42.84 121.68
LEARN3 11.08 17.08 10.83 31.27
LEARN4 9.71 14.10 8.13 23.60
LEARN5 36.48 58.39 35.67 103.10
LEARN6 29.72 48.54 28.83 84.91
Covariance Matrix
HAPLIV2 HAPLIV3 HAPLIV4 HAPLIV5 HAPLIV6 LEARN1
-------- -------- -------- -------- -------- -------- 9.72
8.73
HAPLIV2 17.43 7.27
3.93
HAPLIV3 25.63 44.89 34.00
8.07
HAPLIV4 11.64 19.02 6.06
28.56
HAPLIV5 11.18 18.64 22.63 9.72
7.23
HAPLIV6 9.23 15.27 3.89 6.62
33.31 3.11
LEARN1 5.10 8.69 8.09 27.99 4.01
6.09 6.81 29.01
LEARN2 44.01 70.66 28.28 5.15
23.22 23.26 6.34
LEARN3 10.94 17.91 18.91 4.51
22.05
LEARN4 8.04 12.84 17.08
LEARN5 37.35 60.60
LEARN6 30.79 48.37
Covariance Matrix
LEARN2 LEARN3 LEARN4 LEARN5 LEARN6
-------- -------- -------- -------- -------- 17.43
11.08
LEARN2 289.45 50.43
38.75
LEARN3 59.30
LEARN4 41.53 9.72
36.48
LEARN5 191.55 29.72 207.14
141.50
LEARN6 150.86 126.49
Full Model
Parameter Specifications
LAMBDA-Y
136
COMASE PROASE ACTASE HAPLIVE
-------- -------- -------- -------- 0 0 0
0 0 0
COM1 0 0 0 0
0 0 0
COM2 1 3 0 0
4 0 0
COM3 2 5 0 0
6 0 0
PRO1 0 0 0 0
0 7 0
PRO2 0 0 8 0
0 0 0
PRO3 0 0 0 9
0 0 10
PRO4 0 0 0 11
0 0 12
PRO5 0 0 0 13
ACT1 0
ACT2 0
ACT3 0
HAPLIV1 0
HAPLIV2 0
HAPLIV3 0
HAPLIV4 0
HAPLIV5 0
HAPLIV6 0
LAMBDA-X
-------- LEARNASE
LEARN1 14
LEARN2 15
LEARN3 16
LEARN4 17
LEARN5 18
LEARN6 19
BETA
COMASE PROASE ACTASE HAPLIVE
-------- -------- -------- -------- 0 0 0
0 0 0
COMASE 0 0 0 0
21 22 0
PROASE 0
ACTASE 0
HAPLIVE 20
GAMMA
-------- LEARNASE
COMASE 23
PROASE 24
ACTASE 25
HAPLIVE 26
PSI PROASE ACTASE HAPLIVE
COMASE 29 30
-------- -------- -------- --------
27 28
THETA-EPS
COM1 COM2 COM3 PRO1 PRO2 PRO3
40
-------- -------- -------- -------- -------- --------
COM1 31
COM2 32 33
COM3 0 0 34
35 36
PRO1 0 0
0 39
PRO2 37 38
137
PRO3 0 0 41 42 43 44
0 45 0 0
PRO4 0 0 50
49 56 51 52
PRO5 47 48 55 61 57 58
ACT1 0 54 0 0 0 0
0 68 0 63
ACT2 0 0 67 69 70
0 0 74
ACT3 0 0 0 0 77 0
84 0 85 0
HAPLIV1 65 66 0 0 93 86
99 0 100 0
HAPLIV2 0 0 101
ACT1 ACT2 ACT3
HAPLIV3 0 0 HAPLIV1
60 62 64
HAPLIV4 83 0 0 0 0 73
0 0 0 75
HAPLIV5 0 92 0 0 80
72 0 0
HAPLIV6 0 98 0 0 0
88 95
THETA-EPS 79 94 103 104
87
PRO4 PRO5 0 HAPLIV6 PRO3
0
-------- -------- -------- -------- -------- -------- 53 0 HAPLIV5 106 0
59 116
PRO4 46 HAPLIV4 97 PRO2 122
0 0
PRO5 0 0 91 108 0
0 0 PRO1 0 0
ACT1 0 0 0 151
78 0 121
ACT2 0 0 COM3 115 0
0
ACT3 0 102 0 0 139
0 0 150
HAPLIV1 71 0 0
0 0
HAPLIV2 0 0
149
HAPLIV3 0
HAPLIV4 0
HAPLIV5 0
HAPLIV6 0
THETA-EPS
HAPLIV2 HAPLIV3
-------- -------- -------- -------- -------- 82
90
HAPLIV2 76 96
HAPLIV3 81 0
HAPLIV4 89
HAPLIV5 0
HAPLIV6 105
THETA-DELTA-EPS
COM1 COM2
-------- -------- -------- -------- -------- -------- 107
114
LEARN1 0
0
LEARN2 0 0
0
LEARN3 0 148
LEARN4 0
LEARN5 138
LEARN6 147
THETA-DELTA-EPS
PRO4 PRO5 ACT1 ACT2 ACT3 HAPLIV1
-------- -------- -------- -------- -------- -------- 0 0 0 0 110
118 0 0 0 0
LEARN1 109 124 125 126 0 0
0 0 0
LEARN2 117 0 0 0 0 133
0 0 0 0 0
LEARN3 123 0 0
LEARN4 132
LEARN5 140
LEARN6 152
138
THETA-DELTA-EPS
HAPLIV2 HAPLIV3 HAPLIV4 HAPLIV5 HAPLIV6
0 112
-------- -------- -------- -------- -------- 111 0 0 0
0 0 0 0
LEARN1 0 0 0 0
128 0 0 0
LEARN2 0 0 141 0
0 0 154
LEARN3 127 0 LEARN5
LEARN4
LEARN4 0 146
137 159
LEARN5 0 145
158
LEARN6 153
HAPLIVE
THETA-DELTA
LEARN1 LEARN2 LEARN3 LEARN6
160
-------- -------- -------- -------- -------- -------- 131
136
LEARN1 113 144
157
LEARN2 119 120
LEARN3 129 130
LEARN4 134 135
LEARN5 142 143
LEARN6 155 156
Full Model
Number of Iterations =406
LISREL Estimates (Maximum Likelihood)
LAMBDA-Y
COMASE PROASE ACTASE
-------- -------- -------- --------
COM1 1.91 -- -- --
COM2 2.95 -- -- --
(0.08) 35.24
COM3 18.54 -- -- --
(0.61) 30.48
PRO1 - - 2.66 -- --
PRO2 - - 2.21 -- --
(0.07) 33.23
PRO3 - - 3.65 -- --
(0.11)
32.04
PRO4 - - 2.40 -- --
(0.11)
21.06
PRO5 - - 6.00 -- --
(0.21) 28.37
ACT1 - - - - 3.71 --