Handbook UG PEA

147

ความม่ันคงสงู จะตอ งมกี ารติดตงั้ ท่ถี ูกตอ งถูกวิธีดวย หรืออาจกลาวไดว า การตดิ ตงั้ เปน หวั ใจหลักของ
ระบบเคเบลิ ใตด ินกว็ าไดส าเหตทุ ่ีทาํ ใหส ายเคเบลิ ใตด นิ ชํารุดอาจแบงไดเปน 2 กรณีคอื

1) ชํารดุ กอนการตดิ ตั้ง การชาํ รดุ ในกรณนี ้สี ว นใหญจะมาจากการขนสงสายเคเบิลใตดิน จาก
โรงงานหรอื คลงั เก็บสายไปยงั สถานทต่ี ดิ ตั้ง ดงั นนั้ กอ นดึงลากสายเคเบลิ ใตด ินทกุ คร้งั จะตอ งตรวจสภาพ
ภายนอกของรีลสายเคเบิลฯ (ลอ ไม) เสยี กอ นวา มสี ภาพเรียบรอยหรอื ไม ปลายสายเคเบลิ ใตด นิ มกี ารซีล
(Seal) ปด ปอ งกนั ความชืน้ หรอื ไม

2) ชํารุดเน่อื งจากการติดตัง้ กรณีนี้มีโอกาสเกิดข้นึ มากทสี่ ุด สาเหตมุ าจากผูปฏบิ ตั งิ านมีความรู
ความเขาใจเก่ยี วกบั สายเคเบิลใตดนิ ไมด พี อ ไมเ ขาใจวาทศิ ทางดึงลากสายเคเบิลใตด นิ สําคัญอยา งไร
ทําไมตอ งใหสายเคเบลิ ใตด ิน มรี ศั มีการโคง งอมากๆ บางครั้งละเลยในการลา งทาํ ความสะอาดทอกอ น
รอยสายเคเบลิ ใตดนิ เขาไป สง่ิ เหลานล้ี ว นแตท ําใหส ายเคเบลิ ฯ มโี อกาสชาํ รุดกอ นเวลาอนั ควรทงั้ ส้นิ

6.3 เคร่อื งมอื การวางสายเคเบลิ ใตดนิ
ในการเตรยี มการเพือ่ งานวางสายเคเบลิ ใตด ิน จะตองเตรยี มเคร่อื งมือและอุปกรณตางๆ ให

พรอม เครอื่ งมอื เหลาน้ไี ดแ ก
1) แบบ As-Built Drawing สว นงานดา นไฟฟา ที่ผานการอนุมัติ
2) Check List และ Test Form สวนของงานตดิ ตง้ั ระบบไฟฟา
3) Material List พรอ มผลการทดสอบ
3.1) การทดสอบท่โี รงงาน (Factory Test)
3.2) การทดสอบประจาํ (Routine Test) - partial discharge, voltage test
3.3) การทดสอบเพ่ิมเติม (Special Test) - dimension , electric resistance
4) เครื่องดึงสายเคเบลิ ใตด นิ (Winch)

รูปที่ 6.1 Winch

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

148
5) ลวดสลิง (Wire Rope) ขนาด Ø 1/2 นิ้ว สามารถรบั แรงดงึ ได 5,000 ปอนด และขนาด
Ø 3/4 น้ิว สามารถรบั แรงดงึ ได 10,000 ปอนด
6) เชือกมนลิ า มขี นาดตางๆ เชน 1/8 นิ้ว และ 1/2 นิ้ว ซงึ่ เปนเชือกสําหรบั รอยตามลูก
Dummy เผือ่ วาจะยงั ไมเ รยี บรอ ยตองตรวจสอบอกี ครั้งกอ นทาํ งาน
7) ขารลี ใสรลี สายเคเบิลใตดนิ หรือ Drum Jack ( ต้ังรลี สาย )

รปู ท่ี 6.2 ขารีลใสร ลี สายเคเบลิ ใตด นิ หรอื Drum Jack ( ตั้งรีลสาย )
8) อุปกรณจ บั สายเคเบิลใตด นิ

8.1) Pulling Grips ใชส ําหรบั ลากสายเคเบิลใตดิน ชว งสน้ั ๆ ดจู าก Catalogue แตละ
ยี่หอ วา ลากสายเคเบิลใตดินไดแ รงดงึ สูงสุด (Maximum Tension ; TM) เทาไร ใชกับสายเคเบลิ ใตด นิ
ขนาดใด สวนมากจะใชดึงสายเคเบลิ ใตดนิ ขนาด 240 มม.2 เปนขนาดสงู สดุ

รูปท่ี 6.3 Pulling Grips

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

149
8.2) Pulling Eye รปู รางคลา ย Terminal Lug ใชจับท่ตี วั นํา (Conductor) ของสาย ใช
เช่ือมกับสายโดยการหยอดตะกวั่ และบัดกรี ถอดออกมาและนาํ ไปใชไดอกี ใชพ ันเทปปอ งกนั น้าํ เขา ดว ย
สวนมากจะใชกบั สายเคเบลิ ใตดินขนาดใหญต ง้ั แต 400 - 800 มม.2

รูปท่ี 6.4 Pulling Eye
9) มิเตอรว ัดแรงดงึ สายเคเบลิ ใตด ิน (Dynamo meter)

รูปท่ี 6.5 Dynamo meter

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

150

10) น้าํ ยาหลอลื่นสําหรับรอ ยสายเคเบลิ ใตดิน

รูปที่ 6.6 นํา้ ยาหลอล่ืน

11) รอกสาํ หรับติดต้ังรอ ยสายเคเบิลใตด นิ
12) เคร่อื งมอื ทํา Mark สายเคเบลิ ใตดิน
13) เคร่อื งมอื ตัดสายเคเบิลใตด ิน
14) รอกรองสายเคเบิลใตด ิน ( Roller )

รปู ท่ี 6.7 Roller
15) รอก Stringing Box
16) สวีเวล ( Swivel )

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

151

รปู ท่ี 6.8 Swivel
17) สลงิ หว งถกั หลายๆ ชุดสาํ หรับเกี่ยวรอก
18) บันไดไม ( วางพาดบอ Manhole ) สําหรบั ความสะดวกในการทํางาน
19) D – Shackle
20) Rod Duct (PVC) ปกตใิ ชข นาด Ø 1 นิว้
21) ปมนํ้า ( Water Pump)
22) และอนื่ ๆ
นอกจากเคร่อื งมอื ที่กลา วขา งตน แลว จะตอ งคาํ นงึ ถึงทศิ ทางการลากสายเคเบิลใตดิน (Pulling
Tensions) แรงกดทผ่ี นงั ดานขาง (Sidewall Pressure) ตําแหนงทจี่ ะตองมกี ารตอสายเคเบิลใตดนิ การตดิ
ตั้งลอ มวนสาย แกนรองรับ และ Drum Jack ซ่ึงจะตอ งตรวจดคู วามเรยี บรอยกอ นท่ีจะดึงลากสายเคเบิล
ใตดนิ
การคํานวณหาคา แรงดึงในการดงึ สายทางตรงและทางโคง จะมีสตู รของการคํานวณอยแู ตใ นการ
ปฏิบตั ิงานจริงตองรับคําสงั่ จากแผนกงาน ซง่ึ ผลการคํานวณแรงดงึ จะคาํ นวณมาพรอมวา ควรจะใชขนาด
เทาใด โดยการคาํ นวณตอ งอาศัยคาแรงดงึ จาก Catalouge ของ Pulling Grips และ Pulling Eye ซงึ่ ตองดู
วา คาแรงดงึ สูงสุด (TM) ในคูมอื ( Handbook ) ของแตล ะยห่ี อ มีคาเทาใด แลว นาํ มาเขา สตู รคํานวณ
6.4 การตรวจสอบและขน้ั ตอนการดึงลากสายเคเบลิ ใตด นิ
1) ตรวจดสู ภาพของรีลสายเคเบิลใตดิน (ลอไม) วา มสี ภาพเรยี บรอยหรอื ไม มกี ารแตกหัก
ของไมที่ปด หรอื ไม

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

152

2) ทําการทดสอบสภาพความเปน ฉนวนของสายกอ นการดึงลากสายเคเบลิ ใตด ิน โดยจะอยู
ในหวั ขอ การทดสอบ

3) ตรวจสอบทอ รอยสายตามขนั้ ตอนการตรวจสอบและทาํ ความสะอาดทอรอ ยสาย
4) ใหต รวจสอบดทู หี่ นา ตา งภายในบอพกั สายวาใส End Bell ไวหรือไมห ากไมมีตองทําการ
ตดิ End Bell เขา ไปกอ นดงึ ลากสายเคเบิลใตดนิ
5) รอยลวดสลงิ เขาไวในทอ รอยสาย เตรยี มพรอมทาํ การลากสายเคเบิลใตด นิ จะโดยวิธีการ
ใชนาํ้ ดนั รม หรือใช Rod duct (PVC) กไ็ ด
6) ดา นบอ พกั ท่รี ถลาก (รถ Winch) จอดอยู ในบอ พกั ตดิ ต้งั รอกเหลก็ และเครื่องวดั แรงดงึ
(Dynamo meter) เพอ่ื ใหผคู วบคมุ งานตรวจสอบแรงดึงขณะดึงลากสายเคเบิลใตด ิน โดยใหป รับระดับ
รอกและสลิงใหอยูในแนวขนานกับทอ ทจี่ ะลาก และรถลากตอ งจอดในลักษณะที่มน่ั คง
7) ดา นรถบรรทุกสายเคเบิลฯ ใหท ําการต้ังรลี สายเคเบลิ ใตด นิ บน Drum Jack ใหอ ยูใน
ระนาบเดียวกันทุกรีลสายเคเบลิ ใตด นิ เพ่อื ปอ งกนั ไมใ หร ีลสายเคเบลิ ใตด นิ เอียงไปทางใดทางหนง่ึ เพราะ
อาจจะลมได ติดตงั้ รอกพกั สายเคเบิลใตด นิ ประจํารีลสายเคเบิลใตดนิ
8) ทําการปอกสายเคเบลิ ฯ ใหเปนมมุ 45 องศา กรณีลาก 3 เสนพรอมกนั เพราะถา ปอก
สายเคเบิลใตดินแลว สายเคเบลิ ใตด ินจะไมไปชนกับรอยตอของทอ HDPE แลว พนั เทปท่ปี ลายสาย
เคเบิลใตด นิ ทท่ี ําการปอกเพอื่ ปอ งกนั ความชน้ื เขา ไป ถาดงึ 3 เสน ใหใช Pulling Grips ขนาดตามสาย
เคเบิลฯ จบั ตรงท่ปี อกไวท้งั 3 เสน และทาํ การ Mark สายเคเบิลฯ เพื่อความมน่ั ใจดวย แตกรณดี งึ สาย
เคเบิลฯ 1 เสน ทปี่ ลายสายเคเบิลใตด ิน ทุกเสนทจ่ี ะลากใหท ําการเขา หัวพูลล่ิงอาย (Pulling Eye) แลวพัน
เทปปองกันนํ้าเขา สายเคเบลิ ใตด นิ หลงั จากนน้ั นําสายเคเบลิ ใตดนิ ที่จะลากตอ เขากบั ปลายสลิง
9) สาํ หรับการดงึ ลากสายเคเบิลใตดินที่ใช Pulling Grip จบั ตรงทีป่ อกสายเคเบลิ ใตด ินทั้งสาม
เสน จะตองใช D – Shackle ตอ เขากับหว งของ Pulling Grip และใส Swivel เพอ่ื ปองกันสายเคเบิลใตดิน
พนั เปน เกลียวกนั ในทอขณะลากสายเคเบิลใตด นิ ดวย หลงั จากนน้ั ทาํ การดึงลากพรอมกันทั้งสามเสนหาม
ไมใหด ึงลากสายเคเบิลใตด ินทลี ะเสน โดยเดด็ ขาด ( สําหรบั ระบบ 22 และ 33 kV ) สาํ หรับการลากสาย
เคเบลิ ใตด นิ ออกจากสถานีไฟฟา (Substation) นน้ั ใหตงั้ รลี สายเคเบลิ ใตดินทเี่ สา Riser Pole แลว ลากผา น
บอพักสายฝง ตรงขา มสถานีไฟฟา ผานไปยังบอพักสาย Manhole ฝงสถานีไฟฟา แลวเขา ไปยังสถานไี ฟฟา
เน่ืองจากจะทําใหเ กดิ แรงกดท่ีผนังดานขา ง (Sidewall Pressure) นอ ยกวาท่จี ะดึงลากสายเคเบลิ ใตดนิ ฝง
สถานไี ฟฟา แลว ดึงสายทเ่ี สาตน Riser Pole

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

153

รปู ท่ี 6.9 รูปแสดงการเขา หัวพลู ลิง่ กรปิ (Pulling Grip) ทป่ี ลายสายเคเบิลใตด ิน

10) ทาํ การลากโดยใหส ญั ญาณใหร ถลากทาํ การลาก ซึ่งกอ นลากขณะลากสายเคเบิลใตด นิ
ใหม ีคนงานอยูในบอพักสายเพอ่ื ทาสารหลอล่นื ท่สี ายเคเบลิ ฯ ตลอดเวลา เชน Soap Stone , Poly Water
หรอื Silicone Grease เปนตน ( หามใชจาระบี ) เพอื่ ลดแรงเสียดทานระหวางสายเคเบิลใตด ินกบั ทอ รอ ย
สาย ซ่ึงสารหลอลน่ื จะตองไมเ ปนอนั ตรายตอสายเคเบลิ ใตด ิน ตอ งไมเปนสาร Petroleum Product เพราะ
จะทาํ ให Jacket บวม และจะตอ งไมยึดเกาะกับสายเคเบลิ ใตด ิน เมือ่ ทง้ิ ไวเปน เวลานาน ทําใหย ากตอ การ
ลากสายเคเบลิ ใตดินออกจากทอ

11) ขณะดึงลากสายเคเบลิ ใตดนิ จะตอ งมีรอกเหล็กคอยรองรับสายเคเบิลใตด นิ ไมใ หครดู ไป
กับพืน้ ดินหรือถนน และตองคอยทาํ ความสะอาดเปลอื กสายเคเบลิ ใตด นิ ตลอดเวลาทีด่ งึ ลากสายเคเบิลใต
ดนิ อยาใหมเี ศษหิน กรวด ติดท่ีเปลือกสายเคเบิลใตด นิ การดงึ สายเคเบลิ ใตดนิ ควรจะเปน ไปแบบชา ๆ
และความเร็วขณะดึงควรจะคงท่ี ซึง่ ความเรว็ ทพี่ อเหมาะจะอยใู นชว งประมาณ 5 เมตร/นาที ถงึ 15 เมตร/
นาที หา มลากๆ หยุดๆ ซงึ่ จะมีผลใหเ กดิ การยดื ตวั ( Expansion ) และตองใชแรงเบอ้ื งตน สงู ในการเรม่ิ
ตน ลากแตล ะครัง้ และในขณะทีด่ งึ สายเคเบิลใตด ิน ควรจะมกี ารติดตอ ส่อื สารถงึ กันเพือ่ ตรวจสอบแรงดงึ
กันเปน ระยะๆ และมบี คุ คลเพียงพอดวย แตทง้ั นท้ี ง้ั นน้ั คา แรงดงึ สายเคเบลิ ใตดินตามการคํานวณท่ีจดุ
ตางๆ จะเปน ตวั บอกอยแู ลววา แรงดึงสายเคเบิลใตด นิ ขณะน้ันเปน เทา ใด ถาสามารถตรวจเช็คไดว าปลาย
สายเคเบิลใตด ินขณะนี้อยูท ่ีตาํ แหนง ไหน เทยี บกบั แรงดึงทคี่ ํานวณได ถา แรงดงึ สายเคเบิลใตด ินมากเกนิ
ไปกล็ ดความเรว็ ลงและใสว สั ดุหลอลื่นใหม ากขน้ึ และถาแรงดึงสายเคเบลิ ใตด ินนอยเกนิ ไปก็เพิ่ม
ความเรว็ มากขึ้นใหสัมพนั ธกัน โดยท่ีสารหลอ ล่ืนใหใ สตลอดเวลา

12) เมือ่ ลากสายเคเบลิ ใตดนิ ถงึ บอ พักไดร ะยะท่ตี องการแลว ทาํ การตดั สายเคเบิลใตด นิ โดย
ควรจะเผอื่ ความยาวสายไว 1.50 – 2.50 เมตรไวสําหรับการตอสาย แลว ทําการวดั ความตานทานของ
สายเคเบิลใตดนิ ท่ีลากแลวน้นั โดยใหใ ช Megger Ohm ตรวจสอบความตานทานของสายกอ นพันเทปปด
ปลายสายเคเบลิ ใตดิน โดยทําการวัดคา 3 คา ดังนี้

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

154

12.1) สายตัวนาํ กบั สายตอลงดนิ (Conductor – Shield)
12.2) สายตอลงดนิ กบั กราวด (Shield – Ground)
12.3) สายตัวนาํ กับกราวด (Conductor – Ground)
โดยกอนการดงึ ลากสายเคเบิลใตดิน จะตองทําการทดสอบสายเคเบิลใตด นิ กอ นทกุ ครัง้ วา
ชํารุดหรอื ไม
13) เมื่อวัดความตา นทานแลว ดาํ เนนิ การปดปลายสายเคเบลิ ใตด ิน โดยดําเนินการตามขน้ั
ตอนการปดปลายสายเคเบลิ ใตด นิ และเกบ็ ปลายสายเคเบลิ ใตด ิน ทพ่ี ันเทปกันความชืน้ เรยี บรอยแลว ให
พนเหนอื นา้ํ
14) หลังจากดึงลากสายเคเบิลใตด ิน เสร็จเรียบรอยใหอ ุดปดปากทอ ใหเรียบรอย

6.5 เอกสารสําหรบั ขัน้ ตอนการดึงลากสายเคเบิลใตดิน
ทั้งน้กี อ นลงมือดงึ ลากสายเคเบิลใตดนิ ใหบริษัทฯ จัดสง รายละเอียดดงั ตอ ไปนใ้ี ห กฟภ.

ตรวจสอบใหความเหน็ ชอบกอ นดงั นี้
1) แผนการดําเนินงานแสดงขัน้ ตอนการปฏบิ ตั ใิ นการดงึ ลากสายเคเบิลใตด นิ
2) รายการเครือ่ งมือ – อปุ กรณ ที่ใชใ นการดึงลากสายเคเบิลใตดิน
3) บคุ ลากรทค่ี วบคมุ งาน-ประสบการณในการทาํ งานดึงลากสายเคเบิลใตดิน
4) เอกสารการคํานวณแรงดึงของสายเคเบลิ ใตด นิ , คาแรงกดท่ผี นงั ทอ (Side Wall

Pressure) ตามมาตรฐาน IEEE 525-1992 “ Guide for the Design and Installation of cable system in
substation ”

6.6 ข้นั ตอนการพนั ปด ปลายสายเคเบลิ ใตด ิน (Sealing End Cable)
1) จากปลายสายเคเบลิ ใตด ินระยะ 180 มม. ทาํ การขดู ครีบออกจนหมดแลว ขดั ดว ย

กระดาษทรายจนเรยี บ
2) จากปลายสายเคเบิลใตดนิ ระยะ 76 มม. ใหตดั เปลอื กสายเคเบลิ ใตดิน และซลี เทปออก
3) จากปลายสายเคเบิลใตดินระยะ 13 มม. ใหเ หลาปลายโดยรอบเพ่ือเอาเซมคิ อนดัค

เตอรอ อก แลว ทําความสะอาดปลายสายเคเบิลใตดินอยา ใหมเี ศษทองแดง หรือขเ้ี ลือ่ ยติดอยู
4) ทขี่ อบเปลือกสายเคเบิลใตดินตรงซีลเทปและปลายสายเคเบลิ ใตด ิน ใหอดุ ดว ยฟล เลอร

เทป จนทวั่

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

155

5) จากขอบเปลือกสายเคเบลิ ใตด ิน ระยะ 25 มม. พันดวย นีโอพรนี เทป พันบน ฟล
เลอรเทป ไปจนถึงปลายสายเคเบิลใตดนิ ขณะพันตอ งดงึ ใหแนน และตอ งพนั จาํ นวน 2 ช้นั แลวพัน
ทับดว ย พีวีซเี ทปอกี 2 ชน้ั

6) สวมฝาครอบสายใหลึกท่สี ดุ เทา ที่จะลึกได จนขอบฝาครอบเสมอกับเทปทพี่ ันไวแ ลว
7) ระหวา งฝาครอบและเปลือกสายเคเบลิ ใตด ิน ใหพนั ดวย ฟลเลอรเ ทป โดยรอบอีก 1
ชน้ั แลว พนั ทบั ดว ย นโี อพรนี เทป กวา งประมาณ 130 มม. จาํ นวน 4 ชั้น และดึงใหแ นน แลวพนั ทับ
ดวย พีวีซเี ทป อกี 2 ชัน้ เปน อนั เสร็จสิ้นการพันปด ปลายสายเคเบลิ ใตด ิน
หมายเหตุ นอกจากวธิ ีการพนั เทปแลว อาจจะใชกระบอก Heat Shrink ปดปลายสายเคเบิลใตด นิ
เปนอีกวิธกี ไ็ ด

พีวีซีเทป
นีโอพรนี เทป
ฟลเลอรเ ทป
ฝาครอบยาง
พวี ซี ีเทป
นโี อพรนี เทป

ฟลเลอรเทป
เปลอื กสายเคเบิลใตดิน

ครบี ที่เปลือก
สายเคเบิลใตดิน

รูปท่ี 6.10 รปู แสดงการปด ปลายสายเคเบิลใตดนิ โดยวธิ ีการพนั เทป

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

156

ลาํ ดบั ที่ 1 ลาํ ดับที่ 2
ลาํ ดับท่ี 3 ลาํ ดบั ที่ 4

ลําดบั ที่ 5 ลําดับท่ี 6

รูปที่ 6.11 รปู แสดงข้นั ตอนการปด ปลายสายเคเบิลใตด ิน (Sealing End Cable) โดยใช
กระบอก Heat Shrink

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

157

7. ความปลอดภัยในการปฏบิ ตั ิงานระบบเคเบลิ ใตดิน
งานใดกต็ ามเมอ่ื ทาํ เสรจ็ และมีความปลอดภยั ดว ย ยอ มนาํ ความสบายใจมาใหผ ูป ฏบิ ตั ิงาน ใน

ทางตรงขา มงานใดกต็ ามเมอื่ ทาํ เสร็จแลว แตม อี ุบตั เิ หตุเกดิ ขน้ึ ในงานนน้ั ยอมนาํ ความยุงยากลําบากใจมา
ใหผปู ฏิบตั ิงาน การปฏิบัติงานระบบเคเบลิ ใตด ินเปนงานทม่ี ีอนั ตรายปะปนอยทู ุกข้ันตอนของการดาํ เนิน
งาน อันตรายซ่ึงจะมาจากบคุ คลภายนอกทไ่ี มม ีสว นเก่ยี วของดวยเปน ไปไดเสมอ เชน ผขู บั ขย่ี วดยาน
พาหนะขบั รถมาชนขณะปฏิบตั งิ านอยกู ลางถนน หรอื จากเพือ่ นพนกั งานจากหนว ยงานอื่นทีม่ าทาํ งาน
เกย่ี วขอ งกนั อาจสับสวิตชจา ยไฟฟา เขาไปในสายเคเบิลใตดนิ ทาํ ใหผูปฏิบตั งิ านทสี่ ายเคเบิลใตด นิ ไดรับ
อันตราย ซึ่งนอกจากท่กี ลาวแลว อนั ตรายอาจเกิดขึ้นจากผูทํางานสายเคเบิลใตด ินเอง โดยทํางานไวไ ม
เรยี บรอย เม่ือใชง านในระยะหน่งึ สายเคเบิลใตดินน้ันอาจเกิดชาํ รุด ทาํ ใหเ กิดไฟฟาลัดวงจร ระเบดิ ขึน้ ได
ขณะมผี ูป ฏบิ ัตงิ านอยูใกลๆ ทําใหไดรับอันตรายได

ดงั นัน้ การปฏบิ ัตงิ านใดๆ ก็ตาม ประการแรกกจ็ ะตองคํานงึ ถงึ ความปลอดภัยทจี่ ะเกิดข้ึนท้ังใน
ระหวา งปจ จุบันและอนาคตดวยเสมอ การปอ งกันทีด่ ปี ระการหนง่ึ คอื การทาํ งานอยางมีขั้นตอน มีระบบ
การตรวจวดั ได มีการทดสอบท่ีดี ไมม กี ารกระทาํ ทเ่ี รียกวาสกั แตวา ทาํ ใหเสร็จเทา นั้น แตต อ งทาํ งาน
อยา งมชี วี ิตจิตใจ ตอ งทํางานอยา งท่เี รยี กวา เชอื่ ถอื ได การทํางานเก่ยี วกับระบบเคเบิลใตดินจงึ เกดิ ความ
ปลอดภัย ทั้งแกต นเองและผูอ่ืน

7.1 เคร่อื งมอื และอุปกรณ สาํ หรับความปลอดภยั ในการทํางาน
เคร่ืองมือและอปุ กรณคราวๆ ในการทํางานแบงไดเ ปน 2 ลักษณะงาน คอื
1) ดา นงานกอสรา งงานโยธา
1.1) เคร่อื งมือปองกนั ดินพัง เชน Sheet Pile หรือแผนเหล็กปอ งกันดนิ
1.2) เครื่องสูบน้าํ ขนาดใหญ
1.3) ปายก้นั พ้ืนท่บี ริเวณปฏบิ ัติงาน
1.4) แผนเหลก็ ปด หลุม
1.5) และอ่นื ๆ
2) ดานงานกอสรา งงานรอ ยสาย
2.1) เครื่องมอื วดั แก็สในบอ Manhole
2.2) พัดลมดดู ,เปา อากาศจากบอ Manhole
2.3) วิทยุสอ่ื สาร
2.4) และอน่ื ๆ

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

158

7.2 ขนั้ ตอนและการตรวจสอบกอ นการทํางานในบอ พกั สาย
งานกอ สรา งระบบเคเบิลใตด ินประมาณ 80% เปนการปฏบิ ตั ิงานในบอ พักสาย สวนอกี

ประมาณ 20% เปน การปฏิบัติงานนอกบอพักสาย การปฏบิ ัตงิ านทบี่ อ พกั สายทกุ ครัง้ จะตองปองกนั
บอพกั สายและปองกันผูท ่ีลงไปปฏิบัตงิ านในบอพกั สาย

บอ พักสาย (Manhole) คอื บอ ใตดินที่อยภู ายใน หรอื ภายนอกบริเวณสถานไี ฟฟา (Sub-
station) มลี กั ษณะเปนสถานที่อบั อากาศ หมายความวา เปนสถานท่ีท่มี ที างเขา -ออกจาํ กดั มีการระบาย
อากาศตามธรรมชาติไมเพียงพอท่ีจะทาํ ใหอากาศภายในอยใู นสภาพท่ถี ูกสุขลกั ษณะ และปลอดภยั ซง่ึ
อาจเปนทสี่ ะสมของสารเคมีท่เี ปน สารพิษ สารไวไฟ รวมถงึ มีออกซเิ จนไมเ พยี งพอ

รูปท่ี 6.12 แสดงบอ พักสาย (Manhole) ในสถานีไฟฟา (Sub-station)

ดังนนั้ เพอ่ื ใหผูป ฏิบัติงานมคี วามปลอดภัยในการทาํ งาน ควรปฏบิ ตั ิดงั น้ี
1) วางแผนการปฏบิ ัตงิ าน และขอบเขตการทาํ งานในบอ พักสาย
2) ตดิ ตอประสานงานเกี่ยวกบั การทํางานกบั หนว ยงานทเ่ี กยี่ วของ เชน สถานีไฟฟา
3) ผคู วบคมุ งานตอ งดําเนินการขออนุญาตเขาทํางานในบอพักสายตามแบบฟอรม “ใบอนุญาต
ใหพ นักงานเขา ทํางานในสถานท่อี บั อากาศ ” ซ่งึ ติดตอไดท ่กี องมาตรฐานความปลอดภัย
4) ทุกครง้ั ที่พนกั งานลงไปในบอ พักสายจะตอ งมีพนกั งานอีกคนหนึ่งคอยเฝา ดอู ยูท ่ปี ากบอพัก
สาย คอยใหค วามชวยเหลือผปู ฏบิ ตั งิ านตลอดเวลาการทาํ งาน
5) ทุกครัง้ ที่เปด ฝาบอพกั สาย ใหป ฏิบัติดงั ตอ ไปน้ี

5.1) ตองตดิ ต้ังสญั ญาณเตอื นภยั ทเ่ี หมาะสมกับสภาพแวดลอมและสถานที่ เพ่อื ความปลอดภัย
ของผปู ฏบิ ัติ และตองต้งั รั้วก้นั หรือใชเครอื่ งมือปอ งกนั ทีเ่ หมาะสมบรเิ วณปากบอ พกั สาย โดยใหปฏบิ ัติ

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

159

งานตามรูปแบบและแนวทางการตดิ ต้ังเครอ่ื งหมายและสัญญาณสาํ หรับการจัดสรางซอมถนน และงาน
สาธารณปู โภคของหนว ยงานราชการ

5.2) ถา สถานที่และโอกาสอาํ นวยใหจ อดรถไวใกลบ อพกั สาย เพอื่ ปอ งกันอันตรายอันอาจ
จะเกิดขึ้นจากยวดยานพาหนะท่ีสัญจรผานไปมา

5.3) หามพนกั งานลงไปในบอ พักสายกอ นทจี่ ะไดท ําการระบายอากาศ จนแนใ จวาไมม ีกา ซ
ท่เี ปนอันตราย หรือทจ่ี ะทําใหเ กิดการระเบดิ หลงเหลืออยู (ในบอพกั สายสวนมากจะมีกาซไฮโดรเจน
ซัลไฟตอย)ู และควรปฏิบัติดังนี้

5.3.1) ทุกครัง้ กอ นลงไปปฏบิ ัติงานภายในบอ พัก ผูควบคุมงานควรจะทาํ การตรวจ
สอบปริมาณออกซิเจน และสารเคมวี า มปี รมิ าณออกซิเจนเพียงพอ และจะทาํ ใหเ กดิ การระเบิด และเปน พิษ
หรอื ไม ดังนี้

- ตรวจสอบปริมาณออกซิเจน (คาปลอดภยั มากกวา 18%)
- ตรวจสอบปริมาณสารเคมที ี่ตดิ ไฟได (คาปลอดภยั ไมเ กนิ 20%ของความเขมขน
ตํ่าสดุ ทจ่ี ะติดไฟ หรือระเบิดได (Lower Explosive Limit LEL.))
- ตรวจสอบปริมาณคารบอนมอนอกไซด (คาปลอดภยั ไมเ กนิ 25 PPM.)
- ตรวจสอบปริมาณไฮโดรเจนซัลไฟด (คาปลอดภัยไมเ กนิ 10 PPM.)
5.3.2) หากผลการตรวจวดั ตามขอ 5.3.1 ขอใดขอหน่งึ ไมเ ปน ไปตามคา มาตรฐานความ
ปลอดภยั ทีก่ าํ หนด ใหทําการระบายอากาศภายใน เพื่อลดปรมิ าณสารทเ่ี ปนพิษ การถา ยอากาศอาจทาํ โดย
การใชพ ัดลมเปาหรอื วธิ กี ารอนื่ ๆ และทําการตรวจสอบปริมาณสารเปน พิษตางๆ จนกวา จะอยใู นสภาพท่ี
ปลอดภัย จึงจะอนญุ าตใหเขา ทํางานได
5.3.3) หามทาํ การตรวจสอบอากาศโดยวิธีการจดุ ไฟในบอ พกั สาย ทั้งนเ้ี นื่องจากสาร
ไฮโดรเจนซัลไฟตจัดเปน สารทร่ี ะดับความสามารถในการตดิ ไฟคอ นขา งสงู ขณะเดยี วกันอาจมีกาซ
ธรรมชาตติ วั อนื่ ๆ ทสี่ ามารถตดิ ไฟไดใ นบริเวณดงั กลา ว
5.3.4) สาํ หรับผทู ่จี ะเขา ไปทําการตรวจสอบกา ซควรจะสวมอปุ กรณปอ งกนั อนั ตราย
สว นบุคคล ที่นอกจากจะปองกันกา ซเขาสูรางกายทางระบบทางเดนิ หายใจแลว จะตองสามารถปองกนั
ตาและใบหนาไดดวย
5.3.5) ภายหลังจากการตรวจสอบเปนทเ่ี รยี บรอ ยแลว เมือ่ จะปฏิบัติงานผูป ฏิบตั ิงานจะ
ตองสวมใสอปุ กรณค มุ ครองความปลอดภยั สวนบคุ คล (PPE.) ใหเหมาะสมกบั สภาพของงาน เชน หมวก
นิรภัย รองเทา หนงั ถุงมือ(ยาง) หรอื เข็มขดั นริ ภัย เปนตน โดยอปุ กรณคมุ ครองความปลอดภยั ตองเปนไป
ตามมาตรฐาน กฟภ.
5.3.6) ผคู วบคุมงานจะตอ งควบคุมงานอยางใกลช ดิ

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

160

7.3 การอนญุ าตใหปฏิบัติงานและการปฏบิ ัติงาน
ภายหลังจากการตรวจสอบเปน ทเ่ี รียบรอ ยแลว ในการปฏบิ ตั ิงานกอสรางระบบเคเบลิ ใตดิน

ไมวา จะทาํ งานในขั้นตอนใดๆ พนกั งานผปู ฏบิ ัติจะตองไดร ับอนญุ าตใหป ฏบิ ตั งิ านจากผูควบคุมงานกอ น
เสมอ ซ่งึ การอนญุ าตใหป ฏบิ ัตงิ านและการปฏิบตั งิ าน จะมีขอ กาํ หนดรายละเอยี ด ดังนี้

1) หามพนกั งานลงมอื ปฏิบตั ิงาน จนกวา จะไดร บั คาํ สง่ั จากหวั หนา
2) กอนจะดบั ไฟฟาเพือ่ ปฏิบัติงาน หวั หนา งานจะตอ งไดรบั อนุญาตแลว (ในกรณตี อ งดับไฟ
ฟา ) และตองมกี ารตรวจสอบการดับกระแสไฟฟา ดวย
3) จะตองนึกไวก อ นเสมอวา อปุ กรณไ ฟฟา และสายไฟฟาอาจจะมไี ฟฟา อยจู นกวาจะไดตรวจ
สอบใหแ นชัดวาปลอดภยั ดแี ลว จึงจะลงมือปฏิบตั ิงานได สาํ หรับสายไฟระบบเหนือดินและสายไฟระบบ
เคเบลิ ใตด นิ ตอ งนึกไวก อนเสมอวา มีกระแสไฟฟาไหลอยูจ นกวาจะไดต อ ลงดินเรยี บรอ ยดแี ลว
4) กอ นเร่ิมลงมอื ปฏิบัติงานทุกครง้ั หวั หนางานตอ งทําการตรวจสอบหรอื ทดสอบให มนั่ ใจ
กอ นวาอุปกรณส ายไฟฟา และสายเคเบลิ ใตดนิ ท่จี ะทาํ นั้น ไดต ัดกระแสไฟฟา และตอ ลงดนิ เรยี บรอยดแี ลว
โดย

4.1) จะตองปลดสวติ ชตดั ตอนกระแสไฟฟา กอ นท่จี ะทาํ การตัดเปลือกหมุ สายหรือหวั ตอ
สายเคเบิลใตดนิ

4.2) จะตอ งปลดกลไกตดั ตอนและเครือ่ งตัดวงจรไฟฟาทุกตวั กอน เพือ่ ใหมน่ั ใจไดวา
สายเคเบิลใตดนิ น้ันไมม กี ระแสไฟฟา แลว

5) ไมใหม ีการลงปฏบิ ัตงิ านในบอ เพียงคนเดยี ว โดยผูปฏบิ ัตงิ านจะตองสวมใสอ ปุ กรณ คุม
ครองความปลอดภยั สว นบุคคล (PPE.) ใหเ หมาะสมกบั สภาพของงาน เชน หมวกนิรภัย รองเทา หนงั ถุง
มือ(ยาง) หรือเข็มขดั นิรภยั เปน ตน รวมท้งั มีอุปกรณสําหรับส่อื สารดวยโดยอุปกรณคมุ ครองความปลอด
ภยั ตองเปนไปตามมาตรฐาน กฟภ.

6) ขณะปฏิบัติงานทจี่ าํ เปน เชน จับสายเขา ที่รองรบั พันซอ มเปลอื กสายเคเบลิ ใตด ิน ที่ยังมี
กระแสไฟฟา อยู จะตองใชผ าหม ยางหรอื ฉนวนทเ่ี หมาะสมคลุมสายอน่ื ทยี่ ังจายกระแสไฟฟาอยู พนกั งาน
จะตอ งสวมถงุ มือยางหรือถุงมอื ที่จาํ เปน และการปฏิบัตงิ านทั่วไปกต็ องปอ งกนั สายเคเบิลใตด ิน เสน อ่ืน
ท่ียงั มกี ระแสไฟฟา เชนกนั

7) กอ นที่จะปฏิบัตงิ านหรอื ทาํ การเคลือ่ นยายสายเคเบลิ ใตดนิ ที่มกี ระแสไฟฟา ใหตรวจดใู ห
ละเอยี ดวา มีรอยชาํ รดุ บกพรอ งหรอื ไม การเคล่ือนยายสายเคเบลิ ใตด ิน จะตองทําโดยความระมัดระวงั
อยา ใหกระแทกหรอื งอเกนิ ไป

8) ขณะปฏิบตั งิ านจะตอ งระวังอยา ใหเกิดความเสยี หายใดๆ แกสายเคเบลิ ใตด ิน เสนอ่ืนๆ ทุก
เสน ท่มี กี ระแสไฟฟา อยู โดยอาจจะใชไมหรือผา หม ยางกน้ั หรอื คลมุ ไว

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

161

7.4 ฝาปด บอพักสาย
ในการปดหรือเปดบอ พกั สาย จะตอ งใชข อ ชะแลง หรือเครอื่ งมืออนื่ ๆ ทแ่ี ข็งแรงพอ โดย

ขณะปด หรือเปดจะตองระวังอยา ใหมือหรืออวยั วะสวนใดสวนหนง่ึ อยใู ตฝ าเดด็ ขาด

7.5 การสง วสั ดแุ ละเครอื่ งมอื ข้นึ ลงบอพักสาย
บอ พักสายใตดิน เปน บอคอนกรีตที่มพี ื้นทีภ่ ายในจํากดั เวลาลงทาํ งานภายในบอ พกั สายจงึ

ไมสามารถนําเครอ่ื งมืออุปกรณต า งๆ ลงไปในบอ พักไดมากนกั โดยวัสดุอปุ กรณเ คร่ืองมอื ตา งๆ จะตอง
เตรยี มพรอ มไวบ ริเวณปากบอพักสาย เมอื่ คนทํางานภายในบอ พกั สายตอ งการใชสิง่ ใด จะตอ งบอกให
คนที่อยบู นปากบอพักสายนาํ สงไปให การสง วสั ดแุ ละเคร่อื งมอื ลงในบอพกั ควรปฏบิ ัติดงั น้ี

1) การสงวสั ดุและเคร่ืองมือตา งๆ ขึ้นลงบอพกั สายจะตอ งใชถุงผา ใบหรอื ภาชนะอื่นๆ ทเี่ หมาะสม
2) กอนทีจ่ ะสงตะกัว่ หรือคอมปาวด ท่กี ําลงั รอ นลงไปในบอพักสาย จะตอ งบอกพนกั งานทกี่ ําลงั
ปฏิบัติงานอยภู ายในบอ พกั สายใหรูตวั กอ น และเมื่อพนักงานท่ีอยใู นบอพกั สายอนญุ าตแลว จงึ คอยสง
ลงไป สาํ หรบั กระบวยตักตะก่ัวจะตอ งสงลงไปภายหลังและใสใ นหมอ ตมตะกัว่ ทนั ที

8. การปฏิบตั ขิ นยา ยรีลสายเคเบิลใตด นิ
รีลสายสําหรบั สายเคเบลิ ใตดนิ ตามขอกาํ หนดของ กฟภ. จะกําหนดใหเ ปนรลี ไมแข็งหรือรีล

เหล็กกไ็ ด ซ่งึ รายละเอยี ดในการบรรจุ (Packing) จะเปนหนาท่ีของบริษัทผผู ลิต ที่จะตองดาํ เนนิ การให
ถกู ตองเปนไปตามขอ กาํ หนดของ กฟภ. เชน รีลสายจะตองมีแผน ไมปดรลี สาย (Wooden battens) เพอ่ื
ปองกนั สายเคเบลิ ฯ มีสายลวดเหล็กตเี กลยี วหรือแผนเหลก็ (Galvanized Steel Wire or Steel Strap) ยดึ
และรัดแผนไมป ด อีกที รวมทง้ั ท่ปี ลายสายเคเบลิ ใตด นิ ดา นนอกตอ งปดดวย Moisture-proof pulling Eye
สําหรับระบบ 115 kV สว นปลายสายเคเบิลใตดิน ระบบ 22 kV จะปด ดวย Moisture-proof end Caps
เปนตน ซึง่ เมอื่ บริษทั ผผู ลิตไดบรรจเุ รียบรอ ยและไดขนยา ยมาแลว ตอ ไปจงึ เปน หนา ทขี่ องผูป ฏิบตั ิงาน
ของ กฟภ. ท่จี ะตองจัดเกบ็ และขนยายใหถ ูกตองตอ เนื่องไป จนถึงปลายทางทจี่ ะไปถงึ ผปู ฏิบตั งิ านดานกอ
สราง ดงั นนั้ ในเนอื้ หาน้ีจะกลาวถึง การปฏบิ ตั กิ ารขนยายรีลสายเคเบิลใตด นิ ที่จาํ เปน ตอ งทราบและปฏบิ ตั ิ
ใหถ กู ตอ งตอ ไป

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

162

8.1 ขอระวงั ท่ัวๆ ไป
1) หลีกเลยี่ งการกระทบกนั ระหวา งรีลสายเคเบิลใตดนิ กบั สิ่งตา งๆ

หยอนรลี สายเคเบลิ ใตดิน ลงชา ๆ อยา ใหก ระแทกพื้น

เอาส่งิ กีดขวางออกกอนทจ่ี ะวางรลี สายเคเบิลใตด นิ ลงกบั พนื้

2) ใชความระมดั ระวัง อยา ใหปลายสายเคเบลิ ใตด นิ ทโี่ ผลอ อกมา หรือฝาครอบปลาย
สายเคเบลิ ใตดินชาํ รดุ เม่ือยกรีลสายเคเบิลใตดนิ ดวยสลิง หรอื เคร่ืองมือกลอยางอน่ื

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

163

ปลายสายเคเบิลใตด ิน
ปลายสาย
เคเบลิ ใตดนิ

3) อยาวางรลี สายเคเบิลใตดินทางหนาเรยี บลงกบั พืน้

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

164
4) ในการเก็บรีลสายเคเบิลใตดินที่มีขนาดกวางเทากัน ใหเก็บโดยใหดานแบนเรียง
เสมอกัน

5) เพื่อความแนใจท่ีจะไมใหรีลสายเคเบิลใตดินกล้ิง ใหใชลิ่มไมอัดรีลสายเคเบิลใต
ดินไว

เสน ผา นศูนยก ลางของหนา รลี สายเคเบลิ ใตด นิ ความหนาของล่มิ
เล็กกวา 1,700 มม. หนากวา 90 มม.
เล็กกวา 2,700 มม. หนากวา 120 มม.
หนากวา 180 – 240 มม.
สายเคเบิลใตดนิ ชนิดนํา้ มนั (O.F.)

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

165

6) ขอควรระวงั ในการเกบ็ รลี สายเคเบลิ ใตด ิน ทถี่ กู ตอง

ก. อยาเกบ็ รีลสายเคเบลิ ใตด ิน บนพ้ืน ข. อยาเกบ็ ไวกลางแจง ที่ถูกฝน

ลาดเอยี งหรอื ขรุขระ หรอื มคี วามช้นื สูง

7) ขอควรระวงั ในการเคลอ่ื นยายรีลสายเคเบลิ ใตดิน
ก. เพ่อื ปองกันรลี สายเคเบิลใตด ินชาํ รดุ เมอ่ื เคล่ือนยา ยรลี สายเคเบลิ ใตด นิ ใหใ ชร ถเครน

รอกยกหรอื รถโฟรคลฟี ยกเคลอื่ นยาย อยาเคล่ือนยา ยโดยการลากรีลสายเคเบลิ ใตดนิ
ไปกบั พนื้

ข. อยากลิง้ รลี สายเคเบลิ ใตดินไปไกลกวา 5 เมตร สําหรบั รีลสายเคเบลิ ใตด ิน น้าํ มันหาม
กลง้ิ เดด็ ขาด

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

166

8.2 เมอ่ื ทําการยกรลี สายเคเบิลใตดิน
1) ตองรอยสลงิ ยกผานรูกลางของรลี สายเคเบิลใตดิน เทา น้ัน

2) ใชผา หรอื ไมร องปองกันระหวา งสลงิ กบั รู และขอบรีลสายเคเบิลใตด ิน ทง้ั 2 ขา ง

สลงิ บาดเขาไปในเนื้อไม ผา รองปอ งกัน

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

167

3) อยาพยายามยกรีลสายเคเบลิ ใตด ิน ดวยสลิงท่ที าํ มุมมากกวา 60 องศา

นอยกวา 60 องศา

4) อยา ยกรีลสายเคเบลิ ใตด ิน 2 ลูกพรอ มกนั ดว ยขอยกอันเดียว ถา รีลสายเคเบิลใตด ิน แต
ละลกู หนักเกนิ 5 ตัน แตถ า นาํ้ หนักของรีลสายเคเบิลใตด นิ แตล ะลกู นอ ยกวา 5 ตนั ใหยกพรอ มกนั 2 ลูก
ได แตตอ งใหข อบของรีลสายเคเบลิ ใตดนิ แนบเสมอกนั และอยายกรีลสายเคเบลิ ใตดิน ทีม่ ีขนาดตางกัน
โดยใชข อยกอนั เดียว

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

168

5) ตองจดั สลิงใหอยบู นขอบท้งั สองขา งของไมร อง โดยสลิงดานใดดานหน่ึงตอ งไมห ลดุ
ออกจากไมร อง

6) ตองแนใจวาไดจัดสลงิ ใหขอยกอยูตรงกลางของรีลสายเคเบลิ ใตดนิ เมอ่ื ทาํ การยกรีล
สายเคเบลิ ใตดนิ เพอื่ กันไมใหร ีลสายเคเบิลใตดนิ พลิก

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

169
8.3 ขอควรระวังในการใชรถยกโฟลคลฟี อยางถูกตอง

การสอดงาของรถโฟลคลีฟเขา ใตร ลี สายเคเบิลใตด นิ ตอ งใหถ กู ตองและเต็มตลอดความยาว
ของงา

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

170
8.4 ขอควรระวงั ในการเก็บบรรทกุ รีลสายเคเบิลใตดนิ อยา งถกู ตองในการบรรทกุ ในเรอื

1) เกบ็ บรรทกุ ตามแนวทีเ่ รือแลน
เก็บรลี สายเคเบิลใตด นิ ใหด านโคง ของรลี สายอยูใ นแนวยาวของเรือ เพื่อวา เมื่อเรือโต

คล่ืนจะไมท าํ ใหร ลี สายเคเบลิ ใตด นิ เคลื่อนไหว ถา หากทาํ ไมไดเชน นัน้ ใหป รึกษากับทางบริษทั ผผู ลิต ใน
กรณเี ชนนี้ใหระวังเปนพเิ ศษอาจจะเสยี หายไดเ ม่ือเรอื จอดกระทบฝง สําหรบั รีลสายเคเบิลใตด นิ ชนดิ นาํ้
มัน จะตองบรรทกุ ใหด า นโคง ของรลี สายเคเบลิ ใตด ินหันไปทางหัวเรอื เทา น้ัน

2) การเกบ็ รีลสายเคเบิลใตด ิน เรียงช้นั เดยี ว
รลี สายเคเบลิ ใตด นิ น้าํ มนั และรีลสายเคเบิล ทีห่ นกั 5 ตันหรือมากกวา ใหกองเรียงชน้ั เดยี ว

จะตอ งไมม อี ะไรวางทับขางบน เม่อื จําเปน ตอ งกองซอนสองชน้ั เพอ่ื ความแนใ จใหป รกึ ษาบริษัทผผู ลิต
กอน ในกรณีนใี้ หใ ชไมลิ่มที่มขี นาดพอเหมาะรองไวระหวา งรีลสายเคเบิลใตดิน

สาํ หรับความยาวของไมล ่ิม ใหขอความเหน็ จาก
บริษัทผผู ลติ

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

171
3) ใหห ยอนรีลสายเคเบิลใตด นิ ลงอยางชาๆ ลงในทีๆ่ ตองการ เม่อื ตองยา ยรลี สายเคเบิลใต
ดนิ ในเรือใหใ ชรอกยกหรือรถโฟรคลฟี แลวแตก รณี เม่อื ตองเคล่อื นยายรีลสายเคเบลิ ใตดินซึง่ มีเครื่อง
หมาย “ ดา นนอ้ี ยูบน ” เชน รลี สายเคเบิลใตด นิ ชนดิ นาํ้ มัน ตอ งแนใจวา เครอื่ งหมายน้นั อยดู านบนเวลา
เคล่อื นยา ย

4) ในกรณที ี่วางบนแผนเหลก็ ใหใ ชลม่ิ ไม อดั ไวใตรลี สายเคเบลิ ใตดนิ เสมอ

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

172

5) เมื่อเก็บรลี สายเคเบลิ ใตดนิ ที่มีขนาดกวา งตางกัน ใหวางทอนไมตลอดความกวางของรลี
สายเคเบลิ ใตด ิน เพ่ือกันการกระแทกกนั ระหวางรีลสายเคเบิลใตด นิ ทอ นไมจะตอ งตอกตะปูติดที่ดาน
แบนของทอนไมทั้งสองดาน

ทอนไม
ตอกตะปู

ตอกตะปู

6) ลวดโยงจะตองรอ ยผา นรูกลางของรีลสายเคเบลิ ใตด นิ เสมอ

ทอนไมส่ี
เหลยี่ ม

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

173

7) อดั ระหวา งหนา แบนของรลี สายเคเบิลใตด ิน
ลมิ่ ไม

ทอนไมส่ีเหลี่ยม

8) อยา วางสนิ คา อืน่ บนรีลสายเคเบิลใตด นิ
ในกรณีที่ตอ งวางสินคา อ่นื บนรลี สายเคเบิลใตด ิน ตอ งแนใ จวา ไดทาํ พนื้ ที่แข็งแรงบนรีล

สายเคเบลิ ใตด นิ เพอ่ื รองรับนาํ้ หนักสินคา อนื่ ได อยา งไรก็ตามจะตอ งไดร บั ความยนิ ยอมจากบรษิ ัทผูผ ลิต
กอน

9) เม่ือตอ งบรรทุกรีลสายเคเบิลใตด ินบนสนิ คา อื่น ตอ งทําพ้นื รองรบั เหนอื สนิ คาน้นั ใหม ี
ความแข็งแรง กอนบรรทกุ ตองแนใจวาพื้นน้นั เรยี บและแขง็ แรงดี

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

174
8.5 ขอควรระวังในการขนสง รลี สายเคเบิลใตด นิ ทางบก

1) การบรรทกุ
เม่ือบรรทุกรีลสายเคเบิลใตด ินบนรถบรรทกุ ตองแนใ จวา รีลสายเคเบิลใตดนิ วางอยอู ยา ง

มัน่ คงบนตัวรถ และไมยน่ื ออกมานอกตวั รถ

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย

175

2) การผกู มัดรีลสายเคเบลิ ใตด นิ กบั รถ
3) การยกรลี สายเคเบิลใตด นิ ลงจากรถ

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝา ยมาตรฐานและความปลอดภัย

176
8.6 ปฏบิ ัติตามขอแนะนาํ ของผูผลิต

โดยผผู ลติ จะติดขอปฏิบตั ิในการเก็บรักษา และการขนยา ยรลี สายเคเบิลใตดิน ไวทรี่ ีลสาย
เคเบลิ ใตด นิ ซึ่งจะตองปฏิบตั ติ ามอยางเครง ครัด ในกรณที ี่ตอ งการความแนใจในการปฏบิ ัตทิ ี่นอกเหนือ
จากทีผ่ ูผ ลิตกําหนดไวใ หปรึกษาบรษิ ัทผูผลติ กอ น เพ่ือจะเปน การปอ งกนั ความเสยี หายทีจ่ ะเกิดตามมา
ภายหลังได

กองมาตรฐานระบบไฟฟา
ฝายมาตรฐานและความปลอดภัย