คณิตศาสตร์ 2 ม 1

148

แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 20 ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 1
รายวิชา ค 21102 คณิตศาสตร์ 2 1 ชว่ั โมง
หนว่ ยการเรียนรู้ สถติ ิ(1)
เร่ือง การนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมายข้อมลู (แผนภมู ิแทง่ )

1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตวั ชีว้ ดั
มาตรฐานการเรยี นรู้
ค 3.1 เข้าใจกระบวนการทางสถติ ิ และใชค้ วามรทู้ างสถติ ิในการแกป้ ัญหา

ตัวช้ีวดั
ค 3.1 ม. 1/1 เขา้ ใจและใช้ความรู้ทางสถิติในการนำเสนอขอ้ มูล และแปลความหมายข้อมูล รวมทงั้
นำสถติ ิไปใชใ้ นชวี ิตจริง โดยใชเ้ ทคโนโลยีทเี่ หมาะสม

2. สาระสำคญั
แผนภมู ิแท่ง (bar chart) เป็นการนำเสนอขอ้ มลู ท่แี สดงดว้ ยแท่งส่เี หล่ียมมมุ ฉากโดยความสูงหรือ

ความยาวของแทง่ แทนจำนวนหรือปรมิ าณของข้อมลู

3. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
3.1 ดา้ นความรู้ นักเรียนสามารถ
1) อา่ น วเิ คราะห์ และแปลความหมายข้อมลู ซึ่งมีอยใู่ นชีวิตจริงทนี่ ำเสนอดว้ ยแผนภมู ิ

รูปภาพ แผนภมู ิแทง่ กราฟเส้น และแผนภมู ริ ปู วงกลม รวมทง้ั เขยี นแผนภูมิรูปวงกลม
2) เลอื กใช้ความรู้ทางสถิติในการนำเสนอขอ้ มลู ท่มี ีอย่ใู นชวี ติ จริง โดยใช้เทคโนโลยที ่ี

เหมาะสม
3.2 ดา้ นทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ นักเรยี นมีความสามารถ
1) สร้างความคิดรวบยอดในเรอ่ื ง การนำเสนอข้อมลู และการแปลความหมายข้อมลู ได้
2) คดิ คำนวณได้
3) ใหเ้ หตผุ ลและสรุปผลในเรื่อง การนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมายขอ้ มูล ได้
4) ใชภ้ าษาและสญั ลักษณ์ทางคณิตศาสตร์ในการสื่อสาร สื่อความหมายได้
5) เชือ่ มโยงความรไู้ ด้
3.3 ดา้ นคุณลักษณะ ปลูกฝังให้นักเรยี น
1) มคี วามรบั ผิดชอบ
2) มรี ะเบยี บวินยั
3) มีความรอบคอบ
4) สามารถทำงานอยา่ งมีระบบและมีระเบียบ
5) มคี วามเชื่อมั่นในตนเอง และมคี วามกลา้ แสดงออก

149

4. สมรรถนะของผเู้ รยี นและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผเู้ รียน คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

1. ความสามารถในการส่ือสาร 1. มวี นิ ัย
2. ความสามารถในการคิด 2. ใฝเ่ รยี นรู้
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา 3. ม่งุ มัน่ ในการทำงาน

5. สาระการเรยี นรู้
การนำเสนอขอ้ มูลและการแปลความหมายข้อมูล

6. กระบวนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้
ชวั่ โมงที่ 1-3 การนำเสนอขอ้ มูลและการแปลความหมายข้อมลู (แผนภูมิแท่ง)
ข้ันนำ

ครพู ูดคุยทกั ทายนกั เรียน เพอ่ื ให้นกั เรยี นมีความพร้อมในการเรียนเมอ่ื นักเรยี นพร้อมเรยี นแล้ว
ครนู ำเข้าสู่บทเรยี นโดยครูทบทวนเรอื่ งแผนภมู ชิ นิดต่าง ๆ ท่นี กั เรียนเคยเรยี นมาแลว้ ในระดับประถมศกึ ษา

แผนภูมิรูปภาพ เป็นการนำเสนอขอ้ มลู โดยใชร้ ูปภาพแสดงจำนวนหรือปรมิ าณของข้อมูลแต่ละ
รายการ

แผนภูมิแท่ง เป็นการนำเสนอข้อมลู โดยใช้รปู สเี่ หล่ยี มมุมฉากแสดงข้อมลู ของสงิ่ ตา่ ง ๆ โดยใหค้ วาม
สูงหรอื ความยาวของรูปสเ่ี หล่ียมมุมฉากแต่ละรปู แสดงจำนวนหรือปรมิ าณของขอ้ มลู แตล่ ะรายการ

กราฟเสน้ เป็นการนำเสนอข้อมลู โดยใช้จุดและสว่ นของเส้นตรงที่ลากเชื่อมตอ่ จุด ซงึ่ แต่ละจดุ จะ
บอกจำนวนหรือปริมาณของข้อมลู แตล่ ะรายการ ซึ่งนยิ มใช้กบั ข้อมูลทแ่ี สดงการเปลยี่ นแปลงอย่างต่อเน่อื ง
ตามลำดับก่อนและหลังของเวลา

แผนภมู ิรปู วงกลม เปน็ การนำเสนอข้อมูลโดยใช้พ้ืนท่ภี ายในรปู วงกลมแทนจำนวนหรือปรมิ าณของ
ข้อมลู แตล่ ะรายการ

ขน้ั สอน
1. ครอู ธบิ ายเกยี่ วกับแผนภมู ิแทง่ ดงั ต่อไปน้ี
แผนภูมิแทง่ (bar chart) เปน็ การนำเสนอข้อมลู ท่แี สดงด้วยแทง่ สเ่ี หลย่ี มมุมฉากโดยความสูงหรอื

ความยาวของแท่งแทนจำนวนหรือปรมิ าณของข้อมูล
2. ครใู ห้นักเรียนทำกจิ กรรม : แขง่ กนั สงู ในหนงั สือเรยี น สสวท. หน้าที่ 202 โดยนกั เรียนรว่ มกัน

อภิปรายและตอบคำถาม
3. ครูให้นักเรยี นดูตวั อยา่ ง ในหนงั สอื เรยี น สสวท. หนา้ ที่ 203 พรอ้ มกบั อธิบายให้นักเรยี นเขา้ ใจ
4. ครอู ธิบายเพม่ิ เติมจากการท่ีนักเรียนได้ศกึ ษาการนำเสนอข้อมลู โดยใช้แผนภูมแิ ท่งทง้ั สองแบบ

ข้างต้น ดงั นี้

150

การนำเสนอข้อมลู โดยใช้แผนภมู แิ ท่งทั้งสองแบบขา้ งตน้ เหมาะสำหรบั การนำเสนอข้อมูลเพ่ือแสดง
ความสมั พนั ธ์ที่มีตัวแปรตน้ เป็นข้อมลู เชงิ คุณภาพ และต้องการเปรียบเทยี บตวั แปรตามที่เกิดขน้ึ ใหเ้ หน็ ได้
ชัดเจน

5. ครใู หน้ กั เรยี นทำกิจกรรม : เหรยี ญแหง่ ความภาคภมู ิ ในหนงั สอื เรยี น สสวท. หน้าท่ี 204 โดย
นักเรียนร่วมกนั อภปิ รายและตอบคำถาม และครูอธิบายเพิ่มเตมิ ดงั น้ี

แผนภมู ิท่แี สดงความสัมพันธ์ระหวา่ งตัวแปรตน้ ตัวเดียวกับตัวแปรตามหลายตัวในแทง่ เดียวกนั ได้
เรียกแผนภมู ิแท่งแบบนี้วา่ แผนภมู แิ ทง่ เชงิ ประกอบ

6. ครูใหน้ ักเรียนดตู วั อยา่ ง ในหนังสือเรยี น สสวท. หน้าท่ี 205 พร้อมกับอธบิ ายนักเรยี นเพม่ิ เตมิ ดังนี้
แผนภูมแิ ท่งเชิงประกอบเหมาะกับการเปรยี บเทียบตัวแปรต้นตัวเดียวควบคู่ไปกับการเปรียบเทียบชดุ
ของตัวแปรตามหลาย ๆ ตัวท่ีเปน็ ผลมาจากตวั แปรต้นนน้ั
7. ครใู หน้ กั เรยี นทำแบบฝึกหัด 4.3 ข เป็นการบา้ น กำหนดส่งพรุง่ น้เี ช้าก่อนเข้าแถวทหี่ ้อง 121

ขั้นสรุป
ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ เกี่ยวกบั แผนภมู ิแทง่ ดงั ต่อไปนี้
แผนภมู ิแท่ง (bar chart) เป็นการนำเสนอขอ้ มลู ทีแ่ สดงด้วยแทง่ ส่ีเหลย่ี มมมุ ฉากโดยความสูงหรอื

ความยาวของแทง่ แทนจำนวนหรือปรมิ าณของข้อมูล

7. การบูรณาการหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ( 3 หว่ ง 2 เงื่อนไข)

หลักความพอประมาณ การใช้เวลาในการศึกษาหาความรแู้ ละทำงานเหมาะกับเวลา
หลกั มีเหตุผล
การนำเสนอ และอภปิ ราย เร่ืองการนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมาย
หลักสร้างภมู ิคุ้มกันใน ข้อมูล อย่างเหมาะสมและถูกต้อง
ตวั ที่ดี การเลอื กศึกษาจากแหล่งเรียนรู้
เงอ่ื นไขความรู้ การวางแผนในการทำงานเป็นกลุม่

เง่อื นไขคุณธรรม การสรุปผลและสร้างความคิดรวบยอด เร่ือง การนำเสนอข้อมูลและการแปล
ความหมายข้อมลู
รกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์ มวี นิ ยั ใฝเ่ รยี นรู้ อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง

การบรู ณาการตามหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง 2 เงื่อนไข
ความรู้
ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง 3 หว่ ง คณุ ธรรม
พอประมาณ
มเี หตุผล
มภี ูมคิ มุ้ กนั ในตวั ท่ดี ี

ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง 4 มติ ิ 151
วัฒนธรรม
เศรษฐกิจ สังคม ส่ิงแวดลอ้ ม

8. สื่อ / อปุ กรณ์ / แหลง่ เรยี นรู้
8.1 สือ่ / อุปกรณ์
1) หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ม.1 เลม่ 2 ของสถาบนั ส่งเสริมการสอน

วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธกิ าร
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุดโรงเรียนพนมศึกษา
2) ขอ้ มูลจากการสบื คน้ ทางอินเตอร์เนต็

9. การวัดผลประเมินผล

รายการวดั วธิ ีการ เคร่อื งมือ เกณฑ์การประเมนิ

ประเมนิ ระหวา่ ง - ตรวจแบบฝึกหดั 4.3 - แบบฝึกหัด 4.3 ข - ร้อยละ 60
การจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ ข ผ่านเกณฑ์

1) การนำเสนอข้อมลู - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดบั คณุ ภาพ 2
ผลงาน
และการแปล
ความหมายข้อมลู
2) นำเสนอผลงาน

การนำเสนอผลงาน ผา่ นเกณฑ์

3) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกต - ระดับคณุ ภาพ 2
ทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์
พฤติกรรมการ
4) พฤติกรรมการ - สงั เกตพฤตกิ รรม ทำงานรายบคุ คล - ระดบั คุณภาพ 2
ทำงานกลมุ่ การทำงานกลมุ่ - แบบสงั เกต ผา่ นเกณฑ์

5) คุณลกั ษณะอนั พึง - สังเกตความมีวนิ ยั พฤติกรรมการ - ระดบั คณุ ภาพ 2
ประสงค์ ใฝเ่ รียนรู้ และม่งุ มนั่ ใน ทำงานกลุม่ ผา่ นเกณฑ์
การทำงาน - แบบประเมนิ
คณุ ลกั ษณะอันพึง
ประสงค์

152

แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 21 ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 1
รายวิชา ค 21102 คณิตศาสตร์ 2 1 ช่ัวโมง
หนว่ ยการเรียนรู้ สถิติ(1)
เรื่อง การนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมายข้อมูล (กราฟเสน้ )

1. มาตรฐานการเรยี นรู้ / ตวั ช้วี ัด
มาตรฐานการเรียนรู้
ค 3.1 เข้าใจกระบวนการทางสถิติ และใชค้ วามรู้ทางสถิติในการแก้ปัญหา

ตัวชีว้ ัด
ค 3.1 ม. 1/1 เข้าใจและใช้ความร้ทู างสถิติในการนำเสนอข้อมลู และแปลความหมายข้อมลู รวมท้งั
นำสถติ ิไปใช้ในชีวิตจรงิ โดยใชเ้ ทคโนโลยีทเี่ หมาะสม

2. สาระสำคัญ

กราฟเสน้ (line graph) เปน็ การนำเสนอข้อมลู โดยใชจ้ ดุ และส่วนของเสน้ ตรงทีล่ ากเช่ือมต่อจดุ ซงึ่
แตล่ ะจุดจะบอกจำนวนหรือปรมิ าณของข้อมลู แตล่ ะรายการ ซงึ่ นิยมใช้กับข้อมลู ท่ีแสดงการเปล่ียนแปลงอย่าง
ต่อเน่อื งตามลำดับก่อนและหลงั ของเวลา

3. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
3.1 ดา้ นความรู้ นักเรยี นสามารถ
1) อา่ น วเิ คราะห์ และแปลความหมายข้อมูลซ่ึงมีอยู่ในชีวิตจริงทีน่ ำเสนอดว้ ยแผนภูมิ

รปู ภาพ แผนภูมแิ ท่ง กราฟเส้น และแผนภมู ิรปู วงกลม รวมท้งั เขียนแผนภมู ริ ปู วงกลม
2) เลอื กใชค้ วามร้ทู างสถติ ใิ นการนำเสนอขอ้ มลู ที่มีอยใู่ นชีวติ จรงิ โดยใช้เทคโนโลยที ี่

เหมาะสม
3.2 ดา้ นทกั ษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ นักเรยี นมคี วามสามารถ
1) สรา้ งความคิดรวบยอดในเรอ่ื ง การนำเสนอข้อมลู และการแปลความหมายขอ้ มลู ได้
2) คิดคำนวณได้
3) ใหเ้ หตผุ ลและสรปุ ผลในเร่ือง การนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมายข้อมลู ได้
4) ใช้ภาษาและสัญลกั ษณ์ทางคณติ ศาสตร์ในการสอื่ สาร ส่ือความหมายได้
5) เชอ่ื มโยงความร้ไู ด้
3.3 ดา้ นคณุ ลักษณะ ปลกู ฝงั ใหน้ กั เรยี น
1) มีความรบั ผิดชอบ
2) มรี ะเบียบวินยั
3) มีความรอบคอบ
4) สามารถทำงานอยา่ งมีระบบและมรี ะเบียบ
5) มคี วามเชื่อมั่นในตนเอง และมีความกลา้ แสดงออก

153

4. สมรรถนะของผู้เรยี นและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผเู้ รยี น คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์

1. ความสามารถในการส่ือสาร 1. มวี นิ ัย
2. ความสามารถในการคิด 2. ใฝ่เรยี นรู้
3. ความสามารถในการแกป้ ญั หา 3. มุง่ มั่นในการทำงาน

5. สาระการเรียนรู้
การนำเสนอข้อมลู และการแปลความหมายข้อมูล

6. กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ชัว่ โมงที่ 1-3 การนำเสนอขอ้ มลู และการแปลความหมายข้อมูล (กราฟเส้น)
ข้นั นำ

ครพู ูดคยุ ทกั ทายนักเรียน เพ่ือใหน้ กั เรียนมคี วามพร้อมในการเรียนเม่อื นกั เรียนพร้อมเรยี นแลว้
ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยครูทบทวนเร่ืองแผนภูมชิ นิดต่าง ๆ ทีน่ ักเรยี นเคยเรียนมาแล้วในระดบั ประถมศกึ ษา

แผนภูมริ ปู ภาพ เปน็ การนำเสนอขอ้ มูลโดยใช้รปู ภาพแสดงจำนวนหรอื ปริมาณของข้อมูลแต่ละ
รายการ

แผนภูมแิ ทง่ เป็นการนำเสนอข้อมูลโดยใช้รปู สเี่ หลย่ี มมุมฉากแสดงข้อมูลของสงิ่ ตา่ ง ๆ โดยใหค้ วาม
สูงหรอื ความยาวของรูปสเี่ หล่ียมมุมฉากแต่ละรปู แสดงจำนวนหรอื ปริมาณของข้อมูลแต่ละรายการ

กราฟเสน้ เป็นการนำเสนอข้อมลู โดยใช้จดุ และส่วนของเส้นตรงท่ลี ากเช่ือมต่อจุด ซึ่งแต่ละจุดจะ
บอกจำนวนหรือปริมาณของข้อมูลแตล่ ะรายการ ซ่ึงนิยมใช้กับข้อมลู ทแ่ี สดงการเปล่ียนแปลงอย่างต่อเนอื่ ง
ตามลำดบั ก่อนและหลังของเวลา

แผนภูมิรูปวงกลม เป็นการนำเสนอข้อมลู โดยใชพ้ ื้นท่ภี ายในรูปวงกลมแทนจำนวนหรือปรมิ าณของ
ขอ้ มูลแตล่ ะรายการ

ขน้ั สอน
1. ครอู ธิบายเกย่ี วกบั กราฟเส้น ดังต่อไปน้ี
กราฟเสน้ (line graph) เปน็ การนำเสนอขอ้ มูลโดยใช้จดุ และส่วนของเส้นตรงท่ลี ากเช่ือมต่อจดุ ซึ่ง

แตล่ ะจดุ จะบอกจำนวนหรอื ปริมาณของข้อมลู แต่ละรายการ ซง่ึ นิยมใช้กบั ข้อมลู ที่แสดงการเปล่ียนแปลงอย่าง
ต่อเน่อื งตามลำดับกอ่ นและหลังของเวลา

2. ครใู หน้ ักเรยี นทำกจิ กรรม : SUPERCH@T ในหนังสือเรียน สสวท. หน้าท่ี 210 และกิจกรรม :
แรงงานไทย โดยนกั เรียนรว่ มกนั อภิปรายและตอบคำถามทัง้ สองกิจกรรม

3. ครูอธิบายเพ่ิมเติมจากการทำกิจกรรมท้ังสองกิจกรรม ดังนี้
การนำเสนอขอ้ มลู โดยใช้กราฟเส้นน้ัน เหมาะสำหรับการแสดงความสมั พนั ธร์ ะหว่างตัวแปรต้นและตวั
แปรตามที่เป็นข้อมลู เชิงปริมาณ และต้องการแสดงแนวโน้มของขอ้ มูลที่เกิดขึ้น
4. ครใู ห้นกั เรียนทำแบบฝึกหัด 4.3 ค เป็นการบ้าน กำหนดสง่ พรงุ่ นเ้ี ช้าก่อนเขา้ แถวท่หี ้อง 121

154

ข้นั สรุป
ครูและนกั เรียนร่วมกันสรุปเกี่ยวกบั กราฟเสน้ ดงั ต่อไปนี้
กราฟเสน้ (line graph) เปน็ การนำเสนอขอ้ มูลโดยใช้จดุ และส่วนของเส้นตรงทล่ี ากเช่ือมต่อจุด ซึ่ง

แต่ละจุดจะบอกจำนวนหรอื ปริมาณของข้อมลู แต่ละรายการ ซงึ่ นิยมใช้กับข้อมูลท่ีแสดงการเปลยี่ นแปลงอย่าง
ตอ่ เนือ่ งตามลำดบั กอ่ นและหลงั ของเวลา

7. การบูรณาการหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ( 3 หว่ ง 2 เงือ่ นไข)

หลกั ความพอประมาณ การใช้เวลาในการศึกษาหาความรูแ้ ละทำงานเหมาะกับเวลา
หลกั มีเหตุผล
การนำเสนอ และอภปิ ราย เรื่องการนำเสนอข้อมลู และการแปลความหมาย
หลักสร้างภูมคิ ุ้มกันใน ขอ้ มลู อย่างเหมาะสมและถูกตอ้ ง
ตัวที่ดี การเลือกศึกษาจากแหล่งเรยี นรู้
เง่อื นไขความรู้ การวางแผนในการทำงานเป็นกลุ่ม

เงื่อนไขคณุ ธรรม การสรปุ ผลและสร้างความคดิ รวบยอด เรอ่ื ง การนำเสนอข้อมูลและการแปล
ความหมายข้อมูล
รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์ มวี ินัย ใฝเ่ รียนรู้ อย่อู ยา่ งพอเพยี ง

การบูรณาการตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 2 เงอ่ื นไข
ความรู้
ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง 3 หว่ ง คณุ ธรรม
พอประมาณ
มีเหตุผล
มภี มู ิคมุ้ กันในตัวท่ีดี

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 4 มติ ิ

เศรษฐกจิ สงั คม ส่งิ แวดล้อม วัฒนธรรม

8. สื่อ / อปุ กรณ์ / แหล่งเรียนรู้

8.1 สือ่ / อุปกรณ์

1) หนงั สือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ของสถาบนั ส่งเสรมิ การสอน
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ

8.2 แหลง่ การเรียนรู้

1) ห้องสมดุ โรงเรียนพนมศึกษา
2) ข้อมูลจากการสืบค้นทางอินเตอรเ์ น็ต

155

9. การวัดผลประเมนิ ผล

รายการวัด วธิ กี าร เครื่องมือ เกณฑ์การประเมนิ

ประเมินระหว่าง - ตรวจแบบฝึกหดั 4.3 - แบบฝกึ หดั 4.3 ค - รอ้ ยละ 60
การจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ ค ผ่านเกณฑ์

1) การนำเสนอข้อมูล - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดบั คุณภาพ 2
ผลงาน
และการแปล
ความหมายข้อมูล
2) นำเสนอผลงาน

การนำเสนอผลงาน ผา่ นเกณฑ์

3) พฤติกรรมการ - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสังเกต - ระดับคุณภาพ 2
ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผ่านเกณฑ์
พฤติกรรมการ
4) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม ทำงานรายบคุ คล - ระดับคุณภาพ 2
ทำงานกลุ่ม การทำงานกลมุ่ - แบบสังเกต ผ่านเกณฑ์

5) คุณลักษณะอันพึง - สังเกตความมีวินัย พฤติกรรมการ - ระดบั คณุ ภาพ 2
ประสงค์ ใฝ่เรียนรู้ และม่งุ มนั่ ใน ทำงานกลุ่ม ผา่ นเกณฑ์
การทำงาน - แบบประเมิน
คณุ ลักษณะอันพึง
ประสงค์

156

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 22 ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 1
รายวชิ า ค 21102 คณิตศาสตร์ 2 3 ช่ัวโมง
หนว่ ยการเรยี นรู้ สถติ ิ(1)
เรือ่ ง การนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมายข้อมลู (แผนภมู ิรปู วงกลม)

1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตวั ชวี้ ดั
มาตรฐานการเรียนรู้
ค 3.1 เข้าใจกระบวนการทางสถติ ิ และใช้ความรู้ทางสถติ ิในการแก้ปัญหา

ตัวช้วี ดั
ค 3.1 ม. 1/1 เข้าใจและใช้ความร้ทู างสถิตใิ นการนำเสนอข้อมูล และแปลความหมายข้อมูล รวมทัง้
นำสถติ ไิ ปใช้ในชวี ิตจรงิ โดยใช้เทคโนโลยที ่ีเหมาะสม

2. สาระสำคัญ
แผนภูมิรูปวงกลม (pie chart หรอื circular chart) เปน็ การนำเสนอข้อมลู โดยการแบ่งพนื้ ท่ี

วงกลมออกเป็นสว่ น ๆ ตามสัดส่วนของข้อมูลท่ตี ้องการนำเสนอ

3. จุดประสงค์การเรียนรู้
3.1 ดา้ นความรู้ นักเรยี นสามารถ
1) อ่าน วิเคราะห์ และแปลความหมายข้อมลู ซ่ึงมีอยู่ในชวี ิตจริงท่นี ำเสนอด้วยแผนภูมิ

รูปภาพ แผนภูมแิ ท่ง กราฟเส้น และแผนภูมิรูปวงกลม รวมทงั้ เขยี นแผนภมู ริ ปู วงกลม
2) เลือกใชค้ วามรู้ทางสถิตใิ นการนำเสนอข้อมลู ท่มี ีอยูใ่ นชวี ติ จรงิ โดยใชเ้ ทคโนโลยีท่ี

เหมาะสม
3.2 ดา้ นทักษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์ นักเรยี นมคี วามสามารถ
1) สร้างความคดิ รวบยอดในเร่ือง การนำเสนอข้อมลู และการแปลความหมายข้อมลู ได้
2) คิดคำนวณได้
3) ใหเ้ หตุผลและสรุปผลในเรือ่ ง การนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมายข้อมูล ได้
4) ใช้ภาษาและสญั ลักษณ์ทางคณติ ศาสตรใ์ นการสื่อสาร สื่อความหมายได้
5) เชอื่ มโยงความรไู้ ด้
3.3 ดา้ นคณุ ลักษณะ ปลูกฝงั ใหน้ กั เรียน
1) มคี วามรับผดิ ชอบ
2) มีระเบียบวินยั
3) มีความรอบคอบ
4) สามารถทำงานอยา่ งมรี ะบบและมรี ะเบียบ
5) มคี วามเช่อื ม่ันในตนเอง และมีความกล้าแสดงออก

157

4. สมรรถนะของผเู้ รียนและคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคญั ของผ้เู รียน คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์

1. ความสามารถในการสื่อสาร 1. มีวนิ ัย
2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝ่เรยี นรู้
3. ความสามารถในการแกป้ ญั หา 3. มุ่งมั่นในการทำงาน

5. สาระการเรียนรู้
การนำเสนอข้อมลู และการแปลความหมายข้อมูล

6. กระบวนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้
ชั่วโมงท่ี 1-3 การนำเสนอข้อมลู และการแปลความหมายข้อมูล (แผนภูมแิ ทง่ )
ข้ันนำ

ครพู ูดคุยทักทายนกั เรียน เพ่อื ใหน้ ักเรียนมคี วามพร้อมในการเรียนเมื่อนักเรียนพร้อมเรยี นแลว้
ครูนำเขา้ สบู่ ทเรยี นโดยครูทบทวนเรือ่ งแผนภูมชิ นิดตา่ ง ๆ ท่นี ักเรียนเคยเรยี นมาแล้วในระดับประถมศกึ ษา

แผนภูมิรปู ภาพ เป็นการนำเสนอข้อมลู โดยใชร้ ูปภาพแสดงจำนวนหรอื ปริมาณของข้อมูลแตล่ ะ
รายการ

แผนภูมแิ ท่ง เปน็ การนำเสนอข้อมูลโดยใชร้ ปู ส่เี หล่ยี มมุมฉากแสดงข้อมูลของส่งิ ตา่ ง ๆ โดยให้ความ
สงู หรอื ความยาวของรปู สเี่ หลี่ยมมุมฉากแต่ละรูปแสดงจำนวนหรือปริมาณของข้อมูลแตล่ ะรายการ

กราฟเส้น เปน็ การนำเสนอข้อมูลโดยใช้จดุ และส่วนของเส้นตรงที่ลากเชอื่ มตอ่ จุด ซงึ่ แต่ละจดุ จะ
บอกจำนวนหรอื ปริมาณของข้อมลู แตล่ ะรายการ ซง่ึ นิยมใช้กับข้อมลู ทแ่ี สดงการเปลยี่ นแปลงอยา่ งต่อเนื่อง
ตามลำดับก่อนและหลังของเวลา

แผนภูมิรปู วงกลม เป็นการนำเสนอข้อมูลโดยใช้พน้ื ท่ีภายในรปู วงกลมแทนจำนวนหรือปริมาณของ
ข้อมลู แต่ละรายการ

ขั้นสอน
1. ครอู ธบิ ายเก่ยี วกบั แผนภูมิวงกลม ดังตอ่ ไปน้ี
แผนภูมริ ปู วงกลม (pie chart หรอื circular chart) เป็นการนำเสนอข้อมูลโดยการแบ่งพืน้ ที่

วงกลมออกเปน็ ส่วน ๆ ตามสัดสว่ นของข้อมลู ทต่ี ้องการนำเสนอ
2. ครใู ห้นกั เรยี นทำกิจกรรม : เครอ่ื งแกงสม้ คุณแม่ ในหนังสือเรยี น สสวท. หนา้ ที่ 215 และกจิ กรรม

: อญั มณสี ่งออก ในหนงั สือเรียน สสวท. หนา้ ที่ 216 โดยใหน้ ักเรียนร่วมกันอภิปรายและตอบคำถาม
4. ครูอธบิ ายเพิ่มเติมจากการที่นกั เรยี นได้ศึกษาการนำเสนอข้อมลู โดยใชแ้ ผนวงกลมทั้งสองแบบ

ข้างตน้ ดังน้ี
การนำเสนอขอ้ มูลโดยใช้แผนภูมวิ งกลม เหมาะสำหรับการเปรียบเทยี บข้อมลู เชิงคณุ ภาพแตล่ ะกลุ่ม

กบั ภาพรวมของข้อมูลทง้ั หมด หากขอ้ มลู มีหลาย ๆ กลุ่ม การใชแ้ ผนภมู ริ ปู วงกลมอาจไม่เหมาะสมกบั การ
เปรยี บเทยี บปรมิ าณของข้อมูล เพราะความแตกตา่ งของเซกเตอร์(sector) อาจมีน้อยมาก

158

5. ครอู ธบิ ายการเขยี นแผนภูมิรูปวงกลม
ให้นกั เรียนพจิ ารณาการแบง่ วงกลมและตอบคำถามตอ่ ไปนี้
กำหนดใหจ้ ดุ O เปน็ จุดศนู ยก์ ลางของวงกลม
ถา้ แบง่ มุมรอบจดุ ศนู ยก์ ลางออกเปน็ 4 มุม ให้มีขนาดของมุมเป็น 30 , 60 , 90 และ 180
ตามลำดับ จะทำใหเ้ กิดส่วนของวงกลมขึน้ 4 ส่วน คอื เซกเตอร์ AOB เซกเตอร์ BOC เซกเตอร์ COD ละ
เซกเตอร์ DOA ดงั รูป

นกั เรยี นคดิ วา่ ในแตล่ ะเซกเตอร์ ขนาดของมมุ ท่จี ดุ ศูนย์กลางกับพื้นทข่ี องเซกเตอร์นั้น เก่ยี วข้องกนั
อยา่ งไร

คำตอบ คอื ขนาดของมุมที่จุดศูนย์กลางจะสมั พนั ธ์กับพ้ืนทขี่ องเซกเตอรน์ ้ัน กล่าวคือ เซกเตอร์ทม่ี มี ุม
ทจี่ ดุ ศนู ยก์ ลางขนาดใหญ่จะมีพื้นทีม่ าก และเซกเตอรท์ ี่มมี มุ ทีจ่ ุดศูนยก์ ลางขนาดเลก็ จะมีพ้นื ท่นี ้อย โดยมี
อตั ราส่วนของขนาดของมมุ แลว้ อัตราส่วนของพน้ื ทีเ่ ป็นอตั ราสว่ นท่ีเท่ากนั ด้วยเหตุนี้ เราจงึ แบ่งวงกลม
ออกเปน็ เซกเตอรต์ ามสว่ นของปรมิ าณในข้อมลู โดยการแบง่ มมุ รอบจดุ ศูนย์กลางขนาด 360 องศา ออกเปน็
ส่วนย่อยตามขนาดทไ่ี ด้มาจากการเทยี บส่วนกับปริมาณทง้ั หมดในข้อมลู

6. ครูให้นกั เรยี นพจิ ารณาการเขยี นแผนภูมริ ูปวงกลมจากสถานการณ์ที่ 1 และ 2 ในหนงั สอื เรียน
สสวท. หนา้ ท่ี 218-221

7. ครใู หน้ กั เรยี นทำแบบฝกึ หัด 4.3 ง ขอ้ 1. และ 2. ลงในสมดุ โดยให้เวลาในการทำประมาณ 20
นาที และร่วมกนั เฉลย

ข้ันสรุป
ครูและนักเรยี นร่วมกันสรปุ เกี่ยวกับ แผนภูมแิ ท่ง ดงั ต่อไปน้ี
แผนภูมริ ูปวงกลม (pie chart หรือ circular chart) เปน็ การนำเสนอขอ้ มลู โดยการแบ่งพนื้ ท่ี

วงกลมออกเป็นส่วน ๆ ตามสัดสว่ นของข้อมูลที่ต้องการนำเสนอ
ครูใหน้ กั เรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรยี น หน่วยที่ 4 เร่อื ง สถติ ิ(1) โดยให้เวลาในการทำแบบทดสอบ

ประมาณ 20 นาที

159

7. การบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ( 3 ห่วง 2 เง่อื นไข)

หลกั ความพอประมาณ การใช้เวลาในการศึกษาหาความรู้และทำงานเหมาะกับเวลา
หลักมีเหตุผล
การนำเสนอ และอภิปราย เรื่องการนำเสนอข้อมูลและการแปลความหมาย
หลกั สร้างภูมิคุ้มกันใน ข้อมูล อย่างเหมาะสมและถูกต้อง
ตวั ท่ีดี การเลอื กศึกษาจากแหลง่ เรียนรู้
เงอ่ื นไขความรู้ การวางแผนในการทำงานเป็นกลุ่ม

เงอ่ื นไขคณุ ธรรม การสรุปผลและสรา้ งความคดิ รวบยอด เรื่อง การนำเสนอข้อมลู และการแปล
ความหมายข้อมูล
รกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์ มวี ินยั ใฝเ่ รียนรู้ อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง

การบรู ณาการตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง 2 เง่อื นไข
ความรู้
ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง 3 ห่วง คุณธรรม
พอประมาณ
มเี หตุผล
มีภูมคิ มุ้ กันในตวั ที่ดี

ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง 4 มิติ

เศรษฐกจิ สงั คม สงิ่ แวดล้อม วัฒนธรรม

8. สือ่ / อุปกรณ์ / แหล่งเรียนรู้
8.1 สอ่ื / อปุ กรณ์
1) หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ม.1 เลม่ 2 ของสถาบันสง่ เสริมการสอน

วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธกิ าร
2) แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยท่ี 4 เร่อื ง สถติ ิ(1)

8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมดุ โรงเรียนพนมศึกษา
2) ขอ้ มูลจากการสืบคน้ ทางอินเตอร์เน็ต

160

9. การวัดผลประเมนิ ผล

รายการวดั วิธกี าร เครื่องมือ เกณฑ์การประเมนิ

ประเมินระหวา่ ง - ตรวจแบบฝึกหดั 4.3 ง - แบบฝึกหัด 4.3 ง - ร้อยละ 60
การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ ผ่านเกณฑ์
- ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดับคณุ ภาพ 2
1) การนำเสนอข้อมลู ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผา่ นเกณฑ์

และการแปล
ความหมายข้อมลู
2) นำเสนอผลงาน

3) พฤติกรรมการ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกต - ระดับคณุ ภาพ 2
ทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์
พฤติกรรมการ
4) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤตกิ รรม ทำงานรายบคุ คล - ระดับคุณภาพ 2
ทำงานกลุ่ม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกต ผา่ นเกณฑ์

5) คณุ ลกั ษณะอันพงึ - สังเกตความมวี นิ ัย พฤติกรรมการ - ระดบั คุณภาพ 2
ประสงค์ ใฝ่เรียนรู้ และมุง่ มนั่ ใน ทำงานกล่มุ ผา่ นเกณฑ์
การทำงาน - แบบประเมนิ
คณุ ลักษณะอนั พึง
ประสงค์