ຄວາມຄດິ ເຫນັ ຂອງຄຕູ ກໍ່ ານປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງ
ຄະນະກາໍ ມະການບລຫິ ານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ສກຶ ສາ ເມອື ງ
ປາກງມ່ືີ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ
TEACHERS' OPINIONS ON THE PERFORMANCE
OF DUTIES AND SCOPE THE RIGHTS OF THE
EXECUTIVE COMMITTEES IN THE SECONDARY
SCHOOL CLUSTERS, PAK NGUM DISTRICT,
VIENTIANE CAPITAL
ໂດຍ: ນາງ ຄາໍ ຫາຼ້ ເພດັ ທະວງົ
ວທິ ະຍານພິ ນົ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ
ຫັກຼ ສດູ ປະລນິ ຍາໂທ ສາຂາ ການສກຶ ສາເພອືີ່ ການພດັ ທະນາທອ້ ງຖນ່ິີ
ມະຫາວທິ ະຍາໄລແຫງຸ່ ຊາດ
2022
ຄວາມຄດິ ເຫນັ ຂອງຄຕູ ກໍ່ ານປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງ
ຄະນະກາໍ ມະການບລຫິ ານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ສກຶ ສາ ເມອື ງ
ປາກງມີື່ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ
TEACHERS' OPINIONS ON THE PERFORMANCE
OF DUTIES AND SCOPE THE RIGHTS OF THE
EXECUTIVE COMMITTEES IN THE SECONDARY
SCHOOL CLUSTERS, PAK NGUM DISTRICT,
VIENTIANE CAPITAL
ວິທະຍານພິ ນົ ປະລນິ ຍາໂທ ສກຶ ສາສາດ
ສາຂາການສກຶ ສາພັດທະນາທອ້ ງຖນີ່ິ
ຊື່ີ ແລະ ນາມສະກນນກັ ສກຶ ສາ: ນາງ ຄາໍ ຫາຼ້ ເພດັ ທະວງົ
ຊືີ່ ແລະ ນາມສະກນອາຈານທປີ່ ກຶ ສາ: ຮສ.ປທ. ພມູ ດວງຈນັ
ຊ່ືີ ແລະ ນາມສະກນຜຊູ້ ວຸ່ ຍອາຈານທປີ່ ກສາ: ຮສ.ປອ. ຄາໍ ແສງ ທະລງັ ສ
ສກົ ສກຶ ສາວທິ ະຍານພິ ນົ : 2021-2022
FED0733/22
ວິທະຍານພິ ນົ ນີ້ຮບັ ຮອງໂດຍ:
1. ຄູທປ່ີ ກສາຂຽນບົດ: ຮສ.ປທ. ພູມ ດວງຈັນ
ວນັ ທ:
ລາຍເຊັນ:
ຄູຜູ້ຊຸ່ວຍທີ່ປກສາ: ຮສ.ປອ. ຄາໍ ແສງ ທະລັງສ
ວັນທ:
ລາຍເຊັນ:
2. ຄະນະກາໍ ມະການປອ້ ງກນັ ບດົ (ປະທານ) ………………………
ທຸ່ານ ຮສ.ປອ.ສຖານ ສຂະວງົ
(ກໍາມະການ) ………………………
ທາຸ່ ນ ຮສ.ປອ.ບນຈນັ ຄູນພລິ າພນັ
(ກາໍ ມະການ) ………………………
ທາຸ່ ນ ຮສ.ປອ. ນາງ ພມິ ໂພ ຫຼວງລາດ
(ກາໍ ມະການ) ………………………
ທາຸ່ ນ ອຈ.ປອ.ພິມພາ ເພຍເທບ
(ກາໍ ມະການ) ………………………
ທາຸ່ ນ ປອ. ທອງໄຊ ພົງພານດິ
3. ຄະນະບດ ຄະນະສຶກສາສາດ
ວັນທ:
ລາຍເຊັນ:
ຄາໍ ຈາລກຶ ບນຄນ
ວທິ ະຍານພິ ນົ ເຫັີມ້ຼ ນໄ້ີ ດຮ້ ບັ ຜົນສາໍ ເລັດໄດດ້ ້ວຍດ ໂດຍໄດ້ຮັບຄວາມກະລນາໃຫຄ້ ວາມຊວຸ່ ຍເຫຼືອຈາກ ທຸ່ານ
ຮສ.ປທ. ພູມມ ດວງຈນັ ອາຈານທີ່ປກສາວິທະຍານິພນົ ແລະ ຮສ.ປອ. ຄາໍ ແສງ ທະລັງສ ຜູຊ້ ຸ່ວຍອາຈານທີ່ປກສາ
ວິທະຍານິພົນ ທີ່ໄດ້ໃຫ້ຄໍາແນະນໍາ ໃນແນວທາງທີ່ຖືກຕ້ອງ, ແກ້ໄຂຂ້ໍບົກຜຸ່ອງຕຸ່າງໆດ້ວຍຄວາມລະອຽດຖ່ີຖ້ວນ
ແລະ ເອາົ ໃຈໃສເຸ່ ປັນຢາ່ ງດ ຈົນເຮັດໃຫ້ວທິ ະຍານິພົນເຫມ້ຼັີ ນີສ້ ໍາເລດັ ຜົນດ້ວຍດ; ຜູຄ້ ້ນີົ ຄວ້າຂສະແດງຄວາມຂອບໃຈ
ຢາ່ ງສດອົກສດໃຈ ແລະ ຮູ້ບນຄນເປນັ ຢາ່ ງສູງ ມານະໂອກາດນີດ້ ້ວຍ.
ຂຂອບໃຈມາຍັງທຸ່ານປະທານ ແລະ ຄະນະກໍາມະການ ທີ່ຊຸ່ວຍສອບວິທະຍານິພົນ ພ້ອມໃຫ້ຄໍາແນະນໍາອັນ
ເປນັ ປະໂຫຍດທີສ່ ດ ເພືີ່ອນາໍ ໄປປບັ ປງບົດວທິ ະຍານພິ ນົ ໃຫ້ສມົ ບູນ.
ຂຂອບໃຈມາຍັງທຸ່ານຜູຊ້ ຸ່ຽວຊານທ່ີໄດ້ຊຸ່ວຍກວດສອບເຄີື່ອງມື ໂດຍສະເພາະແມຸນ່ ຮສ.ປອ. ສຖານ ສຂະວົງ,
ຮສ.ປອ. ບນຈັນ ຄູນພິລາພັນ, ປອ. ທອງໄຊ ພົງພານິດ, ຮສ.ປອ.ນາງ ພິມໂພ ຫຼວງລາດ ແລະ ອຈ.ປອ. ພິມພາ
ເພຍເທບ ທກ່ີ ະລນາກວດສອບ ແລະ ແກໄ້ ຂແບບສອບຖາມຈົນສໍາເລັດໄປດ້ວຍດ.
ຂຂອບໃຈມາຍັງອາຈານທກໆທຸ່ານທີ່ສິດສອນ ໃນໄລຍະການສຶກສາລະດັບປະລິຍາໂທ ສຶກສາສາດ ສາຂາ
ການສກຶ ສາເພອ່ີື ການພັດທະນາທອ້ ງຖີິນ່ ຮຸ່ນທ VI ທໃ່ີ ຫ້ຄວາມຮູ້ ແລະ ປະສບົ ການອນັ ລໍາ້ ຄາຸ່ ແກຸ່ຜູ້ຄ້ົນີ ຄວ້າ.
ຂຂອບໃຈມາຍັງຜູ້ອໍານວຍການ ພ້ອມດ້ວຍຄສູ ອນທກໆທຸ່ານ ໃນໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສົມບູນ ປາກກະດິງ
ເມືອງ ປາກກະດງິ ແຂວງບລຄິ ໍາໄຊ ທໃ່ີ ຫກ້ ານຮຸ່ວມມືໃນການລງົ ທົດລອງເຄ່ືອີ ງມືການຄີ້ນົ ຄວາ້ .
ຂຂອບໃຈມາຍງັ ຜູ້ອໍານວຍການ ແລະ ພ້ອມດວ້ ຍຄູສອນທກໆທາຸ່ ນ ໃນໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມ 11 ແຫຸ່ງ ພາຍ
ໃນເມອື ງປາກງືີ່ມ ທ່ີໄດ້ໃຫ້ຄວາມຮວຸ່ ມມື ແລະ ອໍານວຍຄວາມສະດວກການສະໜອງຂ້ໍມນູ ໃນ ການເກັບກາໍ ຂໍ້ມູນ
ເປນັ ຢ່າງດ.
ພເິ ສດຂຂອບໃຈມາຍັງ ຄູ-ອາຈານ, ການຈັດຕັ້ີງຄະນະສຶກສາສາດ, ພແ່ໍ ມຸ່, ຄູ-ອາຈານ, ຍາດຕິ ພ່ີນອ້ ງ, ນັກ
ສຶກສາປະລິນຍາໂທ ແລະ ໝຸູ່ເພືອີ່ ນທກຄນົ ທສ່ີ ະໜັບສະໜູນ, ຊ່ວຸ ຍເຫືຼອແລະ ໃຫກ້ າໍ ລງັ ໃຈ ດ້ວຍດຕະຫຼອດໄລຍະ
ເວລາໃນການສຶກສາຄນີົ້ ຄວ້າຄງັ້ີ ນ້.ີ
ນາງ ຄາໍ ຫາຼ້ ເພັດທະວງົ
i
ບດົ ຄດັ ຫຍໍ້
ການຄ້ີົນຄວ້າຄ້ັີງນ້ີ ເປັນການຄ້ີົນຄວ້າແບບສໍາຫຼວດຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄູສອນທີ່ມຕໍ່ການປະຕິບັດໜ້າທີ່
ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ ເມືອງປາກງີື່ມ, ນະຄອນ
ຫຼວງວຽງຈນັ ໂດຍມຈດປະສົງເພ່ືີອ 1) ສຶກສາສະພາບການປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຄະນະກໍາມະການ
ບລິຫານງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ, 2) ສຶກສາບັນຫາໃນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງ
ຄະນະກາໍ ມະການບລຫິ ານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສກຶ ສາ ແລະ 3) ສກຶ ສາແນວທາງໃນການປບັ ປງການປະຕິບດັ
ໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ. ນໍາໃຊ້ກຸ່ມຕົວຢ່າງ
146 ຄນົ ຈາກ 3 ກ່ມຸ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສຶກສາ. ເຄີ່ືອງມືທ່ີໃຊ້ເປັນແບບສອບຖາມປະມານຄຸາ່ 5 ລະດບັ . ສະຖິຕິ
ນາໍ ໃຊ້ໄດ້ແກຸ່ຄວາມຖີ,່ ຄາຸ່ ສວຸ່ ນຮ້ອຍ, ຄຸາ່ ສະເລຍຸ່ ແລະ ຄຸາ່ ຜັນປ່ຽນມາດຕະຖານ.
ຜົນການຄົີນ້ ຄວ້າພບົ ວຸ່າ:
1) ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄູຕ່ໍສະພາບການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານ
ງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສກຶ ສາ ໂດຍພາບລວມ ແລະ ລາຍດ້ານພົບຢູ່ໃນລະດັບປານກາງ.
2) ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄຕູ ໍ່ບນັ ຫາໃນການປະຕິບດັ ໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລຫິ ານ
ງານກຸມ່ ໂຮງຮຽນມັດທະຍມົ ສຶກສາ ໂດຍພາບລວມ ແລະ ລາຍດາ້ ນພບົ ຢໃູ່ ນລະດັບປານກາງ.
3) ແນວທາງໃນການປັບປງການປະຕິບັດໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນມັດທະຍມົ ສຶກສາ: (1) ຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ ຄວນສົມທົບ, ປກສາຫາລື ແລະ ຖອດຖອນບດົ ຮຽນເປັນ
ແຕຸ່ລະໄລຍະ ເພື່ີອປັບປງແກ້ໄຂວຽກງານ, ຄວນເພີ່ມທະວຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການສ້າງແຜນການເຄ່ືີອນໄຫວ
ພາຍໃນກຸ່ມ ທີ່ສໍາຄັນຫົວໜ້າກຸ່ມຕ້ອງເພ່ີມທະວການຕັດສິນໃຈໃຫ້ສູງຂຶີ້ນຕ່ືີອກ. (2) ຮອງຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ
ຄວນຈັດການຖອດຖອນບົດຮຽນເຊິີ່ງກັນ ແລະ ກັນ ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ ເພ່ີືອສ້າງຄວາມເຂ້ົີາໃຈ, ຄວາມເປັນ
ເອກະພາບກັບຫົວໜ້າກຸ່ມ ແລະ ຂີັ້ນເທິງ ກຸ່ຽວກັບການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດໃຫ້ເລິກເຊິ່ີງ. (3) ຄູ
ນິເທດກຸ່ມໂຮງຮຽນ ຄວນມການສ້າງແຜນການນິເທດ ແລະ ວິທປະຕິບັດຂອງກຸ່ມໃຫ້ຊັດເຈນ, ຄວນຍົກລະດັບ
ຄວາມຮູ້ ຄວາມສາມາດຂອງຄູນເິ ທດໃຫ້ສູງຂ້ີຶນ. (4) ຜູປ້ ະສານງານດາ້ ນວິຊາການ ຄວນມການຈດັ ຝກອົບຮົມກ່ຽຸ ວ
ກັບການປະສານງານວິຊາການພາຍໃນກຸ່ມ, ແຕຸ່ງຕັີ້ງບກຄະລາກອນຜູ້ທ່ີຫ້າວຫັນ ເຂົີ້າໃຈນິຕິກໍາ ເປັນຄະນະ
ຮບັ ຜດິ ຊອບວຊິ າການ.
ii
Abstract
Research of teachers' opinions on the duty performance and scope of the administrative
committee of secondary schools in Pak Ngum District, Vientiane Capital which is aimed: 1 )
to gather the teachers' opinions on the duty performance and scope of the Secondary School
Clusters Administrative Committee. 2) Study problems on the duty performance and scope of
the Secondary School Management Committee and 3) study the guidelines for improving the
duty performance and scope of the Secondary School Management Committee. This
quantitative research model on teachers’ opinions on teaching performance in 3 Clusters of
secondary schools. There were 146 samples are selected from 11 cluster secondary schools
and using t h e five-Likert rating scale questionnaire as well as use the Statistical Package
Social Science to analyze the data to find out the frequency, percentage, mean average, and
standard deviation.
The findings:
1) The performance of duties and scope of the Secondary School Clusters
Administrative Committee as a whole and each aspect were found at a moderate level
2) Problems in the performance of duties and scope of the administrative committee of
the secondary school Clusters as a whole and each aspect of implementation were found at a
moderate level
3) The study guidelines for improving the duty performance and scope of the secondary
school cluster administrative committees’ right such as (1) Organize a meeting to disseminate
juristic acts. Plan activities for teachers in the Clusters to know in a wide range. More
importantly, lessons learned have to step up their decisions as well. The deputy head of the
school Clusters should hold a meeting to remove lessons with each other within clusters
schools. (2) Deputy of the school clusters, they should create an understanding of unity with
the Clusters leader or upper level. In-depth training on duties and rights should be established.
School Clusters supervisory teachers should organize meetings to create a clear supervision
plan and Clusters practice (3) The Cluster teacher school advisory should be made the
schedule to performs and implementation methods clearly as well as strongly promote the
knowledge, ability and skills amongst teacher advisory personnel continually, (4 ) Academic
coordinators should provide training on academic coordination within the Clusters to
understand them, placing the active personnel with a high perception of juristic acts well to
take part in the academic board.
iii
ສາລະບານ
ໜາ້
ຄາໍ ຈາລກຶ ບນຄນ ...............................................................................................................................i
ບດົ ຄດັ ຫຍ້ໍ......................................................................................................................................ii
Abstract ....................................................................................................................................iii
ສາລະບານ .....................................................................................................................................iv
ສາລະບານຕາຕະລາງ ........................................................................................................................ vi
ສາລະບານຮບູ ................................................................................................................................vii
ພາກທ 1 ບດົ ນາໍ ..............................................................................................................................1
1.1 ຄວາມເປັນມາ ແລະ ສະພາບບນັ ຫາ ...................................................................................... 1
1.2 ຄາໍ ຖາມຄນົ້ີ ຄວາ້ ............................................................................................................... 3
1.3 ຈດປະສົງຂອງການຄນີ້ົ ຄວາ້ ................................................................................................. 3
1.4. ຂອບເຂດຂອງການຄີົ້ນຄວ້າ ............................................................................................... 3
1.5 ຜົນຄາດວຸ່າຈະໄດຮ້ ັບ ......................................................................................................... 4
ພາກທ 2 ທບົ ທວນເອກະສານ ແລະ ຂອບເຂດແນວຄດິ ............................................................................5
2.1 ທົບທວນທດິ ສະດ ແລະ ແນວຄວາມຄິດ ................................................................................ 5
2.2 ທົບທວນບົດຄ້ີົນຄວ້າວິທະຍາສາດທກີ່ ຸ່ຽວຂອ້ ງ ...................................................................... 46
2.3 ຂອບເຂດແນວຄດິ .......................................................................................................... 47
2.4 ນິຍາມຄາໍ ສັບທ່ີໃິ ຊໃ້ ນທາງປະຕບິ ັດ ..................................................................................... 48
ພາກທ 3 ວທິ ການຄນົ້ີ ຄວາ້ ວທິ ະຍາສາດ ..............................................................................................50
3.1 ການອອກແບບການສກຶ ສາ ............................................................................................... 50
3.2 ປະຊາກອນ ແລະ ກຸ່ມຕົວຢາ່ ງ ............................................................................................ 50
3.3 ຂ້ມໍ ູນ, ວທິ ເກັບຂ້ມໍ ູນ ແລະ ເຄອ່ີື ງມືທ່ໃີ ຊໃ້ ນການເກັບຂມໍ້ ູນ..................................................... 51
3.4 ການວິເຄາະຂມໍ້ ນູ ແລະ ການແປຜົນ.................................................................................... 53
ພາກທ 4 ຜນົ ການຄນົີ້ ຄວາ້ ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ອະພປິ າຍຜນົ .....................................................................54
4.1 ຜົນການວິເຄາະຂ້ໍມນູ ທວ່ົ ໄປຂອງຜູ້ຕອບແບບສອບຖາມ .......................................................... 54
4.2 ຜນົ ການວິເຄາະຂໍ້ມນູ ກຽຸ່ ວກັບການປະຕິບັດໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກາໍ ມະການບລິຫານ
ງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ສກຶ ສາ .................................................................................... 55
4.3 ຄວາມເຫນັ ກຽຸ່ ວກບັ ຂສ້ໍ ະເໜແນະໃນການປບັ ປງການປະຕິບັດໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຄະນະກາໍ
ມະການບລຫິ ານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສຶກສາ............................................................... 63
4.4 ອະພປິ າຍຜນົ ການຄນີົ້ ຄວ້າ ................................................................................................ 65
ພາກທ 5 ສະຫບຼຸ , ຂຈ້ໍ າໍ ກດັ ການຄນ້ີົ ຄວາ້ ແລະ ຂສໍ້ ະເໜແນະ ...................................................................69
5.1 ຜນົ ຂອງການຄີ້ົນຄວາ້ ...................................................................................................... 69
iv
5.2 ຂໍ້ຈາໍ ກດັ ຂອງການຄນີົ້ ຄວາ້ ................................................................................................ 70
5.3 ຂ້ສໍ ະເໜແນະ ................................................................................................................. 70
ເອກະສານອາ້ ງອງ ...........................................................................................................................72
ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ.......................................................................................................................77
ກ. ໜງັ ສສື ະເໜຕາຸ່ ງໆ............................................................................................................78
ຂ. ເຄືອ່ີ ງມທື ່ໃີ ຊ້ໃນການຄີົນ້ ຄວ້າ .............................................................................................86
ຄ. ລາຍຊຜືີ່ ຊູ້ ຽຸ່ ວຊານກວດສອບຄນນະພາບເຄອ່ີື ງມໃື ນການຄີົ້ນຄວາ້ ................................................94
ງ. ຄາຸ່ ດດັ ຊະນຄວາມສອດຄອຸ່ ງຂອງຂຄໍ້ າໍ ຖາມ (IOC) ..................................................................96
ຈ. ຄາຸ່ ຄວາມເຊືອ່ີ ໝ້ນີັ ຂອງເຄື່ີອງມື .........................................................................................102
ປະຫວດັ ຂອງຜຄູ້ ນົີ້ ຄວາ້ .................................................................................................................104
v
ສາລະບານຕາຕະລາງ
ໜາ້
ຕາຕະລາງ 1: ປະຊາກອນ ແລະ ກຸມ່ ຕົວຢາ່ ງແຍກຕາມໂຮງຮຽນ...............................................................51
ຕາຕະລາງ 2: ສະແດງຂມໍ້ ນູ ທົ່ວໄປຂອງຜູຕ້ ອບແບບສອບຖາມ ................................................................54
ຕາຕະລາງ 3: ສະແດງຄາຸ່ ສະເລຍຸ່ ແລະ ຄຸ່າຜັນປຽ່ ນມາດຖານກຽຸ່ ວກບັ ການປະຕິບັດໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງ
ຄະນະກາໍ ມະການບລຫິ ານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ສກຶ ສາ ໂດຍລວມ ແລະ ແຕລຸ່ ະດາ້ ນ .........55
ຕາຕະລາງ 4: ສະແດງຄຸ່າສະເລຍຸ່ ແລະ ຄຸ່າຜັນປຽ່ ນມາດຖານກຸ່ຽວກັບການປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງ
ຫົວໜາ້ ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ....................................................................................................56
ຕາຕະລາງ 5: ສະແດງຄາຸ່ ສະເລຍຸ່ ແລະ ຄຸ່າຜນັ ປຽ່ ນມາດຖານກຸ່ຽວກັບການປະຕບິ ດັ ໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດ ຂອງ
ຮອງຫວົ ໜາ້ ກຸ່ມໂຮງຮຽນ .............................................................................................58
ຕາຕະລາງ 6: ສະແດງຄາຸ່ ສະເລຸຍ່ ແລະ ຄາຸ່ ຜັນປຽ່ ນມາດຖານກຽຸ່ ວກບັ ການປະຕິບດັ ໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສິດ ຂອງ
ຄູນິເທດກມຸ່ ໂຮງຮຽນ...................................................................................................60
ຕາຕະລາງ 7: ສະແດງຄຸາ່ ສະເລ່ຍຸ ແລະ ຄຸ່າຜນັ ປຽ່ ນມາດຖານກຽຸ່ ວກບັ ການປະຕບິ ັດໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງ
ຜປູ້ ະສານງານດາ້ ນວິຊາການ...........................................................................................62
vi
ສາລະບານຮບູ
ໜາ້
ຮບູ 1: ແຜນວາດຂອບເຂດແນວຄວາມຄດິ ການຄ້ົີນຄວ້າ ........................................................................48
vii
ພາກທ 1
ບດົ ນາໍ
1.1 ຄວາມເປນັ ມາ ແລະ ສະພາບບນັ ຫາ
ການພັດທະນາຂົງເຂດວັດທະນະທໍາ-ສັງຄົມ ແມຸ່ນຖືເອົາການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນດເປັນໃຈກາງ ທັງ
ເປນັ ບລິມະສິດ, ສບື ຕ່ໍຊຼຸກຍູກ້ ານປະຕິຮູບລະບົບການສຶກສາແຫຸ່ງຊາດ ໃຫ້ເຂົ້ີາສລຸູ່ ວງເລກິ , ເຮດັ ໃຫ້ຄນນະພາບການ
ສຶກສາໄດ້ມການຫັນປຽ່ ນຢ່າງຕ້ງີັ ໜາ້ ທງັ ໄດ້ແກ້ໄຂສີ່ິງຫຍໍ້ທ້ໍ ແລະ ຫັນປຽ່ ນຄາຸ່ ນຍິ ົມທີບ່ ່ໍຖກື ຕອ້ ງຕກໍ່ ານສກຶ ສາ; ສໍາ
ເລັດການບໍາລງຍກົ ລະດບັ ການສກຶ ສາຊນັີ້ ປະຖົມໃຫ້ປະຊາຊົນໃນຂອບເຂດທົວ່ ປະເທດ ແລະ ມາເຖິງປັດຈບັນມຫາຼ ຍ
ແຂວງໄດ້ບກທະລໃນການບໍາລງຍົກລະດັບຂ້ີັນມັດທະຍົມຕົີ້ນ (ຄະນະໂຄສະນາອົບຮົມສູນກາງພັກ, 2016, ໜ້າ.
14).
ການພັດທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນດ ກຸ່ອນອ່ີນື ໝົດຕ້ອງສມໃສຸ່ເສມຂະຫຍາຍຜົນສາໍ ເລັດຂອງການປະຕຮິ ູບການ
ສຶກສາ ກຄກື ານພັດທະນາຊບັ ພະຍາກອນ ມະນດຕາມ 3 ລັກສະນະ ແລະ 5 ຫຼັກມນູ ຂອງການສກຶ ສາແຫຸ່ງຊາດ ໃຫ້
ມຄນນະພາບຕາມມາດຕະຖານຂອງພາກພືີ້ນ, ສາກົນ ແລະ ທັນສະໄໝ; ສ້າງຄົນລາວໃຫ້ເປັນພົນລະ ເມືອງດ, ມ
ຄວາມຮັບຜິດຊອບຕ່ໍສັງຄົມ, ຕໍ່ພັນທະພົນລະເມືອງ, ມສະຕິເຄົາລົບກົດໝາຍ, ຮັກອັນດອັນຖືກຕ້ອງ; ເດັດດຸ່ຽວ
ຕ້ານອັນຫຍໍ້ທ້ໍ, ຫ້ຼາຫຼັງ, ທັດສະນະທີ່ຜິດເຂວຕຸ່າງໆ ແລະ ການເສີື່ອມຖອຍດ້ານຄນສົມບັດສິນທໍາປະຕິ ວັດ;
ພັດທະນາຄົນໃຫ້ມຄນສມົ ບັດສນິ ທາໍ ປະຕິວດັ , ມສະຕປິ ັນຍາ, ມສຂະພາບ ແລະ ຮຸ່າງກາຍແຂງແຮງດວ້ ຍການສຶກສາ
ອົບຮົມດ້ານແນວຄິດ-ການເມືອງ, ການຄ້ມຄອງກໍ່ສ້າງພະນັກງານ, ການປັບປງ ແລະ ປະຕິຮູບລະບົບການສຶກສາ
ການດນຸ່ ດຸ່ຽງ ແລະ ຍົກປະສິດທິພາບຂອງແຮງງານ, ສ່ົງເສມວຽກງງານໂພສະນາການ, ການຫີຼ້ິນກລິ າ, ການຍກົ ສູງ
ຄນຄຸ່າ ແລະ ວັດທະນະທໍາອັນດງາມຂອງຊາດ ແລະ ຂອງບັນດາເຜົ່າ (ຄະນະໂຄສະນາອົບຮົມສູນກາງພັກ, 2016,
ໜາ້ . 53-55).
ການສຶກສາ ແມຸ່ນຂະບວນການສອນ, ການຮຽນຮູ້ທາງດ້ານທິດສະດ ແລະ ພຶດຕິກໍາຕົວຈິງ ກຸ່ຽວກັບວິທະຍາ
ສາດທໍາມະຊາດ, ວິທະຍາສາດສັງຄົມ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ ເພ່ີືອພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນດ ໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວ
ຢ່າງຮອບດ້ານ. ຊີັ້ນມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕີ້ົນ ແມຸ່ນໃຫ້ຄວາມຮູ້ພີ້ືນຖານກຸ່ຽວກັບພາສາລາວ , ຄະນິດສາດ,
ວິທະຍາສາດທໍາມະຊາດ-ສັງຄົມ, ກິລາ-ກາຍຍະກໍາ, ສິລະປະ, ກົດໝາຍ, ເຕກັ ໂນໂລຊ, ວິຊາຊບ ແລະ ພາສາຕຸ່າງ
ປະເທດສໍາລັບຮຽນຕໍ່ໃນມັດທະຍົມຕອນປາຍ ແລະ ອາຊວະສຶກສາ; ມັດທະຍົມສຶກສາຕອນປາຍ ເພີ່ືອຍົກລະດັບ
ແລະ ຂະຫຍາຍເນ້ືີອໃນທີ່ໄດ້ຮຽນມານ້ັີນ ນອກຈາກນ້ີ ຍັງຕ້ອງລົງເລິກບາງວິຊາເພ່ີືອພັດທະນາຄວາມຮູ້ ຄວາມ
ສາມາດ ແລະ ພອນສະຫວັນຂອງຜູ້ຮຽນ ສໍາລັບຮຽນຕ່ໍອາຊວະສຶກສາ, ການສຶກສາຊັີ້ນສູງ ແລະ ປະກອບອາຊບ
(ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜ້າ. 2 ແລະ 8).
1
ໄລຍະຜຸ່ານມາ ລັດຖະບານ ກຄື ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແລະ ຄູຸ່ຮຸ່ວມພັດທະນາ ໄດ້ເອົາໃຈໃສຸ່ການ
ພັດທະນາການສກຶ ສາຊັນ້ີ ມັດທະຍມົ ໂດຍສະເພາະແນໃສຸ່ປັບປງຄນນະພາບການສຶກສາໃຫ້ໃກຄ້ ຽງກບັ ພາກພີືນ້ ແລະ
ສາກົນ.ການສ້າງຕີັ້ງກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ ເພື່ີອຮັບໃຊ້ການຮຽນ-ການສອນຂອງກຸ່ມທີ່ຮຸ່ວມກັນສ້າງຂີຶ້ນ
ເອງ ໂດຍຜູ້ອໍານວຍການໂຮງຮຽນຮຸ່ວມມືກັນ ແຕຸ່ບ່ໍມຄວາມເປັນເອກະພາບໃນການຈັດຕີັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ເຄີ່ືອນ
ໄຫວຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ ໂດຍເຫັນວຸ່າ ສາມາດແກ້ໄດ້ຫາຼ ຍບັນຫາ ເຊັົນ່ : ບັນຫາຄູສອນລາຍວິຊາໃນ 8 ວິຊາ ສອນ
ໃຫ້ຄບົ ຕາມຫັຼກສດູ , ແກໄ້ ດ້ບນັ ຫານັກຮຽນອຸ່ອນ, ສາ້ ງໄດນ້ ກັ ຮຽນເກ່ັົງລະດັບແຂວງ ແລະ ລະດບັ ຊາດ. ນອກນັນີ້ ,
ຍັງໄດ້ແລກປຽ່ ນບົດຮຽນ ແລະ ປະຕບິ ັດກິດຈະກໍາຮຸ່ວມກັນດາ້ ນກິລາ ແລະ ສນິ ລະປະ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ
ກິລາ, 2020, ໜ້າ. 1).
ກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ ສ້າງຕີ້ັງຂ້ີຶນເພື່ີອຊຸຼກຍູ້ສ່ົງເສມດ້ານວິຊາການ ລະຫວຸ່າງຄູພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແລະ
ໂຮງຮຽນທີ່ໃກ້ຄຽງກັນ ເຊີ່ິງມພາລະບົດບາດ ໃນການຊຸ່ວຍເ ຫືຼ ອເຊິີ່ງກັນ ແລະ ກັນ, ແລກປ່ຽນບົດຮຽນດ້ານ
ປະສົບການສອນ, ການນໍາໃຊ້ຫ້ອງທົດລອງ, ການນິເທດພາຍໃນ, ການຊຸ່ວຍເ ຫຼື ອຄູ, ການນໍາໃຊ້ສີ່ື ແລະ
ອປະກອນຮຸ່ວມກັນ ພ້ອມທັງມການກວດກາ, ຕິດຕາມ ແລະ ປະເມນຜົນ ການຮຽນ-ການສອນຂອງຄູ ແລະ
ນກັ ຮຽນພາຍໃນກຸມ່ (ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ, 2020, ໜ້າ. 3).
ເມືອງ ປາກງ່ີືມປະກອບມ 3 ກຸ່ມໂຮງຮຽນ,ໂດຍມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ ທງັ ໝດົ 11ແຫຸ່ງ ມຫອ້ ງຮຽນທັງ
ໝົດ 145 ຫ້ອງ (ມ.ຕີົ້ນ 96 ຫ້ອງ ແລະ ມ.ປາຍ 49 ຫ້ອງ) ເພີ່ມຂຶີ້ນ 2 ຫ້ອງ ເທົ່າກັບ 1.37 ສຸ່ວນຮ້ອຍ, ມຈໍາ
ນວນນັກຮຽນທັງໝົດ 4,926 ຄົນ; ຍິງ 2,494 ຄົນ (ມ.ຕົີ້ນ 3,225 ຄົນ; ຍິງ 1,638 ຄົນ ແລະ ມ.ປາຍ 1,701
ຄນົ ; ຍິງ 856 ຄົນ) ທຽບໃສຸ່ສົກຮຽນຜຸ່ານມາຫຼຸດລົງ 193 ຄົນ ເທ່ົາກັບ 3.77 ສຸ່ວນຮ້ອຍ, ມຄູ-ອາຈານ ທັງໝົດ
235 ຄນົ ; ຍງິ 128 ຄົນ.
ໄລຍະຜຸ່ານມາ ຄະນະຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ເມືອງປາກງື່ີມ ໄດ້ເອົາໃຈໃສຸ່ສຶກສາອົບຮົມການ
ເມືອງແນວຄິດໃຫ້ແກພຸ່ ະນກັ ງານຄູ-ອາຈານ ແລະ ນອ້ ງນັກຮຽນ ດວ້ ຍຫາຼ ຍຮບູ ການ ເຊັົ່ນ: ເຜຍແຜຸ່ບັນດານຕິ ິກາໍ ທີ່
ເປັນບອຸ່ ນອງໃນການເຄືີ່ອນໄຫວວຽກງານຂອງກ່ມຸ , ມການຊ້ີນາໍ ນາໍ ພາຂອງຂັ້ນີ ເທງິ ຢາ່ ງໃກ້ຊິດຕິດແທດ ແລະ ນໍາ
ພາສ້າງແຜນກຸ່ມໂຮງຮຽນ, ມໂຄງຮຸ່າງກຸມ່ ໃຫແ້ ຕ່ລຸ ະໂຮງຮຽນ, ມການຮຸ່ວມມືແລກປ່ຽນບດົ ຮຽນນໍາກນັ ກັບບັນດາ
ໂຮງຮຽນສາມາຊິກກຸ່ມ ພ້ອມທັງມການນໍາໃຊ້ເທັກໂນໂລຊທັນສະໄໝໃນການພົວພັນກັນ. ກຸ່ຽວກັບການຈັດຕ້ັີງ
ນິເທດພາຍໃນກຸ່ມ, ມການສ້າງແຜນນິເທດກຸ່ມ, ມວິທປັບປງ ແນະນໍາ ແລະ ຊຼຸກຍູ້ການສອນໄດ້ດ, ມການຖອດ
ຖອນບົດຮຽນການສອນພາຍໃນກຸ່ມໄດ້ຫາຼ ຍຮູບແບບ. ນອກນີັ້ນ, ຍັງມການຈດັ ຝກອົບຮມົ ກຽຸ່ ວກັບການເກັບກໍາຂໍ້
ມູນ, ການວິໄຈຂໍ້ມູນ ແລະ ການປະກອບຂ້ໍມູນ ໃຫ້ແກຸ່ຜູ້ຮັບຜິດຊອບວຽກສະຖິຕິ-ແຜນການຂີັ້ນໂຮງຮຽນ ທົ່ວ
ເມືອງປາກງືີ່ມ; ພ້ອມນີ້ັນ ຍັງໄດ້ຊຸຼກຍູ້ການສ້າງໂຮງຮຽນຂຽວສະອາດສະພາບແວດລ້ອມດ ແລະ ມຄນນະພາບຢາ່ ງ
ເປັນປົກກະຕິ ແລະ ສາມາດສາ້ ງໂຮງຮຽນຂຽວສະອາດສະພາບແວດລອ້ ມດ ແລະ ມຄນນະພາບໄດ້ ຈໍານວນ 3 ແຫຸ່ງ
(ຫ້ອງການສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ ເມອື ງປາກງມືີ່ , 2020, ໜ້າ. 23-25).
ຄຽງຄູຸ່ກັບຜົນສໍາເລັດ ກໍ່ຍັງມບັນຫາ ແລະ ສີິ່ງທ້າທາຍຈໍານວນໜີຶ່ງ ເຊົັ່ນ: ການສ້າງຕ້ັີງກຸ່ມໂຮງຮຽນເປັນວຽກ
ອັນໃໝຸ່, ບົດຮຽນການນໍາພາ ແລະ ບລິຫານກຸ່ມມໜ້ອຍ, ເຮັດໃຫ້ຄວາມເຂີົ້າໃຈຕ່ໍການສ້າງແຜນ ແລະ ວຽກ
2
ງານອີື່ນໆຍັງຕໍ່າ, ງົບປະມານຮັບໃຊຍ້ ັງບ່ໍທັນຄຸ່ອງຕົວ, ການປະສານພົວພັນພົບຄວາມຫຍ້ງຍາກ ຍ້ອນການລະບາດ
ຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ເຮັດໃຫ້ການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດ ບາງໂຮງຮຽນຍັງບໍ່ທັນສອດຄຸ່ອງກັນ.
ສຸ່ວນການປະຕິບັດວຽກງານນິເທດພາຍໃນກຸ່ມ ຍັງບໍ່ທັນມແຜນການທີ່ລະອຽດ, ງົບປະມານໃນການແລກປ່ຽນ
ບົດຮຽນຍັງມລກັ ສະນະຈໍາກດັ , ການແນະນາໍ ແລະ ຊກຼຸ ຍກູ້ ານສອນຍັງບທ່ໍ ັນທົວ່ ເຖິງ, ການນໍາພາປະດດິ ສືກ່ີ ານສອນ
ຍງັ ມລັກສະນະຈໍາກັດ. ພ້ອມນ້ີັນ ການປະສານວຽກງານວຊິ າການ, ການຕິດຕາມກວດກາວິຊາການ ຍັງພົບຄວາມ
ຫຍ້ງຍາກຍ້ອນມຫາຼ ຍໂຮງຮຽນ, ເຮັດວຽກວິຊາການຢ່ຕູ າມໂຮງຮຽນໃຜລາວ ເຊິ່ງີ ມລັກສະນະຊກັ ຊ້າໃນການສະຫຼບຸ
ລາຍງາຍ ແລະ ຍັງຂາດອປະກອນຮັບໃຊ້ການປະສານງານວິຊາການ (ຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ເມືອງ
ປາກງມີື່ , 2020, ໜາ້ . 25-26).
ດັ່ົງນັີ້ນ, ຜູ້ຄີົ້ນຄວ້າໃນຖານະທ່ີເປັນພະນັກງານວິຊາການຢູ່ຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາເມືອງ ຈິ່ີງເຫັນ
ຄວາມສໍາຄນັ ແລະ ມຄວາມຈາໍ ເປັນໃນການຄົ້ີນຄວາ້ “ຄວາມຄດິ ເຫັນຂອງຄຕູ ່ໍການປະຕບິ ັດໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດ
ສິດຂອງຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມັດທະຍມົ ສກຶ ສາ ເມືອງປາກງີື່ມ, ນະຄອນຄອນຫຼວງວຽງ
ຈນັ ” ເພືີ່ອໃຫ້ໄດ້ບົດຮຽນໃນການປັບປງການປະຕິບດັ ໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຂອງຄະນະກາໍ ມະການບລຫິ ານ
ງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສຶກສາ ເມອື ງປາກງືີ່ມ ນະຄອນຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ .
1.2 ຄໍາຖາມຄນີົ້ ຄວາ້
1) ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄູຕໍ່ການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສກຶ ສາ ເມອື ງປາກງືມ່ີ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈັນ ຢ່ໃູ ນລະດັບໃດ ?.
2) ບັນຫາໃນການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມໂຮງຮຽນ
ມດັ ທະຍມົ ສຶກສາ ເມືອງປາກງືມ່ີ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈັນ ຢູ່ໃນລະດບັ ໃດ ?.
3) ແນວທາງໃນການປັບປງການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນມັດທະຍມົ ສຶກສາ ເມືອງປາກງືີ່ມ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ ມຄືແນວໃດ ?.
1.3 ຈດປະສງົ ຂອງການຄນ້ົີ ຄວາ້
1) ເພີື່ອສຶກສາຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄູຕໍ່ການປະຕິບັດໜ້າທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານ
ງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສກຶ ສາ ເມືອງປາກງ່ມືີ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.
2) ເພືີ່ອສຶກສາບັນຫາໃນການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ ເມອື ງປາກງືີ່ມ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈັນ.
3) ເພີ່ືອສຶກສາແນວທາງໃນການປັບປງການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານ
ງານກ່ມຸ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ສຶກສາ ເມືອງປາກງື່ີມ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ .
1.4. ຂອບເຂດຂອງການສກຶ ສາ
1.4.1. ຂອບເຂດທາງດາ້ ນປະຊາກອນ ແລະ ກມຸ່ ຕວົ ຢາ່ ງ
ປະຊາກອນທ່ີໃຊໃ້ ນການຄົ້ີນຄວາ້ ຄງີັ້ ນີ້ ແມຸນ່ ຄູສອນ ທີ່ສອນຢູ່ຕາມ 3 ກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສກຶ ສາ ໃນ
ເມືອງປາກງີື່ມ ເຊີ່ິງລວມມໂຮງຮຽນມັດທະຍມົ ທັງໝົດ 11 ແຫຸ່ງ ແລະ ມຄູສອນທງັ ໝົດ 235 ຄົນ, ຍິງ 128 ຄົນ
3
ໃນສົກຮຽນ 2021-2022. ກຸ່ມຕົວຢ່າງທີ່ໃຊ້ໃນການຄີ້ົນຄວ້າຄັີ້ງນ້ີ ແມຸ່ນຄູສອນ ທີ່ສອນຢູ່ຕາມ 3 ກຸ່ມໂຮງຮຽນ
ມດັ ທະຍມົ ສຶກສາ (11ແຫງຸ່ ) ມຈາໍ ນວນ 146 ຄນົ .
1.4.2. ຂອບເຂດທາງດາ້ ນເນອືີ້ ໃນ
ການຄີ້ົນຄວ້າຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄູຕໍ່ການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກາໍ ມະການບລຫິ ານ
ງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ ເມືອງປາກງີ່ືມ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ຄີ້ົນຄວ້າຕາມໜ້າທີ່ ແລະ ຂອບເຂດ
ສດິ ຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມໂຮງຮຽນ ເຊີິ່ງຈະນໍາມາສຶກສາ 4 ໜ້າທີ່ ຄື: 1) ໜ້າທີ່ ແລະ ຂອບເຂດ
ສິດຂອງຫວົ ໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ, 2) ໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຮອງຫົວໜາ້ ກ່ມຸ ໂຮງຮຽນ, 3) ໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບ
ເຂດສິດຂອງຄນູ ເິ ທດກຸມ່ ໂຮງຮຽນ ແລະ 4) ໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຜປູ້ ະສານງານດ້ານວຊິ າການ.
1.5 ຜນົ ຄາດວາຸ່ ຈະໄດຮ້ ບັ
1) ໄດ້ຮູ້ເຖິງລະດັບຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄູຕ່ໍການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການ
ບລິຫານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສກຶ ສາ ເມືອງປາກງມ່ືີ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ .
2) ໄດ້ຮູ້ເຖິງບັນຫາໃນການປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກໍາມະການບລຫິ ານງານກຸ່ມໂຮງຮຽນ
ມດັ ທະຍມົ ສຶກສາ ເມອື ງປາກງມື່ີ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.
3) ໄດ້ຮ້ເູ ຖງິ ແນວທາງໃນການປັບປງການປະຕິບດັ ໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຄະນະກໍາມະການບລຫິ ານງານ
ກ່ມຸ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສກຶ ສາ ເມືອງປາກງືມ່ີ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈັນ.
4) ໄດ້ເປັນຂມໍ້ ູນ ແລະ ບົດຮຽນໃຫ້ແກຸ່ການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຄະນະກາໍ ມະການບລຫິ ານ
ງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ສຶກສາ ເມືອງປາກງີມ່ື ແລະ ກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມແຫງຸ່ ອນ່ືີ ໆ.
4
ພາກທ 2
ທບົ ທວນເອກະສານ ແລະ ຂອບເຂດແນວຄດິ
ການຄີ້ົນຄວາ້ ຄວາມຄິດເຫນັ ຂອງຄູຕ່ໍການປະຕບິ ັດໜ້າທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຂອງຄະນະກໍາມະການບ
ລິຫານງານກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາ ເມືອງປາກງື່ີມ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ສຶກສາທິດສະດກຸ່ຽວກັບ
ບົດບາດໜາ້ ທ່ີ, ການສຶກສາ, ໜາ້ ທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຄະນະກໍາມະການບລິຫານກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ດງົັ່ ນີ້:
2.1 ທົບທວນທດິ ສະດ ແລະ ແນວຄວາມຄິດ
2.1.1 ແນວຄດິ ແລະ ທດິ ສະດກຽຸ່ ວກບັ ບດົ ບາດ
2.1.2 ວຽກງານການສກຶ ສາ
2.1.3 ຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ
2.1.4 ການປະກັນຄນນະພາບການສຶກສາ
2.1.5 ການຄມ້ ຄອງວຽກງານສກຶ ສາ
2.1.6 ກ່ມຸ ໂຮງຮຽນ
2.1.7 ກຸ່ມໂຮງຮຽນໃນ ສ.ປ.ປ.ລາວ
2.1.8 ກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ໃນ ສ.ປ.ປ.ລາວ
2.1.9 ການບລິຫານໂດຍຄະນະກາໍ ມະການກມຸ່
2.2 ທບົ ທວນບົດຄ້ີົນຄວາ້ ວິທະຍາສາດທກ່ີ ຸ່ຽວຂ້ອງ
2.3 ຂອບເຂດແນວຄດິ
2.4 ນິຍາມຄໍາສບັ ທ່ິໃີ ຊໃ້ ນທາງປະຕບິ ດັ
2.1 ທບົ ທວນທດິ ສະດ ແລະ ແນວຄວາມຄດິ
2.1.1 ແນວຄດິ ແລະ ທດິ ສະດກຽຸ່ ວກບັ ບດົ ບາດໜາ້ ທີ່
1) ຄວາມໝາຍຂອງບດົ ບາດໜ້າທີ່
ນກັ ສັງຄົມວິທະຍານັກຈດິ ວທິ ະຍາ ແລະ ນັກການສຶກສາຫາຼ ຍໆທາຸ່ ນໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງບົດບາດໜ້າ
ທີ່ໄວ້ດົ່ງັ ນ:້ີ
ນະຣົງ ເສງັ ປະຊາ (2541, ໜ້າ. 137) ໄດ້ກຸ່າວວຸ່າ ບົດບາດໜ້າທ່ີ ຄື ພຶດຕິກາໍ ທີ່ປະຕິບດັ ຕາມສະຖານະ
ພາບ ບດົ ບາດເປັນພຶດຕິກໍາທ່ີສັງຄົມການົດ ແລະ ຄາດໝາຍໃຫ້ບກຄົນຕ້ອງປະຕິບັດຕາມໜ້າທ່ີ ເຊ່ົັນ ເປັນຄູຕ້ອງ
ສອນນັກຮຽນ, ຕາຫຼວດຕອ້ ງປ້ອງກນັ ຄວາມສະຫງບົ , ທະຫານຕອ້ ງເປນັ ຮີວ້ົ ຂອງຊາດ, ລກູ ຕອ້ ງເຊີ່ືອຟງັ ບິດາມານດາ
ເປນັ ຕົນ້ີ .
ປຣະເສດ ແຍ້ມກຣີ່ິນຟ້ງ (2544, ໜ້າ. 73) ໄດ້ອະທິບາຍໄວ້ວຸ່າ ບດົ ບາດໜ້າທີ່ ຄື ພດຶ ຕິກໍາທ່ີຄາດຫວັງ
ສາລັບຜູ້ທີ່ຢູ່ໃນສະຖານະພາບຕຸ່າງໆວຸ່າຈະຕ້ອງປະຕິບັດຢ່າງໃດ,ເປັນບົດບາດທ່ີຄາດຫວັງ (Role Expectation)
ໂດຍກຸມ່ ຄົນ ຫືຼ ສງັ ຄມົ ເພີ່ືອເຮັດໃຫ້ຄຸູ່ສໍາພນັ ມການກະທາລະຫວາຸ່ ງກັນທາງສັງຄມົ ໄດ້ ລວມທັງສາມາດຄາດການ
ພດຶ ຕິກໍາທ່ີຈະເກດຂນຶ້ີ ໄດ້.
5
ສມົ ໃຈ ລັກສະນະ (2544, ໜາ້ . 232) ກາຸ່ ວເຖງິ ບົດບາດໜ້າທີ່ ຄື ພຶດຕກິ ໍາຂອງຜູ້ດາລງົ ຕາແໜຸ່ງ, ໜ້າ
ທີ່ ຫືຼ ສະຖານະໃດໆ ໃນກ່ມຸ ເຊິີ່ງຈະມລກັ ສະນະແຕກຕຸາ່ ງກັນໄປຕາມຕາແໜງຸ່ ແລະໜາ້ ທີ່, ບດົ ບາດນີ້ອາດມລກັ ສະ
ນະເປັນທາງການຕາມກົດລະບຽບຂອງກຸ່ມ ທ່ີຈະການົດສ່ີິງທ່ີບກຄົນແຕຸ່ລະບກຄົນທີ່ຄອງຕາແໜຸ່ງໜ້າທ່ີນັີ້ນໆ ຈະ
ຕ້ອງຄິດຕັດສິນໃຈປະຕິບດັ ກດິ ຈະກໍາທັງໃນສຸ່ວນຂອງຕົນ ແລະ ສຸ່ວນທີ່ຈະຕ້ອງຕດິ ຕໍ່ສາໍ ພັນກັບຜູ້ມຕາແໜຸ່ງໜາ້ ທ່ີ
ອີືນ່ ໆໃນກ່ມຸ ແລະ ອາດມລກັ ສະນະບເ່ໍ ປັນທາງການທ່ີເປັນຄວາມຄາດຫວັງຂອງສະມາຊກິ ໃນກມຸ່ ທຕ່ີ ອ້ ງການໃຫ້ຜູ້ມ
ໜາ້ ທີ່ໜ່ີງຶ ໆຕອ້ ງມພດຶ ຕິກໍານ້ີນັ ດວ້ ຍ.
ສັກໄທ ສລະກິດບວນ (2545, ໜ້າ. 111) ກຸ່າວໄວ້ວຸ່າ ບົດບາດໜ້າທ່ີ ຄື ການກະທາ ຫຼື ພຶດຕິກໍາ
ຂອງສະມາຊິກໃນກຸ່ມທ່ີຢ່ໃູ ນສະຖານະພາບນັ້ີນໆ ດ່ົັງນີັ້ນ ບົດບາດຈິ່ີງເປັນການກະທາ ຫຼື ພຶດຕິກາຕາມຕາແໜຸ່ງ
ຫືຼ ສະຖານະພາບເຊີ່ງິ ເປັນໄປຕາມຄວາມຄາດຫວັງຂອງສັງຄົມ ຫຼື ຕາມລກັ ສະນະຂອງການຮັບຮູ້ບົດບາດເປັນຜົນ
ລວມຂອງການສະແດງອອກຕາມສດິ ແລະ ໜ້າທ່ີ.
ສົນທະຍາ ພົນສລິ (2545, ໜ້າ. 125) ໃຫ້ຄວາມໝາຍໄວ້ວ່າຸ ບດົ ບາດໜ້າທີ່ (Role) ໝາຍເຖິງ ໜາ້ ທ່ີ
ຂອງບກຄົນຕາມສະຖານະພາບ ຫືຼ ຕາແໜຸ່ງທ່ີຕົນດາລົງຢູ່, ບົດບາດຈີິ່ງເປັນກົນໄກຢ່າງໜຶີ່ງຂອງສັງຄມົ ທ່ີເຮດັ ໃຫ້
ຄົນທີ່ຢູ່ຮວຸ່ ມກນັ ສາມາດສາ້ ງລະບົບຄວາມສໍາພັນຕ່ໍກນັ ໄດ້ຢາ່ ງເປນັ ລະບຽບຮຽບຮອ້ ຍ.
ປຣາໂມດ ຄ້າຍສິຣິ (2545, ໜ້າ. 13) ໃຫ້ຄວາມໝາຍວຸ່າ ບົດບາດໜ້າທີ່ ຄື ພຶດຕິກໍາຂອງບກຄົນທ່ີ
ສະແດງອອກຕາມໜ້າທີ່ ຫືຼ ຕາແໜຸ່ງທີ່ມຢູ່ໃຫ້ເປນັ ທ່ີຮູ້ເຫັນຂອງບກຄົນອີື່ນ ເຊ່ີິງພຶດຕິກໍາທ່ີສະແດງອອກມານັ້ີນ
ອາດກງົ ກບັ ຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ້ທ່ີກ່ຽຸ ວຂອ້ ງ ຫືຼ ບກ່ໍ ໄດ້.
ຈາຣພົນ ເພັງສະກນ (2545, ໜ້າ. 15) ກຸ່າວເຖິງບົດບາດໜ້າທີ່ ໝາຍເຖິງ ພຶດຕິກໍາຂອງບກຄົນທີ່
ສະແດງຕາມຕາແໜຸ່ງ ຫືຼ ສະຖານະທາງສັງຄົມທ່ີບກຄົນນີັ້ນໆດາລົງຕາແໜຸ່ງຢູ່ ເຊີິ່ງມທັງບົດບາດທ່ີປະຕິບັດຈິງ
(Role Behavior) ກັບບົດບາດຕາມຄວາມຄາດຫວັງຂອງບກຄົນອ່ືີນ (Role Expectation) ເຊິີ່ງບາງເທີ່ືອອາດ
ສອດຄຸ່ອງ ຫືຼ ບສໍ່ ອດຄຸ່ອງກບັ ຄວາມຄາດໝາຍຂອງສະມາຊກິ ໃນກຸ່ມ.
ຍົນ ຊຸ່ຼມຈິດ (2546, ໜ້າ. 23) ໄດ້ອະທິບາຍໄວ້ວຸ່າ ບົດບາດ ຄື ພາລະໜ້າທີ່ຕ້ອງຮັບຜິດຊອບຕາມ
ສະຖານະພາບຂອງແຕຸ່ລະບກຄົນ ໝາຍຄວາມວຸ່າ ບກຄົນໃດມສະຖານະພາບ ຫຼື ຕາແໜຸ່ງຢ່າງໃດກຕ້ອງຮັບຜິດ
ຊອບຕາມສະຖານະພາບ ຫຼື ຕາແໜຸ່ງຂອງຕນົ ຢ່າງນ້ີນັ .
ຈາກການສຶກສາຄວາມໝາຍດັ່ົງກຸ່າວ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າຸ ບດົ ບາດ ຄື ພດຶ ຕກິ ໍາ ຫຼື ການປະຕິບດັ ໜ້າທີ່ຕາມຕາ
ແໜງຸ່ ທີໄ່ ດຮ້ ບັ ການມອບໝາຍຕາມຂອງແຕລຸ່ ະບກຄນົ ເຊ່ງີິ ຈະມລກັ ສະນະແຕກຕຸາ່ ງກັນໄປ.
2) ທດິ ສະດທກ່ີ ຽຸ່ ວກບັ ບດົ ບາດໜາ້ ທີ່
ທດິ ສະດທ່ີກຸ່ຽວກັບບົດບາດໄດ້ມນັກສງັ ຄົມວິທະຍາ, ນັກຈິດຕະວິທະຍາແລະຜູ້ຮູ້ໄດ້ອະທິບາຍ ເຖິງທິດ
ສະດທ່ີກຽຸ່ ວກັບບົດບາດໄວດ້ ົ່ງັ ນ:ີ້
ກ. ທິດສະດບົດບາດໜ້າທີ່ຂອງ Ralph Linton
Linton (1964 ອ້າງໃນ ສັກໄທ ສລະກິດບວນ (2545, ໜ້າ. 115) ກຸ່າວໄວ້ວຸ່າ ຕາແໜຸ່ງ ຫຼື
ສະຖານະພາບເປັນຜູ້ການົດບົດບາດ ເຊັົ່ນ ບກຄົນທ່ີມຕາແໜຸ່ງເປັນຄູ ຕ້ອງສະແດງພຶດຕິກໍາທີ່ເປັນຕົວຢ່າງທ່ີດແກຸ່
ລກູ ສດິ ເປັນຕົີ້ນ; ຜູ້ທີ່ມຕາແໜຸ່ງຈະປະຕບິ ດັ ໜ້າທ່ີໄດ້ສົມບດົ ບາດ ຫຼື ບຂໍ່ ຶີນ້ ຢູ່ກັບອົງປະກອບຫຼາຍໆຢ່າງ ເຊັົ່ນ ບກ
6
ຄະລິກຂອງຜູ້ສວມບົດບາດ, ລັກສະນະຂອງສັງຄົມ ຕະຫຼອດຈົນຂະນົບທໍານຽມປະເພນ ແລະ ວັດທະນະທໍາຂອງ
ສັງຄົມນ້ນີັ ດວ້ ຍ.
ຂ. ທິດສະດຂະບວນການລະບບົ ສງັ ຄມົ ຂອງ Getzels andGuba
Getzels and Guba (1957 ອ້າງໃນ ທອງອິນ ວົງໂສທອນ (2544, ໜ້າ. 147-149) ໄດ້ສະເໜ
ກຸ່ຽວກັບບົດບາດໄວ້ວຸ່າ ໃນລະບົບສັງຄົມໜີຶ່ງໆຈະປະກອບດ້ວຍ 2 ດ້ານ ຄື ດ້ານສະຖາບັນມິຕິ (Nomothetic
Dimension) ແລະ ດ້ານບກຄະລາມຕິ ິ (Idiographic Dimension) ຄ:ື
(1) ດ້ານສະຖາບັນມິຕິ ປະກອບດ້ວຍ
- ສະຖາບັນ (Institution) ໄດ້ແກຸ່ ໜຸ່ວຍງານ ຫຼື ອົງການ ເຊີິ່ງຈະເປັນກົມກອງ, ໂຮງຮຽນ,
ໂຮງໝໍ ບລິສດັ , ຮາ້ ນຄ້າ ຫຼື ໂຮງງານຕ່າຸ ງໆ ທີ່ມວັດທະນະທໍາ (Culture) ຂອງໜຸ່ວຍງານ ຫຼື ອົງການນີນ້ັ ຄວບ
ຄມຢູ່;
- ບົດບາດຕາມໜ້າທ່ີ (Role) ສະຖາບັນຈະການົດບົດບາດໜ້າທ່ີ ແລະ ຕາແໜຸ່ງຕຸ່າງໆ ໃຫ້ບກ
ຄນົ ປະຕິບັດ, ມລະບຽບ ແລະ ຫຼັກການຢ່າງເປນັ ທາງການ ແລະ ມທາໍ ນຽມ (Ethics) ການປະຕິບດັ ທ່ີມອິດທພິ ນົ ຕ່ໍ
ບດົ ບາດຢູ່;
- ຄວາມຄາດຫວັງຂອງສະຖາບນັ ຫືຼ ບກຄົນພາຍນອກ (Expectations) ເປັນຄວາມຄາດຫວງັ
ທ່ີສະຖາບັນ ຫຼື ບກຄົນພາຍນອກຄາດວຸ່າສະຖາບັນຈະເຮັດວຽກໃຫ້ບັນລເປົ້າໝາຍ ເຊນັົ່ ໂຮງຮຽນມຄວາມຄາດ
ຫວັງທ່ີຈະຕ້ອງຜະລດິ ນັກຮຽນທ່ີດມຄນນະພາບ, ຄວາມຄາດຫວັງມຄຸ່ານິຍົມ (Values) ຂອງສງັ ຄົມຄວບຄມຢູ່.
(2) ດາ້ ນບກຄະລາມິຕິ ປະກອບດ້ວຍ:
- ບກຄະລາກອນແຕຸ່ລະຄົນ (Individual) ເຊີິ່ງປະຕິບັດງານຢູ່ໃນສະຖາບັນນີ້ັນໆເປັນບກຄົນໃນ
ລະດັບຕຸ່າງໆ ເຊົ່ັນ ໃນໂຮງຮຽນມຜູ້ບລິຫານໂຮງຮຽນ, ຄູ, ອາຈານ,ພະນັກງານອະນາໄມ ມວັດທະນະທໍາຍຸ່ອຍທີ່
ແຕກຕຸ່າງໄປຈາກວັດທະນະທາໍ ໂດຍສຸ່ວນລວມ;
- ບກຄະລິກະພາບ (Personality) ໝາຍເຖິງ ຄວາມຮູ້, ຄວາມຖະໜັດ, ຄວາມສາມາດ, ເຈຕະ
ຄະຕິ, ອາລົມ ແລະ ແນວຄິດ ເຊິ່ີງບກຄົນທີ່ເຂົ້ີາມາເຮັດວຽກໃນສະຖາບັນນ້ັີນຈະມຄວາມແຕກຕຸ່າງກັນແລະມ
ທາໍ ນຽມຂອງແຕຸ່ລະບກຄົນເປັນອິດທພິ ນົ ຄອບງາຢູ່;
- ຄວາມຕ້ອງການສຸ່ວນຕົວ (Need - dispositions) ບກຄົນທີ່ມາເຮັດວຽກໃນສະຖາບັນ ມ
ຄວາມຕ້ອງການທີ່ແຕກຕຸ່າງກນັ , ບາງຄົນເຮັດວຽກເພາະຕ້ອງການເງິນລຽ້ ງຊບ, ບາງຄົນເຮັດວຽກເພາະຄວາມຮັກ,
ບາງຄົນຕ້ອງການກຽດສກັ ສ ຊ່ີືສຽງ ຄວາມກ້າວໜ້າ, ບາງຄົນຕ້ອງການການຍອມຮບັ , ບາງຄນົ ຕ້ອງການຄວາມໝັີ້
ນຄົງ ປອດໄພ ເປນັ ຕນ້ີົ ; ນອກຈາກນນ້ັີ ຍັງມຄາຸ່ ນຍິ ົມຂອງຕົນເອງຄວບຄມຢູ່.
ຄ. ທິດສະດບົດບາດໜາ້ ທີ່ຂອງ Nadel
Nadel (1969 ອາ້ ງໃນ ສກັ ໄທ ສລະກິດບວນ (2545, ໜ້າ. 116) ໄດສ້ ະເໜໄວ້ວາຸ່ ບົດບາດ ຄືສ່ວຸ ນ
ປະກອບທ່ີສ່ົງຜນົ ຕ່ໍພຶດຕິກາໍ 3 ລັກສະນະຄື:
(1) ສຸ່ວນປະກອບທ່ີສ່ງົ ເສມບົດບາດເຊ່ົັນ ຄູຕອ້ ງເວາ້ົີ ເກ່ງົັ ຫຼື ມອາລົມຂັນ;
(2) ສວຸ່ ນປະກອບທີ່ມຜົນສາຄນັ ຕໍ່ບດົ ບາດ ແລະ ຂາດບ່ໄໍ ດ້ເຊ່ົນັ ເປັນຄູຕອ້ ງສອນໜງັ ສ,ື ເປນັ ແພດ
ຕອ້ ງຮັກສາຄນົ ໄຂ້, ເປັນຕາຫຼວດຕ້ອງຈບັ ຜູ້ຮາ້ ຍ;
7
(3) ສວຸ່ ນປະກອບທີ່ເປນັ ໄປຕາມກົດໝາຍ ເຊົນ່ັ ຄູຕ້ອງເປັນສະມາຊກິ ສະພາຄູ ເປນັ ຕນ້ີົ .
ຈາກທິດສະດກຸ່ຽວກັບບດົ ບາດໜ້າທ່ີທີ່ສະເໜມານີັນ້ ສາມາດສະຫບຼຸ ໄດ້ວາຸ່ ບດົ ບາດເປັນພດຶ ຕິກໍາ ຫຼື ການ
ກະທາຂອງບກຄົນ ເຊີິ່ງຢູ່ໃນຖານະ ຫຼື ຕາແໜງຸ່ ຫືຼ ມສະຖານະພາບຢາ່ ງໃດຢ່າງໜີຶ່ງ ເຊິີ່ງສງັ ຄົມໄດ້ການົດໃຫ້ມໜ້າ
ທີ່ຕອ້ ງປະຕິບັດບດົ ບາດ ແລະ ສະຖານະພາບເປັນສີ່ິງທ່ີຄວບຄຸູ່ກັນນ້ັີນຄື: ສະຖານະພາບຈະກາໜົດວາຸ່ ບກຄົນນີນ້ັ ໆມ
ໜ້າທີ່ຕ້ອງປະຕິບັດຕ່ໍຜູ້ອື່ີນຢ່າງໃດ, ສຸ່ວນບົດບາດເປັນການປະຕິບັດຕາມໜ້າທີ່ ທ່ີສັງຄົມໄດ້ການົດໄວ້ໃນແຕຸ່ລະ
ສະຖານະພາບ, ການສະແດງບົດບາດຈະສອດຄ່ອຸ ງກັບບັນທັດຖານຂອງສັງຄົມ ໃນສະຖານະພາບໜຶີ່ງໆບກຄົນອາດ
ຈະຕອ້ ງສະແດງບດົ ບາດອອກມາຢ່າງຫຼວງຫາຼ ຍ.
3) ປະເພດຂອງບດົ ບາດໜ້າທ່ີ
ການສຶກສາປະເພດຂອງບດົ ບາດໜາ້ ທ່ີ ໄດ້ມຜູ້ຈາແນກປະເພດຂອງບົດບາດໄວ້ຫຼາຍຢາ່ ງ ດງ່ົັ ນ:້ີ
Broom and Selznick (1973 ອ້າງໃນ ຈາຣພົນ ເພັງສະກນ (2545, ໜ້າ. 13) ໄດ້ຈາແນກບົດບາດ
ໜາ້ ທີ່ອອກເປັນ:
(1) ບົດບາດໜ້າທ່ີຕາມອດົມຄະຕິ (Ideal Role) ເປັນບົດບາດໃນອດົມຄະຕິທ່ີມການການົດສິດ
ແລະ ໜາ້ ທີ່ຢ່າງເປນັ ລາຍລັກອັກສອນ ຖືກຕອ້ ງຕາມກົດໝາຍ, ລະບຽບການດົ ໃຫ້ປະຕິບັດກດິ ຈະກາໍ ໃນຕາແໜຸ່ງໜ້
າທີ່ນ້ນີັ ໆ;
(2) ບົດບາດໜ້າທ່ີທ່ີເປັນຈິງ (Performed Role) ເປັນບົດບາດທ່ີບກຄົນໄດ້ປະຕິບັດຈງິ ເຊິ່ີງຈະຂ້ີຶນ
ກັບການສງັ ເຄາະຈາກຄວາມເຊີອື່ , ຄວາມຫວັງ, ການຮັບຮູ້ ແລະ ປະສົບການຂອງຜູ້ທີ່ເຂີ້ົາມາດາລງົ ຕາແໜຸ່ງ ທງັ ຍັງ
ຕ້ອງພິຈາລະນາເຖງິ ຄວາມກດົ ດນັ , ຂດຈາກດັ ແລະໂອກາດໃນແຕຸ່ລະສງັ ຄມົ , ໃນໄລຍະເວລານັ້ີນໆ;
(3) ບົດບາດໜ້າທ່ີທີ່ຄວນປະຕິບັດ (Perceived Role) ເປັນບດົ ບາດທ່ີຜູ້ດາລງົ ຕາແໜຸ່ງ, ເຊ່ີືອ ຫຼື
ຫວັງວຸ່າ ຄວນປະຕິບດັ ຕາມຕາແໜຸ່ງທ່ີໄດ້ຮບັ , ແຕຸ່ຍັງບໄ່ໍ ດ້ປະຕິບດັ ເຊີິງ່ ອາດຈະບໍ່ເໝືອນກັບບົດບາດໃນອດົມຄະຕິ
(ບມໍ່ ຢູ່ໃນລະບຽບ, ກົດໝາຍ) ແລະ ບົດບາດທ່ີປະຕບິ ດັ ຈງິ , ນອກຈາກນ້ີ ບົດບາດທີ່ຄວນປະຕບິ ດັ ຍງັ ຂນີ້ຶ ກັບຄວາມ
ແຕກຕຸ່າງຂອງອງົ ກອນ, ຄວາມຄິດ, ປະສບົ ການ ແລະ ການຮບັ ຮູ້ຂອງຜູ້ດາລງົ ຕາແໜງຸ່ ແຕຸ່ລະຄນົ ດວ້ ຍ.
ຈກັ ລະລດັ ທິລະກນ (2542, ໜາ້ . 45-46) ໄດ້ກຸ່າວເຖງິ ປະເພດຂອງບົດບາດມອົງປະກອບ ດງ່ັົ ນ:້ີ
(1) ຂໍ້ກໍານດົ ຂອງສງັ ຄມົ (Prescribed Role) ຫືຼ ບົດບາດອດມົ ຄະຕິ, ບດົ ບາດອດມົ ຄະຕິ ຈະການດົ
ສິດ ແລະ ໜາ້ ທີ່ໃຫ້ກບັ ຕາແໜງຸ່ ທາງສັງຄມົ ເຊ່ັົນ ຈະບອກໃຫ້ຮູ້ເຖິງຄວາມຄາດຫວັງຕໍ່ຜູ້ເປັນພ່ໍ ແລະ ແມຸ່ວຸ່າສງັ ຄົມ
ມໄວ້ຢາ່ ງໃດ ເຂົາມພນັ ທະຕໍ່ໃຜຢ່າງໃດ ແລະ ຈະຮຽກຮ້ອງຈາກໃຜໄດ້ແດຸ່ຫາຼ ຍປານໃດ;
(2) ບົດບາດທີ່ບກຄົນເຂີົ້າໃຈ (Perceived Role) ເຊິ່ີງຈະຂ້ີຶນຢູ່ກັບຄວາມເຊີ່ອື ທ່ີບກຄົນເຂີ້ົາໃຈວຸ່າ
ຈະຕ້ອງເຮັດໃນຕາແໜຸ່ງສະເພາະຂອງທຸ່ານ ລວມທັງການປະເມນສະຖານນະການຂອງບກຄົນເອງ ເຊງ່ິີ ບ່ໍຈາເປນັ ຈະ
ຕ້ອງກົງກບັ ບົດບາດອດມົ ຄະຕິ, ໃນລັກສະນະດຽວກັນ ບກຄົນເຊິງີ່ ເຮາົ ຈະຕ້ອງຕິດຕໍ່ດ້ວຍນີ້ັນກໍ່ອາດແຕກຕຸ່າງກນັ ໃນ
ດາ້ ນແນວຄວາມຄດິ ; ດງ່ັົ ນ້ນັີ ໃນການພິຈາລະນາບດົ ບາດທ່ີບກຄົນປະຕິບັດຕກໍ່ ັນນນ້ີັ ບຄໍ່ ວນຟາ້ ວສະຫບຸຼ ເອາົ ວ່າຸ ບັນ
ທັດຖານຕຸ່າງໆຂອງສງັ ຄົມນ້ີັນ ຈະໄດຮ້ ບັ ການຍອມຮບັ ຫືຼ ເຂາ້ົີ ໃຈຈາກບກຄນົ ຕາຸ່ ງໆໄປໃນແບບດຽວກນັ ;
(3) ບົດບາດທີ່ເປັນຈິງ (Actual Role) ເປັນບົດບາດທ່ີບກຄົນລົງມືປະຕິບັດຈິງໆ ເຊີ່ິງສິີ່ງທ່ີບກຄົນ
ປະຕິບດັ ຈິງນນັ້ີ ອາດຫຼາຍເກນໄປກວຸ່າຄວາມເຊ່ືີອທາງສງັ ຄົມ, ຄວາມຄາດໝາຍຂອງຄົນອື່ີນ ຫຼື ຄວາມເຂ້ີົາໃຈຂອງ
ບກຄນົ ເອງ, ແຕຸ່ຂນ້ຶີ ກັບເງ່ອືີ ນໄຂຂອງບກຄະລິກະພາບສະເພາະຕົວ ແລະ ປະສບົ ການຂອງຕົນເອງດ້ວຍ.
8
ດິເຣກ ພະເລດ ອ້າງໃນ ຈາຣພົນ ເພງັ ສະກນ (2545, ໜາ້ . 32) ໄດ້ແບ່ງຸ ປະເພດຂອງບດົ ບາດຕາມພາລະ
ກດິ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຜູ້ບລິຫານ ອອກເປນັ 2 ປະເພດ ຄື:
(1) ບົດບາດທີ່ຈາເປັນຕ້ອງປະຕິບັດ ຫຼື ບົດບາດຕາມກົດໝາຍ ເປັນບົດບາດທ່ີຂຽນໄວ້ເປັນລາຍ
ລັກອັກສອນ ຈະມປາກົດຢູ່ຕາມລະບຽບ, ຂໍ້ບັງຄັບ, ຄາສັົ່ງຕາຸ່ ງໆທີ່ການົດໃຫ້ຜູ້ດາລົງຕາແໜຸ່ງນ້ນັີ ໆຈາເປັນຈະຕ້ອງ
ປະຕິບັດ ຫຼື ຫກຼ ເວັີ້ນໃນການປະຕິບັດ ຖ້າບປ່ໍ ະຕິບດັ ຫຼື ຫຼກເວີັນ້ ໃນການປະຕບິ ດັ ຈະຕອ້ ງມຄວາມຜດິ ;
(2) ບົດບາດອັນຄວນປະຕິບັດ ຫຼື ບົດບາດອັນຄວນຈະເປັນ ເປັນບົດບາດທີ່ການົດໄວ້ຕາມກົດ
ໝາຍ ແຕຸ່ອົງກອນ ຫືຼ ສງັ ຄົມມຸ່ງຫວັງໃຫ້ຜູ້ດາລົງຕາແໜຸ່ງນ້ີັນໆ ຄວນປະຕິບດັ ຫືຼ ບ່ໍຄວນປະຕິບັດເຖິງວຸ່າຈະບໍ່
ໄດ້ການດົ ໄວ້ໃນກດົ ໝາຍກຕາມ.
ພວງເພັດ ສລັດນົກວິກນ (2542, ໜ້າ. 65-66) ໄດ້ສະເໜແນວຄິດກຸ່ຽວກັບບົດບາດວຸ່າ ບົດບາດເປັນ
ຮບູ ປະທາໍ ເຊ່ິີງເຫັນໄດ້ຈາກການກະທາທີ່ສະແດງອອກມາ ໃນ 3 ດ້ານ ຄື:
(1) ບດົ ບາດໃນອດມົ ຄະຕິ (Ideal Role) ໄດ້ແກຸ່ ບົດບາດທ່ີການົດໄວ້ຕາມຄວາມຄາດຫວັງຂອງບກ
ຄົນທົ່ວໄປໃນສງັ ຄົມເພອ່ີື ເປັນແນວທາງໃນການປະຕິບັດ, ເປນັ ແບບສະບັບທ່ີສມົ ບນູ ເຊີ່ິງຜູ້ທ່ີມສະຖານະພາບ ນນັີ້ ໆ
ຄວນປະຕິບດັ ແຕຸ່ອາດມໃຜທີ່ເຮັດ ຫຼື ບມ່ໍ ໃຜເຮັດຕາມນີັນ້ ກເປນັ ໄດ້;
(2) ບົດບາດທີ່ບກຄນົ ເຂີ້າົ ໃຈ ຫຼື ຮັບຮູ້ (Perceived Role) ເປັນບົດບາດທ່ີບກຄນົ ຄາດຄດິ ດວ້ ຍຕົນ
ເອງວຸ່າຄວນເປັນຢ່າງໃດ ທັງນີ້ຈະຂຶ້ີນຢູ່ກັບທັດສະນະຄະຕິ, ຄຸ່ານິຍົມ, ບກຄະລິກະພາບ ແລະ ປະສົບການຂອງ ແຕຸ່
ລະບກຄົນດ້ວຍ;
(3) ບົດບາດທີ່ສະແດງອອກຈິງ (Actual Role) ເປັນການກະທໍາທີ່ບກຄົນປະຕິບັດຈິງ ຂ້ີຶນຢູ່ກັບ
ເຫດການສະເພາະໜາ້ ໃນຂະນະນ້ີັນອກດ້ວຍ ເຮດັ ໃຫ້ການສະແດງບົດບາດແຕກຕາຸ່ ງກນັ ໄປ.
ຈາກການສະເໜປະເພດບດົ ບາດໜາ້ ທ່ີ ສາມາດສັງລວມໄດວ້ າຸ່ ບົດບາດໜາ້ ທ່ີເປັນພຶດຕິກາໍ ຂອງບກຄນົ ທ່ີ
ສະແດງຕາມຕາແໜຸ່ງ ຫືຼ ສະຖານະທາງສັງຄົມ ທ່ີບກຄົນນີັ້ນໆດາລົງຕາແໜງຸ່ ຢູ່ ເຊ່ີງິ ສາມາດສະຫບຸຼ ປະເພດຂອງບົດ
ບາດອອກເປນັ 3 ລັກສະນະ ຄື:
(1) ບົດບາດທີ່ຕົນເອງ ຫຼື ບກຄົນທີ່ດາລົງຕາແໜຸ່ງນ້ັີນຄາດຫວັງວຸ່າຕົນເອງຄວນຈະມບົດບາດ
ຢ່າງໃດ, ຄາດຫວັງວຸ່າຕົນເອງຄວນຈະປະຕິບັດຢ່າງໃດໃນຕາແໜ່ງຸ ນ້ີັນໆ ຮຽກວຸ່າ ບົດບາດທີ່ຄາດຫວງັ ;
(2) ບົດບາດຄາດຫວງັ ຈາກຜູ້ອ່ີືນ ຫືຼ ຈາກສງັ ຄມົ ຕ້ອງການໃຫ້ບກຄນົ ທ່ີຢູ່ໃນຕາແໜຸ່ງນ້ີນັ ໆ ສະແດງ
ພດຶ ຕິກາໍ ຫຼື ປະຕິບັດຕາມຕາແໜຸ່ງໜ້າທີ່ທີ່ທາງສງັ ຄມົ ຕອ້ ງການຢູ່ ຮຽກວຸ່າ ບດົ ບາດທ່ີສັງຄົມການົດ;
(3) ບົດບາດທີ່ເປັນຈິງ ຫືຼ ພດຶ ຕິກໍາທ່ີບກຄົນນີ້ນັ ຫືຼ ບກຄນົ ທີ່ດາລງົ ຕາແໜງຸ່ ໄດ້ປະຕິບັດຈິງ ຮຽກ
ວຸາ່ ບດົ ບາດທີ່ເປັນຈງິ .
ຈາກທິດສະດກຸ່ຽວກັບປະເພດບົດບາດໜ້າທີ່ທີ່ສະເໜມານັີ້ນສາມາດສະຫບຸຼ ໄດ້ວຸ່າ ບດົ ບາດທີ່ຈາເປັນ
ຕ້ອງປະຕບິ ດັ ຫືຼ ບດົ ບາດຕາມກດົ ໝາຍ ເປນັ ບດົ ບາດທ່ີຂຽນໄວເ້ ປັນລາຍລັກອັກສອນ ຈະມປາກົດຢູ່ຕາມລະບຽບ
, ຂໍ້ບງັ ຄັບ, ຄາສ່ົງັ ຕຸ່າງໆທີ່ການົດໃຫ້ຜູ້ດາລງົ ຕາແໜຸງ່ ນ້ນີັ ໆ ຈາເປັນຈະຕ້ອງປະຕິບັດ;ບົດບາດອັນຄວນປະຕິບດັ ຫືຼ
ບົດບາດອັນຄວນຈະເປັນ ເປັນບົດບາດທີ່ການດົ ໄວ້ຕາມກົດໝາຍ ແຕຸ່ອງົ ກອນ ຫືຼ ສັງຄົມມຸ່ງຫວັງໃຫ້ຜູ້ດາລງົ ຕາແ
ໜຸ່ງນ້ີັນໆ ຄວນປະຕິບດັ .
9
2.1.2 ວຽກງານການສກຶ ສາ
1) ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສາໍ ຄນັ ຂອງການສກຶ ສາ
ກ. ຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາ
ມນກັ ວິຊາການຫາຼ ຍໆທຸາ່ ນໄດ້ໃຫຄ້ ວາມໝາຍຂອງຄາໍ ວຸ່າ “ການສຶກສາ” ໄວ້ຫຼາຍທດັ ສະນະ ດັົງ່ ນ້ີ:
ການສຶກສາ ແມຸ່ນຂະບວນການສອນ, ການຮຽນຮູ້ທາງດ້ານທິດສະດ ແລະ ພຶດຕກິ ໍາຕົວຈິງ ກຸ່ຽວກັບ
ວິທະຍາສາດທໍາມະຊາດ, ວິທະຍາສາດສັງຄົມ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ ເພ່ີືອພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນດ ໃຫ້
ຂະຫຍາຍຕວົ ຢ່າງຮອບດ້ານ (ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 2).
Plato ອ້າງໃນ Lee, (1994) ເປັນນັກປາດຊາວກຣກ ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາວາຸ່ ການສຶກ
ສາ ຄື ເຄືີ່ອງມືທີ່ຜູ້ປົກຄອງນາມາໃຊ້ໃນການປ່ຽນແປງນິໄສຂອງມະນດ ເພ່ືີອກ່ໍໃຫ້ເກດຄວາມສາມັກຄ ມຄວາມ
ເປນັ ອັນໜຶີງ່ ອນັ ດຽວກນັ ຖ້າພົນລະເມອື ງມການສຶກສາ ກຈະສາມາດຜະເຊນເຫດສກເສນຕຸາ່ ງໆທີເ່ ກດິ ຂນີ້ຶ ໄດ້.
Pestalozzi (1827) ເປັນຊາວສະວດິ ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການສກຶ ສາ ຄື ການປກູ ຝງັ ຄວາມເຄາົ ລົບ
ນັບຖືໃນຕົວບກຄົນ ໃຫ້ມຄວາມຮັກຄວາມເມດຕາຕ່ໍເພື່ີອນມະນດດ້ວຍກັນ ແລະ ເຊ່ືີອວຸ່າ ການສຶກສາ ຄືການ
ພດັ ທະນາສະມັດຖະພາບທາງສະໝອງຂອງມະນດ ໃຫ້ມຄວາມຈະເລນຂ້ີຶນເລື້ີອຍໆ ແລະ ມຄວາມປະສມົ ກົມກຽວ
ກັນໄປໃນທກໆທິດທາງ.
Dewey (1916, pp. 193-195) ເປັນນັກປັດຊະຍາ ນັກການສຶກສາ ນັກຈິດວິທະຍາ ຊາວອາເມຣິ
ກນັ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາໄວຫ້ າຼ ຍຄວາມໝາຍ ດົັ່ງນ້ີ:
(1) ການສຶກສາ ຄື ຊວິດ (Education is life) ການສຶກສາບໍ່ແມຸ່ນການຕຽມຕົວເພ່ີືອຊວິດໃນ
ພາຍໜ້າ ແຕຸ່ການສຶກສາກັບຊວິດເປັນຂອງຄຸູ່ກັນ, ຕາບໃດທີ່ມະນດຍັງມຊວິດຢູ່ຕາບນີ້ັນຈະຕ້ອງຮູ້ຈັກປັບຕົວໃຫ້
ເຂ້ີົາກບັ ສະພາບແວດລ້ອມຕະຫອຼ ດເວລາ;
(2) ການສຶກສາ ຄື ຄວາມອດົມສົມບູນ (Education is growth) ຄົນທີ່ໄດ້ຮັບການສຶກສາຈະ
ເຮັດໃຫ້ມຄວາມອດົມສົມບູນໃນທກດ້ານ ທັງທາງດ້ານຮຸ່າງກາຍ, ອາລົມ, ສັງຄົມ, ສະຕິປັນຍາ ແລະ ຄວາມ
ອດມົ ສົມບນູ ນັນ້ີ ຕ້ອງເປັນໄປໃນທາງທີ່ດ ຕາມທີ່ສງັ ຄມົ ຕອ້ ງການ;
(3) ການສຶກສາ ຄື ການສ້າງເສມ ປະສົບການແກຸ່ຊວິດ (Education is organizing for
exper-ience) ເປັນການສ້າງປະສົບການໃໝຸ່ໆ ເຊິີ່ງຈະຊຸ່ວຍໃຫ້ຮູ້ຈັກການປັບຕົວ ແລະ ປ່ຽນແປງພດຶ ຕິກໍາໄປໃນ
ທາງທ່ີສັງຄມົ ຕອ້ ງການ;
(4) ການສຶກສາ ຄື ຂະບວນການທາງສັງຄົມ (Education is social process) ເປັນການຖຸ່າຍ
ທອດຄວາມຮ,ູ້ ວດັ ທະນະທໍາຕຸ່າງໆຈາກຄົນຮນ້ ໜຶງ່ີ ໄປສູຸ່ຄນົ ອກຮນ້ ໜ່ຶີງ.
Good (1973, p. 320) ເປັນຜູ້ລວບລວມ ແລະ ຈັດທາວັດຈະນານກົມສັບທາງການສຶກສາ ໄດ້ໃຫ້
ຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາໄວ້ 4 ປະການ ຄື
(1) ການສຶກສາ ຄື ຂະບວນການໃດໆກຕາມທີ່ເຮັດໃຫ້ບກຄົນພັດທະນາຈົນອດົມສົມບູນທາງ
ດ້ານຄວາມສາມາດ, ທັດສະນະຄະຕິ ແລະ ມຄາຸ່ ນຍິ ົມທີ່ດຕ່ໍສງັ ຄມົ ທີ່ຕົນອາໄສຢູ່;
10
(2) ການສຶກສາ ຄື ຂະບວນການທາງສງັ ຄົມ ເຊງ່ິີ ບກຄນົ ໄດ້ການົດໃຫ້ປະຕບິ ັດຕາມອິດທພິ ົນຂອງ
ສງ່ີິ ແວດລອ້ ມ ເຊິ່ີງໄດ້ມການຈັດສັນ ແລະ ຄວບຄມໄວ້ ເພ່ີືອໃຫ້ແຕຸ່ລະຄົນສາມາດພັດທະນາປະສິດທພິ າບການດາ
ລງົ ຊວິດຢູໃ່ ນສງັ ຄມົ ໄດ້ຢາ່ ງມຄວາມສກ;
(3) ການສຶກສາ ຄື ວິຊາຊບຄູ ເຊິງ່ີ ປະກອບດວ້ ຍ ຈິດວິທະຍາການສຶກສາ, ປັດຊະຍາການສຶກສາ,
ປະຫວັດການສຶກສາ, ຫັຼກສູດ ຕະຫຼອດທັງການນິເທດການສຶກສາ, ການບລິຫານ ເຊີິ່ງລ້ວນແຕຸ່ກໍ່ໃຫ້ເກດຄວາມ
ອດົມສມົ ບູນໃນວິຊາຊບຄູ;
(4) ການສຶກສາ ຄື ສລິ ະປະໃນການຖຸ່າຍທອດຄວາມຮູ້ ຈາກຄນົ ຮ້ນເກົາ່ ສຸູ່ຄນົ ຮ້ນໃໝຸ.່
ສພົນ ວັງສິນ (2543, ໜ້າ. 29) ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາ ຄື ຄວາມອດົມສົມບູນທັງທາງ
ດາ້ ນຄວາມຮູ,້ ຄວາມຄິດ, ຄວາມປະພຶດ, ຄວາມຂະຫຍນັ , ປະຢດັ , ຊ່ີືສັດ ເຫນັ ຊຸ່ອງທາງຂອງການປະກອບອາຊບ,
ພູມໃຈໃນບນັ ພະບລດຂອງຕົນ, ເຮດັ ວຽກເປນັ ກຸ່ມໄດ້, ມຄວາມເປນັ ປະຊາທປິ ະໄຕ ນບັ ຖືຕນົ ເອງ ແລະ ຜູ້ອື່ີນ.
ວິທະຍາກອນ ຊຽງກູນ (2552, ໜາ້ . 32) ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາ ຄື ຂະບວນການຮຽນຮູ້
ຕະຫຼອດຊວິດຂອງຄົນໃນສັງຄົມ, ຄວາມຮູ້, ຄວາມເຊືີ່ອ, ຄຸ່ານິຍົມ ທ່ີຖຸ່າຍທອດຜຸ່ານລະບົບການສຶກສາ, ຜຸ່ານສືີ່
ມວນຊົນ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມອີນ່ື ໆຂອງສັງຄົມ ມອິດທພິ ົນຕໍ່ການຮຽນຮູ້ ແລະ ພດຶ ຕິກໍາຂອງປະຊາຊນົ ; ການ
ສຶກສາມຜນົ ກະທບົ ຕ່ໍການພັດທະນາທາງສງັ ຄົມ ໃນຂະນະດຽວກນັ ການພັດທະນາສັງຄມົ ມຜນົ ກະທບົ ຕ່ໍການສກຶ ສາ
ດ້ວຍ.
ນົບພົງ ບນຈິດຕຣາດນ (2529, ໜ້າ. 41) ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາ ຄື ຂະບວນການທາງ
ສງັ ຄົມ ທີ່ມການຈັດສັນ ແລະ ຄວບຄມສ່ິີງແວດລ້ອມ ແລະ ດາເນນການ ເພີື່ອພັດທະນາຄົນທາງດ້ານຕາຸ່ ງໆ ເຊ່ັົນ
ຄວາມຮ,ູ້ ຄວາມສາມາດ, ບກຄະລິກກະພາບ, ທັດສະນະຄະຕິ, ຄາຸ່ ນຍິ ມົ ລວມເຖິງການຖາຸ່ ຍທອດທາງວດັ ທະນະທໍາ
ຂະນົບທາໍ ນຽມ, ປະເພນ ເພ່ືີອໃຫ້ບກຄນົ ເປນັ ສະມາຊກິ ທີ່ດ ແລະ ໄດຮ້ ັບການຍອມຮບັ ຈາກສັງຄົມທດ່ີ າໍ ລົງຊວິດຢູ່.
ຈາກຄວາມໝາຍຂອງການສຶກສາຂ້າງເທິງ ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວຸ່າ ການສຶກສາ ແມຸ່ນຂະບວນການ
ສອນການຮຽນຮູ້ທາງດ້ານທິດສະດ ແລະ ພຶດຕິກໍາຕົວຈິງ ກຸ່ຽວກັບວິທະຍາສາດທໍາມະຊາດ, ວິທະຍາສາດສັງຄົມ
ແລະ ເຕກັ ໂນໂລຊ ເພອ່ີື ພັດທະນາຄົນທາງດ້ານຕ່າຸ ງໆ ເຊ່ົັນ ຄວາມຮູ,້ ຄວາມສາມາດ, ບກຄະລກິ ກະພາບ, ທັດສະນະ
ຄະຕິ, ຄຸ່ານິຍົມ ລວມເຖິງ ການຖຸ່າຍທອດທາງວັດທະນະທໍາ, ຂະນົບທໍານຽມ, ປະເພນ ເພື່ີອໃຫ້ຊັບພະຍາກອນ
ມະນດມການຂະຫຍາຍຕວົ ຢ່າງຮອບດາ້ ນ.
ຂ. ຄວາມສາຄນັ ຂອງການສກຶ ສາ
ສົມສກັ ດົນປຣະສິດ (2542, ໜ້າ. 16) ໄດສ້ ະເໜໄວ້ວຸາ່ ການສຶກສາມຄວາມສາຄັນທ່ີສດ ແລະ ມ
ບົດບາດຕ່ໍການພດັ ທະນາແບບຍືຍງົ ຂອງປະເທດ ເນ່ືີອງຈາກ ເປນັ ການພດັ ທະນາຄນນະພາບຂອງຄນົ ແລະສ້າງກາໍ ລັງ
ແຮງງານໃນການພັດທະນາປະເທດ, ການຈັດການສກຶ ສາໃນຍກປັດຈບນັ ເນັີ້ນການພັດທະນາຄົນໃຫ້ເປັນມະນດທີ່
ສມົ ບນູ ທງັ ຮຸ່າງກາຍ, ຈດິ ໃຈ, ສະຕປິ ນັ ຍາ, ຄວາມຮ,ູ້ ມອະລຍິ ະທາໍ ແລະວດັ ທະນະທໍາ ໃນການດາລງົ ຊວດິ , ສາມາດ
ຢູ່ຮຸ່ວມກັບຜູ້ອ່ນືີ ໄດ້ຢາ່ ງມຄວາມສກ ໂດຍເນີ້ັນໃຫ້ມການພັດທະນາຂະບວນການຮຽນຮູ້ຢ່າງສະໝໍ່າສະເໝ ແລະ ຕ່ໍ
ເນີື່ອງ; ລກັ ສະນະຂອງມະນດທ່ີສມົ ບູນດົງ່ັ ກາຸ່ ວໄດ້ແກຸ່ ມຈາລຍິ ະທໍາ ແລະ ຄາຸ່ ນຍິ ົມທີ່ພຶງປະສົງ, ມຄວາມສາມາດໃນ
ການຄິດວິເຄາະ, ສງັ ເຄາະ, ມວິຈາລະຍາຍານ, ມຄວາມຄດິ ສ້າງສັນ, ມປະຊາທິປະໄຕ ແລະ ມວໄິ ສທັດ, ມຄວາມຮູ້
11
ແລະ ທັກສະທີ່ຈາເປນັ ໃນການຮຽນຮ,ູ້ ມທກັ ສະໃນການແສວງຫາຄວາມຮູ້ດ້ວຍຕນົ ເອງ ແລະ ພັດທະນາຕນົ ເອງຢ່າງ
ຕໍ່ເນ່ີືອງ, ຮູ້ຈັກຕົນເອງ ແລະ ເພິງີ່ ຕນົ ເອງໄດ.້
ສພົດ ປຣະເສດສຣິ (2527, ໜ້າ. 51) ໄດ້ກຸ່າວໄວ້ວຸ່າ ການສຶກສາເປັນເຄີ່ອື ງມືທ່ີສາຄັນທ່ີສດ ທ່ີຈະ
ຊຸ່ວຍໃຫ້ຊັບພະຍາກອນມະນດ ສາມາດຍົກລະດັບຂດຄວາມສາມາດທີ່ຈະແປສະພາບຊັບພະຍາກອນອີື່ນໆ ໄດ້ແກຸ່
ທຶນ, ວັດຖຼ,ຸ ທີ່ດິນ ແລະ ອປະກອນອີ່ືນໆ ໃຫ້ມຄນຄ່າຸ ຂ້ີຶນມາ ຫຼາຍປະເທດໄດ້ລງົ ທຶນໃສຸ່ການສຶກສາເພອ່ີື ພັດທະນາ
ຄົນໃຫ້ມຄວາມຮ,ູ້ ຄວາມສາມາດ ແລະ ຄວາມດໝັ່ົນ ແລ້ວນາມາພດັ ທະນາປະເທດສູຸ່ຄວາມຈະເລນຮງຸ່ ເຮອື ງ ເພາະ
ໂລກປັດຈບັນຍອມຮບັ ວຸ່າ ຄວາມຮູ້ ຫຼື ເທກັ ໂນໂລຢີ ຄື ສິນຄາ້ ທ່ີຊຸ່ວຍເຮດັ ໃຫ້ເກດສິນຄາ້ ອີ່ນື ໆໄດ້ຫາຼ ຍກວຸາ່ ການ
ມວັດຖດຼຸ ບິ ໄວ້ຫຼວງຫຼາຍ, ນກັ ວາງແຜນພດັ ທະນາຖືວຸ່າ ການສຶກສາເປັນເຄື່ີອງມຂື ອງການພດັ ທະນາ.
ຈາກຄວາມສາຄັນຂອງການສກຶ ສາທ່ີກ່າຸ ວມາຂາ້ ງນນັີ້ ພຈະສະຫຸຼບຄວາມສາຄັນຂອງການສຶກສາ ດັົ່ງນີ:້
(1) ການສກຶ ສາ ຊຸວ່ ຍເສມສ້າງໃຫ້ບກຄົນມສຂະພາບທີ່ດ ທັງທາງດ້ານຮຸ່າງກາຍ ແລະ ຈິດໃຈ ມ
ຮາຸ່ ງກາຍຈະເລນເຕບໂຕແຂງແຮງເໝາະສົມກບັ ໄວອາຍ, ມຄວາມຄິດລິເລ່ີມສ້າງສັນ;
(2) ການສກຶ ສາ ຊວຸ່ ຍເສມສ້າງຈາລິຍະທໍາ ແລະ ມຄຸາ່ ນິຍມົ ທ່ີດງາມ;
(3) ການສກຶ ສາ ຊວຸ່ ຍໃຫ້ຄົນຮູ້ຈັກຄດິ ວິເຄາະ, ສັງເຄາະ, ພິຈາລະນາຍານ;
(4) ການສຶກສາ ຊ່ວຸ ຍເສມສ້າງໃຫ້ຄົນ ມວິໄສທດັ ເບ່ີງິ ກວ້າງເຫັນໄກ, ທັນຕໍ່ຄວາມກ້າວໜ້າທາງ
ເທກັ ໂນໂລຢີ;
(5) ການສຶກສາ ຊຸ່ວຍເສມສ້າງໃຫ້ຄົນມຄວາມຮູ້ ແລະ ມທັກສະໃນການສະແຫວງຫາຄວາມຮູ້
ເພ່ີມເຕມດ້ວຍຕນົ ເອງ ແລະ ພດັ ທະນາຕນົ ເອງຢ່າງຕ່ໍເນອ່ືີ ງ;
(6) ການສຶກສາ ຊຸ່ວຍເສມສ້າງໃຫ້ຄົນເກດຄວາມສານຶກ ແລະ ເຫັນຄນຄຸ່າຂອງສີ່ິງແວດລ້ອມ
ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ, ສາທາລະນະປະໂຫຍດ ເພືີ່ອຈະໄດ້ອະນຮັກ ຮັກສາ ຮູ້ຈັກໃຊ້ຢ່າງປະຢດັ ແລະ ຄມ້ ຄ່າຸ ;
(7) ການສຶກສາ ຊວຸ່ ຍເສມສ້າງໃຫ້ຄນົ ມຄວາມຮູ້ໃນການປະກອບອາຊບທກດ້ານ;
(8) ການສຶກສາ ຊຸ່ວຍເສມສ້າງໃຫ້ຄົນໄດ້ພັດທະນາ ເປັນພົນລະເມືອງທ່ີມຄນນະພາບ ເຊິີ່ງ
ສາມາດສ່ງົ ຜນົ ເຖງິ ຄວາມຈະເລນ ໝນີ້ັ ຄົງ ຂອງປະເທດຊາດ ແລະ ພດັ ທະນາຄວາມກາ້ ວໜ້າຕະຫອຼ ດໄປ;
(9) ການສຶກສາ ຊວຸ່ ຍເສມສ້າງໃຫ້ຄົນຮູ້ຈັກຄນຄຸາ່ ຂອງສິລະປະ, ວດັ ທະນະທໍາ ແລະ ປະເພນ ທີ່ດ
ງາມຂອງຊາດ.
ສະຫຼຸບລວມແລ້ວ ການສຶກສາເປັນປັດໄຈທີ່ສາຄັນທີ່ສດໃນການພັດທະນາຄົນທັງທາງດ້ານຮຸ່າງກາຍ,
ຄວາມຮູ້, ຄວາມຄດິ , ຈາລິຍະທໍາ, ການປະກອບອາຊບ, ການພັດທະນາຕົນເອງໃຫ້ເປັນປະໂຫຍດ ຕໍ່ ສງັ ຄມົ ແລະ
ປະເທດຊາດ ເຮັດໃຫ້ປະເທດຊາດຈະເລນກ້າວໜ້າ ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກດການພັດທະນາໃນພາບລວມ ຄື ພັດທະນາຄົນ,
ພດັ ທະນາເສດຖະກິດ, ການເມອື ງ ແລະ ສັງຄົມ ໃຫ້ຈະເລນກ້າວໜາ້ ຢາ່ ງປະເທດທພີ່ ດັ ທະນາ.
2) ວຽກງານການສກຶ ສາໃນ ສ.ປ.ປ.ລາວ
ກ. ນະໂຍບາຍຂອງລດັ ກຸຽ່ ວກບັ ວຽກງານສກຶ ສາ
(1) ລັດ ກາໍ ນົດເອາົ ການສກຶ ສາເປັນວຽກງານໃຈກາງ ຂອງການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນດ ແລະ
ສງ່ົ ເສມທກເພດໄວ, ທກເຜົ່າ ໃຫ້ເຂ້ີົາເຖງິ ການສກຶ ສາ;
12
(2) ລັດ ເອົາໃຈໃສຸ່ຂະຫຍາຍການສຶກສາກຸ່ອນໄວຮຽນ, ສົ່ງເສມສຂະພາບ, ໂພຊະນາການຂີ້ັນ
ພື້ີນຖານໃນໂຮງຮຽນ ແລະ ກໍານົດເອົາການສຶກສາພາກບງັ ຄັບເປັນການສກຶ ສາທີບ່ ່ໍໄດ້ເສຍຄຸ່າ ຍົກເວີັ້ນ ກລະນທີໄ່ ດ້
ກໍານດົ ໄວຕ້ ່າຸ ງຫາກ;
(3) ລດັ ເພມີ່ ທະວການລົງທຶນ ໃສຸ່ການພັດທະນາການສຶກສາ ໃຫ້ມຄນນະພາບ, ຂະຫຍາຍຕວົ ຢ່າງ
ທ່ົວເຖິງ, ພ້ອມກັນນັີ້ນ ກ່ໍເອົາໃຈໃສຸ່ໃນການສ້າງ, ພັດທະນາ ແລະ ມນະໂຍບາຍຕໍ່ຄູ, ບກຄະລາກອນການສຶກສາ
ແລະ ຜູ້ຮຽນຢ່າງເໝາະສມົ ;
(4) ລັດ ສົ່ງເສມ ແລະ ຊຼຸກຍູ້ ໃຫ້ບກຄົນ, ນິຕິບກຄົນ ຫຼື ການຈັດຕ້ັີງພາຍໃນ ແລະ ຕຸ່າງປະເທດ
ລົງທຶນໃສຸ່ການພັດທະນາການສຶກສາແຫຸ່ງຊາດ ໂດຍສະເພາະອາຊວະສຶກສາ ແລະ ການຝກອົບຮົມວິຊາຊບໃຫ້ໄດ້
ມາດຕະຖານ, ມຄນນະພາບ ດ້ວຍນະໂຍບາຍດາ້ ນຕຸາ່ ງໆເປັນຕ້ີົນ ສ້າງເງື່ີອນໄຂອໍານວຍຄວາມສະດວກ, ນະໂຍບາຍ
ສນິ ເຊືອີ່ , ຍົກເວນ້ີັ ຫືຼ ຫຼດຸ ຜຸ່ອນພາສ, ອາກອນ ແລະ ຄາຸ່ ທໍານຽມ ຕາມກດົ ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ (ກະຊວງສຶກ
ສາທິການ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 4).
ຂ. ຫກຼັ ການພືນີ້ ຖານກຸຽ່ ວກບັ ວຽກງານສຶກສາ
(1) ສອດຄຸ່ອງກັບແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ແຜນພັດທະນາຊັບພະຍາກອນ ມະນດ
ແຫຸ່ງຊາດ;
(2) ຮັບປະກັນ ສາມລກັ ສະນະ ຄື ລກັ ສະນະຊາດ, ລກັ ສະນະວິທະຍາສາດ-ທນັ ສະໄໝ ແລະ ລັກສະນະ
ມະຫາຊົນ;
(3) ປະຕິບັດຕາມ ຫ້າ ຫັຼກມນູ ຄື ຄນສົມບັດສຶກສາ, ປນັ ຍາສຶກສາ, ແຮງງານສຶກສາ, ພະລະສຶກສາ
ແລະ ສລິ ະປະສກຶ ສາຢ່າງເປນັ ເອກະພາບ;
(4) ຮບັ ປະກັນໃຫ້ການຮຽນໄປຄຽງຄຸູ່ກັບການປະຕບິ ັດຕວົ ຈິງ ແລະ ໃຫມ້ ຄວາມສະເໝພາບ;
(5) ປະສານສົມທບົ ລະຫວຸາ່ ງ ການສຶກສາໃນໂຮງຮຽນ ແລະ ນອກໂຮງຮຽນກັບການສກຶ ສາອບົ ຮົມຢູ່
ໃນຄອບຄວົ ແລະ ສັງຄມົ ;
(6) ຮັບປະກັນຄນນະພາບ, ເຊ່ືີອມໂຍງເຂີ້ົາກັບການສຶກສາພາກພື້ີນ ແລະ ສາກົນ (ກະຊວງສຶກສາທິ
ການ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜ້າ. 5).
ຄ. ສາມນັ ສຶກສາ
ສາມນັ ສຶກສາ ແມຸ່ນການຮຽນ-ການສອນ ຄວາມຮ້ພູ ້ນືີ ຖານທົວ່ ໄປ ເຊງ່ິີ ປະກອບດ້ວຍ ປະຖົມສກຶ ສາ,
ມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕ້ົີນ, ມັດທະຍົມສຶກສາຕອນປາຍ ແລະ ໃຊ້ເວລາຮຽນທັງໝົດສິບສອງປີ ໂດຍມຈດໝາຍ
ດັ່ງົ ນ:້ີ
13
- ປະຖົມສຶກສາ ເພືີ່ອຮັບປະກັນໃຫ້ຜູ້ຮຽນ ມຄວາມຮູ້ທົ່ວໄປ ແລະ ມຄວາມສາມາດໃນການຟັງ,
ການອຸ່ານ, ການຂຽນ, ການເວີົ້າ, ການເບີິ່ງ, ການຖາມ, ການຄິດໄລຸ່, ການສຂານາໄມ, ກິລາ-ກາຍຍະກໍາ ແລະ
ການຝກແອບສລິ ະປະຂັີ້ນພ້ນືີ ຖານ;
- ມັດ ທ ະຍົມ ສຶກ ສາຕອນຕ້ົີນ ເພ່ືີອໃຫ້ຄວາມຮູ້ພ້ືີນຖານກຸ່ຽວ ກັບພາສາລາວ , ຄະນິດ ສາດ ,
ວິທະຍາສາດທໍາມະຊາດ-ສັງຄົມ, ກິລາ-ກາຍຍະກໍາ, ສິລະປະ, ກົດໝາຍ, ເຕັກໂນໂລຊ, ວິຊາຊບ ແລະ ພາສາ
ຕ່າຸ ງປະເທດສາໍ ລັບຮຽນຕໃ່ໍ ນມັດທະຍມົ ຕອນປາຍ ແລະ ອາຊວະສຶກສາ;
- ມັດທະຍົມສຶກສາຕອນປາຍ ເພ່ືີອຍກົ ລະດັບ ແລະ ຂະຫຍາຍເນີ້ືອໃນທີ່ໄດ້ຮຽນມານັນ້ີ ນອກຈາກນ້ີ
ຍັງຕ້ອງລົງເລິກບາງວິຊາ ເພີ່ືອພັດທະນາຄວາມຮູ້ ຄວາມສາມາດ ແລະ ພອນສະຫວັນຂອງຜູ້ຮຽນ ສໍາລັບຮຽນຕ່ໍ
ອາຊວະສກຶ ສາ, ການສຶກສາຊີ້ັນສູງ ແລະ ປະກອບອາຊບ (ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜາ້ . 8).
(1) ແນວຄດິ ແລະ ຫຼກັ ການຂອງການສກຶ ສາຊີນ້ັ ມດັ ທະຍົມສກຶ ສາໃນ ສ.ປ.ປ.ລາວ
ອງຕາມນະໂຍບາຍຂອງພັກ, ກົດໝາຍຂອງລັດຖະບານ ແລະ ຄໍາໝັີ້ນສັນຍາກັບສາກົນ ກ່ຽຸ ວກັບ
ການສຶກສາໃນຊີ້ນັ ມດັ ທະຍົມ, ພສັງລວມຫກັຼ ການຕ່າຸ ງໆ ໄດ້ດງ່ັົ ລຸ່ມນີ້:
- ການພດັ ທະນາການຮຽນ-ການສອນ ຕ້ອງປະຕິບດັ ຢ່າງຮອບດາ້ ນຕາມ 5 ຫັຼກມູນການສຶກສາ
ຄື: ຄນສົມບດັ ສຶກສາ, ປັນຍາສຶກສາ, ສິລະປະສກຶ ສາ, ພະລະສກຶ ສາ ແລະ ແຮງງານສຶກສາ.
- ຕ້ອງສ້າງໃຫ້ນັກຮຽນເປັນຄົນຮັກຊາດ, ຮັກລະບອບປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນ, ຮູ້ມູນເຊອື້ີ ຂອງ
ຊາດ ແລະ ຂອງການປະຕວິ ດັ .
- ຕອ້ ງໄດ້ປ່ຽນແປງທັດສະນະຄະຕິ, ວິທຮຽນ ແລະ ພັດທະນານັກຮຽນ ໃຫ້ມຫວົ ຄິດປະດດິ ສາ້ ງ,
ມກັ ການອາຸ່ ນ, ມຄວາມກະຕລື ືລີົນ້ ໃນການພັດທະນາຕນົ ເອງຢສູ່ ະເໝ.
- ຕ້ອງໄດ້ປະຕິຮູບວິທການປະເມນຜົນການສອນຂອງຄູ ໃຫ້ປະເມນເປັນປົກກະຕິ ແລະ ຊຸ່ວຍ
ເຫືຼອນກັ ຮຽນໃຫ້ບນັ ລເປົາ້ ໝາຍການຮຽນຮ້.ູ
- ສົງ່ ເສມຄວາມຕ້ອງການເຂ້ີາົ ຮຽນຂອງເດັກຍິງ, ຊນົ ເຜ່ົາ, ພິການ ແລະ ເດກັ ໃນຄອບຄວົ ທກທີ່ສດ.
- ສົງ່ ເສມໃຫເ້ ດັກມພີ້ືນຖານດ້ານການນໍາໃຊ້ຄອມພິວເຕ, ການຊອກຫາຂໍ້ມູນຕຸ່າງໆ ຜຸ່ານທາງ
ອິນເຕເນັດ ແລະ ສາມາດຊອກຫາຄວາມຮູ້ໄດດ້ ວ້ ຍຕົນເອງ.
- ສົ່ງເສມໃຫ້ເດັກມພືນີ້ ຖານດາ້ ນພາສາອງັ ກິດ ແລະ ວິຊາຊບ.
- ສົ່ງເສມໃຫ້ທ່ົວສງັ ຄມົ ປະກອບສຸວ່ ນເຂົາ້ີ ຮຸວ່ ມພດັ ທະນາການສກຶ ສາຢາ່ ງກວ້າງຂວາງ.
(2) ຫຼກັ ການໃນການສ້າງມາດຕະຖານຄນນະພາບການສຶກສາ
ການສ້າງມາດຕະຖານຄນນະພາບການສຶກສາ ຊັີ້ນມັດທະຍົມສຶກສາ ທມງານໄດ້ເລີ່ມຈາກການ
ສຶກສາ ເອກະສານຕຸ່າງໆທີ່ກຸ່ຽວຂ້ອງ ເຊ່ົັນ: ຫັຼກການກໍານົດມາດຕະຖານ ແລະ ຕົວຊ້ີວັດ, ຫຼັກການວັດ ແລະ ປະ
ເມນຜົນການສຶກສາ, ມາດຕະຖານຄນນະພາບການສຶກສາຊີັ້ນມັດທະຍົມຂອງຕຸ່າງປະເທດ ໂດຍສະເພາະແມຸ່ນຂອງ
ປະເທດທີ່ໃກຄ້ ຽງ; ນອກນ້ີ ຍັງໄດ້ສຶກສາບນັ ດາບົດວໄິ ຈຕາຸ່ ງໆທກ່ີ ຸ່ຽວຂ້ອງກັບຄນນະພາບການສກຶ ສາ. ຫັຼງຈາກນ້ັີນ
14
ໄດ້ສະຫຼຸບຄໍານິຍາມຄນນະພາບຂອງການສຶກສາ ແລະ ມສຸ່ວນກຸ່ຽວຂ້ອງຫັຼກກັບຫຍັງແດຸ່ ເຊີິ່ງສາມາດກໍານົດ
ມາດຕະຖານຄນນະພາບການສກຶ ສາຂອງຊັີນ້ ມັດທະຍມົ ເປັນ 6 ອງົ ປະກອບ ແລະ 45 ຕົວຊີ້ວດັ ເຊງີ່ິ ປະກອບດວ້ ຍ:
+ ດ້ານຜຮູ້ ຽນ ມ 08 ຕວົ ຊີ້ວັດ (01-08)
+ ດ້ານການຮຽນ-ການສອນ ມ 08 ຕວົ ຊ້ີວດັ (09-16)
+ ດ້ານສະພາບແວດລອ້ ມ ມ 08 ຕວົ ຊວ້ີ ດັ (17-24)
+ ດາ້ ນອປະກອນການຮຽນ-ການສອນ ມ 08 ຕວົ ຊີວ້ ັດ (25-32)
+ ດາ້ ນຄ້ມຄອງ-ບລິຫານ ມ 10 ຕົວຊ້ວີ ັດ (33-42)
+ ດ້ານການມສຸວ່ ນຮຸວ່ ມຂອງຊຸມຼ ຊນົ ມ 3 ຕົວຊວ້ີ ັດ (43-45)
- ດາ້ ນຜຮູ້ ຽນ
ເນັນ້ີ ໃສຸ່ການສະໜອງໂອກາດເຂີາ້ົ ຮຽນຂອງນກັ ຮຽນທກຄົນ ທີ່ຮຽນຈົບຊີັ້ນປະຖົມສຶກສາ ໃນ
ເຂດບລິການໃຫ້ໄດ້ເຂ້ີົາຮຽນ ໂດຍບໍ່ຈໍາແນກເພດ, ຊົນເຜົ່າ, ສາສະໜາ, ເດັກພິການ ແລະ ຖານະທາງດ້ານສັງຄົມ.
ຝກຝົນໃຫ້ນັກຮຽນມຄນສົມບັດດ ໂດຍສົ່ງເສມນັກຮຽນເຄົາລົບນັບຖືຜໃູ້ ຫຍຸ່, ຮກັ ແພງໝຸູ່ເພືີ່ອນ, ມນາໃຈຮັກຊາດ,
ຮກັ ບ້ານເກດເມອື ງນອນຂອງຕົນ, ປົກປັກຮກັ ສາສິລະປະ-ວັດທະນະທໍາ ອັນດງາມຂອງຊາດ, ມຄວາມດໝ່ົັນພາກ
ພຽນ, ປະຢດັ ມດັ ທະຍັດ, ຮຄູ້ ນຄ່າຸ ຂອງການອອກແຮງງານ, ປະຕບິ ັດກົດລະບຽບຂອງໂຮງຮຽນ ແລະ ກດົ ໝາຍບາ້ ນ
ເມືອງໄດເ້ ປນັ ຢາ່ ງດ.
ສ່ງົ ເສມໃຫ້ນັກຮຽນຮັກການຮຽນ, ມັກສະແຫວງຫາຄວາມຮູ້ ແລະ ພັດທະນາຕົນເອງຢ່າງຕ່ໍ
ເນືີ່ອງສືບຕໍ່ຮຽນ ແລະ ຮຽນຈົນຈົບຊີ້ັນມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕີ້ົນ ຫຼື ຕອນປາຍ ຕາມຂດຄວາມສາມາດຂອງ
ນັກຮຽນ, ມຜົນການຮຽນໃນແຕລະວິຊາບັນລຕາມເກນທກ່ີ ະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າ ໄດ້ກໍານດົ ໄວ້, ເຊີິງ່ ເປນັ
ເງີື່ອນໄຂໃຫ້ນັກຮຽນສາມາດຮຽນຈົນຈບົ ຊ້ນີັ ມັດທະຍມົ ແລະ ສືບຕໍ່ຮຽນຂີັ້ນທີ່ສູງກວາຸ່ ພອ້ ມທັງເປນັ ການຫຸດຼ ຜຸ່ອນ
ອດັ ຕາການຄ້າງຫ້ອງ ແລະ ອັດຕາການປະລະ, ເປັນການເພີ່ມອດັ ຕາຈົບຊີັ້ນຂອງນັກຮຽນ ທເ່ີ ປັນເປາ້ົ ໝາຍສະຫັດສະ
ວດັ ຂອງຊາດ, ພ້ອມທງັ ມສຂະພາບແຂງແຮງ, ໄດຮ້ ັບການບລິການສຂະພາບຂັີ້ນພນ້ີື ຖານ ແລະ ສົ່ງເສມທັກສະຊວິດ
ໃນສານປ້ອງກນັ ອັນຕະລາຍຈາກສ່ິີງເສບຕິດ, ໂລກເອດ, ພະຍາດຕດິ ຕທ່ໍ າງເພດສໍາພນັ ແລະ ພະຍາດລະບາດຕາງໆ.
ໂຮງຮຽນຕ້ອງໄດ້ຈັດກິດຈະກໍາຕຸ່າງໆ ເພີ່ືອສົ່ງເສມນັກຮຽນໄດ້ຫິຼ້ີນກິລາກາຍະກໍາ, ສິລະປະ
ດົນຕ ການຟ້ອນ, ລໍາ, ຮອ້ ງເພງ ແລະ ສິລະປະກໍາໃນການຄວັດ, ແຕມ້ , ຈກັ ສານຕາຸ່ ງໆ. ສຸ່ວນຕວົ ຂອງນກັ ຮຽນເອງ
ກຕ່ໍ ອ້ ງມການຮັກສາອະນາໄມໃຫ້ສະອາດຢູ່ສະເໝ, ເຊີ່ິງສິີ່ງນ້ີ ຈະເປັນພືີນ້ ຖານໃຫຫ້ ນກັ ຮຽນມວິວັດທະນາການທາງ
ດາ້ ນຮາຸ່ ງກາຍ ແລະ ຈດິ ໃຈ ເບກບານມຸ່ວນຊ່ນີື , ມບນັ ຍາກາດໃນການຮຽນຮູ້ ແລະ ມພະລະກາໍ ລັງ.
ນັກຮຽນຕ້ອງມຜົນການຮຽນໃນແຕຸ່ລະວິຊາໄດ້ບັນລຕາມສະມັດຖະພາບທ່ີໄດ້ວາງໄວ້, ເຊີິ່ງ
ເປັນເງີື່ອນໄຂໃຫ້ນັກຮຽນສາມາດສືບຕຮໍ່ ຽນໃນຂີັ້ນທີ່ສງູ ກວຸ່າ ແລະ ຮຽນຈົນຈົບຊີ້ັນມັດທະຍົມຕອນຕ້ນີົ ຫືຼ ຕອນ
ປາຍຕາມຄວາມເໝາະສົມ ພອ້ ມທງັ ເປນັ ການຫດຼຸ ຜຸ່ອນອັດຕາການຄາ້ ງຫອ້ ງ ແລະ ອດັ ຕາການປະລະ, ເປນັ ການເພີ່ມ
ອັດຕາຈົບຊັີ້ນຂອງນກັ ຮຽນ.
15
- ດາ້ ນການຮຽນ-ການສອນ
ເນັ້ີນໃສຸ່ຄນນະພາບ ແລະ ປະລິມານຂອງຄູສອນ, ນອກນັີ້ນ ຍັງກໍານົດບັນດາທັກສະຂອງຄູສອນ
ແລະ ການຈັດຕງີັ້ ປະຕບິ ັດການຮຽນ-ການສອນ ດງັ່ົ ນີ້:
+ ວດທິການສຶກສາຂອງຄູສອນ ຢ່າງໜ້ອຍຕ້ອງຈົບຫຼັກສດສ້າງຄູມັດທະຍົມຊີັ້ນສູງຂີ້ຶນໄປ (ສໍາ
ລບັ ມັດທະຍົມຕອນຕົ້ີນ), ປະລນິ ຍາຕຂີ້ຶນໄປ (ສໍາລັບມດັ ທະຍົມຕອນປາຍ) ແລະ ມປະລິມານເໝາະສມົ ກບັ ຈໍານວນ
ນັກຮຽນສອນຕາມວິຊາ ຫຼື ສາຍທີຮ່ ຽນຈົບ. ພອ້ ມດຽວກນັ ກ່ຕໍ ້ອງໄດຮ້ ບັ ການຝກອົບຮົມທາງດ້ານວິຊາການໃໝຸ່ໆ
ໃນການສິດສອນເປັນປົກກະຕິ ເພື່ີອເຮັດໃຫ້ຄສູ ອນມຄວາມຈູບຈ້າວຫ້າວຫັນໃນໜ້າທີ່ວຽກງານ ແລະ ພັດທະນາ
ວິຊາການຂອງຕົນຢ່າງເປນັ ປະຈາໍ .
+ ຄູສອນຕ້ອງມຈັນຍາບັນໃນອາຊບຄູສູງ, ມຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງຕໍ່ໜ້າທີ່, ຂ້ຶີນສອນເປັນ
ປົກກະຕິ, ຕງັ້ີ ອົກຕີງັ້ ໃຈໃນການສອນຢ່າງເຕັມສຸ່ວນ, ເອົາໃຈໃສຸ່ນກັ ຮຽນຢ່າງເທ່າົ ທຽມກນັ ແລະ ຕິດຕາມຊວຸ່ ຍເຫຼືອ
ນກັ ຮຽນ ຕາມສະພາບຈດພເິ ສດຂອງແຕລຸ່ ະຄົນ ເພືອ່ີ ໃຫ້ທກຄນົ ບັນລຜົນການສຶກສາຕາມເປົາ້ ໝາຍ.
+ ຄູສອນຕອ້ ງມທັກສະໃນການຈັດການຮຽນ-ການສອນ ທ່ເີ ອ້ອືີ ອໍານວຍໃຫ້ແກຸ່ນກັ ຮຽນ ສາມາດ
ຮຽນຮູ້ດວ້ ຍຕນົ ເອງ, ໂດຍຄສູ ອນຕ້ອງເປນັ ຜູຕ້ ິດຕາມ ແລະ ໃຫ້ການຊຸ່ວຍເຫຼືອຢ່າງເໝາະສົມ ເພີອ່ື ໃຫ້ໝນີັ້ ໃຈໄດ້ວຸ່າ
ນກັ ຮຽນບນັ ລຄາດໝາຍຂອງການຮຽນຮູທ້ ໄີ່ ດຕ້ ້ັງີ ໄວ້.
+ ຄູສອນຕ້ອງມທັກສະໃນການວັດ-ປະເມນຜົນການຮຽນ, ໝາຍຄວາມວຸ່າ ທຸ່ານຕ້ອງເຂົີ້າໃຈ
ແຈ້ງເຖິງເປ້ົາໝາຍຂອງການຮຽນ-ການສອນ ໃນແຕລະວິຊາຮຽນ, ແຕຸ່ລະບົດຮຽນ, ແຕຸ່ລະຊົ່ວໂມງຮຽນຢ່າງ
ລະອຽດ. ຄູສອນ ຈ່ິີງສາມາດປະເມນຜນົ ການຮຽນຂອງນັກຮຽນຢ່າງຖືກຕ້ອງ ແລະ ສາມາດນໍາໃຊ້ຜນົ ຂອງການປະ
ເມນ ໄປຊຸ່ວຍເຫືຼອໃຫ້ນັກຮຽນສາມາດເຂີາົ້ ໃຈດຂີນ້ຶ ແລະ ພ້ອມດຽວກັນ ກ່ໍສາມາດປັບປງການສອນຂອງຕນົ ໃຫດ້
ຂ້ນີຶ ໄປເລ້ອືີ ຍໆ.
+ ການຮຽນ-ການສອນ ຕ້ອງຖືກຈັດຕ້ງັີ ປະຕິບັດຢ່າງຄບົ ຖ້ວນ ໂດຍມການນາໃຊ້ເນີືອ້ ໃນຫຼັກສູດ
ໃຫ້ແທດເໝາະກັບທ້ອງຖນ່ິີ , ມການຈັດກິດຈະກໍາຕຸ່າງໆເພືີ່ອເສມສ້າງໃຫ້ນັກຮຽນມທັກສະໃນການດໍາລົງຊວິດ ຢູ່
ໃນສັງຄົມຢາ່ ງຈົບງາມ.
- ດ້ານສະພາບແວດລ້ອມ
ສະພາບແວດລ້ອມເປັນປັດໄຈພ້ືີນຖານທ່ີສໍາຄັນອັນໜ່ຶີງ ເຊ່ິີງຕ້ອງມຄວາມປອດໄພສູງ ເພືີ່ອປົກ
ປ້ອງ ນັກຮຽນຈາກສິ່ີງອັນຕະລາຍ ທັງທາງດ້ານກາຍະພາບ ແລະ ຈິດຕະພາບ. ນອກນີ້ັນ, ສະພາບແວດລ້ອມຕ້ອງ
ເອືີ້ອອໍານວຍຕກໍ່ ານຈັດກິດຈະກາໍ ການຮຽນ-ການສອນໄດ້ຢາ່ ງເຕັມເມດັ ເຕມັ ໜຸວ່ ຍ ພອ້ ມທັງເປນັ ການດງຶ ດດູ ຈິດໃຈ
ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຢາກມາຮຽນ ແລະ ຕ້ງັີ ໃຈຮຽນຈົນຈບົ .
ສະພາບແວດລ້ອມໃນນີ້ ໝາຍເຖິງ ທ່ີຕີັ້ງ, ເນືີ້ອທີ່ຂອງໂຮງຮຽນ, ເດີ່ນຫິ້ຼີນ/ເດີ່ນກິລາ, ອົງ
ປະກອບຈໍາເປັນອື່ີນໆ ທີ່ເປັນສັນຍາລັກຂອງໂຮງຮຽນ, ລວມໄປເຖິງອາຄານຮຽນ, ຫ້ອງຮຽນ, ຫ້ອງສະໝດ ຫືຼ
ຫ້ອງອ່າຸ ນ ແລະ ສະຖານທອີ່ າໍ ນວຍຄວາມສະດວກອນີື່ ໆ ພອ້ ມທງັ ໄດນ້ ໍາໃຊຢ້ າ່ ງເປັນປກົ ະຕິ.
16
ສະພາບແວດລ້ອມດັ່ົງກຸ່າວ ຕ້ອງໄດ້ຕາມມາດຕະຖານທີ່ກໍານົດ ແລະ ເໝາະສົມກັບນກັ ຮຽນທກ
ຄົນ. ນອກຈາກນ້ີ ໂຮງຮຽນຕ້ອງຈັດສະພາບແວດລ້ອມທີ່ເອ້ີືອອໍານວຍຕໍ່ການອຸ່ານ, ຖືກຕາມຫັຼກສຂະອະນາໄມ, ມນໍ້າ
ດມີ່ື , ນາໍ້ ໃຊສ້ ະອາດ ຕະຫຼອດປີ, ມຫ້ອງນໍ້າທ່ສີ ະອາດ ແລະ ພຽງພ.
- ດາ້ ນອປະກອນການຮຽນ-ການສອນ
ເນັີ້ນໃສຸ່ບັນດາອປະກອນພື້ີນຖານທີ່ໂຮງຮຽນຕ້ອງມ ເຊັົ່ນ: ໂຕະ, ຕັົ່ງ, ກະດານດໍາ ແລະ ອ່ືີນໆ
ຕ້ອງພຽງພ ແລະ ໄດ້ມາດຕະຖານ. ນອກນີ້ັນ, ຍັງເນີັ້ນໜັກເຖິງອປະກອນການຮຽນຂອງນັກຮຽນ, ປະກອນການ
ສອນຂອງຄູສອນ, ອປະກອນກິລາ, ສິລະປະ, ອປະກອນການທົດລອງທາງດາ້ ນວທິ ະຍາສາດພ້ີນື ຖານ, ອປະກອນຝກ
ປະຕິບດັ ພີື້ນຖານວຊິ າຊບ ແລະ ອປະກອນໄອຊທ ພອ້ ມທັງມການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ໄດນ້ າໍ ໃຊ້ຢາ່ ງເໝາະສມົ .
- ດາ້ ນຄ້ມຄອງ-ບລິຫານ
ເນ້ີັນໃສຸ່ຜູ້ອໍານວຍການໂຮງຮຽນ ພ້ອມຄະນະ, ໂດຍເລີ່ມຈາກຜູ້ອໍານວຍການ ຕ້ອງເປັນຜູ້ນາທີ່ມ
ແນວຄິດຫຼັກໝີ້ັນການເມືອງ ແລະ ການນໍາພາດ. ຜູ້ອໍານວຍການຕ້ອງມຄວາມຮູ້, ປະສົບການທີ່ເໝາະສົມ, ຜຸ່ານ
ການຝກອບົ ຮມົ ວຽກງານບລຫິ ານຄ້ມຄອງໂຮງຮຽນ ແລະ ວຽກງານປະກນັ ຄນນພາບການສຶກສາ.
ໂຮງຮຽນຕ້ອງສມົ ທົບກັບອໍານາດການປົກຄອງບາ້ ນ ຢາ່ ງສະໜດິ ແໜ້ນ ແລະ ເກບັ ກໍາສະພາບການ
ເຂົ້ີາຮຽນຂອງນັກຮຽນທ່ີຮຽນຈົບຊ້ີັນປະຖົມທກຄົນ, ຊຸຼກຍູ້ສົ່ງເສມນັກຮຽນຮຽນຈົນຈົບຊີ້ັນມັດທະຍົມ ໂດຍບ່ໍຈໍາ
ແນກເພດ, ຊນົ ເຜົ່າ, ສາສະໜາ, ຖານະທາງສງັ ຄມົ ແລະ ນັກຮຽນທີ່ມຄວາມຕ້ອງການພິເສດ.
ໂຮງຮຽນຕ້ອງ ສົ່ງເສມສິດສະເໝພາບລະຫວຸ່າງຍິງ-ຊາຍ, ຈັດໃຫ້ມການບລິການດ້ານສຂະພາບ
ເຜຍແຜຸ່ຄວາມຮູ້ທາງດ້ານຫຼັກໂພຊະນາການ, ຈັດກິດຈະກໍາສົ່ງເສມໃຫ້ນັກຮຽນເກດທັກສະ ໃນການປ້ອງກັນຕົວ
ເອງຈາກພະຍາດ, ສິີ່ງເສບຕິດ ແລະ ສ່ິີງອັນຕະລາຍຕຸ່າງໆ ພ້ອມທັງມການປົກປ້ອງນັກຮຽນຈາກຄວາມຮນແຮງ
ແລະ ການກະທົບກະເທືອນດ້ານຮາຸ່ ງກາຍ-ຈດິ ໃຈ.
ໂຮງຮຽນຕ້ອງມລະບບົ ຄ້ມຄອງສະຖິຕິ ແລະ ຂ້ໍມູນຂຸ່າວສານທ່ີຄົບຖ້ວນ, ມການຄ້ມຄອງຊັບສິນ
ຢ່າງ ເປນັ ລະບົບ, ລາຍງານລາຍຮບັ -ລາຍຈຸາ່ ຍຢາ່ ງເປີດເຜຍ ໂປ່ງໃສ ແລະ ເປັນທໍາ, ສົງ່ ເສມການເຄືອ່ີ ນໄຫວຂອງອງົ
ການຈັດຕີ້ັງມະຫາຊົນ, ມການຕິດຕາມການຈັດຕີັ້ງປະຕິບັດຫັຼກສູດ ແລະ ມການຈັດກິດຈະກໍານອກຫຼັກສູດ ເປັນ
ປກົ ກະຕິ.
ໂຮງຮຽນຕ້ອງໄດ້ມການປະເມນຕົນເອງ, ສ້າງແຜນພັດທະນາໂຮງຮຽນ ທ່ີສອດຄຸ່ອງກັບສະພາບ
ຕວົ ຈິງ, ແບຸ່ງຄວາມຮັບຜິດຊອບໃຫ້ສະມາຊິກພາຍໃນໂຮງຮຽນຢ່າງເໝາະສົມ ແລະ ຕິດຕາມການຈັດຕ້ີັງປະຕິບັດ
ຢ່າງເປັນຮອບວຽນ.
- ຕ້ານການມສຸ່ວນຮຸ່ວມຂອງຊມຼຸ ຊົນ
ວຽກງານການສຶກສາແມຸ່ນໜ້າທີ່ຂອງທົ່ວປວງຊົນ ເຊີິ່ງໃນລະດັບຂອງໂຮງຮຽນເປັນໜ້າທີ່ຂອງ
ຊຼຸມຊົນ ຫຼື ແມຸ່ນຄະນະສະມາຄົມພໍແ່ ມຸ່ນັກຮຽນ, ຄະນະສະມາຄົມອດໜູນການສຶກສາ ເຊີ່ິງປະກອບດ້ວຍຕົວແທນ
17
ຈາກ ອາໍ ນາດການປກົ ຄອງບາ້ ນ, ອົງການຈັດຕງ້ັີ ມະຫາຊົນຂ້ີັນບາ້ ນ, ຫ້າງຮ້ານ, ບລິສດັ , ຜ້ບູ ລິຫານໂຮງຮຽນ ແລະ
ຄສູ ອນພາຍໃນໂຮງຮຽນ.
ມາດຕະຖານດ້ານນີ້ໄດ້ນ້ັີນການເປັນເຈົີ້າການ ແລະ ມສຸ່ວນຮຸ່ວມຂອງຊຼຸມຊົນໃນການຄ້ມຄອງ,
ປກົ ປັກຮັກສາ, ພັດທະນາໂຮງຮຽນເພືອີ່ ລູກຫຼານຂອງຕົນ. ຊຼມຸ ຊົນຕ້ອງມສຸ່ວນຮ່ວຸ ມໃນການເຄີອື່ ນໄຫວກິດຈະກໍາ
ຕຸ່າງໆຂອງໂຮງຮຽນ ເພີື່ອເປັນແຫຸ່ຼງຂໍ້ມູນຂຸ່າວສານໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ຮຽນຮູ້ ແລະ ທັງເປັນການຖຸ່າຍທອດສິລະປະ-
ວັດທະນະທໍາ ແລະ ພູມປັນຍາທ້ອງຖ່ິີນໃຫ້ກັບນັກຮຽນໄດ້ສືບທອດຕ່ໍໄປ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ,
2013, ໜາ້ . 2-6).
ງ. ສະຖານການສກຶ ສາ
(1) ຄວາມໝາຍຂອງສະຖານການສກຶ ສາ
ສະຖານການສຶກສາ ແມຸ່ນບຸ່ອນດໍາເນນການຮຽນ-ການສອນ, ການຄ້ີົນຄວ້າວິໄຈ, ການຝກ
ອົບຮົມ, ການຝກປະຕິບັດຕົວຈິງ ທັງໃນໂຮງຮຽນ ແລະ ນອກໂຮງຮຽນທັງພາກລັດ ແລະ ພາກເອກະຊົນ ເຊ່ີິງ
ປະກອບດວ້ ຍ ສູນ, ໂຮງຮຽນ, ວິທະຍາໄລ, ສະຖາບັນ ຫືຼ ວິທະຍາຄານ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລ (ກະຊວງສຶກສາທິ
ການ ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜາ້ . 14).
(2) ປະເພດສະຖານການສຶກສາ
- ສະຖານລ້ຽງເດັກ ແລະ ພັດທະນາເດກັ ເອນີ້ ວ່າຸ ໂຮງລຽ້ ງເດກັ ຫືຼ ສນູ ພດັ ທະນາເດກັ ;
- ສະຖານການຮຽນ-ການສອນເດັກອະນບານ ເອນີ້ ວ່າຸ ໂຮງຮຽນອະນບານ;
- ສະຖານການຮຽນ-ການສອນຊນີ້ັ ປະຖມົ ສຶກສາ ເອີ້ນວຸ່າ ໂຮງຮຽນມູນລະປະຖົມ ແລະ ໂຮງຮຽນ
ປະຖມົ ສມົ ບນູ ;
- ສະຖານການຮຽນ-ການສອນຊີ້ັນມັດທະຍົມສຶກສາ ເອີ້ນວຸ່າ ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນ ຕີ້ົນ,
ໂຮງຮຽນ ມດັ ທະຍົມຕອນປາຍ ແລະ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສົມບູນ;
- ສະຖານການຮຽນ-ການສອນຂອງອາຊວະສຶກສາ ເອີ້ນວຸ່າ ສູນ ຝກອົບຮົມ, ໂຮງຮຽນ,
ວທິ ະຍາໄລ ແລະ ສະຖາບັນ;
- ສະຖານການຮຽນ-ການສອນຂອງການສຶກສາຊ້ັີນສູງ ເອີ້ນວຸ່າ ວິທະຍາໄລ , ສະຖາບັນ ຫືຼ
ວທິ ະຍາຄານ ແລະ ມະຫາວທິ ະຍາໄລ;
- ສະຖານການຮຽນ-ການສອນຂອງການສຶກສານອກໂຮງຮຽນ ເອີ້ນວຸ່າ ສູນການສຶກສາ ນອກ
ໂຮງຮຽນຂັນ້ີ ຕຸ່າງໆ (ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜາ້ . 14-15).
(3) ການສ້າງຕີ້ງັ ແລະ ການຮັບຮອງ ສະຖານການສກຶ ສາ
- ບກຄນົ , ນິຕິບກຄົນ ຫືຼ ການຈດັ ຕງັີ້ ທ່ີມຈດປະສງົ ສ້າງຕັງີ້ ແລະ ຮບັ ຮອງສະຖານການສຶກສາໃຫ້
ຍ່ີນື ຄໍາຮອ້ ງຕໍຂ່ ະແໜງການສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ເພືີອ່ ພິຈາລະນາ.
18
- ການພຈິ າລະນາ ຮບັ ຮອງ ສະຖານການສກຶ ສາ ທງັ ພາກລດັ ແລະ ເອກະຊົນ ຕ້ອງໃຫ້ສອດ ຄອຸ່ ງ
ກັບແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫຸ່ງຊາດ, ແຜນຍດທະສາດການສຶກສາ ແລະ ມາດຕະຖານການສ້າງຕີ້ັງ
ສະຖານການສຶກສາ ໂດຍແມນຸ່ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ ເປນັ ຜູ້ຕົກລງົ .
- ສໍາລັບມະຫາວິທະຍາໄລ ແມຸ່ນລດັ ຖະບານເປັນຜ້ຕູ ົກລງົ ຕາມການສະເໜຂອງກະຊວງສກຶ ສາທິ
ການ ແລະ ກິລາ.
- ສໍາລັບສະຖານການສຶກສາຂອງພາກເອກະຊນົ ໃຫ້ປະຕິບດັ ຕາມກົດໝາຍວຸ່າດ້ວຍການສ່ົງເສມ
ການລົງທນຶ , ກດົ ໝາຍວຸ່າດວ້ ຍວສິ າຫະກດິ , ກດົ ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການອື່ນີ ທີກ່ ຸຽ່ ວຂອ້ ງ.
- ການົດເວລາຂອງການພິຈາລະນາການຮັບຮອງສະຖານການສຶກສາ ໄດ້ກໍານົດໄວ້ໃນລະບຽບ
ການຕ່າຸ ງຫາກ (ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 15-16).
(4) ມາດຕະຖານສະຖານການສຶກສາ
ສະຖານການສຶກສາ ທງັ ພາກລດັ ແລະ ເອກະຊົນ ມມາດຕະຖານຕ້ີົນຕ ຄື ຫັຼກສດູ , ສີື່ການຮຽນ-
ການສອນ, ຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສຶກສາ, ພື້ີນຖານໂຄງລຸ່າງ ແລະ ສີິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ (ກະຊວງສຶກ
ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜ້າ. 16).
2.1.3 ຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ
1) ຄູ
ຄູ ແມຸ່ນ ຜູ້ປະຕິບັດໜ້າທີ່ສິດສອນ, ຖຸ່າຍທອດຄວາມຮູ້, ສຶກສາອົບຮົມ, ຄ້ີົນຄວ້າວິໄຈ, ຊຸຼກຍູ້ສົ່ງເສມ
ແລະ ຊ່ວຸ ຍເ ຫຼື ອຜູ້ຮຽນດ້ວຍຫຼາຍຮູບການ.
ລັດຖະກອນຄູ ແມຸ່ນລັດຖະກອນວິຊາການປະຕິບັດໜ້າທ່ີສິດສອນ, ສຶກສາອົບຮົມຜູ້ຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນ,
ສູນ ແລະ ສະຖາບັນການສຶກສາຂອງລັດ. ລັດຖະກອນຄູ ຕາມດໍາລັດ ເລກທ 177/ລບ ສະບັບນ້ີ ເອ້ີນວຸ່າ “ຄູ”
(ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2017, ໜ້າ. 3).
ກ. ມາດຕະຖານຂອງຄູ
(1) ມຫກັຼ ໝ້ັນີ , ທດັ ສະນະການເມອື ງຖືກຕອ້ ງ, ຮັກ ແລະ ປກົ ປ້ອງລະບອບປະຊາທປິ ະໄຕປະຊາຊນົ ;
(2) ມຈັນຍາບນັ ຂອງຄູ ແລະ ມຄນສົມບັດສນິ ທໍາປະຕິວດັ ;
(3) ມຄວາມຮູ້, ຄວາມສາມາດ, ວິຊາສະເພາະ ໃນການສອນຢູ່ຊ້ີັນຮຽນຕາມມາດຕະຖານ ຂອງ
ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກລິ າ;
(4) ມປະກາສະນຍະບດັ ຫຼື ໃບຢງົັ້ ຢືນວຊິ າຄູ ແລະ ໃບອະນຍາດການສອນ;
(5) ມຄວາມດໝນັ່ົ ຊອກຮຽນຮູ້ ແລະ ພດັ ທະນາຕົນເອງຢູ່ເລີື້ອຍໆ;
(6) ມສຂະພາບດ (ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 24).
19
ຂ. ນາມມະຍົດ ແລະ ຕາໍ ແໜງຸ່ ວຊິ າການຄູ
(1) ນາມມະຍົດ: ຄູແຫຸ່ງຊາດ ແລະ ຄປູ ະຊາຊນົ ;
(2) ຕໍາແໜຸ່ງວິຊາການ: ຄູປະສົບການ, ຄູຊານານການ, ຄູຊຸ່ຽວຊານ, ຄູຊຸ່ຽວຊານອາວໂສ, ຜູ້ຊຸ່ວຍ
ອາຈານ, ອາຈານ, ຮອງສາດສະນາຈານ, ສາດສະດາຈານ.
ໃນກລະນຈໍາເປນັ ນາມມະຍົດ ແລະ ຕາໍ ແໜຸ່ງວິຊາການຄູ ອາດຈະມການເພີມ່ ເຕມ ຫຼື ການປຽ່ ນແປງ
ຕາມການຕກົ ລົງຂອງລັດຖະບານ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 25).
ຄ. ສິດ ແລະ ໜາ້ ທີ່ຂອງຄູ
(1) ແຕງຸ່ , ປບັ ປງ, ຮຽບຮຽງ ບວົ ສອນ ແລະ ປມ້ົ ຕລາ, ກຽມອປະກອນ ແລະ ສີື່ການຮຽນ-ການສອນ
, ຄົີນ້ ຄວ້າວໄິ ຈ ແລະ ບລກິ ານ ທາງດ້ານວິຊາການແກສຸ່ ັງຄົມ ຕາມລະບຽບການ;
(2) ສອນຕາມຫັຼກສດູ , ຕາມວຊິ າສະເພາະ ແລະ ຕາມຄວາມຊໍານານ;
(3) ຕດິ ຕາມ, ກວດກາ, ວດັ ຜນົ ແລະ ປະເມນຜນົ ຜູ້ຮຽນຢາ່ ງຕເ່ໍ ນ່ອີື ງ ແລະ ເປນັ ທໍາ;
(4) ປະຕິບດັ ໜ້າທ່ຕີ າມການມອບໝາຍຂອງການຈັດຕ້ງີັ ຢ່າງເຂ້ີມັ ງວດ;
(5) ໄດ້ຮັບການບໍາລງ, ຍົກລະດັບຄວາມຮູ້ ທາງດ້ານວຊິ າສະເພາະທີ່ຕົນສອນ ແລະ ສິີ່ງທ່ີກຸ່ຽວຂ້ອງ
ກບັ ການສອນໃຫ້ສູງຂີນ້ຶ ;
(6) ສະເໜຄໍາຄິດຄາໍ ເຫນັ ແລະ ລາຍງານຜົນການເຄອີື່ ນໄຫວຂອງຕົນ ໃຫຜ້ ບູ້ ລິຫານທີ່ ຕົນຂີຶ້ນກບັ ;
(7) ໄດຮ້ ັບການປກົ ປ້ອງສິດ, ຜນົ ປະໂຫຍດ ແລະ ກຽດສກັ ສ ຂອງຕົນ;
(8) ນາໍ ໃຊສ້ ິດ ແລະ ປະຕບິ ດັ ໜ້າທອ່ີ ີນື່ ຕາມທ່ີໄດກ້ ໍານົດໄວ້ໃນກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ.
ຄທູ ກຄນົ ປະຕິບດັ ໜາ້ ທີຕ່ າມວັນເວລາລັດຖະການ ຄືກັບລັດຖະກອນທ່ວົ ໄປໂດຍກາໍ ນດົ ຊົ່ວໂມງສອນ
ຕົວຈິງ ຄື: ຄູມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕ້ີົນ ອາທິດໜີຶ່ງ ສອນບ່ໍໃຫ້ເກນ 18 ຊົ່ວໂມງ ແລະ ຄູມັດທະຍົມສຶກສາຕອນ
ປາຍ ສອນບ່ໍໃຫເ້ ກນ 16 ຊົວ່ ໂມງ. ສຸ່ວນເວລາລັດຖະການທີ່ເ ຫຼື ອຈາກການສິດສອນ ໃຫ້ໃຊ້ເປັນເວລາຄ້ນີົ ຄວ້າ,
ແຕ່ງຸ ບດົ ສອນ, ກວດບດົ ເສງັ , ເຮດັ ວຽກງານບລຫິ ານ ແລະ ປະຕິບດັ ກດິ ຈະກໍາອີ່ນື ໆ ທ່ີຮບັ ໃຊກ້ ານຮຽນ-ການສອນ.
ກລະນ ຄູປະຕິບັດໜ້າທີ່ການສອນເກນເວລາທ່ີກໍານົດຕໍ່ອາທິດນ້ັີນ ໃຫ້ຄິດໄລຸ່ເປັນຊ່ົວໂມງເພີ່ມ ໂດຍມອບໃຫ້
ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ ກາໍ ນົດລະອຽດຄຸາ່ ຕອບແທນແຮງງານເພີ່ມໃຫ້ຄູຕາມກມຸ່ ອາຊບ ແລະ ຕາມວດທິ
ການສກຶ ສາຂອງຄແູ ຕຸລ່ ະຄົນ (ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2017, ໜາ້ . 7).
ງ. ພນັ ທະຂອງຄູ
(1) ເຄົາລົບ ແລະ ປະຕິບັດຕາມ ແຜນຍດທະສາດ, ກົດໝາຍ, ລະບຽບການ ກຸ່ຽວກັບ ການສຶກສາ
ແລະ ສະຖານການສກຶ ສາທ່ກີ ່ຽຸ ວຂອ້ ງຢາ່ ງເຂີມ້ັ ງວດ;
(2) ເປນັ ແບບຢາ່ ງທີ່ດ, ຮກັ ສາກຽດ ແລະ ສກັ ສ ຂອງຄວາມເປນັ ຄູ;
(3) ປະຕບິ ັດຕ່ໍຜູ້ຮຽນຢາ່ ງເປັນທາໍ , ນັບຖື ແລະ ປກົ ປອ້ ງສດິ , ຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທໍາ ຂອງຜູ້ຮຽນ;
20
(4) ຊຸ່ວຍບໍາລງຜູ້ຮຽນອຸ່ອນ ແລະ ສຶກສາອົບຮົມ, ປູກຈິດສໍານຶກ ໃຫ້ຜູ້ຮຽນຮູ້ບນຄນພ່ໍ ແມຸ່, ຜູ້
ປົກຄອງ, ຜູ້ອປະກາລະຄນ ແລະ ຄູ;
(5) ນໍາໃຊ້ ແລະ ປກົ ປກັ ຮກັ ສາອາຄານສະຖານທ່ີ, ວດັ ຖຼຸປະກອນ ແລະ ສ່ືກີ ານຮຽນ-ການສອນ;
(6) ປກົ ປັກຮກັ ສາຄວາມສະຫງບົ , ຄວາມສະອາດສວຍງາມ ແລະ ຄວາມເປນັ ລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ ຂອງ
ສະຖານການສຶກສາ;
(7) ເຂາ້ີົ ຮຸວ່ ມການເຄ່ືອີ ນໄຫວກດິ ຈະກາໍ ຂອງສະຖານການສກຶ ສາ ແລະ ສັງຄມົ ;
(8) ປະຕິບັດພນັ ທະອນ່ີື ຕາມທີ່ໄດກ້ າໍ ນົດໄວ້ໃນກດົ ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ (ກະຊວງສຶກສາທິການ
ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 25-26).
ຈ. ການປະພດຶ ຂອງຄູ
ຄູທກຄົນ ນອກຈາກປະຕິບດັ ໜ້າທີ່, ສດິ ແລະ ພັນທະ ທີ່ໄດກ້ ໍານດົ ໄວ້ໃນກົດໝາຍວຸາ່ ດ້ວຍການສຶກ
ສາແລວ້ ຍງັ ຕອ້ ງປະພຶດຕົນ ດ່ັງົ ນ:ີ້
(1) ເປັນແບບຢ່າງທ່ີດໃຫ້ຜູ້ຮຽນ ແລະ ສັງຄົມທ່ົວໄປ ທາງດ້ານການເມືອງແນວຄິດ, ຄນສົມບັດ,
ທດັ ສະນະຫຼກັ ໝັີນ້ , ການເວີ້າົ ຈາປາໄສ ແລະ ຄວາມສພາບຮຽບຮ້ອຍ;
(2) ມຈັນຍາບັນຂອງການເປັນຄູ ແລະ ມຄວາມຍຕທິ ໍາ;
(3) ມຄວາມຊື່ສີ ັດສດຈະລິດ ແລະ ຄວາມໂປ່ງໃສໃນອາຊບ;
(4) ມຄວາມເອ້ືີອເຟືອົ້ ເຜ່ອີື ແຜຸ່-ຮັກແພງ, ເຄົາລົບນັບຖື ແລະ ໃຫ້ກຽດຜູ້ຮຽນ (ກະຊວງສຶກສາທິ
ການ ແລະ ກິລາ, 2017, ໜາ້ . 9-10).
ສ. ຂໍ້ຫ້າມສໍາລັບຄູ
(1) ຂາດຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບໃນການປະຕິບັດໜ້າທຕີ່ ່ໍການສດິ ສອນ;
(2) ສວຍໃຊ້ໜ້າທີ່, ໃຫ້ ຫຼື ຮັບສິນບົນ ເພ່ີືອຜົນປະໂຫຍດສຸ່ວນຕົວ, ຄອບຄົວ, ຈ້ມເຈືີ້ອ ແລະ ພັກ
ພວກ;
(3) ບິດເບອື ນເນ້ືອີ ໃນຫຼກັ ສູດ, ນໍາໃຊກ້ ານສອນເພີມ່ ໂດຍເປັນການບັງຄບັ ;
(4) ທດຈະລິດໃນການຈັດຕງ້ີັ ການຮຽນ-ການສອນ, ການຝກອົບຮມົ ວິຊາຊບ, ການສອບເສັງ ແລະ
ການທດົ ສອບ;
(5) ທບຕ, ຮ້າຍດາຸ່ , ທາລນ ແລະ ລໍາອຽງຕໍ່ຜູຮຽນ;
(6) ແບ່ງຸ ແຍກຄວາມສາມກັ ຄ ຫືຼ ສ້າງຄວາມປ່ັນປ່ວນພາຍໃນສະຖານການສຶກສາ ແລະ ສັງຄມົ ;
(7) ເປດີ ເຜຍ ຫືຼ ເຜຍແຜຸສ່ ີ່ງິ ລາມົກອະນາຈານ;
(8) ພົວພັນ, ຊ້ືີ-ຂາຍ, ເສບສີ່ງິ ເສບຕິດ ແລະ ຫຼນິີ້ ການພະນນັ ທກປະເພດທຜີ່ ດິ ກດົ ໝາຍ;
(9) ນງຸ່ ເຄອື່ີ ງແບບຄູ ເຂ້າີົ ໃນຮາ້ ນບັນເທງ ຫືຼ ສະຖານທີ່ອນີ່ື ທີບ່ ໍ່ເໝາະສົມ;
21
(10) ໂຄສະນາສົງ່ ເສມ ຫຼື ດ່ີືມ ເຄ່ືອີ ງດືມ່ີ ທີ່ມທາດເຫີົາ້ຼ ໃນສະຖານການສຶກສາ;
(11) ພົວພັນຊ້ສາວ ຫຼື ຊຸຼກຍູ້ສ່ົງເສມ ໃຫ້ຜູ້ຮຽນກະທໍາຜິດຕຮໍ່ ດຄອງປະເພນີ່, ລະບຽບຂອງສະຖານ
ການສກຶ ສາ;
(12) ມພຶດຕິກາໍ ອ່ືີນ ທີ່ເປັນການລະເມດກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ
ກິລາ, 2016, ໜ້າ. 37-38).
ນອກຈາກຂ້ຫໍ າ້ ມທມ່ີ ຕາມກດົ ໝາຍແລວ້ ຄູຍງັ ມຂຫໍ້ າ້ ມເພີ່ມເຕມ ດງົັ່ ນີ້:
(1) ຫາ້ ມພົວພັນກັບສ່ິງີ ເສບຕິດ ແລະ ອະບາຍະມກຕຸາ່ ງໆ;
(2) ຫ້າມເປດີ ການສອນເພີ່ມເປັນການສວຸ່ ນຕວົ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຍາດຈາກການຈດັ ຕັ້ງີ ;
(3) ຫາ້ ມສວຍໃຊ້ຖານະການເປນັ ຄູເພືີອ່ ຂ່ມົ ຄຸູ່ ຫຼື ບງັ ຄັບຜຮູ້ ຽນທກຮູບແບບ;
(4) ຫ້າມກະທໍາສງິ່ີ ທຜ່ີ ດິ ຕໍ່ຮດຄອງປະເພນຂອງຊາດ;
(5) ຫາ້ ມໂຄສະນາເຜຍແຜ່ສຸ ິ່ີງທເ່ີ ປັນໄພຕສ່ໍ ງັ ຄົມ ແລະ ປະທເດຊາດ.
ຄູທ່ີກະທາໍ ຜິດຕາມຂໍ້ຫ້າມຂ້າງເທິງ ຈະຖືກສໍາຫຼວດກວດກາ, ປະຕິບັດວິໄນ ຫືຼ ຖກື ລົງໂທດສະຖານ
ເບົາ ຫືຼ ໜກັ ແລວ້ ແຕຸລ່ ະກລະນຕາມທ່ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ໄວໃ້ ນກົດໝາຍ (ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2017, ໜາ້ . 10).
ສ. ນະໂຍບາຍຕຄ່ໍ ູ
ໃນການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ຄູ ໄດ້ຮບັ ຄາຸ່ ຕອບແທນແຮງງານ, ຍົກລະດບັ ວຊິ າສະເພາະ, ວິຊາການ, ຊວິດ
ການເປັນຢູ່ ແລະ ສະຖານະທາງສັງຄົມ, ໄດ້ຮັບການພັກຜຸ່ອນ, ຮັບບໍານານ ແລະ ນະໂຍບາຍອື່ີນ ຕາມກົດໝາຍ
ແລະ ລະບຽບການ.
ບກຄົນ, ນິຕິບກຄົນ, ການຈັດຕີ້ງັ ແລະ ສັງຄົມ ທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ ພາຍໃນ ແລະ ຕຸ່າງປະ
ເທດ ມສຸ່ວນຮວຸ່ ມໃນການຊຸ່ວຍເຫືອຼ ແລະ ອາໍ ນວຍຄວາມສະດວກໃນການປະຕິບດັ ໜ້າທີຂ່ ອງຄ.ູ
ຄູມສິດໄດ້ຮັບນະໂຍບາຍດ້ານຕຸ່າງໆຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການຂອງລັດ ຄືກັບລັດຖະກອນ
ບລຫິ ານທົວ່ ໄປ. ນອກນີັນ້ ຄຍູ ັງໄດຮ້ ັບການປະຕິບັດນະໂຍບາຍສະເພາະບາງດາ້ ນ ຄື: ຖານະທາງວິຊາການ (ຕໍາແໜຸ່ງ
ວິຊາການ ແລະ ນາມມະຍດ), ກຽດສັກສໃນສັງຄມົ , ຊວດິ ການເປັນຢູ,່ ການຍ້ອງຍ, ການລາພກັ ແລະ ຮບັ ເບຍ້ ບໍາ
ນານ; ສາໍ ລັບຄູທ່ປີ ະຕິບັດໜ້າທີ່ຢເູ່ ຂດທລະກນັ ດານ ຫຸາ່ ງໄກສອກຫຼກ ຈະໄດຮ້ ັບການປະຕິບດັ ນະໂຍບາຍພເິ ສດຈາກ
ລດັ ຖະບານ (ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າ, 2017, ໜາ້ . 6).
ຊ. ການສ້າງ ແລະ ການພັດທະນາຄູ
ການສ້າງ ແລະ ການພັດທະນາຄູຕ້ອງຮັບປະກັນທາງດ້ານປະລິມານ ແລະ ຄນນະພາບ ຕາມ
ມາດຕະຖານການສຶກສາ ແນໃສຸ່ປກູ ຈດິ ສາໍ ນກຶ ແລະ ສະຕິຊາດ.
ສະຖານການສຶກສາ, ການຈດັ ຕັ້ີງ, ສັງຄົມ, ຊຸມຼ ຊົນ ແລະ ພາກສຸ່ວນທີກ່ ່ຽຸ ວຂ້ອງສ້າງເງືີອ່ ນໄຂໃຫຄ້ ູໄດ້
ຮັບການບາໍ ລງ ແລະ ຍກົ ລະດັບທາງດ້ານວຊິ າສະເພາະຢ່າງຕ່ໍເນ່ອືີ ງ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜາ້ .
27).
22
2) ບກຄະລາກອນການສຶກສາ
ບກຄະລາກອນການສຶກສາ ແມຸ່ນຜູ້ເຮັດໜ້າທີ່ຄ້ມຄອງ, ບລິຫານ, ກວດກາ, ແນະນໍາ, ຊຸ່ວຍເຫືຼອ ແລະ
ອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກກຸ່ ານຮຽນ-ການສອນ ຢສູ່ ະຖານການສກຶ ສາທງັ ພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ.
ມາດຕະຖານຂອງບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ ໃຫປ້ ະຕິບັດຕາມລະບຽບການຂອງລດັ ຖະກອນທວ່ົ ໄປ.
ກ. ສິດ ແລະ ໜ້າທ່ີ ຂອງບກຄະລາກອນການສຶກສາ
(1) ປະຕບິ ັດໜ້າທ່ຕີ າມຂອບເຂດສດິ ທີ່ການຈັດຕ້ີັງມອບໝາຍໃຫ້ ແລະ ລາຍງານຕສໍ່ ະຖານການສຶກ
ສາ ທຕ່ີ ນົ ສງັ ກດັ ;
(2) ໄດ້ຮັບການບໍາລງ, ຍົກລະດັບຄວາມຮູ້ ທາງດ້ານວິຊາສະເພາະ ແລະ ວຽກງານອ່ີືນ ທ່ີຕົນ
ຮັບຜິດຊອບ;
(3) ປະກອບຄາໍ ເຫນັ ກຽຸ່ ວກັບການພັດທະນາວຽກງານສກຶ ສາ;
(4) ນໍາໃຊ້ສິດ ແລະ ປະຕິບດັ ໜາ້ ທອ່ີ ີື່ນ ຕາມທ່ໄີ ດ້ກໍານດົ ໄວໃ້ ນກດົ ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ.
ຂ. ພນັ ທະ ຂອງບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ
(1) ເຄົາລບົ ແລະ ປະຕບິ ັດຕາມແຜນຍດທະສາດ, ກດົ ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ ກ່ຽຸ ວກບັ ການສກຶ ສາ
ຢ່າງເຂີັມ້ ງວດ;
(2) ຮັກສາຄວາມລັບທາງລັດຖະການ ແລະ ປກົ ປ້ອງຜນົ ປະໂຫຍດສຸ່ວນລວມ;
(3) ອາໍ ນວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ໃຫກ້ ານບລກິ ານຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ;
(4) ປົກປກັ ຮກັ ສາຄວາມສະຫງົບ ແລະ ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮອ້ ຍ ຂອງສະຖານ ການສກຶ ສາ;
(5) ເປນັ ແບບຢາ່ ງທ່ດີ , ຮັກສາກຽດ ແລະ ສກັ ສ ຂອງບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ;
(6) ເຂີາ້ົ ຮວຸ່ ມການເຄອີື່ ນໄຫວກິດຈະກາໍ ຂອງການຈັດຕງ້ັີ ແລະ ສັງຄມົ ;
(7) ປະຕິບດັ ພນັ ທະອີືນ່ ຕາມທີ່ໄດ້ກາໍ ນົດໄວໃ້ ນກດົ ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ.
ຄ. ນະໂຍບາຍຕໍ່ບກຄະລາກອນການສຶກສາ
ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ ໄດ້ຮັບນະໂຍບາຍ ໃນການປະຕິບັດໜ້າທ່ີ, ຍົກລະດບັ ວິຊາສະເພາະ, ຊວິດ
ການເປັນຢູ່ ແລະ ສະຖານະທາງສັງຄມົ ຕາມກດົ ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ.
ງ. ການສ້າງ ແລະ ການພດັ ທະນາບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ
ຂະແໜງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແລະ ຂະແໜງການອນ່ີື ສ່ົງເສມ ແລະ ສ້າງເງືອີ່ ນໄຂໃຫ້ບກ
ຄະລາກອນການສຶກສາ ຂອງສະຖານການສຶກສາທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ ໄດ້ຮັບການຝກອົບຮົມ, ຍົກລະດັບ
ທາງດ້ານວິຊາສະເພາະ ແລະ ໄດ້ຮັບການພັດທະນາຢ່າງຮອບດ້ານ ເພີື່ອສ້າງເປັນຜູ້ສືບທອດ ແລະ ຕອບສະໜອງ
ຄວາມຕ້ອງການຂອງວຽກງານສກຶ ສາໃນແຕ່ລຸ ະໄລຍະ (ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 28-30).
23
2.1.4 ການປະກນັ ຄນນະພາບການສກຶ ສາ
1) ການປະກັນຄນນະພາບການສຶກສາ
ການປະກັນຄນນະພາບການສຶກສາ ແມຸ່ນການກໍານົດມາດຕະຖານ, ການຕິດຕາມ, ປະເມນຜົນ ແລະ
ກວດສອບຄນນະພາບການສຶກສາ ທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນດ້ວຍການຈັດຕັີ້ງກົນໄກ ປະກັນຄນນະພາບພາຍໃນ
ແລະ ພາຍນອກ ໂດຍມຈດປະສງົ ເພອີື່ ຮບັ ຮອງ ແລະ ຢ້ົງັ ຢນື ຜນົ ຂອງການສກຶ ສາ, ສາ້ ງຄວາມເຊອ່ີື ໝນີັ້ ຕສ່ໍ ງັ ຄມົ , ຊຼມຸ
ຊົນ ແລະ ຜູ້ປົກຄອງ ດຶງດູດຄວາມສົນໃຈຕ່ໍການຮຽນ ເຮັດໃຫ້ຜົນຂອງການສຶກສາ ມມາດຕະຖານທຽບເທ່ົາກັບ
ມາດຕະຖານພາກພ້ນືີ ແລະ ສາກົນ.
2) ກົນໄກການປະກັນຄນນະພາບການສກຶ ສາ
ກົນໄກການປະກນັ ຄນນະພາບການສຶກສາ ປະກອບດວ້ ຍການປະກັນຄນນະພາບພາຍໃນ ແລະ ພາຍນອກ.
(1) ການປະກັນຄນນະພາບພາຍໃນ ແມຸ່ນການຕິດຕາມ ແລະ ປະເມນຜົນຄນນະພາບ ຕາມ
ມາດຕະຖານຂອງກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະກິລາ ໂດຍແມນຸ່ ສະຖານການສກຶ ສາເປັນຜູ້ປະເມນ;
(2) ການປະກັນຄນນະພາບພາຍນອກ ແມຸ່ນການຕິດຕາມ, ປະເມນຜົນ ແລະ ກວດສອບຄນນະພາບ
ຕາມມາດຕະຖານຂອງກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ ຫືຼ ຂອງສາກົນ ໂດຍແມນຸ່ ການຈັດຕ້ີັງປະກັນຄນນະພາບ
ພາຍນອກເປນັ ຜູ້ປະເມນ (ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 33-34).
2.1.5 ການຄມ້ ຄອງວຽກງານສກຶ ສາ
1) ອົງການຄມ້ ຄອງວຽກງານສກຶ ສາ
ລັດຖະບານ ເປັນຜູຄ້ ້ມຄອງວຽກງານສຶກສາຢາ່ ງລວມສູນ ແລະ ເປນັ ເອກະພາບໃນຂອບເຂດທ່ົວປະເທດ
ໂດຍມອບໃຫ້ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ ເປັນຜູ້ຮັບຜດິ ຊອບໂດຍກົງ ແລະ ເປັນເຈ້າີົ ການປະສານສົມທົບກັບ
ກະຊວງ, ອົງການອ່ີືນ, ອງົ ການປົກຄອງທອ້ ງຖິີ່ນ ແລະ ຄະນະພັດທະນາການສຶກສາທ່ີກຸ່ຽວຂອ້ ງ.
ອົງການຄ້ມຄອງວຽກງານສຶກສາ ປະກອບດ້ວຍ:
(1) ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ;
(2) ພະແນກສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າ ແຂວງ, ນະຄອນຫວຼ ງ;
(3) ຫ້ອງການສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ ເມອື ງ, ເທດສະບານ;
(4) ສະຖານການສຶກສາ (ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 43).
2) ສິດ ແລະ ໜາ້ ທ່ີ ຂອງກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກລິ າ
ໃນການຄມ້ ຄອງວຽກງານສຶກສາ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ ມ ສດິ ແລະ ໜ້າທີ່ ດົງ່ັ ນີ້:
(1) ຄີ້ົນຄວ້າສ້າງນະໂຍບາຍ, ແຜນຍດທະສາດ, ກດົ ໝາຍ, ແຜນງານ, ໂຄງການພັດທະນາການສຶກ
ສາ ເພ່ືີອສະເໜລດັ ຖະບານພິຈາລະນາ;
(2) ໂຄສະນາ ເຜຍແຜຸ່ ນະໂຍບາຍ, ແຜນຍດທະສາດ, ກົດໝາຍ, ແຜນງານ, ໂຄງການ ພັດທະນາ
ການສກຶ ສາ ແລະ ນິຕິກໍາອນ່ີື ກຸ່ຽວກບັ ວຽກງານສຶກສາ;
24
(3) ສາ້ ງ ແລະ ປບັ ປງ ນຕິ ິກາໍ ຕຸາ່ ງໆ ກຽຸ່ ວກັບການຄ້ມຄອງ ແລະ ບລິຫານການສກຶ ສາ;
(4) ສາ້ ງ, ພັດທະນາຫຼກັ ສງູ , ອປະກອນ, ສື່ີການຮຽນ-ການສອນໃນແຕຸ່ລະໄລຍະ, ສີິ່ງອໍານວຍຄວາມ
ສະດວກຕາຸ່ ງໆ ແລະ ຊີ້ນໍາການຈດັ ຕ້ັງີ ຝກອບົ ຮມົ , ການນາໍ ໃຊ້;
(5) ຊີ້ນາໍ ການປະຕິບັດແຜນການສກຶ ສາພາກບງັ ຄັບ ແລະ ການລບົ ລາ້ ງຄວາມບ່ຮໍ ູ້ໜງັ ສື;
(6) ກາໍ ນົດມາດຕະຖານການສຶກສາ ແລະ ສະຖານການສກຶ ສາ;
(7) ສາ້ ງ, ນາໍ ໃຊ້, ບາໍ ລງ, ຄມ້ ຄອງ ຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ;
(8) ຄມ້ ຄອງບນັ ດາ ມະຫາວທິ ະຍາໄລ, ສະຖາບັນ ແລະ ສະຖານການສຶກສາອີ່ືນ ຕາມລະບຽບການ;
(9) ຊ້ນີ າໍ , ຕດິ ຕາມ, ຊກຸຼ ຍູ້, ກວດກາ, ກວດການ ແລະ ປະເມນຜນົ ວຽກງານສຶກສາ;
(10) ປະສານສົມທົບກບັ ການຈັດຕງ້ີັ ຂອງລດັ ແລະ ການຈັດຕງ້ີັ ອີື່ນ ກຽຸ່ ວກັບວຽກງານສກຶ
(11) ພົວພນັ ຮຸ່ວມມື ກັບຕ່າຸ ງປະເທດ, ພາກພີື້ນ ແລະ ສາກົນກ່ຽຸ ວກບັ ວຽກງານສກຶ ສາ;
(12) ສະຫຼຸບ, ລາຍງານການຈັດຕ້ີັງປະຕິບັດວຽກງານສຶກສາ ໃຫ້ລດັ ຖະບານ ຢາ່ ງເປັນປົກກະຕິ;
(13) ນໍາໃຊ້ສິດ ແລະ ປະຕິບັດໜ້າທ່ີອີື່ນຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ (ກະຊວງສຶກສາທິການ
ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜາ້ . 44-45).
3) ສດິ ແລະ ໜາ້ ທ່ີ ຂອງພະແນກສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ ແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ
ໃນການຄມ້ ຄອງວຽກງານສຶກສາ ພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ມສິດ ແລະ
ໜ້າທ່ີ ຕາມຂອບເຂດຄວາມຮັບຜດິ ຊອບຂອງຕົນ ດ່ງົັ ນີ້ :
(1) ຜັນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍ, ແຜນຍດທະສາດ ແລະ ກົດໝາຍ ກຸ່ຽວກັບວຽກງານສຶກສາ ມາເປັນ
ແຜນການ, ແຜນງານ ແລະ ໂຄງການສະເພາະຂອງຕົນແລ້ວຈັດຕງີ້ັ ປະຕບິ ດັ ;
(2) ໂຄສະນາ, ເຜຍແຜຸ່, ຕິດຕາມ, ຊ້ີນໍາ ແລະ ກວດກາການຈັດຕັີ້ງປະຕິບັດກົດໝາຍ, ແຜນການ,
ແຜນງານ ແລະ ໂຄງການ ກຸ່ຽວກບັ ວຽກງານສຶກສາ;
(3) ຈດັ ຕັີ້ງປະຕບິ ັດແຜນການສຶກສາພາກບງັ ຄັບ, ການລົບລ້າງຄວາມບໍ່ຮໜູ້ ັງສື ແລະ ຍົກລະດບັ ການ
ສກຶ ສາ ຕິດພັນກບັ ການຝກອບົ ຮມົ ວຊິ າຊບຂ້ີນັ ພີນ້ື ຖານ;
(4) ສະເໜແຜນການບໍາລງ, ສາ້ ງ, ນໍາໃຊ້ ຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ;
(5) ຄມ້ ຄອງບັນດາວທິ ະຍາໄລ ແລະ ສະຖານການສຶກສາອືີ່ນ ຕາມລະບຽບການ;
(6) ຄມ້ ຄອງຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ ລວມທງັ ການບນັ ຈ ແລະ ສັບຊ້ອນ;
(7) ຊີ້ນາໍ , ຊກຼຸ ຍູ້, ຕິດຕາມ, ກວດກາ, ກວດການ ແລະ ປະເມນຜົນ ການປະຕິບັດ ແຜນການ, ແຜນ
ງານ ແລະ ໂຄງການພດັ ທະນາການສຶກສາ;
25
(8) ປະສານສົມທົບກບັ ການຈດັ ຕ້ີັງຂອງລດັ ແລະ ການຈັດຕີັງ້ ອີນື່ ກຽຸ່ ວກັບວຽກງານສຶກສາ;
(9) ພວົ ພັນຮວຸ່ ມມືກັບຕ່າຸ ງປະເທດ, ພາກພນ້ີື ແລະ ສາກົນ ກຸ່ຽວກບັ ວຽກງານສຶກສາຕາມການມອບ
ໝາຍ;
(10) ສະຫຸຼບ, ລາຍງານການຈັດຕັ້ີງປະຕິບັດວຽກງານສຶກສາໃຫ້ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ
ແລະ ອົງການປົກຄອງແຂວງ, ນະຄອນຫວຼ ງ ຢ່າງເປນັ ປົກກະຕິ;
(11) ນໍາໃຊ້ສິດ ແລະ ປະຕິບັດໜ້າທ່ີອືນ່ີ ຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ (ກະຊວງສຶກສາທິການ
ແລະ ກິລາ, 2016, ໜ້າ. 45-46).
4) ສິດ ແລະ ໜ້າທີ່ ຂອງຫອ້ ງການສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ເມືອງ, ເທດສະບານ
ໃນການຄ້ມຄອງວຽກງານສຶກສາ ຫ້ອງການສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ ເມືອງ, ເທດສະບານ ມສິດ ແລະ
ໜາ້ ທີ່ ຕາມຂອບເຂດຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຕນົ ດ່ງົັ ນ:້ີ
(1) ຈດັ ຕ້ີັງປະຕບິ ັດນະໂຍບາຍ, ແຜນຍດທະສາດ, ກົດໝາຍ ແລະ ນິຕກິ າໍ ອນ່ືີ ກຽຸ່ ວກບັ ວຽກງານສກຶ ສາ;
(2) ເຜຍແຜຸ່, ຕິດຕາມ ແລະ ກວດກາ ການຈັດຕີັ້ງ ປະຕິບັດກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການກຸ່ຽວກັບ
ວຽກງານສຶກສາ;
(3) ຈັດຕ້ັີງປະຕບິ ັດແຜນການສຶກສາພາກບງັ ຄັບ, ການລບົ ລາ້ ງຄວາມບຮໍ່ ້ໜູ ັງສື ແລະ ຍກົ ລະດັບການ
ສຶກສາ ຕິດພນັ ກັບການຝກອບົ ຮົມວິຊາຊບຂີ້ັນພນີ້ື ຖານ;
(4) ສະເໜແຜນການບໍາລງ, ສາ້ ງ, ນໍາໃຊ້ ຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ;
(5) ຄ້ມຄອງສະຖານການສຶກສາກຸອ່ ນໄວຮຽນ, ປະຖົມສກຶ ສາ, ມດັ ທະຍົມສກຶ ສາ ແລະ ສະຖານການ
ສກຶ ສາອືນ່ີ ຕາມລະບຽບການ;
(6) ຄມ້ ຄອງຄູ ແລະ ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ ລວມທັງການບັນຈ ແລະ ສັບຊ້ອນ;
(7) ຊີ້ນໍາ, ຊຸຼກຍູ້, ຕິດຕາມ, ກວດກາ, ແລະ ປະເມນຜົນ ການປະຕິບັດແຜນການ, ແຜນງານ ແລະ
ໂຄງການພດັ ທະນາການສຶກສາ;
(8) ປະສານສົມທົບກັບ ການຈດັ ຕ້ັງີ ຂອງລດັ ແລະ ການຈັດຕັງ້ີ ອີືນ່ ກຽຸ່ ວກບັ ວຽກງານສກຶ ສາ;
(9) ສະຫຼຸບ, ລາຍງານການຈັດຕ້ີັງປະຕິບັດວຽກງານສຶກສາໃຫ້ພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ
ແຂວງ, ນະຄອນ ແລະ ອົງການປົກຄອງເມືອງ, ເທດສະບານ ຢາ່ ງເປັນປົກກະຕິ;
(10) ນໍາໃຊ້ສິດ ແລະ ປະຕິບັດໜ້າທ່ີອ່ືີນຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ (ກະຊວງສຶກສາທິການ
ແລະ ກິລາ, 2016, ໜ້າ. 47).
5) ສິດ ແລະ ໜາ້ ທີ່ ຂອງສະຖານການສກຶ ສາ
ໃນການຄ້ມຄອງວຽກງານສຶກສາ ສະຖານການສຶກສາ ມ ສິດ ແລະ ໜາ້ ທີ່ ດັງ່ົ ນ້:ີ
26
(1) ຜນັ ຂະຫຍາຍ ແລະ ຈັດຕ້ັີງປະຕບິ ດັ ນະໂຍບາຍ, ແຜນຍດທະສາດ, ກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ
ກຽຸ່ ວກບັ ວຽກງານສກຶ ສາຢ່າງເຂັີ້ມງວດ;
(2) ອອກລະບຽບການ ຄມ້ ຄອງວຽກງານສຶກສາ ຕາມຈດພິເສດ ແລະ ຂອບເຂດຄວາມຮບັ ຜິດຊອບ
ຂອງຕນົ ;
(3) ຈດັ ຕ້ີງັ ການຮຽນ-ການສອນໃຫ້ມຄນນະພາບ ຄົບເນ້ີືອໃນຫັຼກສູດ ຕາມ ສາມລັກສະນະ ຫ້າ ຫັຼກ
ມນູ ຂອງການສກຶ ສາ, ຄ້ີົນຄວ້າວິທະຍາສາດ ແລະ ຢ້ງົັ ຢນື ການສຶກສາຕາມຊນ້ີັ ຂອງຜູ້ຮຽນ;
(4) ໃຫ້ການບລິການ ດ້ານວິຊາການ ແກຸ່ສັງຄົມ ແລະ ຊຸຼມຊົນ ດ້ວຍຫຼາຍຮູບແບບຕາມຄວາມ
ສາມາດຕົວຈິງ;
(5) ຄ້ມຄອງ ແລະ ປັບປງການຈັດຕັີ້ງຂອງຕົນ ໃຫເ້ ຂັ້ີມແຂງ, ມປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນ;
(6) ຄ້ມຄອງ, ນໍາໃຊ້, ປົກປັກຮັກສາ, ສ້ອມແປງອາຄານ ສະຖານທີ່, ວັດຖຸຼປະກອນ, ສີ່ືການຮຽນ-
ການສອນ ສິີ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ ຕາມລະບຽບການ;
(7) ເກບັ ແລະ ຄມ້ ຄອງຄາຸ່ ທໍານຽມ, ຄາຸ່ ບລກິ ານການຮຽນ-ການສອນ ຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ;
(8) ພິຈາລະນາ ການຮັບ ແລະ ບັນຈຄູ, ບກຄະລາກອນການສຶກສາ ແລະ ຜູ້ຮຽນຕາມແຜນການ;
(9) ຍອ້ ງຍ ແລະ ລົງວິໄນຕ່ຄໍ ູ, ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ ແລະ ຜູ້ຮຽນ ຕາມລະບຽບການ;
(10) ຮັບປະກັນການປະຕບິ ັດສດິ ສະເໝພາບຂອງຜູ້ຮຽນ, ປົກປອ້ ງສດິ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດອນັ ຊອບ
ທໍາຂອງຄູ, ບກຄະລາກອນການສກຶ ສາ ແລະ ຜູ້ຮຽນ;
(11) ຕ້ານ, ສະກັດກັ້ີນປາກົດການຫຍ້ໍທ້ໍ, ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມທ່ີດ, ປອດໄພ, ອະນລັກ ແລະ
ສງ່ົ ເສມວດັ ທະນະທໍາອັນດງາມຂອງຊາດ;
(12) ປະສານສົມທົບ ແລະ ຮຸ່ວມມືກັບອົງການປົກຄອງ, ການຈັດຕ້ັີງສັງຄົມ, ຊຼຸມຊົນ, ຜູ້ປົກຄອງ,
ສະມາຄົມພ່ໍແມຸ່ນັກຮຽນ, ຄະນະພັດທະນາການສຶກສາ, ອົງການຈັດຕັີ້ງທັງພາຍໃນ ແລະ ຕຸ່າງປະເທດ ແລະ
ພາກສຸວ່ ນອືີ່ນທ່ກີ ຸ່ຽວຂ້ອງ ເພືອ່ີ ສົ່ງເສມການຮຽນ-ການສອນ ແລະ ການຄ້ມຄອງ-ບລິຫານວຽກງານ;
(13) ຕິດຕາມ, ກວດກາ ແລະ ປະເມນຜົນວຽກງານສຶກສາ ແລ້ວສະຫບຸຼ , ລາຍງານຕຂ່ໍ ັີ້ນເທງິ ຢາ່ ງເປັນ
ປົກກະຕິ;
(14) ນໍາໃຊ້ສິດ, ປະຕິບັດໜ້າທີ່ ແລະ ພັນທະອື່ີນ ຕາມທ່ີໄດ້ກໍານົດໄວ້ໃນກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບ
ການ (ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ, 2016, ໜາ້ . 48-49).
6) ຂ້ຫໍ ້າມສາໍ ລັບສະຖານການສຶກສາ
ຫ້າມສະຖານການສກຶ ສາ ມພຶດຕິກໍາ ດ່ງົັ ນີ:້
27
(1) ຊືີ້-ຂາຍ, ໂຄສະນາ, ສົງ່ ເສມເຄື່ີອງດີ່ືມທ່ມີ ທາດເຫຼົາ້ີ , ສ່ີິງເສບຕດິ , ອາຫານ ແລະ ເຄ່ີືອງດມື່ີ ທ່ີບໍມ່
ຄນນະພາບ;
(2) ໂອນ ແລະ ແລກປ່ຽນອາຄານ ຫືຼ ສິດນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ແລະ ຊັບສິນອືີ່ນຂອງຕົນ ໃຫ້ບກຄົນ
ນິຕບິ ກຄນົ ຫືຼ ການຈັດຕງ້ີັ ອີນ່ື ໂດຍບໍໄ່ ດ້ຮັບອະນຍາດຈາກຂະແໜງການສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ;
(3) ນໍາໃຊ້ເປນັ ບອຸ່ ນດາໍ ເນນທລະກິດທເ່ີ ປນັ ຜນົ ກະທົບຕໍ່ການຮຽນ-ການສອນ;
(4) ກາໍ ນົດຄຸ່າທາໍ ນຽມ, ຄຸາ່ ຮຽນໂດຍບໄ່ໍ ດຮ້ ັບອະນຍາດຈາກຂະແໜງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ;
(5) ມພຶດຕິກໍາອື່ີນ ທ່ີເປັນການລະເມດກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ
ກິລາ, 2016, ໜາ້ . 39).
28
2.1.6 ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
ກບັ ຄືນສູຕຸ່ ົີນ້ ກາໍ ເນດຂອງລະບົບກມຸ່ ໂຮງຮຽນ, ເຫັນວຸາ່ ແນວຄວາມຄິດນີ້ແມນຸ່ “ຖືກນາໍ ມາທໍາອດິ ໃນອງັ ກິດ
ແລະ ອິນເດຍໃນຕົ້ີນຊຼຸມປີ 1940, ເພີື່ອສົ່ງເສມປະສິດທິພາບສໍາລັບໂຮງຮຽນໃນຊົນນະບົດໃນລະບົບການສຶກສາ
ຂອງເຂົາເຈ້ີົາ, ເພອື່ີ ຮຸ່ວມມືກັນແລະແບ່ງຸ ປັນຊັບພະຍາກອນທາງການຮຽນ-ການສອນ ແລະ ເພືີ່ອຍົກສູງຄນນະພາບ
ການຮຽນ-ການສອນໂດຍການສົ່ງເສມການຮຸ່ວມມືລະຫວຸ່າງຄູ ແລະ ຜູ້ຮຽນເພີ່ືອແລກປ່ຽນທັກສະ ແລະວິທການ
ສິດສອນ ແລະ ການຮຽນຮູ້ທີ່ມໝາກຜົນ” (Giordano, 2008, p. 34). ຍ່ີິງໄປກວຸ່ານັ້ີນ, ເພີ່ນຍັງໄດ້ເນັ້ີນໜັກວຸ່າ
ກຸ່ມໂຮງຮຽນໄດ້ເສມສ້າງພືີ້ນທີ່ຂອງການບລິຫານ, ການແບຸ່ງປັນອປະກອນ, ກິດຈະກໍາດ້ານອາຊບຄູ ແລະ
ກິດຈະກໍານອກຫຼັກສູດ, ເນີື່ອງຈາກວຸ່າກຸ່ມໂຮງຮຽນແມຸ່ນສູນຊັບພະຍາກອນທີ່ມອປະກອນ ແລະ ຊັບພະຍາກອນ
ຕຽມພອ້ ມ ສາໍ ລບັ ຄູອາຈານຈາກໂຮງຮຽນອ້ອມຂາ້ ງ.
1) ຄວາມໝາຍຂອງກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
ກຸມ່ ໂຮງຮຽນໝາຍເຖິງການຈັດກມຸ່ ຂອງໂຮງຮຽນ ທີ່ມທີ່ຕງັີ້ ທາງພູມສາດໃກ້ຄຽງກນັ ແລະ ສາມາດເຂົ້ີາ
ເຖງິ ເຊີ່ງິ ກັນ ແລະ ກັນໄດ້ ເພືອ່ີ ແກ້ໄຂຄວາມບໍ່ສົມດນໃນຈດປະສົງທາງບລິຫານ ແລະ ການສຶກສາ (Dittmar, F.,
Mendelsohn, J., & Ward, V., 2002).
ກມຸ່ ໂຮງຮຽນແມຸ່ນເຄອື ຂຸ່າຍໂຮງຮຽນທນີ່ າໍ ເອົາຄູມາຮວຸ່ ມຮຽນຮູ້ ແລະ ໄດ້ຄວາມຮູ້, ປະສົບການຈາກກັນ
ແລະກນັ ; ແບ່ງຸ ປນັ ຊັບພະຍາກອນ ແລະ ຄວາມຊຸ່ຽວຊານເພອືີ່ ປບັ ປງຄນນະພາບການບລິການການສກຶ ສາ (Daniel,
2018, p. 6).
ກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນການຈັດກຸ່ມຂອງໂຮງຮຽນພາຍໃນສະຖານທີ່ຕັງ້ີ ພມູ ສາດດຽວກນັ ເພ່ືີອແນໃສຸ່ປບັ ປງ
ຄນນະພາບ ແລະ ຄວາມກຸ່ຽວຂ້ອງຂອງການສກຶ ສາໃນໂຮງຮຽນ (Chikoko, 2009, p. 201).
ກຸມ່ ໂຮງຮຽນແມຸ່ນການຈັດກຸ່ມຂອງໂຮງຮຽນພາຍໃນສະຖານທີ່ຕັີ້ງພູມສາດດຽວກັນ, ສໍາລັບຈດປະສົງ
ທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ການສຶກສາ, ການບລິຫານ ແລະ ທາງດ້ານການເມອື ງ (Bray, 1985, p. 183).
ການຈັດກຸ່ມໂຮງຮຽນໄດ້ຖກື ສາ້ ງຕັ້ງີ ຂີຶນ້ ເພ່ືອີ ສະໜອງການສະໜບັ ສະໜນູ ດາ້ ນການບລິຫານ ແລະ ວິຊາຄູ
ແກຸ່ຄູອາຈານ ແລະ ຖືວຸ່າເປັນວິທການກະຈາຍອໍານາດທີ່ມປະສິດທິພາບໃນການພັດທະນາການສຶກສາຊັ້ີນປະຖົມ
ດ້ວຍການມສຸ່ວນຮຸວ່ ມຂອງຊຸມຼ ຊນົ ຢາ່ ງເຕັມທີ່ (Giordano, 2008, p. 34).
2) ຜນົ ປະໂຫຍດຈາກລະບບົ ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
ກ. ການເຮດັ ວຽກເປນັ ທມ (Teamwork)
Aipinge (2007) ໄດ້ສະເໜ ແນວຄວາມຄິດການເຮັດວຽກເປັນທມ ແມຸ່ນຄວາມຮັບຮູ້ກຸ່ຽວກັບ
ການປະຕິບດັ ຮຸ່ວມກນັ ດ້ານຈດປະສງົ ແລະ ມຄວາມຮັບຜິດຊອບລວມໝລູຸ່ ະຫວາຸ່ ງບນັ ດາສະມາຊກິ ໃນທມ.
ໂຮງຮຽນທ່ີຂຶີນ້ ກັບເຄອື ຂຸ່າຍຂອງກຸ່ມຄາດວ່າຸ ຈະເຮັດວຽກຮຸ່ວມກັນເພີື່ອແບຸ່ງປນັ ຊັບພະຍາກອນ ແລະ
ຄວາມຮູ້ວິຊາຕາຸ່ ງໆເພືີອ່ ຜນົ ປະໂຫຍດຂອງການສະໜບັ ສະໜູນການຮຽນ-ການສອນຢ່າງມປະສດິ ທິຜນົ ; ການຮຽນຮູ້
ແບບຮຸ່ວມມື ເກດຂີຶ້ນຍ້ອນວຸ່າກຸ່ມຂອງຄູສອນເຮັດວຽກຮຸ່ວມກັນເພືີ່ອຮຽນຮູ້ເຊີິ່ງກັນ ແລະ ກັນ,ການແລກປ່ຽນ
29
ແນວຄວາມຄິດເພື່ີອສ້າງຄວາມຮູ້ທ່ີກຸ່ຽວຂ້ອງກັບຂະແໜງການຂອງຕົນ ແລະ ປັບປງການຮຽນ-ການສອນ
(Edwards Jr., D. B., & Mbatia, P., 2013, p. 55).
Shikalepo (2018) ແນະນໍາວຸ່າລະບົບກຸ່ມໂຮງຮຽນແມຸ່ນມຄວາມຈໍາເປັນສໍາລັບການອົບຮົມ
ສັ່ົງສອນ ແລະ ເສມສ້າງຈດິ ໃຈຂອງການຮຽນຮຸ່ວມລະຫວຸາ່ ງຄອູ າຈານຂອງໂຮງຮຽນທ່ແີ ຕກຕາຸ່ ງກນັ .
Trigu (2014) ໄດ້ລາຍງານວຸ່າຜຸ່ານກຸ່ມໂຮງຮຽນໂຮງຮຽນໄດ້ຖືກຊຼຸກຍູ້ໃຫ້ຝກປະຕິບັດບົດຮຽນ,
ການວາງແຜນ ແລະ ການປະເມນຜົນ, ການສອນເປັນທມ, ວທິ ການສອນທ່ີແຕກຕາຸ່ ງ, ກາໍ ນົດຄວາມຕອ້ ງການຂອງ
ຄູສອນວິຊາ ແລະ ຫັງຼ ຈາກນີ້ນັ ຈັດກອງປະຊຼຸມເພ່ີອື ການຝກອບົ ຮົມ. ດ່ງັົ ນນີ້ັ , ກມຸ່ ໂຮງຮຽນສາມາດເຮັດໃຫ້ຄູສາມາດ
ວັດແທກຄວາມສາມາດຂອງນັກຮຽນ ແລະ ກະກຽມໃຫ້ເຂາົ ເຈ້ີົາສາໍ ລັບການສອບເສັງທາ້ ຍປີ ນອກຈາກນັີ້ນ,ຍອ້ ນວຸ່າ
ຄູສອນໃຫ້ການສອບເສັງທ່ົວໄປພວກເຂົາຮັບປະກັນວຸ່າພວກເຂົາຮວຸມ່ ກນັ ປະຕິບດັ ກຽຸ່ ວກັບວທິ ການຕຄວາມໝາຍ
ຂອງຫັກຼ ສູດຢ່າງມປະສດິ ທິຜົນ.
Maphosa, C., Mutekwe, E., Machingambi, S., & Wadesango, N. N. (2013, p. 99)
ໄດ້ເນີັ້ນໜັກວຸ່າ ການຕຄວາມໝາຍຂອງຫັຼກສູດແມຸ່ນວຽກໜ່ີຶງທ່ີຄູຄວນແລກປ່ຽນຄວາມຄິດເຫັນ ເພີ່ືອຈັດຕ້ີັງ
ປະຕບິ ັດຫກັຼ ສູດທໄ່ີ ດກ້ າໍ ນດົ ໃຫ້ຖືກຕອ້ ງ.
Nwagbara (2014) ໄດ້ຄ້ີົນພົບວຸ່າກຸ່ມໂຮງຮຽນພະຍາຍາມນໍາເອົາຄູມາຮຸ່ວມກັນ ແລະ ສ້າງຄວາມ
ສະດວກໃນຂະບວນການທພ່ີ ວກເຂົາໄດ້ມແນວຄວາມຄິດສາ້ ງສັນໃນການແກໄ້ ຂບນັ ຫາ, ການນາໍ ໃຊຊ້ ັບພະຍາກອນ
ທ່ມີ ຢຢູ່ ່າງມປະສິດທິຜນົ , ໂດຍຜຸ່ານອປະກອນການສອນ, ການຄ້ມຄອງຫອ້ ງຮຽນ ແລະ ທັກສະການສອນອືີ່ນໆໃນ
ສະພາບແວດລ້ອມທ່ີມຄວາມສກ ໃນເວລາທ່ີຄູອາຈານເຮັດວຽກຢູ່ໃນສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມຄວາມສກ ສຸ່ວນທ່ີ
ເຫືຼອຂອງວຽກກຈະຕົກເຂ້ີົາໄປໃນສະພາບທ່ີຖືກທິດຖກື ທາງ.
Maphosa, C., Mutekwe, E., Machingambi, S., & Wadesango, N. N. (2013, p. 106)
ໄດ້ກຸາ່ ວຕືີ່ມອກວຸ່າ ຄູບ່ໍຄວນເຮດັ ວຽກຢູ່ໂດດດຽຸ່ ວ, ແຕຸ່ຄວນໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກກຸ່ມໃນການສະໜອງ
ຊັບພະຍາກອນທ່ີຈໍາເປັນທີ່ສດສໍາລບັ ເຂົາເຈີົ້າ; ນັ້ີນແມຸ່ນ, ເຄືອຂາຸ່ ຍຂອງຄຈູ ະຊ່ວຸ ຍໃຫ້ຄູໃນກຸ່ມສາມາດມາເຕ້ີົາໂຮມ
ກັນເພີື່ອຄວາມຈະເລນຮຸ່ງເຮືອງ ແລະ ເຕບໃຫຍຸ່ເປັນມືອາຊບໂດຍຜຸ່ານການແລກປ່ຽນຄວາມຊໍານິຊໍານານຂອງ
ເຂາົ ເຈາີ້ົ ແລະ ສາ້ ງຄວາມໝ້ີນັ ໃຈທີ່ຈະມສຸ່ວນຮຸ່ວມໃນການຕດັ ສິນໃຈໃນການປ່ຽນແປງສິີ່ງທ່ີຢູ່ອ້ອມຂ້າງເຂົາເຈົາີ້ .
Nghatanga (2010) ໄດ້ຄີ້ົນພົບວຸ່າກຸ່ມໂຮງຮຽນໄດ້ຊຼຸກຍູ້ການເຮັດວຽກເປັນທມໂດຍການນໍາເອົາ
ຄນົ ມາຢູ່ຮວຸ່ ມກນັ ໃນກ່ມຸ ຮ່ວຸ ມມືຕ່າຸ ງໆ ເພ່ີອື ປະສົບຜົນສາໍ ເລັດໃນວຽກງານ.
Steyn, G. M., & Birman, B. (2012) ເນີ້ັນໜັກວຸ່າການເຮັດວຽກເປັນທມສາມາດປັບປງການ
ຄ້ມຄອງບລຫິ ານທມ່ີ ຄນນະພາບໃນໂຮງຮຽນເພາະວາຸ່ ທມງານປັບປງນາໍ ໃຊ້ຊັບພະຍາກອນຢ່າງມປະສິດທພິ າບ, ເພີ່ມ
ປະສິດທິຜົນຂອງອົງການຈັດຕ້ັີງ, ປັບປງຄນນະພາບຂອງບັນດາໂຄງການການສຶກສາ ແລະ ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວສ້າງ
ສະພາບແວດລ້ອມການຮຽນຮູ້ທດີ່ ກວຸາ່ .
Muijs, D., & Reynold, D. (2012) ເປີດເຜຍວຸ່າຄູສອນຈາກໂຮງຮຽນໃນກຸ່ມຈະປະສົບກັບ
ຄວາມກດົ ດັນ ແລະ ຄວາມຫຍ້ງຍາກໜ້ອຍລົງໃນເວລາປະຕບິ ດັ ຫຼັກສູດໃໝຸ່, ໂຮງຮຽນໃນຊຼຸມຊນົ ທດີ່ ອ້ ຍໂອກາດ,
ໂດຍສະເພາະ, ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຫຼາຍກວຸ່າເມີ່ືອຊັບພະຍາກອນລວມກັນ ແລະ ການນໍາພາຮຸ່ວມກັນ; ເມີື່ອຄູ
30
ອາຈານຮຸ່ວມມືກັນ, ເຂົາເຈ້ົີາມແນວໂນ້ມທີ່ຈະປະເຊນຄວາມສຸ່ຽງຢ່າງກ້າຫານ, ຮຽນຮູ້ຈາກຄວາມຜິດພາດ,
ແບ່ງຸ ປັນຍດທະສາດທ່ີປະສົບຜົນສາໍ ເລດັ ແລະ ປະສມົ ປະສານຄວາມຮູ້ຂອງເຂາົ ເຈີົາ້ ກບັ ຄວາມຮູ້ທີອ່ ງໃສ່ກຸ ານຄນົີ້ ຄວາ້
ໃນວິທການທ່ປີ ະກອບສວຸ່ ນເຂ້າົີ ໃນການປະຕິບັດວຽກງານທ່ີປະສບົ ຜົນສາໍ ເລດັ .
ອງຕາມການຄີົ້ນພົບເຫ່ົຼານີ້ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວຸ່າກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນມຄວາມສໍາຄັນເພາະວຸ່າກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນໄດ້ປັບປງການຮຸ່ວມມລື ະຫວຸາ່ ງຄອູ າຈານໃນກຸ່ມໂດຍຜຸ່ານການນໍາພາ, ເຊີ່ງິ ເຮດັ ໃຫ້ຄູສາມາດປະຕິບັດຕົວ
ຈິງເພື່ອີ ແກ້ໄຂບນັ ຫາຂອງເຂາົ ເຈົີາ້ ແລະ ສົ່ງເສມການພດັ ທະນາວິຊາຊບຂອງຕົນເອງ.
ຂ. ການພດັ ທະນາອາຊບຄູ (Teacher Professional Development)
ການນາໍ ໃຊ້ກຸ່ມຄູອາຈານເປັນສຸ່ວນໜຶງີ່ ຂອງການຂບັ ເຄ່ອືີ ນເພື່ີອປບັ ປງການພດັ ທະນາອາຊບຂອງຄູອາ
ຈານ ແລະ ການຮຽນຮູ້ຂອງຜູ້ຮຽນ (Mokhele, 2011).
ສູນກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ຍັງສາມາດຖືກນໍາໃຊເ້ ປນັ ສູນປະຊຼຸມເພື່ີອນໍາຄູ ແລະ ພາກສຸ່ວນອນື່ີ ໆທ່ີກຽຸ່ ວຂອ້ ງກັບ
ການສຶກສາມາເຕີ້ົາໂຮມກັນເພ່ີືອຮຽນຮ້ຈູ າກກນັ ແລະ ກັນ ແລະ ຊວຸ່ ຍເຫືຼອຕນົ ເອງໃຫມ້ ການຂະຫຍາຍຕວົ ທາງດ້ານ
ວິຊາຊບ; ພາຍໃຕ້ສະຖານະການດົັ່ງກຸ່າວ, ຄູສາມາດພັດທະນາເຊ່ີິງກັນ ແລະ ກັນຢ່າງເປັນມືອາຊບໂດຍຜຸ່ານປະສົບ
ການ ແລະ ການແລກປຽ່ ນຄວາມຮຂູ້ ອງເຂົາເຈ້ົີາໃນສະພາບບັນຍາກາດທີ່ມການຄ້ມຄອງດ. ການພັດທະນາວຊິ າຊບ
ຄແູ ມຸ່ນປະສົບຜນົ ສໍາເລັດຫຼາຍທີ່ສດເມີອ່ື ຄູມສຸ່ວນຮຸ່ວມຢ່າງຫ້າວຫນັ , ສະທ້ອນໃຫ້ເຫນັ ເຖິງການປະຕບິ ັດການສອນ
ຂອງຕນົ ເອງ ແລະ ເມ່ອືີ ພວກເຂາົ ປະສບົ ກບັ ການພັດທະນາວິຊາຊບທ່ີມຄນນະພາບສງູ ແບບຍນື ຍົງ (Steyn, 2011).
ກຸ່ມຄູສ້າງຂະບວນການທີ່ຄູສາມາດສີື່ສານ, ແບຸ່ງປນັ ແລະແກໄ້ ຂບນັ ຫາ, ສັງເກດການເຮດັ ວຽກຂອງ
ກນັ ແລະ ກັນ ແລະ ພັດທະນາຄວາມຊໍານິຊາໍ ນານໃນດ້ານຕ່າຸ ງໆຂອງການປະຕບິ ັດການສອນຂອງພວກເຂົາ (Jita,
L., & Mokhele, M. L., 2014).
O'Sullivan (2013) ສັງເກດເຫັນວຸ່າລະບົບກຸມ່ ໂຮງຮຽນເປນັ ວິທການພດັ ທະນາວິຊາຊບຮັບປະກັນ
ວຸ່າຄູທກຄນົ ມຄວາມພອ້ ມດ້ວຍຄວາມຮູ້ ແລະ ທັກສະທ່ີຈໍາເປັນສາໍ ລບັ ການປັບປງການຮຽນຮູ້ຂອງນັກຮຽນ; ການ
ພັດທະນາວິຊາຊບສາມາດມຄວາມໝາຍຫຼາຍຂຶ້ີນຕ່ໍກັບຄູສອນເມ່ືີອເຂົາເຈາີ້ົ ໄດ້ຄວາມເປັນເຈ້ີົາຂອງໃນເນື້ີອຫາຂອງ
ການພດັ ທະນານີັ້ນ.
Mokhele (2011) ໄດ້ສະໜັບສະໜູນວຸ່າເຄືອຂຸ່າຍຄູໄດ້ນໍາເອົາຄູມາຮຸ່ວມກັນເພື່ີອແກ້ໄຂບັນຫາທ່ີ
ເຂົາເຈົ້ີາປະສບົ ແລະ ເຄອື ຂາຸ່ ຍຄູ ຈິີ່ງສງົ່ ເສມການພດັ ທະນາວິຊາຊບ.
Lee (2015) ໂຕ້ຖຽງວຸ່າການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານວິຊາຊບຂອງຄູເກດຂ້ີຶນໃນເວລາທ່ີໂຄງການ
ພັດທະນາວິຊາຊບຮັບຮູ້ຄວາມຕ້ອງການຂອງຄູ, ມັນຈໍາເປັນຕ້ອງສ້າງຂດຄວາມສາມາດຂອງກຸ່ມ ແລະສະມາຊິກ
ຂອງພວກເຂາົ ທັງທາງປນັ ຍາ, ທາງໂຄງສ້າງ ແລະ ທາງດ້ານຮາຸ່ ງກາຍເພີ່ອື ການຄມ້ ຄອງການປ່ຽນແປງ ແລະ ໄດ້ຜົນ
ຮັບໃນທາງບວກ.
31
2.1.7 ກມຸ່ ໂຮງຮຽນໃນ ສປປ ລາວ
1) ຄວາມເປນັ ມາຂອງກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
ໄລຍະຜຸາ່ ນມາ ລັດຖະບານ ກຄື ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ ແລະ ຄູຸຮ່ ວຸ່ ມພັດທະນາ ໄດເ້ ອົາໃຈໃສຸ່
ການພດັ ທະນາການສຶກສາຊີ້ັນມດັ ທະຍົມ ໂດຍສະເພາະແນໃສປຸ່ ັບປງຄນນະພາບການສກຶ ສາໃຫ້ໃກຄ້ ຽງກບັ ພາກພີ້ືນ
ແລະ ສາກນົ .
ການສ້າງຕ້ັີງກຸ່ມໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມສຶກສາ ເພ່ອືີ ຮບັ ໃຊ້ການຮຽນ-ການສອນຂອງກຸ່ມທ່ຮີ ຸ່ວມກນັ ສາ້ ງຂນີຶ້
ເອງ ໂດຍຜູ້ອໍານວຍການໂຮງຮຽນຮຸ່ວມມືກັນ ແຕຸ່ບ່ໍມຄວາມເປັນເອກະພາບໃນການຈັດຕີັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ເຄ່ີືອນ
ໄຫວຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ. ຜາຸ່ ນມາເຫັນວ່າຸ ສາມາດແກ້ໄດຫ້ ຼາຍບນັ ຫາເຊ່ົັນ: ບັນຫາຄູສອນລາຍວິຊາໃນ 8 ວຊິ າສອນ
ໃຫ້ຄບົ ຕາມຫຼັກສດູ , ແກໄ້ ດ້ບນັ ຫານກັ ຮຽນອ່ອຸ ນ, ສາ້ ງໄດນ້ ກັ ຮຽນເກັງົ່ ລະດບັ ແຂວງ ແລະ ລະດບັ ຊາດ. ນອກນ້ນີັ ,
ຍັງໄດແ້ ລກປ່ຽນບດົ ຮຽນ ແລະ ປະຕບິ ດັ ກິດຈະກໍາຮ່ວຸ ມກັນດ້ານກິລາ ແລະ ສິນລະປະ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ
ກິລາ, 2020, ໜ້າ. 1).
2) ຈດປະສົງການສ້າງຕງ້ັີ ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
(1) ຊຸຼກຍູ້ ແລະ ສ່ົງເສມດ້ານວິຊາການ ລະຫວຸ່າງຄູພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແລະ ໂຮງຮຽນທີ່ໃກ້ຄຽງກັນ
ໃນການຊ່ວຸ ຍເ ຫຼື ອເຊງິີ່ ກນັ ແລະ ກນັ , ແລກປຽ່ ນບົດຮຽນດາ້ ນປະສົບການສອນ, ຝກອົບຮົມຄູ, ການນເິ ທດພາຍ
ໃນ, ການຊ່ວຸ ຍເ ຫຼື ອຄູ, ບາໍ ລງນກັ ຮຽນອຸ່ອນ ແລະ ສາ້ ງໃຫ້ໄດນ້ ກັ ຮຽນເກ່ັົງ;
(2) ການຈັດສັນຄູ ເພອ່ືີ ແກໄ້ ຂບນັ ຫາຂາດຄພູ າຍໃນກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ແລະ ກຸ່ມໂຮງຮຽນທ່ີໃກຄ້ ຽງ ໃນການ
ປບັ ປງຄນນະພາບການສກຶ ສາ ຢູໃ່ ນໂຮງຮຽນຊີນ້ັ ມັດທະຍົມ;
(3) ນໍາໃຊຫ້ ້ອງທດົ ລອງ, ຫ້ອງສະໝດ, ອປະກອນ, ສືກີ່ ານຮຽນການສອນ ແລະ ອີືນ່ ໆ ທ່ີມຢູ່ຮຸວ່ ມກນັ .
(4) ແລກປຽ່ ນບົດຮຽນໃນການບລຫິ ານຄມ້ ຄອງ ແລະ ການພັດທະນາໂຮງຮຽນພາຍໃນກມຸ່ ;
(5) ຕດິ ຕາມ, ກວດກາ ແລະ ປະເມນຜົນ ເພອີື່ ປັບປງການສອນຂອງຄູ ແລະ ການວັດຜນົ ການຮຽນຂອງ
ນກັ ຮຽນພາຍໃນກມຸ່ (ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ, 2020, ໜາ້ . 1).
3) ເປົ້າໝາຍໃນການສ້າງຕັງີ້ ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
ການສ້າງຕັີ້ງກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນເລັງໃສຸ່ການພັດທະນາ ແລະ ປັບປງ 9 ດ້ານຄື: ດ້ານວິຊາການ, ດ້ານຜູ້
ຮຽນ, ດາ້ ນຄູສອນ, ດາ້ ນການຜະລິດ ແລະ ນາໍ ໃຊ້ສີື່-ອປະກອນການຮຽນ-ການສອນ, ດາ້ ນນະວດັ ຕະກາໍ , ດ້ານການ
ບລຫິ ານຄມ້ ຄອງໂຮງຮຽນ, ດາ້ ນສະພາບແວດລ້ອມຂອງໂຮງຮຽນ, ດາ້ ນການມສຸ່ວນຮຸ່ວມຂອງຊຼຸມຊນົ ແລະ ດາ້ ນ
ການວັດ ແລະ ປະເມນຜນົ ເຊງິ່ີ ມລາຍລະອຽດດັ່ງົ ນ:້ີ
(1) ດ້ານວຊິ າການ: ເພີ່ອື ເປີດໂອກາດ ໃຫ້ແກຄຸ່ ສູ ອນທກຄົນໄດ້ຮບັ ການຊວຸ່ ຍເຫືຼອໃນການແລກປ່ຽນ
ບດົ ຮຽນໃນການສອນ, ການແຕຸ່ງບົດສອນ ເຮັດໃຫ້ຄນນະພາບການສອນດຂ້ີຶນໂດຍສະເພາະ ແມຸ່ນຄູສອນໃນກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນ ແລະ ໂຮງຮຽນສະມາຊກິ ໃນກມຸ່ .
32
(2) ດ້ານຜູ້ຮຽນ: ເພ່ີືອໃຫ້ໂອກາດຜູ້ຮຽນທກເພດ, ເຜ່ົາ, ສາສະໜາ ແລະ ຜູ້ຕ້ອງການຄວາມຊຸ່ວຍ
ເຫືຼອພິເສດສາມາດຮຽນຮຸ່ວມກັນໄດ້ຈົນຈົບຊີັ້ນມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕີົ້ນ ແລະ ຕອນປາຍ. ພ້ອມທັງເຂົີ້າຮຽນຕ່ໍ
ສາຍວິຊາສະເພາະ, ວິຊາຊບສາມາດຫາລ້ຽງກ້ມຕົນເອງ ແລະ ປະກອບສຸ່ວນເຂ້ີົາໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ -
ສງັ ຄມົ ຂອງຊາດ.
(3) ດ້ານຄູສອນ: ເພີ່ືອໃຫ້ຄູໄດ້ມການແລກປ່ຽນຖອດຖອນບົດຮຽນໃນການສອນ, ແຕຸ່ງບົດສອນ,
ບາໍ ລງນກັ ຮຽນອອຸ່ ນ, ສ້າງນັກຮຽນເກົງ່ັ , ການປະເມນຜົນການຮຽນຂອງນັກຮຽນໃນແຕ່ລຸ ະວິຊາ ແຕລຸ່ ະບດົ ຮຸ່ວມກນັ
ແລະ ຈັດສັນຄູໃຫ້ສາມາດໄປສອນຊວຸ່ ຍໂຮງຮຽນພາຍໃນກມຸ່ .
(4) ດ້ານການຜະລິດ ແລະ ນໍາໃຊ້ສ່ືີ-ອປະກອນການຮຽນ-ການສອນ: ເພ່ີືອສົງ່ ເສມໃຫຄ້ ູພາຍໃນກຸ່ມ
ມການແລກປ່ຽນບົດຮຽນ ໃນການຜະລິດ ແລະ ນໍາໃຊ້ສ່ືີ-ອປະກອນ ໂດຍການນໍາໃຊ້ວັດສະດທີ່ງຸ່າຍດາຍທ່ີມໃນ
ທ້ອງຖນີ່ິ ປະກອບເຂ້ີົາໃນການຮຽນ-ການສອນ.
(5) ດ້ານນະວັດຕະກໍາ: ເພືີ່ອເປີດໂອກາດໃຫ້ແກຸ່ໂຮງຮຽນສະມາຊິກ ໄດ້ຄົ້ີນຄວ້າວິທການໃໝຸ່ໆໃນ
ການຈັດການຮຽນ-ການສອນ, ການຜະລິດ, ນໍາໃຊ້ສ່ີື-ອປະກອນ ແລະ ນໍາໃຊຊ້ ັບພະຍາ ກອນຮວຸ່ ມກັນພາຍໃນກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນ.
(6) ດ້ານການບລຫິ ານຄ້ມຄອງ: ເພີ່ອື ແລກປຽ່ ນບົດຮຽນໃນການບລິຫານຄມ້ ຄອງ ໂດຍສະເພາະການ
ສາ້ ງແຜນພດັ ທະນາໂຮງຮຽນ ແລະ ການປະຕບິ ດັ ແຜນພັດທະນາໂຮງຮຽນ ເພອືີ່ ປບັ ປງປະສດິ ທິພາບ ແລະ ປະສິດທິ
ຜົນ ຂອງການບລຫິ ານ-ຄມ້ ຄອງຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ ພ້ອມທັງເປັນແບບຢ່າງໃຫ້ໂຮງຮຽນ ແລະ ກຸ່ມໂຮງຮຽນອີື່ນ.
(7) ດ້ານສະພາບແວດລ້ອມຂອງໂຮງຮຽນ: ເພືີ່ອສາ້ ງສະພາບແວດລ້ອມພາຍໃນໂຮງຮຽນ ໃຫ້ເປນັ ທ່ີ
ດງຶ ດູດຈດິ ໃຈໃຫ້ນກັ ຮຽນຢາກມາຮຽນ ເຊັົ່ນ: ຕ້ົນີ ໄມ້ໃຫຮ້ ່ົມ, ເດ່ີນກລິ າ, ອາຄານຮຽນ, ຫ້ອງຮຽນ, ຫພັກຄູ (ແຍກ
ຍງິ -ຊາຍ), ຫພກັ ນັກຮຽນ (ແຍກ ຍິງ-ຊາຍ) ທດີ່ ໄດ້ມາດຕະຖານ, ຫອ້ ງທດົ ລອງ, ຫ້ອງສະໝດ, ຫ້ອງອຸ່ານ, ສວນຄົວ,
ຫອ້ ງນໍ້າສະອາດ (ແຍກ ຍງິ -ຊາຍ), ອຸາ່ ງເກບັ ນໍ້າ, ອາຸ່ ງລ້າງມື, ນໍາ້ ດື່ມີ ສະອາດ, ມນາໍ້ ໃຊ້ຕະຫອຼ ດປີ ແລະ ອືີນ່ ໆ.
(8) ດ້ານການມສຸ່ວນຮຸ່ວມຂອງຊຼຸມຊົນ-ສັງຄົມ: ເພ່ືີອປກລະດົມຊຼຸມຊົນໃຫ້ມສຸ່ວນຮຸ່ວມ ໃນການ
ວາງແຜນພດັ ທະນາກຸ່ມໂຮງຮຽນ, ປັບປງສະພາບແວດລ້ອມຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ, ຊຼຸກຍູ້ລກູ ຫຼານຂອງ ຕົນໃຫ້ມາເຂ້ີົາ
ຮຽນ, ສະໜັບສະໜູນການບລິຫານຄ້ມຄອງໂຮງຮຽນ, ສ່ົງເສມໃຫ້ມການຮຸ່ວມມືກັບ ບກຄົນ, ນິຕິບກຄົນ, ອົງ
ການຈັດຕ້ັີງພາກລັດ, ເອກະຊົນ ແລະ ອົງການຈັດຕ້ີັງສາກົນ ຕິດພັນກັບ ຂະບວນການແຂຸ່ງຂັນຮັກຊາດ ແລະ
ພັດທະນາ.
(9) ດ້ານການວັດ ແລະ ປະເມນຜົນ: ກຸ່ມໂຮງຮຽນຕ້ອງມການຕິດຕາມ, ກວດກາ, ວັດ ແລະ ປະ
ເມນຜົນການຮຽນ-ການສອນຂອງຄູ ແລະ ນັກຮຽນເປັນປກົ ກະຕິ ແລະ ລາຍງານຂີ້ັນເທິງຮບັ ຊາບ ໃນແຕຸ່ລະເດອື ນ,
ພາກຮຽນ ແລະ ປະຈໍາປີ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກລິ າ, 2020, ໜ້າ. 2).
33
2.1.8 ກມຸ່ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ໃນ ສປປ ລາວ
1) ເງື່ອີ ນໄຂການສາ້ ງຕີ້ງັ ກຸ່ມໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ
ການສ້າງຕ້ງັີ ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນການໂຮມເອົາໂຮງຮຽນທມ່ີ ພືີນ້ ທໃີ່ ກຄ້ ຽງກັນຢ່າງໜອ້ ຍ 3 ໂຮງຮຽນຂີ້ຶນ
ໄປເປັນກຸ່ມໜ່ີຶງ ໂດຍອງຕາມສະພາບແວດລ້ອມຕົວຈິງ ແລະ ຄວາມເໝາະສົມຂອງເມືອງ, ນະຄອນ ຫຼື ຕາຸ່ ງເມືອງ
ພາຍໃນແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ. ກລະນພິເສດ: ໂຮງຮຽນໃນເຂດຫ່າຸ ງໄກສອກຫກຼ ຖາ້ ມແຕຸ່ 2 ແຫຸງ່ ສາມາດສ້າງຕີ້ັງ
ເປັນກຸ່ມໜງ່ີຶ ໄດ.້
34
ກ. ໂຮງຮຽນຫັກຼ ຂອງກມຸ່
ໂຮງຮຽນຫຼັກຂອງກຸ່ມ ແມຸ່ນໂຮງຮຽນມັດທະຍົມທ່ີມເງ່ີືອນໄຂດກວຸ່າຫມູຸ່ໃນກຸ່ມ ເປັນໂຮງຮຽນ
ໃຈກາງຂອງກຸ່ມ, ໂຮງຮຽນຕົວແບບຂອງກຸມ່ ແລະ ມຄວາມພ້ອມໃນການຈັດຕີັ້ງການຮຽນ-ການສອນ, ການຝກ
ອົບຮົມ, ການປະຖົມນິເທດ ແລະ ເປັນບຸ່ອນການຮຽນຮູ້ຂອງຊຸຼມຊົນ ໃນການພັດທະນາການສຶກສາໃນເຂດຕົວ
ເມອື ງຂອງຕົນ.
ຂ. ໂຮງຮຽນສະມາຊກິ ກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນສະມາຊິກພາຍໃນກຸ່ມ ປະກອບດ້ວຍໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນຕົີ້ນ, ມັດທະຍົມຕອນປາຍ
ແລະ ມດັ ທະຍົມສົມບນູ ຫຼື ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມຕອນຕນ້ີົ ດວ້ ຍກັນ ແລະ ມດັ ທະຍົມຕອນປາຍ ທ່ີຢ່ໃູ ກຄ້ ຽງກນັ , ໄປ
ມາສະດວກ ມໄລຍະຫາຸ່ ງບໍໄ່ ກຈາກໂຮງຮຽນໃຈກາງກຸ່ມ ກສາມາດເຂ້າົີ ຮຸ່ວມກັນໄດ້.ສາໍ ລັບໂຮງຮຽນທີ່ຢູ່ຕຸ່າງເມອື ງ
ພາຍໃນແຂວງ ກ່ສໍ າມາດເຂາົີ້ ຮຸ່ວມກຸ່ມກນັ ໄດ້ ຖ້າຢູ່ໃກ້ຄຽງກນັ ແລະ ໄປມາສະດວກ.
ຄ. ຫວົ ໜາ້ ກຸ່ມໂຮງຮຽນ
ຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນຜອູ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນສະມະຊກິ ພາຍໃນກຸ່ມ ໂດຍຜ່າຸ ນການຄັດເລືອກ
ຈາກສະມາຊິກພາຍໃນກຸ່ມ ກຸ່ອນການເປີດສົກຮຽນ ແລະ ໄດ້ຮັບການແຕຸ່ງຕັ້ີງຈາກພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ
ກິລາ ແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ເພອີ່ື ເຄີ່ືອນໄຫວກດິ ຈະກໍາຕາມພາລະບດົ ບາດຂອງກມຸ່ .
ກລະນ ຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນຄົນເກົ່າຖືກຄັດເລືອກ ກ່ໍສາມາດສືບຕ່ໍເປັນຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນຕ່ໍໄປ
ຕາມຜົນຂອງການຄັດເລືອກ ໂດຍບ່ໍຈໍາເປັນອອກຂ້ໍຕົກລົງແຕຸ່ງຕັ້ີງຄືນໃໝຸ່ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ,
2020, ໜ້າ. 4-5).
ງ. ວິທການຄັດເລອື ກຫົວໜາ້ ກຸ່ມໂຮງຮຽນ
(1) ພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ເປນັ ເຈີ້າົ ການໃນການຈດັ ຕ້ງັີ ກອງປະຊຸຼມ
ເລືອກຕັີ້ງຫວົ ໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ ຄ້ັງີ ທໍາອດິ , ຄີ້ັງຕໄ່ໍ ປແມນຸ່ ຫົວໜ້າກມຸ່ ໂຮງຮຽນເປນັ ເຈາີົ້ ການ ໂດຍແມຸ່ນຫວົ ໜາ້ ຫຼື
ຮອງຫົວໜ້າພະແນກສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ເປັນປະທານກອງປະຊມຸຼ .
(2) ຜູ້ເຂົີ້າຮຸ່ວມການເລືອກຕັ້ີງ ປະກອບດ້ວຍ ຫົວໜ້າ ຫືຼ ຮອງຫົວໜ້າພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ
ກິລາແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ, ຫົວໜ້າ ຫຼື ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາເມືອງ, ນະຄອນ, ຂະ
ແໜງສາມັນສຶກສາ, ຜູ້ອໍານວຍການພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ, ຄູນິເທດກຸ່ມໂຮງຮຽນ, ຕາງໜ້າຄູຕາມລາຍວິຊາ, ຜູ້
ປະສານງານ, ຫົວໜ້າໜຸ່ວຍງານວິຊາການ, ຕາງໜ້າຄະນະຮັບຜິດຊອບ 3 ອົງການຈັດຕັີ້ງມະຫາຊົນ ແລະ ຄະນະ
ສະມາຄົມພໍ່-ແມຸນ່ ັກຮຽນ ຂອງກມຸ່ ໂຮງຮຽນ.
(3) ຄະນະກໍາມະການເລືອກຕີັ້ງ ປະກອບດວ້ ຍ ຫົວໜ້າ ຫືຼ ຮອງຫວົ ໜ້າພະແນກສຶກສາທກິ ານ ແລະ
ກິລາແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ 1 ທຸ່ານ ເປັນປະທານ, ຫົວໜ້າ ຫຼື ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ
ເມືອງ, ນະຄອນ 1 ທຸ່ານ, ກໍາມະການໂຮງຮຽນລະ 1 ທຸ່ານ (ຮອງຜອູ້ ໍານວຍການ ຫືຼ ຄູ) ແລະ ຂະແໜງສາມັນສຶກ
ສາ 2 ທາຸ່ ນ ເປນັ ຜູ້ບັນທກຶ ກອງປະຊຼຸມ.
35
(4) ໃນກອງປະຊຸຼມຄັດເລືອກຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມ ຕ້ອງປະກອບມ ຜູ້ອໍານວຍການ
ໂຮງຮຽນ, ຄຂູ ອງໂຮງຮຽນສະມາຊິກເຂາົີ້ ຮຸວ່ ມຢ່າງໜອ້ ຍ 2/3 ຂອງຈໍານວນທງັ ໝດົ ;
ຫຼັງຈາກກອງປະຊຸຼມເລືອກຕັ້ີງແລ້ວ, ພາຍໃນກໍານົດ 7 ວັນ ພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແຂວງ,
ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ ອອກຂໍຕ້ ົກລົງແຕງຸ່ ຕີັ້ງ ແລະ ລາຍງານໃຫ້ກມົ ສາມນັ ສຶກສາ, ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ
ແລະ ພາກສ່ວຸ ນທີ່ກຽຸ່ ວຂອ້ ງຕາມສາຍຕີງັ້ ແລະ ສາຍຂວາງຮັບຊາບ (ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, 2020, ໜ້າ.
5-6).
2) ບດົ ບາດ ແລະ ໜາ້ ທຂີ່ ອງກ່ມຸ ໂຮງຮຽນມດັ ທະຍົມໃນ ສປປ ລາວ
ກ. ບົດບາດຂອງກ່ມຸ ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ
ກມຸ່ ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ ມບດົ ບາດຊກຼຸ ຍູ້ສ່ງົ ເສມດາ້ ນວິຊາການລະຫວາຸ່ ງຄພູ າຍໃນກ່ມຸ ໂຮງຮຽນ ແລະ
ໂຮງຮຽນທ່ີໃກ້ຄຽງກັນ ເພ່ີືອເປັນການຊຸ່ວຍເຫຼືອເຊ່ີິງກັນ ແລະ ກັນ, ການແລກປ່ຽນຮຽນຮູ້ດ້ານປະສົບການສອນ,
ການນໍາໃຊ້ຫ້ອງທົດລອງ, ການນິເທດການສອນພາຍໃນໂຮງຮຽນ, ການຊຸ່ວຍເຫຼືອຄູ, ການນໍາໃຊ້ສືີ່ ແລະ
ອປະກອນຮຸ່ວມກັນ ພ້ອມທັງມການກວດກາ, ຕິດຕາມ ແລະ ປະເມນຜົນການຮຽນ-ການສອນຂອງຄູ ແລະ
ນັກຮຽນພາຍໃນກຸ່ມ.
ຂ. ໜ້າທ່ີຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ
(1) ສ້າງແຜນການ ແລະ ແຜນງົບປະມານ ຮບັ ໃຊ້ການເຄື່ີອນໄຫວວຽກງານຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແລະ
ການນິເທດພາຍໃນກຸມ່ ໂຮງຮຽນ;
(2) ນໍາພາ ແລະ ຊຸ່ວຍເຫືຼອຄູ ໃນການສ້າງແຜນການສອນ, ແຕຸ່ງບົດສອນ, ເຕັກນິກການສອນ,
ຜະລິດສ່ືີ ແລະ ອປະກອນປະກອບການຮຽນ-ການສອນ, ຈດັ ຫາ, ຮວບຮວມເອກະສານ, ຂ້ໍມນູ ຂຸາ່ ວສານດາ້ ນວິຊາ
ການ ແລະ ອປະກອນການທດົ ລອງວທິ ະຍາສາດ;
(3) ນໍາໃຊ້ສ່ີື ແລະ ອປະກອນປະກອບການຮຽນ -ການສອນ ແລະ ອປະກອນການທົດລອງ
ວທິ ະຍາສາດຮ່ວຸ ມກັນພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
(4) ອອກຫົວບົດສອບເສັງນັກຮຽນເກົ່ັງ ແລະ ບົດສອບເສັງປະຈໍາພາກຮຽນຮຸ່ວມກັນພາຍໃນກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນ;
(5) ຈດັ ຕີ້ັງແຂຸ່ງຂັນສອນດ ຮຽນເກງ່ົັ ຕາມຂແໍ້ ຂ່ງຸ ຂັນ ຂອງກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າວາງອອກ;
(6) ວາງແຜນການໄປທັດສະນະສຶກສາ ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນ ລະຫວຸ່າງ ກຸ່ມໂຮງຮຽນດ້ວຍກັນ
ພາຍໃນເມືອງ, ນະຄອນ ແລະ ພາຍໃນແຂວງ, ນະຄອນຫວຼ ງ;
(7) ຈັດຕັີ້ງປະຕິບັດວຽກງານສົ່ງເສມ ສຂະພາບ, ສຂະອະນາໄມ ແລະ ໂພຊະນາການ ພາຍໃນກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນ;
36
(8) ຮຸ່ວມກັນຈັດກິດຈະກໍານອກຫຼັກສູດ, ພັດທະນາສະພາບແວດລ້ອມໂຮງຮຽນ, ຫ້ອງຮຽນ ແລະ
ພວົ ພັນຊຸຼມຊົນໃນເຂດບລິການຂອງກຸມ່ ໂຮງຮຽນ;
(9) ສ້າງ ແລະ ນາໍ ໃຊເ້ ຄີອ່ື ງມື ໃນການກວດກາ, ຕິດຕາມ ແລະ ປະເມນຜົນຮວຸ່ ມກັນ;
(10) ຊຼກຸ ຍູ້, ສງົ່ ເສມ, ແນະນາໍ ແລະ ໃຫຄ້ າໍ ປກສາ ແກຜຸ່ ບູ້ ລຫິ ານໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ ກຽຸ່ ວກັບວຽກ
ງານບລິຫານຄມ້ ຄອງ, ວິຊາການ ແລະ ການນິເທດພາຍໃນໂຮງຮຽນ ແລະ ພາຍໃນກມຸ່ ໂຮງຮຽນ;
(11) ເກັບກໍາ ບົດສອນ, ສ່ືີການຮຽນ-ການສອນ ແລະ ຂ້ໍມູນອືີ່ນໆ ທີ່ຮັບໃຊ້ການຮຽນ-ການສອນ
ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
(12) ສ້າງຖານຂໍ້ມູນກຸ່ຽວກັບ ສະຖິຕິ, ຄັງຂ້ໍສອບ, ຂ້ໍມູນຄູແຍກຕາມລາຍວິຊາ, ຂ້ີັນຮຽນ ແລະ
ນັກຮຽນພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
(13) ກວດກາ, ຕິດຕາມ ແລະ ປະເມນຜົນ ການຈັດຕັ້ີງປະຕິບັດວຽກງານຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ ພ້ອມ
ທັງສະຫຸບຼ ລາຍງານປະຈໍາເດອື ນ, ພາກຮຽນ ແລະ ປະຈາໍ ປີ ໃຫ້ຫອ້ ງການສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາເມືອງ, ນະຄອນ;
(14) ປະຕິບັດໜ້າທ່ີອ່ີືນໆ ຕາມການມອບໝາຍຂອງຂີັ້ນເທິງ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ,
2019, ໜາ້ . 2).
ຄ. ຂອບເຂດສດິ ກຸມ່ ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ
(1) ນໍາໃຊງ້ ບົ ປະມານ, ວັດຖຼຸ-ອປະກອນ ແລະ ສິ່ີງອໍານວຍຄວາມສະດວກ ເພອີ່ື ການເຄື່ີອນໄຫວວຽກ
ງານຂອງໂຮງຮຽນ ແລະ ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ;
(2) ສະເໜແຜນຄວາມຕ້ອງການຄູ ອງຕາມມາດຕະຖານການຄ້ມຄອງຂໍ້ມູນຂະແໜງການສຶກສາ
ແລະ ກລິ າ ແລະ ແຜນພັດທະນາໂຮງຮຽນປະຈາໍ ປີໃຫ້ຫອ້ ງການສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາເມືອງ, ນະຄອນ;
(3) ສະເໜການຍ້ອງຍ, ປະຕິບດັ ນະໂຍບາຍ ແລະ ວິໄນຕ່ໍຄູ ແລະ ນັກຮຽນ ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
(4) ປະຕິບດັ ສິດອນ່ີື ໆ ຕາມການມອບໝາຍຂອງຂີ້ັນເທິງ (ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກິລາ, 2019,
ໜ້າ. 2).
ງ. ຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
(1) ຄະນະກາໍ ມະການບລິຫານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
ຄະນະກໍາມະການບລຫິ ານງານ ກຸ່ມໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ ປະກອບດ້ວຍ: ຫົວໜ້າ 1 ທຸ່ານ, ຮອງ
ຫົວໜ້າ 2 ທຸ່ານ, ກໍາມະການ ແມຸ່ນຜູ້ອໍານວຍການໂຮງຮຽນສະມາຊິກ (ໂດຍຕໍາແໜຸ່ງ) ຕາມຈໍານວນໂຮງຮຽນ
ສະມາຊິກກຸມ່ .
37
(2) ຄະນະວິຊາການຂອງກຸມ່ ໂຮງຮຽນ
ຄະນະວິຊາການຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນມດັ ທະຍມົ ປະກອບດ້ວຍ: ຄູທ່ຮີ ບັ ຜດິ ຊອບວຽກງານນິເທດກມຸ່
ໂຮງຮຽນ ຕາມລາຍວິຊາ ວິຊາລະ 1-2 ທຸາ່ ນ ແລະ ຜ້ປູ ະສານງານດ້ານວິຊາການໂຮງຮຽນພາຍໃນກຸ່ມ ໂຮງຮຽນລະ
1 ທາຸ່ ນ.
ສໍາລັບຄູທີ່ຈະຮັບຜິດຊອບວຽກງານນິເທດກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນຄູທີ່ໄດ້ຮັບຕໍາແໜຸ່ງວິຊາການ (ຄູ
ປະສົບການ, ຊໍານານງານ, ຊຸ່ຽວຊານ) ຫຼື ຄູຜທູ້ ່ີສອນດສອນເກັົ່ງ, ມຄວາມຮູ້, ຄວາມສາມາດ, ມປະສົບການຕາມ
ລາຍວຊິ າ ແລະ ສາມາດນິເທດໃຫ້ແກຸ່ຄຄູ ົນອນື່ີ ໄດ້.
ການຄັດເລືອກຄູນິເທດກຸ່ມໂຮງຮຽນໃນເບີ້ືອງຕ້ີົນ ໃຫ້ກໍານົດເອົາ 5 ວິຊາ: ຄະນິດສາດ, ເຄມສາດ,
ຟີຊິກສາດ, ຊວະສາດ ແລະ ພາສາລາວ-ວນັ ນະຄະດ; ກຸ່ມໂຮງຮຽນໃດມເງືອີ່ ນໄຂ ແລະ ຄວາມພອ້ ມ ກ່ໍສາມາດສະເ
ໜແຕ່ງຸ ຕັີ້ງຄູນເິ ທດກມຸ່ ຄົບທກວຊິ າຕາມຫຼກັ ສູດ (ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າ, 2020, ໜ້າ. 5).
(3) ການປ່ຽນແປງຄະນະກໍາມະການບລຫິ ານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
ຖ້າມການປ່ຽນແປງຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ ເຊົ່ັນ: ຍົກຍ້າຍ, ບໍາເນັດ, ບໍານານ ແລະ ອີ່ືນໆ ໃຫ້
ຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາເມືອງ, ນະຄອນ ທີ່ກຸ່ມໂຮງຮຽນຕີັ້ງຢູ່ ເປນັ ຜູ້ນໍາສະເໜ ພະແນກສຶກສາທິການ
ແລະ ກລິ າ ແຂວງ, ນະຄອນຫວຼ ງ ພຈິ າລະນາການແຕ່ງຸ ຕັງີ້ ທົດແທນ.
ຄະນະກໍາມະການບລິຫານງານກຸ່ມທີ່ບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທ່ີໄດ້, ມບັນຫາທາງດ້ານສຂະພາບ,
ຖກື ປະຕິບດັ ວິໄນ ຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ເມືອງ, ນະຄອນ ຕ້ອງລົງໄປປະເມນ ແລະ ລາຍງານໃຫ້ແກຸ່
ພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ເພີ່ືອແຕຸ່ງຕ້ີັງທົດແທນ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ,
2020, ໜາ້ . 6).
ຈ. ໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຄະນະກາໍ ມະການບລິຫານງານກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
(1) ໜ້າທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຫົວໜາ້ ກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
- ສາ້ ງແຜນການສອນປະຈາໍ ສກົ ຮຽນ ຮວຸ່ ມກັບຄະນະອາໍ ນວຍການໂຮງຮຽນທເີ່ ປັນສະມາຊິກກມຸ່ ;
- ດໍາເນນການສອນຢູ່ໂຮງຮຽນທີ່ຕົນເອງສັງກັດ ອາທິດໜີຶ່ງ 6 ຊົ່ວໂມງ, ນອກຈາກນີ້ັນໃຫ້ໄປ
ຊຸຼກຍູ້, ສົ່ງເສມ, ແລະ ຕິດຕາມການຮຽນ-ການສອນພາຍໃນກຸ່ມ (ໃນກລະນ ຫົວໜ້າກຸ່ມ ໂຮງຮຽນມວຽກທາງ
ລດັ ຖະການທີ່ຈາໍ ເປັນ ກສາມາດມອບໝາຍໃຫ້ຄນູ ິເທດກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ຫືຼ ຄູປະຈາໍ ວຊິ າ ຂ້ີຶນສອນແທນໄດ້);
- ນໍາພາຄູ, ນກັ ຮຽນ ແລະ ຊຸມຼ ຊົນ ໃນການພດັ ທະນາກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
- ສາ້ ງແຜນຄວາມຕອ້ ງການນາໍ ໃຊ້ ແລະ ຈັດສັນຄູ ພາຍໃນກຸມ່ ໂຮງຮຽນ;
- ແຕງຸ່ ຕ້ງີັ ຄູນເິ ທດກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ຕາມລາຍວຊິ າ;
- ຈັດຕີ້ງັ ການສອນບາໍ ລງນັກຮຽນເກງ່ົັ ແລະ ນກັ ຮຽນອ່ອຸ ນ;
38
- ພົວພັນ ແລະ ປະສານງານ ກັບສາຍຕ້ີັງ ແລະ ສາຍຂວາງ ໃນວຽກງານດ້ານວິຊາກ ານ ແລະ
ປກລະດົມຊຼມຸ ຊນົ ເຂາີ້ົ ມາມສວຸ່ ນຮຸ່ວມໃນກິດຈະກາໍ ຕາຸ່ ງໆຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
- ຮຽກປະຊມຸຼ ແລະ ຕັດສນິ ບນັ ຫາໃນກອງປະຊຸມຼ ຂອງກຸມ່ ໂຮງຮຽນ;
- ສົ່ັງຈຸ່າຍເງິນຄງັ ຂອງກຸ່ມ ຕາມການຕົກລງົ ເຫນັ ດຂອງສະມາຊິກກຸ່ມ;
- ເຜຍແຜ່ແຸ ຜນພັດທະນາກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ໃຫ້ແກໂຸ່ ຮງຮຽນທ່ເີ ປນັ ສະມາຊກິ ;
- ກວດກາ, ຕິດຕາມ ແລະ ປະເມນຜົນ ການຈັດຕ້ີງັ ປະຕິບັດວຽກງານຂອງກມຸ່ ໂຮງຮຽນ ພອ້ ມທັງ
ສະຫຼຸບລາຍງານປະຈາໍ ເດອື ນ, ພາກຮຽນ ແລະ ປະຈໍາປີ ໃຫ້ຫອ້ ງການສກຶ ສາທິການ ແລະກິລາເມືອງ, ນະຄອນ ແລະ
ພາກສຸ່ວນກຸ່ຽວຂອ້ ງທ່ຕີ ົນຂີ້ຶນກບັ ;
- ສະຫຸຼບ ແລະ ລາຍງານ ການຈັດຕີ້ັງປະຕິບດັ ວຽກງານກຸ່ມໂຮງຮຽນ ໃຫ້ຫ້ອງການສກຶ ສາທິການ
ແລະ ກລິ າເມອື ງ ນະຄອນ ແລະ ພະແນກສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າແຂວງ, ນະຄອນຫວຼ ງ;
- ປະຕິບັດໜ້າທີ່ ແລະ ສິດອີ່ືນໆຕາມການມອບໝາຍ (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ,
2020, ໜ້າ. 7).
ສະຫຼຸບໄດ້ວຸ່າ ໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນ ວຽກງານກຸ່ຽວກັບການສ້າງ
ແຜນການວຽກງານວິຊາການພາຍໃນກຸ່ມ ໂຮງຮຽນ ; ປກລະດົມ-ນໍາພາຄູ, ນັກຮຽນ ແລະ ຊຼຸມຊົນ ໃຫ້ມສວຸ່ນ
ຮຸ່ວມໃນການພັດທະນາກຸ່ມໂຮງຮຽນ; ສ້າງແຜນຄວາມຕ້ອງການນໍາໃຊ້ ແລະ ຈັດສັນຄູ ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
ແຕຸ່ງຕ້ີງັ ຄນູ ເິ ທດກຸ່ມໂຮງຮຽນ; ພົວພັນ ແລະ ປະສານງານ ກັບສາຍຕີງ້ັ ແລະ ສາຍຂວາງ ໃນວຽກງານດາ້ ນວິຊາການ
ແລະ ຮັບຜິດຊອບຕໍກ່ ານຈັດຕັີ້ງຂີ້ນັ ເທິງກຸ່ຽວກັບວຽກງານຮອບດາ້ ນຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນ.
(2) ໜາ້ ທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສດິ ຂອງຮອງຫວົ ໜ້າກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
- ດໍາເນນການສອນຢູ່ໂຮງຮຽນທີ່ຕົນເອງສັງກັດອາທິດໜຶີ່ງ 8 ຊົ່ວໂມງ, ນອກຈາກນີັ້ນໃຫ້ໄປ
ສອນຢໂູ່ ຮງ ຮຽນທ່ເີ ປັນສະມາຊກິ ຂອງກຸມ່ ;
- ວາງແຜນພັດທະນາວຽກງານຂອງກມຸ່ ໂຮງຮຽນປະຈໍາປີ;
- ສະເໜແຜນການ ແລະ ຈັດກອງປະຊຸຼມກວດກາ ປະເມນການປະຕິບັດການສອນຂອງຄູລາຍ
ວິຊາ ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ; ສັງລວມຂ້ໍມູນສະຖິຕິນັກຮຽນເກົ່ັງ, ນັກຮຽນອຸ່ອນ ຕາມລາຍວິຊາ ຂອງພາຍໃນກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນ;
- ສງັ ລວມການປະເມນ ການສອນຂອງຄູ ແລະ ສງັ ລວມໄວເ້ ປັນຂ້ໍມນູ ;
- ຊຸ່ວຍສ້າງແຜນດໍາເນນການສອນຂອງກຸ່ມ ແລະ ຊ້ີນໍາດ້ານວິຊາການ, ການນິເທດພາຍໃນ
ໂຮງຮຽນທີ່ເປັນສະມາຊິກຂອງກຸ່ມ;
- ຊ່ວຸ ຍຫວົ ໜາ້ ກຸມ່ ປກລະດົມຊຼຸມຊນົ ເຂ້ີາົ ມາມສ່ວຸ ນຮ່ວຸ ມໃນກດິ ຈະກໍາຂອງກມຸ່ ໂຮງຮຽນ;
39
- ຮບັ ຜດິ ຊອບຄ້ມຄອງຊັບສນິ ແລະ ຄັງເງນິ ຂອງກ່ມຸ ໂຮງຮຽນ;
- ປະຕິບັດໜ້າທ່ີ ແລະ ສິດອີ່ືນໆ ຕາມການມອບໝາຍຂອງຫົວໜ້າກຸ່ມ (ກະຊວງສຶກສາທິການ
ແລະ ກລິ າ, 2019, ໜ້າ. 3-4).
ສະຫຼຸບໄດ້ວຸ່າ ໜ້າທີ່ ແລະ ຂອບເຂດສິດຂອງຮອງຫົວໜ້າກຸ່ມໂຮງຮຽນ ແມຸ່ນ ວຽກງານກຸ່ຽວກັບ
ການ ວາງແຜນ ພັດທະນາວຽກງານໂດຍສະເພາະດ້ານວິຊາການຂອງກຸ່ມໂຮງຮຽນປະຈໍາປີ, ວຽກງານກວດກາ ປະ
ເມນການປະຕິບັດການສອນຂອງຄູລາຍວິຊາ ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ; ຊຸວ່ ຍຫົວໜ້າກຸ່ມນໍາພາ-ປກລະດົມ ການຄ້ມ
ຄອງ-ພດັ ທະນາ ກ່ມຸ ໂຮງຮຽນ.
(3) ໜ້າທ່ີ ແລະ ຂອບເຂດສິດ ຂອງຄູນເິ ທດກມຸ່ ໂຮງຮຽນ
- ດາໍ ເນນການສອນຢູໂ່ ຮງຮຽນທີ່ຕົນເອງສັງກັດ 10 ຊົ່ວໂມງຕ່ອໍ າທິດ, ນອກຈາກນັ້ີນໃຫໄ້ ປສອນ
ຢູ່ໂຮງຮຽນທ່ີເປັນສະມາຊກິ ຂອງກຸມ່ ຕາມຊົວ່ ໂມງສອນທ່ີໄດ້ຄີ້ົນຄວ້າຕົກລງົ ເຫນັ ດພາຍໃນກມຸ່ ;
- ສາ້ ງແຜນການສອນ, ແຕ່ງຸ ບົດສອນ, ຜະລດິ ແລະ ນໍາໃຊ້ ສ່ີືການຮຽນ-ການສອນ;
- ອອກຫົວບົດສອບເສັງນັກຮຽນເກົ່ັງ ແລະ ບດົ ສອບເສັງ ປະຈໍາພາກຮຽນຮຸ່ວມກັນ ພາຍໃນກຸ່ມ
ໂຮງຮຽນ;
- ຮຸ່ວມກັບຜູ້ຮັບຜິດຊອບຄະນະກຸ່ມ ອອກຫົວບົດສອບເສັງປະຈໍາເດືອນ, ພາກຮຽນ, ປະຈໍາປີ
ແລະ ຫວົ ບດົ ສອບເສງັ ນັກຮຽນເກັງົ່ ;
- ແນະນໍາ, ຊຼຸກຍູ້, ຊຸ່ວຍເ ຫຼື ອ, ນໍາພາທາງດາ້ ນວຊິ າການໃຫ້ແກຸ່ຄູສອນໃນວິຊາຕາຸ່ ງໆທີ່ຕົນເອງ
ຮັບຜິດຊອບ, ຈັດຕັີ້ງບາໍ ລງນັກຮຽນເກົ່ງັ ແລະ ຊວຸ່ ຍເ ຫືຼ ອນັກຮຽນອຸ່ອນ, ເກບັ ກໍາຂ້ມໍ ູນ, ສະຖິຕິ ແລະ ສ້າງຖານຂໍ້
ມູນຄູສອນ, ລາຍວຊິ າທີ່ມໜ້າສອນຕົວຈງິ ທຍີ່ ັງຂຶີນ້ ກບັ ບັນຊລດັ ຖະກອນຄູ ຢູ່ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ (ລວມທັງຜ້ໄູ ປ
ຍກົ ລະດັບ, ລາພກັ ຊ່ົວຄາວ) ໂດຍລະບແຈ້ງຈາໍ ນວນຊົ່ວໂມງສອນລະອຽດ, ອາຍ ແລະ ປກີ ານຂອງຄູ;
- ເກັບກໍາຂ້ໍມູນສະຖິຕິນັກຮຽນເກັົ່ງ, ນັກຮຽນອຸ່ອນ ຕາມລາຍວິຊາ ຂອງໂຮງຮຽນທີ່ເປັນສະມະ
ຊິກ ພາຍໃນກມຸ່ ໂຮງຮຽນ;
- ຂ້ນີຶ ແຜນ ຈັດຕ້ງີັ ບາໍ ລງນັກຮຽນອຸອ່ ນ ແລະ ສົງ່ ເສມນກັ ຮຽນເກັົ່ງ ເປັນປົກກະຕິ;
- ລົງຕິດຕາມ ການຂີ້ຶນຫ້ອງສອນ , ເຂີ້ົາຮຸ່ວມ ໂມ ງສອນຂອງຄູ ຕາມລາຍວິຊາທີ່ຕົນເອງ
ຮບັ ຜິດຊອບ ຢແູ່ ຕຸ່ ລະໂຮງຮຽນພາຍໃນກຸ່ມ;
- ຕລາຄາປະເມນການສອນຂອງຄູ, ແນະນາໍ ກບັ ທ ແລະ ສງັ ລວມຂໍ້ມູນໄວ້;
- ສະເໜ ຈັດກອງປະຊຸຼມກວດກາ, ປະເມນການຈັດຕ້ີັງປະຕບິ ັດການສອນຂອງຄູ ຕາມລາຍວິຊາ
ພາຍໃນກຸ່ມໂຮງຮຽນ;
40