ภาคกลาง

ภาคกลาง

1

สารบญั อทุ ยานแห่งชาติภาคกลาง-ตะวนั ตก หมายเลขหนา้
3
ล�ำ ดบั อุทยานแหง่ ชาต ิ
- บทเกรนิ่ 4-13
1 อุทยานแห่งชาตกิ ยุ บรุ ี 14-22
2 อุทยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจาน 23-33
3 อทุ ยานแหง่ ชาติเขาแหลม 34-39
4 อทุ ยานแห่งชาตเิ ขือ่ นศรีนครินทร ์ 40-45
5 อุทยานแห่งชาตเิ ฉลมิ พระเกยี รติไทยประจนั 46-53
6 อุทยานแห่งชาติเฉลิมรตั นโกสินทร์ 54-63
7 อทุ ยานแหง่ ชาตทิ องผาภมู ิ 64-71
8 อทุ ยานแหง่ ชาติไทรโยค 75-78
9 อทุ ยานแหง่ ชาตนิ ำ้�ตกเจ็ดสาวน้อย 79-86
10 อุทยานแห่งชาตินำ้�ตกสามหลั่น 87-96
1 1 อุทยานแห่งชาตนิ �ำ้ ตกหว้ ยยาง 97-104
1 2 อุทยานแห่งชาตพิ ุเตย 105-115
13 อุทยานแหง่ ชาตลิ ำ�คลองง ู 116-122
14 อทุ ยานแหง่ ชาติเอราวัณ

2

ภาค กลาง

ชัยนาท ลพบุร� พื้นที่ภาคกลางตอนกลางเป็นพื้นที่ราบลุ่มแม่นํ้าตอนกลางและตอนล่างทั้งหมด

สิงหบุร� สระบุร� ซึ่งประกอบด้วยแม่น้ําเจ้าพระยาและสาขาที่ไหลมาจากที่สูงโดยรอบแล้วไหลลงสู่อ่าวไทย
สุพรรณบุร� ท่ีอยู่ตอนใต้ของภาค ภูมิประเทศของที่ราบภาคกลาง เป็นท่ีราบดินตะกอนท่ีหนาและกว้าง
ขวางมากท่ีสุดของประเทศ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ท่รี าบดินตะกอนตอนลา่ ง มบี ริเวณกว้างขวาง
อา‹ งทอง มาก แต่ในบรเิ วณทีร่ าบนยี้ ังมีทร่ี าบลกู ฟูกและภเู ขาโดดเหลืออยู่ โดยเฉพาะอาจเปน็ ภูเขาหนิ

กาญจนบุร� พระนครศร�อยุธยา

ปทมุ ธานี นครนายก
นนทบรุ �
นครปฐม

กรุงเทพฯ

ราชบุร� สมทุ รสาคร สมุทรปราการ

สมทุ รสงคราม ที่เคยสะสมตัวในท้องทะเลมาก่อน ก่อนถูกยกตัวข้ึนเป็นภูเขา สันนิษฐานว่าพื้นท่ีส่วนใหญ่
เพชรบรุ � ของ ท่ีราบภาคกลางในอดีตเคยอยู่ใต้ระดับนํ้าทะเลต่อมาระดับน้ําทะเลลดตํ่าลง ประกอบ

ประจวบคีรข� ันธ กับพ้ืนดินยกสูงขึ้น รวมท้ังการกระทำ�ของแม่น้ําหลายสายซ่ึงมีทั้งการกัดเซาะ สึกกร่อนและ
ทับถม พอกพูน จึงทำ�ให้บริเวณน้ีกลายเป็นที่ราบอันกว้างใหญ่และเป็นแหล่งเกษตรกรรม
สำ�คัญของประเทศ มแี มน่ า้ํ เจา้ พระยา แมน่ า้ํ ปา่ สกั แมน่ า้ํ ทา่ จนี และทไ่ี หลมาจากทางตะวนั ตก
คอื แมน่ า้ํ แมก่ ลอง และแมน่ า้ํ สายสน้ั ๆ เชน่ แมน่ า้ํ เพชรบรุ ี แมน่ า้ํ ปราณบรุ ที ไ่ี หลลงทะเลในทส่ี ดุ
ส่วนด้านตะวันตกของภาคเป็นส่วนของทิวเขาตะนาวศรีท่ีทอดตัวยาวลงมาตั้งแต่
จังหวัดตากในแนวเหนือ - ใต้ มีหินแกรนิตในยุคครีเตเชียสเป็นแกนกลาง และมีหินปูนกลุ่มหินราชบุรียุคเพอร์เมียน และหินปูนกลุ่มทุ่งสง
ยุคออรโ์ ดวิเชยี นวางตัวปดิ ทับหนิ แกรนติ ทเ่ี กิดในยคุ ครีเทเชยี ส และพบหินตะกอน หินแปรอ่ืน ๆ
ทิวเขาตะนาวศรเี ขตจังหวัดราชบุรี เพชรบุรี และประจวบคีรีขนั ธ์ปกคลุมด้วยหนิ ทราย หนิ โคลน หนิ ดินดานยคุ คารบ์ อนเิ ฟอรรัสและ
เพอรเ์ มยี นวางตัวปดิ ทบั หินแกรนิตในยคุ ครเี ทเชียส มีหนิ บะซอลต์ทีอ่ ำ�เภอบอ่ พลอย จังหวดั กาญจนบรุ ี ส่วนชายฝง่ั ทะเลตะวนั ออกของภาค
บรเิ วณอำ�เภอชะอำ� และอำ�เภอหัวหนิ เป็นหินแกรนิตและหนิ ไนส์ทำ�ให้มีหาดทราย ทางตะวันออกของภาคเปน็ ที่ราบ มีการตกตะกอนนํา้ พา
และตะกอนทะเลยุคควอเทอรน์ ารี
นา้ํ ตกทเ่ี กดิ ขน้ึ ในภาคกลาง นอกจากจะมที ม่ี า
จากลำ�ธารอันมาจากป่าท่ีอุดมสมบูรณ์โดยเฉพาะ
ทางตะวันตกของภาคแล้ว ลำ�ธารอีกส่วนหนึ่งมา
จากระบบน้ําดินท่ีผุดข้ึนมา ซึ่งน้ําใต้ดินเหล่านี้จะ
ละลายเอาสารหินปูนท่ีเป็นธรณีสันฐานของภาค
ติดมาด้วย แล้วออกมาสะสมตัวกันตามสิ่งกีดขวาง
จนกลายเป็นชั้นน้ําตกหินปูน ท้ังที่สะสมตัวมานาน
นับพันนับหมื่นปีและท้งั ท่เี ร่มิ สะสมตัวกันใหม่จาก
หนิ ปนู นา้ํ จดื (Tufa) ในเวลาไม่นาน ส่วนใหญ่พบใน
เขตกาญจนบุรี สระบุรี ทัง้ ยงั มนี ้ําตกท่ีไหลผ่านผาหิน
แกรนติ เช่น ทสี่ ระบุรบี างสว่ น ราชบุรี เพชรบุรี และ
ประจวบคีรีขนั ธ์

3

อุทยานแห่งชาติ ทตี่ งั้ ทที่ �ำ การอทุ ยานแหง่ ชาติ : หมู่ 9 บ้านย่านซือ่ ต.หาดขาม อ.กยุ บรุ ี จ.ประจวบครี ีขันธ์
การเดินทาง : ใช้ถนนเพชรเกษมมงุ หน้าลงใต้ เลยปราณบุรไี ปไมน่ าน กอ่ นถึงแยกเข้าอำ�เภอ
กุยบุรี กยุ บุร ี 3 กโิ ลเมตร (มปี ้ัม ปตท.ขวามือ ก่อนถึงแยก) ประมาณหลักกโิ ลเมตรที่ 295 มแี ยกขวา
เขา้ ทางหลวงหมายเลข 3217 (กยุ บุรี - ยางชมุ ) ผ่านบ้านยางชมุ - โครงการเขือ่ นเก็บน้ํายางชมุ
พนื้ ท่ี 969 ตารางกโิ ลเมตร แลว้ เล้ยี วซา้ ยก่อนถงึ โครงการอา่ งเกบ็ นาํ้ บา้ นยางชุม จะพบทางแยกเล้ียวซ้ายไปตาม เสน้ ทางไป
บ้านยา่ นซ่อื ประมาณ 10 กิโลเมตร จะถึงบ้านยา่ นซอ่ื ไปต่ออีกประมาณ 2 กิโลเมตร จงึ จะถงึ ที่
กาญจนบุร� ชัยนาท ลพบุร� ทำ�การอุทยานแหง่ ชาตกิ ยุ บรุ ี ระยะทาง 18 กโิ ลเมตร จากถนนเพชรเกษม
สระบุร�
สิงหบรุ � กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
สพุ รรณบรุ � ปี 2532 กรมปา่ ไม้มีคำ�ส่ังใหเ้ จ้าหนา้ ทม่ี าสำ�รวจพน้ื ทีป่ า่ บริเวณวนอทุ ยานปราณบุรี และ
พื้นที่ใกล้เคียง ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าคลองเก่า - คลองคอย เพ่ือดำ�เนินการจัดต้ังพื้นที่
อา‹ งทอง ป่าสงวนแหง่ ชาตกิ ยุ บรุ ใี หเ้ ปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ พบวา่ สภาพพน้ื ทโ่ี ดยทว่ั ไปเปน็ ทวิ เขาสลบั ซบั ซอ้ น
เปน็ ปา่ ผนื ใหญ่ ทศิ ตะวนั ตกตดิ ตอ่ กบั ชายแดนเมยี นมา เปน็ สว่ นหนง่ึ ของทวิ เขาตะนาวศรี ประกอบ
พระนครศรอ� ยุธยา ด้วยป่าดิบช้ืน ป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ หนาแน่นด้วยพันธ์ุไม้ท่ีมีค่าทางเศรษฐกิจมากมาย
เป็นแหลง่ ทอ่ี ย่อู าศยั ของสัตวป์ า่ นานาชนดิ แตร่ าษฎรได้บกุ รุกพ้นื ท่ใี ช้ในการเพาะปลกู สว่ นใหญ ่
ปทมุ ธานี นครนายก ทำ�ไร่สับปะรดและเป็นที่อยอู่ าศยั
นนทบรุ � กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ จึงได้เสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติซึ่งมีมติในการ
นครปฐม ประชมุ คร้งั ที่ 2/2537 เมอื่ วนั ท่ี 20 เมษายน 2537 สมควรกำ�หนดพนื้ ท่ีป่ากุยบุรใี ห้เปน็ อทุ ยาน-

กรงุ เทพฯ 4

ราชบุร� สมทุ รสาคร สมุทรปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบุร�

ประจวบคีร�ขนั ธ

*

แห่งชาติ กรมป่าไม้จึงได้ดำ�เนินการเพิกถอนป่ากุยบุรี และดำ�เนินการประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ
พ.ศ. 2504 ประกอบดว้ ยพืน้ ที่ทั้งหมด 969 ตารางกโิ ลเมตร โดยไดต้ ราพระราชกฤษฎีกากำ�หนดท่ีดนิ ป่ากุยบรุ ี ในท้องทีต่ ำ�บลเขาจา้ ว อำ�เภอ
ปราณบรุ ี ตำ�บลศาลาลัย ตำ�บลไร่เกา่ ตำ�บลไร่ใหม่ อำ�เภอสามร้อยยอด ตำ�บลหาดขาม ตำ�บลสามกระทาย ตำ�บลกุยบุรี อำ�เภอกยุ บุรี และ
ตำ�บลบอ่ นอก ตำ�บลอา่ วนอ้ ย ตำ�บลเกาะหลกั ตำ�บลคลองวาฬ อำ�เภอเมอื งประจวบครี ขี นั ธ์ จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ ซง่ึ ประกาศในราชกจิ จา-
นเุ บกษา เลม่ 116 ตอนท่ี 20ก วนั ที่ 25 มีนาคม 2542 นบั เป็นอทุ ยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดับท่ี 90 ของประเทศไทย
อทุ ยานแหง่ ชาติกุยบุรี มีชอ่ื เสียงในการเป็นแหลง่ ที่ดูสตั วป์ ่า เชน่ ชา้ ง กระทิง ววั แดง ฯลฯ ไดค้ ่อนขา้ งสะดวก จึงไดช้ ื่อว่าเป็นซาฟารี
เมอื งไทย แต่กม็ ลี ำ�ธารน้าํ ตกหลายแหง่ ในพื้นที่ ส่วนใหญ่ตอ้ งเดนิ เท้าระยะทางค่อนข้างไกล

5

ไปเพชรบรุ �

เขาŒ หวั หิน

ปรเขา�่อณนบุร� คา‹ ยธนะรัชต

ลานจอด 3168
เฮลคิ อปเตอร
บาŒ นเขาเจาŒ 1037 เทศบาล
ปราณบรุ �

ลานกางเตน็ ท จด� สกดั บŒานแพรกตะครอŒ
หุบตะเคียน

4

ศูนยบร�การดสู ัตวป†า บŒานรวมไทย 1026 ไป อุทยานแหง‹ ชาตเิ ขาสามรอŒ ยยอด
สันหŒวยลึก อำทเภวี่ อา‹ กกายุ รบุร�
สาธารณรัฐแห‹งสหภาพ ป˜ม ปตท.
เมียนมา น้ำตก
ดงมะไฟ อ‹ายงาเกงชบ็ ุมน้ำ

หวŒ(คยลแฉยอากงงข8าŒ ) ว คลแอยงกสาม ท่ีทำการอทุ ยานแห‹งชาตกิ ยุ บรุ � ตลาดกุยบรุ �
นำ้ ตกผาสวรรค
1003

ไปเมืองประจวบฯ

6

น้ำ�ตกกลุ่มที่ 1 น้�ำ ตกเหลา่ นี้ไปทางเดียวกนั แลว้ ไปแยกกันแตล่ ะล�ำ ห้วย

นาํ้ ตกหว้ ยดงมะไฟ

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านยา่ นซือ่ ต.หาดขาม
อ.กยุ บรุ ี จ.ประจวบคีรีขันธ์
พิกัด : 47P 560955E 1333678N
การเขา้ ถงึ : เดนิ เทา้ จากทท่ี ำ�การอทุ ยาน
แหง่ ชาต ิ ไปทางอา่ งเกบ็ นา้ํ บา้ นยา่ นซอ่ื
แลว้ เดนิ เลยี บคลองกยุ บรุ ี ไปถงึ ลำ�หว้ ยสามแยก
(แยกฉางขา้ ว) แลว้ เลาะหว้ ยทางขวาไปจนถงึ
นา้ํ ตก ระยะทางเดนิ เทา้ 14 กโิ ลเมตร
ลักษณะ : เป็นน้าํ ตกที่เกดิ จากต้นนา้ํ
กุยบุร ี ท่ีถกู โตรกผาหินขนาบข้าง สายนํ้า
ตกลงมาจากผาหนิ ทีล่ าดชนั ไหลลดหล่นั
ลงมาเป็นช้นั ๆ มีทัง้ หมด 15 ช้ัน บางชน้ั
ตกลงในรอ่ งหบุ บางชน้ั เปน็ โตรก บางช้นั
ตกลงในร่องหนิ แคบ ๆ คล้ายโตรกหนิ ช้นั ท่ี
สวยคือชัน้ ที่ 9 ท่ีสูง 5 เมตร แตช่ ัน้ ท่ีสูงสุด
คอื ชนั้ ที่ 14 และชนั้ 15 ซึง่ มคี วามสูง
12 - 15 เมตร มีแอง่ นํา้ ใหเ้ ล่นได้

7

น�ำ้ ตกผาหมาหอน

ท่ีต้ัง : หมู่ 9 บ้านย่านซ่ือ ต.หาดขาม อ.กุยบุรี
จ.ประจวบครี ีขนั ธ์
พิกัด : 47P 5615501 E 1330014N
การเขา้ ถึง : นาํ้ ตกน้ีเป็นกลุ่มนา้ํ ตกเดียวกันกบั นา้ํ ตก
ดงมะไฟ จึงเดินเท้าไปทางเดียวกัน จนกระทั่งถึงแยก
ฉางข้าว แล้วเล้ียวไปทางลำ�ห้วยซ้ายมือ (ไปน้ําตก
ดงมะไฟ เล้ียวทางห้วยขวา) ลำ�ห้วยด้านน้ีจะมาจาก
ทางทิศใต้ เรียกห้วยหมาหอน ระยะทางจากอุทยาน-
แห่งชาติ 17 - 18 กิโลเมตร
ลักษณะ : เปน็ น้ําตกทเ่ี กิดจากต้นน้าํ กุยบรุ ีแพรกซา้ ย
ทเ่ี รียกหว้ ยหมาหอน นาํ้ ตกมชี ั้นย่อย ๆ หลายชนั้ แตม่ ี
ชั้นใหญ่ ๆ ราว 3 ช้นั บางชั้นเป็นผาลาดชันเกือบตง้ั ฉาก
แล้วลาดหล่ันลงมา บางช้ันเป็นหน้าผาหินแคบ ๆ ตก
ไหลลงมาจึงแผ่กระจาย บางชั้นเป็นแก่งหินสูงไม่มาก
สงู ตง้ั แต่ 2 - 10 เมตร รอบบริเวณมพี ันธ์ไุ ม้หลายชนิด
เช่น เฟริ น์ ปาลม์ หลากชนดิ นาํ้ ตกมีนํ้าตลอดทงั้ ปี

8

น�ำ้ ตกผาสวรรค์

ที่ต้ัง : หมู่ 9 บา้ นยา่ นซือ่ ต.หาดขาม อ.กุยบุรี จ.ประจวบครี ขี ันธ์
พิกัด : 47P 565166E 1329203N
การเข้าถึง : เดินเท้าจากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติไปทางด้านหลังอ่างเก็บน้ําบ้านย่านซ่ือ เดินเลาะลำ�ห้วยมีข้ามน้ําไปมา จนถึงน้ําตก
ผาสวรรค์ ระยะทาง 4.5 กโิ ลเมตร
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกทต่ี กลงมาจากชน้ั หนิ ตา่ งระดบั 2 - 3 ชน้ั ชน้ั สงู สดุ ราว 8 เมตร ทต่ี กลาดลงมาในแนวคอ่ นขา้ งชนั แลว้ จงึ ไหลไปตามชน้ั
เลก็ ๆ อกี สองชน้ั สงู 2 - 4 เมตร แลว้ จงึ เปน็ แกง่ นา้ํ เลก็ ๆ ตอ่ เนอ่ื งไปในลำ�ธาร มนี า้ํ มากในหนา้ ฝน สภาพรอบขา้ งเปน็ ปา่ ดบิ แลง้ - ดบิ ชน้ื

9

นา้ํ ตกดา่ นมะคา่
หรอื น�ำ้ ตกสนั มะคา่

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านย่านซื่อ ต.หาดขาม
อ.กยุ บุรี จ.ประจวบครี ขี นั ธ์
พิกัด : 47P 565993E 1328109N
การเข้าถึง : จากนํ้าตกผาสวรรค์ เดิน
ลดั เลาะไปตามลำ�ห้วยทางตรง ไปราว 450
เมตร จงึ ถึงน้ําตกดา่ นมะค่า
ลักษณะ : เกดิ จากตน้ นา้ํ กยุ บรุ แี พรกซา้ ย
ไหลตกจากผาหนิ ตกลงมาในรอ่ งเขาทส่ี งู ชนั
สงู ราว 12 เมตร มพี ชื พนั ธ ์ุ เชน่ เฟนิ เกาะตาม
หนา้ ผามากมาย นา้ํ มากในหนา้ ฝน

10

น้ําตกผาไทร

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านย่านซื่อ ต.หาดขาม อ.กยุ บุรี จ.ประจวบครี ขี นั ธ์
พิกัด : 47P 564566E 1328503N
การเขา้ ถงึ : จากนา้ํ ตกผาสวรรค์ เดนิ เทา้ ไปตามลำ�หว้ ยทางซา้ ยมอื ลดั เลาะลำ�หว้ ยไปมา เดนิ ขน้ึ เนนิ เขาบางชว่ ง เปน็ ระยะทางราว 350 เมตร
ลักษณะ : เป็นนาํ้ ตกหน้าผาหนิ ไหลเรยี่ ผาหินลงมาชั้นเดียว สูงราว 5 เมตร สภาพป่าเปน็ ป่าดบิ แลง้ ผลัดใบ หน้าแลง้ นํ้านอ้ ย

11

นํา้ ตกสายณั

ที่ต้ัง : หมู่ 7 บ้านรวมไทย ต.หาดขาม
อ.กยุ บุรี จ.ประจวบคีรขี ันธ์
พิกัด : 47P 563056E 1338568N
การเขา้ ถึง : เดนิ เท้าไปทางอา่ งเก็บนํา้ ยา่ นซือ่ ไปทางเดียวกับทางไปนา้ํ ตกด่านมะคา่ แต่พอถึงแยกคลองสาม ให้เดินไปตามลำ�หว้ ยแยก
ทางขวามอื ขน้ึ ไป ทางเดินข้ึนเขาบา้ งแต่ไม่สูงมากนัก ทางเดินเป็นหนิ เลยี บลำ�หว้ ย จากแยกตามลำ�หว้ ยไปราว 5 กิโลเมตร เห็นนาํ้ ตกไหล
ตกลงมาจากห้วยสาขาทางซ้ายมอื
ลักษณะ :เปน็ นา้ํ ตกหนา้ ผาหนิ มี 3 ชน้ั ตกไมต่ อ่ เนอ่ื งกนั ทง้ิ ระยะหา่ ง ๆ กนั 20 - 30 เมตร เปน็ แกง่ นา้ํ ตกเลก็ ๆ บางชน้ั ตกลดหลน่ั กนั ลงมา
ในหลายรปู แบบหลายลักษณะ ช้นั สงู สดุ ราว 4 เมตร

12

นํา้ ตกแพรกตะครอ้

ท่ีต้ัง : หมู่ 11 บา้ นแพรกตะคร้อ ต.บึงนคร อ.หัวหนิ จ.ประจวบครี ีขนั ธ์
พิกัด : 47P 552956E 1369535N
การเข้าถึง : จากถนนเพชรเกษม เลยสี่แยกปราณบุรีลงใต้มาไม่มาก จะเห็นป้ายบอกทางเข้า
เขื่อนปราณบุรี เลี้ยวชวาเข้าไปตามทาง ทางจะเลียบเขื่อนปราณบุรีไปจนถึงบ้านเขาเจ้า และ
บ้านแพรกตะคร้อ ตามลำ�ดับ เข้าไปอีกไม่ไกลจะถึงจุดสกัดหุบตะเคียน ทางจะเป็นทางลงไป
จนถึงลานจอดเฮลิคอปเตอร์แล้วไปอีกไม่นาน จะถึงลานกางเต็นท์ริมลำ�ห้วย รวมระยะทางจาก
ถนนเพชรเกษม 35 กิโลเมตร
ลักษณะ : เป็นแก่งในลำ�ห้วย มีราว 4 ชั้น โดยแต่ละชั้นนํ้าตกเป็นลักษณะกองหินใหญ่ - น้อยใน
ลำ�ห้วยห่าง ๆ กัน สูงโดยเฉลี่ยราว 3.5 เมตร จากลานกางเต็นท์ เดินเท้าไปราว 300 เมตรถึงชั้น
บนสุด ระหว่างนั้นจะเจอนํ้าตกชั้น 2 - 3 ไปเรื่อย ๆ มีนํ้าตลอดทั้งปี

13

กาญจนบรุ � ชยั นาท ลพบุร� อุทยานแห่งชาติ
สระบรุ �
สิงหบรุ � แก่งกระจาน
สพุ รรณบรุ � พ้ืนท่ี 2,478 ตารางกิโลเมตร
ท่ีตั้งที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : ริมอ่างเก็บนํ้าเข่ือนแก่งกระจาน หมู่ 8 บ้านท่าเรือ
อา‹ งทอง ต.แกง่ กระจาน อ.แกง่ กระจาน จ.เพชรบุรี
การเดินทาง : จากกรงุ เทพฯ มุง่ หนา้ มาจังหวดั เพชรบุรี พอเลยอำ�เภอเขาย้อย จะมีทาง
พระนครศรอ� ยุธยา เข้าหลายทางคือ
n พอถึงบ้านหนองควง มีทางรถขา้ มถนนเพชรเกษม เข้าอำ�เภอหนองหญ้าปลอ้ ง ทาง
ปทมุ ธานี นครนายก จะผา่ นบา้ นตะครอ้ แล้วเจอทางหลวงหมายเลข 3510 เลยี้ วซ้ายไปจนถงึ วงเวยี น เลย้ี วขวา
นนทบุร� ไปแก่งกระจาน ผา่ นดา่ นของเขือ่ น ไปราว 200 เมตร เล้ยี วซา้ ยขา้ มแม่นา้ํ ไปตามทางจนถงึ
นครปฐม อทุ ยานแห่งชาติ ระยะทางราว 3 กิโลเมตร จากดา่ นหนา้ เขื่อน

กรุงเทพฯ 14

ราชบุร� สมุทรสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบรุ �

ประจวบครี ข� นั ธ

n เข้าทางสี่แยกเขาตะเครา ก่อนเข้าตัวเมืองเพชรบุรี ไปตามทางหลวงหมายเลข 3204 ถึงเส้นทางระหว่างอำ�เภอท่ายาง - อำ�เภอ
แกง่ กระจาน ให้เลีย้ วขวา เดนิ ทางตอ่ ไปจนผ่านที่ทำ�การอำ�เภอแกง่ กระจาน เข้าถงึ อุทยานแห่งชาติ
n เข้าทางอำ�เภอท่ายาง เลี้ยวขวา ไปทางเข่ือนเพชร เมื่อเดินทางถึงส่ีแยกเขื่อนเพชร ให้เลี้ยวขวาเข้าไปตามเส้นทางระหว่างอำ�เภอ
ทา่ ยาง - อำ�เภอแกง่ กระจาน เดนิ ทางต่อไปจนผา่ นที่ทำ�การอำ�เภอแกง่ กระจาน ไปอุทยานแหง่ ชาติ
n รถตู้โดยสาร ประจำ�ทางจากกรุงเทพฯ ขึ้นทสี่ ถานขี นส่งสายใต้ใหม่ รถกรุงเทพ - เพชรบุรี - ทา่ ยาง - แก่งกระจาน ถึงหนา้ สถานี
ตำ�รวจภูธรอำ�เภอแก่งกระจาน แล้วน่ังรถมอเตอร์ไซค์รับจ้างมาส่ง
ท่ที ำ�การอุทยานแห่งชาติ
กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
ครั้งพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพล
อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร เสดจ็ แปรพระราชฐานทพ่ี ระราชวงั
ไกลกงั วล อำ�เภอหวั หนิ จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ ไปยงั เขอ่ื นแกง่ กระจาน
ได้รับสั่งให้นายถนอม เปรมรัศมี อธิบดีกรมป่าไม้ เข้าเฝ้าเมื่อวัน
ท่ี 29 ตุลาคม 2522 แล้วมีกระแสพระราชดำ�รัสว่า “เร่ืองป่าต้น
นํ้า ลำ�ธารของแม่นํ้าเพชรบุรี ขอให้เจ้าหน้าที่ดูแลรักษาอย่าให้
มีการลักลอบตัดไม้ ถางป่า ทำ�ไร่ในป่าต้นนํ้าของแม่น้ําเพชรบุรี
เพราะจะทำ�ให้เกิดความแห้งแล้ง แม้จะได้มีการให้สัมปทานป่า
แปลงน้ไี ปบา้ งแล้ว ก็ขอให้เจา้ หนา้ ทต่ี รวจดูแลการทำ�ไม้ อย่าให้
เป็นการทำ�ลายป่าเกิดขึ้น” จากพระราชดำ�รัสดังกล่าวประกอบ
กับนโยบายของรัฐบาลตามมติคณะรฐั มนตรี เมือ่ วันท่ี 9 มกราคม
2522 ทีใ่ ห้รักษาปา่ ไว้โดยการประกาศให้เป็นเขตอทุ ยานแห่งชาติ
กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้จึงมีคำ�สั่งให้นายสามารถ
ม่วงไหมทอง นกั วิชาการปา่ ไม้ 4 ไปดำ�เนนิ การสำ�รวจจัดตัง้ พบวา่
พื้นท่ีป่าเหนือเขื่อนแก่งกระจานนั้น เป็นทิวเขาสลับซับซ้อนของ
ทิวเขาตะนาวศรี ซึ่งเป็นทิวเขาที่เป็นเขตแดนระหว่างประเทศไทย
และประเทศเมียนมา มียอดสูงสุดได้แก่ เขางะงันนิกยวกตอง สูง
ประมาณ 1,513 เมตรจากระดับทะเลปานกลาง ภูเขาส่วนใหญ่

15

เป็นทิวเขาหินแกรนิต มีเขาหินปูนบางส่วน เป็นต้นกำ�เนิดของแม่นํ้าเพชรบุรีและแม่นํ้าปราณบุรี
มีลำ�ห้วยสำ�คัญของแม่นํ้าเพชรบุรีท่ีอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติแก่งกระจานได้แก่ ห้วยแม่ประโดน
หว้ ยบางกลอย หว้ ยแมเ่ สลียง ห้วยหินเพิง ห้วยสาริกา หว้ ยผาก ห้วยไผ่ และห้วยสามเขา ลำ�หว้ ย
ที่สำ�คัญของแม่นํ้าปราณบุรีในเขตพ้ืนท่อี ุทยานแห่งชาติ ได้แก่ ห้วยคมกฤช ห้วยโสก แม่น้าํ สัตว์
ใหญ่ หว้ ยปา่ แดง และหว้ ยปา่ เลา มพี ชื พนั ธแ์ุ ละสตั วป์ า่ มากมาย กรมปา่ ไม้ จึงเสนอคณะกรรมการ
อุทยานแห่งชาติ เห็นสมควรให้ออกพระราช-กฤษฎีกากำ�หนดที่ดินบริเวณพื้นที่ป่ายางนํ้ากลัด
เหนือ และป่ายางนํา้ กลัดใต้ ในท้องทต่ี ำ�บลนํ้ากลัดเหนือ อำ�เภอหนองหญ้าปล้อง อำ�เภอเขาย้อย
และตำ�บลสองพน่ี ้อง ตำ�บลแกง่ กระจาน อำ�เภอทา่ ยาง จังหวดั เพชรบรุ ี ครอบคลมุ เนื้อที่ 2,478
ตารางกโิ ลเมตร ให้เปน็ อุทยานแหง่ ชาติ โดยประกาศไว้ในราชกจิ จานเุ บกษา วนั ที่ 12 มิถนุ ายน
2524 นับเป็นอุทยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดบั ที่ 28 ของประเทศไทย
ต่อมาในปี 2527 จึงผนวกพ้ืนที่ป่าห้วยแร่ ห้วยไคร้ ในท้องท่ีตำ�บลแก่งกระจาน ตำ�บล
สองพ่ีน้อง ตำ�บลกลัดหลวง อำ�เภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี และตำ�บลหนองพลับ อำ�เภอหัวหิน
จงั หวดั ประจวบคีรขี ันธ์ เน้ือท่ี 437 ตารางกโิ ลเมตรเขา้ ไปด้วย ต่อมา ในปี พ.ศ.2541 ได้มีการเพกิ
ถอนพื้นท่ีบางสว่ นเพ่ือสร้างอ่างเกบ็ นํ้าหว้ ยแมเ่ พรยี งและอ่างเก็บน้าํ หัวปา่ แดง เนื้อที่ 0.30 ตาราง
กโิ ลเมตร จนปัจจบุ ัน อทุ ยานแห่งชาตแิ ก่งกระจาน มพี ื้นท่ี 2,914.70 ตารางกิโลเมตร
อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานเป็นแหล่งดูนกชั้นดีของนักดูนกท่ัวประเทศมีนกหายากอย่าง
กะลิงเขียดหางหนาม และเป็นแหล่งดูทะเลหมอกได้ตลอดท้ังปี ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติแก่ง
กระจานมลี ำ�ห้วยสายสำ�คญั ตา่ ง ๆ ก่อเกดิ เป็นนา้ํ ตกต่าง ๆ ในพน้ื ทไ่ี ดแ้ ก่

16

น้ําตกแมก‹ ระดงั ลา ไปอำเภอจังหวัดสวนผงึ้ ไปจังหวดั ราชบรุ �

หนว‹ ยพท� กั ษอ ทุ ยานแห‹งชาติท่ี กจ.5 3301
(เขาพ�พล)ู

บาŒ นล�นิ ชาŒ ง 1015 อำเภอเขายŒอย
บŒานหนองควง
ตลาดน้ำกวางโจว พ�นำ้ รŒอน อำเภอ
ปม˜ ปตท. หนองหญŒาปลอŒ ง

6026 3349

3510 ไปเขาตะเครา
เมืองเพชรบรุ �

เขาพะเนนิ ทุ‹ง อ.แก‹งกระจาน วงเว�ยน อำเภอทา‹ ยาง
3499
เขอ่� นเพชร
หน‹วยพท� กั ษ หนว‹ ยพ�ทกั ษ เข�่อนแกง‹ กระจาน
อทุ ยานแห‹งชาตทิ ี่ กจ.19 อุทยานแห‹งชาตทิ ี่ กจ.4 4
(บาŒ นกรา‹ ง)
(เขาพะเนนิ ทุง‹ ) อทุแกยทง‹าที่ กนำรแกหะจาง‹ ราชนาติ

3432

บŒานยางชมุ 3510
3432

โครงการชั่งหัวมัน 4
3301

หนว‹ ยพท� ักษอุทยานแหง‹ ชาตทิ ี่ กจ.15 บาŒ น ปม˜ น้ำมนั เขŒาหวั หิน
(เขาตะเมาะนŒอย) เขาอ‹างแกวŒ บาŒ น
3416
บ.ปา† เด็ง หวŒ ยสัตวใหญ‹
หนว‹ ยพท� กั ษอุทยานแห‹งชาติที่ กจ.3 3218
บาŒ นหนองพลบั แยก
(หวŒ ยป†าเลา) หนองพลบั
อา‹ งเกบ็ น้ำ
บาŒ นป†าละอู

ไปนำ้ ตกแพรกตะครŒอ ไปจังหวดั ประจวบคีรข� นั ธ
ออกเข่อ� นกยุ บุร�

17

น้ําตกทอทิพย์

ที่ต้ัง : หน่วยพิทกั ษ์อุทยานแหง่ ชาติท่ี กจ.19 (เขาพะเนนิ ทุ่ง) หมู่ 5 บ้านด่านโง
ต.หว้ ยแม่เพรียง อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบรุ ี
พิกัด : 47P 533505E 1420465N
การเขา้ ถึง : จากจุดชมทะเลหมอก KU Camp เข้าไปจนสุดทางถนน (กม. 36) จะมีทาง
เดินในป่าไปนํ้าตกทอทิพย์ มขี น้ึ เนนิ ลงร่องหบุ ระยะทางราว 3.5 กโิ ลเมตร ถงึ น้ําตกทอทพิ ย์
ชน้ั กึง่ กลางพอดี
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกท่ีตกลงมาจากหน้าผาหิน ตกลงลาดหลั่นต่อเนื่องกันเป็นช้ัน ๆ รวม
9 ชั้น ต้นธารน้ํามาจากเขาพะเนินทุ่ง และปลายห้วยไหลออกไปสมทบกับแม่น้ําเพชรบุรี
(ห่างจากนา้ํ ตกชนั้ ล่างสุดไปอีกราว 1 กโิ ลเมตร) ซึง่ เป็นลานทรายกวา้ ง ตัวนาํ้ ตกถ้าวดั ตงั้ แต่
หน้าผาช้ันบนสุดจนถึงล่างสุด ยาวเกือบ 300 เมตร มีนํ้าตลอดท้ังปี ลักษณะทางธรณีวิ
ทยาบริเวณน้ําตกทอทิพย์ เป็นหินโคลน หินทราย มีเม็ดกรวดปน หินดินดานสีนํ้าตาล อายุ
คาร์บอรน์ ิฟอรัส - โดวเิ นยี น (286-408 ลา้ นปี)

18

น้ําตกปา่ ละอู

ท่ีต้ัง : หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ กจ.3 (ห้วยป่าเลา) หมู่ 3 บา้ นปา่ ละอู
ต.หว้ ยสตั ว์ใหญ่ อ.หัวหิน จ.ประจวบครี ขี นั ธ ์
พิกัด : 47P 549671E 1386047N
การเข้าถึง : จากตวั เมืองหัวหนิ ใช้ทางหลวงหมายเลข 3219 ไปทางบา้ นหนองพลบั
ผ่านสี่แยกหนองพลับ ผ่านแยกบ้านห้วยผึง้ จนถงึ ชมุ ชนบ้านฟา้ ประทาน มีสามแยก
ใหเ้ ลี้ยวขวาไปตามทาง จะผ่านอ่างเก็บนํ้าป่าละอูและถึงด่านเก็บค่าบริการผา่ นเขา้
อุทยานแห่งชาติ จากดา่ นตรวจ ไปอีก 4 กิโลเมตร ถึงลานจอดรถใกล้นํ้าตก
ลักษณะ : เกดิ จากลำ�ห้วยเดียวกัน ทไ่ี หลลงมา ผ่านชัน้ หนิ ต่าง ๆ ท้ังหมด 15 ชั้น เล็ก - ใหญ่ ตา่ งกัน แตล่ ะชั้นหา่ ง ๆ กัน มีเส้นทางเดนิ
ศึกษาธรรมชาติเลยี บลำ�หว้ ยไป มีนาํ้ ตลอดทง้ั ปี
ลักษณะทางธรณวี ทิ ยาอยู่ในเขตของหนิ โคลน หนิ ทรายมเี มด็ กรวดปน หนิ ดนิ ดานสีนาํ้ ตาล มซี ากดึกดำ�บรรพ์อายคุ ารบ์ อนิเฟอร์รัส
(286-360 ลา้ นปี)
หมายเหตุ : หนว่ ยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติท่ี กจ.3 (ห้วยปา่ เลา) มีบ้านพกั ลานกางเตน็ ทไ์ วบ้ รกิ าร เปดิ ให้ทอ่ งเที่ยวตลอดปี เว้นถา้ มีนา้ํ ป่า
ไหลหลาก จะมกี ารประกาศปิดในชว่ งส้นั ๆ

19

น้าํ ตกแม่กระดังลา

ที่ต้ัง : หมู่ 3 บา้ นล้นิ ช้าง ต.ยางนํ้ากลัดเหนือ อ.หนองหญา้ ปลอ้ ง จ.เพชรบุร ี
พิกัด : 47P 558333E 1457940N
การเขา้ ถึง : ให้ไปเรมิ่ ตน้ ทีศ่ ูนยท์ ่องเทย่ี วพุนํา้ ร้อน อำ�เภอหนองหญา้ ปล้อง จะมีทางดิน
อ้อมไปทางดา้ นหลัง ทางจะเขา้ ไปในปา่ ขนึ้ เนินเขาเตี้ย ๆ ไปราว 5 กโิ ลเมตร จะข้ามฝาย
นา้ํ ล้น พอขา้ มไปจะเจอสามแยก ขวามือไปบ้านล้ินชา้ ง ให้ไปทางซา้ ย ราว 2 กโิ ลเมตร ถึง
หน่วยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาติที่ กจ.5 (เขาพพุ ล)ู จากหนว่ ยนีใ้ ห้เขา้ ไปตามทางลำ�ลองในปา่
มขี ้ามลำ�หว้ ย 2 ครงั้ ถา้ เจอทางแยกในปา่ ใหไ้ ปทางซ้าย ไปจนสดุ ทาง ระยะทางจากหน่วย
พิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ กจ.5 (เขาพุพลู) 8 กิโลเมตร จอดรถแล้วเดินข้ามห้วยไปตามทางในป่าท่ีเลาะเลียบลำ�ห้วยไปราว 1.7 กิโลเมตร
ในชว่ งฤดูฝนน้าํ ในลำ�หว้ ยจะสงู จนรถยนต์ข้ามไมไ่ ด้ ตอ้ งเชค็ สภาพพน้ื ท่เี ม่อื เดนิ ทางทกุ คร้งั
ลักษณะ : เป็นนา้ํ ตกที่เกดิ จากลำ�ห้วยแมก่ ระดงั ลา เปน็ ลำ�หว้ ยเลก็ ๆ ท่นี า้ํ ไหลตกลงมาจากหน้าผาหิน เป็น 2 ชัน้ ใหญ่ ช้นั บนสงู ราว 10
เมตร ตกลงมาจากหน้าผาหินในแนวดิ่ง แลว้ ท้ิงระยะมาราว 20 เมตร จึงไหลลาดลงมาตามลานหินทเ่ี อยี งราว 45 องศา เป็นระยะทางราว
50 เมตร ก่อนจะตกลงจากชั้นหินทเี่ กอื บตงั้ ฉากสูงราว 4 เมตร ลงยงั เบือ้ งล่าง แล้วจึงไหลผ่านแก่งหนิ เลก็ ๆ ออกไปภายนอก
หมายเหตุ : เส้นทางน้เี ป็นเส้นทางปนั่ จักรยานเสือภเู ขาท่ไี ดร้ บั ความนิยมมาก เสาร์ - อาทิตย์จะมีนกั ป่ันมาป่นั จกั รยานกัน โดยมกั นยิ มเร่ิม
ท่ศี นู ย์บริการท่องเทีย่ วน้าํ พุรอ้ น

20

นํ้าตกชลนาฎ

ที่ต้ัง : หน่วยพทิ ักษ์อทุ ยานแห่งชาติท่ี กจ.3 (ห้วยปา่ เลา) หมู่ 3 บา้ นปา่ ละอู ต.หว้ ยสตั ว์ใหญ่ อ.หวั หิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ์
พิกัด : 47P 551246E 1387254N
การเขา้ ถึง : ไปทางเดียวกบั ทเี่ ข้าไปนา้ํ ตกปา่ ละอู กอ่ นถงึ หน่วยพิทกั ษอ์ ุทยานแห่งชาติ ท่ี กจ.3 (หว้ ยปา่ เลา) จะมลี ำ�ห้วยชลนาฏ และ
สะพานขา้ มลำ�ห้วยชลนาฏ เรมิ่ เดนิ เท้าลดั เลาะไปตามลำ�ห้วยชลนาฏเขา้ ไปในปา่ ลึก ราว 7 กโิ ลเมตร ถงึ นา้ํ ตก ทางเปน็ ปา่ ดิบชื้น ข้นึ เขาลง
หว้ ยแต่ลัดเลาะไปตามลำ�หว้ ย เดินเทา้ ชว่ งธันวาคม - มกราคม จะสะดวกกวา่ แม้น้ําอาจจะนอ้ ยลงบา้ ง แต่เดินทางในปา่ สะดวก หนา้ ฝนเดิน
คอ่ นข้างยาก
ลักษณะ : เปน็ นาํ้ ตกหนิ เกดิ จากลำ�หว้ ยชลนาฏ มี 5 ช้ัน ตกไม่ตอ่ เน่ืองกัน ชน้ั สงู สดุ ราว 50 เมตร แต่รวมระยะทางทุกช้นั ราว 200 เมตร
จงึ เป็นนาํ้ ตกทีส่ ูงใหญ่

2121

นา้ํ ตกผาน�้ำ หยด

ที่ต้ัง : หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี กจ.15 (เขาตะเมาะนอ้ ย) หมู่ 14
บา้ นผานา้ํ หยด ต.เขากะปกุ อ.ทา่ ยาง เพชรบรุ ี
พิกัด : 47P 5689762E 1404217N
การเข้าถึง : จากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ ออกมาทางท่ายาง จน
มาถึงวงเวียนทางหลวงหมายเลข 3301 ให้เลี้ยวขวาไปทางยางชุม
เส้นทางยางชุม - หนองพลับ ก่อนถึงแยกหนองพลับ (แยกนี้ไปหัวหิน
ไปนํ้าตกป่าละอูได้) จะมีสามแยก มีปั้มนํ้ามันทางซ้ายมือ เลี้ยวขวา
เข้าไปตามถนนหลวงหมายเลข 3461 เข้าไปไม่ไกล จะมีแยกซ้ายมือ
ตรงร้านชุมชนสหกรณ์บ้านหุบเฉลา เข้าไปตามทางเรื่อย ๆ จะผ่าน
แยกซ้ายเข้าหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ กจ. 15 (เขาตะเมาะน้อย)
ไปถึงบ้านผานํ้าหยด เลี้ยวซ้ายจะเจอจุดบริการและลานจอดรถ
แล้วเดินเท้าไปตามทางในป่า เลาะอ่างเก็บนํ้าผานํ้าหยดไปราว 1.5
กิโลเมตร ถึงนํ้าตก รวมระยะทางจากทางหลวงหมายเลข 3301 เป็น
ระยะทาง 7.1 กิโลเมตร มีป้ายบอกชัดเจน
ลักษณะ : เป็นน้ําตกหินปูนไหลตกลงมาชั้นเดียวสูงราว 25 เมตร
ทา่ มกลางป่าไมท้ ีล่ ้อมรอบ
หมายเหตุ : นอกจากนี้อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานยังมีนํ้าตกที่อยู่ในป่าลึกอีกคือ นํ้าตกธารทิพย์ นํ้าตกหินลาด นํ้าตกแม่สะเรียง
นํ้าตกคลองปราณ แต่ต้องเดินเท้าในป่า ทั้งเดินทางยากและค่อนข้างไกล

22

เขาแหลมอุทยานแห่งชาติ
พน้ื ที่ 1,497 ตารางกโิ ลเมตร

กาญจนบุร� ชัยนาท ลพบุร� ทตี่ ง้ั ทที่ �ำ การอทุ ยานแหง่ ชาติ : 339 หมู่ 4 ต.ปรงั เผล อ.สงั ขละบรุ ี จ.กาญจนบรุ ี  
สระบรุ � การเดินทาง : เริ่มต้นท่ีตัวจังหวัดกาญจนบุร ี เดินทางไปอำ�เภอทองผาภูมิ ตาม
สงิ หบ รุ � ทางหลวงหมายเลข 323 ถึงทองผาภูมิ ก่อนข้ามสะพาน มีแยกขวาไปอำ�เภอ
สุพรรณบรุ � สังขละบุรี ตรงไปตามทางจะผ่านน้ําตกเกริงกระเวียไปราวหลักกิโลเมตรที่ 39 - 40
ทต่ี ้ังของทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลมอยู่ทางขวามือ
อา‹ งทอง
กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
พระนครศร�อยธุ ยา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ไดม้ โี ครงการจดั ตง้ั อทุ ยานแหง่ ชาติ ภาคละ 1 แหง่
รวม 5 แห่ง เพื่อเฉลิมพระเกียรตพิ ระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพล
ปทุมธานี นครนายก อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร ในวโรกาสมหามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา 5 รอบ
นนทบุร�
นครปฐม 23

กรุงเทพฯ

ราชบรุ � สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบุร�

ประจวบคีร�ขนั ธ

วันที่ 5 ธันวาคม 2530 กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้จึงได้เสนอกำ�หนดพื้นท่ีบริเวณป่าเหนือเขื่อนวชิราลงกรณ์ (หรือเขื่อนเขาแหลม)
จงั หวดั กาญจนบุรี ต่อคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ในการประชมุ ครงั้ ที่ 2/2529 เมือ่ วนั ท่ี 18 มีนาคม 2529 ซงึ่ มมี ตเิ ห็นชอบใหด้ ำ�เนนิ
การจดั ต้งั พื้นท่ีบริเวณดงั กล่าวเป็นอทุ ยานแห่งชาติเพ่อื เฉลิมพระเกียรติต่อไป
โดยกองอุทยานแห่งชาติ ได้มีหนังสือด่วนถึงกรมป่าไม้ ให้ส่งเจ้าหน้าท่ีมาสำ�รวจพื้นที่ โดยพบว่าบริเวณดังกล่าว ประกอบด้วยส่วน
ที่เป็นพ้ืนดินอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าเขาพระฤาษี ป่าเขาบ่อแร่ และป่าห้วยเขย่ง ป่าเขาช้างเผือก และส่วนที่เป็นพื้นน้ําเหนือเขื่อน
เขาแหลม มีลักษณะภูมิประเทศและทิวทัศน์ที่สวยงาม เป็นส่วนหน่ึงของแนวทิวเขาตะนาวศรีท่ีมีทิวเขาสลับซับซ้อน ทอดตัวตามแนว
เหนือ - ใต้ มคี วามสูงประมาณ 100 - 1,700 เมตรจากระดบั ทะเลปานกลาง ส่วนใหญจ่ ะเป็นหนิ ปูน หินทราย และหินดินดาน ยอดเขาที่
สูงทีส่ ุดคือ เขาใหญ่ มีความสงู ประมาณ 1,767 เมตรจากระดับทะเลปานกลาง จึงเปน็ ตน้ ธารนา้ํ หลายสายท่ีไหลลงสแู่ ม่นํา้ แควนอ้ ยและอา่ ง
เกบ็ น้ําเขอ่ื นเขาแหลม ได้แก่ แมน่ ํ้ารันตี ห้วยปอ้ มป่ใี น แม่นํา้ บิคี่ใหญ่ ห้วยองคพ์ ระ ห้วยเกรยี งไกร ห้วยปิล๊อก หว้ ยประจำ�ไม้ ห้วยลกึ หว้ ย
นา้ํ ซบั หว้ ยแกง่ คะยอื หว้ ยปา่ ตอง หว้ ยซองกะเลยี หว้ ยตพิ ิ หว้ ยทมิ อ่ งทะ หว้ ยวงั ขยาย หว้ ยชอ่ งแคบ หว้ ยทา่ มะเดอ่ื หว้ ยนา้ํ มดุ หว้ ยเกรงิ กระเวยี
เปน็ ตน้ มคี วามเหมาะสมทจ่ี ะจดั ตงั้ เปน็ อุทยานแห่งชาติ
ส่วนพ้ืนที่ที่เป็นพ้ืนนํ้าของอ่างเก็บน้ําเหนือเขื่อนเขาแหลมซึ่งการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยได้สร้างข้ึนในปี 2522 และได้
กักเก็บนา้ํ เป็นคร้งั แรกในปี 2527 โดยกักเกบ็ นํ้าในระดับปกติ 155 เมตร และสูงสุด 160.5 เมตรจากระดบั ทะเลปานกลาง คดิ เป็นพ้นื ท่ีผวิ นา้ํ
ประมาณ 388 ตารางกโิ ลเมตร หรอื รอ้ ยละ 25.92 ของพนื้ ท่ีอทุ ยานแห่งชาติเขาแหลม
อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลมไดร้ บั การประกาศใหเ้ ปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ โดยไดป้ ระกาศในราชกจิ จานเุ บกษา เลม่ 108 ตอนท่ี 195 ลงวนั ท ่ี
8 พฤศจกิ ายน 2534 นบั เป็นอทุ ยานแหง่ ชาติลำ�ดบั ท่ี 67 ของประเทศ
ต่อมามีการขอใช้พื้นท่ีเพ่ือก่อสร้างโครงการศูนย์ฝึกอบรมอาชีพทหารผ่านศึกทองผาภูมิและจัดตั้งสถานีเรดาห์ตามโครงการระบบ
ควบคุมและแจ้งเตือนการป้องกันทางอากาศของกองทัพอากาศ จึงมีการเพิกถอนพ้ืนที่บางส่วน ปัจจุบันคงเหลือพ้ืนท่ี 1496.93 ตาราง
กิโลเมตร

สนั หนอกวัว

24

ไปสงั ขละบรุ �

ไปสงั ขละบรุ � 323
ทีท่ ำการอุทยานแหง‹ ชาตเิ ขาแหลม
ห Œ ว ย รั น ตี
อทุ ยาห(นแนมแว‹ หน‹ ย‹ง้ำพชราท�นั ตักตทิ ษี)่ี ป ข.2

บŒานทิพเ� ย

หนว‹ ยพ�ทกั ษ บŒานเกร�งกะเวย� ไปบŒานหŒวยเสือ
อทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ี่ ปข.5

(ลเิ จ15ย� ก)ม.

วดั ลิเจย� จ�ดต้ังแคŒมปŠ น้ำตกรŒอยวา

กล‹ุมบาŒ นพักป‡อมป›‚

น้ำตกไดชอ‹ งถ‹อง ท่ที ำการอทุ ยานแหง‹ ชาตเิ ขาแหลม 323
ไปบŒานจงอั่ว วดั ปง˜ เผล
น้ำตกกระเตง็ เจง็
นำ้ ตกเกรง� กระเวย� ไปทองผาภมู ิ
ป‡อมตำรวจจงอ่ัว

นำ้ ตกผาแตก

7 กม.

หนว‹ ยพ�ทักษอุทยานแห‹งชาตทิ ่ี ปข.1 วดั พ�ทโธภาวนา 2.5 กม. จ�ดจอดรถ
(เกร�งกระเว�ย)

น้ำตกเกร�งกระเว�ยนŒอย

9 กม. บŒานทพิ เ� ย

นำ้ ตกขนนุ คลี่ ปอ‡ มตำรวจเกร�งกระเว�ย

บŒานเกรง� กระเว�ย

บาŒ นขนุนคลี่

ไปทองผา ูภ ิม น้ำตกทิพเ� ย ไปบาŒ นหŒวยเสอื

25

นา้ํ ตกเกริงกระเวียนอ้ ย

ที่ต้ัง : หนว่ ยพิทกั ษอ์ ุทยานแหง่ ชาตทิ ่ี ปข.1 (เกรงิ กระเวีย) ต.ชะแล อ.ทองผาภมู ิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P x462630 y1652331
การเข้าถึง : อยู่ริมทางหลวงหมายเลข 323 มุ่งหน้าไปสังขละบุรี ห่างจากแยกพุทโธ (ทางเข้าบ้านห้วยเสือนํ้าตกทุ่งนางครวญ) ราว
1 กิโลเมตร ซ้ายมอื
ลักษณะ : เป็นชั้นนา้ํ ตกหินปนู ช้ันเต้ีย ๆ มีหลายช้นั ห่าง ๆ กัน แตบ่ รรยากาศร่มรนื่ เหมาะกบั การกางเต็นท์พกั แรม ทั้งยงั มีเส้นทางศกึ ษา
ธรรมชาตเิ ดนิ ไปยังบึงเกรงิ กระเวยี ด้วย

26

นํ้าตกเกริงกระเวีย

ที่ต้ัง : ตรงขา้ มศนู ยบ์ รกิ ารนกั ทอ่ งเทย่ี ว หมู่ 4 บา้ นจงอว่ั ต.ปรงั เผล
อ.สงั ขละบุรี จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 0462561E 1652376N
การเข้าถึง : อยูร่ ิมทางหลวงหมายเลข 323 จากนา้ํ ตกเกริงกระเวียนอ้ ย
มุง่ หน้าไปทางสังขละบุรี ระหวา่ งหลักกิโลเมตรที่ 32 - 33 (บรเิ วณสามแยก
จงอั่ว)
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู หลายชน้ั แตล่ ะชน้ั สงู ราว 2 - 4 เมตร กนิ อาณา
บรเิ วณกวา้ ง มเี ป็นเกาะและต้นไม้ขึ้นกลางนํา้ ตก
หินทพ่ี บบรเิ วณนาํ้ ตกเกริงกระเวยี เป็นหินปนู ยคุ ออรโ์ ดวเิ ชยี น (อายุ
ประมาณ 505 - 438 ลา้ นป)ี สเี ทาถงึ สเี ทาเขม้ ไมแ่ สดงชน้ั ผวิ หนา้ นา้ํ ตก
เคลือบดว้ ยหินปูนนา้ํ จืด (Tufa)
อทุ ยานแห่งชาตเิ ขาแหลมได้มาจดั แตง่ ภมู ิทศั น์ ทำ�ที่น่งั พัก ที่ถา่ ยรูป
มีร้านกาแฟบริการ

27

นาํ้ ตกไดชอ่ งถอ่ ง

ที่ต้ัง : หมู่ 4 บ้านจงอัว่ ต.ปงั เผล อ.สังขละบรุ ี จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 47P 4859606E 1656816N
การเขา้ ถงึ : เรม่ิ จากสามแยกหนา้ นา้ํ ตกเกรงิ กระเวยี เลย้ี วเขา้ ทางบา้ นจงอว่ั เขา้ ไปราว
600 เมตร มที างเลย้ี วขวา เขา้ ไปตามทางราว 1 กโิ ลเมตรถงึ ลานจอดรถ แลว้ เดนิ เทา้ ไป
ตามทางเดนิ ในปา่ ทางจะลดั เลาะลำ�ธารแลว้ ขา้ มหว้ ยจะมชี น้ั นา้ํ ตกปรากฏขน้ึ เรอ่ื ย ๆ สว่ น
ชน้ั สงู ตอ้ งเดนิ ลงไปดา้ นลา่ งสดุ
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู มหี ลายชน้ั ชน้ั บน ๆ จะเปน็ ชน้ั เตย้ี ๆ ไมส่ งู นกั แตช่ น้ั ลา่ งจะ
เปน็ ชน้ั สงู ราว 10 - 15 เมตร หนา้ นํา้ ตกกวา้ งราว 40 เมตร กอ่ นลำ�ธารนา้ํ จะไหลลงเขอ่ื น
เขาแหลม บรรยากาศรม่ รน่ื เหมาะกบั การเลน่ นา้ํ
หนิ ทพ่ี บบรเิ วณนา้ํ ตกไดชอ่ งถอ่ ง เปน็ หนิ ปนู ยคุ ออรโ์ ดวเิ ชยี น (อายปุ ระมาณ 505 -
438 ลา้ นป)ี สเี ทาถงึ สเี ทาเขม้ ไมแ่ สดงชน้ั ผวิ หนา้ นา้ํ ตกเคลอื บดว้ ยหนิ ปนู นา้ํ จดื (Tufa)

28

น้าํ ตกกะเตงเจง

ท่ีตั้ง : หลังท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติเขาแหลม หมู่ 4 ต.ปรังเผล อ.สังขละบุรี
จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 47P 457172E 1661273N
การเข้าถึง : จากท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติ เดินเท้าเข้าไปทางด้านหลัง เลียบลำ�ห้วย
กระเตง็ เจง็ ไปราว 1.5 กิโลเมตร ก็เรมิ่ เจอนา้ํ ตกชัน้ แรกเป็นชนั้ เล็ก ๆ ไต่นํา้ ตกขนึ้ ไปตาม
ลำ�ธารนํ้าจนถงึ ช้นั สูงสด รวมระยะทางราว 3 กโิ ลเมตร
ลักษณะ : เปน็ นํา้ ตกหินปูน มหี ลายช้นั ชั้นใหญ่ ๆ มี 9 ช้นั ไหลตกตอ่ เนอื่ งกนั มาจาก
เนินเขา กินระยะทางที่เกิดเป็นน้ําตกร่วม 2 กิโลเมตร ช้ันบนสุดเป็นชั้น 9 ท่ีสูงและ
สวย ซง่ึ ถ้ามาถงึ ชัน้ 9 ต้องค้างคืนที่ถ้ําหมีขาว ชัน้ 9 จะเลยขึ้นไปราว 100 เมตร แตช่ ั้น
อ่ืน ๆ จะพบเจอตลอดทางเดนิ เทา้ ต้ังแตเ่ ดินมาจากหลงั ทที่ ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตริ าว 1
กิโลเมตร ก็เจอช้ันแรกแลว้
หินที่พบบริเวณน้ําตกกะเต็งเจง็ เป็นหินปนู ยคุ ออรโ์ ดวิเชียน (อายุประมาณ 505 -
438 ลา้ นปี) หินปนู เน้อื ดนิ สเี ทาถงึ สีเทาเขม้ ช้นั หินแสดงรอยคดโคง้ และบรเิ วณผิวหนา้
นา้ํ ตกถกู เคลือบด้วยหินปูนนาํ้ จืด (Tufa)

29

นาํ้ ตกผาแตก

ที่ต้ัง : หมู่ 3 บ้านทิพุเย ต.ชะแล อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 465062E 1662065N
การเข้าถึง : จากทางหลวง หมายเลข 323 มุ่งหนา้ ไปอำ�เภอสงั ขละบุรี กอ่ นถึงหน่วยพิทักษ์อทุ ยานแหง่ ชาติที่ ปข.1 (เกรงิ กระเวีย) ราว 1
กิโลเมตร จะมที างแยกขวา (แยกพทุ โธ) เล้ยี วขวาเข้าไปตามทางหลวงหมายเลข 3180 เขา้ ไป 9 กิโลเมตร จนถงึ บา้ นทิพเุ ยจงึ จะเปน็ จุดเริ่ม
เดินเท้าเข้าไปตามทางลำ�ลองในป่า ราว 6 - 7 กโิ ลเมตร ถงึ ตัวนํ้าตกผาแตก
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู ขนาดกลาง 7 ชน้ั แตล่ ะชน้ั สงู ประมาณ 5 - 20 เมตร บางชน้ั ตกตอ่ เนอ่ื ง บางชน้ั ทง้ิ ระยะกนั เกอื บทกุ ชน้ั มแี อง่ นา้ํ
สามารถเลน่ นา้ํ ได้ ทา่ มกลางบรรยากาศทร่ี ม่ รน่ื ดว้ ยรม่ เงาไมร้ อบดา้ น มนี า้ํ ตลอดทง้ั ปี
หมายเหตุ : เสน้ ทางไปนา้ํ ตกผาแตกนเ้ี ปน็ เสน้ ทางเดนิ ปา่ ของอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลม ผทู้ ม่ี คี วามประสงคจ์ ะเดนิ ปา่ ในเสน้ ทางน้ี มกี ารจำ�กดั
จำ�นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วเขา้ ในแตล่ ะครง้ั สามารถตดิ ตอ่ จองควิ ไดท้ อ่ี ทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลม

30

รงุ้ ฟ้า

นํา้ ตกทพิ เุ ย

ที่ตั้ง : หมู่ 3 บ้านทิพุเย ต.ชะแล อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี

พิกัด : -

การเขา้ ถึง : จากทางหลวงหมายเลข 323 ม่งุ หน้าไป
อำ�เภอสังขละบุรี ก่อนถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานที่ ปข.1
(เกริงกระเวีย) ราว 1 กิโลเมตร จะมีทางแยกขวา (แยก
พทุ โธ) เลย้ี วขวาเขา้ ไปตามทางหลวงหมายเลข 3183 จนถงึ
บา้ นทพิ เุ ย ( 9 กโิ ลเมตรจากทางแยก) เลยโคง้ บา้ นทพิ เุ ย
(โคง้ ไปทางขวา) ราว 500 เมตร กอ่ นถงึ อบต. (ซา้ ยมอื )
มที างแยกเลก็ ๆ ขวามอื เขา้ ไปในปา่ ยางพารา ไปตามทาง
ราว 1 กโิ ลเมตร แลว้ จอดรถปา่ ไผ่ แลว้ เดนิ เทา้ เลยี บลำ�หว้ ย
ไปราว 300 เมตร ถงึ นา้ํ ตก
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู ชน้ั เลก็ ๆ 3 - 4 ชน้ั ความสงู
ตัง้ แตไ่ ม่ถึง 1 ฟตุ ถึง 2 เมตร ไหลทิง้ ระยะไม่ต่อเนือ่ งกนั
มีนํ้าทง้ั ปีแต่หน้าแลง้ น้ํานอ้ ย n

31

นํา้ ตกรอ้ ยวาหรอื นำ�้ ตกปง่ โปง๊

ที่ต้ัง : หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ปข.5 (ลิเจีย) หมู่ 4 ต.ปรังเผล อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 459621E 1651278N
การเข้าถึง : ใชท้ างหลวงหมายเลข 323 มุ่งหน้าไปทางสงั ขละบุรี เลยทท่ี ำ�การอุทยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลมไป จนก่อนจะขา้ มสะพานแม่นา้ํ
รนั ตี จะมหี น่วยพิทักษ์อุทยานแหง่ ชาติที่ ปข.5 (ลิเจีย) อยูท่ างขวามอื แลว้ เริม่ เดินเทา้ ทห่ี นว่ ยฯ นี้ เดินเท้าไป 1 วนั เต็ม (ราว 15 กโิ ลเมตร)
ตามทางลำ�ลองในปา่ มปี ่าไผ่ ป่าดบิ ช้ืน ไปจนถึงลำ�หว้ ยขนาดใหญ่ แล้วเดินเลาะลำ�ห้วยไปอกี ราว 1.7 กิโลเมตร ถงึ น้ําตก
ลักษณะ : เป็นนาํ้ ตกที่ตกลงมาจากหน้าผาหินตกลงมาจากหน้าผาสูงราว 30 เมตร ลงมายังลานหินด้านล่างแล้วจึงไหลลงแอ่งนํ้า
อีกทีก่อนจะไปไหลเป็นลำ�ห้วยไปลงยังแม่นา้ํ รันตี แล้วไหลลงเขื่อนเขาแหลมอีกทีหนึ่ง
หมายเหตุ : เสน้ ทางนเี้ ปน็ เส้นทางเดนิ ปา่ อกี แหง่ หนึง่ ของอทุ ยานแห่งชาติเขาแหลม โดยจากหน่วยพทิ ักษ์อุทยานแหง่ ชาติท่ี ปข.5 (ลเิ จีย)
จะเดินไปหลังวัดลิเจียแล้วเดินไปตามทางในป่า 1 วันราว 7 - 8 กิโลเมตร ไปต้ังแคมป์นอนริมลำ�ห้วย แล้ววันรุ่งขึ้นจึงเดินไปเท่ียวนํ้าตก
แลว้ จะเดนิ ออกจากปา่ กลับวันนัน้ เลยกไ็ ดแ้ ตจ่ ะออกมาเย็นมากหรือจะค้างในแคมป์รมิ ห้วยเดมิ อีกคืนก็ได้วนั รงุ่ ขึน้ จะไดไ้ ม่ต้องเรง่
ผู้ท่ีมาท่องเที่ยวสามารถแจ้งอุทยานแหง่ ชาติในการจัดเจ้าหนา้ ท่นี ำ�ทางหรือหาลูกหาบให้

32

น้าํ ตกขนนุ คลี่

ท่ีต้ัง : หมู่ 4 ต.ท่ากระดาน อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 0453369E 1643038N
การเขา้ ถงึ : เริ่มจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ปข.1 (เกริงกระเวีย) เลี้ยวขวามาตามทางหลวงหมายเลข 323 ผ่านเขตบ้าน
เกริงกระเวีย เป็นระยะทางราว 5 กม. สังเกตุซ้ายมือจะมีศาลเจ้าปู่เขาโทน เลยศาลนี้ไปราว 10 เมตร จะมีทางลูกรังเล็ก ๆ ขวามือ
เข้าไปตามทางลำ�ลองราว 20 กม.ถึงบ้านกระเหรี่ยงขนุนคลี่ เลยเขตหมู่บ้านจะเป็นทางเลาะป่าและไร่ชาวบ้าน เลยหมู่บ้านไปราว
2 กิโลเมตร จะมีกระท่อมริมทางเล็ก ๆ เริ่มเดินเท้าไป 200 เมตรถึงลำ�ห้วยเหนือชั้นนํ้าตก ต้องเดินลงเขาไปราว 100 เมตร จึงพบ
นํ้าตกชั้นที่ 1 (นับจากด้านบน) เป็นชั้นที่สูงที่สุด
หมายเหตุ : เปน็ ลักษณะของนํ้าตกหินปูน ท่มี หี ลายชนั้ แตเ่ ป็นชน้ั เล็กช้ันน้อย สูงไม่มาก ชัน้ ทส่ี งู ท่ีสดุ สงู ราว 7 เมตร ตกลงเป็นสายเลก็ ๆ
ก่อนจะไหลลงเข่อื นเขาแหลม รอบบริเวณเป็นป่าเบญจพรรณท่ีรม่ รื่น

33

เข่ือนอศุทยรานีแนห่งคชาตริ ินทร์
พ้นื ที่ 1,532 ตารางกิโลเมตร

ชยั นาท ลพบุร� ท่ีต้ังที่ทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : หมู่ 7 ต.ด่านแมแ่ สลบ อ.ศรสี วัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
สระบรุ � การเดินทาง : จากตวั เมอื งกาญจนบรุ ี ใชท้ างหลวงหมายเลข 3199 มงุ่ หนา้ ไปทางอำ�เภอศรสี วสั ด์ิ
สิงหบ รุ � จะผ่านเข่อื นท่าท่งุ นา เขตรักษาพันธ์สุ ัตว์ป่าสลักพระ ไปจนถึงสามแยกเข้าน้าํ ตกเอราวัณ ไปทางเข้า
สุพรรณบรุ � นา้ํ ตกเอราวนั แตเ่ ลยตลาดเอราวณั ไปราว 700 เมตร จะมที างเลย้ี วซา้ ยไปทางถา้ํ พระธาตุ ไปตามทาง
เรอ่ื ย ๆ จนถงึ ดา่ นตรวจอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ ราว 40 กโิ ลเมตร จากนา้ํ ตกเอราวณั หรอื ไป
อา‹ งทอง จนถงึ อำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จะมที างลงแพ นำ�รถยนตล์ งแพไปขน้ึ อกี ฝง่ั จะมถี นนไปยงั อทุ ยานแหง่ ชาติ ราว 7
กโิ ลเมตร จากทา่ ขน้ึ แพ
กาญจนบรุ � พระนครศรอ� ยุธยา

ปทมุ ธานี นครนายก
นนทบรุ �
นครปฐม

กรุงเทพฯ

ราชบรุ � สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบรุ �

กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ

ประจวบคีรข� นั ธ จากสภาพปา่ ตน้ นา้ํ ลำ�ธารทอ่ี ยเู่ หนอื เขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ ยงั มสี ภาพปา่ สมบรู ณเ์ ปน็ ภเู ขาสลบั ซบั ซอ้ น
มีสัตว์ป่าชุกชุม ลำ�ห้วยลำ�ธารและจุดเด่นทางธรรมชาติมากมาย และเพื่อเป็นการสนองมติคณะ
รฐั มนตรที ่ีให้รกั ษาปา่ ไวโ้ ดยการประกาศใหเ้ ปน็ อทุ ยานแห่งชาติ ในปี พ.ศ.2523 กองอทุ ยานแหง่ ชาต ิ

34

กรมปา่ ไม้ ได้มคี ำ�สัง่ ที่ 71/2523 ลงวันท่ี 11 มกราคม 2523 ให้นายนิสยั ฟุง้ ขจร นักวชิ าการปา่ ไม้ 5 ทำ�หน้าทีห่ ัวหนา้ อุทยานแห่งชาติ
เอราวัณทำ�การสำ�รวจพื้นที่ ประกอบกับในคราวประชุมคณะกรรมการส่งเสริมการท่องเที่ยวจังหวัดกาญจนบุรี ครั้งที่ 3/2522 วันที่
27 ธันวาคม 2522 นายผ่อง เล่งอ้ี ผู้อำ�นวยการกองอุทยานแห่งชาตจิ ึงไดเ้ สนอตอ่ ทีป่ ระชมุ ว่า กรมป่าไม้มโี ครงการจัดตงั้ อทุ ยานแห่งชาติ
บริเวณนํ้าตกห้วยแม่ขมิ้น อำ�เภอศรีสวัสดิ์ ดังนั้นจังหวัดกาญจนบุรีจึงได้แต่งตั้งคณะสำ�รวจของจังหวัดทำ�การสำ�รวจพบว่า พ้ืนท่ีส่วนหนึ่ง
เกดิ จากการสรา้ งเขอ่ื นศรนี ครนิ ทรก์ น้ั ขวางแมน่ า้ํ แมก่ ลอง (แควใหญ)่ โดยมแี มน่ า้ํ ลำ�หว้ ย ลำ�ธารทส่ี ำ�คญั หลายสายไหลลงสอู่ า่ งเกบ็ นา้ํ แหง่ น ้ี
เช่น ห้วยแม่ขมน้ิ หว้ ยขาแขง้ ห้วยแม่วง หว้ ยเกรียงไกร และหว้ ยแมพ่ ลู นอกจากนีย้ งั มีลำ�หว้ ยลำ�ธารอีกหลายสายทีไ่ หลลงสู่แมน่ ํ้าแควนอ้ ย
บริเวณเขตอำ�เภอไทรโยค เช่น ห้วยล่ินถ่ิน สภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาหินปูนและหินตะกอนเป็นส่วนใหญ่ ระดับความสูงสูงสุดประมาณ
1,100 เมตร จากระดบั ทะเลปานกลาง โดยมคี วามสูงเฉล่ียประมาณ 400 เมตร พนื้ ท่นี ํ้าในอา่ งเกบ็ น้าํ เหนือเขอื่ นศรนี ครนิ ทรม์ ีระดับความ
สูงสดุ ประมาณ 180 เมตร จากระดบั ทะเลปานกลาง มีถํ้า ภูเขา และผนื ปา่ ที่สมบรู ณ์เหมาะท่จี ะจดั ตัง้ เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ
จงึ ไดม้ ีพระราชกฤษฎกี ากำ�หนดบรเิ วณท่ีดินป่าเขาพระฤาษแี ละปา่ เขาบอ่ แร่ ในท้องท่ตี ำ�บลชะแล ตำ�บลทา่ ขนนุ ตำ�บลหินดาด ตำ�บล
ลน่ิ ถน่ิ อำ�เภอทองผาภมู ิ ตำ�บลเขาโจด ตำ�บลนาสวน ตำ�บลดา่ นแม่แฉลบ ตำ�บลหนองเป็ด ตำ�บลท่ากระดาน อำ�เภอศรีสวสั ด์ิ และตำ�บล
ไทรโยค อำ�เภอไทรโยค จังหวดั กาญจนบรุ ี เป็นอุทยานแหง่ ชาติ ซ่ึงประกาศในราชกิจจานเุ บกษา เลม่ 98 ตอนท่ี 210 ลงวันที่ 23 ธันวาคม
2524 นบั เป็นอุทยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดับท่ี 39 ของประเทศ
อุทยานแห่งชาติเข่ือนศรีนครินทร์ มีพื้นท่ีติดต่อกับพ้ืนที่อุทยานแห่งชาติไทรโยค อุทยานแห่งชาติเอราวัณ เขตรักษาพันธ์ุสัตว์ป่า
ท่งุ ใหญน่ เรศวร และเขตรกั ษาพนั ธส์ุ ัตว์ปา่ สลักพระ มีเนอ้ื ท่ปี ระมาณ 1,532 ตารางกโิ ลเมตร

35

ไปบŒานภูเตย

ไปทองผาภมู ิ หน‹วยพท� ักษอ ทุ ยานแหง‹ ชาติท่ี ศร.11
(เนินสวรรค)

3091 อทุ ยทาท่ี นำแกหา‹งรชาติ
เขอ่� นศร�นครน� ทร

บŒานสหกรณนิคม น้ำตก น้ำตก
ผาสวรรค แมข‹ มนิ�

หน‹วยพ�ทกั ษอุทยานแห‹งชาตทิ ี่ ศร.4
(ผาตาด)

น้ำตก
ผาตาด

323 ไปนำ้ ตกเอราวณั

ไปกาญจนบรุ �

36

นํ้าตกผาตาด

ที่ต้ัง : หน่วยพทิ กั ษ์อทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ศร.4 (ผาตาด)
หมู่ 8 บา้ นวังผาตาด ต.หนิ ดาด อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : : 475705E 161956N
การเข้าถึง : ใช้ทางหลวงหมายเลข 323 จากตัวเมือง
กาญจนบุรี มุ่งหน้าทองผาภูมิ จนเกือบถึงบ้านวังผาตาด
จะมีป้ายเข้าไปน้ําตกผาตาดทางขวามือ เข้าไปตามทางราว
8 กโิ ลเมตร ถงึ หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ศร.4 (ผาตาด)
แลว้ เดินเทา้ ราว 100 เมตร ถงึ นาํ้ ตกชนั้ ที่ 1
ลักษณะ : เป็นน้ําตกหินปูนท่ีเกิดจากลำ�ห้วยเล็ก ๆ
บรเิ วณทวิ เขากะลา เปน็ นา้ํ ตกทม่ี คี วามสวยงาม มชี น้ั นา้ํ ตกลดหลน่ั กนั ไปถงึ 3 ชน้ั แตล่ ะชน้ั มคี วามกวา้ ง ความสงู ทต่ี ระการตา และมนี า้ํ มากใน
ชว่ งปลายฤดฝู น
หินพนื้ ทเ่ี ปน็ หนิ แคลกซ์ ลิ ิเกต สเี ทาอมเขยี ว อายุมหายคุ พรแี คมเบรยี น (มากกวา่ 470 ล้านปี) หน้านา้ํ ตกเกดิ จากรอยแตกในเนื้อหิน
ถูกนํ้ากดั เซาะจนกลายเปน็ หนา้ ผาชนั ผิวหนา้ นํา้ ตกถูกเคลอื บด้วยหนิ ปนู น้ําจดื (Tufa)
การเกดิ ของน้าํ ตกเกิดสัมพนั ธ์กับรอยเลือ่ นทเี่ ปน็ ตัวควบคุมทำ�ให้เกดิ แนวหนา้ ผาของนํา้ ตก ซง่ึ เปน็ ชอ่ งทางใหน้ ้ําไหลผา่ นปรากฏเป็น
นา้ํ ตกสวยงามเชน่ ทเ่ี หน็ ในปัจจบุ ัน
หมายเหตุ : ทหี่ น่วยพทิ ักษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาติ ท่ี ศร.4 (ผาตาด) มบี รกิ ารรา้ นอาหาร ลานกางเตน็ ท์

37

น้ําตกผาสวรรค์

ที่ต้ัง : หนว่ ยพทิ กั ษ์ปา่ อุทยานแหง่ ชาติที่ ศร.11 (ผาสวรรค)์ หมู่ 8 บ้านสะพานลาว ต.สหกรณ์นคิ ม อ.ทองผาภมู ิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 498433E 1618441N
การเขา้ ถึง : ใช้ถนนทางหลวงหมายเลข 323 จากตัวเมืองกาญจนบรุ ี มุง่ หนา้ ทองผาภูมิ จนเกอื บถึงอำ�เภอทองผาภูมิ จะมที างแยกขวามอื
เขา้ หมู่บา้ นสหกรณน์ ิคม เข้าไปตามทางลาดยาง จนเกอื บถึงหนว่ ยพิทกั ษอ์ ุทยานแห่งชาตทิ ี่ ศร.11 (ผาสวรรค)์ จะมที างแยกขวามือ (ตรงทาง
แยกจะมผี าสวรรคร์ ีสอร์ทเก่า) เขา้ ไปตามในป่าราว 10 กิโลเมตร จะผ่านจุดสกดั น้ําตกผาสวรรคแ์ ลว้ เลยไปอีก 100 เมตร ถงึ ลานกางเต็นท์
แลว้ เดนิ เทา้ 1 กิโลเมตร ถึงน้ําตกช้ันที่ 1

ลักษณะ : เป็นนา้ํ ตกหนิ ปูนท่ีตกลงมาเปน็ ชั้น ๆ ทัง้ หมด 7 ชัน้ โดยมกี ารตั้งชอื่ ไว้ให้สอดคลอ้ งกบั สถาน
ท่ใี นปา่ หมิ พานต์ นบั จากข้างลา่ งข้นึ ไปคอื ธารสวรรค์ อา่ งหินกนิ รี อา่ ง ถํา้ แกว้ ผาคนธรรม์ ผาเทพบุตร
ผาพริ ุณ และชัน้ บนสดุ ผาสวรรค์ แตล่ ะชน้ั จะเป็นชั้นหนิ ปนู ทม่ี ีแอ่งตืน้ ๆ ส่วนชั้น 5 - 7 เปน็ ชั้นผาหินปนู
ทคี่ ่อนขา้ งสงู และนํ้าตกตกด่ิงลงมาโดยเฉพาะชั้นผาสวรรค์ เปน็ หนา้ ผาหินปูนขนาดใหญ่ ทต่ี กลงมาจาก
หนา้ ผาสูงราว 60 เมตร ตกลงมาในแนวเกือบ 90 องศา ก่อนจะไหลลงไปยังชั้นดา้ นล่างตอ่ ไป น้าํ ตกนี้
มนี ํ้าตลอดปี แต่ในฤดแู ลง้ นํา้ น้อย
หินท้องที่เป็นหินแลก์ - ซิลิเกตสีเทา มีลักษณะเป็นแถบ อายุมหายุคพรีแคมเบรียน
(มากกว่า 470 ลา้ นป)ี น้ําตกมคี วามสงู ชนั เกิดจากการที่ทางนาํ้ ไหลกดั เซาะตามรอยแตกของหนิ จนผพุ ัง
แตกออกเปน็ หนา้ ผาสงู โดยหน้าผานาํ้ ตกอย่ใู นทิศตะวนั ออก - ตก สว่ นทางนาํ้ ไหลลงทศิ ใต้

38

นํ้าตกหว้ ยแมข่ มนิ้

ท่ีต้ัง : อยู่ที่เดียวกับที่ทำ�การ
อุทยานแห่งชาติเขื่อนศรีนครินทร์
หมู่ 7 บ้านปากเหมือง ต.ด่านแม่-
แสลบ อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 049843E 1618441N
การเขา้ ถงึ : จากตวั เมอื งกาญจนบรุ ี ใชท้ างหลวงหมายเลข 3199 มงุ่ หนา้ ไปทางอำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จะผา่ นเขอ่ื นทา่ ทงุ่ นา เขตรกั ษาพนั ธส์ุ ตั วป์ า่
สลกั พระ เลยตลาดเอราวณั ไปราว 700 เมตร จะมที างเลย้ี วซา้ ยไปทางถา้ํ พระธาตุ ไปตามทางเรอ่ื ย ๆ จนถึงด่านตรวจอุทยานแห่งชาติเขื่อน
ศรนี ครนิ ทร์ ราว 40 กิโลเมตร จากน้ําตกเอราวัณ หรอื ไปจนถงึ อำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จะมที างลงแพขนานยนต์ นำ�รถยนตล์ งแพแลว้ ไปขึ้นอีกฝงั่
จะมถี นนไปยังอุทยานแห่งชาติ ระยะทาง 7 กโิ ลเมตร จากทา่ ขนึ้ แพ
ลักษณะ : เป็นนาํ้ ตกทเี่ กิดจากลำ�ห้วยแม่ขมน้ิ ไหลผา่ นทวิ เขาหนิ ปูนลดหลนั่ กันลงมาเปน็ ชนั้ ๆ กลายเปน็ น้ําตกทีส่ วยงามถึง 7 ชั้น โดยมี
ลกั ษณะทโ่ี ดดเด่นแตกต่างกัน มีการตัง้ ชื่อชัน้ ตา่ ง ๆ โดยเริม่ จากช้นั ที่ 1 ไปจนช้นั ท่ี 7 (จากลา่ งสดุ ) คอื ดงว่าน มา่ นขม้นิ วงั หน้าผา ฉตั รแก้ว
ไหลจนหลง ดงผเี สื้อและร่มเกลา้ มสี ะพานทางเดินเลียบลำ�ธารจากชน้ั ที่ 1 ไปจนถึงชั้นฉตั รแก้ว
หนิ ที่พบในบรเิ วณน้ําตกหว้ ยแม่ขมน้ิ เปน็ หินปนู อายุเพอรเ์ มยี น (ประมาณ 285 - 345 ลา้ นปซี ึง่ เป็นหนิ ปนู สีเทาเปน็ ชั้นมีความหนา
ประมาณ 10 - 30 เซนตเิ มตร มีลักษณะผิวหน้าน้ําตกที่ถูกเคลอื บดว้ ยหินปูนนํ้าจดื (Tufa) การเกดิ ของน้ําตกเกิดสมั พนั ธ์กบั รอยเลือ่ นทีเ่ ป็น
ตวั ควบคมุ ทำ�ใหเ้ กดิ แนวหนา้ ผาของชน้ั นาํ้ ตกซง่ึ เปน็ ชอ่ งทางให้นํ้าไหลผา่ นปรากฏเปน็ นํา้ ตกทส่ี วยงามดงั เช่นท่ีเหน็
อทุ ยานแหง่ ชาติเขอื่ นศรนี ครนิ ทร์ มลี านกางเต็นท์ทั้งด้านลา่ งชั้น 1 และดา้ นบนตรงชนั้ ฉตั รแก้ว มรี ้านอาหารไว้บรกิ าร

39

จดุ ชมทวิ ทัศน์บางกะเม่า อุทยานแห่งชาติ

เฉลิมพระเกียรติไทยประจัน
พื้นท่ี 349.59 ตารางกิโลเมตร

กาญจนบุร� ชัยนาท ลพบรุ � ท่ีต้ังที่ทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : หมู่ 4 บ้านพนุ ํ้ารอ้ น ต.บา้ นบึง อ.บ้านคา จ.ราชบุรี
สระบรุ � การเดินทาง : จากตัวเมืองราชบุรมี าตามถนนเพชรเกษมเลยี้ วขวาแยกปากทอ่ ตามทางหลวง
สงิ หบุร� หมายเลข 3206 ถึงบ้านพุนํ้าร้อนระยะทางประมาณ 80 กิโลเมตร หรือเดินทางจากจังหวัด
สุพรรณบรุ � ราชบุรีมาทางจอมบึงใช้ทางหลวงหมายเลข 3087 ถึงบ้านพุนํ้าร้อนระยะทางประมาณ 85
กโิ ลเมตร หรือเดินทางจากจงั หวัดราชบุรี มาทางบา้ นชัฏป่าหวายใช้ทางหลวงหมายเลข 3208 ถึง
อา‹ งทอง พนุ าํ้ รอ้ น ระยะทางประมาณ 83 กิโลเมตร
กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
พระนครศร�อยุธยา อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน ท่ีจัดต้ังข้ึนเน่ืองในวโรกาสท่ีสมเด็จพระนาง
เจา้ สริ กิ ิต์ิ พระบรมราชนิ นี ารถ พระบรมราชชนนพี นั ปหี ลวง ครง้ั ทรงมีพระชนมพรรษา 5 รอบ
ปทุมธานี นครนายก ในปี พ.ศ.2535 เพ่ือสนองพระราชปณิธานท่ีจะทรงอนุรักษ์ปา่ ไม้ โดยให้ราษฎรช่วยกนั รกั ษาปา่
นนทบรุ � อันเป็นประโยชน์ต่อการดำ�รงชีวิตของราษฎร ซึ่งได้ทรงมีพระราชดำ�ริไว้เมื่อสิบกว่าปีก่อนท่ีจะ
นครปฐม ใหม้ ีป่าไมห้ ลาย ๆ แห่งท่อี ดุ มสมบรู ณต์ ามสภาพและประเภทของป่าไม้ทีเ่ คยเหน็ อกี ทั้งเปน็ แบบ

กรงุ เทพฯ

ราชบุร� สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบุร�

ประจวบคีร�ขนั ธ

40

อย่างของการพัฒนาฟ้ืนฟูสภาพป่า และอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่าให้คงอยู่คู่แผ่นดินไทย ในอดีตพื้นที่แห่งนี้เป็นจุดยุทธศาสตร์ท่ีสำ�คัญ เคยอยู่ใต้
อิทธิพลของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย มีการต่อสู้ระหว่างเจ้าหน้าที่ของรัฐกับผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์อย่างรุนแรง เกิดความเสีย
หายต่อชีวิตและทรัพย์สินอย่างมากมาย จนกระท่ังเจ้าหน้าที่ของรัฐสามารถเข้ามาควบคุมพ้ืนที่ได้จึงเกิดความสงบสุขขึ้น จากน้ันได้ดำ�เนิน
การวางแผนเร่งรัดพัฒนาฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่าในส่วนท่ีถูกทำ�ลายให้สอดคล้องกับพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
พระบรมราชินนี าถ พระบรมราชชนนพี ันปีหลวง และสง่ เสริมพัฒนาอาชีพแก่ราษฎรในพน้ื ที่ใหม้ คี ุณภาพชีวิตทด่ี ขี ึ้น
ในปี พ.ศ.2546 กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธ์ุพืช ได้พิจารณาความเหมาะสมที่จะประกาศจัดตั้งพ้ืนท่ีโครงการอุทยาน
เฉลิมพระเกียรติไทยประจัน ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ โดยต้ังช่ือว่า “อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน” ตามคำ�ส่ังกรมอุทยาน
แหง่ ชาติ สัตว์ปา่ และพนั ธพ์ุ ชื ที่ 2393/2546 ลงวันที่ 12 ธนั วาคม พ.ศ. 2546

พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ คร้ังดำ�รง ต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกากำ�หนดพ้ืนท่ีบริเวณท่ีดินป่าฝั่งซ้าย
พระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราช แมน่ า้ํ ภาชี ปา่ กงเกวยี น ปา่ พยุ าง และปา่ พสุ ามซอ้ น ในท้องที่ตำ�บลอา่ งหนิ
กุมาร ได้เสด็จไปเยี่ยมเยือนราษฎรและทอดพระเนตรบริเวณ ตำ�บลทงุ่ หลวง ตำ�บลยางหัก อำ�เภอปากทอ่ ตำ�บลหนองพันจันทร์ อำ�เภอ
โครงการเฉลมิ พระเกยี รตอิ ุทยานไทยประจนั หมู่ 5 บา้ นไทย บ้านคา จังหวัดราชบุรี เน้ือที่ประมาณ 328.74 ตารางกิโลเมตร ให้เป็น
ประจัน เม่ือวันที่ 10 เมษายน 2534 พระองค์ทรงมีพระ อทุ ยานแหง่ ชาติ ซึ่งประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา เลม่ 129 ตอนท่ี 9 ก
ราชดำ�ริให้กรมชลประทานพิจารณาหาทางสร้างแหล่งน้ํา วันท่ี 24 มกราคม 2555 เป็นอุทยานแหง่ ชาติลำ�ดบั ท่ี 124 ของประเทศไทย
เพ่ือช่วยเหลือการเพาะปลูก และอุปโภคบริโภคตามท่ีราษฎร พ้ืนที่ส่วนใหญ่เป็นทิวเขาสูงสลับซับซ้อน วางตัวในแนวเหนือ - ใต้
ที่ได้กราบบงั คมทูลขอพระราชทานความชว่ ยเหลือ อยู่ทางด้านตะวนั ตกของจงั หวดั ราชบรุ ี จนไปจดประเทศเมียนมา ในทอ้ ง
กรมชลประทานจึงได้วางโครงการพัฒนาลุ่มนํ้า ทอ่ี ำ�เภอปากทอ่ อำ�เภอสวนผง้ึ และอำ�เภอบา้ นคา จังหวัดราชบุรี มียอดเขา
แม่ประจันตอนบน สนองตามพระราชดำ�ริโดยการสร้าง สูงสุดชื่อ เขายืดหรือเขาพระรอบ มีความสูงประมาณ 834 เมตรจาก
อ่างเก็บนํ้าในเขต ต.ยางหัก จำ�นวน 6 อ่างคือ อ่างเก็บนํ้า ระดับทะเลปานกลาง ทิวเขาป่าแม่ประจันเป็นแหล่งต้นนํ้าของลำ�ห้วย
บ้านพุกรูด 2 อ่าง อ่างเก็บนํ้าเขาหัวแดง อ่างเก็บนํ้าไทย- หลายสาย ซึ่งเป็นต้นกำ�เนิดของห้วยพุไทร ห้วยท่าเคย ห้วยพุน้ําร้อน
ประจัน อ่างเก็บนํ้าหินสีตอนบน และอ่างเก็บนํ้าโป่งพรม ลุ่มน้ําแม่ประจัน จะไหลลงแม่นํ้าเพชรบุรีและลุ่มแม่น้ําภาชี ซึ่งไหลลงสู่
นับเป็นโครงการตามพระราชดำ�ริด้านชลประทานที่ แม่น้าํ แมก่ ลองอกี ครง้ั หนง่ึ
พระราชทานแกพ่ สกนิกร ตั้งแต่ก่อนทรงขึ้นครองราชย์
ต่อมาเม่ือวันท่ี 11 กรกฎาคม 2539 สมเดจ็ พระนาง
เจา้ สริ กิ ติ ์ิ พระบรมราชนิ นี าถ พระบรมราชชนนพี นั ปหี ลวง ทรง
เสด็จเยี่ยมราษฎรบ้านไทยประจันและเสด็จทอดพระเนตร
อา่ งเกบ็ นาํ้ ไทยประจันแหง่ นอี้ ีกด้วย

41

รพ.สวนผง้ึ ไปปากทอ‹ ไปราชบรุ �

ไปน้ำตกเกาŒ โจน 3087

3208

3313

ทที่ ำกาไรทอยทุ ปยราะจนันแห‹งชาติ บŒานโปง† กระทิงลา‹ ง

ไอท‹ายงปเกร็บะจนนั ำ้ 3086

บ‹อน้ำพ�รอŒ น 3337 ไปราชบุร�
โปง† กระทงิ บŒานไทยประจนั
3206 ไปปากทอ‹
จ�ดสกดั

ไทนยป้ำตระกจัน บโตงั ไรพกร เทแยี กนง‹ ป†า โตรกทวิ ไผ‹ 3086
โลตีลราก ธโาตรรหกนิ

บาŒ นลิ�นชาŒ ง 3510

ไปหนองหญŒาปลอŒ ง

42

น�ำ้ ตกในล�ำ ห้วยไทยประจนั

ที่ต้ัง : หมู่ 5 บา้ นไทยประจัน ต.ยางหกั อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี
พิกัด : 1466272E 559227N
การเข้าถึง : ใช้ทางหลวงหมายเลข 3206 (สายปากทอ่ - บ้านคา) ราว 20 กิโลเมตร ถงึ ทางแยกเข้าบา้ นไทยประจัน (มีปา้ ยบอกชอื่ อทุ ยาน
แห่งชาตอิ ยู่ปากทาง) เขา้ ไปตามทาง จะผา่ นหมบู่ า้ น ทที่ ำ�การจดุ สกดั แลว้ ขบั รถขึ้นเนินเลย้ี วซ้ายตรงศาลารับเสดจ็ ขา้ มสนั เขอ่ื น จะมที าง
บังคับไปจนถงึ ลานกางเตน็ ท์ จากน้นั ต้องเดนิ เท้าไปตามทางลำ�ลองในปา่ จนถงึ โตรกลลี า

4343

ลักษณะ : ในพน้ื ทอ่ี ทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ พระเกยี รตไิ ทยประจนั มนี า้ํ ตกทเ่ี กดิ จากลำ�หว้ ยสายเดยี ว แลว้ ไหลลงมาผา่ นแกง่ นา้ํ เลก็ บา้ งใหญบ่ า้ ง มี
การตง้ั ชอ่ื แกง่ นา้ํ ตา่ ง ๆ โดยนา้ํ ตกทง้ั หมดอยใู่ กลท้ ต่ี ง้ั ของจดุ สกดั แมป่ ระจนั ซง่ึ เคยใชเ้ ปน็ ทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตมิ ากอ่ น กอ่ นจะยา้ ยทท่ี ำ�การ
อทุ ยานแหง่ ชาตไิ ปอยทู่ น่ี า้ํ พรุ อ้ นโปง่ กระทงิ อยา่ งในปจั จบุ นั โดยการขา้ มลำ�หว้ ยแตล่ ะครง้ั มกี ารตง้ั ชอ่ื แตล่ ะแหง่ ไว้ เรม่ิ จากนา้ํ ตกทอ่ี ยนู่ อกสดุ
เขา้ ไปจนถงึ ลกึ สดุ คอื
- โตรกทวิ ไผ ่ (พิกดั 1466272E 559227N อย่บู ริเวณลานจอดรถและเป็นลานกางเตน็ ท์
- โตรกธารหิน (หรอื แกง่ เทียนปา่ ) (พกิ ัด 47P 1466156E 055886N) ห่างจากโตรกทิวไผ่ 800 เมตร
- โตรกแซวสวรรค์ (พกิ ดั 47P 1465657E 0558338N) ห่างจากโตรกธารหนิ 600 เมตร
- โตรกบังไพร (พิกัด 47P 1465391E 0558223N) ห่างจากหว้ ยโตรกแซวสวรรค์ 400 เมตร
- โตรกลีลา (พกิ ดั 47P 1465334E 0557485N) เดินเท้าตอ่ จากโตรกบงั ไพร มาอกี ประมาณ 950 เมตร
โตรกทั้งหมดน้ีมีเพียงโตรกธารหินหรือลานหิน ท่ีมีลักษณะน้ําตกท่ีไหลผ่านลานหินแล้วตกลงในช้ันต่างระดับสูงราว 2 - 3 เมตร
เท่านัน้ นอกนั้นจะเป็นบริเวณแกง่ น้ําทว่ั ไปมกี ้อนหนิ อยู่กลางลำ�ธาร มตี ้นไคร้นํา้ ข้ึนริมลำ�ธาร

44

น้�ำ ตกไทยประจัน

ท่ีตั้ง : หมู่ 5 บ้านไทยประจัน ต.ยางหัก อ.ปากทอ่ จ.ราชบุรี
พิกัด : -
การเข้าถึง : เดินเทา้ จากโตรกลีลา ระยะทาง 20 กิโลเมตร ไปตามทางในปา่ มีขึ้นเขาและลงหุบหว้ ยในบางช่วง ระยะทาง 20 กิโลเมตร
ถงึ น้ําตกชั้นที่ 1 ตอ้ งใชเ้ จ้าหนา้ ที่นำ�ทาง และใช้เวลาเดินทางไปกลับ 3 วัน 2 คืน
ลักษณะ : เปน็ น้ําตกขนาดกลาง มี 11 ชน้ั ตกลงมาจากหนา้ ผาหนิ ทง้ิ ระยะหา่ งกนั แตล่ ะชน้ั ราว 5 - 20 เมตร สงู ตง้ั แต่ 4 - 11 เมตร มนี า้ํ ไหล
ตลอดปี ชน้ั ทส่ี งู ทส่ี ดุ คอื ชน้ั ท่ี 9 และชน้ั ท่ี 11 สงู ราว 20 เมตร แตท่ างขน้ึ ไปคอ่ นขา้ งชนั รอบ ๆ เปน็ ปา่ เบญจพรรณและปา่ ดบิ แลง้

45

ถํ้าธารลอดใหญ่

อุทยานแห่งชาติ

เฉลิมรัตนโกสินทร์
พ้นื ท่ี 59 ตารางกิโลเมตร

ชยั นาท ลพบรุ � ที่ตั้งที่ทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : หมู่ 4 บา้ นทา่ ลำ�ใย ต.เขาโจด อ.ศรสี วสั ด์ิ จ.กาญจนบรุ ี
สระบรุ � การเดินทาง : จากตวั เมอื งกาญจนบรุ อี อกไปทางถนนสายกาญจนบรุ ี - เขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ (ทางหลวง
สงิ หบุร� หมายเลข 3199) เป็นระยะทาง 16 กิโลเมตร เล้ยี วขวาท่ตี ลาดลาดหญ้าไปทางอำ�เภอบ่อพลอย
สพุ รรณบุร� ทางหลวงหมายเลข 3086 (ถนนสายกาญจนบรุ ี - บอ่ พลอย - ดา่ นชา้ ง) อกี ประมาณ 68 กโิ ลเมตร ถงึ
อำ�เภอหนองปรอื แลว้ เลย้ี วซา้ ยมงุ่ สถู่ า้ํ ธารลอดอกี 22 กโิ ลเมตร รวมระยะทางจากกรงุ เทพฯ ประมาณ
อ‹างทอง 234 กโิ ลเมตร กจ็ ะถงึ ทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ
หรอื จากกรงุ เทพ ใชท้ างหลวงหมายเลข 340 ไปสพุ รรณบรุ ี - อำ�เภออทู่ อง - อำ�เภอเลาขวญั -
กาญจนบรุ � พระนครศร�อยธุ ยา อำ�เภอหนองปรอื แลว้ สอู่ ทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ รตั นโกสนิ ทร์

ปทมุ ธานี นครนายก 46
นนทบุร�
นครปฐม

กรุงเทพฯ

ราชบุร� สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมทุ รสงคราม

เพชรบรุ �

ประจวบครี ข� นั ธ

กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
ในปี 2516 กรมปา่ ไมไ้ ดม้ หี นงั สอื ท่ี กส 0708/8531 ลงวนั ท่ี 4
มถิ ุนายน 2516 ถึงจงั หวัดกาญจนบุรี ใหค้ วามเหน็ ชอบในการสำ�รวจ
ป่าโครงการทำ�ไม้กระยาเลยหนองรี - ห้วยแม่พลูฝ่งั ซ้าย (กจ.6) เพอ่ื
กำ�หนดพน้ื ทบ่ี างสว่ นเปน็ เขตอทุ ยานแหง่ ชาติ ในปี 2517 กรมปา่ ไมจ้ งึ ได้
จัดต้งั วนอุทยานถ้าํ ธารลอดข้นึ ต่อมากองอุทยานแห่งชาติได้มีหนังสือ
ท่ี กส 0808/656 ลงวนั ท่ี 19 กมุ ภาพนั ธ์ 2519 ใหน้ ายชอ่ พงษร์ งุ่ ทรพั ย์
หวั หนา้ วนอทุ ยานถา้ํ ธารลอด ทำ�การสำ�รวจปา่ ถา้ํ ธารลอดเพอ่ื ยกฐานะ
เป็นอุทยานแห่งชาติ ปรากฏว่าพ้นื ท่ดี ังกล่าวมีจุดเด่นและมีธรรมชาติ
ทส่ี วยงามหลายแหง่ โดยเฉพาะถา้ํ ธารลอดมลี ำ�หว้ ยไหลผา่ นทะลภุ เู ขา
เกดิ เปน็ ถา้ํ ทม่ี เี พดานเปน็ รปู โดมขนาดใหญส่ วยงาม เปน็ ปรากฏการณ์
ธรรมชาติท่ีเด่นเป็นพิเศษ ท้ังมีสภาพป่าท่ีสมบูรณ์ เป็นท่ีอาศัยของสัตว์ป่านานาชนิดท้ังยังมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ว่าเป็นทางเดินทัพ
ของพมา่ และกองทพั ญป่ี นุ่ พน้ื ทเ่ี ปน็ ภเู ขาสลบั ซบั ซอ้ น สว่ นใหญเ่ ปน็ ภเู ขาหนิ ปนู อยสู่ งู จากระดบั ทะเลปานกลางระหวา่ ง 240 - 1,257 เมตร
ประกอบดว้ ยเขากำ�แพง เขาไมห้ อม เขาพชุ า้ งหมอบ จดุ สงู สดุ คอื ยอดเขากำ�แพงมคี วามสงู ประมาณ 1,260 เมตร จากระดบั ทะเลปานกลาง
ทวิ เขาเหลา่ นเ้ี ปน็ แหลง่ ตน้ นา้ํ ลำ�ธารของหว้ ยแมพ่ ลู หว้ ยตะกวด หว้ ยแมก่ ระพรอ้ ย และหว้ ยกระพรอ้ ย

47

ทำ�ไมจงึ ธารลอด อุทยานแห่งชาติแห่งนี้มีความโดดเด่นทางธรณีคือ สะพานหิน
โคง้ ขนาดใหญ่ ที่เกิดจากลำ�ธารน้ําทไ่ี หลเซาะกัดกร่อนจนภูเขา
หินปูนท่ีเป็นเหมือนหน้าผาสองด้านนั้นทะลุถึงกัน ต่อมามีทั้ง
การผุสลายและบางส่วนพังลงมาเกิดเป็นโพรงขนาดใหญ่ มี
เพดานสูงจากพื้นดินหลายสิบเมตร มีความกว้างของสะพาน
ราว 10 เมตร
ลำ�ธารสายนี้ยังไหลไปเป็นนํ้าตกไตรตรึงชั้นต่าง ๆ และ
ไหลเซาะเข้าฐานภูเขาหินปูนลูกหนึ่งจนเกิดเป็นถํ้านํ้าลอดที่มี
ธรรมชาตภิ ายในถํา้ ที่สวยงามคือ ถา้ํ ธารลอดนอ้ ย
นี่คือการสร้างสรรค์อันเกิดจากสายน้ําและการผุพังของ
ภเู ขาหนิ ปูน จนเกดิ เป็นปรากฏการณส์ ะพานถาํ้ ขนาดใหญ่

กรมปา่ ไมจ้ งึ ไดเ้ สนอคณะกรรมการอทุ ยานแหง่ ชาติ ซง่ึ ไดม้ มี ตใิ นคราวประชมุ ครง้ั ท่ี 2/2519 เมอ่ื วนั ท่ี 17 สงิ หาคม 2519 ใหก้ ำ�หนดพน้ื ท่ี
ดงั กลา่ วเปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ โดยมพี ระราชกฤษฎกี ากำ�หนดพน้ื ทบ่ี รเิ วณทด่ี นิ ปา่ หนองรใี นทอ้ งทต่ี ำ�บลเขาโจด อำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จงั หวดั กาญจนบรุ ี
ใหเ้ ปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ ซง่ึ ประกาศไวใ้ นราชกจิ จานเุ บกษา เลม่ 97 ตอนท่ี 20 ลงวนั ท่ี 12 กมุ ภาพนั ธ์ 2523 นบั เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดบั ท่ี 17
ของประเทศ โดยใหช้ อ่ื วา่ “อทุ ยานแหง่ ชาตถิ า้ํ ธารลอด”
ตอ่ มาคณะกรรมการอทุ ยานแหง่ ชาตไิ ดพ้ จิ ารณาเหน็ วา่ ในวาระการเฉลมิ ฉลองกรงุ รตั นโกสนิ ทร์ 200 ปี และการทพ่ี น้ื ทใ่ี นเขตอทุ ยานแหง่
ชาตแิ หง่ น้ี ในอดตี ไดใ้ ชเ้ ปน็ เสน้ ทางในการรบพงุ่ กนั ระหวา่ งกองทพั ไทยกบั กองทพั พมา่ ซง่ึ มหี ลกั ฐานปรากฏ เชน่ ซากอาวธุ โบราณ โครงกระดกู
และเครอ่ื งรางของขลงั ต่าง ๆ และพระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชไดเ้ คยประทบั ในสมยั ทม่ี กี ารรบทพั จับศกึ กับพมา่ ในเขต
จงั หวดั กาญจนบรุ อี ยบู่ อ่ ยครง้ั จงึ ไดม้ มี ตเิ มอ่ื คราวประชมุ ครง้ั ท่ี 4/2524 วนั ท่ี 22 ธนั วาคม 2524 วา่ สมควรทจ่ี ะขอพระราชทานพระนามาภไิ ธย
ของพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลก เปน็ ชอ่ื อทุ ยานแหง่ ชาตแิ หง่ น้ี โดยใชช้ อ่ื วา่ “อทุ ยานแหง่ ชาตพิ ระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช”
เพอ่ื เปน็ การเทดิ พระเกยี รตแิ ดพ่ ระองค์ และเปน็ สริ มิ งคลแกอ่ ทุ ยานแหง่ ชาตแิ หง่ นส้ี บื ไป ซง่ึ สำ�นกั ราชเลขาธกิ ารไดม้ หี นงั สอื ท่ี รล 0002/6924
ลงวนั ท่ี 1 กรกฎาคม 2525 วา่ ไดน้ ำ�ความกราบบงั คมทลู พระกรณุ าทราบฝา่ ละอองธลุ พี ระบาทแลว้ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ พระราชทานชอ่ื
อทุ ยานแหง่ ชาตถิ า้ํ ธารลอดใหมว่ า่ “อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ รตั นโกสนิ ทร”์ ชอ่ื นจ้ี งึ เปน็ ชอ่ื พระราชทาน
อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ รตั นโกสนิ ทร์ แมม้ เี นอ้ื ทไ่ี มม่ าก แตม่ สี ภาพปา่ อดุ มสมบรู ณ์ มจี ดุ เดน่ และธรรมชาตทิ ส่ี วยงาม เชน่ นา้ํ ตก หนา้ ผา
ถา้ํ ธารลอด ทน่ี บั วา่ เปน็ สง่ิ มหศั จรรยท์ เ่ี กดิ จากการยบุ ตวั ของหนิ ปนู ประกอบกบั การกดั เซาะของนา้ํ ทำ�ใหเ้ ขาหนิ ปนู กลายเปน็ สะพานธรรมชาติ
ขนาดมหมึ า และมหี ลกั ฐานแสดงถงึ ดา้ นประวตั ศิ าสตรเ์ ปน็ ทางเดนิ ทพั ของพมา่ และกองทพั ญป่ี นุ่ มเี นอ้ื ทป่ี ระมาณ 59 ตารางกโิ ลเมตร

48

ไป อ.ศรส� วัสด์ิ ไปม‹วงเฒ‹า

3480
4041 บŒานเขาหนิ ต้งั

บŒานเขาเหล็ก 3480
หนว‹ ยพท� ักษอ ทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ี่ ฉส.1 (เขาเหล็ก) 3001

น้ำตกไตรตรง� ไป อ.หนองปร�อ

ถ้ำธารลอดนŒอย ทที่ ำการ สะพานปนู
อุทยานแห‹งชาติ ป‡อมตำรวจ
เฉลมิ รตั นโกสนิ ทร

ไป อ.หนองปรอ�

หน‹วยพ�ทกั ษอทุ ยานแหง‹ ชาติท่ี ฉส.2
(เขากำแพง)

49

น�้ำ ตกไตรตรงึ

ที่ตั้ง : หมู่ 4 บา้ นท่าลำ�ใย ต.เขาโจด
อ.ศรีสวสั ดิ์ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 531357E 1621728N
การเข้าถึง : เดินเท้าจากที่ทำ�การ
อุทยานแห่งชาติ ลอดถํ้าธารลอดน้อย
ไปอีกด้าน แล้วเดินไปตามเส้นทาง
ศึกษาธรรมชาติ ทางเดินจะเลยี บลำ�ธาร
ไป แล้วจึงจะมบี นั ไดขน้ึ ไป เดนิ ตามทาง
เดินสลบั บนั ไดไปจนถงึ นํ้าตก ระยะทาง
ราว 2.5 กโิ ลเมตร จากถ้ําธารลอดน้อย
แล้วจากนา้ํ ตกนี้ เดนิ ไปราว 200 เมตร
จะถึงนํ้าตกไตรตรึงและถํ้าธารลอด
ใหญท่ อ่ี ยตู่ ดิ กนั
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกหินที่ตกลงมา
เป็นชั้น ๆ ราว 3 ชั้น สะพานทีเ่ ดนิ มาจะ
ข้ามชนั้ หนงึ่ และท่ีสอง (นบั จากข้างบน
ลงมา สองชน้ั นี้จะห่างกันราว 10 เมตร
ชน้ั 1 สงู ราว 6 เมตร ช้นั สองสูงราว 5
เมตร แลว้ จงึ ไหลวนไปตามซอกเขาราว
40 เมตร จึงตกลงจากหน้าผาสูงราว 5
เมตร อีกคร้ังหนึ่ง (แต่ชั้นนี้ไม่มีทางไป
คงเห็นจากไกล ๆ จากบนบนั ไดทีข่ ้ึนมา
นน่ั เอง)

50