ภาคกลาง

น้�ำ ตกตะเพินคน่ี อ้ ย

ท่ีตั้ง : อยใู่ นความดแู ลของหน่วยพทิ กั ษอ์ ุทยานแห่งชาติที่ พต.3 (ตะเพนิ ค)ี่ หมู่ 5 บา้ นตะเพนิ คี่ ต.วงั ยาว อ.ดา่ นช้าง จ.สพุ รรณบรุ ี
พิกัด : 532016E 1657478N
การเข้าถึง : ตอ่ จากนํ้าตกตะเพินคีใ่ หญ่ขา้ ไปในหม่บู า้ นราว 7 กโิ ลมตร ถึงบ้านตะเพนิ ค่แี ลว้ มที างไปทางท้ายหม่บู ้านราว 500 เมตรถึงจุด
จอดรถ ซง่ึ เป็นชน้ั บนของนา้ํ ตก แลว้ เดินข้ามลำ�ธารไป จะมที างลงไปด้านลา่ งของน้ําตก ราว 100 เมตร จากจุดจอดรถ
ลักษณะ : เป็นนํา้ ตกท่ไี หลลงมาจากหน้าผาหนิ ปนู ในแนวดง่ิ สงู ราว 10 เมตร หน้านํ้าตกกว้างราว 30 เมตร ในชว่ งที่นํา้ เยอะน้าํ จะตกลงเปน็
สองสาย แลว้ ตกลงไปยงั เบื้องลา่ ง แลว้ จึงไหลลาดหลั่นลงไปในลำ�หว้ ย มบี รรยากาศท่รี ม่ ร่ืน
น้ําตกแห่งน้ีเกิดจากน้ําที่ไหลผ่านชั้นหินปูนแล้วนำ�เอาสารตะกอนแคลเซียมคาร์บอเนตมาด้วย ทำ�ให้เกิดการเคลือบชั้นหินบริเวณผิว
หน้านํ้าตก
หินบรเิ วณนเี้ ปน็ หนิ ดินดานสลบั หินทรายแปง้ ชั้นบาง ๆ หินทรายยุคไซลูเรยี น - ดิโวเนียน (อายุ 438-355 ล้านป)ี เชน่ เดียวกับน้ําตก
ตะเพินค่ีใหญ่ หินแสดงลักษณะการคดโค้งเล็กน้อย อันมาจากแรงบีบอัดของเปลือกโลก) ลักษณะการเกิดน้ําตกสัมพันธ์กับรอยเลื่อนท่ีเป็น
ตวั ควบคุม ทำ�ใหเ้ กดิ แนวหนา้ ผาของนํ้าตกซึ่งเป็นช่องทางใหน้ ํา้ ไหลผา่ นเช่นทป่ี รากฏในปัจจุบัน

101

น้ำ�ตกพกุ ระทงิ

ที่ต้ัง : บา้ นคลองเหล็กไหล ต.องค์พระ อ.ดา่ นช้าง จ.สพุ รรณบรุ ี
พิกัด : 548892E 1638058N
การเข้าถึง : จากอำ�เภออทู่ อง มงุ่ หน้าทางตะวนั ออกใชท้ างหลวงหมายเลข 333 (ไปอำ�เภอด่านชา้ ง) 60 กโิ ลเมตร เล้ียวซ้ายเขา้ ถนน 3086
ไปประมาณ 27 กโิ ลเมตร ถงึ แยกปลกั ประดู่ เลย้ี วขวาไปตามทางหลวงหมายเลข 3480 มุง่ หนา้ ไปทางอำ�เภอบ้านไร่ ราว 8 กโิ ลเมตร จะมี
ทางแยกขวามือ เขา้ ไปตามเส้นทาง อบจ.สพ. 2545 ประมาณ 8.5 กิโลเมตร ผ่านทท่ี ำ�การหนว่ ยพทิ ักษอ์ ุทยานแห่งชาตทิ ี่ พต.2 (พกุ ระทงิ )
เขา้ ไปตามทางราว 5 กิโลเมตร ถงึ ลานจอดรถ แล้วเดินเทา้ ไปราว 120 เมตร ถงึ น้ําตก
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกทส่ี ายนา้ํ ไหลลดหลน่ั กนั ลงมา 5 ชน้ั แตม่ สี องชน้ั ใหญ่ ๆ ชน้ั บนจะตกลาดลงมาชน้ั เดยี วชนั ราว 50 องศา ลาดยาวลงมา
ราว 8 เมตร แลว้ ท้ิงระยะมาราว 20 เมตร จึงตกลงไปเป็นลักษณะคลา้ ยโตรกหิน สูงราว 3 - 4 เมตร นอกน้นั เปน็ ช้นั เลก็ ๆ ท้ิงระยะห่างกัน
บา้ ง บรรยากาศร่มรนื่ เข้าถงึ งา่ ย คนในทอ้ งถิ่นจงึ นิยมมาเล่นน้าํ มนี ้าํ มากชว่ งสิงหาคม - ตุลาคม นอกนน้ั น้าํ จะน้อยมาก

102

เป็นนํา้ ตกทีเ่ กิดจากการแทรกดนั ตัวของหนิ แกรนติ ซง่ึ เป็นหินอคั นแี ทรกซอนที่แทรกขึ้นมา หินในบรเิ วณนจี้ ึงเป็นหินไบโอไทต์ - มสั -
โคไวตแกรนิตเนือ้ ดอก ท่แี ทรกดันตัวข้ึนมาในยุคไทรแอสซิก เมือ่ ประมาณ 250 - 205 ลา้ นปกี อ่ น พบหนิ แกรนติ กระจายตวั ในบริเวณเขา
กระชาย เขาขโมย หว้ ยเหลก็ ไหล ห้วยตะเพนิ เป็นตน้
หินแกรนติ นน้ั เป็นการตกผลกึ ของแมกมาในระดับลกึ ซง่ึ อาจลึกมากถึง 50 กเิ มตร ที่แทรกดนั ตัวผ่านชั้นหินอน่ื ข้ึนมา ซ่ึงการแทรกดัน
ของแกรนติ ทง้ั หลายเกดิ ขน้ึ ทค่ี วามลกึ ใตผ้ วิ โลกโดยปกตจะลกึ ต้ังแต่ 1.5 กโิ ลเมตร และอาจลกึ ถงึ 50 กโิ ลเมตร ตอ่ มาเมอื่ แผน่ ดินมีการยกตัว
จนเกิดเป็นภูเขาต่าง ๆ จึงปรากฏหินอัคนีเหล่านี้ให้เห็นเช่นในปัจจุบัน ส่วนหน้าผาน้ําตกเกิดสัมพันธ์กับรอยเลื่อนท่ีเป็นตัวควบคุมให้เกิด
แนวหน้าผา

103

น้�ำ ตกตาดใหญ่

ที่ต้ัง : หมู่ 10 บา้ นกกเชียง ต.ห้วยขมิ้น อ.ด่านช้าง จ.สุพรรณบรุ ี
พิกัด : 0546219E 1650104N
การเข้าถึง : จากท่ที ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ จะมีถนนเลยี บแลน่ เขา้ ไป
เขาสน ใช้เส้นทางน้ไี ปไมถ่ งึ 100 เมตร แลว้ มที างเข้าทางขวามือ เป็น
ทางลำ�ลองไปไร่ของชาวบ้าน เส้นทางจะเข้าไปเร่ือย ๆ ผ่านป่าไผ่ ป่า
ชายไร่ เข้าไปราว 7 กิโลเมตร จนไปติดลำ�ธารเล็ก ๆ ข้ามลำ�ธารไป
เป็นเนินเขาที่เป็นป่าไผ่ มีไร่อยู่ติดลำ�ธารอีกด้าน แล้วเดินเท้าเข้าไป 1
กโิ ลเมตร ถงึ น้าํ ตก
ลักษณะ : เป็นลักษณะน้ําตกที่ตกลงมาจากหน้าผาหิน มี 3 ชั้น
แต่ละชั้นสูงไม่มากราว 2 - 4 เมตร โดยชั้นบนสุดและชั้นที่สอง จะตก
ต่อเนื่องห่างกันไม่มาก ส่วนชั้นที่สามจะห่างออกมาราว 10 เมตรโดย
ไหลเบี่ยงมาทางขวา (หันเข้าหานํา้ ตก) แล้วตกลงก่อนจะไหลออกไป
เป็นลำ�ธาร สภาพโดยรอบเป็นป่าไผ่ที่หนาทึบ

104

อุทยานแห่งชาติ
ลำ�คลองงูกาญจนบุร�
ชัยนาท ลพบรุ �
สระบุร�
สงิ หบุร�
สพุ รรณบุร�

อ‹างทอง

พระนครศร�อยุธยา พน้ื ที่ 672.60 ตารางกโิ ลเมตร
ท่ีต้ังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 1 บ้านห้วยเสือ ต.ทองผาภูมิ อ.ทองผาภูมิ
ปทุมธานี นครนายก จ.กาญจนบุรี
นนทบรุ � การเดินทาง : จากจังหวัดกาญจนบุรีเดินทางสู่อำ�เภอทองผาภูมิตามทางหลวงหมายเลข
นครปฐม

กรงุ เทพฯ

ราชบุร� สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบรุ �

ประจวบครี �ขนั ธ 323 กอ่ นข้ามสะพานไปตวั อำ�เภอทองผาภมู ิ เข้าทางแยกขวามอื ไปอกี ประมาณ 16 กโิ ลเมตร
ถึงบริเวณสามแยกพุทโธ เล้ียวขวาไปตามทางผ่านบ้านทิพุย - บ้านทุ่งนางครวญ ระยะทาง
ราว 18 กิโลเมตร จะมีทางแยกซ้ายเข้าบ้านห้วยเสือ ให้ตรงไปเลยแยกราว 2 กิโลเมตร
ที่ทำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติอยรู่ ิมถนนทางขวามือ

105

กว่าจะเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
สโมสรโรตารท่ี องผาภมู ไิ ดเ้ สนอใหก้ รมปา่ ไม้
จัดต้ังพ้ืนท่ีป่าสงวนแห่งชาติป่าเขาพระฤาษีบ่อแร่
แปลง 2 อำ�เภอทองผาภมู ิ จงั หวดั กาญจนบรุ ี ให้
เป็นอุทยานแห่งชาติ เน่ืองจากมีสภาพพ้ืนท่ีป่าท่ี
อดุ มสมบรู ณ์ เปน็ ปา่ ตน้ นา้ํ ลำ�ธาร มที วิ ทศั นจ์ ดุ เดน่
ทางธรรมชาตสิ วยงาม
กรมป่าไม้ได้พิจารณาแล้ว เพื่อเป็นการ
อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติป่าไม้ และแหล่งต้น
นํ้าลำ�ธารตามนโยบายของรัฐบาล จึงให้นาย
ศราวธุ เมืองพระ เจา้ พนกั งานป่าไม้ 5 ทำ�หนา้ ที่
หัวหน้าวนอุทยานพุม่วง และวนอุทยานพระแท่น
ดงรัง ไปดำ�เนินการสำ�รวจข้อมูลเพ่ิมเติม และ
จัดตั้งพ้ืนท่ีป่าดังกล่าวในท้องที่จังหวัดกาญจนบุรี
เป็นอุทยานแห่งชาติ ตามพระราชบัญญัติอุทยาน
แห่งชาติ พ.ศ.2504 และให้นายปรีชา ภู่ระหงษ์
เจ้าพนักงานป่าไม้ 5 อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ไป
ปฏิบัติงานทำ�หน้าท่ีหัวหน้าวนอุทยานพุม่วง และ
วนอุทยานพระแท่นดงรังแทน
ต่อมาอุทยานแห่งชาติลำ�คลองงู ได้มี
หนังสอื ที่ กษ 0712.444/56 ลงวันท่ี 7 กรกฎาคม
2543 จัดส่งข้อมูลเพ่ือนำ�เสนอคณะกรรมการ
อุทยานแห่งชาติ และให้ดำ�เนินการกันพ้ืนที่ท่ีจะ
ส่งผลกระทบต่อการประกาศจัดต้ังเป็นอุทยาน

แห่งชาติเพื่อเป็นไปไม่ให้ขัดกับพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ
พ.ศ.2504 ออกจากพื้นที่เตรียมประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ
ลำ�คลองงู
ผืนปา่ อทุ ยานแห่งชาติลำ�คลองงู มีความอุดมสมบูรณม์ าก
เป็นเพราะท่ีตั้งอุทยานแห่งชาติแห่งน้ีอยู่ในบริเวณทิวเขาตะนาว
ศรี ตดิ กบั เขตรกั ษาพันธสุ์ ตั ว์ป่าทุ่งใหญน่ เรศวร อทุ ยานแห่งชาติ
เขาแหลม อทุ ยานแห่งชาตเิ ข่ือนศรนี ครินทร์ มีความหลากหลาย
ทางด้านพรรณพืชและสัตว์ป่า เหมาะแก่การพักผ่อนหย่อนใจ
และศึกษาหาความรู้ มียอดเขาที่สำ�คัญได้แก่ ยอดเขาบ่องาม

106

นอกจากน้ี ยงั มถี ้าํ นํ้าทีม่ ีเสาหนิ ปูนทสี่ งู ท่สี ดุ ในโลกอยู่ภายในถา้ํ โดยมีความสงู ประมาณ 62.5 เมตร ทงั้ ยังเปน็ ตน้ นํ้าของเขอื่ นศรนี ครนิ ทร์ มี
เนื้อท่ี 600 ตารางกิโลเมตร ดังนัน้ สว่ นอุทยานแหง่ ชาติ สำ�นักอนุรกั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติ กรมปา่ ไม้ จึงไดน้ ำ�เร่อื งเขา้ สู่การพจิ ารณาของคณะ
กรรมการอทุ ยานแหง่ ชาติ เม่ือวนั ที่ 17 ตุลาคม 2543 ซง่ึ ที่ประชมุ มีมติเห็นชอบให้ดำ�เนนิ การจัดต้งั เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติได้
ต่อมาเม่ือวันท่ี 25 ธันวาคม 2552 อุทยานแห่งชาติลำ�คลองงูได้รับการประกาศจัดต้ังเป็นอุทยานแห่งชาติ ลำ�ดับท่ี 123 ของ
ประเทศไทย โดยประกาศลงในราชกจิ จานเุ บกษา เล่ม 126 ตอนท่ี 97 ก ลงวนั ที่ 25 ธนั วาคม 2552 มเี นื้อทป่ี ระมาณ 672.60 ตาราง
กิโลเมตร
อุทยานแห่งชาติแห่งนี้กิจกรรมท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงคือ การล่องถํ้านํ้า ถํ้านกนางแอ่น การเดินเท้าไปนํ้าตกลำ�คลองงูแล้วเข้า
ถํ้าเสาหิน ซึ่งหนึ่งปีจะเปิดให้เข้าเที่ยวชมไม่นาน มีการจำ�กัดจำ�นวนผู้เข้าชมในแต่ละวันด้วย สอบถามรายละเอียดที่อุทยานแห่งชาติ
ลำ�คลองงู โทร.084 913 2381

107

ไปสังขละบุร� ไปทง‹ุ ใหญน‹ เรศวร
ป‡อมตำรวจ บŒานทิพ�เย
บาŒ นคลิตบี้ น
เกรง� กระเว�ย หนว‹ ยพท� ักษ
อุทยานแหง‹ ชาตทิ ี่ ลง.2

(คลิต้ี)

ลานกางเตน็ ท บาŒ นท‹งุ ทีท่ ำการ
นางครวญ อทุ ยานแห‹งชาติ

หนว‹ ยพ�ทกั ษ ลำคลองงู
อทุ ยานแห‹งชาตทิ ี่ ลง.9
บŒาน บาŒ นคลิตล้ี า‹ ง
(ทงุ‹ นางครวญ) หวŒ ยเสือ หนว‹ ยพ�ทักษ
บาŒ นชะอ้ี อทุ ยาน
แหง‹ ชาติที่ ลง.6
323 บŒานสองทอ‹ ถำ้ นกนางแอ‹น (คลิตล้ี ‹าง)
บาŒ นเขาพระอนิ ทร หนว‹ ยพท� ักษ
อุทยานแหง‹ ชาตทิ ่ี ลง.1
วดั อูล‹ ‹อง (เขาพระอินทร)
ทอตงลผาาดภมู ิ
ถ้ำเสาหนิ

ไป อช.ทองผาภูมิ

นาํ้ ตกผาแดง (นอกเขต)

ดา‹ นตรวจตำรวจ บาŒ นภูเตย

ว Œนอย
แม‹น้ำแค ปม˜ เชลล ปม˜ ปตท. บาŒ นสะพานลาว

หนว‹ ยพท� ักษ บาŒ นหŒวยสมจ�ตร
อทุ ยาน
แหง‹ ชาติที่ ลง.7
(องธิ)
จด� สกัดบาŒ นสะพานลาว
ไปนำ้ ตกแม‹ขมิน�
บŒานสหกรณน ิคม

323 ปอ‡ มตำรวจแยกสหกรณน คิ ม

ไปกาญจนบุร�

108

นำ้�ตกคลติ ้ลี ่าง

ที่ต้ัง : หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ุทยานแหง่ ชาตทิ ่ี ลง.6 (คลิต้ีล่าง) หมู่ 4 บา้ นคลติ ล้ี ่าง ต.ชะแล อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 0494940E 1640394N
การเข้าถึง : จากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติเข้าไปทางบ้านห้วยเสือ เข้าไปตามทาง จะเจอสามแยกไปเหมืองสองท่อ ไปตามทางโค้งซ้าย
จะเห็นปา้ ยทางเขา้ หนว่ ยจดั การตน้ นา้ํ ลำ�คลองงทู างขวา เลยไปเรอ่ื ย ๆ จนเจอสามแยกใหญ่ (ขวามอื จะไปหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ลง.1
(เขาพระอินทร)์ - บ้านภูเตย - ไปน้าํ ตกแมข่ มน้ิ หรอื ไปหนว่ ยพิทกั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ศร.11 (เนินสวรรค)์ ไปออกสหกรณน์ ิคมไดเ้ ลี้ยวซา้ ย
ไปตามทางเรอื่ ย ๆ จะผา่ นหน่วยพทิ กั ษ์อุทยานแหง่ ชาติที่ ลง.2 (คลิตี)้ แลว้ เข้าเขตบ้านหว้ ยเสือโทน (ท่ีนี่จะมแี ยกซ้ายเข้าทุง่ ใหญ่นเรศวร)
ให้ตรงไปจะเข้าเขตบ้านคลิต้ี ซ่ึงจะมีทางแยกขวามือไปน้ําตกคลิตี้ 7 กิโลเมตร ต้องเข้ากลางหมู่บ้านคลิตี้ล่างแล้วตัดผ่านหมู่บ้านไปออกไป
ทา้ ยไร่ เขา้ ไปยังหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ลง.6 (คลิตี้ล่าง) ระยะทางราว 6 กโิ ลเมตร จากหมู่บา้ น แลว้ เดินเทา้ 3 กิโลเมตร ถึงนํ้าตก
ลักษณะ : เป็นน้ําตกหินปูน มหี ลายชัน้ ชน้ั สงู สุดราว 4 เมตร ไหลทิ้งระยะ 20 - 30 เมตร ระหวา่ งชั้นจะเป็นแอง่ นํา้ กวา้ ง หน้านา้ํ ตกแตล่ ะ
ชัน้ กวา้ งนับสิบเมตร ท่ามกลางบรรยากาศท่รี ่มร่นื

109

นำ�้ ตกนางครวญ

ที่ต้ัง : หนว่ ยพทิ กั ษ์อทุ ยานแหง่ ชาติท่ี ลง.9 (ทุ่งนางครวญ) หมู่ 6 บา้ นทงุ่ นาง-
ครวญ ต.ชะแล อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 0470520E 1647827N
การเข้าถึง : จากจังหวัดกาญจนบุรีเดินทางสู่อำ�เภอทองผาภูมิตามทางหลวง
แผ่นดินหมายเลข 323 แล้วเดินทางต่อจากอำ�เภอทองผาภูมิตามเส้นทางดัง
กล่าวไปประมาณ 16 กิโลเมตร ถึงบริเวณสามแยกพุทโธ เล้ียวขวาไปประมาณ
12 กิโลเมตร จะมีทางแยกเข้าไปอีก 4 กิโลเมตร ผ่านด่านเก็บค่าบริการผ่านเข้า
อทุ ยานแหง่ ชาต ิ แล้วไปตามทางอกี ราว 2 กโิ ลเมตรถงึ ลานกางเต็นท์ แลว้ เดนิ เทา้
อีก 1 กโิ ลเมตร ถึงน้าํ ตกชัน้ ท่ี 1
ลักษณะ : มีต้นธารน้ํามาจากห้วยสองสาย คือห้วยทองผาภูมิท่ีไหลมาจากเขา
แปดร้อย และห้วยชะอี้ ไหลมารวมเป็นลำ�ห้วยใหญ่แล้วตกเป็นน้ําตกหินปูนที่
สวยงาม มี 4 ชน้ั ช้ัน 1 และ 2 สงู ประมาณ 10 เมตร สว่ นชน้ั 3 - 4 สงู ประมาณ
30 เมตร
หนิ ทพ่ี บบรเิ วณนา้ํ ตกนางครวญเปน็ หนิ ปนู ยคุ คอรว์ เิ ชยี น (อายุ 505 - 438 ลา้ น
ป)ี สเี ทาถงึ สเี ทาเขม้ ไมแ่ สดงชน้ั ผวิ หนา้ นา้ํ ตกถกู เคลอื บดว้ ยหนิ ปนู นา้ํ จดื (Tufa)

110

น�ำ้ ตกผาม่าน

ทตี่ ง้ั : หมู่ 2 บา้ นองธ ิ ต.ทา่ ขนนุ อ.ทองผาภมู ิ จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 47P 0471147E 1633675N
การเข้าถึง : จากแยกทองผาภูมิ ยังคงใช้ทางหลวง
หมายเลข 323 มงุ่ หนา้ ไปสงั ขละบุรี ถงึ วดั อูลอ่ ง เลยี้ วขวา
ขา้ มสะพานปูนแลว้ ตรงไป ราว 2 กโิ ลเมตร ถงึ หมบู่ า้ นแลว้
ข้ามสะพานอีกคร้ัง จะเจอสามแยกแล้วเล้ียวขวาเข้าไป
ในปา่ ราว 1.5 กโิ ลเมตร จอดรถแล้วเดนิ เท้าไปตามลำ�ห้วย
2 กิโลเมตร ถึงนา้ํ ตก
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนา้ ผาหนิ เปน็ หนิ ตะกอน ทซี่ อ้ นทบั
กันเป็นชั้น ๆ แล้วหน้าน้ําตกพังลงมาในแนวด่ิง ตกลงมา
ช้ันเดียว สูงร่วม 40 เมตร ในขณะที่ลำ�ธารด้านบนเป็น
ลำ�ธารขนาดเล็ก ปริมาณน้ําไม่มาก คร้ันน้ําตกลงจาก
หน้าผาจึงแผ่กระจายคล้ายมา่ น ท่ามกลางป่าเบญจพรรณ
ท่ีร่มร่ืนรายล้อม ด้วยทำ�เลที่เหมาะจึงมีกิจกรรมไต่หน้าผา
ท่ีน้าํ ตกแห่งนดี้ ้วย มนี ้าํ ในฤดฝู นเท่านัน้

111

น้ำ�ตกผาเขียว

ทตี่ งั้ : หมู่ 2 บา้ นองธิ ต.ทา่ ขนนุ อ. ทองผาภมู ิ
จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 47P 467787E 1636574N
การเขา้ ถึง : จากปากทางลำ�ลอง ทจ่ี ะเข้าไป
น้ําตกผาม่านน้ัน ให้เลยแยกไปอีกราว 1.5
กิโลเมตร จะเจอทางแยกซ้ายเข้าไป จะเป็น
ทางลำ�ลองเข้าไป 2 กิโลเมตร จอดรถที่ไร ่
ชาวบา้ น แล้วเดินเทา้ ไปตามเสน้ ทางปา่ ข้ึนเขา
ลงหว้ ย ในป่าเบญจพรรณ ราว 2 – 3 กิโลเมตร
ถึงนา้ํ ตก
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกที่ตกลงมาจากหน้าผา
หินชั้นเดียวในแนวดิ่ง สูงราว 12 เมตร ด้าน
ล่างเป็นแอ่งนํ้าเล็ก ๆ ท่ามกลางป่าไผ่ที่ราย
รอบ มีนํ้าทั้งปีแต่หน้าแล้งนํ้าน้อย

112

นำ�้ ตกองธิ

ทต่ี งั้ : หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติท่ี ลง.7 (องธิ) หมู่ 2 บ้านองธิ
ต.ท่าขนุน อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกดั : 47P 048962E 1629883N
การเข้าถึง : เรมิ่ จากสามแยกตรงดา่ นตรวจทองผาภูมิ เลีย้ วซ้ายมุง่
หนา้ เขา้ เมืองกาญจนบรุ ี จะเหน็ ป้ัมเชลล์ทางขวามอื เลยปม้ั น้ีไปราว 2
กิโลเมตร เลย้ี วซ้ายตรงทางเข้า (มีศาลาปากทางเขา้ - รา้ นขายอาหาร)
เขา้ ไปราว 2 กิโลเมตร เจอสามแยก เลย้ี วขวาไปตามทางจะผา่ นหนว่ ย
พิทักษอ์ ุทยานแห่งชาตทิ ี่ ลง.7 (องธิ) ไปจนสุดทางลกู รัง แลว้ เดินเท้า
ไปตามลำ�หว้ ยราว 1 กิโลเมตร ถงึ นาํ้ ตก
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกผาหินทราย สูงราว 4 เมตร ผาหินกว้างราว
10 เมตร แตห่ น้านํา้ ตกไม่กว้าง ท่ามกลางป่าไผ่รายรอบบรเิ วณ

113

น�ำ้ ตกภเู ตยหรือนา้ํ ตกหว้ ยองเผาะ

ที่ต้ัง : หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ลง.1 (เขาพระอนิ ทร)์ หมู่ 5 บา้ นภเู ตย ต.ชะแล อ.ทองผาภมู ิ จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : -
การเขา้ ถึง : เร่มิ ทหี่ นา้ โรงเรยี นบา้ นภูเตย (หา่ งบ้านภเู ตยไปราว 2.5 กโิ ลเมตร จะเป็นหนว่ ยพทิ ักษอ์ ุทยานแห่งชาตทิ ี่ ลง.1 (เขาพระอินทร์)
ท่ีนักท่องเท่ียวไปล่องถ้ํานกแอ่นรู้จักกันดีนั่นเอง) ตรงข้ามโรงเรียนบ้านภูเตยจะมีทางลำ�ลองเข้าไปไร่ เข้าไปตามทางนี้จนสุดทางติดชายป่า
(อาจตอ้ งใช้คนบอกทาง เพราะทางเขา้ ไร่วกไปวนมา มีทางแยกเข้าไรห่ ลายทาง และไมม่ ปี ้ายบอก) แล้วเดนิ เทา้ ลงเขาราว 1.5 กโิ ลเมตร เจอ
ลำ�ธารนา้ํ แล้วเดนิ ตามนา้ํ ลงไปราว 150 เมตร เจอนา้ํ ตกชน้ั ท่ี 1 (นบั จากขา้ งบน) แล้วเดนิ ตามลำ�หว้ ยลงไปเรอ่ื ย ๆ จะเจอนา้ํ ตกช้ันต่อ ๆ ไป
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู ขนาดใหญ่ มชี น้ั ตา่ ง ๆ หลายชน้ั ไหลทง้ิ ระยะกนั แตล่ ะชน้ั หา่ งกนั ไมม่ ากนกั มชี น้ั ทม่ี รี ปู ทรงสวยงาม แตม่ ชี น้ั สงู สดุ
เปน็ หนา้ ผาหนิ ปนู สงู ราว 30 เมตร ตกดง่ิ ลงไป หนา้ นำ้ �ตกชน้ั สงู นก้ี วา้ งราว 30 เมตร นา้ํ ตกอยทู่ า่ มกลางปา่ ไผแ่ ละปา่ เบญจพรรณทร่ี ม่ รน่ื มนี า้ํ ทง้ั
ปแี ตจ่ ะสวยชว่ งฤดฝู น

114

น้ำ�ตกล�ำ คลองงู

ที่ต้ัง : หมู่ 5 บ้านภเู ตย ต.ชะแล อ.ทองผาภมู ิ จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : -
การเขา้ ถงึ : อยู่ในพน้ื ท่ีการดูแลของหน่วยพิทักษ์อุทยานแหง่ ชาตทิ ี่ ลง.1 (เขาพระอินทร)์
อยู่หน้าถํา้ เสาหนิ ถา้ เรมิ่ ตน้ จากหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ุทยานแหง่ ชาติที่ ลง.1 (เขาพระอินทร์) ไปทาง
บ้านภูเตย จะมีทางลำ�ลองเข้าไปในไร่ พอพ้นเขตไร่จะมีทางเข้าไปในป่าเขตอุทยานแห่งชาติ
ทางจะลงเนินเขาไปจนสุดทางรถ จึงเร่ิมเดินเท้าลงเขาไปราว 2 กิโลเมตร จะลงถึงลำ�ห้วย
หน้าน้าํ ตกลำ�คลองงูพอดี
ลักษณะ : เป็นลำ�ห้วยที่ไหลออกมาจากทางน้ําใตด้ นิ ทไ่ี หลลอดภเู ขาออกมาดา้ นนอก แลว้
คอ่ ย ๆ ก่อตัวเปน็ ชัน้ หนิ ปนู ต่างระดับลดหลั่นกันลงมาหลายช้นั แตล่ ะชัน้ สูงราว 3 – 6 เมตร
ท้ิงระยะห่าง ๆ กันเป็นชั้นหินปูนกว้าง ทุกชั้นมีแอ่งน้ํา สายนํ้าน้ีจะไหลลงอ่างเก็บนํ้าเขื่อน
ศรนี ครินทร์
แต่ถ้าเดินทวนน้ําเข้าไปในถ้ําในภูเขา ที่นํ้าไหลออกมานั้น เรียกว่า ถํ้าเสาหิน โดย
ต้องวา่ ยน้าํ หรือสาวตัวไปตามเชือก (จึงตอ้ งใส่เส้อื ชูชพี ทกุ คน) แล้วเดนิ เลาะริมผนงั ถาํ้ ไปใน
ความมืด เปน็ ระยะทางราว 1 กิโลเมตร จากปากถาํ้ จะถึงบรเิ วณทีเ่ ป็นเสาหินงอกสงู 62.5
เมตร จนเกือบชนเพดานโดมถาํ้ ดา้ นบน

115

อุทยานแห่งชาติ
เอราวัณ
กาญจนบรุ � ชยั นาท ลพบุร� พ้ืนที่ 549.98 ตารางกโิ ลเมตร
สระบรุ �
สิงหบ ุร�
สพุ รรณบุร�

อ‹างทอง

พระนครศรอ� ยุธยา

ปทมุ ธานี นครนายก
นนทบุร�
นครปฐม

กรงุ เทพฯ

ราชบรุ � สมุทรสาคร สมุทรปราการ ท่ีต้ังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 4 ต.ท่ากระดาน อ.ศรสี วัสด์ิ จ.กาญจนบรุ ี
สมทุ รสงคราม

เพชรบรุ � การเดินทาง : จากตัวเมอื งกาญจนบุรีไปตามทางหลวงหมายเลข 3199 ไปทางศรสี วสั ดิ์ ผ่าน
เขือ่ นท่าทงุ่ นา-เขตรักษาพนั ธ์สุ ตั วป์ ่าสลักพระ จนไปถงึ สามแยกเข้าเข่ือนศรีนครินทร์ เลี้ยวซา้ ยไป
ประจวบคีรข� ันธ ตามทาง ข้ามสะพานแล้วเล้ียวซ้ายอีกครั้ง เจอตลาดเข่ือนศรีนครินทร์เล้ียวซ้ายตรงตลาด เข้าไป
ตามทาง ผ่านด่านเก็บค่าบริการผ่านเข้าอุทยานแห่งชาติ แล้วข้าไปถึงท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติ
ระยะทางทงั้ สิน้ ประมาณ 70 กิโลเมตรจากตัวเมอื งกาญจนบรุ ี

116

กว่าจะเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
สมยั พณฯ จอมพลสฤษด์ิ ธนะรัชต์ เป็นายกรัฐมนตรี คณะรฐั มนตรไี ดม้ ีมตกิ ารประชมุ เมื่อวนั ที่ 7 ตุลาคม 2502 ใหก้ ระทรวงเกษตร
(กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในปัจจุบัน) ดำ�เนินการจัดตั้งป่าเทือกเขาสลอบ ท้องท่ีจังหวัดกาญจนบุรี และป่าอื่นๆ ในท้องที่จังหวัดต่างๆ
รวม 14 ปา่ ใหเ้ ปน็ อุทยานแหง่ ชาติ กรมป่าไม้จงึ ได้ส่งเจา้ หน้าทดี่ ำ�เนนิ การสำ�รวจหาข้อมูลเบอื้ งต้น ตงั้ แต่ พ.ศ. 2504 - 2515 โดยใช้บริเวณ
นํ้าตกเอราวัณเป็นศูนย์กลางการสำ�รวจพบว่า บริเวณป่าทิวเขาสลอบ จังหวัดกาญจนบุรี มีลักษณะพื้นท่ีเป็นภูเขาสูงชันอยู่สูงจากระดับน้ํา
ทะเล ตัง้ แต่ 165 - 996 เมตร สลบั กบั พื้นทรี่ าบ โดยภเู ขาส่วนใหญ่เปน็ เทือกเขาหนิ ปูน ในแถบตะวันออกและตะวันตกของพื้นทจ่ี ะยกตัวสูง
ข้ึนเป็นแนวโดยเฉพาะบริเวณใกล้นํ้าตกเอราวัณจะมีลักษณะเป็นหน้าผา ส่วนบริเวณตอนกลางจะเป็นแนวเขาทอดยาวในแนวทิศตะวันตก
เฉยี งเหนอื - ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ประกอบดว้ ยทิวเขาทีส่ ำ�คญั คือ เขาหนองพกุ เขาปลายดนิ สอ เขาหมอเฒา่ เขาชอ่ งปูน เขาพรุ างรนิ และเขา
เกราะแกระ ซง่ึ เป็นยอดเขาสงู สุดประมาณ 996 เมตร จากระดับนํา้ ทะเลปานกลาง เทือกเขาเหล่านี้เปน็ ตน้ กำ�เนดิ ของลำ�ห้วยทีส่ ำ�คัญหลาย
สาย คือพ้ืนที่ด้านตะวันออกน้ีจะมีลำ�ห้วยม่องไล่ และห้วยอมตะลา ซ่ึงไหลมาบรรจบกันกลายมาเป็นน้ําตกเอราวัณ ส่วนทางตอนเหนือ
ของพื้นท่ีมีห้วยสะแดะและห้วยหนองกบ โดยห้วยสะแดะจะระบายนํ้าลงสู่เข่ือนศรีนครินทร์ ส่วนห้วยหนองกบไหลไปรวมกับห้วยไทรโยค
กลายเป็นนํ้าตกไทรโยค ส่วนในพ้ืนที่ด้านตะวันตก และด้านใต้ มีห้วยทับศิลา ห้วยเขาพัง ซึ่งเป็นต้นกำ�เนิดน้ําตก “นํ้าตกเขาพัง” หรือ
นา้ํ ตกไทรโยคน้อย
แต่เนือ่ งจากพน้ื ท่ดี ังกลา่ วอยใู่ นเขตหวงหา้ มที่ดินตามพระราชกฤษฎีกากำ�หนดเขตหวงหา้ มที่ดนิ ในท้องท่อี ำ�เภอเมอื ง ตำ�บลวังขนาย
ตำ�บลบ้านทวน และตำ�บลวงั กะ จงั หวัดกาญจนบรุ ี โดยใหร้ ฐั มนตรวี า่ การกระทรวงกลาโหมและกระทรวงมหาดไทย มหี น้าท่ีรักษาการณ์ให้
เป็นไปตามพระราชกฤษฎกี าดงั กล่าว
กรมปา่ ไมจ้ งึ มรี ายงานใหก้ ระทรวงเกษตรและสหกรณ์ แจง้ ใหก้ ระทรวงกลาโหมและกระทรวงมหาดไทย ขอเพกิ ถอนพน้ื ทเ่ี ขตหวงหา้ ม

117

ที่ดินบางส่วนที่เป็นป่าเทือกเขาสลอบ เพ่ือจัดตั้งเป็นพื้นที่
อุทยานแห่งชาติ ซ่ึงคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติได้มีมติ
เห็นชอบให้ดำ�เนินการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติได้ โดยม ี
พระราชกฤษฎีกาเพิกถอนที่ดินหวงห้ามดังกล่าวลงประกาศ
ในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน 2518 และ
ไดม้ พี ระราชกฤษฎกี ากำ�หนดบรเิ วณทด่ี นิ ปา่ เขาสลอบในทอ้ งท่ี
ตำ�บลไทรโยค ตำ�บลท่าเสา ตำ�บลลุ่มสุ่ม อำ�เภอไทรโยค
ตำ�บลหนองเป็ด ตำ�บลท่ากระดาน อำ�เภอศรีสวัสด์ิ และ
ตำ�บลช่องสะเดา อำ�เภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี ให้เป็น
อุทยานแห่งชาติ พ.ศ.2518 เดิมใช้ชื่อว่าอุทยานแห่งชาติเขา
สลอบ แต่ต่อมาใหใ้ ชช้ อื่ ว่า “อทุ ยานแหง่ ชาตเิ อราวณั ” ตาม
ความนิยมและคุ้นเคยของประชาชนท่ีรู้จักน้ําตกเอราวัณเป็น
อย่างดี โดยมีเนือ้ ทีป่ ระมาณ 549.9 ตารางกโิ ลเมตร นับเป็น
อทุ ยานแหง่ ชาติลำ�ดบั ที่ 12 ของประเทศ โดยนํ้าตกเอราวัณ
เป็นน้ําตกท่ีส�ำ คัญในอุทยานแห่งชาติแห่งนี้

118

ไป อ.ศร�สวัสดิ์

ไป อ.ทองผาภูมิ เขอ่� นศร�นคร�นทร

ไปหวŒ ยแม‹ขม�นิ บาŒ นปลายดินสอ
บาŒ นหม‹องกระแทะ
ขสป.สลกั พระ
ถ้ำพระธาตุ

ทท่ี ำการ
อทุ ยานอทุ ยานแหง‹ ชาติ

เอราวัณ

แมน‹ ้ำแควนŒอย แมน‹ ำ้ แควใหญ‹

323 3199
ถำ้ วังบาดาล น้ําตกผาลนั่

หน‹วยพท� ักษ บาŒ นช‹องสะเดา
อทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ี่ อว.5

(ผาลั่น)

3457

ไปท‹งุ ลาดหญาŒ

ไปกาญจนบรุ �

119

น�ำ้ ตกเอราวัณ

ที่ตั้ง: ที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติเอราวัณ หมู่ 4
ต.ท่ากระดาน อ.ศรีสวสั ดิ์ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 515593E 1588467N
การเข้าถึง : เดินเท้าจากที่ทำ�การอุทยานแห่ง
ชาติเข้าไปตามทางเดินราว 1 กิโลเมตร จะถึง
บริเวณลำ�ธารนํ้าตกชั้นที่หนึ่ง และเดินขึ้นไปตาม
ทางจะพบนํ้าตกชั้นต่อ ๆ ไป และไปสิ้นสุดที่นํ้าตก
ชั้นที่เจ็ดชั้นภูผาเอราวัณ
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกหินปูนท่ีมีช่ือเสียง เพราะ
สวยงาม สะอาดและบรรยากาศสดชื่น คนนิยมมา
เล่นนํ้ากันมาก นํ้าตกมีท้ังหมด 7 ช้ันนับจากช้ัน

120

ลา่ งข้นึ ไป แต่ละชั้นมีความโดดเด่น สวยงาม ดว้ ยรปู ลกั ษณ์ที่แตกตา่ งกันและมชี ่อื ชน้ั ต่าง ๆ ต้ังแตช่ ้นั ท่ี 1 คือ ไหลคนื รัง วังมจั ฉา ผานํ้าตก
อกนางผเี สอ้ื เบอื่ ไม่ลง ดงพฤกษา และชั้นสูงสดุ คือ ภูผาเอราวัณ โดยชัน้ บนสุดเปน็ ขอบหนา้ ผารอยเลื่อน (fault scarp) ไหลลดหล่ันกนั ลง
มา เปน็ ลักษณะตะพกั นํ้าตก โดยช้ัน 1, 3, 5 และ 6 เปน็ หน้าผาสูงมคี ราบหินปนู เกาะเปน็ ม่านนํ้าตก ส่วนช้นั 2, 4 และ 7 มีคราบหินปนู
สะสมตวั ดคู ล้ายหวั ช้าง อนั เป็นทมี่ าของชือ่ นํ้าตกเอราวณั โดยนํ้าตกจะเดินขึ้นไปเรือ่ ย ๆ เสน้ ทางจะเลาะเลยี บลำ�ห้วยไป บางคร้งั ทางคอ่ น
ข้างชัน แตล่ ะชัน้ จะเป็นการกอ่ ตวั ของหนิ ปูน แตช่ ้ันบนสุดคือ ชั้นภผู าเอราวณั จะเปน็ นํ้าตกทีต่ กลงมาจากหนา้ ผาหนิ ปูนสูงร่วม 100 เมตร
ตกลงมายังเบื้องล่างในแนวด่ิง สามารถมองเห็นจากไกล ๆ แต่ละชั้นนํ้าตกไม่ห่างกันมากนัก ผู้มาท่องเท่ียวจึงนิยมเดินเท้าและแวะช่ืนชม
ความงามตามนํ้าตกชน้ั ตา่ ง ๆ
หนิ ทีพ่ บบรเิ วณนํ้าตกเอราวัณเป็นหินปูนยุคเพอรเ์ มยี น (ประมาณ 285 - 245 ลา้ นปี) ซงึ่ เปน็ หินปูนสเี ทาเป็นชนั้ มคี วามหนาประมาณ
10 - 15 เซนติเมตร แทรกสลบั ดว้ ยช้ันหินเชิรต์ และชัน้ หนิ ทรายบางช่วง นํ้าตกเกิดจากลำ�ห้วยม่องไล่ ไหลทะลุออกมาจากหนา้ ผารอยเล่ือน
เหนือนํ้าตกเอราวัณลดหล่ันเป็นระยะทางยาว ทำ�ใหเ้ กิดเป็นช้ันนํ้าตกตา่ ง ๆ ขนาดใหญถ่ งึ 7 ชั้น โดยชัน้ ท่ี 1, 3, 5 และ 6 เปน็ ลักษณะ
หน้าผาสงู มคี ราบหนิ ปนู เกาะสะสมตัวเปน็ รูปหัวชา้ ง
การเกดิ นํ้าตกเอราวณั สัมพันธ์กับรอยเลื่อนเป็นตวั ควบคมุ ทำ�ให้เกดิ แนวหนา้ ผาของนํ้าตก ซึง่ เป็นชอ่ งทางใหน้ ํ้าไหลผา่ นปรากฏเปน็
นํ้าตกดังเช่นปจั จุบัน

น้ำ�ตกชัน้ 7 ภูผาเอราวณั

121

น�้ำ ตกผาล่ัน

ที่ต้ัง : หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติท่ี อว.5 (ผาลั่น) หมู่ 1 บ้านปากคลอง
ต.ช่องสะเดา อ.เมอื ง จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 0522265E 1577925N
การเขา้ ถึง : จากบา้ นลาดหญา้ ใชท้ างหลวงหมายเลข 3199 มุ่งหน้าไปนํ้าตก
เอราวัณ จนถึงบา้ นช่องสะเดา มสี ามแยกซา้ ยมอื (ทางหลวงหมายเลข 3457 ไป
บรรจบกบั ทางหลวงหมายเลข 323 ได้) ราว 1 กโิ ลเมตร ขา้ มสะพานปนู ทขี่ า้ ม
แมน่ ้าํ แควใหญ่ พอข้ามสะพานไปแลว้ ตรงคอสะพานขวามือ จะมถี นนเลก็ ๆ แล่น
เลียบแมน่ ้ํา เขา้ ไปตามทางราว 5 กโิ ลเมตร จะเป็นสามแยก (ตรงไปอีก 200เมตร
ถึงทางข้ึนถํ้าตาด้วง) ให้เลี้ยวขวาไป 4.5 กิโลเมตร ทางจะไปสุดที่หน่วยพิทักษ์
อทุ ยานแหง่ ชาติ ท่ี อว.5 (ผาลน่ั ) ซง่ึ อย่ทู ้ายอ่างเกบ็ นํา้ เขือ่ นท่าทุ่งนา แล้วเดนิ เท้า
ไปตามทางเดินในป่า มีข้ึนเขา ลงห้วย ระยะทางราว 2 กโิ ลเมตร ถึงนา้ํ ตก
ลักษณะ : เปน็ นาํ้ ตกหน้าผาหินปนู ตกลงมาจากความสูงราว 30 เมตร ตกเป็น
ชั้นเดยี ว แตม่ ตี ะพกั หนิ ปนู เปน็ ระยะ หวั นา้ํ ตกแคบ ตกลงมาชน้ั ลา่ ง ๆ จงึ แผก่ วา้ งขน้ึ
เป็นนํ้าตกท่ีไม่คอ่ ยมนี าํ้ ต้องเปน็ ปที ่ฤี ดูฝน ท่ีฝนชุกจริง ๆ นาํ้ ตกจึงจะมีนา้ํ

122

123