หนังสือสุขศึกษาและพละ ป.1

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 4asean
St St
กจิ กรรมพฒั นาการอ่าน ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ

ให้นักเรียนอ่านคำาและความหมายของคำาต่อไปนี้ ๑๐. นักเรียนออกมานำ�เสนอผลงาน
หน้าช้ันเรียน จากน้นั นักเรยี นรว่ มกนั
คำ�ศัพท์ ค�ำ อ่�น คว�มหม�ย ตรวจสอบความถูกต้อง

ญาติ ยาด คนในวงศ์วานที่ยังนับรู้กันได้ 5ep ข้นั ประเมนิ เพอื่ เพ่ิมคุณคา่
ทางเชื้อสายฝ่ายพ่อหรือฝ่ายแม่ บริการสงั คม
และจติ สาธารณะ
ประพฤติ ประ-พรึด ความเป็นไปอันเกี่ยวด้วยการ
กระทำาหรือปฏิบัติตน ๑๑. นักเรียนนำ�วิธีปฏิบัติตนเป็นเด็กดี
ของครอบครัวไปสอนน้อง เพ่ือสร้าง
ครอบครัว ครอบ-ครัว กลุ่มคนตั้งแต่ ๒ คนขึ้นไป ที่มีความ ค ว า ม รั ก ค ว า ม ผู ก พั น ใ ห้ ส ม า ชิ ก
สมั พนั ธก์ นั ทางการแตง่ งาน ทางสายเลอื ด ในครอบครวั
ทางการรับเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรม และ
พ่อแม่บุญธรรม หรือความสัมพันธ์แบบ
คู่ชีวิต

ผงั สรปุ สาระสำาคัญ เราอาศยั อยใู่ นครอบครวั แตล่ ะครอบครวั มสี มาชกิ
สมาชิกใน แตกต่างกัน เช่น พ่อ แม่ ลูก หรือพ่อกับลูก แม่
ครอบครัว กับลูก ปูย่ า่ กับหลาน ยายกับหลาน หรอื ผู้ปกครอง
กบั เด็ก แตบ่ างครอบครวั มี ลงุ ป้า นา้ อา ปู่ ย่า ตา
ความรักและ ยาย อยู่ด้วย หรือบางครอบครัวสมาชิกครอบครัว
ความผูกพนั อาจประกอบไปดว้ ย พอ่ ลูก และผชู้ ายที่เปน็ คู่ชวี ิต
ในครอบครัว ของพ่อ หรอื แม่ ลกู และผู้หญิงทีเ่ ปน็ คชู่ วี ิตของแม่

ความรักความผูกพนั การรู้จักช่วยเหลือและดูแลเอาใจใส่ซึ่งกัน
ของสมาชกิ ใน และกนั รวมทง้ั ทำากจิ กรรมรว่ มกนั ในครอบครวั
ครอบครัว จะทาำ ให้ครอบครัวอบอนุ่ และมคี วามสุข

ความรักและความผกู พันในครอบครัว 33

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

บุคคลในข้อใดคือสมาชกิ ของครอบครัว
๑ น้องและแม่
๒ เพือ่ นสนทิ
๓ ทุกคนในครอบครัว
(เฉลย ๓ เพราะสมาชิกของครอบครัวคือทุกคนท่อี าศยั อย่ใู นบ้านเดยี วกัน)

33 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวชี้วัด กจิ กรรมการเรยี นรู้

พ ๒.๑ ป.๑/๑ กจิ กรรมที่ ๑ ครอบครวั ดชี ีวมี สี ขุ

๑. ให้นักเรียนวาดภาพ “ครอบครัวในฝัน” ของนักเรียนลงใน
กระดาษแล้วระบายสีให้สวยงาม
๒. ให้นักเรียนเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับครอบครัวในฝันใต้ภาพ
ที่วาด แล้วส่งภาพวาดพร้อมเรื่องราวที่นักเรียนเขียนให้ครู
๓. ให้นักเรียนนำาภาพวาดพร้อมเรื่องราวของนักเรียนทุกคน
มาจัดป้ายนิเทศหรือติดในห้องเรียน
๔. ให้นักเรียนทุกคนช่วยกันตัดสินให้รางวัลภาพวาดและ
เรื่องราวที่นักเรียนเห็นว่าดีที่สุด

กิจกรรมที่ ๒ เด็กดีของพ่อแม่ผู้ปกครอง สร้�งคว�มรัก
คว�มผูกพนั ในครอบครวั

๑. ให้นักเรียนเขียนบันทึกสิ่งที่นักเรียนได้ทำาเมื่ออยู่ที่บ้าน
จำาแนกเป็นสิ่งที่ทำาดี และสิ่งที่ทำาไม่ดี โดยบันทึกให้ครบ
๑ สัปดาห์ ในแบบบันทึก

34 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การปฏบิ ตั ิตนในขอ้ ใดไมถ่ กู ต้อง
๑ ชว่ ยพอ่ แม่ ผู้ปกครองประกอบอาหาร
๒ ชว่ ยนอ้ งล้างจาน
๓ ทำ�การบ้านให้นอ้ ง
(เฉลย ๓ เพราะเปน็ การชว่ ยเหลือท่ีท�ำ ให้น้องไม่สามารถคดิ การบ้านเองได)้

สุดยอดคู่มือครู 34

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวชี้วัด

๒. เมื่อบันทึกครบ ๑ สัปดาห์ ให้นักเรียนทบทวนในสิ่งที่ตนเอง พ ๒.๑ ป.๑/๑
ทำาไม่ดี แล้วเขียนสิ่งที่นักเรียนตั้งใจว่าจะทำาเพื่อแก้ไขสิ่งที่
ไม่ดีนั้นลงในช่อง “วิธีการแก้ไขสิ่งที่ไม่ดี” พร้อมให้คำามั่น
สัญญากับตนเองว่าจะทำาสิ่งที่ดีตามที่ได้ตั้งใจไว้

๓. บันทึกการกระทำาของนักเรียนต่อไปอีก ๑ สัปดาห์ แล้วนำา
มาทบทวนว่าได้ทำาสิ่งที่ดีเพิ่มขึ้นหรือไม่ และได้แก้ไขสิ่งที่ไม่ดี
หรือยัง ถ้ายงั ไมไ่ ด้ทาำ ใหน้ กั เรยี นฝึกทำาต่อไปอยา่ งสมำ่าเสมอ

ตัวอย่างแบบบันทึก (ตัวอย่างคำ�ตอบ)

วันที่ สิ่งที่ทำ�ดี สิ่งที่ทำ�ไม่ดี วิธีก�รแก้ไขสิ่งที่ไม่ดี วนั ที่ สิง่ ท่ี สงิ่ ท่ี วธิ ีการ
ท�ำ ดี ทำ�ไม่ดี แกไ้ ขส่งิ
ทไี่ มด่ ี

๒๕มกราคม ชว่ ยพอ่ แม่ แย่ง ช่วยพ่อแม่

พ.ศ.๒๕๖๒ ผูป้ กครอง ของเลน่ นอ้ ง ผู้ปกครอง

กวาดบา้ น เล้ียงน้อง

ถูบ้าน ไม่อจิ ฉา

ไมแ่ ย่ง

ของเลน่

น้องอกี

กิจกรรมน้ีเป็นก�รฝึกก�รควบคุมตนเอง และ
ตรวจสอบแก้ไขข้อบกพร่องของตนเอง โดย
ไม่ต้องให้ใครม�บังคับหรือส่ังให้ทำ� เพร�ะก�ร
ควบคมุ ทด่ี ที ส่ี ดุ คอื การควบคมุ ตนเอง

ความรกั และความผูกพันในครอบครัว 35

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

คณุ ธรรมในข้อใดทำ�ให้เกิดความรกั ความผูกพันในครอบครัวมากท่สี ดุ
๑ ความกล้าหาญ
๒ ความสามัคคี
๓ ความอดทน
(เฉลย ๒ เพราะความสามคั คีเปน็ การรวมพลังช่วยเหลือซ่ึงกันและกนั ในครอบครัว
ท�ำ ใหเ้ กดิ ความรกั ความผูกพนั กัน)

35 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

แนวค�ำตอบ

๑. ทำ�กิจกรรมรว่ มกัน ชว่ ยกนั ท�ำ งานบา้ น คำาถามพัฒนากระบวนการคดิ
๒. ไม่เป็น เพราะไม่มีความเกี่ยวขอ้ งกนั
และไมไ่ ดอ้ าศัยอยู่ในบา้ นเดียวกัน ๑. การปฏบิ ตั ติ นอยา่ งไรบา้ งทชี่ ว่ ยใหเ้ กดิ ความรกั ความผกู พนั
๓. ตั้งใจเรียนหนงั สือ เช่ือฟังค�ำ สง่ั สอน ในครอบครัว
ของพอ่ แม่ ผปู้ กครอง ๒. เพื่อนบ้านเป็นสมาชิกในครอบครัวหรือไม่ เพราะอะไร
๔. ท�ำ ให้สมาชิกไดใ้ ชเ้ วลาอยดู่ ้วยกัน ๓. นักเรียนจะทำาให้ครอบครัวมีความสุขได้อย่างไร
เกิดความรักและสามัคคกี ัน ๔. การทำากิจกรรมร่วมกับครอบครัวในวันหยุดมีประโยชน์
๕. ครอบครวั เกดิ ความอบอุน่ สมาชกิ ใน อย่างไร
ครอบครัวมีความสุข ๕. ถ้าสมาชิกในครอบครัวมีความรักและสามัคคีกันจะ
๖. ครอบครัวขาดความอบอนุ่ ส่งผลต่อครอบครัวอย่างไร
๗. การพูดจาก้าวรา้ ว ทะเลาะเบาะแว้งกนั ๖. ถ้าสมาชิกในครอบครัวไม่รักกันจะส่งผลต่อครอบครัว
๘. ทำ�ให้พ่อแม่ ผู้ปกครอง และสมาชิก อย่างไร
๗. การกระทำาใดบ้างที่ทำาให้เกิดปัญหาในครอบครัว
ในครอบครวั ภาคภูมใิ จ ๘. การเปน็ เดก็ ดขี องครอบครวั จะสง่ ผลตอ่ ครอบครวั อยา่ งไร
๙. ทำ�ให้เกิดความสบายใจ จิตใจเบิกบาน ๙. การอยู่ในครอบครัวที่อบอุ่นมีผลต่อจิตใจอย่างไร
๑๐. การตั้งใจเรียนหนังสือทำาให้เกิดความรักความผูกพัน
มีความสุข ในครอบครัวได้อย่างไร
๑๐. พอ่ แม่ ผปู้ กครองภาคภูมิใจ เกดิ ความสขุ

ภายในครอบครวั

36 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขอ้ ใดเป็นการปฏบิ ัตติ นได้เหมาะสมทสี่ ุด
๑ ท�ำ การบ้านให้นอ้ ง
๒ พดู โกหกพอ่ แม่ ผปู้ กครอง
๓ ชว่ ยพ่อแม่ ผปู้ กครองประกอบอาหาร
(เฉลย ๓ เพราะเป็นการช่วยเหลือแบ่งเบาภาระพ่อแม่ ผู้ปกครอง ทำ�ให้ตนเอง พ่อแม่
ผ้ปู กครองเกิดความภาคภมู ใิ จ)

สุดยอดคู่มือครู 36

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

เป้าหมายการเรียนรู้

๓ ลักษณะทางเพศและ มาตรฐานการเรยี นรู้
ความภาคภูมิใจในตนเอง มาตรฐาน พ ๒.๑
เข้าใจและเห็นคุณค่าตนเอง ครอบครัว

เพศศกึ ษา และมีทกั ษะในการดำ�เนินชีวติ

ตัวชีว้ ัด สมรรถนะส�ำ คัญของผเู้ รียน
๑. บอกสิ่งที่ชื่นชอบและภาคภูมิใจในตนเอง (พ ๒.๑ ป.๑/๒) ๑. ความสามารถในการส่ือสาร
๒. บอกลักษณะความแตกต่างระหว่างเพศชายและเพศหญิง (พ ๒.๑ ป.๑/๓) ๒. ความสามารถในการคดิ
๓. ความสามารถในการแกป้ ญั หา
ผงั สาระการเรยี นรู้ ๔. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ
๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
เพศและการแสดงออก ด้านร่างกาย
ทางเพศ ดา้ นอารมณ์ คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์
ดลา้ ักนษสณงั คะมนแิสลัยะ อยู่อย่างพอเพียง
ลักษณะทางเพศ ตัวชี้วัดที่ ๕.๑ มีภูมิคุ้มกันในตัวท่ีดี
และความภาคภูมิใจ แกลาะขรแสอกรง้าต้ไขงนจจเดุดุอเงดดอ้ น่ ย ปรับตัวเพือ่ อยใู่ นสงั คมไดอ้ ยา่ งมีความสขุ
ควาใมนภตานคเอภงมู ใิ จ มจี ติ สาธารณะ
ในตนเอง ตัวช้ีวัดท่ี ๘.๒ เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็น
ประโยชน์ตอ่ โรงเรียน ชมุ ชน และสงั คม
จุดเด่นจุดด้อยและ
ความภาคภูมิใจในตนเอง

สาระสาำ คญั

๑. มนุษย์ทุกเพศมีความแตกต่างกันโดยธรรมชาติทั้งทางด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และ
ลักษณะนิสัย ทุกคนควรเข้าใจและยอมรับความแตกต่างซึ่งกันและกัน
๒. ทุกคนต้องรู้จักจุดเด่นจุดด้อยของตนเอง เพื่อนำาจุดเด่นของตนเองมาใช้ให้เกิดประโยชน์
และนำาจุดด้อยของตนเองมาปรับปรุงแก้ไข เพื่อให้เกิดความภาคภูมิใจในตนเอง

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21

นกั เรียนเลอื กสง่ิ ทสี่ รา้ งความภาคภมู ใิ จในตนเองมาวาดภาพระบายสีใหส้ วยงาม
พร้อมบอกเหตุผลว่าเพราะอะไรจึงเลือกความภาคภูมิใจน้ัน แล้วนำ�เสนอผลงาน
หนา้ ชั้นเรียน

37 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวชวี้ ดั เพศและการแสดงออกทางเพศ

พ ๒.๑ ป.๑/๓
ภาระงาน/ชิน้ งาน
ภ า พ ว า ด ร ะ บ า ย สี แ ล ะ ก า ร บ อ ก ลั ก ษ ณ ะ
ทีแ่ ตกต่างของเพอ่ื นจากตัวนักเรยี น

Step 1 ขน้ั สงั เกต

รวบรวมข้อมลู ลักษณะทางร่างกาย
ของเด็ก อายุ ๕-๗ ขวบ
๑. นกั เรยี นสงั เกตภาพ แลว้ รว่ มกนั สนทนา
โดยตอบคำ�ถาม ดังน้ี ด้านร่างกาย
เมื่อแรกเกิด ลักษณะทางร่างกายจะแสดงให้รู้ว่าเป็นเพศ
• สง่ิ ใดแสดงใหเ้ หน็ ถงึ ความแตกตา่ ง หญิงหรือเพศชาย ซึ่งแต่ละเพศมีลักษณะที่แตกต่างกันออกไป
ของเพศโดยกำ�เนิด โดยมีอวัยวะเพศที่จะแสดงว่าเป็นเพศหญิงหรือเพศชาย หรือ
บางคนอาจมที ัง้ ๒ เพศ ในคนเดยี วกนั ซึง่ เปน็ ไปไดต้ ามธรรมชาต ิ
(อวัยวะเพศ) ในสังคมปัจจุบันมีความหลากหลายทางเพศ บางคนมีความชอบ
๒. นักเรียนจับคู่กับเพ่ือน แล้วสลับกัน และการแสดงออกทางเพศที่แตกต่างจากเพศโดยกำาเนิด

บอกลักษณะที่เหมือนและแตกต่าง
ระหวา่ งตนเองกบั เพอื่ น
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เกย่ี วกบั เพศและการแสดงออกทางเพศ
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ทหี่ ลากหลาย

38 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

สุดยอดคู่มือครู 38

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

ด้านอารมณ์ ขนั้ คิดวิเคราะห์
เด็กอายุ ๕-๗ ขวบ มีลักษณะอารมณ์ที่พบบ่อย ดังนี้ และสรุปความรู้

๔. นักเรียนพิจารณาภาพลักษณะอารมณ์
ในวยั เดก็ และรว่ มกนั แสดงความคดิ เหน็

โดยตอบคำ�ถาม ดงั น้ี

• จากภาพที่ ๑ เม่ือนักเรียน

ได้รับส่ิงที่ชอบหรือถูกใจ นักเรียน

๑. ๒. ชื่นชมหรือแสดงความ ๓. ชอบใจ ภาคภูมิใจเมื่อ รู้สึกอยา่ งไร
ดีใจเมื่อได้รับสิ่งที่ชอบ ยินดีกับคนที่รู้จักหรือ ได้รับสิ่งที่คาดหวังหรือ (ตัวอย่างคำ�ตอบ ดีใจ พอใจ)
หรือสิ่งที่ตนเองพอใจ ชอบพอ ต้องการ • จากภาพท่ี ๓ เม่ือนักเรียน
ถูกใจ
ได้รับรางวัล นักเรียนรู้สึกอย่างไร

อยากได้ ลักษณะอารมณ์ในวัยเด็ก (ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ ภาคภูมิใจ ดีใจ)
รองเท้าคู่ใหม่ • จากภาพที่ ๕ เมื่อมีคนมาขัดใจ

นกั เรยี นรสู้ กึ อย่างไร

(ตัวอยา่ งค�ำ ตอบ โกรธ โมโห)
• จากภาพท่ี ๖ เม่ือนักเรียนพบ

๔. เสียใจเมื่อตนเอง ๕. โกรธหรือโมโหเมื่อ ๖. หวาดกลัวเมื่อต้อง สง่ิ ทไ่ี มช่ อบหรอื เปน็ อนั ตรายกบั ตนเอง
ผิดหวังหรือไม่ได้ใน ไม่ได้ดั่งใจตนเองหรือ พบเจอสิ่งที่ไม่ชอบหรือ นกั เรยี นร้สู กึ อย่างไร
สิ่งที่ตั้งใจไว้ มีคนขัดใจ จะเป็นอันตรายกับตนเอง (ตวั อย่างคำ�ตอบ หวาดกลวั ระแวง)
๕. นักเรียนร่วมกันบอกเหตุการณ์ท่ีทำ�ให้
ตนเองรู้สึกดีใจ ชื่นชมหรือแสดง

ความยินดี ชอบใจหรือภาคภูมิใจ

เสียใจ โกรธหรือโมโห และกลัว โดย

บั น ทึ ก คำ � ต อ บ ท่ี ไ ด้ ล ง ใ น ต า ร า ง

ลักษณะทางเพศและความภาคภมู ใิ จในตนเอง 39 บนกระดาน ดังตัวอย่าง

เหตกุ ารณท์ ท่ี �ำ ให้เกิดอารมณต์ ่าง ๆ กลัว
ดใี จ ช่นื ชม/ยนิ ดี ชอบใจ/ภาคภมู ใิ จ เสยี ใจ โกรธ/โมโห
(รนุ่ พี่
(เล่นเกมชนะ) (ชนะการประกวด (สอบได้ (เพื่อนไมร่ กั ) (ถูกรงั แก) ขเู่ อาเงนิ )
วาดภาพ) คะแนนดี)

39 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ep 2 ขนั้ คดิ วเิ คราะห์ ลักษณะความแตกต่างทางด้านอารมณ์ของแต่ละบุคคล มีดังนี้

และสรปุ ความรู้

๖. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น ๑. อารมณ์อ่อนไหวง่าย เช่น ร้องไห้เมื่อรู้สึกเสียใจหรือน้อยใจ
โดยตอบคำ�ถาม ดังน้ี ๒. เมื่อได้รับคำาชมเชยจะแสดงท่าทีอย่างชัดเจน
๓. รู้สึกว่าตนเองมีความสามารถ ต้องการเป็นที่ยอมรับ เป็นผู้นำากลุ่ม
• นักเรียนมีอารมณ์ที่แตกต่างกับ และได้รับคำาชมเชยจากผู้อื่น
เพื่อนหรอื ไม่ ๔. มีความรู้สึกสงสาร เข้าใจอารมณ์ของผู้อื่นและรู้จักแสดงความ
เห็นอกเห็นใจ
(แตกตา่ ง) ๕. ยอมรับความคิดเห็นผู้อื่น เข้าใจในกฎ กติกา
• แตล่ ะบคุ คลมอี ารมณท์ แี่ ตกตา่ งกนั ความแตกต่างระหว่างถูกและผิด

อย่างไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ ขึ้นอยู่กับเหตุการณ์

เ ช่ น ถ้ า ไ ด้ รั บ คำ � ช ม จ ะ รู้ สึ ก ดี ใ จ ๖. ใจเย็น ไม่โกรธง่าย

ภาคภูมิใจ แต่ถ้าถูกตำ�หนิจะรู้สึก ๗. มีเหตุผลในการแสดงความรู้สึกถูกหรือผิด

เสียใจหรือน้อยใจ) เมื่อต้องอยู่ร่วมกับเพื่อนหรือผู้อื่น เราควรปรับตัวและอารมณ์
ให้มีความเหมาะสม เช่น ไม่โกรธง่าย ไม่เอาแต่ใจตนเอง หรือไม่แกล้ง
• เมื่อนักเรียนพบเพ่ือนที่กำ�ลัง ให้เพื่อนโกรธ เพื่อให้อยู่ร่วมกับเพื่อนและผู้อื่นอย่างมีความสุข
เศร้าโศก เสียใจ นักเรียนจะมี
วิธีการช่วยเหลือเพื่อนอยา่ งไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ ปลอบใจและ ตอนนี้เพื่อน ๆ มีอารมณ์แบบไหน
ใหก้ ำ�ลังใจเพือ่ น)

๗. นั ก เ รี ย น ส ลั บ กั น อ อ ก ม า แ ส ด ง ดีใจ
อารมณ์ต่าง ๆ ทางใบหน้า แล้วเพื่อน เสียใจ
ช่วยกันทายว่าเป็นอารมณ์ใด แล้ว

รว่ มกนั สรุปความรู้ท่ีได้วา่ กลัว
• การแสดงออกทางอารมณ์ที่

เหมาะสม จะทำ�ให้อยู่ร่วมกันอย่าง โกรธ
มคี วามสขุ
40 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๑

สุดยอดคู่มือครู 40

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

ด้านสังคมและลักษณะนิสัย ขน้ั คิดวิเคราะห์
และสรุปความรู้
ในวัยนี้จะมีสังคมกับเพื่อนและครูที่โรงเรียน จึงชอบ
การเข้าสังคม และการพบปะพูดคุยกับคนอื่น ต้องการเข้ากลุ่ม ๘. นักเรียนแต่ละคนบอกกิจกรรมที่
และเป็นที่ยอมรับของกลุ่มเพื่อน โดยพยายามปรับตัวให้เป็น ชอบปฏิบัติในเวลาว่าง พร้อมอธิบาย
ที่ยอมรับของกลุ่ม ซึ่งอาจแสดงออกโดยการแบ่งปันสิ่งของให้ เหตุผลหรือประโยชน์ท่ีได้รับจากการ
เพื่อนและการปฏิบัติตนตามข้อตกลงของกลุ่ม ปฏิบัติกจิ กรรมดงั กลา่ ว
ลกั ษณะทางสงั คม โดยเฉพาะ
ในเรื่องการเล่น บางคนชอบทำา ๙. นักเรียนแบ่งกลุ่มโดยแต่ละกลุ่ม
กิจกรรมหรือเล่นเกมและกีฬา ออกมาสาธิตกิจกรรมท่ีชอบปฏิบัติ
ที่ใช้พละกำาลังมากและเล่นกัน ในเวลาว่างและส่งิ ท่ไี ดจ้ ากกจิ กรรม

๑๐. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น บ อ ก ก า ร เ ล่ น ที่
ใช้พละกำ�ลังมาก และการเล่นท่ี
ใช้พละกำ�ลังน้อย โดยสรุปคำ�ตอบ
จำ � แ น ก เ ป็ น ต า ร า ง บ น ก ร ะ ด า น

เป็นกลุ่ม เช่น เตะฟุตบอล กิจกรรมที่ต้องใช้พละกำาลังมาก ดังตัวอยา่ ง การเลน่ ทใี่ ช้
วิ่งไล่จับกัน พละก�ำ ลังนอ้ ย
บางคนชอบทำากิจกรรม การเล่นท่ใี ช้
ห รื อ เ ล่ น เ ก ม แ ล ะ กี ฬ า พละกำ�ลังมาก (เล่นขายของ
ที่ ใ ช้ พ ล ะ กำ า ลั ง น้ อ ย แ ล ะ (เตะฟุตบอล เลน่ ตุ๊กตา)
วิง่ ไล่จบั )

กิจกรรมที่ใช้พละกำาลังน้อย ไม่ชอบเล่นคนเดียว เช่น ๑๑. นักเรียนคิดประเมินเพ่ือเพิ่มคุณค่า
เล่นหมากฮอส เล่นขายของ โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
เล่นทำาอาหาร เล่นตุ๊กตา
• นักเรียนมีวิธีการปฏิบัติตน
เพอ่ื ใหอ้ ยรู่ ว่ มกบั เพอ่ื นอยา่ งมคี วามสขุ
โดยเนน้ การเอาใจเขามาใสใ่ จเราอยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ไม่แกล้งเพื่อน
ลักษณะทางเพศและความภาคภูมิใจในตนเอง 41 ไม่เล่นกับเพ่ือนรุนแรง พูดจาไพเราะ

กับเพ่ือน ไม่พูดล้อเลียนจุดด้อย

ของเพอ่ื น)

41 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขั้นปฏิบตั ิ
St แหลละังสกราปุรปควฏาิบมตั ริู้

นอกจากนี้เด็กอายุ ๕-๗ ขวบ จะเริ่มมีงานอดิเรกที่ชอบทำา
๑๒. นักเรียนจับคู่กับเพื่อนต่างเพศ ซึ่งลักษณะของงานอดิเรกยังแสดงให้เห็นถึงความแตกต่าง
แล้ววาดภาพระบายสี เขียนช่ือและ ด้านความสนใจ โดยบางคนจะชอบงานอดิเรกที่ท้าทาย
ลักษณะท่ีแตกต่างระหว่างเพื่อนกับ และได้แสดงความสามารถของตนเอง เช่น เลี้ยงปลาสวยงาม
ตนเอง จากนั้นแลกเปลี่ยนกับเพื่อน สะสมของเล่น บางคนจะชอบงานอดิเรกที่อ่อนโยน หรือ
เพอื่ ตรวจสอบความถกู ตอ้ งดงั ตวั อยา่ ง ได้ความรู้ เช่น อ่านนิทาน วาดภาพ สะสมตุ๊กตา

(ตัวอยา่ งภาพ เพื่อนท่ตี ่างเพศกบั ตวั ของนกั เรยี น)

เพือ่ นในภาพ ชอ่ื (ตัวอยา่ งคำ�ตอบ โอ้) การสะสมแสตมป์เป็นงานอดิเรกที่ทำาให้ได้ความรู้
มลี ักษณะแตกต่างจากนกั เรียนอย่างไรบา้ ง
(ตัวอย่างค�ำ ตอบ ผมสัน้ สีผิวคลํ้า รูปร่างอว้ น ตวั สงู ) ส รปุ การเข้าใจและยอมรับความแตกต่างของแต่ละบุคคล

๑๓. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป สิ่ ง ที่ เ ข้ า ใ จ จะทำาให้เราใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุข
เป็นความรู้รว่ มกัน ดังน้ี

• คนเรามีความแตกต่างกันใน
แตล่ ะดา้ น จงึ ควรปฏบิ ตั ติ นใหถ้ กู ตอ้ ง
เหมาะสม เพอ่ื อยรู่ ว่ มกบั ผอู้ นื่ ในสงั คม
ไดอ้ ยา่ งมคี วามสขุ

42 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๑

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขอ้ ใดเป็นกจิ กรรมท่ีใชพ้ ละกำ�ลังนอ้ ย
๑ เลน่ วิง่ ไล่จบั
๒ เลน่ ต๊กุ ตากระดาษ
๓ เลน่ กีฬาฟุตบอล
(เฉลย ๒ เพราะการเลน่ ตกุ๊ ตากระดาษไมจ่ �ำ เปน็ ตอ้ งอาศยั การเคลอ่ื นไหวของรา่ งกาย
ท่มี ากนกั )

สุดยอดคู่มือครู 42

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 4asean
St St
ปลอดภัยไว้กอ่ น ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ

การเลน่ หรอื ทาำ กจิ กรรมกบั เพือ่ นไ มค่ วรเลน่ ในสถานทอี่ นั ตราย ๑๔. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน
เช่น ริมถนน ใกล้แม่นำ้าลาำ คลอง ที่รกร้าง อับทึบ บนที่สูง เพราะอาจ จากน้ันนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ
เกิดอุบัติเหตุได้ ความถกู ตอ้ ง

เว็บไซต์แนะนาำ 5ep ขัน้ ประเมนิ เพอื่ เพ่มิ คุณคา่
บริการสงั คม
พัฒนาการของมนุษย์ www.thaigoodview.com และจิตสาธารณะ

กจิ กรรมพัฒนาการอ่าน ๑๕. นักเรียนนำ�ความรู้เรื่อง เพศและ
การแสดงออกทางเพศ ไปทบทวน
ให้นักเรียนอ่านคำาและความหมายของคำาต่อไปนี้ บ ท เ รี ย น ใ ห้ เ พ่ื อ น ท่ี ยั ง ไ ม่ เ ข้ า ใ จ
เน้ือหา หรือไปสอนน้องให้เข้าใจถึง
ความแตกต่างและรู้จักวิธีปฏิบัติตน
ให้เหมาะสมกับตนเอง

คำาศพั ท์ คำาอา่ น ความหมาย

คุณสมบัติ คุน-นะ-สม-บัด คุณลักษณะประจำาตัวของ
บุคคล

พยายาม พะ-ยา-ยาม ทำาโดยมานะบากบั่น

ภาคภูมิใจ พาก-พูม-ไจ กระหยิ่มใจ รู้สึกว่า
มีเกียรติยศ

ลักษณะทางเพศและความภาคภมู ิใจในตนเอง 43

43 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวช้ีวัด กจิ กรรมการเรียนรู้

พ ๒.๑ ป.๑/๓ กจิ กรรม การแสดงออกทางเพศ
๑. ให้นักเรียนอ่านเรื่องต่อไปนี้

วันนี้เป็นอีกวันหนึ่งที่แม่รู้สึกตื่นเต้น เมื่อหนูเล็ก (อายุ
๖ ขวบ) กลับจากโรงเรียนแล้วมาเล่าให้แม่ฟังด้วยท่าทางภาคภูมิใจ
อย่างมากว่า คุณครูได้เลือกให้หนูเล็กอ่านหนังสือแบบเรียน
เป็นตัวอย่างให้เพื่อน ๆ ฟัง หนูเล็กอ่านได้ดี คุณครูชมเชย และ
เพื่อน ๆ ปรบมือให้เมื่อหนูเล็กอ่านจบ
แม่สังเกตเห็นว่า หนูเล็กขยันอ่านหนังสือมากขึ้นเพราะ
หนูเล็กยืมหนังสือนิทานและหนังสืออื่น ๆ จากห้องสมุดมาอ่าน
บวก ลบเลขเก่งขึ้น มีนำ้าใจช่วยเหลือทำางานบ้านโดยแม่ไม่ต้อง
บอกหรือขอร้อง นอกจากนั้น เมื่อหนูเล็กกลับจากโรงเรียน
มักเล่าให้แม่ฟังเกี่ยวกับเพื่อน ๆ ที่โรงเรียน เช่น กลุ่มของโต
ชอบแกล้งกลุ่มของนิดหน่อยให้โมโห บางทีเพื่อน ๆ ในกลุ่ม
ของบอยก็ชกต่อยกันเอง ซึ่งหนูเล็กไม่ชอบให้เพื่อน ๆ ทำา
แบบนี้เลย เมื่อวานนี้เพื่อน ๆ กลุ่มของบอมก็เอาของเล่นมาอวดกัน
ที่โรงเรียน
นอกจากนั้นแม่ยังสังเกตเห็นอีกว่า หนูเล็กมีความ
เป็นระเบียบมากขึ้น รู้จักเก็บหนังสือและเครื่องเขียนหลังทำา
การบ้านเสร็จ ทำาให้แม่รู้สึกภูมิใจมาก

44 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๑

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ข้อใดกล่าวถงึ การแสดงออกทางเพศทีเ่ หมาะสม
๑ ใจร้อน เสยี งดัง โวยวาย
๒ อวดเกง่ เอาเปรียบเพือ่ น
๓ มกี ริ ิยาทีเ่ รยี บรอ้ ย อ่อนโยน
(เฉลย ๓ การมีกิริยาที่เรียบร้อย อ่อนโยน เป็นส่ิงท่ีควรกระทำ� จะทำ�ให้เป็นที่ช่ืนชมของ
ผู้พบเหน็ )

สุดยอดคู่มือครู 44

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวชี้วัด

๒. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๖-๗ คน ให้แต่ละกลุ่ม พ ๒.๑ ป.๑/๓
ร่วมกันอภิปรายลักษณะของหนูเล็กจากเนื้อเรื่องที่อ่าน
แล้วให้ตัวแทนกลุ่มออกมานำาเสนอหน้าชั้นเรียน

คำาถามพัฒนากระบวนการคดิ แนวค�ำตอบ

๑. มนุษย์มีความแตกต่างกันทางด้านร่างกาย อย่างไร ๑. มีอวัยวะเพศที่แตกต่างกัน ตามธรรมชาติ
๒. คนเราใช้คำาพูดลงท้ายแตกต่างกันอย่างไร เรยี กว่า เพศโดยกำ�เนิด
๓. นักเรียนจะปฏิบัติตนในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างไร
๒. พดู อย่างสุภาพ และมคี ำ�ลงทา้ ยวา่ ครับ/ค่ะ
๓. พูดจาสุภาพ รู้จักปรับตัวให้เข้ากับผู้อ่ืน

อย่างเหมาะสม มีนา้ํ ใจ ร้จู ักแบ่งปนั

ลักษณะทางเพศและความภาคภูมใิ จในตนเอง 45

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขอ้ ใดแสดงถึงความแตกต่างของมนุษย์ไดอ้ ยา่ งชัดเจนทีส่ ดุ
๑ นิสยั
๒ อวัยวะเพศ
๓ อารมณ์
(เฉลย ๒ เพราะอวยั วะเพศท�ำ ให้ทราบวา่ เปน็ เพศโดยกำ�เนิดใด)

45 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตวั ชีว้ ัด จุดเด่นจุดด้อยและความภาคภูมิใจในตนเอง

พ ๒.๑ ป.๑/๒ จุดประกายความคิด
ภาระงาน/ชิ้นงาน
แบบบันทึก จุดเด่นจุดด้อยและความภาคภูมิใจ
ในตนเอง

Step 1 ข้นั สังเกต

รวบรวมขอ้ มลู

๑. นกั เรยี นสงั เกตภาพจดุ ประกายความคดิ

แล้วร่วมกันสนทนา โดยตอบคำ�ถาม

ดงั น้ี

• เด็ก ๆ ในภาพกำ�ลงั ทำ�อะไร

(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ รบั รางวลั จากการแขง่ ขนั นักเรียนคิดว่าตนเองสามารถทำาสิ่งใดได้ดีกว่าคนอื่น
หรือเคยได้รับคำาชมเชยจากการทำากิจกรรมใดบ้าง
กฬี า)
• เดก็ ๆ ในภาพมีอารมณค์ วามรูส้ ึก การสร้างจุดเด่นและแก้ไขจุดด้อยของตนเอง

อยา่ งไร

(ดใี จ ภาคภมู ิใจ) จุดเด่น
• เพือ่ น ๆ และผชู้ มแสดงความรู้สกึ จดุ เดน่ คือ คณุ สมบัติ ความสามารถหรือ
ลักษณะเฉพาะตัว ที่แสดงออกมาแล้ว
อยา่ งไรตอ่ เดก็ ๆ ท่ีไดร้ บั รางวัล

(ปรบมอื ชื่นชม แสดงความยนิ ดี)

• นักเรียนอยากเป็นเหมือนเด็ก คนอื่นชื่นชม หรือทำาได้ดีกว่าคนอื่น เช่น
ในภาพบา้ งหรอื ไม่และควรปฏบิ ตั อิ ยา่ งไร เขียนตัวหนังสือสวย วาดภาพสวย ร้องเพลง
หากตอ้ งการชนะการแขง่ ขันกีฬา ไพเราะ เล่นกีฬาเก่ง ความสามารถหรือ การร้องเพลงไพเราะ
เป็นจุดเด่น
(ตัวอย่างคำ�ตอบ อยากเป็น โดย

จะพยายามหมั่นฝึกซ้อมและเล่นกีฬา 46 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๑

อย่างสมํา่ เสมอ)
• นกั เรยี นมจี ดุ เดน่ จดุ ดอ้ ยอะไรบา้ ง • ค ว า ม ภ า ค ภู มิ ใ จ ใ น ต น เ อ ง ๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
( นั ก เ รี ย น ส า ม า ร ถ ต อ บ ไ ด้ อ ย่ า ง ควรเปน็ เร่อื งเกย่ี วกบั อะไร เกี่ยวกับการสร้างจุดเด่นและแก้ไข

หลากหลาย) (ตวั อยา่ งคำ�ตอบ เรื่องเกย่ี วกับความดี) จุดด้อยของตนเอง ความภาคภูมิใจ

• นักเรียนเคยสร้างความภาคภูมิใจ ๒. ตัวแทนนักเรียนออกมายกตัวอย่าง ในตนเอง จากหนังสือเรียนหรือแหล่ง
จุดเด่นของตนเองให้เพื่อนฟังหน้า การเรยี นรทู้ ่หี ลากหลาย
ในตนเองเรื่องอะไรบ้าง
( นั ก เ รี ย น ส า ม า ร ถ ต อ บ ไ ด้ อ ย่ า ง ชน้ั เรียน

หลากหลาย)

สุดยอดคู่มือครู 46

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

จุดเด่นเป็นสิ่งที่เราสามารถสร้างได้ โดยการฝึกฝนในสิ่งนั้น ๆ ขัน้ คดิ วิเคราะห์
และสรปุ ความรู้

อย่างสมำ่าเสมอ จนกลายเป็นสิ่งที่คนอื่นชื่นชม ๔. นักเรียนบอกลักษณะหรือจุดเด่นทาง

การสร้างจุดเด่นให้กับตนเอง ความสามารถของเพ่ือนในชั้นเรียน
ที่ตนเองชื่นชอบ พร้อมบอกเหตุผล

การสร้างจุดเด่นให้กับตนเองทำาได้ ดังนี้ ๕. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ค น อ อ ก ม า แ ส ด ง
๑. สำารวจตนเองว่า ชอบอะไร ถนัดอะไร ทำาอะไรได้ดีที่สุด ความสามารถที่เป็นจุดเด่นของตนเอง
และเมื่อทำาสิ่งนั้นแล้วรู้สึกพึงพอใจ มีความสุข เช่น ช่วยสอน มาคนละ ๑ อย่าง
การบ้านเพื่อน ช่วยแม่ทำาอาหาร ช่วยครูถือของ แสดงว่าจุดเด่น
คือ เป็นคนมีนำ้าใจชอบช่วยเหลือคนอื่น ๖. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น
๒. เมื่อค้นพบจุดเด่นของตนเอง ต้องสร้างความมั่นใจให้ เก่ียวกับการสร้างจุดเด่นให้กับตนเอง
กับตนเอง พยายามทำาสิ่งที่เป็นจุดเด่น โดยตอบคำ�ถาม ดงั นี้
ของตนเองให้ดีที่สุด แล้วพัฒนาขึ้นไป
เรื่อย ๆ • นกั เรยี นมวี ธิ กี ารสรา้ งจดุ เดน่ ใหก้ บั
ตนเองอยา่ งไร
๓. ไม่ท้อแท้ เมื่อผิดหวังหรือ
ไม่ประสบผลสำาเร็จ ให้พยายามทำา (ตัวอย่างคำ�ตอบ สำ�รวจตนเอง

สร้างความมั่นใจ ไม่ท้อแท้เมื่อรู้สึก

ผิดหวงั )
จากนน้ั นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ ความรทู้ ไี่ ด้

ว่า คนเราทุกคนมีคุณค่าในตนเอง

ต่อไป การฝึกฝนวาดภาพ เท่าเทียมกัน ขึ้นอยู่กับการปฏิบัติตน
ช่วยสร้างจุดเด่นให้ตนเอง ถ้าเราปฏิบัติและฝึกฝนเป็นประจำ�ก็จะ
เพื่อน ๆ มีจุดเด่น กลายเป็นจุดเดน่
อะไรบ้างคะ

อาชีพนา่ รู้

จิตรกร (อ่านว่า จิด-ตระ-กอน) คือ ผู้ที่มีความสามารถหรือจุดเด่น

ด้านการวาดภาพ และสร้างรายได้จากการวาดภาพขาย

ลกั ษณะทางเพศและความภาคภูมใิ จในตนเอง 47

47 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้นั คิดวิเคราะห์
St

และสรปุ ความรู้ จุดด้อย

๗. นักเรียนร่วมกันบอกสิ่งที่แสดงถึง จุดด้อย คือ ข้อเสียของตนเองที่แสดงออกมาให้คนอื่นเห็น
จดุ ดอ้ ยของตนเอง เช่น พูดจาไม่ไพเราะ ไม่ซื่อสัตย์ ไม่มีนำ้าใจ

๘. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มเขียน จุดด้อยเหล่านี้จะทำาให้ไม่สามารถปรับตัวเข้ากับผู้อื่นได้

สิ่งท่ีเป็นจุดด้อยให้ได้มากที่สุด แล้ว

ร่วมกันสรุปเป็นแผนภาพความคิด แต่สามารถปรับปรุงแก้ไขได้ การแก้ไขจุดด้อยของตนเอง ทำาให้
บนกระดาน สามารถใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขและเกิดความ

ภาคภูมิใจในตนเอง แต่จุดด้อยบางอย่างก็ไม่สามารถแก้ไขได้

เช่น การเจ็บป่วยหรือความพิการของร่างกาย แต่เราก็สามารถ

ทาำ ใหต้ นเองมคี ณุ คา่ ไดด้ ว้ ยการปฏบิ ตั ติ นเปน็ คนดี เพือ่ ใหค้ นอืน่

ชื่นชม

เดี๋ยวเราช่วยเธอฝึก
เล่นกีฬาเองนะ

จุดด้อยเป็นสิ่งที่สามารถปรับปรุงหรือแก้ไขให้ดีขึ้นได้

48 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๑

สุดยอดคู่มือครู 48

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

การปรับปรุงแก้ไขจุดด้อยของตนเอง ขนั้ คดิ วิเคราะห์
และสรปุ ความรู้
ทุกคนสามารถปรับปรุงและแก้ไขจุดด้อยของตนเองได้ด้วย
การปฏิบัติ ดังนี้ ๙. นกั เรยี นบอกสงิ่ ทต่ี นเองอยากปรบั ปรงุ
แก้ไขให้ดีขึ้น พร้อมเหตุผล จากน้ัน
๑. ยอมรับว่าตนเองมีจุดด้อยหรือสิ่งที่ต้องปรับปรุงแก้ไข นักเรยี นร่วมกนั สรุปความรทู้ ่ีได้วา่

• เมอ่ื เรารวู้ า่ ตนเองมจี ดุ ดอ้ ยในเรอ่ื งใด

๒. สร้างความมั่นใจให้กับตนเองว่าสามารถแก้ไขจุดด้อย เราจึงควรปรับปรุงแก้ไขจุดด้อยน้ัน
ของตนเองได้ เพื่อจะได้ใช้ชีวิตอยู่ในสังคมอย่าง
มคี วามสขุ
๓. ไม่วิตกกังวลเกี่ยวกับจุดด้อยของตนเองจนเกินเหตุ

หรือกลัวจนไม่กล้าทำาสิ่งที่ดี ๆ

๔. มีความรู้สึกที่ดีต่อตนเอง และเห็นคุณค่าของตนเอง
๕. ไม่ท้อแท้หรือสิ้นหวัง เพราะความพยายามอยู่ที่ไหน
ความสำาเร็จอยู่ที่นั่น

การฝึกฝนตนเองอยู่เสมอช่วยปรับปรุงแก้ไขจุดด้อยของตนเอง

ลักษณะทางเพศและความภาคภมู ใิ จในตนเอง 49

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขอ้ ใดเป็นลักษณะของจุดด้อย
๑ เลน่ กีฬาเก่ง
๒ วาดภาพสวย
๓ ไมก่ ลา้ แสดงออก
(เฉลย ๓ เพราะเป็นลักษณะทค่ี วรปรับปรงุ แก้ไข)

49 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขนั้ คิดวเิ คราะห์
St

และสรปุ ความรู้ ความภาคภูมิใจในตนเอง
ความภาคภูมิใจในตนเอง เป็นความรู้สึกที่ดีต่อตนเอง และ
๑๐. นักเรียนร่วมกันพิจารณาสถานการณ์
ดังนี้
ถา้ เพอื่ นมายมื ดนิ สอของนกั เรยี น และ เห็นคุณค่าในตนเอง ผู้ที่มีความภาคภูมิใจในตนเองจะเชื่อมั่น
เหลอื ดนิ สออยแู่ ทง่ เดยี วซงึ่ เปน็ ดนิ สอ ความสามารถของตนเองที่จะกระทำาสิ่งต่าง ๆ ได้สำาเร็จ ดังนั้น
ทรี่ กั มากท่ีสดุ ควรสร้างความภาคภูมิใจในตนเองด้วยการปฏิบัติ ดังนี้
แล้วนักเรียนร่วมกันแสดงความ
คดิ เหน็ โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้ ๑. สำารวจตนเองว่าต้องการทำาอะไร หรือต้องการเป็นอย่างไร
• ถ้าเป็นนักเรียนจะให้เพ่ือนยืม เช่น เป็นคนที่เรียนหนังสือเก่ง เป็นคนที่มีสุขภาพแข็งแรง
หรอื ไม่ เป็นคนที่เพื่อน ๆ รัก
(ให/้ ไม่ให้) ๒. ทำาสิ่งที่จะนำาไปสู่
• ถ้าให้เพื่อนยืมจะเกิดผลกับเพ่ือน
สิ่งที่ตนเองต้องการ เช่น
อยา่ งไร และตนเองรูส้ กึ อยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เพื่อนดีใจ/ตนเอง ตอ้ งการเปน็ คนเรยี นหนงั สอื
เก่ง ก็ตั้งใจเรียนหนังสือ
ร้สู กึ ภาคภมู ิใจ)
• ถ้าไม่ให้เพื่อนยืมจะเกิดผลกับ
เพ่ือนอย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ ต้องการเป็นคนมีสุขภาพ การตั้งใจเรียนหนังสือทำาให้เกิด
เพื่อนเสยี ใจ ไม่ชอบใจ) แข็งแรง ก็ต้องหมั่น ความภาคภูมิใจในตนเอง
ออกกำาลังกาย
๑๑. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น
โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้ ๓. ทำาสิ่งที่มีประโยชน์
• วันนี้นักเรียนทำ�ความดีอะไรบ้าง หรือสิ่งที่ก่อให้เกิดผลดี
เป็นประจำา จนเป็นนิสัยติดตัวตลอดไป
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ สอนการบา้ นเพอ่ื น)
• เมื่อนักเรียนทำ�ความดีแล้วมีผล ๔. ค้นหาและทำาในสิ่งที่ตนเองชื่นชอบ ซึ่งต้องเป็นสิ่งที่ก่อ

ต่อนักเรยี นอยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ มีความสุข และ ให้เกิดผลดีต่อตนเองและผู้อื่น เช่น เล่นกีฬา ร้องเพลง เล่นดนตรี
ภาคภูมิใจในตนเอง)
๑๒. นั ก เ รี ย น เ ส น อ วิ ธี ป ฏิ บั ติ ต น เ ป็ น 50 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๑

เด็กดี และบอกผลจากการปฏิบัติตน ๑๓. นักเรียนคิดประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า ควาในมตภนาคเอภงมู ิใจ
เป็นเด็กดีของพ่อแม่ ผู้ปกครอง ครู โดยคิดวิธีนำ�ความภาคภูมิใจของ
และสังคม โดยสรุปคำ�ตอบของ ตนเองไปใช้ในชีวิตประจำ�วันและ
นั ก เ รี ย น เ ป็ น แ ผ น ภ า พ ค ว า ม คิ ด ครอบครัวได้อย่างไร แล้วสรุปเป็น
ดังตัวอยา่ ง ความคดิ รวบยอด

การปฏิบตั ติ น ผลจากการปฏิบตั ิ
เปน็ เดก็ ดี

(เชอ่ื ฟังค�ำ สั่งสอน (ไดร้ บั ค�ำ ชม พ่อแม่
ของพ่อแม่ ผูป้ กครอง) ผูป้ กครองภาคภมู ใิ จ)

สุดยอดคู่มือครู 50

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ข้นั ปฏบิ ตั ิ
St St และสรปุ ความรู้
หลังการปฏบิ ตั ิ
๕. ชักชวนเพื่อน ๆ ให้
ร่วมกันทำาสิ่งที่แต่ละคนชื่นชอบ ๑๔. นักเรียนบันทึกจุดเด่นจุดด้อยและ
เพื่อเป็นการใช้เวลาว่างให้เป็น ค ว า ม ภ า ค ภู มิ ใ จ ใ น ต น เ อ ง ล ง ใ น
ประโยชน์ แบบบันทกึ แล้วนำ�ไปแลกเปล่ยี นกบั
เพื่อนเพื่อตรวจสอบความถูกต้อง
๖. ตั้งใจเรียนหนังสือและ ดงั ตัวอยา่ ง
นำ า ค ว า ม รู้ ม า ป ฏิ บั ติ ใ ห้ เ กิ ด
การเล่นกีฬาเป็นประจำา ประโยชน์ในชีวิตประจำาวัน และ แบบบันทึกจุดเดน่ จุดดอ้ ยของนักเรยี น
ทำาให้ร่างกายแข็งแรง นำาไปใช้ในอนาคต
๑. นกั เรียนมจี ดุ เดน่ ทางดา้ นใดบ้าง
และเล่นกีฬาได้ดี (รอ้ งเพลงไพเราะ ตัวสงู )

๗. ปฏิบัติตนเป็นเด็กดีของพ่อแม่ ผู้ปกครอง ครู และเป็น ๒. นกั เรยี นมีจุดดอ้ ยทางด้านใดบ้าง
เด็กดีของสังคม รวมทั้งปฏิบัติตนเป็นเพื่อนที่ดีของเพื่อน ๆ ด้วย (ลายมือไมส่ วย)

สรุป การปฏิบัติตนเป็นคนดี รู้จักหน้าที่ของตนเอง จะทำาให้ ๓. สิ่งท่ภี าคภูมใิ จในตนเอง
เกิดความภาคภูมิใจในตนเอง และเป็นคนที่มีคุณค่า (ชว่ ยสอนการบา้ นเพอื่ น แบง่ ขนมใหเ้ พ่ือน)

อนุรักษส์ ่ิงแวดลอ้ ม ๑๕. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ส่ิ ง ที่ เ ข้ า ใ จ
เป็นความร้รู ่วมกนั ดงั น้ี
การสร้างความภาคภูมิใจให้กับตนเอง สามารถทำาได้ด้วยการดูแล
และอนรุ กั ษส์ ิง่ แวดลอ้ ม เชน่ ทิง้ ขยะลงในถงั ขยะ ปลกู ตน้ ไมแ้ ละดแู ลรกั ษา • การปฏิบัติตนตามบทบาทและ
ตน้ ไมท้ ีบ่ า้ นและทีโ่ รงเรยี น ดแู ลรกั ษาบา้ นและโรงเรยี นใหส้ ะอาดอยูเ่ สมอ หนา้ ทข่ี องตนเองอยา่ งเหมาะสม ท�ำ ให้
ไม่ทิ้งขยะบนพื้นหรือในแม่นำ้าลำาคลอง เกิดความภาคภูมิใจ และดำ�รงชีวิต
ในสังคมไดอ้ ยา่ งมคี วามสุข
ลกั ษณะทางเพศและความภาคภมู ิใจในตนเอง 51
ep 4
5ep ขั้นประเมนิ เพ่ือเพิม่ คณุ ค่า
บรกิ ารสงั คม ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ
และจติ สาธารณะ
๑๖. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าช้ันเรียน
๑๗. นกั เรยี นน�ำ จดุ เดน่ และความภาคภมู ใิ จ จากนั้นนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ
ในตนเองไปใช้ เช่น ช่วยสอน ความถูกตอ้ ง
การบ้านเพื่อน ช่วยดูแลรักษาแม่น้ํา
ทงิ้ ขยะลงในถังขยะ

51 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวชี้วัด กิจกรรมการเรยี นรู้

พ ๒.๑ ป.๑/๒

(ตวั อย่างคำ�ตอบ) กจิ กรรมท่ี ๑ การสรา้ งจดุ เดน่ และแก้ไขจุดด้อย

มนี า้ํ ใจ พดู จาไพเราะ ๑. ให้นักเรียนจับคู่กับเพื่อน พูดคุยจุดเด่นและจุดด้อยของ
กับเพ่ือน ตนเอง พร้อมทั้งช่วยกันเสนอวิธีการปรับปรุงแก้ไขจุดด้อย
มีกริ ยิ ามารยาท ของแต่ละคน
สุภาพ เรยี บร้อย
๒. ให้นักเรียนเขียนจุดเด่น และจุดด้อยของตนเอง แล้วออกมา
จดุ เดน่ หรือขอ้ ดี อ่าน พร้อมทั้งบอกวิธีการที่จะปรับปรุงแก้ไขจุดด้อยของ
ทจ่ี ะทำ�ให้ผ้อู ืน่ ชน่ื ชม ตนเองให้เพื่อน ๆ ฟัง หน้าชั้นเรียน
และใชช้ วี ิตร่วมกบั ผู้อ่ืน
๓. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มช่วยกันคิดจุดเด่นหรือข้อดีที่จะทำาให้
อยา่ งมีความสขุ ผู้อื่นชื่นชมและใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่นอย่างมีความสุข โดย
เขียนข้อมูลเป็นแผนภาพความคิด และส่งผู้แทนออกมา
แบง่ ปนั ขนม ชว่ ยผใู้ หญ่ นำาเสนอหน้าชั้นเรียน ตัวอย่างแผนภาพความคิด มีนำ้าใจ
ใหเ้ พ่ือน ถือของ
จุดเด่นหรือข้อดีที่จะ
ช่วยเพ่ือนท�ำ ทำาให้ผู้อื่นชื่นชมและ
ความสะอาดชั้นเรียน ใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่น

อย่างมีความสุข

๔. ให้นักเรียนวาดภาพตนเองและระบายสีให้สวยงาม เขียนชื่อ
และจุดเด่นของตนเองใต้ภาพ แล้วนำาภาพไปติดทำาป้ายนิเทศ
หน้าชั้นเรียน

52 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

สุดยอดคู่มือครู 52

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวชี้วัด

กจิ กรรมท่ี ๒ สร้างสรรคส์ ิง่ ทีช่ ่ืนชอบอย่างมีคุณค่า พ ๒.๑ ป.๑/๒

๑. ให้นักเรียนอ่านเรื่องของเล็กกับโต ดังนี้

เรื่องของเล็กกับโต

เล็กกับโตเป็นเพื่อนกัน เรียนอยู่โรงเรียนเดียวกัน และบ้าน
ก็อยู่ใกล้ ๆ กัน เล็กชอบเล่นฟุตบอลเป็นชีวิตจิตใจ ทุก ๆ วันหลัง
กลับจากโรงเรียนเล็กจะต้องออกไปเล่นฟุตบอล หรือบางวันเล็ก
ก็จะแวะเล่นฟุตบอลก่อนกลับบ้าน ทำาให้เล็กกลับมาบ้านช้า
ไม่ได้ช่วยทำางานบ้าน บางวันกลับมาไม่ทันร่วมรับประทานอาหาร
มื้อเย็นกับทุกคนในครอบครัว ทำาให้พ่อแม่และพี่น้องไม่พอใจ
เพราะต้องรอเล็กรับประทานอาหารเย็น หรือต้องทำางานบ้าน
แทนเล็ก แม่ได้ตักเตือนเล็กหลายครั้งว่าให้เล็กรู้จักรับผิดชอบ
หน้าที่ของตน รู้จักรักษาเวลา ต้องมารับประทานอาหารเย็น
ให้ตรงเวลา แต่เล็กก็ไม่ได้ใส่ใจ ไม่ได้ปรับปรุงตนเอง ยังคง
ปฏิบัติตัวเหมือนเดิม

วันนี้แม่ทำาโทษเล็กโดยการห้ามไม่ให้ออกไปเล่นนอกบ้าน
และต้องทำางานบ้านให้เสร็จเรียบร้อยภายในเวลาที่กำาหนด จากนั้น
พ่อแม่พาพี่กับน้องของเล็กออกไปเที่ยวนอกบ้าน เล็กโกรธมาก
และคิดว่าตนไม่ได้รับความยุติธรรม โตมาหาเล็กที่บ้านเพราะ

ลกั ษณะทางเพศและความภาคภมู ิใจในตนเอง 53

53 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวชี้วัด ไม่เห็นเล็กออกไปเล่นฟุตบอลเหมือนเช่นเคย เมื่อโตมาถึงเห็น
เล็กนั่งหน้าบึ้ง กำาลังโกรธ จึงถามว่าเป็นอะไร เล็กเล่าให้โตฟัง
พ ๒.๑ ป.๑/๒ โดยหวังว่าโตจะเข้าข้างตน แต่โตกลับตอบว่าเล็กทำาไม่ถูก
เล็กทำาสิ่งที่ตัวเองชอบโดยไม่สนใจว่าจะเกิดผลเสียกับคนอื่น
เล็กฟังแล้วยิ่งรู้สึกโกรธมากขึ้นที่โตไม่เข้าข้างตน จึงต่อว่าโตว่า
เห็นคนอื่นดีกว่าตนซึ่งเป็นเพื่อนรัก โตจึงพูดเสียงดังเพราะ
เริ่มรู้สึกไม่พอใจที่เล็กไม่เห็นว่าตนหวังดี ที่เตือนเพราะเล็กเป็น
เพื่อนและอุตส่าห์มาอยู่เป็นเพื่อนทั้ง ๆ ที่ตนเองอยากดูทีวี
รายการที่ชอบ

ทั้งเล็กและโตนั่งเงียบกันไปสักครู่ เล็กก็พูดว่า ตนเองทำาผิด
เองและขอโทษโต เมื่อพ่อแม่ของเล็กกลับมาบ้าน เล็กก็ขอโทษ
พ่อแม่ แม่สอนเล็กว่า เล็กทำาในสิ่งที่ตนเองชอบได้แต่ต้องมี
ความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนเองและคิดถึงคนอื่น ๆ ด้วย
จึงจะเป็นคนดีและเป็นคนที่มีคุณค่า

๒. เมื่ออ่านจบให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายว่าจะสร้างสรรค์สิ่งที่
ตนเองชื่นชอบอย่างมีคุณค่าได้อย่างไร

54 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๑

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขอ้ ใดเปน็ การปฏบิ ตั ิตนทีท่ ำ�ใหพ้ ่อแม่ ผูป้ กครองภาคภมู ใิ จ
๑ ดูโทรทัศน์ทัง้ วนั
๒ ตั้งใจเรียนหนังสือ
๓ เล่นเกมกบั เพือ่ นในวันหยดุ
(เฉลย ๒ เพราะการตั้งใจเรียนจะทำ�ให้มีผลการเรียนทดี่ ี พอ่ แม่ ผู้ปกครองจงึ ภาคภูมิใจ)

สุดยอดคู่มือครู 54

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวชี้วัด

๓. ให้นักเรียนช่วยกันบอกสิ่งที่ทำาให้เกิดความภาคภูมิใจ พ ๒.๑ ป.๑/๒
ในตนเอง โดยครูช่วยสรุปคำาตอบเป็นแผนภาพความคิด
บนกระดาน

ตัวอย่างแผนภาพความคิด (ตัวอยา่ งค�ำ ตอบ)

สิ่งที่ทำาให้เกิดความ นวดเทา้ ช่วยแมพ่ ับผา้
ภาคภูมิใจในตนเอง ใหค้ ุณยาย

คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ ส่งิ ที่ทำ�ให้เกิด
ความภาคภูมิใจ
๑. นักเรียนมีจุดเด่นทางด้านใดบ้าง และจุดเด่นนี้ส่งผลต่อ
ตัวนักเรียนอย่างไร ในตนเอง

๒. นักเรียนมีจุดด้อยทางด้านใดบ้าง และจะแก้ไขจุดด้อย เกบ็ เงนิ ได้แลว้ ชว่ ยพยุงเพือ่ น
ของตนเองอย่างไร นำ�ส่งคนื เจ้าของ ไปหอ้ งพยาบาล

๓. สิ่งที่ทำาให้นักเรียนเกิดความภาคภูมิใจในตนเองคือสิ่งใด แนวคำ� ตอบ
๔. การสร้างจุดเด่นและแก้ไขจุดด้อยมีประโยชน์อย่างไร
๕. นกั เรยี นคดิ วา่ พอ่ แม่ ผปู้ กครองภมู ใิ จเรอื่ งใดในตวั นกั เรยี น ๑. เล่นฟุตบอลเก่ง ได้รับคำ�ยกย่อง ชมเชย
และเกดิ ความภาคภมู ใิ จ
ลกั ษณะทางเพศและความภาคภมู ใิ จในตนเอง 55
๒. เขยี นหนงั สอื ไมส่ วยแกไ้ ขโดยฝกึ คดั ลายมอื
บอ่ ย ๆ

๓. เลน่ ฟุตบอลเกง่
๔. เกิดความภาคภูมใิ จในตนเอง ผ้อู ื่นช่ืนชม
๕. ตั้งใจเรยี นหนงั สอื

55 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ผังสรปุ สาระสำาคัญ ด้านร่างกาย เมื่อแรกเกิดจะมีรูปร่าง
เพศและ ไม่แตกต่างกัน แต่เมื่อโตข้ึนจะเห็นความ
แตกตา่ งชัดเจนมากขน้ึ เร่ือย ๆ
การแสดงออก ดา้ นอารมณ ์ แต่ละคนจะมีลกั ษณะอารมณ์
ทางเพศ ท่ีแตกต่างกัน ข้ึนอยู่กับสถานการณ์ ดังน้ัน
ควรปรับตัวและอารมณใ์ หเ้ หมาะสม
ลกั ษณะทางเพศ ด้านสังคมและลักษณะนิสัย ต้องการ
และความภาคภูมใิ จ เข้ากลุ่มเพื่อนท่ีมีความสนใจเหมือนกัน
บางคนชอบทาำ กจิ กรรมทใ่ี ชก้ าำ ลงั มาก บางคน
ในตนเอง ชอบทาำ กจิ กรรมที่ใช้กาำ ลังน้อย

จดุ เดน่ จุดดอ้ ยและ จุดเด่น คือ ความสามารถพิเศษ หรือสิ่งท่ี
ความภาคภมู ใิ จ แสดงออกมาแลว้ ไดร้ บั คาำ ชน่ื ชม ซง่ึ เราสามารถ
สรา้ งจดุ เดน่ ไดด้ ว้ ยการฝกึ ฝนสงิ่ ทดี่ ขี องตนเอง
ในตนเอง อยา่ งสมำา่ เสมอ
จดุ ดอ้ ย คอื ขอ้ เสยี หรอื สงิ่ ทค่ี วรปรบั ปรงุ แกไ้ ข
ซง่ึ การปรบั ปรงุ จดุ ดอ้ ยทาำ ไดด้ ว้ ยการหมน่ั พฒั นา
ฝกึ ฝนและสร้างความม่ันใจใหก้ บั ตนเอง
การสรา้ งความภาคภมู ใิ จใหก้ บั ตนเอง ทาำ ไดด้ ว้ ย
การเปน็ เดก็ ด ี ตงั้ ใจเรยี นและรจู้ กั ชว่ ยเหลอื ผอู้ น่ื
ซงึ่ เป็นสง่ิ ทช่ี ว่ ยสรา้ งคุณค่าใหก้ บั ตนเอง

56 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การปฏบิ ัตใิ นขอ้ ใดท�ำ ใหเ้ กดิ ความภาคภูมใิ จในตนเอง
๑ ทา้ เพ่อื นชกตอ่ ย
๒ ช่วยจงู คนชราขา้ มถนน
๓ แกล้งเพอ่ื นในชั้นเรยี น
(เฉลย ๒ เพราะเปน็ การชว่ ยเหลือผู้ทอี่ ่อนแอกว่า)

สุดยอดคู่มือครู 56

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

เป้าหมายการเรียนรู้

การเคลื่อนไหวร่างกาย มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน พ ๓.๑
๔ ขั้นพื้นฐาน เขา้ ใจ มที ักษะในการเคลือ่ นไหว กิจกรรม
ทางกาย การเล่นเกม และกฬี า
ตวั ชี้วดั มาตรฐาน พ ๓.๒
รักการออกก�ำ ลังกาย การเล่นเกม และการ
๑. เคลอ่ื นไหวร่างกายขณะอยู่กบั ท ี่ เคลอื่ นทแี่ ละใช้อปุ กรณ์ประกอบ (พ ๓.๑ ป.๑/๑) เล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำ�อย่างสม่ําเสมอ
๒. เลน่ เกมเบด็ เตลด็ และเข้าร่วมกิจกรรมทางกายท่ีใช้การเคลือ่ นไหวตามธรรมชาติ (พ ๓.๑ ป.๑/๒) มวี นิ ยั เคารพสทิ ธิ กฎ กตกิ า มนี าํ้ ใจนกั กฬี า
๓. ออกกำาลงั กายและเลน่ เกม ตามคำาแนะนำาอยา่ งสนกุ สนาน (พ ๓.๒ ป.๑/๑) มีจิตวิญญาณในการแข่งขัน และชื่นชมใน
สนุ ทรียภาพของการกฬี า
ผังสาระการเรยี นรู้
สมรรถนะสำ�คัญของผเู้ รยี น
การเคลื่อนไหวร่างกาย ธรรมชาติของ การเคลื่อนไหว ๑. ความสามารถในการสอ่ื สาร
โดยการออกกำาลังกาย การเคลื่อนไหว ของสิ่งมีชีวิต ๒. ความสามารถในการคดิ
ประโยชน์ของ ๓. ความสามารถในการแกป้ ญั หา
การบริหารร่างกาย การเคลื่อนไหว การเคลื่อนไหว ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
ข้อควรปฏิบัติในการ ร่างกาย ๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
ขั้นพื้นฐาน การเคลื่อนไหว
ออกกำาลังกาย ร่างปกราะยจใำานวชันีวิต คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์
ประโยชน์ของการ ธรรมชาติของ การเคลื่อนไหว
ออกกำาลังกาย การเคลื่อนไหวร่างกาย ร่างกายง่าย ๆ ใฝเ่ รยี นรู้
ตามธรรมชาติ ตัวชี้วัดท่ี ๔.๑ ตั้งใจ เพียรพยายาม
สาระสำาคญั ในชีวิตประจำาวัน ใ น ก า ร เ รี ย น แ ล ะ เ ข้ า ร่ ว ม กิ จ ก ร ร ม
การเรยี นรู้
การเคลอื่ นไหวตอ้ งใชส้ ว่ นตา่ ง ๆ ของรา่ งกายทาำ งานประสานกนั การเคลอื่ นไหวรา่ งกายดว้ ยการบรหิ าร
รา่ งกาย จะทำาให้ร่างกายสมบรู ณ์แขง็ แรง

การเคลอ่ื นไหวร่างกายขน้ั พนื้ ฐาน 57

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 จุด นประกายโครงงา ม่งุ มน่ั ในการท�ำ งาน
ตัวช้ีวัดท่ี ๖.๑ ตั้งใจและรับผิดชอบ
นกั เรยี นออกแบบทา่ กายบรหิ ารประกอบเพลงสน้ั ๆ แลว้ รว่ มกนั จดั เปน็ กจิ กรรม ในการปฏบิ ัติหน้าที่การงาน

ตอนเช้ากอ่ นเข้าเรยี น เพ่อื ทำ�ให้รา่ งกายแขง็ แรงและเกดิ ความสนกุ สนาน

57 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตวั ชวี้ ดั ธรรมชาติของการเคลื่อนไหว

พ ๓.๑ ป.๑/๑ จดุ ประกายความคิด

ภาระงาน/ชิน้ งาน
ภาพวาดระบายสี การเคลื่อนไหวของสัตว์
การเคลื่อนไหวของพืช และการเคล่ือนไหว
ของคน

Step 1 ข้ันสงั เกต

รวบรวมข้อมลู

๑. นกั เรยี นสงั เกตภาพจดุ ประกายความคดิ

แล้วร่วมกันสนทนา โดยตอบคำ�ถาม

ดงั นี้

• ภาพบนซ้าย เด็ก ๆ ในภาพกำ�ลัง

ท�ำ อะไร

(เลน่ ฟตุ บอล)

• การเลน่ ฟตุ บอลตอ้ งใชก้ ารเคลอ่ื นไหว

ท่าทางใดบา้ ง

(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ ว่ิง เดนิ กระโดด ยนื )

• ภาพบนขวาเดก็ ในภาพก�ำ ลงั ท�ำ อะไร

(นอนหลับ)

• การนอนหลับมีการเคลื่อนไหว นักเรียนใช้การเคลื่อนไหวร่างกายทำากิจกรรม
ในชีวิตประจำาวันอะไรบ้าง
ร่างกายอย่างไรบา้ ง

(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ นอนพลกิ ตวั กางแขน

กางขา)

• ภาพล่างซา้ ย เด็ก ๆ ในภาพก�ำ ลงั 58 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๑
ทำ�อะไร

(เดนิ ไปโรงเรียน)

• การไปโรงเรียนต้องเคลื่อนไหว • สนุ ัขและคนมกี ารเคล่อื นไหวท่ีเหมอื นหรอื แตกต่างกันอย่างไร

อยา่ งไรบา้ ง (ตัวอย่างคำ�ตอบ เหมือนกัน คือ เดิน วิ่ง กระโดด แตกต่างกัน คือ คนเคล่ือนไหว

(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ เดนิ วง่ิ กระโดดกงึ่ วงิ่ ) ด้วย ๒ ขา สว่ นสุนขั เคลือ่ นไหวด้วย ๔ ขา)

• ภาพลา่ งขวาเดก็ ในภาพก�ำ ลงั ท�ำ อะไร • การเคลอ่ื นไหวของสง่ิ มชี ีวติ มีประโยชน์อยา่ งไร

(ว่งิ เลน่ กบั สนุ ัข) (ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ เพ่ือหาอาหาร เพ่ือหาท่ีอยู่อาศยั )

๒. นั ก เ รี ย น ศึ ก ษ า แ ล ะ ร ว บ ร ว ม ข้ อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ ก า ร เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ข อ ง ส่ิ ง มี ชี วิ ต

จากหนังสือเรยี นหรือแหล่งการเรียนรทู้ ่หี ลากหลาย

สุดยอดคู่มือครู 58

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

การเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิต ขนั้ คิดวิเคราะห์
สิ่งมีชีวิตทั้งคน สัตว์ และพืช มีการเคลื่อนที่จากที่หนึ่ง และสรปุ ความรู้

๓. นักเรียนพิจารณาส่ิงต่าง ๆ รอบตัว
ที่มีการเคลื่อนไหว แล้วร่วมกันแสดง

ไปอีกที่หนึ่งด้วยการเคลื่อนไหวที่แตกต่างกัน เช่น เราเดินไป ความคดิ เหน็ โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
โรงเรียน ม้าวิ่งในทุ่งหญ้า ต้นตำาลึงเลื้อยพันรั้ว • นักเรียนเห็นภาพการเคล่ือนไหว

ของสิ่งใดบ้าง และมีลักษณะการ

สิ่งมีชีวิตมีท่าทางการเคลื่อนไหวที่แตกต่างกันตามลักษณะ เคล่ือนไหวอย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ
รูปร่างและอวัยวะ เช่น คนมีขาสำาหรับเดิน นกมีปีกสำาหรับบิน
ปลามีครีบและหางสำาหรับว่ายนำ้า นกกำ�ลังบิน คนก�ำ ลงั เดิน)
๔. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง

ความคิดเห็นลักษณะการเคล่ือนไหว

ของสัตว์ โดยเขียนบันทึกคำ�ตอบท่ีได้

bird สนุกกับคาำ ศัพท์ นก เป็นแผนภาพความคิดบนกระดาน
(เบิร์ด) จากนนั้ รว่ มกนั สรปุ เปน็ ความคดิ รวบยอด
ตวั อย่างแผนภาพความคดิ

fish (ฟิช) ปลา วิ่ง บิน

การเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตมีลักษณะ ดังนี้ การเคล่อื นไหว
๑. การเคลื่อนไหวของสัตว์ ของสตั ว์
สัตว์เป็นสิ่งมีชีวิตที่สามารถเคลื่อนไหวและเคลื่อนที่เองได้
สัตวแ์ ตล่ ะชนิดมีวธิ ีการเคลื่อนไหวและเคลือ่ นที่แตกตา่ งกนั ตาม เดิน วา่ ยนา้ํ
ลักษณะ รูปร่าง และถิ่นที่อยู่
กระโดด

การเคลอื่ นไหวรา่ งกายขั้นพน้ื ฐาน 59

รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

มงั กรโคโมโด เปน็ สัตวป์ ระจำ�ชาติอนิ โดนีเซีย เปน็ สัตว์เล้ือยคลานจำ�พวกก้งิ กา่
ที่มีขนาดใหญ่ท่ีสุดในโลก เป็นสัตว์เลื้อยคลานใกล้สูญพันธุ์ พบได้เฉพาะ
บนเกาะโคโมโด (Komodo Island) เกาะเลก็ ๆ ท่ีไมม่ ีคนอาศัยอยู่ เนอ่ื งจากเป็น
เกาะภเู ขาไฟกลางทะเล

59 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ep 2 ขั้นคดิ วเิ คราะห์St

และสรปุ ความรู้ ตัวอย่างการเคลื่อนไหวของสัตว์

๕. ตัวแทนนักเรียน ๔-๕ คน ออกมา ปลาว่ายอยู่ในนํ้า การ
แสดงท่าทางการเคล่ือนไหวของสัตว์ เคลื่อนไหว
หนา้ ชน้ั เรียน คนละ ๑ ทา่ แลว้ ร่วมกนั ของสัตว์ แมวเดินบนพื้นดิน
แสดงความคิดเห็นว่าการเคล่ือนไหว
เปน็ ของสตั ว์ชนิดใด

จากน้ันร่วมกันสรุปลักษณะการ
เคล่อื นไหวของสัตว์

ไต่อกยรู่ตะารมอตก้นไม้ นกบิน
บนท้องฟ้า

สัตว์ส่วนใหญ่เคลื่อนไหวและเคลื่อนที่เพื่อหาอาหาร

เมื่อสัตว์ได้กินอาหารก็จะทำาให้สัตว์มีการเจริญเติบโต สามารถ

ดำารงชีวิตต่อไปได้ รอบรอู้ าเซียน

ช้างเป็นสัตว์ประจำาชาติของประเทศไทย

และประเทศลาว

อาชพี นา่ รู้

สัตวแพทย์ (อ่านว่า สัด-ตะ-วะ-แพด) คือ แพทย์ที่รักษาโรคและ

อาการบาดเจ็บของสัตว์ต่าง ๆ

60 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๑

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ช้าง เป็นสตั วป์ ระจำ�ชาตไิ ทย ถือเปน็ สัตว์ค่บู า้ นคู่เมือง และมีความสำ�คญั เกย่ี วขอ้ งกบั สถาบนั หลกั ของประเทศ โดยชาติไทยมี
วิถีชีวิตท่ีผูกพันกับช้างมาต้ังแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ครั้งหนึ่งธงชาติไทยมีรูปช้างปรากฏอยู่บนผืนธงสีแดง กระทั่งในเดือน
พฤษภาคม ปพี ทุ ธศกั ราช ๒๕๔๑ คณะรฐั มนตรใี นสมยั นน้ั ไดม้ มี ตเิ หน็ ชอบประกาศใหว้ นั ที่ ๑๓ มนี าคมของทกุ ปี เปน็ วนั อนรุ กั ษ์
ชา้ งไทย เพอ่ื ให้คนไทยตระหนักถึงความสำ�คญั และการดำ�รงอยู่ของชา้ งไทย

สุดยอดคู่มือครู 60

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

๒. การเคลื่อนไหวของพืช ขั้นคดิ วเิ คราะห์
พืชไม่สามารถเคลื่อนที่ได้เหมือนสัตว์ แต่พืชก็มีการ และสรปุ ความรู้
เคลื่อนไหวหรือเปลี่ยนแปลงได้
๖. นักเรียนพิจารณาส่ิงต่าง ๆ ท่ีมีการ
เคล่ือนไหวนอกชั้นเรียน แล้วร่วมกัน

ตัวอย่างการเคลื่อนไหวของพืช แสดงความคิดเห็น โดยตอบคำ�ถาม
ดังนี้

• นักเรียนเห็นการเคล่ือนไหวของ

ส่งิ ใดบ้าง

( นั ก เ รี ย น ส า ม า ร ถ ต อ บ ไ ด้ อ ย่ า ง

ต้นไมยราบหุบใบ การ ต้นหม้อข้าวหม้อแกงลิง หลากหลาย)
เมื่อถูกสัมผัส เคลื่อนไหว จะหุบเมื่อมีแมลงตกลงไป • นอกจากการเคลื่อนไหวของสัตว์

ของพืช นักเรียนเห็นการเคลื่อนไหวของอะไร

(การเคลื่อนไหวของพชื )

• การเคล่ือนไหวของพืชกับการ

เคลื่อนไหวของสัตว์เหมือนกันหรือ

ตา่ งกนั

ดอกไม้ผลิบานตอนเช้า ผักบุ้งทอดยอดยาวขึ้น (ต่างกัน)
๗. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง

พืชจะมีการเคลื่อนไหวหรือเปลี่ยนแปลงในลักษณะของ ความคิดเห็นเก่ียวกับการเคลื่อนไหว
การเจริญเติบโต เช่น ผักบุ้งที่ขึ้นในบริเวณที่แห้งแล้งไกลแหล่งนำ้า ของพชื แลว้ ยกตวั อยา่ งการเคลอ่ื นไหว
จะพยายามทอดยอดออกไปหาแหล่งนำ้าบริเวณใกล้เคียง ต้นตำาลึง ของพืช โดยเขียนบันทึกเป็นแผนภาพ
ความคดิ

ที่ขึ้นอยู่ริมรั้วจะพยายามทอดยอดไปหาแสงแดด เพื่อช่วยใน
การสร้างอาหาร

การเคล่ือนไหวรา่ งกายขั้นพื้นฐาน 61

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ตน้ หมอ้ ขา้ วหมอ้ แกงลงิ เปน็ พชื กนิ สตั วท์ ม่ี กี บั ดกั แบบหลมุ พราง การววิ ฒั นาการ
ของกับดักสันนิษฐานว่าเกิดจากมีสารอาหารในดินน้อย ทำ�ให้เกิดการสร้างใบ
รปู หม้อขน้ึ

61 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขั้นคิดวิเคราะห์
St

และสรุปความรู้ ๓. การเคลื่อนไหวของคน

๘. นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า แ ส ด ง ท่ า ท า ง คนสามารถเคลื่อนไหวและเคลื่อนที่ได้หลายท่าทาง
การเคลอ่ื นไหวของคน คนละ ๑ ท่าทาง เพื่อทำางานหรือกิจกรรมต่าง ๆ ความสามารถในการเคลื่อนไหว
หน้าช้นั เรียน แล้วให้เพื่อนปฏิบตั ติ าม และเคลื่อนที่ของคนจะเปลี่ยนแปลงไปตามวัย
จากนั้นนักเรียนแสดงความคิดเห็น

โดยตอบค�ำ ถาม ดงั น้ี ตัวอย่างการเคลื่อนไหวของคน
• นักเรียนรู้สึกอย่างไร เม่ือไม่ได้

เคลอ่ื นไหว

(ตวั อย่างคำ�ตอบ เมอ่ื ย อดึ อดั ) การวิ่ง การคลาน
• เพราะเหตใุ ดคนเราตอ้ งเคลอ่ื นไหว
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ เพราะคนเราตอ้ งท�ำ งาน การ
เคขลออื่ งนคไนหว
ท�ำ กิจกรรมตา่ ง ๆ)
• หากคนเราไม่เคล่ือนไหวจะเกิด การยืนและการนั่ง

อะไรขนึ้
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ รบั ประทานอาหารไมไ่ ด้

เขยี นหนงั สือไม่ได)้
๙. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น อ ภิ ป ร า ย แ ล ะ แ ส ด ง

ความคิดเห็นโดยบอกเทคนิคการ
เคลื่อนไหวที่ถูกต้องของตนเองมา
คนละ ๑ ข้อ แล้วรวบรวมข้อมูล

เปน็ แผนภาพความคดิ

การกระโดด การเดิน

62 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

สุดยอดคู่มือครู 62

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

ตัวอย่างการเคลื่อนไหวเพื่อทำากิจกรรมของคน ขัน้ คดิ วเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้

๑๐. ตัวแทนนักเรียน ๔-๕ คน ออกมา

เ ลี ย น แ บ บ ก า ร เ ค ลื่ อ น ไ ห ว ข อ ง

สิ่งมีชีวิต แล้วร่วมกันแสดงความ

คดิ เหน็ วา่ เปน็ การเคลอ่ื นไหวของสตั ว์

พืช หรือคน และการเคลื่อนไหวน้ัน

วิ่งออกกําลังกาย ว่ายนํ้า นั่งรับประทานอาหาร มีประโยชน์อย่างไร จากนั้นร่วมกัน
สรุปเป็นความคิดรวบยอด โดย
เราควรหมั่นดูแลรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ด้วยการ รวบรวมค�ำ ตอบลงในตารางบนกระดาน
ดังตวั อยา่ ง
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และออกกำาลังกายอย่าง
ประโยชนข์ องการเคลือ่ นไหว
สมำ่าเสมอเพื่อให้อวัยวะต่าง ๆ ของร่างกายแข็งแรง สามารถ ตอ่ สัตว์ ต่อพืช ต่อคน

เคลื่อนไหวหรือทำากิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำาวันได้ตามปกติ

ประโยชน์ของการเคลื่อนไหว (เพ่อื หาอาหาร) (เพ่ือหาแหลง่ น้ํา) (เพื่อการท�ำ

สิ่งมีชีวิตทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ หรือพืช มีการ กิจกรรมต่าง ๆ)

เคลื่อนไหวอยู่ตลอดเวลา แต่การเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตให้
ประโยชน์ที่แตกต่างกัน ดังนี้

๑. ประโยชน์ต่อสัตว์
สัตว์ส่วนใหญ่เคลื่อนไหวและเคลื่อนที่เพื่อหาอาหาร
และแหล่งนำ้า เมื่อสัตว์ได้กินอาหารก็จะทำาให้สัตว์มีการเจริญ-
เติบโต นอกจากนี้ สัตว์ยังมีการเคลื่อนไหวและเคลื่อนที่หา
ที่อยู่อาศัย เพื่อความปลอดภัย และสามารถดำารงชีวิตต่อไปได้

การเคลื่อนไหวร่างกายขั้นพื้นฐาน 63

เสริมความรู้ ครูควรสอน

การว่ายน้ํา เป็นกระบวนการในการเคล่ือนที่ในนํ้าของมนุษย์หรือสิ่งมีชีวิตอื่น
การว่ายน้ําของมนุษย์มีจุดประสงค์หลายอย่าง เช่น นันทนาการ การแข่งขัน
การออกกำ�ลังกาย การวา่ ยนํ้านัน้ มกี ารแบ่งออกเปน็ ทา่ ต่าง ๆ โดยท่าที่ใช้ส�ำ หรับ
แข่งขันนั้น ได้แก่ ท่ากบ ท่ากรรเชียง ท่าผีเส้ือ และฟรีสไตล์ ซ่ึงเป็นท่าท่ี
ผเู้ ข้าแข่งขันสามารถว่ายนํา้ แบบใดกไ็ ด้

63 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขัน้ ปฏบิ ตั ิ
St St St แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมัตริู้
๒. ประโยชน์ต่อพืช

๑๑. นกั เรยี นวาดภาพระบายสกี ารเคลอื่ นไหว พืชจะมีการเคลื่อนไหวเพื่อหาแหล่งนำ้า แสงแดดหรือ
ของสัตว์ การเคล่ือนไหวของพืช อาหาร เพื่อการเจริญเติบโตเช่นเดียวกับสัตว์
และการเคลื่อนไหวของคน อย่างละ ๓. ประโยชน์ต่อคน
๑ แ บ บ พ ร้ อ ม เ ขี ย น อ ธิ บ า ย การเคลื่อนไหวและเคลื่อนที่ช่วยให้คนสามารถดำารง-
ลกั ษณะการเคลอ่ื นไหวและประโยชน์ ชีวิตอยู่ได้ เพราะคนใช้การเคลื่อนไหวและเคลื่อนที่เพื่อทำา
แ ล้ ว นำ � ไ ป แ ล ก เ ป ล่ี ย น กั บ เ พื่ อ น กิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำาวัน ไม่ว่าจะเป็นการหาอาหาร
เพื่อตรวจสอบความถกู ตอ้ ง การทำางาน การเคลื่อนไหวและเคลื่อนที่เพื่อหาที่ปลอดภัย
เมื่อเกิดอันตราย รวมทั้งการทำาให้ร่างกายแข็งแรง เช่น
๑๒. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป สิ่ ง ที่ เ ข้ า ใ จ
เปน็ ความรู้ร่วมกนั ดงั นี้

• สัตว์สามารถเคล่ือนไหวและ การเล่นเกม เล่นกีฬา การออกกำาลังกาย
เคลื่อนที่เองได้ ส่วนพืชไม่สามารถ

เคล่ือนท่ีได้ แต่พืชก็เคลื่อนไหวหรือ
เปล่ียนแปลงได้ และการเคล่ือนไหว

ของมนุษย์มีหลากหลายท่าทางข้ึนอยู่
กับจุดหมายในการเคลื่อนไหวน้ัน

ep 4

ขนั้ สอ่ื สารและนำ� เสนอ

๑๓. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าช้ันเรียน คนมีการเคลื่อนไหวเพื่อทํากิจกรรมต่าง ๆ
จากนั้นนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ
ความถกู ตอ้ ง 64 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๑

5ep ขน้ั ประเมนิ เพอ่ื เพม่ิ คณุ คา่
บริการสังคม
และจติ สาธารณะ

๑๔. นกั เรยี นน�ำ ความรเู้ รอื่ งการเคลอ่ื นไหว
ของสิ่งมีชีวิตไปทบทวนบทเรียน
ให้เพื่อนท่ียังไม่เข้าใจเน้ือหา และ
แนะนำ�ประโยชน์ของการเคล่ือนไหว
ให้กบั สมาชิกในครอบครัว

สุดยอดคู่มือครู 64

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ธรรมชาติของการเคลื่อนไหวร่างกายในชีวิตประจำาวัน ตัวช้ีวดั

อวัยวะใดที่เพื่อน ๆ ใช้เคลื่อนไหว พ ๓.๑ ป.๑/๑
มากที่สุด พ ๓.๑ ป.๑/๒

ภาระงาน/ช้ินงาน
แบบบันทึก การเคล่ือนไหวรา่ งกายงา่ ย ๆ
ตามธรรมชาติ ขณะอยกู่ ับท่ี ขณะเคลือ่ นที่
และโดยใชอ้ ปุ กรณ์ประกอบ

การเคลื่อนไหวร่างกายในชีวิตประจำาวัน Step 1 ข้ันสังเกต
ในชีวิตประจำาวันเราต้องทำากิจกรรมต่าง ๆ เช่น เรียนหนังสือ
รับประทานอาหาร เล่นกับเพื่อน ซึ่งแต่ละกิจกรรมจะใช้การ รวบรวมข้อมลู
เคลื่อนไหวร่างกายที่แตกต่างกันไป เพื่อให้ทำากิจกรรมได้ตาม
ต้องการ ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ
ค�ำ ถาม ดงั น้ี
ตัวอย่างการเคลื่อนไหวร่างกายในชีวิตประจำาวัน
• ในชวี ติ ประจ�ำ วนั นกั เรยี นเคลอ่ื นไหว
การนั่ง เป็นการเคลื่อนไหวเพื่อทำากิจกรรม รา่ งกายเพ่อื ปฏิบตั ิกจิ กรรมใดบา้ ง
ที่ไม่ต้องเคลื่อนที่ เช่น นั่งเรียนหนังสือ นั่งซักผ้า
นั่งรับประทานอาหาร (ตวั อยา่ งคำ�ตอบ นัง่ เรยี นหนงั สอื

การนั่ง เดนิ ไปสนามเด็กเล่น)
• นักเรียนเคยเคลื่อนไหวร่างกาย
การเคล่อื นไหวรา่ งกายข้ันพน้ื ฐาน 65
ขณะอยู่กับทีห่ รือไม่ อย่างไร
(ตวั อย่างค�ำ ตอบ เคย การกม้ ตวั

การกม้ -เงยศรี ษะ)
• นอกจากการเคล่ือนไหวร่างกาย

ขณะอยู่กับท่ี นักเรียนคิดว่ายังมี
การเคล่ือนไหวร่างกายแบบใดอีกบ้าง

(นกั เรยี นสามารถตอบไดอ้ ยา่ งหลากหลาย

แล้วร่วมกันสรุปการเคล่ือนไหวรา่ งกาย

ขณะเคลอ่ื นท่ีและการเคลอ่ื นไหวรา่ งกาย

โดยใช้อุปกรณป์ ระกอบ)
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล

เกี่ยวกับการเคล่ือนไหวร่างกายในชีวิต
ประจำ�วัน จากหนังสือเรียนหรือ
แหล่งการเรียนรู้ทห่ี ลากหลาย

65 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21St ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ep 2 ขนั้ คดิ วิเคราะห์ การยืน เป็นการเคลื่อนไหวที่ไม่มีการ
เคลื่อนที่ไปยังที่อื่น แต่สามารถเคลื่อนไหว
และสรุปความรู้ อวัยวะต่าง ๆ ได้ เช่น ยืนเข้าแถวเคารพธงชาติ
ยืนทำาความเคารพคร ู
๓. ตัวแทนนักเรียน ๖ คน ออกมาสาธิต
ตัวอย่างการเคลื่อนไหวร่างกายใน
ชวี ติ ประจำ�วนั หน้าชนั้ เรียน ดงั นี้

• การนัง่

• การยนื การยืน

• การเดนิ

• การวง่ิ การเดิน เป็นการเคลื่อนไหวเมื่อต้องการ
• การกระโดด เคลื่อนที่ไปยังที่ต่าง ๆ เช่น เดินไปตลาด เดินไป
• การก้มตัว โรงเรียน
จากน้ันร่วมกันแสดงความคิดเห็น

ก า ร ส า ธิ ต ก า ร เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ร่ า ง ก า ย การเดิน

ในแต่ละท่าทางถกู ตอ้ งหรอื ไม่ การวิ่ง เป็นการเคลื่อนไหวเพื่อเคลื่อนที่
๔. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น ให้ถึงจุดหมายโดยเร็ว เช่น วิ่งไปโรงเรียน วิ่งไป

โดยตอบคำ�ถาม ดงั นี้ ซื้อของ นอกจากนี้การวิ่งยังใช้เพื่อออกกำาลังกาย

• การเคล่ือนไหวร่างกายในลักษณะ

ท่าทางต่าง ๆ เก่ียวข้องกับการทำ�งาน หรือเล่นกีฬาเพื่อให้ร่างกายแข็งแรง

ของอวยั วะใดบา้ ง การวิ่ง
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ กระดกู กล้ามเนอื้ )
• นอกจากการเคลื่อนไหวร่างกายท่ี การกระโดด เป็นการเคลื่อนไหวที่อาจ
เคลื่อนที่หรือไม่เคลื่อนที่ เพื่อหลบหลีกสิ่งที่
ก ล่ า ว ม า แ ล้ ว มี ก า ร เ ค ลื่ อ น ไ ห ว ใ น
ลักษณะใดอีกบ้าง (ตัวอย่างคำ�ตอบ กีดขวาง เช่น กระโดดเชือก กระโดดหนังยาง
เล่นกับเพื่อน กระโดดข้ามสิ่งกีดขวาง
เขย่ง กล้งิ แกวง่ แขน) การกระโดด

66 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๑

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ธงชาติไทย หรือเรียกอกี อยา่ งหนึ่งว่า ธงไตรรงค์ มลี ักษณะเป็นธงสีเ่ หลยี่ มผนื ผา้ ใชส้ หี ลักในธง ๓ สี คอื สีแดง ขาว และนา้ํ เงิน
ภายในแบ่งเป็นแถบ ๕ แถบ แถบในสุดสนี ้าํ เงิน ถดั มาดา้ นนอกทงั้ ดา้ นบนและลา่ งเป็นสขี าว และสีแดงตามลำ�ดบั แถบสนี ้าํ เงนิ
มีขนาดใหญ่กว่าแถบสีอื่นเป็น ๒ เท่า ความหมายสำ�คัญของธงไตรรงค์น้ัน หมายถึง สถาบันหลักทั้งสามของประเทศไทย
คือ ชาติ (สีแดง) ศาสนา (สีขาว) และพระมหากษัตริย์ (สีน้ําเงิน) สีทั้งสามนี้เองคือที่มาของการเรียกช่ือธงน้ีว่า ธงไตรรงค์
(ไตร = สาม, รงค์ = ส)ี

สุดยอดคู่มือครู 66

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

การก้มตัว เป็นการเคลื่อนไหว โดยน้อมศีรษะ ขน้ั คดิ วเิ คราะห์
และลำาตัวลงไปข้างหน้า เพื่อทำากิจกรรม เช่น และสรปุ ความรู้
ก้มหยิบของ ก้มผูกเชือกรองเท้า
๕. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง
การก้มตัว ความคิดเห็นเกี่ยวกับการเคล่ือนไหว
ร่างกายขณะอยู่กับท่ี แล้วสรุปเป็น
แผนภาพความคิดบนกระดาน

ตัวอยา่ งแผนภาพความคดิ

การเคลื่อนไหวท่าทางต่าง ๆ อย่างถูกต้อง จะช่วยให้ทำา วิง่ อยูก่ บั ที่ การก้มตัว
กิจกรรมในชีวิตประจำาวันได้ตามที่ต้องการ นอกจากนี้เราควร
ดูแลรักษาอวัยวะต่าง ๆ ที่ใช้ในการเคลื่อนไหวให้แข็งแรง การเคลอื่ นไหว
อยู่เสมอ เพื่อเราจะได้ใช้อวัยวะเคลื่อนไหวได้อย่างยาวนาน รา่ งกาย

การเคลื่อนไหวร่างกายง่ายๆ ตามธรรมชาติ ขณะอยกู่ ับท่ี
การเคลื่อนไหวร่างกายเพื่อทำากิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิต
ประจำาวัน แบ่งได้ ๓ ประเภท ดังนี้ การยืนหมนุ การกม้ -เงย
ข้อเทา้ ศรี ษะ

๑. การเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับที่

การเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับที่ เป็นการเคลื่อนไหว
ส่วนต่าง ๆ ของร่างกายโดยไม่มีการเคลื่อนที่ ส่วนใหญ่เป็น
การเคลื่อนไหวทำากิจกรรมในขณะนั่งหรือยืน

การเคลือ่ นไหวร่างกายข้นั พ้นื ฐาน 67

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การเคล่ือนไหวร่างกายท�ำ กจิ กรรมอยา่ งเหมาะสมจะสง่ ผลอยา่ งไร
๑ มบี คุ ลกิ ภาพสง่างาม
๒ มหี น้าตาสวยงาม
๓ เรียนหนังสือเก่ง
(เฉลย ๑ เพราะการเคล่ือนไหวด้วยท่าทางที่เหมาะสมจะป้องกันการเกิดอันตราย
และท�ำ ให้การเคล่ือนไหวดูสงา่ งาม ส่งเสริมบคุ ลกิ ภาพท่ดี ี)

67 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้นั คิดวิเคราะห์
St

และสรุปความรู้ ตัวอย่างการเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับที่

๖. ตัวแทนนักเรียน ๕ คน ออกมาสาธิต การยืนหมุนข้อเท้า
ตั ว อ ย่ า ง ก า ร เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ร่ า ง ก า ย
ขณะอยูก่ ับทีห่ น้าช้นั เรียน ดังน้ี การวิ่งอยู่กับที่ การเคลื่อนไหว การยืนก้มตัวแตะเท้าสลับซ้าย-ขวา
ร่างกาย
• การยนื หมนุ ข้อเทา้
• การว่งิ อย่กู ับที่ ขณะอยู่กับที่
• การยืนก้มตัวแตะเทา้
สลับซา้ ย-ขวา การก้มตัว การก้ม-เงยศีรษะ
• การก้มตัว
• การกม้ -เงยศีรษะ ๒. การเคลื่อนไหวร่างกายขณะเคลื่อนที่
แลว้ เพอื่ นร่วมกนั ตรวจสอบการสาธติ การเคลื่อนไหวร่างกายขณะเคลื่อนที่ เป็นการที่ร่างกาย
เคลื่อนที่จากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ซึ่งการเคลื่อนไหวในลักษณะ
ของตัวแทนนักเรียนปฏิบัติได้ถูกต้อง เช่นนี้จะใช้เท้าเป็นสำาคัญ
หรือไม่ มีส่วนใดท่ีควรปรับปรุง
ให้ดีขึ้น จากน้ันนักเรียนร่วมกันสรุป 68 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑
ความรเู้ กย่ี วกบั การเคลอ่ื นไหวรา่ งกาย
ขณะอยู่กับท่ีว่า การเคล่ือนไหวของ
รา่ งกายขณะอยกู่ บั ทเ่ี ปน็ การเคลอ่ื นไหว
อวยั วะสว่ นตา่ ง ๆ ของรา่ งกายโดยไมม่ ี
การเคล่ือนท่ี
๗. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น อ ภิ ป ร า ย แ ล ะ
แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ กี่ ย ว กั บ ก า ร
เคล่อื นไหวร่างกายขณะเคลื่อนที่ แลว้
นักเรียนร่วมกันสรุปเป็นแผนภาพ
ความคิดบนกระดาน
ตวั อย่างแผนภาพความคดิ

การเดิน การวงิ่

การกระโดด การเคล่ือนไหว การสไลด์
รา่ งกาย

ขณะเคลื่อนที่

การกลิง้ ตัว

สุดยอดคู่มือครู 68

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ตัวอย่างการเคลื่อนไหวร่างกายขณะเคลื่อนที ่ Step 2asean

ขั้นคดิ วเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้

การเดิน เป็นการเคล่ือนที่โดยการ การเดิน ๘. ตัวแทนนักเรียน ๕ คน ออกมาสาธิต
ก้าวเท้าสลับกัน ขณะเดินเท้าข้างหนึ่งจะอยู่บนพื้น ตั ว อ ย่ า ง ก า ร เ ค ลื่ อ น ไ ห ว ร่ า ง ก า ย
ส่วนเท้าอีกข้างหนึ่งก้าวพ้นพื้น ลำาตัวตั้งตรง ขณะเคล่อื นที่หน้าชน้ั เรยี น ดังน้ี
ปล่อยแขนแกว่งตามธรรมชาติ
• การเดนิ
การวิ่ง เป็นการเคลื่อนที่โดยการก้าวเท้า • การวงิ่
สลับกันอย่างรวดเร็วไปในทิศทางใดก็ได้ • การสไลด์
ขณะวิ่งเท้าทั้งสองจะลอยจากพื้น และใช้ • การกระโดดไปข้างหนา้
ปลายเท้าลงสู่พื้น • การกลิ้งตวั
แลว้ เพอ่ื นรว่ มกนั ตรวจสอบการสาธิต
การวิ่ง
ของตัวแทนนักเรียนปฏิบัติได้ถูกต้อง
การสไลด์ เป็นการ หรอื ไม่
เคลื่อนที่โดยการก้าวเท้าออกไป ๙. นั ก เ รี ย น เ ป รี ย บ เ ที ย บ ลั ก ษ ณ ะ
ด้านข้าง แล้วลากอีกเท้าหนึ่งมา การเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับท่ี
ชิดแล้วนับ ก้าว-ชิด-ก้าว และขณะเคล่ือนที่ว่าแตกต่างกัน
อย่างไร จากน้ันนักเรียนร่วมกันสรุป
การสไลด์ ความรเู้ กยี่ วกบั การเคลอ่ื นไหวรา่ งกาย
ขณะเคลื่อนท่ีว่า การเคล่ือนไหว
การกระโดดไปข้างหน้า การกระโดดไปข้างหน้า เป็นการ ร่ า ง ก า ย ข ณ ะ เ ค ลื่ อ น ท่ี เ ป็ น ก า ร
เคล่ือนที่โดยใช้เท้าทั้งสองข้างถีบพื้น ปรับเปลี่ยนท่าทางของอวัยวะส่วน
ให้ตัวลอยสูงขึ้น แล้วลงสู่พื้นด้วยเท้า ต่าง ๆ ของร่างกายในขณะเคล่ือนที่
ทั้งสองพร้อมกันหรือลงทีละข้างก็ได้ จากที่หน่ึงไปสู่ท่ีหน่ึง โดยการ
เคล่ือนไหวอย่างถูกวิธีจะส่งผลต่อ
การเคลอื่ นไหวรา่ งกายข้ันพนื้ ฐาน 69 ร่างกายให้ท�ำ งานอยา่ งเปน็ ปกติ

69 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้ันคิดวิเคราะห์
St

และสรุปความรู้ การกลิ้งตัว เป็นการเคลื่อนที่โดยนอนพลิกหมุนตัว

๑๐. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น ไปข้างใดข้างหนึ่ง ให้ส่วนข้างของลำาตัวแนบกับพื้น แล้วพลิก
โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้ หมุนตัวต่อเนื่องกันไป

• นักเรียนมีการเคล่ือนไหวร่างกาย

โดยใชอ้ ปุ กรณป์ ระกอบอะไรบา้ ง

(ตัวอย่างคำ�ตอบ ลูกบอล ห่วงยาง
เชอื ก) การกลิ้งตัว

• นกั เรยี นรจู้ กั อปุ กรณท์ ใ่ี ชป้ ระกอบ ๓. การเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้อุปกรณ์ประกอบ
การเคลอื่ นไหวรา่ งกาย โดยใชอ้ ปุ กรณ์ การเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้อุปกรณ์ประกอบเป็น
ประกอบอะไรบา้ ง การเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับที่หรือขณะเคลื่อนที่ ที่มีการ
ใช้อุปกรณ์ประกอบการเคลื่อนไหวนั้น ๆ เช่น การจับ การเตะ
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ ลกู บอล เชอื กกระโดด) การโยน การเดาะ การเคาะ
๑๑. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง

ความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั การเคลอ่ื นไหว-
ร่างกายโดยใช้อุปกรณ์ประกอบ แล้ว ตัวอย่างการเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้อุปกรณ์ประกอบ
นักเรียนร่วมกันสรุปเป็นแผนภาพ มีดังนี้
ความคดิ บนกระดาน การจับ เป็นการใช้มือแตะต้องสิ่งใดสิ่งหนึ่งตลอดจน
ตัวอยา่ งแผนภาพความคดิ กำาหรือยึดถือไว้ เช่น การจับลูกบอล การจับเชือก

การจบั การเตะ

การเคล่ือนไหว การจับลูกบอล การจับลูกบอลที่กลิ้ง
ร่างกายโดยใช้
อุปกรณ์ประกอบ 70 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๑

การเดาะ การโยน

การเคาะ ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขอ้ ใดเป็นการเคล่ือนไหวร่างกายทีม่ กี ารเคลอื่ นที่
๑ การยืน
๒ การนง่ั
๓ การกลิ้งตวั
(เฉลย ๓ เพราะการกล้งิ ตัวเป็นการนอนพลิกหมนุ ตวั ไปขา้ งใดข้างหนงึ่ ต่อเน่อื งกนั ไป)

สุดยอดคู่มือครู 70

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

การเตะ เป็นการเหวี่ยงเท้าเพื่อให้สิ่งใดสิ่งหนึ่งเคลื่อนที่ ขน้ั คิดวิเคราะห์
และสรปุ ความรู้

ออกไปไกลจากตัว เช่น การเตะลูกบอล ๑๒. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มออกมา

สาธิตการเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้

อปุ กรณ์ประกอบ ดังนี้

• การจบั

• การเตะ

• การโยน

• การเดาะ

การเตะลูกบอลกับเพื่อน • การเคาะ
แ ล้ ว นั ก เ รี ย น ก ลุ่ ม อ่ื น ร่ ว ม กั น
การโยน เป็นการหงายมือส่งสิ่งของให้ออกไปไกล
จากตัว เช่น การโยนลูกบอล การโยนห่วงยาง ตรวจสอบการสาธิตของกลุ่มอ่ืนว่า
มีความถูกต้องหรือไม่ จากนั้น

นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับ

การเคลอื่ นไหวรา่ งกายโดยใชอ้ ปุ กรณ์

ประกอบวา่ การปฏบิ ตั กิ จิ กรรมตา่ ง ๆ

ในชีวิตประจำ�วันของมนุษย์จำ�เป็น

ต้องใช้การเคล่ือนไหวโดยใช้อุปกรณ์

การโยนลูกบอลกับคู่ ประกอบ การฝกึ ทกั ษะการเคลอื่ นไหว
ร่างกายโดยใช้อุปกรณ์ประกอบ

จงึ เปน็ การสรา้ งพน้ื ฐานการเคลอ่ื นไหว

ท่ี จ ะ ทำ � ใ ห้ ม นุ ษ ย์ ส า ม า ร ถ ป ฏิ บั ติ

การโยนลูกบอลลงตะกร้า กจิ กรรมตา่ งๆไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ
๑๓. นักเรียนคิดประเมินเพ่ือเพิ่มคุณค่า
การเคล่ือนไหวร่างกายขนั้ พ้นื ฐาน 71
โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้
• นกั เรยี นสามารถน�ำ การเคลอ่ื นไหว

ร่างกายขณะอยู่กับท่ี ขณะเคล่ือนที่
และการเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้
อุ ป ก ร ณ์ ป ร ะ ก อ บ ไ ป ช่ ว ย ใ ห้
เกิดประโยชน์ในชีวิตประจำ�วันได้
อย่างไร แล้วสรุปเป็นความคิด
รวบยอด

71 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้นั ปฏิบตั ิ
แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมตั ริู้
St การเดาะ เป็นการโยนสิ่งของขึ้น
St แล้วใช้ไม้หรือมือตีรับให้กระดอนขึ้น เช่น
St๑๔. นั ก เ รี ย น ฝึ ก ป ฏิ บั ติ ท่ า ท า ง ก า รการเดาะลูกปิงปอง การเดาะลูกตะกร้อ
เคลื่อนไหวรา่ งกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติ

ขณะอยู่กับที่ ขณะเคลื่อนที่ และโดย

ใช้อุปกรณ์ประกอบของตนเองลงใน

แบบบนั ทึก ดังตวั อยา่ ง

๑.

แบบบันทกึ การเคล่ือนไหวร่างกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติ
การเคล่อื นไหวรา่ งกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติ ผลการปฏิบัติ
ขณะอยู่กบั ท่ี ทำ�ได้ ทำ�ไมไ่ ด้ การเดาะลูกปิงปอง การเดาะลูกตะกร้อ

๑. การยนื หมนุ ข้อเทา้ ✓ การเคาะ เป็นการใช้มือหรือ
๒. การเขยง่ เท้า ✓
๓. การเอียงคอซ้าย-ขวา ✓
๔. การยืนแกว่งแขน ✓ อุปกรณ์ตีกระทบกับวัตถุหรือสิ่งใด
๕. การกม้ ตัว ✓
๖. การยนื บิดตวั ✓ การใช้ไม้เคาะกลอง สิ่งหนึ่งเบา ๆ เช่น ใช้ไม้เคาะกลอง
เคาะประตู
๒.
สรปุ การฝึกเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับที่ ขณะเคลื่อนที่
แบบบันทึกการเคล่อื นไหวรา่ งกายงา่ ย ๆ ตามธรรมชาติ
การเคลื่อนไหวรา่ งกายงา่ ย ๆ ตามธรรมชาติ ผลการปฏบิ ตั ิ
ขณะเคลอ่ื นที่ ทำ�ได้ ทำ�ไม่ได้ และเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้อุปกรณ์ประกอบเป็นประจำาจะช่วย

๑. การเดิน ✓ ให้สามารถทำากิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำาวันได้ตามต้องการและ
๒. การวิ่ง ✓ ทำาให้ร่างกายแข็งแรง
๓. การกระโดดไปขา้ งหน้า ✓
๔. การกลง้ิ ตัว ✓

๓.

แบบบันทึกการเคลือ่ นไหวร่างกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติ ปลอดภัยไว้ก่อน
การเคลือ่ นไหวรา่ งกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติ ผลการปฏิบตั ิ
โดยใชอ้ ุปกรณ์ประกอบ ทำ�ได้ ทำ�ไมไ่ ด้ การฝกึ เคลอื่ นไหวรา่ งกายหรอื เลน่ กบั เพอ่ื นไมค่ วรนาำ อปุ กรณท์ มี่ คี วามเสยี่ ง
ตอ่ การเกดิ อนั ตรายหรอื มคี วามแหลมคมมาใช้ เชน่ มดี ไมแ้ หลม ปนื อดั ลม
๑. การจบั ✓ เพราะอาจทำาให้เกิดอนั ตรายขณะเลน่ ได้
๒. การเตะ ✓
๓. การโยน ✓
๔. การเดาะ ✓

๑๕. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ส่ิ ง ท่ี เ ข้ า ใ จ 72 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๑

เป็นความรรู้ ่วมกัน ดังน้ี ep 4 5ep ขน้ั ประเมนิ เพ่ือเพ่ิมคณุ ค่า
• การฝึกเคลื่อนไหวร่างกายขณะ บริการสังคม
ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ และจิตสาธารณะ
อยู่กับท่ี ขณะเคลื่อนที่ และเคลื่อนไหว

ร่ า ง ก า ย โ ด ย ใ ช้ อุ ป ก ร ณ์ ป ร ะ ก อ บ ๑๖. นักเรียนออกมารายงานผลการปฏิบัติ ๑๗. นักเรียนนำ�เรื่อง การเคล่ือนไหว
เปน็ ประจ�ำ จะชว่ ยใหส้ ามารถท�ำ กจิ กรรม การเคลอื่ นไหวรา่ งกายหนา้ ชนั้ เรยี น และ ร่างกายไปประยุกต์เป็นการเคล่ือนไหว
ตา่ ง ๆ ในชีวติ ประจ�ำ วันไดต้ ามต้องการ เสนอแนะแนวทางปฏบิ ัตอิ ยา่ งถูกตอ้ ง ประกอบจังหวะ แล้วไปแสดงให้กับ
และทำ�ใหร้ า่ งกายแข็งแรง สมาชิกในครอบครัว เพื่อสร้างความสุข

และความบันเทงิ ใหก้ บั ผู้อน่ื

สุดยอดคู่มือครู 72

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวช้ีวัด

กจิ กรรมการเรยี นรู้ พ ๓.๑ ป.๑/๑

กิจกรรม ธรรมชาติของการเคล่ือนไหวร่างกาย พ ๓.๑ ป.๑/๒
ในชีวติ ประจำาวัน

๑. ครูอธิบายและสาธิตการเคลื่อนไหวร่างกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติ
ขณะอยู่กับที่ ขณะเคลื่อนที่ และการเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้
อุปกรณ์ประกอบให้นักเรียนดู จากนั้นให้นักเรียนฝึกปฏิบัติตาม
ทีละท่าทาง ดังนี้

๑.๑ การเคลื่อนไหวร่างกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติขณะอยู่กับที่
● การยืนหมุนข้อเท้า ● การเขย่งเท้า
● การเอียงคอซ้าย-ขวา ● การยืนแกว่งแขน
● การก้มตัว ● การยืนบิดตัว

๑.๒ การเคลื่อนไหวร่างกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติขณะเคลื่อนที่
● การเดิน ● การวิ่ง
● การกระโดดไปข้างหน้า ● การกลิ้งตัว

๑.๓ การเคลื่อนไหวร่างกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติโดยใช้อุปกรณ์
ประกอบ
● การจับ ● การเตะ
● การโยน ● การเดาะ

การเคลือ่ นไหวรา่ งกายขน้ั พน้ื ฐาน 73 73 สุดยอดคู่มือครู

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขอ้ ใดเรยี งล�ำ ดบั จากการเคลอ่ื นไหวรา่ งกายขณะอยกู่ บั ท่ี การเคลอื่ นไหวรา่ งกาย
ขณะเคลอ่ื นท่ี และการเคล่อื นไหวร่างกายโดยใชอ้ ุปกรณป์ ระกอบได้ถูกต้อง
๑ การยืนหมนุ ข้อเท้า การจับเชือก การเดิน
๒ การเดาะลกู ตะกรอ้ การยืนหมุนขอ้ เท้า การสไลด์
๓ การกม้ ตวั การกระโดดไปข้างหนา้ การเดาะลูกปิงปอง
(เฉลย ๓ เพราะการก้มตัวเป็นการเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับท่ี ส่วนการกระโดด
ไปข้างหน้าเป็นการเคลื่อนไหวร่างกายขณะเคลื่อนที่ และการเดาะลูกปิงปองเป็น
การเคลื่อนไหวร่างกายโดยใชอ้ ุปกรณป์ ระกอบ ตามล�ำ ดบั )

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวชี้วัด ๒. ให้นักเรียนบันทึกผลการฝึกปฏิบัติการเคลื่อนไหวร่างกายง่าย ๆ
ตามธรรมชาติ โดยเขียนเครื่องหมาย ✓ ลงในแบบบันทึก
พ ๓.๑ ป.๑/๑
พ ๓.๑ ป.๑/๒

ตัวอย่างแบบบันทึก

แบบบนั ทึกการเคลอื่ นไหวรา่ งกายงา่ ย ๆ ตามธรรมชาติ
การเคแลบือ่ บนบไหนั ทวททร่าึก่า่าทงทกากางาางกยกราางเรร่าคเยเคคล ลลๆือ่ ื่อื่อ นตนนาไไไมหหหธวววรรรรร่า่างม่ากงงชกกาายาตายขิยณง่าะยอยๆู่กบั ตทาี่ มธรทรผำามไลดกช้ าารตปทิฏำาไิบมัต่ไิด้
๑. การยนื หมนุ ข้อเทา้
๒. การเขย่งเท้า
๓. การเอียงคอซา้ ย-ขวา
๔. การยืนแกวง่ แขน
๕. การก้มตวั
๖. การยืนบดิ ตัว
การเคล่ือนไหวรา่ งกายงา่ ย ๆ ตามธรรมชาติขณะเคลอื่ นท่ี
๗. การเดิน
๘. การวงิ่
๙. การกระโดดไปข้างหน้า
๑๐. การกลิ้งตวั
การเคลือ่ นไหวรา่ งกายงา่ ย ๆ ตามธรรมชาติ
โดยใชอ้ ปุ กรณ์ประกอบ
๑๑. การจับ
๑๒. การเตะ
๑๓. การโยน
๑๔. การเดาะ

ปฏิบัติไดท้ ัง้ หมด ท่าทาง

74 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การก้มตวั ลงไปหยบิ ของเป็นการเคลอ่ื นไหวรา่ งกายแบบใด
๑ การเคล่ือนไหวร่างกายขณะอยกู่ บั ท่ี
๒ การเคลอื่ นไหวร่างกายขณะเคลอ่ื นที่
๓ การเคลอ่ื นไหวร่างกายโดยใช้อุปกรณป์ ระกอบ
(เฉลย ๑ เพราะการก้มตวั เป็นการเคลื่อนไหวร่างกายขณะอย่กู ับท่ี
เพราะไมม่ ีการเคลือ่ นยา้ ยท่ีไปยังจดุ อนื่ )

สุดยอดคู่มือครู 74

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวชี้วัด

๓. ให้นักเรียนประเมินผลการฝึกปฏิบัติ จากแบบบันทึกในข้อ ๒. พ ๓.๑ ป.๑/๑
กับเกณฑ์การประเมิน และตอบคำาถาม พ ๓.๑ ป.๑/๒

เกณฑ์การประเมิน

ปฏิบัติได้ ๑๑-๑๔ ท่าทาง นักเรียนปฏิบัติอยู่ในระดับดี
ปฏิบัติได้ ๕-๑๐ ท่าทาง นักเรียนปฏิบัติอยู่ในระดับพอใช้
ปฏิบัติได้ ๐-๔ ท่าทาง นักเรียนปฏิบัติอยู่ในระดับควรปรับปรุง

๓.๑ จากเกณฑ์การประเมิน นักเรียนปฏิบัติอยู่ในระดับใด
๓.๒ นักเรียนเคลื่อนไหวร่างกายท่าทางใดได้ดีที่สุด
๓.๓ นักเรียนคิดว่าควรปรับปรุงแก้ไขการเคลื่อนไหวร่างกาย
ของตนเองในท่าทางใด

๔. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม และร่วมกันคิดท่าทาง
การเคลื่อนไหวร่างกายง่าย ๆ ตามธรรมชาติขณะอยู่กับท่ี ขณะ
เคลอ่ื นที่ และใชอ้ ปุ กรณป์ ระกอบแบบละ ๒ ทา่ แลว้ ออกมาปฏบิ ตั ิ
หนา้ ชัน้ เรียนทลี ะกลมุ่

คำาถามพฒั นากระบวนการคดิ แนวคำ� ตอบ

๑. เมื่ออยู่โรงเรียนนักเรียนเคลื่อนไหวทำากิจกรรมใดบ้าง ๑. เดินบนอาคาร นงั่ เขยี นหนงั สอื
๒. การเคลื่อนไหวร่างกายด้วยท่าทางใดที่ต้องออกแรงมาก วง่ิ เลน่ กบั เพื่อน ยนื เขา้ แถวซอื้ อาหาร
๓. การฝึกเคลื่อนไหวร่างกายเป็นประจำาจะส่งผลดีอย่างไร ๒. วิ่ง กระโดด
๔. การเคลื่อนไหวร่างกายไม่ถูกวิธีจะส่งผลอย่างไร ๓. ร่างกายแขง็ แรง คลอ่ งแคลว่ วอ่ งไว
๕. ในแต่ละวันนักเรียนมีการเคลื่อนไหวด้วยท่าทางใดบ้าง ๔. รา่ งกายเกดิ การบาดเจบ็
๕. ยนื น่ัง นอน เดนิ วิ่ง กระโดด หมุนตวั
การเคลื่อนไหวร่างกายขั้นพ้ืนฐาน 75 กล้ิงตัว

75 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตวั ชีว้ ัด การเคลื่อนไหวร่างกายโดยการออกกำาลังกาย

พ ๓.๒ ป.๑/๑
ภาระงาน/ช้ินงาน
ภาพวาดระบายสี การออกกำ�ลังกาย
และการบอกประโยชน์ของการออกกำ�ลังกาย

Step 1 ขน้ั สงั เกต

รวบรวมข้อมลู การออกกำาลังกาย เป็นกิจกรรมการเคลื่อนไหวที่ทำาให้
ร่างกายแข็งแรง สามารถทำากิจกรรมต่าง ๆ ได้ตามต้องการ
๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ ขณะออกกำาลังกายควรให้อวัยวะทุกส่วนได้มีการเคลื่อนไหว
คำ�ถาม ดังนี้ และเลือกการออกกำาลังกายที่เหมาะสมกับวัย และสภาพร่างกาย
ของตนเอง
• ถ้านักเรียนต้องการมีร่างกายท่ี การบริหารร่างกาย
แข็งแรง นักเรียนควรทำ�อย่างไร
การบริหารร่างกาย เป็นการออกกำาลังกายด้วยท่าทาง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ออกกำ�ลังกาย การเคลื่อนไหวส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ที่สามารถนำาไปใช้
อบอุ่นร่างกาย เพื่อยืดและเตรียมความพร้อมของกล้ามเนื้อ
รบั ประทานอาหารใหค้ รบ ๕ หมู)่ ก่อนเล่นกีฬาหรือเล่นเกม ท่าบริหารร่างกายที่ควรฝึกมีดังนี้
• นักเรียนเคยออกกำ�ลังกายแบบใด
76 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๑
มาแลว้ บา้ ง
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ เตน้ แอโรบกิ วง่ิ เหยาะๆ)
• นอกจากร่างกายแข็งแรงแล้ว

การออกกำ�ลังกายสามารถช่วยใน
เรอื่ งใด (ตวั อยา่ งคำ�ตอบ สมาธ)ิ
๒. ตวั แทนนกั เรยี นออกมาเลา่ ประสบการณ์
การออกก�ำ ลงั กายใหเ้ พอื่ นฟงั หนา้ ชนั้ เรยี น
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เกี่ยวกับการเคล่ือนไหวร่างกายโดย
การออกกำ�ลังกาย จากหนังสือเรียน
หรือแหล่งการเรยี นรูท้ ีห่ ลากหลาย

สุดยอดคู่มือครู 76

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

๑. การบริหารคอ ปฏิบัติดังนี้ ขั้นคิดวเิ คราะห์
และสรุปความรู้

ท่าเตรียม ๑. แยกเท้า ๔. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง
ยืนตรง เท้าชิดกัน แขนแนบ มือเท้าเอว ความคดิ เหน็ โดยตอบคำ�ถาม ดงั น้ี
ลำาตัว ซึ่งเป็นท่าเริ่มของ ๔. ก้มศีรษะลง
การบริหารร่างกาย แล้วกลับสู่ • ก่อนออกกำ�ลังกายนักเรียน
ท่าที่ ๑ ควรปฏิบัตติ นอยา่ งไร
๒. เอียงศีรษะไป ๓. เอียงศีรษะไป
ทางขวาแล้ว ทางซ้ายแล้ว (ตัวอย่างคำ�ตอบ บริหารร่างกาย
กลับสู่ท่าที่ ๑ กลับสู่ท่าที่ ๑
อบอุ่นร่างกาย)
• การเคลื่อนไหวร่างกายโดยการ

ออกกำ�ลังกาย ถ้านักเรียนไม่อบอุ่น
รา่ งกายก่อนออกก�ำ ลังกายจะสง่ ผลตอ่
รา่ งกายของนกั เรียนอย่างไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ ร่างกายอาจเกิด

การบาดเจ็บ)
๕. ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า ส า ธิ ต

การบริหารร่างกาย โดยการบริหารคอ
แล้วร่วมกันตรวจสอบการสาธิตของ
ตัวแทนนักเรียนปฏิบัติได้ถูกต้อง
หรือไม่ จากน้ันร่วมกันสรุปข้ันตอน
การบริหารคอ

๕. เงยหน้าขึ้นแล้วกลับสู่ท่าที่ ๑ ๖. กลับสู่ท่าเตรียม

การเคลอื่ นไหวรา่ งกายขัน้ พ้นื ฐาน 77

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การบริหารร่างกายต้องใชท้ า่ ทางใดเปน็ ส�ำ คญั
๑ น่งั
๒ ยนื
๓ หมอบ
(เฉลย ๒ เพราะการบรหิ ารรา่ งกายปฏบิ ัติในขณะยืนสามารถปฏบิ ัตไิ ด้หลายทา่ )

77 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้นั คดิ วิเคราะห์
St
และสรุปความรู้
๒. การบริหารไหล่และช่วงแขน ปฏิบัติดังนี้

๖. ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า ส า ธิ ต ท่าเตรียม ๑. แยกเท้า ๒. กางแขนเสมอไหล่ ๓. มือเท้าเอว
การบรหิ ารร่างกาย โดยการบรหิ ารไหล่ มือเท้าเอว เหมือนท่าที่ ๑
และช่วงแขน แล้วร่วมกันตรวจสอบ
วา่ การสาธติ ของตวั แทนนกั เรยี นปฏบิ ตั ิ ๓. การบริหารลำาตัว ปฏิบตั ดิ งั นี้
ได้ถูกต้องหรือไม่ จากนั้นร่วมกันสรุป
ขัน้ ตอนการบริหารไหลแ่ ละช่วงแขน

๗. ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า ส า ธิ ต
การบรหิ ารรา่ งกาย โดยการบรหิ ารล�ำ ตวั
แล้วร่วมกันตรวจสอบการสาธิตของ
ตัวแทนนักเรียนปฏิบัติได้ถูกต้อง
หรือไม่ จากนั้นร่วมกันสรุปขั้นตอน
การบรหิ ารล�ำ ตวั

ท่าเตรียม ๑. แยกเท้ากางแขน ๒. ก้มตัวใช้มือซ้ายแตะเท้าขวา
เสมอไหล่

๓. กลับสู่ท่าที่ ๑ ๔. ก้มตัวใช้มือขวาแตะเท้าซ้าย

78 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑

สุดยอดคู่มือครู 78

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

๔. การบริหารเอว ปฏบิ ัตดิ ังน้ี ข้ันคดิ วิเคราะห์
และสรปุ ความรู้

ท่าเตรียม ๑. แยกเท้า มือเท้าเอว ๘. ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า ส า ธิ ต
การบริหารร่างกาย โดยการบริหารเอว
แล้วร่วมกันตรวจสอบการสาธิตของ
ตัวแทนนักเรียนปฏิบัติได้ถูกต้อง
หรือไม่ จากนั้นร่วมกันสรุปข้ันตอน
การบริหารเอว

๙. ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า ส า ธิ ต
การบริหารร่างกาย โดยการบริหารเข่า
แล้วร่วมกันตรวจสอบการสาธิตของ
ตัวแทนนักเรียนปฏิบัติได้ถูกต้อง
หรือไม่ จากน้ันร่วมกันสรุปขั้นตอน
การบริหารเข่า

๒. หมุนเอวไปทางซ้าย ๓. หมุนเอวไปทางขวา

๕. การบรหิ ารเขา่ ปฏิบัตดิ ังน้ี

ท่าเตรียม ใช้สองมือแตะเข่า
ย่อและยืดเข่า
ขึ้น-ลงช้า ๆ

การเคลอ่ื นไหวร่างกายขนั้ พ้นื ฐาน 79

79 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้นั คิดวเิ คราะห์
St ๖. การบรหิ ารข้อมอื ปฏิบตั ิดงั น้ี
และสรุปความรู้

๑๐. ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า ส า ธิ ต ท่าเตรียม ๑. ยกมือทั้งสองขึ้น ๒. สลัดข้อมือ
การบริหารร่างกาย โดยการบริหาร ระดับอก ทั้งสองข้าง
ข้อมือ แล้วร่วมกันตรวจสอบ
การสาธิตของตัวแทนนักเรียนปฏิบัติ ๗. การบริหารข้อเท้า ปฏิบตั ิดังนี้
ได้ถูกต้องหรือไม่ จากนั้นร่วมกัน
สรปุ ขั้นตอนการบริหารขอ้ มือ ท่าเตรียม ๑. แยกเท้า ๒. เหยียดปลายเท้าซ้าย
มือเท้าเอว งุ้มปลายเท้า หมุนไป
๑๑. ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า ส า ธิ ต ทางซ้าย สลับทางขวา
การบริหารร่างกาย โดยการบริหาร
ข้อเท้า แล้วร่วมกันตรวจสอบ ๓. เหยียดปลายเท้าขวา งุ้มปลายเท้าหมุนไปทางซ้าย
ก า ร ส า ธิ ต ข อ ง ตั ว แ ท น นั ก เ รี ย น สลับทางขวา
ปฏิบัติได้ถูกต้องหรือไม่ จากนั้น
ร่วมกนั สรปุ ข้นั ตอนการบริหารขอ้ เทา้ การบรหิ ารรา่ งกาย ควรทาำ เปน็ ประจาำ โดยแตล่ ะทา่ ทางทาำ ประมาณ
๕-๑๐ ครง้ั ในระยะเรม่ิ ตน้ ควรทาำ ชา้ ๆ แลว้ เพมิ่ ความเรว็ และจาำ นวน
๑๒. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง ครั้งขน้ึ เพอ่ื ทำาใหร้ ่างกายแขง็ แรง
ความคิดเห็นเก่ียวกับการบริหาร
ร่างกายจากการปฏิบัติ แล้วร่วมกัน
สรุปความรวู้ า่ ก่อนการออกกำ�ลังกาย
ทุกครั้ง ควรมีการบริหารร่างกาย
เพื่อเตรียมความพร้อม และป้องกัน
การบาดเจบ็ ของกล้ามเนอ้ื

80 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๑

สุดยอดคู่มือครู 80

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

ข้อควรปฏิบัติในการออกกำาลังกาย ข้นั คดิ วิเคราะห์
และสรุปความรู้
๑. เลือกกิจกรรมการออกกำาลังกายให้เหมาะสมกับวัย และ
ความสามารถของร่างกาย ไม่ควรออกกาำ ลังกายที่ยากหรือไม่ถนัด ๑๓. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น อ ภิ ป ร า ย แ ล ะ
แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ กี่ ย ว กั บ
วิธีการเตรียมตัวก่อนออกกำ�ลังกาย

ข้อควรปฏิบัติ ๒. อบอุ่นร่างกายก่อนออกกำาลังกายทุกครั้ง มาคนละ ๑ ข้อ โดยรวบรวมคำ�ตอบ
ในการ เพื่อให้กล้ามเนื้อมีความยืดหยุ่น ป้องกัน เป็นแผนภาพความคิดบนกระดาน
การบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ ๑๔. นักเรียนคิดประเมินเพ่ือเพิ่มคุณค่า
ออกกำาลังกาย โดยตอบค�ำ ถาม ดังน้ี
๓. ใช้ระยะเวลาในการออกกำาลังกายที่ • ถ้านักเรียนออกกำ�ลังกายเป็น
เหมาะสม โดยคำานึงถึงสภาพร่างกาย ประจ�ำ สมา่ํ เสมออยา่ งถกู วธิ ี จะสง่ ผล
ของตนเองเป็นสำาคัญ ตอ่ ร่างกายของนักเรยี นอย่างไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�ให้ร่างกาย
๔. เลือกใช้อุปกรณ์ให้เหมาะสมกับการ
ออกกำาลังกาย แขง็ แรง)

๕. ไม่ออกกำาลังกายในขณะที่ร่างกาย
เจ็บป่วยหรือได้รับบาดเจ็บ

ประโยชน์ของการออกกำาลังกาย

การออกกำาลังกายแต่ละครั้งควรใช้เวลาอย่างเหมาะสม
เมื่อรู้สึกเหนื่อยก็หยุดพัก ไม่ควรหักโหม การออกกำาลังกาย
ควรเริ่มตามความสนใจและจากง่ายไปหายาก จากเบาไปหาหนัก
ซึ่งการออกกำาลังกายไม่ว่าจะเป็นในลักษณะใดก็ตาม จะให้
ประโยชน์ ดังนี้

การเคล่ือนไหวร่างกายขนั้ พืน้ ฐาน 81

เสริมความรู้ ครูควรสอน กขาอ้รอคอวรกปกฏำ�ลบิ ังตั กิในาย

การออกกำ�ลังกายแต่ละประเภทจะส่งผลต่อร่างกายต่างกัน ดังนั้นการเลือกใช้
อุปกรณ์ให้เหมาะสมกับการออกกำ�ลังกายจะทำ�ให้ร่างกายเราน้ันพัฒนาดีขึ้น
เปน็ ไปอยา่ งถกู วธิ ีและหลงั ใชอ้ ปุ กรณก์ ารออกก�ำ ลงั กายเสรจ็ แลว้ ตอ้ งท�ำ ความสะอาด
และเก็บอุปกรณ์เข้าท่ีให้เรียบร้อย เพ่ือให้สะดวกในการหยิบใช้ครั้งต่อไป
และอุปกรณ์สามารถใช้งานได้นาน (ปลูกฝังคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค)์

81 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้ันปฏบิ ตั ิ
St Stแหลละังสกราปุรปควฏาิบมัตริู้
St ด้านร่างกาย ด้านจิตใจ
๑๕. นั ก เ รี ย น ว า ด ภ า พ ร ะ บ า ย สี
การออกกำ�ลังกายที่ตนเองชอบมา ทำาให้ร่างกายแข็งแรง มีพลัง ทำาให้เกิดความสนุกสนาน
๑ กิจกรรม แล้วบอกประโยชน์ของ กระฉับกระเฉง มีการเจริญเติบโต จิตใจเบิกบาน สดชื่น รู้จัก
การออกก�ำ ลงั กายลงในตาราง จากนนั้ ตามวัย และมีภูมิต้านทานโรค อดทน อดกลั้น
นำ � ไ ป แ ล ก เ ป ล่ี ย น กั บ เ พ่ื อ น เ พ่ื อ ทำาให้ไม่เจ็บป่วยง่าย

ตรวจสอบความถกู ต้อง ดังตัวอย่าง

(ตัวอยา่ งภาพการออกกำ�ลังกาย ประโยชน์ของ
ด้วยกีฬาฟุตบอล) การออกกำาลังกาย

ประโยชน์ของการออกกำ�ลงั กาย ด้านสติปัญญา ด้านสังคม
ดา้ นรา่ งกาย ดา้ นจิตใจ ด้านสติปัญญา ดา้ นสงั คม ช่ ว ย ฝึ ก ส ม า ธิ ใ น ก า ร สร้างความสามัคคีในกลุ่ม
(รา่ งกายแขง็ แรง) (จิตใจแจ่มใส) (มสี มาธ)ิ (ไดเ้ ขา้ สงั คม) เพื่อน ทำาให้ได้พบปะผู้คน ได้พบ
ควบคุมการเคลื่อนไหว และ เพื่อนใหม่ ๆ และเรียนรู้การทำางาน
มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ร่วมกับผู้อื่น

๑๖. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ส่ิ ง ที่ เ ข้ า ใ จ สรุป การออกกำาลังกายอย่างต่อเนื่องและสมำ่าเสมอ
เป็นความรรู้ ่วมกนั ดงั นี้ จะทำาให้มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง จิตใจแจ่มใส

• การออกกำ�ลังกายอย่างต่อเน่ือง เวบ็ ไซตแ์ นะน�ำ
และสมํ่าเสมอ จะทำ�ให้มีสุขภาพ
ร่างกายแขง็ แรง จิตใจแจม่ ใส การกีฬาแห่งประเทศไทย www.sat.or.th

ep 4

ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ

๑๗. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าช้ันเรียน 82 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๑
จากน้ันนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ
ความถูกตอ้ ง 5ep ข้ันประเมินเพ่อื เพิม่ คณุ คา่
บริการสงั คม
และจติ สาธารณะ

๑๘. นั ก เ รี ย น นำ � ค ว า ม รู้ เ ร่ื อ ง ก า ร
เคลอื่ นไหวรา่ งกายโดยการออกก�ำ ลงั กาย
และประโยชน์ของการออกกำ�ลังกาย
ไปแนะนำ�ผู้ปกครองหรือน้อง ๆ
เพ่ือใหท้ ุกคนมีสุขภาพทดี่ ี

สุดยอดคู่มือครู 82