๒๐๐
มาตรา ๖๑๗๖ ผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา ๑๕ มาตรา ๒๘ หรือมาตรา ๓๕/๓ วรรคหนึ่ง
หรือไมปฏิบัติตามคําสั่งของนายทะเบียนตามมาตรา ๓๖ หรือมาตรา ๕๓ วรรคสอง ตองระวางโทษ
ปรับไมเกินหน่ึงพันบาท
มาตรา ๖๑/๑๗๗ ผูใดไมมาใหถอยคําหรือย่ืนคําชี้แจงแสดงขอเท็จจริงตอนายทะเบียน
หรือผูตรวจการตามหนังสือเรียกตามมาตรา ๕๗ สัตต วรรคหนึ่ง หรือฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามคําสั่ง
ของนายทะเบียนหรือผูตรวจการซึ่งส่ังตามมาตรา ๕๗ สัตต วรรคสอง ตองระวางโทษปรับไมเกิน
หน่ึงพันบาท
มาตรา ๖๒ ผูใดรับจางบรรทุกคนโดยสารโดยใชรถยนตรับจางบรรทุกคนโดยสาร
ไมเกินเจ็ดคนหรือรถยนตรับจางระหวางจังหวัดในทองที่ท่ีรัฐมนตรีประกาศตามมาตรา ๒๓ วรรคหน่ึง
โดยไมไดรับอนุญาตจากนายทะเบียน หรือไมไดรับยกเวนตามมาตรา ๒๓ วรรคสองหรือวรรคสาม
ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท
[คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒)
พ.ศ. ๒๕๔๖]
มาตรา ๖๒/๑๗๘ ผใู ดรบั จา งบรรทกุ คนโดยสารโดยฝา ฝน หรอื ไมป ฏบิ ตั ติ ามมาตรา ๒๓/๑
ตองระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท
มาตรา ๖๓ ผูใดรับจางบรรทุกคนโดยสารโดยใชรถยนตรับจางบรรทุกคนโดยสาร
ไมเกินเจ็ดคนหรือรถยนตรับจางระหวางจังหวัดในทองที่ที่รัฐมนตรีประกาศตามมาตรา ๒๓ วรรคหน่ึง
เมื่อใบอนุญาตส้ินอายุหรือใบอนุญาตถูกเพิกถอน ตองระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท
[คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒)
พ.ศ. ๒๕๔๖]
มาตรา ๖๓/๑๗๙ ผรู บั ใบอนญุ าตตามมาตรา ๒๓ ผใู ดฝา ฝน หรอื ไมป ฏบิ ตั ติ ามมาตรา ๒๕
วรรคสอง ตองระวางโทษปรับไมเกินหน่ึงพันบาท
มาตรา ๖๓/๒๘๐ ผูไดรับใบอนุญาตขับรถผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา ๕๓/๓
ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท
มาตรา ๖๔ ผใู ดขบั รถโดยไมไ ดร บั ใบอนญุ าตขบั รถ ตอ งระวางโทษจาํ คกุ ไมเ กนิ หนงึ่ เดอื น
หรือปรับไมเกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําท้ังปรับ
๗๖ มาตรา ๖๑ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๗๗ มาตรา ๖๑/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๗๘ มาตรา ๖๒/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๗๙ มาตรา ๖๓/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๘๐ มาตรา ๖๓/๒ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๒๐๑
มาตรา ๖๕๘๑ ผูใดขับรถเม่ือใบอนุญาตขับรถสิ้นอายุ หรือระหวางถูกสั่งพักใช
ใบอนุญาตขับรถหรือถูกเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ หรือถูกยึดใบอนุญาตขับรถ ตองระวางโทษปรับ
ไมเกินสองพันบาท
มาตรา ๖๖ ผูใดขับรถโดยไมแสดงใบอนุญาตขับรถ และสําเนาภาพถายใบคูมือ
จดทะเบียนรถตามมาตรา ๔๒ ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท
มาตรา ๖๖/๑๘๒ ผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามคําสั่งของผูตรวจการ ซ่ึงสั่งตาม
มาตรา ๕๗ ทวิ ตองระวางโทษปรับไมเกินหาพันบาท
มาตรา ๖๖/๒๘๓ ผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา ๕๗ จัตวา มาตรา ๕๗ เบญจ
หรือมาตรา ๕๗ ฉ (๑) หรือ (๒) ตองระวางโทษปรับไมเกินหน่ึงพันบาท
มาตรา ๖๖/๓๘๔ ผใู ดฝา ฝน มาตรา ๕๗ ฉ (๓) หรอื (๖) ตอ งระวางโทษจาํ คกุ ไมเ กนิ สามเดอื น
หรือปรับตั้งแตสองพันบาทถึงหนึ่งหม่ืนบาท หรือทั้งจําท้ังปรับ
มาตรา ๖๖/4๘๕ ผูใดฝาฝนมาตรา ๕๗ ฉ (๔) หรือ (๕) ตองระวางโทษสูงกวาท่ีกําหนด
ไวในกฎหมายวาดวยยาเสพติดใหโทษ หรือกฎหมายวาดวยวัตถุที่ออกฤทธิ์ตอจิตและประสาท
แลวแตกรณี อีกหน่ึงในสาม
มาตรา ๖๖/๕๘๖ ผูใดเรียกเก็บคาโดยสารหรือคาบริการอ่ืนเกินกวาอัตราท่ีกําหนด
ในกฎกระทรวง ตองระวางโทษปรับไมเกินหาพันบาท
มาตรา ๖๖/๖๘๗ เจาของรถหรือผูขับรถผูใดไมแสดงอัตราคาโดยสารหรือคาบริการอื่น
ตามที่กําหนดในกฎกระทรวง ตองระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท
มาตรา ๖๗ ผูใด
(๑) ใหผูอ่ืนใชใบอนุญาต หรือเคร่ืองหมายที่นายทะเบียนออกใหแกตน
(๒) ใชเคร่ืองหมายที่นายทะเบียนออกใหสําหรับรถคันหนึ่งกับรถอีกคันหน่ึง
(๓) ใชเคร่ืองหมายที่นายทะเบียนออกใหแกผูอ่ืน
(๔) เปล่ียนแปลงโดยวิธีใด ๆ หรือปดบังทั้งหมดหรือแตบางสวนซึ่งเคร่ืองหมายท่ี
นายทะเบียนออกใหประจํารถ หรือ
๘๑ มาตรา ๖๕ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๘๒ มาตรา ๖๖/๑ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๘๓ มาตรา ๖๖/๒ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๘๔ มาตรา ๖๖/๓ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๘๕ มาตรา ๖๖/๔ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๘๖ มาตรา ๖๖/๕ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๘๗ มาตรา ๖๖/๖ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๐๒
(๕) ใชร ถทไี่ ดร บั ยกเวน ไมต อ งเสยี คา ธรรมเนยี มตามมาตรา ๙ หรอื ยกเวน ไมต อ งเสยี ภาษี
ประจําปตามมาตรา ๓๐ หรือลดภาษีประจําปตามมาตรา ๓๑ ผิดไปจากวัตถุประสงคท่ีไดรับยกเวน
หรือลด
ตองระวางโทษปรับไมเกินหน่ึงพันบาท
มาตรา ๖๗ ทวิ๘๘ บรรดาความผิดตามพระราชบัญญัติน้ีท่ีมีโทษปรับสถานเดียว
ใหอธิบดีหรือผูซึ่งอธิบดีมอบหมายมีอํานาจเปรียบเทียบปรับผูตองหาได เมื่อผูตองหาไดชําระคาปรับ
ตามจํานวนท่ีอธิบดีหรือผูซ่ึงอธิบดีมอบหมายเปรียบเทียบภายในสามสิบวันแลว ใหถือวาคดีเลิกกัน
ตามบทบัญญัติแหงประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
ถาผูตองหาไมยินยอมตามที่เปรียบเทียบหรือเมื่อยินยอมแลวไมชําระคาปรับภายใน
กําหนดเวลาดังกลาวใหดําเนินคดีเพื่อฟองรองตอไป
º·à©¾ÒСÒÅ
มาตรา ๖๘ เพอ่ื ประโยชนใ นการจดั เกบ็ ภาษปี ระจาํ ป ในกรณที เี่ ปน รถทจี่ ดทะเบยี นแลว
การเสียภาษีประจําปในปแรกภายหลังวันที่พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหนายทะเบียนเปลี่ยนแปลง
กําหนดระยะเวลาการเสียภาษีใหม โดยเฉลี่ยจํานวนรถท่ีจะตองเสียภาษีออกไปเปนรายเดือนตาม
ระยะเวลาและจํานวนท่ีนายทะเบียนเห็นสมควร และประกาศ ณ ท่ีทําการของนายทะเบียนใหผูมีหนาที่
เสียภาษีทราบลวงหนาไมนอยกวาหนึ่งเดือน ท้ังนี้ ใหนายทะเบียนดําเนินการภายในสองปนับแต
วันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ
การคิดภาษีเปนรายเดือนตามวรรคหนึ่ง ใหคิดเฉล่ียจากอัตราภาษีประจําปสําหรับ
รถชนิดนั้น
มาตรา ๖๙ สําหรับรถและเครื่องอุปกรณของรถอันมิชอบดวยพระราชบัญญัติน้ี
ท่ีมีอยูแลวในวันที่ประกาศพระราชบัญญัติน้ีในราชกิจจานุเบกษา หรือที่จะนําเขามาในราชอาณาจักร
ภายในหกเดือนนับแตวันท่ีประกาศพระราชบัญญัตินี้ในราชกิจจานุเบกษา ใหรัฐมนตรีมีอํานาจผอนผัน
ไดตามควรแกกรณี และถาจะอนุญาตใหใชตอไป ใหมีกําหนดเวลาไมเกินสามป นับแตวันท่ีประกาศ
พระราชบัญญัตินี้ในราชกิจจานุเบกษา
มาตรา ๗๐ บรรดากฎกระทรวง คําสั่ง หรือประกาศที่ออกตามพระราชบัญญัติรถยนตร
พุทธศักราช ๒๔๗๓ ใหยังคงใชบังคับไดตอไปเพียงเทาท่ีไมขัดหรือแยงกับพระราชบัญญัตินี้จนกวาจะ
มีกฎกระทรวง คําส่ัง หรือประกาศตามพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ
๘๘ มาตรา ๖๗ ทวิ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ท่ี ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐
๒๐๓
มาตรา ๗๑ ในทองท่ีใดท่ีไดมีการประกาศใหการประกอบการรับจางบรรทุกคนโดยสาร
โดยใชรถยนตบรรทุกคนโดยสารไมเกินเจ็ดคน ตองดําเนินการโดยบริษัทมหาชนจํากัด บริษัทจํากัด
หรือสหกรณ และตองไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียนตามพระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช
๒๔๗๓ รวมทั้งที่ไดมีการขยายระยะเวลาตามประกาศดังกลาว ใหถือวาประกาศนั้นเปนประกาศ
ของรัฐมนตรีตามมาตรา ๒๓ และใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการในทองท่ีดังกลาวอยูแลวในวันท่ี
พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ เปนผูไดรับใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ และตองดําเนินการโดยบริษัทมหาชน
จํากัด บริษัทจํากัดหรือสหกรณตอไป
[คาํ วา “รถยนต” แกไ ขเพมิ่ เตมิ โดยมาตรา ๓ แหง พระราชบญั ญตั ริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒)
พ.ศ. ๒๕๔๖]
มาตรา ๗๒ บรรดาใบอนุญาตและใบอนุญาตขับรถยนตท่ีออกตามพระราชบัญญัติ
รถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ กอนวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหยังคงมีผลใชบังคับตอไปจนกวา
จะส้ินอายุใบอนุญาตหรือใบอนุญาตขับรถยนตนั้น
[คาํ วา “รถยนต” แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยมาตรา ๓ แหง พระราชบญั ญตั ริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒)
พ.ศ. ๒๕๔๖]
ผูรับสนองพระบรมราชโองการ
ส. โหตระกิตย
รองนายกรัฐมนตรี
๒๐๔
ÍÑμÃÒ¤‹Ò¸ÃÃÁà¹ÕÂÁ
(๑) คําขอ ฉบับละ ๕ บาท
(๒) ใบคูมือจดทะเบียนรถ ฉบับละ ๑๐๐ บาท
(๓) แผนปายทะเบียนรถ ฉบับละ ๑๐๐ บาท
(๓/๑)๘๙ การขอใชหมายเลขทะเบียนรถ
(ก) การขอใชหมายเลขทะเบียนท่ีออกให ๑,๐๐๐ บาท
สําหรับรถคันหนึ่งมาใชกับรถอีกคันหนึ่ง คร้ังละ
(ข) การขอใชหมายเลขทะเบียนซ่ึงยัง ๒,๐๐๐ บาท
ไมเคยออกใหสําหรับรถคันใดมาใช
กับรถที่จดทะเบียนแลว คร้ังละ ๓,๐๐๐ บาท
(ค) การขอใชหมายเลขทะเบียนท่ีตองเสีย
คาธรรมเนียมพิเศษท่ีไดจากการประมูล ๑๐ บาท
ตามมาตรา ๑๐/๑ กับกรณีตาม (ก) หรือ (ข) ครั้งละ ๕๐ บาท
(๔) การขอคนทะเบียนรถหรือขอแกไขเพิ่มเติมรายการ ๑๐๐ บาท
ในทะเบียนรถและใบคูมือจดทะเบียนรถ ๕๐ บาท
(ก) รถจักรยานยนต คร้ังละ ๒๐ บาท
(ข) รถอื่นนอกจาก (ก) ครั้งละ ๑๐ บาท
(๕) การโอนทะเบียนรถ คร้ังละ ๕๐ บาท
(๖) การยายรถ ๑,๐๐๐ บาท
(ก) รถยนต ครั้งละ ๕,๐๐๐ บาท
(ข) รถอ่ืนนอกจาก (ก) ครั้งละ
(๗) การตรวจสภาพรถ
(ก) รถจักรยานยนต คันละ
(ข) รถอื่นนอกจาก (ก) คันละ
(๗/๑)๙๐ เคร่ืองหมายแสดงการใชรถ
ตามมาตรา ๖/๑ วรรคสอง หรือวรรคสาม แผนละ
(๗/๒)๙๑ การอนุญาตใหใชรถ
ตามมาตรา ๖/๑ วรรคสาม คร้ังละ
๘๙ อตั ราคา ธรรมเนียม (๓/๑) เพม่ิ โดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๙๐ อัตราคาธรรมเนียม (๗/๑) เพ่มิ โดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๙๑ อตั ราคาธรรมเนยี ม (๗/๒) เพ่ิมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๐๕
(๘) ใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท
(๙)๙๒ ใบอนุญาตตามมาตรา ๒๗ ฉบับละ ๒,๐๐๐ บาท
(๑๐)๙๓ เคร่ืองหมายพิเศษตามมาตรา ๒๗ อันละ
(๑๑)๙๔ สมุดคูมือประจํารถตามมาตรา ๒๗ เลมละ ๕๐๐ บาท
(๑๒) ใบอนุญาตรถยนตตามอนุสัญญาวาดวยการจราจรทางถนน ๑,๐๐๐ บาท
ทํา ณ นครเจนีวา ค.ศ. ๑๙๔๙ ซ่ึงประเทศไทยไดภาคยานุวัติ
เมื่อวันท่ี ๑๕ สิงหาคม ๒๕๐๕ ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท
(๑๓)๙๕ ใบอนุญาตขับรถตามความตกลงระหวางประเทศ ๑,๐๐๐ บาท
ที่ประเทศไทยเปนภาคี ฉบับละ
(๑๔)๙๖ ใบอนุญาตขับรถช่ัวคราว ๕๐๐ บาท
ตามมาตรา ๔๓ (๑) ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท
(๑๕)๙๗ ใบอนุญาตขับรถยนตสวนบุคคล ฉบับละ
(๑๖)๙๘ ใบอนุญาตขับรถยนตสามลอสวนบุคคล ฉบับละ ๕๐๐ บาท
(๑๗)๙๙ ใบอนุญาตขับรถยนตสาธารณะ ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท
(๑๘)๑๐๐ ใบอนุญาตขับรถสามลอสาธารณะ ฉบับละ
(๑๙)๑๐๑ ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสวนบุคคล ฉบับละ ๕๐๐ บาท
(๑๙/๑)๑๐๒ ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสาธารณะ ฉบับละ ๕๐๐ บาท
(๒๐)๑๐๓ ใบอนุญาตขับรถบดถนน ฉบับละ ๕๐๐ บาท
(๒๑)๑๐๔ ใบอนุญาตขับรถแทรกเตอร ฉบับละ ๕๐๐ บาท
(๒๒)๑๐๕ ใบอนุญาตขับตามมาตรา ๔๓ (๙) ฉบับละ ๕๐๐ บาท
๕๐๐ บาท
๙๒ อตั ราคา ธรรมเนียม (๙) แกไขเพิม่ เติมโดยพระราชบญั ญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๙๒ อตั ราคาธรรมเนยี ม (๑๐) แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ริ ถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๙๔ อัตราคาธรรมเนียม (๑๑) แกไขเพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๙๕ อตั ราคาธรรมเนียม (๑๓) แกไขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๙๖ อตั ราคา ธรรมเนยี ม (๑๔) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๙๗ อัตราคาธรรมเนียม (๑๕) แกไ ขเพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๙๘ อัตราคา ธรรมเนยี ม (๑๖) แกไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๙๙ อตั ราคา ธรรมเนียม (๑๗) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๐๐ อัตราคาธรรมเนียม (๑๘) แกไขเพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๐๑ อตั ราคา ธรรมเนยี ม (๑๙) แกไขเพ่มิ เติมโดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๑๐๒ อัตราคาธรรมเนียม (๑๙/๑) เพ่ิมโดยพระราชบญั ญตั ริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๑๐๓ อตั ราคาธรรมเนยี ม (๒๐) แกไ ขเพ่มิ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๐๔ อัตราคาธรรมเนยี ม (๒๑) แกไขเพิ่มเตมิ โดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๐๕ อตั ราคาธรรมเนียม (๒๒) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๐๖
(๒๓)๑๐๖ (ยกเลิก)
(๒๔)๑๐๗ (ยกเลิก)
(๒๕)๑๐๘ (ยกเลิก)
(๒๖)๑๐๙ (ยกเลิก)
(๒๗)๑๑๐ (ยกเลิก)
(๒๘) การแกไขรายการในใบอนุญาตขับรถ คร้ังละ ๕๐ บาท
(๒๙) หนังสืออนุญาตตามมาตรา ๑๗ วรรคสอง
หรือมาตรา ๑๘ ฉบับละ ๕๐ บาท
(๓๐) ใบแทนใบคูมือจดทะเบียนรถ ฉบับละ ๕๐ บาท
(๓๑) ใบแทนใบอนุญาต คร่ึงหน่ึงของคาธรรมเนียมใบอนุญาต
แตไมเกิน ฉบับละ ๑๐๐ บาท
(๓๒) ใบแทนเครื่องหมายการเสียภาษีประจําป ฉบับละ ๒๐ บาท
(๓๓) ใบแทนหนังสืออนุญาต ฉบับละ ๒๕ บาท
(๓๔) คาธรรมเนียมอื่น คร้ังละ ๒๐ บาท
(๓๕) การรับรองสําเนาเอกสาร แผนละ ๒๐ บาท
(๓๖)๑๑๑ การตออายุใบอนุญาตขับรถ ครั้งละเทากับคาธรรมเนียมสําหรับใบอนุญาตขับรถแตละฉบับ
๑๐๖ อัตราคา ธรรมเนยี ม (๒๓) ยกเลิกโดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๐๗ อตั ราคา ธรรมเนียม (๒๔) ยกเลิกโดยพระราชบญั ญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๐๘ อัตราคา ธรรมเนียม (๒๕) ยกเลกิ โดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๐๙ อัตราคาธรรมเนียม (๒๖) ยกเลิกโดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๑๐ อัตราคาธรรมเนียม (๒๗) ยกเลกิ โดยพระราชบัญญตั ิรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๑๑๑ อัตราคา ธรรมเนยี ม (๓๖) เพ่ิมโดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๐๗
ÍÑμÃÒÀÒÉÕ»ÃÐจํา»‚
(๑)๑๑๒ รถยนตนั่งสวนบุคคลไมเกินเจ็ดคนใหเก็บภาษีตามความจุของกระบอกสูบรวมกันของเคร่ืองยนต
ของรถยนตแตละคัน ในอัตราดังตอไปนี้
(ก) ๖๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตรแรก
ลูกบาศกเซนติเมตรละ ๐.๕๐ บาท
(ข) สวนท่ีเกิน ๖๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตร
แตไมเกิน ๑,๘๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตร
ลูกบาศกเซนติเมตรละ ๑.๕๐ บาท
(ค) สวนท่ีเกิน ๑,๘๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตร
ลูกบาศกเซนติเมตรละ ๔.๐๐ บาท
รถยนตตาม (๑) ที่นิติบุคคลเปนเจาของ และมิไดใหบุคคลธรรมดาเชาซ้ือในการประกอบธุรกิจ
เก่ียวกับการใหเชาซ้ือของนิติบุคคลน้ัน ใหเก็บภาษีในอัตราสองเทา
(๒) รถยนตนั่งสวนบุคคลเกินเจ็ดคน ใหเก็บภาษีตามนํ้าหนักในอัตราดังตอไปนี้
(ก) น้ําหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑๕๐ บาท
(ข) น้ําหนักตั้งแต ๕๐๑ - ๗๕๐
กิโลกรัม คันละ ๓๐๐ บาท
(ค) น้ําหนักต้ังแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๔๕๐ บาท
(ง) นํ้าหนักต้ังแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐
กิโลกรัม คันละ ๘๐๐ บาท
(จ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๐๐๐ บาท
(ฉ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๓๐๐ บาท
(ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๖๐๐ บาท
(ซ) น้ําหนักต้ังแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๙๐๐ บาท
๑๑๒ อตั ราภาษีประจาํ ป (๑) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔
๒๐๘
(ฌ) น้ําหนักตั้งแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๒๐๐ บาท
(ญ) นํ้าหนักต้ังแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๔๐๐ บาท
(ฎ) น้ําหนักตั้งแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๖๐๐ บาท
(ฏ) นํ้าหนักต้ังแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๘๐๐ บาท
(ฐ) น้ําหนักต้ังแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๓,๐๐๐ บาท
(ฑ) นํ้าหนักต้ังแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๓,๒๐๐ บาท
(ฒ) น้ําหนักตั้งแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๓,๔๐๐ บาท
(ณ) นํ้าหนักตั้งแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม
ข้ึนไป คันละ ๓,๖๐๐ บาท
(๓)๑๑๓ รถจักรยานยนต ใหคํานวณภาษีประจําปในอัตราดังตอไปนี้
(ก) รถจักรยานยนตสวนบุคคล คันละ ๑๐๐ บาท
(ข) รถจักรยานยนตสาธารณะ คันละ ๑๐๐ บาท
(๔)๑๑๔ รถพวงของรถจักรยานยนตสวนบุคคล คันละ ๕๐ บาท
(๕) รถพวงนอกจาก (๔) คันละ ๑๐๐ บาท
(๖) รถบดถนน คันละ ๒๐๐ บาท
(๗) รถแทรกเตอรท่ีใชในการเกษตร คันละ ๕๐ บาท
(๘) รถยนตรับจางระหวางจังหวัด รถยนตบริการ ใหเก็บภาษีตามนํ้าหนักในอัตราดังตอไปนี้
(ก) นํ้าหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๔๕๐ บาท
(ข) นํ้าหนักต้ังแต ๕๐๑ - ๗๕๐
กิโลกรัม คันละ ๗๕๐ บาท
(ค) น้ําหนักตั้งแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๐๕๐ บาท
๑๑๓ อัตราภาษปี ระจาํ ป (๓) แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
๑๑๔ อัตราภาษีประจําป (๔) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗
(ง) น้ําหนักต้ังแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐ ๒๐๙
กิโลกรัม
คันละ ๑,๓๕๐ บาท
(จ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐ คันละ ๑,๖๕๐ บาท
กิโลกรัม คันละ ๒,๑๐๐ บาท
คันละ ๒,๕๕๐ บาท
(ฉ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐ คันละ ๓,๐๐๐ บาท
กิโลกรัม คันละ ๓,๔๕๐ บาท
คันละ ๓,๙๐๐ บาท
(ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐ คันละ ๔,๓๕๐ บาท
กิโลกรัม คันละ ๔,๘๐๐ บาท
คันละ ๕,๒๕๐ บาท
(ซ) น้ําหนักตั้งแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐ คันละ ๕,๗๐๐ บาท
กิโลกรัม คันละ ๖,๑๕๐ บาท
คันละ ๖,๖๐๐ บาท
(ฌ) น้ําหนักต้ังแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐ คันละ ๑๘๕ บาท
กิโลกรัม คันละ ๓๑๐ บาท
คันละ ๔๕๐ บาท
(ญ) นํ้าหนักต้ังแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐
กิโลกรัม
(ฎ) น้ําหนักต้ังแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐
กิโลกรัม
(ฏ) นํ้าหนักต้ังแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐
กิโลกรัม
(ฐ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐
กิโลกรัม
(ฑ) นํ้าหนักตั้งแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐
กิโลกรัม
(ฒ) นํ้าหนักตั้งแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐
กิโลกรัม
(ณ) นํ้าหนักตั้งแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม
ขึ้นไป
(๙) รถยนตรับจาง ใหเก็บภาษีตามนํ้าหนักในอัตราดังตอไปนี้
(ก) นํ้าหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม
(ข) นํ้าหนักต้ังแต ๕๐๑ - ๗๕๐
กิโลกรัม
(ค) น้ําหนักตั้งแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐
กิโลกรัม
๒๑๐
(ง) นํ้าหนักต้ังแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐ คันละ ๕๖๐ บาท
กิโลกรัม
(จ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๖๘๕ บาท
(ฉ) น้ําหนักต้ังแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐
กิโลกรัม คันละ ๘๗๕ บาท
(ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๐๖๐ บาท
(ซ) นํ้าหนักต้ังแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๒๕๐ บาท
(ฌ) นํ้าหนักตั้งแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๔๓๕ บาท
(ญ) นํ้าหนักตั้งแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๖๒๕ บาท
(ฎ) น้ําหนักตั้งแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๘๑๐ บาท
(ฏ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๐๐๐ บาท
(ฐ) น้ําหนักต้ังแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๑๘๕ บาท
(ฑ) นํ้าหนักตั้งแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๓๗๕ บาท
(ฒ) น้ําหนักตั้งแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๕๖๐ บาท
(ณ) น้ําหนักตั้งแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม
ขึ้นไป คันละ ๒,๗๕๐ บาท
(๑๐) รถยนตบ รรทกุ สว นบคุ คลหรอื รถยนตส าํ หรบั ลากจงู ซง่ึ มไิ ดใ ชใ นการประกอบการขนสง สว นบคุ คล
ตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกหรือรถแทรกเตอรท่ีมิไดใชในการเกษตร ใหเก็บภาษีตาม
น้ําหนักในอัตราดังตอไปน้ี
(ก) น้ําหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓๐๐ บาท
(ข) นํ้าหนักต้ังแต ๕๐๑ - ๗๕๐
กิโลกรัม คันละ ๔๕๐ บาท
๒๑๑
(ค) น้ําหนักต้ังแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๖๐๐ บาท
(ง) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐
กิโลกรัม คันละ ๗๕๐ บาท
(จ) น้ําหนักต้ังแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๙๐๐ บาท
(ฉ) น้ําหนักต้ังแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๐๕๐ บาท
(ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๓๕๐ บาท
(ซ) นํ้าหนักตั้งแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๖๕๐ บาท
(ฌ) นํ้าหนักต้ังแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๑,๙๕๐ บาท
(ญ) นํ้าหนักต้ังแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๒๕๐ บาท
(ฎ) น้ําหนักต้ังแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๕๕๐ บาท
(ฏ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐
กิโลกรัม คันละ ๒,๘๕๐ บาท
(ฐ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๓,๑๕๐ บาท
(ฑ) นํ้าหนักต้ังแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๓,๔๕๐ บาท
(ฒ) น้ําหนักต้ังแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐
กิโลกรัม คันละ ๓,๗๕๐ บาท
(ณ) น้ําหนักต้ังแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม
ขึ้นไป คันละ ๔,๐๕๐ บาท
(๑๐/๑)๑๑๕ รถอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวงที่ออกโดยอาศัยอํานาจตามบทนิยามคําวา “รถ” ในมาตรา ๔
ใหเก็บภาษีตามน้ําหนักในอัตราตาม (๑๐)
๑๑๕ อัตราภาษปี ระจําป (๑๐/๑) เพ่ิมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๑๒
(๑๑)๑๑๖ รถที่ขับเคลื่อนดวยพลังงานไฟฟา หรือรถท่ีขับเคล่ือนดวยพลังงานอ่ืนโดยมิไดใชเครื่องยนต
ตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง ใหจัดเก็บภาษีในอัตราดังตอไปนี้
(ก) รถยนตนั่งสวนบุคคลไมเกินเจ็ดคน ใหจัดเก็บภาษีตามน้ําหนักของรถในอัตราตาม (๒)
(ข) รถอ่ืนนอกจาก (ก) ใหจัดเก็บภาษีในอัตราก่ึงหน่ึงของรถตาม (๒) (๓) (๖) (๗) (๘) (๙)
หรือ (๑๐) แลวแตกรณี
(๑๒)๑๑๗ รถที่ขับเคล่ือนดวยเคร่ืองยนตที่ใชพลังงานทดแทน พลังงานอนุรักษสิ่งแวดลอม หรือพลังงาน
อยา งประหยดั ตามทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง ใหจ ดั เกบ็ ภาษใี นอตั รากงึ่ หนงึ่ ของอตั ราทกี่ าํ หนดไว
(๑๓)๑๑๘ รถท่ีขับเคลื่อนดวยเครื่องยนตที่ใชกาซธรรมชาติซึ่งเปนกาซไฮโดรคารบอนท่ีประกอบดวย
กาซมีเทนเปนสวนใหญเปนเช้ือเพลิง ใหจัดเก็บภาษีในอัตราดังตอไปน้ี
(ก) ระบบเชื้อเพลิงที่ใชกาซธรรมชาติดังกลาวเพียงอยางเดียวในอัตราก่ึงหน่ึงของอัตรา
ท่ีกําหนดไว
(ข) ระบบเช้ือเพลิงที่ใชกาซธรรมชาติดังกลาวรวมหรือสลับกับนํ้ามันเชื้อเพลิงในอัตราสามในส่ี
ของอัตราที่กําหนดไว
ในการคํานวณนํ้าหนัก ใหรวมน้ําหนักของรถและเครื่องอุปกรณที่ติดกับตัวรถตามปกติแตไมรวม
นํ้าหนักน้ํามันเช้ือเพลิง น้ํามันเคร่ือง น้ํา และเคร่ืองมือประจํารถ ถามีเศษของกิโลกรัมใหปดทิ้ง
๑๑๖ อัตราภาษีประจําป (๑๑) แกไขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐
๑๑๗ อัตราภาษปี ระจําป (๑๒) เพิม่ โดยพระราชบัญญตั ริ ถยนต (ฉบับท่ี ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐
๑๑๘ อัตราภาษปี ระจําป (๑๓) เพม่ิ โดยพระราชบัญญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐
๒๑๓
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจากกฎหมายวาดวยรถยนตร
ไดประกาศใชบังคับมาต้ังแตป พ.ศ. ๒๔๗๓ นับเปนเวลาเกือบหาสิบปแลว และในระหวางระยะเวลา
ดังกลาวมีการแกไขเพ่ิมเติมมาแลวประมาณย่ีสิบคร้ัง อยางไรก็ดียังมีบทบัญญัติอีกหลายมาตราที่ใชอยู
ไมเหมาะสมกับกาลสมัยและสภาพการณของบานเมือง สมควรปรับปรุงเสียใหมใหเหมาะสมและรัดกุม
ยิ่งข้ึน จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี
พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔๑๑๙
มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับต้ังแตวันท่ี ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๕ เปนตนไป
มาตรา ๕ อัตราภาษีประจําปของรถยนตรตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒
ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ไมใชบังคับแกรถยนตรท่ีไดเสียภาษีในป พ.ศ. ๒๕๒๔ ไวแลว
และรถยนตรท่ีคางชําระภาษีประจําปกอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ
มาตรา ๖ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เน่ืองจากหลักเกณฑและอัตรา
การเก็บภาษีรถยนตรนั่งสวนบุคคลไมเกินเจ็ดคนยังไมเหมาะสม สมควรเปลี่ยนหลักเกณฑและอัตรา
ภาษีรถยนตรดังกลาวเพื่อกอใหเกิดการใชน้ํามันโดยประหยัดตามสภาวะของการขาดแคลนนํ้ามัน
ในปจจุบัน นอกจากน้ัน สมควรเพ่ิมอัตราภาษีรถยนตรดังกลาวสําหรับรถยนตรน่ังสวนบุคคลไมเกิน
เจ็ดคนท่ีนิติบุคคลบางประเภทเปนเจาของ เพราะภาษีรถยนตรยอมถือเปนรายจายในการคํานวณ
กําไรสุทธิ เพ่ือเสียภาษีเงินไดของนิติบุคคลดังกลาวอยูแลว จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๒๕๑๒๐
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เน่ืองจากปรากฏวาพระราชบัญญัติ
รถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ บัญญัติให “ผูใด” (อันหมายถึงเจาของกรรมสิทธิ์รถยนตร) จะไปขอจดทะเบียนรถ
ใหย่ืนคําขอตอนายทะเบียนแหงทองท่ีที่ตนมีภูมิลําเนานั้น ยังไมสอดคลองกับสภาพการณและ
ความตองการของประชาชนในปจจุบัน เพราะประชาชนสวนใหญไดซ้ือรถยนตรในระบบ “เชาซื้อ”
การขอจดทะเบียนรถจึงตกเปนหนาท่ีของผูขายคือบริษัทรถยนตร ซ่ึีงมีภูมิลําเนาอยูในที่ตาง ๆ
การตอทะเบียนก็ดี การตรวจสภาพรถยนตรก็ดี จะตองกระทําที่นายทะเบียนในทองที่น้ันเม่ือประชาชน
ซ้ือรถไปใชในทองถ่ินอื่น การกระทําตามพระราชบัญญัติรถยนตรน้ีจึงเปนการสรางความเดือดรอน
๑๑๙ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๘๙/ตอนท่ี ๑๓๙/ฉบับพิเศษ หนา ๔/๒๔ สงิ หาคม ๒๕๒๔
๑๒๐ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๙๙/ตอนท่ี ๑๗/ฉบับพิเศษ หนา ๑/๕ กมุ ภาพนั ธ ๒๕๒๕
๒๑๔
ใหแ กป ระชาชนเปน อยา งมาก และเมอ่ื มกี ารกระทําความผดิ เกดิ ขน้ึ กย็ ากแกก ารตดิ ตามผูก ระทําความผดิ
เพราะเจาของรถและผูครอบครองมิใชบุคคลคนเดียวกัน จึงจําเปนตองแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติน้ี
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๗๑๒๑
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เน่ืองจากมาตรา ๖ วรรคหนึ่ง
แหงพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ บัญญัติหามมิใหผูใดใชรถ เวนแตรถน้ันเปนรถที่จดทะเบียน
และเสียภาษีประจําปสําหรับรถนั้นครบถวนถูกตองแลว หากผูใดฝาฝนมาตรา ๖ วรรคหนึ่ง ตองระวาง
โทษปรับไมเกินหาพันบาทตามมาตรา ๕๙ โดยมิไดแยกประเภทความผิดกรณีการใชรถท่ีจดทะเบียน
แลว แตยังมิไดเสียภาษีประจําปสําหรับรถนั้นใหครบถวนถูกตองภายในเวลาท่ีกําหนด ทําใหผูใชรถใน
กรณีที่ยังมิไดเสียภาษีประจําปตองไดรับโทษในอัตราเดียวกันกับกรณีการใชรถท่ียังมิไดจดทะเบียน
ตามมาตรา ๕๙ ซ่ึงเปนความผิดที่เปรียบเทียบไมได สมควรกําหนดแยกประเภทความผิดเก่ียวกับ
การใชรถท่ีจดทะเบียนแลวแตยังมิไดเสียภาษีประจําปออกจากความผิดเก่ียวกับการใชรถท่ียังมิได
จดทะเบียน โดยใหมีอัตราโทษแตกตางกันและมีอัตราโทษเหมาะสมแกกรณีดวย โดยกําหนดโทษ
สําหรับความผิดกรณีการใชรถที่จดทะเบียนแลว แตยังมิไดเสียภาษีประจําปเปนความผิดท่ี
เปรียบเทียบได นอกจากน้ัน เน่ืองจากไดมีการกําหนดใหรถใชงานเกษตรกรรมเปน “รถ” ตามกฎหมาย
วาดวยรถยนตรซึ่งจะตองมีการจดทะเบียนและผานการตรวจสอบสภาพรถ และเพ่ือเปนการสงเสริม
เกษตรกรรมของประเทศ สมควรกําหนดใหรถดังกลาวไดรับยกเวนคาธรรมเนียมตามกฎหมายวาดวย
รถยนตร และโดยที่สมควรกําหนดใหเงินที่เปนคาธรรมเนียมแผนปายทะเบียนรถไดนํามาใชเปน
เงินทุนหมุนเวียนเพื่อการผลิตแผนปายสําหรับยานพาหนะตอไป โดยไมตองจัดสรรใหแกราชการ
สวนทองถ่ิน จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๒๘๑๒๒
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ ดวยปรากฏวาการใชรถยนตร
สวนบุคคลท่ีจดทะเบียนเปนรถยนตรนั่งสวนบุคคล หรือรถยนตรบรรทุกสวนบุคคล จะใชเปนรถยนตร
บรรทุกสวนบุคคล หรือรถยนตรนั่งสวนบุคคล ซ่ึงผิดไปจากประเภทจดทะเบียนไวไมได เปนเหตุให
ประชาชนท่ีสามารถมีรถไดเพียงคันเดียวไดรับความเดือดรอนโดยไมมีเหตุอันสมควร จึงจําเปน
ตองตราพระราชบัญญัติน้ี
๑๒๑ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๑๐๑/ตอนท่ี ๑๑๒/ฉบับพิเศษ หนา ๕/๒๔ สิงหาคม ๒๕๒๔
๑๒๒ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๒/ตอนท่ี ๙๕/ฉบับพิเศษ หนา ๑/๒๕ กรกฎาคม ๒๕๒๘
๒๑๕
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๖) พ.ศ. ๒๕๒๘๑๒๓
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจากพระราชบัญญัติรถยนตร
พ.ศ. ๒๕๒๒ ไดบัญญัติเก่ียวกับคุณสมบัติและการออกใบอนุญาตใหแกผูขับข่ีรถจักรยานยนตรไว
โดยกําหนดใหผูท่ีจะมีใบอนุญาตขับขี่รถจักรยานยนตรไดจะตองมีอายุไมตํ่ากวาสิบแปดปบริบูรณ
แตในความเปนจริงแลวปรากฏวาเด็กที่มีอายุไมตํ่ากวาสิบหาปและมีภูมิลําเนาอยูตางจังหวัดน้ัน
สวนมากมีรถจักรยานยนตรใชเปนพาหนะท้ังส้ิน เพราะมีความจําเปนที่จะตองใชรถจักรยานยนตรขับขี่
ไปโรงเรียนหรือใชในกิจการดานอื่น ๆ เน่ืองจากสถานศึกษาอยูหางไกลจากบานมาก ซึ่งการกระทํา
ดังกลาวถือวาเปนการกระทําที่ผิดกฎหมาย ดังนั้นเพ่ือใหเด็กที่มีอายุไมต่ํากวาสิบหาปมีใบอนุญาตขับข่ี
รถจักรยานยนตรไดโดยไมผิดกฎหมาย จึงสมควรแกไขเพิ่มเติมบทบัญญัติดังกลาวเสีย และเน่ืองจาก
ในปจจุบันกฎหมายบัญญัติใหบุคคลที่มีอายุสิบหาปบริบูรณตองไปทําบัตรประจําตัวประชาชนทุกคน
ดังนั้นจึงสมควรอนุญาตใหผูที่มีอายุไมตํ่ากวาสิบหาปมีใบอนุญาตขับขี่รถจักรยานยนตรไดเชนเดียวกัน
จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ีข้ึน
พระราชกําหนดแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙๑๒๔
มาตรา ๕ อัตราภาษีตามที่กําหนดในมาตรา ๒๙ (๓) แหงพระราชบัญญัติรถยนต
พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชกําหนดน้ีไมใชบังคับแกรถยนตรที่ไดจดทะเบียนและ
เสียภาษีประจําปไวแลว และรถยนตที่คางชําระภาษีประจําป กอนวันท่ีพระราชกําหนดน้ีใชบังคับ ทั้งน้ี
สําหรับภาษีประจําปท่ีเสียไวแลวหรือท่ีคางชําระน้ัน
มาตรา ๖ รถยนตท่ีไดจดทะเบียนและเสียภาษีประจําปไวแลวในวันท่ีพระราชกําหนดน้ี
ใชบังคับ หากเปนรถยนตตามมาตรา ๒๙ (๓) หรือเจาของรถไดเปล่ียนแปลงใหเปนรถยนตรตาม
มาตรา ๒๙ (๓) อยูแลวกอนวันท่ีพระราชกําหนดน้ีใชบังคับ และไดแจงการเปลี่ยนแปลงไวแลว
หรือไดแจงการเปลี่ยนแปลงดังกลาวตามมาตรา ๑๔ ตอนายทะเบียนภายในเกาสิบวันนับแตวันท่ี
พระราชกําหนดน้ีใชบังคับใหเสียภาษีรถประจําปสําหรับปตอไปดังตอไปน้ี
(๑) ปท่ีหน่ึง ใหเสียในอัตราสองเทาของอัตราตามท่ีกําหนดในบัญชีอัตราภาษี
ทายพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒
(๒) ปที่สอง ใหเสียในอัตราสามเทาของอัตราตามที่กําหนดในบัญชีอัตราภาษี
ทายพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒
๑๒๓ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๒/ตอนท่ี ๑๕๔/ฉบับพิเศษ หนา ๑/๒๔ ตุลาคม ๒๕๒๘
๑๒๔ ราชกิจจานุเบกษา เลม ๑๐๓/ตอนท่ี ๑๕/ฉบบั พเิ ศษ หนา ๒๗/๓๑ มกราคม ๒๕๒๙
๒๑๖
(๓) ปตอไป ใหเสียในอัตราส่ีเทาของอัตราตามที่กําหนดในบัญชีอัตราภาษี
ทายพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒
ผูซึ่งไดแจงการเปลี่ยนแปลงตามวรรคหนึ่ง ไมตองรับโทษสําหรับการไมปฏิบัติตาม
มาตรา ๑๔
มาตรา ๗ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยรักษาการตามพระราชกําหนดน้ี
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชกําหนดฉบับน้ี คือ โดยที่ในปจจุบันมีรถยนตรจํานวนมาก
ใชหรือเปล่ียนไปใชนํ้ามันดีเซลหรือกาซเปนเช้ือเพลิง ทําใหเกิดความจําเปนในการสั่งน้ํามันดีเซลหรือ
กาซเขามาในราชอาณาจักร ดังนั้น เพื่อปองกันมิใหมีการเพิ่มจํานวนรถท่ีใชน้ํามันดีเซลหรือกาซเปน
เช้ือเพลิง และเพ่ือเปนการประหยัดเงินตราตางประเทศในการนําเขานํ้ามันเช้ือเพลิงดังกลาว สมควร
แกไขพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ และโดยท่ีเปนกรณีฉุกเฉินที่มีความจําเปนเรงดวนในอัน
ท่ีจะรักษาความม่ันคงทางเศรษฐกิจของประเทศ จึงจําเปนตองตราพระราชกําหนดน้ี
ประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การไมอนุมัติพระราชกําหนดแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติรถยนตร
พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙๑๒๕
ตามที่คณะรัฐมนตรีไดเสนอขอใหรัฐสภาพิจารณาอนุมัติพระราชกําหนดแกไขเพ่ิมเติม
พระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙ น้ัน
ในคราวประชมุ สภาผูแ ทนราษฎร ครง้ั ที่ ๕/๒๕๒๙ (สมยั สามญั ) วนั พฤหสั บดที ี่ ๔ กนั ยายน
๒๕๒๙ ท่ีประชุมไดลงมติไมอนุมัติ
จึงประกาศมาตามความในมาตรา ๑๕๗ ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐๑๒๖
มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเมื่อพนกําหนดหนึ่งปนับแตวันประกาศใน
ราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
มาตรา ๑๒ ใหโอนอํานาจหนาท่ีของรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยเก่ียวกับ
การรักษาการตามพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔ ไปเปนของรัฐมนตรีวาการ
กระทรวงคมนาคม
มาตรา ๑๓ บรรดากฎกระทรวง ขอบังคับ ระเบียบ ประกาศหรือคําส่ังใด ๆ ออกตาม
พระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ และพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒
๑๒๕ ราชกิจจานเุ บกษา เลม ๑๐๓/ตอนที่ ๑๕๗/ฉบบั พเิ ศษ หนา ๒/๑๑ กนั ยายน ๒๕๒๙
๑๒๖ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๔/ตอนท่ี ๑๓๙/ฉบับพิเศษ หนา ๕/๒๓ กรกฎาคม ๒๕๓๐
๒๑๗
ท่ีใชบังคับอยูในวันที่พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหใชบังคับไดตอไปเพียงเทาที่ไมขัดหรือแยงกับ
พระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้
มาตรา ๑๔ คําขออนุญาตใด ๆ ที่ไดย่ืนไวตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒
และยงั อยูใ นระหวา งการพิจารณา ใหถ ือวา เปน คําขออนุญาตตามพระราชบัญญัตริ ถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒
ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี
มาตรา ๑๕ บรรดาใบอนุญาตท่ีออกตามพระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓
และพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ใหถือวาเปนใบอนุญาตที่ออกตามพระราชบัญญัติรถยนตร
พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ แลวแตกรณี
มาตรา ๑๖ บรรดาแผน ปา ยทะเบยี นรถและเครอ่ื งหมายการเสยี ภาษปี ระจําปส ําหรบั รถ
ที่ออกใหแกรถท่ีไดจดทะเบียนและเสียภาษีประจําปครบถวนและถูกตองตามพระราชบัญญัติรถยนตร
พ.ศ. ๒๕๒๒ ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหถือวาเปนแผนปายทะเบียนรถและเครื่องหมาย
การเสียภาษีประจําปสําหรับรถน้ัน ตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติม
โดยพระราชบัญญัติน้ี
มาตรา ๑๗ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจากไดมีการโอนอํานาจหนาท่ี
และกิจการบริหารบางสวนของกรมตํารวจ กระทรวงมหาดไทย เฉพาะในสวนที่เก่ียวกับการปฏิบัติตาม
กฎหมายวาดวยรถยนตรและกฎหมายวาดวยลอเล่ือน ไปเปนของกรมการขนสงทางบก กระทรวง
คมนาคม ในการน้ีสมควรแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ใหสอดคลองกับการโอน
อํานาจหนาท่ีและกิจการบริหารดังกลาว และแกไขใหอธิบดีกรมการขนสงทางบกหรือผูซ่ึงอธิบดี
กรมการขนสงทางบกมอบหมาย มีอํานาจเปรียบเทียบปรับในความผิดท่ีมีโทษปรับสถานเดียวได
เพื่ออํานวยความสะดวกใหแกประชาชน นอกจากนี้สมควรแกไขใหสถานตรวจสภาพที่ไดรับอนุญาต
ตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกซ่ึงเปนของเอกชนมีสวนในการตรวจสภาพรถตามกฎหมาย
วาดวยรถยนตรดวย จึงจําเปนตองพระราชบัญญัตินี้
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๘) พ.ศ. ๒๕๓๐๑๒๗
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยท่ีประเทศไทยไดทําความตกลงกับ
ประเทศในสมาคมประชาชาติแหงเอเชียตะวันออกเฉียงใตวาดวยการยอมรับใบอนุญาตขับรถภายใน
ประเทศซง่ึ กนั และกนั และโดยทปี่ ระเทศไทยอาจทําความตกลงในทํานองเดยี วกนั กบั ประเทศอนื่ ๆ ดว ย
ซ่ึงความตกลงดังกลาวจะมีผลใหผูมีใบอนุญาตขับรถที่ออกโดยพนักงานเจาหนาที่หรือสมาคม
๑๒๗ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๔/ตอนท่ี ๒๐๗/ฉบับพิเศษ หนา ๔๙/๒๘ ธนั วาคม ๒๕๓๐
๒๑๘
ยานยนตที่ไดรับอนุญาตจากรัฐบาลของประเทศในสมาคมประชาชาติแหงเอเชียตะวันออกเฉียงใต
หรือจากรัฐบาลของประเทศท่ีประเทศไทยมีความตกลงดวย สามารถใชใบอนุญาตขับรถน้ันขับรถ
ในประเทศไทยได ท้ังน้ี เพ่ือดําเนินการใหเปนไปตามพันธกรณีท่ีประเทศไทยมีอยูกับตางประเทศ
ตามความตกลงดังกลาว นอกจากน้ี เห็นสมควรกําหนดใหใบอนุญาตขับรถระหวางประเทศสําหรับ
รถยนตรสวนบุคคลและรถจักรยานยนตร ที่ออกตามอนุสัญญาวาดวยการจราจรทางถนน ทํา ณ
นครเจนวี า ค.ศ. ๑๙๔๙ ซง่ึ ประเทศไทยไดภ าคยานวุ ตั เิ มอ่ื วนั ที่ ๑๕ สงิ หาคม ๒๕๐๕ เปน ใบอนญุ าตขบั รถ
ชนิดหนึ่งตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๙) พ.ศ. ๒๕๓๗๑๒๘
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากผูไดรับอนุญาตเปนผูขับรถ
ท่ีจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก ไมอาจใชใบอนุญาตนั้นขับรถที่จดทะเบียนตาม
กฎหมายวาดวยรถยนตรได ทั้งๆ ท่ีโดยขอเท็จจริงแลว ผูซ่ึงมีความสามารถขับรถขนาดใหญยอม
สามารถขับรถท่ีมีขนาดเล็กกวาได สมควรกําหนดใหผูไดรับใบอนุญาตเปนผูขับรถตามกฎหมายวาดวย
การขนสงทางบก ขับรถท่ีจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยรถยนตรในบางประเภทได จึงจําเปนตอง
ตราพระราชบัญญัติน้ี
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒๑๒๙
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยท่ีกฎหมายวาดวยรถยนตร
ในปจจุบันไดกําหนดบทนิยามคําวา “รถยนตรสวนบุคคล” ไวไมชัดเจนและไมสอดคลองกับหลักการ
เกี่ยวกับการใชบังคับกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก นอกจากน้ัน ยังมิไดกําหนดใหมีผูตรวจการ
เพ่ือทําหนาท่ีเปนผูตรวจสอบการปฏิบัติเก่ียวกับรถยนตรใหเปนไปตามกฎหมายโดยเฉพาะ ดังนั้น
เพ่ือใหบทนิยามคําวา “รถยนตรสวนบุคคล” ตามกฎหมายวาดวยรถยนตรมีความหมายชัดเจนโดยไมมี
ความหมายครอบคลุมถึงรถยนตรนั่งสวนบุคคลเกินเจ็ดคนแตไมเกินสิบสองคนและรถยนตรบรรทุก
สวนบุคคลท่ีมีนํ้าหนักรถไมเกินหน่ึงพันหกรอยกิโลกรัมซ่ึงใชประกอบการขนสงเพื่อสินจางท่ีอยูภายใต
บังคับของกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก และเพื่อใหการตรวจสอบการปฏิบัติเกี่ยวกับรถยนตร
เปนไปตามกฎหมายอยางมีประสิทธิภาพและสอดคลองกับแนวทางการตรวจสอบการขนสงตาม
กฎหมายวาดวยการขนสงทางบก สมควรแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ในสวน
ที่เกี่ยวกับเร่ืองดังกลาว จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี
๑๒๘ ราชกิจจานเุ บกษา เลม ๑๑๑/ตอนท่ี ๖๔ ก/หนา ๑๘/๓๑ ธนั วาคม ๒๕๓๗
๑๒๙ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๑๒๐/ตอนท่ี ๔๘ ก/หนา ๑/๒๙ พฤษภาคม ๒๕๔๖
๒๑๙
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๔๔๑๓๐
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เน่ืองจากในปจจุบันมีผูนํารถท่ี
ขับเคล่ือนดวยกําลังไฟฟามาใชและในอนาคตมีแนวโนมวาอาจจะมีการนํารถท่ีขับเคล่ือนดวย
พลังงานอื่นมาใชภายในประเทศดวย แตโดยท่ีพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ มิไดกําหนด
อัตราภาษีประจําปสําหรับรถลักษณะดังกลาวไว สมควรกําหนดอัตราภาษีประจําปสําหรับรถลักษณะ
ดังกลาว จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี
พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๒๑) พ.ศ. ๒๕๔๖๑๓๑
มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดหกสิบวันนับแตวันประกาศ
ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
มาตรา ๓ ใหเปลี่ยนช่ือพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ เปนพระราชบัญญัติ
รถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒
ใหแกไขคําวา “รถยนตร” “รถจักรยานยนตร” และ “เครื่องยนตร” ในพระราชบัญญัติ
รถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ และท่ีแกไขเพ่ิมเติมเปนคําวา “รถยนต” “รถจักรยานยนต” และ “เคร่ืองยนต”
ทุกแหง
มาตรา ๑๕ รถทคี่ า งชําระภาษปี ระจําปอ ยูใ นวนั ทพี่ ระราชบญั ญตั นิ ใ้ี ชบ งั คบั ใหด ําเนนิ การ
ดังน้ี
(๑) ใหนายทะเบียนประกาศหมายเลขทะเบียนพรอมทั้งจํานวนภาษีคางชําระไว
ณ ที่ทําการนายทะเบียนและในสถานท่ีท่ีอธิบดีประกาศกําหนดภายในหกสิบวันนับแตวันที่
พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ
(๒) ใหเจาของรถทําความตกลงกับนายทะเบียนในการชําระภาษีคางชําระภายใน
หนึ่งรอยแปดสิบวันนับแตวันท่ีนายทะเบียนไดมีประกาศตาม (๑) โดยใหไดรับยกเวนเงินเพิ่ม หากมี
ภาษีคางชําระเกินกวาสามป ใหคิดภาษีคางชําระเพียงสามป และใหผอนชําระเปนงวดได ตามระเบียบ
ที่อธิบดีประกาศกําหนด
(๓) เจาของรถที่มิไดดําเนินการตาม (๒) ตองเสียภาษีคางชําระทั้งหมดพรอมท้ังเงินเพ่ิม
ในอัตรารอยละย่ีสิบตอปของจํานวนภาษีท่ีคางชําระ
(๔) เม่ือครบกําหนดระยะเวลาตาม (๒) รถที่คางชําระภาษีประจําปตั้งแตสามปขึ้นไป
หรือรถท่ีคางชําระภาษีประจําปไมถึงสามป แตตอมาภายหลังคางชําระภาษีติดตอกันครบสามป
๑๓๐ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๑๘/ตอนที่ ๑๑๒ ก/หนา ๒๔/๔ ธันวาคม ๒๕๔๔
๑๓๑ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๐/ตอนท่ี ๔๘ ก/หนา ๑/๒๙ พฤษภาคม ๒๕๔๖
๒๒๐
ใหถือวาทะเบียนรถเปนอันระงับไป และใหเจาของรถมีหนาที่สงคืนแผนปายทะเบียนรถตอ
นายทะเบียนและนําใบคูมือจดทะเบียนรถมาแสดงตอนายทะเบียนเพ่ือบันทึกหลักฐานการระงับ
ทะเบียนรถภายในสามสิบวันนับแตวันครบกําหนดระยะเวลาตาม (๒) หรือนับแตวันคางชําระภาษี
ติดตอกันครบสามป แลวแตกรณี
ใหนํามาตรา ๓๕/๑ มาตรา ๓๕/๒ วรรคสองและวรรคสาม และมาตรา ๓๕/๓ วรรคสอง
แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้มาใชบังคับโดยอนุโลม
เจาของรถผูใดไมสงคืนแผนปายทะเบียนรถและนําใบคูมือจดทะเบียนรถมาแสดงตอ
นายทะเบียนตามความใน (๔) ใหนําโทษตามมาตรา ๖๑ แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒
ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ีมาใชบังคับ
มาตรา ๑๖ ใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๑) (๒) (๓) (๔) (๕) (๖) (๗) (๘) และ (๙)
แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ท่ีไดออกใหกอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหใชได
ตอไปจนกวาจะส้ินอายุ สวนการตออายุใบอนุญาตขับรถดังกลาว ใหเปนไปตามมาตรา ๔๔ แหง
พระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี
การขอใบแทนใบอนุญาตขับรถตามวรรคหน่ึง ใหคิดคาธรรมเนียมใบแทนใบอนุญาต
ครึ่งหนึ่งของคาธรรมเนียมใบอนุญาตขับรถฉบับเดิม
มาตรา ๑๗ ผซู งึ่ ไดร บั ใบอนญุ าตขบั รถตลอดชพี อยกู อ นวนั ทพี่ ระราชบญั ญตั นิ ใ้ี ชบ งั คบั
ใหใชใบอนุญาตขับรถน้ันไดตอไป
การขอใบแทนใบอนุญาตขับรถตลอดชีพ ใหนํามาตรา ๕๕ แหงพระราชบัญญัติรถยนต
พ.ศ. ๒๕๒๒ มาใชบังคับโดยอนุโลม และใหคิดคาธรรมเนียมฉบับละหนึ่งรอยบาท
มาตรา ๑๘ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากปจจุบันการจดทะเบียนรถ
เพ่ือใหไดหมายเลขทะเบียนซ่ึงเปนท่ีนิยมยังไมมีหลักเกณฑท่ีเหมาะสม รวมท้ังยังมีการละเลยหรือ
หลีกเล่ียงการชําระภาษีประจําป ทําใหมีภาษีประจําปคางชําระเพ่ิมขึ้นทุกป สมควรกําหนดใหมีการ
ประมูลหมายเลขทะเบียนซึ่งเปนท่ีนิยม อันจะเปนการแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติ และชวยเพิ่มรายได
ใหแกรัฐอีกทางหน่ึง ตลอดจนปรับปรุงมาตรการในการจัดเก็บภาษีประจําปท่ีคางชําระใหไดผล
อยางจริงจัง และปรับปรุงอายุใบอนุญาตขับรถใหเหมาะสมย่ิงขึ้น รวมทั้งปรับปรุงคุณสมบัติและ
ลักษณะตองหามของผูมีสิทธิขอรับใบอนุญาตขับรถยนตสาธารณะ จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้
๒๒๑
พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗๑๓๒
มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเมื่อพนกําหนดหนึ่งรอยแปดสิบวันนับแตวัน
ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
มาตรา ๓๒ ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตท่ีไดออกใหกอนวันท่ีพระราชบัญญัตินี้
ใชบังคับใหถือวาเปนใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสวนบุคคลตามพระราชบัญญัตินี้ และใหใชได
ตอไปจนกวาจะสิ้นอายุใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตประเภทนั้น สวนการตออายุใบอนุญาตขับรถ
ดังกลาวใหเปนไปตามมาตรา ๔๔ แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติม
โดยพระราชบัญญัติน้ี
ผูไดรับใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตท่ีไดออกใหกอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ
ถาประสงคจะขับรถจักรยานยนตสาธารณะ ใหยื่นคําขอใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสาธารณะตาม
มาตรา ๔๓ (๖/๑) แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี
ภายในหน่ึงรอยยี่สิบวันนับแตวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ในระหวางน้ันใหใชใบอนุญาตขับรถ
จักรยานยนตดังกลาวแทนได
มาตรา ๓๓ รถจักรยานยนตที่ไดจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยรถยนตไวแลวกอน
วันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหถือวาเปนรถจักรยานยนตสวนบุคคลตามพระราชบัญญัตินี้
เจาของรถจักรยานยนตที่ไดจดทะเบียนไวแลวกอนวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ
ถาประสงคจะนํารถจักรยานยนตดังกลาวรับจางบรรทุกคนโดยสาร ใหดําเนินการจดทะเบียนรถ
จักรยานยนตน้ันเปนรถจักรยานยนตสาธารณะตามพระราชบัญญัติน้ีภายในหนึ่งรอยย่ีสิบวันนับแต
วันท่ีพระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ในระหวางน้ันใหสามารถนํารถจักรยานยนตดังกลาวมารับจางบรรทุก
คนโดยสารได
มาตรา ๓๔ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
หมายเหตุ :- เหตผุ ลในการประกาศใชพ ระราชบญั ญตั ฉิ บบั นี้ คอื เนอื่ งจากปจ จบุ นั มผี นู าํ รถจกั รยานยนต
มาใชรับสงคนโดยสารเพ่ือสินจางเปนจํานวนมาก แตกฎหมายวาดวยรถยนตยังไมมีบทบัญญัติในสวน
ท่ีเก่ียวกับการควบคุมการใชรถจักรยานยนตรับจางบรรทุกคนโดยสาร สมควรกําหนดใหมีบทบัญญัติใน
ลักษณะดังกลาว เพ่ือใหการรับจางเปนไปดวยความเรียบรอย และปลอดภัยแกคนโดยสาร นอกจากน้ี
สมควรกาํ หนดใหน ายทะเบยี นมอี าํ นาจเรยี กผไู ดร บั ใบอนญุ าตขบั รถมาตรวจสอบคณุ สมบตั หิ รอื ลกั ษณะ
ตองหามภายหลังท่ีไดรับใบอนุญาตไปแลวได จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้
๑๓๒ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๑/ตอนพเิ ศษ ๗๐ ก/หนา ๑/๑๒ พฤศจกิ ายน ๒๕๔๗
๒๒๒
พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐๑๓๓
มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดสามสิบวันนับแตวันประกาศ
ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เน่ืองจากปจจุบันสถานการณราคา
นํ้ามันไดปรับตัวสูงขึ้นอยางตอเนื่อง รวมทั้งปญหาทางดานมลภาวะทางอากาศที่เพ่ิมมากขึ้น และ
เพื่อเปนการสงเสริมใหมีการใชพลังงานอื่นทดแทนการใชนํ้ามันเชื้อเพลิง สนับสนุนการใชพลังงานอยาง
ประหยัด และการใชพลังงานสะอาดเพ่ืออนุรักษส่ิงแวดลอม รวมทั้งปจจุบันมีผูนํารถที่ขับเคลื่อนดวย
พลังงานไฟฟาและพลังงานอื่นโดยมิไดใชเครื่องยนตมาใชภายในประเทศดวย อันจะเปนการชวยใหมี
การใชพลังงานอยางเหมาะสมและคุมคา และกอใหเกิดผลดีตอระบบเศรษฐกิจและสิ่งแวดลอมของ
ประเทศ สมควรสงเสริมการใชรถที่ใชพลังงานดังกลาวและกําหนดใหมีอัตราภาษีประจําปสําหรับรถ
เหลานี้เปนการเฉพาะ จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี
พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑๑๓๔
มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดเกาสิบวันนับแตวันประกาศ
ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยท่ีสังหาริมทรัพยหลายประเภท
สามารถจดจํานองเปนประกันหนี้ได ดังเชน เรือกําปน หรือเรือมีระวางตั้งแต ๖ ตันข้ึนไป เรือกลไฟ
หรือเรือยนตมีระวางต้ังแต ๕ ตันข้ึนไป แพ สัตวพาหนะ สามารถจดจํานองไดตามประมวลกฎหมาย
แพง และพาณชิ ย มาตรา ๗๐๓ สว นเครอ่ื งจกั รสามารถจดจํานองไดต ามกฎหมายเครอื่ งจกั ร แตป รากฏวา
รถยนต ไดแก รถยนตสาธารณะ รถยนตบริการ และรถยนตสวนบุคคล รวมท้ังรถพวง รถบดถนน
และรถแทรกเตอร เปนสังหาริมทรัพยท่ีมีมูลคาสูงแตไมสามารถจดทะเบียนจํานองเปนประกันหนี้
ไดตามกฎหมาย ในกรณีท่ีตองใชเปนประกันหนี้จึงตองใชวิธีการโอนขายแกเจาหนี้ และทําเปนสัญญา
เชาซ้ือซึ่งตองเสียคาธรรมเนียมและคาดอกเบ้ียในอัตราท่ีสูงเปนภาระแกประชาชนและผูประกอบการ
หลายลานคนท่ัวประเทศ สมควรบรรเทาภาระดังกลาวนี้ และทําใหรถดังกลาวเปนสินทรัพยที่มีมูลคา
มีราคา ท่ีสามารถจํานองเปนประกันหนี้ได และผูเปนเจาของยังคงมีสิทธิ์ครอบครองใชสอยไดดังเดิม
จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี
๑๓๓ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๔/ตอนท่ี ๑๐๒ ก/หนา ๓/๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๐
๑๓๔ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๕/ตอนที่ ๓๒ ก/หนา ๓๓/๑๑ กุมภาพันธ ๒๕๕๑
๒๒๓
พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๖) พ.ศ. ๒๕๕๖๑๓๕
มาตรา ๔ บรรดาคาธรรมเนียมและภาษีประจําปของรถของหนวยงานตาม
มาตรา ๙ (๓) แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี
ที่คางชําระไวกอนวันท่ีพระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหเปนอันระงับไป
มาตรา ๕ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากปจจุบันไดมีการปรับปรุง
การบริหารราชการ ทําใหมีหนวยงานของรัฐรูปแบบตาง ๆ เกิดข้ึนเพิ่มเติมจากหนวยงานทางราชการ
ที่มีอยูเดิม อีกท้ังหนวยงานทางราชการเดิมบางหนวยก็ไดมีการปรับเปล่ียนฐานะหรือรูปแบบ
การดําเนินการใหม อันมีผลทําใหหนวยงานนั้น ๆ มิไดมีฐานะเปนกระทรวง ทบวง กรม หรือหนวยงาน
ตามที่กฎหมายกําหนดใหไดรับการยกเวนคาธรรมเนียมและภาษีประจําป อยางไรก็ดี เน่ืองจาก
หนวยงานท่ีเกิดขึ้นหรือปรับเปล่ียนใหมนั้นมีฐานะเปนหนวยงานของรัฐ สมควรแกไขเพ่ิมเติมกฎหมาย
วาดวยรถยนตเพ่ือใหรถของหนวยงานดังกลาวไดรับการยกเวนคาธรรมเนียมและภาษีประจําป
จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี
พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗๑๓๖
มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดเกาสิบวันนับแตวันประกาศ
ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
มาตรา ๒๑ รถยนตสวนบุคคลตามพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไข
เพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ ที่ไดจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกกอนวันที่
พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับใหทะเบียนรถและเอกสารที่เกี่ยวของนั้นใชไดตอไป โดยถือวาเปนทะเบียนรถ
และเอกสารท่ีเก่ียวของตามพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี
ใหนายทะเบียนดําเนินการทางทะเบียนรถตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไปตามพระราชบัญญัติ
รถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ในวันท่ีเจาของรถมาชําระภาษีประจําป
ของรถน้ันครั้งแรกหลังจากวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ โดยยกเวนคาธรรมเนียมท้ังปวงสําหรับการ
ดําเนินการดังกลาว
๑๓๕ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๑๓๐/ตอนท่ี ๔๙ ก/หนา ๑/๗ มถิ ุนายน ๒๕๕๖
๑๓๖ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๓๑/ตอนท่ี ๘๓ ก/หนา ๑๕/๒๓ ธนั วาคม ๒๕๕๗
๒๒๔
มาตรา ๒๒ บทบัญญัติในมาตรา ๖/๑ แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒
ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี มิใหใชบังคับกับรถท่ีนําเขามาเพื่อใชในราชอาณาจักรช่ัวคราว
โดยที่ผูนําเขาไมมีภูมิลําเนาหรือถิ่นท่ีอยูในราชอาณาจักรตามมาตรา ๖ วรรคสาม แหงพระราชบัญญัติ
รถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ แตตองปฏิบัติตามขอตกลงท่ีรัฐบาลไทย
ทําไวกับรัฐบาลของประเทศท่ีผูนําเขามีสัญชาติหรือที่รถน้ันจดทะเบียน
มาตรา ๒๓ รถท่ีไดยึดไวตามมาตรา ๓๕ วรรคสอง หรือมาตรา ๓๗ วรรคหน่ึง
แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหอธิบดีกรมการขนสง
ทางบกประกาศใหเจาของรถมาขอรับคืนรถภายในหนึ่งปนับแตวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ โดยให
นายทะเบียนยึดแผนปายทะเบียนรถน้ันไวแทนรถที่ขอรับคืน
รถที่ยึดตามวรรคหนึ่ง และไดมีการจัดการขายทอดตลาดรถนั้นแลว กอนวันที่
พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ เม่ือไดหักคาภาษี คาธรรมเนียม และคาใชจายในการยึดและขายรถ ใหนําเงิน
สวนที่เหลือจากการขายทอดตลาดรถน้ันคืนแกเจาของรถแทน
ในกรณีที่พนกําหนดระยะเวลาตามท่ีกําหนดในประกาศตามวรรคหน่ึงและเจาของรถมิได
มาขอรับคืนรถ ใหอธิบดีกรมการขนสงทางบกจัดใหมีการขายทอดตลาดรถน้ัน และเมื่อไดหักคาภาษี
คา ธรรมเนยี ม และคา ใชจ า ยในการยดึ และขายรถแลว ใหน ําเงนิ สว นทเี่ หลอื จากการขายทอดตลาดรถนน้ั
สงคลังเปนรายไดแผนดิน
มาตรา ๒๔ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากกฎหมายวาดวยรถยนต
ไดใชบังคับมาเปนเวลานาน สมควรปรับปรุงบทบัญญัติบางประการเสียใหม เพื่อใหสอดคลองกับ
เทคโนโลยกี ารผลติ รถในปจ จบุ นั ทมี่ กี ารพฒั นาเปลยี่ นแปลงไปมาก และสอดคลอ งกบั การใชร ถ ตลอดจน
เพ่ือใหการควบคุมและการกํากับดูแลการปฏิบัติตามกฎหมายดังกลาวมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น และ
ใหมีอัตราคาธรรมเนียมและอัตราภาษีประจําปสําหรับรถอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวงท่ีเหมาะสม
จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้
วิชพงษ/ผูจัดทํา
๗ มกราคม ๒๕๕๘
๒๒๕
¼¹Ç¡ ¤ : ¾.Ã.º.¡Òâ¹Ê§‹ ·Ò§º¡ ¾.È. òõòò
๒๒๗
¾ÃÐÃÒªºÑÞÞÑμÔ
¡Òâ¹Ê‹§·Ò§º¡
¾.È. òõòò
ÀÙÁÔ¾ÅÍ´ØÅÂà´ª ».Ã.
ãËŒäÇŒ ³ Çѹ·èÕ ñõ ÁÕ¹Ò¤Á ¾.È. òõòò
໚¹»‚·èÕ óô ã¹ÃѪ¡ÒÅ»˜¨¨ØºÑ¹
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ
ใหประกาศวา
โดยที่เปนการสมควรปรับปรุงกฎหมายวาดวยการขนสง
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบัญญัติข้ึนไวโดยคําแนะนําและยินยอมของ
สภานิติบัญญัติแหงชาติ ทําหนาท่ีรัฐสภา ดังตอไปนี้
มาตรา ๑ พระราชบัญญัติน้ีเรียกวา “พระราชบัญญัติการขนสงทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒”
มาตรา ๒๑ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดหนึ่งรอยแปดสิบวันนับแต
วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
มาตรา ๓ ใหยกเลิก
(๑) พระราชบัญญัติการขนสง พ.ศ. ๒๔๙๗
(๒) พระราชบัญญัติการขนสง (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๑๐
(๓) พระราชบัญญัติการขนสง (ฉบับท่ี ๓) พ.ศ. ๒๕๑๘
บรรดาบทกฎหมาย กฎ และขอบังคับอ่ืนในสวนที่มีบัญญัติไวแลวในพระราชบัญญัติน้ี
หรือซึ่งขัดหรือแยงกับบทแหงพระราชบัญญัติน้ี ใหใชพระราชบัญญัติน้ีแทน
มาตรา ๔ ในพระราชบัญญัตินี้
(๑) “การขนสง” หมายความวา การขนคน สัตว หรือสิ่งของ โดยทางบกดวยรถ
(๒) “การขนสงประจําทาง” หมายความวา การขนสงเพ่ือสินจางตามเสนทางท่ี
คณะกรรมการกําหนด
(๓) “การขนสงไมประจําทาง” หมายความวา การขนสงเพ่ือสินจางโดยไมจํากัดเสนทาง
๑ ราชกิจจานุเบกษา เลม ๙๖/ตอนที่ ๓๘/ฉบบั พิเศษ หนา ๑/๒๑ มนี าคม ๒๕๒๒
๒๒๘
(๔)๒ “การขนสง โดยรถขนาดเลก็ ” หมายความวา การขนสง คนหรอื สง่ิ ของหรอื คนและสงิ่ ของ
รวมกันเพ่ือสินจางตามเสนทางท่ีคณะกรรมการกําหนดดวยรถที่มีน้ําหนักรถและน้ําหนักบรรทุกรวมกัน
ไมเกินสี่พันกิโลกรัม
(๕)๓ “การขนสงสวนบุคคล” หมายความวา การขนสงเพื่อการคาหรือธุรกิจของตนเอง
ดวยรถท่ีมีนํ้าหนักเกินสองพันสองรอยกิโลกรัม
(๖) “การขนสง ระหวา งจงั หวดั ” หมายความวา การขนสง ประจาํ ทาง การขนสง ไมป ระจาํ ทาง
หรือการขนสงสวนบุคคลซึ่งกระทําระหวางจังหวัดกับจังหวัด
(๗) “การขนสง ระหวา งประเทศ” หมายความวา การขนสง ประจาํ ทาง การขนสง ไมป ระจาํ ทาง
หรือการขนสงสวนบุคคลซึ่งกระทําระหวางประเทศไทยกับตางประเทศ
(๘) “การรับจัดการขนสง” หมายความวา การรับจางรวบรวมคน สัตวหรือสิ่งของ และ
จดั ใหบ คุ คลอนื่ ซง่ึ เปน ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ทาํ การขนสง จากทแ่ี หง หนง่ึ ไปยงั ทอี่ กี แหง หนง่ึ
ในความรับผิดชอบของผูรับจัดการขนสง
(๙) “รถ” หมายความวา ยานพาหนะทุกชนิดที่ใชในการขนสงทางบกซึ่งเดินดวยกําลัง
เคร่ืองยนต กําลังไฟฟา หรือพลังงานอ่ืน และหมายความรวมตลอดถึงรถพวงของรถนั้นดวย ท้ังนี้
เวนแตรถไฟ
(๑๐) “ผตู รวจการ” หมายความวา ขา ราชการสงั กดั กรมการขนสง ทางบก ซงึ่ รฐั มนตรแี ตง ตงั้
ใหมีหนาที่ตรวจการขนสง
(๑๑) “พนักงานตรวจสภาพ” หมายความวา ขาราชการสังกัดกรมการขนสงทางบก
ซง่ึ รฐั มนตรแี ตง ตงั้ ใหม หี นา ทต่ี รวจความมนั่ คงแขง็ แรง ความสะอาด ความเรยี บรอ ย และความเหมาะสม
ของสภาพรถท่ีนํามาใชในการขนสง
(๑๒) “นายทะเบียน” หมายความวา นายทะเบียนกลาง หรือนายทะเบียนประจําจังหวัด
แลวแตกรณี
(๑๓) “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลาง
หรือคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกประจําจังหวัด แลวแตกรณี
(๑๔) “อธิบดี” หมายความวา อธิบดีกรมการขนสงทางบก
(๑๕) “รัฐมนตรี” หมายความวา รัฐมนตรีผูรักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี
มาตรา ๕๔ พระราชบัญญัติน้ีมิใหใชบังคับแก
(๑) การขนสงโดยรถยนตทหารตามกฎหมายวาดวยรถยนตทหาร
๒ มาตรา ๔ (๔) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญัติการขนสงทางบก (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๒๓
๓ มาตรา ๔ (๕) แกไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบัญญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗
๔ มาตรา ๕ แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๓๗
๒๒๙
(๒) การขนสงโดย
(ก) รถยนตรับจางท่ีบรรทุกผูโดยสารไมเกินเจ็ดคน รถยนตรับจางระหวางจังหวัด
ท่ีบรรทุกผูโดยสารไมเกินเจ็ดคน รถยนตบริการที่บรรทุกผูโดยสารไมเกินเจ็ดคน และรถยนตน่ัง
สวนบุคคลไมเกินเจ็ดคนตามกฎหมายวาดวยรถยนต
(ข)๕ รถยนตนั่งสวนบุคคลเกินเจ็ดคนแตไมเกินสิบสองคน และรถยนตบรรทุก
สวนบุคคลท่ีมีนํ้าหนักรถไมเกินสองพันสองรอยกิโลกรัมตามกฎหมายวาดวยรถยนต ซ่ึงมิไดใช
ประกอบการขนสงเพ่ือสินจาง
(ค) รถยนตสามลอ รถจักรยานยนต และรถแทรกเตอร ตามกฎหมายวาดวย
รถยนต
(๓) การขนสงตามที่กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๖ ใหอ ธบิ ดหี รอื ผซู งึ่ อธบิ ดมี อบหมายเปน นายทะเบยี นกลางมอี าํ นาจหนา ทตี่ าม
พระราชบัญญัติน้ีในสวนที่เก่ียวกับการขนสงระหวางจังหวัดและการขนสงระหวางประเทศ
ใหนายทะเบียนกลางเปนนายทะเบียนประจํากรุงเทพมหานคร มีอํานาจและหนาท่ีตาม
พระราชบัญญัติน้ีภายในเขตกรุงเทพมหานคร
ใหขนสงจังหวัดเปนนายทะเบียนประจําจังหวัด มีอํานาจและหนาท่ีตามพระราชบัญญัติน้ี
ภายในเขตจังหวัดของตน
ในการปฏบิ ตั หิ นา ทตี่ ามพระราชบญั ญตั นิ ี้ นายทะเบยี นกลางและนายทะเบยี นประจาํ จงั หวดั
อาจมอบหมายใหขาราชการในสังกัดกรมการขนสงทางบกกระทําการแทนได๖
การมอบหมายตามวรรคส่ีใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา
มาตรา ๗ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมและรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย
รักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี และใหมีอํานาจแตงตั้งผูตรวจการและพนักงานตรวจสภาพกับออก
กฎกระทรวงกําหนดคาธรรมเนียมไมเกินอัตราทายพระราชบัญญัติน้ี ยกเวนคาธรรมเนียมและกําหนด
กจิ การอนื่ เพอ่ื ปฏบิ ตั กิ ารตามพระราชบญั ญตั นิ ี้ ทง้ั น้ี ในสว นทเ่ี กยี่ วกบั อาํ นาจหนา ทข่ี องแตล ะกระทรวง
กฎกระทรวงน้ัน เม่ือไดประกาศในราชกิจจานุเบกษาแลว ใหใชบังคับได
๕ มาตรา ๕ (๒) (ข) แกไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗
๖ มาตรา ๖ วรรคส่ี แกไขเพิม่ เติมโดยพระราชบัญญัติการขนสง ทางบก (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๓๐
ËÁÇ´ ñ
¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒùâºÒ¡Òâ¹Ê‹§·Ò§º¡
มาตรา ๘ ใหมีคณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกคณะหนึ่ง ประกอบดวย
รัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมเปนประธานกรรมการ รัฐมนตรีชวยวาการกระทรวงคมนาคมเปน
รองประธานกรรมการ ปลดั กระทรวงคมนาคม ปลดั กระทรวงมหาดไทย ปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ
ปลดั กระทรวงพาณชิ ย ปลดั กระทรวงอตุ สาหกรรม ปลดั กระทรวงการคลงั เลขาธกิ ารคณะกรรมการกฤษฎกี า
เลขาธกิ ารคณะกรรมการพฒั นาการเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาติ ผอู าํ นวยการสาํ นกั งบประมาณ ผอู าํ นวยการ
สํานักงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร* อธิบดีกรมทางหลวงเปนกรรมการ และกรรมการ
ผูทรงคุณวุฒิอ่ืนอีกไมเกินหาคนซ่ึงรัฐมนตรีแตงตั้งจากผูมีสัญชาติไทย และมีความรูหรือความจัดเจน
ในการขนสง การเศรษฐกิจหรือกฎหมาย
ใหอธิบดีกรมการขนสงทางบก เปนกรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ
ใหคณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกแตงต้ังผูชวยเลขานุการคณะกรรมการไดตาม
ความจําเปน
มาตรา ๙ ใหกรรมการผูทรงคุณวุฒิมีวาระอยูในตําแหนงคราวละสองป
ในกรณีที่มีการแตงต้ังกรรมการในระหวางท่ีกรรมการซ่ึงแตงต้ังไวแลวยังมีวาระอยูใน
ตําแหนงไมวาจะเปนการแตงตั้งเพิ่มขึ้นหรือแตงตั้งซอม ใหผูซ่ึงไดรับแตงต้ังนั้นอยูในตําแหนงเทากับ
วาระที่เหลืออยูของกรรมการซ่ึงแตงตั้งไวแลวน้ัน
กรรมการซึ่งพนจากตําแหนงอาจไดรับแตงต้ังเปนกรรมการอีกได
มาตรา ๑๐ ผูมีลักษณะอยางหนึ่งอยางใดดังตอไปน้ี หามมิใหเปนกรรมการผูทรงคุณวุฒิ
(๑) เปนคนไรความสามารถหรือคนเสมือนไรความสามารถ
(๒) ไดรับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงที่สุดหรือคําส่ังที่ชอบดวยกฎหมายใหจําคุก
เวนแตเปนโทษสําหรับความผิดที่ไดกระทําโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ
(๓) เปนบุคคลลมละลาย
(๔) เปนกรรมการพรรคการเมือง หรือเจาหนาที่ในพรรคการเมือง
มาตรา ๑๑ นอกจากการพนจากตําแหนงตามมาตรา ๙ กรรมการผูทรงคุณวุฒิพนจาก
ตําแหนง เมื่อ
(๑) ตาย
(๒) ลาออก
(๓) รัฐมนตรีใหออก
(๔) มีลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๐
๒๓๑
มาตรา ๑๒ ในการประชุมของคณะกรรมการ ถาประธานกรรมการไมมาประชุมหรือ
ไมอาจปฏิบัติหนาท่ีได ใหรองประธานกรรมการเปนประธานในท่ีประชุม ถาประธานและรองประธาน
ไมม าประชมุ หรอื ไมอ าจปฏบิ ตั หิ นา ทไ่ี ด ใหท ปี่ ระชมุ เลอื กกรรมการคนหนงึ่ เปน ประธานในทปี่ ระชมุ แทน
มาตรา ๑๓ การประชมุ คณะกรรมการตอ งมกี รรมการมาประชมุ ไมน อ ยกวา กงึ่ หนง่ึ จํานวน
ของกรรมการทั้งหมด จึงจะเปนองคประชุม
การวินิจฉัยช้ีขาดของท่ีประชุมใหถือเสียงขางมาก กรรมการคนหน่ึงมีเสียงหนึ่งในการ
ลงคะแนน ถาคะแนนเสียงเทากันใหประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเปนเสียงช้ีขาด
มาตรา ๑๔ คณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกมีอํานาจและหนาที่ ดังตอไปน้ี
(๑) กําหนดนโยบายการขนสงทางบกระยะส้ันและระยะยาวเสนอตอคณะรัฐมนตรี
(๒) กาํ หนดนโยบายเกย่ี วกบั การพฒั นาและดาํ เนนิ การสถานขี นสง เสนอตอ คณะรฐั มนตรี
(๓) กําหนดมาตรการและแผนพัฒนาการขนสงทางบกเสนอตอคณะรัฐมนตรี
(๔) กําหนดมาตรการเกี่ยวกับความปลอดภัยและความสะดวกในการขนสงทางบก
เพื่อใหคณะกรรมการปฏิบัติ
(๕) กําหนดการหามรับจดทะเบียนรถเปนคร้ังคราวตามความจําเปนโดยอนุมัติ
คณะรัฐมนตรีเพ่ือใหคณะกรรมการปฏิบัติ
(๖) ประสานงานท่ีเกี่ยวของระหวางกันในดานการขนสงทางบก ตลอดจนประสานงาน
ดานการขนสงทางบกกับการขนสงทางนํ้าและการขนสงทางอากาศ
(๗) ใหคําปรึกษาตอรัฐมนตรีเก่ียวกับการขนสงทางบก
มาตรา ๑๕ คณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกมีอํานาจแตงตั้งอนุกรรมการ
เพ่ือพิจารณาหรือปฏิบัติการอยางหน่ึงอยางใดก็ได
ใหนํามาตรา ๑๒ และมาตรา ๑๓ มาใชบังคับแกการประชุมคณะอนุกรรมการโดยอนุโลม
ËÁÇ´ ò
¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒäǺ¤ØÁ¡Òâ¹Ê‹§·Ò§º¡
มาตรา ๑๖ ใหมีคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางคณะหน่ึงประกอบดวย
ปลดั กระทรวงคมนาคม เปน ประธานกรรมการ ปลดั กระทรวงมหาดไทย เลขาธกิ ารคณะกรรมการกฤษฎกี า
ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ อธิบดีกรมทางหลวง อธิบดีกรมทางหลวงชนบท เลขาธิการคณะกรรมการ
คมุ ครองผบู รโิ ภค ผอู าํ นวยการสาํ นกั งานนโยบายและแผนการขนสง และจราจร ผวู า ราชการกรงุ เทพมหานคร
เปนกรรมการ และกรรมการผูทรงคุณวุฒิอีกไมเกินสามคนซ่ึงรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมแตงต้ัง
จากผูมีความรูความเช่ียวชาญดานการขนสงหรือการวางแผนจราจร๗
๗ มาตรา ๑๖ วรรคหนึง่ แกไขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญัติการขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๓๒
ใหอธิบดีกรมการขนสงทางบก เปนกรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ
ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางแตงตั้งผูชวยเลขานุการคณะกรรมการได
ตามความจําเปน
มาตรา ๑๗ ใหม คี ณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกประจาํ จงั หวดั ทกุ จงั หวดั ยกเวน
กรงุ เทพมหานคร ประกอบดว ยผวู า ราชการจงั หวดั เปน ประธานกรรมการ อยั การจงั หวดั ผกู าํ กบั การตาํ รวจ
ภูธรจังหวัดเปนกรรมการ และผูซ่ึงรัฐมนตรีแตงต้ังอีกไมเกินหาคน โดยมีนายกเทศมนตรีในจังหวัดน้ัน
รวมอยูดวยหนึ่งคนเปนกรรมการ
ใหขนสงจังหวัดเปนกรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ
ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกประจําจังหวัดแตงตั้งผูชวยเลขานุการ
คณะกรรมการไดตามความจําเปน
มาตรา ๑๘ ใหนํามาตรา ๙ มาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑ มาตรา ๑๒ และมาตรา ๑๓
มาใชบังคับแกคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลาง และคณะกรรมการควบคุมการขนสง
ทางบกประจําจังหวัดโดยอนุโลม
มาตรา ๑๙ ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางมีอํานาจและหนาที่
ดังตอไปนี้
(๑) กําหนดลักษณะของการขนสงประจําทางและการขนสงไมประจําทาง
(๒) กาํ หนดเสน ทาง จาํ นวนผปู ระกอบการขนสง และจาํ นวนรถสาํ หรบั การขนสง ประจาํ ทาง
ในเขตกรุงเทพมหานคร ระหวางจังหวัดและระหวางประเทศ
(๓) กําหนดจํานวนผูประกอบการขนสงและจํานวนรถสําหรับการขนสงไมประจําทาง
ในเขตกรุงเทพมหานคร ระหวางจังหวัดและระหวางประเทศ
(๔) กําหนดเสนทาง จํานวนผูประกอบการขนสง และจํานวนรถสําหรับการขนสง
โดยรถขนาดเล็ก
(๕) กําหนดจํานวนผูประกอบการรับจัดการขนสง
(๖) กําหนดอัตราคาขนสงและคาบริการอยางอ่ืนในการขนสง
(๗) กําหนดอัตราคาบริการในการดําเนินการของสถานีขนสง
(๘) กําหนดสถานที่ จัดใหมีหรือจัดต้ัง และระเบียบเก่ียวกับสถานีขนสง
(๙) กําหนดชนิดหรือสภาพรถท่ีมิใหรับจดทะเบียน
(๑๐) กําหนดประเภทหรือชนิดของรถท่ีตองเขาหยุดหรือจอดเพื่อการรับสงผูโดยสารหรือ
ขนถายสินคา ณ สถานีขนสง
(๑๑) กําหนดท่ีหยุดหรือจอดรถเพ่ือรับสงผูโดยสาร
(๑๒) วางมาตรการในการกําหนด อนุญาต เพิกถอนการอนุญาตและการควบคุมกิจการ
ขนสงทางบก
๒๓๓
(๑๓) ปฏิบัติการอื่นตามท่ีบัญญัติไวในพระราชบัญญัตินี้ และตามมติคณะกรรมการ
นโยบายการขนสงทางบก
การกําหนดตาม (๒) (๓) (๔) (๘) (๙) และ (๑๐) ใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา
มาตรา ๒๐ ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกประจําจังหวัดมีอํานาจและ
หนาท่ีภายในเขตจังหวัด ดังตอไปน้ี
(๑) กาํ หนดเสน ทาง จาํ นวนผปู ระกอบการขนสง และจาํ นวนรถสาํ หรบั การขนสง ประจาํ ทาง
(๒) กําหนดจํานวนผูประกอบการขนสงและจํานวนรถสําหรับการขนสงไมประจําทาง
(๓) กําหนดเสนทาง จํานวนผูประกอบการขนสงและจํานวนรถสําหรับการขนสง
โดยรถขนาดเล็ก
(๔) กําหนดอัตราคาขนสงและคาบริการอยางอ่ืนในการขนสง
(๕) ปฏิบัติการอื่นตามท่ีบัญญัติไวในพระราชบัญญัติน้ี และตามมติคณะกรรมการ
นโยบายการขนสงทางบกและคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลาง
การกาํ หนดตาม (๑) และ (๔) เมอื่ ไดร บั อนมุ ตั จิ ากคณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลาง
แลวจึงจะใชบังคับได และการกําหนดตาม (๑) (๒) และ (๓) ใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา
มาตรา ๒๑ คณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางมีอํานาจแตงตั้งอนุกรรมการ
เพ่ือพิจารณาหรือปฏิบัติการอยางหน่ึงอยางใดก็ได
ใหนํามาตรา ๑๒ และมาตรา ๑๓ มาใชบังคับแกการประชุมคณะอนุกรรมการโดยอนุโลม
มาตรา ๒๒ ใหรัฐมนตรีมีอํานาจหนาท่ีกํากับโดยท่ัวไปซ่ึงกิจการการขนสงทางบก
เพอ่ื ประโยชนใ นการนจี้ ะสงั่ ใหค ณะกรรมการชแ้ี จงขอ เทจ็ จรงิ แสดงความคดิ เหน็ หรอื ทาํ รายงานหรอื ยบั ยง้ั
การกระทําใด ๆ ซ่ึงขัดตอนโยบายของรัฐบาลหรือมติของคณะรัฐมนตรี ตลอดจนมีอํานาจสั่งสอบสวน
ขอเท็จจริงที่เก่ียวกับการดําเนินงานได
ËÁÇ´ ó
¡ÒûÃСͺ¡Òâ¹Ê‹§
มาตรา ๒๓ หามมิใหผูใดประกอบการขนสงประจําทาง การขนสงไมประจําทาง
การขนสงโดยรถขนาดเล็ก หรือการขนสงสวนบุคคล เวนแตจะไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียน
การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่กําหนด
ในกฎกระทรวง
มาตรา ๒๔ ผูขอรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง การขนสงไมประจําทาง
และการขนสงโดยรถขนาดเล็ก ตองมีสัญชาติไทย
๒๓๔
ในกรณีท่ีผูขอรับใบอนุญาตเปนหางหุนสวน บริษัทจํากัด หรือบริษัทมหาชนจํากัด
หางหุนสวนหรือบริษัทจํากัด หรือบริษัทมหาชนจํากัดนั้นตองจดทะเบียนตามกฎหมายไทยและ
มีสํานักงานใหญต้ังอยูในราชอาณาจักรไทย และ
(๑) ในกรณีที่เปนหางหุนสวนสามัญจดทะเบียน ผูเปนหุนสวนทั้งหมดตองมีสัญชาติไทย
(๒) ในกรณีท่ีเปนหางหุนสวนจํากัด ผูเปนหุนสวนจําพวกไมจํากัดความรับผิดท้ังหมด
ตอ งมสี ญั ชาตไิ ทย และทนุ ของหา งหนุ สว นจาํ กดั นนั้ ไมน อ ยกวา รอ ยละหา สบิ เอด็ ตอ งเปน ของผเู ปน หนุ สว น
ซ่ึงเปนบุคคลธรรมดาและมีสัญชาติไทย
(๓)๘ ในกรณที เ่ี ปน บรษิ ทั จาํ กดั กรรมการบรษิ ทั จาํ นวนไมน อ ยกวา กง่ึ หนงึ่ ตอ งมสี ญั ชาตไิ ทย
และทุนของบริษัทจํากัดนั้นไมนอยกวารอยละหาสิบเอ็ดตองเปนของผูถือหุน ซ่ึงเปนบุคคลธรรมดา
และมีสัญชาติไทย หรือตองเปนของหางหุนสวนสามัญจดทะเบียน หางหุนสวนจํากัด หรือบริษัทจํากัด
หรอื ตอ งเปน ของกระทรวง ทบวง กรม ราชการสว นทอ งถน่ิ รฐั วสิ าหกจิ ตามกฎหมายวา ดว ยวธิ กี ารงบประมาณ
หรือองคการของรัฐ ตามกฎหมายวาดวยการจัดตั้งองคการของรัฐบาลหรือตามกฎหมายวาดวยการ
น้ัน ๆ และบริษัทจํากัดนั้นตองไมมีขอบังคับ อนุญาตใหมีการออกหุนชนิดออกใหแกผูถือ
(๔) ในกรณีท่ีเปนบริษัทมหาชนจํากัด กรรมการบริษัทจํานวนไมนอยกวาก่ึงหนึ่งตองมี
สัญชาติไทย และทุนของบริษัทมหาชนจํากัดน้ันไมนอยกวารอยละหาสิบของจํานวนหุนท่ีจําหนายได
ทั้งหมดตองเปนของผูถือหุนซ่ึงเปนบุคคลธรรมดาและมีสัญชาติไทย
ในกรณีที่ผูถือหุนบริษัทจํากัด หรือบริษัทมหาชนจํากัดเปนหางหุนสวนสามัญจดทะเบียน
หา งหนุ สว นจาํ กดั บรษิ ทั จาํ กดั หรอื บรษิ ทั มหาชนจาํ กดั ผถู อื หนุ ดงั กลา วจะตอ งมลี กั ษณะตาม (๑) (๒) (๓)
หรือ (๔) แลวแตกรณี
ใหค ณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลางมอี าํ นาจยกเวน คณุ สมบตั ติ ามความจาํ เปน
หรือมีเหตุพิเศษเปนการเฉพาะรายได
มาตรา ๒๕ หามมิใหผูใดประกอบการขนสงระหวางประเทศเวนแตจะไดรับใบอนุญาต
จากนายทะเบยี นกลางโดยอนมุ ตั ขิ องคณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลางและผไู ดร บั ใบอนญุ าต
ดังกลาวตองปฏิบัติตามบทบัญญัติทั้งหลายแหงพระราชบัญญัติน้ี ท้ังนี้ เทาที่ไมขัดตออนุสัญญาหรือ
ขอตกลงระหวางประเทศในสวนที่เกี่ยวกับการขนสง
การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่กําหนด
ในกฎกระทรวง
ใหนํามาตรา ๒๘ มาตรา ๓๑ มาตรา ๓๒ มาตรา ๓๔ และมาตรา ๓๖ มาใชบังคับแก
การประกอบการขนสงระหวางประเทศโดยอนุโลม
มาตรา ๒๖ หามมิใหผูใดนํารถท่ีจดทะเบียนในตางประเทศมาใชประกอบการขนสง
ในประเทศไทย เวนแตเพื่อการขนสงระหวางประเทศและไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียนกลางแลว
๘ มาตรา ๒๔ (๓) แกไ ขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๔๒
๒๓๕
ผูประจํารถตามมาตรา ๙๒ ซึ่งประจําในรถตามวรรคหนึ่งตองปฏิบัติตามบทบัญญัติ
ทั้งหลายแหงพระราชบัญญัตินี้ และหรือตามขอตกลงที่มีอยูระหวางรัฐบาลไทยกับรัฐบาลของประเทศ
นั้น ๆ
มาตรา ๒๗ ใบอนุญาตประกอบการขนสงมีสี่ประเภท คือ
(๑) ใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง
(๒) ใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทาง
(๓) ใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก
(๔) ใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคล
ใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง ใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทางหรือ
ใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก ใหใชเปนใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคลได
หามมิใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงใชรถผิดประเภทตามท่ีระบุไวขางตน เวนแต
จะไดรับอนุญาตเปนหนังสือจากนายทะเบียนเปนครั้งคราว ตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีคณะกรรมการ
ควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนด
มาตรา ๒๘ ใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางใหมีอายุเจ็ดปนับแตวันออก
ใบอนุญาต
ใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทาง ใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถ
ขนาดเล็ก และใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคล ใหมีอายุหาปนับแตวันออกใบอนุญาต
ผูไดรับใบอนุญาตซึ่งประสงคจะขอตออายุใบอนุญาตจะตองย่ืนคําขอเสียกอนใบอนุญาต
ส้ินอายุ แตการขอตออายุใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางและใบอนุญาตประกอบการขนสง
โดยรถขนาดเล็ก จะตองย่ืนคําขอกอนใบอนุญาตสิ้นอายุไมนอยกวาหนึ่งรอยยี่สิบวัน
การขอตออายุใบอนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีกําหนด
ในกฎกระทรวง
มาตรา ๒๙๙ บทบญั ญตั แิ หง มาตรา ๒๓ มใิ หใ ชบ งั คบั แกก ารขนสง สว นบคุ คล ซงึ่ หนว ยงาน
ของรัฐ วัด มัสยิด มิสซัง มูลนิธิ สภากาชาดไทย และสถานพยาบาลตามกฎหมายวาดวยสถานพยาบาล
เปนผูประกอบการขนสง แตผูประกอบการขนสงตองปฏิบัติตามบทบัญญัติอ่ืนแหงพระราชบัญญัติน้ี
เสมือนดังเปนผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคลทุกประการ
มาตรา ๓๐ ใหนายทะเบียนกลางเปนผูออกใบอนุญาตประกอบการขนสงใน
กรุงเทพมหานคร การขนสงระหวางจังหวัด และการขนสงระหวางประเทศ และใหนายทะเบียนประจํา
จังหวัดเปนผูออกใบอนุญาตประกอบการขนสงในจังหวัดของตน
ในการออกใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจาํ ทางจะตอ งไดร บั อนมุ ัติจากคณะกรรมการ
๙ มาตรา ๒๙ แกไ ขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบญั ญตั ิการขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๓๖
มาตรา ๓๑ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง ใหนายทะเบียน
โดยอนุมัติของคณะกรรมการกําหนดเงื่อนไขไวในใบอนุญาตเกี่ยวกับ
(๑) จํานวนรถทตี่ อ งใชใ นการประกอบการขนสง ตามเสน ทางทใี่ ชใ นการประกอบการขนสง
(๒) สิทธิในรถท่ีใชประกอบการขนสงของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง
(๓) ลักษณะ ชนิด ขนาดและสีของรถ และเคร่ืองหมายของผูประกอบการขนสงท่ีตอง
ใหปรากฏประจํารถทุกคัน
(๔) จํานวนท่ีน่ัง เกณฑนํ้าหนักบรรทุกและวิธีการบรรทุก
(๕) จํานวนผูประจํารถ
(๖) เสนทางที่ใชในการประกอบการขนสง
(๗) อัตราคาขนสงและคาบริการอยางอื่นในการขนสง
(๘) สถานที่หยุดและจอดเพื่อขนถายคน สัตว หรือสิ่งของ
(๙) ที่ที่รถจะตองหยุดในระหวางเสนทาง
(๑๐) มาตรฐานบริการในการประกอบการขนสง
(๑๑) เวลาและจํานวนเที่ยวของการเดินรถ
(๑๒) เวลาทํางานประจําวันในการประกอบการขนสง
(๑๓) สถานที่เก็บ ซอม และบํารุงรักษารถ
(๑๔) การประกอบกิจการอื่นนอกจากการประกอบการขนสงประจําทาง
(๑๕) เง่ือนไขอื่นที่กําหนดในกฎกระทรวง
ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางตองจัดใหมีประกาศเงื่อนไขตาม (๖) (๗)
(๘) (๙) และ (๑๑) ณ ที่ซ่ึงอธิบดีกําหนด
มาตรา ๓๒ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทางใหนายทะเบียน
โดยอนุมัติของคณะกรรมการกําหนดเงื่อนไขไวในใบอนุญาตเก่ียวกับ
(๑) จํานวนรถท่ีตองใชในการประกอบการขนสง
(๒) ลักษณะ ชนิดและขนาดของรถ และเคร่ืองหมายของผูประกอบการขนสงท่ีตอง
ใหปรากฏประจํารถทุกคัน
(๓) จํานวนท่ีน่ัง เกณฑนํ้าหนักบรรทุกและวิธีการบรรทุก
(๔) จํานวนผูประจํารถ
(๕) ทองท่ีท่ีทําการขนสง
(๖) มาตรฐานบริการในการประกอบการขนสง
(๗) อัตราคาขนสงและคาบริการอยางอ่ืนในการขนสง
(๘) สถานท่ีหยุดและจอดเพ่ือขนถายคน สัตว หรือส่ิงของ
(๙) สถานท่ีเก็บ ซอม และบํารุงรักษารถ
(๑๐) เงื่อนไขอื่นที่กําหนดในกฎกระทรวง
๒๓๗
ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทางตองจัดใหมีการประกาศเงื่อนไขตาม
(๗) และ (๘) ณ ท่ีซ่ึงอธิบดีกําหนด
มาตรา ๓๓ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสง โดยรถขนาดเล็ก ใหนายทะเบียน
โดยอนุมัติของคณะกรรมการกําหนดเงื่อนไขไวในใบอนุญาตเกี่ยวกับ
(๑) จาํ นวนรถทตี่ อ งใชใ นการประกอบการขนสง ตามเสน ทางทใี่ ชใ นการประกอบการขนสง
(๒) ลักษณะ ชนิด ขนาดและสีของรถ และเคร่ืองหมายของผูประกอบการขนสงท่ีตอง
ใหปรากฏประจํารถทุกคัน
(๓) จํานวนท่ีน่ัง เกณฑน้ําหนักบรรทุก และวิธีการบรรทุก
(๔) เวลาและจํานวนเท่ียวของการเดินรถ
(๕) เสนทางท่ีใชในการประกอบการขนสง
(๖) อัตราคาขนสงและคาบริการอยางอื่นในการขนสง
(๗) เง่ือนไขอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็กตองจัดใหมีประกาศเง่ือนไขตาม
(๕) และ (๖) ณ ท่ีซ่ึงอธิบดีกําหนด
มาตรา ๓๔๑๐ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคล ใหนายทะเบียน
กําหนดเง่ือนไขตามหลักเกณฑท่ีคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนดไวในใบอนุญาต
เกี่ยวกับ
(๑) จํานวนรถท่ีตองใชในการประกอบการขนสง
(๒) ลักษณะ ชนิด และขนาดของรถ และเครื่องหมายของผูประกอบการขนสงที่ตองให
ปรากฏประจํารถทุกคัน
(๓) สถานท่ีเก็บ ซอม และบํารุงรักษา
(๔)๑๑ จํานวนผูประจํารถ
(๕)๑๒ เงื่อนไขอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๓๕๑๓ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตามประเภทท่ีอธิบดีประกาศกําหนด
ตองจัดใหมีสมุดประจํารถ ประวัติผูประจํารถ การตรวจสอบสภาพและความพรอมของรถและผูขับรถ
พรอมท้ังบันทึกการตรวจสอบดังกลาว และใบกํากับสินคาท่ีทําการขนสง รวมท้ังตองจัดทํารายงาน
การขนสงและรายงานอุบัติเหตุที่เกิดจากการขนสง ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขท่ีอธิบดี
ประกาศกําหนด
๑๐ มาตรา ๓๔ แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสงทางบก (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๓
๑๑ มาตรา ๓๔ (๔) เพมิ่ โดยพระราชบญั ญตั ิการขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕
๑๒ มาตรา ๓๔ (๕) เพม่ิ โดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕
๑๓ มาตรา ๓๕ แกไขเพิ่มเติมโดยคําสั่งหัวหนาคณะรักษาความสงบแหงชาติ ท่ี ๑๕/๒๕๖๐ เร่ือง มาตรการเพ่ิม
ความปลอดภยั ในรถโดยสารสาธารณะ
๒๓๘
มาตรา ๓๖๑๔ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ตอ งจดั ใหม อี ปุ กรณแ ละเครอื่ งมอื เครอื่ งใช
และตองปฏิบัติตามขอกําหนดวาดวยความปลอดภัยในการขนสง ท้ังน้ี ตามที่กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๓๗ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางจัดใหมีท่ีพักผูโดยสาร
ตามระยะทางโดยมีลักษณะ ขนาด จํานวน และจุดท่ีต้ังของที่พักผูโดยสารตามท่ีคณะกรรมการกําหนด
มาตรา ๓๘ หา มมใิ หผ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง เพม่ิ ลด หรอื ยกเวน คา ขนสง
หรือคาบริการอยางอื่นในการขนสง เวนแตจะไดรับอนุญาตจากคณะกรรมการ
มาตรา ๓๙ หา มมใิ หผ ูไ ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจําทาง ผูไ ดร บั ใบอนญุ าต
ประกอบการขนสงไมประจําทาง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก หรือผูไดรับ
ใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคลใชหรือยอมใหบุคคลอ่ืนใชรถท่ีไดรับอนุญาตทําการขนสง
นอกเสนทาง หรือนอกทองที่ที่ไดรับอนุญาต แลวแตกรณี เวนแตจะไดรับอนุญาตเปนหนังสือ
จากนายทะเบียน หรือผูซึ่งนายทะเบียนมอบหมาย ตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีคณะกรรมการควบคุม
การขนสงทางบกกลางกําหนด
มาตรา ๓๙/๑๑๕ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจาํ ทางอาจนาํ รถทไ่ี ดร บั อนญุ าต
ใหใชประกอบการขนสงในเสนทางหน่ึงไปใชทําการขนสงอีกเสนทางหนึ่งที่ตนเปนผูไดรับใบอนุญาต
ในลักษณะหมุนเวียนได โดยไดรับอนุญาตเปนหนังสือจากนายทะเบียน
การขออนุญาตและการอนุญาต ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขที่
คณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนด
มาตรา ๔๐ หา มมใิ หผ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ไมป ระจาํ ทางกระทาํ การขนสง
อันมีลักษณะเชนเดียวหรือคลายกับผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางหรือมีลักษณะเปน
การแยงผลประโยชนกับผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางในเสนทางท่ีผูไดรับใบอนุญาต
ประกอบการขนสงประจําทางไดรับอนุญาต
มาตรา ๔๐ ทวิ๑๖ หา มมใิ หผ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ใชห รอื ยนิ ยอมใหผ ใู ดปฏบิ ตั ิ
หนาท่ีขับรถท่ีใชในการขนสง หากปรากฏวาขณะใชหรือขณะยินยอมใหปฏิบัติหนาท่ีขับรถ ผูน้ันมีอาการ
หรือกระทําการอยางหน่ึงอยางใดดังตอไปน้ี
(๑) เมาสุราหรือของมึนเมาอยางอ่ืน
(๒) เสพยาเสพติดใหโทษตามกฎหมายวาดวยยาเสพติดใหโทษ
(๓) เสพวัตถุที่ออกฤทธ์ิตอจิตและประสาทตามกฎหมายวาดวยวัตถุท่ีออกฤทธ์ิตอจิต
และประสาท
๑๔ มาตรา ๓๖ แกไขเพมิ่ เติมโดยพระราชบัญญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕
๑๕ มาตรา ๓๙/๑ เพ่มิ โดยพระราชบัญญัติการขนสง ทางบก (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗
๑๖ มาตรา ๔๐ ทวิ เพ่ิมโดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๘) พ.ศ. ๒๕๔๒
๒๓๙
ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตองคอยดูแลและปองกันไมใหผูซ่ึงมีอาการ หรือ
กระทําการตาม (๑) (๒) หรือ (๓) ของวรรคหนึ่งปฏิบัติหนาที่ขับรถ
มาตรา ๔๑ ในกรณีท่ีมีเหตุฉุกเฉิน หรือมีความจําเปนที่จะแกไขสถานการณเพ่ือใหการ
ขนสง ไดร บั ความสะดวกหรอื ใหม รี ถเพยี งพอแกก ารขนสง นายทะเบยี นมอี าํ นาจทจี่ ะสงั่ เปลยี่ นแปลงเสน ทาง
การเดินรถ เวลา และจํานวนเท่ียวของการเดินรถหรือใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง ผูใดสงรถ
ท่ีตนไดรับอนุญาตไปชวยเหลือเปนการช่ัวคราวตามควรแกกรณีแลวใหรายงานคณะกรรมการโดยเร็ว
มาตรา ๔๒ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ตอ งแสดงใบอนญุ าตประกอบการขนสง
หรือใบแทนใบอนุญาตไวในที่เปดเผย ณ ที่ตั้งสํานักงานของผูไดรับใบอนุญาต
มาตรา ๔๓ ในกรณีท่ีใบอนุญาตประกอบการขนสงสูญหาย ถูกทําลายหรือชํารุดใน
สาระสําคัญ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงย่ืนคําขอรับใบแทนใบอนุญาตตอนายทะเบียน
ภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดทราบถึงการสูญหาย ถูกทําลายหรือชํารุดดังกลาว
มาตรา ๔๔ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง ซึ่งประสงคจะเลิก
ประกอบการขนสงตองแจงความประสงคดังกลาวเปนหนังสือใหนายทะเบียนทราบลวงหนา
ไมนอยกวาเกาสิบวันกอนวันเลิกประกอบการขนสง
มาตรา ๔๕ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็กซึ่งประสงคจะเลิก
ประกอบการขนสงตองแจงความประสงคดังกลาวเปนหนังสือใหนายทะเบียนทราบลวงหนาไมนอยกวา
หกสิบวันกอนวันเลิกประกอบการขนสง
มาตรา ๔๖ เมื่อปรากฏวาผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง
(๑) ขาดคุณสมบัติตามมาตรา ๒๔
(๒) ไมป ฏบิ ตั หิ รอื ปฏบิ ตั ไิ มถ กู ตอ งตามเงอ่ื นไขในมาตรา ๓๑ มาตรา ๓๒ มาตรา ๓๓ หรอื
มาตรา ๓๔ หรือไมปฏิบัติหรือปฏิบัติไมถูกตองตามขอกําหนดวาดวยความปลอดภัยของผูโดยสารตาม
มาตรา ๓๖ หรือไมปฏิบัติหรือปฏิบัติไมถูกตองตามบทบัญญัติในหมวด ๔ วาดวยการชดใชคาเสียหาย
ท่ีเกิดจากการขนสง
ใหนายทะเบียนมีอํานาจสั่งใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงน้ันปฏิบัติใหถูกตอง
หรือจัดการแกไขใหถูกตองภายในระยะเวลาท่ีกําหนด ถาผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไมปฏิบัติ
หรอื ไมแ กไ ขใหถ กู ตอ ง หรอื เปน ทเี่ หน็ ไดว า ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ไมส ามารถจะดาํ เนนิ การ
ตามเงอ่ื นไขหรอื ขอ กาํ หนดนนั้ หรอื การดาํ เนนิ การนน้ั นา จะเปน เหตใุ หเ กดิ ภยนั ตรายหรอื เสอื่ มประโยชน
ตอประชาชน ใหนายทะเบียนโดยอนุมัติของคณะกรรมการส่ังเพิกถอนใบอนุญาตประกอบการขนสงได
แตถาเปนการเพิกถอนใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางใหเปนอํานาจของคณะกรรมการ
ควบคุมการขนสงทางบกกลางที่จะพิจารณาอนุมัติ
มาตรา ๔๗ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงซ่ึงถูกส่ังเพิกถอนใบอนุญาตตอง
สงคืนใบอนุญาตตอนายทะเบียนภายในสิบหาวันนับแตวันที่ถูกส่ังเพิกถอนใบอนุญาต
๒๔๐
มาตรา ๔๘ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงซึ่งถูกส่ังเพิกถอนใบอนุญาตมีสิทธิ
อุทธรณตอรัฐมนตรีภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีทราบคําส่ัง
คําวินิจฉัยของรัฐมนตรีใหเปนท่ีสุด
การอุทธรณตามวรรคหน่ึงไมเปนการทุเลาการบังคับตามคําสั่งเพิกถอนใบอนุญาต
มาตรา ๔๙๑๗ ใหอธิบดีหรือนายทะเบียนมีอํานาจควบคุมดูแลบรรดากิจการที่เกี่ยวกับ
การขนสง ใหเ ปน ไปตามพระราชบญั ญตั นิ ี้ และเพอื่ ประโยชนด งั กลา วใหอ ธบิ ดหี รอื นายทะเบยี นมอี ํานาจ
(๑) เขา ไปในสถานทดี่ ําเนนิ การของผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง เพอ่ื ทราบขอ เทจ็ จรงิ
และเพ่ือตรวจสอบบัญชีและเอกสารอ่ืนที่เกี่ยวของกับการประกอบการขนสง
(๒) ยึดหรืออายัดไวซ่ึงส่ิงของหรือเอกสารที่อยูในสถานท่ีตาม (๑) ที่เปนความผิดหรือ
ที่อาจใชเปนพยานหลักฐานเพื่อพิสูจนความผิด หรือไดมาจากการกระทําความผิด
(๓) เรียกผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง ผูจัดการและพนักงานของผูไดรับ
ใบอนุญาตประกอบการขนสง มาใหถอยคําหรือส่ังใหยื่นคําชี้แจงแสดงขอเท็จจริงตามท่ีตองการ
ในการปฏิบัติตาม (๑) และ (๒) ใหกระทําระหวางพระอาทิตยขึ้นถึงพระอาทิตยตกหรือ
ในเวลาทําการของสถานที่น้ัน และใหอธิบดีมีอํานาจมอบหมายใหผูตรวจการหรือพนักงานตรวจสภาพ
ทําการแทนได
ในการปฏิบัติการของอธิบดี นายทะเบียน ผูตรวจการ หรือพนักงานตรวจสภาพตาม
มาตรานี้ใหบุคคลท่ีเกี่ยวของซ่ึงอยูในสถานท่ีน้ันอํานวยความสะดวกหรือชวยเหลือตามสมควร
มาตรา ๕๐ ใหผูตรวจการมีอํานาจเรียกรถใหหยุดเพื่อทําการตรวจสอบ และเมื่อเชื่อวา
มีการกระทําอันเปนการฝาฝนบทบัญญัติแหงพระราชบัญญัตินี้เกิดขึ้น ใหผูตรวจการมีอํานาจจับกุม
ผูฝาฝนเพ่ือสงใหพนักงานฝายปกครองหรือตํารวจดําเนินคดีตอไป
บทบัญญัติในวรรคหน่ึงไมลบลางอํานาจจับกุมของพนักงานฝายปกครองหรือตํารวจ
มาตรา ๕๑ ในการปฏิบัติหนาท่ีตามมาตรา ๔๙ และมาตรา ๕๐ ใหผูตรวจการและ
พนักงานตรวจสภาพแสดงบัตรประจําตัวตอผูซ่ึงเกี่ยวของ
บัตรประจําตัวผูตรวจการและพนักงานตรวจสภาพใหเปนไปตามแบบที่รัฐมนตรีกําหนด
ËÁÇ´ ô
¡Òê´ãªŒ¤‹ÒàÊÕÂËÒ·èÕà¡Ô´¨Ò¡¡Òâ¹Ê‹§
มาตรา ๕๒ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจําทาง ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการ
ขนสงไมประจําทาง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก และผูไดรับใบอนุญาต
ประกอบการขนสง สว นบคุ คล ตอ งวางหลกั ทรพั ยเ ปน เงนิ สด หรอื พนั ธบตั รรฐั บาลไทยอยา งใดอยา งหนง่ึ
๑๗ มาตรา ๔๙ แกไขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๔๑
หรือทั้งสองอยางรวมกัน หรือเปนสัญญาประกันภัยและกรมธรรมประกันภัยซึ่งทํากับบริษัทประกันภัย
ท่ีนายทะเบียนกลางใหความเห็นชอบตอ นายทะเบยี นกลาง ในกรณเี ปน สญั ญาประกันภัยและกรมธรรม
ประกันภัยผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตองเปนผูเอาประกันภัย โดยใหบุคคลภายนอกผูไดรับ
ความเสียหายเนื่องจากการขนสงของตนเปนผูรับประโยชน สําหรับการชดใชคาเสียหายที่เปนคาใชจาย
เบอื้ งตน เพอื่ ประกนั ความเสยี หายอนั เกดิ แกช วี ติ หรอื รา งกายของบคุ คลภายนอก และซง่ึ ผูไ ดร บั ใบอนญุ าต
ประกอบการขนสง จะตอ งรับผิดชอบเนื่องจากการขนสง ของตน ท้ังนี้ ตามหลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไข
ที่กําหนดในกฎกระทรวง๑๘
จํานวนหรือมูลคาของหลักทรัพยตามวรรคหน่ึง ใหกําหนดตามขนาดและประเภทของ
การประกอบการขนสงแตตองไมนอยกวาท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงวางหลักทรัพยเปนเงินสดไมวาทั้งหมดหรือ
บางสวนใหดอกผลที่เกิดจากหลักทรัพยท่ีเปนเงินสดนั้นตกเปน ของผูไดร ับใบอนุญาตประกอบการขนสง
ท่ีวางหลักทรัพย
ใหกรมการขนสงทางบกเปนผูรับผิดชอบในการเปดบัญชีเงินฝาก และการเบิกจายเงิน
จากบัญชีหลักทรัพยกับธนาคารตามระเบียบของกระทรวงการคลัง
มาตรา ๕๓ ในกรณีที่หลักทรัพยท่ีนํามาวางประกันตามมาตรา ๕๒ มีจํานวนหรือมูลคา
ลดนอ ยลง นายทะเบยี นกลางมอี ํานาจสง่ั ใหผ ูไ ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง นําหลกั ทรพั ยม าเพมิ่ เตมิ
ใหครบจํานวนหรือมูลคาตามที่กําหนดไดภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดรับคําส่ัง
มาตรา ๕๔ ในการวางหลักทรัพยซ่ึงเปนพันธบัตรรัฐบาลไทย ใหผูไดรับใบอนุญาต
ประกอบการขนสงทําหนังสือมอบอํานาจใหนายทะเบียนกลางมีอํานาจจัดการจําหนายพันธบัตรนั้น
เพ่ือชดใชคาเสียหายแทนผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงดวย
มาตรา ๕๕ หลักทรัพยท่ีผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงนํามาวางประกันตาม
มาตรา ๕๒ ไมอ ยูใ นความรบั ผดิ แหง การบงั คบั คดี เวน แตจ ะเปน การบงั คบั คดเี พอ่ื การชําระหน้ี ซง่ึ ผูไ ดร บั
ใบอนุญาตประกอบการขนสงตองรับผิดชดใชคาเสียหายท่ีเกิดแกชีวิตหรือรางกายของบุคคลภายนอก
อันเน่ืองจากการขนสงของตน
มาตรา ๕๖ เมื่อรถของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไดกอใหเกิดความเสียหาย
แกรางกายหรือชีวิตของบุคคลใดนอกจากความรับผิดตามท่ีกําหนดไวในมาตรา ๕๙ ผูไดรับใบอนุญาต
ประกอบการขนสงซ่ึงเปนเจาของรถที่กอใหเกิดความเสียหายจะตองชดใชคาใชจายเบื้องตนใหแก
ผูเสียหายหรือทายาท ในกรณีท่ีผูเสียหายถึงแกความตาย
คา ใชจ า ยเบอ้ื งตน ซงึ่ จะตอ งจา ยใหแ กผ ูเ สยี หาย ใหจ า ยตามความรา ยแรงของความเสยี หาย
ท้ังน้ี ตามอัตราที่กําหนดในกฎกระทรวง
๑๘ มาตรา ๕๒ วรรคหนึ่ง แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ิการขนสงทางบก (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕
๒๔๒
เพ่ือประโยชนแหงพระราชบัญญัติน้ี คาใชจายเบื้องตนหมายถึง คาใชจายท่ีตองใชใน
การรักษาพยาบาล รวมทั้งคาใชจายอ่ืน ๆ ระหวางการรักษาพยาบาลและหรือคาปลงศพ
มาตรา ๕๗ เมอื่ ผูเ สยี หายหรอื ทายาทในกรณที ผี่ ูเ สยี หายถงึ แกค วามตาย ประสงคจ ะไดร บั
ชดใชคาใชจายเบ้ืองตน ใหยื่นคําขอตามแบบที่กรมตํารวจกําหนดตอพนักงานสอบสวน โดยแสดง
พยานหลกั ฐานวา ผเู สยี หายไดร บั ความเสยี หายจากรถของผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ใหพ นกั งาน
สอบสวนพิจารณาจากสํานวนการสอบสวน และเมื่อเห็นวาความเสียหายไดเกิดข้ึนจากรถของผูไดรับ
ใบอนญุ าตประกอบการขนสง คนั ใด ใหม หี นงั สอื สง่ั ใหผ ูไ ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ซงึ่ เปน เจา ของ
รถคันน้ันชดใชคาใชจายเบ้ืองตนตามจํานวนที่กําหนดในกฎกระทรวงซึ่งออกตามมาตรา ๕๖ วรรคสอง
ในการนี้ใหแจงใหนายทะเบียนกลางทราบโดยเร็วดวย
ในการสงั่ ของพนกั งานสอบสวนตามวรรคหนงึ่ พนกั งานสอบสวนตอ งพจิ ารณาสงั่ ภายในเจด็ วนั
นับแตวันที่ไดรับคําขอ
ในการชดใชคาใชจายเบื้องตนตามวรรคหนึ่ง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตอง
ชําระภายในเจ็ดวันนับแตวันท่ีไดรับคําสั่งจากพนักงานสอบสวน
มาตรา ๕๘ ผูเสียหายหรือทายาทของผูเสียหายตองใชสิทธิในการขอรับชดใชคาใชจาย
เบื้องตนตามมาตรา ๕๗ ภายในกําหนดหนึ่งปนับแตวันท่ีความเสียหายเกิดขึ้น
มาตรา ๕๙ การชดใชคาใชจายเบื้องตนตามหมวดน้ีไมตัดสิทธิผูเสียหายในอันท่ีจะ
เรียกรองคาสินไหมทดแทนเพ่ือความเสียหายอันเกิดจากการละเมิดตามประมวลกฎหมายแพง
และพาณิชย
มาตรา ๖๐ บุคคลซึ่งมีสิทธิไดรับชดใชคาใชจายเบื้องตนตามหมวดน้ี ไดแกผูเสียหาย
ดังตอไปนี้
(๑) ผูเ สยี หายซง่ึ มไิ ดอ ยูใ นรถคนั ทกี่ อ ใหเ กดิ ความเสยี หาย แตไ ดร บั ความเสยี หายจากรถท่ี
กอใหเกิดความเสียหายขึ้น
(๒) ผูเสียหายซ่ึงอยูในรถคันท่ีกอใหเกิดความเสียหาย แตไมรวมถึงผูขับรถ คนงานหรือ
ลูกจางประจํารถซึ่งอยูในระหวางปฏิบัติหนาท่ี
(๓) ผูเสียหายซ่ึงอยูในรถคันท่ีไมไดกอใหเกิดความเสียหาย
มาตรา ๖๑ ในกรณที ผี่ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ไมเ หน็ ดว ยกบั คําสง่ั ของพนกั งาน
สอบสวนตามมาตรา ๕๗ ใหอ ทุ ธรณค ําสง่ั ดงั กลา วตอ คณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลางภายใน
สิบหาวันนับแตวันไดรับคําสั่งของพนักงานสอบสวนตามมาตรา ๕๗ และใหพนักงานสอบสวนบันทึก
ความเห็นของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงซึ่งไมเห็นดวยไวในสํานวนการสอบสวน
คําวินิจฉัยของคณะกรรมการควบคุมการขนสงกลางใหเปนท่ีสุด
มาตรา ๖๒ ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงอุทธรณคําส่ังของพนักงาน
สอบสวน ถาคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางมีความเห็นตามความเห็นของพนักงาน
๒๔๓
สอบสวน ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตองชดใชคาใชจายเบื้องตนใหแกผูเสียหายหรือทายาท
ของผูเสียหายเพิ่มขึ้นจากคาใชจายเบ้ืองตนที่พนักงานสอบสวนกําหนดไวอีกรอยละสิบ
มาตรา ๖๓ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงผูใดไมยอมชดใชคาใชจายเบ้ืองตน
ตามคําส่ังของพนักงานสอบสวนตามมาตรา ๕๗ หรือตามคําวินิจฉัยของคณะกรรมการควบคุม
การขนสงทางบกกลางตามมาตรา ๖๑ ในกรณีที่เปนผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตาม
มาตรา ๕๒ ใหนายทะเบียนกลางมีอํานาจนําหลักทรัพยของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงน้ัน
ซ่ึงไดนํามาวางไวเปนประกันชดใชคาใชจายเบ้ืองตนแทนได
มาตรา ๖๔ ในกรณีท่ีผูเสียหายไมไดรับชดใชคาใชจายเบื้องตนหรือไดรับชดใชไมครบ
ตามจํานวนที่พนักงานสอบสวนหรือคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางส่ังไมวาเพราะเหตุ
หลักทรัพยท่ีวางประกันไวไมพอจายคาใชจายเบ้ืองตนหรือเพราะเหตุอื่นใด เม่ือผูเสียหายไดรองเรียน
ตอนายทะเบียนกลาง ใหนายทะเบียนกลางส่ังใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงชําระใหเสร็จส้ิน
ภายในเจ็ดวันนับแตวันที่ไดรับคําสั่ง ถาผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไมปฏิบัติตามคําสั่ง
ของนายทะเบียนกลางดังกลาว ใหนายทะเบียนกลางเพิกถอนใบอนุญาตประกอบการขนสง และให
นํามาตรา ๔๗ และมาตรา ๔๘ มาใชบังคับโดยอนุโลม
ËÁÇ´ õ
¡ÒÃÃѺ¨Ñ´¡Òâ¹Ê‹§
มาตรา ๖๕ หามมิใหผูใดประกอบการรับจัดการขนสง เวนแตจะไดรับใบอนุญาตจาก
นายทะเบียนกลาง
การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีกําหนด
ในกฎกระทรวง
มาตรา ๖๖ ในการออกใบอนุญาตประกอบการรับจัดการขนสง ใหนายทะเบียนกลาง
โดยอนุมัติของคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนดเง่ือนไขไวในใบอนุญาตเกี่ยวกับ
(๑) ทองท่ีที่ประกอบการรับจัดการขนสง
(๒) สถานที่ตั้งสํานักงานของผูประกอบการรับจัดการขนสง
(๓) สถานที่พักคน สัตว หรือเก็บส่ิงของ
(๔) วิธีการปฏิบัติเกี่ยวกับสวัสดิภาพ ความสะดวกและความปลอดภัยในการรับจัดการ
ขนสง
(๕) อัตราคาบริการรับจัดการขนสง
(๖) เง่ือนไขอ่ืนตามที่กําหนดในกฎกระทรวง
๒๔๔
ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการรับจัดการขนสงตองจัดใหมีการประกาศเง่ือนไขตาม (๑)
(๒) (๓) (๔) และ (๕) ณ ที่ซ่ึงอธิบดีกําหนด
มาตรา ๖๗ ผูไดรับใบอนุญาตตามมาตรา ๖๕ ตองวางหลักทรัพยตอนายทะเบียน
เพื่อเปนประกันการปฏิบัติตามสัญญารับจัดการขนสง ท้ังนี้ ตามจํานวนหลักเกณฑและวิธีการท่ี
กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๖๘ ในกรณีท่ีหลักทรัพยที่นํามาวางประกันตามมาตรา ๖๗ มีจํานวนหรือ
มูลคาลดนอยลง นายทะเบียนมีอํานาจส่ังใหผูไดรับใบอนุญาตนําหลักทรัพยมาเพ่ิมเติมใหครบจํานวน
หรือมูลคาตามท่ีกําหนดภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดรับคําส่ัง
มาตรา ๖๙ ใบอนุญาตประกอบการรับจัดการขนสงใหมีอายุสองปนับแตวันที่ออก
ใบอนุญาต
การขอตออายุใบอนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่กําหนด
ในกฎกระทรวง
มาตรา ๗๐ ใหนํามาตรา ๒๔ มาตรา ๓๘ มาตรา ๔๒ มาตรา ๔๓ มาตรา ๔๖
มาตรา ๔๗ มาตรา ๔๘ และมาตรา ๔๙ มาใชบังคับแกการประกอบการรับจัดการขนสงโดยอนุโลม
ËÁÇ´ ö
ö
มาตรา ๗๑ รถทใ่ี ชใ นการขนสง ตอ งมสี ภาพมน่ั คงแขง็ แรง มเี ครอ่ื งอปุ กรณแ ละสว นควบ
ถกู ตอ งตามทีก่ ําหนดในกฎกระทรวงกบั ไดจ ดทะเบยี นตามมาตรา ๗๓ และเสียภาษตี ามมาตรา ๘๕ แลว
รถที่ใชในการขนสงท่ีเสียภาษีตามพระราชบัญญัตินี้แลว ใหไดรับยกเวนไมตองเสียภาษี
รถยนตตามกฎหมายวาดวยรถยนต
มาตรา ๗๒๑๙ รถที่จะนํามาจดทะเบียนและเสียภาษีตองผานการตรวจสภาพรถจาก
พนักงานตรวจสภาพ หรือจากสถานตรวจสภาพรถที่ไดรับอนุญาตตามมาตรา ๗๔ เวนแตรถประเภท
หรือชนิดใด ที่สมควรไดรับการยกเวนการตรวจสภาพเปนคร้ังคราวใหกําหนดในกฎกระทรวง
ในกรณีท่ีปรากฏวารถที่นํามารับการตรวจสภาพน้ันมีสภาพม่ันคงแข็งแรง มีเครื่องอุปกรณ
และสวนควบถูกตองตามที่กําหนดในกฎกระทรวงแลว ใหพนักงานตรวจสภาพหรือสถานตรวจสภาพรถ
ท่ีไดรับการอนุญาตออกใบรับรองให
ใบรับรองการตรวจสภาพรถใหทําตามแบบที่อธิบดีกําหนด
มาตรา ๗๓๒๐ เมื่อนายทะเบียนเห็นวาพนักงานตรวจสภาพหรือสถานตรวจสภาพรถ
ที่ไดรับอนุญาตไดตรวจสภาพรถถูกตองตามที่บัญญัติไวในมาตรา ๗๑ และมาตรา ๗๒ แลว
๑๙ มาตรา ๗๒ แกไขเพม่ิ เติมโดยพระราชบญั ญตั ิการขนสงทางบก (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๓
๒๐ มาตรา ๗๓ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสงทางบก (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๓
๒๔๕
ใหรับจดทะเบียนและออกหนังสือแสดงการจดทะเบียนพรอมกับแผนปายเลขทะเบียนรถคันน้ัน
ใหโดยไมชักชา
มาตรา ๗๔ ผูใดประสงคจะจัดตั้งสถานตรวจสภาพรถเพื่อรับรองสภาพรถตาม
พระราชบัญญัติน้ี ตองไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียนกลาง
การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไขท่ีกําหนด
ในกฎกระทรวง
มาตรา ๗๔/๑๒๑ อัตราคาบริการตรวจสภาพรถ ใหเปนไปตามท่ีอธิบดีประกาศกําหนด
ผูไดรับใบอนุญาตจัดตั้งสถานตรวจสภาพรถตองแสดงอัตราคาบริการตรวจสภาพรถ
ที่จะจัดเก็บไวในท่ีเปดเผย ณ สถานตรวจสภาพรถของตน
มาตรา ๗๕ ใบอนุญาตจัดตั้งสถานตรวจสภาพรถใหมีอายุสามปนับแตวันที่ออก
ใบอนุญาต
การขอตออายุใบอนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการ
ที่กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๗๖ ผูไดรับใบอนุญาตจัดต้ังสถานตรวจสภาพรถผูใดไมปฏิบัติตามเงื่อนไข
ท่ีกําหนดในกฎกระทรวงตามมาตรา ๗๔ ใหนายทะเบียนกลางมีอํานาจส่ังเพิกถอนใบอนุญาตจัดต้ัง
สถานตรวจสภาพรถน้ันได
ใหนํามาตรา ๔๗ มาตรา ๔๘ และมาตรา ๔๙ มาใชบังคับแกการจัดตั้งสถานตรวจ
สภาพรถท่ีไดรับอนุญาตโดยอนุโลม
มาตรา ๗๗ หนังสือแสดงการจดทะเบียนรถใหใชไดส่ีงวดนับแตงวดท่ีออกหนังสือน้ี
ใหเดือนมกราคม เดือนเมษายน เดือนกรกฎาคม และเดือนตุลาคม เปนเดือนแรก
ของแตละงวด
การขอตออายุทะเบียน ใหย่ืนคําขอตอนายทะเบียนภายในเวลาท่ีนายทะเบียนจะได
ประกาศกําหนด
ใหนํามาตรา ๗๑ มาตรา ๗๒ และมาตรา ๗๓ มาใชบังคับแกการขอตออายุทะเบียน
โดยอนุโลม
มาตรา ๗๘ หามมิใหมีการแกไขเพ่ิมเติมหรือเปลี่ยนแปลงสภาพเคร่ืองอุปกรณหรือ
สวนควบของรถใหผิดแผกแตกตางในสาระสําคัญตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง เวนแตจะไดรับอนุญาต
เปนหนังสือจากนายทะเบียน
มาตรา ๗๙ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงท่ีประสงคจะเลิกใชรถท่ีจดทะเบียน
แลว แจงเปนหนังสือใหนายทะเบียนทราบและนําแผนปายเลขทะเบียนรถคืนแกนายทะเบียนภายใน
สิบหาวันนับแตวันท่ีเลิกใชรถน้ัน
๒๑ มาตรา ๗๔/๑ เพิม่ โดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๔๖
มาตรา ๘๐ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงซึ่งมีความจําเปนจะตองระงับใชรถ
นั้นชั่วคราวเปนเวลาเกินสิบหาวันแจงเปนหนังสือใหนายทะเบียนทราบกอนวันที่จะระงับใชรถนั้น
มาตรา ๘๑ รถท่ียังมิไดจดทะเบียนตามความในพระราชบัญญัติน้ีหรือรถท่ีเลิกใชตาม
มาตรา ๗๙ ถาจะนํามาใชเพื่อขายหรือเพื่อซอม ตองมีใบอนุญาตและเคร่ืองหมายโดยเฉพาะตามท่ี
กําหนดในกฎกระทรวง
ใบอนุญาตและเคร่ืองหมายดังกลาวใชไดเฉพาะรถท่ีอยูในความครอบครองของผูไดรับ
ใบอนุญาตโดยสับเปลี่ยนกันได ไมเฉพาะคัน
มาตรา ๘๒ การโอนรถซึ่งไดจดทะเบียนตามมาตรา ๗๓ แลวผูโอนและผูรับโอนจะตอง
แจงตอ นายทะเบียนภายในสิบหา วันนับแตวันโอนและใหนายทะเบียนจดแจง การโอนไวใ นหนังสือแสดง
การจดทะเบียนรถน้ัน
มาตรา ๘๓ เม่ือผูตรวจการตรวจพบวารถคันใดมีสภาพไมมั่นคงแข็งแรงหรือมีเครื่อง
อุปกรณหรือสวนควบไมครบถวน หรือไมถูกตองตามที่กําหนดในกฎกระทรวง ใหผูตรวจการรายงานให
นายทะเบียนทราบ แตถาปรากฏโดยชัดแจงวาการใชรถคันน้ันตอไปนาจะเปนเหตุใหเกิดภยันตรายแก
การขนสง ใหผูตรวจการมีอํานาจส่ังระงับใชไวเปนการชั่วคราวได และใหรีบรายงานใหนายทะเบียน
ทราบภายในยี่สิบส่ีช่ัวโมง
ใหนายทะเบียนมีอํานาจสั่งใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงผูเปนเจาของรถตาม
วรรคหนึ่ง จัดการสงรถคันนั้นไปใหพนักงานตรวจสภาพหรือสถานตรวจสภาพรถท่ีไดรับอนุญาต
ตรวจสอบความบกพรองตามรายงานของผูตรวจการภายในเวลาท่ีกําหนด
เม่ือนายทะเบียนมีคําสั่งตามวรรคสองแลว ใหผูไดรับใบอนุญาตงดการใชรถดังกลาวไว
จนกวานายทะเบียนจะมีคําส่ังอนุญาตใหใชไดตอไป
มาตรา ๘๔ เมอื่ พนกั งานตรวจสภาพหรอื สถานตรวจสภาพรถทไี่ ดร บั อนญุ าตเหน็ วา รถท่ี
นํามาใหต รวจตามมาตรา ๘๓ สมควรจะตอ งซอ มแซม ปรบั ปรงุ เพอื่ ใหร ถกลบั มสี ภาพมน่ั คงแขง็ แรง หรอื
จะตองแกไขเปล่ียนแปลงอุปกรณหรือสวนควบใหถูกตองตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง ใหแจงใหผูไดรับ
ใบอนุญาตประกอบการขนสงดําเนินการซอมแซม ปรับปรุงหรือแกไขเปลี่ยนแปลงใหถูกตอง แลวให
พนักงานตรวจสภาพหรือสถานตรวจสภาพรถท่ีไดรับอนุญาตตรวจสอบความถูกตองและรายงานให
นายทะเบียนทราบ
เม่ือไดพิจารณาเห็นสมควรตามรายงานของพนักงานตรวจสภาพหรือสถานตรวจสภาพรถ
ที่ไดรับอนุญาตตามวรรคหน่ึง ใหนายทะเบียนอนุญาตใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงใชรถ
คันนั้นตอไปได
มาตรา ๘๕ เพ่ือประโยชนในการจัดเก็บภาษีรถตามพระราชบัญญัตินี้ กรมการขนสง
ทางบกจะกําหนดเวลาการชําระภาษีรถประจําปสําหรับผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงแตละราย
ก็ได และใหคํานวณภาษีตามนํ้าหนักรถตามอัตราในบัญชีทายพระราชบัญญัตินี้
๒๔๗
ในการคาํ นวณนา้ํ หนกั รถ ใหร วมนา้ํ หนกั ของรถและเครอื่ งอปุ กรณท ตี่ ดิ อยกู บั ตวั รถตามปกติ
แตไมรวมน้ําหนักของน้ํามันเชื้อเพลิง นํ้ามันเครื่อง น้ําและเครื่องมือประจํารถ เศษของหนึ่งกิโลกรัม
ใหปดท้ิง
เงินภาษีรถตามพระราชบัญญัตินี้ท่ีจัดเก็บไดในกรุงเทพมหานครใหตกเปนรายไดของ
กรุงเทพมหานคร สวนในจังหวัดอื่นใหตกเปนรายไดของราชการสวนทองถิ่นในจังหวัดน้ัน โดยให
จังหวัดจัดสรรตามหลักเกณฑและวิธีการที่กําหนดในกฎกระทรวง๒๒
มาตรา ๘๖ ภาษีรถใหชําระลวงหนาเปนรายปตอนายทะเบียนและจะขอชําระเปน
งวดก็ได แตตองเสียคาธรรมเนียมเพ่ิมตามที่กําหนดในกฎกระทรวง
รถท่ีจดทะเบียนใหมในงวดใด ใหชําระภาษีต้ังแตงวดน้ันเปนตนไป
ถาเจาของรถไมชําระภาษีภายในกําหนดเวลาที่จะตองชําระใหเสียเงินเพิ่มอีกรอยละ
หนึ่งตอเดือน หรือเศษของเดือนของภาษีที่ตองชําระ
เงินเพ่ิมตามมาตรานี้ใหถือเปนเงินภาษี
มาตรา ๘๖/๑๒๓ รถทไี่ ดเ สยี ภาษรี ถประจาํ ปส าํ หรบั ปใ ด ถา เปลย่ี นเจา ของรถ เจา ของใหม
ไมตองเสียภาษีรถประจําปในปนั้นอีก
มาตรา ๘๖/๒๒๔ ในระหวางท่ีเจาของรถคางชําระภาษีรถประจําป ใหนายทะเบียน
มีอํานาจที่จะไมรับดําเนินการทางทะเบียนจนกวาเจาของรถจะเสียภาษีที่คางชําระใหครบถวนกอน
หรือไดมีการดําเนินการตามมาตรา ๘๖/๓ วรรคสองแลว
มาตรา ๘๖/๓๒๕ รถท่ีคางชําระภาษีรถประจําปไมถึงสามป หากเจาของรถประสงค
จะขอเสียภาษีรถประจําปเพ่ือใชรถในปน้ัน ใหนายทะเบียนรับชําระภาษีนั้นได
สําหรับภาษีรถท่ีคางชําระ ใหนายทะเบียนกําหนดจํานวนเงิน และระยะเวลาในการชําระ
ตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขท่ีอธิบดีประกาศกําหนด
ในกรณีทเี่ จา ของรถผิดนดั ไมเ สยี ภาษีรถทค่ี า งชําระตามวรรคสองใหค รบถว น นายทะเบยี น
มีอํานาจที่จะไมรับดําเนินการทางทะเบียน จนกวาเจาของรถจะเสียภาษีรถท่ีคางชําระใหครบถวน
มาตรา ๘๖/๔๒๖ รถทคี่ า งชาํ ระภาษรี ถประจาํ ปต ดิ ตอ กนั ครบสามป ใหก ารจดทะเบยี นรถ
เปนอันระงับไป ในการน้ีใหนายทะเบียนประกาศหมายเลขทะเบียนพรอมท้ังจํานวนภาษีที่คางชําระไว
ณ ที่ทําการนายทะเบียนและในสถานที่ท่ีอธิบดีประกาศกําหนด และแจงใหเจาของรถหรือผูครอบครอง
รถทราบ และใหบุคคลดังกลาวสงคืนแผนปายเลขทะเบียนรถตอนายทะเบียนและนําหนังสือแสดง
การจดทะเบียนรถมาแสดงตอนายทะเบียนเพ่ือบันทึกหลักฐานการระงับทะเบียนรถภายในหกสิบวัน
นับแตวันท่ีไดแจงและปดประกาศดังกลาว
๒๓ มาตรา ๘๕ วรรคสาม แกไ ขเพม่ิ เติมโดยพระราชบญั ญตั ิการขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๔๒
๒๓ มาตรา ๘๖/๑ เพมิ่ โดยพระราชบญั ญัติการขนสงทางบก (ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๔ มาตรา ๘๖/๒ เพ่ิมโดยพระราชบัญญตั ิการขนสง ทางบก (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๕ มาตรา ๘๖/๓ เพม่ิ โดยพระราชบญั ญัติการขนสงทางบก (ฉบบั ท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๖ มาตรา ๘๖/๔ เพม่ิ โดยพระราชบัญญัติการขนสงทางบก (ฉบบั ท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๔๘
ในกรณีท่ีเจาของรถหรือผูครอบครองรถมิไดดําเนินการตามวรรคหนึ่ง ใหนายทะเบียน
หรือผูตรวจการหรือผูซึ่งอธิบดีมอบหมายมีอํานาจยึดแผนปายเลขทะเบียนรถได
ใหภ าระภาษรี ถประจําปห ลงั จากปท ส่ี ามเปน อนั ระงบั ไป แตเ จา ของรถหรอื ผูค รอบครองรถ
ยงั คงตอ งเสยี ภาษที คี่ า งชําระใหค รบถว น และใหน ํามาตรา ๘๖/๒ และมาตรา ๘๖/๓ วรรคสอง และวรรคสาม
มาใชบังคับโดยอนุโลม
มาตรา ๘๗ รถท่ีไดจดทะเบียนและเสียภาษีแลว ถาตอมามีการแกไข เปล่ียนแปลงหรือ
ปรับปรุงเพิ่มเติม เปนเหตุใหรถมีนํ้าหนักเพิ่มข้ึนจากเดิม เจาของรถจะตองเสียภาษีเพิ่มตามนํ้าหนัก
ที่เพ่ิมข้ึนดวย และใหนํามาตรา ๘๖ วรรคสอง วรรคสาม และวรรคส่ี มาใชบังคับโดยอนุโลม
มาตรา ๘๘๒๗ รถที่ใชในการขนสงสวนบุคคลของสวนราชการ องคกรตามรัฐธรรมนูญ
องคกรปกครองสวนทองถ่ิน มหาวิทยาลัยและสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ องคการมหาชน หนวยงานอ่ืน
ของรัฐ ตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง วัด มัสยิด มิสซัง มูลนิธิ และสภากาชาดไทย ใหไดรับยกเวน
ไมตองเสียภาษี
มาตรา ๘๘ ทวิ๒๘ (ยกเลิก)
มาตรา ๘๙ รถที่ไดจดทะเบียนแลว ถาไมไดเสียภาษีตามกําหนดตามมาตรา ๘๖
เจาของรถตองแจงใหนายทะเบียนทราบพรอมกับนําแผนปายเลขทะเบียนรถน้ันคืนตอนายทะเบียน
ภายในสามสิบวันนับแตวันถึงกําหนดเสียภาษีคร้ังถัดไป
เจาของรถผูใดไมปฏิบัติตามวรรคหน่ึงจะตองเสียภาษีครั้งถัดไปตามมาตรา ๘๖
มาตรา ๙๐ เจาของรถตองติดแผนปา ยเลขทะเบียนและเครื่องหมายแสดงการเสียภาษี
ที่นายทะเบียนออกใหไวกับตัวรถตามท่ีอธิบดีกําหนด
มาตรา ๙๑ ในกรณีท่ีแผนปายเลขทะเบียนหรือเคร่ืองหมายแสดงการเสียภาษีสูญหาย
ถูกทําลาย ชํารุดหรือลบเลือนในสาระสําคัญ ใหเจาของรถย่ืนคําขอ ขอรับแผนปายเลขทะเบียนหรือ
เครื่องหมายแสดงการเสียภาษีตอนายทะเบียน ภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดทราบถึงการสูญหาย
ถูกทําลาย ชํารุดหรือลบเลือนดังกลาว
ËÁÇ´ ÷
¼ÙŒ»ÃÐจําö
มาตรา ๙๒ ผูประจํารถ ไดแก
(๑) ผูขับรถ
(๒) ผูเก็บคาโดยสาร
๒๗ มาตรา ๘๘ แกไ ขเพ่มิ เติมโดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสงทางบก (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๗
๒๘ มาตรา ๘๘ ทวิ เพ่มิ โดยพระราชกาํ หนดแกไ ขเพิม่ เตมิ พระราชบัญญัตกิ ารขนสงทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙
ตอมามีประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี เร่ือง การไมอนุมัติพระราชกําหนดแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติการขนสงทางบก
พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙ ในคราวประชมุ สภาผแู ทนราษฎร ครงั้ ที่ ๑/๒๕๒๙ (สมยั สามญั ) วนั พฤหสั บดที ่ี ๑ พฤษภาคม ๒๕๒๙
ท่ปี ระชุมไดลงมติไมอนุมตั ิ
๒๔๙
(๓) นายตรวจ
(๔) ผูบริการตามที่กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๙๓ หามมิใหผูใดปฏิบัติหนาที่เปนผูประจํารถ เวนแตจะไดรับใบอนุญาตจาก
นายทะเบียน
การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่กําหนดในกฎ
กระทรวง
มาตรา ๙๔ ใบอนุญาตสําหรับผูประจํารถ มี ๔ ประเภท คือ
(๑) ใบอนุญาตเปนผูขับรถ
(๒) ใบอนุญาตเปนผูเก็บคาโดยสาร
(๓) ใบอนุญาตเปนนายตรวจ
(๔) ใบอนุญาตเปนผูบริการ
ใบอนุญาตแตละประเภทจะใชสับเปลี่ยนกันไมได เวนแตใบอนุญาตประเภทท่ีหน่ึง
ประเภทท่ีสาม และประเภทที่ส่ีใชเปนใบอนุญาตประเภทที่สองได
มาตรา ๙๕๒๙ ใบอนุญาตเปนผูขับรถมีดังน้ี
(๑) ชนดิ ทหี่ นง่ึ ใบอนญุ าตเปน ผขู บั รถสาํ หรบั รถทมี่ นี า้ํ หนกั รถและนา้ํ หนกั บรรทกุ รวมกนั
ไมเกินสามพันหารอยกิโลกรัมท่ีมิไดใชขนสงผูโดยสาร หรือสําหรับรถขนสงผูโดยสารไมเกินย่ีสิบคน
(๒) ชนิดที่สอง ใบอนุญาตเปนผูขับรถสําหรับรถท่ีมีน้ําหนักรถและนํ้าหนักบรรทุกรวมกัน
เกินกวาสามพันหารอยกิโลกรัมที่มิไดใชขนสงผูโดยสาร หรือสําหรับรถขนสงผูโดยสารเกินยี่สิบคน
(๓) ชนิดที่สาม ใบอนุญาตเปนผูขับรถซ่ึงโดยสภาพใชสําหรับลากจูงรถอื่นหรือลอเล่ือน
ท่ีบรรทุกสิ่งใด ๆ บนลอเล่ือนน้ัน
(๔) ชนิดที่สี่ ใบอนุญาตเปนผูขับรถสําหรับรถที่ใชขนสงวัตถุอันตรายตามประเภท หรือ
ชนิดและลักษณะการบรรทุกตามท่ีอธิบดีกําหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ใบอนุญาตแตละชนิดใชสับเปลี่ยนกันไมได เวนแตใบอนุญาตชนิดท่ีสอง ชนิดที่สาม และ
ชนดิ ทส่ี ใี่ ชเ ปน ใบอนญุ าตชนดิ ทหี่ นง่ึ ได ใบอนญุ าตชนดิ ทสี่ ามและชนดิ ทส่ี ใี่ ชเ ปน ใบอนญุ าตชนดิ ทส่ี องได
และใบอนุญาตชนิดท่ีสี่ใชเปนใบอนุญาตชนิดท่ีสามได
ประกาศของอธิบดีตามความใน (๔) ของวรรคหนึ่ง ใหมีผลใชบังคับเมื่อพนกําหนด
หกสิบวันนับแตวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
มาตรา ๙๖ ผขู อรบั ใบอนญุ าตปฏบิ ตั หิ นา ทเี่ ปน ผปู ระจาํ รถตามมาตรา ๙๓ ในประเภท
การขนสง ประจาํ ทาง การขนสง ไมป ระจาํ ทาง หรอื การขนสง โดยรถขนาดเลก็ ตอ งมคี ณุ สมบตั แิ ละลกั ษณะ
ดังตอไปน้ี
๒๙ มาตรา ๙๕ แกไ ขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบัญญัติการขนสงทางบก (ฉบบั ท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕
๒๕๐
(๑) มีสัญชาติไทย
(๒) มีความรูและความสามารถตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
(๓) ไมเปนผูมีรางกายพิการจนเปนที่เห็นไดวาไมสามารถปฏิบัติหนาท่ีไดดวย
ความเหมาะสม
(๔) ไมเปนผูวิกลจริตหรือจิตฟนเฟอนไมสมประกอบ
(๕) ไมเปนผูมีโรคติดตออันเปนที่รังเกียจ
(๖) ไมเปนผูติดสุรายาเมาหรือยาเสพติดใหโทษ
(๗) ไมเปนผูมีใบอนุญาตปฏิบัติหนาที่เปนผูประจํารถประเภทหรือชนิดเดียวกับที่ไดรับ
อนุญาตอยูแลว
(๘) ไมเปนผูอยูในระหวางถูกพักใชหรือเพิกถอนใบอนุญาตปฏิบัติหนาที่เปนผูประจํารถ
เวนแตการเพิกถอนใบอนุญาตนั้นพนกําหนดสามปแลวนับแตวันท่ีมีคําสั่งเพิกถอนใบอนุญาต
(๙) ไมเ ปน ผเู คยไดร บั โทษจําคกุ โดยคําพพิ ากษาถงึ ทส่ี ดุ หรอื คําสง่ั ทชี่ อบดว ยกฎหมายใหจ ําคกุ
เวนแตเปนโทษสําหรับความผิดอันไดกระทําโดยประมาทท่ีมิใชเก่ียวกับการใชรถในการกระทําผิดหรือ
ความผิดลหุโทษ หรือไดพนโทษมาแลวเกินสามป
(๑๐) ไมเปนผูเคยถูกควบคุมตัวเพราะมีพฤติการณเปนภัยตอสังคม หรือเปนอันธพาล
เวนแตไดพนจากการควบคุมตัวมาแลวเกินหนึ่งป
มาตรา ๙๗ ภายใตบ งั คบั มาตรา ๙๖ ผขู อรบั ใบอนญุ าตเปน ผขู บั รถตอ งมอี ายไุ มต า่ํ กวา
ท่ีกําหนดในกฎกระทรวง และไดผานการศึกษาและจบหลักสูตรจากโรงเรียนการขนสงของกรมการ
ขนสงทางบกหรือโรงเรียนสอนขับรถที่กรมการขนสงทางบกรับรอง
การรับรองโรงเรียนสอนขับรถตามวรรคหน่ึง ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไข
ที่กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๙๘ ภายใตบ งั คบั มาตรา ๙๖ ผขู อรบั ใบอนญุ าตเปน ผเู กบ็ คา โดยสาร นายตรวจ
และผูบริการตองมีอายุไมตํ่ากวาที่กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๙๙ ผขู อรบั ใบอนญุ าตปฏบิ ตั หิ นา ทเ่ี ปน ผปู ระจาํ รถในการขนสง สว นบคุ คลตอ งมี
คุณสมบัติและมีลักษณะตามมาตรา ๙๖ (๒) (๓) (๔) (๕) (๖) (๗) (๘) (๙) และ (๑๐) และตองมีอายุ
ไมตํ่ากวาท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๑๐๐๓๐ ใบอนุญาตปฏิบัติหนาที่เปนผูประจํารถใหมีอายุสามปนับแตวันที่ออก
ใบอนุญาต
การตออายุใบอนุญาตปฏิบัติหนาท่ีเปนผูประจํารถ ใหผูไดรับใบอนุญาตปฏิบัติหนาท่ีเปน
ผูประจํารถย่ืนคําขอตอนายทะเบียนกอนวันท่ีใบอนุญาตส้ินอายุตามแบบที่นายทะเบียนกําหนด
๓๐ มาตรา ๑๐๐ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญตั ิการขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๗) พ.ศ. ๒๕๓๗
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
12_TC22602_กฎหมายที่เกียว
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search