วชิ า ปป. (CP) ๒๑๔๐๓
การรักษาความปลอดภยั
ตาํ ÃÒàÃÂÕ ¹
ËÅÑ¡ÊÙμà ¹Ñ¡àÃÂÕ ¹¹ÒÂÊÔºตําÃǨ
ÇªÔ Ò »».(CP) òñôðó ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
เอกสารนี้ “໹š ¤ÇÒÁÅѺ¢Í§·Ò§ÃÒª¡ÒÔ หามมใิ หผ ูห น่งึ ผูใดเผยแพร คัดลอก ถอดความ
หรอื แปลสว นหนงึ่ สว นใด หรอื ทงั้ หมดของเอกสารนเี้ พอ่ื การอยา งอนื่ นอกจาก “à¾Íè× ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒͺÃÁ”
ของขาราชการตํารวจเทานั้น การเปดเผยขอความแกบุคคลอ่ืนท่ีไมมีอํานาจหนาท่ีจะมีความผิดตาม
ประมวลกฎหมายอาญา
¡Í§ºÑÞªÒ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ สาํ ¹Ñ¡§Ò¹ตาํ ÃǨá˧‹ ªÒμÔ
¾.È.òõöô
คํานํา
หลักสูตรนักเรียนนายสิบตํารวจ (นสต.) เปนหลักสูตรการศึกษาอบรมท่ีมีเปาหมาย
เพื่อเสริมสรางใหบุคคลภายนอกผูมีวุฒิประกาศนียบัตรมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.๖) หรือ
ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หรือเทียบเทา ที่เขารับการฝกอบรมมีความรู ความสามารถ และ
ทักษะวิชาชีพตาํ รวจ รวมถึงพัฒนาบุคลิกภาพรางกายใหเหมาะสมสําหรับการปฏิบัติงานตํารวจ
ในกลุมสายงานปองกันปราบปราม ตลอดจนเตรียมความพรอมทางดานจิตใจและวุฒิภาวะใหมี
จติ สํานกึ ในการใหบ ริการเพอ่ื บําบัดทกุ ขบ ํารุงสขุ ของประชาชนเปน สาํ คญั
กองบัญชาการศึกษา ไดรวมกับ ครู อาจารย และครูฝก ในสังกัดกองบังคับการ
ฝกอบรมตาํ รวจกลาง และกลมุ งานอาจารย กองบัญชาการศึกษา ศูนยฝกอบรมตํารวจภูธรภาค ๑ - ๙
และกองบัญชาการตาํ รวจตระเวนชายแดน ตลอดจนผูทรงคุณวุฒิจากภายนอก จัดทําตาํ ราเรียน
หลกั สตู รนกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจชดุ นี้ ซงึ่ ประกอบดว ยองคค วามรตู า งๆ ทจ่ี ําเปน ตอ การพฒั นาศกั ยภาพ
ของนกั เรยี นนายสบิ ตํารวจใหเ ปน ขา ราชการตาํ รวจทพี่ งึ ประสงคข องประชาชน เพอ่ื ใชส ําหรบั ประกอบ
การเรียนการสอนนักเรียนนายสิบตํารวจใหมีความพรอมทั้งดานความรู ความสามารถ กําลังกาย
และจติ ใจ จนสามารถเปน ขา ราชการตาํ รวจทป่ี ฏบิ ตั งิ านใหบ รกิ ารสงั คมและประชาชนไดอ ยา งตรงตาม
ความตอ งการอยางแทจ รงิ และมคี วามพรอมในการเขาสปู ระชาคมอาเซยี น
ขอขอบคุณครู อาจารย ครูฝก และผูทรงคุณวุฒิทุกทาน ที่ไดรวมกันระดมความคิด
ใหคาํ ปรึกษา คาํ แนะนาํ ประสบการณที่เปนประโยชน รวมถึงการถายทอดองคความรู
ที่เปนประโยชน จนทาํ ใหการจัดทําตาํ ราเรียนหลักสูตรนักเรียนนายสิบตาํ รวจสําเร็จลุลวงไดดวยดี
ซ่ึงกองบัญชาการศึกษาหวังเปนอยางย่ิงวาตําราเรียนชุดน้ีคงเปนประโยชนตอการจัดการเรียน
การสอนและการจัดการฝกอบรมของครู อาจารย และครูฝก รวมตลอดถึงใชเปนคูมือการปฏิบัติงาน
ของขาราชการตํารวจ อันจะสงผลทาํ ใหสํานักงานตํารวจแหงชาติสามารถสรางความเชื่อมั่น ศรัทธา
และความผาสุกใหแ กประชาชนไดอ ยา งแทจ ริง
พลตํารวจโท
( อภิรตั นยิ มการ )
ผูบ ัญชาการศกึ ษา
ÊÒúÑÞ Ë¹ŒÒ
ÇªÔ Ò ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ñ
๑
º··Õè ñ º··èÇÑ ä» ๑
- วตั ถปุ ระสงค ๑
- บทนาํ ๒
- การบรหิ ารจดั การดา นการรกั ษาความปลอดภัย ๒
- การจัดทําแผนการรักษาความปลอดภยั ๓
- หนว ยงานทีเ่ ปนองคการรักษาความปลอดภยั õ
- มาตรฐานการรักษาความปลอดภัย ๕
๖
º··Õè ò ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ º¤Ø ¤Å áÅСÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ºØ¤¤Åสํา¤ÞÑ ๖
- ความจําเปน และความหมายการรกั ษาความปลอดภัยบคุ คล ๗
- ประเภทของบคุ คลท่ีกอใหเ กดิ การละเมดิ มาตรการรกั ษาความปลอดภัย ๘
- ลักษณะนสิ ัยและจุดออ นของบุคคล ๙
- การปฏิบตั ิเก่ยี วกบั การรักษาความปลอดภยั บุคคล ๑๐
- หลักการตรวจสอบประวัติและพฤตกิ ารณบุคคล ๑๐
- การตรวจสอบประวัตแิ ละพฤติการณบคุ คลเบ้ืองตน ๑๑
- การตรวจสอบประวัตแิ ละพฤตกิ ารณบ ุคคลโดยละเอียด ๑๑
- การรบั รองความไวว างใจ ๑๒
- การทะเบียนความไวว างใจ òñ
- การอบรมเรอื่ งการรักษาความปลอดภยั ๒๑
- การรักษาความปลอดภัยบุคคลสําคัญ ๒๑
๒๒
º··Õè ó ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ àÍ¡ÊÒà ๒๒
- ความหมายของขอ มูลขา วสารลบั ๒๔
- ประเภทชัน้ ความลบั
- องคการรักษาความปลอดภยั
- บุคคลผูม หี นา ที่รักษาขอ มูลขาวสารลับในหนวยงาน
- แนวทางการปฏิบตั เิ กย่ี วกบั ขอ มูลขา วสารลับ
˹Ҍ
º··èÕ ô ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ óñ
- ความหมายและความเปน มาของการรกั ษาความปลอดภัยสถานที่ ๓๑
- เหตุผลทต่ี อ งกําหนดมาตรการการรักษาความปลอดภยั สถานที่ ๓๑
- ประโยชนข องการรักษาความปลอดภยั สถานท่ี ๓๒
- ความจาํ เปนในการสาํ รวจสถานทเ่ี พื่อการรกั ษาความปลอดภัย ๓๒
- ขนั้ ตอนเพอ่ื เตรียมขอมลู สาํ หรบั การวางมาตรการการรักษาความปลอดภยั สถานท่ี ๓๕
- กลุมบคุ คลท่ีเก่ียวของกับพ้ืนทร่ี ักษาความปลอดภยั ๓๖
- การปฏิบัติตามมาตรฐานการรกั ษาความปลอดภยั สถานท่ี ๓๗
- คาํ แนะนําในการสงั เกตวัตถตุ องสงสยั ทค่ี าดวาอาจจะเปนวัตถุระเบดิ ๔๑
ÀÒ¤¼¹Ç¡
- พระราชบญั ญตั ิขอ มูลขา วสารของราชการ พ.ศ.๒๕๔๐ ๔๗
- ระเบียบวา ดวยการรกั ษาความลับของทางราชการ พ.ศ.๒๕๔๔ ๖๖
- ระเบยี บวาดวยการรกั ษาความลบั ของทางราชการ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ.๒๕๖๑ ๗๙
- ระเบียบสาํ นกั นายกรัฐมนตรี วาดว ยการรกั ษาความปลอดภยั แหงชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ ๘๒
- ระเบียบสาํ นักนายกรฐั มนตรี วา ดว ยการรักษาความปลอดภยั แหง ชาติ (ฉบับท่ี ๒)
พ.ศ.๒๕๕๔ ๙๘
- ระเบยี บสํานักนายกรฐั มนตรี วา ดวยการรักษาความปลอดภยั แหง ชาติ (ฉบบั ที่ ๓)
พ.ศ.๒๕๖๐ ๑๐๐
- ประกาศสํานกั นายกรัฐมนตรี เรื่องการกําหนดแบบเอกสาร
ทใ่ี ชในการรกั ษาความปลอดภัย ตามระเบียบสํานกั นายกรฐั มนตรี
วา ดวยการรกั ษาความปลอดภัยแหงชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ ๑๐๖
- พระราชบัญญตั ิ การถวายความปลอดภยั พ.ศ.๒๕๖๐ ๑๒๔
- คูม ือการปอ งกนั เก่ยี วกับวัตถุตองสงสัยสาํ หรบั ประชาชน ๑๒๗
ºÃóҹ¡Ø ÃÁ ñõô
๑
º··èÕ ñ
º··èÑÇä»
ÇμÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤
เพอ่ื กาํ หนดแนวทางการปฏบิ ตั เิ กย่ี วกบั การรกั ษาความปลอดภยั หนว ยงานของรฐั ใหเ ปน ไป
ในแนวทางเดยี วกนั ดงั น้ี
๑. มีความรูความเขาใจในเร่ืองการรักษาความปลอดภัยและความจําเปนท่ีตองจัดทํา
ระบบการรกั ษาความปลอดภัย
๒. ดําเนินการและปฏิบัติตามคําแนะนําของมาตรฐานการรักษาความปลอดภัย
ที่กาํ หนดไว
๓. ควบคุม กํากับ และดูแลระบบการรักษาความปลอดภัย ตลอดจนทบทวนปรับปรุง
ใหเ หมาะสมกบั สถานการณและสง่ิ แวดลอ มใหม ีประสิทธภิ าพอยูเสมอ
º·นาํ
ประเทศไทยตอ งเผชญิ กบั ความเปลย่ี นแปลงจากภยั คกุ คามหลายรปู แบบ ทง้ั ภยั ธรรมชาติ
ภัยที่เกิดจากการกระทาํ ของมนษุ ยโดยทางตรงและทางออม ซึ่งสรางความเสียหายตอชีวติ ทรพั ยสนิ
ของประชาชน หนวยงานของรัฐ และสงผลกระทบตอการปฏิบัติหนาท่ีราชการ รวมทั้งทรัพยสิน
ของทางราชการ แมห นว ยงานของรฐั หลายแหง ไดก าํ หนดกลยทุ ธใ นการปอ งกนั แลว แตป ญ หาดงั กลา ว
ยงั ไมห มดไป ซ่ึงอาจเกดิ ขึน้ ใหมไ ดอกี โดยมีเหตปุ จ จัยสถานการณแ วดลอ มแตกตา งกนั ไป
เพ่ือใหการดําเนินการรักษาความปลอดภัยอยางเปนระบบและไดมาตรฐาน นับเปน
กลยุทธท่ีสําคัญอยางยิ่งท่ีจะชวยปองกันภัยคุกคามและบรรเทาความเสียหายท่ีอาจเกิดขึ้นไดอยางมี
ประสิทธิผล เพ่ือเปนการตอบสนองตอหลักการรักษาความปลอดภัย สํานักขาวกรองแหงชาติ
สาํ นกั นายกรฐั มนตรี ในฐานะองคก ารรกั ษาความปลอดภยั ฝา ยพลเรอื น จงึ กาํ หนดมาตรฐานการรกั ษา
ความปลอดภยั ขนึ้ เพอื่ ใหห นว ยงานของรฐั ฝา ยพลเรอื น นาํ ไปเปน แนวทางปฏบิ ตั ใิ นการวางมาตรการ
การรักษาความปลอดภยั ข้นั พน้ื ฐานในหนวยงานของรฐั ตอไป
¡ÒúÃÔËÒè´Ñ ¡ÒôŒÒ¹¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ
๑. หวั หนา หนว ยงานของรฐั มหี นา ทร่ี บั ผดิ ชอบและจดั ใหม รี ะบบการรกั ษาความปลอดภยั
ในหนวยงานของตน
๒. หวั หนา หนว ยงานของรฐั อาจมอบอาํ นาจหนา ทใี่ หแ กผ ใู ตบ งั คบั บญั ชาใหป ฏบิ ตั หิ นา ท่ี
เจาหนาท่ีควบคุมการรักษาความปลอดภัย เพ่ือทําหนาที่ดําเนินการควบคุม กํากับ ดูแล ตลอดจน
๒
ใหค าํ ปรกึ ษาเกย่ี วกบั การรกั ษาความปลอดภยั ดา นบคุ คล ขอ มลู ขา วสารลบั และสถานทขี่ องหนว ยงานนนั้ ๆ
โดยมีคําส่งั แตง ตงั้ เปนลายลกั ษณอ กั ษรและรบั รองความไวว างใจใหเขา ถงึ ชนั้ ความลับ
๓. หนว ยงานของรฐั มหี นา ทรี่ บั ผดิ ชอบจดั การอบรมเจา หนา ทข่ี องหนว ยงานใหท ราบถงึ
ความจําเปนและมาตรการของการรักษาความปลอดภัย รวมท้ังจัดใหมีการอบรมและทบทวน
เพิ่มเตมิ อยูเสมอตามหว งระยะเวลาที่เหมาะสม
๔. กรณีหนวยงานของรัฐมอบหมายหรือทําสัญญาจางใหภาคเอกชนดําเนินการ
อยางหน่ึงอยางใดซ่ึงเกี่ยวกับการรักษาความปลอดภัย ใหภาคเอกชนนั้นถือปฏิบัติตามมาตรฐาน
การรักษาความปลอดภยั น้ดี ว ย
¡ÒèѴทาํ á¼¹¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ
หนวยงานของรัฐตองจัดทําแผนการปฏิบัติดานการรักษาความปลอดภัยท้ังในเวลาปกติ
และเวลาฉุกเฉิน เพ่ือพิทักษรักษาและคุมครองปองกันสิ่งท่ีเปนความลับของทางราชการ เจาหนาที่
ของรัฐ หนวยงานของรัฐ และทรัพยสินมีคาของแผนดินใหพนจากการโจรกรรม การบอนทําลาย
การจารกรรม และการกอวินาศกรรม หรือการกระทําอ่ืนใดที่มีผลกระทบตอความมั่นคงและ
ผลประโยชนแหงรัฐ แผนการรักษาความปลอดภัยที่มีประสิทธิภาพจําเปนตองดําเนินการเก่ียวกับ
การรักษาความปลอดภัยดานบุคคล ขอมูลขาวสารลับ และสถานที่ใหสอดคลองกับความสําคัญ
ของหนวยงานและสภาพแวดลอมของแตละสวนราชการ โดยตองมีการปรับปรุงทบทวนแกไข
ใหเ หมาะสมอยเู สมอและสอดคลอ งกบั มตคิ ณะกรรมการนโยบายรกั ษาความปลอดภยั แหง ชาติ (กรช.)
เมื่อ ๑ กันยายน ๒๕๕๓ ใหหนวยงานของรัฐเครงครัดในการตรวจสอบและจัดระเบียบการควบคุม
การรักษาความปลอดภัยใหเปนไปตามระเบียบการรักษาความปลอดภัยที่กําหนด แลวสงใหองคการ
รกั ษาความปลอดภัย
˹Nj §ҹ·èÕ໚¹Í§¤¡ ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
๑. สํานักขาวกรองแหงชาติ สํานักนายกรัฐมนตรี เปนองคการรักษาความปลอดภัย
ฝายพลเรอื น
๒. ศนู ยร กั ษาความปลอดภยั กองบญั ชาการกองทพั ไทย กระทรวงกลาโหม เปน องคก าร
รักษาความปลอดภยั ฝายทหาร
๓. กองบัญชาการตํารวจสันติบาล สํานักงานตํารวจแหงชาติ เปนองคการรักษา
ความปลอดภัยฝา ยตาํ รวจ
๓
สาํ ¹Ñ¡¢Ò‹ Ç¡Ãͧá˧‹ ªÒμÔ
ในฐานะองคการรักษาความปลอดภัยฝายพลเรือน ไดจัดทํามาตรฐานการรักษา
ความปลอดภัยสําหรับหนวยงานของรัฐในสังกัดฝายพลเรือน เพ่ือเปนบรรทัดฐานในการกําหนด
มาตรการการรักษาความปลอดภัยใหเหมาะสม สอดคลองกับสภาพแวดลอม ภารกิจหนาที่
ความสําคัญ และความจําเปน ของแตล ะหนวยงาน
ÁÒμðҹ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
หมายถงึ ระดบั ทค่ี วรจะเปน ของมาตรการตา งๆ ทกี่ าํ หนดขนึ้ เพอ่ื ใหห นว ยงานของรฐั นาํ ไป
เปนแนวทางปฏิบัติ เพ่ือพิทักษรักษาบุคคล ขอมูลขาวสารลับ และสถานที่ ใหพนจากการโจรกรรม
การจารกรรม การบอนทําลาย การกอวินาศกรรม และการกอการราย รวมถึงการลดความเสียหาย
ทีอ่ าจจะเกิดขน้ึ จากการละเมิดการรักษาความปลอดภยั
ÁÒμðҹ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ กํา˹´á¹Ç·Ò§»¯ºÔ ÑμäÔ ÇŒ õ ´ŒÒ¹ ¤×Í
๑. มาตรฐานการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับบุคคล หมายถึง มาตรการท่ีกําหนดข้ึน
เมื่อหนวยงานนําไปเปนแนวปฏิบัติสามารถสรรหาบุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมและเชื่อแนวา
เปนบคุ คลทีไ่ มเปนภยั ตอ ความม่ันคงเขา มาปฏบิ ัตหิ นา ทใ่ี นหนว ยงาน
๒. มาตรฐานการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับขอมูลขาวสารลับ หมายถึง มาตรการ
ท่ีกําหนดขึ้นเมื่อหนวยงานนําไปเปนแนวปฏิบัติจะทําใหคุมครองขอมูลขาวสารลับไมใหสูญหาย
ถกู ทําลาย เปล่ียนแปลง หรอื รว่ั ไหลไปสบู ุคคลทีไ่ มเ กีย่ วขอ งได
๓. มาตรฐานการรักษาความปลอดภยั เกย่ี วกับสถานที่ หมายถึง มาตรการท่ีกาํ หนดขึ้น
เม่ือหนวยงานนําไปเปนแนวปฏิบัติจะทําใหพิทักษรักษาอาคาร สถานท่ี วัสดุอุปกรณ ตลอดจน
เจา หนา ทแ่ี ละขอมูลขา วใหรอดพนจากภัยอนั ตราย
๔. มาตรฐานการรกั ษาความปลอดภยั เกย่ี วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั ทางระบบอเิ ลก็ ทรอนกิ ส
หมายถึง มาตรการท่ีกําหนดขึ้นเมื่อหนวยงานนําไปปฏิบัติจะคุมครองขอมูลขาวสารลับท่ีอยูในระบบ
อิเลก็ ทรอนกิ ส ใหพน จากการสญู หาย ถูกทําลาย เปลยี่ นแปลง หรอื รัว่ ไหลได
๕. มาตรฐานการรกั ษาความปลอดภยั ในการประชมุ ลบั หมายถงึ มาตรการทก่ี าํ หนดขนึ้
หนว ยงานนาํ ไปปฏบิ ตั จิ ะพทิ กั ษร กั ษาสง่ิ ทเ่ี ปน ความลบั ในการประชมุ ไมใ หร วั่ ไหล รวมถงึ คมุ ครองบคุ คล
๕
º··Õè ò
¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀѺ¤Ø ¤Å áÅСÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀѺ¤Ø ¤Åสํา¤ÑÞ
¤ÇÒÁจาํ ໹š áÅФÇÒÁËÁÒ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀѺؤ¤Å
¤ÇÒÁจํา໚¹
เนอ่ื งจากบคุ คลมคี วามสาํ คญั ทสี่ ดุ ตอ การดาํ เนนิ มาตรการรกั ษาความปลอดภยั ถงึ แมจ ะ
มีการจัดระบบควบคมุ ตรวจสอบ หรือกําหนดมาตรการใด ๆ ขึน้ อยางรอบคอบ และมีประสทิ ธิภาพ
กต็ าม แตห ากบคุ คลทอ่ี ยภู ายใตร ะบบหรอื มาตรการเหลา นนั้ เปน บคุ คลทปี่ ราศจากสาํ นกึ ขาดระเบยี บ
วนิ ยั หรอื ขาดคณุ สมบตั ทิ เ่ี หมาะสมทจ่ี ะปฏบิ ตั งิ านใหก บั สว นราชการและหนว ยงานของรฐั แลว บคุ คล
ประเภทนอี้ าจกลายเปน ผกู อ ใหเ กดิ ภยั อนั ตรายแกส ว นราชการและหนว ยงานของรฐั ทสี่ งั กดั อยู ฉะนน้ั
การคัดกรองบุคคลจึงนับเปนวิธีการหนึ่งท่ีสวนราชการและหนวยงานของรัฐตองสนใจดําเนินการ
เพ่ือใหไดบุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสม และสามารถปฏิบัติงานราชการใหสําเร็จลุลวงอยางดีท่ีสุด
เทา ที่จะกระทาํ ได
วิธีการเบ้ืองตนในการคัดกรองบุคคลที่จะรับเขามาปฏิบัติงานใหแกหนวยงานของรัฐ
คือ การกรอก รปภ.๑ เน่ืองจากเอกสารนี้เปน แบบสอบถามขอ มูลประวัติและพฤติกรรมโดยทวั่ ไปของ
บุคคล ที่จะไดรับการบรรจุเขาปฏิบัติงาน นับเปนการพิสูจนทราบเบ้ืองตนถึงประวัติ-ความประพฤติ
สว นตวั ของบคุ คลนน้ั อกี ทง้ั แสดงใหเ หน็ ถงึ ความรว มมอื กบั หนว ยงานของรฐั ทบี่ คุ คลนน้ั จะเขา มาสงั กดั
เนอ่ื งจาก รปภ.๑ ถอื เปน การรายงานตวั ตอ ทางราชการทเ่ี ปน ลายลกั ษณอ กั ษรประเภทหนง่ึ ซง่ึ เจา ของ
ประวตั สิ มควรใหข อ มลู ทค่ี รบถว นตามความเปน จรงิ เพอื่ แสดงใหเ หน็ ถงึ ความเตม็ ใจทจ่ี ะใหค วามรว มมอื
และปฏิบัติตามระเบียบของราชการ หากบุคคลใดไมพรอมท่ีจะใหความรวมมือแลว อาจหมายถึง
พริ ธุ ของบคุ คลนนั้ วา เคยมปี ระวตั หิ รอื พฤตกิ รรมทไี่ มต อ งการเปด เผยตอ บคุ คลภายนอก ซงึ่ สง่ิ ทตี่ อ งการ
ปกปด ดงั กลา วอาจกลายเปน สงิ่ ทก่ี อ ใหเ กดิ ภยั อนั ตรายตอ สว นราชการหรอื หนว ยงานของรฐั ไดใ นภายหลงั
ดังน้ันในการคัดเลือกบุคคลเขามาปฏิบัติหนาที่ในหนวยงานของรัฐจึงตองมีการ “คัดกรอง” คนที่มี
คุณสมบัติ และเหมาะสมเขามาเปนเจาหนาท่ีของรัฐ เพ่ือปกปองผลประโยชนและสรางความมั่นคง
ของชาติ อยางไรก็ตามเมื่อคัดเลือกบุคคลไดแลว ก็จะตองสรางใหบุคคลเหลานั้นใหมีจิตสํานึกท่ีดี
ตอ การปฏิบัติงานราชการ มคี วามตัง้ ใจท่จี ะปกปองสว นราชการ และสรางความเจริญกาวหนาแกช าติ
บานเมอื ง
¤ÇÒÁËÁÒÂ
การรักษาความปลอดภัยบุคคล คือ มาตรการท่ีกาํ หนดขึน้ สําหรบั ใชป ฏิบตั ติ อขาราชการ
หรอื ผูทจ่ี ะไดรบั ความไววางใจใหเ ขาถงึ สิ่งทเี่ ปน ความลบั ของทางราชการ หรือใหปฏิบัติหนา ท่รี าชการ
ที่สาํ คญั เพ่ือใหเปน ทเี่ ชอ่ื แนวา ตอ งเปน ผูท่ีไมเปน ภัยตอความมนั่ คงของประเทศชาติ
๖
ÊÒàËμآͧ¡ÒÃÅÐàÁ´Ô ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
ภยั คกุ คามทเ่ี กดิ ขน้ึ แกอ งคก ร และสง ผลกระทบในทางลบตอ การทาํ งานในหนว ยงาน ทาํ ให
เกดิ ประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลของงานลดลง หรอื ไมป ระสบความสาํ เรจ็ สว นใหญเ กดิ จากการกระทาํ
ของคน อาทิ ความลบั ของทางราชการรวั่ ไหล อาคารสถานทไี่ ดร บั ความเสยี หายจากการกอ วนิ าศกรรม
เปนตน สาเหตทุ ท่ี ําให “คน” ละเมิดการรกั ษาความปลอดภยั คือ นิสัยและจุดออ นของตัวบุคคล
»ÃÐàÀ·¢Í§ºØ¤¤Å·è¡Õ ‹ÍãËàŒ ¡Ô´¡ÒÃÅÐàÁ´Ô ÁÒμáÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ
๑. บุคคลหรือกลุมบุคคลไมมีสิทธิ/ไมมีอํานาจหนาที่เกี่ยวของกับหนวยงานของรัฐ
เปน บคุ คลภายนอกทไี่ มม สี ว นเกย่ี วขอ งกบั หนว ยงานของรฐั หรอื อาจเปน ฝา ยตรงขา มทม่ี งุ แสวงประโยชน
หรือมุงทําลายส่ิงที่อยูในความครอบครองของหนวยงานของรัฐ โดยเฉพาะสิ่งท่ีเปนความลับหรือ
มคี วามสาํ คญั วธิ กี ระทาํ การของบคุ คลประเภทนีจ้ ะแบง ออกเปน
๑.๑ การเขามากระทําการดวยตนเอง ไดแก การโจรกรรม การจารกรรม การกอ
วนิ าศกรรม
๑.๒ การชักจูงใหบุคคลภายในหนวยงานของรัฐที่เปนเปาหมาย กระทําการแทน
จนบรรลุวัตถุประสงคท ต่ี อ งการ
๒. บคุ คลหรอื กลมุ บคุ คลทปี่ ฏบิ ตั งิ านอยภู ายในหนว ยงานของรฐั แตม จี ดุ ออ นทอี่ าจกอ
ใหเกดิ การละเมิดการรกั ษาความปลอดภัย
ÅѡɳйÔÊÂÑ áÅШش͋͹¢Í§º¤Ø ¤Å
ñ. Í»Ø ¹ÊÔ Ñ¾¹×é °Ò¹¢Í§áμÅ‹ кؤ¤Å
๑.๑ ความรเู ทา ไมถ งึ การณ เกดิ ขนึ้ จากความไมเ ขา ใจหรอื ไมต ระหนกั ถงึ ความสาํ คญั
ของหนา ทีค่ วามรบั ผิดชอบทกี่ ระทําอยู
๑.๒ ความประมาทเลนิ เลอ สะเพรา และความเกยี จครา น เกดิ จากคณุ สมบตั สิ ว นตวั
ท่ไี มเคยคาํ นึงถึงผลเสียหายท่ีจะเกดิ ตามมาจากการกระทาํ ของตนเอง
๑.๓ ความเคยชนิ เกดิ จากการปฏบิ ตั หิ นา ทใ่ี นระดบั สงู หรอื เกยี่ วขอ งกบั ขอ มลู ขา วสาร
ทส่ี าํ คญั หรอื มชี นั้ ความลบั สงู จนทาํ ใหไ มเ หน็ ความสาํ คญั ของขอ มลู ระดบั ตา่ํ กวา หรอื เกดิ จากการปฏบิ ตั งิ าน
ในรปู แบบเดิม ไมม ีการเปลย่ี นแปลงจนเกิดความเคยชนิ
๑.๔ ความขาดสติ เกิดจากการขาดการควบคุมทางอารมณท่ีดี การเสพสุราของ
มึนเมา หรอื ยาเสพติด
๗
ò. ÍØ»¹ÔÊÑ·àèÕ »¹š ¨Ø´ÍÍ‹ ¹¨¹½Ò† Âμ碌ÒÁà¢ÒŒ ÁÒ㪌áÊǧ»ÃÐ⪹
๒.๑ ความเชื่อถอื ไวว างใจในผูใ กลชดิ หรือผทู ่ีมคี ุณสมบตั นิ าเชอ่ื ถือ จนทําใหไ มเ กดิ
ความรสู กึ วา สามารถเปด เผยใหไ ดท ราบถงึ สง่ิ ทเี่ ปน ความลบั หรอื สงิ่ ทย่ี งั ไมถ งึ กาํ หนดเวลาจะตอ งเปด เผย
ความลบั ของทางราชการ
๒.๒ ความภาคภมู ิใจในการปฏบิ ัติงานของตนหรอื สรางความประทับใจใหกับผอู น่ื
๒.๓ มีอุปนิสัยเปนปมเข่ือง และตองการแสดงใหผูอ่ืนไดรับทราบวา ตนไดรับ
ความไววางใจใหรับรูหรือเขาถึงแหลงขอมูลขาวสารที่สําคัญ หรือเขาถึงมากกวาขาวสารที่ปรากฏอยู
โดยทั่วไป
๒.๔ ความมงุ มนั่ ตอ การปฏบิ ตั งิ านจนผดิ กาลเทศะ เกดิ จากความตอ งการปฏบิ ตั งิ าน
ใหไ ดผ ลดที ส่ี ดุ เทา ทีก่ ระทาํ ได จนไมคาํ นึงถึงความเหมาะสมของบุคคลทีเ่ ขา มาเกี่ยวขอ งกบั งาน หรอื
เวลาทสี่ มควรท่ีจะปฏบิ ตั ิงาน หรอื สถานทที่ ่ีเหมาะสมแกการปฏิบตั งิ านนนั้ ๆ
๒.๕ ความเห็นแกได รับสินบน เพื่อนําไปใชจายตามอุปนิสัยชอบความหรูหรา
ฟุม เฟอ ยเกนิ ฐานะความเปนอยู
ó. à¡´Ô ¨Ò¡ÊÀÒ¾¤ÇÒÁจํา໹š ·Ò§Ê§Ñ ¤Á
๓.๑ ภาระหน้สี นิ
๓.๒ ถกู ชกั จงู เนอื่ งจากมที ศั นคตขิ ดั แยง ทางการเมอื ง หรอื ขาดความเชอื่ มนั่ ในหลกั
ศาสนา หรอื สถาบันพระมหากษตั รยิ
๓.๓ กระทาํ ดว ยการยดึ มน่ั ตามอดุ มการณ
ô. ÊÀÒÇзҧ¨ÔμäÁ»‹ ¡μÔ
๔.๑ ตอ งการทา ทายสังคม
๔.๒ กระทําเพื่อแกแคน ครอบครวั
¡Òû¯ºÔ μÑ Ôà¡ÕèÂǡѺ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀѺؤ¤Å
ตามระเบียบสาํ นักนายกรฐั มนตรี วาดวยการรกั ษาความปลอดภัยแหงชาติ พ.ศ.๒๕๕๒
กําหนดใหหัวหนาหนวยงานของรัฐจะตองดําเนินการรักษาความปลอดภัยเก่ียวกับบุคคล สามารถสง
ใหผูรับมอบหนาที่ดําเนินการแทน หรือเจาหนาท่ีควบคุมการรักษาความปลอดภัยได แตถาไมมีก็ขึ้น
อยกู บั การพจิ ารณาของหัวหนา หนว ยงาน
วิธปี ฏบิ ัตเิ กย่ี วกบั การรกั ษาความปลอดภัยบุคคลภายในหนว ยงานของรัฐ
๑. การตรวจสอบประวตั แิ ละพฤติการณบุคคล
๒. การรับรองความไววางใจ
๓. การทะเบยี นความไวว างใจ
๔. การอบรมเรื่องการรกั ษาความปลอดภยั
๘
หวั หนา หนว ยงานของรฐั ตอ งจดั ใหม กี ารปฏบิ ตั หิ รอื มอบหมายใหม กี ารปฏบิ ตั ติ ามมาตรฐาน
การรักษาความปลอดภยั เกีย่ วกบั บุคคล ดังน้ี
๑. ดาํ เนินการตรวจสอบประวตั ิและพฤติการณบ คุ คล
๑.๑ ผูทอ่ี ยรู ะหวา งรอบรรจหุ รือแตงตัง้ เปน เจา หนา ท่ีของรัฐ
๑.๒ ผูทเ่ี ปน ลกู จา งทดลองปฏบิ ตั งิ าน หรือฝกงานกอ นบรรจเุ ขา ปฏบิ ตั ิงาน
๑.๓ เจาหนาทีข่ องรฐั ทีย่ งั ไมเ คยผานการตรวจสอบประวัตแิ ละพฤติการณ และผทู ี่
ขอกลับเขา รบั ราชการใหม
๑.๔ เจา หนา ทขี่ องรฐั หรอื บคุ คลทไี่ ดร บั มอบหมายใหป ฏบิ ตั งิ านในหนา ทห่ี รอื ตาํ แหนง
สาํ คญั ของหนวยงาน หรอื เก่ียวขอ งกับสง่ิ ทเ่ี ปนความลับของทางราชการ ทรพั ยส ินมีคา ของแผน ดนิ
๑.๕ ผูไดรับทุนการศึกษาทั้งในประเทศหรือตางประเทศแลวมีขอผูกพันใหเขา
ปฏิบัตงิ านใหแ กห นว ยงานของรัฐเมอื่ สําเรจ็ การศึกษา
๑.๖ บุคคลภายนอกที่เขามาปฏบิ ัติงานใหห นว ยงานของรฐั
๑.๗ กรณีตรวจพบบุคคลที่มีพฤติการณหรือปรากฏขาวสารท่ีนาจะเปนภัยตอ
ความม่ันคง และผลประโยชนแหงรัฐ หรือบุคคลท่ีเกี่ยวของกับชั้นความลับของทางราชการ
หัวหนาหนวยงานของรัฐ อาจขอใหอ งคการรกั ษาความปลอดภัยตรวจสอบเพ่ิมเตมิ ได
๒. หนว ยงานของรฐั ตอ งจดั ใหม กี ารรบั รองความไวว างใจบคุ คลทจ่ี ะเขา ถงึ สง่ิ ทเ่ี ปน ความลบั
ของทางราชการ โดยมคี าํ สง่ั แตง ตงั้ เปน ลายลกั ษณอ กั ษร และตอ งผา นการตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณ
๓. เจาหนาท่ีควบคุมการรักษาความปลอดภัยหนวยงานของรัฐ ตองบันทึกชื่อบุคคลท่ี
ไดร ับการรับรองความไวว างใจไวในทะเบียนความไวว างใจของหนวยงาน
๔. หัวหนาหนวยงานของรัฐตองจัดใหมีการอบรมช้ีแจงเก่ียวกับระเบียบการรักษา
ความปลอดภัยแกบุคคลท่ีไดรับการบรรจุใหม ผูที่ไมเคยไดรับการอบรม หรือผูท่ีจะไดรับมอบหมาย
ใหป ฏบิ ตั หิ นา ทเี่ กยี่ วกบั ความลบั ของทางราชการ รวมถงึ การใหค วามรใู นวทิ ยาการดา นตา ง ๆ และตอ ง
อบรมทบทวนตามระยะเวลาทเ่ี หมาะสม เพอ่ื กระตนุ จติ สาํ นกึ และวนิ ยั ในดา นการรกั ษาความปลอดภยั
ËÅ¡Ñ ¡ÒÃμÃǨÊͺ»ÃÐÇμÑ áÔ ÅоÄμ¡Ô Òóº ؤ¤Å
เพือ่ ใหไดบ ุคคลทม่ี ีคณุ ลกั ษณะดงั ตอไปน้ี
๑. มีคุณสมบัติครบถวนตามกฎหมาย ขอบังคับ หรือระเบียบวาดวยการบรรจุเขาเปน
ขา ราชการ
๒. ตองไมมพี ฤติการณท่ขี ดั ตอระบบการรกั ษาความปลอดภยั
๓. มคี วามซื่อสตั ยส จุ ริตและเปน ทไี่ ววางใจในความจงรักภกั ดีตอ ทางราชการ
๔. มคี ณุ ลกั ษณะ เชน อปุ นสิ ยั ความสขุ มุ รอบคอบ มมี นษุ ยส มั พนั ธด ี ซงึ่ แสดงวา บคุ คลนนั้
ควรไวว างใจใหปฏิบตั งิ านตามหนาทนี่ น้ั ได
๙
ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการรักษาความปลอดภัยแหงชาติ พ.ศ.๒๕๕๒
กาํ หนดใหห นว ยงานของรฐั ดาํ เนนิ การตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณบ คุ คล ซงึ่ แบง ออกเปน ๒ สว น
ไดแก
๑. การตรวจสอบประวตั แิ ละพฤติการณบคุ คลเบ้ืองตน
๒. การตรวจสอบประวัตแิ ละพฤตกิ ารณโดยละเอยี ด
¡ÒÃμÃǨÊͺ»ÃÐÇÑμáÔ ÅоÄμÔ¡Òóº ؤ¤Åàº×éÍ§μ¹Œ
๑. หัวหนาหนวยงานควรจัดใหมีการตรวจสอบประวัติและพฤติการณเบ้ืองตน สําหรับ
ผูทจ่ี ะไดร ับการบรรจเุ ขา รับราชการ หรอื รบั โอน หรอื วา จางใหม าปฏิบตั งิ านไดเอง ตามขั้นตอนดังนี้
๑.๑ ตรวจสอบคุณสมบัติเบื้องตนครบถวนตามกฎหมายหรือขอบังคับ จากน้ัน
หนวยงานทาํ หนังสือถึงหัวหนาสถานีตํารวจนครบาลหรือหัวหนาสถานีตาํ รวจภูธรท่ีผูถูกตรวจสอบ
ประวัติและพฤติการณบุคคลมีภูมิลําเนาอยู เพื่อพิมพลายน้ิวมือสงใหกองทะเบียนประวัติอาชญากร
สํานักงานพิสูจนหลักฐานตํารวจ สํานักงานตาํ รวจแหงชาติ ตรวจสอบพิมพลายนิ้วมือและประวัติ
อาชญากร
๑.๒ จดั ใหมีการกรอกแบบประวัติบุคคล/แบบ รปภ.๑ (เขียนดวยลายมอื ตวั บรรจง)
โดยมีเจาหนาท่ีควบคุมการรักษาความปลอดภัยประจําหนวยงานหรือผูท่ีไดรับมอบหมายควบคุม
ดแู ล เพอื่ ใหก ารกรอกขอ มลู ครบถว นสมบรู ณ หากเจา ของประวตั กิ รอกแบบ รปภ.๑ แสดงอาการขดั แยง
เชน การอางเร่ืองสิทธิสวนบุคคล ไมกรอกขอมูลใหครบถวน และไมสามารถช้ีแจงเหตุผลได
อยางชดั เจน ใหผคู วบคมุ การกรอกบันทึกความเหน็ เพิ่มเติมไวทีแ่ บบ รปภ.๒
๑.๓ กรณีท่ีพบพิรุธหรือขอสงสัยเกี่ยวกับประวัติของผูที่รับเขาปฏิบัติงาน สามารถ
สงใหองคการรักษาความปลอดภัยตรวจสอบประวัติโดยละเอียดได ซึ่งเมื่อดําเนินการแลวเสร็จ
องคก ารรักษาความปลอดภยั จะแจง ผลใหท ราบตอ ไป
๑.๔ กรณีจําเปนเรงดวน สามารถบรรจุหรือวาจางกอนท่ีจะรับผลการตรวจสอบ
ประวตั ิ แตต อ งมเี งอ่ื นไขวา ถา ผลการตรวจสอบประวตั ไิ มเ หมาะสม สามารถสง่ั เลกิ บรรจหุ รอื เลกิ จา งได
๒. สําหรับผูท่ีไดรับความไววางใจใหเขาถึงช้ันความลับ ถาจาํ เปนที่ตองใหผูไดรับ
การบรรจใุ หมเ ขาถงึ ชั้นความลับ กส็ ามารถตรวจสอบพรอ มกันในคราวเดียวกนั
๓. สาํ หรับผทู โ่ี อนมาจากหนว ยงานอืน่ ตอ งกรอกแบบ รปภ.๑ พรอ มทําการตรวจสอบ
ประวัติใหม
๔. เมื่อมีการเปล่ียนแปลงขอมูลประวัติ ที่เขียนไวในแบบ รปภ.๑ ใหเจาของประวัติ
กรอกขอมูลทเี่ ปลย่ี นแปลงใน แบบบันทึกการเปล่ียนแปลงประวัตบิ คุ คล (แบบ รปภ.๒) และเจา หนา ท่ี
ควบคุมการรักษาความปลอดภัย ตรวจสอบความถูกตองและลงช่ือรับรอง เพ่ือความถูกตอง
ตามการแจง ของเจาของประวตั ิ
๑๐
¡ÒÃμÃǨÊͺ»ÃÐÇÑμáÔ ÅоÄμ¡Ô Òóº¤Ø ¤Åâ´ÂÅÐàÍÕ´
การตรวจสอบประวัติและพฤติการณโดยละเอียด หากหนวยงานของรัฐไมสามารถ
ดําเนินการเองได ใหทําหนังสือแจงขอรับการสนับสนุนจากองคการรักษาความปลอดภัย พรอมกับ
แนบแบบ รปภ.๑ หรือขอมูลอื่น ๆ ถามี พรอมวัตถุประสงคของการขอใหตรวจสอบไปดวย บุคคล
ท่หี นวยงานของรฐั ตองตรวจสอบประวตั โิ ดยละเอยี ด คอื
๑. บุคคลที่จะเขาถึงส่ิงท่ีเปนความลับของทางราชการชั้นลับที่สุด หรือลับมาก หรือ
การรหัส
๒. บคุ คลทม่ี พี ฤตกิ ารณ หรอื ปรากฏขา วสาร หรอื ตดิ ตอ กบั บคุ คล หรอื องคก ารทงั้ ภายใน
และภายนอกประเทศที่จะเปนภยั ตอ ความมน่ั คงและผลประโยชนแหง รฐั
๓. บุคคลที่จะไดรับมอบหมายใหทําหนาท่ีหรือแตงตั้งใหดํารงตําแหนงที่สําคัญใน
หนว ยงานของรัฐ
นอกจากนี้หนวยงานควรพิจารณาตรวจสอบประวัติและพฤติการณบุคคลโดยละเอียด
แกบ ุคคลดงั ตอไปนี้
๑) ผทู ไี่ ดร บั การบรรจหุ รอื วา จา งใหเ ขา ปฏบิ ตั งิ านในหนว ยงานทเ่ี กย่ี วกบั ความมน่ั คงของ
ประเทศ นโยบายบรหิ าร ผลประโยชนแหงชาติ หรือเก่ยี วของกับสิง่ มคี า ของแผน ดนิ
๒) เจาหนาที่ของรัฐหรือผูที่ถูกวาจางใหเขามาปฏิบัติงานท่ีไดรับความไววางใจใหเขาถึง
สงิ่ ทเ่ี ปน ความลบั ของทางราชการ หรอื ใหป ฏบิ ตั หิ นา ทห่ี รอื ดาํ รงตาํ แหนง ทมี่ คี วามสาํ คญั ของหนว ยงาน
๓) เจา หนา ทขี่ องรฐั หรอื ผทู ถ่ี กู จา งมพี ฤตกิ ารณท ผี่ ดิ สงั เกตหรอื สอ ใหเ หน็ วา จะเปน ภยั ตอ
หนวยงานของรัฐ การตรวจสอบประวัติ หนวยงานของรัฐสามารถกระทําได มิไดเปนการละเมิดสิทธิ
สว นบคุ คล เพราะเปน การปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บราชการทไี่ ดก าํ หนดไว ทงั้ นแ้ี บบ รปภ.๑ และแบบ รปภ.๒
ทใ่ี ชก รอกขอ มลู ประวตั ติ า งเปน เอกสารราชการ ซงึ่ สามารถกาํ หนดชน้ั ความลบั ได และหากขอ มลู ประวตั ิ
เหลาน้ีถูกนําไปเปดเผยโดยผูไมมีอํานาจหนาที่ ถือเปนการละเมิดระเบียบการรักษาความปลอดภัย
ทสี่ ามารถเอาผดิ ทางวนิ ัยแกข า ราชการได
¡ÒÃÃºÑ Ãͧ¤ÇÒÁäÇŒÇÒ§ã¨
๑. หวั หนา หนว ยงานของรฐั มหี นา ทรี่ บั รองความไวว างใจบคุ คล โดยยดึ ถอื ผลการตรวจสอบ
ประวัติและพฤตกิ ารณของบคุ คลผูน นั้ เปน แนวทางพจิ ารณาตามทเ่ี หน็ สมควร
๒. ในกรณจี าํ เปน หรอื เรง ดว น หวั หนา หนว ยงานของรฐั อาจรบั รองความไวว างใจบคุ คลได
โดยไมต อ งรอฟง ผลการตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณจ ากองคก ารรกั ษาความปลอดภยั ตามเงอื่ นไข
ดงั นี้
๒.๑ ในกรณีบรรจุบุคคลเขาเปนขาราชการ ระหวางท่ีกําลังรอฟงผลการตรวจสอบ
ประวัตแิ ละพฤติการณ ถาจําเปน จะตอ งบรรจบุ คุ คลเขาทาํ งานก็ผอ นผันใหบรรจหุ รอื จา งไวก อ นได
๑๑
๒.๒ ในกรณมี อบความไวว างใจใหบ คุ คลปฏบิ ตั หิ นา ทเี่ ฉพาะภารกจิ เปน การชวั่ คราว
ทเ่ี กย่ี วกบั ความลับของทางราชการชัน้ ลับทส่ี ดุ ลับมาก หรือลับ
๓. กอนที่บุคคลจะไดรับรองความไววางใจ จะตองผานการอบรมในเร่ืองการรักษา
ความปลอดภยั ตามระเบยี บเสยี กอน และใหบุคคลผูน น้ั ลงนามในบันทกึ การรับรองการรักษาความลบั
เมอ่ื เขารับตาํ แหนง (รปภ.๖) และใหหัวหนาหนว ยงานรฐั ลงนามในใบรบั รองความไววางใจ (รปภ.๓)
๔. การรับรองความไววางใจใหบุคคลใดกระทําหนาท่ีเก่ียวกับการรหัสตองระบุไวใน
รปภ.๓ บุคคลน้ันดว ย
¡Ò÷ÐàºÕ¹¤ÇÒÁäÇŒÇÒ§ã¨
เจา หนา ทคี่ วบคมุ การรกั ษาความปลอดภยั หนว ยงานของรฐั จะตอ งลงทะเบยี นความไวว างใจ
(รปภ.๕) ของเจาหนาที่ในหนวยงานของตนท่ีไดรับความไววางใจ โดยยึดถือใบรับรองความไววางใจ
(รปภ.๔) เปน หลกั ฐาน และมกี ารตรวจสอบขอ มลู ใหถ กู ตอ งตามความเปน จรงิ อยเู สมอ เมอ่ื พบบคุ คลใด
มีพฤติการณท่ีนาสงสัย ตองตรวจสอบประวัติและพฤติการณเพ่ิมเติม หากปรากฏพฤติการณเปน
ที่ไมนาไววางใจใหยกเลิกหรือลดระดับความไววางใจพรอมบันทึกการเปลี่ยนแปลงในทะเบียน
ความไวว างใจทกุ คร้ัง
กรณีที่พนจากตําแหนงหรือหนาที่ท่ีเก่ียวของกับส่ิงท่ีเปนความลับของทางราชการ
ในช้ันลับที่สุด ลับมาก และลับ ตองคัดช่ือบุคคลนั้นออกจากทะเบียนความไววางใจ (รปภ.๕) ดวย
และใหบุคคลนั้นสงคืนขอมูลขาวสารและหลักฐานตางๆ ในความรับผิดชอบท้ังหมด และเจาหนาที่
ควบคุมการรักษาความปลอดภัยประจาํ หนวยงานของรัฐตองช้ีแจงใหทราบถึงความรับผิดชอบ
ในการรักษาความลับของทางราชการ พรอมกับใหบุคคลน้ันลงลายมือชื่อในบันทึกรับรองการรักษา
ความลับ เม่ือพนตาํ แหนงหรอื หนาที่ (รปภ.๗) ไวเปนหลักฐาน
¡ÒÃͺÃÁàÃèÍ× §¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
หวั หนา หนว ยงานของรฐั ตอ งจดั ใหม กี ารอบรม ชแ้ี จงเรอื่ งการรกั ษาความปลอดภยั สําหรบั
เจา หนา ท่ขี องรัฐทุกคน เพอ่ื ใหท ราบและปฏิบัติตามมาตรการการรักษาความปลอดภัยของหนวยงาน
และอบรม ชแ้ี จงเพมิ่ เตมิ กรณที บ่ี คุ คลไดร บั มอบหมายใหป ฏบิ ตั หิ นา ทสี่ ําคญั หรอื เขา ถงึ สงิ่ ทเ่ี ปน ความลบั
ของทางราชการ เพือ่ เปน การกระตุนเตอื นใหเ กดิ จิตสํานึกดานการรกั ษาความปลอดภัยมากยงิ่ ขนึ้
ประกาศสาํ นกั นายกรฐั มนตรี ลงวนั ที่ ๘ ตลุ าคม ๒๕๕๓ เรอื่ งการกําหนดแบบเอกสารทใ่ี ช
ในการรกั ษาความปลอดภยั ตามระเบยี บสาํ นกั นายกรฐั มนตรี วา ดว ยการรกั ษาความปลอดภยั แหง ชาติ
พ.ศ.๒๕๕๒ กาํ หนดแบบเอกสารจํานวน ๗ แบบ เพื่อใชดําเนินการดานการรักษาความปลอดภัย
เกย่ี วกบั บคุ คลของหนวยงานรฐั ดงั นี้
๑. แบบประวตั ิบคุ คล (รปภ.๑)
๒. แบบบนั ทึกเปล่ยี นแปลงประวัติบุคคล (รปภ.๒)
๑๒
๓. แบบบันทกึ ของเจาหนา ทีผ่ รู บั ผิดชอบการลงบนั ทกึ ประวตั ิ (รปภ.๓)
๔. แบบใบรบั รองความไวว างใจ (รปภ.๔)
๕. แบบทะเบียนความไววางใจ (รปภ.๕)
๖. แบบบันทกึ รับรองการรักษาความลบั เม่ือเขารับตําแหนง หรือหนาที่ (รปภ.๖)
๗. แบบบนั ทกึ รับรองการรักษาความลบั เมอ่ื พน ตําแหนง หรือหนา ที่ (รปภ.๗)
¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ºØ¤¤Åสาํ ¤ÑÞ
การรักษาความปลอดภัยบุคคลสาํ คัญน้ัน เร่ิมต้ังแตเมื่อใดไมสามารถระบุไดเน่ืองจาก
ขาดหลกั ฐานหรอื ขอ มลู มายนื ยนั คาดวา เรม่ิ มขี น้ึ พรอ มกบั การรวมกลมุ กนั เปน หมเู หลา ของมนษุ ย ไดแ ก
ชนเผา ตา ง ๆ ในสมยั โบราณซง่ึ เมอื่ มนษุ ยม ารวมตวั กนั กต็ อ งมหี วั หนา กลมุ หรอื หวั หนา เผา ซงึ่ จดั วา เปน
บคุ คลสําคญั ในกลมุ หรอื เผา ของตน การรกั ษาความปลอดภยั บคุ คลสาํ คญั จงึ เกดิ ขน้ึ ตง้ั แตบ ดั นนั้ ตอ มา
กลุมชนเร่มิ มีจํานวนมากขึ้นและกลายเปนสังคมที่ซับซอ นมากย่ิงข้ึน ปญหาความขัดแยงตาง ๆ กเ็ รม่ิ
มีจาํ นวนมากขึ้นและมีความซับซอนมากยิ่งข้ึน ผูนําหรือบุคคลสําคัญตาง ๆ ก็มักจะถูกปองรายจาก
ฝายตรงขามมากขึ้น ดังน้ัน การรักษาความปลอดภัยบุคคลสําคัญจึงเปนสิ่งสําคัญและมีความจาํ เปน
ซงึ่ ตอ มาจงึ ไดม กี ารกําหนดแนวทางในการปฏบิ ตั เิ พอ่ื ใหเ ปน รปู ธรรมทมี่ คี วามชดั เจนแนน อนเชน ในปจ จบุ นั
¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ºØ¤¤Åสาํ ¤ÞÑ
การรักษาความปลอดภัยบุคคลสําคัญ หมายถึง บรรดามาตรการท้ังปวงท่ีกําหนดขึ้น
เพื่อใหความคุมครองปองกันแกบุคคลท่ีมีความสําคัญย่ิง ใหพนจากอันตรายอันอาจเกิดขึ้นไดจาก
อุบัติเหตุ หรอื ความจงใจท่จี ะกระทาํ ของฝา ยตรงขาม (อทุ ยั อัศววไิ ล ๒๕๔๑ : ๑)
สว นคาํ จาํ กดั ความสําหรบั การรกั ษาความปลอดภยั บคุ คลสาํ คญั ไดแ ก ระเบยี บวธิ ปี ฏบิ ตั ทิ ่ี
จาํ เปน ในการรกั ษาความปลอดภยั บคุ คลสําคญั ตลอดจนถงึ ครอบครวั บคุ คลสาํ คญั นน้ั ดว ย ตลอดเวลา
อยางใกลชิดทั้งในทางเปดและในทางลับ แตในการปฏิบัติเจาหนาท่ีรักษาความปลอดภัยสวนมาก
ยอมรับกันวาไมมีวิธีการใดท่ีจะใหการรักษาความปลอดภัยตอบุคคลสาํ คัญไดอยางสมบูรณ
และปลอดภยั จริง ๆ ส่งิ ทพี่ อจะทําไดก ็เพียงแตล ดโอกาสในการเขาทํารา ยบุคคลสาํ คัญเทา น้ัน
¨Ø´Áا‹ ËÁÒÂáÅТͺà¢μ¢Í§¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀѺؤ¤Åสํา¤ÑÞ
๑. เพอื่ คมุ ครองปองกนั ชวี ิตบคุ คลสาํ คัญ ทงั้ เกิดจากอุบตั ิเหตหุ รอื การจงใจกระทํา
๒. เพอ่ื ปอ งกนั มใิ หบ คุ คลสาํ คญั ถกู บบี บงั คบั โดยวธิ กี ารทผ่ี ดิ กฎหมาย เชน การลกั พาตวั
๓. เพื่อปองกันมิใหมีการลบหลเู กยี รตขิ องบคุ คลสาํ คญั
๑๓
º¤Ø ¤Åสํา¤ÞÑ ä´áŒ ¡‹
๑. ประมุขประเทศ เชน พระเจาจักรพรรดิ พระบรมราชินี องครัชทายาท พระบรม
วงศานวุ งศช น้ั ผใู หญท เี่ สดจ็ ไปในงานพธิ ตี า ง ๆ แทนพระองค ผสู าํ เรจ็ ราชการ องคมนตรี ประธานาธบิ ดี
เปนตน
๒. ผนู ําทางการเมือง เปน ผซู ่ึงมีหนา ทส่ี าํ คญั ที่รบั ผดิ ชอบตอนโยบายของประเทศ เชน
นายกรัฐมนตรี รฐั มนตรี หวั หนาคณะปฏวิ ัติ เปนตน
๓. ผูนําทางศาสนาเปนประมุขในทางศาสนาตาง ๆ ก็นับวาเปนบุคคลสําคัญเพราะวา
เปนทเี่ คารพนบั ถอื ของปวงชน เชน สมเดจ็ พระสงั ฆราชสันตะปาปา และผูนาํ ทางศาสนาอ่ืน ๆ
๔. ผูน าํ ทางทหาร เปนผมู ีหนาท่ตี าํ แหนง สูงในทางทหาร เชน ประธานคณะเสนาธกิ าร
ทหาร ผูบ ัญชาการทหารสูงสดุ ผูบญั ชาการเหลาทัพตาง ๆ ผูบ ญั ชาการกองทพั ภาค ผูนําหนวยทหาร
ขนาดใหญ ทั้งในยามปกติ ยามฉุกเฉิน และยามสงคราม
๕. นักวิทยาศาสตรคนสาํ คัญ เปนผูคนพบรายการทางวิทยาศาสตรที่มีความสําคัญตอ
ประเทศชาติ ทัง้ ในทางเศรษฐกจิ และทางการทหาร เชน ผคู น คดิ ประดษิ ฐอ าวธุ อันทนั สมยั ผเู ช่ยี วชาญ
ทางอาวธุ นาํ วิถี เปนตน
๖. บุคคลสาํ คัญในทัศนะของปวงชน เปนบุคคลที่สาธารณชนมีความรักใครนับถือหรือ
สนใจเปนพเิ ศษ
๗. แขกของรัฐบาลหรือผูแทนของประเทศตาง ๆ ที่จะตองพิจารณาใหความคุมครอง
ปองกันภยันตรายเปนพิเศษ เชน ประมุขของตางประเทศท่ีมาเยือน นักการเมืองที่สาํ คัญ หรือทูต
ตางประเทศ เปน ตน
ËÅ¡Ñ ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ º¤Ø ¤Åสํา¤ÑÞ
การรกั ษาความปลอดภยั บคุ คลสาํ คญั นน้ั ไมม มี าตรการใด ๆ ทจ่ี ะดําเนนิ การระวงั ปอ งกนั
มิใหบุคคลสําคัญถูกลอบประทุษราย หรือประสบอุบัติเหตุไดอยางสมบูรณรอยเปอรเซ็นต เพียงแต
ลดโอกาสในการที่ฝายตรงขามจะลอบเขาทาํ รายบุคคลสําคัญเทานั้น แตอยางไรก็ตามการปฏิบัติการ
จะตองยึดถือหลักการการรักษาความปลอดภัยไวตลอดเวลา สาํ หรับมาตรการการระวังปองกันนั้น
สามารถออนตวั เปลี่ยนแปลงไดต ามสถานการณซ่งึ ไมมกี ฎตายตัวแนนอน
ในการปฏบิ ตั งิ าน เจา หนา ทรี่ กั ษาความปลอดภยั พงึ ระลกึ เสมอวา บคุ คลสาํ คญั กต็ อ งการใช
ชวี ติ เปน การสว นตวั ดว ยเหมอื นกนั ดงั นนั้ ในบางโอกาสเจา หนา ทอ่ี าจจะผอ นปรนในการปฏบิ ตั ไิ ดบ า ง
แตท้ังน้ีจะตองไมท้ิงหลักการรักษาความปลอดภัย ซึ่งจะตองคงไวโดยดาํ เนินการรักษาความปลอดภัย
ใหบ คุ คลสาํ คญั แบบไมร สู กึ ตวั นอกจากนี้ เจา หนา ทรี่ กั ษาความปลอดภยั ตอ งพยายามปรบั ตวั ใหเ ขา กบั
สภาพแวดลอมของบุคคลสําคัญใหได โดยไมทาํ ใหบุคคลสําคัญเสียสาธารณชน เจาหนาที่จะตอง
เรียนรูว า บุคคลสําคัญชอบอะไรและพยายามศึกษาเรยี นรสู งิ่ ท่ีบคุ คลสําคัญทาํ เชน การขี่มา การยิงปน
เลน เรือใบ เปน ตน
๑๔
สวนหลักการรักษาความปลอดภัยบุคคลสาํ คัญ การรักษาความปลอดภัยท่ีดีและมี
ประสิทธภิ าพสงู สุด จะขึน้ อยกู ับองคประกอบหลายประการ ดังน้ี
๑. วางมาตรการระวงั ปองกันตาง ๆ รอบตวั บุคคลสาํ คญั ใหรัดกุมทส่ี ุด โดยพยายามลด
ชอ งวางท่ีคนรายสามารถเขา ทาํ รา ยบุคคลสําคัญใหมากทีส่ ุด
๒. รวบรวมขาวสารที่อาจมีผลกระทบกระเทือนตอบุคคลสาํ คัญใหมากท่ีสุด ทั้งท่ัวไป
และในพนื้ ทบี่ คุ คลสาํ คญั จะไปเยยี่ มเยยี น เพอ่ื ใหม กี ารประเมนิ ภยนั ตรายทอ่ี าจเกดิ ขน้ึ ไดอ ยา งแมน ยํา
เพราะการจัดระดบั ของการรักษาความปลอดภัยมกั ขน้ึ อยกู บั ประเภททอ่ี าจจะเกิดข้นึ ดังนั้น จงึ นับวา
การประเมนิ คา ขา วสารไดอ ยา งแมน ยาํ แลว จะชว ยใหก ารรกั ษาความปลอดภยั บคุ คลสําคญั ไดผ ลดที ส่ี ดุ
๓. ตอ งมีการวางแผนลวงหนา และสามารถเปลี่ยนแปลงไดตลอดเวลาตามสถานการณ
หนวยรักษาความปลอดภัยบุคคลสําคัญ จะตองวางแผนการสํารวจลวงหนาเพื่อทราบขอมูลเกี่ยวกับ
สถานการณทางดานการขา ว สถานที่ตาง ๆ ท่ีบคุ คลสําคัญจะไป เสนทางยานพาหนะตา ง ๆ ทบี่ ุคคล
สาํ คัญจะใช ตลอดจนการประสานงานกบั สว นราชการหรือเจา หนา ทีท่ ่เี กยี่ วของตา ง ๆ ทบี่ คุ คลสาํ คญั
จะติดตอ รวมท้ังสํารวจการส่ือสารเพื่อนาํ ขอมูลมาใชในการวางแผนการรักษาความปลอดภัยในเรื่อง
ตาง ๆ
๔. ใชเ จา หนา ทตี่ ํารวจใหเ กดิ ประโยชนม ากทสี่ ดุ เพราะวา เจา หนา ทต่ี ํารวจมอี าํ นาจหนา ที่
ตามกฎหมายในการจับกุมตรวจคนผูตองสงสัย หรือกักกันบุคคลท่ีไมนาไววางใจ ไมใหเขาใกลบุคคล
สาํ คัญได
๕. การใหความรวมมือจากตัวบุคคลสาํ คัญ เปนหลักการหน่ึง เพราะบุคคลสาํ คัญเปน
สวนท่ีจะทาํ ใหการวางมาตรการรักษาความปลอดภัยบุคคลสําคัญไดครบถวนหรือไม ทั้งน้ี เนื่องจาก
บุคคลสาํ คัญบางคนไมช อบใหมบี คุ คลคอยเดินตามอยูตลอดเวลา ดังนน้ั การปฏิบัติงานใหเ ปน ไปดวย
ความเรียบรอ ยจะตอ ง
๕.๑ ปรกึ ษากบั ตวั บคุ คลสาํ คญั ขอความยนิ ยอมใหค มุ กนั และอธบิ ายหลกั การในการ
รกั ษาความปลอดภยั ใหบุคคลทราบ
๕.๒ พยายามหาขา วเพม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั ภยนั ตรายทอ่ี าจเกดิ ขน้ึ กบั บคุ คลสําคญั ไดจ าก
บุคคลสาํ คญั ซึ่งอาจทราบมานอกเหนือจากที่เราทราบ
๕.๓ หาขอ มลู เกย่ี วกบั สงิ่ ตา ง ๆ ทบ่ี คุ คลสําคญั ชอบและไมช อบรวมถงึ ดําเนนิ กจิ วตั ร
ประจําวันตาง ๆ ของบุคคลสําคัญดว ย
๕.๔ ตองมีกาํ หนดการทั้งหมดของบคุ คลสําคัญ โดยใหท ราบไวกอนเทาทีจ่ ะทาํ ได
๕.๕ ขออนุมัติตรวจสอบความปลอดภัยเก่ียวกับสถานท่ีภายในบาน และสถานที่
ทํางานของบคุ คลสําคัญ
๑๕
ÁÒμáÒÃ㹡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀѺ¤Ø ¤Åสาํ ¤ÑÞ
หมายถึง การนาํ เอาวิธีการทั้งปวงท่ีไดพิจารณาแลววาจะยังปลอดภัยใหเกิดแกบุคคล
สําคญั มาใชท ง้ั ทางตรงและโดยปรยิ าย เพอื่ มงุ หมายทจ่ี ะใหบ คุ คลสาํ คญั มคี วามปลอดภยั จากการลอบ
ประทษุ รา ยอยตู ลอดเวลา ไมว า บคุ คลสาํ คญั จะอยใู นสภาวะอยา งไร เชน ทํางาน พกั ผอ น กลา วปราศรยั
หรอื แสดงสนุ ทรพจน ฯลฯ ซ่ึงประกอบดว ย
ñ. Ẻ㹡ÒèѴáÅСÒÃÇÒ§กาํ Åѧ
๑.๑ แบบการจดั มกี ารจัดเปน ๓ แบบ ดวยกัน
๑.๑.๑ แบบเปด เผย ซง่ึ เปน การแสดงตวั วา เปน เจา หนา ทท่ี ปี่ ฏบิ ตั กิ ารอารกั ขา
บคุ คลสําคญั เจา หนา ทปี่ ระเภทนมี้ กั แตง เครอื่ งแบบและมอี าวธุ ประจาํ กาย ซง่ึ โดยปกตเิ จา หนา ทปี่ ระเภทน้ี
จะอยูใ นตาํ แหนง ท่ีเปนดา นแรกของระบบการระวงั ปอ งกัน
๑.๑.๒ แบบปกปด คือ ไมเปดเผยแสดงตัวใหบุคคลไดทราบ โดยเจาหนาที่
ประเภทนี้ไมแตงเครื่องแบบ แตงกายแบบเชนประชาชนท่ัวไป ซ่ึงกลมกลืนกับส่ิงแวดลอมของแตละ
สถานที่นั้น ๆ มักใชปฏิบัติหนาที่ในการหาขาวและคอยสอดสองดูแลความเคลื่อนไหวของกลุมชน
หรอื บคุ คลทนี่ า สงสยั เจา หนา ทป่ี ระเภทนส้ี ว นหนง่ึ จะถกู จดั ใหป ะปนในหมปู ระชาชน อกี สว นหนง่ึ จะอยใู กลช ดิ
บคุ คลสําคญั พรอมทจ่ี ะทําการขัดขวาง ยับยั้งและปองกันเหตุรายใด ๆ ที่จะเกดิ ข้ึนอยางทนั ทีทนั ควนั
ซงึ่ เจา หนา ทปี่ ระเภทนจ้ี ะตอ งมเี ชาวนไ วไหวพรบิ ปฏภิ าณ และมคี วามสามารถในการตอ สแู ละใชอ าวธุ
อยางยอดเยย่ี ม
๑.๑.๓ แบบผสมซงึ่ โดยปกตแิ ลว ในการจดั วางกําลงั ปอ งกนั บคุ คลสาํ คญั มกั ใช
เจา หนา ทแี่ ตง เครอ่ื งแบบและไมแ ตง เครอ่ื งแบบผสมกนั สว นการจดั วางกําลงั จะใชเ จา หนา ทแ่ี ตล ะประเภท
มากนอยเพียงใดข้ึนอยูกับสถานการณแ ละการขาวกรอง
๑.๒ การวางกําลังจะตองประกอบดวยข้ันตอนเปนวงรอบอยางนอย ๓ วงรอบ
ดวยกนั คือ
๑.๒.๑ วงรอบชน้ั ใน หมายถงึ การวางกาํ ลงั เจา หนา ทอ่ี ยใู กลช ดิ กบั บคุ คลสาํ คญั
โดยรอบ ใหส ามารถปอ งกันและแกไขเหตกุ ารณท ่ีเกิดข้ึนใกลช ดิ กบั บุคคลสาํ คัญไดทนั ทวงที
๑.๒.๒ วงรอบช้ันกลาง หมายถึง โดยรอบบริเวณพิธีหรือตัวอาคารบานพัก
ซงึ่ อาจไดแ ก ยามชอ งทางเขา ออก ยามรกั ษาการณ ยามประจาํ จดุ โดยรอบรวั้ หรอื บรเิ วณพธิ กี ารตา ง ๆ
๑.๒.๓ วงรอบชั้นนอก หมายถึง สายตรวจเดินเทา รถตรวจการณ หรือชุด
รักษาความปลอดภัยที่จัดไปประจําตามจุดรอบนอก เชน พื้นที่สูงขม พ้ืนท่ีลับหูลับตา ท่ีสามารถใช
อาวธุ กระสนุ วิถีโคง ได
ò. Ç¹Ô ÑÂ㹡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁÅѺ
วนิ ยั ในการรกั ษาความลบั เปน หลกั ทพ่ี งึ ยดึ ถอื ปฏบิ ตั สิ ําหรบั เจา หนา ทท่ี กุ คนทป่ี ฏบิ ตั งิ าน
ดา นการขา วกรอง และการรกั ษาความปลอดภยั หมายถงึ เจา หนา ทร่ี กั ษาความปลอดภยั ทกุ คนจะตอ ง
๑๖
ไมนําเอารายละเอียดเกี่ยวกับหมายกาํ หนดการตาง ๆ ของบุคคลสาํ คัญ ตลอดจนการเคล่ือนไหวท่ี
เกีย่ วกับบคุ คลสําคัญไปเปด เผย แพรง พรายใหผ ูอนื่ ทราบ และตองมัน่ ใจวาเอกสารตา ง ๆ ถูกเก็บไวใน
ท่ีปลอดภยั เมื่อไมใ ชแ ลวสําหรบั คนอ่นื ๆ ท่ีเก่ียวขอ งในการรกั ษาความปลอดภยั โดยเฉพาะอยา งยิ่ง
ตวั ของบคุ คลสําคัญเอง ก็จะแจง ขา วสารใหท ราบและใหทราบเทา ที่จาํ เปนตองทราบเทานัน้
ó. ¡ÒÃÅǧ
เปนมาตรการท่ีใชประกอบกับวินัยในการรักษาความลับ เพ่ือเปนการปองกันมิให
ฝา ยตรงขา มลว งรขู า วสารเกย่ี วกบั การเคลอื่ นไหวของบคุ คลสําคญั การลวงควรกระทาํ อยา งแนบเนยี น
ไมใ หฝ ายตรงขามจับกลลวงได ถงึ บุคคลสาํ คญั
ô. ¡ÒäǺ¤ÁØ ºØ¤¤ÅáÅÐÊè§Ô ¢Í§·¨èÕ Ðà¢ÒŒ
บคุ คลทจ่ี ะเขา พบปะ ขอเยยี่ ม หรอื แมแ ตเ จา หนา ทจ่ี ะนาํ หนงั สอื เขา เสนอบคุ คลสาํ คญั
จะตองมีการตรวจสอบและตองอยูในความควบคุมของเจาหนาท่ีรักษาความปลอดภัยตลอดเวลา
เจา หนา ทป่ี ระจําทํางานอยใู นสํานกั งานของบคุ คลสาํ คญั จะตอ งผา นการตรวจสอบความไวว างใจอยา ง
ละเอยี ดถ่ีถว นตามฐานะในการปฏบิ ตั งิ านและความจําเปน ท่จี ะตองปฏิบัติการโดยใกลชิด
ส่ิงของทุกช้ินท่ีสงมาใหบุคคลสาํ คัญ จะตองผานการตรวจสอบของเจาหนาท่ีทาง
เทคนิคเสียกอน อยาปลอยใหบุคคลสําคัญเปดหีบหอท่ียังมิไดผานการตรวจ การตรวจหีบหออาจใช
เครอ่ื งเอกซเรย เครอื่ งตรวจวัตถรุ ะเบิด หรอื จะใชก ารทาํ ลองเปดเคร่ืองปอ งกันอาํ นาจการระเบิดก็ได
สําหรบั สง่ิ ของประเภทอาหาร กจ็ ะตอ งตรวจสอบอยา งละเอยี ดวา ไมม ยี าพษิ เจอื ปน
บุหรี่ หรอื สรุ าที่บุคคลสําคญั ชอบเปนพเิ ศษ จะตอ งระมัดระวงั ใหม าก
õ. ¡ÒÃÃǺÃÇÁ¢Ò‹ ÇÊÒ÷èÕÁռšÃзº¡ÃÐà·×͹μÍ‹ ºØ¤¤Åสาํ ¤ÑÞ
หวั หนา หนว ยรกั ษาความปลอดภยั จะตองวางแผนใหมีการหาขา ว รวบรวมขา วสาร
ท่ีอาจมีผลกระทบกระเทือนตอบุคคลสาํ คัญอยูตลอดเวลา เชน ขาวเกี่ยวกับบุคคลท่ีนาจะเปน
ผูมงุ ประทษุ รายตอ บคุ คลสําคญั ในทุก ๆ พืน้ ทบี่ ุคคลสําคัญจะตอ งเดินทางผาน หรือปรากฏตัว
ö. ¡ÒÃàʹÍá¹ÐäÁ‹ã˺Œ ¤Ø ¤Åสํา¤ÞÑ àÊÕè§μÍ‹ Í¹Ñ μÃÒÂ
หัวหนาหนวยรักษาความปลอดภัยบุคคลสาํ คัญจะตองหมั่นเสนอแนะบุคคลสําคัญ
มิใหกระทําการใด ๆ เส่ียงตออันตราย เปนตนวา ในบางโอกาสอาจเสนอแนะใหบุคคลสวมเส้ือ
เกราะออนกันกระสุน ใหเปลี่ยนพาหนะท่ีชอบใชประจาํ ใหเปล่ียนเสนทางในการไปทาํ งานบอย ๆ
บางครงั้ อาจตอ งเสนอแนะหรอื ขอรอ งใหบ คุ คลสาํ คญั เปลย่ี นพาหนะทใ่ี ชใ นการเดนิ ทางตามทร่ี ะบไุ วใ น
หมายกาํ หนดการ มาตรการขอ นข้ี ึน้ อยกู ับประสทิ ธภิ าพในการรวบรวมขา วสารและขา วกรองท่กี ระทบ
กระเทอื นตอ บคุ คลสําคญั ทหี่ นว ยแสวงหาและรวบรวมมาได ประกอบกบั การรจู กั ประมาณสถานการณ
ของหัวหนา หนวยรักษาความปลอดภยั บคุ คลสาํ คญั
÷. ¡ÒÃทาํ ã˾Œ é×¹·àÕè ¡´Ô ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
มาตรการขอนี้ตามความหมายของการรักษาความปลอดภัยบุคคลสําคัญมิได
หมายความวา เปนการกระทาํ ที่เจาะจงเฉพาะการใหความปลอดภัยแกอาคาร สถานที่ และอาณา
๑๗
บริเวณท่ีใชเปนสถานที่พักหรือที่พักแรมของบุคคลสําคัญเทานั้น แตยังหมายความถึง การจาํ กัดเขต
หรอื กกั กันบรรดาบคุ คลท่ีตอ งสงสยั วา จะเปนอนั ตรายตอบุคคลสาํ คญั ท่อี ยใู นบริเวณใกลเ คียงน้นั ดวย
บางประเทศกฎหมายใหอํานาจในการจับกุมผูตองสงสัยหรือบรรดาบุคคลที่เคยมี
ประวัติเปนอาชญากรไปกักกันตัวไวเปนการชั่วคราว เมื่อเห็นวาการกระทาํ เชนน้ีจะกอใหเกิดผลดีตอ
ความสงบเรยี บรอยของบานเมือง
การทํางานอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพของฝา ยราชการลบั แลว ดําเนนิ การตอบโตอ ยา งเปด เผย
เพื่อแสดงใหฝายตรงขามคิดวา ฝายเราลวงรูการเคล่ือนไหวทุกอยาง แลววางกําลังในการสะกดรอย
และติดตามอยา งเหนยี วแนน เปนมาตรการท่ใี ชไดผ ล
¤³Ø ÊÁºμÑ Ô·è¾Õ §Ö »ÃÐʧ¤¢ ͧ਌Ò˹Ҍ ·èÃÕ ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ
๑. มีความจงรักภักดี ซ่ือสัตยไววางใจได เปนบุคคลที่สําคัญที่สุดของเจาหนาที่รักษา
ความปลอดภยั หากเปน ผทู ไี่ วว างใจไมไ ดก เ็ ทา กบั สง บคุ คลสําคญั เขา ไปอยใู นกาํ มอื ของฝา ยตรงขา ม ดงั นนั้
จะตอ งมกี ารตรวจสอบผทู จ่ี ะเขา มาเปน เจา หนา ทดี่ งั กลา วอยา งละเอยี ด มฉิ ะนนั้ ฝา ยตรงขา มอาจสง คน
แทรกซมึ เขามาอยใู นกลมุ เจา หนา ท่ีเหลานี้ได นอกจากนี้ ตองเปนผทู ร่ี กั และชอบดา นน้ีพเิ ศษ
๒. จิตใจม่นั คง มสี ุขภาพจิตดี ใจแข็ง ไมห วั่นไหวงา ย มฉิ ะน้นั อาจตกอยูภายใตอิทธิพล
ของฝา ยตรงขา มไดงา ย
๓. สุขภาพสมบูรณแ ละรา งกายแข็งแรง ทนตอ งานตรากตราํ ไมม ีภมู ิแพหรือเจบ็ ปวยใด
ทขี่ ดั ขวางการปฏบิ ตั หิ นา ท่ี ซงึ่ บางครงั้ ตอ งปฏบิ ตั หิ นา ทตี่ ลอด ๒๔ ชว่ั โมง โดยไมแ สดงความอดึ อดั หรอื
ควบคุมความรูสึกไมไดภายใตสภาวการณกดดันตาง ๆ ท่ีคาดไมถึง อีกทั้งยังตองมีความคลองแคลว
วอ งไว ตนื่ ตวั ทจี่ ะปฏบิ ตั กิ ารตอบโตฝ า ยตรงขา มไดโ ดยพลนั มเี ชาวนไ ว ไหวพรบิ ปฏภิ าณดี มคี วามสามารถ
เขาคุมสถานการณและสามารถปฏิบัติหนาท่ีอยางราบร่ืนและมีประสิทธิภาพภายใตสภาวะคับขัน
ถา ปฏิบตั ิส่ิงเหลานีไ้ มไ ดแลว จะเปน เจาหนาท่ีรักษาความปลอดภัยไมไ ดเลย
๔. มีวินัย อดทน เสียสละ ไมประมาท หรือเผลอตัวอาจจะทําใหเกิดผิดพลาดอยาง
รา ยแรงได ซ่ึงไมอ าจแกไ ขตวั และไมอาจจะแกไ ขไดอีก เจาหนา ท่ีรกั ษาความปลอดภัยจะตองสามารถ
ปฏิบัติการไดทุกพื้นท่ีและทุกสถานการณไดอยางมีประสิทธิภาพ แมวาพ้ืนท่ีหรือสถานการณขณะน้ัน
เปน สิ่งที่ตนไมท ราบกต็ าม
๕. เปนคนหูไวและสายตาดีเลิศ เจาหนาท่ีรักษาความปลอดภัยจะตองมีประสาทสัมผัส
ทีด่ เี ย่ยี ม โดยเฉพาะสญั ชาตญาณท่รี บั รภู ยั ทอ่ี าจเกิดข้นึ
๖. ไมเ ปน โรคสรุ าเรอ้ื รงั หรอื ตดิ ยาเสพตดิ เพราะจะทําใหส มองเสอ่ื มสภาพไมฉ บั ไวตน่ื ตวั
และทําใหไมพ รอ มรบั สถานการณตา ง ๆ ได
๗. สามารถทาํ งานรวมกับผูอ่ืนเปนชุดปฏิบัติได ถาเขากับผูอ่ืนภายในชุดไมไดแลว
จะทาํ ใหงานเสีย ตลอดจนสามารถสนทนากบั ชนทกุ ระดบั ได
๑๘
๘. มคี วามกลา หาญ การรกั ษาความปลอดภยั บคุ คลสําคญั เปน งานทเ่ี สย่ี งอนั ตราย ดงั นน้ั
เจาหนาท่ีรกั ษาความปลอดภยั จะตองพรอ มทจี่ ะเสยี สละชีวิตเพื่อผทู ีต่ นปอ งกันไดตลอดเวลา แตท ง้ั น้ี
จะตอ งมคี วามสุขมุ รอบคอบ เยอื กเยน็ มกี ารตัดสินใจทีด่ ี รูวา ควรจะทาํ อยา งไรในสถานการณฉ ุกเฉนิ
ไมใชทะลุดุดันเพียงอยางเดียว เพราะบุคคลสําคัญอาจตองเสียชีวิตและรวมทั้งตัวเจาหนาที่เองดวย
ทงั้ ทอ่ี าจมวี ธิ กี ารแกไ ขสถานการณไดด กี วา
๙. มคี วามทรงจําเปน เยยี่ ม สามารถจดจาํ เกยี่ วกบั บคุ คลและสถานทท่ี เ่ี คยผา นตา สามารถ
สังเกตความแตกตา งเล็ก ๆ นอย ๆ ในสิ่งของบคุ คลสําคัญไดทนั ทีและมน่ั ใจเพ่อื หาขอพริ ธุ ตาง ๆ
๑๐. จะตอ งไมเ มาคลนื่ เมารถ หรอื เครอื่ งบนิ เพราะถา เกดิ อาการเหลา นข้ี นึ้ ขณะทที่ ําการ
รักษาความปลอดภัยบุคคลสาํ คัญจะทาํ ใหเกิดอันตรายอยางมาก ถามีผูลอบเขามาทาํ ราย เน่ืองจาก
เจาหนา ที่ผนู ้นั จะไมม ีประสทิ ธิภาพในการทาํ งานเหลอื อยูเลย
๑๑. ความเชย่ี วชาญในดา นการรกั ษาความปลอดภยั บคุ คลสาํ คญั ความรอู นื่ ๆ ทเี่ กยี่ วขอ ง
ซงึ่ ไดแ ก
๑๑.๑ เทคนิคการปองกันตาง ๆ เชน การคุมครองรางกาย การรักษาความลับ
การลวง
๑๑.๒ มคี วามรอบรเู กยี่ วกบั ภยั จากการกอ การรา ยทกุ รปู แบบ และเขา ใจพฤตกิ รรม
ของอาชญากรรมรายแรงตา ง ๆ อยางดียง่ิ
๑๑.๓ มีความชาํ นาญในการใชอ าวธุ ทกุ ชนดิ ที่มีอยู
๑๑.๔ มีความเช่ียวชาญในการใชอ าวุธแปลก ๆ เชน การใชม ดี สิง่ ของตา ง ๆ เพื่อ
ใชแทนอาวธุ เม่ือถึงคราวจาํ เปน
๑๑.๕ มีความสามารถในการตอสูป องกันตวั ดวยมอื เปลา โดยมีความชํานาญเปน
พิเศษในวิชาใดวชิ าหน่ึง เชน มวยไทย ยูโด ไอกโิ ด คาราเต ฯลฯ
๑๑.๖ มคี วามชํานาญพเิ ศษในการขบั ยานพาหนะประเภทตา ง ๆ โดยเฉพาะรถยนต
ตองสามารถขบั นําบคุ คลสําคญั ไปยังพนื้ ท่ีปลอดภยั ไดทุกสภาพภูมิประเทศ
๑๑.๗ เขา ใจการปฐมพยาบาลเบอ้ื งตน เกย่ี วกบั บาดแผลอนั เกดิ จากการถกู ยงิ หรอื
ถูกแทงหรือรกั ษาโรคประจําตวั ของบคุ คลสาํ คญั ในขั้นตนได
๑๑.๘ เขาใจการใชเ คร่อื งมือสอ่ื สารแบบตาง ๆ
๑๑.๙ สามารถใชเคร่ืองมอื ดบั เพลิงไดท กุ ชนิด
๑๑.๑๐ มีความรูดานการคนหาและเก็บกูวัตถุระเบิด การเฝาตรวจดวยเครื่องมือ
อเิ ลก็ ทรอนกิ ส การตรวจคน การคุม กนั ขบวนรถ การซุมโจมตแี ละการตอ ตาน
๑๑.๑๑ มีความรูเกี่ยวกับมารยาทในสังคม ระเบียบปฏิบัติทางพิธีการตาง ๆ ทั้ง
ของไทยและนานาชาติ เพ่ือจกั ไดว างตนใหเหมาะสมกับสถานทีท่ บี่ คุ คลสําคญั ไปรว มงานดวย
๑๙
คุณสมบัติเหลานี้มิไดเกิดจากการฝกฝนเทาน้ัน แตเจาหนาท่ีรักษาความปลอดภัย
บุคคลสาํ คัญจะตองพรอมท่ีจะปฏิบัติหนาที่อยางเต็มความสามารถเพ่ือใหบรรลุภารกิจท่ีไดรับ
มอบหมาย สาํ หรบั การฝกน้ันเปน เพยี งเพอ่ื ใหเกดิ ความเคยชนิ เทา นนั้
¢ÍŒ ¾Ö§ÃÐÁÑ´ÃÐÇ§Ñ ã¹¡Òû¯ÔºÑμԢͧà¨ÒŒ ˹ŒÒ·ÃèÕ ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ºØ¤¤Åสํา¤ÑÞ
๑. หามเปนฝายชักชวนบุคคลสําคัญสนทนาดวย
๒. ในกรณที จ่ี ะตอ งไปในพน้ื ทท่ี ย่ี งั ไมไ ดม กี ารตรวจสอบใหเ จา หนา ทรี่ กั ษาความปลอดภยั
บุคคลสาํ คญั เปน ผนู าํ เขาในอาคารกอนบุคคลสาํ คญั เดินผานเขา ประตู ประมาณ ๑๕ ฟตุ
๓. การขึ้นลงลิฟตใหเขากอน และคอยกดปุมเปดประตูรอใหบุคคลสาํ คัญเขาไปในลิฟต
ใหเ รียบรอย การลงจากลิฟตก ต็ องเปน ฝา ยลงกอน
๔. ในขบวนรถเมื่อบุคคลสาํ คัญขนึ้ รถเรียบรอยใหเ คล่ือนขบวนทันที
๕. การวางตัว การแตงกาย การแสดงกิริยามารยาทและความประพฤติตาง ๆ ของ
เจาหนา ท่ีรักษาความปลอดภัยบคุ คลสาํ คัญจะตองดี
๖. ไมพยายามจบั กมุ ตัวผทู กี่ อการรา ย
๗. ไมเ ขา พวั พนั กบั ผกู อ เหตรุ า ยดว ยอาวธุ หรอื วธิ ใี ดกต็ าม เวน แตเ ปน การปฏบิ ตั เิ พอื่ ระงบั
อันตรายท่ีจะเกิดขึน้ โดยทน่ี าํ บคุ คลสําคัญออกไปยงั พ้ืนทีป่ ลอดภยั แลว
๘. ไมค วรทําอะไรซ้ํา ๆ เปนกจิ วตั ร
๙. อยาจอดยานพาหนะโดยไมมคี นเฝา
๑๐. ตองตรวจเสน ทางหลบหนที ุกครงั้
๑๑. ตองมีชดุ ลว งหนาทกุ คร้ังในการปฏิบตั งิ าน
๑๒. จะตอ งไมป ระมาท แตใ หต นื่ ตวั อยเู สมอ มฉิ ะนนั้ แทนทจ่ี ะรกั ษาความปลอดภยั ใหก บั
บคุ คลสาํ คญั กลบั ทํารายบุคคลสาํ คัญเสยี เอง ดังนัน้ เจาหนา ที่จงึ ตองมกี ารฝก อบรมอยเู สมอ
ที่กลาวมานั้น เปนหลักการ วิธีการในการรักษาความปลอดภัยบุคคลสาํ คัญ ซึ่งภารกิจ
ความรบั ผดิ ชอบโดยหนวยงานและเจาหนา ทขี่ องรฐั ในประเทศไทยนัน้ ใชเ จา หนา ท่ขี องรฐั ซง่ึ สวนใหญ
ไดแก ทหารและตาํ รวจ เปนหลักในการรักษาความปลอดภยั บคุ คลสําคญั และสถานทสี่ าํ คัญ
๒๑
º··Õè ó
¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ àÍ¡ÊÒÃ
¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¢ŒÍÁÙÅ¢Ò‹ ÇÊÒÃźÑ
ÃÐàºÂÕ ºÇÒ‹ ´ÇŒ ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅѺ¢Í§·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôô
“¢ŒÍÁÙÅ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅѺ” หมายความวา ขอมลู ขา วสารตามมาตรา ๑๔ หรือมาตรา ๑๕ (ตาม
พระราชบัญญัติขอมูลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐) ที่มีคําสั่งไมใหเปดเผยและอยูใน
ความครอบครองหรือควบคุมดูแลของหนวยงานของรัฐ ไมวาจะเปนเรื่องที่เก่ียวกับการดําเนินงาน
ของรัฐหรือที่เกย่ี วกบั เอกชน ซึ่งมีการกําหนดใหม ชี น้ั ความลับเปน ชนั้ ลบั ชน้ั ลับมาก หรือชน้ั ลับท่สี ุด
ตามระเบยี บน้ี โดยคาํ นึงถึงการปฏบิ ัติหนาทขี่ องหนวยงานของรัฐและประโยชนแหงรัฐประกอบกนั
μÒÁ¾ÃÐÃÒªºÞÑ ÞÑμÔ¢ŒÍÁÙÅ¢Ò‹ ÇÊÒâͧ·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôð
มาตรา ๑๔ ขอมูลขาวสารท่ีอาจกอใหเกิดความเสียหายตอสถาบันพระมหากษัตริย
จะเปด เผยมไิ ด
มาตรา ๑๕ ขอมูลขาวสารซึ่งหากเปดเผยจะกอใหเกิดความเสียหายอยางหนึ่งอยางใด
ดงั ตอ ไปนี้
๑) ความสัมพนั ธร ะหวา งประเทศ ความมน่ั คงแหง ชาติ ความม่นั คงทางเศรษฐกิจ
๒) จะทาํ ใหการบังคับใชกฎหมายเส่ือมประสิทธิภาพหรือปฏิบัติภารกิจไมสาํ เร็จตาม
วัตถปุ ระสงค
๓) เปนความเห็น คําแนะนํา ภายในหนวยงาน หรือเปนเร่ืองท่ีอยูระหวางดําเนินการ
ยงั ไมแ ลว เสร็จ
๔) จะเปนอันตรายตอชวี ิต หรือความปลอดภยั ของบคุ คล เชน พยาน
๕) เปน ขอ มูลขา วสารสวนบคุ คล เชน ประวตั กิ ารทํางาน การศกึ ษา
๖) กฎหมายบญั ญตั ไิ มใหเ ปด เผย/ผูใหขอมลู ขาวสารไมป ระสงคเปด เผย
»ÃÐàÀ·ªÑ鹤ÇÒÁźÑ
ช้นั ความลบั ของขอ มูลขา วสารลบั แบง ออกเปน ๓ ชั้น คอื
(๑) ลบั ที่สุด (TOP SECRET)
(๒) ลบั มาก (SECRET)
(๓) ลับ (CONFIDENTIAL)
ÅºÑ ·ÊèÕ Ø´ หมายความถึง ขอ มลู ขาวสารลบั ซงึ่ หากเปดเผยทัง้ หมดหรือเพียงบางสวนจะกอ
ใหเ กิดความเสยี หายแกป ระโยชนแหงรฐั อยา งรา ยแรงทสี่ ุด
๒๒
ÅѺÁÒ¡ หมายความถงึ ขอมูลขา วสารลับซ่งึ หากเปด เผยท้งั หมดหรือเพยี งบางสว นจะกอ
ใหเ กดิ ความเสยี หายแกป ระโยชนแหง รฐั อยา งรายแรง
ÅѺ หมายความถึง ขอมูลขาวสารลับซ่ึงหากเปดเผยท้ังหมดหรือเพียงบางสวนจะกอ
ใหเกิดความเสียหายแกป ระโยชนแหงรัฐ
ͧ¤¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
เปนองคการท่ีมีหนาที่ใหคําแนะนํา ชวยเหลือในเร่ืองการรักษาความปลอดภัยแหงชาติ
แกหนวยงาน และกํากับดูแล ตรวจสอบ พรอมท้ังพิจารณาแกไขขอบกพรองเพื่อใหระบบการรักษา
ความปลอดภัยน้ันไดผลสมบูรณอ ยเู สมอ
สาํ ¹¡Ñ ¢‹ÒÇ¡Ãͧá˧‹ ªÒμÔ สาํ นกั นายกรฐั มนตรี เปน องคก ารรกั ษาความปลอดภยั
ฝา ยพลเรือน
ÈÙ¹Âà ѡÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ กองบัญชาการทหารสูงสุด เปนองคการรักษา
ความปลอดภัยฝายทหาร
¡Í§ºÞÑ ªÒ¡ÒÃตําÃǨÊѹμÔºÒÅ สํานักงานตํารวจแหงชาติ เปนองคการรักษา
ความปลอดภัยฝา ยตํารวจ
º¤Ø ¤Å¼ŒÙÁËÕ ¹ŒÒ·ÃèÕ ¡Ñ ÉҢ͌ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ ã¹Ë¹‹Ç§ҹ
ใหหัวหนาหนวยงานของรัฐมีหนาที่รักษาขอมูลขาวสารลับในหนวยงานของตนและอาจ
มอบหมายหนา ทด่ี งั กลา วไดต ามความจาํ เปน ใหผ ใู ตบ งั คบั บญั ชาหรอื ใหแ กร าชการสว นภมู ภิ าคในกรณี
ท่ีสามารถมอบอาํ นาจไดตามกฎหมาย ผูม ีหนา ที่รักษาขอมูลขาวสารลบั ในหนว ยงานตอ งรกั ษาขอมูล
ขาวสารลับใหปลอดภัย การใหบุคคลใดเขาถึงขอมูลขาวสารลับหรือการเปดเผยขอมูลขาวสารลับแก
ผูใดตองกระทําโดยระมัดระวัง ในกรณีจําเปน ใหกําหนดเง่ือนไขในการปฏิบัติใหเหมาะสมแกกรณี
โดยคาํ นงึ ถงึ การรกั ษาความลบั และประสทิ ธภิ าพในการดาํ เนนิ การตามระเบยี บวา ดว ยการรกั ษาความลบั
ของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔
ËÇÑ Ë¹ÒŒ ˹Nj §ҹ¢Í§Ã°Ñ มหี นา ทคี่ วามรับผิดชอบ ดงั น้ี
๑. กาํ หนดชน้ั ความลบั พรอ มใหเ หตผุ ลประกอบ อาจมอบอาํ นาจหนา ทใี่ หผ ใู ตบ งั คบั บญั ชาได
๒. รักษาขอมูลขา วสารลบั ในหนว ยงาน อาจมอบหมายหนาทใี่ หผ ใู ตบังคับบญั ชาได
๓. แตง ตง้ั นายทะเบยี นขอมลู ขาวสารลบั และผชู ว ยนายทะเบยี นขอมลู ขา วสารลับ
๔. แตงต้ังคณะกรรมการตรวจสอบความถูกตองในการปฏิบัติตามระเบียบ และความ
มอี ยจู ริงของขอ มลู ขา วสาร อยางนอยทุก ๖ เดอื น
๕. อนญุ าตใหส ง ขอ มลู ขา วสารลบั ออกนอกบรเิ วณหนว ยงานและใหน ายทะเบยี นขอ มลู
ขา วสารลบั ลงทะเบยี นกอ นสงออก
๒๓
๖. อนุญาตใหสงขอมูลขาวสารลับท้ังภายใน ภายนอกประเทศ สงทางโทรคมนาคม
ไปรษณยี ลงทะเบยี นตอบรบั ฯลฯ
๗. อนุญาตใหยืมขอ มูลขาวสารลับระหวา งหนวยงานของรัฐ
๘. อนุญาตการทาํ ลายขอมลู ขาวสารลับ
๙. ดาํ เนินการจดั ทําแผนการปฏบิ ตั ิในเวลาฉุกเฉิน
๑๐. มีคาํ สั่งใหเปดเผยขอ มลู ขาวสารลบั โดยมขี อจาํ กดั หรือเงอ่ื นไขเชน ใดก็ได
¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ŒÍÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃÅºÑ áÅмªÙŒ ‹Ç¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ŒÍÁÙÅ¢Ò‹ ÇÊÒÃźÑ
๑. ใหหัวหนาหนวยงานของรัฐแตงต้ังเจาหนาที่ควบคุมและรับผิดชอบการดําเนินการ
เกยี่ วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั ขน้ึ ภายในหนว ยงานทตี่ นรบั ผดิ ชอบ เรยี กวา “¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ÍŒ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ ”
และจะแตง ตงั้ “¼ŒÙª‹Ç¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ŒÍÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃÅѺ” ก็ได
๒. นายทะเบยี นขอมลู ขา วสารลบั และผชู วยนายทะเบยี นขอ มลู ขาวสารลบั มหี นาที่
(๑) ดาํ เนินการทางทะเบยี นขอมลู ขาวสารลับและจัดใหมที ะเบียนขอ มลู ขาวสารลับ
ซงึ่ ประกอบดว ย ทะเบยี นรบั (ทขล.๑) ทะเบยี นสง (ทขล.๒) ทะเบยี นควบคมุ ขอ มลู ขา วสารลบั (ทขล.๓)
(๒) เกบ็ รกั ษาแบบเอกสารตา ง ๆ ซงึ่ กรอกขอ ความแลว และบรรดาขอ มลู ขา วสารลบั
ท่ีอยใู นความควบคมุ ดแู ลไวใ นท่ปี ลอดภยั
(๓) เกบ็ รกั ษาบญั ชลี ายมอื ชอ่ื นายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั และผชู ว ยนายทะเบยี น
ขอมูลขา วสารลบั ของหนว ยงานของรัฐอืน่ ๆ ทต่ี ิดตอเกี่ยวขอ งกนั เปน ประจํา
(๔) ประสานงานกบั ผคู วบคมุ ทะเบยี นความไวว างใจตามทก่ี าํ หนดในระเบยี บวา ดว ย
การรักษาความปลอดภัยแหงชาติ เพื่อกําหนดตัวบุคคลท่ีจะเขาถึงช้ันความลับตามความเหมาะสม
และความรับผดิ ชอบ
(๕) ปฏิบัติงานอื่นท่ีเก่ียวของกับขอมูลขาวสารลับตามที่กําหนดไวในระเบียบน้ี
หรอื ตามท่ไี ดรับมอบหมายจากหัวหนา หนวยงานของรฐั
·ÐàºÂÕ ¹¢ŒÍÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃÅѺ
ประกอบดว ย ทะเบยี นรบั ทะเบยี นสง และทะเบยี นควบคมุ ขอ มลู ขา วสารลบั แยกตา งหาก
จากทะเบียนงานสารบรรณตามปกติของสถาบันฯ
·ÐàºÕ¹ÃѺ ใชสาํ หรับบนั ทกึ รายละเอียดของขอ มลู ขาวสารลบั ท่หี นวยงานไดรบั ไว
·ÐàºÂÕ ¹Ê§‹ ใชส าํ หรบั บนั ทกึ รายละเอยี ดของขอ มลู ขา วสารลบั ทสี่ ง ออกนอกบรเิ วณหนว ยงาน
·ÐàºÂÕ ¹¤Çº¤ÁØ ¢ÍŒ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ ใชส าํ หรบั บนั ทกึ ทางทะเบยี นเกยี่ วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั
ที่หนวยงานจัดทําขึ้นใชงานหรือไดสงออกหรือไดรับมา รวมท้ังบันทึกการปฏิบัติตาง ๆ เกี่ยวกับ
ขอมูลขาวสารลับนั้น ทะเบียนขอมูลขาวสารลับใหถือวาเปนขอมูลขาวสารลับดวยแบบทะเบียนรับ
๒๔
ทะเบียนสงและทะเบียนควบคุมขอมูลขาวสารลับใหเปนไปตามที่นายกรัฐมนตรีกําหนดโดยประกาศ
ในราชกจิ จานุเบกษา
¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃμÃǨÊͺ
ใหห วั หนาหนวยงานของรฐั แตง ตง้ั คณะกรรมการตรวจสอบ ประกอบดวย
๑. นายทะเบียนขอ มลู ขา วสารลบั เปน ประธานกรรมการ และ
๒. เจาหนา ทีอ่ น่ื อกี ไมนอ ยกวาสองคนเปนกรรมการ
มีอํานาจหนาท่ีทําการตรวจสอบความถูกตองในการปฏิบัติตามระเบียบวาดวยการรกั ษา
ความลับของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔ และการมีอยูของขอมูลขาวสารลับท่ีมีอยูในทะเบียนขอมูล
ขา วสารลบั อยา งนอ ยทกุ หกเดอื น และเสนอรายงานการตรวจสอบใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั นนั้ ทราบ
และสัง่ การตอไป
¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃÊͺÊǹ
เม่ือสงสัยวาบุคคลที่ไมมีอํานาจหนาท่ีเกี่ยวกับขอมูลขาวสารลับไดรูหรืออาจรูถึงขอมูล
ขาวสารลับหรือเมื่อสงสัยวามีการละเมิดการรักษาความลับของขอมูลขาวสารของราชการใหหัวหนา
หนว ยงานของรฐั แตง ตง้ั คณะกรรมการสอบสวนโดยไมช กั ชา (คณะกรรมการสอบสวนตอ งเปน ผซู ง่ึ มไิ ด
เปนคณะกรรมการตรวจสอบ)
á¹Ç·Ò§¡Òû¯ºÔ μÑ Ôà¡èÕÂÇ¡ºÑ ¢ŒÍÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃźÑ
¡ÒÃกํา˹´ªÑ¹é ¤ÇÒÁÅѺáÅÐáÊ´§àËμؼÅ
๑. ใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั มหี นา ทรี่ บั ผดิ ชอบในการกาํ หนดชน้ั ความลบั พรอ มทงั้ ให
เหตุผลประกอบการกําหนดชั้นความลับของขอมูลขาวสารลับน้ันดวยวาเปนขอมูลขาวสารประเภทใด
และเพราะเหตุใด ในการนี้อาจมอบหมายหนาที่ดังกลาวไดตามความจําเปนใหผูใตบังคับบัญชา
ในกรณีทส่ี ามารถมอบอํานาจไดต ามกฎหมาย
๒. ในกรณีที่มีความจําเปนเรงดวน เจาหนาท่ีที่เกี่ยวของมีอํานาจกําหนดชั้นความลับ
เปนการชั่วคราวไดและใหรีบเสนอตอผูมีอํานาจกําหนดชั้นความลับเพื่อสั่งการเกี่ยวกับการกําหนด
ชั้นความลบั ตอ ไปทันที การกาํ หนดชั้นความลับของขอมูลขาวสารลับท่ีมชี นั้ ความลบั หลายชั้นในเร่อื ง
เดยี วกนั ใหก าํ หนดชนั้ ความลบั เทา กบั ชนั้ ความลบั สงู สดุ ทมี่ อี ยใู นขอ มลู ขา วสารลบั นน้ั ในกรณที ก่ี าํ หนด
ใหข อ มลู ขา วสารลบั ทมี่ ชี น้ั ความลบั ตาํ่ แตจ าํ เปน ตอ งอา งองิ ขอ ความจากขอ มลู ขา วสารทมี่ ชี น้ั ความลบั
สูงกวา ตองพิจารณาถึงเนื้อหาทอี่ า งถงึ นน้ั วาจะไมทาํ ใหข อมลู ขาวสารท่ชี ้ันความลับสงู กวารัว่ ไหล
๓. ใหน ายทะเบยี นจดแจง เหตผุ ลประกอบการกาํ หนดชนั้ ความลบั ของขอ มลู ขา วสารลบั
ไวใ นทะเบยี นควบคมุ ขอ มลู ขา วสารลบั แตถ า เหตผุ ลนน้ั มรี ายละเอยี ดมากหรอื เหตผุ ลนน้ั บางสว นมชี นั้
๒๕
ความลับสูงกวาช้ันความลับของทะเบียนขอมูลขาวสารลับใหบันทึกเหตุผลยอไวในทะเบียนควบคุม
ขอ มลู ขา วสารลบั และบนั ทกึ เหตผุ ลละเอยี ดหรอื เหตผุ ลสว นทมี่ ชี น้ั ความลบั สงู กวา ดงั กลา วแยกออกมา
โดยเกบ็ ไวระหวางใบปกขอ มูลขาวสารลับกับขอ มูลขาวสารลับนั้น
๔. การกาํ หนดชน้ั ความลบั ตอ งคาํ นงึ ถงึ ขอ มลู ขา วสารทไี่ มต อ งเปด เผย ตามมาตรา ๑๔, ๑๕
แหงพระราชบญั ญัติขอ มลู ขา วสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ และปฏิบตั ติ ามระเบียบวาดวยการรักษา
ความลบั ของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔ ทก่ี าํ หนดใหพ จิ ารณาถงึ องคป ระกอบในการกาํ หนดชน้ั ความลบั
ดังตอ ไปนี้
๑) ความสาํ คญั ของเนอ้ื หา
๒) แหลง ทม่ี าของขอ มลู
๓) วธิ ีการนาํ ไปใชป ระโยชน
๔) จาํ นวนบคุ คลทรี่ บั ทราบ
๕) ผลกระทบหากมกี ารเปดเผย
๖) หนวยงานของรัฐที่รับผิดชอบในฐานะเจาของเรื่องหรือผูอนุมัติในการกําหนด
ช้นั ความลับของขอ มูลขาวสาร
๕. เครอื่ งหมายแสดงชน้ั ความลบั ใหใ ชต วั อกั ษรตามชนั้ ความลบั ทขี่ นาดใหญก วา ตวั อกั ษร
ธรรมดา โดยใชสีแดงหรอื สีอ่ืนทส่ี ามารถมองเหน็ ไดเ ดน และชัดเจน
๖. การปรับช้ันความลับตองกระทําโดยผูมีอํานาจกําหนดช้ันความลับของหนวยงาน
เจา ของเรอื่ งในกรณที หี่ นว ยงานเจา ของเรอื่ งเหน็ ควรใหท าํ การปรบั ชนั้ ความลบั ของขอ มลู ขา วสารลบั ใด
ใหห นว ยงานเจา ของเรอ่ื งทาํ การปรบั ชน้ั ความลบั และแจง ใหห นว ยงานของรฐั อนื่ ทไี่ ดร บั การแจกจา ยทราบ
เพ่อื ใหมกี ารแกไขช้ันความลบั โดยทว่ั กันดวย
๗. ขอมูลขาวสารลับท่ีคณะกรรมการวินิจฉัยการเปดเผยขอมูลขาวสารมีคําวินิจฉัยให
เปดเผยโดยไมมีขอจํากัดหรือเง่ือนไขใด ใหถือวาขอมูลขาวสารน้ันถูกยกเลิกชั้นความลับแลว เวนแต
มีการฟอ งคดตี อ ศาลและศาลมคี ําสง่ั หรือคาํ พิพากษาเปน อยา งอื่น
ÇÔ¸¡Õ ÒáÒÃÃºÑ àÍ¡ÊÒÃźÑ
การรับขอมูลขาวสารลับ (ภายในบริเวณหนวยงานเดียวกันหรือจากหนวยงานภายนอก)
เมื่อไดร บั ขอมลู ขาวสารลบั แลว ใหดาํ เนนิ การดงั นี้
๑. ใหน ายทะเบยี นขอมลู ขา วสารลบั หรอื ผูชว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ลงชอ่ื ใน
ใบตอบรับแลวคนื ใบตอบรบั นน้ั แกผ ูน ําสง หรือลงลายมือชอื่ ในเลม ทะเบยี นสง (ทขล.๒) ของผูสง หรือ
จดั สง ใบตอบรบั คนื แกห นว ยงานของรฐั ทเี่ ปน ผสู ง และลงทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั กอ นทจ่ี ะดาํ เนนิ การ
อยางอื่น
๒. นายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั หรอื ผชู ว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ลงทะเบยี นรบั
(ทขล.๑) และทะเบียนควบคุมขอมูล ขาวสาร (ทขล.๓) จากน้ันใหเสนอหัวหนาหนวยงานของรัฐ
หรอื ผเู ก่ยี วขอ งดําเนินการตอ ไป
๒๖
๒.๑ เมื่อนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับหรือผูชวยนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ
ลงช่ือในใบตอบรบั เอกสารลับ และลงทะเบยี นแลว ใหป ฏบิ ัตดิ ังนี้
๑) นําเอกสารลับน้ัน สงมอบโดยตรงใหแกบุคคลท่ีถูกระบุช่ือโดยเร็ว แตถา
เปนเอกสารท่ีระบุตําแหนงแลว ก็อาจพิจารณามอบใหแกสวนงานที่มีหนาที่ดําเนินการในข้ันตนแทน
บุคคลทถ่ี ูกระบุตําแหนง น้ันดาํ เนินการดว นได
๒) ในกรณที บี่ คุ คลทเี่ อกสารลบั นน้ั ระบชุ อ่ื หรอื ตาํ แหนง ยงั ไมส ามารถดาํ เนนิ การ
ตอ เอกสารไดใ นทันที ใหน าํ เอกสารลบั ทส่ี ดุ หรือลบั มากน้ันมาเก็บไวทนี่ ายทะเบียนขอ มูลขา วสารลับ
๓) เอกสารลับท่ีจาหนาซองหรือซองชั้นในระบุถึงตําแหนงใหบุคคลที่ครอง
ตําแหนงน้ันหรือผูท่ีไดรับมอบหมายจากผูครองตําแหนงน้ันหรือนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ
เปน ผเู ปดซองและลงช่ือในใบเอกสารลับ
๔) ถาจาหนาซองหรือซองช้ันในระบุถึงบุคคลหนึ่งโดยเฉพาะ หรือระบุชื่อ
พรอมตําแหนง แลวใหผูถูกระบุชื่อท่ีหนาซองหรือผูไดรับมอบหมายโดยตรงเทาน้ันเปนผูเปดซอง
และลงช่ือในใบรับเอกสารลบั
๓. กรณีท่ีผูรับตามจาหนาซองเปนผูรับดวยตนเอง ใหลงลายมือช่ือในใบตอบรับ แลว
สงคืนใหกับผูนําสงทันที และนําขอมูลขาวสารลับมอบใหนายทะเบียนหรือผูชวยนายทะเบียนขอมูล
ขาวสารลับเพอ่ื บนั ทกึ ลงในทะเบียน ทขล.๑ และ ทขล.๓ ตอไป
๔. กรณเี ปน เจา หนา ทส่ี ารบรรณหรอื เจา หนา ทอ่ี น่ื ทไ่ี มไ ดร บั การแตง ตง้ั ใหเ ปน นายทะเบยี น
ขอ มลู ขา วสารลบั หรอื ผชู ว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั เปน ผรู บั เอกสาร จะดาํ เนนิ การใด ๆ เกยี่ วกบั
ขอ มลู ขา วสารลบั ไมไ ด ตอ งมอบเอกสารนน้ั ใหแ กน ายทะเบยี นหรอื ผชู ว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั
ทนั ที เพอื่ ใหด าํ เนนิ การตอ ไปหรือสง ใหผูร บั ตามจาหนา ซองได
๕. ในกรณที ่ผี รู บั ไมสามารถดาํ เนนิ การใด ๆ กับขอ มูลขา วสารลับนนั้ ได ใหเก็บรกั ษาไว
ในท่ีปลอดภยั เพื่อนําสงนายทะเบียนหรือผูชวยนายทะเบียนตอ ไป
ÇÔ¸Õ¡ÒÃʧ‹ àÍ¡ÊÒÃźÑ
ñ. ¡ÒÃÊ‹§àÍ¡ÊÒÃÅºÑ ÀÒÂã¹Ë¹‹Ç§ҹ ใหดาํ เนินการดังนี้
๑) ลงบนั ทกึ รายละเอยี ดในเลม ทะเบยี นรบั ทขล.๓ และใชใ บปกเอกสารลบั ปด ทบั
เอกสารลบั ตามชนั้ ความลบั ของเอกสาร หรอื ใสซ องปด ผนกึ และตตี รา ลบั ทส่ี ดุ ลบั มาก ลบั ลงบนหนา ซอง
๒) เจาหนาท่ีผูสงขอมูลขาวสารลับ จัดสงเอกสารใหสวนงานท่ีเกี่ยวของโดยให
เจาหนาท่ีผูรับผิดชอบของสวนงานน้ันๆ เปนผูลงนามรับเอกสารในเลมทะเบียนสง ทขล.๒ เพ่ือให
นายทะเบียนหรือผูชวยนายทะเบียนลับของหนวยงานน้ันลงบันทึกใน ทขล.๑ และ ทขล.๓
และนําเสนอผูเ ก่ยี วขอ งหรือเจาของเรื่องดาํ เนินการตอ ไป
๒๗
ò. ¡ÒÃʧ‹ àÍ¡ÊÒÃÅºÑ ÍÍ¡¹Í¡ºÃàÔ Ç³Ë¹Ç‹ §ҹËÃÍ× μÒ‹ §Ë¹Ç‹ §ҹ โดยเจา หนา ทน่ี าํ สง
เอกสาร
๑) ใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั หรอื ผซู ง่ึ หวั หนา หนว ยงานของรฐั มอบหมายมอี าํ นาจ
อนญุ าตใหก ระทําได และใหน ายทะเบียนขอมลู ขา วสารลับลงทะเบยี นกอ นสง ออก
๒) วธิ กี ารบรรจุซองเอกสารลับ ใหด ําเนนิ การดงั นี้
(๑) บรรจุเอกสารลับในซองสีนา้ํ ตาลหรอื ซองทบึ แสง (๒ ชนั้ )
«Í§ªÑé¹ã¹ ใหจ า หนาซองตามระเบียบงานสารบรรณ (คอื ใสเลขทห่ี นงั สือ
ของหนวยงานเจาของเร่ืองและหนวยงานผูสง ชอื่ ทอี่ ยู ของผูรับขอมูลขา วสารลับ)
- แสดงชั้นความลับ ๒ แหง คือ กึ่งกลางซองสวนบนดานหนา และ
ก่งึ กลางซอง ณ บริเวณรอยปดผนึกดา นหลงั
(๒) นายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ ลงลายมือช่ือกํากับบริเวณรอยปดผนึก
ดา นซาย และดานขวาของเครอ่ื งหมายแสดงชัน้ ความลบั
- ใชเทปกาวใสปด ทับตามแนวผนึกซอง ทับลายมือช่ือ และเครือ่ งหมาย
แสดงชัน้ ความลบั ดว ย
- นําซองช้ันในที่ปดผนึกแลว บรรจุลงในซองชั้นนอก แลวปดผนึกซอง
ตามปกติ
«Í§ªéѹ¹Í¡ ใหจาหนาซองระบุขอความเดียวกับซองช้ันใน แตไมตองมี
เครอ่ื งหมายแสดงชั้นความลบั ใดๆ
(๓) นําสงไปรษณียหรือโดยวิธีการอื่นใดพรอมใบตอบรับใหผูรับลงรายละเอียด
และลงชื่อรับเอกสารลงในใบตอบรับและสงคืนใหแกหนวยงานเจาของเร่ืองโดยเร็ว และหนวยงาน
เจา ของเรอื่ งตอ งเกบ็ รกั ษาใบตอบรบั ไว (หา มระบชุ น้ั ความลบั และชอื่ เรอ่ื งไวใ นใบตอบรบั แตใ หร ะบเุ ลขท่ี
หนังสือสง วัน เดือน ป จํานวนหนาและหมายเลขฉบับไวในใบตอบรับดังกลาว และเก็บรักษา
ใบตอบรบั นัน้ ไวจ นกวาจะไดร บั คนื หรือยกเลกิ ช้ันความลับหรือทาํ ลายขอมลู ขา วสารลบั นั้นแลว)
ó. ¡ÒÃÊ‹§¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÅѺÍÍ¡¹Í¡»ÃÐà·È ใหปฏิบัติตามระเบียบกระทรวง
การตา งประเทศวา ดว ยถงุ เมลก ารทตู โดยอนโุ ลมหรอื ใหเ จา หนา ทซี่ ง่ึ มฐี านะทางการทตู ถอื ไปดว ยตนเองกไ็ ด
ô. ¡ÒÃÊ‹§¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÅѺ·Ñé§ÀÒÂã¹»ÃÐà·ÈáÅÐÊ‹§ÍÍ¡¹Í¡»ÃÐà·È จะสงทาง
โทรคมนาคม ไปรษณียลงทะเบยี นตอบรบั หรอื โดยวธิ กี ารอน่ื ใดกไ็ ด แตต องไดร ับอนญุ าตจากหวั หนา
หนวยงานของรัฐกอน กรณีการสงทางโทรคมนาคมใหปฏิบัติตามคําแนะนําขององคการรักษา
ความปลอดภยั
ÇÔ¸¡Õ ÒÃà¡çºÃÑ¡ÉÒàÍ¡ÊÒÃÅѺ
การเก็บรักษาขอมูลขาวสารลับ ใหหนวยงานของรัฐเก็บรักษาไวในที่ปลอดภัยและ
ใหกําหนดระเบียบการเก็บรักษาขอมูลขาวสารลับไวเปนการเฉพาะตามคําแนะนําขององคการรักษา
ความปลอดภัย ดงั น้ี
๒๘
๑) รกั ษาขอ มลู ขา วสารลบั ไวใ นทป่ี ลอดภยั (ระหวา งดาํ เนนิ การใหด แู ลรกั ษาไมใ หร ว่ั ไหล
ไมท งิ้ เอกสารลบั ไวบ นโตะ ทาํ งาน หรอื ทงิ้ ไวไ มม ผี ดู แู ล หากจาํ เปน ใหเ กบ็ ไวใ นลนิ้ ชกั ปด กญุ แจใหเ รยี บรอ ย)
๒) กาํ หนดตวั ผรู บั ผดิ ชอบในการเกบ็ รกั ษา (เจา ของเรอ่ื งหรอื นายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั )
๓) ขอ มลู ขา วสารลบั ทอ่ี ยใู นเครอ่ื งคอมพวิ เตอร ตอ งกาํ หนดรหสั ผา นเพอื่ ปอ งกนั การเขา ถงึ
จากบคุ คลอื่น
๔) แยกแฟม เอกสารลบั และเกบ็ ไวใ นตเู กบ็ ปด ดว ยกญุ แจทมี่ นั่ คงแยกตา งหากจากเอกสาร
ทวั่ ไป
¡ÒÃÂ×Á
การใหย มื ขอ มลู ขา วสารลบั ใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั หรอื ผซู งึ่ หวั หนา หนว ยงานของรฐั
มอบหมายพิจารณาดวยวาผูยืมมีหนาที่ดําเนินการในเรื่องท่ียืมและสามารถปฏิบัติตามระเบียบน้ีได
หรือไม
ถาเร่ืองที่ผูประสงคจะขอยืมเปนเรื่องที่หนวยงานของรัฐอ่ืนเปนหนวยงานเจาของเรื่อง
การใหย มื ตอ งไดร บั อนญุ าตจากหนว ยงานเจา ของเรอ่ื งนนั้ กอ น เวน แตผ ยู มื จะเปน หนว ยงานเจา ของเรอื่ ง
นน้ั เองใหน ายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ทาํ บนั ทกึ การยมื พรอ มทง้ั จดแจง การยมื ไวใ นทะเบยี นควบคมุ
ขอมลู ขา วสารลบั ดว ย
¡ÒÃทําÅÒÂ
ขอมูลขาวสารลับจะทาํ ลายไดใ น ๒ กรณี ดังนี้
๑. ในกรณีท่ีการเก็บรักษาขอมูลขาวสารลับชั้นลับที่สุดจะเสี่ยงตอการร่ัวไหลอันจะกอ
ใหเกิดอันตรายแกประโยชนแหงรัฐ หัวหนาหนวยงานของรัฐจะพิจารณาสั่งทําลายขอมูลขาวสารลับ
ªéѹÅѺ·ÕèÊØ´น้ันได หากพิจารณาเห็นวามีความจําเปนอยางยิ่งท่ีจะตองทําลาย (หัวหนาหนวยงาน
ของรฐั จะสง่ั ทาํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั นอกจากกรณนี ไ้ี ดต อ เมอื่ ไดส ง ขอ มลู ขา วสารลบั ใหห อจดหมายเหตุ
แหงชาติ พจิ ารณากอ นวาไมมีคณุ คา ในการเก็บรักษา)
๒. ครบอายกุ ารเก็บ
- ขอมูลขา วสารตามมาตรา ๑๔ อายุการเกบ็ ๗๕ ป
- ขอ มลู ขาวสารตามมาตรา ๑๕ อายุการเกบ็ ๒๐ ป
¢¹Ñé μ͹¡ÒÃทาํ ÅÒ¢͌ ÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃźÑ
๑) จดั ทาํ บัญชีรายชอื่ หนังสือขอทําลาย (ขอมลู ขาวสารลบั )
๒) จัดทําคาํ ขออนุมัติทําลายขอมูลขาวสารลับ พรอมทั้งเสนอหัวหนาหนวยงานของรัฐ
á싧μÑ駤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃทาํ ÅÒ โดยมีนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับของหนวยงานเปนประธาน และ
ผเู กยี่ วขอ งอกี อยา งนอ ย ๒ คน เปน กรรมการ และเมอ่ื คณะกรรมการดงั กลา วไดท าํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั
เสรจ็ แลว ใหจดแจง การทาํ ลายไวในทะเบียนควบคุมขอ มลู ขาวสารลับ และจดั ทําใบรับรองการทําลาย
ขอ มลู ขา วสารลบั ดวยใบรบั รองการทาํ ลายใหเ ก็บรกั ษาไวเ ปน หลกั ฐานไมนอ ยกวา หนึง่ ป
๒๙
๓) เมอื่ ไดร บั การอนมุ ตั ใิ หท าํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั แลว ใหท าํ การยกเลกิ ชน้ั ความลบั กอ น
โดยผูมีอํานาจกําหนดชั้นความลับของหนวยงานเจาของเร่ือง และหมายเหตุไวที่มุมบนดานซายของ
เอกสารขอ มลู ขา วสารลบั โดยใชข อ ความ “ยกเลกิ ชนั้ ความลบั แลว ” โดย.................และลงวนั /เดอื น/ป
กํากับไว
๔) ใหค ณะกรรมการทาํ ลาย สง เฉพาะบญั ชรี ายชอ่ื ขอ มลู ขา วสารลบั ทจ่ี ะทาํ ลายให สาํ นกั
หอจดหมายเหตแุ หง ชาติ พจิ ารณากอ นวา ขอ มลู ขา วสารลบั ใด ทตี่ อ งการเกบ็ ไวเ ปน เอกสารประวตั ศิ าสตร
ทางสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ จะแจงมา พรอมสงคืนบัญชีรายชื่อดังกลาวกลับมายังหนวยงาน
เพ่ือรอการทาํ ลายตอ ไป
๕) ดําเนินการทําลายขอมูลขาวสารลับ โดยคณะกรรมการทําลาย ที่ไดรับแตงต้ังตาม
ขอ ๒ โดยวธิ กี ารเผาหรือแปรรูปโดยเครอ่ื งยอ ยกระดาษ
๖) จดแจงการทาํ ลายขอมูลขา วสารลบั ไวใน ทขล.๓ ชอ งดําเนนิ การ โดยระบุ วัน เดือน
ปท่ีทําลาย
๗) จดั ทาํ ใบรบั รองการทาํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั และเกบ็ รกั ษาไวเ ปน หลกั ฐานอยา งนอ ย
๑ ป
¡Ã³ÊÕ ÙÞËÒÂ
ในกรณที ่ีขอ มลู ขา วสารลับสญู หาย
๑. ใหผูทราบขอเท็จจริงรายงานขอเท็จจริงท่ีเกี่ยวของใหหัวหนาหนวยงานของรัฐท่ีตน
สังกดั ทราบเพอ่ื ดําเนนิ การตอ ไป
๒. ใหน ายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั บนั ทกึ การทข่ี อ มลู ขา วสารลบั สญู หายไวใ นทะเบยี น
ควบคมุ ขอ มูลขาวสารลับดว ย
¡ÒÃà»´à¼Â
μÒÁÃÐàºÂÕ ºÇ‹Ò´ŒÇ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅºÑ ¢Í§·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôô
๑. การเปดเผยขอมูลขาวสารลับแกผูใด ตองกระทําโดยระมัดระวัง ในกรณีจําเปนให
กาํ หนดเงอ่ื นไขในการปฏิบตั ิใหเหมาะสม
๒. ในกรณีที่หัวหนาหนวยงานของรัฐ หรือเจาหนาท่ีของรัฐ มีคําส่ังใหเปดเผยขอมูล
ขา วสารลบั ใดโดยมขี อ จาํ กดั หรอื เงอื่ นไขเชน ใด ใหเ ปด เผยขอ มลู ขา วสารลบั ตามขอ จาํ กดั และเงอ่ื นไขนน้ั
๓. กรณีที่ขอมูลขาวสารลับใดไมมีเครื่องหมายแสดงชั้นความลับ เจาหนาที่ที่เก่ียวของ
สามารถเปดเผยขอมูลขาวสารลับได เวนแตเจาหนาที่น้ัน ä´ŒÃÙŒ หรือ ¤ÇÃÃÙŒ วาขอมูลขาวสารนั้นไดมี
การกําหนดช้ันความลับไว
๔. ขอมูลขาวสารลับที่คณะกรรมการวินิจฉัยการเปดเผยขอมูลขาวสารมีคําวินิจฉัยให
เปดเผยโดยไมมีขอจํากัด หรือเงื่อนไขใด ใหถือวาขอมูลขาวสารลับนั้น ถูกยกเลิกชั้นความลับแลว
เวน แตมีการฟองคดีตอศาลและศาลมีคําสัง่ หรอื คําพพิ ากษาเปน อยา งอื่น
๓๐
¾ÃÐÃÒªºÑÞÞμÑ Ô¢ÍŒ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒâͧ·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôð
๑. คาํ วนิ จิ ฉัยของคณะกรรมการวินิจฉัยการเปด เผยขอมลู ขาวสารใหเ ปนทสี่ ดุ
๒. ขอมูลขาวสารตามมาตรา ๑๕ แหงพระราชบัญญัติขอมูลขาวสารของทางราชการ
พ.ศ. ๒๕๔๐ เปนขอมลู ขาวสารท่ีไมต อ งเปด เผย (ขอมูลขา วสารลบั ) ถา เจาหนา ทด่ี าํ เนินการเปด เผย
โดยสุจริตและปฏิบัติตอขอมูลขาวสารลับ โดยปฏิบัติตามระเบียบวาดวยการรักษาความลับ
ของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔ เกิดความเสียหายใหถือวาเจาหนาท่ีของรัฐไมตองรับผิดชอบ
เพราะเปน การกระทาํ โดยสจุ รติ
๓๑
º··èÕ ô
¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·Õè
¤ÇÒÁËÁÒ áÅФÇÒÁ໚¹ÁҢͧ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·èÕ
¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂà¡èÂÕ Ç¡ÑºÊ¶Ò¹·Õè คอื มาตรการที่กาํ หนดขนึ้ เพ่อื พทิ กั ษรักษาให
ความปลอดภยั แกท ส่ี งวน อาคารสถานที่ ตลอดจนวสั ดุ อปุ กรณ เจา หนา ทแ่ี ละเอกสารในอาคารสถานที่
ดังกลา วใหพ นจากการโจรกรรม การจารกรรมและการกอวินาศกรรม หรือเหตอุ ่นื ใดอนั อาจทําใหเ สีย
ความสามารถในการปฏบิ ตั ิภารกจิ ของหนวยงานของรัฐ
ความจรงิ การรกั ษาความปลอดภยั สถานทม่ี าจากสามญั สาํ นกึ และสญั ชาตญาณของมนษุ ย
ในการระวังภัยอันตราย นับแตยุคหินท่ีอาศัยอยูตามถ้ํา มนุษยยุคหินท่ีอยูเปนกลุมรวมกันภายในถ้ํา
เดยี วกนั จะรว มมอื กนั ปกปอ งแหลง ทอ่ี ยอู าศยั ไมใ หม นษุ ยต า งกลมุ หรอื สตั วป า เขา มาหรอื เขา ใกลพ น้ื ที่
อาศัยของกลมุ ตน วิธปี อ งกนั เชน กอ กองไฟไวทป่ี ากถา้ํ มยี ามเฝาทางเขา และเม่อื รจู กั เลย้ี งสุนขั กใ็ ช
สุนขั ชว ยเฝา ระวัง เปน ตน ตอมาเม่ือเจริญขึ้น จึงรจู กั ประดษิ ฐเ ครือ่ งทนุ แรงสาํ หรับปกปอ งพนื้ ท่ีอาศัย
เชน ทาํ รวั้ แบง อาณาเขตไปพรอ มกบั การปอ งกนั ภยั จากการรกุ ลาํ้ จากกองไฟบนพนื้ ดนิ กลายเปน คบไฟ
และเปน แสงไฟจากโคมสองสวางหรอื ไฟฉาย การประดิษฐเครือ่ งมอื ประเภทตาง ๆ มาชวยหรือเสริม
การเฝา ระวงั สงั เกตการณ และการปอ งกนั จงึ มพี ฒั นาการเรอื่ ยมาพรอ มกบั มปี ระสทิ ธภิ าพทเ่ี พม่ิ มากขน้ึ
๑. ตองมกี ารกําหนดพนื้ ที่ที่จะดําเนนิ การรกั ษาความปลอดภัย
๒. ตอ งมีการกําหนดมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั เชน จัดทําร้วั /กําแพงแบงพนื้ ท่ี
จัดทําแสงสองสวาง จัดทําเคร่ืองกีดขวาง กําหนดจุดที่อนุญาตใหผานเขา-ออก หรือระบบสัญญาณ
เตือนภยั
๓. ตองมรี ะบบและชองทางตดิ ตอสอ่ื สาร
๔. ตองควบคมุ บุคคล ส่ิงของ และยานพาหนะทีผ่ านเขา-ออก
๕. ตองมีเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย หรือยามรักษาการณ เพ่ือการตรวจตรา
และเฝา ระวัง
àËμ¼Ø Å·Õμè ÍŒ §กํา˹´ÁÒμáÒáÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ
๑. วางแนวทางปองกันมิใหเกิดภัยอันตรายที่จะเกิดหรืออาจจะเกิดขึ้นภายในพื้นที่ต้ัง
หรือกําหนดแนวทางจัดการและปฏิบัติ เพื่อบรรเทาภัยอันตรายที่เกิดขึ้นแลวและลดผลการสูญเสียให
เหลือนอยทสี่ ดุ
๒. ลด แกไ ข และหาหนทางปอ งกนั ขอ บกพรอ ง สง่ิ ทล่ี อ แหลม หรอื จดุ เสยี่ งทอี่ าจกอ ใหเ กดิ
อันตรายหรือความเสยี หายตอ อาคาร สงิ่ กอ สรา ง ทรพั ยสนิ หรอื ชวี ิตของบุคคลที่อยูใ นพ้นื ท่ีต้ังน้ัน
๓๒
๓. กรณีทภ่ี ัยอนั ตรายเกิดขนึ้ แลว จะเปน แนวทางสาํ หรับสั่งการและการปฏิบัติ เพือ่ ลด
ความเสยี หายท่จี ะเกิดขนึ้ หรือทเ่ี กดิ ขนึ้ แลว ใหเ หลือนอ ยทสี่ ุดหรอื มิใหลุกลามตอ ไปได
»ÃÐ⪹¢Í§¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·Õè
๑. เพอื่ ใหมกี ารเฝาระวงั ดแู ล สังเกต และตรวจตรา ในบริเวณพ้นื ท่ีหรอื ทตี่ งั้ สํานักงาน
อยูต ลอดเวลา
๒. เพือ่ ใหพิสูจนท ราบตวั บุคคล สิ่งของ และยานพาหนะที่ผา นเขา – ออก ในบริเวณ
พ้นื ทหี่ รอื ทีต่ ง้ั สาํ นกั งาน
๓. เพ่ือปองกันหรือขัดขวางการบุกรุก รุกล้ํา หรือการลักลอบเขามาในบริเวณพ้ืนที่
หรือที่ตงั้ สาํ นกั งาน
ถึงแมจะเกิดการพัฒนาวิธีการและเคร่ืองมืออุปกรณในรูปแบบตาง ๆ อยางมากมาย
แตจ ุดมุงหมายในการใชง านยังคงเดิม คอื การเฝาระวงั และตรวจตรามใิ หเ กดิ การบุกรุก กบั แจง เตือน
ปองกัน และขัดขวางการรุกลํ้าเขามาในพ้ืนที่ในครอบครอง อยางไรก็ดี อาคาร สิ่งกอสราง หรือ
สถานที่ต้ังในปจจุบันมีทั้งขนาดที่ใหญและมีความสลับซับซอนของอาคารมากขึ้น จากสภาพนี้
จึงตองมีการวางแนวทางปองกันมากย่ิงกวาถํ้าในยุคหิน ดังนั้น ระบบการปองกันจึงมีความซับซอน
ตามไปดว ย มาตรการการรกั ษาความปลอดภยั จงึ มกี ารกาํ หนดขอบเขตมากขนึ้ เพอื่ ใหเ กดิ ประสทิ ธภิ าพ
ทร่ี องรับกบั ความซบั ซอนเหลา น้ัน
¤ÇÒÁจํา໚¹ã¹¡ÒÃสําÃǨʶҹ·àèÕ ¾×èÍ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
เปาหมายที่ตองกําหนดมาตรการการรักษาความปลอดภัยข้ึนก็เพ่ือควบคุมและปองกัน
การกระทําของบุคคลท่ีเปนภัย ดังน้ัน ในสวนของเปาหมายการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับสถานท่ี
จึงเปน การกาํ หนดขอบเขตของพน้ื ที่ เพือ่ ดาํ เนินการปอ งกนั บุคคลท่จี ะกอ ใหเ กิดภยั อันตราย และการ
กําหนดระเบียบปฏิบัติสําหรับการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับสถานท่ีก็เปนแนวทางปฏิบัติใหบุคคล
ยดึ ถือและกระทําตาม เพื่อปองกันภัยอันตรายทจี่ ะเกิดขึ้นทัง้ จากคนหรอื ภัยธรรมชาติ
จากสภาพสงั คมในปจ จบุ นั การรกั ษาความปลอดภยั เกยี่ วกบั สถานทไี่ ดก ลายเปน มาตรการ
ทจ่ี าํ เปน ตอ งดาํ เนนิ การโดยบคุ คล ประกอบกบั การนาํ เครอ่ื งมอื อปุ กรณ และวทิ ยาการสมยั ใหมม าเสรมิ
การปฏบิ ตั งิ าน เพอ่ื ใหส ามารถปอ งปราม หนว งเหนยี่ ว และปอ งกนั ภยั อนั ตรายและการคกุ คามในรปู แบบ
ตางๆ ที่อาจเกิดข้ึนดวยความตั้งใจหรือไมก็ตาม การรักษาความปลอดภัยสถานที่ท่ีมีประสิทธิภาพ
จําเปนตองมีการวางแนวทางและกําหนดวิธีปฏิบัติที่เหมาะสมและสอดคลองกับสถานที่น้ันๆ ฉะน้ัน
กอ นทจ่ี ะกาํ หนดแนวทางการรกั ษาความปลอดภยั สถานที่ จงึ ตอ งทาํ การสาํ รวจและตรวจสอบขอ เทจ็ จรงิ
ของสถานท่ีต้ัง บริเวณโดยรอบ และสภาพแวดลอม เพื่อหารายละเอียดเก่ียวกับจุดออน-จุดแข็ง
ของท่ีต้ังเหลาน้ัน ตลอดจนสภาพแวดลอมและขอแมตางๆ ท่ีอาจสงผลกระทบตอประสิทธิภาพ
ของการรกั ษาความปลอดภัยสถานที่ทจ่ี ะดําเนินการ
๓๓
จดุ มงุ หมายในการกาํ หนดแนวทางการรกั ษาความปลอดสถานที่ เพอื่ ควบคมุ บคุ คลทอี่ าจ
เปน ภัยมใิ หล วงล้ําเขามาในบรเิ วณพน้ื ทีต่ งั้ รวมทง้ั อาคารสงิ่ กอ สรางภายในพนื้ ทต่ี ้งั แบงออกเปน
๑. ปองปรามและปองกันภัยอันตรายที่อาจเกิดขึ้นดวยความประมาท เลินเลอ
ความบกพรอ ง หรอื ดว ยความตงั้ ใจทาํ ลายตอ สถานทแ่ี ละบรเิ วณโดยรอบของทต่ี งั้ ของหนว ยงานของรฐั
เชน อาคารสํานักงาน สถานท่ีจายหรือที่ตั้งถังจัดเก็บเชื้อเพลิง โรงเก็บวัสดุและเครื่องมืออุปกรณ
ตางๆ โรงเกบ็ สารเคมี โรงผลติ กระแสไฟฟา เข่ือน อา งเก็บนาํ้ เปนตน หรอื พน้ื ท่ี ซ่ึงหนวยงานของรฐั
ใชประโยชน เชน ที่ตั้งสํานักงานของหนวยงานของรัฐ โดยเชาพื้นท่ีอาคารของเอกชน ซึ่งอาจจะใช
ทง้ั อาคารหรอื บางสว นของอาคาร ทงั้ นใ้ี หพ จิ ารณารวมถงึ ภยั ธรรมชาตทิ อี่ าจสรา งความเสยี หายอกี ดว ย
๒. ปอ งกนั อบุ ตั ภิ ยั และปกปอ งจากการคกุ คามทกุ รปู แบบตอ บคุ คลสาํ คญั ทเ่ี ขา สพู นื้ ทต่ี งั้
ของหนวยงานของรัฐหรือสถานท่ีซ่ึงหนวยงานของรัฐใชประโยชน เชน อาคารของหนวยงานของรัฐ
หรือหนวยงานของรัฐใชพื้นที่อาคารของเอกชน เพ่ือการจัดกิจกรรม ซึ่งมีบุคคลสําคัญจากภายใน
และภายนอกประเทศมาเขา รวม เปน ตน
เม่ือกําหนดดําเนินการสํารวจการรักษาความปลอดภัยสถานท่ีใหกับหนวยงานของรัฐ
ท่ีจะวางมาตรการรกั ษาความปลอดภัยเกีย่ วกับสถานท่แี ลว การดําเนนิ การในชน้ั ตน คือ การประเมนิ
ภารกจิ ของหนว ยงานของรฐั ทก่ี าํ หนดวางมาตรการรกั ษาความปลอดภยั สถานท่ี เพอ่ื กาํ หนดระดบั ของ
การรักษาความปลอดภัยสถานท่ีข้ึนอยูกับความสําคัญและความเสี่ยงที่อาจจะกอใหเกิดภัยอันตราย
เพ่อื จะไดก าํ หนดมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั สถานที่ใหเ หมาะสมกบั
๑. ระดบั ความสําคัญของหนวยงานของรฐั
๑.๑ หนาทค่ี วามรบั ผิดชอบและภารกิจของหนว ยงานของรัฐน้นั
๑.๒ ทรัพยส ินมีคาท่อี ยูใ นการครอบครอง เก็บรักษา หรอื ดูแล
๑.๓ บุคคลสาํ คัญทเ่ี ก่ยี วของ ทัง้ ทเี่ ปนชาวไทยและตางชาติ
๒. ระดบั ความสาํ คญั ของกจิ กรรมทจี่ ะจดั ขน้ึ ในพน้ื ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบของหนว ยงานของรฐั
หรือพ้นื ท่ีของภาคเอกชน
๒.๑ บุคคลสาํ คญั ของประเทศเขารว มกิจกรรม
๒.๒ บคุ คลสําคัญของประเทศและตา งชาตเิ ขา รว มกิจกรรม โดยเปนกิจกรรมระดบั
ประเทศ เชน งานสโมสรสนั นิบาต
๒.๓ บคุ คลสาํ คัญของประเทศและตา งชาติเขา รวมกจิ กรรม โดยเปนกิจกรรมระดับ
นานาชาติ ซ่ึงจัดขึ้นโดยหนวยงานของรัฐหรือรัฐบาล เชน การประชุมสัมมนาระดับรัฐมนตรีวาการ
กระทรวงจากประเทศตางๆ หรือจากองคก ารระหวา งประเทศ
๒.๔ บคุ คลสําคญั ของประเทศและตางชาติเขารว มกจิ กรรม โดยเปนกจิ กรรมระดับ
นานาชาติ ซงึ่ จดั ขนึ้ โดยรฐั บาลหรอื องคก ารระหวา งประเทศ โดยมผี นู าํ ประเทศเขา รว ม เชน การประชมุ
ระดบั ผูน ําของกลุม ประเทศอาเซียน
๓๔
ปจจัยหลักที่ตองยึดถือ เม่ือตองดําเนินการสํารวจเพื่อการรักษาความปลอดภัยสถานท่ี
กอนวางแนวทางปอ งกนั และปองปราม มดี งั นี้
ñ. ÀѸÃÃÁªÒμÔËÃÍ× ÍºØ ÑμÔÀÂÑ ·ÕÍè Ò¨à¡´Ô ¢¹Öé ใหพ จิ ารณา
๑.๑ โอกาสทจี่ ะเกดิ เพลงิ ไหม เนอื่ งจากมที ตี่ ง้ั อยใู นพนื้ ทแ่ี หง แลง และบรเิ วณโดยรอบ
มีเชอื้ เพลิงธรรมชาติ เชน กอหญาแหง ไมไ ผ ซงึ่ เปน เชื้อเพลงิ ทีด่ ี
๑.๒ โอกาสท่ีจะเกิดการไหลบาของน้ําปาหรือดินถลม เนื่องจากมีที่ต้ังใกลเนินเขา
ภูเขา พ้นื ทดี่ ินรวนซุยเคยยบุ ตวั หรือชองทางที่เคยมีนํา้ ไหลผา น
๑.๓ ตัง้ อยใู นพนื้ ท่ที ่ีเคยประสบปญ หาอุทกภยั น้ําทว มขังเปน ประจํา หรือมโี อกาส
ท่ีจะเกิดนํ้าทวมขัง เนื่องจากอยูใกลทางน้ําไหลผาน เม่ือเกิดพายุฝนตกหนัก หรือเปนพ้ืนที่ลาดต่ํา
หรอื เปนแอง
๑.๔ ตัง้ อยูในพืน้ ทท่ี างผานของลมพายุ หรอื เคยเกดิ เหตุฟา ผา
ò. ÀÂÑ ·Õèà¡Ô´¨Ò¡¡ÒáÃÐทําº¤Ø ¤Å
๒.๑ กรณที ีเ่ ปนการสาํ รวจสถานทตี่ ้งั ของหนว ยงานของรัฐโดยทวั่ ไป ใหพจิ ารณา
- สภาพโดยทว่ั ไปของบคุ คลในหนว ยงานของรฐั นน้ั ไดแ ก ความมรี ะเบยี บวนิ ยั
ความประมาทเลนิ เลอ ความบกพรอ ง หรอื ความรเู ทาไมถ ึงการณ ซ่งึ อาจกอใหเ กิดความเสยี หายแก
หนวยงานของรฐั น้นั
- การโจรกรรม
๒.๒ กรณีท่ีเปนการสํารวจหนวยงานของรัฐที่มีความสําคัญหรือมีบุคคลสําคัญมา
เก่ยี วขอ ง นอกจากตองพิจารณาตามขอ ๑ และ ๒.๑ แลว ยังตองเพิ่มขอพจิ ารณาดงั นี้
- สภาพความขัดแยงท่ีอาจเปนสาเหตุใหเกิดความตองการทําลาย
ความนาเชื่อถือ ช่ือเสียงเกียรติภูมิ สรางความเสียหาย หรือทําลายลางหนวยงานของรัฐที่ต้ังอยูใน
สถานที่นั้น
- การชุมนุมประทวง เพือ่ เรยี กรองผลประโยชนหรือเพ่อื กอกวน
- การจารกรรม
- การกอ วนิ าศกรรม
๒.๓ กรณีท่ีเปนการสํารวจหนวยงานของรัฐหรือภาคเอกชน ซ่ึงหนวยงานของรัฐ
มีภารกิจที่จะตองเขาใชพื้นท่ีเปนการช่ัวคราว แตเปนภารกิจท่ีมีความสําคัญหรือมีบุคคลสําคัญมา
เก่ยี วขอ ง นอกจากตอ งพิจารณาตาม ขอ ๑ และขอ ๒ แลว ยังตอ งเพมิ่ ขอ พิจารณา ดังนี้
- ตองคาํ นงึ ถงึ ผลพวงอืน่ ๆ ท่อี าจเกดิ ตอพืน้ ทนี่ ้ัน
- ในกรณีท่ีเปนภาคเอกชน ตองคํานึงถึงการสูญเสียผลประโยชนและ
ผลกระทบทางธุรกิจในดานอนื่ ๆ ทีอ่ าจเกิดขน้ึ ขณะดาํ เนินกิจกรรมหรอื ในภายหลัง
๓๕
¢é¹Ñ μ͹à¾èÍ× àμÃÂÕ Á¢ÍŒ ÁÅÙ สาํ ËÃѺ¡ÒÃÇÒ§ÁÒμáÒáÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ
กอ นการดาํ เนนิ การวางมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั สถานทภี่ ายในแตล ะหนว ยงาน
ของรฐั จาํ เปน ตอ งสาํ รวจตรวจสอบ เพอ่ื ใหไ ดท ราบถงึ ขอ มลู ขา วสารดา นตา ง ๆ ทอี่ าจสง ผลกระทบตอ
การรักษาความปลอดภัย รวมท้ังขอมูลเกี่ยวกับจุดออน ขอขัดของ หรือความบกพรองในดานตางๆ
โดยจะนาํ มาศกึ ษาทบทวน เพ่ือหาแนวทางวางมาตรการทเ่ี หมาะสม รัดกมุ และมปี ระสทิ ธภิ าพ
การสํารวจตรวจสอบสําหรับการวางมาตรการการรักษาความปลอดภัยสถานท่ีของ
หนวยงานของรัฐนั้น ควรดําเนินการทุกคร้ังท่ีมีการปรับเปล่ียนที่ทําการกอสรางข้ึนใหม นอกจากน้ี
หนว ยงานของรัฐควรกําหนดหวงเวลา เชน ทกุ ๖ เดือน หรือ ๑ ป ใหส ว นงานรกั ษาความปลอดภยั
ทาํ การสาํ รวจตรวจสอบ เพอื่ ทบทวนหรอื หาขอ บกพรอ งของมาตรการทก่ี าํ หนดไว เพอ่ื สรปุ เปน รายงาน
เสนอผบู งั คบั บญั ชาพจิ ารณา เพราะโดยพนื้ ฐานในแตล ะหนว ยงานของรฐั ยอ มมคี วามแตกตา งจากกนั
อยแู ลว ทั้งในดา นระดบั ความสําคัญ พ้ืนท่ีต้ัง สภาพแวดลอ ม และหนา ท่ีความรับผดิ ชอบ
¢¹éÑ ·èÕ˹֧è รวบรวมและศึกษาขอมูลขาวสาร ตรวจสอบความเปนจริงของขอมูลขาวสาร
จากรายงานที่ไดเคยจัดทําไวแตเดิม และขอมูลเกี่ยวกับความบกพรองดานการรักษาความปลอดภัย
สถานท่ีที่เคยเกิด ทั้งภายในพื้นท่ีทําการและพ้ืนท่ีบริเวณใกลเคียงโดยรอบของหนวยงานของรัฐ
เชน รายงานเก่ยี วกับการโจรกรรม เหตุเพลิงไหม หรือเจา หนาทภี่ ายในหนว ยงานไมค อยตระหนกั ถึง
ความสําคัญของการรักษาความปลอดภัย ตลอดจนสภาพสังคมและอุปนิสัยโดยรวมของประชาชน
ท่ีอยูอาศัยในบริเวณน้ี เชน มียานชุมชนแออัดอยูใกลเคียง หรือแหลงลักลอบคายาเสพติด
บอ นการพนนั สถานเรงิ รมย เปน ตน ขอ มลู เหลา นน้ี บั วา มคี วามสาํ คญั สาํ หรบั นาํ มาใชป ระกอบการวาง
มาตรการการรักษาความปลอดภัยสถานท่ี เพราะจะทําใหสามารถวางแผนการรักษาความปลอดภัย
สถานที่ใหรองรับภยั อันตรายไดอยา งถกู ตองเหมาะสมมากยงิ่ ขึ้น
¢¹éÑ ·èÕÊͧ สํารวจพื้นท่ีและอาคารสถานที่ที่จะวางมาตรการการรักษาความปลอดภัย
โดยละเอยี ด ในชว งเวลาราชการและนอกเวลาราชการ รวมทัง้ ในชวงเวลาวนั หยุดราชการ เพือ่ นํามา
ประกอบกับขอมูลขาวสารท่ีไดจากขั้นท่ีหน่ึง และนํามาประมวลเพื่อใหไดขอเท็จจริงท่ีมีความชัดเจน
มากขน้ึ กอ นทจ่ี ะนาํ มาใชก าํ หนดรายละเอยี ดของมาตรการและกาํ หนดประเภทของเครอื่ งมอื อปุ กรณ
สําหรับการรักษาความปลอดภัยสถานที่ เพ่ือใหรองรับกับระดับความสําคัญของหนวยงาน สภาพ
และเปนมาตรการท่ีบุคคลสามัญสามารถปฏิบัติตามไดจริง อยางไรก็ดี การวางมาตรการการรักษา
ความปลอดภยั จาํ เปน ตอ งคาํ นงึ ถงึ งบประมาณทจี่ ะตอ งใชจ า ยทเ่ี หมาะสมไวด ว ย เพอ่ื ไมก อ ใหเ กดิ ภาระ
ผูกพันแกหนว ยงานของรัฐ
¢éѹ·èÕÊÒÁ จัดทํารายงานเปนลายลักษณอักษรเสนอผูบังคับบัญชาเพ่ือพิจารณาสั่งการ
โดยชแี้ จงใหเ หน็ ถงึ ความสาํ คญั ของการวางมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั สถานท่ี ตลอดจนจดุ ออ น
และขอ บกพรอ ง พรอ มทง้ั วธิ แี กไ ขภยั อนั ตรายทอี่ าจเกดิ ขนึ้ หรอื บรรเทาขอ บกพรอ งทเ่ี กดิ ขน้ึ ตลอดจน
ใหขอเสนอแนะอนื่ ที่จะชวยเสริมมาตรการ
๓๖
อน่ึง เมือ่ หนว ยงานของรัฐประสงคใ หม าตรการการรักษาความปลอดภัยสถานทเี่ ปน ไป
อยางมีประสทิ ธิภาพ ครบถว น สมบูรณ ผบู ังคบั บัญชาแตล ะระดับชน้ั ตอ งใหความสนใจและใหค วาม
สําคัญ การแตงต้ังผูรับผิดชอบโดยตรงเปนส่ิงท่ีตองดําเนินการอยางชัดเจน ทั้งมอบอํานาจสั่งการ
ดานการรักษาความปลอดภัย โดยประกาศใหเปนที่รับทราบโดยท่ัวถึงภายในหนวยงาน เพ่ือใหผูรับ
หนาท่ีการรักษาความปลอดภัยสามารถควบคุม ดูแลใหการปฏิบัติตามมาตรการการรักษาความ
ปลอดภัย โดยเฉพาะในดานสถานท่ีเปน ไปอยางถกู ตอ งเรยี บรอ ย
¡Å‹ÁØ º¤Ø ¤Å·Õèà¡èÂÕ Ç¢ŒÍ§¡ºÑ ¾×é¹·ÃÕè Ñ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ
เพ่ือใหเกิดความชัดเจนเก่ียวกับกลุมบุคคล และหนาที่ท่ีแตละกลุมจะตองกระทํา
ในการรักษาความปลอดภัยสถานที่ขณะเขามาอยูในพื้นที่ของหนวยงาน จึงแบงประเภทของบุคคล
ออกเปนกลุมดงั นี้
ñ. ¼Œ·Ù èÁÕ Õ˹Ҍ ·è¤Õ ÇÒÁÃºÑ ¼´Ô ªÍºâ´Âμçà¡èÕÂǡѺ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·èÕ
ñ.ñ ਌Ò˹ŒÒ·Õè¤Çº¤ØÁ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ เปนผูท่ีไดรับมอบหมายและมี
อาํ นาจในการดาํ เนนิ การแทนหวั หนา หนว ยงานของรฐั เกยี่ วกบั การรกั ษาความปลอดภยั สถานทภ่ี ายใน
หนวยงาน
ñ.ò ਌Ò˹ŒÒ·ÕèÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ คือ เจาหนาท่ีท่ีไดรับมอบหมายใหควบคุม
ดูแลการรักษาความปลอดภัยตามระเบียบปฏิบัติที่แตละหนวยงานของรัฐกําหนดข้ึน และอยูภายใต
การควบคมุ ของเจาหนาทค่ี วบคมุ การรกั ษาความปลอดภยั ประกอบดว ย
๑) เจา หนาที่สวนงานรักษาความปลอดภัยประจําหนว ยงานของรฐั นนั้
๒) เจาหนาท่ีจากสวนงานอื่นท่ีไดรับมอบหมายภารกิจรักษาความปลอดภัย
เพ่ิมข้ึนอีกหนาท่ีหนึ่ง ซึ่งการมอบหมายน้ีตองออกเปนคําส่ังภายใน โดยหัวหนาหนวยงานมอบให
เจา หนา ท่คี วบคมุ การรักษาความปลอดภยั เปน ผดู ําเนนิ การแทน
ñ.ó ÂÒÁÃ¡Ñ ÉÒ¡Òó ไดแ ก
๑) ลูกจางประจําภายในหนวยงานของรัฐ ซึ่งสวนใหญเปนตําแหนงประจําที่
กาํ หนดใหท ําหนาทย่ี ามรกั ษาการณโ ดยเฉพาะ
๒) พนกั งานจากบรษิ ทั รกั ษาความปลอดภยั เอกชน ซงึ่ หนว ยงานของรฐั จดั จา ง
๓) สําหรับหนวยงานความม่ันคงของชาติ ควรขอรับการสนับสนุนกําลังจาก
สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ เพราะเจา หนา ทตี่ าํ รวจมอี าํ นาจหนา ทต่ี ามกฎหมาย สามารถทาํ การตรวจคน
หรอื เขาควบคมุ ตัวบคุ คลทต่ี อ งสงสัย เพอื่ ใหเ จา หนา ทต่ี าํ รวจทองถน่ิ มาดําเนินการตอ ไป
ò. ¼Ù·Œ μèÕ ŒÍ§»¯ÔºμÑ μÔ ÒÁÃÐàºÂÕ º¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·ÕèÀÒÂã¹Ë¹Ç‹ §ҹ
๒.๑ เจาหนาทีภ่ ายในหนว ยงานของรัฐน้นั
๒.๒ ผูมาปฏบิ ตั ิงานภายในพน้ื ทีห่ นวยงานของรฐั แบงออกเปน
๓๗
๑) ผูปฏิบัติงานประจํา เชน บุคคลท่ีไดรับการวาจางจากหนวยงานของรัฐ
ใหเขา มาปฏบิ ตั งิ าน พนักงานทาํ ความสะอาดจากบริษทั เอกชน ผูประกอบการรานอาหาร
๒) ผเู ขา มาปฏบิ ตั งิ านชว่ั คราว เชน คนงานกอ สรา ง พนกั งานซอ มบาํ รงุ เครอ่ื งมอื
อปุ กรณหรือสาธารณูปโภค นกั เรยี นนักศึกษาท่ีเขา มารับการฝกงาน
๒.๓ ผมู าตดิ ตอ คอื บคุ คลทวั่ ไปทมี่ กี จิ ตอ งเขา มาตดิ ตอ กบั สว นงานภายใน เจา หนา ที่
นําสารจากหนว ยงานของรัฐอนื่ ๆ บุรษุ ไปรษณีย
¡Òû¯ÔºÑμÔμÒÁÁÒμðҹ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ
อาคารสถานทที่ รพั ยส นิ มคี า ของแผน ดนิ และความลบั ของทางราชการ รวมถงึ บคุ คลสาํ คญั
ของหนว ยงาน อาจเปน เปา หมายของการโจรกรรม การจารกรรม การกอ วนิ าศกรรม และการกอ การรา ยได
ดังน้ันจึงจําเปนตองวางมาตรการการรักษาความปลอดภัยเก่ียวกับสถานที่เพ่ือพิทักษรักษาบุคคล
และทรพั ยส นิ ของทางราชการใหปลอดภยั หรอื ขัดขวาง หนว งเหนีย่ วการดาํ เนินการของฝายตรงขาม
มิใหส ัมฤทธ์ผิ ล หรือมผี ลเสยี หายตอ หนวยงานนอยที่สดุ และยังตอ งประสานสอดคลอ งกับมาตรการ
ปองกันภัยทางธรรมชาติ รวมถึงอุบัติภัยดวย ดังน้ัน หนวยงานของรัฐตองกําหนดแผนการรักษา
ความปลอดภยั เกย่ี วกบั สถานทข่ี องหนว ยงานตนเอง โดยสาํ รวจการรกั ษาความปลอดภยั เกย่ี วกบั สถานที่
ของหนวยงานกอน จากนั้นจึงนําผลจากการสํารวจเปนขอมูลพ้ืนฐานประกอบในการกําหนดแผน
ซึ่งแผนดังกลาวนี้เปนเร่ืองที่ตองปฏิบัติเปนกิจวัตร หนวยงานเจาของแผนจึงตองพิจารณา ปรับปรุง
แกไขแผนใหมีประสิทธิภาพอยูตลอดเวลา การกําหนดมาตรการการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับ
สถานที่ตองคํานึงถงึ หลักการดังน้ี
ñ. กํา˹´¾¹é× ·Õè·ÁÕè ¡Õ ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ
การกําหนดพื้นท่ีที่มีการรักษาความปลอดภัย เพื่อเปนการปองกันผูไมมีอํานาจ
หนาท่ี หรือผูไมประสงคดีเขาไปในพื้นท่ี โดยดําเนินการน้ีตองมีการเฝาตรวจผูท่ีจะเขามาในพ้ืนท่ี
ตองมกี ารพิสจู นทราบวา ผูท ่จี ะเขา มาเปน ใคร มีวตั ถุประสงคใด มสี ทิ ธมิ อี าํ นาจ หนาทีห่ รือไม เปนภัย
หรือไม ตองมีการขัดขวาง หากผูท่ีจะเขามาในพื้นท่ีเปนผูท่ีไมมีอํานาจ หนาที่ หรืออาจเปนภัยได
พื้นท่ีหรือบริเวณของสวนราชการตาง ๆ ควรกําหนดขอบเขตใหชัดเจนวาพ้ืนที่ใดควรไดรับการรักษา
ความปลอดภยั เปนพเิ ศษ โดยแบงพ้นื ที่ดังนี้
ñ.ñ ¾é¹× ·èդǺ¤ØÁ คือ พืน้ ท่ีโดยรวมของหนว ยงานอยูภายในขอบเขตของพน้ื ท่ีทม่ี ี
การรักษาความปลอดภยั ทงั้ หมด ตองมีระเบยี บการควบคมุ บุคคลและยานพาหนะเพื่อชวยกลั่นกรอง
ในช้ันหนึ่งกอน มาตรการที่ใชควบคุมการผานเขา – ออก เชน การออกบัตรผาน และ/หรือบันทึก
การผานเขา - ออกของบคุ คลและยานพาหนะ
ñ.ò ¾¹é× ·ËÕè ǧËÒŒ Á คอื พนื้ ทท่ี มี่ กี ารพทิ กั ษร กั ษาสง่ิ ทเี่ ปน ความลบั ตา ง ๆ ตลอดจน
บคุ คลสาํ คัญ ทรัพยสนิ ของทางราชการ ซ่งึ แบง พ้ืนทหี่ วงหามออกเปนดงั น้ี
๓๘
ñ.ò.ñ à¢μËǧˌÒÁ੾ÒÐ เชน พ้นื ท่ีซงึ่ พทิ ักษรักษาส่งิ ทเี่ ปนความลับ วัสดุ
อุปกรณท ่สี าํ คญั บุคคลสาํ คัญ ตองมีการตรวจสอบบคุ คลทเ่ี ขาถึงอยางเขมงวด
ñ.ò.ò à¢μËǧËÒŒ Áà´´ç ¢Ò´ เชน พน้ื ทซี่ งึ่ มสี งิ่ ทเ่ี ปน ความลบั ตลอดจนบคุ คล
ที่มีความสําคัญยิ่ง บุคคลที่ไดรับอนุญาตใหเขาไปใน “เขตหวงหามเด็ดขาด” ตองไดรับการไววางใจ
ตามชั้นความลับที่เหมาะสม และใชมาตรการเสริมเพ่ิมเติม เชน บัตรผานเขา-ออก จะตองใชเฉพาะ
การผา นเพียงครงั้ เดียว และมกี ารบนั ทกึ การเขา-ออก ทุกคร้ัง
ò. ¡ÒÃÇÒ§Ãкº»Í‡ §¡Ñ¹·Ò§´ÒŒ ¹ÇÑμ¶Ø
เปน มาตรการหนว งเหนย่ี ว จาํ กดั ขดั ขวางการรกุ ลา้ํ หรอื ปอ งปราม เพอ่ื ใหเ จา หนา ที่
รกั ษาความปลอดภยั มโี อกาสตรวจสอบ พสิ จู นท ราบ และขดั ขวาง หากมกี ารบกุ รกุ การปอ งกนั ทางวตั ถุ
ประกอบดว ย
ò.ñ à¤ÃÍè× §¡´Õ ¢ÇÒ§ แบง ไดเ ปน
๑) เครอ่ื งกดี ขวางตามธรรมชาติ เชน แมน ้ํา ลาํ คลอง เปน ตน อาจพจิ ารณา
ดดั แปลง หรือปรับปรงุ ใหใ ชประโยชนเ ปนเคร่อื งกีดขวางได
๒) เครอ่ื งกดี ขวางทปี่ ระดษิ ฐข นึ้ เชน รว้ั เครอ่ื งกดี ขวางบรเิ วณชอ งทางเขา -ออก
เชน แผงกั้น ลอเลือ่ น แขนกั้นยานพาหนะ เปน ตน
ò.ò ¡ÒÃãËŒáʧÊÇ‹Ò§ เพื่อใหมาตรการการรักษาความปลอดภัยสถานท่ีมี
ประสทิ ธภิ าพ การใหแ สงสวา ง เพอ่ื จะใหม องเหน็ บรเิ วณรว้ั และเขตหวงหา มตา ง ๆ โดยชดั เจนในเวลามดื
จะไดม องเหน็ ผทู ีบ่ กุ รกุ เขา มาในสถานที่
ó. Ãкº¡ÒÃμ´Ô μÍ‹ Ê×Íè ÊÒÃáÅÐÃкºÊÑÞÞҳᨧŒ ÀÑÂ
ระบบการตดิ ตอ สอ่ื สารและสญั ญาณแจง ภยั จะชว ยใหก ารตดิ ตอ อาํ นวยการ ควบคมุ
สถานการณ ตลอดจนรายงานผลการดําเนินการเปนไปไดอยางรวดเร็วทันตอเหตุการณ และมี
ประสทิ ธิภาพ ระบบการตดิ ตอสอ่ื สาร เชน โทรศัพทวทิ ยสุ ื่อสาร เปน ตน ตอ งสามารถติดตอ เจา หนาท่ี
ผูบังคับบัญชา เพ่ือรายงานเหตุการณ รวมทั้งติดตอหนวยงานอ่ืน เพ่ือระงับยับย้ัง และบรรเทาเหตุ
ทเ่ี กดิ ขึน้
ระบบสัญญาณแจงภัย เชน เคร่อื งมอื ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส ไฟฟา เคร่ืองกล เปนตน
ท่ีทําใหเกิดสัญญาณเม่ือมีผูบุกรุก หรือเกิดเหตุอ่ืน ๆ เชน สัญญาณจับควัน สัญญาณจับคล่ืน
ความรอน เปนตน
ô. ¡ÒäǺ¤ÁØ ºØ¤¤ÅáÅÐÂÒ¹¾Ò˹Ð
เปนภารกิจหลักของการรักษาความปลอดภัยสถานท่ี ผูรับผิดชอบตองตรวจสอบ
บุคคล และยานพาหนะอยางละเอียด รอบคอบ ถี่ถวน เพื่อใหแนใจวาผูท่ีผานเขามาในพ้ืนที่มีสิทธ์ิ
ท่จี ะผานเขา มา และไมก อเหตุละเมดิ การรักษาความปลอดภยั
๓๙
ô.ñ ¡ÒäǺ¤ÁØ ºØ¤¤Å
บตั รผา น และปา ยแสดงตน เปน หลกั ฐานแสดงสถานะตอ เจา หนา ทร่ี กั ษาการณ
ขณะผานจุดตรวจ หรือชองทางเขา-ออก ท้ังนี้ถือเปนการแสดงวามีสิทธิในการผานเขา-ออก และ
การเขาถึงพน้ื ท่ีท่ีมกี ารรกั ษาความปลอดภัยได
๑) บตั รผา น คอื บตั รทหี่ นว ยงานของรฐั ออกใหส าํ หรบั บคุ คล และยานพาหนะ
ของผูท่ีปฏิบัติงานอยูในพื้นที่น้ัน และบุคคลภายนอกท่ีตองเขามาติดตอเปนการชั่วคราว โดยให
เจา หนาที่รักษาการณท ําการบนั ทกึ หลกั ฐาน ตรวจสอบ และมอบบัตรผา น ใหใ ชใ นการผา นเขา-ออก
ในแตล ะครัง้
๒) ปา ยแสดงตน คอื หลกั ฐานใชค วบคมุ บคุ คล ใชส าํ หรบั บคุ คลทง้ั ภายใน และ
ภายนอก เพือ่ แสดงสถานะในการเขา ในพืน้ ที่ที่มกี ารรกั ษาความปลอดภยั ปายแสดงตน ตอ งแสดงไว
ใหเ หน็ เดนชดั ตลอดเวลาทอ่ี ยใู นพนื้ ท่ี
๓) บันทึกหลักฐานการผานเขา-ออก เปนมาตรการควบคุมเสริมจากการใช
บัตรผา น หรอื บตั รแสดงตน โดยจดั ใหม ีเจาหนา ทบี่ ันทึกหลักฐานสาํ หรับบุคคลทผี่ า นเขา -ออกในพ้ืนท่ี
ท่ีมีการรักษาความปลอดภัย โดยใหมีการจดบันทึกรายละเอียดเชนกัน สวนบุคคลภายนอกในกรณี
ผูม าประชุม ติดตอราชการ หรอื พบปะเจาหนา ทีข่ องหนวยงาน โดยใหมรี ายละเอยี ด เชน ชอ่ื ทอ่ี ยู
ของผูท ผ่ี า นเขา-ออก หนว ยงานทสี่ ังกดั วัน เวลา ทผี่ า นเขา-ออก ชอื่ ผทู ี่มาติดตอ เหตุผลในการผาน
เขา -ออกพนื้ ที่
ô.ò ¡ÒäǺ¤ØÁÂÒ¹¾Ò˹Ð
การควบคมุ ยานพาหนะ หมายรวมถึง การควบคุมทง้ั บุคคลและสง่ิ ของตา ง ๆ
บนยานพาหนะดวย ยานพาหนะท่ีไดรับการอนุญาตใหผานเขาไปในพ้ืนท่ีควรกําหนดเสนทางและ
ทจี่ อดรถทัง้ ของเจา หนา ท่ภี ายในและบุคคลภายนอกใหช ัดเจน
การบนั ทึกหลกั ฐานยานพาหนะที่เขา-ออก ควรมีรายละเอยี ดดังตอ ไปน้ี
๑) วนั เวลา ที่ยานพาหนะผา นเขา-ออก
๒) ช่ือผขู บั ข่ี และช่อื ผโู ดยสาร
๓) ประเภท ชนดิ สี เลขทะเบียนยานพาหนะ
๔) ลักษณะ และจํานวนสงิ่ ของบนยานพาหนะนนั้
๕) วตั ถปุ ระสงคก ารเขา พนื้ ที่ควบคมุ
õ. Ãкº¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¡Òó
๕.๑ ระบบการรักษาการณ คือ การจัดและกําหนดเจาหนา ท่ีรกั ษาความปลอดภัย
เจา หนา ทเี่ วรรกั ษาความปลอดภยั ประจาํ วนั นายตรวจเวร เจา หนา ทรี่ กั ษาการณ และหรอื ยามรกั ษาการณ
ปฏิบัติหนาท่ีรักษาความปลอดภัยสถานท่ีตามหวงระยะเวลาที่กําหนด และใหรูจักการใชเครื่องมือ
อุปกรณเสริมประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน ตลอดจนสนใจขาวสารที่อาจสงผลกระทบเปนภัย
ตอหนวยงาน
๔๐
๕.๒ กําลังและขีดความสามารถของเจาหนาที่รักษาการณหรือยามรักษาการณ
เพียงพอกับการปฏิบัติหนาที่ตามความสําคัญของสถานที่ของสวนราชการน้ันๆ หรือไมมีการแกไข
ทดแทน หรอื ปรบั ปรงุ จดุ ออ นเกย่ี วกบั เรอ่ื งนด้ี ว ยวธิ ใี ด มกี ารประสานแผนการรกั ษาความปลอดภยั กบั
สวนราชการอืน่ ท่ีเกย่ี วขอ งหรือไม
๕.๓ ตอ งมกี ารคดั เลอื ก ตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณ เพอื่ สรรหาตวั บคุ คลทท่ี าํ
หนา ท่ีเจา หนาท่ีรกั ษาการณ หรือยามรักษาการณ โดยพจิ ารณาจากคุณสมบัตดิ า นคุณธรรม จริยธรรม
และสมรรถนะทางรางกาย
๕.๔ ตองมีการกํากับดูแลโดยเจาหนาท่ีรักษาความปลอดภัยของหนวยงานน้ัน ๆ
ดว ยวิธกี ารดังตอไปนี้
๕.๔.๑ การกาํ กบั ดแู ลโดยบคุ คล หมายถงึ การตรวจการปฏบิ ตั งิ านโดยหวั หนา
เจา หนาที่รักษาการณต ามลําดบั ชน้ั การตรวจจะทาํ ตง้ั แตก อ นเริม่ ปฏบิ ตั ิหนาที่ ตรวจสภาพทว่ั ไปของ
เคร่ืองมือ อุปกรณอาวุธ ทบทวนคําสั่ง และระเบียบของสถานที่น้ัน ตรวจตามระยะเวลาระหวาง
การปฏบิ ัติหนาท่ี เพื่อดคู วามพรอม ความเครง ครดั ความตืน่ ตวั ในการปฏิบตั ิหนาที่
๕.๔.๒ การกาํ กบั ดแู ลโดยเครอ่ื งมอื เปน การใชเ ครอื่ งมอื หรอื วธิ กี ารทเี่ สมอื น
บังคบั ใหเ จาหนาท่รี ักษาการณตองปฏบิ ัตติ ามระยะเวลาทท่ี าํ หนาที่ เคร่อื งมอื และวิธีการมดี ังน้ี
๑) บนั ทกึ การปฏบิ ตั โิ ดยใชแ บบฟอรม รายงานการปฏบิ ตั ใิ หเ จา หนา ที่
รักษาการณเ ปน ผลู งบันทึกตามจุด และเวลาท่กี าํ หนดไว
๒) ตรวจสอบการปฏบิ ตั ิงาน โดยเคร่อื งมอื สื่อสาร เชน วทิ ยุสอ่ื สาร
โทรศัพทและสัญญาณอ่ืน ๆ ที่สามารถส่ือความหมายไดโดยหัวหนาเจาหนาที่รักษาการณหรือ
เจาหนาท่ีรักษาความปลอดภยั ของหนวยงานเปนผตู รวจสอบ
๕.๕ ตองมีการฝกอบรมและพัฒนาเจาหนาท่ีรักษาการณและหรือยามรักษาการณ
เพ่ือใหการปฏิบัติหนาที่มีประสิทธิภาพ ใหตระหนักถึงภยันตรายที่อาจเกิดข้ึนแกหนวยงาน
สรา งจติ สาํ นกึ ในการรกั ษาความปลอดภยั ฝก ทบทวน การใชเ ครอ่ื งมอื อาวธุ อปุ กรณต า ง ๆ ตลอดจน
ทดสอบความสามารถ วินัยในการปฏิบัตหิ นา ท่ี
ö. ¡Òû͇ §¡¹Ñ áÅÐÃЧºÑ Í¤Ñ ¤ÀÕ ÑÂ
หวั หนา สว นราชการตอ งกาํ หนดแผนปอ งกนั และระงบั อคั คภี ยั โดยมเี จา หนา ทค่ี วบคมุ
การรกั ษาความปลอดภยั ของหนว ยงานเปน ผกู าํ หนดรายละเอยี ดและกาํ กบั ดแู ลใหเ ปน ไปตามกฎหมาย
เก่ียวกับการปอ งกันและระงับอคั คภี ัย ในแตละหนว ยงานควรพจิ ารณาดงั น้ี
๖.๑ เจา หนา ทีด่ ับเพลิง ควรกําหนดตวั บุคคลและหนา ทค่ี วามรับผิดชอบใหชดั เจน
๖.๑.๑ ในเวลาราชการ ใหแบงกลุมเจาหนาที่รับผิดชอบดานตาง ๆ เชน
กลมุ ทที่ าํ หนา ทดี่ บั เพลงิ กลมุ ทที่ าํ หนา ทข่ี นยา ยเอกสารและวสั ดอุ ปุ กรณต า ง ๆ กลมุ ทที่ าํ หนา ทคี่ น หา
ตรวจตราผทู ีห่ ลงเหลือในอาคาร เปน ตน
๔๑
๖.๑.๒ นอกเวลาราชการ เปน หนา ทข่ี องเจา หนา ทร่ี กั ษาความปลอดภยั และ
เจา หนา ที่รักษาการณ และหรอื ยามรกั ษาการณประจาํ วันทหี่ นว ยงานกาํ หนดขึ้นเปนผูร บั ผิดชอบ
๖.๒ การจัดเตรียมอุปกรณในการดับเพลิง
๖.๒.๑ สญั ญาณแจง เหตุเพลิงไหม
๖.๒.๒ เคร่ืองมือดับเพลิงช้ันตน เชน นํ้า ทราย ถัง เชือก ขวาน เปนตน
อปุ กรณถงั เคมีดบั เพลิงทีเ่ หมาะสมกบั เพลิงไหมทุกประเภท
๖.๒.๓ ตาํ แหนง ท่ีติดตั้งควรอยูใ นตําแหนง ทมี่ องเห็นไดช ดั เจน และสามารถ
นําไปใชไดสะดวก
๖.๒.๔ ตรวจสอบอุปกรณทุกชนิดใหอยูในสภาพทใ่ี ชง านได
๖.๒.๕ หมายเลขโทรศัพทของหนวยงานดับเพลงิ ท่ตี ิดตอ ไดส ะดวก รวดเร็ว
๖.๓ การฝก อบรมเรอื่ งการดบั เพลงิ ใหจ ดั ทาํ แผนปอ งกนั และระงบั อคั คภี ยั เสน ทาง
หนไี ฟ และอบรมใหเ จา หนา ทที่ กุ คนในหนว ยงานระมดั ระวงั ปอ งกนั การเกดิ อคั คภี ยั ฝก ซอ มใหม คี วามรู
ความชาํ นาญในการดบั เพลงิ เบอื้ งตน การหนไี ฟตามแผน โดยเจา หนา ทคี่ วรมคี วามรใู นเรอ่ื งตา ง ๆ ดงั นี้
๖.๓.๑ ประเภทของเพลิง เชน จากวัสดุธรรมดา นํ้ามันเช้ือเพลิง วัตถุเคมี
กระแสไฟฟาลัดวงจร เปน ตน
๖.๓.๒ เครอ่ื งมืออปุ กรณท่ใี ชในการดบั เพลงิ ตาํ แหนงทตี่ ัง้ วธิ ีการใช
๖.๓.๓ การติดตอส่ือสาร แจงเหตุ แผนผังอาคาร เสนทางเคล่ือนยาย
เสนทางหนไี ฟ
๖.๓.๔ หมายเลขโทรศพั ทห นว ยดับเพลงิ
÷. ÍØ»¡Ã³à ÊÃÔÁÁÒμáÒáÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ
การติดต้ังอุปกรณเสริมมาตรการการรักษาความปลอดภัย หนวยงานของรัฐควร
พิจารณาตามความเหมาะสม เชน ระบบกลองโทรทัศนวงจรปด ซ่ึงควรมีผูรับผิดชอบในการควบคุม
เฝาดู และตรวจสอบใหอยใู นสภาพใชง านไดตลอดเวลา เปนตน
คาํ á¹Ðนํา㹡ÒÃÊѧà¡μÇÑμ¶μØ ÍŒ §Ê§ÊÑ·è¤Õ Ò´ÇÒ‹ ÍÒ¨¨Ð໹š ÇμÑ ¶ØÃÐິÔ
โดยปกตแิ ลว ระเบดิ แสวงเครอ่ื งมลี กั ษณะเหมอื นกบั วสั ดหุ รอื ของใชท วั่ ไป ทาํ ใหก ารสงั เกต
หรอื การพสิ จู นว า เปน ระเบดิ แสวงเครอื่ งนนั้ ทาํ ไดย าก แตป ระชาชนทวั่ ไปสามารถสงั เกตเบอ้ื งตน ไดจ าก
ลกั ษณะ ดังนี้
๑. เปนวัตถุที่ไมมีเจา ของ หรือหาเจาของไมพ บ
๒. เปนวัตถุที่มีลักษณะภายนอกผิดไปจากรูปเดิม เชน กลองมีรองรอยเปรอะเปอน
มรี อยยบั หรือมีสที ีเ่ ปล่ยี นแปลงไป
๓. เปน วตั ถทุ ี่ควรจะอยูใ นท่อี น่ื มากกวา จะอยตู รงน้ัน
๔. เปน วตั ถุท่ีไมเ คยพบเห็น ณ ท่ตี รงนน้ั มากอน
๔๒
ถา มขี อ ผดิ สงั เกตดงั กลา วใหน กึ ไวเ สมอวา “ÇμÑ ¶´Ø §Ñ ¡ÅÒ‹ ǹ¹éÑ ÍÒ¨¨Ð໹š ÃÐàº´Ô áÊǧà¤ÃÍ×è §”
àÁÍè× ¾ºÇμÑ ¶μØ ÍŒ §Ê§ÊÂÑ ´Ñ§¡ÅÒ‹ ÇãËŒ»¯ºÔ μÑ ´Ô ѧ¹éÕ
๑. หามจับตอ ง หยิบ ยกเคลอ่ื นยาย ทาํ ใหสนั่ สะเทอื นหรอื เคลอ่ื นไหวโดยเด็ดขาด
๒. สอบถามหาเจา ของหรอื วตั ถตุ อ งสงสยั หากไมม ผี ใู ดแสดงตนเปน เจา ของใหส นั นษิ ฐาน
กอนวาวัตถุตองสงสยั อาจจะเปนวัตถุระเบิด
๓. จดจําลักษณะทว่ั ไปของวัตถตุ องสงสัย เชน ขนาด รูปรา ง มเี สยี งการทาํ งาน มสี าย
ไฟฟา และบรเิ วณทพ่ี บเหน็ เพอ่ื เปน ขอมลู แกเ จาหนา ทเี่ กบ็ กวู ัตถุระเบดิ
๔. แจงผูรับผิดชอบสถานท่ีที่พบเห็นวัตถุตองสงสัยทราบเพื่อแจงเจาหนาที่บานเมือง
ตอ ไป
๕. อพยพผูคนออกจากอาคารสถานที่น้ันโดยดวน ดวยวิธีนุมนวลเพื่อไมใหเกิดการ
ต่ืนกลวั
๖. กําหนดเขตอันตรายและปองกันบุคคลท่ีไมเก่ียวของโดยประมาณจากขนาดของ
วตั ถุตอ งสงสัยโดยปดกน้ั ระยะตง้ั แต ๑๐๐-๔๐๐ เมตร
๗. ผพู บเห็นวตั ถตุ อ งสงสยั ใหรอใหขอมลู กบั เจา หนา ท่ีเก็บกูวตั ถุระเบิด
¡Òè´Ñ àμÃÂÕ ÁÍØ»¡Ã³ÊíÒËÃºÑ ¡Òû͇ §¡¹Ñ ÇμÑ ¶ØÃÐàº´Ô ËÃ×ÍÇμÑ ¶μØ ÍŒ §Ê§ÊÑÂ
๑. ยางนอกรถยนตที่ใชแลวที่มีน้ําหนักพอสมควร ๕-๖ เสน สําหรับใชครอบปองกัน
วัตถุระเบิดหรอื กลอ งตองสงสัย
๒. กระสอบทรายกวา ง ๑ ฟตุ ยาว ๑.๕ ฟุต จาํ นวน ๑๐-๒๐ ลกู สาํ หรับวางลอมรอบ
วตั ถตุ องสงสยั หรือเพ่อื ปองกนั สะเก็ดระเบิด
๓. เชือกสําหรับขึงปองกันหามไมใหผูไมมีหนาท่ีเก่ียวของเขาไปรบกวนกรณีพบ
วตั ถรุ ะเบิด เลือกชนดิ ทม่ี สี เี ห็นไดช ัดหรอื ใชผา สสี ม สีแดงผกู ไวห ลายๆ จดุ บนเชือก
๔. ปายเตือนอันตรายท่ีมีขนาดเห็นไดชัดเขียนขอความอันตรายหามเขาติดไวกับเชือก
ท้ัง ๔ ดา น หรือเขียนไวใ หเหน็ เดนชัดตามชอ งทางหรอื เสน ทางใกลเคยี งทีเ่ กดิ เหตุ
๕. นา้ํ ยาดบั เพลงิ หรอื อปุ กรณด บั เพลงิ ควรมไี วใ หพ อเพยี งและฝก ฝนใหผ มู หี นา ทเ่ี กยี่ วขอ ง
อยางสมํ่าเสมอ ซกั ซอ มใกลเคยี งและเตรียมการติดตอ กับหนวยงานทีเ่ ก่ียวของโดยทางโทรศพั ท เชน
หนวยพยาบาล หนว ยไฟฟา สถานีตาํ รวจใกลเ คยี ง
๔๓
(¼§Ñ ÀÒ¾·èÕ ñ)
๔๔
(¼§Ñ ÀÒ¾·èÕ ò)
๔๕
ÀÒ¤¼¹Ç¡
๔๗
¾ÃÐÃÒªºÑÞÞμÑ Ô
¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒâͧÃÒª¡ÒÃ
¾.È.òõôð
ÀÁÙ Ô¾ÅÍ´ÅØ Âà´ª ».Ã.
ãËäŒ ÇŒ ³ Çѹ·èÕ ò ¡Ñ¹ÂÒ¹ ¾.È.òõôð
໚¹»‚·èÕ õò ã¹ÃѪ¡ÒÅ»˜¨¨Øº¹Ñ
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ
ใหประกาศวา
โดยท่ีเปนการสมควรใหมีกฎหมายวาดว ยขอมลู ขา วสารของราชการ
จงึ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา ฯ ใหต ราพระราชบญั ญตั ขิ นึ้ ไวโ ดยคาํ แนะนาํ และยนิ ยอมของ
รฐั สภาดังตอไปน้ี
ÁÒμÃÒ ñ พระราชบัญญัติน้ีเรียกวา “พระราชบัญญัติขอมูลขาวสารของราชการ
พ.ศ.๒๕๔๐”
ÁÒμÃÒ ò พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเมื่อพนกําหนดเกาสิบวันนับแตวันประกาศ
ในราชกจิ จานุเบกษาเปน ตนไป
ÁÒμÃÒ ó บรรดากฎหมาย กฎ ระเบียบ และขอบังคับอ่ืน ในสวนที่บัญญัติไวแลว
ในพระราชบญั ญัตินี้ หรอื ซ่ึงขดั หรือแยง กับบทแหงพระราชบัญญตั นิ ใ้ี หใชพระราชบญั ญตั นิ ีแ้ ทน
ÁÒμÃÒ ô ในพระราชบญั ญัตนิ ี้
“ขอมูลขาวสาร” หมายความวา ส่ิงที่สื่อความหมายใหรูเร่ืองราวขอเท็จจริง ขอมูล
หรือสิ่งใดๆ ไมวาการส่ือความหมายน้ันจะทําไดโดยสภาพของส่ิงนั้นเองหรือโดยผานวิธีการใดๆ
และไมว าจะไดจ ดั ทําไวในรปู ของเอกสาร แฟม รายงาน หนงั สือ แผนผัง แผนที่ ภาพวาด ภาพถาย
ฟลม การบันทึกภาพหรือเสียง การบันทึกโดยเครื่องคอมพิวเตอรหรือวิธีอ่ืนใดที่ทําใหสิ่งที่บันทึกไว
ปรากฏได
๔๘
“ขอมูลขาวสารของราชการ” หมายความวา ขอมูลขาวสารที่อยูในความครอบครอง
หรือควบคุมดูแลของหนวยงานของรัฐ ไมวาจะเปนขอมูลขาวสารเก่ียวกับการดําเนินงานของรัฐ
หรือขอมลู ขา วสารเก่ียวกับเอกชน
“หนวยงานของรัฐ” หมายความวา ราชการสวนกลาง ราชการสวนภูมิภาค ราชการ
สวนทองถ่ิน รัฐวิสาหกิจ สวนราชการสังกัดรัฐสภา ศาลเฉพาะในสวนที่ไมเก่ียวกับการพิจารณา
พิพากษาคดี องคกรควบคุมการประกอบวิชาชีพ หนวยงานอิสระของรัฐและหนวยงานอ่ืนตามที่
กาํ หนดในกฎกระทรวง
“เจาหนาที่ของรฐั ” หมายความวา ผูซ ง่ึ ปฏบิ ตั ิงานใหแกหนว ยงานของรัฐ
“ขอมูลขาวสารสว นบคุ คล” หมายความวา ขอมูลขาวสารเกย่ี วกับส่ิงเฉพาะตวั ของบคุ คล
เชน การศึกษา ฐานะการเงิน ประวัติสุขภาพ ประวัติอาชญากรรม หรือประวัติการทํางาน บรรดา
ที่มีช่ือของผนู ัน้ หรือมีเลขหมาย รหัส หรอื สง่ิ บอกลกั ษณะอนื่ ทีท่ าํ ใหร ตู วั ผนู ้นั ได เชน ลายพมิ พน้ิวมอื
แผน บนั ทกึ ลกั ษณะเสยี งของคนหรอื รปู ถา ย และใหห มายความรวมถงึ ขอ มลู ขา วสารเกย่ี วกบั สงิ่ เฉพาะตวั
ของผทู ถี่ ึงแกกรรมแลว ดว ย
“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการขอมลู ขาวสารของราชการ
“คนตางดาว” หมายความวา บุคคลธรรมดาท่ีไมมีสัญชาติไทยและไมมีถ่ินที่อยูใน
ประเทศไทย และนิติบคุ คลดงั ตอไปน้ี
(๑) บริษัทหรือหางหุนสวนที่มีทุนเกินกึ่งหนึ่งเปนของคนตางดาว ใบหุนชนิดออก
ใหแ กผ ถู ือ ใหถ อื วา ใบหนุ นั้นคนตางดา วเปน ผถู ือ
(๒) สมาคมทมี่ ีสมาชกิ เกนิ กึ่งหนึง่ เปนคนตางดา ว
(๓) สมาคมหรือมูลนิธิทม่ี ีวตั ถุประสงคเ พอื่ ประโยชนของคนตางดา ว
(๔) นิตบิ คุ คลตาม (๑) (๒) (๓) หรอื นิติบุคคลอื่นใดทม่ี ีผจู ัดการหรอื กรรมการเกนิ ก่งึ หน่ึง
เปนคนตางดาว
นติ บิ คุ คลตามวรรคหนง่ึ ถา เขา ไปเปน ผจู ดั การหรอื กรรมการ สมาชกิ หรอื มที นุ ในนติ บิ คุ คลอนื่
ใหถ ือวาผูจัดการหรอื กรรมการ หรอื สมาชกิ หรอื เจาของทนุ ดงั กลา วเปนคนตา งดาว
ÁÒμÃÒ õ ใหนายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ และมีอํานาจออกกฎ
กระทรวง เพอื่ ปฏิบัตติ ามพระราชบญั ญัตนิ ้ี
กฎกระทรวงนนั้ เมอื่ ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแลวใหใชบังคับได
ÁÒμÃÒ ö ใหจัดต้ังสํานักงานคณะกรรมการขอมูลขาวสารของราชการขึ้นในสังกัด
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี มีหนาท่ีปฏิบัติงานเก่ียวกับงานวิชาการและธุรการใหแก
คณะกรรมการและคณะกรรมการวนิ ิจฉัยการเปด เผยขอมูลขาวสาร ประสานงานกับหนว ยงานของรฐั
และใหคําปรกึ ษาแกเ อกชนเกีย่ วกับการปฏิบัติตามพระราชบญั ญตั นิ ี้