Kingdom Animalia
„ การจาแนกสง่ิ มีชีวติ ในอาณาจกั รสตั ว์ P. Chrodata
Deuterostome
P. Echinodermata
Bilateral Ecdysozoa P. Arthopoda
P. Nematoda
Kingdom Animalia Eumetazoa (มเี น้อื เยอ่ื )
Parazoa (ไม่มเี น้ือเยอ่ื ) Protostome P. Platyhelminthes
P. Cnidaria
Radial Trochophore P. Annelida
P. Porifera
P. Mollusca
Kingdom Animalia
„ 1.Phylum Porifera
‟ สตั วก์ ลมุ่ ฟองน้า พบทง้ั ในน้าจดื และน้าเคม็
‟ เป็นสตั วท์ ่มี ีววิ ฒั นาการตา่ ท่สี ดุ ไม่มีเน้ือเย่อื ท่ี
แทจ้ รงิ (Parazoa) ไม่มีสมมาตร (asymetry)
‟ ไม่มีระบบประสาท ระบบหมนุ เวยี น ระบบหายใจ
‟ รา่ ยกายมีรูพรนุ จานวนมาก เรยี กว่า Ostia มี
โพรงกลางลาตวั เรยี กวา่ Spongocoel และมรี ู
เปิดขนาดใหญ่ เรยี กวา่ Osculum
‟ สบื พนั ธท์ ง้ั แบบอาศยั เพศและไม่อาศยั เพศ (มี 2
เพศในตวั เอง เรยี กวา่ hermaphrodite)
Kingdom Animalia
„ Phylum Porifera
Kingdom Animalia
Phylum Porifera
‟ Cell ต่างๆ ท่พี บในฟองน้า
„ Pinacocytes มกี ารจดั เรยี งตวั ของเซลล์
เป็นเย่อื บผุ ิวดา้ นนอก เรยี กวา่ ชน้ั
Pinacoderm เซลลม์ ลี กั ษณะแบน
„ Porocytes เป็นเซลท่มี รี ูปร่างเป็นทอ่ ทาให้
เกดิ รูท่เี รยี กวา่ Ostia
„ ถดั เขา้ มาจากชน้ั Pinacoderm คอื ชน้ั ท่ี
เรยี กว่า mesohyl
Kingdom Animalia
Phylum Porifera
‟ Cell ต่างๆ ท่พี บในฟองน้า
„ Choanocytes เป็นเซลลท์ ่มี ีรูปร่างเป็น
ปลอกคอ มแี ฟลเจลลาเป็นองคป์ ระกอบ
ทาหนา้ ท่กี รองอาหารจากน้า โดยการโบก
พดั ของแฟลเจลลา เซลลช์ นิดน้ี จะเรยี ง
เป็นชน้ั เรยี กว่า Choanoderm
„ Amoebocyte หรอื Archeocyte เป็น
เซลลร์ ูปรา่ งคลา้ ยอมบี าเคล่อื นท่ไี ปมาในชน้ั
mesohyll มหี นา้ ท่ยี ่อยอาหาร
Kingdom Animalia
Kingdom Animalia
„ Phylum Porifera
‟ ระบบการกนิ และการยอ่ ย
„ Filter feeder (การกรองกนิ )
Kingdom Animalia
„ Phylum Porifera
‟ โครงร่างค้าจนุ
„ ฟองน้ามโี ครงรา่ งแขง็ ท่คี ้าจุนรา่ งกาย เรยี กวา่
Spicule ซ่ึงแบ่งออกเป็น 3 ประเภทตามสารท่ี
เป็นองคป์ ระกอบ คือ
„ 1. สารประเภทหนิ ปูน (Calcareous spicule)
„ 2. สารประเภทซิลกิ า (Siliceous spicule)
„ 3. เสน้ ในคอลลาเจน (Sponging fiber)
‟ ประเภทของโครงสรา้ งค้าจนุ สามารถนาไปจดั
กลมุ่ ของฟองน้าได้
Kingdom Animalia
„ Phylum Porifera
‟ แบ่งออกเป็น 3 class คอื
Class Calcarea
Class Hexactinellida
Class Demospongia
Kingdom Animalia
„ Phylum Porifera
‟ Class Calcarea
„ กลมุ่ ฟองน้าหนิ ปูน
„ Calcareous spicule
Kingdom Animalia
„ Phylum Porifera
‟ Class Hexactinellida
„ กลมุ่ ฟองน้าแกว้
(Venus’s flower basket)
„ Siliceous spicule ( มี 6 แฉก)
Kingdom Animalia
„ Phylum Porifera
‟ Class Dermospongia
„ กลมุ่ ฟองน้าถตู วั ฟองน้าจดื
„ พบมากรอ้ ยละ 95
„ Spongin fiber + Siliceous spicule
(ไม่ใช่ 6 แฉก)
Kingdom Animalia
„ การจาแนกสง่ิ มีชีวติ ในอาณาจกั รสตั ว์ P. Chrodata
Deuterostome
P. Echinodermata
Bilateral Ecdysozoa P. Arthopoda
P. Nematoda
Kingdom Animalia Eumetazoa (มเี น้อื เยอ่ื )
Parazoa (ไม่มเี น้ือเยอ่ื ) Protostome P. Platyhelminthes
P. Cnidaria
Radial Trochophore P. Annelida
P. Porifera
P. Mollusca
Kingdom Animalia
„ Phylum Cnidaria
‟ สตั วก์ ลมุ่ ไฮดรา แมงกะพรนุ ดอกไมท้ ะเล
ปะการงั กลั ปงั หา
‟ สว่ นใหญอ่ าศยั ในทะเล บางชนิดพบในน้าจดื
‟ มสี มมาตรแบบ radial symmetry
‟ มรี ะบบประสาทแบบ Nerve net
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ มีเน้ือเย่อื 2 ชน้ั
‟ เน้ือเย่อื ชน้ั นอก เรยี กว่า epidermis
‟ เน้ือเย่อื ชน้ั ใน หรอื เน้ือเย่อื บทุ างเดิน
อาหาร เรยี กว่า gastrodermis
‟ ระหว่างเน้ือเย่อื ชน้ั นอกและชน้ั ใน
เรยี กว่า mesoglea
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ ทางเดนิ อาหารไม่สมบูรณ์ (เป็นแบบ
ปากถงุ ); Mouth + Gastrovascular
cavity (coelenteron)
‟ การย่อยอาหารมที ง้ั ภายในเซลลแ์ ละ
ภายนอกเซลล์
„ ยอ่ ยภายใน ใช้ nutrition cell
„ ยอ่ ยภายนอกใช้ gland cell
Kingdom Animalia
„ Phylum Cnidaria
‟ มีรูปรา่ ง 2 แบบ
„ Polyp คลา้ ยตน้ ไม้ (เกาะอยูก่ บั ท่ี)
„ Medusa คลา้ ยรูปรม่ (ว่ายน้า)
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ มีเซลลเ์ ข็มพษิ (Cnidocyte) ซ่งึ มี
เข็มพษิ (Nematocyte)
อยู่บรเิ วณ tentacle ใชใ้ นการ
ป้ องกนั และฆ่าเหย่อื
‟ ไม่มรี ะบบหายใจ ระบบหมนุ เวียน
โลหติ ระบบขบั ถา่ ยโดยเฉพาะ
แตโ่ ดยทวั่ ไปอาศยั การแพร่ของ
กา๊ ซและของเสยี ตา่ งๆ ระหว่างน้า
ท่อี ยูร่ อบๆ
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ มี 2 เพศในตวั เดียวกนั
‟ สามารถสบื พนั ธไ์ ดท้ ง้ั แบบอาศยั
เพศและไม่อาศยั เพศ
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ มี 2 เพศในตวั เดียวกนั
‟ สามารถสบื พนั ธไ์ ดท้ ง้ั แบบอาศยั เพศ
และไม่อาศยั เพศ
‟ วงชีวติ แบบสลบั ระหว่างระยะ polyp
กบั medusa
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ แบ่งออกเป็น 4 class
Class Hydrozoa
Class Scyphozoa
Class Cubozoa
Class anthozoa
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ Class Hydrozoa
‟ ตวั อยา่ ง เช่น ไฮดรา, Obilia sp.,
แมงกะพรนุ น้าจดื
‟ สว่ นใหญ่มรี ูปรา่ งเป็นแบบ polyp
‟ ระยะmedusa มี velum
‟ Mesoglea บาง
Kingdom Animalia
Kingdom Animalia
Phylum Cnidaria
‟ Class Scyphozoa
‟ ตวั อยา่ ง เช่น แมงกะพรนุ สว่ นใหญ่
เช่น แมงกะพรนุ ไฟ แมงกะพรนุ จาน
‟ สว่ นใหญม่ รี ูปรา่ งเป็นแบบ medusa
‟ ระยะmedusa ไม่มี velum
‟ Mesoglea หนา
Kingdom Animalia
„ Phylum Cnidaria
‟ Class Cubozoa ไดแ้ ก่ แมงกะพรุนกลอ่ ง" (Box jellyfish) หรอื "แมงกะพรนุ สาหรา่ ย" หรอื
"สาโหรง่ ”
‟ รูปร่างเป็นแบบ medusa คลา้ ยรูปลกู บาศก์
‟ มีขนาดเลก็ และมพี ษิ รา้ ยแรง
Kingdom Animalia
„ Phylum Cnidaria
‟ Class Anthozoa
‟ ไดแ้ ก่ ดอกไมท้ ะเล ปะการงั กลั ปงั หา
‟ รูปร่างเป็นแบบ polyp เท่าน้ัน
‟ อยูร่ วมกนั เป็นกลมุ่ มกี ารสรา้ งสารหนิ ปูนเป็น
เปลอื กหมุ้
Kingdom Animalia
„ Phylum Cnidaria
‟ Class Anthozoa
‟ เพม่ิ เตมิ ....การอยูร่ ว่ มกนั ของปะกาลงั กบั โพรทิสตก์ ลมุ่ Zooxanthellae
Kingdom Animalia
„ การจาแนกสง่ิ มีชีวติ ในอาณาจกั รสตั ว์ P. Chrodata
Deuterostome
P. Echinodermata
Bilateral Ecdysozoa P. Arthopoda
P. Nematoda
Kingdom Animalia Eumetazoa (มเี น้อื เยอ่ื )
Parazoa (ไม่มเี น้ือเยอ่ื ) Protostome P. Platyhelminthes
P. Cnidaria
Radial Trochophore P. Annelida
P. Porifera
P. Mollusca
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ กลมุ่ หนอนตวั แบน (flatworm)
‟ Bilateral symmetry, มเี น้ือเย่อื 3 ชน้ั (triploblastic)
‟ ไม่มชี ่อวา่ งภายในลาตวั (Acoelomate)
‟ ลาตวั แบนจากดา้ นหลงั ทอ้ ง (dorsoventrally flatten)
‟ มีปมประสาทขนาดใหญท่ ่หี วั (cerebral ganglion)
‟ เสน้ ประสาทเรยี งลงมา 2 เสน้ ดา้ นทอ้ ง (longitudinal
nerve cord)
‟ เสน้ ประสาทเป็นวงรอบเสน้ ประสาทดา้ นทอ้ ง
(transverse nerve)
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ สบื พนั ธุไ์ ดท้ ง้ั แบบอาศยั เพศและไม่อาศยั เพศ
‟ มคี วามสามารถในการงอกใหม่สูงมาก
‟ มี 2 เพศในตวั เดยี ว แต่ผสมขา้ มตวั
‟ อวยั วะสาหรบั กาจดั ของเสยี เรยี กว่า flame cell
‟ แลกเปล่ยี นแกส๊ ทางผิวหนัง
‟ สว่ นพวกท่ดี ารงชีวติ แบบปรสติ (parasitic type) จะ
มีควิ ทเิ คลิ (cuticle) หมุ้ ตวั ซ่ึงสรา้ งจากเซลลท์ ่ผี ิวของ
ลาตวั ทาหนา้ ท่ปี ้ องกนั อนั ตรายซ่ึงเกดิ จากน้ายอ่ ย
ของผูถ้ กู อาศยั (host)
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ ทางเดินอาหารไม่สมบูรณ์
‟ ทางเดินอาหารมีการแตกแขนงเพอ่ื ใหส้ ามารถลาเลยี งอาหารไปยงั เซลลต์ ่างๆ ไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ
เรยี กทางเดินอาหารแบบน้ีวา่ diverticulum
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ แบง่ ออกเป็น 3 class
Class Turbellaria
Class Trematoda
Class Cestoda
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ Class Turbellaria
„ ไดแ้ กพ่ วก พลานาเรยี
„ ดารงชีวติ แบบอสิ ระ
„ มคี วามสามารถในการสรา้ งเมอื กและ
มซี ิเลยี ท่บี รเิ วณหวั เพม่ิ ประสทิ ธภิ าพ
ในการเคลอ่ื นท่ี
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ Class Trematoda
„ ไดแ้ กพ่ วก พยาธใิ บไม้ (fluke)
„ ลกั ษณะ
‟ มีปากดูด (sucker) ท่ีบรเิ วณหวั และ
บรเิ วณทอ้ ง
‟ Pharynx มีกลา้ มเน้ือสาหรบั บดอาหาร
‟ วงชีวิตมีโฮสตห์ ลายชนิด
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ Class Trematoda
„ ไดแ้ กพ่ วก พยาธใิ บไม้
(fluke)
„ ลกั ษณะ
‟ มีปากดูด (sucker) ท่ีบรเิ วณหวั
และบรเิ วณทอ้ ง
‟ วงชีวติ มโี ฮสตห์ ลายชนิด
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ Class Cestoda
„ ไดแ้ กพ่ วก พยาธิตวั ตดื เช่น
ตดื หมู ตดื ววั
„ ลกั ษณะ
‟ สว่ นหวั (Scolex) มีโครงสรา้ งสาหรบั
ยดึ เกาะโฮส (hook, Sucker)
‟ ลาตวั แบง่ เป็ นขอ้ ปลอ้ ง เรยี กว่า
proglotid
‟ ไม่มีทางเดินอาหาร
Kingdom Animalia
„ Phylum Platyhelminthes
‟ Class Cestoda
„ ไดแ้ กพ่ วก พยาธิตวั ตดื เช่น
ตดื หมู ตดื ววั
„ ลกั ษณะ
‟ สว่ นหวั (Scolex) มีโครงสรา้ งสาหรบั
ยดึ เกาะโฮส (hook, Sucker)
‟ ลาตวั แบง่ เป็ นขอ้ ปลอ้ ง เรยี กว่า
proglotid
‟ ไม่มีทางเดินอาหาร
Kingdom Animalia
„ Phylum Annelida
‟ สตั วจ์ าพวกหนอนปลอ้ ง
‟ สตั วก์ ลมุ่ น้ีรา่ งกายแบง่ เป็นขอ้ ปลอ้ ง
(segment) และมีผนงั กนั แตล่ ะปลอ้ ง
(septum) แตล่ ะปลอ้ งมีเดือย (setae) หรอื
พาราโพเดีย (parapodia) ใชใ้ นการเคลอ่ื นท่ี
‟ Bilateral symmetry, เน้ือเย่อื 3 ชน้ั , มี
ช่องว่างภายในลาตวั ท่แี ทจ้ รงิ
‟ ทางเดินอาหารสมบูรณ์ ระบบหมนุ เวยี นเลอื ด
แบบปิด แลกเปล่ยี นแกส๊ ทางผิวหนัง
Kingdom Animalia
„ Phylum Annelida
‟ ระบบขบั ถา่ ยจะเป็นอวยั วะขบั ถา่ ย ท่เี รยี กวา่
เนฟรเิ ดยี (nephridia) อยูท่ กุ ปลอ้ งๆ ละ 1 คู่
เนฟรเิ ดียจะช่วยขบั ของเสยี ออกจากช่องตวั
และกระแสโลหติ ออกนอกรา่ งกายทางรูขบั ถา่ ย
(nephridiopores)
Kingdom Animalia
„ Phylum Annelida
„ ระบบประสาท ประกอบดว้ ย ปมประสาทสมอง
(cerebral ganglia) ตดิ ต่อกบั เสน้ ประสาทใหญ่
ดา้ นทอ้ ง (ventral nerve cord) ซ่ึงทอดตามยาว
ของรา่ งกาย เสน้ ประสาทใหญ่ทางดา้ นหลงั จะมีปม
ประสาทประจาปลอ้ ง (segment ganglia) ปลอ้ ง
ละ 1 ปม
„ มี 2 เพศในตวั เดียวแตเ่ กดิ การผสมขา้ มตวั
Kingdom Animalia
„ Phylum Annelida
‟ แบง่ ออกเป็น 3 class
Class Oligochaeta
Class Polychaeta
Class Hirudinea
Kingdom Animalia
„ Phylum Annelida
‟ Class Oligocheata
‟ ไดแ้ กพ่ วก ไสเ้ ดือนดนิ ไสเ้ ดอื นน้า
‟ สว่ นหวั ยงั ไม่พฒั นา
‟ มี Setae, ไม่มี parapodia
‟ มีสองเพศ
Kingdom Animalia
„ Phylum Annelida
‟ Class Polycheata
‟ ไดแ้ กพ่ วก แม่เพรยี ง ไสเ้ ดือนทะเล
บงุ้ ทะเล หนอนฉตั ร
‟ สว่ นหวั เจรญิ ดี
‟ มี parapodia ใชใ้ นการเคล่อื นท่ี
และแลกเปล่ยี นแกส็
‟ เป็นสตั วแ์ ยกเพศ ปฏสิ นธภิ ายนอก
Kingdom Animalia
„ Phylum Annelida
‟ Class Hirudinea
‟ ไดแ้ กพ่ วก ปลงิ น้าจดื ทากดูดเลอื ด
‟ สว่ นหวั ไม่คอ่ ยพฒั นา
‟ ไม่มีทง้ั parapodia และ seata
‟ มีสองเพศในตวั เดยี ว
Kingdom Animalia
„ Phylum Mullusca
‟ ไดแ้ กพ่ วก หอย หมึก ตา่ งๆ
‟ มคี วามหลากหลายเป็นอนั ดบั สอง รองจาก Arthropoda
‟ อาศยั ทง้ั ในน้าจดื น้าเคม็ และบนบก
‟ รา่ งกายออ่ นน่ิม ไม่มีปลอ้ ง ประกอบดว้ ยสว่ นตา่ งๆ ไดแ้ ก่
„ สว่ นหวั บางชนิดมีสว่ นหวั ชดั เจนแต่บางชนิดไม่เจรญิ
บนหวั อาจมีหนวด (tentacles)
„ สว่ นเทา้ (foot)
„ กอ้ นอวยั วะภายใน (visceral mass)
„ แมนเทลิ (mantle)
Kingdom Animalia
Kingdom Animalia
„ Phylum Mullusca
‟ มชี ่องตวั ทแ่ี ทจ้ รงิ (coelom) มลี กั ษณะ
ลดลงมากเหลอื อยู่ในลกั ษณะเป็นช่อง
รอบหวั ใจ (pericardial cavity)
‟ ระบบประสาท ประกอบดว้ ย ปม
ประสาท (ganglia) 3 คู่ (cerebral,
pedal, visceral) และมเี สน้ ประสาท
ใหญ่ (nerve cord) 2 คู่
Kingdom Animalia
„ Phylum Mullusca
‟ ระบบทางเดินอาหารสมบูรณ์
‟ มอี วยั วะท่ใี ชใ้ นการบดอาหารในบรเิ วณคอหอยมีลกั ษณะคลา้ ยตะไบ เรยี กว่า แรดูลา
(radula) ซ่งึ ไม่มใี นสตั วก์ ลมุ่ อน่ื ๆ