พื้นท่ีและระดับความเสย่ี ง แผนงาน/
ประเภทของภยั ระดับสงู ระดับกลาง ระดับต่า แนวทางการลดความ โครงการในการลด หนว่ ยงาน แหล่ง
เส่ียงจากสาธารณภยั ความเส่ยี งจาก รบั ผิดชอบ งบประมาณ
สาธารณภัย
โรคระบาดสัตว์ หมทู ่ี 4 หมทู ่ี 2, หมูท่ี 1 1. รวมบรู ณาการกบั โครงสราง 1. อบต. 1. งบประมาณ
(ลัมปสิ กนิ ) 7, 8, 3 และ 6 และ 5 หนว ยงานอืน่ กาหนด 1. จัดหาวสั ดุ 2. อาเภอ รายจายประจา
9, 10 มาตรการปูองกนั เฝูา อปุ กรณ์ เพ่ือการ 3. จงั หวดั ปี / งบกลาง
และ
ระวัง ปูองกนั โรค 4.หนวยงาน 2.งบประมาณ
11 2. สรางความเขา ใจ 2. เตรียมความ ท่เี กีย่ วของ อื่น
กบั ประชาชน ถึง พรอมแผนงานงบ
แนวทางของการ กลาง
ชวยเหลือในสวน ไมใชโครงสราง
อบต. 1. รบั การสนบั สนนุ
3. ประชาสมั พนั ธ์ การดาเนินงานจาก
ขอมูลขาวสารให หนวยงานอื่น
ประชาชนรบั ทราบ 2. บรู ณาการ
รว มกบั หนวยงาน
อ่นื ในการเฝาู ระวัง
ปูองกนั
(3) แนวทางปฏิบัติในการสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องการลดความเสี่ยงจากสาธารณภัยเพื่อนาไปสู่
การปฏิบตั ิ
องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงไดกาหนดใหมีสรางความรูความเขาใจเรื่องการลดความเสี่ยง
จากสาธารณภัยเพ่ือนาไปสูการปฏบิ ัติ ดังน้ี
(3.1) สรางความรูความเขาใจใหแกประชาชนและทุกภาคสวนไดรับทราบความเส่ียงของพ้ืนที่
ตนเอง เพ่ือใหมีความตระหนัก เขาใจความเสี่ยงในพ้ืนที่รูเทาทันภัย และเตรียมความพรอมรับมือกับสาธารณภัย
ในการวางแผนและการลงทุนในการลดความเส่ียงจากสาธารณภัย โดยการสนับสนุนใหส่ือประชาสัมพันธ์
ทุกแขนงมีบทบาทในการรณรงค์ประชาสัมพันธ์เพ่ือปลูกฝังจิตสานึกดานความปลอดภัยในชีวิตประจาวัน เชน
การใชถ นนอยา งปลอดภัย การใชอุปกรณ์ไฟฟาู ภายในบา น การเตรียมการในการรบั มอื สาธารณภยั โดยเฉพาะ
อยางยิ่งส่ือประชาสัมพันธ์ท่ีสามารถเขาถึงประชาชนไดอยางมีประสิทธิภาพ เชน วิทยุ โทรทัศน์ หนังสือ
อนิ เตอรเ์ นเต
(3.2) จัดทา ปรับปรุง และพัฒนาคูมือการประเมินความเสี่ยงจากสาธารณภัย (Disaster
Risk Assessment enilGdiuG) โดยใหหนวยงานภาคในระดับทองถิ่น ประเมินความเสี่ยงจากสาธารณภัย
รวมกบั ผมู ีสวนไดสว นเสยี ในภาคสวนตา งๆ ไดร บั รคู วามเสี่ยงของพื้นที่
(3.3) สงเสริมและสนับสนุนใหองค์กรเครือขายในการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย
ทุกภาคสวน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองสว นทองถิน่ และอาสาสมัครตางๆ มีสวนรวมในการรณรงค์
ในเรื่องความปลอดภยั อยางตอเน่ือง
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 44
กลยุทธท์ ่ี 2 พฒั นามาตรการลดความเสีย่ งจากสาธารณภยั
การลดความเสี่ยงจากสาธารณภัยมุงเนนการปูองกันไมใหเกิดความเสี่ยงใหมและลดความ
เสี่ยงที่มีอยูเดิมดวยมาตรการและวิธีการที่หลากหลายในการปูองกันและลดความลอแหลม เปราะบาง และเพ่ิม
ศักยภาพในการเตรียมความพรอมในการเผชิญเหตุ รวมท้ังฟื้นฟูใหกลับคืนสภาพไดอยางรวดเรเวและดีข้ึน
กวาเดมิ โดยพจิ ารณาเลอื กใชวิธีการลดความเส่ียงจากสาธารณภัยตามแนวทางปฏิบตั ิ ดงั น้ี
(1) แนวทางปฏิบัติในการหลกี เลยี่ งความเส่ยี ง (Risk Avoidance) เชน
(1.1) ยายทต่ี ั้งชุมชน หมูบานและอาคารสถานที่ออกนอกพ้ืนท่เี ส่ยี งตอการเกิดสาธารณภัย
หรอื การออกแบบโครงสรา งและใชวัสดใุ นการกอสรางท่ีมีความคงทนและปลอดภยั
(1.2) กาหนด/จัดทาโซนนงิ่ เพ่ือวางแผนการจดั การความเสีย่ งจากสาธารณภยั
(1.3) จัดทาผังเมือง โดยคานึงถึงผลกระทบตอส่ิงแวดลอมและความเสี่ยงจากสาธารณภัย
และมกี ารบังคับใชอยางเครงครัด พรอมทั้งจดั ทากฎระเบยี บมาตรฐานดานความปลอดภยั ในชมุ ชนที่อยูอาศัย
(2) แนวทางปฏบิ ัติในการปอู งกันและลดผลกระทบจากความเส่ียง (Risk Prevention and Mitigation)
ดาเนินการปูองกันและลดผลกระทบ โดยดาเนินการทั้งที่ใชโครงสราง และไมใชโครงสราง
เพ่ือขจัดหรือลดโอกาสที่สาธารณภัยจะสรางผลกระทบตอบุคคล ชุมชนหรือสังคม เพ่ือเตรียมการดาน
ทรัพยากร ระบบการปฏิบัติการและความพรอมไวรองรับสถานการณ์สาธารณภัยท่ีอาจเกิดขึ้น ท้ังการปูองกัน
บรรเทาและระงับภยั ใหม ีความพรอ มท่จี ะเผชิญสาธารณภัยไดอยา งมีประสทิ ธิภาพ
(2.1) มาตราการเชงิ ใชโ้ ครงสร้าง
การปูองกันและลดผลกระทบโดยใชโครงสราง หมายถึง การใชสิ่งกอสรางท่ีมนุษย์สรางขึ้น
เชน อาคาร เข่ือน กาแพง อางเกเบน้า ฝาย เหมือง เสนทางคมนาคมเพื่อสงกาลังบารุง ปูายสัญญาณ ฯลฯ
เพื่อการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย ซ่ึงจะตองพิจารณาใหสอดคลองกับสภาพพ้ืนที่วาควรใชการปูองกัน
แบบใดจึงจะเหมาะสมกบั สภาพพื้นท่เี สยี่ งภยั นั้นๆ ประกอบดว ย
(1) จัดหาพื้นท่ีรองรับน้าและกักเกเบน้า เชน อางเกเบน้า เขื่อน สระน้า ทานบ เหมือง
ฝาย รวมทงั้ การขดุ ลอกคคู ลอง แหลงน้าสาธารณะที่ต้ืนเขิน เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพการกักเกเบน้าไวใชในฤดูแลง
และการระบายในฤดฝู น
(2) กอสรางกาแพง ผนัง หรือรอดักตะกอน เพ่ือปูองกันการเออลนหรือสูญเสียพื้นดิน
จากการกดั เซาะชายฝ่งั ของทะเลและแมนา้
(3) เสรมิ ความแขเงแรงของโครงสรา งบา น อาคาร ใหสามารถตานทานแรงจากลมพายุ
(4) กรณีการกอ สรา งอาคารและสิ่งปลูกสรา งในพน้ื ทเ่ี ส่ยี งภัยตองใหมีความม่ันคงแขเงแรง
และมีระบบความปลอดภัยสาหรับผูใชอาคาร ทั้งนี้ใหเป็นไปตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.๒๕๒๒
และท่แี กไ ขเพิ่มเติม รวมทั้งขอกาหนดและกฎกระทรวงที่เก่ยี วของ
(5) กอ สรา ง/ปรับปรงุ เสน ทางเพือ่ การสงกาลังบารุง หรือเสนทางไปสถานท่ีหลบภัยใหใช
การไดตลอดเวลา
(2.2) มาตราการที่ไมใ่ ช้โครงสร้าง
การปูองกันและลดผลกระทบโดยไมใชโครงสราง เป็นการดาเนินการเพื่อชวยทาให
การดาเนินงานในการปูองกันและลดผลกระทบจากภัยใหมีประสิทธิภาพมากย่ิงขึ้น เชน การใชมาตรการดาน
กฎหมายควบคุมมาตรฐานการกอสราง การจัดสรรการใชประโยชน์ท่ีดิน การอบรมวิศวกรในการกอสราง
แผนปฏบิ ตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 45
(1) กาหนดเขตพื้นท่ีและจดั กลุมที่ตั้งทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม เพื่อหลีกเลี่ยง
พ้นื ทีเ่ สี่ยงภยั เชน การวางแผนการใชท ่ีดิน การจดั ทาแผนท่ีเสี่ยงภัย การกาหนดมาตรฐาน ความปลอดภัยของ
กิจกรรมตาง ๆ การกาหนดโซนนิง่ เปน็ ตน
(2) เสริมสรา งความแขเงแรงของตล่งิ ปลกู ตน ไม ไมพุม หญา แฝก ปอู งกันชมุ ชนริมนา้
(3) ปรับแผนการเกษตรเพ่ือกระจายความเสี่ยง เชน ปลูกปุาตนไม ปลูกไมคลุมหนาดิน
กนั ดินพงั ทลาย ทาแนวปลูกแบบขวาง แนะนาพันธ์ุพืชท่ีทนตอแมลงศัตรูพืชและความแหงแลง รวมถึงสงเสริม
การปลูกพืชใหเ หมาะสมกบั สภาพพืน้ ที่และสภาพภูมิอากาศ เป็นตน
(4) ออกมาตรการที่จาเป็นในการลดความเส่ียงจากสาธารณภัย
(5) บังคับใชกฎหมายและการมีสวนรวมของประชาชนในพ้ืนที่กับหนวยงานภาครัฐ
ในการปูองกันไมใหเกิดอัคคีภัย เชน การใหขอมูลขาวสารที่ถูกตองแกประชาชนเกี่ยวกับ สาธารณภัยตางๆ
ท่ีเกิดจากการกระทาของประชาชนเอง เชน การเผาตอซังขา ว การเผาใบออ ย เปน็ ตน
องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงไดนาแนวคิดการลดความเสี่ยงมาใชในการบริหารจัดการสา
ธารณภัย ภายใตการวิเคราะห์ประเมินความเสี่ยงจากสาธารณภัยตางๆ ของ อปท. โดยไดจัดทาโครงการ/
มาตราการ/แผนงาน และแนวทางการปูองกันและลดผลกระทบจากทุกหนวยงานมาใชในการปูองกันและลด
ผลกระทบ ตามภัยประเภทตางๆ และบรรจุไวในแผนปฏิบัติการในการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยของ
องคก์ รปกครองสวนทองถ่ิน/แผนพฒั นาทองถนิ่
(3) แนวทางปฏิบตั ใิ นการถา่ ยโอนความเสยี่ ง (Risk Transfer) ไดแก
(3.1) สนบั สนุนการสรา งระบบประกนั ภยั โดยภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชน เชน กรมธรรม์
ประกันภัย ซึ่งเป็นการตกลงทาสัญญารวมกันระหวางผูเอาประกันภัยกับผูรับประกันภัยที่อีกฝุายตกลง
จะจายเงินจานวนหนึ่งตามกาหนดระยะเวลาที่ไดตกลงกันไวกับอีกฝุายหน่ึง ซ่ึงเม่ือเกิดสาธารณภัยข้ึนจะไดรับ
คาสินไหมชดเชยบางสวนหรอื ทง้ั หมดจากผรู บั ประกันภัย และสง เสรมิ ใหประชาชนซือ้ ระบบประกันภยั ดงั กลาว
(3.2) สนับสนุนการออกพันธบัตรสาธารณภัย (catastrophe/CAT bond) ซ่ึงคือตราสารหนี้
ที่ผลตอบแทนอางอิงกับมูลคาความเสียหาย โดยเม่ือเกิดสาธารณภัยที่กาหนดไวและมูลคาความเสียหายเกิน
กวาระดับที่กาหนดผูออกตราสารจะหักเงินตนหรือดอกเบี้ยตามข้ันตอนท่ีตกลงไว เพื่อชดเชยกับความเสี่ยง
ท่ีสูงข้ึนแตหากไมเกิดสาธารณภัยตามท่ีระบุไวในชวงเวลาที่กาหนดผูลงทุนกเจะไดรับดอกเบ้ียและเงินตนคืน
เม่ือครบกาหนด และสง เสริมใหป ระชาชนซ้ือพนั ธบตั รสาธารณภัยดงั กลา ว
(4) แนวทางปฏบิ ตั ิในการยอมรับความเส่ยี ง (Risk Acceptance) ไดแก
(4.1) ฝึกการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย
การฝึกการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย เป็นเครื่องมือและกิจกรรมในการสราง
ความพรอมและเพ่ิมศักยภาพของหนว ยงานและบุคลากร รวมทั้งเป็นการทดสอบการประสานงานและการบูรณาการ
ความรวมมือ ทาใหทราบจุดบกพรองและชองวางในการปฏิบัติงานในภาวะฉุกเฉิน เพื่อนาไปสูการปรับปรุง
แผนปฏิบัติการในการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยของ องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง และแผนเผชิญ
เหตุสาธารณภัยใหมีความสมบูรณ์มากย่ิงขึ้น ท้ังนี้ การฝึกการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยใหหมายรวมถึง
การฝึก การซักซอม และการฝึกปฏิบัติตามความเหมาะสมและความจาเป็นของแตละหนวยงานในทุกระดับ
โดยกองอานวยการปอู งกันและบรรเทาสาธารณภัย องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง จะมีการประสานและสั่ง
การอานวยการใหชุมชน/หมูบาน ดาเนินการฝึกการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยแบบบูรณาการอยาง
สม่าเสมอ เพื่อเป็นการบูรณาการหนวยงานที่รับผิดชอบใหพรอมรับสถานการณ์ภัยพิบัติที่อาจเกิดขึ้น โดย
พิจารณาประเภทของภัยที่เป็นนโยบายเนนหนักของรัฐบาล หรือภัยที่มีความเสี่ยงสูง ตามความจาเป็นของ
สภาพพนื้ ท่ี
แผนปฏบิ ตั ิการในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 46
(4.2) การเตรียมการอพยพ
กาหนดใหกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยองค์การบริหารสวนตาบลโคกส
ลุงจัดทาแผนอพยพ แผนอพยพสวนราชการ หรือวางมาตรการการอพยพ ซึ่งอยางนอยมีสาระสาคัญ
ประกอบดว ย บญั ชีจานวนผอู พยพบัญชสี วนราชการ ส่งิ อานวยความสะดวกในการอพยพ การกาหนดเขตพื้นที่
รองรับ การอพยพใหอยูในพื้นที่เหมาะสม การกาหนดเจาหนาท่ีหรือผูรับผิดชอบการอพยพไวใหชัดเจน
การกาหนดเสนทางอพยพหลักและเสนทางอพยพสารองสาหรับแตละประเภทภัย รวมท้ังการสารวจและการ
จดั เตรียมพาหนะ นา้ มันเช้ือเพลงิ แหลง พลังงาน และระบบส่ือสารสาหรับการอพยพ
เพ่ือเป็นการรักษาความปลอดภัยในชีวิต และทรัพย์สินของประชาชนและสวนราชการ
และสามารถดาเนนิ การอพยพเคล่ือนยายเป็นไปอยางมีระบบสามารถระงับการแตกตื่นเสียขวัญของประชาชน
ไปสสู ถานทป่ี ลอดภัยไดอยางมีประสิทธิภาพ
การเตรยี มการอพยพ ใหดาเนินการดงั นี้
1) จดั ทาแผนอพยพในพื้นทเ่ี ส่ียงจากสาธารณภัยและแผนอพยพสว นราชการ
2) จัดหาสถานท่ีปลอดภัยสาหรบั การอพยพประชาชน
3) จดั เตรยี มเสนทางอพยพหลกั และเสนทางสารองสาหรบั แตละประเภทภัย
4) จดั ทาปาู ยแสดงสญั ญาณเตอื นภัยบอกเสน ทางอพยพไปสูสถานที่ปลอดภยั
5) จดั เตรียมสรรพกาลังหนวยปฏบิ ัติการฉุกเฉิน หรือหนวยอพยพ
6) จัดเตรียมยานพาหนะ เครื่องมือ อุปกรณ์ เชน รถยนต์ขับเคล่ือน ๔ ลอ
ไฟฉาย พลสุ องสวาง นกหวดี เส้อื ชชู ีพ ฯลฯ
7) จดั ประชมุ หรอื อบรมใหความรใู นการชวยเหลอื ตัวเองเม่อื อยูในภาวะฉุกเฉิน
8) จัดใหมีการฝึกซอมแผนอพยพจากสาธารณภยั
9) จัดทาคูมือการอพยพจากสาธารณภยั ใหประชาชนศึกษา
ท้ังนี้ ในการจัดทาแผนอพยพ การอพยพสวนราชการ ใหกาหนดรายละเอียดโดยสารวจ
และจัดทาบัญชีจานวนผูอพยพไวลวงหนา โดยแยกประเภทตามลาดับความเรงดวน การกาหนดเขตพื้นท่ี
รวมพลและพ้ืนที่รองรับการอพยพ การกาหนดเจาหนาที่ดาเนินการอพยพไวลวงหนา โดยระบุหนาที่
ความรับผิดชอบไวใหชัดเจน การสารวจยานพาหนะ น้ามันเช้ือเพลิงตลอดจนระบบการสื่อสารสาหรับการ
อพยพ การกาหนดเสนทางอพยพหลัก และเสนทางรองท่ีชัดเจน การกาหนดสถานที่ปลอดภัยเป็นพ้ืนท่ีรองรับ
การอพยพ การกาหนดระเบียบปฏิบัติในการรักษาความปลอดภัยและความสงบเรียบรอยในการอพยพการอยูอาศัย
ในพื้นที่รองรบั การอพยพตลอดจนการอพยพกลับ การใหความชวยเหลือ และบริการในการดารงชีพและระบบ
สุขลกั ษณะตามสมควรจัดใหมสี งิ่ สาธารณปู โภค และสิ่งอานวยความสะดวกเพม่ิ เติมตลอดจนรางระเบียบในการ
ควบคุมการใชส ่งิ เหลาน้ี
นอกจากน้ี ใหแบงการปกครองในพื้นที่อพยพออกเป็นกลุม และจัดทาทะเบียนและจัด
ระเบียบการปกครอง โดยการจัดแบงประเภทของบุคคลตามลาดับเรงดวน เชน ผูปุวยทุพพลภาพ คนพิการ
คนชรา เดเก และสตรีตามลาดับ และจัดเตรียมพื้นท่ีรองรับการอพยพไวลวงหนาใหเป็นตามลักษณะ
ความจาเป็น เชน ตองหางจากพ้ืนที่อันตราย ไมกีดขวางหรือเหน่ียวรั้งการปฏิบัติการ เป็นพื้นที่ท่ีสามารถ
จัดการดานสุขลักษณะได มีความสะดวกในเสนทางคมนาคม และมีส่ิงอานวยความสะดวกและร ะบบ
สาธารณปู โภคตามสมควร
(4.3) การเตรยี มการจัดต้ังศูนย์พักพิงชัว่ คราว
ศูนย์พักพิงช่ัวคราวเป็นการแกปัญหาท่ีอยูอาศัยชั่วคราวในสถานการณ์ท่ีเกิดสาธารณภัยข้ึน
ซ่ึงรัฐตองมีการเตรียมแผนรับมือตอจากการอพยพในภาวะฉุกเฉิน โดยกาหนดอาคารที่จะใชเป็น ศูนย์พักพิง
ชั่วคราวไวและการบริหารจัดการในศูนย์พักพิงช่ัวคราว เพราะจะมีผลโดยตรงตอการดารงชีวิตและศักดติศรีกับ
ผปู ระสบภยั ท่ีเขา พกั พงิ ทั้งน้ี กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยองคก์ ารบริหารสวนตาบลโคกสลุง
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 47
มีแนวทางปฏิบัติสาหรับเตรียมการจัดต้ังศูนย์พักพิงชั่วคราวที่เหมาะสม และมีประสิทธิภาพควรประกอบดวย
อยางนอย ดงั น้ี
(4.4.1) จัดหาสถานที่ต้ังศูนย์พักพิงชั่วคราว โดยกองอานวยการปูองกันและบรรเทา
สาธารณภัย อปท. ตองดาเนินการคัดเลือกสถานท่ีตั้งจากการมีสวนรวมจากทุกภาคสวน โดยเฉพาะ
กลุมเปราะบาง โดยคานึงถึงความปลอดภัย ไมเสี่ยงตอการเกิดซ้า มีการคมนาคมท่ีสะดวก มีความพรอม
ของสาธารณูปโภค เชน ประปา ไฟฟาู รวมทง้ั ตองกาหนดนโยบายในการเปิดและปิดศูนยพ์ ักพิงชั่วคราวใหชัดเจน
(4.3.2) กาหนดใหมีปัจจัยความจาเป็นข้ันต่าของศูนย์พักพิงช่ัวคราวท่ีเหมาะสม
ตามมาตรฐานสเฟยี ร์
(4.3.3) จัดการภายในศูนย์พักพิงชั่วคราว ใหกาหนดผูรับผิดชอบภายในศูนย์พักพิง
ชั่วคราว ตามโครงสรางแผนการบริหารจัดการศูนย์พักพิงช่ัวคราว ไดแก ผูจัดการศูนย์พักพิงช่ัวคราว ซึ่งอาจ
เป็นไดท้ังหนวยงานของรัฐ องค์กรปกครองสวนทองถ่ิน ผูนาชุมชน หรือผูอานวยการโรงเรียน (กรณีโรงเรียน
เป็นศูนย์ฯ) ทั้งน้ี ศูนย์พักพิงช่ัวคราวอาจมีโครงสรางภายในแบงเป็นฝุายปฏิบัติการและฝุายอานวยการตาม
ความเหมาะสม
(4.3.4) ใหมีการบริหารจัดการขอมูลผูอพยพ โดยมีการเกเบบันทึกขอมูลท่ีจาเป็น
ประกอบดวย ขอมูลประชากร ขอมูลสวนบุคคล และขอมูลดานธุรการ โดยใหองค์กรปกครองสวนทองถิ่น
เปน็ หนวยงานหลกั ในการจัดทาแผนบรหิ ารจัดการศนู ย์พักพิงชวั่ คราว
(4.4) แผนบริหารความต่อเนอ่ื ง (Business Continuity Plan : BCP)
แผนการบริหารความตอเน่ือง เป็นแผนปฏิบัติงานในสภาวะวิกฤ ตฉุกเฉินใน
สถานการณ์เม่ือเกิดภัยตางๆ เชน ภัยท่ีเกิดจากธรรมชาติ อุบัติเหตุ หรือการมุงรายตอองค์กร ฯลฯ ซ่ึงจาก
สภาวะวกิ ฤต หรือเหตุการณฉ์ กุ เฉินดงั กลาวสงผลใหหนวยงานหรือองค์กรตองหยุดชะงักการดาเนินงานหรือไม
สามารถใหบริการประชาชนไดอยางตอเนื่อง ดังน้ัน หนวยงานสวนราชการหรือองค์กรตาง ๆ จึงตองจัดทา
แผนการบริหารความตอ เน่ือง (Business Continuity Plan : BCP) ขึ้น เพ่ือเป็นแผนรองรับการดาเนินภารกิจ
ของหนวยงานหรือองค์กรในชวงสภาวะวิกฤตหรือเหตุการณ์ฉุกเฉิน เพ่ือใหบริการประชาชนไดอยางตอเน่ือง
เชนเดียวกบั ในชวงภาวะปกติ ซ่ึงจะชว ยใหสามารถลดระดับความรุนแรงของผลกระทบที่เกิดข้ึนตอหนวยงานหรือ
องค์กรได แผนการบริหารความตอเน่ืองควรมีสาระสาคัญ ดงั นี้
(1) วตั ถุประสงค์ของแผนการบรหิ ารความตอ เนอ่ื ง
(2) ขอบเขตสถานการณ์ความเส่ียงภัย เชน แผนรับมือสถานการณ์ภัยจาก
อทุ กภยั /อัคคีภยั /แผน ดินไหว ฯลฯ
(3) กาหนดสถานท่ีปฏบิ ตั ิงานสารอง
(4) กาหนดขั้นตอนการปฏิบตั ิ
- บทบาทหนาที่และความรับผิดชอบของผูปฏิบัติงาน เชน ทีมอพยพ ทีมปฐมพยาบาล
ทมี กูชพี กูภยั ทีมประสานงานและสนบั สนุน ทีมรักษาความสงบเรียบรอย ฯลฯ
- ระดับความรุนแรงของสถานการณแ์ ละข้ันตอนการปฏิบัตงิ านฉุกเฉนิ
- การอพยพทรพั ยากรท่จี าเป็นและเหมาะสมตอ สถานการณ์
- ข้ันตอนการฟื้นฟหู นว ยงานหลงั ผา นพนวิกฤต
ฯลฯ
แผนปฏบิ ตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 48
(4.5) การแจ้งเตือนภยั
การแจงเตือนภยั (Warning) เปน็ การดาเนินการแจง เตือนภัยเพื่อใหบรรลุวัตถุประสงค์
ในการลดความเสี่ยงจากสาธารณภัยที่จะเกิดข้ึน เพื่อเตรียมความพรอม การปูองกัน และการลดผลกระทบ
โดยการใหขอมูลขาวสารเกี่ยวกับสาธารณภัยและการแจงเตือนภัยท่ีรวดเรเวไปยังพ้ืนที่และกลุมเปูาหมาย
เพ่ือใหหนวยงานและประชาชนเตรียมความพรอมรับมือกับสาธารณภัยที่จะเกิดข้ึนไดอยางทันทวงที
ท้ังน้ี การแจง เตือนภยั จะหมายรวมถงึ การแจงเตือนภัยลวงหนา (Early Warning) ต้ังแตการใหขอมูลขาวสารท่ี
เป็นประโยชน์และทันเหตุการณ์ผานชองทางตาง ๆ ไปยังหนวยงาน/องค์กร และประชาชน เพื่อใหหนวยงาน
และ/หรือบุคคลท่ีกาลังเผชิญความเสี่ยงตอการเกิดสาธารณภัยสามารถกระทาการอยางใดอยางหน่ึง (ติดตาม
วิเคราะห์ และประเมินสถานการณ์) โดยระบบเตือนภัยแบบครบวงจร (End-to-End Warning System)
จะมุงเนนกระบวนการดาเนินการต้ังแตตนทางในการวิเคราะห์ ประเมินความเส่ียง เพื่อแจงเตือนไปยัง
หนว ยงานและประชาชนใหม คี วามพรอมในการรับมือกับสาธารณภัยและสามารถอพยพไปยังพื้นที่ปลอดภัยได
อยา งมีประสทิ ธิภาพ ผานชอ งทางสอื่ สารตา ง ๆ ทไี่ ดจ ดั เตรียมไว
(4.5.1) แนวทางปฏิบัติของระบบการเตือนภัย ดาเนินการจัดหา ติดตั้ง และ
พัฒนาโครงสรางระบบเตือนภัย ระบบสื่อสารและโครงสรางพื้นฐานดานการเตือนภัยในการพัฒนาการแจง
เตอื นภยั วเิ คราะหข์ อมูลสาธารณภัยและการสงขอมูลท่ีถูกตองรวดเรเวไปยังสวนราชการ หนวยงานท่ีเก่ียวของ
และประชาชนซึ่งการพัฒนาและเชื่อมโยงระบบการแจงเตือนและเฝูาระวังภัยท่ีมีประสิทธิภาพ ประกอบดวย
4 องค์ประกอบหลกั ตามแผนภาพที่ 4-1 ไดแก
แผนภาพท่ี 4-1 องค์ประกอบสาคัญของระบบการเตือนภยั
(1) การรับรูและเขาใจความเส่ียง (Risk Knowledge) โดยการเกเบรวบรวมขอมูล
วเิ คราะห์ขอมูลทีเ่ ปน็ ระบบ และคานึงถึงการเปล่ียนแปลงของภัยอันเน่ืองจากปัจจัยอ่ืน ๆ เชน การขยายตัวของ
เมือง ฯลฯ มาใชในการประเมินความเสย่ี งจากสาธารณภัย เพื่อนามาสนับสนุน/ตัดสินใจในการแจงเตือนภัยให
ตรงกับพน้ื ท่ีทจ่ี ะไดรบั ผลกระทบเมอ่ื สาธารณภัยเกิดข้นึ การประเมินความเส่ียงไมควรดาเนินการเพียงคร้ังเดียว
ควรมกี ารปรับปรงุ ตามระยะเวลา โดยขน้ึ อยูกับการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดลอ ม กาลเวลา และบริบทของพน้ื ท่ี
(2) การติดตามสถานการณ์และการพยากรณ์ (Monitoring and Forecasting)
เป็นขั้นตอนในการเฝูาระวัง ติดตามสถานการณ์ และการวิเคราะห์คาดการณ์สาธารณภัยที่จะเกิดขึ้นเชิง
พน้ื ท่ีในแตละระดบั โดยใชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศ นวัตกรรม แบบจาลองการวิเคราะห์ขอมูลจานวนมาก (Data
Analytical BIG DATA) และปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI) เพื่อใหการคาดการณ์มีความ
ถูกตอ ง แมนยา ครอบคลุม และรวดเรเว
(3) การแจงเตือนภัยและการสื่อสาร (Dissemination_and Communication)
ตองจดั ทาขอ ความ หรอื คาแจง เตือนท่ีชดั เจน เขาใจงาย และเกิดประโยชน์ตอ ชมุ ชน/ประชาชนมากท่ีสุด (เวลา
ท่ีจะเกิดสาธารณภัย ระยะเวลาการเกิด พื้นท่ีที่จะไดรับผลกระทบ แนวทางการปฏิบัติและการเตรียมพรอม ฯลฯ)
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 49
เพือ่ ใหประชาชนไมเกิดความสับสนและสามารถปฏิบัติตามไดอยางถูกวิธี รวมทั้งจะตองจัดเตรียมโครงสรางพื้นฐาน
ระบบสอ่ื สาร (Communication Infrastructure) และระบบ/อุปกรณเ์ ตอื นภัยใหครอบคลุมพืน้ ทเี่ สีย่ งภัย
(4) ความตระหนักรูและการตอบสนองตอการแจงเตือนภัย ( Public
Awareness and Response Capability) เมอ่ื ชมุ ชน/ประชาชนในพื้นทีไ่ ดรับขอความ/สัญญาณแจงเตือนแลว
ตองรูเทาทันภัยโดยตระหนักถึงความปลอดภัย การปูองกันและเตรียมความพรอมรับมือกับสาธารณภัยที่จะ
เกิดขึ้น ตั้งแตการสรางความเขมแขเงในชุมชน การปูองกันและลดผลกระทบ ความสามารถจัดกา รในภาวะ
ฉกุ เฉิน ตลอดจนการอพยพไปยังพ้ืนทีป่ ลอดภัย
(4.5.2) แนวทางปฏิบัตกิ ารแจ้งเตือนภัย เน่ืองจากสาธารณภัยท่ีเกิดข้ึนโดยเฉพาะ
ภัยธรรมชาติมรี ะยะเวลาในการเกดิ ทีแ่ ตกตางกัน ดังน้ัน ในการแจงเตือนภัยใหพิจารณาระยะเวลาของการแจง
เตือนภัยตามแตละประเภทของสาธารณภัยองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง กาหนดกระบวนการเตือนภัย
ดังนี้
(1) การเฝาู ระวัง ตดิ ตามสถานการณ์
1) จัดชุดเฝูาระวังและติดตามสถานการณ์ เพ่ือทาหนาที่เฝูาระวัง
และติดตามสถานการณ์ขอมูลความเคล่ือนไหวของเหตุการณ์สาธารณภัยท่ีอาจจะเกิดขึ้นตลอด 24 ช่ัวโมง
พรอมทง้ั ประสานการปฏิบัตกิ บั กองอานวยการปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภยั ขางเคียง
2) ติดตามการรายงานสภาพอากาศปรากฏการณ์ธรรมชาติ ขอมูล
สถานการณแ์ ละการแจง ขาว การเตอื นภัยจากกองอานวยการปอู งกันและบรรเทาสาธารณภัยระดับเหนือขึ้นไป
และหนวยงานท่ีเก่ียวของ เชน กรมอุตุนิยมวิทยา กรมชลประทาน กรมทรัพยากรน้า กรมอุทกศาสตร์
กรมปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย ฯลฯ รวมทั้งส่ือตางๆ เพื่อรวบรวมขอมูล วิเคราะห์ เฝูาระวัง ประเมิน
แนวโนมการเกิดภัย
3) จดั ทีมประชาสัมพันธ์ เพอื่ ใหขอมูลขาวสารใหประชาชนไดรับทราบ
ถึงระยะเวลา ภาวะท่ีจะคุกคาม (อันตรายตอชีวิตและทรัพย์สิน) เป็นระยะๆ เพื่อปูองกันความตื่นตระหนก
และความสับสนในเหตุการณ์ท่ีจะเกิดขึ้น และใหความสาคัญกับผูท่ีตองชวยเหลือเป็นกรณีพิเศษ เชน ผูพิการ
ท้งั น้ี ความถ่ขี องการแจง ขาวเตอื นภัยข้ึนอยูกับแนวโนมการเกิดภัย
4) จัดใหมีอาสาสมัครและเครือขายเฝูาระวังและติดตามสถานการณ์
ปฏิบัติงานตลอด 24 ชั่วโมง และแจงขาว เตือนภัยระดับชุมชน ทาหนาที่ติดตาม เฝูาระวังปรากฏการณ์
ธรรมชาติที่มีแนวโนมการเกิดภัย แจงขาว เตือนภัยแกชุมชน และรายงานสถานการณ์ใหกองอานวยการ
ปอู งกันและบรรเทาสาธารณภยั องค์การบริหารสว นตาบลโคกสลุง โดยใชระบบการสื่อสาร เครื่องมือแจงเตือน
ภัยของชุมชน
การตดิ ตามขอ มูลความเคล่ือนไหวของเหตกุ ารณ์ท่ีอาจสงผลใหเกิดสาธารณภัย รวมทั้ง
ทาหนาท่ีเฝูาระวัง ใหข อมลู ขาวสารแกประชาชน โดยกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย องค์การ
บริหารสวนตาบลโคกสลุง แลกเปล่ียนขอมูลขาวสาร วิเคราะห์ และประเมินสถานการณ์จากขอมูลขาวสารท่ี
ไดร ับและตรวจสอบขอเทเจจรงิ ของขอมลู เพ่อื ตดั สินใจในการเตรยี มรบั มือกบั สาธารณภยั
รายงานสถานการณ์ภัยและผลการปฏิบัติใหกองอานวยการปูองกันและบรรเทา
สาธารณภยั อาเภอและจังหวัดทราบเป็นระยะๆ เพ่อื ประสานและสนบั สนุนการปฏบิ ัตริ ว มกัน
(2) การแจ้งเตอื นล่วงหน้า
เป็นการแจง ขอมูลขาวสารท่ีบง ชว้ี า มแี นวโนมทจ่ี ะเกิดสาธารณภัยขึ้นใน
พ้ืนที่ท่ีมีความเสี่ยงภัยไปยังสวนราชการ หนวยงาน และกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยแตละ
ระดับ และประชาชน เพ่ือใหติดตามขอมูลขาวสารและความเคลื่อนไหวอยางตอเน่ือง ทั้งน้ี ระยะเวลาสาหรับ
การแจงเตือนลวงหนาขึ้นอยูกับสาธารณภัยแตละประเภท โดยใหกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย
องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงเป็นหนวยประสานงานในการจัดวางแนวทาง มาตรการ และขั้นตอนการ
ปฏิบัติรวมกับหนวยงานที่มีหนาที่ในการเฝูาระวัง ติดตามสถานการณ์ เผยแพรประชาสัมพันธ์ และแจกจายขอมูล
ขาวสาร เพ่ือใหการแจงเตือนลวงหนาที่มีมาตรฐานเป็นรูปแบบเดียวกันซ่ึงสะดวกตอการรับทราบและทาความเขาใจ
กบั ขอมูลท่ีไดรบั
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 50
(3) การแจ้งเตอื นภัย
หากประเมินสถานการณ์แลวคาดวามีโอกาสเกิดสาธารณภัยมากกวา
รอ ยละ 60_ใหมีการแจง เตอื นภัยทนั ทีกบั กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยแตละระดับและประชาชน
ในพื้นท่ีเส่ียงภยั ในการเตรยี มความพรอ มรบั มอื กบั สาธารณภัยทจี่ ะเกดิ ข้ึน โดยมีขอมูลการแจงเตอื นภยั ดงั นี้
คาดการณร์ ะยะเวลา และบรเิ วณพนื้ ที่ทจี่ ะเกดิ สาธารณภยั
ผลกระทบที่อาจเกิดขน้ึ และความยาวนานของภยั (ระยะเวลา)
แนวทางการปฏบิ ัติตนของสวนราชการ หนว ยงาน และประชาชน
ในการปอู งกนั ตนเองใหปลอดภยั จากสาธารณภยั ท่อี าจจะเกิดขน้ึ ทัง้ นี้ ใหนาแนวทาง มาตรการ และข้ันตอนการ
ปฏิบัตจิ ากกองอานวยการปูองกนั และบรรเทาสาธารณภัยระดับเหนอื ขึน้ ไปมาเป็นแนวทางในการปฏิบตั ดิ วย
การเตรียมความพรอ มรับมือ เชน อาหาร น้าดมื่ ยารกั ษาโรค เปน็ ตน
ทั้งน้ี ระยะเวลาในการแจงเตือนลวงหนาข้ึนอยกับสถานการณ์และประเภท
ของสาธารณภัย เชน ดินโคลนถลม 1-2 วัน / กรณีธรณีพิบัตภัยน้าปุาไหลหลาก อาจมีระยะเวลาในการแจง
เตอื นการอพยพ 1-2 ชว่ั โมง โดยองคก์ ารบริหารสวนตาบลโคกสลุงกาหนดวิธกี ารแจงเตือนภัย ดังนี้
(1) แจงเตือนผานหนวยงาน โดยใชกลไกระบบการบริหารราชการแจงเตือน
ผานองค์กรปกครองสวนทองถ่ิน ไดแก เทศบาล องค์กรปกครองสวนทองถ่ิน รวมถึง การปกครองทองที่ ไดแก กานัน
และผูใหญบาน หนวยชวยเหลือบรรเทาสาธารณภัยผานหนวยงานระดับตางๆ ไปสูระดับพ้ืนที่ ใหกับกลุม
ผไู ดรบั ผลกระทบ และประชาชนท่ัวไป
(2) แจงเตือนประชาชนโดยตรง โดยผานทางสถานีโทรทัศน์ วิทยุชุมชน วิทยุ
สมัครเลน โทรสาร โทรศัพท์มือถือ หอกระจายขาว หอเตือนภัย เสียงตามสาย ไซเรนเตือนภัยแบบมือหมุน โทรโขง
นกหวดี หรือสญั ญาณเสยี งทก่ี าหนดใชเ ปน็ สญั ญาณเตอื นภยั ประจาหมูบ านหรอื ตาบล หรือแอพพลิเคชั่นไลน์ (Line)
วิธกี ารแจง้ เตอื นภยั
แจ้งเตือนผา่ นหน่วยงาน แจ้งเตือนประชาชนโดยตรง โดยผา นทาง
- ส่วนราชการภายในอาเภอ - สถานีวิทยกุ ระจายเสียง /สถานโี ทรทัศน์
- องคก์ รปกครองสว นทอ งถิ่นในเขตพืน้ ท่ี - วทิ ยสุ มัครเลน โทรศพั ท์มอื ถือ /โทรสาร
- กานัน/ผใู หญบ าน - หอกระจายขา วเสียงตามสาย
- กลมุ ผไู ดรบั ผลกระทบ (พน้ื ท่ีเสยี่ งภยั ) เชน - ไซเรนเตอื นภยั แบบมือหมนุ
กลมุ ผูประกอบการ - แอพพลเิ คชัน่ ไลน์ (Line) ฯลฯ
(๔) รับมือและอพยพ หากคาดวาสาธารณภัยท่ีเกิดข้ึนจะสงผลกระทบตอ
ชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในพ้ืนท่ี ใหผูอานวยการทองถิ่นส่ังการใหอพยพไปยังพ้ืนที่ปลอดภัย หรือพ้ืนที่ที่
หนวยงานราชการ มูลนิธิ องค์กร หรือเอกชนไดจัดเตรียมไว โดยกาหนดแนวทางและข้ันตอนการปฏิบัติ
รวมทั้งแผนเผชิญเหตุ สาหรับสวนราชการ หนวยงาน และองค์กรเอกชน ในการรับมือกับสาธารณภัยที่เกิดข้ึน
โดยจะประสานหนวยงานท่ีเก่ียวของในพ้ืนท่ี เชน ศูนย์ปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยอาเภอ กองกาลังทหารเป็น
หนวยงานสนับสนุนทรพั ยากร ยานพาหนะ เครื่องมือพเิ ศษ ท้งั นี้ หากเกินศกั ยภาพทจ่ี ะรบั มือกับสถานการณ์ได
ใหร ายงานกองอานวยการปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภยั อาเภอทราบทนั ที
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 51
แผนภาพกระบวนการแจง้ เตือนภัย
เฝาู การแจง้ การ การ ชีวติ และ
ระวัง เตอื น แจ้งเตอื น รบั มือ ทรพั ย์สิน
ตดิ ตาม ลว่ งหน้า
ภยั และ ของ
•เฝูาระวงั สถานการณ์ • หนว ยงานเฝูาระวัง อพยพ ประชาชน
สาธารณภัย วเิ คราะหข์ อมลู • คาดวา ผลกระทบรนุ แรง
• เฝาู ระวังการ • ประเมินความเสย่ี งภัย Command Center • อพยพ
เปล่ยี นแปลงของสภาพ • สง ผลวเิ คราะหเ์ ขา สงใหแ จง เตือนภยั •บริหารจัดการ
อากาศ คลงั ขอ มลู • แจง เตอื นประชาชนผา น ศูนย์พกั พิง
• เฝูาระวงั ระดับนา้ ใน • คาดวา มีผลกระทบให ส่ือและเครอ่ื งมือ • การรายงานสถานการณ์
เขอื่ น การระบายนา้ ขอ มลู แกป ระชาชนและ อุปกรณ์สื่อสารตา งๆ • การจัดการในภาวะ
• เฝาู ระวงั ระดบั นา้ ใน หนว ยปฏิบตั ิ • แจงเตือนหนว ยปฏบิ ตั ิ ฉุกเฉินตามแผนอพยพ
แมน ้า • หนว ยปฏิบตั แิ จง เตอื น หนว ยปฏิบัตแิ จงเตือน • การสง ผูอพยพกลับ
• ติดตามระดบั น้าในคลอง ภยั ลว งหนาคขู นาน คขู นาน
• ติดตามระดับนา้ ทะเล • ใหก องอานวยการ • ประสานภาคเครือขา ย
• สงขอมูลเขา คลังขอมลู ปอู งกันและบรรเทา เตรยี มทรพั ยากร
และแลกเปล่ียนขอ มลู สาธารณภัย อปท. • ตั้งศูนยพ์ ักพิง
• หนว ยปฏบิ ตั ิเตรียม จัดต้งั ศูนย์ ปฏบิ ตั กิ าร • การแจง ยกเลิกการแจง
ความพรอมเตรยี ม ฉกุ เฉิน อปท. เตอื นภยั
ประชาชน
แผนภาพท่ี 4 - 2 : กระบวนการแจง้ เตือนภัย
(4.5.3) แนวทางปฏิบัติพัฒนาและเช่ือมโยงระบบการแจ้งเตือนของคนและชุมชน
ในพ้นื ที่เส่ียงภัย เพอ่ื ทาใหก ารเตือนภยั มีความแมนยา นาเชือ่ ถอื และมีประสิทธภิ าพมากย่ิงข้นึ โดยมแี นวทาง ดังน้ี
(1) นาเทคโนโลยี นวัตกรรม มาใชในการพยากรณ์ คาดการณ์ ติดตาม
สถานการณ์การเกดิ สาธารณภัย
(2) จัดทาระเบียบปฏิบัติประจา (Standard Operating Procedure : SOP)
ในการแจง เตอื นประชาชนเม่ือเกิดคาดวาจะเกิดภัยขึ้นในชุมชน และเสริมสรางขีดความสามารถของเจาหนาที่
ผปู ฏบิ ัติงานในการแจง เตือนภัย
(3) จดั วางระบบส่ือสารหลัก อยา งนอย 2 ระบบ และระบบสอ่ื สารสารอง
ระบบสอื่ สารหลักทีก่ าหนดไว คือ โทรศัพท์ 036-483-242
ระบบส่อื สารสารองทีก่ าหนดไว คือ วทิ ยสุ อื่ สาร ความถี่ 157.375
(4) เตรียมความพรอมและสรางความตระหนัก รวมถึง ใหประชาชนมีการรับรู
และเขาใจความเส่ียงจากขอมูลที่ไดรับ โดยจัดใหมีการฝึกอบรม เชน อาสาสมัครแจงเตือนภัยในตาบล
และหมบู า น เพื่อเสรมิ สรางความเขา ใจเกีย่ วกบั ระบบเตือนภัยทม่ี คี วามแตกตา งกันของภัยแตละประเภท เป็นตน
(5) จดั ใหมกี ารฝกึ กระบวนการระบบเตือนภัยเพ่ือเป็นการทดสอบแผนปฏิบัติการ
แผนเผชิญเหตุ ข้ันตอน เครื่องมือ อุปกรณ์ และความพรอมของประชาชนท้ังในระดับจังหวัด อาเภอ ตาบล
หมบู า น อยา งนอยปลี ะ 1 ครั้ง
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 52
(4.5.4) แนวทางปฏบิ ัติเผยแพรข่ อ้ มลู ขา่ วสาร ใหน าเทคโนโลยีมาสนับสนุนในรูปแบบ
ตางๆ เชน แผนท่ีเส่ียงภัย แอพพลิเคชั่น จัดทา Web Service ในการนาเสนอขอมูลและ Mobile
Application เพื่อเป็นชองทางในการใหบริการขอมูล และแจงเตือนภัยใหแกประชาชน และกลุมเปราะบาง
ผานสมาร์ทโฟน (Smart Phone) หรือแทบเ เลตเ (Tablet) หรือระบบอนื่ ที่สามารถเขาถึงไดโ ดยงาย
(4.6) เตรียมความพร้อมด้านทรพั ยากรสาธารณภยั
(4.6.1) จัดทาแผนและข้ันตอนในการจัดหาวัสดุ อุปกรณ์ เคร่ืองมือเครื่องใช
และยานพาหนะ เพ่อื ใชในการปูองกนั และบรรเทาสาธารณภัย
(4.6.2) จดั ใหมีสิ่งของสารองจายเพ่ือการชวยเหลือผูประสบภัย ไดแก อาหาร เสื้อผา
เครื่องนุงหม เตเนท์ ท่ีพักชั่วคราว ยารักษาโรค อุปกรณ์เคร่ืองใชท่ีจาเป็นตอการดารงชีวิต เคร่ืองจักรกล
สาธารณภัย อุปกรณเ์ คร่ืองมือพิเศษสาหรับแตล ะประเภทภัย วัสดุสิน้ เปลอื ง รวมทงั้ สงิ่ อานวยความสะดวกตาง ๆ
(4.6.3) จัดใหมีการระดมทรัพยากรอ่ืน ๆ เชน คน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยี
ขอมูลสาธารณภัย รวมถึงผูเชี่ยวชาญพิเศษ การเตรียมความพรอมดานทรัพยากรเพ่ือเป็นการสรางความเป็นหุนสวน
รวมกันของทุกหนวยงานท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน ชุมชน องคก์ รที่ไมแสวงหาผลกาไร และมูลนิธติ า ง ๆ
(4.6.4) บูรณาการระดมทรัพยากรจากหลายหนวยงานใหมีความพรอมรับมือกับ
สาธารณภัย ไดแก การประเมินความตองการในการใชทรัพยากรในแตละประเภทภัย การประมาณทรัพยากร
ท่จี าเปน็ ตอ งใช การตรวจสอบสถานะความพรอมใชของทรัพยากร การบารุงรักษา การฝึกทักษะความชานาญ
ในการใชงานอุปกรณ์และระบบตาง ๆ การจัดทาฐานขอมูลบัญชีทรัพยากร การวางระบบการจัดสรรทรัพยากร
รวมท้ังระบบการระดมสรรพกาลัง การวางแผนระบบโลจสิ ตกิ ส์ และการจดั ทาคมู ือปฏบิ ัติงาน
(4.6.5) จัดทาคาของบประมาณเพื่อการปูองกันและลดผลกระทบ การเตรียมความพรอม
การเผชิญเหตุและการจัดการในภาวะฉกุ เฉนิ รวมถงึ การฟ้ืนฟูอยา งยงั่ ยืน
กลยุทธ์ท่ี 3 สง่ เสริมใหท้ กุ ภาคสว่ นสรา้ งความเป็นหนุ้ ส่วนในการลดความเสย่ี งจากสาธารณภัย
เป็นการมุงเนนบทบาทการมีสวนรวมของทุกภาคสวนในฐานะหุนสวนในการปูองกันและบรรเทา
สาธารณภัย ดวยการกาหนดบทบาทของแตละภาคสวนใหมีความชัดเจน เพื่อสรางการรับรูบทบาท ภารกิจ
และความรูสึกในความเป็นสวนหนึ่งของการลดความเสี่ยงจากสาธารณภัยรวมกัน โดยเปิดโอกาสให “รวมคิด
รว มตดั สินใจ รวมทา รวมแกปญั หา” ตามวงจรการจดั การความเส่ยี งจากสาธารณภัย ซึ่งเป็นแนวทางในการนา
เรอื่ งการลดความเสยี่ งจากสาธารณภยั เขา สูกระแสหลกั ในการพัฒนาอยางยงั่ ยืนของประเทศ (Mainstreaming
Disaster Risk Reduction into Development) และเสริมสรางความเขมแขเงหรือภูมิคุมกันใหแกชุมชน
สงั คม และประเทศตอ ไป
ทัง้ นี้ องคก์ ารบริหารสว นตาบลโคกสลงุ ไดกาหนดนโยบายการสรางความเป็นหุนสวนในการจัดการ
ความเสี่ยงจากสาธารณภัยเป็นนโยบายสาคัญของจังหวัด โดยขับเคลื่อนการบูรณาการลดความเส่ียงจาก
สาธารณภัยใหนาไปสูการปฏิบัติอยางเป็นรูปธรรม รวมทั้งใหความสาคัญในการวางแผน และจัดสรร
งบประมาณเพ่อื สนบั สนนุ การดาเนนิ งาน ดงั น้ี
(1) แนวทางปฏบิ ตั ิในการกาหนดใหเ้ ปน็ นโยบายสาคัญของท้องถิน่
(๑.๑) สงเสริมบทบาทการมีสวนรวมของทุกภาคสวนในฐานะหุนสวนในการลดความเส่ียง
จากสาธารณภยั ไดแก การรว มจดั ทาแผนปฏิบัติการในการปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภัยขององค์กรปกครอง
สวนทองถ่ิน และระบุแผนงาน/โครงการในการลดความเส่ียงจากสาธารณภัยไวในแผนพัฒนาทองถ่ิน
แผนปฏิบัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 53
และสนับสนุนความเป็นหุนสวนระหวางรัฐรวมกับเอกชน ในกระบวนการวางแผน และข้ันตอนการจัดสรร
งบประมาณ
(๑.๒) สนับสนุนและจัดสรรงบประมาณสาหรับการลดความเสี่ยงจากสาธารณภัย การเผชิญเหตุ และ
การฟน้ื ฟู เชน งบประมาณรายจา ยประจาปี งบประมาณในลักษณะบูรณาการเชิงยทุ ธศาสตร์ เปน็ ตน
(๑.๓) สรางความเขมแขเงในการประสานงานระหวางหนวยงาน และการสรางความรวมมือ
ระหวางภาครัฐ ภาคประชาสงั คม และภาคเอกชน
(1.4) จดั ทาแผนรองรบั การดาเนินภารกิจการใหบริการประชาชนไดอยางตอเนื่องเม่ือเกิดสา
ธารณภัยข้ึน เพอ่ื เปน็ การเรงใหก ารดาเนินงานหรอื การใหบ รกิ ารแกประชาชนกลับมาใหเหมือนภาวะปกติ
(1.5) สง เสรมิ และสนับสนนุ โครงการความรว มมอื ภาครัฐและเอกชนโดยการใหเอกชนเขามามี
สวนรวมกับภาครัฐในการจัดสราง ปรับปรุง และพัฒนาการบริหารจัดการสาธารณูปโภคและสาธารณูปการขั้นพื้นฐาน
รวมถึงการใหบริการที่เก่ียวของอื่น ๆ ใหแกประชาชนภายใตกรอบความเสี่ยงและระยะเวลาที่กาหนด เชน
จัดทาบนั ทึกขอ ตกลงระหวางภาคประชาสังคม ภาคเอกชน ภาครัฐในการนานโยบายการลดความเส่ียงจากสา
ธารณภัยไปสกู ารปฏิบตั ิ
(2) แนวทางปฏิบตั ิในการรว่ มเป็นหนุ้ ส่วนในการลดความเสยี่ งจากสาธารณภยั ของชมุ ชน
ชมุ ชนมีบทบาทสาคัญเป็นอยางมากในการเตรียมความพรอมและลดความเสี่ยงจากสาธารณภัย
เน่ืองจากชุมชนตองอาศัยอยูในพ้ืนที่ของตนซ่ึงมีความเส่ียง หากชุมชนไดรับการพัฒนาศักยภาพรวมท้ัง
มีภมู ิปญั ญาทอ งถ่นิ ในการลดความเสี่ยงจากสาธารณภยั กเสามารถทาใหชุมชนของตนมีความปลอดภัยจากสาธารณภัย
หรือฟื้นตัวจากสาธารณภัยที่เกิดขึ้นไดภายในระยะเวลาอันรวดเรเว โดยมีแนวทางปฏิบัติในการลดความเสี่ยง
สาธารณภยั ของชมุ ชน ดังน้ี
(๒.1) การทาความเขาใจเร่ืองการลดความเสี่ยงจากสาธารณภัย ใหสารวจชุมชน เพื่อ
วเิ คราะหค์ วามเสีย่ งและศักยภาพ รวมท้ังกลุมเปราะบางของชุมชน แลวนาขอมูลเหลาน้ันมาจัดทาเป็นแผนลด
ความเส่ียงภัยของชุมชน
(๒.2) ใชภ ูมปิ ญั ญาทอ งถนิ่ ในการเตรยี มพรอ มรับมือกบั สาธารณภัย
(๒.3) มีแผนในภาวะฉกุ เฉินเมื่อเกดิ สาธารณภัยและแผนการฟ้ืนฟูชุมชนหลังจากเกิดสาธารณ
ภัย โดยมีการประสานงานกับหนวยงานของรัฐที่มีหนาท่ีรับผิดชอบในระดับทองถิ่น ระดับอาเภอ และระดับ
จงั หวดั เพ่ือใหแผนมกี ารบรู ณาการและตอบสนองความตอ งการชองชมุ ชนไดอยา งแทจ ริง
(๒.4) มีแผนรบั มือกับสาธารณภัยในครอบครวั เชน การสรางบา นเรอื นใหมีความเขมแขเงและ
อยใู นพ้นื ทีป่ ลอดภยั รวมทั้งมีการเตรยี มพรอมในครอบครวั หากตองอพยพออกจากที่พักอาศัยเดมิ
(๒.5) จัดการฝึกอบรมสมาชิกชุมชนอยูเสมอ โดยเฉพาะอยางยิ่งกลุมเปราะบางเพื่อใหมี
ศกั ยภาพมากขึ้น
(๒.6) สราง ซอมแซม หรือปรับปรุงสาธารณูปโภคในชุมชนใหชวยลดความรุนแรงจาก
สาธารณภยั เชน ชุมชนท่โี ดนน้าทว มบอยอาจมกี ารสรางฝายชะลอนา้ หรือทาพน้ื ทีแ่ กมลงิ เพื่อพกั น้า เป็นตน
(๒.7) เตรยี มส่งิ ของยังชพี ที่จาเป็นกอนท่จี ะเกดิ สาธารณภยั
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 54
บทท่ี 5
การปฏิบตั ิขณะเกดิ ภัย
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 2 : การจัดการในภาวะฉกุ เฉินแบบบูรณาการ
การจัดการในภาวะฉุกเฉนิ เปน็ การปฏบิ ตั กิ ารเผชญิ เหตุเพื่อบรรเทาความรนุ แรงของสาธารณภัย
รวมท้ังการรักษาขวัญ สรางความม่ันใจ และปฏิบัติหนาที่อยางเป็นระเบียบของเจาหนาที่ และประชาชน
โดยใหยึดถือวาการรักษาชีวิต และทรัพย์สินของประชาชนเป็นเรื่องเรงดวนลาดับแรก ท่ีจะตองเรงเขาระงับ
เหตุ และใหค วามชวยเหลอื ท้งั นี้ การจัดการในภาวะฉกุ เฉนิ ตอ งใหความสาคัญ กบั มาตรฐาน เอกภาพ ดวยการ
ใชทรัพยากรท่ีมีอยูอยางมีประสิทธิภาพและคุมคา โดยการจัดโครงสรางองค์กรปฏิบัติ ระบบการจัดการ
ทรัพยากร และแบงมอบภารกจิ ความรบั ผดิ ชอบตามความเหมาะสม ทรัพย์สิน ทรัพยากร สภาพแวดลอม และ
สังคมใหมีผลกระทบนอยที่สุด ดังนั้น ในภาวะปกติจึงตองมีการเตรียมความพรอมไวเพื่อใหสามารถเผชิญกับ
เหตุสาธารณภัยท่ีเกดิ ขึ้นได
5.1 แนวคิดการจดั การในภาวะฉุกเฉนิ
5.1.1 มาตรฐานการจัดการในภาวะฉกุ เฉนิ
ใหมกี ารจัดการในภาวะฉกุ เฉนิ ภายใตร ูปแบบ ระบบ และความเขาใจที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน
เพ่ือใหการจัดการสาธารณภัยสามารถเชื่อมตอพื้นท่ีและภารกิจของหนวยงานตางๆ ไดทันที โดยการนาระบบ
การบัญชาการเหตุการณม์ าบงั คับใชกบั หนว ยงานท่มี ีหนาท่เี ขาปฏิบตั ิการเผชญิ เหตสุ าธารณภัยทเ่ี กดิ ขึ้น
5.1.2 เอกภาพการจดั การในภาวะฉุกเฉิน
ใหมีการกาหนดลาดับการบังคับบัญชาท่ีชัดเจน ระหวางหนวยงานตาง ๆ วาจะรับหนาท่ีและ
ภารกิจจากผูใด หนวยงานใดเป็นหนวยงานหลักในการเผชิญเหตุสาธารณภัยท่ีเกิดขึ้น หนวยงานใดทาหนาท่ี
สนับสนุน รวมทั้งมีการแบงความรับผิดชอบตอสถานการณ์ดวยการกาหนดแนวทางปฏิบัติ (วัตถุประสงค์)
กลยุทธ์ธีที่ชัดเจน ซึยุทธวิ/งจะทาใหเจาหนาที่จากหนวยงานตาง ๆ ที่เขารวมในการเผชิญเหตุสาธารณภัย
ทเ่ี กดิ ข้ึนสามารถปฏิบัตงิ านไดเ ปน็ ไปในทิศทางเดยี วกนั อยางรวดเรเว ราบร่ืน และมปี ระสิทธภิ าพ
5.1.3 ความยดื หยุ่นของโครงสร้างองคก์ รการจดั การในภาวะฉกุ เฉนิ
ในระบบการจัดการในภาวะฉุกเฉิน จาเป็นตองมีโครงสรางองค์กรปฏิบัติท่ีมีความยืดหยุน เพ่ือให
สามารถตอบโตกับเหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้นไดทุกประเภทและทุกขนาด เน่ืองจากตองอาศัยการประสาน
การดาเนินงานระหวางหนวยงาน ขอบเขตอานาจหนาที่ พื้นท่ีรับผิดชอบ รวมถึงสาขาวิชาชีพที่หลา กหลาย
ดังน้ัน โครงสรางขององค์กรปฏิบัติจึงตองมีความยืดหยุนสอดคลองกับแตละสถานการณ์ที่เกิดข้ึน โดยอาจ
ปรับเปลย่ี นท้ังจานวนบุคลากร บทบาทหนา ท่ี และกิจกรรม
5.2 เปูาประสงค์
5.2.1เพ่ือยกระดับมาตรฐานระบบจัดการสาธารณภัยในภาวะฉุกเฉินเป็นไปอยาง มีมาตรฐาน ยืดหยุน
และเปน็ เอกภาพ โดยบูรณาการความรวมมอื กับทุกภาคสว นใหเ กดิ ประสิทธภิ าพและประสทิ ธผิ ล
5.2.2 เพอื่ ใหผูป ระสบภัยไดรับความชวยเหลือบรรเทาทุกขอ์ ยางรวดเรวเ ทัว่ ถงึ และทันตอเหตุการณ์
5.2.3เพอื่ ลดความสญู เสียชีวติ และทรพั ยส์ นิ ของประชาชนทไี่ ดร ับผลกระทบจากสาธารณภัยใหนอยที่สดุ
แผนปฏิบตั ิการในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 55
5.3 กลยุทธ์การบรู ณาการการจัดการในภาวะฉกุ เฉิน
กลยทุ ธท์ ี่ 1 สรา้ งมาตรฐานการจดั การในภาวะฉุกเฉินอย่างมเี อกภาพ
การสรางมาตรฐานการจัดการในภาวะฉุกเฉินอยางมีเอกภาพ เป็นการวางแผนการเผชิญเหตุสาธารณภัย
ท่ีเกิดข้ึนอยางเป็นระบบ โดยกาหนดโครงสรางองค์กรการจัดการในภาวะฉุกเฉิน ระบบขอมูล การสนับสนุน
การตัดสินใจ การควบคุม การสั่งการ และการใชแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมเป็นมาตรฐานเพ่ือใหการจัดการ
ในภาวะฉุกเฉนิ เป็นไปอยางมปี ระสทิ ธิภาพ
(1) แนวทางปฏบิ ตั ิในการแจ้งเตือนภัยของหนว่ ยงานภาครฐั ในการจดั การสาธารณภยั
องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงไดกาหนดแนวทางปฏิบัติในการแจงเตือนภัยของหนวยงาน
ภาครัฐในการจัดการสาธารณภัย โดยใชแนวทางตามแผนปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ ซึ่งกาหนด
ระดับของสถานการณ์สาธารณภัย สาหรับใชเป็นกรอบแนวคิดในการแจงเตือนภัย และเพื่อเป็นแนวทางให
หนวยงานที่เก่ียวของนาไปปรับใชตามภารกิจารสาธารณภัย โดยกาหนดหนาที่ของหนวยงานในการจัดก/
ระดับ ดงั นี้ 5 ความหมายของสตี ามสถานการณ์ของสาธารณภยั ไว
สแี ดง หมายถึง สถานการณ์อยูในภาวะอันตรายสูงสุด ใหอาศัยอยูแตในสถานท่ีปลอดภัย
หรอื ตองอพยพไปยงั สถานทปี่ ลอดภัย และปฏบิ ตั ติ ามขอ สงั่ การ
สสี ม้ หมายถงึ สถานการณ์อยูในภาวะเสี่ยงอันตรายสูง เจาหนาท่ีกาลังควบคุม
สถานการณ์ ใหอพยพไปยังสถานท่ปี ลอดภัย และปฏิบัติตามแนวทางที่
กาหนด
สีเหลอื ง หมายถึง สถานการณ์อยูในภาวะเสี่ยงอันตราย มีแนวโนมที่สถานการณ์จะ
สีนา้ เงนิ รนุ แรงมากขึ้น ใหจัดเตรียมความพรอมรับสถานการณ์ และปฏิบัติตาม
คาแนะนา
ายถึงหม สถานการณอ์ ยูในภาวะเฝาู ระวัง ใหติดตามขอมลู ขาวสารอยางใกลช ิด
สเี ขยี ว หมายถึง สถานการณอ์ ยูในภาวะปกติ ใหติดตามขอ มูลขาวสารเปน็ ประจา
(2) แนวทางปฏิบตั ิในการจัดการเม่อื เกดิ สาธารณภัยตามพระราชบัญญัติปูองกันและบรรเทา
สาธารณภยั พ.ศ.2550
(๒.๑) เมื่อเกิดหรือคาดวาจะเกิดสาธารณภัยข้ึนในเขตพ้ืนท่ีองค์การบริหาสวนตาบลโคกสลุง
ดาเนินการดังนี้
(๒.๑.๑) เม่ือเกิดหรือคาดวาจะเกิดสาธารณภัยขึ้นในเขตองค์การบริหารสวนตาบลโคก
สลุง ใหเป็นหนาที่ของผูอานวยการทองถ่ินขององค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง เขาดาเนินการปูองกันและ
บรรเทาสาธารณภัยโดยเรเว และใหแจงผูอานวยการอาเภอพัฒนานิคม และผูอานวยการจังหวัดลพบุรี ทราบ
ทนั ที
(๒.๑.๒) กรณีที่พื้นท่ีที่เกิดหรือคาดวาจะเกิดสาธารณภัยอยูในความรับผิดชอบของ
ผูอานวยการทองถิ่นหลายคน ผูอานวยการทองถ่ินคนหน่ึงคนใดจะใชอานาจหรือปฏิบัติหนาท่ีไปพลางกอนกเได
แลวใหแจงผอู านวยการทอ งถน่ิ อ่นื ทราบโดยเรเว
แผนปฏิบัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 56
(๒.๑.๓) กรณีผูอานวยการทองถิ่นมีความจาเป็นตองไดรับความชวยเหลือจาก
เจาหนาที่ของรัฐ หรือหนวยงานของรัฐที่อยูนอกเขตขององค์กรปกครองสวนทองถิ่นแหงพื้นที่ของตน ให
แจงใหผูอานวยการอาเภอ หรอื ผอู านวยการจงั หวดั แลวแตกรณี เพ่ือส่ังการโดยเรเวตอไป
(๒.๑.๔) ผูอานวยการในเขตพ้ืนท่ีที่ติดตอหรือใกลเคียงมีหนาที่สนับสนุนการปูองกันและบรรเทา
สาธารณภัยแกผ ูอ านวยการซ่ึงรบั ผิดชอบในการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยท่ีเกดิ ข้ึนในพืน้ ที่ติดตอหรือใกลเ คียงนัน้
(2.1.5) เม่ือเกิดสาธารณภัยขึ้น เจาพนักงานที่ประสบเหตุมีหนาท่ีตองเขาดาเนินการ
เบ้ืองตนเพือ่ ระงบั ภยั นั้น แลวรีบรายงานใหผอู านวยการทอ งถนิ่ เพ่ือสั่งการตอไป และในกรณีจาเป็นอันไมอาจหลีกเลี่ยงได
ใหเ จาพนักงานมีอานาจดาเนนิ การใดเพื่อประโยชนใ์ นการคุมครองชีวติ หรือปูองกันอันตรายท่ีจะเกิดแกบุคคลได
(2.1.6) กรณีเจาพนักงานจาเป็นตองเขาไปในอาคาร หรือสถานท่ีท่ีอยูใกลเคียงกับ
บริเวณที่เกิดสาธารณภัยเพื่อทาการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยใหกระทาไดตอเมื่อไดรับอนุญาตจาก
เจาของหรือผูครอบครองอาคารหรือสถานที่แลว เวนแตไมมีเจาของหรือผูครอบครองอยูในเวลาน้ัน หรือเม่ือมี
ผูอานวยการอยูดวย และหากทรัพย์สินนั้นเป็นส่ิงท่ีทาใหเกิดสาธารณภัยไดงาย ใหเจาพนักงานมีอานาจสั่งให
เจา ของหรือผคู รอบครองขนยายทรพั ยส์ ินออกจากอาคารหรอื สถานที่ดังกลาวได หากเจาของหรือผูครอบครอง
ไมปฏบิ ัตติ ามคาสง่ั ใหเ จาพนักงานมีอานาจขนยายทรัพย์สินนั้นไดตามความจาเป็นแกการปูองกันและบรรเทา
สาธารณภยั โดยเจาพนกั งานไมตองรับผิดชอบบรรดาความเสียหายอันเกดิ จากการกระทาดังกลา ว
(2.1.7) ใหผอู านวยการในเขตพื้นที่ที่รับผิดชอบสารวจความเสียหายที่เกิดข้ึน และทา
บัญชีรายช่ือผูประสบภัยและทรัพย์สินที่เสียหายไวเป็นหลักฐาน พรอมทั้งออกหนังสือรับรองใหผูประสบภัยไว
เปน็ หลักฐานในการรับการสงเคราะหแ์ ละฟ้ืนฟู
(๒.๑.๘) ในกรณีเกิดสาธารณภัยรายแรงอยางยิ่ง (ระดับ 4) นายกรัฐมนตรีหรือรอง
นายกรัฐมนตรีซ่ึงนายกรัฐมนตรีมอบหมายมีอานาจส่ังการผูบัญชาการ ผูอานวยการ หนวยงานของรัฐ และ
องค์กรปกครองสวนทองถิ่นใหดาเนินการอยางหน่ึงอยางใดเพื่อการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยรวมตลอด
ท้ังใหความชวยเหลือแกประชาชน โดยมีอานาจเชนเดียวกับผูบัญชาการปูองกันและบรรเทาส าธารณภัย
แหง ชาติ และผอู านวยการแตล ะระดบั
(3) แนวทางปฏิบัตใิ นการจดั ตั้งองคก์ รปฏิบัติการจดั การในภาวะฉุกเฉนิ
(3.1) การจัดต้ังองคก์ รปฏิบตั ใิ นการจัดการในภาวะฉุกเฉนิ องคก์ ารบริหารส่วนตาบล
โคกสลุง
ท า ห น า ที่ เ ป็ น ก ล ไ ก ท่ี เ ป็ น ศู น ย์ ก ล า ง ก า ร ป ฏิ บั ติ ใ น ก า ร จั ด ก า ร ใ น ภ า ว ะ ฉุ ก เ ฉิ น
(Emergency Operation Centre : EOC) เพือ่ ใหการวิเคราะห์ ประเมิน ประสานงาน และปฏิบัติภารกิจตางๆ
ที่เก่ียวของในการจัดการเหตุการณ์หน่ึงๆ ในภาวะฉุกเฉินมีความเป็นเอกภาพ โดยมีองค์ประกอบ
และโครงสรางภายในองค์กรที่จาเป็น เหมาะสม และสอดคลองกับภารกิจระดับการจัดการสาธารณภัย
ของประเทศในแตละระดับ เพื่อใหเ กดิ ความคลอ งตัว มคี วามยืดหยนุ และมปี ระสทิ ธภิ าพ
ทั้งนี้ เมื่อเกิดหรือคาดวาจะเกิดสาธารณภัยขึ้น ใหกองอานวยการปูองกันและบรรเทา
สาธารณภัย องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง จัดต้ังศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินทองถิ่นขึ้น โดยมีผูอานวยการ
ทองถิ่นเป็นผูควบคุมและส่ังการ เพ่ือทาหนาท่ีจัดการสาธารณภัยที่เกิดข้ึนจนกวาสถานการณ์จะกลับเขาสูภาวะ
ปกติ พรอ มทั้งประสานกับสว นราชการและหนวยงานที่เก่ียวของในพื้นที่รับผิดชอบ และประสานความรวมมือกับ
ทกุ ภาคสว นในการจดั การสาธารณภัยทกุ ข้ันตอน หากในกรณไี มส ามารถควบคุมสถานการณ์สาธารณภัยตามขีด
ความสามารถโดยลาพงั ใหข อรบั การสนบั สนุนจากกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยเทศบาลเขา
พญาเดินธง เทศบาลตาบลแกงเสือเตน องค์การบริหารสวนตาบลมะนาวหวาน และ/หรือ กองอานวยการ
ปอู งกันและบรรเทาสาธารณภยั อาเภอพัฒนานิคม
แผนปฏบิ ัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 57
(3.2) โครงสรา้ งศนู ย์ปฏิบัตกิ ารฉกุ เฉินทอ้ งถน่ิ องค์การบริหารส่วนตาบลโคกสลุง
ผอู้ านวยการท้องถิ่น
ท่ีปรึกษา / ผูเ้ ชย่ี วชาญ ศนู ย์ประสานการปฏบิ ตั ิ
ศูนยข์ อ้ มลู ประชาสัมพนั ธ์รว่ ม
สว่ นปฏิบตั ิการ ส่วนอานวยการ แผนกสนับสนนุ ส่วนสนบั สนุน แผนกการเงนิ
พื้นท่ี หนว่ ยจัดหา หนว่ ยการเงิน บญั ชี
หนว่ ยสถานการณ์ ส่งิ อุปกรณ์ แผนกบรกิ าร หนว่ ยจัดซื้อ จดั จา้ ง
กลมุ่ ภารกจิ หนว่ ยทรัพยากร หน่วยส่อื สาร หน่วยพสั ดุ
หน่วยเอกสาร หนว่ ยสถานท่ี หนว่ ยแพทย์
หน่วยสนับสนนุ หน่วยเสบยี ง
ภาคพน้ื
แผนภาพที่ 5-1 : โครงสร้างศูนย์ปฏิบัตกิ ารฉกุ เฉินท้องถ่ิน
หมายเหตุ : โครงสรางดังกลาวสามารถปรับไดตามความเหมาะสมกับสถานการณ์โดยยึดหลักมาตรฐาน
เอกภาพในการจัดการ และความยืดหยนุ ของโครงสรา งองค์กรการจัดการในภาวะฉุกเฉิน
บทบาทหน้าที่ภายในโครงสร้าง ขอ้ 3.2 ศูนยป์ ฏิบัติการฉกุ เฉนิ องค์การบริหารส่วน
ตาบลโคกสลุง มดี ังนี้
(3.2.1) คณะที่ปรึกษา/ผู้เช่ียวชาญ มีหนาที่ ใหขอเสนอแนะ คาแนะนา ขอมูล
ทางวิชาการ การสังเคราะห์แนวโนมสถานการณ์ และเทคนิคการปฏิบัติที่เก่ียวของกับเหตุการณ์สาธารณภัย
ท่ีเกิดขึ้น โดยใหคานึงถึงความปลอดภัยในการปฏิบัติงานเป็นสาคัญ พรอมท้ังปฏิบัติหนาที่อ่ืนใดตามที่
ผอู านวยการทอ งถ่ินเหนเ สมควร
(3.2.2) ศูนย์ข้อมูลประชาสัมพันธ์ร่วม มีหนาท่ี ประสานขอมูลเหตุการณ์กับสวน
ตางๆเพื่อส่ือสารและประชาสัมพันธ์ขอมูลขาวสารใหกับประชาชนและสื่อมวลชน รวมทั้งปฏิบัติการ
ทางจิตวิทยามวลชน
(3.2.3) ส่วนปฏิบัติการ มีหนาที่ ปฏิบัติการลดอันตรายท่ีเกิดขึ้นโดยเรเว โดย
รักษาชีวิตและปกปูองทรัพย์สิน เขาควบคุมสถานการณ์ ฟื้นฟูสูสภาวะปกติ คนหาและกูภัย กูชีพ
รกั ษาพยาบาล การแพทย์และสาธารณสุข รักษาความสงบเรียบรอย การจราจร ผจญเพลิง โครงสรางพื้นฐาน
สารเคมี และวตั ถุอนั ตราย กัมมันตรังสี สงกาลงั บารงุ การขนสง อพยพ และบริหารจดั การผูเสียชวี ิต
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 58
(3.2.4) ส่วนอานวยการ มีหนาที่ ติดตามสถานการณ์ วิเคราะห์แนวโนม
สถานการณ์ แจงเตือนภัย รวบรวม ประสานขอมูล และประเมินความตองการและความจาเป็นในการ
สนับสนุนทรัพยากร ในภาวะฉุกเฉิน รวมถึงจัดเตรียมเอกสารและวางแผนเผชิญเหตุโดยใชขอมูลที่ไดรับจ าก
สวนปฏิบัติการเป็นฐานดาเนินการ พรอมทั้งใหการสนับสนุนสถานที่ปฏิบัติงานแกกองอานวยการปูองกัน
และบรรเทาสาธารณภัย อบต.โคกสลงุ / ศูนยป์ ฏบิ ตั กิ ารฉุกเฉิน อบต.ตาบลโคกสลุง ฯลฯ
(3.2.5) สว่ นสนับสนนุ มหี นาท่ี ดังน้ี
(1) ตอบสนองการรองขอรับการสนับสนุนในทุกๆ ดานท่ีจาเป็น เพื่อใหการ
จัดการในภาวะฉุกเฉินดาเนินไปอยางมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ไดแก สงเคราะห์ชวยเหลือผูประสบภัย
สาธารณูปโภค สาธารณูปการ บริการสังคม พลังงาน บริหารจัดการศูนย์พักพิงชั่วคราว พ้ืนฟูพ้ืนท่ีประสบภัย
ฟน้ื ฟทู รัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ ม การฟ้นื ฟู และงานชุมชน
(2) ตอบสนองการรองขอรับการสนับสนุนในดานงบประมาณ การเงิน
และการบญั ชี และการรบั บรจิ าค ฯลฯ
ทั้งนี้ การจัดบุคลากรประจาศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินทองถ่ินรายละเอียดตาม
แผนภาพที่ 5-2 : การจดั บคุ ลากรประจาศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ ารฉุกเฉินทองถิ่น
ศูนยป์ ฏบิ ตั ิการฉุกเฉิน อบต.โคกสลุง
ผ้อู านวยการท้องถิ่น
ศนู ย์ข้อมูลประชาสัมพนั ธ์รว่ ม ท่ีปรึกษา/ผเู้ ชี่ยวชาญ
- สานกั ปลดั (งานประชาสัมพันธ์)
1. นายอาเภอ หรือผูทีน่ ายอาเภอพัฒนานิคม
มอบหมาย
2. ผูแทน สภ.โคกสลงุ
ส่วนปฏิบัติการ สว่ นอานวยการ สว่ นสนบั สนุน
-รองนายก อบต.โคกสลุง คนท่ี 1 -รองนายก อบต.โคกสลงุ คนท่ี 2 -ประธานสภา อบต.โคกสลงุ
-ผอู านวยการกองชา ง -ปลัด อบต.โคกสลุง -ส.อบต.โคกสลุง ทกุ หมบู า น
-ผูแทน รพ.สต. ในพื้นท่ี -ผอู านวยการกองคลงั -ชุดปฏบิ ตั ิการจิตอาสาภยั พิบตั ิ อบต.
-กานนั -หวั หนา สานกั ปลัด -บคุ ลากร สานกั ปลดั
-ผใู หญบา นทกุ หมบู า น -ผอู านวยการกองการศกึ ษาและวัฒนธรรม -บุคลากร กองคลงั
-จติ อาสาพระราชทานทุกหมูบา น -เจา พนกั งานปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภัย -บคุ ลากร กองการศึกษาศาสนาและวฒั นธรรม
-อปพร. ทผี่ อู านวยการมอบหมาย หรือผูทไ่ี ดรบั มอบหมาย
-อสม. ที่ รพ.สต. มอบหมาย
-เจา พนกั งานปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภยั
แผนภาพท่ี 5-2 : การจัดบุคลากรประจาศนู ย์ปฏิบัติการฉกุ เฉินท้องถ่ิน
หมายเหตุ : การจัดบุคลากรประจาศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินทองถ่ินปรับไดตามความเหมาะสม ข้ึนอยูกับ
สถานการณ์และความรุนแรงของสาธารณภัย และตามท่ีผูอานวยการทองถ่ินเหเนสมควร เพ่ือประโยชน์ในการ
บริหารจดั การสาธารณภัยในพืน้ ท่ี
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 59
(๓.๓) ผมู้ อี านาจหน้าท่ีในการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย และผู้ที่เก่ียวข้องอย่างเป็น
เอกภาพและชดั เจนแต่ละระดบั ตั้งแต่ระดับประเทศ ระดับจังหวัด อาเภอ และระดบั ทอ้ งถิ่น (ตามแผนภาพท่ี 4.3)
สา สาธารณภัย นายกรฐั มนตร/ี รฐั มนตรที ี่ได้รบั มอบหมาย สงั่ การให
ธารณ รา้ ยแรงอย่าง ดาเนินการ
ภัย ผู้บญั ชาการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย อยา งหน่งึ
ย่ิงย่ิง แห่งชาติ (รมว.มท.) อยางใดเพ่อื
ปูองกนั และ
ควบคมุ และกากับการปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภัยทว่ั รองผบู้ ัญชาการ (ปมท.) บรรเทา
ราชอาณาจกั ร (มาตรา ๑๓) ผอู้ านวยการกลาง (อ.ปภ.) สาธารณภยั
ชวยเหลือผบู ญั ชาการ มอี านาจบงั คบั บัญชาและส่ังการ ตามที่ ผอ.จังหวดั (ผวจ.) /
ผบู ัญชาการมอบหมาย (มาตรา ๑๓) รอง ผอ.จงั หวดั (นายก อบจ.)
ใหค วาม
ควบคุมและกากบั การปฏบิ ตั หิ นา ท่ขี อง ผอ. /ผอ.ผช./รอง ผอ. ผอ.กทม. (ผว.กทม.) ชวยเหลอื
และอาสาสมคั ร เจาพนกั งาน ไดท ว่ั ราชอาณาจกั ร (มาตรา รอง ผอ.กทม. (ปลดั กทม.) ประชาชนใน
14) พื้นท่ีที่
กาหนด
รบั ผดิ ชอบในการปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั ในเขตจงั หวดั (มาตรา 31)
(มาตรา ๑๕)
ผู้ชว่ ย ผอ.กทม. (ผอ.เขต.)
ช่วยเหลอื ผอ.จว.จังหวดั และปฏิบัตหิ นา้ ทอ่ี น่ื ตามท่ี ผอ.
มอบหมาย (มาตรา ๑๘) ผอ.อาเภอ. (นายอาเภอ)
รบั ผิดชอบในการปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัยในเขต กทม . ผอ.ทอ้ งถนิ่
(มาตรา 35)
(นายก อบต./นายกเทศมนตรี/นายกเมอื งพัทยา)
ช่วยเหลือ ผอ.กทม. ในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย และ
ปฏิบัตหิ นา้ ท่ีอื่นตามที่ ผอ.กทม. มอบหมาย (มาตรา ๓๕) ผช.ผอ.ทอ้ งถ่ิน
รับผดิ ชอบและปฏิบัติหนาทใี่ นการปอู งกันและบรรเทาสา- (ปลดั อบต./ปลัดเทศมนตร/ี ปลัดเมืองพัทยา)
ธารณภัยในเขตของตน และมีหนาทช่ี ว ยเหลือ ผอ.จว. ตามที่
ไดร บั มอบหมาย (มาตรา ๓๖)
รับผดิ ชอบในการปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภัยในเขตอาเภอ
ของตน และชว ยเหลอื ผอ.จว. ตามท่ีไดรับมอบหมาย (มาตรา
19)
รับผิดชอบในการปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภัยในเขตของ
ตน และมหี นาที่ชวยเหลอื ผอ.จว. / ผอ.อ. ตามที่ไดรับ
มอบหมาย (มาตรา 20)
รบั ผิดชอบและปฏิบตั หิ นาทใี่ นการปอู งกนั และบรรเทาสาธาร
ภยั ในเขตทอ งถน่ิ ของตนและมีหนา ที่ชวยเหลอื ผอ. ทอ งถน่ิ
ตามท่ีไดรบั มอบหมาย (มาตรา 20)
แผนภาพที่ 5-3 การกาหนดบคุ คลผูมอี านาจในการปอู งกันและบรรเทาสาธารณภัย
ตามพระราชบัญญัตปิ ูองกันและบรรเทาสาธารณภยั พ .ศ.2550
แผนปฏิบัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 60
(4) แนวทางปฏิบัติในการประกาศเขตพ้ืนท่ีประสบสาธารณภัยและการประกาศเขตให้การ
ช่วยเหลือผูป้ ระสบภยั ตามระเบยี บกระทรวงการคลังฯ
(๔.๑) การประกาศเขตพื้นที่ประสบสาธารณภัย
กรณีเกิดสาธารณภัยตามนิยามของมาตรา 4 แหงพระราชบัญญัติปูองกันและบรรเทา
สาธารณภัย พ.ศ.2550 ซง่ึ ปรากฏชัดเป็นทท่ี ราบโดยท่ัวไปในเขตพื้นที่น้ัน ใหมีการประกาศเขตพ้ืนท่ีประสบสา
ธารณภัยทันที หรือในกรณีเพ่ือประโยชน์ตอการจัดการสาธารณภัยในเขตพ้ืนท่ีดังกลาวตามขอเทเจจริงที่ปรากฏ
และใชเป็นหลักฐานยืนยันถึงขอเทเจจริงเก่ียวกับสาธารณภัยที่เกิดขึ้น เพื่อใหสวนราชการ หนวยงาน องค์กร
ปกครองสวนทองถิน่ และภาคเอกชน สามารถดาเนินการใหความชวยเหลือผูประสบภัยไดตามระเบียบกฎหมายที่
เกีย่ วขอ งกสเ ามารถออกประกาศเขตพ้นื ที่ประสบสาธารณภยั ได โดยมีแนวทางการปฏิบัติ ดังนี้
(4.1.1) เม่ือเกิดเหตสุ าธารณภัยในพ้ืนที่ใดใหกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย
อาเภอและหรือกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยเทศบาล/องค์การบริหารสวนตาบล ตรวจสอบ
ขอเทเจจริงและรายงานสถานการณ์สาธารณภัยที่เกิดข้ึน ใหกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย
จงั หวดั ลพบุรีทราบ เพื่อเปน็ ขอมูลประกอบการตดั สนิ ใจประกาศเขตพ้นื ท่ีประสบภยั
(4.1.2) เม่ือเกิดสาธารณภัยข้ึนและสงผลกระทบตอสาธารณชน และกอใหเกิดอันตราย
ตอชีวิต รางกาย หรือกอใหเกิดความเสียหายแกทรัพย์สินของประชาชน ในพื้นที่ ใหผูอานวยการจังหวัด
ประกาศเขตพน้ื ทป่ี ระสบภยั สาธารณภัยตามดลุ พินิจ โดยมแี นวทางการประกาศ ดงั นี้
(1) ระบปุ ระเภทสาธารณภัย
(2) สาเหตุการเกิดสาธารณภยั
(3) ชวงเวลา ทเ่ี กดิ สาธารณภัย
(4) พื้นท่ที ่ีเกดิ สาธารณภัย
(5) ผลกระทบตอ สาธารณชนและกอใหเ กดิ อนั ตรายตอ ชีวิต รางกาย หรือกอใหเกิด
ความเสียหายแกทรัพยส์ นิ ของประชาชน
เพ่ือประโยชน์ในการจัดการสาธารณภัยในเขตพื้นท่ี กาหนดใหมีการออกประกาศเขตพื้นที่
ประสบสาธารณภัยไดตามดุลยพินิจ เพื่อใหสวนราชการ หนวยงาน องค์กรปกครองสวนทองถิ่น ภาคเอกชน
สามารถใหความชวยเหลอื ผูป ระสบภยั ไดต ามระเบยี บกฎหมายทเ่ี กีย่ วของ
ระดบั การจดั การ ผอู้ อกประกาศเขตพน้ื ท่ปี ระสบสาธารณภยั
1 สาธารณภัยขนาดเลเก ผอู านวยการจงั หวัด / ผอู านวยการกรุงเทพมหานคร
2 สาธารณภยั ขนาดกลาง ผูอานวยการจังหวดั / ผูอานวยการกรุงเทพมหานคร
3 สาธารณภัยขนาดใหญ ผูบัญชาการปอู งกันและบรรเทาสาธารณภัยแหง ชาติ
4 สาธารณภยั รายแรงอยางยิ่ง นายกรฐั มนตรี หรอื รองนายกรฐั มนตรซี ่ึงนายกรัฐมนตรีมอบหมาย
ท้ังน้ี ผูประสบภัยอาจขอใหมีหนังสือรับรองพ้ืนที่ประสบภัย ทั้งที่เป็นบุคคล และนิติบุคคลได โดยให
กรมปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย กาหนดรูปแบบ แนวทางปฏิบัติในการประกาศเขตพื้นที่ประสบสาธารณภัย
และหนังสือรับรองผูประสบภัยประเภทบุคคลธรรมดาและนิติบุคคลตามมาตรา 30 แหงพระราชบัญญัติ
ปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. 2550
(4.2) การประกาศเขตการใหค้ วามชว่ ยเหลอื ผปู้ ระสบภยั พบิ ตั ิกรณฉี กุ เฉนิ
ตามระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยเงินทดรองราชการเพ่ือชวยเหลือผูประสบภัย
พบิ ัตกิ รณีฉกุ เฉนิ มวี ตั ถุประสงค์เพื่อใหสว นราชการนาเงินทดรองราชการมาใชจายในการใหความชวยเหลือหรือ
สนับสนุนการใหความชวยเหลือผูประสบภัยพิบัติเป็นกรณีเรงดวนตามความจาเป็นและเหมาะสม เมื่อเกิดภัย
พิบัติกรณีฉุกเฉินข้ึนในทองที่หนึ่งทองท่ีใด โดยมุงหมายท่ีจะบรรเทาความเดือดรอนเฉพาะหนาของผูประสบภัย
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 61
พิบัติ แตมิไดมุงหมายท่ีจะชดใชความเสียหายใหแกผูใด ซ่ึงการใหความชวยเหลือผูประสบภัยพิบัติใหถือปฏิบัติ
ตามระเบียบและหลักเกณฑ์ท่ีกระทรวงการคลงั กาหนด
เม่ือภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินเกิดข้ึนในทองท่ีใด ใหผูมีอานาจดาเนินการประกาศใหทองที่นั้น
เป็นเขตการใหค วามชวยเหลอื ผปู ระสบภยั พบิ ัตกิ รณฉี กุ เฉิน ดังนี้
พื้นท่ี ผมู้ อี านาจ
กรงุ เทพมหานคร อธบิ ดีกรมปูองกนั และบรรเทาสาธารณภัย
จงั หวัด ผูวาราชการจังหวัดรวมกับคณะกรรมการใหความชวยเหลือผูประสบ
ภยั พิบตั จิ ังหวัด (ก.ช.ภ.จ.)
หารไมส ามารถประชุม ก.ช.ภ.จ. ไดท นั ทว งที และผวู าราชการจังหวัด
เหเนวาความเสียหายดังกลาวเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่มีอานาจพิจารณา
ตามประกาศกระทรวงการคลังกาหนด กเใหประกาศเขตการใหความ
ชวยเหลือผูประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินไปกอนไดโดยไมตองขอความ
เหนเ ชอบจาก ก.ช.ภ.จ.
การประกาศเขตการใหความชวยเหลือผูประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินตองกาหนดพ้ืนที่
และระยะเวลาของการใหความชวยเหลือผูประสบภัยพิบัตินั้นดวย ท้ังนี้ ใหเป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ
และเงื่อนไขทกี่ รมปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภัยกาหนด โดยความเหนเ ชอบของกระทรวงการคลัง
(5) แนวทางปฏบิ ัตใิ นการตัดสนิ ใจยกระดับการจดั การสาธารณภยั
ใหผูบัญชาการหรือผูอานวยการใชเกณฑ์หรือเงื่อนไขดังตอไปน้ี ประกอบการพิจารณา
ยกระดบั การจดั การสาธารณภยั ดังน้ี
เกณฑ์/เงื่อนไข ข้อมูลท่ีใช้ระบเุ ง่ือนไข
(1) พืน้ ที่
พ้นื ท่ีใชสอยในลกั ษณะตาง ๆ ทไ่ี ดรับผลกระทบ และความเสยี หาย
(2) ประชากร (1.1) พื้นที่ทางการเกษตรและปศุสตั ว์
(1.2) พนื้ ทธ่ี ุรกิจ อุตสาหกรรม และการประกอบการ
(3) ความซับซอ้ น (1.3) พนื้ ท่อี ยูอาศัย (จานวนหลังคาเรอื น)
(1.4) พื้นทีท่ างธรรมชาติ
จานวนและลักษณะของประชากรในพ้ืนทีท่ ี่ไดรบั ผลกระทบ
(2.1) จานวนผไู ดรับผลกระทบ
(2.2) จานวนผอู พยพ
(2.3) จานวนผูไดรบั บาดเจบเ และเสยี ชวี ิต
ความยากงา ย สถานการณ์แทรกซอน และเงื่อนไขทางเทคนิคของสถานการณ์
(3.1) ความรุนแรงของภัย ความเฉพาะเจาะจงทางเทคนิคของภัย
การเกดิ ภยั ตอเนือ่ ง
(3.2) ความเสียหายที่เกิดขึ้นหรือสงผลกระทบตอสาธารณูปโภคพื้นฐาน สถานที่
สาคญั และเสน ทางการให ความชวยเหลอื
(3.3) การคาดการณก์ ารขยายตวั ของภยั พน้ื ที่ทจ่ี ะเสียหายตอ ไป
ระยะเวลาที่การดาเนินกิจกรรมปกติที่ตองหยดุ ชะงัก ระยะเวลาท่ีตองใชใน
การตอบสนองตอสถานการณ์ และระยะเวลาท่ตี องชวยฟนื้ ฟเู บ้ืองตน
แผนปฏิบัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 62
เกณฑ์/เง่ือนไข ข้อมูลทใ่ี ชร้ ะบุเง่ือนไข
(4) ศักยภาพด้านทรพั ยากร ความสามารถในการปฏิบัตงิ านจากทรัพยากร
(4.1) กาลังคน ท้ังของหนวยงานหลักและหนวยงานสนับสนุน พรอมทั้ง
(5) การพิจารณาตดั สินใจ
ของผู้บัญชาการ/ อาสาสมคั รหนวยตาง ๆ
ผ้อู านวยการ (4.2) เครื่องมือ อุปกรณ์ ยานพาหนะ และอุปกรณ์พิเศษตาง ๆ ที่ตองใช
ตามแตลักษณะทางเทคนิคของภยั
(4.3) ปัจจัยยังชีพสาหรับแจกจายแกผูไดรับผลกระทบของหนวยงานหลัก
และจากการสนบั สนุนจากภาคีหลัก
(4.4) แหลง ทมี่ าและจานวนเงนิ งบประมาณจากหนว ยงานในพ้นื ท่ี
ดลุ ยพินจิ จากการประเมินสถานการณ์จากเงือ่ นไขตา ง ๆ
(5.1) ขอบเขตการปกครอง
(5.2) การประเมินศักยภาพในการจัดการสาธารณภัย
ทั้งนี้ ใหใชเกณฑ์เง่ือนไขทางดานพ้ืนที่/ประชากร/ความซับซอน/ศักยภาพดานทรัพยากร
และวจิ ารณญาณหรือดลุ ยพินจิ ของผูอานวยการอยางใดอยางหนึ่ง หรือหลายอยางประกอบกันเป็นเกณฑ์ในการ
นาเสนอเพ่อื ยกระดบั การจัดการสาธารณภัย
(6) แนวทางการปฏบิ ัตใิ นการอพยพ
เมื่อเกิดหรือคาดวาจะเกิดสาธารณภัยขึ้นในพื้นท่ีใด และการอาศัยอยูในเขตพื้นท่ีน้ันจะเป็น
อันตราย ใหผูมีอานาจตามมาตรา 28 แหงพระราชบัญญัติปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. 2550
มีอานาจสั่งอพยพผูซึ่งอยูในพื้นท่ีนั้น ออกไปจากพื้นท่ีอยางเป็นระเบียบ ทั้งน้ี ใหดาเนินการอพยพกอนเกิด
สาธารณภัย และจัดใหมีกาลังเจาหนาที่เขารักษาความสงบเรียบรอย เพ่ือปูองกันทรัพย์สินของประชาชน
โดยใหผนู าชมุ ชนและหนว ยงานปฏิบัตติ ามขั้นตอน ดังนี้
(6.1) การอพยพเคล่อื นยา้ ย
(6.1.1) การตดั สินใจอพยพ
(1) ในเขต องค์การบรหิ ารสว นตาบลโคกสลุง กาหนดใหนายกองค์การบริหารสวน
ตาบลโคกสลุง ในฐานะผูอานวยการทองถิ่น หรือผูไดรับมอบหมายเป็นผูตัดสินใจและควบคุมการอพยพ
ประชาชนออกจากพ้ืนท่ีประสบภัย โดยมีปลัดองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง ในฐานะผูชวยผูอานวยการ
ทอ งถนิ่ เปน็ ผชู ว ย
(2) ในเขตพนื้ ทห่ี มูบา น กาหนดใหกานัน/ผูใหญบ านแตละหมูบานเป็นผูตัดสินใจและ
ควบคมุ การอพยพประชาชนออกจากพื้นทีป่ ระสบภัย โดยมีผูชวยผูใหญบานและสมาชิกสภาองค์การบริหารสวน
ตาบลโคกสลุงเป็นผูชวย ทุกข้ันตอนการปฏิบัติตองประสานการปฏิบัติและรายงานสถานการณ์ไปยังนายก
องค์การบรหิ ารสว นตาบลโคกสลุงในฐานะผูอ านวยการทอ งถิน่ เบอร์โทรศพั ท์ 0-3648-3242
(6.1.2) เมื่อไดรับขอมูลขาวสารแจงเตือน ใหแจงประชาชนตองเตรียมตัวไวใหพรอมสาหรับ
การอพยพ โดยจัดเตรียมกระเปาที่มีของมีคา เงินสด เอกสารสาคัญ ของใชจาเป็นสวนตัว ยารักษาโรค อาหาร
น้าด่ืม เทาที่จาเป็น รวมท้ังดูแลสภาพจิตใจในครอบครัวใหอยูในความสงบ กอนออกจากบานเรือนตองปิด
บานเรอื นใหม ดิ ชดิ ท่สี ดุ เทาท่ีจะทาได และเดนิ ทางไปรวมกนั ณ จดุ นัดหมายประจาชุมชนโดยเรวเ
(6.1.3) หนวยอพยพ ตองศึกษาเสนทางที่จะเขาสูพ้ืนท่ีเปูาหมาย และตรวจสอบสภาพของ
ยานพาหนะสาหรับการอพยพใหพรอมปฏิบัติหนาท่ีอยูตลอดเวลา รวมทั้งติดตอประสานงานกับผูนาชุมชนหรือ
ผนู าหมูบานทุกระยะ ประชาสมั พันธใ์ หค าแนะนาในขน้ั ตอนการอพยพตอผูอพยพ
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 63
(6.1.4) จัดลาดับความสาคัญของผูอพยพ โดยแบงกลมุ ผูอพยพทต่ี องไดร ับการดูแลเป็นพิเศษ
(กลุมเปราะบาง) เชน กลุมผูปุวยทุพพลภาพ คนพิการ คนชรา เดเก สตรี ควรไดรับการพิจารณาใหอพยพไป
กอน เปน็ ตน กรณีเดเก บดิ าและมารดาควรอพยพไปดว ยกันท้งั ครอบครวั และควรอพยพเป็นกลมุ
(6.1.5) จัดใหมีสถานที่ปลอดภัยและที่พักพิงช่ัวคราวแกผูอพยพและเจาหนาที่ โดยจัด
ระเบยี บพนื้ ทพี่ กั พิงใหเหมาะสมเป็นสัดสวนและมีระบบสุขาภิบาล โดยใหสานักปลัดองค์การบริหารสวนตาบล
โคกสลุงเป็นหนว ยงานรบั ผิดชอบหลกั
(6.1.6) การบริหารจัดการศูนย์พักพิงชั่วคราว และสนับสนุนกิจกรรมดานสังคมสงเคราะห์
เพื่อการฟ้ืนฟูดานสังคมและจิตใจใหแกผูประสบภัย และผูประสบปัญหาทางสังคม โดยใหโดยใหสานักปลัด
องค์การบริหารสว นตาบลโคกสลงุ เป็นหนวยงานรับผดิ ชอบหลกั
(6.1.7) จัดระเบยี บการจราจรชวั่ คราวในพน้ื ท่ที ่ีเกดิ สาธารณภัยและพื้นที่ใกลเคียง รวมท้ังจัด
ระเบียบการจราจรในพ้ืนท่ีพักพิงชั่วคราวเพื่อรองรับการอพยพ เพื่อเป็นการรักษาความปลอดภัยในชีวิต และ
ทรัพย์สินของประชาชนและสวนราชการ และสามารถดาเนินการอพยพเคล่ือนยาย เป็นไปอยางมีระบบ
สามารถระงบั การแตกตืน่ เสียขวญั ของประชาชนไปสูสถานท่ปี ลอดภัยไดอยา งมีประสิทธิภาพ โดยใหสานักปลัด
องคก์ ารบริหารสวนตาบลโคกสลงุ เปน็ หนว ยงานรับผิดชอบหลัก
(6.1.8) ใหความชวยเหลือผูอพยพในการขนยายทรัพย์สินของใชในพื้นท่ีที่เกิดสาธารณภัย
และพื้นท่ีใกลเคียงตามที่ไดรับการรองขอ โดยใหสานักปลัดองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงเป็นหนวยงาน
รับผดิ ชอบหลักหากไมเ พียงพอประสานหนวยงานทหารในพื้นท่ี
(6.1.9) ใหม ีการจัดทาทะเบยี นเพอื่ ตรวจสอบจานวนผูอพยพและผูที่ยังติดคางในพื้นท่ี โดยให
สานักปลัดองคก์ ารบริหารสวนตาบลโคกสลงุ เป็นหนว ยงานรับผดิ ชอบหลัก
(6.1.10) จัดใหมีการบริการดานการแพทย์และสาธารณสุขในพื้นที่อพยพ โดยให รพ.สต.
และโรงพยาบาลในเขตพื้นท่ี รว มกนั ดาเนินการ
(6.1.11) จดั ใหม รี ะบบการรักษาความสงบเรียบรอยของพื้นที่รองรับการอพยพ โดยจัดกาลัง
เจา หนา ที่ตารวจและอาสาสมัครตามความเหมาะสม
(6.1.12) จัดใหมีเจาหนาท่ีประสานงานกับเจาหนาท่ีตารวจในพื้นท่ีเพ่ือจัดกาลังดูแล
บานเรือนและทรัพยส์ นิ ของผูอ พยพเป็นระยะๆ หากกาลังเจาหนาที่ตารวจไมเพียงพอ ใหใชกาลังสนับสนุนจาก
อาสาสมคั รปอู งกนั ภยั ฝุายพลเรอื น (อปพร.) หรอื จดั หาอาสาสมคั รจากประชาชน แตหากสถานการณ์ลอแหลม
เสี่ยงตอการสูญเสียชีวิตหามเจาหนาท่ี/อาสาสมัครออกปฏิบัติหนาท่ีในพื้นท่ีเส่ียงโดยเดเดขาดจนกวา
สถานการณ์จะบรรเทาความรุนแรงลง และสามารถเขาไปตรวจในพ้ืนท่ีได โดยไมมีความเสี่ยง พรอมทั้งใหมี
การประชาสัมพันธ์ใหผอู พยพทราบสถานการณ์อยางตอเนอื่ งและทัว่ ถึง
(6.1.13) จัดหาพ้ืนที่รองรับสาหรับการอพยพสัตว์เลี้ยง โดยขอใหสานักงานปศุสัตว์อาเภอ
รวมกับสานักปลัดองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงดาเนินการสารวจ จัดทาบัญชี ประชาชนผูเล้ียงสัตว์
และผูประกอบการ รวมทั้ง จัดเตรียมยานพาหนะ เครื่องจักรกล สาหรับใชในการอพยพ หากไมเพียงพอให
ประสานงานหนว ยงานทม่ี ีเครอื่ งจกั รกล ยานพาหนะ
(6.2) การยกเลกิ สถานการณ์
(6.2.1) ใหติดตามความเคลื่อนไหวของสถานการณ์สาธารณภัยอยางใกลชิดและตอเน่ือง
พรอมทั้งตรวจสอบขอมูลจากทุกแหลงจนแนใจ และมีการยืนยันความชัดเจนวาสถานการณ์คลี่คลายกลับ
สภู าวะปกตแิ ลว ใหผูอ านวยการทอ งถิ่นรายงานขอ มลู ใหผ อู านวยการอาเภอทราบ เพื่อประกาศยุติสถานการณ์
สาธารณภัยในพื้นท่ี และประชาสัมพันธ์ใหประชาชนทราบถึงสถานการณ์เป็นระยะๆ เพื่อปูองกันความสับสน
พรอมทั้ง ใหมีการยืนยันความชัดเจนถึงการยกเลิกสถานการณ์ และแจงใหผูอพยพเตรียมพรอมในการอพยพ
กลับสพู นื้ ท่ีอยอู าศัยตอ ไป
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 64
(6.2.2) เม่ือไดรับการยืนยันอยางชัดเจนจากผูอานวยการทองถ่ิน ผูอานวยการอาเภอ
ตามลาดับ หรือผูที่ไดรับมอบหมายใหประกาศยุติสถานการณ์วาสาธารณภัยไดส้ินสุดลงแลว ใหแจงขอมูล
ดงั กลาวใหผ อู พยพทราบเพื่อเตรียมพรอมในการอพยพกลับสูทตี่ ั้งตอไป
(6.2.3) เม่ือยกเลิกหรือปิดศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินขององค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง ให
สงมอบภารกิจที่ตองดาเนินการตอใหหนวยงานที่รับผิดชอบตามภารกิจของหนวยงานน้ันตอไป เพ่ือความ
ตอ เน่อื งในการปฏบิ ตั ิงาน
(๖.๓) การอพยพกลบั
เมื่อประชาชนไดรับแจงขาวการยกเลิกสถานการณ์สาธารณภัยอยางชัดเจนใหผูนาชุมชน
หรือผูนากลุมอพยพรีบแจงผูอพยพเพื่อเตรียมความพรอมสาหรับการอพยพกลับและรอรับการแจงจุดอพยพกลับ
โดยการจัดระเบียบและลาดับกอนหลังของการอพยพกลับอยางเ ป็นระบบไปสูพ้ืนที่อยูอาศัยเดิม
พรอมท้ังประสานงานกบั เจาหนาทีท่ ีร่ บั ผดิ ชอบควบคมุ ดูแลการอพยพกลบั
(6.4) การอพยพสว่ นราชการ และองค์กรปกครองส่วนท้องถน่ิ
ใหศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉิน องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง แบงประเภทของสวนราชการ
และองค์กรปกครองสวนทองถน่ิ ทจ่ี ะอพยพมาอยใู นพน้ื ที่ปลอดภัยตามลาดับและความจาเป็นเรงดวน พรอมท้ัง
กาหนดพื้นทีร่ องรับการอพยพสว นราชการ ครอบครัวสวนราชการ และองค์กรปกครองสวนทองถิ่นไวลวงหนา
โดยการดาเนินการอพยพใหเป็นไปตามแผนอพยพสว นราชการ เพือ่ ใหสามารถบริการประชาชนไดต ามปกติ
กลยทุ ธท์ ่ี 2 พัฒนาระบบและเคร่อื งมือสนับสนนุ การเผชิญเหตุ
1) แนวทางปฏิบตั ิในการสื่อสารและโทรคมนาคม
(1) การเตรยี มความพรอ้ มด้านการสื่อสารและโทรคมนาคม
การเตรียมความพรอมดานระบบและเคร่ืองมือสื่อสาร องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง
มอบหมายใหนายกองคก์ ารบรหิ ารสวนตาบลโคกสลงุ หรอื รองนายกผูไดรับมอบหมายเป็นผูกากับดูแลและใชงาน
ความถ่ีวิทยุ ๑๖๒.๕๕๐ เพื่อใชเป็นความถ่ีวิทยุกลางสาหรับติดตอประสานงานระหวางหนวยงานของสวน
ราชการ รัฐวิสาหกิจ และภาคเอกชน สาหรับการประสานงาน ดานการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย
ตลอดจนกิจการอ่ืนๆ ในภาวะปกติ และในภาวะไมปกติ โดยกาหนดใหหัวหนาสานักปลัดเป็นผูควบคุมดูแลการ
ใชง านภายใน องค์การบรหิ ารสวนตาบลโคกสลงุ
(2) การปฏบิ ตั ิงานดา้ นสื่อสารและโทรคมนาคมกรณีเกิดเหตฉุ ุกเฉนิ
(2.1) จัดตั้งศูนย์ส่ือสารและจัดใหมีระบบสื่อสารหลัก ระบบสื่อสารรอง และระบบสื่อสารอื่นๆ
ที่จาเปน็ ใหใชง านไดต ลอด 24 ช่ัวโมง ใหสามารถเชือ่ มโยงระบบสอ่ื สารดงั กลาวกับหนวยงานอื่นไดตามปกติโดยเรเว
อยางทั่วถงึ ทกุ พื้นท่ี
(2.2) ใชโ ครงขา ยสอื่ สารทางโทรศัพท์ โทรสาร และวิทยุสื่อสารเป็นหนวยงานหลกั
หนวยงานหลักที่วางระบบส่ือสารในภาวะฉุกเฉิน ไดแก สานักปลัดองค์การบริหาร
สว นตาบลโคกสลุง หมายเลขโทรศัพท์ 0-3648-3242 โทรสาร 0-3648-3242 ความถ่วี ิทยุ ๑๖๒.๕๕๐
หนวยงานสนับสนุน ไดแ ก …
แผนปฏิบัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 65
หน่วยงานสนบั สนนุ
ลาดบั ที่ ช่ือหน่วยงาน นามเรียกขาน ความถว่ี ทิ ยุ โทรศพั ท์ โทรสาร หมายเหตุ
คมเพชเ ร ๑๖๒.๕๕๐ 0-3649-1132
1 เทศบาลตาบลพฒั นานิคม เดนิ ธง ๑๖๒.๕๕๐ 0-3663-9042
2 เทศบาลตาบลเขาพยาเดินธง พรหมรงั สี ๑๖๒.๕๕๐ 0-3643-6100
3 เทศบาลตาบลดลี งั เสอื เตน ๑๖๒.๕๕๐ 0-3649-4232 ตอ 6
4 เทศบาลตาบลแกง เสอื เตน สาริกา ๑๖๒.๕๕๐ 0-3670-5061
5 อบต.ชอ งสาริกา
กองอานวยการปอู งกันและ กองอานวยการปูองกันและ การไฟฟูาภูมภิ าค
บรรเทาสาธารณภยั อาเภอพัฒนานคิ ม บรรเทาสาธารณภัยจังหวดั ลพบรุ ี สาขายอ่ ยพฒั นานิคม
โทรศัพท์ 0-3643-6283
โทรศัพท/์ โทรสาร 0-3649-1433 โทรศพั ท/์ โทรสาร
0-3677-0199 - 200 โรงพยาบาลพฒั นานคิ ม
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพ โทรศพั ท์ 0-3649-1555
ประจาตาบลคันนาหนิ กองอานวยการปอู งกันและ
บรรเทาสาธารณภัย อบต.โคกสลุง สายดวน 1669
โทรศัพท์ 0-3648-3067
สายดว น 1669 โทรศพั ท์ / โทรสาร 0-3648-3242 องค์กรภาคเอกชน
ความถีว่ ทิ ยุ …162.550…… MHz มูลนธิ ิร่วมกตญั ญู
สถานีอนามยั เฉลิมพระเกียรติ กองอานวยการปอู งกนั สถานีตารวจภูธร โทรศัพท์
60 พรรษา นวมินทราชินี และบรรเทาสาธารณภยั โคกสลุง 09-2404-1669
เทศบาลตาบลแกง่ เสอื เตน้ สายดวน 1669
โคกสลงุ โทรศัพท์/โทรสาร
โทรศัพท์ 0-3648-3245 โทรศัพท์ 0-3648-3119
0-3649-4232 ตอ่ 6
สายดวน 1669
แผนภาพท่ี 5-4 : ผงั สอื่ สารในการปอู งกันและบรรเทาสาธารณภยั องคก์ ารบรหิ ารสว่ นตาบลโคกสลุง
แผนปฏิบัตกิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 66
(2) แนวทางปฏิบัตใิ นการเผยแพรป่ ระชาสมั พันธข์ อ้ มูลขา่ วสารในภาวะฉกุ เฉนิ
ใหฝุายประชาสัมพันธ์ของ องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง เป็นหนวยงานหลัก ดาเนินการ
ดังน้ี
(2.1) เผยแพรข า วสารท่คี าดวาจะเกดิ หรือเกดิ สาธารณภัยใหสวนราชการและประชาชนไดรับรู
และเขาใจสถานการณ์ (Situation Awareness) ในทุกระยะการจัดการภัย โดยผานชองทางการสื่อสารท่ี
กาหนดไว เชน โทรทัศน์ วิทยุ หอกระจายขาว สื่อสังคมออนไลน์ ฯลฯ เพื่อใหประชาชนเขาถึงขอมูลท่ีถูกตอง
รวดเรเว เป็นปัจจุบันและทันตอเหตุการณ์ ซ่ึงจะชวยสรางความเช่ือม่ัน และลดความต่ืนตระหนกท่ีเกิดจากการ
รับรูและความเขาใจทไี่ มถ กู ตอง
(2.2) จัดตั้งศูนย์ขอมูลประชาสัมพันธ์รวม (Join Information Center : JIC) ณ พ้ืนท่ีท่ีเกิดเหตุ ซึ่ง
อยูภายใตการกากับ ดูแล ของศูนย์ขอมูลประชาสัมพันธ์รวม เพื่อทาหนาท่ีประสานขอมูลขาวสารสาธารณะ
ที่เกี่ยวของกับการดาเนินกิจกรรมการจัดการเหตุฉุกเฉินและเป็นศูนย์ที่อยูใกลชิดกับเหตุการณ์ สามารถเขาถึง
ขอมูลที่มีการเปล่ียนแปลงไดตลอดเวลา จึงเป็นศูนย์กลางของการติดตอสาหรับส่ือขาวสารทุกประเภทที่ไดรับ
การกล่นั กรอง และรบั รองขอมูล เพือ่ กระจายขอมลู ขาวสารใหเกิดความถูกตอง รวดเรเว เป็นปัจจุบัน และตอเนื่อง
โดยใหเจาหนาที่ขอ มลู ขาวสารสาธารณะควรตอ งเขามาอยรู วมกนั ในศูนยป์ ระสานขอมูลรว ม
(2.3) ตรวจสอบยืนยันความถูกตองของขอมูลการเกิดภัยจากกานัน ผูใหญบาน ผูนาชุมชน
อาสาสมัครแจงเตือนภัย กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยระดับเหนือขึ้นไป รวมท้ังหนวยงานท่ี
เกี่ยวของกอนแจงเตอื นภัยผานชอ งทางการส่อื สารทุกชนดิ
(2.4) ดาเนินการแจงเตือนการเกิดภัยไปยังชุมชนพื้นที่ที่ประสบภัยและพื้นที่ขางเคียง โดยส่ือ
ขายการสื่อสาร เคร่ืองมืออุปกรณ์การเตือนภัยที่มีอยูของชุมชน เชน วิทยุชุมชน หอกระจายขาว หอเตือนภัย
โทรโขง เป็นตน
(2.5) ขอมูลการแจงเตือนภัยน้ันตองชัดเจน ทันเวลา ถูกตอง และเขาใจงาย เป็นขอมูลท่ีบอก
ถึงอันตรายท่ีกาลังเกิดขึ้นกับชีวิตและทรัพย์สิน อันไดแก ลักษณะ ขนาด จุดท่ีเกิดภัย รัศมีความเสียหายตาม
พ้ืนท่ีการปกครอง ชวงเวลา ระยะเวลา ภัยจะรุนแรงยิ่งขึ้นหรือไม และประชาชนตองปฏิบัติอยางไร หรือตองมี
การอพยพหรือไม รวมท้ังวิธีการแจงเหตุ หมายเลขโทรศัพท์ และการส่ือสารอ่ืนๆ โดยแจงเตือนภัยจนกวา
สถานการณภ์ ัยจะสน้ิ สุด
(2.6) ในกรณีเกิดไฟฟูาดับ การส่ือสาร เคร่ืองมือ สัญญาณเตือนภัยไมสามารถใชได
ใหใ ชส ัญลกั ษณ์การเตือนภัย เชน ธง นกหวีด หรอื การเตือนภัยอ่ืนท่ีไดมีการซักซอมความเขาใจกับประชาชนไวแ ลว
(3) แนวทางปฏบิ ัตใิ นการบัญชาการเหตุการณ์ (dnamIont neiicnI)
ใหนาหลักการของระบบการบัญชาการเหตุการณ์ (Incident Command System : ICS) มา
ประยุกต์ใชเป็นเครื่องมือในการส่ังการ ควบคุม และประสาน ความรวมมือของแตละหนวยงานในการจัดการ
ในภาวะฉุกเฉิน และเป็นระบบปฏิบัติการในการระดมทรัพยากรไปยังท่ีเกิดเหตุเพื่อใหสามารถปกปูองชีวิต
ทรัพย์สิน และสิ่งแวดลอมเป็นไปอยางมีประสิทธิภาพ และบรรลุวัตถุประสงค์ โดยใหทุกสวนราชการ
หนวยงาน และภาคเอกชนใชระบบบัญชาการเหตุการณ์เป็นระบบมาตรฐานในการจัดการในภาวะฉุกเฉิน
องค์การบรหิ ารสว นตาบลโคกสลุงไดกาหนดแนวทางปฏบิ ัตโิ ดยใชห ลักการบญั ชาการณ์เหตุการณ์ไว ดังนี้
(3.1) วัตถปุ ระสงค์การบัญชาการเหตุการณ์
(1) ความปลอดภยั ทัง้ ผปู ระสบภยั และเจา หนา ทผ่ี ูปฏิบัติงาน
(2) ใชทรพั ยากรในการปฏิบัติงานอยางคมุ คา และมปี ระสทิ ธภิ าพ
(3) การจัดการสาธารณภยั มปี ระสทิ ธิผล
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 67
(3.2) การปฏิบตั เิ ม่ือเกดิ สาธารณภยั
(3.2.1) การรายงานตวั และทรพั ยากรในการปอู งกนั และบรรเทาสาธารณภยั
ใหเจาหนาท่ี เจาพนักงาน และอาสาสมัครตางๆ ที่มารวมปฏิบัติงานเขารายงานตัวท่ี
ศนู ยป์ ฏิบตั ิการฉกุ เฉินทองถิน่ ในพ้ืนท่ที เ่ี กิดภัย กอ นรบั มอบภารกิจและพนื้ ที่รบั ผดิ ชอบไปปฏิบัติ
(3.2.2) การเขา้ ควบคมุ สถานการณ์ คานงึ ถึงหลกั การ ดงั น้ี
(1) การปฏิบัติการระยะ 24 ช่ัวโมงแรก เนนการคนหาผูรอดชีวิต
การรักษาพยาบาลผูบาดเจเบ นา้ ดมื่ อาหารปรุงสาเรจเ เส้ือผา ฯลฯ
(2) การปฏิบัติการระยะ 24-48 ชั่วโมง (1-2 วัน) เนนการคนหาผูรอดชีวิต
และทรัพย์สิน สืบหาญาติ จัดต้ังศูนย์พักพิงชั่วคราว การรักษาพยาบาล การจัดการศพ อาหาร น้าดื่ม ยารักษาโรค
เครือ่ งครัว
(3) การปฏิบัติการระยะ 48-72 ช่ัวโมง (2-3 วัน) เนนการคนหาผูรอดชีวิต
การสืบหาญาติ การรักษาพยาบาล การจัดการศพ การสงเคราะห์เบ้ืองตน เงินชดเชย การคนหาทรัพย์สิน
และขอมูลการใหความชว ยเหลือ ฯลฯ
(4) การปฏิบัติการค้นหาหลังระยะ 7 2 ชั่วโมงข้ึนไป (หลัง 3 วัน
ขึ้นไป) ใหพิจารณาสนับสนุนการปฏิบัติการคนหาระยะ 1-3 วันแรก โดยเนนการชวยเหลือชีวิตคนกอน ตามดวย
ทรัพย์สิน พรอมทั้งสนับสนุนการปฏิบัติงานใหครอบคลุมและท่ัวถึง ตลอดจนการสับเปล่ียนกาลังพลเพ่ือให
สามารถปฏิบัติงานไดอ ยา งตอเนื่อง ฯลฯ
(3.2.3) การควบคุมสถานการณแ์ ละการเผชิญเหตุ
องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง ไดวางแผนการเผชิญเหตุสาธารณภัยท่ีเกิดข้ึน
อยา งเปน็ ระบบ โดยกาหนดโครงสรางองค์กร ขอมูลการสนับสนุนการตัดสินใจ การควบคุม การสั่งการ และการ
ใชแนวทางปฏิบตั ทิ ่เี หมาะสมเพอื่ ใหก ารจัดการในภาวะฉุกเฉนิ เปน็ ไปอยางมีประสทิ ธภิ าพ ดังนี้
(1) การรับแจ้งเหตแุ ละการรายงาน
ใหผูรับผิดชอบจัดทารายงานขอเทเจจริงท่ีเกิดขึ้น ท้ังดานสถานการณ์
สาธารณภัย ดานการปฏิบัติการระงับบรรเทาสาธารณภัย ดานการใหความชวยเหลือ และดานอ่ืนๆ ท่ีจาเป็น
โดยคานงึ ถึงความถกู ตอ ง ชัดเจน รวดเรวเ โดยใหชุมชน/หมูบานสารวจความเสยี หายและความตองการเบ้ืองตน
ตามแบบรายงานเหตดุ วนสาธารณภยั แลวรายงานตอ กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยองค์การบริหาร
สวนตาบลโคกสลุง
(2) การประเมนิ สถานการณ์ในภาวะฉุกเฉิน มีขนั้ ตอนดงั ตอไปนี้
(2.1) นาขอมลู ทไ่ี ดทง้ั หมดมาวเิ คราะหส์ ถานการณ์สาธารณภัยที่เกดิ ขนึ้
(2.2) กาหนดแนวทางปฏิบัติ เลือกทางทด่ี ีทสี่ ุดและมีความเสีย่ งนอยท่สี ุด
(2.3) มีการคาดการณเ์ พิม่ เติมในเร่ืองปัจจัยความเส่ียงท่ีเพ่ิมขึ้น การขอรับการ
สนับสนนุ เพ่มิ เตมิ
(2.4) การจดั การขอ มูล ใหหัวหนาทีมเป็นผูนาในการสอบถามสารวจขอมูล
สถานท่ี ส่ิงท่ีเป็นอันตรายตอนักกูภัย พรอมทั้งบันทึกวัน เวลา ชื่อท่ีอยูผูใหขอมูล และรายงานขอมูล
ใหศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงทราบ มีการบรรยายสรุปใหลูกทีมทราบ กาหนด
พนื้ ทอี่ ันตราย พ้นื ทีป่ ฏิบัติการ พ้ืนทีป่ ลอดภัย รวมท้งั ตดั ระบบตางๆ ไดแก แก฿ส ไฟฟูา ประปา เป็นตน ซ่ึงเป็น
อนั ตรายตอนกั กูภัย
(2.5) การส่ังการ ผูส่ังการตองเป็นคนเดียวท่ีสามารถช้ีแจงการปฏิบัติได
การสงั่ การตอ งชัดเจน ไมคลุมเครอื มีความมั่นใจและเดเดขาด หัวหนาหนวยหรือผูควบคุมชุดปฏิบัติการตองรายงาน
ตัวตอผูอยูในเหตุการณ์ และตอผูบัญชาการเหตุการณ์ ณ จุดเกิดเหตุ ท้ังกอนการปฏิบัติและภายหลังเสรเจสิ้น
ภารกิจ
(2.6) การรวบรวมขอมูล ไดแก ปัญหาอุปสรรคขอขัดของ สาเหตุของการ
เกดิ เหตุการณ์ ผลการปฏิบัติ รวมทั้งแนวทางการแกไ ขและนาขอ เสนอแนะมาวิเคราะห์
แผนปฏบิ ตั ิการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 68
(3) การจดั การในภาวะฉกุ เฉิน
องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง กาหนดโครงสรางองค์กรปฏิบัติ
รบั ผดิ ชอบในการจดั การสาธารณภัยในภาวะฉกุ เฉินในแบบโครงสรา งของศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินองค์การบริหาร
สว นตาบลโคกสลงุ (การจดั การสาธารณภยั ระดบั ๑) โดยมผี อู านวยการทอ งถ่ินเป็นผูอานวยการศูนย์ปฏิบัติการ
ฉุกเฉินองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง มีอานาจในการควบคุม สั่งการ และบัญชาการในการปูองกันและ
บรรเทาสาธารณภัยท่ีเกิดขึ้นในพื้นที่ หากสาธารณภัยที่เกิดขึ้นในพ้ืนท่ี องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง
ลุกลามขยายเป็นวงกวาง ประชาชนไดรับผลกระทบจานวนมาก และผูอานวยการจังหวัดตัดสินใจยกระดับการ
จัดการสาธารณภัยของ องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง เป็นการจัดการสาธารณภัยขนาดกลาง (ระดับ ๒) ศูนย์
ปฏบิ ตั ิการฉุกเฉินทองถน่ิ องคก์ ารบรหิ ารสวนตาบลโคกสลุง จะรับขอส่ังการจากกองอานวยการปูองกันและบรรเทา
สาธารณภยั จงั หวดั ไปปฏิบัติ โดยไดกาหนดรูปแบบองค์กรปฏบิ ัติในระดับพ้ืนที่ ตามตารางที่ 5-1
ตารางท่ี 5-1 : รูปแบบองค์กรปฏบิ ตั ใิ นการปอู งกันและบรรเทาสาธารณภยั ระดบั พ้ืนท่ี
ระดับการจดั การ องค์กรรับผิดชอบ องค์กรรบั ผิดชอบ ผบู้ ญั ชาการ
สาธารณภยั การจัดการสาธารณภัย ในภาวะฉุกเฉนิ (ผมู้ ีอานาจ
ตามกฎหมาย)
ในภาวะปกติ (เมื่อเกดิ ผูอ านวยการ
หรือคาดวา่ จะเกดิ สาธารณภัย) กอปภ.อบต.
ระดบั 1 กองอานวยการปูองกันและ - ศูนย์ปฏบิ ตั ิการฉกุ เฉินทองถนิ่ โคกสลุง
(อาเภอ/เทศบาล บรรเทาสาธารณภัยองค์กร โดย กอปภ.อบต.โคกสลงุ
เขาควบคมุ สถานการณ์) ปกครองสวนทอ งถิ่นแหงพ้ืนที่
- กอปภ.ทน. .........-.........แหง
- กอปภ.ทม. .........-.........แหง
- กอปภ.ทต. ........4.........แหง
กองอานวยการปูองกันและ - ศนู ยบ์ ัญชาการเหตุการณ์ ผูอานวยการ
บรรเทาสาธารณภัยอาเภอ อาเภอ (ศบก.อ.พัฒนานิคม) อาเภอ
พฒั นานิคม (กอปภ.อ.พัฒนา โดย กอปภ.อ.พฒั นานิคม
นคิ ม)
(4) การค้นหาและชว่ ยชวี ิต
- กาหนดเขตและกันเขตพื้นท่ีประสบภัย หามไมใหผูท่ีไมมีหนาที่และความ
รับผดิ ชอบเขา พื้นที่ประสบภัย
- สนธิกาลังเขาปฏิบัติการคนหาชวยเหลือผูประสบภัยโดยเรเว โดยส่ังใช
หนวย กชู พี กภู ยั เขา ปฏบิ ตั กิ ารในพื้นที่ประสบภยั พรอ มอปุ กรณ์ เครอื่ งมือ เครื่องจกั ร ทจี่ าเปน็ ในการกูชพี กูภยั
- กรณมี ีสถานการณร์ นุ แรง ควรจดั หาอุปกรณท์ ี่ใชเทคโนโลยีขนั้ สงู มาใชในการกูภัย
แผนปฏิบัติการในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 69
ตารางท่ี 5-2 : การปฏิบตั ิขณะเกดิ ภัยของ องคก์ ารบริหารสว่ นตาบลโคกสลุง
ลาดับที่ การปฏบิ ัติ สว่ นงานท่ี หนว่ ยรับผิดชอบ/
1 รับผิดชอบ ผูร้ ับผิดชอบในพื้นท่ี
2 (ระบเุ บอรโ์ ทรศัพท)์
จัดตัง้ ศนู ย์ปฏบิ ตั ิการฉุกเฉินทองถน่ิ ส่วนอานวยการ ปลดั อบต.โคกสลุง
3 0-3648-3242
4 รบั แจง้ เหตุและรายงานสถานการณ์ ส่วนอานวยการ หัวหนาสานกั ปลดั /
จัดเตรยี มเจา หนาท่เี พอื่ รบั แจงเหตแุ ละรายงานสถานการณ์ใหก องอานวยการ เจาพนักงานปูองกันฯ
5 ปอู งกันและบรรเทาสาธารณภยั องคก์ ารบริหารสวนตาบลโคกสลุง และกอง หรอื ผูไดรบั
6 อานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภยั อาเภอทราบเพื่อจะไดเ สนอ ผูว า มอบหมาย
ราชการจงั หวัด/ผอู านวยการจงั หวดั พิจารณาประกาศเขตพ้ืนท่ีประสบ 0-3648-3242
7 สาธารณภยั และประกาศเขตพ้ืนทีก่ ารใหค วามชวยเหลอื ฯ ตอ ไป จนกวา
สถานการณส์ น้ิ สุด
ออกสารวจพ้นื ทีแ่ ละประเมนิ สถานการณ์ สว่ นอานวยการ เจา พนักงานปูองกนั ฯ
จัดชดุ เคลอื่ นทเี่ รวเ เขา สารวจพื้นทแี่ ละประเมนิ สถานการณ์ เพ่อื วางแผน หรอื ผูไดรบั
รับมือกับสถานการณภ์ ัย มอบหมาย
ประเมนิ สถานการณ์ในภาวะฉกุ เฉนิ สว่ นอานวยการ ปลดั อบต.โคกสลงุ
วิเคราะห์และประเมินสถานการณ์การเกิดสาธารณภัยเพื่อกา รตัดสินใจ 0-3648-3242
แกปัญหา โดยพิจารณาเร่ืองความรุนแรง ระยะเวลาการเกิดภัย พ้ืนที่และ
ประชาชนผูท่ีจะไดรับผลกระทบ ความเปราะบาง และความสามารถของ
พ้ืนท่ีในการรับภัย แนวโนมการเกิดภัยซ้าข้ึนอีก ภัยท่ีตามมา รวมถึงภัยท่ีมี
ความซบั ซอ น เพ่อื กาหนดแนวทางการตอบโตและการแจงเตอื นภยั
บริหารจัดการขอ มูลขาวสารในภาวะฉุกเฉินอยางถูกตอง ชดั เจน และเปน็ ระบบ สว่ นอานวยการ หวั หนาสานกั ปลดั
0-3648-3242
แจ้งเตอื นประชาชน สว่ นอานวยการ งานประชาสัมพันธ์
(1) ตรวจสอบขอมูลยืนยันความถูกตองของการเกิดสาธารณภัยจาก อบต.โคกสลุง
หนว ยงานท่เี ก่ียวขอ งทกุ แหลง กอ นแจงเตือนผา นชองทางการส่อื สารทกุ ชนิด 0-3648-3242
(2) ดาเนินการแจงเตือนภัยไปยังชุมชนพื้นท่ีประสบภัยและพ้ืนท่ีขางเคียง / กองชาง
โดยส่อื ขา ยการสื่อสาร เคร่ืองมอื อุปกรณ์เตือนภัยที่มีอยูของชุมชน เชน วิทยุ อบต.โคกสลุง
ชมุ ชน หอกระจายขา ว หอเตอื นภยั โทรโขง เป็นตน 0-3648-3242
(3) ขอมูลการแจงเตือนภัยตองชัดเจน ทันเวลา ถูกตอง และเขาใจงาย
บงบอกถงึ อนั ตรายทีก่ าลงั จะเกดิ ข้นึ กบั ชวี ติ และทรัพยส์ นิ วธิ ีการปฏิบตั ิของ
ประชาชน รวมทงั้ วิธกี ารแจง เหตุ โดยตอ งแจง เตือนจนกวาสถานการณ์ภยั จะสน้ิ สดุ
(4) ในกรณีเกิดไฟฟูาดับ การส่ือสาร เครื่องมือ สัญญาณเตือนภัยไม
สามารถใชได ใหใชสัญลักษณก์ ารเตอื นภยั เชน ธง นกหวีด หรือการเตือนภัย
อื่นที่ไดมกี ารซกั ซอมความเขา ใจกับประชาชนไวแ ลว เป็นตน
อพยพผปู้ ระสบภยั สว่ นปฏิบตั ิการ / กองชาง
กรณีเมื่อเกิดหรือใกลจะเกิดสาธารณภัยในพื้นที่ และมีผูอยูอาศัยในพ้ืนท่ีน้ัน อบต.โคกสลุง
จะเกิดอันตราย โดยอพยพเฉพาะเทาที่จาเป็นแกการปูองกันและบรรเทา 0-3648-3242
สาธารณภัย พรอมท้ังรายงานผูอานวยการทองถ่ิน ผูอานวยการอาเภอ / กานัน ผใู หญบ า น
ตามลาดบั / อปพร.
แผนปฏบิ ตั กิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 70
ลาดบั ท่ี การปฏบิ ตั ิ ส่วนงานท่ี หน่วยรับผดิ ชอบ/
8 รับผิดชอบ ผรู้ ับผิดชอบในพืน้ ท่ี
9 (ระบเุ บอรโ์ ทรศพั ท)์
10 กาหนดพ้ืนที่เตรียมปฏบิ ัติการ (Staging Area) ส่วนอานวยการ ปลัด อบต.โคกสลงุ
เป็ น พ้ื นที่เ ต รีย มป ฏิ บัติ การจั ด ต้ั งข้ึน เ พ่ื อใช เ ป็น ส ถาน ที่จั ด เกเบ แล ะพั กร อ 0-3648-3242
11 ช่ัวคราวของทรัพยากร (วัสดุอุปกรณ์ เครื่องมือ เคร่ืองจักกล ยานพาหนะ)
12 ทไี่ ดม าและพรอ มใช เพือ่ รอการส่งั ใชท รพั ยากร
ระดมทรพั ยากรเขา้ สนับสนุนการจัดการสาธารณภัย สว่ นสนับสนุน บุคลากรทุกสว น
(1) ระดมทรพั ยากร ท้ังกาลังคน วสั ดอุ ุปกณ์ เครื่องมือ เครื่องจักร มายังจุด ราชการ
รวบรวมทรัพยากรเพื่อรอรับการมอบหมายภารกิจ ใหพรอมใชตลอด 24 อบต.โคกสลงุ
ชั่วโมง เพ่ือรอการสัง่ ใชเ ขา สนับสนุนการปฏิบัติการในพ้นื ทป่ี ระสบภัย 0-3648-3242
(2) ระดมทรัพยากรเขาพื้นท่ีเตรียมปฏิบัติการ (Staging Area) พรอมท้ัง /ชดุ ปฏบิ ตั ิการจติ
จัดเตรียม เครื่องจักรกล ยานพาหนะ วัสดุอุปกรณ์ เครื่องมือเครื่องใช และ อาสาภัยพบิ ตั ิ อบต.
พลงั งาน เพ่ือจดั การสาธารณภยั
กาหนดและแบ่งโซนพื้นทีใ่ นการสนบั สนนุ การเผชญิ เหตุออก เป็น 4 โซน สว่ นอานวยการ ปลัด อบต.โคกสลงุ
ประกอบดว ย 0-3648-3242
โซนที่ ๑ ประกอบดวย หมู 1, 5 และ 6 มีผูใหญบานหมู 1, 5 และ 6
รบั ผดิ ชอบพน้ื ที่
โซนที่ ๒ ประกอบดวย หมู 2, 3 และ 4 มีผใู หญบานหมู 2, 3 และ 4
รับผดิ ชอบพ้ืนท่ี
โซนท่ี ๓ ประกอบดวย หมู 8, 9 และ 10 มีผใู หญบ านหมู 8, 9 และ
10 รับผิดชอบพ้ืนที่
โซนที่ ๔ ประกอบดว ย หมู 7 และ 11 มีผใู หญบ า นหมู 7 และ 11
รบั ผิดชอบพ้นื ท่ี
หมายเหตุ : สามารถปรบั โซนพื้นทีไ่ ดตามสถานการณ์และขนาดของพ้ืนท่ี
จดั ชดุ ปฏบิ ัติการเคล่ือนท่ีเร็วเข้าปฏบิ ตั กิ ารจัดการสาธารณภัย สว่ นปฏบิ ตั ิการ / ผอ. กองชา ง
สั่งใหห นว ยกูชพี กภู ยั เขา ปฏิบตั กิ ารในพ้นื ท่ปี ระสบภัย เพื่อควบคมุ อบต.โคกสลุง
สถานการณ์ไมใ หล ุกลามขยายตวั 0-3648-3242
ใหเจาหนาท่ี เจาพนักงาน และอาสาสมัครตา งๆ ที่มารว มปฏบิ ตั ิงาน เจา พนักงานปอู งกันฯ
เขารายงานตัวที่ศูนยป์ ฏบิ ตั ิการฉุกเฉนิ องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลงุ หรือผไู ดรับ
กอ นรับมอบภารกิจและพ้นื ท่ีรบั ผิดชอบไปปฏบิ ัติ รวมถึงเคร่อื งมือ อปุ กรณ์ มอบหมาย
ในการเขาสนบั สนนุ จัดการสาธารณภยั
ส่วนปฏิบัติการ / ผอ. กองชาง
อบต.โคกสลุง
0-3648-3242
เจาพนักงานปอู งกันฯ
หรอื ผูไดรบั
มอบหมาย
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 71
ลาดบั ท่ี การปฏบิ ตั ิ ส่วนงานที่ หน่วยรับผดิ ชอบ/
13 การเผชิญเหตุ รบั ผิดชอบ ผ้รู บั ผดิ ชอบในพ้นื ที่
(1) การปฏิบัติการระยะ 24 ชั่วโมงแรก ใหความสาคัญในการคนหา ส่วนปฏิบตั ิการ (ระบเุ บอร์โทรศพั ท)์
ผูรอดชีวิตเป็นลาดับแรก ตอดวยการรักษาพยาบาลผูบาดเจเบ มีแนวทาง
ปฏบิ ัติ ดงั น้ี / ผอ. กองชาง
อบต.โคกสลงุ
(1.1) กาหนดเขตและกันเขตพ้ืนท่ีประสบภัย หามมิใหผูที่ไมมีหนาท่ี 0-3648-3242
และความรบั ผดิ ชอบท่ีเกยี่ วขอ งเขา พน้ื ท่ีประสบภัยโดยเดเดขาด /กานัน ผูใหญบ า น
(1.2) สนธิกาลังเขาปฏิบัติการคนหาชวยเหลือผูประสบภัยโดยเรเว /อปพร.
ดังน้ี /จติ อาสา ฯ /อสม.
เจา พนกั งานปูองกันฯ
(1.2.1) สั่งการใหหนวยกูชีพกูภัยที่มีศักยภาพเขาปฏิบัติงาน หรือพนักงานผูไดร บั
ในพนื้ ทีป่ ระสบภัย
มอบหมาย
(1.2.2) ส่ังการใหเจาหนาที่ท่ีรับผิดชอบเคร่ืองมือ เคร่ืองจักร
ทจ่ี าเป็นในการกูชพี กภู ยั เขา ปฏบิ ตั ิงานในพื้นท่ปี ระสบภยั
(1.2.3) อพยพประชาชนและสัตว์เล้ียงตามความจาเป็นของ
สถานการณภ์ ยั
(1.2.4) กรณีพ้ืนท่ีใดเป็นพื้นที่วิกฤต ไมสามารถเขาพื้นท่ี
โดยทางรถยนต์หรือทางเรือได ใหประสานขอรับการสนับสนุนเฮลิคอปเตอร์
จากหนวยงานทหารหรือตารวจในพื้นที่ หรือพ้ืนที่ใกลเคียงเพ่ือชวยเหลือ
ผปู ระสบภัยอยา งเรงดวน
(1.2.5) จัดต้ังศูนย์พักพิงชั่วคราวแกผูประสบภัยที่บานเรือน
เสียหายอยางเรงดวนเป็นลาดับแรก และจัดระเบียบศูนย์พักพิงช่ัวคราว
พรอ มทง้ั ลงทะเบยี นผอู พยพ
(1.2.6) ระดมกาลังแพทย์และพยาบาลจากโรงพยาบาล
สง เสรมิ สุขภาพประจาตาบลใกลเคยี ง เขาชว ยปฏิบตั ิงานในพน้ื ที่ประสบภัย
(1.2.7) กรณีโครงสรางพ้ืนฐานไดรับความเสียหายใหเรง
ซอมแซมเสนทางคมนาคม ระบบส่ือสาร ไฟฟูา และประปา แลวแตกรณี
ใหสามารถใชการไดหรือจัดทาระบบสารองเพื่อใหชุดปฏิบัติการสาม ารถ
ปฏบิ ตั งิ านในพน้ื ท่ไี ด
(1.2.8) จดั เตรยี มเคร่ืองอุปโภคบริโภคพ้ืนฐาน ตลอดจนจัดหา
อาหารท่ปี รุงสาเรจเ น้าดมื่ เครื่องยงั ชีพทีจ่ าเปน็ ใหแกประชาชนและเจาหนาที่
ทปี่ ฏบิ ตั งิ านในพน้ื ทปี่ ระสบภยั ใหเ พียงพอและทว่ั ถึง
(2) การปฏิบัตกิ ารระยะ 24-48 ชว่ั โมง (1-2 วนั ) ใหความสาคัญในการ
คนหาผูรอดชีวิตและทรัพย์สิน การสืบหาญาติ การจัดต้ังศูนย์พักพิงช่ัวคราว
การรักษาพยาบาล การจัดการศพ อาหาร น้าด่ืม ยารักษาโรค เครื่องครัว
ขอมูลสถานการณ์ มีแนวทางปฏบิ ัติ ดังนี้
(2.1) สารวจความตองการของผูประสบภัยในเบื้องตน เพื่อกาหนด
มาตรการชวยเหลืออยางตอเนื่องในชวงระหวางเกิดภัยและจัดทาบัญชี
การชว ยเหลือผปู ระสบภยั
แผนปฏิบัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 72
ลาดับท่ี การปฏิบตั ิ ส่วนงานท่ี หนว่ ยรบั ผิดชอบ/
13 (2.2) จัดเจาหนาท่ีปฏิบัติงานดานการรักษาพยาบาล และเวชภัณฑ์ รับผดิ ชอบ ผูร้ ับผดิ ชอบในพนื้ ท่ี
(ต่อ) ทีจ่ าเป็นมายังพ้ืนท่ปี ระสบภัยและเตรียมสถานพยาบาลสารองใหเพียงพอ ส่วนปฏบิ ตั ิการ (ระบเุ บอรโ์ ทรศพั ท)์
(2.3) จัดสงปัจจัยสี่ที่จาเป็นตอการดารงชีวิต เชน อาหาร น้าด่ืม
14 เครื่องนุง หม และยารกั ษาโรค เป็นตน มายังศูนย์พักพงิ ชว่ั คราว สว่ นปฏิบตั กิ าร / ผอ. กองชา ง
15 (2.4) ตรวจสอบเสนทางคมนาคมท่ีไดรับความเสียหายจาสาธารณภัย ส่วนสนับสนนุ อบต.โคกสลงุ
พรอมท้ังติดปูายเตือน หรือวางแผนปิดก้ันชองทางจราจรใหประชาชนผูใช 0-3648-3242
เสนทางทราบ จัดเจาหนาท่ีตารวจหรืออาสาสมัครอานวยความสะดวก /กานนั ผใู หญบาน
การจราจรในจุดอนั ตราย
(2.5) รักษาความสงบเรียบรอยและจัดการจราจรในพ้ืนที่ประสบภัย /อปพร.
และศนู ยพ์ ักพงิ ชั่วคราว /จติ อาสา ฯ /อสม.
(2.6) ตั้งศูนย์ขอมูลผูประสบภัย เพื่อรวบรวมและเป็นแหลงขอมูลในการ เจาพนกั งานปอู งกันฯ
ตดิ ตอ ประสานงานใหประชาชนสามารถสอบถามขอมลู ผบู าดเจเบและเสียชวี ิตได หรือพนักงานผไู ดรับ
(3) การปฏิบัติการระยะ 48-72 ช่ัวโมง (2-3 วัน) ใหความสาคัญกับ
การคนหาผูรอดชีวิตอยางตอเนื่องจากปฏิบัติการระยะ 24-48 ช่ัวโมงแรก มอบหมาย
การสืบหาญาติ การรักษาพยาบาล การจัดการศพ การสงเคราะห์เบ้ืองตน
อาหาร น้าดมื่ ยารักษาโรค เงินชดเชย การคนหาทรัพย์สิน และขอมูลการให / ผอ. กองชา ง
ความชวยเหลือ มแี นวทางปฏิบัติ ดงั นี้ อบต.โคกสลงุ
(3.1) กรณีมีผูเสียชีวิตจานวนมากใหจัดเตรียมสถานท่ีและอุปกรณ์ 0-3648-3242
เกบเ รกั ษาศพในระยะแรก (วัดและตูแชศพ) พรอมท้ังใหหนวยงานที่เก่ียวของ หัวหนา สานกั ปลัด
ตรวจชันสูตรเบ้ืองตน บันทึกขอมูลศพ การเกเบรักษาหลักฐาน และเตรียม 0-3648-3242
ขอมูลทัง้ หมดเพอื่ การตรวจพสิ ูจน์เอกลักษณบ์ ุคคล (พนกั งานทุกกอง)
(3.2) การจัดหนวยบริการประกนั สงั คมเคลื่อนทแ่ี ละใหบ ริการทางการแพทย์
(3.3) การประเมนิ สถานการณภ์ ัยอยา งใกลชิด ตลอดจนประสานการ
ชวยเหลือ รับเรื่องราวรองทุกข์ ประสานรับขอมูลความเสียหายเบ้ืองตน
ความตอ งการเบื้องตน
(4) การปฏิบัติการระยะ 72 ชว่ั โมง (3 วัน) ข้นึ ไป ใหพิจารณาสนับสนุน
การปฏิบัติการคนหาระยะ 24 ชั่วโมงแรก (1 วัน) เป็นลาดับแรกกอนการ
ปฏิบัติการคนหาระยะ 24-48 ชั่วโมง (1-2 วัน) และการปฏิบัติการคนหา
ระยะ 48-72 ชั่วโมง (2-3 วัน) ตามลาดับ โดยเนนการชวยเหลือชีวิตคน
กอน ตามดวยทรัพย์สิน พรอมท้ังสนับสนุนการปฏิบัติงานใหครอบคลุมและ
ท่ัวถึง ตลอดจนการสับเปลี่ยนกาลังพลเพื่อใหสามารถปฏิบัติงานไดอยางมี
ประสทิ ธภิ าพและตอเน่อื ง
ปกปูองสถานท่ีสาคัญ เชน โรงพยาบาล โรงเรยี น วดั เขตพระราชฐาน แหลง
โบราณสถาน (ถามี) เป็นตน และปกปูองระบบสาธารณูปโภค เชน ระบบ
ไฟฟาู ระบบประปา เป็นตน
การจดั ตัง้ และบริหารจัดการศูนย์พักพงิ ชั่วคราว (กรณที ี่มีการอพยพ)
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 73
ลาดบั ท่ี การปฏิบตั ิ สว่ นงานที่ หนว่ ยรบั ผิดชอบ/
16 รบั ผดิ ชอบ ผรู้ ับผิดชอบในพื้นท่ี
17 (ระบุเบอร์โทรศพั ท์)
สงเคราะหช์ ่วยเหลือผปู้ ระสบภัย ส่วนสนับสนนุ อบต.โคกสลงุ
18 สงเคราะห์ชวยเหลือผูประสบภัยและจัดสงปัจจัยสี่ท่ีจาเป็นตอการดารงชีวิต 0-3648-3242
เชน อาหาร น้าดม่ื และเครือ่ งนุงหม เปน็ ตน ไปยังพ้นื ที่ประสบภัย
19 การประเมินความเสียหายและความต้องการความช่วยเหลือในช่วงขณะเกิดภัย สว่ นอานวยการ หัวหนาสานักปลัด
องคก์ รปกครองสว นทอ งถน่ิ แหงพื้นที่สารวจและจัดทาขอมูลความตองการของ 0-3648-3242
20 ผูประสบภัยในเบื้องตน และรายงานใหอาเภอเพ่ือประกอบการรองขอการ และ
21 สนับสนุน และนาไปกาหนดเป็นมาตรการและแนวทางในการชวยเหลือ เชน เจา พนักงานปอู งกนั ฯ
22 ความชวยเหลือ ดานอาหาร น้าดื่ม การรักษาพยาบาล สุขอนามัยและการ หรือผไู ดร ับ
กาจัดส่งิ ปฏิกูล เปน็ ตน มอบหมาย
จัดตั้งศูนยป์ ระสานขอ้ มลู ร่วม (Joint Information Center : JIC) ศูนย์ข้อมลู หัวหนา สานกั ปลดั
ณ พื้นทท่ี เ่ี กิดเหตุ ซงึ่ อยภู ายใตก ารกากับ ดูแล ของศูนย์ขอมูลประชาสัมพันธ์รวม ประชาสัมพันธ์ 0-3648-3242
เพื่อทาหนาที่ประสานขอมูลขาวสารสาธารณะที่เกี่ยวของกับการดาเนิน ร่วม / เจา หนาท่ี
กิจกรรมการจัดการเหตุฉุกเฉิน และเป็นศูนย์ที่อยูใกลชิดกับเหตุการณ์ สามารถ ประชาสัมพันธ์
เขาถึงขอมูลท่ีมีการเปลี่ยนแปลงไดตลอดเวลา จึงเป็นศูนย์กลางของการติดตอ / พนกั งานอ่ืนท่ีไดร บั
สาหรับสื่อขาวสารทุกประเภทท่ีไดรับการกล่ันกรอง และรับรองขอมูล เพ่ือ มอบหมาย
กระจายขอมูลขา วสารใหเกิดความถูกตอง รวดเรเว เป็นปัจจุบัน และตอเนื่อง
โดยใหเจาหนาท่ีขอมูลขาวสารสาธารณะเขามาอยูรวมกันในศูนย์ประสาน
ขอ มลู รว ม
- กรณีมีผูเสียชีวิตจานวนมาก จัดใหมีการพิสูจน์เอกลักษณ์บุคคลใหเป็นไปตาม สว่ นปฏบิ ตั ิการ ผแู ทน รพ.สต.
อานาจหนาท่ีการปฏิบัติของสานักงานตารวจแหงชาติ และหรือ ตามบันทึก ในพนื้ ท่ี
ขอ ตกลงระหวางหนว ยงานที่เก่ียวของ
- กาหนดใหมีสถานท่ีรองรับศพ เกเบรักษาศพ (วัดและตูแชศพ) และการ
เคล่ือนยายศพ หรือนาศพไปตรวจพิสูจน์เอกลักษณ์บุคคลตามระเบียบกฎหมาย
ทีเ่ ก่ียงของอยางเปน็ ระบบ
เมื่อสาธารณภัยที่เกิดข้ึนในพื้นที่ยุติแลว ใหผูอานวยการทองถ่ินรายงาน สว่ นอานวยการ ปลัด อบต.โคกสลุง
สถานการณ์สาธารณภัยใหผูอานวยการอาเภอทราบ และเมื่อมีการประกาศ 0-3648-3242
หรือยืนยันสถานการณ์สาธารณภัยในพื้นที่ยุติลงแลว ใหดาเนินการอพยพ
ประชาชนกลบั ท่ีตง้ั อยางปลอดภัย
อพยพกลบั กรณีสถานการณ์สาธารณภยั ยตุ ิ ส่วนปฏบิ ัตกิ าร กานัน ผูใ หญบ า น
เม่ือไดรับแจงขาวการยกเลิกสถานการณ์สาธารณภัยอยางชัดเจน ใหผูนา /
ชมุ ชนหรอื กลมุ ผนู าอพยพรบี แจง ผูอพยพเพื่อเตรียมความพรอมในการอพยพ เจาพนักงานปูองกนั ฯ
กลับไปสูท่ีอยูอาศัยตอไป โดยจัดระเบียบและลาดับกอนหลังการอพยพกลับ 0-3648-3242
พรอมท้ังประสานงานกับเจาหนา ที่ทด่ี าเนนิ การควบคุมดแู ลการอพยพกลับ
หากสถานการณส์ าธารณภัยมีความรุนแรง และหรืออาจจะเกิดสาธารณภัย สว่ นอานวยการ ปลดั อบต.โคกสลงุ
ซ้าซอน เกินขีดความสามารถของ อปท. ใหรองขอขอรับการสนับสนุนจาก 0-3648-3242
องค์กรปกครองสวนทองถ่ินขางเคียงหรืออาเภอใหประสานขอรับการ /หวั หนา สานกั ปลัด
สนับสนุนจากกองอานวยการปูองกนั และบรรเทาสาธารณภัย ทต.พัฒนานิคม 0-3648-3242
ทต.เขาพยาเดินธง ทต.แกงเสือเตน ทต.ดีลัง อบต.ชองสาลิกา อบต.มะนาว /
หวาน และกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยอาเภอเพ่ือ เจา พนักงานปูองกนั ฯ
ดาเนินการในสว นท่ีเกยี่ วของตอ ไป
แผนปฏบิ ัติการในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 74
กลยทุ ธท์ ่ี 3 เสรมิ สรา้ งระบบและแนวปฏิบัติในการบรรเทาทกุ ข์
(1) แนวทางปฏบิ ตั ใิ นการขอใช้เงนิ ทดรองราชการเพอ่ื ช่วยเหลือผู้ประสบภัยพบิ ัตกิ รณฉี ุกเฉนิ
เมื่อเกิดภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินขึ้นในพ้ืนท่ีใด ใหผูมีอานาจดาเนินการประกาศใหทองที่น้ัน
เป็นเขตการใหความชวยเหลือผูประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินตามระเบียบกระทรวงคลังวาดวยเงินทดรอง
ราชการเพื่อชวยเหลือผูประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน และหลักเกณฑ์วิธีการท่ีเก่ียวของ โดยมีวัตถุประสงค์
บรรเทาความเดือดรอนเฉพาะหนาของผูประสบภัยพิบัติ แตมิไดมุงหมายท่ีจะชดใชความเสียหายใหแกผูใด
ท้ังนี้ ตองเป็นคาใชจายท่ีจาเป็นในการดารงชีพและความเป็นอยูของประชาชน หรือเป็นการซอมแซมใหคืนสู
สภาพเดิมอันเป็นการบรรเทาความเดือดรอนเฉพาะหนา โดยไดกาหนดวงเงินทดรองราชการของสวนราชการที่
เก่ียวของสาหรับใหความชวยเหลือผูประสบภัยไวในระเบียบนี้ และใหการขอใชวงเงินทดรองราชการดาเนินการ
ตามวิธีการและหลักเกณฑท์ ก่ี าหนดไวใ นระเบียบใหถ ูกตอง
(2) แนวทางปฏิบตั ิในการประเมินความเสียหายและความตอ้ งการความช่วยเหลอื (Damage
and Need Assessment) : DANA
กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง ประเมิน
สถานการณค์ วามเสียหายและความตองการความชวยเหลือภายในพื้นท่ีประสบภัยตามหลักการดานมนุษยธรรม
ในเบ้ืองตน (Early Recovery) เป็นการใหความชวยเหลือแกผูที่ไดรับผลกระทบจากสาธารณภัยในชวงของ
การจัดการในภาวะฉุกเฉิน ขณะที่สถานการณ์สาธารณภัยกาลังดาเนินอยู โดยมีการประเมินความเสียหาย
ทางกายภาพและการประเมินความตองการรับความชวยเหลือของผูท่ีไดรับผลกระทบ (Damage and Need
Assessment) หรือ DANA เพื่อใหหนวยงานที่เก่ียวของสามารถดาเนินการใหความชวยเหลือไดอยางครอบคลุม
รวดเรเว และตรงกับความตองการของผูรับความชวยเหลือในระยะเวลาส้ัน ๆ เพื่อใหผูประสบภัยสามารถ
ดารงชีวิตในสถานการณ์ สาธารณภัยดังกลาวไดอยางปลอดภัย และวิเคราะห์ความสามารถของผูประสบภัย
ในการตอบโตสถานการณ์ฉุกเฉินดวยตนเอง รวมทั้งความตองการความชวยเหลือเพิ่มเติมจากหนวยงาน
ภายนอก เชน ความชวยเหลือดานอาหาร น้าด่ืม การรักษาพยาบาล สุขอนามัยและการกาจัดส่ิงปฏิกูล ความ
ชวยเหลือดานสุขภาวะ ท่ีพักพิง อุปกรณ์ยังชีพ เป็นตน การประเมินน้ีเป็นกระบวนการที่สาคัญในการ
ปฏิบตั ิงานดา นมนษุ ยธรรมและการชว ยเหลือผปู ระสบภยั ใหอยูรอดปลอดภัย โดยมีหลกั การปฏิบัติ ดงั นี้
(๒.๑) การประเมินเพ่ือวิเคราะห์ผลกระทบเบ้ืองตน (initial assessment) ใหดาเนินการภายใน
3 ชั่วโมงแรก โดยรวบรวมขอมูลมาประเมินและวิเคราะห์ผลกระทบเบื้องตน (ขอมูลกอนเกิดภัย ขอมูลจาก
หนวยงานตางๆ รายงานจากส่ือตางๆ เอกสารสรุปขอมูลสาคัญ) เชน ขอมูลประชากร ขอมูลทรัพยากร ขอมูล
พ้ืนฐานของพ้นื ท่ีประสบภัย ขอมูลดานการเกษตร เปน็ ตน
(๒.๒) การประเมินแบบรวดเรเว (rapid assessment) ใหดาเนินการทันทีภายหลังจากเกิดสาธารณภัย
ตอเนื่องไป 72 ชั่วโมง โดยเป็นการประเมินเพื่อรวมรวบขอมูลความตองการทรัพยากรที่จาเป็นทุกๆ ดาน ทั้ง
ผูประสบภัย โครงสรางพื้นฐาน ส่ิงแวดลอม และสิ่งที่ควรปฏิบัติหลังจากเกิดภัย ลาดับความสาคัญกอน และ
หลังในการใหความชวยเหลือเบื้องตน เพื่อใหการดาเนินความชวยเหลือมีประสิทธิภาพและทันตอความตองการใน
ภาวะฉกุ เฉิน โดยใหความสาคญั กบั การชว ยชีวิตเป็นความเรง ดว นในลาดับแรก
(๒.๓) การประเมินแบบละเอียด (detailed assessment) ใหดาเนินการเม่ือภาวะฉุกเฉินส้ินสุดลง
หรืออยางนอยภายใน 2 สัปดาห์ ขึ้นอยูกับการเขาถึงพ้ืนที่ประสบภัย ซึ่งเป็นการประเมินเพ่ือใชในการฟ้ืนฟู
ระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาวไดอีกดวย โดยตองประเมินมูลคาความเสียหายในมิติตาง ๆ ทางกายภาพ
โครงสรางทางสังคม ประมาณการดานการเงิน และเครื่องมือวัสดุอุปกรณ์ท่ีจะตองใชในการใหความชวยเหลือ
แผนปฏิบตั ิการในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 75
อยางตอเน่ืองตามความจาเป็น ท้ังน้ี จาเป็นตองใชผูเช่ียวชาญในแตละสาขาดาเนินการประเมินความเสียหาย
และความตอ งการความชวยเหลือในแตละดา น
การประเมินความเสียหายและความตองการความชวยเหลือ จะตองมีความเชื่อมโยงกับการ
ตอบสนองความตองการของผูท่ีไดรับผลกระทบตามหลักมาตรฐาน โดยคานึงถึงปัจจัยดานตาง ๆ เชน อายุ
เพศ เชื้อชาติ ศาสนา กลมุ เปราะบาง
เมอื่ ประเมนิ ความเสียหายและทราบความตองการความชวยเหลือแลว ใหนาขอมูลท่ีไดมาทา
การวเิ คราะห์ความสามารถของผปู ระสบภยั ในการตอบโตสถานการณ์ฉุกเฉินดวยตนเองและจัดทารายงานสรุป
เสนอผูอานวยการทองถ่ินเพื่อบริหารจัดการทรัพยากรท่ีมีอยูใหเกิดความเสมอภาคและทั่วถึงรวมถึงการขอรับ
ความตองการความชวยเหลือเพ่ิมเติมจากหนวยงานภายนอก เชน ความชวยเหลือดานอาหาร น้าด่ืม
การรกั ษาพยาบาล สุขอนามยั และการกาจดั สง่ิ ปฏกิ ูล ความชวยเหลอื ดา นสขุ ภาวะ ท่ีพกั พิง อปุ กรณ์ยงั ชีพ เป็นตน
ทัง้ น้ี ตัวอยางแนวทางปฏิบัตใิ นการประเมนิ ความเสียหายและความตอ งการความชวยเหลือ
(Damage and Need Assessment : DANA) ตามภาคผนวก แบบประเมินภัยพิบัติขั้นตน ระยะที่ 1
(Initial Disaster Assessment Form)
(3) แนวทางปฏิบัติในการรบั บรจิ าค
หากกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง
พิจารณาเหเนวามีความจาเป็นตองจัดใหมีการรับบริจาคเงินหรือทรัพย์สิน เพ่ือชวยเหลือผูประสบสาธารณภัยให
ดาเนนิ การตามระเบียบทีเ่ กี่ยวของ ดงั ตอ ไปน้ี
(1) ระเบียบสานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการรับบริจาคและการใหความชวยเหลือ
ผูประสบสาธารณภัย พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแ่ี กไ ขเพิ่มเติม
(2) ระเบียบสานักนายกรฐั มนตรวี า ดวยการเรยี่ ไรของหนวยงานของรฐั พ.ศ. 2544
(3) ระเบยี บกระทรวงการคลงั วาดว ยการรบั เงนิ หรือทรัพยส์ นิ ทม่ี ผี ูบรจิ าคใหท างราชการพ.ศ.2526
(4) ระเบียบกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการวาดวยการรับบริจาคส่ิงของเหลือใช
ของศนู ยร์ ับบริจาคเพื่อการสงเคราะห์ผูเดือดรอน พ.ศ. 2547
กรณีที่บุคคล หนวยงาน หรือองค์กรใดจัดตั้งศูนย์รับบริจาคเพื่อชวยเหลือผูประสบ
สาธารณภัย โดยท่ีบุคคล หนวยงาน หรือองค์กรน้ันไมไดรับมอบภารกิจใดๆ จากกองอานวยการปูองกัน
และบรรเทาสาธารณภัย องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง ใหรับผิดชอบคาใชจายในการขนยายและสงมอบ
สิง่ ของบรจิ าคเอง
(4) แนวทางปฏิบตั ิในการรายงานข้อมูล
เป็นการรายงานขอ มูลขาวสารกรณเี กิดสาธารณภัย ใหผ ูรับผิดชอบจัดทารายงานพรอมท้ัง
รายงานขอเทเจจริงที่เกิดข้ึนท้ังดานสถานการณ์สาธารณภัย ดานการปฏิบัติการระงับบรรเทาสาธารณภัย ดานการ
ใหความชวยเหลือ และดานอื่น ๆ ที่จาเป็น โดยใหคานึงถึงความถูกตอง ความชัดเจน และรวดเรเว ตาม
แนวทางปฏบิ ตั ดิ ังนี้
(๔.๑) ใหผ นู าชุมชนสารวจความเสียหายและความตองการเบอื้ งตน แลวรายงานให
ศูนยบ์ ัญชาการเหตุการณ์ และรวบรวมความเสียหายและความตองการเบื้องตน
(๔.๒) ใหศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง รายงานสถานการณ์
สาธารณภัยตอ กองอานวยการปูองกนั และบรรเทาสาธารณภัยอาเภอ/จงั หวดั ตามลาดบั ชนั้ ทเี่ หนือข้ึนไป
แผนปฏบิ ัติการในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 76
(๔.๓) ใหกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยองค์การบริหารสวนตาบลโคก
สลุง รายงานสถานการณส์ าธารณภยั ตอกองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยอาเภอ/จังหวัด ตามลาดับชั้น
ทเ่ี หนือขึน้ ไป
(5) แนวทางปฏบิ ัติในการบริหารจัดการศูนยพ์ ักพิงชว่ั คราว
ศูนย์พักพิงชั่วคราวเป็นสถานท่ีซึ่งไดจัดเตรียมไวสาหรับผูประสบภัยท่ีจาเป็นตองยา ยออก
จากท่ีอยูอาศัยเดิมเน่ืองจากไดรับผลกระทบจากสาธารณภัยจนไมสามารถอาศัยอยูได ผูบัญชาการเหตุการณ์
จะส่ังการใหดาเนินการเปิดศูนย์พักพิงข้ึน โดยผูประสบภัยจะอาศัยอยูชั่วคราวจนกวาสถานการณ์ภัยจะยุติ
หรือทอี่ ยูอาศัยเดมิ จะไดรบั การฟื้นฟ/ู มีการซอมสรางใหสามารถอพยพกลับไปอาศยั ได
ทง้ั น้ี การบรหิ ารจดั การศนู ย์พกั พงิ ชั่วคราวใหเ ปน็ ไปตามมาตรฐานของแผนการบริหารจัดการ
ศูนย์พักพิง โดยจะตองสามารถตอบสนองความตองการพื้นฐานใหแกผูประสบภัยไดอยางพอเพียง
ทัง้ การบรกิ ารดา นโภชนาการอาหาร และนา้ ดม่ื ความปลอดภยั คุณภาพชีวิต สาธารณูปโภค รวมถึงสุขาภิบาล
และสุขอนามยั โดยจะตอ งดาเนนิ การ ดงั นี้
5.1 การเปดิ ศนู ยพ์ ักพงิ ชว่ั คราว
(๑) จัดใหมีการทาทะเบียนผูอพยพอยางละเอียดโดยคานึงถึงกลุมเปราะบางทางสังคม เพื่อให
ทราบความตองการพ้ืนฐาน และความตองการพิเศษของผูอพยพ ทั้งขอมูลประชากร ขอมูลสวนบุคคล และ
รายงานใหศนู ยบ์ ัญชาการเหตกุ ารณ์ทราบ
(๒) จดั ใหม อี าหาร นา้ ด่ืม และความตองการพิเศษอยางพอเพียง เชน นมเดเกทารก
(๓) จัดใหมีการกาหนดพ้ืนท่ีอาศัยภายในศูนย์พักพิงชั่วคราวโดยคานึงถึงความปลอดภัยของผู
อพยพ ซ่ึงหมายความรวมถึงขอ จากัดทางการแพทย์ ประเดนเ ทางดานเพศสภาพ และมติ หิ ญงิ ชายดวย
(๔) ใหศูนย์พักพิงชั่วคราวจัดใหมีระบบสาธารณูปโภค เชน ประปา ไฟฟูา อานวยความสะดวก
ใหแกผูอพยพใหเพยี งพอ และทว่ั ถงึ
(๕) จัดใหมีระบบการแพทย์และสาธารณสุขสนับสนุนภายในศูนย์พักพิงเพ่ือดูแลทั้งสุขภาพกาย
และสขุ ภาพจติ ของผอู พยพ
5.2 การบริหารศนู ยพ์ กั พงิ ช่ัวคราว
(1) คัดเลือกสถานที่ต้งั ศูนยพ์ ักพงิ โดยคานงึ ถึงความปลอดภัย ไมเส่ียงตอการเกิดน้าทวมซ้าอีก ตอง
มีการคมนาคมสะดวก มีความพรอมของสาธารณูปโภค เชน ประปา ไฟฟูา เป็นตน เป็นพื้นที่ท่ีอยูเหนือระดับ
นา้ ทวม และตอ งมพี ้นื ที่เป็นคลังสนิ คาของบริจาค พน้ื ท่สี าหรับคลนิ ิก และสานักงาน
(2) การบริหารจัดการขอมูลในศูนย์พักพิงเป็นส่ิงท่ีสาคัญและจาเป็นท่ีสุดของการบริหารจัดการ
ศูนย์พักพิง โดยขอมูลท่ีจาเป็นตองเกเบบันทึก ประกอบดวย ขอมูลประชากรผูอพยพ ขอมูลสวนบุคคลของผู
อพยพ ขอมลู ดานธุรการ
(3) การจัดระเบยี บศูนย์พกั พงิ ชว่ั คราวและการอานวยความปลอดภัย
(3.1) ประสานงานลวงหนา กับหนวยงานท่ีเปน็ เจาของสถานท่ีปลอดภัยสาหรับการอพยพ
ในการจัดพ้ืนที่ใหเหมาะสมกับจานวนประชาชนที่จะอพยพเขามา หากเนื้อท่ีไมเพียงพอจะตองจัดหาสถานที่
ปลอดภยั แหง อืน่ ไวรองรบั โดยศกึ ษาจากฐานขอมูลประชากรในชมุ ชนหรอื หมูบานเปูาหมาย
(3.2) จัดเตรียมสถานทใ่ี หมีระบบสาธารณปู โภคพ้ืนฐานใหแ ก ผอู พยพตามมาตรฐานขั้นตา่
(3.3) จัดแบง พ้ืนทใี่ หเปน็ สดั สวนของแตละครอบครัวหรือของแตละชุมชนใหเป็นระเบียบ
เพอ่ื ใหเ กดิ ความสะดวกแกก ารสื่อสาร การสงเคราะห์ และการเกบเ ขอมูล
แผนปฏบิ ัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 77
(3.4) จัดระเบียบเวรยามโดยอาจประสานงานขอกาลังจากเจาหนาที่ตารวจในพ้ืนท่ีหรือ
ใชกาลังจากหนวยอาสาสมัครปูองกันภัยฝุายพลเรือนหรือจัดหาอาสาสมัครจากประชาชนผูอพยพ เพื่ออานวย
ความสะดวกและความปลอดภยั แกผอู พยพ
(4) การดูแลความปลอดภยั บา นเรอื นของผอู พยพ
ศูนย์พักพิงช่ัวคราวควรประสานงานกับเจาหนาท่ีตารวจในพ้ืนที่เพ่ือจัดกาลังสายตรวจ
ไปดูแลบานเรือนของผูอพยพเป็นระยะๆ หากกาลังเจาหนาท่ีตารวจไมเพียงพอศูนย์พักพิงชั่วคราวอาจขอรับ
กาลังสนับสนุนจากหนวยอาสาสมัครปูองกันภัยฝุายพลเรือนหรือจัดหาอาสาสมัครจากประชาชนผูอพยพ
แตสิ่งสาคัญท่ีสุดคือขอมูลสถานการณ์ภัยพิบัติที่เป็นปัจจุบัน ภายหลังจากเสรเจภารกิจควรนาขอมูลกลับมา
รายงานหวั หนาศูนย์พกั พงิ ชว่ั คราว เพื่อแจง ขอมลู /ขาวสารแกผูอพยพโดยเรเว จะทาใหผูอพยพหมดความกังวล
ในความปลอดภัยในทรพั ยส์ ินของตน
(5) การอานวยความสะดวกแกผ อู พยพ
ดูแลดานความสะอาดใหถูกสุขลักษณะ จัดใหมีระบบสาธารณูปโภคพื้นฐาน เชน น้าบริโภค
น้าอปุ โภค กระแสไฟฟาู ใหเพยี งพอกับความตองการ จัดสัดสวนพ้ืนท่ีรักษาพยาบาล พื้นท่ีซักลาง พ้ืนท่ีตากผา
พ้ืนท่อี อกกาลังกาย พน้ื ทสี่ ันทนาการ พน้ื ทป่ี ระกอบศาสนกจิ ใหสอดคลองกับจานวนผูอพยพ และการจัดระบบ
รับของบริจาค โดยจัดใหมีสถานีรับบริจาค สารวจความตองการรับของบริจาค ตามลาดับความสาคัญสาหรับ
แตละครอบครัว หรือแตละกลุม เมื่อมีของบริจาคมาถึงใหพยายามกระจายแกผูอพยพตามความตองการอยาง
ท่ัวถงึ และเปน็ ธรรม
(6) การแจงความเคล่ือนไหวของสถานการณ์
ศูนย์พักพิงชั่วคราวควรติดตามความเคล่ือนไหวของสถานการณ์อยางใกลชิดและตอเน่ือง
จากทางสื่อทุกทางและหนวยงานที่เก่ียวของ แลวนาขอมูลขาวสารดังกลาวมาแจงแกผูอพยพทุกระยะ เพื่อให
ผูอพยพผอนคลายความวิตกกังวล และเม่ือมีขาวสารยืนยันอยางชัดเจนจากผูบังคับบัญชาถึงการยกเลิก
สถานการณใ์ หร ีบแจงผูอ พยพเตรียมพรอ มในการอพยพกลับสูที่ตงั้ ตอ ไป
กาหนดใหกองสวัสดิการและสังคมหรือกองสาธารณสุขและส่ิงแวดลอม (กรณีเทศบาล)
หรือสวนสาธารณสุขและส่ิงแวดลอ ม (กรณีองค์การบริหารสวนตาบล) เป็นหนวยรับผิดชอบหลักในการบริหาร
ศูนย์พักพิงช่ัวคราว และประสานงานท่ีเกี่ยวของในการสนับสนุนยานพาหนะ เครื่องมืออุปกรณ์ ระบบสื่อสาร
ระบบสาธารณปู โภค รวมท้ังประสานงานกบั กองอานวยการปูองกนั และบรรเทาสาธารณภัยอาเภอ และจังหวัด
เพ่อื ประสานการปฏิบัติในการจดั การศูนยพ์ ักพงิ ชว่ั คราว
5.3 การปิดศูนยพ์ ักพิงช่วั คราว
เมื่อสถานการณ์ภัยยุติ และผูอพยพสามารถกลับไปยังท่ีอยูอาศัยเดิมหรือท่ีอยูอาศัยใหมให
ดาเนนิ การ
(๑) จดั ใหม กี ารแจงการปิดศูนย์พักพิงชั่วคราวใหผูอพยพทราบลวงหนา พรอมจัดทาทะเบียน
ผอู พยพกลบั อยางเปน็ ระบบ
(๒) ใหมีการแจงประกาศปิดศูนย์พักพิงชั่วคราวอยางเป็นทางการ พรอมท้ังรายงานใหศูนย์
บญั ชาการเหตุการณท์ ี่รับผิดชอบทราบ
ท้ังนี้ ในทุกระยะการดาเนินการใหรายงานขอมูลใหผูบัญชาการเหตุการณ์ทราบเป็นระยะ
เพื่อเปน็ ขอ มูลในการบริหารจดั การเหตุการณ์ จนกวาเหตุการณ์จะยตุ ิ
(๓) ใหองค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงเป็นหนวยรับผิดชอบหลัก ในการจัดทาคูมือการ
บริหารศูนย์พักพิงชั่วคราว โดยขอความรวมมือจากสานักงานพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์จังหวัด
ลพบุรีในการใหคาแนะนาในการจดั ทาคูมือการบริหารศูนย์พักพิงช่ัวคราวใหเปน็ ไปตามมาตรฐาน
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 78
บทท่ี 6
การปฏบิ ัติหลังเกดิ ภยั
ยทุ ธศาสตร์ท่ี 3 : การเพิม่ ประสิทธิภาพการฟน้ื ฟูอย่างยัง่ ยืน
หลังจากภาวะฉุกเฉินจากสาธารณภัยไดบรรเทาลงหรือไดผานพนไปแลว จะเขาสูการจัดการสาธารณภัย
ในระยะฟ้ืนฟู โดยใชกระบวนการฟ้ืนสภาพ (Rehabilitation) และซอมสราง (Reconstruction) ซ่ึงเป็นการดาเนินการ
เพอ่ื ปรับสภาพระบบสาธารณปู โภค การดารงชีวติ และสภาวะวิถีความเป็นอยูของชุมชนท่ีประสบภัย ใหกลับสู
สภาวะปกติ หรือพัฒนาใหดีขึ้นกวาเดิมตามความเหมาะสม โดยแบงระยะเวลาในการดาเนินการออกเป็น
3 ระยะ ไดแ ก
1) ระยะสั้น เป็นการดาเนินการตอเนื่องจากการคนหาและการบรรเทาหรือการชวยเหลือใน
ภาวะฉุกเฉินไดผานพนไปแลว เป็นการใหความชวยเหลือเพื่อยกระดับวิถีชีวิต และเพ่ือตอบสนองความตองการของ
ผูท่ีไดรับผลกระทบ รวมถึงการจัดมาตรการรักษาความปลอดภัยไมใหเกิดอันตรายหรือสาธารณภัยซ้าข้ึนอีก
การประเมินความเสยี หายขัน้ พืน้ ฐาน การจดั ท่ีพักอาศยั ชวั่ คราว และการใหบ รกิ ารสาธารณะ
2) ระยะกลาง เป็นการดาเนินการประสานและสนับสนุนชุมชนที่ประสบภัยใหอยูในพ้ืนที่
ปลอดภัย ฟื้นฟูหรือสรางส่ิงอานวยความสะดวกในการดารงชีวิตข้ึนใหม การฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสิ่งแวดลอม
รวมทงั้ สภาพจติ ใจ รางกาย และสังคมของผูประสบภัย
3) ระยะยาว เป็นการดาเนินการตอเนื่องจากระยะกลาง เชน การซอมสรางโครงสราง
พ้ืนฐานตาง ๆ เป็นตน ซึ่งอาจจะใชระยะเวลาในการดาเนินการยาวนาน นับจากเกิดสาธารณภัยไปจนกวา
สถานการณจ์ ะกลับเขา สสู ภาวะปกติ และดกี วา หรอื ปลอดภยั กวาเดิม
6.1 แนวคิดในการฟน้ื ฟู
6.1.1 แนวคดิ การพัฒนาใหด้ ีกวา่ และปลอดภยั กวา่ เดิม (Build Back Better and Safer)
การจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยที่เป็นมาตรฐานไดนาแนวคิด “การพัฒนาให้ดีกว่า
และปลอดภัยกว่าเดิม (Build Back Better and Safer)” มาประยุกต์ใชในการดาเนินการตาง ๆ มุงให
ความสาคัญกับการลดความเสี่ยงเดิมที่มีอยูและปูองกันความเสี่ยงใหมไมใหเกิดขึ้น เพ่ือมุงสูการเป็นชุมชน
หรือสังคมที่มีความพรอมรับและฟื้นกลับเรเวตอสาธารณภัยอยางย่ังยืน (Resilience) ประกอบดวย แนวทาง
มาตรการตาง ๆ ทางดานการฟ้ืนฟู ไดแก 1) การชวยเหลือผูประสบภัยใหสามารถชวยเหลือตนเองได เพื่อให
การดารงชีวิตกลับเขาสูภาวะปกติ โดยไมจาเป็นตองพึ่งพิงความชวยเหลือจากภายนอกแตเพียงอยางเดียว
2) ผปู ระสบภยั มสี ว นรวมในกระบวนการตัดสินใจ เพ่ือใหเ กิดการยอมรบั และมสี ว นรวมในขั้นตอนตาง ๆ ท่ีจะดาเนินการ
3) การพิจารณาประเดเนความเสี่ยงจากสาธารณภัยในการดาเนินการฟื้นคืนสภาพ และการสรางใหม
เสมอ โดยมุงเนนการลดความเสี่ยงเดิมที่มีอยูและปูองกันความเสี่ยงใหมไมใหเกิดขึ้น 4) การดาเนินการซอม
สรางใหเรเวขึ้นเทาที่สามารถทาไดเพ่ือลดผลกระทบที่จะเกิดตามมา โดยเฉพาะทางดานการดารงชีวิต
(Building Back Faster) 5) การสรางใหมใหมีความมั่นคงแขเงแรงกวาเดิม (Building Back Stronger)
เพอื่ ใหสามารถทนตอสาธารณภัยในอนาคตไดยาวนานข้ึน 6) การใหความสาคัญกับการซอมสรางแกกลุมเสี่ยงท่ีมี
โอกาสไดรับผลกระทบจากสาธารณภัยมากท่ีสุด (Building Back Inclusively) และ 7) การปรับวิถีชีวิตท่ีไม
คุนเคยใหเป็นสิ่งปกติใหม (New Normal) ในการรับมือสาธารณภัยรูปแบบใหมที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ทั้งน้ี หากรัฐสามารถดาเนินการฟื้นฟูไดตามแนวทางดังกลาวแลว จะสงผลตอการใชงบประมาณในการลงทุน
ดานการฟืน้ ฟูทีม่ ปี ระสทิ ธภิ าพและคุมคาอยา งแทจรงิ
แผนปฏบิ ตั ิการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 79
อยางไรกเตาม การฟื้นฟูที่ดีกวาและปลอดภัยกวาเดิม โดยเฉพาะในกระบวนการฟื้น
สภาพ และการซอมสรางเป็นการดาเนินการท่ีตองใชระยะเวลาในการดาเนินการยาวนาน และมักจะถูก
กาหนดไวเปน็ สว นหน่ึงในแผนพัฒนาประเทศ ซ่ึงถือเป็นมาตรการทางดานการลดความเสี่ยงจากสาธารณภัยที่
รัฐจะตองใหความสาคัญในการดาเนินการเป็นลาดับตน ๆ เพ่ือสรางความพรอมรับและฟ้ืนกลับเรเวใหแก
ประเทศ ดังแผนภาพที่ 6-1
พัฒนาใหด้ ีกวา่ และปลอดภยั กวา่ เดมิ
แผนภาพท่ี 6-1 วงจรการจัดการสาธารณภัยสกู ารพฒั นาใหดกี วา และปลอดภัยกวาเดิม
6.1.2 เคร่อื งมือในการขบั เคลอื่ นการพัฒนาให้ดีกว่าและปลอดภัยกวา่ เดิม
การประเมินเป็นกิจกรรมสาคัญท่ีกาหนดไวในการปฏิบัติงานดานการใหความชวยเหลือ
ดานมนุษยธรรม เพื่อใหไดขอมูลความตองการความชวยเหลือของผูประสบภัยที่สามารถนามาวิเคราะห์
ประมวลผลและนาไปประกอบในการดาเนินมาตรการความชวยเหลือตาง ๆ ตามความจาเป็นและเหมาะสม
โดยกระบวนการประเมินตามหลกั สากล แบง เปน็ 2 ระยะ ไดแ ก 1) ก่อนเกิดภัย หรือระยะ 0 ในชวงนี้จะเป็น
การเตรียมพรอมการประเมินและการวางแผนในการรวบรวมขอมูลกอนเกิดภัย 2) หลังเกิดภัย ประกอบดวย
ระยะท่ี 1 - ระยะท่ี 4 โดยในระยะที่ 1 เป็นการประเมินเพ่ือวิเคราะห์ผลกระทบเบื้องตน (Initial
Assessment) ภายใน 3 วันแรก โดยใชขอมูลทุติยภูมิเป็นสวนใหญ ระยะที่ 2 เป็นการประเมินอยางรวดเรเว
(Rapid Assessment) ตอจากระยะท่ี 1 เรื่อยไปประมาณ 2 สัปดาห์ เพ่ือวิเคราะห์ผลกระทบและดาเนินการให
ความชวยเหลือบรรเทาทุกข์อยางเรงดวน ซึ่งในระยะท่ี 1 - ระยะท่ี 2 น้ี จะใชแนวทางการประเมินความเสียหาย
และความตองการความชวยเหลือ (Damage and Need Assessment : DANA) เป็นเคร่ืองมือในการประเมิน
ทั้งนี้จะมีการเกเบรวบรวมขอมูลปฐมภูมิเพิ่มเติมโดยการสารวจภาคสนาม หลังจากนั้น ในระยะท่ี 3 -
ระยะท่ี 4 เป็นการประเมินแบบเชิงลึก (In-depth Assessment) ตอเน่ืองมาจากระยะท่ี 2 ในรายละเอียดของแต
ละสาขาหรือภาคสวนท่ีไดรับผลกระทบ เพ่ือนาขอมูลการประเมินท่ีไดไปสูกระบวนการวางแผนฟื้นฟูตอไป
โดยจะใชแนวทางการประเมินความตองการหลังเกิดสาธารณภัย (Post-Disaster Need Assessment : PDNA)
เปน็ เคร่อื งมอื ในการประเมนิ ดงั แสดงในแผนภาพท่ี 6-2
แผนปฏิบัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 80
ดัดแปลงจาก : UNDAC Field Handbook. (2013). 6th Edition.
แผนภาพท่ี 6-2 กระบวนการประเมนิ เพื่อการปฏิบัติงานดา นการใหความชวยเหลือดา นมนษุ ยธรรม
6.2 เปูาประสงค์
6.2.1 เพื่อฟ้ืนฟูใหผูประสบภัยไดรับการสงเคราะห์ชวยเหลืออยางรวดเรเว ทั่วถึง ตอเนื่อง เป็น
ธรรม สอดรับกับความจาเป็นในการใหความชวยเหลือ และสามารถกลบั ไปดารงชวี ิตไดต ามปกติ
6.2.2 เพื่อใหพ้ืนท่ีประสบภัยไดรับการฟ้ืนฟูใหกลับคืนสูสภาวะปกติหรือใหดีกวาและปลอดภัย
กวา เดมิ
6.3 กลยุทธก์ ารเพิ่มประสทิ ธภิ าพการฟนื้ ฟอู ยา่ งยงั่ ยนื
กลยทุ ธท์ ี่ 1 พฒั นาระบบการประเมนิ ความตอ้ งการหลงั เกิดสาธารณภัย
(Post - Disaster Needs Assessment : PDNA)
การประเมินความตองการหลังเกิดสาธารณภัย (Post-Disaster Needs Assessment : PDNA)
เป็นเครือ่ งมอื ทีเ่ กเบรวบรวมขอมูลในรายละเอยี ดของแตละภาคสว นท่ีเกยี่ วขอ ง เพ่ือนาไปวิเคราะห์ ประมวลผล
และวางแผนในการดาเนินมาตรการตาง ๆ เพ่ือฟ้ืนฟูอยางย่ังยืนตามความจาเป็น โดยใชขอมูลความเสียหาย
ความสญู เสยี ผลกระทบ และความตอ งการในการฟนื้ ฟู
(1) แนวทางปฏิบัติในการจัดทามาตรฐานแบบประเมินความต้องการหลังเกิดสาธารณภัย
(PDNA) เพื่อใชเ ป็นกรอบการประเมนิ ความตอ งการของภาคสวนท่ีเกี่ยวของ ดังนี้
แผนปฏิบัตกิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 81
กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยขององค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง สารวจ
ความตองการของผูประสบภัยและความเสียหายเบื้องตนภายในพื้นท่ีประสบภัยจนถึงระดับครัวเรือน โดย
วิเคราะห์ผลกระทบจากความเสียหายที่เกิดข้ึนจากสาธารณภัยเพ่ือประเมินและวิเคราะห์ความสามารถของ
ผูประสบภัยในการตอบโตสถานการณ์ฉุกเฉินดวยตนเอง ความตองการความชวยเหลือเพิ่มเติมจากหนวยงาน
ภายนอก เชน ความชวยเหลือดานอาหาร น้าด่ืม การรักษาพยาบาล สุขอนามัยและการกาจัดส่ิงปฏิกูล เป็นตน
รวมทั้งจัดทาฐานขอมูลการสารวจความเสียหาย เพ่ือเป็นขอมูลในการฟ้ืนฟูและกาหนดกรอบแนวทางในการ
สรา งคืนใหมไ ดอ ยางเหมาะสมและมปี ระสิทธภิ าพ โดยมหี ลกั การปฏบิ ัติ ดังนี้
(1.1) ชุมชน/หมูบา น สารวจความเสียหายระบบสาธารณปู โภคและส่ิงสาธารณประโยชน์ตางๆ
จนถึงระดับครัวเรือน รวมท้ังจัดทาฐานขอมูลการสารวจความเสียหาย เพ่ือเป็นขอมูลในการฟื้นฟูและกาหนด
กรอบแนวทางในการสรา งคนื ใหมไดอ ยางเหมาะสมและมปี ระสิทธิภาพ
(1.2) องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง สารวจประเมินความจาเป็นในการฟ้ืนฟูภายหลังการเกิดสาธารณ
ภัย ดังนี้
(1) ขอมูลพ้นื ฐานดา นชุมชน เชน ประชากร เศรษฐกจิ สังคม และวัฒนธรรม
(2) ขอมูลดานความเสียหายจากสาธารณภัย การจัดการในภาวะฉุกเฉินการชวยเหลือ
จากภายนอก
(3) ขอมูลการวิเคราะห์ความสามารถในการเผชิญเหตุของชุมชน ความออนแอ
หรือความลอ แหลมตอสาธารณภยั ท่เี กิดขึ้น
(1.3) สารวจและประเมินความจาเป็นในการฟ้ืนฟูภายหลังเหตุการณ์สาธารณภัยควรสารวจ
ขอมูลดงั ตอ ไปนี้
(1) ขอ มลู การฟน้ื ฟูผปู ระสบภยั เชน ดานอาหาร การเงิน สิ่งของเคร่ืองใช ที่พักพิง สุขภาพ
สุขาภิบาล และสิ่งแวดลอมการประกอบอาชีพ และองค์ความรู (การชวยเหลือยามฉุกเฉิน สุขาภิบาล ฯลฯ) โดยให
คานึงถึงการฟ้ืนฟูกลุมเปราะบาง (กลุมเดเก สตรีมีครรภ์ คนชรา ผูปุวย และผูพิการ) ท่ีไดรับผลกระทบจาก
สาธารณภัยเปน็ พเิ ศษ
(2) ขอมูลการฟื้นฟูพื้นท่ีประสบภัย เชน ที่อยูอาศัย สถานศึกษา โรงพยาบาล
ส่งิ กอ สรา งตา งๆ การชลประทาน การขนสง การสื่อสาร อุตสาหกรรม ระบบสุขาภบิ าล เปน็ ตน
(1.4) กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง
จัดตั้งคณะทางานประสานกับชุมชน/หมูบาน ใหตรวจสอบรายละเอียดความเสียหาย การใหความชวยเหลือ
และความตองการเบือ้ งตนของผปู ระสบภัยโดยเรวเ
(1.5) ดาเนินการฟื้นฟูโครงสรางพื้นฐานท่ีเสียหายในเบ้ืองตน โดยงบประมาณที่อยูในความ
รับผิดชอบ กรณีท่ีเกินขีดความสามารถใหขอรับการสนับสนุนจากงบกลางขององค์กรปกครองสวนทองถิ่น
หรืองบอ่นื ๆ ท่เี กย่ี วขอ ง
(1.6) รายงานสรุปการประเมินความเสียหายและแนวทางการฟื้นฟูไปยังกองอานวยการ
ปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยอาเภอและจังหวัด เพื่อขอรับการสนับสนุนในการฟื้นฟู ซอมแซม และบูรณะ
โครงสรางพ้ืนฐานที่ไดรับความเสียหาย (คณะกรรมการใหความชวยเหลือผูประสบภัยพิบัติอาเภอ (ก.ช.ภ.อ.)
และคณะกรรมการใหค วามชว ยเหลอื ผูประสบภัยพบิ ัตจิ งั หวดั (ก.ช.ภ.จ.))
การประเมนิ ความเสียหายและความตอ งการความชว ยเหลือ จะตองมีความเช่ือมโยงกับ
การตอบสนองความตองการของผูท่ีไดรับผลกระทบตามหลักมาตรฐาน โดยคานึงถึงปัจจัยดานตางๆ เชน อายุ
เพศ เชือ้ ชาติ ศาสนา สตรมี ีครรภ์ และผูพกิ าร เพ่อื ประกอบการพิจารณา
แผนปฏิบัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 82
(2) แนวทางปฏิบัติในการจัดตั้งระบบและกลไกในการประเมินความต้องการหลังเกิดสาธารณภัย
(PDNA) ให กองอานวยการปูองกันและบรรเทาสาธารณภัย องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง จัดใหมีทีม
ประเมนิ PDNA ในทุกภาคสวนทเ่ี ก่ียวขอ งกับการประเมิน โดยมีข้ันตอนการปฏิบัติ (SOP) และคูมือเพื่อใชเป็น
กรอบแนวทางในการปฏบิ ัตกิ ารประเมินความตอ งการหลงั เกดิ สาธารณภัยแบบบรู ณาการทมี่ ปี ระสิทธภิ าพ
กลยุทธท์ ่ี 2 พัฒนาแนวทางบรหิ ารจัดการดา้ นการฟนื้ ฟู
(1) แนวทางปฏิบตั ใิ นการฟื้นฟูด้านต่างๆ
กองอานวยการปอู งกันและบรรเทาสาธารณภัย องคก์ ารบรหิ ารสว นตาบลโคกสลุง จดั ทาแผน
ฟ้ืนฟูทั้งในระยะสัน้ ระยะกลาง และระยะยาว โดยดาเนินการตามหลักการ ดังนี้
(1.1) การฟน้ื ฟรู ะยะสน้ั
เป็นการดาเนินการตอเน่ืองจากการคนหา การบรรเทา และการชวยเหลือไดยุติลง เพ่ือ
สนองความตองการที่จาเป็นของผูประสบภัย ธุรกิจ ชุมชนที่ไดรับผลกระทบจากสาธารณภัยในระยะเรงดวน
หรือระยะสั้น รวมถงึ การจดั มาตรการดา นการรักษาความปลอดภยั ไมใหเกิดอันตรายหรือสาธารณภัย ซ้าข้ึนอีก
การประเมินความเสียหายของโครงสรา งพน้ื ฐาน การจัดเตรยี มที่พักอาศัยชั่วคราว และการใหบริการสาธารณะ
โดยมแี นวทางปฏิบัติ ดังนี้
(1.1.1) การสงเคราะห์และชว่ ยเหลอื ผู้ประสบภัยในเบอื้ งต้น
เป็นการฟ้ืนฟูดานสมรรถภาพทางกายใหแกผูประสบภัย เชน การตรวจรักษา
ปูองกันควบคุมโรค และการฟ้ืนฟูความแขเงแรงทางรางกาย เป็นตน รวมถึงการฟื้นฟูดานสภาพจิตใจและจิต
สังคมของผูไดรับผลกระทบ ตลอดจนการกระตุนและชวยเหลือใหเกิดการปรับตัวใหเขากับการเปลี่ยนแปลง
ตามความจาเป็น โดยใหโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพประจาตาบลโคกสลุง เป็นหนวยงายหลัก โดยดาเนินการ
ดังนี้
(1) การชวยเหลือและสงเคราะห์ผปู ระสบภัย
- แจงใหช ุมชน/หมูบา น สารวจตรวจสอบขอมลู ผปู ระสบภยั และความเสียหาย
เพอ่ื ใหค วามชวยเหลอื ตางๆ ตรงกับขอเทเจจริงตลอดจนสงผปู ระสบภยั กลับภูมิลาเนา
- ใหม กี ารประสานงานระหวา งหนวยงานของรฐั และองคก์ รภาคเอกชนในการ
สงเคราะห์ผูประสบภัยใหเป็นไปอยางมีระบบ รวดเรเว ทั่วถึง และหลีกเล่ียงความซ้าซอนในการสงเคราะห์
ผูประสบภยั
- ใหชุมชน/หมูบาน จัดทาบัญชีรายช่ือผูประสบภัยและทรัพย์สินที่เสียหายไว
เป็นหลกั ฐานเพือ่ การสงเคราะห์ผูประสบภัย พรอมท้ังออกหนังสือรับรองใหผูประสบภัยไวเป็นหลักฐานในการ
รับการสงเคราะห์และฟนื้ ฟู
- จัดใหมีการรักษาพยาบาลแกผูประสบภัยอยางตอเน่ืองจนกวาจะหาย
กลับมาดารงชีวิตไดตามปกติ รวมทั้งจัดการท่ีพักอาศัยชั่วคราว และระบบสุขาภิบาลแกผูประสบภัย ในกรณีที่
ตองอพยพจากพน้ื ท่ีอันตราย
- ใหการสงเคราะห์แกครอบครัวของผูท่ีประสบภัยอยางตอเนื่อง โดยเฉพาะ
ในกรณีท่ีผูเป็นหัวหนาครอบครัวประสบภัยจนเสียชีวิตหรือไมสามารถประกอบอาชีพตอไปได โดยการให
ทุนการศกึ ษาแกบ ตุ รของผปู ระสบภยั จนจบการศกึ ษาภาคบังคบั และโดยการจัดหาอาชพี ใหแกบคุ คลในครอบครัว
- เลี้ยงดูผูประสบภัยท่ีไมสามารถชวยตัวเองไดในระยะแรก เชน ดูแลเดเก
กาพรา นกั เรียน นักศกึ ษา คนพกิ าร และผสู งู อายทุ ปี่ ระสบภัย
แผนปฏบิ ัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 83
(2) การปอู งกนั เฝูาระวงั และควบคุมโรคระบาด ทง้ั คนและสัตว์
(3) ประชาสัมพันธ์เพ่ือเสริมสรางขวัญและกาลังใจของประชาชนใหคืนสูสภาพ
ปกตโิ ดยเรวเ
(4) รายงานขาวและประชาสัมพันธ์ขาวสารตอสาธารณชนใหทราบสถานการณ์
เปน็ ระยะๆ
(1.1.2) การฟ้นื ฟพู ้ืนท่ปี ระสบภยั
เป็นการบูรณะที่อยูอาศัย โครงสรางพื้นฐานตางๆ ท่ีไดรับความเสียหายจาก
เหตุการณ์สาธารณภัยใหกลับสูสภาพที่สามารถใชงานได ทั้งน้ี ควรใหความสาคัญกับการฟ้ืนฟู
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอมดวยตามความเหมาะสมกับสถานการณ์และการใชงาน หากการบูรณะ
โครงสรางและส่งิ กอ สรางหรือการฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมท่ีตองฟ้ืนฟูใหดีกวาเดิม อาจตองใช
เวลาและงบประมาณในการฟื้นฟู ควรกาหนดแผนงานไวในการฟ้ืนฟูระยะยาวตอไป และการฟื้นฟูพ้ืนท่ีประสบภัย
ในระยะเริ่มตน ใหป ฏิบตั ิ ดงั น้ี
(1) ทาความสะอาดบานเรือน ชุมชน และส่ิงสาธารณประโยชน์ ในพื้นที่ประสบภัย
และขนยายขยะมลู ฝอย
(2) ให องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง ทเ่ี กดิ เหตุ ดาเนินการฟื้นฟูพ้ืนท่ีประสบภัย
ปรบั สภาพภมู ิทศั น์ และแกไขปญั หาสิง่ แวดลอ มและมลภาวะเปน็ พษิ
(3) กรณีท่ีเกินขีดความสามารถของ องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง ให
หนวยงานที่รับผิดชอบโครงสรางพ้ืนฐานน้ันๆ ดาเนินการฟ้ืนฟู ซอมแซม และบูรณะโครงการที่ไดรับความ
เสยี หาย ดงั น้ี
- ทางหลวงแผนดินและเสนทางคมนาคม ดาเนินการโดยสานักงานทางหลวง
ชนบทท่ี 2 (ที่ต้งั จังหวัดสระบรุ ี) และหมวดบารงุ ทางทางหลวงชนบทพฒั นานิคม จังหวัดลพบุรี
- ระบบไฟฟูา ดาเนินการโดยการไฟฟูาสวนภูมิภาคจังหวัดลพบุรีสาขาอาเภอ
พฒั นานคิ ม
- ระบบประปา ดาเนนิ การโดยการประปาสว นภมู ภิ าคจังหวัดลพบุรี
(4) ใหรื้อถอนซากปรักหักพัง และซอมแซมส่ิงสาธารณูปโภค โครงสรางพื้นฐาน
และอาคารบานเรอื นของผูประสบภยั เพอ่ื ใหส ามารถประกอบอาชีพไดตอไป
(5) ซอมแซมสถานที่ราชการ โรงเรียน สถานศึกษา วัด โบราณสถาน สถานที่
ราชการ สถานท่ีทอ งเทยี่ ว และสาธารณปู โภคตางๆ ใหก ลบั มาใชงานไดดังเดิม
(6) พื้นที่ประสบภัย เชน การเกเบซากปรักหักพัง การตรวจสอบความแขเงแรง
ของอาคารเบ้ืองตน การออกแบบวางผังเมือง การจัดหาแหลงน้าอุปโภคบริโภค การจัดทาภูมิทัศน์ ดาเนินการ
โดยสานกั งานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดลพบุรี สานักชลประทานท่ี 10 โครงการชลประทานจังหวัดลพบุรี
องค์การบรหิ ารสว นจังหวดั ลพบุรี และหนว ยงานอืน่ ๆ ทเ่ี ก่ียวของ
(2) การฟืน้ ฟูระยะกลาง/ระยะยาว
(2.1) การฟ้ืนฟูระยะกลางเป็นการดาเนินการตอเนื่องโดยการประสานและ
สนับสนนุ ชมุ ชนทป่ี ระสบภัย ฟน้ื ฟู หรอื สรางส่ิงอานวยความสะดวกในการดารงชีวิตขึ้นใหม การฟ้ืนฟูเศรษฐกิจ
และส่ิงแวดลอม รวมท้งั สภาพรางกาย จติ ใจ และสังคมของผปู ระสบภัย โดยใหป ฏบิ ตั ิ ดงั นี้
- การฟื้นฟูโครงสรางพ้ืนฐานตางๆ ที่จาเป็นตอการดารงชีวิต เชน ประปา
ไฟฟาู ระบบโทรคมนาคม เปน็ ตน
- การฟ้ืนฟแู ละเสรมิ สรางความเขมแขงเ ทางเศรษฐกจิ
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 84
ใหกองคลังขององค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง เป็นหนวยหลักในการฟื้นฟูและ
เสริมสรางความเขมแขเงทางเศรษฐกิจ ท้ังนี้ ใหสามารถรวมมือกับภาคเอกชน ไดแก หอการคา สภา
อุตสาหกรรม สมาคมทองเท่ียว และหนวยงานท่ีเกี่ยวของกับระบบเศรษฐกิจและการพาณิชย์ขององค์การ
บริหารสวนตาบลโคกสลุง
(2.2) สาหรบั การฟื้นฟรู ะยะยาว เป็นการดาเนินการตอเนื่องจากระยะกลาง ซึ่งอาจ
ใชเวลาหลายเดือนหรือหลายปีนับจากหลังเกิดสาธารณภัย โดยมุงเนนการกลับสูสภาวะปกติ หรือใหดีย่ิงข้ึน
กวา เดมิ โดยหนวยงานองคก์ ารบรหิ ารสวนตาบลโคกสลุงทาการสารวจและจัดทาแผนโครงการ เพี่อวางแผนการ
ฟ้ืนฟูพ้ืนท่ีเกิดภัย ใหสามารถรองรับสาธารณภัยที่จะเกิดขึ้นในอนาคตไดดีกวาและปลอดภัยกวาเดิม โดยมี
แนวทางปฏบิ ัติ ดังนี้
- ใหองค์การบรหิ ารสวนตาบลโคกสลุง เป็นหนวยหลักในการวางแผนและ
ดาเนินกิจกรรมฟื้นฟูชุมชนรวมกับหนวยงานท่ีเก่ียวของไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยอาศัยการมีสวนรวมกับ
ชุมชน เพอื่ ใหม ีความพรอมรับมือและฟื้นกลับอยางรวดเรเว เป็นการดาเนินงานฟื้นฟูท่ีตอเนื่องจากการบรรเทา
ภัยท่เี กิดขึ้น การใหความชวยเหลอื ทางวิชาการในการวางแผนฟื้นฟู การระบุและติดตามการแกไขความขัดแยง
และการลดความแตกตาง การประยุกต์ใชหลักการพัฒนาอยางยั่งยืนในการวางแผน และการกาหนดการ
ประสานความตองการทย่ี ังไมไ ดรับการชวยเหลอื
- ใหมีการบูรณะและการกอสรางที่อยูอาศัยท่ีถูกทาลายและไดรับ
ความเสียหายใหมหรือพัฒนาท่ีอยูอาศัยถาวร เพื่อเป็นทางเลือกใหมในการแกไขปัญหาดานท่ีอยูอาศัยท่ีจะ
รองรับ โดยชุมชนมีสวนในการเสริมสรางความถาวรย่ังยืนและความตานทานตอสาธารณภัยของที่อยูอาศัย
ทั้งน้ี การฟืน้ ฟทู ่ีอยอู าศัยมุงที่จะแกไขปัญหาดานท่ีอยูอาศัยใหผูประสบภัยหลังการเกิดสาธารณภัยเพ่ือปูองกัน
และลดผลกระทบตอ สาธารณภยั ทจี่ ะเกิดขนึ้ อกี
- ปกปูองทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมและทรัพย์สินทาง
ประวัติศาสตร์ในการดาเนินงานตอบโตและฟื้นฟูที่เหมาะสม เพ่ือที่จะสงวน อนุรักษ์ บูรณะและปฏิสังขรณ์
ใหกลบั คืนสูสภาพเดมิ หรือดีกวา หรือปลอดภยั กวาเดมิ
กลยุทธท์ ่ี 3 เสรมิ สรา้ งแนวทางการฟน้ื ฟูท่ีดีกวา่ และปลอดภัยกว่าเดิม (Build Back Better and Safer)
การฟ้ืนฟูใหดีกวาและปลอดภัยกวาเดิม (Build Back Better and Safer) เป็นการนามาตรการดานการ
ฟ้ืนฟู ฟ้ืนสภาพ และซอมสราง มาใชเพื่อวางแผนในการลดความเสี่ยงท่ีมีอยูเดิมและปูองกันไมใหความเสี่ยงใหม
เกิดขึ้น และการปรับวิถีชีวิตท่ีไมคุนเคยใหเป็นส่ิงปกติใหม (New Normal) รวมถึงการนาผลการศึกษา วิจัย
นวัตกรรม และเทคโนโลยมี าใชสนบั สนนุ ในการฟนื้ ฟูอยางยั่งยนื ดังน้ี
(1) แนวทางปฏิบตั ิในการวางแผนและสนับสนนุ การฟน้ื ฟูชุมชนและการพฒั นาศกั ยภาพ
จัดใหม ีการวางแผนและดาเนินกจิ กรรมฟน้ื ฟูอยางมีประสิทธิภาพ โดยการมีสวนรวมกับชุมชนเพ่ือให
มีความพรอ มรับมอื และฟืน้ กลับอยางรวดเรวเ ซ่งึ เป็นการดาเนินงานฟ้ืนฟูท่ีตอเน่ืองจากการบรรเทาภัยท่ีเกิดขึ้น
โดยจัดเวทีประชุมหารือเพ่ือบูรณาการกระบวนการวางแผนการฟื้นฟูใหมีสาระสาคัญ เชน ระบุขอบเข ต
ลักษณะสาคัญของผลกระทบจากภัย การใหความชวยเหลือทางวิชาการในการวางแผนการฟ้ืนฟู การระบุ
และติดตามการแกไ ขความขดั แยง และการลดความแตกตาง รวมถึงการประยุกต์ใชหลักการพัฒนาอยางย่ังยืน
ในการวางแผน และการกาหนดการประสานความตอ งการท่ยี งั ไมไดร ับการชวยเหลือ
แผนปฏบิ ตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 85
(2) แนวทางปฏบิ ตั ิในการวางแผนและสนับสนนุ การฟน้ื ฟบู ริการด้านสขุ ภาพ และ
การบรกิ ารสงั คม
เสริมสรา งความพรอมทจี่ ะรบั มือ และการฟน้ื กลับสูสภาวะปกติไดอยางรวดเรเวของทองถ่ินใน
การบริการดานสุขภาพ และการบริการดานสังคมของบุคคลและชุมชนท่ีประส บภัย ครอบคลุมถึง
การสาธารณสขุ สุขภาพจิต และการบริการทางการแพทย์
(3) แนวทางปฏบิ ัตใิ นการวางแผนและสนับสนุนการฟื้นฟูทอี่ ยู่อาศัย
จัดใหมีการบูรณะ และการกอสรางที่อยูอาศัยที่ถูกทาลายและไดรับความเสียหายใหม
หรือพัฒนาท่ีอยูอาศัยถาวร เพื่อเป็นทางเลือกใหมในการแกไขปัญหาดานท่ีอยูอาศัยท่ีจะรองรับความตองการ
ของท้ังชุมชนไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยชุมชนมีสวนในการเสริมสรางความถาวรยั่งยืนและความตานทาน
ตอ สาธารณภยั ของทีอ่ ยอู าศัย ทง้ั น้ี ภารกิจสนบั สนนุ การฟื้นฟทู ีอ่ ยอู าศัยมุงท่ีจะแกไขปัญหาดานที่อยูอาศัยหลัง
การเกดิ สาธารณภยั เพอื่ ปูองกันและลดผลกระทบตอสาธารณภัยทจ่ี ะเกิดขน้ึ อีก
(4) แนวทางปฏบิ ตั ใิ นการวางแผนและสนบั สนนุ การฟน้ื ฟูระบบโครงสร้างพ้นื ฐาน
เพ่ิมศักยภาพในการดาเนินงานฟ้ืนฟูระบบโครงสรางพื้นฐานใหลุลวงเรเวขึ้น โดยจะเก่ียวของ
กบั หนวยงานเครือขายทง้ั ภาครัฐและเอกชนทมี่ ีความเชี่ยวชาญดานวิศวกรรมบริการและประชาชนในภาคสวน
โครงสรางพื้นฐานหลายภาคสวน ซ่ึงมีขอบเขตครอบคลุมโครงสรางพ้ืนฐาน สวนหลักและสวนยอยดังตอไปนี้:
พลงั งาน น้า เขื่อน การสื่อสาร ระบบการขนสง การเกษตร (การผลิตอาหารและการจัดสง) สถานที่ทาการของ
รัฐบาล สาธารณูปโภค การสุขาภิบาล วิศวกรรม การควบคุม และระบบอ่ืน ๆ ท่ีสนับสนุนโครงสรางพ้ืนฐาน
ทางกายภาพดานการสื่อสาร รวมถึงสถานท่ีทาการสาหรับการใหบริการ ไดแก ความปลอดภัยสาธารณะ
การบริการฉกุ เฉิน และสถานที่พักผอ นหยอ นใจ เปน็ ตน
(5) แนวทางปฏิบัตใิ นการวางแผนและสนบั สนุนการฟื้นฟูทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม
ปกปูองทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม และทรัพย์สินทางประวัติศาสตร์ในการ
ดาเนินงานตอบโตและฟื้นฟูที่เหมาะสม เพื่อท่ีจะสงวน อนุรักษ์ บูรณะ และปฏิสังขรณ์ใหกลับคืนสูสภาพเดิม
หรือดีกวาหรือปลอดภัยกวาเดิมตามท่ีชุมชนรองขอการสนับสนุน โดยเป็นการกระตุนใหหนวยงานท่ีมีหนาที่
รบั ผดิ ชอบในทุกระดบั รวมถึงหนวยงานภาคเอกชนท่ีเป็นเครือขายใหการสนับสนุนแผนงานและภารกิจสาคัญ
ตามแผนปฏิบัติการทองถ่ินที่กาหนดวิธีการท่ีจะใชทรัพยากรและสมรรถนะเพื่อตอบสนองความตอง การของ
ชุมชนไดต รงและเพยี งพอ
(6) แนวทางปฏบิ ัติในการวางแผนและสนบั สนุนการฟนื้ ฟูระบบเศรษฐกจิ
สงเสริมและสนบั สนุนการพลิกฟื้นระบบเศรษฐกจิ รวมถงึ ดา นเกษตรกรรมคนื สูส ภาวะท่ีม่ันคง
และพัฒนาโอกาสทางเศรษฐกิจ ซึ่งจะสงผลใหชุมชนเกิดความเขมแขเงยั่งยืน และสามารถอยูรอดในเชิง
เศรษฐกิจได ทงั้ นี้ สาธารณภยั ไมเ พยี งแตส รา งความเสียหายตอทรัพย์สินเทานั้น แตยังเกิดความเสียหายใหกับ
ตลาดสินคาและบริการท้ังหมดอีกดวย ดังน้ัน ความรวดเรเวและประสิทธิผลในการพลิกฟื้นชุมชนใหสามารถ
พ่ึงพาตนเอง และมีความสามารถในการอยูรอดข้ึนอยูกับการปรับตัวอยางรวดเรเวใหเขากับสภาวะตลาดท่ี
เปลี่ยนไป การเปิดดาเนินธุรกิจตอเน่ือง และ/หรือ การสรางธุรกิจใหม การดาเนินธุรกิจทาใหมีการจางคนงาน
การจัดหาบริการใหและตอบสนอง ความตองการของชุมชน รวมถึงการสรางรายไดอีกครั้งซึ่งเป็นการชวยเหลือ
ชุมชน รวมถึงการสนับสนุน ทางการเงินในการฟื้นฟูดานอื่นๆ ที่มีความจาเป็นตอการเสริมสรางความเขมแขเง
ทางเศรษฐกิจ การดึงดูดการลงทุนจากภายนอก และบทบาทการมีสวนรวมของภาคเอกชนเป็นประเดเนสาคัญ
ท่ีไมอ าจจะมองขา มไดใ นฐานะที่เปน็ รากฐานทสี่ าคัญสาหรับการฟน้ื ฟเู ศรษฐกิจ
แผนปฏิบัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 86
บทที่ 7
ยุทธศาสตร์ที่ 4 : การส่งเสริมการเป็นหุ้นส่วนระหว่างประเทศ
ในการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย
(รองรับแผนงานความรว มมือทุกภาคสวน)
จากสถิติสาธารณภัยของโลกแสดงใหเหเนแนวโนมการเกิดสาธารณภัยที่มีความรุนแรงและ
ความถ่ีมากข้ึน ท้ังการเกิดสาธารณภัยรูปแบบเดิม และภัยคุกคามรูปแบบใหม กอใหเกิดความเสียหายแกชีวิต
และทรัพย์สิน ทาใหการพัฒนาตาง ๆ หยุดชะงัก สงผลกระทบตอเศรษฐกิจและสังคมในระยะยาว ประชาคม
โลกจึงตระหนักถึงความสาคัญในการยกระดับความรวมมือในเชิงหุนสวนทางยุทธศาสตร์ (Strategic
Partnership) เพอื่ ดาเนนิ การไปสูเปูาหมายรวมกนั (Common Goals) ในการลดความเส่ียงจากสาธารณภัย
ในขณะเดียวกันประเทศไทยจาเป็นตองสรางความเป็นหุนสวนการจัดการสาธารณภัยและ
ประสานความรวมมือระหวางประเทศดานการใหความชวยเหลือทางมนุษยธรรมในทุก ๆ ระดับรวมกับ
ประเทศตาง ๆ และหนวยงานภาคีเครือขายในระดับสากล โดยการนาแนวคิดกรอบการพัฒนาระดับโลก
ที่เกี่ยวของ เชน การลดความเสี่ยงจากสาธารณภัย การปรับตัวตอการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
และการพัฒนาท่ียั่งยืน เป็นตน มาเช่ือมโยง (Coherence) และปรับใชกับแผนพัฒนาทุกภาคสวนเพื่อการ
ล ด ค ว า ม เ สี ่ย ง จ า ก ส า ธ า ร ณ ภั ย ต า ม บ ริ บ ท ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ สู ก า ร ป ฏิ บั ติ ตั้ ง แ ต ร ะ ดั บ ช า ติ จ น ถึ ง ร ะ ดั บ ชุ ม ช น
(Localization) รวมถึงการพัฒนาศักยภาพของชุมชนใหเกิดความยั่งยืนและมีภูมิคุมกันตอการเปล่ียนแปลง
นอกจากน้ี ยังตองสงเสริมการพัฒนาศักยภาพในการจัดการสาธารณภัยทั้งระบบของประเทศผานการ
เรียนรูรวมกัน สรางระบบการบูรณาการทรพั ยากรที่เหมาะสม สนับสนุนการแลกเปลีย่ นประสบการณแ์ ละแนวทาง
ปฏิบัติที่ดี (Best Practice) เพื่อสรางความรวมมือ ความรูความเขาใจเกี่ยวกับความเสี่ยง และนาไปสูการ
ปฏิบัติเพื่อลดความเสี่ยง (Risk-Informed) ใหเกิดความตระหนักในการลงทุนท่ีคานึงถึงความเสี่ยงและ
ประโยชนท์ ไ่ี ดรับอยางรอบดานและสมดลุ อนั จะนาไปสูการพัฒนาอยา งยัง่ ยนื
7.1 แนวคิดการส่งเสริมการเปน็ หนุ้ สว่ นระหว่างประเทศในการจัดการความเสยี่ งจากสาธารณภัย
การลดความเสี่ยงจากสาธารณภัยเป็นหัวใจหลักของการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งตองอาศัยความ
รวมมือแบบเป็นหุนสวน (Partnership) จากทุกภาคสวนในทุกระดับอยางครอบคลุม (Inclusive approach) โดย
แตละประเทศตองเหเนพองรวมกันในการวางแผนและดาเนินกิจกรรมท่ีคานึงถึงความเสี่ยงจากสาธารณภัย
รวมถึงการประชุมหารือ การแลกเปล่ียนเรียนรู การพัฒนาศักยภาพการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย
ภายใตกรอบความรวมมือตาง ๆ การประเมินผลสัมฤทธิตของการปฏิบัติงาน เพ่ือใหเกิดผลผลิตอยางเป็น
รูปธรรมและเกิดประสิทธิภาพสูงสุด โดยการสงเสริมบทบาทของประเทศไทย ใหมีความม่ันคง (Security) มี
ความมัง่ ค่งั และยงั่ ยนื (Sustainability) มีสถานะและเกียรติภูมิ (Status) มีมาตรฐานสากล (Standard) และมี
เอกภาพมพี ลงั (Synergy)
7.2 เปูาประสงค์
7.2.1 เพื่อใหทุกภาคสวนมีความตระหนัก และเขารวมเป็นหุนสวนในการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณ
ภัยอยา งยั่งยนื
7.2.2 เพ่ือยกระดับมาตรฐานการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยในระดับชุมชน ระดับชาติ และ
นานาชาติ
7.2.3 เพ่ือยกระดบั การประสานความชวยเหลือดานมนษุ ยธรรมอยางมเี อกภาพ
แผนปฏบิ ัติการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หน้า 87
7.3 กลยุทธก์ ารสง่ เสรมิ การเปน็ ห้นุ ส่วนในการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย
เพ่ือเป็นการสงเสริมศักยภาพ และพัฒนาความรวมมือของหนวยงานภาคีเครือขายตาม
แนวทางของกรอบการพัฒนาระดับโลก องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงจึงไดนาแนวคิดตามกรอบของ
ประเทศซ่ึงมุงเนน การสงเสริมและประสานความรวมมือกับหนวยงานระหวางประเทศในการจัดการความเส่ียง
จากสาธารณภัย ที่สอดคลองกับกรอบนโยบายตางประเทศ ซึ่งตองพิจารณาจากความเชี่ยวชาญแล ะ
ประสบการณ์ที่จะไดรับประโยชน์รวมกัน โดยเฉพาะความรวมมือกับประเทศเพื่อนบาน ระดับภูมิภาค และ
ระดบั โลก มาเปน็ แนวทางในการปฏบิ ัตใิ นการสง เสรมิ การเป็นหนุ สวนในการจัดการความเสยี่ งจากสาธารณภยั
ทงั้ น้ี องค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุงสนับสนุนการดาเนินยุทธศาสตร์การเป็นหุนสวนดาน
การจัดการความเส่ยี งจากสาธารณภยั ทัง้ แบบทวิภาคี และพหภุ าคีตามแนวทางของประเทศ ดงั นี้
(1) สงเสริม สนับสนุนการจัดทาบันทึกความเขาใจ (Memorandum of Understanding :
MOU) ความรวมมอื ทางวชิ าการดานการลดความเสย่ี งจากสาธารณภัยกบั ประเทศเพ่ือนบานที่มีชายแดนติดกนั
(2) รวมสนับสนุนหรือการจัดทาโครงการความรวมมือเพื่อการพัฒนาการจัดการความเสี่ยง
จากสาธารณภัย โดยริเริ่มในภาคสวนตางๆ อาทิ ภาคเกษตร ภาคคมนาคม ภาคการศึกษา ภาคสาธารณสุข
เปน็ ตน
(3) รวมกันพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อการปูองกันและลดผลกระทบ เชน การจัดทา
แผนที่เส่ียงภัย การพัฒนาระบบแจงเตือนภัย การจัดทากรอบและแผนการฟ้ืนฟูหลังการเกิดสาธารณภัย การ
พฒั นาทรพั ยากรมนุษยด์ า นการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย เปน็ ตน
(4) เขารวมประชุมสัมมนาเวทีแลกเปลี่ยน (Platform) องค์ความรูทางวิชาการ และการ
ฝึกซอมดานการจัดการสาธารณภัย การฝึกการรับและใหความชวยเหลือดานมนุษยธรรมจากตางประเทศ
เปน็ ตน
แผนปฏบิ ตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 88
บทท่ี 8
ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 5 : การเพม่ิ ประสิทธภิ าพระบบบรหิ ารจดั การและประยุกตใ์ ชน้ วตั กรรมด้าน
สาธารณภัย
ระบบบริหารจัดการ (Management System) และนวัตกรรม (Innovation) เป็นเคร่ืองมือ
ที่ใชเพิ่มประสิทธิภาพการทางานใหเกิดความรวดเรเว ความประหยัด เพิ่มขีดความสามารถในการทางาน โดยการ
พฒั นาคน องคก์ ร หนว ยงาน รวมไปถงึ การปรับปรุงในกระบวนการทางานท่ีมีอยูเดิมใหมีคุณภาพ และประสิทธิภาพ
ดีย่ิงข้ึน ดังนั้น เพ่ือใหการจัดการสาธารณภัยของประเทศเกิดประสิทธิภาพสูงสุดจึงใชระบบบริหารจัดการ และ
นวัตกรรม ภายใตกรอบแนวคิดการพัฒนานวัตกรรมอยางยั่งยืน โดยใชฐานขอมูล องค์ความรู เทคโนโลยี การ
ลงทุน บุคลากร องค์กรท่ีเก่ียวของ การวิจัยและการสรางนวัตกรรมดานสาธารณภัย การทบทวนและบังคับใช
กฎหมาย ตลอดจนการเสริมสรางความเขาใจความตระหนักและเพ่ิมศักยภาพของชุมชนในการปูองกันและ
จดั การสาธารณภยั เปน็ เครอื่ งมือในการพัฒนาปรับปรุงการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยของประเทศใหดี
ยงิ่ ขึน้
8.1 แนวคดิ การเพมิ่ ประสทิ ธิภาพระบบบรหิ ารจดั การและสรา้ งนวตั กรรมด้านสาธารณภัย
สาธารณภัยที่เกิดขึ้นมีแนวโนมทวีความรุนแรง มีความถ่ีในการเกิดเพ่ิมข้ึน มีลักษณะการเกิดที่ไม
แนน อน ผนั ผวนตลอดเวลา มีความซับซอน ทาใหการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยรูปแบบเดิมไมสามารถ
ดาเนินการไดอยางมีประสิทธิภาพ จึงมีความจาเป็นตองมีการปรับเปล่ียนการจัดการสาธารณภัยและการสราง
การจัดการสาธารณภัยรูปแบบใหม เพ่ือตอบสนองตอการจัดการสาธารณภัยที่มีความซับซอนเพ่ิมข้ึน โดยใช
กรอบแนวคิดการเพ่ิมประสิทธิภาพระบบบริหารจัดการท่ีมุงเนนการสรางการมีสวนรวมการสรางภูมิคุมกัน
จากสาธารณภัยในทุกภาคสวน โดยมีชุมชนเป็นฐาน (Community Based Disaster Risk Management : CBDRM)
เป็นแนวทางและวางรากฐานใหชุมชนมีสวนรวมกับหนวยงานภาครัฐอยางเขมแขเง การพัฒนาศักยภาพให
ชุมชนหรือเมืองมีความสามารถรับมอื และปรบั ตัวกับสาธารณภยั ท่เี ปลย่ี นแปลงไป (Smart Community/City)
รวมถึงการสรางนวัตกรรมดานสาธารณภัย โดยใชความคิดสรางสรรค์เพื่อพัฒนาหรือประดิษฐ์สิ่งใหมๆ เชน
การบริการ ผลิตภัณฑ์ หรือกระบวนการใหมๆ (Service, Product, Process) ท่ีมีคุณคา (Value Creation)
สามารถพัฒนาตอยอดเพ่ือนาไปสูการเปล่ียนแปลงการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยที่ดีข้ึนเป็น
มาตรฐานสากลและมีความยั่งยนื
8.2 เปูาประสงค์
8.2.1 เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยของประเทศโดยนาระบบ
อัจฉรยิ ะในการสรา งระบบบริหารจัดการ การวิจัย นวตั กรรม เทคโนโลยี และภมู ปิ ัญญา
8.2.2 เพอ่ื สรางภูมคิ ุม กันดวยการรูเทาทันภัยใหกับประชาชนทุกชวงวัยอยางเสมอภาค และ
การมีสว นรวมของผูมสี ว นไดสวนเสียจากทุกภาคสวน (Stakeholder)
แผนปฏบิ ตั ิการในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลุง พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 89
8.3 กลยุทธก์ ารเพิ่มประสทิ ธิภาพระบบบรหิ ารจัดการและสรา้ งนวตั กรรมด้านสาธารณภยั
กลยุทธ์ที่ 1 พฒั นาระบบสารสนเทศด้านสาธารณภยั
สารสนเทศดานสาธารณภัยสามารถนามาใชในการสนับสนุนการจัดการความเสี่ยงสาธารณภัย
ตั้งแตการปูองกันและลดผลกระทบ การเตรียมความพรอม การจัดการในภาวะฉุกเฉิน และการฟื้นฟูใหมี
ประสิทธิภาพมากขึ้น สามารถเขาถึงและเชื่อมโยงขอมูลจากแหลงตาง ๆ ไวเป็นระบบเดียวกันและนามา
วิเคราะหป์ ระเมินผลเพอื่ ใชในการตัดสนิ ใจ การปฏิบตั ิงาน รวมท้งั การเผยแพรสูสาธารณะ
แนวทางปฏิบัตกิ ารพฒั นาฐานขอ มลู สาธารณภยั ขององคก์ ารบรหิ ารสว นตาบลโคกสลงุ ดังนี้
(1) แนวทางปฏิบัติในการใช้แพลตฟอร์ม (Platform) สารสนเทศดานการจัดการความ
เสี่ยงจากสาธารณภัยขององค์การบริหารสวนตาบลโคกสลุง โดยการจัดทาขอมูลสารสนเทศสาธารณภัยภายใต
แพลตฟอร์มทก่ี องอานวยปอู งกันและบรรเทาสาธารณภัยกลางกาหนด เพื่อใหพัฒนาระบบสารสนเทศระหวาง
หนวยงานทเ่ี กยี่ วของ
(2) แนวทางปฏบิ ัติในการจัดทามาตรฐานชุดข้อมูลสาธารณภัยของอปท. องค์การบริหาร
ส่วนตาบลโคกสลุง โดยเฉพาะอยางยิ่งขอมูลดานสาธารณภัยเพื่อใหทุกหนวยงานสามารถนาระบบมาตรฐาน
กลางฐานขอมูลไปดาเนินการจัดทา พัฒนา ปรับปรุงระบบฐานขอมูลของแตละหนวยงานใหเป็นไปตาม
มาตรฐานเดียวกนั ซง่ึ สามารถเชือ่ มโยง และแลกเปลย่ี นขอมลู ระหวางหนวยงานได ฐานขอ มลู ทีเ่ ก่ียวของ ไดแก
(๒.๑) ขอมูลดานพื้นทเี่ ส่ยี งภัย
(๒.2) ขอมูลดา นทรพั ยากร เคร่อื งมือ อปุ กรณ์ เครอื ขา ย ผูเชีย่ วชาญ
(๒.3) ขอ มูลขอมูลทางสังคม ขอมลู ทางสาธารณูปโภค ขอมลู โครงสรางพื้นฐาน ขอมูลทาง
เศรษฐกจิ
(๒.4) ขอมลู ดา นการใหความชวยเหลอื ความเสยี หายและการฟื้นฟู
(3) แนวทางปฏิบัติในการพัฒนาระบบวิเคราะห์และประมวลผลข้อมูลจากฐานข้อมูล
สาธารณภัย สนับสนุนระบบการตัดสินใจ (Decision Support System : DSS) ในการจัดการความเส่ียงสา
ธารณภัยดานการปูองกันและลดผลกระทบ การเตรียมความพรอม การจัดการในภาวะฉุกเฉิน การฟ้ืนฟู ที่มี
ความถูกตอง แมนยา รวดเรเวบนพนื้ ฐานหลกั วชิ าการทั้งมติ ิดานเศรษฐกิจและสังคม และนาไปใชในการจัดการ
ความเส่ียงจากสาธารณภัยในพ้ืนท่ี ภายใตแพลตฟอร์ม (Platform) สารสนเทศ ดานการจัดการความเสี่ยงจาก
สาธารณภยั ภายใตร ะบบท่กี องอานวยปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยกลางกาหนด
(4) แนวทางปฏิบัติในการจัดทาระบบนาเสนอข้อมูลการเข้าถึงข้อมูล สนับสนุนการใช
ประโยชน์จากการใชระบบสารสนเทศดานการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย เชน ระบบสืบคน การคัด
กรอง วิเคราะห์ การแสดงผลดานการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ภายใตแพลตฟอร์ม (Platform)
สารสนเทศท่ีกองอานวยปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยกลางกาหนด
กลยทุ ธ์ที่ 2 พฒั นาการจดั การองคค์ วามรูด้ า้ นการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภยั
การจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยใหมีประสิทธิภาพและมีมาตรฐานตามหลักสากล
จาเป็นตอ งใชอ งค์ความรูจากการศกึ ษา วิจัย นวตั กรรม เทคโนโลยี มาประยุกต์ใชในการดาเนนิ การในสวนท่ีเก่ียวของ
นอกจากน้ีจาเป็นตองมีกระบวนการเผยแพรถายทอดองค์ความรูดานการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย
โดยเพมิ่ ขีดความสามารถใหบ คุ ลากรดานการจัดการความเสีย่ งจากสาธารณภยั มีทักษะในการปฏิบัติงาน รวมถึง
ประชาชน เพื่อใหเกิดการแลกเปลี่ยนเรยี นรู นาไปสูการเตรียมความพรอมรับมือจากสาธารณภยั ท่ีอาจจะเกิดข้นึ
แผนปฏบิ ตั กิ ารในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 90
องค์การบริหารส่วนตาบลโคกสลุงมีแนวทางปฏิบัติในการพัฒนาองค์ความรู้ด้านการ
จดั การความเส่ียงจากสาธารณภัย ดงั น้ี
(1) แนวทางปฏบิ ัติในการส่งเสรมิ ให้มกี ารวิจยั และพฒั นาเทคโนโลยี
กาหนดใหมีการสงเสริมและพัฒนาเทคโนโลยีทั้งในภาครัฐ เอกชน ในพื้นที่ เพ่ือประยุกต์ใช
ในงานดานการจดั การความเสี่ยงจากสาธารณภยั เพือ่ ใหเ กิดการสรางและการใชน วตั กรรม ตลอดจนผสมผสาน
ตอยอดภูมิปัญญาทองถิ่น และการนาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพ่ือการวางแผนปูองกันและลด
ผลกระทบไดอ ยา งเหมาะสมตามบรบิ ทของพ้นื ท่ีและการเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์ภยั ในอนาคต
(2) แนวทางปฏิบัติในการส่งเสริมให้บุคลากรได้รับการพัฒนาองค์ความรู้ในด้านการ
จดั การความเสี่ยงจากสาธารณภัย
กาหนดใหมีการสนับสนุนใหบุคลากรเขาใจในบทบาทหนาที่ โดยการสงใหมีการฝึกอบรม
พัฒนา องค์ความรูในดานการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย รวมท้ังการแลกเปล่ียนบุคลากรในการ
ปฏิบตั งิ านระหวางหนว ยงาน
(3) แนวทางปฏบิ ตั ใิ นการส่งเสริมกระบวนการจัดการความรู้ด้านสาธารณภยั
กาหนดใหมีการถายทอดองค์ความรูสูสาธารณะดวยวิธีการตางๆ อาทิ การจัดเวทีเสวนา
สัมมนา อบรม ส่ือออนไลน์ ตลอดจนสงเสริมการแลกเปล่ียนประสบการณ์ สังเคราะห์บทเรียน แนวปฏิบัติที่ดี
(best practice) การจัดต้ังศูนย์การเรียนรูสาธารณภัยในทองถ่ิน เพ่ือถายทอดความรูดานสาธารณภัยแกทุกภาค
สว นทเ่ี ก่ียวของ ทัง้ ภาครัฐทุกระดบั ภาคเอกชน ภาคประชาชน และอาสาสมคั ร
กลยุทธท์ ่ี 3 พัฒนาการสอื่ สารความเสีย่ งจากสาธารณภยั ทม่ี ปี ระสิทธภิ าพ
กา ร ส่ื อ ส า ร เ ป็ น กล ไก ส า คัญ ที่ ส นั บ ส นุ น ก า ร จั ด ก า ร คว า มเ ส่ี ย ง จ า กส า ธ า ร ณ ภั ย ใ ห บ ร ร ลุ
เปาู หมายไดอ ยางรวดเรเว ท่ัวถึง คุมคา โดยเฉพาะสื่อสารใหเกิดการปฏิบัติระหวางหนวยงานที่เก่ียวของในการ
จัดการ ความเส่ียงจากสาธารณภัย รวมถึงเป็นเคร่ืองมือในการแจงขาวสารและเผยแพรขอมูลสาธารณภัยแก
ประชาชนใหรับทราบอยางท่ัวถึงสามารถลดความสูญเสียดานชีวิตและทรัพย์สิน ทั้งน้ี การนานวัตกรรมและ
เทคโนโลยีมาประยุกต์ใชในการพัฒนาระบบส่ือสารจะเพ่ิมประสิทธิภาพ การติดตอสื่อสาร การกระจายขอมูล
ขาวสาร นาไปสกู ารสรางมาตรฐานการสื่อสารการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย
องค์การบริหารส่วนตาบลมีแนวทางปฏิบัติในการพัฒนาการสื่อสารความเสี่ยงจากสา
ธารณภัยท่ีมีประสิทธภิ าพ ดงั นี้
(1) แนวทางปฏิบัติในการพัฒนาและสร้างรูปแบบการสื่อสารความเส่ียงจากสาธารณภัย
สสู่ าธารณะ
กาหนดใหมีการพัฒนารูปแบบ ส่ือประชาสัมพันธ์ ที่มีความรวดเรเว ครอบคลุม ทันตอ
สถานการณ์ เชน การสรางส่ือออนไลน์เพ่ือใหขอมูลความเสี่ยงจากสาธารณภัย เกมส์ แอพพลิเคชั่นบน Smart
Phone เวเบไซต์รวมถึงเป็นชองทางในการโตตอบ รับและสงขอมูลความเส่ียง โดยความรวมมือภาครัฐ
และภาคเอกชน ไปยังประชาชนทุกกลุม รวมท้ังกลุมเปราะบาง และนักทองเที่ยว ท่ีเขาใจไดงายและสามารถ
นาขอมูลดงั กลา วไปใชใ นการวางแผนเตรียมความพรอมรบั มอื จากสาธารณภัยที่อาจเกิดขึ้น และในระหวางเกิด
สาธารณภยั
แผนปฏิบัติการในการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 91
(2) แนวทางปฏิบัติในการพัฒนาการแจ้งเตือนภัยแบบครบวงจร (End-to-End
Early Warning System) ท่สี ามารถแจง้ เตือนภัยท่ีหลากหลายประเภทภยั (Multi-Hazard)
กาหนดใหมกี ารแจงเตือนสถานการณส์ าธารณภัย ขา วสารขอมูล แนวทางการปฏิบัติตนเม่ือเกิด
สาธารณภัยใหประชาชนในพื้นที่รับทราบ โดยตองมีความแมนยา รวดเรเว ครอบคลุม ทั่วถึง ทุกพื้นที่
และเหมาะสมกับประเภทสาธารณภยั ท่ีเกิดขึ้น
กลยุทธท์ ่ี 4 ส่งเสรมิ การลงทุนดา้ นการจดั การความเสี่ยงจากสาธารณภยั แบบมีส่วนร่วมจากภาครัฐ
เอกชน และภาคประชาสังคม
การลงทุนในการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย สามารถดาเนินการไดท้ังมาตรการดาน
โครงสรางและดานไมใชโครงสราง เชน ระบบโครงสรางพ้ืนฐาน มาตรการทางการเงิน ฯลฯ และใช
กระบวนการสรางความเปน็ หนุ สว นเขามาเป็นกลไกในการขบั เคล่ือนใหเ กิดการลงทุนเพ่ือการจัดการความเส่ียง
จากสาธารณภยั ใหบ รรลเุ ปูาหมาย เพ่ือสรางรากฐานใหมีความมนั่ คงและยง่ั ยืน
องค์การบริหารส่วนตาบลโคกสลุงมีแนวทางปฏิบัติในการส่งเสริมให้ภาครัฐ ภาคเอกชน
และภาคประชาชนมกี ารลงทนุ ดงั น้ี
(1) แนวทางปฏิบัตใิ นการส่งเสรมิ ให้ภาครฐั ภาคเอกชน และภาคประชาชนมีการลงทุน
กาหนดใหมกี ารสงเสริมใหภ าครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนมีการลงทุนดานการจัดการ
ความเส่ียงจากสาธารณภัยแบบมีสวนรวมดานการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย โดยการนาผลงานวิจัย
นวตั กรรมและเทคโนโลยดี านการลดความเส่ยี งจากสาธารณภัยมาเป็นขอมูลพิจารณาประกอบการลงทุน ดังนี้
(1.1) ภาครัฐ สงเสริมใหทุกหนวยงานที่เกี่ยวของทั้งในทองถิ่น จัดสรร
งบประมาณในการปูองกันและลดความเสี่ยงดวยการลงทุนในการบารุงบูรณะโครงสรางพื้นฐานเดิมและ
กอสรางโครงสรางพื้นฐานใหมดวยนวัตกรรมท่ีตอบโจทย์การลดความเส่ียงจากสาธารณภัย เชน การกอสราง
ระบบปูองกันนา้ ทวม ระบบชลประทานสาหรับภัยแลง
(1.2) ภาคเอกชน สงเสริมใหหนวยงานภาคเอกชนในพื้นที่ลงทุนดานโครงสราง
เพอ่ื ปูองกันและลดความเสี่ยงของตนเอง เชน สรางคนั ปูองกันน้ารอบนิคม การลงทุนในระบบดานการปูองกันอัคคีภัย
ดานพลงั งาน
(1.3) ภาคประชาชน สงเสริมใหประชาชนสรางพ้ืนที่อยูอาศัยและพ้ืนท่ีทากินของ
ตนเองใหมคี วามปลอดภัย
(2) แนวทางปฏิบัติในการเสริมสร้างความเป็นหุ้นส่วนระหว่างภาครัฐ เอกชน และ
ประชาชน
กาหนดใหมีการสนับสนุนเสริมสรางความเป็นหุนสวนระหวางภาครัฐ เอกชน และประชาชน
ในการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยทั้งในทองถ่ิน เพ่ือใหเกิดความเป็นเจาของรวมกันในการดาเนินการ
ผลประโยชน์ และความรับผิดชอบ เชน สงเสริมใหภาคเอกชนและชุมชนรวมดาเนินโครงการดานการปูองกัน
และบรรเทาสาธารณภยั
(3) แนวทางปฏิบัติในการกาหนดกลไก/มาตรการทางการเงินและการคลัง เพ่ือการ
จัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย
กาหนดใหมีการกาหนดกลไก/มาตรการทางการเงินและการคลัง เพ่ือการจัดการความเส่ียง
จากสาธารณภยั เชน การจัดตง้ั กองทนุ การจดั การสาธารณภัยในระดับชุมชน มาตรการให อปท. ยกเวนหรือลด
ภาษีสาหรับผูประกอบการและประชาชน เพ่ือจูงใจใหตระหนักถึงสาธารณภัยท่ีอาจจะเกิดข้ึน เชน การสราง
สงิ่ ปลกู สรา งเพื่อรองรบั สาธารณภยั การดาเนินธุรกิจของผูประกอบการทคี่ านงึ ถึงผลกระทบดา นสิง่ แวดลอม
แผนปฏบิ ัตกิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั ของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หนา้ 92
(4) แนวทางปฏบิ ตั ิในการส่งเสรมิ ธุรกิจประกนั ภัยเพื่อลดความเส่ียงจากสาธารณภัย และ
ขยายขอบเขตให้ครอบคลุมธรุ กิจขนาดกลางและขนาดเล็ก (SMEs) ใหท้ ั่วถงึ และเปน็ ธรรม
กาหนดใหมีการสงเสริมใหผูประกอบการ และประชาชนทาประกันภัยเพ่ือกระจายความเส่ียง
และลดภาระที่เกดิ จากผลกระทบจากสาธารณภัย
กลยทุ ธท์ ี่ 5 เสรมิ สรา้ งการมสี ่วนร่วมของทุกภาคสว่ น ในการจดั การความเสีย่ งจากสาธารณภัย
การมีสวนรวมของทุกภาคสวนในการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ไดแก ภาครัฐ
ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม โดยสรางขีดความสามารถในการปฏิบัติติงานรวมกันอยางสอดคลองเป็นไป
ในทิศทางเดียวกัน รวมถึงการสรางชุมชนที่มีภูมิคุมกันจากสาธารณภัยยึดหลัก เศรษฐกิจพอเพียงมา
ประยุกตใ์ ช โดยมีเปูาหมายเพ่ือพัฒนาไปสูสังคมท่ีมีความปลอดภัย
องค์การบริหารส่วนตาบลโคกสลุงมีแนวทางปฏิบัติเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของทุกภาค
ส่วน ในการจดั การ ความเสีย่ งจากสาธารณภยั ดงั น้ี
(1) แนวทางปฏิบัติในการพัฒนาความร่วมมือระหว่างภาคีเครือข่าย ภาคประชาชน
อาสาสมัคร และอน่ื ๆ เพอ่ื สนบั สนนุ การปฏิบตั ิงานเจาหนาท่ีรัฐ โดยสง เสริมการรวมคิด รวมดาเนินการ รวมวางแผน
ในการจัดการความเสีย่ งจากสาธารณภัย ดังนี้
(1.1) สรางจิตสานึกการทางานรวมกันและการแสวงหาผูรวมดาเนินการ โดยการ
เสริมสรางองค์ความรูดานการจัดการสาธารณภัย โดยการฝึกอบรมใหความรูดานการจัดการปูองกันและบรรเทาสา
ธารณภยั แกผนู าชมุ ชนรวมถงึ คนในชุมชน เพ่อื กระตุน ใหชมุ ชนตระหนกั ถงึ สภาพความเส่ียงในพ้ืนที่และเขามามี
สวนรว มในทกุ ภาคสวนทกุ ข้ันตอนของการจดั การสาธารณภยั
(1.2) สรางขอตกลงและรวมกันวางแผน (Partnership Agreement & Action
Planning) โดยสรางแนวทางการบริหารจัดการสาธารณภัยระดับชุมชน โดยมุงเนนการวางกลไกขับเคล่ือน
กจิ กรรมการลดความเสีย่ งจากในรปู แบบคณะกรรมการ โดยมีชุมชนเป็นศูนย์กลางในการวางแผนเตรียมพรอม
รบั มอื ปอู งกนั จัดการบรรเทาและฟนื้ ฟูความเสยี หายจากสาธารณภัย
(1.3) กากับ ติดตาม และประเมินผล เพื่อใชเป็นเครื่องมือทบทวนผลการดาเนินงานการ
ดาเนินการรวมกัน วามีความกาวหนาหรือประสบผลสาเรเจตามที่กาหนดไว และนาผลจากการติดตามและ
ประเมินผลมาใชพฒั นาแนวทางการพัฒนาความรว มมอื ทีม่ ีประสทิ ธิภาพตอไป
(1.4) สรา งความเขมแขงเ และความตอ เน่อื งของเครอื ขา ยอยางยัง่ ยืน โดยใชง านวิจัยในการ
แสวงหาทางเลือกในการทากิจกรรมท่ีสงเสริมความสัมพันธ์และการแสวงหาแกนนาเครือขาย เชน การฝึกการ
ปูองกันและบรรเทาสาธารณภัยแบบมีสวนรวมอยางตอเนื่อง การสรางระบบจูงใจการจัดหาทรัพยากร
สนับสนุนอยางพอเพียงในการใหค วามชว ยเหลอื หรอื แกไ ขปัญหา
(2) แนวทางปฏิบัติในการพัฒนาศักยภาพชุมชนหรือเมืองให้มีขีดความสามารถในการรับมือ
สาธารณภัย
(2.1) การจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยโดยอาศัยชุมชนเป็นฐาน
(Community Based Disaster Risk Management : CBDRM) เนนการอาศัยชุมชนเป็นศูนย์กลางใน
การปูองกัน แกไข บรรเทา และฟื้นฟูความเสียหายจากสาธารณภัย โดยใหชุมชนเขามามีสวนรวมในการ
วางแผน ตัดสินใจ กาหนดแนวทางแกป ัญหาในการจดั การความเสยี่ งจากสาธารณภัย เพื่อลดความเส่ียงภัยของ
ชุมชนและ เพ่ิมขีดความสามารถใหคนในชุมชนมีศักยภาพในการระงับบรรเทาภัยไดดวยตนเองในระดับหนึ่ง
กอ นทห่ี นวยงานภายนอกจะเขา ไปใหค วามชว ยเหลอื จงึ เปน็ เคร่ืองมือในการเตรียมประชาชน/ชุมชน ใหมีความ
พรอมท่ีจะเผชิญสาธารณภัยและไดรับผลกระทบตอชีวิตและทรัพย์สินใหนอยท่ีสุดรวมท้ังเป็นการสรางภาคี
แผนปฏิบตั กิ ารในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของ อบต.โคกสลงุ พ.ศ. 2564-2570 หน้า 93