101 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR Birim küp 11 birim küp kullanılarak oluşturulan bir yapı Eş Küplerle Yapı Oluşturma ◆ Eş küpleri kullanarak yapılar oluşturabiliriz. 1. Aşağıdaki yapıların kaç eş küpten oluştuğunu bulup altlarına yazalım. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. 2. Aşağıdaki eş küplerden oluşmuş yapılardaki küp sayılarını noktalı yerlere yazalım. ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................
102 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR Düzlem ◆ Düz bölgelere düzlem diyoruz. Düzlemler farklı büyüklükte ve genişlikte olabilir. Düzlem modeli üzerinde yer alan ve düzlemi oluşturan parçalara düzlem parçası denir. Bir araya gelerek düzlemi oluşturan farklı şekillerdeki parçalara düzlemsel şekil denir. Aşağıdaki düzlemsel şekilleri inceleyelim. 1. Aşağıdaki resimde gördüğümüz düzlemsel şekillerin adlarını yazalım. 2. Aşağıdaki cisimlerden yüzeyi düzlem olanları işaretleyelim. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ............................................................................................................... ................................................................................................................
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 103 4. SINIF GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR 1. Aşağıdaki görsellerden düzlem modeline örnek olanların altındaki kutucuğu işaretleyelim. 2. Aşağıdaki düzlemleri oluşturan şekilleri altlarına yazalım. 3. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlara “D” , yanlış olanlara “Y” yazalım. Yapboz bir düzlem ise yapbozun parçaları düzlemsel şekildir. Duvar bir düzlem ise duvarda asılı duran resim düzlemsel şekildir. Kitap bir düzlemsel şekil ise üzerindeki etiket düzlemdir. Bayrağımız bir düzlem ise ay ve hilal düzlemsel şekillerdir. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................…..
104 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ Açılar ◆ Başlangıç noktası aynı olan iki ışının arasındaki açıklığa açı denir. Bir açının iki kenarı ve bir köşesi vardır. Aşağıdaki saatlerin üzerindeki açı modellerini inceleyelim. ◆ Açıları isimlendirirken köşe noktasını büyük harflerle isimlendiririz. Açılar dört farklı şekilde isimlendirilebilir ve gösterilebilir. GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR Kenar A ë BC ➞ ABC açısı C ë BA ➞ CBA açısı ëB ➞ B açısı B C <B ➞ B açısı A Kenar Kenar Kenar Köşe Köşe Aşağıda verilen şekillerdeki açıları boyayarak gösterelim. .
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 105 4. SINIF GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR 1. Aşağıdaki açılara birer isim vererek örnekteki gibi sembolle gösteriniz. 2. Aşağıdaki ışınların oluşturduğu açıları sembolle gösterelim, okunuşlarını altlarına yazalım. 3. Aşağıdaki açıların kenarlarını oluşturan ışınları ve köşelerini yazalım. …..…... …..…... …..…... …..…... …......…..…......….. Sembol: …......…......….. …......…..…......….. Sembol: …......…......….. …......…..…......….. Sembol: …......…......….. …......…..…......….. Sembol: …......…......….. E D F …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. K L J …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. Y Z …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. V Kenarları .................. ışını .................. ışını Kenarları .................. ışını .................. ışını Kenarları .................. ışını .................. ışını Köşesi .................. köşesi Köşesi .................. köşesi Köşesi .................. köşesi ë B B açısı B
ETKİNLİK ZAMANI 106 4. SINIF E açısını oluşturan kenarlar: …......…......…..…......…......…..…......…......….. O açısını oluşturan kenarlar: …......…......…..…......…......…..…......…......….. U açısını oluşturan kenarlar: …......…......…..…......…......…..…......…......….. 4. Aşağıdaki açıları sembolle gösterelim, Okunuşlarını yazalım. 5. Aşağıdaki açıların köşe ve kenarlarını inceleyelim. Boşlukları dolduralım. K açısını oluşturan kenarlar: …......…......….. M açısını oluşturan kenarlar: …......…......….. L açısını oluşturan kenarlar: …......…......….. A açısını oluşturan kenarlar: …......…......….. B açısını oluşturan kenarlar: …......…......….. C açısını oluşturan kenarlar: …......…......….. D açısını oluşturan kenarlar: …......…......….. …..............…........ ➞ …..............…........ …..............…........ ➞ …..............…........ …..............…........ ➞ …..............…........ T B S E L A C B D K M D F L U O T V N …..............…........ ➞ …..............…........ …..............…........ ➞ …..............…........ …..............…........ ➞ …..............…........ A K …..............…........ ➞ …..............…........ …..............…........ ➞ …..............…........ …..............…........ ➞ …..............…........ M L C N
107 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR ELİT BİLGİ AÇININ STANDART OLMAYAN BİRİMLERLE ÖLÇÜLMESİ Açıları standart olmayan birimlerle ölçmek mümkündür. Standart olmayan ölçme araçlarıyla ve birimlerle yapılan ölçüm sonuçları farklı olacağı için karışıklıklara sebebiyet verebilir. 1. Aşağıdaki pastalardan hangisinden bir dilim yediğimizde daha çok pasta yemiş oluruz? Nedenini açıklayalım. 2. Aşağıda eş parçalara ayrılan ve standart olmayan açıölçerlerle verilen küçük açıların ölçülerini örnekteki gibi hesaplayalım. A B …......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…. .....…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..….....…......…......…..…......…......…..…......…......….. .....…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..…......…......…..….....…......…......…..…......…......…..…......…......….. 360 ÷ 4 = 90 90 x 2 = 180 ...….... ÷ ...….... = ...….... ...….... x ...….... = ...….... ...….... ÷ ...….... = ...….... ...….... x ...….... = ...…....
ETKİNLİK ZAMANI 108 4. SINIF 1. Bir kâğıt ile standart olmayan bir açıölçer oluşturalım. Oluşturduğumuz açıölçer ile aşağıdaki açıların genişliğini ölçelim. 2. İki kâğıdı katlayarak farklı dilim sayılarına sahip iki açıölçer oluşturalım. Aşağıdaki açıları oluşturduğumuz açıölçer ile ölçüp kaç dilim olduklarını yazalım. 3. Şekildeki açıyı en hassas ölçecek açı ölçerden başlayarak açı ölçerleri sırasıyla numaralandıralım. P K L D O 1. açıölçer = ..…...…..... dilim 2. açıölçer = ..…...…..... dilim 8 Dilimli Açıölçer 16 Dilimli Açıölçer 4 Dilimli Açıölçer 1. açıölçer = ..…...…..... dilim 2. açıölçer = ..…...…..... dilim
109 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR ELİT BİLGİ ◆ Açıları standart olmayan ölçme birimleri ile ölçebiliriz. Standart açı ölçme araçları gönye ve iletkidir. Açı ölçme birimi derecedir. Dereceyi “°” sembolü ile gösteririz. Derece sembolü sayının sağ üst köşesine küçük bir yuvarlak olarak yazılır. (70 derece ➞ 70°) Gönye ile ölçüsü 30°, 45°, 60° ve 90° olan açıları ölçebilir ve çizebiliriz. Ölçüsü 0°’den 180°’ye kadar olan açıları ölçmeye yarayan alet ise iletkidir. Dik Açı Dar Açı M Geniş Açı Doğru Açı Ölçüsü 90° olan açılara dik açı denir. Ölçüsü 90° den küçük olan açılara dar açı denir. Ölçüsü 90° den büyük olan açılara geniş açı denir. Ölçüsü 180° olan açılara doğru açı denir. O K S AÇILARIN STANDART ÖLÇME ARAÇLARI İLE ÖLÇÜLMESİ VE AÇI ÇEŞİTLERİ 1. Aşağıdaki açıları sembolle gösterelim. Açıların çeşitlerini altlarına yazalım. 2. Aşağıdaki düzlemsel şekilde belirtilen açı sayılarını bulalım. Bu açıları şekil üzerinde yay çizerek belirtelim. …..............…................….. …..............…................….. Dik açı sayısı : …..............…................….. Dar açı sayısı : …..............…................….. Geniş açı sayısı : ….........…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. L M B R A 112° 47° Y C S K
ETKİNLİK ZAMANI 110 4. SINIF 1. Aşağıdaki açıları sembolle gösterelim. Açıların çeşitlerini yazalım. N …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. …..............…................….. C R B Y S K M P M Z A 118° 42° 2. Ölçüsü verilen açıların çeşidini noktalı yerlere yazalım. s( ë A) = 65° ................................................. s( ë B) = 90° ................................................. s( ë L) = 134° ................................................. s( ë K) = 180° ................................................. s( ë K) = 112° ................................................. s( ë M) = 89° ................................................. 3. Aşağıda verilen açıların ölçülerini tahmin edelim. Daha sonra ölçüm yaparak sonuçlarını ve açıların çeşitlerini yazalım. G E H Tahminim: …......…......….. Ölçüm sonucu: …......…...... Açı çeşidi: ….............….......….… ......….......…..….............….......….…. .....…..........…..….............…....…....... Tahminim: …......…......….. Ölçüm sonucu: …......…...... Açı çeşidi: ….............….......….… ......….......…..….............….......….…. .....…..........…..….............…....…....... Tahminim: …......…......….. Ölçüm sonucu: …......…...... Açı çeşidi: ….............….......….… ......….......…..….............….......….…. .....…..........…..….............…....…....... Tahminim: …......…......….. Ölçüm sonucu: …......…...... Açı çeşidi: ….............….......….… ......….......…..….............….......….…. .....…..........…..….............…....…....... F
111 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ ÖLÇÜSÜ VERİLEN AÇIYI ÇİZME Açılar bir ışının başlangıç noktası etrafında döndürülmesiyle elde edilir. Ölçüsü verilen bir açıyı iletki ve gönye kullanarak çizebiliriz. • Düz bir çizgi çizilir. • Açının köşesi, iletkinin orta noktası olarak belirlenir. • Nokta isimlendirilir. • Açıölçer üzerinde 40°lik açının yeri işaretlenir. • Açının köşe noktası ile 40° de işaretlenen nokta çizgi ile birleştirilir. GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR 1. Aşağıda verilen ışınlardan yararlanarak belirtilen türlerde açılar çizelim. Ölçüsü 40° olan bir açının iletki ile nasıl çizildiğini inceleyelim. Dik Açı Dar Açı Geniş Açı Doğru Açı Dar Açı Geniş Açı Doğru Açı Dik Açı 1. aşama 2. aşama 3. aşama
ETKİNLİK ZAMANI 112 4. SINIF 2. Aşağıdaki kutulara köşe noktaları ve ölçüleri verilen açıları çizelim. s( ë B) = 40° s( ë B) = 60° s( ë H) = 70° s( ë H) = 150° s( ë D) = 90° s( ë D) = 80° s( ë M) = 160° s( ë M) = 95° s( ë E) = 125° s( ë E) = 120° s( ë K) = 145° s( ë K) = 100° 1. Aşağıda bir kenarı verilmiş olan açıları istenen ölçülerde çizelim.
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 113 4. SINIF GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR 1. Aşağıdaki kutulara köşe noktaları ve ölçüleri verilen açıları çizelim Açı çeşidini işaretleyelim s( ë A) = 100° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 90° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 150° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 60° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 120° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 30° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 150° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 80° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı s( ë A) = 180° Dar Açı Dik Açı Doğru Açı Geniş Açı
EĞLENCE ZAMANI Adı: ........................................... Soyadı: .................................. Sınıfı: .................................... 114 MATEMATİK 4. SINIF Resimde verilen açıları ölçelim Ölçüm sonucumuza göre açının bulunduğu şekli boyayalım. GEOMETRİDEKİ TEMEL KAVRAMLAR 35° 83° 48° 100° 42° 89° 77° 130° 80° 138°
115 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... ELİT BİLGİ MATEMATİK SİMETRİ ◆ İki eş parçaya ayrılabilen şekillere simetrik şekiller diyoruz. ◆ Simetrik olan şekilleri iki eş parçaya ayıran doğruya ise simetri doğrusu denir. Bu tür simetriye ise ayna simetrisi, aynaya göre simetri ya da doğruya göre simetri diyoruz. Verilen bir simetri doğrusuna göre şeklin simetriği de çizilebilir. ◆ Simetri doğruları yatay, dikey veya eğik olabilir. Bazı şekillerin birden fazla simetri doğrusu olabilir, bazı şekillerin de simetri doğrusu bulunmayabilir. Örnek: Aşağıdaki şekillerden simetrik olanları işaretleyelim. ◆ Verilen bir simetri doğrusuna göre şeklin simetriğini çizerken karşılıklı noktaların simetri doğrusuna eşit uzaklıkta olmasına özen göstermeliyiz. Simetriktir. Simetri doğrusu 2 br 2 br 2 br 2 br Simetrik değildir. 4 br 4 br
İŞLEM HAZIRLIĞI 116 4. SINIF 1. Aşağıdaki düzlemsel şekillerin tüm simetri doğrularını çizelim. 2. Aşağıdaki şekillerden simetri doğrusu olmayanları işaretleyelim. 3. Aşağıdaki şekillerin simetri doğrusuna göre simetriğini çizip boyayalım. A X N
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 117 4. SINIF 1. Aşağıdaki şekillerin simetri doğrularını çizelim. Şekillerin simetri doğru sayılarını altlarındaki kutucuklara yazalım. 2. Aşağıda yer alan harf ve rakamlardan simetrik olanların kutucuğunu yeşile, simetrik olmayanların kutucuğunu kırmızıya boyayalım. SİMETRİ K L T M Z 1 2 E A 0 3 B 8 N F …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......…..
ETKİNLİK ZAMANI 118 4. SINIF 3. Aşağıda verilen şekillerin simetriklerini, simetri doğrularına göre çizelim. 4. Aşağıdaki simetri doğrusuna göre birbirinin simetriği olacak şekilde konumlandırılan noktaları bulup yazalım. M P Ş B E C Z Y U K T A N D Birbirinin Simetriği Olan Noktalar …...........…...........…...........…...........…...........…...........…...........… ...........…...........…...........…...........…...........…...........…...........…... ........…...........…...........…...........…...........…...........…...........…....... ....…...........…...........…...........…...........…...........…...........…........... …...........…...........…...........…...........…...........…...........…...........… ...........…...........…...........…...........…...…...........…...........…........... ...........…...........…...........…...........…...…...........…...........…...........
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 119 4. SINIF 1. Aşağıda verilen kelime, sayı ve harflerden simetrisi olanların eksenlerini çizelim. 2. Aşağıdaki soruların doğru cevabını bulup işaretleyelim. a. Verilen harflerden hangisine çizilen doğru simetri doğrusu değildir? b. Hangi şekle simetri doğrusu çizilemez? c. Aşağıdaki şekillerden hangisinin simetri doğrusu yanlış çizilmiştir? SİMETRİ VAV A V M N 808 C YAY MUM T
EĞLENCE ZAMANI Adı: ........................................... Soyadı: .................................. Sınıfı: .................................... 120 MATEMATİK 4. SINIF Aşağıda verilen şekillerin simetriklerini, simetri doğrularına göre çizelim Oluşan harfleri sırası ile yazarak şifreyi çözelim SİMETRİ ŞİFRE
121 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ UZUNLUKLARI ÖLÇME ◆ Standart uzunluk ölçme birimi metredir. Metre kısaca “m” harfi ile gösterilir. Metreden daha kısa uzunlukları santimetre, santimetreden daha kısa uzunlukları ise milimetre ile ölçeriz. Santimetreyi kısaca “cm”, milimetreyi ise kısaca “mm” ile gösteririz. ◆ Büyük uzunlukları kilometre ile ölçeriz. Kilometreyi kısaca “km” ile gösteririz. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM 10 mm 1 cm 1 cm = 10 mm 1 km = 1000 m, 1 m = 100 cm, 1 cm = 10 mm 1 metre, 100 santimetreye eşittir. 1m = 100 cm Örnek: 5 m = 500 cm 600 cm = 6 m 1santimetre, 10 milimetreye eşittir. 1 cm = 10 mm Örnek: 4 cm = 40 mm 70 mm = 7 cm 1 kilometre, 1000 metreye eşittir. 1 km = 1000 m Örnek: 6 km = 6000 m 10 000 m = 10 km Aşağıdaki görsellerde yer alan uzunluklardan milimetre ile ifade edilebilecek uzunlukları işaretleyelim. Buğday tanesinin uzunluğu Öğrenci sırasının boyu Fasulye tanesinin uzunluğu Kalemin kalınlığı Sineğin boyunun uzunluğu
İŞLEM HAZIRLIĞI 122 4. SINIF 3. Aşağıdaki uzunlukları cetvelimizi kullanarak ölçelim ve ölçüm sonuçlarını yazalım. 1. Aşağıdaki varlıkların boylarını cetvelimiz ile ölçerek uzunluklarını yazalım. 2. Aşağıdaki ifadelerde boş bırakılan yerlere “m”, “cm”, “mm” ve “km” birimlerinden uygun olanı yazalım. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. …......…..…......….. Defterimizin boyunu ................... ile ölçeriz. Uğur böceğinin boyunu ................ ile ölçeriz. İki ülke arasındaki uzaklığı ölçmek için ................... birimi kullanılır. Şehirler arası uzaklıkları ölçmek için .......... birimini kullanırız. Kamyonetin uzunluğunu ................... ile ölçeriz. Pirinç tanesinin boyunu ölçmek için .......... birimini kullanırız.
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 123 4. SINIF UZUNLUKLARI ÖLÇME 1. Aşağıdaki eşitliklerde boş bırakılan yerleri uygun sayılarla tamamlayalım. 2. Aşağıda uzunlukları verilen nesnelerle yapılan ölçüm sonuçlarını yazalım. 3. Aşağıdaki cetvellerde çubukların uzunluklarını milimetre cinsinden ölçüp yazalım. 13 cm = ….............….. mm 34 cm = …............….. mm 208 cm = …............….. mm 710 mm = ….............….. cm 40 mm = ….............….. cm 120 mm = ….............….. cm 2 cm 5 cm 10 cm 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM Kurdelenin uzunluğu: ….............….. Kurdelenin uzunluğu: ….............….. Kurdelenin uzunluğu: ….............….. Kurdelenin uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 CM Çubuğun uzunluğu: ….............….. 0 1 2 3 4 CM Çubuğun uzunluğu: ….............…..
ETKİNLİK ZAMANI 124 4. SINIF 4. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun sayıları yazalım. 5. Aşağıdaki işlemleri örnekteki gibi yapalım. 6. Aşağıdaki çubukların uzunluklarını cetvellerden yararlanarak örnekteki gibi bulalım. 2 cm = …................….. mm 5 cm = …................….. mm 8 cm = …................….. mm 10 cm = …................….. mm 16 cm = …................….. mm 34 cm = …................….. mm 6 cm – 6 mm = …..54….. mm 60 mm – 6 mm = 54 mm 10 cm – 27 mm = …........... mm 9 cm – 19 mm = …........... mm 14 – 9 = 5 cm …...........…...........…...........…........... …...........…...........…...........…........... …...........…...........…...........…........... 161 cm – 255 mm = ......... mm 1100 mm – 103 cm = …… cm 3600 mm – 230 cm = …......... mm 40 mm = …................….. cm 60 mm = …................….. cm 90 mm = …................….. cm 120 mm = …................….. cm 210 mm = …................….. cm 490 mm = …................….. cm 3 cm 3 mm = …............….. mm 7 cm 4 mm = …............….. mm 8 cm 5 mm = …............….. mm 15 cm 8 mm = …............….. mm 39 cm 9 mm = …............….. mm 71 cm 6 mm = …............….. mm
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 125 4. SINIF UZUNLUKLARI ÖLÇME 1. Aşağıda verilen dönüşümleri yapalım. Bulduğumuz sonucun hangi ağaca ait olduğunu karşısına yazalım. 2. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun sayıları yazalım. 3. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun sayıları yazalım. 2 m = …..........….. cm 7 m = …..........….. cm 12 m = …..........….. cm 25 m = …..........….. cm 41 m = …..........….. cm 56 m = …..........….. cm Çınar ağacı 6 m 35 cm Palmiye ağacı 7 m 19 cm Sedir ağacı 5 m 75 cm Meşe ağacı 4 m 87 cm Kiraz ağacı 3 m 55 cm Çam ağacı 2 m 94 cm 400 cm = …..........….. m 600 cm = …..........….. m 1300 cm = …..........….. m 3000 cm = …..........….. m 7500 cm = …..........….. m 8900 cm = …..........….. m 2 m 37 cm = …..........….. cm 4 m 22 cm = …..........….. cm 8 m 45 cm = …..........….. cm 29 m 4 cm = …..........….. cm 53 m 98 cm = …..........….. cm 60 m 6 cm = …..........….. cm 286 cm = …................….. m …................….. cm 707 cm = …................….. m …................….. cm 1162 cm = …................….. m …................….. cm 2509 cm = …................….. m …................….. cm 2080 cm = …................….. m …................….. cm 5465 cm = …................….. m …................….. cm 6006 cm = …................….. m …................….. cm 9073 cm = …................….. m …................….. cm Uzunluk Uzunluk Dönüşümü Ağacın Adı 355 cm 294 cm 487 cm 575 cm 635 cm 719 cm
ETKİNLİK ZAMANI 126 4. SINIF 4. Aşağıdaki işlemleri örnekteki gibi yapalım. 5. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun sayıları yazalım. 6. Aşağıdaki uzunlukları belirtilen şekilde sıralayalım. 2 km = …..........….. m 4 km = …..........….. m 9 km = …..........….. m 15 km = …..........….. m 21 km = …..........….. m 39 km = …..........….. m 4000 m = …..........….. km 7000 m = …..........….. km 13 000 m = ….......….. km 24 000 m = …..........….. km 30 000 m = …..........….. km 67 000 m = …..........….. km 1 km 360 m = …..............................….. m 7 km 180 m = …..............................….. m 9 km 645 m = …..............................….. m 20 km 405 m = …..............................….. m 25 km 25 m = …..............................….. m 40 km 90 m = …..............................….. m 5 m – 65 cm = …..435….. cm 500 – 65 = 435 cm 8 m – 70 cm = …............. cm 11 m – 190 cm = …............. cm 34 m – 255 cm = …............. cm 980 cm – 3 m = …............. cm 2160 cm – 13 m = …............. cm 6700 m – 9 km 370 m – 7 km 750 m …........................….. > …........................….. > …........................….. 10 km – 8950 m – 9 km 150 m …........................….. < …........................….. < …........................….. 26 km – 27 500 m – 25 km 700 m …........................….. > …........................….. > …........................….. 15 100 m – 16 km – 16 km 20 m …........................….. < …........................….. < …........................…..
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 127 4. SINIF UZUNLUKLARI ÖLÇME 3 m’nin 1 4 ’in kaç santimetredir? 42 cm’nin 1 5 ’i kaç milimetredir? 2 km’nin 1 8 ’i kaç metredir? 9 m’nin 2 6 ’si kaç santimetredir? 2. Aşağıdaki soruları cevaplayalım. 1. Aşağıda belirtilen uzunlukları doğru ifade edebilmek için gereken ölçü birimlerinden uygun olanın kutucuğunu boyayalım. Ankara – Adana arasındaki uzaklık km m cm Baş parmağımızın genişliği m cm mm Kalem ucunun uzunluğu mm cm m Türkiye ve Bulgaristan arasındaki sınırın uzunluğu km m mm Yazı tahtasının genişliği mm cm m Kavak ağacının uzunluğu cm m km 25 katlı apartmanın yüksekliği km m cm
128 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ UZUNLUKLARI TAHMİN ETME ◆ Varlıkların uzunluklarını tahmin ederken uygun ölçme birimini kullanmak önemlidir. Örnek: Çok katlı bir apartmanın boyunu ölçerken ölçü birimi olarak metreyi seçmek gerekir. ◆ Uzunluğunu bildiğimiz varlıklardan yararlanarak diğer varlıkların uzunluklarını tahmin etmek de mümkündür. Örnek: Uzunluğunu bildiğimiz silgiden faydalanarak kalemimizin uzunluğunu tahmin edebiliriz. Kalem, 5 silgi boyundadır. Silginin boyu 3 cm olduğuna göre; 5 x 3 = 15 cm Kalemin boyu yaklaşık 15 cm’dir. = 3 cm 1. Aşağıdaki şekillerin uzunluğunu önce tahmin edip sonra cetvelle ölçelim. Tahminimizi ve ölçüm sonuçlarımızı yazalım. 2. Çantamızda bulunan araç gereçlerimizin uzunluklarını önce tahmin edelim, sonra ölçüm yaparak sonuçları karşılaştıralım. Tahmin: ................... Ölçme Sonucu: ................... Tahmin: ................... Ölçme Sonucu: ................... Tahmin: ................... Ölçme Sonucu: ................... Araç Gereç Tahminim Ölçüm Sonucu Fark Kitap Silgi Kalem Makas
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 129 4. SINIF 1. Aşağıdaki varlıkların gerçek uzunluklarını düşünerek tahmini uzunluklarını yazalım. …......…..…......….. Bir kamyonun uzunluğu …......…..…......….. Bir aslanın uzunluğu …......…..…......….. Bir bebeğin uzunluğu …......…..…......….. Bir kapının uzunluğu …......…..…......….. Bir ağacın uzunluğu …......…..…......….. Bir telefonun uzunluğu 2. Aşağıdaki kalemin uzunluğu 6 cm’dir. Buna göre aşağıda yer alan farklı renklerdeki çizgilerin uzunluklarını kalemin uzunluğuna göre tahmin edelim. Sonra çizgileri cetvelimizle ölçerek gerçek uzunluklarını bulalım. Bulduğumuz uzunlukları tablolardaki alanlara yazalım. Çubuklar Tahmin Ölçüm Çubuklar Tahmin Ölçüm Mavi Gri Sarı Mor Yeşil Pembe Kırmızı Siyah 6 cm UZUNLUKLARI ÖLÇME
ETKİNLİK ZAMANI 130 4. SINIF Aşağıdaki problemleri çözelim. 1. Kemal’in boyu 1 m 47 cm’dir. Kemal’in boyu annesinin boyundan 18 cm kısadır. Buna göre Kemal’in annesinin boyu kaç mm’dir? 2. Bir kirpi 4 km’lik yolun her gün 200 metrelik kısmını yürüyor. 18. günün sonunda kirpinin yürüyeceği kaç metre yol kalır? 3. Bir terzi pantolon yapmak için kullandığı 90 metrelik kumaşın önce 1 5 ’ini, sonra da kalan kumaşın 2 6 ’sini kullanıyor. Terzi bu kumaştan kaç metre kullanmıştır? 4. Mert Bey’in bir adımı ortalama olarak 70 cm’dir. Mert Bey görevli olduğu okula yürüyerek gidip gelmektedir. Evinden çıkıp okula giderken 600 adım atan Mert Bey gidiş-gelişte kaç metre yol yürümüş olur? 5. Hasan Bey iş yerinde kullanmak için metresi 15 TL olan telden 6000 cm tel satın almıştır. Hasan Bey satıcıya 1000 TL verirse kaç lira para üstü alması gerekir? 6. 5 m 84 cm uzunluğundaki tahta, iki parçaya bölünüyor. Parçalardan birinin uzunluğu diğerinden 48 cm kısadır. Buna göre uzun olan parça kaç cm’dir?
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 131 4. SINIF UZUNLUKLARI ÖLÇME Aşağıdaki problemleri çözelim. 1. Enes’in boyu 137 cm’dir Emin’in boyu 123 cm’dir Buna göre Enes ile Emin’in boy uzunlukları toplamı kaç m kaç cm’dir? 2. Bir karınca, yuvasından çıkıp yuvasına 7 m uzaklıktaki buğdaylardan 5 defa yuvasına buğday taşımıştır. Buna göre karınca toplam kaç m yürümüştür? 3. Antalya’dan İstanbul’a giden bir otobüs 337 km gittikten sonra mola vermiştir Otobüs moladan sonra 359 km daha yol giderek İstanbul’a ulaştığına göre Antalya İstanbul arası kaç km’dir? 4. Bir terzi 17 m bezi 50 cm’lik parçalara ayırmış, ayırdığı her bir parçadan bez torbalar yapmıştır Torbaların her biri 15 TL’den olduğuna göre tüm torbalar satıldığın da kaç TL gelir elde edilir? 5. Bir marangoz 6 m uzunluğundaki tahtayı 30 cm’lik parçalara ayırmıştır Ayırdığı parçalardan 12 tanesini kullanmıştır Buna göre kullanmadığı parçaların toplam uzunluğu kaç cm’dir? 6. Her yıl bir önceki yıldan 3 cm daha fazla uzayan bir bitki bu yıl 9 cm uzayarak 126 cm boya ulaşmıştır Buna göre dört yıl sonra bu bitkinin boyu kaç cm olur?
EĞLENCE ZAMANI Adı: ........................................... Soyadı: .................................. Sınıfı: .................................... 132 MATEMATİK 4. SINIF UZUNLUKLARI ÖLÇME Aşağıdaki ifadeleri okuyalım İfadelerin doğru veya yanlış olma durumuna göre harfleri sırası ile yazarak şifreyi çözelim. İfadeler Doğru Yanlış 1 cm’den daha kısa uzunluklar mm ile ölçülür. U Ü 1 cm, 100 mm’ye eşittir. S Z 1 m 10 cm’ye eşittir. Ğ U 1 km, 1000 m’ye eşittir. N M 120 mm, 1 cm 20 mm’ye eşittir. K L 3 cm, 30 mm’ye eşittir. U Ş 460 cm, 46 m’ye eşittir. A K 12 m, 120 cm’ye eşittir. D Ö 2500 m, 2 km 500 m’ye eşittir. L Ç 7 km, 70 m’ye eşittir. C Ç 1 m, 1 000 mm’ye eşittir. M E 1 km, 100 000 cm’ye eşittir. E R ŞİFRE
133 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... ELİT BİLGİ MATEMATİK ÇEVRE ÖLÇME Kare ve Dikdörtgenin Çevre Uzunlukları ◆ Bir şeklin veya nesnenin etrafını sınırlayan çizginin uzunluğuna çevre denir. Geometrik şekillerin çevre uzunlukları, kenar uzunluklarının toplamına eşittir. ◆ Karenin tüm kenar uzunlukları birbirine eşit olduğu için bir kenar uzunluğu ile 4’ü çarparak çevresini hesaplayabiliriz. ◆ Dikdörtgende iki uzun kenar ve iki kısa kenar mevcuttur. Bu karşılıklı kenarların uzunlukları birbirine eşit olduğu için kısa kenarın uzunluğu ile uzun kenarın uzunluğunu toplayıp 2 ile çarparak çevresini hesaplayabiliriz. ◆ Çevre uzunluğu ve bir kenar uzunluğu verilen dikdörtgenin verilen kenar uzunluğunu 2 ile çarpıp çevre uzunluğundan çıkarıp 2’ye bölerek verilmeyen kenar uzunluğunu bu yolla bulabiliriz. ◆ Şekli birbirinden farklı olan geometrik şekillerin çevre uzunlukları birbirine eşit olabilir. Örnek: Aşağıdaki karenin çevre uzunluğunu hesaplayalım. Örnek: Aşağıdaki karenin çevre uzunluğunu hesaplayalım. Çevre uzunluğunu 4’e bölerek karenin bir kenar uzunluğunu bulmak mümkündür. Kare için çevre uzunluğu = 4 x Bir kenarının uzunluğu Dikdörtgen için çevre uzunluğu = (uzun kenar + kısa kenar) x 2 9 cm 9 cm 7 cm7 cm 9 cm 12 cm 12 cm 9 cm Ç = 4 x 9 = 36 cm Ç = (12 + 7) x 2 = 19 x 2= 38 cm
İŞLEM HAZIRLIĞI 134 4. SINIF 1. Aşağıda verilen karelerin çevre uzunluklarını bulalım. 2. Aşağıda çevre uzunlukları verilen karelerin kenar uzunluklarını hesaplayalım. C 9 cm B A D Ç= .......................... L 16 cm Ç V H Ç= .......................... L Ç = 64 cm Ç V H K= .......................... C Ç = 80 cm B D G K= .......................... O Ç = 96 cm H K L K= .......................... Y Ç = 112 cm P J Z K= .......................... L Ç = 120 cm K N P K= .......................... V Ç = 256 cm Y Z R K= .......................... E 14 cm Ş G F Ç= .......................... Y 21 cm U Z D Ç= .......................... L 12 cm K M N Ç= .......................... R 17 cm P T S Ç= ..........................
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 135 4. SINIF ............................................................ ............................................................ ........................................................... ............................................................ ............................................................ ........................................................... ............................................................ ............................................................ ........................................................... ............................................................ ............................................................ ........................................................... ............................................................ ............................................................ ........................................................... ............................................................ ............................................................ ........................................................... 1. Aşağıdaki dikdörtgenlerin çevre uzunluklarını bulalım. 2. Aşağıda bir kenar uzunluğu ve çevre uzunluğu verilen dikdörtgenlerin bilinmeyen kenar uzunluklarını örnekteki gibi bulalım. ÇEVRE ÖLÇME 21 cm 26 cm 26 x 2 = 52 cm 80 - 52 = 28 28 ÷ 2 = 14 cm 13 cm 66 cm 49 cm 42 cm 55 cm Ç = 80 cm Ç = 70 cm Ç = 138 cm Ç = 364 cm Ç = 188 cm Ç = 270 cm 45 cm 50 cm 75 cm 24 cm 41 cm 9 cm 26 cm 37 cm 48 cm 9 cm 23 cm Ç= .......................... Ç= .......................... Ç= .......................... Ç= .......................... Ç= .......................... Ç= ..........................
ETKİNLİK ZAMANI 136 4. SINIF 3. Aşağıdaki şekiller bir kenar uzunluğu 4 cm olan eş karelerden oluşmuştur. Verilen şekillerin çevre uzunluklarını hesaplayalım. 4. Aşağıda bir kenar uzunluğu verilmiş olan karelerin çevre uzunluklarını hesaplayalım ve yazalım. 5. Çevre uzunlukları verilen karelerin bir kenar uzunluklarını bulalım. Ç= .......................... Ç= .......................... Ç= .......................... IABI = 15 cm …..........…..…..........….. Ç= .......................... IYZI = 30 cm …..........…..…..........….. Ç= .......................... Ç = 64 cm Çözüm: Ç = 416 m Çözüm: Ç = 20 m Çözüm: Ç = 884 cm Çözüm: Ç = 312 cm Çözüm: Ç = 576 m Çözüm: Ç = 232 m Çözüm: Ç = 252 cm Çözüm: IDEI = 23 cm …..........…..…..........….. Ç= .......................... IKMI = 50 cm …..........…..…..........….. Ç= .......................... IHNI = 44 cm …..........…..…..........….. Ç= .......................... ITUI = 12 cm …..........…..…..........….. Ç= ..........................
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 137 4. SINIF 1. Aşağıda kısa ve uzun kenar uzunlukları verilen dikdörtgenlerin çevre uzunluklarını hesaplayalım. 2. Aşağıda kenar uzunlukları verilen dikdörtgenlerin çevre uzunluklarını hesaplayalım. 3. Aşağıda bir kenar uzunluğu ve çevre uzunluğu verilen dikdörtgenlerin bilinmeyen kenar uzunluklarını bulalım. ÇEVRE ÖLÇME l Uzun kenarı kısa kenarın 3 katı l Kısa kenarı 14 cm l Kısa kenarı uzun kenarın yarısı l Uzun kenarı 58 cm l Kısa kenarı uzun kenarın 2 3 ’si l Uzun kenarı 27 m 27 cm 6 m 8 mm 14 cm 4 m 23 mm Ç= .......................... Ç= .......................... Ç= .......................... 43 cm 28 cm 62 cm 56 m 17 m 33 m Ç = 150 cm Ç = 90 cm Ç = 200 cm Ç = 300 m Ç = 110 m Ç = 190 m ............................................................ ........................................................... ............................................................ ........................................................... ............................................................ ........................................................... ............................................................ ........................................................... ............................................................ ........................................................... ............................................................ ...........................................................
ETKİNLİK ZAMANI 138 4. SINIF 4. Aşağıdaki soruları yanıtlayalım. 5. 6 eş kare birleştirilerek yandaki dikdörtgen elde edilmiştir. Eş karelerden her birinin çevresi 28 cm olduğuna göre oluşturulan dikdörtgenin çevresi 1 metreden kaç cm kısadır? 6. Yaman eş kareleri birleştirerek ACDF dikdörtgenini oluşturmuştur. BEDC dikdörtgeninin çevresi 72 cm olduğuna göre ABEF karesinin çevresi kaç cm’dir? a. Bir kenar uzunluğu verilen yandaki karenin çevre uzunluğu kaç milimetredir? b. Yanda uzun kenarının ölçüsü verilen dikdörtgenin çevresi 216 mm’dir. Buna göre dikdörtgenin bir kısa kenarı kaç mm’dir? A F B E C D
139 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ ÇEVRE UZUNLUĞU EŞİT OLAN GEOMETRİK ŞEKİLLER ◆ Düzlemsel şekillerin çevre uzunluklarını bulmak için tüm kenar uzunlukları toplanmalıdır. ◆ Şekli birbirinden farklı olan geometrik şekillerin çevresi birbirine eşit olabilir. 2. Aşağıdaki geometrik şekillerin çevre uzunluklarını hesaplayalım. Bulduğumuz çevre uzunluklarını karşılaştıralım. Ç= .......................... Ç= .......................... 9 cm 2 cm 9 cm 2 cm 9 cm 2 cm 3 cm 5 cm 11 cm 1. Berna, her birinin uzunluğu 24 cm olan üç farklı renkte iple farklı şekiller oluşturmuştur. Berna’nın geometri tahtası üzerinde oluşturduğu şekilleri inceleyelim. Üç farklı iple oluşturulan geometrik şekillerin çevre uzunlukları 24 cm’dir. 1 cm 1 cm 2 cm 10 cm
ETKİNLİK ZAMANI 140 4. SINIF 1. Aşağıdaki geometrik şekillerin çevre uzunluklarını hesaplayalım. Bulduğumuz çevre uzunluklarını karşılaştıralım. Ç= .......................... Ç= .......................... 29 cm 12 cm 13 cm 9 cm 9 cm 9 cm 11 cm 54 cm 15 cm 36 cm 28 cm 17 cm 19 cm 13 cm 2. Aşağıdaki dikdörtgen ve karenin çevre uzunlukları eşittir. Verilen uzunluklardan yararlanarak karenin bir kenarının uzunluğunu bulalım. 3. Aşağıdaki kare ve eşkenar üçgenin çevre uzunlukları eşittir. Verilen uzunluklardan yararlanarak üçgenin bir kenarının uzunluğunu bulalım. 27 cm 15 cm 17 cm
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 141 4. SINIF ÇEVRE ÖLÇME 1. Aşağıdaki şekillerden çevre uzunlukları eşit olan şekillerin altında yer alan kutucukları aynı renge boyayalım. 2. Aşağıdaki soruları cevaplayalım. a. Kenar uzunlukları 3 cm, 2 cm, ve 1cm olan kareler yan yana diziliyor. Oluşan şeklin çevresini hesaplayalım. a. Yukarıdaki şeklin çevresini hesaplayalım. 9 cm 9 cm 3 cm 3 cm 2 cm 2 cm 7 cm 5 cm 4 cm 5 cm 5 cm 8 cm 8 cm 5 cm 1 cm 4 cm 6 cm 9 cm 7 cm 8 cm 5 cm 3 cm 2 cm 7 cm 13 cm 17 cm 4 cm 22 cm 16 cm 1 cm 5 cm 2 cm 3 cm 3 cm 4 cm
ETKİNLİK ZAMANI 142 4. SINIF Aşağıdaki problemleri çözelim. 1. Kare şeklindeki bir resim çerçevesinin bir kenarının uzunluğu çeyrek metredir. Buna göre bu çerçevenin çevresi kaç cm’dir? 2. Kısa kenarı 22 m, uzun kenarı 35 m olan dikdörtgen şeklindeki bahçenin çevresine 4 sıra tel çekilecektir. Buna göre bu iş için kaç m tel gereklidir? 3. Üç kenarının toplam uzunluğu 216 m olan kare şeklindeki futbol sahasının etrafında 5 tur yürüyüş yaptım. Toplamda 2 km yürüme hedefime ulaşmak için kaç m daha yürümem gerekir? 4. Kısa kenarı uzun kenarının dörtte üçü kadar olan ve uzun kenarı 136 cm olan dikdörtgenin çevresi kaç cm’dir? 5. Bir dikdörtgenin çevresinin uzunluğu 80 cm olarak ölçülmüştür. Buna göre bu dikdörtgenin uzun kenarı en fazla kaç cm olabilir? 6. Seda kare şeklindeki koşu pistinin etrafında 7 tur koşmuştur. Seda toplamda 1008 m koştuğuna göre koşu pistinin bir kenar uzunluğu kaç m’dir? 7. Bir kenarı 30 cm olan kare ile, bir kısa kenarı 22 cm olan dikdörtgenin çevre uzunlukları birbirine eşittir. Buna göre dikdörtgenin uzun kenarı kaç cm’dir? 8. 120 cm uzunluğundaki iki telden bir kare ve bir eşkenar üçgen yapılıyor. Oluşturulan karenin bir kenar uzunluğu ile eşkenar üçgenin bir kenar uzunluğu toplamı kaç cm’dir?
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 143 4. SINIF ÇEVRE ÖLÇME Aşağıdaki problemleri çözelim. 1. Kare şeklindeki bahçemizin bir kenar uzunluğu 16 m’dir. Bahçemizin çevresine 3 tur tel örmek için kaç m tele ihtiyacımız vardır? 2. Bir karınca kısa kenarı 25 cm, uzun kenarı 35 cm olan dikdörtgen şeklindeki kutunun etrafından 5 tur yürümüştür. Buna göre karınca toplam kaç m yürümüştür? 3. Çevre uzunluğu 80 m, kısa kenar uzunluğu 15 m olan bahçenin bir uzun kenarına 5 m uzunluğundaki çitlerden örülecektir. Bu iş için kaç tane çite ihtiyaç vardır? 4. Bir kenar uzunluğu 5 cm olan kare şeklindeki 6 kağıt yan yana koyularak bir dikdörtgen oluşturulmuştur. Oluşan şeklin çevre uzunluğu kaç cm’dir? 5. Kısa kenarı 20 cm, uzun kenarı 30 cm olan dikdörtgenin çevre uzunluğu ile bir karenin çevre uzunluğu bir birine eşittir. Buna göre karenin bir kenar uzunluğu kaç cm’dir? 6. Beyza bir kenar uzunluğu 50 m olan kare şeklindeki pistte her gün 12 tur koşuyor. Buna göre Beyza 5 günde kaç km koşar?
EĞLENCE ZAMANI Adı: ........................................... Soyadı: .................................. Sınıfı: .................................... 144 MATEMATİK 4. SINIF resimde kare ve dikdörtgenlerin çevre uzunluklarını bulalım Çevre uzunluklarına göre şekilleri boyayalım. ÇEVRE ÖLÇME 4 cm 24 cm 6 cm 22 cm 16 cm 20 cm 28 cm 18 cm 8 cm 12 cm 5 cm 6 cm 3 cm 4 cm 8 cm 6 cm 6 cm 5 cm 2 cm 8 cm 1 cm 3 cm 1 cm 1 cm 1 cm 2 cm 3 cm
145 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... ELİT BİLGİ MATEMATİK ALAN ÖLÇME ◆ Bir şeklin alanı hesaplanırken, birim karelerden yararlanılır. Alan ölçerken kullanılan kaplama malzemelerin her birine birim denir. ◆ Düz yüzeylerin eş birimlerle, birimkareler kullanılarak, boşluk kalmadan kaplanmasına alan denir. Birimkarelerin sayısı şeklin alanına eşittir. ◆ Verilen bir şeklin içinde yarım birimkareler varsa iki yarım birimkare, bir birimkare olarak hesaplanır. ◆ Bir yüzeyin alanı ölçülürken, kullanılan ölçme araçları arasında hiç boşluk bırakılmaz. l Düzlemsel şekillerin ve bölgelerin alanını, şeklin ya da bölgenin içindeki kareleri sayarak buluruz. l Düzlemsel bölgelerin kenarı bir birimkareyi tam doldurmadığı için yarım olan birimkareler birbirlerine tamamlanarak sayılır. l 1. şeklin yüzey alanı yaklaşık 120 birimkaredir. l 2. şeklin yüzey alanı yaklaşık 72 birimkaredir. ◆ Kareli zemin üzerine çizilen düzlemsel bölgelerin alanlarını hesaplayalım. 6 birim 8 birim Alan = 6 x 6 = 36 birimkare Alan = 8 x 5 = 40 birimkare 6 birim 5 birim
İŞLEM HAZIRLIĞI 146 4. SINIF 1. Aşağıdaki şekillerin kaç birimkareden oluştuğunu bulup altlarına yazalım. 2. Kareli bölgelerdeki çiçek ve kedi figürlerine ait yarım kareleri ve tam kareleri sayarak alanlarının kaç birimkare olduğunu bulalım. 3. Aşağıdaki boyalı şekillerin alanlarının kaç birimkareden oluştuğunu altlarında yer alan kutucuklara yazalım. Alan = ........................... birimkare Alan = ........................... birimkare Yarım kareler: ........................... Tam kareler: ........................... Alan: ........................... ................. birimkare ................. birimkare ................. birimkare Yarım kareler: ........................... Tam kareler: ........................... Alan: ........................... Alan = ........................... birimkare
Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ETKİNLİK ZAMANI 147 4. SINIF 1. Aşağıdaki şekillerin kaç birimkareden oluştuğunu bulalım. ALAN ÖLÇME Alan = ............. birimkare Alan = ............. birimkare Alan = ............. birimkare Alan = ............. birimkare Alan = ............. birimkare Alan = ............. birimkare 2. Aşağıda yer alan soruları verilen şekillere göre cevaplayalım. a. I ve II numaralı şekillerin alanları toplam kaç birimkaredir? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ b. Alanları birbirine eşit olan şekiller hangileridir? . ............................................................................................................................................ .......................................................................................................................................... c. Alanı en büyük ve en küçük olan hangileridir? . ............................................................................................................................................ .......................................................................................................................................... I II III IV
ETKİNLİK ZAMANI 148 4. SINIF 3. Sevilay öğretmen öğrencilerinden defterlerine istedikleri büyüklükte alan ölçülerine sahip şekiller çizmelerini istedi. Öğrenciler defterlerine çizdikleri şekillerin alanlarını birimkare cinsinden aşağıdaki gibi ifade etmişlerdir. Öğrencilerin ifadelerine göre defterlerine çizdikleri şekilleri bulup altlarına isimlerini yazalım. Şeklimin alanı 21 birimkare Serkan Şeklimin alanı 33 birimkare Nazlı Şeklimin alanı 35 birimkare Ayşe Şeklimin alanı 22 birimkare Gamze Şeklimin alanı 33 birimkare Bülent Şeklimin alanı 31 birimkare Emre ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... .......................................
149 4. SINIF KONU ANLATIMI Adı: ............................................. Soyadı: .................................... Sınıfı: ...................................... MATEMATİK ELİT BİLGİ ◆ Karesel bölgenin alanını bulmak için iki kenar uzunluğunu çarparız. ABCD karesinin alanı 5 x 5 = 25 birimkaredir. A A 5 birim 4 birim 7 birim C C B B D D ABCD dikdörtgeninin alanı 4 x 7 = 28 birimkaredir. ◆ Dikdörtgenin alanını bulmak için kısa kenar ile uzun kenarın uzunluğunu çarparız. KARE VE DİKDÖRTGENİN ALANI Aşağıdaki karesel ve dikdörtgensel bölgelerin alanlarını çarpma işlemi yaparak hesaplayalım. Kaç birimkareden oluştuğunu altlarına yazalım. ............. birimkare ............. birimkare ............. birimkare ............. birimkare ............. birimkare ............. birimkare ............. birimkare
ETKİNLİK ZAMANI 150 4. SINIF 2. Aşağıda çevre uzunlukları verilen kare ve dikdörtgenlerin alanlarını hesaplayalım. l Sayma sonucu = …....….. l Sütun sayısı = …....….. l Satır sayısı = …....….. l Alan = …....….. x …....….. l Alan = …....….. birimkare l Sayma sonucu = …....….. l Sütun sayısı = …....….. l Satır sayısı = …....….. l Alan = …....….. x …....….. l Alan = …....….. birimkare l Sayma sonucu = …....….. l Sütun sayısı = …....….. l Satır sayısı = …....….. l Alan = …....….. x …....….. l Alan = …....….. birimkare 14 birim 35 birim Çevre = 32 birim Alan = .......................... Çevre = 48 birim Alan = .......................... Çevre = 84 birim Alan = .......................... Çevre = 108 birim Alan = .......................... Çevre = 122 birim Alan = .......................... Çevre = 84 birim Alan = .......................... 1. Aşağıdaki karesel ve dikdörtgensel bölgelerin alanını sayarak bulalım. Daha sonra işlem yaparak hesaplayalım.