บ้านเขาสารภี หมู่ที่ 3 ตำบลทับพริก อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว

“หมูบานตัวอยาง 4 ดี วิถีพอเพียง”




บานเขาสารภี







หมูที่ 3 ตำบลทับพริก อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแกว











ชายแดนเบื้องบูรพา

ปางามน้ำตกสวย


มากดวยรอยอารยธรรมโบราณ

ยานการคาไทย-กัมพูชา














มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมภ สระแกว
เลขที่ 1177 หมูที่ 2 ตำบลทาเกษม จังหวัดสระแกว
อำเภอเมืองสระแกว จังหวัดสระแกว 27000
โทรศัพท : 037-447-043 โทรสาร : 037-447-111 รวมกับ
Website : www.sk.vru.ac.th มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมภ สระแกว
ภายใตโครงการสระแกวเมืองแหงความสุขดวยวิถีพอเพียง
กิจกรรมพัฒนาศูนยการเรียนรูสระแกว 4 ดี วิถีพอเพียง





ปกหลัง ปกหนา



บ้านเขาสารภี

“หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”
บ้านเขาสารภี หมู่ที่ 3 ต�ำบลทับพริก อ�ำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว


ข้อมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแห่งชาติ
เฉลิมพงษ์ จันทร์สุขำ.
หมู่บ้ำนตัวอย่ำง 4 ดี วิถีพอเพียง หมู่ที่ 3 ต�ำบลทับพริก อ�ำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว.
-- พิมพ์ครั้งที่ 2. -- สระแก้ว : มหำวิทยำลัยรำชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมรำชูปถัมภ์ สระแก้ว,
2564.
116 หน้ำ.
1.กำรพัฒนำชุมชน. 2. เศรษฐกิจพอเพียง. I. ชื่อเรื่อง.

307.14
ISBN 978-616-16-2498-9
สงวนลิขสิทธิ์ตามราชบัญญัติ
ห้ามท�าการลอกเลียนแบบไม่ว่าส่วนใดส่วนหนึ่งของหนังสือเล่มนี้ นอกจากจะได้รับอนุญาต

พิมพ์ครั้งที่ 2 มกราคม 2564
บรรณาธิการอ�านวยการ ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์ ดร.สุพจน์ ทรำยแก้ว
รองศำสตรำจำรย์ ดร.นฤมล ธนำนันต์
อำจำรย์ปิยะ สงวนสิน
ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์เศกพร ตันศรีประภำศิริ
ผู้จัดท�า อำจำรย์เฉลิมพงษ์ จันทร์สุขำ
ศิลปกรรม พิจิตร พรมลี
ออกแบบปก พิจิตร พรมลี
ประสานงานการผลิต อำจำรย์เฉลิมพงษ์ จันทร์สุขำ
จัดพิมพ์โดย มหำวิทยำลัยรำชภัฏวไลยอลงกรณ์
ในพระบรมรำชูปถัมภ์ สระแก้ว
เลขที่ 1177 หมู่ที่ 2 ต�ำบลท่ำเกษม
อ�ำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว 27000
โทรศัพท์ : 037-447-111
http://www.sk.vru.ac.th
พิมพ์ที่ บริษัท ดีไซน์ ดีไลท์ จ�ำกัด
เลขที่ 69/18 หมู่ที่ 7 ถนนรัตนำธิเบศร์
ต�ำบลเสำธงหิน อ�ำเภอบำงใหญ่
จังหวัดนนทบุรี 11140
โทรศัพท์ 089-812-2140


“หมู่บ้ำนตัวอย่ำง 4 ดี วิถีพอเพียง”

บ้านเขาสารภี 1

สารบัญ







บทน�ำ 4
ประวัติบ้ำนเขำสำรภี 8
ข้อมูลพื้นฐำนบ้ำนเขำสำรภี 38

กำรวิเครำะห์ SWOT ระดับต�ำบล 55
กระบวนกำรศึกษำบริบทชุมชน 60

ขั้นตอนกำรส�ำรวจข้อมูลชุมชน 63
กำรศึกษำชุมชนด้วย เครื่องมือต้นไม้ปัญหำ 64
กระบวนกำรจัดท�ำธรรมนูญชุมชน 68

ประเด็นกำรถอดบทเรียน
- มิติด้ำนสังคม 70
- มิติด้ำนกำรเมือง 72

- มิติด้ำนเศรษฐกิจ 74
- มิติด้ำนสิ่งแวดล้อม 76
- มิติด้ำนเทคโนโลยี 78

กระบวนกำรค้นหำบุคคลต้นแบบ 80



















2 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

บทวิเครำะห์เชิงพื้นที่ 96
- ระดับบุคคล (คนดี, สุขภำพดี) 96
- ระดับครัวเรือน (รำยได้ดี) 100

- ระดับชุมชน (สิ่งแวดล้อมดี) 102
กระบวนกำรจัดท�ำแผนพัฒนำชุมชน 104

บทสรุป 106
ข้อเสนอแนะ 109






































บ้านเขาสารภี 3

บทน�า






จังหวัดสระแก้ว มีนโยบำยพัฒนำ “สระแก้วเมืองแห่งควำม

สุข ภำยใต้ 4 ดี วิถีพอเพียง” (Sa Kaeo Happiness Model) โดยให้
ประชำชนเป็นศูนย์กลำง สร้ำงควำมสุข ด้วยกำรเป็น คนดี สุขภำพด ี
รำยได้ดี และสิ่งแวดล้อมดี ตำมหลักปรัชญำเศรษฐกิจพอเพียง โดยน�ำ

ี
ื
ื
หลักปรัชญำดังกล่ำวมำใช้ขับเคล่อนแบบสำมเหล่ยมเขย้อนภูเขำ คือ
1. กำรใช้องค์ควำมรู้หรือวิชำกำรโดยภำครำชกำรและภำควิชำกำร
2. กำรใช้พลังประชำสังคม ที่เป็นภำคีต่ำง ๆ ได้แก่ บ้ำน วัด โรงเรียน
สถำนีอนำมัย/โรงพยำบำลส่งเสริมสุขภำพต�ำบล องค์กรปกครอง
ิ
ส่วนท้องถ่น และ 3. กำรก�ำหนดเป็นนโยบำยสำธำรณะระดับองค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น



กระบวนกำรท�ำงำนที่ต้องเน้นกำรบูรณำกำร งำน คน และกำร
ิ
ั
จัดกำรร่วมกัน โดยเร่มด�ำเนินกำรต้งแต่เดือนตุลำคม 2556 มีพ้นท ่ ี
ื
น�ำร่อง เต็มรูปแบบอ�ำเภอละ 1 ต�ำบล ต�ำบลท่เหลือให้น�ำนโยบำยไป
ี
ปรับใช้ตำมบริบท และมีปรับปรุงกระบวนกำรพัฒนำแบบมีส่วนร่วม
ื
ี
กับพ้นท่เพ่อให้สอดคล้องกับบริบทอย่ำงต่อเน่อง ปีงบประมำณ พ.ศ.
ื
ื
2558 เพิ่มพื้นที่เป้ำหมำยโดยควำมสมัครใจ รวมทั้งสิ้น 33 ต�ำบล และ
ปีงบประมำณ พ.ศ. 2559 มีนโยบำยเน้นพัฒนำระบบให้มีคุณภำพ
ในพ้นท่เป้ำหมำยเดิม และให้ต�ำบลท่เหลือน�ำรูปแบบไปพัฒนำตำม
ี
ื
ี
บริบทของพื้นที่





4 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

บ้านเขาสารภี 5

มหำวิทยำลัยรำชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมรำชูปถัมภ์ สระแก้ว
ื
ี
ี
ในฐำนะท่เป็นภำคีภำควิชำกำรในพ้นท่จังหวัดสระแก้วตำมแนวคิดกำร
ี
ื
ื
ี
ขับเคล่อนแบบสำมเหล่ยมเขย้อนภูเขำท่กล่ำวมำแล้วข้ำงต้น จึงร่วม
ขับเคลื่อนนโยบำย “สระแก้วเมืองแห่งความสุข ภายใต้ 4 ดี วิถีพอเพียง”
(Sa Kaeo Happiness Model) ผ่ำนรูปแบบกำรด�ำเนินกิจกรรม
ั
ื
เพ่อสร้ำงกำรมีส่วนร่วมของทุกภำคส่วน นอกจำกน้นยัง ส่งเสริมให้เกิด
ื
ื
ิ
กำรวิจัยเพ่อพัฒนำท้องถ่น (Research and Development) ในเชิงพ้นท ่ ี


6 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ั
อีกด้วย กำรด�ำเนินกำรดังกล่ำวน้น มีควำมสอดคล้องกับทิศทำงและ
ยุทธศำสตร์ด้ำนกำรวิจัยของมหำวิทยำลัยฯ (2560 - 2564) ในเป้ำหมำยที่

ิ
ึ
2 วิจัยนวัตกรรมเพ่อกำรแก้ไขปัญหำท้องถ่น ซ่งถือเป็นพันธกิจส�ำคัญของ
ื
ื
ี
มหำวิทยำลัยท่จะต้องด�ำเนินกำรร่วมกันกับภำคีเครือข่ำยต่ำง ๆ เพ่อให้
สำมำรถสร้ำงองค์ควำมรู้อันจะน�ำไปสู่กำรขยำยผลสู่ชุมชนท้องถ่นต่ำง ๆ
ิ
ื
ั
ท้งในจังหวัดสระแก้วและจังหวัดอ่น ๆ ต่อไปเพ่อให้เกิดกำรพัฒนำท ่ ี
ื
“มั่งคง มั่งคั่ง ยังยืน”



บ้านเขาสารภี 7

ประวัติบ้านเขาสารภี

หมู่ที่ 3 ต�าบลทับพริก อ�าเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว


บ้ำนเขำสำรภี เริ่มก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2506 ขึ้นตรงต่อ ต�ำบลคลองน�้ำใส
อ�ำเภออรัญประเทศ จังหวัดปรำจีนบุรี เดิมชำวบ้ำนอำศัยอยู่ที่บ้ำนทับวังมน

ื
แต่เน่องจำกเกิดสงครำมในกัมพูชำท�ำให้ชำวบ้ำนอพยพครัวเรือนมำต้ง
ั
ี
ิ
ี
ถ่นฐำนอยู่ท่บ้ำนเขำสำรภีในปัจจุบัน พ้นท่บริเวณป่ำบนภูเขำใกล้หมู่บ้ำน
ื
ั
ี
มีต้นไม้ท่มีรูปร่ำงคล้ำยทัพพี จึงได้ต้งช่อหมู่บ้ำนว่ำบ้ำนเขำสำรภี ในปี
ื
พ.ศ. 2526 บ้ำนเขำสำรภีได้ต้งเป็นหมู่บ้ำนอำสำพัฒนำและป้องกันตนเอง
ั
และในปี พ.ศ. 2527 ได้รับรำงวัลกำรประกวดหมู่บ้ำน รองชนะเลิศ ระดับ
จังหวัดปรำจีนบุรี
8 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ที่ตั้ง อาณาเขตติดต่อและสภาพทางกายภาพของหมู่บ้าน


บ้ำนเขำสำรภี มีอำณำเขตติดต่อกับพื้นที่ต่ำง ๆ ดังนี้
ทิศเหนือ จรด อ�ำเภออรัญประเทศ
ทิศใต้ จรด อ�ำเภอคลองหำด

ทิศตะวันตก จรด อ�ำเภอคลองหำด
ทิศตะวันออก จรด อ�ำเภอคลองหำด

ลักษณะทำงกำยภำพของหมู่บ้ำนโดยทั่ว เป็นที่รำบสูงภูเขำ กำรตั้ง
ั
บ้ำนเรือนของชำวบ้ำนจะต้งบ้ำนเรือนตำมเส้นทำงคมนำคมสำย อรัญ –
คลองหำด




บ้านเขาสารภี 9

10 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ึ
บ้ำนเขำสำรภีมีวัดเขำสำรภีประจ�ำหมู่บ้ำนซ่งเป็นท ่ ี
ั
เคำรพของสมำชิกในชุมชนก่อต้งปี พ.ศ. 2512 มีพระภิกษ ุ
ี
อยู่ท่วัดจ�ำนวน 5 รูป ปัจจุบัน วัดเขำสำรภี อยู่ในช่วงของ
กำรด�ำเนินกำรขออนุญำตจัดต้งวัดให้ถูกต้องตำมกฎหมำย
ั
ี
ื
ี
ุ
คอโรงเรยนในชมชน โรงเรยนตำรวจตระเวนชำยแดน
�
บ้ำนเขำสำรภี หมู่ 3 ต.ทับพริก อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว
ก่อต้งปี พ.ศ. 2513 โดยควำมร่วมมือระหว่ำงชำวบ้ำน
ั
บ้ำนทับวังมนและกองก�ำกับต�ำรวจตระเวนชำยแดนท่ 12
ี
ั
ื
เดิมโรงเรียนแห่งน้ต้งอยู่ท่บ้ำนทับวังมน แต่เน่องจำก
ี
ี
ทหำรเวียดนำมและเขมรแดงได้เข้ำมำปล้นสะดมในหมู่บ้ำน
ั
ิ
เป็นผลให้ชำวบ้ำนอพยพย้ำยถ่น จนกระท่งได้มำต้งถ่นฐำน
ั
ิ
้
็
่
่
ทบ้ำนเขำสำรภ และต่อมำกได้ย้ำยโรงเรียนมำตงทบ้ำน
ี
ี
ั
ี
เขำสำรภีในปัจจุบันนี้
ในชุมชนบ้ำนเขำสำรภีมีสถำนีอนำมัยมี 1 แห่ง โดยมี
เจ้ำหน้ำท่ให้บริกำรท่สถำนีอนำมัยบ้ำนคลองหว้ำ ทำงด้ำน
ี
ี
สุขภำพของประชำชน ส่วนใหญ่มีปัญหำโรค ไข้เลือดออก
่
ื
ื
่
และมำลำเรย เนองจำกมีปัญหำเรองกำรแพร่ระบำดของ
ี
ึ
ยุงลำยและยุงก้นปล่อง ซ่งได้รับกำรสนับสนุนงบประมำณ
จำก อบต. ในกำรด�ำเนินกำรเพ่อควบคุมและป้องกันโรค
ื
นอกจำกน้ก็ยังมีปัญหำในเร่องของยำเสพติดและโรคเอดส์
ื
ี
ที่ก�ำลังแพร่ระบำดเข้ำมำเป็นจ�ำนวนมำก


บ้านเขาสารภี 11

อาชีพและรายได้ของบ้านเขาสารภี

เป็นอย่างไร...


อำชีพหลักของชำวบ้ำนสำรภี ได้แก่ อำชีพรับจ้ำง โดยมีรำยได้
ึ
ี
13,000 บำท/คน/ปี ซ่งยังไม่ได้หักค่ำใช้จ่ำยใด ๆ นอกจำกน้ยังท�ำกำร
ี
้
�
ึ
่
้
ี
ี
ื
เกษตรอน ๆ ได้แก่ กำรเลยงสุกร กำรเลยงไก่ ทำไร่ เลยงเป็ด เล้ยงโค ซง
่
้
ี
รำยได้โดยเฉลี่ยจำกอำชีพเสริมทั้งหมดของคนในหมู่บ้ำนคือ 13,000 บำท/
คน/ปี ซึ่งยังไม่ได้หักค่ำใช้จ่ำยใด ๆ
12 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

การปกครองส่วนท้องถิ่น


บ้ำนเขำสำรภี ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2506 ปัจจุบันมีบุคคลที่ด�ำรงต�ำแหน่ง
ต่ำง ๆ นี้
1. ผู้ใหญ่บ้ำน ได้แก่ นำงประนอม ลือค�ำหำญ

2. อบต. ได้แก่ นำยบุญเลิศ เงำงำม และ นำงค�ำเวียง จอมรัตน์













บ้านเขาสารภี 13

สังคมและวัฒนธรรมบ้านเขาสารภี



ื
บ้ำนเขำสำรภีเป็นชุมชนท่มีควำมเข้มแข็ง มีกำรช่วยเหลือเก้อกูลกัน
ี
แต่ในช่วงปี พ.ศ. 2526 มีกำรเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตที่ส�ำคัญท�ำให้ชีวิตเกษตร
ั
ี
ี
ื
เปล่ยนจำกเจ้ำของท่ดินมำเป็นลูกจ้ำง เน่องจำกกำรหล่งไหลของนำยทุน
่
ี
ิ
่
ั
ั
เข้ำมำกวำดซอทดนของชำวบ้ำนและจำกกำรหลงไหลของวฒนธรรมจำก
้
ื
ื
ภำยในและภำยนอก ท�ำให้ในปัจจุบันชำวบ้ำนมีกำรช่วยเหลือเก้อกูล
ึ
ึ
ั
้
้
ี
ี
ิ
กนน้อยลงมกำรดนรนเพอเลยงชพมำกขน ชำวบ้ำนว่ำงงำนกนมำกขน
ั
้
่
ี
้
ื
เน่องจำกมีแรงงำนต่ำงชำติรำคำถูกเข้ำมำนอกจำกน้ก็ยังมีกำรแพร่หลำย
ี
ื
14 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ึ
ี
ของยำเสพติดและโรคเอดส์ท่มีอัตรำสูงข้นด้วยวิถีของชุมชน กำรด�ำเนิน
ิ
ชีวิตของประชำชนเป็นวิถีชีวิตแบบของเกษตรกรรมและรับจ้ำงต้องด้นรน
ต่อสู้กับควำมยำกจน ไม่มีกำรวำงแผนในกำรจดกำรทรัพยำกร (ทุน)
ั
ั
ของชุมชนท่มีประสิทธิภำพ วัฒนธรรมสมัยใหม่หล่งไหลสู่ชุมชนส่งผลให้
ี
ชำวบ้ำนปรับตัวไม่ทัน ส�ำหรับประเพณีและวัฒนธรรม ช่วงวันส�ำคัญต่ำง ๆ
ี
มีกำรจัดกิจกรรมเวียนเทียนเป็นประจ�ำทุกปี นอกจำกน้มีกำรแนะน�ำ
สำธุชน ประจ�ำวันพระ ขึ้น 8 ค�่ำ, แรม 8 ค�่ำ, ขึ้น 15 ค�่ำ และแรม 14 - 15 ค�่ำ




บ้านเขาสารภี 15

ประวัติความเป็นมาของต�าบลทับพริก


เป็นอย่างไร...





ประวัติศำสตร์ต�ำบลทับพริก ได้มำจำกค�ำบอกเล่ำของคนในชุมชน
ื
ิ
ั
ี
่
้
ั
ั
ี
ท่อย่อำศย ในพ้นท่ ตงแต่ช่วงเรมจดตงหมู่บ้ำนและชำวชุมชนท่เป็นคนร่น
ุ
้
ู
ี
ั
ลูกหลำนท่ช่วยกันเล่ำเร่องรำวของหมู่บ้ำน ทั้งจำกประสบกำรณ์ตรงและ
ี
ื
จำกท่ได้ยินมำ ประวัติศำสตร์ต�ำบลทับพริกแบ่งออกเป็นยุคต่ำง ๆ ตำม
ี
กำรเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในหมู่บ้ำน เป็น 8 ยุค คือ
16 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ยุคที่ 1 “บุกเบิก” (พ.ศ. 2503 - 2507)

ยุคที่ 2 “ตั้งชุมชน” (พ.ศ. 2507 - 2517)

ยุคที่ 3 “อพยพ” (พ.ศ. 2517 - 2520)
ยุคที่ 4 “กลับถิ่น - ฟื้นฟู - ต่อสู้ - พัฒนำ” (พ.ศ. 2521-2530)

ยุคที่ 5 “ยุคสงครำมสงบกลับสู้รบเศรษฐกิจ” (พ.ศ. 2531-2537)
ยุคที่ 6 “ร่วมใจพัฒนำ - แก้ปัญหำสังคม” (พ.ศ. 2537 - ปัจจุบัน)

ยุคที่ 7 “กำรจัดกำรตนเอง” (พ.ศ. 2546 - 2552)

ยุคที่ 8 “เปิดพื้นที่แหล่งกำรเรียนรู้สู่สังคมสุขภำวะ” (พ.ศ. 2553 - ปัจจุบัน)






บ้านเขาสารภี 17

ยุคที่ 1 “บุกเบิก”

(พ.ศ. 2503 - 2507)






ั
ิ
ิ
�
ึ
ก่อนปี พ.ศ. 2503 บรเวณตำบลทบพรกเป็นป่ำทบ ต่อมำในปี
พ.ศ. 2503 ชำวบ้ำนหมู่ 7 ต�ำบลคลอองน�้ำใส ซ่งเป็นชำวญ้อ ประมำณ
ึ
3-5 ครอบครัว โดยนำยชำ บุญแถม (ผู้น�ำชุมชนในยุคนั้น) อพยพลงมำแล้ว
ี
ี
ี
ต้งเป็นท่อยู่อำศัย และท�ำกำรเกษตรอยู่ในบริเวณน้ ในช่วงเวลำท่ใกล้เคียง
ั
ี
กันน้น บริษัทพำนทองซ่งได้สัมปทำนตัดไม้ในบริเวณน้ เข้ำมำพร้อมกับ
ั
ึ
ลูกจ้ำงตัดไม้ ซ่งเป็นชำวส่วยจำกหมู่ท่ 12 ต�ำบลคลองน้ำใส กลุ่มลูกจ้ำง
�
ี
ึ
ี
ี
ท่เข้ำมำน้ ได้มำสร้ำง “ทับ” ซ่งหมำยถึงเพิงพักอำศัยและปลูกต้นพริกไว้
ึ
ที่พัก จึงได้ตั้งชื่อว่ำ “ทับพริก”
18 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ึ
ี
้
ื
ั
้
ิ
ผ้อพยพเข้ำมำอย่ในบรเวณนมีมำกขนรวมประมำณ 22 ครวเรอน
ู
ู
ชำวบ้ำนเข้ำมำรับจ้ำงตัดไม้ท�ำไร่ข้ำวโพดและปลูกฝ้ำย เน่องจำกพ้นดิน
ื
ื
บริเวณนี้ไม่เหมำะสมกับกำรท�ำนำ ชำวบ้ำนเอำฝ้ำยไปขำยและน�ำไปซื้อข้ำว
รวมทั้งปัจจัย 4 จำกบริเวณทิศเหนือของต�ำบลคลองน�้ำใส







บ้านเขาสารภี 19

ยุคที่ 2 “ตั้งชุมชน”

(พ.ศ. 2507 - 2517)






ื
ึ
ื
เม่อมีผู้อยู่อำศัยในชุมชนมำกข้นชำวบ้ำนจึงใช้ช่อหมู่บ้ำนว่ำ
ี
�
ึ
“บ้ำนทับพริก” หมู่ท่ 12 ข้น ต�ำบลคลองน้ำใส มีผู้ใหญ่บ้ำนคนแรกคือ
ื
นำยพรม เช้อค�ำศรี เน่องจำกผลจำกกำรตัดไม้ของบริษัทท่ได้สัมปทำน
ี
ื
ื
ึ
ี
ี
ท�ำให้ป่ำไม้หมดไปและชำวบ้ำนท�ำกำรเกษตรมำกข้นพ้นท่ป่ำถูกเปล่ยน
มำเป็นพื้นที่เกษตรกรรม มีคนอพยพเข้ำมำในชุมชนมำกขึ้น
ั
ในปี พ.ศ. 2508 มีกำรต้งโรงเรียน 2 โรง คือโรงเรียนทับวังมนและ
โรงเรียนทับพริก มีกำรสร้ำงส�ำนักสงฆ์ทับพริกผู้คนต้งถ่นฐำนอยู่บริเวณ
ั
ิ
ทิศตะวันออกของต�ำบลในปัจจุบันซึ่งติดกับชำยแดน
20 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ื
ี
ปี พ.ศ. 2509 เม่อวันท่ 9 เดือน พฤศจิกำยน พ.ศ. 2509 สมเด็จ
พระศรีนครินทรำบรมรำชชนนี ทรงเสด็จพระรำชด�ำเนินมำ ณ ต�ำบล
ทับพริก บริเวณโรงเรียนสระปทุม (เดิม) ซึ่งขณะนั้นมีเนื้อที่ประมำณ 19 ไร่

2 งำน พระองค์ทรงจำรึกพระนำมไว้บนป้ำยทองเหลือง ซ่งปัจจุบันอยู่ท ่ ี
ึ
โรงเรียนสระปทุม













บ้านเขาสารภี 21

ช่วงปี พ.ศ. 2515 - 2516 กลุ่มท่อพยพเข้ำมำอยู่อำศัยและท�ำกิน
ี
ี
ี
ในต�ำบลทับพริกช่วงน้คือ ญำติคนรู้จักของชำวต�ำบลทับพริกท่ได้ข่ำวแบบ
ื
ี
ี
ปำกต่อปำกว่ำ ท่น่มีพ้นท่กำรเกษตรอยู่มำก ท่ยังไม่มีกำรจับจอง ผู้คนจำก
ี
ี
จังหวัดต่ำง ๆ ในภำคกลำง เช่น ลพบุรี สระบุรี และจำกจังหวัดใกล้เคียง

22 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ี
เช่น ปรำจีนบุรี ฉะเชิงเทรำ นอกจำกน้ยังมีชำวบ้ำนจำกภำคอีสำน
เข้ำมำอยู่บริเวณนี้ด้วย หลังจำกผู้ใหญ่บ้ำนคนแรกเสียชีวิตประมำณปลำยปี
ี
พ.ศ. 2518 นำยช้อย ท�ำกิจกำร เป็นผู้ใหญ่บ้ำนคนท่ 2 ต้งแต่วันท ่ ี
ั
19 ธันวำคม พ.ศ. 2518





บ้านเขาสารภี 23

ยุคที่ 3 “อพยพ”
(พ.ศ. 2517 - 2520)





ุ
ี
ี
พ.ศ. 2517 - 2518 ชำวบ้ำนเล่ำว่ำมทหำรจำกกำญจนบร มำสร้ำง
ถนนลูกรังผ่ำนต�ำบลทับพริก ท�ำให้กำรเดินทำงสะดวกข้นมีผู้คนอพยพ
ึ
ี
ื
ึ
ิ
เข้ำมำในพ้นท่เพ่มข้น ส่วนอำชีพหลักของชำวชุมชนทับพริก ในช่วงแรก
ิ
ชำวทับพริกนิยมปลูกข้ำวโพดและฝ้ำย ต่อมำมีกำรเร่มปลูกพืชเศรษฐกิจ
อ่น ๆ เช่น มันส�ำปะหลัง ถ่วเหลือง และถ่งเขียว เป็นต้น ช่วงน้เป็นอีก
ั
ี
ั
ื
ั
ึ
ี
ี
ช่วงหน่งท่เกิดกำรเปล่ยนแปลงคร้งส�ำคัญของต�ำบลทับพริกคือ
เมื่อ 17 เมษำยน พ.ศ. 2517 สงครำมในประเทศกัมพูชำ แบ่งเป็น 2 ฝ่ำย
คือ ฝ่ำยกัมพูชำหรือเขมรแดง และฝ่ำยเวียดนำม โดยเขมรแดงได้ปกครอง
กัมพูชำและในปีนั้นมีทหำรเขมรแดงมำก่อตั้งกองทัพอยู่ฝั่งเขมร ตรงกับบ้ำน
ทับวังมน ประกอบกับขณะน้นมีกำรก่อตัวของคอมมิวนิสต์ในประเทศไทย
ั
24 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ั
และได้เข้ำร่วมมือกับเขมรแดง เขมรแดงได้เข้ำมำต้งฐำนทัพตรงข้ำมกับ
ั
ั
่
ี
ึ
ประเทศไทย ททบวงมน จนถงปี พ.ศ. 2519 สถำนกำรณ์ทวีควำมรุนแรง
ขึ้น มีทหำรเขมรแดงบุกเข้ำมำถึงชำยแดนไทย 4 ชุมชน คือ บ้ำนสี่แยกทันใจ
บ้ำนทับวังมน บ้ำนเขำสำรภี บ้ำนคลองหว้ำ และบ้ำนทับพริก เหตุกำรณ์
ที่ชำวบ้ำนจ�ำได้อย่ำงแม่นย�ำคือ วันที่ 20 ตุลำคม พ.ศ. 2520 ทหำรเขมรแดง
ี
เผำท�ำลำยวัด ท่อยู่อำศัย ชำวบ้ำนต้องอพยพถอยออกจำกบริเวณชำยแดน
ี
ี
บริเวณดังกล่ำวเป็นท่ร้ำงท่มีทหำรต�ำรวจไทย เข้ำมำรักษำควำมสงบ ห่ำงจำก
่
ื
้
ั
้
ี
ชำยแดนและพนทชำยแดนตลอดแนวเป็นพนทสู้รบในเขตแดนกมพูชำ
่
ี
ื
มีกำรสู้รบกับทหำรเวียดนำม ทหำรเวียดนำมตีเขมรแดงแตก หนีเข้ำมำอยู่
ในหมู่ 4 บ้ำนทับพริก ท�ำให้เกิดศูนย์อพยพเกิดขึ้นในหมู่นี้
บ้านเขาสารภี 25

ยุคที่ 4 “กลับถิ่นฟื้นฟู - ต่อสู้พัฒนา”

(พ.ศ. 2521 - 2530)





ั
ู
ี
ในปี พ.ศ. 2521 หน่วย กรป.กลำง เข้ำมำจัดท่อย่อำศยให้แก่
ี
ี
ชำวบ้ำนในหมู่ท่ 2 และหมู่ท่ 6 ให้ประชำชนอยู่อำศัยรำยละ 2 งำน
ิ
ั
ี
ื
(โดยมีเอกสำรสิทธ์) มีกำรจัดแบ่งพ้นท่อำศัยไว้เป็น 310 ล็อก ในช่วงน้น
ี
มีคนเข้ำมำอยู่ประมำณ 100 ล็อก ผู้ท่ได้รับกำรจัดสรรส่วนใหญ่เป็นผู้ท ่ ี
ิ
ี
เคยอยู่บริเวณนมำก่อน ส�ำหรบท่ท�ำกนในท่ใดก็ให้ทำต่อไปได้ (โดยไม่ม ี
�
ี
ี
้
ั
ิ
ี
ี
เอกสำรสิทธ์) ในกำรจัดล็อคบ้ำนนั้น ได้มีผู้ท่เสียสละท่ดินให้กับทำง
ื
รำชกำรเพ่อจัดสรรเป็นล็อกบ้ำนอีกคือ นำยอ่อนสำ กอนเกียน โดยเสีย
ั
สละท่ดินจ�ำนวน 50 ไร่ ซ่งในขณะน้นด�ำรงต�ำแหน่งผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้ำน
ี
ึ
26 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ี
ี
นอกจำกน้ คุณลุงโสมและคุณป้ำดำ กอนเกียน ท�ำกำรเสียสละท่ดิน
ื
ี
ี
ให้สร้ำงโรงเรียนในพ้นท่หมู่ 6 ส่วนวัดท่ถูกเผำท�ำลำยก็ได้มีกำรย้ำยเข้ำมำ
ี
สร้ำงในบริเวณหมู่บ้ำนท่มีกำรจัดล็อกเช่นเดียวกันโดยผู้ท่เสียสละท่ดิน
ี
ี
คือ นำยโสม กอนเกียน และ นำยอ่อนสำ กอนเกียน เพ่อสร้ำงวัด ได้แก่
ื
ี
หลวงพ่อเต็ม สุริยวงค์ จนทุกวันน้ ต�ำบลทับพริกได้แบ่งเขตกำรปกครอง
ออกจำกต�ำบลคลองน้ำใส ในวันท่ 8 มิถุนำยน พ.ศ. 2521 ประกอบด้วย
�
ี
หมู่ที่ 2 บ้ำนทับพริก หมู่ที่ 3 บ้ำนเขำสำรภี และ หมู่ที่ 4 บ้ำนคลองหว้ำ โดย
มีผู้ใหญ่บ้ำน นำยช้อย ท�ำกิจกำร เป็นก�ำนันคนแรกของต�ำบลทับพริก

บ้านเขาสารภี 27

ั
ี
ี
ึ
กำรเปล่ยนแปลง คร้งส�ำคัญอีกประกำรหน่งในช่วงน้คือ ประมำณ
ี
ี
ปี พ.ศ. 2528 – 2529 มีกำรจัดสรรท่ดินให้ประชำชนในหมู่ท่ 4 ก่อน
่
ี
ื
ี
ี
่
ื
โดยหน่วยทหำรพัฒนำกำรเคลอนท เม่อชำวบ้ำนท่เคยจับจองท่ดิน
และท�ำกำรเกษตรบนท่ดินท่จับจองไว้ก่อนแล้ว ต่ำงก็พำกันขำยท่ดินให้กับ
ี
ี
ี
นำยทุน ท่มำรับซ้อ สำเหตุเพรำะกลัวว่ำ ท่ดินจะถูกจัดสรรเหมือนหมู่ท่ 4
ี
ี
ื
ี
(นำยทุนมีข้อมูลจำกทหำรว่ำท่ดินบริเวณใดบ้ำงท่จะถูกน�ำไปจัดสรร
ี
ี
ี
แต่ชำวบ้ำนไม่มีข้อมูล และนำยทุนจะถือโอกำสกว้ำนซ้อท่ดินท่อยู่นอก
ื
ี
พื้นที่จัดสรร)
28 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ั
ี
ี
ั
ในคร้งน้ นับเป็นกำรจัดสรรท่ดินคร้งท่ 2 แบ่งเป็น ท่อยู่อำศัย 1 ไร่
ี
ี
ี
ี
และ พ้นท่กำรเกษตร 14 ไร่ ผู้ท่ขำยท่ดินไปแล้วและไม่ได้รับกำรจัดสรร
ื
ี
จึงกลำยเป็นผู้ขำยแรงงำนรับจ้ำงนำยทุนท่ซ้อท่ดินปลูกอ้อยและข้ำวโพด
ื
ี
ี
กำรสู้รบในเขมรยังคงด�ำเนินอยู่ในช่วงปี พ.ศ. 2529 – 2530 ผู้หญิง เด็ก
ั
คนชรำ ต้องอพยพออกไปนอกชุมชนเป็นระยะ ๆ คร้งละ 4-5 วัน ส�ำหรับ
ผู้ชำยจะยังคงอยู่ในชุมชนและท�ำงำนประกอบอำชีพในชุมชนต่อไป

บ้านเขาสารภี 29

ยุคที่ 5 “ยุคสงครามสงบสู้รบเศรษฐกิจ”

(พ.ศ. 2531 - 2537)





ิ
หลังส้นสุดสงครำม พ.ศ. 2531 - 2537 มีนำยทุนจำกจังหวัด
ี
ื
ี
ชลบุรีมำกว้ำนซ้อท่ดินของชำวบ้ำนในรำคำถูก โดยซ้อท่ดินผ่ำนนำยหน้ำ
ื
ซึ่งเป็นคนในต�ำบลทับพริก







30 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ี
ื
โดยอำศัยสถำนกำรณ์ปล่อยข่ำวเร่องกำรจัดสรรท่ดินท�ำกิน ท�ำให้
ี
ึ
ชำวบ้ำนขำยท่ดินในรำคำถูก คนต�ำบลทับพริก ซ่งเป็นเจ้ำของท่ดิน
ี
กลับกลำยเป็นลูกจ้ำงขำยแรงงำนบำงส่วนประมำณ ร้อยละ 3% และ
�
ุ
ิ
่
เป็นเจ้ำของทดนทำกนประมำณ ร้อยละ 40% ทำให้รำษฎรในชมชน
ี
�
ิ
มีหนี้สินเกิดขึ้น
บ้านเขาสารภี 31

ยุคที่ 6 “ร่วมใจพัฒนาแก้ปัญหาสังคม”

(พ.ศ. 2537 - ปัจจุบัน)





ี
ี
ั
ี
ในปี พ.ศ. 2540 ได้มีกำรจัดสรรท่ดินเป็นคร้งท่ 3 โดยกรมท่ดิน
ี
ี
ื
ี
ในหมู่ท่ 4 และหมู่ท่ 7 จ�ำนวน 15 ครัวเรือนแบ่งเป็นพ้นท่ท�ำกิน 10 ไร่
ี
ึ
ท�ำกำรเกษตร 15 ไร่ จ�ำนวน 15 ครัวเรือนซ่งเป็นกำรจัดท่ดินท�ำกิน
ั
ให้ชำวบ้ำนเป็นคร้งท่ 3 ในขณะท่ต�ำบลทับพริกมีโครงกำรพัฒนำเกิดข้น
ึ
ี
ี
หลำยโครงกำร กำรจัดตั้งกลุ่มในหมู่บ้ำนเกิดขึ้นในช่วงปี พ.ศ. 2541 - 2544
โดยเฉพำะกลุ่มออมทรัพย์ และกลุ่มส่งเสริมอำชีพ มีงบประมำณมำ
สนับสนุนกิจกรรมต่ำง ๆ ในต�ำบล ขณะเดียวกันน้นปัญหำสังคมเร่มเห็น
ิ
ั
32 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ื
ึ
ได้อย่ำงชัดเจนข้น เช่น ปัญหำยำเสพติด โรคเอดส์ กำรลักขโมย เน่องจำก
ต�ำบลทับพริกเป็นเขตติดชำยแดนมีแรงงำนต่ำงถ่นเข้ำมำจำก 2 แหล่ง
ิ
ได้แก่ ผู้ใช้แรงงำนตัดอ้อยซ่งเป็นแรงงำนจำกภำคอีสำน และ แรงงำน
ึ
�
่
ี
ิ
ิ
ู
่
ิ
ี
จำกเขมร ในปี พ.ศ. 2545 หม่ท 3 ได้ขอขยำยพนททำกนเพมเตมอย่ใน
ู
้
ื
่
ระหว่ำงด�ำเนินกำรซ่งหำกได้รับกำรพิจำรณำให้จัดสรรท่ดินท�ำกินเสริม
ึ
ี
ให้รำษฎรอีก ถือเป็นครั้งที่ 4 ที่มีกำรจัดพื้นที่ท�ำกินให้รำษฎรต�ำบลทับพริก
บ้านเขาสารภี 33

ยุคที่ 7 “การจัดการตนเอง”

(พ.ศ. 2546 - 2552)





ี
ื
ต�ำบลทับพริกได้รับกำรคัดเลือกเป็นพ้นท่กำรท�ำงำนวิจัยเก่ยวกับ
ี
กำรสร้ำงและกำรพัฒนำเครือข่ำยองค์กรชุมชน โดยได้รับสนับสนุน
งบประมำณจำกประเทศออสเตรเลีย โดยมีกรมพัฒนำชุมชนเป็นเจ้ำภำพ

ในกำรด�ำเนินงำนร่วมกับองค์กำรบริหำรส่วนต�ำบลทับพริกด้วย จึงม ี
กำรท�ำงำนแบบบูรณำกำรร่วมกันขององค์กรในชุมชน เกิดกำรพัฒนำ
กลุ่มองค์กรต่ำง ๆ ในชุมชน เกิดกำรพัฒนำกลุ่มองค์กรต่ำง ๆ ในชุมชน

เช่น กลุ่มเกษตรอินทรีย์ กลุ่มฌำปนกิจ เร่องควำมปลอดภัยในชีวิตและ
ื


34 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ี
ิ
ั
ื
้
ั
ทรพย์สน มกำรจัดตงศูนย์ต่อสู้เพ่อเอำชนะยำเสพติด องค์กำรบริหำรส่วน
ต�ำบลทับพริก ได้สนับสนุนให้กับสำธำรณสุขมูลฐำนชุมชน มีกำรจัดต้ง
ั
อปพร. โดยท�ำงำนบูรณำกำรร่วมกับ ชรบ. ต�ำรวจตระเวนชำยแดน ได้เกิด
กลุ่มเฝ้ำระวังเกิดข้นและมีกำรต้งกลุ่มเพ่อกำรฟื้นฟูอนุรักษ์ทรัพยำกร
ั
ื
ึ
ธรรมชำติข้น เน่องจำกปัจจุบันกำรท�ำกำรเกษตรเป็นกำรปลูกพืชเศรษฐกิจ
ื
ึ
แปลงใหญ่ กำรใช้สำรเคมีเพิ่มมำกขึ้นนั้นเอง

บ้านเขาสารภี 35

ยุคที่ 8 “เปิดพื้นที่แหล่งการเรียนรู้สู่สังคมสุขภาวะ”

(พ.ศ. 2553 - ปัจจุบัน)






ผลจำกกำรก�ำหนดยุทธศำสตร์เพ่อกำรพัฒนำสู่กำรจัดกำรตนเอง
ื
ื
ื
เพ่อควำมเข้มแข็งของชุมชน เช่น กำรขับเคล่อนโครงกำรต�ำบลสุขภำวะ
ของต�ำบลทับพริก ท�ำให้ปี พ.ศ. 2556 กระทรวงกำรพัฒนำสังคมและ
ี
ั
ควำมม่นคงของมนุษย์ ได้คัดเลือกพ้นท่ในกำรจัดท�ำเวทีเพ่อกำรวิจัย
ื
ื
ี
ให้ควำมรู้เก่ยวกับกำรเตรียมควำมพร้อมเข้ำสู่ประชำคมอำเซียน ศูนย์
สำธำรณสุขมูลฐำนภำคกลำง ได้เข้ำมำท�ำกำรศึกษำวิจัยเพ่อกำรพัฒนำ
ื
ระบบสุขภำพชุมชนของต�ำบลทับพริก ท�ำให้ต�ำบลทับพริกได้กลำยเป็น
แหล่งศึกษำดูงำนจำกผู้คนท่วประเทศโดยเฉพำะด้ำนกำรจัดกำรสุขภำพ
ั
และระบบสวัสดิกำรชุมชน



36 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ปี พ.ศ. 2557 ต�ำบลทับพริก ได้รับกำรคัดเลือกจำกจังหวัดสระแก้ว
ี
ื
ให้เป็นพ้นท่น�ำร่องด�ำเนินกำร โครงกำรต�ำบลแห่งควำมสุขด้วย 4 ด ี
ิ
ึ
วิถีพอเพียง (คนดี รำยได้ดี สุขภำพดี ส่งแวดล้อมดี) ซ่งจำกกำรก�ำหนด
ยุทธศำสตร์กำรพัฒนำต�ำบลท่เน้นประชำชนเป็นศูนย์กลำงอย่ำงต่อ
ี
เน่องท�ำให้ส�ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรสร้ำงเสริมสุขภำพ (สสส.)
ื
คัดเลือกต�ำบลทับพริก เป็นแม่ข่ำยกำรด�ำเนินงำนต�ำบลสุขภำวะ โดยม ี
นำยณปภัช ลำน้อย นำยกองค์กำรบริหำรส่วนต�ำบลทับพริก คนปัจจุบัน
เป็นหัวหน้ำโครงกำร






บ้านเขาสารภี 37

ที่ตั้งอาณาเขตต�าบลทับพริก



ทิศเหนือ ติดต่อต�ำบลผ่ำนศึก อ�ำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว
โดยที่แนวเขตเริ่มต้นจำกหลักไม้แก่น บริเวณห้วยไผ่ บริเวณพิกัด TA112035
ไปทำงทิศตะวันออกเฉียงใต้ตำมแนวหลักไม้แก่นถนนสำยบ้ำนไผ่ล้อม -

ี
บ้ำนป้ำยเขียว ห่ำงหลักกิโลเมตรท่ 31 ทำงทิศใต้ประมำณ 50 เมตรไป
ิ
ี
ทำงทิศตะวันออกเฉียงใต้ส้นสุดท่หลักไม้แก่นบริเวณพิกัด TA 145015
ระยะทำงด้ำนทิศเหนือประมำณ 4 กิโลเมตร ทิศใต้ ติดต่อต�ำบลคลอง
ิ
หำด จังหวัดสระแก้วโดยมีแนวเขตเร่มต้นจำกหลักไม้แก่นบริเวณพิกัด
TA146918 ไปทำงตะวันตก ตำมแนวหลักไม้แก่นถึงคลองขุดห่ำงจำก

โรงเรียนต�ำรวจตระเวนชำยแดนบ้ำนทับวังมน (บ้ำนเขำสำรภี) ทำงทิศใต้
ประมำณ 500 เมตร ไปทำงทิศตะวันตกตำมกึ่งกลำงคลองสิ้นสุดที่ทำงหลวง

หมำยเลข 3067 บริเวณพิกัด TV 100909 รวมระยะทำงทิศใต้ประมำณ
6 กิโลเมตร ทิศตะวันตก ติดต่อกับต�ำบลเบญจขร อ�ำเภอคลองหำด



38 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ิ
จังหวัดสระแก้ว โดยมีแนวเขตเร่มต้นจำกทำงหลวงแผ่นดินบริเวณ
�
�
�
พิกัด TV100909 ไปทำงทิศเหนือไปทำงลำธำรถึงลำรำงสันปันน้ำ
เขำสำรภี บริเวณพิกัด TA094937 ระยะทำงประมำณ 3 กิโลเมตร
ไปตำมก่งกลำงคลองสีเสียดถึงบริเวณคลองขุดบรรจบคลองสีเสียด
ึ
ทำงทิศตะวันออกเฉยงใต้ บ้ำนสำมแยกทับพรกบริเวณพิกัด TA104907
ิ
ี
ึ
ระยะทำงประมำณ 3.5 กิโลเมตรไปทำงทิศเหนือตำมก่งกลำงคลองขุด
ถึงคลองห้วยไผ่บริเวณพิกัด TA 112018 ระยะทำงประมำณ 5 กิโลเมตร
ึ
ไปทำงทิศตะวันตกตำมก่งกลำงคลองห้วยไผ่ ถึงบริเวณพิกัด TA104028
่
ึ
ื
ิ
ระยะทำงประมำณ 1 กโลเมตร ไปทำงทศเหนอตำมกงกลำงคลองห้วย
ิ
ไผ่ส้นสุดท่หลักไม้แก่นบริเวณห้วยไผ่บริเวณพิกัด TA112035 รวมระยะ
ิ
ี
ทำงด้ำนทิศตะวันตกประมำณ 9.5 กิโลเมตร ทิศตะวันออก ติดต่อกับ
สำธำรณรัฐกัมพูชำ พื้นที่ทั้งหมด 68.96 ตำรำงกิโลเมตร หรือ 43,100 ไร่
บ้านเขาสารภี 39

ข้อมูลด้านประชากร




ประชำกร
หมู่บ้ำน หลังคำเรือน
ชำย หญิง รวม

หมู่ที่ 1 บ้ำนสี่แยกทันใจ 119 146 167 313


หมู่ที่ 2 บ้ำนทับพริก 380 416 415 831

หมู่ที่ 3 บ้ำนเขำสำรภี 202 121 113 234

หมู่ที่ 4 บ้ำนคลองหว้ำ 185 189 199 388







40 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ประชำกร
หมู่บ้ำน หลังคำเรือน
ชำย หญิง รวม

หมู่ที่ 5 บ้ำนป้ำยเขียว 130 195 192 387


หมู่ที่ 6 บ้ำนทับพริก 163 260 245 505

หมู่ที่ 7 บ้ำนคลองหว้ำใหม่ 325 529 543 1,072

รวม 1,504 1,856 1,874 3,730


(ข้อมูล ณ 22 เดือน กันยำยน พ.ศ. 2561)



บ้านเขาสารภี 41

ด้านเศรษฐกิจ


โครงสร้างทางเศรษฐกิจ

ประชำชนบ้ำนเขำสำรภีมี รำยได้เฉล่ย 69,182 บำท/คน/ปี โดย
ี
ั
ี
ี
ส่วนใหญ่ประกอบอำชพเกษตรกรรม รองลงมำประกอบอำชพรบจ้ำง
ั
ี
ในโรงงำนอุตสำหกรรม อีกท้งประกอบอำชีพรับจ้ำงท่วไปและท่ไม่ได้
ั
ประกอบอำชีพ






















42 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

การเกษตรกรรมของบ้ำนเขำสำรภี มีกำรท�ำเกษตรกรรม

ั
ื
ั
ู
ี
้
�
จำนวน 794 ครวเรอน ทงน้มลค่ำผลผลิตทำงกำรเกษตรรวมประมำณ
162 ล้ำนบำท/ปี
การพาณชยกรรมและบรการ (สถำนประกอบกำร)
ิ
ิ
บ้ำนเขำสำรภี ประกอบด้วย ร้ำนแผงลอยจ�ำหน่ำยอำหำร ร้ำนขำย
ั
�
อำหำรสด ลำนมัน สถำนีบริกำรน้ำมัน ร้ำนค้ำท่วไป รวมถึงกำรท่องเท่ยว
ี
(อ่ำงเก็บน�้ำบ้ำนคลองหว้ำ, บ้ำนเขำก้ำนเหลือง, บ้ำนเขำสำรภี)












บ้านเขาสารภี 43

ด้านสังคม




มิติทางศาสนา ประชำชนทั้งหมดนับถือศำสนำพุทธ ร้อยละ 100%
ั
ท้งน้ ภำยในชุมชนมี วัด จ�ำนวน 3 แห่ง ส�ำนักสงฆ์ จ�ำนวน 2 แห่งและม ี
ี
พระ/เณร/แม่ชี จ�ำนวน 14 รูป
มิติทางวัฒนธรรม /ภาษา มีภำษำที่ใช้มีอยู่ 3 ภำษำ คือ ภำษำญ้อ

ภำษำลำว และภำษำไทยที่ใช้กันส่วนมำกคือ ภำษำญ้อ














44 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”

ประเพณี วัฒนธรรม มีงำนส�ำคัญทำงศำสนำส�ำคัญ เช่น

�
ิ
ี
วันสงกรำนต์มีกำรรดน้ำขอพรผู้ใหญ่ และยังมีประเพณีท้องถ่นท่ท�ำเป็น
ึ
ประจ�ำทุกปี ได้แก่ แห่ปรำสำทผ้ง บั้งไฟ งำนศำลตำปู่ทองค�ำ และยังม ี
กำรรวมกลุ่ม จัดหำผ้ำป่ำสำมัคคีทอดให้กับวัดในพื้นที่


ข้อมูลอาสาสมัคร
ื
บ้ำนเขำสำรภีมีกำรรวมกลุ่มเพ่อพัฒนำชุมชนของตนเอง ประกอบ
ด้วย กลุ่ม อสม. จ�ำนวน 125 คน กลุ่มอำสำสมัครปศุสัตว์ จ�ำนวน 2 คน
กลุ่ม อปพร. จ�ำนวน 41 คน กลุ่มอำสำสมัครต�ำรวจชุมชน จ�ำนวน 35 คน
และกลุ่มอำสำสมัครเกษตรหมู่บ้ำน จ�ำนวน 7 คน







































บ้านเขาสารภี 45

ด้านสาธารณสุข




ต�ำบลทับพริก มีโรงพยำบำลส่งเสริมสุขภำพต�ำบล
จ�ำนวน 2 แห่ง กำรเจ็บป่วยท่เข้ำรับกำรรักษำ 5 อันดับ
ี
แรก ได้แก่
1. โรคระบบทำงเดินหำยใจ
2. โรคระบบกล้ำมเนื้อรวมโครงร่ำงและเนื้อยึด

3. โรคผิวหนัง และเนื้อยึดใต้ผิวหนัง
4. โรคติดเชื้อและปรสิต

5. สำเหตุจำกภำยนอกอื่น ๆ ที่ท�ำให้ป่วยหรือตำย


ทั้งนี้มีกลุ่มประชำกรที่ต้องได้รับกำรดูแลเป็นพิเศษ

- ผู้พิกำรขึ้นทะเบียน 164 คน
(ณ พฤศจิกำยน พ.ศ. 2561)

- ผู้ป่วยเรื้อรังโรคควำมดันโลหิตสูง 100 คน
- ผู้ป่วยเรื้อรังเบำหวำน 80 คน
- ผู้ป่วยโรคจิต ลมชัก ปัญญำอ่อน 9 คน

- เด็กอำยุระหว่ำง 1 - 5 ปี 367 คน
- ผู้สูงอำยุ 428 คน

(ณ พฤศจิกำยน พ.ศ. 2561)














46 “หมู่บ้านตัวอย่าง 4 ดี วิถีพอเพียง”