๖-นางสาววราพร เหล่าอัน

รายงานศกึ ษาอสิ ระทางสงั คมศึกษา
เรอื่ ง

การศกึ ษาการจัดการเรียนการสอนออนไลนใ์ นยคุ New Normal
รายวชิ าเศรษฐศาสตร์ ของนักเรียนชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2

โรงเรียนเทศบาลบา้ นหนองใหญ่ ตำบลในเมอื ง อำเภอเมอื ง จงั หวดั ขอนแกน่

โดย
นางสาววราพร เหลา่ อัน
รหัส ๖๑๐๕๕๐๒๐๗5

งานวจิ ยั เล่มนี้เป็นสว่ นหนง่ึ ของวิชา (๒๐๓ ๔๒๐)
การศกึ ษาอิสระทางสังคมศึกษา ภาคเรยี นท่ี ๒ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๔
ตามหลกั สูตรครศุ าสตรบณั ฑิต สาขาวชิ าสงั คมศกึ ษา คณะครศุ าสตร์
มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตขอนแกน่

แบบอนุมตั ิผลงานวจิ ยั

ดว้ ยหลักสตู รครุศาสตรบัณฑิต สาขาวชิ าสังคมศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬา
ลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น อนุมัติให้นับการวิจัย เรื่อง การศึกษาการจัดการเรียน
การสอนออนไลน์ในยุค New Normal รายวิชา เศรษฐศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
โรงเรยี นเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมอื ง จังหวัดขอนแก่น

ให้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาภาคปฏิบัติของรายวิชาการศึกษาอิสระทางสังคมศึกษา
จำนวน ๓ หน่วยกิต ตามวัตถุประสงค์หลักสูตรปริญญาตรี ครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศึกษา
คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น ประจำภาคเรียนที่ ๒
ปกี ารศึกษา ๒๕๖๔

ลงชอ่ื .....................................ผูว้ จิ ัย
(.....................................................)
................/................../..............

คณะกรรมการประเมนิ / อนมุ ัติการศกึ ษาอิสระทางสังคมศกึ ษา

ลงช่อื .......................................อาจารยท์ ป่ี รกึ ษา/อาจารย์
(................................................)
............./............../...............

ลงช่อื .....................................กรรมการ/อาจารย์
(................................................)
............../................/............

ลงช่ือ.....................................กรรมการ/อาจารย์
(................................................)
............../................/............

ลงชื่อ.....................................กรรมการ/อาจารย์
(................................................)
............../................/............

ลงชื่อ.....................................กรรมการ/อาจารย์
(................................................)
............../................/............

ลงชือ่ ...................................... ประธานกรรมการ/ประธานหลักสูตร
(................................................)
............../................/............

ก

ชื่อวิจัย : เรอ่ื ง การศกึ ษาการจัดการเรียนการสอนออนไลนใ์ นยุค New Normal

รายวิชาเศรษฐศาสตร์ ของนกั เรยี นชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 2

โรงเรียนเทศบาลบา้ นหนองใหญ่ ตำบลในเมอื ง อำเภอเมอื ง จงั หวัดขอนแกน่

ผู้วิจัย : นางสาวราพร เหล่าอนั

ปรญิ ญา : ครุศาสตรบณั ฑติ สาขาวิชาสงั คมศึกษา

อาจารย์ทป่ี รกึ ษา : อาจารยส์ รญิ ญา มารศรี

ปกี ารศกึ ษา : ๒๕๖๔

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์การจัดการเรียนการสอนออนไลน์
รายวิชาเศรษฐศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ให้มีประสิทธิภาพ หลังการใช้การจัดการ
เรียนการสอนออนไลน์ในยุค New Normal รายวิชาเศรษฐศาสตร์ และเพื่อศึกษาสภาพการจัดการ
เรียนการสอนออนไลน์รายวชิ าเศรษฐศาสตร์ ของนักเรียนช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรยี นเทศบาลบ้าน
หนองใหญ่ เปน็ วธิ กี ารวจิ ัยเชิงผสานวิธี (Mixed Methods Research) เปน็ การผสมผสานการวิจัยเชิง
ปริมาณ (Quantitative Research) และการวจิ ัยเชงิ คุณภาพ (Quantitative Research) ดำเนนิ การ
ทดลองตามแบบแผนการวิจัยแบบกลุ่มเดียวทดลองก่อนหลัง (One -Group Pretest –Posttest
Design) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง
จังหวัดขอนแกน่ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๔ ภาคเรียนที่ ๒ จำนวนนักเรยี น ๒8 คน สถติ ิที่ใชใ้ นการวิเคราะห์

ขอ้ มูลด้วยค่าเฉล่ีย ( ̅) สว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
ผลการวจิ ยั พบวา่
๑. สภาพการจัดการเรียนการสอนออนไลน์รายวิชาเศรษฐศาสตร์ ของนักเรียนชั้น

มัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยการใช้สื่อ PowerPoint พบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ทำคะแนน
แบบฝึกหัดก่อนเรียนได้คะแนนเฉลี่ย 10.64 คิดเป็นร้อยละ 3.33 และทำแบบฝึกหัดหลังเรียนได้
คะแนนเฉลี่ย 22.4 จึงกล่าวได้ว่า สภาพการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ รายวิชาเศรษฐศาสตร์
ของนกั เรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 มผี ลตอ่ การจดั การเรียนการสอน และผลผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน

๒. ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในยุค New Normal
รายวิชาเศรษฐศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลใน
เมือง อำเภอเมอื ง จังหวัดขอนแก่นพบว่า ผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี น เรือ่ งการศกึ ษาการจัดการเรยี นการ
สอนออนไลน์ แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ ๐.๐๑ โดยค่าเฉลี่ยของคะแนนหลังการ
เรียน สูงกว่าคะแนนกอ่ นการเรยี น ซึ่งสามารถสรปุ ได้ว่า นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีผลสัมฤทธิ์
ทางการจดั การเรียนการสอนออนไลนใ์ นยคุ New Normal สงู กวา่ ก่อนเรยี น

ข

กิตติกรรมประกาศ

วิจัยเล่มนี้ สำเร็จสมบูรณ์ลงได้ด้วยความอนุเคราะห์ช่วยเหลือจากบุคคลหลายฝ่าย ที่ให้
คำแนะนำ และแก้ไขข้อบกพร่องต่าง ๆ จนสำเร็จเรียบร้อยด้วยดี ผู้วิจัยขอขอบคุณผู้ที่มีส่วนสำคัญ
อยา่ งย่งิ คอื อาจารย์สริ ิญญา มารศรี และอาจารย์พันทิวา ทับภูมี ที่ปรึกษาวิจัย ที่ได้กรุณาสละเวลา
ให้คำปรึกษาแนะนำช่วยเหลือในทุกๆด้าน และตรวจแก้ไขวิจัยอย่างละเอยี ด เพื่อให้เนื้อหาของการ
วิจัยมีความถูกต้องชัดเจนสมบูรณ์ลงได้ ขอขอบคุณผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบเครื่องมือการวิจัย
ขอบพระคุณอาจารยส์ มควร นามสีฐาน ขอขอบพระคุณอาจาย์วิรัตน์ ทองภู อาจารย์พันทวิ า ทับภูมี
และครูพี่เลี้ยง ที่เมตตาแนะนำแนวทางการทำวิจัย ตลอดถึงคณะผู้บริหารสถานศึกษา คณะครู และ
นักเรียนโรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ที่อนุเคราะห์ตอบแบบสอบถามด้วยความยินดียิ่ง ที่ได้
แนะนำให้ความร้แู ก่ผู้วิจัยในด้านต่าง ๆ ด้วยความปรารถนาดีอย่างย่งิ

ขอขอบคุณ ประธานกรรมการสอบ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ที่กรุณาให้คำแนะนำ เพ่ือ
ปรับปรุงแก้ไขการวจิ ัยให้สมบรู ณ์ถูกต้องย่ิงขึน้ และขอขอบคุณทุกท่านที่ให้ความอนเุ คราะห์ในเรือ่ ง
เอกสารต่างๆ สุดท้ายขอขอบคุณครอบครัวผู้วิจัย และญาติพี่น้องทั้งหลายที่คอยสนับสนุน และเป็น
กำลังใจด้วยดเี สมอมา

คุณค่า และประโยชน์ของวิจัยเล่มนี้ ผู้วิจัยขอน้อมบูชาคุณพระรัตนตรัย และบูชา เป็น
กตัญญูกตเวทิตาต่อ คุณบิดามารดา ครูอาจารย์ ผู้มีพระคุณและผู้มีอุปการคุณทุกท่านที่ให้การ
สนบั สนุนการศกึ ษา ทำใหง้ านวจิ ัยในคร้งั นีส้ ำเร็จสมบูรณไ์ ปด้วยดี

นางสาววราพร เหลา่ อนั
ผ้วู ิจัย

ค

สารบญั หนา้
ก
เรื่อง ข
บทคดั ยอ่ ค
จ
กิตตกิ รรมประกาศ ช
สารบญั 1
1
สารบัญตาราง 4
สารบญั ภาพ 4
บทที่ ๑ บทนำ 5
6
๑.๑ความเปน็ มาและความสำคญั ของปัญหา 7
๑.2 วัตถปุ ระสงค์ของการวิจยั 7
13
๑.3 ขอบเขตการวิจัย 23
๑.4 นิยามศัพทเ์ ฉพาะที่ใชใ้ นการวจิ ยั 31
๑.5 ประโยชน์ที่ได้รับจากการวิจยั 45
48
บทท่ี ๒ แนวคดิ ทฤษฎี และงานวิจัยท่เี กย่ี วข้อง 53
2.1 หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน 54
54
2.2 แนวคิดและทฤษฎีเกีย่ วกับการการจัดการเรยี นรู้ 54
2.3 แนวคิดและทฤษฎเี กี่ยวกับการเรียนการสอนแบบออนไลน์ (Online learning) 54
2.4 แนวคิดและทฤษฎีเก่ียวกับการสอนออนไลน์ในยุค New Normal 58
59
2.5 แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน 59
2.6 งานวจิ ัยที่เกี่ยวข้อง 61
61
2.7 กรอบแนวคิดในการวิจยั
บทท่ี ๓ วธิ ีดำเนนิ การวจิ ยั 68

๓.๑ รูปแบบการวิจัย

๓.๒ กลุ่มเปา้ หมาย
๓.๓ เครอื่ งมือทใ่ี ช้ในการวิจัย

๓.4 การเก็บรวบรวมข้อมลู
3.5 การวิเคราะหข์ อ้ มลู
3.6 สถติ ิที่ใช้ในการวิเคราะหข์ อ้ มูล

บทที่ ๔ ผลการวเิ คราะห์ขอ้ มูล
4.1 ผลการวิเคราะห์ การศกึ ษาสภาพการจัดสอนออนไลน์ในยุค New Normal ใน

รายวิชาเศรษฐศาสตร์ เรอ่ื งการออมและการลงทนุ ของนกั เรยี นช้ันมธั ยมศึกษาปีที่
2/2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมอื ง อำเภอเมอื ง จงั หวัดขอนแกน่
4.2 ผลการวิเคราะห์ แบบสมั ภาษณ์การจัดสอนออนไลน์ในยุค New Normal ใน

รายวิชาเศรษฐศาสตร์ เรอื่ งการออมและการลงทุน ของนักเรยี นชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่
2/2 โรงเรียนเทศบาลบา้ นหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมอื ง จังหวดั ขอนแกน่

ง

เรื่อง หนา้
๔.๓ ผลการวิเคราะห์ การศึกษาผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นการสอนแบบออนไลนใ์ นยคุ 71

New Normal ในรายวชิ าเศรษฐศาสตร์ เร่อื งการออมและการลงทุน ของนกั เรียน 74
ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 2/2 โรงเรียนเทศบาลบา้ นหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอ
77
เมือง จังหวดั ขอนแก่น 79
4.4 แนวทางการสง่ เสริมการจัดการเรยี นการสอนออนไลนใ์ นยคุ New Normal 79
81
รายวชิ าเศรษฐศาสตร์ ของนกั เรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2/2 โรงเรยี นเทศบาลบา้ น 83
84
หนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแกน่ 89
4.5 องค์ความรู้ทไี่ ด้จากการวจิ ัย 90
95
บทที่ ๕ สรุป อภิปรายผล และขอ้ เสนอแนะ 111
5.1 สรุปผลการวจิ ัย 118
5.2 อภปิ รายผลการวจิ ัย 152
158
5.3 ข้อเสนอแนะ
บรรณานุกรม

ภาคผนวก
ภาคผนวก ก รายขือ่ ผูเ้ ชีย่ วชาญตรวจสอบเคร่อื งมอื ทใี่ ชใ้ นการวิจยั
ภาคผนวก ข ประเมินคุณภาพเคร่ืองมือโดยผเู้ ชี่ยวชาญ

ภาคผนวก ค ผลการวิเคราะห์เคร่ืองมือโดยผู้เชย่ี วชาญ
ภาคผนวก ง เครื่องมือที่ใชใ้ นการวิจยั

ภาคผนวก จ แบบทดสอบก่อนเรยี น/หลังเรียน
ประวัตผิ ู้วจิ ยั

สารบญั ตาราง จ

ตารางท่ี หนา้
ตารางท่ี ๔.1.1 แสดงจำนวนและค่ารอ้ ยละ จำแนกตามข้อมูลของผ้ตู อบ 62
63
แบบสอบถาม
ตารางที่ ๔.1.2 ค่าเฉลี่ย และส่วนเบีย่ งเบนมาตรฐาน แบบสอบถามความคิดเหน็ ของ 64

นกั เรียน ท่ีมตี อ่ การศกึ ษาสภาพการจดั การเรยี นการสอนออนไลนใ์ น 65
ยุค New Normalโดยภาพรวม
ตารางที่ ๔.1.3 คา่ เฉลยี่ และสว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐาน แบบสอบถามความคิดเหน็ ของ 66

นกั เรยี น ที่มีตอ่ การศกึ ษาสภาพการจดั การเรียนการสอนออนไลนใ์ น 67
ยคุ New Normal ด้านผู้เรียน 68

ตารางที่ ๔.1.4 ค่าเฉลีย่ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน แบบสอบถามความคิดเห็นของ 71
นกั เรยี น ท่ีมตี ่อการศึกษาสภาพการจดั การเรียนการสอนออนไลน์ใน
ยุค New Normal ด้านผู้สอน 73

ตารางที่ ๔.1.5 ค่าเฉลี่ย และสว่ นเบีย่ งเบนมาตรฐาน แบบสอบถามความคิดเห็นของ
นักเรียน ทม่ี ีต่อการศึกษาสภาพการจดั การเรยี นการสอนออนไลนใ์ น

ยุคNew Normal ดา้ นสิ่งสนบั สนุน
ตารางที่ ๔.1.6 ค่าเฉลี่ย การศึกษาสภาพการจัดการเรยี นการสอนออนไลน์ในยคุ

New Normal ด้านวธิ กี ารสอน/กิจกรรม

ตารางที่ 4.2.1 การสัมภาษณข์ อ้ มูลจากคณะครู กล่มุ สารการเรียนรู้สังคมศกึ ษา
ศาสนาและวัฒนธรรมจำนวน 3 คน โรงเรยี นเทศบาลบา้ นหนองใหญ่

ตำบลในเมอื ง อำเภอเมือง จงั หวดั ขอนแก่น
ตารางที่ ๔.3.๑ แสดงรอ้ ยละของคะแนนแบบฝึกทกั ษะก่อนและหลงั เรียนนักเรียน

ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2/2 โรงเรยี นเทศบาลบา้ นหนองใหญ่ ตำบลในเมอื ง

อำเภอเมอื ง จังหวัดขอนแก่น
ตารางท่ี ๔.3.2 ผลการศึกษาผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นการสอนแบบออนไลน์ในยุค

New Normal ในรายวิชาเศรษฐศาสตร์

สารบญั ภาพ ช

ภาพท่ี หนา้
ภาพท่ี 2.1 กรอบแนวคดิ ในการวจิ ยั 53

บทท่ี ๑

บทนำ

๑.๑ ความเป็นมาและความสำคญั ของปัญหา

ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา การเปลี่ยนแปลงทคโนโลยี เป็นส่วนหนึ่งของผลกระทบที่เกิด
ขึ้นกับสังคมในหลายๆด้าน เป็นทั้งเครื่องมือที่ผลักดันให้ระบบเศรษฐกิจมีการพัฒนา รวมถึง
เปลี่ยนแปลงรูปแบบการดำรงชีวิตของมนุษย์ อย่างไรก็ตามเทคโนโลยีเองก็สามารถส่งผลกระทบใน
ด้านที่ไม่ต้องการเช่น การสร้างมลพิษหรือการเกิดส่วนเกินจากการผลิตที่ไม่ต้องการกลายเป็นส่วน
หนึ่งของปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม การพัฒนาเทคโนโลยีกลายเป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาต่างของ
มนุษย์แต่ในขณะเดียวกันก็สร้างปัญหารูปแบบใหม่ๆให้เกิดขึ้นด้วย การทำความเข้าใจแนวโน้มการ
พัฒนาเทคโนโลยีจำเป็นต้องมองระยะยาวมากขึ้น เพื่อสะท้อนภาพการพัฒนาเทคโนโลยีให้เกิด
ประโยชน์ดา้ นบวกมากกวา่ จะกลายเปน็ ผลเสียต่อสังคมโดยรวม๑ ตลอดจนถึงการเปิดโอกาสทางการ
ศึกษาให้กับครูนักเรียน นักศึกษา ได้เปิดกว้างในการศึกษาค้นคว้าความรู้ด้วยเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
ภายใต้การเปล่ียนแปลงไปอย่างรวดเร็วของสังคมยุค New Normal ครูและนักเรียนจึงต้องเตรียม
ความพร้อมในทุกๆ ด้าน เพ่ือให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมส่ิงต่าง
ๆ ของโลกปัจจุบัน ในการศึกษา วิธีการสอนให้เชื่อมโยงกับการใช้เทคโนโลยีและสื่อนวัตกรรมใหม่
ในการจัดการเรียนการสอนมากขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ

New Normal คือ ความปกติใหม่,ฐานวิถีชีวิตใหม่ หมายถึง รูปแบบการดำเนินชีวิต
อย่างใหม่ท่ีแตกต่างจากอดีต อันเนื่องจากมีบางส่ิงมากระทบ จนแบบแผนและแนวทางปฏิบัติที่คน
ในสังคมคุ้นเคยอย่างเป็นปกติและเคยคาดหมายล่วงหน้าได้ ต้องเปลี่ยนแปลงไปสู่วิถีใหม่ภายใต้
หลักมาตรฐานใหม่ท่ีไม่คุ้นเคย๒ รูปแบบวิถีชีวิตใหม่น้ี ประกอบด้วยวิธีคิด วิธีเรียนรู้ วิธีส่ือสาร วิธี
ปฏิบัติและการจัดการ การใช้ชีวิตแบบใหม่เกิดขึ้นหลังจากเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวง
และรุนแรงอย่างใดอย่างหนึ่ง ทำให้มนุษย์ต้องปรับตัวเพ่ือรับมือกับสถานการณ์ปัจจุบันมากกว่าจะ
ธำรงรักษาวิถีดั้งเดิมหรือหวนหาถึงอดีตการปรับหาวิถีการดำรงชีวิตแบบใหม่เพ่ือให้ปลอดภัยจาก
การติดเช้ือ ควบคู่ไปกับความพยายามรักษาและฟ้ืนฟูศักยภาพทางเศรษฐกิจและธุรกิจ นำไปสู่การ
สรรค์สร้างส่ิงประดิษฐ์ใหม่ๆ เทคโนโลยีใหม่ๆ มีการปรับแนวคิด วิสัยทัศน์ วิธีการจัดการ ตลอดจน

๑ ส ุขฤทัย ส วันเส นา , ก า ร เ ป ล ี่ ยน แ ป ล ง ท า ง เ ท ค โ น โ ล ยี , (ออนไล น์ ) : แห ล ่ง ที่มา
https://sites.google.com/a/pibul.ac.th/techno/kar-peliynpaelng. [29 มนี าคม 2565]

๒ ‘New Normal’ คืออะไร? เมื่อโควิด-19 ผลักเราสู่ชีวิต 'ปกติวิถีใหม่'!, (ออนไลน์) : แหล่งที่มา
https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/882508. [29 มนี าคม 2565]

๒

พฤติกรรมที่เคยทำมาเป็นกิจวัตร เกิดการบ่ายเบนออกจากความคุ้นเคยอันเป็นปกติมาแต่เดิมใน
หลายมิติ ทั้งในด้านอาหาร การแต่งกาย การรักษาสุขอนามัย การศึกษาเล่าเรียน การสื่อสาร
การทำธุรกิจ ฯลฯ ซ่ึงส่ิงใหม่เหล่านี้ได้กลายเป็นความปกติใหม่ จนในที่สุด เมื่อเวลาผ่านไป ก็ทำให้
เกิดความคุ้นชินก็จะกลายเป็นส่วนหน่ึงของวิถีชีวิตปกติของผู้คนในสังคม

การเรียนการสอนออนไลน์ (Online learning) จัดเป็นนวัตกรรมทางการศึกษาในอีก
รูปแบบหนึ่งซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงวิธีเรียนในรูปแบบเดิม๓ ให้เป็นการเรียนการสอนแบบใหม่
ระหว่างครูและนักเรียน ที่ใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยทำการเรียนการสอน นอกจากน้ีความหมายอีก
ในนัยหนึ่งยังหมายถึง การเรียนทางไกล การเรียนผ่านเว็บไซต์ อีกด้วย โดยอยู่ในรูปแบบของ
คอมพิวเตอร์ เป็นการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ บวกเข้ากับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สร้างการศึกษาที่มี
ปฏิสัมพันธ์คุณภาพสูง โดยไม่จำเป็นต้องเดินทางด้วยตนเอง เนื้อหาของบทเรียน ประกอบด้วย
ข้อความ รปู ภาพ เสียง วดิ โี อ และมัลติมีเดียอ่ืนๆ จะถกู ส่งไปยงั นกั เรียน โดยนักเรยี น ครู และเพ่ือน
ร่วมชั้นเรียนทกุ คน สามารถติดต่อ ปรึกษา แลกเปลี่ยนความคดิ เห็น ระหว่างกันได้เช่น เดียวกับการ
เรียนในชั้นเรียนปกติ โดยอาศัยเครื่องมือการติดต่อสื่อสารที่ทันสมัย และการจัดการเรียนการสอน
ออนไลน์ปัจจุบันได้มีเครื่องมือ ให้ได้เลือกใช้หลากหลายมากมาย เพื่อทำการสอนออนไลน์
โดยโปรแกรมที่เป็นที่นิยมมีหลักๆ ในปัจจุบันนี้คือ Facebook , Line , Google Hangouts Meet,
Zoom Cloud Meetings และ Microsoft Teams เป็นต้น

การเรียนการสอนผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ถือว่าเป็นแกนหลักของ E-Learning ใน
ความหมายปัจจุบัน มีทั้งข้อดีและข้อจำกัดที่เป็นที่กล่าวถึงกันอยู่หลายประการซึ่งเมื่อนำมา
เปรียบเทียบกับการเรียนการสอนในห้องเรียนแบบเดิมแล้ว สามารถอธิบายได้หลายประเด็น ซึ่งมี
ความยืดหยนุ่ และความสะดวก นักเรยี น Online สามารถเขา้ ถงึ เนือ้ หาหลักสตู ร เวลาและสถานที่ใดก็
ไดต้ ามแตค่ วามสะดวก ซ่ึงเปน็ การขจดั ข้อจำกัดทางกายภาพที่เกิดจากการเรยี นในห้องเรียนแบบเดิม
การเรยี นผา่ นเว็บสามารถเรียนได้จากท่ีบ้าน ที่ทำงาน หรือสถานศกึ ษาตามความสะดวกของนักเรียน
เป็นการลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางและค่าใช้จ่ายในการใช้ห้องเรียนด้วย และเรียนได้ทันใจตาม
ตอ้ งการ นกั เรียนสามารถเรียนผ่านเวบ็ ได้ทุกขณะท่ตี อ้ งการ การเรยี นแบบ Online จึงสามารถชักจูง
ใจและทำใหน้ กั เรียนเรียนได้เปน็ เวลานานโดยไมเ่ บือ่ นักเรยี นสามารถค้นหาและเขา้ ถึงความรูใ้ หม่ๆได้
ทันเวลาและความต้องการ เนื้อหาบนเว็บที่ถูกสร้างและปรับปรุงขึ้นใหม่ทุกขณะ ทำให้นักเรียน
สามารถเรียนรู้ได้ตลอดชวี ิตและนำไปใช้ได้อย่างทนั เหตุการณ์ และนักเรียนเป็นฝ่ายควบคุม ในสภาพ
การเรยี นการสอนผา่ นเว็บ นกั เรียนจะมีเสรีภาพในการค้นควา้ และเรียนร้สู งิ่ ท่ีตนสนใจ ซ่ึงบางคร้งั อาจ
เป็นสิ่งที่อยู่นอกเหนือความคาดหวังของครู นักเรียนสามารถตัดสินใจเรื่องจังหวะการเรียนและ
ประเดน็ สำคญั ของเนอ้ื หาการเรยี น

๓ การเรียนการสอนออนไลน์ คอื ?, (ออนไลน)์ : แหลง่ ท่มี า
https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/882508, [29 มนี าคม 2565]

๓

ปัญหาที่พบในการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์๔ของนักเรยี นโรงเรยี นเทศบาลบ้านหนอง
ใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ในช่วงที่มีการแพร่ระบาดโรคตดิ เชือ้ ไวรัส โคโรนา
2019 (COVID-19) ยังคงเปน็ เรอ่ื งทีเ่ รง่ ด่วนและใหม่สำหรับทง้ั ครูและนักเรียนทำให้เกิดปัญหาและ
อุปสรรคในระหวา่ งท่ีมีกิจกรรมการเรยี นการสอน โดยปัญหาที่พบมากทีส่ ุดและเปน็ ปญั หาท่ีใหญ่ท่ีสุด
นั้นคือด้าน อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ สัญญาณอินเทอร์เน็ตและโปรแกรมที่ใช้สำหรับการเรียนแบบ
ออนไลน์ สญั ญาณ อินเทอร์เนต็ ท่ไี ม่เสถียรทำให้การสอ่ื สารระหว่างการเรียนการสอนไม่ต่อเนื่องและ
ไม่ราบรื่นและมีนักเรียนจำนวน หนึง่ ไมม่ ีอินเทอร์เน็ตในการใช้งานทำให้เรียนและทำการบ้านไม่ทนั
เพือ่ น นอกจากนัน้ สำหรบั ครูและนักเรียนทีใ่ ช้ แอพลิเคชัน ในการจดั กิจกรรมการเรียนการสอน อีกท้งั
ยังมนี กั เรยี นจำนวนสว่ นนอ้ ยไม่ มคี อมพิวเตอรท์ ีใ่ ชใ้ นการเรียนแบบออนไลน์หรอื แมแ้ ตโ่ ทรศัพท์มือถือ
ปัญหารองลงมาคือด้านครอบครัว นักเรียนส่วนใหญ่ต้องช่วยครอบครัวทำงานหาเลี้ยงชีพทำให้
นักเรียนจำนวนหนึ่งต้องสละเวลาเรียน เพื่อไปช่วยงานแบ่งเบาภาระครอบครัว ทำให้ไม่สามารถ
จดั การเวลาระหว่างการเรยี นและ ภาระงานในครอบครัวได้ และ ด้านพฤติกรรมผ้เู รียน การขาดความ
รับผิดชอบและระเบียบวินัยของนักเรยี น โดยพบ พฤตกิ รรมดงั กล่าวเช่น ไม่ส่งงานที่ได้รับมอบหมาย
ตามเวลาที่กำหนด ไม่เข้าชั้นเรียนแบบออนไลนโ์ ดยไม่ทราบ สาเหตุ ลอกงานจากเพื่อนแม้ว่าตนจะ
ได้รับมอบหมายหัวข้อและประเด็นที่แตกต่างจากเพื่อน โดยปัญหาที่พบจาก นักเรียนกลุ่มนีพ้ บเป็น
สว่ นนอ้ ย ครผู สู้ อนจึงใชว้ ธิ ีการตกั เตือนและกระตนุ้ ให้นักเรยี นเกิดความตระหนักในการเรียน เพ่ิมข้ึน
นอกจากนั้นปัญหาอื่น ๆ ก็ยังมีปัญหาทางด้านการเงินของนักเรียนและการบริหารจัดการเวลากับ
การบ้านหลายวิชาของนักเรียนอีกด้วย ถึงแม้ว่าจะมีปัญหาและอุปสรรคในการจัดการเรียนรู้แบบ
ออนไลน์ แต่ครู และนกั เรยี นก็ยังสามารถแก้ไขปญั หาเฉพาะหน้าได้

การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่งผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก
เนื่องจากสถานการณ์ข้างต้นนั้น ผู้วิจัยจึงมีความสนใจในการศึกษาการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์
ในยุค New Normal รายวิชาหน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคมของ โรงเรียน
เทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแกน่ และมีการปรับตัวใหเ้ ขา้ กับโลก
ของยุค New Normal อย่างไร ประโยชนท์ ี่นักเรยี นจะได้รับจากการเรียนออนไลน์ มากน้อยเพียงใด
และสำรวจปัญหาที่พบในการจัดการเรียนรู้ แบบออนไลน์ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลบ้านหนอง
ใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวดั ขอนแก่น เพื่อนนำมาเผยแพร่ให้เกิดประโยชนใ์ นการ จัดการ
เรียนรู้ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และนำ
องค์ความรู้ ที่ได้ไปเป็นแนวทางในการพัฒนาและประยุกต์ใช้ในการจัดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ
ตอ่ ไป

๔ มนธิชา ทองหัตถา , สภาพการจดั การเรยี นร้แู บบออนไลนใ์ นสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรค
ติดเช้ือ ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ของครกู ลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาตา่ งประเทศ โรงเรยี นปากพนงั
จงั หวัดนครศรีธรรมราช , (ออนไลน์) : แหลง่ ที่มา https://www. file:///C:/Users/User_Acer/Downloads/
7B$userGroup.pdf. [29 มนี าคม 2565]

๔

๑.2 วตั ถุประสงคข์ องการวิจยั

๑.2.๑ เพื่อศึกษาสภาพการจัดการเรียนการสอนออนไลน์รายวิชาเศรษฐศาสตร์ ของ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัด
ขอนแก่น

๑.2.๒ เพ่ือศกึ ษาผลสัมฤทธิก์ ารจัดการเรยี นการสอนออนไลนร์ ายวิชาเศรษฐศาสตร์ ของ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัด
ขอนแก่น

๑.3 ขอบเขตการวจิ ัย

1.3.1 ขอบเขตด้านเน้ือหา
ผู้วิจัยได้ศึกษาเอกสารตำราและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง กับการจัดการเรียนการสอน

ออนไลนใ์ นยคุ New Normal รายวชิ าเศรษฐศาสตร์ ประกอบด้วยปัจจยั
1. หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน
2. แนวคิดและทฤษฎีเก่ียวกบั การการจดั การเรียนรู้
3. แนวคิดและทฤษฎีเกีย่ วกบั การสอนออนไลน์

ตัวแปรที่จะศกึ ษา
- ตวั แปรต้น คอื การจดั การเรียนการสอนออนไลน์
- ตวั แปรตาม คือ ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นโดยใช้การสอนออนไลน์ ,สภาพการจัดการ

เรยี นการสอนออนไลน์
1.3.2 ขอบเขตดา้ นกลมุ่ เปา้ หมาย
กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/2 จำนวน 28 คน

โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมอื ง อำเภอเมอื ง จงั หวัดขอนแก่น
1.3.๓ ขอบเขตด้านสถานที่
โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จงั หวดั ขอนแก่น
1.3.๔ ขอบเขตดา้ นระยะเวลา
การวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยได้ใช้ระยะเวลาในการดำเนินการวิจัยประมาณ ๕ เดือน คือ

ระหว่างเดอื น พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔ – มนี าคม ๒๕๖๕

๕

๑.4 นยิ ามศพั ทเ์ ฉพาะทใี่ ช้ในการวจิ ยั

การจดั การเรยี นรู้ออนไลนใ์ นยุค New Normal หมายถึง การจัดการเรียนการสอน
ที่จัดทำองค์ประกอบและงานเกี่ยวกับการสอน ที่ได้นำเอาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารมา
ประยุกต์ใช้ ทำให้การเรียนการสอนมีความสะดวกรวดเร็ว เช่น ความสะดวกรวดเร็วในการสื่อสาร
ระหว่างครูครูกับนักเรียน ความสะดวกในการเข้าถึง ค้นหาข้อมูล สร้างสรรค์ชิ้นงานดิจิทัล และ
เผยแพร่ชิ้นงานของนักเรียน เป็น มีการออกแบบการจัดการเรียนรู้และประเมินผลนักเรียนให้
สอดคล้องกับกรอบความคิดของการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ เพื่อให้เข้ากับความทันสมยั และ
เทคโนโลยี ในยคุ ๔.๐ และสถานการณ์ของการแพรร่ ะบาดของโรคตดิ ตอ่ ในปจั จบุ นั

สภาพการจัดการเรียนการสอน หมายถึง การปฏิบัติการสอนของอาจารย์ตาม
แผนการสอน วิธีการสอน การใช้สื่อประกอบการสอน การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ประกอบด้วย 4 ดา้ น

1. ด้านผู้เรียน หมายถึง ผู้ที่ได้รับการศึกษาในสถานศึกษาระดับก่อนประถมศึกษา
ระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น และระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

2. ด้านผู้สอน หมายถึง ผู้ที่มีความสามารถให้คำแนะนำ เพื่อให้เกิดประโยชน์
ทางการเรียน สำหรับนักเรียน หรือ นักศึกษาในสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ทั้งของรัฐและเอกชน
มหี นา้ ท่ี หรือมีอาชีพในการสอนกับวชิ าความรู้ หลกั การคิดการอ่าน รวมถึงการปฏิบตั ิและแนวทางใน
การทำงาน โดยวิธีในการสอนจะแตกต่างกันออกไปโดยคำนึงถึงพื้นฐานความรู้ ความสามารถ และ
เปา้ หมายของนักเรียนแตล่ ะคน

3. ด้านสิ่งสนับสนุน คือ การอำนวยความ สะดวกให้การเรียนการสอนมีความราบรนื่
ได้ ระบบเครือข่ายสารสนเทศ ระบบเครือข่าย ภายในสถาบัน (Intranet) เป็นระบบเครือข่าย
คอมพิวเตอร์ภายในสถานศึกษา ซึ่งให้ผู้เรียนสามารถเข้ามาใช้ เครือข่ายภายในสถานศึกษาสำหรับ
การเรียนออนไลน์ได้ ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ทั่วโลกเพื่อให้สามารถติดต่อสื่อสารได้รวดเร็ว
ซึ่งผู้เรียนสามารถใช้ เครอื ข่ายอินเตอร์เน็ตสำหรบั การเข้าเรยี นออนไลน์ไดท้ กุ ที่ ทกุ เวลา

4. ดา้ นวิธีการสอน/กิจกรรม หมายถงึ การจดั กจิ กรรมโดยวิธตี ่างๆ อยา่ งหลากหลายท่ี
มุ่งให้ผู้เรียนเกิดการ เรียนรู้อย่างแท้จริงเกิดการพัฒนาตนและสั่งสมคุณลักษณะท่ีจำเป็นสำหรับการ
เป็นสมาชิกที่ดขี องสังคมของประเทศชาติตอ่ ไป การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่มุ่งพัฒนาผูเ้ รยี น
จึงต้องใช้เทคนคิ วธิ กี ารเรียนรรู้ ปู แบบการสอนหรือกระบวนการเรียนการสอนใน หลากหลายวธิ ี

๖

ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หมายถึง คะแนนที่ได้รับจากการทำแบบทดสอบ การ
เรียนรู้ตามหลกั สตู ร ได้มาตามหลักการวัดและประเมินผล แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียน คือ
แบบทดสอบที่ใช้วัดความรู้ และทักษะความสามารถจากการเรียนรู้ในอดีตหรือในสภาพปัจจุบันของ
แต่ละบคุ คล ซ่งึ เปน็ ขอ้ สอบแบบปรนยั 4 ตวั เลือก จำนวน 30 ข้อ

นกั เรียน หมายถงึ นกั เรยี นช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 2 หอ้ ง 2 ท่กี ำลังศึกษาในภาคเรยี นที่
2 ปีการศึกษา ๒๕๖4

๑.5 ประโยชนท์ ่ไี ดร้ บั จากการวจิ ัย

๑.5.๑ ได้ทราบถึงแนวทางการจัดสอนออนไลน์ในยุค New Normal ในรายวิชา
เศรษฐศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบลในเมือง
อำเภอเมือง จงั หวัดขอนแกน่

๑.5.๒ ได้พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนการสอนแบบออนไลน์ในยุค New Normal
ในรายวิชาเศรษฐศาสตร์ของนักเรียนชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2/2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ ตำบล
ในเมอื ง อำเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่

บทที่ ๒

แนวคดิ ทฤษฎี และงานวิจัยทเ่ี กย่ี วขอ้ ง

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการศึกษาการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในยุค
New Normal รายวิชาเศรษฐศาสตร์ ของนักเรยี นชั้นมัธยมศึกษาปีที่2 โรงเรียนเทศบาลบ้านหนอง
ใหญ่ ตำบลในเมอื ง อำเภอเมอื ง จงั หวัดขอนแก่น ผู้วิจัยได้ศกึ ษาเอกสารตำราและงานวิจัยท่ีเก่ียวข้อง
กบั การจัดการเรียนการสอนแบบออนไลน์ ในรายวชิ าเศรษฐศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2
โรงเรียนเทศบาลบา้ นหนองใหญ่ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จงั หวัดขอนแกน่ ดังต่อไปนี้

2.1 หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน
2.2 แนวคิดและทฤษฎเี ก่ียวกบั การการจัดการเรยี นรู้
2.3 แนวคิดและทฤษฎีเกย่ี วกบั การเรียนการสอนแบบออนไลน์ (Online learning)
2.4 แนวคิดและทฤษฎเี กีย่ วกับการสอนออนไลน์ในยุค New Normal
2.5 แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี น
2.6 งานวิจยั ท่เี กีย่ วขอ้ ง
2.7 กรอบแนวคดิ ในการวจิ ัย

๒.๑ หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน

หลักสูตรพื้นฐานโรงเรยี นเทศบาลบา้ นหนองใหญ่ :สาระการเรียนรู้และมาตรฐานการเรยี นรู้
สงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

กระทรวงศึกษาธิการการประกาศใช้หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช
2551 เปน็ หลักสูตรแกนกลางของประเทศ ท่ที บทวนจากหลักสูตรการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐานพุทธศักราช
2544 ท่ีผา่ นมาประกอบด้วยขอ้ มลู จากแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหง่ ชาติฉบับท่ี 10 เกี่ยวกับ
แนวทางการพัฒนาคนในสังคมไทย๑และจุดมุ่งเน้นของกระทรวงศึกษาธิการในการพัฒนาเยาวชนสู่
ศตวรรษที่ 21 นำไปสู่การทบทวนหลักสูตรขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2544 ซึ่งนำไปสู่การพัฒนา
หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้ืนฐานพุทธศกั ราช 2551 ใหม้ คี วามเหมาะสม

สถานภาพทีส่ ำคญั ของนกั เรียนคุณลักษณะท่ีพงึ ประสงค์ขนั้ พน้ื ฐานในการเรียนรู้และตัวช้ีวัด
อย่างชัดเจนนอกจากนีไ้ ด้กำหนดโครงสร้างเวลาการเรยี นขัน้ ตำ่ ของแตล่ ะกลุ่มสาระการเรียนรู้ในแต่

๑ สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้ นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ ,หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑, (กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์
ชมุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จำกดั , ๒๕๕๓), หน้า 2.

๘

ละช้นั ไว้ในหลักสูตรแกนกลางและเปิดโอกาสให้สถานศึกษาเพิ่มเติมเวลาเรียนได้ตามความพร้อมและ
จุดเน้นอีกครั้งได้ปรับกระบวนการการวัดและการประเมินนักเรียนเกณฑ์การจบการศึกษาแต่ละ
ระดับชั้นและเอกสารที่แสดงถึงหลักฐานทางการศึกษาให้มีความสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้
ดังนั้นในการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่พุทธศักราช 2556 จึงใช้
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐานพุทธศกั ราช 2551 เปน็ กรอบความคดิ และกำหนดทิศทางใน
การจัดหลกั สูตรสถานศกึ ษาโรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่พุทธศกั ราช 2556 ทางโรงเรยี นจงึ จดั ทำ
หลักสูตรสถานศึกษาครอบคลุมในส่วนหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551
และกรอบหลักสูตรท้องถิ่นการดำเนินไปสู่หลักสูตรสู่การปฏิบัติในการจัดการเรียนการสอนของช้ัน
เรียนอย่างมีประสิทธภิ าพ

หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรยี นเทศบาลบ้านหนองใหญ่ พุทธศักราช 2551 ตามหลักสูตร
แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 นี้สร้างความมั่นใจแก่ผู้ปกครองและท้องถิ่นว่า
นักเรียนจะมีคุณภาพตามพืน้ ฐานการเรียนรู้ตัวชี้วัดผลการเรียนรู้และเกดิ สมรรถนะสำคัญตลอดจนมี
คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงคต์ ามทกี่ ำหนดไวใ้ นหลักสตู รสามารถอยู่ในส่ิงแวดล้อมไดอ้ ยา่ งมีความสุขเกิด
ความรักความผูกพันสามารถดำรงชีวิตตามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียงและมีส่วนร่วมในการพัฒนา
ทอ้ งถนิ่

2.1.1 วิสัยทัศน์
หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน โรงเรยี นเทศบาลบา้ นหนองใหญ่พทุ ธศักราช 2556
มุ่งพัฒนานักเรียนทุกคน ซึ่งเป็นกำลังของชาติให้เป็นมนุษย์ที่มีความสมดุลทั้งด้านร่างกาย ความรู้
คุณธรรม มีจิตสำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก ยึดมั่นในการปกครองตามระบอบ
ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มีความรู้และทักษะพื้นฐาน รวมทั้ง เจตคติ
ที่จำเป็นต่อการศกึ ษาตอ่ การประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวติ โดยมุ่งเนน้ นกั เรียนเป็นสำคญั
บนพืน้ ฐานความเช่อื ว่า ทุกคนสามารถเรียนรู้และพฒั นาตนเองไดเ้ ต็มตามศักยภาพ มหี ลกั การท่ีสำคัญ
ดงั นี้

๑. เป็นหลักสูตรการศึกษาเพื่อความเป็นเอกภาพของชาติ มีจุดหมายและมาตรฐาน
การเรียนรู้เปน็ เป้าหมายสำหรับพัฒนานักเรียนและเยาวชนให้มคี วามรู้ ทักษะ เจตคติ และคุณธรรม
บนพ้นื ฐานของความเปน็ ไทยควบคกู่ บั ความเป็นสากล

๒. เป็นหลักสูตรการศึกษาเพื่อปวงชน ที่ประชาชนทุกคนมีโอกาสได้รับการศึกษา
อยา่ งเสมอภาค และมีคณุ ภาพ

๓. เป็นหลักสูตรการศึกษาที่สนองการกระจายอำนาจ ให้สังคมมีส่วนร่วมในการจัด
การศกึ ษาให้สอดคล้องกับสภาพและความตอ้ งการของท้องถ่ิน

๔. เปน็ หลักสูตรการศึกษาทีม่ โี ครงสร้างยืดหยุ่นท้ังด้านสาระการเรยี นรู้ เวลาและการ
จัดการเรียนรู้

๕. เป็นหลักสตู รการศกึ ษาทเ่ี น้นนกั เรยี นเป็นสำคัญ
๖. เป็นหลักสูตรการศึกษาสำหรับการศึกษาในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย
ครอบคลุมทกุ กลุ่มเป้าหมาย สามารถเทยี บโอนผลการเรยี นรู้ และประสบการณ์

๙

2.1.2 จดุ ม่งุ หมาย
หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พน้ื ฐานโรงเรยี นเทศบาลบา้ นหนองใหญพ่ ุทธศักราช 2556
มุ่งพัฒนานักเรียนให้เป็นคนดี มีปัญญา มีความสุขมีศักยภาพในการศึกษาต่อและประกอบอาชีพ
จงึ กำหนดเป็นจดุ หมายเพื่อให้เกดิ กบั นักเรียนเมื่อจบการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐาน ดังนี้

๑. มีคุณธรรม จรยิ ธรรม และคา่ นิยมทีพ่ งึ ประสงค์ เหน็ คณุ คา่ ของตนเอง มวี ินัยและ
ปฏิบัตติ นตามหลักธรรมของพระพทุ ธศาสนา หรือศาสนาทีต่ นนับถอื ยดึ หลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง

๒. มีความรู้ ความสามารถในการส่อื สาร การคิด การแกป้ ัญหา การใช้เทคโนโลยแี ละมที ักษะชีวิต
๓. มสี ขุ ภาพกายและสุขภาพจิตท่ีดี มีสุขนสิ ัย และรักการออกกำลังกาย
๔. มีความรักชาติ มีจติ สำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและพลโลกยดึ มนั่ ในวิถีชีวิตและ
การปกครองตามระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตริย์ทรงเปน็ ประมขุ
๕. มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย การอนุรักษ์และพัฒนา
สิ่งแวดล้อม มีจิตสาธารณะที่มุ่งทำประโยชน์และสร้างสิ่งที่ดีงามในสังคม และอยู่ร่วมกันในสังคม
อยา่ งมคี วามสุข
2.1.3 สมรรถนะสำคัญของนักเรยี น
สมรรถนะสำคญั ของนักเรยี น และคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงคโ์ รงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่
พุทธศักราช 2556 มุ่งพัฒนานักเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งเน้นพัฒนา
นักเรียนให้มีคุณภาพตามมาตรฐานที่กำหนด ซึ่งจะช่วยให้นักเรียนเกิดสมรรถนะสำคัญและ
คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ ดังน้ี
๑. ความสามารถในการส่ือสาร เปน็ ความสามารถในการรับและสง่ สาร มีวัฒนธรรม
ในการใชภ้ าษาถา่ ยทอดความคิด ความรู้ความเขา้ ใจ ความรสู้ ึก และทัศนะของตนเองเพือ่ แลกเปลี่ยน
ขอ้ มูลขา่ วสารและประสบการณอ์ ันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตนเองและสงั คม รวมทงั้ การเจรจา
ต่อรองเพือ่ ขจัดและลดปญั หาความขัดแย้งตา่ ง ๆ การเลอื กรบั หรือไมร่ บั ข้อมูลข่าวสารด้วยหลกั เหตุผล
และความถูกตอ้ ง ตลอดจนการเลือกใช้วิธีการสื่อสาร ที่มีประสิทธภิ าพโดยคำนึงถงึ ผลกระทบที่มีตอ่
ตนเองและสังคม
๒. ความสามารถในการคิด เป็นความสามารถในการคดิ วเิ คราะห์ การคิดสังเคราะห์
การคดิ อย่างสร้างสรรค์ การคิดอยา่ งมวี จิ ารณญาณ และการคิดเปน็ ระบบ เพอ่ื นำไปสู่การสร้างองค์
ความรหู้ รอื สารสนเทศเพ่อื การตดั สินใจเก่ียวกบั ตนเองและสงั คมได้อย่างเหมาะสม
๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา เป็นความสามารถในการแก้ปัญหาและอุปสรรค
ต่างๆที่เผชิญได้อย่างถูกต้องเหมาะสมบนพื้นฐานของหลักเหตุผล คุณธรรมและข้อมูลสารสนเทศ
เข้าใจความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ต่าง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู้ ประยุกต์
ความรูม้ าใชใ้ นการปอ้ งกันและแกไ้ ขปญั หา และมกี ารตัดสินใจทมี่ ีประสทิ ธภิ าพโดยคำนึงถึงผลกระทบ
ที่เกิดขึน้ ตอ่ ตนเอง สงั คมและส่ิงแวดล้อม
๔. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวิตเป็นความสามารถในการนำกระบวนการต่าง ๆ
ไปใช้ในการดำเนินชวี ติ ประจำวนั การเรียนรดู้ ้วยตนเอง การเรยี นรู้อย่างต่อเน่ือง การทำงาน และการ
อยู่ร่วมกันในสังคมด้วยการสร้างเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างบุคคล การจัดการปัญหาและความ

๑๐

ขัดแย้งตา่ งๆ อยา่ งเหมาะสม การปรบั ตวั ใหท้ ันกบั การเปล่ยี นแปลงของสังคมและสภาพแวดล้อม และ
การรจู้ กั หลีกเลยี่ งพฤติกรรมไมพ่ งึ ประสงค์ทีส่ ่งผลกระทบตอ่ ตนเองและผูอ้ ืน่

๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี เป็นความสามารถในการเลือก และใช้
เทคโนโลยดี า้ นต่างๆและมีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคม ในด้าน
การเรียนรู้ การสื่อสาร การทำงาน การแกป้ ญั หาอยา่ งสรา้ งสรรค์ ถกู ตอ้ ง เหมาะสม และมคี ุณธรรม

จากการศกึ ษา หลกั สูตรแกนกลาง จะประมวลความรู้และประสบการณ์ท่ีจัดขึ้นเพ่ือ
พัฒนานักเรียน ให้มีความรู้ความสามารถ ทักษะ และคุณลักษณะตามท่ี กำหนดไว้ในมาตรฐานการ
เรียนรู้ หลักสตู รจงึ เป็นเสมอื น แผนทก่ี ำหนดทิศทางในการพฒั นานักเรียนไปสมู่ าตรฐาน การเรียนรู้ซ่ึง
เปน็ เปา้ หมาย และมกี ารวดั และประเมินผล การเรียนรเู้ พื่อให้ทราบความก้าวหน้าของนักเรียนในการ
พัฒนา ไปส่มู าตรฐานที่กำหนดกรอบทิศทางในการพัฒนา คุณภาพนกั เรยี น และการประเมนิ คุณภาพ
นักเรียน ในสถานศึกษานั้นๆ จะใช้ข้อมูลในกรอบหลักสูตรระดับท้องถิ่นเป็นแนวทางในการ จัดทำ
หลกั สูตรสถานศึกษา เพอื่ พัฒนานกั เรยี นให้มีคุณภาพตาม มาตรฐานการเรยี นรูแ้ ละเป็นสมาชกิ ท่ดี ขี อง
สังคม มีความรัก และหวงแหนมรดกทางสังคม มีความรูค้ วามเขา้ ใจเกี่ยวกับ ปัญหา การแก้ไขปัญหา
การดำรงชวี ิต

2.1.4 หลักสูตรกลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมว่าด้วยการอยู่ร่วมกันในสังคมที่มี
ความเชื่อมสัมพันธ์กัน๒ และมีความแตกต่างกันอย่างหลากหลาย เพื่อช่วยให้สามารถปรับตนเองกบั
บริบทสภาพแวดล้อม เป็นพลเมืองดี มีความรับผิดชอบ มีความรู้ ทักษะ คุณธรรม และค่านิยมท่ี
เหมาะสม โดยไดก้ ำหนดสาระต่างๆไว้ ดงั น้ี

1. ศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรม แนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับศาสนา ศีลธรรม
จรยิ ธรรม หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนาหรอื ศาสนาท่ีตนนับถือ การนำหลกั ธรรมคำสอนไปปฏิบัติใน
การพัฒนาตนเอง และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข เป็นผู้กระทำความดี มีค่านิยมที่ดีงาม พัฒนา
ตนเองอยเู่ สมอ รวมทั้งบำเพญ็ ประโยชน์ต่อสังคมและส่วนรวม

2. หน้าที่พลเมอื ง วัฒนธรรม และการดำเนินชวี ิต ระบบการเมืองการปกครองใน
สังคมปัจจุบันการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ลักษณะและ
ความสำคญั การเป็นพลเมอื งดี ความแตกตา่ งและความหลากหลายทางวฒั นธรรม ค่านิยม ความเชื่อ
ปลูกฝังค่านิยมด้านประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข สิทธิ หน้าที่ เสรีภาพการ
ดำเนนิ ชวี ิตอยา่ งสนั ตสิ ขุ ในสงั คมไทยและสังคมโลก

3. เศรษฐศาสตร์ การผลิต การแจกจ่าย และการบริโภคสินค้าและบริการ การ
บริหารจัดการทรัพยากรทม่ี อี ยู่อย่างจำกดั อย่างมปี ระสิทธิภาพ การดำรงชวี ิตอยา่ งมีดุลยภาพ และการ
นำหลกั เศรษฐกิจพอเพยี งไปใชใ้ นชีวติ ประจำวัน

๒ สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร, หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑, (กรงุ เทพมหานคร : โรงพิมพ์
ชมุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด, ๒๕๕๓), หน้า ๑๒.

๑๑

4. ประวัติศาสตร์ เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์
พัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตถึงปัจจุบัน ความสัมพันธ์และเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ต่างๆ
ผลกระทบทเ่ี กดิ จากเหตุการณส์ ำคญั ในอดตี บคุ คลสำคัญทีม่ ีอทิ ธิพลต่อการเปลีย่ นแปลงต่างๆในอดีต
ความเป็นมาของชาตไิ ทย วัฒนธรรมและภมู ิปญั ญาไทย แหลง่ อารยธรรมทสี่ ำคญั ของโลก

5. ภูมิศาสตร์ ลักษณะของโลกทางกายภาพ ลักษณะทางกายภาพแหล่งทรพั ยากร
และภูมิอากาศของประเทศไทยและภูมภิ าคต่างๆของโลก การใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์
ความสัมพันธ์กันของสิ่งต่างๆ ในระบบธรรมชาติ ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทาง
ธรรมชาติ และสิ่งที่มนุษย์สรา้ งขึ้น การนำเสนอขอ้ มูลภูมิสารสนเทศการอนรุ ักษ์สิ่งแวดล้อมเพื่อการ
พัฒนาทย่ี ่งั ยนื

2.1.5 สาระและมาตรฐานการเรียนรู้
สาระท่ี ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของ

พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตาม
หลกั ธรรม เพ่อื อย่รู ว่ มกนั อย่างสนั ตสิ ุข

มาตรฐาน ส ๑.๒ เข้าใจตระหนักและปฏบิ ัติตนเป็นศาสนิกชนท่ีดีและธำรง
รักษาพระพทุ ธศาสนาหรอื ศาสนาที่ตนนบั ถือ

สาระที่ ๒ หนา้ ท่ีพลเมอื ง วัฒนธรรม และการดำเนนิ ชวี ิตในสงั คม
มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี

มีค่านิยมที่ดีงาม และธำรงรักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทย
และ สงั คมโลกอยา่ งสันติสุข

มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมอื งการปกครองในสงั คมปัจจุบัน ยึดมั่น
ศรัทธา และธำรงรักษาไวซ้ ่ึงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษตั รยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ

สาระที่ ๓ เศรษฐศาสตร์
มาตรฐาน ส.๓.๑ เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิต

และการบริโภคการใช้ทรพั ยากรที่มีอยู่จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่ารวมทัง้ เข้าใจหลักการ
ของเศรษฐกิจพอเพยี ง เพ่อื การดำรงชวี ติ อย่างมีดลุ ยภาพ

มาตรฐาน ส.๓.๒ เข้าใจระบบ และสถาบันทางเศรษฐกจิ ต่างๆความสัมพันธ์
ทางเศรษฐกจิ และความจำเปน็ ของการร่วมมือกนั ทางเศรษฐกิจในสังคมโลก

สาระท่ี ๔ ประวัตศิ าสตร์
มาตรฐาน ส ๔.๑ เข้าใจความหมาย ความสำคัญของเวลาและยุคสมัยทาง

ประวตั ศิ าสตร์ สามารถใชว้ ธิ ีการทางประวัติศาสตรม์ าวเิ คราะห์เหตุการณต์ ่างๆ อย่างเปน็ ระบบ
มาตรฐาน ส ๔.๒ เข้าใจพฒั นาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบนั ใน

ด้านความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง ตระหนักถึงความสำคัญและ
สามารถ วเิ คราะหผ์ ลกระทบท่ีเกดิ ข้นึ

มาตรฐาน ส ๔.๓ เขา้ ใจความเปน็ มาของชาตไิ ทย วฒั นธรรม ภมู ิปัญญาไทย
มคี วามรกั ความภูมิใจและธำรงความเป็นไทย

๑๒

สาระท่ี ๕ ภมู ิศาสตร์
มาตรฐาน ส ๕.๑ เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์

ของสรรพสิ่งซึ่งมผี ล ต่อกันและกันในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ใน
การค้นหาวเิ คราะห์ สรปุ และใชข้ ้อมลู ภูมิสารสนเทศอย่างมปี ระสทิ ธิภาพ

มาตรฐาน ส ๕.๒ เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทาง
กายภาพท่ีกอ่ ใหเ้ กิดการสรา้ งสรรค์วัฒนธรรม มีจติ สำนกึ และมสี ว่ นรว่ มในการอนุรักษ์ ทรัพยากรและ
สิง่ แวดล้อม เพ่อื การพัฒนาทย่ี ่งั ยืน

2.1.6 คำอธิบายรายวิชาสังคมศึกษา สาระเศรษฐศาสตร์ รหัสวิชา ส22101 ช้ัน
มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2

ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการลงทุนและการออม ปัจจัยการผลิตและบริการ ปัจจัยที่มี
อิทธิพลต่อการผลิตสินค้าและบริการในท้องถิ่นตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง กฎหมายคุ้มครอง
ผู้บริโภค ระบบเศรษฐกิจการพ่ึงพาอาศัยกัน การแข่งขันกนั ทางด้านเศรษฐกิจและการค้าในประเทศ
และตา่ งประเทศที่สง่ ผลตอ่ คุณภาพสินค้าและราคาสินค้า ทรพั ยากรกรและการกระจายทรัพยากรใน
โลกที่ส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ศึกษาลักษณะกายภาพ ลักษณะ
สงั คม ความสัมพนั ธร์ ะหว่างลกั ษณะกายภาพและลักษณะสงั คมของทวปี ยุโรปและทวีปแอฟริกา การ
เกิดสิ่งแวดลอ้ มใหม่อันเป็นผลจากการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและสังคม ปัญหาสิ่งแวดลอ้ ม แนว
ทางการอนุรักษ์ทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมและผลกระทบที่ไทยได้รับจากการเปลี่ยนแปลง
ของสิ่งแวดล้อมในทวีปยุโรปและแอฟริกาเพื่อให้สามารถอธิบายระบุยกตวั อย่าง วิเคราะห์ อภิปราย
รวบรวมขอ้ มลู สํารวจและเสนอแนวทางได้ตามหลักการทางเศรษฐศาสตร์ใช้เครือ่ งมือทางภูมิศาสตร์
ในการค้นควา้ หาขอ้ มลู ได้อย่างถกู ต้องทาํ ให้เกดิ การใฝเ่ รียนใฝร่ ูแ้ ละอยอู่ ย่างพอเพียง

วเิ คราะห์ กฎหมาย ที่เกี่ยวขอ้ งกบั ตนเอง ครอบครัว ชมุ ชนและประเทศ สถานภาพ บทบาท
สิทธิ หน้าที่ ในฐานะพลเมืองตามวถิ ปี ระชาธิปไตย ความสัมพนั ธ์ในทางสงั คมท้ังความคล้ายคลงึ และ
ความแตกต่างของวัฒนธรรมไทยและประเทศในเอเชีย กระบวนการตรากฎหมาย การเมือง การ
ปกครองที่มีผลกระทบต่อสังคมไทยในปัจจุบัน ปัจจัยของการลงทุน การออม การผลิตสินค้า การ
บริการ แนวทางการพัฒนาการผลิตในท้องถิ่นตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง แนวทางการคุ้มครอง
สทิ ธขิ งิ ตนเองในฐานะผู้บรโิ ภค ระบบเศรษฐกิจแบบตา่ งๆ การพง่ึ พาและการแข่งขนั กันทางเศรษฐกิจ
ในภูมิภาคเอเชยี การกระจายทรัพยากรในโลกท่ีสง่ ผลตอ่ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ
การแข่งขันการค้าในประเทศ และต่างประเทศที่ส่งผลต่อคุณภาพสินค้า ปริมาณการผลิต และราคา
สินคา้ โดยนำไปใช้ในชวี ิตประจำวนั

โดยใช้กระบวนการกลุ่ม นำเสนอ อธิบาย ความรู้ ศึกษาข้อมูล และอภิปรายเพื่อให้เกิด
ความรู้ ความเข้าใจ สามารถเลือกและตัดสินใจด้วยความถูกต้องและเหมาะสมเพื่อนำไปใช้ในการ
ดำเนินชีวิต และเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน อยู่อย่างพอเพียง
รกั ความเปน็ ไทย มีมนุษยสัมพันธด์ ี มจี ริยธรรม คณุ ธรรมและค่านิยมท่เี หมาะสม

๑๓

๒.2 แนวคดิ และทฤษฎีเกย่ี วกบั การการจัดการเรยี นรู้

การจัดการเรียนรู้มีความหมายในลักษณะเดยี วกับระบบการเรียนการสอน ซึ่งนักการศึกษา
โดยทั่ว ไปนิยมใช้คำว่า “ระบบ” ในความหมายทีเ่ ป็นระบบใหญ่ ครอบคลมุ องค์ประกอบสำคัญๆ ของ
การศึกษา หรือการเรียนการสอนในภาพรวม และนิยมใช้คำว่า “รูปแบบ” กับระบบที่ย่อยกว่า
โดยเฉพาะกับ “วธิ ีการสอน”

๒.๒.๑ ความหมายของการจดั การเรียนรู้
ทิศนา แขมมณี๓ กล่าวว่า การจัดการเรียนรู้ หมายถึง สภาพหรือลักษณะของการ

จัดการเรียนการสอนที่จัดขึ้นอย่างมีระบบระเบียบ มีแบบแผนตามหลักปรัชญา ทฤษฎี หลักการ
แนวคดิ หรอื ความเช่อื ต่างๆ โดยอาศยั วธิ สี อนและเทคนิคการสอนตา่ งๆ เข้ามาช่วยใหส้ ภาพการเรียน
การสอนนั้นเป็นไปตามหลักการที่ยึดถือ ดังนั้น คุณลักษณะสำคัญของรูปแบบการสอนจึงต้อง
ประกอบดว้ ยส่งิ ต่าง ๆ ต่อไปนี้

๑. มีปรัชญาหรือทฤษฎีหรือหลักการหรือแนวคิดหรือความเชื่อ ที่เป็นพื้นฐาน
หรือเปน็ หลักการของรูปแบบการสอนนน้ั ๆ

๒. มีการบรรยายหรอื อธิบายสภาพหรือลกั ษณะของการจดั การเรยี นการสอน
๓. มกี ารจัดระบบ คือ มกี ารจดั องค์ประกอบและความสมั พนั ธ์ ขององค์ประกอบ
ของระบบให้สามารถนำนักเรียนไปสู่เป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีการพิสูจน์ ทดลองถึง
ประสทิ ธิภาพของระบบน้นั
ดังนั้นการเรียนการสอน หมายถึง สภาพหรือลักษณะของการจัดการเรียนการสอน ที่จัดไว้
อย่างเป็นระเบียบตามหลักปรัชญา ทฤษฎี หลักการ แนวคิดหรือความเชื่อต่างๆ โดยมีการจัด
กระบวนการหรอื ขนั้ ตอนในการเรียนการสอน โดยอาศยั วธิ ีสอนและเทคนคิ การสอนตา่ งๆ เข้ามาช่วย
ทำใหส้ ภาพการเรยี นการสอนนน้ั เป็นไปตามหลกั การท่ยี ดึ ถอื ซึง่ ไดร้ ับการพิสจู น์ ทดสอบหรือยอมรับ
ว่ามีประสิทธิภาพ สามารถใช้เป็นแบบแผนในการเรียนการสอนให้บรรลุวัตถุประสงค์เฉพาะของ
รูปแบบนัน้ ๆ ซึ่งแต่ละรูปแบบมีวตั ถุประสงค์ที่แตกต่างกัน ทั้งนี้รปู แบบดังกล่าวล้วนเป็นรูปแบบการ
เรยี นการสอนทมี่ ีลักษณะเนน้ นกั เรยี นเปน็ สำคัญ
จักรกฤษณ์ โพดาพล๔ กล่าวว่า การจัดการเรียนรู้ออนไลน์: วีถีที่เป็นไปทางการศกึ ษา ด้วย
การ เติบโตอย่างรวดเร็วของเครือข่ายอินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยีดิจิตอลส่งผลให้เว็บไซต์ถือเป็น
เคร่อื งมอื ทีม่ พี ลังและมีประสิทธภิ าพด้วยเป็นเครื่องมือที่มีความยืดหยุ่น แพร่หลายไปท่ัวโลก มีความ
คลอ่ งตวั ในการจดั การเรียนรู้ โดยเฉพาะการจัดการเรยี นการสอนทางไกล

๓ ทศิ นา แขมมณ,ี ศาสตรก์ ารสอน, (กรุงเทพมหานคร: สำนักพมิ พแ์ หง่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลยั , ๒๕๔๕),
หน้า ๒๑๔.

๔ จักรกฤษณ์ โพดาพล, การจัดการเรียนรู้ออนไลน์: วีถีที่เป็นไปทางการศึกษา, (ออนไลน์),
https://slc.mbu.ac.th/wp-content/uploads/2020/06/.pdf (3 มกราคม 2565).

๑๔

อมรวิชช์ นาครทรรพ,จุฬากรณ์ มาเสถียรวงศ์, และนุชศิริ โค้นหล่อ ๕ กล่าวว่า อุปสรรค
สำคัญในการเรียนออนไลน์ คือ ความไม่พร้อมในอุปกรณ์การเรียน โดยผู้ปกครองผู้มีรายได้น้อยจะ
เผชิญกับขอ้ จำกัดทสี่ ูงกว่าเม่ือบุตรหลานตอ้ งเรียนออนไลน์

กนกวรรณ สุภาราญ๖ กล่าวว่า การจัดการเรยี นรูท้ างออนไลน์อย่างมีประสิทธิภาพ คือการ
จดั การเรียนรูผ้ า่ นเครือข่ายอินเทอร์เน็ตหรอื ระบบปฏิบัติการรูปแบบต่างๆ ท่อี าศัยการบริหารจัดการ
ห้องเรยี นซึง่ แตกต่างไปจากห้องเรยี นปกติในโรงเรียนนั้น ทกั ษะในการถ่ายทอดความรูข้ องครูท่ีสำคัญ
อย่างยิ่งในการจัดการเรยี นการสอน ไม่ว่าจะเป็นแผนการสอน สอ่ื การสอน และการจดั การห้องเรียน
ผา่ นเครอื ขา่ ยออนไลน์

จอยส์และวีล ๗ อ้างแนวคิดของดิวอี้ (Dewey) ที่กล่าวว่าแก่น ของกระบวนการสอนก็คือ
การจัดสิ่งแวดล้อมให้ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์ร่วมด้วยเพื่อศึกษาหาวิธีว่าจะเรียนรู้ ได้อย่างไร ดังน้ัน
รปู แบบการสอนจงึ เปน็ การอธิบายสภาพของสิ่งแวดล้อมการเรียนรู้ต่าง ๆ ต้ังแต่การวางแผนหลักสูตร
รายวชิ า หน่วยการเรยี นรแู้ ละบทเรียน ไปจนถงึ การออกแบบและพฒั นาสื่อ การเรยี นการสอน ตำรา
และโปรแกรมการเรียนร้ตู า่ ง ๆ เพื่อเปน็ เครือ่ งมอื การเรยี นรสู้ ำหรับผูเ้ รียน

เอกเกนและคอชัค๘ กล่าวว่ารูปแบบการสอน หมายถึง กลวิธีการสอนเฉพาะที่ได้รับการ
ออกแบบโดยมพี ื้นฐานมาจากทฤษฎีการเรียนรู้และการจูงใจเพื่อช่วยให้ ผู้เรียนบรรลุจุดประสงค์การ
เรียนรู้เฉพาะ รปู แบบการสอนจะบรรยายสภาพทวั่ ไปของการดำเนินการท่คี รูทำเพอื่ ชว่ ยให้ผู้เรียนเกิด
การเรียนรู้ โดยมิได้เป็นลักษณะของการสั่งการให้ครูต้องทำตามทุกอย่าง รูปแบบการสอนเป็น
แนวทางทั่วไปสำหรับชี้แนะการจัดการเรียนการสอนของครู ซึ่งไม่สามารถแทนที่ ทักษะหรือความ
ชำนาญการของผทู้ ีม่ คี วามเชีย่ วชาญได้

ทิศนา แขมมณี๙ ให้ความหมายของรูปแบบการเรียนการสอน คือสภาพลักษณะของการ
เรียนการสอนที่ครอบคลุมองค์ประกอบสำคัญซึ่งได้รับการจัดไว้อย่างเป็นระบบ ตามหลักปรัชญา
ทฤษฎี หลักการ แนวคิดหรือความเชอ่ื ต่างๆ โดยประกอบด้วยกระบวนการหรือขน้ั ตอนสำคญั ในการ
เรยี นการสอน รวมทง้ั วธิ สี อนและเทคนิคการสอนต่างๆ ทส่ี ามารถช่วยใหก้ ารเรียนการสอนน้ัน เป็นไป

๕ อมรวิชช์ นาครทรรพ, จุฬากรณ์ มาเสถียรวงศ์, และนุชศิริ โคน้ หลอ่ , หลกั สตู รโฮมสคลู จากฐานคิดเสรี
นิยมสู่แผนการสอนบนตักแม่, การก่อตั้งศูนย์ประสานงานการจัดการศึกษาโดยครอบครัว (ศปศค.), (กรุงเทพฯ,
2543), หนา้ ๒0๑.

๖ กนกวรรณ สุภาราญ, ทักษะครูกบั การจัดการเรียนรู้ออนไลน์ยคุ ใหม่, [ออนไลน์], แหล่งทมี่ า
https://www.educathai.com/knowledge/articles/372[3 มกราคม ๒๕๖5].

๗ จอยส์และวลี , ประเภทรปู แบบการจัดการเรยี นรู้, [ออนไลน์], แหล่งท่ีมา: https://sites.google-
.com/site/hnwykarreiynru123/prapheth-khxng-rup-baeb-kar-reiyn-kar-sxn. [4 มกราคม. ๒๕๖5]

๘ เอกเกนและคอชคั , เทคนิคและรูปแบบการจัดการเรียนรู้, [ออนไลน์], แหลง่ ท่มี า: https://sites.-
google.com /site / bthreiyn1234 /khwam-hmay-khxng-rup [3 มกราคม ๒๕๖5].

๙ ทศิ นา แขมมณี, ศาสตร์การสอน, (กรงุ เทพมหานคร: จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย, ๒๕๕๕), หน้า ๒๒๑.

๑๕

ตามทฤษฎี หลักการสอนหรือแนวคิดที่ยึดถือ รูปแบบการเรียนการสอนจะต้องได้รับการพิสูจน์
ทดสอบหรือยอมรับว่ามีประสิทธิภาพ สามารถใช้เป็นแบบแผนในการเรียนการสอนให้บรรลุ
วตั ถปุ ระสงค์ เฉพาะของรปู แบบนน้ั ๆ

จากความหมายที่นำมากล่าวข้างต้น สรุปได้ว่า รูปแบบการเรียนการสอน จึงเป็นแบบแผน
ของการจัดการ เรียนการสอนที่ได้รับการออกแบบโดยมีทฤษฎีการเรียนรู้และการจูงใจเป็นพื้นฐาน
เพื่อใช้เป็นแนวทาง ให้แก่ครูนำไปจัดการเรียนการสอนให้บรรลุวัตถปุ ระสงค์เฉพาะของรูปแบบการ
เรยี นการสอนนั้น

๒.๒.๒. การจดั การเรยี นรู้
ความหมายของการเรียนร้เู มือ่ มนุษย์เกิดมามนษุ ย์ต้องเรียนรทู้ ี่จะพูดเพ่ือส่ือสารกับ

บุคคลอื่นรอบข้าง เรียนรู้ที่จะเดินเล่น อ่านหนังสือ เขียนหนังสือ และกระทำกิจกรรมต่างๆเพื่อให้
ดำรงชีวิตอยู่ได้การเรียนรู้เป็นพื้นฐานของการดำเนินชีวิต๑๐ นักจิตวิทยาเชื่อว่ามนุษย์มีการเรียนรู้
ตั้งแต่เกิดจนถึงก่อนตาย สัตว์ต่างๆ ก็ต้องเรียนรู้ดำเนินชีวิต นักจิตวิทยาเชื่อว่ามนุษย์มีการเรียนรู้
ตั้งแต่แรกเกดิ จนถงึ ก่อนตาย สัตวต์ า่ งๆ ก็ตอ้ งเรียนรเู้ ชน่ กนั เชน่ ลงิ เรยี นรวู้ ิธกี ารเกบ็ ลูกมะพร้าวและ
สุนัขเรียนรู้การขับถ่ายให้เป็นที่พฤติกรรมของมนุษย์และสัตว์เหล่านี้เป็นผลเนื่องมาจากการเรียนรู้
การเรียนรู้เป็นกระบวนการที่สำคัญ ซึ่งช่วยให้เข้าใจพฤติกรรมของมนุษย์และสัตว์ดังนั้นบุคคลจึง
จำเปน็ ตอ้ งเข้าใจกระบวนการต่าง ๆของการเรียนรู้นกั จติ วิทยาและนกั การศกึ ษาได้ให้ความหมายของ
การเรียนรไู้ วต้ ่างๆ ดังน้ี

เมดนิค (อ้างอิงใน กมลรัตน์หล้าสุวงษ์) ๑๑ ได้ให้ความหมายของการเรียนรู้ไว้ว่า การ
เรียนรู้ทาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม การเรียนรู้เป็นผลมาจากการฝึกฝน การเรียนรู้เป็นการ
เปลี่ยน แปลงพฤติกรรมที่ค่อนข้างถาวรจนเกิดเป็นนิสัย มิใช่การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมชั่วคราว
เทา่ นัน้ การเรยี นรู้มิอาจสังเกตไดโ้ ดยตรง เราทราบแต่การกระทาทเี่ กิดจากการเรียนรู้แล้วเทา่ น้ัน

กมลรัตน์ หล้าสุวงษ์๑๒ กล่าวว่าการเรียนรู้หมายถึง กระบวนการที่ทาให้มีการ
เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเดิมไปเป็นพฤติกรรมใหม่ที่ค่อนข้างถาวร ซึ่งเป็นผลจากการได้รับ
ประสบการณ์หรอื ได้รับการฝึกฝน มิใช่เป็นผลจากการตอบสนองตามธรรมชาตหิ รือสัญชาติญาณวฒุ ิ
ภาวะ พษิ ยาต่างๆ รวมท้งั อบุ ัตเิ หตุหรือความบงั เอญิ

๑๐ กนกวรรณ สุภาราญ, ทักษะครูกับการจัดการเรียนรู้ยุคใหม่, [ออนไลน์].(2555), แหล่งที่มา
https://www.educathai.com/knowledge/articles/372. [๓๐ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖5].

๑๑เมดนิค, อ้างอิงใน กมลรัตน์หล้าสุวงษ์, จิตวิทยาการศึกษา(Educational Psychology),
(กรุงเทพมหานคร: คณะศึกษาศาสตรม์ หาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒประสานมิตร, ๒๕๒๘), หน้า ๑๒๖.

๑๒ กมลรัตน์ หล้าสุวงษ์, จิตวิทยาการศึกษา (Educational Psychology), (กรุงเทพมหานคร: คณะ
ศึกษาศาสตรม์ หาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒประสานมิตร, ๒๕๒๘), หนา้ ๑๒๙.

๑๖

อบุ ลรตั น์ เพง็ สถติ ย์๑๓ การเรยี นรู้ เป็นกระบวนการเปล่ียนแปลงของพฤติกรรมท่ีเกิดขึ้น
จากการฝึกฝน หรือมีประสบการณ์โดยตรงการเรียนรูข้ องนักเรียนขึ้นอยู่กับอายแุ รงจูงใจความสนใจ
ความตั้งใจความจำและความสามารถทางสติปญั ญา รวมทงั้ ลักษณะของตนเอง

จากความหมายที่นำมากล่าวข้างต้น สรุปได้ว่า การจัดการเรียนรู้ เป็นกระบวนการที่
สำคญั ในการนาหลักสูตรสู่การพัฒนาผเู้ รยี นใหบ้ รรลุตามเป้าหมายที่หลกั สูตรกำหนด ครผู ู้สอนจึงควร
ให้ความสำคัญและสรรหากระบวนการการเรียนรู้ที่เอื้อต่อการพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพตาม
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ทั้ง 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ นำพาให้ผู้เรียนเกิดสมรรถนะสำคัญของ
ผู้เรยี น และคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์ การจดั กระบวนการเรยี นรู้ท่ีดี ผู้เรียนควรได้มีส่วนร่วมในการ
ออกแบบกิจกรรมการเรยี นร/ู้ กระบวนการเรยี นรู้ คำนึงถงึ ความแตกตา่ งระหวา่ งผเู้ รยี น พฒั นาผู้เรียน
ให้สอดคล้องกับพัฒนาการทางสมอง และมุ่งเน้นความรู้คู่คุณธรรม จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่มุ่งเน้น
ผูเ้ รยี นเปน็ สำคัญ มคี วามหลากหลาย ทันสมยั เหมาะสมกบั วัยของผู้เรียน

๒.๒.๓ การจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนในช้ันเรยี น
ชีวิตในโลกยุคใหม่เป็นชีวิตที่นักเรียนสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารได้อย่าง

สะดวกสบาย๑๔ และรวดเร็วในระดับเสี้ยววินาที ส่งผลให้ห้องเรียนแบบเดิมถูกตั้งคำถาม และ
จำเปน็ ตอ้ งปรับตัวเพ่ือใหส้ อดรบั กับการเรยี นร้ใู นยคุ Disruptive Technology

๑. สภาพแวดล้อมชวนให้อยากเรียนรู้ ห้องเรียนควรมีสภาพแวดล้อมเช้ือ
เชิญให้นักเรียนเกิดความต้องการที่จะเรียนรู้ และเอื้อให้ครูกับนักเรียนใกล้ชิดกันมากที่สุด โดย
กระทรวงศึกษาไดก้ ำหนดจำนวนท่เี หมาะสมของนักเรยี นตอ่ หอ้ งเรียน แตส่ ่งิ ทเี่ กดิ ขน้ึ ในความเป็นจริง
คือ ยังมีห้องเรียนอีกมากที่มีจำนวนของนักเรียนเยอะจนแออัด ดังนั้นครูจึงมีหน้าที่ในการสร้าง
บรรยากาศห้องเรียนที่เต็มไปด้วยข้อจำกัดต่างๆ ออกมาให้เอื้อต่อการเรียนรู้มากที่สุด เช่นการเว้น
ทางเดินในหอ้ งเรยี นใหโ้ ล่ง ไม่มีสงิ่ กดี ขวาง เปน็ ระเบียบ นอกจากนคี้ รูยังควรจดั หาอุปกรณ์ที่ใชส้ ำหรับ
การจัดการเรยี นรู้อย่างน้อยก็ในระดับพื้นฐานใหแ้ ก่นักเรียน โดยเฉพาะพืน้ ที่บริเวณผนงั ห้อง ไม่ควร
ปล่อยไว้ให้โล่งเปล่า แต่ครูสามารถสร้างให้กลายเป็นพื้นที่สำหรับการเรียนรู้ที่ไม่จำกัดเฉพาะใน
กระดานดำ

๒. นักเรียนมีความเข้าใจและปฏิบัติตามกฎของห้องเรียน ครูเป็นผู้ที่มี
บทบาทหลักในการวางแผนและออกแบบการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียน รวมทั้งการวาง
กฎเกณฑ์ กระบวนการ และแจง้ ให้นักเรยี นทราบถึงกจิ กรรมตา่ งๆ ทจี่ ะเกิดข้ึนตลอดปกี ารศกึ ษา ท้งั น้ี
ควรติดประกาศไว้ในที่ที่ง่ายต่อการมองเห็น นอกจากนี้ การที่ครูหาประโยคที่เป็นข้อคิดหรือให้
กำลังใจในการเรียนมาติดไว้ในห้องเรียนก็สามารถสร้างพลัง และทำให้นักเรียนเกิดความเข้าใจว่า
คุณครขู องเขาคาดหวังตอ่ ตัวของเขาอยา่ งไร นับเปน็ วิธีการง่ายๆ ในการทำใหน้ ักเรยี นมวี นิ ัยในตัวเอง

๑๓ อุบลรตั น์ เพง็ สถิต, จิตวทิ ยาพฒั นาการ, (กรงุ เทพมหานคร: มหาวทิ ยาลยั รามคำแหง บทความใน
วารสาร นิตยสารและหนังสือพิมพ์,๒๕๔๒), หนา้ ๓๔.

๑๔พิจิตรา ธงพานิช, การจัดการเรียนรู้และการจัดการชั้นเรียน, [ออนไลน์], แหล่งที่มา:
https://603-150210459.blogspot.com/ [๓๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓].

๑๗

๓. นักเรียนมีความกระตือรือร้นในการแสวงหาความรู้ ในห้องเรียนควรมี
บรรยากาศการเคลื่อนไหว เสียงหัวเราะ แม้แต่การพูดคุยส่งเสยี งดังก็ยังได้ เพราะมันแสดงให้เห็นถึง
การเรียนร้ใู นเชิงรุก ซึ่งแตกตา่ งจากหอ้ งเรียนท่ีเงียบสงบอย่างเช่นในอดีต นกั เรียนในห้องเรียนนี้ควร
ไดร้ บั อนุญาตใหล้ กุ ขนึ้ หรือนั่งลงบนเก้าอข้ี องตัวเองได้ตามใจ เพือ่ จะสร้างการมีส่วนร่วมในกิจกรรมท่ี
พวกเขาสนใจ และส่งเสรมิ ใหพ้ วกเขาคดิ และรจู้ กั ค้นคว้าด้วยตนเอง นักเรยี น ควรพูดมากกว่าครู และ
หอ้ งเรยี นทม่ี กี ารจดั การเรยี นรทู้ ่ีดีจะไมม่ นี ักเรยี นหลบั หรอื นั่งอยา่ งเกยี จคร้านเพ่อื รอให้หมดเวลาเรียน

๔. สมาชิกในห้องมีความเคารพซึง่ กันและกัน คุณครูและนักเรียนปฏิบตั ิต่อ
กนั ดว้ ยความเคารพ และให้เกยี รตกิ นั ผา่ นทางการปฏิบตั แิ ละทางวาจา รวมทงั้ น้ำเสียงเวลาพูดคุยกัน
และนอกจากการพูดจาอย่างสุภาพต่อกันแล้ว นักเรียนยังส่งเสียงแสดงความคิดเห็น และความ
ต้องการของตนเองดว้ ยนำ้ เสียงทแี่ สดงถงึ ความมน่ั ใจ เพราะเสียงของพวกเขาทุกคนได้รบั การฟังอย่าง
ตั้งใจ ไมใ่ ชแ่ คค่ วามเคารพระหวา่ งครกู บั นกั เรียนเท่านน้ั แตน่ ักเรยี นยังเคารพซงึ่ กันและกัน ยอมรับใน
ความแตกต่างของเพ่ือนอยา่ งเข้าอกเขา้ ใจ รวมถึงการมคี วามสามารถในการทำงานรว่ มกนั เปน็ ทีม

๕. ทุกคนมคี วามรับผดิ ชอบตอ่ การเรยี นรู้ของตวั เอง หอ้ งเรยี นทด่ี คี อื ห้องเรียน
ที่นักเรียนในห้องเรียนฟังคุณครู แต่การฟังและการยอมปฏิบัติตามกติกาไม่ได้มาจากการกลัวการ
ลงโทษ หรือแรงกระตุ้นเชิงลบ ในทางกลับกันนั้น นักเรียนได้รับการส่งเสริมให้มีความเข้าใจใน
ความสำคัญของการประพฤติตัวที่ดีเพื่อผลดีที่จะเกิดขึ้นต่อตนเองในระยะยาว ซึ่งนับเป็นหน้าที่อัน
สำคัญของครใู นการสรรหาวธิ ีการทีห่ ลากหลายท่ีจะกระตุ้นใหน้ กั เรยี น เกิดความอยากเรยี นรแู้ ละ มงุ่ สู่
เป้าหมายของความสำเรจ็ ในอนาคตของเขา

การจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning๑๕ สามารถสร้างให้เกิดขึ้นได้ทั้งในห้องเรียน
และนอกหอ้ งเรยี น รวมท้งั สามารถใชไ้ ดก้ ับนกั เรียนทุกระดบั ทงั้ การเรยี นรู้เปน็ รายบุคคล การเรียนรู้
แบบกลุม่ เล็ก และการเรียนรแู้ บบกล่มุ ใหญ่ ไดเ้ สนอตัวอยา่ งรปู แบบหรือเทคนิค การจัดกิจกรรมการ
เรียนรทู้ ีจ่ ะช่วยใหผ้ ู้เรยี นเกิดการเรียนรแู้ บบ Active Learning ได้ดี ได้แก่

1. การเรียนรู้แบบแลกเปลี่ยนความคิด (Think-Pair-Share) คือการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนคิดเกี่ยวกับประเด็นที่กำหนดแต่ละคนประมาณ 2-3 นาที
(Think) จากนัน้ ใหแ้ ลกเปลี่ยนความคดิ กบั เพ่ือนอีกคน 3-5 นาที (Pair) และนำเสนอความคิดเห็นต่อ
ผู้เรียนท้งั หมด (Share)

2. การเรียนรู้แบบร่วมมือ (Collaborative learning group) คือการจัด
กจิ กรรมการเรยี นรู้ท่ีให้ ผ้เู รยี นได้ทำงานรว่ มกับผ้อู น่ื โดยจดั เปน็ กลุ่มๆ ละ 3-6 คน

3. การเรียนรู้แบบทบทวนโดยผู้เรียน (Student-led review sessions) คือ
การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ทีเ่ ปิดโอกาสให้ผู้เรียนไดท้ บทวนความรู้และพจิ ารณาข้อสงสัยต่าง ๆ ในการ
ปฏบิ ตั กิ จิ กรรมการเรยี นรู้ โดยครูจะคอยช่วยเหลือกรณที ่ีมปี ญั หา

๑๕ สถาพร พฤฑฒิกุล, การจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning, [ออนไลน์], แหล่งที่มา:
https://km.buu.ac.th/article/frontend/article_detail/141 [๓๐ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖5].

๑๘

4. การเรียนรู้แบบใช้เกม (Games) คือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ทีผ่ ู้สอนนำ
เกมเขา้ บูรณาการในการเรยี นการสอน ซ่ึงใชไ้ ด้ทงั้ ในขน้ั การนำเข้าสบู่ ทเรยี น การสอน การมอบหมาย
งาน และหรอื ขน้ั การประเมินผล

5. การเรียนรู้แบบวิเคราะห์วีดีโอ (Analysis or reactions to videos) คือ
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนได้ดูวีดีโอ 5-20 นาที แล้วให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็น หรือ
สะท้อนความคิดเกี่ยวกับสิง่ ที่ได้ดู อาจโดยวิธีการพูดโตต้ อบกนั การเขียน หรือ การร่วมกันสรุปเป็น
รายกลุ่ม

6. การเรยี นรู้แบบโต้วาที (Student debates) คอื การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้
ทจ่ี ดั ให้ผู้เรียนได้นำเสนอข้อมลู ทไ่ี ดจ้ ากประสบการณแ์ ละการเรียนรู้ เพอื่ ยนื ยนั แนวคดิ ของตนเองหรอื
กลุ่ม

7. การเรียนรู้แบบผู้เรียนสร้างแบบทดสอบ(Student generated exam
questions) คอื การจดั กิจกรรมการเรียนร้ทู ่ใี ห้ผู้เรียนสรา้ งแบบทดสอบจากส่ิงที่ไดเ้ รยี นรมู้ าแลว้

8. การเรียนรู้แบบกระบวนการวิจัย ( Mini-research proposals or
project) คือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่อิงกระบวนการวิจัย โดยให้ผู้เรียนกำหนดหัวข้อที่ต้องการ
เรียนรู้ วางแผนการเรียน เรยี นรตู้ ามแผน สรปุ ความรู้หรือสร้างผลงาน และสะทอ้ นความคิดในส่ิงที่ได้
เรียนรู้ หรืออาจเรียกว่าการสอนแบบโครงงาน(project-based learning) หรือ การสอนแบบใช้
ปัญหาเป็นฐาน(problem-based learning)

9. การเรียนรู้แบบกรณีศึกษา (Analyze case studies) คือการจัดกิจกรรม
การเรยี นรทู้ ใ่ี ห้ผ้เู รียนไดอ้ ่านกรณีตวั อย่างที่ตอ้ งการศกึ ษา จากน้นั ใหผ้ ู้เรยี นวิเคราะห์และแลกเปล่ียน
ความคดิ เหน็ หรือแนวทางแก้ปัญหาภายในกลุ่ม แล้วนำเสนอความคิดเหน็ ต่อผเู้ รยี นทั้งหมด

10. การเรียนรู้แบบการเขียนบันทึก (Keeping journals or logs) คือการ
จัดกิจกรรมการเรยี นรู้ท่ีผู้เรียนจดบันทกึ เรือ่ งราวต่างๆ ที่ได้พบเห็น หรือเหตุการณ์ที่เกิดขึน้ ในแต่ละ
วัน รวมทัง้ เสนอความคดิ เพ่ิมเตมิ เกีย่ วกบั บันทึกทีเ่ ขยี น

11. การเรียนรู้แบบการเขียนจดหมายข่าว(Write and produce a
newsletter) คือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนร่วมกันผลิตจดหมายข่าว อันประกอบด้วย
บทความ ข้อมลู สารสนเทศ ขา่ วสาร และเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น แลว้ แจกจา่ ยไปยงั บคุ คลอนื่ ๆ

12. การเรียนรู้แบบแผนผังความคิด (Concept mapping) คือการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนออกแบบแผนผังความคิด เพื่อนำเสนอความคิดรวบยอด และความ
เชอื่ มโยงกนั ของกรอบความคิด โดยการใช้เส้นเป็นตัวเช่ือมโยง อาจจัดทำเป็นรายบุคคลหรืองานกลุ่ม
แลว้ นำเสนอผลงานตอ่ ผูเ้ รียนอนื่ ๆ จากน้นั เปดิ โอกาสให้ผ้เู รยี นคนอื่นได้ซกั ถามและแสดงความคิดเห็น
เพิ่มเตมิ

การสร้างและการรักษาสง่ิ แวดล้อมของห้องเรียนเพอ่ื เอ้ือตอ่ การเรียนรู้ของนักเรียน หรือ
หมายถึงกิจกรรมทุกอย่างที่ครูทำเพื่อจะช่วยให้การสอนมีประสิทธิภาพและนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ใน

๑๙

การเรียนรู้๑๖ตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไวส้ ำหรับบทเรียนหนึ่งๆนอกจากนี้การจัดการห้องเรียนยงั รวมถงึ
การทค่ี รสู ามารถที่จะใช้เวลาที่กำหนดไวใ้ นตารางสอนได้อยา่ งเต็มเมด็ เต็มหน่วย และการจัดท่ีน่ังของ
นกั เรียน และอปุ กรณ์ทคี่ รจู ะใช้ในการสอนใหอ้ ยู่ในสภาพท่ีจะชว่ ยครูไดใ้ นเวลาสอน

1. การเตรียมการ หมายถึง การจัดเตรียมการเรยี นไว้ให้พรอ้ มท่ีจะมีการเรียนการ
สอนในปกี ารศึกษานัน้ ๆ ซงึ่ เปน็ การเตรยี มความพรอ้ มในดา้ นศักยภาพ

2. การวางแผนการเรียนการสอน หมายถึง การวางแผนการเรียนการสอนในชั้น
เรียนและการวางแผนการเลือกใช้กิจกรรมต่างๆ มาใช้ประกอบการเรียนการสอนที่คาดว่าน่าจะ
บรรลุผลสำเรจ็ ตามวตั ถปุ ระสงคข์ องรายวิชานั้นๆ

3. การดำเนินการในชั้นเรียน หมายถึง การดำเนินการเรียนการสอนใหเ้ ป็นไปตาม
กระบวนการที่ได้กำหนดไว้มีวัตถุปะสงค์เพื่อผู้เรียนได้มีความรู้ ความสามรถตามสมรรถนะของ
รายวิชาพร้อมทั้งมีปฏิกิริยาร่วมระหว่างผู้สอนกับผู้เรียนเพ่ือให้ผู้เรียนได้รับประโยชน์สูงสุดต่อการ
ดำเนินการเรียนการสอนในแตล่ ะครง้ั และกอ่ ใหเ้ กิดความพงึ พอใจทง้ั สองฝา่ ยในระดับทีย่ อมรบั ได้เพื่อ
มุ่งสคู่ วามเป็นเลิศในชั้นเรียน

ดังนั้น จึงสรุปได้ว่า การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนอยา่ งมีลำดับขั้นตอนตั้งแต่ตน้ จน
จบแลว้ บรรลุจุดประสงค์ตามทกี่ ำหนดไว้ การสรา้ งและการรกั ษาส่ิงแวดล้อมของหอ้ งเรยี นเพ่ือเอ้ือต่อ
การเรียนรู้ของนักเรียน รวมทั้งวิธีการสร้างระเบียบวนิ ัยในห้องเรียน เพื่อรักษาสภาพบรรยากาศใน
ห้องเรียน ช่วยให้การเรียนการสอนดำเนินไปอย่างราบรื่น นักเรียนเกิดความร่วมมือในกิจกรรมการ
เรียนรู้เป็นการสรุปเนื้อหาที่เรียนมาทั้งหมด สรุปทั้งด้าน ความรู้ ความคิด เจตคติและทักษะการ
นำไปใช้ในชีวิตประจำวัน ในการสรุปนั้นผู้สอนอาจสรุปเอง หรือผู้เรียนเป็นผู้สรุป หรือผู้สอนและ
ผเู้ รียนช่วยกันสรุป

การบริหารจดั การช้ันเรียน เป็นวิธีการดำเนินการให้ชัน้ เรียนได้อยู่ในสภาพความพร้อมที่
จะดำเนินการเรียนการสอนให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้เกิดประสิทธิผลในการเรียนรู้ของ
นักเรียนอย่างแท้จริง เนื่องด้วยชั้นเรียนเป็นแหล่งการเรียนรู้พื้นฐานในรายวิชาต่างๆ ทั้งภาคทฤษฎี
และภาคปฏิบัติ ทั้งประกอบด้วยนักเรียนที่มีความแตกต่างกันในด้านต่างๆ อย่างชัดเจน หรืออาจ
เรียกว่า “ความแตกต่างระหว่างบคุ คล” ช้ันเรียนที่มีการบริหารจัดการดีเป็นความสามารถของครทู ี่
สง่ ผลต่อบรรยากาศการเรียนรูข้ องนกั เรยี นเปน็ ปจั จยั สำคัญของการเรยี นการสอน

2.2.4 ความหมายของการบรหิ ารจดั การช้นั เรียน
สุรางค์ โคว้ ตระกลู ๑๗ ได้ใหค้ วามหมายวา่ การจดั การช้ันเรยี น หมายถงึ การสร้าง

และการรักษาสิง่ แวดล้อมของห้องเรียนเพื่อเอ้ือตอ่ การเรียนรู้ของนักเรียน หรือหมายถึงกจิ กรรมทุก
อย่างที่ครูทำเพื่อจะช่วยให้การสอนมีประสิทธิภาพและนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ในการเรียนรู้ตาม
วัตถปุ ระสงคท์ ี่ตัง้ ไว้สำหรับบทเรียนหนึ่งๆนอกจากนีก้ ารจดั การหอ้ งเรียนยังรวมถงึ การที่ครูสามารถท่ี

๑๖ สันติ บุญภิรมย์, การบริหารจดั การในหอ้ งเรยี น (Classroom Management), (กรงุ เทพมหานคร:
ทรปิ เพลิ เอด็ดูเคช่ัน, ๒๕๕๗), หน้า๑๑๓.

๑๗ สุรางค์ โค้วตระกูล, การจัดการชั้นเรียน, [ออนไลน์], แหล่งที่มา: https://sites.google.com/site-
[๓๐ กมุ ภาพันธ์ ๒๕๖5].

๒๐

จะใช้เวลาที่กำหนดไว้ในตารางสอนได้อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วย และการจัดที่นั่งของนักเรียน และ
อุปกรณ์ท่ีครจู ะใชใ้ นการสอนใหอ้ ยใู่ นสภาพทจี่ ะชว่ ยครูได้ในเวลาสอน

สนั ติ บญุ ภริ มย์๑๘ ได้ให้ความหมายว่า การจัดการชัน้ เรยี น หมายถึง กระบวนการ
ดำเนนิ การในช้นั เรยี น ประกอบดว้ ย 1) การเตรยี มการ 2) การวางแผนจัดการ 3) การดำเนินการใน
ชนั้ เรยี น สำหรบั ในแตล่ ะขน้ั มีรายละเอยี ดประกอบ ดังน้ี

๑. การเตรยี มการ หมายถงึ การจดั เตรยี มการเรยี นไว้ใหพ้ ร้อมท่ีจะมีการเรียน
การสอนในปีการศึกษาน้นั ๆ ซ่ึงเป็นการเตรยี มความพรอ้ มในดา้ นศกั ยภาพ

๒. การวางแผนการเรียนการสอน หมายถึง การวางแผนการเรยี นการสอนใน
ชั้นเรียนและการวางแผนการเลือกใช้กิจกรรมต่างๆ มาใช้ประกอบการเรียนการสอนที่คาดว่าน่าจะ
บรรลผุ ลสำเรจ็ ตามวัตถุประสงค์ของรายวชิ านั้นๆ

๓. การดำเนินการในช้ันเรียน หมายถงึ การดำเนนิ การเรยี นการสอนให้เป็นไป
ตามกระบวนการทีไ่ ดก้ ำหนดไว้มีวัตถปุ ะสงค์เพ่อื นักเรียนไดม้ ีความรู้ ความสามรถตามสมรรถนะของ
รายวิชาพร้อมทั้งมีปฏิกิริยาร่วมระหว่างครูกับนักเรียนเพื่อให้นักเรียนได้รับประโยชน์สูงสุดต่อการ
ดำเนินการเรียนการสอนในแต่ละครัง้ และกอ่ ใหเ้ กิดความพงึ พอใจทัง้ สองฝา่ ยในระดับทีย่ อมรับได้เพ่ือ
มุง่ ส่คู วามเป็นเลศิ ในชน้ั เรยี น

ดังนัน้ จึงสรปุ ได้วา่ การจดั การช้ันเรยี น หมายถึง การสร้างและการรกั ษาสิ่งแวดล้อมของ
ห้องเรียนเพื่อเอื้อต่อการเรียนรู้ของนกั เรียน รวมทั้งวิธีการสร้างระเบยี บวินัยในห้องเรียน เพื่อรักษา
สภาพบรรยากาศในห้องเรียน ช่วยให้การเรียนการสอนดำเนินไปอย่างราบรื่น นักเรียนเกิดความ
ร่วมมอื ในกจิ กรรมการเรยี นรู้

2.2.5 ความสำคัญของการบรหิ ารจดั การช้นั เรียน ทีม่ ีต่อนักเรยี น ดังต่อไปนี้
๑.ชว่ ยใหน้ กั เรียนเกิดความอบอุ่นในขณะอยู่ในชน้ั เรยี น และมคี วามสุขในขณะที่มี

การเรียนการสอน
๒.ช่วยให้ส่งเสรมิ สนบั สนุนบรรยากาศแห่งการเรียนรู้ให้เกิดประโยชนส์ ูงสดุ ทั้งใน

เวลาเรียนปกติและนอกเวลาเรียน
๓.ช่วยใหน้ ักเรยี นและครูได้มีปฏิสัมพนั ธ์ระหว่างกันตามธรรมชาติของรายวชิ านัน้ ๆ
๔.ช่วยสง่ เสริมให้นกั เรียนไดต้ ระหนักในเรอ่ื งของวนิ ยั ในชน้ั เรยี น
๕.ช่วยปอ้ งกนั สงิ่ รบกวนท่ีเปน็ สภาพแวดล้อมภายนอกท่มี ีต่อการเรยี นการสอนและ

การทำกจิ กรรมต่างๆ ของนกั เรยี น
ดังนน้ั การบรหิ ารจดั การช้นั เรยี น จึงเป็นการช่วยให้การเรียนรู้ของนักเรียนและการสอน

ของครไู ด้เอ้อื อำนวยต่อกจิ กรรมการเรียนการสอน ซ่ึงเป็นกจิ กรรมทมี่ ีความสำคัญที่สุดในขณะนั้นให้
บรรลุผลสำเร็จตามความมุ่งหมายของการศึกษา และนักเรียนได้รับการพัฒนาศักยภาพได้เต็มตาม
อัตภาพพรอ้ มทั้งส่งเสริม สนับสนนุ การสอนของครูใหเ้ ตม็ ศักยภาพท้ังสองฝ่าย

๑๘ สันติ บุญภิรมย์, การจัดการชั้นเรียน, พิมพ์ครั้งที่ ๑, (กรุงเทพมหานคร: ทริปเพิ้ล, ๒๕๕๗), หน้า
๒๓๑.

๒๑

2.2.6 องคป์ ระกอบของการบริหารจดั การชนั้ เรยี น

สันติ บุญภิรมย์ ได้กล่าวถึงองค์ประกอบของการจัดการชั้นเรียนไว้ดังนี้
องค์ประกอบของการจัดการชั้นเรียน๑๙ (Element of Classroom Management) เพื่อให้ชั้นเรียน
ไดเ้ กดิ ประโยชนส์ ูงสดุ กับนักเรยี น ดงั นั้น จึงมกี ารจัดองค์ประกอบของการจัดการชนั้ เรยี นดงั ตอ่ ไปนี้

๑. องค์ประกอบดา้ นกายภาพ หมายถึง สิ่งอำนวยความสะดวกภายในชั้นเรียน
จัดให้มีไว้อยา่ งเพยี งพอ พรอ้ มใช้งานไดต้ ลอดเวลา ซึง่ ประกอบด้วย โตะ๊ เกา้ อี้ ทงั้ ของนักเรียนและครู
กระดานดำ บอร์ดสำหรับจัดนิทรรศการ หรืออาจกล่าวอีกนัยหนึ่งว่า การจัดเตรียมการในด้านวัสดุ
อุปกรณ์ ส่ิงอำนวยความสะดวกอ่นื ไวอ้ ยา่ งครบถว้ น และมคี ุณภาพดพี รอ้ มใช้งานตลอดเวลา

๒. องค์ประกอบด้านสังคม หมายถึง การมีปฏสิ ัมพันธ์ระหว่างนกั เรียนกับครใู น
รูปแบบต่างๆ ตามกิจกรรมประกอบการเรียนการสอนในแต่ละรายวิชา ครูกับนักเรียนได้ช่วยกัน
ทำงาน นักเรียนทำงานกันเปน็ กลุม่ ครูสาธิตให้นกั เรียนได้ศึกษาสังเกต

๓. องค์ประกอบด้านการศึกษา หมายถึง การจัดลำดับเนื้อหาสาระ ความรู้ให้
เหมาะสมกับวุฒิภาวะของนักเรียน พร้อมทั้งให้นักเรียนมีกาสวางแผนการเรียนร่วมกับครู และให้
นักเรียนได้ตระหนักในคุณค่าของความรู้ ความสามารถที่ได้รับจากครู หรือการศึกษาค้นคว้าตามท่ี
ได้รับมอบหมายให้เต็มตามอัตภาพ ทั้งนี้ เนื่องด้วยการจัดการศึกษาในส่วนของการจัดการชั้นเรียน
เป็นเป้าหมายสูงสุดในการเรียนรู้ คือ ให้นักเรียนได้รับความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ให้
เป็นไปตามอัตภาพและนักเรียนสามารถพัฒนาได้โดยให้ความสำคัญไปที่การบริหารจัดการชั้นเรียน
เนื่องจากชั้นเรียนเป็นสถานที่อยู่ของนักเรียนตลอดระยะเวลาของการมาเรียนที่โรงเรียน สำหรับ
องค์ประกอบด้านกายภาพและด้านสังคม เป็นส่วนส่งเสริม สนับสนุนให้องค์ประกอบด้านการศึกษา
ของนกั เรยี นไดม้ ีความสมบูรณค์ รบถว้ น

การจดั การเรียนการสอน๒๐ ผูส้ อนต่างปรารถนาให้จัดกจิ กรรมการเรียนการสอนดำเนินไป
อยา่ งราบรน่ื และผู้เรียนเกดิ พฤติกรรมตามจุดประสงคท์ ี่กำหนดไว้ในหลักสูตร บรรยากาศในช้ันเรียน
กล่าวถึงบรรยากาศในชั้นเรียนทจี่ ะนำไปสคู่ วามสำเรจ็ ในการสอนจัดแบ่งได้ 6 ลักษณะ ดังนี้

1. บรรยากาศที่ท้าทาย (Challenge) เป็นบรรยากาศที่ครูกระตุ้นให้กำลังใจ
นักเรียนเพื่อให้ประสบผลสำเร็จในการทำงาน นักเรียนจะเกิดความเชื่อมั่นในตนเองและพยายาม
ทำงานใหส้ ำเร็จ

2. บรรยากาศที่มีอิสระ (Freedom) เป็นบรรยากาศที่นักเรียนมีโอกาสได้คิด ได้
ตัดสินใจเลือกสิ่งที่มีความหมายและมีคุณค่า รวมถึงโอกาสที่จะทำผิดด้วย โดยปราศจากความกลัว
และวติ กกังวล บรรยากาศเชน่ น้ีจะส่งเสริมการเรียนรู้ ผูเ้ รยี นจะปฏบิ ัตกิ ิจกรรมด้วยความตั้งใจโดยไม่
รสู้ กึ ตงึ เครยี ด

๑๙ สันติ บุญภิรมย์, การจัดการชั้นเรียน, พิมพ์ครั้งที่ ๑, (กรุงเทพมหานคร: ทริปเพิ้ล, ๒๕๕๗), หน้า
๒๓3.

๒๐ พรรณี ชูทัย, จิตวิทยาการเรียนการสอน, กรุงเทพฯ : วรวุฒิการพิมพ์, (2522), หน้า 261 –
263.

๒๒

3. บรรยากาศท่ีมกี ารยอมรบั นบั ถอื (Respect) เปน็ บรรยากาศท่คี รูรู้สึกว่านักเรียน
เป็นบุคคลสำคญั มคี ุณค่า และสามารถเรียนได้ อันสง่ ผลใหน้ ักเรยี นเกิดความเชื่อม่นั ในตนเองและเกิด
ความยอมรบั นับถอื ตนเอง

4. บรรยากาศทีม่ ีความอบอนุ่ (Warmth) เป็นบรรยากาศทางด้านจิตใจ ซึ่งมีผลต่อ
ความสำเร็จในการเรียน การที่ครูมีความเข้าใจนักเรียน เป็นมิตร ยอมรับให้ความช่วยเหลือ จะทำให้
นกั เรยี นเกดิ ความอบอุน่ สบายใจ รักครู รกั โรงเรยี น และรักการมาเรยี น

5. บรรยากาศแห่งการควบคุม (Control) การควบคุมในที่นี้ หมายถึง การฝึกให้
นกั เรยี นมรี ะเบียบวินัย มิใช่การควบคุม ไมใ่ ห้มอี สิ ระ ครตู อ้ งมีเทคนิคในการปกครองชั้นเรียนและฝึก
ใหน้ ักเรียนรู้จกั ใชส้ ิทธหิ น้าทข่ี องตนเองอยา่ งมีขอบเขต

6. บรรยากาศแห่งความสำเร็จ (Success) เป็นบรรยากาศที่ผู้เรียนเกิดความรู้สึก
ประสบความสำเร็จในงานทที่ ำ ซ่งึ ส่งผลใหผ้ เู้ รยี นเกิดการเรียนรูไ้ ดด้ ีขน้ึ ผ้สู อนจึงควรพดู ถงึ สง่ิ ท่ีผู้เรียน
ประสบความสำเร็จให้มากกว่าการพูดถึงความล้มเหลว เพราะการที่คนเราคำนึงถึงแต่สิ่งที่ล้มเหลว
เพราะการท่คี นเราคำนึงถึงแต่ความล้มเหลวจะมีผลทำให้ความคาดหวงั ต่ำ ซงึ่ ไม่สง่ เสริมให้การเรียนรู้
ดขี ้ึน

สภาพในปัจจุบันและปัญหาด้านการเรียนการสอนของครูประถมศึกษาไว้ สรุปได้ว่า
บรรยากาศในชั้นเรียนต้องมีลักษณะทางกายภาพที่อำนวยความสะดวกต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
สร้างความสนใจใฝ่รู้และศรัทธาต่อการเรียน นอกจากนี้ปฏสิ ัมพันธ์ระหว่างกลุ่มนกั เรียนและระหวา่ ง
ครูกับนักเรียน ความรักและศรัทธาที่ครแู ละนกั เรียนมีต่อกัน การเรียนที่รื่นรมย์ปราศจากความกลัว
และวติ กกงั วล สิ่งเหล่านจี้ ะชว่ ยสร้างบรรยากาศการเรียนไดด้ ี

การบริหารจัดการชั้นเรียน๒๑ เป็นกระบวนการของการจัดระบบระเบียบ และนำกิจการ
ของห้องเรียนให้เกิดการเรียนรู้ การบริหารจัดการชั้นเรียนมักจะถูกรับรู้ว่าเกี่ยวข้องกับการรักษา
ระเบียบวินัยและควบคุมชน้ั อยา่ งไรก็ตาม การเข้าใจเชน่ น้ี เปน็ เรอื่ งง่ายเกนิ ไป ท้งั นเ้ี พราะ การบริหาร
จัดการชั้นเรียนมีหลายสิ่ง ที่มากไปกว่านี้นั่นคือ การสร้างและดูแลเอาใจใส่บรรยากาศ
แวดลอ้ ม ประกอบด้วย 3 ส่วน

1. องค์ประกอบทางกายภาพ หมายถึง สภาพแวดล้อมในการเรียนการสอนของ
นักเรียนและครูส่วนใหญ่คือสภาพแวดล้อมที่อยู่รอบๆห้องเรียนนั้นเอง ลักษณะการจัดออกแบก็จะ
แตกตา่ งกันไปแต่ในกิจกรรมการเรียนการสอนแต่ละกิจกรรมกต็ ้องใชว้ ัสดอุ ุปกรณ์และสภาพแวดล้อม
ท่ีแตกตา่ งกนั

2. องค์ประกอบทางสังคม หมายถึง สิ่งแวดล้อมท่ีเกิดขึ้นจากที่ครูและนักเรียนได้
อยรู่ วมในบริเวณแวดลอ้ มเดียวกันในรูปใดอาจก่อใหเ้ กดิ สว่ นประกอบทางสังคมทม่ี คี วามแตกตา่ งกัน

๒๑ การบริหารจัดการชั้นเรียนและการควบคุมชั้นเรียน , [ออนไลน์], แหล่งที่มา:
https://praewpan0113.wordpress.com/2018/01/12/%E0. [๓๐ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๖5].

๒๓

3. องค์ประกอบด้านการศึกษา หมายถึง เนื้อหาในหลักสูตรของโรงเรียนและผล
การตดั สินใจทีค่ รเู ลือกความรู้และทกั ษะต่างๆที่จำเปน็ และเหมาะสมสำหรับนกั เรียนมาสอนในระดับ
อายุและขนั้ ตอนการเรยี นรขู้ องนกั เรียนการจดั แผนการเรียนการสอนการใหง้ านนักเรยี นการจัดระบบ
การเรยี นการสอนและการจัดกจิ กรรมต่างๆในแต่ละวนั เหล่านี้คอื ลักษณะสำคัญขององค์ประกอบด้าน
การศึกษา

ดังนน้ั จึง สรุปความสำคญั ของการจัดชั้นเรียนได้ว่า เปน็ การดำเนนิ การต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
กับการจดั สภาพแวดลอ้ มในชนั้ เรยี น เพอ่ื กระตนุ้ ส่งเสริมบรรยากาศการเรียนรู้และสร้างเสริมผู้เรียน
ในด้านสติปัญญา ร่างกาย อารมณ์ และสังคมได้เป็นอย่างดี รวมถึงการแก้ไขปัญหาพฤติกรรมของ
นกั เรียนโดยมเี ป้าหมายเพื่อใหน้ ักเรียนเกิดการเรียนรู้ตามจุดประสงค์ของการเรยี นการสอนตลอดจน
บรรลุผลตามเป้าหมายของการศึกษาการเรียนรู้เร่ืองการบริหารจัดการชั้นเรียนและการควบคุมชั้น
เรียน เนื่องจากว่าในการจัดการเรียนหรือในห้องเรียนนั้น ครูถือเป็นบุคคลสำคัญในการการบริหาร
จัดการชั้นเรียนและการควบคุมชน้ั เรยี น ซง่ึ การทีค่ รศู ึกษาเร่ืองการบริหารจัดการและการควบคุมช้ัน
เรยี นจะทำให้ครไู ดร้ บั ร้ถู ึงเทคนิควธิ ีการตา่ งๆ ในการจดั การชน้ั เรยี นไมว่ ่าจะเปน็ การจัดบรรยากาศใน
ช้ันเรียน การจัดโต๊ะเกา้ อ้ี การจดั มุมต่างๆ เพ่อื เสริมความรใู้ ห้นกั เรยี น นอกจากนย้ี งั ทำให้ครูได้เรียนรู้
เรือ่ งการใช้เทคนคิ ต่างๆ ในการจัดการกับผูเ้ รียนอกี ด้วย

2.3 แนวคิดและทฤษฎีเกีย่ วกับการเรยี นการสอนแบบออนไลน์ (Online learning)

2.3.1 ความหมาย การเรยี นการสอนแบบออนไลน์
ความหมาย การเรียนการสอนแบบออนไลน์ Online Learning คือ การเรียนใน

ลักษณะใดกไ็ ด้ ซ่งึ ใชก้ ารถา่ ยทอดเน้อื หาผา่ นช่องทางเครอื ขา่ ยอนิ เทอร์เนต็ ซึ่งเน้อื หา สารสนเทศอาจ
อยู่ในรูปแบบการเรียนด้วยข้อความพร้อมสื่อประกอบอื่น หรือมีกระบวนการ Interactive (ที่มีการ
โตต้ อบระหว่างผู้เรียนกับตวั engine ท่ีมีลักษณะคลา้ ยกบั โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ชว่ ยสอน)

ปัจจบุ ัน เมอ่ื กลา่ วถงึ การเรยี นการสอนแบบออนไลน์ online-learning๒๒ สว่ นใหญ่จะ
หมายถึง การเรียนเนื้อหา หรือ สารสนเทศ ซึ่งออกแบบมาสำหรับการสอนหรือการอบรม ซึ่งใช้
เทคโนโลยีของเว็บในการถ่ายทอดเนื้อหา และเทคโนโลยีระบบการบริหารรายวิชา (Course
Management System) ซึ่งการถ่ายทอดเนอ้ื หาสามารถแบง่ ออกเป็น 3 ลกั ษณะ คือ

1. เน้นข้อความออนไลน์ (Text Online) เป็นการนำเสนอเน้อื หาในรูปของขอ้ ความ
เป็นหลัก โดยเน้นเนอื้ หาทเี่ ปน็ ขอ้ ความและตวั อักษร มลี ักษณะเชน่ เดยี วกบั การสอนบนเวบ็ (WBI)

2. รายวิชาออนไลน์เชิงโต้ตอบและประหยัด (Low Cost Interactive Online
Course) เป็นการนำเสนอเนื้อหาในรูปของตัวอักษร ภาพ เสียงและวีดิทัศนท์ ี่ผลิตขึ้นมาอยา่ งง่าย ๆ

๒๒ กระทรวงศึกษาธิการ.การเรียนรู้ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต : Online Learning. (ออนไลน์)
2564, แหล่งที่มา: https://www.mediathailand.org/2012/04/online-learning.html] [๓๐ กุมภาพันธ์
๒๕๖5].

๒๔

นอกจากน้ยี ังมีการพฒั นาระบบการบริหารรายวิชา เพือ่ ชว่ ยใหผ้ ้ใู ช้ปรบั ปรุงเนื้อหาให้ทันสมัยได้อย่าง
สะดวก

3. รายวิชาออนไลน์คณุ ภาพสูง (High Quality Online Course) เป็นการนำเสนอ
เนอ้ื หาในลักษณะของส่ือประสมท่ีไดร้ บั การออกแบบและพฒั นาอยา่ งมีประสิทธิภาพ นอกจากน้มี ีการ
เน้นการเข้าถึงเนื้อหาตามความต้องการในลักษณะที่ไม่เป็นเชิงเส้นตรง มีการออกแบบกิจกรรมซึ่ง
ผู้เรียนสามารถโต้ตอบกับเนื้อหา รวมทั้งมีแบบฝึกหัดและแบบทดสอบให้ผู้เรียนสามารถตรวจสอบ
ความเข้าใจได้ หลังจากนั้นผู้สอนอาจนัดหมายผู้เรียนมาพบ เพื่อเน้นย้ำประเด็นสำคัญ ๆ ที่ผู้สอน
ทราบว่าผูเ้ รียนมักเกิดปญั หา หรือตอบปญั หาท่ีผู้เรยี นพบจากการทไ่ี ด้ศึกษาดว้ ยตนเองแล้วก่อนท่ีจะ
มาเข้าชั้นเรียนนั่นเอง

การเรียนการสอนแบบออนไลน์ (Online learning)๒๓ จะเป็นเรียนการเรียนในลักษณะ
ทางผ่านทางอินเทอรเ์ น็ต โดยอยู่ในรปู แบบของคอมพิวเตอร์ เป็นการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ บวกเข้า
กับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สร้างการศึกษาที่มีปฏิสัมพันธ์คุณภาพสูง โดยไม่จำเป็นต้องเดินทาง เกิด
ความสะดวกและเข้าถึงได้อย่างรวดเรว็ ทุกสถานที่ ทุกเวลา เปน็ การสรา้ งการศึกษาตลอดชีวิตให้กับ
ประชากรการเรยี นการสอนแบบออนไลน์ เป็นการศึกษาผา่ นเครือข่ายอินเทอรเ์ นต็ ด้วยตนเอง ผเู้ รยี น
สามารถเลือกเรียนตามความชอบของตนเอง ในส่วนของเนื้อหาของเรียน ประกอบด้วย ข้อความ,
รูปภาพ, เสียง, VDO และMultimedia อื่นๆ สิ่งเหล่านี้จะถูกส่งตรงไปยงั ผู้เรยี นผ่าน Web Browser
ทั้งผู้เรียน , ผู้สอน และเพื่อนร่วมช้ันทุกคน สามารถติดต่อ สื่อสาร ปรึกษา แลกเปลี่ยนความคดิ เห็น
แบบเดยี วกับการเรียนในช้นั เรยี นทว่ั ไป โดยการใช้ E-mail, Chat, Social Network เปน็ ตน้ ด้วยเหตุ
นี้การเรยี นรแู้ บบออนไลน์ จึงเปน็ เหมาะสำหรับทกุ คน , เรียนไดท้ ุกเวลา

ถนอมพร เลาหจรัสแสง๒๔ ได้ให้ความหมายของการเรียนแบบออนไลน์ หมายถึง การเรียน
ในลกั ษณะใดกไ็ ดซ้ ึ่งใชก้ ารถ่ายทอดเน้ือหาผ่านทางอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ไม่ว่าจะเป็น คอมพิวเตอร์
เครือขา่ ยอินเทอรเ์ นต็ อินทราเนต็ เอก็ ซท์ ราเนต็ หรอื ทางสัญญาณโทรทศั น์หรือสญั ญาณ ดาวเทียม ก็
ได้ซึ่งเนอื้ หาสารสนเทศอาจอยู่ในรปู แบบการเรียนท่ีเราคุน้ เคยกันมาพอสมควร เช่น คอมพวิ เตอร์ช่วย
สอน การสอนบนเว็บ (Web-Based Instruction) การเรียนออนไลน์ (On-line Learning) การเรียน
ทางไกลผา่ นดาวเทียม หรืออาจจะอยู่ในลกั ษณะที่ยงั ไม่ คอ่ ยเป็นทีแ่ พร่หลายมากนัก เชน่ การเรยี นจา
กวดี ทิ ศั น์ตามอัธยาศัย (Video on-Demand) เปน็ ตน้ อยา่ งไรก็ดีในปจั จุบนั คนส่วนใหญ่เม่ือกล่าวถึง
การเรียนแบบออนไลน์ จะหมายถึง การเรียนเนือ้ หาหรอื สารสนเทศซึ่งออกแบบมาสําหรับการสอน
หรือการอบรม ซ่ึงใชเ้ ทคโนโลยีของเว็บ ในการถ่ายทอดเนื้อหา และเทคโนโลยรี ะบบการจัดการคอร์ส

๒๓ ก า ร เ ร ี ย น ก า ร ส อ น อ อ น ไ ล น ์ ( Online learning), [ อ อ น ไ ล น ์ ] , แ ห ล ่ ง ท ี ่ ม า :
https://www.worathan.co.th/%E0%B8%. [๓๐ มีนาคม ๒๕๖5].

๒๔ ถนอมพร(ตนั พิพัฒน์) เลาหจรสั แสง, Designing e-Learning : หลักการออกแบบและ การสร้าง
เวบ็ เพอื่ การเรียนการสอน, (กรงุ เทพฯ : โรงพิมพ์อรณุ การพิมพ์, 2545), หน้า 95 -118.

๒๕

ในการบริหารจัดการงานสอนด้านต่าง ๆ โดยผู้เรียนที่เรียนจาก การเรียนแบบ ออนไลน์ สามารถ
นาํ เสนอโดยอาศยั เทคโนโลยมี ลั ติมีเดียและ เทคโนโลยเี ชงิ โต้ตอบ

ดังนั้นจึง สรุปความสำคัญของ การเรียนการสอนออนไลน์ (Online learning) จัดเป็น
นวัตกรรมทางการศกึ ษาในอกี รูปแบบหน่งึ ซึ่งสามารถเปล่ียนแปลงวิธีเรียนในรูปแบบเดมิ ๆให้เป็นการ
เรยี นใหม่ ที่ใชเ้ ทคโนโลยีเข้ามาชว่ ยทำการสอนแบบออนไลน์ เป็นการเรยี นทีม่ คี วามมีความยดึ หยุ่นสูง
เพราะฉะนั้นผู้เรียนจำต้องมีความรบั ผิดชอบในการเรียนมากกว่าปกติ เพราะไม่มีใครมานัง่ จ้ำจีจ้ ้ำไช
ยิ่งเรียนยิ่งได้กับตัวเอง อีกทั้งยังทราบผล นอกจากนี้ความหมายอีกในหนึ่งยังหมายถึง การเรียน
ทางไกล , การเรยี นผ่านเว็บไซต์

2.3.2 องค์ประกอบการเรียนการสอนออนไลน์
การเรยี นแบบออนไลน์๒๕ มอี งค์ประกอบทส่ี ำคญั อยู่ 4 สว่ น เนือ้ หาของบทเรียนระบบ

การบริหารการเรียน การตดิ ตอ่ ส่ือสาร และการประเมนิ ผลการเรียนโดยแต่ละสว่ น จะต้องได้รับการ
ออกแบบมาเป็นอย่างดี เพ่อื ใหท้ ง้ั ส่สี ว่ นเมื่อประกอบเขา้ ด้วยกันแลว้ จะทำใหร้ ะบบสามารถทำงาน คือ

1. เน้อื หาของบทเรยี น(Content) คือเน้อื หาท่ีเปน็ องค์ความรู้ที่เจ้าของวิชา หรือ
ผู้จัดทำ เน้อื หาวิชาไดพ้ ัฒนาขนึ้ มาเป็นบทเรียนแหลง่ ความร้ทู างวิชาการทีส่ ำคัญ และมีจำนวนมากคือ
แหลง่ ข้อมลู จากสถาบันการศกึ ษา ในระดับต่างๆตง้ั แต่ระดับประถม มธั ยม อาชวี ศึกษาและอุดมศึกษา

2. ระบบบริหารการเรียน เนอื่ งจากการเรียนแบบออนไลน์หรอื e-learning น้ัน
เป็นการเรยี นท่ีสนับสนุนให้ผู้เรยี นไดศ้ ึกษา เรียนรไู้ ดด้ ้วยตัวเอง ระบบบริหารการเรยี นท่ีทำหน้าท่ีเป็น
ศนู ย์กลาง กำหนดลำดบั ของเนื้อหาในบทเรยี น นำส่งบทเรยี นผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ไปยังผู้เรียน
ประเมินผลความสำเร็จของบทเรยี น ควบคุม และสนับสนุนการให้บริการทัง้ หมดแก่ผูเ้ รียน จึงถือวา่
เป็นองค์ประกอบของ e-learning ที่สำคัญมาก เราเรียกระบบนี้ว่า "ระบบบริหารการเรียน

3. การติดต่อสื่อสาร การเรียนแบบ e-learning ถือว่าเป็นการเรียนทางไกลอกี
รูปแบบหนึ่ง แตส่ ง่ิ สำคัญทท่ี ำให้ e-learning มีความโดดเด่นและแตกต่างไปจากการเรยี นทางไกลท่ัว
ๆ ไปกค็ ือการนำรูปแบบการติดตอ่ สื่อสารแบบ 2 ทาง มาใช้ประกอบในการเรยี น เพือ่ เพ่ิมความสนใจ
และความตน่ื ตัวของผเู้ รยี นท่มี ตี ่อบทเรยี นให้มากยิง่ ข้ึน ตลอดจนใช้เปน็ เคร่อื งมอื ทีจ่ ะชว่ ยให้ผู้เรียนได้
ติดต่อ สอบถาม ปรึกษาหารือ และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างตัวผู้เรียนกับครูผู้สอน และ
ระหว่างผู้เรียนกบั เพื่อนรว่ มชั้นเรียนคนอ่นื ๆ

4. การสอบ / วัดผลการเรียน โดยทั่วไปแล้วการเรียนไม่ว่าจะเป็นการเรียนใน
ระดบั ใดหรือเรียนวิธใี ด ก็ยอ่ มตอ้ งมีการสอบ / การวดั ผลการเรยี น เปน็ ส่วนหนึ่งอยเู่ สมอ การสอบ /
การวัดผลการเรียนจึงเป็นส่วนประกอบสำคัญที่จะทำให้การเรียนแบบ Online learning เป็นการ
เรียนที่สมบูรณ์ กล่าวคอื ในบางวิชาจำเป็นตอ้ งวัดระดบั ความรู้ก่อนเข้าสมัครเข้าเรียน เพ่อื ให้ผเู้ รียนได้

๒๕ บ ุ ญ เ ก ื ้ อ ค ว ร ห า เ ว ช , ก า ร เ ร ี ย น ก า ร ส อ น อ อ น ไ ล น์ , [อ อ น ไ ล น ์ ] , แ ห ล ่ ง ท ี ่ ม า :
https://www.st.ac.th/av/inno_elearn.htm. [๓๐ มนี าคม ๒๕๖5].

๒๖

เลือกเรียนในบทเรียนหรือหลักสตู รทีเ่ หมาะสมมากที่สุด ซง่ึ ทำให้การเรยี นท่ีมีประสิทธภิ าพสูงสดุ เม่ือ
เข้าสู่บทเรียนในแต่ละหลักสูตรก็จะมีการสอบย่อยท้ายบท และการสอบใหญ่ก่อนที่จะจบหลักสูตร
ระบบบริหารการเรียน จะเรียกข้อสอบที่จะใช้มากจากระบบบริหารคลังข้อสอบ (Test Bank
System) ซึง่ เป็นส่วยยอ่ ยทร่ี วมอยูใ่ นระบบบริหารการเรียน

การเรียนการสอนแบบ Online learning๒๖ เป็นการเรียนทางไกลที่ผู้สอนและผู้เรียนมิได้อยู่
ในบริบทชั้นเรียนและเวลาขณะเดยี วกนั มีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารเข้ามาทดแทน
ในที่นี้ขอนําอธิบายองค์ประกอบการเรียนการสอนแบบอีเลิร์นนิง ตามรูปแบบการใช้ Online
learning ทั้งระบบการเรียนการสอนเป็นหลัก ซึ่งการเรียนการสอนแบบ Online learning สามารถ
แบง่ องค์ประกอบสําคญั ทีต่ ้องคาํ นงึ ถงึ เปน็ 6 องค์ประกอบคอื

1) เนอ้ื หาและสื่อการเรยี น
2) ระบบนาํ สง่ สารสนเทศและการส่ือสาร
3) ระบบการส่อื สารและปฏิสมั พนั ธ์ทางการเรยี น
4) ระบบการวัดและการประเมินผล
5) ระบบสนับสนุนการเรยี น
6) ผสู้ อนและผูเ้ รยี น
รูปแบบการเรียนการสอนบนเครือข่ายตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้เพื่อส่งเสริม
ความสามารถในการคิดแก้ปัญหา๒๗ โดยรูปแบบการเรียนการสอน MASCE Model มีองค์ประกอบ
5 องค์ประกอบ ไดแ้ ก่
องคป์ ระกอบท่ี 1 หลกั การ หลักการของรปู แบบการเรียนการสอนตามทฤษฎีการสร้าง
ความรู้บนเครือขา่ ย เพื่อ ส่งเสรมิ ความสามารถในการคดิ แก้ปัญหาของนกั เรยี น คอื การเรียนการสอน
ที่เน้น ให้ผู้เรียนสร้างความรู้ด้วยตนเอง โดยผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลอื่นและสิ่งแวดล้อมอย่าง
กระตือรือร้น เรียนรู้ด้วยการปฏิบัติ วิเคราะห์สถานการณ์ปัญหา แก้ปัญหาจากกิจกรรมการเรียนรู้
และแลกเปล่ียน ความคดิ ในการแกไ้ ขปญั หาอยา่ งสมเหตุสมผล นำไปสู่การสร้างความรู้ใหม่
องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ วัตถุประสงค์รูปแบบการเรียนการสอนบนเครือข่าย
ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้เพื่อ ส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหาของนักเรียน คือ ให้
ผู้เรียนรู้มีความรู้ ความสามารถในการคิดแก้ปัญหา ซึ่งจะช่วยให้ผู้เรียนสามารถแสวงหาความรู้ สรุป
ความรู้ และสรา้ ง ความรู้ได้ด้วยตนเอง

๒๖ ทิศนา แขมมณี, รูปแบบการเรียนการสอน: ทางเลือกที่หลากหลาย, (กรุงเทพฯ : สํานักพิมพ
แหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย,(2548). หน้า92.

๒๗ วลั ลี สตั ยาศยั , การเรียนร้โู ดยใชป้ ัญหาเป็นหลกั : รูปแบบการเรยี นรู้โดยผเู้ รียนเป็น ศูนย์กลาง,
(กรงุ เทพมหานคร : บรษิ ทั บุค๊ เน็ท จำกดั , 2547), หน้า65.

๒๗

องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการเรียนการสอน รูปแบบการเรียนการสอน MASCE
Model ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน ดงั นี้

ขั้นที่ 1 ขั้นจูงใจเพื่อเตรียมความพร้อม (Motivation: M) เป็นขั้นที่ผู้สอนเตรียม
ความ พรอ้ มผู้เรียน โดยแจ้งวตั ถุประสงค์การเรยี นรใู้ นแต่ละเนื้อหา เตรยี มความพร้อมเกยี่ วกับวิธีการ
เรียน กิจกรรมการเรยี นการสอนในแต่ละขัน้ ตอน ชี้แนะสือ่ และแหล่งเรียนรู้ บทบาทของผู้เรียนและ
สมาชิกกลุ่ม กระตุ้นความสนใจผู้เรียน โดยใช้สถานการณ์ปัญหาเป็นฐาน (Problem-based
Learning)

ขั้นที่ 2 ขั้นเรียนรู้โดยการฝึกปฏิบัติ (Action: A) เป็นขั้นที่ผู้สอนทบทวนความรู้
และทักษะ ที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ใหม่ ผู้สอนจัดการเรียนรู้โดยใช้กลวิธีการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับ
ลักษณะเนือ้ หา ได้แก่ การเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเปน็ ฐาน และการเรยี นรูโ้ ดยการปฏิบตั ิผเู้ รียนมีส่วนร่วม
ในการเรียนรู้ 15 ผเู้ รียนฝกึ ใช้ความรูด้ ว้ ยการฝึกทกั ษะการคิดแก้ปญั หาโจทย์สถานการณ์ปญั หา เป็น
การเรยี นรู้เป็น รายบุคคล

ขัน้ ที่ 3 ข้นั แลกเปลี่ยนเรยี นรู้ (Sharing: S) การแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ด้านเน้ือหา ด้าน
ทักษะต่างๆ ที่ใช้ในการแก้ปัญหา ด้วยวิธีการไตร่ตรอง ย้อนคิดหรือสะท้อนคิดในการแก้ปัญหาของ
ตนเองและของเพื่อน จากการเรียนรู้ ด้วยโจทย์สถานการณ์ปญั หาและฝึกปฏิบตั ิจริง

ขั้นที่ 4 ขั้นสร้างความรู้ (Construction: C) เป็นขั้นที่ผู้เรียนรายกลุ่ม น าความรู้
หรือข้อมูล ที่ได้จากขั้นเรยี นรู้โดยการฝึกปฏบิ ัติ (Action: A) และขั้นแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ (Sharing: S)
มา อภิปรายร่วมกันสรุปความคิดรวบยอด สรุปหลักการ แนวปฏิบัติ แนวทางการนำความรู้หรือ
เชื่อมโยง ความรู้/ประสบการณ์ บูรณาการเปน็ ความรู้ใหม่หรือประยุกต์ใช้ในสถานการณอ์ ื่น โดยเน้น
ให้ผู้เรียนมีส่วนรว่ มในการเรียนรู้ กระตุน้ ใหผ้ ู้เรียนร่วมกันอภิปราย วิเคราะห์เชื่อมโยงความสัมพันธ์
ของความรูใ้ นเน้ือหาวิชาทีเ่ คยเรยี น มาและทักษะทีเ่ คยปฏบิ ตั ิ ซึง่ เปน็ ความรู้หรอื ประสบการณเ์ ดิม

ข้ันท่ี 5 ขน้ั ประเมนิ ผล (Evaluation: E) เปน็ ข้นั ประเมนิ ผลการเรียนรู้ โดยผู้สอนวัด
และ ประเมินผลความสามารถในการคิดแก้ปัญหา ครอบคลุมทั้งก่อนเรียน ระหว่างเรียนและหลัง
เรยี น แบบทดสอบวดั ความสามารถในการคดิ แก้ปัญหา

องคป์ ระกอบที่ 4 สาระความรู้และสง่ิ ทส่ี ่งเสริมการเรียนรู้ สาระความรูเ้ ปน็ สิ่งที่ครูผู้สอน
ต้องจัดให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ ได้แก่ เนื้อหาสาระในวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศ เรื่อง หลักการแก้ปัญหา
กับภาษาคอมพวิ เตอร์รวมถงึ ความสามารถในการคดิ แก้ปญั หา สง่ิ ทสี่ ่งเสริมการเรียนรู้ เปน็ สมรรถนะ
ท่ีผู้เรียนตอ้ งมีและไดร้ ับการพัฒนาตลอด กระบวนการ ซงึ่ ถือเปน็ สมรรถนะที่เอ้ือต่อการเรียนรู้และมี
การพัฒนาอยา่ งต่อเนื่อง เพอื่ ให้การเรยี นรู้ บรรลเุ ป้าหมาย ได้แก่ การแสวงหาความรู้ การก ากับการ
เรียนรู้ของตนเอง

องค์ประกอบที่ 5 ระบบสังคม หลักการตอบสนอง ระบบสนับสนุน และเงื่อนไขการนำ
รูปแบบการเรยี นการสอนไปใช้ ระบบสงั คม (Social System) เปน็ รูปแบบการเรยี นการสอนที่ผู้เรียน
เรียนรู้ร่วมกันเป็น กลุ่มย่อย ร่วมมือกับกลุ่มสร้างบรรยากาศของการเรียนรู้ภายในกลุ่ม มีความ

๒๘

รับผดิ ชอบตอ่ งานที่ไดร้ บั มอบหมายร่วมกัน รว่ มมอื รว่ มใจกนั เรียนรู้ ฝกึ ปฏิบัติ และสร้างความรู้ และ
มีความรับผิดชอบต่อการ เรียนรู้ร่วมกัน หลักการตอบสนอง (Principles of Reaction) ผู้สอนสร้าง
แรงจูงใจท่ีสอดคล้องกับ ความต้องการของผู้เรียน สร้างบรรยากาศที่เปน็ อิสระและสภาพแวดลอ้ มท่ี
เอ้ือตอ่ การเรียนรู้ ผูเ้ รียนสามารถสร้างความรูไ้ ด้อย่างมีประสิทธิภาพสงู สุดในการเรียน และให้ข้อมูล
ย้อนกลบั เพ่อื การ พฒั นาและปรับปรุงแก้ไขการเรยี นรู้

ดังนั้นจึง สรุปความสำคัญของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ อยู่ในรูปแบบของ
การเรียนการสอนทางไกลประเภทหนงึ่ แตไ่ ม่ใชท่ กุ ๆการเรียนการสอนทางไกล ทั้งนีค้ วามสำเร็จของ
การนำ มาใช้ในองค์กรน้ันจะเกิดขน้ึ ไดจ้ ากการเตรยี มความพร้อมของโครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยี
เชน่ ระบบเครือข่าย การใช้อินเทอร์เน็ตและอินทราเนต็ ในองค์กร การเตรยี มเน้อื หาบทเรยี นตามความ
ต้องการของผใู้ ชแ้ ละมกี ารปรบั ปรุงใหท้ ันสมัยตลอดเวลา และการเตรียมความพรอ้ มดา้ นทักษะการใช้
เทคโนโลยีของบคุ ลากรในองค์กร นอกจากนี้แนวโน้มของการจัดการศึกษาในปจั จุบันได้มีการพัฒนา
รูปแบบการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศมากขึ้น โดยผู้เรียนมี
โอกาสกำหนดเวลาเรียนตามความตอ้ งการของตนเอง เปน็ การสร้างวฒั นธรรมการเรียนรู้รูปแบบใหม่
ที่ทำให้ผู้เรยี นมกี ารพฒั นาตนเองอย่างต่อเนื่อง เพ่อื ประโยชนใ์ นการปรับปรงุ ประสิทธิภาพของผู้เรียน
ไปส่สู งั คมการเรียนร้อู ย่างแทจ้ รงิ

2.3.3 การสอนผา่ น Powerpoint
PowerPoints หมายถงึ โปรเเกรมในการนําเสอนได้ในหลายรปู เเบบ ไมว่ ่าจะเปน็ นําเสนอ

เเบบเป็นอักษร ภาพ หรือเสียง โดยตัวโปรเเกรมนั้นสามารถนําสือเหล่านี้มาผสมผานได้ อย่าบงลง
ตัวเเละมีประสิทธิภาพมากท่ีสุด๒๘ การทํางานในรปู ของภาพนงิ่ (slide) คือเเผ่นเอกสารเดยี ว ที่เเสดง
สิ่งต่างๆ ตัวอักษร กราฟตาราง รูปภาพ หรืออื่นๆ เเละสามารถเเสดงไลด์ลงบนแผ่นกระดาษหรือ
เครืองฉานข้ามศรีษะ หรือหน้าจอคอมพิวเตอร์ หรือเครื่องฉาย โปรแกรม Microsoft PowerPoint
2003 เป็นโปรแกรมสั่งงานคอมพิวเตอร์ที่ถูกออกแบบมาให้ใช้กับงานด้าน การนำเสนอเรื่องราว
ต่างๆ (Presentation)ในลักษณะคล้าย ๆ กับการฉายสไลด์ (Slide Show)โดยเราสามารถใช้คำสั่ง
ของ PowerPoint สร้างแผ่นสไลด์ที่มีรูปภาพและข้อความบรรยายเรื่องราวที่ต้องการจะนำเสนอได้
อย่างรวดเร็ว พร้อมทั้งกำหนดลักษณะแสงเงา และลวดลายสีพื้นให้สไลด์แต่ละแผ่นมีความสวยงาม
นา่ สนใจยิ่งขึน้ นอกจากนีเ้ รายงั สามารถกำหนดรูปแบบการฉายสไลด์แต่ละแผ่น อย่างตอ่ เน่ือง และใช้
เทคนคิ พเิ ศษในการแสดงขอ้ ความแต่ละบรรทัด เพือ่ ใหผ้ ู้ชมการฉายสไลด์ค่อยๆ เหน็ ข้อความบรรยาย
และภาพเหลา่ นที้ ีละข้ัน ๆ อย่างตอ่ เน่ืองกนั เป็นเรื่องราวตามระยะเวลาท่ีเรากำหนดไว้

๒๘ ส่ือประเภทคอมพวิ เตอร์ (สไลด์), [ออนไลน]์ , แหลง่ ทีม่ า:
https://sites.google.com/site/yswrrththth/sux-kar-reiyn-ru/su-xpwasdu-slid. [๓๐ มีนาคม ๒๕๖5].

๒๙

การนำสนองานในรปู แบบของเวบ็ เพจ Microsol PowarPoint๒๙ ยังสามารถบันทึกผลงาน
ลงใบซีดีรอมเพื่อนำไปแสดงบนคอมพิวเตอร์ท่ี ได้ตคิ ตง้ั โปรแกรม MicrosolPowerPoint ใด้ด้วยการ
นำเสนอข้อมูล(Prcscntation) หมายถึง การบรรยายหรือการนำเสนอผลงานให้แก่ผู้ฟังหรือการ
ถ่ายทอดความคิดในเรือ่ งใดเรื่องหนึ่ง ที่มีวัตถุประสงค์แน่ชัดให้ผูฟ้ ังเข้าใจภายในเวลาที่จำกัด ดังน้นั
การนำเสนอจะต้องทราบวัดฤประสงค์ให้แน่ชัดเพื่อให้สามารถถ่ายทอศความคิดใด้ ตรงตามความ
ต้องการครบถว้ นและกระชับโดยทั่วไปมักใชเ้ วลาประมาณ 13-20 นาทีปัจจุบันการนำเสนอผลงาน
รวมไปถึงเรื่องการเรียนการสอน สื่อที่ใช้นำเสนอให้นักเรียนเข้าใจเนื้อหาได้ง่ายขึ้น จนบรร ลุ
วัตถุประสงค์การเรียนการสอนนั้น มีหลายชนิดให้เลือกใว้ในการนำเสนอดามความถนัดและความ
เหมาะสมของเนือ้ หา การเรยี นการสอน เช่น วดิ ิทัศน์ แผ่นใส สไลด์ แผนภาพ แผนภูมิ เป็นตน้ แลว้ แต่
ผ้ใู ชจ้ ะเลือกให้เหมาะสมกับเนือ้ หา โปรแกรมนำเสนอที่ไดร้ บั ความนยิ มอย่ใู นปจั จุบัน ไดแ้ ก่ โปรแกรม
PowerPoint ซึ่งเป็นไปรแกรมที่ใช้งานง่าย ไม่ยุ่งขาก รูปแบบการนำเสนอมีสีสันสวยงามความนำ
สนใจ สามารถทำให้ตัวอักษร และภาพเคลื่อนไหวได้ ทำให้งานที่นำเสนอดูมีชีวิดชีวายิ่งขึ้น เพมาะ
สำหรับการนำเสนอผลงานในรูปแบบต่งๆ ได้ดี PowerPoin เป็นไปรแกรมหนึ่งที่มีประสิทธิภาพใน
การนำเซนอ เป็นเครื่องมือสื่อสาร ระหว่างผูส้ อนและผู้เรียนไดเ้ ป็นอย่างดี และเป็นการเครียมความ
พร้อมอย่างดีของผู้สอน เปรียบเสมือนเข็มทิศนำทางให้ผู้สอนสามารถสื่อสารกับผู้เรียนได้อย่างมี
ประสิทธภิ าพ

ดังนั้นจึง สรุปความสำคัญของ สื่อการเรียนการสอน Microsoft Power Point เป็นเว็บไซต์
การเรียนการสอนเกี่ยวกับ Microsoft Power Point โดยใช้ Google Site ในการสร้างข้อมูลทำให้
การสร้างเว็บไซตแ์ ละเม่ือมีวีดโิ อ ประกอบกบั การเรยี นการสอนยิง่ ทำใหน้ ่าสนใจและงา่ ยมากยิ่งข้ึนใน
การเรียนรู้ทำให้สะดวกต่อการศึกษา การออกแบบหน้าฟอร์มที่ถูกต้องและง่ายต่อการลงทุนการจัด
สอนหลักสูตรสร้างเอกสารแบบมืออาชิพได้ อย่างมีประสิทธิภาพและประหยัด เช่น เหมาะกับการ
พิมพ์เอกสารทุกชนิดสารมารถพิมพ์เอกสารออกมา เป็นชุด ๆ ซึ่งเอกสารอาจเป็นจดหมาย บันทึก
ขอ้ ความ รายงาน บทความ ประวัติ และยังสมารถ ตรวจสอบ ทบทวน แกไ้ ข ปรบั ปรุงให้ถกู ตอ้ งได้

องค์ประกอบของการออกแบบสื่อการเรยี นการสอน๓๐
1. ความเรียบง่าย (Simplicity) หมายถึง การจำกัดองค์ประกอบเสริมให้เหลือเฉพาะ

องคป์ ระกอบหลกั กล่าวคือในการสื่อสารเน้ือหากับผู้ใชน้ นั้ เราต้องเลือกเสนอสง่ิ ทีเ่ ราต้องการนำเสนอ

๒๙ ธัญศญา ธรรมิสกุล, การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยใช้สื่อ PowerPoint เรื่อง
แผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 ในรายวิชาหลักเศรษฐศาสตร์ ของนักศึกษาระดับ
ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.)วิทยาลัยเทคโนโลยีอรรถวิทย์พณิชยการ, [ออนไลน์], แหล่งที่มา:
http://www.atc.ac.th/ATCWeb/FileATC/%E0%B8%A8%.pdf. [๓๐ มีนาคม ๒๕๖5].

๓๐ ธนากร วรฉัตร และชินดนัย วงค์เจริญ, สื่อการเรียนการสอนออนไลน์โปรแกรม Microsoft
Power Point E-learning for Microsoft Power Point (Infographic), [อ อ น ไ ล น ์ ] , แ ห ล ่ ง ท ี ่ ม า :
http://www.atc.ac.th/ATCWeb/FileATCpdf. [๓๐ มนี าคม ๒๕๖5].

๓๐

จริง ๆ ออกมาในส่วนของกราฟกิ สีสนั ตัวอักษรและภาพเคลอ่ื นไหว ต้องเลอื กให้พอเหมาะ ถ้าหากมี
มาก เกินไปจะรบกวนสายตาและสร้างความคำราญต่อผู้ใช้ตัวอย่างเว็บไซต์ที่ได้รับการออกแบบที่ดี
ได้แก่ เว็บไซต์ของบรษิ ัทใหญ่ ๆ อย่างเช่น Apple Adobe Microsoft หรือ Kokia ที่มีการออกแบบ
เวบ็ ไซตใ์ น รูปแบบท่เี รยี บงา่ ย ไมซ่ บั ซ้อน และใช้งานอย่างสะดวก

2. ความสม่ำเสมอ ( Consistency) หมายถึง การสร้างความสม่ำเสมอให้เกิดขึ้นตลอด
ทั้ง เว็บไซต์ โดยอาจเลือกใช้รูปแบบเดียวกันตลอดทั้งเว็บไซต์ก็ได้ เพราะถ้าหากว่าแต่ละหน้าใน
เว็บไซต์นน้ั มี ความแตกตา่ งกันมากจนเกนิ ไป อาจทำให้ผใู้ ชเ้ กดิ ความสับสนและไมแ่ นใ่ จวา่ กำลังอยู่ใน
เว็บไซต์เดิม หรือไม่ เพราะฉะนั้นการออกแบบเว็บไซต์ในแต่ละหน้าควรที่จะมีรูปแบบ สไตล์ของ
กราฟิก ระบบเนวิ เกช่นั (Navigation) และโทนสีทม่ี ีความคลา้ ยคลงึ กนั ตลอดท้ังเวบ็ ไซต์

3. ความเป็นเอกลักษณ์ (Identity) ในการออกแบบเว็บไซต์ต้องคำนึงถึงลักษณะของ
องค์กร เป็นหลัก เนื่องจากเว็บไซต์จะสะท้อนถึงเอกลักษณ์และลักษณะขององค์กร การเลือกใช้
ตัวอักษร ชุดสี รูปภาพหรอื กราฟิก จะมีผลต่อรูปแบบของเว็บไซต์เป็นอย่างมาก ตัวอย่างเชน่ ถ้าเรา
ต้องออกแบบเว็บไซต์ ของธนาคารแต่เรากลับเลือกสีสนั และกราฟิกมากมาย อาจทำให้ผู้ใช้คิดว่าเป็น
เวบ็ ไซตข์ องสวนสนกุ ซ่ึง ส่งผลต่อความเชอ่ื ถอื ขององค์กรได้

4. เนื้อหา (Useful Content) ถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในเว็บไซต์ เนื้อหาในเว็บไซต์ต้อง
สมบูรณ์ และไดร้ ับการปรับปรงุ พฒั นาให้ทันสมัยอยู่เสมอ ผ้พู ฒั นาตอ้ งเตรยี มขอ้ มูลและเน้ือหาที่ผู้ใช้
ต้องการให้ ถกู ต้องและสมบรู ณ์ เนอื้ หาท่ีสำคัญทีส่ ุดคือเน้ือหาทท่ี ีมผู้พฒั นาสร้างสรรค์ขน้ึ มาเอง และ
ไม่ไปซำ้ กบั เวบ็ อน่ื เพราะจะถอื เปน็ สิ่งที่ดึงดูดผ้ใู ชใ้ ห้เข้ามาเว็บไซตไ์ ด้เสมอ แต่ถา้ เปน็ เวบ็ ท่ีลิงค์ข้อมูล
จากเว็บอืน่ ๆ มา เม่อื ใดก็ตามที่ผใู้ ชท้ ราบว่า ข้อมูลนนั้ มาจากเวบ็ ใด ผูใ้ ช้ก็ไม่จำเปน็ ต้องกลับมาใช้งาน
ลงิ ค์เหล่านั้นอกี

5. ระบบเนวิเกชั่น (User-Friendly Navigation) เป็นส่วนประกอบที่มีความสำคัญตอ่
เว็บไซต์ มาก เพราะจะช่วยไม่ให้ผู้ใช้เกิดความสับสนระหว่างดูเว็บไซต์ ระบบเนวิเกชั่นจึง
เปรียบเสมือนป้ายบอก ทาง ดังนั้นการออกแบบเนวิเกช่ัน จึงควรให้เขา้ ใจง่าย ใช้งานได้สะดวก ถ้ามี
การใช้กราฟิกก็ควรสื่อ ความหมาย ตำแหน่งของการวางเนวิเกชั่นก็ควรวางให้สม่ำเสมอ เช่น
อยูต่ ำแหน่งบนสดุ ของทุกหนา้ เป็นต้น

6. คุณภาพของสิ่งท่ีปรากฏให้เหน็ ในเวบ็ ไซต์ (Visual Appeal) ลักษณะที่น่าสนใจของ
เว็บไซต์นั้น ขึ้นอยู่กับความชอบส่วนบุคคลเป็นสำคัญ แต่โดยรวมแล้วก็สามารถสรุปได้ว่าเว็บไซต์ที่
น่าสนใจนัน้ ส่วนประกอบตา่ ง ๆ ควรมีคุณภาพ เชน่ กราฟิกควรสมบรู ณไ์ มม่ รี อยหรือขอบข้ันบันได้ให้
เหน็ ชนดิ ตวั อกั ษรอา่ นง่ายสบายตา มีการเลือกใชโ้ ทนสีทเี่ ขา้ กันอย่างสวยงาม เปน็ ต้น

7. ความสะดวกของการใช้ในสภาพต่าง ๆ (Compatibility) การใช้งานของเว็บไซต์นน้ั
ไม่ควร มีขอบจำกัด กล่าวคือ ต้องสามารถใช้งานได้ดใี นสภาพแวดล้อมท่หี ลากหลาย ไม่มกี ารบงั คบั ให้
ผใู้ ชต้ ้อง ตดิ ตง้ั โปรแกรมอ่ืนใดเพิ่มเติม นอกเหนอื จากเวบ็ บราวเซอร์ ควรเป็นเวบ็ ทีแ่ สดงผลได้ดีในทุก

๓๑

ระบบปฏิบัติการ สามารถแสดงผลได้ในทุกความละเอียดหน้าจอ ซึ่งหากเป็นเว็บไซต์ที่มีผู้ใช้บริการ
มาก และกลมุ่ เป้าหมายหลากหลายควรใหค้ วามสำคญั กับเร่ืองน้ีให้มาก

8. ความคงทใ่ี นการออกแบบ (Design Stability) ถ้าต้องการให้ผู้ใช้งานรู้สึกว่าเว็บไซต์
มี คุณภาพ ถูกต้อง และเชื่อถือได้ ควรให้ความสำคัญกับการออกแบบเว็บไซต์เป็นอย่างมาก ต้อง
ออกแบบ วางแผนและเรียบเรียงเนือ้ หาอยา่ งรอบคอบ ถ้าเว็บที่จัดทำขึน้ อยา่ งลวก ๆ ไม่มีมาตรฐาน
การออกแบบ และระบบการจัดการข้อมูล ถ้ามีปัญหามากขึ้นอาจส่งผลให้เกิดปัญหาและทำให้ผู้ใช้
หมดความเชอ่ื ถอื

9. ความคงทขี่ องการทำงาน (Function Stability) ระบบการทำงานต่าง ๆ ในเว็บไซต์
ควรมี ความถูกตอ้ งแน่นอน ซงึ่ ตอ้ งไดร้ ับการออกแบบสร้างสรรค์และตรวจสอบอยู่เสมอ ตวั อย่างเช่น
ลงิ ค์ตา่ ง ๆ ในเว็บไซต์ ตอ้ งตรวจสอบว่ายังสามารถลิงคข์ ้อมูลได้ถูกตอ้ งหรือไม่ เพราะเวบ็ ไซตอ์ นื่ อาจมี
การ เปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา ปัญหาที่เกดิ จากลิงค์ ก็คือ ลิงค์ขาด ซึ่งพบได้บ่อยเป็นปัญหาท่ีสร้าง
ความ รำคาญกับผูใ้ ชเ้ ป็นอย่างมาก

ดังนั้นจึง สรุปความสำคัญของการนำเสนอผลงานด้วยสื่อที่หลากหลาย โปรเเกรม
PowerPoint เป็นอีกทางเลือกหน่ึงในการผลิตสื่อเพ่ือเผยแพร่ประชาสัมพันธส์ ินค้ำ รวมไปถึงการใช้
โปรแกรม PowerPoint ผลิตสื่อประกอบการบรรยายเนื้อหาต่างๆ จนได้รับความนิยมอย่างมาก
ในหมู่วิทยากรอาชีพ ที่ต้องเดินทางไปบรรยายในสถานที่ด่างๆ อยู่เป็นประจำ คณาจารย์ ครู
นักวิชาการศึกษาก็นิยมใช้โปรแกรมนี้ในการผลิดสื่อการเรีอนการสอน เพราะเป็นไปรแกรมที่ใช้งาน
งา่ ย สะดวกประหยดั เวลา และคใ่ ชจ้ ่าย มปี ระสทิ ธภิ าทในการนำเสนอ

2.4 แนวคดิ และทฤษฎีเกีย่ วกบั การสอนออนไลน์ในยคุ New Normal

รูปแบบการเรียนการสอนในยุค New Normal ในรูปแบบการเรียนการสอนแบบออนไลน์
จะสามารถช่วยพัฒนาการเรียนรู้ให้กับนักเรียน ๆ เพื่อจะได้วางแผนและพร้อมรับมือการเรียนการ
สอนรูปแบบใหมน่ ีใ้ ห้มปี ระสทิ ธภิ าพและประโยชนก์ ับนกั เรยี น ๆ ให้ไดม้ ากท่ีสุด

ความปกติใหม่ (New Normal) เป็นรูปแบบการดำเนินชีวิตอย่างใหม่ที่แตกต่างจากอดีต
อันเนื่องจากมีบางสิ่ง มากระทบจนแบบแผนและแนวทางปฏิบัติที่คนในสังคมคุ้นเคยอย่างเป็นปกติ
และเคยคาดหมายล่วงหน้าได้ ต้อง เปลี่ยนแปลงไปสู่วิถีใหม่ภายใต้หลักมาตรฐานใหม่ที่ไม่คุ้นเคย
รูปแบบวิถีชีวิตใหม่นี้ ประกอบด้วยวิธีคิด วิธีเรียนรู้ วิธี สื่อสาร วิธีปฏิบัติ และการจัดการ๓๑ การใช้
ชีวิตแบบใหม่เกิดขึ้น หลังจากเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวงและ รุนแรงอย่างใดอย่างหน่ึง
ทำให้มนุษย์ต้องปรับตัวเพื่อรับมือกับสถานการณ์ปัจจุบันมากกวา่ จะรักษาวิถีดั้งเดิมหรือ หวนหาถึง
อดตี ในชว่ งหลงั วิกฤติเศรษฐกิจถดถอยทัว่ โลกในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 21 (ค.ศ. 2007 – 2008)

๓๑ สุวมิ ล มธุรส, การจดั การศึกษาในระบบออนไลน์ในยคุ NEW NORMAL COVID-19, (ออนไลน์),
file:///C:/Users/User_Acer/Downloads/kanvadee,+%7B$us.pdf, 2564, (20 กุมภาพนั ธ์ 2565)

๓๒

ได้เกิด การเปลี่ยนแปลงในระบบเศรษฐกิจครั้งใหญ่ การจัดการบางอย่างซึ่งแต่เดิมเคยถูกมองว่า
ผิดปกติได้กลับกลายมาเป็น สิ่งที่พบเห็นกันได้ทั่วไป และถูกนำมาใช้ในบริบทอื่น ๆ อย่างเช่น ด้าน
วทิ ยาศาสตร์ เพ่ือสอ่ื สารและทำความเข้าใจถึง สภาวะการเปลยี่ นแปลงของภูมอิ ากาศ เช่น อณุ หภูมิท่ี
สงู ขึ้นและความเปลีย่ นแปลงของฤดูกาลสว่ น "New Normal" อธบิ ายไดว้ ่าเปน็ สถานการณ์ท่ีเกิดขึ้น
อยา่ งรวดเรว็ และรนุ แรงจนแพร่กระจายไปในประเทศต่าง ๆ ท่ัวโลก ผคู้ นเจบ็ ปว่ ยและล้มตาย จำนวน
มาก จนกลายเป็น ความสูญเสียอย่างใหญ่หลวงอีกครั้งหนึ่งของมนุษยชาติ มนุษย์จึงจำเป็นต้อง
ปอ้ งกนั ตนเอง เพอ่ื ใหม้ ชี วี ติ รอดด้วยการปรบั เปลยี่ นพฤตกิ รรมการดำรงชวี ิตท่ีผิดไปจากวิถเี ดมิ ๆ โดย
มีการปรับหาวิถีการ ดำรงชีวิตแบบใหม่เพื่อให้ปลอดภัยจากการติดเชื้อควบคู่ไปกับความพยายาม
รักษาและฟน้ื ฟูศกั ยภาพ ทางเศรษฐกจิ และธุรกิจ นำไปสูก่ ารสรรค์สร้างส่งิ ประดษิ ฐ์ใหม่ ๆ เทคโนโลยี
ใหม่ๆ มีการปรับแนวคิด วิสัยทัศน์ วิธีการจัดการ ตลอดจน พฤติกรรมที่เคยทำมาเป็นกิจวัตร
ความคุ้นเคยอันเป็นปกติมาแต่เดิมในหลายมิติ ทั้งในด้านอาหาร การแต่งกาย การ รักษาสุขอนามัย
การศึกษาเล่าเรียน การสื่อสารการทำธุรกิจ ฯลฯ ซึ่งสิ่งใหม่เหล่านีไ้ ด้กลายเป็นความปกติใหม่ จนใน
ทีส่ ดุ เมอ่ื เวลาผา่ นไปก็ทำใหเ้ กดิ ความค้นุ ชินกจ็ ะกลายเปน็ ส่วนหนงึ่ ของวิถีชีวติ ปกตขิ องคนในสังคม

การเรียนออนไลน์๓๒ คือรูปแบบการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาความรู้และทักษะผ่าน
เทคโนโลยีท่ีเช่ือมต่อผา่ นอินเทอร์เน็ตที่สามารถเข้าถึงได้อย่างสะดวก รวดเร็ว ทกุ ที่ทุกเวลา ไม่ว่าจะ
เป็นการศึกษาโปรแกรม สื่อการสอนออนไลน์ หรือแพลตฟอร์มการเรียนรู้ต่างๆ เพื่อให้นักเรียนได้
เรยี นรูเ้ สมือนกบั การเรียนในห้องเรยี นจริง ๆ

นอกจากนี้ ข้อดีของการเรียนออนไลน์ ยังมีความยืดหยุน่ สามารถเลือกรูปแบบการจดั ตาราง
การเรยี นรู้ หรอื หวั ขอ้ ใหเ้ หมาะสมกบั ผเู้ รยี นให้มากท่ีสุดไดอ้ กี ดว้ ย ซ่ึงในปัจจุบนั พ่อแม่ยคุ ใหม่หลาย ๆ
ท่านกเ็ ลือกนำมาปรบั ใช้และผสมผสานไปกับการเรยี นการสอนแบบ โฮมสคูล (Home School) ด้วย
e-Learning เป็นการใช้เทคโนโลยีที่มีอยู่ในเครอื ขา่ ยอินเทอรเ์ น็ต สร้างการศึกษาท่ีมีปฏิสัมพันธแ์ ละ
การศึกษาที่มีคุณภาพสูง ที่ผู้คนทั่วโลกมีความสะดวกและสามารถเข้าถึงได้อย่างรวดเร็ว ไม่จำกัด
สถานที่และเวลา เป็นการเปิดประตูการศึกษาตลอดชีวิตให้กับประชากร (Campbell (1999))
หมายถึง การเรียนรู้บนฐานเทคโนโลยี (Technology-based learning) ซึ่งครอบคลุมวิธีการเรียนรู้
หลากหลายรูปแบบ อาทิ การเรียนรู้บนคอมพิวเตอร์ (computer-based learning) การเรียนรู้บน
เว็บ (web-based learning) ห้องเรียนเสมือนจริง (virtual classrooms) ความร่วมมือดิจิท่ัล
(digital collaboration) เป็นต้น ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ทุกประเภท อาทิ
อินเทอร์เน็ต (internet) อนิ ทราเนต็ (intranet) เอก็ ซ์ทราเน็ต (extranet) การถ่ายทอดผ่านดาวเทียม
(satellite broadcast) แถบบันทกึ เสียงและวีดที ศั น์ (audio/video tape) โทรทศั นท์ ี่สามารถโต้ตอบ

๓๒ LingoAce Thailand, เจาะลกึ “ขอ้ ด”ี และ “ขอ้ เสยี ” ของการเรียนออนไลน์ รูปแบบการสอน
แบบใหม่ ในยุค New Normal, (ออนไลน์), https://www.lingoace.com/th/pros-and-cons-for-online-
learning/ .(2564). (20 กมุ ภาพนั ธ์ 2565)

๓๓

กนั ได้ (interactive TV) และซดี ีรอม (CD- ROM) การเรียนรผู้ า่ นส่ืออเิ ล็กทรอนิกส์ เป็นวธิ ีการเรียนรู้
ท่ีมีความสำคัญมากขน้ึ เป็นลำดบั

ด้วยการเตบิ โตอยา่ งรวดเร็วของเครอื ข่ายอินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยดี ิจิตอลสง่ ผลให้เว็บไซต์
ถือเปน็ เครื่องมือทมี่ ีพลงั และมีประสิทธิภาพด้วยเปน็ เครื่องมือที่มีความยืดหยุ่น แพร่หลายไปท่ัวโลก
มีความคล่องตัว ในการจัดการเรียนรู้ โดยเฉพาะการจัดการเรียนการสอนทางไกล (Taylor, 2014)
การเรียนการสอนออนไลน์ เหมือนกับการเรียนการสอนในชั้นเรียนตรงที่ครูผู้สอนจะต้องจัดเตรียม
กิจกรรมและประสบการณ์เรียนให้กับ ผู้เรียนโดยคำนึงถึง และการเรียนการสอนที่ดีนั้น ผู้เรียนและ
ผู้สอนควรตอ้ งปฏิสมั พนั ธ์ระหว่างกนั ดังนน้ั การ เรยี นการสอนออนไลนจ์ งึ ไม่ได้เป็นเพียงแค่การสร้าง
บทเรียนบนเว็บ เพอ่ื ใหผ้ ู้เรียนเขา้ มาศกึ ษาเนื้อหาบทเรยี น เทา่ น้ัน หากแตย่ งั ตอ้ งมีการจัดกิจกรรมการ
เรยี นการสอนโดยคำนึงถึงผู้เรียนเป็นสำคญั

Worathan Technology (ม.ป.ป.)๓๓ ได้อธิบายไว้ว่า การเรียนการสอนออนไลน์ (Online
learning) จัดเป็นนวัตกรรมทางการศึกษาในอีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงวิธีเรียนในรูป
แบบเดิม ๆ ให้เป็นการ เรียนใหม่ ที่ใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยทำการสอน นอกจากนีค้ วามหมายอีกใน
หนึ่งยังหมายถึง การเรียนทางไกล, การเรียนผ่านเว็บไซต์ อีกด้วย สอดคล้องกับ Calder &
McCollum(1988) กล่าวว่า คำจำกัดความโดยทั่วไป ของการเรียนรู้แบบเปิด คือการเรียนรู้ตาม
เวลา ตามความต้องการ และสถานทข่ี องตนเอง

การเรียนการสอนแบบออนไลน์ (Online learning) จะเป็นการเรียนทางผ่านทาง
อินเทอรเ์ น็ต โดยอยู่ในรูปแบบของคอมพิวเตอร์ เป็นการใช้เทคโนโลยสี มัยใหม่ บวกเข้ากับเครือข่าย
อินเทอร์เน็ต สร้างการศึกษาที่มีปฏิสัมพันธ์คุณภาพสูง โดยไม่จำเป็นต้องเดินทาง เกิดความสะดวก
และเข้าถึงได้อย่างรวดเร็ว ทุกสถานท่ี ทกุ เวลา เปน็ การสรา้ งการศกึ ษาตลอดชวี ิตใหก้ บั ประชากร

การเรียนการสอนแบบออนไลน์ เป็นการศกึ ษาผา่ นเครอื ข่ายอนิ เทอรเ์ น็ต ดว้ ยตนเอง ผู้เรียน
สามารถเลือกเรียนตามความชอบของตนเอง ในส่วนของเนื้อหาของเรียน ประกอบด้วย ข้อความ,
รูปภาพ , เสยี ง , VDO และMultimedia อืน่ ๆ สงิ่ เหล่านจี้ ะถูกสง่ ตรงไปยังผเู้ รียนผา่ น Web Browser
ทั้งผู้เรยี น , ผู้สอน และเพื่อนร่วมช้ันทุกคน สามารถติดต่อ สื่อสาร ปรึกษา แลกเปลี่ยนความคดิ เหน็
แบบเดียวกับการเรยี นในชนั้ เรยี นทวั่ ไป โดยการใช้ E-mail, Chat, Social Network เป็นตน้ ด้วยเหตุ
นกี้ ารเรียนรแู้ บบออนไลน์ จงึ เปน็ เหมาะสำหรับทกุ คน,เรยี นไดท้ กุ เวลา

ลักษณะสำคัญของการเรียนการสอนแบบออนไลน์ (Online learning) ผู้เรียนเป็นใครก็ได้
อยูท่ ใ่ี ดก็ ได้ เรียนเวลาก็ใด เอาตามความสะดวกของผู้เรียนเป็นสำคญั เนือ่ งจากโรงเรียนออนไลน์ได้
เปิดเว็บไซต์ ให้บริการตลอด 24 ชั่วโมง มีสื่อทุกประเภทที่นำเสนอในเว็บไซต์ ไม่ว่าจะทั้ง ข้อความ

๓๓ Worathan Technology (ม.ป.ป.), การเรียนการสอนออนไลน์, (ออนไลน์), :แหล่งที่มา
https://www.worathan.co.th/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8( 20 ก ุ ม ภ า พ ั น ธ์
2565)

๓๔

ภาพน่ิง ภาพเคลอื่ นไหว เสียง VDO ซ่ึงจะช่วยกระตุ้นความสนใจ ในการเรยี นร้ขู องผ้เู รียนไดเ้ ป็นอย่าง
ดี อีกทั้งยังทำให้เหตุภาพของ เนื้อหาต่าง ๆ ง่ายดายมากขึ้น ผู้เรียนสามารถเลือกวิชาเรียนได้ตาม
ความตอ้ งการ เอกสารบนเวบ็ ไซต์ทมี่ ี Links ตอ่ ไปยังแหลง่ ความรู้อนื่ ๆ ทำให้ขอบเขตการเรยี นร้กู ว้าง
ออกไป และเรยี นอยา่ งรู้ลึกมากข้นึ

ประโยชน์ของการเรยี นการสอนแบบออนไลน์ (Online learning) ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพใน
การเรยี น การสอน เนอื่ งจากไม่ได้จำกัดอยู่ในสถานท่เี ดียวเท่าน้ัน เกิดเครือขา่ ยความรู้ โยงใยออกไป
ไกล เน้นการเรยี น แบบผูเ้ รยี นเป็นศูนยก์ ลาง ชว่ ยลดชอ่ งวา่ งระหว่างการเรยี นรู้ในเมอื งกบั ท้องถ่ิน

สรุปแล้ว การเรียนรู้แบบการเรียนรู้แบบออนไลน์ เป็นการเรียนที่มีความมีความยึดหย่นุ สงู
เป็นการ เตรียมการเรียนรู้ให้กับผู้เรียนที่มีความใฝ่เรียนรู้ สำหรับนักเรียนนักศึกษาทั่วไปที่ต้องเข้า
เรียนตามหลักสูตร ผู้เรียนจำต้องมีความรับผิดชอบในการเรียนมากกว่าปกติ เพราะเป็นการเรียนรู้
ด้วยตัวเองเครื่องมือในการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในช่วงสถานการณ์โควิด-19 ในช่วง
สถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ในช่วงแรกไม่กระทบวงการศึกษามากนกั เพราะเป็นช่วง
ระยะเวลาที่สถาบันการศึกษาส่วนมากปิดภาคการศึกษา 2/2562 ยกเว้น สถาบันการศึกษาใน
ระดับอุดมศึกษาหลังจากมีการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน หลาย ๆ แห่ง ได้มี การประกาศ ปิดการ
เรียนการสอนและงดจัดกิจกรรมต่าง ๆ ภายในสถาบัน ทำให้ยกเลิกทั้งการเรียนการสอน หลังจากที่
สถานการณ์โควิด-19 ไม่มีทที ่าทีจ่ ะยตุ ิการแพร่ระบาดง่าย ๆ กส็ ่งผลกระทบท่ี เกดิ ขน้ึ ตามมาคอื การ
จดั การเรยี นการสอนทำใหโ้ รงเรยี นหลายแห่งมีการปรึกษาแนวทางการจัดการ เรียนการสอนออนไลน์
โดยมีการเลือกใช้Application ตา่ งๆ

การประชุมออนไลน์เพื่อหา แพลตฟอร์มที่จะเหมาะกับการเรียนการสอน ดังนี้Google
Meet, Zoom, Google Classroom และ Microsoft Team, Skype เป็นต้น แตล่ ะ Application มี
รายละเอียดดงั น้ี

Google Meet เป็นโปรแกรมประชุมออนไลน์ในรูปแบบของ VDO Conference สามารถ
นำเสนองานหรือประชุมทางไกลได้ง่าย ๆ เพียงแค่สร้างห้องการประชุมใน Google Meet และ
กระจาย Link ไปตามผู้ที่จะเข้าร่วมการประชุมก็เพียงกดตาม Link ที่สร้างขึ้นก็สามารถเข้าร่วม
ประชุมได้ทันที โดยใช้ G-mail เป็นการสร้างเข้าร่วมการประชุมออนไลน์ในรูปแบบที่เรียบง่ายไม่
ย่งุ ยาก

Zoom เป็นโปรแกรมการประชุมผ่านระบบ Cloud ในรูปแบบของการ VDO Conference
สามารถเปดิ วีดโี อคอล (Video Call ) เพ่อื สอ่ื สารกนได้ อีกท้ังยังสามารถแชร์หน้าจอ เพ่ือการอธิบาย
รปู แบบงานใหเ้ ขา้ ใจได้งา่ ยขึน้ สามารถรองรับผูใ้ ชง้ านได้พรอ้ มกนสงู สุดถงึ ั 100 คน ซึ่งนอกจากการ
ประชมุ แล้วกย็ ังสามารถใช้เพอื่ คอรส์ สอนออนไลน์ หรอื การอบรมสัมมนาก็ไดด้ ว้ ย เชน่ กนั

Google Classroom เป็นหนึ่งในGoogle Apps for Education.ซึ่งเป็นชุดเครื่องมือ เพ่ิม
ประสิทธภิ าพ การทำงานทใ่ี ห้บริการฟรี ได้รบั การออกแบบมาเพื่อชว่ ยให้ครูสร้างและเก็บงาน ได้โดย
ไม่ต้องสิ้นเปลืองกระดาษมีคุณลักษณะที่ช่วยประหยัดเวลา เช่น สามารถทำสำเนาของ Google

๓๕

เอกสารสำหรบั นกั เรียน แตล่ ะคนได้โดยระบบจะสร้างโฟลเดอร์ สำหรับแตล่ ะงานและ นักเรียนแต่ละ
คนเพื่อช่วยจัดระเบียบให้ทุกคน ซึ่งนักเรียนสามารถติดตามวามีอะไรครบกำหนดบ้าง ในหน้างาน
และเริ่มทำงานได้ ด้วยการคลิกเพียงคร้งั เดียวครสู ามารถดวู าใครทำงานเสร็จ หรือยงั ไม่ เสร็จได้อย่าง
รวดเร็ว ตลอดจนสามารถให้ความคิดเหน็ โดยตรงและใหค้ ะแนนได้แบบทนั ทใี น Google Classroom

Microsoft Teams เป็นสว่ นหนงึ่ ของโปรแกรมของ Microsoft ซึ่งเป็นแอพพลเิ คชน่ั สำหรับ
ในการสนทนาภายในองค์กร ช่วยเพิ่มประสิทธิภายในการท างานร่วมกับ office 365และ การท า
งานของ Microsoft ทำงานผ่านระบบคลาวด์ (Cloud) ในการสามารถทำงานร่วมกบผู้อื่น โดยใช้ใน
การทำงานเอกสาร ทำงานPresent ต่างๆและมีความปลอดภัยและมีความหน้าเช่ือถือในการใช้ งาน
ของบคุ คลทวั่ ไปและองค์กรตา่ งๆ

Skype เป็นส่วนหนึ่งของ โปรแกรมของ Microsoft ซึงเป็นแอพพลิเคชั่น สำหรับ ในการ
สนทนาภายในองคก์ รหรอื บคุ คลท่ัวไป และยังสามารถทำงานร่วมกับ Office 365และการทำงานของ
Microsoft ทำงานผา่ นระบบคลาวด์ (Cloud) ในการสามารถทำงานรว่ มกบผ้อู ื่น โดยใช้ในการทำงาน
เอกสาร ทำงานPresent ต่างๆและมีความปลอดภัยและมีความน่าเชื่อถือในการใช้งาน ของบุคคล
ทั่วไปและองค์กร และยังสามารถมีการเปิดกล้อง Conference ในการประชุม หรือทำการสอนได้มี
ประสิทธิภาพ

สื่อการสอน PowerPoint
PowerPoint เป็นชื่อโปรแกรมหนึ่งที่อยู่ในชุดของ Microsoft Office โปรแกรมนี้เน้นใน
เรื่องการแสดง ภาพประกอบคำอธิบาย ใช้เพื่อการนำเสนองาน (Presentation) โดยทำเป็นหน้า ๆ
อาจทำให้มเี สียงบรรยายประกอบ หรือจะสง่ั พิมพอ์ อกทางเคร่ืองพิมพ์เพือ่ แจกผ้ฟู ังก็ได้ นอกจากการ
สรา้ งงานพรเี ซนเทชันออกทางจอภาพแลว้ ยงั สามารถสร้างเอกสารประกอบการบรรยาย เชน่ เอกสาร
แจ ผู้ฟัง บันทึกย่อสำหรับผู้บรรยาย เป็นต้น รวมทั้งการนำเสนองานในรูปแบบของเว็บเพจ และยัง
สามารถบันทึกผลงานลงในซีดีรอมเพื่อนำไปแสดงบนคอมพิวเตอร์ที่ได้ติดตั้งโปรแกรม Microsoft
PowerPoint ได้ด้วยการนำเสนอข้อมูล (Presentation) หมายถึง การบรรยายหรือการนำเสนอ
ผลงานให้แก่ ผู้ฟังหรือการถา่ ยทอดความคิดในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ที่มีวัตถุประสงค์แนช่ ัดให้ผู้ฟังเข้าใจ
ภายในเวลาที่จำกัด ดังนั้น การนำเสนอจะต้องทราบวัตถุประสงค์ให้แน่ชัดเพื่อให้สามารถถ่ายทอด
ความคิดได้ตรงตามความ ต้องการครบถว้ นและกระชับโดยทว่ั ไปมักใช้เวลาประมาณ ๑๕ – ๒๐ นาที
ซงึ่ ปจั จุบันการเรยี นการสอนไดม้ กี ารใช้สือ่ การสอน PowerPoint นำเสนอใหน้ ักเรยี นเข้าใจเนื้อหาได้
ง่ายขึน้
PowerPoint เป็นโปรแกรมหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการนำเสนอ เป็นเครื่องมือสื่อสาร
ระหวา่ งผู้สอนและผเู้ รยี นไดเ้ ปน็ อย่างดแี ละเป็นการเตรยี มความพร้อมอย่างดีของผู้สอนเปรียบเสมือน

๓๖

เข็มทิศนำทางให้ผู้สอนสามารถสื่อสารกับผู้เรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ๓๔ ปัจจุบันมีการนำเสนอ
ผลงานดว้ ยส่อื ทห่ี ลากหลาย โปรแกรม PowerPoint เป็นอีกทางเลอื กหนึง่ ในการผลิตส่ือเพ่อื เผยแพร่
ประชาสัมพันธ์สินค้า รวมไปถึงการใช้โปรแกรม PowerPoint ผลิตสื่อ ประกอบการบรรยายเนื้อหา
ต่าง ๆ จนได้รบั ความนยิ มอยา่ งมาก ในหมวู่ ิทยากรอาชีพ ทีต่ ้องเดนิ ทางไป บรรยายในสถานที่ต่าง ๆ
อยู่เป็นประจำ แม้กระทัง่ ในแวดวงการศึกษา คณาจารย์ ครู นักวชิ าการศกึ ษาก็ นิยมใชโ้ ปรแกรมนี้ใน
การผลติ ส่ือการเรียนการสอน เพราะเป็นโปรแกรมที่ใช้งานง่าย สะดวก ประหยดั เวลา และค่าใช้จ่าย
มปี ระสทิ ธิภาพในการนำเสนอ

ความสำคัญดา้ นการศกึ ษาของสื่อ PowerPoint
๑. ช่วยเพิ่มคณุ ภาพในการเรียนการสอน ซึ่งสื่อการเรียนการสอนที่ผลติ ด้วยโปรแกรม

PowerPoint สามารถนำไปประยกุ ตก์ ับสื่ออนื่ ๆ ไดห้ ลายประเภท ท้งั สอ่ื ภาพน่ิง ส่ือภาพเคลื่อนไหว
ส่ือเสยี ง หรือท่ี เรียกวา่ “ส่อื ประสม” (Multimedia) ทำใหก้ ารเรียนการสอนมีประสทิ ธิภาพ

๒. ทำให้การเรียนการสอนสะดวกรวดเรว็ กว่าวิธีด้ังเดิม ประหยัดงบประมาณและเวลา
ในการผลติ ส่ือการเรยี นการสอน

๓. ทำให้เกิดเครือข่ายของความรู้ สื่อการเรียนการสอนที่ผลิตด้วยโปรแกรม
PowerPoint สามารถ จดั เกบ็ ไว้บนเครือข่ายอนิ เทอร์เนต็ ผเู้ รียนสามารถเขา้ ไปคน้ คว้า ศกึ ษาได้อยา่ ง
ไม่จำกัด เวลา และสถานที่ ทำให้เกิดคลังความรู้ขนาดมหาศาล และเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ทันสมัยกวา่
เอกสารและตำราทัว่ ไป เพราะมีการ ปรับปรุงขอ้ มลู ให้ทนั สมัยอยู่เสมอ

๔. ความสำคัญด้านการถ่ายทอดข้อมูลข่าวสารความรู้ และการอบรม งานทุกอย่าง
จะต้องมีการ สื่อสารเพื่อถ่ายทอดข้อมูล ข่าวสาร ความรู้ซึ่งกันและกัน เช่น การที่ครูสอนนักเรียน
จำเป็นอยา่ งยิ่งที่ จะตอ้ งอาศัยการสอ่ื สารทด่ี มี คี ุณภาพ เพอื่ ใหก้ ารเรียนการสอนบรรลเุ ป้าหมายทีต่ ้งั ไว้

๕. เป็นเครื่องประกันประสิทธิภาพการเรียนการสอน ขั้นตอนการสอนท่ีออกแบบไว้
ต้องมีการ ทดสอบ และการนำไปใช้ เพื่อสร้างความมั่นใจว่า การดำเนินการสอนตามขั้นตอนท่ี
ออกแบบไว้ ทำใหก้ ารเรียนการสอนมปี ระสทิ ธภิ าพและประสิทธผิ ล

๖. เปน็ เครื่องมือสื่อสารระหวา่ งผ้สู อนกับผเู้ รียน เน้ือหาการเรยี นการสอนไดถ้ กู จัดทำใน
รปู แบบ ของชุดการสอน ด้วยโปรแกรม PowerPoint ผูส้ อนคนอื่นสามารถนำไปสอนได้

๗. เปน็ เครือ่ งมือเตรยี มความพรอ้ มระหวา่ งผสู้ อนกบั ผู้เรยี น ระบบการสอนทีถ่ กู ออกแบบ
ไว้อย่างสมบูรณ์แล้ว และได้กำหนดลำดับขั้นตอนต่าง ๆ ไว้อย่างดีแล้ว ทำให้ผู้สอน สอนได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ จนบรรลุวัตถุประสงค์การเรียนรู้ที่ตั้งไว้ เป็นเครื่องมือในการ

๓๔ ธัญศญา ธรรมิสกุล, “การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยใช้สื่อ PowerPoint เรื่อง
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ ในรายวิชาหลักเศรษฐศาสตร์ ของนักเรียนระดับ
ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) วิทยาลัยเทคโนโลยีอรรถวิทย์พณิชยการ”, งานวิจัยการพัฒนาทาง
การศกึ ษา, (วิทยาลยั เทคโนโลยีอรรถวทิ ย์พณิชยการ, ๒๕๖๑), หนา้ ๗-๑๐.

๓๗

พัฒนาการเรียนการสอน จากการนำเสนอเนื้อหาต่าง ๆ ด้วยโปรแกรม PowerPoint จะมีข้อมูล
ย้อนกลับ ท้ังข้อดี และข้อจำกัด เพือ่ เปน็ ขอ้ มลู ในการปรบั ปรงุ พฒั นาต่อไป

แนวคิดการจัดการชัน้ เรยี นของคนู นิ

ได้ทำการวจิ ยั เกย่ี วกับการจดั การชน้ั เรียนตัง้ แต่ระดับชัน้ อนุบาลจนถงึ ระดับมหาวิทยาลัย
จากการสังเกตชน้ั เรียน เปรียบเทยี บพฤตกิ รรมของการจัดช้นั เรียนบันทึกภาพกิจกรรมในชั้นเรียนที่มี
การจดั การท่ดี ี ทั้งทมี่ องเหน็ ได้ เชน่ ความมีระเบยี บเรียบร้อยสวยงาม หรือมกี ารวางแผนที่ดี การแบ่ง
สัดส่วนของการใช้ประโยชน์ของชั้นเรียนอย่างชัดเจนการใช้วัสดุอุปกรณ์ที่หยิบใช้ได้อย่างสะดวก มี
การเคลื่อนที่อย่างเปน็ ระเบียบ ส่วนการจัดการชั้นเรียนที่ไม่มีประสิทธิภาพนั้น ได้แก่ ห้องเรียนท่คี รู
ต้องคอยวนุ่ วายกบั การจัดระบบช้นั เรียนหรือการเรียนของนักเรียนถกู รบกวนตลอดเวลาหรือช้ันเรียน
ที่ได้รับอิทธิพลจากแนวคิดของการสอนที่เน้นเนื้อหาทางวชิ าการ ในตอนแรกคูนิน วิเคราะห์โดยให้
ความสำคัญกับ ความสามารถของครู ในการจัดการกับเหตุการณ์ที่เข้าขัดขวางการดำเนินงานในชนั้
เรียน ผลการวิเคราะห์ ไม่พบปัจจัยที่มี ความแตกต่างชัดเจนระหว่างครูที่มีการจัดการที่มี
ประสิทธภิ าพและไมม่ ีประสทิ ธภิ าพ ทง้ั ในดา้ นวธิ กี ารตอบสนองตอ่ นกั เรียนท่ีมพี ฤตกิ รรมท่ีเป็นปัญหา
หรือวิธีการดำเนินงานที่เป็นระบบ อย่างไรก็ตามจากวิจัย คูนินได้วเิ คราะห์ติดตามผลและพบว่าครูท่ี
สามารถจดั การชัน้ เรยี นที่ดนี ั้นแสดงออกถงึ พฤติกรรมที่สำคญั ดังน้ี๓๕

๑) Withitness ครูจะต้องตระหนักและรับรู้ถึงสิ่งที่เกิดขึ้นในทุกส่วนของห้องเรียนอยู่
ตลอดเวลาอย่างต่อเน่ือง แมก้ ระทงั่ ในขณะท่ีครูทำงานกับนกั เรียนกลุ่มย่อยหรือรายบุคคลและแสดง
ให้เห็นถึงการติดตามพฤติกรรมของนกั เรยี น โดยการเข้าไปมีสว่ นแก้ไขสถานการณ์ในทันทีและอยา่ ง
เหมาะสมเมื่อเกิดเหตุการณ์หรือเมื่อนักเรียนแสดงพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ขึ้น นับเป็นพฤติกรรม
สำคัญที่ครูจะสามารถจัดการกับสิ่งผิดปกติที่กำลังจะเกิดขึน้ ในชั้นเรียนโดยการสังเกตและเข้าไปอยู่
ระหว่างความขัดแย้งนั้นได้ก่อน แม้จนกระทั่งเหตุการณ์ที่มีปัญหาเกิดขึ้นแล้ว ครูก็จะสามารถแก้ไข
ปัญหาไดท้ นั ทวนที

๒) Overlapping เป็นการจัดการที่ครูสามารถทำสิ่งต่างๆ ได้มากกว่าหนึ่งอย่างในเวลา
เดียวกัน โดยเฉพาะอย่างย่ิง การรบั ผิดชอบตอ่ ความต้องการของนกั เรยี นแตล่ ะคนในขณะเดียวกนั ก็ยัง
ต้องสนับสนุนดแู ลการทำงานของนักเรียนเป็นกลุ่มโดยการใช้สายตาในการสื่อสาร หรือใช้การใกล้ชิด
ทางกายเพื่อดึงความสนใจของนักเรยี นใหก้ ลับมาอยู่กับบทเรียนในขณะท่ีครูยังคงดำเนินการสอนไป
อยา่ งต่อเนอื่ งโดยไมส่ ะดดุ หรอื ขดั จังหวะแต่อย่างใด

๓) Signal continuity and momentum during lessons เป็นการส่งสัญญาณอย่าง
ต่อเนื่องและการเปลี่ยนกิจกรรมในระหว่างบทเรียน การสอนที่มีการเตรียมการอย่างดีและการ
ดำเนินการสอนตามบทเรียนที่เน้นนักเรียนเป็นสำคัญนั้น ครูจะมีความตั้งใจในการจัดการเรียน
เนื้อหาวิชาอย่างต่อเนื่องมากกว่าการบังคับให้เกิดการแข่งขัน ครูจึงมีทักษะในการส่งสัญญาณให้

๓๕ พิจิตรา ธงพานิช, การจัดการเรียนรู้และการจัดการในชั้นเรียน, [ออนไลน์], แหล่งที่มา:
https://foreverfluk24.blogspot.com/p/2_74.html [๓ มกราคม ๒๕65].

๓๘

นักเรียนที่กำลังแสดงพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ (เช่นการเดินเข้าไปยืนใกล้ๆ นักเรียนที่ไม่สนใจ
บทเรียน หรือถามนักเรียนคนนั้นในเร่ืองท่ีครกู ำลงั สอนอยู่) เพ่อื ดึงความสนใจของเด็กให้กลับมาอยู่ที่
บทเรียนโดยไมร่ บกวนนักเรยี นคนอ่นื ทก่ี ำลงั ตงั้ ใจเรียน นอกจากน้นั ครจู ะสามารถเปลี่ยนหัวข้อเร่ืองที่
จะสอนหรอื เปลี่ยนกิจกรรมการเรียนในระหวา่ งบทเรยี นดว้ ยความราบรนื่ และต่อเนื่องโดยไม่สะดุด

๔) Challenge and variety in assignment เป็นการมอบหมายงานที่หลากหลายท้า
ทายเป็นการกระตนุ้ นกั เรียนใหส้ นใจบทเรียนได้แก่ การมอบหมายงานในช้นั เรยี นอยา่ งเหมาะสมโดยมี
ความยากง่ายพอเหมาะ คอื งา่ ยพอทจ่ี ะแน่ใจวา่ นกั เรยี นจะได้ใช้ความพยายามในการทำงานและควร
เป็นสิ่งใหม่หรือยากพอที่จะท้าทายความสามารถของนักเรียนโดยมีความหลากหลายเพื่อที่จะทำให้
นักเรียนสนใจตลอดเวลาคูนินเชื่อว่าครูที่สามารถจัดการชั้นเรียนที่มีประสิทธิภาพนั้นไม่ใช่เป็นเพียง
เพราะความสามารถในการแกไ้ ขปญั หาทเ่ี กิดข้นึ เทา่ นน้ั หากแต่เพราะเป็นความสามารถในการป้องกัน
เกิดปัญหาตั้งแต่แรกนอกจากนี้ ครูเหล่านี้ยังเน้นการสร้างห้องเรียนให้มีสิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมการ
เรียนรู้ที่มีประสิทธภิ าพ โดยการเตรียมการสอนและการจัดการเรียนการสอนที่เหมาะสมและการให้
นกั เรยี นทำงานตามท่ีครกู ำหนดให้ดีที่สุดการจัดการช้ันเรยี นทางด้านจิตวิทยาเปน็ การจัดการช้ันเรียน
ที่มีความเข้าใจ การเรียนรู้การส่งเสริมในจิตใจของนักเรียน เพื่อพัฒนาการเรียนการสอนให้ประสบ
ความสำเร็จลุลว่ งไปด้วยดีโดยจัดการสงิ่ ต่างๆ ท่ีมีผลต่อการสง่ เสริมความเข้าใจ ความกระตือรือร้นใน
การเรียน รวมถงึ ขจัดสิ่งต่างที่เป็นสงิ่ รบกวนออก ซ่ึงสงิ่ เหล่านีเ้ ปน็ หนา้ ท่ีของครูที่ตอ้ งจัดการส่ิงเหล่านี้
เพ่อื ใหส้ มกบั การเป็นครูมอื อาชีพ ซึ่งการจัดการชน้ั เรยี นทางดา้ นจติ วทิ ยาประกอบดว้ ย

กนกวรรณ สุภาราญ (2564) ได้นำเสนอบทความเรื่อง “ทักษะครูกับการจัดการเรียนรู้
ออนไลน์ยุคใหม่”ไว้ว่า ครูครู ในฐานะผู้ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่นักเรียนต้องมีการปรับตัว และ
เตรยี มทกั ษะการจดั การเรียนรูแ้ บบใหมอ่ ยา่ งทนั ทว่ งที๓๖ ได้แก่

1) การรู้เท่าทันการใช้เทคโนโลยีเพื่อการศึกษา และการสร้างสรรค์ ซึ่งครูต้องมีความ
พร้อมและทักษะการใช้เทคโนโลยี การเลือกใช้โปรแกรมหรือแอพพลิเคชั่นให้เหมาะสมกับ
กระบวนการสอน และความสะดวกในการถ่ายทอดองค์ความรู้ การเข้าใช้และการแก้ปัญหาระบบ
อินเตอร์เนต็ เบอื้ งตน้ ความเข้าใจเรือ่ งลิขสิทธ์ิและทรัพย์สนิ ทางปัญญาในการคัดลอกข้อมูลของ ผู้อ่ืน
มาใช้ การออกแบบเนื้อหาและช่องทางการสื่อสารท่ีสอดคล้องกับแอพพลิเคชัน่ รวมถึงการถ่ายทอด
ทักษะการใช้งานเทคโนโลยีให้กบนกั เรยี น เพือ่ ใหใ้ ช้เป็นและแกป้ ญั หาที่เกิดระหวา่ งการสอนได้

2) ทักษะการส่ือสารที่หลากหลาย ชัดเจน ตรงประเดน็ และเข้าใจง่าย โดยการใช้ ภาพ
VDO ตัวอย่างส่ือออนไลน์ เพิ่มความถี่ในการสือ่ สารกับนักเรยี นและผู้ปกครอง ปรับการ สื่อสารเป็น
ทั้งแบบทางการและกึง่ ทางการ เพื่อสร้างความร่วมมอื และสนับสนุนการเรยี นรู้ระหว่าง ครู นักเรียน
และผู้ปกครองให้พัฒนาไปพร้อมกัน กำหนดแนวทางแลกเปลี่ยนข้อมูล ความคิดเห็น ร่วมกัน เพื่อ
จัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ครูยังต้องบริหารและจัดเวลาการเรียนท่ี ยืดหยุ่นแต่มี

๓๖ กนกวรรณ สุภาราญ, ทักษะครูกับการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ยุคใหม่, [ออนไลน์], แหล่งที่มา:
https://www.educathai.com/knowledge/articles/372. [๓ มีนาคม ๒๕65], ๒๕๖๔.

๓๙

ประสิทธิภาพถ่ายทอดสาระสำคญั ของบทเรียน และการประยกุ ต์ใช้เปน็ หลกั ตลอดจน ปรับแนวทาง
ประเมินผล และใหค้ ำแนะนำทม่ี ีคณุ ภาพและเหมาะสม ดังนน้ั จึงควรมกี ารเตรยี มการ และการฝึกฝน
ทักษะของครู ให้มีความพร้อมในประเด็นดังกล่าว ไม่ว่าจะพัฒนาทักษะดา้ น เทคโนโลยี การสื่อสาร
และการถ่ายทอด การเป็นผู้ให้คำปรึกษาที่ดี รวมทั้งความกระตือรอื ร้นใน การบริหารจดั การปัจจยั ท่ี
เกี่ยวขอ้ งกับการจดั การเรียนรู้ และประเมนิ ผลทีเ่ หมาะสมกับสถานการณ์ ให้ได้มากทีส่ ุด เพื่อปฏบิ ัติ
หน้าที่ครู ส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพให้แก่นักเรียน โดย ก้าวข้ามข้อจำกัดเรื่อง
สถานที่และอปุ สรรคต่างๆ ไดใ้ นท่ีสดุ

ศุภชัย สุขะนินทร์ (2545 : 15)๓๗ ได้กล่าวว่า e-learning หมายถึงการเรียนที่มี ลักษณะ
เป็นการเรยี นทางไกล เป็นออนไลนแ์ ละสามารถใช้สอ่ื การสอนในรปู ของคอมพวิ เตอร์ อินเทอร์เน็ตอิน
เทราเนต็ เอก็ ซ์ทราเน็ตทวี ดี าวเทยี มซดี ีรอมและอุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกสอ์ ื่นๆ

ปัจจยั การเรยี นรู้แบบออนไลน์(e-learning) การจดั การสอนแบบ e-learning ต้องอาศัยการ
ดำเนินการอย่างเป็นระบบเนื่องจาก การดำเนินการต้องมีความเก่ียวข้องกันหลายฝ่ายในการจัดการ
ระบบ e-learning น้ันอยา่ งนอ้ ย ทส่ี ุดควรประกอบไปดว้ ยส่วนประกอบท่ีสำคัญคอื

1. ด้านนักเรียน จะต้องมีความพร้อมที่จะเรียนรู้ผ่านระบบเครือข่าย โดยมีความรู้
ความสามารถด้านคอมพวิ เตอร์ขนั้ พ้นื ฐานพอสมควร เกี่ยวกับการใชอ้ นิ เตอร์เน็ตในการสืบค้น การใช้
คอมพิวเตอรใ์ นการจัดทำเนอ้ื หา ข้อมูล การน าเสนองาน และการตดิ ตอ่ ส่ือสาร

2. ดา้ นเนื้อหา เนอ้ื หาเปน็ หัวใจสำคัญของการเรียน e-learning คุณภาพของการ เรียน
e-learning เกิดจากสิ่งสำคัญ คือ เนื้อหา ที่ครูได้จัดรวบรวมไว้เพือ่ ให้นักเรียนสามารถใช้ เวลาส่วน
ใหญไ่ ดศ้ ึกษาและคน้ คว้าดว้ ยตนเอง ดว้ ยการคดิ เชงิ วิเคราะห์อย่างมหี ลกั การและ เหตุผลตามเน้ือหาที่
จัดเตรียมไวใ้ ห้ โดยเนื้อหาต้องถ่ายทอดเป็นสือ่ การเรียน ในการเรียน e-learning ต้องใช้เนื้อหาเป็น
แหล่งความรู้หลักแทนการเรียนจากครูในชั้นเรียน ดังนั้น การ ออกแบบ e-learning ต้องให้
ความสำคัญกับเนื้อหาในลักษณะสื่อดิจิตอล โดยมีการออกแบบ เนื้อหาและสื่อการเรียนที่ยึดหลัก
สำคญั อย่างนอ้ ย 3 ประการ คือ

1. เน้อื หาและสอ่ื การเรียนตอ้ งชดั เจน สมบรู ณ์ จบในตวั เอง ไม่จำเปน็ ต้อง พึ่งพา
ครใู ห้มาอธิบายอีก

2. เนื้อหาสื่อการเรียนต้องออกแบบให้นักเรียน สามารถวัดความรู้ความเข้าใจ
ของตนเองได้ เปน็ ระยะและประเมินความเขา้ ใจของตัวเองในภาพรวมได้

3. เนื้อหาและส่ือการเรียนต้องออกแบบให้เหมาะสมกับนักเรียน และทำงานได้ดี
ในระบบนำส่งสารสนเทศ

๓๗ ศุภชัย สุขะนินทร์, e-learning การเรียนการสอนแบบอินเทอร์เน็ต, (กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยเูคชั่น,
2545), หน้า95.

๔๐

3. ด้านเทคโนโลยี ในการเรียนการสอน e-learning เป็นการเรียนในระบบทางไกล ซึ่ง
ครูและนักเรียนอยู่ในบริบทที่ห่างกันด้วยสถานที่ ระยะทาง และเวลา นักเรียนต้องมีการเรียน ด้วย
ตนเองผ่านเนื้อหาและสื่อการเรียน โดยใช้เทคโนโลยีในอินเทอร์เน็ตด้านระบบนำส่ง 6 สารสนเทศ
และการสื่อสารเป็นเครื่องมือสำคัญ หากเทคโนโลยีหยุดชะงัก ก็จะทำให้การเรียนมี ปัญหาอย่างยิ่ง
นอกจากนี้ยังมีระบบสนับสนุนการเรียนด้านเทคนิคในคอมพิวเตอร์เครือข่าย อินเทอร์เน็ต ระบบ
สนบั สนุนดา้ นวชิ าการ และระบบสนบั สนุนด้านส่ือสารไวค้ อยชว่ ยเหลอื นักเรยี นใหส้ ามารถเรียนแบบ
e-learning ไดอ้ ยา่ งประสบความสำเรจ็

4. ด้านการออกแบบประกอบด้วยการกำหนดในด้านต่างๆ การวิเคราะห์หลักสูตร
กำหนดผลการเรียนรู้ท่ีคาดหวังหรือจดุ ประสงค์การเรยี นรู้กำหนดเนอื้ หากำหนดกิจกรรมการวัด และ
ประเมินผลการเรียนรู้ซึ่งรวมแล้วอาจหมายถึงตัวหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้ของ สถานศึกษา
นัน่ เองในสว่ นนี้เป็นหนา้ ท่รี ับผิดชอบของครูครโู ดยตรง

5. ด้านเวลาและสถานท่ี การเรยี นรู้อยา่ งมีประสิทธิภาพ สามารถสรา้ งระบบการ เรียนรู้
ที่ไม่มีข้อจำกัดในด้านเวลาและสถานที่ และระบบการประเมินผลก็เป็นไปอย่าง ตรงไปตรงมาและ
เหนือสิ่งอื่นใด ระบบการเรียนรู้ e-learning นักเรียนจะต้องใช้ความรับผิดชอบ สูงจึงจะประสบ
ความสำเร็จ ในประเทศไทยมีสถาบันการศึกษาในระดับอุดมศึกษาหลายแห่งให้ ความสนใจ และ
เริ่มต้นพฒั นาระบบการเรียนรู้ผ่านส่ืออิเลก็ ทรอนกิ ส์ โดยเฉพาะอย่างยงิ่ ในการ ค้นการเข้าถึงข้อมูลที่
ต้องการ ความสะดวกและรวดเร็ว ความคงทนของข้อมูล รวมทั้ง ความสามารถในการทำข้อมูลให้
ทนั สมัยอยตู่ ลอดเวลา

6. ด้านโครงสร้างพื้นฐานและอปุ กรณน์ ักเรียน และครูสามารถเข้าถึง e-learning ได้
ง่าย โดยมากจะใช้ web browser ของค่ายใดกไ็ ดท้ ้ังนตี้ ้องขึ้นอยู่กับผผู้ ลิตบทเรยี น นกั เรยี น สามารถ
เรยี นจากเคร่ืองคอมพวิ เตอรท์ ี่ใดก็ได้ และในปจั จบุ นั น้ี การเข้าถงึ เครือขา่ ยอินเตอร์เน็ต กระทำได้ง่าย
มากขึ้น LMS (Learning Management System) ระบบการจัดการเรียนรู้ เป็น ซอฟต์แวร์ที่ทำ
หน้าที่บริหารจัดการเรียนการสอนผ่านเว็บ จะประกอบด้วยเครื่องมืออำนวย ความสะดวกให้แก่ครู
นักเรียน ผู้ดูแลระบบ โดยที่ครูนำเนือ้ หาและสื่อการสอนขน้ึ เวบ็ ไซต์ รายวชิ าตามทไี่ ด้ขอใหร้ ะบบจัดไว้
ใหไ้ ด้โดยสะดวก นักเรียนเข้าถึงเนื้อหา กิจกรรมตา่ ง ๆ ไดโ้ ดย ผา่ นเวบ็ ครูและนักเรยี นติดตอ่ สื่อสาร
ได้ผ่านทางเครื่องมือการสื่อสารที่ระบบจัดไว้ให้ เช่น ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ ห้องสนทนา กระดาน
ถาม - ตอบ เป็นต้น นอกจากนั้นแล้วยังมี องค์ประกอบที่สำคัญ คือ การเก็บบันทึกข้อมูล กิจกรรม
การเรียนของนักเรยี นไว้บนระบบเพื่อ ครสู ามารถนำไปวิเคราะห์ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการเรียนการ
สอนในรายวิชาน้ันอย่างมี ประสิทธิภาพ ในการศึกษาครั้งนี้ผูว้ ิจัยไดม้ ีความสนใจที่จะศึกษาถึงระดบั
การเรียนรูใ้ น ส่วนประกอบที่สำคัญของการเรียนรู้แบบออนไลน์(e-learning) ทั้ง 6 ด้าน ได้แก่ ด้าน
นักเรียน ด้านเนื้อหา ด้านเทคโนโลยี ด้านการออกแบบ ด้านเวลาและสถานที่ และด้านโครงสร้าง
พน้ื ฐานและอปุ กรณ์

๔๑

ธนวรรณ เจริญนาน, สิริยุพิน ศุภ์ธนัชภัคชนา, ปริญญา ทองสอน (2562) ๓๘ผลการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ออนไลน์ด้วย Google Classroom เรื่อง การสร้างสรรค์ชิน้ งานด้วยไมโครซอฟท์
เพาเวอร์พ้อย สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปี ที่ 6 ผลการทดสอบพบว่า 1) การจัดกิจกรรมการ
เรียนรู้ออนไลนด์ ้วย Google Classroom เรอื่ ง การสร้างสรรคช์ ิ้นงาน ดว้ ยไมโครซอฟทเ์ พาเวอร์พ้อย
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มี ประสิทธิภาพ81.79/89.55 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน
ประสิทธิภาพ 80/80 2) คะแนนการเรียน ด้วยการ จัดกิจกรรมการเรียนรู้ออนไลน์ด้วย Google
Classroom เรื่อง การสร้างสรรค์ช้ินงาน ด้วยไมโครซอฟท์ เพาเวอรพ์ ้อย หลังเรียนสูงกวาก่อนเรยี น
อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 3) นักเรียนมีความพึงพอใจ ต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ออนไลนด์ ว้ ย Google Classroom เรื่อง การสรา้ งสรรค์ชิ้นงาน ดว้ ยไมโครซอฟทเ์ พาเวอร์พ้อยอยู่ใน
ระดับมาก

วิจารณ์ พานิช (2556)๓๙ ครูเพื่อศิษย์สร้างห้องเรียนกลับทาง จากแนวทางการริเร่ิม
ดำเนินการ จัดการห้องเรยี นกลับทางที่นำเสนอมาในบทความน้ีและการร่วมแรงร่วมใจของภาคส่วน
ต่างๆของ ประเทศไทย ClassStart จะสามารถเป็นดั่ง “นาวาปัญญา” หรือเรือข้ามฟากที่จะนำพา
เยาวชนไทยจำนวนนับสบิ ล้านคน ค่อย ๆ ก้าวขา้ มผา่ นระบบการศึกษาในแบบศตวรรษ ที่ 20 ไปยัง
ศตวรรษท่ี 21 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะความรูใ้ นปัจจุบนั น้ีมีอยู่อย่าง มหาศาลในโลกออนไลน์
และ สบื คน้ ได้ง่ายดว้ ยเทคโนโลยีสารสนเทศท้งั ฮารด์ แวรแ์ ละซอฟต์แวร์อนั ทรงประสทิ ธิภาพต่อการ
เรียนรู้ เป้าหมายของการเรยี นการสอนจงึ ไมไ่ ด้ อยู่ทเ่ี นื้อหาความรทู้ ่นี กั เรียนจะไดร้ ับอีกตอ่ ไป หากแต่
เป็น ทักษะการเรียนรู้ ตลอดชีวิตของนักเรียน และครูจึงไม่ได้เป็นผู้ถ่ายทอดความรู้แก่นักเรียน อีก
แล้ว หากแต่เป็นผอู้ อกแบบกระบวนการเรยี นรู้และจุดประกายการ เรียนรูไ้ ปพรอ้ มๆ กับนกั เรยี นด้วย
การ เรียนการสอนแบบกลับทาง ครูจึงต้องเขา้ ใจและพร้อมเข้าสู่ยุคของการเปลี่ยนแปลงนี้ โดยไม่ใช่
ยัดเยียดหรือปิดกั้นเทคโนโลยีสาร สนเทศที่ทรงประสิทธิภาพ ในการเรียนรู้เหล่านี้ หากแต่เป็นการ
ออกแบบวฒั นธรรมการเรียน การสอนใหม่ทีใ่ หอ้ ำนาจแกน่ กั เรียนโดยนำเอาเทคโนโลยีสารสนเทศ มา
เอื้ออำนวยประโยชน์ต่อการเรียนรู้อย่างแท้จริง และนี่คือกุญแจแหง่ การสร้างเยาวชนคุณภาพ ของ
ไทยเพ่ือการก้าวเขา้ สู่ ตลาดแรงงานโลก

๓๘ ธนวรรณ เจริญนาน, สิริยุพิน ศุภ์ธนัชภัคชนา และปริญญา ทองสอน, ผลการจัดกิจกรรมการ
เรียนรู้ออนไลน์ดว้ ย Google Classroom เรื่อง การสรา้ งสรรคช์ ิ้นงานดว้ ยไมโครซอฟทเ์ พาเวอร์ พอ้ ย สำหรับ
นกั เรยี นชน้ั ประถมศึกษาปีที่6, วารสาร “ศึกษาศาสตร์ มมร”คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกฏุ ราชวิทยาลัย
, แหลง่ ทมี่ า: http://www.atc.ac.th/ATCWeb/FileATC/. [๓ มนี าคม ๒๕65], ๒๕๖๒.

๓๙ วิจารณ์ พานิช, (2556), ครูเพื่อศิษย์ สร้างห้องเรียนกลับทาง, (กรุงเทพมหานคร : สำนักงาน
เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา.เอสอารพ์ รน้ิ ตง้ิ แมสโปรดักส์ จำกดั , ๒๕๕๖), หนา้ 102.