44
- จัดใหม้ สี ้วมนัง่ ราบสำหรบั ผู้พกิ าร ผ้สู งู วัย หญิงตงั้ ครรภ์ สว้ มสาธารณะพร้อมใช้งาน
ตลอดเวลาทีเ่ ปดิ ใหบ้ ริการ
- บริเวณท่ตี งั้ สว้ มตอ้ งไม่อย่ทู ี่ลับตา/เปลยี่ ว มคี วามปลอดภัย
- กรณีท่ีมหี ้องสว้ มตง้ั แต่ 2 ห้องขนึ้ ไปใหแ้ ยกเปน็ ห้องส้วมสำหรับชาย – หญงิ โดยมีปา้ ย
หรอื สัญลกั ษณ์ท่ชี ัดเจน
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้ืองนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
45
- ประตทู จ่ี บั เปิด – ปิด และท่ีล็อคด้านใน สะอาด อย่ใู นสภาพดีใช้งานได้ พนื้ ห้องสว้ มแห้ง
- แสงสวา่ งเพยี งพอ สามารถมองเหน็ ได้ทว่ั บริเวณ
3) มีมาตรการประหยดั พลังงานทีเ่ ปน็ รปู ธรรมเกิดการปฏบิ ัติตามมาตรการท่ีกำหนดรว่ มกนั ท้ัง
องค์กร มาตรฐานการประหยัดพลังงาน เอกสารแบบ Online Click Link
- มีมาตรการการดำเนินงานประหยัดพลงั งานท่ีชัดเจน
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี ัมย์
46
4) จัดใหม้ กี ารจดั นำ้ อุปโภค บรโิ ภค เพียงพอในการใหบ้ รกิ ารตามสภาพพน้ื ท่ี
- มีน้ำอุปโภค บรโิ ภค ปรมิ าณเพียงพอตามสภาพพื้นท่ี จดั ใหม้ จี ุดบรกิ ารนำ้ ด่ืมอย่าง
เพยี งพอต่อจำนวนผู้มารับบริการ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
47
1.4 การสนับสนุนทมี พี่เลยี้ งเพื่อพฒั นาตามเกณฑ์ รพ.สต.ตดิ ดาว
1. มกี ารแต่งตงั้ ทีมพ่ีเลี้ยงระดับอำเภอครอบคลมุ ตามรายหมวดและแตล่ ะเกณฑ์
2. มีการประชมุ ทีมพี่เลย้ี งระดับอำเภอ เพือ่ ร่วมกนั วางแผนการพัฒนา
3. มแี ผนการดำเนนิ งาน
4. มีการดำเนนิ งานตามที่วางแผนไว้
5. มกี ารสรปุ ผลการพฒั นาครอบคลุมตามรายหมวดและแต่ละเกณฑ์
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลบ้านกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี มั ย์
48
หมวดท่ี 2
การให้ความสำคญั กบั ประชากรเปา้ หมายทกุ กลุ่มวัยในชุมชนและผมู้ สี ่วนไดส้ ว่ นเสยี
ปญั หาสุขภาพท่สี ำคญั ในพน้ื ที่
1. การเพ่ิมข้นึ ของผ้ปู ว่ ยโรคเรอื้ รัง เชน่ โรคเบาหวาน ความดันโลหติ สูง
2. การเกิดการระบาดโรคอุบัติใหม่/เก่า โรคระบาดประจำถิ่น เช่น ไข้เลือดออก, โรคมือ เท้า ปาก
และ วัณโรค
3. พฤติกรรมการดแู ลตนเองของประชาชนไมเ่ หมาะสม
ปัจจัยท่มี ีผลตอ่ สุขภาพ ปจั จยั ทสี่ ำคัญ ได้แก่
1. โครงสรา้ งประชากรท่ีมีแนวโนม้ ผู้สงู อายุเพม่ิ ขึน้ อยา่ งรวดเร็ว
2. แนวโน้มอุบตั กิ ารณ์การเกดิ โรคเร้ือรงั ที่เพ่มิ ขนึ้
3. สิ่งแวดลอ้ มทีเ่ ปลีย่ นแปลงไป
4. การพัฒนาของเทคโนโลยีทางการแพทย์
5. นโยบายของรัฐบาล (เช่น สวัสดิการด้านการรักษาพยาบาล การพัฒนาระบบบริการและสถาน
บรกิ ารทางดา้ นสขุ ภาพ เปน็ ต้น)
6. ความคาดหวังและความต้องการของผรู้ ับบรกิ ารท่ีเปลีย่ นแปลงและมีความต้องการท่ีเพิ่มสูงขึน้
ปญั หาสขุ ภาพท่ีเป็นโอกาสพัฒนา หรอื มขี อ้ จำกัดในการใหบ้ รกิ าร
1. จำนวนผู้มารับบริการที่มีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นทั้งในระดับปฐมภูมิเพิ่มมากขึ้น ทำให้เพิ่มภาระใน
การดำเนนิ งานและมีปญั หาในการตดิ ตามดแู ลต่อเนื่องท่ีบ้าน
2. กลุ่มผู้สูงอายุท่ีเพิ่มข้ึน โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคเร้ือรัง/โรคประจำตัว และการจัดบริการ
ในชมุ ชน
3. บุคลากรยังขาดความรู้ ทักษะ ในการปฏิบตั งิ านท้ังระดับทตุ ิยภมู ิและปฐมภมู ิ
4. ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศท่ใี ช้ในการปฏบิ ัติงานในบางส่วนยงั อยู่ในระหวา่ งการพฒั นา
5. การประสานงานกับเครือข่ายสุขภาพ อปท.กองทุนสขุ ภาพตำบล ยงั มีประสทิ ธิภาพไม่เพียงพอใน
การร่วมจดั บริการสุขภาพแก่ประชาชนในพื้นที่
ปัญหาสำคญั ทห่ี นว่ ยงานกำลังพยายามแก้ไข
1) การพัฒนาศักยภาพ ทกั ษะของบคุ ลากร ทง้ั ใหมแ่ ละเก่าในการปฏบิ ัตงิ านดา้ นตา่ ง ๆ
2) การพฒั นาระบบสารสนเทศให้สมบูรณ์ สามารถรองรบั การบรกิ ารได้ทกุ ระบบ
3) การพัฒนาระบบบรกิ ารในกลุ่มโรคทสี่ ำคญั ต่าง ๆ ไดแ้ ก่ กลุ่มผู้ป่วยโรคเร้อื รงั และกลุ่มผูส้ งู อายุ
ความทา้ ทายเชงิ กลยุทธ์อนื่ ๆ ขององค์กร
1) การเปน็ ผู้นำด้านการบรกิ ารสขุ ภาพระดับปฐมภมู ิ
2) การพฒั นารูปแบบการใหบ้ รกิ ารแบบต่อเนือ่ ง โดยการมสี ว่ นรวมของภาคเี ครอื ข่าย
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบ้านกระเบอื้ งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรัมย์
49
การพฒั นาคุณภาพและการเรยี นรูข้ องหน่วยงาน
รพ.สต. บ้านกระเบื้องน้อย ได้นำระบบการพัฒนาคณุ ภาพระบบ 5 ส., PCA, รวมทั้งมาตรฐานเฉพาะ
ด้านเช่น มาตรฐานส้วมสะอาด ปลอดภัย เพียงพอ มาตรฐานการให้บริการแพทย์ แผนไทย เป็นต้น ได้นำ
มาตรฐานตา่ ง ๆ มาประยกุ ต์ใช้ในงานประจำ โดยเริ่มจากทำความเข้าใจเป้าหมายมาตรฐาน เชื่อมโยงกับงาน
ประจำ และชี้เป้าหมายของการพัฒนาเพื่อสุขภาวะที่ดีของประชาชนในพื้นที่ ก่อนที่จะชี้แจงให้นำไปสู่การ
ปฏิบัติ จัดให้มีการแลกเปลี่ยนในสิ่งที่ได้พัฒนางานของแต่ละบุคคล เป็นประจำสม่ำเสมอ ระบบการเรียนรู้
ของหน่วยงาน มรี ปู แบบการเรยี นรู้เพอ่ื พฒั นางานดงั นี้
1) เรยี นรู้จากการทำงานประจำ แลว้ นำไปพฒั นางานตนเองจนเกิดรูปแบบที่ดี ก่อนจะมาแลกเปล่ียน
ใหห้ นว่ ยงานอ่นื รับฟังแล้วนำไปประยุกต์ใช้ต่อ
2) เรยี นร้จู ากการศึกษาดงู าน
3) เรียนรู้จากการประเมินตนเองในมาตรฐานต่าง ๆ แล้วนำสิ่งที่ประเมินตนเองมาสู่
กระบวนการพฒั นาต่อเน่อื ง
4) เรยี นรู้จากการประเมินภายนอกและการติดตาม นิเทศงาน ของหน่วยงานตา่ ง ๆ เช่น การ ติดตาม
นิเทศงาน ของ คปสอ.หนองหงส์
5) จดั เวทีแลกเปล่ยี นประสบการณ์การปฏิบตั ิงานระหวา่ งบคุ ลากร
6) การเข้ารับการอบรมวิชาการด้านต่าง ๆ ที่จำเป็นสำหรับการพัฒนา และการปฏิบัติงานอย่าง
ตอ่ เนอ่ื ง
ผปู้ ว่ ยและผู้มีส่วนไดส้ ่วนเสีย
รพ.สต.บ้านกระเบื้องน้อย ได้มีการแบ่งกลุ่มผู้มีส่วนได้เสีย ออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 คือ กลุ่ม
ผู้ป่วยท่ีสำคัญซึง่ มีการแบ่งเป็นกลุ่ม ย่อย ๆ ออกเป็นอีก 8 กลุ่มย่อย กลุ่มที่ 2 คือกลุ่มผู้รับผลงานอืน่ ๆ ซึ่งมี
แบง่ กล่มุ ย่อย ๆ ออกเป็นอกี 7 กลมุ่ โดยในแตล่ ะกลมุ่ มกี ารสอบถามความตอ้ งการ รายละเอยี ดดงั นี้
กลุม่ ผูป้ ่วย ความตอ้ งการ
กลุ่มผู้ป่วยโรคเร้ือรัง - ไดร้ ับการดูแลต่อเน่อื ง ลดการเกิดภาวะแทรกซอ้ น มีคณุ ภาพชวี ติ ทดี่ ี โดยได้
จดั บรกิ ารคลินิก เดอื นละ2 คร้งั
กลมุ่ ผปู้ ว่ ยฉกุ เฉิน - ได้รับความสะดวกรวดเร็วในการรบั บรกิ าร มีบริการจัดรถ รับ-ส่ง ผ้ปู ว่ ย
กล่มุ ผ้ปู ่วยโรคตดิ ต่อ - ได้รับการบริการทใ่ี กลบ้ ้าน แบบมคี ุณภาพ
กลมุ่ ผปู้ ่วยโรคท่วั ไป - ความรวดเร็ว ปลอดภยั รอดพน้ จากภาวะวกิ ฤติ โดยเฉพาะบรกิ าร 1669 และรถ
รบั ส่งขององค์การบรหิ ารสว่ นตำบลหนองชัยศรีพร้อมทมี กูช้ พี ก้ภู ยั
- การปอ้ งกันการเกดิ โรคในชมุ ชนโดยการมีสว่ นร่วมของทุกภาคส่วน
การควบคมุ การระบาดด้วยความรวดเรว็ และไดม้ าตรฐาน
- ต้องการหายจากโรคไมม่ อี นั ตรายจากการรกั ษา
- ไดร้ ับบริการทีร่ วดเรว็
- ไดร้ ับข้อมูลคำแนะนำการปฏบิ ตั ติ วั ขนั้ ตอนในการรบั บริการ การดูแลตนเองทบ่ี า้ น
- เจา้ หน้าทก่ี ระตือรือร้นเอาใจใส่
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
50
กลุ่มผ้ปู ่วย ความต้องการ
กลุ่มมารดาและทารก - ต้องการการดแู ลเอาใจใส่ในทกุ ระยะของการคลอด การดแู ลรักษาอย่างมมี าตรฐาน
ปลอดภัยท้ังมารดา และทารก
- ตอ้ งการรับรู้ขอ้ มลู การเจบ็ ป่วยทีถ่ ูกต้องและต่อเนื่อง ตลอดจนการดูแลอยา่ ง
เหมาะสมกับภาวะสขุ ภาพ
- ตอ้ งการไดร้ ับขอ้ มูลการคลอด วิธีการคลอด วธิ กี ารรักษาสขุ ภาพมารดา และทารก
- ระยะเวลาการนอนโรงพยาบาล การได้เขา้ เยยี่ มดูแลผูค้ ลอดขณะเจบ็ ครรภ์ มสี ่วน
ร่วมในการดแู ลรกั ษาในรายที่มปี ญั หาซับซอ้ น
กลมุ่ ผรู้ ับบริการ - ตอ้ งการดูแลสุขภาพตนเองและมสี ุขภาพทด่ี ี
ส่งเสรมิ สุขภาพ - ทราบข้อมลู เกีย่ วกับโรคและการปฏิบตั ติ ัว
- เจา้ หนา้ ที่มพี ฤตกิ รรมบริการทดี่ ี ไดร้ บั การดแู ลทอี่ บอุ่น เป็นกนั เอง
- ตอ้ งการใหม้ กี ารบริการทีบ่ า้ นเช่นบริการฉดี วัคซีน
กลุ่มผู้รบั บรกิ าร - ต้องการบริการทร่ี วดเรว็
ทันตกรรม - หายจากการเจบ็ ปวดหรอื โรคในช่องปาก
- ไดร้ ับบรกิ ารตามมาตรฐานวชิ าชพี ไมเ่ กิดภาวะแทรกซอ้ นหลงั จากได้รบั บรกิ าร
ทันตกรรม
- ไดร้ ับขอ้ มูลเก่ียวกบั การรักษาและคำแนะนำหลังการรกั ษาทชี่ ดั เจนและ
เขา้ ใจ ผ้ใู ห้บริการพดู คยุ ไพเราะย้มิ แยม้
กลมุ่ ผรู้ บั บริการ - - ตอ้ งการรบั บริการที่รวดเร็ว
แพทยแ์ ผนไทย - ตอ้ งการรักษาให้โรคหาย
- ต้องการไดร้ บั คำแนะนำจากเจ้าหน้าที่
กลมุ่ ผู้รับผลงานอ่ืน ๆ และความตอ้ งการของผู้รับผลงานแตล่ ะกลมุ่
ผ้รู ับผลงานอ่ืน ๆ ความตอ้ งการ
ญาติผปู้ ่วย - ได้รับบริการทีร่ วดเร็ว
- ได้รบั ข้อมลู คำแนะนำการปฏบิ ัติตัวข้ันตอนการรบั บริการ การดแู ลผปู้ ว่ ย
สำนกั งานหลกั ประกนั - เจา้ หนา้ ทีก่ ระตือรอื รน้ เอาใจใส่
สุขภาพแห่งชาติ - ได้รบั การคุ้มครองสทิ ธิ์ การเคารพในสทิ ธิ์ และไดร้ บั ความเปน็ ธรรมในการ
รักษาพยาบาล
- เมือ่ มีปัญหา ไดร้ ับการชว่ ยเหลอื และแกไ้ ขทนั ท่ี
- มสี ว่ นรว่ มในการวางแผนการดแู ลรักษา
- พัฒนาคุณภาพเพือ่ ใหป้ ระชาชนไดร้ ับบริการอย่างมปี ระสิทธภิ าพ สขุ ภาพดีถ้วนหน้า
เน้น 5 กลุม่ หลัก ผนวกกับนโยบาย 3 ส. สรา้ งสขุ ประชาชนตำบลหนองชัยศรี คือ
1. กองทุนสุขภาพถว้ นหนา้ งบ สปสช.
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้ืองน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
51
ผ้รู บั ผลงานอ่ืน ๆ ความตอ้ งการ
2. กองทุนสวสั ดกิ ารชมุ ชน งบจากพฒั นาสังคมจงั หวัดบรุ รี ัมย์
สำนักงานสาธารณสขุ 3. กองทุนสร้างเสรมิ สขุ ภาพแหง่ ชาติ งบจาก สสส. เนน้ เรือ่ งสรุ า บุหร่ี และปญั หา
จังหวัด วยั รุ่น ปญั หาสงั คม
ประชาชนทั่วไป การนำนโยบายสู่การปฏิบัติ การตดิ ตามผลลัพธ์การดำเนินงานอยา่ งตอ่ เน่อื ง
องคก์ รปกครองสว่ น - ได้รับข่าวสารเกีย่ วกับสขุ ภาพ เชน่ บอรด์ ประชาสมั พันธ์ มุมความรู้
ทอ้ งถ่นิ - การมีหลักประกันสขุ ภาพและใชส้ ิทธิตา่ ง ๆ
- การดูแลสขุ ภาพและกลวิธกี ารมสี ขุ ภาพทด่ี ี ตลอดจนการมีสว่ นร่วมในการดแู ล
ผู้นำชมุ ชน/องคก์ ร สุขภาพ
ชมุ ชน/อาสาสมัคร - ตอ้ งการตรวจเพ่ือคดั กรองโรคและคำแนะนำในการดูแลสขุ ภาพ
สาธารณสขุ - การประสานความรว่ มมอื ทีด่ ีในการทำงานโดยมีเปา้ หมายรว่ มกัน
- มีการประสานในการจัดทำแผนการปฏิบัตงิ านเพ่ือให้การดูแลสุขภาพของชุมชนมี
สถานศึกษา ความสอดคลอ้ งและไม่เกิดความซำ้ ซอ้ น
- ต้องการใช้ขอ้ มูลของกล่มุ ประชากรเพือ่ ดำเนินงานสาธารณสขุ ในชมุ ชน
- ความรว่ มมอื มีสว่ นร่วมในการดำเนินงานในชุมชน
- การสนบั สนนุ การสรา้ งเสริมศักยภาพความเข็มแข็งของชมุ ชนดา้ นสขุ ภาพ
- สนบั สนนุ ความรทู้ างวชิ าการ/ทักษะในการดแู ลสง่ เสรมิ สขุ ภาพเบื้องต้นในชมุ ชน
- มกี ารสนบั สนนุ งบประมาณ/วสั ดุและอปุ กรณ์ตา่ งๆในการออกดำเนินงาน
สาธารณสขุ ในหมบู่ ้าน
- การติดตอ่ ประสานงานเพอื่ นำไปสู่การวางแผนการทำงานรว่ มกนั
- องค์ความรใู้ นการแลสขุ ภาพบคุ ลากร
- สนบั สนนุ กิจกรรมในการดำเนนิ งานโรงเรยี นสง่ เสริมสุขภาพ
- เปน็ สถานท่ีฝกึ งานแก่นกั ศกึ ษาหลกั สูตรต่างๆ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบอื้ งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
52
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี ัมย์
53
หมวดท่ี 3
การมุง่ เนน้ ทรพั ยากรบุคคล
รพ.สต.บ้านกระเบื้องน้อย มีการจัดระบบการบริหารทัพยากรบุคคลทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็น
ทางการเพื่อส่งเสริมให้บุคลากรเกิดความร่วมมือ ความคิดริเริ่มการกระจายอำนาจ การตัดสินใจ นวัตกรรม
ความคล่องตัวและทันต่อความต้องการของผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอยู่เสมอ โดยมีการบริหาร
จัดการทรพั ยากรบคุ คลดงั น้ี
1. ดา้ นอัตรากำลงั
มีการประเมินอัตรากำลังบุคลากรใน รพ.สต. ตามเกณฑ์การขึ้นทะเบียนหน่วยบริการปฐมภูมิของ
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติให้เหมาะสม โดยมีการกำหนดความรับผิดชอบอำนาจหน้าที่ของ
บุคลากรแต่ละคนครอบคลุมกระบวนการในการกับดูแลผู้ที่มีคุณสมบัติเฉพาะตำแหน่งให้ครบตาม
คณุ ลักษณะและสมรรถนะที่จำเป็นของบุคลากรในการปฏิบัตติ ามบทบาทภารกิจ
โครงสรา้ ง และองคป์ ระกอบ ประกอบดว้ ย
สายบังคับบญั ชา
จงั หวัดบรุ รี มั ย์
สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดบรุ ีรมั ย์ คปสอ.หนองหงส์ อำเภอหนองหงส์
โรงพยาบาลหนองหงส์
สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ
กล่มุ งาน/งาน/ฝ่ายตา่ งๆ หนองหงส์
ในโรงพยาบาลหนองหงส์
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพ
สายบงั คับบัญชา ตำบลบา้ นกระเบือ้ งนอ้ ย
สายประสานงาน
โครงสร้างสายบังคบั บัญชา รพ.สต.บา้ นกระเบ้ืองน้อย
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบ้ืองนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรัมย์
54
2. ด้านบุคลากร
ตารางท่ี 22 รายชอื่ บคุ ลากรในสังกดั โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบ้านกระเบ้ืองนอ้ ย
ลำดับ ช่อื -สกุล ตำแหนง่
1. นายดำรงค์ สีระสงู เนนิ ผอ.รพ.สต.นกั วิชาการสาธารณสขุ ชำนาญการ
2. นางสุรินทร์ สรี ะสงู เนนิ พยาบาลวชิ าชีพชำนาญการ (ดา้ นการพยาบาล)
3. นางรัตนาภรณ์ จามชาติ พยาบาลวชิ าชีพปฏบิ ตั กิ าร
4. นางวรรณเพญ็ วศนิ ไพบลู ยว์ งศ์ เจ้าพนักงานสาธารณสุขปฏบิ ัตงิ าน
5. นางสาวกนกรัตน์ พรมมา เจ้าพนกั งานสาธารณสุขปฏบิ ัตงิ าน
6. นางสาวเปรมวดี เตชะนอก พนักงานช่วยเหลือคนไข้
7. นางสาวกรณกิ า วิเศษศรี พนกั งานพิมพ์
8. นางธนาภรณ์ ทมุ ตะขบ พนกั งานบริการ
9. นางเทวี สมภักดี ลูกจา้ งทำความสะอาด
ทำเนียบเจ้าหน้าท่ี รพ.สต.บา้ นกระเบื้องน้อย
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบ้อื งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
55
3. งานในหนา้ ทรี่ ับผิดชอบ
มภี ารกิจงาน ดังนี้
2.1 กล่มุ งานบรหิ ารสาธารณสขุ
2.1.1 งานยทุ ธศาสตร์สาธารณสุข
2.1.2 งานบรหิ ารทั่วไป
2.1.3 งานบริหารงานบคุ คล
2.1.4 งานข้อมูลขา่ วสารและสารสนเทศ
2.1.5 งานมาตรฐานและคุณภาพหน่วยบริการ
2.1.6 งานหลักประกันสุขภาพ
2.1.7 งานสุขภาพภาคประชาชน
2.2 กล่มุ งานสง่ เสริมปอ้ งกันควบคุมโรค
2.2.1 งานสุ่งเสรมิ สุขภาพ
2.2.2 งานป้องกนั ควบคมุ โรค
2.2.3 งานอนามยั โรงเรยี น
2.2.4 งานคุม้ ครองผบู้ ริโภคดา้ นสาธารณสุข
2.2.5 งานอนามยั ส่ิงแวดล้อมและอาชีวอนามยั
2.2.6 งานทันตสาธารณสขุ
2.2.7 งานแผนงาน/โครงการ
2.3 กลมุ่ งานเวชปฏิบัติครอบครัว
2.3.1 งานรกั ษาพยาบาล
2.3.2 งานป้องกนั ควบคมุ การตดิ เชื้อในคลินิก
2.3.3 งานส่งต่อผูป้ ่วย
2.3.4 งานเวชปฏิบัติครอบครวั ในชมุ ชน
2.3.5 งานฟืน้ ฟูสภาพ
2.3.6 งานเภสชั สาธารณสุข
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบื้องน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี มั ย์
56
4. ขอบเขต/บทบาทหนา้ ท่ี
3.1 ดำเนนิ งานดา้ นการรกั ษาพยาบาล
3.2 ดำเนนิ งานดา้ นการสง่ เสรมิ สขุ ภาพเชิงรุก
3.3 ดำเนนิ งานควบคมุ ป้องกนั โรค
3.4 ดำเนนิ งานฟน้ื ฟูสภาพ ดา้ นร่างกายและจิตใจ
3.5 ดำเนนิ งานคุ้มครองผบู้ รโิ ภคด้านสาธารณสขุ
5. ลักษณะการให้บริการ
เปดิ ให้บริการรักษาโรคทั่วไปทุกวนั
วันราชการ เวลา 08.30 – 16.30 น.
วนั เสาร์-อาทิตย์ เวลา 08.30 – 16.30 น.
วันหยดุ นกั ขัตฤกษ์ เวลา 08.30 – 16.30 น.
นอกเวลาราชการ เวลา 16.30 – 20.30 น. ให้บริการผู้ปว่ ยฉุกเฉนิ - อบุ ัติเหตุ
วันคลนิ ิกให้บรกิ าร
วนั จนั ทร์ ตรวจรักษาโรคทัว่ ไป คลินิกแพทยแ์ ผนไทย, เยีย่ มบ้านชว่ งบา่ ย
วนั อังคาร ตรวจรักษาโรคทว่ั ไป คลินิกแพทยแ์ ผนไทย, เยี่ยมบา้ นช่วงบา่ ย
วันพุธ ตรวจรักษาโรคท่ัวไป คลนิ ิกโรคเบาหวาน คลนิ กิ รับฝากครรภร์ ายเก่า
คลินกิ อดบหุ ร่ี สุรา
วนั พฤหัสบดี ตรวจรกั ษาโรคท่ัวไป คลนิ ิกแพทย์แผนไทย คลินกิ วางแผนครอบครวั
เย่ียมบา้ นชว่ งบา่ ย
วันศุกร์ ตรวจรักษาโรคทว่ั ไป คลนิ ิกแพทย์แผนไทย คลินกิ ผู้สูงอายุ คลินกิ DPAC
เย่ียมบ้านชว่ งบา่ ย
อตั รากำลงั เจ้าหน้าท่ี รพ.สต.บา้ นกระเบ้ืองน้อย
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรมั ย์
57
ตารางปฏิบัตงิ านของเจา้ หน้าที่
1. มีการสร้างความผาสุกและความพึงพอใจแก่บุคลากร รวมถึงการวิเคราะห์และปรับปรุงปัจจัย
ให้มีความเหมาะสมเพื่อสร้างแรงจูงใจในการปฏิบัติงานและให้เกิดความผูกพันต่อองค์การโดยมี แผนการ
สร้างความผาสุกและความพึงพอใจของบุคลากร ที่สอดคล้องกับปัจจัยที่กำหนด มีการดำเนินการตาม
แผนการสรา้ งความผาสุกและความพึงพอใจของบุคลากร มีระบบการประเมินความผาสุกความพึงพอใจและ
การสรา้ งแรงจูงใจของบุคลากร เช่น การสำรวจความพึงพอใจ การกำหนดตัวชี้วัด เปน็ ตน้
2. มีระบบการเรียนรู้และการพัฒนาการเรียนรู้ของบุคลากร โดยสนับสนุนความต้องการพัฒนา
ตนเองของบุคลากร หวั หนา้ งานและผู้บริหารซง่ึ พิจารณาตามสมรรถนะหลัก ผลักดนั ใหใ้ ช้ความรู้ ทักษะและ
การสรา้ งนวัตกรรมใหม่ในการปฏิบัติงาน ปรับปรุงการม่งุ เน้นผู้รบั บริการและผมู้ ีสว่ นได้ส่วนเสียสนับสนุนให้
เกิดจริยธรรม และการดำเนนิ การอย่างมีจรยิ ธรรม
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลบ้านกระเบอื้ งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
58
3. มีระบบการประเมินผลการปฏิบัติงานของบคุ ลากรท่ัวทั้งองค์กรทีม่ ีประสทิ ธิผล และเป็นธรรม
รวมทั้งมกี ารแจง้ ผลการประเมนิ ให้บคุ ลากรทราบ เพ่อื ปรับปรงุ การปฏบิ ัติงานใหด้ ขี ึ้น
4. บุคลากรมีสมรรถนะด้านการพยาบาลเวชปฏิบัติครอบครัวที่มีความสาสมารถถ่ายทอดความรู้
ด้านสุขภาพตามหลัก 3 อ 2ส บริการทั้งภายในสถานบริการและในชุมชนโดยการเสริมพลังประชาชนและ
ครอบครัวในการดแู ลและเสรมิ สร้างสุขภาพตนเองได้อย่างต่อเน่อื งและยงั่ ยนื
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบื้องน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี มั ย์
59
หมวด 4
การจดั ระบบบรกิ ารครอบคลมุ ประชากรทกุ กลมุ่ วยั
4.1 การจดั บริการตามสภาพปญั หาสำคญั ของพ้ืนที่ (OTOP)
OTOP เร่อื ง การดแู ลผู้สูงอายุระยะพงึ่ พิง
นวตั กรรม “ชดุ กระเป๋าสาธติ พชิ ติ ปวดเม่ือยด้วยภมู ิปัญญาท้องถิ่น”
ความสำคัญ
ปัจจุบันประเทศไทยมีประชากรสูงอายุเพิ่มขึ้นจนเป็นสังคมผู้สูงอายุ (aged society) คือ การมี
ประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป ร้อยละ 10 ของประชากรทั้งประเทศ ซึ่งในปี พ.ศ. 2558 มีจำนวนผู้สูงอายุ
10,351,000 คน ต่อประชากรทั้งหมด 65,104,000 คน คิดเป็นร้อยละ 15.89(1) จากการเปลี่ยนแปลงทั้งด้าน
เศรษฐกิจ และสังคม จากครอบครัวขยายเป็นครอบครัวเดี่ยวมากขึ้น ซึ่งผู้สูงอายุต้องเผชิญกับธรรมชาติการ
เปลี่ยนแปลงในทางที่เสื่อมลงทั้งทางด้านร่างกายจิตใจ พบว่า ผู้สูงอายุมีสถิติการเกิดโรคมากกว่าวัยอื่นๆ ถึง 4
เท่า อายุเกิน 65 ปี 4 ใน 5 คน จะมีโรคประจำตัวอย่างน้อย 1 โรค ร้อยละ 69.3(2) ส่งผลให้ผู้สูงอายุมีภาวะ
พึง่ พงิ มากขึน้ จากการมขี ้อจำกดั ในการปฏิบัตกิ ิจวตั รประจำวนั ดว้ ยตนเอง(3)
การดูแลผู้สูงอายุติดบ้านติดเตยี งกำลงั เปน็ ปญั หาทา้ ทายสังคมไทยมากขึ้นทุกที ตามจำนวนผสู้ ูงอายุที่อยู่
ในภาวะพึ่งพิงคือไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ ซึ่งตามตัวเลขของมลู นิธิสถาบนั วิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทยระบุ
ว่าในปี 2559 ประเทศไทยมีประชากรกลุ่มนี้ประมาณ 4 แสนคน และจะเพิ่มเป็น 1.3 ล้านคนในอีก 20 ปี การ
เตรียมสร้างระบบเพื่อดูแลสุขภาพของคนกลุ่มนี้จึงเป็นสิ่งจำเป็น ปี 2559 สปสช. จึงได้จัดตั้งกองทุนใหม่เพื่อให้
บริการการดูแลสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุที่อยู่ในภาวะพึ่งพิง โดยมี CG เป็นกำลังสำคัญ งานหลักคือการลงเยี่ยม
บ้านช่วยเหลือดูแลผู้สูงอายุติดบ้านติดเตียง หรือที่บางครั้งเรียกกันว่าผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ดูแลด้านกิจวัตร
ประจำวัน อาบน้ำ แต่งตัว ป้อนข้าว ป้อนยา คัดกรอง ประเมินปัญหาสุขภาพและให้บริการด้านสุภาพเบื้องต้น
โดยให้บริการตามแผนการดูแลรายบุคคล (Care plan) ซึ่งจะมีบุคลากรด้านสุขภาพที่รับหน้าที่ผู้จัดการเคส
(CM) เป็นผทู้ ำไว้ให้
ความเป็นจริงที่เรากำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ เป็นเรื่องที่ทั่วโลกให้ความสนใจมานาน
พอสมควรแล้ว จึงไม่น่าแปลกใจที่หลายประเทศ โดยเฉพาะประเทศที่พัฒนาแล้วและมีศักยภาพในเรื่อง
เทคโนโลยีอย่างสหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่นหรือยุโรป จึงได้ให้ความสำคัญและคิดค้นนวัตกรรมใหม่ ๆ ที่จะช่วยให้
ผู้สูงอายุ สามารถใช้ชีวิตด้วยตัวเองได้ง่ายและปลอดภัยขึ้น แต่ในพื้นที่ตำบลหนองชัยศรี อำเภอหนองหงส์
จงั หวัดบุรีรัมย์ มีการพัฒนานวัตกรรมท้องถิ่น ด้วยวัสดุชุมชน ในการสรา้ งอุปกรณส์ ำหรับผู้สูงอายุท่ีช่วยเพิ่มการ
เขา้ ถงึ จึงไดจ้ ัดทำนวัตกรรม “ชดุ กระเป๋าสาธติ พิชิตปวดเมือ่ ยดว้ ยภูมิปัญญาทอ้ งถ่นิ ” ขน้ึ
วัตถปุ ระสงค์
การมีเครื่องมือ/อุปกรณ์เป็นชุดสาธิตให้ผู้ดูแลผู้สูงอายุระยะพึ่งพิง (CG) สามารถส่งเสริมให้ผู้สูงอายุ
สามารถทำกจิ กรรมตา่ ง ๆ ไดด้ ว้ ยตัวเอง รวมไปถึงการปอ้ งกัน และรกั ษาสุขภาพของตนท้ังสุขภาพกายและจิตใจ
จะทำใหผ้ ้สู งู อายมุ คี ุณภาพชวี ติ ทด่ี ขี นึ้ โดยมีวตั ถุประสงค์ ดังนี้
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
60
1. เพื่อสง่ เสริมใหผ้ ู้สูงอายอุ อกกำลงั กาย เสรมิ สร้างสขุ ภาพอย่างตอ่ เน่ืองสมำ่ เสมอ
2. เพื่อส่งเสริมการมสี ว่ นร่วมในการดูแลสุขภาพของคนในชุมชน โดย CG พัฒนาอุปกรณ์ต้นแบบ จาก
ภมู ปิ ญั ญาเพ่ือเสรมิ สร้าง ฟ้ืนฟูสมรรถภาพของผู้สูงอายุ
ขัน้ ตอน/วิธดี ำเนนิ การ
จากการดำเนนิ งานจัดการสขุ ภาพตนเองแบบบรู ณาการมาอย่างต่อเนอ่ื งเปน็ ระยะเวลา 4 ปี ทีมงาน CM
และ CG ทำการประยุกต์ใช้นวัตกรรม “ชุดกระเป๋าสาธิต พิชิตปวดเมื่อยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น” ด้วยการนำ
นวัตกรรมเดิมท่ีมีอยู่ มารวมกันอยู่ในชดุ กระเป๋าสาธิต เพื่อที่จะให้เกิดความสะดวกและง่ายต่อการนำไปใช้สาธติ
ใหก้ ับคนในชุมชน ซ่งึ ในชุดสาธิต รวม 12 ชน้ิ ประกอบด้วย 1)วงล้อลานกะลา 2)รอกแบบเดย๋ี ว/คู่ 3)ไม้นวดเส้น
4)ค้อนนวดเส้น 5)ไม้นวดฝ่ามือ 6)ไม้นวดกดจุด 7)ไม้รีดเส้น 8)ยางยืด 9)ดัมเบลขวดทราย 10)ไม้นวดหนวด
ปลาหมึก 11)ผ้าสมุนไพพันเข่า และ 12)ลูกประคบสมุนไพร บรรจุอยู่ในกระเป๋าที่ทำจากวงล้อรถจักรยานยนต์
และได้นำชุดสาธิตออกมาใช้ในชุมชน เช่น ใช้กับผู้ปว่ ยโรคเรื้อรัง กลุ่มผู้สูงอายตุ ิดสังคม ติดบ้าน และติดเตียง มี
การขยายผลและประยุกต์ใช้นวัตกรรม เช่น ลานกะลามีทั้งแบบฝังดิน และแบบมีราวจับ รอกกะลา แบบเดียว
แบบคู่ รอกแบบชัก ใช้ในผู้สูงอายุติดบ้าน/ติดเตียง เพื่อส่งเสริมสุขภาพ บำบัด ฟื้นฟูสุขภาพผู้สูงอายุ สามารถ
ปฏิบัติกิจวัตรประจำวันได้ด้วยตนเอง นำนวัตกรรมมาใช้อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ ปี 2561 จนถึงปัจจุบัน นวัตกรรม
ชุดสาธิต “พชิ ิตปวดเมอื่ ยและฟ้นื ฟูสขุ ภาพดว้ ยปญั ญาท้องถน่ิ ” เรยี กวา่ All in One (Innovation 12 in 1) โดย
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบื้องน้อย ได้เสนอโครงการเพื่อจัดบริการดูแลระยะยาวด้าน
สาธารณสขุ สำหรับผูส้ ูงอายุทม่ี ีภาวะพงึ่ พิง ปี 2562 เพื่อขอรับงบประมาณจากกองทุนหลักประกันสุขภาพ อบต.
หนองชัยศรี ในการทำนวัตกรรมชุดสาธิต รวมเป็นเงิน 12,000 บาท(4) จัดทำ 20 ชุด ๆ ละ 600 บาท โดยใส่
นวตั กรรมทัง้ 12 ชิ้น เข้าไปในกระเปา๋ ซง่ึ ทำจากยางรถจักรยานยนต์ ที่ไมใ่ ช้แลว้ ประกอบด้วย
1. วงลอ้ ลานกะลา ประกอบดว้ ย ยางนอกรถจกั รยายนต์เกา่ ท่ีเลิกใช้แล้ว เชือกไนล่อน กะลามะพร้าวผ่าซีก
เอาด้านหัวที่มรี ู ไมเ่ อาดา้ นแหลม จากน้นั นำมาผกู ร้อยรดั ขันตึงเขา้ กับลอ้ รถจกั รยายนต์
วิธีใช้ : ใช้เทา้ ทั้ง 2 ขา้ งเหยียบลงท่ีกะลา เหยียบให้ทั่วบรเิ วณฝ่าเทา้
ประโยชน์ : ช่วยในการกระตุ้นการไหลเวียนโลหติ โดยเฉพาะส่วนปลายของร่างกาย เชน่ ปลายมือ ปลาย
เท้า ช่วยลดอาการปวด-มึนศีรษะ ชาปลายมือ-ปลายเท้า และช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดแผลที่เท้าในผู้ป่วย
โรคเบาหวาน โรคหลอดเลอื ดสมอง และโรคหลอดเลอื ดหวั ใจ
ข้อควรระวัง : ห้ามนำกะลาท่ีตากแดดตากลมมานานแล้วมาใช้เพราะจะทำให้กะลาเปราะแตกงา่ ยเสี่ยง
ต่อการบาดเท้าได้ และผู้ทใี่ ช้ลานกะลาน้หี ากการทรงตวั ไมด่ ีควรมีทจี่ บั พยุงดว้ ยเพ่ือป้องกนั การหกลม้
2. รอกกะลาแบบเดี่ยว/คู่ โดยเจาะรูลูกมะพร้าวให้ทะลุหัวและก้นกะลาให้รูตรงกันใช้เชือกร้อยแล้วทำ
เชือกเป็นหว่ งเพ่อื เป็นที่ดงึ หรือจบั
วิธีใช้ : ใช้มือท้ัง 2 ขา้ งดึงฉีกแขนไปด้านข้างพร้อม ๆ กัน หากเป็นแบบคู่ให้ดงึ เชน่ เดยี วกันกับแบบเดี่ยว
แต่ใช้คนดึงกนั คนละคร้งั สลับกนั ไปมา
ประโยชน์ : ใชบ้ รหิ ารกลา้ มเน้อื แขนและหัวไหล่ ใช้ในการออกกำลงั กายในผ้สู งู อายุ นำไปประยกุ ต์ใช้กับ
ผูป้ ่วยทีเ่ ปน็ อมั พฤกษ์คร่งึ ซกี แขนขวาอ่อนแรงได้ โดยเอารอกไปผกู กบั ตน้ ไม้หรอื ข่ือบ้าน แขนขวาท่ีออ่ นแรงก็ผูก
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
61
เชอื กไว้ สว่ นแขนท่มี แี รงก็ดึง ทำให้แขนขวาทีอ่ อ่ นแรง เรม่ิ มีกำลัง กล้ามเนื้อดขี ึ้น นบั ว่าเปน็ ผลดกี ับผู้สูงอายุและ
ผูป้ ่วยอมั พฤกษ์ด้วย นอกจากนั้นแบบรอกกะลาแบบค่ยู ังสง่ เสริมสขุ ภาพจิตไดด้ ้วย
ข้อควรระวัง : หากนำไปใช้ในผู้ป่วยที่มีแขนขาอ่อนแรง ต้องมีผู้ดูแลช่วยเหลือในการพยุงขณะใช้
นวัตกรรม
3. ไมน้ วดเส้น ประกอบด้วย ไมไ้ ผ่หรอื ก้านตาลขดั ให้เรียบ มีความยาว 40-50 เซนตเิ มตร ปลายเรียว ด้าน
หวั กวา้ ง 8-10 เซนติเมตร เจาะบริเวณหัวเพื่อร้อยเชือกและสายยาง
ประโยชน์ : ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนไปเลีย้ งส่วนปลายเท้าสะดวกมากขึ้น ลดการแข็งตึงของกล้ามเน้ือ
ขา สะโพก น่อง ขอ้ เขา่ ขอ้ เทา้ เหยียดตรงหลงั ตงึ จะไดส้ ่วนกล้ามเนอ้ื ท่ีหลังด้วย
ข้อควรระวัง : ไม่เหมาะสำหรับคนที่มีแผลเปิดที่เท้า เพราะว่าจะไประคายเคืองมากขึ้น หรือคนที่มีเท้า
หงกิ งอ งอแบบผิดรูปมาก เพราะจะกดปลายเท้าหรือกดนว้ิ เท้า
4. ค้อนนวดเส้น ประกอบด้วย ไม้ไผ่ 2 อัน ความยาว 30-40 เซนติเมตร วัดจากส่วนหัวค้อนขึ้นไป 10-12
เซนตเิ มตร แลว้ เจาะรูใสเ่ ชอื กและสายยาง มดั เชือก
วิธีใช้ : ใช้นวดบริเวณกล้ามเนอ้ื มัดใหญ่ เช่น ตน้ ขา และกล้ามเนอ้ื น่องที่แข็งตงึ
ประโยชน์ : ชว่ ยคลายกลา้ มเนอื้ ลดการแขง็ ตงึ ของกลา้ มเนือ้ มดั ใหญ่
5. ไมน้ วดฝา่ มอื ประกอบดว้ ย ไม้ ทแ่ี กะสลกั เปน็ ตะปุ่มตะปำ่
วิธีใช้ : โดยกำไม้นวดมือและบีบสักพักเพื่อให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น กำมือต่อเนื่อง 40 ครั้ง ต่อ 1 รอบ
คร้ังละ 1-2 รอบ ทำวนั ละ 2 ครงั้ เชา้ -เยน็
ประโยชน์ : ช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อมือ ใช้กำกดจุดบนฝ่ามือ เพื่อเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต และ
กระตุ้นปลายประสาทนวิ้ มือ เพอ่ื บรรเทาอาการเหน็บชา
6. ไมน้ วดกดจดุ ประกอบดว้ ย ไมเ้ น้อื แขง็ แกะสลกั กลงึ ให้เรยี บให้มลี ักษณะท้ังปลายแหลม หรือปลายมน
วธิ ใี ช้ : ใชไ้ ม้นวดกดจดุ แทนน้วิ มือกดจดุ บริเวณกลา้ มเนื้อ บรเิ วณรอ่ งสะบักให้ใช้สว่ นปลายแหลมกดตาม
แนวกล้ามเนื้อรอ่ งสะบัก
ประโยชน์ : ช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อมอื บ่า และสะบกั ทแี่ ขง็ ตรงึ เพ่ือเพ่ิมการไหลเวยี นของโลหติ ได้ดีขึ้น
ข้อควรระวัง : ขณะใช้ให้สังเกตอาการผิดปกติทุกครั้ง ห้ามใช้บริเวณกล้ามเนื้อหรือผิวหนังที่มีอาการ
อักเสบบวมแดง การใชค้ วรอยูใ่ นความดแู ลของพยาบาล/แพทย์แผนไทย/นกั กายภาพบำบัด
7. ไมร้ ดี เส้น ประกอบด้วย ไมเ้ นอื้ อ่อนแกะสลักแล้วกลึงให้เรียบแบง่ เปน็ 3 ชน้ิ ช้ินท่ี 1 ทำเป็นด้ามจับ สว่ น
ชิ้นที่ 2 และ 3 ทำใหเ้ ปน็ ก้อนกลมขนาดเทา่ กนั แล้วนำมาประกอบด้วยนอ๊ ตเกลยี วเพ่ือใหห้ มนุ ได้
วิธใี ช้ : ใชไ้ ม้รดี เสน้ บริเวณกลา้ มเน้อื ได้ทัง้ กลา้ มเน้ือมดั เล็ก มดั ใหญ่ เช่น กลา้ มเนือ้ แขน ขา หลัง นิ้วมือ
ประโยชน์ : ช่วยกระต้นุ กล้ามเนอื้ เพือ่ เพม่ิ การไหลเวียนของโลหิตได้ดีขน้ึ
8. ยางยืด ประกอบด้วย ยางยืด ทอ่ พวี ีซี/ไม้ นำยางยืดมาถัก นำทอ่ พีวีซีมาใส่ไวท้ ป่ี ลายยางยืดทง้ั 2 ขา้ ง
วิธีใช้ : การออกกำลังกายด้วยยางยืดทำได้หลายท่า สามารถออกได้ในเกือบทุกสัดส่วน ไม่ว่ากล้ามเนื้อ
อก ไหล่ หลงั ต้นแขน ลำตวั หน้าทอ้ ง ขาด้านหน้า ดา้ นหลงั
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบอื้ งน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
62
ประโยชน์ : ช่วยป้องกันความเสื่อมสภาพของระบบประสาทกล้ามเนื้อ เอ็นกล้ามเนื้อ รวมทั้งข้อต่อ
กระดูก นอกจากนัน้ ยังชว่ ยเสริมสร้างความอดทนของกลา้ มเนอ้ื ในหลายรูปแบบ ลดไขมนั ทำใหก้ ล้ามเน้ือมีความ
ตึงตวั กระชบั สดั สว่ น
9. ดัมเบลขวดทราย ประกอบด้วย ขวดพลาสติกใสขนาดต่าง ๆ นำทรายใส่ลงไปให้เต็มขวดปิดฝาให้แน่น
สามารถทำดัมเบลขวดทรายได้หลายขนาดตามตอ้ งการ
วิธีใช้ : ใช้ฝ่ามือจับบริเวณกลางขวดกำขวดให้แน่นกระชับมือ ยกแขนขึ้นลง จะทำพร้อมกันทั้ง 2 ข้าง
หรอื ทำทีละข้างกไ็ ด้
ประโยชน์ : ทำให้กล้ามเนื้อแขน ไหล่ มีความกระชับยิ่งขึ้น ช่วยในการเคลื่อนไหวส่วนต่าง ๆ เพื่อเพิ่ม
ความแขง็ แรงของกลา้ มเน้อื แขน
10. ไม้นวดหนวดปลาหมึก ประกอบด้วย ไม้ที่กลึงเป็นก้อนกลม ๆ ชิ้นเล็ก ๆ มาประกอบในก้านไม้ ต่อ
ด้วยไม้ทีก่ ลึงแลว้ กอ้ นใหญ่ขนาดพอเหมาะกบั มือ
วิธีใช้ : ไม้นวดหนวดปลาหมึกใช้นวดบริเวณหลังโดยให้น้ำหนักของอุ้งมือกดไม้นวดหนวดปลาหมึกแลว้
กดวนไปเรอื่ ย ๆ ตามบรเิ วณหลัง
ประโยชน์ : เป็นการคลายกลา้ มเน้ือหลัง ชว่ ยใหเ้ ลอื ดไปเล้ียงกล้ามเน้ือหลังได้ดีข้ึน อาการปวดหลังก็จะ
ดีขึ้น จะทำให้เส้นเอ็นหย่อน กล้ามเนื้อคลายตัวได้ ทำให้อาการปวดตึงนั้นหายไป รวมไปถึงผู้ป่วยอัมพฤกษ์
อัมพาตที่นอนนาน ๆ ใชน้ วดเพอื่ กระตนุ้ การไหลเวยี นเลอื ด
11. ผา้ สมุนไพรพันเข่า ประกอบด้วย ผา้ ดา้ ยดบิ , ซบิ , ตะขอตัวผู้ตวั เมยี . เหงา้ ไพล, ผวิ มะกรดู , ตะไคร้บ้าน
ใบมะขาม, ขมิ้นชัน, ขมิ้นอ้อย, ใบส้มป่อย, เกลือแกง, การบูร และพิมเสน เย็บผ้า ขนาดความยาว 12-15
เซนติเมตร กว้างความ 8-10 เซนติเมตร มีซิบรูดปิด-เปดิ ได้ นำสมุนไพรทั้งหมด มาบรรจุในถุงผ้า ชายผ้าทั้งสอง
ทำเป็นตะขอตัวเมียตวั ผ้ไู ว้เกาะ หากต้องประคบนานต้องพันทิ้งเข่าท้งิ ไว้
วธิ ีใช้ : ใช้พันขอ้ เข่า และขอ้ ตา่ ง ๆ ของร่างกาย
ประโยชน์ : ชว่ ยลดอาการปวดเข่า และขอ้ ตอ่ ตา่ ง ๆ
ข้อระวัง : ควรทดสอบความรอ้ นกอ่ นใชท้ ุกครัง้
12. ลูกประคบสมุนไพร ประกอบด้วย ไพล (500 กรัม), ผิวมะกรูดถ้าไม่มีใชใ้ บแทนได้ (200 กรัม), ตะไคร้
บ้าน (100 กรัม), ใบมะขาม (300 กรัม), ขมิ้นชัน (100 กรัม), เกลือ (1 ช้อนโต๊ะ), การบูร (2 ช้อนโต๊ะ) และใบ
ส้มป่อย (100 กรัม) ล้างสมุนไพรให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ ใส่เกลือ พิมเสน การบูร คลุกให้เข้ากัน นำมาห่อ
ดว้ ยผ้าดา้ ยดบิ
วิธีใช้ : นำลูกประคบสมุนไพร ไปนึ่งประมาณ 15-20 นาที นำผ้าที่ชุบน้ำบิดให้มาดมาห่อลูกประคบท่ี
ร้อน นำลูกประคบสมุนไพรไปประคบตามจุดหรือตำแหน่งที่ต้องการรักษา โดยทั่วไปใช้เวลาในการประคบ
ประมาณ 15-20 นาที ตอ่ การประคบ 1 คร้ัง แตถ่ า้ มีอาการเคล็ดขัดยอก อาจประคบได้วันละ 2 ครง้ั
ประโยชน์ : บรรเทาอาการปวดเมื่อยลดอาการปวดบวม อักเสบของกล้ามเนื้อ, เอ็น, ข้อต่อ ลดอาการ
เกรง็ ของกล้ามเนื้อชว่ ยให้เนื้อเยอื่ , พังผืด ยดึ ตวั ออก ลดการติดขดั ของขอ้ ตอ่ และชว่ ยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้ืองนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
63
ผลการศึกษา
4.1 ผู้สูงอายุในตำบลหนองชัยศรี ใช้นวัตกรรม “ชุดกระเป๋าสาธิต พิชิตปวดเมื่อยด้วยภูมิปัญญา
ท้องถิ่น” กลุ่มผู้สูงอายุทั้ง 3 กลุ่ม โดยรวมเพิ่มขึ้นทุกปี จากร้อยละ 7.20 ในปี 2561 เป็นร้อยละ 23.36 ในปี
2564 (เพิ่มรอ้ ยละ 16.16) โดยในปี 2564 ในกลุ่มผู้สงู อายุติดเตียงใช้นวตั กรรมมากท่สี ุด รอ้ ยละ 100 รองลงมา
ในกล่มุ ผู้สูงอายุตดิ บ้าน รอ้ ยละ 94.44 และในกลมุ่ ผู้สงู อายุตดิ สังคม รอ้ ยละ 18.22 ตามลำดบั ดงั ตารางที่ 1
ตารางที่ 1 จำนวน และร้อยละ ของกลุ่มผู้สูงอายุตำบลหนองชัยศรี ที่ใช้นวัตกรรม “ชุดกระเป๋าสาธิตพิชิตปวด
เมื่อยด้วยภมู ปิ ญั ญาท้องถน่ิ ” ปี 2561 - 2564
ปี จำนวน ตดิ สังคม ตดิ บา้ น ติดเตยี ง รวม
พ.ศ. (N) n ใช้ % n ใช้ % n ใช้ % n %
2561 736 696 29 4.17 32 18 56.25 8 6 75.00 53 7.20
2562 797 745 46 6.17 39 29 74.36 13 9 69.23 84 10.54
2563 853 805 124 15.40 32 28 87.50 16 14 87.50 166 19.46
2564 916 856 156 18.22 36 34 94.44 24 24 100.00 214 23.36
จากการตดิ ตามประเมนิ ผลนวตั กรรมทใี่ ช้กับผสู้ ูงอายุ ปี 2564 พบวา่
4.2 กลุ่มผู้สูงอายุติดสังคม 156 ราย มีและใช้นวัตกรรมมากที่สุดคือ ไม้นวดเส้น ลานกะลา ลอกกะลา
แบบเด่ยี ว คอ้ นนวดเส้น ใช้ในการคลายกล้ามเนอ้ื ลดปวด มอี าการดขี ้ึน 108 ราย รอ้ ยละ 69.23
4.3 กลุ่มผสู้ งู อายุติดบา้ น 34 ราย มแี ละใช้นวตั กรรมมากทส่ี ุดคือ ดมั เบลขวดทราย ลกู ประคบสมุนไพร
และไม้นวดเส้น ใช้แลว้ ดีข้ึน 26 ราย รอ้ ยละ 76.47 เปลยี่ นจากกลุม่ ผ้สู งู อายตุ ิดบา้ นไปเป็นกลุ่มผ้สู ูงอายุติดสังคม
7 ราย
4.4 กลุ่มผสู้ งู อายตุ ิดเตียง 24 ราย มแี ละใช้นวัตกรรมมากทีส่ ดุ คอื ลกู ประคบ ไมน้ วดฝา่ มือ ไมร้ ีดเส้น ใช้
แล้วดีขนึ้ 11 ราย ร้อยละ 45.58 จากกลมุ่ ผสู้ ูงอายุตดิ เตยี งไปเป็นกล่มุ ผสู้ งู อายตุ ิดบ้าน 3 คน
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบ้านกระเบื้องนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
64
4.5 กลุ่มผู้สูงอายุติดสังคม ติดบ้าน และติดเตียง มีการขยายผลและประยุกต์ใช้นวัตกรรม เช่น ลาน
กะลามีท้งั แบบฝงั ดิน และแบบมีราวจบั รอกกะลา แบบเดียว แบบคู่ รอกแบบชัก ใช้ในผู้สูงอายุติดบ้าน/ติดเตยี ง
4.6 ประเมนิ ความพงึ พอใจของญาติ หรือผสู้ ูงอายุ มีความพึงพอใจ ร้อยละ 89.18
ประโยชน์ทไี่ ด้รับและผลการนำไปใช้จริง
1.1 ผ้ดู ูแลผสู้ งู อายุ (Care Giver) มีเครื่องมอื ในการดแู ลส่งเสริมสขุ ภาพและฟืน้ ฟสู ุขภาพผ้สู งู อายุ
1.2 ผสู้ ูงอายุมีและใชอ้ ปุ กรณ์การมีอุปกรณช์ ว่ ยเหลอื อำนวยความสะดวกตา่ ง ๆ และสามารถส่งเสริมให้
ผู้สูงอายุสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ด้วยตัวเอง รวมไปถึงการป้องกัน และรักษาสุขภาพของตนท้ังสุขภาพกาย
และจติ ใจ จะทำใหผ้ สู้ ูงอายมุ ีคณุ ภาพชวี ติ ที่ดขี ึน้
1.3 ผูส้ ูงอายุสามารถออกกำลงั กายไดด้ ว้ ยตวั เองอย่างต่อเน่ืองและสมำ่ เสมอ
1.4 มีการขยายผลและประยุกต์ใช้นวัตกรรม เช่น ลานกะลามีทั้งแบบฝังดิน และแบบมีราวจับ รอก
กะลา แบบเดียว แบบคู่ รอกแบบชัก ใชใ้ นผูส้ ูงอายุตดิ บา้ น/ตดิ เตยี ง
ขอ้ เสนอแนะ
การดูแลส่งเสริมสุขภาพและฟื้นฟูสุขภาพผู้สูงอายุโดยการใช้นวัตกรรมภูมิปัญญาท้องถิ่นโดยการมีส่วน
รว่ มของผดู้ ูแลผสู้ งู อายุ ญาติ ครอบครัวและภาคีเครอื ข่ายเปน็ ฐานภายใต้บริบทของชมุ ชน ทำให้ผสู้ งู อายสุ ามารถ
เพิ่มความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันได้ดว้ ยตนเองเพ่ิมมากข้ึน ซึ่งเป็นการประยุกต์ใช้ที่ปฏิบัติได้จริง
เป็นกลยุทธ์ที่ดี สามารถเป็นตัวอย่างในการนำไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับพื้นที่ ในการดูแลกลุ่มเป้าหมายต่าง
ๆ ตามบริบทพ้นื ที่
เอกสารอา้ งองิ
1. สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. (2558). ประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2558
ประชากรคาดประมาณ ณ กลางปี 2558 (1 กรกฎาคม). สารประชากรมหาวิทยาลัยมหิดล.จาก
http://www.ipsr.mahidol.ac.th/ipsr/Contents/Documents/Gazette/PopulationGazette201
5-TH.pdf
2. ประเสริฐ อัสสันตชัย. (2556). ปญั หาสขุ ภาพทพี่ บบ่อยในผ้สู ูงอายุและการป้องกัน (พมิ พค์ รง้ั ที่ 4). กรุงเทพฯ:
ยเู นีย่ น ครีเอชัน่ .
3. สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2557). การสำรวจประชากรผู้สูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2557. เข้าถึงได้จาก
http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/themes/files/elderlyworkFullReport57-1.pdf
Cavalieri TA. Pain management in the elderly. J Am Osteopath Assoc. 2002;102(9):481-485
4. ระบบการดแู ลระยะยาวด้านสาธารณสุขสำหรับผสู้ งู อายุทม่ี ีภาวะพึง่ พงิ (LTC) Web Site
http://ltc.nhso.go.th/ltc/#/main/report/budget-
report/zone/province/amphur;budgetYear=2562;zid=09;pid=3100;aid=3114
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี ัมย์
65
นวตั กรรมเดน่ นวัตกรรมดูแลผู้สงู อายุ
นวัตกรรม “ชุดกระเป๋าสาธิตพิชติ ปวดเมอื่ ยดว้ ยภูมปิ ัญญาทอ้ งถ่นิ ”
การประดษิ ฐน์ วตั กรรม โดยกลมุ่ ผูส้ ูงอายตุ ิดสังคมรวมกลมุ่ ช่วยกันทำ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลบ้านกระเบื้องน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี มั ย์
66
การนำไปใชใ้ นกลมุ่ ผู้สูงอายุตดิ สงั คม ตดิ บ้าน และติดเตียง โดยผดู้ ูแลผู้สูงอายุระยะพง่ึ พงิ (CG)
ติดตามเยีย่ มเสรมิ พลังจากทีมสหวชิ าชพี เช่น CM นักกายภาพบำบดั จติ อาสาฝึกงาน ฯลฯ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้ืองนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
67
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี ัมย์
68
4.2 การจัดบรกิ ารในสถานบริการ
4.2.1 ผู้ป่วยนอก (Out-Patient-Department : OPD)
มีการจัดบริการทั้งรักษาพยาบาล ส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรคและฟื้นฟูสภาพ มีแพทย์แผน
ไทยและผู้ช่วยแพทย์แผนไทยให้บริการ นวด อบ ประคบสมุนไพร แต่ละอาการของผู้ป่วย โดยมีแนวทางการ
ดูแลรักษาผู้ป่วยกลุ่มโรคตา่ ง ๆ (CPG) รูปแบบบริการ มีจัดทำตารางการให้บริการสถานบรกิ าร มีระบบจัดควิ
ในการดูแลผูป้ ่วย ประชาสัมพนั ธใ์ ห้ประชาชนทราบ มกี ารจดั ทำข้อมูลกล่มุ เป้าหมาย ในการจัดบริการ เชน่
1) มชี อ่ งทางการเขา้ ถึงบรกิ ารเชงิ รุก เชิงรบั
- ช่องทางการส่ือสารการจดั บรกิ ารระบบให้คำปรกึ ษา (โทรศัพท,์ Line, ส่อื ประชาสัมพันธ์)
- โครงสรา้ งหน้าทค่ี วามรับผิดชอบ
- ตารางการปฏบิ ตั งิ าน ตารางการบรกิ าร
2) ระบบบริการ
- มี CPG รายบรกิ ารทสี่ นบั สนนุ จากแม่ขา่ ย
- บคุ ลากรมีความรู้ความเขา้ ใจสามารถใช้ CPG ในการให้บริการได้
3) เคร่ืองมือบริการ
- มเี ครื่องมือที่พร้อมใช้ สอดคล้องกับการบริการ มีการบำรุงรักษา สอบเทยี บสม่ำเสมอ
- บุคลากรมีความรู้ความเข้าใจสามารถใช้เคร่ืองมือในการให้บรกิ ารได้
4) มรี ะบบส่งต่อ-รับกลบั
5) การบนั ทึกข้อมูล
- การบันทกึ ข้อมลู ที่ให้บริการในเวชระเบยี บ
- การบันทกึ Family Folder ครบถว้ น สมบรู ณต์ ามมาตรฐาน
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลบา้ นกระเบือ้ งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
69
6) ใหบ้ รกิ ารมีจุดคดั กรองแยกผปู้ ว่ ยระบบทางเดินหายใจ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
70
7) จดั ลำดบั บตั รควิ ในการรอให้บรกิ าร
- 8) จดุ ใหบ้ รกิ ารซักประวตั ิ
9) ห้องตรวจรักษาโรค
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบ้านกระเบ้ืองน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
71
10) หอ้ งจ่ายยา
11) มีเครื่องมือที่พร้อมใช้สอดคล้องกับการให้บริการ (การบำรุง รักษา หมุนเวียน) ได้ส่ง
เครื่องมือเทียบเครื่องวัดมาตรฐานท่ี โรงพยาบาลหนองหงส์ รพ.สต.บ้านกระเบื้องน้อย มีอุปกรณ์ให้บริการ
ครบถว้ นและพร้อมใชง้ าน ดังภาพ
- หฟู ัง - เครือ่ งวัดความดันโลหิต
- เครอ่ื งตรวจดู ตา หู คอ จมูก - ไม้กดลน้ิ
- ไฟฉาย - อุปกรณว์ ัดอุณหภมู กิ าย
- ไม้เคาะเข่า - เคร่ืองตรวจนำ้ ตาลปลายน้วิ
- เคร่ืองวดั ความดนั โลหติ อัตโนมัติแบบสอดแขน - เคร่ืองตรวจวดั สัญญาณชพี
- อุปกรณช์ ่ังน้ำหนัก อปุ กรณ์วัดส่วนสูง - อุปกรณ์วัดสายตา
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลบ้านกระเบือ้ งน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
72
12) ชอ่ งทางการส่ือสารระหว่างเจา้ หน้าท่ี รพ.สต.และ รพ.หนองหงส์
13) ระบบส่งต่อ ทะเบียนการส่งตอ่ ไปยัง รพ.หนองหงส์ และการสง่ ต่อผู้ปว่ ยกลบั มารักษาต่อ
ที่ รพ.สต.
4.2.2 หอ้ งฉุกเฉนิ แผนกฉุกเฉิน (Emergency Room : ER)
การบรกิ ารในสถานบริการ ER ทาง รพ.สต. บา้ นกระเบ้ืองน้อย ให้บริการทกุ วัน จนั ทร์ -ศุกร์
เวลา 08.30 น.-16.30 น. นอกเวลา 16.30 น. -20.30 น. และทกุ วันเสาร์ อาทติ ย์ เวลา 08.30 น. 16.30 น.
มีอุปกรณ์ให้บริการครบถ้วนและพร้อมใช้ ดังภาพมีชุดช่วยชีวิตฉุกเฉิน ชุดผ่าตัดเล็กและ
อุปกรณ์ทำแผลเบื้องต้น ชุดตรวจภายในและ Pap smear ออกซิเจนพร้อมอุปกรณ์การให้ออกซิเจน อุปกรณ์
ผา่ นการฆา่ เช้ือตามระบบมาตรฐานและมีอุปกรณ์ฆา่ เชอ้ื ท่ไี ด้มาตรฐาน รวมทง้ั วิธีการหรือแนวทางปฏบิ ัติในการ
ฆ่าเช้อื ตามมาตรฐานวธิ ีการตรวจสอบประสทิ ธภิ าพของเคร่ืองมือหรอื ตู้อบ
- อปุ กรณผ์ า่ นการฆา่ เชือ้ ตามระบบมาตรฐาน
- อุปกรณท์ ำแผลเบ้ืองตน้
- ออกซเิ จนพรอ้ มอปุ กรณ์การใหอ้ อกซเิ จน
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรัมย์
73
- กลอ่ งเคร่ืองมอื ช่วยชีวติ ฉุกเฉิน
- CPG ในการดูแลผูป้ ว่ ยฉกุ เฉิน
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบ้ืองน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรัมย์
74
4.2.3 การบริการในสถานบริการคลินิกฝากครรภ์ (Antenatal care : ANC)
รพ.สต.บ้านกระเบื้องน้อย เปิดให้บริการตรวจคัดกรองการตั้งครรภ์ทุกวัน หากผลการตรวจ
UPT Positive แนะนำใหไ้ ปฝากครรภ์ที่ รพ.หนองหงส์ ฝากครรภร์ ายใหม่ทุกวันจันทร์ เวลา 08.00–12.00 น.
ฝากครรภ์ ฝากครรภ์เกา่ ทกุ วันพธุ เวลา 08.00 – 12.00 น.
จดั กจิ กรรมโครงการมหัศจรรย์ 1000 วัน ให้คำแนะนำเรื่องความสำคัญของการฝากครรภ์เร็ว
ก่อน 12 สัปดาห์ แนะนำการฝากครรภ์คณุ ภาพอยา่ งน้อย 5 ครั้ง แก่หญิงตัง้ ครรภแ์ ละคู่สมรส แนะนำส่งเสรมิ
การดูแลช่องปาก จ่ายยาเสริมธาตเุ หล็ก ไอโอดีน แคลเซียมแก่หญิงตง้ั ครรภ์
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
75
- CGP ของงาน ANC
- หอ้ ง ANC และอปุ กรณ์การตรวจ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้ืองน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
76
4.2.4 การบริการในสถานบริการคลินกิ สง่ เสริมสุขภาพเด็กดี (Well Child Clinic : WCC)
ขน้ั ตอนการให้บรกิ ารคลินิกส่งเสรมิ สุขภาพเด็กดี (WCC)
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบื้องนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี มั ย์
77
การบริการในสถานพยาบาลงานคลินิกส่งเสริมสุขภาพเด็กดี (WCC) รพ.สต.บ้านกระเบื้อง
น้อย มอี ปุ กรณ์ใหบ้ ริการครบถว้ นและพร้อมใช้ ไดแ้ ก่ วสั ดุอปุ กรณ์เพ่อื ส่งเสริมพฒั นาการเดก็ ของเล่น หนังสือ
นทิ าน ท่วี ัดความยาว ความสูง และสายวัดรอบศรี ษะ
ในสถานบริการ ในคลินิกเด็กดี ได้รับการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง วัดรอบศีรษะประเมินภาวะ
โภชนาการแนะนำการเลี้ยงบุตรด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน เด็ก 0 -5 ปี ต้องได้รับการเฝ้าระวังพัฒนาการ
เด็กทุกคน โดยใช้เครื่องมอื DSPM ในการประเมิน และแนะนำให้ผู้ปกครองประเมนิ และกระตุ้นพัฒนาการท้งั
5 ดา้ น ตามแบบ กนิ กอด เลน่ เลา่ ส่งเสริมภมู คิ ุ้มกนั โรคตัง้ แตว่ ยั เดก็ ใหบ้ ริการฉีดวัคซนี ตามช่วงอายุ ทุกวันท่ี
10 ของเดือน ใหไ้ ดร้ ับวัคซีนตามชว่ งอายุ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบื้องนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
78
4.2.5 การบริการโรคเรอ้ื รัง (non-communicable diseases : NCD)
การให้บริการตรวจโรคเรื้อรัง (NCD) ทุกวันพุธ สัปดาห์ที่ 1 และ 3 ของทุกเดือน โดยมีการ
จัดทำโครงการใกล้บ้านใกล้ใจ ตำบลหนองชัยศรี เป็นหระจำทุกปี ดำเนินโคงการโดยชมรมผู้ป่วยเบาหวาน
ความดันโลหิตสงู ตำบลหนองชัยศรี ไดร้ บั งบประมาณสนบั สนุนจากกองทนุ ตำบลหนองชยั ศรี
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรมั ย์
79
- มี PCG ระบบสง่ ต่อ มีทป่ี รึกษาทางโทรศัพท์ ไลนก์ ลมุ่
- โครงการคัดกรองตรวจสุขภาพประชาชนที่มีอายุ 35 ปี ขึ้นไปในชุมชนเป็นประจำ
ทุกปี ดำเนนิ โคงการโดยชมรม อสม.ตำบลหนองชัยศรี โดยไดร้ บั งบประมาณสนับสนุนจากกองทุนหลักประกัน
สขุ ภาพ อบต.หนองชัยศรี
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลบา้ นกระเบื้องน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรัมย์
80
4.2.6 งานบรกิ ารให้คำปรกึ ษาดา้ นสขุ ภาพ (Counseling Room)
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
81
4.3 การจัดบรกิ ารทันตสาธารณสขุ /ทนั ตกรรม
- โครงสรา้ งหนา้ ทค่ี วามรับผิดชอบ/มี CPG รายบริการท่สี นับสนนุ จากแมข่ ่าย
- มกี ารประเมนิ เครื่องมือทนั ตกรรม/การใหบ้ ริการงานทนั ตกรรมตามกล่มุ วัย
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
82
4.4 การจดั บริการแพทยแ์ ผนไทย/กายภาพบำบัด
4.4.1 การจัดบรกิ ารแพทย์แผนไทย (ระดบั M)
รายการประเมิน
1. มชี อ่ งทางการเขา้ ถงึ บริการเชิงรุก เชงิ รับ
1.1 มชี อ่ งทางการส่ือสารการจัดระบบให้คำปรกึ ษา(โทรศัพท์,line,สอ่ื ประชาสมั พนั ธ์
1.2 โครงสร้างหนา้ ทค่ี วามรับผดิ ชอบ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบือ้ งน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
83
1.3 ตารางการปฏบิ ัตงิ านให้ระบบจดั คิว
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์
84
2. ระบบบริการ
2.1 มี CPG รายบรกิ ารทสี่ นบั สนุนจากแมข่ า่ ย(ไม่เกิน 5 ปี)
2.2 บุคลากรมีความรูค้ วามเข้าใจสามารถใช้ CPGในการให้บรกิ ารได้
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลบา้ นกระเบอื้ งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี มั ย์
85
3 เครือ่ งมือบริการ
3.1 มีเครอื่ งมอื ทพ่ี ร้อมใช้ สอดคลอ้ งกับการบริการ (การบำรุงรกั ษาสอบเทยี บ)
3.2 บุคลากรมีความรู้ ความเข้าใจ สามารถใช้เครอื่ งมือในการใหบ้ รกิ ารได้
4 มรี ะบบสง่ ต่อ-หรือรบั กลับ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์
86
5 การบันทกึ ข้อมลู
5.1 การบันทึกข้อมลู ท่ใี ห้บริการในเวชระเบยี น(เอกสารหรือElectronic file)
5.2 การบันทึก Family Folder ครบถ้วนสมบรู ณ์ตามมาตฐาน (เอกสารหรอื Electronic
file
4.5 การจดั บรกิ ารในชมุ ชน
4.5.1 COC : LTC (4 กลมุ่ เป้าหมาย : ผู้สงู อายุตดิ เตยี ง 3,4 ผู้พิการทต่ี ้องดูแลพิเศษ
เดก็ พฒั นาการลา่ ชา้ Palliative care
ระดบั M : การเยีย่ มบา้ นตามหลักเวชศาสตรค์ รอบครัว และฟืน้ ฟสู ภาพในชุมชน โดยทีมสหวชิ าชพี /
care giver/อสม. ตามบริบทของพน้ื ที่
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบ้อื งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี มั ย์
87
ภาพห้องบริการแพทย์แผนไทย
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบื้องน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี มั ย์
88
4.5 การจดั บรกิ ารในชมุ ชน
4.5.1 COC : LTC (4 กลุ่มเป้าหมาย : ผู้สูงอายุติดเตียง 3, 4 ผู้พิการที่ต้องดูแลเป็นพิเศษ เด็ก
พฒั นาการล่าชา้ Palliative care
4.5.2 การเฝา้ ระวัง ป้องกนั ควบคมุ และสอบสวนโรคทเ่ี ปน็ ปญั หาสำคญั และโรคอุบัตใิ หม่/อุบัติซำ้
- การเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุม และสอบสวนโรค (SRRT)/แผนงานโครงการโรคตดิ ต่อ
- มชี ่องทางการสื่อสารทางไลน์กบั แม่ขา่ ยในการประสานงานเรอื่ งโรคตดิ ต่อ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตำบลบ้านกระเบ้ืองน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี มั ย์
89
- โครงสร้างหนา้ ที่รบั ผดิ ชอบ (SRRT)/มี CPG รายบริการที่สนับสนุนจากแม่ข่าย
- มีทะเบียนรับแจง้ โรคตดิ ต่อ/มีทะเบยี นรับแจง้ โรคโควดิ 19
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลบา้ นกระเบอื้ งนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรัมย์
90
4.6 การจดั บรกิ ารเภสชั กรรม RDU และงานคุ้มครองผ้บู รโิ ภค (คบส.)
4.6.1 งานเภสัชกรรมและ RDU
1. การบริหารจัดการระบบยา การบริหารจดั การระบบยาโดยการมีส่วนร่วมของเภสัชกร รพ.แม่ข่าย
กบั โรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตำบล
1. มีคำส่งั แต่งตง้ั คณะกรรมการเภสัชกรรมและการบำบัดในการจัดการระบบยาระดับอำเภอ
2. มีแผนการปฏิบัตกิ ารและปฏิบตั ิงานจริงตามแผนอยา่ งน้อยปลี ะ 4 คร้งั
3. มกี ารสนบั สนุนวิชาการจากเภสชั กร รพ.แม่ขา่ ย ได้แก่การจัดอบรมวิชาการ
4. คูม่ อื /ส่อื การใชย้ าใน รพ.สต./สมุดเยีย่ มหรอื ผลการปฏบิ ัติงานหรอื เอกสารอืน่ ฯลฯ
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบ้านกระเบื้องนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี มั ย์
91
2. การคัดเลอื กการสง่ มอบยาทป่ี ลอดภยั และมคี ณุ ภาพ
2.1 มียาใช้อย่างเหมาะสมและเพยี งพอ
1. มบี ญั ชยี ารายการยา รพ.สต.
2. มยี าชว่ ยชีวิตในรพ.สต.และคมู่ ือการใชย้ าชว่ ยชีวิต
3. ไม่มีรายการยาNED หรือมีแต่ได้รับการอนุมัติจากผู้ตรวจราชการฯหรืออยู่
ระหว่างขออนมุ ัติ(แจง้ สสจ.แลว้ )
4.มหี ลกั เกณฑห์ รอื ขอบเขตในการส่งั จา่ ยยาที่สอดคลอ้ งกบั ศกั ยภาพผสู้ ัง่ จา่ ยยา
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบื้องน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์
92
2.2 มกี ารเฝา้ ระวังการใช้ยาการใชย้ าเพอื่ ลดปัญหาทเี่ กี่ยวข้องกับการใชย้ าในกลมุ่ ผู้ป่วยแพ้
ยาและผูป้ ว่ ยที่ใช้ยาเสย่ี งสงู เช่น Wafarin
1. มฐี านข้อมลู ผู้ปว่ ยแพ้ยา
2. มีฐานขอ้ มลู ผปู้ ่วยทใ่ี ช้ยาเส่ียงสงู เช่น Wafarin
3. มีการบนั ทึกขอ้ มูลข้อมูลผู้ป่วยแพย้ าโดยการตดิ สต้ิกเกอรใ์ น family folder หรอื
วิธีการอน่ื ใด
4. มแี นวทางหรอื การออกบัตรแพย้ าต่อทโ่ี รงพยาบาลโดยเภสชั กร
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบอ้ื งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรมั ย์
93
3. คลังยาและเวชภณั ฑ์
3.1 มสี ถานท่จี ดั เกบ็ ยาและเวชภัณฑ์ตามาตรฐานและจดั เก็บอย่างเหมาะสม
1. ประตมู ีกุญแจลอ็ ค 2 ชนั้
2. มีแนวทางการเปดิ /ปดิ คลังยาชัดเจน
3. ไมพ่ บยาและเวชภณั ฑว์ างบนพ้นื โดยตรง
4. มีการแยกประเภทยา วชย. วสด.และวสั ดอุ นื่ ๆชัดเจน
3.2 มีการควบคุมสถานท่ีเกบ็ ยาและเวชภณั ฑเ์ ป็นไปตามมาตรฐาน
1. มีการบันทึกอณุ หภมู ิและความช้ืน
2. บันทกึ อุณหภูมิและความช้ืนเปน็ ปจั จุบัน
3. อุณหภูมไิ ม่เกนิ 30 องสาเซลเชยี สและความช้นื ไม่เกิน 70 เปอร์เซ็นต์
4. คลังยาสามารถป้องกันสตั ว์และแมลงได้
-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบา้ นกระเบือ้ งน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ ีรมั ย์