00-รพ.สต.ติดดาว 03040-2565 Full

144

บทนำ : โรคไม่ติดต่อยังคงเป็นปัญหาสุขภาพอันดับหนึ่งของประชาชนไทยทั้งในแง่ภาระโรคและอัตราการ
เสียชีวิตอัตราการเสียชีวิต ก่อนวัยอันควร (30-69 ปี) จากโรคไม่ติดต่อที่สำคัญ ประกอบด้วย โรคหลอดเลือด
สมอง, โรคหวั ใจขาดเลือด, โรคเบาหวาน, ภาวะความดันโลหิตสูง และโรคทางเดินหายใจอดุ ก้นั เร้ือรัง มีแนวโน้ม
เพิ่มขึ้นตั้งแต่ ปี 2557 - 2559 มีแนวโน้มลดลงและคงที่ในปี 2561 โดยโรคหลอดเลือดสมองมีอตั ราการเสยี ชีวิต
ก่อนวยั อนั ควรสงู ที่สุดเท่ากับ 44.3 รายต่อประชากรแสนคน และอตั ราการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรด้วยโรคหลอด
เลือดสมองในผ้ชู ายสงู กว่าเพศหญิง(1) จากมาตรการในการปอ้ งกนั การติดเชือ้ โรคโควดิ 19 เช่น การลอ็ คดาวน์ ยัง
เพิ่มความเสีย่ งต่อปัจจัยการเกิดโรคไม่ติดต่อ เช่น ทำให้มีกิจกรรมทางกายลดลง มีการรับประทาน อาหารที่ไม่ดี
ต่อสุขภาพ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากขึ้น เครื่องมือดิจิทัลเพื่อสุขภาพ (Digital health tool) รวมถึง
เทคโนโลยีในรปู แบบตา่ ง ๆ จะช่วยเพ่มิ ขดี ความสามารถในการให้บริการสขุ ภาพ(2) อำเภอหนองหงส์ มีการพฒั นา
รูปแบบการคัดกรองเชิงรุก เคาะประตูบ้านให้ความรู้ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพทั้งกลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยง
กลุ่มท่ีมีภาวะแทรกซ้อนทั้งเชิงรุกและเชิงรับมาอย่างต่อเนื่อง รพ.สต.บ้านกระเบื้องน้อย ได้พัฒนาคลินิก NCD
คุณภาพ เพื่อให้ประชาชนกลุ่มท่ีมีโอกาสเส่ียงต่อการเกิดโรคให้มสี ุขภาพดี มีวิถีชีวิตที่เหมาะสม เพื่อลดการป่วย
ให้ได้มากที่สุด ขณะเดียวกันเมื่อเจ็บป่วยตอ้ งได้รับบริการสุขภาพที่เหมาะสมและมีคุณภาพ โดยมีการจัดบริการ
สุขภาพอย่างเป็นระบบที่มีการบูรณาการกับหน่วยต่าง ๆ รวมถึงทีมเครือข่ายต่าง ๆ โดยใช้รูปแบบของ “สถานี
เช็คสุขภาพ (Health station)” เป็นจุดบริการตรวจเช็คสุขภาพตนเอง เพื่อประเมินความเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อที่
ประชาชน สามารถใช้บริการได้ด้วยตนเอง และมีสื่อที่ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคและปัจจัยเสี่ยงของโรคไม่ติดต่อต่อ
เพอ่ื ให้ประชาชนมีความเข้าใจ และสามารถปฏิบตั ติ นเพ่อื ป้องกนั ตนเองจากโรคไม่ติดต่อได้
วิธีการพัฒนาสิ่งประดิษฐ์ : จากการดำเนินงานหมู่บ้านจัดการสุขภาพในปี 2557 การพัฒนาคลินิก NCD
คุณภาพในปี 2560 และในปลายปี 2562 สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 รพ.สต.บ้านกระเบื้อง
นอ้ ย ไดพ้ ัฒนาคลนิ กิ NCD คณุ ภาพ โดยใช้รูปแบบของ “สถานีเชค็ สขุ ภาพ (Health station)” โดยการจัดต้ังใน
ทุกหมู่บ้าน 15 แห่ง แบ่งเป็น 1) สถานีเช็คสขุ ภาพหลัก ที่ศาลากลางหมู่บา้ น จะให้บริการตามวนั เวลาที่กำหนด
หรอื มีกจิ กรรมคดั กรองสขุ ภาพตา่ ง ๆ 2) สถานเี ช็คสขุ ภาพยอ่ ย ท่บี า้ น อสม.ประจำหมบู่ า้ น ประชาชนสามารถไป
ใชบ้ รกิ ารไดด้ ้วยตนเองทุกวนั โดยมีบริการดังนี้ 1.วัดความดนั โลหิต 2.เจาะนำ้ ตาลปลายนว้ิ 3.วดั ไข้ 4.ช่ังน้ำหนกั .
วดั ส่วนสงู 5.วัดรอบเอว 6.การประเมนิ ผล/การแปลผลตรวจ 7.การส่งต่อผปู้ ่วยในรายทมี่ ีปญั หา

-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบอื้ งน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์

145

การทดสอบประสิทธิภาพสิ่งประดิษฐ์ : ได้นำสื่อความรู้ เช่น เซียมซีสุขภาพ โปสเตอร์โรคหลอดเลือดสมอง
โรคหัวใจขาดเลือด แผ่น Chart การประเมนิ ค่าความดันโลหติ และ Chart ค่าน้ำหนกั เทยี บระดับความสูง พร้อม
อุปกรณ์ทางการแพทย์ เช่น เครื่องวัดความดันโลหิต ปรอทวัดไข้ สายวัดรอบเอว ตาชั่งน้ำหนัก เครื่องเจาะ
น้ำตาลปลายนิ้ว และแบบฟอร์มเก็บข้อมูลรายงาน และกำลังพัฒนาเป็น Digital Health Station โดยอุปกรณ์
ทางการแพทย์ทุกชิ้นจะต้องมี bluetooth ที่สามารถส่งข้อมูลการวัดค่าต่างๆ เข้ากับอุปกรณ์ประมวลผล
รายบคุ คลไดท้ นั ทแี บบ Real Time โดยไดร้ ับการรับรองจรยิ ธรรมการวจิ ยั ในมนุษย์ เลขที่ BRO 2020R-015
ประโยชน/์ การนำไปใช้ :

1. คัดกรองกลุ่มเสี่ยงโรคเรื้องรัง ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดสมอง โรค
หลอดเลือดหวั ใจ ในประชาชนอายุ 35 ปีข้นึ ไป

2. ตดิ ตามกลุ่มเสี่ยงโรคเรื้อรัง เช่น การวดั ความดนั โลหิตท่บี ้าน 7 วนั
3. วัดความดันโลหิต และเจาะน้ำตาลปลายนิ้ว ในกลุ่มป่วยโรคเรื้อรังกอ่ นพบแพทย์ ในช่วงทีม่ ีการแพร่
ระบาดของโรคโควิด 19 และรายงานผลทางกลุ่มไลน์ เพื่อให้แพทย์จัดยาและส่งยาให้ผู้ปว่ ยท่ีบ้าน เพื่อลดความ
แออัดใน โรงพยาบาล รพ.สต. และลดการแพร่ระบาดของโรคโควดิ 19 ในพนื้ ที่
4. การวดั ระดบั น้ำตาลปลายนิ้วในกลุ่มมารดาที่มีภาวะเบาหวานขณะต้ังครรภ์ (gestational diabetes
mellitus, GDM) ตามคำสงั่ แพทย์
5. การประเมินภาวะสุขภาพเด็กในชมุ ชน
6. การส่งต่อผู้ป่วยในรายที่ตรวจพบความผิดปกติ เช่น ความดันโลหิสูง ระดับน้ำตาลในเลือดสูง ภาวะ
ไข้ เปน็ ตน้
เอกสารอา้ งองิ :
1. กองโรคไมต่ ดิ ต่อ กรมควบคุมโรค. (2562). รายงานสถานการณโ์ รค NCDs เบาหวานความดนั โลหิตสูง และ
ปัจจยั เส่ียงทีเ่ กีย่ วข้อง พ.ศ. 2562. (ออนไลน)์ จาก http://www.thaincd.com/2016/media-
detail.php?id=13865&tid=&gid=1-015-005. สืบค้นเม่ือ 13 มถิ นุ ายน 2565
2. สุชีรา บรรลอื ศิลป์. (2564). รายงานผลกระทบจากการระบาดของโรคโควิด 19 ต่อโรคไม่ติดต่อและปัจจัยที่
เกย่ี วข้องในประเทศไทย (ออนไลน์).จาก http://www.thaincd.com/document/file/
download/knowledge/Report_Impacts_of_COVID-19_on_NCDs_at_global_level_v5_
final_by_editor_03.09.64.pdf. สบื คน้ เมื่อ 14 มิถุนายน 2565

-------------------------------------------------------------------------------

โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตำบลบ้านกระเบ้ืองนอ้ ย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรรี ัมย์

146

ผลงานเด่น และความภาคภูมิใจ
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลบ้านกระเบ้อื งน้อย

1. โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบ้านกระเบอื้ งน้อย ได้ดำเนนิ งานระดมทนุ จดั ผา้ ป่าสามคั คีเพ่ือ
พัฒนาสถานีอนามัย ได้มีผู้บริจาคเงิน จำนวน 3,000,000 บาท เพื่อก่อสร้างอาคารโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ
ตำบลบ้านกระเบื้องน้อย เงินที่ได้จากการทอดผ้าป่า จำนวน 380,000 บาท และโรงพยาบาลหนองหงส์สมทบ
อกี จำนวน 100,000 บาท เปน็ อาคาร 2 ชน้ั ในปัจจุบันน้ี

2. ผลงานการดำเนินโครงการพัฒนาชมรมผู้สูงอายุดีเด่น ระดับจังหวัดบุรีรัมย์ และรางวัลชมเชย
ระดับเขต

3. ผลงานพัฒนาชมรมสร้างสุขภาพดีเด่น เช่น ชนะเลิศที่ 1 หลายสมัย ในการประกวดแข่งขันแอ
โรบิก และรองชนะเลศิ ระดับจงั หวัด

4. ดำเนินงานวัดสง่ เสริมสขุ ภาพผา่ นเกณฑเ์ ปน็ แห่งแรกของอำเภอหนองหงส์ คอื วัดโคกกระเบือ้ ง
5. เปน็ ตำบลสมชั ชาสขุ ภาพนำรอ่ งของอำเภอหนองหงส์
6. เป็นตำบลนำร่องของอำเภอหนองหงส์ ในการรณรงค์การ ลด ละ เลิก สุรา บุหรี่และอบายมุก
โดยใชง้ บประมาณจากกองทนุ สรา้ งเสริมสขุ ภาพแห่งชาติ (สสส.)
7. รางวัลชนะเลศิ ระดับจังหวัด ในโครงการบรู ณาการสร้างสุขภาพดวี ถิ ีชีวิตไทยลดภัยโรคไม่ติดต่อ
เร้อื รงั ปี 2555
8. สร้างรูปแบบการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน โดยการมีส่วนร่วมของครอบครัว ชุมชนและองค์กรใน
พื้นที่เหมาะสมกับพื้นที่บนพื้นฐานทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่นและวิถีทางการดำเนินชีวิตตามบริบทของ
ผู้ป่วยเบาหวาน ในพน้ื ตำบลหนองชยั ศรี อำเภอหนองหงส์ จังหวดั บุรีรัมย์ เพอื่ พัฒนาชุมชนเป็นชุมชนต้นแบบใน
การใช้ผลิตภณั ฑ์ข้าวฮางเพื่อสุขภาพ สร้างเครือข่ายเชื่อมต่อกับชุมชนอื่น และส่งเสริมพัฒนาศักยภาพ อสม. ใน
การใชผ้ ลติ ภัณฑภ์ ูมิปัญญาท้องถิ่น เชน่ ข้าวฮางสง่ เสริมทั้งในกลุ่มป่วยเรื้อรัง กลมุ่ เส่ียง มีผลทำให้ อสม. ได้รับ
การคัดเลือกเป็น อสม. ดีเด่นระดับจังหวัด เช่น สาขาส่งเสริมสุขภาพปี 2553, ปี 2555 และ อสม.ดีเด่น
ระดบั จังหวดั สาขาการจดั การสุขภาพในชุมชน ปี 2555,2556 และป2ี 558 ไดพ้ ฒั นารปู แบบการให้บริการผู้ป่วย
โรคเรอ้ื รังตามโครงการคลินกิ โรคเรื้อรังใกล้บ้านใกล้ใจตำบลหนองชยั ศรีเพื่อลดภาวะแทรกซ้อนจากผู้ป่วยขาดยา
จนเปน็ ท่พี งึ พอใจของชุมชน และได้นำเสนอผลงานการดำเนนิ ในเวทีแลกเปลย่ี นเรยี นรู้งานควบคุมโรคไม่ติดต่อท่ี
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์ จัดขึ้นเมื่อ วันที่ 1 พฤศจิกายน 2555 ได้รับรางวัลชนะเลศิ ระดับจังหวัดใน
การดำเนินงานตำบลสขุ ภาพดีวถิ ไี ทย
9. รางวัลโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลผา่ นมาตรฐานงานอนามยั แมแ่ ละเดก็ ปี 2558
10. รางวลั รายงานผลการสอบสวนโรคไข้สมองอกั เสบเจอี ปี 2559
11. รางวลั รายงานผลการสอบสวนโรคไขส้ มองอกั เสบเจอี ปี 2559
12. รางวัลผู้ก่อการดี (Merit Maker) การดำเนินงานปอ้ งกนั การจมนำ้ ระดับทอง ดีเด่นระดบั เขต 9

-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบอื้ งนอ้ ย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรมั ย์

147

13. รางวัลผู้ก่อการดี (Merit Maker)การดำเนินงานป้องกันการจมน้ำ ระดับทอง ชมเชย
ระดบั ประเทศ

14. ผ่านการรับรองเป็นทีมป้องกันการบาดเจ็บทางถนน (RTI team) ระดับ Good “ดีเด่น” ปี
2559

15. รางวัลชนะเลิศ ผลงานเด่นด้านการพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิที่มีการบูรณาการกับ Service
plan เขตนครชยั บรุ นิ ทร์ ปี 2559

16. พฒั นางานท่ีทำเป็นประจำใหเ้ ปน็ งานวจิ ัยและนวัตกรรม จนได้รบั รางวลั ต่างๆ ดงั น้ี
16.1 รางวลั ชนะเลิศประเภทผลงานวจิ ยั ดีเด่นระดับจังหวดั สาขาหน่วยบริการระดับปฐมภูมใิ น

การจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านวิจัยเพื่อประกวดผลงานวิจัยและนวัตกรรมระดับจังหวัด ประจำปี 2553 เมื่อ
วันที่ 22-24 ธันวาคม 2553 เรื่องการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพตามหลัก 3อ. แบบพอเพียงด้วยภูมิปัญญา
ทอ้ งถนิ่ กรณีศกึ ษา : ตำบลหนองชยั ศรี อำเภอหนองหงส์ จังหวัดบรุ รี มั ย์

16.2 รางวัลชนะเลิศประเภทผลงานวิจัยดีเด่นระดับเขต สาขาหน่วยบริการระดับปฐมภูมิใน
การประชุมวิชาการสาธารณสุข เขต 14 ประจำปี 2554 ครั้งที่ 12 เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2554 เรื่องการ
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพตามหลัก 3อ. แบบพอเพียงด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น กรณีศึกษา: ตำบลหนองชัยศรี
อำเภอหนองหงส์ จังหวัดบรุ รี มั ย์

16.3 รางวัลชนะเลิศประเภทผลงานวจิ ยั ดเี ดน่ ระดับประเทศ สาขาหน่วยบริการระดบั ปฐมภมู ิ
ในการจัดประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุขที่จังหวัดสงขลา เมื่อวันที่ 12-14 กันยายน 2555 เรื่องการ
ปรับเปลีย่ นพฤติกรรมสุขภาพตามหลัก 3อ. แบบพอเพยี งด้วยภูมปิ ัญญาท้องถ่นิ กรณศี ึกษา : ตำบลหนองชัยศรี
อำเภอหนองหงส์ จงั หวดั บรุ รี ัมย์

16.4 รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 ผลงานวจิ ัยดเี ดน่ ระดับเขต สาขาหน่วยบริการระดับปฐมภูมิ
ในการประชุมวิชาการสาธารณสุข เขต 14 ประจำปี 2556 เรื่องการพัฒนารูปแบบการให้บริการผู้ป่วย
โรคเบาหวานและความดันโลหติ สูงในผ้สู ูงอายโุ ดยภาคีเครือข่ายตำบลหนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จงั หวัดบรุ รี ัมย์

16.5 รางวัลชนะเลิศประเภทผลงานวิจัยดีเด่นระดับประเทศ สาขานวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์
เครือ่ งสาธติ ออกกำลังกายสุขภาพดวี ิถไี ทย ประจำปี 2556

16.6 รางวัลชนะเลิศประเภทผลงานวิจัยดีเด่นระดับประเทศ ปี 2559 เรื่อง ผลของ
กระบวนการมีส่วนร่วมแบบบูรณาการในการขับเคลื่อนลดพฤติกรรมเส่ียงต่อการเกิดโรคเบาหวาน โรคความดัน
โลหิตสูง รายใหม่ ในกลุ่มวัยทำงาน ปี 2556-2558 กรณีศึกษา : ตำบลหนองชัยศรี อำเภอหนองหงส์ จังหวัด
บรุ รี ัมย์

17. ดำเนินการปรับภูมิทัศน์รอบ ๆ อาคาร ในการได้พัฒนาปรับปรุงภูมิทัศน์ อาคารสถานที่ ให้
สวยงาม ร่มรื่น พร้อมที่จะให้บริการประชาชน และจัดสถานที่ให้น่าอยู่ น่าทำงาน ซึ่งได้รับคำชื่นชมจาก
ผูร้ ับบรกิ ารอยบู่ ่อยครง้ั ส่งผลใหเ้ จา้ หนา้ ทเ่ี กิดความสุขในการปฏิบตั ิงาน

-------------------------------------------------------------------------------

โรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้ืองน้อย ต.หนองชัยศรี อ.หนองหงส์ จ.บรุ รี ัมย์

148

ขอขอบคุณ

กลมุ่ งานพัฒนาคณุ ภาพและรูปแบบบรกิ าร สำนักงานสาธารณสุขจงั หวดั บรุ รี มั ย์
สำนักงานสาธารณสขุ อำเภอหนองหงส์

คณะกรรมการพฒั นาคุณภาพชีวิตอำเภอหนองหงส์
คณะกรรมการประสานงานสาธารณสุขอำเภอหนองหงส์

องค์การบริหารส่วนตำบลหนองชัยศรี
ผนู้ ำชุมชนตำบลหนองชยั ศรี

อาสาสมคั รสาธารณสุขประจำหมูบ่ ้านตำบลหนองชยั ศรี

-------------------------------------------------------------------------------
โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตำบลบา้ นกระเบ้ืองน้อย ต.หนองชยั ศรี อ.หนองหงส์ จ.บุรีรัมย์