UT-4: Penggunaan Kenderaan Rendah Karbon
Penggunaan kenderaan rendah karbon merangkumi kenderaan cekap tenaga,
Energy Efficient Vehicle (EEV), kenderaan elektrik, kenderaan hibrid dan kenderaan
natural gas vehicle (NGV) di mana aspek penilaian adalah berbeza mengikut kadar
penggunaan bahan bakar petrol dan diesel.
UT4-1: Menyediakan Fasiliti Stesen Pengecas Electric Vehicle (EV)
Penggunaan electric vehicle (EV) merupakan satu langkah bagi mengalakkan
orang awam menggunakan EV. Penyediaan infrastruktur yang lengkap seperti
stesen pengecas EV di tempat-tempat strategik dapat mengalakkan pengunaan
kenderaan rendah karbon seterusnya memacu inisiatif pertumbuhan tenaga hijau.
Stesen pengecas EV kenderaan di sekitar Bandaraya Ipoh
Penekanan Utama
Terdapat tujuh (7) fasiliti stesen pengecas EV yang telah disediakan
oleh pihak berkuasa tempatan dan syarikat korporat bagi menyahut
cabaran kerajaan ke arah pelaksanaan rendah karbon.
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 51
UT-5: Penambahbaikan Kepada Tahap Servis di Jalan Penghubung dan Terdapat kawasan yang telah dikenalpasti mempunyai isipadu lalulintas yang
Persimpangan Jalan tinggi seperti di Bulatan Sultan Yusuf dan Bulatan Bahagia serta enam laluan keluar
masuk utama ke kawasan BP1 seperti persimpangan Jalan Leong Boon Swee dan
Penambahbaikan terhadap tahap servis di jalan penghubung dan persimpangan Persimpangan di Jalan Panglima Bukit Gantang.
dapat membantu mengurangkan penghasilan karbon melalui pengurangan masa Analisa daripada kajian cerapan data trafik yang telah dilaksanakan oleh pihak
keberadaan kenderaan di atas jalan. Keadaan lalulintas yang lancar juga akan UiTM, trafik di persimpangan utama dan jalan utama di Ipoh adalah pada tahap
dapat mengurangkan pelepasan karbon melalui keseragaman halaju optima yang sederhana dan memuaskan. Verifikasi telah dijalankan ke atas 250 pengguna jalan
akan mengurangkan beban enjin secara langsung mengurangkan pembakaran raya di bandar raya Ipoh.
petrol berlebihan.
Jadual 5-1: Persimpangan utama di bandaraya Ipoh dan jarak antara simpang
UT5-1: Perancangan pengangkutan di Bandaraya Ipoh berteraskan Smart Traffic
System Nama Jalan Bilangan Anggaran Jarak
Persimpangan (km)
Rancangan Struktur Negeri Perak (2040) telah memberi penekanan kepada
pembangunan Ipoh berteraskan ICT kearah mencapai K-state. MBI telah Jalan Leong Boon Swee 5 1.6
membangunkan Pelan Tindakan Bandar Pintar Ipoh yang menekankan pelan
perancangan kearah pelaksanaan bandar pintar dan menerapkan elemen Smart Jalan Raja Ashman Shah 5 2.4
Mobility dan Smart Digital Infrastructure
Jalan Sultan Iskandar Shah 4 1.8
Jalan Sultan Idris Shah 5 2.0
Lampu Trafik di Bandaraya Ipoh dan perancangan untuk Smart Traffic Lights Persimpangan dan bulatan di Bandaraya Ipoh
(Advance Traffic Control System)
UT5-2: Kesesakan Lalu Lintas dan Pengurusan Aliran Trafik (Traffic Congestion Penekanan Utama
and Traffic Flow Management)
Pelan pengurusan aliran trafik yang komprehensif dan bersepadu harus mempunyai • Projek awal bagi Smart Traffic system akan dilaksanakan di tujuh (7)
gabungan rekabentuk pasif jalan raya seperti peredaran trafik untuk mengurangkan persimpangan utama di dalam pusat bandar.
kelajuan kenderaan yang menekankan rekabentuk bulatan, lampu isyarat, • Analisa di persimpangan dan bulatan di Bandaraya Ipoh
persimpangan dan rangkaian pejalan kaki dan berbasikal. Peningkatan kelajuan menunjukkan bahawa tahap perkhidmatan (Level of Service)
aliran kenderaan di rantaian simpang dan kelajuan perjalanan juga merupakan adalah di tahap E dan tahap perkhidmatan (Level of Service) di jalan
salah satu strategi yang dapat mengurangkan masa kenderaan di jalan raya. utama berada di tahap D.
Kesesakan lalu lintas dikenal pasti berpunca daripada peningkatan jumlah kenderaan
terutamanya di persimpangan utama dan sekunder di bandar tersebut. Waktu antara
jam 8 hingga jam 9 pagi dan 5 hingga 6 petang adalah waktu puncak kesesakan
teruk.
52 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
UT6- Pembangunan Berorientasikan Transit (TOD) di Bandaraya Ipoh
Sistem transit berpusat akan dapat menggalakkan kebergantungan kepada
peggunaan kenderaan awam seperti bas, teksi, kereta api dan basikal.
Pembangunan berintensiti tinggi di kawasan TOD bertujuan menyokong
pembangunan transit, menggalakkan pembangunan gunatanah yang efisien,
mengurangkan penggunaan kenderaan persendirian dan kesesakkan serta
mewujudkan komuniti berorientasikan pejalan kaki bagi menggalakkan gaya hidup
yang sihat.
UT6-1: Mengenalpasti Tapak / Pembangunan Berorientasikan Transit (TOD)
Menurut Rancangan Struktur Negeri Perak (2040), satu kawasan di sebelah
Stesen Rel Ipoh berpotensi dijadikan sebagai pembangunan TOD kerana
lokasi yang strategik di samping mempunyai aksesibiliti kepada stesen mod
pengangkutan awam yang lain seperti terminal bas.
Penekanan Utama
Pengenalpastian tapak / pembangunan beorientasikan
transit TOD terletak di antara Stesen KTM Ipoh dan Stesen
Bas Medan Kidd.
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 53
5.4 ANALISA PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN
BANDARAYA IPOH BAGI INFRASTRUKTUR BANDAR
UI 1- Sistem Pengurusan Sisa Pepejal
Bagi mengurangkan penjanaan sisa pepejal di dalam kawasan kajian, beberapa
inisiatif telah dilaksanakan seperti berikut:
UI1 – 1: Kempen Kitar Semula
Beberapa aktiviti kitar semula telah dianjurkan di sekitar bandar raya Ipoh.
Aktiviti ini melibatkan masyarakat sekitar, NGO dan juga pihak MBI. Kempen
kitar semula ini menempatkan tong kitar semula di sekolah-sekolah,
pengedaran risalah kepada orang ramai, projek kitar semula komuniti, kitar
semula dengan mata ganjaran dan lain-lain.
Kempen kitar semula dijalankan di Bandaraya Ipoh
Penekanan Utama
• Sasaran kadar kitar semula 50% pada 2030 setara dengan kadar kitar
semula nasional
• Menambah baik pemantauan dan sistem rekod aktiviti pengurusan
sisa pepejal di kawasan kajian ke arah mewujudkan jejak data (data
trail) berdasarkan masa sebenar (real time) dengan integrasi
teknologi dan elemen pintar bagi meningkatkan kualiti dan
kecekapan pengurusan sistem bandaran.
• Melaksanakan sistem Smart Bin dan Smart Roro-Dashboard dan
aplikasi pemantauan dan pengurusan sisa pepejal bandaran
• Melaksanakan sistem dokumentasi digital yang lebih efisien untuk
pelaporan bagi setiap perlaksanaan program berkaitan
pengurusan sisa pepejal.
• Membuat perbandingan masa operasi antara penggunaan
kenderaan pengumpulan sisa sedia ada berbanding
penggunaan compactor/ dumpster mesra alam.
54 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
UI2 - Pengurusan Sumber Air dan Kawalan Banjir UI2 – 3: Program Pendidikan dan Kesedaran Masyarakat Bersama-sama
Syarikat Swasta dan Badan Bukan Kerajaan
Pihak MBI telah melaksanakan beberapa inisiatif untuk memastikan sumber air dan
kawalan banjir diuruskan dengan baik di sekitar kawasan bandar raya Ipoh. Antara Program ini melibatkan Jabatan Perparitan dan Saliran, MBI, Jabatan Alam
inisiatif yang telah dilaksanakan adalah seperti berikut: Sekitar, Universiti dan Jabatan Pendidikan Negeri. Program ini dirancang untuk
tempoh 2 tahun dari 2012 sehingga 2015. Tujuan program ini adalah untuk
UI2 – 1: Menaiktaraf Lorong Jalan Kaki dan Kawasan Letak Kereta membangunkan keupayaan komuniti untuk memantau dan memelihara
Menggunakan Sustainable Porous Concrete Sungai Kinta dari sebarang bentuk pencemaran seperti sampah dan lain-lai.
Ia melibatkan 55 buah sekolah, 48 persatuan penduduk dan melibatkan 60-70
Sebagai inisiatif pengurusan air larian yang lebih mampan, MBI telah menggunakan peniaga makanan. Dua puluh (20) unit pemasangan perangkap minyak dan
Sustainable Porous Concrete yang mampu menyerap air larian permukaan, gris telah dipasang di kawasan medan selera. Disamping itu, River Ranger dan
mengurangkan air larian ribut dan mengurangkan kesan heat island. Inisiatif ini Smart Ranger telah ditubuhkan bagi meningkatkan penglibatan komuniti.
telah bermula sejak 2017 dengan instalasi Sustainable Porous Concrete di lorong
antara bangunan (Persiaran Brash), lorong jalan kaki (Jalan Datuk Ahmad Said,
Persiaran Greentown, Lorong Hale dan Riverwalk) dan tempat letak kereta (Taman
D.R.Seenivasagam).
Lorang jalan kaki dan tapak Program pendidikan dan kesedaran
letak kereta yang dinaiktaraf
menggunakan Sustainable Projek pendidikan masyarakat ini telah berjaya mengawal pembuangan
Porous Concrete di sekitar sampah ke dalam Sungai Kinta sepanjang 12 km ini. Projek ini juga diberi
banda raya Ipoh nama Working Actively Through Education and Rehabilitaion (WATER) yang
dimulakan oleh Jabatan Perparitan dan Saliran Perak pada tahun 2012.
UI2 – 2: Membina Riverwalk di Sebahagian Sungai Kinta Sungai Kinta menerima beban daripada beberapa sungai di sekitar Ipoh
seperti Sungai Senam, Sungai Buntong dan Sungai Kledang. Program ini telah
Kinta River Walk mempunyai dataran memanjang sepanjang Sungai Kinta yang berjaya mengurangkan 60% sampah yang dibuang ke sungai.
sesuai dijadikan kawasan riadah jalan kaki dan juga berbasikal. Di samping
beriadah, pengguna boleh memantau kualiti air Sungai Kinta. UI2 – 4: Program Pengindahan Sungai Kinta
Program pengindahan Sungai Kinta ini melibatkan tiga (3) fasa. Fasa pertama
meliputi 1.6 km sepanjang sungai antara jambatan Jalan Raja Musa hingga
jambatan Jalan Lim Bo Seng. Fasa kedua meliputi 195 m antara jambatan
Riverwalk di Sungai Kinta
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 55
Jalan Lim Bo Seng hingga jambatan Jalan Sultan Idris Shah. Manakala fasa ketiga
adalah dari jambatan Jalan Sultan Idris Shah hingga Pekan Lama Ipoh yang meliputi
lebih kurang 280 m. Kos projek pengindahan ini adalah bernilai RM 4 juta termasuk
menaiktaraf jalan dan sistem perparitan serta tebing sungai. Ia menjadi keutamaan
kerana projek pengindahan ini juga adalah untuk mengelakkan kejadian banjir
kilat.
UI2 – 5: Program Peningkatan Kualiti Sungai Kinta
Sungai Kinta telah diangkat sebagai salah satu sungai di Malaysia di bawah program
Satu Negeri Satu Sungai. Program ini adalah untuk menggalakkan masyarakat
mengunjungi sungai dan melaksanakan aktiviti riadah. Oleh itu, bagi memastikan
keindahan dan kualiti air sungai terpelihara, penyelenggaraan dan pembersihan
perlu dilaksanakan dengan baik. Dengan mengambil konsep seperti di Singapura
dan Melaka, projek ini bermula dari tebing berdekatan bangunan YMCA hingga
Sekolah Menengah Kebangsaan St. Michael. Sepanjang kawasan ini terdapat
beberapa premis makanan, memancing dan aktiviti lain yang boleh menarik
pengunjung. Rubber dam telah dibina bagi mengawal kedalaman air berdekatan
Wisma Taiko. Pemantauan kualiti air Sungai Kinta dilaksanakan dan tindakan juga
diambil bagi mengelakkan pencemaran. Daripada pelaksanaan pelbagai usaha
ini, kualiti Sungai Kinta telah meningkat daripada tahap 2 dan 3.
Penekanan Utama
• Melaksanakan pengurusan air larian dan penyelenggaraan sistem
perparitan bersepadu secara mampan.
• Menyediakan inventori sungai dan parit untuk seluruh kawasan BP1.
• Tidak membenarkan sebarang penggubahan dan pembangunan ke
atas sungai dan parit tersebut.
• Pembangunan bersepadu berpandukan pelan induk saliran Pusat
Bandaraya Ipoh yang telah disediakan mengikut fasa-fasa
pelaksanaan.
• Menaik taraf sungai, sistem perparitan, kolam tadahan komuniti dan
wilayah dan pemasangan perangkap sampah dan perangkap
minyak.
• Kaedah kawalan di punca perlu dilaksanakan untuk pemulihan kualiti
sungai dan badan air dalam kawasan BP1.
• Meningkatkan penggunaan bahan telap air (poros) untuk kawasan
rekreasi.
• Program Pendidikan dan kesedaran yang berterusan.
56 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
UI 3 - Pengurusan Tenaga di Kawasan Awam
Pihak MBI telah melaksanakan inisiatif pengurusan tenaga di kawasan awam yang
diperincikan seperti berikut:-
UI 3 - Pengurusan Tenaga di Kawasan Awam
Pihak MBI telah melaksanakan inisiatif pengurusan tenaga di kawasan awam yang
diperincikan seperti berikut:-
UI3 – 1: Menaiktaraf lampu jalan kepada Smart Street Lighting dan
penggunaan solar (MyRelamp)
MBI telah memulakan inisiatif MyRelamp untuk menaiktaraf lampu jalan yang sedia
ada kepada lampu LED dan juga Smart Lighting pada tiang-tiang dekoratif di
Jalan Sultan Azlan Shah dan Jalan Raja Dihilir di dalam kawasan Pusat Bandaraya
Ipoh. Selain menggunakan lampu LED, tenaga solar juga dijadikan sumber
pencahayaan di beberapa kemudahan awam yang ada seperti di perhentian
bas dan pejalan kaki. Ini bertujuan untuk mengurangkan penggunaan tenaga
elektrik di kawasan awam.
Konsep Smart Street Lighting Penggunaan tenaga solar untuk
pencahayaan lampu di laluan pejalan
kaki Sungai Kinta
Penekanan Utama
Peningkatan sistem Smart Street
Lighting di kawasan awam. Sistem
ini menyimpan data di Cloud dan
mencapai 65% penjimatan elektrik
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 57
5.5 ANALISA PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN BANDARAYA IPOH BAGI BANGUNAN
B 1- Sistem Pengurusan Tenaga B 1-2 Pengurusan fasiliti secara berpusat
Pengurusan fasiliti adalah bertujuan meggalakkan pelaksanaan sistem pengurusan
Tenaga dalam bentuk elektrik memainkan peranan penting dalam menyokong fasiliti bersepadu untuk menggabungkan semua perkhidmatan bangunan di
operasi sesebuah bangunan sama ada bangunan kediaman atau bangunan bawah satu pasukan pengurusan. Ini adalah untuk menyelaraskan komunikasi
perniagaan. Bangunan menyumbang lebih daripada 45% penggunaan tenaga dan memudahkan kendalian operasi fasiliti. Pengurusan fasiliti di bangunan MBI
secara global dan terdapat 30% adalah pelepasan gas rumah hijau yang berkaitan diletakkan secara berpusat di bawah penyeliaan Bahagian Kerja dan Bangunan,
dengan tenaga. Komitmen berterusan dalam meningkatkan penggunaan tenaga Jabatan Kejuruteraan. Justeru itu, pengurusan fasiliti melalui sistem kerja, proses dan
secara cekap dapat memberi kesan kepada penggunaan tenaga elektrik secara komunikasi dapat dilaksanakan secara integrasi, sistematik dan berkesan.
menyeluruh.
Penekanan Utama
Dengan mengoptimumkan penggunaan tenaga, negara dapat mengurangkan Pengurusan fasiliti di bawah MBI adalah diletakkan secara berpusat di bawah
pelepasan karbon. Penggunaan tenaga dapat dioptimumkan melalui kesedaran Bahagian Kerja dan Bangunan, Jabatan Kejuruteraan
penghuni bangunan mengenai penggunaan tenaga. Penggunaan tenaga
terbesar didalam sesebuah bangunan adalah untuk penyejukan melalui
penghawa dingin diikuti dengan penggunaan tenaga untuk pencahayaan
dan penggunaan peralatan elektrik yang lain. Usaha berterusan dalam sistem
pengurusan tenaga dalam menerapkan lebih banyak program kecekapan tenaga
dan mempromosikan pensijilan bangunan hijau. Bagi mengurangkan penggunaan
tenaga dalam kawasan Bandaraya Ipoh, beberapa inisiatif telah dilaksanakan
seperti yang dinyatakan berikut:
B 1-1 Sistem pengurusan tenaga
Kecekapan tenaga memainkan peranan penting dalam mengawal penggunaan
tenaga, mengurangkan kos dan menjaga persekitaran. Pengurusan tenaga adalah
proses menguruskan penggunaan tenaga dalam organisasi bagi memastikan
bahawa tenaga telah digunakan dengan cekap. Pengurusan tenaga ini dirangka
untuk mencapai hasil penggunaan tenaga optimum. Pihak MBI telah menghantar
staf bagi mendapatkan sijil pengurusan tenaga ASEAN Energy Management
Scheme (AEMAS).
• Sasaran pengurangan tenaga sebanyak 45% menjelang 2030.
• Menambah baik pemantauan penggunaan tenaga semasa
peringkat operasi bangunan.
• Melaksanakan sistem pengurusan tenaga, Energy Management
System (EMS) di bangunan kerajaan dan bangunan komersial.
• Membuat perbandingan prestasi terhadap penanda aras
Building Energy Index (BEI) menggunakan metodologi Common
Carbon Matrix (CCM).
58 Pensijilan sebagai Pengurus Tenaga oleh AEMAS
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
B 2- Bangunan rendah karbon B 2-4 Memelihara Bangunan Sediada dengan Melakukan Pemasangan
Semula
Kelestarian pembinaan dan bangunan melalui rekabentuk, bahan binaan
dan penilaian bangunan hijau adalah penting bagi merealisasikan penurunan Sistem Pengumpulan Dan Penggunaan Semula Air Hujan (SPAH)
penggunaan tenaga. Secara amnya, penggunaan tenaga di bangunan
bergantung pada ciri-ciri yang terdapat pada bangunan berkenaan dan sikap SPAH bermaksud Sistem Pengumpulan dan Penggunaan Semula Air Hujan, di
serta kesedaran penghuni bangunan. Program dan inisiatif mengenai kesedaran mana air hujan dikumpul daripada bumbung dan kemudiannya disalurkan ke
terhadap penggunaan tenaga yang cekap perlu dilaksanakan dan dipergiatkan. tangki-tangki penyimpanan air hujan sebelum digunakan. Pemasangan SPAH
telah diwajibkan di Ipoh bagi kategori bangunan baru banglo / rumah berkembar
B 2-1 Rekabentuk Pasif dan aktif dengan keluasan bumbung ≥ 100 m2, semua kategori bangunan berasingan
dengan keluasan bumbung ≥ 100 m2. SPAH digunakan untuk kegunaan di
Terdapat pelbagai cara bagi merancang bangunan rendah karbon di peringkat tandas, menyiram tanaman, membasuh kereta dan lain-lain kegunaan. Semua
awal perancangan bangunan dengan ciri reka bentuk aktif dan pasif. Orentasi jenis bangunan digalakkan mengguna dan memasang sistem SPAH sama ada
bangunan mempengaruhi penyejukan dan pemanasan bangunan melalui kesan bangunan baru, atau bangunan sedia ada (retrofitting). Pasar Ayam Amanjaya
pemanasan haba dan arah angin dalam orientasi bangunan. Orientasi bangunan Ipoh telah dilengkapi dengan sistem SPAH.
utara-selatan adalah orientasi yang paling optimum agar mendapat pencahayaan
yang cukup. Manakala bangunan yang berorentasikan timur-barat iaitu arah Penukaran lampu tradisional kepada lampu LED dan penggunaan penghawa
matahari terbit dan tenggelam mendapat haba yang lebih tinggi berbanding dingin jenis split unit
bangunan yang berorientasikan Utara-Selatan. Bangunan yang berorentasi Timur-
Barat memerlukan tenaga yang lebih banyak berbanding bangunan berorentasi Penggunaan tenaga yang cekap dapat mengurangkan penjanaan elektrik dan
Utara-Selatan bagi tujuan penyejukan bangunan. Pihak MBI mengalakkan pemaju seterusnya juga mengurangkan pengeluaran karbon. Penggunaan peralatan
perumahan untuk menggunakan orientasi bangunan yang Utara-Selatan dengan elektrik cekap tenaga yang mempunyai potensi yang besar bagi mengurangkan
fasad menghadap Timur-Barat dalam projek perumahan. penggunaan tenaga bangunan di Ipoh. Pihak MBI telah melaksanakan inisiatif-
inisiatif penggunaan teknologi hijau dan peralatan elektrik yang menjimatkan
B 2-2 Penjimatan tenaga tenaga. Penukaran lampu LED yang menjimatkan tenaga di bangunan MBI telah
dilaksanakan secara berperingkat. Lampu LED adalah salah satu daripada teknologi
Perlaksanaan Program Penjimatan Tenaga Melalui Kesedaran Penjimatan Tenaga pencahayaan yang cekap tenaga sehingga 80% berbanding lampu tradisional.
di Bangunan MBI Pihak MBI juga mengambil inisiatif menetapkan kedudukan lampu melalui pelan
kedudukan lampu bagi pencahayaan optimum bangunan.
Pihak MBI mengambil inisiatif memupuk kesedaran penjimatan tenaga di bangunan-
bangunan MBI dengan menampal notis penjimatan elektrik di suis lampu. Etika Penggunaan penghawa dingin jenis berasingan (split-unit)
penggunaan bilik mesyuarat juga di tampal bagi mengoptimumkan penggunaan
eletrik. Disamping itu, pihak MBI juga menganjurkan program ‘Pertandingan Jumlahpenggunaantenagayangterbesarbanyakdisumbangkanolehpenggunaan
Amalan Go Green’ sebagai acara tahunan bagi mengalakkan warga MBI dalam penghawa dingin iaitu lebih 60% dalam sesebuah bangunan. Pengurusan tenaga
pengurusan tenaga yang baik. elektrik yang cekap adalah melalui pengurangan penggunaan tenaga utama.
Pihak MBI mengambil inisiatif ini dengan menggunakan penghawa dingin jenis
B 2- 3 Notis penjimatan air split unit di bangunan MBI. Penggunaan penghawa dingin jenis berasingan dapat
memberi pengurangan terhadap kos operasi dan penyelenggaraan.
Proses air bersih di loji rawatan air memerlukan tenaga justeru penggunaan air yang
lebih rendah secara tidak langsung akan mengurangkan keperluan tenaga untuk Penggunaan penebat haba
loji rawatan air. Promosi penjimatan tenaga di dalam bangunan telah dilaksanakan
oleh MBI melalui poster dan kempen penjimatan penggunaan air. Seterusnya, Pengurangan haba dalam bangunan adalah penting bagi mengurangkan
langkah susulan diambil dengan pemantauan penggunaan air setiap bulan melalui kebergantungan kepada penghawa dingin dalam proses penyejukkan bangunan
pertandingan serta mempamerkan hasil penyediaan ganjaran kepada jabatan dari radiasi solar iaitu kesan haba terhadap dinding dan bilik.
yang mencapai sasaran. Pihak MBI telah mengamalkan kempen kecekapan
tenaga dalam usaha mendidik warganya mengenai kepentingan kemampanan
persekitaran menerusi penjimatan tenaga. Setiap tandas di bangunan MBI di
bekalkan dengan tanki dwi-flush bagi penjimatan air.
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 59
Sistem solar di bangunan UTC
Pengurusan sumber tenaga memfokuskan kaedah memanfaatkan sumber tenaga
semula jadi serta disokong dengan teknologi hijau sebagai elemen nilai tambah
kepada pembangunan rendah karbon. Pihak MBI telah memasang sistem solar
di bangunan UTC bagi meningkatkan penggunaan tenaga boleh diperbaharui.
Tenaga elektrik yang dihasilkan dari panel photovoltaic (PV) akan menampung
beban elektrik bangunan.
Proses pemasangan panel solar PV menerusi program Solar Energy Purchasing (SEP) di ban-
gunan Pusat Transformasi Bandar (UTC) Ipoh
Penekanan Utama
• Sasaran pengurangan air dan tenaga sebanyak 45% pada 2030.
• Menambah baik program untuk meningkatkan kesedaran dan
pengurusan penggunaan tenaga bagi penjimatan tenaga.
• Pemasangan sistem tenaga alternatif boleh diperbaharui.
• Pemasangan SPAH di bangunan dapat mengurangkan permintaan
bekalan air terawat.
• Mengguna semula bangunan sedia ada untuk penggunaan yang
lebih produktif.
60 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
6Bab
STRATEGI DAN PELAN TINDAKAN
6.1 PENGENALAN
6.2 RINGKASAN PELAN PELAKSANAAN
6.3 PENUNJUK PELAKSANAAN DAN GARIS MASA
PELAKSANAAN
6.4 RINGKASAN STRATEGI DAN PELAN TINDAKAN
PERSEKITARAN BANDAR (UE)
6.5 RINGKASAN STRATEGI DAN PELAN TINDAKAN
PENGANGKUTAN BANDAR (UT)
6.6 RINGKASAN STRATEGI DAN PELAN TINDAKAN
INFRASTRUKTUR BANDAR (UI)
6.7 RINGKASAN STRATEGI DAN PELAN TINDAKAN
BANGUNAN (B)
6.1 PENGENALAN
Penggarisan strategi dan pelan tindakan yang
diperlukan untuk menilai kepada penyumbangan
kondisi rendah karbon bagi pembangunan rangka
kerja dan pengukuran Ipoh kearah Bandaraya
Rendah Karbon 2030 memfokuskan kepada
empat kriteria utama iaitu Persekitaran Bandar
(UE), Pengangkutan Bandar (UT), Infrastruktur
Bandar (UI)dan Bangunan (B).
62 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
UEPEPRESREKSIETKAITRAARNAN UTPENPEGNAGNAGNGKKUUTATANN UIININFFRRAASSTTRRUUKKTTUURR BBANBGANUGNUANNAN(B)
BABNANDDAARR(UE) BBAANNDDAARR(UT) BBAANNDDARAR (UI)
6.2 RINGKASAN PELAN PELAKSANAAN 3 STRATEGI 5 STRATEGI 6 STRATEGI 6 STRATEGI
12 PELAN TINDAKAN 9 PELAN TINDAKAN 9 PELAN TINDAKAN 11 PELAN TINDAKAN
Perangkaan strategi bagi setiap kriteria utama adalah
berdasarkan 20 teras strategi kearah pencapaian UTAMA UTAMA UTAMA UTAMA
matlamat menjadikan Ipoh sebagai Bandaraya 12 SUB TINDAKAN 21 SUB TINDAKAN 27 SUB TINDAKAN 35 SUB TINDAKAN
Rendah Karbon pada 2030. Daripada 20 teras strategi
tersebut, terdapat 41 tindakan utama dan 95 sub- 12 SASARAN 7 SASARAN 6 SASARAN 6 SASARAN
tindakan yang telah dikenal pasti dan disenaraikan
seperti dalam rajah di bawah:
20 STRATEGI – 41 PELAN TINDAKAN UTAMA – 95 SUB TINDAKAN – 31 SASARAN
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 63
6.3 PENUNJUK PELAKSANAAN DAN GARIS MASA PELAKSANAAN
Penunjuk pelaksanaan dan garis masa pelaksanaan untuk setiap strategi dan pelan tindakan utama
adalah digariskan bagi menunjukkan keutamaan pelaksanaan projek.
Garis masa bagi setiap pelan tindakan utama adalah terbahagi kepada empat (4) kategori pelaksanaan
dan penyampaian garis masa iaitu (1) Quick win (QW), (2) projek jangka pendek (Short), (3) projek
jangka sederhana (Medium) dan (4) projek jangka panjang (Long).
Quick Win Short (S) Pelaksanaan dalam Jangka Masa Sederhana Long (L) Pelaksanaan dalam
Projek yang dilaksanakan satu (1) ke tiga (3) Projek yang dilaksanakan lima (5) tahun dan
dalam jangka masa satu(1)
tahun dalam jangka masa tiga(3) ke ke atas
tahun lima (5) tahun
Memberi impak dan hasil yang
Kajian awal impak perlu
cepat kepada penerima atau tidak diperlukan
manfaat, alam dan lain-lain untuk pelaksanaan
Minimum atau bajet yang kecil
diperlukan untuk pelaksanaan
Quick Win Pelaksanaan dalam Jangka Masa Pendek Medium (M) Pelaksanaan dalam Jangka Masa Panjang
(QW) satu (1) tahun Projek yang dilaksanakan tiga (3) ke lima (5) Projek yang dilaksanakan
dalam jangka masa satu (1) ke memerlukan masa lima (5)
tahun
tiga (3) tahun tahun dan ke atas
Kajian awal impak perlu atau Kajian awal impak
diperlukan untuk
tidak diperlukan untuk
pelaksanaan pelaksanaan
64 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
6.4 RINGKASAN STRATEGI DAN PELAN TINDAKAN PERSEKITARAN BANDAR (UE)
3 12 12 12
STRATEGI TINDAKAN UTAMA SUB TINDAKAN SASARAN
S1 Pemilihan 44 4
Tapak 55 5
33 3
S2 Bentuk
Bandar
Kehijauan
S3 Bandar
dan Kualiti
Alam Sekitar
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 65
STRATEGI 1 : PEMILIHAN TAPAK
Strategi S1 Pemilihan Tapak Strategi S1 Pemilihan Tapak
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
1.1 Menyeimbangkan semula nisbah tepu bina dan bukan tepu bina di 1.2 Menggalakkan pembangunan secara infill dalam bandar secara
kawasan semulajadi. pembangunan bercampur.
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
Menggalakkan pembangunan 100 % pembangunan baru Menyediakan insentif pembangunan 80% kawasan infill sedia ada
semula dalam kawasan Jejak Bandar. dilaksanakan di dalam kawasan jejak secara ruang terbuka dan rooftop dilaksanakan pembangunan
bandar menjelang 2030. garden kepada pemaju menjelang 2030.
Strategi ini boleh dicapai melalui kom-
binasi empat (4) strategi komprehensif Fasa pembangunan Pengawalan dan pemilihan untuk Fasa pembangunan
iaitu: membangunkan bangunan di atas S
tanah infill perlu dikurangkan kerana
i) Menggalakkan pembangunan SL pelepasan karbon yang tinggi L
baru dan sedia ada di dalam disebabkan oleh berlakunya
transit/ node/ bercampur/ koridor/ QW M aktiviti kerja tanah. Oleh itu, memberI QW M
kompak sedia ada penekanan dan galakan
Agensi pelaksana pembangunan secara ruang terbuka Agensi pelaksana
ii) Mengoptimumkan pembangunan • MBI dapat mewujudkan keseimbangan • MBI
sedia ada dalam persekitaran • Pemaju kawasan tepu bina dan bukan tepu • Pemaju
bandar • PLANMalaysia bina. Sebagai contoh, menyediakan • PLANMalaysia
• Pejabat Tanah dan Daerah insentif pembangunan secara ruang • Pejabat Tanah dan Daerah
iii) Menggalakkan mobiliti dan terbuka seperti rooftop garden
aksesibiliti dalam persekitaran Petunjuk prestasi: kepada pemaju. Penunjuk prestasi
bandar Jumlah peratusan nisbah tepu bina Pengurangan jumlah keluasan
dan bukan tepu bina seimbang. Rasional Tindakan kawasan infill
iv) Mengintegrasikan konsep hijau Pembangunan infill bersifat
dalam persekitaran bandar Kaedah Verifikasi sementara dan boleh dirobohkan Kaedah Verifikasi
Kajian cerapan data bagi jumlah untuk pembangunan baru. Oleh yang Kajian cerapan data tentang jumlah
Rasional Tindakan keluasan tapak, keluasan tepu bina, demikian, peningkatan aktiviti kerja keluasan tepu bina dan jumlah
Pembinaan pembangunan di tapak dan keluasan bukan tepu bina. tanah setiap kali berlakunya keluasan kawasan infill.
baru di luar kawasan Jejak Bandar pembangunan baru diatas lot infill
menyebabkan penambahan menyumbangkan pelepasan karbon
perjalanan ke pusat bandar yang yang tinggi.
menyebabkan banyak pelepasan
karbon berlaku.
Ilustrasi konsep menyeimbangkan semula nisbah tepu bina dan bukan Ilustrasi konsep menggalakkan
tepu bina di kawasan semulajadi pembangunan berbentuk infill
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 67
Strategi S1 Pemilihan Tapak
Tindakan Utama:
1.3 Menggalakkan pembangunan dalam Transit, Node dan Koridor
pengangkutan awam sedia ada.
Sub tindakan: Sasaran prestasi Gambar 6-1: Strategi bercampur iaitu menggalakkan pembangunan baru dan sedia
Mewujudkan komuniti pelbagai dan 100% pembangunan baru dalam ka- ada dalam kawasan transit/node, brownfield dan greyfield
berorientasikan pejalan kaki. wasan Transit, Node dan Koridor sedia
ada menjelang 2030. Kod Kawasan Sub-kod Linkungan Kawasan
Pembangunan berkepadatan tinggi/
kompak dalam kawasan Transit, Fasa pembangunan AA Transit/ - Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab, Jalan Tun Abdul
Node dan Koridor pengakutan awam node Razak, Jalan Bendahara
di bandar raya Ipoh. Keutamaan SL
pembangunan perlu diberikan untuk AB Brownfield - Jalan Datoh, Jalan Che Wan, Persiaran Abdul Jalil, Lorong
mengintegrasi kemudahan awam QW M Jennings, Jalan Sultan Nazrin Shah, Jalan Sri Adika Raja, Jalan
dan jaringan pengangkutan yang Panglima, Jalan Sultan Idris Shah, Jalan Sultan
cekap. Juga juga memberikan lokasi Agensi pelaksana Iskandar, Jalan Treacher Selatan
insentif contohnya dari segi • MBI
pengurangan tempat letak • Pemaju
kenderaan dan juga peningkatan • PLANMalaysia
densiti. • Pejabat Tanah dan Daerah
• JKR
Rasional Tindakan
Pembangunan berteraskan TOD Penunjuk prestasi
mendorong penggunaan • Jumlah keluasan tapak transit node
pengangkutan awam, dan koridor
pembangunan bercampur dan • Jumlah keluasan tepu bina dalam
rangkaian pejalan kaki dimana kawasan transit node dan koridor.
jumlah kepadatan yang tinggi • Jumlah keluasan bukan tepu bina
menghasilkan pengurangan dalam dalam kawasan transit node dan
perjalanan. koridor
• Jumlah kawasan binaan meter
persegi dan square persegi dalam AC Greyfield AC1 Jalan Church, Jalan Sultan Iskandar, Jalan Masjid, Jalan Datoh
transit node dan koridor.
AC2 Jalan Chin Choon Sam
AC3 Jalan Sultan Idris, Jalan Foo Choo Nyit, Lebuh Lasam, Lebuh
Ceylon, Jalan Raja diHilir
AC4 Jalan Raja diHilir, Jalan Sultan Nazrin Shah, Jalan Lumba Kuda,
Jalan Caldwell, Jalan Dato Seri Shaari, Jalan The Hian Tat,
Lorong Tun Dr. Ismail, Tiger Close, Jalan Sultan Azlan Shah,
Laluan Kelab Renang, Jalan Francois, Lebuh Raja diHilir, Jalan
Tambun, Jalan Dato Khong Kam Tak
AC5 Jalan Chin Hwa, Regat Taman Kinta, Jalan Taman Kinta, Jalan
Chateau, Lebuh Chateau, Lorong Chateau, Hala Lumba
Ilustrasi konsep integrasi pembangunan Kuda, Jalan Sarmukh, Regat Chateau, Persiaran Chateau,
baru dengan pengangkutan awam Jalan Chan Heang Thoy, Hala Gopeng, Persiaran Kampar
AC6 Lebuh Cavendish, Jalan Sultan Azlan Shah
AC7 Jalan Prince, Jalan Pasir Pinji, Jalan Temenggong, Jalan Shah
Bandar, Persiaran Ho Lok Park, Medan Bendahara 2
68 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S1 Pemilihan Tapak
Tindakan Utama:
1.4 Mengurangkan pembukaan tanah baru dengan pembangunan semula di
kawasan brownfield dan greyfield.
Sub tindakan: Sasaran prestasi
Menggalakkan pembangunan 80% pembangunan semula kawasan
semula brownfield dan greyfield. brownfield dan greyfield sedia ada
menjelang 2030.
Pembangunan semula kawasan
brownfield dan greyfield adalah Fasa pembangunan
penting bagi mengurangkan
pembukaan tanah baru. SL
Pembangunan di atas tanah ini juga
adalah kos efektif dimana ianya QW M
menggunakan bahan dan
infrastruktur yang sedia ada di tapak Agensi pelaksana
itu. Oleh yang demikian, konsep • MBI
perancangan dan pengurusan tapak • Pemaju
brownfield dan greyfield secara • PLANMalaysia
inovatif adalah usaha yang besar • Pejabat Tanah dan Daerah
untuk menggalakkan pembangunan • Jabatan Kerja Raya
lestari. • Tenaga Nasional Berhad
Usaha untuk mengiktiraf Penunjuk prestasi
pembangunan semula brownfield Pengurangan jumlah keluasan tapak
dan greyfield juga penting untuk brownfield dan greyfield.
mewujudkan keseimbangan
penggunaan tanah sedia ada.
Keluasan kawasan bagi Kaedah Verifikasi
pembangunan semula greyfield ialah Kajian cerapan data tentang jumlah
12.44 hektar. Sementara bagi keluasan tapak brownfield dan
pembangunan ‘brownfield’ ialah 1.03 greyfield serta jumlah keseluruhan
hektar. kawasan.
Rasional Tindakan
Pembangunan semula di atas tanah
brownfield dan greyfield bertindak
sebagai pemulihan ke atas tanah
tersebut, ia juga mendatangkan
faedah ekonomi dan sosial yang
besar.
Ilustrasi konsep kawasan brownfield
dan greyfield
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 69
STRATEGI 2 : BENTUK BANDAR
70 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S2 Bentuk Bandar
Tindakan Utama:
2.1 Menggalakkan pembangunan bercampur di kawasan-kawasan yang telah
dikenalpasti
Sub tindakan: Sasaran prestasi
Mengoptimumkan kegunaan tanah di 100% pembangunan bercampur untuk
lokasi dengan tahap kemudahsampaian pembangunan baru menjelang 2030.
yang baik dalam pembangunan
berorientasikan transit Fasa pembangunan
Pembangunan bercampur dapat S L
memendekkan jarak perjalanan serta
mengurangkan keperluan perjalanan QW M
kenderaan persendirian atau
pengangkutan awam kerana Agensi pelaksana
keperluan harian dapat diakses • MBI
dengan mudah dalam • Pemaju
pembangunan skala kecil. Ia juga • PLANMalaysia
menggalakkan orang ramai berjalan • Pejabat Tanah Dan Daerah
kaki dalam melakukan aktiviti harian
mereka.
Rasional Tindakan Penunjuk prestasi
Pembangunan bercampur • Jumlah keluasan kawasan
menggalakkan pengguna untuk pembangunan bercampur
berjalan kaki dimana ia • Jumlah keluasan kawasan tepu
menyumbangkan kepada karbon bina
sifar. Pembangunan bercampur juga • Jumlah keluasan bukan tepu bina
dapat mengurangkan kadar
pergerakan kenderaan bermotor. Kaedah Verifikasi
Kajian cerapan data melalui jumlah
keluasan pembangunan bercampur,
serta jumlah keluasan kawasan tepu
bina.
Ilustrasi konsep menggalakkan pembangunan
bercampur di kawasan-kawasan yang telah
dikenalpasti.
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 71
Kod Kawasan Sub-kod Linkungan Kawasan
Pembangunan
BA Pembangunan - Jalan Sultan Abdul Jalil, Jalan Ekram, Jalan Dato’ Tahwil Azar
bercampur
BB Kompak densiti Jalan Raja diHilir, Jalan Raja diHilir, Jalan Sultan Nazrin Shah,
tinggi Jalan Chamberlain Hulu
BC Kompak densiti BC1 Solok Tambun, Medan Tambun, Jalan Dato’ Khong Kam Tak,
sederhana Jalan Dato’ Khong Kam Tak Avenue, Jalan Sultan Azlan Shah,
Lorong Raja diHilir, Jalan Senvenor, Lebuh Raja diHilir
BC1.9 Hala Raja diHilir, Jalan Francois, Lorong Tun Dr Ismail,
Jalan Golf Kelab, Jalan Sultan Azlan Shah, Jalan Enclave, Jalan
Enclave 1, Jalan Enclave 2, Jalan Enclave 3, Laluan Harimau,
Tiger Close, Jalan Tun Dr. Ismail, Jalan Ixora Tropika 1, Lorong
Rani, Jalan Hang Tuah, Persiaran
Harimau, Jalan Flora 1, Lorong Hj. Marzuki, Jalan Oh Cheng
Kat, Laluan Marzuki, Lorong Oh Cheng Keat, Lorong Gopeng,
Laluan Kelab Renang, Jalan Kelab Renang, Jalan Sultan Nazrin
Shah, Pesara Harimau, Jalan Taming Sari, Persiaran Brash,
Jalan Tun Suffian, Jalan Aziz Ishak, Jalan Hassan Adu, Jalan
Zain Azrai, Jalan Wan Mohamed, Jalan Watson, Jalan Towers,
Jalan Dato Seri Shaari, Jalan Akasia, Jalan Woodward
BC2 Jalan Sultan Nazrin Shah, Persiaran Kampar, Laluan Tropika,
Lebuh Chateau, Jalan Chan Heang Thoy, Hala Gopeng,
Persiaran Chateau, Regat Chateau, Lorong Chateau, Jalan
Chateau, Jalan Sarmukh, Chong Ah Moy, Jalan Taman
Kinta, Hala Kinta, Persiaran Kinta, Lorong Taman Kinta, Jalan
Chin Hwa, Regat Taman Kinta, Jalan Chamberlain Hulu,
Jalan Chew Boon Juan, Jalan Voon Thian Soo, Jalan Chung
Thye Phin, Jalan Voon Thian Soo, Selasar Chateau, Lengkok
Chateau, Jalan Foo Kan Yit, Jalan Lim Seng Chiew
BC3 Jalan Ho Lok Park, Lebuh Taman Taiping, Persiaran Ho Lok Park,
Persiaran Taman Taiping
Gambar 6-2: Strategi bercampur iaitu menggalakkan pembangunan baru dan sedia ada dalam transit/
node/ bercampur/ koridor, kompak sedia ada BC4 Jalan Raja Di Hilir
72 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S2 Bentuk Bandar Strategi S2 Bentuk Bandar
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
2.2 Mengutamakan pembangunan padat yang menyediakan kawasan hijau, 2.3 Menyediakan pelan tata atur jalan raya yang lebih efisien.
ruang terbuka, rooftop garden dan penggunaan bahan rendah karbon
Sub tindakan: Sasaran prestasi
Sub tindakan: Sasaran prestasi Merekabentuk tempat letak kenderaan 80% jalan dan tempat letak kereta
Mengoptimumkan ketumpatan 100% pembangunan padat/kompak pelbagai fungsi serta diintegrasikan baru menggunakan bahan telap/
kediaman yang tinggi dengan untuk pembangunan baru dengan laluan pejalan kaki. rendah impak menjelang 2030.
kegunaan tanah bercampur serta
intensiti pembangunan rapat antara satu Fasa pembangunan Jalanraya dan tempat letak kender- Fasa pembangunan L
sama lain. aan menyumbang kepada pelepas- S
SL an haba yang dihasilkan oleh jenis
Penggunaan tanah yang lebih cekap permukaan. Lokasi dan jenis bahan QW M
melalui perancangan berkepadatan QW M pembinaan jalan dan tempat letak Agensi pelaksana
tinggi. Pembangunan ini kenderaan yang bersesuaian dapat • MBI
menggunakan sumber daya yang Agensi pelaksana mengurangkan kadar pelepasan • Pemaju
diperlukan untuk aktiviti ekonomi dan • MBI karbon. Cadangan ini memberi • PLANMalaysia
sosial dengan lebih efisien. • Pemaju keutamaan kepada pelan tata atur • Pejabat Tanah dan Daerah
Pembangunan kompak sering • PLANMalaysia yang menyediakan kawasan hijau • Jabatan Kerja Raya
dikaitkan dengan pembangunan • Pejabat Tanah dan Daerah yang dapat mengurangkan haba di Penunjuk prestasi
campuran untuk menggabungkan permukaan jalan serta mentransfor- • Jumlah keluasan jalan dan tempat
pelbagai fungsi. Bagi cadangan ini, Penunjuk prestasi masi tempat letak kenderaan yang letak kereta menggunakan asphalt.
pembangunan kompak ini dapat • Jumlah keluasan pembangunan diintegrasikan dengan laluan pejalan • Jumlah keluasan jalan dan tempat
direalisasikan dengan mengaitkan padat kaki dan juga berfungsi sebagai ta- letak kereta menggunakan turapan
semua elemen yang ada dalam • Jumlah keluasan kawasan tepu man teduhan. konkrit.
kriteria utama persekitaran bandar ini bina Rasional Tindakan
ke arah Bandaraya Rendah Karbon. • Jumlah keluasan bukan tepu bina Kriteria Perbandaran Rendah Karbon
yang digariskan dalam LCCF
Rasional Tindakan Kaedah Verifikasi menekankan bahawa penyediaan
Lokasi yang padat bersama Kajian cerapan data berkaitan jumlah jalan dan parkir tidak boleh melebihi
gabungan infrastruktur yang dibina keluasan pembangunan padat, tepu 20% daripada keseluruhan komponen
dapat mengurangkan keperluan bina dan bukan tepu bina. guna tanah. Pengurangan
untuk memandu seterusnya permukaan jalan dan tempat letak
meningkatkan kadar pengguna kenderaan mengurangkan jumlah
pejalan kaki dan mengurangkan karbon yang dibebaskan ke
pelepasan karbon. atmosfera.
Menyediakan pelan tataaturjalan raya
yang lebih efisien
Mengutamakan pembangunan padat yang
menyediakan kawasan hijau, ruang terbuka,
taman atas bumbung dan penggunaan
bahan rendah karbon.
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 73
CC Jalan CB5 Lorong Jennings, Lebuh Ceylon, Lorong Sultan Abdul Jalil, Lorong Menteri
Tempatan CB6
CB7 Jalan Raja Permaisuri Bainun, Lebuh Chateau, Laluan Tropika
Gambar 6-3: Strategi Jalan Raya dan Tempat Letak Kenderaan Bersepadu CB8
Jalan Leong Kim Seng, Jalan Sultan Azlan Shah, Laluan Pinji Seni, Pinji Indah
No. Hierarki Jalan Keluasan (hektar) Panjang (km) Petunjuk CD Jalan CC1
1. Jalan Protokol 3.15 31.59 Biru Pengagih CC2 Jalan Raja Di Hilir, Jalan Sultan Nazrin Shah, Jalan Windsor, Solok Gopeng,
2. Jalan Utama CC3 Jalan Raja Permaisuri, Jalan The Hian Tat, Lengkok Harimau, Jalan Kelab Re-
3. Jalan Tempatan 147.77 1183.64 Kuning nang, Lorong Gopeng, Jalan Enclave, Medan Tambun, Jalan Dato Khong
4. Jalan Pengagih 66.61 675.84 Unggu CC4 Kaw Tak, Jalan Scrivenor, Lorong Raja Di Hilir, Jalan Francois, Jalan Wan
5. Jalan Servis 54.98 550.10 Merah Mohamed, Jalan Dato Seri Shaari
6. Lot parkir keseluruhan 35.51 346.79 Oren CC5
6.04 Hijau Lebuh 5, Persiaran Hospital
CC6
Kod Hierarki Jalan Sub-kod Nama Jalan Jalan Wan Mohd Salleh, Jalan Foo Choo Nyit, Jalan Lasam, Lorong Cheah
CA CD1 Cheang Lim,
CB Jalan Protokol CB1 Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab CD2
Jalan Utama CB2 Medan Istana, Jalan Istana, Lintasan Istana, Lebuhraya Istana, Jalan S.P Persiaran Kampar, Hala Gopeng, Jalan Chan Heang Thoy, Persiaran Cha-
74 Seenivasagam, Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab, Jalan Tun Sam- CD3 teau, Chong Ah Moy, Jalan Sarmukh, Hala Kinta, Jalan Taman Kinta, Jalan
CB3 bathan, Jalan Bijih Timah CE Lot Parkir CD4 Chin Hwa, Jalan Chamberlain Hulu, Jalan Seruan, Jalan Lim Seng Chew,
CB4 Jalan Dato Seri Ahmad Said, Jalan Sultan Abdul Jalil, Jalan Teh Hawa, Jalan CD5 Jalan Foo Kan Nyit, Jalan Voon Thian Soo, Jalan Chew Boon Juan
Yeop Abdul Rani, Jalan Das, Jalan Mahendran, Jalan Veerasamy, Jalan CE1
Laxamana, Jalan Toh Puan Chah, Jalan Lam Looking, Jalan Foo Choo CE2 Jalan Teh Lay Seng, Jalan Happy Garden, Jalan Bersatu, Lorong Bahagia,
Choon, Lintasan Pasar Baru, Jalan Church, Jalan C.M Yusoff, Jalan Che CE3 Jalan Pesara Bendahara, Jalan Nasaruddin Rais, Jalan Bahagia, Jalan
Puteh, Hala Bendahara 1, Hala Datuk, Jalan Pasir Puteh, Jalan Leong Boon Chong Tse Yen, Jalan Wangi, Jalan Abdullah, Jalan Syed Abu Hassan, Jalan
Swee CE4 Sri Adika Raja, Jalan Kulop Limbang, Lintasan Bendahara
Jalan Leong Kim Seng, Jalan Liew Hone Ket, Jalan Au Kong, Kampar Ave-
nue, Jalan Rose, Jalan Saw Leong Peek, Jalan Centrepoint, Jalan Foo Eng Jalan Hj. Eusoff, Jalan Khoo Cheng San, Jalan Carrier, Jalan Abu Bakar,
Lin, Jalan Tokong, Jalan Bharu, Jalan Lee Swee Hoe, Jalan Ong Chin Seong, Jalan Khoo Cheng Cheow, Jalan Holmberg, Jalan Ng Kheng Tan, Jalan
Jalan Foo Ann Chon, Jalan Chew Sin On, Jalan Keng Wah, Jalan Pasir Pinji, Mohamed Naseh, Jalan Gopal Singh, Persiaran Batu Bungkal, Solok Kam-
Jalan Hoover par, Persiaran Shanghai, Persiaran Canton Jalan Kimberley, Jalan Mui Fan,
Jalan Dato’ Seri Ahmad Said, Jalan Greentown, Persiaran Abdul Jalil Jalan Chu San, Persiaran Hong Kong, Persiaran Kowloon, Jalan Foo Shin Kai,
Persiaran Mansion, Persiaran Cavendish, Laluan Pinji Seni, Hala Pinji Jaya
Jalan Izzudin, Lorong Tun Dr. Ismail, Jalan Golf Kelab, Persiaran Brash, Jalan
Tun Suffian, Jalan Watson, Jalan Towers, Jalan Aziz Ishak, Jalan Hassan Adu,
Jalan Zain Azrai, Laluan Harimau, Tiger Close, Jalan Hang Tuah, Persiaran
Harimau, Lorong Rani, Jalan Flora 1, Lorong Hj. Marzuki, Jalan Oh Cheng
Kiat, Laluan Oh Cheng Kiat, Laluan Marzuki, Lorong Oh Cheng Keat, Jalan
Teh Hian Tat, Jalan Ixora Tropika 1, Jalan Taming Sari, Jalan Woodward,
Jalan Akasia, Jalan Sturrock, Jalan Lumba Kuda, Jalan Caldwell, Jalan
Impiana 1
Jalan Kompleks Islam, Jalan S.P Seenivasagam, Jalan Dato’ Sagor, Jalan
Sultan Iskandar Shah, Jalan Tun Abdul Razak
Jalan Raja Musa Aziz, Jalan Lim Bo Seng, Jalan Datuk Onn Jaafar, Persiaran
Greenhill, Jalan Raja Ekram, Jalan Sultan Idris Shah, Jalan Horley, Tingkat
Pasar, Jalan Sultan Iskandar, Jalan Russel, Jalan Chung Thye Phin, Jalan
Yang Kalsom, Jalan Datuk Tahwil Azar, Jalan Datoh,
Jalan Bendahara, Jalan Temenggong, Jalan Sultan Azlan Shah, Jalan
Pasir Puteh, Jalan Chung Ah Ming, Jalan Peh Kee Koh, Jalan Prince, Jalan
Queen, Jalan Pasir Pinji
Jalan Chin Choon Sam
Jalan Sultan Azlan Shah, Jalan Raja Musa Mahadi
Medan Istana 3, Lebuhraya Istana, Jalan Dato Sagor, Jalan Silang
Jalan Sultan Idris Shah
Jalan Raja Ashman Shah, Persiaran Hospital, Lebuh 5, Jalan Greentown,
Jalan Greentown 2, Persiaran Greentown 4A, Persiaran Greentown 4B,
Persiaran Greentown 4C, Persiaran Dewan Bandaraya, Persiaran Dewan
Bandaraya 2
Lorong Tun Dr. Ismail, Jalan Lumba Kuda, Jalan Sultan Nazrin Shah, Laluan
Marzuki
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S2 Bentuk Bandar
Tindakan Utama:
2.4 Mewujudkan rangkaian pejalan kaki yang komprehensif
Sub tindakan: Sasaran prestasi
Mengadakan program kesedaran 100% bagi pembangunan baru dan
mengenai kepentingan berjalan kaki 80% bagi pembangunan sedia ada
akan mempunyai pejalan kaki yang
Aktiviti berjalan kaki adalah komprehensif menjelang 2030.
pelepasan karbon sifar. Jaringan Fasa pembangunan
pejalan kaki juga menggalakkan ke
arah kehidupan sihat. Bagi cadangan SL
ini, penyediaan jaringan laluan perlu
menghubungkan pusat tumpuan, QW M
selain mesra pengguna. Penyediaan
program kesedaran yang memupuk
kepentingan berjalan kaki serta
memberikan insentif pembangunan
dalam penyediaan pejalan kaki.
Rasional Tindakan Agensi pelaksana
Jaringan laluan pejalan kaki yang • MBI
komprehensif dan interaktif menarik • Pemaju
pengguna untuk berjalan kaki. Selain • PLANMalaysia
itu, program kesedaran dan • Pejabat Tanah dan Daerah
pemberian insentif pembangunan • Jabatan Kerja Raya
dapat mengurangkan bilangan Penunjuk prestasi
kenderaan di atas jalan raya. • Jumlah keluasan jaringan pejalan
kaki yang komprehensif
• Jumlah keluasan kawasan tepu
bina
• Jumlah keluasan bukan tepu bina
Kaedah Verifikasi
Kajian cerapan data mengenai jumlah
keluasan jaringan pejalan kaki, serta
jumlah keluasan kawasan tepu bina
dan bukan tepu bina.
Ilustrasi konsep pejalan kaki menyumbang
pelepasan sifar karbon
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 75
No. Status Panjang (km)
1. Pejalan Kaki sedia ada 46.04
2. Cadangan Pejalan Kaki 77.09
123.13
Jumlah besar
Kod Cadangan Jalan untuk Pejalan Kaki
D1 Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab, Jalan Istana, Jalan Kompleks Islam, Jalan S.P. Seenivasagam, Jalan
Tun Sambathan, Jalan Dato’ Maharaja Lela, Jalan
Panglima, Jalan Dato’ Sagor, Jalan Sultan Yusof, Jalan Bandar Timah, Jalan Bijih Timah
D2 Jalan Sultan Iskandar Shah, Jalan Silang, Jalan Treacher Selatan, Jalan Tun Abdul Razak, Jalan Datoh, Hala
Datuk 1, Hala Datuk 5, Jalan Leong Boon Swee, Jalan Sultan Iskandar Shah, Jalan Sultan Iskandar Shah, Jalan
Silang, Jalan Treacher Selatan, Jalan Tun Abdul Razak, Jalan Datoh, Jalan Sultan Iskandar Shah
D3 Hala Datuk 1, Hala Datuk 5, Jalan Leong Boon Swee, Jalan Bendahara, Jalan Pasir Puteh, Jalan C.M Yusoff,
Jalan Bendahara, Jalan Tokong, Jalan Dato’ Mahmud, Jalan Pasir Puteh
D4 Jalan Dato’ Seri Ahmad Said, Lebuh 5, Jalan Greentown, Persiaran Greentown 11, Jalan Dato’ Ismail Shah
Bodin, Persiaran Dewan Bandaraya, Persiaran ICC
Bandaraya, Persiaran ICC Bandaraya 2
D5 Jalan Sultan Abdul Jalil, Jalan Wan Mohd Salleh, Jalan Foo Choo Nyii
D6 Jalan Foo Choo Nyii, Jalan Raja Di Hilir, Jalan Bendahara, Jalan Temenggong, Jalan Pasir Puteh, Jalan Sultan
Azlan Shah, Jalan Queen, Jalan Peh Kee Koh
Gambar 6-4: Strategi penyediaan jaringan pejalan kaki yang komprehensif D7 Jalan Batu Bungkai, Jalan Sultan Azlan Shah
D8 Jalan Sultan Nazrin Shah, Jalan Tun Dr. Ismail, Jalan Caldwell, Jalan Lumba Kuda, Jalan Sturrock, Jalan Golf
Kelab, Jalan Tun Suffian, Persiaran Brash, Jalan Izzuddin, Laluan Kelab Renang, Jalan Raja Musa Mahadi
76 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S2 Bentuk Bandar
Tindakan Utama:
2.5 Mewujudkan rangkaian berbasikal yang komprehensif
Sub tindakan: Sasaran prestasi
Mengadakan program kesedaran 100% bagi pembangunan baru dan
mengenai kepentingan berbasikal 80% bagi pembangunan sedia ada
dalam bandar akan mempunyai pejalan kaki yang
komprehensif menjelang 2030
Rangkaian laluan basikal yang
komprehensif perlu diwujudkan dalam Fasa pembangunan
pembangunan bandar. Berbasikal
dapat mengelak daripada SL
pencemaran udara. Bagi cadangan
ini, penyediaan laluan berbasikal QW M
haruslah mudah diakses dan
dihubungkan dengan baik selain Agensi pelaksana
penyediaan program kesedaran • MBI
yang memupuk kepentingan • Pemaju
berbasikal serta memberikan insentif • PLANMalaysia
pembangunan dalam penyediaan • Pejabat Tanah dan Daerah
laluan berbasikal. • Jabatan Kerja Raya
Rasional Tindakan Penunjuk prestasi
Basikal mengeluarkan pelepasan • Jumlah keluasan rangkaian
karbon sifar. Oleh yang demikian, ia berbasikal yang komprehensif
merupakan aspek terpenting dalam • Jumlah keluasan kawasan tepu
pelaksanaan bandar rendah karbon. bina
Program kesedaran dan pemberian • Jumlah keluasan bukan tepu bina
insentif juga dapat meningkatkan
kadar pengguna basikal.
Kaedah Verifikasi
Kajian cerapan data mengenai jumlah
keluasan rangkaian berbasikal, serta
jumlah keluasan kawasan tepu bina
dan bukan tepu bina.
Mewujudkan rangkaian berbasikal yang
komprehensif
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 77
No. Status Panjang(km)
1. Laluan basikal sedia ada 1.72
2. Cadangan Laluan basikal
104.59
Jumlah besar 106.31
Kod Cadangan Laluan Basikal
E1 Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab, Jalan Istana, Jalan Kompleks Islam, Jalan S.P.
Seenivasagam, Jalan Tun Abdul Razak, Jalan Sultan Yusof, Jalan Bandar Timah, Jalan
Sultan Iskandar Shah, Jalan Bijih Timah, Persiaran Bijih Timah
Jalan Lahat, Jalan Treacher Selatan, Jalan Datoh, Jalan Leong Boon Swee, Jalan
E2 Bendahara, Jalan C.M Yusoff, Jalan Sultan Iskandar, Jalan Datuk Onn Jaafar, Jalan
Raja Musa Aziz, Jalan Datuk Tahwil Azar, Jalan Raja Ekram, Jalan Sultan Idris Shah
Jalan Pasir Puteh, Jalan Tokong, Jalan Raja Permaisuri Bainun, Jalan Batu Bungkal,
E3 Jalan Temenggong, Jalan Lumba Kuda, Jalan Caldwell, Jalan Golf Kelab, Jalan
Chamberlain Hulu
Persiaran Dewan Bandaraya, Jalan Dato’ Ismail Shah Bodin, Persiaran Greentown,
Jalam Lim Bo Seng, Jalan Horley, Jalan Sultan Abdul Jalil
E4 Lebuh 5, Jalan Dato’ Seri Ahmad Said, Jalan Greentown, Persiaran Greenhill,
Persiaran ICC Bandaraya 3, Persiaran ICC Bandaraya 2
Gambar 6-5: Strategi Rangkaian Basikal yang Komprehensif
E5 Jalan Wan Mohd Salleh, Jalan Sultan Abdul Jalil, Jalan Foo Choon Nyit
E6 Jalan Chung Thye Phin, Jalam Lim Seng Chiew, Jalan Chamberlain Hulu
E7 Jalan Batu Bungkal, Jalan Sultan Azlan Shah
Jalan Raja Di Hilir, Jalan Yang Khalsom, Jalan Ali Pitchay, Jalan Sultan Nazrin Shah,
E8 Jalan Sturrock, Jalan Sultan Nazrin Shah, Jalan Sturrock, Jalan Lumba Kuda, Jalan
Caldwell
78 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
STRATEGI 3 : KEHIJAUAN BANDAR DAN KUALITI ALAM SEKITAR
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 79
Strategi S3 Kehijauan bandar dan kualiti alam sekitar Strategi S3 Kehijauan bandar dan kualiti alam sekitar
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
3.1 Memelihara ekologi alam, badan air dan kepelbagaian biologi dengan 3.2 Menggalakkan integrasi rekabentuk ruang terbuka hijau dalam
merancang hutan bandar perancangan pembangunan
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
Mengadakan program kesedaran 100% pengekalan bilangan ekologi Menyediakan insentif kepada pemaju 100% pengekalan ruang terbuka hijau
menjaga ekologi alam serta alam, badan air dan kepelbagaian mengenai penyediaan ruang terbuka menjelang 2030.
menyediakan insentif kepada pihak biologi menjelang 2030. hijau
terlibat Fasa pembangunan
Fasa pembangunan Penyediaan ruang terbuka hijau
Biodiversiti merupakan khazanah penting dalam memastikan SL
yang tidak ternilai dan menjadi SL penyejukkan bandar. Bagi cadangan
warisan kepada generasi akan ini, galakkan integrasi dari segi reka QW M
datang. Oleh yang demikian bagi QW M bentuk ruang terbuka hijau agar
cadangan ini, pemeliharaan selamat dan inklusif kepada Agensi pelaksana
ekologi alam adalah seperti Agensi pelaksana masyarakat setempat. Selain itu • MBI
merancang hutan bandar seperti • MBI penyediaan insentif kepada pemaju • Pemaju
taman awam, taman bandar, taman • Pemaju agar lebih banyak penyediaan ruang • PLANMalaysia
poket, taman kejiranan dan taman • PLANMalaysia terbuka hijau di dalam bandar. • Pejabat Tanah dan Daerah
komuniti bandar, taman lingkaran • Pejabat Tanah dan Daerah • Jabatan Kerja Raya
serta taman persisiran. Ini juga diikuti • Jabatan Kerja Raya Rasional Tindakan • Jabatan Taman Dan Landskap
dengan mengadakan program • Jabatan Pengairan dan Saliran Ruang awam memainkan peranan
kesedaran menjaga ekologi alam yang sangat penting dalam aspek Penunjuk prestasi
seperti sungai, lombong, hutan, flora kesihatan dalam membantu • Lokasi
fauna di samping menyediakan penduduk atau masyarakat seke • Jumlah keluasan ruang terbuka
insentif kepada pihak pihak yang liling untuk beriadah dan bersenam. hijau
terlibat. Ia juga berfungsi dalam memelihara
flora dan fauna. Selain itu, Kaedah Verifikasi
Rasional Tindakan Penunjuk prestasi penyediaan insentif dapat Kajian cerapan data dengan melihat
Pemeliharaan dan pemuliharaan • Lokasi meningkatkan adanya ruang terbuka kepada lokasi serta jumlah keluasan
ekologi alam, badan air dan • Jumlah keluasan kawasan ekologi hijau. ruang terbuka hijau.
kepelbagaian biologi penting dalam alam, badan air dan kepelbagaian
memastikan ekosistem yang ada biologi
tidak musnah. Memupuk kesedaran
serta penyediaan insentif juga Kaedah Verifikasi
mampu memberi impak positif Kajian cerapan data dengan melihat
terhadap alam sekitar. kepada lokasi serta keluasan kawasan
ekologi alam, badan air dan
kepelbagaian biologi.
Ilustrasi konsep ekologi alam, badan air dan Ilustrasi konsep ruang terbuka hijau sebagai langkah untuk memelihara flora dan fauna
pelbagai biologi sangat penting dalam
mencapai bandar rendah karbon
80 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Kod Cadangan Penanaman Pokok
Jalan Panglima Bukit Gantang, Jalan S.P Seenivasagam, Jalan Tun Sambathan, Jalan
FA1 Dato’ Maharaja Lela, Jalan Panglima, Jalan Dato’ Sagor, Jalan Market, Jalan Sultan
Yusoff, Jalan Sultan Iskandar Shah, Jalan Bijih Timah, Jalan Lahat, Jalan Tun Abdul
Razak
Sepanjang Sungai Kinta, Jalan Lim Bo Seng, Jalan Raja Musa Aziz, Jalan Datuk Onn
Jaafar, Jalan Horley, Jalan Raja Ekram, Persiaran Greenhill, Jalan Sultan Abdul Jalil,
FA2 Jalan Sultan Idris Shah, Jalan Foo Choo Choon, Jalan Laxamana, Tingkat Pasar, Hala
Pasar Baru, Jalan Sultan Iskandar, Jalan Theatre, Jalan Dato’ Tahwil Azar, Jalan Che
Tak, Jalan Yang Kalsom, Jalan C.M Yusoff, Jalan Datoh, Jalan Pasir Puteh, Jalan
Bendahara, Jalan Treacher Selatan, Jalan Leong Boon Swee
FA3 Jalan Tokong, Jalan Pasir Puteh, Jalan Bendahara, Jalan Temenggong, Jalan Sultan
Azlan Shah
FA4 Lebuh 5, Jalan Greentown, Persiaran Greentown 11, Jalan Chin Choon Sam,
Persiaran Dewan Bandaraya, Persiaran ICC Bandaraya 3
FA5 Jalan Dato Seri Ahmad Said, Jalan Foo Choo Nyit
FA6 Jalan Raja Permaisuri Bainun, Jalan C.M Yusoff, Jalan Chamberlain Hulu, Jalan Chung
Thye Phin
Gambar 6-6: Strategi Integrasi hijau dalam persekitaran bandar
Bilangan/ luas (hektar) FA7 Jalan Sultan Azlan Shah, Jalan Batu Bungkal
No. Status 4892.00
1. Pokok sedia ada 1500.00 Jalan Sultan Azlan Shah, Jalan Raja Musa Mahadi, Jalan Izzudin, Jalan Golf Kelab,
2. Cadangan Pokok 106.31
3. Kawasan lapang 38.08 FA8 Persiaran Brash, Jalan Tun Suffian, Jalan Raja Di Hilir, Jalan Tun Dr. Ismail, Laluan Kelab
4. Sungai dan badan air Renang, Jalan Kelab Renang, Jalan Sultan Nazrin Shah, Jalan Lumba Kuda, Jalan
Sturrock, Jalan Caldwell
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 81
Strategi S3 Kehijauan bandar dan kualiti alam sekitar
Tindakan Utama:
3.3 Memelihara tumbuhan yang dapat menyerap haba dan karbon
Sub tindakan: Sasaran prestasi
Mengintegrasi kawsan tumbuhan Meningkatkan bilangan pokok sedia
dengan taman awam ada dengan pertambahan 30%
menjelang 2030.
Peningkatan jumlah pokok
mengakibatkan peningkatan Fasa pembangunan
penyerapan karbon. Oleh yang
demikian, peningkatan peratusan SL
liputan pokok dan tumbuh-tumbuhan
secara tidak langsung meningkatkan
kualiti udara.
Rasional Tindakan QW M
Penanaman pokok dapat
meningkatkan keselamatan dan Agensi pelaksana
kualiti laluan pejalan kaki, • MBI
memberikan teduhan kepada • Pemaju
pejalan kaki dan jalan raya, • Jabatan Taman dan Landskap
menawarkan habitat untuk hidupan • Jabatan Pertanian
serta menyokong kepelbagaian • Jabatan Perhutanan
biologi. Selain itu pokok juga berfungsi
sebagai penyerap karbon. Penunjuk prestasi
• Lokasi
• Bilangan
• Jenis
• Saiz
• Jumlah keluasan kawasan berpokok
Cadangan illustrasi konsep pokok pelbagai Kaedah Verifikasi
skala menyumbang kepada penyejukkan Kajian cerapan data dengan melihat
bandar kepada lokasi, bilangan pokok, jenis
pokok, saiz pokok, serta jumlah kelua-
san kawasan berpokok.
82 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
6.5 RINGKASAN STRATEGI DAN PELAN TINDAKAN PENGANGKUTAN BANDAR (UT)
5 9 21 7
STRATEGI TINDAKAN UTAMA SUB TINDAKAN SASARAN
S1 Trafik 2 5 1
rendah karbon 2 8 1
2 3 3
S2 Pengangkutan 2 3 1
awam lestari 1 1 1
S3 Kenderaan
cekap tenaga
S4 Sistem
pengurusan
trafik pintar
Pembangunan
S5 berorientasikan
pengangkutan
awam (Public
Transport Oriented
Development)
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 83
STRATEGI 1 : TRAFIK RENDAH KARBON
84 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S1: Trafik Rendah karbon
Tindakan Utama:
1.1 Mengurangkan jumlah kenderaan persendirian di Pusat Bandar Ipoh
Sub tindakan: Sub tindakan:
1.1.1 Melaksanakan Zon Pakir Bertempoh 1.1.2 Menyediakan Park and Ride dan
dan Zon Tempat Letak Kereta Terkawal perkhidmatan bas percuma di Central
Busines District (CBD) Ipoh
• Kemudahan tempat letak
kenderaan atau zon parkir di Sasaran prestasi
kawasan pusat bandar harus Mengurangkan kenderaan
persendirian daripada 80% kepada
dikurangkan, mengenakan caj 60% menjelang 2030
parkir yang tinggi atau
mengehadkan tempoh parkir Fasa pembangunan
tidak melebihi had tertentu.
• Kemudahan tempat letak kereta S L
yang senang didapati di pusat M
bandar menyebabkan QW
pengguna kenderaan
persendirian masih berminat
untuk menggunakan kenderaan
sendiri untuk ke pusat bandar.
• Inisiatif ini bagi mengalakkan Agensi pelaksana
perkongsian perjalanan • MBI
• Syarikat swasta
seterusnya dapat
mengurangkan bilangan Petunjuk prestasi:
kenderaan di jalan raya. • Jumlah tapak parkir kenderaan
Rasional Tindakan • Jumlah kenderaan persendirian
Mengurangkan kemasukan
kenderaan-kenderaan persendirian Kaedah verifikasi:
ke pusat bandar dan bagi Kajian cerapan data trafik bagi jumlah
mengalakkan orang awam untuk kenderaan persendirian memasuki
berkongsi kenderaan untuk ke pusat jalan bandar
bandar sekaligus mengurangkan
jumlah trafik kenderaan.
Contoh Zon Pakir Bertempoh dan Zon Tempat
Letak Kereta Terkawal yang dilaksanakan di luar
negara
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 85
Gambar 6-7: Cadangan Zon Pakir Bertempoh dan Zon
Tempat Letak Kereta Terkawal dan cadangan lokasi Park and Ride
Ilustrasi Park and Ride
Cadangan lokasi bagi Zon Pakir Bertempoh adalah seperti berikut:
1. Pakir terbuka berhadapan Pejabat MBI
2. Kawasan Little India
3. Kawasan Bank di Padang Ipoh
Simbol Nama Simbol Nama Simbol Nama Cadangan lokasi bagi Zon Pakir Terkawal/Khas adalah seperti berikut:
Hab Basikal
Stesen Keretapi Sekolah Park and Ride 1. Kawasan Little India
Pakir Bertempoh 2. UTC
Terminal Bas Bangunan Bersejarah 3. Taman DR Seenivasagam
Utama Ipoh 4. Medan Selera Dato’ Sagor
Hospital Sultanah Siti 5. Ipoh River Front
Bangunan Urban Bainun
Transformation Cadangan lokasi Park and Ride adalah seperti berikut:
Centre(UTC) Taman
D.R. Seenivasagam 1. Kawasan di antara Stesen Bas Medan Kidd dan Stesen Keretapi KTM
Pejabat Majlis 2. Belakang Medan Selera Dato’Sagor
Bandaraya Ipoh 3. Kawasan di antara Ipoh Parade dan MBI
4. UTC
(MBI) 5. Taman DR Seenivasagam
6. Lot pakir di Stadium Perak
Pakir Terkawal /
Khas
86 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S1: Trafik Rendah karbon Strategi S1: Trafik Rendah karbon
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
1.1 Mengurangkan jumlah kenderaan persendirian di Pusat Bandar Ipoh 1.2 Menaik taraf fasiliti pengangkutan alternatif
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
1.1.2 Menyediakan Park and Ride dan Mengurangkan kenderaan 1.2.1 Meningkatkan bike sharing Mengurangkan kenderaan
perkhidmatan bas percuma di Central persendirian daripada 80% kepada program persendirian daripada 80% kepada
Busines District (CBD) Ipoh 60% menjelang 2030. 60% menjelang 2030.
• Penyediaan fasiliti pengangkutan Fasa pembangunan
• Penyediaan fasiliti park and ride Fasa pembangunan L alternatif seperti basikal, basikal
dan perkhidmatan bas percuma S elektrik dan skuter elektrik sewa SL
di kawasan pusat bandar disediakan untuk digunakan di
QW M dalam jarak dekat di bandar dan QW M
merupakan satu inisiatif yang penggunaannya secara positif
boleh dilaksanakan bagi Agensi pelaksana dapat mengurangkan kesesakan
• MBI di jalan raya dan tiada keperluan
menggalakkan penggunaan • Perak Transit Berhad untuk tempat letak kenderaan.
pengangkutan awam.
• Pelaksanaan bas percuma Petunjuk prestasi: • Kemudahan ini boleh Agensi pelaksana
• Jumlah bas percuma digunakan di kawasan tumpuan • MBI
ini perlu dirancang dengan • Jumlah penumpang berdasarkan trafik pejalan kaki • Syarikat swasta
menumpukan semua laluan • Jumlah kenderaan persendirian yang tinggi dan laluan pejalan
utama di Bandaraya Ipoh selain • Jumlah kemudahan park and ride kaki yang lebar Petunjuk prestasi:
berhenti di pusat tumpuan dan • Jumlah basikal/ skuter elektrik
destinasi penting pelawat di Kaedah verifikasi: • Penambahbaikan kepada • Jumlah pengguna basikal /skuter
bandar raya Ipoh. Kajian cerapan data trafik bagi jumlah akses lokasi basikal sewa adalah elektrik
• Kemudahan fasiliti park and ride kenderaan persendirian memasuki penting bagi meningkatkan • Jumlah kenderaan persendirian
yang disediakan memudahkan jalan bandar functionality dan connectivity
orang awam untuk meletak kepada node sistem Kaedah verifikasi:
kenderaan mereka dan memilih pengangkutan awam yang lain Kajian cerapan data trafik bagi jumlah
untuk menaiki kenderaan awam (contoh: bike station dengan bus kenderaan persendirian memasuki
bagi mobiliti di sekitar pusat stop/TOD) jalan bandar.
bandar.
Rasional Tindakan
Rasional Tindakan Pelaksanaan penyediaan
Pelaksanaan kemudahan park and fasiliti pengangkutan alternatif
ride dan perkhidmatan bas percuma mengalakkan orang awam
sejajar dengan fokus MBI untuk memilih menggunakan
membangun sektor infrastruktur pengangkutan mod alternatif bagi
pengangkutan awam dan bergerak di dalam jarak dekat di
pengurusan lalu lintas yang efisien kawasan bandar dan seterusnya
serta berintegrasi bagi memastikan mengurangkan kebergantungan
kemudahan orang awam di samping kepada kenderaan persendirian.
mengurangkan pelepasan karbon.
Cadangan Park and Ride dan bas percuma di Menempatkan bike station berdekatan dengan
CBD Ipoh bus stop
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 87
Strategi S1: Trafik Rendah karbon
Tindakan Utama:
1.2 Menaik taraf fasiliti pengangkutan alternatif
Sub tindakan: Sasaran prestasi Simbol Nama Simbol Nama Simbol Nama Simbol Nama
1.2.2 Mewujudkan Ipoh Pedestrian Link Mengurangkan kenderaan Park and Ride Taman
persendirian daripada 80% kepada Stesen Keretaapi Terminal Bus Utama Ipoh Dr. Seenivasagam Perkidmatan
• Penaiktarafan dan penambahan 60% menjelang 2030 Pinjaman Basikal
lorong pejalan kaki yang Bangunan Urban
berbumbung atau shaded trees Fasa pembangunan Transformation Centre
dan persekitaran yang menarik
di sekitar kawasan Bandaraya SL Pejabat Utama Majlis
Ipoh dapat mengalakkan orang Perbandaran Ipoh
awam memilih berjalan kaki QW M
untuk pergerakan di dalam jarak Laluan Pejalan kaki
dekat. Agensi pelaksana lingkaran luar
• MBI
• Laluan pejalan kaki hendaklah • Pemaju
dirancang secara jaringan
berterusan (continuous network) Petunjuk prestasi:
dan mempunyai ciri keselamatan • Jarak rangkaian laluan pejalan kaki
seperti 24-7 surveillance system • Jumlah kenderaan persendirian
dan lampu jalan di sepanjang
laluan. Kaedah verifikasi:
Kajian cerapan data trafik bagi
• Akses pejalan kaki harus jumlah kenderaan persendirian
disediakan bagi mengalakkan memasuki jalan bandar.
orang awam berjalan kaki di
mana node aktiviti berada Hospital Raja SJKC(C) Yok Choi
di dalam radius 400 m di Pemaisuri Bainun
dalam jarak berjalan kaki.
Laluan pejalan kaki hendaklah Ipoh Parade
sekurang- kurangnya 1.5-meter
(5 kaki) lebar bagi menjamin Kawasan Bersejarah
keselesaan untuk membolehkan Ipoh
2 orang berjalan seiring pada
masa yang sama (Garis Panduan Gambar 6-8: Cadangan Mewujudkan Ipoh Pedestrian Link
Perancangan Kejiranan (laluan pejalan kaki lingkaran luar) di kawasan Pusat Bandar Ipoh
Hijau,2012).
Rasional Tindakan
Penyediaan rangkaian laluan
pejalan kaki yang berbumbung
untuk pembangunan perlu
dirancang secara komprehensif dan
disepadukan dengan rangkaian
kitaran dan pengangkutan awam.
Laluan pejalan kaki yang sesuai untuk cadangan Gambar 6-9: Konsep ilustrasi Ipoh Pedestrian Link yang berbumbung atau shaded trees
rekabentuk sejagat (universal design)
(Panduan Perancangan Kejiranan Hijau, 2012)
88 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S1: Trafik Rendah karbon
Tindakan Utama:
1.2 Menaik taraf fasiliti pengangkutan alternatif
Sub tindakan: Sasaran prestasi
1.2.3 Menyedia laluan basikal dan Mengurangkan kenderaan
jaringan yang komprehensif persendirian daripada 80% kepada
60% menjelang 2030
Rangkaian lorong basikal yang
komprehensif dan berterusan di mana Fasa pembangunan
di integrasikan ke node aktiviti seperti
berjalan kaki dan mod pengangkutan SL
awam yang lain akan menggalakkan
lebih ramai pengguna untuk QW M
menunggang basikal.
Agensi pelaksana
Laluan basikal juga hendaklah • MBI
sekurang- kurangnya 1.5 m lebar bagi • Pemaju
menjamin keselamatan penunggang
basikal dan membolehkan 2 orang Petunjuk prestasi:
berbasikal seiring pada waktu yang • Jarak rangkaian laluan basikal
sama (Panduan Pelaksanaan Inisiatif • Jumlah kenderaan persendirian
Pembangunan Kejiranan Hijau, 2012)
Kaedah verifikasi:
Rasional tindakan Kajian cerapan data trafik bagi jumlah
Pelaksanaan penyediaan dan kenderaan persendirian memasuki
penaiktarafan fasiliti laluan basikal jalan bandar
bersama tapak khas bagi meletak
basikal di sekitar bandaraya Ipoh Penyediaan papan tanda laluan
dapat mengalakkan orang awam basikal bersama peringatan
untuk memilih menggunakan tidak melebihi had laju yang
pengangkutan mod alternatif bagi dibenarkan
bergerak di dalam jarak dekat di
kawasan bandar dan seterusnya
mengurangkan kebergantungan
kepada kenderaan persendirian
Laluan basikal dipisahkan
daripada laluan bermotor dan
laluan basikal yang berkongsi
dengan jalan raya
Penyediaan parkir khas bagi
basikal
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 89
Simbol Nama Simbol Nama Simbol Nama Simbol Nama Cadangan tempat sewaan basikal
Park and Ride adalah seperti berikut:
Bangunan Urban Stesen Keretaapi Taman Dr. Seenivasagam Kawasan Bersejarah Ipoh
Transformation Centre B1 : Stesen KTM dan Stesen Bas
Terminal Bus Utama Ipoh Hospital Raja Pemaisuri Perkidmatan Pinjaman Medan Kidd
Pejabat Utama Majlis Bainun Basikal (tapak lokasi Park and Ride)
Perbandaran Ipoh
Ipoh Parade SJKC(C) Yok Choi B2 : Dataran Dato’Sagor
Laluan Pejalan kaki
lingkaran luar B3 : Taman D.R Seenivasagam
Gambar 6-10: Cadangan tempat sewaan basikal (hub basikal) dan laluan berbasikal B4 : MBI
di kawasan Pusat Bandar Ipoh
B5 : UTC
B6 : SJKC(C) Yok Choi
B7 : Masjid Panglima Kinta
90 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
STRATEGI 2 :PENGANGKUTAN AWAM LESTARI
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 91
Strategi S2: Pengangkutan awam lestari Strategi S2: Pengangkutan awam lestari
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
2.1 Meningkatkan penggunaan pengangkutan awam 2.1 Meningkatkan penggunaan pengangkutan awam
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
2.1.1 Memperkenalkan Smart Apps Mengalakkan pengguna 2.1.2 Melancarkan smart and integrated Mengalakkan pengguna
System pengangkutan awam pengangkutan awam sebanyak 40% flat rate ticket pada hari minggu bagi pengangkutan awam sebanyak 40%
menjelang 2030. semua pengangkutan awam menjelang 2030.
• Menaiktaraf fasiliti sistem pintar
(contoh: GPS, Real time info, Fasa pembangunan Pengguna boleh menggunakan Fasa pembangunan
Real Time Tracking Device) bagi sistem kad pintar bagi menaiki S
sistem pengangkutan awam. SL pengangkutan awam dan mereka
hanya perlu membayar tiket sekali
sahaja pada hari minggu dan L
seterusnya membolehkan mereka
• Menyediakan papan maklumat QW M untuk menggunakan pelbagai mod QW M
interaktif di hentian bas dan pengangkutan yang berlainan seperti
juga menyediakan aplikasi Agensi pelaksana bas, basikal, teksi dan sebagainya Agensi pelaksana
pintar mengenai maklumat bas • MBI yang membolehkan mereka menuju • MBI
dengan memasang passenger • Perak Transit Berhad ke setiap destinasi menggunakan • Perak Transit Berhad
info display system. pengangkutan awam. • Kerajaaan Negeri
Petunjuk prestasi: Rasional Tindakan
• Menyediakan QR Code bagi • Jumlah papan maklumat interaktif Pelaksanaan flat rate ticket pada satu Petunjuk prestasi:
membolehkan penumpang yang dipasang di sekitar Bandaraya hari di hari minggu merupakan satu Jumlah pengguna pengangkutan
yang menggunakan telefon Ipoh langkah promosi bagi mengalakkan awam pada hari minggu.
pintar untuk mengimbas dan • Jumlah pengguna pengangkutan dan menarik minat orang awam
seterusnya mendapatkan awam menggunakan pengangkutan awam Kaedah verifikasi:
maklumat terperinci perjalanan untuk ke pusat bandar bagi aktiviti Data pengguna pengangkutan awam
dan masa ketibaan bas. Kaedah verifikasi: sosial. pada hari minggu.
Data pengguna pengangkutan awam.
Rasional Tindakan
Penaiktarafan fasiliti pengangkutan
awam termasuk menyediakan
medium bagi menyampaikan
maklumat mengenai pengoperasian
bas yang lengkap dan tepat dapat
memberi kemudahan kepada
pengguna pengangkutan awam
untuk merancang perjalanan
seterusnya mengalakkan orang
awam berminat untuk menggunakan
pengangkutan awam.
.
Papan maklumat interaktif dan menggunakan aplikasi Pelancaran penggunaan flat rate ticket bagi semua
QR Code bagi pemberitahuan mengenai operasi bas pengangkutan awam
92 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S2: Pengangkutan awam lestari Strategi S2: Pengangkutan awam lestari
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
2.1 Meningkatkan penggunaan pengangkutan awam 2.1 Meningkatkan penggunaan pengangkutan awam
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
2.1.3 Melancarkan perkhidmatan Mengalakkan pengguna 2.1.4 Mempromosi penggunaan bas Mengalakkan pengguna
ulang-alik percuma (shuttle service) pengangkutan awam sebanyak 40% melalui penjenamaan semula pengangkutan awam sebanyak 40%
menggunakan bas elektrik menjelang 2030. menjelang 2030
Penjenamaan semula imej bas
Perkhidmatan bas shuttle ialah Fasa pembangunan L adalah melalui penaiktarafan fasiliti Fasa pembangunan
perkhidmatan bas antara dua S seperti aplikasi mobiliti smart apps,
destinasi yang berfungsi sebagai penyediaan wifi percuma, sistem SL
transit bagi menghubungkan pembayaran online/ e-wallet dan
pengguna pengangkutan awam dari kemudahan sokongan di terminal QW M
satu stesen ke stesen utama yang lain. atau stesen bas seperti e-skuter/
basikal bagi transit ke destinasi lain. Agensi pelaksana
Pelaksanaan shuttle service secara QW M • MBI
percuma akan mengalakkan orang Hebahan promosi penjenamaan • Perak Transit Berhad
awam menggunakan pengangkutan Agensi pelaksana semula bas boleh dilakukan dengan • Agensi Pengangkutan Awam Darat
awam kerana terdapat kemudahan • MBI kolaborasi bersama pihak lain (APAD)
untuk menukar mod pengangkutan • Perak Transit Berhad seperti Stesen Radio Perak dengan • Stesen Radio Ipoh
dan destinasi yang berbeza. • Kerajaan Negeri menggunakan video pendek, skrin • Stesen TV MBI
Kekerapan shuttle service juga harus hebahan digital dan juga melalui
diteliti bagi menjadikan perkhidmatan Petunjuk prestasi: medium media sosial, radio dan Petunjuk prestasi:
ini efisien. Jumlah pengguna bas shuttle televisyen. Jumlah pengguna pengangkutan
Bas elektrik yang merupakan zero awam
carbon merupakan solusi terbaik bagi Kaedah verifikasi: Rasional tindakan
perjalanan shuttle bas yang kerap. Data pengguna pengangkutan awam Promosi penjenamaan bas perlu Kaedah verifikasi:
dilaksanakan bagi mengubah Data pengguna pengangkutan awam
Rasional tindakan persepsi orang awam mengenai
Perkhidmatan bas elektrik sebagai imej dan servis bas dan seterusnya
shuttle secara percuma dan servis mengalakkan dan menarik minat
yang kerap dapat mengalakkan orang awam untuk menggunakan
orang awam menggunakan perkhidmatan pengangkutan awam.
perkhidmatan awam sebagai
pngangkutan utama untuk ke sesuatu Penyediaan wifi percuma di
destinasi. dalam bas
. Sistem pembayaran online /
e-wallet
Perkhidmatan shuttle menggunakan bas elektrik Perak Smart Bus Tracking Apps
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 93
Strategi S2: Pengangkutan awam lestari Strategi S2: Pengangkutan awam lestari
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
2.2 Memperluas jaringan jalan dan servis liputan untuk sistem pengangkutan 2.2 Memperluas jaringan jalan dan servis liputan untuk sistem pengangkutan
awam awam
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
2.2.1 Menyediakan lorong khas untuk Mengalakkan pengguna 2.2.2 Memperluaskan rangkaian laluan Mengalakkan pengguna
pengangkutan awam seperti bas pengangkutan awam sebanyak 40% bas henti-henti pengangkutan awam sebanyak 40%
menjelang 2030 menjelang 2030
Menyediakan lorong khas untuk Perkhidmatan bas henti-henti perlu
pengangkutan awam seperti Fasa pembangunan L diperluaskan dengan penambahan Fasa pembangunan
bas dimana inisiatif ini dapat S rangkaian laluan dan kekerapan
mengelakkan kesesakan dan masa bagi menjadikan perkhidmatan SL
seterusnya pengangkutan awam ini lebih efisien dan menyeluruh.
dapat sampai ke setiap destinasi
tepat pada waktu yang dijadualkan. QW M Rasional Tindakan QW M
Penambahbaikan dari segi aksesibiliti
Peningkatan servis pengangkutan Agensi pelaksana dan servis ini dapat mengalakkan Agensi pelaksana
awam di Bandaraya Ipoh dapat • MBI orang awam untuk menggunakan • MBI
menambah baik kualiti kehidupan • Agensi Pengangkutan Awam Darat pengangkutan bas. • Perak Transit Berhad
rakyat, mengelakkan mereka (APAD) • Agensi Pengangkutan Awam Darat
menghabiskan masa dalam • Kementerian Pengangkutan Di dalam Kajian Rancangan (APAD)
kesesakan lalu lintas dan menjimatkan Tempatan Majlis Bandaraya Ipoh
masa perjalanan. Petunjuk prestasi: (2035) Penggantian, terdapat Petunjuk prestasi:
• Jarak rangkaian lorong khas bas cadangan penambahan laluan bas Jumlah pengguna bas henti-henti
Rasional tindakan • Jumlah pengguna pengangkutan henti-henti yang dijadualkan seperti di
Perkhidmatan bas yang efisien, tepat awam Jadual berikut: Kaedah verifikasi:
dan selesa dapat mengalakkan Data pengguna pengangkutan awam
orang awam untuk menggunakan Kaedah verifikasi: Jadual cadangan penambahan
pengangkutan awam untuk ke Data pengguna pengangkutan awam laluan bas henti-henti
sesuatu destinasi.
No Laluan Jarak/Masa
1 Laluan bas 25 km
henti-henti (40 min)
Medan
Kidd-Lahat-
Simpang Pulai
2 Laluan bas 14.4 km
henti-henti (27 min)
Medan
Kidd-Manjoi-Meru
Raya .
3 Laluan bas 7.1 km
henti-henti (19 min)
Medan
Ilustrasi lorong khas laluan bas Kidd- Lapangan
Terbang Sultan Sumber: Kajian Rancangan Tempatan Majlis
Azlan Shah Bandaraya Ipoh 2035 (Penggantian)
94 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S2: Pengangkutan awam lestari Strategi S2: Pengangkutan awam lestari
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
2.2 Memperluas jaringan jalan dan servis liputan untuk sistem pengangkutan 2.2 Memperluas jaringan jalan dan servis liputan untuk sistem pengangkutan
awam awam
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
2.2.3 Rancangan pembangunan Mengalakkan pengguna 2.2.4 Penambahbaikan Bus Rapid Transit Mengalakkan pengguna
perkhidmatan tram pengangkutan awam sebanyak 40% (BRT) di Pusat Bandaraya Ipoh pengangkutan awam sebanyak 40%
menjelang 2030 menjelang 2030
Perkhidmatan tram merupakan Penambahbaikan Bus Rapid Transit
satu langkah bagi memperkukuh Fasa pembangunan (BRT) di Pusat Bandaraya Ipoh Fasa pembangunan
infrastruktur pengangkutan yang adalah berfungsi untuk menyediakan
berdaya saing dan efisien. SL perkhidmatan transit bagi kawasan SL
di dalam sesuatu bandar dengan
Perkhidmatan tram dilihat pada masa QW M jarak yang dekat. Sistem BRT ini QW M
hadapan adalah pengganti kepada direka untuk meningkatkan kapasiti
sistem bas memandangkan saiz dan Agensi pelaksana dan kecekapan berbanding Agensi pelaksana
kesesuaiannya untuk melalui kawasan • MBI daripada sistem bas biasa dan ianya • MBI
jalan raya sedia ada. Sistem tram ini • Agensi Pengangkutan Awam Darat dapat dilaksanakan selari dengan • Perak Transit Berhad
juga boleh diintegrasikan dengan (APAD) pembangunan lorong khas bas. • Agensi Pengangkutan Awam Darat
semua sistem pengangkutan awam • Kementerian Pengangkutan (APAD)
yang lain dan menjadi pelengkap • Pihak swasta Pelan Bus Rapid Transit (BRT) bertujuan • Kementerian Pengangkutan
kepada pengangkutan awam sedia untuk menyokong penggunaan • Pihak swasta
ada serta mampu meningkatkan lagi mod pengangkutan lain seperti KTM
mobiliti penduduk khususnya di dalam dan perkhidmatan tram dengan Petunjuk prestasi:
bandar. menumpukan servis liputan iaitu di • Jumlah Bus Rapid Transit (BRT)
antara 3 ke 7 km dan ianya boleh • Jumlah pengguna Bus Rapid Transit
Rasional tindakan Petunjuk prestasi: mengintegrasikan semua mod (BRT)
Kaedah pengangkutan tram mampu Jumlah pengguna tram pengangkutan awam di Pusat
mengurangkan bilangan kenderaan Bandaraya Ipoh. Kaedah verifikasi:
di atas jalan raya dan seterusnya Kaedah verifikasi: Data pengguna pengangkutan awam
mengurangkan kesesakan lalu lintas. Data pengguna pengangkutan awam Rasional tindakan
Perkhidmatan tram ini menjadi mod Pelan Bus Rapid Transit (BRT) ini
pengangkutan alternatif bagi mobiliti dapat melengkapkan servis liputan
di sekitar kawasan pusat bandar di sistem pengangkutan awam di
samping meningkatkan imej bandar pusat Bandaraya Ipoh dengan
dan menjadi tarikan pelancong. menawarkan kemudahan kepada
pengguna pengangkutan awam
Cadangan laluan perkhidmatan tram untuk menukar mod pengangkutan
adalah melalui Padang Ipoh- Memory dan destinasi yang berbeza.
Lane- SMK Convent- SOHO Ipoh-
Gerbang Malam-Masjid Panglima .
Kinta-Stesen Keretapi Ipoh.
Sumber: Kajian Rancangan Tempatan Majlis Sumber: Kajian Rancangan Tempatan Majlis
Bandaraya Ipoh 2035 (Penggantian) Bandaraya Ipoh 2035 (Penggantian)
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 95
STRATEGI 3 : KENDERAAN CEKAP TENAGA
96 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
Strategi S3: Kenderaan cekap tenaga Strategi S3: Kenderaan cekap tenaga
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
3.1 Meningkatkan penggunaan kenderaan elektrik/hibrid dan cekap bahan 3.1 Meningkatkan penggunaan kenderaan elektrik/hibrid dan cekap bahan
bakar di bandar bakar di bandar
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
3.1.1 Membangunkan dasar agar Mengalakkan penggunaan 3.1.2 Mengalakkan penggunaan dan Mengalakkan penggunaan kenderaan
pengangkutan awam dan rasmi pengangkutan awam dan rasmi pembelian kenderaan elektrik/hibrid rendah karbon sebanyak 30%
kerajaan menggunakan kenderaan kerajaan menggunakan kenderaan atau mesra alam melalui pemberian menjelang tahun 2030
elektrik/ hibrid elektrik/hibrid sebanyak 20% menjelang insentif atau pengurangan cukai
tahun 2030. Fasa pembangunan
Pembangunan dasar mengenai Pengalakkan penggunaan dan
penggunaan kenderaan elektrik/ Fasa pembangunan pembelian kenderaan elektrik dan SL
hibrid adalah satu langkah bagi hibrid berpotensi dicapai melalui
mempercepatkan pelaksanaan SL penyediaan insentif dan mekanisme QW M
inisiatif mobiliti rendah karbon dengan yang sesuai kepada orang awam.
mengukuhkan dasar, peraturan dan Insentif berbentuk rebat pembelian, Agensi pelaksana
penguatkuasaan. pengecualian cukai dan kredit • Kerajaan Negeri
cukai, dan faedah tambahan seperti • MBI
Pembangunan dasar mengantikan QW M pengecualian atas bayaran (tempat • Agensi Pengangkutan Awam Darat
pengangkutan awam dan letak kenderaan, tol dan lain- lain) (APAD)
pengangkutan rasmi kerajaan negeri Agensi pelaksana dapat menggalakkan orang awam • Kementerian Pengangkutan
secara beransur-ansur kepada • MBI beralih kepada kenderaan elektrik/ • Kementerian Kewangan
kenderaan elektrik/hibrid harus • Agensi Pengangkutan Awam Darat hibrid.
diselaraskan dengan perancangan (APAD) Petunjuk prestasi:
pengangkutan awam di peringkat • Kementerian Pengangkutan Rasional tindakan Jumlah pendaftaran kenderaan
dasar negara atau negeri. • Perak Transit Berhad Insentif atau rebat bagi kenderaan rendah karbon di Perak
Rasional Tindakan • Pihak swasta elektrik akan menjadi salah satu cara
Pembangunan dasar dan untuk menarik orang awam membeli Kaedah verifikasi:
penguatkuasaan ke arah pematuhan Petunjuk prestasi: kenderaan elektrik/hibrid atau mesra Laporan pembelian kenderaan
dasar akan mengalakkan • Jumlah pengangkutan awam dan alam yang akan memberi kesan elektrik/hibrid
penggunaan pengangkutan awam pengangkutan rasmi kerajaan besar untuk mewujudkan kesedaran
model elektrik/hibrid atau cekap negeri elektrik/hibrid di Perak di masa hadapan.
bahan bakar dan seterusnya dapat • Jumlah peruntukan bajet tahunan
mengurangkan kadar pelepasan Pengecualian cukai dan kredit
karbon untuk menjadikan Bandaraya Kaedah verifikasi: cukai
Ipoh lebih bersih dan hijau. Laporan pembelian kenderaan
Pengantian pengangkutan awam elektrik/ hibrid.
dan pengangkutan rasmi kerajaan
negeri secara beransur-ansur kepada Rebat pembelian kenderaan
kenderaan elektrik/hibrid untuk elektrik/hibrid
menjadikan langkah ini sebagai satu
dorongan kepada golongan rakyat
beralih kepada penggunaan EV.
Pengecualian bayaran tempat
letak kenderaan atau tol
Penggunaan kenderaan elektrik/hibrid dan
cekap bahan bakar di Bandaraya Ipoh
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 97
Strategi S3: Kenderaan cekap tenaga
Tindakan Utama:
3.2 Meningkatkan penggunaan kenderaan elektrik/hibrid dan cekap bahan
bakar di bandar
Sub tindakan: Sasaran prestasi
Menyediakan kemudahan stesen Mensasarkan 15 stesen pengecas EV di
pengecasan EV di tempat tumpuan kawasan strategik Ipoh di dalam masa
strategik 2021-2030
Bagi mengalakkan orang awam Fasa pembangunan L
untuk beralih kepada penggunaan S
dan pembelian kenderaan elektrik/
hibrid, kerajaan dan jugak pihak QW M
berkuasa tempatan (PBT) harus
menyediakan fasiliti yang lengkap Agensi pelaksana
seperti stesen mengecas kenderaan • MBI
EV bagi memudahkan pengguna • Agensi Pengangkutan Awam Darat
untuk mengecas kenderaan EV. (APAD)
Jumlah stesen mengecas kenderaan • Kementerian Pengangkutan
EV di Bandaraya Ipoh perlu di pasang • Pihak swasta
di lokasi strategik bagi memenuhi
peningkatan permintaan dalam EV. Petunjuk prestasi:
Rasional tindakan Jumlah stesen pengecas EV di Ipoh
Penyediaan fasiliti yang lengkap
seperti stesen mengecas kenderaan Kaedah verifikasi:
EV yang dipasang di lokasi strategik Laporan pemasangan stesen
di sekitar kawasan Bandaraya Ipoh pengecas EV di Ipoh
akan memudahkan pengguna
untuk mengecas kenderaan EV dan
seterusnya mengalakkan orang
awam untuk beransur-ansur beralih
kepada kenderaan elektrik/hibrid.
Shopping mall Hospital Bangunan Terminal EV di Ipoh
kerajaan bas
Kemudahan stesen pengecasan kenderaan elektrik disediakan tempat
tumpuan strategik seperti shopping mall, bangunan kerajaan, hospital,
terminal bas dan lain-lain
98 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030
STRATEGI 4 : SISTEM PENGURUSAN TRAFIK PINTAR
PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030 99
Strategi S4: Sistem pengurusan trafik pintar Strategi S4: Sistem pengurusan trafik pintar
Tindakan Utama: Tindakan Utama:
4.1 Mengurangkan penggunaan masa pemandu di jalanraya 4.1 Mengurangkan penggunaan masa pemandu di jalanraya
Sub tindakan: Sasaran prestasi Sub tindakan: Sasaran prestasi
4.1.1 Memasang lebih banyak peranti Mengurangkan penggunaan masa 4.1.2 Mengembangkan penggunaan Mengurangkan penggunaan masa
trafik pintar seperti Smart Traffic Analytic pemandu di jalanraya sehingga 20% Variable Message System (VMS) pemandu di jalan raya sehingga 20%
and Recognition System pada 2030. pada 2030.
Cadangan bagi penggunaan
Melalui Pelan Tindakan Bandar Pintar Fasa pembangunan L Variable Message System (VMS) Fasa pembangunan
Ipoh, pelaksanaan peningkatan S adalah berfungsi untuk memberi
kecekapan sistem aliran trafik pemakluman kepada pengguna SL
perlu dilaksanakan dimana ia mengenai perubahan paten trafik.
dapat mengurangkan pengunaan
masa pemandu di jalanraya. QW M VMS merupakan hebahan digital QW M
Pembangunan ini bertujuan yang digunakan untuk memberitahu
bagi meningkatkan kecekapan Agensi pelaksana pengguna jalan raya mengenai real
sistem lampu isyarat yang ada • Pejabat Kerajaan Negeri time keadaan lalu lintas.
di persimpangan utama untuk • MBI
mengurangkan kesesakan dan • Agensi Pengangkutan Awam Darat VMS menyalurkan maklumat terkini Agensi pelaksana
menyegerakan akses lalu lintas (APAD) mengenai keadaan trafik bagi • Kerajaan Negeri
dengan menggunakan sistem trafik • Telekom membolehkan pemandu mengetahui • MBI
pintar. • Pihak swasta perubahan keadaan lalu lintas • Agensi Pengangkutan Awam Darat
Peranti trafik pintar seperti Smart semasa atau akan datang. Maklumat (APAD)
Traffic Analytic and Recognition Petunjuk prestasi: tersebut bertujuan untuk membantu • Kementerian Pengangkutan
System dihidupkan di jalan-jalan • Tahap perkhidmatan jalan (Level of pemandu dalam memilih jalan • Pihak swasta
untuk mengawal kesesakan pada service,LOS) di persimpangan yang sesuai untuk mengelakkan
waktu puncak yang disebabkan oleh Bandaraya Ipoh kesesakan dan untuk mengurangkan Petunjuk prestasi:
kenderaan masuk. • Bilangan sistem Smart Traffic yang kegelisahan pemandu. • Tahap perkhidmatan jalan (Level of
Rasional tindakan dipasang Rasional tindakan service, LOS) di Bandaraya Ipoh
Mengurangkan kesesakan di bandar Penggunaan sistem pintar VMS dapat • Bilangan VMS
Ipoh dengan mengoptimumkan aliran Kaedah verifikasi: mengoptimumkan masa pengguna di
kenderaan dan isyarat lalu lintas • Kaji selidik pengguna jalanraya jalan raya seterusnya mengurangkan Kaedah verifikasi:
dengan mengira masa yang diambil • Kajian lalulintas kesesakan lalu lintas di jalan raya. Kaji selidik pengguna jalan raya
untuk mencapai persimpangan
Cadangan untuk pemasangan Smart Traffic Ilustrasi pemasangan VMS
Lights (Advance Traffic Control System)
100 PELAN TINDAKAN IPOH KE ARAH BANDARAYA RENDAH KARBON 2030