Modul Fizik SPM Kertas 2 & 3

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics

10 (a) Diagram 9.1 and Diagram 9.2 show the same type of semiconductor substance doped with
impurities to form different semiconductors.
Rajah 9.1 dan Rajah 9.2 menunjukkan bahan semikonduktor yang sama didopkan dengan
bendasing untuk membentuk semikonduktor yang berbeza.

Diagram 9.1
Rajah 9.1

(i) What is meant by doping?
Apakah yang dimaksudkan dengan pendopan?

[1 markah]

(ii) Explain how a n-type and p-type semiconductors are produced and the charges
involved as majority carriers in each type of the semiconductors.
Terangkan bagaimana semikonduktor jenis-n dan jenis-p dihasilkan dan cas yang
terlibat sebagai pembawa majoriti dalam setiap jenis semikonduktor.
[5 markah]

(iii) Name two uses of n-type semiconductor and p-type semiconductor.
Namakan dua kegunaan bagi semikonduktor jenis-n dan semikonduktor jenis-p.
[2 markah]

14

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics

(b) Table 9 shows the characteristics of four materials as doping substances (dopants), J, K, L
and M.
Jadual 9 menunjukkan ciri-ciri bagi empat bahan yang sebagai bahan pendopan, J, K, L
dan M.

Type of materials Melting Valency of the Size of the dopant in Density/gcm–3
dopant comparison with size of the
as dopants semiconductor atom of 0.04 nm Ketumpatan/
Valensi bagi bahan Saiz bahan pendopan berbanding g cm–3
Jenis bahan yang point/°C pendopan
dengan saiz atom semi-konduktor
diguna sebagai Takat lebur/°C
0.04 nm
bahan pendopan

J 1 084 4 0.02 8.94
K 1 414 5 0.05 2.32
L 419 2 0.69 7.14
M 200 0 0.72 10.3

Table 9
Jadual 9

Explain the suitability of each characteristics in Table 9. Determine the most suitable
material to be used as doping substance (dopant) for semiconductor. Give reasons for your
choice.
Terangkan kesesuaian bagi setiap ciri-ciri dalam Jadual 9. Tentukan bahan yang paling
sesuai digunakan sebagai bahan pendopan untuk
semikonduktor. Berikan sebab bagi pilihan anda.

[10 markah]

15

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics

SKEMA JAWAPAN

1. (a) diod

(b) (i) label rajah

(ii) pincang songsang

(c) allow current flow in one direction

2. (a) p-type semiconductor and n-type semiconductor.
Semikonduktor jenis-p dan semikonduktor jenis-n.

(b) (i) Diagram 4.1 is forward-biased.
Rajah 4.1 ialah pincang ke depan.

(ii) Diagram 4.2 is reverse-biased.
Rajah 4.2 ialah pincang songsang.

(iii) Current flowed in Diagram 4.1. Nocurrent flowed in Diagram 4.2.
Arus mengalir dalam Rajah 4.1. Tiada arus mengalir dalam Rajah 4.2.

3. (a) Transistor NPN

(b) (i) IB + IC = IE

(ii) V2  R2
6 R2  1500

(iii) R2= 750 Ω

(c) (i) the bulb will not light up

Resistance R2 is small // V2 is small

(ii) Current amplifier

4. (a) Process of producing electrons from the heating effect of filament.
Proses penghasilan elektron daripada kesan pemanasan filamen.

(b) To accelerate electrons.
Untuk memecut elektron.

(c) To avoid collisions with air / gas molecules.
Untuk mengelakkan perlanggaran dengan udara/molekul gas.

(d) Light and heat are produced.
Cahaya dan haba dihasilkan.

(e) More electrons are produced. This increases the brightness of the spot on the screen.
Lebih banyak elektron dihasilkan. Ini menambahkan kecerahan tompok pada skrin.

(f) Deflects upwards.

Memesong ke atas.

16

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics
5

.

6. (a) (i) 5 × 0.1 = 0.5V
(ii) 10 ms = 0.01 s

period = 20 × 0.01 = 0.2 s
tempoh = 20 × 0.01 = 0.2 s
(iii) f = 1T

=1
0.2 = 5 Hz
(iv) V = – 4 × 0.1 = – 0.4 V
(b) K is an a.c. source. L is a d.c. source.
K ialah sumber a.u. L ialah sumber a.t

17

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics
7.

8. (a) (i) n-p-n transistor
Transistor n-p-n

(ii) Voltage divider
Pembahagi voltan

(iii) It has low resistance in the presence of light. Resistance increases in the dark
condition.
Ia mempunyai rintangan rendah dengan kehadiran cahaya. Rintangan bertambah
dalam keadaan gelap.

18

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics

(b) (i) At night
Pada waktu malam

(ii) • At night, the resistance of the light dependent resistor is high and
this causes the voltage across it to increase.
Pada waktu malam, rintangan bagi perintang peka cahaya adalah tinggi
dan menyebabkan voltan melaluinya bertambah.

• Base current flows through the base circuit causes collector current flows
through the relay.

Arus tapak mengalir melalui litar tapak menyebabkan arus pengumpul mengalir
melalui geganti.
(iii) To light up lamp at night
Untuk menyalakan lampu pada waktu malam.
(c) R1 is replaced by thermistor and R2 by a normal resistor.
R1 diganti dengan termistor dan R2 diganti dengan perintang normal.

9. (a) It is a material with resistance between conductors and insulators.
Ia merupakan sejenis bahan yang mempunyai rintangan di antara konduktor dan penebat.

(b) • In Diagram 6.1, the positive terminal of the cell is connected to the anode of
diode. The negative terminal of cell is connected to the cathode. This is the
forward-biased arrangement, current flows and lights up the bulb.
Dalam Rajah 6.1, terminal positif sel disambung kepada anod diod. Terminal negatif
sel disambung kepada katod. Ini merupakan susunan pincang ke depan, arus mengalir dan
menyalakan mentol.
• In Diagram 6.2, the positive terminal of the cell is connected to the cathode of diode. The

negative terminal of cell is connected to the anode. This is the reversed-biased arrangement, no
current flows and the bulb does not light up.

Dalam Rajah 6.2, terminal positif sel disambung kepada katod diod. Terminal
negatif sel disambung kepada anod. Ini merupakan susunan pincang songsang, tiada
arus mengalir dan mentol tidak menyala.
(c) (i)
(ii) The capacitor stores charge during the forward half cycle. During the reverse
half cycle, the capacitor releases charge at the output.
Kapasitor menyimpan cas semasa separuh kitar pincang ke depan. Semasa separuh
kitar pincang songsang, kapasitor membebaskan cas sebagai output.
(d)

Thermistor
Termistor
Relay
Geganti

R2
R1
Siren
Siren
240 V
• Resistance of the thermistor decreases when the temperature increases.

19

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics

Rintangan termistor berkurang apabila suhu bertambah.
• The bulb is replaced by relay.

Mentol digantikan dengan geganti.
• LDR is replaced by thermistor in the same position as LDR.

PPC digantikan dengan termistor dalam kedudukan yang sama seperti PPC.
• R1 remains at the same position.

R1 dikekalkan pada kedudukan yang sama.
• Voltage across R1 is high, voltage across thermistor is low.

Voltan merentasi R1 adalah tinggi, voltan merentasi termistor adalah rendah.

10. (a) (i) It is a process of adding impurities to improve the conductivity of a semiconductor.
Ia merupakan satu proses penambahan bendasing untuk mempertingkatkan
kekonduksian bagi suatu semikonduktor.
(ii) • Semiconductor in Diagram 9.1 is of n-type. It is produced by adding
pentavalent atom such as arsenic to silicon where there is an excess
of electron in the outer shell. The excess electrons are free electrons
known as majority charge carriers.
Semikonduktor dalam Rajah 9.1 ialah jenis-n. Ia dihasilkan dengan menambah
atom pentavalen seperti arsenik kepada silikon di mana terdapat satu elektron
berlebihan dalam petala luar. Elektron berlebihan ialah elektron bebas yang
dikenali sebagai pembawa cas majoriti.
• Semiconductor in Diagram 9.2 is of p-type. It is produced by adding
trivalent atom such as boron, indium or gallium where there is an
deficiency of one electron in the outer shell. An electron is pulled
from a neighbouring atom to fill the deficiency, hence a hole is formed.
The holes are the majority carriers.
Semikonduktor dalam Rajah 9.2 ialah jenis-p. Ia dihasilkan dengan
menambahkan atom trivalen seperti boron, indium atau galium di mana
terdapat satu kekurangan elektron di petala luar. Satu elektron ditarik dari
atom berdekatan untuk memenuhi kekurangan, seterusnya, lohong terbentuk.
Lohong ialah pembawa majoriti.
(iii) Used in the manufacture of diode and transistor.
Digunakan dalam pembuatan diod dan transistor.
(b) • Melting point must be high so that
the substance does not melt at high temperature.
Takat lebur mestilah tinggi supaya bahan tidak lebur pada suhu tinggi.
• Valency of doping substance is 5 to make n-type semiconductor.
Valensi bagi bahan pendopan ialah 5 untuk membuat semikonduktor jenis-n.
• Size of doping substance is about the same size as the semiconductor atom so
that it can fit into the crystal structure of the semiconductor.
Saiz bahan pendopan adalah lebih kurang sama dengan saiz atom semikonduktor supaya
ia boleh masuk ke dalam struktur kristal bagi semikonduktor.
• Density must be low so that it is light and easy to carry.
Ketumpatan mestilah rendah supaya ia ringan dan mudah untuk dibawa.
• Based on the reasons above, material K is most suitable because it has high melting

20

Bab 9: Elektronik Chapter 9: Electronics

point, valency of 5, size close to the size of the semiconductor and low density.
Berdasarkan sebab-sebab di atas, bahan K ialah paling sesuai kerana ia mempunyai
takat lebur yang tinggi, valensi 5, saiz dekat kepada saiz semikonduktor dan berketumpatan

rendah.

21

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

Section A
BahagianA

1. Radioisotope uranium-238 decays to become thorium-234 as shown in the

equation below.

Radioisotop uranium-238 mereput untuk menjadi thorium-234 seperti dalam

persamaan berikut.

U238 234 Th  P  Energy
90
92

(a) (i) What is meant by radioisotope?
Apakah yang dimaksudkan dengan radiolsotop?

.................................................................................................................
[1 markah]
[1 mark]

(ii) What is radiation P?
Apakah sinar P?

.................................................................................................................
[1 markah]
[1 mark]

(b) If the mass defect in the above radioactive decay is 3.35 × 10-27 kg, calculate the
energy released in joule. (Speed of light, c = 3.0 × 108 m s-1).
Jika cacat jisim dalam pereputan di atas adalah 3.35 × 10-27 kg, hitung tenaga
yang dibebaskan dalam joule. (Laju cahaya, c = 3.0 × 108 m s-1)

[2 markah]
[2 marks]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(c) A radioactive source which emits radiation P is placed near an electric field as
shown in Diagram 3.
Satu sumber radioaktif yang memancarkan sinaran P diletakkan berdekatan
medan elektrik seperti dalam Rajah 3.

(i) On Diagram 3, draw the path of radiation P in the electric field.
Dalam Rajah 3, lukiskan laluan sinaran P di dalam medan elektrik.

[1 markah]
[1 mark]

(ii) Explain your answer in (c)(i)
Terangkan jawapan anda dalam (c)(i)
.................................................................................................................
[1 markah]
[1 mark]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

2. Diagram 4.1 shows a Geiger-Muller tube connected to a counter rate meter to detect
radioactive rays from a radioisotope P.
Rajah 4. 1 menunjukkan sebuah tiub Geiger-Muller disambungkan pada satu meter
kadar untuk mengesan sinaran radioaktif dari radioisotop P.

Diagram 4.1

(a) (i) Name one radioactive ray which can be detect by a Geiger-Muller tube?
Namakan satu jenis sinaran radioaktif yang boleh dikesan oleh tiub
Geiger-Muller?

..................................................................................................................
[1 markah]
[1 mark]

(ii) Explain how the radioactive rays is detected by the tube.
Jelaskan bagaimana sinaran radioaktif itu boleh di kesan oleh tiub itu.

................................................................................................................

..............................................................................................................

.............................................................................................................
[2 markah]
[2 marks]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(b) The radioisotope P has been removed but there is still a small reading on the
counter rate meter. What causes this reading?
Walaupun radio isotop P sudah dialihkan, meter kadar masih merekodkan
suatu bacaan yang kecil. Apakah yang menyebabkan bacaan ini?

.......................................................................................................................
[1 markah]
[1 mark]

Diagram 4.2 shows a graph of radioactive activity, N, for radioisotope P against
time, t.
Rajah 4.2 menunjukkan satu graf keaktifan, N, radioisotope P yang dicatatkan oleh
meter kadar melawan masa, t.

[I mark]
[1 markah]

(c) Determine the half life of radioisotope P.
Tentukan setengah hayat radioisotop P.

[2 markah]
[2 marks]

(d) State one application of the radioisotope.
Nyatakan satu kegunaan radioisotop.

.................................................................................................................................
[1 markah]
[1 mark]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

3 Diagram 5.1 shows the arrangement of apparatus used in an experiment to
investigate the maximum distance travelled by rays from a radioactive source.
Rajah 5.1 menunjukkan susunan radas suatu eksperimen untuk mengkaji jarak
maksimum yang dilalui oleh sinaran dari suatu sumber radioaktif.

Radioactive source

Sumber radioaktif

d Mica window Ratemeter
Tingkap mika Meter kadar

Geiger-Muller tube
Tiub Geiger-Muller

0742

Diagram 5.1 / Rajah 5.1

Diagram 5.2 shows the graph of the rate meter reading against distance for radioactive
source A.
Rajah 5.2 menunjukkan graf bacaan meter kadar melawan jarak bagi
Sumber radioaktif A.

Ratemeter reading / counts per minute Source A
Bacaan meter kadar / pembilangan per Sumber A
minit

300

200

100

0 2 4 6 8 10 12 14 16 Distance, d /

cm

Diagram 5.2 / Rajah 5.2 Jarak, d / cm

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

Diagram 5.3 shows the graph of the rate meter reading against distance for
radioactive source B.
Rajah 5.3 menunjukkan graf bacaan meter kadar melawan jarak bagi sumber
radioaktif B.

Ratemeter reading / counts per minute

Bacaan meter kadar / pembilangan per

minit

300 Source B
Sumber B

200

100

0 5 10 15 20 25 30 35 40 Distance, d /

cm

Diagram 5.3 / Rajah 5.3 Jarak, d / cm

(a) Why is the mica window of the Geiger-Muller tube very thin?
Mengapakah tingkap mika tiub Geiger-Muller itu sangat nipis?

…………………………………………………………………………………..

[1 mark]
(b) Observe Diagram 5.2 and Diagram 5.3.

Perhatikan Rajah 5.2 dan Rajah 5.3.
(i) State one similarity in the change of the ratemeter reading for source A

and source B.
Nyatakan satu kesamaan bagi perubahan bacaan meter kadar bagi
sumber A dan sumber B.

……..……………………………………………………………………

……..……………………………………………………………………
[1 mark]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(ii) Compare the maximum distance travelled by the radiation from source
A and source B.
Bandingkan jarak maksimum yang dilalui oleh sinaran dari sumber A
dan sumber B.

……..……………………………………………………………………...

…..……………………………………………………………………..
[1 mark]

(iii) Compare the final ratemeter reading for source A and source B.
Bandingkan bacaan akhir meter kadar bagi sumber A dan sumber B.

……..……………………………………………………………………

……..……………………………………………………………………
[1 mark]

(c) Name the radiation that causes the final reading of the ratemeter.
Namakan sinaran yang menyebabkan bacaan akhir meter kadar itu.
…….……..……………………………………………………………………
[1 mark]

(d) State the type of radiation emitted by source A.
Explain your answer.
Nyatakan jenis sinaran yang dipancarkan oleh sumber A.
Jelaskan jawapan anda.

…….……..……………………………………………………………………

…….……..……………………………………………………………………
[2 marks]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(e) State one precaution that should be taken when conducting the experiment.
Nyatakan satu langkah berjaga-jaga yang perlu diambil apabila
mengendalikan eksperimen tersebut.

…….……..……………………………………………………………………

[1 mark]

4 Diagram 6.1 shows the activity of a radioactive substance X and a radioactive
substance Y being measured by a Geiger-Muller tube connected to a rate meter.

Rajah 6.1 menunjukkan aktiviti bahan radioaktif X dan bahan radioaktif Y diukur
oleh tiub Geiger-Muller yang disambung kepada meter kadar.

G-M tube Ratemeter
Tiub G-M Meter kadar

Radioactive substance X
Bahan radioaktif X

G-M tube Ratemeter
Tiub G-M Meter kadar

Radioactive substance Y
Bahan radioaktif Y

Diagram 6.1 / Rajah 6.1

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

Diagram 6.2 shows the decay curves obtained for radioactive substance X and
radioactive substance Y.

Rajah 6.2 menunjukkan lengkungan pereputan yang diperoleh bagi bahan
radioaktif X dan bahan radioaktif Y.

Activity / Counts per minute
Aktiviti / Pembilangan per minit

800

700

600

500

400
X

300
Y

200

100

0 5 10 15 20 25 30 Time / minutes
Masa / minit

Diagram 6.2 / Rajah 6.2

(a) What is the meaning of half life?
Apakah maksud separuh hayat?

………………………………………………………………………………………

[1 mark]

(b) Based on the decay curves in Diagram 6.2,
Berdasarkan lengkungan-lengkungan pereputan dalam Rajah 6.2,

(i) State the half life of radioactive substance X and radioactive substance Y.
Nyatakan separuh hayat bagi bahan radioaktif X dan bahan radioaktif Y.

X: .................................

Y: .................................

[2 marks]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(ii) For radioactive substance X and radioactive substance Y, what percentage
remains undecayed after 10 minutes?

Bagi bahan radioaktif X dan bahan radioaktif Y, berapa peratuskah yang
belum mereput selepas 10 minit?

X: .................................

Y: .................................

[2 marks]

(c) Based on the answers to 6(b)(i) and 6(b)(ii), compare the decay rates of
radioactive substance X and radioactive substance Y.
Hence state the relationship between decay rate and half life.
Berdasarkan jawapan-jawapan kepada 6(b)(i) dan 6(b)(ii), banding kadar
pereputan bagi bahan radioaktif X dan bahan radioaktif Y.
Seterusnya, nyatakan hubungan antara kadar pereputan dan separuh hayat.

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

[2 marks]

(d) Give a reason why the readings of the ratemeters did not drop to zero
after radioactive substance X and radioactive substance Y were removed.

Beri satu sebab mengapa bacaan-bacaan meter kadar itu tidak kembali ke
sifar selepas bahan radioaktif X dan bahan radioaktif Y dikeluarkan.

……………………………………………………………………………..........

[1 mark]

5 Two nuclear reactions A and B are represented by the following equations:
Dua tindak balas nuklear A dan B diwakili oleh persamaan berikut:

Nuclear reaction A / Tindak balas nuklear A

235 U 1 n15461Ba  9362 Kr 301 n  Energy (Tenaga)
92 0

Nuclear reaction B / Tindak balas nuklear B

2 H 3 H24 He 1 n  Energy (Tenaga)
1 1 0

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

Table 6.1 shows the mass of the nuclides involved in the reactions.
Jadual 6.1 menunjukkan jisim bagi nuklid yang terlibat dalam tindak balas itu.

Nuclide Mass / u Nuclide Mass / u
Jisim / u Jisim / u
Nuklid 235.04392 Nuklid 2.014102
140.91441
235 U 91.92611 2 H 3.016049
92 1.00867 1
4.002603
15461Ba 3 H
1

9 2 Kr 4 He
3 6 2

1 n
0

Table 6.1 / Jadual 6.1

(a) What is the meaning of a nuclide?
Apakah maksud nuklid?

................................................................................................................................
[1 mark] / [1 markah]

(b) In Table 6.2, write down the total mass of the nuclides before and after each
of the nuclear reaction.
Dalam Jadual 6.2, tuliskan jumlah jisim nuklid-nuklid tersebut sebelum dan
selepas setiap tindak balas nuklear.
[3 marks] / [3 markah]

Nuclear reaction Total mass before reaction Total mass after reaction
Jumlah jisim selepas
Tindak balas Jumlah jisim sebelum tindak balas

nuklear tindak balas

A

B

Table 6.2 / Jadual 6.2

(c) (i) Compare the total mass of the nuclides before and after each nuclear
reaction.
Bandingkan jumlah jisim nuklid sebelum dan selepas setiap tindak
balas.

.....................................................................................................................
[1 mark] / [1 markah]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(ii) From the results obtained in Table 6.2, deduce how energy is produced
in a nuclear reaction.
Daripada keputusan yang diperoleh dalam Jadual 6.2, deduksikan
bagaimana tenaga dihasilkan dalam satu tindak balas nuklear.

..........................................................................................................................
[1 mark] / [1 markah]

(d) (i) Which nuclear reaction can cause a chain reaction?
Tindak balas nuklear manakah boleh menyebabkan tindak balas
berantai?

……………………………………………………........................
[1 mark] / [1 markah]

(ii) Name the rod that is used to control the reaction in a nuclear reactor.
Namakan rod yang digunakan untuk mengawal tindak balas tersebut
dalam sebuah reaktor nuklear.

…………………………………………………….............................
[1 mark] / [1 markah]

6 Diagram 3 shows the nuclear reaction involving the nucleus of uranium-235 in a
nuclear reactor.
Rajah 3 menunjukkan tindakbalas nuklear melibatkan nukleus uranium-235 di
dalam suatu reaktor nuklear.

Diagram 3

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(a) Name the process as shown in the Diagram 3.
Namakan proses yang ditunjukkan dalam Rajah 3.

…………………………………………………………………………………
[1 mark]

(b) Explain why the heavy nucleus uranium-235 splitting to lighter nucleuses
barium and krypton during this process.
Terangkan mengapa nukleus berat uranium-235 terbelah kepada nukleus-
nukleus ringan barium dan kripton ketika proses ini.

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………
[2 marks]

(c) The complete equation for the above reaction is given below:
Persamaan lengkap untuk tindakbalas di atas adalah seperti di bawah:

U235  01n  15461Ba  3962Kr  3(10 n)  E

92

[Total mass: 236.0529 u.] [Total mass: 235.8653 u.]

Calculate the mass defect (lost of mass) in above reaction.
Hitungkan cacat jisim (kehilangan jisim) dalam tindakbalas di atas.

[2 marks]

(d) The nuclear energy produces, E in this reaction can be determined by using
Einstein’s energy-mass equation:
E = m c2

Tenaga nuklear yang terhasil, E dalam tindakbalas ini boleh ditentukan
dengan menggunakan persamaan tenaga-jisim Einstein:

E = m c2

Based on the equation, relate the energy, E with the mass defect, m.
Berdasarkan persamaan itu, hubungkaitkan tenaga, E dengan cacat jisim, m.

…………………………………………………………………………………
[1 mark]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

7. Diagram 7 shows a spark counter as a radiation detector and a rate meter are used to

detect the level of milk in containers in a nuclear laboratory. Radioisotope used by a

researcher as radioactive source emits alpha radiation.

Rajah 7 menunjukkan pembilang bunga api sebagai pengesan sinaran dan meter

kadar digunakan untuk mengesan aras susu di dalam bekas-bekas dalam sebuah

makmal nuklear. Radioisotop yang digunakan oleh pengkaji sebagai sumber

radioaktif mengeluarkan sinaran alfa.

Diagram 7
Rajah 7

(a) What is the meaning of radioisotope?
Apakah yang dimaksudkan dengan radioisotop?

……….……………………………………………………………………
[1 mark]

(b) The system setup by the researcher does not show any reading of rate
meter.
Sistem yang di susun oleh pengkaji itu tidak menunjukkan sebarang
bacaan pada meter kadar.

Suggest a modification need to be done so that the rate meter shows a
reading and then detect the level of milk in containers through these
aspects:
Cadangkan pengubahsuaian yang perlu dibuat supaya meter kadar
menunjukkan bacaan dan seterusnya mengesan aras susu dalam bekas-
bekas melalui aspek-aspek berikut:

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(i) The radiation emits by radioisotope of radioactive source.
Sinaran yang dikeluarkan oleh radioisotop bagi sumber radioactif.

………………………………………………………………………
[1 mark]

(ii) The penetration power of the radiation used.
Kuasa penembusan sinaran yang digunakan.

………………………………………………………………………
[1 mark]

(iii) The radiation detector used.
Pengesan sinaran yang digunakan.

………………………………………………………………………
[1 mark]

(c) By using your modified system in (b), the rate meter reading of four milk
containers P, Q, R and S when they passing through the radiation are
recorded as shown in Table 7.
Dengan menggunakan sistem yang anda telah ubahsuai dalam (b), bacaan
meter kadar bagi empat bekas susu P, Q, R dan S apabila melalui sinaran
itu dicatatkan seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 7.

Milk container PQRS
Bekas susu

Rate meter reading /

counts per minute

Bacaan meter kadar 460 462 520 458
/

Bilangan per minit

Table 7

Jadual 7

The rate meter still records a reading 100 counts per minute even though
the radioactive source is removed.
Meter kadar masih mencatatkan bacaan 100 bilangan per minit
walaupun sumber radioaktif telah dialihkan.

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(i) State why the rate meter still record a reading.
Nyatakan mengapa meter kadar itu masih mencatatkan bacaan.

………………………………………………………………………
[1 mark]

(ii) Based on Table 7, which container has the least amount of milk?
Give one reason for your answer.
Berdasarkan Jadual 7, bekas manakah mempunyai kandungan
susu yang kurang?
Berikan satu sebab untuk jawapan anda.

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………
[2 marks]

(iii) What is the actual rate meter reading for the milk container in (c)
(ii)?
Berapakah bacaan sebenar meter kadar untuk bekas susu dalam
(c) (ii)?

………………………………………………………………………
[1 mark]

(d) The mass of the radioisotope used is reduced from 80 g to 20 g in 30 seconds.
Calculate the half life of the radioisotope.
Jisim radioisotop yang digunakan berkurang dari 80 g kepada 20 g dalam
masa 30 saat. Hitungkan separuh hayat bagi radioisotop itu.

[2 marks]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

8 Diagram 3.1 shows a special two-layered box. On the inside, it is made from lead and the
outside is wood.
Rajah 3.1 menunjukkan sebuah kotak dua lapisan. Pada bahagian dalam, ia diperbuat
daripada plumbum dan di bahagian luar daripada kayu.

Dangerous Layer of lead
material Lapisan Plumbum
Bahan merbahaya
Wood
Kayu

Diagram 3.1/Rajah 3.1

(a) (i) What dangerous material is being stored?
Apakah bahan berbahaya yang disimpan?

…………………………………………………………………………………
[1 mark/markah]

(ii) Why is such material dangerous?
Mengapakah bahan tersebut berbahaya?

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………
[1 mark/markah]

(iii) Why is lead used on the inside?
Mengapakah plumbum digunakan di bahagian dalam?

…………………………………………………………………………………
[1 mark/markah]

(iv) How should one handle the material stored in this box?
Bagaimanakah sepatutnya mengendalikan bahan yang tersimpan di dalam
kotak ini?

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………
[1 mark/markah]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(b) The activity of a sample X is as shown by the graph in Diagram 3.2.
Aktiviti sampel X ditunjukkan oleh graf dalam Rajah 3.2.

Aktivity/h-1

Time/h
Diagram 3.2/ Rajah 3.2
Using the graph in Diagram 3.2, determine the half-life of sample X.
Dengan menggunakan graf dalam Rajah 3.2, tentukan separuh hayat bagi sampel
X.

[2 marks/markah]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

Section C
Bahagian C

Radioactive material has some important uses in the field of agriculture such as to study
the effectiveness of fertilizers and control the population of pests.
Bahan radioaktif mempunyai beberapa kegunaan penting dalam bidang pertanian seperti
mengkaji keberkesanan baja dan pengawalan populasi serangga.

(a) A researcher conducted an investigation using posphorus-32 to study the
absorption and movement of fertilizers in the plant. Diagram 12.1 shows how
radioisotope posphorus-32 is injected to the stem of the plant. The half-life of
posphorus-32 is 14 days and emits -particles.
Seorang penyelidik telah menjalankan satu penyiasatan menggunakan fosforus-32
untuk mengkaji penyerapan dan pergerakan baja dalam satu tumbuhan. Rajah 12.1
menunjukkan bagaimana fosforus-32 disuntik ke dalam batang tumbuhan itu.
Separuh hayat bagi fosforus-32 ialah 14 hari dan memancarkan zarah-.

Based on the information on radioactivity and Diagram 12.1:
Berdasarkan maklumat dalam keradioakifan dan Rajah 12.1:

(i) What is meant by half life?
Apakah yang dimaksudkan dengan separuh hayat?

[1 markah]/[1 mark]

(ii) What is -particles?
Apakah zarah-?

[1 markah]/[1 mark]
(iii) Name the most suitable detector could be used to detect -particles.

Namakan satu alat pengesan yang paling sesuai digunakan untuk mengesan
zarah-.

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

[1 markah]/[1 mark]

(b) The initial posphorus-32 activity is 800 counts per second.
Calculate the time taken for the phosphorus-32 activity to decrease to 50 counts per
second.
Keaktifan awal fosforus-32 ialah 800 bilangan per saat.
Hitung masa yang diambil untuk keaktifan fosforus-32 berkurang menjadi 50
bilangan per saat.

[2 markah]/[2 marks]

(c) The population of pests can be controlled using radiation from radioactive source.
You are assigned to study the characteristics of some radioisotopes that are suitable
for use in controlling the population of pests.
Table 12.2 shows the characteristics of four radioisotopes.
Populasi serangga dapat dikawal dengan menggunakan sinaran radioaktif dari
satu sumber radioaktif.
Anda ditugaskan untuk mengkaji ciri-ciri bagi beberapa radioisotope yang sesuai
untuk digunakan dalam mengawal populasi serangga.
Jadual 12.2 menunjukkan ciri-ciri bagi empat radioisotop.

Radioisotop Ciri-ciri radioisotop
Radioisotope Characteristics of radioisotope

Iodin-131 Keadaan jirim Jenis sinar Separuh hayat
Iodine-131 State of matter Types of ray Half-life

Xenon-133 Cecair Gama 8 hari
Xenon-133 Liquid Gamma 8 days

Kobalt-60 Pepejal Beta 5 hari
Cobalt-60 Solid Beta 5 days

Strontium-90 Pepejal Gama 5 tahun
Strontium-90 Solid Gamma 5 years

Cecair Beta 8 tahun
Liquid Beta 8 years

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

Explain the suitability of the characteristics of the radioisotope to be used in the
controlling the population of pests based on the following aspects:
Terangkan kesesuaian ciri-ciri radioisotop untuk digunakan dalam mengawal
populasi serangga berdasarkan aspek-aspek berikut:

- State of matter
Keadaan jirim

- Types of ray
Jenis sinar

- Half-life
Separuh hayat

Determine the most suitable radioisotope to be used and give the reason for your
choice.
Tentukan radioisotope yang paling sesuai digunakan dan beri sebab bagi pilihan
anda.

[8 markah]/[8 marks]

(d) The following equation shows a fission reaction ofuranium-235.
Persamaan berikut menunjukkan satu persamaan tindakbalas pembelahan nukleus
Uranium-235.

01n  U235 3961Kr  142 Ba  3 01n  Energy
56
92

(i) What is meant by a nuclear fission?
Apakah yang dimaksudkan dengan pembelahan nukleus?

[1 markah]/[1 mark]

(ii) Nuclear fission produces a chain reaction.
Describe how the chain reaction occurs in a nuclear fission of an atom of
Uranium- 235.
Pembelahan nukleus menghasilkan tindakbalas berantai.
Huraikan bagaimana tindakbalas berantai berlaku dalam pembelahan satu
atom uranium-235.

[4 markah]/[4 marks]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

(iii) The nuclear energy produced in the fission reaction of uranium-235 is
2.9 × 10-11 J.
Calculate the total lost of mass in the reaction.
[c = 3 × 108 m s-1]
Tenaga nuklear yang dihasilkan dalam tindakbalas pembelahan itu ialah
2.9 × 10-11 J
Hitungkan jumlah kehilangan jisim dalam tindakbalas itu.
[c = 3 × 108 m s-1]

[2 markah]/[2 marks]

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive
Skema Jawapan

Section A
BahagianA

Bab 10: Radioaktif Chapter 10: Radioactive

KERTAS 3
SOALAN 1
Question 1.1
F4 : Chapter 2
A student carries out an experiment to investigate the relationship between the
compression, x, of a spring by an object placed on it and the height, h, reached by the
object when released. The apparatus set-up for this experiment is shown in Diagram 1.1.
Seorang pelajar menjalankan suatu eksperimen untuk menyiasat hubungan antara jarak
mampatan, x, suatu spring oleh satu bola yang diletakkan di atasnya dan tinggi, h, yang dicapai
oleh apabila dilepaskan. Susunan radas eksperimen adalah seperti ditunjukkan dalam Rajah 1.1

Diagram 1.2 shows the height, y, reached by the ball when the compression, x, of the
spring is 1.5 cm.
Rajah 1.2 menunjukkan tinggi, y, yang dicapai bola apabia jarak mampatan, x, spring
ialah 1.5 cm.

1|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

The experiment is repeated with compressions of x = 2.0 cm, 2.5 cm, 3.0 cm and 3.5 cm.
The corresponding heights reached by the ball are shown in Diagrams 1.3, 1.4, 1.5 and 1.6.
Eksperimen itu diulang dengan jarak mampatan, x = 2.0 cm, 2.5 cm, 3.0 cm dan 3.5 cm.
Tinggi sepadan yang dicapai oleh bola itu adalah ditunjukkan dalam Rajah 1.3, 1.4, 1.5
dan 1.6.

2|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

3|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar Diagram1.3
Rajah 1.3

0 cm 1 2 3 45 67 8 9 10 11 12 13 14 15

Diagram 1.4 3 9
Rajah 1.4 4
5 6 7 8 98

0 cm 1 2 3 45 67 8 9 10 11 12 13 14 15

Diagram 1.5 3 9
Rajah 1.5 4
5 6 7 8 98

0 cm 1 2 3 45 67 8 9 10 11 12 13 14 15

Diagram 1.6 3 9
Rajah1.6 4
5 6 7 8 98

0 cm 1 2 3 45 67 8 9 10 11 12 13 14 15

3
4

(a) For the experiment described on page 2, identify:
Bagi eksperimen yang diterangkan pada halaman 2, kenal pasti:
(i) The manipulated variable
Pembolehubah dimanipulasikan

………………………………………………………………………. [1 mark] / [1 markah]
(ii) The responding variable

Pembolehubah bergerak balas

……………………………………………………………………….[1 mark] / [1 markah]
(iii) The constant variable

Pembolehubah dimalarkan

……………………………………………………………………….[1 mark] / [1 markah]

(b) For this part of the question, write your answersin the corresponding spaces provided
in the diagrams.
Untuk bahagian soalan ini, tulis jawapan andadalam ruang yang disediakan
dalamrajah-rajah yang sepadan.

Based on Diagrams 1.2, 1.3, 1.4, 1.5 and 1.6 on pages 2 and 3:
Berdasarkan Rajah 1.2, 1.3, 1.4, 1.5dan 1.6 pada halaman 2 dan3:

(i) Record the readings of the height, y, reached.
Catatkan bacaan tinggi, y, yang dicapai.

(ii) The total height, h, reached by the ball is given by the equation h = y + x

Jumlah tinggi, h, yang dicapai bola diberi oleh persamaan h = y + x
(iii) For each value of h, calculate √h.

Untuk setiap nilai h, hitungkan √h.
[4 marks] / [4markah]

(c) Tabulate your results for all values of x, y, h and √hin the space below.
Jadualkan keputusan anda bagi semua nilaix,y,h and √hdalam ruang dibawah.

[3 marks] / [3markah]

(d) On the graph paper on page 5, draw a graph of √h against x.
Pada kertas graf di halaman 5, lukis graf√hmelawan x.

[5 marks] / [5 markah]
(e) Based on the graph in 1(d), state the relationship between √h and x.

4|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

Berdasarkan graf di 1(d), nyatakan hubungan antara√hdengan x.
………………………………………………………………………………

Graph of √h against x
Graf√hmelawanx

5|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

Question 1.2
F4 : Chapter 5

A student carries out an experiment to study the relationship between the angle of
incidence, i, and the angle of refraction, r, when a light ray passes from a semicircular
glass block to air. The apparatus set-up for this experiment is shown in Diagram 1.1.

Seorang murid menjalankan satu eksperimen untuk mengkaji hubungan antara sudut tuju,
i, dan sudut biasan, r, apabila sinar cahaya merambat dari sebuah blok kaca semibulatan
ke udara. Susunan radas bagi eksperimen ini ditunjukkan pada Rajah 1.1.

r Refracted ray
Sinar biasan

Semi-circular glass block i
Blok kaca semibulatan

Incident ray
Sinar tuju

Ray box
Kotak sinar

To power supply
Ke bekalan kuasa

Diagram 1.1 / Rajah 1.1

The ray box is adjusted so that a ray of light travels at an angle of incidence, i = 15o in the
semicircular glass block.
The angle of refraction, r, is measured with a protractor as shown in Diagram 1.2.
The experiment is repeated with angles of incidence, i = 20o, 25o, 30o and 35o.
The corresponding measurements made by the protractor are shown in Diagrams 1.3, 1.4,
1.5 and 1.6.

Kotak sinar dilaraskan supaya satu sinar cahaya bergerak pada sudut tuju, i = 15odi
dalamblok kaca semibulatan.
Sudut biasan, r, diukur oleh sebuah protractor, seperti ditunjukkan dalam Rajah 1.2.
Eksperimen itu diulang dengan sudut tuju,i = 20o, 25o, 30odan35o.
Pengukuran sepadan yang dibuat oleh protraktor ditunjukkan pada Rajah 1.3, 1.4, 1.5 dan
1.6.

6|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

Refracted ray
Sinar biasan

r

15o i = 15o
sin i = 0.259
Diagram 1.2 / Rajah 1.2 r = ……….
Refracted ray sin r = …………
Sinar biasan
Incident ray
Sinar tuju

r

20o i = 20o
sin i = …………
r = ……….
sin r = …………

Incident ray
Sinar tuju

Diagram 1.3 / Rajah 1.3

7|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

Refracted ray
Sinar biasan

r

25o i = 25o
sin i = …………
Incident ray r = ……….
Sinar tuju sin r = …………

Diagram 1.3 / Rajah 1.3 Refracted ray
Sinar biasan

r

30o i = 30o
sin i = …………
Incident ray r = ……….
Sinar tuju sin r = …………

Diagram 1.4 / Rajah 1.4
8|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

Refracted ray
Sinar biasan
r

35o i = 35o
sin i = …………
Incident ray r = ……….
Sinar tuju sin r = …………

Diagram 1.5 / Rajah 1.5

(a) For the experiment described above, identify:
Bagi eksperimen yang diterangkan di atas, kenal pasti:
(i) The manipulated variable
Pembolehubah dimanipulasikan

.…........................................................................................................[1 mark] / [1 markah]
(ii) The responding variable
Pembolehubah bergerak balas

.…........................................................................................................[1 mark] / [1 markah]
(iii) The constant variable
Pembolehubah dimalarkan

.…........................................................................................................[1 mark] / [1 markah]

(b) For this part of the question, write your answers in the spaces provided in the
corresponding diagrams.
Untuk bahagian soalan ini, tulis jawapan anda dalam ruang yang disediakan dalam
rajah-rajah yang sepadan.

9|Modul Fizik Kertas 3 PPDKota Setar

Based on Diagrams 1.2, 1.3, 1.4, 1.5 and 1.6:
Berdasarkan Rajah 1.2, 1.3, 1.4, 1.5 dan 1.6:

(i) Record the readings, r, of the protractor. [2 marks] / [2 markah]
Catat bacaan, r, protraktor itu.

(ii) For each value of i, calculate and record the value of sin i. [1mark] / [1markah]
Bagi setiap nilai i, hitung dan catat nilai sin i.

(iii) Calculate sin r for each value of r in 1(b)(i). [1mark] / [1 markah]
Record the value of sin r.

Hitung sin r untuk setiap nilai r di 1(b)(i).
Catat nilai sin r.

(c) Tabulate your results for all values of i, r, sin i and sin r in the space below.

Jadualkan keputusan anda bagi semua nilai i, r, sin i dan sin r dalam ruang di
bawah.

[2 marks] / [2 markah]
(d) On the graph paper provided, plot a graph of sin r against sin i.

Pada kertas graf yang disediakan, lukis graf sinr melawan sini.
[5marks] / [5 markah]

(e) Based on your graph in 1(d), state the relationship between sin rand sin i.
Berdasarkan graf anda di 1(d), nyatakan hubungan antara sinr dan sini.
……...…........................................................................................................[1 mark] / [1 markah]

10 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

Graph of sin r against sin i
Graf sin rmelawan sin i

Question 1.3
11 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

F5 : Chapter 2

A student carries out an experiment to investigate the relationship between the current, I, in
a resistance wire and the length, L, of the wire.
Diagram 1.1 shows the circuit used in the experiment.
Seorang pelajar menjalankan satu eksperimen untuk mengkaji hubungan antara arus, I,
dalam seutas dawai rintangan dengan panjang, L, bagi dawai itu.
Rajah 1.1 menunjukkan litar yang digunakan dalam eksperimen itu.

A Sliding contact / Sesentuh
L gReelsoinstgasnocre wire / Dawai
rintangan

Diagram 1.1 / Rajah 1.1

Diagram 1.2 shows that the ammeter that was used to measure the current has zero error.
Rajah 1.2 menunjukkan bahawa ammeter yang digunakan untuk mengukur arus
mempunyai ralat sifar.

X

A

Diagram 1.2 / Rajah 1.2

12 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

The position of the sliding contact is adjusted until the length of the wire, L = 0.20 m.
Diagram 1.3 shows the reading of the ammeter, i.

Kedudukan bagi sesentuh gelongsor dilaraskan sehingga panjang dawai, L = 0.20 m.
Rajah 1.3 menunjukkan bacaan ammeter, i.

A Length
Panjang, L = 0.20 m
Diagram 1.3 / Rajah 1.3 1  5.00m–1
L

Ammeter reading
Bacaan ammeter, i= …………. A

The procedure is repeated for lengths of the wire, L = 0.30 m, 0.40 m, 0.50 m and 0.60 m.
The corresponding readings of the ammeter are shown in Diagrams 1.4, 1.5, 1.6 and 1.7.

Prosedur itu diulang bagi panjang dawai, L = 0.30 m, 0.40 m, 0.50 m dan 0.60 m.
Bacaan-bacaan sepadan bagi ammeter ditunjukkan dalam Rajah 1.4, 1.5, 1.6dan 1.7.

A Length
Panjang, L = 0.30 m
Diagram 1.4 / Rajah 1.4 1  …….…… m–1
L

Ammeter reading
Bacaan ammeter, i = …………. A

Gel Length
om Panjang, L = 0.40 m
ban 1  …….…… m–1
g L
air
Ammeter reading
A Bacaan ammeter, i= …………. A

Diagram 1.5 / Rajah 1.5

13 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

A Length
Panjang, L = 0.50 m
Diagram 1.6 / Rajah 1.6 1  …….…… m–1
L

Ammeter reading
Bacaan ammeter, i= …………. A

A Length
Panjang, L = 0.60 m
Diagram 1.7 / Rajah 1.7 1  …….…… m–1
L

Ammeter reading
Bacaan ammeter, i= …………. A

(a) For the experiment described on page 2, identify:
Bagi eksperimen yang diterangkan di halaman 2, kenal pasti:

(i) the manipulated variable / pembolehubah dimanipulasikan,

…………………………………………………………………………………..…. [1 mark]
(ii) the responding variable / pembolehubah bergerak balas,

…………………………………………………………………………………..…. [1 mark]
(iii) a fixed variable / satu pembolehubah dimalarkan.

…………………………………………………………………………………..…. [1 mark]

(b) (i) Based on Diagram 1.2, record the zero error, X, of the ammeter.
Berdasarkan Rajah 1.2, rekod ralat sifar, X, bagi ammeter itu.

X = ………….. A
14 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

(ii) Based on Diagrams 1.3, 1.4, 1.5, 1.6 and 1.7 on pages 2 and 3:
Calculate the value 1 , for each value of L.
L
Record the readings of the ammeter, i .
Berdasarkan Rajah 1.3, 1.4, 1.5, 1.6 dan 1.7 di halaman 2dan 3:
Hitung nilai 1 , bagi setiap nilaiL.
L
Catat bacaan ammeter, i .

(iii) The current in the resistance wire is given by the formula, I = i – X.
Tabulate your results for all values of L, 1 , i, andI in the space below.
L
Arus dalam dawai, I, diberikan oleh rumus, I = i – X.
Jadualkan keputusan anda bagi semua nilai L, 1 , i,danI dalam ruang bawah.
L

[7marks]
(c) On the graph paper, plot a graph of I against 1 .

L
Pada kertas graf, lukiskan graf Imelawan 1 .

L
(d) Based on your graph, state the relationship between I and 1 .

L
Berdasarkan graf anda, nyatakan hubungan antara I dan 1 .

L
…….………………………………………………………………………………. [1 mark]

15 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

Graph of I against 1 .
L

Graf Imelawan 1 .
L

16 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

SOALAN 2
Question 2.1
F4 : Chapter 2
A student carries out an experiment to investigate the relationship between the height, h, of the raised end of
an inclined plane and the acceleration, a, of a trolley as it moves freely down the inclined plane.
This experiment is carried out using a ticker-timer and ticker-tape.
The results of this experiment are shown in the graph of a against h in Diagram below.
Seorang murid menjalankan satu eksperimen untuk mengkaji hubungan antara tinggi, h, bagi hujung yang
ditinggikan pada sebuah landasan condong dengan pecutan, a, sebuah troli yang menuruni secara bebas
landasan itu. Eksperimen ini dijalankan menggunakan jangka masa detik dan pita detik.
Keputusan eksperimen ini ditunjukkan oleh graf a melawan h pada Rajah di bawah.
(a) Based on the graph in Diagram below:
Berdasarkan graf pada Rajah di bawah:
(i) State the relationship between a and h.

Nyatakan hubungan antara a dan h.
__________________________________________________________________________________

[1 mark]
[1 markah]
(ii) Determine the value of a when h = 0.30 m.
Show on the graph how you determine the value of a.
Tentukan nilai a apabila h = 0.30 m.
Tunjukkan pada graf itu bagaimana anda menentukan nilai a.
a = ______________________________ m s-2

[3 mark]
[3 markah]

17 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r

Graph of a against h
Graf a melawan h

18 | M o d u l F i z i k K e r t a s 3 P P D K o t a S e t a r