ประมวลผลการเรียนรู้เชิงปฏิบัติการ (Action Learning) เรื่อง การประเมินประสิทธิภาพของการฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมจากผลกระทบของไวรัสโควิด-19 ในระดับจังหวัด ระดับอำเภอ ระดับตำบลหมู่บ้าน ระดับกลุ่มอำเภอ ระดับกลุ่มตำบล ในพื้นที่จังหวัดระยอง (ปี 2563)

การเรยี นร฾ูเชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลกั สูตรนักปกครองระดบั สงู (นปส.) รุน฽ ที่ 75

สว่ นท่ี 1
ข้อมูลพ้นื ฐานพืน้ ท่ีศึกษา

ข้อมูลทั่วไปอาเภอวังจนั ทร์

แผนที่อาเภอวงั จันทรแ จังหวัดระยอง

อาเภอวังจนั ทรแ เป็นอาเภอหนง่ึ ของจังหวัดระยอง โดยแยกจากอาเภอแกลง จงั หวัดระยอง จัดตั้งเป็น
ก่ิงอาเภอเมื่อวันท่ี ๖ พฤศจิกายน ๒๕๒๐ และได฾รับพระราชกฤษฎีกา ยกฐานะกิ่งอาเภอข้ึนเป็น “อาเภอวัง
จันทรแ” เมอ่ื วันท่ี ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๓๔ โดยตั้งอย฽ูทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดระยอง มีระยะทาง
ห฽างจากจังหวัดประมาณ 65 กิโลเมตร มีพ้ืนที่ประมาณ 247,030.62 ไร฽ มีอาณาเขตติดต฽อกับอาเภอ
ใกล฾เคยี ง ดังน้ี

ทศิ เหนือ ติดต฽อกับอาเภอหนองใหญ฽ อาเภอบ฽อทอง จังหวัดชลบรุ ี
ทศิ ใต฾ ตดิ ต฽อกบั อาเภอแกลง อาเภอเมือง จังหวดั ระยอง
ทศิ ตะวันออก ติดต฽อกบั อาเภอแกลง อาเภอเขาชะเมา จงั หวัดระยอง
ทิศตะวนั ตก ติดต฽อกับอาเภอบ฾านคา฽ ย อาเภอปลวกแดง จังหวดั ระยอง
โดยอาเภอวังจันทรแ แบ฽งการปกครองออกเป็น 4 ตาบล 29 หมู฽บ฾าน มีการปกครองท฾องถ่ิน
2 รูปแบบ คือ เทศบาล 1 แห฽ง (คือเทศบาลตาบลชุมแสง) และองคแการบริหารส฽วนตาบล 4 แห฽ง (ได฾แก฽
องคแการบริหารส฽วนตาบลชุมแสง องคแการบริหารส฽วนตาบลวังจันทรแ องคแการบริหารส฽วนตาบล
พลงตาเอีย่ ม และองคแการบรหิ ารส฽วนตาบลปุายุบใน)

48

การเรยี นร฾เู ชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลกั สูตรนักปกครองระดับสูง (นปส.) รุ฽นท่ี 75

ปใจจุบันอาเภอวังจันทรแมี ครัวเรือน จานวน ๑๐,๖๐๙ ครัวเรือน และมีประชากร จานวน 22,323

คน เป็นชาย 11,070 คน หญิง 11,253 คน

สภาพเศรษฐกิจ :

โครงสรา฾ งด฾านเศรษฐกจิ ของอาเภอวังจนั ทรแ ประกอบด฾วย ๓ สว฽ นสาคัญ คือ

ภาคเกษตรกรรม : มีพื้นที่ทาการเกษตรทั้งหมด 226,845 ไร฽ ครอบครัวเกษตรกร 3,308

ครอบครัว คดิ เปน็ 80% ของประชากรทัง้ หมด พชื เศรษฐกจิ ทสี่ าคัญได฾ ยางพารา ทเุ รียน มังคุด ขนุน มะม฽วง

หมิ พานตแ ปาลมแ มนั สาปะหลัง ออ฾ ย สับปะรด ฯลฯ

ภาคอุตสาหกรรม : อาเภอวังจนั ทรแ อยใ฽ู นเขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวันออก (EEC) เป็นที่ต้ังของโรงงาน

อุตสาหกรรม จานวน 6 แห฽ง และตามแผนการพัฒนาเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) กาหนดให฾พ้ืนที่

อาเภอวังจันทรแเป็นพ้ืนที่เปูาหมายท่ีจะพัฒนาให฾เป็นเขตวัตกรรม ระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก

(Eastern Economic Corridor of Innovation : EECI)

ภาคพาณิชยกรรม

เน่อื งจากพ้ืนท่ีอาเภอวังจนั ทรแเป็นพ้นื ทป่ี ลูกผลไม฾ จึงมีแผงตลาดผลไม฾ต้ังอย฽ูริมถนนสองข฾างทาง พื้นที่

ตาบลชุมแสง พลงตาเอ่ียม วังจันทรแ ซึ่งส฽วนใหญ฽ จะขายทุเรียน เมื่อออกผลผลิต ตามฤดูกาลใน

ช฽วงเดอื นเมษายน – กรกฎาคม ของทุกปี

จากโครงสร฾างด฾านเศรษฐกิจดังกล฽าวทาให฾อาเภอวังจันทรแ มีรายได฾เฉล่ีย 191,636 บาท/

ครัวเรอื น/ปี และรายได฾เฉล่ียต฽อหัว จานวน 83,460 บาท/คน/ปี

ดา฾ นการศึกษา

อาเภอวังจันทรแ มีโรงเรียนสังกัดสานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน (สพฐ.) จานวน 1๖ แห฽ง

มีนักเรียน จานวน 3,531 คน นอกจากน้ี อาเภอวังจันทรแยังเป็นที่ต้ังของสถาบันการศึกษาวิทยาศาสตรแและ

เทคโนโลยีช้ันสูง ได฾แก฽ สถาบันวิทยสิริเมธี โรงเรียนกาเนิดวิทยแ และโรงเรียนจิตรลดาวิชาชีพ สถาบัน

เทคโนโลยีจิตรลดา

ดา฾ นสาธารณสุข

อาเภอวังจนั ทรแมีสถานพยาบาลและสถานทใ่ี ห฾บรกิ ารเกยี่ วกบั สาธารณสุข ประกอบด฾วย

๑. โรงพยาบาลชุมชน ๑ แห฽ง

๒. โรงพยาบาลสง฽ เสริมสขุ ภาพตาบล ๗ แห฽ง

๓. คลนิ กิ ๑ แหง฽

๔. รา฾ นขายยา ๕ แหง฽

๕. ศนู ยสแ าธารณสุขมูลฐาน ๒๔ แห฽ง

๖. ศูนยสแ มุนไพร ๑ แห฽ง

49

การเรยี นร฾เู ชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลกั สูตรนักปกครองระดับสูง (นปส.) ร฽ุนที่ 75

สว่ นที่ 2

การประเมินประสิทธิภาพของการฟนื้ ฟเู ศรษฐกจิ และสังคม
จากผลกระทบของโรคตดิ เช้อื ไวรสั โคโรน่า 2019 (COVID-19)

ในพนื้ ทีอ่ าเภอวังจันทร์ จังหวัดระยอง

๑. สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ของอาเภอ

วังจันทร์ จงั หวดั ระยอง

ตงั้ แตว่ ันที่ ๖ มีนาคม ๒๕๖๓ – ปจั จบุ นั อาเภอวงั จนั ทร์ จงั หวดั ระยอง

 ไมพ฽ บผ฾ูตดิ เชอ้ื ในพนื้ ทอี่ าเภอวงั จันทรแแ ต฽อย฽างใด

 มีผเ฾ู ดนิ ทางเข฾ามาในพื้นท่ี ๕๑๘ คน แบง฽ เป็น

o เป็นผ฾เู ดนิ ทางจากจังหวดั อื่นในประเทศ ๕๑๑ คน

o เป็นผเู฾ ดินทางมาจากต฽างประเทศ ๗ คน

ซ่ึงผูเ฾ ดนิ ทางทกุ คนผ฽านกักกันตนเองเพ่ือสงั เกตอาการ ๑๔ วันกอ฽ นเขา฾ พืน้ ท่ี

 การลงทะเบียนผ฾ูได฾รับผลกระทบจากการแพร฽ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019

(COVID-19) ของอาเภอวังจันทร์ จงั หวดั ระยอง

o มีผม฾ู าลงทะเบียนผ฽านระบบ Thai QM จานวน 2,090 คน

o ผ฾ูที่ลงทะเบียนส฽วนใหญ฽จะเป็นเกษตรกรและผู฾ทมี่ ีอาชีพรบั จา฾ งทั่วไป

o สาเหตุที่มีผ฾ูมาลงทะเบียนน฾อยเนื่องจากประชากรส฽วนใหญ฽ของอาเภอวังจันทรแเป็น

เกษตรกรมากกวา฽ ร฾อยละ ๘๐ ซงึ่ ในปีการผลิต ๒๕๖๒/๑๕๖๓ เกษตรกรชาวสวนผลไม฾ที่

ปลูกทุเรยี น มงั คุด ขนุนและผลไม฾อื่นๆ มียอดจาหน฽ายผลผลิตทางการเกษตรสูงมาก แม฾

ในช฽วงสถานการณแโควิด-19 เกษตรกรได้ปรับเปลี่ยนวิธีการจาหน่ายสินค้า จากเดิม

จาหน่ายผลผลติ ทางการเกษตรผ่านพ่อค้าคนกลาง มาเป็นการนาเอาเทคโนโลยีด้านการ

สื่อสารมาใช้ให้เป็นประโยชน์ มีการจาหน่ายสินค้าทางออนไลน์ ทาให้รายได้จากการ

จาหน่ายผลผลิตทางการเกษตรเพ่ิมข้ึนมากกว่า ๑.๕ เท่า เน่ืองจากเดิม ราคาสินค้าท่ี

จาหน่ายเป็นการจาหน่ายในราคาค่าส่ง แต่เมื่อนาวิธีการขายสินค้าออนไลน์มาใช้ ราคา

ขายปรับสงู ขน้ึ ตามกลไกตลาดค้าปลีก และชาวสวนก็ไม่ต้องรับผิดชอบค่าขนส่ง ส่งผลให้

เกษตรกรชาวสวนมรี ายไดเ้ พ่ิมสงู ขึน้

๒. การฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมจากผลกระทบของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019

(COVID-19) ในพืน้ ทอี่ าเภอวังจนั ทร์ จังหวัดระยอง

จากสถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ของประเทศ

ไทยที่ส฽งผลกระทบต฽อสภาพความเป็นอยู฽ของประชาชนและระบบเศรษฐกิจของประเทศไทยเป็นอันมาก และ

เพ่ือประโยชนแในการแก฾ไขปใญหา เยียวยา และฟ้ืนฟูคุณภาพชีวิตของประชาชน เศรษฐกิจและสังคมท่ีได฾รับ

ผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ รัฐบาลได฾ตราพระราช กาหนดให฾อานาจ

กระทรวงการคลังกู฾เงินเพื่อแก฾ไขปใญหา เยียวยา และฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมท่ีได฾รับผลกระทบจากการ

ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ พ.ศ. ๒๕๖๓ ข้ึน ให฾กระทรวงการคลัง โดยการอนุมัติ

ของคณะรัฐมนตรีมีอานาจก฾ูเงินบาทหรือเงินตราต฽างประเทศ หรือออกตราสารหน้ี ในนามรัฐบาลแห฽ง

ราชอาณาจกั รไทย มีมูลค฽ารวมกันไม฽เกินหนึ่งล฾านล฾านบาทโดยต฾องลงนามในสัญญาก฾ูเงิน หรือออกตราสารหนี้

50

การเรยี นรเ฾ู ชงิ ปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสตู รนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) ร฽นุ ท่ี 75

ภายในวันที่ ๓๐ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๔ ซึ่งการก฾ูเงินตามพระราชกาหนดน้ี เป็นการก฾ูเงิน โดยมีวัตถุประสงคแ
เพ่ือ

(๑) เพ่ือแก฾ไขปใญหาการระบาดของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙
(๒) เพ่ือช฽วยเหลือ เยียวยา และชดเชยให฾แก฽ภาคประชาชน เกษตรกร และผู฾ประกอบการ ซึ่ง
ไดร฾ ับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙
(๓) เพ่ือฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมที่ได฾รับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเช้ือไวรัส
โคโรนา ๒๐๑๙

โดยแผนงานหรือโครงการใช฾จา฽ ยเงนิ กเ฾ู พอื่ เพื่อฟนื้ ฟเู ศรษฐกิจและสังคมท่ีได฾รับผลกระทบจาก
การระบาดของโรคติดเช้อื ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ประกอบดว฾ ย

(๓.๑) แผนงานหรือโครงการลงทุนและกิจกรรมการพัฒนาท่ีสามารถพลิกฟ้ืนกิจกรรมทาง
เศรษฐกิจ เพิ่มศักยภาพและยกระดับการค฾า การผลิตและการบริการในสาขาเศรษฐกิจท่ีสาคัญของประเทศ
โดยครอบคลมุ ภาคเกษตรกรรม อตุ สาหกรรม การค฾า การลงทุน ทอ฽ งเที่ยวและบริการ

(๓.๒) แผนงานฟื้นฟูเศรษฐกิจท฾องถิ่นและชุมชน ผ฽านการดาเนินโครงการหรือกิจกรรมเพ่ือ
สร฾างงาน สรา฾ งอาชีพ โดยการส฽งเสริมตลาดสาหรับผลผลิตและผลิตภัณฑแชุมชน การจัดหาปใจจัยการผลิตและ
ส่ิงอานวยความสะดวกที่จาเป็นสาหรับการพัฒนาผลิตภัณฑแท฾องถิ่นและชุมชน รวมท้ังการสร฾างการเข฾าถึง
ช฽องทางการตลาด พร฾อมทั้งยกระดับมาตรฐานคุณภาพและมูลค฽าเพ่ิมของสินค฾าและผลิตภัณฑแท฾องถิ่นและ
ชุมชน

(๓.๓) แผนงานหรือโครงการเพ่ือส฽งเสริมและกระต฾ุนการบริโภคภาคครัวเรือนและเอกชน
รวมถึงการลงทุนตา฽ ง ๆ ของภาคเอกชนเพื่อใหส฾ ภาวะการบรโิ ภคและการลงทุนกลบั เข฾าสรู฽ ะดบั ปกติไดโ฾ ดยเรว็

(๓.๔) แผนพัฒนาโครงสร฾างพื้นฐานผ฽านการดาเนินโครงการหรือกิจกรรมเพื่อสร฾างความ
มั่นคงทางเศรษฐกจิ ยกระดับโครงสร฾างพ้นื ฐานและสนบั สนุนกระบวนการผลิตเพ่ือการพฒั นาประเทศในระยะต฽อไป

๓. โครงการเพื่อฟน้ื ฟูเศรษฐกจิ และสงั คมทีไ่ ดร้ บั ผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโค
โรนา ๒๐๑๙

จังหวัดระยองได฾แจ฾งให฾ส฽วนราชการและอาเภอจัดทาโครงการ เพ่ือฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมท่ี
ได฾รับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ข้ึน เพ่ือขอรับการสนับสนุนงบประมาณ
เพื่อนามาใช฾เปน็ ปใจจัยในการขับเคล่อื นเพ่อื ฟื้นฟแู ละแก฾ไขปญใ หาเศรษฐกิจและสังคมจากผลกระทบของโรคติด
เช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในพ้ืนท่ี ซ่ึงอาเภอวังจันทรแได฾แจ฾งให฾ส฽วนราชการ ตาบล หม฽ูบ฾านและ
องคกแ รปกครองสว฽ นทอ฾ งถ่ินในพ้นื ท่ีไดส฾ ารวจปญใ หาความต฾องการของประชาชนในพ้ืนท่ีซ่ึงได฾รับผลกระทบด฾าน
เศรษฐกิจและสังคมจากสถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ปรากฏ
วา่ มสี ่วนราชการและองคก์ รปกครองสว่ นท้องถ่ินเสนอโครงการเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมท่ีได฾รับผลกระทบ
จากการระบาดของโรคติดเชอื้ ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ รวมทัง้ สน้ิ ๖ โครงการ ประกอบดว฾ ย

๓.1 โครงการอบรมส฽งเสริมอาชีพเย็บจกั รอุตสาหกรรม
 งบประมาณ 1,300,000 บาท
 หนว฽ ยดาเนินการเทศบาลตาบลชมุ แสง
 วัตถุประสงคแเพื่อส฽งเสริมความร฾ูและทักษะในการฝึกอาชีพในการเย็บจักร
อุตสาหกรรมให฾แก฽ แม฽บ฾าน กลม฽ุ สตรี ผ฾สู งู อายุ ในเขตเทศบาลตาบลชุมแสง

51

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลกั สตู รนักปกครองระดับสูง (นปส.) ร฽นุ ท่ี 75

 กลุ฽มเปูาหมาย แมบ฽ า฾ น กล฽มุ สตรี ผส฾ู งู อายุ ในเขตเทศบาลตาบล
๓.2 โครงการกอ฽ สร฾างถนนคอนกรตี เสริมเหล็กบริเวณตลาดน้าชาวสวนพลงตาเอี่ยม หม฽ูท่ี 3
ตาบล พลงตาเอี่ยม

 งบประมาณ 1,795,300 บาท
 หน฽วยดาเนินการองคกแ ารบริหารสว฽ นตาบลพลงตาเอีย่ ม
 วัตถุประสงคแเพื่อส฽งเสริมและพัฒนาด฾านการประกอบอาชีพเกษตรและส฽งเสริม

ร฾านขายผลิตภณั ฑแใน ชมุ ชน/ทอ฾ งถิ่น
3.๓ โครงการวางท฽อเพือ่ การเกษรตสาย สหกรณแ-เขาหวาย จากแยก ร.ร.คลองบางบ฽อ-ถนน
สายศรีโสภณ-วังโพรง แยกเข฾าถนนสาย สุเหลา฽ -เขาหวาย หม฽ูที่ 4 ตาบลพลงตาเอยี่ ม

 งบประมาณ 9,553,000 บาท
 หน฽วยดาเนินการองคกแ ารบรหิ ารสว฽ นตาบลพลงตาเอี่ยม
 วัตถุประสงคแเพื่อบรรเทาปใญหาความเดือดร฾อนของเกษตรจากปใญหาภัยแล฾ง

และมนี า้ สาหรับทาการเกษตรอย฽างเพยี งพอ
๓.๔ โครงการวางท฽อเพื่อการเกษตสาย หลังวัดพลงตาเอ่ียม-ผ฽านถนนสายพลงตาเอี่ยม-
หนองหอย แยกเขา฾ ถนนสายหนองเขิน – สานักมะปริง หม฽ูที่ 3 - หมทู฽ ี่ 5 ตาบลพลงตาเอ่ียม

 งบประมาณ 9,872,500 บาท
 หนว฽ ยดาเนินการองคกแ ารบริหารสว฽ นตาบลพลงตาเอีย่ ม
 วัตถุประสงคแเเพ่ือบรรเทาปใญหาความเดือดร฾อนของเกษตรจากปใญหา

ภัยแล฾ง และมนี ้าสาหรบั ทาการเกษตรอยา฽ งเพียงพอ
๓.๕ โครงการยกระบบการจัดการคุณภาพมาตรฐานของผลไม฾ไทยสู฽สากล อาเภอวังจันทรแ
งบประมาณ 14,735,880 บาท

 หนว฽ ยดาเนนิ การเกษตรอาเภอวงั จันทรแ
 วัตถุประสงคแเเพ่ือพลิกฟื้นกิจกรรมเศรษฐกิจเพ่ิมศักยแภาพและยกระดับ การค฾า

การผลดิ และการบรกิ าร ในภาคเกษตรกรรม ของอาเภอวังจนั ทรแ
๓.6 โครงการขดุ ลอกอา฽ งเกบ็ น้า สระเก็บนา้ สาธารณะ ในเขต ตาบลปุายุบใน

 งบประมาณ 8,935,800 บาท
 หนว฽ ยดาเนนิ การองคกแ ารบรหิ ารสว฽ นตาบลปาุ ยุบใน
 วัตถุประสงคแเเพื่อให฾ประชาชนและภาคการเกษตรที่อย฽ูในเขตพื้นท่ีดังกล฽าวมีน้า

เพยี งพอตอ฽ การผลิตนา้ ประปาเพอ่ื อปุ โภคและบริโภค
จากการพิจารณาของคณะกรรมการกลั่นกรองการใช฾จ฽ายเงินกู฾1 ในช้ันต฾นไม฽ได฾อนุมัติให฾
ส นั บ ส นุ น ง บ ป ร ะ ม า ณ ใ น ก า ร ด า เ นิ น โ ค ร ง ก า ร เ พื่ อ ฟ้ื น ฟู เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สั ง ค ม ที่ ไ ด฾ รั บ ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก
การระบาดของโรคติดเชอ้ื ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ตามท่ีอาเภอวงั จนั ทรเแ สนอ

1 คณะกรรมการกล่ันกรองการใช฾จ฽ายเงินก฾ูประกอบด฾วย เลขาธกิ ารสภาพฒั นาการเศรษฐกจิ และสังคมแห฽งชาติ เปน็ ประธาน
กรรมการ ปลัดสานกั นายกรัฐมนตรี ปลัดกระทรวงการคลัง ผอ฾ู านวยการสานกั งบประมาณ ผู฾อานวยการสานกั งานบรหิ าร
หนสี้ าธารณะ ผู฾อานวยการสานกั งานเศรษฐกิจการคลัง และผูท฾ รงคณุ วุฒซิ งึ่ นายกรัฐมนตรีแตง฽ ต้ังจานวนไมเ฽ กนิ หา฾ คน เปน็

52

การเรยี นรู฾เชิงปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดบั สูง (นปส.) ร฽นุ ที่ 75

แต฽อย฽างไรก็ดี เพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมท่ีได฾รับผลกระทบจากการระบาดของ
โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ รัฐบาลได฾มีการสนับสนุนงบประมาณให฾ดาเนินการเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจและ
สงั คมใหก฾ ับฟน้ื ท่อี าเภอวังจันทรแเบอื้ งตน฾ ๒ โครงการ คอื

(๑) โครงการจ฾างงานผู฾ได฾รับผลกระทบจากสถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเช้ือโคโร
นา 2019 (COVID-19) เพ่ือปฏิบัติหน฾าที่ผ฾ูช฽วยเหลือเจ฾าพนักงานควบคุมโรคติดต฽อในเขตท฾องท่ี :
1 คน 1 ตาบล จัดสรรผ฽านกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย โดยมีระยะเวลาจ฾าง จานวน ๔ เดือน คือ
ต้ังแต฽วันที่ ๑ มถิ นุ ายน ๒๕๖๓ ถึงวันที่ ๓๐ กนั ยายน ๒๕๖๓ ในอตั รา ๙,๐๐๐ บาท/คน/เดอื น

(๒) โครงการโคก หนอง นา โมเดล จัดสรรผ฽านกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
ซ่งึ มพี ืน้ ท่ีเปูาหมายในการดาเนินการในพ้ืนท่ีอาเภอวังจันทรแ จานวน 6 พ้ืนที่เปูาหมาย ขณะนี้ได฾มีการกาหนด
พื้นท่ีเปูาหมายและประเมินความพร฾อมเรียบร฾อยแล฾ว อย฽ูระหว฽าง ออกแบบพ้ืนที่เปูาหมาย ซ่ึงโครงการนี้ได฾มี
การมอบหมายใหส฾ านักงานพัฒนาชมุ ชนอาเภอวงั จันทรแ เป็นหน฽วยดาเนินโครงการ

•6

•
•
•

•
•

•

•

แผนภาพ ขน้ั ตอนและความก฾าวหนา฾ ในการดาเนนิ โครงการโคก หนอง นา โมเดลของอาเภอวังจันทรแ จังหวัดระยอง

๔. การให้ความชว่ ยเหลอื ผู้ไดร้ บั ผลกระทบจากการระบาดของโรคตดิ เช้อื ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙
นอกจากการเสนอขอรับการสนับสนุนงบประมาณตาม พระราชกาหนดให฾อานาจ

กระทรวงการคลังกู฾เงินเพื่อแก฾ไขปใญหา เยียวยา และฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมท่ีได฾รับผลกระทบจาก
การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ พ.ศ. ๒๕๖๓ แล฾ว อาเภอวังจันทรแได฾ดาเนินการช฽วยเหลือ
ประชาชนชาวอาเภอวังจันทรแ ผ฾ูได฾รบั ผลกระทบจากการระบาดของโรคตดิ เช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ดังน้ี

กรรมการ ใหร฾ องเลขาธิการสภาพฒั นาการเศรษฐกจิ และสังคมแห฽งชาติคนหนึ่งซ่ึงเลขาธกิ าร สภาพฒั นาการเศรษฐกจิ และ
สงั คมแห฽งชาตมิ อบหมาย เปน็ เลขานุการ และผูแ฾ ทนสานกั งบประมาณ และผ฾ูแทนสานกั งานบรหิ ารหนสี้ าธารณะ เป็น
ผช฾ู ฽วยเลขานกุ ารร฽วม โดยใหส฾ านักงานสภาพฒั นาการเศรษฐกจิ และสงั คมแหง฽ ชาติรบั ผิดชอบงานวิชาการและธรุ การของ
คณะกรรมการกลน่ั กรองการใช฾จา฽ ยเงนิ ก฾ู

53

การเรยี นร฾ูเชิงปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดบั สูง (นปส.) รน฽ุ ที่ 75

4

6 46 192 480 •
6
•
• Smart Farmer
•
• :
•
2019 COVID-19
•
:1 1 4

แผนภาพ ฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมทไี่ ดร฾ บั ผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙
ในพน้ื ที่อาเภอวังจันทรแ จงั หวัดระยอง

๔.๑ มอบถงุ ยงั ชพี และปใจจัยดารงชีพ :
จากการส ารว จข฾อมูล ประช าช นผู฾ ได฾รับผ ล กระทบจาก การระบาดของโ รคติดเช้ือไว รัส

โคโรนา ๒๐๑๙ ในพนื้ ทีอ่ าเภอวังจนั ทรแ จงั หวัดระยอง ตากระบบฐานข฾อมูล Thai QM มีจานวนทั้งส้ิน ๒,๐๙๐
คน กระจายอย฽ูตามตาบลต฽าง ๆ เมื่ออาเภอได฾รับบริจาคถึงยังชีพและปใจจัยในการดารงชีพอื่นๆ จากจังหวัด
ระยอง เหล฽ากาชาดจังหวัดระยอง ภาคเอกชนและประชาชนผ฾ูมีจิตกุศลมา อาเภอวังจันทรแจะดาเนินการ
จัดสรรถุงยังชีพและปใจจัยดารงชีพให฾กับประชาชนผ฾ูได฾รับผลกระทบกระจายในทุกตาบลจนครบถ฾วน ทาให฾
ประชาชนท่ีได฾รับถุงยังชีพสามารถดารงชีวิตอย฽ูได฾อย฽างปกติสุขในช฽วงสถานการณแการแพร฽ ระบาดของโรคติด
เชือ้ ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙

๔.๒ มอบหน฾ากากอนามัย :
ในการปูองกันการแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ หน฾าการอนามัยถือเป็น

อุปกรณแในการปูองกันโรคที่สาคัญ ซ่ึงรัฐบาลโดยกระทรวงมหาดไทยได฾มีนโยบายให฾องคแกรปกครองส฽วน
ท฾องถ่ินทุกแห฽งดาเนินการผลิตหน฾ากากผ฾าสาหรับแจกจ฽ายให฾กับประชาชนในพื้นท่ี ซ่ึงองคแกรปกครองส฽วน
ทอ฾ งถน่ิ ทงั้ ๕ แห฽งของอาเภอวงั จนั ทรแ จังหวัดระยอง ได฾สนองตอบนโยบายดังกล฽าวจัดทาหน฾ากากผ฾าแจกจ฽าย
ให฾กับประชาชนในพ้ืนท่ีเพ่ือให฾ในการปูองกันการแพร฽ระบาด นอกจากหน฾ากากผ฾าแล฾ว ทางอาเภอวังจันทรแ
ได฾รับบริจาคหน฾ากากอนามัยจากองคแกรการกุศล บริษัทเอกชนและประชาชนผ฾ูมีจิตกุศลบริจาคมาเพิ่มเติม
อาเภอวังจันทรแได฾ดาเนินการจัดสรรและแจกจ฽ายให฾กับประชาชนในพื้นท่ี พร฾อมท้ังมีการรณรงคแให฾ประชาชน
ทุกคนสวมใส฽หน฾ากากอนามัยหรือหนา฾ กากผ฾าทกุ คร้ังทอี่ อกจากบ฾าน รวมทั้งการสร฾างความตระหนักร฾ูว฽าหากไม฽
สวมใสห฽ นา฾ กากอนามัยหรอื หนา฾ กากผา฾ จะทาให฾เสยี่ งต฽อการติดโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ และยังเป็นการ
ปฏบิ ัตกิ ารตนตามแนวทางวถิ ชี วี ิตใหม฽ New Normal อีกดว฾ ย

54

การเรยี นร฾เู ชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดับสูง (นปส.) รุน฽ ที่ 75

๔.๓ ตป฾ู ในสุข :
จากแนวความคิดท่ีจะช฽วยเหลือและแบ฽งกันของเพ่ือมนุษยแในยามที่ยากลาบาก อันเป็นการ

ลดความเหล่ือมล้าในการดารงชวี ติ ผ฽านต฾ูปนใ สขุ อาเภอวงั จันทรไแ ดน฾ าแนวคิดดังกล฽าวมาขยายผลในพ้ืนที่ โดยได฾
มีการตั้งตู฾ปในสุขขึ้นในพ้ืนที่องคแกรปกครองส฽วนท฾องถิ่น ๑ แห฽ง ต฽ออย฽างน฾อย ๑ ต฾ู ซึ่งจากการดาเนินการ
ดังกล฽าวก็ปรากฏว฽ามีประชาชนท้ังผ฾ูมีความพร฾อม มีจิตกุศลนาอาหารและสิ่งของมาใส฽ในต฾ูปในสุข เพื่อแบ฽งปใน
น้าใจให฾กบั ผูท฾ ีไ่ ด฾รบั ผลกระทบ อนั เป็นการสร฾างสงั คมทีอ่ ย฽ูร฽วมกันอย฽างมีความสุข

๕. การเตรียมความพร้อมกรณี เกิดการแพร่ระบาดโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019
รอบ 2 หรอื โรคอุบัตใิ หม่ อืน่ ๆ ในพนื้ ทีอ่ าเภอวงั จันทร์ จังหวดั ระยอง

จากสถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ หรือโควิด – 19 ในทุกพ้ืนท่ี
ท่ัวโลก ไม฽เฉพาะประเทศไทย ซง่ึ ส฽งผลกระทบต฽อการดารงชีวติ ของประชาชนเป็นอันมาก ทาให฾ ทุกชีวิตในโลก
ต฾องมีการปรับเปล่ียนพฤติกรรมท้ังในการดารงชีวิตประจาวัน ชีวิตการทางาน การประกอบธุรกิจ ดังนั้น เพ่ือ
เป็นการเตรียมความพร฾อมในการดาเนินการปูองกันและยับยังการแพร฽ระบาดกรณีเกิดการแพร฽ระบาดโรคติด
เช้ือไวรัสโคโรนา 2019 รอบ 2 หรือโรคอุบัติใหม฽ อ่ืนๆ ในพื้นที่ อาเภอวังจันทรแ จังหวัดระยอง ได฾กาหนด
แนวทางในการดาเนนิ การ โดยแบง฽ หน฾าทีแ่ ละกาหนดรปู แบบความสมั พนั ธพแ นั ธมติ รในการดาเนินการ ดังนี้

ผู฾ท่ีมีส฽วนเก่ียวข฾องกับการปูองกันและยับยังการแพร฽ระบาดกรณีเกิดการแพร฽ระบาด โรคติดเชื้อไวรัส
โคโรนา 2019 รอบ 2 หรือโรคอุบัติใหม฽ อื่นๆ ในพนื้ ที่ ประกอบดว฾ ย

55

การเรยี นรเ฾ู ชิงปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลกั สตู รนักปกครองระดับสงู (นปส.) ร฽ุนท่ี 75

แผนภาพ ผงั การเตรยี มความพร฾อมกรณเี กิดการแพรร฽ ะบาดโรคตดิ เช้ือไวรสั โคโรนา 2019
รอบ 2 หรือโรคอบุ ัติใหม฽ อ่นื ๆ ในพ้ืนที่อาเภอวงั จนั ทรแ จังหวดั ระยอง

สาหรับการเตรยี มการปูองกนั และยบั ยังการแพร฽ระบาดกรณีเกิดการแพร฽ระบาดโรคติดเชื้อไวรัส โคโร
นา 2019 รอบ 2 หรือโรคอุบัติใหม฽ อื่นๆ ในพ้ืนที่ ของอาเภอวังจันทรแนั้นได฾มีการแบ฽งหน฾าที่และความ
รับผิดชอบในการดาเนินการทั้งในภารกิจการปูองกันและยับยังการแพร฽ระบาดและการฟื้นฟูเยียวยาผ฾ูได฾รับ
ผลกระทบ ดังน้ี

ตารางแสดงการแบ฽งหน฾าท่ีและความรับผิดชอบในการดาเนินการทั้งในภารกิจการปูองกันและยับยังการแพร฽
ระบาดและการฟืน้ ฟูเยยี วยาผไ฾ู ด฾รบั ผลกระทบ

การปูองกันและยับยัง การฟ้นื ฟเู ยียวยา

สว่ นราชการ • บังคับใช฾กฎหมาย • สารวจผไ฾ู ด฾รับผลกระทบ
ดาเนนิ การตามมาตรการที่ • ใหค฾ วามชว฽ ยเหลือตาม
 อาเภอ รัฐบาล/จงั หวดั กาหนด
โดยมีตาบล และ หม฽ูบ฾าน มาตรการ/แนวทางทร่ี าชการ
เป็นหน฽วย สนับสนนุ การ • เตรยี มความพร฾อม กาหนด
ดาเนินการ ด฾านเครือ่ งมอื อุปกรณแ
• หาช฽องทางและวิถกึ ารพฒั นา
• วางมาตรการคัดกรอง คณุ ภาพชวี ิตและสรา฾ งรายได฾
ผเู฾ ข฾าพ้นื ที่ รวมท้ังการ เพ่อื บรรเทาความเดือดร฾อน

• ประสานงานและบูรณาการ
• สร฾างการรบั ร฾ทู ี่ถูกต฾องแก฽

ประชาชน

56

การเรยี นร฾เู ชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดับสูง (นปส.) รุ฽นที่ 75

 สานกั งานสาธารณสขุ อาเภอ • เตรียมความพร฾อมใน • หาชอ฽ งทางและวิถึการพฒั นา
(สสอ.) โดยมี โรงพยาบาล การรกั ษา คณุ ภาพชวี ิตและสรา฾ งรายได฾
ส฽งเสริมสขุ ภาพชมุ ชน และ เพื่อบรรเทาความเดอื ดร฾อน
อาสาสมัครสาธารณสุขประจา • เตรียมความพร฾อม
หมบู฽ า฾ น ด฾านเครือ่ งมอื อุปกรณแ

 อื่นๆ • การคัดกรองผ฾ูนา฽ สงสัย
(PUI) ผเู฾ ขา฾ พ้ืนท่ี

• การเฝาู ระวงั การแพร฽ระบาด
• การดแู ลผกู฾ กั กันตนเพอ่ื

สงั เกตอาการ

• บงั คบั ใชก฾ ฎหมาย
ดาเนินการตามมาตรการที่
รัฐบาล/จงั หวดั กาหนด

• สรา฾ งการรับร฾ูท่ถี ูกต฾องแก฽
ประชาชน

ตารางแสดงการแบ฽งหน฾าที่และความรับผิดชอบในการดาเนินการท้ังในภารกิจการปูองกันและยับยังการแพร฽
ระบาดและการฟ้ืนฟเู ยียวยาผไ฾ู ดร฾ บั ผลกระทบ (ต฽อ)

การปอู งกันและยบั ยัง การฟ้นื ฟูเยียวยา

องค์กรปกครอง • บังคับใชก฾ ฎหมาย ดาเนนิ การ • ใหค฾ วามชว฽ ยเหลือตาม
สว่ นทอ้ งถิ่น
ตามมาตรการทร่ี ฐั บาล/ มาตรการ/แนวทางท่รี าชการ
ภาคเอกชน
จังหวัด/อาเภอกาหนด กาหนด

• สนบั สนนุ เคร่อื งมืออุปกรณแ • พัฒนาคุณภาพชีวติ และสร฾าง

กาหนด รายไดเ฾ พ่ือบรรเทาความ

• สรา฾ งการรับรท฾ู ีถ่ ูกต฾องแก฽ เดอื ดร฾อนตามอานาจหนา฾ ที่

ประชาชน และรณณงคใแ ห฾

ปฏิบัติการตามกฎหมายกาหนด

• สนับสนนุ การดาเนนิ การอ่ืนๆ

เพอ่ื ปูองกนั และยับยังการ

แพรร฽ ะบาดของโรค

• สนบั สนุนเครือ่ งมืออุปกรณแ • สนบั สนนุ และความช฽วยเหลอื

• ให฾ความร฽วมมือ ปฏบิ ตั ิตาม ผู฾ประสบภยั
กฎหมาย ดาเนินการตาม • เสนอแนะความคิดเห็นหรอื หา

มาตรการที่รัฐบาล/จงั หวดั ช฽องทางชว฽ ยเหลือผู฾ประสบภัย

กาหนด

57

การเรยี นร฾ูเชิงปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดับสงู (นปส.) ร฽ุนท่ี 75

ตารางแสดงการแบ฽งหน฾าที่และความรับผิดชอบในการดาเนินการทั้งในภารกิจการปูองกันและยับยังการแพร฽
ระบาดและการฟ้นื ฟเู ยียวยาผไ฾ู ดร฾ ับผลกระทบ (ตอ฽ )

ภาคประชาชน การปอู งกนั และยบั ยัง การฟนื้ ฟูเยยี วยา

• ปฏิบัติตนตามมาตรการ • ช฽วยเหลือตนเอง ตามหลกั ปรัชญา
ทกี่ ฎหมายกาหนด ของเศรษฐกจิ พอเพียง

• เฝูาระวังและให฾ความรว฽ มมือกับภาค
ราชการ

• ไมเ฽ ช่ือและเผยแพรข฽ ฽าวสารเท็จอัน
สรา฾ งความตนื่ ตระหนกแก฽สงั คม

๖. การพัฒนาเพือ่ รองรับวกิ ฤตการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ใน
อนาคต

นอกจากการให฾ความช฽วยเหลือผ฾ูได฾รับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา
๒๐๑๙ โดยการมอบถุงยังชีพและปใจจัยดารงชีพ การมอบหน฾ากากอนามัย และต฾ูปในสุข รวมทั้งการได฾รับ
งบประมาณตามพระราชกาหนดให฾อานาจกระทรวงการคลังก฾ูเงินเพื่อแก฾ไขปใญหา เยียวยา และฟื้นฟูเศรษฐกิจ
และสังคมท่ีไดร฾ บั ผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ พ.ศ. ๒๕๖๓ แล฾ว เพ่ือเป็นการ
เตรียมความพร฾อมในการให฾การช฽วยเหลือประชาชนชาวอาเภอวังจันทรแ กรณีเกิดมีการแพร฽ระบาดของโรคติด
เช้ือไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ อีกคร้ัง หรือเกิดวิกฤตการณแโรคอุบัติใหม฽ อาเภอวังจันทรแ ได฾ศึกษาและถอดบทเรียน
เก่ียวกับการบริหารจัดการในช฽วงวิกฤตการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ท่ีผ฽านมา
แลว฾ ไดว฾ เิ คราะหศแ กั ยภาพของพ้นื ที่ ซ่งึ จากการศกึ ษาและวิเคราะหพแ บว฽า

แผนภาพการเตรียมความพร฾อมในการใหค฾ วามชว฽ ยเหลอื ผู฾ไดร฾ ับผลกระทบจากการระบาดของ
โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ ในพนื้ ท่ีอาเภอวังจันทรแ จงั หวัดระยอง : วงั จันทรแ เกษตรวิถใี หม฽
๕.๑ ศกั ยภาพของพืน้ ที่

• ประชาชนร฾อยละ 80 ประกอบอาชพี เกษตรกรรม

58

การเรยี นร฾ูเชิงปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) รุ฽นที่ 75

• มพี ้นื ท่กี ารเกษตร 226,845 ไร฽
• พืชเศรษฐกิจที่สาคัญได฾แก฽ ยางพารา ทุเรียน มังคุด ปาลแม มะม฽วงหิมพา นตแ

มันสาปะหลัง ออ฾ ย ฯลฯ
• เป็นที่ต้ังสถาบันวิทยาศาสตรแและเทคโนโลยีชั้นสูง : สถาบันวิทยสิริเมธี โรงเรียนกาเนิดวิทยแ

และโรงเรยี นจิตรลดาวชิ าชพี สถาบนั เทคโนโลยีจติ รลดา
• เป็นท่ตี งั้ ของอ฽างเก็บนา้ ประแสรแ เปน็ แหล฽งเพ่ือการเกษตร
•
๕.๒ ผลกระทบของวิกฤตการณแโรคติดเชอ้ื ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙
• มลู คา฽ การจาหนา฽ ยทุเรยี นและผลไม฾เพิม่ สงู ข้ึนสงู ขน้ึ
• เกษตรกรเปล่ียนรูปแบบและวิธีการจาหน฽ายสินค฾าจากเดิมจาหน฽ายให฾กับพ฽อค฾าคนกลาง

และลง฾ เปน็ การจาหน฽ายสนิ คา฾ ออนไลนแ
• มีรายได฾เพ่ิมสูงข้ึนมากกว฽า 1.5 เท฽าตัว เน่ืองจาก ราคาขายเท฽ากับราคาจาหน฽ายในท฾องตลาด

ไมร฽ วม ค฽าขนส฽งซงึ่ ผูซ฾ อื้ รบั ผิดชอบ
จากผลศึกษาและถอดบทเรียนเกี่ยวกับการบริหารจัดการในช฽วงวิกฤตการณแการแพร฽ ระบาดของ
โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ ทผี่ า฽ นมา และการวิเคราะหศแ ักยภาพของพนื้ ท่ีพบว฽า หากมีการแพร฽ระบาดของ
โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ อีกครั้ง หรือเกิดวิกฤตการณแโรคอุบัติใหม฽ อาเภอวังจันทรแ ได฾จัดทาข฾อเสนอใน
การพฒั นาเพอ่ื เตรียมความพรอ฾ มในการใหค฾ วามช฽วยเหลอื ผูไ฾ ดร฾ บั ผลกระทบ ดงั นี้
• สง฽ เสรมิ และพัฒนาความรู฾ และศกั ยภาพ ดา฾ นการขายสนิ ค฾าออนไลนแ
• ควบคุมมาตรฐานสินค฾าให฾ได฾มาตรฐานมีความรับผิดชอบต฽อผู฾บริโภค (ไม฽ขายทุเรียนอ฽อน

รับประกนั สินคา฾ )
• พัฒนาเป็นทเุ รียนออรแแกนคิ
• จด GI ทเุ รียนวงั จนั ทรแ
• ขอความรว฽ มมือจาก สวทช.และ สถาบันการศึกษาในพื้นท่ีในการพัฒนานวัตกรรมทุเรียนและ

ผลผลิตการเกษตรเพ่ือเพ่ิมมูลค฽า รวมท้ังพัฒนาคุณภาพดิน และบริหารจัดการน้าให฾มี
ประสิทธภิ าพ

๗. การประเมินผลสาเร็จในการบริหารจัดการการฟ้ืนฟูวิกฤตการณ์การแพร่ ระบาดของ
โรคตดิ เช้อื ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ดา้ นเศรษฐกิจและสังคม

ในการประเมนิ ผลความสาเร็จในการบริหารจัดการการฟื้นฟูวกิ ฤตการณแการแพร฽ระบาดของโรคติด
เชื้อไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ ของอาเภอวงั จนั ทรแ พบว฽า

๗.๑ เกณฑกแ ารประเมิน
ในการประเมนิ ผลความสาเร็จ ได฾มกี ารกาหนดเกณฑใแ นการประเมินประกอบด฾วย
(๑) ร฾อยละความสาเร็จในการได฾รับการจัดสรรงบประมาณในโครงการเพ่ือฟ้ืนฟูเศรษฐกิจ

และสังคมท่ีได฾รับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ที่อาเภอวังจันทรแขอรับการ
สนับสนนุ

59

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดบั สงู (นปส.) ร฽นุ ที่ 75

(๒) ระดบั ความสาเร็จในการดาเนินโครงการใหบ฾ รรลเุ ปาู หมาย
(๓) รอ฾ ยละของประชาชนท่ีได฾รับผลประโยชนแจากโครงการเม่ือเทียบกับเปูาหมายของโครงการ
(๔) ร฾อยละของประชาชนที่ได฾รับผลกระทบได฾รับการเพ่ือฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมจน
สามารถใช฾ชีวติ ได฾อยา฽ งปกตสิ ุข
๗.๒ การประเมินผล
จากการดาเนนิ การตามมาตรการฟ้ืนฟวู ิกฤตการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเชอ้ื ไวรสั
โคโรนา ๒๐๑๙ ของอาเภอวงั จันทรแ พบว฽า
(๑) อาเภอวังจันทรแไม฽ได฾รับการสนับสนุนงบประมาณในการดาเนินโครงการเพื่อฟ้ืนฟู
เศรษฐกิจและสังคมที่ได฾รับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ที่อาเภอวังจันทรแ
ขอรับการสนับสนุนท้ัง ๖ โครงการ หากพิจารณาตามเกณฑ์การประเมินข้อ ๑ อาเภอวังจันทร์ไม่ผ่านการ
ประเมนิ เน่ืองจากไมไ่ ด้รบั จัดสรรงบประมาณ แตอ฽ ย฽างไรก็ดี อาเภอ วังจันทรแได฾รับงบประมาณตามพระราช
กาหนดให฾อานาจกระทรวงการคลังก฾ูเงินเพื่อแก฾ไขปใญหา เยียวยา และฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมท่ีได฾รับ
ผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ พ.ศ. ๒๕๖๓ จานวน ๑ โครงการ คือโครงการ
โคก หนอง นา โมเดล จัดสรรผ฽านกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ซ่ึงมีพ้ืนท่ีเปูาหมายในการ
ดาเนินการในพื้นท่ีอาเภอวังจันทรแ จานวน 6 พ้ืนท่ีเปูาหมาย ขณะนี้ได฾มีการกาหนดพ้ืนที่เปูาหมายและ
ประเมิน ความพร฾อมเรียบร฾อยแล฾ว อย฽ูระหว฽าง ออกแบบพ้ืนท่ีเปูาหมาย ซ่ึงโครงการนี้ได฾มีการมอบหมายให฾
สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอวังจันทรแ เป็นหน฽วยดาเนินโครงกา ร นอกจากน้ี กรมการปกครอง
กระทรวงมหาดไทย ยังได฾อนุมัติงบประมาณให฾อาเภอสาหรับดาเนินโครงการจ฾างงานผ฾ูได฾รับผลกระทบจาก
สถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อโคโรนา 2019 (COVID-19) เพ่ือปฏิบัติหน฾าที่ผู฾ช฽วยเหลือเจ฾า
พนักงานควบคุมโรคติดต฽อ ในเขตท฾องที่ : 1 คน 1 ตาบล จัดสรรผ฽านกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
โดยมีระยะเวลาจ฾าง จานวน ๔ เดือน คือ ต้ังแต฽วันท่ี ๑ มิถุนายน ๒๕๖๓ ถึงวันท่ี ๓๐ กันยายน ๒๕๖๓ ใน
อัตรา ๙,๐๐๐ บาท/คน/เดอื น
(๒) หากพจิ ารณาผลการดาเนินโครงการใหบ฾ รรลุผลสาเร็จ สามารถตอบได฾ใน ๓ กรณี

(๒.๑) กรณโี ครงการเพ่ือฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมที่ได฾รับผลกระทบจากการระบาดของ
โรคตดิ เชือ้ ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ : ไมม฽ คี วามก฾าวหนา฾ เนือ่ งจากไมไ฽ ดร฾ บั จัดสรรงบประมาณ

(๒.๒) กรณีการดาเนินโครงการโคก หนอง นา โมเดล ซึ่งจัดสรรงบประมาณ
ผ฽านกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ซึ่งมีพื้นท่ีเปูาหมายในการดาเนินการในพ้ืนท่ีอาเภอวังจันทรแ
จานวน 6 พ้ืนท่ีนั้น ขณะน้ีได้มีการคัดเลือกพ้ืนที่เปูาหมาย ประเมินความพร้อมเรียบร้อย โดยต่อไปจะเป็น
การออกแบบ การจดั หาผู้รบั จ้างและดาเนินโครงการต่อไป ระดับความสาเรจ็ อย่ใู นขน้ั ท่ี ๑ การเตรียมการ

(๒.๒) กรณจี า฾ งงานผ฾ไู ดร฾ บั ผลกระทบจากสถานการณกแ ารแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อโค
โรนา 2019 (COVID-19) เพ่ือปฏิบัติหน฾าทผ่ี ช฾ู ว฽ ยเหลอื เจ฾าพนกั งานควบคุมโรคติดต฽อ ในเขตท฾องท่ี : 1 คน 1
ตาบล จัดสรรผ฽านกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยน้ัน ปรากฎว฽า อาเภอวังจันทรแได฾ว฽าจ฾างบุคคลเพ่ือ
ปฏิบัติหน฾าที่ผ฾ชู ฽วยเหลอื เจ฾าพนกั งานควบคมุ โรคติดต฽อ ในเขตท฾องที่ จานวน ๔ คน ครบตามอัตรากาลังท่ีได฾รับ
การจัดสรรแล฾ว และผู฾ช฽วยเหลือเจ฾าพนักงานควบคุมโรคติดต฽อทั้ง ๔ รายได฾เข฾าปฏิบัติงานตั้งแต฽วันท่ี ๑
มิถุนายน ๒๕๖๓ เป็นต฾นมา มีผลการปฏิบัติงานอยู฽ในระดับดีมาก - ดีเด฽น จึงกล฽าวได฾ว฽า โครงการจ้างงานผู้
ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือโคโรนา 2019 (COVID-19) เพื่อปฏิบัติ

60

การเรยี นร฾ูเชงิ ปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลกั สตู รนักปกครองระดบั สูง (นปส.) รุ฽นท่ี 75

หน้าที่ ผูช้ ว่ ยเหลอื เจา้ พนักงานควบคมุ โรคติดต่อ ในเขตท้องท่ี : 1 คน 1 ตาบล ของอาเภอวังจันทร์บรรลุ
เปาู หมาย มีความสาเร็จอย่ใู นระดับ ๔ คงเหลอื เพียงการเบิกจ่ายงบประมาณค่าจ้างให้ครบ ๑๐๐%

(๓) ร฾อยละของประชาชนที่ได฾รับผลประโยชนแจากโครงการเม่ือเทียบกับเปูาหมายของ
โครงการ : สาหรับกรณีการดาเนินโครงการ โคก หนอง นา โมเดล นั้น ยงั ไมส฽ ามารถประเมินจานวนประชาชน
ท่ีได฾รับผลประโยชนแจากโครงการเนื่องจากอยู฽ระหว฽างเตรียมการ ส฽วนโครงการจ฾างงานผ฾ูได฾รับผลกระทบจาก
สถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเช้ือโคโรนา 2019 (COVID-19) เพ่ือปฏิบัติหน฾าท่ี ผู฾ช฽วยเหลือเจ฾า
พนักงานควบคุมโรคติดต฽อ ในเขตท฾องที่ : 1 คน 1 ตาบล ของอาเภอวังจันทรแบรรลุเปูาหมาย เนื่องจากมีการ
จ฾างงานผู฾ไดร฾ บั ผลกระทบให฾มีงานทา มรี ายได฾ ครบตามอัตราทไ่ี ดร฾ บั การจดั สรรแลว฾

(๔) สาหรับการประเมินร฾อยละของประชาชนท่ีได฾รับผลกระทบได฾รับการเพื่อฟ้ืนฟู
เศรษฐกิจและสังคมจนสามารถใช฾ชีวิตได฾อย฽างปกติสุขนั้น เนื่องจากโครงการจ฾างงานผู฾ได฾รับผลกระทบจาก
สถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเช้ือโคโรนา 2019 (COVID-19) เพ่ือปฏิบัติหน฾าท่ี ผู฾ช฽วยเหลือเจ฾า
พนักงานควบคุมโรคติดต฽อ ในเขตท฾องท่ี : 1 คน 1 ตาบล เป็นการดาเนินโครงการที่มีผลกระทบในวงจากัด
ส฽วนการดาเนนิ โครงการโคก หนอง นา โมเดล ทอี่ ยู฽ระหวา฽ งการเตรียมการน้ัน น฽าจะเป็นโครงการที่สามารถทา
ใหป฾ ระชาชนทีไ่ ด฾รับผลกระทบได฾รบั การเพือ่ ฟ้ืนฟเู ศรษฐกิจและสงั คมจนสามารถใช฾ชีวิตได฾อยา฽ งปกติสุขได฾

อย฽างไรก็ดี นอกจากการดาเนินโครงการฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมดังกล฽าวข฾างต฾นแล฾ว หากมีการ
พัฒนาตามข฾อเสนอในการพัฒนาเพื่อเตรยี มความพร฾อมในการให฾ความช฽วยเหลอื ผู฾ได฾รบั ผลกระทบ ทั้ง ๕ข฾อดงั น้ี

• ส฽งเสริมและพฒั นาความรู฾ และศักยภาพ ดา฾ นการขายสนิ ค฾าออนไลนแ
• ควบคุมมาตรฐานสินค฾าให฾ได฾มาตรฐานมีความรับผิดชอบต฽อผ฾ูบริโภค (ไม฽ขายทุเรียนอ฽อน

รับประกนั สนิ คา฾ )
• พฒั นาเป็นทุเรียนออรแแกนคิ
• จด GI ทุเรยี นวงั จันทรแ
• ขอความรว฽ มมอื จาก สวทช.และ สถาบันการศกึ ษาในพน้ื ทใ่ี นการพฒั นานวัตกรรมทุเรียนและ
ผลผลิตการเกษตรเพือ่ เพม่ิ มูลคา฽ รวมท้งั พฒั นาคณุ ภาพดนิ และบริหารจัดการนา้ ใหม฾ ปี ระสิทธิภาพ น฽าจะทาให฾
เศรษฐกิจและสังคมของอาเภอวังจันทรแ จังหวัดระยองมีความเข฾มแข็งสามารถยืนหยัดส฽ูกับวิกฤตการณแต฽างๆ
ไดอ฾ ยา฽ งม่ันคง และประชาชนในพื้นท่ีมคี วามเปน็ อยท฽ู ด่ี ี มีรายได฾จากการทาเกษตรกรรมในพื้นท่ีในระดับท่ีสูง มี
ขีดความสามารถดา฾ นการแขง็ แรง รวมทง้ั มีความยั่งยืน อันจะเป็นฐานสาคัญในการพัฒนาประเทศไทยเพื่อก฾าว
ไปสู฽ความมั่นคง ม่ังคั่ง ย่ังยืน เป็นประเทศพัฒนาแล฾ว ด฾วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
อยา฽ งแนน฽ อน

61

การเรยี นร฾เู ชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดบั สูง (นปส.) ร฽นุ ที่ 75

ภาพกิจกรรมการศึกษาเรียนรู้เชิงปฏิบตั กิ าร (Action Learning)

ในระดบั อาเภอวงั จันทร์
7

62

การเรยี นร฾เู ชิงปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดับสูง (นปส.) รุ฽นท่ี 75

รายงานการเรียนรู้เชิงปฏบิ ัติการ (Action Learning)
การประเมินประสิทธิภาพการฟืน้ ฟเู ศรษฐกิจและสงั คม

จากผลกระทบของไวรสั โควดิ -19
ในระดับอาเภอแกลง

จดั ทาโดย

กลุ่มปฏบิ ัตกิ ารที่ 4 (กป.4)

นางศริ ลิ ักษม์ เหมาะพชิ ัย นายอาเภออนิ ทร์บุรี จังหวัดสงิ หบ์ รุ ี
นางสาวยคุ ล นมุ าศ ผอู้ านวยการสานักงานเลขาธกิ าร
สานักงานทรัพยากรนา้ แหง่ ชาติ
นายอธสิ รรค์ อินทรต์ รา หวั หน้าสานักงานจงั หวดั การญจนบรุ ี
นายภูริวัจน์ โชตินพรตั น์ นายอาเภอชียงคาน จงั หวดั เลย
นายสมศักด์ิ สุขประเสริฐ นายอาเภอเมืองแพร่ จงั หวดั แพร่
วา่ ท่ีร้อยตรอี านพ ศรีบญุ ลือ นายอาเภอจังหาร จังหวดั ร้อยเอด็
นายณรงคเ์ ดช ฉิมเลก็ โยธาธกิ ารและผังเมอื งจังหวดั ตาก
นายสาโรจน์ ไชยมาตร ท้องถ่ินจงั หวดั กระบ่ี
พ.ต.ท. จกั รกฤษณ์ วเิ ศษเขตการณ์ ผเู้ ชีย่ วชาญเฉพาะด้านคดพี เิ ศษ
กรมสอบสวนคดพี ิเศษ
นายนพโรจน์ ศรีประเสริฐ สรรพากรภาค 2 กรมสรรพากร

63

การเรยี นรู฾เชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดับสงู (นปส.) รนุ฽ ที่ 75

คานา

เอกสารรายงานการเรียนร฾ูเชิงปฏิบัติการ (Action Learning) เป็นส฽วนหนึ่งของการศึกษาอบรม
หลักสูตรนักปกครองระดับสูง (นปส.) รุ฽นที่ ๗5 พุทธศักราช ๒๕๖3 ของสถาบันดารงราชานุภาพ
กระทรวงมหาดไทย โดยทาการประเมินประสิทธิภาพของการฟ้ืนฟูเศรษฐกิจ และสังคมจากผลกระทบของ
โรคติดเช้ือไวรสั โคโรนา฽ 2019 (COVID-19) อาเภอแกลง จังหวัดระยอง

รายงานการศกึ ษานีจ้ ะสาเร็จไม฽ได฾ หากไม฽ได฾รับความกรุณาจากท฽านสุรชัย ยุติธรรมนนทแ นายอาเภอ
แกลง และคณะกรรมการบริหารงานแบบบูรณาการอาเภอแกลงทุกท฽าน ท่ีได฾กรุณาให฾ข฾อมูลและเอกสารท่ี
เกยี่ วข฾อง ตลอดจนให฾ขอ฾ เสนอแนะอันเปน็ ประโยชนแอย฽างยิ่ง จนทาให฾การศึกษาในครั้งน้ี สาเร็จลุล฽วงด฾วยดี
ทุกประการ

สุดท฾ายนี้ ขอมอบคุณค฽าและประโยชนแอันพึงมีจากการศึกษาในคร้ังน้ีให฾แก฽ผู฾ท่ีเกี่ยวข฾องทุกท฽าน ซึ่งผู฾
ศึกษาหวังว฽าเอกสารดังกล฽าวจะเป็นประโยชนแแก฽ผู฾นาไปศึกษาไม฽มากก็น฾อย และขอขอบพระคุณผู฾ที่เกี่ยวข฾อง
ทกุ ท฽านมา ณ โอกาสน้ี

คณะผู้จดั ทา
นกั ปกครองระดบั สูง (นปส.) รุน่ ท่ี ๗5

กลุ่มปฏิบตั กิ ารท่ี (ก.ป.) 4

64

การเรยี นรเ฾ู ชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลกั สูตรนักปกครองระดบั สูง (นปส.) รุน฽ ท่ี 75

สว่ นท่ี 1
ข้อมูลพื้นฐานพืน้ ที่ศึกษา

ข้อมูลทั่วไปของอาเภอแกลง
ขอ้ มูลท่ัวไป
อาเภอแกลงหรอื อกี ช่ือหน่งึ ว฽า “สามยา฽ น” เดมิ มีฐานะเป็นหวั เมืองช้นั จตั วา อย฽ใู นเขตการปกครอง

ของมณฑลจนั ทบรุ ี มีทีต่ ้งั อยู฽บริเวณแหลมเมือง ตาบลปากน้ากระแส ต฽อมาเม่ือวนั ที่ 24 มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช
2451 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา฾ เจ฾าอยห฽ู วั ไดม฾ ีพระบรมราชโองการให฾โอนเมืองแกลง ท่ขี น้ึ อยกู฽ ับ
มณฑลจนั ทบรุ ีไปขน้ึ กับเมืองระยองและลดฐานะเป็นอาเภอและได฾ย฾ายตัวเมอื งมาตงั้ อยทู฽ ่ีบ฾านโพธทิ์ อง ตาบล
ทางเกวียน อยท฽ู างทศิ เหนือของวดั โพธทิ์ องในปใจจุบันมีหลวงแกลงแกลว฾ กลา฾ (ศรีบุญศริ )ิ ดารงตาแหนง฽
นายอาเภอแกลงคนแรก และในปพี ระพุทธศกั ราช 2453 ไดย฾ ฾ายจากบา฾ นโพธิ์ทองมาต้ังทีบ่ า฾ นสามย฽าน
เน่ืองจากที่เดมิ เป็นที่ราบลุ฽มมีนา้ ท฽วมบอ฽ ยคร้ัง การขยายตัวทางสงั คมอย฽างรวดเร็วเป็นเหตใุ ห฾ท่ีว฽าการอาเภอท่ี
ต้งั อยูส฽ ามย฽านไมส฽ ามารถบริการประชาชนได฾สะดวกเท฽าที่ควร จึงยา฾ ยทีว่ ฽าการอาเภออีกครัง้ หนึ่ง ในวนั ท่ี 9
มกราคม 2541 มาตง้ั อยทู฽ ี่ตาบลทางเกวยี น สมัยนายวรชัย อตุ ตมชยั นายอาเภอ แกลงในขณะนัน้ โดยได฾
ขอบรจิ าคท่ีดนิ จากนายประทุม-นางอุทิศ ซอ่ื ตรง นายโชคชัย เอยี่ มแม฾นศรี และนายโอบบญุ แย฾มศิริกุล ซง่ึ
เปน็ ผู฾มีจติ เป็นกุศล จานวน 47 ไร฽ ใชส฾ ร฾างที่วา฽ การอาเภอแกลงแหง฽ ใหม฽มี นายสรุ ชัย ยุติธรรมนนทแ ดารง
ตาแหนง฽ นายอาเภอแกลงคนปจใ จุบัน

คาขวัญอาเภอแกลง
“ แหลมแม฽พิมพแสวยหรู สุนทรภู฽ครูกวี ประเพณที อดผา฾ ปุากลางนา้
อตุ สาหกรรมยางพารา กะปิน้าปลาข้ึนช่อื เล่ืองลือผลไม฾ ”

ข้อมูลสภาพทั่วไปและสถานการณ์ในปัจจุบัน
(1) ขนาดและท่ตี ั้ง
อาเภอแกลงตง้ั อยูท฽ างทศิ ตะวันออกตอนลา฽ งของจงั หวดั ระยอง อย฽ูห฽างจากจงั หวัดระยอง

เป็นระยะทาง 47 กโิ ลเมตร มเี น้อื ทปี่ ระมาณ 788.46 ตารางกิโลเมตรหรือร฾อยละ 13.5 ของเนื้อท่ีจังหวัด
ระยองมอี าณาเขตติดต฽อดงั น้ี

ทศิ เหนือ ตดิ ต฽ออาเภอเขาชะเมา และอาเภอวงั จันทรแ จงั หวัดระยอง
ทศิ ตะวันออก ตดิ ต฽ออาเภอแก฽งหางแมว และอาเภอนายายอาม จงั หวดั จนั ทบุรี
ทิศใต฾ ติดต฽อชายฝ่งใ ทะเลอ฽าวไทย
ทศิ ตะวันตก ติดตอ฽ กบั อาเภอเมืองระยอง จงั หวัดระยอง
(2) ภมู ิประเทศ
สภาพพื้นที่โดยท่ัวไปเป็นที่ราบสลับที่ดอนเป็นลูกคล่ืนทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือมีแนว
ภูเขาบางส฽วน พื้นที่บริเวณน้ีจึงเป็นท่ีราบเชิงเขาสลับกับที่ดอนลูกคล่ืนทาง ทิศใต฾เป็นที่ลาดต่าลงสู฽อ฽าวไทย
มีชายทะเลเว฾าแหว฽งตดิ อ฽าวไทยยาวประมาณ 35 กิโลเมตร หรือร฾อยละ 35 ของจังหวัดระยอง มีแม฽น้าสาคัญ
1 สาย คือ แม฽น้าประแสรแ มีความยาวประมาณ 26 กิโลเมตร โดยมีต฾นกาเนิดจากทิวเขาในจังหวัดชลบุรีไหล

65

การเรยี นรู฾เชงิ ปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลกั สูตรนกั ปกครองระดบั สงู (นปส.) รุ฽นท่ี 75

ผ฽านท฾องทต่ี าบลกระแสบน ตาบลบ฾านนา ตาบลทางเกวียน ตาบลทุ฽งควายกิน และไหลลงสู฽ทะเลที่ตาบลคลอง
ปนู และตาบลปากน้ากระแส

(3) ภูมิอากาศ
ภมู ิอากาศโดยทว่ั ไป เปน็ สภาพภมู อิ ากาศแบบมรสมุ เขตร฾อนในฤดฝู นโดยปกติ จะมฝี นตกชกุ

ระหวา฽ งเดอื นพฤษภาคม ถึง เดอื นพฤศจิกายน ของทุกปี
ฤดรู อ฾ น เรม่ิ ตั้งแตเ฽ ดือนกุมภาพนั ธแ ถึง เดอื นพฤษภาคม
ฤดฝู น เริม่ ต้ังแต฽เดือนมิถุนายน ถึง เดือนพฤศจิกายน
ฤดหู นาว เรม่ิ ตั้งแตเ฽ ดือนธันวาคม ถึง เดอื นมกราคม

(4) แหลง่ น้า
แหลง฽ น้าที่สาคญั ของอาเภอแกลง อ฽างเก็บน้าประแสรแ มีทีต่ งั้ อย฽ูในเขตอาเภอวงั จนั ทรแ โดย

กรมชลประทานจะปลอ฽ ยน้าลงสแ฽ู ม฽นา้ ประแสรแทาให฾มีน้าตลอดปี นอกจากนีย้ ังมแี หล฽งน้าอนื่ ๆ เช฽น คลองโพล฾
คลองวังหวา฾ คลองละโอก คลองกระแสบน และอา฽ งเก็บเขาจุก ซ่ึงปริมาณน้าขน้ึ อยกู฽ ับปริมาณนา้ ฝนในแต฽ละปี

2.4 การปกครองการปกครองท้องที่ จานวน 15 ตาบล 147 หมบ฽ู า฾ น ประกอบดว฾ ย

1. ตาบลกระแสบน ประกอบด฾วย 14 หมบ฽ู ฾าน

2. ตาบลบา฾ นนา ประกอบดว฾ ย 13 หมู฽บ฾าน

3. ตาบลวังหว฾า ประกอบดว฾ ย 14 หมู฽บา฾ น

4. ตาบลทง฽ุ ควายกนิ ประกอบดว฾ ย 13 หมู฽บ฾าน

5. ตาบลปากน้ากระแส ประกอบด฾วย 8 หม฽ูบ฾าน

6. ตาบลกองดนิ ประกอบดว฾ ย 11 หม฽ูบา฾ น

7. ตาบลทางเกวยี น ประกอบดว฾ ย 10 หมบ฽ู ฾าน

8. ตาบลเนินฆอ฾ ประกอบดว฾ ย 9 หมบ฽ู ฾าน

9. ตาบลคลองปูน ประกอบดว฾ ย 9 หมู฽บ฾าน

10. ตาบลห฾วยยาง ประกอบด฾วย 9 หมูบ฽ า฾ น

11. ตาบลพงั ราด ประกอบด฾วย 8 หมู฽บา฾ น

12. ตาบลสองสลึง ประกอบด฾วย 8 หม฽ูบา฾ น

13. ตาบลชากโดน ประกอบดว฾ ย 8 หมู฽บา฾ น

14. ตาบลชากพง ประกอบดว฾ ย 7 หมู฽บ฾าน

15. ตาบลกรา่ ประกอบดว฾ ย 6 หมู฽บ฾าน

2.5 การปกครองส่วนทอ้ งถ่ิน ประกอบด฾วย เทศบาล 8 แหง฽ และองคกแ ารบริหารสว฽ นตาบล 9 แห฽ง

66

การเรยี นร฾เู ชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดับสูง (นปส.) รุน฽ ท่ี 75

3) หน่วยงานราชการ/รัฐวิสาหกจิ ในเขตอาเภอแกลง
3.1 หนว่ ยงานราชการสว่ นภูมภิ าคระดบั จังหวดั จานวน 4 แหง฽ ดังน้ี
1) สานกั งานท่ีดินจังหวัดระยอง สาขาแกลง
2) สานกั งานขนสง฽ จังหวดั ระยอง สาขาอาเภอแกลง
3) หมวดทางหลวงแกลง - แขวงทางหลวงระยอง
4) สานักงานส฽งเสรมิ การปกครองท฾องถ่ินจงั หวดั ระยอง ประจาอาเภอแกลง
3.2 หน่วยงานราชการส่วนกลาง จานวน 5 แหง฽ ดงั นี้
1) สานกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาระยอง เขต 2
2) ศูนยแวิจัยทรพั ยากรทางทะเลและชายฝใง่ อ฽าวไทย ฝใ่งตะวันออก
3) สถานพี ัฒนาปุาชายเลน ที่ 1 (จังหวัดระยอง)
4) สานกั ทรัพยากรน้าบาดาล เขต 9
5) สานักงานสรรพากรพ้นื ท่ี สาขาอาเภอแกลง
3.3 หน่วยงานราชการสว่ นภูมภิ าคระดบั อาเภอ จานวน 12 แห฽ง ดังนี้
1) สานกั งานพฒั นาชุมชนอาเภอแกลง
2) สานักงานสาธารณสขุ อาเภอแกลง
3) สานกั งานเกษตรอาเภอแกลง
4) ทีท่ าการสัสดีอาเภอแกลง
5) สานักงานปศสุ ตั วอแ าเภอแกลง
6) สานักงานประมงอาเภอแกลง
7) ศนู ยกแ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาเภอแกลง
8) สถานตี ารวจภธู รแกลง
9) สถานีตารวจภธู รบา฾ นกรา่
10) สถานีตารวจภูธรปากนา้ ประแสรแ
11) สานักงานวัฒนธรรมอาเภอแกลง
12) หน฽วยประสานงานปาุ ไม฾อาเภอแกลง
3.4 หนว่ ยงานรฐั วสิ าหกจิ จานวน 9 แหง฽ ดงั น้ี
1) สานกั งานการไฟฟูาส฽วนภูมภิ าคอาเภอแกลง
2) สานกั งานประปาส฽วนภมู ิภาคอาเภอแกลง
3) ธนาคารกรุงไทย สาขาแกลง
4) ธนาคารออมสิน สาขาแกลง
5) ธนาคารเพ่ือการเกษตรและสหกรณแการเกษตร อาเภอแกลง
6) สวนพฤกษศาสตรแระยอง
7) การยางแห฽งประเทศไทยสาขาแกลง
8) บรษิ ทั ไปรษณียไแ ทย จากัด (ปณท) อาเภอแกลง
9) บรษิ ทั ทโี อที จากัด (มหาชน) สาขาแกลง

67

การเรยี นรู฾เชงิ ปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดับสงู (นปส.) รน฽ุ ท่ี 75

4) ประชากร
ประชากร 133,167 คน แยกเปน็ ชาย 64,025คน หญิง 69,142 คน
ความหนาแน฽นของประชากรเท฽ากับ 166 คนตอ฽ ตารางกโิ ลเมตร

ข้อมูลประชากรอาเภอแกลง (ขอ฾ มลู ณ วนั ที่ 30 เมษายน 2563)

ประชากร เนอื้ ที่ รายได้เฉลี่ย
ครัวเรือน
ลาดบั ตาบล ผูม้ ีสทิ ธิ (ตร.กม.) ของประชากร
1 กระแสบน ชาย หญงิ รวม เลอื กต้งั ในตาบล(บาท)

4,505 4,015 4,421 8,436 6,375 79 80,355

2 กรา่ 4,131 2,630 3,125 5,755 4,628 13 544,709

3 กองดิน 4,259 5,028 5,286 10,314 10,304 94 124,000

4 คลองปนู 2,427 3,065 3,195 6,260 4,999 27 96,593

5 ชากโดน 2,197 2,972 2,941 5,913 4,925 32 628,616

6 ชากพง 5,246 4,615 4,758 9,373 7,144 35 647,212

7 ทางเกวยี น 3,641 3,634 3,751 7,385 5,486 37 97,659

8 ทง฽ุ ควายกนิ 7,278 7,699 8,194 15,893 12,598 82 1,039,642

9 เนนิ ฆอ฾ 1,864 2,247 2,358 4,605 3,752 36 35,000

10 บ฾านนา 3,206 4,314 4,258 8,572 8,468 71 1,073,048

11 ปากน้ากระแส 2,412 3,143 3,279 6,422 5,117 9 748,830

12 พงั ราด 2,008 3,025 3,252 6,277 6,100 42 514,615

13 วงั หว฾า 4,145 4,457 4,912 9,369 7,472 59 1,703,824

14 สองสลงึ 2,394 2,765 2,885 5,650 5,640 48 729,168

15 ห฾วยยาง 1,671 1,753 1,925 3,678 3,646 43 1,561,001

5) รายได้เฉลยี่ ครัวเรอื นข้อมลู ความจาเป็นพน้ื ฐานระดบั อาเภอปี 2562
(ข฾อมูล ณ วันท่ี 20 พฤษภาคม 2563)
- รายได฾เฉลี่ยต฽อคนต฽อปีของคนในพน้ื ที่ เปน็ จานวน 186,389.58 บาท/คน/ปี

- รายไดต฾ อ฽ ครัวเรือนตอ฽ ปี เปน็ จานวน 439,269.01 บาท/ครวั เรือน/ปี

68

การเรยี นรู฾เชิงปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดบั สูง (นปส.) ร฽ุนที่ 75

6) การศกึ ษา
6.1 ข้อมลู พนื้ ฐานโรงเรียน สังกัดสานกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาระยอง เขต 2

(ข฾อมูล ณ วันท่ี 17 มถิ นุ ายน 2563 https://data.bopp-obec.info) จานวน 59 แหง฽
6.2 โรงเรียนในสังกดั องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ จานวน 1 แห฽ง ไดแ฾ ก฽
6.3 จานวนสถานศกึ ษาของเอกชน
1) ระดบั ก่อน – ประถมศึกษา จานวน 3 แหง฽
2) ระดับมธั ยมศกึ ษา จานวน 1 แห฽ง
6.4 ระดับอาชวี ศกึ ษา จานวน 3 แหง฽

7) สาธารณสขุ

อาเภอแกลงมสี ถานบริการด฾านสาธารณสขุ ดงั นี้

- โรงพยาบาลของรัฐ จานวน 1 แหง฽

- โรงพยาบาลของเอกชน จานวน 1 แหง฽

- โรงพยาบาลสง฽ เสรมิ สขุ ภาพตาบล จานวน 23 แห฽ง

- ศนู ยบแ ริการสาธารณสุขเทศบาล จานวน 1 แห฽ง

- คลินกิ จานวน 63 แห฽ง

- ทันตแพทยแ จานวน 9 คน

- แพทยแ จานวน 22 คน

- พยาบาล จานวน 168 คน

- เภสัชกร จานวน 16 คน

- เจา฾ หน฾าทสี่ าธารณสขุ จานวน 183 คน

- อาสาสมัครสาธารณสุข จานวน 2,490 คน

8) ศาสนาและวฒั นธรรม
ประชาชนส฽วนใหญน฽ บั ถือศาสนาพทุ ธ
- มีวัดจานวน 77 แห฽ง (วดั มหานิกาย จานวน 72 แหง฽ วดั ธรรมยตุ จานวน 5 แหง฽ )
และสานกั สงฆแจานวน 5 แหง฽
- มสั ยิดจานวน 1 แหง฽
- โบสถแครสิ ตแ 1 แหง฽

9) การคมนาคม
อาเภอแกลงมีการคมนาคมทางบกที่สะดวกมีทางหลวงติดต฽อระหว฽างอาเภอภายใน

จงั หวดั ระยอง และอาเภอนายายอาม จงั หวัดจันทบุรี โดยมถี นนสายสาคัญ ดังนี้
(1) ถนนสุขุมวิททางหลวงแผ฽นดินหมายเลข 3 เช่ือมอาเภอแกลงกับอาเภอเมืองระยอง

ระยะทาง 47 กิโลเมตร ปรับปรุงเป็นถนน 4 เลน แลว฾ เสร็จเมื่อปี 2540 เช่ือมอาเภอแกลงกับจังหวัดจันทบุรี
โดยผ฽านอาเภอนายายอาม อาเภอท฽าใหม฽ ระยะทาง 63 กิโลเมตร ทาให฾การจราจรสะดวกข้ึนเป็นอย฽างมาก
หากเดินทางจากอาเภอแกลงไปยังกรุงเทพมหานครด฾วยเส฾นทางสายน้ี จะใช฾ระยะทางประมาณ 280
กโิ ลเมตร

69

การเรยี นรเู฾ ชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดับสูง (นปส.) ร฽ุนท่ี 75

(2) ถนนสายบ฾านบึง - แกลงทางหลวงแผ฽นดินหมายเลข 344 เชื่อมอาเภอแกลงกับอาเภอ
บ฾านบึง จังหวัดชลบุรี โดยผ฽านอาเภอวังจันทรแ จังหวัดระยอง อาเภอหนองใหญ฽ จังหวัดชลบุรี ระยะทาง
ประมาณ 90 กิโลเมตร ปรับปรุงเปน็ ถนน 4 เลน แล฾วเสร็จเมอ่ื ปี 2540 เช฽นเดยี วกัน หากเดินทางจากอาเภอ
แกลงไปกรงุ เทพมหานครดว฾ ยเส฾นทางสายน้ี จะใช฾ระยะทาง ประมาณ 173 กโิ ลเมตร

(3) สาหรับเส฾นทางตดิ ตอ฽ ระหว฽างตาบลส฽วนใหญ฽เป็นถนนลาดยาง ส฽วนถนนภายในตาบล ยัง
เป็นถนนลกู รงั ทตี่ อ฾ งมกี ารปรับปรงุ ทุกปจี านวนถนนภายในอาเภอ มปี ระมาณ 714 สาย แยกเป็น

- ทางหลวงแผน฽ ดนิ จานวน 7 สาย
- ทางหลวงชนบท จานวน 4 สาย
- ทางหลวงทอ฾ งถิน่ จานวน 703 สาย
(4) เส฾นทางบายพาสเลี่ยงเมืองแกลงรูปแบบการก฽อสร฾างเป็นมาตรฐานช้ันทางพิเศษเชื่อมทางหลวง
หมายเลข 3 กับทางหลวงหมายเลข 344 เปน็ ถนน 4 เลน กว฾าง 3.50 เมตร เพื่อแก฾ไขปใญหาการจราจรของ
อาเภอแกลง โดยผ฽าน ตาบลวังหว฾า ทางเกวียน ตาบลบ฾านนา และตาบลกระแสบนรวมระยะทาง 11.531
กิโลเมตร

10) การติดต่อสื่อสาร
มที ที่ าการไปรษณยี เแ ปดิ บรกิ ารรวม 4 แห฽ง ให฾บริการด฾านการส่ือสารไปรษณียแและโทรคมนาคม

ในประเทศและตา฽ งประเทศ ได฾แก฽ บริษัทไปรษณียแไทย จากัด (ปณท) อาเภอแกลง, บริษัทไปรษณียแไทย จากัด
(ปณท) สาขาประแสรแ บริษัทไปรษณียแไทย จากัด (ปณท) สาขากร่า และบริษัทไปรษณียแไทย จากัด (ปณท)
สาขาหนองกะพ฾อ

11) การสาธารณปู โภค
- การไฟฟูาการไฟฟาู ส฽วนภมู ภิ าคจังหวัดระยองรับซ้ือกาลงั ไฟฟาู จากการไฟฟูาฝุาย

ผลติ 6 แหง฽ โดยอาเภอแกลงใช฾ไฟฟาู จากสถานจี า฽ ยไฟฟูาย฽อย ระยอง 1 ต้งั อยทู฽ ่ีตาบลเชงิ เนิน อาเภอเมือง
ระยอง และใช฾ไฟฟาู จากสถานีควบคมุ การจา฽ ยไฟฟูาแกลงอกี หนึ่งแห฽ง

- การประปาอาเภอแกลงมปี ระปาส฽วนภูมภิ าค จานวน 1 แหง฽ คือ การประปาส฽วน
ภูมภิ าคปากน้าประแสรแ การประปาเทศบาลตาบลเมืองแกลง และการประปาเทศบาลตาบลกองดนิ ประปา
มาตรฐาน จานวน 3,942 ครวั เรอื น และประปาหมบู฽ ฾าน จานวน 18,145 ครวั เรือน

12) ดา้ นเศรษฐกิจ
ขอ้ มูลพื้นท่ปี ลูกพืชเศรษฐกิจของอาเภอแกลง ปี 2562/2563

พ้นื ทถ่ี อื ครองทงั้ หมด ๔๓๕,๓๔๔ ไร฽ พ้ืนท่ีการเกษตร ๓๓๒,๐๔๔ ไร฽ ครอบครัวเกษตรกร
๑๕,๐๐๐ ครัวเรือน

70

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลักสูตรนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) รุน฽ ท่ี 75

ชนิดพชื พนื้ ที่ปลูก พื้นทีใ่ ห้ผลผลิต ผลผลิตเฉลีย่ ผลผลติ รวม
(กก./ไร)่ (ตัน)
ยางพารา 147,902 104,914 220
ปาลมแ น้ามนั 3,487 2,954 2,420 23,081.08
6,901.84
มะพร฾าว 2,878 2,850 อ฽อน 960 ผล/ไร฽
แก฽ 768 ผล/ไร฽ 2,188.80
มงั คุด 7,504 7,466
ขนนุ 5,168 4,411 688 5,136.61
เงาะ 888 876 3,736 16,479.50
มะม฽วง 1,398 1,509 1,525 1,335.90
ทุเรียน 41,742 35,537 1,036 1,563.32
ลองกอง 573 573 1,800 67,566.60
มนั สาปะหลัง 627 509 507 290.51
สบั ปะรด 1,095 795 4,016 2,044.14
ขา฾ วนาปี 2,025 2,025 5,320 4229.40
420 926.10

13) ด้านการพาณิชย์

- อสังหารมิ ทรัพยแ หม฽บู า฾ นจัดสรร จานวน 22 แหง฽

- ธนาคารพาณิชยแ ธนาคารพาณิชยแ จานวน 10 แหง฽

- โรงแรม/ทพ่ี ัก ท่ีมจี านวนหอ฾ งต่ากว฽า 30 หอ฾ ง จานวน 69 แห฽ง

- โรงแรม/ทพ่ี ักท่มี จี านวนหอ฾ งระหว฽าง 30 – 100 ห฾อง จานวน 17 แหง฽

- โรงแรม/ทพ่ี กั ทม่ี ีจานวนหอ฾ งตั้งแต฽ 100 หอ฾ งขึ้นไป จานวน 3 แหง฽

- โฮมสเตยแ จานวน 8 แหง฽

- สถานบริการนา้ มนั

สถานีบรกิ ารนา้ มนั ท่มี ีร฾านค฾าสะดวกซื้อให฾บริการ จานวน 14 แห฽ง

สถานบี ริการนา้ มนั ทไ่ี ม฽มีร฾านสะดวกซ้ือให฾บริการ จานวน 24 แหง฽

- ร฾านคา฾ ปลกี

ซปุ เปอรเแ ซนเตอรแ (สนิ คา฾ เกรด C/D) เช฽น บก๊ิ ซี,เทสโก฾โลตัส เปน็ ต฾น จานวน 1 แหง฽

ซปุ เปอรมแ าเกต็ (สินค฾ากล฽ุมของใช฾ประจาวัน) เชน฽ เซเวน฽ ฯโลตัสexpressซเี จเปน็ ตน฾

จานวน 14 แห฽ง

- ร฾านทอง/รา฾ นอัญมณี จานวน 16 แหง฽

- ศูนยแแสดงรถยนตแ/รถจักรยานยนตแ

ศูนยแแสดงรถยนตแ จานวน 5 แห฽ง

ศนู ยแแ สดงรถจักรยานยนตแ จานวน 13 แหง฽

71

การเรยี นร฾ูเชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) รนุ฽ ท่ี 75

14) ด้านผลติ ภณั ฑ์

ชุมชนและท้องถ่ิน OTOP

มีจานวนผผ฾ู ลติ /ผ฾ปู ระกอบการ ท่ีสมคั รลงทะเบียนผูผ฾ ลิต/ผู฾ประกอบการ OTOP ปี 2561 -

ปจใ จุบัน จานวน 201 ราย 344 ผลติ ภณั ฑแ ซ่ึงแยกเปน็ ประเภท ดังนี้

- กลม฽ุ ผู฾ผลติ ชุมชน จานวน 79 ราย 126 ผลิตภัณฑแ

- ผู฾ผลติ ชุมชนทีเ่ ป็นเจ฾าของรายเดยี ว จานวน 115 ราย 212 ผลิตภัณฑแ

- ผูผ฾ ลติ วิสาหกจิ ชุมชนขนาดกลางและขนาดย฽อม จานวน 5 ราย 6 ผลติ ภณั ฑแ

15) ด้านการท่องเที่ยว
สถานที่ท฽องเที่ยวท่สี าคญั ของอาเภอแกลงซ่ึงเปน็ ที่ร฾ูจกั ของคนท่ัวไปและผู฾เดินทางมา

ท฽องเที่ยวเสมอ ประกอบด฾วย
1) แหล฽งท฽องเท่ียวเชิงประวัติศาสตรแ ได฾แก฽ อนุสาวรียแสุนทรภู฽ กวีเอกของประเทศ ตาบลกร่า พระ

อุโบสถวัดสารนารถธรรมาราม ตาบลทางเกวียน ซึ่งจาลองสถานที่สาคัญทางพุทธศาสนาไว฾ที่น่ีศาลกรมหลวง
ชุมพรเขตอดุ มศักด์ิ ตาบลปากน้ากระแส ค฽ายกองดินปืน วัดกองดิน หมุดประวัติศาสตรแที่ 26 เส฾นทางเดินทัพ
ไปจันทบูรณแของสมเด็จพระเจา฾ ตากสนิ มหาราช

2) แหลง฽ ทอ฽ งเท่ียวทางธรรมชาติ ได฾แก฽ หาดแหลมแม฽พิมพแ ซ่งึ เป็นหาดทรายท่ีข้ึนช่ือท่ีสุดของ
อาเภอแกลง เกาะมันใน เกาะมันกลาง เกาะมันนอก หรืออีกชื่อหน่ึงว฽า “เกาะสามมัน” เป็นเกาะท่ีน฽าสนใจไม฽
แพ฾เกาะเสม็ด เนื่องจากมีศูนยแเพาะพันธแุเต฽าทะเลซ่ึงได฾รับความสนใจจากนักท฽องเท่ียวอยู฽ไม฽น฾อยหมู฽บ฾าน
ชาวประมงเป็นหมู฽บ฾านของชาวประมงท่ีทาอาชีพประมงหลายช่ัวอายุคนเป็นคนพ้ืนบ฾านท่ีมีวิถีความเป็นอย฽ู
น฽าสนใจชวนให฾นักท฽องเที่ยวมาสัมผัส นอกจากนี้แหล฽งท฽องเที่ยวทางธรรมชาติที่สาคัญและเป็นที่นิยมอีกแห฽งหนึ่ง
คือ ทงุ฽ โปรงทองถอื เป็นแหล฽งท฽องเที่ยวทีใ่ หค฾ วามรู฾ สร฾างความเขา฾ ใจในเร่อื งระบบนิเวศนแของปุาชายเลน ได฾เห็น
ความสวยงามตามธรรมชาติของ ปุาโกงกาง ไม฾โปรง และไม฾ริมชายฝ่ใง จุดเด฽นของบริเวณน้ีคือ ต฾นโปรงที่ขึ้น
หนาแน฽นอยเู฽ ตม็ พื้นท่ี สะท฾อนสีเขียวอ฽อนตา จนเรียกว฽า เป็นท฽ุงโปรงทองตลอดจนสถานท่ีท฽องเท่ียวท่ีน฽าสนใจ
อื่น ๆ เช฽น สวนพฤกษศาสตรแระยองจัดต้ังขึ้นเพ่ือเป็นศูนยแศึกษาวิจัย และรวบรวมพรรณไม฾ในภาคตะวันออก
และเพ่ืออนุรักษแทรัพยากรพันธแุพืช โดยเฉพาะสภาพนิเวศวิทยาของพ้ืนที่ชุ฽มน้าและปุาเสม็ด รวมถึงเพื่อเป็น
แหล฽งให฾ความรู฾ของประชาชน แหล฽งพักผ฽อนหย฽อนใจ และเป็นแหล฽งท฽องเท่ียวเรียนร฾ูในเชิงนิเวศแก฽ผ฾ูเข฾าชม
นอกจากน้ียงั มสี ะพานรักษแแสม สะพานท฽ุงฝาด ซึ่งเป็นสะพานเดินชมและศึกษาระบบนิเวศนแปุาชายเลน อ฽าง
เกบ็ น้าเขาจุก เขาถ้าระฆังทอง เป็นตน฾

3) แหล฽งท฽องเที่ยวเชิงเกษตร เช฽น สวนบ฾านเรา ตาบลกระแสบน สวนคุณพิชัย ก฾องเสนาะ
ตาบลชากโดน สวนคุณเสริมศักดิ์ ตาบลกระแสบน สวนลุงเสส ตาบลกองดิน เป็นต฾น ซ่ึงเป็นสวนผลไม฾ ท่ีมี
ผลไมค฾ ณุ ภาพดหี ลากหลายชนิด

4) ศูนยแเรียนร฾ูเศรษฐกิจพอเพียง เช฽น ศูนยแเรียนร฾ูของชุมชนและผ฾ูสูงอายุบ฾านจารุง ศูนยแ
กสิกรรมธรรมชาติสองสลึง เป็นต฾น เป็นแหล฽งเรียนรู฾ทางด฾านการเกษตรวิถีชีวิตของสังคมชนบท และการน฾อม
นาหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ฾าอยู฽หัวมาปรับใช฾และเปิดให฾ประชาชนทั่วไป ผู฾ที่
สนใจเข฾าศึกษาดงู าน

72

การเรยี นรเู฾ ชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนกั ปกครองระดบั สูง (นปส.) รุน฽ ที่ 75

ส่วนที่ 2

การประเมนิ ประสิทธิภาพของการฟ้นื ฟเู ศรษฐกจิ และสังคม
จากผลกระทบของโรคตดิ เช้อื ไวรสั โคโรนา่ 2019 (COVID-19)

ในพ้ืนท่อี าเภอแกลง จังหวัดระยอง

1. สถานการณก์ ารเกิดโรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙

ในต฾นปี ๒๕๖๒ มาจนปใจจบุ นั ความเส่ียงท่อี ุบตั ิข้นึ ใหม฽ท่ีสรา฾ งผลกระทบอยา฽ งมหาศาลไปทกุ
วงการคงหนไี มพ฽ น฾ การแพรร฽ ะบาดของโรคตดิ เชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ เพราะเป็นที่ทราบกันดีอย฽ูแล฾วว฽า การ
แพรร฽ ะบาดของไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ ได฾สรา฾ งความโกลาหลวุ฽นวายให฾กับโลกอย฽างหนักหนว฽ งทุกด฾าน ไมว฽ า฽ จะ
เปน็ เศรษฐกิจ สงั คม การเมอื ง รวมไปถงึ วถิ ชี วี ติ ของผค฾ู น โรคตดิ เชื้อไวรสั โคโรนา 2019 มีสาเหตุมาจากไวรสั
โคโรนาสายพนั ธใแุ หม฽เริ่มต฾น ในเดอื นธนั วาคม พ.ศ. 2562 โดยพบคร้ังแรกในนครอ฽ูฮัน่ เมอื งหลวงของมณฑล
หเู ปุยแ ประเทศจีน องคกแ ารอนามยั โลกไดป฾ ระกาศให฾การระบาดนเ้ี ปน็ ภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสขุ ระหว฽าง
ประเทศ ในวนั ท่ี 30 มกราคม 2563 และประกาศใหเ฾ ป็น"การระบาดใหญ"฽ หรือ pandemic ในวนั ที่ 11
มนี าคม 2563 หลังจากเช้อื ลกุ ลามไปใน 118 ประเทศและดินแดนทั่วโลก ไวรสั โคโรนา (Coronavirus) เป็นกลุม฽
ของไวรัสทีท่ าใหเ฾ กิดโรคในสัตวเแ ล้ียงลกู ดว฾ ยนมและนก

ในมนษุ ยนแ ้นั ไวรสั โคโรนาทาใหเ฾ กดิ การตดิ เช้ือในระบบทางเดินหายใจทม่ี ักจะไม฽รนุ แรง เช฽น
โรคไขห฾ วดั โดยจะปรากฏในรูปแบบทพ่ี บไดย฾ าก เชน฽ โรคซารสแ , โรคเมอรแส และ COVID-19 ซึ่งจะทาให฾ผต฾ู ดิ
เชื้อเสยี ชีวิตได฾ อาการจะแตกต฽างกนั ไปในแตล฽ ะสายพันธุแ เชน฽ ในไก฽ไวรัสทาใหเ฾ กิดโรคระบบทางเดินหายใจ
สว฽ นบน ในขณะทีว่ วั และหมทู าให฾เกิดอาการท฾องเสียไมม฽ ีวคั ซีนหรอื ยาตา฾ นไวรสั เพื่อปูองกนั หรอื รักษาการตดิ
เชอื้ ไวรสั โคโรนาในมนุษยแ หากพจิ ารณาจากรายงานความเสย่ี งโลกหรือ Global Risk Report ทีส่ ภาเศรษฐกิจ
โลก (WEF) นาเสนอในแต฽ละปนี น้ั จะพบวา฽ ความเสี่ยงจากโรคตดิ ตอ฽ แพรเ฽ ช้ือ (Infectious Diseases) นน้ั ถูก
จดั อันดบั ใหเ฾ ป็นหนึ่งในสบิ ความเส่ียงสาคัญท่ีทกุ องคแกรจะต฾องให฾ความสาคัญโดยเฉพาะในเชิงของผลกระทบ
สาหรับการจดั การกับวกิ ฤติไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ ในปจใ จบุ ันนน้ี ัน้ นบั วา฽ ยงั คงมีความเส่ียงอย฽างต฽อเนือ่ งด฾วย
เหตุผลที่วา฽ เรายงั คงไมส฽ ามารถคาดการณแได฾ถงึ ระยะเวลาทจ่ี ะสน้ิ สดุ (เม่ือมีวคั ซีนรกั ษาหรือควบคุมการระบาดได)฾

2. สถานการณก์ ารเกดิ โรคตดิ เชื้อไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ ในประเทศไทย
จากสถานการณกแ ารระบาดของเช้ือไวรสั โคโรนา 2019 หรือ โควิด - 19 (COVID-19) ปใจจบุ นั

พบวา฽ เมอ่ื วนั ที่ 13 พฤษภาคม 2563 ประเทศไทยมยี อดผ฾ตู ดิ เช้ือสะสม 3,017 คน ผู฾ตดิ เช้ือใหม฽ 0 ราย
และอยู฽อันดับที่ 66 ของโลก ซง่ึ เปน็ เรื่องทน่ี า฽ ยินดี เนอ่ื งจากทีผ่ า฽ นมา ประเทศไทยเคยมียอดผ฾ตู ิดเช้อื รายใหม฽
พ฽ุงถงึ หลักร฾อยคน ซ่งึ ภาครฐั เอกชน และประชาชน กไ็ ด฾ช฽วยกันอยา฽ งเต็มที่ เพือ่ ลดการแพร฽ระบาดของเชือ้ โค
วิด-19 โดยมลี าดับเหตุการณแ ดังนี้

1. เดอื น มกราคม 2563

73

การเรยี นรเู฾ ชงิ ปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดับสูง (นปส.) รน฽ุ ที่ 75

วันที่ 13 มกราคม พ.ศ. 2563 มีการพบผ฾ูปุวยที่ได฾รับการยืนยันรายแรก นับเป็นรายแรกท่ี
พบนอกประเทศจีน โดยเป็นหญงิ ชาวจีน อายุ 61 ปี ซึ่งมีถ่ินฐานอยู฽ในนครอู฽ฮั่น เธอไม฽เคยเดินทางไปยังตลาด
อาหารทะเลหวาหนานมาก฽อน แต฽เคยไปที่ตลาดอ่ืนแทน เธอมีอาการเจ็บคอ มีไข฾ มีอาการหนาวสะท฾าน และ
ปวดศีรษะ ในวันท่ี 5 มกราคม 2563 และได฾เดินทางกับครอบครัว และกลุ฽มทัวรแจากนคร อ฽ูฮั่น มายังท฽า
อากาศยานสวุ รรณภมู ิ ในวันท่ี 8 มกราคม 2563 โดยเธอถกู ตรวจพบดว฾ ยกลอ฾ งตรวจจบั ความร฾อน และถูกนา
ตัวสง฽ โรงพยาบาลในวันเดียวกัน 4 วนั ใหห฾ ลัง จากการใช฾ RT-PCR ผลการทดสอบหาไวรัสโคโรนาสายพันธแุใหม฽
น้ัน ผลเป็นบวก

ผู฾ปุวยรายที่ 2 เป็นหญิง อายุ 74 ปี ซึ่งเดินทางมาถึงกรุงเทพมหานครโดยเท่ียวบินจากนคร
อฮ฽ู น่ั ในวนั ที่ 17 มกราคม 2563 ในวนั ท่ี 21 มกราคม พ.ศ. 2563 ชายอายุ 18 ปี เดินทางถึงยังเชียงใหม฽
ด฾วยเท่ยี วบินจากนครอูฮ฽ น่ั ถกู นาตัวส฽งโรงพยาบาลนครพิงคแ และผู฾อานวยการสานักงานปูองกันควบคุมโรคท่ี 1
เชียงใหม฽ ได฾ระบุว฽าบุคคลดังกล฽าวเป็นผู฾ต฾องสงสัยติดเช้ือไวรัสโคโรนา และมีการส฽งตัวอย฽างเลือดไปยัง
โรงพยาบาลจฬุ าลงกรณแ เพอ่ื ตรวจสอบ

วันที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2563 กระทรวงสาธารณสุขประกาศว฽าพบผ฾ูปุวยในประเทศไทย
เป็นรายที่ 3 และ 4 โดยรายที่ 3 เป็นนักท฽องเที่ยวชายชาวจีน อายุ 68 ปี คล฾ายกรณีก฽อนหน฾า และรายที่ 4
เป็นหญิงไทย อายุ 74 ปี ซึ่งเดินทางกลับมาจากนครอ฽ูฮั่น และเข฾ารับการรักษาตัวท่ีโรงพยาบาล
นครปฐม จงั หวัดนครปฐม

มกี ารยืนยันผ฾ูปวุ ยรายที่ 5 ในวันท่ี 24 มกราคม เปน็ หญิงชาวจนี อายุ 33 ปี เดินทางมาจาก
นครอ฽ูฮั่นพร฾อมบุตรสาว อายุ 7 ปี ซึ่งไม฽มีการติดเช้ือ มีรายงานว฽าเธอเข฾ารับการรักษาตัวท่ีโรงพยาบาลราช
วิถี ในสามวันให฾หลังนับจากที่เดินทางถึงกรงุ เทพมหานคร ในวนั ที่ 21 มกราคม

วันท่ี 25 มกราคม 2563 หนว฽ ยราชการของอาเภอหวั หิน จงั หวัดประจวบคีรีขันธแ รายงานว฽าพบ
ผ฾ูปุวยเป็นหญิงชาวจีน อายุ 73 ปี ที่เดินทางมาจากนครอู฽ฮ่ันตั้งแต฽วันท่ี 19 มกราคม 2563 และเข฾ารับการ
รักษาตัวในโรงพยาบาลเอกชนในหัวหิน เม่ือวันท่ี 23 มกราคม 2563 ผลการตรวจเลือดแรกให฾ผลเป็นบวก
อย฽างไรกต็ าม เจ฾าหน฾าทกี่ าลังรอผลยืนยนั จากห฾องปฏิบตั กิ ารอ่ืนร฽วมด฾วย

วันที่ 26 มกราคม 2563 กระทรวงสาธารณสุข ออกแถลงสรุปสถานการณแ โดยมีผู฾ปุวย
ยืนยันแล฾ว 8 คน รวมถึงกรณีจากหัวหินด฾วย เน่ืองจากผลทดสอบทางห฾องปฏิบัติการออกแล฾ว ท้ังหมดเป็น
ชาวจีน ยกเว฾นหญิงไทยคนเดียวจากจังหวัดนครปฐม และผ฾ูปุวย 5 คนแรก ได฾รับการรักษาจนอาการดีขึ้น
และออกจากโรงพยาบาลไปแลว฾ และมีผต฾ู อ฾ งสงสัยรอการยืนยนั อกี จานวน 39 ราย

วันที่ 28 มกราคม 2563 มีการยืนยันผู฾ปุวยเพิ่มอีก 6 ราย โดย 5 คน เป็นสมาชิก
ครอบครัวเดียวกันจากนครอู฽ฮั่น และอีกรายมาจากฉงชิ่ง เป็นผลให฾ประเทศไทยเร่ิมคัดกรองนักท฽องเที่ยวชาว
จนี ทกุ คนในทนั ที

วันที่ 31 มกราคม 2563 มีรายงานผ฾ูปุวยเพิ่มเติมอีก 5 ราย ทาให฾จานวนผ฾ูปุวยรวมอย฽ูที่
19 ราย หนึ่งในนั้นเป็นคนขับรถแท็กซ่ี ที่ไม฽เคยเดินทางไปยังประเทศจีน และต฾องสงสัยว฽าอาจติดเชื้อจาก
นักท฽องเที่ยวชาวจีนที่รับมา ทาให฾เป็นกรณีแรกของการแพร฽ระหว฽างมนุษยแส฽ูมนุษยแของไวรัสในประเทศไทยมี

74

การเรยี นร฾เู ชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลกั สูตรนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) รน฽ุ ที่ 75

รายงานวา฽ คนขบั แท็กซี่ไดต฾ ดิ ตอ฽ กบั คนอื่นอยา฽ งน฾อย 13 คน สว฽ นใหญเ฽ ป็นสมาชิกในครอบครัว ก฽อนจะเดินทาง
ไปเขา฾ รบั การรกั ษา ส฽วนผป฾ู วุ ยรายอ่ืนเปน็ ชาวจีน

2. เดอื น กมุ ภาพันธ์ 2563

วันที่ 2 กมุ ภาพนั ธแ 2563 แพทยแ 2 คนจากโรงพยาบาลราชวิถี พบความสาเร็จในการรักษา
ผ฾ูปุวยที่มีอาการรุนแรงจากไวรัสโคโรนา โดยใช฾ยารักษาไข฾หวัดใหญ฽ (โอเซลทามิเวียรแ) และเอชไอวี (โลปินา
เวียรแและริโตนาเวียรแ) โดยคนไข฾อาการดีข้ึนอย฽างมากภายใน 48 ชั่วโมง หลังจากนาไปรักษา อย฽างไรก็ตาม
ยงั เรว็ เกินไปทีจ่ ะกลา฽ วไดว฾ ฽าวธิ กี ารนจ้ี ะสามารถนาไปใช฾กบั ผป฾ู ุวยรายอืน่ ได฾

วันที่ 4 กุมภาพันธแ 2563 รัฐบาลไทยส฽งเท่ียวบินของสายการบินไทยแอรแเอเชีย ไปรับ
พลเมือง 138 คน ท่ีติดอย฽ูในนครอ฽ูฮั่นจากมาตรการปิดเมือง โดยเครื่องลงจอดท่ีท฽าอากาศยานนานาชาติ
อูต฽ ะเภา (ระยอง–พทั ยา) ในเวลา 19:00 น. โดยในบรรดาผูไ฾ ด฾อพยพมาท้ังหมดมผี ู฾มไี ข฾สูงถูกนาส฽งโรงพยาบาล
6 ราย ส฽วนท่ีเหลือถูกกักโรคไว฾ที่สัตหีบ เป็นเวลา 2 สัปดาหแ และยังมีผ฾ูท่ีไม฽ได฾อพยพอีก 3 คน ประกอบด฾วย
นกั ศึกษา 2 คน ทีม่ ไี ข฾สงู และอีกคนเนื่องจากวซี า฽ หมดอายุ ในวันเดยี วกัน มกี ารยืนยนั ผปู฾ ุวยเพ่ิมเติมอีก 6 ราย
รวมถึงค฽ูสามีภรรยาชาวไทยที่เพิ่งเดินทางกลับมาจากประเทศญ่ีปุน และยังไม฽แน฽ชัดว฽า ท้ังคู฽ติดเชื้อมาใน
ระหว฽างการเดินทาง หรือหลังจากกลับมาประเทศไทยแล฾ว และอีก 2 กรณีเป็นคนขับรถ ซ่ึงรับส฽ง
ผโ฾ู ดยสารชาวจีน

วนั ท่ี 8 กมุ ภาพันธแ 2563 มีผูป฾ ุวยยนื ยันเพิ่มขน้ึ อกี 6 ราย เป็นชาวจีน 2 ราย เปน็ ผูโ฾ ดยสาร
ทเี่ ดินทางมากับเท่ียวบินอพยพเม่ือ 4 วันก฽อน และท่ีเหลือเป็นชาวไทยท่ีได฾สัมผัสกับนักท฽องเท่ียว รวมทาให฾มี
ผูป฾ วุ ยยืนยนั เปน็ 32 ราย

วันที่ 11 กมุ ภาพนั ธแ 2563 มีผป฾ู ุวยยนื ยนั เพมิ่ อกี 1 ราย รวมเปน็ 33 ราย

วนั ที่ 15 กมุ ภาพันธแ 2563 มกี ารพบหญงิ ชาวไทยคนหน่งึ ซ่งึ เป็นผู฾ปุวยรายที่ 35 ทางานอยู฽
ในโรงพยาบาลเอกชนแหง฽ หน่งึ โดยเป็นกรณีแรกที่ผ฾ูปุวยเป็นบุคลากรด฾านสาธารณสุขในประเทศไทย จากการ
สอบสวนพบว฽า บุคคลน้ีมิได฾มีการสวมหน฾ากากอนามัยและชุดปูองกันขณะให฾การรักษาผู฾ปุวย ท้ังนี้มีรายงาน
หลายแห฽งออกมากล฽าวว฽าบุคคลน้ีทางานอยู฽ท่ีสถาบันบาราศนราดูร ซึ่งไม฽ใช฽เรื่องจริง และภายหลังมีการช้ีแจง
โดยกระทรวงสาธารณสขุ

ต฽อมานับเป็นเวลา 8 วันท่ีไม฽มีผ฾ูปุวยเพ่ิมเติม จนวันท่ี 24 กุมภาพันธแ 2563 มีการรายงาน
ผู฾ปุวยเพมิ่ อกี 2 ราย ทาให฾ยอดรวมเป็น 37 ราย สองวันต฽อมา จานวนผ฾ูปุวยเพิ่มเป็น 40 ราย เป็นชาวไทยที่
เพ่ิงเดินทางกลับมาจากประเทศญี่ปุน โดยเป็นค฽ูตายายที่เพิ่งเดินทางกลับมาจากจังหวัดฮอกไกโด และได฾แพร฽
เชื้อต฽อไปยังหลานชายวัย 8 ปี ที่บ฾าน ขณะก฽อนเข฾ารับการรักษา โดยมีกล฽ุมเสี่ยงจานวน 101 คนท่ีท้ังค฽ูได฾
สัมผัสด฾วยซ่ึงได฾รับการตรวจหาไวรัส ประกอบด฾วย สมาชิกกลุ฽มทัวรแ สมาชิกในครอบครัว ผ฾ูโดยสารท่ีเดินทาง
มาโดยเท่ียวบินเดียวกันบุคลากรทางการแพทยแและเพ่ือนร฽วมชั้นของหลานชาย ซึ่งในกรณีนี้นายอนุทิน
ชาญวีรกูลกูลรฐั มนตรีว฽าการกระทรวงสาธารณสุขไดก฾ ล฽าวว฽าการทีค่ ณุ ตาปกปิดประวัติการเดินทางเม่ือเดินทาง
ไปพบแพทยแ ทาใหต฾ วั ของคณุ ตาเองนั้นมคี วามเสย่ี งท่ีจะกลายเปน็ ซูเปอรแสเปรดเดอรแ

วันที่ 29 กุมภาพันธแ 2563 มีการพบผู฾ปุวยรายใหม฽อีก ทาให฾ยอดรวมเป็น 42 ราย โดยผู฾ปุวยเป็น
พนักงานขาย อายุ 21 ปี ซึ่งจากลกั ษณะการทางานทาให฾ต฾องมีการสัมผัสกบั นักท฽องเที่ยวชาวต฽างประเทศ

75

การเรยี นรู฾เชิงปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดบั สูง (นปส.) รุ฽นที่ 75

3. เดอื น มนี าคม 2563

วันท่ี 1 มีนาคม 2563 กระทรวงสาธารณสุขรายงานพบผู฾เสียชีวิตรายแรกของประเทศ
เป็นชายไทย อายุ 35 ปี ซึ่งมีอาการไข฾เลือดออกมาแต฽เดิมเมื่อปลายเดือนมกราคม ที่โรงพยาบาลเอกชนแห฽ง
หนึ่ง ต฽อมาได฾มีการส฽งตัวต฽อไปยังสถาบันบาราศนราดูร ในวันท่ี 5 มีนาคม ภายหลังจากการทดสอบพบว฽าติด
เช้ือโควิด-19 ด฾วย จึงได฾มีการรักษาและหายดีต้ังแต฽วันที่ 16 กุมภาพันธแ อย฽างไรก็ตาม ความเสียหายที่ไวรัส
สร฾างเอาไว฾ที่ปอดของผู฾ปุวยเกินกว฽าจะรักษาได฾ ต฽อมาผ฾ูปุวยเสียชีวิตด฾วยกลุ฽มอาการการทาหน฾าที่ผิดปกติของ
หลายอวยั วะ ในวันท่ี 29 กมุ ภาพันธแ

วันท่ี 15 มีนาคม 2563 มีคาส่ังนายกรัฐมนตรี ปลดอธิบดีกรมการค฾าภายใน โดยให฾
ทันตแพทยแ ประโยชนแ เพ็ญสตุ เป็นรักษาราชการแทนอธิบดีกรมการคา฾ ภายใน เปน็ คาส่งั ท่ีวพิ ากษแวิจารณแอย฽าง
กว฾างขวาง เนอ่ื งจากนายกรฐั มนตรีส่งั ปลดเอง และแต฽งตง้ั เปน็ กรรมการและผชู฾ ว฽ ยเลขานุการ ศบค.

วันที่ 17 มีนาคม 2563 รัฐบาลมีนโยบายให฾ปิดสถานท่ีมีคนมารวมตัวกันเป็นกิจวัตร ซ่ึง
เสี่ยงต฽อการแพร฽เชื้อได฾ง฽าย โดยสถาบันการศึกษา สถาบันกวดวิชา ร฾านนวด ผับ สถานบันเทิง สถานบริการ
นวดแผนโบราณ และโรงมหรสพ ในพ้ืนที่กรุงเทพและปริมณฑล ให฾ปิดต้ังแต฽ 18–31 มีนาคม ขณะท่ีสนาม
มวย สนามกีฬา สนามม฾า ให฾ปิดทันทีจนกว฽าสถานการณแจะคล่ีคลาย และให฾งดการจัดกิจกรรมรวมคนจานวน
มากที่มีความเสี่ยงสูงต฽อการแพร฽ระบาดของโรค และให฾ทุกหน฽วยงานพิจารณามาตรการเหลื่อมเวลาทางาน
และการทางานที่บา฾ น วนั ที่ 23 มีนาคม 2563 ประชาชนในกรุงเทพมหานครทยอยเดนิ ทางกลับต฽างจงั หวัด

วันที่ 24 มีนาคม 2563 กระทรวงสาธารณสุขยืนยัน มีผ฾ูเสียชีวิตเพ่ิมอีก 3 ราย รวม
ผู฾เสียชีวิต 4 ราย และมีผู฾ปุวยรายใหม฽ 106 ราย รวมผ฾ูปุวยสะสมในไทย 827 ราย โดยผู฾เสียชีวิต 3 ราย
ได฾แก฽ ชายไทย อายุ 70 ปี เสียชีวิตเมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2563 เป็นผ฾ูปุวยท่ีมีอาการวัณโรคร฽วม รักษาท่ี
สถาบันบาราศนราดูร คนท่ี 2 เป็นชายไทย อายุ 79 ปี มีประวัติเดินทางไปดูมวยท่ีสนามมวย มีอาการหนัก
ต้ังแต฽แรกรับ มีโรคประจาตัวหลายโรค รักษาท่ีสถาบันบาราศนราดูร และคนที่ 3 เป็นชายไทย อายุ 45 ปี มี
ภาวะโรคเบาหวานและโรคอ฾วนอย฽เู ดมิ รักษาที่โรงพยาบาลเอกชนในกรงุ เทพฯ

วันท่ี 25 มีนาคม 2563 รัฐบาลประกาศสถานการณแฉุกเฉินในทุกเขตท฾องที่ท่ัว
ราชอาณาจักร โดยมีผลต้ังแต฽วันที่ 26 มีนาคม – 30 เมษายน 2563 โดยมีระบุส่ิงท่ีห฾ามทาและให฾ทา เช฽น
ห฾ามเข฾าพ้ืนท่ีเขตกาหนดตามคาส่ังผ฾ูว฽าฯ ห฾ามคนทั้งหลายเดินทางเข฾าราชอาณาจักรไทย (มีข฾อยกเว฾นสาหรับ
บุคคลต฽าง ๆ) ห฾ามชุมนุมม่ัวสุม ห฾ามแพร฽ข฽าวเท็จ เป็นต฾น นอกจากน้ียังมีการจัดตั้ง "ศูนยแบริหารสถานการณแ
การแพร฽ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019" (ศบค.) เป็นหน฽วยงานพิเศษเพื่อปฏิบัติหน฾าท่ีใน
สถานการณฉแ กุ เฉนิ โดยมีนายกรัฐมนตรเี ปน็ ผู฾อานวยการ

4. เดือน เมษายน 2563

วันท่ี 3 เมษายน 2563 รัฐบาลประกาศห฾ามประชาชนออกนอกเคหสถานในยามวิกาล
(เคอรแฟวิ ) ทว่ั ประเทศ ระหว฽างเวลา 22.00–04.00 น. ของวนั รง฽ุ ข้ึน

วันท่ี 9 เมษายน 2563 อธิบดีกรมควบคุมโรค แถลงวา฽ มีการค฾นหาโรคเชิงรุก (Active case
finding) และกาลังเฝูาติดตามคนไทยท่ีเดินทางมาจากต฽างประเทศ นอกจากน้ียังระบุว฽าได฾ชี้เปูาหมายให฾

76

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดบั สงู (นปส.) รนุ฽ ที่ 75

จังหวัดถูเก็ตดาเนินการเฝูาระวังปูองกันควบคุมโรค หลังพบผ฾ูปุวยในจังหวัดภูเก็ต 158 รายต้ังแต฽กลางเดือน
มีนาคมท่ีผ฽านมา ทางจังหวัดมีมาตรการปิดสถานบันเทิง ร฾านนวดขยายท้ังจังหวัด และปิดช฽องทางเข฾าออก
จังหวัด

วันท่ี 17 เมษายน 2563พลตารวจเอก อัศวิน ขวัญเมือง แถลงว฽าจากการลงพื้นที่ตรวจหา
เชอื้ SARS-CoV-2 เชิงรุกในพน้ื ท่ีกรงุ เทพมหานครร฽วมกบั เพจ หมอแล็บแพนด฾า ทาให฾พบผตู฾ ดิ เช้อื รายใหม฽ 5ราย

รายงานการศึกษาพฤตกิ รรมคนไทยในช฽วงล็อกดาวนแจัดทาโดยสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข
ร฽วมกับสานักงานคณะกรรมการส฽งเสริมวิทยาศาสตรแวิจัยและนวัตกรรม และคณะเศรษฐศาสตรแ จุฬาลงกรณแ
มหาวทิ ยาลัย พบว฽า คนในเขตเมืองปฏิบัติตามคาแนะนาของรัฐค฽อนข฾างดีมากกว฽า 75% ทุกมาตรการ แต฽คน
ยากจนในเขตเมืองและคนชนบทยังปฏิบัติตามมาตรการเว฾นระยะห฽างทางสังคมได฾น฾อย เน่ืองจากเล่ียงพ้ืนที่
แออัดไม฽ได฾ และคนชนบทยังมีปฏิสัมพันธแระหว฽างกันอยู฽ งานวิจัยพบว฽า 89% ของกิจกรรมเกิดขึ้นในบ฾านพัก
ตนเองหรือญาติ ประชาชนติดตามข฽าวสารน฾อยลงและมีความตั้งใจปฏิบัติตามมาตรการต฽าง ๆ ลดลงมาก
หลังจากล็อกดาวนแ 2 สปั ดาหแ และพบว฽าหากมีการล็อกดาวนแต฽อ ความตั้งใจในการปฏิบัติตามอาจไม฽กลับส฽ูค฽า
เดมิ ในช฽วงแรกของการลอ็ กดาวนแไดอ฾ ีก

วันท่ี 20 และ 22 เมษายน 2563 เกิดเหตุการณแเจ฾าหน฾าที่จับผ฾ูแจกอาหารให฾แก฽ผ฾ูมารอรับ
บริจาคทั้งท่ีจังหวัดนครปฐมและจังหวัดภูเก็ตตามลาดับ ด฾านกรุงเทพมหานครมีข฾อกาหนดสาหรับการแจก
อาหาร เช฽น ให฾เจ฾าหน฾าท่ีช฽วยแจก แจกในที่ท่ีราชการกาหนด หรือใช฾เว็บไซตแเป็นช฽องทางในการประสานงาน
กบั เจา฾ หน฾าท่ี

วนั ที่ 25 เมษายน 2563 มขี ฽าวว฽าข฾าราชการอาเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท ไม฽รับประสาน
การแจกของบริจาคช฽วยเหลือผู฾ได฾รับผลกระทบจากโควิด-19 โดยมีคาพูดว฽า "จะแจกเพ่ืออะไร อยากได฾หน฾า
หรอื หาเสยี ง

วนั ที่ 24 เมษายน 2563 ฝาุ ยค฾านเรยี กร฾องให฾รัฐบาลยกเลิกพระราชกาหนดฯ สถานการณแ
ฉกุ เฉนิ และใหเ฾ ปิดสมัยประชุมวิสามัญเพือ่ อภิปรายปญใ หาโควิด-19

วันที่ 25 เมษายน 2563 ศบค. เปิดเผยว฽า มีจานวนผู฾ติดเช้ือรายใหม฽ 42 ราย จาก
การตรวจหาเชอ้ื ในแรงงานขา฾ มชาติ ณ ศนู ยกแ ักขงั ที่สานกั งานตรวจคนเข฾าเมอื ง อาเภอสะเดา จังหวัดสงขลา

5. เดอื น พฤษภาคม 2563

วันท่ี 3 พฤษภาคม 2563 ได฾เร่ิมบังคับใช฾มาตรการผ฽อนปรนระยะที่ 1 ใน 6 กลุ฽มกิจกรรม
ในโซนสีขาว ให฾กลับมาดาเนินการได฾ปกติ ได฾แก฽ ตลาด ร฾านจาหน฽ายอาหาร กิจการค฾าปลีก-ส฽ง กีฬาสันทนา
การ ร฾านตัดผมและเสริมสวยและร฾านตัดผมและฝากเล้ียงสัตวแ ของ ศบค. มีผลวันเดียวกัน จังหวัดยะลา พบ
จานวนผู฾ปุวยจากการตรวจหาผู฾ปุวยใหม฽เชิงรุกจานวน 23 คน ด฾านโฆษก ศบค. แถลงว฽า จากกระแสข฽าวที่
ตรวจพบผ฾ูปุวยใหม฽ 40 รายก฽อนหน฾านี้น้ันเป็นตัวเลขสัดส฽วนท่ีมากผิดปกติ จึงสั่งให฾มีการทบทวนใหม฽ก฽อน
และยนื ยนั วา฽ จะไม฽มกี ารปกปดิ ขอ฾ มลู

วนั ท่ี 4 พฤษภาคม 2563 พบผตู฾ ดิ เชอ้ื รายใหม฽ 18 รายที่ศูนยแกักคนเข฾าเมือง อาเภอสะเดา
จังหวัดสงขลา วนั เดยี วกัน ผู฾อานวยการกองโรคติดต฽อท่ัวไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยว฽า

77

การเรยี นรู฾เชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดบั สูง (นปส.) รุ฽นที่ 75

สถานการณแโควิด-19 ในประเทศไทย อย฽ูในระดับท่ีควบคุมได฾ และมีจังหวัดเกินครึ่งหน่ึงของประเทศ ท่ีไม฽พบ
ผู฾ปุวยรายใหมใ฽ นช฽วง 4 สปั ดาหแหลัง แต฽จะยงั เฝาู ระวังการระบาดระลอกท่สี องต฽อไป

วันที่ 13 พฤษภาคม 2563 ศบค. แถลงว฽าประเทศไทยไม฽พบผู฾ปุวยรายใหม฽เป็นวันแรก
และเป็นวันท่ี 17 ที่จานวนผู฾ปุวยติดเชื้อต่ากว฽าวันละ 10 คน นอกจากน้ี ภายใน 28 วันท่ีผ฽านมามี 50
จังหวัดทีไ่ มพ฽ บผ฾ตู ดิ เชื้อรายใหมเ฽ พ่มิ โดยจานวนผูป฾ ุวยสะสมยังคงมากในกรงุ เทพมหานครและภาคใต฾

วันที่ 17 พฤษภาคม 2563 ได฾เรม่ิ บังคบั ใช฾มาตรการผ฽อนปรนในระยะท่ี 2 ตามประกาศ
ของ ศบค. มผี ลบงั คบั โดย อนุญาตใหเ฾ ปดิ ห฾างสรรพสินคา฾ ศนู ยแการค฾า สถานออกกาลังกายบางส฽วน แต฽ใหป฾ ิด
บริการเวลา 20.00 น. และปรบั เวลาการเรมิ่ เคอรแฟิวจาก 22.00 เปน็ 23.00 น. แต฽ยงั คงงดและชะลอการ
เคลือ่ นย฾ายข฾ามจงั หวดั

วนั ท่ี 27 พฤษภาคม 2563 คณะรัฐมนตรมี มี ติต฽อ พรก. ฉกุ เฉินอกี 1 เดือน มกี าหนดสิ้นสุด
30 มิถนุ ายน พ.ศ. 2563รวมทง้ั การผ฽อนปรนระยะที่ 3 และลดระยะเวลาเคอรแฟิวเปน็ 23.00–3.00 น.

6. เดอื น มิถนุ ายน 2563
วันท่ี 1 มิถุนายน 2563 ได฾เร่ิมบังคับใช฾มาตรการผ฽อนปรนในระยะที่ 3 ตามประกาศของ

ศบค. และสามารถเคลื่อนย฾ายขา฾ มจงั หวดั ได฾
วนั ท่ี 15 มิถนุ ายน 2563 เร่ิมบงั คบั ใชม฾ าตรการผอ฽ นปรนในระยะที่ 4 มผี ลบังคับให฾ยกเลิก

การห฾ามออกนอกเคหสถาน และสามารถใช฾อาคารสถานที่ของโรงเรียน หรือสถานศึกษา สถาบันกวดวิชา และ
สามารถเปิดโรงเแรม โรงมหรสพ ห฾องประชุม ศูนยแประชุม ศูนยแแสดงสินค฾า โรงภาพยนตรแ ร฾านอาหาร และ
เคร่ืองด่ืมทั่วไป อนุญาตให฾มีการด่ืมสุราหรือเครื่องดื่มท่ีมีแอลกอฮอลแได฾ ยกเว฾น สถานบริการ สถาน
ประกอบการทม่ี ีลักษณะคลา฾ ยสถานบรกิ ารประเภทผบั บารแ คาราโอเกะ สถานรับเลี้ยงเด็ก สถานดูแลผู฾สูงอายุ
สถานทพ่ี านักอาศยั สามารถเปิดได฾แต฽ตอ฾ งมมี าตรการ ยกเวน฾ สถานบันเทิง สถานแขง฽ ขนั

วันที่ 24 มถิ ุนายน 2563 ศบค. ประกาศผ฽อนปรนระยะที่ 5 ซ่ึงรวมถึงธุรกิจผับ บารแ คารา
โอเกะ โรงอาบนา้ โรงน้าชา ร฾านเกมและอินเทอรแเน็ต

วันท่ี 30 มิถุนายน 2563 คณะรัฐมนตรีต฽ออายุ พรก. ฉุกเฉินไปจนถึงวันท่ี 31 กรกฎาคม
2563 โดยมคี าส่ังหา฾ มชุมนมุ ห฾ามกักตุนสนิ ค฾า และหา฾ มเสนอขา฽ วเท็จ

7. เดอื น กรกฎาคม 2563
วันที่ 8 กรกฎาคม 2563 พบกรณีทหารอียิปตแจากเครื่องบินทหารพบติดโควิด-19 แต฽ไม฽ได฾

กักตัว และ 10 กรกฎาคม พบผู฾ปุวยเด็กครอบครัวของอุปทูตซูดานติดโควิด-19 แต฽ไม฽ได฾กักตัวท่ีท฽าอากาศ
ยานสุวรรณภูมิ 14 กรกฎาคม ศบค. ชี้แจงว฽า กรณีทหารอียิปตแใช฾เพียงวิธีระบบติดตามตัวเท฽าน้ัน มีคาส่ัง
กักตัว ผู฾ใกล฾ชดิ จากการบนิ ไทยและสานกั งานตารวจแหง฽ ชาติ

78

การเรยี นร฾ูเชิงปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนกั ปกครองระดบั สูง (นปส.) ร฽นุ ที่ 75

3. สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเช้อื ไวรัสโคโรนา 201๙ ในอาเภอแกลง จังหวดั ระยอง

3.1 สภาพผลกระทบทางเศรษฐกจิ และสังคมที่เกดิ ข้นี ในพ้นื ทีอ่ าเภอแกลง

จากสถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 201๙ ประเทศไทย ต้ังแต฽วันท่ี

25 มีนาคม 2563 รัฐบาลประกาศสถานการณแฉุกเฉินในทุกเขตท฾องที่ทั่วราชอาณาจักร โดยมีผลตั้งแต฽วันท่ี

26 มีนาคม – 30 เมษายน 2563 โดยมีระบุส่ิงที่ห฾ามทาและให฾ทา เช฽น ห฾ามเข฾าพ้ืนท่ีเขตกาหนดตามคาสั่ง

ผ฾ูว฽าราชการจังหวัด ห฾ามคนท้ังหลายเดินทางเข฾าราชอาณาจักรไทย (มีข฾อยกเว฾นสาหรับบุคคลต฽าง ๆ) ห฾าม

ชุมนุมม่ัวสมุ หา฾ มแพรข฽ ฽าวเท็จ เป็นต฾น นอกจากน้ียังมีการจัดต้ัง "ศูนยแบริหารสถานการณแการแพร฽ระบาดของ

โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019" (ศบค.) เป็นหน฽วยงานพิเศษเพื่อปฏิบัติหน฾าท่ีในสถานการณแฉุกเฉิน โดยมี

นายกรัฐมนตรีเป็นผ฾ูอานวยการ ทาให฾ประชาชนชาวอาเภอแกลง ได฾รับผลกระทบจากโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา

2019 ดงั นี้

1. ผลกระทบด้านประชาชน ทาให฾การดาเนินชีวิต วัฒนธรรม และสังคมของประชาชนเปล่ียนไป

เช฽น ยกเลิก/เล่อื นประเพณีและเทศกาล รวมถงึ มีความยากลาบากในการดาเนนิ ชวี ิตดา฾ นการคมนาคม

2. ผลกระทบด้านเกษตร ทาให฾เกิดปใญหาด฾านการตลาด ราคาผลผลิตตกต่า ค฾าขายลาบากและ

รายได฾ทล่ี ดลง ตลาดทงั้ ในประเทศและส฽งออกเกดิ การชะลอตวั ทาใหก฾ ารซื้อขายสินค฾าทาไดย฾ ากขนึ้

3. ผลกระทบด้านแรงงาน การแพร฽ระบาดของโรคโควิด 19 ส฽งผลทาให฾เกิดการเลิกจ฾างงาน

เนื่องจากสถานประกอบการปิดตัวชั่วคราว ในส฽วนท่ีเปิดอยู฽ก็มีการลดเวลาทางาน การปรับลดเงินเดือน

สวัสดิการหลักๆของพนักงาน ทาใหพ฾ นกั งานมีรายได฾ลดลง

4. ผลกระทบด้านผปู้ ระกอบการ สถานการณแโควิด 19 ที่แพร฽ระบาดเป็นจานวนมาก และมีการปิด

สถานท่ีท฽องเท่ียว ทาให฾อุตสาหกรรมการท฽องเท่ียว โรงแรมที่พัก และประชาชน ผู฾ประกอบอาชีพค฾าขาย

ไดร฾ บั ผลกระทบโดยตรงทาให฾ขาดสภาพคลอ฽ งทางการเงิน เพราะไมส฽ ามารถประกอบกิจการได฾ตามปกติ ทาให฾

รายได฾ลดลง

3.2 รูปแบบของการฟื้นฟูในพืน้ ที่อาเภอแกลง

1. จากข฾อมูลระบบ Thai QM ซ่ึงเป็นฐานข฾อมูลของกรมการปกครองซ่ึงได฾ทาการสารวจ

ผ฾ูประสบปใญหาจากการแพร฽ระบาดของโรคตดิ เช้อื ไวรัสโคโรนา 201๙ พบข฾อมลู ทีเ่ กย่ี วขอ฾ ง ดังน้ี

1.1 ประชาชนอาเภอแกลง มาลงทะเบียนขอรับความช฽วยเหลือจากทางราชการ ทั้งสิ้น

8,189 คน โดยแบ฽งแยกตามภูมลิ าเนา ดังนี้

1) ตาบลกระแสบน จานวน 623 คน

2) ตาบลกรา่ จานวน 416 คน

3) ตาบลกองดิน จานวน 480 คน

4) ตาบลคลองปู จานวน 328 คน

5) ตาบลซากพง จานวน 665 คน

6) ตาบลซากโดน จานวน 279 คน

7) ตาบลปากนา้ กระแส จานวน 1,187 คน

8) ตาบลทุง฽ ควายกนิ จานวน 317 คน

9) ตาบลบ฾านนา จานวน 666 คน

10) ตาบลพังราด จานวน 374 คน

11) ตาบลวังหว฾า จานวน 115 คน

79

การเรยี นรเู฾ ชิงปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลกั สูตรนกั ปกครองระดับสูง (นปส.) ร฽ุนที่ 75

12) ตาบลสองสลงึ จานวน 62 คน

13) ตาบลหว฾ ยยาง จานวน 104 คน

14) ตาบลทางเกวยี น จานวน 669 คน

15) ตาบลเนนิ ฆอ฾ จานวน 178 คน

16) เทศบาลตาบลเมอื งแกลง จานวน 1,762 คน

3.3 ความคาดหวังของประชาชนและผปู้ ฏบิ ตั ิงาน

จากข฾อมูลดังกล฽าวจะเห็นได฾ว฽า มีประชาชนอาเภอแกลง มาลงทะเบียนในระบบ Thai QM เพียง

ร฾อยละ 6.15 ของจานวนประชากรรวม ซึ่งประชาชนในเขตเทศบาลตาบลเมืองแกลง จะเป็นกลุ฽มที่มา

ลงทะเบยี นจานวนมากทีส่ ดุ คดิ เปน็ รอ฾ ยละ 9.15 ของประชากรในเขตเทศบาลตาบลเมืองแกลง เน่ืองจากเป็น

ชุมชนเมือง ประกอบกับประชาชนในเขตเทศบาลตาบลเมืองแกลง ประกอบอาชีพในการขายสินค฾าให฾กับ

นักท฽องเที่ยว ซ่ึงน฽าจะได฾รับผลกระทบจากวิกฤติดังกล฽าวโดยตรง ส฽วนตาบลท่ีได฾รับผลกระทบน฾อยที่สุดได฾

ไดแ฾ ก฽ ตาบลสองสลึง มาลงทะเบียนในระบบ Thai QM เพียงรอ฾ ยละ 1.10 ของจานวนประชากรท้ังตาบล ซึ่ง

น฽าจะเกิดจากพ้ืนฐานการเป็นพ้ืนที่ที่เกษตรกรมีการรวมกลุ฽ม และทาอาชีพเกษตรผสมผสานในพ้ืนที่ จึงได฾รับ

ผลกระทบนอ฾ ย

1.2 ขอ฾ มลู ความต฾องการขอรับความชว฽ ยเหลือ จานวน 15 ดา฾ น ปรากฏผลดังนี้

1) เงนิ สนบั สนนุ การยังชพี ระยะสัน้ จานวน 5,599 ราย

2) เครอ่ื งอุปโภค/บริโภค ถุงยังชีพ จานวน 404 ราย

3) การจ฾างงานระยะส้ัน จานวน 31 ราย

4) การส฽งเสรมิ การฝีกอาชีพ จานวน 14 ราย

5) เงนิ กดู฾ อกเบย้ี ต่า จานวน 94 ราย

6) พกั ชาระหน้ตี ฽างๆ จานวน 147 ราย

7) ลดหยอ฽ นภาษตี ฽างๆ จานวน 28 ราย

8) ลดค฽าสาธารณูปโภคตา฽ งๆ จานวน 81 ราย

9) มาตรการการเงนิ ช฽วยเหลอื SME จานวน 25 ราย

10) พันธพแ ชื จานวน 5 ราย

11) พนั ธสแ ัตวแ จานวน 10 ราย

12) พันธแสตั วแนา้ จานวน 5 ราย

13) อปุ กรณแค฾าขาย จานวน 15 ราย

14) อปุ กรณแการเกษตร จานวน 10 ราย

15) อืน่ ๆ จานวน 1,721 ราย

ซึ่งจากข฾อมูลดังกล฽าว จะเห็นได฾ว฽า ประชาชนที่ลงทะเบียนในระบบ Thai QM นั้น มีความ
ประสงคแที่จะขอรับเงินสนับสนุนการยังชีพระยะสั้น เป็นอันดับแรก คิดเป็นร฾อยละ 68.37 โดยมีการขอรับ
การช฽วยเหลืออื่น ๆ มาเป็นอันดับสอง คิดเป็นร฾อยละ 21.02 และขอรับเคร่ืองอุปโภค/บริโภค ถุงยังชีพ มา
เปน็ ลาดบั ทสี่ าม คดิ เป็นร฾อยละ 4.93 ซึ่งเม่อื พิจารณาการใหก฾ ารชว฽ ยเหลอื จากทางราชการและเอกชน พบว฽า
อาเภอแกลง ได฾ใหค฾ วามชว฽ ยเหลือประชาชนทล่ี งทะเบียนในระบบThai QM ดังนี้

80

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดบั สงู (นปส.) ร฽นุ ที่ 75

1)การช฽วยเหลอื เงินสนบั สนุนการยังชีพระยะส้ัน จากเหล฽ากาชาดจังหวัดระยอง จานวน 76 ราย
2)การช฽วยเหลือเครอื่ งอุปโภค/บริโภคถงุ ยังชพี จากภาคราชการและเอกชน จานวน 389 ราย
3) การดาเนินการดา฾ นอื่นๆ ยงั ไมม฽ กี ารสารวจ
จากข฾อมูลระบบ Thai QM พบว฽า มีประชาชนชาวอาเภอแกลง ได฾ลงทะเบียนขอความ
ช฽วยเหลือตามมาตรการช฽วยเหลือผ฾ูท่ีได฾รับผลกระทบจากโควิด-19 ผ฽าน www.เราไม฽ทิ้งกัน.com จานวน
ทงั้ สนิ้ 5,012 คน คิดเป็นร฾อยละ 60.20 ของผ฾ูลงทะเบียนท้ังหมด และนอกจากน้ียังเป็นผู฾มีสิทธิได฾รับความ
ช฽วยเหลือจากทางราชการในกรณีอื่นอยู฽แล฾ว เช฽น บัตรสวัสดิการแห฽งรัฐ จานวน 786 คน คิดเป็นร฾อยละ
9.60 ของผ฾ูลงทะเบียน และเปน็ ผป฾ู ระกนั ตน จานวน 2,364 คน คดิ เปน็ ร฾อยละ 28.87 ของผ฾ูลงทะเบียน
และยงั เป็นผู฾ทไี่ ดร฾ ับการช฽วยเหลือท่ีเป็นเกษตรกร ซึง่ หากทางอาเภอ ได฾ให฾เจ฾าหน฾าที่ซึ่งเป็นลูกจ฾างเหมาบริการ
ผูช฾ ว฽ ยเหลือเจ฾าพนักงานควบคมุ โรคตดิ ตอ฽ ในเขต ท฾องที่ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ๑ คน ๑ ตาบล
ร฽วมใจต฾านภัย COVID-19” ออกไปสารวจบุคคลที่ลงทะเบียนอีกคร้ัง คาดว฽าบุคคลที่ของรับความช฽วยเหลือ
นา฽ จะไดร฾ ับการชว฽ ยเหลือตามความต฾องการแทบทั้งหมดทุกคน ซึ่งเป็นไปตามความคาดหวังของประชาชนและ
ผู฾ปฏิบัติงาน

4. เปูาหมายหรือผลลัพธท์ ีต่ ้องการ
4.1 ราษฎรมีงานทาสามารถผลิตสินคา฾ ประกอบการค฾าขายและการใหบ฾ รกิ ารตามปกติสุข ซง่ึ การการ

สารวจการเกบ็ ภาษขี องสานกั งานสรรพากรพ้นื ทแ่ี กลง ปรากฏผล ดงั นี้

ประเภทภาษี ผลการจัดเก็บสะสมตัง้ แต฽ตน฾ ปีงบประมาณ

กรมสรรพากรจดั เก็บ 2562 ถึง กค.2563
บคุ คลธรรมดา
ภาษีเงินได฾นติ บิ ุคคล 785.828 531.980
ปิโตเลียม
ภาษมี ลู คา฽ เพิ่ม 104.870 100.738
ภาษีมรดก
อากรแสตมป฼ 248.391 111.392
รายไดอ฾ ื่นๆ
--

382.675 300.664

--

3.202 3.643

0.689 0.405

จะเห็นได฾ว฽าการจัดเก็บภาษี ของสานักงานสรรพากรพื้นที่แกลง นั้นแม฾ว฽าจะยังคงเก็บได฾น฾อยกว฽าปีที่
แล฾ว แต฽เม่ือหาค฽าเฉลี่ยของปี 2562 และ 2563 นามาเปรียบเทียบกัน จะเห็นได฾ว฽าในระยะ 7 เดือนท่ีผ฽าน
มานั้น สานักงานสรรพากรพ้ืนท่ีแกลง สามารถเก็บค฽าภาษีได฾เพ่ิมมากขึ้นกว฽า 73.58 ล฾านบาท หรือคิดเป็น
เพ่ิมข้ึนร฾อยละ 9.36 ซึ่งแสดงให฾เห็นว฽า แม฾ว฽าจะมีวิกฤตการณแโควิด – 19 ในพื้นที่อาเภอแกลง แต฽การ

ประกอบอาชพี การมงี านทาของประชาชนอาเภอแกลงก็ยังดาเนินต฽อไป ได฾ ซึ่งเป็นผลมาจากการสามารถขาย
ผลไม฾ เช฽น ทุเรียน มังคุด เงาะ และผลไม฾อื่นๆ ได฾ตามปกติ และในสถานการณแ ดังกล฽าว ประชาชนก็สามารถ
ปรับตัวในเรื่องการค฾าขาย โดยสามารถส่ังสินค฾าออนไลนแได฾ตามปกติ ตลอดจนโรงงานแปรรูปไม฾ยางพาราก็
สามารถดาเนนิ กจิ การได฾ตามปกติ จึงไมม฽ ีปญใ หาในเรื่องการทางานของคนในพ้ืนที่

81

การเรยี นร฾เู ชิงปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลกั สตู รนักปกครองระดับสูง (นปส.) รน฽ุ ท่ี 75

4.2 ผูท฾ ี่ถกู เลกิ จ฾างและกลับมาอาศยั ในพื้นท่สี ามารถประกอบอาชีพในพน้ื ที่ได฾ ประเดน็ น้ีเมื่อพิจารณา

จากการลงทะเบยี นในระบบ Thai QM ในเรือ่ งรายไดข฾ องผ฾ูลงทะเบยี น พบว฽า

1. ผ฾ูมรี ายได฾ตา่ กวา฽ 335 บาท (ค฽าแรงขนั้ ต่า) /ต฽อวัน จานวน 6,005 คน

2. ผมู฾ รี ายไดร฾ ะหว฽าง 335 – 500 บาท /วัน จานวน 1,658 คน

3. ผม฾ู ีรายไดร฾ ะหว฽าง 500 – 1,000 บาท /วัน จานวน 364 คน

4. ผู฾มีรายได฾เกนิ 1,000 บาท /วัน จานวน 162 คน

และพิจารณาถงึ สาเหตทุ ี่ไดร฾ บั ผลกระทบ พบวา฽

1. ไมต฽ อบ จานวน 2,627 คน

2. ถกู ลดเวลาทางาน จานวน 607 คน

3. ถกู เลกิ จา฾ งไม฽มีประกันสงั คม จานวน 398 คน

4. ถูกเลกิ จา฾ งมปี ระกันสังคม จานวน 87 คน

5. ธรุ กจิ ถกู ปิด จานวน 339 คน

6. ขายของไดน฾ อ฾ ยลง จานวน 4,131 คน

ซึ่งจากข฾อมูลดังกล฽าว จะเห็นได฾ว฽า มีผ฾ูถูกเลิกจ฾างรวมท้ังที่มีประกันสังคมและไม฽มี
ประกันสังคม มีเพียง 485 คน คิดเป็นร฾อยละ 5.92 เท฽านั้น นอกน้ันจะเป็นผู฾ท่ีขายของได฾น฾อยลง ดังน้ัน
อาเภอควรจะให฾ความสนใจว฽า บุคคลที่ถูกเลิกจ฾างงานนั้น ได฾มีงานทาตามปกติแล฾วหรือยัง รวมทั้งส฽งเสริมให฾มี
การจดทะเบียนผ฾ูประกนั ตนในบคุ คลท่ียังไม฽มี เพอื่ เตรยี มการรบั สถานการณทแ ่จี ะเกิดขึน้ ในอนาคต

5. แนวทางการดาเนนิ งาน
5.1 แนวทาง กลไก กระบวนการและการบริหารจัดการแผนงานโครงการตามแผนฟนื้ ฟูเศรษฐกิจและ

สังคม จากผลกระทบของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน฽า 2019 (COVID-19) ภายใต฾กรอบวงเงิน 4 แสนล฾านบาท
ตามพระราชกฤษฎกี าก฾เู งิน ฯ 1 ล฾านล฾านบาท (รอบท่ี 1)

5.2 การประยกุ ตใแ หเ฾ หมาะสมกับบริบทและความตอ฾ งการของประชาชนในแตล฽ ะพ้นื ท่ี
เนื่องจากจงั หวัดระยอง และอาเภอแกลงยงั ไมไ฽ ดร฾ บั โครงการ ฯ ตามแผนงานแต฽อย฽างใด จึงไม฽สามารถ

ที่จะนาเสนอในเรอ่ื งดังกลา฽ วได฾ แต฽หากมกี ารเสนอโครงการ ฯ ควรท่ีจะเป็นการเสนอโครงการท่ีตอบสนองต฽อ
ความต฾องการของประชาชนเปน็ เบือ้ งต฾น เพอื่ เปน็ การสนับสนนุ การประกอบอาชพี

6. ผลการดาเนินงาน (ต้งั แต่เดอื นกรกฎาคม 2563 ถึงเวลาทีท่ าการศึกษา)
6.1 การให฾ความช฽วยเหลือเฉพาะหน฾าเพ่ือเป็นการบรรเทาความเดือดร฾อนเบื้องต฾น ได฾ดาเนินการให฾ความ

ช฽วยเหลือโดยแจกถุงยังชีพ และเงินจากเหลา฽ กาชาดจงั หวัดระยอง และองคแกรเอกชนให฾กับผ฾ูประสบปใญหากว฽า
13,000 ราย

6.2 การบงั คบั ใชก฾ ฎหมาย
1. มาตรการการปูองกนั ควบคมุ การระบาดของโรคติดเช้อื ไวรัสโคโรนา฽ 2019 (COVID-19) ไดม฾ ีการ

บังคบั ใชท฾ ุกส฽วนราชการ องคแการปกครองสว฽ นท฾องถิน่ ร฾านค฾า สถานบรกิ าร โรงแรม ทพี่ กั สถานทีท่ ฽องเที่ยว
สถานทีท่ างานต฽างๆ มีการแนะนาใหผ฾ ฾ูเข฾ามาใช฾บรกิ าร Scan QR Code แอปพลิเคชน่ั ไทยชนะ (Thaichana)
เพ่อื เป็นการปฏิบัติตามนโยบายของทางราชการอยา฽ งเคร฽งครดั ซ่งึ ปจใ จุบนั ยงั มกี ารบงั คบั ใช฾อย฽ู

82

การเรยี นรเ฾ู ชงิ ปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดบั สูง (นปส.) รุ฽นที่ 75

2. ในระดับตาบลหมบู฽ า฾ น ยังมเี จ฾าหน฾าทีข่ องรัฐ ไมว฽ ฽าจะเป็น กานนั ผใู฾ หญ฽บา฾ น ฯลฯ คอยสอดสอ฽ ง
และช฽วยเหลอื การควบคมุ การระบาดของโรคตดิ เช้ือไวรสั โคโรนา฽ 2019 (COVID-19) อย฽ูตลอดเวลา เพ่ือ
ปอู งกันการกลับมาระบาดซ้า

3. เจา฾ หน฾าทขี่ องรัฐ ไม฽วา฽ จะเป็นฝาุ ยปกครอง หรือตารวจ คอยกวดขันเอาใจใส฽ ปูองกนั การฝาุ ฝืน
คาส่ังหา฾ มของทางราชการ เช฽น การม่วั สมุ เลน฽ การพนนั การเปดิ สถานบรกิ ารเกินเวลาหรือฝาุ ฝืนคาส่ัง

4. มาตรการปอู งกนั แหล฽งท฽องเทย่ี วพืน้ ที่อาเภอแกลง
4.1 แหลมแม฽พมิ พแ
- อนุญาตใหน฾ ักท฽องเทยี่ วทสี่ วมใส฽หนา฾ กากอนามัย หรอื หน฾ากากผ฾าเข฾าใช฾บริการเท฽านนั้
- มกี ารเวน฾ ระยะห฽างทางสงั คม (Social Distancing) ประมาณ 1-2 เมตร
- กาหนดระยะเวลาในการให฾บริการ ในช฽วงเวลา 08.00-20.00 น.
- จดั ตงั้ จดุ คัดกรองบรเิ วณทางเข฾าออกบริเวณ ตรวจวดั อุณหภูมแิ ละลา฾ งมือดว฾ ยเจลแอลกอฮอลแ
- ทาความสะอาดพน้ื ท่ี สถานที่ เช฽น โตะ฿ เกา฾ อี้สาธารณะ และกาจัดขยะมูลฝอยทุกวนั
- ห฾ามไมใ฽ ห฾นักทอ฽ งเทยี่ วดื่มสุรา และเคร่ืองด่มื แอลกอฮอลทแ ุกชนดิ บนบรเิ วณพืน้ ท่ีชายหาด
- จากดั นักท฽องเทีย่ วเข฾าพื้นที่ตามความหนาแนน฽ 1 คนตอ฽ 4 ตารางเมตร
- จัดกิจกรรม BIG CLEANING DAY ทกุ วันอังคาร
4.2 แหลมสน
- คดั กรองผู฾ใช฾บริการรา฾ นอาหารโดยตรวจวัดอณุ หภูมิ
- จดั ให฾มีเจลแอลกอฮอลไแ ว฾บรกิ ารผ฾ทู ี่มาทอ฽ งเทยี่ ว
- กาหนดใหม฾ ีการสวมหน฾ากากอนามยั หรือหน฾ากากผา฾ ทุกคร้งั ทจี่ ะเขา฾ มาใชบ฾ รกิ ารร฾านอาหาร
- ทาความสะอาดพื้นทีท่ ี่มีผ฾สู ัมผสั ในปริมาณมากอย฽างสม่าเสมอ
- เว฾นระยะหา฽ ง เพือ่ ลดความเสยี่ งตอ฽ การแพร฽ระบาดของโรค
- กาหนดจุดเขา฾ -ออก เพอื่ ควบคุมการแพรเ฽ ชอ้ื
- Scan QR code แอปพลเิ คช่ันไทยชนะ (Thaichana) หรอื ลงช่ือในสมุดบันทึกขอ฾ มลู
- ควบคมุ การการเกบ็ ขยะทกุ ประเภท

5. การสง฽ เสรมิ ให฾มีการปอู งกนั การระบาดของโรคติดเช้อื ไวรสั โคโรนา฽ 2019 (COVID-19) ใน
ศาสนสถานทุกศาสนา

6. การส฽งเสริมอาชพี ได฾มกี ารส฽งเสริมใหป฾ ระชาชนมีรายได฾เพมิ่ โดย
6.1 ด฾านเกษตรกรรม/ค฾าขาย
- ตลาดนดั สีเขียว
- โครงการฝกึ อบรมเชงิ ปฏิบตั ิการการเพาะเหด็
- กิจกรรมปลูกผกั สวนครวั เพ่อื สร฾างความม่ันคงทางอาหาร
- โครงการสตรปี ในรกั ปลูกผักปลอดภัย
6.2 ดา฾ นการสง฽ เสรมิ อาชพี
- กิจกรรมหลกั สูตรอาชีพระยะสน้ั และสรา฾ งความเข฾าใจในการขับเคลื่อนสัมมาชีพชุมชนด฾วย

ทรัพยากรธรรมชาติ และภูมิปใญญา หลักสูตรการถักกระเป฻าเชือกมาคราเม฽ การแปรรูป ฟ็อกซแเทลลอยแก฾ว
และการแปรรปู มะม฽วงหาวมะนาวโห฽

- โครงการสร฾างและพฒั นาสัมมาชพี ชมุ ชนในระดบั หม฽ูบ฾าน หลักสตู รการทาหมสู ม฾ และการทาไขเ฽ คม็

83

การเรยี นร฾ูเชงิ ปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลกั สูตรนักปกครองระดับสงู (นปส.) ร฽ุนท่ี 75

- โครงการสร฾างและพฒั นาสัมมาชพี ชุมชนในระดบั หม฽ูบา฾ น หลกั สูตรการทาหมแู ดดเดียว
- โครงการสร฾างและพัฒนาสัมมาชีพชุมชนในระดับหมู฽บ฾าน หลักสูตรการทาขนมจีน
สมุนไพร และฟอฺ กเทลลอยแก฾ว
6.3 การตอบสนองนโยบายภาครฐั
- โครงการจ฾างลูกจ฾างเหมาบริการ ผู฾ช฽วยเหลือเจ฾าพนักงานควบคุมโรคติดต฽อในเขต ท฾องที่
กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย “๑ คน ๑ ตาบล ร฽วมใจต฾านภยั COVID-19”อาเภอแกลง จงั หวดั ระยอง
- ลงทะเบียน Thai QM เพ่ือจัดเก็บข฾อมูลการแจกถุงยังชีพและการได฾รับเงินสนับสนุนจาก
ภาครฐั แกป฽ ระชาชน รวมไปถึงการให฾ความชว฽ ยเหลอื ผท฾ู ่ไี ด฾รับผล กระทบจากภาวะ COVID-19
- ลงทะเบยี นอาชพี อิสระ สาหรับผูม฾ อี าชพี รายได฾ไม฽เกนิ ๓๐,๐๐๐ บาท ได฾รับผลกระทบจาก
โรคเชือ้ ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙
6.4 กิจกรรมภาคประชาสงั คมภายใต฾มาตรการปูองกนั โรค covid-19
- สนับสนุนการน฾อมนาหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปปรับใช฾เป็นวิถีชีวิต ณ พ้ืนท่ี หมู฽ท่ี ๓
ตาบลเนินฆอ฾ และพฒั นาสห฽ู มบ฽ู า฾ นเศรษฐกจิ พอเพียง “อย฽ูเยน็ เปน็ สขุ ”
- โครงการจิตอาสาเพ่ือพัฒนาชุมชนในด฾านต฽าง ๆ เช฽นการปลูกปุา ทาสีกาแพงวัด ปรับปรุง
ภูมทิ ศั นใแ นสถานที่ต฽างๆ
6.5 ด฾านการสง฽ เสรมิ อาชีพ การพัฒนาฝีมอื
- สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอแกลง ร฽วมกับกองทุนพัฒนาบทบาทสตรีตาบลคลองปูน
ดาเนนิ โครงการ “เยบ็ รกั สมัครใจ ห฽วงใย สตรีแกลง”
- โครงการ“ทากระเปา฻ ด฾วยหนังเทยี ม PVC” การจัดทาหนา฾ กากอนามยั และเจลล฾างมือ เพ่ือ
ปูองกนั ตนเอง ณ ศาลาวดั เกาะลอย ตาบลพังราด อาเภอแกลง จงั หวดั ระยอง
- กิจกรรมลดรายจ฽าย ต฾านภัย COVID-19 โดยสาธิตการทาเจลแอลกอฮอลแล฾างมือ ณ กลุ฽ม
จักสานกระจดู บ฾านมาบเหลาชะโอน
- โครงการอบรมให฾ความรู฾ “สตรีไทย รักษแโลก ร฽วมใจ ลดใช฾พลาสติก” โดยการมีการอบรม
การเย็บหน฾ากากอนามยั ทาเจลแอลกอฮอลลแ ฾างมือและการปลูกไผห฽ ลอด และตน฾ เลบ็ ครุฑลงั กา

7. ปัญหา อปุ สรรคในการดาเนนิ งาน แนวทางแกไ้ ข
เน่ืองจากปใจจุบันผ฾ูที่ลงทะเบียนในระบบ Thai QM ยังไม฽ได฾รับการแก฾ไขปใญหาที่ต฾องการให฾ทาง

ราชการให฾ความชว฽ ยเหลอื ครบทกุ ราย ท้ังน้ี อาจเกดิ จาก
1. นโยบายการส่งั การจากทางสว฽ นกลาง หรอื จากจงั หวัดไมช฽ ัดเจน
2. ขาดแคลนบคุ ลากรที่เข฾าใจในการปฏบิ ัติหนา฾ ที่
3. ขอ฾ ขัดข฾องทางกฎหมาย ทาใหก฾ ารดาเนนิ การชว฽ ยเหลอื ประชาชนติดขดั ไม฽ราบร่ืน
4. ขาดการประสานงานระหว฽างหน฽วยงานระดับจงั หวดั และอาเภอ ทาภารกิจซ้าซ฾อนกัน หรือเกี่ยงกัน

ปฏบิ ตั ิ ทาใหป฾ ระชาชนเสยี ประโยชนใแ นการที่จะไดร฾ บั การชว฽ ยเหลอื
อาเภอจึงควรท่ีจะดาเนินการสารวจประชาชนผู฾ลงทะเบียนในระบบThai QM อีกคร้ัง เพื่อตรวจสอบ

ในเร่ืองการช฽วยเหลือจากทางราชการ หากรายใดยังไม฽ได฾รับการช฽วยเหลือให฾มอบหมายส฽วนราชการผู฾ท่ี
เก่ยี วข฾องดาเนนิ การช฽วยเหลือโดยเร฽งด฽วน หากเกินความสามารถของหน฽วยงานให฾ร฾องขอความช฽วยเหลือไปยัง
หน฽วยงานระดับบนตอ฽ ไป

84

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดับสงู (นปส.) รนุ฽ ที่ 75

8. ประโยชนท์ ่ีประชาชนจะไดร้ บั
การดาเนินการดังกล฽าว เป็นไปตามความต฾องการของประชาชนทาให฾ประชาชนได฾รับประโยชนแสูงสุด

สามารถฟ้ืนฟูระบบเศรษฐกิจของครอบครัวและระดับอาเภอได฾อย฽างรวดเร็ว และเกิดความพึงพอใจในบริการ
ของรฐั

9. ทัศนคติของภาคสว่ นตา่ งๆ ทั้งภาครฐั ภาคทอ้ งถิ่น ภาคประชาชน และผไู้ ด้รบั ผลกระทบ
จากสถานการณแการเกิดโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ตั้งแต฽ท่ีรัฐบาลได฾ประกาศภาวะฉุกเฉินตั้งแต฽

ปลายเดือน มีนาคม 2563 เป็นต฾นมา ทาให฾เกิดการชงักงันทางเศษฐกิจและสังคม ของประเทศไทยขึ้นอย฽าง
รุนแรง การปดิ ตวั ห฾างสรรพสินคา฾ สถานบริการ โรงงาน และอื่นๆ ทาให฾เกิดการตกงานขึ้นในหม฽ูประชาชน แต฽
สาหรับประชาชนอาเภอแกลง จังหวัดระยองน้ัน ได฾รับผลกระทบเพียงเล็กน฾อย การสร฾างงานในพ้ืนท่ียังคง
ดาเนนิ การตอ฽ ไป แมว฾ ฽าสถานที่ทอ฽ งเที่ยวจะถูกปดิ ประกอบกบั พื้นฐานทางเศรษฐกิจของประชาชนอาเภอแกลง
คอ฽ นข฾างจะแขง็ แกร฽ง ทาให฾การฟนื้ ตัวเปน็ อย฽างรวดเรว็ ประกอบกับความร฽วมมือของภาคส฽วนต฽างๆ ทั้งภาครัฐ
ภาคท฾องถิ่น ภาคประชาชน และผู฾ได฾รับผลกระทบ ที่มีวิสัยทัศนแร฽วมกันในการท่ีจะร฽วมไม฾ร฽วมมือกัน พลิกฟื้น
เศรษฐกิจของอาเภอแกลง ประกอบกับมีจุดแข็งหลายประการ เช฽น ประธานอุตสาหกรรมจังหวัดระยอง หรือ
ประธานคณะกรรมการพัฒนาบทบาทสตรี เป็นชาวอาเภอแกลง รวมทั้งมีภาคเอกชนที่คอยช฽วยเหลือให฾ความ
ร฽วมมือกับทางราชการ ก็เป็นจุดสาคัญที่ช฽วยเหลือและแก฾ไขปใญหาความเดือดร฾อนของประชาชนชาวแกลงได฾
เป็นอย฽างดี ประกอบกับหลังห฾วงเดือนเมษายน เป็นช฽วงท่ีผลผลิตผลไม฾ เช฽น ทุเรียน มังคุด เงาะ และอื่นๆ
สามารถที่จะกระจายการจาหน฽ายได฾ท่ัวประเทศ ตามมาตรการผ฽อนคลายของรัฐบาล ทาให฾รายได฾ของชาว
ระยองกลบั มาเปน็ ปกติ เมอ่ื ทางรัฐบาลอนุญาตให฾เปิดสถานบริการ โรงแรม ชายหาด ก็ย่ิงทาให฾ เศรษฐกิจของ
ชาวระยองกลับมาสู฽ภาวะปกติ นักท฽องเที่ยวเดินทางกลับเข฾ามาในเขตจังหวัดระยอง ทาให฾อาเภอแกลงได฾รับ
ผลประโยชนโแ ดยตรง เศรษฐกิจฟืน้ ตัวมีการจา฾ งงานตามปกตแิ ละเพ่มิ มากขนึ้

10. ปจั จัยแห่งความสาเรจ็ ในการปฏบิ ัตงิ าน
1. ต฾นทนุ เดิมของประชาชนแกลง ซ่งึ มรี ายได฾สูง เป็นผู฾มีฐานะดี ประกอบกับการประกอบอาชีพหลาย

อย฽าง เช฽น ทาการเกษตร ทางานรับจ฾าง ค฾าขาย และการให฾บริการ เมื่อเกิดวิกฤตทางเศรษฐกิจ ก็จะส฽งผล
กระทบกบั ชาวอาเภอแกลงเพียงเล็กนอ฾ ย และไมน฽ านเกินไป ทาให฾การฟนื้ ตัวของเศรษฐกิจเปน็ ไปอย฽างรวดเรว็

2. ความมวี นิ ยั ของประชาชนอาเภอแกลง ท่ีให฾ความร฽วมมือร฽วมใจกัน ปฏิบัติตามนโยบายของรัฐบาล
และจังหวัดอยา฽ งเคร฽งครดั ก฽อให฾เกดิ ผลดใี นการควบคมุ ดแู ล และสง฽ ผลให฾เกิดความมนั่ ใจในภาพลักษณแของชาว
อาเภอแกลง และจังหวดั ระยอง ซง่ึ จะเหน็ ไดว฾ ฽า ประชาชนชาวจงั หวัดระยอง ยังคงสวมใส฽หน฾ากากอนามัย เมื่อ
ต฾องออกมานอกบ฾าน

3. ความตงั้ ใจจริงของส฽วนราชการ องคกแ รปกครองสว฽ นทอ฾ งถน่ิ และภาคเอกชน ท่ีได฾ร฽วมมือร฽วมใจกัน
ในการช฽วยกันแก฾ไขปใญหาอย฽างจริงจัง เพื่อจะฟ้ืนคืนความเชื่อมั่น และเศรษฐกิจของอาเภอแกลง และจังหวัด
ระยองใหก฾ ลบั มาส฽ูสภาพเดมิ โดยเร็ว

11. บทเรยี นทางการบรหิ ารราชการทไ่ี ด้รบั จากการดาเนนิ งาน

85

การเรยี นรูเ฾ ชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดับสงู (นปส.) รุ฽นที่ 75

การประสานงานการปฏิบัตขิ องแต฽ละภาคส฽วนเป็นเรื่องสาคัญ การติดต฽อประสานงาน การแบ฽งหน฾าท่ี
ความรบั ผดิ ชอบ และการหาเจา฾ ภาพท่เี ปน็ หน฽วนงานหลัก ในการการดาเนินงาน ตลอดจนการบังคับบัญชาเป็น
เรื่องท่ีสาคัญที่สุด ประกอบกับความชัดเจนของระเบียบกฎหมายที่ให฾เจ฾าหน฾าท่ีรับผิดชอบถือปฏิบัติ ต฾องมี
ความชดั เจนและสามารถปฏบิ ัตไิ ด฾จรงิ เพอ่ื ทจี่ ะทาใหส฾ ามารถชว฽ ยเหลือประชาชนได฾อยา฽ งรวดเร็วและทันทว฽ งที

12. บทสรุป
ในสถานการณแท่ีมีความเสี่ยงสูงภายใต฾การแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 201๙ การ

ทางานของภาคราชการซ่งึ ถือวา฽ เปน็ หนว฽ ยปฏิบตั ิตามนโยบายของรัฐบาล จะต฾องมีการวางแผนการปฏิบัติงาน
ท้งั ในเรือ่ งของการบรหิ าร การสง่ั การ และการดาเนินการท่ีรัดกุมรอบคอบ ทั้งของระดับผู฾บริหารและภาคส฽วน
ที่เก่ียวข฾อง เพราะผลการส่ังการและการปฏิบัติงาน มีความสาคัญต฽อการควบคุมสถานการณแที่มีความเสี่ยงให฾
อย฽ูในระดับท่ีสามารถควบคุมได฾ ไม฽สร฾างความเสียหายให฾แก฽ระบบ หรือส฽งผลกระทบต฽อความม่ันคงปลอดภัย
ของประชาชนในพื้นที่ การบริหารความเส่ียงในการทางานจึงมีความสาคัญเป็นอย฽างมาก ผ฾ูบริหารจึงมี
บทบาทสาคัญในการบริหารงาน เน่ืองจากเป็นผู฾รับผิดชอบโดยตรงจึงต฾องมีความร฾ูความสามารถ มี
ประสบการณแในการบริหารงาน เพราะความเส่ียงในการบริหารงานสามารถเกิดขึ้นได฾ตลอดเวลา ความร฾ูและ
ประสบการณแการทางานท่ีแตกต฽างกันอาจจะทาให฾ความสามารถในการปฏิบัติงานได฾แตกต฽างกัน เพราะผ฾ูที่มี
ประสบการณแมากจะปรับเปล่ียนความคิดพฤติกรรม สามารถคาดการณแถึงผลการปฏิบัติงาน และเป็น
ผู฾เชี่ยวชาญท่ีสามารถค฾นหาแก฾ไขปใญหาภายใต฾ภาวะความเส่ียงได฾เป็นอย฽างดี นอกจากนี้ การท่ีผ฾ูบริหารจะ
สามารถปฏิบัตงิ านการบรหิ ารความเสยี่ งได฾ดีหรือไม฽นั้นขึ้นอยกู฽ บั ความรู฾ ความเชือ่ และความคิดเห็น ซ่ึงเป็นส฽วน
หนงึ่ ท่สี าคญั ของเจตคติต฽อวิธีการหรือรปู แบบการบรหิ ารความเสย่ี งในแตล฽ ะองคแกร หากในองคแกรมีบรรยากาศ
การบริหารความเส่ียงท่ีเน฾นถึงความปลอดภัย มองปใญหาเชิงระบบ จะส฽งผลต฽อเจตคติท่ีดี ในการบริหารงาน
เนื่องจากเจตคติน้ันมีความสัมพันธแกับความรู฾ และการปฏิบัติของบุคคล ซ่ึงถือเป็นปใจจัยสาคัญที่จะทาให฾การ
บริหารงานสาเร็จ

เนื่องจากจงั หวัดระยอง ยงั ไมไ฽ ด฾รับการงบประมาณ ตามแผนงานโครงการตามแผนการฟ้ืนฟูเศรษฐกิจ
และสังคมจากผลกระทบของโรคติดเช้ือไวรัสโควิด – 19 บุคลากรของหน฽วยงานราชการและองคแกรปกครอง
ส฽วนท฾องถ่ิน ท่ีมีหน฾าที่รับผิดชอบแผนงานโครงการ ฯ ภายใต฾กรอบวงเงิน 4 แสนล฾านบาท แต฽ควรจะศึกษา
และทาความเข฾าใจในบทบาทท่ีส฽วนราชการของตนเองต฾องรับผิดชอบ เพ่ือท่ีสามารถบริหารจัดการ แผนงาน
โครงการใหเ฾ กดิ ประสิทธิภาพและประสิทธิผลกับประชาชนให฾มากทสี่ ดุ

ด฾านบุคลากรของหน฽วยงานราชการระดับอาเภอในคณะกรรมการบริหารงานแบบบูรณาการ ก็ควรที่
จะศึกษาและเรียนรู฾ในเร่ือง โรคติดเช้ือไวรัสโควิด – 19 ท่ีเกี่ยวข฾องกับส฽วนราชการของตัวเอง เพ่ือจะได฾มีส฽วน
รว฽ มในการบรหิ ารจัดการโครงการ และสามารถตอบสนองความตอ฾ งการของประชาชนทไี่ ด฾รบั ผลกระทบ

สว฽ นการประเมนิ ความสาเร็จของการบรหิ ารจดั การแผนฟ้นื ฟเู ศรษฐกจิ และสังคมฯ นั้น จะพบว฽า การ
ดาเนินการช฽วยเหลือประชาชน เป็นไปอย฽างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ สามารถท่ีจะแก฾ไขปใญหาเฉพาะหน฾า
ใหก฾ ับประชาชนให฾เกิดความพึงพอใจได฾ เช฽น การแจกถุงยังชีพแทบครอบคลุมทุกครัวเรือน การมอบเงินให฾ผู฾
ตกงานเพ่อื ยงั ชพี เบือ้ งต฾น และการฟ้ืนตัวเร็วของเศรษฐกิจจากการจาหน฽ายผลไม฾ การสร฾างงานสร฾างอาชีพเกิด
ตามมามากมาย จานวนผ฾ูตกงานน฾อย ตลอดจนการให฾ความร฽วมมือร฽วมใจของประชาชนในการถือปฏิบัติตาม
ระเบียบกฎหมาย การเอาใจใสจ฽ ากภาคราชการ และเอกชน และการที่ชุมชนสามารถท่ีจะร฽วมมือร฽วมใจ และมี

86

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) ร฽นุ ท่ี 75

ส฽วนร฽วมในการจัดการปใญหาทางเศรษฐกิจและสังคมด฾วยตัวเอง จึงสามารถท่ีจะสร฾างความย่ังยืนให฾กับชุมชน
ของตนเอง และอาเภอเมอื งแกลงได฾ ทุกปญใ หาแกไ฾ ขไดเ฾ พราะความรว฽ มมือรว฽ มใจของทกุ ฝาุ ย

ภาพกจิ กรรมการศกึ ษาเรียนรู้เชงิ ปฏบิ ัตกิ าร (Action Learning)
ในรภะดาคบั ผอนาเวภกอแกลง

87

การเรยี นรเ฾ู ชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนกั ปกครองระดบั สงู (นปส.) รุน฽ ที่ 75

รายงานการเรยี นรู้เชิงปฏบิ ัตกิ าร (Action Learning)
การประเมนิ ประสิทธภิ าพการฟ้ืนฟูเศรษฐกจิ และสังคม

จากผลกระทบของไวรสั โควดิ -19
ในระดบั อาเภอบ้านฉาง

จัดทาโดย

กลมุ่ ปฏบิ ัตกิ ารท่ี 5 (กป.5)

นางกฤษญาพร สุนทรพจน์ พาณิชย์จงั หวดั สระบรุ ี
นางบศุ รินทร์ เกิดมณี พฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนุษย์
จงั หวดั ระยอง
นายศรณจ์ ักรชัย ชวู าพทิ กั ษ์ หัวหน้าสานกั งานจังหวัดอุทัยธานี
นายอาเภอวังช้นิ จงั หวัดแพร่
นายวิทิต เที่ยงไทย นายอาเภอไพรบงึ จงั หวดั ศรสี ะเกษ
นายอาเภอคุระบุรี จงั หวดั พังงา
นายปราจติ แกว้ ลา นายอาเภอท่าอุเทน จงั หวดั นครพนม
เจ้าพนกั งานที่ดนิ จังหวดั ราชบุรี
นายวรี รัตน์ ธรี มิตร ผูจ้ ดั การสานักงานการประปาสาขาพระโขนง
ผู้อานวยการสานักอนรุ กั ษแ์ ละฟนื้ ฟแู หล่งนา้
นายสมศักด์ิ ชุ่มแจม่

นายทศพร มิตรนิโยดม

นายสารวฒุ ิ บุญวงศ์

นายธรี ะชณุ บญุ สทิ ธ์

88

การเรยี นร฾ูเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนกั ปกครองระดับสูง (นปส.) รุ฽นที่ 75

คานา

รายงานการเรียนรู฾เชิงปฏิบัติการ (Action Leaning) เรื่อง “การประเมินประสิทธิภาพของการ
ฟืน้ ฟูเศรษฐกิจและสังคม จากผลกระทบของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรน฽า 2019 (COVID-19) ในพื้นท่ีอาเภอบ฾าน
ฉาง จังหวัดระยอง” ได฾จัดทาขึ้นตามกิจกรรมการเรียนร฾ูเชิงปฏิบัติการ โครงการศึกษาอบรมหลักสูตรนัก
ปกครองระดับสูง (นปส.) รุ฽นท่ี 75 โดยมีวัตถุประสงคแเพื่อศึกษาผลกระทบของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรน฽า
2019 (COVID-19) ตอ฽ เศรษฐกิจและสงั คมของอาเภอบา฾ นฉาง การบริหารจัดการ และมาตรการฟื้นฟูเยียวยา
ของพ้ืนท่ี เพ่ือนาบทเรียนและประสบการณแที่ได฾จากการเรียนรู฾ ไปประยุกตแใช฾ในการบริหารงานในระดับพ้ืนท่ี
ตอ฽ ไป

คณะผู฾จัดทาหวังว฽ารายงานฉบับนี้จะเป็นประโยชนแและสามารถนาไปประยุกตแใช฾ได฾สาหรับผู฾ท่ี
สนใจ หากมีขอ฾ ผิดพลาดประการใด คณะผ฾จู ัดทาขอน฾อมรับไว฾ และขอขอบคุณทุกท฽านที่มีส฽วนร฽วมในการจัดทา
เอกสารฉบบั นี้ ณ โอกาสน้ี

คณะผจู้ ัดทา
การศกึ ษาอบรมหลกั สูตรนักปกครองระดบั สงู (นปส.) ร่นุ ที่ 75

กลุม่ ปฏิบัตกิ ารที่ (กป.) 5

89

การเรยี นรเ฾ู ชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) ร฽นุ ที่ 75

สว่ นท่ี 1
ข้อมลู พ้นื ฐานพน้ื ทศ่ี ึกษา

ข้อมูลทั่วไปของอาเภอบา้ นฉาง

ประวัติความเป็นมา
คาวา฽ “บ฾านฉาง” ประวตั ิความเปน็ มาน้ันไม฽ปรากฏเป็นหลกั ฐานทช่ี ดั เจน แต฽มีผ฾ูอาวุโสได฾ให฾ความเห็น
ไว฾ว฽า พืน้ ทีน่ ้ีเคยเปน็ ทเ่ี กบ็ หรือฉางเก็บผลผลิตทางการเกษตรจาพวกนา้ มันยางและอ่ืน ๆ เพื่อนาไปส฽งให฾ท฽าเรือ
บ฾านเพลา (หม฽ู 5 ตาบลบ฾านพลาปใจจุบัน) เดิมเรียก "บ฾านช฾าง" เพราะท่ีบริเวณน้ีเคยเป็นปุาดงดิบท่ีอุดม
สมบรู ณแและมีโขลงช฾างปุาเป็นจานวนมาก ต฽อมาได฾เรียกเพ้ียนเป็น "บ฾านฉาง" และเม่ือครั้งสมเด็จพระเจ฾าตาก
สินมหาราชเดินทัพมาเมืองระยอง ผ฽านบ฾านฉางซึ่งเป็นเวลารุ฽งสางพอดีเลยเรียกบ฾านสาง ต฽อมาได฾เรียกเพ้ียน
เป็น "บ฾านฉาง" ตาบลบ฾านฉางเป็นตาบลหน่ึงในสามตาบลของอาเภอบ฾านฉาง โดยแยกตัวมาจากตาบลพลา
เม่ือปี 2525 และได฾ยกฐานะขึ้นเป็นองคแการบริหารส฽วนตาบลเมื่อวันท่ี 2 มีนาคม 2538 แบ฽งการปกครอง
ออกเป็น 7 หมูบ฽ ฾าน อยู฽ในเขตเทศบาล 1 หม฽ูบ฾าน

ท่ีต้ัง อาเภอบ฾านฉางเป็นหน่ึงใน 8 อาเภอ ของจังหวัดระยองท่ีอย฽ูในภาคตะวันออกของประเทศไทย
ตั้งอยู฽ระหว฽างเส฾นร฾ุงท่ี 12-13 องศาเหนือ และเส฾นแวงท่ี 101 – 102 องศาตะวันออก อยู฽ห฽างจาก
กรงุ เทพฯ 175 กโิ ลเมตร และหา฽ งจากจังหวดั ระยอง 28 กโิ ลเมตร มีพน้ื ที่ท้งั หมด 238 ตารางกิโลเมตร หรือ
148,750 ไร฽ อาณาเขตตดิ ตอ฽ ทศิ เหนือติดกับอาเภอนิคมพัฒนา ทิศตะวันออกติดต฽ออาเภอเมืองระยอง ทิศ
ใต฾ติดตอ฽ อ฽าวไทย และทศิ ตะวนั ตกตดิ ต฽ออาเภอสตั หบี ,อาเภอบางละมงุ จังหวดั ชลบุรี

การปกครองและประชากร

อาเภอบ฾านฉางเป็นหน่ึงใน 8 อาเภอ ของจังหวัดระยอง มีพ้ืนท่ี 238 ตารางกิโลเมตร หรือ

148,750 ไร฽ แบ฽งการปกครอง เป็น 3 ตาบล 20 หมู฽บ฾าน ประกอบด฾วย 1) ตาบลบ฾านฉาง จานวน 6

หมู฽บา฾ น 2) ตาบลสานกั ท฾อน จานวน 8 หม฽ูบ฾าน 3) ตาบลพลา จานวน 6 หม฽ูบ฾าน หน฽วยการปกครองท฾องถิ่น

ประกอบดว฾ ย เทศบาล ๔ แหง฽ และองคกแ ารบรกิ ารส฽วนตาบล ๑ แห฽ง จานวนประชากร (ตามทะเบียนราษฎร)

รวม ๗๖,๗๙๒ คน เป็นชาย 38,280 คน หญิง 38,512 คน จานวน 43,656 ครัวเรือน ประชากรแฝง

ประมาณ 70% ของประชากรตามทะเบี ยนราษฎรแ มีผู฾ สู งอายุ จ านวน 3 ,982 คน

เป็นผู฾ปุวยเร้ือรัง 1,690 คน และช฽วยตัวเองไม฽ได฾ 66 คน มีเด็กอายุต่ากว฽า 6 ปี จานวน2,882 คน

และผ฾ูพกิ าร จานวน 307 คน

การปกครองท้องถ่ิน มี ๔ เทศบาล ประกอบด฾วย 1) เทศบาลเมืองบ฾านฉาง 2) เทศบาลตาบลบ฾าน
ฉาง 3) เทศบาลตาบลสานกั ทอ฾ น และ 4) เทศบาลตาบลพลา และมี ๑ องคแการบริหารส฽วนตาบลคือ องคแการ
บรหิ ารส฽วนตาบลสานกั ทอ฾ น

90

การเรยี นรูเ฾ ชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสตู รนกั ปกครองระดบั สูง (นปส.) ร฽ุนที่ 75

ด้านเศรษฐกจิ

อาเภอบ฾านฉางเปน็ ภาคการผลติ ทีส่ รา฾ งรายได฾เขา฾ สอ฽ู าเภอบ฾านฉางที่สาคัญ ไดแ฾ ก฽

1) ภาคอตุ สาหกรรม

อาเภอบา฾ นฉางมนี คิ มอุตสาหกรรม ๑ แหง฽ คือ นิคมอุตสาหกรรมเอเชีย ตั้งอยู฽ท่ีตาบลบ฾านฉาง มี

โรงงานขนาดใหญต฽ ้ังอยู฽ 16 โรงงาน ส฽วนใหญจ฽ ะเปน็ อตุ สาหกรรมปิโตรเคมี ซ่ึงมีการควบคุมระยะห฽างระหว฽าง

โรงงานและชุมชน (Buffer zone) และแรงงานในอุตสาหกรรมเหล฽านี้ เป็นแรงงานคุณภาพ ส฽วนโรงงานนอก

นิคมอตุ สาหกรรมเปน็ โรงงานขนาดเล็ก จานวน 78 แห฽ง มีการประกอบกิจการท่ีหลากหลาย เช฽น รับทาเหล็ก

รมควันปลา ผลติ แปงู มนั สาปะหลงั ขุดลา฾ งและคัดขนาดทราย คดั แยกขยะ เปน็ ต฾น

2) ภาคการเกษตร

พื้นท่กี ารผลติ สินค฾าเกษตรที่สาคญั ของอาเภอบา฾ นฉาง ไดแ฾ ก฽

(1) มนั สาปะหลงั มพี นื้ ทีป่ ลกู 26,376 ไร฽

(2) มะม฽วง มพี นื้ ทป่ี ลูก 5,232 ไร฽

(3) ยางพารา มพี ื้นท่ปี ลูก 4,865 ไร฽

(4) ปาลแมนา้ มนั มพี น้ื ทป่ี ลกู 2,325 ไร฽

(5) สับปะรด มีพืน้ ทป่ี ลกู 1,859 ไร฽

(6) มะพรา฾ ว มพี นื้ ท่ปี ลูก 1,793 ไร฽

3) การประมง

อาเภอบ฾านฉางมกี ารทาประมงพ้ืนบ฾านโดยเรือประมงขนาดเล็ก ที่

(1) กลม฽ุ เรอื ประมงพนื้ บ฾านขนาดเล็กทีบ่ ฾าน พยนู หมูท฽ ่ี 4 ตาบลบ฾านฉาง

(2) กล฽มุ ประมงเรอื เลก็ พลา อ฽ตู ะเภาสามคั คี หมทู฽ ่ี 6 ตาบลพลา และ

(3) กลม฽ุ ประมงเรอื เลก็ หาดพลา บ฾านพลา หมทู฽ ี่ 5 ตาบลพลา

4) อาชีพค้าขายและอาชีพรับจา้ ง

ส฽วนใหญ฽จะเป็นประชากรแฝงท่ีเป็นแรงงานฝีมือเข฾ามาทางานในโรงงานอุตสาหกรรมท่ีนิคม

อุตสาหกรรมเอเชีย ในพ้ืนท่ีตาบลบ฾านฉาง ซ่ึงมีโรงงานขนาดใหญ฽ตั้งอย฽ู 16 แห฽ง และโรงงานนอกนิคม

อุตสาหกรรมที่มโี รงงานขนาดเลก็ จานวน 78 แหง฽

5) อุตสาหกรรมการบิน

อาเภอบ฾านฉางมีความโดดเด฽นในเร่ืองของการเป็นเมืองอุตสาหกรรม และมีระบบการคมนาคม

ขนส฽งท่ีสะดวก มีสนามบินอ฽ูตะเภาซึ่งอยู฽ในแผนพัฒนาโครงสร฾างพื้นฐานเพื่อเป็นเมืองการบินตะวันออก โดย

พัฒนาสนามบินอู฽ตะเภาสู฽สนามบินเชิงพาณิชยแเต็มรูปแบบรองรับการเป็น “เมืองอุตสาหกรรมการบิน” เป็น

ศูนยแกลางของธุรกิจการบินในภูมิภาค ที่มีความสามารถรองรับผ฾ูโดยสาร 15 ล฾านคน ใน 5 ปี

(ปี 2527) 30 ล฾านคน ใน 10 ปี (ปี 2572) และ 60 ล฾านคน ใน 15 ปี (2577) และมีทางหลวงพิเศษ

ระหว฽างเมืองไปยังกรุงเทพมหานคร (มอเตอรแเวยแ) หมายเลข ๗ สายกรุงเทพฯ – บ฾านฉาง ช฽วง พัทยา – มาบ

ตาพุด ระยะทาง 31 กิโลเมตร ซึ่งก฽อสร฾างแล฾วเสร็จพร฾อมเปิดให฾บริการแล฾ว นอกจากน้ียังมีแผนก฽อสร฾าง

โครงการรถไฟฟูาความเร็วสูง สายกรุงเทพฯ – ระยอง เช่ือมโยง 3 สนามบิน โดยมีสถานีรถไฟความเร็วสูง 9

สถานี ซึ่งหนึ่งในนั้น คือ สถานีอู฽ตะเภา จากศักยภาพของพ้ืนที่ดังกล฽าว ทาให฾อาเภอบ฾านฉางได฾รับความนิยม

จากประชาชนเข฾ามาพักอาศัยเป็นจานวนมาก ส฽งผลให฾กิจการเก่ียวกับท่ีพักอาศัยเติบโตและท่ีดินมีราคาสูงข้ึน

โดยมีหมู฽บ฾านจัดสรร จานวน 40 แห฽ง และมกี ารก฽อสรา฾ งบ฾านจัดสรรเพ่มิ ขนึ้ ทกุ ปี นอกจากน้ี ยังมีท่ีพักอาศัยใน

91

การเรยี นร฾ูเชงิ ปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลักสตู รนักปกครองระดบั สูง (นปส.) รน฽ุ ท่ี 75

รูปแบบคอนโดมิเนียม อพารแตเม฾นทแ บ฾านเช฽า เป็นจานวนมาก อาชีพของประชาชนอาเภอบ฾านฉางส฽วนหนึ่ง
นอกจากมีอาชีพหลัก เช฽น เกษตรกรรมแล฾ว ยังทากิจการบ฾านเช฽า โดยกลุ฽มลูกค฾าหลัก คือ แรงงานจาก
ภาคอุตสาหกรรมในเขตนคิ มอุตสาหกรรมในพืน้ ที่อาเภอเมืองระยอง อาเภอปลวกแดง และอาเภอบา฾ นฉาง

6) ภาคการทอ่ งเที่ยว
สถานท่ีทอ฽ งเทย่ี วสาธารณะของอาเภอบ฾านฉาง ได฾แก฽
(๒.๑) หาดพลา ตั้งอย฽ูท่ีตาบลพลา เป็นชายหาดที่อย฽ูติดสนามบินอ฽ูตะเภา และถือเป็นหาดแรกท่ี

ข฾ามเขตจากจังหวดั ชลบรุ ีส฽จู ังหวดั ระยอง
(๒) หาดพยนู ตาบลพลา
(๓) หาดน้าริน ตาบลพลา
(๔) อา฽ งเกบ็ นา้ คลองบางไผ฽ ตาบลสานักทอ฾ น

สภาพสังคม
อาเภอบ฾านฉางมีประชากร 76,792 คน แต฽มีประชากรแฝงซ่ึงมาจากพ้ืนที่อื่นและแรงงานต฽าง

ด฾าวในพ้ืนท่ีเป็นจานวนมาก (ประมาณร฾อยละ 70 ของประชากรอาเภอบ฾านฉาง) ส฽วนใหญ฽เข฾ามาทางานใน
โรงงานอตุ สาหกรรม สภาพสังคมขยายตัวเปน็ สงั คมเมืองมากข้ึน ประชากรอาศัยกันอยู฽อย฽างหนาแน฽นในชุมชน
เมือง เกิดปญใ หาสงั คมตามมา ไดแ฾ ก฽ ปใญหายาเสพติด ปใญหาอาชญากรรม การลักขโมย ปใญหาการตั้งครรภแใน
วัยร฽ุน ปใญหาการใช฾ความรุนแรงในครอบครัว นอกจากน้ัน ปใญหามลพิษจากสถานประกอบการอุตสาหกรรม
ยงั ถอื เปน็ ปญใ หาหลกั ของอาเภอบา฾ นฉาง

ประเพณีวัฒนธรรม
ประเพณวี ฒั นธรรมที่สาคญั ของอาเภอบา฾ นฉาง อาทิ ประเพณกี ีฬา ชิมปลาทะเลนึ่ง จัดประมาณเดือน
กุมภาพันธแของทุกปี มหกรรมกีฬาฤดูหนาว เล฽นว฽าวชายหาด จัดในเดือนธันวาคม ของทุกปี ประเพณีทาบุญ
กลางท฽ุง เป็นประเพณีพื้นบ฾านท่ีนิยมจัดในท฾องที่ตาบลสานักท฾อน ระหว฽างวันข้ึน 3 ค่า เดือน 3 ของทุกปี
ชาวบ฾าน จะทาข฾าวหลามไปร฽วมทาบุญที่ศาลากลางบา฾ น
ดา้ นการศึกษาและศาสนา
อาเภอบ฾านฉางมีโรงเรียนทั้งหมด 25 แห฽งคือ ระดับอาชีวศึกษา 2 แห฽ง โรงเรียนสังกัดสานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาเอกชน 8 แห฽งและสงั กดั สพฐ. จานวน 15 แห฽ง และมีศาสนสถาน 21 แห฽ง คือวัดพุทธศาสนา 15 แห฽ง มัสยิด/
สเุ หร฽า1 แหง฽ ศาลเจ฾าทจี่ ดทะเบยี น3 แหง฽ และโบสถแคริสตจกั ร 2 แหง฽
การสาธารณสุข
อาเภอบา฾ นฉางมีโรงพยาบาลประจาอาเภอ 1 แหง฽ ขนาด 120 เตยี ง และสถานีอนามัย 9 แหง฽

92

การเรยี นรูเ฾ ชงิ ปฏบิ ตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดับสูง (นปส.) รนุ฽ ที่ 75

สว่ นท่ี ๒

การประเมนิ ประสิทธิภาพของการฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคม
จากผลกระทบของโรคติดเชือ้ ไวรัสโคโรนา่ 2019 (COVID-19)

ในพื้นท่อี าเภอบา้ นฉาง จังหวัดระยอง

1. ผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมที่เกิดขึ้นจากการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรน่า 2019
(COVID-19) ในพน้ื ทอ่ี าเภอบา้ นฉาง

สถานการณแการแพร฽ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน฽า 2019 (COVID-19) และผลกระทบต฽อ
เศรษฐกิจและสงั คมของอาเภอบา฾ นฉาง

(1) มผี ฾ูติดเชื้อไวรัสโคโรน฽า 2019 (COVID-19) ในพืน้ ที่อาเภอบา฾ นฉาง จานวน 2 ราย ไดแ฾ ก฽
(1.1) เด็กเลก็ (ติดจากบดิ ามารดา) จานวน 1 ราย (รกั ษาหาย)
(1.2) ทหารอียิปตแ 1 ราย (กลบั ประเทศ)
กรณีของทหารอียิปตแที่ติดเช้ือโควิด – 19 ในพ้ืนที่อาเภอบ฾านฉาง เป็นกรณีท่ีขอพัก

การบนิ บรรทุกของตามระเบียบของการบนิ อากาศยาน โดยได฾ขอใช฾สิทธิการไม฽ถูกกักกันตัวตามข฾อบังคับตาม
กฎหมาย ข฾อ 9 แห฽ง พรก. ฉุกเฉินฯ กล฽ุมทหารอียิปตแจึงปฏิเสธการกักตัว (มีการใช฾สิทธิตามกฎหมาย) และ
เป็นการบกพร฽องทางการสื่อสารของผู฾ประสานงานชาวไทยท่ีไม฽นาเข฾ากักตัวท่ี Alternative Quarantines
(สถานท่ีกักกันท่ีผ฽านการตรวจสอบและจัดระเบียบท่ีพักสาหรับผู฾พักอาศัยท่ีไปกับผู฾ต฾องสงสัย หรือมีเหตุให฾
สงสัย) และไม฽มีการช้แี จงทาความเข฾าใจท่ถี ูกต฾องกบั กลมุ฽ ทหารอยี ิปตทแ อ่ี อกมาพกั นอกพน้ื ท่ี

(2) ผตู฾ อ฾ งสงสัยเปน็ กลม฽ุ เสีย่ ง (PUI.) ประมาณ 1,000 คนเศษ
(3) สานักงานปูองกันควบคุมโรคที่ 6 จังหวัดชลบุรี กากับดูแลพ้ืนที่อาเภอบ฾านฉาง โดยใช฾
Local Quarantines อย฽ทู ่ีอาเภอบา฾ นฉาง
(4) กลุ฽มท่ีได฾รับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรน฽า 2019 (COVID--19)
ในช฽วงท่รี ฐั บาลมคี าสั่งปิดกจิ การช่ัวคราวเนอื่ งจากการแพร฽ระบาดของโรคฯ ดังนี้

- กล฽ุมท่ีได฾รับกระทบค฽อนข฾างมาก ได฾แก฽ สถานประกอบการประเภทต฽างๆ ร฾านอาหาร ร฾านค฾า
วสั ดุก฽อสรา฾ ง พ฽อค฾าหาบเร฽ บ฾านเช฽า อาพารแทเมน฾ ทแ

- กล฽มุ ทีไ่ ดร฾ ับกระทบคอ฽ นข฾างน฾อย ได฾แก฽ โรงงานอุตสาหกรรม
(5) การสารวจผู฾ได฾รับผลกระทบจากการแพร฽ระบาดของติดเช้ือไวรัสโคโรน฽า 2019 (COVID--19)
ของอาเภอบา฾ นฉาง รวม ๒,๖๑๗ ราย (ขอ฾ มูล ณ วนั ท่ี ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๖๓) ดังน้ี

- สารวจโดยกานนั ผใ฾ู หญบ฽ า฾ นในพ้ืนทแ่ี ละบันทึกในระบบ Thai QM จานวน ๒,๑๐๕ ราย
- ประชาชนลงทะเบียนขอความช฽วยเหลือผ฽านระบบ Google form จังหวัดระยอง จานวน
๕๑๒ ราย

2. การให้ความช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรน่า 2019 (COVID-
19) ของอาเภอบ้าฉาง

93

การเรยี นรูเ฾ ชิงปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดบั สูง (นปส.) รุ฽นท่ี 75

(1) การใหค้ วามช่วยเหลือ มีการบูรณาการความร฽วมมือระหว฽าง ส฽วนราชการและอาเภอ องคแการ
ปกครองส฽วนท฾องถ่ินทุกแห฽ง องคแการบริหารส฽วนจังหวัดระยอง ภาคเอกชนและ ประชาชน โรงงาน
อุตสาหกรรม และมลู นธิ ิ โดยการชว฽ ยเหลอื ระยะเร฽งดว฽ น ระยะกลาง ระยะยาว ดังนี้

(ก) การช่วยเหลอื ประชาชนระยะเร่งดว่ น

- สินค฾าอุปโภค บริโภค ถุงยังชีพ (จากภาครัฐ/เอกชน ถุงยังชีพ 7,958 ชุด เป็นเงิน
934,000 บาท ผ฾ูไดร฾ ับการชว฽ ยเหลือ 7,345 คน)

- แจกจ฽ายอาหารให฾กับประชาชน (จากภาครัฐ/เอกชน 9,550 ชุด เป็นเงิน 150,000
บาท ผไ฾ู ด฾รบั การชว฽ ยเหลือ 2,550 คน)

- อุปกรณแปูองกันการติดเช้ือ เช฽น หน฾ากากอนามัย เจลล฾างมือ แอลกอฮอลแ (จาก
ภาครฐั /เอกชน 110,403 กล฽อง/ชน้ิ เปน็ เงิน 1,421,417 บาท ผ฾ูไดร฾ บั การชว฽ ยเหลือ 60,682 คน

- ตู฾ปในสขุ (จากภาครัฐ/เอกชน 11 ต)ู฾
- การเปิดพ้นื ที่ของโรงงานอตุ สาหกรรมและภาคเอกชนให฾เขา฾ ไปขายสนิ ค฾าได฾
(ข) การชว่ ยเหลือประชาชนระยะกลาง
- การตดิ ตามประชาชนในพื้นทีท่ ีไ่ ด฾รบั ความเดือดร฾อน เพือ่ ให฾การชว฽ ยเหลอื ต฽อ
และประสานขอรบั การช฽วยเหลอื ตามนโยบายของรัฐบาล
- การฝึกอาชพี ระยะส้นั ของสานักงานพัฒนาชุมชนจงั หวัดระยอง
- การรวมกลม฽ุ เพอื่ เปิดตลาดชุมชน
- การจ฾างงานตามนโยบายของกระทรวงแรรงงานและการช฽วยเหลือการรับเงินเยียวยา
ตามมาตรการของสานักงานประกนั สงั คม
- การจดั กจิ กรรม “ธงฟาู ราคาประหยดั ” ของกระทรวงพาณชิ ยแ
- การใหค฾ วามช฽วยเหลอื กับกล฽ุมผ฾ูด฾อยโอกาส ผู฾สูงอายุ ผู฾พิการ เด็ก/สตรี/เยาวชน ของ
กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนุษยแ
- การเช฽าเหมาโรงแรมของโรงงานอุตสาหกรรมเพื่อให฾พนักงานได฾เข฾าพักแรม
ในชว฽ งสถานการณแการแพรร฽ ะบาด
- การฝกึ อาชีพระยะสั้นของหน฽วยงานสงั กัดกระทรวงเกษตรและสหกรณแ
(ค) การชว่ ยเหลอื ประชาชนระยะยาว
- มาตรการสรา฾ งความเชื่อมั่นเพอื่ สง฽ เสริมการทอ฽ งเท่ียวในอาเภอบา฾ นฉาง

3. สถานการณ์ปจั จุบันของอาเภอบา้ นฉาง
การดารงชีวิตของประชาชนในอาเภอบ฾านฉางเข฾าสู฽ภาวะปกติเกือบจะสมบูรณแ และส฽วนใหญ฽

ยังคงปฏิบัติตามมาตรการท่ีกระทรวงสาธารณสุขกาหนด (ใส฽หน฾ากาอนามัย ล฾างมือ รักษาระยะห฽าง ไม฽จัด
กิจกรรม รวมกลุ฽มจานวนมาก รักษาความสะอาด)

4. การประเมนิ สถานการณ์
จากการประเมินสถานการณแผลกระทบจากการแพร฽ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรน฽า 2019

(COVID--19) ของอาเภอบ฾านฉาง สรปุ ไดด฾ ังน้ี
๏ ภาคการเกษตร

94

การเรยี นรเู฾ ชิงปฏิบตั ิการ (Action Learning) หลกั สตู รนกั ปกครองระดบั สงู (นปส.) รุ฽นที่ 75

อาเภอบ฾านฉางเป็นอาเภอท่ไี มใ฽ หญ฽มากนัก มีกลุม฽ อาชีพท่ีชัดเจน อาทิ เกษตรกรที่มีต฾นทุนที่ดี
ทาใหไ฾ ดร฾ บั ผลกระทบน฾อยในการดารงชีวติ จะมแี ตล฽ ูกหลานทเี่ ข฾าไปทางานในโรงงานอุตสาหกรรม ที่อาจจะถูก
เลกิ จา฾ งหรือพกั งานช่วั คราว แต฽ก็ยังสามารถดารงชวี ติ ได฾

๏ ภาคอตุ สาหกรรม
ส฽วนใหญ฽จะเป็นอุตสาหกรรมขนาดใหญ฽และขนาดกลางที่ใช฾เทคโนโลยีในการควบคุมเป็น

หลัก ใช฾แรงงานท่ีมีทักษะ ประกอบกับมีนโยบายในการปูองกันการติดเช้ือด฾วยการแหมาโรงแรมให฾พนักงาน
เพ่ือลดความเสี่ยงของการติดเช้ือขอพนักงาน ทาให฾ได฾รับผลกระทบน฾อย ตรงกันข฾ามบางโรงงานของ
อตุ สาหกรรมปโิ ตรเคมี ประเภทผลติ เม็ดพลาสติกกลบั มีความต฾องการท่เี พิม่ ข้นึ

๏ ภาคธุรกจิ รายย่อย
ภาคธุรกจิ รายย฽อยไดร฾ ับผลกระทบบ฾างจากคาสั่งปิดสถานประกอบการของทางราชการ แต฽ก็

ได฾รับความช฽วยเหลือจากทางราชการ ท้ังในรูปแบบตัวเงินและไม฽เป็นตัวเงิน อาทิ ถุงยังชีพ ต฾ูปในสุข อาหาร
สามารถอยู฽ได฾ด฾วยการเอ้ืออารีต฽อกัน และปใจจุบันทางราชการได฾ผ฽อนคลายมาตรการลงแล฾ว และสามารถ
ประกอบอาชพี ได฾ตามปกติแล฾ว

๏ ด้านการท่องเที่ยว
พ้ืนท่ีอาเภอบ฾านฉางไม฽มีจุดท฽องเที่ยวท่ีเป็นท่ีนิยม เช฽น การลงเล฽นน้า เพราะใกล฾กับโรงงาน

อตุ สาหกรรมปิโตรเคมี ทาให฾คนไม฽กลา฾ มาเล฽นนา้ อยแ฽ู ล฾ว จึงไม฽ไดร฾ ับผลกระทบในดา฾ นนเ้ี ท฽าใดนกั
การประเมินสถานการณ์
จากสถานการณขแ องอาเภอบา฾ นฉางที่ไดร฾ ับผลกระทบจากการแพร฽ระบาดของโรคโควิด - 19 ที่ใน

ภาพรวมได้รับผลกระทบบ้าง แต่ไม่เข้าข้ันรุนแรง จะมีเฉพาะกลุ฽มท่ีได฾รับผลกระทบจากคาส่ังของทาง
ราชการ และความต่ืนตระหนกของประชาชนเกี่ยวกับข฽าวสารของการติดเช้ือของคนในพื้นท่ีท่ีทางราชการท่ี
จาเปน็ ต฾องสรา฾ งความเชือ่ มั่นใหไ฾ ด฾

การฟน้ื ฟูเศรษฐกจิ และสังคมตามมาตรการเงินก้ฯู
สาหรับการขอรับการสนับสนุนตามแผนฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมจากผลกระทบของโรคติดเช้ือ
ไวรัสโคโรน฽า 2019 (โควิด – 19) ท่ีเสนอขอไป ประมาณ 6,000 ล฾านบาท ส฽วนใหญ฽เป็นการขอในด฾าน
โครงสร฾างพนื้ ฐาน (ตามข฾อ 3.4 ของมาตรการฯ) ซ่ึงจะไดร฾ ับการพจิ ารณาเปน็ ลาดับสุดท฾าย จะมีเพียงโครงการ
พัฒนาแหล฽งท฽องเที่ยวชุมชนฯ และโครงการส฽งเสริมอาชีพเย็บจักรอุตสาหกรรม ที่เข฾าข฽ายการสร฾างงานสร฾าง
อาชีพ (ตามแนวทางขอ฾ 3.2) ของมาตรการทนี่ า฽ จะได฾รบั การพจิ ารณา
อาเภอบา฾ นฉางไดเ฾ สนอโครงการที่ขอรับการสนับสนุนจากงบเงินกู฾ฯ (1 ล฾านล฾านบาท/ ยังไม฽ได฾รับ
อนมุ ตั ิ) คอื

(1) โครงการพัฒนาแหล฽งท฽องเท่ียวชุมชนและประชาสัมพันธแ การท฽องเท่ียวอาเภอบ฾าน
ฉาง : Unseen Ban chang วงเงิน 1,003,000 บาท (สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอระยอง) โดยมีกิจกรรม
ดงั น้ี

- อบรมสร฾างความรู฾ความเข฾าใจการพัฒนาแหล฽งท฽องเที่ยวอัตลักษณแท฾องถ่ิน
ให฾กบั ประชาชนในพืน้ ท่ี 200 คน

- คัดเลือกสถานท่ีพัฒนาแหล฽งท฽องเที่ยวในพ้ืนท่ี 1 -2 จุด โดยสร฾างจุดเด฽น
ให฾กับแหล฽งทอ฽ งเท่ยี ว

- พัฒนาเชื่อมโยงส฾นทางท฽องเท่ยี วในพ้นื ท่ีอาเภอบา฾ นฉาง

95

การเรยี นรเู฾ ชงิ ปฏบิ ตั ิการ (Action Learning) หลักสูตรนกั ปกครองระดับสงู (นปส.) รนุ฽ ที่ 75

(2) โครงการส฽งเสริมอาชีพเย็บจักรอุตสาหกรรม วงเงิน 1,300,000 บาท (สานักงาน
พฒั นาชุมชนจงั หวดั ระยอง) กิจกรรม ดงั นี้

- ซอื้ จักรเยบ็ ผา฾
- อบรมส฽งเสริมความร฾ูและทักษะในการฝึกอาชีพให฾กล฽ุมแม฽บ฾าน กลุ฽มสตรี ผ฾ูสูงอายุ
ผ฾ูดอ฾ ยโอกาส เด็ก เยาวชน
(3) โครงการดา฾ นโครงสรา฾ งพ้นื ฐานขององคแกรปกครองสว฽ นท฾องถนิ่ ประมาณ6,000 ล฾านบาท

5. ประเดน็ จากการศึกษาเรียนร้ขู องอาเภอบา้ นฉาง

5.1 การบริหารจดั การโครงการตามแผนฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมจากผลกระทบของโรคติดเช้ือไวรัส
โคโรนา 2019 (โควิด-19) ภายใต฾กรอบกรอบวงเงิน 4 แสนล฾านบาท ตาม พ.ร.ก. เงินกู฾ 1 ล฾านล฾านบาท
(รอบที่ 1) ตามที่รัฐบาลกาหนดและการสั่งการของผู฾ว฽าราชการจังหวัดและคณะกรรมการบริหารงานจังหวัด
แบบบูรณาการ(กบจ.) มีความชัดเจนพอท่ีนายอาเภอ และคณะกรรมการบริหารงานอาเภอแบบบูรณาการ
(กบอ.) จะประยุกตแใชท฾ าแผนใหส฾ ามารถปฏบิ ัติได฾ผลดีในบริบทของอาเภอ ตาบล และหม฽ูบ฾านที่แตกต฽างกัน

- คณะกรรมการบริหารงานอาเภอแบบบูรณาการ(กบอ.) เป็นคาสั่งท่ีตั้งตามพระราชบัญญัติ
ระเบยี บบริหารราชการแผน฽ ดิน พ.ศ.2534 และทแ่ี กไ฾ ขเพิ่มเติม มาตรา 65 ทก่ี าหนดหน฾าทขี่ องนายอาเภอ

- ระยะเวลาท่ีใช฾ดาเนินการจัดทาคาของบประมาณตามแผนฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมจาก
ผลกระทบของโรคติดเชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) มีเพียง 5 วัน ทาให฾การเสนอโครงการตามข฾อเสนอ
ของสว฽ นราชการ กานนั ผใ฾ู หญบ฽ า฾ น ในการสร฾างงาน สร฾างอาชพี โดยผ฽าน กบอ. จงึ เปน็ ไปได฾ยาก
และต฾องมีความพร฾อมของแผนงาน/โครงการที่เสนอของบประมาณตามแผนฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมจาก
ผลกระทบของโรคตดิ เช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)ทต่ี ฾องแนบคาขอฯ และทาไดท฾ นั ทีทไ่ี ดร฾ บั อนมุ ัติ

- ความไม฽ชัดเจนของการส่ังการของสภาพัฒนาฯ ในฐานะเจ฾าของโครงการ กับสานักงาน
ปลัดกระทรวงมหาดไทย ในฐานะผู฾ประสานงานก็มีการปรับเปล่ียนบ฽อยครั้ง จนกระทบการปฏิบัติของส฽วน
ภูมภิ าค อาเภอและทอ฾ งถน่ิ เป็นอยา฽ งมาก โดยเฉพาะอยา฽ งยิง่ กบั องคแกรปกครองท฾องถ่ินที่มีการเตรียมแผนงาน
ด฾านสร฾างงาน สร฾างอาชีพค฽อนข฾างน฾อย ส฽วนใหญ฽จะเป็นโครงสร฾างพ้ืนฐานท่ีจัดเตรียมไว฾ จึงเป็นการขอด฾าน
โครงสรา฾ งพื้นฐานเปน็ หลัก

5.2 บุคลากรของส฽วนราชการและองคแกรปกครองท฾องถิ่นมีน฾าที่รับผิดชอบนาแผนงาน/ โครงการ
ตามแผนฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคมจากผลกระทบของโรคติดเช้ือไวรัส โควิด-19 ภายใต฾กรอบกรอบวงเงิน 4
แสนล฾านบาท ตาม พ.ร.ก. เงินกู฾ 1 ล฾านล฾านบาท (รอบที่ 1) ไปปฏิบัติ ให฾มีความรู฾ ความสามารถท่ีดีในการ
ปฏิบัติงานเพยี งใด

- ปใจจุบันแผนงาน/โครงการของอาเภอบ฾านฉาง ทั้งทางตรงและทางอ฾อม ยังไม฽ได฾ รับการ
อนมุ ัติกรอบวงเงินงบประมาณแต฽อยา฽ งใด จงึ ทาใหไ฾ ม฽สามารถประเมนิ ตามคาถามขา฾ งตน฾ ได฾

- อย฽างไรกด็ ี เมือ่ ดจู ากความสาเรจ็ ของการเสนอแผนงานโครงการทส่ี ว฽ นราชการระดบั
อาเภอ กานัน ผู฾ใหญ฽บ฾านท่ีอยู฽ใกล฾ชิดกับประชาชนในพื้นท่ีโดยตรงมีการเสนอแผนงาน/โครงการมาน฾อยมาก
โดยไม฽มีการเรียกประชุม กบอ. ก็อาจกล฽าวได฾ว฽าบุคลากรยังไม฽มีความพร฾อมในการดาเนินงานตามความ
ต฾องการของประชาชนเท฽าใดนักเพราะอาจกล฽าวได฾ว฽าท่ีผ฽านมาไม฽ได฾มีการจัดเตรียมศึกษาความต฾องการของ
พื้นท่ีไว฾เลยทาให฾ไม฽สามารถนาข฾อมูลมาใช฾ประโยชนแได฾ทันในระยะเวลาจากัดเหมือนกันทั่วประเทศ จึงควรนา
บุคลากรกล฽มุ นี้ไปทาการปรับทศั นคตแิ ละทาความเข฾าใจถงึ ความจาเปน็ ที่ต฾องดาเนินการ

96

การเรยี นรเู฾ ชงิ ปฏิบตั กิ าร (Action Learning) หลักสูตรนักปกครองระดบั สงู (นปส.) รุ฽นที่ 75

5.3 บคุ ลากรตาแหน฽งใดบ฾างของส฽วนราชการระดับอาเภอในคณะกรรมการบริหารงาน อาเภอแบบ
บูรณาการ (กบอ.) ที่สมควรได฾รับเพิ่มพูนความรู฾ความเช่ียวชาญให฾สามารถปฏิบัติงานได฾ดีขึ้น
ในเรอ่ื งใด

- พิจารณาจากโครงการของส฽วนราชการในระดับอาเภอที่เสนอขอรับการสนับสนุน
งบประมาณภายใต฾ข฾อจากัดที่สามารถดาเนินการได฾ทันที คือ มีความพร฾อมของแบบรูปรายการ (ปร.4 ,
ปร.5) สาหรับงบลงทุน หรือแผนปฏิบัติงานและการใช฾จ฽ายงบประมาณสาหรับดาเนินงบดาเนินงาน เพ่ือให฾
สามารถดาเนินการไดท฾ นั ท่ีทไี่ ดร฾ ับอนุมตั โิ ครงการ

- อาเภอบ฾านฉางเสนอโครงการที่เป็นโครงการโดยตรงของอาเภอ สานักงานพัฒนาชุมชน
จังหวัดระยอง จานวน 1 โครงการ ท่ีเหลือเป็นการขอขององคแกรปกครองส฽วนท฾องถ่ินในพื้นท่ีผ฽านสานักงาน
ส฽งเสรมิ การปกครองท฾องถิ่นจังหวัด โดยท่ไี มผ฽ า฽ น กบอ.

- อยา฽ งไรก็ดี เมื่อดจู ากความสาเรจ็ ของการเสนอแผนงานโครงการทส่ี ฽วนราชการระดบั
อาเภอ กานัน ผู฾ใหญ฽บ฾านท่ีอยู฽ใกล฾ชิดกับประชาชนในพ้ืนท่ีโดยตรงมีการเสนอแผนงาน/โครงการมาน฾อยมาก
โดยไม฽มีการเรียกประชุม กบอ. ก็อาจกล฽าวได฾ว฽าบุคลากรยังไม฽มีความพร฾อมในการดาเนินงานตามความ
ต฾องการของประชาชนเท฽าใดนักเพราะอาจกล฽าวได฾ว฽าท่ีผ฽านมาไม฽ได฾มีการจัดเตรียมศึกษาความต฾องการของ
พื้นที่ไว฾เลยทาให฾ไม฽สามารถนาข฾อมูลมาใช฾ประโยชนแได฾ทันในระยะเวลาจากัดเหมือนกันทั่วประเทศ จึงควรนา
บคุ ลากรกลุ฽มนี้ไปทาการปรบั ทศั นคตแิ ละทาความเข฾าใจถึงความจาเปน็ ท่ีตอ฾ งดาเนนิ การ

5.4 ในการบริหารงานตามแผนฟ้ืนฟูเศรษฐกิจและสังคม จากผลกระทบของโรคติดเช้ือไวรัส
โควิด-19 ภายใต฾กรอบกรอบวงเงิน 4 แสนล฾านบาท ตาม พ.ร.ก. เงินก฾ู 1 ล฾านล฾านบาท (รอบที่ 1)
คณะกรรมการบริหารงานอาเภอแบบบูรณาการ(กบอ.) ควรให฾ความสาคัญกับงานหรือกิจกรรมใดเพิ่มมากข้ึน
เพือ่ เพ่ิมประสทิ ธิภาพของการปฏบิ ตั งิ าน การจัดลาดับความสาคญั ของงานในลกั ษณะอยา฽ งไร

- ในการบริหารงานอาเภอแบบบูรณาการ จะต฾องสอดรับกับยุทธศาสตรแที่เกี่ยวข฾อง
ทง้ั หมด ตามยุทธศาสตรชแ าติ 20 ปี แผนแมบ฽ ทภายใตย฾ ุทธศาสตรชแ าติ 20 ปี แผนปฏริ ูปฯ แผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมแห฽งชาติฉบับที่ 12 แผนพัฒนาภาค แผนพัฒนากล฽ุมจังหวัด/จังหวัด และต฾องจัดทาแผน
ยุทธศาสตรแพฒั นา อาเภอ เพอื่ กาหนดทิศทางพฒั นาอาเภอใหส฾ อดรบั กับแนวทางแผนข฾างต฾นดว฾ ย

- แผนพัฒนาอาเภอ จะมีการกาหนดประเด็นยุทธศาสตรแที่เป็นตัวกาหนดทิศทางการพัฒนา
เปูาหมายการพัฒนา และตวั ช้ีวดั การพัฒนาอาเภอไวด฾ ว฾ ยแลว฾

- ในการพัฒนาภายหลังได฾รับผลกระทบจากโรคโควิด-19 ควรให฾ความสาคัญกับแผน
เผชิญเหตุกรณีท่ีมีการแพร฽ระบาดครั้งต฽อไปเป็นหลัก เพราะขณะน้ียังไม฽มียารักษาโรคเป็นการเฉพาะ และ
ลาดับต฽อมาก็ควรให฾ความสาคัญกับโครงการท่ีสามารถทาให฾ประชาชนสามารถดารงชีพได฾ในกรณีท่ีมีการแพร฽
ระบาดครง้ั ท่ี 2 อาทิ แผนพฒั นาอาชพี ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพยี ง

5.5 ในภาพรวมและ กบอ. ประเมินความสาเร็จของการบริหารจัดการแผนฟื้นฟูฯ ว฽ามี ปสภ. ระดับ
ใด ด฾วยเกณฑแการประเมินอะไร อะไรคือปใจจัยความสาเร็จ อะไรคือข฾อจากัดทางการบริหารท่ีสาคัญ บทเรียน
และประสบการณแทางานที่สาคัญของนายอาเภอและ กบอ. ที่ทาการศึกษาและแบ฽งปในให฾สาธารณชนส฽วน
ราชการสว฽ นกลาง สว฽ นภูมภิ าคและท฾องถน่ิ

การประเมินความสาเร็จจากแผนงานโครงการท่ีเสนอขอรับการสนับสนุนฯ จากส฽วน
ราชการของอาเภอบา฾ นฉาง อาจกล฽าวได฾วา฽ นอ฾ ยมาก เพราะไม฽มกี ารดาเนินการผา฽ น กบอ. เนือ่ งจาก

(1) ระยะเวลาดาเนินการคอ฽ นขา฾ งสั้น เพียง 5 วันทาการ

97