file Ebook

พ.ศ. ๒๕๒๙ สอบคัดเลอื กเขา้ สตู่ ำ� แหน่งผ้บู รหิ ารโรงเรยี น สังกัดสำ� นกั งาน
การประถมศึกษากรุงเทพมหานคร (ปัจจุบันคือ ส�ำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา
ประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร) ไดด้ ำ� รงตำ� แหนง่ อาจารยใ์ หญโ่ รงเรยี นวดั สงั ขก์ ระจาย
พ.ศ. ๒๕๓๒ อาจารยใ์ หญโ่ รงเรยี นวดั ชา่ งเหลก็ พ.ศ. ๒๕๓๗ ยา้ ยไปเปน็ ผอู้ ำ� นวยการ
โรงเรียนคลองสองพ่ีน้อง สังกัดส�ำนักงานการประถมศึกษาจังหวัดสมุทรปราการ
(สปจ.สป.) ปัจจุบันคือ โรงเรียนคลองสองพี่น้อง (ใจดีอุปถัมภ์) สังกัดส�ำนักงาน
เขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสมทุ รปราการ เขต ๑ (สพป.สป. เขต ๑) หลงั จากนน้ั
ยา้ ยกลบั มาเปน็ ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี น สงั กดั สำ� นกั งานการประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร
อีกหลายแห่ง คือ พ.ศ. ๒๕๓๘ โรงเรียนวัดใหม่ช่องลม พ.ศ. ๒๕๔๐ โรงเรียน
โฆสิตสโมสร พ.ศ. ๒๕๔๕ โรงเรยี นวดั อมรนิ ทราราม และ พ.ศ. ๒๕๔๙ โรงเรยี น
ราชวนิ ิตประถมบางแค

นายบญุ ธรรมไดร้ บั การอบรมและศกึ ษาดงู านทางการศกึ ษาโดยการสนบั สนนุ
จากหลายหนว่ ยงาน ไดแ้ ก่ กรมวชิ าการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ดา้ นการเปน็ วทิ ยากร
หลกั สตู รการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน การพฒั นาการเรยี นการสอนประวตั ศิ าสตร์ การพฒั นา
เครอ่ื งมอื วดั และประเมนิ ผล และวทิ ยากรเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษา สำ� นกั งานคณะกรรมการ
การประถมศึกษาแห่งชาติ ด้านการประเมินผลหลักสูตรอบรมทางไกล ได้รับ
การอบรมเรื่องค่ายคุณธรรมและศูนย์การเรียนรู้พุทธศาสนา จากกรมการศาสนา
และการอบรมเรอื่ ง Effective School Leadership จากโครงการ NCSL : BRITISH

ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 99

ครู ผู บ้ ริหาร และศกึ ษานเิ ทศก์
COUNCIL นอกจากน้ี ระหว่าง พ.ศ. ๒๕๓๗-๒๕๔๘ ยังได้รับการสนับสนุนจาก
สภากรุงเทพมหานคร ในการศึกษาดงู านหลายประเทศ เชน่ มาเลเซยี เกาหลใี ต้
ญปี่ ุ่น สหรัฐอาหรบั เอมิเรตส์ เบลเยีย่ ม และฝรงั่ เศส เป็นตน้
ด้วยชีวิตในวัยเยาว์ค่อนข้างล�ำบาก เมื่อเรียนจบระดับประถมศึกษาแล้ว
ได้เรียนต่อระดับมัธยมศึกษาที่โรงเรียนในกรุงเทพมหานคร โดยการสนับสนุนของ
นายบญุ ศรี ผเู้ ปน็ พช่ี าย (อดตี ผพู้ พิ ากษาศาลฎกี า) ซงึ่ ไปฝากพกั กบั พระทวี่ ดั วรจรรยาวาส
เขตบางคอแหลม นายบญุ ธรรมไดห้ างานทำ� เสรมิ รายไดเ้ พอื่ แบง่ เบาภาระของพชี่ าย
จนเรียนจบระดับประกาศนียบัตรวิชาการศึกษา นับเป็นประสบการณ์สร้างพลัง
ให้มุ่งม่นั พัฒนาคณุ ภาพชวี ิตเพอื่ การเป็นครู
เมื่อเป็นครูในโรงเรียนประถมนนทรีซ่ึงเป็นโรงเรียนประถมศึกษาขนาดใหญ่
ตงั้ อยใู่ นชมุ ชนแออดั ยา่ นคลองเตยแลว้ นายบญุ ธรรมจงึ แสวงหาแนวทางในการพฒั นา
การเรียนรู้และความเป็นอยู่ของนักเรียนเป็นอย่างมาก มุ่งสอนให้นักเรียนมีวินัย
ในการด�ำรงชีวิตโดยใช้กิจกรรมการสอนและการอบรมลูกเสือ นักเรียนมีส่วนร่วม
ในการคดิ กจิ กรรม วางแผนการทำ� งาน และการสรา้ งคา่ ยพกั แรม อนั เปน็ การปลกู ฝงั
ความรับผิดชอบให้นักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ ๕ ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ ๗
ได้ปฏิบัติจริง เป็นกิจกรรมที่เพ่ือนครูยอมรับและร่วมมือในการปฏิบัติเป็นอย่างดี
ส่วนวิชาพื้นฐานเน้นการสอนภาษาไทยให้นักเรียนอ่านออก เขียนได้ และใช้ภาษา
ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งแตกฉาน ดว้ ยการเทยี บเคยี งการใชค้ ำ� ภาษาไทยภาคกลางกบั ภาษาถน่ิ

100 ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ภาคอสี านท่คี รูถนดั สง่ เสริมให้นกั เรียนสนใจ สนุกสนาน และตงั้ ใจเรยี น รว่ มกับ
เพ่ือนครูในการฝึกให้นักเรียนออมเงินวันละบาทเพ่ือเป็นค่าใช้จ่ายในการเดินทาง
ไปเรยี นรสู้ ถานทสี่ ำ� คญั ทอ่ี ยหู่ า่ งไกลและยากทน่ี กั เรยี นจะมโี อกาสไปไดเ้ อง ชว่ ยเหลอื
นกั เรยี นทข่ี าดแคลนเพอื่ ใหม้ โี อกาสไดไ้ ปศกึ ษาเทา่ เทยี มเพอื่ น กจิ กรรมตา่ ง ๆ มงุ่ ให้
นักเรียนไดท้ �ำความดี หลกี เลี่ยงอบายมขุ และส่ิงเสพตดิ
นางสาวศิวพร ศิริกิม อดีตครูโรงเรียนประถมนนทรี ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับ
การปฏบิ ตั งิ านของนายบญุ ธรรมไวว้ า่ “...คณุ บญุ ธรรมมจี ติ วญิ ญาณของความเปน็ ครู
เม่ือสมัยท่ีสอนอยู่โรงเรียนเดียวกัน เขามีความมุ่งม่ันในการจัดการเรียนการสอน
เอาใจใสค่ วามเปน็ อยขู่ องนกั เรยี นโดยเสมอหนา้ กนั เปน็ หวั เรย่ี วหวั แรงของโรงเรยี น
ในการสอนและจัดค่ายลูกเสือ เสียงดัง ฟังชัด นักเรียนเช่ือฟังดี เราพานักเรียน
เดินทางไปจัดค่ายพักแรมทกุ ภูมภิ าค เชน่ ที่เชยี งใหม่ สุราษฎรธ์ านี สรุ ินทร์ เป็นต้น
แตล่ ะแหง่ นกั เรยี นไดเ้ รยี นรภู้ มู ปิ ระเทศและวฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ เปน็ กจิ กรรมประจำ� ปี
ทน่ี กั เรยี นไดเ้ รยี นรแู้ ละใชค้ วามรรู้ ว่ มกนั ...คณุ บญุ ธรรมเปน็ กำ� ลงั สำ� คญั ทเี่ ราไมล่ มื ...”
คณะครกู ลุ่มเพอ่ื นเกา่ บนั ทึกไวใ้ นหนงั สอื ทีร่ ะลกึ งานพระราชทานเพลิงศพ
ความตอนหนึ่งว่า “...คุณบุญธรรมนั้นเป็นคนเก่ง ช่วยเร่งช่วยคิดร่วมสร้างสรรค์
แสวงหาวธิ กี ารสารพนั ทกุ ทกุ วนั สรา้ งวนิ ยั ใหน้ กั เรยี น คา่ ยลกู เสอื เหนอื ใตถ้ งึ ออกตก
ไม่ตระหนกสร้างทีมงานถือบังเหียน พาศิษย์สร้างประสบการณ์อย่างพากเพียร
สร้างการเรียนให้ได้ท�ำจนช�ำนาญ...” กิจกรรมลูกเสือของโรงเรียนประถมนนทรี

ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 101

ครู ผู บ้ ริหาร และศกึ ษานิเทศก์

ดำ� เนนิ การควบคกู่ บั กจิ กรรมยวุ กาชาด นบั เปน็ กจิ กรรมทสี่ รา้ งวนิ ยั นกั เรยี นและสง่ เสรมิ
ความรักสามัคคขี องคณะครเู ปน็ อย่างดี เปน็ ประสบการณ์พ้นื ฐานใหก้ า้ วสตู่ �ำแหน่ง
ผู้บริหารโรงเรียนด้วยความม่นั ใจ
นางสาวเหมวดี กาญจนสกลุ อดตี ศกึ ษานเิ ทศก์ สำ� นกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษา
ประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการเริ่มด�ำรงต�ำแหน่งผู้บริหาร
โรงเรียนของนายบุญธรรมว่า “...เป็นอาจารย์ใหญ่คร้ังแรกท่ีโรงเรียนขนาดเล็ก
ขาดงบประมาณ เขาตอ้ งซอ่ มแซมประต-ู หนา้ ตา่ ง เครอื่ งเลน่ สนามโดยใชง้ บประมาณ
ส่วนตนและมีเพื่อนฝูงผู้ใกล้ชิดให้การสนับสนุนบ้าง จนสามารถปรับเปลี่ยน
สภาพแวดลอ้ มของโรงเรยี นใหด้ ขี น้ึ เปน็ ผบู้ รหิ ารทก่ี า้ วเขา้ สตู่ ำ� แหนง่ ดว้ ยความมงุ่ มน่ั
และเสียสละ โดยดำ� รงคุณลักษณะดงั กล่าวน้ีเสมอมา...”
นายบญุ ธรรมเป็นผูบ้ ริหารทม่ี คี วามจรงิ ใจและสร้างสรรค์ เป็นทย่ี อมรับของ
คณะผบู้ รหิ ารโรงเรยี นประถมศกึ ษา สงั กดั สำ� นกั งานการประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร
ดังท่ี นายอ�ำนวย พทุ ธมี อดตี ผูอ้ ำ� นวยการโรงเรยี นวัดหงสร์ ตั นาราม ได้กล่าวไวใ้ น
หนงั สอื เลม่ เดยี วกนั วา่ “...นายบญุ ธรรม แกว้ สาร...มลี ลี าการแสดงความคดิ เหน็ ทเี่ ปน็
เอกลกั ษณ์ ผเู้ ขา้ รว่ มประชมุ /สมั มนาฟงั แลว้ ไมเ่ ครยี ด แตม่ รี อยยม้ิ หรอื เสยี งหวั เราะ
ตามมาเมอื่ ทา่ นกลา่ วนำ� ถงึ ความภาคภมู ใิ จทเี่ กดิ เปน็ คนอสี าน...การแสดงความคดิ เหน็
ของทา่ นมขี อ้ มลู จากการปฏบิ ตั ิจริงทล่ี งมือปฏบิ ัติเองในสถานศกึ ษา ดงั น้ัน สง่ิ ท่พี ูด
แสดงความคิดเห็นจึงเป็นความจริงท่ีผู้ร่วมประชุม/สัมมนาเห็นด้วยเป็นส่วนใหญ่
แตไ่ มค่ อ่ ยมคี นทกี่ ลา้ พดู หรอื แสดงความคดิ เหน็ ทเ่ี ปน็ จรงิ เหมอื นทา่ น...เปน็ ผบู้ รหิ าร
102 ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ที่สนใจงานวิชาการทุกเรื่อง เช่น เร่ืองหลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน การวัดและ
ประเมนิ ผล การจดั ทำ� เอกสารหลกั ฐานทางการศกึ ษาซง่ึ เปน็ ทยี่ อมรบั ในวงวชิ าการ...
เป็นผู้บริหารที่มีใจรักและมุ่งม่ันในการพัฒนากิจกรรมลูกเสือจนเป็นที่ประจักษ์
ของบุคลากรในวงการลูกเสือ เป็นผู้รับผิดชอบในเรื่องกองกิจกรรม (ฐานผจญภัย
บุกเบิก เดินทางไกล ฯลฯ) ของงานชุมนุมลูกเสือ เนตรนารี และยุวกาชาดของ
โรงเรียนในสังกัด สป.กทม....พี่ ๆ เพ่ือน ๆ และน้อง ๆ ผู้บริหาร น�ำแนวคิด
แนวปฏบิ ตั ขิ องทา่ นไปสานตอ่ ในการพฒั นาการศกึ ษาของเยาวชนของชาตติ อ่ ไป...”
นางนิทรา ฉิ่นไพศาล อดตี ครูโรงเรียนวดั อมรนิ ทราราม ได้เลา่ ว่า “มคี วาม
ประทับใจตั้งแต่วันแรกท่ีท่านมาเป็นผู้อ�ำนวยการโรงเรียนและกล่าวในที่ประชุมว่า
‘ทุกคนในโรงเรียนมีความส�ำคัญ ให้ท�ำงานเพื่อเด็กและโรงเรียน ไม่ต้องท�ำงาน
เพอื่ ผม มอี ะไรทผี่ มจะชว่ ยเหลือหรอื สนับสนุนได้ให้บอก เป้าหมายของการท�ำงาน
คือคุณภาพนักเรียน นักเรียนต้องเป็นคนดี คนเก่ง ผมจะสืบสานการท�ำงานของ
ทา่ นผอู้ ำ� นวยการทา่ นเดมิ ๆ ทส่ี รา้ งชอื่ เสยี งใหโ้ รงเรยี นมคี วามโดดเดน่ ดา้ นวชิ าการ...”
นอกจากน้ี นางนทิ รายงั ไดถ้ า่ ยทอดถงึ การบรหิ ารงานของนายบญุ ธรรมอกี วา่ “...ทา่ นมี
รปู แบบการบรหิ ารงานแบบกลั ยาณมติ ร ใหท้ กุ คนมสี ว่ นรว่ มในการทำ� งาน มคี วามเปน็
ประชาธปิ ไตย รบั ฟงั ความคดิ เหน็ ของผใู้ ตบ้ งั คบั บญั ชา การประชมุ ประจำ� เดอื นทกุ ครง้ั
ทา่ นจะใหท้ กุ กลมุ่ งานนำ� เสนองาน เปน็ การตดิ ตามความกา้ วหนา้ ของงาน ถา้ มปี ระเดน็ ใด
ต้องการความช่วยเหลือ ก็จะให้ความช่วยเหลือทันที...การทำ� งานของทา่ นท�ำให้

ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 103

ครู ผู บ้ ริหาร และศึกษานิเทศก์

ผูใ้ ตบ้ ังคบั บัญชามคี วามสขุ เพราะทา่ นเอาใจใส่ หว่ งใย ถา้ มงี านทตี่ อ้ งชว่ ยกนั ทำ�
ถงึ เยน็ คำ่� ทา่ นใหจ้ ดั การเรอ่ื งอาหารการกนิ ใหค้ รบถว้ นและใชเ้ งนิ สว่ นตนในการดแู ล
บอ่ ยครงั้ ...มคี รไู ปตรวจครรภท์ โ่ี รงพยาบาลแลว้ ยนื รอรถเพอื่ กลบั บา้ น ทา่ น ผอ.ขบั รถ
ผา่ นมาพบเขา้ พอทราบความจงึ รบั ไปส่งบา้ น...
ผู้บริหารท่ีคงจิตวิญญาณความเป็นครู
...ปี ๒๕๔๘ โรงเรียนไดร้ บั คดั เลอื กเปน็ โรงเรียนสีฟ้าตน้ แบบยอดเยยี่ มของ
กรมการคา้ ภายใน ตอ้ งไปจดั นทิ รรศการทเ่ี มอื งทองธานี ทา่ นขบั รถกระบะของทา่ น
ขนวสั ดอุ ปุ กรณส์ ำ� หรบั จดั นทิ รรศการไปกบั คนงาน สว่ นครกู บั นกั เรยี นไปรถโรงเรยี น...
ท่านมีความเสียสละและมีความมุ่งมั่นให้งานส�ำเร็จตามเป้าหมาย...ท่านเป็นต้นแบบ
ของผู้บริหารที่มีความใส่ใจต่อความปลอดภัยของนักเรียน ท่านบอกกับทุกคนว่า
‘เดก็ อยทู่ ีไ่ หน ครตู อ้ งอยูท่ น่ี ัน่ น่ีคอื จิตวิญญาณของคนเปน็ ครู เดก็ ตอ้ งปลอดภยั
เราจะสบายใจเมอ่ื สง่ ลกู หลานถงึ มอื พอ่ แม.่ ..” สอดคลอ้ งกบั ความเหน็ ของ นายสายณั ห์
รุ่งป่าสัก อดีตผู้อ�ำนวยการส�ำนักงานเขตพ้ืนที่การศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๓
(ปัจจุบันคือ ส�ำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๑)
ได้กล่าวถึงความประทับใจที่มีต่อนายบุญธรรม ไว้ในหนังสือเล่มเดียวกันว่า
“...ทา่ นผูอ้ ำ� นวยการบญุ ธรรม แกว้ สาร เป็นผทู้ ีเ่ ปน็ ครูโดยจติ วิญญาณ...ครง้ั หนง่ึ
ที่ผมชื่นชมท่านจากคุณค่าของความดีก็คือ นักเรียนออทิสติกกล้าท่ีจะทักทาย
กบั ทา่ นและพยายามบอกเลา่ ใหท้ า่ นฟงั เรอื่ งราวทเ่ี ขาอยากบอก ทา่ นกเ็ อามอื ลบู หวั
โอบกอดเบา ๆ ทำ� ใหเ้ รารสู้ กึ วา่ ทา่ นอบอนุ่ นกั เรยี นรกั และไวว้ างใจ กลา้ ทจี่ ะใกลช้ ดิ
ซ่ึงมีภาพประทบั ใจเชน่ นใี้ ห้เราเห็นได้ไมง่ า่ ยนัก...”
นอกจากการบริหารงานการศึกษาในโรงเรียนอย่างเต็มความสามารถแล้ว
นายบุญธรรมยังช่วยงานวิชาการต่าง ๆ ของกลุ่มโรงเรียนและหน่วยงานต้นสังกัด
อย่างเต็มความสามารถเช่นกัน คุณหญิงพวงรัตน์ วิเวกานนท์ อดีตผู้อ�ำนวยการ
โรงเรยี นราชวนิ ติ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้กลา่ วถงึ การทำ� งานของนายบญุ ธรรม
104 ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ไว้ในหนังสอื เล่มเดียวกนั ว่า “...ผอ.เป็นกรรมการสมาคมผู้บริหารโรงเรียนประถม
ศึกษาแห่งประเทศไทย...เป็นก�ำลังส�ำคัญของสมาคมฯ ในการพัฒนางานต่าง ๆ
ให้ก้าวหน้า และร่วมเป็นคณะท�ำงานด�ำเนินการพัฒนาบุคลากร e-learning ของ
มูลนิธิการศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียม ผลงานท่ไี ดฝ้ ากไวใ้ ห้พวกเราดูเป็นตวั อย่าง
คอื นวตั กรรมจัดการเรยี นการสอน เรอ่ื ง การเรียนรบู้ ูรณาการ โครงการโรงเรยี น
สีฟ้าต้นแบบการคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคของโรงเรียนวัดอมรินทราราม...ผอ.เป็น
คนตรงไปตรงมา สนกุ สนาน รบั แขกเปน็ ปฏิคมเกง่ ชอบซกั ชอบถาม ชอบอธิบาย
ชอบแสดงความคดิ เห็น จะมคี วามเหน็ แปลกใหม่ไมเ่ หมอื นใครอยู่เปน็ ประจ�ำ...”
คณุ หญงิ กษมา วรวรรณ ณ อยธุ ยา อดตี เลขาธกิ ารคณะกรรมการการศกึ ษา
ขนั้ พน้ื ฐาน ไดก้ ลา่ วไวใ้ นหนงั สอื เลม่ เดยี วกนั วา่ “ทา่ นผอู้ ำ� นวยการบญุ ธรรม แกว้ สาร
ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี นราชวนิ ติ ประถมบางแค เปน็ ผทู้ ป่ี ฏบิ ตั งิ านดว้ ยความวริ ยิ ะอตุ สาหะ
ปฏิบัติงานการบริหารโรงเรียนด้วยความรับผิดชอบจนประสบความส�ำเร็จอย่างดี
จงึ เป็นทีร่ กั ของครูและเพือ่ นร่วมงาน และเป็นท่ีไว้วางใจของผบู้ งั คบั บญั ชา...”

นายบุญธรรมได้รับการเลือกตั้งจากข้าราชการครูในสังกัดส�ำนักงาน
การประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ใหป้ ฏิบัตหิ น้าทสี่ �ำคญั หลายหนา้ ที่ หลายวาระ
ไดแ้ ก่ เปน็ ผแู้ ทนขา้ ราชการครใู นคณะกรรมการกลมุ่ โรงเรยี น กลมุ่ โรงเรยี นทวาราวดี
ส�ำนักงานการประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ๓ สมัย เป็นผู้แทนข้าราชการครู
ในคณะอนกุ รรมการขา้ ราชการครกู รงุ เทพมหานคร (อ.ก.ค.กรงุ เทพมหานคร) ๓ สมยั
เปน็ กรรมการครุ สุ ภากรงุ เทพมหานครในสำ� นกั งานคณะกรรมการการประถมศกึ ษา
แห่งชาติ ๔ สมัย และได้ให้ความร่วมมือกับหน่วยงาน/องค์กรทางการศึกษา

ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 105

ครู ผู บ้ ริหาร และศึกษานิเทศก์

อกี หลายงาน ไดแ้ ก่ เปน็ ประธานกรรมการตรวจสอบคณุ ภาพโรงเรยี นเอกชนเพอื่ รบั รอง
วิทยฐานะ จ�ำนวน ๔ โรงเรียน เป็นกรรมการประเมินทบทวนคุณภาพโรงเรียน
ในเขตบางกอกนอ้ ย สงั กัดสำ� นักการศึกษา กรงุ เทพมหานคร จ�ำนวน ๑๑ โรงเรยี น
เป็นประธานอนุกรรมการคัดเลือกบุคคลดีเด่น สาขาครูภาษาไทย มูลนิธิสมาน-
คณุ หญงิ เบญจา แสงมลิ พ.ศ. ๒๕๔๖-๒๕๔๘ และเป็นกรรมการบรหิ ารสมาคม
ผบู้ รหิ ารโรงเรียนประถมศกึ ษาแห่งประเทศไทย ตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๕๓๘ จนถงึ แก่กรรม
นางสาวกนษิ ฐา แกว้ สาร บุตรนายบญุ ธรรม ได้สะทอ้ นความรู้สึกไว้ใน
หนังสือเล่มเดียวกันว่า “...พ่อเป็นคนขยัน อดทน ซ่ือสัตย์ และมองโลกในแง่ดี
พ่อเป็นตวั อยา่ งท่ดี ี คอยช่วยเหลอื ทุกคนอยา่ งไมห่ วังผลตอบแทน น้องมองดูพอ่
ดว้ ยความภาคภมู ใิ จเพราะมพี อ่ ทปี่ ระเสรฐิ ทำ� เพอ่ื ครอบครวั ทำ� เพอื่ สงั คม ชวี ติ คน
คนหน่งึ ทำ� ความดไี ดม้ ากมายเพยี งนี้เชยี วหรอื ...”
แมไ้ มไ่ ดก้ ลบั ไปทำ� งานทบ่ี า้ นเกดิ แตน่ ายบญุ ธรรมไดแ้ สดงถงึ ความรกั ทอ้ งถนิ่
อีสานให้เป็นที่ประจักษ์แก่คนรอบข้างมาโดยตลอด การสนทนาในหมู่เพ่ือนหรือ
การท�ำงาน เขาไดแ้ ฝงแนวคดิ ที่ระบุว่าอา้ งอิงจากถนิ่ กำ� เนิดเสมอ ดงั ที่ นายสมบตั ิ
แก้วสุจริต อดีตผู้ตรวจราชการกระทรวงวัฒนธรรม ได้ให้ข้อมูลว่า “...ผมและ
คณุ บญุ ธรรมเรยี นภาคคำ�่ ดว้ ยกนั ท่ี มศว.ปทมุ วนั แตล่ ะวนั พบกนั ในเวลาสน้ั ๆ แตเ่ ขา
ก็แสดงให้เพื่อน ๆ ได้รู้ว่า เขาเป็นคนรักท้องถิ่นอันเป็นบ้านเกิด เขามีเรื่องราว
ในชวี ติ ประจำ� วนั ประเพณี ภาษา คำ� ผญาอนั เปน็ สำ� นวนทม่ี คี ตสิ อนใจของภาคอสี าน
มาพูดคุยเป็นประจ�ำ เมื่อเรียนวิชาภาษาถ่ิน เขาได้น�ำเสนอประเพณีบุญบั้งไฟ
ให้ทกุ คนไดเ้ ขา้ ใจ เพราะเมอื่ หา้ สบิ กวา่ ปมี าแลว้ เราไมม่ สี อื่ เผยแพรไ่ ดห้ ลากหลาย
106 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

และกวา้ งขวางเชน่ ปจั จบุ นั คณุ บญุ ธรรมเปน็ ตวั แทนของคนภาคอสี านทม่ี คี วามมานะ
พยายามในการเรียนรู้และถ่ายทอดคุณค่าของท้องถิ่นท่ีเขารักให้คนอื่นได้รู้ค่า
เช่นกัน นบั วา่ เปน็ ตวั อยา่ งทด่ี ยี งิ่ ...” เชน่ เดยี วกบั หลาน ๆ ของนายบญุ ธรรม ไดเ้ ลา่ ไว้
ในหนังสือเล่มเดียวกันถึงความเป็นคนรักบ้านเกิดของนายบุญธรรมซ่ึงกลับไป
ร่วมงานบุญและสนับสนุนการจัดงานประเพณีอย่างสม�่ำเสมอ ได้รวบรวมข้อมูล
จดั ทำ� หนงั สอื “ประวตั บิ า้ นทงุ่ แต”้ เพอื่ ใหค้ นรนุ่ หลงั ไดศ้ กึ ษาและเปน็ การตอบแทน
บญุ คณุ พอ่ แม่ ตลอดจนพ่ี ๆ ทเี่ ลย้ี งดมู า นายบญุ ธรรมใชเ้ วลาหลายปใี นการเรยี บเรยี ง
โดยบนั ทกึ ขอ้ มลู จากการสนทนากบั ผเู้ ฒา่ ผแู้ กใ่ นหมบู่ า้ นศกึ ษาขอ้ มลู จากเอกสารตา่ ง ๆ
ตลอดจนการศึกษาสถานท่ีในบริเวณต�ำบลทุ่งแต้ เขียนแผนท่ีแสดงต�ำแหน่ง
สถานทสี่ ำ� คญั บนั ทกึ ประวตั ขิ องวดั ในพน้ื ทแี่ ละพธิ กี รรมทางศาสนา พรอ้ มทงั้ รวบรวม
คำ� ผญาทีพ่ บในทอ้ งถนิ่ หนงั สือดงั กล่าวจัดท�ำตน้ ฉบับเสร็จเรียบรอ้ ย โดยก�ำหนด
พมิ พแ์ จกในวนั ทอดกฐนิ ของวดั ปา่ ลฏั ฐวิ ลั ซง่ึ ตง้ั อยใู่ นตำ� บลทงุ่ แต้ อำ� เภอเมอื งยโสธร
วนั ท่ี ๑๗ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๕๐ แตผ่ เู้ รยี บเรยี งหนงั สอื ไดจ้ ากไปกอ่ นวนั งานดงั กลา่ ว
เครอ่ื งราชอสิ รยิ าภรณช์ น้ั สงู สดุ ทไี่ ดร้ บั พระราชทาน คอื ทวตี ยิ าภรณช์ า้ งเผอื ก
ทวีติยาภรณม์ งกุฎไทย และเหรียญจักรพรรดิมาลา
นายบุญธรรมสมรสกับนางสาววิชชดุ า สนิ ธุชยั มีบุตร ๒ คน คือ นายนราธปิ
และนางสาวกนิษฐา แก้วสาร
นายบญุ ธรรมถงึ แกก่ รรมเช้าวนั ท่ี ๒๕ มิถนุ ายน พ.ศ. ๒๕๕๐ หลงั เดนิ ทาง
กลับจากบ้านเดิมในจังหวัดยโสธร โดยมีหลานชายขับรถให้ ได้น�ำวัสดุพื้นบ้าน
ท่ีเตรียมจัดค่ายลูกเสือไปไว้ที่โรงเรียนราชวินิตประถมบางแคก่อนกลับบ้าน
เพอ่ื เตรยี มตวั ไปทำ� งาน เมอ่ื รสู้ กึ เจบ็ บรเิ วณทรวงอก ภรรยาและบตุ รจงึ พาไปโรงพยาบาล
และเสยี ชีวิตในเวลาตอ่ มาดว้ ยอาการหวั ใจวาย สริ อิ ายุ ๕๗ ปี ๑๑ เดือน ๒๔ วัน

นางสาวสมพร มนั ทนานุชาติ ผเู้ รียบเรยี ง

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 107

ครู ผู ้บริหาร และศกึ ษานเิ ทศก์

ขอ้ มูลอา้ งอิง

๑. นายบุญธรรมแก้วสารทรี่ ะลกึ งานพระราชทานเพลิงศพณเมรวุ ดั เจ้าอามกรุงเทพมหานคร
วันจนั ทรท์ ี่ ๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๐
๒. ผู้ให้ข้อมลู เพ่มิ เติม
๒.๑ นายสมบัติ แก้วสจุ ริต ขา้ ราชการบำ� นาญ อดตี ผู้ตรวจราชการกระทรวงวัฒนธรรม
๒.๒ นางสาวเหมวดี กาญจนสกลุ ขา้ ราชการบ�ำนาญ อดตี ศึกษานิเทศก์ช�ำนาญการพเิ ศษ
สำ� นกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษากรุงเทพมหานคร
๒.๓ นางสาวศวิ พร ศริ ิกิม ขา้ ราชการบำ� นาญ อดตี ครชู ำ� นาญการพเิ ศษ โรงเรียนประถม
นนทรี ส�ำนักงานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร
๒.๔ นางนิทรา ฉ่ินไพศาล ข้าราชการบ�ำนาญ อดีตครูช�ำนาญการพิเศษ โรงเรียน
วัดอมรินทราราม ส�ำนักงานเขตพื้นท่กี ารศึกษาประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร
๒.๕ นางวิชชุดา แก้วสาร ข้าราชการบ�ำนาญ อดีตอาจารย์ ๒ ระดับ ๗ โรงเรียน
คลองบางพรหม ส�ำนกั การศกึ ษา กรงุ เทพมหานคร
๒.๖ นางสาวกนษิ ฐา แก้วสาร นติ กิ รช�ำนาญการ สำ� นกั งานคณะกรรมการป้องกนั และ
ปราบปรามการทจุ รติ ในภาครฐั (ป.ป.ท.)
๓. เว็บไซต์
๓.๑ สำ� นกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร http://www.bkkp.go.th
๓.๒ จงั หวดั ยโสธร https://th.m.wikipedia.org และ http://www.yasothon.go.th

108 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

นางพศิ วาส ยุตธิ รรมดำ� รง

พ.ศ. ๒๔๙๑–๒๕๖๔

นางพิศวาส ยุติธรรมดำ� รง สกุลเดมิ กาญจนานนั ท์ เกดิ เม่ือวนั ท่ี
๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๑ ท่ีจังหวัดอุดรธานี เป็นบุตรคนท่ี ๒ ของ
พลโท สวุ ชิ และนางกรองแกว้ กาญจนานนั ท์ มพี ่ี ๑ คน คอื พนั ตรี อนชุ ิต
(ถึงแก่กรรม) มีนอ้ ง ๒ คน คือ นางรัตพรรณ ศรพี มิ ล (ถงึ แก่กรรม)
และพลเอก ตฤณ กาญจนานนั ท์

ครู ผู บ้ รหิ าร และศึกษานเิ ทศก์
110 ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

นางพิศวาสจบการศึกษาระดับประถมศึกษาท่ีโรงเรียนปราจีนกัลยาณี
จังหวัดปราจีนบุรี (ปัจจุบันเปิดสอนเฉพาะระดับมัธยมศึกษา) การศึกษาระดับ
มัธยมศึกษา จบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ (ม.๘ เดิม) ที่โรงเรียนอัมพรไพศาล
กรุงเทพมหานคร เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๘ การศึกษาระดับปริญญาตรี ได้รับปริญญา
ศิลปศาสตรบัณฑิต (ศศ.บ.) สาขาภาษาศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
เมอื่ พ.ศ. ๒๕๑๓ การศกึ ษาระดบั ปรญิ ญาโท ไดร้ บั ปรญิ ญาศกึ ษาศาสตรมหาบณั ฑติ
(ศษ.ม.) วชิ าเอกบรหิ ารการศกึ ษา จากมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช เมอื่ พ.ศ. ๒๕๔๓
และไดร้ บั ปรญิ ญารฐั ศาสตรมหาบณั ฑติ (ร.ม.) แขนงวชิ าการเมอื งการปกครอง จาก
มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช เมอื่ พ.ศ. ๒๕๔๙ นอกจากนน้ั ยงั ไดร้ บั ประกาศนยี บตั ร
หลักสตู รการเมอื งการปกครองในระบอบประชาธิปไตย สำ� หรบั นกั บริหารระดับสูง
รุ่นที่ ๘ (ปปร.๘) จากสถาบันพระปกเกล้า เม่ือ พ.ศ. ๒๕๔๗ ได้รับปริญญา

ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 111

ครู ผู บ้ รหิ าร และศกึ ษานิเทศก์

ดษุ ฎีบัณฑิตกิตตมิ ศักดิ์ (ปร.ด.) สาขาบริหารการศกึ ษา จากมหาวทิ ยาลัยศรีปทมุ
เมือ่ พ.ศ. ๒๕๕๐ และเข้ารับการอบรมในหลกั สตู รสำ� คญั ทีส่ ง่ เสริมการพัฒนางาน
ในหนา้ ท่ีอีกหลายหลกั สตู ร พร้อมทัง้ ไดไ้ ปศึกษาดงู านทางการศกึ ษาในต่างประเทศ
อกี หลายประเทศ
นางพศิ วาสเรมิ่ เขา้ ทำ� งานทส่ี ว่ นสารนเิ ทศ สำ� นกั งานปลดั กระทรวงพฒั นาการ
แห่งชาติ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๒ ทำ� หนา้ ท่ีตรวจข่าวหนงั สือพิมพท์ ุกฉบบั ท่ีมีขา่ วเกยี่ วกบั
กรมต่าง ๆ เสนอรัฐมนตรวี า่ การกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ (นายพจน์ สารสิน)
พร้อมทั้งเขียนข่าวของรัฐมนตรีและบทความที่เก่ียวข้องกับกรมในสังกัด ตีพิมพ์
เผยแพรใ่ นสอื่ ตา่ ง ๆ หลงั จากทำ� งานได้ ๒ ปี จึงสมคั รสอบไดร้ ับประกาศนยี บตั ร
ประโยคครูมัธยม (พ.ม.) และบรรจุเขา้ รบั ราชการครู โดยเริ่มจากการเปน็ ครแู ละ
เขา้ สตู่ �ำแหน่งผูบ้ รหิ ารสถานศึกษาตามลำ� ดับ ดังน้ี
พ.ศ. ๒๕๑๔ ครูตรีโรงเรียนสรุ วทิ ยาคาร จังหวดั สุรินทร์ พ.ศ. ๒๕๑๗ ครูโท
โรงเรียนระยองวทิ ยาคม จงั หวดั ระยอง พ.ศ. ๒๕๒๑ ครโู ท ชว่ ยปฏิบตั ริ าชการท่ี
กองการเจ้าหน้าที่ กรมสามัญศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๒๒ อาจารย์ ๒ โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ
จงั หวดั สงขลา พ.ศ. ๒๕๒๔ อาจารย์ ๒ โรงเรยี นสตรศี รนี า่ น จงั หวดั นา่ น พ.ศ. ๒๕๒๕
อาจารย์ ๒ โรงเรียนศรีสะเกษวทิ ยาลัย จงั หวัดศรีสะเกษ พ.ศ. ๒๕๒๖ อาจารย์ ๒
ช่วยปฏิบัติราชการที่กองการเจ้าหน้าท่ี กรมสามัญศึกษา พ.ศ. ๒๕๓๕ ผู้ช่วย
ผอู้ ำ� นวยการโรงเรียน ระดับ ๗ โรงเรียนบวั ใหญ่ จงั หวัดนครราชสีมา พ.ศ. ๒๕๓๗
112 ประวัติครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ผชู้ ว่ ยผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี น ระดบั ๗ โรงเรยี นสนั ตริ าษฎรว์ ทิ ยาลยั กรงุ เทพมหานคร
พ.ศ. ๒๕๓๘ ผ้อู ำ� นวยการโรงเรยี น ระดบั ๘ โรงเรียนปทุมธานี “นนั ทมุนีบํารงุ ”
จงั หวดั ปทมุ ธานี พ.ศ. ๒๕๔๐ ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี น ระดบั ๘ โรงเรยี นวดั นอ้ ยนพคณุ
กรงุ เทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๔๑ ผู้อ�ำนวยการโรงเรียน ระดบั ๘ โรงเรยี นสายปัญญา
ในพระบรมราชนิ ปู ถมั ภ์ พ.ศ. ๒๕๔๕ ผอู้ �ำนวยการโรงเรียน ระดบั ๙ โรงเรยี นหอวัง
พ.ศ. ๒๕๔๙ ผู้อ�ำนวยการเชี่ยวชาญ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา จนเกษียณอายุ
ราชการ ใน พ.ศ. ๒๕๕๑

นางพศิ วาสเปน็ ครทู ่ีมคี วามร้คู วามสามารถ
ในการสอนสงู โดยสอนวิชาภาษาอังกฤษและภาษา
ฝร่ังเศสในโรงเรียนมัธยมศึกษาที่รับราชการทุกแห่ง
นางพิศวาสมีเทคนิคการสอนท่ีดี สอนสนุก และ
มีบุคลิกภาพที่ดี สามารถสร้างแรงจูงใจให้นักเรียน
สนใจและต้ังใจเรียนวิชาภาษาต่างประเทศกัน
มากข้ึน

เมอื่ นางพศิ วาสดำ� รงตำ� แหนง่ ผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา ไดบ้ รหิ ารโรงเรยี นทกุ แหง่
ดว้ ยความทุ่มเท เอาใจใสอ่ ยา่ งเตม็ ที่ ประกอบกับมีปจั จยั ความส�ำเร็จหลายประการ
สนับสนนุ อาทิ ได้ผ่านการอบรมหลักสูตรผู้บรหิ ารสถานศกึ ษาระดบั สงู หลกั สูตร
การเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารหลายหลกั สตู ร ผา่ นการศกึ ษาดงู านดา้ นการศกึ ษา
ในต่างประเทศหลายประเทศ โดยเฉพาะอย่างย่ิงผ่านชีวิตความเป็นครูโรงเรียน
มัธยมศึกษาประจ�ำจังหวัดหลายแห่ง และมีประสบการณ์จากการช่วยราชการที่
กองการเจา้ หนา้ ที่ กรมสามญั ศกึ ษา ซง่ึ ทำ� หนา้ ทจี่ ดั ทำ� คำ� สง่ั ยา้ ยผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา
ทุกต�ำแหน่งของทุกเขตการศึกษา รวมท้ังได้ด�ำรงต�ำแหน่งผู้บริหารโรงเรียนมัธยม
มาโดยลำ� ดบั ตง้ั แตผ่ ชู้ ว่ ยผบู้ รหิ าร ผบู้ รหิ ารโรงเรยี นขนาดเลก็ ขนาดกลาง ขนาดใหญ่

ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 113

ครู ผู ้บรหิ าร และศกึ ษานเิ ทศก์

และขนาดใหญพ่ เิ ศษ จงึ ทำ� ใหน้ างพศิ วาสมวี สิ ยั ทศั นเ์ ชงิ บรหิ ารทกี่ วา้ งไกล ผนวกกบั
นางพิศวาสเป็นผ้ทู ่ีมีครอบครัวท่ดี ี มบี คุ ลกิ ภาพดี มจี ติ ใจเสยี สละ ทุ่มเท ยม้ิ แย้ม
แจม่ ใส จริงใจ ดแู ลเอาใจทกุ ขส์ ขุ ของทุกคนอย่างเสมอต้นเสมอปลาย จงึ ทำ� ให้ได้ใจ
ได้รับความร่วมมือร่วมใจจากผู้ร่วมงานท้ังในโรงเรียน ในชุมชน และในองค์กร
หน่วยงานต่าง ๆ อย่างกว้างขวาง สามารถท�ำให้การบริหารงานประสบผลส�ำเร็จ
ในทกุ แห่งทีเ่ ปน็ ผบู้ ริหารโรงเรยี น
เมอ่ื นางพศิ วาสเปน็ ผบู้ รหิ ารโรงเรยี นปทมุ ธานี “นนั ทมนุ บี ํารงุ ” ไดด้ ำ� เนนิ การ
จดั ทำ� หลกั ฐานเอกสารที่ดนิ ของโรงเรียนทุกแปลงให้ถูกต้องตามกฎหมาย จัดสรา้ ง
หอ้ งสมดุ เฉลมิ พระเกยี รตกิ าญจนาภเิ ษก หอ้ งพพิ ธิ ภณั ฑ์ หอ้ งกจิ กรรมสหกรณ์ และ
ห้องเรียนด้วยระบบส่ือสารจากดาวเทียม สร้างสวนสุขภาพ สวนพุทธศาสตร์
เพอ่ื เปน็ อทุ ยานการศกึ ษา ตดิ ตงั้ โทรศพั ทอ์ ตั โนมตั ภิ ายในโรงเรยี น จดั ทำ� หอ้ งปฏบิ ตั กิ าร
ทางภาษา พัฒนาบรรยากาศและสภาพแวดล้อมทั่วทั้งโรงเรียนให้น่าอยู่น่าเรียน
มากขนึ้ ระดมจดั หาทนุ การศกึ ษาใหแ้ กน่ กั เรยี นทเี่ รยี นดแี ตข่ าดแคลนทนุ ทรพั ย์ เปน็ ตน้
เกียรติประวัติท่ีนางพิศวาสได้รับขณะเป็นผู้บริหารโรงเรียนปทุมธานี
“นันทมุนีบํารุง” ได้แก่ ได้รับการประกาศเกียรติคุณเป็นผู้บริหารสถานศึกษาท่ีมี
114 ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ผลงานการบรหิ ารดีเดน่ ของระดบั จงั หวัดปทมุ ธานแี ละระดบั เขตการศกึ ษา ๑ ของ
มูลนิธิสมาน-คุณหญิงเบญจา แสงมลิ ได้รับโล่เกียรติคุณผู้บริหารดีเด่นจากมูลนิธิ
หมอ่ มงามจติ ต์ บรุ ฉตั ร และไดร้ บั แตง่ ตง้ั ใหเ้ ปน็ ประธานศนู ยว์ ฒั นธรรม อำ� เภอเมอื ง
ปทมุ ธานี
เม่ือนางพิศวาสเป็นผู้บริหารโรงเรียนสายปัญญา ในพระบรมราชินูปถัมภ์
ไดพ้ ฒั นาผลงานดา้ นวชิ าการมากมาย เชน่ เปน็ โรงเรยี นในโครงการนำ� รอ่ งการประกนั
คุณภาพระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน เป็นโรงเรียนศูนย์พัฒนาคุณภาพการเรียน
การสอนวชิ าคหกรรม พฒั นาหอ้ งสมดุ อจั ฉรยิ ะ พฒั นาอาคารสถานทแ่ี ละสงิ่ แวดลอ้ ม
ใหส้ ดชน่ื รม่ รน่ื สวยงาม พฒั นาโรงเรยี นใหเ้ ปน็ แหลง่ ศกึ ษาดงู านของสถานศกึ ษาตา่ ง ๆ
ท้งั ในและตา่ งประเทศ เปน็ ตน้
ผลงานสำ� คัญขณะเป็นผู้บริหารโรงเรยี นสายปญั ญา ในพระบรมราชนิ ปู ถมั ภ์
ไดแ้ ก่ บรหิ ารโรงเรยี นใหไ้ ดร้ บั พระราชทานรางวลั หอ้ งสมดุ ดเี ดน่ ของสมาคมหอ้ งสมดุ
แหง่ ประเทศไทย จากสมเดจ็ พระกนษิ ฐาธริ าชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ
สยามบรมราชกมุ ารี เปน็ โรงเรยี นชนะเลศิ การออมทรพั ยข์ องธนาคารออมสนิ โรงเรยี น
ได้รับพระราชทานรางวัลจากสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตามโครงการ
แมกไมม้ ง่ิ เมอื ง ระดบั หนา้ บา้ นนา่ มอง ประเภทสวนสวยโรงเรยี นงาม โรงเรยี นไดร้ บั
รางวัลห้องสมุดอัจฉริยะที่มีการพัฒนาระบบสารสนเทศงานห้องสมุด จัดระบบ
ห้องสมุดอัตโนมัติ ห้องสมุดมัลติมีเดีย และห้องสมุดเสมือน ได้รับการประเมิน
เปน็ โรงเรยี นปฏริ ปู การศกึ ษาดเี ดน่ ของกรมสามญั ศกึ ษา เปน็ โรงเรยี นแกนนำ� การใช้
หลักสตู รการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๔ และได้รบั คัดเลอื กเปน็ โรงเรยี น
ทจี่ ดั ระบบการดแู ลชว่ ยเหลอื นกั เรยี น ไดร้ บั มาตรฐานคณุ ภาพดเี ดน่ ของกรมสามญั
ศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ซ่ึงเร่ืองนี้เป็นผลงานส�ำคัญที่ส่งผลให้นางพิศวาส
ผา่ นการประเมนิ และไดร้ บั แตง่ ตง้ั เปน็ ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี น ระดบั ๙ และผอู้ ำ� นวยการ
โรงเรยี นเช่ยี วชาญในเวลาตอ่ มา

ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 115

ครู ผู บ้ ริหาร และศกึ ษานิเทศก์
เมื่อนางพิศวาสเป็นผู้บริหารโรงเรียนหอวัง ได้พัฒนาผลงานด้านวิชาการ
โดยเข้าร่วมโครงการนักเรียนแลกเปล่ียนภายในประเทศ รุ่นที่ ๑ และรุ่นที่ ๒
เข้าร่วมโครงการรินน�้ำใจให้น้องชาวใต้ เสริมความรู้สู่มหาวิทยาลัย เป็นประธาน
สหวิทยาเขตรัชโยธิน เป็นศูนย์พัฒนาคุณภาพวิชาการวิชาวิทยาศาสตร์ท่ัวไปของ
กรมสามญั ศกึ ษา พฒั นาคณุ ภาพการเรยี นการสอนและจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ ใหน้ กั เรยี น
เป็นเลิศทางด้านวิชาการในสาขาวิชาต่าง ๆ มากมาย รวมท้ังพัฒนาสภาพแวดลอ้ ม
ทางกายภาพ พัฒนาอาคารสถานท่ี จัดต้ังศูนย์เทคโนโลยีและระบบสารสนเทศ
จัดระบบการรักษาความปลอดภัยให้แกน่ ักเรียน เปน็ ต้น

ผลงานส�ำคัญขณะเป็นผู้บริหารโรงเรียนหอวัง
ได้แก่ ไดร้ บั ยกย่องใหเ้ ปน็ สถานศึกษาดีเด่นระดับเขต
ตรวจราชการท่ีประสบผลส�ำเร็จในการด�ำเนินงาน
เร่ืองระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ได้รับรางวัลพระราชทานโล่เกียรติคุณ
สัญญา ธรรมศักด์ิ ดเี ดน่ จากสมเด็จพระกนิษฐาธริ าชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรัตน-
ราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี เปน็ ผลงานดเี ดน่ ในดา้ นการปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หา
ยาเสพตดิ ของมลู นิธธิ ารน�ำ้ ใจและมูลนิธแิ มบ่ า้ นอาสา
เมอ่ื นางพศิ วาสเปน็ ผบู้ รหิ ารโรงเรยี นเตรยี มอดุ มศกึ ษา ซงึ่ เปน็ โรงเรยี นสดุ ทา้ ย
ของการรับราชการ นางพิศวาสได้ทุ่มเทพัฒนาโรงเรียนตลอด ๓ ปี ให้เกิด
ความเปน็ เลศิ ทางวชิ าการในทุกสาขาวชิ า ดูแลเอาใจใสจ่ ัดสงิ่ อ�ำนวยความสะดวก
การเรยี นการสอน ปรบั ปรงุ พฒั นาดา้ นโสตทศั นปู กรณ์ ครภุ ณั ฑ์ และอาคารสถานท่ี
116 ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

รวมทง้ั ดแู ลใหก้ ำ� ลงั ใจในการเรยี นและการปฏบิ ตั งิ านของนกั เรยี นและครอู ยา่ งตอ่ เนอื่ ง
ผลงานส�ำคัญอีกอย่างหนึ่งคือการริเร่ิมเปิดการสอนภาษาสเปนเป็นแห่งแรก
ในประเทศไทย ตามพระราชด�ำริของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จ
พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
ผลงานดา้ นวิชาการที่สำ� คญั คือ นักเรียนได้เปน็ ผ้แู ทนประเทศไทยไปแข่งขัน
คณิตศาสตรว์ ทิ ยาศาสตรโ์ อลิมปกิ ระหวา่ งประเทศ ได้รบั รางวลั รวมทง้ั ส้นิ ๓๗ คน
นักเรียนได้รับทุนต่าง ๆ ไปศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาในต่างประเทศ รวมท้ังส้ิน
๑๓๐ คน นกั เรยี นไดร้ บั รางวลั Grand Awards อนั ดบั ๑ จากโครงงานวทิ ยาศาสตร์
เรอ่ื งรปู แบบการหบุ ของใบไมยราพ จากการแขง่ ขนั โครงงานวทิ ยาศาสตรร์ ะดบั โลก
ในงาน Intel International Science and Engineering Fair 2007 ณ มลรัฐ
นวิ เมก็ ซโิ ก ประเทศสหรฐั อเมรกิ า รวม ๓ คน นกั เรียนไดร้ บั รางวัลจากการแขง่ ขัน
ภาษาเยอรมนั โอลมิ ปิกวชิ าการ คร้งั ที่ ๕ พ.ศ. ๒๕๕๑ ณ เมอื งเดรสเดน สหพันธ์
สาธารณรฐั เยอรมนี จำ� นวน ๓ คน

ผลงานสำ� คญั ขณะเปน็ ผบู้ รหิ ารโรงเรยี นเตรยี มอดุ มศกึ ษา ไดแ้ ก่ เปน็ ประธาน
ศูนย์พัฒนาคุณภาพวิชาฟิสิกส์ ประธานศูนย์พัฒนาคุณภาพวิชาภาษาเยอรมัน
ประธานศูนย์ส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์การศึกษา
ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาส
ราชนครนิ ทร์ (สอวน.) วชิ าฟสิ กิ ส์ ประธานศนู ยป์ ระสานงานเอเอฟเอส (American

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 117

ครู ผู บ้ ริหาร และศกึ ษานเิ ทศก์

Field Service (AFS)) เขตกรุงเทพมหานคร กรรมการประเมินใหข้ ้าราชการครู
มวี ทิ ยฐานะผอู้ ำ� นวยการเชย่ี วชาญ ของสำ� นกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษากรงุ เทพมหานคร
เขต ๑ และ ๒ นอกจากน้ี ยงั ไดร้ บั คดั เลอื กเปน็ ผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษาผมู้ ผี ลงานดเี ดน่
ของสำ� นกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษากรงุ เทพมหานคร เขต ๑ และไดร้ บั คดั เลอื กใหเ้ ปน็
ผมู้ คี วามรคู้ วามสามารถ มคี วามประพฤตเิ ปน็ แบบอยา่ งทดี่ งี าม ไดร้ บั ประทานบตั ร
เกียรติคุณจากสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก
รวมท้ังยังได้รับคัดเลือกเป็นผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษาเพื่อรับเครื่องหมาย
เชดิ ชเู กยี รติ “ครุ สุ ดดุ ”ี ประจําปี ๒๕๕๐ ประเภทผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา จากสำ� นกั งาน
เลขาธกิ ารคุรุสภา

ผูบ้ รหิ ารท่มี ุ่งม่ันพฒั นาสถานศึกษาทงั้ ดา้ นกายภาพ
วชิ าการ และจิตใจ

คุณหญงิ กษมา วรวรรณ ณ อยุธยา อดีตปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ และ
อดีตเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน ได้เขียนถึงจุดเด่นในการเป็น
ผบู้ รหิ ารสถานศึกษาของนางพศิ วาสไวใ้ นหนงั สืออนสุ รณ์งานพระราชทานเพลิงศพ
นางพิศวาส ความตอนหนง่ึ วา่
“...ท่านผู้อ�ำนวยการพิศวาสเป็นแบบอย่างของผู้น�ำสตรีผู้สามารถเช่ือมโยง
ระหว่างยุคสมยั ได้อย่างลงตวั ทา่ นมคี วามสงา่ งาม เป็นกลุ สตรี แตใ่ นขณะเดยี วกนั
118 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ท่านก็สามารถขับเคลื่อนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในโรงเรียนได้อย่างรวดเร็วและ
ชดั เจน ทกุ โรงเรยี นทที่ า่ นเปน็ ผบู้ รหิ ารจะไดร้ บั การปรบั ปรงุ ทางดา้ นกายภาพทเ่ี ออ้ื
ต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนการสอน ผู้หลักผู้ใหญ่ในระดับนโยบาย
หลายท่าน ได้เดินทางไปขอชมผลงาน จนการเปลย่ี นแปลงน้ีเปน็ ที่ฮือฮาวา่ นำ� ยคุ
นำ� สมยั กลายเปน็ มาตรฐานคณุ ภาพของโรงเรยี นในระยะเวลาตอ่ มา...ทา่ นผอู้ ำ� นวยการ
พิศวาสได้ให้ความส�ำคัญแก่งานวิชาการและทุ่มเทสนับสนุนให้นักเรียนได้พัฒนา
เตม็ ตามศกั ยภาพ...แมจ้ ะเปน็ ผทู้ ที่ ำ� งานดว้ ยความมงุ่ มน่ั ทมุ่ เท แตท่ า่ นผอู้ ำ� นวยการ
พิศวาสไม่เคยลืม และใส่ใจในทุกข์สุขของเพื่อนร่วมงานทุกระดับ ไม่ว่าจะเป็น
คุณครูอาวุโส เพ่ือนครู หรือบุคลากรสนับสนุน ทั้งยังเป็นศูนย์กลางท่ีเชื่อมโยง
ความรกั ความผูกพันของผูบ้ ริหารสตรีทุกรุน่ ขา้ มกาลเวลา...”

นอกจากน้ี ยงั มผี เู้ ขยี นถงึ ความสามารถในการบรหิ ารโรงเรยี นของนางพศิ วาส
ไว้ในหนังสือ “Ways of Happiness” หนงั สอื ทีร่ ะลึกเนอื่ งในโอกาสเกษียณอายุ
ราชการ ผอ.พศิ วาส ยตุ ธิ รรมดำ� รง ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี นเตรยี มอดุ มศกึ ษา คนที่ ๑๑
วนั ที่ ๓๐ กันยายน ๒๕๕๑ ในแง่มุมต่าง ๆ ไว้หลายคน อาทิ
คุณหญงิ พรรณชนื่ ร่นื ศิริ อดตี ผ้อู ำ� นวยการโรงเรียนเตรยี มอุดมศกึ ษา
“...ผอู้ ำ� นวยการพศิ วาสเปน็ ผบู้ รหิ ารทที่ ำ� งานเปน็ ระบบ ทมุ่ เทในการบรหิ ารงาน
เพื่อพัฒนาโรงเรียนให้เจริญย่ิงขึ้น นอกจากนี้ ยังเป็นผู้ที่มีมนุษยสัมพันธ์ดีมาก...

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 119

ครู ผู บ้ รหิ าร และศึกษานเิ ทศก์

ผอู้ ำ� นวยการพิศวาสยังมีความสนใจในด้านกายภาพของโรงเรียนเป็นอย่างมาก
ท�ำให้บริเวณโรงเรียนสวยงามยง่ิ ข้ึน...”
นายอนันต์ อนันตกูล อดีตนายกสมาคมผูป้ กครองและครูเตรียมอดุ มศึกษา
“...ผอู้ ำ� นวยการพศิ วาส ยตุ ธิ รรมดำ� รง ไดใ้ ชห้ ลกั การมสี ว่ นรว่ มของครู ผปู้ กครอง
นักเรียน นักเรียนเก่า และองค์กรภายนอก มามีส่วนร่วมในการพัฒนาโรงเรียน
โดยยอมรบั ฟงั ความคดิ เหน็ ในทกุ ๆ เรอ่ื งทเ่ี ปน็ ประโยชนต์ อ่ โรงเรยี น เพอ่ื นำ� มาเปน็
ข้อมูลในการวางแผนบริหารโรงเรียน เมื่อรวมกับบุคลิกภาพที่มีมนุษยสัมพันธ์
มีความอ่อนน้อมถ่อมตน และเปน็ กนั เองกบั ผู้ทีไ่ ด้พบเหน็ โดยทวั่ ไป จงึ ส่งผลให้
ผู้อ�ำนวยการพิศวาสได้รับความร่วมมือร่วมใจจากครู สมาคมผู้ปกครองและครู
เตรียมอดุ มศึกษา และสมาคมนกั เรยี นเกา่ เตรียมอุดมศกึ ษา ในพระบรมราชปู ถัมภ์
สามารถระดมทรพั ยากรและความรว่ มมอื มาชว่ ยกนั พฒั นาโรงเรยี นไดใ้ นหลาย ๆ ดา้ น
นอกจากนี้ ยงั ใหค้ วามสนใจในการปรบั ปรงุ ดา้ นบรรยากาศสง่ิ แวดลอ้ มรอบ ๆ โรงเรยี น
ที่มสี ่วนตอ่ การเรียนการสอนและความเป็นอยทู่ ดี่ ขี องครแู ละนกั เรียน โดยไดม้ กี าร
ปรับปรุงห้องน�้ำของนักเรียนทุกตึกให้มีความสวยงามสะอาด และสะดวกสบาย
ตอ่ การใชง้ าน มกี ารจดั ทำ� สวนหยอ่ มตามจดุ ตา่ ง ๆ ทว่ั บรเิ วณโรงเรยี นทำ� ใหบ้ รรยากาศ
ของโรงเรียนแลดูร่มร่ืนสวยงาม...ด้านอาคารสถานท่ีและสภาพแวดล้อมของ
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ได้มีการพัฒนาปรับปรุงเปล่ียนแปลง มีการสร้าง
ลานอเนกประสงคท์ นี่ กั เรยี นสามารถทำ� กจิ กรรมในรม่ ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี มกี ารปรบั ปรงุ
สนามกีฬาหลายแห่งให้ดูสวยงามน่าใช้ เช่น สนามบาสเกตบอล สนามเทนนิส
เปน็ ต้น...”
ดอกเตอรก์ ารุญ จนั ทรางศุ อดตี นายกสมาคมนักเรยี นเก่าเตรยี มอุดมศกึ ษา
ในพระบรมราชปู ถมั ภ์
“ท่านผู้อ�ำนวยการพิศวาสเป็นผู้ที่ได้รักษาความสมดุลระหว่างงานบริหาร
และงานวชิ าการของโรงเรยี นใหส้ ง่ เสรมิ ซงึ่ กนั และกนั อยา่ งแทจ้ รงิ ดงั จะเหน็ ไดจ้ าก
120 ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

การที่ท่านพยายามสร้างบรรยากาศของวิชาการให้เกิดข้ึนในโรงเรียนด้วยความเข้ม
ในการเรียนการสอน ควบคู่ไปกับการปรับปรุงกายภาพและสภาพแวดล้อมของ
โรงเรียนให้ดีข้ึน ยังผลให้โรงเรียนเป็นผู้น�ำด้านมาตรฐานการศึกษาของประเทศ
และมีศกั ยภาพการแข่งขนั วิชาการในระดับสากลอกี ดว้ ย...”
คณะกรรมการนักเรียนโรงเรียนเตรียมอดุ มศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๑
“...ท่านผู้อ�ำนวยการเป็นที่รักของบุคลากรทุกระดับ คุณครูทุกท่าน และ
นกั เรยี นทกุ คน ความออ่ นโยน ออ่ นหวานปรากฏชดั ตอ่ ทกุ สายตาทไ่ี ดพ้ บเหน็ รอยยม้ิ
บนใบหนา้ ของท่านตลอดเวลา ไม่มพี ้ืนทีก่ ่ตี ารางนิว้ ในโรงเรียนท่ีทา่ นผอู้ �ำนวยการ
พศิ วาสไม่รจู้ ักและไมร่ ู้ปัญหา หลายผลงานจึงถกู สร้างสรรค์ขึ้นมาอย่างบรรจง...”
เฟซบกุ๊ (Facebook) “Triam Udom Suksa School” วนั ที่ ๒๖ พฤษภาคม
๒๕๖๔ เขยี นถงึ การดแู ลเอาใจใสต่ อ่ นกั เรยี นและครขู องนางพศิ วาส ความตอนหนงึ่ วา่
“...ในช่วงท่ีท่านด�ำรงต�ำแหน่งผู้อ�ำนวยการโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษานั้น
นกั เรยี นไดร้ บั คดั เลอื กเปน็ ผแู้ ทนประเทศไปแขง่ ขนั โอลมิ ปกิ วชิ าการครบ ๕ สาขาวชิ า
(คณติ ศาสตร์ เคมี ชีววทิ ยา ฟสิ กิ ส์ และคอมพวิ เตอร)์ และเป็นจำ� นวนมากท่ีสดุ
ได้รับทนุ เล่าเรียนหลวงครบ ๙ ทนุ เป็นคร้งั แรก ไดร้ บั ทุนรฐั บาลไทยและทุนรฐั บาล
ต่างประเทศเป็นจ�ำนวนมาก ตลอดจนได้รับรางวัลจากการประกวดโครงงาน
วทิ ยาศาสตร์ระดับโลกหลายรางวัล และ NASA ไดน้ ำ� ชือ่ ของนักเรยี นผู้ได้รับรางวลั
ไปตงั้ เปน็ ชอ่ื ดาวเคราะหน์ อ้ ย ความเอาใจใสข่ องทา่ นนน้ั รวมไปถงึ การใหก้ ำ� ลงั ใจแก่
อาจารยแ์ ละนกั เรยี นดว้ ย ทา่ นไมเ่ คยขาดการไปสง่ และการไปรบั ผแู้ ทนประเทศไทย
ไปแข่งขันโอลิมปิกวิชาการและประกวดโครงงานวิทยาศาสตร์ในต่างประเทศ
ณ ทา่ อากาศยานดอนเมอื งและทา่ อากาศยานสวุ รรณภมู ิ ไมว่ า่ เปน็ เวลาใด โดยเฉพาะ
ในการไปรบั นักเรยี นนนั้ ทา่ นพานักเรียนออกจากบรเิ วณสายพานรับกระเปา๋ มาพบ
ผู้แทนโรงเรียนและผู้แทนหน่วยงานต่าง ๆ รวมท้ังส่ือมวลชนท่ีรออยู่ด้วยตนเอง
ทา่ นไดข้ อใหผ้ รู้ บั ผดิ ชอบแจง้ ผลการแขง่ ขนั โอลมิ ปกิ วชิ าการใหท้ ราบ ถงึ แมเ้ ปน็ เวลา

ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 121

ครู ผู ้บริหาร และศึกษานิเทศก์

ที่ท่านเข้านอนแล้ว การให้ก�ำลังใจของท่านยังหมายถึงการดูแลนักเรียนท่ีได้รับ
คัดเลือกเป็นผแู้ ทนประเทศไทยซึ่งต้องขาดเรยี นระหวา่ งเข้าอบรม ท่านได้อนญุ าต
ตามที่กลุ่มบริหารวิชาการเสนอให้นักเรียนสามารถเล่ือนสอบกลางภาคและสอบ
ปลายภาคไปจนกว่าจะพร้อม โดยให้กลุ่มบริหารวิชาการจัดสอบและให้หัวหน้า
กลุ่มสาระการเรยี นรู้ตา่ ง ๆ จดั สอนชดเชยให้แกน่ ักเรียนท่ีตอ้ งการด้วย น้ำ� ใจของ
อาจารย์พิศวาสได้เผื่อแผ่ไปจนถึงผู้บริหารและเจ้าหน้าท่ีสถาบันส่งเสริมการสอน
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (สสวท.) ตลอดจนผปู้ กครองของนกั เรียนดว้ ย...”
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ช้ันสูงสุดท่ีได้รับพระราชทาน คือ มหาวชิรมงกุฎ
ประถมาภรณ์ชา้ งเผอื ก และเหรียญจกั รพรรดมิ าลา
นางพศิ วาสสมรสกบั นายพชร ยุติธรรมด�ำรง ประธานคณะกรรมการอยั การ
และอดตี อยั การสงู สดุ มบี ตุ ร ๓ คน คอื นางพรรณพลิ าส เรอื งวสิ ทุ ธิ์ นางสาวนาถสนิ ี
และดอกเตอรเ์ อริสา ยุติธรรมดำ� รง
หลงั เกษยี ณอายรุ าชการ นางพศิ วาสไดใ้ ชค้ วามรคู้ วามสามารถและประสบการณ์
ในด้านการบริหารการศึกษาเพื่อร่วมพัฒนาระบบการศึกษา โดยได้รับการแต่งต้ัง
เปน็ คณะกรรมการกจิ การโทรคมนาคม ใหด้ ำ� รงตำ� แหนง่ ทปี่ รกึ ษาและคณะกรรมการ
122 ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ต่าง ๆ อีกหลายอย่าง อาทิ กรรมการด�ำเนินโครงการต้นแบบศูนย์ทางไกล
เพื่อการศึกษาและพัฒนาชนบทเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ วั
รชั กาลท่ี ๙ เนอ่ื งในโอกาสมหามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา กรรมการ
โครงการน�ำร่องระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการศึกษาในโรงเรียนสายสามัญ
ระดบั มธั ยมศกึ ษา ในเขตกรงุ เทพมหานครและปรมิ ณฑล ผเู้ ชย่ี วชาญดา้ นการบรหิ าร
การศึกษาและสงั คม ประจำ� กรรมการกิจจากโทรคมนาคมแหง่ ชาติ คณะกรรมการ
ก�ำหนดนโยบายจัดให้มีบริการโทรคมนาคมพ้ืนฐานโดยท่ัวถึงและบริการเพื่อสังคม
เปน็ ตน้
นางพิศวาสถึงแก่อนิจกรรม เมื่อวันท่ี ๒๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๔
อาการของมะเรง็ เต้านมและมะเรง็ กระดกู สริ อิ ายุ ๗๓ ปี ๒๔ วนั

นายธเนศ ข�ำเกดิ ผู้เรยี บเรียง

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 123

ครู ผู ้บริหาร และศึกษานิเทศก์

ข้อมูลอ้างองิ

๑. หนงั สอื อนสุ รณง์ านพระราชทานเพลงิ ศพ นางพศิ วาส ยตุ ธิ รรมดำ� รง ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๖๕
ณ เมรุวัดสระเกศ ราชวรมหาวหิ าร กรงุ เทพมหานคร
๒. หนงั สือ “Ways of Happiness” หนงั สือที่ระลึกเนอ่ื งในโอกาสเกษยี ณอายุราชการ
ผอ.พิศวาส ยตุ ิธรรมดำ� รง ผอู้ �ำนวยการโรงเรียนเตรียมอุดมศกึ ษา คนที่ ๑๑ วันที่ ๓๐ กันยายน
๒๕๕๑
๓. เฟซบุ๊ก (Facebook) “Triam Udom Suksa School” วนั ที่ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๖๔
๔. http://oknation.nationtv. วันท่ี ๙ มกราคม ๒๕๕๑. ประวัตินางพศิ วาส ยุติธรรมด�ำรง
๕. ผู้ให้ขอ้ มลู เพมิ่ เติม
๕.๑ นายพชร ยุติธรรมดำ� รง สามี
๕.๒ นางพรรณพิลาส เรอื งวิสุทธิ์ บตุ ร 

124 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

นางสาวยุพนิ ดุษิยามี

พ.ศ. ๒๔๗๖–๒๕๖๔

“...ชีวิตท่ี มอี ยู่ เพ่ือผู้อ่ืน
ต้องกลับคนื เมืองแมน สูแ่ ดนสรวง
เกียรติภมู ิ แห่งประธาน งานทงั้ ปวง
ยงั โชตชิ ่ วง อยูใ่ น หัวใจคน...”
อภชิ าต ดำ� ดี : ร้อยกรอง

ครู ผู ้บริหาร และศกึ ษานเิ ทศก์

นางสาวยพุ ิน ดษุ ิยามี เกดิ เมือ่ วนั ท่ี ๑๕ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๗๖ ทบี่ ้านเลขที่
๓๖๙ หม่ทู ี่ ๒ ต�ำบลปากนำ้� อ�ำเภอเมืองชมุ พร จังหวดั ชมุ พร เป็นบตุ รคนทสี่ องของ
นายไทแ้ ซง่ และนางผนิ ดษุ ยิ ามี มพี ส่ี องคน ไดแ้ ก่ นางจรี าภา พทุ ธศรี (ถงึ แกก่ รรม)
นางสาวประไพ ดุษิยามี มีน้องส่ีคน ได้แก่ นายบุญทรง (ถึงแก่กรรม) นางนันทา
จตั ฏะษา (ถงึ แก่กรรม) นายวชิ าญ (ถงึ แกก่ รรม) และนางจารวุ รรณ อรรถสิษฐ
126 ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

การศึกษาเบื้องต้นเข้าเรียนระดับประถมท่ีโรงเรียนในเขตพื้นที่อ�ำเภอเมือง
ชุมพรคือโรงเรียนบ้านปากน�้ำ (เผดิมจีนนาวาสงเคราะห์) จบชั้นประถมปีที่ ๔
ใน พ.ศ. ๒๔๘๖ เรียนต่อระดับมธั ยมท่ีโรงเรียนสตรชี ุมพร “สะอาดเผดมิ วิทยา”
(ปจั จบุ นั คอื โรงเรยี นสะอาดเผดมิ วทิ ยา จงั หวดั ชมุ พร) จบชนั้ มธั ยมปที ี่ ๖ พ.ศ. ๒๔๙๑
ศกึ ษาตอ่ ทโี่ รงเรยี นฝกึ หดั ครเู พชรบรุ วี ทิ ยาลงกรณ์ (ปจั จบุ นั คอื มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั
วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถมั ภ)์ ไดร้ บั ประกาศนยี บตั รประโยคครปู ระถม (ป.ป.)
พ.ศ. ๒๔๙๔ จากนนั้ ศกึ ษาต่อทว่ี ทิ ยาลัยครจู ันทรเกษม (ปัจจบุ ันคอื มหาวิทยาลัย
ราชภัฏจันทรเกษม) ได้รับประกาศนียบัตรประโยคครูมัธยม (ป.ม.) พ.ศ. ๒๔๙๖
ต่อมาเมื่อได้รับราชการเป็นครูแล้ว นางสาวยุพินได้ลาศึกษาต่อระดับปริญญาตรี
ได้รับปริญญาการศกึ ษาบณั ฑติ (กศ.บ.) จากวทิ ยาลัยวชิ าการศกึ ษา ประสานมติ ร
(ปจั จุบนั คอื มหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒ) พ.ศ. ๒๕๐๓ ดว้ ยความมุ่งมนั่ พัฒนา
ความรู้จึงศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยแอลเบอร์ตา ประเทศแคนาดา ส�ำเร็จหลักสูตร
ประกาศนยี บตั รวชิ าปรัชญาและการบรหิ าร (Philosophy and Administration)
พ.ศ. ๒๕๑๘ ตอ่ มาไดศ้ กึ ษาตอ่ ระดบั ปรญิ ญาโท ไดร้ บั ปรญิ ญาศกึ ษาศาสตรมหาบณั ฑติ
(ศษ.ม.) สาขาบรหิ ารการศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร วทิ ยาเขตพระราชวงั สนามจนั ทร์
พ.ศ. ๒๕๓๐
นางสาวยพุ นิ เขา้ รบั ราชการครู พ.ศ. ๒๔๙๖ ต�ำแหนง่ ครตู รี โรงเรียนชมุ พร
“ศรยี าภยั ” (ปจั จบุ นั คอื โรงเรยี นศรยี าภยั จงั หวดั ชมุ พร) และในปตี อ่ มายา้ ยไปสอน
ท่ีโรงเรียนสตรีชุมพร “สะอาดเผดิมวิทยา” ที่ตนเองเป็นศิษย์เก่า ด้วยความมุ่งม่ัน
ต้ังใจในการปฏิบัติหน้าที่เป็นอย่างดี จึงได้รับการแต่งต้ังเป็นผู้ช่วยอาจารย์ใหญ่
โรงเรียนเดยี วกัน ตอ่ มา พ.ศ. ๒๕๑๕ ได้รบั การแต่งตั้งไปปฏิบัติหน้าที่อาจารย์ใหญ่
โรงเรียนสภาราชินี จังหวัดตรัง ด้วยความรูค้ วามสามารถในการบรหิ ารการศึกษา
ไดพ้ ฒั นาโรงเรยี นใหม้ ชี อื่ เสยี งเปน็ ทย่ี อมรบั ดอกเตอรส์ มุ ติ ร สามยอด ผอู้ ำ� นวยการ
โรงเรยี นสภาราชนิ ี จงั หวดั ตรงั ไดก้ ลา่ วยกยอ่ งเปน็ คำ� ประพนั ธไ์ วใ้ นหนงั สอื อนสุ รณ์
งานพระราชทานเพลิงศพ นางสาวยุพนิ ดุษิยามี ความตอนหนง่ึ วา่ ...

ประวัติครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 127

ครู ผู บ้ รหิ าร และศกึ ษานิเทศก์

“เปน็ แบบอย่างกุลสตรศี รสี วัสดิ ์ ภาพแจม่ ชดั อชั ฌาสยั ไมตรีขวัญ
หวานนำ�้ เสยี งงามรอ้ ยยิ้มพิมพผ์ กู พนั ร้อยชวี นั เชอ่ื มสายใยผกู ใจคน
นกั บรหิ ารผ้เู ขม้ แขง็ แกรง่ เกินหญิง ทำ� งานจรงิ ทุกเวลาพาเกิดผล
รกั พ่นี อ้ งผองเพื่อนและเยาวชน บนั ดาลดลพัฒนากา้ วหน้าไกล”
ด้วยผลการพัฒนาการศึกษาให้ก้าวหน้าอย่างไม่หยุดย้ัง เป็นผู้บริหารท่ีมี
คุณภาพและประสทิ ธิภาพ มีจิตวญิ ญาณของความเป็นครอู ย่างแท้จริง เป็นทร่ี ู้จกั
และยอมรับ ต่อมา พ.ศ. ๒๕๑๙ จงึ ได้รับการแต่งตั้งให้ด�ำรงต�ำแหนง่ ผอู้ ำ� นวยการ
โรงเรยี นสภาราชนิ ี จงั หวดั ตรงั และ พ.ศ. ๒๕๒๓ ดำ� รงตำ� แหนง่ ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี น
ราชนิ บี ูรณะ จังหวัดนครปฐม กระทง่ั เกษยี ณอายรุ าชการ ใน พ.ศ. ๒๕๓๖
นางสาวยพุ นิ ไดต้ งั้ ปณธิ านอยา่ งแนว่ แนม่ น่ั คงในการมาดำ� รงตำ� แหนง่ ผบู้ รหิ าร
สถานศกึ ษาทีต่ ้องจากบ้านเกิดเมืองนอน นบั เปน็ ผู้บรหิ ารโรงเรยี นมัธยมศกึ ษาสตรี
คนแรกของจงั หวดั นครปฐมทย่ี า้ ยมาจากภาคใต้ เมอ่ื มารบั หนา้ ทผ่ี อู้ ำ� นวยการโรงเรยี น
ราชนิ บี รู ณะ ไดพ้ ฒั นาโรงเรยี นใหม้ คี ณุ ภาพทกุ ดา้ น โดยเฉพาะดา้ นวชิ าการ คณุ ธรรม
จรยิ ธรรม และคา่ นยิ มทด่ี งี ามในสงั คม กระทง่ั ประสบผลสำ� เรจ็ โรงเรยี นราชนิ บี รู ณะ
ไดร้ บั ความนยิ มจากประชาชน ผปู้ กครอง นกั เรยี นทงั้ ในจงั หวดั นครปฐมและจงั หวดั
ใกลเ้ คยี ง ทำ� ใหจ้ ำ� นวนนกั เรยี นเพม่ิ ขน้ึ อยา่ งรวดเรว็ จากโรงเรยี นมธั ยมศกึ ษาขนาดกลาง
เปน็ โรงเรยี นมธั ยมศกึ ษาขนาดใหญพ่ เิ ศษ มชี อื่ เสยี ง ไดร้ บั รางวลั ชนะเลศิ กจิ กรรมตา่ ง ๆ
ทั้งในระดบั จังหวัด เขตการศึกษา และระดับประเทศสรา้ งความภาคภูมใิ จใหแ้ ก่
คณะครูอาจารยแ์ ละนกั เรียนของโรงเรยี นทง้ั ในอดตี และปจั จบุ นั
พ.ศ. ๒๕๒๖ นางสาวยพุ นิ ไดพ้ ฒั นาโรงเรยี น โดยรอ้ื อาคารเรอื นไมเ้ กา่ แบบเดมิ
ทง้ั หมด อนรุ กั ษไ์ วแ้ ตอ่ าคารศรพี ชั รนิ ทร์ “เรอื นราชนิ ”ี ซง่ึ ไดร้ บั พระราชทานทรพั ย์
และที่ดนิ จากสมเด็จพระศรพี ชั รนิ ทราบรมราชนิ นี าถ พระบรมราชชนนีพนั ปหี ลวง
มาสรา้ งโรงเรยี น โดยสรา้ งอาคารเรยี นแบบพเิ ศษ ๔ ชน้ั และในปงี บประมาณ ๒๕๒๘
ไดต้ อ่ เตมิ อาคารเรยี นแบบพเิ ศษ โดยทโ่ี รงเรยี นอยใู่ นพนื้ ทจี่ ำ� กดั ดงั นนั้ จงึ ไดร้ ว่ มกบั

128 ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

สมาคมผปู้ กครอง ครู ศษิ ยเ์ กา่ และผวู้ า่ ราชการจงั หวดั นครปฐมในสมยั นน้ั รวบรวม
งบประมาณซ้ือท่ีดินเพิ่มอีก ๔ ไร่ มูลค่ารวมค่าชดเชยบ้าน ๒๒ หลัง เป็นเงิน
แปดล้านสองแสนบาท พร้อมทัง้ สรา้ งอาคารอเนกประสงคข์ ้นึ อกี หนงึ่ หลงั
นายส�ำเรจ็ แก้วกระจ่าง อดตี ผ้อู ำ� นวยการโรงเรียนสิรนิ ธรราชวทิ ยาลัยและ
ครูเก่าโรงเรียนราชินีบูรณะ ได้กล่าวถึงนางสาวยุพินไว้ในหนังสือเล่มเดียวกัน
ความตอนหนง่ึ ว่า...
“โรงเรยี นราชนิ บี รู ณะในขณะทผี่ มมารบั ตำ� แหนง่ ใหม่ ๆ ทรดุ โทรมมาก ตง้ั อยู่
ใกล้องค์พระปฐมเจดีย์ กรมสามัญศึกษามีแนวคิดที่จะย้ายโรงเรียนไปอยู่ในท่ีใหม่
ซ่ึงมีเนื้อที่มากกว่าอยู่ท่ีต�ำบลสนามจันทร์ อ�ำเภอเมืองนครปฐม บริเวณหมู่บ้าน
หนองขาหยงั่ จงึ หยดุ พฒั นาโรงเรยี น ผปู้ กครองและนกั เรยี นไมต่ อ้ งการใหย้ า้ ยโรงเรยี น
ไปสถานที่ใหม่ อาจารย์ยุพิน ดุษิยามี เป็นผู้อ�ำนวยการท่ีบริหารงานโดยใช้หลัก
ประชาธปิ ไตย ท่านจงึ เรมิ่ พัฒนาโรงเรียนโดยของบประมาณจากกรมสามญั ศึกษา
สร้างอาคารเรียนใหม่เกือบทุกอาคาร และได้ร่วมกับสมาคมผู้ปกครองจัดซ้ือที่
เพ่ิมอีก ๔ ไร่ ท่ีเป็นโรงเรียนราชินีบูรณะในปัจจุบัน ท่านมีวิสัยทัศน์ที่พัฒนา
โรงเรียนให้ทันสมัยโดยใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ หลายส่ิงหลายอย่างเกิดขึ้นท่ีโรงเรียน
ราชินีบูรณะก่อนทุกโรงเรียนในจังหวัดนครปฐม นอกจากน้ี ท่านได้ริเร่ิมก่อต้ัง
โรงเรยี นเฉลมิ พระเกยี รติ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ไดร้ บั
พระราชทานนามวา่ “โรงเรียนสิรธิ รราชวทิ ยาลยั ” ในปจั จบุ นั ...”

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 129

ครู ผู บ้ ริหาร และศึกษานิเทศก์

ดอกเตอรส์ ุรยี ์พร สนุ ทรศารทลู อดตี ผู้อำ� นวยการโรงเรียนกาญจนาภิเษก
วิทยาลัย นครปฐม (พระต�ำหนักสวนกุหลาบมธั ยม) ไดก้ ล่าวถึงนางสาวยพุ นิ ไวใ้ น
หนงั สือเลม่ เดียวกนั ความตอนหน่ึงว่า...
“ขณะน้ันดิฉันเปน็ ผู้ช่วยผู้อำ� นวยการฝ่ายวิชาการ โรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา
ทา่ นผอู้ ำ� นวยการไดบ้ รหิ ารโรงเรยี นราชนิ บี รู ณะเปน็ โรงเรยี นทมี่ คี ณุ ภาพ สรา้ งเสรมิ
ให้นักเรยี นมคี วามรดู้ ี สามารถเข้าศกึ ษาต่อในสถาบันอุดมศกึ ษาไดเ้ ปน็ จำ� นวนมาก
อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ทา่ นไดป้ ฏบิ ตั หิ นา้ ทป่ี ระธานกลมุ่ โรงเรยี นมธั ยมศกึ ษา จงั หวดั นครปฐม
และประธานกล่มุ โรงเรียนมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย เขตการศกึ ษา ๑ ได้จดั โครงการ
130 ประวัติครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

พฒั นาคณุ ภาพดา้ นวชิ าการ และจดั กจิ กรรมสมั พนั ธ์ ชว่ ยใหผ้ บู้ รหิ ารไดเ้ พม่ิ พนู ความรู้
มกี ารพฒั นางานในทศิ ทางเดยี วกนั และมคี วามรว่ มมอื ในการพฒั นาคณุ ภาพนกั เรยี น
เปน็ อย่างดี ทา่ นผ้อู ำ� นวยการเปน็ ผู้มีวิสัยทัศน์ในการพฒั นาการศกึ ษา เปน็ นักพดู
ท่ีสามารถมาก ทั้งให้ความรู้ แนวคิด แรงบันดาลใจในการพัฒนางานการศึกษา
ท�ำให้ผู้บริหารและคณะครูร่วมกันพัฒนางานให้ประสบความส�ำเร็จและก้าวหน้า
ยิง่ ขึน้ นับเป็นต้นแบบของผูบ้ ริหารการศึกษาและของครทู ดี่ ยี ่ิง...”
นางสาวยุพินได้เร่งรัดพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนราชินีบูรณะ
ใหท้ นั โลกทนั เหตกุ ารณ์ กา้ วไปขา้ งหนา้ ดว้ ยใจมงุ่ มนั่ โดยเฉพาะคณุ ภาพมาตรฐาน
การศึกษาทง้ั หลกั สตู ร กระบวนการเรียนการสอน การพัฒนาครู การจดั กจิ กรรม
สง่ เสรมิ ประสบการณก์ ารเรยี นการสอน การปรบั ปรงุ และพฒั นาหลกั สตู ร พฒั นาการวดั
และประเมนิ ผลการเรยี นรเู้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ การพัฒนาเครือขา่ ยทางวิชาการ
ท้ังน้ี เพราะความสามารถในการเป็นผู้น�ำด้านการบริหารจัดการตามที่ได้รับ
มอบหมายจากหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องในระดับต่าง ๆ พร้อมท้ังน�ำประสบการณ์
มาปรับใช้ในสถานศึกษาที่ตนเองรบั ผิดชอบในฐานะผู้บรหิ ารสถานศึกษา

นายชำ� นาญ สอนซอื่ อดตี ผอู้ ำ� นวยการสำ� นกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษานครปฐม
เขต ๑ ได้กลา่ วถึงนางสาวยพุ นิ ไวใ้ นหนงั สือเล่มเดียวกนั ความตอนหน่งึ วา่ ...
“ภาพสตรสี งู วยั ทเ่ี ดน่ งามสงา่ ดว้ ยลกั ษณะของผรู้ ทู้ ม่ี งุ่ มนั่ ในการใหค้ ำ� แนะนำ�
หรอื ขอ้ คดิ เหน็ ประเดน็ ตา่ ง ๆ ดว้ ยหลกั คดิ ทแี่ หลมคมอนั เปน็ ประโยชนต์ อ่ การบรหิ าร
จดั การดา้ นการศกึ ษา กจิ กรรมทสี่ ง่ ผลใหก้ อ่ เกดิ การพฒั นาอยา่ งสรา้ งสรรค์ ประสบ
ผลส�ำเร็จมหาศาลในหน่วยงาน เช่น ส�ำนักงานสามัญศึกษาจังหวัด ส�ำนักงาน

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 131

ครู ผู บ้ ริหาร และศึกษานเิ ทศก์

เขตพื้นท่ีการศึกษา ตลอดทั้งสถานศึกษา ซึ่งปฏิบัติแก่ข้าพเจ้าทั้งในการประชุม
อย่างเป็นทางการและการปรึกษาส่วนตัว จะไดร้ บั ฟงั ขอ้ เสนออนั เปน็ ประโยชนแ์ ละ
มคี ณุ คา่ ยิง่ จากทา่ น ผอ.ยพุ ิน ดษุ ิยามเี สมอ ตลอดระยะเวลาท่ขี ้าพเจ้ารับราชการท่ี
จงั หวดั นครปฐมจะไดร้ บั ความเมตตาอนเุ คราะหจ์ ากทา่ น ผอ.ยพุ นิ ดษุ ยิ ามใี นทกุ กจิ กรรม
ทท่ี า่ นมสี ว่ นรว่ ม หรอื ทราบขา่ วคราว ทงั้ ในดา้ นอำ� นวยความสะดวกและความคดิ เหน็
เสนอแนะ จนกิจกรรมนั้น ๆ ส�ำเร็จและเป็นประโยชน์สูงสุด คุณูปการของท่าน
ผอ.ยพุ ิน ดุษิยามี มีมากมายสดุ จะบรรยายใหป้ รากฏไดห้ มดสิ้น...”
นางสาวยุพินเป็นผู้บริหารการศึกษาท่ีมีความสามารถโดดเด่นหลายด้าน
เป็นนักประชาสัมพันธ์ที่มีความสามารถโดยเฉพาะทักษะการพดู ในท่ชี มุ ชน เป็นผู้มี
บคุ ลกิ สงา่ งามและมคี วามเชอื่ มนั่ ในตนเอง มศี ลิ ปะการพดู ในแบบตา่ ง ๆ โดยเฉพาะ
ศลิ ปะการพดู เพอื่ จรรโลงใจหรอื โนม้ นา้ วใจ เชน่ การพดู ในทชี่ มุ ชน การเปน็ วทิ ยากร
การกลา่ วคำ� อวยพร การกลา่ วเปดิ งาน การกลา่ วตอ้ นรบั การเลา่ เรอื่ งราวประสบการณ์
เป็นท่ีประทับใจ ผู้ได้รับฟังชื่นชมอยู่เสมอ มีความเชี่ยวชาญด้านการใช้ภาษาไทย
โดยเฉพาะการเขยี นในรปู แบบตา่ ง ๆ การเขยี นรอ้ ยกรองแมน่ ยำ� ในการใชฉ้ นั ทลกั ษณ์
132 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

มีโวหารคมคาย มักใช้ลีลาการเขียนร้อยกรองในโอกาสต่าง ๆ
อยเู่ สมอ เคยเปน็ วทิ ยากรแสดงสกั วากลอนสดรว่ มกบั สมาคม
นักกลอนแห่งประเทศไทย เน่ืองในโอกาส “วันสุนทรภู่”
ร่วมกับนกั กลอนทมี่ ชี อ่ื เสยี ง เชน่ นายประสทิ ธิ์ โรหติ เสถยี ร
นายทวสี ขุ ทองถาวร นางอปุ ถมั ภ์ กองแกว้ นายเผดจ็ บญุ หนนุ
เป็นตน้ เปน็ แรงบนั ดาลใจทำ� ใหน้ กั เรยี นเกดิ ความรกั ในวชิ าภาษาไทย
สนใจการเขยี นคำ� ประพนั ธ์ ครอู าจารยผ์ สู้ อนวชิ าภาษาไทยฝกึ ฝนนกั เรยี นเขา้ ประกวด
แข่งขนั ทกั ษะวชิ าภาษาไทยไดร้ บั รางวัลในระดบั ต่าง ๆ อยู่เสมอ
นางสาวยุพินเป็นผู้มีความวิริยะอุตสาหะเป็นเลิศ ตลอดระยะเวลาที่ปฏิบัติ
ราชการและภายหลังเกษียณอายุราชการแล้วได้ช่วยงานราชการและสังคม
ท้ังในด้านการศึกษา ศาสนา วัฒนธรรม การบ�ำเพ็ญประโยชน์ และงาน
สาธารณประโยชน์ต่าง ๆ เช่น กรรมการเหล่ากาชาดจังหวัดนครปฐม ประธาน
กรรมการจริยธรรมจังหวัดนครปฐม กรรมการตรวจตดิ ตาม ประเมนิ ผล และนิเทศ
การศกึ ษาเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษามธั ยมศกึ ษา เขต ๙ อาจารยพ์ เิ ศษโรงเรยี นนายรอ้ ยตำ� รวจ
สามพราน และวทิ ยาลยั อาชวี ศกึ ษานครปฐม ผพู้ พิ ากษาสมทบศาลจงั หวดั นครปฐม
แผนกเยาวชนและครอบครวั ประธานกรรมการประสานและสง่ เสรมิ การศกึ ษาเอกชน
ประธานกรรมการพฒั นาสตรี จงั หวดั นครปฐม ประธานชมรมการศกึ ษาเอกชน จงั หวดั
นครปฐม ประธานกรรมการประสานงานสมาคมสังคมสงเคราะหแ์ หง่ ประเทศไทย
ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ ภมู ภิ าคที่ ๙ ประธานสมาคมสาขาผสู้ ูงอายุแหง่ ประเทศไทย
ในพระบรมราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทรา บรมราชชนนี ประธานมูลนิธิ
ราชินบี ูรณะ ประธานมลู นธิ ปิ นั สขุ จงั หวดั นครปฐม ประธานมลู นธิ ิสาครเทวาหดุ ี
ประธานชมรมคนรกั ในหลวง จงั หวดั นครปฐม และนายกสโมสรโรตารพี ระปฐมเจดยี ์
หมอ่ มหลวงปนดั ดา ดิศกลุ อดตี รัฐมนตรีประจ�ำสำ� นักนายกรฐั มนตรี และ
อดีตผู้วา่ ราชการจังหวดั นครปฐม ไดก้ ลา่ วถงึ นางสาวยุพินไวใ้ นหนังสอื เล่มเดียวกัน
ความตอนหนึ่งว่า...

ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 133

ครู ผู ้บริหาร และศกึ ษานิเทศก์
“ทา่ นอาจารย์ยุพนิ ดษุ ยิ ามี เปน็ บุคคลที่พีน่ อ้ ง เพ่ือนข้าราชการ ครอู าจารย์
ลูกหลานเยาวชน และชาวจังหวัดนครปฐม มีความเคารพรักท่านอย่างย่ิง...ได้รู้
และเห็นเปน็ รูปธรรมอยา่ งถอ่ งแท้วา่ บคุ คลผูม้ คี ุณูปการตอ่ ชาติบา้ นเมอื ง ถือเปน็
เรอื่ งทบี่ คุ คลทง้ั หลายสามารถเรยี นรเู้ ปน็ แบบอยา่ งของความดงี าม และเดนิ ตามรอย
ทา่ นอาจารยย์ พุ นิ ดษุ ยิ ามี ผเู้ ปน็ ชาวจงั หวดั ชมุ พร เปน็ บคุ คลผมู้ คี วามรู้ ความสามารถ
ทัง้ ภาษาไทย ภาษาต่างประเทศ ตงั้ แต่สำ� เรจ็ การศกึ ษา กระทัง่ เขา้ รบั ราชการเปน็
ครอู าจารย์ ทา่ นไดม้ อบความตงั้ ใจจรงิ ใหก้ บั การพฒั นาระบบการศกึ ษาทจ่ี ะใหศ้ ษิ ย์
เป็นท้ังคนดี คนเก่ง มีน้�ำใจ และความส�ำนึกแห่งความเป็นคนดีมีเมตตา ยึดหลัก
สุจริตธรรม มีความเพียรและเป็นสุภาพสตรีสุภาพบุรุษเพื่อเป็นศักดิ์เป็นศรีแก่
ประเทศชาติ ตั้งแต่ได้พบและรู้จักกับท่านที่จังหวัดนครปฐม เมื่อข้าพเจ้าได้มา
รับราชการสนองพระเดชพระคุณ ก็ได้เห็นภาพแห่งความเสียสละทุ่มเทของท่าน
อยา่ งไมเ่ คยเหน็ แกค่ วามเหนด็ เหนอ่ื ยแตป่ ระการใด มแี ตจ่ ะทำ� งานมากขน้ึ ๆ เพอื่ ใหเ้ กดิ
ประโยชน์สูงสุดทางการศึกษา อันจะเป็นผลโดยตรงต่อการพัฒนาประเทศ
ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฯ โดยยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจ
พอเพียง การศกึ ษา การพัฒนาที่ยงั่ ยืน และมีคนเป็นศนู ยก์ ลางการพัฒนา...”
เกยี รตคิ ณุ ทไ่ี ดร้ บั การยกยอ่ ง อาทิ ศษิ ยเ์ กา่ ดเี ดน่ จากสถาบนั การศกึ ษาตา่ ง ๆ
เชน่ มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถมั ภ์
มหาวิทยาลัยราชภัฏจนั ทรเกษม มหาวทิ ยาลัยศรีนครนิ ทรวโิ รฒ เปน็ ตน้ รางวลั
คุรสุ ดุดี ผ้ปู ฏบิ ัติตนตามจรรยาบรรณของวชิ าชพี ประจ�ำปี ๒๕๕๗ จากส�ำนักงาน
เลขาธิการคุรุสภา รางวัล “ครูขวัญศิษย์” มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหาจักรี
ผู้บริหารการศึกษาดีเด่น สมาคมผู้บริหารกรมสามัญศึกษา อาสาสมัครดีเด่น
กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนุษย์ ร่วมกับสภาสงั คมสงเคราะห์
แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถมั ภ์

134 ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

รองศาสตราจารย์ ดอกเตอร์ช�ำนาญ รอดเหตุภัย อดีตรองอธิการบดี
มหาวิทยาลยั ราชภัฏนครปฐม ปูชนียบุคคลด้านภาษาไทย กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
กระทรวงวัฒนธรรม ไดเ้ ขยี นคำ� ประพันธ์กลา่ วถึงคุณงามความดขี องนางสาวยพุ ิน
ไว้ในหนังสอื เล่มเดยี วกนั ความตอนหนงึ่ วา่ ..

“ไมม่ ีแล้วแกว้ มณีทเ่ี กง่ กล้า เพชรเลอค่าสดุ เทยี บปานเปรยี บได้
เปน็ แม่พมิ พป์ ชู นยี ์ทีเ่ กริกไกร เปน็ ผบู้ ริหารทย่ี ิง่ ใหญ่ไร้เทยี มทาน

เป็นพทุ ธศาสนปู ถมั ภบ์ �ำรุงวัด เปน็ ผ้พู ัฒนาธรรมนำ� จติ มั่น
เป็นผู้เทดิ ขตั ตยิ ะสถาบนั เป็นผสู้ รรค์ค่านิยมสงั คมไทย”

ดว้ ยจติ วญิ ญาณและความรกั วชิ าชพี ครู หลงั เกษยี ณอายรุ าชการ นางสาวยพุ นิ
ได้ก่อต้ังโรงเรียนอนุบาลเสริมปัญญา ภายในบริเวณหมู่บ้านร่มฟ้า อ�ำเภอเมือง
นครปฐม โดยเปน็ ผรู้ ับใบอนญุ าต จัดการเรยี นการสอนมงุ่ เนน้ พฒั นาในทุกด้าน
โดยเฉพาะด้านการเรียนการสอน มกี ารจดั การเรียนการสอนทห่ี ลากหลาย พัฒนา
นักเรียนให้มีความรู้ความสามารถตามศักยภาพ ส่งเสริมให้นักเรียนได้รู้จักค้นคว้า
หาความรู้ ไดค้ ดิ ไดป้ ฏิบตั ิจรงิ ได้รบั ความนิยมจากผปู้ กครองส่งนักเรยี นเข้าเรียน
เป็นจ�ำนวนมาก ด้วยความเชือ่ มั่นและศรัทธาการบรหิ ารจดั การศกึ ษาของโรงเรยี น
เคร่ืองราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงสุดท่ีได้รับพระราชทาน คือ ประถมาภรณ์
มงกุฎไทย ทวตี ยิ าภรณช์ ้างเผือก และเหรยี ญจกั รพรรดมิ าลา
นางสาวยุพินถึงแก่อนิจกรรมด้วยอาการเส้นเลือดในสมองตีบท่ีโรงพยาบาล
จุฬารัตน์ จังหวัดสมุทรปราการ เมื่อวันท่ี ๒๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๔ สิริอายุ
๘๗ ปี ๑๑ เดือน ๙ วัน

นายยุทธ โตอดิเทพย์ ผเู้ รยี บเรยี ง

ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 135

ครู ผู บ้ ริหาร และศึกษานเิ ทศก์

ขอ้ มูลอา้ งอิง

๑. หนังสืออนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ นางสาวยุพิน ดุษิยามี ณ เมรุวัดใหม่ห้วยลึก
ตำ� บลสวนปา่ น อำ� เภอเมอื งนครปฐม จงั หวัดนครปฐม
๒. เว็บไซตโ์ รงเรยี นอนบุ าลเสรมิ ปัญญา www.anubansermpanya.ac.th
๓. ผ้ใู ห้ขอ้ มูลเพมิ่ เติม
๓.๑ นางจติ ระการ พรหมเรขา
๓.๒ ดอกเตอร์พมิ ลพรรณ ดุษิยามี

136 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

นายวิศษิ ฏ์ ดวงสงค์

พ.ศ. ๒๔๗๖–๒๕๖๔

นายวิศษิ ฏ์ ดวงสงค์ เกิดเม่อื วนั ท่ี ๒๓ เมษายน พ.ศ. ๒๔๗๖
ท่ตี �ำบลทา่ อุเทน อำ� เภอท่าอุเทน จงั หวดั นครพนม เป็นบุตรคนท่ี ๒ ของ
นายเมธี กบั นางมุกดา ดวงสงค์ มพี ่ี ๑ คน คอื นายบณั ฑติ (ถงึ แกก่ รรม)
มนี อ้ ง ๕ คน คอื พลตรหี ญงิ รตั นา วรี ะกลุ (ถงึ แกก่ รรม) นายมรุ ธา (ถงึ แกก่ รรม)
นางสาวเพ็ญประภา นางกรองผกา บุญระมี และผู้ช่ วยศาสตราจารย์
ดอกเตอรร์ ุจริ า ดวงสงค์

ครู ผู ้บริหาร และศกึ ษานเิ ทศก์

นายวศิ ษิ ฏเ์ รม่ิ เขา้ เรยี นชนั้ ประถมปที ี่ ๑ เมอ่ื พ.ศ. ๒๔๘๓ ทโ่ี รงเรยี นทา่ อเุ ทน
“อเุ ทนวิทยาคาร” (ปจั จบุ ันคอื โรงเรยี นอุเทนวทิ ยาคาร) เมอื่ ข้ึนช้ันประถมปีท่ี ๓
โรงเรยี นเหน็ วา่ มผี ลการเรยี นดี อา่ นคลอ่ ง เขยี นคลอ่ ง คดิ เลขเกง่ จงึ ใหเ้ ลอื่ นขนึ้ เรยี น
ในชัน้ ประถมปีที่ ๔ พ.ศ. ๒๔๘๕ จบช้ันประถมปีท่ี ๔ จากนัน้ ได้เรียนต่อชน้ั มธั ยม
ปีที่ ๑ ท่ีโรงเรียนราษฎร์ “แสงอุเทน” (ยุบเลิกกิจการไปแล้ว) พ.ศ. ๒๔๘๗
จบชน้ั มธั ยมปที ่ี ๒ แลว้ ยา้ ยไปเรยี นทโี่ รงเรยี นนครพนม “ปยิ ะมหาราชาลยั ” (ปจั จบุ นั
คอื โรงเรียนปยิ ะมหาราชาลัย) พ.ศ. ๒๔๙๑ จบช้นั มัธยมปที ี่ ๖ ต่อมา พ.ศ. ๒๔๙๓
ไดร้ ับทนุ ของจังหวดั นครพนมเข้าเรียนตอ่ ท่ีโรงเรยี นฝกึ หัดครบู า้ นสมเด็จเจ้าพระยา
ขณะท่ีเรียนได้สมัครสอบเทียบได้รับประกาศนียบัตรประโยคเตรียมอุดมศึกษา
แผนกวทิ ยาศาสตร์ และ พ.ศ. ๒๔๙๔ ก็เรียนจบได้รับประกาศนยี บตั รประโยคครู
138 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ประถม (ป.ป.) จากโรงเรียนฝึกหัดครูบ้านสมเด็จเจ้าพระยา แล้วไปเรียนต่อท่ี
โรงเรยี นฝึกหดั ครูพระนคร พ.ศ. ๒๔๙๖ สำ� เรจ็ ไดร้ บั ประกาศนียบัตรประโยคครู
มัธยม (ป.ม.) แผนกกลาง (อักษรศาสตร์) หลังเข้ารับราชการได้ศึกษาต่อระดับ
ปริญญาตรีที่วิทยาลัยวิชาการศึกษา ประสานมิตร (ปัจจุบันคือ มหาวิทยาลัย
ศรีนครินทรวิโรฒ) พ.ศ. ๒๕๐๐ ส�ำเร็จได้รับปริญญาการศึกษาบัณฑิต (กศ.บ.)
สาขาประถมศึกษา
ตอ่ มา พ.ศ. ๒๕๐๘ นายวิศิษฏ์ไดร้ บั ทนุ ไปศึกษาดูงานดา้ นยวุ กสกิ รทไี่ ตห้ วนั
เป็นเวลา ๓ เดอื น และ พ.ศ. ๒๕๐๙ ไดร้ ับทนุ ไปศกึ ษาหลักสตู รการบรหิ ารและ
การนเิ ทศการศึกษา ทีป่ ระเทศสหรฐั อเมรกิ า เป็นเวลา ๗ เดือน

พ.ศ. ๒๔๙๗ นายวศิ ษิ ฏเ์ รมิ่ รบั ราชการครทู โ่ี รงเรยี นนครพนม “ปยิ ะมหาราชาลยั ”
พ.ศ. ๒๕๐๔ ได้รับแต่งตั้งเป็นครูใหญ่โท โรงเรียนธาตุพนม จังหวัดนครพนม
พ.ศ. ๒๕๑๓ ดำ� รงต�ำแหน่งอาจารยใ์ หญ่เอก โรงเรียนสตูลวทิ ยา จงั หวดั สตูล และ
ไดด้ ำ� รงตำ� แหนง่ ตา่ ง ๆ ดงั น้ี พ.ศ. ๒๕๑๔ อาจารยใ์ หญ่ โรงเรยี นตราษตระการคณุ
จังหวัดตราด พ.ศ. ๒๕๑๕ อาจารย์ใหญ่ โรงเรียนอัมพวา “อัมพวันวิทยาลัย”
จงั หวดั สมทุ รสงคราม พ.ศ. ๒๕๑๖ อาจารยใ์ หญ่ โรงเรยี นศรบี ณุ ยานนท์ จงั หวดั นนทบรุ ี
พ.ศ. ๒๕๑๘ โอนเป็นศึกษานิเทศก์ ๖ ฝ่ายสามัญศึกษา ส�ำนักงานศึกษาธิการเขต
เขตการศึกษา ๑ พ.ศ. ๒๕๒๑ ย้ายไปเป็นศึกษานิเทศก์ ๗ ท�ำหน้าท่ีหัวหน้า
หนว่ ยศกึ ษานเิ ทศก์ กรมสามญั ศกึ ษา เขตการศกึ ษา ๓ แลว้ ยา้ ยมาเปน็ ศกึ ษานเิ ทศก์ ๗

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 139

ครู ผู ้บริหาร และศึกษานเิ ทศก์
ทหี่ นว่ ยศกึ ษานเิ ทศก์ กรมสามญั ศกึ ษา ในปเี ดยี วกนั และปฏบิ ตั งิ านจนเกษยี ณอายุ
ราชการ โดย พ.ศ. ๒๕๒๓ ไดร้ บั แตง่ ตงั้ ใหด้ ำ� รงตำ� แหนง่ ศกึ ษานเิ ทศก์ ๘ พ.ศ. ๒๕๒๙
ไดร้ บั แตง่ ตง้ั ใหด้ ำ� รงตำ� แหนง่ ศกึ ษานเิ ทศก์ ๙ และ พ.ศ. ๒๕๓๕ เกษยี ณอายรุ าชการ

ครู ผูบ้ รหิ าร และศึกษานเิ ทศก์ ท่เี ป็นแบบอย่างการครองตน
ครองคน และครองงาน

นายวิศิษฏ์เป็นทั้งครู ผู้บริหารสถานศึกษา และศึกษานิเทศก์ท่ีมีความรู้
ความสามารถในการสอน การบรหิ าร และการนเิ ทศการศกึ ษามายาวนาน ขณะเปน็
ครูสอนโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาประจ�ำจังหวัด นายวิศิษฏ์สอนท้ังวิชาภาษาไทย
คณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ วิชาที่ถนัดสอนและมีความรู้ท่ีลุ่มลึกมากที่สุดคือ
วิชาภาษาไทย เนื่องจากนายวศิ ิษฏเ์ ป็นผทู้ ี่รักการอา่ น หมั่นศึกษาค้นควา้ หาความรู้
จากตำ� รบั ตำ� ราหลายเลม่ ไดค้ ดิ คน้ เทคนคิ การสอนใหน้ กั เรยี นสนใจเรยี น โดยเฉพาะ
วิชาหลกั ภาษาไทย นายวิศิษฏส์ ามารถท�ำใหน้ กั เรียนตงั้ ใจเรียน สามารถสรา้ งแนว
การจดจำ� และการใชภ้ าษาไทยได้อย่างถูกตอ้ ง ท้ังนี้ นายวิศิษฏ์ยงั ไดเ้ ขียนบทความ
เกี่ยวกับการใช้ภาษาไทยลงตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์รายวันและวารสารทางวิชาการ
บอ่ ย ๆ นอกจากนี้ นายวศิ ษิ ฏย์ งั มคี วามสามารถในการแตง่ บทรอ้ ยกรองและการอา่ น
ค�ำประพันธ์ต่าง ๆ ได้อย่างไพเราะ สละสลวย ซ่ึงเร่ืองน้ี นางประภา สุขีนัย
อดีตศกึ ษานเิ ทศก์ วิชาภาษาไทย กรมสามญั ศึกษา ได้เขียนไว้ในเอกสารประวตั ิ
และผลงานของนายวิศิษฏ์ ความตอนหนึง่ วา่
140 ประวัตคิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

“อาจารย์วิศิษฏ์เป็นครูที่รักภาษาไทยซึ่งเป็นมรดกของชาติ สามารถอ่าน
คำ� ประพนั ธไ์ ดอ้ ยา่ งเสนาะหู มคี วามรดู้ า้ นภาษาไทยอยา่ งเจนจดั ไดท้ มุ่ เทในการสอน
ทำ� ใหน้ กั เรยี นสนใจเรียนภาษาไทย อาจารยว์ ิศิษฏ์เป็นครดู ้วยใจรัก เปน็ แบบอยา่ ง
ที่ดขี องครูคนหนึง่ ”
ตอนทเ่ี ปน็ ผบู้ รหิ ารโรงเรยี นในทกุ แหง่ นายวศิ ษิ ฏไ์ ดบ้ รหิ ารและพฒั นาโรงเรยี น
ในทกุ ดา้ นอยา่ งมคี ณุ ภาพ โดยเอาใจใสด่ า้ นคณุ ภาพทางวชิ าการเปน็ พเิ ศษ คอยดแู ล
ติดตามนิเทศการจัดการเรียนการสอนของครูเพื่อเสริมสร้างคุณภาพของนักเรียน
กวดขันครูให้ปฏิบัติงานอย่างถูกต้องตามระเบียบวินัยข้าราชการครูเพ่ือเป็น
แบบอย่างแก่นักเรยี นและเพือ่ นครู
นายบุญเสริม ฤทธาภิรมย์ อดีตหัวหน้าหน่วยศึกษานิเทศก์ จังหวัดสตูล
ไดเ้ ลา่ ถงึ นายวศิ ษิ ฏ์ ในชว่ งทเี่ ปน็ อาจารยใ์ หญ่ โรงเรยี นสตลู วทิ ยา ซงึ่ บนั ทกึ ไวใ้ นหนงั สอื
“สตูลวิทยา ๕ แผ่นดิน” ท่ีระลึกในโอกาสครบรอบ ๑๐๐ ปี โรงเรียนสตูลวิทยา
ความตอนหน่ึงวา่

ประวัติครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 141

ครู ผู ้บริหาร และศึกษานเิ ทศก์

“ท่าน อจญ.วิศิษฏ์ ดวงสงค์ เป็นผู้บริหารการศึกษายุคใหม่ที่มีคุณสมบัติ
เป็นผู้น�ำที่ดี ยึดหลักการครองตน ครองคน และครองงาน มีความขยันขันแข็ง
มีความรับผิดชอบสูงย่งิ มอี ธั ยาศยั ดี ยมิ้ แย้มแจ่มใส เอ้อื เฟื้อเผ่ือแผ่ และเป็นกนั เอง
กับผู้ใต้บังคับบัญชา ได้สร้างความเจริญรุ่งเรืองให้แก่โรงเรียนสตูลวิทยาในทุกด้าน
โดยเฉพาะด้านวิชาการ ตัวอย่างหนึ่งคือ ในตอนน้ันท่านอาจารย์ใหญ่ได้ขอเปิด
ขยายช้ัน ม.ศ.๔-๕ สายวิทยาศาสตร์ สมัยน้ันการสอบวัดผลปลายปีชั้น ม.ศ.๕
ตอ้ งใช้ข้อสอบกระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. ๒๕๑๓ นกั เรยี นชัน้ ม.ศ.๕ มีจ�ำนวน
๑๒ คน อาจารย์ใหญ่เป็นผู้น�ำให้ด�ำเนินการกวดวิชาเป็นพิเศษ แบบเข้าค่ายให้
นกั เรยี นมาพกั กนิ นอนในโรงเรยี น มแี กนนำ� ซง่ึ เปน็ ครหู นมุ่ ไฟแรง ชกั ชวนครหู นมุ่ สาว
ร่วมด้วยช่วยกันกวดวิชาหรือติวเข้มแก่ลูกศิษย์ ผลปรากฏว่าปีน้ัน นักเรียนชั้น
ม.ศ.๕ โรงเรียนสตูลวิทยาสอบได้ยกชั้น เป็นที่กล่าวขวัญกันในระดับภาคใต้และ
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร และนกั เรยี นชน้ั ม.ศ.๕ รนุ่ นป้ี ระสบความสำ� เรจ็ ในการศกึ ษาตอ่
และประกอบอาชีพ สร้างช่ือเสียงแก่โรงเรียนในเวลาต่อมา ถือเป็นความส�ำเร็จ
ทีน่ า่ ชืน่ ชมยิง่ นัก”
142 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ชีวิตการรับราชการส่วนใหญ่ของนายวิศิษฏ์เป็นศึกษานิเทศก์ รวม ๑๗ ปี
และเป็นศึกษานิเทศก์ที่มีความรู้ความสามารถในการนิเทศการศึกษาสูงยิ่งคนหน่ึง
โดยใช้ความรู้และประสบการณ์จากการเป็นครูและผู้บริหารเป็นฐานพัฒนา
การนิเทศการศึกษา ประกอบกับนายวิศิษฏ์เป็นผู้ที่มีความรู้และความเชี่ยวชาญ
นเิ ทศงานโครงการตามนโยบายของกรมและกระทรวง จงึ ได้รบั ความไวว้ างใจจาก
หนว่ ยศกึ ษานเิ ทศกแ์ ละกรมสามญั ศกึ ษา ใหร้ บั ผดิ ชอบงานโครงการสำ� คญั ระดบั ประเทศ
คอื พ.ศ. ๒๕๒๓ โครงการสอนอาชพี อสิ ระในโรงเรยี นมธั ยมศกึ ษา ระดบั ตำ� บล
ซึ่งมีโรงเรียนทดลองหลายโรงเรียนอยู่ในทุกภูมิภาค นายเจษฎา แช่มประเสริฐ
อดีตศึกษานิเทศก์ ๙ กรมสามัญศึกษา ซึ่งได้ติดตามนายวิศิษฏ์ไปศึกษาดูงาน
โครงการน้ีหลายโรงเรียน ได้เขียนเล่าถึงหลักการและวิธีด�ำเนินงานนิเทศของ
นายวิศษิ ฏไ์ ว้ในเอกสารประวัติและผลงานนายวศิ ิษฏ์ ความตอนหนึ่งว่า
“หลักการของโรงเรียนในโครงการคือใช้วิธีการของเกษตรภายใต้การนิเทศ
ท่ีเรยี กวา่ Home Project และ Home Training นกั เรียนจะท�ำโครงการเกษตร
ท่ีบ้านตามอาชีพของผู้ปกครอง เช่น ท่ีโรงเรียนหนองโพวิทยา จังหวัดราชบุรี
ผู้ปกครองส่วนมากมีอาชีพเล้ียงวัวนม โรงเรียนตลุกดู่วิทยาคม จังหวัดอุทัยธานี
โรงเรียนพแุ ควทิ ยา จังหวดั สระบุรี โรงเรยี นนิวฐิ ราษฎร์อปุ ถมั ภ์ จังหวดั กาญจนบุรี
ผปู้ กครองจะมอี าชพี ทำ� พชื ไร่ เลยี้ งหมู เลย้ี งววั เปน็ ตน้ ครกู จ็ ะไปเยย่ี มบา้ นนกั เรยี น
เพ่ือติดตามงานและเรียนรู้แลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารระหว่างครูและผู้ปกครอง
ในเรื่องราคาผลผลิตทางการเกษตร โรคระบาดในพืชและสัตว์ สุขภาพอนามัย
และการเรียนของนักเรียน เป็นตน้ ”
ตอ่ มากรมสามัญศึกษาเห็นวา่ โครงการนี้ประสบผลสำ� เรจ็ ดว้ ยดี จงึ ได้ขยาย
จำ� นวนโรงเรียนเพิม่ มากข้ึน กอปรกับในช่วงเวลานน้ั กระทรวงศกึ ษาธกิ ารไดม้ ีแผน
พฒั นาการศกึ ษาตามแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ โดยใหก้ รมสามญั ศกึ ษา
ดำ� เนนิ โครงการโรงเรยี นมธั ยมศกึ ษาเพอ่ื พฒั นาชนบท (มพช.) ซง่ึ เปน็ โครงการเงนิ กู้
จากธนาคารโลกเพือ่ พฒั นาคุณภาพการศึกษา ด�ำเนินการตอ่ จากโครงการโรงเรยี น

ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 143

ครู ผู ้บริหาร และศึกษานิเทศก์

มัธยมศึกษาเพ่ือพัฒนาการศึกษาในส่วนภูมิภาค (คมภ.) แต่โรงเรียนมัธยมศึกษา
เพื่อพัฒนาชนบท (มพช.) ท�ำหน้าที่ส�ำคัญ ๓ ประการ คือ สอนนักเรียน
สอนประชาชน และบรกิ ารชุมชน
โครงการสอนอาชีพอิสระในโรงเรียนมัธยมศึกษาระดับต�ำบลและโครงการ
โรงเรียนมัธยมศึกษาเพ่ือพัฒนาชนบท (มพช.) โครงการท้ังสองนี้เป็นการสร้าง
ความร่วมมือและความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชน ถือเป็นมิติใหม่ของ
การศึกษาไทยในรูปแบบของโรงเรยี นมธั ยมชุมชน
อีกโครงการหน่ึงที่นายวิศิษฏ์ได้รับแต่งต้ังเป็นประธานคณะท�ำงาน คือ
โครงการขยายโอกาสทางการศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ในเขตชนบท
ยากจน ๓๘ จังหวดั กรมสามัญศึกษา ซ่ึงเป็นโครงการของกระทรวงศกึ ษาธกิ าร
ที่ผ่านมติคณะรฐั มนตรี ใน พ.ศ. ๒๕๓๐ มีวัตถปุ ระสงค์เพือ่ เปิดโอกาสใหน้ ักเรยี น
ในชนบทท่ีอยหู่ า่ งไกลการคมนาคม อยู่ในถน่ิ ทุรกันดาร และขาดแคลนทนุ ทรัพย์
ไดม้ โี อกาสศกึ ษาตอ่ ในระดบั มธั ยมศกึ ษาทอ่ี ยใู่ นตำ� บล นอกจากมกี ารรณรงคใ์ หผ้ ปู้ กครอง
เห็นความส�ำคัญของการเรียนต่อในระดับมัธยมศึกษาแล้ว ยังให้การสนับสนุน
ดา้ นอนื่ ๆ เชน่ การเรยี นฟรี จกั รยานยมื เรยี น หนงั สอื ยมื เรยี น โครงการอาหารกลางวนั
การจัดที่พักนักเรียนในโรงเรียน การสอนวิชาอาชีพท้องถิ่น การบริหารหลักสูตร
แบบก่ึงระบบโรงเรยี น๑ เปน็ ตน้ ซึง่ นายวิศิษฏ์ได้ใช้เทคนิคการนเิ ทศแบบสอนงาน
(Coaching) โดยเจาะลกึ ฝงั ตวั รว่ มทำ� งาน รว่ มแกป้ ญั หากบั ครู ผบู้ รหิ าร และชมุ ชน
โดยใช้ทกั ษะเชิงมนษุ ย์ ผนวกกบั ต้นทนุ ท่ีนายวิศษิ ฏม์ อี ยู่แล้ว คือความขยนั อดทน

๑ การบรหิ ารหลักสตู รแบบกงึ่ ระบบโรงเรยี น เป็นแนวด�ำเนินการหนง่ึ ของโครงการฯ โดยจดั ให้
มกี ารบรหิ ารหลกั สูตรเปน็ ๒ รปู แบบ คอื การบริหารหลกั สตู รในรปู แบบปกติ และการบรหิ าร
หลกั สตู รแบบกง่ึ ระบบโรงเรยี น โดยใหน้ กั เรยี นเรยี นวชิ าสามญั เตม็ หลกั สตู รเพยี งครง่ึ วนั สว่ นอกี
ครึ่งวันให้นกั เรียนเรยี นวิชาอาชีพและการฝึกปฏบิ ตั งิ านอาชพี หรอื กลบั ไปชว่ ยเหลอื งานอาชพี
ของบิดามารดา หรือจัดเวลาเรียนและการหยุดพักเรียนตามความเหมาะสมกับฤดูกาลของ
การประกอบอาชพี ของผปู้ กครอง ทง้ั นี้ โรงเรยี นสามารถปรบั และยดื หยนุ่ ไดต้ ามบรบิ ทของโรงเรยี น

144 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

สู้งาน ความสุภาพเรียบรอ้ ย การออ่ นน้อมถ่อมตน รับฟงั ความคดิ เหน็ ของผู้อื่น
ท�ำใหง้ านโครงการดังกลา่ วประสบผลส�ำเร็จตามเป้าหมาย เกดิ ผลดที ่ตี อ่ เนอื่ งสงู่ าน
เชงิ นโยบายของกรมในระยะตอ่ ๆ มา และเกดิ ผลพลอยไดท้ อ่ี าจเปน็ ปจั จยั ความสำ� เรจ็
อย่างหนึ่งท่ีท�ำให้ศึกษานิเทศก์ กรมสามัญศึกษา ได้รับการยอมรับและช่ืนชมจาก
โรงเรียนต่าง ๆ ว่าเป็นเพื่อนท่ีแสนดีอย่างแท้จริง และกรมสามัญศึกษาก็ให้เกียรติ
ยกย่องศึกษานิเทศก์ว่าเป็นด่ังเสนาธิการของกรม และนายวิศิษฏ์ได้แต่งเนื้อร้อง
และท�ำนองเพลง “เพื่อนท่ีแสนดี”
ให้หน่วยศึกษานิเทศก์ไว้เพลงหน่ึง
ซึ่งแสดงถึงความรัก ความผูกพัน
ความภาคภมู ใิ จในวชิ าชพี ศกึ ษานเิ ทศก์
อย่างเต็มเปี่ยม ดังปรากฏในเอกสาร
เล่มเดียวกนั ที่มีเนอื้ ร้องว่า

“เราศึกษานิเทศก์ มจี ติ เมตตาธรรม
ใจเราสงู เลศิ ล้ำ�   ท�ำความดีเปน็ นิจศลี
เราละเวน้ กรรมชัว่ ไมเ่ มามวั สิง่ ราคนิ
พรอ้ มอุทศิ ชีวิน เพือ่ ผลงานการศึกษา
งานนิเทศประดุจดงั ปดิ ทองหลังพระปฏิมา
เรากเ็ ปรมปรดี า ผาสุกสมอดุ มการณ์
ทำ� ดเี พ่อื ส่วนรวม รว่ มใจรกั สมัครสมาน
ใหเ้ ขารำ่� ลือขาน  ว่าเราเพอ่ื นทแ่ี สนดี
เพอ่ื นแท้แกท่ ุกคน  ทัง้ ยากจนและม่ังมี
เราท�ำแตค่ วามดี ประดับไวใ้ นโลกา
ประดับไวใ้ นโลกา ประดับไว้ในโลกา”

นายอดุ ร สารคม อดตี ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี นหนองแค “สรกจิ พทิ ยา” จงั หวดั
สระบรุ ี ซง่ึ เคยเปน็ ผชู้ ว่ ยอาจารยใ์ หญ่ โรงเรยี นพแุ ควทิ ยา จงั หวดั สระบรุ ี (ปจั จบุ นั คอื

ประวัติครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 145

ครู ผู ้บรหิ าร และศกึ ษานเิ ทศก์

โรงเรยี นเทพศริ นิ ทร์พุแค) ไดเ้ ขยี นเล่าถึงเหตุการณ์ที่เคยท�ำงานร่วมกบั นายวิศษิ ฏ์
ไว้ในเฟซบุก๊ (Facebook) ผอ.อดุ ร สารคม วนั ที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๔
ความตอนหนง่ึ วา่
“กรมสามญั ศกึ ษา มอบอาจารยว์ ศิ ษิ ฏ์ ดวงสงค์ มาเปน็ ‘เพอ่ื นคคู่ ดิ มติ รคทู่ ำ� ’
รว่ มกบั โรงเรยี นพแุ ควทิ ยา ทเี่ ปดิ ใหมใ่ นพนื้ ทปี่ า่ เสอื่ มโทรม ตดิ ภเู ขาลกู รงั อาจารยว์ ศิ ษิ ฏ์
ได้ช่วยวางแผน ออกแบบความคิด การระดมทรัพยากรในท้องถิ่นมาเป็นปัจจัย
ในการศึกษา ท่านไดร้ ว่ มกับคณะผบู้ รหิ ารโรงเรียนและคณะครูเขา้ ไปในพื้นทช่ี ุมชน
เพ่ือขอรับการสนับสนุนทั้งทางตรงและทางอ้อม เสน่ห์ของอาจารย์วิศิษฏ์คือ
ท่านสามารถสื่อสารภาษาถิ่นได้ (ภาษาไทยยวน) จึงท�ำให้ชาวบ้านชอบและรู้สึก
สนทิ สนมได้เร็วมาก ท่านจะเรียกผู้ใหญ่และผู้สูงอายุว่าพ่อใหญ่ แม่ใหญ่ ทุกคน
พอใจมาก ท้ังรักและเอน็ ดทู า่ นประดจุ ลูกหลาน พลงั ความร่วมมือจากชาวบา้ นจงึ
หลง่ั ไหลเขา้ โรงเรยี น อนั เกดิ จากพลงั ศรทั ธาทชี่ าวบา้ นอยากมโี รงเรยี นใหล้ กู หลานเรยี น
และเห็นความส�ำคัญในการส่งลูกหลานเรียนต่อในระดับมัธยมศึกษา นับได้ว่า
อาจารย์วิศิษฏ์เป็นศึกษานิเทศก์ที่ท�ำหน้าท่ียอดกัลยาณมิตร เพื่อนที่แสนดีของ
ชาวโรงเรียนมัธยมศึกษา ความสุภาพ น่ิมนวล ใบหน้ายิ้มแย้มตลอดเวลา การพูด
การบรรยายที่มีช่วงจังหวะน่าฟัง การแต่งกายท่ีสุภาพท้ังในเวลาราชการและ
นอกราชการคอื ความเสมอต้นเสมอปลายของท่าน”
นอกจากการปฏบิ ตั งิ านดงั กลา่ วแลว้ นายวศิ ษิ ฏย์ งั ไดร้ บั แตง่ ตงั้ และมอบหมาย
ให้รับผิดชอบงานส�ำคัญ และสามารถปฏิบัติงานได้ส�ำเร็จลุล่วงไปอีกหลายเรื่อง
ได้แก่ พ.ศ. ๒๕๒๑ ท�ำหน้าท่ีหัวหน้าหน่วยศึกษานิเทศก์ กรมสามัญศึกษา
เขตการศึกษา ๓ พ.ศ. ๒๕๒๔ เปน็ กรรมการพัฒนาคุณภาพงานของข้าราชการครู
ที่ขอก�ำหนดต�ำแหน่งและคัดเลือกเพ่ือเล่ือนข้ึนแต่งต้ังให้ด�ำรงต�ำแหน่งท่ีสูงขึ้น
พ.ศ. ๒๕๒๕ รกั ษาการในตำ� แหนง่ ศกึ ษานเิ ทศก์ ๘ ทำ� หนา้ ทหี่ วั หนา้ หนว่ ยศกึ ษานเิ ทศก์
กรมสามญั ศกึ ษา เปน็ การชวั่ คราวหลายครงั้ พ.ศ. ๒๕๒๖ ศกึ ษานเิ ทศก์ ๘ ทำ� หนา้ ท่ี
หวั หนา้ ฝา่ ยนเิ ทศการบรหิ ารโรงเรยี น พ.ศ. ๒๕๒๗ เปน็ ประธานกรรมการสอบสวน
146 ประวัติครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖

ขา้ ราชการครทู ถี่ กู กลา่ วหาวา่ กระทำ� ผดิ วนิ ยั พ.ศ. ๒๕๒๘
เป็นกรรมการคัดเลือกครูภาษาไทยดีเด่นของคุรุสภา
พ.ศ. ๒๕๓๒ เป็นท่ีปรึกษาส�ำนักงานโครงการพิเศษ
กรมสามัญศึกษา พ.ศ. ๒๕๓๓ ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะ
ผตู้ รวจราชการกรมสามญั ศกึ ษาประจำ� กรมสามญั ศกึ ษา
และ พ.ศ. ๒๕๓๗ เปน็ กรรมการจดั ทำ� หนงั สอื ประวตั คิ รู
ของครุ ุสภา

ภายหลังเกษียณอายุราชการ นายวิศิษฏ์
ไดม้ โี อกาสศกึ ษาคน้ ควา้ เรอื่ งราวตา่ ง ๆ ทสี่ นใจอยเู่ นอื ง ๆ
บางเรอ่ื งตพี มิ พใ์ นวารสารวชิ าการ เปน็ ตน้ ผลงานสำ� คญั
ของทา่ นเรอื่ งหนงึ่ คอื การออกภาคสนามสบื คน้ และบนั ทกึ อธบิ ายถงึ ภาพประทบั ใจ
แหง่ แผน่ ดนิ รชั กาลท่ี ๙ พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช
มหาราช บรมนาถบพิตร ทรงโน้มพระองค์รับดอกบัวสาย ๓ ดอก จากหญิงชรา
ช่ือ นางตุ้ม จันทนิตย์ อายุ ๑๐๒ ปี ซึ่งเดินทางแสนไกลจากต�ำบลพระกลางทุ่ง
อ�ำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม ได้มีโอกาสแสดงความจงรักภักดีอย่างใกล้ชิด
ท่ีบริเวณสามแยกชยางกูร-เรณูนคร จังหวัดนครพนม เมื่อวันที่ ๑๓ พฤศจกิ ายน
พ.ศ. ๒๔๙๘ ผู้บันทึกภาพแห่งความทรงจ�ำของคนไทยคือ นายอาณัติ บุนนาค
ช่างภาพส่วนพระองค์ในครั้งนน้ั
เครอ่ื งราชอสิ รยิ าภรณช์ นั้ สงู สดุ ทไี่ ดร้ บั พระราชทาน คอื ประถมาภรณช์ า้ งเผอื ก
ประถมาภรณ์มงกฎุ ไทย และเหรียญจกั รพรรดิมาลา
นายวิศิษฏ์สมรสกับนางสาวเสริมสุข สุวรรณมาโจ มีบุตร ๕ คน คือ
นางเสาวลักษณ์ อนิ ทรชติ นางจนั ทิกา นายวรพงษ์ (ถึงแกก่ รรม) นายบญุ คุ้ม และ
นายวชั รบรู ณ์ ดวงสงค์ (ถงึ แก่กรรม)
นายวศิ ษิ ฏถ์ งึ แกอ่ นจิ กรรม เมอื่ วนั ที่ ๘ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๖๔ ดว้ ยโรคตดิ เชอื้
ไวรสั โควดิ -๑๙ สิรอิ ายุ ๘๘ ปี ๓ เดือน ๑๖ วนั

นายธเนศ ขำ� เกิด ผ้เู รยี บเรียง

ประวตั ิครู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖ 147

ครู ผู บ้ ริหาร และศึกษานเิ ทศก์

ข้อมูลอ้างอิง

๑. สมดุ ประจำ� ตวั ขา้ ราชการของนายวศิ ษิ ฏ์ ดวงสงค์ สงั กดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กรมสามญั ศกึ ษา
กองโรงเรยี นรฐั บาล
๒. เอกสารประวตั แิ ละผลงานของนายวิศิษฏ์ ดวงสงค์ พ.ศ. ๒๕๖๔
๓. หนงั สอื “สตลู วิทยา ๕ แผน่ ดนิ ” ท่ีระลึกในโอกาสครบรอบ ๑๐๐ ปี โรงเรียนสตลู วทิ ยา
พ.ศ. ๒๕๕๓
๔. เฟซบกุ๊ (Facebook) ผอ.อุดร สารคม วนั ที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๔
๕. ผ้ใู ห้ขอ้ มูลเพมิ่ เติม นางสาวธวัลกร ดวงสงค์ หลาน

148 ประวตั คิ รู ๑๖ มกราคม ๒๕๖๖