COĞRAFYA TYTAYT

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 1

9 10 1112LOGONUZ Doğa ve İnsan Etkileşimi
SINIF
SINIF
SINIF

SINIF

1. Aşağıdakilerden hangisi doğanın insan yaşamı 4. Rüzgarların oluşturduğu aşındırma ve biriktirme
üzerindeki etkisine örnek gösterilemez? şekillerini fiziki coğrafyanın hangi alt dalı inceler?
A) Yüksek ve engebeli bölgelerde ulaşımın yeterince A) Biyocoğrafya
gelişmemiş olması B) Jeomorfoloji
B) Çöl bölgelerinde nüfusun seyrek olması C) Klimatoloji
C) Ekvatoral bölgede insanların yüksek yerlerde ya- D) Demografi
şaması E) Jeoloji
D) Son yüzyılda atmosferdeki sera gazlarınının ora-
nında belirgin bir artış olması 5. Aşağıdakilerden hangisi, insanın doğaya müdahale-
E) Japonya’da konutların hafif ve esnek malzemel- sine örnek verilemez?
erden yapılması A) Marmaray
B) Süveyş Kanalı
2. Aşağıdakilerden hangisi coğrafyanın dağılış ilkesi- C) Atatürk Barajı
ne örnek gösterilemez? D) İstanbul Boğazı
A) Türkiye’de çay sadece Doğu Karadeniz kıyılarında E) Manş Tüneli
yetişir.
B) Maki bitki örtüsü Akdeniz, Ege ve Marmara kıyıla- 6. Aşağıdakilerin hangisinde farklı bir doğal ortama
rında yayılış gösterir. ait bilgi verilmiştir?
C) Dağların denize paralel uzandığı yerlerde denizel A) Yıl boyu sıcak ve kuraktır.
etkiler iç kesimlere giremez. B) Bitki örtüsü ormandır.
D) Türkiye’de petrol Güneydoğu Anadolu Bölge- C) Günlük sıcaklık farkı fazladır.
si’ndeki bazı illerde çıkarılır. D) Nem miktarı düşüktür.
E) Oba tarzı yerleşmelere Adana Bölümü ile Orta Ka- E) Biyoçeşitlilik azdır.
radeniz’de rastlanır.

3. Coğrafya öğretmeni 9. sınıf öğrencisi Lale’ye 7. Aşağıdakilerden hangisi litosferde meydana gelen
Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik sürecini araştırması doğal olaylardan biri değildir?
için bir ödev vermiştir. A) Erozyon

Buna göre, Lale’nin araştırma konusu beşerî coğ- B) Toprak oluşumu
rafyanın hangi alt dalının inceleme alanı içinde yer
alır? C) Kayaçların parçalanması

A) Sanayi coğrafyası D) Hidroelektrik santraller
B) Siyasi coğrafya
C) Ulaşım coğrafyası E) Peri bacası oluşumu
D) Turizm coğrafyası
E) Nüfus coğrafyası

TYT-AYT Doğa ve İnsan Etkileşimi COĞRAFYA 1

8. Aşağıdakilerden hangisi, coğrafya öğreniminin in- 12. Hollanda’da denizden kazanılmış topraklara polder adı
sanlara kazandırdığı becerilerden biri olabilir? verilmektedir. ‘‘ Netherland’’ Flamancada alçak ülke an-
lamına gelmektedir. Ülkenin yaklaşık 1/3 ‘ü deniz sevi-
A) Yer şekillerin ilk oluştuğu zamanın bilinmesi yesinin altında, 1/3’ü deniz seviyesinde ve kalan 1/3’ü
B) Tarım gelirlerinin analizinin yapılması ise deniz seviyesinin üstünde yer alır.
C) Coğrafyanın faydalandığı bilim dallarının öğrenil-
Hollanda’da meydana gelen beşeri müdahaleye
mesi benzer örnek olarak aşağıdakilerden hangisi gös-
D) Doğal çevreyi doğru ve bilinçli kullanılması terilebilir?
E) İklim olaylarının görülmediği atmosfer katmanları-
A) Vezüv Yanardağı’nın faaliyete geçmesi
nın öğrenilmesi B) Çernobil nükleer santralinin patlaması
C) Po Nehri’nin ağız kısmında delta oluşması
D) Güneş ışınların yere düşme açısının kutuplara gi-

dildikçe küçülmesi
E) Akdeniz’de tuz oranının yüksek olması

9. Aşağıdakilerden hangisi litosferin unsurlarından
değildir?

A) Tepe B) Ova C) Buzul

D) Vadi E) Plato

10. Doğa, başta insan olmak üzere tüm canlıların yaşam 13. Doğanın insan üzerindeki etkisi ülkelerin gelişmişlik
alanını oluşturur. seviyesi ile ters orantılıdır.

Buna göre madencilik faaliyetleri aşağıdaki doğal Aşağıdaki ülkelerden hangisinde doğanın insan
sistemlerden hangisinde gerçekleşir? üzerindeki etkisi daha fazladır?

A) Troposfer A) Rusya
B) Stratosfer B) Meksika
C) Litosfer C) Fransa
D) Egzosfer D) Fas
E) Biyosfer E) Hollanda

11. Atmosfer doğal sistemlerden biridir. 14. 40 yılı aşkın bir süre Hindistan, Kuzey Afrika ve Endü-
Aşağıdakilerden hangisi olmasaydı Dünya çevre- lüs çevresini gezmiştir. Edindiği gözlemler sonucunda
sinde atmosfer oluşmazdı? 37 civarinda eser vermiştir. Gezdiği yerleri anlattığı Al-
tın Çayırlar (Mürücü’z - Zeheb) en önemli eseridir.
A) Eksen eğikliği
B) Rüzgarlar Verilen özellikler aşağıdaki orta çağ coğrafyacıla-
C) Basınç rından hangisine aittir?
D) Yer çekimi
E) Dünya’nın günlük hareketi A) Mesudi
B) Biruni
C) El İdrisi
D) İbn-i Batuta
E) İbn-i Haldun

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 2

9 10 1112LOGONUZ Doğa ve İnsan Etkileşimi
SINIF
SINIF
SINIF

1. Doğal olayların meydana geliş süreci kısa ya da uzun 4. Aşağıda, bir yörenin bazı doğal ve beşerî özellikleri
olabilir. verilmiştir.
• Tarım alanları parçalı ve dağınık olup yerleşim
Aşağıdaki doğa olaylarından hangisi diğerlerine bölgelerinden uzaktadır.
göre daha yavaş gerçekleşir? • Konutlar arazide dağınık ve birbirinden uzak bir
şekilde yer alır.
A) Heyelan B) Erozyon C) Deprem • Konut yapımında çevredeki ormanlardan elde
edilen odunlar kullanılmıştır.
D) Çığ E) Tsunami
Bu özellikler beşerî coğrafyanın aşağıda verilen
2. İnsan ve doğa arasındaki ilişkide kimi zaman insan do- hangi alt dalı ile ilgilidir?
ğayı, kimi zaman da doğa insan yaşamını etkiler. A) Nüfus coğrafyası
B) Turizm coğrafyası
Aşağıdakilerden hangisi insanın doğaya etkisine C) Yerleşme coğrafyası
örnek gösterilebilir? D) Sanayi coğrafyası
E) Enerji coğrafyası
A) Alüvyon birikmesi sonucunda Kızılırmak ağzında
delta oluşması 5. Farklı doğal ortamlarda aşağıdakilerden hangisinin
farklı olması beklenmez?
B) Karasu Limanı’nın yapılmasından sonra kıyı eroz- A) Giyinme özelliklerinin
yonunun artması B) Ekonomik faaliyetlerin
C) Beslenme özelliklerinin
C) Zigana Geçidi’nin Trabzon limanını geliştirmesi D) Boylam derecesinin
D) Tuna Nehri üzerinde ulaşım yapılması E) Kültürel yapının
E) Fay hatlarında tektonik depremlerin yaşanması

3. Aşağıda verilenlerden hangisi doğal unsurların in- 6. Doğal ortamı oluşturan temel unsurlar Litosfer, Hidros-
san yaşamına etkisine örnek gösterilemez? fer, Atmosfer ve Biyosfer’dir.

A) Tunus’ta beyaz renkli evlerin olması Aşağıda verilen doğal ortam ve üzerinde yaşanan
B) Kuzey ülkelerinde evlerin çatılarının dik olması doğal afet eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
C) Aral gölünün tarımda sulamada kullanılması
D) Derin vadiler üzerine viyadükler yapılması Doğal ortam Doğal afet
E) Engebeli yerlerde yerleşim alanlarının dağınık ol-
A) Atmosfer – Kasırga
ması
B) Litosfer – Heyelan

C) Hidrosfer – Tsunami

D) Atmosfer – Erozyon

E) Biyosfer – Orman yangını

TYT-AYT Doğa ve İnsan Etkileşimi COĞRAFYA 2

7. Coğrafya, insan ile doğa arasındaki etkileşimi incele- 10. Aşağıdakilerden hangisi litosferde meydana gelen
mektedir. doğal olaylardan biri değildir?
A) Erozyon
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Coğrafya bö-
lümlerinden fiziki (doğal) coğrafyanın alt dalların- B) Toprak oluşumu
dan biridir?
C) Kayaçların parçalanması
A) Nüfus Coğrafyası
B) Enerji Coğrafyası D) Tarımsal faaliyetler
C) Tarım Coğrafyası
D) Sular Coğrafyası E) Peri bacası oluşumu
E) Ekonomik Coğrafya

8. Coğrafya, doğa ve insan arasındaki karşılıklı etkileşimi 11. Aşağıdakilerden hangisi insanın doğaya müdaha-
inceleyen bir bilim dalıdır. Bu etkileşimde insanın bütün lesine örnek gösterilemez?
faaliyetleri beşerî coğrafyanın inceleme alanına girer. A) Eğimli arazilere tünel ve köprüler inşa edilmesi
Aşağıdakilerden hangisi beşerî coğrafyanın incele-
diği konular arasında yer almaz? B) Akarsular üzerine baraj yapılması
A) Tarımsal faaliyetler
C) Deniz aşırı iki karanın su altı tünelleri ile birbirine
B) Enerji üretimi bağlanması

C) Türkiye’nin komşuları ile ilişkileri D) Dağlık bölgelerde nüfusun seyrek olması

D) Sanayi tesislerinin dağılışı E) Dere yataklarının ıslah edilmesi

E) Bitki örtüsünün dağılışı

9. I. Belgeye dayanma 12. Coğrafya ismini “Geographika” olarak ilk defa kullanan
II. Nedensellik bilim insanıdır. İskenderiye ekolünün kurucusudur. 1°lik
meridyen yayının uzunluğu ile Dünya’nın çevre uzun-
III. Deneysel olma luğunu hesaplamış Dünya’nın ve haritasını yapmıştır.

IV. Dağılış Buna göre bilgileri verilen Coğrafya alanında
önemli çalışmalar yapan bilim adamı aşağıdakiler-
Yukarıdakilerden hangileri coğrafya biliminin ilke- den hangisidir?
leri arasında yer alır?
A) Eratosthenes
A) I ve II B) I ve III C) II ve III B) Strabon
C) Batlamyus
D) II ve IV E) III ve V D) Heredot
E) Aristo

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 3

9 10 1112LOGONUZ Coğrafi Konum
SINIF
SINIF
SINIF

1. Bir cismin ya da yerin Dünya üzerinde bulunduğu ko- 4. Aşağıdakilerden hangisi göreceli konum ile ilgili-
numa coğrafi konum denir. dir?

Buna göre coğrafi konum ile ilgili aşağıdakilerden A) Pakistan’daki yerel saatin Mısır’dan ileri olması
hangisi yanlıştır? B) Norveç kıyılarının Doğu Kanada’ya göre daha ılı-

A) Coğrafi konum, özel (göreceli) konum ve matema- man olması
tik (mutlak) konum şeklinde ikiye ayrılır. C) Japonya’da güneşin Portekiz’e göre daha erken

B) Bir olay ya da olguyu sadece göreceli konum veya doğması
mutlak konum etkileyebileceği gibi bazı olay ve D) Türkiye kıyılarında buzul etkisinin görülmemesi
olguları hem mutlak konum hem göreceli konum E) Kilimanjaro Daği’ndaki bakı yönünün yıl içinde de-
etkileyebilir.
ğişmesi
C) Göreceli konum hem insan hem doğa olaylarında
etkilidir.

D) Bir yerin ekvatora ve başlangıç meridyenine göre
konumu göreceli konumdur.

E) Güneş ışınlarının düşme açısı, gölge uzunlukları
mutlak konumdan etkilenir.

2. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizin matematik ko- 5. Aşağıda verilen Türkiye’nin göreceli konum özellik-
numunun sonuçlarından biri değildir? lerinden hangisi jeopolitik konumu açısından daha
büyük önem taşır?
A) Kuzeyi ile güneyi arasında 666 km mesafenin ol-
ması A) Fırat ve Dicle gibi su kaynaklarına sahip olması

B) Batıdan doğuya doğru yükseltinin artması B) Doğu Karadeniz’de kahverengi kireçsiz orman
C) Akdeniz’in tuzluluğunun Karadeniz’den fazla olma- topraklarının görülmesi

sı C) Ege ve Akdeniz’de kıyı turizminin gelişmiş olması
D) 21 Aralık’ta ülkemizde kış mevsiminin başlaması
E) Antalya’nın sıcaklık ortalamasının Samsun’ dan D) Peribacaları gibi doğal oluşumlara sahip olması

fazla olması E) Karadeniz’de balıkçılığın gelişmiş olması

3. Özel konum hem beşeri faaliyetlerde hemde doğa 6. Coğrafya Öğretmeni öğrencilerine aşağıdaki soru-
olaylarında etkilidir. lardan hangisini sorarsa göreceli konumu açıkla-
mış olmaz?
Aşağıdakilerden hangisi özel konumdan etkilen-
mez? A) Denizlere göre konumu nedir?

A) Ulaşım B) Ticari yollara göre konumu nedir?
B) Yerel Saat
C) Bitki Örtüsü C) Hangi yarım kürededir?
D) Hayvancılık
E) Nüfus D) Yer şekli özellikleri nelerdir?

E) Doğal kaynak potansiyeli hangi düzeydedir?

TYT-AYT Coğrafi Konum COĞRAFYA 3

7. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin göreceli konu- 10. Türkiye’de;
mu ile ilgili değildir? ŽŽ Kıyı turizmi gelişmiştir.
ŽŽ Deniz ürünleri avcılığı yapılır.
A) Üç tarafının denizlerle çevrili olması ŽŽ Deniz ticareti ve ulaşımı yapılır.
B) Avrasya denilen coğrafi bölgede yer alması ŽŽ Kıyılar nemli iklime sahiptir.
C) Orta Doğu petrollerine yakın olması gibi özellikler aşağıdaki göreceli konum özellikle-
D) İstanbul ve Çanakkale boğazlarına sahip olması rinden hangisinin sonucudur?
E) En uzun gölge boyunun 21 Aralık’ta görülmesi
A) Ülkemizin Orta Doğu ülkeleri ile komşu olmasının
B) İstanbul ve Çanakkale boğazlarına sahip olmasının
C) Üç tarafının denizlerle çevrili olmasının
D) Avrupa’ da Yunanistan ve Bulgaristan ile komşu ol-

masının
E) Fırat ve Dicle gibi su kaynaklarına sahip olmasının

8. Su kaynaklarının enerjide ve tarımda kullanılması 11. Türkiye’de aşağıdaki özelliklerden hangisinin oluş-
Türkiye’ye politik bir güç kazandırmaktadır. Öte yandan masında etkili olan faktör diğerlerinden farklıdır?
güneydeki ülkelerin daha az su kaynaklarına sahip
olmaları Türkiye’deki su kaynaklarının önemini artır- A) Akdeniz kıyılarında turizm sezonunun Karadeniz
maktadır. kıyılarından uzun olması

Buna göre Türkiye’de aşağıdaki şehirlerden hangi- B) Akdeniz’deki maki üst sınırının Marmara
si sahip olduğu su kaynakları bakımından politik Bölgesi’nden daha yüksek olması
olarak daha fazla öneme sahiptir ?
C) Karadeniz’in tuzluluk oranının Akdeniz’inkinden
A) Elazığ az olması
B) Kırşehir
C) Ankara D) Ege kıyılarındaki yağış miktarının Karadeniz kıyı-
D) Kars larından az olması
E) Sivas
E) Aynı tür bitkilerin Akdeniz kıyılarında Marmara
kıyılarına oranla daha erken olgunlaşması

9. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin göreceli konu- 12. Norveç kıyıları aynı enlemde bulunan Doğu Kanada
mun jeopolitik konuma etki etmesine örnek göste- kıyılarına göre daha ılıktır.
rilemez?
Buna göre aşağıdaki yerlerden hangi ikisi arasın-
A) Enerji taşımacılığında koridor niteliğinde olması ve daki ilişki Norveç ile Doğu Kanada arasındaki ile
önemli geçiş yollarının üzerinde yer alması aynıdır?

B) Orta Doğu’daki diğer ülkelere göre tatlı su potansi- A) Almanya’nın Batısı ve Doğusu
yelinin daha fazla olması B) İngiltere’nin Kuzeyi ve Güneyi
C) Türkiye’nin Batısı ve Doğusu
C) İstanbul ve Çanakkale boğazlarına sahip olması ve D) Amerika’nın Batısı ve Kuzeyi
üç tarafının denizlerle çevrili olması E) Afrika’nın Güneyi ve Doğusu

D) Orta kuşakta yer alması
E) Petrol zengini Orta Doğu ülkeleri ile sanayileşmiş

AB ülkeleri arasında bulunması

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 4

9 10 1112LOGONUZ Coğrafi Konum
SINIF
SINIF
SINIF

1. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizin matematik ko- 4. Akdeniz’in Baltık Denizi’nden daha tuzlu olması
numunun bir sonucu değildir? aşağıdaki mutlak konum özelliklerinden hangisine
aittir?
A) Aynı tür bitkilerin Doğu Anadolu’da daha geç ol-
gunlaşması A) Yerel Saat
B) Meridyen
B) 21 Haziran tarihinde Sinop’taki gündüz uzunluğu- C) Yer Çekimi
nun Antalya’dan fazla olması D) Enlem
E) Bakı
C) Akdeniz’in Karadeniz’den tuzlu olması
D) Güney kıyılarının kuzey kıyılarından daha sıcak

olması
E) Doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman far-

kının olması

2. Türkiye 36-42 kuzey paralelleri ile 26-45 doğu merid- 5. İngiliz uçağı Kutup dairesi, Alman uçağı Yengeç dö-
yenleri arasında bulunmaktadır. nencesi, Fransız uçağı ise Ekvator üzerinde, yerden
aynı yükseklikte uçarak Dünya çevresindeki turlarını
Türkiye’nin coğrafi konumu ile ilgili olarak aşağıda- aynı sürede tamamlıyorlar.
kilerden hangisi doğru bir bilgi değildir?
Aşağıdakilerden hangisinde, bu uçaklar, hızı en az
A) Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde yer alır. olandan en fazla olana doğru sıralanmıştır?
B) Greenwich’in doğusunda yer alır.
C) Asya ve Avrupa kıtalarında toprakları bulunur. A) İngiliz < Fransız < Alman
D) Batı rüzgârları kuşağında yer alır.
E) 21 Haziran’da Güneş ışınlarını dik açıyla alır. B) Fransız < Alman < İngiliz

C) Alman < İngiliz < Fransız

D) İngiliz < Alman < Fransız

E) Alman < Fransız < İngiliz

3. Mutlak konum bir yerin Ekvator’a ve başlangıç merid- 6. Aralarında bir enlem fark olan iki merkez arasında kuş
yenine göre ya da enlemlere ve boylamlara göre ko- uçumu yaklaşık 111 km mesafe bulunmaktadır.
numudur.
Buna göre, bu merkezler için aşağıdaki yargılardan
Buna göre aşağıdakilerden hangisi mutlak konu- hangisine kesin olarak ulaşılabilir?
mun etkilerinden değildir?
A) Kuzey Yarım Küre’de yer alırlar.
A) Yerel saat farklılıkları,
B) Yer çekiminin kutuplara doğru artması, B) Aynı iklim özellikleri görülür.
C) Yeraltı kaynaklarının çeşitli olması,
D) Çizgisel hızın değişimi, C) Deniz kıyısında yer alırlar.
E) Haritalardaki bozulma oranı
D) Çizgisel hızları farklıdır.

E) Yer şekillerinin uzanışı benzerdir.

TYT-AYT Coğrafi Konum COĞRAFYA 4

7. Aşağıda matematik konumları verilen bölgelerden 10. Aşağıdakilerden hangisi paralel ve meridyenlerin
hangisinin iz düşüm alanı daha geniştir? ortak özelliğidir?
A) Kutuplarda birleşmeleri
A) B) C)
10° 85° B) Coğrafi konum belirlemede kullanılmaları
0° 120° 130° 95°
30° 80° 0° C) Boylarının eşit olması

20° 70° 10° D) Saat hesaplamalarında kullanılmaları

D) E) E) Kuzey-güney yönünde uzanmaları
10° 20° 75°
65°
50° 40°

60° 30°

8. Aynı boylam üzerinde ekvatordan kutuplara doğr­ u 11. Antalya’nın çizgisel hızı Sinop’un çizgisel hızından
gidildiğinde, aşağıdak­ ilerden hangisinde bir deği- daha fazladır.
şiklik görülmez?
A) Sıcaklıklarda Buna göre, Antalya ve Sinop ile ilgili olarak aşağı-
B) Çizgisel hızda daki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
C) Yerel saatte
D) Tan ve gurup sürelerinde A) Yerel saatleri yıl boyu aynıdır.
E) Coğrafi konumda
B) Antalya daha geniş bir paralel üzerinde yer alır.
9. Aşağıdakilerden hangisi enlem faktöründen etki-
lenmez? C) Sinop’ta ılıman iklim özellikleri görülür.
A) Yerel saat farkı
B) Güneş ışınlarının geliş açısı D) Sinop Güney Yarım Küre’de yer alır.
C) Kalıcı kar sınırı
D) Gece ve gündüz süreleri E) Antalya daha yüksek bir bölgede yer alır.
E) Çizgisel hız
12.

I 600
II 400
200
III 00
200
V
IV
400

60

Yukarıdaki küredeki uzunlukları ve genişlikleri aynı
olan yerlerden hangisinden geçen meridyen sayısı
daha fazladır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 5

9 10 1112LOGONUZ Coğrafi Konum
SINIF
SINIF
SINIF

1. Aynı boylam üzerinde bulunan K ve L merkezleri ara- 4. Har­i­ta­da ve­ri­len num­ a­ra­land­ ır­ılm­ ış mer­kez­lerd­ e yıl bo­
sındaki kuş uçusu uzaklık 2220 km’dir. yun­ca öğl­e vak­ti Gün­ eş’in te­pe nok­ta­sın­dak­ i yük­selt­is­ i
gözl­enm­ işt­ir.
K merkezi 420 Kuzey enleminde bulunduğuna göre
onun güneyinde yer alan L merkezi hangi paralel
üzerindedir?

A) 580 Kuzey B) 220 Güney C) 620 Kuzey 4 Y.D
3 0°
D) 360 Güney E) 220 Kuzey O.D
5
2

1


2. Aşa­ğıda Avust­raly­ a kıtasının ma­te­mat­ik kon­ u­mu ve­ril­
mişt­ir. Bun­ a gör­ e, han­gi nokt­a­da Gün­ eş’in tep­ e nok­ta­sın­
da­ki yüks­ elt­is­ i dah­ a çok de­ği­şir?


10°

20° A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Avusturalya 5. Türkiye’de bir tane ortak saat kullanılırken Kana-
da’da birden fazla ortak saat kullanılmasında;
30° K

Hint Okyanusu 40° I. Ekvator’a daha uzak olması,

110° 120° 130° 140° 150° 160° II. farklı kıtada yer alması,

Aşağıdak­ i­lerd­ en han­gi­si Avust­raly­ a Kıt­as­ ı’nın ma­ III. doğu-batı yönünde geniş olması,
tem­ at­ik ko­num­ u­nun bir son­ u­cu de­ğild­ ir?
IV. boylam farkının fazla olması

etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?

A) Hint Ok­yan­ us­ u’nda bir ada ül­ke­si olm­ a­sı A) I ve II B) I ve III C) II ve III
B) Gü­neş ışınl­ar­ı­nı en eğik açıy­la haz­ i­ran ayınd­ a al­
D) II ve IV E) III ve IV
mas­ ı
C) Ku­zey­ i­ne gid­ ild­ ik­çe ge­ce ile günd­ üz sür­e­le­ri ara­ 6. H ve T kentl­er­i aras­ ın­dak­ i mes­ a­fe 3330 km dir. T nok­
tas­ ın­ ın yer­el sa­ati ise 12.20’dir.
sınd­ a­ki fark­ ın azalm­ a­sı
D) Kuz­ e­yin­de sı­cak, gün­ e­yin­de ılı­man ik­liml­e­rin gör­ül­ 90°

me­si
E) Çizg­ is­ el hı­zın, gün­ e­yin­den kuz­ ey­ in­ e doğ­ru art­ma­sı

3. Araşt­ırm­ a yap­ an bir ekip, eşit uzun­luk­tak­ i iki çu­bu­ğu 0°
farkl­ı alanl­ard­ a­ki ya­tay düz­lem­ler­e dik ola­rak yer­leş­tir­ H T 0°
miş­tir. Araş­tırm­ a son­ u­cun­da her iki çub­ uğ­ un da öğ­le
vak­tind­ e­ki göl­ge boy­lar­ının ve yönl­er­i­nin yıl boy­ unc­ a 10°
ayn­ ı ol­duğ­ u gö­rül­müşt­ür.
90°
Bu du­rum çu­buk­lar­ ın di­kil­dikl­er­ i alanl­a­rın hang­ i
bak­ ım­dan benz­ er ol­duğ­ u­nu göst­er­ ir? Bu­na gö­re, H nokt­a­sı­nın boy­la­mı ve yer­ el sa­ati aşa­
ğı­da­ki­lerd­ en han­gis­ i­dir?
A) Yer­şe­kil­ler­i
B) Yük­selt­i de­ğer­le­ri Boyl­am Ye­rel saa­ ti
C) Enl­em der­e­ce­ler­i
D) Boy­lam der­ec­ e­ler­i A) 30° Doğ­ u 14.10
E) De­ni­ze gö­re ko­num­lar­ı
B) 10° Bat­ı 11.25

C) 15° Ba­tı 09.00

D) 25° Doğ­ u 14.20

E) 20° Ba­tı 10.20

TYT-AYT Coğrafi Konum COĞRAFYA 5

7. İstanbul’dan 09.11.2017 tarihinde Japonya’nın Tokyo 10. 26° 45°
şehrine gitmek isteyen bir kişi Türkiye yerel saati ile 42°
05.00’ te uçağa binmiştir. 6 saat uçuşun ardından uçak,
teknik bir arıza sebebiyle Kazakistan’ın Astana havali- 36°
manına iniş yapmıştır. Burada 3 saatlik duraklamanın
sonrasında 5 saat daha yoluna devam eden uçak +9 Yukarıdaki haritada Türkiye’nin matematik konumu gös-
saat dilimindeki Tokyo havalimanına inmiştir. terilmiştir.

Buna göre uçak Tokyo’ya göre hangi tarih ve saatte Buna göre, Türkiye ile ilgili olarak aşağıdaki bilgi-
havalimanına iniş yapmıştır? lerden hangisine ulaşılamaz?
A) Başlangıç boylamına göre konumuna
A) 10.11.2017- 01.00 B) Yerel saat farkına
B) 08.11.2017 - 03.00 C) Ekvator’a göre konumuna
C) 09.11.2017-20.00 D) Yükseltinin değişimine
D) 10.11.2017-15.00 E) Hangi saat diliminde yer aldığına
E) 10.11.2017-03.00

8. Ek­va­tor ile başl­ang­ ıç mer­ idy­ enl­er­ in­ in ke­siş­ti­ği yer­

de bul­u­nan A kent­i­nin ye­rel saa­ ti 16.00 iken; Bu

nok­tan­ ın 111 km ba­tısınd­ a bul­u­nan B kent­i ile 888

km doğ­ u­sun­da bul­un­ an C kent­i­nin yer­ el saa­ ti kaç­

tır?

B C 11. 1350 Doğu meridyeni kaçıncı saat diliminde yer al-
maktadır?
A) 17.04 16.52

B) 16.32 15.56 A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

C) 16.04 15.28

D) 15.56 16.32

E) 15.04 16.28

12. K
L
9. 25° M

K

L Yukarıdaki haritada aynı boylam üzerinde bulunan K,
L, M noktaları gösterilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki haritada veri-
len K ve L noktaları için yıl boyunca aynıdır? Bu noktalar ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
A) Güneş’in doğuş vakti yanlıştır?
B) Çizgisel hız
C) Yerel saat A) K noktası Başlangıç meridyenine daha yakındır.
D) Gündüz süresi
E) Sıcaklık ortalaması B) Üç noktada da yerel saat yıl boyu aynıdır.

C) Güneş ışınları yıl boyu aynı açı ile gelir.

D) 21 Mart’ta üç noktada da Güneş aynı anda doğar
ve batar.

E) M noktası Yengeç Dönencesi’ne daha yakındır.

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 6

9 10 1112LOGONUZ Dünya'nın Şekli ve Hareketleri
SINIF
SINIF
SINIF

1. Ekvator yarı çapı ile kutuplar yarı çapının eşit olma- 4.
masının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? III
A) Yer ekseninin eğik olması
B) Yer’in şeklinin geoit olması II IV
C) Dünya’nın batıdan doğuya doğru dönmesi I
D) Yörüngenin elips şeklinde olması
E) Paralellerin boylarının ekvatordan kutuplara gidil- Yukarıdaki haritada verilen noktalarla ilgili olarak
dikçe kısalması aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?

2. I. Doğuda yerel saatin ileri olması A) II ve IV numaralı noktalar güneş ışınlarını yılda bir
II. Muson rüzgârlarının oluşması defa dik açıyla alır.
III. Güneş’in batıda geç doğup geç batması
IV. Mevsim sürelerinin değişmesi B) Yıl içinde gece ile gündüz arasındaki zaman farkı-
V. Paralel boylarının kısalması nın en fazla olduğu nokta III’tür.
Yukarıda verilen sonuçlardan hangileri Dünya’nın
C) Çizgisel hızı en fazla olan nokta I’dir.
dönüş yönüne bağlı olarak gerçekleşir?
A)  I ve III D) Yer çekimi III numaralı noktada en azdır.
B)  I ve V
C)  II ve IV E) 21 Haziran’da gündüz uzunluğunun en az olduğu
D) III ve V nokta IV’tür.
E) IV ve V
5. 90° 90°

Ekvator Ekvator
Gece
Gece Gündüz Gündüz

90° 90°

I II

Yukarıdaki şekillerde Dünya’nın iki farklı konumu gös-
terilmiştir.

Buna göre, konumların yaşandığı tarihler aşağıda-
kilerin hangisinde doğru verilmiştir?

I II

3. Ekvator’dan kutuplara doğru gece ve gündüz süreleri A) 21 Aralık 21 Haziran
arasındaki fark artar.
B) 23 Eylül 21 Mart
Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde gece ve
gündüz süreleri arasındaki fark daha azdır? C) 21 Mart 23 Eylül

A) Norveç B) Almanya C) Mısır D) 21 Haziran 21 Aralık

D) Japonya E) Brezilya E) 21 Aralık 23 Eylül

TYT-AYT Dünya'nın Şekli ve Hareketleri COĞRAFYA 6

6. 9. 21 Aralık’da güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne dik dü-
şer.
I
III Bu tarihte aşağıda verilen ülkelerin hangisinde
Güneş’in doğuşu ile batışı arasında geçen süre
II IV daha uzundur?

A) Arjantin B) Norveç

V C) Malezya D) Türkiye

21 Mart tarihinde yukarıdaki haritada verilen nok- E) Mısır
taların hangilerinde gölge, tam öğle vakti kuzeyi
gösterir? 10. Gündüz uzunluğu (saat) V G.K.D

A)  I ve III 24 III IV Y.D
16
B)  I ve IV 8 II Ekvator
Y.D
C)  II ve III 21 M 21 H 21 E 21 A
I K.K.D
D)  II ve V

E)  IV ve V

7. Dünya, Güneş etrafındaki hareketini elips şeklindeki bir Yukarıdaki şekilde bir yerin yıl içindeki gündüz süresi-
yörüngede yapar. nin değişim grafiği gösterilmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi yörüngenin elips şeklin- Bu grafik, küre üzerinde verilen işaretli noktalar-
de olmasının sonuçlarından biri değildir? dan hangisine aittir?

A) Şubat ayının 28 gün sürmesi A) I B) II C) III D) IV E) V

B) Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin değişmesi 11. Yaklaşan bir geminin önce direğinin sonra tekne-
sinin görülmesinin nedeni aşağıdakilerden hangi-
C) Aynı anda farklı yarım kürelere farklı mevsimler ya- sidir?
şanması A) Dünya’nın günlük hareketi

D) Yarım kürelerde mevsim sürelerinin değişmesi B) Dünya’nın dönüş yönü

E) Kuzey Yarım Küre’de sonbahar ekinoksunun iki C) Dünya’nın yıllık hareketi
gün gecikerek 23 Eylül olması
D) Dünya’nın küresel şekli
8. I 60°
II 30° E) Dünya’nın eksen eğikliği

III 0° 12. Aşağıdakilerden hangisi ekinoks tarihlerinin özel-
IV 30° liklerinden biri değildir?
A) Güneş ışınları Ekvator’a dik düşer.
V 70°
B) Aydınlanma çizgisi kutup noktalarından geçer.
Cisimlerin gölgesi, güneş ışınlarının geldiği yönün tersi-
ne düşer. C) Gece ve gündüz süreleri eşittir.

Buna göre, yukarıdaki şekilde verilen noktaların D) Kuzey Yarım Küre’de en uzun gece yaşanır.
hangisinde gölge bazen kuzeye bazen de güneye
düşer? E) Ekvator’daki cisimlerin öğle vakti gölge boyu sıfır
olur.
A) I B) II C) III D) IV E) V

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 7

9 10 1112LOGONUZ Dünya'nın Şekli ve Hareketleri
SINIF
SINIF
SINIF

1. K: 21 Haziran’da güneş ışınlarını dik açı ile alır. 3. İstanbul, 29° doğu meridyeni ve 41° kuzey paralel­i
L: Yıl boyu gece ve gündüz süresi eşittir. üzerinde yer almaktadır.

M: 21 Aralık’ta öğle vakti gölge boyu sıfırdır. Buna göre, aşağıdaki şehirlerin hangisinde, veri-
len tarihte gündüzler İstanbul’dakinden daha uzun-
Yukarıda bazı özellikleri verilen yerler aşağıdakile- dur?
rin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Münih, 23 Eylül
K L M
B) Oslo, 21 Haziran
A) Yengeç Dön. Ekvator Oğlak Dön.
C) Kahire, 21 Haziran
B) Ekvator Oğlak Dön. Yengeç Dön.
D) Sidney, 23 Eylül
C) Oğlak Dön. Ekvator Yengeç Dön.
E) Tokyo, 21 Mart
D) Ekvator Yengeç Dön. Oğlak Dön.

E) Yengeç Dön. Oğlak Dön. Ekvator

2. .4. 66°33ı
Y 23°27ı
I IV . 203°°27ı
X
II III 66°33ı

Yukarıdaki şekilde Dünya’nın mevsim başlangıç tarih- 21 Mart’ta yukarıdaki küre üzerinde gösterilen X ve
lerinde, Güneş çevresindeki konumları verilmiştir. Y noktaları için aşağıdakilerden hangisi ortaktır?
A) Yerel saat
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- B) Çizgisel hız
lamaz? C) Gece ve gündüz süreleri
A) I. aralıkta Kuzey Yarım Küre’de ilkbahar mevsimi D) Yaşanan mevsim
yaşanır. E) Rüzgârların sapma yönü
B) II. aralıkta Güney Yarım Küre’de geceler gündüz-
lerden daha uzundur. 5. Yıl içinde Güneş’in doğuş ve batış saati ile doğuş ve
C) III. aralıkta Türkiye’de gündüzler gecelerden uzun- batış yeri değişir.
dur. Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangi-
D) IV. aralıkta Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin sidir?
en kısa olduğu gün yer alır. A) Düny­ a’nın günlük hareketi
E) I. ve II. aralıkta Kuzey Yarım Küre’de gündüz süre- B) Dünya’nın küresel şekli
si gece süresinden uzundur. C) Kara ve denizlerin dağılışı
D) Ek­lip­tik ile Ekvator aras­ ın­daki 230 27' lik açı
E) Düny­ a’nın elips şek­lindeki yörüngesi

TYT-AYT Dünya'nın Şekli ve Hareketleri COĞRAFYA 7

6. Sinop 9. II 66° 33'
Adana I
İzmit III 23° 27'
İzmir Iğdır IV 0°

V 23° 27'
66° 33'

21 Haziran’da yukarıda verilen şehirlerin hangile- Yukarıdaki şekil üzerinde işaretli noktaların hangi-
rinde gündüz süresi en kısa ve en uzundur? sinden aynı hızla hareket eden uçak dünyayı daha
erken dolanır?
En kısa En uzun
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Iğdır İzmit

B) Adana Sinop

C) Iğdır Adana

D) Adana Iğdır

E) İzmir Sinop

7. Ekinoks tarihlerinde gece ve gündüz sürelerinin 10. Dünya ekseni çevresindeki hareketini 24 saatte ta-
eşit olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? mamlar. Buna günlük hareket denir.
A) Yer ekseninin Yörünge düzlemine eğik olması Aşağıdakilerden hangisi, Dünya’nın günlük hare-
B) Güneş ışınlarının Ekvator’a dik açı ile gelmesi ketinin sonuçlarından biri değildir?
C) Bahar başlangıç tarihleri olması
D) Aydınlanma çizgisinin kutup noktalarından geçme- A) Sürekli rüzgârların yön sapmasına uğraması
si
E) Kutuplara doğru çizgisel hızın azalması B) Meltem rüzgârlarının oluşması

8. İzmir’de otur­an bir ki­şi, 21 Haziran’da başk­ a bir kent­e C) Dinamik kökenli basınç merkezlerinin oluşması
gi­diy­ or. Git­tiğ­ i yer­de gün­düz sür­e­si­nin İzmir’den da­ha
kısa ol­duğ­ un­ u gör­üy­ or. D) Yerel saat farklarının oluşması

Buna göre, bu kiş­ in­ in gitt­iğ­ i yer İzmir’e gö­re hangi E) Gece – gündüz sürelerinin değişmesi
yönde kalır?
A) Güneydo­ğu­da 11. Alacakaranlık; Güneş’in doğuş ve batış anında yaşanı-
B) Ku­zeyd­ e lan yarı karanlık, yarı aydınlık durumdur. Bu durumun
C) Batıda süresi Dünya’nın şekline bağlı olarak yeryüzünde fark-
D) Doğuda lıdır.
E) Kuzeybatıda
Kanada İspanya

Ekvator Arabistan

Kenya

Brezilya

Buna göre, yukarıdaki haritada verilen ülkelerin
hangisinde bulunan bir merkezin alacakaranlık sü-
resi diğerlerine göre daha uzun olur?

A) Brezilya B) Kenya C) İspanya

D) Arabistan E) Kanada

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 8

9 10 1112LOGONUZ Dünya'nın Şekli ve Hareketleri
SINIF
SINIF
SINIF

1. Sürekli rüzgârların yön değiştirmeden esebilmesi 4. III
kara ve denizlerin dağılışında başka, aşağıdakiler-
den hangisinin gerçekleşmesine bağlı olabilir? I V
A) Dünya’nın şeklinin değişmesine II
B) Dünya’nın kendi çevresinde dönmemesine
C) Atmosferdeki nem oranının azalmasına IV
D) Dünya’nın yörüngesinin çember olmasına Yukarıdaki haritada verilen işaretli noktalarda;
E) Eksen eğikliğinin artmasına
ŽŽ çizgisel hızın en az olduğu,
2. Aşa­ğı­dak­ i şe­kild­ e Dünya’nın Güneş çevresind­ ek­ i ha- ŽŽ gölge boyunun en uzun olduğu,
reketi gösteril­miş­tir. ŽŽ güneş ışınlarının en küçük açıyla geldiği,
ŽŽ gece ve gündüz arası farkın en fazla olduğu
yer aşağıdakiler hangisidir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

I IV 5. İki meridyen arasında 4 dakika olan zaman farkının
artması için aşağıdakilerden hangisi gerçekleşme-
II III lidir?
A) Dünya’nın dönüş yönü değişmelidir.
Buna göre, hangi aralıklarda Türkiye’de gündüzler
gecelerden daha uzundur? B) Dün­ya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı
azalmalıdır.
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
C) Düny­ a’nın Güneş etrafındaki dönüş hızı azalmalı-
dır.

D) Yer ekseni yörünge düzlemine dik olmalıdır.

E) Dünya tam bir küre şeklinde olmalıdır.

D) II ve IV E) III ve IV

6. Gölge
boyu (m)

3. Aşağıdaki enlemlerden hangisinde cisimlerin öğle I II III IV V
vaktindeki gölge yönü, 6 ay boyunca kuzeye, 6 ay Yukarıda 21 Mart tarihindeki gölge boyları verilen
boyunca güneye doğru uzanır?
merkezlerden hangisi Ekvator’a daha yakındır?
A) 300 Kuzey
B) 660 Kuzey A) I B) II C) III D) IV E) V
C) 00 Ekvator
D) 600 Güney
E) 300 Güney

TYT-AYT Dünya'nın Şekli ve Hareketleri COĞRAFYA 8

7. Ekv­ a­tor yar­ıç­ a­pı, ku­tup­lar ya­rı­ça­pından daha uzundur. 10.
Bu bilgiye göre aşağıdaki yargılardan hangisine
Yukarı­dak­ i k­ ü­re üzer­ ind­ e verilen nokt­alardan han­
ulaşılabilir? gis­ i 21 Aralık’ta gü­neş ışın­lar­ ı­nı dik, hang­ is­ i en dar
açıyl­a alır?
A) Meridyenler arası mesafe ekvatordan kutuplara
doğru azalır. Gün­ eş ışın­lar­ın­ ı dik Gü­neş ışınl­a­rı­nı en

B) Kutuplarda yerçekimi daha fazladır. açıy­la alan nokt­a dar açıy­la alan nok­ta

C) Gece ve gündüz süreleri sürekli değişir.

D) Aydınlanma çizgisi kutup noktalarından geçer.

E) Dün­ya ekseni etrafında batıdan doğuya doğru
döner.

A) II V

B) IV I

C) III IV

D) III I

E) IV II

8.

New York

Kahire Tokyo

Durban 11. Mevsim sürelerinin Kuzey ve Güney Yarım Küre’de
birbirine eşit olmamasının nedeni aşağıdakilerden
Yukarıdaki haritada verilen şehirler ile ilgili olarak hangisidir?
aşağıdaki­yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Dünya’nın geoit şekli
A) Yerel saatin en ileri olduğu şehir Tokyo’dur.
B) 21 Haziran Durban’da yaz başlangıcıdır. B) Dünya’nın dönüş yönü
C) Kahire Yengeç Dönencesi’ne daha yakındır.
D) Tokyo’da yaz yaşanırken Durban’da kış yaşanır. C) Yörüngenin şekli
E) Güneş’in en geç doğduğu yer New York’tur.
D) Eksen eğikliği

E) Yıllık hareket

9. İzmir’de yaşayan bir kişi 21 Haziran’da başka bir kente 12. Gü­neş ışınl­ar­ ı­nın Oğlak Dö­nenc­ es­ i’n­ e dik gel­diğ­ i
gid­ iyor. Gittiği yerde gündüz süresinin daha kısa ol­ günde aşağ­ ıd­ ak­ il­er­den han­gis­ i göz­len­ ir?
duğunu fark ediyor. A) Gün­ ey Ya­rım­ Kür­e’­de en uzun gündüz ya­şanı­r.

Buna göre, bu kişi aşağıdaki yerlerden hangisine B) Ayd­ ınl­an­ma da­ire­si ku­tup nokt­a­la­rın­dan geçer.
gitmiş olamaz?
C) Güney Kut­up Dai­res­ i’n­de 24 sa­at gece yaşanır.
A) Muğla B) Edirne C) Antalya
D) Ek­va­tord­ a günd­ üz sü­re­si­ gec­ e sü­res­ ind­ en daha
D) Hatay E) Aydın uzun ol­ur.

E) Kuzey Yarım Küre’de yaz gündönümü yaşanır.­

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 9

9 10 1112LOGONUZ Harita Bilgisi
SINIF
SINIF
SINIF

1. Aşağıdakilerden hangisi renklendirme yöntem­ iyle 4. Silindirik projeksiyonla çizilen bir dünya haritasın-
çizilmiş fiziki haritaların özelliklerinden biri değ­ il- da, aşağıdaki ülkelerden hangisinde bozulma daha
dir? fazla olur?
A) Renklendirme, yükselti değerlerine göre yapılır.
A)  Türkiye
B) Denizler mavi renk ile gösterilir.
B)  İran
C) 500 m’nin altındaki yerler yeşil renk ile gösterilir.
C)  Kanada
D) Bu haritalarda dağların uzanışı tespit edilebilir.
D)  Endonezya
E) Ovalar yeşil, platolar sarı renk ile gösterilir.
E)  Bulgaristan

5.

2. Herhangi bir yerin kuş bakışı görünümünün kabatas- I. Harita II. Harita
lak olarak çizilmesine kroki denir. Krokiler harita olarak
kabul edilmez. Yukarıdaki şekillerde aynı boyuttaki kâğıtlara çizilen
Dünya ve Türkiye haritası verilmiştir.
Buna göre, krokilerin harita olarak kabul görmeme-
sinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre, haritalarla ilgili olarak aşağıdaki yargı-
lardan hangisine ulaşılamaz?
A) Dar alanları göstermesi A) I. haritadaki hata payı daha fazladır.
B) II. haritanın ölçeği daha büyüktür.
B) Ayrıntılı olması C) I. haritada ayrıntı daha azdır.
D) II. haritada görülen alan daha dardır.
C) Ölçeksiz olması
E) I. haritada ölçek paydası daha küçüktür.
D) Lejant kullanılması

E) Kuş bakışı çizilmiş olması

3. Bir fiziki haritaya bakarak, 6. Gerçek alan ile izdüşüm alan arasındaki farkın az
I. yağış dağılışı, ve fazla olduğu ülkeler aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir?
II. yer şekillerinin uzanışı,
III. akarsuların akış yönü, Az Fazla

IV. toprak yapısı A) Norveç İngiltere

bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? B) Almanya Fransa

A) I ve II B) I ve III C) II ve III C) Hollanda İsviçre

D) II ve IV E) III ve IV D) Türkiye Hollanda

E) İsviçre Norveç

TYT-AYT Harita Bilgisi COĞRAFYA 9

7. Bir çizimin harita olabilmesi için; 10. I. Dağların uzanışı
I. ölçek, II. Kentsel yerleşmeler
II. kuş bakışı görünüm,
III. renklendirme III. Ülke sınırları
gibi etmenlerden hangisi veya hang­ il­e­ri gerekli-
dir? Yukarıda verilen özelliklerin gösterilebilmesi için
A)  Yal­nız I gerekli olan haritalar aşağıdakilerden hangisinde
B)  Yal­nız II doğru olarak verilmiştir?
C)  Yaln­ ız III
D) I ve II I II III
E) I ve III
A) Fiziki Beşerî Siyasi

B) Siyasi Fiziki Beşerî

C) Siyasi Beşerî Fiziki

D) Beşerî Siyasi Fiziki

E) Beşerî Fiziki Siyasi

8. Renklendirme yöntemiyle çizilmiş bir Türkiye fiziki 11. 10° 0° 120° 130° 85° 95°
haritasında, yeşil rengin en geniş orana sahip ol- 30° 80° III 0°
duğu il aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rize I 20° II 10°
B) Kastamonu
C) Edirne 70°
D) Eskişehir
E) Erzurum 10° 20° 75° 65°
IV 50° V 40°
9. Projeksiyon yöntemi sayesinde haritalarda meydana
gelen bozulmalar en aza indirilir. 60° 30°

Projeksiyon yöntemleri ile ilgili olarak aşağıda ve- Yukarıda coğrafi koordinatları verilen bölgelerin harita-
rilen bilgilerden hangisi yanlıştır? ları eşit boyutlardaki kâğıtlara çizilmiştir.
A) Düzlem projeksiyon daha çok dar alanların ve büyük
ölçekli haritaların çiziminde kullanılır. Buna göre, haritasının ölçeği en büyük olan bölge
B) Projeksiyon yöntemleri sadece yer şekillerini gös- aşağıdakilerden hangisidir?
teren haritalarda uygulanır.
C) Silindir projeksiyon daha çok deniz ve hava ula- A) I B) II C) III D) IV E) V
şımında yararlanılan haritaların hazırlanmasında
kullanılır. 12. Aynı ölçekle düzlem üzerine aktarılan aşağıdaki
D) Silindir projeksiyonda ekvatordan kutuplara doğru kıtalardan hangisi, kâğıt üzerinde daha geniş alan
bozulma oranı artar. kaplar?
E) Düzlem projeksiyonda merkezden çevreye doğru
bozulma artar. A) Avrupa B) Asya

C) Afrka D) Avustralya

E) Antarktika

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 10

9 10 1112LOGONUZ Harita Bilgisi
SINIF
SINIF
SINIF

1. Haritalardaki küçültme oranına ölçek denir. 4. İki nokta arasındaki en kısa mesafeye kuş uçumu uzak-
Aşağıdakilerden hangisini tespit etmede ölçek kul- lık denir.

lanılmaz?
A) Harita alanını L
B) Gerçek alanı
C) Kuş uçumu gerçek uzaklığı K
D) Yükselti değerini
E) Kuş uçumu harita uzunluğunu Den z

25 0 25 50 75 100
km

Buna göre, yuk­ a­rıd­ ak­ i ha­rit­ad­ a ver­ il­en K ile L
noktaları ara­sı kuş uçum­ u gerçekte kaç km’dir?

A) 25 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150

2. 1 0 0 10 20 30 40

km

Yukarıda verilen çizgi ölçeğin boyu 5 cm’dir. 5. Bir ha­ri­ta, öl­çeğ­ i büy­ üt­üle­ rek tekrar çizildiğinde
aşağ­ ıd­ a­kil­er­den hang­­­ i­sin­de bir de­ğiş­me olm­ az?
Buna göre, bu çizgi ölçeğin kesir ölçek olarak de- A) Ayrıntıda
ğeri aşağıdakilerden hangisidir?
B) Ha­rit­a alanında
A) 1/150 000
C) Haritanın boyutlarında
B) 1/500 000
D) Ölçeğin paydasında
C) 1/1 000 000
E) Gerçek alanlarda
D) 1/2 000 000

E) 1/2 400 000

6. I. 1 / 5 000
II. 1 / 25 000

III. 1 / 250 000

3. 1/10 000 ölçeğine göre çizilen bir harita 1/50 000 IV. 1 / 1 000 000
ölçeği ile yeniden çizildiğinde, aşağıdakilerden
hangisinde bir değişme olmaz? Yukarıda verilen kesir ölçeklerin büyükten küçüğe
A) Haritanın kapladığı alanda doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?

B) Haritadaki hata payında A)  I, II, III ve IV

C) İki şehir arası yerel saat farkında B)  I, III, IV ve II

D) İki şehir arası harita uzunluğunda C)  II, IV, I ve III

E) Ayrıntı göstermede D)  III, II, IV ve I

E)  IV, III, I ve II

TYT-AYT Harita Bilgisi COĞRAFYA 10

7. Saatteki hızı 500 km olan bir uçakla A şehrinden B 11. 1 / 5 000 000 ölçekli bir haritada K ile L kentleri arası
şehrine 3 saatte gidiliyor. uzaklık 10 cm, M ile N kentleri arası uzaklık ise 15 cm
olarak gösterilmiştir.
Buna göre, 1 / 10 000 ölçekli bir haritada A ve B şe-
hirleri arasındaki mesafe kaç cm olarak gösterilir? Buna göre, K ile L ve M ile N kentleri arası ger­çek
uzaklıklar aşağıdakilerin hangisinde doğru veril­
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 40 miştir?

K ile L M ile N

A) 330 km 150 km

B) 660 km 500 km

C) 400 km 340 km

8. K’dan hareket eden bir araç, L’ye uğradıktan sonra D) 700 km 500 km
M’ye ulaşmıştır. Aracın gittiği yol harita üzerinde K - L
arası 30 cm, L - M arası 20 cm’dir. E) 500 km 750 km

Araç bu yolculukta 500 km yol gittiğine göre, hari- 12. Nazan, 1/ 4.000 000 ölçeği ile çizilmiş Avrupa fiziki
tanın ölçeği aşağıdakilerden hangisidir? haritasını kareleme yöntemi kullanarak 1/ 2.000.000
ölçekli Avrupa fiziki haritası olarak tekrardan çizmiştir.
A) 1 / 50 000
Buna göre 1/2.000.000 ölçeği ile çizilen ikinci harita
B) 1 / 200 000 için;

C) 1 / 500 000 I. Harita alanı dört kat genişlemiştir.

D) 1 / 1 000 000

E) 1 / 2 500 000

II. Ölçek iki kat büyümüştür.

III. Coğrafi koordinatlar değişmemiştir.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

9. Türkiye 36o - 42o kuzey paralelleri ile 26o - 45o doğu 13. 1 / 500 000 ölçekli bir haritada 10 cm2 ile gösterilen
mer­idyenleri arasında yer alır. bir gölün gerçek alanı kaç km2 dir?

Türkiye’nin kuzey ve güney uç noktaları arası uzak- A) 15 B) 50 C) 100 D) 150 E) 250
lığının, 30 cm olarak gösterildiği bir haritanın ölçeği
aşağıdakilerden hangisidir?

A) 1/1 100 000 B) 1/5 550 000

C) 1/2 220 000 D) 1/3 330 000

E) 1/6 660 000

10. 1 / 1 000 000 ölçekli bir haritada 50 cm olarak gös- 14. Gerçek alanı 400 000 km2 olan bir ülke, haritada 10
terilen bir kara yolu, 1/500 000 ölçekli başka bir ha- cm2 olarak gösteriliyor.
ritada kaç cm olarak gösterilir?
Buna göre, haritanın ölçeği aşağıdakilerden han-
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100 E) 200 gisi olabilir?

A) 1 / 200 000

B) 1 / 1 000 000

C) 1 / 10 000 000

D) 1 / 20 000 000

E) 1 / 40 000 000

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 11

9 10 1112LOGONUZ Harita Bilgisi
SINIF
SINIF
SINIF

1. İzohipsler ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgiler- 5.
den hangisi yanlıştır?
A) İç içe geçmiş kapalı eğrilerdir. K
B) Yükseltisi fazla olan eğri en dışta yer alır. L
C) Birbirini çevrelemeyen iki komşu eğrinin yükselti-
si aynıdır. M Deniz
D) Eş yükselti eğrileri arasındaki yükselti farkı kulla-
nılan ölçeğe göre değişir. Yukarıdaki izohips haritasında verilen K noktası-
E) Eğrilerin sıklaştığı yerde eğim artar. nın yükseltisi 50 m olduğuna göre, L ve M noktaları
arasındaki yükselti farkı kaç metredir?
2.
A) 50 B) 100 C) 150 D) 200 E) 300

6. B

Deniz

A

Yukarıdaki izohips haritasında aşağıdaki yeryüzü Yukarıdaki izohips haritasında verilen A noktasının
şekillerinden hangisi yoktur? yükseltisi 750 metredir.

A) Çukur B) Vadi C) Tepe Buna göre, B noktası hangi yükselti değerleri ara-
D) Yamaç E) Delta sında yer alır?

3. İzohips haritalarında eğrilerin sık ya da seyrek geçme- A) 500 - 750 B) 750 - 1000
si eğime bağlıdır.
C) 1000 - 1250 D) 1250 - 1500
Buna göre, aşağıdaki yerlerin hangisinde izohips
eğrileri daha seyrek geçer? E) 1500 - 1750

A)  Deltalarda 7.
B)  Falezlerde
C)  Şelalelerde 100
D) Dağlarda
E) Kanyon yamaçlarında 125 X 125

100

K

4. Aşağıda verilen ölçeklerden hangisiyle çizilen izo- 15 0 15 30 45 60
hips haritalarında, iki çizgi arasındaki yükselti farkı km
(Eküidistans) daha fazla olur?
Yukarıdaki izohips haritasına bakarak aşağıdaki yar-
A)  1 / 50 000 gılardan hangisine ulaşılabilir?

B)  1 / 100 000 A) İki akarsu da kuzeyden güneye doğru akar.
B) X ile gösterilen bölge boyundur.
C)  1 / 250 000 C) Doğuya ve batıya doğru yükselti azalır.
D) Akarsuların rejimi düzenlidir.
D)  1 / 500 000 E) Yükselti farkı 1000 m’den fazladır.

E)  1 / 1 000 000

TYT-AYT Harita Bilgisi COĞRAFYA 11

8. 11. İzohipsler arası yükselti farkı haritanın ölçeğine göre
değişir.
250 Y
200 Buna göre, aşağıda verilen izohips haritalarından
hangisinin ölçeği daha büyüktür?
X
B)
A)

Yukarıdaki izohips haritasında X noktası ile Y noktası Deniz Deniz
arası uzaklık gerçekte 5 km’dir.
40 75
Buna gö­re, X noktası ile Y noktası arası eğim yüzde
kaç­tır? C) D)

A) 6 B) 8 C) 10 D) 15 E) 25 Deniz Deniz

100 500

9. Aşağıdaki izohips haritasında bölgeye yapılacak olan E)
kara yolunun güzergâhı gösterilmiştir.
Deniz

50

I
II

III

Deniz

Kara yolu

Buna göre, doğrultu üzerindeki işaretli üç bölgede
kara yolunun geçişi için yapılması gereken beşerî
yapılar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak ve-
rilmiştir?

I II III

A) Köprü Viyadük Tünel 12.

B) Tünel Köprü Viyadük

C) Köprü Tünel Viyadük

D) Viyadük Köprü Tünel 250
Deniz
E) Viyadük Tünel Köprü K

10. İ ki merkez arasındaki mesafe 30 km’dir. Yukarıda verilen izohips haritasına bakarak aşağı-
Merkezlerden biri deniz kenarında, diğeri 1500 m daki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

yükseltide olduğuna göre, bu iki merkez arasında- A) İzohips eğrileri 250 metre yükselti farkı oluşturacak
ki eğim yüzde kaçtır? şekilde çizilmiştir.

A) 3 B) 5 C) 10 D) 12 E) 15 B) Akarsu kuzeyden güneye doğru akar.
C) Akarsu ağzında delta oluşmuştur.
D) Tepelerin yükseltisi 1000 m’den fazladır.
E) Akarsuyun akımı ve rejimi tespit edilemez.

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST COĞRAFYA AYT 12

9 10 1112LOGONUZ Atmosfer ve Sıcaklık
SINIF
SINIF
SINIF

1. Aşağıdakilerden hangisi iklimden etkilenmez? 4. I. İzoterm eğrilerinin okyanuslar üzerinde sapmalar
A) Fiziksel çözülme göstermesi
B) Tarımsal faaliyetler
C) Gündüz süresi II. Ekvator’daki dağların zirvesinde kalıcı kar görül-
D) Yerleşme mesi
E) Bitki örtüsü
III. Yıllık sıcaklık farkının Kuzey Yarım Kürede, Güney
2. Aşağıdakilerden hangisi atmosferin faydalarından Yarım Küreden daha fazla olması
biri değildir?
A)   Aşırı ısınma ve soğumayı önler. IV. Bir yamaç boyunca yükseldikçe bitkilerin farklı
B) Zararlı ışınların süzülmesini sağlar. kuşaklar oluşturması
C) Gölgelerin tam karanlık olmasını önler.
D) Tektonik deprem riskini azaltır. V. Ekvator’dan kutuplara doğru denizlerdeki tuzluluk
E) Meteorların parçalanarak düşmesini sağlar. oranının azalması

Yukarıda verilenlerden hangileri yükseltinin sıcak-
lık üzerindeki etkisine örnek gösterilebilir?

A) I ve II B) I ve V C) II ve III

D) II ve IV E) III ve V

5. Aşağıda verilen tanımlardan hangisi hava durumu-
na aittir?
A) Bir yerdeki hava olaylarının uzun yıllar içindeki
ortalama durumudur.

B) Farklı özelliğe sahip (soğuk-sıcak) hava kütleleri-
nin karşılaşma alanıdır.

C) Atmosferin sıcaklık ve nem bakımından aynı özel-
liğe sahip parçasıdır.

D) Sık sık değişen, kısa süreli atmosfer olaylarıdır.

E) Hava durumuna bakarak, hava olayları ile ilgili
gelecek günler için tahmin yapılmasıdır.

3. IV
I III

V 6. I. Oksijen
II. Azot
II

III. Karbondioksit

IV. Su buharı

Yukarıdaki haritada verilen taralı alanların hangi- Yukarıda verilen gazlardan hangilerinin atmosfer
sinde yerleşme üst sınırı daha yüksektir? içindeki oranları sabittir?

A) I B) II C) III D) IV E) V A) I ve II B) I ve IV C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

TYT-AYT Atmosfer ve Sıcaklık COĞRAFYA 12

7. Yery­ ü­zün­de Gü­ne­ş’i doğr­ ud­ an görm­ ey­ en yer­le­rin 10. Troposferde yükseldikçe sıcaklık 100 m’de bir 0,5 °C
koyu karanlık ol­ma­sı­nı engelleyen baş­lı­ca etm­ en azal­ır.
aşa­ğıd­ ak­ i­ler­den han­gis­ i­dir?
A) Atmosferin gün­ eş ışın­la­rın­ ı dağıtıp yeryüzüne yan­ Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
sıt­m­ a­sı A) Oksijen oranının yükseldikçe azalması
B) Kara ve denizlerin farklı dağılması
B) At­mos­fer­ bulunan gaz oranlarının değişmesi C) Troposferin diğer katmanlardan daha ince olması
D) Troposferin yerden yansıyan ışınlarla ısınması
C) Yeryüzündeki kara ve denizlerin farklı dağılması E) Yükseldikçe bitki örtüsünün seyrekleşmesi

D) Gece ve gündüz süresinin yıl içinde değişmesi

E) Zararlı ışınların atmosfer tarafından süzülmesi

8. Coğrafya öğretmeni Kerem Bey, öğrencilerinden 11. I. 19 Mayıs 2019 tarihinde Antalya’da öğleden
iklim ile ilgili bilgi vermelerini istediğinde öğrenci- sonra sağanak yağışların etkili olması
lerden;

ŽŽ Zeki: İklim geniş alanlarda etkili olur. II. 10° enlemlerinde, yaz aylarının sıcak ve yağışlı
geçmesi
ŽŽ Ali : İklimleri inceleyen bilim dalı meteorolojidir.

ŽŽ Hasan: İklim, kısa süreli hava olaylarına denir. III. Akdeniz kıyılarında yaşanan don olayı nedeniyle
seraların zarar görmesi
ŽŽ Ahmet : İklim, Dünya’da nüfusun ve yerleşmenin da-
ğılışını doğrudan etkiler. IV. Karadeniz kıyılarında en yağışlı mevsimin sonba-
har olması
şeklinde örnekler vermiştir.
Yukarıda verilenlerden hangileri hava durumu ile
Buna göre öğrencilerden hangilerinin verdiği ce- açıklanır?
vaplar doğrudur?

A) Zeki ve Ali B) Zeki ve Hasan A) I ve II B) I ve III C) II ve III

C) Ali ve Hasan D) Zeki ve Ahmet D) II ve IV E) III ve IV

E) Zeki ve Ahmet

9. Aşağıdakilerden hangisi iklimin insan yaşamı üze- 12. Troposferin kalınlığı kutuplarda yaklaşık 9 km’dir. Bu
rindeki etkisine örnek gösterilemez? kalınlık Ekvator’a doğru gidildikçe artar ve 16 km’ye
kadar ulaşır.
A)  Akdeniz kıyılarında yaz turizminin gelişmiş olması
Buna göre troposfer kalınlığının Ekvator’da daha
B) Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki kırsal alanlar- fazla olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi
da konutların toprak ve kerpiçten yapılması yoktur?

C) Doğu Karadeniz kıyılarında pamuk tarımı A) Ekvator’da merkezkaç kuvvetinin fazla olması
yapılamaması
B) Ekvator’da yer çekiminin daha az olması
D) İç Anadolu Bölgesi’nde küçükbaş hayvan­cılığın
gelişmiş olması C) Kutuplara gidildikçe Dünya’nın dönüş hızının azal-
ması
E) Marmara Bölgesi’nde kara ve demir yolu ulaşımın
gelişmiş olması D) Ekvator’da sıcaklığın fazla olması

E) Dünya’nın yörüngedeki dönüş hızının değişmesi

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 13
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Atmosfer ve Sıcaklık
SINIF
SINIF

1. I. Kızıldeniz’in Baltık Denizi’nden tuzlu olması 4. Sıcaklığın Ekvator’dan kutuplara doğru gidild­ ik­ç­ e
azalmasının temel nedeni aşağıdakilerden han­gi-
II. Amazon Havzası’nda günlük ve yıllık sıcaklık sidir?
farkının az olması A) Nem miktarının azalması

III. Kış mevsiminde Sibirya’nın Kuzey Kutbu’ndan B) Güneşlenme süresinin azalması
soğuk olması
C) Buharlaşmanın azalması
Yukarıda verilen olaylara neden olan etmenler aşa-
ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? D) Dünya’nın küre şeklinde olması

I II III E) Yağış miktarının değişmesi

A) Enlem Nemlilik Karasallık

B) Bakı Yükselti Nemlilik

C) Enlem Bakı Karasallık

D) Karasallık Enlem Yükselti

E) Yükselti Karasallık Bakı

2. Coğrafya Öğretmeni Nejat Bey, öğrencilerinden enle- 5. Dağların Güneş’e dönük olan yamaçları bakı etkisi al-
min sıcaklık üzer­indeki etkisine örnek vermelerini is- tındadır.
temiştir.
Aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği örnek Aşağıdakilerden hangisi bakı etkisindeki yamaçlar-
yanlıştır? da görülen bir durum değildir?
A) Aslı: Kutuplardan gelen rüzgârların sıcaklı­ğı dü- A) Sıcaklık daha yüksektir.
şürmesi B) Güneşlenme süresi daha uzundur.
C) Yağış miktarı fazladır.
B) Kaan: Akdeniz kıyılarının Karadeniz kıyılarından D) Karla örtülü gün sayısı daha azdır.
daha sıcak ve tuzl­u olması E) Tarım ürünleri daha çabuk olgunlaşır.

C) Nilay: Ekvator’dan kaynaklanan okyanus akıntıları- 6. Aynı enlemdeki yerlerde sıcaklıkların farklı olması ya
nın sıcaklığı arttırması da Ekvator’a yakın bir yerin uzak bir yerden daha so­
ğuk olması enlem sıcaklık ilişkisiyle çelişir.
D) Ahmet: Dönenceler çevresindeki kara içlerinin Buna göre, aşağıdakilerden hangisi enlem sıc­ akl­ık
Ekvator’dan daha sıcak olması ilişkisiyle çelişmez?
A)  Kuzey Afrika’nın Ekvator’dan sıcak olması
E) Serhat: Ekvator’dan kutuplara doğru kalıcı kar sı- B) Sibirya’nın Kuzey Kutbu’ndan soğuk olması
nırının alçalması C) Kuzeybatı Avrupa kıyılarının Orta Avrupa’dan sıcak
olması
3. Mart ve Eylül aylarında güneş ışınları aynı açıyla D) İngiltere kıyılarının aynı enlemdeki Kanada kıyıla-
gel­diği hâlde, Eylül ayının Mart ayından daha sıcak rından sıcak olması
olmasının nedeni aşağ­ ıd­ a­kil­erd­­ en hangisidir? E) Akdeniz kıyılarının Karadeniz kıyılarından sıcak ol-
A) Karasallık - denizellik ması

B) Nemlilik

C) Güneşlenme süresi

D) Basınç merkezleri

E) Rüzgârlar

TYT-AYT Atmosfer ve Sıcaklık COĞRAFYA 13

7. 10.
IV
II
I I II

V III

III

Yukarıdaki haritada verilen okyan­ us akıntıları git- Haritada verilen yerlerden hangi ikisi arasındaki sı-
tikleri bölgelerin sıcaklığını nas­ ıl etkiler? caklık farkının nedeni enlem değildir?

I II III A) I ve II B) I ve III C) II ve IV

A) Arttırır Azaltır Arttırır D) II ve V E) IV ve V

B) Azaltır Arttırır Azaltır

C) Arttırır Azaltır Azaltır

D) Azaltır Arttırır Arttırır 11. Aşağıdaki grafikte beş merkeze ait gerçek ve indirgen-
miş sıcaklık değerleri verilmiştir.
E) Arttırır Arttırır Azaltır

C Gerçek Sýcaklýk Ýndirgenmiþ Sýcaklýk
35

30

8. Ocak ayında, dünyanın en soğuk bölgesi Asya’nın ku- 25
zeyindeki Sibirya’dır.
20
En düşük sıcaklıkların Sibirya’da görülmesinde;
15

I. karasallık, 10

II. bitki örtüsü, 5 L MN O
0K
III. enlem

gibi etmenlerden hangileri etkilidir? Yalnızca grafikteki bilgilere göre;
I. L merkezi deniz kıyısında yer almaktadır.
A) Yaln­ ız I B) Yaln­ ız II C) I ve II II. N ve O merkezlerinin yükselti değerleri aynıdır.
III. K merkezinin yükseltisi M merkezinden fazladır.
D) I ve III E) II ve III yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

9. Günlük sıcaklık farkının fazla olduğu bir yer için 12. Aşağıdakilerden hangisi nemin sıcaklık üzer­ ind­ eki
aşa­ğıdakilerden hangisi söylenemez? etkisine örnek gösterilemez?
A) Yükseltisi fazladır. A) Dağlık alanlarda sıcaklık farkının fazla olması

B) Deniz kıyısında yer alır. B) Deniz kıyılarında kışların ılık geçmesi

C) Mutlak nem miktarı düşüktür. C) Çöllerde bağıl nemin düşük olması

D) Karasal iklim özellikleri görülür. D) Ekvatoral bölgede sıcaklık farkının az olması

E) Kış yağışları kar şeklindedir. E) Bulutlu kış günlerinde yerin ısı kaybının az olması

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 14
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Atmosfer ve Sıcaklık
SINIF
SINIF

1. Aşağ­ ıd­ ak­ i tab­lod­ a K, L ve M merk­ e­zlerinin yıll­ık sı­cak­ 4. Ekvator’dan kutuplara doğru okyanuslardaki tuzluluk
lık­ or­ta­lam­ alar­ı, yük­sel­til­e­ri, enlem dereceleri ve ha­k­ im oranı azalır.
rüz­gâr yönl­er­i veril­miş­tir.
Buna göre, tuzluluk oranlarının farklılık gösterme-
sinde;

Sıcaklık Enlem Rüzgâr I. nemlilik,
ortalaması Yükselti yönü

K 23 °C 10 m 10° kuzey Kuzey II. biyoçeşitlilik,

L 17 °C 1200 m 10° güney Kuzeybatı III. buharlaşma koşulları,

M 8 °C 0 m 60° kuzey Kuzey IV. enlem

Buna gör­ e, bu merk­ ez­le­rde yıll­ık sıc­ ak­lık or­ta­lam­­ a­ etmenlerinden hangileri etkilidir?
la­rın­ ın fark­lı ol­ma­sında;
A) Yalnız II B) I ve III

I. yükselti, C) II  ve  III D) II ve IV

II. enlem, E) III ve IV

III. rüzgâr yönü

etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III 5. Kuzey Yarım Küre’de kuzeyden esen rüzgârların
sıcaklığı düşürmesinde;

I. enlem,

II. dağların kıyıya uzanışı,

2. Türkiye kıyılarında tuzluluk oranlarının Kanada kı- III. Ekvator’a göre konum,
yılarına göre daha yüksek olmasının nedeni aşağı-
dakilerden hangisidir? IV. denizellik

A) Yükselti B) Enlem C) Bakı etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?

D) Mevsim E) Nemlilik A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV .

3. Gerçek İndirgenmiş 6. Aşağıdaki sıcaklık farklarından hangisinin nedeni
denizellik ve okyanus akıntılarıdır?
Merkezler sıcaklık (°C) sıcaklık (°C) A) Gündüz denizden karaya doğru rüzgâr esmesi

I 22 33 B) Dağ yamaçlarında bitki örtüsünün kuşaklar oluş-
turması
II 30 31,5
C) Akdeniz kıyılarının Karadeniz kıyılarından sıcak
III 11 25 olması

IV 27 35 D) Kuzey Yarım Küre’de yıllık sıcaklık farkının daha
fazla olması
V 14 20
E) Kuzeybatı Avrupa kıyılarının Orta Avrupa’ya göre
Yukarıdaki tabloda gerçek ve indirgenmiş sıcaklık- daha ılıman olması
ları verilen merkezlerden hangisi deniz seviyesine
daha yakındır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

TYT-AYT Atmosfer ve Sıcaklık COĞRAFYA 14

7. 10. 54

3

62

Yukarıdaki haritada verilen taralı alanların hangi- 71
sinde günlük sıcaklık farkı en azdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V B AD

8. Sibirya ocak ayında dünyanın en soğuk yeri- Asya Öğretmen:“Güneş yukarıda verilen konumlardan
dir. hangisinde iken yeryüzünde sıcaklığın en fazla olması
gerekir?’’
Aşağıdakilerden hangisinde bu durumun nedenleri
bir arada verilmiştir? Asya Öğretmenin sorusuna aşağıdaki öğrenciler-
A) Mevsim ve karasallık den hangisi doğru cevap vermiştir?
B) Bakı ve yükselti
C) Karasallık ve okyanus akıntıları A) Hayal: 3 numaralı konumda en sıcaktır, çünkü sü-
D) Nemlilik ve yükselti rekli güneş ışınlarının geliş açısı artmaktadır.
E) Hava kütleleri ve bakı
B) Dünya: Güneş ışınları en büyük açı ile 4 numaralı
konumda iken gelir, bu yüzden en sıcak saat 4 nu-
maralı konumda yaşanır.

C) Cihan: Bence 6 numaralı konumdur. Çünkü güneş-
ten gelen enerji yerden kaybolan enerjiden büyük-
tür.

D) Uzay: Sabahtan akşama kadar yeryüzü ısındığına
göre güneş 7 numaralı konumda iken en sıcak olur.

E) Hayat: En sıcak saat Güneş 5 numaralı konumun-
da iken yaşanır. Nedeni ise ısı birikimidir.

9. --

- 11.
I
III
IV

İndirgenmiş sıcaklıkların verildiği haritaya bakıla- V
rak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? II
A) Kuzey Yarım Küre’de kış yaşanmaktadır.
Yukarıdaki haritada verilen işaretli bölgelerde etkili
B) En yüksek sıcaklık Oğlak Dönencesi üzerindeki olan okyanus akıntıları aşağıdakilerden hangisinde
karalarda görülür. yanlış eşleştirilmiştir?
A) I – Alaska
C) En düşük sıcaklıklar Sibirya’da görülür. B) II – Peru
C) III – Labrador
D) Akdeniz kıyıları Karadeniz kıyılarından sıcaktır. D) IV – Gulf stream
E) V – Brezilya
E) Kuzey Yarım Küre’de sıcaklık farkı daha azdır.

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 15
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Basınç ve Rüzgarlar
SINIF
SINIF

1. Mete Öğretmen öğrencilerinden basınç merkezleri ile 4. Dönenceler çevresindeki karalarda tropikal çöl
ilgili olarak bilgi vermelerini istemiştir. oluşmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangi-
Buna göre aşağıdaki öğrencilerden hangisinin ver- sidir?
diği bilgi yanlıştır? A) Yağış rejiminin düzensiz olması
A) Zirve: Yüksek basınç alanlarında alçalıcı hava
hareketleri görülür. B) Yağış miktarının az olması

B) Doruk: Alçak basınç alanlarında hava bulutlu- C) Bitki örtüsünün cılız olması
dur.
D) Günlük sıcaklık farkının fazla olması
C) Umut: Yüksek basınç alanlarında yatay hava ha-
reketi merkezden çevreye doğrudur. E) Yıl boyu alçalıcı hava hareketlerinin etkili olması

D) Vera: Kış mevsiminde alçak basınç alanlarında
ayaz oluşur.

E) Tuna: Alçak basınç alanlarında yatay hava
hareketi çevreden merkeze doğrudur.

2. I. Yükselti 5.
II. Sıcaklık

III. Yoğunluk

IV. Yer çekimi

Yukarıda verilen etmenlerden hangileri basınç üze-
rinde değişken etkiye sahiptir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

3. Yukarıdaki küre üzerinde verilen işaretli noktaların
hang­ ilerinde dinamik kökenli basınç merkezleri olu-
şur?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve V

D) III ve V E) I, II ve IV

Yukarıdaki şekilde bir basınç merkezi gösterilmiştir.

Bu basınç merkezine bakarak;

I. deniz seviyesinden yüksekliği, 6. Aşağıdakilerden hangisi basıncı etkileyen faktör-
II. hava hareketinin yönü, lerden biri değildir?
III. bulunduğu yarım küre,
IV. ortalama sıcaklık değeri A) Yoğunluk B) Sıcaklık
bilgilerinden hangileri belirleneb­ ilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III C) Boylam farkı D) Yükselti

D) II ve IV E) III ve IV E) Yer çekimi

TYT-AYT Basınç ve Rüzgarlar COĞRAFYA 15

7. 10. Aşağıdakilerden hangisi basıncın artmasına neden
olmaz?
Yukarıdaki şekilde verilen basınç merkezinin görül- A) Sıcaklığın artması
düğü bir yer için aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez? B) Havanın alçalması
A) Alçak basınç etkilidir.
B) Bulutluluk oranı yüksektir. C) Yükseltinin azalması
C) Yağış olasılığı yüksektir.
D) Bitki örtüsü kurakçıl otlar ve kaktüstür. D) Yoğunluğun artması
E) Yatay hava hareketi çevreden merkeze doğrudur.
E) Yer çekiminin artması

8. Atmosferi oluşturan gazların yere uyguladığı ağırlığa 11. İzobar eğrileri arasındaki mesafenin az olması aşa-
atmosfer basıncı denir. ğıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A)   Eğimin fazla olduğunun
Atmosfer basıncıyla ilgili olarak aşağıda verilen
bilgilerden hangisi yanlıştır? B) Rüzgârın yavaş estiğinin
A) Yoğunluk arttıkça basınç artar.
B) Sıcaklık ile basınç ters orantılıdır. C) Deniz kıyısı olduğunun
C) Normal basınç 1013 mb’dır.
D) Yüksek bölgelerde basınç deniz seviyesinden da- D) Yağışlı bir bölge olduğunun
ha düşüktür.
E) Yükselen havanın yere uyguladığı basınç artar. E) Rüzgâr hızının fazla olduğunun

9. 12. Deniz seviyesinden yükseklere doğru çıkıldıkça ha-
II I vanın hacmi arttığı için nefes alıp verme hızı artar.
III Bu yüzden solunum eforu da yükselir. İnsanın hayati
fonksiyonlarını devam ettirmesi için çok hızlı nefes alıp
IV vermesi gerekir. Bu durumla ilgili bir olayı ünlü dağcılar
V Habler ve Messner, Everest’te zirveye 480 metre kala
yaşadıklarını şöyle ifade etmişlerdir.“Artık dinlenmek
Yukarıdaki yüksek basınç merkezinden kaynakla- için dizlerimizin üzerinde duramıyorduk.Her 10 - 15
nan rüzgârlar, hangi noktada hava sıcaklığını daha adımda bir karın üstüne yığılıyor ve sonra tekrar de-
fazla düşürür? vam etmeye çalışıyorduk.

A) I B) II C) III D) IV E) V Buna göre böyle bir olayın yaşanması;

I. yerden yükseldikçe gazlar seyrekleştiği için yeteri
kadar oksijenin alınamaması,

II. yükseklere çıkıldıkça ağır gazlar arasında yer alan
oksijenin azalması,

III. sıcaklık azaldığı için gazların seyrekleşmesi

durumlarından hangileri ile açıklanır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 16
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Basınç ve Rüzgarlar
SINIF
SINIF

1. Basınç merkezleri ile ilgili olarak aşağıda verilen 4. 1010 mb
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yükselici hava hareketleri alçak basınç alanların- 1012 mb
da oluşur.
III
B) Alçak basınç merkezlerinde yatay hava hareketi
çevreden merkeze doğrudur. I II

C) Yüksek basınç alanlarında hava açıktır. Yukarıdaki şekilde verilen rüzgârların hızına göre
fazladan aza doğru sıralanışı aşağıdakilerden han-
D) Alçak basınç alanlarında yağış oluşma ihtimali gisidir?
daha yüksektir.
A) I, II ve III
E) Alçalıcı hava hareketlerinin görüldüğü yerlerde
hava bulutludur. B) I, III ve II

2. Aşağıdakilerden hangisi Güney Yarım Küre’deki C) II, I ve III
yüksek basınç merkezini gösterir?
D) II, III ve I
B)
A) E) III, II ve I

5.

C) D)

E) Yukarıda verilen basınç merkezi ile ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisi yanlıştır?
3. Sürekli rüzgârlar Kuzey Yarım Küre’de sağa, Güney Ya- A) Yüksek basınç merkezidir.
rım Küre’de sola doğru saparlar. B) Güney Yarım Küre’de görülür.
C) Sadece karalar üzerinde oluşur.
Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? D) Alçalıcı hava hareketi görülür.
A) Kara ve denizlerin dağılışı E) Kış mevsiminde ayaz oluşur.
B) Dünya’nın günlük hareketi
C) Yer şekillerinin uzanışı 6. Aşağıdakilerden hangisi rüzgârın hızını etkileyen
D) Orman alanlarının dağılışı faktörlerden biri değildir?
E) Dünya’nın eksen eğikliği
A) Merkezler arası basınç farkı
B) Yer şekilleri
C) Yağış rejimi
D) Dünya’nın günlük hareketi
E) Basınç merkezleri arası mesafe

TYT-AYT Basınç ve Rüzgarlar COĞRAFYA 16

7. 10. ABD’de kasırgalardan çok etkilenen Güney Florida’nın
bazı bölgelerinde binalar 192 km/saat rüzgâr hızına
400 350 Kuzey dayanabilecek biçimde yapılmaktadır. Kasırgalar, bu-
rada bulunan hastane ve okul gibi toplu yaşam alanları
Yukarıdaki izohips haritasında verilen taralı bölge- için büyük risk oluşturmaktadır. Bu yüzden binaların iç
nin rüzgâr gülü aşağıdakilerden hangisi olabilir? düzenlemeleri için (elektrik,laboratuvar, kalorifer gibi)
ayrı standartlar belirlenmiştir. Bu kurallara uyulmadığı
takdirde sigorta şirketleri sigorta yapmamaktadır.

Buna göre ABD’de meydana gelen kasırgaların çok
şiddetli olmasının temel nedeni aşağıdakilerden
hangisidir?

A) Kasırga esnasında yağışın da görülmesi

B) Yer şekillerinin sade olması nedeniyle rüzgârın
hızlı olması

C) Kara ve denizlerin farklı ısınması nedeniyle ba-
sınç farkının çok fazla olması

D) Dünya’nın dönüş yönüne bağlı olarak rüzgârın
ABD’ye doğru savrulması

E) Yüksek katlı binaların arasında rüzgarın kanalize
olması

8. Dinamik basınç merkezlerinin oluşumunun temel 11. Aşağıda verilen basınç merkezlerinden hangisi yaz
nedeni aşağıdakilerden hangisidir? mevsiminde Kuzey Yarım Küre’deki karalar üzerinde
A) Dünya’nın eksen eğikliği oluşur?

B) Dünya’nın günlük hareketi A) B)

C) Kara ve denizlerin dağılışı C) D)

D) Bitki örtüsünün dağılışı

E) Dünya’nın küresel şekli

E)

9. Aşağıdakilerden hangisi Ege Denizi kıyılarında et-
kili olan soğuk yerel rüzgârdır?

A) Krivetz B) Bora C) Etezyen

D) Hamsin E) Mistral

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 17
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Basınç ve Rüzgarlar
SINIF
SINIF

1. Aşağıdakilerden hangisi Muson rüzgârlarının özel- 4. � Kuzey Yarım Küre’nin tropikal kuşağında, kıtaların
likleri arasında gösterilemez? doğu kıyılarını etkiler.
A) Kara ve denizin yıl içinde farklı ısınmasına bağlı ŽŽ Dinamik yüksek basınç alanlarından kaynaklanır.
olarak oluşur. ŽŽ Yıl boyunca yön değiştirmeden eser.

B) Kışın karadan denize, yazın denizden karaya doğ- Yukarıda bazı özellikleri verilen rüzgâr aşağıdaki-
ru eser. lerden hangisidir?

C) Yaz musonları etkili olduğu bölgelere bol miktarda A) Föhn rüzgârları
yağış getirir.
B) Alize rüzgârları
D) Etkili olduğu yerlerin iklim koşulları üzerinde belir-
leyici rol oynar. C) Tropikal siklonlar

E) Amazon ve Kongo havzaları ile Endonezya ve D) Batı rüzgârları
Malezya adalarında etkilidir.
E) Meltem rüzgârları

2. 30° 30° 5.

I II Yukarıdaki şekilde oluşumu gösterilen rüzgâr aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
60° 0° A) Föhn rüzgârı
B) Kara ve deniz meltemi
60° 60° C) Dağ ve vadi meltemi
D) Alize rüzgârı
III IV E) Muson rüzgârı

30° 90° 6. Bir bölgenin rüzgâr gülüne bakarak;
I. ekvatora göre konumu,
0° II. iklim tipi,
III. yer şekillerinin uzanışı,
V IV. hakim rüzgâr yönü
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
30°
A)  I ve II
Yukarıda verilen taralı alanlardan hangisi Batı B)  I ve III
rüzgârlarının Kuzey Yarım Küre’de etkili olduğu C)  II ve III
bölgeye aittir? D)  II ve IV
E)  III ve IV
A) I B) II C) III D) IV E) V

3. Aşağıdaki rüzgârlardan hangisi gün içinde birbirle-
rine zıt yönde eser?

A) Kutup rüzgârları

B) Batı rüzgârları

C) Alize rüzgârları

D) Muson rüzgârları

E) Meltem rüzgârları

TYT-AYT Basınç ve Rüzgarlar COĞRAFYA 17

7. Nihal Öğretmen, derste tahtaya rüzgarlarla ilgili 4 tane 10. Aşağıdakilerden hangisi Batı rüzgârlarının genel
boşluk doldurmalı soru yazmış ve öğrencilerden boş- özelliklerinden biri değildir?
lukları doldurmalarını istemiştir. A) 30° enlemlerinden 60° enlemlerine doğru eser.
B) 60° enlemlerinde cephesel yağış oluşturur.
Öğrencilerden; C) Ticaret rüzgârları olarak da bilinir.
D) Kuzey Yarım Küre’de sağa, Güney Yarım Küre’de
ŽŽ Emin: 30° enlemlerinden Ekvator’a doğru esen sola doğru sapar.
rüzgârlara .............. denir. E) Kuzey Yarım Küre’de Orta kuşak kıtalarının batı
kıyılarını etkiler.
ŽŽ Figen: Hindistan ve Çin’de etkili olan ..............
rüzgârları yaz aylarında bol yağış bırakır. 11. I. Etkili oldukları bölgelere bol yağış getirmeleri
II. Yıl içinde yön değiştirmeleri
ŽŽ Osman: İtalya’da Alp Dağları’ndan Po Ovası’na doğ- III. Kara ile deniz arasında devirli esmeleri
ru esen ................ rüzgârları sıcaklığı arttırır. IV. Oluşumlarında kara ve denizlerin farklı ısınma

ŽŽ İbrahim: Gün içindeki sıcaklık değişimine bağlı ola- özelliklerinin etkili olması
rak kara ve deniz arasında etikili olan rüzgârlara Yukarıda verilenlerden hangileri, Güneydoğu
................ rüzgârları denir. şeklinde açıklamıştır. Asya’da etkili olan Muson rüzgârları ile kıyılarda et-
kili olan meltem rüzgârlarının ortak özellikleridir?
Buna göre aşağıdakilerden hangisi öğrencilerin A)  I ve II
verdiği cevaplardan biri olamaz? B)  I ve III
C)  II ve III
A) Alizeler B) Batı C) Muson D)  II ve IV
E)  III ve IV
D) Meltem E) Fön

8. Aşağıda rüzgâr frekans gülleri verilen merkezl­er-
den hangisinde yer şekilleri daha düzdür?

B) C)
A)

D) E)

9. Aşağ­ ıd­ a­kilerden hangisi föhn rüzgârlarının özel­ 12. Rüzgârlar ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgiler-
likle­rinden biri değildir? den hangisi yanlıştır?
A) Dağlardan aşağı doğru, sıcak ve kuru olarak eser. A) Mistral: Fransa’dan Akdeniz’e doğru esen soğuk
bir rüzgârdır.
B) Kar erimelerini hızlandırır.
B) Krivetz: Romanya’dan Karadeniz’e doğru esen
C) Sıcaklığı 100 m’de 1°C arttırır. soğuk bir rüzgârdır.

D) Dağ ve vadi arasında gün içinde yön değiştirir. C) Hamsin: Büyük Sahra Çöl’ünden Akdeniz’e doğru
esen kuru ve sıcak bir rüzgârdır.
E) Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresini kısaltır.
D) Bora: Balkanlar’dan Ege Denizi’ne doğru esen sı-
cak bir rüzgârdır.

E) Föhn rüzgârı: Dağ yamacı boyunca yükselen ha-
vanın, dağın arka tarafında alçalmasıyla oluşan
sıcak ve kuru rüzgârdır.

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 18
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Nem ve Yağış
SINIF
SINIF

1. Mutlak nem miktarı aşağıdakilerden hangisinden 4. Belli bir sıcaklıktaki 1 m3 havanın taşıyabileceği en yük-
etkilenmez? sek nem miktarına maksimum nem denir. Sıcaklık ile
A) Su kaynakları maksimum nem doğru orantılıdır.
B) Sıcaklık
C) Yerel saat Buna göre, aşağ­ ıd­ a­ verilen yerlerin hangisinde
D) Bitki örtüsü maks­­ imum nem daha yüksektir?
E) Denize göre konum
A) Kuzey Afrika

B) Kanada’nın kuzeyi

C) Sibirya

D) Karadeniz kıyıları

E) Amazon Havzası

2. Aşağıdaki hava hareketlerinden hangisi yağış getir-
mez?

A) B)

Sıcak Soğuk
hava hava

5.

I IV
V
C) D)

E) Soğuk II
hava III
Sıcak
hava Yukarıdaki haritada verilen taralı alanların hangi-
sinde bağıl nem yıl boyunca daha yüksektir?
A) I B) II C) III D) IV E) V

3. Bağıl nem sıcaklık ile ters orantılıdır. 6. Aşağıdakilerden hangisi bir hava kütlesinin doyma
Buna göre, gün içinde bağıl nemin en düşük noktasından uzaklaşmasına neden olur?
A) Yükselmesi
olduğu vakit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Güneş doğmadan az önce B) Bağıl nemin artması
B) Öğle vaktinden 1 saat sonra
C) Öğle vakti C) Sıcaklığının artması
D) Güneş battığı an
E) Öğleden az önce D) Maksimum nemin azalması

E) Soğuk havayla karşılaşması

TYT-AYT Nem ve Yağış COĞRAFYA 18

7. I . Nemli hava kütlelerinin kıyıya paralel uzanan dağ 10. Nem ve yağış ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden
sıralarının yamaçlarında yükselip soğumasıyla hangisi yanlıştır?
oluşan yağış türüdür.
A) Alçalıcı hava hareketlerinin görüldüğü yerlerde ya-
II. Isınan havanın yükselip soğuması ile oluşan yağış ğış görülme ihtimali fazladır.
türüdür. Ekvatoral bölgede yıl boyu görülür.
B) Yıl boyunca nemli ve yağışlı yerlerin bitki örtüsü or-
Yukarıda oluşum koşulları verilen yağış türleri aşa- mandır.
ğıdakilerin hangisinde doğru olarak eşleştirilmiş-
tir? C) Kutuplarda mutlak nem az olduğu için yağış azdır.

I II D) Dağların kıyıya paralel uzandığı yerlerde, denize
bakan yamaçlarda nem ve yağış miktarı daha faz-
A) Konveksiyonel Orografik ladır.

B) Cephesel Konveksiyonel E) Yükselti arttıkça havadaki mutlak nem miktarı aza-
lır.

C) Orografik Cephesel

D) Cephesel Orografik

E) Orografik Konveksiyonel

8. Yıl boyunca bağıl nemin çok yüksek olduğu bir 11. Aşağıdaki haritada yeryüzünün az yağışlı bölgeleri
bölgede; gösterilmiştir.

I. bulutlu gün sayısı,

II. kimyasal çözünme, II
I IV
III. günlük sıcaklık farkı
III
özelliklerinden hangileri fazladır?
V
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
Yukarıdaki haritada verilen bölgelerin hangisinde,
D) II ve III E) I, II ve III yağışın az olmasında alçalıcı hava hareketleri etkili
olmamıştır?
9. Sıcaklık farkı ile nem miktarı arasında yakın bir ilişki A) I B) II C) III D) IV E) V
vardır.
12. Buharlaşma ve nemlilik ile ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
Merkezler Ocak (°C) Temmuz (°C) A) Maksimum nem miktarının azalması ile bağıl nem
oranı artar.
I 23 28 B) Bulutluluğun yüksek olduğu günlerde buharlaşma
II 6 35 azalır.
III –3 18 C) Çöllerde maksimum nem oranı yüksektir.
IV 11 25 D) Buharlaşma arttıkça havadaki nem açığı azalır.
V6 24 E) Sıcaklık ile bağıl nem arasında doğru orantı vardır.

Buna göre, yukarıdaki tabloda ocak ve temmuz
ayı sıcaklık ortalamaları verilen merkezlerin
hangisinde nem miktarı daha fazladır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 19
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Nem ve Yağış
SINIF
SINIF

1. Aşağıdaki tabloda, beş merkezin Ocak ve Temmuz ayı 4.
sıcaklık ortalamaları verilmiştir.

Merkezler Ocak ayı Temmuz ayı
sıcaklığı (°C) sıcaklığı (°C)

I 1,5 19

II 10 23,5

III 12 21,5

IV 18,5 24

V 24 27

Buna göre, hangi merkezde maksimum nem mikta- Deniz
rı daha fazladır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Yukarıdaki resimde verilen yağış tipi ülkemizde
aşağıdaki illerden hangisinde görülür?

A) Edirne B) Kars C) Rize

D) Diyarbakır E) Konya

2. Kümülüs bulutları orta yükseklikte olup alt kısımları ge- 5. A bölgesinin sıcaklığı 10 °C iken havadaki mutlak nem
nelde düz bir görünüme sahiptir. miktarı 30 gr/m³ olarak ölçülmüştür.

Bu durum üzerinde; Y bölgesinin sıcaklığı 0 °C iken havadaki mutlak nem
miktarı 30 gr/m³ olarak ölçülmüştür.
I. atmosfer içerisinde yoğunlaşmanın bir seviyeden
başlaması, Yukarıdaki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
II. havanın yatay yönde hareket etmesi, A) A bölgesinde yağışların çoğu yükselim yağışları

III. doyma noktasına ulaşan havanın yağış bırakması şeklinde gerçekleşir.
verilenlerin hangileri etkili olmamıştır? B) Y bölgesinin yağış rejimi A bölgesine göre daha

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II düzenlidir.
C) A bölgesi en fazla yağışı sonbahar mevsiminde
D) I ve III E) II ve III
almaktadır.
3. R ize ve İzmir illerinin ikiside deniz kıyısında olma- D) A bölgesinde kış sıcaklıkları 0 °C nin altına düş-
sına rağmen, yıllık yağış miktarının farklı olmasının
nedeni aşağıdakilerden hangisidir? mez.
A) Dağların deniz kıyısına uzanışlarının farklı olma- E) Y bölgesinin bağıl nem oranı daha yüksektir.
sı
6. Cephe yağışları sıcak ve soğuk hava kütlelerinin karşı-
B) Kıta sahanlığının farklı olması laşması sonucu ortaya çıkar.
Buna göre cephe yağışları aşağıdaki yerlerden
C) Toprak yapılarının farklı olması hangisinde yaygın olarak görülür?
A) Amazon ve Kongo Havzası B) Güneydoğu Asya
D) Bitki örtülerinin farklı olması C) Karaların iç kesimleri D) Akdeniz Havzası
E) Dönenceler çevresi
E) Nüfus yoğunluklarının farklı olması

TYT-AYT Nem ve Yağış COĞRAFYA 19

7. Coğrafya bölümü 4. sınıf öğrencisi Atıf, bitirme tezi için 10. Türkiye’nin güney kıyılarında aşağıdaki aylardan
çalışma yaparken, İzmir’de maksimum nemi 120 gr/m3 hangisinde bağıl nem daha yüksektir?
olan bir hava kütlesinin mutlak nem miktarını 90 gr/m3 A) Temmuz B) Ocak C) Mayıs
olarak ölçmüştür.
D) Eylül E) Kasım
Buna göre İzmir’de bu hava kütlesinin bağıl nem
oranı % kaçtır?

A) 25 B) 55 C) 65 D) 75 E) 85

8. gr/cm³ Maksimum nem 11. Aşağıda verilen yerlerden hangisi yıl boyunca ya-
Mutlak nem ğış alır?
45 A) Kongo Havzası
40 II III IV V
35 B) Kuzey Afrika
30
25 C) Muson Asyası
20
15 D) Akdeniz kıyıları
10
E) Orta Avrupa
5
0 12. Yoğunlaşmanın şekli havanın sıcaklığına bağlıdır.

I

Yukarıda 5 hava kütlesinin mutlak ve maksimum nem- Aşağıdaki yoğunlaşma ürünlerinden hangisi yer-
leri gösterilmiştir. yüzünde ve sıfır derecenin altındaki sıcaklıklarda
oluşur?
Buna göre, yağış oluşma ihtimali en düşük olan
hava kütlesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kar B) Sis C) Bulut

A) I B) II C) III D) IV E) V D) Dolu E) Kırç

9. Bir hava kütlesinde sıcaklığının artması durumun- 13.
da;
Yukarıda verilen yağış oluşum şekli ile ilgili olarak
I. nem açığı, aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Soğuk ve sıcak hava kütlelerinin karşılaşma alan-
II. doyma miktarı, larında oluşur.
B) Sıcak havanın soğuk hava üzerinde yükselmesi ile
III. bulutluluk oranı oluşur.
C) Dünyada en çok Tropikal kuşakta görülür.
gibi etmenler üzerinde nasıl bir etkide bulunur? D) Türkiye’de görülmesi matematik konum ile ilgilidir.
E) Türkiye’de genellikle kış aylarında görülür.
I II III

A) Artar Artar Azalır

B) Azalır Artar Azalır

C) Artar Azalır Artar

D) Azalır Azalır Artar

E) Artar Azalır Azalır

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 20
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF İklim Tipleri
SINIF
SINIF

1. Makroklima İklimler geniş alanlarda görülür. 4. 90°
Buna göre Makroklima iklimlerin oluşmasında aşa-
ğıdaki unsurlardan hangisinin etkili olduğu söyle- İğne yapraklı 60°
nemez? orman
A) Sürekli rüzgârlar
B) Okyanus akıntıları Karışık yapraklı orman 30°
C) Dünya’nın şekli Geniş yapraklı orman
D) Kayaçların yapısı
E) Kara kütlelerinin dağılışı 0°

2. Farklı yarım kürelerde yer alan iki şehirde bitki ör- Bitki örtüsünün ekvatordan kutuplara doğru değişimi
tüsünün benzer olması, aşağıdakilerden hangisinin şekilde gösterilmiştir.
de benzer olduğunu gösterir?
A) Denize göre konumlarının Bitki örtüsündeki bu değişimin temel nedeni aşağı-
B) Yer şekillerinin dakilerden hangisidir?
C) Su kaynaklarının
D) Göl sayılarının A) Sıcaklığın azalması
E) İklim özelliklerinin
B) Buharlaşmanın azalması

C) Bağıl nemin artması

D) Oksijen oranının azalması

E) Mutlak nemin azalması

5. Aşağıdaki iklim tiplerinden hangisi tropikal kuşak-
ta yer almaz?
A) Tundra B) Çöl C) Savan

D) Ekvatoral E) Muson

3. III
IV
I

II 6. Dört mevsim özelliklerinin belirgin olarak yaşan-
dığı iklim tipleri, aşağıdakilerin hangisinde doğru
V olarak verilmiştir?
A) Ekvatoral – Akdeniz – Karasal – Çöl
ŽŽ Yıl boyu yağışlıdır.
ŽŽ Doğal bitki örtüsü yağmur ormanlarıdır. B) Akdeniz – Muson – Çöl – Ekvatoral
ŽŽ Günlük ve yıllık sıcaklık farkı azdır.
Yukarıdaki iklim özellikleri, dünya haritasında veri- C) Tundra – Kutup – Savan – Muson
len işaretli yerlerden hangisinde görülür?
A) I B) II C) III D) IV E) V D) Okyanusal – Karasal – Akdeniz – Step

E) Ekvatoral – Savan – Muson – Çöl

TYT-AYT İklim Tipleri COĞRAFYA 20

7. Bir ülkede farklı iklim tipleri görüldüğünün en belir- 10.
gin kanıtı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yer şekillerinin engebesiz olması II V
IV
B) Hakim rüzgâr yönünün farklı olması III
I
C) Jeolojik yapının çeşitlilik göstermesi

D) Doğal bitki örtüsünün çeşitli olması

E) Dağların orojenik kökenli olması

Yukarıda verilen numaralı bölgelerin hangisinde
yağış miktarı diğerlerine göre daha azdır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

8. I. Akdeniz 11. Aşağıdakilerden hangisi step iklim bölgelerinin ge-
II. Okyanusal nel özellikleri arasında yer almaz?
A) En fazla yağış ilkbahar aylarında düşer.
III. Savan
B) Yıllık yağış miktarı 500 mm’nin altındadır.
IV. Ekvatoral
C) Bitki örtüsü bozkırdır.
Yukarıda verilen iklim tiplerinin hangilerinde kurak
dönem yaşanmaz? D) Orta kuşak karalarının batı kıyılarında görülür.

A) I ve II B) I ve III C) I ve IV E) Yıllık sıcaklık farkı fazladır.

D) II ve III E) II ve IV

9. 12. Erasmus programı kapsamında yurtdışına giden
dört arkadaş yaşadıkları yerin iklimi ile ilgili;
Haritadaki I-II-III ile taralı alanlarda görülen iklim
tipleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak ve- Sibel: Benim bulunduğum kent her mevsim ılıman
rilmiştir?
A) Okyanusal,Ekvatoral, Muson ve yağışlıdır. Bu yüzden yanımızdan şemsiyeyi hiç
B) Karasal, Savan, Muson
C) Okyanusal, Akdeniz, Muson ayırmazdık.
D) Karasal, Çöl, Savan
E) Okyanusal, Çöl, Akdeniz Fatma: Benim bulunduğum kentte kış ayları çok uzun
ve soğuktu. Yaklaşık 6 ay sıcaklık 0°C’nin altına düşer-
di. Bu yüzden kış aylarında çok kalın giyinirdik.

Ayşe: Benim okuduğum kentte ise yazlar çok sıcak

geçerdi, kışları ise ılık ve genelde yağmurluydu.

Nilgün: Benim bulunduğum kentteki özellikle tahıl tarı-
mı için gerekli olan kırkikindi yağışları görülürdü..

verdikleri bilgilere bakılarak yaşadıkları yerlerle il-
gili aşağıdaki iklim tiplerinden hangisine ait bilgi
verilmemiştir?

A) Okyanusal
B) Sert Karasal
C) Step
D) Savan
E) Akdeniz

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 21
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF İklim Tipleri
SINIF
SINIF

1. °C Sıcaklık Yağış mm 4. Bir bölgede etkili olan iklim özellikleri aşağıdakiler-
den hangisini etkilemez?
30 150 A) Akarsu rejimini

25 125 B) Ulaşım olanaklarını

20 100 C) Doğal bitki örtüsünü

15 75 D) Tarımsal faaliyetleri

10 50 E) Jeolojik yapıyı

5 25

00
AOŞMNMHTAEEK

Aylar

Yukarıdaki yağış ve sıcaklık grafiğine bakarak aşa- 5. Subtropikal iklim, genel olarak 10° ile 20° enlemleri
ğıdaki bilgilerden hangisi çıkarılamaz? arasında ve ekvator ile çöl iklimi arasında yer alır.
A) Yıllık yağış miktarı
B) Dağların uzanış yönü Aşağıdakilerden hangisi subtropikal (savan) iklimin
C) En yağışlı mevsim özellikleri arasında gösterilemez?
D) Doğal bitki örtüsü
E) Yıllık sıcaklık ortalaması A) Sıcaklık ve yağış grafiği paralellik gösterir.

2. Sıcaklık ile buharlaşma arttığı için havada bulunan B) Bitki örtüsü uzun boylu ot topluluklarıdır.
nem miktarı (mutlak nem) artar.
C) Yağışlar konveksiyonel kökenlidir.
Buna göre, aşağıda verilen iklim tiplerinden hangi-
sinde havada var olan nem miktarı diğerlerine göre D) Yıllık sıcaklık ortalaması 20 °C’nin üzerindedir.
daha azdır?
E) Yıl boyu sıcak ve yağışlıdır.

A) Tundra B) Muson C) Ekvatoral

D) Akdeniz E) Okyanusal

3. Aşağıdakilerden hangisi Ekvatoral iklimin genel 6. Buğday, yetişme döneminde su, olgunlaşma dönemin-
özellikleri arasında yer almaz? de ise kurak iklim ister. Sıcak ve kurak iklimin görülme-
A) Günlük ve yıllık sıcaklık farkı azdır. diği yerlerde buğday yetiştirilmesi çok zordur.
Buna göre buğday en çok aşağıda verilen iklimler-
B) Bitki örtüsü geniş yapraklı yağmur ormanıdır. den hangisinde yetişir?

C) Yağış rejimi düzenlidir. A) Ekvatoral

D) Yıllık yağış miktarı 2000 mm’nin üzerindedir. B) Muson

E) 10° enlemleri ile dönenceler arasında görülür. C) Tundra

D) Kutup

E) Karasal

TYT-AYT İklim Tipleri COĞRAFYA 21

7. Gevişgetirengillerden olan karibular, göçebe yaşam 10.
biçimini benimsemiştir. Karibular, ilkbahar ve yaz ayla- III
rında yosun ve liken yemeyi çok sevdikleri için kuzeye
doğru göç ederler.Ayrıca bataklık alanlardan çok hoş- I IV
lanan karibuların en büyük zevklerinden biri de çamur- II
lar içinde yatıp yuvarlanmaktır. Kış aylarında sıcaklığın V
azalması ile birlikte güneye doğru göç ederler.

III Yukarıdaki haritada verilen taralı alanların hangi-
I II sinde çöl iklimi görülür?

IV A) I B) II C) III D) IV E) V

V

Buna göre, haritada verilen taralı alanların hangi-
sinde karibuların yaz mevsimini geçirdiği söylene-
bilir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

11. Karasal iklimin etkili olduğu bir bölgede,

I. meşe,

8. Aşağıda iklim tipleri ve bitki örtüleri eşleştirilmiştir. II. karaçam,
Bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
III. kızılçam,
A) Subtropikal – Savan
B) Tundra – Çayır IV. keçiboynuzu
C) Ekvatoral – Geniş yapraklı orman gibi bitkilerden hangileri yaygın olarak bulunur?
D) Karasal – Tayga ormanları
E) Akdeniz – Maki A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

9. Muson iklim bölgelerinde yaz mevsiminin yağışlı, 12. � Orta Asya
kış mevsiminin kurak geçmesinin nedeni aşağıda- ŽŽ Kuzey Afrika
kilerden hangisidir? ŽŽ Orta Avustralya
A)   Kış mevsiminde cephe sistemlerinin kuzeye doğru
çekilmesi Yukarıda verilen yerlerde aşağıdaki iklim tiplerin-
den hangisi görülür?
B) Kış mevsiminde havadaki nem miktarının düşük
olması A) Muson B) Çöl C) Karasal

C) Muson rüzgârlarının yazın denizden karaya, kışın D) Akdeniz E) Tundra
karadan denize doğru esmesi

D) Bu bölgelerde sıra dağların kıyıya paralel uzan-
ması

E) Güneş ışınlarının geliş açısının kışın belirgin
şekilde küçülmesi

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 22
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF İklim Tipleri
SINIF
SINIF

1. Antalya’da yaşayan Ayşegül Hanım yarıyıl tatilini yurt- 4. I. İlkbahar yağışları ile yeşeren kısa boylu ot toplu-
dışında geçirmek için bir geziye katılır. Ayşegül Hanım lukları
gittiği ülkenin doğal bitki örtüsünün ve iklim özellikle-
rinin yaşadığı şehirle çok benzer olduğunu fark eder. II. Yıl boyunca yeşil kalan ağaç ve çalı toplulukları

Buna göre, Ayşegül Hanım aşağıdaki ülkelerin III. Kutup altı bölgelerde görülen kara yosunu ve
hangisine gitmiştir? likenler

A) İngiltere B) Rusya C) Malezya Yukarıda bitki örtüleri verilen iklim tipleri aşağıda-
kilerin hangisinde doğru verilmiştir?

D) Almanya E) İtalya I II III

A) Ekvatoral Çöl Muson

B) Çöl Akdeniz Ekvatoral

C) Step Akdeniz Tundra

D) Savan Çöl Kutup

E) Akdeniz Ekvatoral Çöl

2. Aşağıdakilerden hangisi savan iklimi ile tundra 5. Aşağıdakilerden hangisi bir bölgede Akdeniz ikli-
iklimin ortak özelliğidir? minin görüldüğüne kanıt olarak gösterilemez?
A) Yaz yağışları oranının en az, kış yağışları oranının
A) Hayvan türleri en fazla olması
B) Yıllık sıcaklık ortalaması
C) Bitki örtüsü B) Yıllık sıcaklık farkının az olması
D) En yağışlı mevsimleri
E) Yıllık yağış miktarı C) Terra rossa toprak tipi görülmesi

D) Maki bitki örtüsü görülmesi

E) Turunçgil ve zeytin gibi tarım ürünleri yetiştirilmesi

3.

I IV
II
V
III 6. Aşa­ğı­dak­ i­lerd­ en han­gi­si aynı yarım kürede yer
alan iki bölg­ ed­ e değ­ i­şik ikl­im tip­le­rin­ in gö­rüld­ üğ­ ü­
Akdeniz iklimi; yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve ya- ne ka­nıt olamaz?
ğışlı geçen bir iklim tipidir. Bitki örtüsü kısa boylu ağaç A) Yağış rejiminin farklı olması
ve çalılardan oluşan makidir.
B) Bit­ki ör­tüs­ ün­ ün farklı olm­ a­sı
Buna göre, yukarıdaki haritada verilen taralı alan-
ların hangisinde Akdeniz iklimi görülür? C) Dağların uzanış yönünün farklı ol­mas­ ı

A) I B) II C) III D) IV E) V D) Toprak tiplerinin farklı olması

E) Yağış miktarları arasında büyük fark ol­ma­sı

TYT-AYT İklim Tipleri COĞRAFYA 22

7. Aşağıda bazı iklim tiplerine ait genel bilgiler verilmiştir. 10.
Bu bilgilerden hangisi yanlıştır?
Yukarıdaki haritada iki farklı iklim bölgesi gösterilmiştir.
A) Akdeniz ikliminde kış yağışları yağmur şeklindedir. Aşağıdakilerden hangisi bu bölgelerde etkili olan
B) Karasal iklimde günlük sıcaklık farkı fazladır.
C) Muson iklimi yıl boyu yağışlıdır. iklim tiplerinin ortak özelliğidir?
D) Savan ikliminde yazlar yağışlı, kışlar kuraktır. A) Bağıl nemlerinin yüksek olması
E) Ekvatoral iklim bölgelerinde yağış rejimi düzenlidir. B) Yağış rejimlerinin düzenli olması
C) Doğal bitki örtülerinin orman olması
8. Ilıman okyanus iklimi üzerinde önemli bir rol oyna- D) Yıllık sıcaklık farklarının az olması
yan sürekli rüzgâr ve okyanus akıntısı aşağıdakile- E) Yağış miktarlarının 1000 mm’den az olması
rin hangisinde bir arada verilmiştir?
A) Muson rüzgârları – Labrador soğuk su akıntısı 11. Aşağıdakilerden hangisi Tundra iklim bölgelerinin
B) Alize rüzgârları – Peru soğuk su akıntısı özelliklerinden değildir?
C) Föhn rüzgârları – Kanarya soğuk su akıntısı A) Akarsu akımları düzenlidir.
D) Batı rüzgârları – Gulf stream sıcak su akıntısı B) Kar örtüsü uzun süre yerde kalır.
E) Kutup Rüzgârları – Alaska sıcak su akıntısı C) Yıllık yağış miktarı düşüktür.
D) Kış sıcaklık ortalaması 0 ın altındadır.
E) Otsu bitkiler yaygındır.

9. I. Karasal
II. Akdeniz

III. Muson

Yuk­ a­rı­da ­verilen iklim tiplerinin doğal bitki ör­tüleri
aşağıdakilerin hangisinde bir arada ver­ ilmiştir?

I II III 12. Aşağıdakilerden hangisi Muson ve Ekvatoral iklim
bölgelerinin ortak özelliklerinden biridir?
A) Çayır Maki Orman A) Sadece Asya Kıtası’nda görülmeleri

B) Maki Orman Çayır B) Yağış rejimlerinin düzenli olması

C) Orman Çayır Maki C) Bitki örtülerinin geniş yapraklı orman olması

D) Çayır Orman Maki D) Günlük sıcaklık farklarının fazla olması

E) Maki Çayır Orman E) Yıl boyunca sıcak ve kurak olmaları

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 23
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Türkiye'nin İklimi
SINIF
SINIF

1. Coğrafi konumunun bir sonucu olarak Türkiye’de orta 4. Ayşegül, Almanya’da yaşayan Maria ile mektup arka-
kuşak iklim tipleri görülür. daşıdır. Maria mektuplarında yaşadığı bölgenin iklimi
ve bitki örtüsüne de yer vermektedir. Mektuplarının
Buna göre, aşağıda verilen iklim tiplerinden hangi- birinde Ayşegül şunları yazmıştır. “Bizim yaşadığımız
si Türkiye’de görülmez? yerde kocayemiş, defne, kekik, sandal, lavanta gibi bit-
kiler yetişir.”
A) Akdeniz iklimi
Buna göre Ayşegül’ün yaşadığı kent aşağıdakiler-
B) Ekvatoral iklim den hangisi olabilir?

C) Karasal iklim A) Kars
B) Sivas
D) Ilıman okyanus iklimi C) Rize
D) Antalya
E) Step iklimi E) Kastamonu

2. Aşağıda verilen yağış oluşum şekillerinden hangisi 5. Türkiye’de batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti
Türkiye’de genelde Karadeniz kıyılarında görülür? artar.

A) B) C) Aşağıdakilerden hangisi bu durumun ortaya çıkar-
dığı sonuçlardan biri değildir?
D) E)
A) İklim değişir.

B) Bitki örtüsü değişir.

C) Sıcaklık ortalamaları azalır.

D) Kar yağışlı gün sayısı değişir.

E) Güneş ışınlarının geliş açısı değişir.

3. İstanbul’dan Afyon’a giden bir kişi kış aylarında 6. IV
İstanbul’un Afyon’dan daha sıcak olduğunu görmüştür. III
II
İstanbul’un Afyon’dan sıcak olmasında rol oynayan I
etmenler aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
Yukarıdaki haritada verilen taralı alanların hangile-
A) Denizellik ve yükselti rinde iklim özellikleri ve doğal bitki örtüleri benzer-
lik gösterir?
B) Matematik konum ve nemlilik
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
C) Enlem ve karasallık
D) II ve IV E) III ve IV
D) Basınç merkezleri ve rüzgârlar

E) Dağların uzanışı ve matematik konum

TYT-AYT Türkiye'nin İklimi COĞRAFYA 23

7. I. Basra termik alçak basınç merkezi 10. Türkiye’deki herhangi bir merkezin yağış ve sıcak-
II. Sibirya termik yüksek basınç merkezi lık grafiğine bakarak aşağıdakilerden hangisi hak-
kında bir bilgiye ulaşılamaz?
Yukarıda Türkiye iklimi üzerinde etkili olan bazı basınç A) Doğal bitki örtüsü
merkezleri verilmiştir.
B) Yıl­lık sı­cak­lık ortalaması
Bu basınç merkezlerinin Türkiye’de etkili olduğu
mevsimler aşağıdakilerin hangisinde doğru veril- C) En yağ­ ışlı mev­sim
miştir?
D) Yıl­lık ya­ğış mik­tar­ı
I II
E) Hakim rüzgâr yönü

A) İlkbahar Yaz

B) Kış Sonbahar

C) Yaz Kış

D) Sonbahar İlkbahar

E) Kış İlkbahar

8. Aşağıda verilen yağış ve sıcaklık grafiklerinden 11. I. Rize
hangisi Akdeniz iklimine aittir? II. Antalya

B) III. Erzurum
A)

(mm) Yağış Sıcaklık (C°) (mm) Yağış Sıcaklık (C°)
400 200

300 30 150 30 IV. Çanakkale

200 20 100 20

100 10 50 10 Cephesel yağış, soğuk ve sıcak hava kütlelerinin kar-
şılaşması ile oluşan bir yağış türüdür. Türkiye’de genel-
0 O Ş M NM H T A E E KA 0 0 O Ş M NM H T A E E KA 0 de kış aylarında, Akdeniz iklim bölgelerinde görülür.
Aylar Aylar

(mm) Yağış C) (C°) (mm) Yağış D) (C°) Buna göre, yukarıda verilen şehirlerin hangilerin-
400 200 de cephesel yağışlar daha fazla görülür?
Sıcaklık Sıcaklık

300 30 150 30

200 20 100 20 A) I ve II B) I ve III C) II ve III

100 10 50 10 D) II ve IV E) III ve IV

0 O Ş M NM H T A E E KA 0 0 O Ş M NM H T A E E KA 0
Aylar Aylar

(mm) Yağış E) (C°)
200
Sıcaklık

150 20

100 10

50 0

0 O Ş M N M H T A E E K A -10
Aylar

9. Aşağıda verilen şehirlerin hangisinde farklı bir iklim 12. Aşa­ğı­dak­ il­er­den h­ an­gi­si Tür­kiy­ e’nin en fazla ya­ğış
tipi etkilidir? alan yer­i­dir?
A) Hak­kâri Dağlık Yöresi
A) Konya B) Edirne
B) Iğdır Ovası
C) Aydın D) Mardin
C) Ergene Havzası
E) Yozgat
D) Ri­ze Kıyıları

E) Muğ­la Menteşe Yör­es­ i

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 24
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Türkiye'nin İklimi
SINIF
SINIF

1. I. Bitki örtüsü karışık ormandır. 4. Türkiye genelinde kış yağışlarının oranı fazla olmakla
II. Yağışlar genelde cephesel kökenlidir. birlikte değişik oranlarda bütün bölgeler yaz yağışları
da almaktadır.
III. Yıllık sıcaklık farkı fazladır.
Aşağıdaki yerlerin hangisinde yaz yağışlarının top-
IV. Yıllık yağış miktarı 600 - 1000 mm arasındadır. lam yağış içindeki oranı daha fazladır?

Yukarıda verilenlerden hangileri Akdeniz kıyıların- A) Erzurum - Kars Yöresi’nde
da görülen iklimin özelliklerindendir?
B) Batı Karadeniz kıyılarında
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
C) Menteşe Yöresi’nde
D) II ve IV E) III ve IV
D) Güneydoğu Anadolu’da

E) Akdeniz kıyılarında

2. R ize ve Gümüşhâne kentleri aynı coğrafi bölgede olma- 5.
sına rağmen, Rize’de karadeniz iklimi, Gümüşhâne’de II V
ise karasal iklim görülür.
I III IV
I. Matematik konum

II. Dağların uzanışı

III. Yerel rüzgârlar Yukarıdaki verilen yerlerde en fazla yağışı yaz, ilkba-
har ve kış mevsiminde alan merkezler, aşağıdaki-
IV. Karasallık - denizellik lerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Bu durumun ortaya çıkmasında yukarıda verilen Kış İlkbahar Yaz
etmenlerden hangileri etkilidir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III A) I III V

D) II ve IV E) III ve IV B) II V III

C) III II IV

D) IV V III

E) V II IV

3. Y az mevsiminde Türkiye’nin en kurak yeri Güneydoğu 6. Türkiye’de enlemin etkisine bağlı olarak güneyden gelen
Anadolu bölgesidir. rüzgârlar sıcaklığı arttırır.

Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangi- Buna göre, aşağıdaki yerel rüzgârlardan hangisi
sidir? Türkiye’de sıcaklığı artırır?

A)  Enlem ve karasallık A) Keşişleme B) Etezyen

B)  Eğim ve bakı C) Poyraz D) Yıldız

C)  Yer şekilleri E) Karayel

D)  Bitki örtüsü

E)  Denizellik

TYT-AYT Türkiye'nin İklimi COĞRAFYA 24

7. Üç tarafı denizlerle çevrili olduğu hâlde Türkiye’de 10.
denizel iklimin yayılış alanının dar olmasında;
Yukarıda yağış ve sıcaklık grafiği verilen bölge için
I. bitki çeşitliliğinin fazla olması, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yağış rejimi düzensizdir.
II. dağların kıyıya paralel uzanması, B) Akdeniz iklimi görülür.
C) Kış sıcaklıkları 0 ºC’nin üstündedir.
III. ılıman kuşakta yer alması, D) Yağış ve sıcaklık grafiği paralellik gösterir.
E) Yıllık sıcaklık ortalaması 15 ºC dolayındadır.
IV. ortalama yükseltinin fazla olması

etmenlerinden hangilerinin etkili olduğu söylene-
bilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

8. Türkiye, matematik konum itibari ile 36° - 42° kuzey pa- 11. Aşağıdakilerden hangisinde Türkiye’de etkili olan
ralelleri, 26° - 45° doğu meridyenleri arasında yer alır. soğuk yerel rüzgârlar bir arada verilmiştir?
A) Poyraz - Kıble - Lodos
Aşağıdaki bitki türlerinden hangisi matematik ko-
numundan dolayı Türkiye’de görülmez? B) Sam yeli - Karayel - Yıldız

A) Çayır C) Yıldız - Poyraz - Kıble

B) Maki D) Karayel - Yıldız - Poyraz

C) Step E) Sam yeli - Lodos - Keşişleme

D) Tundra

E) İğne yapraklı orman

9. Aşa­ğı­dak­ il­er­den han­gi­si, yük­sel­ti­nin Tür­kiy­ e ikl­imi 12. I. Basra
üzer­ ind­ e­ki et­kis­ i­ne örn­ ek göst­e­ri­lem­ ez? II. İzlanda
A) Do­ğu Anad­ o­lu’nun İç Anadolu’dan daha soğuk ol­
mas­ ı III. Sibirya

B) İzmir’den Afyon’a doğ­ru sıcaklığın azalm­ as­ ı IV. Asor

C) Doğu Anadolu’da kar yağışlı gün sayısının İç Yukarıda verilen basınç merkezlerinden hangileri,
Türkiye iklimini etkileyen alçak basınç merkezleri-
Anadolu’dan fazla olması dir?

D) Aynı anda ekilen buğ­da­yın Kony­ a Ova­sı’nda, Ma­ A) I ve II B) I ve III C) II ve III
lazg­ irt Ova­sı’ndan ön­ce ol­gunl­aş­mas­ ı
D) II ve IV E) III ve IV
E) Dağların güney yamaçlarının kuzey yamaçlarından
daha sıcak olması

Doğru: Adı: Soyadı: Sınıfı: No:
Yanlış:
BoAş:dı Soyadı:.................................. TEST
TYTSınıf/No:...../.....
KURUM YAPRAK TEST 25
9 10 1112LOGONUZ COĞRAFYA AYT

SINIF Türkiye'nin İklimi
SINIF
SINIF

1. Türkiye iklimini etkileyen en önemli etmenlerden biri de 4. Türkiye’de nemli geçen bir yılın sonunda aşağıda-
enlemdir. kilerden hangisinde artış olması beklenmez?

Aşağıdakilerden hangisi bu etkiye örnek gösterile- A) Nadasa bırakılan tarım arazilerinde
bilir? B) Tarımsal üretim miktarında
C) Otlakların veriminde
A) Kıyı bölgelerinde sıcaklık farkının iç bölgelere göre D) Akarsularında debilerinde
daha az olması E) Tabansuyu sevilerinde

B) Kuzeyden esen rüzgârların sıcaklığı düşürmesi

C) Batıdan doğuya doğru bitki örtüsünün değişmesi

D) Karadeniz kıyılarında ılıman iklimin dar bir bölge-
de görülmesi

E) Yaz mevsiminde Şanlıurfa’nın Antalya’dan daha
sıcak olması

5. II IV
I III V

2. I. Konya
II. Kars

III. Ankara Kanada’nın iklim şartlarına uyum sağlamış olan
kırmızı mercimek türü ülkemizde aşağıdaki yerler-
IV. Erzurum den hangisinde daha çok yetişir?

Yukarıdaki illerden hangilerinde konveksiyonel ya- A) I B) II C) III D) IV E) V
ğışlar en çok ilkbahar, hangilerinde yaz aylarında
düşer?

İlkbahar Yaz

A) I ve II III ve IV

B) I ve III II ve IV

C) II ve III I ve IV

D) III ve IV I ve II 6. � İklim çeşitliliği en fazla olan bölgemiz,

E) II ve IV I ve III ŽŽ Sıcaklığı sadece enlem etkileseydi enleme bağlı
bölge içi sıcaklık farkı en fazla olacak olan bölgemiz,

ŽŽ Kıyı bölgelerimiz arasında enleme bağlı sıcaklık far-
kı en fazla olan bölgemiz,

3. Türkiye’nin yerşekilleri göz önünde bulunduruldu- ŽŽ Yerşekilleri sade olmasına rağmen yükseltisinin
ğunda aşağıdaki platolardan hangisinde hem kış fazla olması nedeniyle sıcaklıkları düşük olan böl-
sıcaklıkları daha düşük hem de karasallık şiddeti gemiz,
daha fazladır?
Yukarıdaki özellikleri ülkemizdeki bölgelerle eşleş-
tirdiğimizde hangi bölgeye ait özellik verilmemiş-
tir?

A) Cihanbeyli B) Haymana C) Obruk A) Marmara B) Ege C) İç Anadolu

D) Teke D) Ardahan D) Güney Doğu E) Doğu Anadolu

TYT-AYT Türkiye'nin İklimi COĞRAFYA 25

7. Türkiye’nin büyük bölümünde yaz mevsiminin ku- 10. Aşağıdaki haritada Türkiye’nin indirgenmiş yıllık ortala-
rak geçmesine neden olan basınç merkezi aşağı- ma sıcaklık dağılışı verilmiştir.
dakilerden hangisidir?

A) Asor Dinamik Yüksek Basıncı
B) İzlanda Dinamik Alçak Basıncı
C) Basra Termik Alçak Basıncı
D) Sibirya Termik Yüksek Basıncı
E) Aleut Dinamik Alçak Basıncı

8. II. GRUP III. GRUP Yalnızca haritaya bakılarak aşağıdakilerden hangi-
sine ulaşılamaz?
I. GRUP Konya Kars
Ankara Ardahan A) En yüksek sıcaklık değerleri Güneydoğu Anado-
Mersin Niğde lu’dadır.
Antalya Eskişehir
Aydın B) Erzurum - Kars çevresinde sıcaklık değerleri dü-
Çanakkale şüktür.

Coğrafya öğretmenlerinden oluşan üç arkadaş grubu C) Genel olarak kuzeye gidildikçe sıcaklık değerleri
çıktıkları seyahatte yukarıdaki şehirlere gitmişlerdir. azalır.

D) En yüksek sıcaklık ile en düşük sıcaklık arasındaki-
sıcaklık farkı 8°C’den fazladır.

E) Doğuya doğru gidildikçe yükselti arttığı için sıcaklık
azalır.

Buna göre gittikleri yerlerde aşağıdaki bitki örtüsü
eşleştirmelerinden hangilerini görmüşlerdir?

I. grup II. grup III. grup

A) Maki Maki Çayır 11. Güneşten yararlanarak enerji üretmek isteyen bir-
B) Maki Step Çayır yatırımcı aşağıda verilen merkezlerden hangisine
C) Çayır Maki Step yatırım yaparsa daha fazla kâr elde eder?
D) Step Çayır Çayır
E) Maki Step Step

A) Antalya B) Bursa C) Rize

D) Şanlıurfa E) Konya

9. Türkiye’de iklim çeşitliliği fazla olduğu için bitki çeşitlili- 12. Herhangi bir yerde o anda ölçülen sıcaklığa gerçek
ği de fazladır. Türkiye’de yaklaşık 12000 civarında bitki sıcaklık denir. Sıcaklığın deniz seviyesine göre hesap-
çeşidi bulunur. lanmasına ise indirgenmiş sıcaklık denir. Yükselti art-
Bu durumun ortaya çıkmasında aşağıdakilerden tıkça gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arasındaki
hangisi etkili değildir? fark da artar.

A) Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi Buna göre aşağıda verilen kent merkezlerinden
hangisinde bu fark en azdır?
B) Eğim ve bakı koşulları
A) Konya B) Denizli C) Şanlıurfa
C) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
D) Kars E) Tekirdağ
D) Okyanus akıntıları

E) Orta enlemlerde yer alması