31 8. บันทึกผลหลังกระบวนการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ (เก่ง ดี มีสุข) .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ปัญหา/อุปสรรค .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางพนิดา อิ่นค า) ต าแหน่ง ครู
32 แบบประเมินหนังสือรวมเรื่องสั้นวัยเรียน รายการประเมิน ค าอธิบายระดับคุณภาพ / ระดับคะแนน ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1) 1. องค์ประกอบของ เรื่องสั้น มีองค์ประกอบของ เรื่องสั้นครบถ้วน สมบูรณ์ มีองค์ประกอบของ เรื่องสั้น 4-5 ประการ มีองค์ประกอบของ เรื่องสั้น 2-3 ประการ ไม่มีองค์ประกอบ ของ เรื่องสั้น 2. วิธีการด าเนินเรื่อง ไม่มีองค์ประกอบของ เรื่องสั้น มีกลวิธีการเล่าเรื่องที่ ซับซ้อน และชวนให้ ติดตามเป็นส่วนใหญ่ มีกลวิธีการเล่าเรื่องที่ ซับซ้อน และชวนให้ ติดตามบางส่วน มีกลวิธีการเล่าเรื่องที่ ไม่ซับซ้อน และไม่ชวน ให้ติดตาม 3. คุณค่าทาง วรรณศิลป์ ใช้ภาษาในการเล่า เรื่องเข้าใจง่าย มีความ หลากหลาย เน้น อารมณ์ความรู้สึก และเหมาะสมกับตัว ละคร ใช้ภาษาในการเล่า เรื่องเข้าใจง่าย มีความ หลากหลาย เน้น อารมณ์ความรู้สึก และ เหมาะสมกับตัวละคร เป็นส่วนใหญ่ ใช้ภาษาในการเล่า เรื่องเข้าใจง่าย มีความ หลากหลาย แต่ไม่ค่อย เน้นอารมณ์ความรู้สึก เหมาะสมกับตัวละคร เพียงบางส่วน ใช้ภาษาในการเล่า เรื่องเข้าใจยาก ไม่มี ความหลากหลาย ไม่ เน้นอารมณ์ความรู้สึก และไม่เหมาะสมกับตัว ละคร 4. แนวคิดหรือแก่น เรื่องที่น าเสนอ น าเสนอประเด็น ส าคัญที่ก าหนดไว้ได้ ชัดเจน สัมพันธ์กัน ตลอดทั้งเรื่อง น าเสนอประเด็น ส าคัญที่ก าหนดไว้ได้ ชัดเจน สัมพันธ์กัน ตลอดทั้งเรื่องเป็นส่วน ใหญ่ น าเสนอประเด็น ส าคัญที่ก าหนดไว้ไม่ ค่อยชัดเจน สัมพันธ์ กันเป็นบางช่วง ไม่น าเสนอประเด็น ส าคัญที่ก าหนดไว้และ ไม่มีความสัมพันธ์กัน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 - 20 13 - 16 9 - 12 5 - 8 4 หมายถึง ดีมาก 3 หมายถึง ดี 2 หมายถึง พอใช้ 1 หมายถึง ปรับปรุง
33 ค าชี้แจง ให้นักเรียนเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ข้อใดไม่ใช่ความหมายของหนังสือสารคดี ก. เป็นหนังสือมุ่งให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ข. มีเนื้อหาหลากหลาย ค. ให้ความเพลิดเพลิน ง. ครอบคลุมวิชาการสาขาต่างๆ 2. หนังสือหมวดหมู่ใดไม่เกี่ยวกับสารคดี ก. นิทาน ข. ศาสนา ค. ปรัชญา ง. การศึกษา 3. ข้อใดไม่ใช่หนังสือประเภทบันเทิงคดี ก. เขาชื่อกานต์ ข. แฮรีพอตเตอร์ ค. ผู้ใหญ่ลีกับนางมา ง. รัฐกับศาสนา 4. หนังสือบันเทิงคดี มีเนื้อหาให้ความบันเทิงแก่ผู่อ่าน หนังสือชนิดใดไม่เกี่ยวข้อง ก. นวนิยายใช้จินตนาการแต่งขึ้น ข. เรื่องสั่นคือเรื่องสมมุติขึ้น ค. ครอบคลุมวิชาการ ง. บทละคร 5. การเขียนสารคดีเชิงบทความ มีลักษณะอย่างไร ก. ใช้โวหารแบบบรรยายให้เห็นภาพและเกิดจินตนาการ ข. อธิบายและเสนอแนะความคิดเห็นเชิงวิพากษ์วิจารณ์ ค. อธิบายขั้นตอน หรือบรรยายรายละเอียดอย่างชัดเจน ง. บรรยายตามล าดับเวลา และเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริง 6. ส่วนประกอบที่ส าคัญที่สุดของการเขียนสารคดี คือ อะไร ก.บทน า ข. เนื้อเรื่อง ค.บทสรุป ง. บทน า และบทสรุป 7.หากมีความจ าเป็นจะต้องใช้ภาษาถิ่นในการเขียน สารคดี จะต้องท าอย่างไร ก.เขียนแบบห้วนสั้น ข.เขียนบรรยายลักษณะสิ่งที่กล่าวถึงก ากับด้วย ค.ใช้ศัพท์ที่เป็นภาษาถิ่นทั้งหมด เพื่อความเป็นเอกภาพ ง.ไม่ใช้ศัพท์ยากเกินไป หรือวงเล็บความหมายก ากับด้วย 8. การอ่านหนังสืออย่างหลากหลาย มีประโยชน์ต่อการ เขียนอย่างไร ก.สามารถเลียนแบบงานเขียนได้ดี ข.สามารถเขียนวิพากษ์วิจารณ์ได้ดี ค.สามารถน ามาดัดแปลงงานเขียนของตนเอง ง.สามารถน ามาพัฒนางานเขียนของตนให้ดีขึ้น 9. การวิพากษ์วิจารณ์งานเขียนที่ดี ควรมีลักษณะ อย่างไร ก. การติ หรือเสนอแนะเพื่อก่อให้เกิดการพัฒนางานเขียน ที่ดี ข.การเสนอแนะให้ปรับปรุงงานเขียนให้สอดคล้องกับ เหตุการณ์นั้นๆ ค.การตีความงานเขียนตามความเข้าใจของผู้อ่าน และ เสนอแนะให้แก้ไข ง.การต าหนิ หรือเสนอแนะเพื่อให้แก้ไขตามแนวความคิด เห็นของแต่ละบุคคล 10. ข้อใดจัดเป็นหนังสือประเภทสารคดี ก. ทัวร์อินเดียออกเนปาล ข. ความสุขของกะทิ ค. ในรอยทราย ง. ธาราหิมาลัย เฉลย 1. ค 2. ก 3. ง 4. ค 5. ข 6. ข 7. ง 8. ง 9. ก 10. ก
34 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง เวลา 10 ชั่วโมง แผนการเรียนรู้ที่1 เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง เวลา 3 ชั่วโมง วันที่.................เดือน.........................พ.ศ........................ ผู้สอน นางพนิดา อิ่นค า 1. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และน ามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง 2. ตัวชี้วัดชั้นปี/จุดประสงค์การเรียนรู้ ท 5.1 ม.4-6/3 วิเคราะห์และประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ของวรรณคดีและวรรณกรรมในฐานะที่ เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกความเป็นมา และประวัติผู้แต่งของวรรณคดีเรื่อง อิเหนาได้(K) 2. อธิบายลักษณะค าประพันธ์ของวรรณคดีเรื่อง อิเหนาได้(K,P) 3. สาระส าคัญ อิเหนา เป็นวรรณคดีโบราณของไทย ที่ได้รับการยกย่องว่า เป็นบทละครที่ครบองค์ห้าของละครดี สืบทอดมาตั้งแต่ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงประพันธ์โดยใช้กลอนบทละครที่มีภาษา สละสลวย 4. สาระการเรียนรู้ 1. จุดมุ่งหมายการแต่งวรรณคดีและวรรณกรรม 2. การพิจารณารูปแบบของวรรณคดีและวรรณกรรม 5. กระบวนการจัดการเรียนรู้(วิธีสอนโดยการใช้เกม วิธีสอนโดยใช้การอภิปรายกลุ่มย่อย) • นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ชั่วโมงที่ 1 ขั้นน า 1. ครูน าแถบบันทึกเสียง เพลง “บุษบาอธิษฐาน” มาเปิดให้นักเรียนฟัง พร้อมทั้งซักถามนักเรียนว่า เนื้อหาในเพลงนี้มีความหมายว่าอย่างไร และกล่าวถึงเรื่องใด จากนั้นสนทนากับนักเรียนเพื่อน า เข้าสู่วรรณคดี เรื่อง อิเหนา ขั้นสอน 2. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน จากนั้นให้แต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษา ความเป็นมาของวรรณคดี เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง โดยครูช่วยอธิบายเพิ่มเติมอย่างละเอียด
35 3. ให้นักเรียนเล่นเกม “ตอบไว ได้แต้ม” โดยครูจะตั้งค าถามเรื่อง ความเป็นมาของวรรณคดีเรื่อง อิเหนา ที่นักเรียนแต่ละกลุ่มได้ศึกษาไปแล้ว และให้แต่ละกลุ่มร่วมกันตอบค าถามที่ครูถามกลุ่มใดสามารถยกมือ ตอบค าถามได้เร็วและถูกต้องที่สุด จะได้คะแนน เมื่อจบเกมกลุ่มไหนได้คะแนนมากที่สุด จะเป็นผู้ชนะ ขั้นสรุป 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความเป็นมาของวรรณคดีเรื่อง อิเหนา ชั่วโมงที่ 2 ขั้นน า 1. ครูน าพระบรมฉายาลักษณ์ของ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มาให้นักเรียนดูหน้า ชั้นเรียน ขั้นสอน 2. ซักถามนักเรียนถึงความรู้เกี่ยวกับพระราชประวัติของพระองค์ จากนั้นครูอธิบาย เกี่ยวกับการแต่งเรื่อง อิเหนา 3. นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันค้นคว้าความรู้เกี่ยวกับพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า นภาลัย จากหนังสือเรียนและแหล่งการเรียนรู้อื่นๆ ในหัวข้อ ดังนี้ - พระราชประวัติ - ผลงานพระราชนิพนธ์ 4. ตัวแทนกลุ่มแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลการค้นคว้าในหัวข้อที่ได้รับมอบหมายหน้าชั้นเรียน พร้อมทั้งให้นักเรียนบันทึกพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ลงในใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ขั้นสรุป 5. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ชั่วโมงที่ 3 ขั้นน า 1. ครูน าแถบบันทึกเสียงกลอนบทละคร มาเปิดให้นักเรียนฟัง จ านวน 4 บท แล้วซักถามนักเรียน ถึงจ านวนค าและสัมผัสของตัวอย่างกลอนบทละคร ว่ามีลักษณะคล้ายกับค าประพันธ์ชนิดใด จากนั้นสนทนา เพื่อเข้าสู่เรื่อง กลอนบทละคร ขั้นสอน 2. ครูตรวจสอบความรู้พื้นฐานเรื่อง กลอนสุภาพ กลอนบทละคร โดยสุ่มเรียกนักเรียน 5-6 คน ให้ท่องอาขยานที่เป็นกลอนบทละคร แล้วออกมาเขียนบนกระดานพร้อมทั้งแสดงเส้นสัมผัสและอธิบาย ฉันทลักษณ์ของกลอนบทละคร แล้วให้เพื่อนช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง โดยครูคอยให้ค าแนะน า
36 3. ครูอธิบายเพิ่มเติมถึง “ขนบด้านละครไทย” เกี่ยวกับเรื่องการใช้ค าว่า เมื่อนั้น บัดนั้น มาจะกล่าว บทไป หรือในบทอาบน้ า แต่งตัว ซึ่งเป็นขนบของละครไทย 4. ครูสุ่มเรียกนักเรียน 2 คน ออกมาเขียนกลอนบทละครจากเรื่อง อิเหนา บทที่ตนสนใจ จากนั้นให้ เพื่อนในห้องช่วยกันบอกลักษณะขนบด้านละครไทยที่ปรากฏให้ถูกต้อง โดยมีครูช่วยตรวจสอบและให้ ข้อเสนอแนะ ขั้นสรุป 5. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง กลอนบทละคร 6. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน ภาษาไทย : วรรณคดีและวรรณกรรม ม.4 2. แถบบันทึกเสียง เพลง “บุษบาอธิษฐาน” 3. แถบบันทึกเสียงกลอนบทละคร 4. พระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย 5. เกม ตอบไว ได้แต้ม 6. ใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ http://www.trueplookpanya.com/true/knowledge_detail.php?mul_content_id=22๐4 7. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบก่อนเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ตรวจใบงานที่ 1.1 ใบงานที่ 1.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างาน รายบุคคล แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
37 8. บันทึกผลหลังกระบวนการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ (เก่ง ดี มีสุข) .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ปัญหา/อุปสรรค .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางพนิดา อิ่นค า) ต าแหน่ง ครู
38 ใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ค าชี้แจง สรุปพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ลงในแบบบันทึก พระราชประวัติ .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ผลงานพระราชนิพนธ์ .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................
39 ใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ค าชี้แจง สรุปพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ลงในแบบบันทึก พระราชประวัติ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีพระนามเดิมว่า ฉิม เป็นพระโอรสพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ประสูติแต่สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี ณ บ้านอัมพวา แขวงเมืองสมุทรสงคราม เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2310 เมื่อยังทรงพระเยาว์ ได้ทรงศึกษาอักขรสมัยในส านักสมเด็จพระวนรัต (ทองอยู่) วัด บางหว้าใหญ่ ด้านวิชาการรบ ส าหรับขัตติยราชกุมารนั้น พระองค์ได้ทรงศึกษาจากประสบการณ์ที่เป็นจริง กล่าวคือได้ทรงตามเสด็จ พระบรมชนกนาถไปในราชการสงครามทุกครั้ง ซึ่งพระปรีชาสามารถและความจัดเจนนี้ ย่อมเป็นที่ประจักษ์จนได้รับโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระองค์ท่านขึ้นเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคลที่พระ มหาอุปราชแทน พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เสด็จขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์ พระองค์ที่ 2 แห่งพระราชวงศ์จักรี เมื่อ พ.ศ. 2352 ผลงานพระราชนิพนธ์ ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ได้รับการยกย่องว่า เป็นยุคทองของวรรณคดี พระองค์มีพระราชนิพนธ์ที่เป็นบทกลอนมากมาย ทรงเป็นยอดกวีด้านการแต่งบทละครทั้งละครในและละครนอก มีหลายเรื่องที่มีอยู่เดิมและทรงน ามาแต่งใหม่เพื่อให้ใช้ในการแสดงได้ เช่น รามเกียรติ์ อุณรุท และอิเหนา โดย เรื่องอิเหนานี้ เรื่องเดิมมีความยาวมาก ได้ทรงพระราชนิพนธ์ใหม่ตั้งแต่ต้นจนจบ เป็นเรื่องยาวที่สุดของพระองค์ วรรณคดีสโมสรในรัชกาลที่ 6 ได้ยกย่องให้เป็นยอดบทละครร าที่แต่งดี ยอดเยี่ยมทั้งเนื้อความ ท านองกลอน และกระบวนการเล่นทั้งร้องและร า นอกจากนี้ยังมีละครนอกอื่นๆ เช่น ไกรทอง สังข์ทอง ไชยเชษฐ์ คาวี มณีพิชัย ได้ทรงเลือกเอาของเก่ามาทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นใหม่บางตอน และยังทรงพระราชนิพนธ์บทพากย์โขนอีกหลายชุด เช่น ชุดนางลอย ชุดนาคบาศ และชุดพรหมาสตร์ ซึ่งล้วนมีความไพเราะซาบซึ้งเป็นอมตะใช้แสดงมาจนทุก วันนี้ เฉลย
40 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม กลุ่มที่.................................................. สมาชิกของกลุ่ม 1. .............................................................................. 2. .............................................................................. 3. .............................................................................. 4. .............................................................................. 5. .............................................................................. 6. .............................................................................. ล าดับ ที่ รายการประเมิน คุณภาพการปฏิบัติ 4 3 2 1 1 มีการปรึกษาและวางแผนร่วมกันก่อนท างาน 2 มีการแบ่งหน้าที่อย่างเหมาะสมและสมาชิกท าตามหน้าที่ทุกคน 3 มีการปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4 มีการให้ความช่วยเหลือกัน 5 ร่วมมือกันปรับปรุงและพัฒนางาน รวม ลงชื่อ..............................................................................ผู้ประเมิน ......................./.........................../........................ เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง หมายเหตุ ครูอาจใช้วิธีการมอบหมายให้หัวหน้ากลุ่ม เป็นผู้ประเมิน หรือให้ตัวแทนกลุ่มผลัดกันประเมิน หรือให้มีการประเมินโดยเพื่อน โดยตัวนักเรียนเอง ตามความเหมาะสมก็ได้
41 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ล าดับ ที่ ชื่อ – สกุล มีความตั้งใจ ในการ ท างาน มีความ รับผิดชอบ ตรงต่อเวลา ความสะอาด เรียบร้อย ผลส าเร็จ ของงาน รวม 20 คะแนน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ = ดีมาก ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง = ดี ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง = พอใช้ ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง = ปรับปรุง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 - 20 13 - 16 9 - 12 5 - 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง
42 ค าชี้แจง ให้นักเรียนเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1.เรื่องอิเหนาได้รับการยกย่องจากวรรณคดีสโมสรใน เรื่องใด ก. เป็นยอดของบทละครร า ข. เป็นยอดของวรรณกรรมการแสดง ค. เป็นยอดของบทกลอนและนาฏศิลป์ ง. เป็นยอดของวรรณคดีมรดก 2. อิเหนาเดินทางไปเมืองหมันหยาเพราะเหตุใด ก. น ากองทัพไปช่วยรบ ข. ไปเยี่ยมพระอัยยิกา ค. คุมเครื่องราชบรรณาการ ง. คุมเครื่องสักการะพระศพพระอัยยิกา 3. เหตุใดอิเหนาจึงปฏิเสธการอภิเษกสมรสกับบุษบา ในตอนแรก ก. ได้จินตะหราเป็นชายาแล้ว ข. ท้าวหมันหยาดูแลต้อนรับอย่างดี ค. เข้าใจคิดว่าบุษบาขี้ริ้วขี้เหร่มาก ง. อยากเป็นอิสระได้ท่องเที่ยวไปในป่า 4. ในเรื่องอิเหนาข้อใดที่ท าให้เกิดปัญหาการขัดแย้ง ของตัวละครมากที่สุด ก. ความรักลูกของท้าวดาหา ข. การพลัดพรากจากคนรัก ค. ความเห็นแก่ตัวของอิเหนา ง. ความไม่เจียมตัวของจรกา 5. การกระท าของท้าวดาหาข้อใดที่ถูกต าหนิว่าเป็น ผู้ใหญ่ที่ขาดความรอบคอบ ก. การไม่ยอมยกบุษบาให้วิหยาสะก า ข. การยกบุษบาให้แก่จรกา ค. การไปใช้บน บนเขาวิลิศมาหรา ง. การจัดอภิเษกบุษบากับจรกา 6. ท้าวกะหมังกุหนิงยกทัพมาตีเมืองดาหาเพราะเหตุใด ก. มีคนยุยง ข. แก้แค้นอิเหนา ค. แก้บน ง. ชิงนางบุษบา 7. ข้อใดเป็นปมปัญหาส าคัญที่สุดของเรื่องอิเหนาที่ ท าให้เกิดปมปัญหาอื่นๆ ต่อไป ก. ท้าวดาหายกบุษบาให้แก่จรกาด้วยความโกรธ อิเหนา ข. องค์ปะตาระกาหลาบันดาลให้ลมหอมบุษบาไป ค. อิเหนาเผาเมืองดาหา ง. บุษบาปลอมตัวเป็นอุณากรรณ 8. “อันอะหนะบุษบาบังอร ครั้งก่อนจรกาตุนาหงัน” ค าที่ขีดเส้นใต้หมายความว่าอย่างไรตามล าดับ ก. น้องสาว การแต่งงาน ข. ลูกสาว การหมั้น ค. น้องสาว การหมั้น ง. ลูกสาว การแต่งงาน 9. ค าประพันธ์ใดไม่แสดงความเชื่อทางไสยศาสตร์ ก. ขึ้นเกยกิริณีที่ประทับ ผันพักตร์สู่พายัพทิศา ข. พอได้ศุภฤกษ์ก็ลั่นฆ้อง ประโคมคึกกึกก้องท้องสนาม ค. ปุโรหิตฟันไม้ข่มนาม ท าตามต ารับพิชัยยุทธ์ ง. ชีพ่อก็เบิกโขลนทวาร โอมอ่านอาคมคาถา 10. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรง พระราชนิพนธ์เรื่องอิเหนาโดยมีจุดประสงค์ใด ก. เพื่อล้อเรียนราชวงศ์ ข. เพื่อความเพลิดเพลิน ค. เพื่อใช้เล่นละครใน ง. เพื่อใช้เล่นละครนอก 1.ก 2. ง 3. ค 4. ก 5. ข 6. ง 7. ก 8. ข 9. ก 10. ค เฉลย
43 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง เวลา 10 ชั่วโมง แผนการเรียนรู้ที่2 เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง เวลา 2 ชั่วโมง วันที่.................เดือน.........................พ.ศ........................ ผู้สอน นางพนิดา อิ่นค า 1. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และน ามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง 2. ตัวชี้วัดชั้นปี/จุดประสงค์การเรียนรู้ ท 5.1 ม.4-6/1 วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น ท 5.1 ม.4-6/3 วิเคราะห์และประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ของวรรณคดีและวรรณกรรมในฐานะที่ เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. แปลความค าประพันธ์จากวรรณคดีเรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงได้(K) 2. บอกลักษณะนิสัยของตัวละครในวรรณคดีเรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงได้(K,P) 3. สรุปเรื่องอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงได้(K,P) 3. สาระส าคัญ อิเหนา เป็นวรรณคดีที่มีเนื้อเรื่องสนุกสนาน มีตัวละครที่หลากหลาย และเนื้อเรื่องสามารถสะท้อน วัฒนธรรมของชาวชวา ผ่านทางตัวละครที่มีอุปนิสัยแตกต่างกันไป 4. สาระการเรียนรู้ 1. การพิจารณาเนื้อหาและกลวิธีในวรรณคดีและวรรณกรรม 2. การวิเคราะห์และการวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรม 3. การวิเคราะห์และประเมินคุณค่าวรรณคดีและวรรณกรรม 5. กระบวนการจัดการเรียนรู้(วิธีสอนแบบอุปนัย วิธีสอนโดยเน้นกระบวนการ : กระบวนการกลุ่ม) ชั่วโมงที่ 1 ขั้นน า 1. ครูเขียนส านวน "ว่าแต่เขาอิเหนาเป็นเอง" บนกระดาน แล้วสนทนาถึงที่มาและความหมายของ ส านวนนี้ว่า มีที่มาจากการที่อิเหนาไม่สนใจในตัวบุษบาตั้งแต่ตอนแรก แล้วยังนึกแปลกใจที่วิหยาสะก ายกทัพมา แย่งชิงบุษบาจากจรกา แต่เมื่ออิเหนาเองได้เห็นหน้าบุษบา อิเหนาก็คิดแย่งชิงนางมาจากจรกาเช่นเดียวกัน จากนั้นสนทนากับนักเรียนถึงเรื่องราวของเรื่อง อิเหนา
44 ขั้นสอน 2. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน หรือรวมกลุ่มเดิมตามความสมัครใจ เพื่อร่วมกันศึกษาเนื้อหา ของวรรณคดีเรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง 3. ครูสุ่มเรียกนักเรียนทีละกลุ่มให้ออกมาเล่าเรื่องย่อ เมื่อกลุ่มแรกเล่าจบตอนแล้วให้กลุ่มต่อไปที่ถูก เลือกvอกมาเล่าต่อให้ถูกต้อง ท าเช่นนี้จนจบเรื่อง ครูคอยให้ค าแนะน าและตรวจสอบความถูกต้อง 4. ครูถามนักเรียน เรื่อง วงศ์อสัญแดหวา แล้วแสดงแผนผังแสดงวงศ์อสัญแดหวาบนกระดาน จากนั้นขออาสาสมัครนักเรียนจ านวน 21 คน ให้ออกมาจ าลองสถานการณ์เป็นเชื้อสายวงศ์อสัญแดหวาที่หน้าชั้น เรียน ครูอธิบายความสัมพันธ์ของเชื้อสายวงศ์อสัญแดหวาโดยละเอียด 5. ให้นักเรียนออกมาสลับต าแหน่งแผนผังวงศ์อสัญแดหวาบนกระดาน จากนั้นสุ่มเรียกนักเรียน 4 – 5 คน ให้ออกมาเรียงล าดับความสัมพันธ์วงศ์อสัญแดหวาให้ถูกต้อง ขั้นสรุป 6. ครูตรวจสอบความถูกต้อง และให้นักเรียนร่วมกันสรุปเรื่องย่อ เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง ชั่วโมงที่ 2 ขั้นน า 1. ครูติดแผนภูมิกลอนบทละครบทแรกจากเรื่องอิเหนาบนกระดาน “ เมื่อนั้น ท้าวกะหมังกุหนิงเรืองศรี เสด็จเหนือแท่นรัตน์มณี ภูมีเห็นสองอนุชา จึงตรัสเรียกให้นั่งรวมอาสน์ ส าราญราชหฤทัยหรรษา แล้วปราศรัยระตูบรรดามา ยังปรีดาผาสุกหรือทุกข์ภัย ซึ่งเราให้หามาทั้งนี้ จะไปตีดาหากรุงใหญ่ ระตูทุกนครอย่านอนใจ ช่วยเราชิงชัยให้ทันการ ” ขั้นสอน 2. ครูซักถามนักเรียนถึงความหมายของบทประพันธ์นี้ ว่านักเรียนสามารถถอดความได้อย่างไร และพบค าศัพท์ยากใดบ้าง จากนั้นสนทนากับนักเรียนเพื่อเข้าสู่เรื่อง การถอดความค าประพันธ์ 3. ให้นักเรียนร่วมกันถอดความค าประพันธ์ และอธิบายค าศัพท์ยากที่พบในบทประพันธ์บนกระดาน 4. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มถอดความค าประพันธ์ในเรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง กลุ่มละเท่าๆ กัน พร้อมทั้งหาค าศัพท์ยากและค าแปล จากนั้นให้แต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ครูคอยตรวจสอบ ความถูกต้องและเสนอแนะเพิ่มเติม ขั้นสรุป 5. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้ที่ได้จากการถอดความค าประพันธ์ 6. นักเรียนท าใบงานที่ 1.2 เรื่อง ค าศัพท์น่ารู้
45 6. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน ภาษาไทย : หลักภาษาและการใช้ภาษาไทย ม.4 2. แผนภูมิกลอนบทละคร 3. แผนภูมิแสดงวงศ์อสัญแดหวา 4. ใบงานที่ 1.2 เรื่อง ค าศัพท์น่ารู้ แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ http://www.trueplookpanya.com/true/knowledge_detail.php?mul_content_id=๒๒๐๔ 7. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์ ตรวจใบงานที่ 1.2 ใบงานที่ 1.2 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
46 8. บันทึกผลหลังกระบวนการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ (เก่ง ดี มีสุข) .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ปัญหา/อุปสรรค .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางพนิดา อิ่นค า) ต าแหน่ง ครู
47 ใบงานที่ 1.2 เรื่อง ค าศัพท์น่ารู้ ค าชี้แจง บอกความหมายของค าศัพท์ที่ก าหนดให้ถูกต้อง ค าศัพท์ ความหมาย กะระตะ ชาลี คับแค จากพราก ชนัก โพยมบน ประเสบัน วิหลั่น เต่าร้าง ภัสม์ธุลี ต ามะหงง สามนต์ ปืนตับ มณฑก กั้นหยั่น เจียระบาด ไพชยนต์ กิดาหยัน ไถ้
48 ใบงานที่ 1.2 เรื่อง ค าศัพท์น่ารู้ ค าชี้แจง บอกความหมายของค าศัพท์ที่ก าหนดให้ถูกต้อง ค าศัพท์ ความหมาย กะระตะ เร่งม้า ชาลี ตาข่าย คับแค ชื่อนกชนิดหนึ่ง เป็นนกเป็ดน าที่มีขนาดเล็กที่สุด จากพราก ชื่อนกในวงศ์นกเป็ดน า ในวรรณคดีนิยมว่าคู่ของนกชนิดนี ต้องพรากและ ครวญถึงกันในเวลากลางคืน ชนัก เครื่องผูกคอช้าง ท าด้วยเชือกเป็นปมหรือห่วงห้อยพาดลงมา เพื่อให้คนที่ขี่ใช้ หัวแม่เท้าคีบกันตก โพยมบน ท้องฟ้าเบื องบน ประเสบัน ที่พักของเจ้านาย วิหลั่น ค่ายที่ท าให้ขยับรุกเข้าไปหาข้าศึกทีละน้อย เต่าร้าง ชื่อต้นไม้ชนิดหนึ่ง ต้นคล้ายต้นหมาก ผลเป็นทะลายเป็นพวง เต่ารั ง หรือหมากคัน ก็เรียก ภัสม์ธุลี ผง ฝุ่น ละออง ต ามะหงง เสนาผู้ใหญ่ สามนต์ รอบๆ ใกล้เคียง ปืนตับ ปืนหลายกระบอกเรียงกันเป็นตับ เมื่อยิงพร้อมกัน กระสุนจากทุกกระบอก จะออกพร้อมกันเป็นตับ ท าให้ยิงได้ไม่พลาด มณฑก เรียกปืนเล็กยาว ชนิดหนึ่งว่า ปืนมณฑก กั้นหยั่น อาวุธส าหรับเหน็บติดตัว เจียระบาด ผ้าคาดเอวชนิดหนึ่ง มีชายห้อยที่หน้าขา ไพชยนต์ ชื่อรถ หรือวิมานของพระอินทร์ ใช้เรียกที่ประทับของพระอินทร์ กิดาหยัน ผู้มีหน้าที่รับใช้ใกล้ชิดพระเจ้าแผ่นดิน ไถ้ ถุงส าหรับคาดเอวติดตัวไปในที่ต่างๆ เฉลย
49 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม กลุ่มที่.................................................. สมาชิกของกลุ่ม 1. .............................................................................. 2. .............................................................................. 3. .............................................................................. 4. .............................................................................. 5. .............................................................................. 6. .............................................................................. ล าดั บที่ รายการประเมิน คุณภาพการปฏิบัติ 4 3 2 1 1 มีการปรึกษาและวางแผนร่วมกันก่อนท างาน 2 มีการแบ่งหน้าที่อย่างเหมาะสมและสมาชิกท าตามหน้าที่ทุกคน 3 มีการปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4 มีการให้ความช่วยเหลือกัน 5 ร่วมมือกันปรับปรุงและพัฒนางาน รวม ลงชื่อ.....................................................................ผู้ประเมิน ................../......................../..................... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง หมายเหตุ ครูอาจใช้วิธีการมอบหมายให้หัวหน้ากลุ่ม เป็นผู้ประเมิน หรือให้ตัวแทนกลุ่มผลัดกันประเมิน หรือให้มีการประเมินโดยเพื่อน โดยตัวนักเรียนเอง ตามความเหมาะสมก็ได้
50 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง เวลา 10 ชั่วโมง แผนการเรียนรู้ที่3 เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง เวลา 3 ชั่วโมง วันที่.................เดือน.........................พ.ศ........................ ผู้สอน นางพนิดา อิ่นค า 1. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และน ามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง 2. ตัวชี้วัดชั้นปี/จุดประสงค์การเรียนรู้ ท 5.1 ม.4-6/3 วิเคราะห์และประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ของวรรณคดีและวรรณกรรมในฐานะที่ เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ ท 5.1 ม.4-6/4 สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อน าไปประยุกต์ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายคุณค่าด้านวรรณศิลป์จากเรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิงได้(K) 2. อธิบายคุณค่าด้านเนื้อหาจากเรื่องที่อ่านได้(K) 3. สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดี เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง เพื่อน าไปประยุกต์ใช้ ในชีวิตจริง (K,P) 3. สาระส าคัญ อิเหนาเป็นวรรณคดีที่ทรงคุณค่าและสามารถสอดแทรกข้อคิดและคุณธรรมต่างๆ ผ่านทางการแสดงออก ของตัวละครได้อย่างสมเหตุสมผล การศึกษาเรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง จะท าให้ได้ รับความรู้ด้านขนบธรรมเนียมประเพณี และสามารถน าข้อคิดจากเรื่องไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ 4. สาระการเรียนรู้ 1. การวิเคราะห์และประเมินคุณค่าวรรณคดีและวรรณกรรม 2. สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดี เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง 5. กระบวนการจัดการเรียนรู้(วิธีสอนโดยเน้นกระบวนการ : กระบวนการกลุ่ม) ชั่วโมงที่ 1 - 2 ขั้นน า 1. ครูติดแผนภูมิกลอนบทละคร บนกระดานให้นักเรียนเห็นอย่างชัดเจน
51 “เมื่อนั้น พระองค์ทรงพิภพดาหา ครั้นสุริย์ฉายบ่ายสามนาฬิกา ก็โสรจสรงคงคาอ่าองค์ ทรงเครื่องประดับสรรพเสร็จ แล้วเสด็จย่างเยื้องยูรหงส์ ออกยังพระโรงคัลบรรจง นั่งลงบนบัลลังก์รูจี” ขั้นสอน 2. ครูสนทนากับนักเรียนถึงการใช้สัมผัสสระและสัมผัสพยัญชนะจากบทนี้ว่ามีการใช้อย่างไร 3. ให้นักเรียนทบทวนความรู้เรื่องการพิจารณาคุณค่างานประพันธ์ด้านวรรณศิลป์ในเรื่อง การใช้สัมผัส สระ สัมผัสพยัญชนะ การใช้ค าซ้ า ค าซ้อน พร้อมยกตัวอย่างประกอบ 4. ครูสุ่มเรียกนักเรียน ให้ยกตัวอย่างค าประพันธ์ จากเรื่องอิเหนา จ านวน 2 บท แล้วให้เพื่อนในห้อง ช่วยกันบอกการใช้วรรณศิลป์ที่ปรากฏ ครูตรวจสอบความถูกต้องพร้อมอธิบายประกอบ 5. ครูทบทวนความรู้กับนักเรียน เรื่อง รสวรรณคดีประเภทต่างๆ พร้อมทั้งยกตัวอย่างประกอบ 6. ครูสุ่มเรียกนักเรียน 3 – 4 คน ให้ยกตัวอย่าง รสวรรณคดีที่พบในเรื่อง อิเหนา ครูตรวจสอบความ ถูกต้องพร้อมอธิบายประกอบ 7. นักเรียนจับคู่กันท าใบงานที่ 1.3 เรื่อง คุณค่าด้านวรรณศิลป์ ขั้นสรุป 8. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปคุณค่าด้านกลวิธีการแต่งจากเรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง ชั่วโมงที่ 3 ขั้นน า 1. ครูชูภาพอิเหนา และบุษบา แล้วซักถามนักเรียนถึงคุณธรรมที่ปรากฏของตัวละครแต่ละตัว จากนั้นสนทนากับนักเรียนถึงเรื่อง การพิจารณาคุณค่าด้านเนื้อหา ขั้นสอน 2. นักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงคุณธรรมต่างๆ ที่ปรากฏของตัวละครและข้อคิดที่ได้จากเรื่อง ครูสังเกตความสนใจและตั้งใจเรียนของนักเรียน 3. ครูสุ่มเรียกนักเรียน 3 - 4 คน ให้ยกตัวอย่างบทประพันธ์ที่แสดงให้เห็นถึงคุณธรรมข้อใดข้อหนึ่ง ของตัวละคร และให้อธิบายว่าได้ข้อคิดจากบทประพันธ์นี้อย่างไร แล้วบันทึกลงใบงานที่ 1.4 เรื่อง คุณค่า วรรณคดี ขั้นสรุป 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้และข้อคิดที่ได้รับจากวรรณคดี 5. ให้นักเรียนในห้องร่วมมือกันแสดงบทบาทสมมุติ เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง โดยให้ ร่วมกันเขียนบทละคร และนัดหมายเวลาในการแสดง • นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 2
52 6. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน ภาษาไทย : วรรณคดีและวรรณกรรม ม.4 2. แผนภูมิกลอนบทละคร 3. ภาพอิเหนา และบุษบา 4. ใบงานที่ 1.3 เรื่อง คุณค่าด้านวรรณศิลป์ 5. ใบงานที่ 1.4 เรื่อง คุณค่าวรรณคดี แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ http://www.trueplookpanya.com/true/knowledge_detail.php?mul_content_id=๒๒๐๔ 7. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์ ตรวจใบงานที่ 1.3 ใบงานที่ 1.3 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ตรวจใบงานที่ 1.4 ใบงานที่ 1.4 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบหลังเรียน แบบทดสอบหลังเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
53 8. บันทึกผลหลังกระบวนการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ (เก่ง ดี มีสุข) .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ปัญหา/อุปสรรค .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางพนิดา อิ่นค า) ต าแหน่ง ครู
54 ใบงานที่ 1.3 เรื่อง คุณค่าด้านวรรณศิลป์ ค าชี้แจง พิจารณาคุณค่าวรรณศิลป์ของบทประพันธ์ที่ก าหนดให้ถูกต้อง “แล้วว่าอนิจจาความรัก พึ่งประจักษ์ดั่งสายน้ าไหล ตั้งแต่จะเชี่ยวเป็นเกลียวไป ที่ไหนเลยจะไหลคืนมา สตรีใดในพิภพจบแดน ไม่มีใครได้แค้นเหมือนอกข้า ด้วยใฝ่รักให้เกินพักตรา จะมีแต่เวทนาเป็นเนืองนิตย์”
55 ใบงานที่ 1.3 เรื่อง คุณค่าด้านวรรณศิลป์ ค าชี้แจง พิจารณาคุณค่าวรรณศิลป์ของบทประพันธ์ที่ก าหนดให้ถูกต้อง “แล้วว่าอนิจจาความรัก พึ่งประจักษ์ดั่งสายน้ าไหล ตั้งแต่จะเชี่ยวเป็นเกลียวไป ที่ไหนเลยจะไหลคืนมา สตรีใดในพิภพจบแดน ไม่มีใครได้แค้นเหมือนอกข้า ด้วยใฝ่รักให้เกินพักตรา จะมีแต่เวทนาเป็นเนืองนิตย์” การใช้สัมผัส สัมผัสนอก รัก-จักษ์ ไหล-ไป-ไหน มา-ข้า แดน-แค้น ข้า-ตรา-นา สัมผัสใน (สัมผัสสระ) ว่า-อนิจจา เชี่ยว-เกลียว ไหน-ไหล ใด-ใน พิภพ-จบ ไม่-ใคร-ได้ ใฝ่-ให้ รัก-พักตรา สัมผัสใน (สัมผัสพยัญชนะ) ตั ง-แต่ ใด-แดน ใคร-แค้น -ข้า เวทนา-เนืองนิตย์ เฉลย
56 ใบงานที่ 1.4 เรื่อง คุณค่าวรรณคดี ค าชี้แจง พิจารณาคุณค่าที่ได้รับจากการศึกษาวรรณคดี เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง ข้อคิดที่ได้รับ การน าไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ าวัน
57 ใบงานที่ 1.4 เรื่อง คุณค่าวรรณคดี ค าชี้แจง พิจารณาคุณค่าที่ได้รับจากการศึกษาวรรณคดี เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง ข้อคิดที่ได้รับ 1.. ความใจร้อน และไม่รู้จักยอมแพ้ จะน ามาซึ่งความล าบากแก่ตนเอง 2. คนเจ้าชู้ และเล่นกับความรัก จะท าให้ผู้อื่นต้องเสียใจ การน าไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ าวัน 1. ก่อนจะท าอะไรต้องคิดพิจารณาอย่างรอบคอบ ใช้สติ แต่ไม่ใช้อารมณ์ เพราะถ้าเรากระท าการสิ่งใด ด้วยอารมณ์ ก็จะไม่ประสบผลส าเร็จ 2.. ควรมอบความรักที่บริสุทธิ์ ให้กับคนที่เราคิดว่าดีที่สุด ไม่คบหาพร้อมกันหลายๆคน เพราะจะท า ให้คนที่ไม่ถูกเลือกเสียใจ และตัวเราเองก็จะไม่มีใครเชื่อถืออีกเลย เฉลย
58 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ล าดับ ที่ ชื่อ – สกุล มีความตั้งใจ ในการ ท างาน มีความ รับผิดชอบ ตรงต่อเวลา ความสะอาด เรียบร้อย ผลส าเร็จ ของงาน รวม 20 คะแนน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ = ดีมาก ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง = ดี ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง = พอใช้ ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง = ปรับปรุง ให้ ๑ คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง
59 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม กลุ่มที่.................................................. สมาชิกของกลุ่ม 1. .............................................................................. 2. .............................................................................. 3. .............................................................................. 4. .............................................................................. 5. .............................................................................. 6. .............................................................................. ล าดับ ที่ รายการประเมิน คุณภาพการปฏิบัติ 4 3 2 1 1 มีการปรึกษาและวางแผนร่วมกันก่อนท างาน 2 มีการแบ่งหน้าที่อย่างเหมาะสมและสมาชิกท าตามหน้าที่ทุกคน 3 มีการปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4 มีการให้ความช่วยเหลือกัน 5 ร่วมมือกันปรับปรุงและพัฒนางาน รวม ลงชื่อ.....................................................................ผู้ประเมิน ................../......................../..................... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง หมายเหตุ ครูอาจใช้วิธีการมอบหมายให้หัวหน้ากลุ่ม เป็นผู้ประเมิน หรือให้ตัวแทนกลุ่มผลัดกันประเมิน หรือให้มีการประเมินโดยเพื่อน โดยตัวนักเรียนเอง ตามความเหมาะสมก็ได้
60 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง เวลา 10 ชั่วโมง แผนการเรียนรู้ที่4 เรื่อง ส่งสารด้วยการพูด เวลา 2 ชั่วโมง วันที่.................เดือน.........................พ.ศ........................ ผู้สอน นางพนิดา อิ่นค า 1. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ความคิดความรู้สึก ในโอกาสต่าง ๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ 2. ตัวชี้วัดชั้นปี/จุดประสงค์การเรียนรู้ ท 3.1 ม.4-6/5 พูดในโอกาสต่างๆ พูดแสดงทรรศนะ โต้แย้ง โน้มน้าวใจ และเสนอแนวคิดใหม่ ด้วยภาษาถูกต้อง เหมาะสม ท 3.1 ม.4-6/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. เตรียมข้อมูล และร่างบทส าหรับการพูดในโอกาสต่างๆ ได้(K) 2. พูดแสดงทรรศนะ พูดโต้แย้ง พูดโน้มน้าวใจและเสนอความคิดใหม่ได้(P) 3. มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด (A) 3. สาระส าคัญ การพูดต่อที่ประชุมชน เป็นการพูดในที่สาธารณะ มีคนฟังจ านวนมาก ผู้พูดต้องใช้ความสามารถ ทั้งศาสตร์และศิลป์ในการถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดและเรื่องราว อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้เสนอความคิดต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิผล 4. สาระการเรียนรู้ 1. การพูดต่อที่ประชุมชน 2. มารยาทในการฟัง การดู และการพูด 5. กระบวนการจัดการเรียนรู้(วิธีสอนแบบเบญจขันธ์) ชั่วโมงที่ 1 - 2 นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน ขั้นน า 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5 - 6 คน ให้แต่ละกลุ่มเลือกประธาน รองประธาน เลขานุการกลุ่ม
61 ขั้นสอน 2. ให้แต่ละกลุ่มประชุมวางแผนเตรียมการพูดหน้าชั้นเรียน ดังนี้ - แบ่งหัวข้อกันศึกษา “หลักการพูดต่อที่ประชุมชน” - น าความรู้ที่ได้รับมาอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ โดยอยู่บนพื้นฐานของเหตุผล - ช่วยกันก าหนดหัวข้อเรื่องที่จะพูด ให้มีหัวข้อที่แสดงทรรศนะ พูดโต้แย้ง พูดโน้มน้าวใจ และเสนอความคิดใหม่ แล้วช่วยกันร่างบทพูดตั้งแต่วางโครงเรื่อง และเขียนเรื่อง โดยยึด หลักการเรียบเรียงข้อความเหมือนเรียงความ - สมาชิกในกลุ่มตรวจสอบบทร่างส าหรับพูดตั้งแต่ ความถูกต้องของข้อมูลในการพูด การ เรียบเรียงเนื้อหาสาระ และการล าดับเรื่องราวในการพูด การสอดแทรกข้อคิด คุณค่า และ อารมณ์ขันในการพูด 3. ให้สมาชิกในกลุ่มร่วมกันเสนอความคิดเห็น เทคนิคการพูด การสอดแทรกต่างๆ เพื่อให้การพูด มีคุณค่า น่าเชื่อถือ และน่าฟัง โดยผลัดกันเป็นผู้เสนอความคิดและรับฟังความคิด น าข้อมูลมาเรียบเรียงให้ ถูกต้องสมบูรณ์ 4. ก าหนดหน้าที่การเรียบเรียง การคัดลอกข้อความใหม่ และคัดเลือกผู้น าเสนอผลงานการพูดต่อที่ ประชุมชนโดยในกลุ่มช่วยกันฝึกซ้อมลีลา ท่าทาง และบุคลิกในการพูด น้ าเสียง การออกเสียง ควบกล้ าและ จังหวะในการพูด เพื่อให้ผลงานในกลุ่มแข่งขันกับกลุ่มอื่นได้ สมาชิกในกลุ่มให้ค าแนะน า ปรับปรุง 5. ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลงานการพูดต่อที่ประชุมชนหน้าชั้นเรียน ขั้นสรุป 6. ครูและตัวแทนกลุ่มทุกกลุ่มร่วมกันประเมินผลการพูด พร้อมทั้งให้ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียน 6. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน ภาษาไทย : วรรณคดีและวรรณกรรม ม.4 แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. ห้องเทคโนโลยีสารสนเทศ
62 7. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบก่อนเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ประเมินการพูดต่อที่ประชุมชน แบบประเมินการพูดต่อที่ประชุมชน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ ประเมินการน าเสนอผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบหลังเรียน แบบทดสอบหลังเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
63 8. บันทึกผลหลังกระบวนการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ (เก่ง ดี มีสุข) .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ปัญหา/อุปสรรค .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางพนิดา อิ่นค า) ต าแหน่ง ครู
64 แบบประเมินการพูดต่อที่ประชุมชน กลุ่มที่.................................................. สมาชิกของกลุ่ม 1. .............................................................................. 2. .............................................................................. 3. .............................................................................. 4. .............................................................................. 5. .............................................................................. 6. .............................................................................. ล าดับ ที่ รายการประเมิน คุณภาพผลงาน 4 3 2 1 1 ความถูกต้องของข้อมูลในการพูด 2 การเรียบเรียงเนื้อหาสาระและการล าดับเรื่องราวในการพูด 3 การสอดแทรกข้อคิด คุณค่า และอารมณ์ขันในการพูด 4 ลีลาท่าทางและบุคลิกในการพูด 5 น้ าเสียง การออกเสียงควบกล้ า และจังหวะในการพูด รวม ลงชื่อ..............................................................ผู้ประเมิน .............../.............../............... เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 4 หมายถึง ดีมาก 3 หมายถึง ดี 2 หมายถึง พอใช้ 1 หมายถึง ปรับปรุง
65 แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ล าดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 4 3 2 1 1 เนื้อหาละเอียดชัดเจน 2 ความถูกต้องของเนื้อหา 3 ภาษาที่ใช้เข้าใจง่าย 4 ประโยชน์ที่ได้จากการน าเสนอ 5 วิธีการน าเสนอผลงาน รวม ลงชื่อ ผู้ประเมิน ( ) / / เกณฑ์การให้คะแนน การน าเสนอผลงานสอดคล้องกับรายการประเมินสมบูรณ์ชัดเจน ให้ 4 คะแนน การน าเสนอผลงานสอดคล้องกับรายการประเมินเป็นส่วนใหญ่ ให้ 3 คะแนน การน าเสนอผลงานสอดคล้องกับรายการประเมินบางส่วน ให้ 2 คะแนน การน าเสนอผลงานไม่สอดคล้องกับรายการประเมิน ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 4 หมายถึง ดีมาก 3 หมายถึง ดี 2 หมายถึง พอใช้ 1 หมายถึง ปรับปรุง
66 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม กลุ่มที่.................................................. สมาชิกของกลุ่ม 1. .............................................................................. 2. .............................................................................. 3. .............................................................................. 4. .............................................................................. 5. .............................................................................. 6. .............................................................................. ล าดั บที่ รายการประเมิน คุณภาพการปฏิบัติ 4 3 2 1 1 มีการปรึกษาและวางแผนร่วมกันก่อนท างาน 2 มีการแบ่งหน้าที่อย่างเหมาะสมและสมาชิกท าตามหน้าที่ทุกคน 3 มีการปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4 มีการให้ความช่วยเหลือกัน 5 ร่วมมือกันปรับปรุงและพัฒนางาน รวม ลงชื่อ.....................................................................ผู้ประเมิน ................../......................../..................... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง หมายเหตุ ครูอาจใช้วิธีการมอบหมายให้หัวหน้ากลุ่ม เป็นผู้ประเมิน หรือให้ตัวแทนกลุ่มผลัดกันประเมิน หรือให้มีการประเมินโดยเพื่อน โดยตัวนักเรียนเอง ตามความเหมาะสมก็ได้
67 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 เวลา 8 ชั่วโมง แผนการเรียนรู้ที่1 เรื่อง ฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ เวลา 2 ชั่วโมง วันที่.................เดือน.........................พ.ศ........................ ผู้สอน นางพนิดา อิ่นค า 1. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และความรู้สึก ในโอกาสต่างๆอย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ 2. ตัวชี้วัดชั้นปี/จุดประสงค์การเรียนรู้ ท 3.1 ม.4-6/4 มีวิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ฟังและดู ท 3.1 ม.4-6/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. เลือกเรื่องที่ฟังและดูสื่อต่างๆ ได้อย่างมีวิจารณญาณ (K,P) 2. มีมารยาทในการฟัง และการดูสื่อต่างๆ (A) 3. สาระส าคัญ การฟังและการดูเป็นทักษะการรับสารทั้งวัจนภาษาและอวัจนภาษาที่ใช้ในชีวิตประจ าวันมากที่สุด เป็น ทักษะที่ส าคัญและจ าเป็นต้องฝึกฝนและพัฒนาให้ก้าวทันวิทยาการ เทคโนโลยี และสื่อมวลชนที่เจริญก้าวหน้า อย่างรวดเร็ว 4. สาระการเรียนรู้ 1. จุดมุ่งหมายการแต่งวรรณคดีและวรรณกรรม 2. การพิจารณารูปแบบของวรรณคดีและวรรณกรรม 5. กระบวนการจัดการเรียนรู้(วิธีสอนโดยการใช้เกม วิธีสอนโดยใช้การอภิปรายกลุ่มย่อย) ชั่วโมงที่ 1 ขั้นน า 1. ครูน าแถบบันทึกเสียง นิทานอีสป เรื่อง ราชสีห์กับหนู พร้อมทั้งซักถามนักเรียนว่า เนื้อหาในนิทานนี้มีความหมายว่าอย่างไร และกล่าวถึงเรื่องใด จากนั้นสนทนากับนักเรียนเพื่อน า เข้าสู่วรรณคดี เรื่อง นิทานเวตาล ขั้นสอน 2. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน จากนั้นให้แต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษา ความเป็นมาของวรรณคดี เรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 โดยครูช่วยอธิบายเพิ่มเติมอย่างละเอียด
68 3. ให้นักเรียนเล่นเกม “ตอบไว ได้แต้ม” โดยครูจะตั้งค าถามเรื่อง ความเป็นมาของวรรณคดีเรื่อง นิทานเวตาล ที่นักเรียนแต่ละกลุ่มได้ศึกษาไปแล้ว และให้แต่ละกลุ่มร่วมกันตอบค าถามที่ครูถามกลุ่มใดสามารถ ยกมือตอบค าถามได้เร็วและถูกต้องที่สุด จะได้คะแนน เมื่อจบเกมกลุ่มไหนได้คะแนนมากที่สุด จะเป็นผู้ชนะ ขั้นสรุป 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความเป็นมาของวรรณคดีเรื่องนิทานเวตาล ชั่วโมงที่ 2 ขั้นน า 1. ครูน าพระบรมฉายาลักษณ์ของ พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ มาให้นักเรียนดูหน้า ชั้นเรียน ขั้นสอน 2. ซักถามนักเรียนถึงความรู้เกี่ยวกับพระราชประวัติของพระองค์ จากนั้นครูอธิบาย เกี่ยวกับการแต่งเรื่อง นิทานเวตาล 3. นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันค้นคว้าความรู้เกี่ยวกับพระราชประวัติของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่น พิทยาลงกรณ์ จากหนังสือเรียนและแหล่งการเรียนรู้อื่นๆ ในหัวข้อ ดังนี้ - พระราชประวัติ - ผลงานพระราชนิพนธ์ 4. ตัวแทนกลุ่มแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลการค้นคว้าในหัวข้อที่ได้รับมอบหมายหน้าชั้นเรียน พร้อมทั้งให้นักเรียนบันทึกพระราชประวัติของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ลงในใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ขั้นสรุป 5. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย 6. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน ภาษาไทย : วรรณคดีและวรรณกรรม ม.4 2. แถบบันทึกเสียง นิทานอีสป 3. พระบรมฉายาลักษณ์ของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ 4. เกม ตอบไว ได้แต้ม 5. ใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์
69 แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ http://www.trueplookpanya.com/true/knowledge_detail.php?mul_content_id=22๐4 7. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบก่อนเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ตรวจใบงานที่ 1.1 ใบงานที่ 1.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างาน รายบุคคล แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
70 8. บันทึกผลหลังกระบวนการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ (เก่ง ดี มีสุข) .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ปัญหา/อุปสรรค .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางพนิดา อิ่นค า) ต าแหน่ง ครู
71 ใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ค าชี้แจง สรุปพระราชประวัติของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ลงในแบบบันทึก พระราชประวัติ .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ผลงานพระราชนิพนธ์ .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................
72 ใบงานที่ 1.1 เรื่อง พระราชประวัติของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ค าชี้แจง สรุปพระราชประวัติของพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ลงในแบบบันทึก พระราชประวัติ พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ มีพระนามเดิมว่าพระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจรัส หรือนามปากกว่า น.ม.ส. (10 มกราคม พ.ศ. 2419 – 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2488) ทรงเป็นปราชญ์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นพระ บิดาแห่งการสหกรณ์ไทย ทรงเป็นต้นราชสกุล "รัชนี" เมื่อเยาว์วัยเรียนหนังสือกับมารดาที่ต าหนัก เมื่อชันษา 5 ขวบ ก็ทรงอ่านหนังสือได้คล่อง ทรงเข้าศึกษาที่โรงเรียนพระต าหนักสวนกุหลาบ เมื่อ พ.ศ. 2429 และต่อมา ศึกษาภาษาอังกฤษจนถึง พ.ศ. 2436 จึงเข้ารับราชการในต าแหน่งนายเวร กระทรวงธรรมการ ขณะพระชันษาได้ 16 ปี และได้เลื่อนเป็นผู้ช่วยในกรมศึกษาธิการใน ทรงรับหน้าที่พิเศษเป็นข้าหลวงสอบไล่วิชาหนังสือไทย ทรง เป็นกรรมการพิเศษร่างพระราชบัญญัติพิจารณาความแพ่ง และทรงได้เลื่อนเป็นผู้ช่วยที่ปรึกษากระทรวงพระคลัง มหาสมบัติ สิ้นพระชนม์เมื่อวันจันทร์ที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2488 ด้วยพระโรคหลอดโลหิตในสมองตัน สิริ พระชนมายุ 68 ปี 6 เดือน 13 วัน ผลงานพระราชนิพนธ์ ในด้านงานพระนิพนธ์ ทรงเป็นกวีเอก ในการนิพนธ์ร้อยกรองและร้อยแก้วมากมายหลายเรื่อง ทรงใช้ พระนามแฝงว่า "น.ม.ส." ย่อมาจากตัวอักษรท้ายพระนามเดิม รัชนี แจ่ม จรัส ทรงมีผลงานตีพิมพ์ (บางส่วน) ได้แก่ สงครามญี่ปุ่น กับ รัสเซีย จดหมายจางวางหร่ า สืบราชสมบัติ พระนลค าฉันท์ ตลาดเงินตรา นิทานเวตาล กนกนคร ความนึกในฤดูหนาว ปาฐกถา เล่ม 1 , 2 ประมวญนิทาน เห่เรือ บทร้อง "อโหกุมาร" กลอนและนักกลอน ค าท านาย เครื่องฝึกหัดเยเตลแมนในออกซฟอร์ดและเคมบริดจ์ เสภาสภา ปฤษาณาเถลิงศก และ พ.ศ. 2487 - สามกรุง - พระนิพนธ์สุดท้ายในกรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ขณะนั้นพระองค์ ประชวรต้อกระจก ทรงให้ หม่อมเจ้าหญิงวิภาวดี รังสิต (พระธิดาในกรม) จดตามค าบอกของพระองค์ เฉลย
73 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม กลุ่มที่.................................................. สมาชิกของกลุ่ม 1. .............................................................................. 2. .............................................................................. 3. .............................................................................. 4. .............................................................................. 5. .............................................................................. 6. .............................................................................. ล าดับ ที่ รายการประเมิน คุณภาพการปฏิบัติ 4 3 2 1 1 มีการปรึกษาและวางแผนร่วมกันก่อนท างาน 2 มีการแบ่งหน้าที่อย่างเหมาะสมและสมาชิกท าตามหน้าที่ทุกคน 3 มีการปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4 มีการให้ความช่วยเหลือกัน 5 ร่วมมือกันปรับปรุงและพัฒนางาน รวม ลงชื่อ..............................................................................ผู้ประเมิน ......................./.........................../........................ เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง หมายเหตุ ครูอาจใช้วิธีการมอบหมายให้หัวหน้ากลุ่ม เป็นผู้ประเมิน หรือให้ตัวแทนกลุ่มผลัดกันประเมิน หรือให้มีการประเมินโดยเพื่อน โดยตัวนักเรียนเอง ตามความเหมาะสมก็ได้
74 แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ล าดับ ที่ ชื่อ – สกุล มีความตั้งใจ ในการ ท างาน มีความ รับผิดชอบ ตรงต่อเวลา ความสะอาด เรียบร้อย ผลส าเร็จ ของงาน รวม 20 คะแนน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ = ดีมาก ให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง = ดี ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง = พอใช้ ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง = ปรับปรุง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8 ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง
75 ค าชี้แจง ให้นักเรียนเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. การฟังข้อใดควรใช้วิจารณญาณในการฟังมาก ที่สุด ก. การฟังเพลง ข. การฟังละคร ค. การฟังสารคดี ง. การฟังโฆษณาหาเสียง 2. ข้อใด ไม่ใช่การใช้วิจารณญาณในการฟัง ก. ฟังแล้วยอมรับทัศนะของผู้อื่น ข. ฟังแล้วคิดตามว่าน่าเชื่อถือเพียงใด ค. ฟังแล้วพิจารณาว่าผู้พูดใช้วิธีการถ่ายทอด ความรู้สึกนึกคิดอย่างไร ง. ฟังแล้วพิจารณาว่าเรื่องนั้นเป็นข้อเท็จจริงหรือเป็น ความคิดเห็นของผู้พูด 3. สารข้อใดท าให้ผู้ฟังมองเห็นภาพชัดเจนที่สุด ก. เธอหนอเธอขยี้รักและภักดีของฉัน หวังกลายลาย เหมือนฝัน ๆ ลวง ข. ระหว่างความรักและความต้องการ มันคือสายธาร ศีลธรรมประจ าใจ ค. ทั่วแคว้นแดนใด ใคร่ ๆ ก็รู้จัก ชื่อเสียงโด่งดังยิ่งนัก ใครก็รัก ใครก็ศรัทธา ง. ไผ่พลิ้วลมครวญชายคลองถิ่นทุ่งรวงทอง มองคุ้งฝั่ง คลอง น้ านองไหลบ่า 4. “เย็น...สายลมพัดโชยแผ่วพลิ้ว ละลิ่วใบไม้ร่วงลง ลอย แลเกลื่อนตามธารา มองนกบินเรียงเคียงคลอคู่ มาหน้าระรื่น ต้องแอบสะอื้นร้าวรานฤทัย” สาร ดังกล่าวนี้ท าให้ผู้ฟังเกิดสิ่งใดมากที่สุด ก. มองเห็นภาพ ข. เกิดความรู้สึก ค. ได้ข้อคิดเตือน ง. ถูกทั้งข้อ ก และ ข 5. สารประเภทใดที่ควรใช้ภาษาที่เร้าอารมณ์ ก. สารจรรโลงใจ ข. สารให้ความรู้ ค. สารโน้มน้าวใจ ง. ถูกทุกข้อ 6. ข้อใดเป็นอุปสรรคส าคัญต่อการอ่านและการฟังให้ เกิดวิจารณญาณ ก. อคติครอบง า ข. การเชื่ออย่างงมงาย ค. ความนิยมชมชอบ ง. ความหวาดกลัวอย่างไม่มีเหตุผล 7. ถ้ามีบุคคลต่าง ๆ มาพูดเรื่อง “แนวทางในการ คลี่คลายคดีอาชญากรรม” ควรจะเชื่อใคร ก. รัฐมนตรี ข. อธิบดีกรมต ารวจ ค. อธิบดีการปกครอง ง. สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 8. ณเดชได้ฟังการบรรยายเรื่อง “ภาษากับความ มั่นคงของชาติ” ท าให้ได้รู้และตระหนักว่าต่อไปนี้ จะต้องใช้ภาษาไทยให้ถูกต้อง อย่างน้อยก็เป็นการ ช่วยชาติทางอ้อม การที่ณเดชเปลี่ยนพฤติกรรมของ ตัวเอง แสดงว่ามีประสิทธิภาพของการฟังตามข้อใด ก. สารให้ความรู้ ข. วิเคราะห์ได้ ค. ประเมินค่าได้ ง. จับประเด็นได้ 9. เหตุใดจึงต้องตั้งค ำถำม หลังจำกกำรฟังหรือกำรดู ก. เพื่อทดสอบควำมรู้ควำมเข้ำใจ ข. เพื่อให้ฝึกกำรใช้ค ำถำมที่ถูกต้อง ค. เพื่อให้มีสมำธิในกำรฟัง กำรดูอยู่ตลอด ง. เพื่อให้สำมำรถเข้ำใจควำมหมำยได้อย่ำงแจ่มแจ้ง 10. “ผู้ให้ก าเนิดลูกเสือแห่งโลกคือ ลอร์ด บาเดน เพา เวลล์ ได้จัดตั้งกองลูกเสือแห่งแรกที่ประเทศอังกฤษ” สารนี้ต้องการให้ผู้ฟังได้รับประโยชน์อย่างไร ก. ให้ข้อคิด ข. ให้ความรู้ ค.ให้แนวปฏิบัติ ง. ให้ความเพลิดเพลิน 1. ง 2. ก 3. ง 4. ก 5. ค 6. ก 7. ข 8. ค 9. ก 10. ข เฉลย
76 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 เวลา 8 ชั่วโมง แผนการเรียนรู้ที่2 เรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 เวลา 2 ชั่วโมง วันที่.................เดือน.........................พ.ศ........................ ผู้สอน นางพนิดา อิ่นค า 1. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และน ามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง 2. ตัวชี้วัดชั้นปี/จุดประสงค์การเรียนรู้ ท 5.1 ม.4-6/1 วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกความเป็นมา และประวัติผู้เต่งเรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 ได้(K) 2. อธิบายลักษณะค าประพันธ์เรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 ได้ (K,P) 3. อธิบายลักษณะการด าเนินเรื่องของนิทานเวตาล เรื่องที่ 10 ได้ (K,P) 3. สาระส าคัญ นิทานเวตาล เป็นวรรณกรรมสันสกฤตโบราณที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในทวีปต่างๆ และมี ผู้แต่งในแต่ละชาติน าไปแปลเป็นภาษาของตนเอง ด้วยการด าเนินเรื่องที่แปลกใหม่แบบนิทานซ้อนนิทาน และเนื้อหาที่สนุกสนานพร้อมทั้งสอดแทรกข้อคิดหลักปฏิบัติเอาไว้ในแต่ละตอน 4. สาระการเรียนรู้ 1. จุดมุ่งหมายการแต่งวรรณคดีและวรรณกรรม 2. การพิจารณารูปแบบของวรรณคดีและวรรณกรรม 3. การพิจารณาเนื้อหาและกลวิธีในวรรณคดีและวรรณกรรม 5. กิจกรรมการเรียนรู้ (วิธีสอนแบบบรรยาย วิธีสอนโดยเน้นกระบวน : กระบวนการกลุ่ม ) * นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน
77 ชั่วโมงที่ 1 ขั้นน า 1. ครูน าภาพเวตาลห้อยศีรษะลงมาจากต้นอโศก มาให้นักเรียนดู จากนั้นสอบถามนักเรียนว่า รู้จัก เวตาลมาก่อนหรือไม่ และมีลักษณะอย่างไร ปรากฏอยู่ในวรรณคดีเรื่องใดจากที่เคยได้ยินมา จากนั้นน าสนทนา เพื่อเข้าสู่เรื่อง นิทานเวตาล ขั้นสอน 2. ครูอธิบายต้นก าเนิดของนิทานเวตาลให้นักเรียนฟัง จากนั้นให้นักเรียนศึกษาความเป็นมาของ นิทาน เวตาล เรื่องที่ 10 จากหนังสือเรียน 3. ครูสุ่มเรียกนักเรียน 3 - 4 คน ให้ออกมาตั้งค าถาม เกี่ยวกับความเป็นมาของนิทานเวตาล พร้อมทั้ง ให้เรียกสมาชิกในห้องออกมาตอบค าถามหน้าชั้นเรียน ครูคอยตรวจสอบความถูกต้อง 4. ครูน าหนังสือนิทานเวตาลฉบับต่างๆ มาให้นักเรียนดูเป็นตัวอย่าง พร้อมอธิบายรายละเอียดของ นิทานเวตาลแต่ละฉบับ เช่น - นิทานเวตาล 10 เรื่อง ฉบับภาษาไทย ของ น.ม.ส. - นิทานเวตาล 25 เรื่อง ฉบับภาษาสันสกฤต - นิทานเวตาล 9 เรื่อง ฉบับภาษาอังกฤษ ของริชาร์ด เอฟ. เบอร์ตัน - นิทานเวตาล 1 เรื่อง ฉบับภาษาอังกฤษ ของ ซี. เอช. ทอว์นีย์ 5. ครูน าภาพพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ มาให้นักเรียนดู จากนั้นสนทนากับนักเรียน ถึงประวัติและผลงานของพระองค์ พร้อมยกตัวอย่างประกอบในเรื่องที่นักเรียนเคยอ่านหรือมีความรู้มาก่อน ขั้นสรุป 6. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ความเป็นมาและประวัติผู้แต่ง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 ชั่วโมงที่ 2 ขั้นน า 1. ครูทบทวนความรู้เรื่อง ความเป็นมาของนิทานเวตาล จากในชั่วโมงที่แล้ว พร้อมทั้งอธิบายความรู้ เพิ่มเติมเพื่อให้นักเรียนสามารถน าไปสืบค้นความรู้เพิ่มเติมได้ ขั้นสอน 2. ให้นักเรียนศึกษาเนื้อเรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 จากหนังสือเรียน พร้อมทั้งสรุปใจความส าคัญ ของเรื่องที่อ่าน 3. ครูสุ่มเรียกนักเรียน 4 – 5 คน ให้บอกใจความส าคัญของนิทานเวตาล เรื่องที่ 10 ว่ากล่าวถึง เรื่องอะไร โดยมีครูตรวจสอบความถูกต้องและเสนอแนะเพิ่มเติม
78 ขั้นสรุป 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเรื่อง นิทานเวตาล เรื่องที่ 10 5. ให้นักเรียนท าใบงานที่ 1.2 เรื่อง นานาน่ารู้จากนิทานเวตาล 6. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน ภาษาไทย : วรรณคดีและวรรณกรรม ม.4 2. ภาพวาดเวตาล 3. ภาพพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ (น.ม.ส.) 4. ใบงานที่ 1.2 เรื่อง นานาน่ารู้จากนิทานเวตาล แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. หนังสือพระประวัติพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ (น.ม.ส.) 7. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบก่อนเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ตรวจใบงานที่ 1.2 ใบงานที่ 1.2 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างาน รายบุคคล แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
79 8. บันทึกผลหลังกระบวนการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ (เก่ง ดี มีสุข) .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ปัญหา/อุปสรรค .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางพนิดา อิ่นค า) ต าแหน่ง ครู
80 ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------- นิทานเวตาลสะท้อนให้เห็นความเชื่อ ในสังคมด้านใดได้อย่างชัดเจน ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------- --------------------------------------------- -------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------- ---------- นิทานเวตาลมีที่มาจากวรรณกรรมของ ประเทศใด และมีลักษณะอย่างไร ใบงานที่ 1.2 เรื่อง นานาน่ารู้จากนิทานเวตาล ค าชี้แจง อธิบายและตอบค าถามที่ก าหนดให้ถูกต้อง ตัวอย่างคุณค่าทางด้านวรรณศิลป์ที่เห็นได้ อย่างชัดเจนจากนิทานเวตาลมีลักษณะอย่างไร