หลักสูตรสถานศึกษา กศน.อำเภอเกาะจันทร์

มำตรฐำนที่ 5.4 มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นความส าคัญของหลักการพัฒนา และสามารถพัฒนา

ตนเอง ครอบครัว ชุมชน/สังคม
มำตรฐำนกำรเรียนรู้ ผลกำรเรียนรู้ที่คำดหวัง
มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการพัฒนาชุมชน/สังคม 1. มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการพัฒนา
สามารถวิเคราะห์ข้อมูลและก าหนดแนวทาง ชุมชน/สังคม

การพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน/สังคม 2. มีความรู้ ความเข้าใจและเห็นความส าคัญ
ให้สอดคล้องกับสภาพการเปลี่ยนแปลง ของข้อมูล ตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม
ของเหตุการณ์ปัจจุบัน 3. วิเคราะห์ข้อมูล ตนเอง ครอบครัว

ชุมชน สังคม เพื่อใช้ในการจัดท าแผนชีวิต
และชุมชน/สังคม
4. เกิดความตระหนักและมีส่วนร่วม
ในการจัดท าประชาคมของชุมชน

5. น าผลที่ได้จากการประชาคมไปเพื่อใช้
ในชีวิตประจ าวันได้
6. สามารถพัฒนาการจัดการท าแผนชีวิต
ชุมชน/สังคมให้สอดคล้องกับสภาพการ

เปลี่ยนแปลงของชุมชน/สังคม

ค ำอธิบำยรำยวิชำบังคับ สำระกำรพัฒนำสังคม





มำตรฐำนที่ รหัสรำยวิชำ รำยวิชำ หน่วยกิต

5.1 สค21001 สังคมศกษา 3
ึ
5.2
และ 5.3 สค21002 ศาสนา และหน้าที่พลเมือง 2
5.4 สค21003 การพัฒนาตนเองชุมชน สังคม 1

รวม 6

ค ำอธิบำยรำยวิชำ สค21001 สังคมศึกษำจ ำนวน 3 หน่วยกิต (120 ชั่วโมง)
ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น


มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ
มีความรู้ ความเข้าใจตระหนักเกี่ยวกับภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ การเมือง
การปกครองในทวีปเอเชีย และน ามาปรับใช้ในการด าเนินชีวิต เพื่อความมั่นคงของชาติ


ศึกษำและฝึกทักษะเกี่ยวกับเรื่องดังต่อไปนี้
1. ลักษณะทางภูมิศาสตร์กายภาพ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิศาสตร์กายภาพ
ั
และความสัมพนธ์ทางภูมิศาสตร์กายภาพ ที่ส่งผลกระทบถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่
ของประชากร ตลอดจนการเกิดทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมของประเทศต่างๆ
ในทวีปเอเชีย
2. ความเป็นมาของประวัติศาสตร์ประเทศต่างๆ ในทวีปเอเชีย
3. ความหมาย และความส าคัญของเศรษฐศาสตร์ เศรษฐกิจสร้างสรรค์ และทรัพย์สิน

ทางปัญญา ระบบเศรษฐกิจ และกลุ่มของเศรษฐกิจในทวีปเอเชีย
4. การเมือง การปกครอง และการเปรียบเทียบรูปแบบการเมือง การปกครองของประเทศต่างๆ
ในทวีปเอเชีย


กำรจัดประสบกำรณ์กำรเรียนรู้
1. จัดให้มีการส ารวจสภาพภูมิศาสตร์กายภาพ ประวัติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ การเมือง
การปกครองของชุมชน จัดกลุ่มอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สืบค้นข้อมูลทางกายภาพ
จากแหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญา แผนที่ Website ฯลฯ และสรุปผลการเรียนรู้ น าเสนอ

ในรูปแบบต่างๆ
2. จัดให้มีการศึกษาจากสื่อการเรียนรู้ เช่น เอกสาร ต ารา CD แหล่งการเรียนรู้ ภูมิปัญญา
สถานที่ส าคัญ

3. จัดให้มีการสืบค้นรวบรวมข้อมูล โดยวิธีการต่างๆ เช่น การศึกษาดูงาน การเก็บข้อมูล
จากองค์กร ฟงการบรรยายจากผู้รู้ จัดกลุ่มอภิปราย การวิเคราะห์ เสนอแนวคิด
ั
ทางเลือก
4. จัดกิจกรรมการศึกษาจากสภาพจริง การเล่าประสบการณ์ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้

้
การคนคว้าจากผู้รู้ แหล่งการเรียนรู้ สื่อเทคโนโลยี สื่อเอกสาร การจ าลองเหตุการณ์ การ
อภิปราย การวิเคราะห์ สรุปผลการเรียนรู้ และน าเสนอ ในรูปแบบที่หลากหลาย

กำรวัดและประเมินผล

ประเมินจากการทดสอบ การสังเกต การประเมินการมีส่วนร่วมในการท ากิจกรรม
และการตรวจผลงาน ฯลฯ

ื
ค ำอธิบำยรำยวิชำ สค21002 ศำสนำ และหน้ำที่พลเมอง จ ำนวน 2 หน่วยกิต (80 ชั่วโมง)
ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น


มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ
1. มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นคุณค่าและสืบทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณีของประเทศ
ในทวีปเอเชีย

2. มีความรู้ ความเข้าใจด าเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตย กฎระเบียบของประเทศเพื่อนบ้าน

ศึกษำและฝึกทักษะเกี่ยวกับเรื่องดังต่อไปนี้
1. ประวัติความเป็นมาของศาสนาในประเทศไทย และประเทศในทวีปเอเชีย

2. หลักธรรมส าคัญของการปฏิบัติตนให้อยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
3. การบริหารจิตตามหลักศาสนา
4. การปฏิบัติตนเป็นคนดีตามหลักค าสอนของแต่ละศาสนา (พุทธ คริสต์ อิสลาม)
5. วัฒนธรรม ประเพณีที่ส าคัญของประเทศไทยและทวีปเอเชีย

6. การอนุรักษ์ สืบสาน วัฒนธรรม ประเพณี และค่านิยม จริยธรรมทางสังคม
ที่พึงประสงค์ของสังคมไทย
7. โครงสร้างและสาระส าคัญของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยที่เกี่ยวข้อง

กับสิทธิเสรีภาพ หน้าที่ของประชาชน
8. การปฏิรูปการเมืองและจุดเด่นของรัฐธรรมนูญที่เกี่ยวข้องกับสิทธิ เสรีภาพ หน้าที่
ของประชาชน
ื้
9. หลักการอยู่ร่วมกันตามวิถีทางประชาธิปไตยบนพนฐานของคุณธรรมจริยธรรม
10. สถานการณ์และการมีส่วนร่วมทางการเมืองการปกครองในสังคมไทย

11. สิทธิมนุษยชนพื้นฐาน

กำรจัดประสบกำรณ์กำรเรียนรู้

จัดให้มีการค้นคว้าหาความรู้จากสื่อเอกสาร ต ารา สื่ออิเล็กทรอนิกส์ ภูมิปัญญา สถาบัน ทาง
ศาสนา การฝึกปฏิบัติ การท าโครงงาน การจัดกลุ่มอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การวิเคราะห์
สถานการณ์จ าลอง การสรุปผลการเรียนรู้ และน าเสนอในรูปแบบต่างๆ




กำรวัดและประเมินผล
ประเมินจากการทดสอบ การสังเกต การประเมินการมีส่วนร่วมในการท ากิจกรรมและ

การตรวจผลงาน ฯลฯ

ค ำอธิบำยรำยวิชำ สค21003 กำรพัฒนำตนเองชุมชน สังคม จ ำนวน 1 หน่วยกิต (40 ชั่วโมง)
ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น


มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ
มีความรู้ ความเขาใจ หลักการพัฒนาชุมชน สังคม สามารถวิเคราะห์ ข้อมูล และก าหนดแนว
้
ั
ทางการพฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม ให้สอดคล้องกับสภาพการเปลี่ยนแปลง ของ
เหตุการณ์ปัจจุบัน

ศึกษำและฝึกทักษะเกี่ยวกับเรื่องดังต่อไปนี้
1. ความหมาย ความส าคัญของข้อมูล ประโยชน์ของข้อมูลตนเอง ชุมชน สังคม

2. เทคนิคและวิธีการจัดเก็บข้อมูล เช่น การจัดเวทีประชาคม การส ารวจข้อมูล
การประชาพิจารณ์ โดยใช้แบบสอบถาม การสืบค้นข้อมูลจากแหล่งต่างๆ ฯลฯ
3. การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อการจัดท าแผนพัฒนาตนเอง ชุมชน สังคม
4. การจัดท าแผนพัฒนาตนเอง ชุมชน สังคมและการน าไปใช้ในชีวิตประจ าวัน


กำรจัดประสบกำรณ์กำรเรียนรู้
จัดให้ผู้เรียนฝึกทักษะจากการปฏิบัติจริงการเก็บข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล

การจัดท าแผนพฒนาตนเอง ชุมชน สังคม โดยการเข้าร่วมสังเกตการณ์ สร้างสถานการณ์จ าลอง
ั
ั
จัดท าเวทีประชาคม และการศึกษาดูงาน เปรียบเทียบการจัดท าแผนพฒนาตนเอง ชุมชน สังคม
ระหว่างกลุ่ม ระหว่างชุมชน

กำรวัดและประเมินผล

จากผลงาน และการมีส่วนร่วมในการจัดท าแผนพัฒนาตนเอง ชุมชน สังคม

ค ำอธิบำยรำยวิชำบังคับ สำระกำรพัฒนำสังคม


ิ
รำยละเอียดค ำอธิบำยรำยวชำ สค21001 สังคมศึกษำ จ ำนวน 3 หน่วยกิต (120 ชั่วโมง)
ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น


มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ
มีความรู้ ความเขาใจตระหนักเกี่ยวกับภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ การเมือง
้
การปกครอง ในทวีปเอเชีย และน ามาปรับใช้ในการด าเนินชีวิต เพื่อความมั่นคงของชาติ

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)
1. ภูมิศาสตร์ 1. มีความรู้ ความเข้าใจ 1. ลักษณะทางภูมิศาสตร์ 20

กายภาพ ลักษณะภูมิศาสตร์กายภาพ กายภาพของประเทศต่างๆ
ทวีปเอเชีย ของประเทศต่างๆ ในทวีปเอเชีย
ในทวีปเอเชีย - ที่ตั้งอาณาเขตของ
ประเทศต่างๆ ในทวีปเอเชีย

- ภูมิประเทศของ
ประเทศต่างๆ ในทวีปเอเชีย
- ภูมิอากาศของประเทศ
ต่างๆ ในทวีปเอเชีย

2. มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการเปลี่ยนแปลง
2.

1
การเปลี่ยนแปลงสภาพ สภาพภูมิศาสตร์กายภาพ
ภูมิศาสตร์กายภาพที่ส่งผล 2.2 กรณีตัวอย่างการเปลี่ยน
กระทบต่อวิถีชีวิตความเป็นอยู่ แปลงสภาพภูมิศาสตร์

ของประชากรไทย และประเทศ กายภาพที่ส่งผลกระทบต่อ
ต่างๆ ในทวีปเอเชีย วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของ
ประชากรไทย และทวีป

เอเชีย
3. มีทักษะในการใช้เครื่องมือ 3. วิธีใช้เครื่องมือทาง
ทางภูมิศาสตร์ เช่น แผนที่ ภูมิศาสตร์ แผนที่ ดาวเทียม
ลูกโลก ดาวเทียม Website ลูกโลก Website GIS GPRS
GIS GPRS ฯลฯ ฯลฯ

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)

4. มีความรู้ ความเข้าใจ 4. สภาพภูมิศาสตร์กายภาพ 20
เกี่ยวกับความสัมพันธ์ ของไทยที่ส่งผลต่อทรัพยากร
ของสภาพภูมิศาสตร์กายภาพ ต่างๆ และสิ่งแวดล้อมต่างๆ
ที่มีต่อการเกิด คือ สภาพป่าไม้ ดิน หิน แร่

ทรัพยากรธรรมชาติและ แม่น้ า ภูเขา ล าคลอง
สิ่งแวดล้อมในทวีปเอเชีย หนอง บึง ทะเล ชายฝั่ง สัตว์
ป่า สัตว์ทะเล สัตว์น้ าจืด

เปลือกหอย แนวปะการัง
และอื่นๆส่งผลต่อทรัพยากร
และสิ่งแวดล้อมต่างๆ คือ
สภาพป่าไม้ ดิน หิน แร่

ภูเขา แม่น้ าล าคลอง หนอง
บึงทะเล ชายฝั่ง สัตว์ป่า สัตว์
ทะเล สัตว์น้ าจืด เปลือก
หอย แนวปะการัง และอื่นๆ

5. สามารถน าความรู้เกี่ยวกับ 5.1 ความส าคัญใน
ทรัพยากรธรรมชาติของประเทศ การด ารงชีวิตให้สอดคล้อง
ไทยและทวีปเอเชีย มาปรับใช้ใน กับสภาพทรัพยากรใน
การด ารงชีวิต และความมั่นคง ประเทศไทย และประเทศ

ของชาติ ต่างๆในทวีปเอเชีย
5.2 กรณีตัวอย่าง
การปรับตัวในการด ารงชีวิตที่

สอดคล้องกับสภาพ
ทรัพยากรในประเทศไทย
และประเทศต่างๆในทวีป
เอเชีย
2 ประวัติศาสตร์ 1. อธิบายความเป็นมา 1. ประวัติศาสตร์สังเขปของ 20

ทวีปเอเชีย ของประวัติศาสตร์ประเทศ ประเทศในทวีปเอเชีย
ในทวีปเอเชีย - จีน
- อินเดีย

- เขมร
- ลาว
- มาเลเซีย
- พม่า

- อินโดนีเซีย
- ฟิลิปปินส์

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)

- ญี่ปุ่น
ฯลฯ
2. สามารถน าเหตุการณ์ 2. เหตุการณ์ส าคัญทาง 10
ในประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์ให้ ประวัติศาสตร์ที่เกิดขึ้น

เห็นความเปลี่ยนแปลง ในประเทศไทยและประเทศ
ที่เกิดขึ้นกับประเทศไทย ในทวีปเอเชีย
และประเทศในทวีปเอเชีย - ยุคล่าอาณานิคม

- ยุคสงครามเย็น
ฯลฯ
3. เศรษฐศาสตร์ 1. เข้าใจความหมาย 1.1 ความหมาย 15
ความส าคัญ ของเศรษฐศาสตร์ ความส าคัญ ของ

และระบบเศรษฐกิจ เศรษฐศาสตร์มหภาคและ
เศรษฐศาสตร์จุลภาค
1.2 ความหมาย
ความส าคัญ และหลักการ

ของเศรษฐกิจสร้างสรรค์และ
ทรัพย์สินทางปัญญา
1.3 ระบบเศรษฐกิจ
ในประเทศไทย

2. เข้าใจหลักการ และวิธีการ 2. หลักการ และวิธีการ
ตัดสินใจเลือกใช้ทรัพยากร เพื่อ เลือกใช้ทรัพยากร เพื่อ
การผลิตสินค้า และบริการ การผลิต

3. เลือกวิธีการที่ม ี 3. คุณธรรมในการผลิต
ประสิทธิภาพมาใช้ในการผลิต
สินค้าและบริการได้
4. รู้และเข้าใจการใช้กฎหมาย 4. กฎหมาย และข้อมูล
คุ้มครองผู้บริโภค การคุ้มครองผู้บริโภค

5. บอกแหล่งข้อมูล 5.1 หน่วยงานที่ให้
การคุ้มครองผู้บริโภค และ ความคุ้มครองผู้บริโภค
กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค 5.2 การพิทักษ์สิทธิ และ

ผลประโยชน์ของผู้บริโภค 15
6.๑ ตระหนักในบทบาท 1 ความส าคัญของกลุ่ม
6.
และความส าคัญของการรวม ทางเศรษฐกิจในทวีปเอเชีย
กลุ่มทางเศรษฐกิจ ในทวีปเอเชีย 6.2 กลุ่มทางเศรษฐกิจ

ต่างๆในทวีปเอเชีย

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)

6.2 รู้และเข้าใจบทบาท 6.3 ประชาคมเศรษฐกิจ
ความส าคัญของการรวมกลุ่ม อาเซียน
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน - ความเป็นมา
- ความส าคัญ

- กฎบัตรอาเซียน
- ความร่วมมือด้าน
เศรษฐกิจ

- ประโยชน์และ
ผลกระทบต่อประเทศ
ไทย
7. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ 7.1 สภาพเศรษฐกิจ

ทางเศรษฐกิจของประเทศไทย ของประเทศไทยและ
กับประเทศต่างๆในทวีปเอเชีย ประเทศต่างๆในทวีปเอเชีย
7.2 ระบบเศรษฐกิจของ
ประเทศต่างๆในทวีปเอเชีย

8. ลักษณะ ประเภท
สินค้าเข้า และสินค้า
ออก ของประเทศต่างๆ
ในทวีปเอเชีย

4. การเมืองการ 1. รู้และเข้าใจระบอบการเมือง 1. การปกครอง ระบอบ 20
ปกครอง การปกครองต่างๆ ที่ใช้อยู่ใน ประชาธิปไตย และอื่นๆ
ปัจจุบัน

2. วิเคราะห์ความแตกต่าง 2. เปรียบเทียบรูปแบบ
ของรูปแบบการปกครองระบอบ การเมืองการปกครองระบอบ
ประชาธิปไตยและระบอบอื่นๆ ประชาธิปไตย และระบอบ
3. ตระหนักในคุณค่าของ อื่นๆ ของประเทศต่างๆ ใน
การปกครองระบอบ ทวีปเอเชีย

ประชาธิปไตย

ิ
รำยละเอียดค ำอธิบำยรำยวชำ สค21002 ศำสนำและหน้ำที่พลเมือง จ ำนวน 2 หน่วยกิต
ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น


มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ
1. มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นคุณค่าและสืบทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณีของประเทศ
ในทวีปเอเชีย

2. มีความรู้ ความเข้าใจด าเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตย กฎระเบียบของประเทศเพื่อนบ้าน
จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)

1. ศาสนา 1. มีความรู้ ความเข้าใจ 1. ความเป็นมาของศาสนา 20
วัฒนธรรม เกี่ยวกับความเป็นมาของศาสนา ในประเทศไทย
ประเพณี ต่างๆ ในประเทศไทย และ - พุทธ
ประเทศ ในทวีปเอเชีย - คริสต์

- อิสลาม
- ฮินดู
2. น าหลักธรรมส าคัญๆ 2. ความเป็นมาของศาสนา
ในศาสนาของตน มาประพฤติ ในทวีปเอเชีย

ปฏิบัติให้สามารถอยู่ร่วมกันกับ - พุทธ
ศาสนาอื่นได้อย่างสันติสุข - คริสต์
- อิสลาม
- ฮินดู

3. เห็นประโยชน์ในการน า 3. หลักธรรมในแต่ละศาสนา
หลักธรรมค าสอนในศาสนา ที่ท าให้อยู่ร่วมกับศาสนาอื่น
ที่ตนนับถือมาประพฤติ ได้อย่างมีความสุข

ปฏิบัติตน เพื่อให้เป็นคนดี - ศาสนาพุทธ คือ พรหม
ในสังคม วิหาร4 ฆราวาสธรรม ฯลฯ
- ศาสนาคริสต์
- ศาสนาอิสลาม
- ศาสนาฮินดู

4. หลักธรรมในแต่ละศาสนา
4. น าข้อปฏิบัติของบุคคล ที่ท าให้ผู้น ามาประพฤติปฏิบัติ
ตัวอย่างที่ใช้หลักธรรม เป็นคนดีในศาสนาพุทธคือ

ทางศาสนามาปฏิบัติ เบญจศีล เบญจธรรม พรหม
ในชีวิตประจ าวันมาใช้ให้ วิหารธรรมที่ท าให้งาม ศาสนา
เหมาะสมกับวิถีชีวิตของตนเอง คริสต์ ศาสนาอิสลาม ศาสนา
ฮินดู

4.1 กรณีตัวอย่าง
บุคคลตัวอย่างในแต่ละศาสนา

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)

4.2 กรณีตัวอย่าง


5. มีความรู้ ความเข้าใจ 5. วัฒนธรรมประเพณีใน 20
ในวัฒนธรรมประเพณี ประเทศไทยและประเทศใน

ของประเทศไทยและประเทศใน เอเชีย
เอเชีย - ภาษา
- การแต่งกาย
- อาหาร

- ประเพณี
ฯลฯ
6. ตระหนักถึงความส าคัญ 6. การอนุรักษ์ และสืบสาน
ในวัฒนธรรมประเพณี วัฒนธรรมประเพณีของ

ของประเทศไทยและประเทศใน ประเทศไทย และประเทศใน
เอเชีย เอเชีย (กรณีตัวอย่าง)
7. มีส่วนร่วมในการปฏิบัติตน 7. การประพฤติปฏิบัติตน

ตามวัฒนธรรมประเพณี เพื่อการอนุรักษ์ และสืบสาน
ของสังคมไทย วัฒนธรรมประเพณีของ
ประเทศไทย และประเทศใน
เอเชีย
8. ประพฤติตนตามค่านิยม 8. ค่านิยมที่พึงประสงค์

จริยธรรมที่พึงประสงค์ ของประเทศไทยและประเทศ
ของสังคมไทย ต่างๆ ในเอเชีย
2 หน้าที่ 1. รู้และเข้าใจความส าคัญ 1.1 ความเป็นมา หลักการ 20

พลเมือง ของรัฐธรรมนูญ เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย 1.2 โครงสร้าง และ
สาระส าคัญของรัฐธรรมนูญ
1. 3 การปฏิรูปการเมือง

และจุดเด่นของรัฐธรรมนูญ ที่
เกี่ยวกับสิทธิ เสรีภาพหน้าที่
ของประชาชน

ุ
2. รู้และเข้าใจหลักคณธรรม 2. หลักการอยู่ร่วมกัน
จริยธรรมของการอยู่ร่วมกัน ตามวิถีทางประชาธิปไตย
บนพื้นฐานของคุณธรรม
จริยธรรม

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)

3. มีส่วนร่วมทางการเมือง 3. สถานการณ์ และ
การปกครองตามระบอบ การมีส่วนร่วมทางการเมือง
ประชาธิปไตยอันมี การปกครองตามระบอบ
พระมหากษตริย์เป็นประมุข ประชาธิปไตยอันมี
ั
พระมหากษตริย์เป็นประมุข
ั
4. รู้และเข้าใจหลักสิทธิมนุษยชน 4. หลักสิทธิมนุษยชน 20
5. การมีส่วนร่วมใน 5. การมีส่วนร่วมใน

การคุ้มครองปกป้องตนเอง และ การคุ้มครองตนเอง และผู้อื่น
ผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน ตามหลักสิทธิมนุษยชน
ึ
6. ตระหนักถงประโยชน์ 6.ประโยชน์ของการมีส่วน
ของการมีส่วนร่วม ร่วมในการคุ้มครองฯ

ในการคุ้มครองปกป้องตนเอง (ยกตัวอย่าง)
และผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน

ิ
รำยละเอียดค ำอธิบำยรำยวชำ สค21003 กำรพัฒนำตนเอง ชุมชน สังคม
จ ำนวน 1 หน่วยกิต (40 ชั่วโมง)

ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น

มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ
มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการพฒนาชุมชน สังคม สามารถวิเคราะห์ ข้อมูล และก าหนด
ั
ั
แนวทางการพฒนา ตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม ให้สอดคล้องกับสภาพการเปลี่ยนแปลงของ
เหตุการณ์ปัจจุบัน
จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)
1. พัฒนาชุมชน 1. มีความรู้ ความเข้าใจ 1. หลักการพัฒนาตนเอง 20
สังคม หลักการพัฒนา ชุมชน สังคม ชุมชนสังคม
2. มีความรู้ ความเข้าใจ 2. ความหมาย ความส าคัญ

และเห็นความส าคัญ ประโยชน์ ของข้อมูลด้าน
ของข้อมูลตนเอง ครอบครัว - ภูมิศาสตร์
ชุมชนสังคม - ประวัติศาสตร์
- เศรษฐศาสตร์

- การเมือง
การปกครอง
- ศาสนา วัฒนธรรม
ประเพณี

- หน้าที่พลเมือง
- ทรัพยากร สิ่งแวดล้อม
- สาธารณสุข

- การศึกษา
3. วิเคราะห์และ 3. วิธีการจัดเก็บ วิเคราะห์
อธิบายข้อมูล ข้อมูลด้วยวิธีการที่
หลากหลาย และเผยแพร่
ข้อมูล

4. เกิดความตระหนัก และมี 4. การมีส่วนร่วม
ส่วนร่วมในการจัดท า ในการวางแผนพัฒนาตนเอง
แผนพัฒนาชุมชน สังคม ครอบครัว ชุมชนสังคม

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)

5. สามารถก าหนด 5.1 เทคนิคการมีส่วนร่วม
แนวทางการพัฒนาตนเอง ในการจัดท าแผน เช่น
ครอบครัว ชุมชน สังคม - การจัดท าเวทีประชาคม
- การประชุมกลุ่มย่อย

- การสัมมนา
- การส ารวจประชามติ
- การประชาพิจารณ์

ฯลฯ
5.2 การจัดท าแผน
- ทิศทาง นโยบาย
- โครงการ

- ผู้รับผิดชอบ
- จัดล าดับความส าคัญ
ฯลฯ
5.3 การเผยแพร่สู่การปฏิบัติ

- การเขียนรายงาน
- การเขียนโครงงาน
ฯลฯ
6. น าศักยภาพ ของประเทศ 6. การพัฒนาอาชีพในชุมชน

ไทยใน 5 ด้านมาเชื่อมโยงส ู่ และสังคม
งานอาชีพ - อาเซียนกับการพัฒนา
อาชีพ
- จุดเด่นของประเทศไทยใน
การผลักดันเศรษฐกิจ

สร้างสรรค์
- ศักยภาพประเทศไทยกับ
การพัฒนาอาชีพ

ค ำอธิบำยรำยวิชำเลือก สำระกำรพัฒนำสังคม





รหัสรำยวิชำ รำยวิชำ หน่วยกิต

สค22007 บุคคลส าคัญทางศาสนาต่างๆ 1
สค22010 ชุมชนแห่งการเรียนรู้ 1
รวม 2

ค ำอธิบำยรำยวิชำ สค22007 บุคคลส ำคัญทำงศำสนำต่ำง ๆ

สำระกำรพัฒนำสังคม ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น
จ ำนวน 1 หน่วยกิต (40 ชั่วโมง)


มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ
มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นคุณค่า และสืบทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณีของประเทศในทวีป

เอเชีย

ศึกษำและฝึกทักษะเกี่ยวกับเรื่องต่อไปนี้
1. ประวัติความเป็นมาของบุคคลส าคัญทางศาสนาพุทธ คริสต์ อิสลาม ซิกซ์ ฮินดู
2. หลักธรรมค าสอนส าคัญของบุคคลส าคัญทางศาสนาพทธ คริสต์ อสลาม ซิกซ์ ฮนดู
ิ
ิ
ุ
เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
3. การพัฒนาจิตตามหลักปฏิบัติของบุคลส าคัญทางศาสนาต่าง ๆ
4. ความสอดคล้องของหลักค าสอนของบุคคลส าคัญทางด้านศาสนาต่าง ๆ

5. แนวทางประยุกต์หลักธรรมค าสอน ทางศาสนา ของบุคลส าคัญทางศาสนาต่าง ๆ
เพื่อน าไปใช้ในชีวิตประจ าวัน

กำรจัดประสบกำรณ์กำรเรียนรู้

จัดให้มีการค้นคว้าหาความรู้ จากการปฏิบัติจริง การศึกษาหาความรู้จากสื่อ เอกสาร สื่อ
เทคโนโลยี ภูมิปัญญา องค์กร ร่วมกิจกรรมทางศาสนา ฝึกประสบการณ์การพัฒนาจิตตามหลักธรรม
ค าสอนของศาสนา จัดกลุ่มอภิปราย การวิเคราะห์ และการสรุปผลการเรียนรู้ พร้อมน าเสนอด้วย
วิธีการที่หลากหลาย


กำรวัดและประเมินผล
ประเมินจาก การสังเกต การประเมิน การมีส่วนร่วม ในการท ากิจกรรม การตรวจผลงาน
และการทดสอบ

ค ำอธิบำยรำยวิชำ สค 22010 ชุมชนแห่งกำรเรยนรู้
ี
สำระกำรพัฒนำสังคม ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น
จ ำนวน 1 หน่วยกิต (40 ชั่วโมง)


มำตรฐำนที่ 5.4 มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นความส าคัญของหลักการพัฒนา และสามารถพัฒนา
ตนเอง ครอบครัว ชุมชน/สังคม


ศึกษำและฝึกทักษะเกี่ยวกับเรื่องต่อไปนี้
1. ความหมายความส าคัญและหลักการทฤษฎีของชุมชนแห่งการเรียนรู้
2. การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน โอกาส อุปสรรค การสร้างวิสัยทัศน์ การจัดท าแผน
ยุทธศาสตร์ชุมชนแห่งการเรียนรู้

3. กรณีศกษาตัวอย่างชุมชนแห่งการเรียนรู้
ึ

กำรจัดประสบกำรณ์กำรเรียนรู้

จัดให้มีการค้นคว้าหาความรู้จากเอกสาร ต ารา ผู้รู้ ภูมิปัญญา ศึกษากรณีตัวอย่าง
ที่หลากหลายของชุมชนแห่งการเรียนรู้ ศึกษาดูงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ ฝึกทักษะการวางแผน
ั
ยุทธศาสตร์ การสร้างวิสัยทัศน์ วิเคราะห์ โอกาส อปสรรค แนวทางการพฒนาชุมชน
ุ
แห่งการเรียนรู้ตามขั้นตอนอย่างมีเป้าหมายระยะเวลาที่ชัดเจน และมีความเป็นไปได้ ฝึกปฏิบัติ
ั
การพฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม เป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ ในรูปแบบการจัดท าโครงงาน
หรือกิจกรรมหรือโครงการ

กำรวัดและประเมินผล

สังเกตความพึงพอใจ การเข้ามามีส่วนร่วมของผู้เรียน ประเมินผลความรู้ ความเข้าใจ
ตลอดจนฝึกทักษะการปฏิบัติของผู้เรียนก่อนเรียน ระหว่างเรียนและหลังเรียน

ค ำอธิบำยรำยวิชำเลือก สำระกำรพัฒนำสังคม


รำยละเอียดค ำอธิบำยรำยวชำ สค22007 บุคคลส ำคัญทำงศำสนำต่ำง ๆ
ิ
สำระกำรพัฒนำสังคม ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น

จ ำนวน 1 หน่วยกิต (40 ชั่วโมง)

มำตรฐำนกำรเรียนรู้ระดับ

มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นคุณค่า และสืบทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณีของประเทศในทวีป
เอเชีย

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)
1 บุคคลส าคัญ 1. อธิบายเกี่ยวกับประวัติ 1. ประวัติความเป็นมาของบุคคล 40
ทางศาสนา ความเป็นมาของบุคคล ส าคัญทางศาสนาต่าง ๆ

ต่าง ๆ ส าคัญทางศาสนาพุทธ - พุทธ
คริสต์ อิสลาม ซิกข์ ฮินดูได้ - คริสต์
- อิสลาม
- ซิกข์

- ฮินดู
2. อธิบายเกี่ยวกับหลักธรรม 2. หลักธรรมค าสอนทางศาสนา
ค าสอนส าคัญของบุคคล ของบุคคลส าคัญทางศาสนา
ส าคัญทางศาสนาได้ พุทธ คริสต์ อิสลาม ซิกข์

ฮินดู
3. อธิบายและเห็นคุณค่า 3. แนวทางการพัฒนาจิตตาม
การพัฒนาจิตตามหลักปฏิบัติ หลักปฏิบัติของบุคคลส าคัญ
ของบุคคลส าคัญทางศาสนา ทางศาสนาต่าง ๆ

ต่าง ๆ
4. อธิบายตามความสอดคล้อง 4. จุดมุ่งหมายต้นทางของค า
ของหลักค าสอนของบุคคล สอนของบุคคลส าคัญทางด้าน

ส าคัญทางด้านศาสนาต่าง ๆ ได้ ศาสนาต่าง ๆ
5. น าข้อปฏิบัติของบุคคล 5. หลักธรรมเพื่อสร้างสันติสุขใน
ส าคัญทางด้านศาสนามา สังคมของบุคคลส าคัญทาง
ปฏิบัติในชีวิตประจ าวัน ให้ ศาสนาต่าง ๆ
สอดคล้องกับวิถีชีวิตของ

ตนเองได้

รำยละเอียดค ำอธิบำยรำยวิชำ สค 22010 ชุมชนแห่งกำรเรียนรู้

สำระกำรพัฒนำสังคม ระดับมัธยมศึกษำตอนต้น
จ ำนวน 1 หน่วยกิต (40 ชั่วโมง)


มำตรฐำนที่ 5.4 มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นความส าคัญของหลักการพัฒนา และสามารถ
พัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน/สังคม

จ ำนวน
ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหำ
(ชั่วโมง)
ธ
1.
1 ชุมชน ิบายข้อมูลเกี่ยวกับ 1. ความหมาย 40
อ

แห่งการ ชุมชนแห่งการเรียนรู้ได้ ความส าคัญชุมชนแห่งการ
เรียนรู้ 2. วิเคราะห์สภาพข้อมูล เรียนรู้
พื้นฐานของตนเอง ครอบครัว 2. ทฤษฎีหลักการที่
ชุมชน และสังคมเพื่อน ามาใช้ เกี่ยวข้องกับการด าเนิน
เป็นสันติสุขในการพัฒนา การพัฒนาชุมชนให้เป็น

ตนเอง ครอบครัว ชุมชน ชุมชนแห่งการเรียนรู้
และสังคมแห่งการเข้าสู่ชุมชน 3. การวิเคราะห์โอกาส
แห่งการเรียนรู้ได้ อุปสรรค การสร้างวิสัยทัศน์
3. สามารถน าข้อมูลที่ได้ และการวางแผน

จากการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับ ยุทธศาสตร์ พัฒนาตนเอง
การพัฒนาชุมชนแห่ง ครอบครัว ชุมชน สังคม
การเรียนรู้มาประยุกต์ใช้ใน เป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้

ชีวิตประจ าวันได้อย่าง 4. กรณีศึกษาตัวอย่าง
เหมาะสม ชุมชน แห่งการเรียนรู้

วิธีกำรจัดกำรเรียนรู้
การศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานมีวิธีการจัดการเรียนรู้ที่หลากหลาย ได้แก ่
1. กำรเรียนรู้ด้วยตนเอง เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้ที่ผู้เรียนก าหนดแผนการเรียนรู้
ของตนเองตามรายวิชาที่ลงทะเบียนเรียน โดยมีครูเป็นที่ปรึกษาและให้ค าแนะน าในการการศึกษาหา

ความรู้ด้วยตนเอง ภูมิปัญญา ผู้รู้ และสื่อต่าง ๆ
2. กำรเรียนรู้แบบพบกลุ่ม เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้ที่ก าหนดให้ผู้เรียนมาพบกันโดยมีครูเป็น
ผู้ด าเนินการให้เกิดกระบวนการกลุ่ม เพื่อให้มีการอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และหาข้อสรุปร่วมกัน
3. กำรเรียนรู้แบบทำงไกล เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้จากสื่อต่าง ๆ โดยที่ผู้เรียน

ิ
และครูจะสื่อสารกันทางสื่ออเล็กทรอนิกส์เป็นส่วนใหญ่ หรือถ้ามีความจ าเป็นอาจพบกัน
เป็นครั้งคราว
4. กำรเรียนรู้แบบชั้นเรียน เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้ที่สถานศึกษาก าหนดรายวิชา
เวลาเรียน และสถานที่ ที่ชัดเจน ซึ่งวิธีการจัดการเรียนรู้เหมาะส าหรับผู้เรียนที่มีเวลามาเข้าชั้นเรียน

5 . กำรเรียนรู้ตำมอธยำศัย เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้ที่ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้
ั
ิ
ตามความต้องการ และความสนใจ จากสื่อเอกสาร สื่ออเล็กทรอนิกส์ หรือจากการฝึกปฏิบัติ
ตามแหล่งเรียนรู้ต่างๆ แล้วน าความรู้และประสบการณ์มาเทียบโอนเข้าสู่หลักสูตรการศึกษา

นอกระบบ ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
6 . กำรเรียนรู้จำกกำรท ำโครงงำน เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้ที่ผู้เรียนก าหนดเรื่อง
โดยสมัครใจ ตามความสนใจ ความต้องการ หรือสภาพปัญหา ที่จะน าไปสู่การศึกษาค้นคว้า ทดลอง
ลงมือปฏิบัติจริง และมีการสรุปผลการด าเนินการตามโครงการ โดยมีครูเป็นผู้ให้ค าปรึกษา แนะน า
อ านวยความสะดวกในการเรียนรู้ และกระตุ้นเสริมแรงให้เกิดการเรียนรู้

ื่
ื่
7. กำรเรียนรู้รูปแบบอนๆ สถานศึกษาสามารถออกแบบวิธีการจัดการเรียนรู้ในรูปแบบอน
ๆ ได้ตามความต้องการของผู้เรียน
วิธีการจัดการเรียนรู้ดังกล่าวข้างต้น สถานศึกษาและผู้เรียนร่วมกันก าหนดวิธีเรียน

โดยเลือกเรียนวิธีใดวิธีหนึ่ง หรือหลายวิธีก็ได้ขึ้นอยู่กับความยากง่ายของเนื้อหา และสอดคล้อง
กับวิถีชีวิต และการท างานของผู้เรียน โดยขณะเดียวกันสถานศึกษาสามารถจัดให้มีการสอนเสริมได้
ทุกวิธีเรียน เพื่อเติมเต็มความรู้ให้บรรลุมาตรฐานการเรียนรู้


กำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้
การจัดกระบวนการเรียนรู้ตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพนฐาน
ื้
ั
พทธศักราช 2551 มุ่งพฒนาให้ผู้เรียนสู่ความเป็นคน “คิดเป็น” โดยเน้นพฒนาทักษะการแสวงหา
ั
ุ
ความรู้ ประยุกต์ใช้ความรู้ และสร้างองค์กรความรู้ส าหรับตนเอง และชุมชน สังคม ซึ่งกาหนดการจัด

กระบวนการเรียนรู้ กศน. หรือ ONIE MODEL ซึ่งเป็นกระบวนการเรียนรู้ที่จัดขึ้น
อย่างเป็นระบบตามปรัชญา “คิดเป็น” ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ดังนี้
1. ขั้นก าหนดสภาพ ปัญหา ความต้องการในการเรียนรู้ (O : Orientation)
2. ขั้นแสวงหาข้อมูลและจัดการเรียนรู้ (N : New ways of learning)

3. ขั้นปฏิบัติและน าไปประยุกต์ใช้ ( I : Implementation)
4. ขั้นประเมินผลการเรียนรู้ (E : Evaluation)

ขั้นที่ 1 ก ำหนดสภำพ ปัญหำ ควำมต้องกำรในกำรเรียนรู้ (O : Orientation)
เป็นการเรียนรู้จากสภาพ ปัญหา หรือความต้องการของผู้เรียน และชุมชน สังคม

โดยให้เชื่อมโยงกับประสบการณ์เดิม และสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ของหลักสูตร
ขั้นตอนกำรเรียนรู้
1. ครูและผู้เรียนร่วมกันก าหนดสภาพ ปัญหา ความต้องการในการเรียนรู้ ซึ่งอาจจะ
ได้มาจากสถานการณ์ในขณะนั้น หรือเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในชีวิตจริง หรือเป็นประเด็นที่ก าลังขัดแย้ง

และก าลังอยู่ในความสนใจของชุมชน ซึ่งจะช่วยกระตุ้นให้ผู้เรียนกระตือรือร้นที่คิดจะหาทางออกของ
ปัญหา หรือความต้องการนั้น ๆ
2. ท าความเข้าใจกับสภาพ ปัญหา ความต้องการในสิ่งที่ต้องการเรียนรู้ โดยดึงความรู้
และประสบการณ์เดิมของผู้เรียน เน้นการมีส่วนร่วม มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้สะท้อนความคิด

และอภิปรายโดยให้เชื่อมโยงกับความรู้ใหม่
3. วางแผนการเรียนรู้ที่เหมาะสม โดยกิจกรรมการเรียนรู้ที่ก าหนดสามารถมองเห็นแนวทาง
ในการค้นพบความรู้หรือค าตอบได้ด้วยตนเอง


ขั้นที่ 2 ขั้นแสวงหำข้อมูลและจัดกำรเรียนรู้ (N : New ways of learning)
การแสวงหาข้อมูล และจัดการเรียนรู้ โดยศึกษา ค้นคว้าหาความรู้ และรวบรวมข้อมูล
ของตนเอง ข้อมูลของชุมชน สังคม และข้อมูลทางวิชาการ จากสื่อและแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย

มีการระดมความคิดเห็น วิเคราะห์ สังเคราะห์ข้อมูล และสรุปเป็นความรู้
ขั้นตอนกำรเรียนรู้
1. ผู้เรียนแสวงหาความรู้ตามแผนการเรียนรู้ที่ก าหนดไว้ โดยเน้นการเรียนรู้ด้วยตนเอง

การเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ กระบวนการกลุ่ม ศึกษาจากผู้รู้ / ภูมิปัญญา และวิธีอื่น ๆ ที่เหมาะสม
2. ครูและผู้เรียนร่วมกันแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และสรุปความรู้เบื้องต้น โดยใช้ค าถามต้นเปิดใน
การชวนคิด ชวนคุย เป็นเครื่องมือ ด้วยกระบวนการการระดมสมอง สะท้อนความคิด และ
อภิปราย
ื่
3. ผู้เรียนน าความรู้ที่ได้ไปตรวจสอบความถูกต้อง เพอประเมินความเป็นไปได้
โดยวิธีต่าง ๆ เช่น การทดลอง การทดสอบ การตรวจสอบกับผู้รู้


ขั้นที่ 3 กำรปฏิบัติและน ำไปประยุกต์ใช้ ( I : Implementation)
ั
น าความรู้ที่ได้ไปปฏิบัติ และประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกบสถานการณ์ เหมาะสมกับวัฒนธรรม
และสังคม
ขั้นตอนกำรเรียนรู้

ผู้เรียนปฏิบัติตามขั้นตอน โดยสังเกตปรากฏการณ์ จดบันทึก และสรุปผล เก็บรวบรวมไว้ใน
้
แฟมสะสมงาน ระหว่างด าเนินการต้องมีการตรวจสอบหาข้อบกพร่อง และรวบรวมไว้ในแฟมสะสม
้
งาน

ิ
ขั้นที่ 4 กำรประเมนผลกำรเรียนรู้ (E : Evaluation)
ประเมิน ทบทวน แก้ไขข้อบกพร่อง ผลจากการน าความรู้ไปประยุกต์ใช้แล้ว
สรุปเป็นความรู้ใหม่ พร้อมกับเผยแพร่ผลงาน

ขั้นตอนกำรเรียนรู้
1. ครู และผู้เรียนน าแฟ้มสะสมงาน และผลงานที่ได้จากกการปฏิบัติมาใช้เป็นสารสนเทศใน

การประเมินคุณภาพการเรียนรู้
2. ครู และผู้เรียนร่วมกันสร้างเกณฑ์การประเมินคุณภาพการเรียนรู้
3. ครู ผู้เรียนและผู้เกี่ยวข้องร่วมกันประเมิน พัฒนาการเรียนรู้ให้เป็นไปตามเกณฑ์คุณภาพ
การเรียนรู้

ทั้ง 4 ขั้นตอนเป็นวงจรของกระบวนการเรียนรู้ ตามปรัชญาคิดเป็น ซึ่งสถานศึกษา
สามารถปรับใช้ขั้นตอนการเรียนรู้ได้อย่างเหมาะสมตามสภาพของรายวิชา หรือเงื่อนไขอนๆ
ื่
ตามความต้องการของผู้เรียน


สื่อกำรเรียนร ู้
ในการจัดการเรียนรู้เน้นให้ผู้เรียนแสวงหาความรู้ได้ด้วยตนเอง โดยการใช้สื่อการเรียนรู้ที่
ิ
หลากหลายได้แก่ สื่อสิ่งพมพ สื่ออเล็กทรอนิกส์ สื่อบุคคล ภูมิปัญญา แหล่งเรียนรู้ที่มีอยู่
์
ิ
ในท้องถิ่น ชุมชน และแหล่งเรียนรู้อื่นๆ ผู้เรียน ครู สามารถพัฒนาการเรียนรู้ขึ้นเองหรือน าสื่อต่างๆ ที่
มีอยู่ใกล้ตัว และข้อมูลสารสนเทศที่เกี่ยวข้องมาใช้ในการเรียนรู้ โดยใช้วิจารณญาณ
ในการเลือกใช้สื่อต่างๆ ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้การเรียนรู้เป็นไปอย่างมีคุณค่า น่าสนใจ ชวนคิด ชวน

ติดตาม เข้าใจง่าย เป็นการกระตุ้นให้ผู้เรียนรู้จักแสวงหาความรู้ เกิดการเรียนรู้อย่างกว้างขวาง ลึกซึ้ง
และต่อเนื่องตลอดเวลา

กำรเทียบโอน
สถานศึกษาต้องจัดให้มีการเทียบโอนผลการเรียน หรือเทียบโอนความรู้ประสบการณ์

ของผู้เรียน ให้เป็นส่วนหนึ่งของผลการเรียนตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษา
ุ
ขั้นพนฐาน พทธศักราช 2551 โดยสถานศึกษาต้องจัดท าระเบียบหรือแนวปฏิบัติการเทียบโอนให้
ื้
สอดคล้องกับแนวทางการเทียบโอนที่ส านักงาน กศน. ก าหนด

กำรวัดผลและประเมินผลกำรเรียน
การวัดผลและประเมินผลการเรียน เป็นกระบวนการที่ให้ได้มาซึ่งข้อมูลสารสนเทศที่แสดงถึง

การพฒนา ความก้าวหน้า ความส าเร็จ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน และข้อมูลที่จะเป็น
ั
ั
ประโยชน์ต่อการส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดการพฒนา และเรียนรู้ได้เต็มศักยภาพ เกิดทักษะกระบวนการ
ึ
และค่านิยมที่พงประสงค์ ซึ่งสถานศึกษาในฐานะเป็นผู้รับผิดชอบการจัดการศึกษา จะต้องจัดท า
ระเบียบ และแนวทางปฏิบัติในการวัดและประเมินผลการเรียนของสถานศึกษา เพอให้บุคลากรที่
ื่
เกี่ยวข้องทุกฝ่ายถือปฏิบัติร่วมกัน และเป็นไปในมาตรฐานเดียวกัน
1. การวัดและประเมินผลรายวิชา เป็นการประเมินผลการเรียนรายวิชา สถานศึกษา
ื่
ต้องด าเนินการควบคู่ไปกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียน เพอให้ทราบว่าผู้เรียน
ั
ึ
มีความก้าวหน้าทั้งด้านความรู้ ทักษะ กระบวนการ คุณธรรม และค่านิยมอนพงประสงค์
ื่
อนเป็นผลเนื่องมาจากการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพยงใด และต้องมีการประเมินผลรวมเพอทราบว่า
ั
ี
ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนบรรลุตามมาตรฐานการเรียนรู้หรือไม่อย่างไร ดังนั้นการวัด

และประเมินผลจึงต้องใช้เครื่องมือ และวิธีการที่หลากหลายให้สอดคล้องกับสาระและมาตรฐาน
การเรียนรู้และผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง

2. การประเมินกิจกรรมพฒนาคุณภาพชีวิต เป็นการประเมินสิ่งที่ผู้เรียนปฏิบัติ
ั
ั
ิ
ื่
เพอการพฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม โดยพจารณาทั้งเวลาการเข้าร่วมกิจกรรม การปฏิบัติ
กิจกรรมและผลจากการปฏิบัติกิจกรรมของผู้เรียน ตามเกณฑ์ที่สถานศึกษาก าหนด
3. การประเมินคุณธรรม เป็นการประเมินสิ่งที่ต้องการปลูกฝังในตัวผู้เรียนโดยประเมินจาก
ั
ั
กิจกรรมการเรียนรู้ทั้งด้านการพฒนาตน การพฒนางาน การอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างมีความสุข
ั
การพฒนาคุณภาพชีวิต การเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ในรายวิชาต่างๆ และกิจกรรม
ในลักษณะอื่นๆ ที่สถานศึกษาจัดขึ้นเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน
4. การประเมินคุณภาพการศึกษานอกระบบระดับชาติ สถานศึกษาต้องจัดให้ผู้เรียน

เข้ารับการประเมินคุณภาพการศึกษานอกระบบระดับชาติ ในภาคเรียนสุดท้ายของทุกระดับการศึกษา
ในสาระการเรียนรู้ ที่ส านักงาน กศน. ก าหนดการประเมินคุณภาพการศึกษานอกระบบระดับชาติ มี
ั
วัตถุประสงค์เพอทราบผลการเรียนของผู้เรียนส าหรับน าไปใช้ในการวางแผนปรับปรุงและพฒนา
ื่
คุณภาพการศึกษานอกระบบต่อไป การประเมินดังกล่าว ไม่มีผลต่อการได้หรือตกของผู้เรียน

กำรจบหลักสูตร
ผู้จบการศึกษาตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพนฐาน พทธศักราช
ุ
ื้
2551 ในแต่ละระดับการศึกษา ต้องผ่านเกณฑ์การจบหลักสูตร ดังนี้
1. ผ่านการประเมิน และได้รับการตัดสินผลการเรียนตามเกณฑ์ที่สถานศึกษาก าหนด
ทั้ง 5 สาระการเรียนรู้ และได้ตามจ านวนหน่วยกิตที่ก าหนดตามโครงสร้างหลักสูตร
2.ผ่านกระบวนการประเมินกิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิตไม่น้อยกว่า 100 ชั่วโมง
3. ผ่านกระบวนการประเมินคุณธรรม

4. เข้ารับการประเมินคุณภาพการศึกษานอกระบบระดับชาติ


เอกสำรหลักฐำนกำรศึกษำ
เอกสารหลักฐานการศึกษาให้เป็นไปตามที่กระทรวงศึกษาธิการก าหนด สถานศึกษาทุก
ื่
แห่งต้องใช้เอกสารหลักฐานการศึกษาเหมือนกัน เพอประโยชน์ในการสื่อความเข้าใจที่ตรงกันและ
การส่งต่อได้แก ่
1. ระเบียนแสดงผลการเรียน
2. หลักฐานแสดงวุฒิการศึกษา (ประกาศนียบัตร)

3. แบบรายงานผู้ส าเร็จการศึกษา
ิ
ื่
เอกสารหลักฐานการศึกษาอนๆ สถานศึกษาต้องพจารณาจัดท า เพอใช้ประกอบ
ื่
การจัดการศึกษาตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพนฐาน พทธศักราช 2551
ื้
ุ
ี่
ตามทเห็นสมควร เช่น แบบประเมินผลกิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต