คุตบะฮวันศุกร์

‫فوسة فننتوان بريتا فلسو تنتڠ إسلام‬
‫انتوق مڠورڠكن إمفق دالم ڬايا هيدوف مسلم دتايلندي‬

‫خطبة هاري جمعة‬

‫“فنڠانن دان فرليندوڠن‬
‫بريتا فلسو تنتڠ إسلام”‬

‫جابتن فنڽليديكن دان فمباڠونن يونيورسيتى فطاني‬
‫سكوڠن اوله دانا فمباڠونن ميديا كسلامتن دان دايا چيفتا‬

ศูนย์ตดิ ตามขา่ วปลอมทเี่ กี่ยวกบั อสิ ลาม
เพอ่ื ลดผลกระทบการดำ�เนนิ ชีวิตของมสุ ลมิ ในประเทศไทย

คตุ บะฮวฺ นั ศกุ ร์

“การรบั มือและการป้องกันขา่ วปลอม
ท่เี กีย่ วกับอิสลาม”

ส�ำ นักวจิ ัยและพัฒนา มหาวทิ ยาลัยฟาฏอนี
สนับสนนุ โดย กองทนุ พัฒนาสื่อปลอกภัยและสร้างสรรค์



ศูนยต์ ดิ ตามข่าวปลอมทเี่ ก่ยี วกบั อสิ ลาม
เพือ่ ลดผลกระทบการดำ�เนนิ ชีวติ ของมุสลมิ ในประเทศไทย

คตุ บะฮฺวนั ศกุ ร์

“การรบั มอื และการป้องกันขา่ วปลอม
ทเ่ี ก่ียวกบั อสิ ลาม”

ส�ำ นักวจิ ยั และพัฒนา มหาวทิ ยาลยั ฟาฏอนี
สนบั สนนุ โดย กองทนุ พฒั นาสือ่ ปลอกภยั และสร้างสรรค์

คตุ บะฮวฺ ันศุกร์
“การรับมือและการปอ้ งกันขา่ วปลอมทเี่ ก่ียวกับอิสลาม”

ผูแ้ ตง่ : โครงการศูนยต์ ิดตามข่าวปลอมทเ่ี ก่ยี วกับอสิ ลามเพื่อลด
ผลกระทบการดำ�เนินชวี ิตของมุสลิมในประเทศไทย

บรรณาธิการ : นายนาบาวี สอื ปา
ทป่ี รกึ ษา : คณะกรรมการบรหิ าร มหาวทิ ยาลยั ฟาฏอนี
ส�ำ นักงานคณะกรรมการอิสลามประจ�ำ จงั หวัดนราธิวาส
คณะทำ�งาน : 1. ผชู้ ว่ ยศาตราจารย์ ดร.จารวุ ัจน์ สองเมอื ง
2. ดร. อิสมาอีล ราโอบ
3. นายนาบาวี สือปา
4. นายมฮู ำ�หมัดศอฟรี บารู
5. นายซัยฟดุ ดนี แยนา
กราฟฟกิ ดไี ซด์ : นายซอฟวัน ยานยา
พมิ พค์ รัง้ ท่ี : 1, พฤษภาคม 2564
จำ�นวนทพ่ี ิมพ์ : 100 เล่ม

ขอ้ มลู ทางบรรณานกุ รมของหอสมุดแหง่ ชาติ
คุตบะฮฺวันศกุ ร์ : “การรับมือและการปอ้ งกันข่าวปลอมท่เี กยี่ วกบั อสิ ลาม”.-- ปตั ตานี :
สำ�นักวิจยั และพัฒนา มหาวทิ ยาลยั ฟาฏอนี, 2564. 100 หนา้ .
1. ศาสนาอิสลาม -- หลกั คำ�สอน. I. ซอฟวัน ยานยา ผูว้ าดภาพประกอบ. II. ช่ือเรอื่ ง.
297.2
ISBN 978-616-777-35-3

จัดพิมพ์โดย โครงการศนู ยต์ ดิ ตามขา่ วปลอมทเ่ี กย่ี วกบั อสิ ลามเพ่อื ลดผลกระทบ
การดำ�เนนิ ชวี ติ ของมุสลมิ ในประเทศไทย,

ส�ำ นกั วิจัยและพฒั นา มหาวทิ ยาลัยฟาฏอนี
เว็บไซด ์ www.islamicfmc.com
สนบั สนุนโดย กองทุนพฒั นาส่ือปลอดภยั และสรา้ งสรรค์

โรงพิมพ์ สยามพรนิ้ ตงิ้ ค์ 117/3 หมู1่ 0 ต�ำ บลเกาะแต้ว อ.เมือง จ.สงขลา
90000 ติดต่อ: 0892979594, [email protected]

คำ�น�ำ

ดว้ ยพระนามของอลั ลอฮฺ ผ้ทู รงกรณุ า และเมตตาเสมอ
หนงั สือ “คตุ บะฮวฺ นั ศุกร์ : การรบั มอื และการป้องกันข่าวปลอมท่เี ก่ยี วกับ
อิสลาม”เป็นหนังสือท่ีใช้ในการอ่านคุตบะห์ละหมาดวันศุกร์ที่มีประโยชน์อย่างยิ่ง
ในการสร้างองค์ความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเก่ียวกับศาสนาอิสลามรู้จักกระบวนการ
ตรวจสอบข้อเท็จจริงในการรับมือและป้องกันข่าวปลอมท่ีเกี่ยวกับอิสลามบนโลก
ออนไลน์และยังเป็นส่ือท่ีสร้างสรรค์และปลอดภัยสำ�หรับชาวไทยมุสลิมและต่าง
ศาสนิกอนื่ เพือ่ ใหเ้ ข้าถึงหลักคำ�สอนท่ีถกู ต้องเกย่ี วกบั ศาสนาอสิ ลาม และบทลงโทษ
ทางกฎหมายสำ�หรับผู้ที่สร้างและเผยแพร่ข่าวปลอมที่เกี่ยวกับอิสลามอาจส่งผลกระ
ทบต่อชีวิตและทรัพยส์ ินได้ อกี ทัง้ เป็นการย�ำ้ เตอื นให้ผ้อู า่ นและผมู้ าละหมาดท่ีได้ฟงั
คตุ บะหเ์ ลม่ น้มี ิใหเ้ ปน็ ผู้กระทำ�ความผดิ รจู้ กั วธิ กี ารป้องกันและการรับมอื ขา่ วปลอม
ท่เี ก่ียวกับอิสลาม และยังสร้างความตระหนกั ถึงผลกระทบทไี่ ด้รบั จากข่าวปลอมที่
เกยี่ วกบั อสิ ลาม

หวั ใจส�ำ คญั ของหนังสอื เล่มนี้ จะเป็นการใหค้ วามร้แู ละอธบิ ายเกย่ี วกบั ข่าว

ปลอมหรือขา่ วลอื ทส่ี ง่ ผลกระทบและสร้างผลร้ายต่อสังคมสันติสขุ อนั ตรายจากข่าว
ปลอมท่ีเป็นฟิตนะห์และแนวทางการออกห่างจากการสร้างข่าวปลอมหรือสร้างฟิต
นะห์ คณุ ลกั ษณะของคนฟาซิก (ผู้ละเมิดความจริง หรอื ผูฝ้ า่ ฝนื ) โทษของการใส่รา้ ย
ป้ายสแี ละการบดิ เบือนข้อมลู ในอิสลาม จดุ ยนื ของมสุ ลมิ กบั การรบั มอื กบั ขา่ วปลอม
และเชญิ ชวนให้ผู้คนสรา้ งสังคม ให้ปราศจากขา่ วปลอมดว้ ยวิถีอสิ ลามตามหลักคำ�
สอนของอัลกุรอานและอัสสุนนะห์ของท่านนบีมูฮำ�หมัด(ตามคำ�สอนคัมภีร์อัลกุ
รอานและแบบอยา่ งของท่านศาสดามูฮำ�หมดั ) ทงั้ นยี้ งั สง่ เสรมิ ให้ผูอ้ า่ นไดร้ ับรถู้ งึ ขอ้
กฎหมาย : ความผดิ ของการสรา้ งและการเผยแพรข่ า่ วปลอมตาม พ.ร.บ. คอมพวิ เตอร์

ผ่านการฟังคตุ บะหเ์ พื่อให้ผ้มู าละหมาดในวนั ศุกรไ์ ดร้ ับรู้ และรับฟังถงึ มหันตภัยร้าย
ทเ่ี กิดจากขา่ วปลอม

ทางโครงการศูนย์ติดตามขา่ วปลอมทีเ่ กีย่ วกบั อสิ ลาม เพ่ือลดผละกระทบ

การด�ำ เนินชวี ิตของมสุ ลิมในประเทศไทย หวงั เปน็ อย่างย่ิงว่า หนงั สอื เล่มนีจ้ ะเป็น
เคร่อื งมือหนงึ่ ใหผ้ ้อู า่ นร้จู กั การตรวจสอบขอ้ เทจ็ จรงิ สามารถรบั มอื และป้องกนั ข่าว
ปลอมทเ่ี กยี่ วกับอสิ ลามได้ และยังเปน็ การประสานความเขา้ ใจอนั ดงี ามเก่ียวกับ
หลักค�ำ สอนของศาสนาอิสลามระหวา่ งชาวไทยมุสลมิ ดว้ ยกันและตา่ งศาสนกิ อ่ืน ๆ
เพื่อทำ�ให้สังคมไทยสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติท่ามกลางสังคมท่ีเป็นสังคมพหุ
วัฒนธรรมที่มีความหลากหลายแห่งศาสนา และวัฒนธรรมตอ่ ไป อามนี
สุดท้ายทางโครงการศนู ย์ตดิ ตามขา่ วปลอมท่เี ก่ียวกับอสิ ลาม เพ่ือลดผละกระทบ
การด�ำ เนนิ ชีวิตของมสุ ลิมในประเทศไทย ภายใต้สำ�นกั วิจัยและพัฒนา มหาวทิ ยาลัย
ฟาฏอนี ขอกลา่ วคำ�ขอบคณุ นกั วชิ าการอสิ ลามทเี่ ป็นภาคีเครอื ขา่ ยหลายหนว่ ยงาน
มาร่วมถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับมหันตภัยร้ายของข่าวปลอมท่ีเกี่ยวกับอิสลามผ่าน
หนงั สือเล่มน้ี ขอขอบคุณทกุ ทา่ นท่ีมีสว่ นรว่ มในการพิสจู น์อกั ษร เกลาภาษา และ
ตรวจทานความถกู ต้องของเน้อื หาทเ่ี ปน็ ภาษาไทยและภาษามลายู และขอขอบคณุ
กองทนุ พัฒนาสื่อปลอดภัยและสรา้ งสรรค์เป็นอย่างย่งิ ทใี่ ห้การสนับสนุนในการจัด
ทำ�โครงการและสร้างสื่อสร้างสรรค์และปลอดภยั เล่มนส้ี สู่ งั คมต่อไป ขอเอกอลั ลอฮ
ทรงตอบแทนในคุณงามความดขี องทกุ ๆ ทา่ น อามีน

ด้วยความหวงั และศรทั ธามั่น
นายนาบาวี สอื ปา
โครงการศูนยต์ ิดตามขา่ วปลอมทีเ่ ก่ียวกับอิสลาม
เพือ่ ลดผละกระทบการดำ�เนนิ ชวี ิตของมุสลิมในประเทศไทย



คำ�นยิ ม

ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผ้ทู รงกรณุ า และเมตตาเสมอ
แทจ้ รงิ มวลการสรรเสรญิ เปน็ สทิ ธขิ องอลั ลอฮแฺ ตเ่ พยี งผเู้ ดยี ว เราขอสรรเสรญิ
พระองค์ เราขอความช่วยเหลอื ต่อพระองค์ เราขอความชนี้ �ำ ตอ่ พระองค์ เราขออภัย
โทษต่อพระองค์ เราขอกลับตัวสูพ่ ระองค์ และเราขอความคมุ้ ครองด้วยพระนามของ
พระองคจ์ ากความเลวทรามของตวั เรา และจากความเลวทรามของการงานเรา ผ้ใู ด
ทพ่ี ระองค์ทรงให้ทางนำ�แกเ่ ขา แน่นอนไม่มผี ้ใู ดสามารถท�ำ ใหเ้ ขาหลงทางได้ และผู้
ใดทีพ่ ระองค์ทรงทำ�ใหเ้ ขาหลงทาง แนน่ อนไม่มผี ้ใู ดสามารถใหท้ างน�ำ แก่เขาได้ และ
ฉันขอปฏิญาณตนว่าไม่มีพระเจ้าอ่ืนใดท่ีสมควรแก่การเคารพภักดีอย่างแท้จริงนอก
จากอลั ลอฮฺเพียงพระองคเ์ ดยี วโดยปราศจากภาคีใด ๆ และฉันขอปฏญิ าณตนว่ามฮู �ำ
หมัดน้นั เป็นบ่าวและศาสนทูตของพระองค์ ขออลั ลอฮทรงประทานพรแห่งความ
สนั ตสิ ุขแดท่ า่ น ครอบครัวของท่านและบรรดาเศาะหาบะฮฺของท่าน
หลงั จากทีผ่ มไดอ้ ่านงานเขยี นหนังสือ “คตุ บะฮฺวันศกุ ร์ : การรบั มอื และ
การปอ้ งกันขา่ วปลอมทเี่ กีย่ วกับอิสลาม” ซ่งึ ไดร้ ับเกยี รตจิ ากนักวชิ าการอิสลามผู้
มีความรู้หลายท่านจากหลายหน่วยงานมาถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับมหันตภัยร้าย
ข่าวปลอมท่ีเกีย่ วกับอิสลาม ซงึ่ แตล่ ะทา่ นไดก้ ลา่ วถึงข่าวปลอม ข่าวลอื และผลก
ระทบทไ่ี ด้รบั จากการสรา้ งและเผยแพรข่ ่าวปลอมทเี่ ก่ียวกบั อสิ ลาม เนื่องจากในใน
ปัจจุบันพระเจ้า(อลั ลอฮ)ฺ ได้ทรงประทานความสะดวกมากมายให้แกม่ วลมนษุ ยใ์ น
การดำ�เนินชีวิตบนโลกใบน้ี เช่น ความรวดเร็วในการเดินทาง ความรวดเร็วในการ
สื่อสาร จนกกระทงั่ การได้รบั ข่าวสารอย่างรวดเรว็ ซงึ่ ความรวดเรว็ ในบางอย่างอาจ
สง่ ผลกระทบในชีวิตประจำ�วนั การรับขา่ วสารทเ่ี ร็วเกนิ ไปจนไมไ่ ดต้ รวจสอบความ
ถูกต้องข้อเท็จจริงของข่าวนน้ั ๆ มีขา่ วปลอมเกดิ ขึ้นมากมายทปี่ ระสบพบเจอดว้ ยตวั
เองหรอื ผา่ นสื่อโซเชียลมเี ดียต่าง ๆ ทีม่ กี ารแชรก์ ันอย่างมากมายโดยการแชรท์ ี่ไม่มี

การคดั กรองข้อเท็จจริงของขา่ วและแหล่งท่ีมาของขา่ วนน้ั ๆ
สอ่ื นั้นมีท้ังใหป้ ระโยชนแ์ ละใหโ้ ทษ หากผใู้ ชส้ อื่ นั้นใชส้ อื่ ไมถ่ ูกต้องหรือไม่
ระมดั ระวงั ในการใช้สื่อ อาจจะเป็นคนหนงึ่ ท่ีเปน็ ผู้เผยแพร่ข่าวปลอม สง่ ผลท�ำ ให้
สังคมเกิดการแตกแยกเกิดความขัดแย้งจนนำ�มาซงึ่ ความรุนแรง ดังนัน้ มสุ ลมิ จงึ ต้อง
ระมัดระวงั ในการเสพส่อื อยา่ งมสี ติ มกี ารกรองข่าวสาร และมีการเผยแพรอ่ ยา่ ง
ระมัดระวงั ดั่งคำ�ด�ำ รสั ของอัลลอฮ ในซเู ราะห์ อัลฮุญรุ อต โองการท่ี 6

‫يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن َآ َم ُنوا إِ ْن َجا َء ُك ْم فَا ِس ٌق ِب َنبَأٍ فَتَبَ َّي ُنوا أَ ْن تُ ِصي ُبوا قَ ْو ًما‬
‫ِب َج َهالَ ٍة فَتُ ْص ِب ُحوا َع َل َما فَ َعلْتُ ْم نَا ِد ِمي َن‬

ความหมาย
“โอ้ศรทั ธาชนทั้งหลาย หากคนช่ัวน�ำ ข่าวใด ๆ มาแจ้งแก่พวกเจ้า พวกเจ้าก็
จงสอบสวนให้แน่ชัด หาไมแ่ ล้วพวกเจ้าก็จะกอ่ เคราะหก์ รรมแกพ่ วกหน่ึงโดยไม่รู้ตัว
แลว้ พวกเจ้าจะกลายเป็นผเู้ สยี ใจ ในส่งิ ท่ีพวกเจ้าไดก้ ระทำ�ไป”
หากเราพจิ ารณาอวัยวะในร่างกายของเราซึง่ อัลลอฮให้มา ตา 2 ข้าง หู 2
ขา้ ง มอื สองข้าง แต่ในขณะเดยี วกันอัลลอฮให้ปากมา 1 เพื่อที่เราน้ันจะได้ ฟังอยา่ ง
มาก ดูอยา่ งมสี ติ และ พดู น้อย ๆ เพราะ ถา้ เราดูความสามารถของร่างกาย มือมี
ความจ�ำ กดั ในการเออ้ื มไปถงึ ตามคี วามจำ�กัดระยะทางในการมองเห็นและหูมคี วาม
จ�ำ กดั ระยะทางในการได้ยนิ แตส่ ำ�หรบั ปากแลว้ หากเราไปเผยแพรข่ า่ วเท็จหรือข่าว
ท่ไี มด่ ขี องคนอ่ืนแล้ว ขา่ วสารนั้นจะเผยแพรอ่ ย่างกวา้ งขวางไมร่ ู้ทส่ี ้ินสดุ ด่งั ค�ำ กล่าว
ของทา่ นรสลู จากอะบีย์ฮรุ อ็ ยเราะฮ์ เราะฎิยัลลอฮอุ ันฮุ เลา่ ว่า : ท่านเราะซลู ุลลอฮ์
ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮวิ ะซลั ลัม ไดก้ ล่าววา่ :

‫ أَ ْن يُ َح ِّد َث ِب ُك ِّل َما َس ِم َع‬، ‫َك َفى ِبالْ َم ْر ِء كَ ِذبًا‬
ความว่า
“เพยี งพอแล้วทจ่ี ะถอื วา่ เป็นความโกหกสำ�หรับบุคคลหน่งึ การทีเ่ ขาพดู ทุก
เร่ืองในสงิ่ ทไ่ี ด้ยนิ มา” ( รายงานโดยมุสลมิ )

ท้ายนี้ ผมขอเชิญชวนใหท้ กุ คนอ่านหนังสอื เล่มน้แี ละเผยแพร่มันตอ่ ไป เพอ่ื
ให้ทุกคนได้ทราบและเข้าใจถึงผลกระทบหรือมหันตภัยร้ายข่าวปลอมที่เกี่ยวกับ
อสิ ลาม และอัลลอฮฺเทา่ น้นั เป็นผดู้ ลใจให้กบั ทกุ สรรพสิ่ง

เขยี นโดย
ผูช้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.มูฮามสั สกรี มนั ยนู ุ
คณบดคี ณะศึกษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยฟาฏอนี



‫﴿يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن َآ َم ُنوا إِ ْن َجا َءكُ ْم فَا ِس ٌق ِب َن َبأٍ فَتَبَ ّيَ ُنوا‬
﴾‫أَ ْن تُ ِصي ُبوا قَ ْو ًما ِب َج َهالَ ٍة فَتُ ْص ِب ُحوا َع َل َما فَ َعلْتُ ْم نَا ِد ِمي َن‬
“โอศ้ รัทธาชนท้งั หลาย หากคนชวั่ น�ำ ขา่ วใด ๆ มาแจง้ แก่พวกเจา้
พวกเจา้ ก็จงสอบสวนให้แนช่ ัด หาไม่แลว้ พวกเจ้ากจ็ ะก่อเคราะหก์ รรมแก่
พวกหนึ่งโดยไมร่ ้ตู ัว แลว้ พวกเจา้ จะกลายเป็นผเู้ สียใจ

ในส่งิ ทพี่ วกเจา้ ได้กระทำ�ไป”
ซเู ราะห์ อลั ฮุญรุ อต โองการที่ 6

สารบญั

เร่อื ง หนา้

1. ค�ำ น�ำ ผู้เรยี บเรียง
2. คำ�นิยม
3. คตุ บะฮวันศุกรภ์ าษาไทย
2.1 ข่าวลือหรือขา่ วปลอมและผลรา้ ยตอ่ สงั คมสันตสิ ุข 16-23
2.2 อนั ตรายจากขา่ วปลอมท่เี ป็นฟติ นะห์และแนว
ทางการออกห่างจากการสรา้ งฟติ นะห์ 24-33
2.3 อันตรายของการเผยแพร่ขา่ วเทจ็ ในสังคม
2.4 คุณลกั ษณะของคนฟาซิก (ผ้ลู ะเมิดความจริง หรือผู้ฝา่ ฝนื )
2.5 โทษของการใส่ร้ายป้ายสแี ละการบิดเบือนข้อมูลในอสิ ลาม
2.6 จุดยนื ของมุสลิมกบั การรบั มือกับขา่ วปลอม
2.7 การสรา้ งสังคม ใหป้ ราศจากข่าวปลอมดว้ ยวถิ ีอิสลาม
4. กฏหมาย
6.1 ประมวลกฏหมายอาญา
6.2 ความผดิ ตาม พ.ร.บ. คอมพวิ เตอร์

คุตบะฮภาษาไทยหวั ข้อท่ี

1

ขา่ วลือหรอื ข่าวปลอมและ
ผลรา้ ยต่อสังคมสนั ติสขุ

ผูช้ ว่ ยศาสตราจารยม์ สั ลนั มาหะมะ
ที่ปรึกษาอธกิ ารบดีมหาวทิ ยาลัยฟาฏอนี

คุตบะฮฺวนั ศกุ ร์ 18

เขยี นและเรยี บเรียงโดย ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์มสั ลนั มาหะมะ

เร่อื ง ขา่ วลอื หรือขา่ วปลอมและผลรา้ ยต่อสงั คมสันตสิ ขุ

‫ ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن‬،‫ إن الحمد لله نحمده ونستعينه ونستغفره‬
‫ وأشهد أن لا إله إلا الله‬،‫ ومن يضلل فلا هادي له‬،‫سيئاتأعمالنا؛ من يهده الله فلا مضل له‬
‫ صلى الله عليه وعلى آله وصحبه‬،‫ وأشهد أن محمداً عبده ورسوله‬،‫وحده لا شريك له‬

.ً‫وسلم تسليماً كثيرا‬
‫ قال الله تعالى﴿يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن َءا َم ُنواْ اتَّ ُقوا الل َه َح َّق تُ َقاتِ ِه َولا َتُوتُ َّن إِلا َوأَنتُم‬
‫ُّم ْسلِ ُمونَون﴾ قال اللهعزوجل﴿يَا أَيُّ َها الَّ ِذين َءا َم ُنواْ اتَّ ُقوا الل َه َوقُولُوا قَ ْولاً َس ِدي ًدا يُ ْص ِل ْح‬

﴾‫لَ ُك ْم أَ ْع َملَ ُك ْم َويَ ْغ ِف ْر لَ ُك ْم ُذنُوبَ ُك ْم َو َمن يُ ِطعِ الل َه َو َر ُسولَ ُه فَ َق ْد فَا َز فَ ْو ًزا َع ِظي ًم‬
‫ فيا عباد الله اوصيكم بتقوى الله وطاعته لعلكم تفلحون‬:‫ أما بعد‬


พนี่ อ้ งรว่ มละหมาดทกุ ทา่ น
จงย�ำ เกรงอัลลอฮ์ และจงปฏบิ ัตติ ามสุนนะฮน์ บีในทุกมติ ิของชวี ิต เผอื่ วา่ ท่าน
ท้ังหลายจะได้รบั ความโปรดปรานจากอัลลอฮ์ ผูบ้ ริหารสากลจักรวาล
สังคมมุสลมิ คอื สงั คมท่อี ยบู่ นฐานของความรกั ความเอือ้ อาทร เห็นอกเหน็ ใจ
และช่วยเหลือซ่ึงกันและกันเปรียบเสมือนอาคารท่ีแต่ละส่วนเกื้อหนุนต่อกันหรือ
เปรียบเสมอื นเรือนร่างเดียวกนั ท่ีรา่ งกายทุกส่วนได้รบั ผลกระทบเมอ่ื อวยั วะส่วนใด
ส่วนหนงึ่ ได้รบั ความเจ็บปวด
อิสลามได้กำ�หนดกฎกติกาและระเบียบต่างๆเพ่ือสร้างสังคมสมานฉันท์และ
สันติสุขในขณะเดียวกันอิสลามห้ามการกระทำ�ใดๆที่นำ�ไปสู่ความวุ่นวายและความ
โกลาหลอลหม่านในสงั คม สิ่งหน่งึ ท่ีท�ำ ใหส้ ังคมป่ันป่วนและส่ันคลอนตอ่ สงั คมสนั ตสิ ุข
คือการแพร่กระจายของข่าวลอื ทไ่ี ม่มตี ัวตน ปัญหาของขา่ วลอื หรอื การเลา่ ลอื ก็คอื
ข่าวสารท่ถี กู ลือมักจะเปน็ เรอ่ื งไมจ่ ริง แถมยงั มแี นวโนม้ แพร่กระจายอย่างรวดเร็ว ย่งิ
ถูกลือถูกเล่าต่ออย่างออกรส เรื่องราวทั้งหลาย ยิ่งมีแนวโน้มที่บิดเบี้ยวขึ้นไปเรื่อยๆ

กองทุนพฒั นาสื่อปลอดภัยและสรา้ งสรรค์

19 คตุ บะฮวฺ นั ศกุ ร์


สว่ นเปา้ หมายของการแพร่สะพัดของข่าวลือ บางครง้ั เพอ่ื ตอ้ งการใหช้ าวมสุ ลมิ
มีความเช่ือในทางทผ่ี ิดๆ ที่กระทบต่อหลักการศรทั ธาบางครงั้ มเี ป้าหมายเพือ่ สร้างความ
ปั่นปว่ น จนเกิดการระแวงสงสัยในสังคม บางครงั้ มวี ตั ถุประสงคฉ์ วยโอกาสกอบโกยผล
ประโยชน์ที่ซุกซอ่ น และในบางครั้ง กม็ าจากการนึกสนกุ ของคนบางคน หรือเพ่ือท�ำ ให้
ตวั เองเปน็ ทร่ี จู้ กั โดยเฉพาะในยุค สังคมออนไลน์ปจั จุบัน ที่บางคนกลายเป็นคนตดิ โรค
เสพยอดไลก์ของตนเอง
พน่ี อ้ งรว่ มศรัทธาท้งั หลาย
ข่าวลอื ท่เี กี่ยวเนื่องกับหลักความเชอ่ื หรือหลกั ศรทั ธา ถอื เป็นข่าวลอื ทอี่ นั ตราย
ทสี่ ดุ เพราะอาจทำ�ให้คนทีเ่ ชอ่ื ถอื หลุดออกจากศาสนาอิสลามโดยไมร่ ู้ตัว เชน่ ข่าวลือ
ทเี่ กดิ ขึ้นสมัยนบฯี ที่ได้เกิดข้ึนกบั ครอบครวั ทปี่ ระเสรฐิ ท่ีสดุ บุคคลทปี่ ระเสรฐิ ทส่ี ดุ
และภรรยาของนบีผูเ้ ปน็ ที่รกั ของท่านมากทีส่ ุด น่ันคอื ขา่ วลือทมี่ ีกลมุ่ ทรชนเเพร่ข่าววา่
มารดาของผูศ้ รทั ธานางอาอชิ ะฮม์ ีชู้กับชายคนหน่ึงนามวา่ ศอฟวาน บินมุอฏั ฏลิ
‫ لا حول ولا قوة إلا بالله‬
เชน่ เดยี วกนั กับขา่ วลือในสมัยเคาะลฟี ะฮอ์ ุสมาน บนิ อัฟฟาน ‫ رضي الله عنه‬ทม่ี ี
กลมุ่ ไม่หวงั ดีปลอ่ ยขา่ วว่า ท่านเปน็ ผู้น�ำหลงอ�ำนาจ เสพสุขความสบายและแตง่ ตัง้ คนใน
ตระกูลเดยี วกนั เป็นใหญ่เป็นโต จนกระท่งั พวกเขาสามารถรวบรวมผูค้ นหลายพนั คน
ลอ้ มบา้ นพักของท่าน และสงั หารท่านอสุ มานได้อย่างเลือดเย็น
พ่ีนอ้ งลองคิดดูวา่ เรื่องเหล่าน้ีเกดิ ข้นึ ได้อย่างไร ทง้ั ๆที่นบีไดล้ งโทษผทู้ ่เี ก่ียวขอ้ ง
กบั การเผยแพร่ขา่ วลวงน้ี และอัลลอฮไ์ ด้ลงวะห์ยปู กป้องนางอาอิชะฮ์ และบันทกึ เป็นอัล
กรุ อานทีศ่ รัทธาชนอา่ นและยืนยนั ถงึ ความบริสุทธขิ์ องนางจนกระท่ังวนั กยิ ามะฮ์ แต่ก็ยัง
มกี ลุ่มชนท่ีมหี ัวใจสกปรกโสมม ยงั เชือ่ ขา่ วลวงนจ้ี นกระท่ังปัจจบุ นั เช่นเดียวกันกบั มีบาง
กลุ่มทย่ี งั เข้าใจผดิ ตอ่ คอลีฟะฮ์อุสมานบินอัฟฟาน ถงึ แม้ท่านเป็นหน่ึงใน 10 คนที่นบี
รบั รองเขา้ สวรรค์ และเป็นคนท่ีแมก้ ระท่งั บรรดามะลาอกิ ะฮเ์ กรงใจกต็ าม

กองทุนพัฒนาส่ือปลอดภัยและสร้างสรรค์

คตุ บะฮวฺ ันศกุ ร์ 20

น่คี ืออันตรายของการเสพขา่ วลอื จนกระทง่ั สามารถตกผลกึ กลายเป็นความเช่อื ท่ี
มีอคติและเต็มไปด้วยไฟราคะอันยาวนาน ที่ยังคงมสี าวกของอบิ นสุ ะบะ คอยกระพือขา่ ว
จนกลายเป็นส่วนหนึง่ ในคำ�สอนที่บิดเบี้ยวและหลงทาง
ขา่ วลือท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั บาปบญุ สวรรค์นรกและจรยิ วัตรของนบฯี ทเี่ ชอื่ มโยงกับ
การน�ำ หลักฐานท่มี าจากหะดษี ปลอม ก็มีความอนั ตรายไม่แพ้กนั
ดงั เหตกุ ารณ์ทเี่ กดิ ข้ึนในเดอื นรอมฎอนทผี่ า่ นมา ทว่ี นั ศุกรต์ รงกบั กลางเดอื นรอม
ฎอนพอดี ท�ำ ให้เกิดข่าวลอื วา่ จะเกิดเสยี งดงั กมั ปนาท จนทำ�ให้แก้วหแู ตกหรือหญิงท่ีก�ำ ลงั
ทอ้ งคลอดลูกออกมา เนื่องจากตกใจสดุ ขดี จึงมกี ารปฏบิ ตั ิและขอพรพรอ้ มบทซิกิรท์ ถ่ี กู น�ำ
มาเผยแพร่เพ่อื ปอ้ งกนั จากภัยพบิ ตั ดิ งั กล่าว ทีน่ า่ สลดใจก็คือมีการกล่าวอ้างว่าเป็นหะดีษ
นบี ทงั้ ๆทน่ี บีไมเ่ คยสอนสิ่งไรส้ าระเช่นน้ี ผูใ้ ดทีจ่ งใจเผยแพรค่ �ำ สอนในลักษณะน้ี เขาจะได้
รบั ผลบาปที่ยงิ่ ใหญ่โดยเฉพาะในช่วงเดอื นรอมฎอนอันประเสรฐิ ดังหะดษี นบฯี กลา่ วว่า

)‫( َم ْن َك َذ َب َع َ َّل ُم َت َع ِّم ًدا َف ْل َي َت َب َّوأْ َم ْق َع َد ُه ِم ْن ال َّنا ِر‬
ความว่า : ผใู้ ดท่โี กหกใสฉ่ ันโดยเจตนาดงั นนั้ ขอจงเตรยี มที่น่ังของเขาในนรก1
แทนที่จะสะสมความดีและผลบุญในเดือนอันประเสริฐน้ี แต่บางคนกลับ
จับจองท่ีนั่งในนรกแทน ‫والعياذ بالله من ذلك‬
การแพรส่ ะพดั ของข่าวลือ กอ็ าจจะสะทอ้ นถงึ ความอ่อนไหวทางอารมณ์ของ
คนในสังคมน้ันๆ เม่อื เราเผชิญหนา้ กับขา่ วลือ เรากค็ วรจะถอยหลังออกมาสกั หนึ่งก้าว
อย่างมีสตแิ ละประคองความเขม้ แขง็ เอาไว้ก่อน อยา่ เพ่งิ โดดเข้ากลางพายุ มีค�ำกลา่ ว
ว่า ข่าวลอื เหมือนกบั เปลวไฟในสายลม คอื มันงา่ ยทจ่ี ะลุกลาม และถ้าเราไปเปน็ ส่วน
หนง่ึ ในการกระพอื ข่าวลือ มนั ก็อาจน�ำไปสคู่ วามเสยี หายตา่ งๆ ได้ โดยเฉพาะอย่างย่ิง
สอื่ โลกออนไลนใ์ นยุคปจั จุบนั ทขี่ า่ วสารแพร่กระจายไปอยา่ งรวดเร็ว เพยี งแค่ใช้นิ้วจมิ้
กดไลก์กดแชร์ เรากส็ ามารถเป็นผสู้ ือ่ ขา่ วไรส้ งั กัดโดยไม่รตู้ ัว

1 หะดษี รายงานโดยอลั บคุ อรีและมุสลมิ

กองทนุ พัฒนาส่อื ปลอดภยั และสร้างสรรค์

21 คตุ บะฮฺวันศุกร์

อสิ ลามจงึ สอนให้เรารู้จักคัดกรอง สบื สวนและตรวจสอบพจิ ารณาขา่ วสารที่
เราไดร้ บั โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ เมอ่ื เราจะเผยแพรต่ อ่ อัลลอฮก์ ลา่ วว่า

‫﴿ يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن آ َم ُنوا إِن َجا َء ُك ْم َفا ِس ٌق ِب َن َب ٍإ َف َت َب َّي ُنوا‬
6:‫أَن تُ ِصي ُبوا َق ْو ًما ِب َج َها َل ٍة َف ُت ْص ِب ُحوا َع َ ٰل َما َف َع ْل ُت ْم نَا ِد ِمي َن ﴾ الحجرات‬
ความว่า : โอศ้ รัทธาชนท้งั หลาย ! หากคนชั่วนำ�ขา่ วใดๆ มาแจ้งแก่พวกเจ้าพวก
เจา้ ก็จงสอบสวนใหแ้ น่ชดั หาไมแ่ ล้ว พวกเจา้ กจ็ ะกอ่ เคราะห์กรรมแก่พวกหนึ่งโดยไม่รตู้ ัว
แล้วพวกเจา้ จะกลายเป็นผู้เสียใจในส่งิ ท่ีพวกเจา้ ไดก้ ระทำ�ไป1

การสอบสวนข่าวสารที่เราได้รบั เปน็ สิง่ วาญบิ ไม่ใช่สุนัต เป็นหน้าท่ตี อ้ งกระท�ำ
ไม่ใชท่ างเลือก ผูใ้ ดที่ละเลยสงิ่ นี้ เขาก�ำลงั ละเลยสว่ นหน่งึ ของค�ำสอนในศาสนา นบีมฮู มั มดั
‫ صلى الله عليه وسلم‬กลา่ ววา่

١٠/١ ‫(كفى بالمرء كذبًا أن يح ِّدث بك ِّل ما سمع) صحيح مسلم‬
ความว่า : เปน็ การเพยี งพอแลว้ ส�ำ หรับคนๆ หนึง่ ทีจ่ ะเป็นจอมโกหก

หากเขาเล่าเรอ่ื งทกุ อยา่ งที่เขาได้ยนิ มา2
ขา่ วคราวจงึ ไม่ต่างไปจากสินคา้ ท่ีถูกนำ�ขายท่หี า้ งสรรพสินค้า ของทุกชิน้ ไมไ่ ด้
หมายความวา่ หะลาล และของที่หะลาลทกุ อยา่ ง ไมไ่ ด้หมายความวา่ มปี ระโยชน์ ใน
ฐานะผู้บรโิ ภคเราต้องรู้จกั เลือกใชแ้ ละเลอื กซ้อื อย่างมสี ติ เพื่อให้เรามสี ขุ ภาพรา่ งกายท่ี
ดแี ละสมบูรณ์ เช่นเดยี วกนั กับข้อมลู ข่าวสารที่อาจสง่ ผลกระทบต่ออะกดี ะฮ์ บาปบุญ
สวรรคน์ รก ทเ่ี ราถกู กำ�ชับใหร้ ับความรเู้ หล่าน้ี จากแหล่งขอ้ มลู ทถ่ี ูกตอ้ งและได้รับการ
ยอมรบั จากอุละมาอผฺ ้ไู ด้รบั ความเชือ่ ถอื เทา่ นน้ั


1 อลั ฮุจรอจ:ฺ 6
2 ซอเฮย๊ี ะมุสลิม 1/01

กองทนุ พฒั นาส่ือปลอดภยั และสรา้ งสรรค์

‫์‪คุตบะฮวฺ ันศุกร‬‬ ‫‪22‬‬

‫‪ อัลลอฮ์กลา่ วว่า‬‬
‫﴿ َو َل تَ ْق ُف َما َل ْي َس لَ َك ِب ِه ِع ْل ٌم إِ َّن ال َّس ْم َع َوالْ َب َ َص‬
‫َوالْ ُف َؤا َد ُك ُّل ُأولَٰ ِئ َك كَا َن َع ْن ُه َم ْس ُئو ًل ﴾ الإسراء‪36:‬‬

‫ิ‪ ความวา่ “และอยา่ ดว่ นตดั สนิ ในสง่ิ ทเ่ี จา้ ไมม่ คี วามรใู้ นเรอ่ื งนน้ั แทจ้ รงิ การไดย้ น‬‬
‫‪การมองเหน็ และหวั ใจ ทกุ สง่ิ เหลา่ นน้ั จะถกู สอบสวน”1‬‬
‫ ‬
‫ بَا َرَك الل ُه ِل َولَ ُك ْم ِف الْ ُق ْرآ ِن الْ َع ِظ ْي ِم‪َ .‬ونَ َف َع ِني َواِيِّا ُك ْم ِبَا ِفيْ ِه ِم َن الآيَا ِت َوال ِّذكْ ِر‬
‫الْ َح ِكيْ ِم َوتَ َق َّب َل الله ِم ِّني َو ِم ْن ُك ْم تِلا َوتَ ُه اِنَّ ُه ُه َواال َّس ِم ْي ُع الْ َع ِل ْي ُم‪ .‬أقُ ْو ُل قَ ْو ِل َهذا َوأ ْستَ ْغ ِف ُروا‬
‫الل َه الْ َع ِظيْ َم َ ْل َولَ ُك ْم َولِ َسائِ ِر الْ ُم ْس ِل ِم ْ َي َوالْ ُم ْس ِل َم ِت َوالْ ُم ْؤ ِم ِن ْ َي َوالْ ُم ْؤ ِم َنا ِت فَا ْستَ ْغ ِف ُر ْو ُه إنَّ ُه ُه َو‬

‫الْ َغ ُف ْو ُر ال َّر ِحيْ ُم‪.‬‬

‫ ‪1 อัลอสิ รออ:ฺ 36‬‬

‫์‪กองทนุ พัฒนาสอ่ื ปลอดภยั และสร้างสรรค‬‬

ขอ้ คิด

“สิ่งหนง่ึ ที่ท�ำ ใหส้ งั คมสนั ติสขุ ปนั่ ปว่ นและสั่นคลอน
คอื การแพร่กระจายของขา่ วลือทไ่ี มม่ ีตวั ตน”
“ขา่ วลือเปรยี บดังเปลวไฟที่ลกุ โชน
ดงั น้ันอยทู่ ่ีเราเลือกว่าตอ้ งการเปน็
สายลมใหไ้ ฟลกุ ลามหรือเป็นสายน้�ำชว่ ยดบั ไฟ”

คุตบะฮภาษาไทยหวั ข้อท่ี

2

อันตรายจากข่าวปลอมท่ีเป็นฟิตนะห์และ
แนวทางการออกห่างจากการสร้างฟิตนะห์

อาจารยอ์ บั ดลุ ฟัตตาห์ จะปะกียา
รองคณบดฝี า่ ยพัฒนาศักยภาพนักศึกษา
คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวิทยาลยั ฟาฏอนี

‫์‪คตุ บะฮฺวันศกุ ร‬‬ ‫‪26‬‬
‫‪เขียนและเรียบเรียงโดย อ.อบั ดุลฟตั ตาห์ จะปะกยี า‬‬

‫์‪เร่อื ง อันตรายจากขา่ วปลอมทีเ่ ปน็ ฟิตนะห‬‬
‫์‪และแนวทางการออกห่างจากการสร้างฟิตนะห‬‬

‫ إن الحمد لله نحمده ونستعينه ونستغفره‪ ،‬ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ‬
‫وسيئات أعمالنا‪ ،‬من يهده الله فلا مضل له ومن يضلل فلا هادي له‪ ،‬وأشهد أن لا إله الله‬
‫وحده لا شريك له‪ ،‬وأشهد أن محمدا عبده ورسوله‪ ،‬اللهم صل وسلم على نبينا محمد‬

‫وعلى آله وصحبه أجمعين‬
‫ ﴿ يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن آ َم ُنوا اتَّ ُقوا اللَّ َه َح َّق تُ َقاتِ ِه َو َل َتُوتُ َّن إِلَّ َوأَنتُم ُّم ْس ِل ُمو َن﴾ ‬
‫ ﴿ يَا أَيُّ َها ال َّنا ُس اتَّ ُقوا َربَّ ُك ُم الَّ ِذي َخلَ َق ُكم ِّمن نَّ ْف ٍس َوا ِح َد ٍة َو َخلَ َق ِم ْن َها َز ْو َج َها‬
‫َوبَ َّث ِم ْن ُه َم ِر َجا ًل َك ِثي ًرا َونِ َسا ًء َواتَّ ُقوا اللَّ َه الَّ ِذي تَ َسا َءلُو َن ِب ِه َوا ْلَ ْر َحا َم إِ َّن اللَّ َه كَا َن َعلَ ْي ُك ْم‬

‫َر ِقي ًبا﴾‬
‫ ﴿ يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن آ َم ُنوا اتَّ ُقوا اللَّ َه َوقُولُوا قَ ْو ًل َس ِدي ًدا يُ ْص ِل ْح لَ ُك ْم أَ ْع َملَ ُك ْم َويَ ْغ ِف ْر ‬

‫لَ ُك ْم ُذنُوبَ ُك ْم َو َم ْن يُ ِطعِ اللَّ َه َو َر ُسولَ ُه فَ َق ْد فَا َز فَ ْو ًزا َع ِظي ًم﴾‬
‫ أما بعد‪ :‬فإن أصدق الحديث كتاب الله‪ ،‬وأحسن الهدي هدي محمد صلى الله‬
‫عليه وسلم‪ ،‬وشر الأمور محدثاتها‪ ،‬وكل محدثة بدعة‪ ،‬وكل بدعة ضلالة‪ ،‬وكل ضلالة في‬
‫النار معاشر المؤمنين رحمكم الله ‪ ...‬أوصيكم وإياي بتقوى الله عزوجل وبطاعته لعلكم‬

‫تفلحون‬

‫‪พีน่ ้องผศู้ รทั ธาท่เี คารพรกั ทกุ ท่าน‬‬
‫‪ เรามาร่วมกันฟื้นฟูการศรัทธาของเราด้วยการย�ำเกรงต่ออัลลอฮฺในทุกๆ‬‬
‫‪สถานการณ์ ปฏิบัตใิ นสง่ิ ทีพ่ ระองค์ทรงส่ังใช้ ละเวน้ และหลกี ห่างจากทุกสง่ิ ท่ีเปน็ สิ่ง‬‬
‫ฺ‪ต้องห้าม เพอ่ื เราจะเป็นผู้หน่ึงท่ีเปน็ ผทู้ ่ีไดร้ บั ความโปรดปรานจากอัลลอฮ‬‬

‫์‪กองทุนพฒั นาสือ่ ปลอดภยั และสร้างสรรค‬‬

27 คตุ บะฮวฺ ันศกุ ร์

แทจ้ รงิ แลว้ ผู้ศรัทธาทสี่ มบรู ณแ์ บบน้ัน จะใชช้ ีวติ อยา่ งระมัดระวงั อยูเ่ สมอ
เพื่อมิให้ตกลงไปในหลุมพรางแห่งความชั่วร้ายหรือส่ิงที่อาจก่อให้เกิดฟิตนะห์ต่างๆ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเวลาท่ีโลกเราเข้าสู่ยุคสมัยท่ีมีความเจริญก้าวหน้าในด้าน
เทคโนโลยี โลกท่มี ีความอสิ ระเสรีในการแสดงความคดิ สะดวกในการบริโภคข่าวสาร
และการดำ�เนินชีวิตของมนุษย์ท่ีต้องพึ่งพาอาศัยส่ิงอำ�นวยความสะดวกผ่านระบบ
ดิจิตอล หรือเครือข่ายไร้สายท่ไี รพ้ รมแดนมากกวา่ การพึง่ พาส่ิงอ�ำ นวยความสะดวก
แบบเดมิ ซง่ึ สิ่งทีเ่ กดิ ขน้ึ พรอ้ มๆกับความเจรญิ เหล่านี้ คอื ขอ้ มูลข่าวสารที่ถูกกระจาย
ออกไปโดยไม่รทู้ มี่ าท่ไี ป ไม่มมี ูลความจรงิ หรือเกินความเป็นจรงิ และผคู้ นไม่ไดม้ กี าร
ไตรต่ รองอย่างละเอยี ดในการรบั ขา่ วสารเหลา่ นั้น จึงน�ำ ไปสูก่ ารเสพขา่ วท่ีเปน็ ข่าวลือ
หรือ ขา่ วเท็จในทสี่ ุด อันเปน็ บอ่ เกิดของความเลวร้ายและความว่นุ วายต่างๆในสังคม
ท้งั ในวงแคบๆ และวงกวา้ ง

พ่นี ้องผ้ศู รทั ธาทกุ ท่านครบั
ความจรงิ ที่เปน็ กฎเกนฑ์สุนนะตุลลอฮฺ คือ ชวี ติ ทกุ ชวี ติ ล้วนต้องเจอกับ
บททดสอบ อลั ลอฮทฺ รงสร้างมวลมนุษย์มาเพอื่ ทดสอบในด้านต่างๆ แมก้ ระทั้งบท
ทดสอบทีเ่ กิดข้นึ ในการอยูร่ ว่ มกนั ระหวา่ งเพอื่ นมนษุ ย์ เรามักจะเห็นผคู้ นในสังคมที่
ตา่ งคนต่างมคี วามมีความเห็นตา่ ง มคี วามขดั แย้งระหวา่ งกนั มกี ารแขง่ ขันในเรื่องของ
ปัจจัยยังชีพบนโลกอันแสนส้ันน้ี บางคร้งั กน็ �ำ ไปสกู่ ารทะเลาะเบาะแวง้ กัน อัลลอฮฺได้
ทรงตรัสว่า

﴾‫﴿ َو َج َع ْل َنا بَ ْع َض ُك ْم لِ َب ْع ٍض ِف ْت َن ًة َأتَ ْص ِبُو َن‬
ความว่า :“และเราได้ท�ำใหบ้ างคนในหม่พู วกเจ้าเปน็ ฟิตนะห(์ การทดสอบ)
แกอ่ ีกคน เพ่ือดวู า่ พวกเจ้าจะอดทนไหม”1


1 ซูเราะห์อลั ฟรุ กอน: 20

กองทนุ พัฒนาสอ่ื ปลอดภยั และสร้างสรรค์

คุตบะฮฺวันศกุ ร์ 28

ดงั นัน้ พึงรู้เถิดว่าโลกดนุ ยานค้ี อื โลกแห่งการทดสอบ เปน็ สนามแหง่ การตอ่ สู้
และการอดทนอดกลั้น ความขัดแย้งกนั ระหว่างความจรงิ กบั ความเทจ็ นนั้ จะยงั คงมี
อย่ตู อ่ ไป ทกุ ยคุ สมยั จะมีการห�ำ้ หนั่ กนั ระหว่างความดกี ับความช่วั นบั ตงั้ แตท่ า่ นนบี
อาดมั อะลัยฮสิ สลาม ลงมาส่โู ลก และจะยงั คงเป็นเช่นนน้ั อย่ตู อ่ ไปตราบเท่าที่อลั ลอฮฺ
ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ทรงประสงค์ ดังน้นั ความเท็จจงึ เป็นสง่ิ ทีช่ ัยฏอนและพลพรรค
ของมนั ดำ�รงอยู่ ด้วยกับการดำ�เนินชีวติ บนเสน้ ทางของความชวั่ รา้ ย เขาจะคอยคดิ อยู่
ตลอดเวลาวา่ จะท�ำ อย่างไร จะใช้วธิ ีการใด ให้ความช่วั ของเขาได้อยูเ่ หนอื ความดี ท�ำ
อย่างไรใหค้ วามเท็จคอื ความจริง มกี ารส่งเสรมิ สนบั สนุน และเก้อื กูล โดยใชส้ ือ่ ต่างๆ
เพ่ือเปน็ การโฆษณาชวนเชอ่ื ท่ที �ำ ให้ผคู้ นหลงเช่อื ไปในสง่ิ ที่เขาปฏบิ ตั แิ ละเชิดชู
อลั ลอฮุอักบรั พี่นอ้ งครบั
จงพึงระวังจากฟิตนะห์ที่มาจากสภาพทางสังคมที่เป็นไปเช่นนี้กันเถิด
พยามหลึกห่างจากสิ่งที่อาจก่อให้เกิดความชั่วร้ายต่างๆ ซึ่งในหลักการของศาสนา
อัลอิสลามนั้น มุสลิมต้องมีมารยาทและจริยธรรมตามคำ�สั่งและคำ�ห้ามของพระผู้
เป็นเจ้า มารยาทและจริยธรรมของเรานั้นต้องสอดคล้องกับแนวทางของสุนนะฮฺของ
ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ในทุกๆ ด้าน โดยเฉพาะในด้านการพูด จะต้อง
ระมัดระวังจากพิษภัยของลิ้นโดยเฉพาะข่าวเท็จ ข่าวลือ ข่าวปลอม เพราะสิ่งเหล่านี้
เป็นเสมือนอาวุธอันตรายที่มีอนุภาคการทำ�ลายล้างที่น่ากลัว อันนำ�ไปสู่การเกิดฟิต
นะห์และความชั่วร้ายต่างๆ เช่น การอิจฉาริษยา การคิดในแง่ร้าย การทำ�เลาะเบาะ
แว้ง การไม่เคารพไม่ให้เกียรติกันและกัน การละเมิดสิทธิต่างๆ หรือแม้กระทั้งถึงขั้น
ที่เกิดการเสียเลือดเนื้อหรือเสียชีวิต อัลลอฮฺ ซุบฮานะหุวะตะอาลา ได้ตรัสให้มนุษย์
ได้ระวังเรื่องฟิตนะห์ไว้ว่า

﴾‫﴿ َوا ْل ِف ْت َن ُة َأ َش ّد ِم َن ا ْل َق ْت ِل‬
ความว่า : “และฟิตนะห์ (การก่อความวุ่นวายต่างๆ) นั้น ร้ายแรงยิ่งกว่าการประหัต

ประหารเสียอีก”1


1 ซูเราะห์อัลบะเกาะเราะห์: 191

กองทนุ พฒั นาสื่อปลอดภยั และสรา้ งสรรค์

29 คตุ บะฮฺวนั ศุกร์

ดงั น้ัน เพื่อเป็นแนวทางในการด�ำ เนนิ ชีวิตท่ดี ี เรามาร่วมกนั เรียนรถู้ ึงหลักคำ�
สอนของอิสลามจากกิตาบุลลอฮฺและสุนนะห์ของเราะซูลุลลอฮฺในการเผชิญหน้ากับสิ่ง
เหล่าน้ีกนั เถดิ
หลกั ค�ำ สอนส�ำ คญั ของอิสลามในการดำ�เนนิ ชีวิตในสงั คม ประกอบด้วย
ประการดงั ตอ่ ไปน้ี
ประการแรก อสิ ลามหา้ มมใิ ห้โกหก
“การโกหก” หรอื ในภาษาอาหรบั เรยี กว่า “อลั กาซิบ” คอื หนึ่งในบาป ซึ่ง
เกดิ จากอารมณแ์ ละกิเลส เพอื่ การบรรลสุ ่เู ป้าหมายของตน เปน็ สาเหตุส�ำ คญั ท่ีทำ�ให้
มนุษย์ส่วนใหญ่ต้องตกไปกระทำ�บาป การโกหกเปน็ ลักษณะนสิ ยั หน่ึงทนี่ า่ ตำ�หนิ ซึง่
อลั ลอฮตฺ ะอาลาและเราะซลู ของพระองคไ์ ดส้ งั่ หา้ มอยา่ งเดด็ ขาด โดยผทู้ ่ีมีนสิ ัยดงั
กลา่ วจะไดร้ ับโทษอนั แสนเจ็บปวดในอาคิเราะห์ อลั ลอฮไฺ ดท้ รงตรัสว่า:

‫﴿ َو َي ْج َعلُو َن ِل ّلَ ِه َما يَكْ َر ُهو َن َوتَ ِص ُف أَلْ ِس َن ُت ُه ُم ٱ ْلكَ ِذ َب أَ َّن َل ُه ُم ٱلْ ُح ْس َنى‬
﴾ ‫َل َج َر َم َأ َّن َل ُه ُم ٱل َّنا َر َوأَنَّ ُهم ُّم ْف َر ُطو َن‬

ความวา่ : “และพวกเขาตั้งสิ่งทพ่ี วกเขาชิงชงั ให้อลั ลอฮฺ และลิ้นของพวกเขา
กลา่ วเท็จขนึ้ วา่ ส�ำหรบั พวกเขาน้นั คือส่ิงท่ดี ีเยีย่ ม โดยแนน่ อนส�ำหรับพวกเขานั้นคอื ไฟ
นรก และพวกเขาจะถูกส่งล่วงหน้าไปก่อน”1
ประการทสี่ อง อิสลามห้ามมใิ หม้ ีการนนิ ทา
“การนนิ ทา” หรอื ในภาษาอาหรบั เรยี กว่า “อลั ฆบี ะฮฺ” หมายถึง การกล่าว
ถงึ บุคคลหน่งึ ตอนที่อยู่ลับหลังเขา ในส่งิ ที่เขาไมช่ อบ เเละไม่ปรารถนาทจ่ี ะให้ผู้คนเอา
ไปพูดถึง หรือเผยเเพร่มัน ถึงเเมว้ า่ มันจะเปน็ ความจรงิ ก็ตาม ซ่ึงหมายรวมถึงทุกส่ิงที่
เขาไมช่ อบ ไม่วา่ ในเรื่องของร่างกาย นิสัยใจคอ ทรพั ย์สนิ สมบตั ิ ลกู ๆ และภรรยาของ
เขา หรอื แม้กระทั่งการเคลอ่ื นไหว ไม่ว่าจะทำ�ให้เขาไมพ่ อใจดว้ ยกับค�ำ พดู หรอื แสดง
ดว้ ยการกระทำ�

1 ซเู ราะห์อนั นะหล: 62

กองทุนพฒั นาส่ือปลอดภัยและสรา้ งสรรค์

คตุ บะฮฺวันศุกร์ 30

การนนิ ทาน้นั เป็นสิ่งท่ีนา่ รังเกียจ และเปน็ หนงึ่ ในความผิดท่มี สุ ลมิ ทุกคน
จำ�เปน็ จะตอ้ งระมัดระวังเเละออกหา่ ง อลั ลอฮฺตะอาลา ตรสั ไว้ว่า

‫﴿ َو َل َي ْغ َتب بَّ ْع ُض ُكم بَ ْع ًضا َأ ُي ِح ُّب َأ َح ُدكُ ْم َأن َيأْ ُك َل َل ْح َم أَ ِخي ِه َم ْي ًتا َف َك ِر ْه ُت ُمو ُه‬
﴾ ‫َواتَّ ُقوا ال َّل َه إِ َّن ال َّل َه تَ َّوا ٌب َّر ِحي ٌم‬

ความวา่ : “และพวกเจา้ อยา่ นนิ ทาซงึ่ กนั และกนั คนหนง่ึ ในหมพู่ วกเจา้ นนั้
ชอบทจี่ ะกนิ เนอ้ื พนี่ อ้ งของเขาทต่ี ายไปแลว้ กระนน้ั หรอื พวกเจา้ ยอ่ มรงั เกยี จมนั และ
จงย�ำเกรงอลั ลอฮเฺ ถดิ แทจ้ รงิ อลั ลอฮนฺ นั้ เปน็ ผทู้ รงอภยั โทษ ผทู้ รงเมตตาเสมอ”1
ประการทส่ี าม มสุ ลมิ ต้องคดิ ในแงด่ ตี อ่ พี่นอ้ งมุสลิมเสมอ
หากได้ยินข่าวลือในด้านลบเก่ียวกับพี่น้องมุสลิมคนใดก็ตามเราต้องคิดในแง่ดีกับ
มสุ ลิมคนน้นั ไวก้ อ่ นเสมอ อย่าไดด้ ว่ นเชอื่ ข่าวลือ อยา่ ดว่ นคิดวา่ มสุ ลิมคนน้นั ตอ้ งเป็น
อยา่ งข่าวลอื แนๆ่ กอ่ นท่ีจะไดพ้ สิ ูจน์ความจริง
อัลลอฮฺ ซบุ ฮานะหุวะตะอาลา ได้ทรงกลา่ ววา่

﴾ ‫﴿ َل ْولا ِإ ْذ َس ِم ْع ُت ُمو ُه ظَ َّن ا ْل ُم ْؤ ِم ُنو َن َوا ْل ُم ْؤ ِم َنا ُت ِبأَن ُف ِس ِه ْم َخ ْ ًيا َو َقالُوا َه َذا ِإ ْف ٌك ُّم ِبي ٌن‬
ความว่า : “เมอ่ื พวกเจ้าได้ยนิ ขา่ วเทจ็ น้ี ท�ำ ไมบรรดาผศู้ รัทธาทง้ั ชายและหญิงจึง
ไม่คิดเปรยี บเทียบกบั ตัวของพวกเขาเองในทางทด่ี ี และกล่าววา่ น่ีเป็นเร่ืองโกหกอย่าง
ชดั แจ้ง”2
ประการทส่ี ่ี อสิ ลามสง่ เสริมและก�ำ ชับให้มกี ารตรวจสอบความจรงิ ของข่าวท่ี
ได้รับมา
เม่ือได้รับขา่ วมา จะตอ้ งสบื หาความจรงิ และพิจารณว่า อะไรคอื เรอื่ งจรงิ อะไร
คอื เรื่องเทจ็ เร่ืองราวมีทีม่ าอย่างไร คนพดู คอื คนทีม่ คี วามน่าเชือ่ ถือหรอื ไม่ มีคุณสมบัติ
ชองผทู้ ่มี จี รรยามารยาทที่ดีหรอื ไม่ ถ้าเราพิสูจนไ์ มไ่ ดว้ า่ ใครเปน็ ผู้พดู และผู้พดู มีสถานะ
อยา่ งไร ก็ควรชัง่ ไว้ในใจกอ่ น

1 ซูเราะห์อัลหุญุรอต: 12
2 ซูเราะหอ์ ันนูร: 12

กองทุนพฒั นาสื่อปลอดภัยและสรา้ งสรรค์

31 คุตบะฮฺวนั ศุกร์

อลั ลอฮฺ ซุบฮานะหุวะตะอาลา ทรงตรสั วา่

‫﴿ يَا َأ ّيُ َها الَّ ِذي َن آ َم ُنوا إِ ْن َجا َء ُك ْم َفا ِس ٌق ِب َن َبإٍ َف َت َب َّي ُنوا أَ ْن تُ ِصي ُبوا َق ْو ًما ِب َج َها َل ٍة َف ُت ْص ِب ُحوا‬
﴾ ‫َع َل َما َف َعلْ ُت ْم نَا ِد ِمي َن‬

ความวา่ : “โอศ้ รัทธาชนทง้ั หลาย ! หากคนชวั่ นำ�ขา่ วใดๆ มาแจง้ แกพ่ วกเจา้
พวกเจ้ากจ็ งสอบสวนให้แนช่ ดั หาไม่แล้วพวกเจา้ กจ็ ะกอ่ เคราะห์กรรมแกพ่ วกหนง่ึ โดย
ไมร่ ตู้ ัว แล้วพวกเจา้ จะกลายเป็นผเู้ สยี ใจในสิง่ ทพี่ วกเจ้าไดก้ ระทำ�ไป”1
จากอายะหข์ ้างต้น ค�ำ ว่า “ตะบยั ยนุ ” หมายถึงการแยก หรอื การท�ำ ให้
กระจา่ งชัด หรือการตรวจสอบข้อเท็จจริงเรอ่ื งใดเรื่องหนึ่งให้แน่ใจ โดยที่ไมม่ คี วาม
สงสยั และแคลงใจใดๆหลงเหลืออีก
ประการทีห่ ้า อิสลามมิให้นำ�ข่าวลือท่ีไดย้ นิ มาไปแพร่กระจายใหค้ นอ่นื ฟัง
ห้ามมใิ หบ้ อกหรอื เลา่ ทุกสง่ิ ที่ได้ยนิ มา หากเราไมท่ ราบว่ามนั คอื ความจริงหรอื ไม่
เพราะจะเป็นการขยายความเท็จสู่วงกว้างและจะก่อให้เกดิ ฟติ นะหไ์ ด้ในทสี่ ดุ
อลั ลอฮฺ ซุบฮานะหุวะตะอาลา ทรงตรัสวา่

‫﴿ إِ ْذ تَ َل َّق ْونَ ُه ِبأَ ْل ِس َن ِت ُك ْم َوتَ ُقولُو َن ِبأَ ْف َوا ِه ُكم َّما َل ْي َس لَكُم ِب ِه ِعلْ ٌم َوتَ ْح َس ُبونَ ُه‬
﴾ ‫َه ِّي ًنا َو ُه َو ِعن َد ال َّل ِه َع ِظي ٌم‬

ความวา่ : “ขณะท่ีพวกเจ้าไดร้ ับข่าวนั้น ด้วยการพูดกันระหวา่ งพวกเจา้
และพวกเจ้าพดู กันในสิง่ ทีพ่ วกเจ้าไมม่ ีความรู้ และพวกเจา้ คิดวา่ มันเปน็ เรอ่ื งเล็ก
แต่ ณ ท่ีอลั ลอฮน์ ั้นมนั เปน็ เรอื่ งใหญ”่ 2

1 ซูเราะหอ์ ลั ฮุญรุ อต: 6
2 ซูเราะหอ์ ันนรู : 15

กองทุนพฒั นาสื่อปลอดภยั และสร้างสรรค์

คตุ บะฮฺวนั ศุกร์ 32

ท่านนบีมฮุ ัมมัด ศอ็ ลลลั ลอฮุอะลยั ฮวิ ะซัลลมั กล่าววา่

﴾ ‫﴿كَ َفى ِبا ْل َم ْر ِء كَ ِذبًا َأ ْن يُ َح ِّد َث ِبكُ ِّل َما َس ِم َع‬
ความว่า : “เพยี งพอแล้วที่คนๆ หนงึ่ จะโกหกด้วยการทเ่ี ขาเล่า (ใหค้ นอ่นื ฟงั )
ในทกุ สงิ่ ทเ่ี ขาไดย้ นิ ”1
และประการสดุ ท้ายในคุตบะห์วันนี้ คอื อิสลามให้มกี ารมอบหมายการ
บรหิ ารจดั การเรื่องตา่ งๆ แกห่ นว่ ยงานหรือผูท้ ม่ี ีความเก่ียวข้อง ผู้ทมี่ หี นา้ ที่รับผดิ ชอบ
ในเรือ่ งน้ันๆ โดยตรง เพราะพวกเขาจะรูถ้ งึ ข้อเทจ็ จริงทีเ่ ปน็ ความจริงทส่ี ดุ
อลั ลออฮฺ ซุบฮานะหวุ ะตะอาลา ทรงตรสั ไวว้ ่า

‫﴿ َوإِ َذا َجا َء ُه ْم َأ ْم ٌر ِم َن الأَ ْم ِن َأ ْو ا ْل َخ ْو ِف َأ َذا ُعوا ِب ِه َو َل ْو َر ُّدو ُه إِ َل ال َّر ُسو ِل‬
﴾ ‫َو ِإ َل ُأ ْو ِل الأَ ْم ِر ِم ْن ُه ْم لَ َع ِل َم ُه ا َلّ ِذي َن يَ ْس َت ْن ِبطُونَ ُه ِم ْن ُه ْم‬

ความว่า : “และเม่ือมเี รอ่ื งหนง่ึ เรือ่ งใดมายังพวกเขา จะเปน็ ความปลอดภัย
หรอื ความกลวั กด็ ี พวกเขากจ็ ะแพรม่ ันออกไป และหากวา่ พวกเขาใหใ้ นกลบั ไปยงั เราะ
ซูลและยงั ผปู้ กครองการงานในหมพู่ วกเขาแล้ว แน่นอนบรรดาผูท้ ่วี ินิจฉยั มนั ในหมู่
พวกเขาก็ย่อมรู้มันได”้ 2
นคี่ อื บางสว่ นของความงดงามแห่งหลักการอสิ ลามท่อี ัลลอฮฺ ซบุ ฮานะหุวะ
ตะอาลาทรงประทานแก่มวลมนุษย์ ผ่านการปฏบิ ตั เิ ป็นแบบอย่างที่สมบูรณแ์ บบโดย
ท่านเราะซลู ศอ็ ลลลั ลอฮุอะลยั ฮิวะซัลลัม เป็นแนวทางเพ่ือใชใ้ นการด�ำ เนินชีวิตอย่าง
ผาสขุ ขอพระองคท์ รงชี้นำ�เราทา่ นท้งั หลายให้อยบู่ นเส้นทางที่เท่ยี งตรงและได้รบั
ความโปรดปรานจากพระองคด์ ว้ ยเถดิ
،‫ ونفعني وإياكم بما فيهما من الآيات والحكمة‬،‫ بارك الله لي ولكم في القرآن وال ٌسنة‬
‫ فاستغفروه وتوبوا‬،‫ ولسائر المسلمين من كل ذنب‬،‫أقول قولي هذا وأستغفر الله لي ولكم‬

‫إليه إنه هو الغفور الرحيم‬

1 บันทึกโดยอบู ดาวูด
2 ซูเราะห์อนั นซิ าอ:ฺ 83

กองทนุ พฒั นาส่อื ปลอดภยั และสร้างสรรค์

ข้อคดิ

“อยา่ ไดบ้ อกหรอื เล่าทกุ สิง่ ทไ่ี ดย้ นิ มา
หากเราไม่ทราบวา่ มนั คือความจริงหรอื ไม่

เพราะมนั จะเป็นการขยายความเท็จ
สวู่ งกว้างและก่อใหเ้ กดิ ฟติ นะห(์ หายนะ)ไดใ้ นท่สี ดุ ”

คุตบะฮภาษาไทยหวั ข้อท่ี

3

อันตรายของการเผยแพร่
ขา่ วเทจ็ ในสงั คม

ดร. มฮู ัมหมัดอามีน คอยา
อาจารย์ประจ�ำ สาขาวิชาการสอนอิสลามศกึ ษา

มหาวิทยาลยั ฟาฏอนี

คุตบะฮวฺ นั ศุกร์ 36
เขยี นและเรียบเรยี งโดย ดร. มูฮมั ฟมัดอามีน คอยา

เรื่อง อนั ตรายของการเผยแพรข่ ่าวเทจ็ ในสงั คม

‫ إن الحمد لله القائل ﴿يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن َآ َم ُنوا ِإ ْن َجا َءكُ ْم فَا ِس ٌق ِب َن َبأٍ فَتَ َب َّي ُنوا أَ ْن تُ ِصي ُبوا قَ ْو ًما‬

،‫) نحمده ونستعينه ونستغفره‬6 :‫ِب َج َهالَ ٍة فَتُ ْص ِب ُحوا َع َل َما فَ َعلْتُ ْم نَا ِد ِمي َن﴾ (الحجرات‬
‫ ومن يضلل‬،‫ من يهده الله فلا مضل له‬،‫ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سيئات أعمالنا‬
‫ يعلم خائنة الأعين وما تُخفي‬،‫ وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له‬،‫فلا هادي له‬
‫ وأشهد أن محمداً عبده ورسولهز اللهم صل على محمد وعلى آله وصحبه وسلم‬،‫الصدور‬

.ً‫تسليماً كثيرا‬
﴾‫ ﴿اتَّ ُقوا اللَّ َه َح َّق تُ َقاتِ ِه َو َل َتُوتُ َّن ِإلَّ َوأَنْتُ ْم ُم ْس ِل ُمو َن‬:‫ أما بع ُد فأيها المسلمون‬

โอผ้ ูศ้ รทั ธาทั้งหลาย! จงย�ำเกรงอลั ลอฮ์อยา่ งแทจ้ ริงเถดิ และพวกเจ้าจงอย่า
ตายเป็นอนั ขาดนอกจากในฐานะทีพ่ วกเจา้ เปน็ ผู้นอบน้อมเทา่ นั้น
พ่ีนอ้ งผรู้ ว่ มละหมาดวนั ศุกรท์ ่รี กั ทุกท่าน
จงย�ำเกรงต่อพระองค์อัลลอฮฺด้วยการปฏิบัติตามค�ำสั่งและห่างไกลจากข้อ
ห้ามของพระองค์เถิด หวงั วา่ ทกุ ท่านจะได้รับชัยชนะและความผาสขุ ท้งั โลกดุนยาและ
อาคเิ ราะฮฺ และพึงรเู้ ถดิ ว่าไมม่ หี นทางใดสู่ความประเสรฐิ สุขท้ังบนโลกนแ้ี ละอาคิเราะ
ฮยฺ กเวน้ ด้วยการย�ำเกรง การภกั ดี และการปฏบิ ัติตามค�ำสั่งของพระองค์เทา่ นนั้ และ
ตามรอยเทา้ ของศานทตู นบีมฮุ มั หมัดในทุกมิติชวี ิต และคลุกคลีกบั เพอื่ นมนษุ ยด์ ว้ ย
จรรยามารยาทที่งดงาม


กองทุนพัฒนาสอื่ ปลอดภัยและสร้างสรรค์

37 คุตบะฮฺวันศกุ ร์

พี่นอ้ งทีร่ ักทุกทา่ น
มนษุ ยเ์ ปน็ สรรพสง่ิ ทถ่ี กู สรา้ งโดยพระองคอ์ ลั ลอฮฺ ใหเ้ ปน็ เคาะลฟี ะฮฺ ผแู้ ทน
พระองคบ์ นผนื แผน่ ดนิ เพอ่ื สรา้ งความเจรญิ รงุ่ เรอื งบนโลกดนุ ยาดว้ ยความสามารถและ
ทกั ษะท่ีพระองคท์ รงให้ ตลอดจนยืนหยดั ความถูกต้องและสจั ธรรมด้วยการปฏบิ ตั ิ
หน้าที่ของตนในฐานะบ่าวของพระองคท์ ช่ี ่ือว่า อินซาน ท่มี ีความสมบูรณ์แบบในตวั
ตนที่ถกู สร้างมา และได้รับความโปรดปรานจากพระองคด์ ว้ ยสรรี ะรา่ งกายทคี่ รบถว้ น
ด้วยอวัยวะ สติปัญญา จรรยามารยาท ทกั ษะ ความสามารถ ประเพณี และศาสนา
และทเี่ หนือกว่านนั้ คือ มนษุ ยไ์ ด้รบั สิ่งอำ�นวยความสะดวกในการด�ำ เนินชวี ติ ดว้ ยสงิ่
แวดลอ้ มและสรรพสิ่งตา่ งๆ ท่ีถูกสร้างเพอ่ื ให้เหมาะกบั วิถีชีวติ บนโลกน้ี
โดยธรรมชาตแิ ลว้ มนุษย์อาศัยชวี ติ ด้วยการพงึ่ พาซ่งึ กันและกนั หรอื
ท่เี รียกวา่ มนุษย์เป็นสัตว์สงั คมท่ีประเสริฐสุด มสี งิ่ ดๆี เหนอื กว่าทกุ สรรพสง่ิ อื่น
ธรรมชาติของมนษุ ย์มีการชว่ ยเหลอื เกือ้ กูล รับร้ขู ่าวสารทเ่ี กิดข้นึ ทง้ั ขา่ วดแี ละไมด่ ี
และทป่ี ระเสรฐิ กว่าน้ันคอื มนษุ ยท์ ่ีใชช้ วี ิตตรงกบั ะรรมชาติทพี่ ระองคอ์ ัลลอฮทฺ รงสรา้ ง
และตามแบบอยา่ งทดี่ ีทจ่ี ากทา่ นรอซลู อกี ท้งั เขา้ ใจเป้าหมายในการด�ำ เนนิ ชีวิต เพ่ือ
ให้ตนและสงั คมไดร้ ับความเมตตาจากพระผู้เปน็ เจ้าตลอดกาลดงั หลักฐานจากหะดษี
เลา่ จาก อบฮู ุรอยเราะฮ ฺ ว่าทา่ นรอซูลลุ ลอฮฺ กลา่ ววา่

.”... ‫“تَ ِج ُدو َن ال َّنا َس َم َعا ِد َن فَ ِخ َيا ُر ُه ْم ِف الْ َجا ِه ِل َيّ ِة ِخيَا ُر ُه ْم ِف ال ِإ ْسلاَ ِم ِإ َذا فَ ُق ُهوا‬
ความว่า เจา้ จะเหน็ วา่ มนษุ ยน์ น้ั เสมอื นแรท่ ข่ี ดุ มากจากดนิ พวกเขามเี กยี รติ
ทง้ั ในสมยั ญาฮลิ ยิ ยะฮแฺ ละในสมยั อสิ ลามเมอ่ื พวกเขาเขา้ (เปา้ หมายชวี ติ )1


1 รายงานโดยมุสลิม บทความประเสรฐิ ของเศาะฮาบะฮ ฺ

กองทนุ พฒั นาส่อื ปลอดภัยและสรา้ งสรรค์

คตุ บะฮฺวนั ศุกร์ 38

พนี่ ้องผู้มเี กียรตทิ ้งั หลาย
เปน็ ทป่ี ระจกั ษว์ า่ ทกุ คนตอ้ งการความเจรญิ ในชวี ติ ดว้ ยความรแู้ ละดว้ ยปจั จยั
ตา่ งๆ ทท่ี �ำ ใหเ้ ขารงุ่ เรอื งในชวี ติ ยง่ิ กวา่ นน้ั ทกุ คนอยากรสู้ ง่ิ ทเ่ี ปน็ ขอ้ มลู และเกดิ ขน้ึ รอบตวั
และอยากรขู้ อ้ เทจ็ จรงิ ทม่ี ใี นสงั คม โดยไมม่ กี ารบดิ เบอื น เมอ่ื เปน็ เชน่ นน้ั คงไมม่ ใี ครยอม
ใหข้ า่ วคราวและขอ้ มลู ทต่ี นบรโิ ภคกลายเปน็ ขา่ วทถ่ี กู บดิ เบอื นและเปน็ เทจ็ แตเ่ ปน็ สง่ิ ท่ี
ปฏิเสธไม่ได้ว่าในสังคมปัจจุบันมักมีข่าวเท็จและข่าวปลอมไม่น้อยทีเดียวถูกแพร่หลาย
อยา่ งอสิ ระ เพราะผทู้ ไ่ี มบ่ รสิ ทุ ธใ์ิ จมกั จะแพรข่ า่ วสารปลอดแกส่ งั คมเพอ่ื ใหส้ งั คมสบั สน
เกดิ ความแตกแยกและไมไ่ ดร้ บั ความเปน็ ธรรม พวกเขาตอ้ งการสนกุ กบั ความแตกแยกท่ี
เกดิ ขน้ึ ในสงั คมระหวา่ งกลมุ่ นน้ั กบั กลมุ่ น้ี
จากภาพดงั กลา่ ว พระองคท์ รงเตอื นใหท้ กุ คนระมดั ระวงั การบรโิ ภคขา่ วและ
ขอ้ มลู ไมว่ า่ จะเปน็ ฝา่ ยใหห้ รอื ฝา่ ยรบั จ�ำ เปน็ ตอ้ งกรองอนั ไหนถกู อนั ไหนผดิ โดยเฉพาะ
อยา่ งยง่ิ ขา่ วและขอ้ มลู ทแ่ี พรโ่ ดยผไู้ มห่ วงั ดแี ละไมเ่ ปน็ ทน่ี า่ เชอ่ื ดงั อายะฮทฺ พ่ี ระองคต์ รสั วา่

‫﴿ َيا َأ ُيّ َها ا ّلَ ِذي َن آ َم ُنوا ِإ ْن َجا َءكُ ْم َفا ِس ٌق ِب َن َبإٍ َف َت َب َّي ُنوا َأ ْن تُ ِصي ُبوا َق ْو ًما ِب َج َهالَ ٍة‬
٦ : ‫َف ُت ْص ِب ُحوا َع َ ٰل َما َف َع ْل ُت ْم نَا ِد ِمي َن﴾ الحجرات‬

ความวา่ โอศ้ รทั ธาชนทง้ั หลาย ! หากคนชวั่ น�ำขา่ วใดๆ มาแจง้ แกพ่ วกเจา้ พวก
เจา้ กจ็ งสอบสวนใหแ้ นช่ ดั หาไมแ่ ลว้ พวกเจา้ กจ็ ะกอ่ เคราะหก์ รรมแกพ่ วกหนงึ่ โดยไมร่ ตู้ วั
แลว้ พวกเจา้ จะกลายเปน็ ผเู้ สยี ใจในสง่ิ ทพี่ วกเจา้ ไดก้ ระท�ำไป1

1 ซเู ราะฮอลั -ฮุจรอจ : 6

กองทนุ พฒั นาสอื่ ปลอดภัยและสรา้ งสรรค์

39 คุตบะฮวฺ นั ศกุ ร์

พน่ี อ้ งทร่ี กั ทกุ ทา่ น
ศาสนาอสิ ลามใหค้ วามส�ำ คญั กบั สงั คมทกุ ระดบั และทกุ เรอ่ื ง โดยเฉพาะเรอ่ื ง
การอยรู่ ว่ มกนั ในสงั คมอยา่ งสนั ติ ทกุ ฝา่ ยควรระมดั ระวงั อยา่ ใหส้ งั คมตอ้ งเปราะบางและ
แตกแยกเพราะสาเหตมุ าจากสง่ิ เลก็ นอ้ ย หรอื อาจกลา่ วในอกี ความหมายหนง่ึ คอื ดว้ ย
การกอ่ ฟติ นะฮใฺ นสงั คมโดยผไู้ มห่ วงั ดี อยากเหน็ สงั คมวนุ่ วายดว้ ยขอ้ มลู ทไ่ี มถ่ กู ตอ้ ง ไม่
ชดั เจน และเปน็ ภยั ตอ่ ผคู้ น ดงั นน้ั ผแู้ พรข่ า่ วจงึ ตอ้ งระมดั ระวงั กอ่ นแพรข่ า่ ว คดิ กอ่ นแชร์
ไมแ่ พรข่ า่ วเทจ็ ขา่ วรา้ ย เพราะเขาจะตอ้ งรบั ผดิ ชอบและจะถกู สอบถามในวนั อาคเิ ราะ
ฮใฺ นสง่ิ ทเ่ี ขาไดก้ อ่ ไว้ ไมว่ า่ จะดว้ ยการเขยี น การพดู การกระท�ำ และอน่ื ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั
พฤตกิ รรมทไ่ี มเ่ หมาะสม ซง่ึ เมอ่ื สรปุ แลว้ คอื ผทู้ ช่ี อบแพรเ่ ทจ็ และโกหกคอื ผทู้ ม่ี หี วั ใจและ
ความคดิ สกปรก และจะถกู ทรมานในวนั อาคเิ ราะฮฺ ดงั อายะฮทฺ พ่ี ระองคท์ รงตรสั วา่

‫﴿ ِإ َّن ا َلّ ِذي َن َف َت ُنوا ا ْل ُم ْؤ ِم ِني َن َوالْ ُم ْؤ ِم َنا ِت ثُ َّم لَ ْم يَ ُتو ُبوا َف َل ُه ْم َع َذا ُب‬
١٠ : ‫َج َه َّن َم َو َل ُه ْم َع َذا ُب الْ َح ِري ِق﴾ البروج‬

ความวา่ แทจ้ รงิ พวกทป่ี ระหตั ประหารบรรดาผศู้ รทั ธาชายและบรรดาผู้
ศรทั ธาหญงิ แลว้ พวกเขามไิ ดส้ �ำ นกึ ผดิ กลบั ตวั นน้ั พวกเขาจะไดร้ บั การลงโทษแหง่ นรก
ญะฮนั นมั และพวกเขาจะไดร้ บั การลงโทษแหง่ การเผาไหม1้
และในอกี อายะฮหฺ นง่ึ พระองคท์ รงตรสั วา่

‫﴿ ِإ َّن ا َلّ ِذي َن يُ ِح ُّبو َن أَ ْن تَ ِشي َع ا ْل َفا ِح َش ُة ِف ا َلّ ِذي َن آ َم ُنوا َل ُه ْم َع َذا ٌب‬
١٩ :‫أَلِي ٌم ِف ال ُّدنْ َيا َوا ْل ِخ َر ِة َواللَّ ُه يَ ْعلَ ُم َو َأنْ ُت ْم َل تَ ْع َل ُمو َن﴾ النور‬

1 ซเู ราะฮอลั -บรู จู : 10 กองทุนพัฒนาสอ่ื ปลอดภัยและสร้างสรรค์

คตุ บะฮวฺ นั ศกุ ร์ 40

ความวา่ แทจ้ รงิ บรรดาผชู้ อบทจ่ี ะใหเ้ รอ่ื งบดั สแี พรห่ ลายไปในหมผู่ ศู้ รทั ธา
นน้ั พวกเขาจะไดร้ บั การลงโทษอยา่ งเจบ็ ปวดทง้ั ในโลกนแ้ี ละโลกหนา้ และอลั ลอฮท์ รง
รอบรแู้ ละพวกเจา้ ไมร่ 1ู้

โดยปกตแิ ลว้ พระองคอ์ ลั ลอฮตฺ รสั ในอลั กรุ อานวา่ ผทู้ ช่ี อบแพรข่ า่ วไมด่ ใี น
สงั คมคอื คนหนา้ ไหวห้ ลงั หลอก หรอื คนมนุ าฟกิ ทง้ั ชายและหญงิ พวกเขาไมเ่ กรงกลวั ตอ่
พระองคแ์ ละไมก่ ลวั บาป ชอบท�ำ มะอซฺ ยิ ตั เปน็ กจิ วตั รประจ�ำ วนั ชอบท�ำ ใหส้ งั คมวนุ่ วาย
และแตกแยก ดงั อายะฮทฺ พ่ี ระองคต์ รสั วา่
‫﴿ا ْل ُم َنا ِف ُقو َن َوا ْل ُم َنا ِف َقا ُت بَ ْع ُض ُهم ِّمن بَ ْع ٍض َيأْ ُم ُرو َن ِبالْ ُمن َك ِر َو َي ْن َه ْو َن َع ِن الْ َم ْع ُرو ِف‬

٦٧ : ‫َو َي ْق ِب ُضو َن َأيْ ِديَ ُه ْم نَ ُسوا ال َّل َه َف َن ِس َي ُه ْم إِ َّن الْ ُم َنا ِف ِقي َن ُه ُم الْ َفا ِس ُقو َن﴾ التوبة‬

ความว่า บรรดามุนาฟกิ ชายและบรรดามนุ าฟกิ หญงิ นั้นบางสว่ นของพวก
เขาตา่ งมาจากอีบางส่วน ซง่ึ พวกเขาจะใชใ้ ห้ปฏิบัติในสิง่ ทีไ่ ม่ชอบและหา้ มปรามในส่ิง
ทชี่ อบ และก�ำ มอื ของพวกเขาไว้ โดยท่พี วกเขาลืมอลั ลอฮ์ แล้วพระองค์กท็ รงลืมพวก
เขาบ้าง แทจ้ รงิ บรรดามุนาฟกิ นน้ั พวกเขาคอื ผูล้ ะเมิด2

ดงั นั้นผบู้ รโิ ภคข่าวควรคดั กรองและไตรต่ รองกอ่ นเชื่อและก่อนแพร่ขา่ นนั้
เพราะเม่ือคนหนึ่งเชือ่ สง่ิ ท่เี ขาอา่ น ฟงั และรบั ทราบ บางครัง้ มนั จะฝังลึกในความรสู้ กึ
นึกคดิ จนถึงวันตาย และเขาจะถูกสอบถามในวนั อาคิเราะฮฺในส่งิ ท่เี ขาเชือ่ พดู และ
กระท�ำ ดังอายะฮทฺ ีพ่ ระองค์ทรงตรัสวา่

1 ซูเราะฮอันนรู : 19
2 ซเู ราะฮอัตเตาบะฮ : 67

กองทุนพฒั นาสอื่ ปลอดภัยและสรา้ งสรรค์

41 คุตบะฮวฺ นั ศุกร์

‫﴿ َو َل تَ ْق ُف َما لَ ْي َس لَ َك ِب ِه ِعلْ ٌم إِ َّن ال َّس ْم َع َوالْ َب َ َص َوا ْل ُف َؤا َد كُ ُّل‬
٣٦ : ‫أُو َٰل ِئ َك َكا َن َع ْن ُه َم ْس ُئو ًل﴾ الإسراء‬

ความวา่ และอย่าติดตามสง่ิ ทเ่ี จา้ ไม่มคี วามรใู้ นเรือ่ งน้ัน แทจ้ รงิ หู และตา
และหัวใจ ทุกสงิ่ เหลา่ นัน้ จะถูกสอบสวน1
พีน่ ้องทเี่ คารพรกั ทุกท่าน
การสาเหตุการแพร่ข่าวร้ายที่มาจากผู้ไม่หวังดีและมีพฤติกรรมไม่เหมาะ
สมในสังคม เราจึงควรได้รับการตักเตือนด้วยการไม่รับข่าวคราวที่เป็นเท็จโดย
ไม่มีแหล่งที่มาที่ไปของมัน จงระมัดระหว่างการบริโภคข่าว และขอวิงวอนให้ทุก
ภาคส่วนกรองความถูกต้องก่อนเผยแพร่ข่าว และไม่ก่อนกวนในสังคมทั้งด้วยคำ�
พูด การกระทำ� และการเขียนสิ่งที่เหมาะสม รวมทั้งเชิญชวนให้มีการเตาบัตกลับ
ตัวและรู้สึกเสียใจกับพฤติกรรมกรรมของตนที่ได้ก่อไว้ก่อนหน้านี้ เพราะพระองค์
อัลลอฮฺทรงวางเงื่อนไขและพร้อมที่จะให้อภัยเสมอแก่ผู้ล่วงเกินในทุกอย่าง
ดังอายะฮฺที่พระองค์ตรัสว่า

‫﴿إِ َّل الَّ ِذي َن تَابُوا َوأَ ْص َل ُحوا َو َب َّي ُنوا َفأُو َٰل ِئ َك أَتُو ُب َعلَ ْي ِه ْم‬
١٦٠ : ‫َوأَنَا ال َّت َّوا ُب ال َّر ِحي ُم﴾ البقرة‬

ความว่า นอกจากผู้ที่สำ�นึกผิดกลับเนื้อกลับตัว และปรับปรุงแก้ไข และ
ขี้แจงสิ่งที่ปกปิดไว้ ชนเหล่านี้ ข้าจะอภัยโทษให้แก่พวกเขา และข้าคือผู้อภัยโทษ
และเมตตาเสมอ2


1 ซเู ราะฮอัล-อิซเราะอฺ : 36 กองทุนพฒั นาสื่อปลอดภยั และสร้างสรรค์
2 ซูเราะฮอลั -บากอเราะฮฺ : 160

คตุ บะฮวฺ นั ศุกร์ 42

และในฐานะผเู้ ปน็ มสุ ลมิ เราทกุ คนควรหลกี เลย่ี งคณุ ลกั ษณะทไ่ี มเ่ หมาะสม
การกระท�ำ ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ บาปและผลรา้ ย พฤตกิ รรมผไู้ มหวงั ดแี ละจดุ ยนื ทห่ี ลงผดิ แตต่ รง
กนั ขา้ มอสิ ลามเชญิ ชวนใหท้ กุ คนอยบู่ นแนวทางทถ่ี กู ตอ้ ง กลบั เนอ้ื กลบั ตวั อยา่ ไดห้ ลงกล
และเปน็ เหยอ่ื ของผไู้ มห่ วงั ดี พรอ้ มกบั ขอดอุ าอใฺ หพ้ ระองคอ์ ลั ลอฮทฺ รงชแ้ี นะสง่ิ ดงี ามใน
ชวี ติ ตลอดกาล ดงั อายะฮทฺ พ่ี ระองคส์ อนใหเ้ ราขอดอุ าอวฺ า่

)85( ‫﴿ َف َقا ُلوا َع َل ال َّل ِه تَ َو َّك ْل َنا َر ّبَ َنا لا تَ ْج َع ْل َنا ِف ْت َن ًة لِ ْل َق ْو ِم ال ّظَا ِل ِمي َن‬
٨٦ – ٨٥ :‫)﴾ يونس‬86( ‫َونَ ِّج َنا ِب َر ْح َم ِت َك ِم ْن ا ْل َق ْو ِم ا ْل َكا ِف ِري َن‬


ความวา่ พวกเขากลา่ ววา่ แดอ่ ลั ลอฮเ์ ราขอมอบหมาย ขา้ แตพ่ ระเจา้ ของเรา
ไดท้ รงโปรดอยา่ ใหเ้ ราเปน็ เครอ่ื งทดลองส�ำ หรบั หมชู่ นผอู้ ธรรมเลย และไดท้ รงโปรดชว่ ย
เราใหพ้ น้ จากหมชู่ นผปู้ ฏเิ สธศรทั ธาดว้ ยพระเมตตาของพระองคด์ ว้ ยเถดิ 1

‫﴿ َر َّب َنا َل تَ ْج َعلْ َنا ِف ْت َن ًة �لِّلَّ ِذي َن كَ َف ُروا َوا ْغ ِف ْر َل َنا َربَّ َنا‬
٥ : ‫إِنَّ َك أَن َت الْ َع ِزي ُز ا ْل َح ِكي ُم﴾ الممتحنة‬


ความวา่ ขา้ แตพ่ ระเจา้ ของเรา ขอพระองคท์ รงอยา่ ใหเ้ ราเปน็ ทท่ี ดสอบของ
บรรดาผปู้ ฏเิ สธศรทั ธา ขอพระองคท์ รงโปรดอภยั ใหแ้ กเ่ รา ขา้ แตพ่ ระเจา้ ของเรา แทจ้ รงิ
พระองคท์ า่ นเปน็ ผทู้ รงอ�ำ นาจ ผทู้ รงปรชี าญาณ2

‫ باَ َر َك الل ُه ِل َولَ ُك ْم ِف الْ ُق ْرآ ِن الْ َع ِظيْ ِم َونَ َف َع ِنى َوإِيَّاكُ ْم ِ َبا ِفيْ ِه ِم َن الآيَا ِت َوال ِّذ ْك ِر‬
‫ َوأَ ْستَ ْغ ِف ُر الل َه ِل َولَ ُك ْم َولِ َسائِ ِر‬.‫الْ َح ِكيْ ِم َوت َق ّبَ َل ِم ِّنى َو ِم ْن ُك ْم تِلاَ َوتَ ُه إِنَّ ُه ُه َو ال َّس ِميْ ُع الْ َع ِل ْي ُم‬
‫الْ ُم ْس ِل ِم ْ َي َوالْ ُم ْسلِ َم ِت َوالْ ُم ْؤ ِم ِن ْ َي َوالْ ُمؤ ِم َنات ِم ْن ُك ِّل َذنْ ٍب فَاَ ْستَ ْغ ِف ُروه إِنَّ ُه ُه َو الْ َغ ُف ْو ُر‬

.‫ال َّر ِحيْ ُم‬

1 ซูเราะฮยูนูส : 85-86
2 ซเู ราะฮอลั -มุมตาฮีนะฮ : 5

กองทุนพัฒนาสอื่ ปลอดภยั และสร้างสรรค์

ขอ้ คดิ

“คนท่ีไมก่ ลัวอัลลอฮ ชอบสง่ิ ทช่ี ัว่ ชา้
ชอบก่อกวนและท�ำใหส้ งั คมพังพนิ าศ
คอื คนมนู าฟกิ (ผลู้ ะเมดิ ความจริง หรอื ผู้ฝา่ ฝนื )”

คุตบะฮภาษาไทยหวั ข้อท่ี

4

คุณลักษณะของฟาซกิ
(ผ้ลู ะเมดิ ความจริง หรอื ผูฝ้ า่ ฝืน)

ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.อับดลุ รอแม สหุ ลง
อาจารย์ประจำ�สาขาวชิ าการสอนอสิ ลามศกึ ษา

คณะครศุ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั ยะลา

คุตบะฮวฺ ันศุกร์ 46

เขียนและเรียบเรียงโดย ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.อับดุลรอแม สุหลง

เรื่อง คุณลกั ษณะของฟาซกิ (ผ้ลู ะเมดิ ความจรงิ หรือผู้ฝ่าฝนื )

‫ إن الحمد لله القائل “ يَا أَيُّ َها الَّ ِذي َن َآ َم ُنوا ِإ ْن َجا َء ُك ْم فَا ِس ٌق ِب َنبَ ٍأ فَتَبَيَّ ُنوا أَ ْن تُ ِصي ُبوا قَ ْو ًما‬
،‫) نحمده ونستعينه ونستغفره‬6 :‫ِب َج َهالَ ٍة فَتُ ْص ِب ُحوا َع َل َما فَ َعلْتُ ْم نَا ِد ِمي َن” (الحجرات‬
‫ ومن يضلل‬،‫ من يهده الله فلا مضل له‬،‫ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سيئات أعمالنا‬
‫ يعلم خائنة الأعين وما تُخفي‬،‫ وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له‬،‫فلا هادي له‬
‫ وأشهد أن محمداً عبده ورسولهز اللهم صل على محمد وعلى آله وصحبه وسلم‬،‫الصدور‬

.ً‫تسليماً كثيرا‬
‫ اتَّ ُقوا اللَّ َه َح َّق تُ َقاتِ ِه َو َل َتُوتُ َّن ِإلَّ َوأَنْتُ ْم ُم ْس ِل ُمو َن‬:‫ أما بع ُد فأيها المسلمون‬



พ่นี อ้ งผรู้ ่วมศรัทธาทง้ั หลาย

คุฏบะฮฺญุมอะตฺวันน้เี คาะฏีบขอนำ�เสนอเก่ยี วกับคุณลักษณะของฟาซิก(ผ้ผู ิด
ศลี ธรรม) ฟาซกิ ในมมุ มองของอสิ ลามคอื ใคร คณุ ลกั ษณะของฟาซกิ เปน็ อยา่ งไร อลั ลอฮฺ
สญั ญาอยา่ งไรกบั พวกฟาซกิ และหกุ ม่ อสิ ลามวา่ อยา่ งไรเกย่ี วกบั คนฟาซกิ
ความหมายของฟาซกิ ทางดา้ นภาษาคอื เปน็ การฝา่ ฝนื และละทง้ิ ค�ำ สง่ั ของอลั ลอฮฺ
และหนั เหออกไปจากทางแหง่ ความจรงิ สว่ นความหมายของฟาซกิ ทางดา้ นวชิ าการคอื คน
ผดิ ศลี ธรรมทไ่ี มเ่ ชอ่ื ฟงั ตอ่ ค�ำ สง่ั ของอลั ลอฮแฺ ละการท�ำ บาปเกนิ ขดี จ�ำ กดั 1 ความหมายของ
ฟาซกิ ตามทศั นะของนกั วชิ าการอสิ ลามคอื คนทท่ี �ำ บาปใหญแ่ ละคนทท่ี �ำ บาปเลก็ อยา่ งตอ่
เนอ่ื ง2 ดงั นน้ั คนฟาซกิ คอื คนทผ่ี ดิ ศลี ธรรมซง่ึ พวกเขาเปน็ คนทล่ี ะเลยค�ำ สง่ั ของพระองคโ์ ดย

ไมเ่ ชอ่ื ในพระองคเ์ ทา่ ทค่ี วรและไมก่ ระท�ำ ความดีตามท่ีอัลลอฮไฺ ดก้ ำ�หนดไว3้

1 (กระทรวงสาธารณะกศุ ลและกจิ การอิสลามของคเู วต: 1427)
2 (มฮู ัมหมดั อามิมอลั บัรคะต:ิ 2003)
3 (อลั ญะซาอิรยี ์: 2003)

กองทนุ พัฒนาสอื่ ปลอดภัยและสรา้ งสรรค์

47 คุตบะฮวฺ นั ศกุ ร์

ดงั นนั้ การกระในลักษณะน้ีถอื วา่ เป็นการกระที่ต้องหา้ ม (หะรอม) เนอื่ งจาก
ละเมิดและฝ่าฝนื ค�ำ สง่ั ของพระองค์ สำ�หรบั การลงโทษตอ่ ผ้ผู ดิ ศีลธรรมในศาสนา
อิสลามตามของบรรดานกั วิชาการอสิ ลามสามารถทำ�ได้โดยดลุ พินิจของผบู้ ริหาร1
พนี่ ้องผศู้ รัทธาทงั้ หลาย
เมือ่ ไหร่จะนับว่ามุสลิมเปน็ ผฝู้ า่ ฝืน (ฟาซกิ ท�ำ บาปใหญ)่ แท้จริงการฝ่าฝืนคอื
การออกจากการเชอ่ื ฟงั ต่ออลั ลอฮฺ และการออกจากการเชื่อฟงั อนั นไ้ี ม่ได้ทำ�ใหค้ นที่
ปฏิบตั ติ ้องออกจากศาสนาอิสลาม แต่ว่าเขาเป็นคนชั่วทที่ �ำ การฝ่าฝนื และเป็นมสุ ลมิ
ท่ฝี ่าฝืนที่ทำ�ความชั่ว ทเี่ ป็นบาปใหญ่ เชน่ การทำ�ผดิ ประเวณี การด่มื เหล้า การลัก
ขโมย การกินดอกเบ้ีย และบาปในทำ�นองดังกลา่ วทเ่ี ป็นบาปใหญ่ ท่ีไมเ่ ปน็ ทีอ่ นุญาต
ให้กระทำ� ในมุมมองของอิสลามนนั้ เขายังเปน็ มสุ ลิม เป็นผู้ศรัทธาแตว่ า่ เขามคี วาม
บกพร่องในการศรทั ธา นคี่ ือส่งิ เรยี กวา่ การไม่เชื่อฟงั อลั ลอฮฺ หรอื เรียกเขาวา่ มสุ ลมิ
และมมุ ิน (ผศู้ รทั ธา) แต่เขามีความบกพร่องในความศรัทธาเนื่องจากฝ่าฝืนอลั ลอฮจฺ ึง
จ�ำ เป็นต้องด�ำ เนินการลงโทษเขา แต่ก็ยงั ถอื ว่าเขาเปน็ ผ้ศู รทั ธาและปฏบิ ตั ิตอ่ เขาใน
ฐานะผศู้ รัทธา ผฟู้ าซกิ ประเภทนี้ถือว่าเปน็ ฟาซกิ แบบเลก็ สว่ นผ้ฟู าซกิ แบบใหญ่คือ
ผทู้ ีก่ ระท�ำ ส่งิ ทเ่ี ปน็ เหตุใหเ้ ขาตกศาสนาเช่นปฏเิ สธศรทั ธาตอ่ อลั ลอฮฺ ปฏเิ สธบทบัญญัติ
ของอัลลอฮฺ เคารพบูชาตอ่ สิง่ ส่ิงศกั ดสิ์ ิทธท์ิ ั้งหลาย ใชค้ �ำ พูดทบ่ี ง่ บอกวา่ เขาตัง้ ภาคตี ่อ
อลั ลอฮเฺ ปน็ ต้น ผ้กู ารกระทำ�ในลกั ษณะดังกลา่ วถอื ว่าเป็นฟาซกิ แบบใหญ่ที่ท�ำ ให้เขา
ตกศาสนาดงั ท่อี ลั ลอฮไฺ ด้ตรัสไวว้ า่

84 :‫﴿إِنَّ ُه ْم َك َف ُرواْ ِبال ّل ِه َو َر ُسولِ ِه َو َماتُواْ َو ُه ْم َفا ِس ُقو َن﴾ التوبة‬
ความวา่ : “แทจ้ รงิ พวกเขานน้ั ไดป้ ฏเิ สธศรทั ธาตอ่ อลั ลอฮฺ และรอซลู ของพระองค์
และพวกเขาไดต้ ายลง ขณะทพี่ วกเขาเปน็ ผลู้ ะเมดิ ”2

1 (กระทรวงสาธารณะกุศลและกจิ การอิสลามของคเู วต: 1427)
2 อัตเตาบะฮ:ฺ 84

กองทนุ พัฒนาส่ือปลอดภยั และสร้างสรรค์

คุตบะฮฺวนั ศกุ ร์ 48

ตามบทบญั ญัตขิ องอสิ ลามนน้ั ผปู้ กครองต้องขอให้คนฟาซกิ แบบใหญ่นก้ี ลบั
เนอื้ กลับตัวจำ�นวนสามคร้งั กอ่ น ถา้ เขายงั คงแขง็ ข้อไมย่ อมกลับเนอ้ื กลับตวั จึงจำ�เป็น
ตอ้ งประหารชีวิต เนื่องจากคนทอ่ี อกจากศาสนาโทษของเขาคือ การประหารชีวิตดัง
หะดษี นบีทว่ี า่

3017 ‫( َمن بَ َّد َل ِدي َن ُه َفا ْق ُت ُلو ُه) رواه البخاري رقم‬
ความว่า: ใครเปลี่ยนศาสนา พวกทา่ นจงประหารชวี ติ เขา1
ผเู้ ข้าร่วมละหมาดญมุ อตั ทงั้ หลาย
หลงั จากทีเ่ ราได้ทราบว่าโทษของผ้ผู ดิ ศีลธรรม (ฟาซิก) นน้ั เป็นโทษทรี่ ายแรง
ในอสิ ลามเราจำ�เป็นตอ้ งศึกษาวา่ คุณลักษณะของฟาซิกน้ันเปน็ อยา่ งไรบา้ งเพื่อหลกี
เลี่ยงไมใ่ หเ้ กดิ กบั ตวั เองในการดำ�เนินชีวิต อลั ลอฮตฺ ะอาลาไดก้ ลา่ วถงึ คุณลกั ษณะของ
ฟาซกิ ในสูเราะฮอฺ ลั บะกอเราะฮวฺ า่

‫﴿ا ّلَ ِذي َن َين ُق ُضو َن َع ْه َد ال َلّ ِه ِمن بَ ْع ِد ِمي َثا ِق ِه َويَ ْق َط ُعو َن َما أَ َم َر اللَّ ُه ِب ِه َأن يُو َص َل‬
27 :‫َويُ ْف ِس ُدون ِف ا ْلَ ْر ِض أُولَٰ ِئ َك ُه ُم ا ْل َخا ِ ُسو َن﴾ البقرة‬

ความวา่ : “คือบรรดาผู้ทท่ี ำ�ลายสญั ญาของอัลลอฮฺหลงั จากทไ่ี ดม้ สี ัญญาไว้
แก่พระองค์ และตดั สิ่งท่ีอลั ลอฮฺทรงใช้ให้ตอ่ และบอ่ นทำ�ลายในผืนแผ่นดนิ ชนเหล่า
น้แี หละคอื พวกท่ขี าดทุน”2
ในโองการอืน่ อลั ลอฮฺได้กลา่ วถงึ ผู้ผดิ ศลี ธรรม (ฟาซิก) วา่
19 :‫﴿ َولاَ تَکُونُوا کَالَّذی َن نَ ُسوا اللَّ َه َفأَنْسا ُه ْم أَنْ ُف َس ُه ْم أُول ِئ َک ُه ُم ا ْلفا ِس ُقون﴾ الحشر‬
ความวา่ : สู่เจา้ จงอยา่ เปน็ เฉกเชน่ บรรดาผูท้ ่ีลมื อลั ลอฮ (ซงึ่ อลั ลอฮฺก็จะลมื เขา
โดยไม่ใหเ้ ขาได้รบั ความเมตตาจากพระองค์) เพราะอัลลอฮจะทรงใหพ้ วกเขาลืมตัวเอง
ชนเหลา่ นัน้ คือผฝู้ า่ ฝนื 3

1 บันทึกโดย บคู อรี: 3017
2 อัลบะกอเราะฮฺ: 27
3 อลั หัชรฺ: 19

กองทนุ พฒั นาส่ือปลอดภัยและสร้างสรรค์

49 คุตบะฮวฺ นั ศกุ ร์


การหลงลืมอลั ลอฮฺ “เท่ากบั พวกเขาไดล้ มื ตวั เอง” เหตผุ ลของประเดน็ น้กี ็
ชัดเจน เนอื่ งจากด้านหนึ่งการลืมอัลลอฮเฺ ปน็ สาเหตทุ �ำ ใหม้ นุษย์ตอ้ งตกอยใู่ นความต�ำ่
ทราม มีความเพลดิ เพลนิ กบั ความสขุ แหง่ วัตถุ กิเลสตณั หาเย่ียงเดรัจฉาน และหลงลมื
เปา้ หมายการสรา้ งตนเอง และในทสี่ ุดแล้วเท่ากบั ตนหลงลมื การสัง่ เสบยี งไวส้ ำ�หรบั วนั
ฟน้ื คืนชพี
อกี ด้านหนึง่ การลมื อัลลอฮฺ เทา่ กบั ได้ลมื คุณลกั ษณะที่ดีและสะอาดของพระองค์
จนหมดสนิ้ ซ่ึงการมีอยขู่ องพระองค์นนั้ สมั บรู ณ์ ทรงปรีชาญาณย่ิง ทรงร�ำ่ รวย และทรง
เป็นองคส์ ุดท้าย ดังน้นั ทุกสิ่งที่นอกเหนือไปจาก พระองคต์ ้องพงึ่ พงิ พระองค์ และขึ้นอยู่
กบั อาตมันสะอาดบรสิ ทุ ธิข์ องพระองค์ ดงั นั้น สง่ิ นีก้ ลายเปน็ สาเหตทุ �ำ ให้มนษุ ยค์ ิดว่าตน
เปน็ เอกเทศ มคี วามร�ำ่ รวยและไมต่ ้องการพ่ึงพงิ พระองค์ ฉะนนั้ ในความเปน็ จรงิ แลว้
มนษุ ยไ์ ดล้ ืมชะตาชวี ิตของตนเอง มใิ ชล่ ืมอลั ลอฮฺ
ผเู้ ข้ารว่ มละหมาดญมุ อัตท้ังหลาย
คณุ ลักษณะของผผู้ ดิ ศลี ธรรม (ฟาซกิ ) ในอกี มิตหิ น่ึงน้นั เหมือ่ นกบั คุณลักษณะ
ของบรรดามุนาฟกิ (พวกสบั ปลับ) ที่ปฏิบตั ิในสิ่งที่ไมช่ อบและห้ามปราบในสิง่ ทช่ี อบและ
พวกเขาหลงลืมอัลลอฮตฺ ะอาลาดงั ทีอ่ ลั ลอฮไฺ ด้ตรสั ไวว้ ่า

‫﴿ا ْل ُم َنا ِف ُقو َن َوا ْل ُم َنا ِف َقا ُت بَ ْع ُض ُهم ِّمن بَ ْع ٍض يَأْ ُم ُرو َن ِبالْ ُمن َك ِر َويَ ْن َه ْو َن َع ِن ا ْل َم ْع ُرو ِف‬
67:‫َو َي ْق ِب ُضو َن أَيْ ِد َي ُه ْم نَ ُسواْ ال ّل َه َف َن ِس َي ُه ْم إِ َّن الْ ُم َنا ِف ِقي َن ُه ُم الْ َفا ِس ُقو َن﴾ التوبة‬

ความว่า: บรรดามุนาฟิกชาย และบรรดามุนาฟกิ หญงิ นัน้ บางสว่ นของพวกเขา
ตา่ งมาจากอกี บางส่วน ซ่งึ พวกเขาจะใชใ้ ห้ปฏบิ ัตใิ นสิ่งท่ไี มช่ อบและห้ามปราบในสิ่งทช่ี อบ
และก�ำ มอื ของพวกเขาไว้ โดยท่ีพวกเขาลมื อลั ลอฮฺ แล้วพระองคก์ ท็ รงลมื พวกเขาบ้าง
แทจ้ ริงบรรดามนุ าฟิกนน้ั พวกเขาคอื ผู้ละเมดิ 1

1 อัตเตาบะฮฺ: 67

กองทนุ พฒั นาส่ือปลอดภัยและสร้างสรรค์

คุตบะฮฺวนั ศุกร์ 50

นอกจากน้ันพวกเขาจะชักชวนคนอ่ืนให้ทำ�ในส่ิงที่ไม่ดีไม่งามซ่ึงขัดแย้งกับ
หลักการอิสลามที่ให้ชักชวนเพ่ือนมนุษย์ในสิ่งท่ีดีและชักชวนให้ละเว้นในสิ่งช่ัวช้าดังที่
อลั ลอฮไฺ ด้เปดิ โป่งคณุ ลกั ษณะของพวกเขาว่า

‫﴿ ُه ُم الَّ ِذي َن َي ُقولُو َن َل تُن ِف ُقوا َع َ ٰل َم ْن ِعن َد َر ُسو ِل ال َّل ِه َح َّت ٰى يَن َف ُّضوا َولِ َّل ِه‬
7 :‫َخ َزا ِئ ُن ال َّس َم َوا ِت َوا ْلَ ْر ِض َو ٰلَ ِك َّن ا ْل ُم َنا ِف ِقي َن َل يَ ْف َق ُهو َن﴾ المنافقون‬

ความวา่ : พวกเขาคอื ผทู้ กี่ ลา่ ววา่ อย่าบรจิ าคใหแ้ ก่ผู้ทีอ่ ยูก่ ับร่อซลู ขฮงอัลลอฮฺ
เพ่ือพวกเขาจะได้แยกย้ายออกไป แตข่ ุมคลงั แห่งชน้ั ฟา้ ท้ังหลายและแผ่นดนิ นัน้ เป็นขอ
งอลั ลอฮฺ แต่วา่ พวกมุนาฟิกีนไมเ่ ข้าใจ1

ผู้เขา้ ร่วมละหมาดญมุ อัตทงั้ หลาย
จากโองการขา้ งต้นแสดงใหเ้ ห็นวา่ คนฟาซกิ มคี ุณลักษณะดังน้ี
1-ทำ�ลายพนั ธสญั ญาของพระองค์อัลลอฮฺ ไมเ่ ช่อื ในพระองค์และไม่ศรัทธาต่อ
พระองค์
2-ไม่เชอื่ ฟังตอ่ พระองค์อัลลอฮแฺ ละเราะสลู
3-แยกตัวออกจากสิ่งท่ีพระองค์อัลลอฮฺได้ทรงบัญชาโดยไม่รักษาความ
ศรทั ธาในพระองค์อย่างจรงิ จัง ไมเ่ ชื่อฟงั พระองค์
4-บ่อนทำ�ลายบนพื้นดินโดยทำ�บาปและความช่ัวร้ายท่ีทำ�ให้พระเจ้าทรงกร้ิว
โกรธ
5-หลงลมื อลั ลอฮฺโดยไมป่ ฏิบัติตามคำ�สัง่ ของอัลลอฮฺ
6-ปฏบิ ัติในสิง่ ทไี่ มช่ อบและห้ามปราบในสิ่งทีช่ อบ
7-ชักชวนคนอ่นื ให้ทำ�ในสิ่งท่ีไม่ดีและใหล้ ะเวน้ ในสิง่ ทดี่ ี

1 อัลมนุ าฟิกนู : 7

กองทุนพฒั นาสือ่ ปลอดภัยและสรา้ งสรรค์