Panduan PdP KSSR (Semakan 2017) Sains Tahun 5

LEMBARAN KERJA 2 KEADAAN CUACA SAINS HAYAT: Tahun 5
Lengkapkan jadual di bawah.
CIRI / TINGKAH LAKU
HAIWAN KHAS

Panas melampau

Nama haiwan : Sejuk melampau
__________________________

Panas melampau

Sejuk melampau

Nama haiwan :
__________________________

Panas melampau

Sejuk melampau

Nama haiwan :
__________________________

Panas melampau

Nama haiwan : Sejuk melampau
__________________________

46

SAINS HAYAT: Tahun 5

LEMBARAN KERJA 3
1.

a) Nyatakan satu ciri khas haiwan ini untuk menyesuaikan diri dengan habitatnya.
____________________________________________________________
_____________________________________________________________

b) Bagaimanakah ciri khas yang dinyatakan di atas dapat membantu haiwan ini untuk
hidup di habitatnya?

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________

2.

Rajah di atas menunjukkan seekor haiwan yang sedang berhibernasi pada musim
sejuk.
a) Apakah yang kamu faham mengenai istilah berhibernasi?

______________________________________________________________
b) Huraikan kepentingan berhibernasi semasa musim sejuk kepada haiwan.

____________________________________________________________

___________________________________________________________
47

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 3
Aktiviti 3

48

SAINS HAYAT: Tahun 5

LEMBARAN KERJA 4

Isikan nama haiwan dan bagaimana haiwan tersebut memastikan kemandirian spesiesnya
sama ada melindungi telur atau menjaga anak.

HAIWAN KEMANDIRIAN SPESIES
1.
2.
3.
4.
5.
6.

49

SAINS HAYAT: Tahun 5
LATIHAN
Soalan Objektif

1. Apakah yang dimaksudkan dengan “Kemandirian spesies”?
A Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk mengurangkan spesiesnya.
B Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk mengekalkan spesiesnya.
C Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk mengurangkan populasinya.
D Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk menambahkan populasinya.

Rajah 1
2. Rajah 1 menunjukkan sejenis haiwan di suatu habitat.

Apakah ciri khas haiwan di atas melindungi diri apabila diserang?
A Bertanduk yang tajam dan keras
B Mempunyai kulit tebal
C Berkaki panjang
D Berbulu tebal
3. Pernyataan berikut menunjukkan maklumat tentang sejenis haiwan.

Mempunyai lapisan lemak yang tebal untuk mengawal suhu
badannya dan berfungsi sebagai penebat haba.

Antara haiwan berikut, yang manakah mempunyai ciri seperti di atas?

AC

BD
50

SAINS HAYAT: Tahun 5

4. Rajah 2 menunjukkan seekor haiwan.

Rajah 2

Berdasarkan Rajah 2, bagaimana haiwan ini melindungi telurnya?
A Menyembunyikan telur di tempat tersorok
B Mengeram telur untuk menetaskannya
C Bertelur dengan banyak
D Telur diselaputi lendir

5. Jadual 1 menunjukkan cara haiwan memastikan anaknya terus hidup.

R S
⚫ Menyerang apabila anaknya ⚫ Bergerak dalam kumpulan

diganggu

Jadual 1

Antara berikut, yang manakah mewakili R dan S?

RS

A Kanggaru Katak

B Ayam Buaya

C Penyu Penguin

D Kucing Burung layang-layang

6. Rajah 3 menunjukkan seekor haiwan.

Rajah 3
51

SAINS HAYAT: Tahun 5

Berdasarkan Rajah 3.
a) Nyatakan ciri haiwan di atas untuk melindungi diri daripada musuh.

(1 markah)

b) Cadangkan satu langkah yang perlu diambil untuk memastikan haiwan itu
dapat bertelur di pantai dengan selamat.

(1 markah)
c) Nyatakan dua contoh haiwan lain yang mempunyai tingkah laku yang sama

seperti haiwan di Rajah 3.
(1 markah)

d) Bagaimanakah haiwan di atas memastikan kemandirian spesiesnya?
________________________________________________________________
(1 markah)

e) Mohd Akil merupakan seorang peniaga di Pantai Rantau Abang, Kuala
Terengganu. Beliau menjual hasil-hasil laut termasuklah telur penyu.
Adakah kamu bersetuju dengan tindakan Mohd Akil?
Tandakan ( ) pada kotak di bawah.
Ya

Tidak

Berikan alasan anda
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________

(1 makah)

52

Tajuk SAINS HAYAT: Tahun 5
Standard Kandungan
Tumbuhan
4.1 Kemandirian Spesies Tumbuhan

Standard Pembelajaran 4.1.1 Menjelas dengan contoh ciri khas tumbuhan
melindungi diri musuh.

4.1.2 Menjelas dengan contoh ciri khas tumbuhan untuk
menyesuaikan diri dengan iklim dan perubahan musim

4.1.3 Menjelaskan pemerhatian tentang kemandirian
spesies tumbuhan melalui lakaran, TMK, penulisan
atau lisan secara kreatif.

KPS Memerhati, Membuat inferens, Berkomunikasi

Set Induksi
Guru mempamerkan beberapa jenis tumbuhan diatas meja.
Murid mengenalpasti ciri yang ada pada tumbuhan tersebut yang dapat digunakan untuk
melindungi diri dari masuh.

Aktiviti 1:

i. Murid menamakan ciri yang ada pada tumbuhan untuk melindungi diri dan menyesuaikan
diri dengan iklim dan perubahan musim
(contoh :duri contoh semalu, kaktus; getah contoh nangka, keladi;bulu
halus contoh buluh, tebu, lalang; racun contoh cendawan, pong-
-pong; bau contoh rafflesia, daun tembakau)

(contoh ;akar panjang contoh kaktus; batang menyimpan air contoh
kaktus,pokok pisang; menggulung daun contoh kunyit, pokok keladi;
menggugurkan daun contoh pokok getah)

ii. Murid menyatakan pemerhatian berdasarkan gambar-gambar yang diberi.
iii. Murid bersoal jawab dengan guru

Contoh soalan guru :
(a) Apakah nama pokok ini?
(b) Bagaimana pokok ini mengelakkan diancam oleh musuh atau cuaca melampau?
(c) Adakah musuh akan tercedera jika memakan pokok semalu?
(d) Adakah pokok akan mati jika cuaca panas?
(e) Apakan pokok lain yang mempunyai ciri yang sama dengan pokok semalu dan daun

kunyit?

Aktiviti 2 :

i. Murid diminta duduk di dalam 4 kumpulan.
ii. Setiap kumpulan dibekalkan dengan 6 gambar pokok yang berbeza cara kemendirian

spesisnya dari musuh dan cuaca melampau.

53

SAINS HAYAT: Tahun 5
iii. Setiap kumpulan diminta meneka cara pokok tersebut melakukan kemendirian

spesisnya.
Aktiviti 3
i. Murid mengasingkan tumbuhan yang melindungi diri dari musuh dan tumbuhan yang

menyesuaikan diri dengan iklim dan perubahan cuaca.
ii. Murid menyatakan ciri khas tumbuhan tersebut.
iii. Murid melakukan gallery walk dan berkongsi maklumat dengan rakan.
Aktiviti 4
I. Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu ( lampiran 1-2)
Pentaksiran:
Murid melengkapkan lampiran 1 hingga 2.
Penutup:
Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.

54

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 1
Aktiviti 1
Enam gambar pokok yang berbeza.

Pokok semalu Pokok kunyit

Pokok pisang Buah nangka

Pokok Kaktus Pokok tebu
Lampiran 1 55

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 2

Aktiviti 2

Tajuk : Perlindungan Tumbuhan Dari Musuh dan menyesuaikan diri iklim dan
Aktiviti perubahan cuaca.

: Memerihalkan ciri khas tumbuhan bagi memastikan kemandirian spesiesnya

Perlindungan Tumbuhan Dari Musuh Menyesuaikan diri iklim dan perubahan
cuaca.

Ciri-ciri : Ciri-ciri :

Ciri-ciri : Ciri-ciri :

Ciri-ciri : Ciri-ciri :
56

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 3

Tajuk : Contoh ciri khas tumbuhan untuk melindungi diri daripada musuh.

(a) Nyatakan cara perlindungan tumbuhan berikut melindungi diri daripada musuh.

Cara Perlindungan :……………………………

Cara Perlindungan :……………………………

(b) Ramalkan apa akan terjadi sekiranya tumbuhan tiada cara perlindungan diri
daripada musuh
……………………………………………………………………………………………….

57

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 4

Tajuk : Ciri-ciri khas tumbuhan untuk melindungi diri daripada musuh.
Aktiviti : Melengkapkan peta buih

CIRI-CIRI
TUMBUHAN
MELINDUNGI
DARI MUSUH

58

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 5

Tajuk : Ciri-ciri khas tumbuhan untuk menyesuaikan diri dengan iklim dan
Aktiviti perubahan musim

: Padankan ciri tumbuhan untuk menyesuaikan diri dengan iklim dan
perubahan musim dengan tumbuhan yang sesuai.

Akar panjang

Batang menyimpan air

Menggulung daun

Menggugurkan daun

59

SAINS HAYAT: Tahun 5

LATIHAN
1. Rajah 1 menunjukkan sejenis tumbuhan.

Rajah 1
Antara berikut, yang manakah cara tumbuhan ini melindungi diri daripada musuh?
A Mempunyai bulu halus
B Boleh bertukar warna
C Menyebabkan kegatalan
D Mempunyai bahan beracun

2. Rajah 2 menunjukkan sejenis tumbuhan.

Rajah 2
Berdasarkan Rajah 2, mengapa keadaan ini berlaku?
A Telah mati
B Diserang penyakit
C Menyesuaikan diri dengan iklim
D Mengantikan dengan daun yang baharu

3. Rajah 3 menunjukkan sejenis tumbuhan.

Rajah 3
Bagaimana tumbuhan ini menyesuaikan diri dengan iklim yang panas?

60

SAINS HAYAT: Tahun 5

A Menggulungkan daun
B Menyimpan air dalam batang
C Menggulungkan daun dan bergetah
D Menggulungkan daun dan menyimpan air dalam batang

4. Carta palang menunjukkan keputusan satu penyiasatan oleh sekumpulan murid
tahun 5 tentang keadaan beberapa pokok di suatu kawasan yang bersuhu 45°C.

Bilangan hari pokok dapat hidup

R S Pokok
T

Apakah ciri-ciri yang ada pada pokok R?
A Akar tunjang
B Daun bergulung
C Menyimpan air dalam batang
D Akar tunjang dan menyimpan air dalam batang

5. Rajah 4 menunjukkan pokok pisang hiasan yang ditanam oleh Amir di halaman
rumahnya.

Rajah 4

Pada musim tengkujuh, didapati daun pokok ini bertukar menjadi kuning. Mengapa
situasi ini berlaku?

A Air yang terlalu banyak

B Tanah tidak mencukupi

C Diserang makluk perosak

D Baja yang tidak mencukupi

61

SAINS HAYAT: Tahun 5

6. Sekumpulan murid telah menjalan satu penyiasatan tentang kemandirian spesies
tumbuhan. Rajah 5 menunjukkan keputusan penyiasatan yang diperolehi pada Mac dan
Jun 2018.

Mac Jun
Rajah 5

(a) Padankan pemerhatian yang betul berdasarkan keadaan pokok tersebut.

Pokok getah mengugurkan daun pada
bulan Mac berbanding pada bulan Jun.

Pemerhatian

Pokok getah menjadi lebih kering pada
bulan Mac berbanding pada bulan Jun.

(1 markah )

(b) Berdasarkan jawapan di 6 (a),berikan alasan kamu ?

(1 markah)
(c) Pada bulan Mac 2019, pokok getah tidak lagi menggugurkan daunnya. Berikan alasan.

(1 markah)

Bilangan daun getah yang gugur dipengaruhi oleh keadaan cuaca
(c)

Berdasarkan penyataan diatas nyatakan satu hubungan.

(1 markah)

(d) Rajah 7 menunjukkan dua jenis tumbuhan.

RS
Tumbuhan ini tidak disiram air selama satu minggu. Ramalkan pemerhatian kamu
terhadap tumbuhan tersebut.

(1 markah)
62

SAINS HAYAT: Tahun 5

Tajuk Tumbuhan
Standard Kandungan 4.2 Pencaran Biji Benih

Standard Pembelajaran 4.2.1 Menyatakan cara tumbuhan memencarkan biji
. benih atau buah

4.2.2 Menghubungkait cara pencaran dengan ciri biji
benih atau buah

4.2.3 Meramalkan cara pencaran bagi suatu biji benih
berdasarkan ciri biji benih tersebut

4.2.4 Menjelaskan pemerhatian tentang cara pencaran
biji benih melalui lakaran, TMK, penulisan, lisan
secara kreatif

KPS Memerhati, Membuat inferens, Berkomunikasi

Set Induksi
Guru mempamerkan beberapa jenis biji benih di atas sebuah meja.
Murid diminta mengenal pasti jenis-jenis biji benih tersebut.

Aktiviti 1:

i. Murid menamakan biji benih yang telah dipamerkan
(contoh : angsana, meranti, lalang, buah getah, buah keembung, semarak api buah
teratai, buah pong-pong, buah kelapa, biji mangga, biji durian, biji betik dan kemuncup)

ii. Murid menyatakan pemerhatian berdasarkan saiz, bentuk dan ciri-ciri khas pada buah
tersebut

iii. Murid bersoal jawab dengan guru

Contoh soalan guru :
(a) Sebutkan buah atau biji benih yang bersaiz besar.
(b) Apakah ciri khas yang terdapat pada angsana, meranti dan lalang?
(c) Bagaimana keadaan kulit luar buah kelapa?
(d) Apakah ciri khas yang terdapat pada kemuncup?
(e) Apakah beza di antara biji betik dengan biji tomato?

Aktiviti 2 :

i. Murid diminta duduk di dalam 4 kumpulan.
ii. Setiap kumpulan dibekalkan dengan 3 jenis buah atau biji benih mengikut cara pencaran

yang sama.
iii. Setiap kumpulan diminta melakukan aktiviti berkumpulan (kaedah stesen) seperti berikut

:

Kumpulan 1 : (Rujuk Lampiran 1)

Aktiviti : Menguji keapungan biji benih di atas permukaan air dan
memerihalkan ciri-ciri biji benih.
63

SAINS HAYAT: Tahun 5

Bahan : Air, besen, biji benih (kelapa, teratai, pong-pong), lembaran aktiviti

Kumpulan 2 : (Rujuk Lampiran 2)

Aktiviti : Menguji jarak pencaran biji benih terhadap kehadiran angin dan
memerihalkan ciri-ciri biji benih.

Bahan : Kipas meja, pita pengukur, biji benih (meranti, angsana, lalang),
lembaran aktiviti

Kumpulan 3 : (Rujuk Lampiran 3)

Aktiviti : Memerihal ciri-ciri buah dan biji benih
Bahan : Buah dan biji benih (buah betik, rambutan, mangga, tomato),

kanta pembesar, lembaran aktiviti

Kumpulan 4 : (Rujuk Lampiran 4)

Aktiviti : Memerihal ciri-ciri buah dan biji benih
Bahan : Buah dan biji benih (getah, keembung, semarak api),

lembaran aktiviti

iv. Setiap kumpulan diminta membentangkan hasil dapatan di hadapan kelas.

Aktiviti 3
i. Murid dibekalkan dengan suatu biji benih di dalam kumpulan.
ii. Murid diminta melukis biji benih tersebut di atas kertas bersaiz A3.
iii. Murid diminta melabel dan meramalkan :
- Ciri-ciri biji benih
- Jenis agen pencaran
iv. Murid melakar ciri tambahan pada biji benih secara kreatif di dalam kumpulan. (KBAT)
v. Murid menjana idea tentang cara pencaran biji benih berdasarkan ciri tambahan tersebut.
(KBAT)
vi. Murid mempamerkan hasil kerja.

vii. Murid menjalankan aktiviti Gallery walk.

Aktiviti 4
I. Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu ( lampiran 5)

Pentaksiran:

Murid melengkapkan lampiran 1 hingga 5.
Murid melakar dan melabel ciri tambahan pada suatu biji benih (Aktiviti 5).

Penutup:

Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.

64

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 1

Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh air

Aktiviti : Menguji keapungan biji benih di atas permukaan air dan memerihalkan

ciri-ciri biji benih.

Bahan : Air, besen, biji benih (kelapa, teratai, pong-pong), kertas tugasan

Langkah-langkah :

a) Perhatikan biji benih.
b) Lakarkan biji benih di dalam ruangan yang disediakan di bawah dan namakan.

__________________ ____________________ ___________________

c) Masukkan ketiga-tiga biji benih ke dalam besen yang berisi air. Perhatikan apa yang
berlaku. Lukis dan labelkan pemerhatian anda di dalam ruangan yang disediakan di
bawah.

65

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 2

Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh angin
Aktiviti : Menguji jarak pencaran biji benih terhadap kehadiran angin dan

memerihalkan ciri-ciri biji benih.

Bahan : Kipas meja, pita pengukur, biji benih (meranti, angsana, lalang), kertas

tugasan

Langkah-langkah :

a) Laraskan kipas angin pada kelajuan rendah.
b) Dekatkan biji benih angsana di hadapan muka kipas angin dan lepaskan.
c) Perhatikan tempat biji benih jatuh.

Jarak biji benih diterbangkan

d) Ukur jarak biji benih diterbangkan menggunakan pita pengukur.
e) Catat pemerhatian di dalam jadual yang disediakan.

Biji benih Jarak biji benih diterbangkan
meranti (cm)
angsana
lalang

f) Jarak biji benih _____________________ diterbangkan paling jauh kerana
___________________________________________________________

66

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 3

Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh haiwan dan manusia
Aktiviti : Memerihal ciri-ciri buah dan biji benih
Bahan : Buah dan biji benih (buah betik, rambutan, mangga, tomato, kemuncup), kanta

pembesar, lembaran aktiviti

Langkah-langkah :

a) Perhatikan biji benih. Gunakan kanta pembesar jika diperlukan.
b) Senaraikan ciri-ciri yang terdapat pada setiap buah/benih dengan melengkapkan peta

buih di bawah.

CIRI-CIRI BIJI
BENIH DAN

BUAH

c) Daripada maklumat di atas, lengkapkan 2 nama buah/biji benih bagi setiap ciri dalam
jadual di bawah.

Isi buah dimakan dan biji Biji benih keluar Biji benih melekat pada
benih dibuang/ditanam bersama najis haiwan pakaian/bulu haiwan

i. ________________ i. ________________ i. _________________
ii. ________________ ii. ________________ ii. _________________

67

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 4

Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh mekanisme letupan
Aktiviti : Memerihal ciri-ciri buah dan biji benih
Bahan : Buah dan biji benih (getah, keembung, semarak api),

lembaran aktiviti

Langkah-langkah :

a) Perhatikan biji benih.
b) Lakarkan biji benih di dalam ruangan yang disediakan di bawah dan namakan.

__________________ ___________________ ___________________

c) Suaikan biji benih di bawah dengan ciri-cirinya.

kecil, ringan, berbulu

boleh dimakan dan berbau

mempunyai ruang udara
dan mudah terapung

kering apabila masak dan
meletup

68

SAINS HAYAT: Tahun 5

LAMPIRAN 5

1. Nyatakan agen pencaran bagi setiap buah dan biji benih di dalam ruangan
yang disediakan di bawah.

Buah A B C D E F

Agen
pencaran

2. Padankan ciri-ciri buah dan biji benih dengan cara pencarannya.
a) Kecil, ringan dan berbulu halus
___________________________________________________________

b) Kering apabila masak dan meletup
___________________________________________________________

c) Ringan, bersabut dan mempunyai ruang udara
___________________________________________________________

d) Boleh dimakan, bewarna terang dan berbau.
___________________________________________________________

e) Mempunyai cangkuk pada buahnya.
___________________________________________________________

f) Ringan, kecil dan mempunyai struktur seperti sayap.
___________________________________________________________

3. Nyatakan 2 kepentingan kemandirian spesis haiwan dan tumbuhan.
i. ________________________________________________________
ii. ________________________________________________________

4. Ramalkan apa yang akan berlaku sekiranya biji benih tidak dapat dipencarkan.
______________________________________________________________

69

SAINS HAYAT: Tahun 5

LATIHAN
1 Rajah 1 menunjukkan sejenis tumbuhan.

Rajah 1
Bagaimanakah tumbuhan ini memencarkan buahnya?
A Tumbuhan ini mempunyai buah yang berbau dan warna yang menarik
B Tumbuhan ini mempunyai buah yang berongga dan terapung di permukaan air
C Tumbuhan ini mempunyai akar yang panjang dan biji benih berbulu halus
D Tumbuhan ini mempunyai sabut yang berongga dan lapisan kulit kalis air

2 Rajah 2 menunjukkan maklumat tentang cara pencaran tumbuhan.
Cara Pencaran

Angin Mekanisme Letupan

Berbulu X Buah merekah Y
halus Rajah 2

Antara yang berikut, yang manakah mewakili X dan Y?

X Y
A Biji benih yang ringan Buah menjadi kembang
B Biji benih mudah ditiup angin Buah menjadi kering dan bergulung
C Biji benih melekat pada bulu Buah yang berwarna terang

haiwan Buah yang berbau sedap
D Biji benih yang mempunyai

struktur bersayap

3 Sekumpulan murid telah menjalankan suatu penyiasatan tentang jarak biji benih
angsana yang dipencar oleh angin. Kelebaran struktur sayap adalah berbeza.
Jadual 1 menunjukkan keputusan penyiasatan.

Kelebaran struktur sayap (cm) 7 10 13
Jarak biji benih dipencarkan oleh angin (m) 3 57

70

SAINS HAYAT: Tahun 5

Berapakah jarak pencaran bijji benih sekiranya saiz kelebaran struktur sayap 16cm?

A 8m C 9m
B 10 m D 11 m

4 Rajah 3 menunjukkan sejenis tumbuhan yang dipencarkan melalui angin.

Rajah 3

Antara tumbuhan yang berikut, manakah mempunyai cara pencaran yang sama

dengan tumbuhan d iatas?

A Teratai C Keembung

B Angsana D Kemuncup

5 Rajah 3 menunjukkan empat jenis buah.

RS TU

Biji benih bagi tumbuhan yang manakah dipencarkan melalui mekanisme letupan?

A R dan S C R dan T
B S dan T D R dan U

6 Rajah 4 menunjukkan satu jenis biji benih.

Rajah 4

(a) Nyatakan cara pencaran bagi biji benih yang ditunjukkan dalam Rajah 2.
Bulatkan jawapan yang betul.

Melalui air Melalui angin Melalui mekanisma Melalui haiwan atau
letupan manusia

(1 markah)

71

SAINS HAYAT: Tahun 5

(b) Namakan satu contoh tumbuhan lain yang menyebarkan biji benihnya
seperti tumbuhan dalam Rajah 2.

________________________________

________________________________

(1 markah)

(c) Ramal apa yang berlaku jika biji benih tidak dipencarkan jauh dari
induknya.

________________________________________________________ (1 markah)

Jadual 1 menunjukkan jarak dua biji benih yang dipencarkan dari pokok-pokok induk.

Biji benih Jarak biji benih dipencarkan (meter)

U 60
V1

Jadual 1

(d) Biji benih manakah dapat hidup subur? (1 markah)
Tandakan ( √ ) pada kotak di bawah.
U
V

( e) Berikan alasan kamu.

(1 markah)

72

SAINS FIZIKAL: Tahun 5

Tajuk 5.0 Elektrik
Standard Kandungan 5.1 Sumber Tenaga Elektrik

Standard Pembelajaran 5.1.1 Menjelas dengan contoh sumber yang menghasilkan
KPS tenaga elektrik

Memerhati, Membuat inferens, Meramal, Berkomunikasi.

Set Induksi

i. Murid dibahagikan kepada 6 kumpulan.
ii. Setiap kumpulan mendapat satu set gambar (jiqsaw puzzle) tentang elektrik (Lampiran

4)
iii. Murid menjalankan aktiviti ‘jigsaw puzzle’ berdasarkan gambar yang telah diberikan.
iv. Murid meneka apakah gambar tersebut selepas menyiapkan ‘jigsaw puzzle’.
v. Murid bersoal jawab dengan guru mengenai gambar yang mereka perolehi.

Contoh soalan guru :
(a) Apakah perkaitan di antara ke semua gambar yg diberikan?

(Jangkaan jawapan murid: Elektrik)

(b) Pada pendapat kamu dari manakah sumber tenaga elektrik dihasilkan?
(c) Antara gambar berikut, yang manakah merupakan sumber tenaga elektrik?

Aktiviti 1

i. Murid ditunjukkan dengan gambar sumber tenaga elektrik dan
kegunaannya.(Lampiran 1 dan 2)

ii. Murid menghasilkan peta buih mengenai sumber tenaga elektrik dengan
menggunakan gambar yang disediakan.(Lampiran 3)

Pentaksiran:
Murid menghasilkan peta buih mengenai sumber tenaga elektrik secara individu.

Penutup:
Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.

73

LAMPIRAN 1 SAINS FIZIKAL: Tahun 5
Sel kering Dinamo
Sel Suria
Akumulator

Generator Janakuasa Elektrik

74

SAINS FIZIKAL: Tahun 5

LAMPIRAN 2

75

SAINS FIZIKAL: Tahun 5

LAMPIRAN 3

Gunting gambar yang disediakan dan lengkapkan peta buih sumber tenaga elektrik di bawah .

76

LAMPIRAN 4
77

SAINS FIZIKAL: Tahun 5
7

78

SAINS FIZIKAL: Tahun 5
8

79

SAINS FIZIKAL: Tahun 5
9

80

SAINS FIZIKAL: Tahun 5
0

81

SAINS FIZIKAL: Tahun 5
1

82

SAINS FIZIKAL: Tahun 5
2

SAINS FIZIKAL : Tahun 5

LATIHAN

1. Maklumat di bawah menunjukkan beberapa maklumat tentang sumber tenaga elektrik

X – Sumber tenaga yang membekalkan tenaga elektrik
kepada perindustrian dan kegunaan domestik

Y – Membekalkan tenaga elektrik kepada kenderaan bermotor
Z – Membekalkan tenaga elektrik daripada sumber alam sebagai

utama tenaga

Antara berikut, yang manakah mewakili W, X dan Y ?

X YZ

A Janakuasa Akumulator Sel suria

hidroelektrik

B Akumulator Sel suria Janakuasa

hidroelektrik

C Janakuasa Akumulator Sel suria

hidroelektrik

D Antara bSereikl ustu, ryiaang manakah mheJiwadnraoakeiklliueaPk,tsrQaikdan R ? Akumulator

2. Elektrik membekalkan tenaga, cahaya dan haba kepada kita. Arif menggunakan
banyak peralatan elektrik pada satu masa. Pada pendapat kamu apakah yang patut
Arif buat untuk menjimatkan penggunaan elektrik?
P Q R A Janakuasa hidroelektrik Akumulator Sel suria B Akumulator Sel suria
A JsaunrMiaaekJusaainnsaamkhueiadmsraobehalisedukrothreikpleaCkktJraaiiknaaAnkkuduaemsnauglhaaitdnorrkouelaenkttirtiikyAaknugmmulaaktosrimSeal suria D Sel
B Perlahankan nada suara televisyen sebelum ke luar rumah

C Sentiasa pasang kipas dan lampu ketika menggosok baju

D Pasang komputer dan radio sambil menggosok baju

3. RajahP1– mSeunmunbjeurktkeannagaalaytanyganmgedmigbueknaalkkaanntuenntaugka meleekntgriaknkgekpaatdoabpjeerkinydaunsgtribaenrat.
dan kegunaan domestik Q – Membekalkan tenaga elektrik kepada kenderaan
bermotor R – Membekalkan tenaga elektrik mesra alam daripada sumber
utama tenaga

Rajah 1

Apakah sumber tenaga yang diperlukan untuk menggerakkan jentera ini?

A Biojisim C Bahan api fosil

B Air D Pertoleum dan gas

83

SAINS FIZIKAL : Tahun 5

4. Rajah 2 telah menunjukkan sebuah alat yang dapat menghasilkan sumber tenaga
elektrik.

Rajah 2
Apakah keupayaan tenaga yang dihasilkan oleh alat ini ?
A Membekalkan tenaga untuk menggerakkan turbin ke dalam laut
B Angin membekal tenaga bagi menngerakkan kapal layar dan bilah pada

kincir angin
C Menggerakkkan turbin untuk menjana letrik hidro
D Menghasilkan tenaga nuklear

5. Rajah 3 menunjukkan aktiviti Kempen Alam Sekitar telah diadakan di sebuah
perkampungan.

Selain daripada faedah kebersihan dan kitar semula apakah sumber tenaga yang dapat
diperolehi daripada sampah yang telah terkumpul

A Matahari C Biojisim

B Angin D Bahan api fosil

6. Tenaga elektrik boleh didapati melalui sumber berikut. Maklumat
a) Padankan sumber elektrik dengan maklumat yang betul.
Sumber

Akumulator Membekalkan tenaga elektrik
Dinamo kepada mentol

Membekalkan tenaga elektrik
kepada kenderaan bermotor.

(1 markah)

84

SAINS FIZIKAL : Tahun 5
b) Rajah 1 merupakan satu sumber tenaga elektrik yang digunakan di rumah.

Rajah 1

Apakah kegunaan X ?

____________________________________________________________________

(1 markah)

c) i)Rajah 2 menunjukkan beberapa jenis sumber tenaga yang dikelaskan
kepada kumpulan A dan B.

Makanan A Petroleum B
Ombak air Bateri
Gas asli arang batu
Biojisim matahari bahan nuklear
angin

Rajah 2

Sumber tenaga yang manakah lebih sesuai digunakan untuk menjana tenaga
elektrik?

Tandakan ( √ ) pada kotak di bawah.

Sumber tenaga A Sumber tenaga B

ii) Berikan alasan.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
..……………………………………………………………………………………………………………………………………
(2 markah)

85

SAINS FIZIKAL : Tahun 5

d) Restoran Nasi Ayam Mak Siti berhampiran dengan kawasan pelancongan. Beliau
membuat persediaan awal tentang keperluan bahan api yang diperlukan.
Minggu pertama 2 tong gas digunakan untuk memasak, Minggu kedua 3 tong
gas, minggu ketiga 4 tong gas dan minggu keempat hanya 1 tong gas.

i) Berdasarkan maklumat di atas, bina satu jadual.

(2 markah)

ii) Nyatakan :
1)Pembolehubah dimanipulasi :
_______________________________________________
2) Pembolehubah bergerak balas :
_______________________________________________

(1 markah)

ii) Nyatakan hubungan di antara dua pemboleh ubah.
_______________________________________________
( 1 markah)

86

Tajuk SAINS FIZIKAL : Tahun 5
Standard Kandungan
5.0 Elektrik
5.2 Litar Bersiri dan Litar Selari

Standard Pembelajaran 5.2.1 Mengenal pasti susunan mentol secara bersiri dan
KPS selari dalam litar elektrik lengkap

5.2.2 Melakar rajah litar bersiri dan litar selari menggunakan
simbol

5.2.3 Membanding dan membezakan kecerahan mentol
dalam litar bersiri dan litar selari.

5.2.4 Mengeksperimen untuk membezakan kecerahan
mentol dalam litar bersiri atau selari dengan
mengubah bilangan mentol.

5.2.5 Mengeksperimen untuk membezakan kecerahan
mentol dalam litar bersiri atau selari dengan
mengubah bilangan sel kering.

5.2.6 Menyatakan keadaan mentol apabila beberapa suis
ditutup atau dibuka dalam litar bersiri dan litar selari
dengan menjalankan aktiviti.

5.2.7 Menjelaskan pemerhatian tentang litar bersiri dan litar
selari melalui lakaran, TMK, penulisan atau lisan
secara kreatif.

Memerhati, Membuat inferens, Meramal, Berkomunikasi,
Mengawal Pembolehubah.

Set Induksi
(Mengikut kreativiti guru)

Aktiviti 1:

vi. Murid berbincang di dalam kumpulan mengenai ciri litar bersiri dan litar selari
berdasarkan maklumat yang diberikan. (Lampiran 1)

vii. Murid membentang hasil dapatan apa yang mereka faham tentang litar bersiri dan
litar selari mengikut kumpulan masing-masing.

viii. Murid ditunjukkan video litar bersiri dan litar selari.
Nota: Guru boleh menggunakan kata kunci “litar bersiri dan litar selari” untuk
carian video.

ix. Murid di minta melakar dan melabel rajah litar bagi litar selari dan bersiri.
x. Murid bersoal jawab dengan guru.

Contoh soalan guru :
(d) Bagaimanakah susunan mentol bagi litar bersiri dan selari?
Pentaksiran:

Murid melakar dan melabel rajah litar bagi litar bersiri dan litar selari secara individu
(lembaran 1) dan pembentangan hasil kerja berkumpulan.

87

SAINS FIZIKAL : Tahun 5

Penutup:

Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.

Aktiviti 2:

i. Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan.
ii. Setiap kumpulan membina litar bersiri dan litar selari
iii. Setiap kumpulan membuat pemerhatian untuk membanding dan membezakan

kecerahan mentol dalam litar bersiri dan litar selari.
iv. Murid bersoal jawab dengan guru

Contoh soalan guru:
a) Mentol di dalam litar yang manakah yang lebih cerah?

v. Setiap kumpulan dikehendaki melihat kecerahan mentol apabila bilangan mentol
ditambah.

vi. Setiap kumpulan dikehendaki melihat kecerahan mentol apabila bilangan sel
kering ditambah.

vii. Perbincangan dijalankan secara aktiviti hot seat dengan bimbingan guru.

Pentaksiran:

Murid melengkapkan lembaran kerja (lembaran kerja 2 dan 3) secara individu.

Penutup:

Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.

Aktiviti 3:

i. Murid menjalankan aktiviti untuk menyatakan keadaan mentol apabila beberapa
suis ditutup atau dibuka dalam litar bersiri dan litar selari.

ii. Murid bersoal jawab dengan guru.

Contoh soalan guru:
(a) Bagaimanakah keadaan mentol apabila suis ditutup dan dibuka dalam litar

bersiri?
(b) Bagaimanakah keadaan mentol apabila suis ditutup dan dibuka dalam litar

selari?

Pentaksiran:

Murid melengkapkan lembaran kerja (lembaran kerja 4) secara individu.

Penutup:

Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.

88

SAINS FIZIKAL : Tahun 5
LAMPIRAN 1 - Aktiviti 1
Litar Bersiri
Litar siri merupakan litar di mana mentol-mentol disambungkan bersebelahan antara satu
sama lain dalam satu baris, seperti yang ditunjukkan pada gambarajah di bawah.

suis

Bateri

Litar Selari
Litar selari merupakan litar di mana mentol-mentol disusun dalam dua atau lebih laluan dan
laluan-laluan ini adalah selari antara satu sama lain seperti yang ditunjukkan pada
gambarajah di bawah.

LEMBARAN 1
Rajah di bawah menunjukkan dua jenis litar.

89