136 นองใสเสื้อลายสก็อตสีแดง (“ลายสก็อตสีแดง” เปนวิเศษณวลี ทำหนาที่ขยายคำนามที่เปน กรรมของประโยค) ลูกหมูสามตัวอยูในคอก (“สามตัว” เปนวิเศษณวลี ทำหนาที่ขยายคำนามที่เปนประธาน ของประโยค) 5. บุพบทวลี หมายถึงวลีที่มีคำบุพบทนำหนา โดยอาจนำหนาคำนาม คำสรรพนาม คาวเปอรและทอลเลอแมน (Cowper, 1992: 94 & Tallerman, 2005: 47) กลาวถึงสวนประกอบ ของบุพบทวลี ประกอบดวย 2 สวน คือ บุพบทที่ทำหนาที่เปนคำหลักและนามวลี/สรรพนามวลีที่เปน สวนเติมเต็ม หรือเรียกอีกอยางหนึ่งวา นามวลีคือกรรมของบุพบท เชน พวกเขาไดมาชุมนุมที่หนาบานของนายกรัฐมนตรี (“ที่หนาบานของนายกรัฐมนตรี” เปน บุพบทวลี นำหนาคำนาม “หนาบาน” ทำหนาที่ขยายคำกริยา “มา”) ทานสามารถเลือกเดินทางโดยเครื่องบินได (“โดยเครื่องบินได” เปนบุพบทวลี นำหนา คำนาม “เครื่องบิน” ทำหนาที่ขยายคำกริยา “เดินทาง”) เพื่อนของเธอจะมากี่โมง (“ของเธอ” เปนบุพบทวลี นำหนาคำสรรพนาม “เธอ” ทำหนาที่ ขยายคำนาม “เพื่อน”) นี่คือรูปมนุษยในสมัยกอนประวัติศาสตร (“ในสมัยกอนประวัติศาสตร” เปนบุพบทวลี นำหนาคำนาม “สมัยกอน” ทำหนาที่ขยายคำนาม “มนุษย”) 6. สันธานวลี คือ คำสันธานที่เชื่อมกับคำอื่นใหยาวออกไปหรือจะเชื่อมกับสันธานดวยกัน ก็ไดเชน ถึงกระนั้นก็ตามฉันยังตองดูแลเขาเสมอ (“ถึงกระนั้นก็ตาม” เปนสันธานวลี นำหนาคำนาม “ฉัน” ทำหนาที่เชื่อมขอความ) อยางไรก็ตามเขาก็ไดชื่อวาเปนพี่ของฉัน (“อยางไรก็ตาม” เปนสันธานวลี นำหนาคำนาม “เขา” ทำหนาที่เชื่อมขอความ) นอกจากนี้ยังมีสันธานวลีบางชนิดที่จะแยกออกใหหางกันเพื่อครอมคำหรือประโยคก็ได เชน เพราะฉะนั้นเธอจึงตองเปลี่ยนแปลงตัวเอง (“เพราะฉะนั้น...จึง” เปนสันธานวลี ทำหนาที่ เชื่อมคำและขอความ) กวาจะเดินกันถึงก็ค่ำพอดี (“กวา...ก็” เปนสันธานวลี ทำหนาที่เชื่อมขอความ) 7. อุทานวลี คือ วลีที่ใชเปนคำอุทาน เชน โอยตายแลว แยจริงเรา (“โอยตายแลว” เปนอุทานวลี) เธอไมเขาอกเขาใจฉันเลย (“เขาอก” เปนอุทานวลีเสริมบท เนื่องจากไมตองการ ความหมาย)
137 หนาที่ของวลี วลีหรือกลุมคำ มีหนาที่เชนเดียวกับคำชนิดตาง ๆ วลีชนิดใดก็มีหนาที่เหมือนดังคำชนิด นั้น ๆ กำชัย ทองหลอ (2556: 407-412) กลาวถึงหนาที่ของวลีสรุปไดดังนี้ วลีสามารถใชเปน บทประธาน บทกริยา บทกรรม บทขยาย บทเชื่อม ไดดังนี้ 1. ใชเปนบทประธาน คือบทที่เปนหัวหนาของประโยคและทำหนาที่คุมบทกริยาใหมีลักษณะ เปนประโยคตาง ๆ เชน นักเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาเรียนดีและมีคุณธรรม ประธานาธิบดีบารัค โอบามาประกาศตอตานการกอวินาศกรรมทั่วโลก ทานผูฟงและทานผูมีเกียรติที่เคารพโปรดหยุดคิดสักครู ฉันและนองไปชมคอนเสิรตที่ศูนยวัฒนธรรม 2. ใชเปนบทกริยา เด็ก ๆ วิ่งกระโดดโลดเตนกันอยางสนุกสนาน สมศักดิ์นอนเอกเขนกอยูกลางบาน กรรมกรทำงานหามรุงหามค่ำเพื่อแลกกับเงินเดือนเพียงนิดเดียว 3. ใชเปนบทกรรม นองชอบตกปลาที่บอขางหนา เธอใหรางวัลคนขับแท็กซี่ผูอารี 4. ใชเปนบทขยาย คารล ลูอิส นักกรีฑาอเมริกัน ไดเหรียญทองโอลิมปกกระโดดไกลเปนสมัยที่ 4 รัฐบาลเรงรณรงคใหประชาชนใหใชจายอยางประหยัด เขาวิ่งรวดเร็วปานลมกรด 5. ใชเปนบทเชื่อม บางคนกินทิ้งกินขวางในขณะที่บางคนกำลังจะอดตาย ฉันเตือนเขาหลายครั้งแลวถึงกระนั้นเขาก็ยังทำเปนทองไมรูรอน เราตองรีบพัฒนาระบบราชการ โดยเฉพาะอยางยิ่งพัฒนาคนใหมีประสิทธิภาพ ความหมายของประโยค จากการศึกษาเรื่องประโยค ไดมีผูใหความหมายของประโยคไวดังนี้ พระยาอุปกิตศิลปสาร (2546: 192-193) ไดอธิบายถึงประโยคในภาษาไทยวา เปนถอยคำที่ มีเนื้อความสมบูรณและสามารถแบงออกไดเปน 2 ภาค คือ ภาคประธานและภาคแสดง ภาคประธาน หมายถึง สวนที่ผูพูดอางขึ้นกอน เพื่อใหรูวาอะไรเปนสวนสำคัญของขอความ สวนมาก
138 จะเปนคำนาม เชน ตาสี หรือคำสรรพนาม เชน ฉัน เขา ภาคแสดง หมายถึง คำที่แสดงอาการของ ภาคประธาน เปนคำกริยาในประโยค เชน ตาสีนอน นววรรณ พันธุเมธา (2554:167-168) ใหความหมายของประโยคไววา กลุมคำที่สัมพันธกัน แสดงเหตุการณหรือสภาพบางอยาง สวนประกอบของประโยคซึ่งเรียกวา หนวยประโยค มีชนิดที่ สำคัญ 2 ชนิด คือ หนวยนามและหนวยกริยา และบางประโยคจะมีหนวยประโยคอีกชนิดหนึ่ง เพิ่มขึ้น เรียกวาหนวยเสริม ประโยคหลาย ๆ ประโยคเมื่อเรียงติดตอกันไป จะมีหนวยเชื่อมชวยเชื่อม ประโยคเหลานั้นเขาดวยกัน หนวยประโยคจึงมีทั้งหมด 4 ชนิด คือ 1) หนวยนาม 2) หนวยกริยา 3) หนวยเสริม 4) หนวยเชื่อม กำชัย ทองหลอ (2556: 407) กลาวถึงประโยควา หมายถึง กลุมคำที่มีความเกี่ยวของกัน เปนระเบียบและมีเนื้อความครบบริบูรณโดยปรกติประโยคจะตองมีบทประธานและบทกริยาเปน หลักสำคัญ แตถาใชสกรรมกริยา จะตองมีบทกรรมมารับ ถาใชวิกตรรถกริยา จะตองมีบทขยาย จึงจะไดความสมบูรณ บทขยายนั้นจะเปนคำ วลี หรือประโยคก็ได ถาใชอกรรมกริยา ไมตองมีกรรม มารับ เพราะไดใจความสมบูรณอยูแลว แตจะมีบทขยายใหความชัดเจนขึ้นอีกก็ได วิเชียร เกษประทุม (2561: 70) ไดใหความหมายของประโยคไววา คำหรือกลุมคำที่นำมา เรียงกัน มีความหมายครบถวนสมบูรณ ทำใหรูวาใครทำอะไร เชน นักเรียนอานหนังสือ รวมถึง การบอกใหทราบวา ใครมีสภาพอยางไร เชน หนาตางเปด หรือใครรูสึกอยางไร เชน คุณพอโกรธ จากความหมายของประโยคสรุปไดวา ประโยค หมายถึง กลุมคำที่มีความเกี่ยวของกันมา เรียงตอกันอยางเปนระเบียบใหแตละคำมีความสัมพันธกัน และมีเนื้อความครบบริบูรณเพื่อแสดงให รูวา ใครทำอะไร ที่ไหน อยางไร เชน สมชายไปมหาวิทยาลัย ตำรวจสวบสวนคนราย สวนประกอบของประโยค ประโยคหนึ่ง ๆ จะสมบูรณไดตองมีสวนประกอบที่ครบถวน ดังที่ อุดม วโรตมสิกขดิตถ (2553: 168) กลาวถึงสวนประกอบของประโยคที่สมบูรณวา ประกอบดวยสวนสำคัญ 2 สวน คือ ภาคประธานและภาคแสดง หรือ นามวลี (Noun phrase) ทำหนาที่เปนประธานของประโยค และ กริยาวลี (Verb phrase) ทำหนาที่เปนกริยาของประโยค เห็นไดวา ประโยคที่สมบูรณ ควรมีสวนประกอบของประโยคที่สำคัญ มี 2 สวน ดังนี้ 1. ภาคประธาน หมายถึง สวนที่เปนผูกระทำ ทำหนาที่คุมบทกริยาใหมีลักษณะเปน ประโยคตาง ๆ หมายถึง ใคร หรือ อะไร กระทำอาการอะไรในประโยค ภาคประธาน ประกอบดวย บทประธาน บทขยายประธาน (กำชัย ทองหลอ, 2556: 407) มีรายละเอียดดังนี้ 1.1 บทประธาน คือ บทที่เปนหัวหนาของประโยค และทำหนาที่คุมบทกริยาใหมี ลักษณะเปนประโยคตาง ๆ จะใช คำ วลี หรือ ประโยค ก็ได เชน
139 นักศึกษาเรียนหนังสือ (“นักศึกษา” เปนคำนาม ทำหนาที่เปนบทประธาน) เขาเตนรำเกง (“เขา” เปนคำสรรพนาม ทำหนาที่เปนบทประธาน) ผูชายคนนั้นที่แนนชอบ (“ผูชายคนนั้น” เปนนามวลี ทำหนาที่เปนบทประธาน) คุณพอใหหนังสือเลมนี้ตั้งแตฉันอายุ 10 ขวบ (“คุณพอใหหนังสือเลมนี้” เปนประโยค ทำหนาที่เปนบทประธาน) 1.2 บทขยายประธาน คือ บทที่ทำหนาที่ประกอบบทประธานใหไดใจความชัดเจน ยิ่งขึ้น จะใช คำ วลี หรือประโยค ก็ได เชน ผูอำนวยการทานนำเสนอผลการประเมินโรงเรียน (“ทาน” เปนคำสรรพนาม ทำหนาที่เปน บทขยายประธาน) เพื่อนดีจะคอยชวยเหลือเรา (“ดี” เปนคำวิเศษณ ทำหนาที่เปนบทขยายประธาน) นักเรียนในหองนี้ชอบทำกิจกรรม (“ทาน” เปนบุพบทวลี ทำหนาที่เปนบทขยายประธาน) คนที่ประสบความสำเร็จตองรูจักปรับตัว (“ที่ประสบความสำเร็จ” เปนประโยค ทำหนาที่ เปนบทขยายประธาน) 2. ภาคแสดง หมายถึง สวนที่แสดงอาการของผูกระทำ เพื่อบอกใหทราบวาประธาน กระทำอาการอะไร ประกอบดวย 4 สวนคือ บทกริยา บทขยายกริยา บทกรรม บทขยายกรรม (กำชัย ทองหลอ, 2556: 407-408) มีรายละเอียดดังนี้ 2.1 บทกริยา คือ สวนที่แสดงความเปนไปของบทประธาน ใหรูวาบทประธานนั้นเปน ผูกระทำ ผูถูกกระทำ หรือผูถูกใช จะเปน คำ หรือ วลี ก็ได เชน เขามองหารถตูโดยสาร (“มองหา” เปนสกรรมกริยา ทำหนาที่เปนบทกริยา) เธอทำงานทุกอยาง (“ทำงาน” เปนอกรรมกริยา ทำหนาที่เปนบทกริยา) คุณเฉลียวเปนนักธุรกิจ (“เปน” เปนวิกตรรถกริยา ทำหนาที่เปนบทกริยา) ศิรินกำลังศึกษาอยูชั้นปที่ 1 (“กำลังศึกษา” เปนกริยาวลี โดยมี “กำลัง” เปน กริยานุเคราะห รวมกับ “ศึกษา” เปนอกรรมกริยา รวมแลวทำหนาที่เปนบทกริยา) เราควรจะเก็บเงินไวดวย (“ควรจะเก็บ” เปนกริยาวลี โดยมี “ควรจะ” เปน กริยานุเคราะห รวมกับ “เก็บ” เปนสกรรมกริยา รวมแลวทำหนาที่เปนบทกริยา) ขอสังเกต บทกริยา ตามปรกติตองเรียงไวหลังบทประธาน แตบางกรณีก็เรียงไวหนา บทประธานไดเรียกวาประโยคกริยา เปนประโยคที่มีกริยา “ มี เกิด ปรากฏ” ขึ้นตนประโยค ซึ่งมักเปนสำนวนภาษาพูด เชน มีใครเคยไปสนามหลวงบาง เกิดอุทกภัยรายแรงในภาคใต ปรากฏดาวหางบนทองฟาทางทิศตะวันตก
140 คำกริยาที่ใชเปนบทกริยาของประธานได มีอยู 3 ชนิด คือ สกรรมกริยา อกรรมกริยา และ วิกตรรถกริยา สวนคำกริยานุเคราะหจะใชเปนบทกริยาตามลำพังไมได ตองใชรวมกับคำกริยา 3 ชนิด นั้น และเมื่อรวมกันแลวจะเรียกวา กริยาวลี 2.2 บทขยายกริยา คือ สวนที่ทำหนาที่ประกอบบทกริยาใหมีความชัดเจนยิ่งขึ้น จะใช คำ วลี หรือประโยค ก็ได เชน เธอเปนนักกีฬา (“นักกีฬา” เปนสามานยนาม ทำหนาที่เปนบทขยายกริยา “เปน”) เขาเปนนักกีฬาทีมชาติ (“นักกีฬาทีมชาติ” เปนนามวลี ทำหนาที่เปนบทขยายกริยา “เปน”) ผมเปนคนหนึ่งที่ชอบการออกกำลังกาย (“คนหนึ่งที่ชอบการออกกำลังกาย” เปน สามานยนาม ทำหนาที่เปนบทขยายกริยา “เปน”) ขอสังเกต บทขยายที่มีบทขยายตอไปอีก ในเวลาแยกสวนประกอบของประโยคใหรวมไวใน ชองเดียวกัน โดยใชหลักเกณฑวา บทขยายของบทขยาย ตองอยูชองเดียวกับบทขยาย 2.3 บทกรรม คือ สวนที่ทำหนาที่ถูกกริยาทำ จะใช คำ วลี หรือประโยค ก็ได เชน แมคาขายน้ำปน (“น้ำปน” เปนคำนาม ทำหนาที่เปนบทกรรม) เขาถายรูป (“รูป” เปนคำนาม ทำหนาที่เปนบทกรรม) พี่อัดวีดีโอหนาจอคอมพิวเตอร (“วีดีโอหนาจอคอมพิวเตอร” เปนคำนาม ทำหนาที่เปน บทกรรม) ฉันเห็นแมขับรถไปตลาด (“แมขับรถไปตลาด” เปนประโยค ทำหนาที่เปนบทกรรม) ขอสังเกต บทกรรมทุกชนิด จะตองเปนกรรมของสกรรมกริยาเทานั้น เพราะกริยาชนิดอื่น จะมีกรรมไมได 2.4 บทขยายกรรม คือ สวนที่ทำหนาที่ขยายกรรมใหไดความหมายชัดเจนยิ่งขึ้น จะใชคำ วลี หรือประโยค ก็ได เชน ผมจะไปเยี่ยมญาติผูใหญ (“ผูใหญ” เปนคำนาม ทำหนาที่เปนขยายบทกรรม “ญาติ”) เขาเปนเพื่อนสนิท (“สนิท” เปนคำวิเศษณ ทำหนาที่เปนบทกรรม “เพื่อน”) เขาทานอาหารเพื่อสุขภาพ (“เพื่อสุขภาพ” เปนคำบุพบทวลี ทำหนาที่เปนบทขยายกรรม “อาหาร”) ฉันหยิบสมุดที่วางอยูบนโตะ (“ที่วางอยูบนโตะ” เปนประโยค ทำหนาที่เปนบทขยาย กรรม “สมุด”) หมายเหตุ นอกจากสวนประกอบที่กลาวมาทั้งหมดแลว ยังมีสวนประกอบอีกประเภทหนึ่ง ซึ่งเรียกวา บทเชื่อม ซึ่งบทเชื่อมนี้ก็คือคำหรือวลีที่ไมมีความเกี่ยวของกับสวนใดสวนหนึ่งของประโยค
141 แตเปนบทที่ทำหนาที่เชื่อมคำ วลี หรือประโยค ใหประโยคนั้นชัดเจน มีใจความสละสลวยขึ้น ตัวอยางเชน เขาพูดออกไปโดยไมรูสึกตัว, เขานอนแตฉันนั่ง, โอโห! รถของเธอสวยจัง ตัวอยางการวิเคราะหสวนประกอบของประโยค 1. “ประธาน” รวมกับ “กริยา” เชน ฉันนอนหลับ ฉัน เปนบทประธาน นอนหลับ เปนบทกริยา 2. “ประธาน” รวมกับ “กริยา” รวมกับ “ขยายกริยา” เชน เขาเปนบุตรชายคนโตของฉัน เขา เปนบทประธาน เปน เปนบทกริยา บุตรชายคนโตของฉัน เปนบทขยายกริยา 3. “ประธาน” รวมกับ “ขยายประธาน” รวมกับ “กริยา” รวมกับ “ขยายกริยา” เชน นกฝูงใหญบินอยูบนทองฟา นก เปนบทประธาน ฝูงใหญ เปนบทขยายประธาน บิน เปนบทกริยา อยูบนทองฟา เปนบทขยายกริยา 4. “ประธาน” รวมกับ “กริยา” รวมกับ “กรรม” เชน ฉันอานหนังสือ ฉัน เปนบทประธาน อาน เปนบทกริยา หนังสือ เปนบทกรรม 5. “ประธาน” รวมกับ “ขยายประธาน” รวมกับ “กริยา” รวมกับ “กรรม” เชน เด็กตัวอวนเตะสุนัข เด็ก เปนบทประธาน ตัวอวน เปนบทขยายประธาน เตะ เปนบทกริยา สุนัข เปนบทกรรม 6. “ประธาน” รวมกับ “ขยายประธาน” รวมกับ “กริยา” รวมกับ “ขยายกริยา” รวมกับ “กรรม” รวมกับ “ขยายกรรม”
142 เชน เด็กผูหญิงคนนั้นมีปากกา 3 ดามในกระเปา เด็ก เปนบทประธาน ผูหญิงคนนั้น เปนบทขยายประธาน มี เปนบทกริยา ในกระเปา เปนบทขยายกริยา ปากกา เปนบทกรรม 3 ดาม เปนบทขยายกรรม ชนิดของประโยค ประโยคที่ใชในการสื่อสารทั้งภาษาพูดและภาษาเขียน สามารถจำแนกได ดังที่ วิจินตน ภาณุพงศ และคณะ (2555: 98-107); กระทรวงศึกษาธิการ (2555, 104-106) ไดแบงชนิดของ ประโยค โดยพิจารณาตามโครงสรางไดเปน 3 ชนิด ไดแก 1. ประโยคสามัญ 2. ประโยครวม 3. ประโยคซอน 1. ประโยคสามัญ หรือประโยคพื้นฐาน หมายถึง ประโยคที่ประกอบดวยนามวลี ทำหนาที่ ประธานกับกริยาวลีทำหนาที่ภาคแสดง ประโยคสามัญตองไมมีอนุประโยคเปนสวนขยาย และไมมี คำเชื่อมกริยา คำเชื่อมกริยาวลี หรือคำเชื่อมประโยค ประโยคสามัญแบงไดเปน 2 ชนิด ไดแก 1.1 ประโยคสามัญที่มีกริยาวลีเดียว เชน นิดานั่งในหองสมุด รถคันนั้นสวยมาก แมกำลังกินขาว เธอรีบ ๆ หนอย เห็นไดวา ประโยคสามัญดังกลาว มีกริยาวลีเพียง 1 กริยาวลี ที่ขีดเสนใตเทานั้น 1.2 ประโยคสามัญหลายกริยาวลี เชน ครูสัญญาโบกมือ ลานักเรียน (เหตุการณในประโยคเกิดขึ้นพรอมกัน) กานดาขับรถ ขามภูเขา (เหตุการณในประโยคเกิดขึ้นพรอมกัน) สุภาทำอาหาร กินเอง (เหตุการณในประโยคเกิดขึ้นตอเนื่องกัน เกิดกอนหลังตามลำดับ) ปาไป ซื้อของที่ตลาด (เหตุการณในประโยคเกิดขึ้นตอเนื่องกัน เกิดกอนหลังตามลำดับ) คลื่นสึนามิพัดบาน พังทั้งหมด (เหตุการณหลังในประโยคเปนผลของเหตุการณแรก) นิดหนอยซักเสื้อ สะอาดมาก (เหตุการณหลังในประโยคเปนผลของเหตุการณแรก)
143 เห็นไดวา ประโยคสามัญดังกลาว มีกริยาวลีมากกวา 1 กริยาวลี ทำหนาที่เปนภาคแสดง แมจะมีหลายกริยาวลี แตประโยคสามัญชนิดนี้ตองไมมีคำเชื่อม เชื่อมกริยาวลีเหลานั้น โดยกริยาวลี ในประโยคแสดงเหตุการณที่เกิดขึ้นพรอมกัน เกิดตอเนื่องกันหรือเกิดกอนหลังกันตามลำดับ หรือ เหตุการณหลังเปนผลจากเหตุการณแรกก็ได 2. ประโยครวม หมายถึง ประโยคยอยตั้งแต 2 ประโยคขึ้นไปมารวมกันเปนประโยคเดียวกัน โดยมีคำเชื่อม เชน และ และก็ แต ทวา หรือ ทำหนาที่เชื่อมประโยคยอยที่มารวมกันประโยครวม สามารถจำแนกตามเนื้อความได 4 ชนิด คือ 2.1 ประโยครวมที่มีเนื้อความคลอยตามกัน ประโยคชนิดนี้จะมีประโยคเดียวที่มี เนื้อความทั้งประโยคหนาและหลังคลอยตามกัน คำเชื่อมมักใชคำวา และ กับ แลว...จึงครั้น...เมื่อ ถาวา ถา...วา ทั้ง...และ พอ...ก็ เชน ฉันและนองชอบไปเที่ยวงานวัด ครั้นฤกษงามยามดีประธานก็ลั่นฆองชัย พอเรามาถึงที่ทำงาน เราก็รีบไปรับเอกสารทันที ถาวาไมมีความเกิดและความตายความทุกขก็ไมมี 2.2 ประโยครวมที่มีเนื้อความขัดแยงกัน ประโยคชนิดนี้จะมีประโยคเดียว ประโยคหนา จะขัดแยงกับประโยคหลัง คำสันธานที่มักใชเปนตัวเชื่อม เชน ถึง...ก็ กวา...ก็ แต แตทวา ถึงเขาจะทำดีดวยฉันก็ไมใหอภัย กวาเขาจะมาถึง ฉันก็หลับแลว เขาชอบทานกวยเตี๋ยวน้ำ แตฉันชอบทานกวยเตี๋ยวแหง 2.3 ประโยครวมที่มีเนื้อความใหเลือกอยางใดอยางหนึ่ง ประโยคชนิดนี้จะ มีบทเชื่อม เชน หรือ หรือวา มิฉะนั้น ไมเชนนั้น ไม...ก็ เธอจะดื่มน้ำเปลาหรือดื่มน้ำอัดลม คุณตองชดใชคาเสียหายไมเชนนั้นฉันจะแจงความ ไมพอก็ลูกตองไปซื้อของ 2.4 ประโยครวมที่มีเนื้อความเปนเหตุเปนผลกัน ประโยคชนิดนี้ประโยค แรกจะเปนเหตุ ประโยคหลังจะเปนผล มักใชคำสันธานเปนคำเชื่อม เชน จึง เพราะ...จึง เพราะฉะนั้น ฉะนั้น ดังนั้น เพราะฉะนั้น...จึง ฉะนั้น...จึง เพราะฝนตกหนักฉันจึงออกไปเที่ยวไมได ฉันชอบนอนตื่นสายจึงมาเรียนไมทันเปนประจำ 3. ประโยคซอน หมายถึง ประโยคที่มีใจความหลักประโยคหนึ่งแลวมีประโยคยอยอีก ประโยคหนึ่งซอนอยู ประโยคยอยนั้นอาจทำหนาที่เปนนาม ขยายนาม หรือสรรพนาม และ
144 ขยายกริยาหรือวิเศษณก็ได (หนึ่งฤทัย ชวนะลิขิกร, 2561: 115) ดังนั้นประโยคซอนจึงประกอบดวย ประโยคหลัก (มุขยประโยค) กับ ประโยคยอย (อนุประโยค) ประโยคหลัก (มุขยประโยค) คือ ประโยคที่มีอีกประโยคหนึ่งเปนสวนหนึ่งของประโยค ไดแก เปนประธาน เปนหนวยเติมเต็ม หรือเปนสวนขยาย ประโยคยอย (อนุประโยค) คือ ประโยคที่ขึ้นตนดวยอนุประโยค ทำหนาที่เชนเดียวกับ นามวลี คือ เปนประธาน กรรม หนวยเติมเต็ม หรือสวนขยายสวนใดสวนหนึ่งของประโยค หรือ ทำหนาที่เชนเดียวกับ วิเศษณวลี คือทำหนาที่ขยายกริยาวลี เชน นักเรียนตองไปบอกผูปกครองวาโรงเรียนจะจัดกิจกรรมวันสงกรานต(นักเรียนตองไปบอก ผูปกครอง เปนมุขยประโยค สวน วาโรงเรียนจะจัดกิจกรรมวันสงกรานต เปนอนุประโยค ทำหนาที่ เปนกรรมของกริยา บอก ซึ่งเปนกริยาของประโยคหลัก) กัลยาดีใจที่จับสลากไดรถจักรยาน (กัลยาดีใจ เปนมุขยประโยค สวน ที่จับสลากได รถจักรยาน เปนอนุประโยค ทำหนาที่เปนหนวยเติมเต็มของกริยา ดีใจ ซึ่งเปนกริยาของประโยค หลัก) คนที่ไมขยันมักไมประสบความสำเร็จในชีวิต (คนที่ไมประสบความสำเร็จในชีวิต เปนมุขย ประโยค สวน ที่ไมขยัน เปนอนุประโยค ทำหนาที่ขยายคำนาม คน ทำหนาที่เปนสวนหลักของ นามวลี ซึ่งเปนประธานของประโยคหลัก) ประโยคยอย (อนุประโยค) ที่ใชประกอบประโยคหลักมี 3 ชนิด คือ 3.1 ประโยคยอยที่ทำหนาที่คลายนาม อาจเปนบทประธานหรือบทกรรมหรือบทขยาย ประธาน หรือประโยคที่ตามหลังคำวา “ให” “วา” ประโยคชนิดนี้เราเรียกวา “นามานุประโยค” เชน คนทำดียอมไดรับผลดี (เปนบทประธาน) ฉันเห็นเด็กตกน้ำ (เปนบทกรรม) ขาวคนรายถูกยิงตายทำใหประชาชนดีใจมาก (เปนบทขยายประธาน) ฉันไมชอบใหเขามาสาย (ตามหลังคำวา “ให” เปนบทขยายกริยา) พอบอกวา พอจะเดินทางไปตางประเทศ 1 อาทิตย (ตามหลังคำวา “วา” เปนบทขยาย กริยา) 3.2 ประโยคยอยที่ทำหนาที่ประกอบคำนามหรือคำสรรพนาม พระยาอุปกิตศิลปสาร (2546: 266-267) กลาวถึงความหมายของคุณานุประโยคไววา เปนประโยคยอยประกอบคำนามหรือ สรรพนามที่มีอยูในประโยคหลัก ประโยคชนิดนี้มักมี “ที่ ซึ่ง อัน” เปนบทเชื่อมประโยคหลัก ประกอบอยูดวย ประโยคชนิดนี้เรียกวา “คุณานุประโยค” เชน
145 คนที่เกียจครานยอมลำบาก (ตามหลังคำวา “ที่” เปนบทขยายบทประธาน ซึ่งเปนคำนาม “คน”) ฉันไมเห็นดวยกับการกระทำอันทารุณโหดรายเชนนี้ (ตามหลังคำวา “อัน” เปนบทขยาย กรรม ซึ่งเปนคำนาม “การกระทำ”) ของซึ่งวางอยูในตูคือของขวัญของพอ (ตามหลังคำวา “ซึ่ง” เปนบทขยายประธาน ซึ่งเปน คำนาม “คน”) เขามีหนังสือซึ่งฉันไมมี (ตามหลังคำวา “ซึ่ง” เปนบทขยายประธาน ซึ่งเปนคำนาม “หนังสือ”) ประโยคเหลานี้จะทำหนาที่เหมือนบทวิเศษณ เพื่อประกอบนาม หรือสรรพนาม ขอสังเกต คือ จะมีประพันธสรรพนาม ที่ ซึ่ง อัน เปนบทเชื่อม 3.3 ประโยคยอยที่ทำหนาที่ประกอบคำกริยาหรือคำวิเศษณ และใชประพันธวิเศษณ หรือคำสันธานเปนบทเชื่อม ประโยคชนิดนี้เรียกวา “วิเศษณานุประโยค” เชน เขาเปนคนดีที่โลกลืม (ทำหนาที่ประกอบคำวิเศษณ “ดี”) เขาวิ่งเร็วจนฉันตามไมทัน (ทำหนาที่ประกอบคำวิเศษณ “เร็ว”) ผูหญิงคนนั้นพูดภาษาอังกฤษเกงเพราะเธออยูตางประเทศมานาน (ทำหนาที่ประกอบคำ วิเศษณ “เกง”) เขารองโหวกเหวกเหมือนเจกตื่นไฟ (ทำหนาที่ประกอบคำกริยา “รองโหวกเหวก”) วิจินตน ภาณุพงศ (2555) กลาวเพิ่มเติมถึงวิเศษณานุประโยคไววา หากวิเศษณานุประโยค อยูหนาประโยคหลัก มักจะมีคำเชื่อมเสริม ก็ จึง เลย ถึง อยูในประโยคหลักดวย เชน เมื่อเขาไมอยากทำงานประจำ ก็อยาไปบังคับเขาเลย เนื่องจากเศรษฐกิจไมคอยดีประชาชนจึงลดการใชจายใหนอยลง เพราะมัวแตคุยโทรศัพทมือถือ เลยเกิดอุบัติเหตุ เพราะไมขยันเรียน ถึงไดคะแนนสอบนอย คำเชื่อมวิเศษณานุประโยค มีหลายกลุม ที่พบบอยมีดังนี้ 3.3.1 คำเชื่อมวิเศษณานุประโยคบอกเวลา มักมีคำวา เมื่อ ขณะ กอน หลัง หลังจาก ที่ แต ตั้งแต เชน อารยามาเมื่อนุชรีหลับ เด็ก ๆ กลับไปหลังโรงเรียนเลิกแลว หลังงานเลิกแลว พนักงานพากันไปรับประทานอาหาร 3.3.2 คำเชื่อมวิเศษณานุประโยคบอกเหตุ มักมีคำวา เพราะ เนื่องจาก เชน ลินดาเปนหวัดเนื่องจากตากฝนอยูนาน
146 เขานอนไมหลับเพราะมีเสียงดัง เพราะกังวลเธอจึงมาปรึกษาฉัน 3.3.3 คำเชื่อมวิเศษณานุประโยคบอกผล มักมีคำวา จน จนกระทั่ง กระทั่ง เชน ศรายุทธไมสบายจนไปทำงานไมไหว เขาเดินเร็วจนกระทั่งฉันเดินไมทัน 3.3.4 คำเชื่อมวิเศษณานุประโยคบอกความมุงหมาย มักมีคำวา เพื่อ เชน เขาทำงานหนัก เพื่อชวยใหครอบครัวดีขึ้น เพื่อใหลูกนอน เธอจึงรองเพลงกลอม 3.3.5 คำเชื่อมวิเศษณานุประโยคบอกเงื่อนไข มักมีคำวา ถา หาก เชน เธอจะประสบความสำเร็จ ถาเธอตั้งใจทำงานอยางจริงจัง หากเขาไมมา ฉันก็จะเดินทางไปเอง 3.3.6 คำเชื่อมวิเศษณานุประโยคบอกความขัดแยง มักมีคำวา แมวา ทั้งที่ เชน แมวาเขาจะไมสบาย เขาก็พยายามทำงานจนเสร็จ ทั้งที่ไมเห็นดวยกับพอ เขาก็ปฏิบัติตามคำสั่ง เขามาโรงเรียนแตเชา ทั้งที่เขาทำงานเลิกดึก นอกจากประโยคทั้ง 3 ชนิดนี้แลวยังมีประโยคอีกประเภทหนึ่งคือ ประโยคซับซอนหรือ ประโยคระคน กำชัย ทองหลอ (2556: 429) กลาวถึงประโยคระคนสรุปไดวาเกิดจากประโยคชนิด ตาง ๆ ใน 3 ชนิดนี้มาใชรวมกัน เชน นำประโยคเดียวมารวมกับประโยครวม ประโยครวมมา รวมกับประโยครวม ประโยครวมมารวมกับประโยคซอน โดยประโยคเหลานี้จะมีบทเชื่อมเพื่อให เกิดความติดตอกัน เชน พี่และนองเปนครู แตฉันเปนทหาร (เกิดจากประโยครวมรวมกับประโยคสามัญ) วันอาทิตยนี้คุณพอและคุณแมจะไปทำบุญ สวนพี่และฉันจะไปเที่ยวเลย (เกิดจากประโยค รวมมารวมกับประโยครวม) รูปประโยคที่ใชในการสื่อสาร การแบงรูปประโยคที่ใชในการสื่อสารตามเจตนาของผูสงสาร โดยทั่วไปแบงตาม วัตถุประสงคของประโยค สรุปไดดังนี้ 1. ประโยคบอกเลา หมายถึง ประโยคที่มีเนื้อความบอกเลาเรื่องราวตาง ๆ เปนประโยคที่มี คำปฏิเสธ ไมมีคำบงชี้แสดงคำถาม ขอรองหรือคำสั่ง เนื้อความในประโยคชนิดนี้เปนเนื้อความที่ บงชี้ใหเห็นวาประธานทำกริยาอะไร ที่ไหน อยางไร และเมื่อไร เชน ฉันจะไปเที่ยวกับเธอ
147 วันนี้เธอมาทำงานสายอีกแลว เมื่อเชานี้แดดจาผิดปรกติ 2. ประโยคคำถาม หมายถึง ประโยคที่มีเนื้อความเปนคำถาม จะมีคำวา หรือ ไหม หรือไม ทำไม อยางไร อะไร ที่ไหน เมื่อไร อยูหนาประโยคหรือทายประโยค เชน เมื่อไรเขาจะมาเสียที ปากกาของฉันอยูที่ไหน อยากไดดินสอแทงใหมไหม ประโยคคำถามอาจแบงเปน 2 ชนิด คือ ประโยคคำถามที่ตองการการตอบรับหรือปฏิเสธ กับ ประโยคคำถามที่ตองการขอเท็จจริง 2.1 ประโยคที่ตองการการตอบรับหรือปฏิเสธ เปนประโยคคำถามที่ใชคำลงทาย แสดงคำถาม วา “ไหม หรือ” เชน เธอจะไปกินขาวดวยกันไหม เขาอยูในหองคอมพิวเตอรหรือ 2.2 ประโยคคำถามที่ตองการขอเท็จจริง คือ ประโยคคำถามที่ใชแสดงคำถามตาง ๆ ทั้งที่เปนคำสรรพนามและคำวิเศษณ เชน ใครมา เธอทำอะไร ทำไมถึงกลับบานชา 3. ประโยคคำสั่ง หมายถึง ประโยคที่มีเนื้อความขอรองและชักชวน เนื้อความในประโยคเปน เนื้อความสั่งใหทำหรือไมใหทำ ขอรอง ชักชวน ประโยคเหลานี้จะตองมีคำแสดงเนื้อความ บอกให ทราบเนื้อความบังคับ ขอรอง ชักชวน ดังรายละเอียดตอไปนี้ 3.1 ประโยคคำสั่งเริ่มตนดวยคำกริยา เชน เขามาสิ ไปนอนไดแลว ฟงทางนี้ 3.2 ประโยคคำสั่งเริ่มตนดวยคำบงชี้แสดงคำสั่งหรือขอรอง ไดแก คำวา จง ให กรุณา โปรด เชน จงกากบาทขอที่ถูกที่สุด ใหนักเรียนตอบคำถามตอไปนี้ กรุณาแตงกายสุภาพ โปรดชวยกันรักษาความสะอาด
148 3.3 ประโยคคำสั่งที่ขึ้นตนดวยคำเรียกขาน เชน มาลีมาพบผูปกครองที่หองพักครูคะ คุณนริสาเชิญดานในครับ นักศึกษาทำความเคารพ 4. ประโยคปฏิเสธ หมายถึง ประโยคที่มีเนื้อความปฏิเสธ จะมีคำวา ไม ไมได หามิได ใชวา อยูดวย ทั้งนี้ประโยคบอกเลา ประโยคคำถาม ประโยคคำสั่ง ดังกลาวขางตน อาจมีคำปฏิเสธ อยูดวย ทำใหกลายเปน ประโยคบอกปฏิเสธ ประโยคคำสั่งปฏิเสธ และประโยคคำถามปฏิเสธ ตามลำดับ เชน ฉันไมไปเที่ยวกับเธอ (ประโยคบอกปฏิเสธ) ฉันไมไดทำแตกนะ (ประโยคบอกปฏิเสธ) หามกินขนมในหองเรียน (ประโยคคำสั่งปฏิเสธ) อยาพูดเสียงดัง (ประโยคคำสั่งปฏิเสธ) ใครจะไมไปงานวันลอยกระทง (ประโยคคำถามปฏิเสธ) เธอตองกินยากอนอาหารไมใชหรือ (ประโยคคำถามปฏิเสธ) นอกจากนี้ยังสามารถแบงชนิดของประโยคตามเจตนาการสงสาร ซึ่งเปนการใชภาษาสื่อ ความคิดออกมาเปนประโยค บางครั้งผูพูดตองการใหผูฟงไดทราบความคิด ความรูสึก ความตองการ ของตน หรือตองการใหผูฟงปฏิบัติหรือไมปฏิบัติตามที่ผูพูดตองการ ดังนั้นจึงไดมีการแบงชนิดของ ประโยคตามเจตนาของผูสงสารใหละเอียด ชัดเจนมากขึ้น ดังที่ วิจินตน ภานุพงศ และคณะ (2555: 112-116) กลาวไวในบรรทัดฐานภาษาไทย ของกระทรวงศึกษาธิการถึงรูปประโยคที่ใชในการสื่อสาร ไว 9 ประเภท สรุปไดดังนี้ 1. ประโยคบอกใหทราบ คือประโยคที่ผูพูดตองการบอก กลาว หรืออธิบายเรื่องตาง ๆ ให ผูฟงทราบ เชน คุณศิวพงษชอบกินขนมไทย ๆ คุณศิวพงษไมชอบกินขนมไทย ๆ ทั้งนี้ประโยคบอกใหทราบอาจอยูในรูปคำถามก็ได เชน รูไหมวาเขาไปเที่ยวตางประเทศแลวนะ 2. ประโยคเสนอแนะ คือประโยคที่ผูพูดตองการเสนอแนะขอคิดเห็นใหผูฟงปฏิบัติ ใน ประโยคอาจมีคำกริยา ลอง ควร หรือคำลงทาย นะ สิ เชน ลองชิมคุกกี้ธัญพืชฝมือเราดูหนอยนะ เราควรออนนอมถอมตนตอผูใหญ ทานจะไดเมตตา ไปชวนเนยนะ เขายังวางอยู
149 คุณลองพูดเพราะ ๆ กับเขาบางสิ 3. ประโยคสั่ง คือ ประโยคที่ผูพูดตองการบังคับใหผูฟงปฏิบัติตาม มักมีคำชวยกริยา จง ตอง และคำลงทาย สิ นะ เชน ตองทำการบานใหเสร็จกอนนะ จงตอบคำถามตอไปนี้ เปดประตูบานใหหนอยสิ คุณกวาดบานดวยนะ ประโยคคำสั่งอาจเปนคำถามก็ได เชน ทำไมไมนั่งลงละ เมื่อไรจะหยุดรองไห 4. ประโยคหาม คือ ประโยคที่ผูพูดตองการสั่งผูฟงไมใหกระทำ มักมีคำชวยกริยา อยา หาม และคำลงทาย นะ ปรากฏอยูดวย เชน อยาจับสิ่งของภายในพิพิธภัณฑ หามบีบแตรในโรงพยาบาล คุณอยาเสียใจเลยนะ 5. ประโยคชักชวน คือ ประโยคที่มีเจตนาชวนใหผูฟงทำตามความคิดของตน อาจมี คำวิเศษณ กัน และคำลงทาย นะ เถอะ เถอะนะ ปรากฏอยูดวย เชน เราไปดูหนังกันดีกวา คุณเชื่อผมนะ แลวเราจะปลอดภัย เรามารวมกันแยกขยะกันเถอะ พรุงนี้พักผอนกันเถอะนะ 6. ประโยคขู คือ ประโยคที่ผูพูดมีเจตนาชักจูงใหผูฟงทำตามดวยการบอกผลการไมทำตามไว ประโยคขูอาจมีคำเชื่อม ถา หาก ปรากฏอยูดวย เชน ถาเธอไมเปดประตู ฉันจะใหตำรวจพังเขาไปเดี๋ยวนี้ หากเธอไมเขารวมงานนี้ เธอจะไมไดสิทธิ์สวนลดสินคา ฉันจะฟองครู ลองไมทำดูสิ เดี๋ยวโดนดี 7. ประโยคขอรอง คือ ประโยคที่ผูพูดมีเจตนาขอใหผูฟงชวยสงเคราะหทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง อาจมี คำกริยานำ ชวย กรุณา วาน โปรด หรืออาจมีคำวิเศษณ ดวย ที หนอย หรือคำลงทาย เถอะ นะ นะ เชน
150 ชวยไปซื้อขาวที่โรงอาหารใหทีนะ กรุณาแตงกายสุภาพ โปรดปดโทรศัพทมือถือขณะอยูในหองประชุม วานไปซื้อของที่รานใหทีนะ เธอดูแลเด็ก ๆ แทนฉันหนอยเถอะ ประโยคขอรองอาจเปนประโยคคำถามก็ได เชน จะลำบากไหมถาจะฝากเธอไปซื้อของสักสองอยาง 8. ประโยคคาดคะแน หมายถึง ประโยคที่ผูพูดมีเจตนาแสดงความคาดหมายวาสิ่งใดจะ เกิดขึ้นหรือเกิดขึ้นแลว ในประโยคอาจมีคำชวยกริยา คง อาจ ทาจะ เห็นวา นากลัว คำลงทาย กระมัง มั้ง ละสิ เชน ไพศาลคงไปทำงานแลว ดาหวันอาจไมอยูบาน ชนิดานากลัวจะเปนไขเลือดออก ณัฐสุดาไมชอบเรียนภาษาไทยมั้ง ธนาละสิเปนคนคิดเรื่องนี้ 9. ประโยคถาม คือประโยคที่ผูพูดมีเจตนาถามผูฟง ประโยคชนิดนี้จะมีคำแสดงคำถาม ใคร อะไร อยางไร ไหน เทาไร ทำไม เหตุใด เมื่อไร เชน ใครอยูในหอง วารินมากับใคร อะไรลอยมา คุณมาทำงานอยางไร สุนันทาไปเที่ยวไหน รองเทาคูนี้ซื้อมาเทาไร เด็ก ๆ รองไหทำไม เหตุใดเธอจึงมาเรียนสาย เมื่อไรพี่ธีระจะมาสักที จากประโยคที่ใชในการสื่อสาร แสดงใหเห็นวาการใชประโยคในการสื่อสารมีหลายประเภท ตามเจตนาที่ใชติดตอกันระหวางผูพูดและผูฟงจะสมบูรณได ตองอาศัยองคประกอบที่สำคัญ ดังนี้ 1) การตีความประโยคของผูรับสาร 2) สถานการณที่ผูรับสารหรือผูสงสารประสบอยู และ 3) การ แสดงสีหนา ทาทาง และน้ำเสียงในขณะที่สื่อสาร ทั้งนี้หากเปนการสื่อสารผานทางขอความ สวนประกอบที่ 3 อาจไมไดปรากฏในบทสนทนา ดังนั้นสถานการณที่สำคัญหรือเพื่อลดความ
151 ผิดพลาดในการสื่อสาร หากเปนการสื่อสารผานขอความเพียงอยางเดียวจึงควรขยายความให ละเอียด ระมัดระวังในการใชประโยค เพื่อลดความผิดพลาดในการใชประโยคเพื่อการสื่อสาร สรุป วลีหรือกลุมคำ หมายถึง กลุมคำที่เรียงติดตอกันเปนระเบียบที่ประกอบกันตั้งแต 2 คำขึ้นไป แตยังไมไดใจความครบบริบูรณ เนื่องจากขาดสวนใดสวนหนึ่งหรือหลายสวน เชน กินกอน เปนวลี เนื่องจากขาดประธาน และขาดกรรม แบงออกเปน 7 ชนิด ดังนี้1. นามวลี 2. สรรพนามวลี 3. กริยาวลี 4. วิเศษณวลี 5. บุพบทวลี 6. สันธานวลี 7. อุทานวลี วลีหรือกลุมคำ มีหนาที่ เชนเดียวกับคำชนิดตาง ๆ วลีชนิดใดก็มีหนาที่เหมือนดังคำชนิดนั้น ๆ ประโยค หมายถึง กลุมคำที่มีความเกี่ยวของกันมาเรียงตอกันอยางเปนระเบียบใหแตละคำมี ความสัมพันธกัน และมีเนื้อความครบบริบูรณเพื่อแสดงใหรูวา ใครทำอะไร ที่ไหน อยางไร เชน สมชายไปมหาวิทยาลัย ตำรวจสวบสวนคนราย ประโยคที่สมบูรณ ควรมีสวนประกอบของประโยคที่ สำคัญ มี 2 สวน ดังนี้ 1. ภาคประธาน 2. ภาคแสดง ชนิดของประโยค แบงโดยพิจารณาตำแหนง และความสัมพันธของประธาน กริยา และกรรม โดยแบงประโยคออกเปน 3 ชนิด ไดแก 1. ประโยคสามัญ 2. ประโยครวม และ 3. ประโยคซอน หากแบงรูปประโยคที่ใชในการสื่อสาร ตามวัตถุประสงคของประโยค แบงเปน 4 ชนิด ไดแก 1. ประโยคบอกเลา 2. ประโยคคำถาม 3. ประโยคคำสั่ง และ 4. ประโยคปฏิเสธ
152 แบบฝกหัด 1. ขอความตอไปนี้ขอความใดเปนวลีและเปนวลีประเภทใด ถนนพหลโยธิน ฉันทำงานบาน เพราะฉะนั้นจึงตองรีบ รอนเหลือเกิน วัดเจดียหอย คนนี้สอนดี พระองคเจา แมซักผา เขียนกระดาษ เขานั่งคุย อนิจจาความรักเอย ตางก็หนาตาสดใส 1.1 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 1.2 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 1.3 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 1.4 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 1.5 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 1.6 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 1.7 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 1.8 ……………………………………………………………… วลีประเภท......................................................... 2. จงเติมหมายเลขหนาประโยคตอไปนี้เปนประโยคชนิดใด 1. ประโยคสามัญ 2. ประโยครวม 3. ประโยคซอน ………………………2.1 ฉันเลนปงปอง ………………………2.2 ตากับยายทำสวนสม ………………………2.3 เขาเปนคนมีอัธยาศัยดี ………………………2.4 ถึงแมวาฉันจะมาสาย แตก็สงงานทุกครั้ง ………………………2.5 เขาจะสอบพรุงนี้ ………………………2.6 ฉันเห็นคนทิ้งขยะ
153 ………………………2.7 เพราะฝนตก ยุงจึงชุม ………………………2.8 เขาเปนคนไทย ………………………2.9 พอเลาวามีญาติอยูที่สหรัฐอเมริกา ………………………2.10 ฉันเห็นใจคุณ 3. จากบทสนทนาดังกลาว จงบอกวาขอความในเครื่องหมายบุพสัญญา (“....”) มีรูปประโยคที่ใช ในการสื่อสารประเภทใด 1. ประโยคบอกเลา 2. ประโยคคำถาม 3. ประโยคคำสั่ง 4. ประโยคปฏิเสธ ปอมตำรวจถนนในชนบท ศรัณยหลับไปในรถ สะดุงตื่น “จอดทำไม” 3.1 ............ “ดานตำรวจครับ เขาโบกใหจอด” 3.2 ............ โชติจอดรถหนาปอม ตำรวจที่ปอมวิ่งเขามาหา “คุณปลัด ปลัดศรัณยใชไหมครับ” 3.3 ............ “ครับ ผมเอง” 3.4 ............ “มีวิทยุดวนมาจากในเมือง เกิดเรื่องใหญแลวครับ เสือขาวปลนเมือง” 3.5 ............ “อะไรนะ ตอนนี้นะหรือ” 3.6 ............ “นายอำเภอใหผมสกัดรถคุณปลัดเอาไว เพราะภรรยาคุณปลัดถูกพวกมันจับตัวประกันไปครับ” 3.7 ............ ศรัณยตกใจมาก “ริน ไอเลว” 3.8 ............ “เอายังไงดีครับ กลับรถเลยไหมครับ” 3.9 ............ โชติถาม “กลับไปก็ไมทัน ยังไงมันก็ตองเอาสมบัติกลับคาย ผมจะดักจับมันแถวนี้ ขอใชวิทยุหนอยครับ” 3.10 ............ ตำรวจพาศรัณยและโชติเขาไปในปอม ที่มา สราญจิตต (นามแฝง) (2559, 84)
154 เอกสารอางอิง กระทรวงศึกษาธิการ. (2555). ชนิดของคำ วลี ประโยคและสัมพันธสาร. กรุงเทพฯ: สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. กำชัย ทองหลอ. (2556). หลักภาษาไทย. กรุงเทพฯ: รวมสาสน. นววรรณ พันธุเมธา. (2554). ไวยากรณไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน. วันเพ็ญ เทพโสภา. (2558). หลักภาษาไทย ฉบับนักเรียนนักศึกษา. กรุงเทพฯ: ธนธัชการพิมพ. วิจินตนภาณุพงศและคณะ. (2555). บรรทัดฐานภาษาไทย เลม 3. กรุงเทพฯ: สถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. วิเชียร เกษประทุม. (2561). หลักภาษาไทย. นนทบุรี: โรงพิมพเพิ่มทรัพยการพิมพ. สราญจิตต (นามแฝง). (2559). ปดิวรัดา. กรุงเทพฯ: โพสตบุกส. หนึ่งฤทัย ชวนะลิขิกร. (2561). ลักษณะภาษาไทย. พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยราชภัฏ พระนครศรีอยุธยา. อุดม วโรตมสิกขดิตถ. (2553). ภาษาศาสตรเบื้องตน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพมหาวิทยาลัย รามคำแหง อุปกิตศิลปสาร, พระยา. (2546). หลักภาษาไทย. (พิมพครั้งที่ 12). กรุงเทพฯ: โรงพิมพไทยวัฒนา พานิช. Cowper, E. (1992). A Concise Introduction to Syntaxtic Thory. The GovernmentBinding Approach: The University of Chicago Press. Tallerman, M. (2005). Understanding Syntax. Oxford: Oxford University Press.
แผนบริหารการสอนประจำบทที่6 หัวขอเนื้อหาประจำบท หลักการเขียนคำในภาษาไทย 1. การเขียนคำที่ประวิสรรชนีย 2. การเขียนคำที่ใช ใ- ไ- ไ-ย และ -ย 3. การเขียนคำที่ใช บัน และ บรร 4. ตัวอยางคำที่มักเขียนไมถูกตอง หลักการอานคำในภาษาไทย 1. การอาน ตัว ฤ สามารถอานได 3 เสียง คือ ริ รึ เรอ 2. การอาน ตัว ฑ อานได 2 อยาง คืออานเสียง ด และ ท 3. ตัวอยางคำที่มักอานไมถูกตอง หลักการใชประโยคในภาษาไทย 1. การใชประโยคใหถูกตองตามไวยากรณ 2. การใชประโยคใหกะทัดรัด 3. การใชประโยคใหสละสลวย หลักการใชภาษาทางวิชาการ 1. การใชคำที่เปนภาษาวิชาการ 2. การใชประโยคที่เปนภาษาวิชาการ วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม 1. สรุปหลักการเขียนและอานคำในภาษาไทย 2. อานและเขียนคำในภาษาไทยไดถูกตอง 3. อธิบายหลักการใชประโยคในภาษาไทยได 4. บอกหลักการใชภาษาทางวิชาการได 5. ใชประโยคในภาษาไทยตามหลักเกณฑการใชภาษาไทย 6. ประยุกตหลักเกณฑการใชภาษาไทยมาใชแกไขปญหาการใชภาษาไทยได 7. เห็นความสำคัญของการอานและเขียนคำในภาษาไทยใหถูกตอง
156 วิธีสอนและกิจกรรมการเรียนการสอนประจำบท วิธีการจัดการเรียนการสอน กิจกรรมการเรียนการสอน สัปดาหที่ 13 การเรียนรูแบบแสวงหาความรูไดดวย ตนเอง (Self-Study) โดยจัดการเรียน การสอนแบบสืบคน (Inquiry Instruction) 1. ผูเรียนเขียนคำที่มักเขียนผิด จำนวน 10 คำ และ คำที่มักอานผิดจำนวน 10 คำ โดยผูสอนเปนผูบอก คำ และเฉลยรวมกัน 2. ผูเรียนและผูสอนรวมกันอภิปรายหลักการเขียน คำและอานคำในภาษาไทย จากเอกสาร ประกอบการสอน สัปดาหที่ 14 การเรียนรูแบบสรรคนิยม (Constructivism) ใหผูเรียนสราง ความรูดวยตนเอง โดยใหความรูสัมพันธ กับชุมชน วัฒนธรรมในสังคม 1. ผูเรียนแบงกลุม กลุมละ 4-5 คน ศึกษาตัวอยาง ประโยคที่บกพรองที่ใชในการเขียนและในภาษา วิชาการ โดยรวมกันอภิปรายในกลุม พรอมเสนอ แนวทางการแกไขประโยคใหถูกตอง ผูเรียนแตละ กลุมรวมกันนำเสนอผลงาน โดยผูสอนเปนผู เสนอแนะ 2. ผูเรียนแบงกลุม กลุมละ 4-5 คน จัดทำ แบบสอบถาม คำและประโยคที่นักศึกษามักใชผิด โดยศึกษาจากเอกสารประกอบการสอน และจาก แหลงอื่น ๆ จำนวน 30 ขอ โดยผูสอนเปนผูแนะนำ จากนั้นผูเรียนไปสอบถามจากนักศึกษาจากแตละ คณะ รวม 30 คน 3. ผูเรียนลงพื้นที่สอบถามและจัดทำรายงาน วิเคราะหขอมูลที่ได สัปดาหที่ 15 การเรียนรูจากกรณีปญหา (Problembased Learning) โดยใหผูเรียนเลือก แหลงเรียนรูดวยตนเอง แลวผูสอนเปน ผูใหคำแนะนำ 1. ผูเรียนแตละกลุมนำเสนอผลการวิเคราะหขอมูล หนาชั้นเรียน 2. ผูเรียนรวมกันสรุปความรูที่ได พรอมเสนอแนว ทางการแกไขปญหาและพัฒนาการใชภาษาของ นักเรียนนักศึกษารวมกัน
157 สื่อการเรียนการสอน 1. เอกสารประกอบการสอนรายวิชา หลักภาษาไทย 2. เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของกับการใชภาษาไทยในปจจุบัน 3. หนังสือหลักภาษาไทยในหองสมุด หรือแหลงอื่น ๆ 4. แบบฝกหัดทายบท การวัดผลและการประเมินผล 1. การวัดผล 1.1 การเขาชั้นเรียน 1.2 การมีสวนรวมในการทำกิจกรรมในกลุม 1.3 การจัดทำรายงานการศึกษาคนควา 1.4 การนำเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 1.5 การทำแบบฝกหัดทายบท 2. การประเมินผล 2.1 ประเมินจากการเขาชั้นเรียน 2.2 ประเมินจากการสังเกตการมีสวนรวมในการทำกิจกรรมในกลุม 2.3 ประเมินจากผลการจัดทำรายงานการศึกษาคนควา 2.3 ประเมินจากการนำเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 2.4 ประเมินจากการทำแบบฝกหัดทายบท
บทที่ 6 หลักเกณฑการใชภาษาไทย จุดประสงคปลายทางที่สำคัญของการเรียนการสอนภาษาก็คือ เมื่อเรียนภาษาแลวผูเรียน สามารถนำภาษาไปใชไดจริง การนำภาษาไปใชหรือการใชภาษา จึงหมายถึงการที่คนเราสามารถสื่อ ภาษาเพื่อแสดงความคิดและการกระทำได ดังนั้นในหลักเกณฑการใชภาษาไทยในบทนี้จะกลาวถึง การถายทอดภาษาไทยผานมายังการเขียนและการอานเพื่อใหสามารถสื่อความตามเนื้อหาไดถูกตอง รวมถึงเหมาะสมกับสังคมและวัฒนธรรมดวย ดังที่ ทรอกอพ และพรัพ (traugott and pratt, 1980: 226-227) กลาววา การใชภาษาเกี่ยวของกับองคประกอบหลายประการ คือ องคประกอบดาน เนื้อหาและสิ่งแวดลอมทางสังคมและทางกายภาพ เอกลักษณ ทัศนคติ ความสามารถ ความเชื่อ และ ความสัมพันธกับผูที่รับสาร ดังนั้นผูใชภาษาจึงควรคำนึงในการใชภาษาโดยใหถูกตองกับรูปแบบ ภาษาแตละรูปแบบ นอกจากนั้นยังควรเลือกใชใหเหมาะสมกับสถานการณ เวลา บุคคล สังคม และ วัฒนธรรมเปนสำคัญ หลักเกณฑการใชภาษาไทยเริ่มจาก หลักการเขียนคำในภาษาไทย หลักการอานคำใน ภาษาไทย หลักการใชประโยคในภาษาไทย และหลักการใชภาษาทางวิชาการ ซึ่งควรศึกษาไวเพื่อให สามารถใชภาษาไทยไดอยางถูกตอง หลักการเขียนคำในภาษาไทย 1. การเขียนคำที่ประวิสรรชนีย พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (2556: 1126) ไดใหความหมายของวิสรรชนีย หมายถึง เครื่องหมายสระรูป อะ ใชประหลังตัวอักษร กาญ จนา นาคสกุล และคณะ (2554: 119-121) กลาวถึงหลักเกณ ฑการเขียน คำประวิสรรชนียมีดังนี้ 1.1 คำไทยแทที่ออกเสียง อะ ใหประวิสรรชนียทุกพยางค เชน กระทำ กระบะ ประทะ ยกเวนบางคำที่ไมตองประวิสรรชนีย คือ ณ แปลวา ใน ที่ ออกสียงวา นะ เชน ณ ปาแหงหนึ่ง ธ แปลวา ทาน เธอ ออกเสียงวา ทะ เชน ธ ประสงคใด ฯพณฯ เปนคำนำหนาชื่อหรือตำแหนงขาราชการผูใหญ ออกเสียงวา พะ-นะ-ทาน เช น ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี 1.2 คำเดิมซึ่งเปนคำประสมกันอยูกอนแลว ตอมาเสียงของคำหนากรอนไปกลายเปน เสียง อะ เชน
160 หมากพราว เปน มะพราว หมากขาม เปน มะขาม หมากเขือ เปน มะเขือ 1.3 คำที่มาจากภาษาบาลีสันสกฤต ถาพยางคหนาออกเสียง กระ ตระ ประ พระ หรือพยางคสุดทายออกเสียง อะ ตองประวิสรรชนีย เชน กระษัย ตระกูล ประสิทธิ์ ประโยชน ประชา ประการ ประกาศ ประดิษฐ ประจักษ ประธาน ประพฤติ ประมาท พระพุทธ พระธรรม ลักษณะ คณะ ขณะ 1.4 คำที่มาจากภาษาตะวันออก (ยกเวนคำในตระกูลบาลี-สันสกฤต) ไดแก ภาษาชวา จีน ญี่ปุน พมา ตองประวิสรรชนียทุกพยางคที่ออกเสียง อะ เชน ภาษาชวา ไดแก อังกะลุง มะงุมมะหงาหลา (เที่ยวปา) มะเดหวี(ตำแหนงพระมเหสีที่ 2) มะตาหรี (ดวงอาทิตย) ภาษาจีน ไดแก บะหมี่ แปะซะ ตะหลิว บะจาง ภาษาญี่ปุน ไดแก ซากูระ ฮิระงะนะ (ตัวอักษรญี่ปุน) ภาษาพมา ไดแก อังวะ อะแซหวุนกี้ กะป กะเหรี่ยง พะสิม มะริด มัณฑะเลย เมาะตะมะ ยะไข ตะเลง ภาษามอญ ไดแก มักกะโท ตระกูล จะเข สะพาน ปลากะพง ทะลาย ประเคน กระวาน ตะโก 2. การเขียนคำที่ใชใ- ไ- ไ-ย และ -ย จากการศึกษาไดมีผูอธิบายความหมายของ ใ- ไ- ไ-ย และ -ย ไวแตกตางกัน สามารถแบง แนวคิดไดเปน 2 แนวคิดดังนี้ แนวคิดแรก ใ- ไ- จัดเปนสระหนึ่งในภาษาไทย โดยจัดใหอยูในกลุมของสระเกิน เพราะ รูปสระใชเขียนแทนเสียงคำที่มีพยัญชนะประสมอยูดวยแลวคือ เสียง /อะ/ มี ย สะกด แตรูปคำและ ความหมายของคำมีความแตกตางกันออกไป (พระยาอุปกิตศิลปสาร, 2546: 5) แนวคิดที่สอง ใ- ไ- ไมจัดเปนสระใหมในภาษาไทย เพราะถือวาเปนเสียงที่ลงทายดวย ย ซึ่งเปนพยัญชนะกึ่งสระ คือ อะ รวมกับ ย ซึ่งไมมีเสียงสระใหม จึงนับวา ย เปนพยัญชนะกึ่งสระ เรียกวา อัฒสระ (อุดม วโรตมสิกขดิตถ, 2553: 75; กาญจนา นาคสกุล, 2556) จากที่มีผูใหความหมายดังกลาว สรุปไดวา ใ- ไ- ไ-ย และ -ย ในภาษาไทยประกอบไปดวย เสียงสระอะ กับ ตัวสะกด ย ซึ่งตรงกับสระ อะ ที่มีอยูแลวในภาษาไทย โดยการใชรูปเขียนทั้ง 4 แบบ ทำใหเกิดความหมายที่แตกตางกัน หลักการการเขียนคำที่ใชใ- ไ- ไ-ย และ -ย มีหลักสังเกตดังนี้
161 2.1 ใ- เรียกวาไมมวน มีแบบกำหนดใช 20 คำ คือ ใกล ใคร ใคร ใจ ใช ใช ใด ใต ใน ใบ ใบ ใฝ ใย สะใภ ใส ใส ให ใหญ ใหม ใหล โดยอาจทองคำกลอนเพื่อชวยในการจำไดดังนี้ ผูใหญหาผาใหม ใหสะใภใชคลองคอ ใฝใจเอาใสหอ มิหลงใหลใครขอดู จะใครลงเรือใบ ดูน้ำใสและปลาปู สิ่งใดอยูในตู มิใชอยูใตตั่งเตียง บาใบถือใยบัว หูตามัวมาใกลเคียง เลาทองอยาละเลี่ยง ยี่สิบมวนจำจงดี (กาญจนา นาคสกุล และคณะ, 2554: 122) 2.2 ไ- เรียกวา ไมมลาย ใชในคำไทยทั้งหมด เชน อะไร ไม ไป ไร ไกล ไจ ไส ไหล ไว ไต ไฟ ใชในคำที่นอกจากไมมวนทั้ง 20 คำ และคำที่มาจากภาษาบาลีสันสกฤต เชน ไกลาส ไกรสร ไพฑูรย ไตรรัตน ไศล ไพบูลย คำที่มาจากภาษาเขมร เชน ไถง ไข สไบ ไผท นอกจากนี้ยังเปนคำที่มีจากภาษาอื่น ๆ อีก เชน ไมล เจียระไน อะไหล กงไฉ 2.3 ไ-ย ไมมลายที่มีตัวอักษร ย ใชในบางคำที่ที่มีสระ เอ ย สะกด และ ย ตาม (เอยฺย) ในภาษาบาลีสันสกฤต เชน ไทยทาน (มาจาก เทยฺยทาน) อสงไขย (มาจาก อสงเขยฺย) อุปไมย (มาจาก อุปเมยย) 2.4 -ัย แมเกย ใชในคำที่มาจากบาลีและสันสกฤตที่มีสระ อะ และ ย ตามหลัง เชน ขัย (มาจาก ขย) วินิจฉัย (มาจาก วินิจฺฉย) อาศัย (มาจาก อาศย) วินัย (มาจาก วินย) เมรัย (มาจาก เมรย) ชัย ( มาจาก ชย) 3. การเขียนคำที่ใชบัน และ บรร บัน และ บรร ที่เปนพยางคหนาของคำ ในภาษาไทยออกเสียงเหมือนกัน แตมีหลักเกณฑ การเขียนคำตางกัน ดังนี้ 3.1 คำ “บัน” ที่ใชในคำสวนใหญรับมาจากภาษาเขมร โดยมีกลอนชวยจำ ดังนี้ บันดาลลงบันได บันทึกใหดูจงดี รื่นเริงบันเทิงมี เสียงบันลือสนั่นดัง บันโดยบันโหยไห บันเหินไปจากรวงรัง บันทึงถึงความหลัง บันเดินนั่งนอนบันดล บันกวดเอาลวดรัด บันจวบจัดตกแตงตน คำ “บัน” นั้นฉงน ระวังปนกับ “ร-หัน” (กำชัย ทองหลอ, 2556: 167)
162 3.2 การเขียน “บรร” คำที่เขียน บรร เปนพยางคหนาของคำสวนใหญแผลงมาจากคำ ประ ที่รับมาจากเขมร เชน บรรจง มาจาก ประจง บรรจบ มาจาก ประจบ บรรจุ มาจาก ประจุ บรรทัด มาจาก ประทัด บรรทุก มาจาก ประทุก บรรลุ มาจาก ประลุ บรรเลง มาจาก ประเลง บรรทม มาจาก ประทม บรรเทา มาจาก ประเทา 4. ตัวอยางคำที่มักเขียนไมถูกตอง ภาษาไทยมีทั้งภาษาพูดและภาษาเขียน โดยเฉพาะภาษาเขียนนั้นไดมีภาษาตางประเทศเขา มาปะปนอยูมาก ทั้งภาษาบาลี สันสกฤต มอญ เขมร จีน อาหรับ และภาษาทางตะวันตก ทำใหปญหา ที่พบมากที่สุดคือภาษาเขียน วาเขียนอยางไรจึงจะถูกตอง ในภาษาพูดนั้นแมจะพูดผิดเพี้ยนกันไปบาง ก็พอฟงกันเขาใจ แตในดานการเขียนเพื่อใหเกิดเอกภาพเปนมาตรฐานเดียวกัน ถูกตองตามอักขรวิธี ของภาษาไทย จึงไดมีการกำหนดรูปคำไวอยางชัดเจน ผูเขียนจึงไดรวบรวมคำที่มักเขียนผิดที่ผูเรียนควรทราบ จากราชบัณฑิตยสถาน (2561) ไวดัง ตารางดังนี้ ตารางที่ 6.1 คำที่มักเขียนผิดที่ผูเรียนควรทราบ คำ มักเขียนผิดเปน คำ มักเขียนผิดเปน กฎหมาย กฏหมาย กรรไกร กันไกร กรรมพันธุ กรรมพันธ กระตือรือรน กะตือรือรน กระเพาะ กะเพาะ กวยเตี๋ยวราดหนา กวยเตี๋ยวลาดหนา กะทัดรัด กระทัดรัด กะทันหัน กระทันหัน กะเพรา กระเพรา กากบาท กากบาด กะหรี่ปบ กระหรี่ปบ กะทิ กระทิ กาลเทศะ กาละเทศะ กำเนิด กำเหนิด เกร็ดความรู เกล็ดความรู เกล็ดปลา เกร็ดปลา ขลุกขลิก ขรุกขริก ขี้เถา ขี้เทา ไขมุก ไขมุข ครอบคลุม ครอบคุม ครุภัณฑ คุรุภัณฑ คลินิก คลีนิค คอนเสิรต คอนเสิรท คำนวณ คำนวน
163 คำ มักเขียนผิดเปน คำ มักเขียนผิดเปน คุกกี้ คุกกี้ เครื่องสำอางค เครื่องสำอาง โควตา โควตา จัตุรัส จตุรัส จับฉาย จับไฉ เจตนารมณ เจตนารมย เจียระไน เจียรไน โจทยเลข โจทกเลข โจทกลำเลย โจทยจำเลย โจษจัน โจทยจัน ชอุม ชะอุม ชัชวาล ชัชวาลย โชหวย โชวหวย ซาลาเปา ซาละเปา เซนติเมตร เซ็นติเมตร ดอกจัน (เครื่องหมาย) ดอกจันทน ดอกไมจันทน ดอกไมจันทร ตระเวน ตระเวณ ตาลโตนด ตาลตะโหนด แถลงการณ แถลงการ ทะเลสาบ ทะเลสาป เทคนิค เทคนิก นวัตกรรม นวตกรรม น้ำมากาด น้ำมันกาซ บาดทะยัก บาดทยัก บิณฑบาต บิณฑบาตร ประดิดประดอย ประดิษฐประดอย ผลัดเปลี่ยน ผัดเปลี่ยน ผัดไทย ผัดไท ผัดผอน ผลัดผอน ผูกพัน ผูกพันธ ฝรั่งเศส ฝรั่งเศษ พรรณนา พรรณา ภาพยนตร ภาพยนต ยอมเยา ยอมเยาว เยาววัย เยาวัย สิริมงคล ศิริมงคล อุโมงค อุโมง โอกาส โอกาศ ไอศกรีม ไอศครีม ที่มา (ราชบัณฑิตยสถาน, 2561)
164 หลักการอานคำในภาษาไทย กาญจนา นาคสกุล และคณะ (2554: 88) อธิบายการอานคำที่มีตัว ฤ และตัว ฑ ไวดังนี้ 1. การอาน ตัว ฤ สามารถอานได 3 เสียง คือ ริ รึ เรอ มีหลักสังเกตดังนี้ 1.1 อานเสียง ริ 1.1.1 เมื่อเปนพยางคหนาของคำและมีตัวสะกด เชน ฤณ อานวา ริน ฤทธิ อานวา ริด-ทิ 1.1.2 เมื่อประสมเขากับตัว ก ด ต ท ป ศ ส เชน กฤติกา อานวา กริด-ติ-กา กฤษฎา อานวา กริด-สะ-ดา อังกฤษ อานวา อัง-กริด ตฤณ อานวา ตริน ทฤษฎี อานวา ทริด-สะ-ดี ปฤจฉา อานวา ปริด-ฉา ศฤงคาร อานวา สะ-หริง-คาน สฤษฎ อานวา สะ-หริด 1.2 อานเสียง รึ 1.2.1 เมื่ออยูโดด ๆ เชน ฤบังควร อานวา รึ-บัง-ควน 1.2.2 เมื่อเปนพยางคหนาของคำและมีตัวสะกด เชน ฤคเวท อานวา รึก-คะ-เวด ฤทัย อานวา รึ-ไท ฤชา อานวา รึ-ชา ฤดู อานวา รึ-ดู ฤดี อานวา รึ-ดี 1.2.3 เมื่อประสมกับตัว ค น พ ม ห เชน คฤหบดี อานวา คะ-รึ-หะ-บอ-ดี คฤหัสถ อานวา คะ-รึ-หัด คฤหาสน อานวา คะ-รึ-หาด นฤมล อานวา นะ-รึ-มน นฤนาท อานวา นะ-รึ-นาด
165 นฤคหิต อานวา นะ-รึ-คะ-หิด พฤกษ อานวา พรึก พฤศจิกายน อานวา พรึด-สะ-จิ-กา-ยน พฤหัสบดี อานวา พะ-รึ-หัด-สะ-บอ-ดี มฤตยู อานวา มะ-รึด-ตะ-ยู หฤทัย อานวา หะ-รึ-ทัย หฤโหด อานวา หะ-รึ-โหด 1.3 อานเสียง เรอ มีใชอยูคำเดียวคือ ฤกษ อานวา เริก 2. การอาน ตัว ฑ อานได 2 อยาง คืออานเสียง ด และ ท 2.1 อานเปนเสียง ด เมื่อเปนคำตาย บัณฑิต อานวา บัน-ดิด แปลวา ผูมีปญญา นักปราชญ บัณฑิตย อานวา บัน-ดิด แปลวา ความฉลาด ความรู การเรียน บุณฑริก อานวา บุน-ดะ-ริก แปลวา บัวขาว มณฑป อานวา มน-ดบ แปลวา เรือนยอด บัณเฑาะก อานวา บัน-เดาะ แปลวา กะเทย ขันที บัณเฑาะว อานวา บัน-เดาะ แปลวา กลองเล็กชนิดหนึ่ง 2.2 อานออกเสียง ท (มีทั้งคำเปนและคำตาย) เชน กุณฑี อานวา กุน-ที แปลวา คนที หมอน้ำ ขัณฑสีมา อานวา ขัน-ทะ-สี-มา แปลวา สวนที่เปนเขตแดน ขัณฑสกร อานวา ขัน-ทะ-สะ-กอน แปลวา น้ำตาลกรวด เครื่องยาชนิดหนึ่ง จัณฑาล อานวา จัน-ทาน แปลวา ต้ำชา ดุราย ทัณฑฆาต อานวา ทัน-ทะ-คาด แปลวา เครื่องหมายบังคับอักษรไมใหออกเสียง บัณฑูร อานวา บัน-ทูน แปลวา คำสั่ง มณฑล อานวา มน-ทน แปลวา บริเวณ วงรอบ แควน มณโฑ อานวา มน-โท แปลวา ชื่อเมียทศกัณฑ 3. ตัวอยางคำที่มักอานไมถูกตอง ภาษาไทยมีคำที่มาจากภาษาตางประเทศเขามาปะปนอยูมาก ทั้งภาษาบาลี สันสกฤต มอญ เขมร จีน อาหรับ และภาษาทางตะวันตก ทำใหมีปญหาในดานการอานคำที่มาจากภาษาอื่น ซึ่งอาจมี เสียงที่ไมสอดคลองกับเสียงในภาษาไทย ทั้งนี้บางคำก็ออกตามสำเนียงเดิมของภาษานั้น บางคำก็ นำมาปรับใชใหเขากับลักษณะการออกเสียงของไทย หรือบางคำเราก็อานตามหลักเกณฑที่กำหนดไว
166 บางคำก็อานตามความนิยม หรือบางคำก็อานไดทั้งสองแบบ ดังนั้นผูเขียนจึงไดรวบรวมคำที่ควรอาน ใหถูกตองไว จากราชบัณฑิตยสถาน (2561) โดยหากมีการอานได 2 แบบ ผูเขียนจะยึดตาม หลักเกณฑไวคำแรก สวนคำที่สองเปนการใชตามคำนิยม ซึ่งทั้งนี้ในปจุบันสามารถใชไดทั้งสองคำ ตามที่นำเสนอในตารางดังนี้ ตารางที่ 6.2 คำที่มักอานผิดที่ผูเรียนควรทราบ คำ อานวา คำ อานวา กรกฎาคม กะ-ระ-กะ-ดา-คม, กะ-รัก-กะ-ดา-คม กรณียกิจ กะ-ระ-นี-ยะ-กิด กอ-ระ-นี-ยะ-กิด กรมหลวง กรม-มะ-หลวง กลไก กน-ไก กาลกิณี กา-ละ-กิ-นี, กาน-ละ-กิ-นี กาลเวลา กาน-เว-ลา กาลสมัย กา-ละ-สะ-หมัย กุลสตรี กุน-ละ-สัด-ตรี ขวนขวาย ขวน-ขวาย ขัณฑสกร ขัน-ทด-สะ-กอน ขัดสมาธิ ขัด-สะ-หมาด คณิตศาสตร คะ-นิด-ตะ-สาด คมนาคม คะ-มะ-นา-คม, คม-มะ-นา-คม คุณคา คุน-คา, คุณ-นะ-คา โฆษณา โคด-สะ-นา จระเข จอ-ระ-เข เจรจา เจน-ระ-จา เจตคติ เจ-ตะ-คะ-ติ ชักเยอ ชัก-กะ-เยอ ชนมายุ ชน-นะ-มา-ยุ ชาติพันธ ชาด-ติ-พัน ชันษา ชัน-นะ-สา ดุลพินิจ ดุน-ละ-พิ-นิด ดาวดึงส ดาว-วะ-ดึง ทุจริต ทุด-จะ-หริด เทศนา เท-สะ-นา, เทด-สะ-หนา บรรณารักษศาสตร บัน-นา-รัก-สะ-สาด, บัน-นา-รัก-สาด บรรพกาล บัน-พะ-กาน, บับ-พะ-กาน โบราณกาล โบ-ราน-นะ-กาน, โบ-ราน-กาน โบราณคดี โบ-ราน-นะ-คะ-ดี โบ-ราน-คะ-ดี ปรมาณู ปะ-ระ-มา-นู, ปอ-ระ-มา-นู ประถมศึกษา ประ-ถม-มะ-สึก-สา ประ-ถม-สึก-สา พรหมวิหาร พรม-มะ-วิ-หาน, พรม-วิ-หาน พฤหัสบดี พรึ-หัด-สะ-บอ-ดี พะ-รึ-หัด-สะ-บอ-ดี
167 คำ อานวา คำ อานวา พสกนิกร พะ-สก-กะ-นิ-กอน, พะ-สก-นิ-กอน พืชมงคล พืด-ชะ-มง-คน, พืด-มง-คน ภาวนา พา-วะ-นา ภูมิฐาน พูม-ถาน ภูมิประเทศ พู-มิ-ประ-เทด ภูมิศาสตร พู-มิ-สาด ภูมิภาค พูม-มิ-พาก, พู-มิ-พาก ภูมิลำเนา พูม-ลำ-เนา, พู-มิ-ลำ-เนา มกราคม มะ-กะ-รา-คม, มก-กะ-รม-คม มัธยมศึกษา มัด-ทะ-ยม-มะ-สึก-สา, มัด-ทะ-ยม-สึก-สา มารยาท มา-ระ-ยาด เมรุ เมน มูลนิธิ มูน-ละ-นิ-ทิ, มูน-นิ-ทิ รสนิยม รด-สะ-นิ-ยม, รด-นิ-ยม วุฒิบัตร วุด-ทิ-บัตร ศตวรรษ สะ-ตะ-วัด ศัลยกรรม สัน-ละ-ยะ-กำ ศีลธรรม สีน-ทำ สัน-ยะ-กำ สีน-ละ-ทำ สตรี สัด-ตรี สมรรถนะ สะ-มัด-ถะ-นะ สวรรคต สะ-หวัน-คด อนุสาวรีย อะ-นุ-สา-วะ-รี อัฐิ อัด-ถิ อุณหภูมิ อุน-หะ-พูม ที่มา (ราชบัณฑิตยสถาน, 2561) หลักการใชประโยคในภาษาไทย ประโยค หมายถึง หนวยทางภาษาที่ประกอบดวยคำหรือคำหลายคำเรียงตอกัน กรณีที่ คำหลายคำเรียงตอกัน คำเหลานั้นตองมีความสัมพันธทางไวยากรณกันอยางใดอยางหนึ่ง ประโยค เปนหนวยทางภาษาที่สามารถสื่อความหมายไดวา เกิดอะไรขึ้น หรืออะไรมีสภาพเปนอยางไร (วิจินตน ภาณุพงศและคณะ: 2555, 91) การนำคำมาเรียบเรียงใหคำแตละคำมีความสัมพันธกันและมีความหมายสมบูรณชัดเจนเพื่อ สื่อสารตามความตองการ ผูใชจะประสบความสำเร็จในการสื่อสารหรือไมนั้นขึ้นอยูกับการเลือกใช ประโยคใหถูกตองและเหมาะสม สรุปหลักเกณฑการใชประโยคในภาษาไทยไดดังนี้ 1. การใชประโยคใหถูกตองตามไวยากรณ สาเหตุที่ทำใหประโยคไมถูกตองตามไวยากรณ มีหลายประการ ไดแก
168 1.1 การเรียงคำหรือกลุมคำในประโยค การเรียงคำหรือกลุมคำใหถูกตองตามหนาที่ และความหมายนั้นเปนสิ่งสำคัญอยางยิ่งที่จะทำใหประโยคสื่อความหมายไดอยางชัดเจน ลักษณะที่ มักพบในการสรางประโยคคือเรียงคำหรือกลุมคำผิดลำดับ ทำใหความหมายไมตรงกับสิ่งที่ตองการ หรือเรียงคำแลวไดประโยคที่ไมถูกตองตามหลักไวยากรณ เชน ขอเชิญประชาชนทุกคนมาเลือกตั้งลงคะแนนเสียงกันเถิด ประโยคนี้เราลงคะแนนเพื่อเลือกตั้ง ดังนั้น คำวา “ลงคะแนนเสียง” จึงควรอยูหนาคำวา “เลือกตั้ง” ประโยคที่ถูกตองคือ “ขอเชิญประชาชนทุกคนมาลงคะแนนเสียงเลือกตั้งกันเถิด” 1.2 การเลือกคำมาประกอบเปนประโยค ประโยคอาจผิดไวยากรณไดหากเลือกคำมาใช ประกอบไมสัมพันธกัน หรือการเลือกใชคำที่แตกตางกันมาประกอบเปนประโยคอาจทำให ความหมายตางกันหรือความรูสึกตางกัน ดังรายละเอียดตอไปนี้ 1.2.1 การเลือกใชคำไมสัมพันธกัน เชน การใชคำนามไมสัมพันธกับคำกริยา ขอบกพรองที่พบบอยคือ ผูใชภาษาไมใสใจวาคำนามเชนนี้ตองใชกับคำกริยาเชนใด ทำใหเกิด ขอบกพรองในภาษาขึ้น เชน เธอชวยกมไหลลงมาหนอย ควรใชวา “เธอชวยคอมไหลลงมาหนอย” หรือ “เธอชวยโนมไหลลงมาหนอย” คำวา “กม” จะใชกับ “หนา หัว และหลัง” เทานั้น ดังนั้นในประโยคนี้จึงควรใชคำวา “คอม” หรือ “โนม” จึงจะเหมาะสมกวา 1.2.2 การใชคำผิดหนาที่ เปนการใชคำนามในตำแหนงที่ควรเปนคำกริยา หรือ การใชคำกริยาในตำแหนงที่ควรเปนคำนาม เชน ประเทศไทยพัฒนาการเร็วมาก ประโยคนี้มีขอบกพรอง คือ ไมมีคำกริยา เนื่องจากในตำแหนงที่ควรเปนคำกริยานำคำวา “พัฒนาการ” ซึ่งเปนคำนามมาใชแทนทำใหประโยคไมสมบูรณ การแกไข คือ หาคำกริยามาใส หรือเปลี่ยนคำ “พัฒนาการ” เปนคำกริยา เชน ประเทศไทยมีการพัฒนาเร็วมาก หรือ ประเทศ ไทยพัฒนาเร็วมาก 1.2.3 การใชคำผิดความหมาย กลาวคือ ผูใชภาษาไมรูความหมายของคำที่เลือกมา ใชอยางแทจริง จึงอาจทำใหสื่อความผิดพลาดได การใชคำผิดความหมายอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เชน ไมรูความหมายของคำที่นำมาใช คำที่มีเสียงคลายกันแตความหมายไมเหมือนกัน คำที่มี ความหมายคลายกัน เชน เขาถูกชกเลือดกลบปาก
169 คำวา “กลบ” มีความหมายวา เอาสิ่งซึ่งเปนผงโรยทับขางบนเพื่อปดบัง หรือถมใหเต็ม ไมใหเห็นรองรอย จึงไมสามารถนำมาใชกับเลือดซึ่งเปนของเหลวได คำที่มีความหมายเขากับ ประโยคนี้มากกวา “กลบ” คือ “กบ” หมายถึงเต็ม จึงควรใช“เลือดกบปาก” หมายความวา เลือดเต็มปาก นั่นเอง 1.2.4 การใชลักษณนามผิด การใชลักษณนามจะตองใชใหถูกหลัก คือ ตองรูวา คำนามใดใชลักษณนามอะไร และวางไวในตำแหนงใด เชน ฉันซื้อขาวหลามมา 10 อัน (ควรใช กระบอก) กรรไกรหลายอันอยูในกลอง (ควรใช เลม) 1.2.5 การสะกดคำไมถูกตอง การสะกดคำใหถูกตองเปนสิ่งที่สำคัญอยางยิ่งใน การเขียน เนื่องจากตัวอักษรที่ประสมกันอยางหนึ่งแทนความหมายอยางหนึ่ง คำที่สะกดแตกตางกัน ยอมมีความหมายแตกตางกัน จึงตองระวังการสะกดคำพองเสียงซึ่งสะกดตางกันดวย เชน กาล การ การณ กาญจน ตลอดจนคำที่สะกดดวย ร ล และคำควบกล้ำ เนื่องจากการออกเสียง ไมชัดอาจทำใหสะกดคำผิดได เชน รวง ลวง ปลอด ปอด บางครั้งการสะกดคำผิดอาจเกิดจากความไมรู แลวนำคำที่มีเสียงคลายกันหรือเหมือนกัน แตสะกดแตกตางกันมาเปนแบบในการสะกดคำนั้น เชน อนุญาติ มาตราการ เพชรฆาต ซึ่งคำที่ ถูกตองคือ อนุญาต มาตรการ เพชฌฆาต 1.3 การใชรูปประโยคและสำนวนภาษาอังกฤษ การรับภาษาอังกฤษเขามาใชนั้นไทยเรามีวิธีการใชหลายรูปแบบ บางอยางนำมาใชแลวไมมี ผลเสียตอภาษาไทย แตบางอยางเมื่อนำมาใชแลวทำใหภาษาไทยเกิดความบกพรอง หรือ เปลี่ยนแปลงไป ดังรายละเอียดตอไปนี้ 1.3.1 การใชรูปประโยคภาษาอังกฤษ เชน รูปประโยค Passive Voice ลักษณะของประโยคดังกลาวจะขึ้นตนดวยกรรม เชน “บานหลังนี้ถูกซื้อโดยชาวอเมริกัน” ซึ่งหาก เปนรูปประโยคภาษาไทยที่ถูกตองจะใชวา “ชาวอเมริกันซื้อบานหลังนี้” ซึ่งลักษณะประโยค ภาษาไทยนั้นจะขึ้นตนประโยคดวยประธานตามดวยกริยาและกรรม ลักษณะประโยคอีกรูปแบบหนึ่งที่ปจจุบันนิยมใชคือ การนำคำวา “ถูก” มาใชแทนคำวา “ไดรับ” ในประโยคภาษาไทยนั้นหากประโยคสื่อความหมายที่ดีจะใชคำวา “ไดรับ” ไมใชคำวา “ถูก” เชน “เขาถูกเชิญใหไปเปดงานกีฬาจังหวัด” ประโยคภาษาไทยใชวา “เขาไดรับเชิญไปเปดงานกีฬาจังหวัด” ประโยคในภาษาไทยจะใชคำวา “ถูก” ในความหมายไมดี เชน ถูกตี ถูกรุมทำราย ถูกรังแก สวนในความหมายที่ดีจะใช คำวา “ไดรับ”
170 1.3.2 การใชสำนวนภาษาอังกฤษ การใชสำนวนภาษาอังกฤษในรูปประโยค ภาษาไทย หากผูใชภาษาไทยไมสนใจใชใหถูกตองก็อาจจะทำใหสำนวนตาง ๆ เหลานี้ติดอยูในภาษา จนทำใหคนไทยรุนหลังเห็นวาเปนสิ่งที่ถูกตองใชตาม ๆ กันไปจนทำใหภาษาไทยบกพรองได เชน มันเปนเรื่องยากมากที่จะอธิบายเรื่องเงินใหเขาเขาใจ ประโยคภาษาไทย การอธิบายเรื่องเงินใหเขาเขาใจเปนเรื่องยากมาก เขาเขามาในหองพรอมกับกระเปาใบใหญ ประโยคภาษาไทย เขาถือกระเปาใบใหญเขามาในหอง” 1.4 การใชประโยคใหชัดเจน การใชภาษาเพื่อการสื่อสารควรคำนึงถึงความชัดเจน กระจางแจงในเนื้อความ เพื่อมิใหผูอานเกิดความสับสนหรือเขาใจผิดหรือไมเขาใจเลย ความไมชัดเจน อาจเกิดจากหลายประการ ดังนี้ 1.4.1 การใชคำที่มีโดยนัย ซึ่งเปนความหมายที่เขาใจกันเฉพาะกลุม คนที่มี ประสบการณความรับรูในเรื่องใดเรื่องหนึ่งรวมกัน ดังนั้นผูที่ขาดประสบการณรับรูในเรื่องนั้นอาจ ไมเขาใจหรือแปลความหมายของคำตามความหมายโดยตรงที่เคยเขาใจหรือรับรูมา ตัวอยางเชน “ตำรวจอุมผูตองหาไปสอบสวน” เด็กอาจเขาใจวาเปนความหมายเดียวกับประโยค “แมอุม ลูกไปนอน” ทั้งที่ “อุม” ในประโยคแรกเปนการใชคำในความหมายโดยนัย ซึ่งหมายถึงการนำตัวไป หรือลักพาตัวไป สวน “อุม” ในประโยคหลัง เปนการใชคำในความหมายโดยตรง หมายถึง กิริยา ที่ใชแขนโอบหรือชอนตัวขึ้น การใชคำที่มีความหมายโดยนัยจึงตองคำนึงถึงกลุมผูรับสารดวย หรือ มิเชนนั้นก็ควรหลีกเลี่ยงเพื่อใหเกิดความชัดเจนเปนที่เขาใจของคนทั่วไป 1.4.2 การใชคำกำกวม คำกำกวม คือ คำที่มีความหมายไมชัดเจน คลุมเครือ หรือมีหลายนัย การใชคำกำกวมอาจทำใหเกิดความเขาใจผิด เนื่องจากสามารถตีความหมายได หลายความหมาย ตัวอยางเชน เขาหนาแตกเพราะเดินชนประตู อาจหมายถึงเขาหนาแตกเปนแผล หรือเขาอับอายขายหนาก็ได ความกำกวมเชนนี้อาจ แกไขดวยการเติมคำหรือเปลี่ยนคำเพื่อใหประโยคชัดเจนขึ้น เชน เขาอายมากที่เดินชนประตู หนาของเขาแตกเปนแผลเพราะเดินชนประตู 1.4.3 การใชคำยอ คำตัดสั้น คำยอที่ไมเปนทางการและไมเปนที่ยอมรับโดยทั่วไป อาจกอใหเกิดความเขาใจผิดได เนื่องจากผูรับสารไมทราบความหมาย หรือหากคำยอนั้นซ้ำกับคำยอ ที่เปนทางการหรือเปนที่ยอมรับอยูแลวก็ยิ่งทำใหเกิดความสับสนมากขึ้น ตัวอยางเชน รถโดยสารประจำทางสาย 123 แลนผาน ม.สินธานี คำยอ “ม.” โดยทั่วไปใชแทนคำวา “มหาวิทยาลัย” แตในที่นี้กลับหมายถึงหมูบาน
171 สวนคำตัดสั้น คือ คำที่ตัดใหสั้นลงจากเดิม คำที่กรอนเสียง มักใชในหมูวัยรุน ตัวอยาง จารย (อาจารย) , วิดยา (วิทยาศาสตร) , ศิลสาด (ศิลปศาสตร) 1.4.4 การวางสวนขยายผิดที่ ประโยคที่มีสวนขยายนั้นหากผูใชภาษาวางสวนขยาย ในสวนที่ตองการไมถูกตอง อาจทำใหประโยคเกิดความกำกวมได เชน เขาขายรถยนตที่เขาซื้อเมื่อปที่แลว สวนขยาย “เมื่อปที่แลว” ในประโยคนี้สามารถตีความไดวา ขยาย “ขาย” คือ ขาย รถยนตไปเมื่อปที่แลว หรืออาจตีความไดวา ขยาย “รถยนต” คือ ขายรถยนตที่ซื้อมาเมื่อปที่แลว 1.4.5 การเวนวรรคตอนผิด ประโยคที่มีขนาดยาวหรือมีการใชคำที่ตีความหมายได สองอยาง ผูอานตองตรวจสอบกอนวาจะอานอยางไร เวนวรรคอยางไร เพราะหากเวนวรรคผิด ทำใหประโยคเกิดความกำกวมขึ้นได เชน “ยานี้กินแลวแข็งแรง ไมมีโรคภัยมาเบียดเบียน” หากเวนวรรคตอนผิดอานวา “ยานี้กินแลวแข็ง แรงไมมี โรคภัยมาเบียดเบียน” จะทำใหสื่อความหมายผิดทันที 2. การใชประโยคใหกะทัดรัด การใชประโยคที่เยิ่นเยอเปนอุปสรรคทำใหผูรับสารตอง เสียเวลาฟงหรืออานเกินจำเปน ดังนั้นผูใชภาษาจึงควรเลือกใชภาษาใหกระชับ กะทัดรัด และ ไดใจความ ซึ่งประโยคที่ไมกะทัดรัดเกิดจากสาเหตุหลายอยางดังตอไปนี้ 2.1 การใชคำหรือกลุมคำที่เกินจำเปน เชน ดิฉันมีความเสียใจที่ทำใหครอบครัวผิดหวัง ควรใชวา ดิฉันเสียใจที่ทำใหครอบครัวผิดหวัง เรื่องหญาคานี้ขาพเจาไดทำการศึกษาคนความาเปนเวลา 30 ปแลว ควรใชวา เรื่องหญาคานี้ขาพเจาไดศึกษาคนความาเปนเวลา 30 ปแลว 2.2 การใชคำหรือกลุมคำที่มีความหมายซ้ำกันในประโยค เชน เรือลมที่จังหวัดภูเก็ตผูโดยสารเสียชีวิตหมดไมมีใครรอด ควรใชวา เรือลมที่จังหวัดภูเก็ตผูโดยสารเสียชีวิตทั้งหมด วันนี้ที่หางสรรพสินคามีผูคนคลาคล่ำจำนวนมาก ควรใชวา วันนี้ที่หางสรรพสินคามีผูคนจำนวนมาก 2.3 การไมรวบคำหรือความในประโยคใหกระชับ ตัวอยางเชน เธอควรเก็บปากกา ดินสอ ไมบรรทัด ยางลบ ไวรวมกัน คำวา “ปากกา ดินสอ ไมบรรทัด ยางลบ” อาจแทนดวยคำวา “เครื่องเขียน” ซึ่งสามารถให ความหมายไดเหมือนกันและใจความไมเยิ่นเยอ หรือในกรณีที่ประโยคมีความซ้ำ ๆ กัน ถาตองการใหมีความกระชับรัดกุม เวลาเขียนตอง หาคำหรือวลีมารวบความ เชน
172 เราไมชอบหมา ไมชอบแมว ไมชอบนก ควรใชวา หมา แมว นก ลวนเปนสัตวที่เราไมชอบทั้งสิ้น 3. การใชประโยคใหสละสลวย การใชประโยคใหสละสลวยจะทำใหภาษาที่สื่อสาร มีความไพเราะ สาเหตุที่ทำใหประโยคไมสละสลวยนั้นเกิดมาจากหลายสาเหตุดังนี้ 3.1 การใชคำหรือกลุมคำซ้ำซากในประโยค หมายถึง การใชคำหรือกลุมคำที่เหมือนกัน หรือใชเครื่องหมายซ้ำ ๆ กันในประโยคบอย ๆ ทำใหประโยคไมไพเราะ เชน “ศาสตรหรือความรูตาง ๆ ในโลกนี้ ศิลปวิทยาการตาง ๆ ในทางวิชาการตาง ๆ หรือในดาน ใด ๆ ก็ดี ยอมมีประโยชนตอบุคคลทั่ว ๆ ไป ถาเขาเหลานั้นพยายามศึกษาหาความรูในดานตาง ๆ” ควรใชวา ความรูตาง ๆ ในโลกนี้ไมวาในดานใดยอมมีประโยชนตอบุคคล 3.2 การใชคำตางระดับ คือ การนำคำระดับตางกันมาใชปนกัน เชน ประโยคเปน ระดับภาษาปาก แตนำคำในระดับภาษาทางการมาปะปน ทำใหฟงหรืออานแลวไมไพเราะ เชน สตรีมีความเขมแข็งไมแพผูชาย ควรใชวา สตรีมีความเขมแข็งไมแพบุรุษ หรือ ผูหญิงมีความเขมแข็งไมแพผูชาย 3.3 การไมหลากคำ กลาวคือใชแตคำเดิมซ้ำ ๆ กันในประโยคทำใหเกิดความซ้ำซาก ไม สละสลวย ตัวอยางเชน ชาวนาเปนบุคคลสำคัญของประเทศไทย เพราะชาวนาปลูกขาวสำหรับ บริโภคภายในประเทศ และสงออกขาย หากขาดชาวนาเหลานี้ ประเทศไทยจะตองซื้อขาวจาก เวียดนามมาบริโภค ควรใชวา ชาวนาเปนบุคคลสำคัญของชาติไทย เพราะพวกเขาปลูกขาวสำหรับบริโภคภายในประเทศ และสงออกขาย หากขาดกระดูกสันหลังของชาติเหลานี้ ไทยจะตองซื้อขาวจากเวียดนามมาบริโภค หลักการใชภาษาทางวิชาการ การแบงระดับภาษาในภาษาไทยที่ยอมรับกันมากที่สุดในภาษาศาสตรสังคม คือ การแบงเปน 5 ระดับ เรียกระดับของภาษาวา วัจนลีลา ไดแก วัจนลีลาตายตัว วัจนลีลาทางการ วัจนลีลาหารือ (กึ่งทางการ) วัจนลีลากันเอง วัจนลีลาสนิทสนม (ประคอง นิมมานเหมินท และคณะ: 2555, 13) สำหรับ “ภาษาวิชาการ” นั้น จัดไดวาเปนภาษาที่อยูในระดับภาษาทางการนั่นเอง และ นับเปนลักษณะภาษาที่ผูเรียนควรทราบเพื่อนำไปใชในการเขียนเสนองานทางวิชาการไดอยาง เหมาะสม ภาษาวิชาการ เปนภาษาที่ใชในการนำเสนองานทางวิชาการดวยการเขียน ไมวาจะเปน รายงานประจำภาค บทความวิจัย วิทยานิพนธ หรือแมกระทั่งหนังสือตำราเรียนตาง ๆ ภาษา ในงานทางวิชาการเปนภาษาที่ถูกตองตามหลักภาษาไทย ทั้งดานไวยากรณและการใชภาษา ภาษา
173 มีความกระชับ สื่อความหมายชัดเจน มีการเรียบเรียงความคิดอยางเปนระบบ เพื่อใหผูอานใน สาขาวิชานั้น ๆ และผูอานทั่วไปสามารถเขาใจไดงาย หากจำเปนตองใชศัพทเฉพาะสาขาหรือ ศัพทเทคนิคตองใชใหเหมาะสม ภาษาวิชาการเปนภาษาที่ใชในการเขียนงานทางวิชาการ เพราะฉะนั้นการใชภาษาจึงตอง เปนภาษาเขียนเทานั้น จะไมมีภาษาที่ใชในการพูดสนทนาปะปนอยู นอกจากนี้ภาษาที่ใชตองเปน ภาษาที่สุภาพ และมักจะมีการใชคำศัพทเฉพาะในสาขาวิชาการนั้น ๆ ดวย การใชคำและประโยค ที่เปนภาษาวิชาการจะมีลักษณะเฉพาะ ดังนี้ 1. การใชคำที่เปนภาษาวิชาการ ควรมีการใชดังตอไปนี้ 1.1 เปนคำที่ใชในการเขียนโดยเฉพาะ ภาษาที่ใชในงานวิชาการ เปนภาษาสุภาพ การใชคำจึงเลือกใชคำสุภาพ ดังตัวอยาง ตารางที่ 6.3 การปรับคำไมสุภาพใหเปนคำสุภาพในงานวิชาการ คำไมสุภาพ คำสุภาพ ผัวเมีย อวก ขี้สัตว เยี่ยว ตีน กบาล ขี้ขา หายหัว คูสมรส อาเจียน มูลสัตว ปสสาวะ เทา ศีรษะ คนรับใช หายไปนาน คำบางคำแมจะเปนคำสุภาพ ไมหยาบ แตก็ไมเหมาะสมที่จะใชเขียนงานเขียนทางวิชาการ คำสุภาพบางคำอาจใชไดเฉพาะภาษาพูด บางคำใชเฉพาะภาษาเขียน บางคำใชไดทั้งภาษาพูดและ ภาษาเขียน ดังนั้นการเขียนงานทางวิชาการผูเขียนตองระมัดระวังในการเลือกใชคำใหเหมาะสมดวย ตารางที่ 6.4 การปรับคำที่ใชในภาษาพูดใหเปนภาษาเขียนในงานวิชาการ ภาษาพูด ภาษาเขียน หนึ่งทุม คุย อเมริกา สิบเกานาิกา, 19.00 น. สนทนา สหรัฐอเมริกา
174 ภาษาพูด ภาษาเขียน หนาหนาว ซีร็อก คนตาบอด ยังไง หัว ขี้กลาก ขี้ผึ้ง สากกะเบือ ฤดูหนาว ถายเอกสาร ผูพิการทางสายตา อยางไร ศีรษะ โรคกลาก สีผึ้ง ไมตีพริก 1.2 ไมใชคำยอ ภาษาวิชาการมักจะไมใชคำยอโดยไมจำเปน โดยเฉพาะอยางยิ่งคำยอ ที่ใชเฉพาะกลุม ซึ่งคนสวนใหญไมทราบความหมาย ดังนั้นในการเขียนงานวิชาการจึงควรใชใหนอย ที่สุดหรือไมใช นอกจากนี้การเขียนงานทางวิชาการ ผูเขียนมักไมถูกกำหนดดวยความยาวของ บทเขียน ตางจากการเขียนขาวที่มีเนื้อที่จำกัด ดังนั้นผูเขียนงานเขียนวิชาการจึงไมจำเปนตองยอคำ เพื่อรักษาเนื้อที่ควรเขียนคำเต็มใหชัดเจน เพื่อใหผูอานเขาใจไดอยางถูกตอง เชน ขรก. ควรเขียน คำเต็มวา ขาราชการ น.สพ. ควรเขียนคำเต็มวา นายสัตวแพทย ม.ล. ควรเขียนคำเต็มวา หมอมหลวง 1.3 ไมใชคำตัด การเขียนงานทางวิชาการจะไมมีการใชคำตัดโดยเด็ดขาด คำตัดเปนคำ ที่ใชในภาษาพูด เปนการตัดเอาพยางคใดพยางคหนึ่งในคำนั้น ๆ ออก และใชเพียงบางพยางคใหคำ สั้นลง เชน “สน” ตัดจากคำวา สนใจ “ยัน” ตัดจากคำวา ยืนยัน “มหาลัย” ตัดจากคำวา มหาวิทยาลัย 1.4 ไมใชคำภาษาตางประเทศโดยไมจำเปน ภาษาวิชาการมักจะไมใชภาษาตางประเทศ โดยไมจำเปน คำใดที่มีบัญญัติเปนภาษาไทยแลว ผูเขียนควรจะใชคำภาษาไทยแทน เวนแตคำนั้น เปนศัพทเฉพาะในแวดวงวิชาการนั้น การเขียนงานทางวิชาการที่ใชคำตางประเทศที่เปนศัพทเฉพาะ หรือเปนศัพทที่ยังไมมีศัพทบัญญัติใช ผูเขียนควรจะเขียนเปนเสียงภาษาไทยกอน แลวจึงวงเล็บ ภาษาตางประเทศทายคำนั้น เชน ดนตรีประเภทฮิพฮอพ (Hip-Hop) การใชคำไทยแทนคำ ภาษาตางประเทศที่ควรทราบมีดังนี้
175 ตารางที่ 6.5 การใชคำไทยแทนคำภาษาตางประเทศ คำภาษาตางประเทศ คำไทย วิชั่น (vision) แอร(air) คอนเฟรม (confirm) ไอเดีย (idea) สเต็ป (step) เบสิก (basic) บอรด (board) กอปป (copy) แฟกซ (Fax) มอเตอรไซค (motorcycle) แอรโฮสเตส (air-hostess) วิสัยทัศน เครื่องปรับอากาศ ยืนยัน ความคิด ขั้นตอน พื้นความรู/พื้นฐาน คณะกรรมการบริหาร/แผนปาย/กระดาน/ปาย ประกาศ ทำซ้ำ/ทำสำเนา โทรสาร รถจักรยานยนต พนักงานตอนรับบนเครื่องบิน ที่มา ราชบัณฑิตยสถาน (2556) 1.5 ไมใชคำสแลง คำสแลงเปนคำที่ไมควรใชในงานเขียนทางวิชาการ เพราะคำสแลง เปนภาษาพูดและมักมีการใชชั่วคราว ไมมีการบัญญัติไวในภาษานั้น ในขณะที่งานเขียนทางวิชาการ เปนการถายทอดความรู หรือผลการวิจัย ผลการสำรวจตาง ๆ ที่เปนจริง ดังนั้นงานเขียนทาง วิชาการจะอยูทุกยุคทุกสมัย ผูเขียนจึงควรใชคำที่ไดรับการยอมรับแลววาเปนคำที่มีความหมายใน ภาษานั้น และความหมายของคำนั้นจะไมเปลี่ยนแปลงไป คำสแลงที่พบในปจจุบัน เชน โปะแตก หมายถึง ความลับถูกเปดเผย มองแรง หมายถึง ไมพอใจ นก หมายถึง พลาดในสิ่งที่หวัง ปง หมายถึง ยิ่งใหญ โดดเดน ฉ่ำ หมายถึง มาก เยอะ งานดี หมายถึง พบคนหนาตาดี เท หมายถึง ไมมาตามนัด
176 1.6 ไมใชคำเสริมสรอย การเขียนงานวิชาการ ผูเขียนไมควรใชคำลักษณะดังกลาว เพราะจะทำใหงานเขียนเยิ่นเยอ ไมเปนภาษาเขียน และไมเปนทางการ ดังตัวอยางตอไปนี้ ตารางที่ 6.6 การใชคำปกติแทนคำที่มีเสริมสรอย คำที่มีเสริมสรอย คำปกติ หยูกยา เชื้อเชิญ เสื่อสาด สตุงสตางค ประดังประเด น้ำหูน้ำตา กระแอมกระไอ วัดวาอาราม พิธีรีตอง หนังสือหนังหา กระดูกกระเดี้ยว อาบน้ำอาบทา งูเงี้ยวเขี้ยวขอ ยา เชิญ เสื่อ สตางค ประดัง น้ำตา ไอ วัด พิธี หนังสือ กระดูก อาบน้ำ งู 1.7 ไมใชคำซอน การเขียนงานวิชาการไมควรใชภาษาเยิ่นเยอ ภาษาที่ใชควรจะ กระชับรัดกุมและสื่อความไดชัดเจนมากที่สุด ดังนั้นผูเขียนจึงไมควรใชคำซอนซ้ำความหมายหรือ ซอนเพื่อเลนเสียงอีก เพราะการใชคำซอนมักจะใชในบทกลอน หรือบทเขียนที่ตองการเลนสำนวน เพื่อวัตถุประสงคบางอยางซึ่งไมใชเพื่อใหความรูหรือแสดงขอเท็จจริงของผูเขียนมากกวา ดังนั้น ลักษณะการใชคำซอนจึงไมเหมาะสมกับการเขียนงานวิชาการ เชน รัฐบาลตัดสินใจฆาไกมากมายกายกองเพื่อยับยั้งไมใหเชื้อไวรัสไขหวัดนกแพรระบาด ภาษาวิชาการควรใชวา: รัฐบาลตัดสินใจฆาไกเปนจำนวนมากเพื่อยับยั้งไมใหเชื้อไวรัสไขหวัดนก แพร ระบาด 1.8 ไมใชคำขยายบอกอารมณ ภาษาวิชาการจะไมใชคำขยายเพื่อแสดงอารมณหรือ ความรูสึกนั้น ๆ วาเปนเชนใด หรือมากนอยเพียงใด การแสดงคำขยายดังกลาวมักใชเปนเสียง ประกอบการพูดสนทนากันมากกวา ตัวอยางเชน
177 มะมวงลูกนี้มีรสชาติเปรี้ยวจี๊ด (เมื่อสนทนาคำวา “จี๊ด” ผูพูดมักจะขึ้นเสียงสูงเพื่อแสดงถึง ความเปรี้ยว) ภาษาวิชาการควรใชวา: มะมวงลูกนี้มีรสชาติเปรี้ยวมาก 1.9 ไมใชคำบุรุษสรรพนาม การเขียนงานวิชาการเปนงานเขียนที่มุงนำเสนอความรูที่ เปนความจริงที่ไดจากการศึกษาวิจัยของผูเขียน บางครั้งผูเขียนจำเปนตองใชคำเรียกแทนตัวเองหรือ ผูอื่นบาง ซึ่งหากผูเขียนตองการเรียกตัวเองในงานเขียนจะไมใชคำวา “ขาพเจา” “ดิฉัน” “กระผม” แตจะใชคำวา “ผูวิจัย” “ผูเขียน” หรือ “ผูศึกษา” มากกวา และหากจะเรียกบุคคลอื่นก็จะไมใช คำวา “เขา” “เธอ” “หลอน” แตมักจะเรียกชื่อนามสกุลเต็มของบุคคลนั้น นอกจากนี้งานเขียน ทางวิชาการ ผูเขียนไมควรใชคำสรรพนามซอนคำนามอีกครั้งดวย เชน ไอนสไตนเขาเห็นวาจินตนาการสำคัญกวาความรู ควรตัดคำวา “เขา” ออกไป ปลาโลมามันมีนิสัยรักสนุก และชอบชวยเหลือผูอื่น ควรตัดคำวา “มัน” ออกไป 1.10 ใชคำศัพทเฉพาะในสาขาวิชาการ การใชคำในการเขียนงานทางวิชาการมีลักษณะ เฉพาะที่สำคัญอีกประการหนึ่ง คือมักจะมีการใชคำที่เปนศัพทเฉพาะของแตละสาขาวิชาการ เชน หากผูเขียนเขียนงานทางดานดาราศาสตร ผูเขียนก็มักใชคำศัพทเฉพาะในวงการนั้น เชน วงโคจร แรงโนมถวง แรงกด ดังนั้นจะไมนาสงสัยเลยหากผูอานที่มาอานงานเขียนทางวิชาการไมไดอยูวงการ นั้น ๆ จะไมเขาใจ แตผูเขียนก็สามารถแกไขโดยการเขียนเชิงอรรถอธิบายความหมายของศัพทเฉพาะ นั้นได ก็ชวยใหผูอานเขาใจมากยิ่งขึ้น ดังภาพเชิงอรรถตอไปนี้ เลขเรียกหนังสือ(Book Number) หรือเลขผูแตง1 (Author Number) การจัดหนังสือ....... ____________________________ 1 เลขเรียกหนังสือหรือเลขผูแตง คือ ตัวเลขที่กำหนดขึ้นแทนตัวอักษรของชื่อ หรือ นามสกุล ผูแตง จะใสกำกับตามหลังพยัญชนะตัวแรกของชื่อผูแตงในเลขเรียกหนังสือ ภาพที่ 6.1 ภาพการเขียนเชิงอรรถ
178 2. การใชประโยคที่เปนภาษาวิชาการ ภาษาวิชาการมีการใชเฉพาะที่ตางจากภาษาที่ใชเขียนงานประเภทอื่น ๆ นอกจากผูเขียน ตองคำนึงถึงการเลือกใชคำศัพทใหเปนวิชาการแลว การนำเอาคำศัพทเหลานั้นมาเรียบเรียงเปน ประโยคก็ตองเปนวิชาการดวย ซึ่งประโยคที่เหมาะสมกับการเขียนงานวิชาการมีลักษณะดังตอไปนี้ 2.1 เปนประโยคสมบูรณ ลักษณะประโยคที่ใชเขียนงานทางวิชาการควรเปนประโยคที่ ครบตามโครงสรางของประโยค คือมีประธาน กริยา และอาจมีกรรมของประโยคดวยก็ได จะไมมี การละสวนใดสวนหนึ่งของประโยคในฐานที่เขาใจไดดังเชนภาษาพูด เชน มีรายงานฉบับหนึ่งเกี่ยวกับลายมือวาลายมือมิไดเกี่ยวของหรือบงบอกบุคลิกภาพของผูเขียน ประโยคนี้ขาดประธานของประโยค ผูเขียนขึ้นตนดวยคำกริยาเลย ซึ่งไมรูวาใครเปนผูเขียน รายงาน ในการเขียนงานทางวิชาการผูเขียนควรเรียบเรียงประโยคใหสมบูรณ เพื่อใหเกิดความ ชัดเจน ดังนี้ สมาคมจิตวิทยาประเทศอังกฤษไดรายงานวาลายมือมิไดเกี่ยวของหรือบงบอกบุคลิกภาพของ ผูเขียน 2.2 ลำดับองคประกอบของประโยคตามหลักไวยากรณ นอกจากผูเขียนจะตองเขียนองคประกอบของประโยคครบถวนแลว ประโยคที่ใชในงาน เขียนทางวิชาการ ผูเขียนควรเรียงลำดับองคประกอบของประโยคใหถูกตองดวย ดังนี้ “ประธาน (ขยายประธาน)” รวมกับ “กริยา” รวมกับ “กรรม (ขยายกรรม)” ตัวอยางการใชประโยคที่ลำดับองคประกอบถูกตอง ขณะโลกอยูในยุคดีโวเนียน มีปลาพันธุหนึ่งถือกำเนิดมาบนโลก ปลานี้คือซีลาแคนท ควรลำดับใหมวา ขณะโลกอยูในยุคดีโวเนียน ปลาซีลาแคนทซึ่งเปนปลาพันธุหนึ่งก็ถือกำเนิดขึ้นมาบนโลก หรืออาจจะเขียนใหประโยคกะทัดรัดขึ้นเปน ปลาพันธุซีลาแคนทเกิดขึ้นบนโลกในยุคดีโวเนียน การเขียนงานทางวิชาการมีลักษณะการใชภาษาเฉพาะที่ใชในการเขียน ซึ่งสวนใหญเปนเรื่อง ของการเลือกใชคำที่เหมาะสมแลวนำมาประกอบกันขึ้นเปนประโยค นอกจากนี้การเขียนประโยคก็ ยังเปนสิ่งสำคัญอีกสิ่งหนึ่งที่ผูเขียนตองคำนึงถึงดวย เนื่องจากประโยคบางประโยคแมจะใชในการ พูดคุยได แตก็ไมเหมาะสมในการนำมาเขียนงานทางวิชาการ ดังนั้นเมื่อผูเรียนจะเขียนงานทาง วิชาการ จึงควรคำนึงถึงลักษณะของภาษาที่ใชใหเหมาะสมดวย
179 สรุป หลักเกณฑการใชภาษาไทย เปนการถายทอดภาษาไทยผานมายังการเขียนเพื่อใหสามารถ สื่อความตามเนื้อหาไดถูกตองรวมถึงเหมาะสมกับสังคมและวัฒนธรรม ประกอบดวย 1. หลักการ เขียนคำในภาษาไทย ไดแก การประวิสรรชนีย การใช ใ- ไ- ไ-ย และ -ย การใช บัน และ บรร 2. หลักการอานคำในภาษาไทย ไดแก ตัว ฤ สามารถอานได 3 เสียง คือ ริ รึ เรอ ตัว ฑ อานได 2 อยาง คืออานเสียง ด และ ท 3. หลักการใชประโยคในภาษาไทย ผูใชจะประสบความสำเร็จใน การสื่อสารหรือไมนั้นขึ้นอยูกับการเลือกใชประโยคใหถูกตองและเหมาะสม ไดแก การใชประโยคให ถูกตองตามไวยากรณ การใชประโยคใหกะทัดรัด การใชประโยคใหสละสลวย 4. หลักการใชภาษา ทางวิชาการ ภาษาวิชาการเปนภาษาที่ใชในการเขียนงานทางวิชาการ เพราะฉะนั้นการใชภาษาจึง ตองเปนภาษาเขียนเทานั้น ไมมีภาษาที่ใชในการพูดสนทนาปะปนอยู นอกจากนี้ภาษาที่ใชตองเปน ภาษาที่สุภาพ และมักมีการใชคำศัพทเฉพาะในสาขาวิชาการนั้น ๆ ดวย แบบฝกหัด 1. จงเลือกขอที่สะกดคำผิด 1.1 ก) กะทิ ข) กะป ค) กระทะ ง) กะเหรี่ยง 1.2 ก) สไบ ข) อะใหล ค) น้ำไหล ง) เยื่อใย 1.3 ก) บันทึก ข) บันดาล ค) บรรเทา ง) บรรเทิง 1.4 ก) ประดิษฐประดอย ข) โจทยเลข ค) ชัชวาล ง) เจียระไน 1.5 ก) สถาปนา ข) กัปตัน ค) นิทานอีสป ง) เหม็นสาป 1.6 ก) พรรณนา ข) สัจจธรรม ค) ธรรมาสน ง) บรรพบุรุษ 1.7 ก) ทัณฑฆาต ข) มณฑล ค) บัณฑูร ง) จัณทาล 1.8 ก) มณฑบ ข) บัณฑิต ค) บัณเฑาะว ง) ขัณฑสีมา 1.9 ก) ฤชา ข) คฤหัสน ค) นฤคหิต ง) ทฤษฎี 1.10 ก) กฤซ ข) ปฤจฉา ค) ทฤษฏี ง) ฤทธิ์ 2. จงอานคำตอไปนี้ 2.1 อังกฤษ อานวา ............................... 2.2 ทฤษฎี อานวา ............................... 2.3 ฤทธิ์ อานวา ............................... 2.4 ฤดี อานวา ...............................
180 2.5 พฤกษ อานวา ............................... 2.6 ฤชา อานวา ............................... 2.7 ฤกษ อานวา ............................... 2.8 มณโฑ อานวา ............................... 2.9 มณฑป อานวา ............................... 2.10 กุณฑี อานวา ............................... 2.11 จัณฑาล อานวา ............................... 2.12 บัณเฑาะว อานวา ............................... 2.13 บัณฑูร อานวา ............................... 2.14 ทัณฑฆาต อานวา ............................... 2.15 ขัณฑสีมา อานวา ............................... 2.16 พฤหัสบดี อานวา ............................... 2.17 เทศนา อานวา ............................... 2.18 สมรรถนะ อานวา ............................... 2.19 ศตวรรษ อานวา ............................... 2.20 มกราคม อานวา ............................... 3. จงปรับคำตอไปนี้ใหเปนภาษาเขียน 3.1 ผัวเมีย ............................... 3.2 อวก ............................... 3.3 ขี้สัตว ............................... 3.4 หนึ่งทุม ............................... 3.5 คุย ............................... 3.6 อเมริกา ............................... 3.7 หนาหนาว ............................... 3.8 ซีร็อก ............................... 3.9 กระแอมกระไอ ............................... 3.10 ไอเดีย ...............................
181 4. จงปรับแกไขประโยคตอไปนี้ใหถูกตอง 4.1 บานหลังนี้ใหญโตโอฬารจริง ๆ ............................................................................................................................................................... 4.2 นักเรียนหามตัดผมยาว ............................................................................................................................................................... 4.3 เขาคงหูแววไดยินไปเองวาฉันเรียกเขา ............................................................................................................................................................... 4.4 เขานัดกับฉันตั้งหลายครั้งแลว แตมีอันตองแคลวคลาด ............................................................................................................................................................... 4.5 คนขับรถไมติดใจเอาความกับคนบาทขวางปารถของเขา ............................................................................................................................................................... 4.6 สมชายอยูกินกับคุณพอตั้งแตอายุได 1 ขวบ ............................................................................................................................................................... 4.7 ละครเรื่องนี้กำลังออนแอรทางโทรทัศน ............................................................................................................................................................... 4.8 เจาหนาที่เข็นรถคนไขออกไปแลว ............................................................................................................................................................... 4.9 กองภพภูมิใจมากที่ถูกเลือกเปนตัวแทนของโรงเรียนไปแขงสุนทรพจน ............................................................................................................................................................... 4.10 การแขงขันยิมนาสติกอยางตอเนื่องและการสนับสนุนสงเสริมจากรัฐบาล ...............................................................................................................................................................
182 เอกสารอางอิง กาญจนา นาคสกุล. (2556). ระบบเสียงภาษาไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. กาญจนา นาคสกุล และคณะ. (2554). บรรทัดฐานภาษาไทย เลม 1. กรุงเทพฯ: สถาบัน ภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษา ขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. กำชัย ทองหลอ. (2556). หลักภาษาไทย. กรุงเทพฯ: รวมสาสน. ประคอง นิมมานเหมินท และคณะ. (2555). บรรทัดฐานภาษาไทย เลม 4. กรุงเทพฯ: สถาบัน ภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้น พื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน. ราชบัณฑิตยสถาน. (2561). อานอยางไรและเขียนอยางไร. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน. วิจินตนภาณุพงศ และคณะ. (2555). บรรทัดฐานภาษาไทย เลม 3. กรุงเทพฯ: สถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. อุดม วโรตมสิกขดิตถ. (2553). ภาษาศาสตรเบื้องตน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพมหาวิทยาลัย รามคำแหง. อุปกิตศิลปสาร, พระยา. (2546). หลักภาษาไทย. (พิมพครั้งที่ 12). กรุงเทพฯ: โรงพิมพไทยวัฒนา พานิช. Traugott, E. & Pratt, L. (1980). Linguistics for Students of Literature. San Diego: Harcourt Brace Jovanovich Publishers.
บรรณานุกรม
177
185 บรรณานุกรม ภาษาไทย กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). บรรทัดฐานภาษาไทย เลม 2: คำ การสรางคำและการยืมคำ. (พิมพครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. กระทรวงศึกษาธิการ. (2555). ชนิดของคำ วลี ประโยคและสัมพันธสาร. กรุงเทพฯ: สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. กระทรวงศึกษาธิการ. (2558). หลักภาษาไทย: เรื่องที่ครูภาษาไทยตองรู. กรุงเทพฯ: สกสค. ลาดพราว. กฤษณา เกษมศิลป. (มปป.). รอยตอประวัติศาสตร. กรุงเทพฯ: วงษสวาง. กาญจนา นาคสกุล. (2556). ระบบเสียงภาษาไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. กาญจนา นาคสกุล และคณะ. (2554). บรรทัดฐานภาษาไทย เลม 1: ระบบเสียง อักษรไทย การอานคำและการเขียนสะกดคำ. (พิมพครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สถาบันภาษาไทย สำนัก วิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. กำชัย ทองหลอ. (2556). หลักภาษาไทย. กรุงเทพฯ: รวมสาสน. เกรียงศักดิ์ พลอยแสง. (2558). คำภาษาบาลีและสันสกฤต: ภาพสะทอนพัฒนาการภาษาไทย. วารสาร มจร มนุษยศาสตรปริทรรศน. 1(1): 87-100. จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. (2526). นิทรรศการสัญจร ฉลอง 700 ป ลายสือไทย. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. ธวัช ปุณโณทก. (2549). อักษรไทยโบราณ ลายสือไทย และวิวัฒนาการของชนชาติไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. นววรรณ พันธุเมธา. (2558). ไวยากรณไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. นิตยา กาญจนะวรรณ. (2550). สอนไทยใหตางชาติ (จากอเมริกาถึงญี่ปุน). กรุงเทพฯ: โอ. เอส. พริ้นติ้ง เฮาส. นิตยา กาญจนวรรณ. (2551). การวิเคราะหโครงสรางภาษาไทย. (พิมพครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพมหาวิทยาลัยรามคำแหง. บรรจบ พันธุเมธา. (2562). ลักษณะภาษาไทย. (พิมพครั้งที่ 24). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ มหาวิทยาลัยรามคำแหง.