5.น้ำตกในอุทยานแห่งชาติ ภาคกลาง

ภาคกลาง

1

สารบญั อทุ ยานแหง่ ชาติภาคกลาง-ตะวนั ตก หมายเลขหนา้
3
ล�ำ ดับ อทุ ยานแหง่ ชาติ
- บทนำ� 4-13
1 อทุ ยานแห่งชาติกยุ บรุ ี 14-22
2 อุทยานแห่งชาติแกง่ กระจาน 23-33
3 อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลม 34-39
4 อุทยานแห่งชาติเข่อื นศรนี ครนิ ทร์ 40-45
5 อุทยานแห่งชาติเฉลมิ พระเกียรติไทยประจัน 46-53
6 อทุ ยานแหง่ ชาติเฉลมิ รัตนโกสินทร ์ 54-63
7 อทุ ยานแหง่ ชาตทิ องผาภูมิ 64-71
8 อทุ ยานแหง่ ชาติไทรโยค 72-78
9 อทุ ยานแหง่ ชาติน้ำ�ตกเจด็ สาวน้อย 79-86
10 อทุ ยานแห่งชาตนิ ้ำ�ตกสามหล่ัน 87-96
1 1 อทุ ยานแหง่ ชาติน้�ำ ตกห้วยยาง 97-104
12 อุทยานแห่งชาติพเุ ตย 105-115
13 อุทยานแห่งชาตลิ �ำ คลองง ู 116-122
1 4 อทุ ยานแหง่ ชาตเิ อราวัณ

2

ภาค กลาง

ชยั นาท ลพบุร� พื้นที่ภาคกลางตอนกลางเป็นพื้นที่ราบลุ่มแม่นํ้าตอนกลางและตอนล่างทั้งหมด

สิงหบ ุร� สระบุร� ซ่ึงประกอบด้วยแม่น้ําเจ้าพระยาและสาขาที่ไหลมาจากที่สูงโดยรอบแล้วไหลลงสู่อ่าวไทย
สุพรรณบรุ � ทีอ่ ยตู่ อนใตข้ องภาค ภมู ปิ ระเทศของทร่ี าบภาคกลาง เปน็ ทร่ี าบดนิ ตะกอนทห่ี นาและกวา้ งขวาง
มากท่ีสุดของประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ราบดินตะกอนตอนล่าง มีบริเวณกว้างขวาง
อา‹ งทอง แต่ในบริเวณที่ราบนี้ยังมีที่ราบลูกฟูกและภูเขาโดดเหลืออยู่ โดยเฉพาะอาจเป็นภูเขาหิน

กาญจนบุร� พระนครศรอ� ยุธยา

ปทุมธานี นครนายก
นนทบุร�
นครปฐม

กรงุ เทพฯ

ราชบรุ � สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ

สมุทรสงคราม ท่ีเคยสะสมตัวในท้องทะเลมาก่อน ก่อนถูกยกตัวขึ้นเป็นภูเขา สันนิษฐานว่าพื้นที่ส่วนใหญ่
เพชรบุร� ของทร่ี าบภาคกลางในอดตี เคยอยใู่ ตร้ ะดับนา้ํ ทะเลต่อมาระดบั นา้ํ ทะเลลดต่าํ ลง ประกอบกับ

ประจวบคีร�ขันธ พื้นดินยกสูงข้ึน รวมทั้งการกระทำ�ของแม่นํ้าหลายสายซ่ึงมีท้ังการกัดเซาะ สึกกร่อนและ
ทับถม พอกพูน จึงทำ�ให้บริเวณนี้กลายเป็นที่ราบอันกว้างใหญ่และเป็นแหล่งเกษตรกรรม
สำ�คัญของประเทศ มแี มน่ า้ํ เจา้ พระยา แมน่ า้ํ ปา่ สกั แมน่ า้ํ ทา่ จนี และทไ่ี หลมาจากทางตะวนั ตก
คอื แมน่ า้ํ แมก่ ลอง และแมน่ า้ํ สายสน้ั ๆ เชน่ แมน่ า้ํ เพชรบรุ ี แมน่ า้ํ ปราณบรุ ที ไ่ี หลลงทะเลในทส่ี ดุ
ส่วนด้านตะวันตกของภาคเป็นส่วนของทิวเขาตะนาวศรีที่ทอดตัวยาวลงมาต้ังแต่
จังหวัดตากในแนวเหนือ - ใต้ มหี นิ แกรนติ ในยุคครเี ทเชียสเปน็ แกนกลาง และมีหนิ ปูนกลมุ่ หินราชบรุ ยี คุ เพอร์เมียน และหินปนู กล่มุ ทุ่งสง
ยคุ ออรโ์ ดวเิ ชียนวางตัวปดิ ทบั หนิ แกรนติ ท่ีเกิดในยคุ ครีเทเชียส และพบหินตะกอน หินแปรอน่ื ๆ
ทิวเขาตะนาวศรีเขตจังหวดั ราชบุรี เพชรบรุ ี และประจวบคีรีขนั ธป์ กคลมุ ดว้ ยหินทราย หินโคลน หินดนิ ดานยคุ คารบ์ อนเิ ฟอรัสและ
เพอรเ์ มยี นวางตวั ปดิ ทบั หนิ แกรนิตในยุคครีเทเชยี ส มหี ินบะซอลต์ทอ่ี ำ�เภอบ่อพลอย จงั หวัดกาญจนบุรี สว่ นชายฝั่งทะเลตะวนั ออกของภาค
บริเวณอำ�เภอชะอำ� และอำ�เภอหวั หนิ เป็นหนิ แกรนิตและหนิ ไนสท์ ำ�ให้มีหาดทราย ทางตะวันออกของภาคเปน็ ที่ราบ มกี ารตกตะกอนนํ้าพา
และตะกอนทะเลยคุ ควอเทอรน์ ารี
นา้ํ ตกทเ่ี กดิ ขน้ึ ในภาคกลาง นอกจากจะมที ม่ี า
จากลำ�ธารอันมาจากป่าท่ีอุดมสมบูรณ์โดยเฉพาะ
ทางตะวันตกของภาคแล้ว ลำ�ธารอีกส่วนหนึ่ง
มาจากระบบนํ้าดินท่ีผุดขึ้นมา ซึ่งนํ้าใต้ดินเหล่านี้
จะละลายเอาสารหินปูนท่ีเป็นธรณีสันฐานของภาค
ติดมาด้วย แล้วออกมาสะสมตัวกันตามสิ่งกีดขวาง
จนกลายเป็นชั้นน้ําตกหินปูน ท้ังท่ีสะสมตัวมานาน
นับพันนับหม่ืนปีและท้งั ท่เี ร่มิ สะสมตัวกันใหม่จาก
หนิ ปนู นา้ํ จดื (Tufa) ในเวลาไม่นาน ส่วนใหญ่พบใน
เขตกาญจนบรุ ี สระบรุ ี ทงั้ ยงั มนี ้าํ ตกท่ีไหลผา่ นผาหนิ
แกรนติ เช่น ทีส่ ระบุรบี างส่วน ราชบรุ ี เพชรบุรี และ
ประจวบคีรขี ันธ์

3

อุทยานแห่งชาติ ทต่ี งั้ ทที่ �ำ การอทุ ยานแหง่ ชาติ : หมู่ 9 บ้านย่านซื่อ ต.หาดขาม อ.กุยบุรี จ.ประจวบครี ีขนั ธ์
การเดินทาง : ใชถ้ นนเพชรเกษมมงุ หน้าลงใต้ เลยปราณบรุ ไี ปไมน่ าน กอ่ นถงึ แยกเขา้ อำ�เภอ
กุยบุรี กุยบรุ ี 3 กโิ ลเมตร (มีปัม้ ปตท.ขวามอื กอ่ นถึงแยก) ประมาณหลกั กิโลเมตรท่ี 295 มีแยกขวา
เข้าทางหลวงหมายเลข 3217 (กยุ บุรี - ยางชุม) ผา่ นบา้ นยางชุม - โครงการเขอื่ นเก็บนํา้ ยางชุม
พนื้ ท่ี 969 ตารางกิโลเมตร แล้วเล้ียวซ้ายก่อนถึงโครงการอา่ งเกบ็ นา้ํ บา้ นยางชุม จะพบทางแยกเลี้ยวซ้ายไปตาม เส้นทางไป
บา้ นยา่ นซอ่ื ประมาณ 10 กิโลเมตร จะถงึ บา้ นย่านซอ่ื ไปต่ออกี ประมาณ 2 กิโลเมตร จงึ จะถึงท่ี
กาญจนบุร� ชัยนาท ลพบรุ � ทำ�การอุทยานแห่งชาตกิ ยุ บุร ี ระยะทาง 18 กโิ ลเมตร จากถนนเพชรเกษม
สระบรุ �
สิงหบ ุร� กว่าจะมาเป็ นอุทยานแห่งชาติ
สพุ รรณบรุ � ปี 2532 กรมป่าไม้มคี ำ�ส่งั ใหเ้ จ้าหนา้ ทม่ี าสำ�รวจพื้นทป่ี า่ บริเวณวนอุทยานปราณบุรี และ
พ้ืนที่ใกล้เคียง ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าคลองเก่า - คลองคอย เพ่ือดำ�เนินการจัดต้ังพื้นที่
อา‹ งทอง ป่าสงวนแหง่ ชาตกิ ยุ บรุ ใี หเ้ ปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ พบวา่ สภาพพน้ื ทโ่ี ดยทว่ั ไปเปน็ ทวิ เขาสลบั ซบั ซอ้ น
เปน็ ปา่ ผนื ใหญ่ ทศิ ตะวนั ตกตดิ ตอ่ กบั ชายแดนเมยี นมา เปน็ สว่ นหนง่ึ ของทวิ เขาตะนาวศรี ประกอบดว้ ย
พระนครศร�อยุธยา ป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ หนาแน่นด้วยพันธุ์ไม้ท่ีมีค่าทางเศรษฐกิจมากมาย
เปน็ แหลง่ ทอี่ ยอู่ าศัยของสัตว์ป่านานาชนดิ แตร่ าษฎรไดบ้ ุกรุกพืน้ ทใี่ ชใ้ นการเพาะปลูก สว่ นใหญ่
ปทุมธานี นครนายก ทำ�ไรส่ ับปะรดและเปน็ ทีอ่ ยอู่ าศัย
นนทบรุ � กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ จึงได้เสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติซ่ึงมีมติในการ
นครปฐม ประชมุ ครง้ั ท่ี 2/2537 เม่ือวนั ที่ 20 เมษายน 2537 สมควรกำ�หนดพืน้ ที่ปา่ กยุ บุรีใหเ้ ปน็ อุทยาน-

กรงุ เทพฯ 4

ราชบรุ � สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมทุ รสงคราม

เพชรบุร�

ประจวบคีรข� ันธ

*

แห่งชาติ กรมป่าไม้จึงได้ดำ�เนินการเพิกถอนป่ากุยบุรี และดำ�เนินการประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ
พ.ศ. 2504 ประกอบดว้ ยพืน้ ที่ทั้งหมด 969 ตารางกโิ ลเมตร โดยไดต้ ราพระราชกฤษฎีกากำ�หนดท่ีดนิ ป่ากุยบรุ ี ในท้องทีต่ ำ�บลเขาจา้ ว อำ�เภอ
ปราณบรุ ี ตำ�บลศาลาลัย ตำ�บลไร่เกา่ ตำ�บลไร่ใหม่ อำ�เภอสามร้อยยอด ตำ�บลหาดขาม ตำ�บลสามกระทาย ตำ�บลกุยบุรี อำ�เภอกยุ บุรี และ
ตำ�บลบอ่ นอก ตำ�บลอา่ วนอ้ ย ตำ�บลเกาะหลกั ตำ�บลคลองวาฬ อำ�เภอเมอื งประจวบครี ขี นั ธ์ จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ ซง่ึ ประกาศในราชกจิ จา-
นเุ บกษา เลม่ 116 ตอนท่ี 20ก วนั ที่ 25 มีนาคม 2542 นบั เป็นอทุ ยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดับท่ี 90 ของประเทศไทย
อทุ ยานแหง่ ชาติกุยบุรี มีชอ่ื เสียงในการเป็นแหลง่ ที่ดูสตั วป์ ่า เชน่ ชา้ ง กระทิง ววั แดง ฯลฯ ไดค้ ่อนขา้ งสะดวก จึงไดช้ ื่อว่าเป็นซาฟารี
เมอื งไทย แต่กม็ ลี ำ�ธารน้าํ ตกหลายแหง่ ในพื้นที่ ส่วนใหญ่ตอ้ งเดนิ เท้าระยะทางค่อนข้างไกล

5

ไปเพชรบรุ �

เขาŒ หวั หิน

ปรเขา�่อณนบุร� คา‹ ยธนะรัชต

ลานจอด 3168
เฮลคิ อปเตอร
บาŒ นเขาเจาŒ 1037 เทศบาล
ปราณบรุ �

ลานกางเตน็ ท จด� สกดั บŒานแพรกตะครอŒ
หุบตะเคียน

4

ศูนยบร�การดสู ัตวป†า บŒานรวมไทย 1026 ไป อุทยานแหง‹ ชาตเิ ขาสามรอŒ ยยอด
สันหŒวยลึก อำทเภวี่ อา‹ กกายุ รบุร�
สาธารณรัฐแห‹งสหภาพ ป˜ม ปตท.
เมียนมา น้ำตก
ดงมะไฟ อ‹ายงาเกงชบ็ ุมน้ำ

หวŒ(คยลแฉยอากงงข8าŒ ) ว คลแอยงกสาม ท่ีทำการอทุ ยานแห‹งชาตกิ ยุ บรุ � ตลาดกุยบรุ �
นำ้ ตกผาสวรรค
1003

ไปเมืองประจวบฯ

6

น้ําตกหว้ ยดงมะไฟ

ท่ีต้ัง : หมู่ 9 บ้านย่านซื่อ ต.หาดขาม
อ.กุยบรุ ี จ.ประจวบคีรขี นั ธ์
พิกัด : 47P 560955E 1333678N
การเข้าถึง : เดนิ เท้าจากที่ทำ�การอุทยาน
แห่งชาติ ไปทางอ่างเก็บน้ําบ้านย่านซ่ือ
แลว้ เดนิ เลยี บคลองกยุ บรุ ี ไปถงึ ลำ�หว้ ยสามแยก
(แยกฉางขา้ ว) แลว้ เลาะหว้ ยทางขวาไปจนถงึ
นา้ํ ตก ระยะทางเดินเท้า 14 กิโลเมตร
ลักษณะ : เป็นนํา้ ตกทเี่ กดิ จากตน้ นํา้ กยุ บุรี
ท่ีถูกโตรกผาหินขนาบข้าง สายนํ้าตกลงมา
จากผาหินท่ีลาดชัน ไหลลดหล่ันลงมาเป็น
ชน้ั ๆ มที ง้ั หมด 15 ชน้ั บางชน้ั ตกลงในรอ่ งหบุ
บางช้ันเป็นโตรก บางชั้นตกลงในร่องหิน
แคบ ๆ คล้ายโตรกหิน ชั้นท่ีสวยคือชั้นที่ 9
ทสี่ ูง 5 เมตร แตช่ ้นั ที่สูงสุดคือช้นั ท่ี 14 และ
ช้ัน 15 ซึ่งมคี วามสูง 12 - 15 เมตร มแี อ่งน้ํา
ใหเ้ ล่นได้

7

นำ้ �ตกผาหมาหอน

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านย่านซ่ือ ต.หาดขาม อ.กุยบุรี
จ.ประจวบครี ีขันธ์
พิกัด : 47P 5615501 E 1330014N
การเข้าถึง : นา้ํ ตกนเ้ี ปน็ กลุม่ นา้ํ ตกเดยี วกันกับนํ้าตก
ดงมะไฟ จึงเดินเท้าไปทางเดียวกัน จนกระทั่งถึงแยก
ฉางข้าว แล้วเล้ียวไปทางลำ�ห้วยซ้ายมือ (ไปนํ้าตก
ดงมะไฟ เล้ียวทางห้วยขวา) ลำ�ห้วยด้านน้ีจะมาจาก
ทางทิศใต้ เรียกห้วยหมาหอน ระยะทางจากอุทยาน-
แห่งชาติ 17 - 18 กโิ ลเมตร
ลักษณะ : เป็นนาํ้ ตกท่ีเกดิ จากตน้ นาํ้ กุยบุรีแพรกซ้าย
ทเ่ี รยี กหว้ ยหมาหอน นา้ํ ตกมชี น้ั ยอ่ ย ๆ หลายชน้ั แตม่ ี
ช้นั ใหญ่ ๆ ราว 3 ช้ัน บางชัน้ เปน็ ผาลาดชันเกือบต้งั ฉาก
แล้วลดหลั่นลงมา บางชน้ั เปน็ หนา้ ผาหนิ แคบ ๆ ตกไหล
ลงมาจึงแผ่กระจาย บางชั้นเป็นแก่งหินสูงไม่มาก
สงู ตัง้ แต่ 2 - 10 เมตร รอบบริเวณมพี ันธ์ไุ มห้ ลายชนิด
เช่น เฟิร์น ปาลม์ หลากชนดิ นา้ํ ตกมีนา้ํ ตลอดท้ังปี

8

นำ้ �ตกผาสวรรค์

ท่ีตั้ง : หมู่ 9 บา้ นยา่ นซือ่ ต.หาดขาม อ.กุยบุรี จ.ประจวบครี ขี ันธ์
พิกัด : 47P 565166E 1329203N
การเข้าถึง : เดินเท้าจากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติไปทางด้านหลังอ่างเก็บน้ําบ้านย่านซ่ือ เดินเลาะลำ�ห้วยมีข้ามน้ําไปมา จนถึงน้ําตก
ผาสวรรค์ ระยะทาง 4.5 กโิ ลเมตร
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกทต่ี กลงมาจากชน้ั หนิ ตา่ งระดบั 2 - 3 ชน้ั ชน้ั สงู สดุ ราว 8 เมตร ทต่ี กลาดลงมาในแนวคอ่ นขา้ งชนั แลว้ จงึ ไหลไปตามชน้ั
เลก็ ๆ อกี สองชน้ั สงู 2 - 4 เมตร แลว้ จงึ เปน็ แกง่ นา้ํ เลก็ ๆ ตอ่ เนอ่ื งไปในลำ�ธาร มนี า้ํ มากในหนา้ ฝน สภาพรอบขา้ งเปน็ ปา่ ดบิ แลง้ - ดบิ ชน้ื

9

นา้ํ ตกดา่ นมะคา่
หรอื นำ้ �ตกสนั มะคา่

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านย่านซื่อ ต.หาดขาม
อ.กยุ บุรี จ.ประจวบครี ขี นั ธ์
พิกัด : 47P 565993E 1328109N
การเข้าถึง : จากนํ้าตกผาสวรรค์ เดิน
ลดั เลาะไปตามลำ�ห้วยทางตรง ไปราว 450
เมตร จงึ ถึงน้ําตกดา่ นมะค่า
ลักษณะ : เกดิ จากตน้ นา้ํ กยุ บรุ แี พรกซา้ ย
ไหลตกจากผาหนิ ตกลงมาในรอ่ งเขาทส่ี งู ชนั
สงู ราว 12 เมตร มพี ชื พนั ธ ์ุ เชน่ เฟนิ เกาะตาม
หนา้ ผามากมาย นา้ํ มากในหนา้ ฝน

10

น้ําตกผาไทร

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านย่านซื่อ ต.หาดขาม อ.กยุ บุรี จ.ประจวบครี ขี นั ธ์
พิกัด : 47P 564566E 1328503N
การเขา้ ถงึ : จากนา้ํ ตกผาสวรรค์ เดนิ เทา้ ไปตามลำ�หว้ ยทางซา้ ยมอื ลดั เลาะลำ�หว้ ยไปมา เดนิ ขน้ึ เนนิ เขาบางชว่ ง เปน็ ระยะทางราว 350 เมตร
ลักษณะ : เป็นนาํ้ ตกหน้าผาหนิ ไหลเรยี่ ผาหินลงมาชั้นเดียว สูงราว 5 เมตร สภาพป่าเปน็ ป่าดบิ แลง้ ผลัดใบ หน้าแลง้ นํ้านอ้ ย

11

นํา้ ตกสายณั

ที่ต้ัง : หมู่ 7 บ้านรวมไทย ต.หาดขาม
อ.กยุ บุรี จ.ประจวบคีรขี ันธ์
พิกัด : 47P 563056E 1338568N
การเขา้ ถึง : เดนิ เท้าไปทางอา่ งเก็บนํา้ ยา่ นซือ่ ไปทางเดียวกับทางไปนา้ํ ตกด่านมะคา่ แต่พอถึงแยกคลองสาม ให้เดินไปตามลำ�หว้ ยแยก
ทางขวามอื ขน้ึ ไป ทางเดินข้ึนเขาบา้ งแต่ไม่สูงมากนัก ทางเดินเป็นหนิ เลยี บลำ�หว้ ย จากแยกตามลำ�หว้ ยไปราว 5 กิโลเมตร เห็นนาํ้ ตกไหล
ตกลงมาจากห้วยสาขาทางซ้ายมอื
ลักษณะ :เปน็ นา้ํ ตกหนา้ ผาหนิ มี 3 ชน้ั ตกไมต่ อ่ เนอ่ื งกนั ทง้ิ ระยะหา่ ง ๆ กนั 20 - 30 เมตร เปน็ แกง่ นา้ํ ตกเลก็ ๆ บางชน้ั ตกลดหลน่ั กนั ลงมา
ในหลายรปู แบบหลายลักษณะ ช้นั สงู สดุ ราว 4 เมตร

12

นํา้ ตกแพรกตะครอ้

ท่ีต้ัง : หมู่ 11 บา้ นแพรกตะคร้อ ต.บึงนคร อ.หัวหนิ จ.ประจวบครี ีขนั ธ์
พิกัด : 47P 552956E 1369535N
การเข้าถึง : จากถนนเพชรเกษม เลยสี่แยกปราณบุรีลงใต้มาไม่มาก จะเห็นป้ายบอกทางเข้า
เขื่อนปราณบุรี เลี้ยวขวาเข้าไปตามทาง ทางจะเลียบเขื่อนปราณบุรีไปจนถึงบ้านเขาเจ้า และ
บ้านแพรกตะคร้อ ตามลำ�ดับ เข้าไปอีกไม่ไกลจะถึงจุดสกัดหุบตะเคียน ทางจะเป็นทางลงไป
จนถึงลานจอดเฮลิคอปเตอร์แล้วไปอีกไม่นาน จะถึงลานกางเต็นท์ริมลำ�ห้วย รวมระยะทางจาก
ถนนเพชรเกษม 35 กิโลเมตร
ลักษณะ : เป็นแก่งในลำ�ห้วย มีราว 4 ชั้น โดยแต่ละชั้นนํ้าตกเป็นลักษณะกองหินใหญ่ - น้อยใน
ลำ�ห้วยห่าง ๆ กัน สูงโดยเฉลี่ยราว 3.5 เมตร จากลานกางเต็นท์ เดินเท้าไปราว 300 เมตรถึงชั้น
บนสุด ระหว่างนั้นจะเจอนํ้าตกชั้น 2 - 3 ไปเรื่อย ๆ มีนํ้าตลอดทั้งปี

13

กาญจนบรุ � ชยั นาท ลพบุร� อุทยานแห่งชาติ
สระบรุ �
สิงหบรุ � แก่งกระจาน
สพุ รรณบรุ � พน้ื ที่ 2,914.70 ตารางกโิ ลเมตร
ที่ต้ังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : ริมอ่างเก็บนํ้าเขื่อนแก่งกระจาน หมู่ 8 บ้านท่าเรือ
อา‹ งทอง ต.แก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบรุ ี
การเดินทาง : จากกรุงเทพฯ มงุ่ หน้ามาจงั หวดั เพชรบรุ ี พอเลยอำ�เภอเขายอ้ ย จะมที าง
พระนครศร�อยุธยา เขา้ หลายทางคือ
n พอถึงบา้ นหนองควง มีทางรถขา้ มถนนเพชรเกษม เขา้ อำ�เภอหนองหญา้ ปลอ้ ง ทาง
ปทุมธานี นครนายก จะผ่านบา้ นตะครอ้ แลว้ เจอทางหลวงหมายเลข 3510 เลย้ี วซา้ ยไปจนถงึ วงเวียน เล้ยี วขวา
นนทบรุ � ไปแกง่ กระจาน ผ่านด่านของเขอ่ื น ไปราว 200 เมตร เล้ียวซา้ ยข้ามแมน่ ํ้า ไปตามทางจนถงึ
นครปฐม อทุ ยานแหง่ ชาติ ระยะทางราว 3 กโิ ลเมตร จากด่านหน้าเขื่อน

กรงุ เทพฯ 14

ราชบรุ � สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบุร�

ประจวบครี ข� นั ธ

n เข้าทางส่ีแยกเขาตะเครา ก่อนเข้าตัวเมืองเพชรบุรี ไปตามทางหลวงหมายเลข 3204 ถึงเส้นทางระหว่างอำ�เภอท่ายาง - อำ�เภอ
แกง่ กระจาน ใหเ้ ล้ียวขวา เดินทางตอ่ ไปจนผ่านทท่ี ำ�การอำ�เภอแกง่ กระจาน เข้าถึงอุทยานแห่งชาติ
n เข้าทางอำ�เภอท่ายาง เล้ียวขวา ไปทางเข่ือนเพชร เม่ือเดินทางถึงสี่แยกเขื่อนเพชร ให้เล้ียวขวาเข้าไปตามเส้นทางระหว่างอำ�เภอ
ท่ายาง - อำ�เภอแกง่ กระจาน เดนิ ทางต่อไปจนผ่านทีท่ ำ�การอำ�เภอแก่งกระจาน ไปอุทยานแหง่ ชาติ
n รถตู้โดยสาร ประจำ�ทางจากกรุงเทพฯ ขึน้ ทส่ี ถานขี นสง่ สายใตใ้ หม่ รถกรงุ เทพ - เพชรบุรี - ทา่ ยาง - แก่งกระจาน ถึงหนา้ สถานี
ตำ�รวจภูธรอำ�เภอแก่งกระจาน แล้วนั่งรถมอเตอร์ไซค์รับจ้างมาส่ง
ทที่ ำ�การอุทยานแห่งชาติ
กว่าจะมาเป็ นอุทยานแห่งชาติ
ครั้งพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพล
อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร เสดจ็ แปรพระราชฐานทพ่ี ระราชวงั
ไกลกงั วล อำ�เภอหวั หนิ จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ ไปยงั เขอ่ื นแกง่ กระจาน
ได้รับสั่งให้นายถนอม เปรมรัศมี อธิบดีกรมป่าไม้ เข้าเฝ้าเม่ือวันที่
29 ตุลาคม 2522 แล้วมีกระแสพระราชดำ�รัสว่า “เรื่องป่าต้นนํ้า
ลำ�ธารของแม่นํ้าเพชรบุรี ขอให้เจ้าหน้าท่ีดูแลรักษาอย่าให้มี
การลักลอบตัดไม้ ถางป่า ทำ�ไร่ในป่าต้นนํ้าของแม่นํ้าเพชรบุรี
เพราะจะทำ�ให้เกิดความแห้งแล้ง แม้จะได้มีการให้สัมปทาน
ป่าแปลงน้ีไปบ้างแล้ว ก็ขอให้เจ้าหน้าที่ตรวจดูแลการทำ�ไม้
อย่าให้เป็นการทำ�ลายป่าเกิดข้ึน” จากพระราชดำ�รัสดังกล่าว
ประกอบกับนโยบายของรัฐบาลตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันท่ี 9
มกราคม 2522 ท่ใี หร้ ักษาป่าไวโ้ ดยการประกาศให้เป็นเขตอทุ ยาน
แห่งชาติ
กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้จึงมีคำ�สั่งให้นายสามารถ
ม่วงไหมทอง นกั วิชาการปา่ ไม้ 4 ไปดำ�เนินการสำ�รวจจัดตั้งพบว่า
พ้นื ท่ปี ่าเหนือเข่อื นแก่งกระจานน้นั เป็นทิวเขาสลับซับซ้อนของ
ทวิ เขาตะนาวศรี ซึ่งเป็นทิวเขาที่เป็นเขตแดนระหว่างประเทศไทย
และประเทศเมียนมา มียอดสูงสุดได้แก่ เขางะงันนิกยวกตอง

15

สูงประมาณ 1,513 เมตรจากระดับทะเลปานกลาง ภูเขาส่วนใหญ่เป็นทิวเขาหินแกรนิต มีเขา
หินปูนบางสว่ น เป็นตน้ กำ�เนิดของแม่นํ้าเพชรบุรีและแม่นํ้าปราณบุรี มีลำ�ห้วยสำ�คัญของแม่นํ้า
เพชรบุรีที่อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ได้แก่ ห้วยแม่ประโดน ห้วยบางกลอย ห้วย
แมเ่ สลียง หว้ ยหนิ เพิง ห้วยสารกิ า ห้วยผาก ห้วยไผ่ และห้วยสามเขา ลำ�ห้วยทสี่ ำ�คัญของแมน่ ํ้า
ปราณบรุ ใี นเขตพืน้ ทอ่ี ทุ ยานแหง่ ชาติ ไดแ้ ก่ หว้ ยคมกฤช หว้ ยโสก แมน่ า้ํ สตั วใ์ หญ่ หว้ ยปา่ แดง และ
หว้ ยปา่ เลา มพี ชื พนั ธแ์ุ ละสตั วป์ า่ มากมาย กรมปา่ ไม้ จงึ เสนอคณะกรรมการอทุ ยานแหง่ ชาติ เหน็ สมควร
ให้ออกพระราชกฤษฎีกากำ�หนดที่ดินบริเวณพื้นที่ป่ายางนํ้ากลัดเหนือ และป่ายางนํ้ากลัดใต ้
ในท้องท่ตี ำ�บลนา้ํ กลัดเหนือ อำ�เภอหนองหญ้าปล้อง อำ�เภอเขาย้อย และตำ�บลสองพ่นี ้อง ตำ�บล
แก่งกระจาน อำ�เภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี ครอบคลุมเนื้อท่ี 2,478 ตารางกิโลเมตร ให้เป็น
อุทยานแห่งชาติ โดยประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา วันท่ี 12 มิถุนายน 2524 นับเป็นอุทยาน
แห่งชาตลิ ำ�ดบั ที่ 28 ของประเทศไทย
ต่อมาในปี 2527 จึงผนวกพื้นท่ีป่าห้วยแร่ ห้วยไคร้ ในท้องที่ตำ�บลแก่งกระจาน ตำ�บล
สองพี่น้อง ตำ�บลกลัดหลวง อำ�เภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี และตำ�บลหนองพลับ อำ�เภอหัวหิน
จังหวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ เนอ้ื ท่ี 437 ตารางกโิ ลเมตรเขา้ ไปดว้ ย ตอ่ มา ในปี พ.ศ.2541 ไดม้ กี ารเพกิ ถอน
พื้นที่บางส่วนเพ่ือสร้างอ่างเก็บน้ําห้วยแม่เพรียงและอ่างเก็บน้ําหัวป่าแดง เน้ือท่ี 0.30 ตาราง-
กโิ ลเมตร จนปัจจุบนั อทุ ยานแหง่ ชาติแกง่ กระจาน มพี ้ืนท่ี 2,914.70 ตารางกิโลเมตร
อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานเป็นแหล่งดูนกช้ันดีของนักดูนกทั่วประเทศ มีนกหายาก
อย่างกะลิงเขียดหางหนาม และเป็นแหล่งดูทะเลหมอกได้ตลอดท้ังปี ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ
แกง่ กระจานมลี ำ�หว้ ยสายสำ�คญั ตา่ ง ๆ ก่อเกิดเปน็ นํา้ ตกตา่ ง ๆ ในพ้นื ทีไ่ ดแ้ ก่

16

น้ําตกแมก‹ ระดงั ลา ไปอำเภอจังหวัดสวนผงึ้ ไปจังหวดั ราชบรุ �

หนว‹ ยพท� กั ษอ ทุ ยานแห‹งชาติท่ี กจ.5 3301
(เขาพ�พล)ู

บาŒ นล�นิ ชาŒ ง 1015 อำเภอเขายŒอย
บŒานหนองควง
ตลาดน้ำกวางโจว พ�นำ้ รŒอน อำเภอ
ปม˜ ปตท. หนองหญŒาปลอŒ ง

6026 3349

3510 ไปเขาตะเครา
เมืองเพชรบรุ �

เขาพะเนนิ ทุ‹ง อ.แก‹งกระจาน วงเว�ยน อำเภอทา‹ ยาง
3499
เขอ่� นเพชร
หน‹วยพท� กั ษ หนว‹ ยพ�ทกั ษ เข�่อนแกง‹ กระจาน
อทุ ยานแห‹งชาตทิ ี่ กจ.19 อุทยานแห‹งชาตทิ ี่ กจ.4 4
(บาŒ นกรา‹ ง)
(เขาพะเนนิ ทุง‹ ) อทุแกยทง‹าที่ กนำรแกหะจาง‹ ราชนาติ

3432

บŒานยางชมุ 3510
3432

โครงการชั่งหัวมัน 4
3301

หนว‹ ยพท� ักษอุทยานแหง‹ ชาตทิ ี่ กจ.15 บาŒ น ปม˜ น้ำมนั เขŒาหวั หิน
(เขาตะเมาะนŒอย) เขาอ‹างแกวŒ บาŒ น
3416
บ.ปา† เด็ง หวŒ ยสัตวใหญ‹
หนว‹ ยพท� กั ษอุทยานแห‹งชาติที่ กจ.3 3218
บาŒ นหนองพลบั แยก
(หวŒ ยป†าเลา) หนองพลบั
อา‹ งเกบ็ น้ำ
บาŒ นป†าละอู

ไปนำ้ ตกแพรกตะครŒอ ไปจังหวดั ประจวบคีรข� นั ธ
ออกเข่อ� นกยุ บุร�

17

นาํ้ ตกทอทพิ ย์

ที่ต้ัง : หน่วยพิทกั ษ์อทุ ยานแห่งชาติท่ี กจ.19 (เขาพะเนินทงุ่ ) หมู่ 5 บ้านดา่ นโง
ต.ห้วยแม่เพรียง อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุร ี
พิกัด : 47P 533505E 1420465N
การเขา้ ถึง : จากจดุ ชมทะเลหมอก KU Camp เข้าไปจนสดุ ทางถนน (กม.36) จะมีทางเดนิ
ในป่าไปนํา้ ตกทอทิพย์ มขี ึ้นเนิน ลงรอ่ งหุบ ระยะทางราว 3.5 กิโลเมตร ถงึ นํ้าตกทอทพิ ย์ชนั้
กงึ่ กลางพอดี
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกทต่ี กลงมาจากหนา้ ผาหนิ ตกลงลดหลน่ั ตอ่ เนอ่ื งกนั เปน็ ชน้ั ๆ รวม 9 ชน้ั
ต้นธารน้ํามาจากเขาพะเนินทุ่ง และปลายห้วยไหลออกไปสมทบกับแม่น้ําเพชรบุรี (ห่าง
จากน้ําตกชั้นล่างสุดไปอีกราว 1 กิโลเมตร) ซ่ึงเป็นลานทรายกว้าง ตัวนํ้าตกถ้าวัดต้ังแต่
หน้าผาช้นั บนสุดจนถึงล่างสุด ยาวเกือบ 300 เมตร มีน้าํ ตลอดท้งั ปี ลักษณะทางธรณีวิทยา
บริเวณนํ้าตกทอทิพย์ เป็นหินโคลน หินทราย มีเม็ดกรวดปน หินดินดานสีนํ้าตาล อายุ
คารบ์ อนเิ ฟอรสั - ดโิ วเนยี น (286-408 ลา้ นป)ี

18

นา้ํ ตกปา่ ละอู

ที่ตั้ง : หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ กจ.3 (ห้วยป่าเลา) หมู่ 3 บ้านป่าละอู
ต.หว้ ยสตั วใ์ หญ่ อ.หวั หนิ จ.ประจวบคีรีขนั ธ ์
พิกัด : 47P 549671E 1386047N
การเข้าถึง : จากตวั เมืองหัวหินใช้ทางหลวงหมายเลข 3219 ไปทางบา้ นหนองพลบั
ผ่านสแี่ ยกหนองพลับ ผา่ นแยกบา้ นหว้ ยผึง้ จนถึงชมุ ชนบ้านฟ้าประทาน มสี ามแยก
ให้เลี้ยวขวาไปตามทาง จะผ่านอ่างเก็บนํ้าป่าละอูและถึงด่านเก็บค่าบริการผา่ นเข้า
อุทยานแหง่ ชาติ จากดา่ นตรวจ ไปอกี 4 กโิ ลเมตร ถึงลานจอดรถใกลน้ ํ้าตก
ลักษณะ : เกดิ จากลำ�หว้ ยเดียวกนั ทไ่ี หลลงมา ผา่ นชนั้ หินต่าง ๆ ทั้งหมด 15 ช้ัน เล็ก - ใหญ่ ตา่ งกนั แตล่ ะชนั้ หา่ ง ๆ กนั มเี สน้ ทางเดิน
ศกึ ษาธรรมชาตเิ ลียบลำ�ห้วยไป มีนา้ํ ตลอดทงั้ ปี
ลกั ษณะทางธรณวี ทิ ยาอย่ใู นเขตของหินโคลน หนิ ทรายมีเมด็ กรวดปน หินดินดานสนี า้ํ ตาล มซี ากดกึ ดำ�บรรพ์อายคุ ารบ์ อนเิ ฟอรัส
(286 - 360 ลา้ นปี)
หมายเหตุ : หนว่ ยพทิ ักษอ์ ุทยานแห่งชาติท่ี กจ.3 (ห้วยปา่ เลา) มบี า้ นพัก ลานกางเตน็ ทไ์ วบ้ ริการ เปดิ ใหท้ อ่ งเท่ียวตลอดปี เว้นถา้ มนี ้ําป่า
ไหลหลาก จะมีการประกาศปิดในช่วงสัน้ ๆ

19

นํ้าตกแมก่ ระดงั ลา

ที่ต้ัง : หมู่ 3 บา้ นลน้ิ ช้าง ต.ยางนา้ํ กลดั เหนือ อ.หนองหญ้าปล้อง จ.เพชรบุรี
พิกัด : 47P 558333E 1457940N
การเข้าถึง : ใหไ้ ปเรมิ่ ต้นที่ศูนยท์ ่องเทีย่ วพนุ าํ้ ร้อน อำ�เภอหนองหญ้าปล้อง จะมที างดิน
ออ้ มไปทางดา้ นหลงั ทางจะเขา้ ไปในปา่ ขึ้นเนินเขาเตย้ี ๆ ไปราว 5 กิโลเมตร จะขา้ มฝาย
น้ําลน้ พอข้ามไปจะเจอสามแยก ขวามือไปบา้ นลน้ิ ช้าง ใหไ้ ปทางซ้าย ราว 2 กิโลเมตร ถึง
หน่วยพิทกั ษ์อทุ ยานแหง่ ชาตทิ ี่ กจ.5 (เขาพพุ ลู) จากหนว่ ยน้ีให้เข้าไปตามทางลำ�ลองในปา่
มขี ้ามลำ�ห้วย 2 ครงั้ ถา้ เจอทางแยกในปา่ ให้ไปทางซา้ ย ไปจนสุดทาง ระยะทางจากหน่วย
พิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ กจ.5 (เขาพุพลู) 8 กิโลเมตร จอดรถแล้วเดินข้ามห้วยไปตามทางในป่าที่เลาะเลียบลำ�ห้วยไปราว 1.7 กิโลเมตร
ในช่วงฤดฝู นน้าํ ในลำ�ห้วยจะสงู จนรถยนตข์ า้ มไม่ได้ ต้องเชค็ สภาพพน้ื ท่ีเมอื่ เดนิ ทางทกุ คร้ัง
ลักษณะ : เปน็ นํ้าตกทเ่ี กิดจากลำ�หว้ ยแม่กระดงั ลา เปน็ ลำ�ห้วยเล็ก ๆ ท่นี ้ําไหลตกลงมาจากหนา้ ผาหนิ เป็น 2 ชั้นใหญ่ ชน้ั บนสูงราว 10
เมตร ตกลงมาจากหน้าผาหินในแนวดิง่ แลว้ ท้งิ ระยะมาราว 20 เมตร จงึ ไหลลาดลงมาตามลานหนิ ท่เี อียงราว 45 องศา เป็นระยะทางราว
50 เมตร ก่อนจะตกลงจากชั้นหนิ ทเี่ กือบตัง้ ฉากสงู ราว 4 เมตร ลงยังเบ้ืองล่าง แลว้ จึงไหลผ่านแกง่ หินเล็ก ๆ ออกไปภายนอก
หมายเหตุ : เส้นทางนี้เป็นเส้นทางปั่นจักรยานเสือภูเขาท่ีได้รับความนิยมมาก เสาร์ - อาทิตย์จะมีนักป่ันมาปั่นจักรยานกัน โดยมักนิยม
เริ่มท่ศี นู ย์บริการนักท่องเทีย่ วนาํ้ พุร้อน

20

นา้ํ ตกชลนาฎ

ท่ีตั้ง : หน่วยพทิ กั ษ์อทุ ยานแห่งชาติที่ กจ.3 (ห้วยปา่ เลา) หมู่ 3 บ้านปา่ ละอู ต.ห้วยสัตวใ์ หญ่ อ.หวั หิน จ.ประจวบครี ีขันธ์
พิกัด : 47P 551246E 1387254N
การเข้าถึง : ไปทางเดียวกบั ท่เี ข้าไปน้ําตกป่าละอู ก่อนถงึ หน่วยพิทักษ์อทุ ยานแหง่ ชาติ ท่ี กจ.3 (หว้ ยป่าเลา) จะมลี ำ�หว้ ยชลนาฏ และ
สะพานขา้ มลำ�หว้ ยชลนาฏ เรม่ิ เดนิ เทา้ ลดั เลาะไปตามลำ�หว้ ยชลนาฏเขา้ ไปในปา่ ลกึ ราว 7 กโิ ลเมตร ถงึ นา้ํ ตก ทางเปน็ ปา่ ดบิ ชน้ื ขน้ึ เขาลงหว้ ย
แตล่ ัดเลาะไปตามลำ�หว้ ย เดนิ เท้าช่วงธนั วาคม - มกราคม จะสะดวกกว่า แม้นาํ้ อาจจะน้อยลงบ้าง แตเ่ ดินทางในป่าสะดวก หนา้ ฝนเดินคอ่ น
ขา้ งยาก
ลักษณะ : เป็นนา้ํ ตกหนิ เกดิ จากลำ�ห้วยชลนาฏ มี 5 ชนั้ ตกไม่ต่อเนื่องกัน ช้นั สูงสดุ ราว 50 เมตร แต่รวมระยะทางทกุ ช้นั ราว 200 เมตร
จึงเป็นน้ําตกที่สูงใหญ่

2121

นํา้ ตกผาน้ำ�หยด

ที่ต้ัง : หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี กจ.15 (เขาตะเมาะนอ้ ย) หมู่ 14
บา้ นผานา้ํ หยด ต.เขากระปกุ อ.ทา่ ยาง เพชรบรุ ี
พิกัด : 47P 5689762E 1404217N
การเข้าถึง : จากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ ออกมาทางท่ายาง จน
มาถึงวงเวียนทางหลวงหมายเลข 3301 ให้เลี้ยวขวาไปทางยางชุม
เส้นทางยางชุม - หนองพลับ ก่อนถึงแยกหนองพลับ (แยกนี้ไปหัวหิน
ไปนํ้าตกป่าละอูได้) จะมีสามแยก มีปั้มนํ้ามันทางซ้ายมือ เลี้ยวขวา
เข้าไปตามถนนหลวงหมายเลข 3461 เข้าไปไม่ไกล จะมีแยกซ้ายมือ
ตรงร้านชุมชนสหกรณ์บ้านหุบเฉลา เข้าไปตามทางเรื่อย ๆ จะผ่าน
แยกซ้ายเข้าหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ กจ. 15 (เขาตะเมาะน้อย)
ไปถึงบ้านผานํ้าหยด เลี้ยวซ้ายจะเจอจุดบริการและลานจอดรถ
แล้วเดินเท้าไปตามทางในป่า เลาะอ่างเก็บนํ้าผานํ้าหยดไปราว 1.5
กิโลเมตร ถึงนํ้าตก รวมระยะทางจากทางหลวงหมายเลข 3301 เป็น
ระยะทาง 7.1 กิโลเมตร มีป้ายบอกชัดเจน
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกหินปูนไหลตกลงมาชั้นเดียวสูงราว 25 เมตร
ท่ามกลางปา่ ไมท้ ล่ี อ้ มรอบ
หมายเหตุ : นอกจากนี้อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานยังมีนํ้าตกที่อยู่ในป่าลึกอีกคือ นํ้าตกธารทิพย์ นํ้าตกหินลาด นํ้าตกแม่สะเรียง
นํ้าตกคลองปราณ แต่ต้องเดินเท้าในป่า ทั้งเดินทางยากและค่อนข้างไกล

22

เขาแหลมอุทยานแห่งชาติ
พน้ื ที่ 1,497 ตารางกโิ ลเมตร

กาญจนบุร� ชัยนาท ลพบุร� ทตี่ ง้ั ทที่ �ำ การอทุ ยานแหง่ ชาติ : 339 หมู่ 4 ต.ปรงั เผล อ.สงั ขละบรุ ี จ.กาญจนบรุ ี  
สระบรุ � การเดินทาง : เริ่มต้นท่ีตัวจังหวัดกาญจนบุร ี เดินทางไปอำ�เภอทองผาภูมิ ตาม
สงิ หบ รุ � ทางหลวงหมายเลข 323 ถึงทองผาภูมิ ก่อนข้ามสะพาน มีแยกขวาไปอำ�เภอ
สุพรรณบรุ � สังขละบุรี ตรงไปตามทางจะผ่านน้ําตกเกริงกระเวียไปราวหลักกิโลเมตรที่ 39 - 40
ทต่ี ้ังของทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลมอยู่ทางขวามือ
อา‹ งทอง
กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
พระนครศร�อยธุ ยา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ไดม้ โี ครงการจดั ตง้ั อทุ ยานแหง่ ชาติ ภาคละ 1 แหง่
รวม 5 แห่ง เพื่อเฉลิมพระเกียรตพิ ระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพล
ปทุมธานี นครนายก อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร ในวโรกาสมหามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา 5 รอบ
นนทบุร�
นครปฐม 23

กรุงเทพฯ

ราชบรุ � สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบุร�

ประจวบคีร�ขนั ธ

ป้อมปี่

วันท่ี 5 ธันวาคม 2530 กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้จึงได้เสนอกำ�หนดพื้นที่บริเวณป่าเหนือเขื่อนวชิราลงกรณ์ (หรือเขื่อนเขาแหลม)
จังหวดั กาญจนบรุ ี ตอ่ คณะกรรมการอทุ ยานแห่งชาติ ในการประชุมครัง้ ท่ี 2/2529 เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2529 ซง่ึ มีมตเิ หน็ ชอบให้ดำ�เนนิ
การจัดต้งั พื้นทบ่ี ริเวณดงั กล่าวเปน็ อุทยานแหง่ ชาตเิ พอ่ื เฉลิมพระเกียรตติ อ่ ไป
โดยกองอุทยานแห่งชาติ ได้มีหนังสือด่วนถึงกรมป่าไม้ ให้ส่งเจ้าหน้าที่มาสำ�รวจพื้นท่ี โดยพบว่าบริเวณดังกล่าว ประกอบด้วยส่วน
ที่เป็นพ้ืนดินอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าเขาพระฤาษี ป่าเขาบ่อแร่ และป่าห้วยเขย่ง ป่าเขาช้างเผือก และส่วนท่ีเป็นพ้ืนน้ําเหนือเขื่อน
เขาแหลม มีลักษณะภูมิประเทศและทิวทัศน์ที่สวยงาม เป็นส่วนหน่ึงของแนวทิวเขาตะนาวศรีที่มีทิวเขาสลับซับซ้อน ทอดตัวตามแนว
เหนอื - ใต้ มคี วามสูงประมาณ 100 - 1,700 เมตรจากระดับทะเลปานกลาง ส่วนใหญจ่ ะเปน็ หนิ ปนู หินทราย และหินดินดาน ยอดเขาท่ี
สูงทส่ี ุดคอื เขาใหญ่ มีความสงู ประมาณ 1,767 เมตรจากระดบั ทะเลปานกลาง จึงเปน็ ต้นธารนา้ํ หลายสายทไ่ี หลลงสู่แมน่ ้าํ แควนอ้ ยและอ่าง
เกบ็ นํา้ เขอ่ื นเขาแหลม ไดแ้ ก่ แม่น้าํ รันตี หว้ ยปอ้ มปีใ่ น แมน่ า้ํ บิค่ีใหญ่ ห้วยองคพ์ ระ ห้วยเกรียงไกร ห้วยปลิ ๊อก ห้วยประจำ�ไม้ ห้วยลกึ ห้วย
นา้ํ ซับ หว้ ยแกง่ คะยอื หว้ ยปา่ ตอง หว้ ยซองกะเลยี หว้ ยตพิ ิ หว้ ยทมิ อ่ งทะ หว้ ยวงั ขยาย หว้ ยชอ่ งแคบ หว้ ยทา่ มะเดอ่ื หว้ ยนา้ํ มดุ หว้ ยเกรงิ กระเวยี
เป็นต้น มคี วามเหมาะสมทจ่ี ะจัดตั้งเป็นอทุ ยานแหง่ ชาติ
ส่วนพื้นที่ท่ีเป็นพ้ืนน้ําของอ่างเก็บนํ้าเหนือเข่ือนเขาแหลมซึ่งการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยได้สร้างขึ้นในปี 2522 และได้
กกั เก็บนํา้ เปน็ ครงั้ แรกในปี 2527 โดยกกั เกบ็ น้ําในระดับปกติ 155 เมตร และสงู สุด 160.5 เมตรจากระดับทะเลปานกลาง คดิ เป็นพ้นื ทผี่ วิ นา้ํ
ประมาณ 388 ตารางกโิ ลเมตร หรอื ร้อยละ 25.92 ของพน้ื ที่อุทยานแหง่ ชาติเขาแหลม
อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลมไดร้ บั การประกาศใหเ้ ปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ โดยไดป้ ระกาศในราชกจิ จานเุ บกษา เลม่ 108 ตอนท่ี 195 ลงวนั ท ี่
8 พฤศจิกายน 2534 นบั เป็นอุทยานแหง่ ชาติลำ�ดับที่ 67 ของประเทศ
ต่อมามีการขอใช้พ้ืนท่ีเพื่อก่อสร้างโครงการศูนย์ฝึกอบรมอาชีพทหารผ่านศึกทองผาภูมิและจัดตั้งสถานีเรดาห์ตามโครงการระบบ
ควบคุมและแจ้งเตือนการป้องกันทางอากาศของกองทัพอากาศ จึงมีการเพิกถอนพื้นที่บางส่วน ปัจจุบันคงเหลือพ้ืนที่ 1,496.93 ตาราง-
กิโลเมตร

สนั หนอกวัว

24

ไปสังขละบุร�

ไปสังขละบรุ � 323
ทีท่ ำการอุทยานแหง‹ ชาติเขาแหลม
ห Œ ว ย รั น ตี
หน‹วยพท� กั ษ
อทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ่ี ปข.2

(แม‹น้ำรนั ต)ี

บŒานทิพเ� ย

หน‹วยพท� ักษ บาŒ นเกร�งกะเวย� ไปบาŒ นหŒวยเสือ
อุทยานแห‹งชาตทิ ี่ ปข.5

(ลเิ จ15�ยก)ม.

วัดลิเจย� จ�ดตั้งแคมŒ ปŠ น้ำตกรŒอยวา

กล‹ุมบาŒ นพกั ป‡อมป›‚

นำ้ ตกไดชอ‹ งถอ‹ ง ที่ทำการอทุ ยานแหง‹ ชาตเิ ขาแหลม 323
ไปบŒานจงอั่ว วดั ปง˜ เผล
นำ้ ตกกระเต็งเจ็ง
นำ้ ตกเกรง� กระเวย� ไปทองผาภมู ิ
ปอ‡ มตำรวจจงอั่ว

323 น้ำตกผาแตก

7 กม.

หน‹วยพ�ทักษอุทยานแห‹งชาติท่ี ปข.1 วัดพท� โธภาวนา 2.5 กม. จด� จอดรถ
(เกร�งกระเวย� ) 3183
9 กม. บŒานทิพ�เย
น้ำตกเกร�งกระเว�ยนŒอย ปอ‡ มตำรวจเกร�งกระเวย�

น้ำตกขนุนคลี่

บŒานเกร�งกระเวย�

บาŒ นขนุนคล่ี

ไปทองผา ูภ ิม น้ำตกทิพเ� ย ไปบาŒ นหŒวยเสอื

25

นํา้ ตกเกริงกระเวียน้อย

ที่ต้ัง : หนว่ ยพิทักษ์อุทยานแห่งชาตทิ ่ี ปข.1 (เกริงกระเวีย) ต.ชะแล อ.ทองผาภมู ิ จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 47P x462630 y1652331
การเข้าถึง : อยู่ริมทางหลวงหมายเลข 323 มุ่งหน้าไปสังขละบุรี ห่างจากแยกพุทโธ (ทางเข้าบ้านห้วยเสือ น้ําตกทุ่งนางครวญ)
ราว 1 กโิ ลเมตร ซา้ ยมอื
ลักษณะ : เป็นชนั้ นาํ้ ตกหินปนู ชัน้ เตยี้ ๆ มหี ลายชัน้ หา่ ง ๆ กัน แตบ่ รรยากาศร่มร่นื เหมาะกับการกางเต็นท์พักแรม ทงั้ ยังมเี ส้นทางศกึ ษา
ธรรมชาติเดินไปยังบึงเกรงิ กระเวยี ดว้ ย

26

นํ้าตกเกริงกระเวีย

ที่ต้ัง : ตรงขา้ มศนู ยบ์ รกิ ารนกั ทอ่ งเทย่ี ว หมู่ 4 บา้ นจงอว่ั ต.ปรงั เผล
อ.สงั ขละบุรี จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 0462561E 1652376N
การเข้าถึง : อยูร่ ิมทางหลวงหมายเลข 323 จากนา้ํ ตกเกริงกระเวียนอ้ ย
มุง่ หน้าไปทางสังขละบุรี ระหวา่ งหลักกิโลเมตรที่ 32 - 33 (บรเิ วณสามแยก
จงอั่ว)
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู หลายชน้ั แตล่ ะชน้ั สงู ราว 2 - 4 เมตร กนิ อาณา
บรเิ วณกวา้ ง มเี ป็นเกาะและต้นไม้ขึ้นกลางนํา้ ตก
หินทพ่ี บบรเิ วณนาํ้ ตกเกริงกระเวยี เป็นหินปนู ยคุ ออรโ์ ดวเิ ชยี น (อายุ
ประมาณ 505 - 438 ลา้ นป)ี สเี ทาถงึ สเี ทาเขม้ ไมแ่ สดงชน้ั ผวิ หนา้ นา้ํ ตก
เคลือบดว้ ยหินปูนนา้ํ จืด (Tufa)
อทุ ยานแห่งชาตเิ ขาแหลมได้มาจดั แตง่ ภมู ิทศั น์ ทำ�ที่น่งั พัก ที่ถา่ ยรูป
มีร้านกาแฟบริการ

27

นาํ้ ตกไดชอ่ งถอ่ ง

ที่ต้ัง : หมู่ 4 บ้านจงอัว่ ต.ปงั เผล อ.สังขละบรุ ี จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 47P 4859606E 1656816N
การเขา้ ถงึ : เรม่ิ จากสามแยกหนา้ นา้ํ ตกเกรงิ กระเวยี เลย้ี วเขา้ ทางบา้ นจงอว่ั เขา้ ไปราว
600 เมตร มที างเลย้ี วขวา เขา้ ไปตามทางราว 1 กโิ ลเมตรถงึ ลานจอดรถ แลว้ เดนิ เทา้ ไป
ตามทางเดนิ ในปา่ ทางจะลดั เลาะลำ�ธารแลว้ ขา้ มหว้ ยจะมชี น้ั นา้ํ ตกปรากฏขน้ึ เรอ่ื ย ๆ สว่ น
ชน้ั สงู ตอ้ งเดนิ ลงไปดา้ นลา่ งสดุ
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู มหี ลายชน้ั ชน้ั บน ๆ จะเปน็ ชน้ั เตย้ี ๆ ไมส่ งู นกั แตช่ น้ั ลา่ งจะ
เปน็ ชน้ั สงู ราว 10 - 15 เมตร หนา้ นํา้ ตกกวา้ งราว 40 เมตร กอ่ นลำ�ธารนา้ํ จะไหลลงเขอ่ื น
เขาแหลม บรรยากาศรม่ รน่ื เหมาะกบั การเลน่ นา้ํ
หนิ ทพ่ี บบรเิ วณนา้ํ ตกไดชอ่ งถอ่ ง เปน็ หนิ ปนู ยคุ ออรโ์ ดวเิ ชยี น (อายปุ ระมาณ 505 -
438 ลา้ นป)ี สเี ทาถงึ สเี ทาเขม้ ไมแ่ สดงชน้ั ผวิ หนา้ นา้ํ ตกเคลอื บดว้ ยหนิ ปนู นา้ํ จดื (Tufa)

28

นาํ้ ตกกะเต็งเจง็

ที่ต้ัง : หลังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติเขาแหลม หมู่ 4 ต.ปรังเผล อ.สังขละบุรี
จ.กาญจนบรุ ี
พิกัด : 47P 457172E 1661273N
การเข้าถึง : จากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ เดินเท้าเข้าไปทางด้านหลัง เลียบลำ�ห้วย
กระเตง็ เจง็ ไปราว 1.5 กโิ ลเมตร ก็เริ่มเจอนํ้าตกช้ันแรกเปน็ ชั้นเลก็ ๆ ไตน่ ํ้าตกข้นึ ไปตาม
ลำ�ธารนํา้ จนถึงชน้ั สงู สดุ รวมระยะทางราว 3 กิโลเมตร
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู มีหลายชั้น ชนั้ ใหญ่ ๆ มี 9 ชัน้ ไหลตกต่อเนือ่ งกนั มาจาก
เนินเขา กินระยะทางที่เกิดเป็นน้ําตกร่วม 2 กิโลเมตร ช้ันบนสุดเป็นช้ัน 9 ท่ีสูงและ
สวย ซ่ึงถา้ มาถงึ ชั้น 9 ต้องคา้ งคืนทถี่ าํ้ หมีขาว ชัน้ 9 จะเลยขน้ึ ไปราว 100 เมตร แต่ช้นั
อื่น ๆ จะพบเจอตลอดทางเดินเท้า ต้ังแต่เดินมาจากหลังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติราว
1 กโิ ลเมตร ก็เจอชนั้ แรกแล้ว
หินทีพ่ บบรเิ วณนาํ้ ตกกะเตง็ เจ็ง เปน็ หินปูนยุคออร์โดวิเชยี น (อายปุ ระมาณ 505 -
438 ลา้ นปี) หินปนู เนอื้ ดนิ สีเทาถงึ สเี ทาเขม้ ช้ันหินแสดงรอยคดโค้ง และบริเวณผวิ หนา้
น้ําตกถูกเคลือบด้วยหินปูนนํ้าจดื (Tufa)

29

นาํ้ ตกผาแตก

ที่ต้ัง : หมู่ 3 บ้านทิพุเย ต.ชะแล อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 465062E 1662065N
การเข้าถึง : จากทางหลวง หมายเลข 323 มุ่งหนา้ ไปอำ�เภอสงั ขละบุรี กอ่ นถึงหน่วยพิทักษ์อทุ ยานแหง่ ชาติที่ ปข.1 (เกรงิ กระเวีย) ราว 1
กิโลเมตร จะมที างแยกขวา (แยกพทุ โธ) เล้ยี วขวาเข้าไปตามทางหลวงหมายเลข 3183 เขา้ ไป 9 กิโลเมตร จนถงึ บา้ นทิพเุ ยจงึ จะเปน็ จุดเริ่ม
เดินเท้าเข้าไปตามทางลำ�ลองในป่า ราว 6 - 7 กโิ ลเมตร ถงึ ตัวนํ้าตกผาแตก
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู ขนาดกลาง 7 ชน้ั แตล่ ะชน้ั สงู ประมาณ 5 - 20 เมตร บางชน้ั ตกตอ่ เนอ่ื ง บางชน้ั ทง้ิ ระยะกนั เกอื บทกุ ชน้ั มแี อง่ นา้ํ
สามารถเลน่ นา้ํ ได้ ทา่ มกลางบรรยากาศทร่ี ม่ รน่ื ดว้ ยรม่ เงาไมร้ อบดา้ น มนี า้ํ ตลอดทง้ั ปี
หมายเหตุ : เสน้ ทางไปนา้ํ ตกผาแตกนเ้ี ปน็ เสน้ ทางเดนิ ปา่ ของอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลม ผทู้ ม่ี คี วามประสงคจ์ ะเดนิ ปา่ ในเสน้ ทางน้ี มกี ารจำ�กดั
จำ�นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วเขา้ ในแตล่ ะครง้ั สามารถตดิ ตอ่ จองควิ ไดท้ อ่ี ทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลม

30

รุง้ ฟา้

นาํ้ ตกทิพเุ ย

ท่ีต้ัง:หมู่3บ้านทพิ ุเยต.ชะแลอ.ทองผาภมู ิจ.กาญจนบุรี

พิกัด : -

การเขา้ ถึง : จากทางหลวงหมายเลข 323 ม่งุ หน้าไป
อำ�เภอสังขละบุรี ก่อนถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ
ที่ ปข.1 (เกรงิ กระเวยี ) ราว 1 กโิ ลเมตร จะมที างแยกขวา
(แยกพทุ โธ) เลย้ี วขวาเขา้ ไปตามทางหลวงหมายเลข 3183
จนถึงบ้านทิพุเย (9 กิโลเมตรจากทางแยก) เลยโค้งบ้าน
ทพิ เุ ย (โคง้ ไปทางขวา) ราว 500 เมตร กอ่ นถงึ อบต. (ซา้ ยมอื )
มที างแยกเลก็ ๆ ขวามอื เขา้ ไปในปา่ ยางพารา ไปตามทาง
ราว 1 กโิ ลเมตร แลว้ จอดรถปา่ ไผ่ แลว้ เดนิ เทา้ เลยี บลำ�หว้ ย
ไปราว 300 เมตร ถงึ นา้ํ ตก
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู ชน้ั เลก็ ๆ 3 - 4 ชน้ั ความสงู
ตงั้ แต่ไม่ถงึ 1 ฟตุ ถึง 2 เมตร ไหลทิ้งระยะไมต่ ่อเนื่องกัน
มีนาํ้ ทง้ั ปีแต่หนา้ แล้งนํ้าน้อย n

31

นํา้ ตกรอ้ ยวาหรอื น้ำ�ตกปง่ โปง๊

ที่ต้ัง : หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ปข.5 (ลิเจีย) หมู่ 4 ต.ปรังเผล อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 459621E 1651278N
การเข้าถึง : ใชท้ างหลวงหมายเลข 323 มุ่งหน้าไปทางสงั ขละบุรี เลยทท่ี ำ�การอุทยานแหง่ ชาตเิ ขาแหลมไป จนก่อนจะขา้ มสะพานแม่นา้ํ
รนั ตี จะมหี น่วยพิทักษ์อุทยานแหง่ ชาติที่ ปข.5 (ลิเจีย) อยูท่ างขวามอื แลว้ เริม่ เดินเทา้ ทห่ี นว่ ยฯ นี้ เดินเท้าไป 1 วนั เต็ม (ราว 15 กโิ ลเมตร)
ตามทางลำ�ลองในปา่ มปี ่าไผ่ ปา่ ดบิ ช้ืน ไปจนถึงลำ�หว้ ยขนาดใหญ่ แล้วเดินเลาะลำ�ห้วยไปอกี ราว 1.7 กิโลเมตร ถงึ น้ําตก
ลักษณะ : เป็นนาํ้ ตกที่ตกลงมาจากหน้าผาหินตกลงมาจากหน้าผาสูงราว 30 เมตร ลงมายังลานหินด้านล่างแล้วจึงไหลลงแอ่งนํ้า
อีกทีก่อนจะไปไหลเป็นลำ�ห้วยไปลงยังแม่นา้ํ รันตี แล้วไหลลงเขื่อนเขาแหลมอีกทีหนึ่ง
หมายเหตุ : เสน้ ทางนเี้ ปน็ เสน้ ทางเดนิ ปา่ อกี แหง่ หนึง่ ของอทุ ยานแห่งชาติเขาแหลม โดยจากหน่วยพทิ ักษ์อุทยานแหง่ ชาติท่ี ปข.5 (ลเิ จีย)
จะเดินไปหลังวัดลิเจียแล้วเดินไปตามทางในป่า 1 วันราว 7 - 8 กิโลเมตร ไปต้ังแคมป์นอนริมลำ�ห้วย แล้ววันรุ่งขึ้นจึงเดินไปเท่ียวนํ้าตก
แลว้ จะเดนิ ออกจากปา่ กลับวันนัน้ เลยกไ็ ดแ้ ตจ่ ะออกมาเย็นมากหรือจะค้างในแคมป์รมิ ห้วยเดมิ อีกคืนก็ได้วนั รงุ่ ขึน้ จะไดไ้ ม่ต้องเรง่
ผู้ท่ีมาท่องเที่ยวสามารถแจ้งอทุ ยานแหง่ ชาติในการจัดเจ้าหนา้ ท่นี ำ�ทางหรือหาลูกหาบให้

32

น้าํ ตกขนนุ คลี่

ท่ีต้ัง : หมู่ 4 ต.ท่ากระดาน อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 0453369E 1643038N
การเขา้ ถงึ : เริ่มจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ปข.1 (เกริงกระเวีย) เลี้ยวขวามาตามทางหลวงหมายเลข 323 ผ่านเขตบ้าน
เกริงกระเวีย เป็นระยะทางราว 5 กม. สังเกตุซ้ายมือจะมีศาลเจ้าปู่เขาโทน เลยศาลนี้ไปราว 10 เมตร จะมีทางลูกรังเล็ก ๆ ขวามือ
เข้าไปตามทางลำ�ลองราว 20 กม.ถึงบ้านกระเหรี่ยงขนุนคลี่ เลยเขตหมู่บ้านจะเป็นทางเลาะป่าและไร่ชาวบ้าน เลยหมู่บ้านไปราว
2 กิโลเมตร จะมีกระท่อมริมทางเล็ก ๆ เริ่มเดินเท้าไป 200 เมตรถึงลำ�ห้วยเหนือชั้นนํ้าตก ต้องเดินลงเขาไปราว 100 เมตร จึงพบ
นํ้าตกชั้นที่ 1 (นับจากด้านบน) เป็นชั้นที่สูงที่สุด
หมายเหตุ : เปน็ ลักษณะของนํ้าตกหินปูน ท่มี หี ลายชนั้ แตเ่ ป็นชน้ั เล็กช้ันน้อย สูงไม่มาก ชัน้ ทส่ี งู ท่ีสดุ สงู ราว 7 เมตร ตกลงเป็นสายเลก็ ๆ
ก่อนจะไหลลงเข่อื นเขาแหลม รอบบริเวณเป็นป่าเบญจพรรณท่ีรม่ รื่น

33

เข่ือนอศุทยรานีแนห่งคชาตริ ินทร์
พ้นื ที่ 1,532 ตารางกิโลเมตร

ชยั นาท ลพบุร� ท่ีต้ังที่ทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : หมู่ 7 ต.ด่านแมแ่ สลบ อ.ศรสี วัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
สระบรุ � การเดินทาง : จากตวั เมอื งกาญจนบรุ ี ใชท้ างหลวงหมายเลข 3199 มงุ่ หนา้ ไปทางอำ�เภอศรสี วสั ด์ิ
สิงหบ รุ � จะผ่านเข่อื นท่าท่งุ นา เขตรักษาพันธ์สุ ัตว์ป่าสลักพระ ไปจนถึงสามแยกเข้าน้าํ ตกเอราวัณ ไปทางเข้า
สุพรรณบรุ � นา้ํ ตกเอราวนั แตเ่ ลยตลาดเอราวณั ไปราว 700 เมตร จะมที างเลย้ี วซา้ ยไปทางถา้ํ พระธาตุ ไปตามทาง
เรอ่ื ย ๆ จนถงึ ดา่ นตรวจอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ ราว 40 กโิ ลเมตร จากนา้ํ ตกเอราวณั หรอื ไป
อา‹ งทอง จนถงึ อำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จะมที างลงแพ นำ�รถยนตล์ งแพไปขน้ึ อกี ฝง่ั จะมถี นนไปยงั อทุ ยานแหง่ ชาติ ราว 7
กโิ ลเมตร จากทา่ ขน้ึ แพ
กาญจนบรุ � พระนครศรอ� ยุธยา

ปทมุ ธานี นครนายก
นนทบรุ �
นครปฐม

กรุงเทพฯ

ราชบรุ � สมทุ รสาคร สมทุ รปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบรุ �

กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ

ประจวบคีรข� นั ธ จากสภาพปา่ ตน้ นา้ํ ลำ�ธารทอ่ี ยเู่ หนอื เขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ ยงั มสี ภาพปา่ สมบรู ณเ์ ปน็ ภเู ขาสลบั ซบั ซอ้ น
มีสัตว์ป่าชุกชุม ลำ�ห้วยลำ�ธารและจุดเด่นทางธรรมชาติมากมาย และเพื่อเป็นการสนองมติคณะ
รฐั มนตรที ่ีให้รกั ษาปา่ ไวโ้ ดยการประกาศใหเ้ ปน็ อทุ ยานแห่งชาติ ในปี พ.ศ.2523 กองอทุ ยานแหง่ ชาต ิ

34

กรมปา่ ไม้ ได้มคี ำ�สัง่ ที่ 71/2523 ลงวันท่ี 11 มกราคม 2523 ให้นายนิสยั ฟุง้ ขจร นักวชิ าการปา่ ไม้ 5 ทำ�หน้าทีห่ ัวหนา้ อุทยานแห่งชาติ
เอราวัณทำ�การสำ�รวจพื้นที่ ประกอบกับในคราวประชุมคณะกรรมการส่งเสริมการท่องเที่ยวจังหวัดกาญจนบุรี ครั้งที่ 3/2522 วันที่
27 ธันวาคม 2522 นายผ่อง เล่งอ้ี ผู้อำ�นวยการกองอุทยานแห่งชาตจิ ึงไดเ้ สนอตอ่ ทีป่ ระชมุ ว่า กรมป่าไม้มโี ครงการจัดตงั้ อทุ ยานแห่งชาติ
บริเวณนํ้าตกห้วยแม่ขมิ้น อำ�เภอศรีสวัสดิ์ ดังนั้นจังหวัดกาญจนบุรีจึงได้แต่งตั้งคณะสำ�รวจของจังหวัดทำ�การสำ�รวจพบว่า พ้ืนท่ีส่วนหนึ่ง
เกดิ จากการสรา้ งเขอ่ื นศรนี ครนิ ทรก์ น้ั ขวางแมน่ า้ํ แมก่ ลอง (แควใหญ)่ โดยมแี มน่ า้ํ ลำ�หว้ ย ลำ�ธารทส่ี ำ�คญั หลายสายไหลลงสอู่ า่ งเกบ็ นา้ํ แหง่ น ้ี
เช่น ห้วยแม่ขมน้ิ หว้ ยขาแขง้ ห้วยแม่วง หว้ ยเกรียงไกร และหว้ ยแมพ่ ลู นอกจากนีย้ งั มีลำ�หว้ ยลำ�ธารอีกหลายสายทีไ่ หลลงสู่แมน่ ํ้าแควนอ้ ย
บริเวณเขตอำ�เภอไทรโยค เช่น ห้วยล่ินถ่ิน สภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาหินปูนและหินตะกอนเป็นส่วนใหญ่ ระดับความสูงสูงสุดประมาณ
1,100 เมตร จากระดบั ทะเลปานกลาง โดยมคี วามสูงเฉล่ียประมาณ 400 เมตร พนื้ ท่นี ํ้าในอา่ งเกบ็ น้าํ เหนือเขอื่ นศรนี ครนิ ทรม์ ีระดับความ
สูงสดุ ประมาณ 180 เมตร จากระดบั ทะเลปานกลาง มีถํ้า ภูเขา และผนื ปา่ ที่สมบรู ณ์เหมาะท่จี ะจดั ตัง้ เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ
จงึ ไดม้ ีพระราชกฤษฎกี ากำ�หนดบรเิ วณท่ีดินป่าเขาพระฤาษแี ละปา่ เขาบอ่ แร่ ในท้องท่ตี ำ�บลชะแล ตำ�บลทา่ ขนนุ ตำ�บลหินดาด ตำ�บล
ลน่ิ ถน่ิ อำ�เภอทองผาภมู ิ ตำ�บลเขาโจด ตำ�บลนาสวน ตำ�บลดา่ นแม่แฉลบ ตำ�บลหนองเป็ด ตำ�บลท่ากระดาน อำ�เภอศรีสวสั ด์ิ และตำ�บล
ไทรโยค อำ�เภอไทรโยค จังหวดั กาญจนบรุ ี เป็นอุทยานแหง่ ชาติ ซ่ึงประกาศในราชกิจจานเุ บกษา เลม่ 98 ตอนท่ี 210 ลงวันที่ 23 ธันวาคม
2524 นบั เป็นอุทยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดับท่ี 39 ของประเทศ
อุทยานแห่งชาติเข่ือนศรีนครินทร์ มีพื้นท่ีติดต่อกับพ้ืนที่อุทยานแห่งชาติไทรโยค อุทยานแห่งชาติเอราวัณ เขตรักษาพันธ์ุสัตว์ป่า
ท่งุ ใหญน่ เรศวร และเขตรกั ษาพนั ธส์ุ ัตว์ปา่ สลักพระ มีเนอ้ื ท่ปี ระมาณ 1,532 ตารางกโิ ลเมตร

35

ไปบาŒ นภเู ตย

ไปทองผาภมู ิ หน‹วยพท� ักษอ ุทยานแห‹งชาตทิ ี่ ศร.11
(เนินสวรรค)

3091 อุทยทาี่ทนำแกหาง‹ รชาติ
เข่�อนศร�นครน� ทร

บŒานสหกรณนคิ ม นำ้ ตก น้ำตก
ผาสวรรค หวŒ ยแม‹ขม�ิน

หน‹วยพท� ักษอ ทุ ยานแห‹งชาติท่ี ศร.4
(ผาตาด)

น้ำตก
ผาตาด

323 ไปนำ้ ตกเอราวณั

ไปกาญจนบรุ �

36

นํ้าตกผาตาด

ที่ต้ัง : หน่วยพทิ กั ษ์อทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ศร.4 (ผาตาด)
หมู่ 8 บา้ นวังผาตาด ต.หนิ ดาด อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : : 475705E 161956N
การเข้าถึง : ใช้ทางหลวงหมายเลข 323 จากตัวเมือง
กาญจนบุรี มุ่งหน้าทองผาภูมิ จนเกือบถึงบ้านวังผาตาด
จะมีป้ายเข้าไปน้ําตกผาตาดทางขวามือ เข้าไปตามทางราว
8 กโิ ลเมตร ถงึ หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ศร.4 (ผาตาด)
แลว้ เดินเทา้ ราว 100 เมตร ถงึ นาํ้ ตกชนั้ ที่ 1
ลักษณะ : เป็นน้ําตกหินปูนท่ีเกิดจากลำ�ห้วยเล็ก ๆ
บรเิ วณทวิ เขากะลา เปน็ นา้ํ ตกทม่ี คี วามสวยงาม มชี น้ั นา้ํ ตกลดหลน่ั กนั ไปถงึ 3 ชน้ั แตล่ ะชน้ั มคี วามกวา้ ง ความสงู ทต่ี ระการตา และมนี า้ํ มากใน
ชว่ งปลายฤดฝู น
หินพนื้ ทเ่ี ปน็ หนิ แคลกซ์ ลิ ิเกต สเี ทาอมเขยี ว อายุมหายคุ พรแี คมเบรยี น (มากกวา่ 470 ล้านปี) หน้านา้ํ ตกเกดิ จากรอยแตกในเนื้อหิน
ถูกนํ้ากดั เซาะจนกลายเปน็ หนา้ ผาชนั ผิวหนา้ นํา้ ตกถูกเคลอื บด้วยหนิ ปนู น้ําจดื (Tufa)
การเกดิ ของน้าํ ตกเกิดสัมพนั ธ์กับรอยเลือ่ นทเี่ ปน็ ตัวควบคุมทำ�ให้เกดิ แนวหนา้ ผาของนํา้ ตก ซง่ึ เปน็ ชอ่ งทางใหน้ ้ําไหลผา่ นปรากฏเป็น
นา้ํ ตกสวยงามเชน่ ทเ่ี หน็ ในปัจจบุ ัน
หมายเหตุ : ทหี่ น่วยพทิ ักษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาติ ท่ี ศร.4 (ผาตาด) มบี รกิ ารรา้ นอาหาร ลานกางเตน็ ท์

37

นาํ้ ตกผาสวรรค์

ที่ต้ัง : หน่วยพทิ กั ษอ์ ุทยานแห่งชาติท่ี ศร.11 (เนนิ สวรรค์) หมู่ 8 บ้านสะพานลาว ต.สหกรณ์นคิ ม อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 498433E 1618441N
การเขา้ ถงึ : ใชถ้ นนทางหลวงหมายเลข 323 จากตวั เมอื งกาญจนบรุ ี มงุ่ หนา้ ทองผาภมู ิ จนเกือบถึงอำ�เภอทองผาภูมิ จะมีทางแยกขวามือ
เข้าหมู่บ้านสหกรณ์นิคม เข้าไปตามทางลาดยาง จนเกือบถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ศร.11 (เนินสวรรค์) จะมีทางแยกขวามือ
(ตรงทางแยกจะมีผาสวรรค์รีสอร์ทเก่า) เข้าไปตามทางในป่าราว 10 กิโลเมตร จะผ่านจุดสกัดนํ้าตกผาสวรรค์แล้วเลยไปอีก 100 เมตร
ถงึ ลานกางเตน็ ท์ แลว้ เดินเทา้ 1 กิโลเมตร ถึงน้าํ ตกชนั้ ท่ี 1

ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนิ ปนู ทต่ี กลงมาเปน็ ชน้ั ๆ ทง้ั หมด 7 ชน้ั โดยมกี ารตง้ั ชอ่ื ไวใ้ หส้ อดคลอ้ งกบั สถานท่ี
ในปา่ หมิ พานต์ นบั จากขา้ งล่างขึ้นไปคอื ธารสวรรค์ อา่ งหนิ กนิ รี อ่าง ถา้ํ แก้ว ผาคนธรรม์ ผาเทพบุตร
ผาพริ ณุ และช้ันบนสดุ ผาสวรรค์ แต่ละชน้ั จะเป็นชนั้ หนิ ปูนที่มีแอ่งตื้น ๆ สว่ นช้ัน 5 - 7 เปน็ ช้ันผาหนิ ปนู
ท่ีค่อนข้างสูงและนํา้ ตกตกด่ิงลงมาโดยเฉพาะชั้นผาสวรรค์ เป็นหน้าผาหินปนู ขนาดใหญ่ ทต่ี กลงมาจาก
หนา้ ผาสงู ราว 60 เมตร ตกลงมาในแนวเกอื บ 90 องศา ก่อนจะไหลลงไปยังช้ันดา้ นลา่ งตอ่ ไป นา้ํ ตกน้ี
มีนํ้าตลอดปี แตใ่ นฤดแู ลง้ นา้ํ น้อย
หินท้องทเ่ี ปน็ หินแคลก์ซิลิเกตสเี ทา มลี ักษณะเปน็ แถบ อายุมหายุคพรีแคมเบรยี น (มากกว่า 470
ล้านปี) น้ําตกมีความสูงชัน เกิดจากการท่ีทางนํ้าไหลกัดเซาะตามรอยแตกของหินจนผุพังแตกออกเป็น
หนา้ ผาสงู โดยหนา้ ผานา้ํ ตกอยใู่ นทิศตะวนั ออก - ตก สว่ นทางนํา้ ไหลลงทิศใต้

38

นํ้าตกหว้ ยแมข่ มนิ้

ท่ีต้ัง : อยู่ที่เดียวกับที่ทำ�การ
อุทยานแห่งชาติเขื่อนศรีนครินทร์
หมู่ 7 บ้านปากเหมือง ต.ด่านแม่-
แสลบ อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 47P 049843E 1618441N
การเขา้ ถงึ : จากตวั เมอื งกาญจนบรุ ี ใชท้ างหลวงหมายเลข 3199 มงุ่ หนา้ ไปทางอำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จะผา่ นเขอ่ื นทา่ ทงุ่ นา เขตรกั ษาพนั ธส์ุ ตั วป์ า่
สลกั พระ เลยตลาดเอราวณั ไปราว 700 เมตร จะมที างเลย้ี วซา้ ยไปทางถา้ํ พระธาตุ ไปตามทางเรอ่ื ย ๆ จนถึงด่านตรวจอุทยานแห่งชาติเขื่อน
ศรนี ครนิ ทร์ ราว 40 กิโลเมตร จากน้ําตกเอราวัณ หรอื ไปจนถงึ อำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จะมที างลงแพขนานยนต์ นำ�รถยนตล์ งแพแลว้ ไปขึ้นอีกฝงั่
จะมถี นนไปยังอุทยานแห่งชาติ ระยะทาง 7 กโิ ลเมตร จากทา่ ขนึ้ แพ
ลักษณะ : เป็นนาํ้ ตกทเี่ กิดจากลำ�ห้วยแม่ขมน้ิ ไหลผา่ นทวิ เขาหนิ ปนู ลดหลั่นกนั ลงมาเป็นช้ัน ๆ กลายเปน็ น้ําตกทีส่ วยงามถึง 7 ชั้น โดยมี
ลกั ษณะทโ่ี ดดเด่นแตกต่างกัน มีการตัง้ ชื่อชัน้ ตา่ ง ๆ โดยเริม่ จากช้นั ท่ี 1 ไปจนชั้นท่ี 7 (จากลา่ งสุด) คอื ดงว่าน มา่ นขม้นิ วงั หน้าผา ฉตั รแก้ว
ไหลจนหลง ดงผเี สื้อและร่มเกลา้ มสี ะพานทางเดินเลียบลำ�ธารจากชน้ั ที่ 1 ไปจนถึงช้นั ฉัตรแก้ว
หนิ ที่พบในบรเิ วณน้ําตกหว้ ยแม่ขมน้ิ เปน็ หินปนู อายุเพอรเ์ มยี น (ประมาณ 285 - 345 ล้านปี) ซึง่ เป็นหนิ ปนู สีเทาเปน็ ชั้นมีความหนา
ประมาณ 10 - 30 เซนตเิ มตร มีลักษณะผิวหน้าน้ําตกที่ถูกเคลอื บดว้ ยหินปูนนาํ้ จดื (Tufa) การเกิดของน้ําตกเกิดสมั พนั ธ์กบั รอยเลือ่ นทีเ่ ป็น
ตวั ควบคมุ ทำ�ใหเ้ กดิ แนวหนา้ ผาของชน้ั นาํ้ ตกซง่ึ เปน็ ชอ่ งทางให้นํ้าไหลผา่ นปรากฏเป็นน้ําตกทสี่ วยงามดังเช่นท่ีเหน็
อทุ ยานแหง่ ชาติเขอื่ นศรนี ครนิ ทร์ มลี านกางเต็นท์ทั้งด้านลา่ งชั้น 1 และด้านบนตรงชั้นฉตั รแก้ว มรี ้านอาหารไว้บรกิ าร

39

จดุ ชมทิวทศั น์บางกะม่า

อุทยานแห่งชาติ

เฉลิมพระเกียรติไทยประจัน
พ้ืนที่ 328.74 ตารางกิโลเมตร

กาญจนบุร� ชัยนาท ลพบรุ � ท่ีตั้งที่ทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : หมู่ 4 บา้ นพนุ ํ้าร้อน ต.บา้ นบงึ อ.บา้ นคา จ.ราชบรุ ี
สระบุร� การเดินทาง : จากตวั เมืองราชบรุ มี าตามถนนเพชรเกษมเลีย้ วขวาแยกปากท่อ ตามทางหลวง
สงิ หบ รุ � หมายเลข 3206 ถึงบ้านพุน้ําร้อนระยะทางประมาณ 80 กิโลเมตร หรือเดินทางจากจังหวัด
สุพรรณบุร� ราชบุรีมาทางจอมบึงใช้ทางหลวงหมายเลข 3087 ถึงบ้านพุนํ้าร้อนระยะทางประมาณ 85
กโิ ลเมตร หรือเดินทางจากจงั หวดั ราชบุรี มาทางบา้ นชฏั ป่าหวายใช้ทางหลวงหมายเลข 3208 ถงึ
อ‹างทอง พุนํา้ ร้อน ระยะทางประมาณ 83 กโิ ลเมตร
กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
พระนครศร�อยุธยา อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ พระเกยี รตไิ ทยประจนั ทจ่ี ดั ตง้ั ขน้ึ เนอ่ื งในวโรกาสทส่ี มเดจ็ พระนางเจา้
สิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ครั้งทรงมีพระชนมพรรษา 5 รอบ
ปทุมธานี นครนายก ในปี พ.ศ.2535 เพื่อสนองพระราชปณิธานที่จะทรงอนุรักษ์ป่าไม้ โดยให้ราษฎรช่วยกันรักษา
นนทบรุ � ป่าอันเป็นประโยชน์ต่อการดำ�รงชีวิตของราษฎร ซึ่งได้ทรงมีพระราชดำ�ริไว้เม่ือสิบกว่าปีก่อนท่ี
นครปฐม จะให้มีป่าไม้หลาย ๆ แห่งที่อุดมสมบูรณ์ตามสภาพและประเภทของป่าไม้ท่ีเคยเห็น อีกท้ังเป็น

กรุงเทพฯ

ราชบุร� สมุทรสาคร สมุทรปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบรุ �

ประจวบคีร�ขนั ธ

40

แบบอยา่ งของการพฒั นาฟน้ื ฟูสภาพปา่ และอนุรกั ษ์พนั ธุ์สัตว์ปา่ ใหค้ งอยู่คแู่ ผ่นดนิ ไทย ในอดตี พน้ื ที่แหง่ น้ีเปน็ จดุ ยทุ ธศาสตร์ทีส่ ำ�คัญ เคยอยู่
ใต้อทิ ธพิ ลของพรรคคอมมวิ นสิ ตแ์ หง่ ประเทศไทย มกี ารตอ่ สรู้ ะหวา่ งเจา้ หนา้ ทข่ี องรฐั กบั ผกู้ อ่ การรา้ ยคอมมวิ นสิ ตอ์ ยา่ งรนุ แรง เกดิ ความเสยี หาย
ต่อชีวิตและทรัพย์สินอย่างมากมาย จนกระท่ังเจ้าหน้าที่ของรัฐสามารถเข้ามาควบคุมพื้นท่ีได้จึงเกิดความสงบสุขข้ึน จากน้ันได้ดำ�เนินการ
วางแผนเร่งรัดพัฒนาฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่าในส่วนที่ถูกทำ�ลายให้สอดคล้องกับพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
พระบรมราชินนี าถ พระบรมราชชนนีพนั ปหี ลวง และส่งเสรมิ พัฒนาอาชพี แกร่ าษฎรในพน้ื ทีใ่ หม้ คี ณุ ภาพชวี ติ ท่ีดขี นึ้
ในปี พ.ศ.2546 กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธ์ุพืช ได้พิจารณาความเหมาะสมที่จะประกาศจัดตั้งพื้นที่โครงการอุทยาน
เฉลิมพระเกียรติไทยประจัน ให้เป็นอุทยานแหง่ ชาติ โดยตั้งช่ือวา่ “อุทยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ พระเกียรติไทยประจัน” ตามคำ�สงั่ กรมอุทยาน-
แห่งชาติ สตั วป์ ่า และพนั ธุ์พืชที่ 2393/2546 ลงวนั ท่ี 12 ธันวาคม พ.ศ. 2546

พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ครั้งดำ�รง ต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกากำ�หนดพ้ืนท่ีบริเวณท่ีดินป่าฝั่งซ้าย
พระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎ- แมน่ า้ํ ภาชี ปา่ กงเกวยี น ปา่ พยุ าง และป่าพสุ ามซอ้ น ในทอ้ งทต่ี ำ�บลอา่ งหิน
ราชกุมาร ได้เสด็จไปเยี่ยมเยือนราษฎรและทอดพระเนตร ตำ�บลทงุ่ หลวง ตำ�บลยางหกั อำ�เภอปากท่อ ตำ�บลหนองพนั จันทร์ อำ�เภอ
บริเวณโครงการอุทยานเฉลิมพระเกียรติอุทยานไทยประจัน บ้านคา จังหวัดราชบุรี เน้ือที่ประมาณ 328.74 ตารางกิโลเมตร ให้เป็น
หมู่ 5 บา้ นไทยประจัน เม่อื วันท่ี 10 เมษายน 2534 พระองค์ อทุ ยานแหง่ ชาติ ซึ่งประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา เลม่ 129 ตอนท่ี 9 ก
ทรงมีพระราชดำ�ริให้กรมชลประทานพิจารณาหาทางสร้าง วันท่ี 24 มกราคม 2555 เปน็ อุทยานแหง่ ชาติลำ�ดับที่ 124 ของประเทศไทย
แหลง่ นา้ํ เพอ่ื ชว่ ยเหลอื การเพาะปลกู และอปุ โภคบรโิ ภคตามท่ี พ้ืนที่ส่วนใหญ่เป็นทิวเขาสูงสลับซับซ้อน วางตัวในแนวเหนือ - ใต้
ราษฎร ทีไ่ ด้กราบบงั คมทูลขอพระราชทานความชว่ ยเหลอื อยทู่ างดา้ นตะวนั ตกของจงั หวดั ราชบรุ ี จนไปจดประเทศเมยี นมา ในทอ้ งท่ี
กรมชลประทานจึงได้วางโครงการพัฒนาลุ่มนํ้า อำ�เภอปากทอ่ อำ�เภอสวนผง้ึ และอำ�เภอบา้ นคา จังหวัดราชบุรี มียอดเขา
แม่ประจันตอนบน สนองตามพระราชดำ�ริโดยการสร้าง สูงสุดช่ือ เขายืดหรือเขาพระรอบ มีความสูงประมาณ 834 เมตร
อ่างเก็บนํ้าในเขต ต.ยางหัก จำ�นวน 6 อ่างคือ อ่างเก็บนํ้า จากระดบั ทะเลปานกลาง ทิวเขาปา่ แม่ประจันเปน็ แหลง่ ต้นน้าํ ของลำ�ห้วย
บ้านพุกรูด 2 อ่าง อ่างเก็บนํ้าเขาหัวแดง อ่างเก็บนํ้าไทย- หลายสาย ซึ่งเป็นต้นกำ�เนิดของห้วยพุไทร ห้วยท่าเคย ห้วยพุน้ําร้อน
ประจัน อ่างเก็บนํ้าหินสีตอนบน และอ่างเก็บนํ้าโป่งพรม ลุ่มนํ้าแม่ประจัน จะไหลลงแม่น้ําเพชรบุรีและลุ่มแม่น้ําภาชี ซ่ึงไหลลงสู่
นับเป็นโครงการตามพระราชดำ�ริด้านชลประทาน แมน่ ้าํ แมก่ ลองอกี ครง้ั หนงึ่
ทีพ่ ระราชทานแก่พสกนิกร ตั้งแตก่ ่อนทรงขนึ้ ครองราชย์
ตอ่ มาเมอ่ื วนั ท่ี 11 กรกฎาคม 2539 สมเด็จพระนางเจ้า
สิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ทรงเสดจ็ เยย่ี มราษฎรบา้ นไทยประจนั และเสดจ็ ทอดพระเนตร
อา่ งเกบ็ น้าํ ไทยประจนั แหง่ นีอ้ ีกดว้ ย

41

รพ.สวนผึ้ง ไปอำเภอปากทอ‹ ไปจังหวดั ราชบุร�

ไปนำ้ ตกเกŒาโจน 3087

3208

3313

เฉทลที่ ิมำพกราระเอกทุียยราตนิไทแหย‹งปชราะจตันิ บาŒ นโป†งกระทงิ ล‹าง

ไอท‹ายงปเกรบ็ ะจนันำ้ 3086

บ‹อนำ้ พ�รŒอน 3337 ไปจงั หวัดราชบรุ �
โป†งกระทงิ บาŒ นไทยประจัน
3206 ไปอำเภอปากท‹อ
จ�ดสกดั

ไทนยป้ำตระกจัน บโตงั ไรพกร เทแยี กนง‹ ปา† โตรกทิวไผ‹ 3086
โลตีลราก แซวโตสรวกรรค

บาŒ นล�ินชŒาง 3510

ไปอำเภอหนองหญาŒ ปลŒอง

42

นำ้ �ตกในลำ�หว้ ยไทยประจนั

ท่ีต้ัง : หมู่ 5 บา้ นไทยประจัน ต.ยางหัก อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี
พิกัด : 1466272E 559227N
การเข้าถึง : ใช้ทางหลวงหมายเลข 3206 (สายปากทอ่ - บ้านคา) ราว 20 กโิ ลเมตร ถงึ ทางแยกเข้าบา้ นไทยประจัน (มีป้ายบอกชอ่ื อทุ ยาน
แหง่ ชาตอิ ยปู่ ากทาง) เข้าไปตามทาง จะผ่านหมู่บ้าน ท่ที ำ�การจุดสกดั แล้วขบั รถข้ึนเนนิ เล้ยี วซ้ายตรงศาลารบั เสดจ็ ข้ามสนั เขอ่ื น จะมีทาง
บังคับไปจนถึงลานกางเตน็ ท์ จากน้นั ตอ้ งเดินเท้าไปตามทางลำ�ลองในปา่ จนถงึ โตรกลลี า

4343

ลักษณะ : ในพน้ื ทอ่ี ทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ พระเกยี รตไิ ทยประจนั มนี า้ํ ตกทเ่ี กดิ จากลำ�หว้ ยสายเดยี ว แลว้ ไหลลงมาผา่ นแกง่ นา้ํ เลก็ บา้ งใหญบ่ า้ ง
มกี ารตง้ั ชอ่ื แกง่ นา้ํ ตา่ ง ๆ โดยนา้ํ ตกทง้ั หมดอยใู่ กลท้ ต่ี ง้ั ของจดุ สกดั แมป่ ระจนั ซง่ึ เคยใชเ้ ปน็ ทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตมิ ากอ่ น กอ่ นจะยา้ ยทท่ี ำ�การ
อทุ ยานแหง่ ชาตไิ ปอยทู่ น่ี า้ํ พรุ อ้ นโปง่ กระทงิ อยา่ งในปจั จบุ นั โดยการขา้ มลำ�หว้ ยแตล่ ะครง้ั มกี ารตง้ั ชอ่ื แตล่ ะแหง่ ไว้ เรม่ิ จากนา้ํ ตกทอ่ี ยนู่ อกสดุ
เขา้ ไปจนถงึ ลกึ สดุ คอื
- โตรกทวิ ไผ ่ (พกิ ัด 1466272E 559227N อย่บู ริเวณลานจอดรถและเป็นลานกางเต็นท์
- โตรกธารหนิ (หรือแก่งเทียนป่า) (พิกดั 47P 1466156E 055886N) ห่างจากโตรกทิวไผ่ 800 เมตร
- โตรกแซวสวรรค์ (พิกดั 47P 1465657E 0558338N) ห่างจากโตรกธารหิน 600 เมตร
- โตรกบังไพร (พิกัด 47P 1465391E 0558223N) ห่างจากหว้ ยโตรกแซวสวรรค์ 400 เมตร
- โตรกลลี า (พิกัด 47P 1465334E 0557485N) เดนิ เท้าตอ่ จากโตรกบังไพร มาอกี ประมาณ 950 เมตร
โตรกทั้งหมดนี้มีเพียงโตรกธารหินหรือลานหิน ท่ีมีลักษณะนํ้าตกท่ีไหลผ่านลานหินแล้วตกลงในชั้นต่างระดับสูงราว 2 - 3 เมตร
เท่านั้น นอกนั้นจะเปน็ บรเิ วณแก่งนา้ํ ท่วั ไปมีกอ้ นหินอยู่กลางลำ�ธาร มีต้นไคร้น้าํ ขึน้ ริมลำ�ธาร

44

น้ำ�ตกไทยประจัน

ท่ีตั้ง : หมู่ 5 บ้านไทยประจัน ต.ยางหัก อ.ปากทอ่ จ.ราชบุรี
พิกัด : -
การเข้าถึง : เดินเทา้ จากโตรกลีลา ระยะทาง 20 กิโลเมตร ไปตามทางในปา่ มีขึ้นเขาและลงหุบหว้ ยในบางช่วง ระยะทาง 20 กิโลเมตร
ถงึ น้ําตกชั้นที่ 1 ตอ้ งใชเ้ จ้าหนา้ ที่นำ�ทาง และใช้เวลาเดินทางไปกลับ 3 วัน 2 คืน
ลักษณะ : เปน็ น้ําตกขนาดกลาง มี 11 ชน้ั ตกลงมาจากหนา้ ผาหนิ ทง้ิ ระยะหา่ งกนั แตล่ ะชน้ั ราว 5 - 20 เมตร สงู ตง้ั แต่ 4 - 11 เมตร มนี า้ํ ไหล
ตลอดปี ชน้ั ทส่ี งู ทส่ี ดุ คอื ชน้ั ท่ี 9 และชน้ั ท่ี 11 สงู ราว 20 เมตร แตท่ างขน้ึ ไปคอ่ นขา้ งชนั รอบ ๆ เปน็ ปา่ เบญจพรรณและปา่ ดบิ แลง้

45

ถ้ําธารลอดใหญ่

อุทยานแห่งชาติ

เฉลิมรัตนโกสินทร์
พ้ืนท่ี 59 ตารางกิโลเมตร

ชัยนาท ลพบรุ � ที่ต้ังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 4 บา้ นทา่ ลำ�ใย ต.เขาโจด อ.ศรสี วสั ด์ิ จ.กาญจนบรุ ี
สระบุร� การเดินทาง : จากตวั เมอื งกาญจนบรุ อี อกไปทางถนนสายกาญจนบรุ ี - เขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ (ทางหลวง
สงิ หบ ุร� หมายเลข 3199) เป็นระยะทาง 16 กิโลเมตร เล้ยี วขวาท่ตี ลาดลาดหญ้าไปทางอำ�เภอบ่อพลอย
สพุ รรณบุร� ทางหลวงหมายเลข 3086 (ถนนสายกาญจนบรุ ี - บอ่ พลอย - ดา่ นชา้ ง) อกี ประมาณ 68 กโิ ลเมตร ถงึ
อำ�เภอหนองปรอื แลว้ เลย้ี วซา้ ยมงุ่ สถู่ า้ํ ธารลอดอกี 22 กโิ ลเมตร รวมระยะทางจากกรงุ เทพฯ ประมาณ
อ‹างทอง 234 กโิ ลเมตร กจ็ ะถงึ ทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ
หรอื จากกรงุ เทพ ใชท้ างหลวงหมายเลข 340 ไปสพุ รรณบรุ ี - อำ�เภออทู่ อง - อำ�เภอเลาขวญั -
กาญจนบรุ � พระนครศร�อยธุ ยา อำ�เภอหนองปรอื แลว้ เดนิ ทางสอู่ ทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ รตั นโกสนิ ทร์

ปทุมธานี นครนายก 46
นนทบรุ �
นครปฐม

กรุงเทพฯ

ราชบุร� สมทุ รสาคร สมุทรปราการ
สมุทรสงคราม

เพชรบรุ �

ประจวบครี ข� ันธ

กว่าจะมาเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
ในปี 2516 กรมปา่ ไมไ้ ดม้ หี นงั สอื ท่ี กส 0708/8531 ลงวนั ท่ี 4
มถิ ุนายน 2516 ถึงจงั หวัดกาญจนบุรี ใหค้ วามเหน็ ชอบในการสำ�รวจ
ป่าโครงการทำ�ไม้กระยาเลยหนองรี - ห้วยแม่พลูฝ่งั ซ้าย (กจ.6) เพอ่ื
กำ�หนดพน้ื ทบ่ี างสว่ นเปน็ เขตอทุ ยานแหง่ ชาติ ในปี 2517 กรมปา่ ไมจ้ งึ ได้
จัดต้งั วนอุทยานถ้าํ ธารลอดข้นึ ต่อมากองอุทยานแห่งชาติได้มีหนังสือ
ท่ี กส 0808/656 ลงวนั ท่ี 19 กมุ ภาพนั ธ์ 2519 ใหน้ ายชอ่ พงษร์ งุ่ ทรพั ย์
หวั หนา้ วนอทุ ยานถา้ํ ธารลอด ทำ�การสำ�รวจปา่ ถา้ํ ธารลอดเพอ่ื ยกฐานะ
เป็นอุทยานแห่งชาติ ปรากฏว่าพ้นื ท่ดี ังกล่าวมีจุดเด่นและมีธรรมชาติ
ทส่ี วยงามหลายแหง่ โดยเฉพาะถา้ํ ธารลอดมลี ำ�หว้ ยไหลผา่ นทะลภุ เู ขา
เกดิ เปน็ ถา้ํ ทม่ี เี พดานเปน็ รปู โดมขนาดใหญส่ วยงาม เปน็ ปรากฏการณ์
ธรรมชาติท่ีเด่นเป็นพิเศษ ท้ังมีสภาพป่าท่ีสมบูรณ์ เป็นท่ีอาศัยของสัตว์ป่านานาชนิดท้ังยังมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ว่าเป็นทางเดินทัพ
ของพมา่ และกองทพั ญป่ี นุ่ พน้ื ทเ่ี ปน็ ภเู ขาสลบั ซบั ซอ้ น สว่ นใหญเ่ ปน็ ภเู ขาหนิ ปนู อยสู่ งู จากระดบั ทะเลปานกลางระหวา่ ง 240 - 1,257 เมตร
ประกอบดว้ ยเขากำ�แพง เขาไมห้ อม เขาพชุ า้ งหมอบ จดุ สงู สดุ คอื ยอดเขากำ�แพงมคี วามสงู ประมาณ 1,260 เมตร จากระดบั ทะเลปานกลาง
ทวิ เขาเหลา่ นเ้ี ปน็ แหลง่ ตน้ นา้ํ ลำ�ธารของหว้ ยแมพ่ ลู หว้ ยตะกวด หว้ ยแมก่ ระพรอ้ ย และหว้ ยกระพรอ้ ย

47

ทำ�ไมจงึ ธารลอด อุทยานแห่งชาติแห่งนี้มีความโดดเด่นทางธรณีคือ สะพานหิน
โค้งขนาดใหญ่ ทเี่ กดิ จากล�ำ ธารน้าํ ทไี่ หลเซาะกัดกรอ่ นจนภูเขา
หินปูนท่ีเป็นเหมือนหน้าผาสองด้านนั้นทะลุถึงกัน ต่อมามีทั้ง
การผุสลายและบางส่วนพังลงมาเกิดเป็นโพรงขนาดใหญ่ มี
เพดานสูงจากพื้นดินหลายสิบเมตร มีความกว้างของสะพาน
ราว 10 เมตร
ลำ�ธารสายน้ียังไหลไปเป็นนํ้าตกไตรตรึงช้ันต่าง ๆ และ
ไหลเซาะเข้าฐานภูเขาหินปูนลูกหนึ่งจนเกิดเป็นถํ้านํ้าลอดที่มี
ธรรมชาตภิ ายในถํ้าท่สี วยงามคอื ถ้าํ ธารลอดน้อย
น่ีคือการสร้างสรรค์อันเกิดจากสายนํ้าและการผุพังของ
ภเู ขาหินปนู จนเกิดเป็นปรากฏการณ์สะพานถา้ํ ขนาดใหญ่

กรมปา่ ไมจ้ งึ ไดเ้ สนอคณะกรรมการอทุ ยานแหง่ ชาติ ซง่ึ ไดม้ มี ตใิ นคราวประชมุ ครง้ั ท่ี 2/2519 เมอ่ื วนั ท่ี 17 สงิ หาคม 2519 ใหก้ ำ�หนดพน้ื ท่ี
ดงั กลา่ วเปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ โดยมพี ระราชกฤษฎกี ากำ�หนดพน้ื ทบ่ี รเิ วณทด่ี นิ ปา่ หนองรใี นทอ้ งทต่ี ำ�บลเขาโจด อำ�เภอศรสี วสั ด์ิ จงั หวดั กาญจนบรุ ี
ใหเ้ ปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ ซง่ึ ประกาศไวใ้ นราชกจิ จานเุ บกษา เลม่ 97 ตอนท่ี 20 ลงวนั ท่ี 12 กมุ ภาพนั ธ์ 2523 นบั เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดบั ท่ี 17
ของประเทศ โดยใหช้ อ่ื วา่ “อทุ ยานแหง่ ชาตถิ า้ํ ธารลอด”
ตอ่ มาคณะกรรมการอทุ ยานแหง่ ชาตไิ ดพ้ จิ ารณาเหน็ วา่ ในวาระการเฉลมิ ฉลองกรงุ รตั นโกสนิ ทร์ 200 ปี และการทพ่ี น้ื ทใ่ี นเขตอทุ ยานแหง่ ชาติ
แหง่ น้ี ในอดตี ไดใ้ ชเ้ ปน็ เสน้ ทางในการรบพงุ่ กนั ระหวา่ งกองทพั ไทยกบั กองทพั พมา่ ซง่ึ มหี ลกั ฐานปรากฏ เชน่ ซากอาวธุ โบราณ โครงกระดกู และ
เครอ่ื งรางของขลงั ตา่ ง ๆ และพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราชไดเ้ คยประทบั ในสมยั ทม่ี กี ารรบทพั จบั ศกึ กบั พมา่ ในเขตจงั หวดั
กาญจนบรุ อี ยบู่ อ่ ยครง้ั จงึ ไดม้ มี ตเิ มอ่ื คราวประชมุ ครง้ั ท่ี 4/2524 วนั ท่ี 22 ธนั วาคม 2524 วา่ สมควรทจ่ี ะขอพระราชทานพระนามาภไิ ธยของ
พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลก เปน็ ชอ่ื อทุ ยานแหง่ ชาตแิ หง่ น้ี โดยใชช้ อ่ื วา่ “อทุ ยานแหง่ ชาตพิ ระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช”
เพอ่ื เปน็ การเทดิ พระเกยี รตแิ ดพ่ ระองค์ และเปน็ สริ มิ งคลแกอ่ ทุ ยานแหง่ ชาตแิ หง่ นส้ี บื ไป ซง่ึ สำ�นกั ราชเลขาธกิ ารไดม้ หี นงั สอื ท่ี รล 0002/6924
ลงวนั ท่ี 1 กรกฎาคม 2525 วา่ ไดน้ ำ�ความกราบบงั คมทลู พระกรณุ าทราบฝา่ ละอองธลุ พี ระบาทแลว้ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ พระราชทานชอ่ื
อทุ ยานแหง่ ชาตถิ า้ํ ธารลอดใหมว่ า่ “อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ รตั นโกสนิ ทร”์ ชอ่ื นจ้ี งึ เปน็ ชอ่ื พระราชทาน
อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ฉลมิ รตั นโกสนิ ทร์ แมม้ เี นอ้ื ทไ่ี มม่ าก แตม่ สี ภาพปา่ อดุ มสมบรู ณ์ มจี ดุ เดน่ และธรรมชาตทิ ส่ี วยงาม เชน่ นา้ํ ตก หนา้ ผา
ถา้ํ ธารลอด ทน่ี บั วา่ เปน็ สง่ิ มหศั จรรยท์ เ่ี กดิ จากการยบุ ตวั ของหนิ ปนู ประกอบกบั การกดั เซาะของนา้ํ ทำ�ใหเ้ ขาหนิ ปนู กลายเปน็ สะพานธรรมชาติ
ขนาดมหมึ า และมหี ลกั ฐานแสดงถงึ ดา้ นประวตั ศิ าสตรเ์ ปน็ ทางเดนิ ทพั ของพมา่ และกองทพั ญป่ี นุ่ มเี นอ้ื ทป่ี ระมาณ 59 ตารางกโิ ลเมตร

48

ไป อ.ศรส� วัสด์ิ ไปม‹วงเฒ‹า

3480
4041 บŒานเขาหนิ ต้งั

บŒานเขาเหล็ก 3480
หนว‹ ยพท� ักษอ ทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ี่ ฉส.1 (เขาเหล็ก) 3001

น้ำตกไตรตรง� ไป อ.หนองปร�อ

ถ้ำธารลอดนŒอย ทที่ ำการ สะพานปนู
อุทยานแห‹งชาติ ป‡อมตำรวจ
เฉลมิ รตั นโกสนิ ทร

ไป อ.หนองปรอ�

หน‹วยพ�ทกั ษอทุ ยานแหง‹ ชาติท่ี ฉส.2
(เขากำแพง)

49

นำ้ �ตกไตรตรงึ

ที่ตั้ง : หมู่ 4 บ้านท่าลำ�ใย ต.เขาโจด
อ.ศรสี วัสด์ิ จ.กาญจนบุรี
พิกัด : 531357E 1621728N
การเข้าถึง : เดินเท้าจากที่ทำ�การ
อุทยานแห่งชาติ ลอดถ้ําธารลอดน้อย
ไปอีกด้าน แล้วเดินไปตามเส้นทาง
ศกึ ษาธรรมชาติ ทางเดินจะเลียบลำ�ธาร
ไป แล้วจึงจะมบี นั ไดขนึ้ ไป เดินตามทาง
เดนิ สลบั บนั ไดไปจนถงึ น้าํ ตก ระยะทาง
ราว 2.5 กโิ ลเมตร จากถํา้ ธารลอดน้อย
แล้วจากนํ้าตกนี้ เดนิ ไปราว 200 เมตร
จะถึงน้าํ ตกไตรตรึงและถ้าํ ธารลอดใหญ่
ที่อยตู่ ิดกนั
ลักษณะ : เปน็ น้าํ ตกผาหินที่ตกลงมา
เปน็ ชนั้ ๆ ราว 3 ชน้ั สะพานท่ีเดินมาจะ
ขา้ มช้ันหนึง่ และทส่ี อง (นบั จากขา้ งบน
ลงมา สองช้ันนจี้ ะห่างกนั ราว 10 เมตร
ช้ัน 1 สูงราว 6 เมตร ช้นั สองสงู ราว 5
เมตร แล้วจงึ ไหลวนไปตามซอกเขาราว
40 เมตร จงึ ตกลงจากหน้าผาสงู ราว 5
เมตร อีกคร้ังหนึ่ง (แต่ชั้นนี้ไม่มีทางไป
คงเห็นจากไกล ๆ จากบนบันไดท่ขี น้ึ มา
น่ันเอง)

50