เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ

วถิ ใี หม่ของโอรงั อัสลี Orang Asli

ฆอซาลี อาแว
ชารติ ้า ประสิทธหิ มิ ะ

ฮาซัน สาตาลา
อับดลุ เราะมาน สุกมู ุง

การเดนิ ทางของฉนั ในฐานะครพู เี่ ลย้ี งในโครงการสนบั สนนุ การ
พฒั นาครแู ละเดก็ นอกระบบการศกึ ษาโดยเครอื ขา่ ยเชงิ พนื้ ท:่ี ภาคใตต้ อน
ลา่ ง (พทั ลงุ ปตั ตานี ยะลา นราธวิ าส) ทำ� ใหไ้ ดพ้ บเจอเธอทม่ี นี ามวา่ “โอ
รงั อสั ล”ี
ครงั้ แรกทฉี่ นั ถกู มอบหมายใหต้ ามหาเธอ ในสายตาของฉนั และ
เพอ่ื น จะมองเธอเปน็ กลมุ่ คนทอ่ี ยชู่ ายขอบและไรส้ ญั ชาติ ฉนั ไปหาเธอ
ดว้ ยการแบกความหวงั วา่ ตอ้ งเขา้ ไปชว่ ยเธอ ฉนั ไปกบั เพอ่ื น ๆ เดนิ ทาง
ไปยงั หมบู่ า้ นของเธอทอ่ี ยหู่ า่ งไกลจากเมอื งทมี่ แี สง สี เสยี ง เมอื่ วนั ที่ 16
กมุ ภาพนั ธ์ 2564 การเดนิ ทางครงั้ นฉี้ นั และเพอ่ื นตา่ งมคี วามรสู้ กึ ตน่ื เตน้
ทจี่ ะไดพ้ บเธอ
พวกเราเตรยี มวตั ถดุ บิ เพอ่ื ทจี่ ะไปปรงุ อาหารรว่ มทานมอ้ื เทย่ี ง
กบั เธอ และเตรยี มเครอื่ งมอื ทางการเกษตร ทง้ั จอบ พลวั่ เมลด็ พนั ธน์ุ านา
ชนดิ ทจี่ ะมอบใหเ้ ธอ
ระยะทางการเดนิ ทางจากบา้ นของฉนั ราว ๆ 70 กวา่ กโิ ลเมตร
แตใ่ ชเ้ วลา 2 ชวั่ โมงกวา่ เรานดั กนั ท่ี อบต.ชา้ งเผอื ก เวลา 10 โมงเชา้ และ
เดนิ ทางตอ่ ไปยงั หมบู่ า้ นของเธอ เสน้ ทางคดเคย้ี ว เปน็ หลมุ เปน็ บอ่ คลบั

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 49

คลา้ ยกบั คนขชี่ า้ งเดนิ ทางเขา้ ปา่ ผา่ นดนิ โคลนและคลองรอ่ งนำ�้ หากเดนิ
ทางดว้ ยรถเลก็ ไมส่ ามารถเดนิ ทางได้
พวกเราลดั เลาะถงึ หมบู่ า้ นของเธอเวลาเกอื บเทยี่ ง และแลว้ เรา
กไ็ ดพ้ บเจอกนั เปน็ ครงั้ แรก ภาพทเ่ี หน็ คอื สง่ิ ทห่ี ลายคนมาเจอเธอกอ่ นฉนั
ภาพทฉ่ี นั เคยไดต้ ดิ ตามในเฟซบกุ๊ แตม่ คี วามรสู้ กึ ตา่ งกนั ขณะเดยี วกนั มี
ความรสู้ กึ สองอยา่ งมาบรรจบดว้ ยกนั ความรสู้ กึ หนง่ึ มคี วามตน่ื เตน้ ทไ่ี ด้
เจอกนั อกี ความรสู้ กึ เราในฐานะทเี่ ราเปน็ ผมู้ คี วามพรอ้ มมากกวา่ ในความ
รสู้ กึ ของเรา
ภาพทมี่ โนเดมิ วา่ เปน็ คนปา่ นา่ จะปา่ เถอื่ นหรอื นสิ ยั ตอ้ งไมเ่ หมอื น
กนั ทเี่ ราเคยเจอทว่ั ไปแน่
แตเ่ ธอไมไ่ ดเ้ ปน็ เหมอื นทผี่ คู้ นเลา่ ลอื และขนานนาม เพราะเธอ
เปน็ แบบทเ่ี ธอเปน็ อยแู่ ลว้ อยแู่ บบดง้ั เดมิ ใชช้ วี ติ อยใู่ นปา่ มคี วามรกั ชวี ติ
และครอบครวั เหมอื นกนั เราตา่ งมคี า่ เทา่ กนั ในความเปน็ มนษุ ย์ เวลาฉนั
สนทนากนั เธอเปน็ คนมองมมุ บวกหลายๆ อยา่ ง มคี วามนอบนอ้ ม พดู ใน
สง่ิ ทร่ี สู้ กึ และใหเ้ กยี รตผิ คู้ นทม่ี าเยอื น และสงิ่ ทฉี่ นั เหน็ ในหมบู่ า้ นอสั ลที เ่ี ธอ
อยนู่ น้ั ทกุ คนจะไมก่ า้ วรา้ วและไมข่ อสงิ่ ใดนอกจากสงิ่ ทผี่ คู้ นมอบมาให้ การ
สนทนาในแตล่ ะครง้ั เธอยงั สรา้ งรอยยม้ิ และเสยี งหวั เราะใหก้ บั พวกเรา ดว้ ย
ภาษาทใี่ ชส้ อ่ื สาร เธอพดู ไดห้ ลายภาษา ทงั้ ภาษาของเธอเอง ภาษามลายู
ตลอดจนมคี วามเขา้ ใจในภาษาไทยบา้ ง หลายคนในหมบู่ า้ นใชโ้ ทรศพั ทม์ อื
ถอื ไมใ่ ชเ่ พอื่ โทรศพั ทห์ ากนั หรอื ใชเ้ พอ่ื สอื่ สงั คมทเี่ รยี กวา่ โซเชยี ลมเี ดยี แต่
ใชเ้ พอ่ื ฟงั เพลงและวทิ ยุ
เมอื่ เธอเปลง่ ภาษาดงั้ เดมิ พวกเราฟงั ไมเ่ ขา้ ใจ เธอกจ็ ะแปลเปน็
ภาษามลายู และสอนบางคำ� เชน่ การนบั เลข กนิ ขา้ ว ไปไหน ทำ� อะไร ฯลฯ
ใหเ้ ราไดเ้ ขา้ ใจ

50 โอกาส สันติภาพ ความรัก

เวลาล่วงเลยเท่ียงเกือบๆ จะบ่ายสอง พวกเราได้รับประทาน
อาหารรว่ มกนั เปน็ เมนทู พ่ี วกเราพเี่ ลยี้ งชว่ ยกนั ทำ� ไดแ้ ก่ เมนซู ปุ เปด็ ที่
เราเตรยี มไวก้ บั ไขเ่ จยี วและผกั จากพน้ื ท่ี อาหารมอื้ สดุ พเิ ศษมาก อรอ่ ย
จากรสชาติ และอรอ่ ยทไ่ี ดท้ ำ� ใหเ้ ธอทาน จากนน้ั เราเหน็ พวกเธอละหมาด
รว่ มกนั ทศ่ี าลาละหมาดของหมบู่ า้ น เพราะเธอไดเ้ ปลย่ี นมานบั ถอื ศาสนา
อสิ ลามเมอื่ ไมก่ เี่ ดอื นทผี่ า่ นมา คณะของเรากไ็ ดล้ ะหมาดดว้ ย
หลงั จากนน้ั เราไดม้ อบอปุ กรณก์ ารเกษตรและเมลด็ พนั ธท์ุ เ่ี ตรยี ม
ไว้ และเดนิ ทางขนึ้ ไปทแ่ี ปลงทจี่ ะทำ� การเกษตร ทมี ครพู เี่ ลย้ี งไดแ้ นะนำ�
และสอนวธิ กี ารปลกู ใหก้ บั เธอ เดมิ เธอไมเ่ คยไดป้ ลกู พชื ผกั เหลา่ นี้ เพราะ
เธอหาของปา่ กนิ เรม่ิ สอนวธิ กี ารเตรยี มแปลง การพรวนดนิ การเพาะชำ�
เมลด็ การรดนำ้� โดยบวั รดนำ�้ และเทคนคิ การทำ� เกษตรแบบงา่ ยใหก้ บั เธอ
เพอ่ื ทเี่ ธอจะไดท้ านผกั หลากหลายชนดิ
เสรจ็ จากการสนทนาและสอนการเกษตรแลว้ เราไดน้ ง่ั คยุ วา่ สงิ่
ทส่ี อนในวนั นี้ อกี เดอื นหนง่ึ เราจะกลบั มาเยยี่ มอกี ครงั้ หนงึ่ เพอื่ จะดวู า่ เธอ
สามารถทำ� ไดแ้ คไ่ หน
“เราสญั ญาวา่ จะมาพบเธออกี ครง้ั อนิ ชาอลั ลอฮ”์

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 51

52 โอกาส สันติภาพ ความรัก

อสี มาแอ บนี ละหา เชื่อมชีวติ ดว้ ยทกั ษะชีวิต

ฆอซาลี อาแว
นายอสิ มาแอ บนี ละหา พกั อาศยั อยบู่ า้ นเลขท่ี 7/1 ม.4 ต.จอ
เบาะ อ.ยง่ี อ จ.นราธวิ าส อายุ 21 ปี
ในวัยเด็ก มีโอกาสเล่าเรียนหนังสือจนจบการศึกษาระดับ
มัธยมศึกษา โรงเรียนร่มเกล้า แต่ด้วยสถานะทางครอบครัวค่อนข้าง
ลำ� บากไมส่ ามารถสง่ ใหเ้ รยี นตอ่ ได้ แมโ้ ดยสว่ นตวั แลว้ มคี วามรสู้ กึ อยาก
เรยี นหนงั สอื เพอ่ื พฒั นาตนเองและเพมิ่ ทกั ษะการเรยี นรใู้ หเ้ หมอื นเพอ่ื นรนุ่
ราวคราวเดยี วกนั ทม่ี โี อกาสเรยี นหนงั สอื จนจบระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน้
ทโี่ รงเรยี นรม่ เกลา้ จ.นราธวิ าส
ทางเลอื กสำ� หรบั ชวี ติ ทมี่ ไี มม่ ากนกั สำ� หรบั เดก็ หนมุ่ วยั 16 ปี เขา
จงึ ตดั สนิ ใจเดนิ ทางไปทำ� งานทปี่ ระเทศมาเลเซยี ทง้ั ทตี่ วั เองกไ็ มเ่ คยเดนิ
ทางไกลจากบา้ น แตด่ ว้ ยสถานะและความจำ� เปน็ ทจี่ ะตอ้ งออกไปทำ� งาน
หารายไดม้ าชว่ ยเหลอื จนุ เจอื ครอบครวั หรอื อยา่ งนอ้ ยไมเ่ ปน็ ภาระเรอื่ ง
คา่ ใชจ้ า่ ยของครอบครวั เมอื งทไ่ี ปทำ� งานคอื ยะโฮร์ บาหร์ ู รฐั ยะโฮร์ ทาง
ใตส้ ดุ ของประเทศมาเลเซยี พน้ื ทตี่ ดิ กบั ประเทศสงิ คโปร์
นายอสิ มาแอ บนี ละหา ใชช้ วี ติ อยทู่ ร่ี า้ นตม้ ยำ� แหง่ หนงึ่ ในเมอื ง
ยะโฮรบ์ าหร์ เู กอื บ 4 ปี กระทง่ั เกดิ จดุ เปลย่ี นสำ� คญั ในชวี ติ อกี ครงั้ หลงั เกดิ
สถานการณไ์ วรสั โคโรนา (โควดิ -19) ปี 2563 จำ� ตอ้ งเดนิ ทางกลบั ถน่ิ เกดิ
ประเทศไทยเมอื่ ตอนตน้ ปี 2563 ชว่ งประเทศมาเลเซยี ประกาศปดิ ประเทศ
ผลกั ดนั ใหแ้ รงงานไทยกลบั ประเทศ

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 53

“การใชช้ วี ติ ตา่ งถน่ิ โดยเฉพาะในตา่ งประเทศ คอ่ นขา้ งลำ� บาก
ดว้ ยสถานะทเี่ ราไปและอายกุ ย็ งั นอ้ ย แตด่ ว้ ยความอยากมปี ระสบการณ์
ชวี ติ ใหมท่ ที่ า้ ทาย กเ็ ลยตดั สนิ ใจไปทำ� งาน” เขายอ้ นความทรงจำ� ครง้ั อดตี
อยา่ งไรกต็ าม อยา่ งนอ้ ยทสี่ ดุ การทำ� งานตลอดระยะเวลา 4 ปี
ในรา้ นตม้ ยำ� กงุ้ ทำ� ใหม้ ลี ำ� ดบั ขน้ั ของพฒั นาการตวั เอง เรมิ่ ตน้ จากการเปน็
พนกั งานลา้ งจานซงึ่ ใชเ้ วลารว่ ม 8 เดอื น จงึ สามารถปรบั ตำ� แหนง่ งานมา
เปน็ คนรบั ออเดอรส์ ง่ั อาหารจากลกู คา้ กอ่ นปรบั เปน็ พนกั งานเสริ ฟ์ อาหาร
และตอ่ มารบั หนา้ ทเี่ ปน็ พนกั งานทำ� เครอื่ งดมื่ แตย่ งั ไมส่ ามารถจะปรบั เปน็
กกุ๊ ทำ� อาหารทม่ี รี ายไดด้ กี วา่ ตำ� แหนง่ นอี้ าจตอ้ งใชเ้ วลาอกี สกั ระยะ
ประสบการณท์ ไ่ี ด้ ทำ� ใหเ้ ขาไดเ้ รยี นรวู้ า่ การทำ� งานนน้ั ตอ้ งขน้ึ อยู่
กบั ทกั ษะ จงั หวะ และโอกาส ทจี่ ะมผี ลตอ่ การทำ� งานวา่ จะไดป้ รบั ตำ� แหนง่
เรว็ หรอื ชา้ หรอื โอกาสนน้ั จะยาวนานสกั เพยี งใด
ในที่สุดคงเป็นเช่นเดียวกับแรงงานไทยคนอื่น ๆ ที่ไปท�ำงาน
ในมาเลเซยี โอกาสดี ๆ ของชวี ติ ปดิ ตวั ลง ตา่ งคนตา่ งตอ้ งเดนิ ทางกลบั
ประเทศไทยตงั้ แตต่ น้ ปี 2563 ดว้ ยสถานการณโ์ ควดิ -19 ระบาดในประเทศ
มาเลเซยี เมอื่ กลบั มาอยบู่ า้ นเกดิ สว่ นใหญแ่ ลว้ จะตกอยใู่ นสภาพวา่ งงาน
นายอสิ มาแอ บนี ละหา วา่ งงานเกอื บปี กลายเปน็ ภาระทำ� ใหค้ า่ ใชจ้ า่ ยของ
ครอบครวั เพม่ิ ขน้ึ อกี ทง้ั เมอ่ื คลกุ คลกี บั เพอื่ น ๆ ละแวกบา้ น มหี ลายคนใช้
สารเสพตดิ โดยเฉพาะนำ�้ กระทอ่ ม ทำ� ใหต้ อ้ งวงเวยี นอยใู่ นวงจรเดมิ และ
ดว้ ยสภาพแวดลอ้ มในสงั คมทเ่ี ปน็ อย ู่ การใชช้ วี ติ ในแตว่ นั เปน็ ไปแบบไมม่ ี
จดุ หมาย กลายเปน็ เสมอื นอยไู่ ปวนั ๆ สว่ นใหญจ่ ะไปทำ� งานชว่ ยพอ่ กรดี
ยางและทำ� สวนผลไม้ บางครงั้ ไปทำ� กอ่ สรา้ งตามงานทนี่ ายชา่ งจา้ ง แตก่ ็
เปน็ รายไดท้ ไ่ี มม่ ากนกั

54 โอกาส สันติภาพ ความรัก

โอกาสครงั้ สำ� คญั ของชวี ติ มาถงึ อกี ครง้ั เมอื่ ไดท้ ราบขา่ วการเปดิ
รบั สมัครกลมุ่ เดก็ และเยาวชนนอกระบบ ด้วยมคี วามสนใจเพราะในวัย
เรยี นหนงั สอื ไมม่ โี อกาสเชน่ น้ี จงึ อาสาเขา้ รว่ มโครงการ ไดเ้ จอกบั พี่ ๆ และ
เพอื่ น ๆ ทร่ี ว่ มโครงการ ทำ� ใหไ้ ดเ้ รยี นรทู้ กั ษะการฝกึ อาชพี และทกั ษะชวี ติ
จากทมี ครพู เ่ี ลยี้ งโครงการ
ภายหลังผ่านการร่วมอบรมทักษะอาชีพคร้ังแรก ท�ำให้เกิด
ความรู้ท่ีน�ำไปสู่อาชีพการเช่ือมเหล็กเพื่อท�ำเฟอร์นิเจอร์ นอกจากน้ียัง
ไดเ้ รยี นรกู้ ารอยรู่ ว่ มกนั ในสงั คม เรยี นรทู้ กั ษะชวี ติ ทคี่ รพู เ่ี ลยี้ งไดแ้ นะนำ�
ในกระบวนการของโครงการ จนเกดิ มมุ มองและทศั นคตใิ หม่ เกดิ ความ
ตระหนกั ในกรอบเกณฑส์ ำ� คญั ของชวี ติ มากขน้ึ เชน่ การรกั ษาเวลา เมอื่
อยกู่ บั เพอ่ื น ๆ ในกลมุ่ ใหญต่ อ้ งพยายามใชเ้ วลาใหค้ มุ้ คา่ เพอ่ื ทจี่ ะทำ� อยา่ ง
อน่ื ใหเ้ กดิ ประโยชน์ มคี วามรสู้ กึ เหน็ คณุ คา่ ของตนเองมากขนึ้
“ตอ้ งขอบคณุ ผใู้ หก้ ารสนบั สนนุ โครงการและครพู เ่ี ลยี้ ง ถา้ เปน็ ไป
ไดผ้ มอยากใหม้ กี ารสนบั สนนุ โครงการอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง เพอื่ ใหก้ ลมุ่ คนอยา่ ง
พวกเราสามารถมีโอกาสทางการศึกษาในระบบและวิถีท่ีถนัด สามารถ
พัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีข้ึนได้เร่ือย ๆ” นายอิสมาแอ บีนละหา กล่าว
ประโยคทงิ้ ทา้ ยดว้ ยความหวงั และฝนั ถงึ วนั พรงุ่ อนั สดใส

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 55

56 โอกาส สันติภาพ ความรัก

บันทกึ ครพู ีเ่ ล้ียง “ดอกไม้หลากส.ี ..ท่สี ุคริ ิน”

เทยี นทัดดา วรรณลักษณ์
เพราะสคุ ริ นิ มที ะเลหมอกทงี่ ดงามไมแ่ พส้ ถานทใี่ ด ๆ ในโลก
เพราะสคุ ริ นิ มตี น้ ไมใ้ หญ่ ทย่ี งั คงยนื ตน้ หยดั ยนื ทกั ทายผคู้ นทผี่ า่ นเขา้ ไป
เยยี่ มเยอื น สคุ ริ นิ มตี น้ ผกั กดู เรยี งรายไปตามลำ� นำ�้ ทที่ ง้ั แคบและกวา้ งให้
ผคู้ นไดเ้ กบ็ ยอดออ่ นมาลวกราดนำ�้ กะทิ กนิ กบั นำ�้ พรกิ รสแซบ หรอื อาจ
ใชส้ ตู รยำ� ผกั กดู รสโอชา เสนอหนา้ บนโตะ๊ อาหารในรา้ นอาหารราคาแพง
สคุ ริ นิ มสี ายแรท่ องคำ� ทย่ี งั คงมที องคำ� บรสิ ทุ ธแิ์ ฝงกายอยา่ งแนบเนยี นมา
กบั สายนำ�้ รอคนขยนั ใชเ้ ครอ่ื งมอื แบบบา้ น ๆ ทเ่ี รยี กวา่ เลยี ง รอ่ นทอง
เอาไปขายสรา้ งรายไดใ้ หต้ นเองและครอบครวั จนสามารถเรยี กไดเ้ ตม็ ปาก
เตมิ คำ� วา่ อาชพี รอ่ นทอง สคุ ริ นิ มผี นื ดนิ ทอ่ี ดุ มสมบรู ณจ์ นสวนผลไมง้ าม
สะพรงั่ ไปทง้ั อำ� เภอ สคุ ริ นิ ยงั มอี ะไรดี ๆ อกี มากมาย
สมชอ่ื สคุ ริ นิ ท่ี สมเดจ็ พระราชชนนศี รสี งั วาลย์ หรอื ทเ่ี ราเรยี ก
กนั ตดิ ปาก วา่ “สมเดจ็ ยา่ ” เคยมพี ระราชดำ� รสั กบั พสกนกิ รทม่ี ารบั
เสดจ็ วา่ “สคุ ริ นิ แผน่ ดนิ นี้ คอื แผน่ ดนิ ทอง”
เมอื่ เราสมคั รเขา้ มาทำ� หนา้ ทคี่ รพู เ่ี ลยี้ งในโครงการ เพอ่ื ดแู ลชว่ ย
เหลอื เดก็ ๆ ทขี่ าดโอกาสทางการศกึ ษา ฉนั และนอ้ ง ๆ จงึ เสนอตวั เองขนึ้
ไปทำ� งานกบั เดก็ ๆ ทสี่ คุ ริ นิ โดยไมห่ วน่ั กบั ระยะทางเกอื บรอ้ ยกโิ ลเมตร
จากพน้ื ราบขน้ึ บนภู
วนั แรกทพี่ บกนั ตรงลานบา้ นครพู เ่ี ลยี้ ง ชอ่ื ปา้ ตุ๊ โดยมคี รพู เี่ ลย้ี ง
ชอื่ ครปู า้ เสรมิ และครปู า้ ตมุ๋ เปน็ คนตดิ ตอ่ ประสานงาน เดก็ ๆ มที า่ ทาง

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 57

เรยี บเฉย ไมย่ นิ ดยี นิ รา้ ยกบั โอกาสดี ๆ ทเ่ี รานำ� มามอบให้ พวกเขาอาจจะยงั
ไมค่ นุ้ ชนิ กบั เรา ฉนั คยุ กบั ผองเพอ่ื น ทกุ คนเหน็ พอ้ งดว้ ยและไมไ่ ดท้ อ้ ใจ จำ�
ไดว้ า่ วนั แรก เราเชญิ คณุ ครู ชนื่ หทยั ศริ ไิ พรวนั อดตี ผอู้ ำ� นวยการโรงเรยี น
ระดบั 9 มาใหค้ วามรเู้ รอ่ื งโรคโควดิ -19 กบั ใหก้ ำ� ลงั ใจเดก็ ๆ ในการสชู้ วี ติ
ณ วนั นน้ั ฉนั ประทบั ใจ ยายหลานคหู่ นงึ่ ซอ้ นมอเตอรไ์ ซคม์ าดว้ ย
กนั หลานเปน็ เดก็ ชายทเี่ รมิ่ เขา้ สวู่ ยั รนุ่ ไมค่ อ่ ยกลา้ พดู หรอื กลา้ แสดงออก
อะไรมากมายนกั บทบาทการตอบคำ� ถามครพู เ่ี ลยี้ งจงึ ตกอยกู่ บั ยาย ถา้
สมมติว่า หลานพูดคยุ วันนนั้ เปน็ หอ้ งเรยี นเล็ก ๆ ห้องหนึ่ง เราจะเห็น
นกั เรยี นหลายคน หลายชว่ งวยั นง่ั เรยี นอยดู่ ว้ ยกนั
เหมอื นดอกไมห้ ลากสใี นสวนสวย เมอื่ ครซู กั ถามหลานประมาณ
วา่ “ความฝนั ของหนู หนอู ยากเปน็ อะไรคะลกู อยากประสบความสำ� เรจ็
ในอาชพี อะไรจะ๊ ”
“มนั อยากเปน็ ชา่ งซอ่ มมอไซคจ์ า้ ” ยายตอบ ชดั ถอ้ ยชดั คำ� ดว้ ย
ภาษาทอ้ งถน่ิ อยทู่ บ่ี า้ นมนั กเ็ อารถมอไซคเ์ กา่ ๆ มาซอ่ มกอ๊ กแกก๊ กอ๊ กแกก๊
ตามทม่ี นั ชอบแหละครู แตจ่ ะทำ� อะไรมากกวา่ นไี้ มไ่ ด้ เพราะ “มา้ ยเบยี้ ”
(ไมม่ ที นุ ) คำ� ตอบของคนเปน็ ยายทำ� เอาเราทกุ คนจกุ ในอก
ความจนนห่ี นอชา่ งเปน็ ตวั อปุ สรรค แทรกเขา้ มาทำ� ลายฝนั ของ
ใครตอ่ ใครไปแลว้ มากมาย
ยงั มอี กี คู่ (เดก็ ๆ ของเราเปน็ คจู่ รงิ ๆ ดว้ ย) แตค่ นู่ เี้ ปน็ เดก็ สาวแม่
ลกู ออ่ น ดว้ ยวยั ทย่ี งั เยาว์ แตเ่ ธอกา้ วถลำ� ไปในเสน้ ทางชวี ติ ทซี่ บั ซอ้ น เธอ
จงึ อมุ้ ลกู นอ้ ยใสก่ ระเปา๋ แขวนดา้ นหลงั พรอ้ มขวดนม มารว่ มประชมุ กบั เรา
ดว้ ยเธอมคี วามหวงั เลก็ ๆ ฉายฉานอยใู่ นแววตา
เธอบอกเราวา่ เธออยากเปน็ แมค่ า้ ผลไม้ “แคว่ างโตะ๊ เลก็ ๆ ตรง
หนา้ บา้ น มมี ะมว่ ง มสี ม้ แตงโม ขายกด็ ที สี่ ดุ แลว้ ”
ฉนั ถอนหายใจกบั ความฝนั ทแ่ี สนจะเจยี มเนอ้ื เจยี มตวั ของเดก็ ๆ
ทข่ี าดโอกาสเรยี นเพราะกำ� แพงแหง่ ความยากจน ในขณะทหี่ ลายคนทม่ี า
รว่ มสนทนากบั เรา เปน็ เดก็ ทค่ี อ่ นทงั้ จะประสบความสำ� เรจ็ ในระดบั หนงึ่

58 โอกาส สันติภาพ ความรัก

เขามที ดี่ นิ สำ� หรบั ทำ� สวนหรอื ทำ� แปลงผกั เลก็ ๆ มสี ายนำ้� ใกลบ้ า้ นไวเ้ ลย้ี ง
เปด็ ตามธรรมชาติ เขามา “พบ” เราเพอื่ รอการ “ตอ่ ยอด” ใหก้ บั อาชพี ที่
เขาทำ� อยแู่ ลว้
ดอกไม้หลากสีเหล่าน้ีมิได้มีเพียงที่สุคิรินเท่านั้น แต่
กระจัดกระจายอยู่แทบทุกพ้ืนที่ในประเทศไทย เขารอวันเบ่งบานอวด
กลบี กา้ นทเี่ ขม้ แขง็ และสสี นั ทส่ี ดใส ถงึ แมน้ จะมใี ครหยบิ ยน่ื โอกาสนน้ั ให้
แคเ่ ขา
ในวนั ตอ่ มา ฉนั ไปเยยี่ มคยู่ ายหลานถงึ เหน็ พบวา่ เดก็ ชายทเ่ี ปน็
เปา้ หมายของฉนั ออกไปรบั จา้ งทำ� งานไกลบา้ น เราจงึ ไมม่ โี อกาสไดพ้ บกนั
สงิ่ ทฉ่ี นั เหน็ คอื บา้ นหลงั เลก็ กน้ั เปน็ สองสว่ นสำ� หรบั หลายชวี ติ ในบา้ น ฉนั
เหน็ จกั รยานคนั เกา่ ๆ ลอ้ รถเกา่ ๆ กบั เครอื่ งมอื 2-3 ชนิ้ วางพงิ อยกู่ บั ฝา
บา้ น เปน็ ประจกั ษพ์ ยานยนื ยนั ถงึ ความฝนั ของเดก็ ชายคนหนงึ่ ทอี่ ยากเปน็
“ชา่ งซอ่ มมอเตอรไ์ ซค”์ ในบา้ นหลงั เลก็ นนั้ ฉนั ยงั พบเดก็ ผหู้ ญงิ อกี คน ดว้ ย
วยั เพยี ง 9 – 10 ขวบ แตเ่ ธอปว่ ยดว้ ยโรคอว้ น แทรกซอ้ นดว้ ยโรคหวั ใจและ
โรคหอบ ทกุ ชวี ติ อยรู่ ว่ มกนั ทา่ มกลางความขาดแคลน
ขณะทฉี่ นั เขยี นบนั ทกึ ครพู เี่ ลย้ี ง บา้ นหลงั นน้ั ไมม่ เี ธออกี ตอ่ ไป ชวั่
นริ นั ดร์ เธอจากไปแลว้ ดว้ ยสารพดั โรคทเ่ี ปน็ อยู่ (คงเปน็ นางฟา้ มองลงมา
เพอื่ จะเหน็ ฝนั ของพช่ี ายเปน็ จรงิ สกั วนั หนง่ึ )
แมว้ า่ การแพรร่ ะบาดของโรคไวรสั โคนา่ (โควดิ -19) จะทำ� ใหเ้ รา
ไมม่ โี อกาสขน้ึ ไปสานฝนั ของเหลา่ เดก็ ๆ ใหไ้ ปถงึ จดุ หมายปลายทางใน
ระยะเวลาทเ่ี ราและเขาตอ้ งการ แตฉ่ นั เชอ่ื เหลอื เกนิ วา่ โคมไฟแหง่ ความ
หวงั นนั้ ยงั คงเจดิ จรสั และมนั จะชว่ ยสอ่ งทางใหเ้ ขาประคบั ประคองชวี ติ
ผา่ นพน้ วกิ ฤตไปใหไ้ ด้ สถานการณอ์ นั โศกสลดนเี้ กดิ ขน้ึ ทวั่ แผน่ ดนิ โลก สง่
ผลกระทบกบั การดำ� รงอยขู่ องมนษุ ยอ์ ยา่ งไมเ่ ลอื กทร่ี กั มกั ทช่ี งั เหมอื นที่
ผอ. ชนื่ หทยั ไดป้ ฐมนเิ ทศเขาในวนั แรกทเ่ี ราไดพ้ บปะพดู คยุ กนั เพยี งแต่
เราไมค่ ดิ วา่ มนั จะสง่ ผลรนุ แรงและตอ่ เนอื่ งมาจนวนั นี้

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 59

ถา้ จะมใี ครสกั คน ถามฉนั วา่ พวกเรา ครพู เี่ ลย้ี งทกุ คนไดอ้ ะไร
จากการทำ� หนา้ ทน่ี ี้ การทำ� หนา้ ทค่ี รพู เี่ ลยี้ งทเ่ี หมอื นคนปดิ ทองหลงั พระ
ไมม่ เี งนิ ตอบแทน ไมม่ รี ายได้ ไมม่ เี กยี รตบิ ตั ร ไมม่ กี ารยกยอ่ งเชดิ ชเู กยี รติ
แลว้ เราทำ� ไปเพอ่ื อะไร?
ฉนั แหงนหนา้ มองตน้ ไมส้ งู ใหญใ่ บหนาบนผนื ดนิ สคุ ริ นิ ไมว่ า่ จะ
เปน็ ตน้ ยาง ตน้ เงาะ ทเุ รยี น มงั คดุ ลองกอง ฯลฯ ไมเ้ หลา่ นตี้ า่ งเตบิ โตมา
จากกลา้ ไมต้ น้ เลก็ กระจอ้ ยรอ่ ย บนผนื ดนิ ทแี่ ตกตา่ งกนั ทง้ั สมบรู ณแ์ ละ
ขาดความสมบรู ณ์ ทวา่ จะเตบิ โต กวา่ จะใหผ้ ลทงี่ ดงาม ตอ้ งผา่ นการ
ฟมู ฟกั จากคนปลกู ผา่ นการเออื้ อำ� นวยของธรรมชาตสิ ง่ิ แวดลอ้ ม ผา่ น
นำ้� ผา่ นปยุ๋ หลากหลายองคป์ ระกอบ ชวี ติ เดก็ ๆ เหลา่ นก้ี เ็ ฉกเชน่ กนั
เขาเปน็ คลงั ไมท้ รี่ อมอื จากคนรกั ตน้ ไม้ ไดใ้ สป่ ยุ๋ รดนำ้� พรวนดนิ เฝา้ รอการ
เจรญิ เตบิ โตของเขา
วนั ใดวนั หนง่ึ ทกี่ ลา้ ไมเ้ หลา่ นเ้ี ตบิ โตยนื ตน้ อยา่ งแขง็ แรง อวด
สสี นั ของดอกใบ กงิ่ กา้ น เมอ่ื นนั้ แหละ คอื รางวลั อนั ยง่ิ ใหญข่ องการทำ�
หนา้ ทคี่ รพู เ่ี ลย้ี ง
ไมใ่ ชร่ ายได้ (ซง่ึ ไมเ่ คยม)ี
ไมใ่ ชถ่ ว้ ยเกยี รตยิ ศ/รางวลั
แตค่ ือ “ดวงตา” ที่เปี่ยมสุขของเดก็ ๆ รอยยมิ้ แห่งความสุข
ความสำ� เรจ็
ขอบคุณทีมงานที่เปิดโอกาสให้เราได้ท�ำหน้าท่ีอันย่ิงใหญ่นี้
“ประตมิ ากรรมสรา้ งคน” งดงามทส่ี ดุ

60 โอกาส สันติภาพ ความรัก

ปตั ตานี

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 61

62 โอกาส สันติภาพ ความรัก

จ.ปตั ตานี

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 63

64 โอกาส สันติภาพ ความรัก

จากเดก็ ต้มยำ� สูเ่ กษตรกรตัวด�ำ

สุราญา มามะ (ครูญาญ่า)
“รวบรวมความกลา้ เพอื่ สง่ิ ทตี่ อ้ งการ”
ชว่ งปดิ เทอมเปน็ ชว่ งทผ่ี มเบอ่ื มาก ๆ ผมรสู้ กึ วา่ ผมอยบู่ า้ นไป
วนั ๆ ไมม่ อี ะไรทำ� กนิ นอน นอนแลว้ กก็ นิ ในขณะทเี่ พอื่ น ๆ วยั เดยี วกนั
กับผมหลายคนออกไปท�ำงานหารายได้ เพื่อนในหมู่บ้านส่วนใหญ่ไป
ทำ� งานในรา้ นอาหารทมี่ าเลเซยี เราไดเ้ จอกนั เฉพาะชว่ งเทศกาลรายอ
เทา่ นนั้
ตอนนผี้ มอายุ 15 ปี เขา้ สวู่ ยั หนมุ่ ทเ่ี รม่ิ มคี วามคดิ เปน็ ของตวั
เอง ผมไมช่ อบการเรยี นเลยเพราะเรยี นไมเ่ กง่ ผมไมอ่ ยากใหพ้ อ่ แมต่ อ้ ง
ผดิ หวงั กบั ผลการเรยี นซำ�้ ๆ แตก่ ไ็ มก่ ลา้ พอทจี่ ะบอกแมต่ รง ๆ วา่ ผมไม่
อยากเรยี น
เมอื่ สปั ดาหก์ อ่ นผมเจอเพอื่ นทไ่ี ปทำ� งานทมี่ าเลเซยี เพอ่ื นเลา่
ประสบการณข์ องตวั เองทนี่ น่ั ทำ� ใหผ้ มรสู้ กึ อยากไปทำ� งานดว้ ย ในขณะ
ทผ่ี มคยุ อยกู่ บั เพอ่ื นบนแครไ่ มเ้ กา่ ๆ หนา้ บา้ นเขา แมเ่ ขากย็ กนำ�้ ชาใหก้ นิ
พรอ้ มพดู วา่ “ปนี งั อยา่ ไปทำ� งานเลย เรยี นหนงั สอื ดที ส่ี ดุ ” ผมหนั ไปยม้ิ
ให้ แตใ่ นใจตอนนนั้ อยากไปทำ� งานมากกวา่ เพอ่ื นบอกผมวา่ เดอื นหนา้ จะ
ออกรถคนั ใหมใ่ หแ้ ม่ ตอนนเ้ี ขาเกบ็ เงนิ ไดเ้ ยอะพอทจ่ี ะดาวนร์ ถ ผมไดแ้ ต่
ยนิ ดกี บั เพอ่ื น
ผมดนู าฬกิ าใกลถ้ งึ เทยี่ ง จงึ รบี ไปรบั พอ่ ทที่ ำ� งานกอ่ สรา้ งใกล้ ๆ
โรงเรยี นบางเกา่ มอ้ื เทยี่ งวนั นแ้ี มท่ ำ� แกงกงุ้ ใสห่ นอ่ ไม้ มนั เปน็ เมนโู ปรด
ของผม แมต่ กั ขา้ วใหท้ กุ คนในบา้ นแลว้ เรยี กมากนิ ระหวา่ งกนิ ขา้ ว พี่

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 65

สาวผมบอกขา่ วดกี บั ทกุ คนวา่ สอบตดิ ท่ี ม.อ.หาดใหญ่ แลว้ พอ่ กบั แมด่ ใี จ
กนั ใหญ่ ผมเชอ่ื มน่ั ในตวั พสี่ าวมาตลอด เพราะเธอเปน็ คนเรยี นเกง่ ตง้ั แต่
ไหนแตไ่ ร ขณะนนั้ เองพส่ี าวเอย่ ถงึ คา่ เทอมซง่ึ สงู มากสำ� หรบั ครอบครวั
เรา บอกยงั ไมไ่ ดย้ นื ยนั ถา้ พอ่ ไมม่ เี งนิ กจ็ ะหยดุ เรยี นไปทำ� งานกอ่ น คอ่ ย
สอบใหมป่ หี นา้ แตพ่ อ่ บอกวา่ พอ่ หาได้
ผมไดแ้ ตฟ่ งั และมองตาพ่ี ผมรดู้ วี า่ พอี่ ยากเรยี น
เมอ่ื กนิ ขา้ วกนั เสรจ็ ทกุ คนออกจากหอ้ งครวั สว่ นแมก่ ำ� ลงั กวาด
พน้ื อยู่ ผมเขา้ ไปบอกแมด่ ว้ ยความมนั่ ใจ “แมผ่ มอยากไปทำ� งานมาเลย”์
แมห่ นั มามองหนา้ แลว้ บอกวา่ “จะไปยงั ไง ทำ� งานมนั เหนอื่ ยนะ่ อกี อยา่ ง
เรายงั เดก็ ......” ผมกลนื นำ�้ ลายลงคอ เพราะตอนนนั้ คดิ คำ� ตอบไมอ่ อก พี่
สาวมาพอดี กม็ าบน่ ผมเยอะแยะไปหมด ผมไมท่ นั ไดฟ้ งั เพราะมวั แตค่ ดิ
หาคำ� ตอบทด่ี ที ส่ี ดุ ใหแ้ ม่
“ผมเรยี นไมเ่ กง่ เรยี นไมไ่ ด้ ไมร่ เู้ ลยวา่ จะเรยี นจบไหม มนั ไมม่ ี
เปา้ หมาย ผมตดิ ร ตดิ 0 จนตอ้ งแกท้ กุ เทอม ผมเหนอื่ ยครบั แม”่ หลงั
พดู จบ ผมนำ้� ตาคลอ เพราะไมเ่ คยเปดิ เผยความรสู้ กึ กบั ครอบครวั ขนาด
นี้ ปกตผิ มจะเปน็ คนเงยี บ ๆ ทกุ คนพากนั เงยี บ แมพ่ ดู ขนึ้ วา่ “เดย๋ี วแม่
จะไปคยุ กบั สยู า” สยู าเปน็ เพอื่ นบา้ นเปดิ รา้ นอาหารทด่ี า่ นนอก ในใจผม
ตอนนน้ั ดใี จทจี่ ะไดท้ ำ� งาน หาเงนิ ใหแ้ มบ่ า้ ง
ตกเยน็ แมไ่ ปบา้ นสยู า ไปคยุ เรอ่ื งผม ผมมองดจู ากหนา้ ตา่ งบา้ น
ดว้ ยความตนื่ เตน้ พอเหน็ แมเ่ ดนิ กลบั มา ผมรบี ไปรอทเี่ กา้ อห้ี นา้ บา้ น แม่
มองหนา้ ผมแลว้ พดู วา่ วนั เสารห์ นา้ สยู าจะมารบั ผมไปทำ� งาน ใหเ้ ตรยี ม
ตวั ไว้ ผมดใี จมาก รบี ไปจบั มอื แมแ่ ลว้ สญั ญาวา่ ผมจะไมท่ ำ� ตวั เหลวไหล
แมเ่ งยี บไมไ่ ดพ้ ดู อะไร แตผ่ มเขา้ ใจถงึ ความรสู้ กึ แมว่ า่ คงไมอ่ ยากใหผ้ ม
ทำ� งาน ไมอ่ ยากใหล้ ำ� บาก
คนื วนั เสารแ์ มจ่ ดั กระเปา๋ ใหผ้ ม พอ่ กพ็ ดู ขน้ึ วา่ “ตงั้ ใจทำ� งาน ไป
อยกู่ บั เขาอยา่ สรา้ งปญั หา” สว่ นพสี่ าวกเ็ ทศนาสอนเรอ่ื งละหมาดใหค้ รบ
อยา่ สบู บหุ ร่ี

66 โอกาส สันติภาพ ความรัก

สยู านดั 9 โมงเชา้ ผมรบี แตง่ ตวั แลว้ ไปรอหนา้ บา้ น พสี่ าวนำ�
เงนิ เกบ็ ของตวั เอง 500 บาทมาใหผ้ ม บอกวา่ ไมต่ อ้ งไปขอพอ่ กบั แม่ ผม
เขา้ ใจดี ผมขอบคณุ พสี่ าวพรอ้ มกบั จบั มอื สลาม แมย่ น่ื เงนิ มาให้ 300 แต่
ผมบอกแมว่ า่ ไมเ่ ปน็ ไร ผมรดู้ สี ำ� หรบั สถานการณใ์ นบา้ นตอนน้ี พอ่ ทำ� งาน
เพยี งคนเดยี วและผมมนี อ้ ง ๆ อกี 2 คนทเ่ี รยี นหนงั สอื สกั พกั สยู ากบ็ บี แตร
รถ ผมรบี ไปบา้ นสยู า ทกุ คนพากนั ไปสง่ ผมทบี่ า้ นสยู า เราโบกมอื ลาตอ่ กนั
ครงั้ แรกกบั การเดนิ ทางไปดา่ นนอก
สยู าพาผมไปรบั ลกู จา้ งทท่ี ำ� งานดว้ ยกนั อกี 3 คน ผมตนื่ เตน้
อยา่ งบอกไมถ่ กู ผมทำ� ความรจู้ กั กบั พ่ี ดว้ ยความทใี่ นรถมแี ตผ่ ชู้ าย ทำ� ให้
เราคยุ กนั เขา้ กนั ได้ พี่ ๆ เรม่ิ เลา่ เรอ่ื งการทำ� งานใหฟ้ งั อยา่ งสนกุ สนาน ผม
ฟงั จนหลบั ไปเปน็ พกั ๆ รตู้ วั อกี ทตี อนรถจอดหนา้ รา้ นแลว้
ขณะลงจากรถผมรสู้ กึ มนึ นดิ ๆ เพราะไมไ่ ดข้ นึ้ รถยนตน์ าน ผคู้ น
เยอะแยะไปหมด บางคนพดู มลายู บางคนพดู ไทย ปะปนกนั ไป พท่ี ม่ี า
ดว้ ยกนั เขา้ มาแตะทไี่ หลผ่ มแลว้ เรยี กใหเ้ ขา้ ไปเกบ็ ของในรา้ น รา้ นอาหาร
ของสยู าเปน็ ตกึ สงู สองชนั้ กวา้ งมาก ดา้ นบนเปน็ หอ้ งพกั สำ� หรบั ลกู จา้ ง
ตรงขา้ มรา้ นเปน็ โรงแรมระดบั 5 ดาว สว่ นใหญเ่ ปน็ คนมาเลเซยี ทม่ี าพกั
ผมเกบ็ ของเสรจ็ แลว้ ลงมาดา้ นลา่ ง เดนิ ไปอกี นดิ กเ็ ปน็ ตลาดนดั กลางคนื
ซง่ึ มขี องกนิ เยอะมาก อกี ฝง่ั ของถนนมรี า้ นคา้ เยอะแยะเตม็ ไปหมด
สยู าชวนทกุ คนมากนิ ขา้ วเยน็ พรอ้ มกำ� หนดหนา้ ทขี่ องผมวนั
พรงุ่ นี้ ผมไดร้ บั หนา้ ทเ่ี ปน็ คนลา้ งจาน สว่ นพี่ ๆ คนอน่ื ๆ กร็ หู้ นา้ ทข่ี อง
ตวั เอง รา้ นอาหารเรม่ิ เปดิ บา่ ยโมง แตท่ กุ คนตอ้ งตน่ื มาจดั รา้ น 10 โมง
และปดิ รา้ นตี 2
ทำ� งานวนั แรก
ทกุ คนตนื่ มาทำ� หนา้ ทข่ี องตวั เอง ผมเองชว่ ยพี่ ๆ จดั โตะ๊ เชด็ โตะ๊
กวาดพน้ื สว่ นสยู าเปน็ เชฟประจำ� รา้ น กเ็ ตรยี มนำ้� สตอ๊ กตา่ ง ๆ สำ� หรบั
ปรงุ อาหาร บา่ ยโมงลกู คา้ เรม่ิ เขา้ รา้ น เปน็ ลกู คา้ เจา้ ทสี่ ง่ั อาหารเทย่ี งจากรา้ น

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 67

ผมเหน็ เขาพดู กบั สยู าอยา่ งสนทิ สนม ผมไดแ้ ตอ่ ยหู่ ลงั ครวั เปดิ นำ�้ รอลา้ ง
จาน ทลี่ า้ งจานเปน็ อา่ งนำ้� 3 ชอ่ ง มกี อ๊ กนำ�้ อยทู่ กุ ชอ่ ง สงู ประมาณเอว
ผม สกั พกั ลกู คา้ ออเดอรอ์ าหารประมาณ 3 โตะ๊ แลว้ มมี าเรอ่ื ย ๆ ผมที่
รอลา้ งจานอยอู่ ยา่ งชลิ ล์ ๆ กไ็ ดเ้ วลาทำ� หนา้ ทแี่ ลว้ จานเรม่ิ มาเพมิ่ ขน้ึ ๆ
ลา้ งไดส้ กั พกั เรม่ิ รสู้ กึ ชาทเี่ ทา้ เพราะยนื นาน ยงิ่ ดกึ ลกู คา้ ยง่ิ เยอะ สว่ นใหญ่
เปน็ ชาวมาเลเซยี พอถงึ ตี 2 พวกเรากป็ ดิ ประตแู ละเกบ็ รา้ น สว่ นผมทำ�
หนา้ ทล่ี า้ งหมอ้ ใบใหญป่ ระมาน 5 ใบ เกบ็ จานเขา้ ที่ จนเสรจ็ รบี ไปอาบ
นำ้� เพราะรสู้ กึ งว่ งเตม็ ที ผมไมเ่ คยนอนดกึ ขนาดนเี้ ลยรสู้ กึ เพลยี ดนู าฬกิ า
อกี ทใี กลต้ ี 4 แลว้ จงึ รบี นอน
สัปดาห์แรกในงานท�ำงานยอมรับเลยว่าเหนื่อยมาก ผมต้อง
ปรบั ตวั เองหลายอยา่ ง บางวนั ถงึ กบั ทอ้ แตก่ ไ็ มก่ ลา้ โทร.บอกแม่ ผมตอ้ ง
ผา่ นมนั ไปใหไ้ ด้ พ่ี ๆ ทท่ี ำ� งานตา่ งใหก้ ำ� ลงั ใจและบอกกบั ผมวา่ “รา้ นน้ี
เปน็ รา้ นทโ่ี หดสดุ ๆ เลยนะ่ แตถ่ า้ มงึ ผา่ นไปได้ ในอนาคตถา้ ไดไ้ ปทำ� งาน
มาเลยจ์ ะไมร่ สู้ กึ เหนอื่ ยเลย เพราะมงึ ไดผ้ า่ นจดุ ทโี่ หดทส่ี ดุ แลว้ ” ผมไดแ้ ต่
ยมิ้ ทงั้ ๆ ทรี่ สู้ กึ ไมไ่ หวแลว้
ผ่านไป 1 เดือน ผมไดร้ ับเงินเดอื นประมาณหม่นื กวา่ นิด ๆ
เพราะเบกิ คา่ ขนมในแตล่ ะวนั ไปบา้ ง เงนิ กอ้ นแรกจากการทำ� งานผมให้
สยู าโอนไปใหท้ บ่ี า้ นทงั้ หมด ผมรสู้ กึ ภมู ใิ จมากทไ่ี ดส้ ง่ เงนิ ใหค้ รอบครวั
ทำ� ใหม้ กี ำ� ลงั ใจทจ่ี ะทำ� งานตอ่ ผมตงั้ ใจทำ� งานจนสยู ามองเหน็ การพฒั นา
ของผม สยู าสอนผมทำ� นำ้� แลว้ เรมิ่ สอนจดั จาน อา่ นออเดอรอ์ าหาร เวลา
ผา่ นไปประมาณ 1 ปี สยู าสอนทำ� อาหาร การปรงุ อาหาร ผมตงั้ ใจทจ่ี ะ
ฝกึ ฝนใหไ้ ดเ้ พราะรสู้ กึ วา่ เรม่ิ มเี ปา้ หมายในชวี ติ แลว้ สยู าใหผ้ มลองลงมอื
ทำ� เมนแู รกคอื ตม้ ยำ� ผมทำ� สดุ ฝมี อื จนลกู คา้ ฝากคำ� ชมมาให้ เปน็ ลกู คา้
มาเลย์ ตอนกลบั แกใหท้ ปิ ผมมาดว้ ย
ผมฝกึ ทำ� ทกุ อยา่ งในรา้ น ตอนนห้ี นา้ ทผ่ี มคอื เปน็ ผชู้ ว่ ยเชฟ มี
ตำ� แหนง่ หนงึ่ ทผ่ี มยงั ไมท่ ำ� และไมก่ ลา้ ทำ� คอื คนรบั ออเดอร์ ผมเปน็ เดก็

68 โอกาส สันติภาพ ความรัก

3 จงั หวดั ทพ่ี ดู ภาษาไทยไมช่ ดั และเปน็ คนพดู นอ้ ย ยง่ิ ถา้ เปน็ แขกมา ผม
กลวั วา่ จะแปลภาษาไมอ่ อก แตข่ น้ึ ชอ่ื วา่ ทำ� งานรา้ นอาหาร ผมตอ้ งทำ� ให้
ได้ สยู าปลอ่ ยใหผ้ มรบั ออเดอรค์ รง้ั แรก ผมหนา้ ซดี และมอื สนั่ ไปหมด ดี
ทเี่ ปน็ ลกู คา้ คนไทย ผมพยายามพดู ใหช้ ดั ทส่ี ดุ สดุ ทา้ ยกผ็ า่ นไปได้ ผม
เอาชนะความกลวั ของตวั เองไปได้
เวลาผา่ นไปไวมาก ผมทำ� งานทด่ี า่ นนอกจะ 2 ปแี ลว้ เรมิ่ รจู้ กั
คนและมเี พอ่ื นในพนื้ ทม่ี ากขนึ้ หลงั เลกิ งานผมชอบไปนอนทหี่ อเพอ่ื น เรม่ิ
รจู้ กั การผอ่ นคลายโดยใชย้ า จนสยู าเรมิ่ สงั เกตเหน็ ความผดิ ปกติ เพราะ
ผมมกั ไปทำ� งานสาย แตก่ ย็ งั ทำ� หนา้ ทตี่ วั เองอยา่ งเตม็ ท่ี สยู าเปน็ คนดมุ าก
เวลาบน่ จะบน่ จนลกู นอ้ งบางคนตอ้ งลาออก เปน็ คนชอบพดู คำ� หยาบ แต่
เรอ่ื งกนิ ของในรา้ นแกจะไมง่ ก เปน็ คนใจดปี ากรา้ ย ผมเองโดนแกโมโหใส่
หลายครงั้ จนวนั นด้ี ว้ ยความทผ่ี มนอนไมพ่ อ อารมณร์ อ้ น แกโมโหใสผ่ ม
เพราะไปทำ� งานชา้ แถมยงั นอนเวลาทำ� งาน ผมเลยโตต้ อบแกดว้ ยคำ� พดู
หยาบคายเชน่ กนั
และแกกไ็ ลผ่ มออก...
วยั รนุ่ อารมณร์ อ้ นอยา่ งผมรบี เกบ็ กระเปา๋ โทร.ใหเ้ พอื่ นมารบั
เพอ่ื นพาไปหอทพ่ี วกเรามวั่ สมุ กนั เปน็ ประจำ� ผมเลา่ เรอ่ื งราวทเี่ กดิ ขนึ้ ให้
เพอื่ นฟงั เขาจงึ ชวนใหผ้ มคา้ ยา ทผ่ี า่ นมาเขาชวนหลายครงั้ แลว้ แตผ่ มก็
ไมก่ ลา้ พอ
วนั รงุ่ ขนึ้ ผมไมก่ ลา้ โทร. ไปบอกแมว่ า่ ถกู ไลอ่ อก ผมจงึ ไปสมคั ร
งานทป่ี ม๊ั นำ้� มนั ผมมคี นรจู้ กั ทำ� งานทนี่ นั่ เถา้ แกจ่ งึ รบั ผมเขา้ ทำ� งาน ผม
เรม่ิ หลงผดิ เสพยามากขนึ้ ผมเปน็ เดก็ เดนิ ของ เนอ่ื งจากทำ� งานปม๊ั การ
สง่ ของใหล้ กู คา้ จงึ เปน็ ไปไดง้ า่ ย
เดอื นนผ้ี มไมม่ เี งนิ สง่ ใหแ้ มเ่ หมอื นเดอื นกอ่ น ๆ แตแ่ มก่ ไ็ มไ่ ดโ้ ทร.
ถามอะไร ผมยงั ปดิ บงั แมเ่ รอื่ งลาออกอยู่ เรอื่ งมาแตกตอนทเี่ พอ่ื นพสี่ าว
มาเจอผมทปี่ ม๊ั แลว้ ไปเลา่ ใหพ้ ฟี่ งั พโ่ี ทร.หาผม บอกใหก้ ลบั บา้ น เสยี งพี่

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 69

สาวสน่ั เครอื เหมอื นผดิ หวงั ในตวั ผม พข่ี วู่ า่ ถา้ ไมก่ ลบั จะเลา่ เรอ่ื งนใ้ี หแ้ ม่
ฟงั ผมจงึ ตดั สนิ ใจกลบั บา้ น
ถงึ บา้ นแมไ่ มไ่ ดถ้ ามอะไรผมเลย ผมเองกไ็ มไ่ ดเ้ ลา่ อะไร พสี่ าว
กลบั จากมหา’ลยั ทำ� ตวั ปกตเิ หมอื นไมม่ อี ะไรเกดิ ขนึ้ ผมรดู้ วี า่ พไ่ี มอ่ ยาก
ใหพ้ อ่ กบั แมร่ ู้ เพราะไมอ่ ยากใหพ้ วกเขาตอ้ งผดิ หวงั กบั ผม แมถ่ ามผมจะ
ไปทำ� งานวนั ไหน ผมเงยี บแลว้ บอกกบั แมว่ า่ “ผมยงั ไมอ่ ยากไป” แมเ่ ขา้ ใจ
คงคดิ วา่ ผมเหนอ่ื ย และพดู ตอ่ วา่ “อยบู่ า้ นกอ่ นกไ็ ด้ ไปชว่ ยพอ่ ทาสบี า้ น”
พอแมไ่ ป พเ่ี ขา้ มาหาผมและบอกวา่ “ทกุ อยา่ งอยทู่ มี่ งึ เลอื ก เรามนี อ้ งชาย
อกี 2 คนทก่ี ำ� ลงั โตขนึ้ ดตู วั อยา่ งจากพ่ี ๆ อย”ู่ รอบนพี้ ดี่ ใู จเยน็ มาก พดู จา
ดว้ ยเสยี งนมุ่ ๆ ไมเ่ หมอื นทผ่ี า่ นมา ผมรดู้ วี า่ พผี่ ดิ หวงั มองหนา้ พแ่ี ลว้ ลด
สายตาลง ไมก่ ลา้ จอ้ งตาพน่ี าน ผมกลวั นำ้� ตาจะไหลตอ่ หนา้ พ่ี หลงั จาก
พอ่ี อกจากหอ้ ง ผมนง่ั คดิ อยนู่ านและรสู้ กึ วา่ ตวั รมุ ๆ กระสบั กระสา่ ย
ผมตอ้ งการมนั อกี แลว้ !
“เราตา่ งสญู เสยี ตวั ตนและความฝนั ในระหวา่ งทเี่ ตบิ โต”
ผมตอ้ งกลบั มาเปน็ ตวั เองใหไ้ ด!้ ! ผมอยแู่ ตใ่ นบา้ น ถงึ แมม้ นั จะ
ทรมานมากเหลอื เกนิ ผมไมไ่ ปผมปะเพอื่ นฝงู เลย ผมไดร้ บั การตดิ ตอ่ จาก
ญาตทิ ท่ี ำ� งานมาเลเซยี ใหไ้ ปทำ� งานทน่ี น่ั ญาตทิ ำ� งานทรี่ ฐั มะละกาซงึ่ ไกล
พอสมควร ผมตง้ั ใจจะไปทำ� งานจรงิ ๆ ไมอ่ ยา่ งเปน็ คนขยี้ า ผมตอ้ งกลบั มา
เปน็ ตวั เองอกี ครง้ั จงึ ตดั สนิ ใจไปโดยไมล่ งั เล ผมไมอ่ ยากพกั อยนู่ านเพราะ
จะเปน็ ภาระของครอบครวั ผมตดั สนิ ใจเดนิ ทางไปทำ� หนงั สอื เดนิ ทาง
แมโ่ ทร.จองรถตทู้ จี่ ะเขา้ มาเลยใ์ หผ้ มเรยี บรอ้ ย ผมรดู้ วี า่ แมไ่ ม่
อยากใหผ้ มไป แตผ่ มบอกแมว่ า่ ถงึ อยบู่ า้ นกไ็ มม่ อี ะไรดขี นึ้ ใจผมมนั อยาก
ทำ� งาน
ครง้ั แรกกบั การเดนิ ทางไปมาเลเซยี
รถตมู้ ารบั ถงึ หนา้ บา้ น ผมสลามแมแ่ ละครอบครวั แลว้ ขน้ึ รถ รถ
ออกจากบา้ นประมาณบา่ ยโมง ถงึ ดา่ นสไุ หงโก-ลกประมาณ 4 โมงเยน็ รถ

70 โอกาส สันติภาพ ความรัก

ตพู้ าไปแวะกนิ อาหารเยน็ ทรี่ า้ นอาหารของคนไทยในรฐั กลนั ตนั ทน่ี นั่ เขา
เรยี กพวกผมวา่ “เดก็ ตม้ ยำ� ” หลงั กนิ ขา้ วเสรจ็ เพอ่ื นทข่ี น้ึ รถดว้ ยกนั กบั ผม
ยน่ื บหุ รใี่ ห้ ผมไมส่ บู มนั มา 5 วนั เลว้ เลยปฏเิ สธไป สกั พกั รถตกู้ อ็ อกเดนิ
ทางตอ่ บางคนลงตามจดุ ทท่ี ำ� งานของตวั เอง สว่ นผมจำ� เรอื่ งราวเกยี่ วกบั
การเดนิ ทางไมไ่ ดเ้ ลย ผมเมารถและหลบั ไป ตนื่ มาอกี ทปี ระมาณ 8 โมง
เชา้ ผมถงึ หนา้ รา้ นทต่ี วั เองทำ� งานแลว้
ผมลงจากรถดว้ ยความมนึ งง ญาตอิ อกมารบั หนา้ รา้ นแลว้ พา
ผมไปเจอบอสหรอื หวั หนา้ คนงาน บอสเปน็ คนไทยอายปุ ระมาน 45 ปี
คำ� แรกทแี่ กถามคอื ทำ� อาหารเปน็ ไชไ่ หม? ผมตอบไปวา่ “พอทำ� ไดค้ รบั ”
บอสใหผ้ มไปพกั ผอ่ นแลว้ พรงุ่ นค้ี อ่ ยมาเรม่ิ งาน ผมไมไ่ ดพ้ ดู อะไร เดนิ ตาม
ญาตไิ ปแลว้ นอนเลย ตอนนนั้ อาการเมารถยงั ไมส่ รา่ ง รสู้ กึ เบลอไปหมด
วนั แรกของเดก็ ตม้ ยำ� ผมตอ้ งปรบั ตวั อกี ครงั้ ทง้ั ภาษาและเพอื่ น
รว่ มงาน ผมตงั้ ใจทำ� อาหารโดยมบี อสเปน็ คนชมิ บอสสอนผมทำ� เมนหู ลาย
ประเภท ในขณะเดยี วผมเองกต็ อ้ งสกู้ บั ตวั เองและอะไรหลาย ๆ อยา่ ง
สดุ ทา้ ยผมผา่ นมนั ไปได้ ตอนนผี้ มเลกิ บหุ ร่ี เลกิ ทกุ อยา่ งแลว้
ตง้ั ใจทำ� งานสง่ เงนิ ใหค้ รอบครวั
บททดสอบครง้ั นท้ี ำ� ใหร้ วู้ า่ ทกุ อยา่ งมนั อยทู่ ต่ี วั เรา ใจเรา
ถา้ เราเชอื่ วา่ เราทำ� ได้ เรากท็ ำ� ได้
ผมทำ� งานทน่ี ไ่ี ดป้ ระมาน 5 ปี ไดร้ บั ความไวว้ างใจจากบอส จน
บางครง้ั ทบี่ อสกลบั บา้ น เขาใหผ้ มดแู ลรา้ นแทน ผมจงึ ตงั้ ใจทำ� งานเตม็ ท่ี
โควดิ -19 เปน็ เหตุ
ดว้ ยสถานการณโ์ รคระบาดทำ� ใหร้ า้ นตอ้ งปดิ ตวั ลง ผมตอ้ งเดนิ
ทางกลบั บา้ น อยบู่ า้ นเดอื นแลว้ เดอื นเลา่ สถานการณเ์ หมอื นจะไมด่ ขี น้ึ
เลย ดว้ ยความทเี่ คยทำ� งานเลยทำ� ใหเ้ บอื่ ทต่ี อ้ งอยบู่ า้ นเฉย ๆ ผมเลยตาม
พอ่ ไปทำ� งาน ตอนนพ้ี อ่ เลยี้ งววั และปลกู ผกั ขาย ผมยอมรบั วา่ ไมเ่ คยมี
ความรดู้ า้ นนเ้ี ลย ผมตงั้ ใจเรยี นรจู้ ากพอ่ ทกุ อยา่ ง

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 71

72 โอกาส สันติภาพ ความรัก

จากเดก็ ตม้ ยำ� ทต่ี วั ขาวสะอาด สู่ เกษตรกรตวั ดำ� เหมน็ ปยุ๋
ผมไดร้ บั การตดิ ตอ่ จากพส่ี าว พญี่ าญา่ แนะนำ� โครงการดี ๆ
ของ กสศ. ทส่ี นบั สนนุ เดก็ นอกระบบการศกึ ษา ผมอยากใหท้ างโครงการ
สนบั สนนุ อาชพี การเกษตร ผมไดร้ บั อปุ กรณเ์ พาะปลกู ทจ่ี ำ� เปน็ จงึ เรมิ่
ปลกู แตงกวาและผกั สวนครวั ทลี ะนดิ ทกุ อยา่ งไมไ่ ดย้ ากเลยแคเ่ ราตง้ั ใจ
เดอื นกวา่ ๆ ผมไดเ้ กบ็ แตงกวา เงนิ กอ้ นแรกจากอาชพี เกษตรกรมนั อาจ
จะไมเ่ ยอะเทา่ กบั เปน็ เดก็ ตม้ ยำ� แตก่ ร็ สู้ กึ มคี วามสขุ ยงิ่ ไดเ้ หน็ แตงกวา
ผลสวย ๆ ผมยงิ่ หลงใหลในอาชพี นเ้ี พม่ิ ขน้ึ
ตอนนผี้ มลงทนุ ปลกู มนั มว่ งญปี่ นุ่ แตส่ ถานการณโ์ ควดิ ระลอก
ใหมเ่ รมิ่ ระบาดอกี ครง้ั ตลาดนดั ถกู สง่ั ปดิ หลายที่ ผมไดร้ บั คำ� ปรกึ ษาจาก
พว่ี า่ ไหไ้ ปขายออนไลนโ์ ดยมพี ญี่ าญา่ เปน็ คนขายในเวบ็ เพจ ผลตอบรบั ดี
มากครบั ผมไดร้ บั คำ� ตชิ มจากลกู คา้ หลายคน รวี วิ จากลกู คา้ ทำ� ใหผ้ มดใี จ
ภมู ใิ จในตวั เอง และมกี ำ� ลงั ใจทจ่ี ะไปตอ่ ในอาชพี นยี้ งิ่ ขนึ้
ถงึ แมส้ ถานการณโ์ ควดิ จะแยแ่ ละกระทบตอ่ ชวี ติ และการงาน
ของหลายคน รวมทงั้ ผมมากมายแคไ่ หนกต็ าม ผมเชอ่ื วา่ เราทกุ คนตอ้ ง
ผา่ นวกิ ฤตนไี้ ปใหไ้ ดด้ ว้ ยกนั

“วกิ ฤตทำ� ใหเ้ หลอื แตต่ วั จรงิ ตวั จรงิ เทา่ นน้ั ทจ่ี ะอยรู่ อด
ผมยงั ไมอ่ ยากยอมแพง้ า่ ย ๆ ดงั นน้ั ผมจงึ ตอ้ งสู้ และสตู้ อ่ ไป”

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 73

74 โอกาส สันติภาพ ความรัก

เดก็ นอกระบบกบั หมขู ี้พรา้

ทัตตเดช พรหมโหร
“เนอื้ หม”ู เตม็ เปย่ี มไปดว้ ยโปรตนี อนั เปน็ ประโยชนต์ อ่ มนษุ ย์
อยา่ งเรา ๆ และเปน็ เนอ้ื สตั วท์ คี่ นสว่ นใหญน่ ยิ มรบั ประทานมากกวา่ สตั ว์
ชนดิ อนื่
ถา้ หากทา่ นเปน็ ชาวเมอื ง อาศยั อยใู่ นเมอื งใหญ่ การหาซอื้ เนอ้ื
หมูมาบริโภคนั้นท�ำได้อย่างง่ายได้ โดยการที่ท่านไปตลาดสด ตรงด่ิง
ยงั เขยี งหมู บอกพอ่ คา้ เอาชน้ิ สว่ นหมเู นอื้ ขาหนา้ สามชน้ั หรอื สองชน้ั
มนั นอ้ ย ๆ เนอื้ แดงกำ่� สสี วย ๆ แตห่ ารไู้ มว่ า่ สสี วยของเนอื้ หมทู ค่ี นเมอื ง
บรโิ ภคอยนู่ นั้ เตม็ ไปดว้ ยสารตา่ ง ๆ เจอื ปน หากทา่ นบรโิ ภคอาจทำ� ให้
เปน็ อนั ตรายตอ่ รา่ งกายโดยหลกี เลยี่ งไมไ่ ด้
ตา่ งจากคนชนบทอยา่ งพวกเราทเี่ ลย้ี งหมสู ายพนั ธพ์ุ น้ื เมอื งที่
ปลอดภยั กวา่ ไวบ้ รโิ ภคเอง
หมพู นั ธพ์ุ น้ื เมอื งทรายขาว เราเรยี กกนั วา่ “หมขู ไี้ ก”่ บางคน
เรียกว่า “หมูข้ีพร้า” เป็นที่รู้จักกันดีส�ำหรับคนทรายขาว เวลามีงาน
เทศกาลหรอื งานเลยี้ งฉลองตา่ ง ๆ เราจะใชท้ กุ ชนิ้ สว่ นของหมขู พี้ รา้ เปน็
วตั ถดุ บิ หลกั ทำ� เมนเู ลยี้ งแขก เนอ้ื หมขู พี้ รา้ จะมรี าคาถกู กวา่ เนอ้ื หมพู นั ธ์ุ
ในตลาด อกี ทงั้ ยงั ปลอดภยั จากสารเคมี เพราะอาหารทใ่ี ชเ้ ลยี้ งหมมู าจาก
ธรรมชาติ เชน่ บอน ผกั ตบชวา หรอื หยวกกลว้ ย ซงึ่ เปน็ ตน้ ทนุ ทต่ี ำ�่ และ
หาไดง้ า่ ยตามทอ้ งถน่ิ ทำ� ใหส้ ามารถมนั่ ใจไดว้ า่ เนอ้ื หมขู องเราปลอดภยั
แนน่ อนวา่ หมสู ายพนั ธพ์ุ น้ื เมอื งมกี ารววิ ฒั นาการสายพนั ธใ์ุ ห้
ทนโรค ทนตอ่ สภาพอากาศในทอ้ งที่ สง่ ผลใหห้ มมู เี ปอรเ์ ซน็ ตร์ อดสงู และ
แทบจะไมต่ อ้ งฉดี วคั ซนี

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 75

แตป่ จั จบุ นั หมสู ายพนั ธพ์ุ น้ื เมอื งเรม่ิ จะไมเ่ ปน็ ทนี่ ยิ มเลย้ี งและ
บรโิ ภคกนั มากนกั เชน่ อดตี เพราะเนอื้ หมพู นั ธห์ุ าซอ้ื ไดต้ ามทอ้ งตลาดยา่ น
ชมุ ชนงา่ ยขน้ึ อกี ทง้ั การปลกู บา้ นของคนสมยั นม้ี กั สรา้ งบา้ นตดิ กนั การ
เลย้ี งหมจู งึ เปน็ ไปไดย้ ากลำ� บาก โดยเฉพาะเรอื่ งมลู หมทู ส่ี ง่ กลน่ิ รบกวน
ชาวบา้ น กลบั กลายเปน็ วา่ เนอ้ื หมขู พี้ รา้ มรี าคาสงู ขน้ึ ทำ� ใหพ้ วกเรากลมุ่
เยาวชนนอกระบบมโี อกาสไดร้ เิ รม่ิ การเลยี้ งหมขู พ้ี รา้
เราเรมิ่ ตน้ จากสมาชกิ เสนอวา่ มพี นื้ ทใ่ี นการเลย้ี งหมขู พี้ รา้ ทไ่ี ม่
รบกวนชาวบา้ น ทต่ี รงนเี้ คยเปน็ คอกหมรู า้ งไมม่ หี ลงั คา แตโ่ ครงสรา้ ง
หลกั บางสว่ นยงั แขง็ แรง สามารถซอ่ มแซมใหใ้ ชง้ านได้ และเนอื่ งดว้ ยเรา
เปน็ เดก็ นอกระบบไมไ่ ดไ้ ปเรยี นหนงั สอื บอ่ ยครงั้ กจ็ ะถกู จา้ งใหไ้ ปเปน็
ลกู มอื ชา่ งกอ่ สรา้ ง ทำ� ใหเ้ ดก็ อยา่ งเรามฝี มี อื ในการกอ่ สรา้ งและซอ่ มแซม
อยา่ งไมต่ อ้ งสงสยั พวกเราใชเ้ วลาวา่ งจากการเกบ็ นำ้� ยาง หรอื งานประจำ�
ซอ่ มคอกหมเู รอื่ ย ๆ เปน็ เวลา 1 เดอื น จนมนั แขง็ แรงพรอ้ มทจ่ี ะเลยี้ งหมู
จากวนั นนั้ จนถงึ วนั นี้ เมอื่ ขายหมตู วั แรกได้ พวกเราดใี จมากที่
สามารถสรา้ งรายไดช้ ว่ ยครอบครวั และยงั เกบ็ ไวเ้ ปน็ ทนุ เพอื่ การศกึ ษาอกี
ดว้ ย ตอ้ งขอขอบคณุ กสศ. ทช่ี ว่ ยสนบั สนนุ เงนิ ทนุ ซอ้ื ลกู หมแู ละอปุ กรณ์
ทำ� คอกหมู รวมถงึ ขอขอบคณุ ชาวบา้ นทรายขาวทบี่ รจิ าคกากมะพรา้ ว
เศษผกั ทเี่ หลอื ในแผงขายผกั เพอ่ื ใชเ้ ปน็ อาหารหมู
ตอนนี้เรารู้สึกภูมิใจ รู้สึกว่าเป็นส่วนหน่ึงในการผลิตแหล่ง
อาหารทป่ี ลอดภยั มปี ระโยชนต์ อ่ ชมุ ชน และเปน็ สว่ นหนงึ่ ของชมุ ชนที่
พวกเรารกั

76 โอกาส สันติภาพ ความรัก

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 77

78 โอกาส สันติภาพ ความรัก

เยาวชนนอกระบบต�ำ บลไทรทอง

ประไพ นยุ้ สวุ รรณ
“ถา้ ไมอ่ ยากเจบ็ กไ็ มต่ อ้ งเอาหวั ใจลงไปเลน่ ทำ� ตามคำ� สงั่ และ
กรอบนโยบายกพ็ อ”
นเี่ ปน็ คำ� เตอื น ดว้ ยความหวงั ดี หรอื ??????
การทำ� งานในตำ� แหนง่ นกั พฒั นาชมุ ชนของฉนั เมอ่ื หลายปกี อ่ น
(ปจั จบุ นั ตำ� แหนง่ ผอู้ ำ� นวยการกองสวสั ดกิ ารสงั คม) มภี ารกจิ ตอ้ งรบั ผดิ
ชอบหลายดา้ น วนั นจี้ ะกลา่ วถงึ ดา้ นเดยี วคอื ดา้ นการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ
ซงึ่ ตอ้ งรบั ผดิ ชอบคนในเขตพนื้ ทต่ี ำ� บล ทกุ ชว่ งวยั ตงั้ แตว่ ยั เดก็ เยาวชน
สตรี ผสู้ งู อายุ คนพกิ าร คนดอ้ ยโอกาส
ปญั หาคอื ถา้ นกั พฒั นาชมุ ชนทำ� ตามมาตรฐานกำ� หนดตำ� แหนง่
เพยี งอยา่ งเดยี ว นงั่ โตะ๊ ไมล่ งพนื้ ที่ กไ็ มเ่ หนอ่ื ย แตจ่ ะทำ� ใหม้ กี รอบการ
ทำ� งานทจ่ี ำ� กดั มนั ไมใ่ ชต่ วั ตนของฉนั จติ วญิ ญาณของฉนั ฉนั จงึ ตอ้ ง
แสวงหาโอกาส เรม่ิ แรกกห็ าโอกาสใหต้ วั เองกอ่ น ฝกึ ฝนตวั เอง ตอ่ มาไดจ้ ดั
ตงั้ กลมุ่ อาชพี ขน้ึ มากลมุ่ หนง่ึ รบั ทนุ จาก สกว. ทำ� วจิ ยั เรอ่ื งการใชท้ รพั ยากร
ตน้ จากใหเ้ กดิ ประโยชนส์ งู สดุ ทำ� อยู่ 2 ปี จบงานวจิ ยั แลว้ เหมอื นฉนั เองไม่
อยากจบ จงึ แสวงหาภาคจี ากหนว่ ยงานภายนอก ไมว่ า่ จะเปน็ หนว่ ยงาน
ภาครฐั ภาคประชาสงั คม ลองมาเยอะ ลงเอยดว้ ยการจบั มอื กบั ภาคประชา
สงั คม (มาถงึ ตอนนคี้ นทก่ี ำ� ลงั อา่ นทเี่ ปน็ ขา้ ราชการ คงจะไมค่ อ่ ยปลมื้ ) แต่
ฉนั พรอ้ มแลว้
โครงการแลว้ โครงการเลา่ ทผ่ี า่ นเขา้ มา เกดิ การพฒั นาคณุ ภาพ
ชวี ติ ทดี่ ขี นึ้ ของคนในพนื้ ทที่ ฉ่ี นั รบั ผดิ ชอบ มคี วามเปลยี่ นแปลงเกดิ ขนึ้ แต่
กวา่ จะถงึ วนั ทยี่ ม้ิ ได้ ฉนั อยากเลา่ วา่ แรก ๆ ทเ่ี ขา้ พนื้ ท่ี กไ็ มไ่ ดร้ บั อนญุ าตจาก

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 79

ผบู้ งั คบั บญั ชา จงึ ใชเ้ วลาสว่ นตวั วนั หยดุ ราชการ ลงไปทำ� ลงคลกุ วงในกบั
คนในชมุ ชนโดยทไี่ มไ่ ดร้ บั การยอมรบั จากผนู้ ำ� ชมุ ชนทำ� อยหู่ ลายปี จนชาว
บา้ นมคี วามเปลย่ี นแปลง
จากปากสปู่ าก คนสคู่ น ผลงานสะทอ้ นกลบั มาทผี่ บู้ งั คบั บญั ชา
ในทสี่ ดุ ผบู้ งั คบั บญั ชา ใจออ่ น อนญุ าตใหร้ ว่ มงานกบั ภาคประชาสงั คม
“กยู อมใจมงึ จรงิ ๆ”
นค่ี อื คำ� พดู สดุ ทา้ ยทผ่ี บู้ งั คบั บญั ชาพดู
หลงั จากไดไ้ ฟเขยี วฉนั ลงชมุ ชนอยา่ งบา้ คลง่ั เขา้ หาผนู้ ำ� ชมุ ชนทนี ้ี
ละ่ พดู งา่ ยเชยี ว กเ็ พราะชาวบา้ นเขาพดู กนั ปากตอ่ ปาก แตค่ งเขนิ แหละทจ่ี ะ
ยอมคนบา้ พลงั อยา่ งฉนั งา่ ย ๆ หลงั จากไดร้ บั ไฟเขยี วอกี ดวงจากผนู้ ำ� ชมุ ชน
แลว้ เดนิ หนา้ สคิ ะรออะไรทนี พ้ี อมหี นว่ ยงานภาคประชาสงั คมตดิ ตอ่ มา ฉนั
รบั หมด เพราะพน้ื ทมี่ คี วามพรอ้ มแลว้ ระหวา่ งทางมปี ญั หาและอปุ สรรค
มารผจญ เขา้ มาเปน็ ระยะ ๆ
แตพ่ า่ ยแพค้ วามเขม้ แขง็ ลกู บา้ ของฉนั ตา่ งกพ็ า่ ยแพไ้ ปในทสี่ ดุ
ปี 2563 ฉนั ไดร้ บั การตดิ ตอ่ จากพลี่ มา้ ย ดร.ไอรน์ ี และเดะยะห์
วา่ ดร.รงุ่ – พทั ธธ์ รี า นาคอไุ รรตั น์ มโี ครงการทจี่ ะทำ� กบั เดก็ และเยาวชน
ทอ่ี ยนู่ อกระบบการศกึ ษา ฉนั ไมร่ อชา้ รบี ตอบรบั เพราะมน่ั ใจในตวั บคุ คล
วา่ เปน็ “คนคณุ ภาพ” และทมี งานทมี่ ผี ลงานการนั ต ี ฉนั ดใี จมาก ตนื่ เตน้
ทจ่ี ะไดร้ ว่ มงานกบั ทมี ดี ๆ แบบน ้ี ใหฉ้ นั เปน็ “ครพู เี่ ลย้ี ง” คำ� นไ้ี มค่ นุ้ เคย
ไมม่ นั่ ใจวา่ จะทำ� หนา้ ทไ่ี ดด้ แี คไ่ หน ทมี งานใหก้ ำ� ลงั ใจฉนั ฉนั กห็ ลงเชอ่ื 555
หลงั จากนนั้ ฉนั ประสานไปทก่ี ลมุ่ เยาวชนภายใตโ้ ครงการเงนิ
อดุ หนนุ เลยี้ งดเู ดก็ แรกเกดิ และเยาวชนนอกระบบการศกึ ษา แตพ่ อสง่
ประวตั ขิ องเยาวชนไป กม็ ขี อ้ มลู วา่ เดก็ ๆ บางสว่ นอยใู่ นระบบการศกึ ษา
ของ กศน. ไมส่ ามารถเขา้ รว่ มโครงการของ กสศ. ได้ จงึ มแี ค่ 3 คนทผี่ า่ น
เขา้ รอบ
เยาวชนทง้ั 3 คน เปน็ เยาวชนทเ่ี รยี นไมจ่ บระดบั ปรญิ ญาตรี
เนอื่ งจากมคี รอบครวั กอ่ นจากขอ้ มลู ทเี่ ยาวชนไดก้ รอกไวใ้ นใบสมคั รพบวา่ มี

80 โอกาส สันติภาพ ความรัก

ความสนใจทพ่ี ฒั นาตนเองดา้ นอาชพี เดมิ มคี วามสามารถดา้ นการทำ� อาหาร
ขนม และเบเกอร่ี ขายไดบ้ า้ ง ไมไ่ ดบ้ า้ ง มรี ายไดท้ ไ่ี มแ่ นน่ อน มคี วามคาด
หวงั จากโครงการนี้ คอื อยากไดท้ นุ ประกอบอาชพี เพม่ิ เพอื่ จดั หาอปุ กรณท์ ่ี
จำ� เปน็ เพมิ่ เตมิ จากเดมิ ทมี่ อี ยู่ และ กสศ. กใ็ หโ้ อกาสนน้ั มา หลงั จากรบั ทนุ
มาคนละ สามพนั บาท เยาวชนทท่ี ำ� เบเกอรี่ 2 คน กไ็ ดจ้ ดั หาวสั ดอุ ปุ กรณท์ ี่
จำ� เปน็ และไดข้ ยายการผลติ ฉนั ในฐานะครพู เี่ ลยี้ ง ไดแ้ นะนำ� ใหเ้ ขา้ ไลนก์ ลมุ่
“ตลาดออนไลนไ์ มแ้ กน่ ” และแนะนำ� การขายในออนไลนใ์ หก้ บั เยาวชนทงั้
2 คน สว่ นเยาวชนอกี คนหนง่ึ มคี วามถนดั และสนใจเรอ่ื งการขายเสอ้ื ผา้
ออนไลน์ เลยสง่ ไปเรยี นกบั ครญู าญา่ ครพู เี่ ลยี้ งในเขตอำ� เภอสายบรุ ี เปน็
พน้ื ทร่ี อยตอ่ กบั อำ� เภอไมแ้ กน่ และหลงั จากเรยี นและอบรมกบั ครญู าญา่
จบหลกั สตู รแลว้ กม็ กี ารขายออนไลนเ์ รอื่ ยมา
จากเดมิ เขาเลา่ วา่ ถกู สงั คมเยาะเยย้ นนิ ทา ไดร้ บั ความเจบ็ ปวด
ทางกายและจติ ใจไมไ่ ดร้ บั การยอมรบั แทบจะไมม่ ที ย่ี นื ในสงั คมมาถงึ ตอน
น้ี บอกไดค้ ำ� เดยี ววา่ เยาวชนนอกระบบการศกึ ษาทงั้ 3 คนทฉี่ นั ดแู ลอยู่ มี
การพฒั นาตนเอง สกู่ ารเปลยี่ นแปลงไปในทศิ ทางทดี่ ี คอ่ ย ๆ เปน็ คอ่ ย ๆ ไป
ฉนั ไมไ่ ดช้ นื่ ชมเขาตอ่ หนา้ แตแ่ อบยม้ิ กบั ตวั เอง แอบภมู ใิ จตวั เอง
ดว้ ย แอบตง้ั ความหวงั กบั เยาวชนทงั้ 3 คนวา่ ฉนั อยากเหน็ ความยง่ั ยนื ท่ี
จะเกดิ ขนึ้ กบั เขาและครอบครวั ไมอ่ ยากเหน็ เขาขน้ึ สงู และตกลงทตี่ ำ�่ กราฟ
ชวี ติ ของพวกเขาจะไมพ่ งุ่ ขนึ้ สงู และตกจากเสน้ กลาง เขาจะตอ้ งมที ย่ี นื ใน
สงั คม และไดร้ บั การยอมรบั จากครอบครวั และเพอ่ื น ๆ ตามทต่ี ง้ั ความหวงั
ไว้ และสง่ิ ทพี่ วกเขาคาดหวงั จะไดจ้ ากคนรอบขา้ งคอื “กำ� ลงั ใจ”
มาถงึ วนั นี้ เขาทงั้ 3 คน ทำ� ใหฉ้ นั รสู้ กึ ดี
ดใี นสว่ นตวั ฉนั เพราะ….
ดใี นสว่ นสงั คมเพราะ….
ไมผ่ ดิ หวงั ทเี่ ปน็ ครพู เ่ี ลย้ี งของพวกเขาทง้ั 3 คน

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 81

82 โอกาส สันติภาพ ความรัก

เร่ืองเลา่ ความเปล่ยี นแปลง

รอฮาณี กามจู ันทรดี
เรอ่ื งทจี่ ะเลา่ ตอ่ ไปนี้ เกดิ จากชวี ติ จรงิ ของเดก็ สามชายแดนภาคใต้
ดฉิ นั นางรอฮาณี กามจู นั ทรดี เปน็ แคค่ นธรรมดาคนหนง่ึ ไมม่ ี
ยศและตำ� แหนง่ อะไรทง้ั สน้ิ ในหนว่ ยงานของรฐั บาล แตม่ โี อกาสไดเ้ ขา้ มา
อยใู่ นชมุ ชนบา้ นปากบางตาวา ต.บางตาวา อ.หนองจกิ จ.ปตั ตานี ทำ� ให้
มองเหน็ ความเปน็ อยขู่ องชมุ ชนอยา่ งเขา้ ใจ
ชาวบ้านส่วนใหญ่มักจะออกทะเล แต่มีบางส่วนท่ีต้องจาก
ครอบครวั ไปทำ� งานทม่ี าเลเซยี ใชเ้ วลาถงึ 1 ปกี วา่ ไดก้ ลบั บา้ นมาใน
ชว่ งเดอื นรายอเพอ่ื รว่ มเฉลมิ ฉลองวนั ฮารรี ายอ จากนนั้ กต็ อ้ งเดนิ ทาง
ไปทำ� งานกนั ตอ่ วนเวยี นในลกั ษณะนป้ี แี ลว้ ปเี ลา่ กระทงั่ ลว่ งมาถงึ ชว่ ง
เวลาทม่ี โี รคระบาดเกดิ ขนึ้ คนทที่ ำ� งานในมาเลเซยี จำ� ตอ้ งทยอยกนั กลบั
บา้ นเกดิ ของตวั เอง ในจำ� นวนนนั้ มเี ดก็ นอกระบบอยดู่ ว้ ย เพราะความ
ยากจน พวกเขาจงึ ไมส่ ามารถจะมโี อกาสไดเ้ ลา่ เรยี นตอ่ และดว้ ยความ
จำ� เปน็ บางอยา่ งจงึ ตอ้ งไปทำ� งานนอกพน้ื ท่ี
เมอื่ เกดิ เหตกุ ารณน์ ข้ี นึ้ (โรคระบาด) สง่ ผลใหม้ กี ารวา่ งงานกนั
มากขน้ึ ทำ� ใหเ้ กดิ ความกงั วลในการใชจ้ า่ ยของครอบครวั
จนมเี ครอื ขา่ ย กสศ. มหดิ ล เขา้ มาใหโ้ อกาสทง้ั ดา้ นการศกึ ษา
และอาชพี กบั เดก็ ทอ่ี ยนู่ อกระบบการศกึ ษา โดยไดม้ อบทนุ การประกอบ
อาชพี และใหค้ วามรใู้ นทกุ ๆ ดา้ นเพอ่ื ใหส้ ามารถดำ� รงชวี ติ ประจำ� วนั ได้
ผา่ นการประกอบอาชพี ของตวั เองทงั้ ในปจั จบุ นั และอนาคต
ต่อไปจะได้หาเลี้ยงครอบครัวโดยไม่ต้องออกไปท�ำงานต่าง
ประเทศอกี ตอ่ ไป

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 83

วนั หนงึ่ มโี อกาสไดเ้ ขา้ ไปคยุ กบั นอ้ งทอ่ี ยใู่ นกลมุ่ เดก็ นอกระบบ
นอ้ งเลา่ วา่ ตดั สนิ ใจไปทำ� งานทม่ี าเลเซยี ตอนอายปุ ระมาณ 17 ปี ในรา้ น
ตม้ ยำ� กงุ้ แหง่ หนง่ึ ซง่ึ โชคดวี า่ หากไปทำ� งานทนี่ นั้ กไ็ มต่ อ้ งจา่ ยคา่ อะไรเพม่ิ
อกี เพราะเจา้ ของรา้ นจะรบั ผดิ ชอบใหห้ มด นอกจากการจดหนงั สอื การ
เขา้ -ออกซงึ่ ตอ้ งจา่ ยเองทกุ เดอื น รวมทง้ั คา่ เดนิ ทางไป-กลบั ทำ� ใหแ้ ตล่ ะ
เดอื นพอทจี่ ะเหลอื เงนิ สง่ มาใหท้ างบา้ นใชจ้ า่ ยไดบ้ า้ ง
แตเ่ มอ่ื สถานการณโ์ รคโควดิ ระบาด ทางเมอื งมาเลเซยี สงั่ ปดิ
รา้ นตม้ ยำ� กงุ้ ทงั้ หมด จงึ ตอ้ งรบี ตดั สนิ ใจเดนิ ทางกลบั เมอื งไทยแบบไมท่ นั
ตง้ั ตวั ไมม่ ที นุ หรอื เงนิ กอ้ นเกบ็ ตอนทก่ี ลบั มากไ็ มไ่ ดท้ ำ� งานอะไร มคี วาม
กงั วลกบั การใชจ้ า่ ยในครอบครวั มาก เพราะมสี ถานภาพเปน็ คณุ แมว่ ยั ใส
ขณะสามกี ต็ กงานเชน่ กนั มญี าตชิ กั ชวนใหไ้ ปขายของเลน่ เลก็ ๆ นอ้ ย ๆ
ตามกำ� ลงั ทนุ ทมี่ อี ยบู่ า้ งเลก็ นอ้ ย ทำ� ใหพ้ อมรี ายไดช้ ว่ ยครอบครวั ไปวนั ๆ
ดกี วา่ ไมม่ อี ะไรทำ�
วนั หนง่ึ มเี ครอื ขา่ ย กสศ. มหดิ ล ไดเ้ ขามาดแู ลและชว่ ยเหลอื
การอาชพี และทนุ การทำ� อาชพี โดยมพี เ่ี ลยี้ งในพนื้ ทมี่ าดแู ลกนั ตลอดเวลา
ตอนนช้ี วี ติ จงึ เรม่ิ ดขี นึ้ เพราะการคา้ ขายของในชมุ ชนถงึ จะสรา้ งรายไดไ้ ม่
มากมายนกั หากทวา่ ทส่ี ำ� คญั คอื การไดอ้ ยกู่ บั ครอบครวั อยา่ งพรอ้ มหนา้
พรอ้ มตาทกุ วนั
สำ� หรบั ในอนาคต เมอ่ื มคี ำ� ถามวา่ หากทางมาเลเซยี เปดิ ดา่ น
ชายแดนใหเ้ ขา้ ไปทำ� งานกนั ไดแ้ ลว้ นอ้ งจะไปไหม..... นอ้ งตอบมาวา่ “คง
ไมไ่ ปแลว้ คะ่ เพราะเรากห็ ากนิ ทบ่ี า้ นเราไดแ้ ลว้ ไมอ่ ยากจะหา่ งลกู หา่ ง
ครอบครวั อกี แลว้ คะ่ ”

84 โอกาส สันติภาพ ความรัก

นคี่ อื อกี หนง่ึ เรอื่ งราวทไ่ี ดจ้ ากสว่ นหนง่ึ ของนอ้ ง ๆ นอกระบบ
ชมุ ชนบา้ นปากบางตาวา
นคี่ อื การเปลย่ี นแปลงครงั้ สำ� คญั ของเสน้ ทางชวี ติ
คอื ... การเปลยี่ นความคดิ ทจ่ี ะไมไ่ ปทำ� งานตา่ งประเทศอกี แลว้
คอื ... การเปลยี่ นแปลงทไี่ ดอ้ ยกู่ บั ครอบครวั ของตนเองทกุ วนั
แทนทจ่ี ะตอ้ งรอเปน็ ปกี วา่ จะไดเ้ จอกนั
คอื ... การเปลย่ี นสถานะ จากทเ่ี คยเปน็ ลกู จา้ ง กลบั มามรี า้ นคา้
เปน็ ของตวั เอง แมจ้ ะเปน็ รา้ นเลก็ ๆ กต็ าม
และ, คอื ... การเปลย่ี นแปลงเสน้ ทางชวี ติ จากการมโี อกาสเกบ็
เกย่ี วประสบการณ์ ไดค้ วามรู้ ไดเ้ ครอื ขา่ ย สามารถนำ� มาประกอบอาชพี
เลยี้ งครอบครวั ได้ แถมมเี พอื่ นใหมท่ ลี่ ว้ นแตม่ หี วั ใจเดยี วกนั

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 85

86 โอกาส สันติภาพ ความรัก

มาถงึ ชว่ งทา้ ยสดุ บางคนอาจสงสยั วา่ นอ้ งเขาไดป้ ระกอบอาชพี
อะไรกนั บา้ ง
นอ้ งคนนไ้ี ดม้ าเปดิ รา้ นเลก็ ๆ ในชมุ ชน จำ� หนา่ ยพวกนำ้� ผลไม้
นำ้� ชา/กาแฟ และขนม ลกู ชน้ิ ตา่ ง ๆ ไกท่ อด ไกเ่ ขยา่ หลายรส รวมถงึ ขนม
อกี หลายชนดิ ขายทงั้ ชว่ งเชา้ และชว่ งเยน็ ทกุ วนั
หากวนั ใดทา่ นมโี อกาสเดนิ ทางผา่ นมาทช่ี มุ ชนบา้ นปากบางตา
วา ดฉิ นั อยากใหช้ ว่ ยอดุ หนนุ นอ้ ง ๆ นอกระบบของหมบู่ า้ นปากบางตา
วาทก่ี ลายเปน็ สมาชกิ เยาวชนนอกระบบการศกึ ษา กสศ. มหดิ ล กนั ดว้ ย
นะคะ
นอ้ ง ๆ ไมเ่ พยี งแคท่ ำ� ขนมจำ� หนา่ ย ยงั มกี ลมุ่ ทแ่ี ปรรปู อาหาร
ทะเลโดยใชว้ ตั ถดุ บิ จากทอ้ งทะเลบางตาวา ทำ� ตามฤดกู าลจากธรรมชาติ
ทมี่ คี วามบรสิ ทุ ธท์ิ ง้ั ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละหวั ใจของทกุ คนคะ่

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 87

88 โอกาส สันติภาพ ความรัก

เรอ่ื งเล่าจากครูญาญา่

สรุ าญา มามะ (ครญู าญ่า)
“ยงิ่ ตน่ื เชา้ ยง่ิ ไดม้ เี วลา ไดใ้ ชช้ วี ติ มากขนึ้ ”
ฉนั เรยี นรกู้ ารตน่ื นอนแตเ่ ชา้ จากแม่ เวลาตี 4 ของทกุ วนั ในขณะ
ทบี่ า้ นอน่ื เงยี บ ทอ้ งถนนเงยี บสงบ มเี พยี งเสยี งไกข่ นั และเสยี งนกบนตน้ ขนนุ
หลงั บา้ นพากนั รอ้ งจบ๊ิ ๆหาอาหารเพอื่ เกบ็ ไวก้ นิ ตอนเยน็ สกั พกั เสยี งนำ�้ ไหล
ในหอ้ งนำ�้ กด็ งั ขนึ้ พอ่ กบั แมต่ นื่ มาเพอ่ื เตรยี มตวั ละหมาด หลงั จากทม่ี เี สยี ง
อาซานจากลำ� โพงมสั ยดิ ดงั ขน้ึ พอ่ กไ็ ปสตารท์ รถมอเตอรไ์ ซคเ์ พอ่ื ไปมสั ยดิ
เสยี งมอเตอรไ์ ซคค์ นั เกา่ มนั รบกวนหฉู นั เหลอื เกนิ แตด่ ว้ ยความทบี่ รรยากาศ
ยามเชา้ ชา่ งเหมาะกบั การคลมุ ผา้ หม่ ใหห้ ลบั ใหล ฉนั จงึ ไมส่ ะทกสะทา้ นกบั
เสยี งอะไรทงั้ นน้ั
ไมน่ านเสยี งเคาะประตหู อ้ งกด็ งั ขน้ึ จนตอ้ งสะดงุ้ !
ตน่ื ไดแ้ ลว้ ไปละหมาด !!
เสยี งแหลมคมทคี่ นุ้ หู จนตอ้ งรบี เอานว้ิ แคะขตี้ าแลว้ เปดิ หนา้ ตา่ ง
หอ้ งทอ้ งฟา้ สแี ดงยามเชา้ พรอ้ มลมเยน็ ๆพดั เขา้ ผา่ นมา่ นประตหู อ้ งนอนทำ� ให้
รสู้ กึ สดชน่ื ฉนั รบี ไปลา้ งหนา้ อาบนำ�้ ละหมาด
ขณะทแ่ี มเ่ รม่ิ กวาดบา้ นถบู า้ นจนจะเสรจ็ และเตรยี มของไปขายที่
ตลาดพอ่ กก็ ลบั จากมสั ยดิ เพอ่ื เตรยี มสง่ แมไ่ ปตลาดนดั แมเ่ ปน็ แมค่ า้ ขายปลา
ฉนั เรยี นรกู้ ารคา้ ขายจากแม่ ทกุ ๆ วนั หยดุ ฉนั ดใี จมากเพราะอยากไปขาย
ทต่ี ลาดกบั แม่ แตแ่ มไ่ มค่ อ่ ยใหไ้ ป อยากใหฉ้ นั ดแู ลนอ้ งทบี่ า้ นมากกวา่ ตอน
เยน็ หลงั เลกิ เรยี นพอ่ พาฉนั กบั นอ้ งไปรบั แม่ แมม่ กั มขี องเลน่ ตดิ ไมต้ ดิ มอื มา
ใหต้ ลอด ฉนั กบั นอ้ งดใี จสดุ ๆ เลย

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 89

ในโรงเรยี นฉนั มกั จะเปน็ ทร่ี จู้ กั ของเพอื่ น รนุ่ พี่ และรนุ่ นอ้ ง เหมอื น
วา่ เปน็ คนดงั คนหนงึ่ เพราะฉนั เปน็ แมค่ า้ ประจำ� โรงเรยี น ดว้ ยความทเ่ี ปน็ ลกู
แมค่ า้ ในตลาดนดั ฉนั ชอบหาขนมและลกู อมบว๊ ยมาขายในหอ้ งเรยี น นกึ ถงึ
ตอนนน้ั ฉนั มคี วามสขุ มากทม่ี เี งนิ 20 บาทไปเรยี น เพราะมนั เยอะกวา่ เพอ่ื น
คนอน่ื
“บางครงั้ สง่ิ ทฝี่ นั กบั สง่ิ ทช่ี อบอาจจะไมใ่ ชเ่ รอื่ งเดยี วกนั และบาง
ครง้ั เราอาจชอบอะไรหลาย ๆ อยา่ งในเวลาเดยี วกนั ”
ถงึ แมฉ้ นั จะชอบคา้ ขายแตฉ่ นั กม็ คี วามฝนั ฉนั อยากเปน็ ครู เวลา
เลน่ กบั เพอ่ื น ๆ ฉนั มกั จะเลน่ บทเปน็ ครเู สมอ ความฝนั นฝี้ งั อยใู่ นหวั ฉนั มา
ตลอด จนถงึ วนั ทตี่ อ้ งเลอื กคณะเขา้ เรยี นมหา’ลยั ตอนนนั้ ฉนั สบั สนระหวา่ ง
ความฝนั หรอื จะเลอื กเรยี นวชิ าทช่ี อบ ฉนั ชอบเรยี นวทิ ยาศาสตร์ ฉนั ชอบ
ความทา้ ทายและความรใู้ หม่ ๆ การไดเ้ ขา้ หอ้ งแลบ็ การไดจ้ บั บกิ เกอร์ หลอด
แกว้ กลอ้ งจลุ ทรรศน์ใชเ้ ครอื่ งมอื และอปุ กรณต์ า่ งๆในหอ้ งแลบ็ มนั เปน็ สงิ่ ท่ี
ทา้ ทายและสนกุ ซง่ึ เดก็ ทเี่ รยี นจบจากโรงเรยี นบา้ นนอกแบบฉนั ไมเ่ คยไดส้ มั ผสั
ฉนั ถงึ กบั ละหมาดขอพรตอ่ พระเจา้ (อลั ลอฮ.) ขอใหฉ้ นั เลอื กสงิ่ ทเ่ี หมาะทส่ี ดุ
สำ� หรบั ฉนั และขอใหท้ กุ อยา่ งผา่ นไปดว้ ยดดี ว้ ยเถดิ ....
ใชค่ ะ่ !
ฉันยอมท้ิงความฝันและเลือกส่ิงที่ชอบ ฉันเลือกเรียนคณะ
วทิ ยาศาสตร์ รสู้ กึ วา่ มนั ตอ้ งทา้ ทายและตอบโจทยม์ ากทส่ี ดุ
แตถ่ งึ แมว้ า่ ฉนั จะเรยี นระดบั มหาวทิ ยาลยั แลว้ กต็ ามวญิ ญาณแมค่ า้
กย็ งั สงิ อยใู่ นตวั มาตลอด ฉนั หาเวลาวา่ งมาขายของในตลาดนดั ของมหา’ลยั
กบั เพอ่ื น ๆ เรมิ่ เรยี นรกู้ ารขายออนไลน์ มนั สะดวกขน้ึ มาก ไมต่ อ้ งหาเวลา
วา่ งเปน็ ชวั่ โมง ๆ เพอื่ วางของจดั ของขายและรอจนตลาดปดิ อกี แลว้ แคเ่ วลา
1 นาทฉี นั กส็ ามารถขายสนิ คา้ ไดแ้ ลว้ มนั เปน็ อะไรทน่ี า่ ตนื่ เตน้ มาก

90 โอกาส สันติภาพ ความรัก

หลงั จากเรยี นจบ “ความสขุ ” และ “และความกงั วล” เปน็ ความ
รสู้ กึ ทเี่ ดก็ จบใหมท่ กุ คนตอ้ งเจอ และฉนั เปน็ หนงึ่ ในนนั้ ความสขุ ทไ่ี ดเ้ รยี นจบ
ไดเ้ หน็ รอยยมิ้ จากครอบครวั การไดใ้ สช่ ดุ ครยุ ทำ� ใหค้ รอบครวั มรี อยยม้ิ เสยี ง
แสดงความยนิ ดจี ากเพอ่ื น ๆ พ่ี ๆ นอ้ ง ๆ มนั ดตี อ่ ใจฉนั มากจรงิ แตป่ ฏเิ สธไม่
ไดว้ า่ ขา้ งในใจนน้ั มคี วามกงั วลซกุ ซอ่ นอยู่
เรยี นจบแลว้ ไดง้ านทำ� ทไี่ หน?
ตกลงทำ� งานทไี่ หนจะ๊ ?
จบแลว้ ยงั เลอื กงานไมไ่ ดห้ รอื ?
เงนิ เดอื นเทา่ ไหรเ่ อย่ ?
สมคั รงานทไ่ี หนจะ๊ ลกู ?
เสยี งทกั ทายจากเพอื่ นบา้ นหลงั จากเหน็ ฉนั ขนของลงจากรถ ยงั
ไมท่ นั ไดเ้ ขา้ บา้ น
“ยงั ไมส่ มคั รงานเลยคะ่ ” ฉนั ตอบไปพรอ้ มรอยยม้ิ จดื ๆ
ฉนั เรมิ่ เขา้ เวบ็ สมคั รงาน หางานทตี่ รงกบั วฒุ ทิ เ่ี รยี นจบ และสมคั ร
ไปหลายทห่ี ลายตำ� แหนง่ ทกุ ทตี่ อ้ งมคี า่ ธรรมเนยี ม คา่ สมคั ร 200 หรอื 300
บาทจนไปถงึ 400บาทฉนั หมดไปกบั คา่ ธรรมเนยี มสอบเยอะมากจนเงนิ เกบ็
ใกลห้ มดแลว้ ฉนั ตอ้ งเรมิ่ อา่ นหนงั สอื เยอะมากๆเพอื่ เตรยี มตวั สอบเมอื่ สอบ
เสรจ็ กต็ อ้ งพบกบั ความผดิ หวงั ซำ้� ๆ สอบไมต่ ดิ บา้ ง ไปตกตอนสมั ภาษณบ์ า้ ง
แตม่ นั กไ็ มผ่ ดิ หวงั เทา่ การแพเ้ สน้ สายใตโ้ ตะ๊
ฉนั เรม่ิ ทอ้ จนเสยี นำ้� ตาหลายครง้ั
ไมน่ าน ฉนั ไดร้ บั การตดิ ตอ่ จากรนุ่ พที่ เี่ ปดิ สอนตวิ เตอรใ์ หไ้ ปสอน
วชิ าเคมแี ละชวี วทิ ยา ความตน่ื เตน้ ทไี่ ดท้ ำ� อะไรทต่ี วั เองรกั นนั่ คอื งานสอน
ฉนั ทมุ่ เทสดุ หวั ใจ จนมลี กู ศษิ ยห์ ลายคน ความภาคภมู ใิ จคอื การไดเ้ หน็
น้อง ๆ สอบผา่ น แตเ่ ศรษฐกจิ บา้ นเราตอนนซี้ บเซา พอ่ แมเ่ ลยไมค่ อ่ ย
สนบั สนนุ ใหล้ กู เรยี นพเิ ศษ ดว้ ยอปุ สรรคอกี หลาย ๆ อยา่ งในตอนนน้ั ทำ� ให้
สำ� นกั ตวิ เตอรข์ องเราตอ้ งปดิ ลง

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 91

92 โอกาส สันติภาพ ความรัก

กระทง่ั วนั หนง่ึ เสยี งโทรศพั ทจ์ ากเพอ่ื นทหี่ าดใหญโ่ ทร. เขา้ มาบอก
ใหฉ้ นั รบี เดนิ ทางไปหาดใหญเ่ พราะบรษิ ทั ทเี่ขาทำ� งานมตี ำ� แหนง่ วา่ งอยู่ฉนั ดใี จ
จนไมไ่ ดถ้ ามวา่ ตำ� แหนง่ อะไร รบี เกบ็ เสอื้ ใสก่ ระเปา๋ เดนิ ทางไปหาดใหญ่
วนั ทยี่ นื่ ใบสมคั รและสมั ภาษณง์ านในวนั เดยี วกนั ฉนั ตนื่ เตน้ มาก
ฉนั สมคั รในตำ� แหนง่ ผชู้ ว่ ยฝา่ ยบญั ชซี ง่ึ ไมไ่ ดต้ รงกบั สาขาทเี่ รยี นมาเลย ฉนั
พยายามตอบคำ� ถามตอนสมั ภาษณง์ านวา่ ฉนั ทำ� ได้และแลว้ เขากเ็ ลอื กฉนั เขา้
ทำ� งานเพราะความมน่ั ใจความมน่ั หนา้ ของฉนั แท้ ๆ ฮา่ ๆ
ทที่ ำ� งานมฉี นั กบั เพอื่ นอกี คนทเ่ี ปน็ มสุ ลมิ ผจู้ ดั การเลยจดั ใหฉ้ นั
ละหมาดในหอ้ งเกบ็ ของ เปน็ หอ้ งเลก็ ๆ ใตบ้ นั ได ในหอ้ งเตม็ ไปดว้ ยลงั ใส่
ของและเอกสารเตม็ ไปหมด ฉนั กบั เพอื่ นตอ้ งผลดั กนั ละหมาด มนั ไมไ่ ดเ้ ปน็
อปุ สรรคสำ� หรบั ฉนั เลย ฉนั เรมิ่ สนกุ กบั การทำ� งาน เรมิ่ คลอ่ งขน้ึ เสมอื นเคย
เรยี นบญั ชมี า พที่ ที่ ำ� งานและเพอ่ื นรว่ มงานกใ็ จดกี นั ทกุ คน
เวลาผา่ นไป 1 ปี ผจู้ ดั การคนเกา่ ตอ้ งยา้ ยไปอยทู่ ส่ี าขาอนื่ และผู้
จดั การคนใหมก่ เ็ ขา้ มาทกุ คนในสำ� นกั งานจดั งานเลยี้ งตอ้ นรบั ผจู้ ดั การคนใหม่
ผจูุ้ ดั การหนั หนา้ มามองฉนั แลว้ ยม้ิ พรอ้ มถามวา่ รอ้ นไหม?“ไมค่ ะ่ ”ฉนั ตอบไป
แบบงงงง แลว้ ยมิ้ กลบั ไป
“ฮญิ าบ”ไมไ่ ชแ่ คผ่ า้ คลมุ ศรี ษะของผหู้ ญงิ มสุ ลมิ เทา่ นน้ั แต่"ฮญิ าบ
มไี วเ้ พอื่ ปกปอ้ งเกยี รตภิ มู คิ วามมศี กั ดศิ์ รขี องสตร”ี
วนั ตอ่ มา ผจู้ ดั เรยี กประชมุ แลว้ บอกวา่ จะเปลยี่ นแปลงระบบการ
แตง่ กายในสำ� นกั งานใหท้ กุ คนใสเ่ สอ้ื ผา้ เหมอื นกนั จะไดด้ เู รยี บรอ้ ยแลว้ สายตา
มองมาทางฉนั กบั เพอ่ื น
“พวกเธอสองคนถ้าเกิดไม่ใส่ผ้าคลุมผมได้ไหม? พี่อยากให้
ส�ำนกั งานเราดเู รยี บรอ้ ย”
“ไมไ่ ดค้ ะ่ พ”่ี ฉนั กบั เพอ่ื นตอบพรอ้ มกนั เสยี งสน่ั ๆ จากลำ� คอ
พรอ้ มกบั มองหนา้ เพอื่ น เราตา่ งเขา้ ใจกนั ดวี า่ เราตอ้ งตอบไปยงั ไง

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 93

เหตกุ ารณใ์ นหอ้ งประชมุ เงยี บมาก ทกุ คนตา่ งหนั หนา้ มาทฉ่ี นั กบั
เพอ่ื น เหมอื นจะกดดนั ใหฉ้ นั เปลย่ี นคำ� ตอบ สกั พกั ผจู้ ดั การกใ็ หท้ กุ คนออก
จากหอ้ งแลว้ เรยี กฉนั กบั เพอื่ นไปคยุ เพอื่ เปลยี่ นคำ� ตอบของฉนั และอยากให้
ฉนั ทำ� ตามนโยบายของเขา และเราไมม่ สี ทิ ธเ์ิ ลอื ก พรอ้ มทง้ิ ทา้ ยวา่ “พข่ี อคำ�
ตอบเยน็ นนี้ ะ่ ”
ฉนั กบั เพอื่ นจบั มอื กนั ออกจากหอ้ ง ฉนั บอกเพอื่ นวา่ “มงึ วา่ ไง เอา
ทมี่ งึ เลอื กนะ่ ” และเราสองคนกพ็ ดู พรอ้ มกนั วา่ “กจู ะลาออก” พรอ้ มยมิ้ ให้
กนั ฉนั กบั เพอ่ื นยน่ื ใบลาออกและอำ� ลาพ่ี ๆ ทที่ ำ� งาน
ฉนั คงตอ้ งผดิ หวงั ไปซำ้� ๆ แบบนตี้ ลอดเลยหรอื ไง?
ฉนั พรำ�่ เพอ้ กบั ตวั เอง มนั เศรา้ มากเลยทเ่ี ราตอ้ งคอยผดิ หวงั ซำ้� ๆ
กบั เรอ่ื งเดมิ ๆ ฉนั อยากมงี านทม่ี นั่ คงเหมอื นเพอ่ื นคนอนื่ ๆ ทจี่ บมาพรอ้ ม
กนั แตต่ อ้ งผดิ หวงั ตลอด
พระเจา้ กำ� ลงั จะทดสอบอะไรฉนั อยนู่ ะ่ .....
โควดิ -19 เรมิ่ ระบาดหนกั
ฉนั ตดั สนิ ใจกลบั บา้ นไปตง้ั หลกั สว่ นเพอื่ นจะหางานทำ� ทห่ี าดใหญ่
ตอ่ เราตา่ งอำ� ลากนั และพดู วา่ ขอให้ อลั ลอฮ. ตอบแทนความกลา้ ของเราทงั้
สองในวนั นดี้ ว้ ยความดดี ว้ ยเถดิ .. เราจบั มอื สลามและโบกมอื ลา ฉนั ขน้ึ รถ
ตกู้ ลบั บา้ น ขณะเปดิ โทรศพั ทพ์ บขอ้ ความวา่ มหาวทิ ยาลยั สงขลานครนิ ทร์
วทิ ยาเขตปตั ตานี (ม.อ.ปตั ตาน)ี กำ� ลงั เปดิ รบั สมคั รงานบณั ฑติ อาสาสภู้ ยั
โควดิ ตำ� บลละ 5 คน ฉนั รบี กดลงิ คเ์ พอ่ื กรอกใบสมคั ร
และแนน่ อน เมอ่ื สอบสมั ภาษณเ์ สรจ็ ฉนั ไดร้ บั การตดิ ตอ่ ใหท้ ำ� งาน
นี้ โดยมสี ญั ญาจา้ ง 5 เดอื น หนา้ ทข่ี องบณั ฑติ อาสา คอื ชว่ ยเหลอื สำ� รวจเจา้
หนา้ ทใ่ี นหมบู่ า้ นเพอ่ื ควบคมุ โรคระบาดโควดิ -19 ในชว่ งเวลาทท่ี ำ� งาน ฉนั ได้
มโี อกาสรจู้ กั กบั ผใู้ หญใ่ จดคี นหนงึ่ เปน็ ทป่ี รกึ ษาใหโ้ ครงการทฉี่ นั จะสง่ ใหก้ บั
ทางมหาวทิ ยาลยั ตอนทท่ี ำ� งานจบ

94 โอกาส สันติภาพ ความรัก

พชี่ อ่ื วา่ “พลี่ มา้ ย”
วนั แรกทเ่ีราเจอกนั สายตาและรอยยม้ิ ทจี่ รงิ ใจสง่ ตรงผา่ นใบหนา้ ของ
พลี่ มา้ ย ฉนั สมั ผสั ไดถ้ งึ ความจรงิ ใจ พล่ี มา้ ยทกั ถามชอ่ื เพอื่ ทำ� ความรจู้ กั กบั ฉนั
และเพอ่ื น ๆ ในกลมุ่ อกี 4 คนอยา่ งตง้ั ใจ พจ่ี ดทกุ อยา่ งลงในสมดุ เราเจอกนั
แคไ่ มก่ น่ี าที แตฉ่ นั รสู้ กึ เหมอื นวา่ รจู้ กั พล่ี มา้ ยมานาน พลี่ มา้ ยเปน็ ทปี่ รกึ ษาให้
กบั โครงการทฉี่ นั ทำ� จนจบ
ระหวา่ งนฉ้ี นั พอจะมเี งนิ เกบ็ อยบู่ า้ ง เลยตงั้ ใจจะขายของออนไลน์
ตอ่ หลงั จากนี้ เพราะยงั ไงมนั กเ็ ปน็ อาชพี ทช่ี อบอยแู่ ลว้ ฉนั เรม่ิ ลงทนุ ซอ้ื เสอื้ ผา้
มอื 2มาโพสตข์ ายและขายสนิ คา้ ตามกระแสตา่ งๆดว้ ยความทมี่ จี ติ วญิ ญาณ
ความเปน็ แมค่ า้ ในตวั สงู ทำ� ใหใ้ ชเ้ วลาหาลกู คา้ และมเี ทคนคิ การขายทแ่ี ตกตา่ ง
จนเปน็ ทรี่ จู้ กั มากขนึ้ เรม่ิ มตี วั แทนจำ� หนา่ ยทำ� ใหย้ อดขายของฉนั ดขี น้ึ ไปดว้ ย
เวลาผา่ นไปไมก่ ว่ี นั หลงั จากฉนั หมดสญั ญากบั ม.อ.ปตั ตานีฉนั ไดร้ บั
การตดิ ตอ่ จากพล่ี มา้ ยใหเ้ ปน็ ครพู เี่ ลยี้ งในทมี จงั หวดั ปตั ตานี ฉนั ดใี จมากทไี่ ด้
รว่ มงานกบั พลี่ มา้ ยอกี ครงั้ รบี ตอบรบั งานนโี้ ดยไมไ่ ดถ้ ามถงึ ชอ่ื โครงการอะไร
เลย วนั แรกทอี่ บรมพเี่ ลย้ี งทโ่ี รงแรม CS ปตั ตานี ฉนั ไปแบบงง ๆ เพราะไมร่ ู้
จกั ใครเลยนอกจากพลี่ มา้ ย
พล่ี มา้ ยพาฉนั ไปรจู้ กั กบั พี่ๆทมี ปตั ตานียะลานราธวิ าสและพทั ลงุ
ทกุ คนยม้ิ แยม้ ใจดกี นั ทกุ คน อยกู่ นั แบบพนี่ อ้ ง
“โครงการสง่ เสรมิ พฒั นาครแู ละเดก็ นอกระบบการศกึ ษา เครอื ขา่ ยภาค
ใตต้ อนลา่ ง” โครงการทเ่ี รากำ� ลงั ทำ� ดำ� เนนิ มาถงึ การแบง่ กลมุ่ นอ้ งตามความ
ตอ้ งการ เมอื่ พลี่ มา้ ยถามวา่ “ใครอยากสอนนอ้ ง ๆ เกย่ี วกบั การขายออนไลน์
บา้ งคะ”ฉนั รบี ยกมอื โดยไมท่ นั คดิ วา่ ตวั เองหา่ งหายจากงานสอนมาสกั พกั แลว้
ฉนั กลบั มาบา้ นพรอ้ มความกงั วล หลงั หา่ งหายจากงานสอนมาหลาย
ปี ทำ� ใหเ้ รม่ิ ไมม่ น่ั ใจในตวั เอง ฉนั รสู้ กึ วา่ ศกั ยภาพตวั เองนอ้ ยลง เหมอื น
อยใู่ น safe zone นานเกนิ ไปจนไมก่ ลา้ ทำ� ขาดความเชอ่ื มน่ั และมคี วาม
กลวั รอบนเี้ ปน็ การตดั สนิ ใจทฉ่ี นั ไมม่ นั่ ใจเลย

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 95

ฉนั ทำ� ได้ ใชฉ่ นั ทำ� ได!้ !
ฉนั บอกกบั ตวั เองเพอ่ื เรยี กสติ และเรยี กความมน่ั ใจกลบั มา
ฉนั เตรยี มตวั ทำ� หลกั สตู ร สอนการขายออนไลนข์ องตวั เอง มนั มา
จากประสบการณค์ า้ ขายของฉนั โดยตรง ในหลกั สตู รนนั้ ไมค่ อ่ ยมที ฤษฎเี ทา่ ไร
ฉนั มนั่ ใจวา่ ประสบการณส์ ำ� คญั กวา่ ทฤษฎี
เจอนอ้ ง ๆ ครง้ั แรก
ฉนั มนี อ้ ง ๆ ทจ่ี ะเรยี นขายออนไลนจ์ ำ� นวน 5 คน เราเรม่ิ จากการ
ทำ� ความรจู้ กั กนั พรอ้ มเลา่ ความเปน็ มาของตวั เอง ฉนั ตง้ั ใจทจี่ ะฟงั ถงึ ประวตั ิ
และความตอ้ งการของนอ้ ง ๆ เพอ่ื ทำ� ความรจู้ กั และสรา้ งความมนั่ ใจ ความ
ไวใ้ จ และความจรงิ ใจตอ่ กนั นอ้ งทกุ คนใหค้ วามรว่ มมอื ในการเลา่ เรอ่ื งของตวั
เอง ทำ� ใหบ้ รรยากาศเปน็ ไปอยา่ งสนกุ สนานและเรมิ่ สนทิ กนั
ฉนั เรยี นรถู้ งึ ปญั หาของนอ้ ง ๆ ทห่ี ลากหลาย บางคนตกงานจาก
สถานการณโ์ ควดิ -19 บางคนเปน็ คณุ แมว่ ยั ใส บางคนเคยตดิ ยา ปญั หา
ครอบครวั ฉนั รบั ฟงั ดว้ ยความเขา้ ใจ
ความตงั้ ใจ ความเชอื่ มน่ั ของนอ้ ง ๆ ทม่ี ตี อ่ ฉนั และโครงการนี้ ทำ� ให้
ฉนั มเี ปา้ หมายทต่ี อ้ งทำ� ใหน้ อ้ ง ๆ ทกุ คนมคี วามรกู้ ารขายออนไลน์ และตง้ั เปา้
ไวว้ า่ สามารถเปดิ รา้ นไดท้ นั ทหี ลงั จากเรยี นจบหลกั สตู ร
เราเรยี นกนั 4 วนั รวม 16 ชวั่ โมง ฉนั เปดิ สอนทบี่ า้ นตวั เอง แตน่ อ้ ง
ๆ อยกู่ นั คนละอำ� เภอ มที งั้ ตะโละกาโปร์ ไมแ้ กน่ และนอ้ งอกี สองคนทที่ ำ� งาน
ประจำ� ทยี่ ะลา กพ็ ากนั มาเรยี นถงึ บา้ นฉนั ฉนั ดใี จทพ่ี วกเขาตงั้ ใจขนาดน้ี
เราเรม่ิ เรยี นกนั โดยเปดิ โอกาสใหท้ กุ คนแชรป์ ระสบการณข์ าย
ออนไลนข์ องตวั เอง และใหเ้ ปดิ รา้ นในเพจของตวั เอง นอ้ ง ๆ ตนื่ เตน้ มากทจี่ ะ
มรี า้ นคา้ เปน็ ของตวั เองรวมถงึ เรยี นการตลาดเพอื่ ใหร้ จู้ กั การวางแผนและการ
โปรโมทรา้ นของตวั เอง
ฉนั พานอ้ ง ๆ ไปเลอื กสนิ คา้ ทจ่ี ะนำ� มาขาย บางคนเลอื กขายเสอื้ ผา้
มอื สองกระเปา๋ มอื สองและบางคนกเ็ ลอื กขายสนิ คา้ แคมปง้ิ มอื สองฉนั แนะนำ�

96 โอกาส สันติภาพ ความรัก

รา้ นสำ� หรบั ซอ้ื สนิ คา้ ใหน้ อ้ งเพอื่ เปน็ ประโยชนต์ อ่ พวกเขาในอนาคต
เมอ่ื จบหลกั สตู ร ฉนั ใหน้ อ้ ง ๆ อพั เดตงานขายของตวั เองสปั ดาหล์ ะ
ครงั้ เพอื่ ตดิ ตามผลบางครง้ั นอ้ งเจอปญั หาเพราะขายออนไลนข์ ายงา่ ยกจ็ รงิ แต่
ปญั หากม็ เี ยอะเชน่ กนั การโดนปดิ กน้ั โดนบลอ็ กสงั่ ของแลว้ ไมโ่ อนบา้ งทกุ คน
ชว่ ยกนั แกป้ ญั หาทำ� ใหไ้ ลนก์ ลมุ่ ของเราสรา้ งความสนทิ กนั มากขน้ึ ฉนั ภมู ใิ จใน
ตวั นอ้ งทกุ คนทตี่ งั้ ใจและสามารถแกป้ ญั หาตวั เองได้
ลา่ สดุ ฉนั ไดร้ บั ขา่ วดจี ากสองพน่ี อ้ งทเี่ ปดิ รา้ นออนไลนด์ ว้ ยกนั นอ้ ง
เลา่ ใหฟ้ งั พรอ้ มนำ�้ ตาคลอวา่ เดอื นนข้ี ายเสอ้ื ดมี าก นอ้ งลงทนุ ไป 4,000 บาท
ตอนนคี้ นื ทนุ หมดแลว้ ไดก้ ำ� ไรมา 8,000 บาท อลั ฮมั ดลุ ลลิ ะห์ ๆ ๆ ๆ ๆ ขอบ
คณุ อลั ลอฮ. ทปี่ ระทานรสิ กแี ละความงา่ ยดายใหก้ บั นอ้ ง พดู ไปฉนั เองกน็ ำ้� ตา
คลอเชน่ กนั
ตอ้ งขอบคณุ โครงการสง่ เสรมิ พฒั นาครแู ละเดก็ นอกระบบการศกึ ษา
และ กสศ. ทใ่ี หโ้ อกาสนอ้ ง ๆ
ถงึ แมโ้ ครงการนจี้ ะจบไปแลว้ ฉนั กจ็ ะดแู ลและใหค้ ำ� ปรกึ ษานอ้ ง ๆ
ของฉนั ไปตลอดจะคอยตดิ ตามและคอยดคู วามสำ� เรจ็ ของนอ้ งทง้ั 5คนตอ่ ไป
ขอดอุ าอ.ตอ่ พระเจา้ (อลั ลลอฮ.) ใหน้ อ้ งทกุ คนประสบความสำ� เรจ็ ทง้ั ในโลกน้ี
และโลกหนา้ ดว้ ยเถดิ
สำ� หรบั ฉนั ถงึ แมว้ า่ ความฝนั ทอี่ ยากเปน็ ครไู ปไมถ่ งึ เสน้ ชยั ไมไ่ ดเ้ ปน็
ครสู อนหนงั สอื ตามระบบการศกึ ษา ฉนั ตอ้ งผดิ หวงั ซำ�้ ๆ กบั ทท่ี ำ� งาน ถงึ แม้
ไมม่ งี านมนั่ คงเหมอื นทใี่ ฝฝ่ นั เอาไว้ แตก่ ภ็ มู ใิ จทค่ี รง้ั หนง่ึ ไดท้ ำ� หนา้ ทค่ี รใู หก้ บั
นอ้ งหลายคน ทง้ั หนา้ ทค่ี รสู อนพเิ ศษและครนู อกระบบ คงไมม่ อี าชพี ไหนที่
จะเหมาะสมกบั ฉนั เทา่ กบั งานขาย
ฉนั จะตง้ั ใจขายของออนไลนต์ อ่ ไป และฉนั เขา้ ใจแลว้ วา่ พระเจา้ คง
เลอื กสงิ่ ทด่ี ที สี่ ดุ ใหก้ บั ฉนั

เรื่องเล่าเยาวชนนอกระบบ 97

98 โอกาส สันติภาพ ความรัก