คู่มือ DLTV

แนวทางการดําเนนิ งานการจัดการเรยี นการสอน
โดยใชการศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV) ใหไดม าตรฐาน

ภายใตความรวมมือของ
มูลนิธิการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม ในพระบรมราชปู ถมั ภ

และสาํ นักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พืน้ ฐาน

คํานํา

มูลนธิ กิ ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ และสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา
ข้ันพื้นฐาน ไดตระหนักถึงความสําคัญตลอดจนเห็นคุณประโยชนอยางย่ิงของการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม
ท่ชี ว ยใหโรงเรียนตางๆ สามารถนาํ ไปใชจ ดั การเรยี นการสอน เพอื่ การพัฒนาคณุ ภาพผเู รยี น

เอกสาร “แนวทางการดําเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม
(DLTV) ใหไดมาตรฐาน” ฉบบั นี้ จะชว ยใหผ บู ริหารสถานศึกษา ครู และผูท เี่ ก่ียวของมแี นวทางการดําเนินงาน
ไดส รางความรู ความเขาใจ อีกทั้งไดทราบบทบาทหนาทข่ี องตนเอง อยางถูกตองและชัดเจน รวมถึงใชเปนสื่อ
ในการประสานงานกับบุคคล ชุมชน หรือหนวยงานท่ีเกี่ยวของ เพ่ือใหบรรลุเปาหมายของการจัดการเรียน
การสอนโดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม

ขอขอบคุณทุกภาคสวนท่ีไดชวยใหเอกสารฉบับน้ี ไดเสร็จสมบูรณดวยดี อันจะนํามาซ่ึงการนํา
มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ไปใชในโรงเรียนอยางทั่วถึง
อนั จะสง ผลตอการพัฒนาคุณภาพผเู รียนซ่ึงเปนทรัพยากรของชาติตอ ไป

มลู นิธิการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม ในพระบรมราชปู ถัมภ
และสํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน

สารบัญ หนา

คาํ นาํ ๑
สารบัญ ๑
สว นท่ี ๑ บทนาํ ๕
๕
ความนาํ ๕
วตั ถุประสงค
เปา หมายการดําเนินงาน 6
ประโยชนที่ไดรบั 8
สวนท่ี ๒ มาตรฐานการจดั การเรยี นการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม ๘
(DLTV) ๑๐
มาตรฐานระดับสถานศกึ ษา ๑๒
๑๘
 มาตรฐานดา นคณุ ภาพของผูเรยี น
 มาตรฐานดา นการจัดการเรยี นการสอน 21
 มาตรฐานดา นการบรหิ ารจดั การ ๒๑
มาตรฐานระดบั เขตพืน้ ทีก่ ารศกึ ษา ๒๑
สว นที่ ๓ การจดั การเรียนการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทยี ม (DLTV) ๒2
ใหไดม าตรฐาน ๒6
แนวทางการดาํ เนินงาน
 การดําเนินงานในระดบั สถานศึกษา 30
 ยทุ ธศาสตร 4 5 6 ๓๐
 การดาํ เนินงานในระดับสํานกั งานเขตพื้นท่ีการศึกษา ๓๓
สวนที่ ๔ การนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรยี นการสอน
โดยใชการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV) 3๗
 การนเิ ทศภายใน ในสถานศึกษา ๔๒
 การนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผล โดยสํานักงานเขตพื้นทกี่ ารศึกษา ๔๒
 การนิเทศ ติดตามและประเมินผลการดาํ เนินงาน 4๖
๔๗
โดยมูลนธิ กิ ารศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทยี ม ในพระบรมราชปู ถมั ภ ๖๒
และสํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน ๑11
การตดิ ตามและประเมนิ ผล 115
 การติดตามและประเมนิ ผลการดําเนินงาน โดยศึกษาธกิ ารจังหวัด
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก แบบประเมนิ ตนเองในระดบั สถานศึกษา
ภาคผนวก ข แบบนิเทศในสถานศึกษา
ภาคผนวก ค แบบประเมินตนเองของสํานักงานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษา
คณะผูจัดทาํ

สว่ นที่ ๑
บทนำ

ควำมนำ
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชบรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชญาณทัศน์

ในด้านการศกึ ษาและประโยชน์ของการสื่อสารผ่านดาวเทียม ในการใช้เพือ่ การศึกษาของไทย สามารถ
แก้ปัญหาในการเข้าถึงการศึกษาของประชาชนชาวไทยท่ีอาศัยอยู่ในพ้ืนท่ีต่าง ๆ ทั้งชนบททุรกันดาร
และห่างไกลความเจริญ ซึ่งขาดโอกาสในการศึกษาหาความรู้ประกอบกับพ้ืนท่ีดังกล่าวยังขาดแคลน
ครูผู้สอน และอุปกรณ์การเรยี นท่ีส่งเสริมต่อการเรียน และการศกึ ษาของเด็กและเยาวชน อันจะส่งผล
ระยะยาวตอ่ การพัฒนาทรัพยากรบคุ คลให้มีความรู้ความสามารถ มีสติปัญญาในการไตร่ตรองความคิด
และการกระทาอย่างมีเหตุผล และมีคุณภาพชีวิต ท่ีดีข้ึน เพื่อที่จะมาเป็นกาลังหลักสาคัญ
ในการร่วมมือกันพัฒนาประเทศให้มีความผาสุกสืบไปในเบ้ืองหน้า ดังพระราชดารัสตอนหน่ึงเกี่ยวกับ
การศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียม1

“..ส่วนท่ีได้กล่าวถึงการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมนั้น ก็เป็นโครงการ
ท่ีมาหนุนมูลนิธิราชประชานุเคราะห์เหมือนกันเพราะว่าถ้าประชาชนมีความรู้
ก็หมายความว่าเด็กได้สามารถท่ีจะเรียนวิชาการต่างๆ ท้ังด้านวิทยาศาสตร์
ทั้งด้านภาษาได้ดี ก็สามารถที่จะดารงชีวิตได้ ได้ดี ได้ดีมาก นอกจากน้ันโรงเรียน
ท่ีรายการของการศึกษาทางดาวเทียมนี้ ก็ได้พยายามท่ีจะให้นักเรียนมีความรู้
ทางจริยธรรมด้วย ซึ่งปัจจุบันนี้ก็บ่นกันว่า เยาวชนมักจะไม่ค่อยมีจริยธรรม
ไม่ค่อยมีความดี เลยทาให้เกิดความเดือดร้อนทั่วประเทศ เกิดปัญหาต่างๆ
เก่ยี วข้องกับยาเสพตดิ เกย่ี วข้องกบั การรุนแรง ความรุนแรงต่างๆ ฉะนนั้ การสอน
ของโครงการการศึกษาทางดาวเทียมนั้น ก็จะทาให้ราษฎรของประเทศชาติ
มีคณุ สมบตั ิ มีคณุ ภาพดขี ึ้น...”

การศึกษาเป็นรากฐานของการพัฒนาความเป็นอยู่ของประชาชน และการพัฒนาประเทศ
การสร้างโอกาสในการเข้าถึงการศึกษา จะช่วยสร้างพลเมืองให้มีคุณภาพและสร้างสังคมแห่งปัญญา
การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ช่วยแก้ไขปัญหาการขาดแคลนครู สร้างความเสมอภาคในการศึกษา
ตลอดจนเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปเรียนรู้ผ่านโทรทัศน์ ทางช่องทีวี ได้ตลอดเวลา สามารถเรียนรู้
ได้ทกุ ช่วงเวลา และไม่มีขอ้ จากัดด้านสถานท่ีอีกต่อไป หลักการจัดการเรียน การจัดการศึกษาทางไกล
ผา่ นดาวเทียม เป็นการถ่ายทอดกระบวนการเรยี นรู้ของครูผู้สอนจากห้องเรยี น ในโรงเรียนวังไกลกังวล
หรือ “โรงเรียนต้นทาง” ส่งตรงไปยังห้องเรียนในโรงเรียนในพ้ืนที่ต่าง ๆ หรือ “โรงเรียนปลายทาง”
โดยครูจากโรงเรียนต้นทางจัดการเรียนการสอนตามตาราง ในขณะที่โรงเรียนปลายทางจะมีการ

1 พระราชดารัสพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบ พิตร พระราชทานแก่
คณะกรรมการบริหารมูลนิธิ ราชประชานุเคราะห์ ในสถานีวิทยุ อ.ส. พระราชวังดุสิต. ในหลวงกับประชำชน: ๔๕ ปี สถำนีวิทยุ
อ.ส. พระรำชวงั ดุสิต (๒๕๔๒), หน้า ๑๐๗๔.

๒

ทากจิ กรรมการเรยี นการสอนไปพรอ้ มกัน ในเวลาเดียวกนั มกี ารถา่ ยทอดออกอากาศตลอด 24 ช่วั โมง
เปน็ ประจาทุกวนั

ปจั จบุ นั การจดั การศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทยี ม (DLTV) ได้มีการเปลี่ยนแปลงการ
ดาเนินงานเป็น New DLTV โดยแบ่งระบบการทางานออกเป็น ต้นทำง กลำงทำง และปลำยทำง
ดงั นี้

New DLTV ในสว่ นของต้นทำง
การดาเนินงาน New DLTV ในส่วนของต้นทาง มีสถานีโทรทัศน์และโรงเรียนวังไกลกังวล
เปน็ หน่วยงานหลักทาหน้าท่ใี นการถา่ ยทอดการเรียนการสอน และผลติ รายการ โดยมีการเปลีย่ นแปลง
ที่สาคัญ ๔ ประการ ดังนี้
กำรเปลยี่ นแปลงประกำรท่ี ๑ กำรปรับผังรำยกำรให้ New DLTV เปน็ กำรจดั กำรศึกษำ
ทำงไกล ที่ครอบคลุมกำรเรยี นรูต้ ลอดชีวิต
โดยช่อง DLTV 1 ถึง DLTV 12 จะมีการปรับผังรายการออกเป็น 2 ห้วง ห้วงแรกคือ
ช่วงเวลา 08.30-16.30 น. เป็นการถ่ายทอดการเรียนการสอนตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน
ในปีการศึกษา 2561 นี้มีการเปลี่ยนแปลงจากเดิม ท่ีถ่ายทอดการเรียนการสอนช้ัน ป.1 ถึง ม.6
เปลี่ยนเป็น อนุบำล 1 ถึง อนุบำล 3 และ ป.1 ถึง ม.3 โดยเฉพาะการถ่ายทอดการจัดการศึกษา
ปฐมวัยนั้น นอกจากจะถ่ายทอดไปยังโรงเรียนขนาดเล็ก กว่า 15,000 แห่งแล้ว ยังมีการถ่ายทอด
ไปยังศูนย์ดูแลเด็กเล็กขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินกว่า 6,000 แห่งท่ัวประเทศ เพ่ือให้เด็กเล็ก
ท่ัวประเทศมีพัฒนาการท่ีสมวัย ส่วนการจัดการเรียนการสอนระดับ ม.ปลาย (ม.4-6) ซ่ึงไม่ได้
ออกอากาศตามตารางสอนแล้วในปีการศึกษาน้ี จะนาเทปการเรียนการสอนวิชาท่ีเป็นที่ต้องการ
มาออกอากาศในช่วงบ่ายในช่อง DLTV 1 ถึง DLTV 3 ซึ่งออกอากาศระดับอนุบาลเพียงครึ่งวัน
สาหรับผังรายการหว้ งที่ 2 ตงั้ แตเ่ วลา 16.30 น. เปน็ ตน้ ไป จะเป็นรำยกำรเรียนรู้ตลอดชวี ติ สาหรับ
คนทุกกลุ่ม ทุกเพศ ทุกวัย อาทิ รายการที่เกี่ยวกับสุขภาพ รายการให้ความรู้เกี่ยวกับการรักษา
ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม รายการภาษาอังกฤษและภาษาต่างประเทศอื่น ๆ รายการความรู้
ปกณิ กะต่าง ๆ ตลอดจนรายการแนะนาการประกอบอาชีพสาหรับผู้ทส่ี นใจทัว่ ไป

สาหรับช่อง DLTV 13 เป็นการถ่ายทอดการจัดการเรียนการสอนของสถาบันอาชีวศึกษา และ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ช่อง DLTV 14 ถ่ายทอดสัญญาณการจัดการศึกษาทางไกลของ
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช และช่อง DLTV 15 เป็นช่องสาหรับคุณครูโดยเฉพาะ เพื่อเผยแพร่
เทคนิคการสอน ส่อื การเรียน และองค์ความรู้ท่เี ป็นประโยชน์ในการจดั การเรยี นการสอน

กำรเปล่ยี นแปลงประกำรที่สอง คือ กำรจดั กำรเรียนกำรสอนตำมแผนกำรจัดกำร
เรียนรใู้ หมแ่ บบ Active Learning โดยต้งั แตป่ ีการศึกษาน้ีเป็นตน้ ไป ทางห้องเรียนต้นทางท่โี รงเรยี น
วงั ไกลกังวลจดั การเรียนการสอนตามแผนการจดั การเรยี นร้ใู หม่ ดงั ต่อไปน้ี

ระดับปฐมวัย จัดการเรียนการสอนตามหลักสูตรปฐมวัย ปี 2560 เพื่อพัฒนาเด็ก
ให้ครบทุกด้าน ทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา ซึ่งตรงตามมาตรฐานตัวชี้วัด
พัฒนาเด็กปฐมวัย โดยได้รับความร่วมมือจาก สพฐ. ในการจัดทาแผนการจัดการเรียนรู้ และสื่อ
เพื่อใหค้ รปู ลายทางพร้อมต่อการจดั การเรยี นการสอนในช้ันเรยี น

๓

ระดับประถมศึกษำ มูลนิธิฯได้รับพระราชทานพระราชานุญาตให้นาสื่อ 60 พรรษา
เฉลิมพระเกยี รติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มาใช้ในการจัดการเรียนการสอน
โดยได้รับความร่วมมือจาก สพฐ. และ สสวท. ในการจัดทาแผนการจัดการเรียนรู้แบบรายชั้นเรียน
โดยเน้นการจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning เพื่อให้นักเรียนได้มีส่วนร่วมและลงมือ
ปฏิบัติจริง ทาให้ผู้เรียนเกิดกระบวนการคิด วิเคราะห์ สังเคราะห์ และสามารถเชื่อมโยงความรู้แบบ
องคร์ วมได้

ระดบั มัธยมศกึ ษำตอนต้น ได้รบั ความร่วมมอื จาก สพฐ. ในการปรับหลักสูตรการสอนและ
แผนจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning รวมทงั้ เพ่ิมวิชาสาระเพิ่มเติมทีเ่ นน้ ความรแู้ ละทักษะวิชาชีพ
โดยโรงเรยี นวงั ไกลกงั วลจะเริม่ นามาใชจ้ ัดการเรยี นการสอนออกอากาศในปกี ารศกึ ษา 2562

กำรเปลย่ี นแปลงประกำรที่ 3 คือ กำรเปล่ียนระบบกำรออกอำกำศจำกกำรออกอำกำศ
สดเป็นแบบบันทึกเทป โดยมีการวางแผนการถ่ายทา การทา Story Board การซักซ้อมทาความเข้าใจระหว่าง
ทมี ช่างกลอ้ งกับครูผู้สอน ทาใหไ้ ดภ้ าพกิจกรรมท่ีน่าสนใจ มีสื่อท่ีทันสมัยซง่ึ ฝา่ ยส่ือการสอน ช่วยจัดหา
และแนะนาการทาและใช้สื่อการสอนให้กับครูในห้องเรียนต้นทาง เพื่อให้การเรียนการสอนมีความ
น่าสนใจมากยิ่งขึ้น ท้ังนี้ เพ่ือให้การถ่ายทอดออกอากาศไปยังห้องเรียนปลายทางมีประสิทธิภาพมาก
ยง่ิ ข้นึ ทัง้ ยงั สามารถตัดต่อแกไ้ ขเทปใหส้ มบูรณ์ ก่อนนาไปออกอากาศ

กำรเปลีย่ นแปลงประกำรที่ ๔ คอื กำรปรบั หอ้ งเรยี นทีใ่ ชใ้ นกำรออกอำกำศและ
อุปกรณ์สถำนีโทรทัศน์ โดยมูลนิธิฯได้ดาเนินการปรับปรุงห้องเรียนและอุปกรณ์ประจาห้อง อาทิ
การนาโทรทัศน์แบบ Smart TV มาใช้เพื่อให้ครูสามารถนาส่ือการเรียนรู้มาประกอบการสอนได้ง่าย
ย่ิงขึ้น นอกจากน้ันยังได้เพิ่มกล้องที่เป็น Robot อีกห้องละ 1 ตัว ทาให้สามารถเก็บรายละเอียดการ
ทางานของนักเรียนได้ทั่วห้อง โดยท่ีไม่ต้องให้ช่างกล้องเดินไปถ่ายใกล้ ๆ ซ่ึงเป็นการรบกวนสมาธิ
ของนักเรียน นอกจากนี้ มูลนธิ ิฯยังได้เปล่ียนระบบการถ่ายทาและการออกอากาศรวมทั้งอุปกรณ์ต่างๆ
ของสถานี จากระบบ SD มาเป็นระบบ HD ซ่ึงเป็นระบบที่ทันสมัยท่ีสุดในปัจจุบัน ทาให้นักเรียนและ
ครูปลายทาง ตลอดจนประชาชนทั่วไป สามารถรบั ชมรายการจากสถานไี ดค้ มชัดมากย่งิ ข้ึน

New DLTV ในสว่ นของกลำงทำง
การดาเนินงานของ New DLTV ในส่วนของกลางทาง หมายถึงการนาสัญญาณภาพและ
เสียงจากห้องเรียนต้นทางที่โรงเรียนวังไกลกังวล ไปยังโรงเรียนปลายทาง ซ่ึงเดิมผู้รับชมปลายทาง
สามารถรับชมได้ทั้งทางโทรทัศน์ผ่านระบบดาวเทียม 15 ช่อง ทาง website ของมูลนิธิฯ และทาง
โทรศัพท์มือถือ ผ่าน Application on Mobile น้ัน ในยุค New DLTV นี้ ผู้รับชมปลายทาง สามารถ
รับชมไดท้ ้ังสามช่องทางเช่นเดิม แต่มกี ารปรบั ปรงุ พัฒนา เพ่ือให้สัญญาณภาพและเสียงมีคุณภาพดีข้ึน
และมีการแลกเปล่ียนข้อมูลกับผู้รับชมปลายทางได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น จะช่วยให้โรงเรียน
ปลายทางที่ได้ติดต้ังเครื่องรับสัญญาณไว้แล้วกว่า 16,000 โรงเรียน สามารถรับชมทางโทรทัศน์
ผ่านระบบดาวเทียมได้ท้ัง 15 ช่อง นอกจากน้ี ท้ังโรงเรียนปลายทางและประชาชนทุกกลุ่ม ทุกเพศ
ทุกวัย ยังสามารถเข้าถึงการจัดการศึกษาทางไกลและรับชมรายการของมูลนิธิฯ ได้ทาง Website
ของมูลนิธิฯ ซ่ึงนอกจากจะรับชมรายการได้เช่นเดียวกับระบบการถ่ายทอดผ่านดาวเทียมแล้ว
ยังสามารถสืบค้นรายการย้อนหลังได้ตามต้องการ และสามารถ Download แผนการจัดการเรียนรู้
ใบงาน สื่อการสอน ได้ด้วย นอกจากนี้ยังมีห้องสนทนา (Web board) ท่ีผู้รับชมปลายทางสามารถ

๔

ต้ังกระทู้สอบถามปัญหาการจัดเรียนการสอน ซึ่งทั้งครูต้นทางและครูปลายทางสามารถเข้ามาตอบ
ปัญหาและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ได้ตลอดเวลา เพื่อให้เกิดการสื่อสาร 2 ทาง แลกเปล่ียนประสบการณ์
ในการจัดการศึกษาทางไกลของโรงเรียนปลายทางหรือปรึกษาปัญ หาที่เกิดขึ้นในห้องเรียน
เพื่อนาข้อมูลท่ีได้จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้มาปรับใช้ให้เข้ากับบริบทของโรงเรียนตนเองให้ดีย่ิงข้ึน
และถือว่าเป็นการจัดการศึกษาแบบ E-Learning อย่างเต็มรูปแบบ นอกจากน้ี Website มูลนิธิฯ
ยังเปิดช่องทางให้มีการแจ้งปัญหาเกย่ี วกบั การใช้งานอปุ กรณ์การรับสัญญาณต่าง ๆ ซึ่งหากเป็นปัญหา
เล็กน้อย เจ้าหน้าที่เทคนิคประจาสถานีจะเป็นผู้ตอบปัญหาข้ันต้น แต่หากเป็นปัญหาที่ต้องมีช่าง
เทคนิคเข้าไปแก้ไข ก็จะแจง้ ปัญหาต่อไปยังศนู ย์ DLTV ประจาเขตพ้นื ท่กี ารศึกษาเพ่ือดาเนนิ การตอ่ ไป

นอกจากน้ัน ในส่วนของการดาเนินงาน New DLTV ในส่วนของกลางทางน้ี มูลนิธิฯ ได้มี
การปรับปรุงพัฒนา Application on Mobile ให้มีประสิทธิภาพมากย่ิงขึ้น เพ่ือเป็นอีกช่องทางหนึ่ง
ในการเข้าถงึ การศึกษาทางไกล ซึง่ ครู นักเรียน และประชาชนทั่วไปสามารถรับชมรายการของมูลนิธิฯ
โดยมี Function หรอื ขีดความสามารถเช่นเดยี วกนั กับ Website ของมลู นธิ ิฯ

New DLTV ในส่วนของปลำยทำง
การดาเนินงาน New DLTV ในส่วนของปลายทาง คือ การเพิ่มประสิทธิภาพในการจัด
การเรยี นการสอนให้กับคุณครทู โ่ี รงเรยี นปลายทาง โดยการ upload รายการการจดั การเรียนการสอน
ของทุกระดับชั้นทาง Website ของมูลนิธิฯ ล่วงหน้า 3 วัน ก่อนวันออกอากาศ เพ่ือให้ครูปลายทาง
สามารถเตรียมความพร้อมในการจัดการเรียนการสอนในห้องเรียนปลายทางได้อย่างมีประสิทธิภาพ
มากยิ่งขึน้ เตรียมพร้อมที่จะเป็นผู้อานวยความสะดวกให้แก่นักเรียน เตรียมใบงาน สื่อการเรียนรู้ และ
อุปกรณก์ ารเรยี นเชน่ เดยี วกับโรงเรยี นตน้ ทางไดล้ ่วงหน้า
นอกจากน้ี มูลนิธิฯยังจัดใหค้ รทู ั่วประเทศได้มสี ่วนร่วมในการพฒั นาการจดั การศกึ ษาทางไกล
โดยการส่งเสริมให้ครูต้นทางและครูปลายทางแลกเปล่ียนเรียนรู้ผ่านทางห้องสนทนา หรือ
Web board บน Website ของมูลนิธิฯ ซึ่งนับว่าเป็นรูปแบบหน่ึงของกระบวนการ PLC หรือ ชุมชน
การเรียนรู้ทางวิชาชีพ ที่กระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดเป็นรูปแบบหน่ึงของการพัฒนาครู
และที่สาคัญ DLTV ช่อง 15 เป็นช่องสาหรับครูโดยเฉพาะ มีรายการให้ความรู้ พัฒนาทักษะการสอน
การทาส่ือ การประเมินผล การพัฒนาตนเอง การแลกเปลี่ยน ประสบการณ์ในการจัดการเรยี นรู้ ฯลฯ
มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมป์ และสานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาข้ันพื้นฐาน ได้จัดทามาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่าน
ดาวเทียม เพ่ือให้โรงเรียนและผู้ที่เก่ียวข้องมีแนวทางในการจัดการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาคุณภาพ
ผู้เรียนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งผู้ที่มีบทบาทสาคัญในการ
ดาเนินงานจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) ให้ได้มาตรฐาน
ประกอบด้วย ฝ่ายปฏิบัติ ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา ครู และบุคลากร ฝ่ายนิเทศ ติดตาม ประเมินผล
ได้แก่ มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมป์ สานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน และสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา นอกจากนี้ยังได้รับความร่วมมือจาก
สานักงานศกึ ษาธิการจงั หวดั ได้รว่ มเป็นฝา่ ย ตดิ ตาม ประเมนิ ผล
แนวทางการดาเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม
(DLTV) ให้ได้มาตรฐาน ฉบับน้ี จะช่วยให้ผู้บริหารสถานศึกษา ครู และผู้ที่เก่ียวข้องมีแนวทาง

๕

การดาเนนิ งาน สรา้ งความรู้ความเข้าใจที่ถกู ตอ้ ง ชัดเจน ทราบบทบาทหนา้ ท่ีของตนเอง และใชเ้ ปน็ สื่อ
ในการประสานงานกับบุคคล ชุมชน หรือหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง เพ่ือให้บรรลุเป้าหมายของการจัด
การเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลต่อการพัฒนา
คณุ ภาพผูเ้ รยี นซงึ่ เป็นทรัพยากรของชาตติ อ่ ไป

วตั ถปุ ระสงค์
๑. เพื่อให้ผู้ที่มีส่วนเก่ียวข้อง มีความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับมาตรฐานการจัดการเรียน

การสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียม
๒. เพื่อเป็นแนวทางในการดาเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล

ผ่านดาวเทียมให้ได้มาตรฐาน
๓. เพื่อเป็นแนวทางในการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการดาเนินงานการจัดการเรียน

การสอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกลผ่านดาวเทยี มใหไ้ ด้มาตรฐาน

เปำ้ หมำยกำรดำเนนิ งำน
๑. ผู้ที่เข้ารับการอบรมทุกคน มีความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับมาตรฐานการจัดการเรยี น

การสอนโดยใช้การศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียม
๒. ผู้เข้ารับการอบรม นาความรู้ ความเข้าใจที่ได้รับ ไปใช้ในการดาเนินงานการจดั การ

เรียนการสอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทยี มตามบทบาทหน้าท่ีของตนเอง
๓. โรงเรียนปลายทางทุกโรง จัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล

ผา่ นดาวเทยี มได้ตามมาตรฐาน
๔. โรงเรียนปลายทางทุกโรง ได้รับการนิเทศ ติดตามและประเมินผลการดาเนินงาน

จัดการเรียนการสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทยี ม
๕. โรงเรียนปลายทางทุกโรง นาผลการนิเทศ ติดตามและประเมินผล การดาเนินงานจัด

การเรียนการสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียมไปใชใ้ นการปรบั ปรุงพัฒนางานอย่างต่อเนื่อง

ประโยชนท์ ี่ไดร้ ับ
๑. โรงเรียนปลายทางจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม

ได้ตามมาตรฐาน
๒. ได้ข้อมูลสารสนเทศเก่ียวกับการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล

ผา่ นดาวเทียม นาไปใช้ในการวางแผนในการปรับปรุง แก้ไขและพัฒนาการจัดการเรยี นการสอนโดยใช้
การศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม

๓. บคุ คลท่วั ไป มีความรู้ความเข้าใจและใหก้ ารสนับสนุนการดาเนินงานการจัดการ
เรยี นการสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม ให้ได้มาตรฐาน

๖

สวนท่ี 2

มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผา นดาวเทยี ม (DLTV)

การจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม มุงเนนการดําเนินงาน
ในระดับสถานศึกษา โดยมีกระบวนการดําเนินงานตามมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช
การศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี ม (DLTV)

มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) หมายถึง
ขอกําหนดเกณฑคุณภาพ สําหรับการดําเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกล
ผานดาวเทียม ประกอบดวยมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกล
ผานดาวเทียม (DLTV) ระดับสถานศึกษา และมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษา
ทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV) ระดบั เขตพ้นื ทกี่ ารศกึ ษา

มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV)
ระดับสถานศกึ ษา หมายถึง ขอกําหนดเกณฑคุณภาพสําหรับการดําเนินงานเกี่ยวกับการจัดการเรียน
การสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ในระดับสถานศึกษา มีจํานวน ๓ มาตรฐาน
ไดแก มาตรฐานดานคุณภาพผูเรียน มาตรฐานการจัดการเรียนการสอน และมาตรฐานดานการบริหาร
จัดการ ในแตล ะมาตรฐาน ประกอบดวยตวั ชี้วดั ดงั ตอ ไปนี้

มาตรฐานดานคุณภาพผเู รียน ประกอบดวยตัวช้วี ัด จาํ นวน ๔ ตัวช้ีวัด ไดแก ตัวชี้วัดที่ 1
พฤติกรรมสําคัญที่เกิดจากการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ตัวช้ีวัด
ที่ 2 ผลการเรียนรู ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ตัวชี้วัดที่ 3 ผลการ
ทดสอบระดับชาติขน้ั พืน้ ฐาน (O-Net) ตวั ช้ีวัดท่ี 4 ผลการประเมินคุณภาพการศกึ ษาข้ันพ้นื ฐาน (NT)

มาตรฐานดานการจัดการเรียนการสอน ประกอบดวยตัวชี้วัด จํานวน ๔ ตัวชี้วัด ไดแก
ตวั ชีว้ ัดที่ 1 การเตรยี มการกอนการเรียนการสอน ตัวชี้วัดที่ 2 การจัดการเรียนการสอนของครูปลายทาง
อยางมีประสิทธิภาพ ตัวช้ีวัดที่ 3 การวัดผลและประเมินผลการเรียนรู และตัวช้ีวัดท่ี 4 การสอนซอมเสริม
เพื่อพัฒนาศกั ยภาพผูเรยี น

มาตรฐานดานการบริหารจัดการ ประกอบดวยตัวช้ีวัด จํานวน ๖ ตัวชี้วัด ไดแก ตัวช้ีวัดท่ี ๑
การจัดหาวัสดุอุปกรณการจัดการเรียนการสอนทางไกลผานดาวเทียม ตัวชี้วัดที่ 2 การจัดสภาพ
หองเรียน อาคารเรียน และส่ิงแวดลอมภายในสถานศึกษาใหเอื้อตอการจัดการเรียนการสอนโดยใช
การศกึ ษาทางไกลผานดาวเทียม ตัวชีว้ ัดที่ 3 การสนับสนุนการจัดการเรียนการสอน โดยใชการศึกษา
ทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ตัวช้ีวัดท่ี 4 การกําหนดนโยบายและการนํานโยบายการจัดการเรียน
การสอนใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียมสูการปฏิบัติ ตัวชี้วัดท่ี 5 การพัฒนาครูและบุคลากร
ทางการศึกษาเก่ียวกับการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม และตัวชี้วัดที่ 6
การนเิ ทศภายใน

มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ระดับเขต
พ้ืนท่ีการศึกษา หมายถึง ขอกําหนดเกณฑคุณภาพสําหรับการดําเนินงานเกี่ยวกับการจัดการเรียน
การสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ในระดับเขตพ้ืนที่การศึกษา หรือหนวยงาน

๗
ตน สงั กดั มีจาํ นวน ๑ มาตรฐาน คอื มาตรฐานการสง เสรมิ การจัดการเรยี นการสอนโดยใชการศึกษา
ทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ประกอบดวยตัวชี้วัด จํานวน ๔ ตัวชี้วัด ไดแก ตัวช้ีวัดท่ี 1 การกําหนด
นโยบายเพื่อสงเสริมสนับสนุนการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม
ตัวช้ีวัดท่ี 2 การสงเสริม และสนับสนุนการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม
ตัวชี้วัดที่ 3 การดําเนินการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษา
ทางไกลผานดาวเทียม และตัวช้ีวัดท่ี 4 สถานศึกษามีการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษา
ทางไกลผา นดาวเทยี มผา นเกณฑม าตรฐาน

กรอบโครงสรางของมาตรฐานและตัวชี้วัดการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษา
ทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV) มีดังน้ี

แผนภาพที่ ๑ กรอบโครงสรางของมาตรฐานและตัวชี้วัดการจัดการเรยี นการสอน
โดยใชก ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV)

๘

มาตรฐานการจัดการเรยี นการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV)
ระดับสถานศึกษา

มาตรฐานดา นคณุ ภาพผูเรยี น

ตวั ช้วี ัดท่ี 1 พฤตกิ รรมสําคญั ท่ีเกดิ จากการเรยี นการสอน
โดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV)

ประเดน็ การพิจารณา

1. นกั เรยี นไมน อยกวารอยละ ๘๐ มคี วามรบั ผิดชอบในการปฏิบัติงานหรือกจิ กรรม
พรอ มกบั นักเรียนในโรงเรยี นตน ทาง

2. นกั เรยี นไมนอยกวา รอยละ ๘๐ มคี วามตรงตอเวลาในการเขา เรียนตามตาราง
3. นกั เรียนไมน อยกวา รอยละ ๘๐ ตัง้ ใจฟง และจดบนั ทึกความรู และเนื้อหาทไี่ ดจ ากการเรียนรจู ากครู

โรงเรยี นตน ทาง
4. นักเรยี นไมนอยกวารอยละ ๘๐ มีผลงานทเี่ กิดจากการเรียนรูสอดคลอ งกับเนื้อหาทเ่ี รียน

ระดับคณุ ภาพ

นกั เรยี นมีพฤติกรรม จาํ นวน 4 ขอ อยูในระดับ ดีมาก
นกั เรียนมพี ฤติกรรม จํานวน 3 ขอ อยูใ นระดับ ดี
นกั เรยี นมีพฤตกิ รรม จาํ นวน 2 ขอ อยใู นระดับ พอใช
นักเรยี นมีพฤตกิ รรม จาํ นวน 1 ขอ อยใู นระดบั ควรปรบั ปรงุ

ตวั ชว้ี ัดท่ี 2 ผลการเรียนรู ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑
ประเด็นการพจิ ารณา

1. คา เฉล่ยี ผลการเรียนรูตามหลักสูตรของทุกกลุมสาระการเรียนรู ทกุ ชัน้ ที่จัดการเรยี นการสอนโดยใช
การศึกษาทางไกลผานดาวเทียม เทากบั หรือสูงกวา เปา หมายที่โรงเรยี นกําหนดไว

2. นักเรียนมคี ุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค ในระดบั “ด”ี ขึน้ ไปไมน อ ยกวารอยละ 80
3. นักเรยี นมที ักษะการคดิ วิเคราะห และเขียน ในระดบั “ด”ี ข้ึนไป ไมน อยกวา รอยละ 80
4. นักเรยี นมสี มรรถนะสาํ คญั ตามหลักสูตรในระดบั “ดี” ข้ึนไป ไมนอยกวารอ ยละ 80

ระดบั คณุ ภาพ จํานวน 4 ขอ อยใู นระดับ ดีมาก
จํานวน 3 ขอ อยูใ นระดบั ดี
มผี ลการเรียนรู จํานวน 2 ขอ อยใู นระดับ พอใช
มผี ลการเรยี นรู จํานวน 1 ขอ อยใู นระดบั ควรปรับปรงุ
มีผลการเรยี นรู
มผี ลการเรยี นรู

๙

มาตรฐานดา นคุณภาพผูเ รียน (ตอ)

ตวั ชีว้ ัดท่ี 3 ผลการทดสอบระดับชาติข้ันพนื้ ฐาน (O-Net)
ประเด็นการพิจารณา
1. ผลการทดสอบ O-Net กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทยมีคาเฉลยี่ เทากบั หรอื สูงกวา ระดบั ประเทศ

/เทากบั หรือสูงกวาปการศกึ ษาที่ผานมา

2. ผลการทดสอบ O-Net กลุมสาระการเรียนรูคณติ ศาสตรมีคา เฉล่ยี เทากบั หรือสูงกวาระดับประเทศ

/ เทา กบั หรือสงู กวาปการศึกษาทีผ่ านมา

3. ผลการทดสอบ O-Net กลุมสาระการเรยี นรูว ทิ ยาศาสตรมีคาเฉลี่ยเทา กบั หรือสงู กวาระดับประเทศ

/ เทากับ หรือสูงกวา ปการศึกษาทีผ่ า นมา

4. ผลการทดสอบ O-Net กลุมสาระการเรยี นรภู าษาตางประเทศมคี า เฉล่ียเทากับหรือสูงระดบั ประเทศ

/เทา กับ หรอื สูงกวา ปการศึกษาทผี่ า นมา

ระดับคุณภาพ อยูในระดับ ดมี าก
อยูในระดบั ดี
มผี ลการทดสอบ เปนไปตามประเดน็ พิจารณา จํานวน 4 ขอ อยูในระดับ พอใช
มผี ลการทดสอบ เปน ไปตามประเดน็ พจิ ารณา จํานวน 3 ขอ อยูในระดบั ควรปรับปรุง
มผี ลการทดสอบ เปนไปตามประเดน็ พจิ ารณา จํานวน 1-2 ขอ
มผี ลการทดสอบ เปนไปตามประเดน็ พิจารณา จาํ นวน 0 ขอ

ตวั ชี้วดั ท่ี 4 ผลการประเมนิ คุณภาพการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐาน (NT)
ประเดน็ การพจิ ารณา
1. ผลการทดสอบ NT ความสามารถดา นภาษาเทา กับหรอื สูงกวา ระดบั ประเทศ

/เทากบั หรือสงู กวา ปการศกึ ษาท่ีผา นมา

2. ผลการทดสอบ NT ความสามารถดา นคํานวณเทา กบั หรือสงู กวาระดับประเทศ

/เทากบั หรือสูงกวา ปก ารศึกษาท่ีผานมา

3. ผลการทดสอบ NT ความสามารถดานเหตผุ ลเทา กบั หรือสูงกวาระดบั ประเทศ

/เทากบั หรือสงู กวา ปการศกึ ษาทผี่ านมา

ระดับคุณภาพ

มีผลการทดสอบ เปน ไปตามประเด็นพิจารณา จาํ นวน 3 ขอ อยูในระดบั ดีมาก
มผี ลการทดสอบ เปน ไปตามประเดน็ พิจารณา จํานวน 2 ขอ อยูในระดบั ดี
มีผลการทดสอบ เปนไปตามประเดน็ พิจารณา จาํ นวน 1 ขอ อยใู นระดบั พอใช
มผี ลการทดสอบ เปน ไปตามประเด็นพจิ ารณา จํานวน 0 ขอ อยูในระดบั ควรปรบั ปรงุ

๑๐

มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม (DLTV)
ระดับสถานศกึ ษา (ตอ )

มาตรฐานดานการจดั การเรยี นการสอน

ตัวชีว้ ัดท่ี 1 การเตรียมการกอ นการเรยี นการสอน
ประเด็นการพจิ ารณา

1. จัดเตรยี มหอ งเรียนใหเหมาะสม เอ้อื ตอการเรียนการสอน
2. ตรวจสอบสัญญาณการแพรภ าพการสอนของโรงเรียนตนทาง เพ่ือใหส ามารถดาํ เนินการจัดการเรยี น

การสอนได
3. เตรยี มส่อื อปุ กรณ ใบงาน และเครื่องมือการวัดผลและประเมินผล ทส่ี อดคลองกับโรงเรยี นตนทาง
4. มีการทาํ ความเขา ใจใหก บั นักเรียนในการเรียนรกู บั DLTV

ระดบั คณุ ภาพ

ปฏบิ ัตไิ ดจํานวน 4 ขอ อยูในระดับ ดีมาก
ปฏบิ ัติไดจาํ นวน 3 ขอ อยใู นระดบั ดี
ปฏิบตั ไิ ดจํานวน 2 ขอ อยใู นระดับ พอใช
ปฏบิ ตั ไิ ดจาํ นวน 1 ขอ อยูในระดบั ควรปรบั ปรุง

ตวั ช้ีวดั ที่ 2 การจัดการเรียนการสอนของครูปลายทางอยา งมปี ระสิทธภิ าพ
ประเดน็ การพจิ ารณา

1. กํากบั ดูแล ชว ยเหลือ และกระตุน ใหนักเรยี นมปี ฏสิ มั พันธกับกจิ กรรมการเรยี นท่ีสอดคลองกับโรงเรยี น
ตนทาง

2. กระตนุ ใหน ักเรยี นจดบันทึกความรู หรือเนอ้ื หาท่ีไดจากการเรยี นการสอนในแตละชั่วโมง
3. รว มกับนักเรียนในการสรุปความรหู ลงั จบบทเรยี น
4. มีการมอบหมายงานเพ่ือการเรียนในชวั่ โมงตอ ไป
5. ตรวจผลงาน และเสนอแนะใหน กั เรียนปรับปรงุ แกไข
6. บันทกึ ผลหลงั สอน

ระดับคุณภาพ อยใู นระดบั ดีมาก
อยใู นระดับ ดี
ปฏิบตั ิไดจํานวน 6 ขอ อยใู นระดบั พอใช
ปฏิบัตไิ ดจํานวน 5 ขอ อยใู นระดับ ควรปรับปรุง
ปฏิบัติไดจ ํานวน 3-4 ขอ
ปฏบิ ัตไิ ดจาํ นวน 1-2 ขอ

๑๑

มาตรฐานดานการจดั การเรยี นการสอน (ตอ)

ตัวช้วี ัดท่ี 3 การวัดผล และประเมินผลการเรยี นรู
ประเด็นการพจิ ารณา

1. มกี ารวัดผลกอนเรยี น การวัดผลระหวา งเรียน และการวัดผลหลังเรยี น
2. มีการวดั ผลปลายป
3. มีการวดั และประเมนิ ตามสภาพจรงิ ดว ยวธิ ีการทหี่ ลากหลาย
4. มีการวเิ คราะหผ ลการวดั และประเมนิ ผล เพื่อนาํ ไปใชใ นการปรบั ปรุงและพฒั นาการจัดการเรยี นการสอน

ระดับคุณภาพ

ปฏบิ ตั ิไดจ าํ นวน 4 ขอ อยใู นระดบั ดีมาก
ปฏบิ ตั ิไดจํานวน 3 ขอ อยูในระดับ ดี
ปฏบิ ัตไิ ดจํานวน 2 ขอ อยใู นระดับ พอใช
ปฏบิ ตั ิไดจ าํ นวน 1 ขอ อยูในระดับ ควรปรับปรุง

ตวั ชว้ี ัดท่ี 4 การสอนซอ มเสรมิ เพื่อพฒั นาศักยภาพผูเรยี น
ประเดน็ การพจิ ารณา

1. วเิ คราะหข อมูลนกั เรยี นเปน รายบุคคล
2. สอนซอม นอกตารางออกอากาศเพ่ือชวยเหลอื นกั เรยี นที่ไมบรรลจุ ดุ ประสงคก ารเรียนรู
3. สอนเสรมิ หรือใหความรูเ พิ่มเติมแกนักเรยี นท่มี ีความสามารถพิเศษ
4. บนั ทึกผลการสอนซอมเสรมิ

ระดับคณุ ภาพ

ปฏิบัตไิ ดจํานวน 4 ขอ อยูในระดบั ดีมาก
ปฏิบตั ิไดจาํ นวน 3 ขอ อยูในระดับ ดี
ปฏิบัตไิ ดจ าํ นวน 2 ขอ อยใู นระดบั พอใช
ปฏิบัติไดจ ํานวน 1 ขอ อยูในระดับ ควรปรับปรุง

12

มาตรฐานการจัดการเรยี นการสอนโดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี ม (DLTV)
ระดบั สถานศึกษา (ตอ)

มาตรฐานดานการบริหารจดั การ

ตวั ชีว้ ดั ที่ 1 การจัดหาวสั ดุอุปกรณก ารจัดการเรยี นการสอนโดยใชการศึกษา
ทางไกลผานดาวเทียม (DLTV)

ประเดน็ การพจิ ารณา

1. มโี ทรทัศน จานดาวเทยี ม กลองรบั สัญญาณและอุปกรณเชอื่ มตอครบทุกหอ งเรียน
2. โทรทศั นท ุกเครอื่ งมภี าพคมชัด ระบบเสียงชดั เจน
3. การจดั วางโทรทศั นอยใู นตําแหนงทเ่ี หมาะสมกบั ระดับสายตาของนักเรียน และนักเรยี น

ทุกคนสามารถไดย นิ เสยี งจากโทรทัศนไดอยางชัดเจน
4. อปุ กรณส าํ หรับจัดวางโทรทศั นม ีความมนั่ คง แข็งแรง ปลอดภัย

ระดับคณุ ภาพ 4 ขอ อยูในระดบั ดีมาก
3 ขอ อยใู นระดบั ดี
ปฏิบัตไิ ดจาํ นวน 2 ขอ อยูในระดบั พอใช
ปฏบิ ัติไดจ าํ นวน 1 ขอ อยใู นระดับ ควรปรับปรุง
ปฏิบัตไิ ดจาํ นวน
ปฏิบัตไิ ดจ าํ นวน

ตวั ชี้วัดที่ 2 การจัดสภาพหอ งเรยี น อาคารเรยี น และส่ิงแวดลอ ม
ภายในสถานศกึ ษาใหเอ้ือตอการจัดการเรียนการสอน
โดยใชการศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี ม (DLTV)

ประเดน็ การพจิ ารณา

1. ทกุ ระดับชนั้ มหี องเรียนทส่ี ะอาด เปนระเบยี บ และปลอดภัย
2. อาคารเรียนทุกอาคาร สะอาด เปนระเบียบ และปลอดภัย
3. มพี น้ื ท่สี ําหรับการจดั กจิ กรรมการเรยี นรนู อกหอ งเรยี น
4. มภี มู ทิ ศั น และแหลง เรยี นรูภ ายในโรงเรียนทเ่ี อื้อตอ การจัดการเรยี นการสอนโดยใช

การศกึ ษาทางไกลผานดาวเทียม

ระดบั คณุ ภาพ 4 ขอ อยใู นระดับ ดมี าก
3 ขอ อยูในระดับ ดี
ปฏบิ ัติไดจ ํานวน 2 ขอ อยใู นระดบั พอใช
ปฏบิ ตั ไิ ดจาํ นวน 1 ขอ อยใู นระดับ ควรปรับปรงุ
ปฏิบัติไดจ าํ นวน
ปฏบิ ัติไดจํานวน

13

มาตรฐานดานการบรหิ ารจดั การ (ตอ)

ตัวช้ีวัดท่ี 3 การสนบั สนุนการจัดการเรียนการสอน
โดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี ม (DLTV)

ประเด็นการพิจารณา

1. มผี ูรับผิดชอบควบคุมดูแลอปุ กรณและระบบการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศกึ ษา
ทางไกลผา นดาวเทยี มอยา งชัดเจน มกี ารตรวจเชค็ สภาพอุปกรณแ ละระบบอยางสมา่ํ เสมอ

2. มแี นวทางการแกปญหาในการจัดการเรียนการสอนของครู กรณที ี่ไมส ามารถรบั ชมการ
ถายทอดสญั ญาณการจัดการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียมได

3. มีการจดั หาวสั ดอุ ปุ กรณ และสงเสริมใหค รูจัดทําหรือพัฒนาสือ่ เพ่ือใชในการจัดการเรยี น
การสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทียมทสี่ อดคลอ งกับโรงเรยี นตน ทางอยาง
เหมาะสมกบั บริบท

4. มอบหมายครเู ขา สอนตามตารางการจัดการเรยี นการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผา น
ดาวเทยี มไดอยา งเหมาะสม และมแี นวปฏิบตั ใิ นการแกป ญหา กรณีครูผสู อนหลกั ไมสามารถ
ปฏบิ ัติหนาที่ได

5. มตี ารางกจิ กรรมของโรงเรยี นท่เี อ้ือตอการจดั การเรยี นการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผาน
ดาวเทยี ม

ระดับคุณภาพ อยูในระดบั ดมี าก
อยใู นระดบั ดี
ปฏิบัตไิ ดจาํ นวน 5 ขอ อยใู นระดบั พอใช
ปฏิบัตไิ ดจํานวน 4 ขอ อยใู นระดับ ควรปรบั ปรุง
ปฏบิ ัติไดจ ํานวน 3 ขอ
ปฏบิ ัตไิ ดจํานวน 1-2 ขอ

14

มาตรฐานดา นการบรหิ ารจดั การ (ตอ )

ตัวชว้ี ดั ที่ 4 การกําหนดนโยบายและการนํานโยบายการจัดการเรยี นการสอน
โดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV)สูการปฏบิ ตั ิ

ประเดน็ การพิจารณา

1. สรางความเขาใจ ความตระหนักถึงความสําคัญและประโยชนข องการเรียนการสอน
โดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม รวมทั้งชแ้ี จงแนวทางการปฏบิ ตั ิและเปาหมาย
อยา งชัดเจน

2. สรา งขวญั กาํ ลังใจและแรงจูงใจแกครแู ละบุคลากรในการจัดการเรียนการสอน
โดยใชการศึกษาทางไกลผา นดาวเทยี มดว ยวิธกี ารทหี่ ลากหลาย

3. ขับเคล่อื นนโยบายสกู ารปฏบิ ัตโิ ดยกําหนดเปน วิสัยทัศน หรือกลยทุ ธ เปาหมาย
อยางสอดคลอ ง พรอมปฏบิ ัตไิ ดจ ริง

4. จดั สรรงบประมาณตามโครงการ กิจกรรมทเี่ กย่ี วกับการจัดการเรียนการสอน
โดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม อยางเหมาะสมตามบรบิ ทของสถานศึกษา

5. ประเมิน และรายงานผลการดาํ เนินโครงการ กิจกรรมทเ่ี กี่ยวกบั การจัดการเรยี นการสอน
โดยใชก ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทยี ม อยา งนอยปล ะ 1 คร้ัง

6. นาํ ขอ มูลรายงานผลการดําเนินโครงการ กิจกรรมเก่ยี วกบั การจดั การเรยี นการสอน
โดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม ไปใชในการวางแผน ปรบั ปรุงและพฒั นาการ
ดําเนินงานในปตอไป

ระดบั คุณภาพ อยูในระดบั ดมี าก
อยูในระดบั ดี
ปฏิบตั ไิ ดจํานวน 6 ขอ อยใู นระดับ พอใช
ปฏิบตั ิไดจํานวน 5 ขอ อยใู นระดบั ควรปรับปรุง
ปฏบิ ัตไิ ดจ ํานวน 3-4 ขอ
ปฏบิ ตั ไิ ดจํานวน 1-2 ขอ

15

มาตรฐานดานการบรหิ ารจดั การ (ตอ)

ตัวช้วี ัดที่ 5 การพฒั นาครแู ละบคุ ลากรเกยี่ วกบั การจดั การเรยี นการสอน
โดยใชก ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทยี ม (DLTV)

ประเดน็ การพจิ ารณา

1. มกี ารพัฒนาตนเองเกีย่ วกับการจัดการเรยี นการสอนโดยใชการศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทยี ม
ท่สี อดคลองกับแผนพฒั นาตนเองรายบุคคล (ID Plan) อยางนอ ยปละ 1 ครั้ง

2. มกี ารประเมินผลการนาํ ความรูจากการพฒั นาของครูและบุคลากรไปใชใ นการจัดการเรยี น
การสอนโดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียมอยา งนอยปการศึกษาละ 1 คร้ัง

3. มกี ารสรุปและรายงานผลการพัฒนาครูและบุคลากรเก่ยี วกับการจัดการเรียนการสอน
โดยใชการศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี ม อยางนอยปการศึกษาละ 1 ครงั้

4. มกี ิจกรรมชมุ ชนแหงการเรียนรูท างวิชาชพี (PLC) เก่ียวกับการจดั การเรียนการสอน
โดยใชการศึกษาทางไกลผา นดาวเทยี ม มีการบันทกึ สรปุ ผล และรายงานเปน รายบุคคล

ระดับคุณภาพ

ปฏบิ ัติไดจํานวน 4 ขอ อยใู นระดบั ดีมาก
ปฏบิ ัตไิ ดจํานวน 3 ขอ อยูในระดับ ดี
ปฏบิ ตั ิไดจ าํ นวน 2 ขอ อยูในระดบั พอใช
ปฏิบัตไิ ดจ ํานวน 1 ขอ อยใู นระดบั ควรปรับปรุง

16

มาตรฐานดา นการบริหารจดั การ (ตอ )

ตวั ชว้ี ดั ที่ 6 การนิเทศภายใน
ประเด็นการพิจารณา

1. กําหนดแผนการนเิ ทศภายในที่สอดคลองกับผลการประเมินตนเองตามมาตรฐานการจัด
การเรียนการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม แบบมีสวนรวม

2. กําหนดผูนเิ ทศ และผรู ับการนิเทศใหเ หมาะสมตามบรบิ ทของสถานศึกษา
3. ดาํ เนนิ การนิเทศตามแผน และปฏิทนิ ทกี่ ําหนดไว
4. มีการบนั ทึกผลการนิเทศของผูร ับการนเิ ทศเปนรายบุคล
5. ผรู บั การนเิ ทศนําผลการนเิ ทศไปใช เพ่ือพัฒนาการจดั การเรียนการสอนโดยใชก ารศกึ ษา

ทางไกลผานดาวเทียม
6. แลกเปล่ียนเรียนรูผลการดําเนินงานนเิ ทศภายใน เพอ่ื นําไปใชใ นการวางแผน ปรบั ปรุง

และพฒั นากระบวนการนเิ ทศในปตอ ไป

ระดับคณุ ภาพ อยใู นระดบั ดีมาก
อยูในระดบั ดี
ปฏบิ ตั ิไดจ าํ นวน 6 ขอ อยูในระดบั พอใช
ปฏบิ ตั ิไดจ ํานวน 5 ขอ อยใู นระดับ ควรปรับปรงุ
ปฏบิ ตั ไิ ดจาํ นวน 3-4 ขอ
ปฏิบัตไิ ดจ าํ นวน 1-2 ขอ

เกณฑร ะดบั คุณภาพ

มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ระดับสถานศึกษา
ใชเกณฑระดับคุณภาพ ซึ่งจําแนกออกเปน สามระดับ ไดแก เกณฑระดับคุณภาพรายตัวชี้วัด
เกณฑระดับคณุ ภาพ รายมาตรฐาน และ เกณฑร ะดบั คณุ ภาพรวม ดังรายละเอียดตอ ไปนี้

เกณฑระดบั คณุ ภาพรายตัวช้ีวัด หมายถึง เกณฑบงช้ีคุณภาพของตัวช้ีวัดในมาตรฐานตาง ๆ

มี 4 ระดับคุณภาพ ไดแก ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง รายละเอียดของระดับคุณภาพตาง ๆ

ปรากฏในสวนทายของตัวช้วี ดั ตา ง ๆ แลวขา งตน ในแตละระดับคณุ ภาพมีความหมายดังนี้

ระดบั คุณภาพ ดีมาก มคี า คะแนน 4

ระดบั คุณภาพ ดี มคี าคะแนน ๓

ระดบั คุณภาพ พอใช มคี าคะแนน ๒

ระดบั คุณภาพ ควรปรับปรงุ มคี า คะแนน ๑

17

เกณฑระดับคุณภาพรายมาตรฐาน หมายถึง เกณฑบงชี้คุณภาพของแตละมาตรฐาน
มี 4 ระดบั คุณภาพ ไดแ ก ดมี าก ดี พอใช ควรปรับปรุง ไดจากการนําคาคะแนนของตัวช้ีวัดตางๆ
ภายในมาตรฐาน มาหาคา เฉลย่ี โดยคาเฉล่ยี คะแนนของแตล ะมาตรฐานมีความหมายดังน้ี

คาเฉลี่ยรวม 3.50 - 4.00 หมายถึง ดมี าก
คา เฉลี่ยรวม 2.75 - 3.49 หมายถึง ดี
คา เฉลย่ี รวม 2.00 - 2.74 หมายถงึ พอใช
คาเฉลย่ี รวม 1.00 - 1.99 หมายถึง ควรปรับปรุง

เกณฑร ะดับคุณภาพรวม หมายถึง เกณฑบ งช้ีคณุ ภาพของมาตรฐานการจดั การเรียนการสอน
โดยใชการศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม ในภาพรวม มี 4 ระดบั คณุ ภาพ ไดแก ดมี าก ดี พอใช
ควรปรบั ปรุง ไดจ ากการนาํ คาคะแนนของทุกมาตรฐาน มาหาคาเฉล่ยี โดยคา เฉลยี่ คะแนนของ
มาตรฐานการจัดการเรยี นการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม ในภาพรวม มคี วามหมาย
ดงั น้ี

คา เฉลย่ี รวม 3.50 - 4.00 หมายถงึ ดมี าก
คา เฉลี่ยรวม 2.75 - 3.49 หมายถึง ดี
คาเฉลย่ี รวม 2.00 - 2.74 หมายถงึ พอใช
คา เฉลี่ยรวม 1.00 - 1.99 หมายถึง ควรปรบั ปรุง

๑๘

ระดับเขตพืน้ ทีก่ ารศึกษา

มาตรฐานการสง เสรมิ สนับสนนุ การจดั การเรียนการสอนโดยใชการศกึ ษาทางไกลดาวเทยี ม

ตวั ช้ีวดั ท่ี 1 การกําหนดนโยบายเพ่ือสง เสริมสนบั สนนุ การจดั การเรียนการสอน
โดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม

ประเดน็ การพจิ ารณา
1. กําหนดนโยบาย วสิ ยั ทัศน พันธกจิ เกยี่ วกบั การสงเสริมการจัดการเรียนการสอนโดยใช

การศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม
2. กําหนดกลยุทธ แผนงาน โครงการทเ่ี กยี่ วของกับการสง เสริมสนบั สนนุ การจัดการเรยี น

การสอนโดยใชการศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี มสูการปฏิบัติอยา งเปนรูปธรรม
3. กําหนดภาระงาน และมอบหมายงานใหบ ุคลากรไดรว มกนั รับผิดชอบอยา งเปนรูปธรรม
4. กําหนดปฏิทินการดําเนินงานการสงเสรมิ การจดั การเรยี นการสอนโดยใชการศึกษาทางไกล

ผานดาวเทยี มใหส อดคลอ งกับแผนงานที่กําหนดไว

ระดบั คุณภาพ 4 ขอ อยใู นระดับ ดมี าก
3 ขอ อยใู นระดบั ดี
ปฏบิ ัตไิ ดจ ํานวน 2 ขอ อยูในระดบั พอใช
ปฏบิ ัติไดจ ํานวน 1 ขอ อยูในระดบั ควรปรบั ปรุง
ปฏิบัตไิ ดจ ํานวน
ปฏบิ ตั ไิ ดจาํ นวน

ตวั ช้วี ัดท่ี 2 การสง เสริม และสนบั สนุนการจดั การเรยี นการสอน
โดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม

ประเด็นการพิจารณา
1. พัฒนาครแู ละบุคลากร เพ่ือสรา งความตระหนัก และความเขา ใจเกี่ยวกับการนาํ การศึกษา

ทางไกลผา นดาวเทยี มไปใชในการจดั การเรยี นการสอน
2. จัดใหมีคณะทาํ งานเพือ่ ดูแล ชว ยเหลือ แกปญหา หรือสนับสนนุ การดําเนินงานการจดั การเรยี น

การสอนโดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี มของสถานศึกษาในสงั กดั
3. ดําเนินการตามแผนงาน โครงการที่เก่ียวของกบั การสงเสริมสนับสนุนการจดั การเรียนการสอน

โดยใชก ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทียมของเขตพื้นท่ีการศึกษา
4. สรา งเครือขาย และประสานความรว มมือใหแ กส ถานศึกษาในสงั กดั ดวยรูปแบบทเ่ี หมาะสม

ตามบรบิ ทของสถานศกึ ษา เพื่อสง เสริมสนับสนนุ การจัดการเรียนการสอนโดยใชก ารศึกษา
ทางไกลผานดาวเทยี ม

ระดับคุณภาพ 4 ขอ อยใู นระดบั ดีมาก
3 ขอ อยใู นระดบั ดี
ปฏิบตั ไิ ดจ ํานวน 2 ขอ อยใู นระดบั พอใช
ปฏบิ ัติไดจํานวน 1 ขอ อยูใ นระดับ ควรปรับปรุง
ปฏบิ ตั ิไดจํานวน
ปฏิบตั ิไดจ าํ นวน

๑๙

ตวั ชว้ี ัดท่ี 3 การดําเนนิ การนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผล การจัดการเรียน
การสอนโดยใชการศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม

ประเดน็ การพจิ ารณา

1. จัดทําแผนการนเิ ทศ และเคร่ืองมือการนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผลท่ีสอดคลองกบั
มาตรฐาน ตวั ช้วี ัดการจดั การเรยี นการสอนโดยใชการศกึ ษาทางไกลผานดาวเทียม

2. จดั ใหม คี ณะนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลเก่ียวกบั การจัดการเรียนการสอน
โดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม

3. ชี้แจงเพื่อสรางความรู ความเขาใจ และความตระหนักเกี่ยวกับแผนการนเิ ทศ เครือ่ งมือ
ระยะเวลาในการนิเทศ ใหก บั ผูนเิ ทศ และผูรับการนเิ ทศ

4. ดําเนนิ การติดตาม และประเมนิ ผล การจัดการเรยี นการสอนโดยใชการศึกษา ทางไกล
ผา นดาวเทยี ม ตามแผนและปฏิทนิ ทกี่ าํ หนดไว

5. ดาํ เนนิ การนเิ ทศการจดั การเรียนการสอนโดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี มตามแผน
และปฏทิ ินที่กาํ หนดไว

6. สรุปและรายงานผลการนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรยี นการ
สอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม

7. นาํ ผลการนเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผล ไปใชในการปรับปรงุ และพัฒนาการจัดการเรยี น
การสอนโดยใชการศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทยี ม

ระดบั คุณภาพ อยใู นระดบั ดมี าก
อยูในระดบั ดี
ปฏิบัติไดจ าํ นวน 7 ขอ อยูใ นระดับ พอใช
ปฏบิ ัติไดจ ํานวน 5-6 ขอ อยใู นระดบั ควรปรบั ปรงุ
ปฏบิ ัติไดจ ํานวน 3-4 ขอ
ปฏบิ ตั ิไดจํานวน 1-2 ขอ

๒๐

ตวั ชว้ี ดั ที่ 4 สถานศึกษามีการจัดการเรยี นการสอนโดยใชก ารศกึ ษา
ทางไกลผา นดาวเทียมผา นเกณฑม าตรฐาน

ประเดน็ การพจิ ารณา

รอ ยละของสถานศึกษาที่มผี ลการประเมินมาตรฐานการจดั การเรียนการสอนโดยใช
การศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม ไดต งั้ แตระดับดีขึน้ ไป

ระดับคณุ ภาพ อยูใ นระดับ ดีมาก
อยใู นระดับ ดี
รอยละ ๙0.00 - ๑๐๐ อยใู นระดับ พอใช
รอ ยละ ๗๐.00 - ๘9.99 อยูใ นระดบั ควรปรับปรุง
รอ ยละ ๕0.00 - ๖9.99
รอ ยละ 0.00 - ๔9.99

เกณฑร ะดับคณุ ภาพ

มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ระดับเขตพ้ืนท่ี

การศกึ ษา มีจาํ นวน ๑ มาตรฐาน ใชเ กณฑร ะดับคุณภาพรายตวั ชว้ี ดั และเกณฑร ะดับคุณภาพราย

มาตรฐาน ดงั รายละเอยี ดตอไปน้ี

เกณฑร ะดับคณุ ภาพรายตวั ช้ีวดั หมายถงึ เกณฑบงชี้คณุ ภาพของตัวช้วี ัดในมาตรฐานตาง ๆ

มี 4 ระดบั คณุ ภาพ ไดแก ดีมาก ดี พอใช ควรปรบั ปรงุ รายละเอียดของระดับคุณภาพตา ง ๆ

ปรากฏในสว นทา ยของตวั ชว้ี ดั ตาง ๆ แลวขา งตน ในแตละระดบั คุณภาพมีความหมายดังน้ี

ระดบั คุณภาพ ดีมาก มีคา คะแนน 4

ระดับคุณภาพ ดี มีคา คะแนน ๓

ระดบั คุณภาพ พอใช มีคา คะแนน ๒

ระดบั คุณภาพ ควรปรบั ปรุง มคี า คะแนน ๑

เกณฑระดับคุณภาพรายมาตรฐาน หมายถึง เกณฑบงช้ีคุณภาพของแตละมาตรฐาน
มี 4 ระดับคุณภาพ ไดแ ก ดมี าก ดี พอใช ควรปรับปรุง ไดจากการนําคาคะแนนของตัวชี้วัดตางๆ
ภายในมาตรฐาน มาหาคาเฉล่ยี โดยคา เฉลยี่ คะแนนของแตล ะมาตรฐานมคี วามหมายดงั นี้

คาเฉลีย่ รวม 3.50 - 4.00 หมายถึง ดีมาก
คาเฉลีย่ รวม 2.75 - 3.49 หมายถึง ดี
คาเฉลย่ี รวม 2.00 - 2.74 หมายถงึ พอใช
คา เฉลี่ยรวม 1.00 - 1.99 หมายถงึ ควรปรบั ปรงุ

สว่ นท่ี ๓
การจดั การเรยี นการสอน โดยใช้การศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทยี ม (DLTV)

ใหไ้ ดม้ าตรฐาน

การจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) มีเป้าหมายหลัก
คือ การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้เป็นไปตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ และ
ที่แก้ไขปรับปรุงเพ่ิมเติม ผู้ท่ีเกี่ยวข้องในการดาเนินงานดังกล่าว ประกอบด้วย ๒ ภาคส่วน ได้แก่ สถานศึกษา
และสานกั งานเขตพื้นท่ีการศึกษา

การดาเนนิ งานของสถานศกึ ษา
๑) วางแผนการดาเนินงาน
๑.๑ แต่งตั้งคณะกรรมการดาเนินงานฝ่ายต่าง ๆ
๑.๒ ศึกษา “มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม

(DLTV)”
๑.๓ โรงเรียนประเมินตนเองตาม “มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษา

ทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV)” (ประเมนิ ก่อนการดาเนนิ งาน)
๑.๔ รายงานผลการประเมินตนเอง ผ่านระบบ ออนไลน์
๑.๕ นาผลการประเมินตนเองเพอ่ื กาหนดแผนการดาเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้

การศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียมให้เป็นไปตามมาตรฐาน
๒) ขับเคล่ือนการดาเนินงาน
๒.๑ จัดประชมุ ชี้แจงแผนการดาเนินงานให้ทุกฝา่ ยรบั ทราบและเข้าใจตรงกัน
๒.๒ กาหนดปฏทิ นิ การดาเนินงาน
๒.๓ ดาเนินงานให้เป็นไปตามมาตรฐานการจดั การเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่าน

ดาวเทียม
๓) สรุป และรายงานผลการดาเนินงาน
๓.๑ ประเมินตนเองตาม “มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่าน

ดาวเทียม (DLTV)” (ประเมนิ หลงั การดาเนินงาน)
๓.๒ รายงานผลการประเมินตนเอง ผ่านระบบ ออนไลน์
๓.๓ จัดทาข้อมูล สารสนเทศ ผลการประเมินตนเอง

๔) พฒั นางานอย่างต่อเนือ่ ง
นาข้อมูลสารสนเทศ ท่ีได้จากการประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม

ไปใช้ โดยการวเิ คราะห์จุดเด่น และจดุ ทค่ี วรพัฒนา เพอ่ื นาไปพัฒนางานในส่วนทเี่ กีย่ วข้อง

๒๒

แผนภาพท่ี ๒ กรอบการดาเนินงานการจดั การเรยี นการสอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV)

แนวทางการพฒั นาในภาพรวม

เพื่อให้การจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ให้ได้ตามมาตรฐาน
สถานศึกษาสามารถดาเนินงานตามยุทธศาสตร์ ๔ ๕ ๖ (อนุสรณ์ ฟเู จรญิ , ๒๕๖๐) 1 ดงั นี้

ยุทธศาสตร์ ๔ ๕ ๖

ยทุ ธศาสตร์ ๔ ๕ ๖ ประกอบด้วยการดาเนินงาน 4 ข้อพื้นฐาน 5 ข้อผู้บริหารจัดทา 6 ข้อครูนาไป
ปฏิบัติ มรี ายละเอยี ดดังน้ี

๔ ข้อพน้ื ฐาน
การดาเนินงานตามยุทธศาสตร์ “๔ ข้อพ้ืนฐาน” มุ่งเน้นให้โรงเรียนได้สารวจและ
จัดสภาพแวดล้อม รวมถึงปัจจัยพ้ืนฐานท่ัวไปโดยรวม ให้เอื้อต่อการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษา
ทางไกลผา่ นดาวเทียม ดังน้ี
1. สภาพแวดลอ้ มของโรงเรยี นและภายในห้องเรียนสะอาด และเป็นระเบยี บ
2. โทรทัศน์มีขนาดเหมาะสมกับห้องเรียนและจานวนนักเรียนติดตั้งโทรทัศน์ให้มีความสูง
เหมาะสมกับระดับสายตานักเรียน ปัจจุบันโรงเรียนขนาดเล็กทุกโรงเรียนได้รับจัดสรรงบประมาณอุปกรณ์

1 การอบรมการจดั การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) สาหรับผู้บรหิ าร/ครูบรรจุใหม่ และครู
โรงเรยี นในโครงการ “การเสวนา ยทุ ธศาสตร์แห่งความสาเร็จ (ยุทธศาสตร์ 4-5-6)”วนั ท่ี 26 กรกฎาคม
2560 ณ หอ้ งประชุมปฏิบัตกิ าร สพฐ. อาคาร สพฐ. ชั้น ๙

๒๓

เครื่องรับโทรทัศน์ท่ีจัดได้ว่าเป็นขนาดที่เหมาะสม ดังน้ันโรงเรียนควรให้ความสาคัญกับการติดต้ัง
เครือ่ งรบั โทรทศั น์ทีเ่ หมาะสมกับระดับสายตาของนักเรยี น

3. ครูเอาใจใส่กากับดแู ลชว่ ยเหลือนกั เรียน ก่อนเรียน ระหวา่ งเรยี น และหลังเรยี น
4. นักเรียนมีส่วนร่วมในกิจกรรม และต้ังใจเรียนรู้ไปพร้อมกันกับนักเรียนในโรงเรียน
ตน้ ทาง

๕ ข้อ ผบู้ ริหารจัดทา
การดาเนินงานตามยุทธศาสตร์ “๕ ข้อผู้บริหารจัดทา” มุ่งเน้นให้ผู้บริหารโรงเรียน
ได้ดาเนินการในฐานะหัวหน้าหน่วยงาน ที่เอ้ือต่อการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล
ผ่านดาวเทียม มขี ้อท่ผี ูบ้ ริหารควรดาเนนิ การดงั นี้
๑. วางแผนการบริหารจัดการอย่างเป็น ระบบ ส่งเสริม สนับสนุน การจัดการเรียน
การสอนทางไกลผ่าน ดาวเทียมอย่างจริงจัง และอานวยความสะดวกให้การจัดการเรียนการสอน
เป็นไปอย่างมีประสทิ ธิภาพและต่อเนือ่ ง
๒. เป็นผู้นาด้วยความมุ่งมั่น และนาพาครู ทุกคน ทุกฝ่าย ตระหนัก เห็นความสาคัญ
และใหค้ วามร่วมมอื ดาเนนิ การอยา่ งจริงจงั ตอ่ เนื่อง
๓. ส่งเสริม สนับสนุนให้มีเครื่องรับสัญญาณดาวเทียม และโทรทัศน์ขนาดเหมาะสม
กับห้องเรียน และจานวนนักเรียน รวมถึงการกากับ ดูแลให้มีการติดต้ัง โทรทัศน์ให้มีความสูงเหมาะสม
กบั ระดับสายตานกั เรยี น
๔. จัดหา ส่งเสริม กากับ ดูแลให้มีคู่มือครูสอนทางไกลผ่านแผนการจัดการเรียนรู้
รายชั่วโมง
๕. นิเทศ กากับ ติดตาม ประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล
ผา่ นดาวเทยี มของทกุ หอ้ งอย่างสมา่ เสมอ

ครูนา ๖ ข้อปฏบิ ตั ิ
การดาเนินงานตามยุทธศาสตร์ “๖ ข้อครูนาไปปฏิบัติ” มุ่งเน้นให้ครูผู้สอนในโรงเรียน
ปลายทาง ดาเนินงานในส่วนท่ีเก่ียวข้อง ให้เอื้อต่อการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล
ผ่านดาวเทยี ม มขี อ้ ท่ีครูควรดาเนินการดงั นี้
๑. จัดสภาพหอ้ งเรียนใหเ้ หมาะสมกับเอื้อต่อการปฏบิ ัติ กิจกรรมตามแผนการจดั การเรียนรู้
๒. เตรียมการสอนล่วงหน้า ทั้งสื่อ วัสดุ อุปกรณ์ ใบงาน ใบความรู้และกิจกรรม
เสริม ตามที่คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมกาหนด รวมท้ังมอบหมายงานให้นักเรียนเตรียมพร้อม
ในการเรยี นคร้งั ตอ่ ไป
๓. ร่วมจัดการเรียนรู้ไปพร้อมกับครูโรงเรียนต้นทางและ ต้องเอาใจใส่ กากับ ดูแล แนะนา
นกั เรียนใหป้ ฏิบตั ิกจิ กรรมการ เรยี นทกุ ครั้ง
๔. สรุปสาระสาคัญร่วมกับนักเรียนหลังจากกิจกรรมการเรียนรู้สิ้นสุดลงและบันทึกผล
การจดั การเรยี นรูห้ ลังสอนทุกครง้ั

๒๔

๕. วัดและประเมินผล เม่ือกิจกรรมการเรียนรู้สิ้นสุดใน แต่ละครั้ง แต่ละหน่วยการเรียนรู้
ทาให้ทราบวา่ ผลการเรียนรู้ ของนกั เรียนบรรลุจุดประสงคก์ ารเรียนรู้หรอื ไม่ เพื่อปรับปรงุ แก้ไขตอ่ ไป

๖. จัดกิจกรรมสอนซ่อมเสริมนอกตารางออกอากาศเพ่ือ ช่วยเหลือนักเรียนท่ีไม่บรรลุ
จุดประสงค์การเรียนรู้หรือใหค้ วามรู้เพ่ิมเติมแก่นักเรยี น

แนวทางการพฒั นาในรายมาตรฐานและตัวชว้ี ัดระดับสถานศกึ ษา

๑. ด้านการจัดการเรียนการสอน
 ตวั ชี้วัดท่ี ๑ เตรยี มการก่อนการเรียนการสอน
๑) จัดสภาพแวดลอ้ มใหเ้ อ้ือตอ่ การเรียนการสอน โดยมมี ุมแสดงผลงานและป้ายนิเทศ

แสดงความรตู้ ามหน่วยการเรียนรู้
๒) ตรวจสอบความพร้อมของอุปกรณ์ สัญญาณการแพร่ภาพของโรงเรยี นต้นทางให้สามารถ

จดั การเรยี นการสอน
๓) ศึกษาคู่มือ แผนการจัดการเรียนรู้ของโรงเรียนต้นทาง เตรียมสื่อ อุปกรณ์ ใบงาน

ให้สอดคล้องกบั โรงเรยี นต้นทางโดยการเตรียมล่วงหน้าก่อนสอนอยา่ งนอ้ ย ๑ วัน
๔) ช้ีแจงการทาความเข้าใจใหก้ ับนกั เรียนในการเรยี นรูก้ ับDLTV
 ตัวชี้วดั ท่ี ๒ จดั การเรยี นการสอนของครปู ลายทางให้มีประสิทธิภาพ
๑) จัดสภาพหอ้ งเรียนให้เหมาะสมเออ้ื ต่อการปฏบิ ัติ กิจกรรมตามแผนการจดั การเรียนรู้
๒) เตรียมการสอนล่วงหน้า ทั้งสื่อ วัสดุ อุปกรณ์ ใบงาน ใบความรู้และกิจกรรมเสริม

ตามที่คู่มือครูสอนทางไกลผ่าน ดาวเทียมกาหนด รวมทั้งมอบหมายงานให้นักเรียนเตรียมพร้อมในการเรียน
คร้ังตอ่ ไป

๓) ร่วมจัดการเรียนรู้ไปพร้อมกับครูโรงเรียนต้นทางและ ต้องเอาใจใส่ กากับ ดูแล แนะนา
นักเรียนให้ปฏิบัติกิจกรรมการเรียนทกุ ครงั้

๔) สรุปสาระสาคัญร่วมกับนักเรียนหลังจากกิจกรรมการเรียนรู้สิ้นสุดลงและบันทึกผลการ
จดั การเรยี นรู้หลังสอนทุกคร้ัง

 ตัวชี้วัดที่ ๓ วดั ผลและประเมนิ ผลการเรยี นรู้
๑) ครูต้องวัดและประเมินผล เมื่อกิจกรรมสิ้นสุดในแต่ละครั้งแต่ละหน่วยการเรียนรู้
ทาให้ทราบผลการเรียนรู้ของนักเรียนบรรลุตามตัวช้ีวัดหรือไม่ เพื่อทาการซ่อมเสริมต่อไป โดยมีการวัดผล
ก่อนเรียน ระหวา่ งเรียน หลงั เรยี น และวดั ผลปลายปอี ยา่ งเปน็ ระบบ ตามสภาพจรงิ ดว้ ยวธิ กี ารทีห่ ลากหลาย
๒) มีการวิเคราะห์ผลการวัดและประเมินผล เพ่ือนาไปปรับปรุงพัฒนาการจัดการเรียน
การสอน
 ตวั ชี้วดั ที่ ๔ สอนซ่อมเสรมิ เพ่ือพฒั นาศกั ยภาพผเู้ รียน
๑) วิเคราะห์ข้อมูลนักเรียนเปน็ รายบุคคล โดยนาผลการประเมนิ มาใช้
๒) สอนซ่อมเสริมนอกตารางออกอากาศ เพื่อช่วยเหลือนักเรียนท่ีไม่บรรลุเป้าหมาย
ตามตัวช้วี ัด เพอื่ ปรบั ปรงุ แก้ไขตอ่ ไป
๓) สอนซอ่ มเสรมิ ให้ความรเู้ พิ่มเติมแก่นักเรยี นท่ีมีความสามารถพเิ ศษ
๔) บนั ทกึ ผลการสอนซ่อมเสรมิ ให้สอดคล้องกับปัญหาที่พบจากการวัดและประเมนิ ผล

๒๕

๒. ด้านการบริหารจัดการ
ตวั ชว้ี ัดที่ ๑ จัดหาวสั ดอุ ุปกรณ์ การจัดการเรยี นการสอนโดยใช้การศกึ ษาทางไกลผ่าน

ดาวเทียม (DLTV)
๑) จดั หาวสั ดุ-อุปกรณ์
๒) มกี ารตรวจสอบ บารุงรักษาให้มคี วามแข็งแรง พรอ้ มใช้งานตลอดเวลา
ตัวช้ีวัดท่ี ๒ การจัดสภาพห้องเรียน อาคารเรียน และสิ่งแวดล้อมภายในสถานศึกษา

ให้เออื้ ต่อการจดั การเรยี นการสอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV)
๑) สถานศึกษามีการกาหนดมาตรฐานห้องเรยี น ตามบรบิ ทของโรงเรยี น โดยบรเิ วณ

โรงเรยี น อาคารเรยี นและห้องเรียน มคี วามสะอาดเปน็ ระเบียบ และปลอดภัย
๒) มีพืน้ ท่สี าหรบั จดั กิจกรรมการเรยี นรู้ท้งั ในห้องเรยี น และนอกห้องเรียนอยา่ งเพยี งพอ
๓) มีภูมิทัศน์และแหล่งเรียนรู้ภายในโรงเรียน ที่เอื้อต่อการจัดการเรียนการสอนโดยใช้

การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม
ตัวช้วี ัดที่ ๓ การสนับสนุนการจัดเรยี นการสอนโดยใช้การศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV)
๑) สถานศึกษามีการมอบหมายผู้รับผิดชอบควบคมุ ดูแลอุปกรณ์ และระบบการจดั การเรยี น

การสอนโดยใช้การศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียม
๒) กาหนดแนวทางปฏิบัติและแกไ้ ขปัญหา ให้สามารถจดั การเรยี นการสอนโดยใชก้ ารศึกษา

ทางไกลผ่านดาวเทียมได้
๓) จัดทาตารางกิจกรรมของสถานศกึ ษาท่เี อ้ือต่อการจดั การเรียนการสอน โดยใชก้ ารศึกษา

ทางไกลผา่ นดาวเทยี ม
ตัวช้ีวัดท่ี ๔ การกาหนดนโยบายและการนานโยบายการจัดการเรียนการสอนโดยใช้

การศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV) ส่กู ารปฏบิ ัติ
๑) จัดประชุมเพื่อสร้างความตระหนักถึงความสาคัญ ของคุณภาพการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม

ช้ใี หเ้ หน็ ถงึ แนวทางการใช้การศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียมเป็นวธิ ีหน่งึ ทีส่ ามารถยกระดบั คุณภาพ ได้
๒) กาหนดวสิ ัยทศั น์ กลยุทธ์ เป้าหมาย ในการพฒั นาคุณภาพการศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม
๓) จัดโครงการ/กิจกรรม/งบประมาณ เพื่อยกระดับการจัดการเรียนการสอน โดยใช้

การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ตามบรบิ ทของโรงเรยี น
๔) นเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมินผลโครงการ/กิจกรรม อยา่ งสม่าเสมอ
๕) การประเมินและรายงานผลการดาเนนิ งานตามโครงการ/กิจกรรม ทเ่ี กี่ยวกบั การจดั การ

เรียนการสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม
๖) นาข้อมูลจากรายงานผลการดาเนินงานที่ผ่านมา ไปใช้ในการพัฒนา ปรับปรุง

ให้มคี ณุ ภาพต่อไป
 ตวั ช้วี ดั ท่ี ๕ การพัฒนาครแู ละบุคลากรทางการศึกษาเก่ยี วกบั การจัดการเรียนการสอน

โดยใช้การศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV)
๑) ให้ความรู้ ความเข้าใจ เกย่ี วกับการจดั ทาแผน พฒั นาตนเอง (ID Plan) และกระบวนการ

PLC เก่ยี วกบั การศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม
๒) กาหนดให้ครูและบุคลากรทางการศึกษา จัดทาแผนพัฒนาตนเอง (ID Plan) เก่ียวกับ

การศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม

๒๖

๓) กาหนดแนวทางและวิธีการประเมินผลการพัฒนาตนเอง (ID Plan) ที่สอดคล้องกับแผน
ทไ่ี ด้จดั ทาไว้เกยี่ วกับการศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียม

๔) จัดกิจกรรมแลกเปล่ียนเรียนรู้ (Share & Learn) จากผลการพัฒนาตนเองเกี่ยวกับ
การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทยี ม

๕) จดั กิจกรรมถอดบทเรียน การจดั การเรียนการสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียม
(DLTV)

 ตัวช้ีวัดที่ ๖ การนิเทศภายใน
๑) กาหนดแผนการนิเทศโดยมีองค์ประกอบ ดังน้ี การนิเทศ เนื้อหา ระยะเวลา วิธีการ
แนวทาง และผู้นเิ ทศใหค้ รอบคลุมตามประเดน็ การพจิ ารณา
๒) ดาเนินการนิเทศภายใน ตามบริบทของสถานศึกษา เช่น คู่สัญญา,เยี่ยมช้ันเรียน,เพ่ือน
สนทิ ฯลฯ
๓) สรุปผลการนเิ ทศ
๔) แลกเปล่ียนผลการนิเทศและนาผลการนเิ ทศมาปรบั ปรุงพัฒนา

๒. การดาเนินงานของสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา เพื่อให้โรงเรียนจัดการเรียนการสอน
ใหเ้ ปน็ ไปตามมาตรฐานการจดั การเรียนการสอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม

สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาเป็นส่วนสาคัญที่จะช่วยสนับสนุน และส่งเสริมให้โรงเรียน
สามารถดาเนินงานจัดการเรียนการสอนใหเ้ ป็นไปตามมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกล
ผา่ นดาวเทยี ม โดยดาเนินการดังน้ี

๑) วางแผนการดาเนินงาน
๑.๑ แต่งตัง้ คณะกรรมการดาเนินงานฝ่ายต่าง ๆ
๑.๒ ศึกษา “มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV)”
๑.๓ สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาประเมินตนเองตาม “มาตรฐานการจัดการเรียน

การสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV)” (ประเมินก่อนการดาเนินงาน)
๑.4 รายงานผลการประเมินตนเอง ผา่ นระบบ ออนไลน์
๑.5 นาผลการประเมินตนเองเพ่ือกาหนดแผนการดาเนินงาน เพอื่ การจัดการเรียนการสอนโดยใช้

การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทยี มให้เป็นไปตามมาตรฐาน

๒) ขับเคลื่อนการดาเนินงาน
๒.๑ จดั ประชุมช้แี จงแผนการดาเนินงานใหท้ ุกฝ่ายรับทราบและเข้าใจตรงกัน
๒.๒ กาหนด แผนงานและปฏทิ ินการดาเนินงานของสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาให้สอดคล้องกับ

ตามมาตรฐาน ฯ
๒.๓ กากบั ดูแล ใหโ้ รงเรียนประเมินตนเองตาม “มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้

การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทยี ม (DLTV)” (ประเมนิ ก่อนการดาเนินงาน)
๒.๔ ศึกษาผลการประเมินตนเองและแผนการดาเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดย

ใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียมให้เปน็ ไปตามมาตรฐาน ของโรงเรยี น
๒.๕ ดาเนินงานให้เป็นไปตามมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล

ผา่ นดาวเทยี ม

๒๗

๓) สรุป และรายงานผลการดาเนนิ งาน
๓.๑ ประเมินตนเองตาม “มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล

ผ่านดาวเทยี ม (DLTV)” (ประเมนิ หลงั การดาเนินงาน)
๓.๒ รายงานผลการประเมินตนเอง ผ่านระบบ ออนไลน์
๓.๓ จดั ทาขอ้ มูล สารสนเทศ ผลการประเมินตนเอง

๔) พฒั นางานอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง
นาข้อมูลสารสนเทศ ที่ได้จากการประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ไปใช้

โดยการวิเคราะห์จดุ เด่น และจุดทีค่ วรพัฒนา เพือ่ นาไปพฒั นางานในส่วนท่เี กยี่ วข้อง

แนวทางการพัฒนาในรายมาตรฐานและตวั ชี้วัดระดบั เขตพื้นทก่ี ารศกึ ษา

ดา้ นการสง่ เสริมการจัดการเรยี นการสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม (DLTV)
 ตัวช้ีวัดท่ี ๑ กาหนดนโยบายเพื่อส่งเสริมสนับสนุนการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล
ผา่ นดาวเทยี ม

๑) จัดประชุมผู้บริหารระดับเขตพื้นที่และสถานศึกษา เพ่ือสร้างความตระหนักถึงความสาคัญของการ
พฒั นาคุณภาพการศกึ ษา โดยใช้การศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม

๒) กาหนดนโยบาย วสิ ัยทศั น์ พนั ธกจิ เปา้ หมายใหส้ อดคลอ้ งกับนโยบายต้นสงั กดั ในการพัฒนาคณุ ภาพ
การเรยี นการสอน โดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียม โดยใหผ้ เู้ กยี่ วขอ้ งมามีสว่ นร่วม

๓) จัดทาโครงการเพื่อยกระดับการจัดการเรียนการสอน โดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม
โดยบรรจไุ ว้ในแผนปฏบิ ตั ิการประจาปีงบประมาณของสานักงานเขตพื้นท่ี มกี ารระบกุ ิจกรรม งบประมาณ ระยะเวลา
ผรู้ ับผดิ ชอบโครงการทช่ี ัดเจน

 ตัวช้ีวัดที่ ๒ สง่ เสริม และสนับสนนุ การจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม
๑) จัดประชมุ ครูและบคุ ลากรทางการศกึ ษาทุกคนในโรงเรยี นทใ่ี ชก้ ารเรยี นการสอนทางไกลผ่านดาวเทียม

เพ่อื สรา้ งความตระหนกั ความเขา้ ใจเก่ยี วกบั การนาการศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียม
๒) แต่งตั้งคณะทางาน ผู้รับผิดชอบอย่างชัดเจน เพื่อดูแล ช่วยเหลือ แก้ไขปัญหา หรือสนับสนุนการ

ดาเนินงานการจัดการเรยี นการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม
๓) ดาเนินงานตามแผนงานโครงการ เพื่อยกระดับการจัดการเรียนการสอนตามปฏิทินอย่างต่อเนื่อง

จริงจงั และเปน็ รปู ธรรม
๔) สร้างเครือข่ายประสานความร่วมมือให้แก่สถานศึกษาในสังกัดด้วยรูปแบบที่เหมาะสม ตามบริบท

ของสถานศึกษา โดยจดั ใหม้ เี วทีแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ มีการประกวด Best Practice ให้กบั
 ตัวชี้วัดที่ ๓ ดาเนินการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล การจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษา

ทางไกลผา่ นดาวเทียม
๑) จดั ทาแผนการนิเทศ โดยระบปุ ฏทิ ินการนิเทศ ผู้นเิ ทศ ผรู้ บั นิเทศอย่างชัดเจน
๒) จัดทาเคร่ืองมือการนิเทศติดตาม และประเมินผล ที่สอดคล้องกับมาตรฐานตัวชี้วัดการจัดการเรียน

การสอนทางไกลผา่ นดาวเทียม โดยระบวุ ิธกี ารนิเทศ และเกณฑ์การพจิ ารณาอยา่ งชัดเจน
๓) แต่งตัง้ คณะกรรมการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลเกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษา

ทางไกลผ่านดาวเทียม โดยประกอบด้วยผู้บริหารระดับเขตพ้ืนท่ี ศึกษานเิ ทศก์-เจ้าหน้าท่ีในสานักงานเขตท่ีมีความรู้
ความเขา้ ใจเก่ยี วกับการศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทยี ม ผู้บรหิ ารสถานศึกษาและครใู นโรงเรียนต้นแบบ

๒๘

๔) ประชุมช้ีแจงเพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจ และสร้างความตระหนักให้กับผู้นิเทศและผู้รับการนิเทศ
ให้เข้าใจเก่ียวกบั มาตรฐานตวั ชวี้ ัดการจัดการเรยี นการสอนทางไกลผ่านดาวเทียมและเครอ่ื งมอื การนเิ ทศ

๕) ดาเนินการนิเทศ ติดตามและประเมินผล การจัดการเรียนการสอนโดยใช้ การศึกษาทางไกล
ผา่ นดาวเทยี มตามแผน และปฏทิ นิ ที่กาหนดไว้

๖) จัดประชุมคณะกรรมการนิเทศ เพ่ือนาผลการนิเทศมาวิเคราะห์สังเคราะห์ข้อมูล เพ่ือสรุปแนวทาง
การดาเนินงานและแนวทางการแกไ้ ขในปีต่อไป

๗) รายงานผลการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกล
ผา่ นดาวเทยี ม โดยจัดทาเป็นขอ้ มลู สารสนเทศ

 ตวั ช้ีวัดท่ี 4 สถานศึกษามกี ารจดั การเรยี นการสอนโดยใช้การศึกษา ทางไกลผ่านดาวเทียม

ผ่านเกณฑม์ าตรฐาน

ตัวชี้วัดนี้เป็นตัวช้ีวัดท่ีแสดงถึงจานวนสถานศึกษาท่ีมีการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษา
ทางไกลผ่านดาวเทียมผ่านเกณฑ์มาตรฐาน เป็นผลจากการท่ีสานักงานเขตพ่ืนที่การศึกษาดาเนินงาน
เพ่ือส่งเสริมพัฒนาให้สถานศึกษาสามารถดาเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลให้ได้
มาตรฐาน

ปฏทิ ินการดาํ เนินงาน ๒๙

การจัดการเรียนการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ผูปฏิบตั ิ
โรงเรยี น
ระยะเวลา รายการ เคร่อื งมอื /เอกสาร สพป.
แบบประเมินตนเอง โรงเรียน
1-31 พ.ค. 2561 - ประเมินตนเอง ครัง้ ที่ 1 โรงเรยี น

- ประเมนิ ตนเอง ครง้ั ที่ 1 แบบประเมนิ ตนเอง โรงเรียน
สพป./
1-31 พ.ค. 2561 - รายงานผลประเมินตนเอง (on line) แบบรายงานผล (on line) สพฐ.และ
มูลนิธิ ฯ
ภาคเรียนที่ ๑ - ดําเนนิ งาน การจัดการเรยี นการสอน มาตรฐานการจดั การเรยี นการสอน
สพป.
ใหไดต ามมาตรฐาน ทใ่ี ชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม
ศธจ.
ภาคเรยี นที่ ๑ - นิเทศภายใน แบบนิเทศ ศธจ.
โรงเรยี น
ภาคเรยี นละ 1 คร้งั - นเิ ทศ ติดตาม ประเมินผล แบบประเมิน (re-check) โรงเรยี น

- ประชุมสรปุ สะทอนผล แบบนิเทศปลายเปด โรงเรยี น
การประเมนิ (บันทกึ เชิงคุณภาพ กาํ หนดประเด็น)
ปญ หา ความชว ยเหลอื ความสําเร็จ โรงเรยี น
ภาคเรียนละ ๑ ครั้ง - รายงานผลการนิเทศ ติดตาม สพป./
ประเมินผล ผานระบบออนไลน แบบรายงาน สพฐ.และ
มูลนิธิ ฯ
ภาคเรยี นละ ๑ ครัง้ ตดิ ตามและประเมนิ ผล แบบตดิ ตาม และประเมินผล
สพป.
ภาคเรียนละ ๑ ครง้ั รายงานผล ผานระบบ on line แบบรายงานผลร ระบบ on line
ศธจ.
1-30 พ.ย. 2561 ประเมินตนเอง ครั้งที่ 2 แบบประเมนิ ตนเอง (ตามมาตรฐาน) ศธจ.

1-31 พ.ย. 2561 - รายงานผลการประเมิน แบบรายงาน
ภาคเรยี นท่ี ๒ ผานระบบออนไลน
มาตรฐานการจัดการเรียนการสอนท่ี
ภาคเรียนท่ี ๒ - ดําเนินงาน ใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทียม
ภาคเรยี นละ๑ คร้ัง การจดั การเรียนการสอนฯ
ใหไดตามมาตรฐาน แบบนเิ ทศ
- นิเทศภายใน แบบประเมิน (re-check)

- นเิ ทศ ตดิ ตาม ประเมินผล

- ประชุมสรุปสะทอ นผล แบบนเิ ทศปลายเปด
การประเมนิ (บันทึกเชิงคณุ ภาพ กําหนดประเด็น)
ปญ หา ความชว ยเหลอื ความสาํ เรจ็
ภาคเรียนละ ๑ ครง้ั - รายงานผลการนเิ ทศ ติดตาม
ประเมินผล ผา นระบบออนไลน แบบรายงาน

ภาคเรยี นละ ๑ ครงั้ ตดิ ตามและประเมนิ ผล แบบตดิ ตาม และประเมินผล

ภาคเรียนละ ๑ ครัง้ รายงานผล ระบบ on line แบบรายงานผล ระบบ on line

๒๓

ส่วนท่ี ๔
การนิเทศ ติดตาม และประเมินผล
การจดั การเรียนการสอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV)

การนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการศึกษาจะช่วยส่งเสริม สนับสนุนให้การจัดการเรียนการสอน
โดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมในระดับสถานศึกษา และการจัดการเรียนการสอนในห้องเรียน
สามารถดาเนินไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ การนิเทศ ติดตาม และประเมินผลดังกล่าว เป็นการบูรณาการ
ความร่วมมือในการดาเนินการของมูลนิธิการการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ์ และ
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน ซึ่งจะมีการดาเนินการแบบมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายท่ีเกี่ยวข้อง
ในทุกระดับ อย่างต่อเนื่อง สม่าเสมอ อันจะเป็นส่วนสาคัญที่ช่วยให้การจัดการเรียนการสอน โดยใช้การศึกษา
ทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) ประสบผลสาเร็จสามารถพัฒนาคุณภาพผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ และมีคุณภาพตามที่
หลกั สตู รการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐานตามที่สถานศึกษากาหนด

การดาเนินงาน “การนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV)”
มีเป้าหมายหลักคือ การแนะนา ช่วยเหลือให้สถานศึกษาสามารถดาเนินการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษา
ทางไกลเป็นไปตามมาตรฐานที่กาหนด และนาผลไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาได้อย่างต่อเน่ืองซ่ึงเป็น
การดาเนินงานที่ต่อเน่ือง สัมพันธ์กัน โดยมีขอบเขตการดาเนินงาน จาแนกเป็น ๑) การนิเทศ ติดตามและ
ประเมินผลในสถานศึกษา การนิเทศ ติดตามและประเมินผล โดยสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา มูลนิธิการศึกษา
ทางไกลผ่านดาวเทียมในพระบรมราชูปถัมป์ และสานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน ๒) การติดตามและ
ประเมนิ ผลโดยสานักงานศึกษาธกิ ารจังหวัด และ ๓) การนิเทศภายใน

มีรายละเอยี ดการดาเนินงาน ดงั ตอ่ ไปน้ี

การนิเทศภายใน
การนิเทศภายในในสถานศึกษา เป็นการช่วยเหลือ ส่งเสริม ให้ ผู้บริหารสถานศึกษา ครูและบุคลากร

ให้สามารถดาเนินงานเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม
(DLTV) ในสถานศกึ ษา โดยมแี นวทางการดาเนนิ งาน ดงั น้ี

กรอบแนวทางในการดาเนินการนเิ ทศภายใน แสดงดังแผนภาพที่ 3

กรอบแนวทางในการดาเนินการนเิ ทศภายใน การจัดการเรยี นการส

การนเิ ทศภายใน การดาเนินการ
ในสถานศกึ ษา
๑) วางแผนการดาเนินงาน แตง่ ตัง้ คณะทางาน ศึกษาแนวท
คณะกรรมการนิเทศภายใน ปฏทิ ินการตดิ ตาม และประเมินผล พรอ้ มทั้งศึกษาระบบการ
 ผบู้ รหิ ารสถานศึกษา และประเมินผลทางระบบออนไลน์ ให้สอดคล้องตามทมี่ ลู นธิ
 หัวหนา้ งานบริหารวชิ าการ
 ผ้แู ทนคณะกรรมการสถานศกึ ษา ๒)ขบั เคลือ่ นการดาเนนิ งานเข้าร่วมการประชุมทางไกลทางวดิ โี อค
 ผู้แทนผปู้ กครองนกั เรียน Conference)ตามทม่ี ูลนธิ ิฯและสพฐ.จัดข้นึ

กลุ่มเปา้ หมาย ๓) ดาเนินการนิเทศภายใน ตามปฏิทินนิเทศภายใน ภาคเร
ในการนิเทศ ติดตามผล เปา้ หมายคือทุกห้องเรยี นท่จี ดั การเรยี นการสอนโดยใช้การศึก
ผ่านดาวเทียม
หอ้ งเรยี น
ในชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 1-6 ๔) สรุป และรายงานผลการนเิ ทศภายใน โดยรวบรวมข้อม
ประเมนิ ผลท่ีได้ มาจดั กระทาข้อมูล แล้วรายงานให้มลู นธิ ฯิ แ
ท่จี ดั การเรียนการสอน คณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน ตามปฏทิ ิน และชอ่ งทาง
โดยใช้การศึกษาทางไกล
ผา่ นดาวเทียม (DLTV) ๕) พัฒนาการนเิ ทศภายในอยา่ งต่อเนอื่ ง โดยนาข้อมลู สาร
การประเมินผลการดาเนินการตดิ ตาม และประเมินผล ตามท
แลว้ สะท้อนสภาพปญั หาการดาเนินงาน พรอ้ มข้อเสนอแนะต
การแลกเปล่ยี นเรียนรู้และการพัฒนางาน พร้อมทั้งรายงานให
ทราบเพ่ือนาไปส่กู ารพฒั นางาน ต่อไป

แผนภาพท่ี 3 กรอบแนวทางในการดาเนนิ การนเิ ทศภายใน การจัดการเรยี นการสอนโด

๒๔

สอนโดยใชก้ ารศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV) ในสถานศึกษา

ผลผลติ ผลลัพธ์

ทาง การจัดทาแผนและ มาตรฐาน มาตรฐาน
รรายงานผลการตดิ ตาม การจดั การเรยี นการสอน การจัดการเรยี นการสอน
ธฯิ กาหนด โดยใช้การศกึ ษาทางไกล โดยใช้การศกึ ษาทางไกล
ผ่านดาวเทียม (DLTV) ผา่ นดาวเทียม (DLTV)
คอนเฟอเรนซ์ (Video
ระดบั สถานศกึ ษา ระดบั สถานศกึ ษา

รียนละ ๑ คร้ัง  มาตรฐาน  มาตรฐาน
กษาทางไกล ดา้ นการจัดการเรียนการสอน ดา้ นคณุ ภาพนักเรียน
๔ ตัวช้วี ดั ๔ ตัวช้วี ัด
มลู ผลการติดตาม และ
และสานักงาน  มาตรฐาน
งทก่ี าหนด ด้านการบรหิ ารจัดการ
๖ ตัวชี้วัด
รสนเทศที่ได้จาก
ท่ีไดร้ ับมอบหมาย
ต่างๆ เพ่ือนาไปสู่
ห้มูลนิธฯิ และสพฐ.

ดยใช้การจัดการศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV) ในสถานศึกษา ๓๑

๓๒

กระบวนการนิเทศภายใน
กระบวนการนิเทศภายใน การจัดการเรียนการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม

(DLTV) ในสถานศึกษา มีข้ันตอนการดาเนนิ การ ดังนี้

ข้นั ที่ 1 ประสานความรว่ มมือ และสรา้ งข้อตกลง
๑) ประสานความร่วมมือในการสร้างทีมงานนิเทศ ติดตามผล และดาเนินการแต่งต้ัง

คณะนิเทศ ติดตามผล ซ่ึงประกอบด้วย ผู้บริหารสถานศึกษา ครูวิชาการ และคณะกรรมการสถานศึกษา
ขั้นพนื้ ฐาน

๒) กาหนดเป้าหมายร่วมกันระหว่างคณะกรรมการนเิ ทศ และ คณะครูและบคุ ลากร
ในการดาเนนิ งานในสถานศึกษา

๓) วิเคราะห์ข้อมูลผลการประเมินตนเองของโรงเรียน เพื่อนามาใช้ประกอบการประเมินภายใน
เกี่ยวกบั การจัดการเรยี นการสอนโดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) ในแตล่ ะครง้ั

๔) กาหนดแผน / ปฏิทินการนิเทศ ติดตามผลการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV)
ในแต่ละภาคเรียน

ขัน้ ที่ 2 สร้างความตระหนัก
ประชุมช้ีแจงแนวทางการดาเนินงาน และเครื่องมือ ทน่ี าไปใชใ้ นการนิเทศภายใน ใหค้ ณะนิเทศ

ภายใน และคณะครู บคุ ลากรทีเ่ ก่ียวข้องได้รับทราบ เพ่ือใหม้ ีความรู้ ความเข้าใจทตี่ รงกนั กอ่ นการดาเนินงาน
ข้ันท่ี ๓ ดาเนนิ การนเิ ทศ
1) โรงเรียนแจง้ ปฏทิ นิ การนเิ ทศภายใน แก่คณะครูและบคุ ลากร
2) คณะนิเทศภายในดาเนนิ การ นเิ ทศภายในตามแผน และปฏิทินทก่ี าหนด
3) คณะนเิ ทศภายใน สะทอ้ นผลการดาเนินการนิเทศ แกผ่ ู้รับการนเิ ทศ
ขัน้ ท่ี ๔ สรุปและรายงานผลการติดตาม และประเมนิ ผล
1) คณะนเิ ทศภายใน สรปุ ผลการดาเนนิ งานนเิ ทศ ติดตาม
๒) รวบรวมผลการนิเทศภายใน แล้วจัดกระทาข้อมูลเป็นสารสนเทศ เพื่อรายงานผล

การติดตามต่อหน่วยงานต้นสังกัด ( สานักงานเขตพื้นที่การศึกษา /กองกากับการตารวจตระเวนชายแดน/
องค์กรปกครองส่วนท้องถิน่ ) เพื่อรายงานต่อไปยังมูลนิธิการศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม ในพระบรมราชูปถมั ภ์

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน

ขั้นที่ ๕ การพัฒนาการนเิ ทศภายใน
๑) ประเมินผลการนิเทศภายใน

๒) นาผลการนเิ ทศภายใน มาใชใ้ นการพัฒนาการจดั การเรียนการสอนโดยใช้การศึกษา
ทางไกลผา่ นดาวเทียม (DLTV) อย่างต่อเนอ่ื ง

เครอื่ งมอื นเิ ทศ ตดิ ตามประเมนิ ผล
๑. แบบประเมนิ ตนเอง
๒. แบบนเิ ทศภายในตามมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใชก้ ารศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม
๓. แบบรายงานผลการนิเทศภายใน ตามมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนโดยใช้ศึกษาทางไกล

ผา่ นดาวเทยี ม

๓๓

 การนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผลการดําเนนิ งาน โดยสาํ นักงานเขตพน้ื ท่ีการศึกษา
1. กรอบแนวทางในการดาํ เนินการนเิ ทศ ตดิ ตามผลการดําเนนิ งาน
การดําเนินการนิเทศ ติดตามผลการดําเนินงานการจัดการเรียนการสอนโดยใช

การศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ในระดับนี้เปนชวยเหลือสงเสริม ใหสถานศึกษา สามารถขับเคลื่อน
การพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนการสอนดวยการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) โดยมีกรอบการ
ดําเนินงาน ดังนี้

๑) วางแผนการดาํ เนินงาน แตงตงั้ คณะทาํ งาน ศึกษาแนวทางการนิเทศ ติดตาม จัดทํา
แผนและปฏิทินการติดตาม และประเมินผล พรอมทั้งศึกษาระบบการรายงานผลการนิเทศ ติดตามผลทางระบบ
ออนไลน ใหส อดคลองตามทม่ี ูลนธิ ิการศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทยี ม ในพระบรมราชปู ถัมภ ไดกําหนดไว

๒) ขับเคลื่อนการดําเนนิ งาน ผทู ี่เก่ียวของเขารวมประชุมเกีย่ วกับการนเิ ทศ ติดตามผล
การจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม พรอมท้ังจัดประชมุ ขยายผลใหผ ูที่มีสว นเกยี่ วของ
ในสํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาไดทราบแนวทางการดําเนินงานนิเทศ ติดตามผลไดเขาใจโดยท่ัวกนั

๓) ดาํ เนินงานนเิ ทศ ติดตามผลการดําเนินงานใน โรงเรียนทจี่ ัดการเรียนการสอนโดยใช
การศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ท่ีตงั้ อยูในเขตพ้ืนท่ีการศึกษา หรือหนวยงานตนสังกัด นนั้ ๆ

ในการนิเทศ ติดตามผลการดําเนินงาน มีกรอบเปาหมายการดําเนินการ ดังนี้
 นเิ ทศ และตดิ ตามผล อยางนอยภาคเรียนละ ๑ ครง้ั
 จาํ นวนโรงเรียนทน่ี เิ ทศ และติดตามผลทุกโรงเรียนในโครงการทต่ี ้ังอยูในเขตพ้นื ท่ี
การศึกษา หรือในเขตสังกัด
๔) สรปุ และรายงานผลการนิเทศ และติดตามผล โดยรวบรวมขอมูลผลการนิเทศ และ
ติดตามผลท่ีไดมาจัดกระทําขอมูล แลวรายงานใหมูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ และ
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน ตามปฏทิ นิ และชองทางทกี่ ําหนด
๕) พัฒนาการนิเทศ ติดตามผล อยางตอเนื่อง โดยนําสารสนเทศที่ไดจากการนิเทศ
ติดตามผลการดําเนินงานการจัดการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ตามท่ีไดรับมอบหมาย แลวสะทอน
สภาพปญหาการดําเนินงาน พรอมขอเสนอแนะตางๆ เพ่ือนําไปสูการแลกเปล่ียนเรียนรูและการพัฒนางานการ
ติดตาม และการประเมินผล พรอมทั้งรายงานใหมูล นิธิ กา รศึกษาทางไกล ผ านดาว เทีย ม
ในพระบรมราชูปถัมภ และสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐานทราบเพื่อนําไปสูการพัฒนางาน
ท้ังในสว นของหนว ยงานในระดับตางๆ ตอไป

กรอบแนวทางในการดําเนินการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผล แสดงดังแผนภาพท่ี 4

กรอบแนวทางในการดาํ เนนิ การนิเทศ ติดตามและประเมินผลการจ

โดยสํานกั งานเขตพื้นทก่ี ารศ

การนิเทศ ตดิ ตาม และ การดาํ เนนิ การ
ประเมินผล โดยสํานักงานเขต
๑) วางแผนการดําเนินงาน แตงต้งั คณะทํางาน ศึกษาแนวทา
พน้ื ที่การศกึ ษา/หนวยงานตนสงั กดั ปฏิทนิ การตดิ ตาม และประเมนิ ผล พรอ มท้ังศึกษาระบบการร
และประเมินผลทางระบบออนไลน ใหสอดคลองตามทมี่ ูลนิธฯิ
คณะกรรมการนิเทศ
 ผูบ รหิ ารการศกึ ษา/ผูทรงคณุ วฒุ ิ ๒)ขับเคลอ่ื นการดาํ เนินงาน เขา รวมการประชุมทางไกลทางวดิ ีโอค
 ศกึ ษานเิ ทศก Conference)ตามทมี่ ลู นธิ ฯิ และสพฐ.จัดขึน้ พรอ มท้งั จัดประชุมขย
 ตวั แทนจากเขตพ้ืนที่การศกึ ษา เก่ยี วของในสาํ นักงานเขตพนื้ ทีก่ ารศกึ ษา/หนว ยงานตน สังกดั ไดท รา
ผูทรงคณุ วุฒิ
๓) นิเทศ ติดตามผล โรงเรยี นในกลุมเปาหมายในโครงการฯ
กลุม เปาหมาย ทต่ี ง้ั อยใู นเขตจงั หวัดน้ันๆ รวม ๑,๕๕๘ โรงเรยี น เปาหมายก
ในการนเิ ทศ ตดิ ตามผล ประเมินผล ภาคเรยี นละ ๑ ครงั้ ทุกโรงเรียนตองไดรับการติด
โรงเรียนในโครงการ ประกอบดว ย ๔ สงั กดั ดังนี้
โรงเรียนในโครงการใช DLTV  สํานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน (๑๒๘๕)
รปู แบบใหม  กองบัญชาการตาํ รวจตระเวนชายแดน(๑๐๖) องคกรปก
 สํานกั บรหิ ารงานการศึกษาพเิ ศษ : โรงเรียนราชประชานุเ
(ทกุ โรงเรยี นที่ตัง้ อยูในเขตจังหวัด  เปา หมายการติดตาม และประเมนิ ผล ภาคเรยี นละ ๑ คร
จาก ๑,๕๕๘ โรงเรยี น)
ประกอบดวย ๔ สังกดั ๔) สรุป และรายงานผลการติดตาม และประเมินผล โดยรว
ตดิ ตาม และประเมินผลทไ่ี ดม าจัดกระทาํ ขอมูล แลวรายงานใ
 สพฐ. สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน ตามปฏิทิน แล
 กองบญั ชาการตาํ รวจตระเวนชายแดน
 องคกรปกครองสว นทองถิ่น ๕) พฒั นาการนเิ ทศ ติดตามผลอยางตอ เน่ือง โดยนําขอม
 สํานกั บริหารงานการศึกษาพเิ ศษ : การประเมินผลการดาํ เนินการตดิ ตาม และประเมนิ ผล ตามท
สะทอ นสภาพปญ หาการดาํ เนินงาน พรอมขอ เสนอแนะตา งๆ
โรงเรยี นราชประชานุเคราะห แลกเปลย่ี นเรยี นรแู ละการพฒั นางาน พรอมท้ังรายงานใหมลู
เพอ่ื นําไปสกู ารพัฒนางาน ตอ ไป

แผนภาพที่ 4 กรอบแนวทางในการดําเนินการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลการจัดการเรยี นการ
โดยสาํ นักงานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษา/หนว ยงานตนสงั กัด

จัดการเรียนการสอนโดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV)

ศึกษา /หนวยงานตนสงั กดั

ผลผลติ ผลลัพธ

างการ จัดทาํ แผนและ มาตรฐาน มาตรฐาน
รายงานผลการติดตาม การจัดการเรยี นการสอน การจดั การเรยี นการสอน
ฯ กาํ หนด โดยใชการศึกษาทางไกล โดยใชการศกึ ษาทางไกล
ผา นดาวเทียม (DLTV) ผานดาวเทียม (DLTV)
คอนเฟอเรนซ (Video
ยายผลใหผทู ี่มีสวน ระดับสถานศกึ ษา ระดับสถานศึกษา
าบ และเขาใจโดยทั่วกัน
 มาตรฐาน  มาตรฐาน
การตดิ ตาม และ ดา นการจัดการเรียนการสอน ดานคณุ ภาพนักเรียน
ดตาม และประเมนิ ผล ๔ ตวั ช้วี ดั ๔ ตวั ชวี้ ดั

กครองสว นทอ งถ่ิน (๑๐๙)  มาตรฐาน
เคราะห (๘๕) ดานการบรหิ ารจัดการ
รง้ั ๖ ตัวชว้ี ัด
วบรวมขอมูลผลการ
นใหมลู นิธฯิ และ
ละชองทางทก่ี ําหนด

มูลสารสนเทศท่ีไดจาก
ทีไ่ ดรับมอบหมาย แลว
ๆ เพ่ือนําไปสูการ
ลนธิ ฯิ และสพฐ.ทราบ

๓๔

รสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม (DLTV)

๓๕

2. กระบวนการนเิ ทศ ติดตามผล
กระบวนการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม

(DLTV) ในโรงเรียนปลายทาง โดยสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษา/หนวยงานตนสังกัด ใชกระบวนการแบบภาคี
เครือขาย โดยมขี ้ันตอนการดําเนินการ ดงั นี้

ขน้ั ที่ 1 ประสานความรวมมือ และสรางขอตกลง
๑) ประสานความรว มมือในการสรางทมี งานนิเทศ ติดตามผล และดําเนินการแตงตั้งคณะ

นเิ ทศ ตดิ ตามผล ซง่ึ ประกอบดว ย
 ผูบ ริหารการศึกษาของสาํ นักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา หรอื ผูทรงคุณวฒุ ทิ ี่ไดรับมอบหมาย
 ศกึ ษานิเทศกส ํานักงานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษา
 ตวั แทนผบู ริหารสถานศกึ ษาในโรงเรียนท่จี ัดการเรยี นการสอนโดยใช DLTV
 ตวั แทนจากหนวยงานอ่ืน ๆ เชน ตชด. อปท. การศึกษาพเิ ศษ

๒) ลงนามขอตกลงรวมกนั กับภาคีเครือขาย ไดแก สํานกั งานศกึ ษาธกิ ารจังหวัด สาํ นักงาน
เขตพืน้ ที่การศึกษา กองกํากบั การตาํ รวจตระเวนชายแดน องคกรปกครองสว นทองถิน่ ทเี่ ก่ยี วขอ ง และ
โรงเรียนในโครงการฯ เพ่ือกําหนดเปาหมายในการดาํ เนนิ งานรวมกนั

๓) วเิ คราะหข อมลู ผลการประเมนิ ตนเองของสถานศกึ ษา เพ่อื นาํ ใชป ระกอบการ ติดตาม และ
ประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ในแตละครั้ง

๔) กําหนดแผน / ปฏิทินการนิเทศ ติดตามผลการจัดการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV)
ในแตล ะภาคเรียน

ขัน้ ที่ 2 สรางความตระหนกั
ประชุมชแ้ี จงแนวทางการติดตาม และประเมนิ ผล และเครื่องมือทีน่ ําไปใชในการดําเนินงานให

คณะติดตาม และประเมินผล ใหโรงเรียนไดร บั ทราบ เพื่อใหมีความรู ความเขาใจในการดาํ เนินงานการติดตาม และ
ประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) กอนการดําเนินงาน

ข้ันที่ ๓ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล
1) สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา ประสานสํานักงานศึกษาธิการจังหวัด กองกํากับการ

ตํารวจตระเวนชายแดน องคกรปกครองสวนทองถ่ินท่ีเก่ียวของ เพ่ือแจงแผนและปฏิทินการดําเนินการติดตาม
และประเมินผล

2) คณะนิเทศ ติดตามผล ที่ไดรับการแตงต้ังจากสํานักงานศึกษาธิการจังหวัดดําเนินการ
ติดตาม และประเมินผล โรงเรยี นกลมุ เปาหมายตามแผน และปฏทิ นิ ท่ีกําหนด

3) คณะติดตาม และประเมินผล สะทอนผลการติดตาม และประเมินผลแกโรงเรียน
กลมุ เปาหมายทราบ

ขั้นที่ ๔ สรุปและรายงานผลการตดิ ตาม และประเมินผล
1) คณะนิเทศ ติดตามผล สรุปการดําเนินงานนิเทศ ติดตาม เพื่อรายงานตอสํานักงาน

เขตพื้นทก่ี ารศกึ ษา/หนว ยงานตน สงั กดั
๒) สาํ นักงานเขตพืน้ ท่กี ารศึกษา จัดประชุมคณะนิเทศ ตดิ ตามผล เพ่ือรวบรวมผล

การติดตาม และประเมินผล แลวจัดกระทําขอมูล เปนสารสนเทศ เพื่อแจงผลการติดตามตอ มูลนิธิการศึกษา
ทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน สํานักงานเขตพื้นท่ี

๓๖

การศึกษา กองกํากับการตํารวจตระเวนชายแดน องคกรปกครองสวนทองถิ่นท่ีเกี่ยวของ โรงเรียนท่ีเปน
กลุมเปา หมาย และผูเก่ยี วของทราบ

ขนั้ ท่ี ๕ แลกเปลี่ยนเรียนรูในระบบออนไลน
๑) สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา สรุปรายงานผลการนิเทศ ติดตามผลการจัดการเรียน

การสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม เพื่อเผยแพรใหหนวยงานที่เก่ียวของทุกระดับนําไปใชในการ
พฒั นาตอไป

๒) ใชสารสนเทศผลการติดตาม และประเมินผล การจัดการศึกษาทางไกล
ผาน ดา ว เทียม มากําหนดแนวทางการพัฒนาการติดตาม และประเมินผล โดยใชหลักการมีสวนรวม
จากทกุ ฝา ยท่เี กย่ี วขอ งตอ ไป

๓) จัดทําขอเสนอเชิงนโยบายในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล
ผา นดาวเทยี ม และการพัฒนาการนิเทศ ตดิ ตามผล

กรอบเคร่ืองมอื นิเทศ ตดิ ตามผล
๑. แบบติดตาม และประเมินผลการดําเนินงานตามมาตรฐานการจัดการศึกษาทางไกล

ผา นดาวเทยี ม (DLTV)
๒. แบบรายงานผลการติดตาม และประเมินผลการดําเนินงานตามมาตรฐานการจัดการศึกษา

ทางไกลผานดาวเทยี ม (DLTV)

๓๗

การนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการดําเนินงานโดยมูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม
ในพระบรมราชปู ถมั ภ และสํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐาน

1. กรอบแนวทางในการดําเนนิ การนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมินผล
การดําเนินการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม

ในระดับน้ีเปนการดําเนินงานเชิงบูรณาการระหวางหนวยงาน ๒ หนวยงาน ไดแก มูลนิธิการศึกษาทางไกลผาน
ดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ และสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน โดยมีกรอบการดําเนินงาน
ดังน้ี

๑) วางแผนการดําเนินงาน แตงต้ังคณะทํางาน จัดทําแผน จัดทําเคร่ืองมือ จัดทําเอกสาร
แนวทางการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล และจัดทําระบบออนไลนสําหรับการรายงานผลการนิเทศ ติดตาม และ
ประเมินผล

๒) ขับเคล่ือนการดําเนินงาน จัดประชุมชี้แจงแนวทางการดําเนินงานการนิเทศ ติดตาม และ
ประเมินผล ใหสํานักงานศึกษาธิการจังหวัด สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา สถานศึกษา และผูเก่ียวของทราบ
ทางวดิ ีโอคอนเฟอเรนซ (Video Conference)

๓) นเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล โรงเรยี นขนาดเล็กท่ีจดั การเรยี นการสอนโดยใชก ารศึกษา
ทางไกลผานดาวเทียม (สังกัดสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดกองบัญชาการตํารวจตระเวน
ชายแดน และสังกัดองคกรปกครองสวนทองถ่ิน) ไดรับการนิเทศ อยางนอยภาคเรียนละ ๑ คร้ัง โดยคณะนิเทศ
ตดิ ตาม และประเมินผล

๔) สรุป และรายงานผลการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล โดยการรวบรวมขอมูลผลการ
นิเทศ ติดตาม จากทุกระดับมาวิเคราะห สรุปผล และเขียนรายงานการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล เพื่อจัดพิมพ
เผยแพรใหห นวยงานทกุ ระดบั ท่เี กยี่ วขอ งทราบ

๕) พัฒนาการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลอยางตอเนื่อง โดยการนําขอมูลสารสนเทศ
ที่ไดจากการสรุป และรายงานผลการดําเนินการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล ไปวิเคราะหจุดเดน และ
จุดที่ควรพัฒนา และแจงใหผูมีสวนเก่ียวของ ไดนําขอมูลไปพัฒนางานและเพื่อการปรับปรุงกระบวนการนิเทศ
ตดิ ตาม และประเมินผล อกี ทางหน่ึง ตอไป

กรอบแนวทางในการดาํ เนินการนเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผล แสดงดังแผนภาพท่ี 5

กรอบแนวทางในการดําเนินการนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผลการ

โดยมูลนธิ กิ ารศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม ในพระบรมรา

การนิเทศ ติดตาม และ การดําเนินการ
ประเมินผล โดยมูลนิธิการศกึ ษา
๑) วางแผนการดําเนินงาน แตงต้ังคณะทํางาน จัดทําแผน จ
ทางไกลผานดาวเทยี ม เอกสารแนวทางการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมินผล และจัดทาํ
ในพระบรมราชปู ถมั ภ และ สพฐ. การนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผลผา นระบบออนไลน

คณะกรรมการนิเทศ ติดตาม ๒) ขบั เคล่อื นการดาํ เนินงาน จดั ประชมุ ช้ีแจงแนวทางการดาํ
และประเมนิ ผล ติดตาม และประเมนิ ผลใหสาํ นักงานศึกษาธิการจังหวัด สาํ นัก
สถานศึกษา และผเู ก่ียวของทราบ โดยทางวดิ ีโอคอนเฟอเรนซ
ผทู รงคุณวุฒิ
ผูแทนมูลนธิ ิ ๓) นิเทศ ติดตาม และประเมินผล โรงเรยี นในกลุม เปา หมาย
ผูบริหารระดบั สูง สพฐ. การศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทยี ม ในพระบรมราชปู ถัมภ ใน
ผแู ทน ศูนย DL สพฐ. จาํ นวน ๑๐๐ โรงเรยี น โดยการสุมแบบแบงชั้นตามภูมภิ าค ๕
ผูแ ทน สน.ศธ.ภาค สังกดั ของสถานศึกษา ท้ัง ๔ สงั กัด

กลุม เปาหมายในการนิเทศ : นเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผล ภาคเรียนละ ๒ ค
ตดิ ตาม และประเมนิ ผล : คณะนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผล จาํ นวน ๕ คณ
: จํานวนโรงเรียนทนี่ ิเทศฯในแตล ะคณะ จํานวน ๑

โรงเรยี น ๔) สรปุ และรายงานผลการดํานเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผ
ขอ มูลผลการนเิ ทศท่ีไดจ ากทุกระดับแลว มาจัดกระทําขอ มลู
 สพฐ. เขียนรายงานการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล เพื่อนาํ ขอมูล
 กองบัญชาการตํารวจตระเวนชายแดน
 องคกรปกครองสว นทอ งถ่ิน ๕)พฒั นาการนิเทศตดิ ตามและประเมินผลอยางตอเน่ืองเปนการน
 สาํ นักบรหิ ารงานการศึกษาพิเศษ : ไดไ ปใช โดยการวิเคราะหจุดเดนและจุดทค่ี วรพัฒนาเพ่ือใหผมู ีสว น
การพัฒนางานท้ังในสว นของหนวยงานในระดับตา งๆรวมท้ังการประ
โรงเรยี นราชประชานุเคราะห เพ่อื การปรบั ปรงุ กระบวนการนิเทศตดิ ตามและประเมนิ ผลตอไป
 โรงเรียนที่ใช DLTVรปู แบบเดิม

แผนภาพท่ี 5 กรอบแนวทางในการดําเนินการนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผลการจดั การเรยี นการสอ
และสํานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน

รจดั การเรยี นการสอนโดยใชก ารศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม (DLTV) ๑๙

าชูปถมั ภ และสาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน

จดั ทําเครื่องมอื จดั ทาํ ผลผลิต ผลลพั ธ
าระบบการรายงานผล
มาตรฐาน มาตรฐาน
าเนินงานการนิเทศ การจัดการเรียนการสอน การจดั การเรียนการสอน
กงานเขตพ้นื ที่การศึกษา โดยใชการศึกษาทางไกล โดยใชก ารศกึ ษาทางไกล
ซ (Video Conference) ผานดาวเทียม (DLTV) ผานดาวเทียม (DLTV)

ยในโครงการของมูลนธิ ิ ระดบั สถานศึกษา ระดบั สถานศกึ ษา
นปการศึกษา ๒๕๖๑
๕ ภูมิภาค แลวสุมตาม  มาตรฐาน  มาตรฐาน
ดาน การจัดการเรียนการสอน ดา นคณุ ภาพนักเรียน
คร้ัง ๔ ตัวชี้วัด ๔ ตัวชีว้ ดั
คณะ (แยกตามภูมภิ าค)
๑๐ โรงเรยี นตอคร้ัง  มาตรฐาน
ดานการบริหารจดั การ
ผล เปน การรวบรวม ๖ ตวั ช้ีวดั
วิเคราะห สรปุ ผลและ
ลไปเผยแพรตอ ไป

นําขอมูลสารสนเทศที่
วนเก่ยี วของไดน าํ ไปสู
ะเมนิ โครงการนเิ ทศฯ

3๘

อน โดยมลู นิธิการศึกษาทางไกลผา นดาวเทยี ม ในพระบรมราชปู ถมั ภ

๓๙

2. กระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล
กระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใช

การศึกษาทางไกลผานดาวเทียม โดยมูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ และ
สํานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน ใชก ระบวนการแบบผสมผสาน โดยมขี ัน้ ตอนการดาํ เนนิ การ ดังน้ี

ขั้นท่ี 1 วางแผนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล
1) สรางทีมงานทีเ่ ขมแข็ง และกําหนดบทบาทคณะนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผล ใหชัดเจน

โดยมลู นธิ ิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ แตงต้งั คณะนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผล
ซ่งึ ประกอบดว ยคณะบุคคล จากภาคสว นตา ง ๆ ใหเ ขามามีสวนรว มในการดําเนนิ การนิเทศ ติดตาม และ
ประเมินผล คณะนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผล ประกอบดวย

 ผทู รงคณุ วฒุ ิทมี่ ลู นธิ ิการศึกษาทางไกลผานดาวเทยี ม ในพระบรมราชูปถัมภ มอบหมาย
 ตวั แทนจากมลู นธิ กิ ารศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทยี ม ในพระบรมราชูปถัมภ
 ผบู ริหารระดบั สงู ของสํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน
 ผูแทนจากศนู ยพ ัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาดว ยเทคโนโลยีการศึกษาทางไกล สพฐ.
 ผูแ ทนจากสาํ นกั งานศึกษาธิการภาคท่ีเปน ที่ต้ังของโรงเรียนในกลุมเปาหมายที่จะนิเทศ
2) วิเคราะหขอมูล ผลการประเมินตนเองของสถานศึกษา ผลการนิเทศของสํานักงานเขตพ้ืนที่
การศึกษา และผลการติดตาม ประเมินผลของสํานักงานศึกษาธิการจังหวัด เพื่อกําหนดกลุมเปาหมายและ
จุดมงุ หมายในการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล
3) กําหนดเปาหมาย ในการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใช
การศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม ในแตล ะคร้งั
4) กําหนดแผน / ปฏิทินการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใช
การศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทียม ในแตล ะภาคเรยี น
ขนั้ ที่ 2 สรางความตระหนัก
กอนการนเิ ทศ ติดตามและประเมินผล ประชุมชี้แจงแนวทางการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล
และเคร่ืองมือที่นําไปใชในการดําเนินงานใหคณะนิเทศ ติดตาม และประเมินผล และผูรับการนิเทศในทุกระดับ
ไดรับทราบ เพื่อใหมีความรู ความเขาใจ และสามารถนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอน
โดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม อยา งมปี ระสิทธภิ าพ
ข้ันท่ี 3 สรางเคร่อื งมอื และส่อื การนเิ ทศ
1) จัดทําแนวทางการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษา
ทางไกลผานดาวเทียม เพ่ือเผยแพรใ หหนวยงานที่เก่ยี วขอ งทกุ ระดบั นาํ ไปใชเ ปนแนวทางในการดาํ เนนิ งาน
2) จัดทําเครื่องมือและสื่อการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใช
จัดการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม เพ่ือเผยแพรใหหนวยงานที่เก่ียวของทุกระดับนําไปใชเปนแนวทาง
ในการดําเนนิ งาน
3) กําหนดแนวทางการรายงานผล การนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียน
การสอนโดยใชการจัดการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม และแลกเปล่ียนเรียนรู ระหวางผูเก่ียวของในทุกระดับ
ดว ยระบบออนไลน

๔๐

ขัน้ ที่ 4 ดําเนินการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมินผล
๔.๑ นิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผลทางตรง
1) มูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ และสํานักงาน

คณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน ประสานสํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาที่เปนที่ตั้งของโรงเรียนกลุมเปาหมาย
ในการนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผล

2) คณะนิเทศ ติดตาม และประเมินผล ที่ไดรับการแตงต้ังจากมูลนิธิการศึกษาทางไกล
ผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ ลงพนื้ ท่ีนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผล ตามแผนและปฏทิ ินทกี่ ําหนด

3) คณะนิเทศ ติดตาม และประเมินผล ใหขอมูลสะทอนผลการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลแก
โรงเรยี น

๔.๒ นิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลดวยระบบออนไลน
1) แจงปฏิทินการนิเทศ และชองทางในการนิเทศดวยระบบออนไลน และชองทาง

ในการแลกเปลี่ยนเรยี นรู ระหวางผเู กยี่ วของทกุ ระดบั
2) ดําเนนิ การนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลดวยระบบออนไลน
3) สรปุ ผลการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผล และการแลกเปล่ยี นเรียนรูในระบบออนไลน
4) รายงานผลการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล และการแลกเปลี่ยนเรียนรู

ขั้นที่ ๕ สะทอนผลการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล
1) คณะนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล สรุปการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลทางตรง ใหกับ

มลู นิธิการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม ในพระบรมราชูปถมั ภ
๒) ผรู บั ผิดชอบระบบการนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผลดวยระบบออนไลนข องศนู ยพฒั นา

คุณภาพการศึกษาดวยเทคโนโลยกี ารศกึ ษาทางไกล สพฐ. รวบรวมผลการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลดวย
ระบบออนไลน แลว จดั กระทําขอมลู เปนสารสนเทศ

๓) มูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ รวบรวมขอมูล
ผลการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลทั้งทางตรง และทางระบบออนไลน สรุปเปนภาพรวมในแตละภาคเรียน
เพือ่ สะทอ นผลแกผูเกย่ี วของในทกุ ระดับ

ขน้ั ท่ี ๖ สรปุ รายงานผลการนิเทศ ตดิ ตามและประเมินผล
๑) มูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ และสํานักงาน

คณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน สรุปรายงานผลการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล การจัดการเรียนการสอน
โดยใชก ารศกึ ษาทางไกลผานดาวเทยี ม เพอ่ื เผยแพรใ หหนว ยงานท่ีเก่ียวขอ งทกุ ระดับนําไปใชในการพัฒนางานตอไป

๒) วเิ คราะหสารสนเทศผลการนเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผลการจัดการศกึ ษาทางไกล
ผา นดาวเทียม และกําหนดแนวทางการพฒั นาการนเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผล โดยเนน หลักการมีสวนรว มจาก
ทุกฝา ยทเี่ กย่ี วของ

๓) จัดทาํ ขอ เสนอเชงิ นโยบายในการพฒั นาคณุ ภาพการจัดการเรียนการสอนโดยใชก ารศึกษา
ทางไกลผานดาวเทยี ม และการพฒั นาการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล

๔๑

เครื่องมอื นเิ ทศ ติดตาม และประเมินผล
๑. แบบนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผาน

ดาวเทียม
๒. แบบสรุปผลการติดตาม และประเมินผลการดําเนินงานตามมาตรฐานการจัดการศึกษาทางไกล

ผานดาวเทยี ม

๔๒

การติดตามและประเมนิ ผลการดาํ เนินงาน โดยสาํ นกั งานศกึ ษาธิการจังหวัด
1. กรอบแนวทางในการดาํ เนินการติดตาม และประเมนิ ผล
การดําเนินการติดตาม และประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม (DLTV)

ในระดับนี้ เปนการบูรณาการความรวมมือระหวางหนวยงานโดยการขอความอนุเคราะหสํานักงานศึกษาธิการ
จังหวัด ซึ่งมีบทบาทในการติดตามการดําเนินงานเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษาในระดับจังหวัด ในการ
เขามามีสวนรวมในการดําเนินการติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกล
ผา นดาวเทียม โดยมกี รอบการดาํ เนนิ งาน ดังน้ี

๑) วางแผนการดําเนินงาน แตง ตง้ั คณะทํางาน ศึกษาแนวทางติดตาม และประเมินผล จัดทํา
แผนและปฏิทินการติดตาม และประเมินผล พรอมท้ังศึกษาระบบการรายงานผลการติดตาม และประเมินผล
ทางระบบออนไลน ใหสอดคลองตามทมี่ ูลนธิ ิการศกึ ษาทางไกลผา นดาวเทยี ม ในพระบรมราชปู ถมั ภ กําหนด

๒) ขบั เคลอ่ื นการดําเนินงาน ผูท่ีเก่ียวของเขารวมประชุมเก่ียวกับการติดตามและประเมินผล
การจัดการเรียนการสอนโดยใชการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม พรอมท้ังจัดประชุมขยายผลใหผูที่มีสวนเกี่ยวของ
ในสาํ นักงานศึกษาธกิ ารจังหวัดไดทราบแนวทางการดําเนนิ งานการตดิ ตาม และประเมินผล ไดเขา ใจโดยท่วั กนั

๓) ติดตาม และประเมินผล โรงเรยี นทจ่ี ัดการเรียนการสอนโดยใชการศกึ ษาทางไกลผา น
ดาวเทียม ทตี่ ั้งอยูในเขตจังหวดั นั้น ประกอบดวยโรงเรียนในสังกดั ตาง ๆ ดังนี้

 สาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
 กองบญั ชาการตํารวจตระเวนชายแดน
 องคกรปกครองสวนทองถ่ิน
ในการติดตาม และประเมนิ ผล มีกรอบเปา หมายการดําเนินการ ดังน้ี
 ติดตาม และประเมินผล อยางนอยภาคเรียนละ ๑ ครง้ั
 จาํ นวนโรงเรียนทตี่ ดิ ตาม และประเมินผล ทุกโรงเรยี นในโครงการท่ีต้ังอยูในเขตจังหวัด
๔) สรุป และรายงานผลการติดตาม และประเมินผล โดยรวบรวมขอมูลผลการติดตาม และ
ประเมินผลทีไ่ ดมาจดั กระทาํ ขอ มลู แลว รายงานใหมูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ
และสํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พืน้ ฐาน ตามปฏิทินและชอ งทางท่กี ําหนด
๕) พัฒนาการติดตาม และประเมินผล อยางตอเนื่อง โดยนําสารสนเทศที่ไดจากการติดตาม
และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนทางไกลผานดาวเทียม (DLTV) ตามที่ไดรับมอบหมาย แลวสะทอนสภาพ
ปญหาการดําเนินงาน พรอมขอเสนอแนะตางๆ เพื่อนําไปสูการแลกเปลี่ยนเรียนรูและการพัฒนางานการติดตาม
และการประเมินผล พรอมทั้งรายงานใหมูลนิธิการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ และ
สาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พน้ื ฐานทราบเพ่ือนําไปสูการพัฒนางานท้ังในสวนของหนวยงานในระดับตางๆ
ตอไป

กรอบแนวทางในการดําเนนิ การตดิ ตาม และประเมนิ ผล แสดงดังแผนภาพท่ี 6