SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 1
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
PENDAHULUAN MANUAL SEKOLAH SELAMAT
1. Pendahuluan:
Persoalan mengenai keselamatan sekolah sering mendapat liputan pihak media massa
yang memberikan gambaran bahawa ianya berada di tahap yang tidak
membanggakan. Aspek fizikal, sosial, emosi dan teknikal digambarkan seolah-olah
kurang selamat dan kurang meyakinkan. Namun realitinya bukanlah begitu biarpun
terdapatnya insiden-insiden tertentu yang berlaku mutakhir ini memberikan gambaran
yang sedemikian. Hakikatnya masih banyak lagi sekolah di negara ini yang
berkeadaan selamat dan berfungsi secara efektif.
Perubahan dalam iklim pendidikan masa kini telah mewujudkan keperluan untuk
mengenalpasti kaedah, strategi dan model program yang mampu meletakkan
persoalan keselamatan di landasan yang betul dan ditangani sebaik-baiknya demi
untuk memastikan kecemerlangan warga sesebuah sekolah. Atas kesedaran inilah
maka semua pihak yang terlibat secara langsung atau pun tidak dengan sesebuah
sekolah bertanggungjawab untuk mewujudkan Program Sekolah Selamat.
Bagi merealisasikan program sekolah selamat berjalan dengan baik dan terancang,
maka semua usaha ke arah meningkatkan keselamatan sekolah dan
penghuninyaharuslah dipikul bersama oleh semua pihak. Pihak sekolah
bertanggungjawab mewujudkan peraturan-peraturan, latihan-latihan yang berteraskan
pendidikan demi mengelak, mengawal dan mengurangkan kemungkinan berlakunya
insiden-insiden negatif di kalangan warga sekolah. Manakala di rumah, amalan
keselamatan adalah merupakan pengukuhan kepada segala nilai yang diterapkan
melalui pengajaran, asuhan dan amalan. Dalam konteks masyarakat yang lebih luas
pula, keselamatan adalah merupakan suatu manifestasi bangsa yang berdisiplin,
bertanggungjawab, berpengetahuan dan memiliki jati diri yang cemerlang.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 2
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
2. MATLAMAT:
Mewujudkan budaya selamat di sekolah dan persekitaran secara berterusan dengan
sokongan keluarga dan komuniti setempat.
3. OBJEKTIF:
3.1. Meningkatkan kefahaman mengenai tatacara dalam menghadapi sebarang isu
keselamatan, kecemasan, kemalangan dan malapetaka.
3.2. Meningkatkan kefahaman dan penghayatan terhadap keselamatan dalam
perancangan dan pelaksanaan aktiviti-aktiviti sekolah.
3.3. Mewujudkan persekitaran sekolah yang sihat, selamat dan menyeronokkan.
3.4. Memastikan hak setiap individu warga sekolah dipertahankan dan dijaga.
3.5. Meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran.
3.6. Mewujudkan persekitaran untuk mental dan emosi yang sihat.
3.7. Menyediakan panduan bagi setiap tindakan yang perlu diambil.
3.8. Meningkatkan tahap penumpuan kepada pelajaran dan kerja di kalangan warga
sekolah.
3.9. Menimbulkan rasa lebih mudah dan rela untuk menyumbang secara positif
kepada sekolah.
4. RASIONAL:
4.1. Dalam banyak keadaan keselamatan kerap diabaikan dan jarang dijadikan asas
utama pertimbangan.
4.2. Warga sekolah dewasa ini terdedah dengan isu-isu keselamatan fizikal, sosial,
emosi dan teknikal. Jesteru, polisi yang berterusan perlu diwujudkan.
4.3. Kurang mendapat kerjasama daripada keluarga dan masyarakat dengan institusi
pendidikan daripada segi keselamatan.
4.4. Keupayaan sekolah dalam menangani isu-isu keselamatan amat terbatas tanpa
sokongan keluarga dan komuniti.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 3
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
5. BIDANG PELAKSANAAN PROGRAM SEKOLAH SELAMAT:
5.1. Keselamatan Aktiviti Murid:
5.1.1. Pergi Dan Balik Sekolah
5.1.2. Menjalankan Aktiviti Kokurikulum
5.1.3. Menjalankan Kegiatan Luar
5.2. Keselamatan Bencana Alam:
5.2.1. Banjir
5.2.2. Kebakaran
5.2.3. Perubahan Cuaca
5.2.4. Wabak Penyakit
5.3. Keselamatan Fizikal Dan Bangunan:
5.3.1. Bilik Masakan
5.3.2. Kantin
5.3.3. Pusat Sumber
5.3.4. Padang Dan Gelanggang Permainan
5.3.5. Pendawaian Dan Peralatan Elektrik
5.3.6. Perabot Kelas
5.3.7. Bilik Kemahiran Hidup
5.3.8. Makmal Sains
5.3.9. Asrama
5.3.10.Kawasan Sunyi Dan Gelap
5.3.11.Bangunan Dalam Kawasan Sekolah
5.3.12 .Tandas
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 4
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
5.4. Keselamatan Sosial:
5.4.1. Peras Ugut
5.4.2. Sumbang Mahram
5.4.3. Gangguan Seksual
5.4.4. Membuli
5.4.5. Keharmonian Kaum
5.4.6. Gangguan Emosi Dan Rohani
5.5. Keselamatan Persekitaran Dan Lokasi:
5.5.1. Kawasan Berhampiran Jalan Raya
5.5.2. Kawasan Perumahan
5.5.3. Kawasan Berisiko
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 5
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
1. KESELAMATAN DIRI MURID SEMASA PERJALANAN
PERGI DAN BALIK SEKOLAH
1. PENDAHULUAN:
Keselamatan diri murid dalam perjalanan pergi dan balik ke sekolah memerlukan
perhatian serius kerana kemalangan boleh berlaku sekiranya pihak yang terlibat
tidak perihatin tentang persoalan ini. Keupayaan pihak sekolah dalam
menangani isu keselamatan diri murid pergi dan balik sekolah adalah terbatas
maka manual ini telah dirangka dan diharapkan dapat menjadi garis panduan
kepada semua warga Semarak tentang peranan yang boleh dimainkan dalam
memastikan keselamatan diri murid pergi dan balik sekolah terjamin.
2. RASIONAL:
2.1. Ramai murid yang pergi dan balik sekolah terdedah dengan bahaya
akibat kecuaian ataupun tidak mementingkan aspek keselamatan.
2.2. Kurang kesedaran daripada keluarga dan masyarakat dari segi menjaga
keselamatan diri murid pergi dan balik sekolah.
2.3. Keupayaan sekolah dalam menangani isu-isu keselamatan di luar
kawasan sekolah amat terbatas tanpa sokongan keluarga dan
masyarakat.
2.4. Perlunya pihak sekolah menyediakan persekitaran yang selamat untuk
warga sekolah melalui pendidikan keselamatan untuk warga sekolah
melalui pendidikan keselamatan diri dalam perjalanan pergi dan balik
sekolah.
3. OBJEKTIF:
3.1. Menyedia dan menyebarkan maklumat tentang tatacara tindakan
keselamatan diri murid pergi dan balik sekolah.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 6
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Mengenalpasti masalah berkaitan penggunaan laluan perjalanan pergi
3.2. dan balik sekolah.
Semua pihak faham dan bertindak berdasarkan tatacara yang disediakan
3.3. apabila melibatkan keselamatan diri murid pergi dan balik sekolah.
Mengambil tindakan yang betul berdasarkan peraturan yang disediakan.
4. PERANAN MURID:
4.1. Anda mesti memastikan kenderaan yang anda naiki ke sekolah adalah
selamat.
4.21. Anda mesti mematuhi arahan pihak yang mengawal kenderaan seperti
pemandu dan polis.
4.3. Memahami dan mengamalkan peraturan mengenai keselamatan diri
dalam perjalanan pergi dan balik sekolah.
4.4. Anda hendaklah sepanjang masa mengamalkan langkah-langkah
keselamatan seperti berikut:
4.4.1. Sentiasa sedar dan peka tentang kemungkinan berlakunya
perbuatan jenayah ke atas diri anda.
4.4.2. Berjalan dalam kumpulan dan menggunakan laluan yang
4.4.3. selamat.
Melengkapkan diri dengan pengetahuan dan kemahiran seni
mempertahankan diri.
4.5. Mengelakkan diri daripada berinteraksi dengan orang yang tidak dikenali.
Melaporkan kepada pihak pentadbir sekiranya terdapat sesuatu yang
4.6. mencurigakan.
Tidak menumpang kenderaan orang yang tidak dikenali.
5. PERANAN JAWATANKUASA OPERASI:
5.1. Memberi kesedaran dan kefahaman kepada murid tentang pentingnya
keselamatan diri melalui poster, perhimpunan mingguan, ceramah,
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 7
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
pengajaran dan pembelajaran dalam kelas, tayangan video dan edaran.
Merekodkan semua aduan bagi sebarang insiden atau mereka yang
5.2. disyaki mempunyai niat jahat.
Memaklumkan kepada ibi bapa dan pihak berkenaan.
5.3. Menganalisis setiap kejadian.
5.4. Memanfaatkan sepenuhnya Jawatankuasa Keselamatan dan Persatuan
5.5. Ibu Bapa dan Guru (PIBG) dalam merancang langkah keselamatan
pelajar semasa perjalanan ke sekolah.
Bekerjasama dengan semua polis dan ibu bapa untuk membuat rondaan
5.6. di kawasan yang difikirkan berisiko tinggi dari segi keselamatan.
Merancang dan melaksanakan program gotong-royong membersihkan
kawasan semak di kawasan laluan harian yang digunakan oleh murid.
5.7. Mengadakan peraturan yang jelas tentang keselamatan murid dalam
perjalanan pergi dan balik sekolah.
Membantu menubuhkan Kelab Pencegahan Jenayah di sekolah.
6. PERANAN IBU BAPA:
6.1. Bekerjasama dengan pihak sekolah dalam merancang dan
menguatkuasakan keselamatan murid pergi balik sekolah.
6.2. Membantu pihak sekolah melaksanakan gotong-royong membersihkan
kawasan semak laluan murid ke sekolah , meronda dan bergiat aktif
dalam Jawatankuasa Permuafakatan.
6.3. Memastikan anak selamat pergi dan balik sekolah.
6.4. Mendidik anak dalam aspek keselamatan diri.
6.5. Memastikan anak pergi dan balik sekolah dengan kawan-kawan atau
dalam kumpulan.
6.6. Memastikan kenderaan yang digunakan oleh anak dalam keadaan baik.
6.7. Menasihati anak supaya tidak berinteraksi atau mengikut orang yang
tidak dikenali.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 8
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
7. TATACARA MURID:
7.1. Pergi dan balik menggunakan kenderaan awam dan bas sekolah
Kenderaan awam yang digunakan ialah bas Syarikat Hup Soon dan bas
Syarikat Transmutiara manakala bas sekolah pula adalah milik Syarikat
Yusof Pertama.
7.1.1. Kenal pasti kenderaan yang biasa dinaiki sama ada melalui
nama syarikat, nombor plat, pemandu, pembantu pemandu
atau identiti khas yang lain.
7.1.2. Memastikan kenderaan betul-betul berhenti apabila turun atau
naik.
7.1.3. Berbaris dan tidak berebut/tunggu giliran semasa turun atau
naik dan tidak bertolak-tolak dengan rakan.
7.1.4. Sekiranya duduk dikerusi, duduklah dengan tertib.
7.1.5. Sekiranya tiada tempat duduk dan terpaksa berdiri, pastikan
berdiri dalam keadan stabil dengan memegang pemegang yang
7.1.6. disediakan dan jangan berdiri di tangga.
Setelah tiba di destinasi, turunlah dari kenderaan yang dinaiki
7.1.7. setelah betul-betul berhenti dan jangan berebut/bertolak-tolak
7.1.8. dan terus menuju ke rumah/sekolah
Sekiranya perlu menyeberang jalan pastikan tiada kenderaan di
kiri dan kanan.
Apabila berlaku kemalangan, ikut panduan Tatacara Berlaku
Kemalangan.
7.2. Pergi dan balik menggunakan kenderaan sendiri.
Kenderaan sendiri yang dimaksudkan ialah kenderaan yang dibawa oleh
murid sendiri seperti kereta, motorsikal, dan juga basikal.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 9
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
7.2.1. Memandu kereta:
Memastikan kereta ada insurans lengkap dengan cukai jalan dan
dalam keadaan sempurna.
Murid yang menggunakan kereta juga mesti mempunyai lesen
memandu.
Sentiasa memakai tali pinggang keledar ketika memandu.
Mematuhi peraturan lalu lintas di jalan raya.
Apabila tiba di sekolah, patuhi peraturan lalu lintas di sekolah.
Sekiranya berlaku kemalangan minta bantuan orang terdekat dan
laporkan segera kepada guru bertugas/pentadbir.
Seterusnya ikut panduan Tatacara Berlaku Kemalangan sekiranya
berlakunya berlaku kemalangan.
7.2.2. Menggunakan motorsikal:
Memastikan motorsikal ada cukai jalan dan insurans lengkap serta
dalam keadaan sempurna.
Murid yang menggunakan motorsikal juga mesti mempunyai lesen
memandu.
Memakai topi keledar dan pakaian yang boleh memantulkan
cahaya.
Jangan berlumba, bergandingan, bergurau senda semasa
menunggang atau membawa pembonceng lebih daripada seorang.
Apabila tiba di sekolah, patuhi peraturan lalu lintas di sekolah.
Sekiranya berlaku kemalangan minta bantuan orang terdekat dan
laporkan segera kepada guru/guru bertugas/pentadbir.
Seterusnya ikut panduan Tatacara Berlaku Kemalangan sekiranya
berlaku kemalangan.
7.2.3. Menggunakan basikal:
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 10
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Mahir menggunakan basikal dan pastikan basikal berkeadaan
sempurna.
Jangan bawa pembonceng.
Jangan berlumba.
Jangan bergurau senda
Jangan mengayuh terlalu laju.
Jangan bersaing-saing/bergandingan.
Setelah tiba di sekolah ikut lalu lintas sekolah.
Sekiranya berlaku kemalangan ikut Tatacara Berlaku
Kemalangan yang telah ditentukan.
7.3. Pergi dan balik dengan berjalan kaki:
7.3.1. Melintas jalan:
Cari tempat terdekat dan selamat untuk melintas jalan.
Hendaklah berdiri di atas kaki lima jalan .
Undur ke belakang 2 langkah apabila melihat kenderaan besar
Ikut arahan pengawal lalu lintas jika ada
Apabila hendak melintas jalan lihat kanan,lihat kiri dan kanan
semula. Melintas apabila sudah pasti tiada kenderaan.
7.3.2. Tempat yang selamat melintas jalan raya :
Lintasan pejalan kaki (lintasan zebra).
Laluan bawah.
Jejantas
Dekat lampu isyarat
Di tempat-tempat yang terdapat anggota polis, warden trafik dan
pengawal lalu lintas.
Jangan melintas jalan di celah-celah kenderaan.
7.3.3. Cara melintas jalan di lintasan pejalan kaki:
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 11
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Nampakkkan diri anda kepada pemandu kenderaan.
Setelah semua kenderaan berhenti, barulah melintas
dengan cermat.
7.3.4. Cara melintas jalan di lampu isyarat :
Melintas apabila lampu pejalan kaki berwarna hijau.
Apabila lampu hijau berkelip-kelip, jangan melintas. Jika sedang
melintas, teruskan melintas secepat mungkin.
7.3.5. Berjalan kaki di kawasan awam:
Gunakan kaki lima jalan sebelah kiri.
Jika tiada kaki lima, gunakan bahu jalan sebelah kanan.
Jangan bergandingan.
7.3.6. Berjalan kaki pada waktu hujan:
Pakai baju hujan supaya tidak menghalang pandangan hadapan
Berjalan dengan berhati-hati terutama di tempat-tempat yang
licin.
Sekiranya hujan terlalu lebat, tumpang berteduh di tempat
selamat seperti di pondok menunggu bas atau lain-lain bangunan.
Jangan berteduh di bawah pokok.
Jangan menggunakan payung ketika hujan terlalu lebat dan angin
kencang.
Jangan bermain-main dalam hujan.
7.3.7. Berjalan kaki di tempat sunyi/semak :
Berjalan dalam kumpulan sekurang-kurangnya dua orang.
Murid perlu ada pengetahuan seni mempertahankan diri.
Sekiranya berlaku kecemasan, jangan panik, menjerit meminta
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 12
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
tolong/cuba pertahankan diri/lari menyelamatkan diri.
Jika perlu melintas jalan, pandangan kanan, kiri dan kanan
sebelum melintas.
7.4. Dihantar oleh ibu bapa/penjaga:
7.4.1. Jika menggunakan kereta atau van pastikan pintu kenderaan
ditutup dengan sempurna sebelum kenderaan bergerak.
7.4.2. Gunakan tali pingang keledar/topi keledar.
7.4.3. Jangan bermain/bergurau semasa kenderaan bergerak.
7.4.4. Pastikan kenderaan telah berhenti sebelum turun/naik
kenderaan.
8. TATACARA JAWATANKUASA OPERASI:
8.1. Melaksanakan program-program mengenai keselamatan jalan raya
seperti taklimat, ceramah, tayangan video, melukis poster dan lain-lain
lagi.
8.2. Memberi penerangan mengenai keselamatan pergi dan balik sekolah
kepada ibubapa/penjaga melalui program-program tertentu seperti
mesyuarat PIBG.
8.3. Menyimpan rekod tentang pengangkutan murid ke sekolah.
8.4. Menyimpan rekod tentang kenderaan-kenderaan murid ke sekolah.
8.5. Menyediakan tempat letak kenderaan yang sesuai dan selamat untuk
murid
8.6. Menyediakan system lalu lintas dalam kawasan sekolah.
8.7. Mengadakan pemeriksaan ke atas kenderaan pelajar dengan kerjasama
pihak polis
8.8. Memastikan murid yang menggunakan kenderaan memiliki lesen
memandu, kenderaan memiliki cukai jalan dan insurans dan kenderaan
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 13
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
dalam keadaan sempurna.
8.9. Menyimpan rekod ibubapa/penjaga pelajar supaya mudah dihubungi di
waktu kecemasan.
8.10. Mendapatkan dan menyimpan kebenaran ibubapa/penjaga untuk
kegunaan semasa kecemasan.
8.11. Memaklum dan mempamerkan tatacara berkaitan.
8.12. Sekiranya berlaku kemalangan, ambil tindakan mengikut Tatacara
Berlaku Kemalangan yang telah ditentukan.
9. TATACARA IBUBAPA/PENJAGA:
9.1. Memastikan anak yang menggunakan kenderaan ke sekolah memiliki
lesen memandu, kenderaan memiliki cukai jalan dan insurans dan
kenderaan dalam keadaan sempurna.
9.2. Menemani anak semasa menunggu bas atau berjalan kaki dalam
keadaan gelap/hujan/sunyi sehingga keadaan selamat.
9.3. Mengingatkan/Menasihati anak supaya sentiasa berwaspada dengan
orang-orang yang tidak dikenali dan berhati-hati semasa pergi dan balik
sekolah.
9.4. Mengambil tahu waktu anak pergi dan balik sekolah dan menghubungi
pihak sekolah sekiranya anak lewat balik.
9.5. Memastikan anak memakai pakaian yang cerah atau pemantul cahaya
jika berjalan dalam keadaan gelap.
9.6. Memastikan anak berjalan secara berkumpulan jika melalui kawasan
yang semak/sunyi/gelap.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
14
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
A. Butiran Pelajar: BORANG KEMALANGAN
1. Nama
2. Kelas :…………………………………………………………………….
3. No K/P :…………………………………………………………………….
4. Alamat :…………………………………………………………………….
:…………………………………………………………………….
…………………………………………………………………….
B. Butiran Kemalangan:
1. Tarikh :…………………………………………..
2. Masa :…………………………………………..
3. Tempat :…………………………………………………………..
4. Jenis Kemalangan :………………………………………………………………………….
(seperti jatuh, kejutan elektrik, letupan dan sebagainya)
5. Jenis Kecederaan :………………………………………………………………………….
(seperti luka, patah, melecur dan sebagainya)
6. Anggota yang cedera :………………………………………………………………………………
7. Keterangan ringkas :………………………………………………………………………………
.………………………………………………………………………………
8. Tindakan diambil :………………………………………………………………………………
.………………………………………………………………………………
( ) Tarikh
CARTA ALIRAN TATACARA
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 15
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
APABILA BERLAKU KEMALANGAN DI DALAM /LUAR SEKOLAH
Kemalangan
Laporkan kepada guru bertugas
Rekod
Tidak Dapatkan rawatan kecemasan
Tentukan tahap kecederaan. Serius?
Ya
Bawa ke hospital
Maklum kepada penjaga
Kes polis?
Laporkan kepada polis
Sediakan laporan hospital dan polis
untuk tuntutan insuran
Selesai
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 16
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
2. KESELAMATAN MENJALANKAN AKTIVITI KOKURIKULUM
1. PENGENALAN:
Aktiviti kokurikulum adalah merupakan sebarang aktiviti yang dijalankan di luar kelas
yang tidak melibatkan waktu pembelajaran.
2. OBJEKTIF:
2.1. Tidak ada kemalangan berlaku semasa menjalankan aktiviti kokurikulum.
2.2. Memastikan aktiviti yang dijalankan,dirancang dengan mengambil kira tatacara
keselamatan dan mematuhi dasar Kementerian Pendidikan.
2.3. Memastikan pengurusan peralatan dan diri pelajar mengikut tatacara yang
disediakan.
3. PERANAN PELAJAR:
3.1. Mengikut arahan guru sepanjang aktiviti dijalankan.
3.2. Melaporkan dengan segera sebarang masalah yang timbul sepanjang aktiviti
dijalankan.
3.3. Mengikuti aktiviti yang dijalankan dengan mengutamakan aspak keselamatan.
Melaporkan taraf kesihatan diri kepada guru.
4. PERANAN GURU PENASIHAT:
4.1. Memberi kesedaran dan kefahaman kepada pelajar tentang pentingnya
keselamatan diri semasa menjalankan aktiviti kokurikulum melalui : -
Perhimpunan Mingguan
- Pengajaran dan Pembelajaran dalam kelas
- Edaran
Menerima aduan pelajar dan tindakan susulan.
4.2. Merekodkan semua aduan bagi sebarang insiden atau mereka yang disyaki
4.3. mempunyai niat jahat.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 17
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Memaklumkan kepada ibu bapa dan pihak berkenaan.
4.4. Menganalisis settiap kejadian.
4.5. Mengadakan peraturan yang jelas tentang keselamatan pelajar dalam aktivti
4.6. kokurikulum.
5. PERANAN IBU BAPA:
5.1. Mengambil tahu aktiviti kokurikulum yang diikuti oleh anak jagaan masing-
masing.
5.2. Meneliti dan mengisi boring-borang yang disediakan oleh pihak sekolah yang
berkaitan dengan aktiviti yang dijalankan.
5.3. Menandatangani borang pengesahan kebenaran untuk menjalankan aktivti.
Mengenalpasti guru-guru yang menguruskan aktiviti dan menyimpan nombor
5.4. telefon guru berkenaan/pihak sekolah.
6. SEMASA MENJALANKAN AKTIVITI KELAB & PERSATUAN:
6.1. Tatacara Pelajar:
Pelajar berada di bilik /tempat tepat pada masa yang ditetapkan.
Setiausaha merekodkan kehadiran ahli.
Pelajar hendaklah memakai pakaian yang ditetapkan oleh guru
penasihat.
Pelajar hendaklah mengikut arahan guru sepanjang aktivti dijalankan.
Sekiranya berlaku kecemasan/kemalangan hendaklah diberi rawatan
kecemasan dengan segera,dan laporkan pada guru.
Sekiranyan pelajar tidak dapat meneruskan aktivti,guru penasihat
hendaklah melaporkan kepada ibu bapa/penjaga,dan menghantar
pelajar pulang atau ke hospital.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 18
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
6.2. Tatacara Guru Penasihat:
6.2.1. Peka terhadap surat pekeliling yang diedarkan serta memahami
kandungannya.
6.2.2. Mematuhi tatacara tindakan sebelum,semasa dan selepas aktiviti
dijalankan.
6.2.3. Menyimpan rekod profil dan aktiviti pelajar serta sentiasa dikemaskini.
Memeriksa sebarang peralatan yang akan digunakan sebelum dan
6.2.4. selepas aktiviti dijalankan
Menggantikan peralatan yang tidak selamat atau yang tidak boleh
6.2.5. digunakan.
Menyimpan dan menyelenggara stok peralatan dengan baik.
6.2.6. Mengenalpasti pelajar yang tidak sihat atau mempunyai surat
6.2.7. pengesahan perubatan yang perlu mendapatkan pengecualian dari
sesuatu aktiviti.
Menyediakan surat makluman kepada ibubapa/penjaga tentang sesuatu
6.2.8. aktiviti yang dijalankan.
Mengedarkan borang kebenaran ibubapa/penjaga untuk dipenuhkan
6.2.9. dan dikumpulkan sebelum aktiviti dijalankan.
6.2.10. Hadir di tempat aktiviti 10 minit sebelum aktiviti dimulakan dan
mengawasi pelajar sepanjang masa untuk elakkan berlakunya sebarang
kejadian yang tidak diingini.
6.2.11. Mencatat kehadiran pelajar dalam Buku Penilaian kokurikulum setiap
pelajar.
6.2.12. Memastikan aktiviti yang dilakukan mengikut kesesuaian dan
kemampuan pelajar.
6.2.13. Memastikan kawasan yang digunakan sentiasa dalam keadaan yang
selesa dan selamat.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 19
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
6.3. Tatacara Ibubapa/penjaga:
6.3.1. Menandatangani surat kebenaran ibubapa/penjaga.
6.3.2. Memastikan anak berada dalam keadaan sihat.
6.3.3. Memaklumkan kepada pihak sekolah tentang taraf kesihatan anak
masing-masing.
6.3.4. Memastikan ada surat pengesahan doctor jika anak tidak dapat
mengikuti sebarang aktiviti.
6.3.5. Menyediakan pakaian dan kasut yang sesuai untuk anak menyertai
aktivti.
6.3.6. Mengetahui masa bermuka dan berakhirnya sesuatu aktiviti.
6.3.7. Mengambil tahu tempat aktiviti dijalankan.
6.3.8. Mengambil tahu guru yang menguruskan aktiviti supaya mudah
dihubungi.
3. KESELAMATAN PERKHEMAHAN/AKTIVITI LUAR SEKOLAH
1. PENDAHULUAN:
Kegiatan perkhemahan yang dijalankan di luar kawasan sekolah merupakan antara
aktiviti kokurikulum yang adakalanya melibatkan agensi luar dan dijalankan
dipersekitaran yang tidak menentu.
2. RASIONAL:
2.1. Kegiatan perkhemahan luar kawasan sekolah perlu dijalankan oleh
pihak sekolah untuk mendedahkan ilmu pengetahun yang tidak dapat diperolehi
di dalam bilik darjah kepada murid.
2.2. Mengubah suasana aktiviti supaya murid berminat untuk terus
mengikuti aktiviti kokurikulum.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 20
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
3. OBJEKTIF:
3.1. Tidak berlaku kemalangan semasa menjalankan aktiviti perkhemahan
di luar kawasan sekolah.
3.2. Memastikan aktiviti perkhemahan di luar kawasan sekolah yang dijalankan,
dirancang dengan mengambil kira tatacara keselamatan dan mematuhi dasar
Kementerian Pendidikan.
3.3. Memastikan pengurusan perkhemahan di luar kawasan sekolah mengikut
tatacara yang disediakan.
4. PERANAN MURID:
4.1. Mendapatkan kebenaran ibu bapa untuk mengikuti aktiviti yang dianjurkan.
Melaporkan taraf kesihatan diri kepada guru yang mengendalikan aktiviti.
4.2. Mengikut setiap arahan guru sepanjang aktiviti dijalankan.
4.3. Melaporkan dengan segera sebarang masalah yang timbul sepanjang aktiviti
dijalankan.
4.4. Mengikuti aktiviti yang dijalankan dengan mengutamakan aspek
keselamatan.
5. PERANAN GURU:
5.1. Memberi kesedaran dan kefahaman kepada murid tentang pentingnya
keselamatan diri semasa menjalankan aktiviti perkhemahan di luar kawasan
sekolah iaitu poster, perhimpunan mingguan, ceramah, pengajaran dan
pembelajaran dalam kelas, tayangan video dan edaran.
Menerima aduan pelajar dan mengambil tindakan susulan
5.2. Merekodkan semua aduan bagi sebarang insiden
5.3. Memaklumkan kepada pihak pentadbir sekolah dan ibu bapa
5.4. Menganalisa setiap kejadian
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 21
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
5.5. Mengadakan peraturan yang jelas tentang keselamatan murid sewaktu
5.6. menjalankan aktiviti perkhemahan.
6. PERANAN IBU BAPA:
6.1. Mengambil tahu aktiviti yang diikuti oleh anak jagaan masing-masing.
6.2. Meneliti dan mengisi borang-borang yang disediakan oleh pihak sekolah yang
berkaitan dengan aktiviti yang dijalankan.
6.3. Menandatangani borang-borang berkaitan untuk menjalnkan aktiviti.
6.4. Menyediakan bahan keperluan anak jagaan sepanjang aktiviti dijalankan.
Mengenalpasti guru-guru yang menjalankan aktiviti dan menyimpan nombor
6.5. telefon guru berkenaan dan pihak sekolah.
SEKOLAH KEBANGSAAN PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
Jalan P9A, Presint 9,
62250 W. Persekutuan, Kod Sekolah:WBA2006
Putrajaya Tel: 03-88889830 Fax: 03-88889857
Email:[email protected]
__________________________________________________________________________
Ruj. Kami: SKPP9(2).( )
…………………………………………. Tarikh :
...........…………………………………..
Tuan/Puan,
KEBENARAN MENGIKUTI PROGRAM PENDIDIKAN
Dengan hormatnya perkara di atas dirujuk. Dimaklumkan anak/ jagaan tuan
…………………………………….................. dari Tingkatan .................................. telah dipilih untuk
menyertai program / aktiviti seperti berikut:
Program / aktiviti :...................................................................................
Tarikh :................................................................................ ...
Masa :...................................................................................
Tempat :...................................................................................
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 22
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Anjuran :...................................................................................
2. Pihak sekolah akan mengambil tindakan sewajarnya bagi memastikan keselamatan para
pelajar terjamin. Kerjasama daripada pihak tuan agar menasihati anak/ jagaan tuan mematuhi
peraturan tersebut.
3. Sila kembalikan surat kebenaran ibubapa / penjaga yang dilampirkan bersama-sama surat
ini.
Sekian. Terima kasih.
“BERKHIDMAT UNTUK NEGARA”
Saya yang menurut perintah,
.............................................................
Guru Besar,
SK Putrajaya Presint 9(2)
WP Putrajaya.
3.1. KESELAMATAN PERKHEMAHAN DI LUAR KAWASAN SEKOLAH
1. RASIONAL:
Kemalangan di kawasan perkhemahan seringkali berlaku akibat tiada perancangan
yang rapi, kurang pengetahuan dan tiadanya peraturan yang jelas. Pegawai-
pegawai yang mengendalikan sering lalai, lambat bertindak serta tidak bertindak
mengikut landasan yang betul.
2. OBJEKTIF:
Kertas kerja ini menurunkan beberapa panduan bagi mengelakkan kemalangan
daripada berlaku di kawasan perkhemahan.
3. PERATURAN PERKHEMAHAN:
Setiap ahli wajib mendapat kebenaran ibubapa/penjaga
Tidak dibenarkan keluar kawasan, kecuali mendapat kebenaran komandan kem.
Dilarang berhubung dengan orang luar semasa perkhemahan
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 23
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Dilarang mengganggu dan merosakkan tanaman serta kawasan persekitaran
Tidur apabila arahan diberi kecuali yang berkawal
Setiap ahli mesti menetapi masa
Setiap ahli mesti menjalankan aktiviti yang dirancang
Barang-barang berharga tidak dibenar dibawa. Oleh itu barang tersebut
hendaklah diserahkan kepada urusetia.
4. PERATURAN AM-KESELAMATAN:
4.1. Punca-punca Kemalangan:
a. Kelalaian
b. Suasana tempat yang tidak kondusif
c. Pengurusan pentadbiran yang tidak cekap dan tidak jelas
d. Mutu bahan yang rendah
e. Pakaian yang tidak sesuai
4.2. Keselamatan orang lain:
a. Tiada isyarat atau tanda amaran
4.3. Keselamatan alat dan mesin:
a. Pemasangan wayar,suis dan fius yang tidak sempurna
b. Pembumian yang tidak sempurna.
c. Bahaya renjatan elektrik
4.4. Keselamatan Kebakaran:
a. Alat pemadam yang boleh berfungsi
b. Peraturan dan langkah-langkah mencegah kebakaran
c. Isyarat dan papan tanda
4.5. Langkah-langkah keselamatan meliputi Fasa-fasa Perkhemahan :
a. Pra-perkhemahan
b. Semasa Perkhemahan
c. Pasca Perkhemahan
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 24
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
5. PRA-PERKHEMAHAN
LANGKAH-LANGKAH MENGADAKAN PERKHEMAHAN:
1. Menubuhkan Jawatankuasa Perkhemahan. Jawatankuasa yang dicadangkan
ialah Pengerusi, Setiauasaha, Bendahari, Ahli Jawatankuasa yang terdiri
daripada Kem Komandan, Keselamatan, Peralatan dan Pengangkutan.
2. Mengadakan mesyuarat untuk menentukan: tarikh, masa,tempat, bilangan
ahli, kewangan, dan pengangkutan.
3. Mendapatkan kebenaran mengadakan perkhemahan dari Pengetua.
4. Membuat pemeriksaan tapak perkhemahan
1.1. Menilai keseluruhan kawasan perkhemahan.
2.2. Menilai topografi kawasan
3.3. Memastikan kawasan terdapat kemudahan asas seperti air.
4.4. Membuat plan kawasan perkhemahan (Rujuk contoh Lampiran Z)
5. Jika perkhemahan hendak diadakan di luar kawasan sekolah kebenaran dari
Pegawai Pendidikan Daerah hendaklah diperolehi melalui borang khas yang
dimajukan dalam 6 salinan dan 6 minggu sebelum bertolak.
6. Setiausaha juga perlu mendapatkan kebenaran dari tempat-tempat yang
ingin diadakan perkhemahan/lawatan.
7. Menyedikan surat kebenaran dai ibubapa/penjaga. Pelajar yang tidak
menyediakan borang ini hendaklah disingkir dari mendapatkan insuran
peserta (rujuk lampiran y).
8. Mendapatkan permit perjalanan dari Jabatan Pengangkutan Jalan.
(Kebanyakkan syarikat bas mengusahakan permit ini sendiri.)
9. Jika perkhemahan/ lawatan hendak melibatkan aktiviti air atau berhampiran
air, minima seorang guru mestilah memepunyai sijil Gangsa/Bronze dari
Persatuan Penyelamat kelemasan Diraja/Royal Life Saving Society. Rujuk
peraturan rombongan 1961.
10. Memaklumkan tentang lawatan serta memberi satu salinan program kepada
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 25
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Balai Polis, Ketua Kampong, Penghulu atau Ketua Masyarakat berdekatan.
6. MENUBUHKAN JAWATANKUASA BERTINDAK:
1. Ketua Perkhemahan
1.1 Membantu guru pemimpin/penasihat
1.2 Membantu mengendalikan aktiviti
2. Quarter Master
2.1 Membantu mengagih makanan
2.2 Memastikan setiap ahli mendapat bekalan
2.3 Menjaga peralatan
3. Pertolongan Cemas
3.1 Menyediakan dan memeperlengkap pengisian Peti Pertolongan Cemas
3.2 Memberi pertolongan cemas sebelum doktor tiba atau menghantar
mangsa ke hospital
4. Tugas-tugas Khas
4.1 Melantik Ketua Am (Penghulu)
4.2 Melantik Ketua-ketua kumpulan kecil
5. Lain-lain jawatankuasa yang difikirkan perlu.
6. PERALATAN KUMPULAN (PUSAT) YANG PERLU ADA: Semak
Bil. Perkara
1. Khemah Utama Serta Alas
2. Khemah Ibadat
3. Khemah Urusetia
4. Khemah Quarter Master
5. Dapur
6. Lampu dan Bahan Bakar Secukupnya
7. Lampu Suluh untuk Kawalan Malam
8. Dinding tandas
9. Dinding Bilik Air
10. Tali Secukupnya
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 26
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
11. Alatan Aktiviti
12. Cangkul
13. Pencebak
14. Tukul Besi
15. Gergaji
16. Parang
17. Belerang
18. Kotak ubat
19.
7. PERALATAN INDIVIDU: Semak
Bil. Perkara
1. Pakaian:
Pakaian Seragam
2. Pakaian Aktiviti
3. Kasut dan selipar yang tahan air
4. Pakaian mandi dan tuala
5. Pakaian Khusus Untuk Cuaca Tertentu
6. Pakaian Aktiviti tertentu
7. Buku Log Dan Alat Tulis
8. Cawan, Pinggan, Sudu
9. Kebersihan Diri:
Sabun
10. Berus Gigi dan Ubat Gigi
11. Minyak Rambut Dan Sikat
12. Alat Keselamatan:
Wisel
13. Lampu Suluh
14. Baju Hujan
15. Ubat Persendirian
Contoh: Ubat Asthma
16. Alat Masak:
Periuk
17. Kuali
18. Sudu dan sudip
19. Mancis
20. Pisau
21. Alatan lain:
Plastik sampah
22. Plastik pakaian basah
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 27
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
23. Tikar
24. Khemah
25. Tali
26. Ubat tambahan
Plaster
27. Krim/Losyen kulit
28. Ubat anti-serangga
8. PEMILIHAN KAWASAN PERKHEMAHAN:
1. Ada sumber air
2. Persekitaran tidak bahaya:
2.1 Bahaya binatang buas
2.2 Bahaya pokok tumbang/ranting patah
2.3 Air pasang/ Surut
2.4 Air curahan dari ulu
2.5 Alur-alur air
2.6 Kawasan nyamuk
9. 1. SEMASA PERKHEMAHAN:
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 28
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
A. Mendirikan Khemah
1. Memilih tapak individu
1.1 Jauhkan dari pokok berpotensi tumbang/patah
1.2 Perjalanan matahari (sisi khemah menghala matahari)
1.3 Arah angin (sisi khemah menghala angin)
1.4 Kerataan tapak
1.5 Binaan alur atau longkang di sekeliling khemah (menghindar
takungan air jika hujan)
1.6 Membuang tali-tali yang tidak berguna pada laluan
1.7 Memastikan peralatan tajam ditempatkan digejet berkaitan
1.8 Membuang tunjang dan ranting pada persekitaran khemah
1.9 Menabur belerang disekeliling khemah untuk mengelak dari
lipan/ular
2. Memilih tapak khemah am
2.1 Memilih utama
2.2 Memilih tapak memasak/dapur
2.3 Tempat simpanan barang/peralatan
2.4 Tempat simpanan bekalan makanan
B. Gejet:
Gejet perlu dibuat di dalamkawasan khemah untuk mengurus alat-alat
perkhemahan supaya teratur. Antara gejet-gejet yang perlu ada ialah
1. Tempat pinggan
2. Tempat perkakas tajam.
3. Penyidai kain
4. Tempat makan
5. Tempat kasut.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 29
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
10. PASCA PERKHEMAHAN:
1. Membersih dan mengering khemah
2. Menyimpan dan memulang barang dan peralatan
3. Laporan perkhemahan dan mesyuarat akhir
4. Pembentangan penyata kira-kira
5. Ucapan lisan atau bertulis tanda terima kasih kepada yang berkenaan.
11. PERTOLONGAN CEMAS
1. Melantik seorang/lebih pegawai yang mahir dalam pertolongan cemas
2. Memastikan alat-alat dan peti pertolongan cemas kemaskini
3. Memaklumkan langkah-langkah keselamatan
4. Mengadakan latihan-latihan dalam rawatan pertolongan cemas/bantu mula
4.1. Luka pada kulit
4.2. Luka berdarah
4.3. Rawatan renjatan elektrik
4.4. Rawatan patah
4.5. Pemulihan pernafasan
4.6. Pemulihan pernafasan dan peredaran darah
5. Keselamatan diri
5.1 Menjaga keselamatan diri
5.2 Berdisiplin semasa menjalankan aktiviti
5.3 Memakai pakaian keselamatan
5.3.1 Pelindung mata (goggle), kepala (topi keledar), tangan (sarung
tangan),
5.3.2 Tali pinggang keselamatan termasuk ‘seat harness’ dan ‘body
harness’
5.3.3 Pakaian sejuk seperti baju hujan dan wind breaker
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 30
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Prinsip-prinsip asas pertolongan cemas:
1. Memastikan keadaan persekitaran selamat
2. Segera menilai situasi dan punca
3. Melakukan proses menyelamat secara tertib, segera dan tenang
4. Memulih pernafasan jika berkemampuan
5. Mengenalpasti pendarahan mangsa
6. Tenangkan mangsa
7. Jangan biarkan orang berkumpul di sekeliling mangsa
8. Dapatkan bantuan perubatan
Kaedah-kaedah menyelamat:
1. Pernafasan mulut ke mulut (EAR)
2. Kaedah Holger-Nielson
3. Kaedah Selvester
4. Kaedah Cardiopulmonary Resuscitation (CPR)
5. Berbagai balutan.
Tindakan Awal RICE Prosedur Dr ABC
Prosedur TOTAPS
Teknik EAR
Teknik CPR
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 31
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Prosedur Dr ABC
1. DANGER (BAHAYA)
Semasa mendekati mangsa, pastikan keadaan persekitaran tidak bahaya kepada
mangsa/penyelamat. Jika tidak selamat pindahkan mangsa.
2. RESPONSE (TINDAK BALAS- KEPADA CAHAYA, SUARA, BUNYI, SENTUH
BAU /RASA)
Periksa mangsa sama ada mangsa sedar/tidak.
Jika sedar tanya apa berlaku. Jika tidak, tepuk bahu mangsa
3. AIRWAYS (SALURAN UDARA)
Pastikan saluran udara tidak tersekat oleh lidah, muntah /benda asing.
4. BREATHING (PERNAFASAN)
Pastikan adanya pernafasan melalui hidung/mulut. Rendahkan telinga ke
hidung&mulut mangsa mata melihat pergerakan dada.
Jika tidak, lakukan EAR-mulut ke mulut. Tutup hidung dan tiup 2X ke mulut mangsa.
Rasa sama ada udara keluar dari mulut mangsa atau ada gerakan turun naik dada.
5. CIRCULATION (EDARAN DARAH)
Periksa nadi karotid. Jika ada nadi lakukan no.4. Jika tiada nadi,= jantung tidak
bergerak. Lakukan CPR
1. Cari tapak kompressi. 2jari di atas lekuk sternum.
2. Gengam 2 tangan
3. Luruskan siku
4. Tekan +-5cm, sebanyak 15X (Kadar 1234x1234x)
5. Mulut ke mulut 2X
6. Teruskan hingga pulih
7. Periksa nadi setiap 3 minit
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 32
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Prosedur TOTAPS (Jika mangsa sedar)
1. TALK (bercakap) : Bercakap, tanya, tenangkan
2. OBSERVE (Perhati) : Perhati tanda-tanda luka, pendarahan, lebam, bengkak
3. TOUCH (Sentuh) : Sentuh, rasa tulang, nilai keseriusan
4. ACTIVE (Aktif) : Mangsa dapat menggerakkan anggota yang sakit
5. PASSIVE (Pasif)
Mangsa tidak dapat mengerakkan anggota yang sakit atau boleh menggerakkan
anggota tetapi secara bantuan orang lain.
6. SKILL (Kemahiran)
Mangsa dapat melakukan pergerakkan anggota yang melibatkan kemahiran dalam
permainan bertujuan menentukan sejauh mana kecederaan yang dialami.
Tindakan awal R.I.C.E
1. REST - Rehatkan bahagian yang cedera
2. ICE - Menggunakan ais pada bahagian yang cedera.
Ais mengecilkan kapilari darah bagi menghentikan pendarahan dalaman
3. COMPRESSION - Membalutkan bahagian yang cedera
-Balutan dengan grip sejuk dan longgar
4. ELEVATION - Meninggikan bahagian yang cedera melebihi paras jantung
TEKNIK EAR (Expired Air Resuscitation)
Pastikan adanya pernafasan mangsa melalui hidung/mulut. Jika tiada nafas
rendahkan telinga penyelamat ke hidung&mulut mangsa, mata melihat pergerakan
dada.
Jika tiada nafas, lakukan EAR-mulut ke mulut. Tutup hidung dan tiup 2X ke mulut
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 33
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
mangsa. Rasa sama ada udara keluar dari mulut mangsa atau ada gerakan turun
naik dada.
TEKNIK CPR (CardioPulmonary Resuscitation)
Cari tapak kompressi. 2jari di atas lekuk sternum.
Gengam 2 tangan
Luruskan siku
Tekan +-5cm, sebanyak 15X (Kadar 1234x1234x)
Mulut ke mulut 2X
Teruskan hingga pulih
Periksa nadi setiap 3 minit/3 Set CPR
4. KESELAMATAN SEMASA BENCANA ALAM
1. PENDAHULUAN:
SMK Seri Perak , Teluk Intan terdedah kepada perubahan-perubahan iklim yang akan
menyebabkan berlakunya bencana alam seperti banjir, kebakaran, jerebu, ribut
taufan dan sebagainya . Kesan daripada perubahan cuaca tersebut akan membawa
kepada berlakunya wabak penyakit . Justeru, langkah-langkah keselamatan perlu
diambil untuk menghadapi segala kemungkinan ketika berlaku bencana tersebut .
2. OBJEKTIF:
2.1. Mengambil langkah-langkah keselamatan untuk menghindari kemalangan di
kalangan warga SEMARAK.
2.2. Menyediakan peraturan bagi menghadapi bencana alam secara selamat.
Mengadakan latihan menghadapi bencana alam.
2.3. Menjadikan warga SEMARAK sentiasa prihatin dan bersedia menghadapi
2.4. kecemasan.
Mewujudkan permuafakatan dan perasaan bertanggungjawab di kalangan
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 34
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
2.5. warga SEMARAK dan masyarakat sekitar ketika menghadapai bencana alam.
3. SENARAI BENCANA ALAM YANG DIBERI PERHATIAN:
3.1. Banjir
3.2. Kebakaran
3.3. Perubahan cuaca
3.4. Wabak penyakit
4. PERANAN JAWATANKUASA:
4.1. Menubuhkan jawatankuasa kecemasan.
4.2. Menyediakan peraturan menghadapi bencana alam dengan selamat.
4.3. Mengadakan latihan kecemasan , seperti kawad kebakaran , sekurang-
4.4. kurangnya dua kali setahun.
4.4. Memberi peringatan dan arahan kepada warga SEMARAK dari semasa ke
semasa.
4.5. Bertindak mengawal keadaan supaya tidak panik dan kelam kabut.
4.6. Memastikan semua murid berada di tempat selamat dan guru kelas
menyemak jadual kedatangan murid serta mencari pelajar yang tiada di
tempat yang ditetapkan .
4.7. Menyediakan jaket keselamatan.
4.8. Meminta bantuan daripada pihak tertentu seperti polis , tentera , dan bomba ,
jika perlu.
4.9. Memastikan pihak Persatuan Bulan Sabit Merah sentiasa bersedia untuk
memberi pertolongan cemas jika berlaku kemalangan atau Kecederaan .
4.10. Melaporkan bencana yang dihadapi kepada JPN/PPD/PIBG/Ketua Komuniti.
Memastikan semua suis elektrik dipadamkan ketika berlaku bencana .
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 35
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
5. PERANAN MURID:
5.1. Jangan panik.
5.2. Patuhi peraturan dan arahan yang diberikan.
5.3. Menutup semua suis elektrik.
5.4. Berpindah ke tempat tinggi yang lebih selamat , jika berlaku banjir , atau
bergerak ke tempat yang telah ditetapkan dalam keadaan teratur apabila
berlaku kebakaran.
5.5. Memberi pertolongan kepada kawan yang memerlukan bantuan.
5.6. Melaporkan sebarang insiden yang tidak diingini dengan segera kepada guru
atau kaunselor sekolah.
6. PERANAN IBU BAPA:
6.1. Sentiasa mengikuti perkembangan semasa mengenai laporan kaji cuaca dan
amaran banjir.
6.2. Menghubungi pihak sekolah yang terlibat untuk mendapat maklumat terkini.
Memberi bantuan dan kerjasama kepada pihak sekolah semasa banjir.
4.1. KESELAMATAN SEMASA BANJIR
1. Definisi:
Banjir merupakan satu keadaan apabila sesuatu kawasan ditenggelami air atau
lumpur . Banjir boleh dikategorikan kepada :
1.1. Banjir Kilat – berlaku akibat hujan lebat yang berterusan dan sistem
perparitan yang tidak sempurna di sesuatu kawasan
1.2. Banjir Lumpur - aliran air deras bercampur lumpur dari arah tanah tinggi
ke kawasan lembah
1.3. Banjir Musim Tengkujuh – berlaku akibat hujan yang turun secara
berterusan di musim tengkujuh
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 36
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
2. Apa yang perlu dilakukan ketika berlaku:
2.1. Banjir kilat :
Jangan panik
Tutup atau matikan semua suis
Guru hendaklah membawa murid ke tempat selamat
Guru kelas/ketua kelas memastikan bilangan murid mencukupi
Cari murid yang tidak ada di tempat selamat .
Bawa barangan atau dokumen peribadi yang penting sahaja
Ikut arahan guru
Lapor diri kepada ketua kelas/guru kelas sewaktu di tempat selamat
Guru hendaklah menghubungi pihak penjaga
Guru hendaklah menghubungi pihak bomba dan penyelamat serta unit
pertolongan cemas .
Nombor Telefon Bomba : 994
Murid tidak perlu pergi ke sekolah sekiranya keadaan banjir membahayakan
pada hari berikutnya .
Jika keadaan banjir sangat membahaya , semua murid hendaklah berada di
tempat yang selamat di sekolah sehingga mendapat bantuan daripada pihak
polis/tentera/pasukan penyelamat atau sehingga banjir surut .
2.2. Banjir Lumpur : (Sekolah di tepi sungai/lereng bukit/di atas bukit)
2.3. Banjir Musim Tengkujuh:
Simpan semua dokumen penting dan barangan berharga di tempat selamat
Jangan panik
Tutup atau matikan semua suis
Berpindahlah ke tempat yang lebih selamat
Sentiasa mematuhi arahan daripada pihak berkuasa Bilik Gerakan Banjir
Jika diarah berpindah bawa bersama barangan atau dokumen peribadi yang
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 37
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
penting sahaja
Murid hendaklah memberitahu pihak sekolah tentang keadaan banjir di
tempatnya .
CARTA ALIRAN TATACARA MURID MENGHADAPI BANJIR
Tutup semua suis elektrik
Berpindah ke tempat tinggi
yang lebih selamat mengikut arahan guru
Lapor jika ada sebarang
Insiden yang tidak diingini
Kepada guru , kaunselor ,
pengetua/guru besar
TAMAT
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 38
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
CARTA ALIRAN TATACARA GURU MENGHADAPI BANJIR
Bunyikan loceng kecemasan
Maklumkan kepada JPN/PPD/Polis
Padamkan suis
Beri arahan kepada murid
supaya bergerak ke tempat selamat
Semak jadual kedatangan pelajar
Kawal – lapor dan cari
Lapor kepada PPD/JPN/Polis
MANUAL SEKOLAH SELAMAT TAMAT
39
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
4.2. KESELAMATAN MURID SEMASA KEBAKARAN
1. Definisi:
Kebakaran yang berlaku mungkin disebabkan oleh litar pintas ,
pembakaran terbuka atau kecuaian pengguna.
2. Jika berlaku kebakaran:
2.1. Jangan panik dan laporkan kepada guru sekiranya ada kelihatan
tanda-tanda kebakaran .
2.2. Tutup suis utama.
2.3. Ketepikan kerusi meja supaya ada ruang laluan.
2.4. Segera tinggalkan kelas dalam keadaan teratur apabila mendengar
loceng kecemasan.
2.5. Jangan lari ke bilik air.
2.6. Ikut laluan kecemasan seperti yang telah ditetapkan dalam plan
kawad kebakaran.
2.7. Berhimpun di tempat yang telah ditetapkan mengikut kelas supaya
ketua kelas boleh menyemak bilangan murid dan memastikan ianya
menyamai jumlah pelajar yang hadir pada hari itu .
2.8. Laporkan kepada guru sekiranya bilangan ahli kelas tidak akur
dengan jumlah yang hadir.
2.9. Menjerit meminta tolong sekiranya terperangkap dalam kebakaran.
2.10. Pentadbir sekolah hendaklah menghubungi bomba: 994
Guru atau pasukan kadet bomba boleh menggunakan alat pemadam
api sekiranya kebakaran kecil sahaja yang berlaku.
2.11. Hantar murid yang mengalami kecederaan , jika ada , ke hospital dan
hubungi penjaganya dengan segera .
2.12. Buat laporan polis jika kecederaannya serius.
2.13. Buat tuntutan insurans kebakaran takaful dengan menyediakan:
2.14. Slip hospital , Laporan polis, Borang takaful yang lengkap diisi.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 40
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
CARTA ALIRAN TATACARA GURU MENGHADAPI KEBAKARAN
Bunyikan loceng kecemasan
Maklumkan kepada JPN/PPD/Bomba
Tutupkan suis utama
Beri arahan kepada murid
supaya bergerak ke tempat selamat
dalam keadaan teratur
Semak jadual kedatangan pelajar
Kawal – lapor dan cari
Hantar pelajar yang cedera
ke hospital dan hubungi
penjaga dengan segera
MANUAL SEKOLAH SELAMAT TAMAT
41
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
CARTA ALIRAN TATACARA MURID MENGHADAPI KEBAKARAN
Tutup semua suis elektrik
Ketepikan semua meja dan kerusi
supaya ada ruang laluan
Segera tinggalkan kelas
dalam keadaan teratur
ke tempat yang telah ditetapkan
dalam pelan kawad kebakaran
Lapor kepada guru jika ada
rakan yang tiada dalam barisan
TAMAT
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 42
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Sekolah Kebangsaan Putrajaya Presint 9(2)
Sekolah Berprestasi Tinggi
Wilayah Persekutuan Putrajaya
TATACARA KAWAD
KECEMASAN DAN KEBAKARAN
MATLAMAT
Memastikan nyawa dan keselamatan para pelajar dan kakitangan sekolah terselamat dari ancaman
kecemasan dan kebakaran.
OBJEKTIF
Pelajar-pelajar dan kakitangan sekolah dapat meninggalkan bangunan yang terbakar dalam masa
90 saat.
JADUAL KAWAD KECEMASAN DAN KEBAKARAN
Diedarkan sekurang-kurangnya sekali setahun. Sekali dalam bulan Januari – Mei atau kali kedua
dalam bulan Jun – September.
TATACARA KERJA
A. Sekiranya berlaku kebakaran :
a. Bunyikan siren atau loceng isyarat kebakaran yang paling hampir.
b. Gunakan alat pemadam api yang sedia ada sekiranya api itu masih kecil dan tidak
berbahaya.
c. Tahu cara bergerak dalam asap dan keluar dari kelas ke tempat selamat dengan
panduan laluan keselamatan.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 43
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
B. Bila terdengar bunyi siren atau loceng isyarat kebakaran
a. Guru yang bertanggungjawab hendaklah menghuungi pihak bomba dengan segera.
b. Guru atau ketua kelas akan mengetuai pergerakan mengosongkan bangunan seperti
arahan dan keluar mengikut laluan keselamatan, serta guru menentukan tiada
seorangpun pelajar memeasuki bengunan itu sehinggalah mendapat pengesahan
pegawai bomba bertugas bahawa bangunan adalah selamat.
c. Pintu-pintu dan tingkap-tingkap hendaklah ditutup semasa pelajar hendak
meninggalkan kelas-kelas.
d. Panggilan baris (nama-nama pelajar) hendaklah dibuat ditempat berkumpul
berdasarkan Jadual Kedatangan pada hari tersebut oleh guru tingkatan atau ketua kelas.
e. Sekiranya ada pelajar yang hilang maka guru atau ketua kelas hendaklah segera
memeberitahu AJK Sekolah Selamat atau Pegawai Bomba untuk tindakan selanjutnya.
TEMPAT BERKUMPUL PARA PELAJAR
i. Blok A, B, C, D, E, F dan G berkumpul di Gelanggang serbaguna berdekatan
dengan tempat letak kenderaan pelajar.
ii. Blok H, I, J, K dan L berkumpul di Gelanggang Perhimpunan.
iii. Blok Asrama Putera dan Blok Asrama Puteri berkumpul di Tapak Letak
Kereta di Hadapan Dewan Kuliah.
iv. Sila rujuk Pelan Pergerakan dan Laluan Keselamatan yang ada.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 44
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
Sekolah Kebangsaan Putrajaya Presint 9(2)
Sekolah Berprestasi Tinggi
Wilayah Persekutuan Putrajaya
TATACARA KAWAD
KECEMASAN DAN KEBAKARAN
1. Sekiranya berlaku kebakaran
a. Bunyikan siren atau loceng isyarat kebakaran yang paling dekat dengan
anda.
b. Gunakan alat pemadam api yang ada sekiranya api itu kecil dan tidak
merbahayakan anda.
c. Keselamatan para pelajar perkara yang paling diuatamakan daripada
benda-benda lain.
2. Bila terdengar bunyi siren atau loceng isyarat kebakaran
a. Pegawai atau guru yang bertanggungjawab hendaklah menghubungi pihak
bomba dengan segera.
b. Guru atau ketua kelas akan mengetuai pergerakan mengosongkan
bangunan seperti arahan dan keluar mengikut arah kecemasan kebakaran.
c. Panggilan baris hendaklah dibuat di tempat berkumpul
3. Tempat berkumpul para pelajar
a. Blok A, B, C, D, E, F, dan G dikehendaki berkumpul di Gelanggang
Serbaguna berdekatan tempat letak kenderaan pelajar.
b. Blok H, I, J, K, dan L dikehendaki berkumpul di Gelanggang Perhimpunan.
c. Blok Asrama Putera dan Blok Asrama Puteri dikehendaki berkumpul di
Tapak Letak Kereta di Hadapan Dewan Kuliah.
d. Sila rujuk Plan Pergerakan.
P/S :Adalah menjadi kewajipan para guru untuk melaksanakan tugas-tugas yang telah
ditentukan semasa kejadian kecemasan serta menentukan tidak ada seorangpun
memasuki bangunan itu sehinggalah mendapat pengesahan pegawai bomba
bertugas bahawa bangunan itu selamat.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 45
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
4. Mengosongkan bangunan
a. Semua penghuni hendaklah keluar ke tempat berkumpul dengan cepat dan
licin tanpa kekecohan.
b. Guru hendaklah mengelolakan pengosongan bangunan dengan cepat dan
licin tanpa kekecohan.
c. Pintu-pintu dan tingkap-tingkap hendaklah ditutup semasa pelajar hendak
meninggalkan kelas atau dewan.
d. Pelajar-pelajar hendaklah keluar dan berkumpul di tempat yang telah
ditetapkan dan berbaris mengikut kelas masing-masing.
e. Panggilan nama-nama pelajar hendaklah dilakukan oleh guru kelas
berdasarkan Jadual Kedatangan.
f. Nama-nama pelajar yang tidak ada di situ hendaklah diberitahu dengan
segera kepada pegawai bomba yang bertugas.
g. Guru dan para pelajar harus tahu menggunakan alat mencegah kebakaran
serta cara bergerak dalam asap dan laluan kecemasan.
4.3. KESELAMATAN SEMASA PERUBAHAN CUACA
1. Definisi:
Perubahan cuaca berlaku apabila cuaca panas bertukar kepada hujan dan
sebaliknya .
2. Keadaan Cuaca:
2.1. Kemarau/Panas Berpanjangan:
Keadaan panas berpanjangan akibat hujan tidak turun dalam jangka
masa yang panjang , suhu meningkat , bumi kering , udara berdebu ,
tumbuh-tumbuhan kering dan mudah berlaku kebakaran .
Cara untuk mengatasinya ialah:
a. Elakkan aktiviti luar.
b. Perlu banyak minum air.
c. Sekiranya ada tanda-tanda gangguan kesihatan , dapatkan rawatan
doktor dengan segera.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 46
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
2.2. Jerebu :
Satu keadaan apabila ruang udara diselubungi dengan debu akibat
daripada pembakaran terbuka , asap daripada kenderaan , kilang , dan
sebagainya .
Cara untuk mengatasinya ialah:
a. Elakkan daripada melakukan pembakaran terbuka.
b. Gunakan topeng penutup hidung.
c. Elakkan daripada terdedah kepada udara luar
d. Sentiasa memasang lampu apabila menunggang basikal atau
motosikal.
e. Jangan pakai pakaian berwarna gelap.
f. Perlu banyak minum air
g. Sekiranya ada tanda-tanda gangguan kesihatan , dapatkan
rawatan doktor dengan segera.
2.3. Hujan:
Cara untuk mengatasinya ialah:
a. Jangan bermain hujan.
b. Jangan berpayung ketika menunggang basikal atau motosikal.
c. Sentiasa bersedia membawa baju hujan / payung bagi pejalan
kaki.
d. Berjalan dengan cermat kerana jalan licin dan mudah tergelincir
e. Jika menggunakan paying , pegang paying dengan betul supaya
tidak menghalang pandangan hadapan dan gunakan payung
yang berwarna terang.
2.4. Ribut , Puting Beliung , dan Angin Kencang:
Tiupan angin kencang yang boleh mengakibatkan kemusnahan
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 47
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
bangunan, harta benda , tumbuh-tumbuhan , dan mengancam nyawa .
Keadaan ini lazimnya berlaku secara serta merta dan dalam tempoh
sekelip mata .
Cara untuk mengatasinya ialah:
a. Jangan panik.
b. Murid hendaklah berada di dalam kelas atau di tempat selamat ,
seperti di dalam dewan.
c. Tutup tingkap dan pintu.
d. Patuhi arahan pihak sekolah.
e. Jauhkan diri dari tempat yang memungkinkan berlaku kemalangan
seperti berlindung di bawah pokok besar , bangsal terbuka dan
tempat-tempat tinggi.
f. Utamakan keselamatan diri – sekiranya perlu berpindah , bawa
dokumen penting sahaja .
g. Jauhkan diri daripada bahan api , bahan logam , cermin , dan
tingkap yang bercermin .
h. Jangan bermain di padang atau di tempat-tempat lapang.
i. Pentadbir hendaklah mendapatkan bantuan daripada pihak
berkenaan sekiranya berlaku kecederaaan atau kemalangan.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 48
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
CARTA ALIRAN TATACARA MURID MENGHADAPI RIBUT TAUFAN
Tutup semua pintu dan tingkap
dan duduk di dalam kelas
Jauhkan diri daripada bahan-bahan
logam ,cermin , atau
tingkap bercermin
Patuhi arahan pihak sekolah
TAMAT
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 49
SK PUTRAJAYA PRESINT 9(2)
SEKOLAH BERPRESTASI TINGGI
WP PUTRAJAYA
4.4. KESELAMATAN MURID SEMASA BERLAKU WABAK PENYAKIT
1. Definisi:
Wabak penyakit berlaku akibat daripada jangkitan kuman dan pencemaran pada
makanan kerana kurang penjagaan kebersihan diri dan kebersihan kawasan
persekitaran.
2. Jenis Wabak Penyakit:
2.1. Penyakit Berjangkit:
Penjaga wajib memaklumkan taraf kesihatan murid kepada pihak sekolah.
Dapatkan surat kebenaran mendapat rawatan daripada pihak pentadbir
sekolah dan dapatkan rawatan doktor dengan segera.
Dapatkan surat cuti sakit dan serahkan kepada pihak pentadbir sekolah.
Sekiranya tinggal di asrama , maklumkan kepada warden - murid akan
dihantar balik ke rumah.
Jangan berkongsi pakaian dan peralatan mandi dengan rakan-rakan.
Pelajar dinasihatkan supaya mengutamakan kebersihan diri , pakaian dan
tempat tinggal.
Sentiasa prihatin terhadap poster dan maklumat mengenai kesihatan.
Pihak sekolah dinasihatkan supaya mengadakan ceramah kesedaran
menjaga kebersihan diri dan tempat tinggal serta ceramah kesihatan.
2.2. Pencemaran/Keracunan Makanan:
Laporkan segera kepada guru kelas , guru bertugas atau warden asrama.
Jangan mengambil sebarang ubat tanpa nasihat doktor – minum seberapa
banyak air masak.
Dapatkan surat kebenaran rawatan dari sekolah dan dapatkan rawatan
segera dari hospital atau pusat perubatan berhampiran.
Pihak sekolah hendaklah memaklumkan kepada penjaga dan melaporkan ke
pejabat kesihatan.
MANUAL SEKOLAH SELAMAT 50