Jaarverslag 2016(2)

De Bibliotheek maakt je Rijker !

De huidige bibliotheek Onze samenleving staat voor een groot aantal uitdagingen:
is veel meer gericht op Hoe houden we onze kenniseconomie op peil?
het toerusten; het Hoe gaan we om met steeds verdergaande digitalisering?
helpen ontwikkelen Hoe zorgen we dat iedereen mee kan blijven doen?
van vaardigheden die
zorgen dat je mee Informatie vinden, kennis ontwikkelen, lezen, schrijven, computers, tablets en
kunt doen in de smartphone gebruiken. Allemaal vaardigheden die in de huidige maatschappij
maatschappij. De medebepalend zijn voor het zelfredzaam en succesvol zijn van mensen.
huidige bibliotheek
verbindt mensen met Uit onderzoek weten we dat deze vaardigheden niet voor iedereen vanzelfsprekend
media. Dat begint bij zijn. In Nederland zijn 2,5 miljoen laaggeletterden. Zij lopen tegen tal van problemen
het stimuleren van aan in het dagelijkse leven en op het werk. Ook is becijferd dat dit de Nederlandse
geletterdheid, het hart samenleving jaarlijks 1 miljard euro kost.
van onze
dienstverlening. De stichting Lezen en Schrijven geeft aan dat in Heiloo 8-11 % van de inwoners
laaggeletterd is. Dat betekent een kostenpost van 7 ton tot 1 miljoen euro.
Om dit probleem aan te pakken heeft de overheid een actieprogramma ontwikkeld:
Tel mee met Taal, waarin bibliotheken een belangrijke rol spelen.

Met dit jaarverslag laat Bibliotheek Heiloo zien hoe haar activiteiten, zoals stimulering
van lezen, het helpen ontwikkelen van digitale vaardigheden en de ondersteuning van
het onderwijs hierbij aansluiten.

De slogan van de landelijke PR-campagne De Bibliotheek maakt je Rijker zegt precies
waar we in 2016 aan hebben gewerkt: het verrijken van mensen. Beschikken over
kennis en de juiste basisvaardigheden maakt mensen vindingrijker, kansrijker en
invloedrijker.

De inzet van onze vrijwilligers en de samenwerking met andere organisaties heeft óns
rijker gemaakt en ons geholpen om de dienstverlening van Bibliotheek Heiloo op een
kwalitatief goed niveau te houden.

Jeanette Braam
Directeur

-1-

Voorschoolse periode Lezen
0-4 jaar
Voor haar leesbevorderingsprogramma sluit Bibliotheek Heiloo aan bij het actieplan Tel
Activiteiten voor mee met Taal, geïnitieerd door de ministeries OCW,VWS en SZW. Onderdeel van het
instellingen: actieprogramma zijn Kunst van Lezen van OCW, een doorgaande leeslijn en
17 Projectcollecties mediawijsheid van 0 tot 18 jaar en Taal voor het Leven voor 18 tot 100 jarigen. In deze
14 wisselcollecties programma’s speelt de bibliotheek, als specialist in leesbevordering, een centrale rol.

Voorlezen tijdens Jeugd
Nationale Voorleesdagen
in 7 kinderdagverblijven Lezen is een vaardigheid die we moeten leren en het liefst jong ontwikkelen. Dat
gaat niet vanzelf. Gebrek aan leesvaardigheid of achterstand in
Boekstart Training taalontwikkeling van de jeugd veroorzaakt vaak problemen in de toekomst met
Interactief Voorlezen voor leren.
12 pedagogische
medewerkers Bibliotheek Heiloo heeft een brede educatieve functie en organiseert gevarieerde
activiteiten, die van belang zijn voor alle leeftijden, met bijzonder veel aandacht voor
Boekstart Opfriscursus de jeugd. Om te zorgen dat kinderen en jongeren taal-en mediavaardig worden, werkt
Interactief voorlezen de bibliotheek nauw samen met de scholen (basis- en voortgezet onderwijs), de
mmv Selma Noort voor 20 gemeente, de jeugdgezondheidszorg (JGZ), de kinderopvangorganisaties en andere
pedagogische instellingen. Een aanpak die succesvol is want het ledenaantal is toegenomen ten
medewerkers opzichte van het afgelopen jaar.

Inspiratieavond Nationale Voorschoolse periode 0-4 jaar
Voorleesdagen, mmv Alle activiteiten voor kinderen in de voorschoolse periode (0-4 jaar) en hun ouders
Daniëlle de Ruijter vallen onder de noemer BoekStart. Het doel van BoekStart is ouders aanmoedigen om
hun kinderen zo vroeg mogelijk boekjes én de Bibliotheek te laten ontdekken.
Activiteiten voor kinderen De Bibliotheek vervult een coördinerende rol in de samenwerking met gemeente,
en hun ouders: jeugdgezondheidszorg en kinderopvang. Zo verzorgden we een presentatiehoek met
Boekstart 100 koffertjes collectie in het consultatiebureau, reikten we in 2016 precies 100 BoekStart koffertjes
uitgereikt aan baby’s tot 1 uit aan de ouders, is er een speciale hoek voor baby’s. En organiseerden we in 2016
jaar ouderactiviteiten met thema’s ter bevordering van de ontwikkeling van hun baby. Voor
de peuters waren er, naast het maandelijkse peuteruurtje, vier goed bezochte
Peuteruurtjes 1x per voorstellingen op de zondagochtend. Hiermee sloten we aan bij de Nationale
maand Voorleesdagen en bij de Week van de Mediawijsheid.
Daarnaast stimuleert de Bibliotheek leesbevorderend gedrag op het kinderdagverblijf
Voorstelling Potitco met voorleesactiviteiten, deskundigheidsbevordering en een jaarlijks aanbod van
tijdens Nationale collecties en activiteiten. Iedere locatie heeft een geschikte leesomgeving, een goede
Voorleesdagen 150 collectie baby- en peuterboekjes en er werken pedagogisch medewerkers die getraind
bezoekers zijn in interactief voorlezen.

Voorleeslunch met
gastouderbureau Thuis
van Huis

4 Babyuurtjes met thema
Peuterochtend Woezel en
Pip

Heerlijk Voorleesavondje
18 schoentjes gezet

-2-

Primair onderwijs ‘Je gaat pas beter lezen als je veel leest, zo simpel is het. Dat is niet alleen
4-12 jaar omdat de arbeidsmarkt taalvaardigheid eist. Om iets te begrijpen van de
wereld, de politiek, een andere cultuur, een andere mening, een ander mens,
Groep 1-2: om enige greep te krijgen op het voortdurende bestaan, is een behoorlijk
Nationale Voorleesdagen: taalniveau nodig’
We hebben er een geitje
bij 20 groepen Aleid Truijens, schrijfster en literatuurrecensente

Groep 3: Primair onderwijs 4-12 jaar
Aadje Piraatje 12 groepen Eén van de wettelijke kerntaken van de bibliotheek is de ondersteuning van het
Trompet voor Olifant 5 onderwijs. Op school leren kinderen technisch en begrijpend lezen. De bibliotheek
groepen draagt bij aan het leesplezier met deskundigheid op het gebied van collectievorming en
leesbevordering. Leesplezier is belangrijk omdat dit aan de basis staat van
Groep 4: geletterdheid: kinderen die graag lezen – en dus de juiste boeken aangereikt krijgen –
Schrijver op bezoek worden beter in lezen. En daarmee vaardiger in hun deelname aan de maatschappij.
8 groepen Alle 10 scholen zijn lid van Bibliotheek Heiloo en maken intensief gebruik van het
aanbod aan collecties en activiteiten van de bibliotheek. Samen zorgen we voor een
Groep 5: doorgaande leeslijn waarbij kinderen elk schooljaar in aanraking komen met een ander
Ssssst…Geheim! 5 aspect op het gebied van leesbevordering en informatievaardigheden / mediawijsheid.
groepen
Leesprogramma Monitor dBos
Kilometerlezen 4 groepen Op vier scholen hebben we nauw samengewerkt om de resultaten van de Monitor
Bibliotheek op School uit 2015 te verbeteren. Op drie scholen – Jan van
Groep 6: Rijckenborghschool, Radboudschool en Paulusschool – resulteerde dit in een
Kinderboekenweek Opa’s aantrekkelijkere schoolbibliotheek met een goed gesaneerde collectie.
en oma’s 10 groepen Op een school – de Meander – kwam een mooie documentatiekast en was een
leesconsulent van de bibliotheek actief op school. Deze activiteiten werden mede
Groep 7: mogelijk gemaakt door de Stimuleringsregeling dBos, vanuit de Kunst van Lezen. In
Één tegen allen 2 groepen januari 2017 wordt op deze scholen een nieuwe meting uitgevoerd.
Voorlezen doe je zo! 3
groepen Leesbevorderende activiteiten
Bibliotheek Heiloo sluit aan bij landelijke campagnes, zoals de Kinderjury en
Groep 8: Kinderboekenweek, georganiseerd door organisaties zoals de Stichting Lezen en CPNB.
Nederland Leest! Junior- Deze professionele leesbevorderingscampagnes kunnen we heel goed gebruiken om
debat 2 groepen ons eigen doel te bereiken: het vergroten van leesplezier.
Voorleeswedstrijd 8 Het Kinderboekenweekfeest met als thema Opa’s en Oma’s, werd georganiseerd in
groepen samenwerking met de Muziek- en Dansschool Heiloo, Bruna, het PCC, een
Boekenbabbels 2 groepen striptekenaar, de 50+ voorlezers en de Stichting Welzijn Heiloo.

Groep 1-8: De winnaar van de Voorleeswedstrijd
Projectcollecties: 68 2016 was Sofia Rensen (de Duif).
collecties Huib Schong (Meander) werd
Klassikaal lenen: 108 tweede.
bibliotheekbezoeken
50+ leest voor 110
voorleessessies
2 scholen exposeerden in
de bibliotheek

-3-

Voortgezet onderwijs ‘Tieners lezen steeds slechter. Bijna 18 procent van de 15-jarigen kan slecht
lezen en hun aantal is groeiende.’
Bieb Scene Investigations
6 brugklassen Stichting Lezen & Schrijven
Voortgezet onderwijs 12-18 jaar
Buitenschoolse In overleg met het PCC zorgen we voor een aantrekkelijk programma voor de
activiteiten brugklassers. Veel leerlingen komen niet uit Heiloo, voor hen is dit een eerste
kennismaking met Bibliotheek Heiloo. Het PCC heeft geen schoolbibliotheek of -
Voorlezen 3-7 jaar 40 x op mediatheek, Bibliotheek Heiloo vervult die functie.
woensdagmiddag
Voorleesfeestje 12 x op De leerlingen van het PCC worden op de tribune ontvangen voor de Bieb Scene
elke 1e woensdag van de Investigation.
maand Buitenschoolse activiteiten
We vinden het belangrijk dat kinderen ook buiten schooltijd de bibliotheek weten te
Speelotheek: vinden. Daarom zorgen we voor een aantrekkelijk ingerichte bibliotheek, met een
Speelparcours ter goede collectie boeken, speelleermateriaal, tijdschriften, dvd’s en luisterboeken. De
promotie Speelotheek materialen voor kinderen die niet zo makkelijk lezen, liggen op een prominente plek in
12 x de bibliotheek: op de presentatietafels.
Kleedjesmarkt Natuurlijk organiseren we diverse buitenschoolse activiteiten, waarin we laten zien wat
7 deelnemers de bibliotheek allemaal in huis heeft. Met diverse voorleesactiviteiten doen we voor
aan jonge ouders en grootouders hoe makkelijk en hoe leuk het is om voor te lezen.
Kinderjury
120 kinderjuryleden
2 x Schaakles tijdens
vakantie
Kinderkluscafé 6
deelnemers

Lezingen:
Happy Homework over
huiswerkbegeleiding
Imelda de Smet over
paarden
Corinne Hemmer Hoe
wordt je kind een
leeskilometervreter
Dyslexie en andere
leesproblemen door het
RID.

Wekelijks spreekuur
leesproblemen

Pop-up wetenschapper in
de bibliotheek tijdens
Weekend van de
wetenschap
9 deelnemers

Kinderboekenweekfeest
Samen met Bruna en
MDH 250 bezoekers
Kinderboekenweekspaar-
actie 880 stickers geplakt

-4-

Volwassenen

Boekenweek In Nederland zijn 2,5 miljoen mensen laaggeletterd. Van kinderen die moeite
Lezing Margriet Brandsma hebben met lezen, wordt doorgaans gezegd dat ze een taalachterstand hebben.
Thema: Duitsland Als die achterstand op volwassen leeftijd niet is weggewerkt, is er sprake van
Uitverkocht! laaggeletterdheid.

Spannende Boeken Laaggeletterdheid geldt voor mensen die moeite hebben met het lezen en
Weken 3 t/m 19 juni begrijpen van geschreven teksten die ze nodig hebben om te functioneren.
Ze vinden het bijvoorbeeld lastig om een brief van de gemeente, van school of
Workshop het werk te begrijpen. Omdat ze leesproblemen hebben is het voor hen moeilijk
Theaterlezen door Carien om geschreven kennis op te doen en zich zo verder te ontwikkelen.
van Opstal
Leesbevordering voor volwassenen wordt allereerst vormgegeven door te zorgen voor
Cursussen deskundig samengestelde en toegankelijke collecties, die zijn afgestemd op
Spaans veranderende behoeften. De collecties zijn vooral gericht op bijblijven en ontspanning.
Een zichtbare aanwezigheid van boeken is ontzettend belangrijk om het lezen te
Poëzie stimuleren. Het effect wordt vergroot door de materialen aansprekend te presenteren.
Workshop dichten door Want het nodigt uit tot pakken en lezen.
Margreet Schouwenaar

Nederland leest!
Lezing Dominique van der
Heijde en Annet de Jong
Thema: Democratie

Daarnaast hebben we een uitgebreid aanbod aan informatieve boeken, romans en
boeken voor mensen met een leesbeperking, aangevuld met digitale collecties, dvd’s en
luisterboeken. Verder organiseren we gedurende het hele jaar allerlei activiteiten voor
leespromotie en sluiten we aan bij landelijke leesbevorderingscampagnes, zoals:
Boekenweek, Nederland leest, Week van de Laaggeletterdheid, Week van het
luisterboek.

E-books
Leden van de bibliotheek kunnen elke 3 weken wel 10 boeken tegelijk lenen. Inleveren
gaat automatisch en ze kunnen onbeperkt verlengd worden. Lezen kan op ieder
apparaat: e-reader, smartphone, tablet of computer. Inmiddels omvat de collectie
ongeveer 11.000 titels; fictie, non-fictie en jeugdboeken.

Actieve deelname aan de samenleving is belangrijk. Uit onderzoek blijkt dat
actief lezen de hersenenactiviteit stimuleert en ons helpt ervaringen en kennis
op te blijven doen. Daarom levert Bibliotheek Heiloo speciale diensten en
activiteiten, voor volwassenen en voor ouderen, die een leven lang lezen en
leren ondersteunen.

Passend lezen
Bibliotheek Heiloo mocht als een van de pilot-bibliotheken in Nederland, de dienst
Passend Lezen in de bibliotheek aanbieden. Deze leesvorm is speciaal bedoeld voor
mensen die blind, slechtziend of dyslectisch zijn, of die door een beperking niet of
moeilijk kunnen lezen. Via de digitale bibliotheek zijn gesproken boeken via streaming
te beluisteren.

-5-

Passend Lezen Informatie verstrekken over passende
leesvormen is een belangrijke taak van
Op 12 februari is speciaal de bibliotheek. Naast een goede
aandacht besteed aan de collectie grootletter boeken beschikt de
vele mogelijkheden van bibliotheek over diverse
tablets voor leeshulpmiddelen. Hierover wordt op
slechtzienden. Hiervoor verzoek uitleg gegeven, soms in
was Koninklijke Visio uit samenwerking met een
Heerhugowaard ervaringsdeskundige wat een
uitgenodigd. waardevolle toevoeging is. Er zijn een
aantal producten om uit te proberen,
zoals een daisyspeler of leeslinealen.

Op de Nationale Woonzorgcentra
Ouderendag, 7 oktober, In samenwerking met
werd voorgelezen bij de Woonzorgcentrum De Loet is in juni een
dagopvang in
Woonzorgcentrum De ochtend georganiseerd voor de
Loet en Overkerck bewoners met het thema ‘Lezen
(tijdelijk Klein kan altijd’. De bibliotheek was
Varnebroek). aanwezig met informatie over de
mogelijkheden om te kunnen
blijven genieten van boeken,
kranten en tijdschriften. Als
cadeau werden tien grootletter
boeken overhandigd voor de
boekenkast, zodat de bewoners
daarmee kunnen kennismaken.

Maandelijks organiseren we ook in woonzorgcentrum De Loet leesbevorderings-
activiteiten, zoals het Biebcafé: rondom een thema, met (foto)boeken, komen de
bewoners met elkaar vaak tot bijzondere gesprekken.
In Overkerck zijn we tijdelijk gestopt maar pakken we de draad weer op wanneer de
nieuwbouw is afgerond en de bewoners terug zijn.

Bibliotheek aan Huis
Voor ouderen in de verzorgingshuizen of
ouderen die thuis wonen en minder
mobiel zijn, is er de service Bibliotheek aan
Huis. In 2016 maakten 29 personen
gebruik van deze service. Vier ervan
werden speciaal lid van de bibliotheek.
Allemaal op hoge leeftijd: 84, 84, 86 en 93
jaar!

-6-

Programma Week van de Om mee te doen in de Nederlandse samenleving is het belangrijk om de taal te
Alfabetisering 5-10 kunnen spreken, lezen en schrijven, én met de computer te kunnen omgaan. De
september: bibliotheek helpt mensen op weg met advies, cursussen en eenvoudig
leermateriaal
Leesgroepen voor
volwassenen Ondertekening van regionaal taalakkoord
Er zijn twee niveaus, Om laaggeletterdheid effectiever aan te pakken is met diverse partijen een
beginners en bondgenootschap opgericht. Op 5 september is door Bibliotheek Heiloo in het Stadhuis
gevorderden. We van Alkmaar een taalakkoord ondertekend. De ondertekenaars zijn overheden,
gebruiken leesboekjes in maatschappelijke organisaties en bedrijven. Zij spreken hiermee af dat zij
eenvoudige taal. Het is samenwerken aan het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid in de regio.
leerzaam maar ook
gezellig.

Open taalles
Samenspraak van de
Taalmaatjes
Interesse om mee te doen
of vrijwilliger worden?
Iedereen is welkom.

Introductie digitale taal-
en rekenprogramma’s
voor het verbeteren van
taal en digitale
vaardigheden.

Speel mee met Wordfeud Taalhuis
Bezig zijn met taal, In 2016 is door de gemeenten Bergen, Castricum en Heiloo besloten financieel bij te
digitale vaardigheden en dragen aan de realisatie en exploitatie van een Taalhuis. Een Taalhuis is een
goed voor sociale netwerkorganisatie, waarin partners samenwerken om te komen tot een maatwerk
contacten aanbod voor mensen die laaggeletterd zijn (niet-inburgeringsplichtigen). Bibliotheek
Heiloo is coördinator van het Taalhuis Heiloo.
Speel met Taal!
Een ochtend vol gezellige,
spannende taalspelletjes

Ter voorbereiding van de start in 2017 is in november 2016 begonnen met de training
van 14 taalvrijwilligers door de Stichting Lezen en Schrijven voor het begeleiden van
conversatietrajecten zoals in het Taalcafé en Taalwerkplaats.

-7-

Media educatie jeugd LEREN

Mediawijsheid: Doordat de maatschappij voortdurend verandert, moeten inwoners zich blijven
Leren programmeren ontwikkelen. De deskundig samengestelde collectie bevordert ‘een leven lang
met Ozobotjes 8 leren’ en stimuleert zo maatschappelijke participatie. Dit wordt aangevuld door
deelnemers een groot aantal bijeenkomsten en lezingen rond actuele en informatieve
Minecraftbattle ism Oud onderwerpen.
Heiloo 20 deelnemers Om goed mee te kunnen doen, moet je kunnen omgaan met de digitale
middelen, je weg in alle informatie kunnen vinden en ook de informatie op
Voorstelling Aaipet over waarde kunnen schatten. Daarom is een van onze speerpunten de
mediawijsheid 90 mediawijsheid van inwoners van Heiloo te vergroten.
bezoekers
Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee
inwoners zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe,
veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld.

Media educatie jeugd
Onze insteek voor de jeugd is hun informatievaardigheden te vergroten en ze vooral te
leren kritisch om te gaan met media en informatie op internet. Zo dragen we bij aan de
“21e -eeuwse vaardigheden”, van de burgers van de toekomst. Ook ouders en
leerkrachten worden ondersteund om de kinderen hierbij te kunnen begeleiden.
De Mediacoach van Bibliotheek Heiloo zorgt voor mediawijze activiteiten voor
kinderen, ouders en opvoeders. Bij de bezoeken van alle basisscholen aan de
bibliotheek stond het aanleren van informatievaardigheden voorop. Zo leren de
kinderen hun weg te vinden op het internet en in de bibliotheek, hoe de catalogus
werkt en hoe je een index of register gebruikt.

-8-

Cursussen Media educatie volwassenen
Veel mensen komen naar de bibliotheek met ‘digitale’ vragen. Voor deze vragen die
Klik & Tik 2x ‘makkelijk’ op te lossen zijn verwijzen we naar het wekelijkse spreekuur op
De basis 10 deelnemers woensdagochtend of naar onze workshops of cursussen.
Het internet op 12
deelnemers De activiteiten, die de bibliotheek op het gebied van media-educatie heeft
Samen op het web 14 georganiseerd, zijn:
deelnemers

Digisterker Klik & Tik
26 deelnemers Of we het nu leuk vinden of niet: de computer en internet worden steeds belangrijker.
Iets kopen, informatie verkrijgen, een vakantie boeken, bankzaken regelen, het gaat
steeds vaker via het internet.
Dit programma is speciaal gericht op de mensen die zo goed als geen ervaring met de
computer en internet hebben. Door de vele aanmeldingen bleek ook in 2016 weer dat
er nog veel mensen zijn zonder computer- en internetvaardigheden. Zowel in het
voorjaar als in het najaar werden de 3 modules georganiseerd.
Klik & Tik bestaat uit 3 modules, allen met 5 bijeenkomsten van 1,5 uur:

• Klik & Tik, de basis. Dit is een online oefenprogramma, waarbij de gebruikers
leren omgaan met de computer en worden begeleid bij hun eerste stappen op
internet.

• Klik & Tik, het internet op. Deze workshop helpt hierbij de weg te vinden.
Deelnemers leren hoe ze (veilig) moeten zoeken op internet en hoe ze kunnen
mailen en downloaden.

• Klik & Tik, samen op ´t web. In deze module staan de sociale media centraal:
rondkijken, reageren, sociale netwerksites, berichten en reacties, foto’s en
video’s, weblogs en links, en meer…..

Digisterker
In februari is de eerste groep gestart met de cursus Digisterker. Hierbij leert men
gebruik te maken van de digitale diensten die de overheid aanbiedt. Dat begint met het
aanvragen, activeren en beheren van een DigiD. Daarmee wordt stap voor stap, met
behulp van een duidelijk werkboek, geoefend. De websites van o.a. de Belastingdienst,
Sociale Verzekeringsbank, UWV en de gemeente Heiloo komen daarin aan bod. Een
belangrijk onderdeel van de cursus is de persoonlijke website voor overheidszaken:
mijn.overheid.nl
In totaal hebben 26 mensen meegedaan met deze training van vier dagdelen. De
deelnemers ontvangen aan het eind een certificaat.
Er zijn drie personeelsleden van Bibliotheek Heiloo en een vrijwilliger die als docent zijn
opgeleid en gecertificeerd door de Stichting Digisterker.

-9-

Belastingdienst
Het pakket diensten waarmee Bibliotheek Heiloo de inwoners van Heiloo ondersteunt
bij het zaken doen met de elektronische overheid wordt uitgebreid met de
Belastingdienst. In 2016 is landelijk een convenant gesloten met de Belastingdienst en
zijn er afspraken gemaakt over welke diensten de bibliotheek gaat aanbieden. Dit krijgt
in de loop van 2017 verder gestalte.

10 Tabletcafé’s: Tabletcafé’s
met gemiddeld 10 De bedoeling van een tabletcafé is deelnemers elkaar te helpen en verder op weg te
deelnemers helpen bij het gebruik van tablet of iPad. Een bibliotheekmedewerker en vrijwilliger
kunnen specifieke vragen beantwoorden. Een aantal tabletcafé ’s had een speciaal
Workshop E-books lenen thema, zoals privacy.
24 deelnemers
E-books lenen en lezen op e-reader of tablet
In het voorjaar hebben we 6 workshops e-books lenen georganiseerd. Tijdens die
workshop bleek dat deelnemers ieder specifieke vragen en problemen hadden. Daarom
zijn we naar aanleiding van die ervaringen een wekelijks spreekuur gestart. Tijdens dit
spreekuur kunnen vragen over allerlei digitale zaken gesteld worden.

Daarnaast biedt de bibliotheek gratis Wifi en werk-studeerplekken en is er een
Mediabar met verschillende tablets, een e-reader en een daisyromspeler, Wii en Xbox.
Een plek waar de bezoeker naar hartenlust kan experimenteren en gamen.

- 10 -

Wegwijs in de INFORMEREN
bibliotheek
Meer te weten komen, informatie op waarde schatten en zelf een mening
1 bijeenkomst vormen of tot een afgewogen beslissing komen. Het zijn eigenschappen die
steeds belangrijker worden voor het maatschappelijk leven.’
Muziek:
Voor Bibliotheek Heiloo staat voorop dat wij een open poort tot informatie en kennis
Luisteren naar klassieke zijn. Deze taak voeren we uit met behulp van onze lokale en digitale collectie en
muziek in 6 delen en een hierbij is het van essentieel belang dat we onderdeel zijn van het netwerk van
lezing bibliotheken.
Vervolgde componisten
door Gert Floor Bibliotheek Heiloo organiseerde in 2016 een groot aantal cursussen, lezingen,
themabijeenkomsten, exposities en tentoonstellingen over uiteenlopende
Lezingen: onderwerpen.

Was ich nog zu sagen Twee lezingen sprongen er uit.
hätte door Margriet Ter gelegenheid van de Boekenweek met als thema Duitsland was journalist
Brandsma 120 bezoekers Margriet Brandsma te gast.
En in mei hield de succesvolle
Langs de Yangtze door en zeer populaire
Ruben Terlou ca. 300 documentairemaker en China-
bezoekers expert Ruben Terlou een lezing
over de totstandkoming van de
Tweetalig opvoeden door 6-delige serie Langs de oevers
Fernando Martino 6 van de Yangtze.
deelnemers Beide lezingen waren binnen no
time uitverkocht en voor de
Mindfulness door Carla laatste moest zelfs uitgeweken
van Steeg 12 deelnemers worden naar de Beun.

Tijdens de Maand van de En ook de informatiemarkt, Uit & Zo Heiloo behoeft een aparte vermelding. Deze
geschiedenis werd voor de 21e keer gehouden en was een groot succes met weer een record
Zussen van Gogh door aantal deelnemende organisaties en veel publiek. Hier presenteren deelnemers,
kunsthistoricus Willem- verenigingen en organisaties uit Heiloo zich. Het accent ligt op informatie, cultuur,
Jan Verlinden 36 educatie, welzijn en sport en vormt zo dé plaats waar zeer laagdrempelig informatie
bezoekers kan worden verzameld.

Gezonde Voeding door
Miss Bean 17 bezoekers

Uiteraard informeerde de bibliotheek ook zelf haar leden en andere
geïnteresseerden via de tweewekelijkse digitale nieuwsbrief, de maandelijkse kolom
in de Uitkijkpost, affiches, strooifolders, persberichten, uitzendingen op de lokale
radio en de website van de bibliotheek.

Veel belangstelling was er voor Wegwijs in de bibliotheek Een korte inleiding over
de werkzaamheden van de bibliotheek, aansluitend een rondleiding en uitleg over de
in- en uitleenapparatuur, de catalogus en de betaalautomaat.

- 11 -

CULTUUREDUCATIE

Culturele activiteiten versterken de sociale cohesie in Heiloo.
In het kader van cultuureducatie organiseert Bibliotheek Heiloo culturele activiteiten
en tentoonstellingen. Daarnaast participeert de bibliotheek in het netwerk van
cultuurcoördinatoren van de basisscholen en bieden we een podium voor culturele
activiteiten, zoals poëziecafés en workshops.

Dag van de Poëzie
Dit jaar organiseerde Bibliotheek Heiloo op zaterdag 18 juni een poëziefestival in
samenwerking met Euènie Herlaar en Dinie Apma. Zo’n 20 dichters uit de regio
droegen voor uit eigen werk.
Het gevarieerde programma werd afgewisseld met muziek.

In de expositieruimte werden het hele jaar exposities gehouden van plaatselijke en
regionale kunstenaars.
Nieuw was de verkiezing van Kunstenaar van het jaar Heiloo. Tijdens een speciale
expositie kon gestemd worden op de meest favoriete kunstenaar. Winnaars van
2015 werden Theo Leering en Mieke Topman.

ABC –project
In schooljaar 2015/2016 hebben alle scholen, de Muziek- en Dansschool Heiloo en
Bibliotheek Heiloo in de ABC-werkgroep samengewerkt om alle leerlingen met
cultuur in aanraking te brengen. Dit schooljaar stond de discipline Theater centraal.
Voor alle leerlingen is een passende voorstelling uitgezocht, gecombineerd met
workshops voor de leerkrachten.
De groepen 1/2 kregen een voorstelling van het Zoldertheater op school die nauw
aansloot bij het bekroonde Prentenboek van het Jaar: we hebben er een geitje bij.
De leerlingen gingen goed voorbereid naar deze voorstelling toe: het
bibliotheekbezoek tijdens de Nationale Voorleesdagen stond geheel in het teken van
dit boek, en de leerkrachten kregen een exemplaar van dit boek mee naar school
met suggesties om ermee verder te werken.
In schooljaar 2016/2017 staat de discipline Muziek centraal.

Samenwerking Vrienden van de Beun
Jaarlijks worden er in Theater de Beun voorstellingen gegeven voor zowel jong als
oud in samenwerking met Bibliotheek Heiloo. Ook worden in de bibliotheek kaarten
verkocht voor de voorstellingen in de Beun.

- 12 -

ONTMOETING

‘De bibliotheek is één van de weinige publieke instellingen die écht voor
iedereen toegankelijk is en waarvan iedereen dat ook weet, ongeacht leeftijd,
achtergrond of afkomst.’

Bibliotheek Heiloo is een ontmoetingscentrum, een plek waar mensen van alle
leeftijden en uit alle lagen van de bevolking met elkaar in gesprek kunnen gaan en
daardoor sociaal kunnen meedoen. Zo brengen de BoekStart bijeenkomsten en
peuterochtenden ouders met elkaar in contact. De tabletcafés zijn een levendige
uitwisseling van ervaringen.

Op 8 maart werd in de bibliotheek Internationale Vrouwendag gevierd,
georganiseerd door de Stichting Vluchtelingenwerk Heiloo.

Een grote groep meisjes
en vrouwen was
aanwezig. Er was lekker
eten en er waren
interessante workshops.

En ook het afgelopen jaar
kijken we terug op een
zeer geslaagde Uit & Zo
Heiloo. Hét evenement
na de zomervakantie
waar allerlei sportieve en
culturele verenigingen
contact maken met een
breed publiek. Speciale
vermelding verdient de
Mensenbieb. Veel
belangstelling was er
voor het ‘lenen’ van een
levend verhaal, verteld
door vluchtelingen die in
Heiloo zijn komen
wonen.

Ontmoeting krijgt op talloze manieren vorm, bijvoorbeeld via het voorlezen op
woensdagmiddag, voorleesfeestjes, peuterochtenden, thema-avonden over zeer
diverse onderwerpen. De bibliotheek biedt ook op een ongedwongen manier
gelegenheid voor contact met (andere) ouderen, collega-ouders en opvoeders in een
inspirerende omgeving.
Om optimaal te kunnen functioneren als ontmoetingsplek is Bibliotheek Heiloo 35
uur per week geopend. Daarnaast heeft de bibliotheek technische faciliteiten zoals
een ringleiding, is de bibliotheek toegankelijk voor mensen met een beperking, zijn
er uitgebreide zitmogelijkheden en is er ruimte voor lezingen en vergaderingen en
bijeenkomsten van bijvoorbeeld leesclubs en Taalmaatjes.

- 13 -

Samenwerking met de SAMENWERKING EN CO-CREATIE

Muziek-en Dansschool Samenwerking met andere organisaties verbreedt het aanbod van de bibliotheek en
Heiloo: positioneert de bibliotheek steeds meer als ontmoetingsplek en centrum van
informatie in Heiloo. Diverse organisaties hebben de bibliotheek als thuisbasis voor
Lenteliedjes in het hun activiteiten en dienstverlening. Het VIP, Taalmaatjes en taalcoaches, Visio, het
voorjaar en in het najaar expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen, JAR-opleidingen, NVVSH, de
Rechtswinkel, Happy Homework, huiswerkbegeleiding aan individuele leerlingen,
Kerstliedjes Poëzieworkshops door Margreet Schouwenaar.

door leerlingen van de Een groot succes zijn de ‘concerten’ van de Muziek- en Dansschool Heiloo een aantal
muziekschool malen per jaar op de woensdagmiddag.

Sommige organisaties zijn betrokken bij de dienstverlening van de bibliotheek of
omgekeerd. Soms is de bibliotheek alleen faciliterend voor de activiteiten van
anderen. Veel voorbeelden van samenwerking of co-creatie zijn al in voorgaande
teksten genoemd.

Samenwerking en co-creatie heeft een prominente plaats in de toekomstvisie van de
bibliotheek. Deze visie is verwoord in het Scenario Huis van Heiloo; Samenwerken
onder één dak.

- 14 -

ORGANISATIE EN CIJFERS

Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de ontwikkelingen in de organisatie en de
resultaten in cijfers.

Bezuinigingsopdracht
In het afgelopen jaar is wederom de gemeentelijke subsidie verlaagd. Door
achterblijvende inkomsten en sterker gestegen kosten is het uiteindelijke resultaat
negatief.

Dienstenpakket
Het streven is om zoveel mogelijk het dienstenpakket in stand te houden om aan de
maatschappelijke opdracht te kunnen voldoen. De verregaande bezuinigingen
hebben als gevolg dat de vernieuwing van dienstverlening onder druk komt te staan.
Vooral de ondersteuning van het onderwijs blijft achter bij de landelijke
ontwikkelingen.

Bestuur
De bestuurssamenstelling is als volgt:
• mevr. T. Herkes, voorzitter (vanaf 8-2)
• dhr. L.G. ten Wolde, voorzitter (tot 8-2)
• dhr. L. Bakker, penningmeester
• mevr. E.W. van Halem-Hespe, secretaris
• mevr. T.H. van Holland, lid (tot 8-2)
• dhr. J.J.M. Welling, lid
• mevr. A. Visser, lid (vanaf 8-2)

Per 8 februari zijn mevr. T. Herkes (voorzitter) en mevr. A. Visser toegetreden tot het
bestuur. In dezelfde vergadering is formeel afscheid genomen van dhr. L.G. ten
Wolde en mevr. T.H. van Holland. In april is tijdens een informele bijeenkomst met
vrijwilligers, medewerkers en bestuur stil gestaan bij het vele werk wat voor de
stichting is verricht. Bibliotheek Heiloo is dan ook zeer erkentelijk voor de jarenlange
inzet van beide bestuursleden.

Het bestuur kwam in het verslagjaar diverse keren bijeen. Aan de orde kwamen
onder andere het functioneren van de bibliotheek, samenwerking binnen de
federatie, lokale samenwerking met gemeente en partners en uiteraard de benarde
financiële positie van de bibliotheek door de verregaande bezuinigingen en de
reorganisatie.

Vrijwilligers
Het bibliotheekwerk wordt ondersteund door de inzet van ongeveer 100 vrijwilligers.
Zij hebben zeer uiteenlopende taken: van voorlezen op basisscholen tot klussen in de
bibliotheek, van bezorgen en weer ophalen van boeken bij mensen thuis tot
gastheer/-vrouw bij activiteiten, van het rondbrengen van de post tot het repareren
van stukgelezen boeken en het assisteren bij de speelotheek. Vrijwilligers worden
alleen ingezet bij ondersteunende taken en worden steeds meer multi-inzetbaar
ingewerkt.
Drie medewerkers van de bibliotheek verzorgden als onderdeel van hun functie de
coördinatie van de vrijwilligers en hun taken.
Bibliotheek Heiloo werkt op vrijwilligersgebied nauw samen met het
Vrijwilligersinformatiepunt (VIP), dat in de bibliotheek gevestigd is.

- 15 -

Stage
Bibliotheek Heiloo is een stageplek voor allerlei opleidingen. In 2016 heeft een
leerling van het voortgezet onderwijs een snuffelstage doorgebracht bij de
bibliotheek.

Openingstijden
Vanaf 1 januari is de bibliotheek op woensdagochtend geopend in plaats van
vrijdagavond. Reden hiervoor is om de drukte op de woensdag te spreiden en het
aantal bezoekers erg terugliep op vrijdagavond.

Het jaar 2016 in cijfers

In tegenstelling tot de landelijke trend, daling van cijfermatige resultaten, is in het
afgelopen jaar een aantal cijfers gestabiliseerd en zelfs iets toegenomen.

Leden
Het aantal leden is het afgelopen jaar iets gedaald ten opzichte van de resultaten in
2015. Het aantal leden tot 18 jaar is toegenomen en het aantal betalende leden, 18
jaar en ouder is iets afgenomen.

Het percentage lid van de bevolking is 33 %. Landelijk is dit 24 %.

Uitleningen
Het aantal uitleningen is in 2016 afgenomen. Deze daling is een trend van de
afgelopen jaren maar is versterkt door een aantal factoren zoals, een kleinere
collectie, een zomersluiting van de zaterdag en door een toename van de uitleen van
e-books, waar wij geen duidelijke cijfers van hebben. Het aantal uitleningen van
dvd’s is licht gedaald en ook het aantal uitleningen van cd’s. Deze laatste collectie
wordt flink gesaneerd en zal het komend jaar verder worden afgebouwd.

Bezoeken
Het aantal bezoeken aan Bibliotheek Heiloo is iets toegenomen en bedraagt
114.141.

Aantal leden tot 18 jaar 2014 2015 2016
Aantal leden 18 jaar en ouder 3.573 3.736 3.791
Totaal aantal leden 3.844 3.732 3.581
Omvang collectie 7.417 7.468 7.372
Aantal uitleningen boeken 42.358 39.201
volwassenen 38.419
Aantal uitleningen boeken jeugd 94.857 89.340
Aantal uitleningen dvd’s 84.203
Aantal uitleningen cd’s 62.312 59.163
Aantal uitleningen E-books 4.836 3.858 53.818
Aantal uitleningen totaal 4.470 2.561 3.685
Aantal bezoekers bibliotheek 1.670 2.690 1.707
(excl. degenen, die uitsluitend 168.145 157.612 5.478
materialen terugbrengen)
Bezoekers website 116.926 114.098 148.891

63.289 60.110 114.141

50.560

- 16 -