ระบบย่อยอาหาร ป.6

ร ะ บ บ ย่ อ ย
อาหาร

ชั้ น ป ร ะ ถ ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 6
โ ด ย ค รู จ๋ า ย

ส่ิงท่ีต้องรู้เม่ือเรียนจบบทเรียน 1

หนา้ ที่ของอวยั วะ อธิบายการย่อย การดแู ลรักษา
ในระบบย่อย อาหารและการ อวัยวะในระบบ
อาหาร ดูดซมึ อาหาร
ย่อยอาหาร

นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

ระบบย่อยอาหารมีความสาคัญอย่างไร? 2

1. 2.

ชว่ ยยอ่ ยอาหาร ทาหน้าที่ดูดซึม ชว่ ยใหร้ ะบบการทางาน
สารอาหารท่ีมปี ระโยชนเ์ ข้าไป ต่างๆ เปน็ ไปไดป้ กติ
ซ่อมแซมสว่ นตา่ งๆ ในรา่ งกาย

**หากอยากมีสุขภาพร่างกายที่แขง็ แรง ผวิ พรรณสดใส รปู รา่ งกระชับสมส่วน ควรให้
ความสาคญั การดแู ลระบบย่อยอาหารให้ทางานได้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ

นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

ระบบย่อยอาหาร (DIGESTION SYSTEM) 3

การยอ่ ยอาหาร (Digestion) คอื การเปลยี่ นสภาพอาหารท่รี ับประทานเข้าไปจาก
ขนาดใหญ่ ใหก้ ลายเปน็ สารอาหารขนาดเล็กที่รา่ งกายสามารถดดู ซมึ ไปใชไ้ ด้
อวยั วะทท่ี าหน้าท่ียอ่ ยอาหารจะมีหลายส่วน ได้แก่ ปาก หลอดอาหาร กระเพาะ
อาหาร ลาไสเ้ ล็ก นอกจากน้นั ยังมอี วยั วะอ่นื ๆ ท่ีไมไ่ ดม้ ีหนา้ ทยี่ อ่ ยอาหารโดยตรง
แต่ทาหน้าทช่ี ่วยย่อยในทางอ้อม ได้แก่ ตบั ตบั ออ่ น และต่อมนา้ ลาย ซง่ึ อวัยวะ
เหล่าน้ีจะทางานรว่ มกันอย่างเปน็ ระบบ เรยี กว่า "ระบบย่อยอาหาร"

นางสาวชฎาพร สนสรุ ัตน์

การย่อยอาหารในร่างกายมี 2 แบบ 4

การย่อยเชงิ เคมี และการยอ่ ยเชิงกล

นางสาวชฎาพร สนสุรตั น์

ระบบย่อยอาหารประกอบไปดว้ ย 5

ปาก
หลอดอาหาร

ตับ กระเพาะอาหาร
ตับอ่อน ลาไสใ้ หญ่
ลาไส้เล็ก

ทวารหนัก นางสาวชฎาพร สนสรุ ัตน์

6

เรามาทาความรู้จักกับ
หน้าที่ของอวัยวะในระบบย่อยอาหารกัน

นางสาวชฎาพร สนสุรตั น์

ปาก (Mouth) 7

ฟันชว่ ยบดเค้ยี วอาหารให้มขี นาดเลก็ ลง

ลิ้นชว่ ยคลกุ เคลา้ อาหารกบั น้าลายในนา้ ลายมี
เอนไซม์อะไมเลสยอ่ ยแป้งให้เปน็ น้าตาล

นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

หลอดอาหาร (Esophagus) 8

หลอดอาหารทาหนา้ ทีล่ าเลียงอาหารจากปากไปยงั
กระเพาะอาหารและบีบรดั ตวั เปน็ ชว่ งๆ ทาใหอ้ าหารมี
ขนาดเลก็ ลง และคลกุ เคลา้ เข้ากับเอนไซม์อะไมเลสใน
นา้ ลายได้ดขี ึน้

หลอดอาหาร

กระเพาะอาหาร

นางสาวชฎาพร สนสุรตั น์

กระเพาะอาหาร (stomach) 9

กระเพาะอาหารมเี อนไซมเ์ ปปซนิ ช่วย
ย่อยอาหารประเภทโปรตีน

นางสาวชฎาพร สนสุรตั น์

ลาไส้เล็ก 10
(Small intestine)
ลาไส้เล็กทาหน้าท่ีย่อยอาหารโดยเอนไซม์ที่สรา้ งจากผนังของลาไสเ้ ล็ก

และจากตับออ่ นช่วยย่อยโปรตนี คาร์โบไฮเดรต และไขมันท่ผี ่านการย่อย
จนเป็นสารอาหารขนาดเล็ก สามารถดูดซมึ ได้ รวมถึงน้า เกลือแร่ และ
วติ ามินสารอาหารแทบทุกชนิดจะถกู ยอ่ ยและดดู ซึมจากลาไส้เลก็ เขา้ สู่
กระแสเลอื ด

โปรตนี คาร์โบไฮเดรต และไขมัน จะถูกนาไปใช้เปน็ แหลง่ พลังงาน
นา้ เกลอื แร่ และวติ ามนิ จะชว่ ยให้ร่างกายทางานไดเ้ ปน็ ปกติ

วลิ ไล ปุ่มผนังลาไส้

นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

ตับ (Liver) 11

ตบั ทาหนา้ ที่สรา้ งน้าดแี ลว้ ส่งมายังลาไส้เลก็ ช่วยให้ไขมนั แตกตัว

นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

ตบั ออ่ น (Pancreas) 12

ทาหนา้ ที่สรา้ งนา้ ย่อยหลายชนิด เพ่ือใชใ้ นการยอ่ ยอาหารในลาไส้เลก็
เช่นนา้ ย่อยไลเปส และนา้ ยอ่ ยทริปซนิ

นางสาวชฎาพร สนสุรตั น์

ลาไสใ้ หญ่ 13
(Large intestine)

ลาไสใ้ หญ่ทาหน้าทด่ี ดู ซมึ น้าและเกลือแร่
เปน็ บรเิ วณทม่ี ีอาหารทยี่ อ่ ยไมไ่ ดห้ รือย่อยไม่

หมดเป็นกากอาหารซึ่งจะถกู กาจัดออก
ทางทวารหนัก

**ลาไสใ้ หญ่ไมม่ กี ารยอ่ ยอาหาร

นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

เส้นทางของระบบย่อยอาหาร 14

เม่อื อาหารเข้าสปู่ าก + น้าลาย
+
1 ปาก เอนไซม์

หลอดอาหาร

ลาไส้ใหญ่

กระเพาะอาหาร กากอาหารท่เี หลือจาก กากอาหาร
การดูดซึม
4ลาไสเ้ ลก็

นางสาวชฎาพร สนสุรัตน์

15

ดแู ลรักษาอวัยวะอยา่ งไรกนั นา๊ ?

นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

16

รับประทาน อย่าเครียด รบั ประทาน
อาหารใหเ้ ปน็ ดว้ ยนะ อาหารให้
หลากหลาย
เวลา
ออกกาลังกาย
รบั ประทาน สมา่ เสมอ
อาหารท่ีสะอาด
และยอ่ ยงา่ ย นางสาวชฎาพร สนสรุ ตั น์

เปรยี บเทยี บกบั ส่งิ ประดิษฐ์ของระบบยอ่ ยอาหาร 17

แนวข้อสอบ O-NET 18

1.ข้อใดกล่าวถกู ต้องเก่ยี วกับลาไสใ้ หญ่ 2. อวยั วะใดเป็นสว่ นแรกของระบบยอ่ ยอาหาร
1. ทาหนา้ ท่ีดูดซมึ นา้ และเกลือแร่ 1. กระเพาะอาหาร
2. ทาหนา้ ท่ยี ่อยสารอาหารประเภทไขมัน 2. หลอดอาหาร
3. ทาหน้าท่ียอ่ ยสารอาหารประเภทโปรตีน 3. ลาไส้เลก็
4. ทาหน้าทย่ี ่อยสารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต 4. ปาก

แบบฝึกหัดท้ายบทเรียน 19

คาชีแ้ จง ใหน้ กั เรียนตอบคาถามและอธิบายมาให้เข้าใจ งา่ ย
นิดเดยี ว
1. ระบบอาหารทาหน้าทีอ่ ะไร
2. อวยั วะในระบบย่อยอาหารมีอะไรบ้าง แต่ละอวัยวะทาหนา้ ทอ่ี ะไร
3. เพราะเหตุใดจงึ ต้องเคี้ยวอาหารให้ละเอียดก่อนกลนื
4. ตบั และตับอ่อนเกย่ี วข้องกับการย่อยอาหารหรือไม่อย่างไร
5. การรับประทานอาหารไม่ตรงเวลามีผลตอ่ ร่างกายหรอื ไม่ อย่างไร

ขอบคุณค่ะ

ติดต่อ ส่งงานครูได้ที่

Google classroom : รหสั ของชั้นเรยี น o4rs346
E-mail : [email protected]

เรียนรูเ้ พมิ่ เตมิ ได้ท่ี E-book

อ้างอิง

พิมพันธ์ เดชะคุปต์และคณะ. (2563). หนงั สอื เรียนรายวชิ าพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 6.
กรุงเทพมหานคร : บรษิ ทั พฒั นาคณุ ภาพวิชาการ(พว.) จากดั , 2563

กองบรรณาธกิ าร HD. ระบบยอ่ ยอาหาร. [ออนไลน์]. เข้าถึงไดจ้ าก : https://www.honestdocs.co.
(วนั ท่คี น้ ขอ้ มูล : 14 พฤษภาคม 2563).

ปรึกษากับหมอไทย. ระบบยอ่ ยอาหารของรา่ งกาย. [ออนไลน]์ . เข้าถงึ ได้จาก :
http://www.plautawan.com. (วนั ที่ค้นขอ้ มูล : 14 พฤษภาคม 2563).

หมอชาวบ้าน. ตับอ่อน. [ออนไลน์]. เข้าถงึ ได้จาก : https://www.doctor.or.th. (วันที่คน้ ขอ้ มลู 14 พฤษภาคม 2563).