เทพปกรณัมแหงฟนแลนด Kalevala
พีระสิทธิ์ คูหศรีวินิจ: เขียน
ราคา 260 บาท
ขอมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแหงชาติ
National Library of Thailand Cataloging in Publication Data
พีระสิทธิ์ คูหศรีวินิจ.
เทพปกรณัมแหงฟนแลนด Kalevala.--กรุงเทพฯ : ยิปซี กรุป, 2562.
272 หนา.
1. เทพปกรณัม. 2. นิทาน--ฟนแลนด. l. ชื่อเรื่อง.
398.2 094891
ISBN 978-616-301-673-7
c ขอความในหนังสือเลมนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ (ฉบับเพิ่มเติม) พ.ศ. 2558
การคัดลอกสวนใดๆ ในหนังสือเลมนี้ไปเผยแพรไมวาในรูปแบบใดตองไดรับอนุญาตจากเจาของลิขสิทธิ์กอน
ยกเวนเพื่อการอางอิง การวิจารณ และประชาสัมพันธ
บรรณาธิการอำนวยการ : คธาวุฒิ เกนุย
บรรณาธิการบริหาร : สุรชัย พิงชัยภูมิ
ผูชวยบรรณาธิการบริหาร : วาสนา ชูรัตน
กองบรรณาธิการ : คณิตา สุตราม พรรณิกา ครโสภา ดารียา ครโสภา
เลขากองบรรณาธิการ : อรทัย ดีสวัสดิ์
พิสูจนอักษร : วนัชพร เขียวชอุม สวภัทร เพ็ชรรัตน
รูปเลม : คีย ริชเนสส
ออกแบบปก : Rabbithood Studio
ภาพปก : Phetladda
แบบอักษรชื่อเรื่อง : ศิริน กันคลอย
ผูอำนวยการฝายการตลาด : นุชนันท ทักษิณาบัณฑิต
ผูจัดการฝายการตลาด : ชิตพล จันสด
ผูจัดการทั่วไป : เวชพงษ รัตนมาลี
จัดพิมพโดย : บริษัท ยิปซี กรุป จำกัด เลขที่ 37/145 รามคำแหง 98
แขวง/เขตสะพานสูง กรุงเทพฯ 10240
โทร. 0 2728 0939 โทรสาร. 0 2728 0939 ตอ 108
www.gypsygroup.net
พิมพที่ : บริษัท วิชั่น พรีเพรส จำกัด โทร. 0 2882 9981-2
จัดจำหนาย : บริษัท ยิปซี กรุป จำกัด โทร. 0 2728 0939
www.facebook.com/gypsygroup.co.ltd
LINE ID : @gypzy
สนใจสั่งซื้อหนังสือจำนวนมากเพื่อสนับสนุนทางการศึกษา สำนักพิมพลดราคาพิเศษ ติดตอ โทร. 0 2728 0939
เทพปกรณัมแห่งฟินแลนด์
K a l e v a l a
ิ
● พีระสิทธ์ คูห์ศรีวินิจ ●
ค�ำน�ำ
ส�ำนักพิมพ์
ื
‘กาเลวาลา’ หรืออีกช่อคือ ‘แผ่นดินแห่งกาเลวา’ คือชื่อชุดล�ำน�ำเทพต�ำนำน
แห่งฟินแลนด์นับต้งแต่ปฐมกำลจนถึงยุคของมนุษย์ ถูกรวบรวมเรียบเรียง
ั
ึ
่
ั
ข้นในช่วงคริสต์ศตวรรษท 19 ลักษณะของกำเลวำลำน้นมีรูปแบบเป็น
ี
ื
ื
ั
บทเพลงพ้นบ้ำนด้งเดิม ถ่ำยทอดเร่องรำวของเทพเจ้ำและวีรบุรุษ โดยม ี
ท้งหมด 10 เร่องรำวและแบ่งเน้อหำออกเป็น 50 ล�ำน�ำ เน้อเร่องของกำเลวำลำ
ื
ื
ื
ั
ื
เล่ำถึงต�ำนำนกำรสร้ำงโลก กำรก�ำเนิดของเทพเจ้ำ และกำรต่อสู้ของวีรบุรุษ
ื
แห่งกำเลวำเพ่อต่อต้ำนอ�ำนำจช่วร้ำย โดยเน้อหำส่วนใหญ่บอกเล่ำเร่องรำว
ั
ื
ื
ชีวิต วีรกรรม และกำรเดินทำงผจญภัยของตัวละครส�ำคัญ ได้แก่ ไวแน
เมยเนน, อิลมำริเนน และเลมมินไกเนน โดยเฉพำะกำรเดินทำงไปท�ำสงครำม
ช่วงชิง ‘ซัมโปะ’ เพื่อน�ำสันติสุขกลับคืนสู่แผ่นดินแห่งกำเลวำ
ิ
ี
‘กำเลวำลำ’ คือผลงำนช้นเอกท่ทรงคุณค่ำและเป็นมหำกำพย์ของ
ฟินแลนด์ที่สะท้อนถึงคติแนวคิด ธรรมเนียม ต�ำนำน และวัฒนธรรมเก่ำแก่
ของชำติ อย่ำงที่นักประพันธ์เพลงผู้ยิ่งใหญ่นำม ฌ็อง ซิเบลิอุส ได้หยิบยก
ื
เร่องรำวต่ำงๆ ของกำเลวำลำมำประพันธ์เป็นบทเพลงจนโด่งดังไปท่วโลก และ
ั
ยังเป็นแรงบันดำลใจให้นักเขียนอีกมำกมำยท่วโลก โดยเฉพำะเจ. อำร์. อำร์.
ั
โทลคีน ผู้เขียน The Lord of the Rings ก็บอกว่ำมหำกำพย์กำเลวำลำ
นั้นมีอิทธิพลต่อผลงำนของเขำเป็นอย่ำงมำก
่
ั
ู
�
ั
ื
ี
และต่อไปนขอเชญท่ำนผ้อ่ำนร่วมผจญภยไปในเรองเล่ำอนเป็นลำนำ �
ิ
้
ต�ำนำนของเหล่ำเทพเจ้ำและวีรบุรุษแห่งมหำกำพย์กำเลวำลำอันเต็มไปด้วย
ควำมตื่นเต้น สวยสดงดงำม และน่ำอัศจรรย์ใจ!
ส�านักพิมพ์ยิปซี
ค�ำน�ำ
ผู้เขียน
สวัสดีครับผู้อ่ำนทุกท่ำน ผมมีควำมยินดีเป็นอย่ำงย่งท่ได้รับโอกำสมำเล่ำ
ิ
ี
ี
ื
ั
เร่องของเหล่ำเทพเจ้ำให้ทุกท่ำนได้รับรู้กันอีกคร้ง โดยในคร้งน้ผมได้หยิบยก
ั
ื
ั
ี
เร่องรำวของเหล่ำเทพท่คนไทยส่วนใหญ่ไม่ค่อยรู้จักกันเท่ำใดนัก น่นก็คือ
ื
เหล่ำเทพเจ้ำแห่งฟินแลนด์ ผมได้ศึกษำเร่องรำวของพวกเขำมำหลำยปีแล้ว
ด้วยเหตุเพรำะว่ำผมเป็นแฟนคลับของ The Lord of the Rings และ
เคยอ่ำนพบว่ำผู้เขียนได้หยิบเอำแรงบันดำลใจในกำรเขียน The Lord of
ิ
the Rings มำจำกเทพต�ำนำนของฟินแลนด์ น่นคือจุดเร่มต้นท่ท�ำให้ผมได้
ั
ี
รู้จักกับเหล่ำเทพแห่งฟินแลนด์ครับ
ช่วงท่ผมท�ำกำรศึกษำเร่องรำวของพวกเขำไปเร่อยๆ น้นก็ได้พบควำม
ื
ื
ี
ั
คล้ำยคลึงกันในต�ำนำนเทพแห่งฟินแลนด์และ The Lord of the Rings
อยู่มำก ซึ่งตรงจุดนี้ผมขอไม่สปอยล์ แต่ขอให้ผู้อ่ำนทุกท่ำนลองสังเกตด้วย
ตัวเองนะครับ
ึ
่
ั
ั
ิ
ี
้
ี
นอกจำกนในฐำนะทผมชนชอบดนตรคลำสสก หนงในนกประพนธ์
ี
่
ื
่
ื
ี
ี
ท่ผมช่นชอบก็คือซิเบลิอุส ผู้อุทิศตนเขียนบทเพลงท่อ้ำงอิงและบรรยำยถึง
เร่องรำวในกำเลวำลำอยู่มำกมำยหลำยเพลง ท�ำให้ผมย่งทวีควำมหลงใหลใน
ื
ิ
เทพต�ำนำนชุดน้เข้ำไปอีก ผมฟังเพลงของเขำหลำยคร้ง และก็ได้หยิบยก
ั
ี
บทเพลงเหล่ำนั้นมำไว้ในหน้ำหลังของหนังสือเล่มนี้ด้วยครับ
ั
และเช่นเคย ในคร้งน้ผมยังคงยึดหลักในกำรถอดเสียงให้ใกล้เคียง
ี
�
ี
ี
กับต้นฉบับมำกท่สุดเท่ำท่จะท�ำได้ แต่อยำกเน้นย้ำกับผู้อ่ำนทุกท่ำนเช่นเคย
ว่ำพยัญชนะและสระของไทยนั้นมีขอบเขตอยู่ ท�ำให้ไม่สำมำรถเขียนชื่อด้วย
อักษรไทยได้ตรงสมบูรณ์ แต่ผมก็จะเลือกค�ำท่ใกล้เคียงท่สุด นอกจำกน้น
ี
ั
ี
ื
ั
แล้วยังมีอุปสรรคในเร่องของกำรเขียนให้อยู่ในรูปของภำษำเขียน ดังน้น หำก
มีข้อผิดพลำดอันใดต้องขออภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วยนะครับ
ื
ี
ขอขอบคุณผู้อ่ำนทุกท่ำนท่ท�ำให้ผมได้มำเขียนเร่องรำวของเหล่ำเทพ
ี
ี
ิ
ี
ั
ี
อีกคร้ง และขอบคุณ ศร และพ่จ้น ท่ตอนน้ใช้ชีวิตอยู่ท่ฟินแลนด์ สองคนน ี ้
ื
ื
คอยช่วยผมในเร่องกำรสะกดช่อและตีควำมจำกต้นฉบับภำษำฟินค่อนข้ำง
มำก หำกไม่มีพวกเขำ ผลงำนช้นน้คงไม่เสร็จเป็นแน่แท้ และขอขอบคุณ
ี
ิ
J.R.R. Tolkien ที่รังสรรค์ The Lord of the Rings และเรื่องรำว
ต่ำงๆ ใน Middle-earth ขึ้นมำ ท�ำให้เด็กน้อยคนหนึ่งมีโอกำสได้รู้จัก
กับเหล่ำเทพและต�ำนำนวีรบุรุษแห่งกำเลวำลำ รวมไปถึง Jean Sibelius
ผู้ที่ท�ำให้ต�ำนำนนี้มีชีวิตอยู่ในโลกแห่งบทเพลงครับ
พีระสิทธิ์ คูห์ศรีวินิจ
สำรบัญ
ว่าด้วยการออกเสียง ❘ 13 ❘
บทน�า ❘ 14 ❘
บทที่หนึ่ง ล�าน�าที่หนึ่ง-สิบ ปฐมบทแห่งไวแนเมยเนน ❘ 16 ❘
ล�ำน�ำที่หนึ่ง: กำรก�ำเนิดของไวแนเมยเนน...17
ล�ำน�ำที่สอง: ไวแนเมยเนนหว่ำนผล...20
ล�ำน�ำที่สำม: ไวแนเมยเนนและโยวกำไฮเนน...24
ล�ำน�ำที่สี่: ชะตำกรรมของไอโนะ...32
ล�ำน�ำที่ห้ำ: โทมนัสของไวแนเมยเนน...36
ล�ำน�ำที่หก: กำรผจญภัยอันอับโชค...40
ล�ำน�ำที่เจ็ด: กำรช่วยเหลือไวแนเมยเนน...43
ล�ำน�ำที่แปด: หญิงงำมแห่งสำยรุ้ง...48
ล�ำน�ำที่เก้ำ: รำกก�ำเนิดแห่งเหล็กกล้ำ...52
ล�ำน�ำที่สิบ: อิลมำริเนนรังสรรค์ซัมโปะ...66
บทที่สอง ล�าน�าที่สิบเอ็ด-สิบห้า ปฐมบทแห่งเลมมินไกเนน ❘ 74 ❘
ล�ำน�ำที่สิบเอ็ด: ควำมล�ำบำกของเลมมินไกเนน...75
ล�ำน�ำที่สิบสอง: กืลลิกกิตระบัดสัตย์...80
ล�ำน�ำที่สิบสำม: กำรเกี้ยวพำครั้งที่สองของเลมมินไกเนน...83
ล�ำน�ำที่สิบสี่: มรณกรรมของเลมมินไกเนน...86
ล�ำน�ำที่สิบห้ำ: กำรชุบชีวิตเลมมินไกเนน...93
บทที่สาม ล�าน�าที่สิบหก-สิบแปด ทุติยบทแห่งไวแนเมยเนน ❘ 102 ❘
ล�ำน�ำที่สิบหก: ไวแนเมยเนนสร้ำงนำวำ...103
ล�ำน�ำที่สิบเจ็ด: ไวแนเมยเนนออกค้นหำวัจนะที่สำบสูญ...109
ล�ำน�ำที่สิบแปด: ศึกแห่งกำรพิชิตใจ...112
บทที่สี่ ล�าน�าที่สิบเก้า-ยี่สิบห้า งานแต่งงานของอิลมาริเนน
(หรือในชื่อ ปฐมบทแห่งอิลมาริเนน) ❘ 120 ❘
ล�ำน�ำที่ิสิบเก้ำ: กำรเกี้ยวสำวของอิลมำริเนน...121
ล�ำน�ำที่ยี่สิบ: กำรหมักเบียร์...126
ล�ำน�ำที่ยี่สิบเอ็ด: กำรเฉลิมฉลองแด่บ่ำวสำว...133
ล�ำน�ำที่ยี่สิบสอง: กำรจำกลำของบ่ำวสำว...135
ล�ำน�ำที่ยี่สิบสำม: โอซโมตำร๎มอบค�ำสอนแก่เจ้ำสำว...138
ล�ำน�ำที่ยี่สิบสี่: เจ้ำสำวผู้นิรำศ...145
ล�ำน�ำที่ยี่สิบห้ำ: งำนฉลองต้อนรับเจ้ำสำว...149
บทที่ห้า ล�าน�าที่ยี่สิบหก-สามสิบ ทุติยบทแห่งเลมมินไกเนน ❘ 152 ❘
ล�ำน�ำที่ยี่สิบหก: จุดก�ำเนิดแห่งอสรพิษ...153
ล�ำน�ำที่ยี่สิบเจ็ด: แขกที่ไม่ได้รับเชิญ...161
ล�ำน�ำที่ยี่สิบแปด: ค�ำแนะน�ำของมำรดำ...166
ล�ำน�ำที่ยี่สิบเก้ำ: เกำะแห่งกำรลี้ภัย...169
ล�ำน�ำที่สำมสิบ: อสูรน�้ำแข็ง...174
บทที่หก ล�าน�าที่สามสิบเอ็ด-สามสิบหก ต�านานแห่งกุลเลร๎โวะ ❘ 178 ❘
ล�ำน�ำที่สำมสิบเอ็ด: กุลเลร๎โวะ บุตรแห่งควำมชั่วร้ำย...179
ล�ำน�ำที่สำมสิบสอง: กุลเลร๎โวะคนเลี้ยงสัตว์...183
ล�ำน�ำที่สำมสิบสำม: กุลเลร๎โวะและขนมปังที่ชั่วช้ำ...185
ล�ำน�ำที่สำมสิบสี่: กุลเลร๎โวะออกตำมหำบ้ำนเกิด...191
ล�ำน�ำที่สำมสิบห้ำ: ตรำบำปของกุลเลร๎โวะ...193
ล�ำน�ำที่สำมสิบหก: ชัยชนะและควำมตำยของกุลเลร๎โวะ...195
บทที่เจ็ด ล�าน�าที่สามสิบเจ็ด-สามสิบแปด ทุติยบทแห่งอิลมาริเนน ❘ 200 ❘
ล�ำน�ำที่สำมสิบเจ็ด: เจ้ำสำวทองค�ำของอิลมำริเนน...201
ล�ำน�ำที่สำมสิบแปด: กำรหำคู่ที่สูญเปล่ำของอิลมำริเนน...203
บทที่แปด ล�าน�าที่สามสิบเก้า-สี่สิบสี่ การแย่งชิงซัมโปะ ❘ 208 ❘
ล�ำน�ำที่สำมสิบเก้ำ: ไวแนเมยเนนล่องนำวำ...209
ล�ำน�ำที่สี่สิบ: ก�ำเนิดกันเตเล...212
ล�ำน�ำที่สี่สิบเอ็ด: บทเพลงแห่งไวแนเมยเนน...216
ล�ำน�ำที่สี่สิบสอง: กำรยุทธ์เพื่อซัมโปะ...217
ล�ำน�ำที่สี่สิบสำม: ชะตำสุดท้ำยของซัมโปะ...223
ล�ำน�ำที่สี่สิบสี่: กันเตเลอันใหม่...227
บทที่เก้า ล�าน�าที่สี่สิบห้า-สี่สิบเก้า โลวฮิช�าระแค้น ❘ 234 ❘
ล�ำน�ำที่สี่สิบห้ำ: โรคภัยทั้งเก้ำ...235
ล�ำน�ำที่สี่สิบหก: ออตโซะ พญำหมี...239
ล�ำน�ำที่สี่สิบเจ็ด: กำรขโมยตะวัน จันทรำ และอัคคี...242
ล�ำน�ำที่สี่สิบแปด: กำรจับปลำอัคคี...245
ล�ำน�ำที่สี่สิบเก้ำ: กำรทวงคืนตะวันและจันทรำ...248
บทที่สิบ ล�าน�าที่ห้าสิบ มาร๎ยาตตา ❘ 254 ❘
ล�ำน�ำที่ห้ำสิบ: มำร๎ยำตตำ...255
เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย ❘ 264 ❘
บทเพลงที่น่าสนใจ ❘ 268 ❘
บทส่งท้าย ❘ 271 ❘
บรรณานุกรม ❘ 272 ❘
K a l e v a l a
12
ว่ำด้วย
กำรออกเสียง
ื
ี
อย่ำงท่ได้กล่ำวไว้ในค�ำน�ำในเร่องของกำรออกเสียงช่อตัวละคร ภำษำฟินของ
ื
ชำวฟินแลนด์นั้นมีบำงเสียงที่เขียนอยู่ในรูปของภำษำไทยค่อนข้ำงยำก โดย
ี
ี
ื
ผมจะขอใช้พ้นท่ตรงน้ยกตัวอย่ำงให้ท่ำนผู้อ่ำนได้ท�ำควำมเขำใจกันก่อนท่จะ
ี
้
ไปลุยเรื่องรำวของกำเลวำลำกัน
ขอยกตัวอย่ำงเช่นค�ำว่ำ Tar ถ้ำเขียนตำมตัวอักษรเรำจะได้เป็นค�ำว่ำ
ตำร๎ ซึ่งบนตัว ร เรือ นั้นคือตัวยำมักกำร ที่เป็นเครื่องหมำยในภำษำไทย
โดยตำมที่ค�ำอธิบำยแบบโดยท่ำนพลตรี พระเจ้ำวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนรำธิป
ื
พงศ์ประพันธ์ ได้นิยำมยำมักกำรไว้ว่ำ ยำมักกำรคือเคร่องหมำยใช้บอกว่ำ
ให้ออกเสียงพยัญชนะโดยไม่มีเสียงสระประกอบ ให้คิดภำพว่ำเหมือนกับเรำ
ออกเสียง ตำ+ร แต่เสียง ร นั้นเร็วและสั้นนั่นเอง
จำกตัวอย่ำงที่บอกไป เท่ำกับว่ำผมสำมำรถเขียนเป็น ตำระ ก็ได้ ซึ่ง
ั
หำกผมใช้แบบน้น ผู้อ่ำนก็จะเข้ำใจรูปแบบของเสียงได้มำกกว่ำ เพรำะถ้ำ
ั
ี
ื
ู
ี
ั
เขยนเป็น ตำระ แล้ว มนจะดเหมอนแยกเสยงกนเสียมำกกวำเป็นคำเดยวกน
�
่
ั
ี
ดังน้น ผมจึงเขียนให้ออกมำในรูปของกำรถอดอักษร แต่ขอให้เข้ำใจถึงวิธ ี
ั
ออกเสียงตรงนี้ด้วยนะครับ
หรืออีกอย่ำงก็คือตัวละครหลักของเรำ Väinämöinen ในหนังสือ
ผมจะเขียนไว้ว่ำ ไวแนเมยเนน แต่ถ้ำมำถอดค�ำอ่ำนกัน Väi คือเสียง แว
ควบเสียง อิ แบบเร็วๆ คือมีทั้งเสียง แอ และเสียง อิ ในตัวนั้น ดังนั้น ผม
จึงเลือกใช้ ไอ ท่เป็นเสียงกลำงในกำรเอำมำเขียน แต่ก็ต้องอธิบำยให้นักอ่ำน
ี
ได้เข้ำใจข้อมูลที่สมควรครับ
ว่าด้วยการออกเสียง
K a l e v a l a
บทน�ำ
ื
‘กำเลวำลำ’ หรืออีกช่อคือ ‘แผ่นดินแห่งกำเลวำ’ (The Land of Kaleva)
ื
ั
คือช่อชุดล�ำน�ำเทพต�ำนำนแห่งฟินแลนด์นับต้งแต่ปฐมกำลจนถึงยุคของ
่
ี
ี
มนุษย์ท่ถูกรวบรวมในคริสต์ศตวรรษท 19 โดยเอเลียส เลินรูต (Elias
Lönnrot) นักปรัชญำและคีตกวีชำวฟินแลนด์ ซึ่งถือว่ำเป็นผลงำนชิ้นเอก
ที่ทรงคุณค่ำและเป็นมหำกำพย์ตัวแทนของอำรยธรรมเก่ำแก่ของฟินแลนด์
ี
ั
ู
ลกษณะของกำเลวำลำนนมรปแบบเป็นบทเพลงพนบ้ำนดงเดม
้
ิ
ั
ั
้
้
ื
(Traditional music) ตำมรูปแบบปกรณัมท่วไปของยุโรปท่มักจะ
ั
ี
ื
ื
ถ่ำยทอดเร่องรำวของเทพเจ้ำและวีรบุรุษผ่ำนบทเพลงพ้นบ้ำนอยู่แล้ว เอเลียส
ั
ั
้
ี
ื
่
ิ
ั
เดนทำงไปทวฟินแลนด์เพอรวบรวมบทเพลงเหล่ำนนมำร้อยเรยงกนจนได้
่
ี
ั
ื
เน้อหำท่สมบูรณ์ โดยเอเลียสแบ่งเร่องรำวออกมำได้ท้งหมด 10 เร่องรำว
ื
ื
ื
และแบ่งเน้อหำออกเป็น 50 ล�ำน�ำ (ในภำษำฟินนิช ล�ำน�ำหรือบทเพลง
บทกวีจะใช้ค�ำว่ำ รูโน (Runo) หรือ รูนอต (Runot) ถ้ำเป็นพหูพจน์)
ซึ่งมีรำกศัพท์เดียวกับค�ำว่ำ อักษร ‘รูน’)
ี
ึ
กำเลวำลำถือว่ำเป็นผลงำนช้นเอกช้นหน่งท่ชำวฟินแลนด์ทุกคนภำค
ิ
ิ
ภูมิใจในฐำนะมหำกำพย์ประจ�ำชำติของตนท่สะท้อนถึงคติแนวคิด ธรรมเนียม
ี
ต�ำนำน และวัฒนธรรมเก่ำแก่ของชำติ (เปรียบได้ดั่งมหำภำรตะของอินเดีย)
ึ
ี
ิ
อย่ำงท่นักประพันธ์เพลงผู้ย่งใหญ่คนหน่งนำมว่ำ ฌ็อง ซิเบลิอุส (Jean
ื
Sibelius) ผู้มีแนวคิดชำตินิยม ได้หยิบเร่องรำวต่ำงๆ ของกำเลวำลำมำ
ั
ประพันธ์เป็นบทเพลงจนโด่งดังไปท่วโลก และได้กลำยมำเป็นนักประพันธ์
เอกของฟินแลนด์
14
15
ี
ไม่ใช่เพียงแค่ชำวฟินแลนด์เท่ำน้นท่หลงใหลในกำเลวำลำ ผลงำน
ั
ี
ี
ิ
ั
้
ี
็
้
ั
ั
ชนน้ยงเปนแรงบนดำลใจใหนักเขยนอกมำกมำยท่วโลก โดยเฉพำะเจ. อำร์.
อำร์. โทลคีน (J.R.R. Tolkien) ผู้เขียน The Lord of the Rings
็
่
ั
ได้ออกมำกล่ำวว่ำกำเลวำลำน้นมีอิทธิพลต่อผลงำนของเขำเปนอยำงมำก โดย
เฉพำะผลงำนท่ว่ำด้วยกำรก�ำเนิดโลกอำร์ดำ (Arda) และยุคต่ำงๆ ของมิดเดิล
ี
เอิร์ธ (Middle-earth) อย่ำง ‘ต�ำนำนแห่งซิลมำริล’ (The Silmarillion)
ั
กำเลวำลำท่ผมใช้อ้ำงอิงน้นมีสองฉบับ ฉบับแรกแน่นอนว่ำย่อมต้อง
ี
ี
เป็นฉบับของเอเลียสท่เป็นฉบับแรก แต่ทว่ำด้วยควำมท่ผมยังไม่คล่องใน
ี
ั
�
ภำษำฟินนิช ทำให้ต้องมีอีกฉบับเทียบเคียงน่นคือฉบับของจอห์น มำร์ติน
ครำวฟอร์ด (John Martin Crawford) ที่เรียบเรียงแปลเป็นฉบับภำษำ
ี
ึ
อังกฤษ ซ่งไม่ใช่ฉบับท่ชำวฟินแลนด์ส่วนใหญ่ใช้เป็นฉบับหลัก และม ี
รำยละเอียดหลำยๆ จุดไม่ค่อยตรงกับฉบับของเอเลียส เช่นว่ำ มำรดำของ
ิ
้
ี
�
ั
ั
๎
ุ
กลเลรโวะในฉบบดงเดมนนจะใช้คำแทนว่ำ สำวใช้ (Pikatyttö) เพยง
้
ั
ั
อย่ำงเดียว ไม่มีนำมให้เรียกขำน แต่ในฉบับของครำวฟอร์ดน้นจะเรียกนำง
ึ
ด้วยช่อว่ำ อุนตำมำลำ แล้วมีฐำนะเป็นถึงลูกเจ้ำของหมู่บ้ำน ซ่งตำมปกติแล้ว
ื
ื
ื
อุนตำมำลำน้นเป็นช่อเรียกของสถำนท่มำกกว่ำจะเป็นช่อของคน อย่ำงในกรณ ี
ี
ั
น้ผมจะยึดฉบับเอเลียสเป็นหลัก และมีอีกฉบับท่ใช้เช็กควำมถูกต้องคือฉบับ
ี
ี
ี
ู
ของดับเบิลย เอฟ ไครบ (W.F. Kirby) ท่ว่ำกันว่ำใกล้เคียงกับฉบับของ
ี
ื
เอเลยสมำกกว่ำ แต่รำยละเอียดบำงอย่ำงจะน้อยกว่ำครำวฟอร์ด เพ่อควำม
ี
ถูกต้องและแม่นย�ำนะครับ
�
บทนา
ี
ึ
บทท่หน่ง
ปฐมบทแห่งไวแนเมยเนน
● K a l e v a l a ●
17
ล�าน�าที่หนึ่ง: การก�าเนิดของไวแนเมยเนน
ึ
ี
บทท่หน่ง
ี
ปฐมบทแห่งไวแนเมยเนน นับแต่โบรำณกำล ในยุคสมัยท่มีเพียงมหำสมุทรอันกว้ำงขวำง แผ่น
๎
ฟ้ำ และสรวงสวรรค์ มีเทพีผู้เลอโฉมนำมว่ำ อิลมำตำร (Ilmatar) ผู้ก�ำเนิด
ุ
มำจำกอำกำศธำต โดยมีพระบิดำแห่งท้องฟ้ำนำมว่ำ อุกโกะ (Ukko)
● K a l e v a l a ●
ผู้คอยดูแลท้องฟ้ำและเป็นดั่งองค์รำชำแห่งสวรรค์
นำนนับวันท่โลกน้นผ่ำนไปโดยไม่มีอะไรเกิดข้นเลย นำงจึงรู้สึก
ึ
ั
ี
ิ
ี
ี
ี
้
อ่อนล้ำกับควำมรู้สึกท่เปล่ำเปล่ยวเช่นน จึงได้ตัดสินใจริเร่มท�ำบำงส่ง โดย
ิ
�
ั
ข้นแรกนำงได้ร่อนลงจำกสรวงสวรรค์มำยังผืนน้ำเบ้องล่ำง นำงค่อยๆ โบก
ื
�
แขนเส้อยำวสลัวของนำง จนก่อเกิดพำยุคล่งท่ำมกลำงผืนน้ำอันกว้ำงใหญ่
ั
ื
และเริ่มโหมกระหน�่ำไปทั่วผืนน�้ำนั้น
ี
ั
ด้วยลมกระโชกรุนแรงจำกพำยุอันคลุ้มคล่งท่ก่อเกิดคล่นน้ำสูงใหญ่
�
ื
และงดงำมได้สร้ำงควำมหรรษำแด่อิลมำตำร๎ผู้โดดเด่ยวย่งนัก นำงจึงเล่น
ี
ิ
ิ
สนุกของนำงอยู่เสียนำน แต่ด้วยกำรกระท�ำเช่นน้กลับท�ำให้ตัวนำงเร่มเป็น
ี
ี
ึ
�
หน่งเดียวกับผืนน้ำ จนท้ำยท่สุดนำงได้ถูกผสำนรวมเข้ำกับผืนมหำสมุทรอัน
�
ั
ึ
ึ
กว้ำงใหญ่น้น ซ่งไม่ว่ำจะท�ำอย่ำงไร นำงก็มิอำจพำตัวเองข้นไปอยู่เหนือน้ำได้
เลย
ี
ึ
บทท่หน่ง ● ปฐมบทแห่งไวแนเมยเนน
K a l e v a l a
อิลมำตำร๎ โดย Robert Wilhelm Ekman (1808-1873) ATENEUM ART MUSEUM,
Helsinki, Finland.
ิ
ผ่ำนไปอย่ำงเน่นนำนถงเจ็ดร้อยปีหำกเทียบกับเวลำของมนษย์ ทนำง
่
ี
ึ
ุ
ี
ั
ั
พยำยำมอยู่เช่นน้น แต่ก็ไม่อำจพำตัวเองออกมำจำกท่แห่งน้นได้ จนนำง
�
ค่อยๆ ได้เรียนรู้ถึงควำมเป็นไปของสำยน้ำต่ำงๆ ท่วผืนพิภพนับจำกทิศเหนือ
ั
จรดใต้ เหตุเพรำะนำงพยำยำมแหวกว่ำยไปยังทุกหนแห่งท่สำยน้ำเหล่ำน้นไป
ั
�
ี
ี
ี
ถึง เพียงเพรำะคำดหวังว่ำจะมีสักแห่งท่ท�ำให้หลุดพ้นจำกควำมทุกข์ทรมำนน
้
ด้วยเหตุน้ในช่วงเวลำภำยหลังนำมของนำงจึงถูกกล่ำวขำนในอีกช่อว่ำ ‘มำรดำ
ี
ื
ี
แห่งสำยชล’ นอกจำกนั้นด้วยกำรท่เทพีแห่งอำกำศได้ถูกหลอมรวมเข้ำกับผืน
มหำสมุทร พลันท�ำให้นำงตั้งครรภ์ขึ้นมำ
ั
ิ
ื
หำกแต่ควำมพยำยำมน้นกลับประสบแต่ควำมผิดหวัง เม่อหมดส้น
ื
หนทำงใดๆ นำงผู้แสนเหน่อยล้ำและเจ็บปวดใจจึงได้ร้องไห้พร้อมกับตัดพ้อ
18
19
ต่อชะตำกรรมอันแสนรันทดของนำงต่อพระบิดำแห่งสรวงสวรรค์ และยัง
ื
ี
ั
่
ี
ิ
�
ตดพ้อต่ออกว่ำในเมอพระองค์ทรงให้กำเนดนำงมำในฐำนะเทพแห่งอำกำศ
แล้วไยถึงต้องประสบพบเจอกับชะตำกรรมท่ต้องถูกคุมขังไว้ใต้ผืนน้ำเช่นน ี ้
�
ี
นำงขอร้องควำมเมตตำจำกพระองค์ ให้โปรดช่วยเหลือนำงด้วย
ในช่วงเวลำท่ส้นหวังอยู่น้นได้มีวิหค (ตำมด้งเดิมใช้ค�ำว่ำ เป็ด แต่
ั
ั
ิ
ี
นักตีควำมมองว่ำน่ำจะเป็นนกอินทรีเสียมำกกว่ำ) ตัวหน่งบินลงมำจำกสวรรค์
ึ
ี
มันพยำยำมมองหำท่ส�ำหรับวำงไข่ของมัน แต่ทว่ำในช่วงเวลำน้นพิภพยังไม่
ั
ื
ึ
ั
ึ
ได้ถือก�ำเนิดข้น อิลมำตำร๎จึงยกเข่ำของนำงข้นมำเพ่อให้วิหคน้นได้ใช้เข่ำของ
นำงเป็นที่วำงไข่
เม่อวิหคเห็นเช่นน้นแล้ว มันก็น้อมรับควำมเมตตำ บินลงมำยังเข่ำของ
ั
ื
ี
เทพีแล้วท�ำกำรวำงไข่ของมัน ไข่หกใบแรกน้นเป็นไข่ทองค�ำท่สวยสดงดงำม
ั
ั
ั
ส่วนไข่ใบท่เจ็ดน้นเป็นไข่เงินท่เปล่งประกำย แล้ววิหคตัวน้นก็ได้ท�ำกำรกกไข่
ี
ี
ทั้งเจ็ดใบ
�
ั
ิ
วันเวลำล่วงเลยไปท้งส้นสำมวัน จู่ๆ น้ำรอบๆ ตัวของนำงน้นเกิด
ั
ั
ควำมร้อนขนมหำศำลประดจดงมคนเอำไฟมำเผำตวของนำง ควำมร้อนนน
ี
ั
่
ึ
ั
้
ุ
้
ั
ท�ำให้นำงด้นด้วยควำมเจ็บปวด ท�ำให้ไข่ท้งเจ็ดใบตกไปยังก้นทะเลลึกและ
ิ
แตกออกเป็นเสี่ยงๆ
ึ
ี
ทว่ำได้เกิดเหตุน่ำอัศจรรย์ข้น เพรำะไข่แดงและไข่ขำวท่แตกออกมำ
จำกไข่ท้งเจ็ดน้นต่ำงค่อยๆ รวมตัวเข้ำหำกัน จนเกิดเป็นพระอำทิตย์และ
ั
ั
ิ
ิ
ั
ึ
ั
พระจันทร์ ท้งสองส่งน้นได้พุ่งข้นไปอยู่บนสรวงสวรรค์ เป็นจุดเร่มต้นของ
กลำงวันและกลำงคืนในโลกนี้
ึ
ิ
ั
หลังจำกน้นนำงเร่มรู้สึกได้ว่ำตนเองคงมิอำจน�ำร่ำงของตนข้นจำกผืน
ึ
�
น้ำและบินกลับสู่สวรรค์ได้อีก นำงจึงตัดสินใจสร้ำงพิภพข้นมำด้วยอ�ำนำจ
ื
ท่เหลืออยู่ของนำง นำงได้บรรจงสร้ำงพ้นดิน ล�ำธำร โขดหิน และหมู่เกำะอัน
ี
มำกมำยด้วยควำมใส่ใจ จนเกิดเป็นพิภพที่งดงำมเป็นอย่ำงยิ่ง
บทท่หน่ง ● ปฐมบทแห่งไวแนเมยเนน
ึ
ี