Occupation

บทที่ 4 อาชีพในยุคดิจทิ ัล

หนังสอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
วิทยาการคานวณ (มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 6)

หวั ข้อ อาชพี ดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สาร

4.1

4.2 การเปล่ยี นแปลงของเทคโนโลยีกบั สงั คมและอาชพี

4.3 ผลกระทบของเทคโนโลยกี บั อาชีพ

4.4 การทางานรว่ มกบั เครอื่ งจกั รและระบบอัตโนมัติ

จดุ ประสงค์ เมื่อเรียนจบบทนีแ้ ลว้ นกั เรียนสามารถ

01 อธิบายลักษณะอาชพี ทีเ่ กี่ยวขอ้ งกบั เทคโนโลยี

สารสนเทศและการสอื่ สาร

02 วเิ คราะหค์ วามเปลยี่ นแปลงของอาชพี ทีจ่ ะต้อง

ปรบั ตวั ในอนาคต

03 ตระหนักถงึ ความสาคัญของเทคโนโลยกี ับอาชีพ

ชวนคิด

นักเรียนเคยนาเทคโนโลยีสารสนเทศมาชว่ ย
ในการทางานหรอื ไมอ่ ย่างไร

ชวนคดิ ตอ่

อาชีพทีน่ ักเรยี นตอ้ งการจะเปน็ ในอนาคต
สามารถนาเทคโนโลยีสารสนเทศเขา้ มาชว่ ย

ในการทางานไดห้ รือไมอ่ ยา่ งไร

ชวนคดิ ตอ่

อาชพี ใดบ้างท่มี ีความเกย่ี วขอ้ ง
กับเทคโนโลยีสารสนเทศโดยตรง

4.1

อาชีพดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร

กล่มุ ที่ 1: กลมุ่ อาชีพทเ่ี กย่ี วข้องโดยตรงกับการพฒั นาและสร้างชิ้นงานทางเทคโนโลยีสารสนเทศ
ผเู้ ช่ียวชาญด้านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ (computer network professionals)
ผเู้ ช่ยี วชาญดา้ นความมั่นคงปลอดภยั (ICT security specialists)
นักวิทยาศาสตรข์ อ้ มูล (data scientist)
นกั วเิ คราะห์ทดสอบ
ระบบ (test analysts)
นักวิเคราะห์ระบบ (systems analysts)
นกั ทดสอบ (test programmers หรอื testers)
โปรแกรมเมอร์ (programmers)

กลุ่มท่ี 2: กลมุ่ อาชีพทเ่ี กี่ยวขอ้ งกบั การดูแลรกั ษาระบบสารสนเทศ และประสานงานกบั ผ้ใู ช้
ผดู้ แู ลระบบ (systems administrators)
ผู้ดแู ลระบบฐานข้อมลู (Database Administrators:DBA)
เจา้ หน้าท่ีสนบั สนุนงานเชงิ เทคนิค (IT support technicians)
เจ้าหนา้ ท่ฝี กึ อบรมดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ (IT trainers)

กล่มุ ที่ 3: กล่มุ บรหิ ารดว้ ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ
ผ้จู ัดการดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร (ICT manager)
ผ้บู ริหารเทคโนโลยสี ารสนเทศระดบั สงู หรอื ซีไอโอ (Chief Information Officer : CIO)

4.2

การเปลย่ี นแปลงของเทคโนโลยกี บั สังคมและอาชพี

การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีกับสังคมและอาชีพ

การปฏิวัตอิ ตุ สาหกรรมคร้งั ที่ 4
การปฏวิ ัตอิ ุตสาหกรรมครง้ั ท่ี 3
การปฏิวัตอิ ตุ สาหกรรมคร้งั ท่ี 2
การปฏวิ ัติอุตสาหกรรมคร้ังท่ี 1
ในยคุ โบราณ

สาเหตุท่ีเทคโนโลยพี ฒั นาเรว็ มากเนอ่ื งจากมกี ารพฒั นาประสิทธิภาพในการคานวณด้วย
คอมพวิ เตอร์แบบทวคี ูณ กอร์ดอน มัวร์ (Gordon Moore) ได้สังเกตการเพ่ิมขน้ึ ของประสทิ ธภิ าพนี้
ต้งั แต่ปี พ.ศ. 2508 พบว่าจานวนทรานซสิ เตอรต์ อ่ พน้ื ทใี่ นหน่วยประมวลผลน้ันจะเพ่ิมขนึ้ สองเท่า
ในทุกสองปี ดังรูป

รูป กราฟแสดงจานวนทรานซสิ เตอร์ต่อพน้ื ท่ีหน่วยประมวลผล

การพัฒนานวตั กรรมหนึ่ง ๆ ก็ส่งผลต่อเนื่องถงึ ประสิทธภิ าพในการพฒั นานวัตกรรมดา้ นอ่นื ๆ
ทาใหก้ ารสร้างต้นแบบชิ้นงานรวดเร็วขึน้ พรอ้ มทง้ั ประหยดั ตน้ ทุน

รปู เครอื่ งพมิ พ์สามมติ ิ รูปรถยนตไ์ รค้ นขบั

ชวนคิด

มีนวัตกรรมใดอีกบา้ งท่มี ีศกั ยภาพในการเปลีย่ นแปลงสงั คมหรือการดาเนินชวี ิต และนวตั กรรม
ดังกล่าวทาใหเ้ กิดการเปล่ียนแปลงอย่างไร

กิจกรรมท่ี 9.1
อาชีพดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ

กิจกรรมท่ี 9.1 อาชพี ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ

1. สารวจเกีย่ วกบั อาชพี หรอื ตาแหนง่ งานในโรงเรยี น และอาชพี หรอื ตาแหน่งงานเหลา่ น้ี
ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการทางานอย่างไร

2. ยกตวั อยา่ งอาชีพอ่นื ทใ่ี ชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศช่วยในการทางาน และช่วยอย่างไร
3. คน้ หาปรมิ าณความต้องการของตาแหนง่ งานดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ พร้อมทั้ง

อภปิ รายถึงแนวโน้มและพยากรณ์อาชีพเกิดใหมใ่ นอนาคต

ชมวีดทิ ศั น์
เรื่อง Will robots take our jobs? | CNBC Explains

https://youtu.be/a-7Azih0D98

ชวนคิด

ในอนาคตอาชพี ใดที่ปัญญาประดิษฐ์
มโี อกาสจะเข้ามาทางานแทนได้
และเปน็ งานสว่ นใด

4.3

ผลกระทบของเทคโนโลยีกบั อาชพี

เทคโนโลยสี ง่ ผลกระทบต่อสังคมรวมไปถึงอาชพี อรี คิ และแอนดด์ รูว์ (2018) ไดร้ ะบุว่าปัจจยั ท่ีใช้พจิ ารณา
ลักษณะของงานท่เี ส่ยี งจะถูกทดแทน คอื งานทมี่ ีลกั ษณะดงั นี้

น่าเบ่อื ซา้ ซาก สกปรกยากลาบาก

(dull) (dirty)

งานกลุ่มนจ้ี ะเปน็ งานท่ี งานกลมุ่ น้มี ักเป็นงาน
ระบบอัตโนมัตสิ ามารถ ท่ีมนุษย์ไมช่ อบและ
ทดแทนได้ง่าย พยายามหลกี เล่ียง

ทาเงินได้ดี อันตราย

(dear) (dangerous)

การพัฒนาระบบอตั โนมตั มิ าทดแทน งานกลมุ่ นี้ทีม่ ีความอันตราย มนุษย์ไม่
ตอ้ งใชเ้ งนิ ทุนจานวนมาก ดังน้นั งานท่ี สามารถทาได้ หรือถ้าทาจะเป็น
ไม่สรา้ งรายไดไ้ มม่ าก จงึ ไมเ่ ป็น อันตรายต่อชีวติ
เปา้ หมายของการพฒั นาระบบ
อตั โนมตั ิมาทดแทน

จากเกณฑด์ งั กลา่ วนักเรียนอาจลองพจิ ารณาความเส่ียงของอาชพี ต่าง ๆ ได้ เช่น

อาชพี ครู มเี พยี งการบรรยายเน้อื หาเดิมซ้า ๆ อาชีพแพทย์ มีการพฒั นาระบบปญั ญาประดษิ ฐ์ อาชพี นักแตง่ เพลง ในปัจจบุ นั มีโปรแกรม
ทีส่ ามารถจดจา้ รปู แบบของฟิลม์ และสามารถวนิ ิจฉัยได้ คอมพวิ เตอรท์ ส่ี ามารถแตง่ เพลงได้อยา่ งไพเราะ
แม่นยา้ จนคนแยกไม่ออกวา่ เพลงน้ันแตง่ โดยโปรแกรม
คอมพิวเตอร์หรอื นักแต่งเพลง

4.4

การทางานร่วมกบั เครอ่ื งจักรและระบบอตั โนมตั ิ

มนุษย์จะทางานร่วมกับหนุ่ ยนตแ์ ละปญั ญาประดิษฐม์ ากขน้ึ และมนุษยไ์ มจ่ าเปน็ จะตอ้ งเปน็ ผตู้ ดั สนิ ใจ
หลกั อีกต่อไป พอลและเจมส์ (2018) เสนอแนะอาชพี ทน่ี า่ จะเกิดข้นึ จากการทางานร่วมกนั ระหวา่ งมนษุ ย์และ
เคร่อื งจักร ดงั นี้

มนุษยท์ าหนา้ ท่ฝี กึ สอนให้ หุ่นยนตท์ างานได้ เป็นตัวกลางระหวา่ งผ้ใู ช้กบั ระบบคอมพิวเตอร์ ดูแลรกั ษาระบบประดษิ ฐ์และหุน่ ยนต์
ตามต้องการรวมท้งั ให้คาแนะนาหรอื ให้
คะแนนผลลัพธจ์ ากระบบปัญญาประดิษฐ์

กจิ กรรมท่ี 9.2 อาชีพของฉนั

รับบตั รสถานการณจ์ ากครแู ล้วตอบคาถาม

กิจกรรมท่ี 9.3 เล่นเกม AI VERSUS HUMAN

แบ่งกลุ่มละ 3-4 คน เล่นเกม AI VERSUS HUMAN เม่ือจบเกมให้ผู้เรยี นร่วมกันอภิปรายเพอ่ื ตอบคาถาม

ลิงคว์ ิดโี อที่เก่ยี วข้อง

Bloomberg Highlights "เจา้ พอ่ ปญั ญาประดิษฐ์ ผเู้ ปล่ยี นโลก " / 15 พ.ค. 61
https://youtu.be/BqWBvZQskKY

ปี 2018 AI.ปญั ญาประดษิ ฐ์จะแย่งงานมากขน้ึ 18 ก.พ. 2018
https://youtu.be/Z20IGG9f9Lo

15 Jobs That Will Disappear In The Next 20 Years Due ToAI 5 ต.ค. 2017
https://youtu.be/r211u89eUaY