ทรัพยากรน้ำมัน

หนังสืออิเล็คทรอนิกส์ (E-book)
เรื่อง ทรัพยากรน้ำมัน

วิชา วิทยาศาสตร์ชีวภาพ (ว30103)
ผู้จัดทำ นางสาวปวิชญา วิสาพล ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/11 เลขที่ 33

ครูผู้สอน นางสาวรัตนา หมู่โยธา
โรงเรียนสตรีราชินูทิศ

สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมอุดรธานี

ทรัพยากรน้ำมัน

น้ำมันดิบหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าปิโตรเลียม

ปิโตรเลียม (Petroleum) คือ สารประกอบไฮโดรคาร์บอนที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
โดยคำว่า Petroleum มีรากศัพท์มาจากภาษาละติน ซึ่งเป็นการผสมคำระหว่างคำว่า
"เพตรา" (Petra) ที่แปลว่า "หิน" และ "โอเลียม" (Oleum) ที่แปลว่า "น้ำมัน"
Petroleum จึงมีความหมายรวมกันว่า "น้ำมันจากหิน" ปิโตรเลียมประกอบด้วยธาตุ
องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ไฮโดรเจนและคาร์บอนรวมถึงธาตุอื่นๆ เช่น ออกซิเจน
ไนโตรเจน กํามะถัน ปะปนอยู่เล็กน้อย โดยปิโตรเลียมสามารถอยู่ในรูปของของแข็ง
ของเหลว หรือก๊าซ ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบของปิโตรเลียมเองและเมื่อนำมากลั่นจะได้
เป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ อาทิ ก๊าซหุงต้ม น้ำมันเบนซิน น้ำมันก๊าด น้ำมันดีเซล
น้ำมันเตา ยางมะตอย เป็นต้น

ปิโตรเลียมเกิดจากอะไร? กระบวนการผลิตปิโตรเลียม

ปิโตรเลียมเกิดจากการทับถมกันของซากพืชซากสัตว์ใต้ ก่อนจะมีการนำปิโตรเลียมไปใช้ประโยชน์ในรูปของ
ทะเลลึก โดยเฉพาะแพลงก์ตอน สัตว์ และสาหร่ายที่ ก๊าซธรรมชาติ ก๊าซธรรมชาติเหลว น้ำมันดิบ หรือ
เกิดการเน่าเปื่อย ผุพัง และย่อยสลายกลายเป็นอินทรีย ผลิตภัณฑ์อื่นๆ ได้นั้นจะต้องมีการนำปิโตรเลียมจาก
สารที่สะสมรวมตัวกับตะกอนต่างๆ จนเกิดเป็นชั้น แท่นหลุมผลิตมาผ่านกระบวนการผลิตเพื่อให้ได้
ตะกอนหนาแน่น ซึ่งจมตัวลงจากแรงกดทับของชั้นการ ปิโตรเลียมที่มีคุณสมบัติตรงตามความต้องการ ก่อน
สะสมต่างๆ และการเปลี่ยนแปลงของแผ่นเปลือกโลก จะส่งต่อไปยังสถานีแยกปิโตรเลียมเพื่อแปรสภาพ
ภายใต้ความร้อนและความดันอันมหาศาลที่เกิดขึ้น ให้เป็นผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปชนิดต่างๆ ที่เหมาะสมต่อ
ตลอดระยะเวลาหลายล้านปีในชั้นหินใต้พื้นผิวโลกจน การนำไปใช้ประโยชน์ โดยกระบวนการผลิต
แปรสภาพกลายเป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอนในรูป ปิโตรเลียมมีดังนี้
ของแข็ง ของเหลว และก๊าซที่สะสมตัวอยู่ตามช่องว่าง
รอยแยก และรูพรุนของชั้นหิน

กระบวนการผลิตปิโตรเลียม

การแยก (Separation) การเปลี่ยนโครงสร้าง (Conversion)
เป็นการแยกเอาน้ำ ก๊าซ และสารปนเปือ้ นอื่นๆออกจากกัน เป็นการใช้วิธีทางเคมีหลากหลายรูปแบบเพื่อเปลี่ยนโครงสร้างของ
ซึ่งส่วนใหญ่แล้วจะใช้วิธีแยกแบบการกลั่นลำดับส่วน ผลิตภัณฑ์ เนื่องจากผลิตภัณฑ์ที่อาจยังมีคุณภาพไม่ตรงตามความ
(Fractional Distillation) ที่อาศัยความแตกต่างของจุดเดือด ต้องการ จึงต้องนำมาผ่านกระบวนการเพื่อให้มีคุณภาพที่ดีและเหมาะ
ของสารประกอบแต่ละชนิดที่อยู่ในน้ำมันดิบภายใต้การให้ความ แก่การนำไปใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่างๆ
ร้อนที่อุณหภูมิ 368-385 องศาเซลเซียส ซึ่งสารประกอบบาง
ชนิดจะกลายเป็นไอลอยขึ้นไปยอด (ด้านบนหอกลั่น) และบาง
ชนิดจะควบแน่นเป็นของเหลวตกลงบนถาดรองรับในแต่ละช่วง
ของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ แล้วจึงนำไปเก็บแยกตามประเภทเพื่อนำ
ไปใช้ต่อไป

กระบวนการผลิตปิโตรเลียม

การปรับคุณภาพ (Treating) การผสม (Blending)
เป็นการกำจัดสิ่งแปลกปลอมหรือสิ่งปนเปื้อนออกจากผลิตภัณฑ์ เป็นขั้นตอนสุดท้ายที่เป็นการนำผลิตภัณฑ์ที่ได้มาเติมหรือผสมสาร
หลังกระบวนการเปลี่ยนแปลงโครงสร้าง ซึ่งสิ่งแปลกปลอมดังกล่าว ต่างๆ เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปตามที่ต้องการ เช่น การผสม
อาจเป็นสารจำพวกกำมะถัน ไนโตรเจน และออกซิเจน โดยจะใช้ น้ำมันเบนซินเพื่อเพิ่มเลขออกเทน หรือการผสมน้ำมันเตาเพื่อให้ได้
วิธีการฟอกด้วยไฮโดรเจน การแยกก๊าซออกจากน้ำมัน หรือฟอก ความหนืดตามที่ต้องการ เป็นต้น
ด้วยโซดาไฟเพื่อเป็นการกำจัดสารนั้นๆออก

ทำไมน้ำมันถึงมีราคาที่แพงขึ้น?

ราคาน้ำมันที่สูงขึ้นในปัจจุบัน รวมทั้งความต้องการพลังงานและปริมาณการ ผลิตน้ำมันที่
เพิ่มขึ้น ต่างเป็นปัจจัยที่ทำให้นักวิเคราะห์หลายคน พากันกังกลว่าปริมาณน้ำมันสำรอง
ของโลกจะเริ่มลดลงอย่างรวดเร็วในช่วงไม่กี่ปีข้างหน้า
ผู้เชี่ยวชาญต่างระบุว่าราคาน้ำมันที่เพิ่มขึ้นและปริมาณน้ำมันที่ลดลงจะเป็นปัจจัย กระตุ้น
ให้เกิดการสำรวจและพัฒนาพลังงานทางเลือกอื่นที่ถูกกว่า เช่น ถ่านหิน และแก๊ส
ธรรมชาติ แต่ที่แน่ๆเวลานี้สิ่งที่กำลังจะหมดไปจากโลกก็คือน้ำมันราคาถูก
คุณEric Cheney นักธรณีวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยในรัฐวอชิงตันเป็นอีกผู้หนึ่งที่ยืนยันว่า
ราคาน้ำมันจะไม่กลับมาอยู่ที่ระดับ 10 ดอลล่าร์ต่อบาร์เรลเหมือนใน อดีตอีกแล้วแต่จะ
อยู่ที่ระดับปัจจุบันคือ 100 ดอลล่าร์ต่อบาร์เรลและจะเพิ่มขึ้นอีกในอนาคตสิ่งเดียวที่
ประชาชนทั่วไปจะทำได้คือกัดฟันทนต่อไป หากทนไม่ไหวก็จอดรถยนต์ไว้ที่บ้านเฉยๆ
จะดีกว่า

ข้อมูลอ้างอิง

01

https://www.uac.co.th/th/knowledge-sharing/343/petroleum

02

https://www.voathai.com/a/a-47-2008-03-11-voa4-90646469/922262.html

Thank You