เกณฑ์การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนของประเทศไทย

ࡳ±¡Òþ²Ñ ¹Ò¡Ò÷‹Í§à·ÂèÕ Ç
â´ÂªÁØ ª¹¢Í§»ÃÐà·Èä·Â

ࡳ±©ººÑ ¹éäÕ ´ÃŒ Ѻ¡ÒÃÃºÑ ÃͧNjÒÊÍ´¤ÅŒÍ§¡Ñºà¡³±¡ÒþѲ¹Ò¡Ò÷‹Í§à·ÕÂè ÇÍ‹ҧ§Ñè Â×¹âÅ¡
(Global Sustainable Tourism Criteria: GSTC-D)



เกณฑก์ ารพัฒนาการทอ่ งเทยี่ ว
โดยชมุ ชนของประเทศไทย

เกณฑก์ ารพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วโดยชุมชนของประเทศไทย คำนำ

คำนำ

การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนเป็นฐานสำคัญในการพัฒนาการท่องเที่ยวของ
ประเทศไทยให้เกิดความเข้มแข็งและยั่งยืน เพราะการท่องเที่ยวของประเทศยังคงต้องอาศัยฐาน
ทรัพยากรต่าง ๆ ของชุมชนในการขับเคลื่อนเป็นหลัก ดังจะเห็นได้จากแผนพัฒนาการท่องเที่ยว
แห่งชาติ ฉบับที่ 2 ภายใต้วิสัยทัศน์ “ประเทศไทยเป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณภาพชั้นนำของโลก
ที่เติบโตอย่างมีดุลยภาพบนพื้นฐานความเป็นไทย เพื่อส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม
และกระจายรายได้สู่ประชาชนทุกภาคส่วนอย่างยั่งยืน” รวมถึงการเชื่อมโยงการท่องเที่ยว
กระแสหลักสกู่ ารทอ่ งเที่ยวโดยชมุ ชน เพ่ือใหเ้ กดิ การกระจายรายได้ในทุกภาคส่วน

การเตรียมความพร้อมเพื่อให้ชุมชนมีแนวทางในการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน
จากฐานทรัพยากรที่มีอย่างมีอัตลักษณ์ และเกิดความภาคภูมิใจในอัตลักษณ์ของชุมชนตนเอง
จนนำไปสู่การเกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจแก่ชุมชน จึงเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างมาก ดังนั้น
เกณฑ์การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนฉบับนี้ จึงเกิดขึ้นเพื่อเป็นเครื่องมือการพัฒนา
การท่องเที่ยวโดยชมุ ชนอยา่ งเป็นเอกภาพ ผ่านกระบวนการพฒั นาและออกแบบด้วยกระบวนการ
การมสี ว่ นรว่ มทกุ ภาคสว่ น โดยมอี งคก์ ารบรหิ ารการพฒั นาพน้ื ทพ่ี เิ ศษเพอ่ื การทอ่ งเทย่ี วอยา่ งยง่ั ยนื
(องคก์ ารมหาชน) หรอื อพท. เปน็ หนว่ ยงานประสานใหเ้ กดิ การระดมความคดิ วเิ คราะห์ ทดลองใช้
และปรับปรุงอย่างเข้มข้น ผ่านการรับฟังความคิดเห็นจากภาคีเครือข่ายในแต่ละภาคส่วน
ซึ่งประกอบไปด้วยนักวิชาการด้านการพัฒนาการท่องเที่ยว ด้านการพัฒนาชุมชน ตัวแทนชุมชน
ตัวแทนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และนักการตลาดการท่องเที่ยว

คณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ ซง่ึ เปน็ กลไกหลกั ในการอำนวยการใหก้ าร
พัฒนาการท่องเที่ยวของประเทศไทยเป็นไปตามแผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติ เล็งเห็นถึง
ความสำคัญของการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชน และมุ่งเน้นผลักดันนโยบายการท่องเที่ยว
โดยชุมชนบนแนวทางพัฒนาที่มุ่งสู่ความยั่งยืน ผ่านคู่มือฉบับนี้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ชุมชน
หรอื หนว่ ยงานทม่ี คี วามตอ้ งการพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วโดยชมุ ชนใชเ้ ปน็ เครอ่ื งมอื ในการวางแผนการ
พัฒนาและใช้ในการวัดระดับการพัฒนา โดยผ่านกระบวนการการมีส่วนร่วม ซึ่งเป็นกระบวนการ
สำคญั ทจ่ี ะทำใหเ้ กดิ ความยง่ั ยนื และเปน็ ฐานทม่ี น่ั คงของการพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วของประเทศไทย

คณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ หวังว่า คู่มือฉบับนี้จะเป็นประโยชน์ต่อ
การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชน ของหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน โดยเฉพาะชุมชน ให้มีแนว
ทางการพัฒนาที่ชัดเจนและเกิดผลเป็นรูปธรรม ต่อไป

ประธานคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ