RAรายNEงPาNนปOUระRAจำ
TLปี
2 5 6 1 / 2 0 1 8
w w w . m o t s . g o . t h
“งานราชการนน้ั คอื งานของแผน่ ดนิ มผี ลเกยี่ วเนอ่ื งโดยตรงถงึ ประโยชนข์ องประเทศชาตแิ ละประชาชนทกุ คน
ดงั นน้ั ขา้ ราชการผปู้ ฏบิ ตั บิ รหิ ารงานของแผน่ ดนิ จงึ ตอ้ งทำความเขา้ ใจถงึ ความสำคญั ในหนา้ ทแี่ ละความรบั ผดิ ชอบของตนใหถ้ อ่ งแท
้
แลว้ รว่ มกนั คดิ รว่ มกนั ทำ ดว้ ยความอตุ สาหะ เสยี สละ และดว้ ยความสจุ รติ ใจ โดยถอื ประโยชน์
ทจ่ี ะเกดิ จากงานเปน็ หลกั ใหญ่ งานของแผน่ ดนิ ทกุ สว่ น จกั ไดด้ ำเนนิ กา้ วหนา้ ไปพรอ้ มกนั
และสำเรจ็ ประโยชนท์ พี่ งึ ประสงค์ คอื ยงั ความเจรญิ มนั่ คงใหเ้ กดิ แกป่ ระเทศชาตแิ ละประชาชนไดแ้ ทจ้ รงิ และยง่ั ยนื ตลอดไป”
สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั มหาวชริ าลงกรณ บดนิ ทรเทพยวรางกรู พระราชทานพระบรมราโชวาทแกข่ า้ ราชการพลเรอื น
เนอื่ งในวนั ขา้ ราชการพลเรอื น ณ วนั ท่ี 1 เมษายน 2560
คำนำ
รายงานประจำปี 2561 ของกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า ไดจ้ ดั ทำขนึ้ เพอื่ นำเสนอภาพรวมผลการดำเนนิ งาน
และกิจกรรมด้านการท่องเที่ยวและกีฬาที่สำคัญในรอบปีที่ผ่านมา ซ่ึงเป็นการดำเนินงานภายใต้กรอบแนวทาง
การพฒั นาทส่ี ำคญั ของรา่ งกรอบยทุ ธศาสตรช์ าตริ ะยะ 20 ปี แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 12 เปา้ หมาย
การพัฒนาท่ีย่ังยืน กรอบแนวคิดการพัฒนาประเทศไทยไปสู่ประเทศไทย 4.0 และนโยบายสำคัญของรัฐบาล รวมทั้ง
น้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ท่ีคำนึงถึงหลักความ
พอประมาณ ความมีเหตุผล และการมีภูมิคุ้มกันที่ดี มาเป็นแนวทางในการดำเนินงาน เพื่อขับเคล่ือนนโยบายและ
การบรหิ ารจดั การดา้ นการทอ่ งเทย่ี วและดา้ นการกฬี าใหม้ เี อกภาพ เชอื่ มโยงกนั อยา่ งเปน็ ระบบกบั ทกุ ภาคสว่ น ยดึ หลกั การ
มีส่วนร่วมในการพัฒนา และมีส่วนช่วยสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และส่ิงแวดล้อม
ของประเทศให้เกิดความสมดุลอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะอย่างย่ิง การเพ่ิมรายได้จากการท่องเที่ยว โดยใช้การท่องเที่ยว
เป็นเคร่ืองมือสร้างความสมดุลระหว่างการเติบโตของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การใช้ทรัพยากรทางการท่องเที่ยว
การสร้างความปลอดภัยและความพึงพอใจให้กับนักท่องเท่ียวและประชาชน เพ่ือวางรากฐานการดำเนินงานให้เกิด
การเติบโตอย่างมีคุณภาพในระยะยาว ในขณะเดียวกันจะต้องทำให้การท่องเที่ยวเป็นเครื่องมือในการสร้างและกระจาย
รายได้เพ่อื ฟ้นื ฟสู ถานะทางเศรษฐกิจของประเทศ
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาหวังเป็นอย่างย่ิงว่ารายงานประจำปี 2561 ฉบับน้ี จะเป็นส่ือกลาง
ให้หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และผู้ที่สนใจงานด้านการท่องเท่ียวและการกีฬาได้รับทราบผลการดำเนินงานสำคัญ
ทเี่ กดิ จากความมงุ่ มน่ั ในการทำงาน และเขา้ ใจถงึ บทบาท ภารกจิ อำนาจหนา้ ท่ี และการดำเนนิ กจิ กรรมตา่ งๆ ของกระทรวง
การท่องเท่ียวและกีฬา ในการบริหารจัดการงานด้านการท่องเที่ยวและการกีฬาของประเทศให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ต่อประชาชนและประเทศชาติ อย่างย่งั ยืนและม่นั คงสืบไป
สารบัญ
5 13 21
ส่วนท่ี 1 สว่ นที่ 2 สว่ นท่ี 3
ภาพรวมกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า การบรหิ ารหน่วยงาน
นโยบายและยทุ ธศาสตร์
39 119
149
สว่ นท่ี 4 ส่วนที่ 5
ส่วนท่ี 6
ผลการดำเนินงาน ผลการดำเนินงาน
ดา้ นการทอ่ งเทยี่ ว ดา้ นการกฬี า สถานท่ตี ้งั
ส่วนท่ี 1
ภาพรวมของ
กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
ประวตั กิ ระทรวงการท่องเท่ียวและกฬี า
กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า จดั ตง้ั ขน้ึ ตามพระราชบญั ญตั ปิ รบั ปรงุ กระทรวง
ทบวง กรม พ.ศ. 2545 หมวด 5 ตามมาตรา 14 กำหนดให้กระทรวง
การทอ่ งเทย่ี วและกฬี า มอี ำนาจหนา้ ทเี่ กย่ี วกบั การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ และพฒั นา
อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การกีฬา การศึกษา ด้านกีฬา นันทนาการ
และราชการอนื่ ตามทก่ี ฎหมายกำหนด ใหอ้ ำนาจหนา้ ทข่ี องกระทรวงการทอ่ งเทย่ี ว
และกฬี า มีสว่ นราชการตามมาตรา 15 ดังตอ่ ไปน้ ี
(1) สำนักงานรฐั มนตรี
(2) สำนักงานปลัดกระทรวง
(3) สำนกั งานพฒั นาการกีฬาและนันทนาการ
ตราสัญลกั ษณ
์
(4) สำนกั งานพฒั นาการท่องเทีย่ ว
ประจำกระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาได้รับการโอนอัตรากำลัง งบประมาณ
และภารกจิ จาก 2 หนว่ ยงาน ไดแ้ ก่ กรมพลศกึ ษา กระทรวงศกึ ษาธกิ าร (ยกเวน้
ตราสญั ลกั ษณป์ ระจำกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
กองยุวกาชาดและกองการลูกเสือ) และสำนักนโยบายและแผนประชาสัมพันธ์ ไดร้ บั การออกแบบโดย นายพนิ จิ สวุ รรณะบณุ ย์ ศลิ ปนิ
กรมประชาสมั พนั ธ์ สำนกั นายกรฐั มนตรี (เฉพาะงานสง่ เสรมิ อตุ สาหกรรมภาพยนตร)์ แหง่ ชาติ สาขาทศั นศลิ ป์ (การออกแบบประยกุ ตศ์ ลิ ป)์
ทั้งน้ี เพื่อให้เป็นไปตามพระราชกฤษฎีกา โอนกิจการบริหารและอำนาจหน้าที่
โ ด ย ต ร า สั ญ ลั ก ษ ณ์ นี้ มี ลั ก ษ ณ ะ เ ป็ น ว ง ก ล ม
ของส่วนราชการให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม ภายในประกอบด้วย
พ.ศ.2545 ส่วนที่ 4 มาตรา 22 ถงึ มาตรา 27 และมาตรา 28 ใหโ้ อนอำนาจ 1. เรือพระท่ีน่ังสุพรรณหงส์ทอดบัลลังก์
หน้าท่ีในการกำกับดูแลรัฐวิสาหกิจ จำนวน 2 แห่ง ให้แก่ รัฐมนตรีว่าการ กัญญาทอดลอยอยู่ตรงกลางตราสัญลักษณ์ หมายถึง
กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า คอื การกฬี าแหง่ ประเทศไทย และการทอ่ งเทย่ี ว
การเสดจ็ ประพาสอยา่ งมศี กั ดศิ์ รสี งา่ งามตามประเพณ
ี
แหง่ ประเทศไทย นอกจากนี้ มาตรา 29 ไดก้ ลา่ วถงึ การโอนอำนาจหนา้ ที่ ในการ
และอวดศิลปวัฒนธรรมของชาตไิ ทย
ดำเนินการเก่ียวกับกฎหมายมาเป็นของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยว 2. พระพลบดี (พระอนิ ทร)์ ทรงชา้ งเอราวัณ
และกีฬา คอื 1) พระราชบัญญตั กิ ฬี ามวย พ.ศ. 2542
ลอยอยู่บนเมฆเบ้ืองบน พระหัตถ์ขวาถือวชิระ
2) พระราชบัญญัตธิ ุรกจิ นำเทยี่ วและมคั คเุ ทศก์ พ.ศ. 2535
พระหัตถ์ซ้ายถือพระขรรค์ หมายถึง พลังอันรุ่งโรจน์
3) พระราชบญั ญตั สิ ภาอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ประเทศไทย และความเจรญิ ก้าวหนา้ นริ นั ดร
พ.ศ. 2544 และในปี พ.ศ. 2548 ไดม้ พี ระราชบญั ญตั กิ อ่ ตง้ั สถาบนั การพลศกึ ษา
ซง่ึ มาตรา 7 ไดบ้ ญั ญตั ใิ หส้ ถาบนั การพลศกึ ษามสี ถานะเปน็ นติ บิ คุ คลในกระทรวง สองขา้ งซา้ ยขวามเี มฆประกอบ และดา้ นลา่ ง
การทอ่ งเทยี่ วและกีฬา ต่อมาในวันที่ 28 สิงหาคม 2553 ได้ประกาศพระราช มีลายกนกระลอกคล่ืนและมีตัวอักษรข้อความว่า
กฤษฎีกาเปลี่ยนช่ือ “สำนักงานพัฒนาการกีฬาและนันทนาการ”
“กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา” โคง้ รบั โดยตลอด
และ “สำนักงานพัฒนาการท่องเที่ยว”เป็น“กรมพลศึกษา”และ “กรมการ
ท่องเท่ียว” ตามลำดบั ซึ่งมผี ลบงั คับใช้มาจนถึงปจั จุบัน
ปจั จบุ นั กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกีฬามหี นว่ ยงานในสงั กดั จำนวน
8 หนว่ ยงาน ประกอบด้วย
1. สำนกั งานรัฐมนตรี (สร.)
2. สำนกั งานปลัดกระทรวง (สป.กก)
3. กรมพลศกึ ษา (กพล.)
4. กรมการทอ่ งเทย่ี ว (กทท.)
5. สถาบันการพลศกึ ษา (สพล.)
6. กองบญั ชาการตำรวจทอ่ งเที่ยว (บช.ทท)
7. การทอ่ งเทีย่ วแห่งประเทศไทย (ททท.)
8. การกีฬาแหง่ ประเทศไทย (กกท.)
6 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
พนั ธกิจ
1. กำหนดนโยบาย และแผนยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาในทกุ ระดับทสี่ อดคล้อง
กับแนวทางพฒั นาของประเทศ
2. สง่ เสริม สนบั สนุน พฒั นา และผลกั ดันการนำนโยบายด้านการท่องเที่ยว
การกีฬา และนนั ทนาการไปสู่การปฏบิ ตั ิ
3. บรู ณาการและบริหารจดั การอย่างมีประสทิ ธภิ าพ สรา้ งการมีสว่ นร่วม
จากทุกภาคส่วนในการพัฒนาการทอ่ งเท่ยี ว การกีฬา และนนั ทนาการ
ของประเทศ รวมทงั้ กำหนดแนวทางการจดั สรรทรพั ยากร สนบั สนนุ ในทกุ สว่ น
ใหเ้ ป็นไปอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ
4. พฒั นาโครงสรา้ งพน้ื ฐาน ตลอดจนปัจจยั ด้านการท่องเที่ยว การกีฬา
และนนั ทนาการให้มีคณุ ภาพและมาตรฐานในระดับสากล
Ministry of Tourism a n d 5S. poกพาrัฒtรsนก
าีฬราะบแลบะกนาันรบทรนหิ าากรารระใบหบม้ ีศสัการยสภนาเพท
ศ และบคุ ลากรด้านการท่องเทีย่ ว
วิสยั ทศั น์
เปน็ องค์กรหลักในการสง่ เสรมิ และพัฒนาการท่องเท่ยี ว
การกีฬาและนันทนาการเพ่ือเป็นกลไกในการขับเคลื่อน
เศรษฐกจิ และพฒั นาสงั คมอยา่ งยัง่ ยนื
ยทุ ธศาสตรก์ ระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
ยทุ ธศาสตร์ท่ี 1 การพฒั นาสินค้า และบริการดา้ นการทอ่ งเที่ยวให้มีคณุ ภาพและปลอดภัย
ยุทธศาสตร์ที่ 2 การส่งเสรมิ การท่องเท่ยี วในเชงิ คณุ ภาพให้มีการเตบิ โตอย่างสมดุลและยงั่ ยนื
ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 3 การส่งเสริมและพัฒนาการพลศกึ ษา กฬี าข้ันพื้นฐาน กฬี าเพื่อมวลชนนันทนาการและวิทยาศาสตร์การกีฬา
เพอื่ ใหเ้ ยาวชนและประชาชนมสี ุขภาพและพลานามยั ท่ีแขง็ แรง
ยทุ ธศาสตร์ท่ี 4 การส่งเสรมิ และพัฒนาการจัดการศึกษาระดบั พน้ื ฐาน และระดบั อุดมศึกษา ด้านการพลศกึ ษา นนั ทนาการ
วทิ ยาศาสตร์การกีฬาและสขุ ภาพ
ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 5 การสง่ เสริมและพัฒนาการกีฬาและวิทยาศาสตร์การกีฬาอยา่ งเป็นระบบเพื่อมุง่ สคู่ วามเปน็ เลศิ และเพ่อื การอาชีพ
ยทุ ธศาสตร์ที่ 6 การพฒั นาระบบการบรหิ ารจัดการ และสนบั สนุนการพฒั นาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ด้านการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า
www.mots.go.th
7
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
Corporate Value
คา่ นิยมขององคก์ ร
O
ORGANIZATION
T
TEAMWORK
การทำงานเป็นทีม
ศรทั ธาและภกั ดตี อ่ องคก์ ร
U
UNITY
R
ความเป็นน้ำหนง่ึ ใจเดียว
RESPONSE
ตอบสนองตอ่ ประชาชน
P
PROFESSIONAL
S
SPIRIT
ทำงานอย่างมืออาชีพ
มีน้ำใจนักกีฬา
R
O
OPTIMISE
มปี ระสิทธิภาพ
RELATIONSHIP
มมี นษุ ยสมั พันธ์ท่ีด
ี
TRANSPARENCY
โปร่งใส ตรวจสอบได
้
8 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
โครงสรา้ งส่วนราชการ
Ministry of Tourism and Sports
รฐั วิสาหกิจ
การทอ่ งเที่ยวแหง่ ประเทศไทย
การกฬี าแห่งประเทศไทย
สำนักงานปลัดกระทรวง
กรมการท่องเทยี่ ว
กรมพลศกึ ษา
สถาบันการพลศึกษา
1.ราชการบริหารส่วนกลาง
1.ราชการบริหารส่วนกลาง
1.ราชการบริหารส่วนกลาง
1.สำนกั งานอธิการบดี
- กองตรวจสอบภายใน
- กลุม่ พัฒนาระบบบริหาร
- กลุม่ พัฒนาระบบบริหาร
2.สถาบนั การพลศึกษา
- กองพฒั นาระบบบริหาร
- กลมุ่ ตรวจสอบภายใน
- กลุม่ ตรวจสอบภายใน
วิทยาเขต 17 แหง่
- ศูนยป์ ฏบิ ัตกิ ารตอ่ ตา้ น
- กลมุ่ งานคุ้มครองจริยธรรม
- กองมาตรฐานอาคารสถาน
3.โรงเรยี นกฬี า 11 แห่ง
การกฬี า
4.คณะวทิ ยาศาสตร์การกฬี า
การทจุ ริต
2.สำนักงานเลขานกุ ารกรม
- กลมุ่ งานคมุ้ ครองจรยิ ธรรม
และสุขภาพ
2.กองกลาง
3.กองกจิ การภาพยนตรแ์ ละ
5.คณะศิลปศาสตร์
3.กองมาตรฐานและกำกับ
2.สำนักงานเลขานุการกรม
6.คณะศึกษาศาสตร์
วดี ิทศั น์ต่างประเทศ
3.สำนกั การกฬี า
ความปลอดภยั นกั ทอ่ งเทย่ี ว
4.กองทะเบยี นธรุ กิจนำเที่ยว
4.สำนักนันทนาการ
4.กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน
5.สำนกั วทิ ยาศาสตร์การกีฬา
5.กองเศรษฐกิจการท่องเทีย่ ว
และมัคคเุ ทศก
์ 6.สำนกั พัฒนาบุคลากร
5.กองพัฒนาการท่องเท่ียว
และกฬี า
6.กองพัฒนามาตรฐานบคุ ลากร
การพลศึกษาและการกฬี า
6.ศูนยเ์ ทคโนโลยสี ารสนเทศ
ดา้ นการท่องเที่ยว
7.กองพัฒนาบริการ
และการสื่อสาร
แหลง่ ท่องเท่ียว
7.กองการต่างประเทศ
8.กองตรวจราชการ
9.กองงานคณะกรรมการนโยบาย
การกฬี าแหง่ ชาติ
กองบญั ชาการตำรวจทอ่ งเทย่ี ว
10.สำนกั งานการทอ่ งเทยี่ วและ
1.กองบังคับการอำนวยการ
กฬี าจงั หวดั จำนวน 76 จังหวัด
2.กองบงั คบั การตำรวจทอ่ งเทยี่ ว 1
3.กองบงั คบั การตำรวจทอ่ งเทย่ี ว 2
4.กองบงั คบั การตำรวจทอ่ งเทย่ี ว 3
5.กองบงั คบั การควบคมุ ธรุ กจิ
นำเทย่ี วและมคั คเุ ทศก
์
www.mots.go.th
9
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
บทบาทหน้าที่
กระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า
มีอำนาจหน้าท่ีเกี่ยวกับการส่งเสริมสนับสนุนและพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเท่ียว การกีฬา การศึกษา ด้านกีฬา นันทนาการ
และราชการอ่ืนตามที่มีกฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าท่ีของกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาหรือส่วนราชการสังกัด
กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า ให้มีสว่ นราชการ ดังตอ่ ไปนี ้
สำนกั งานปลดั กระทรวงการทอ่ งเทีย่ วและกฬี า
กรมพลศึกษา
มีอำนาจหนา้ ที่ ดงั ต่อไปน้
ี มอี ำนาจหน้าที่ ดงั ตอ่ ไปนี้
1. จัดทำและพัฒนาแผนยุทธศาสตร์อันเป็นแผนแม่บท
1. ดำเนนิ การด้านการกีฬาขนั้ พืน้ ฐานและกฬี ามวลชน
ของกระทรวงในการพัฒนาการท่องเที่ยว กีฬา และนันทนาการ
2. ดำเนินการดา้ นนนั ทนาการ
และตามนโยบายของกระทรวง นโยบายของรัฐบาล และนโยบาย
3. ดำเนินการด้านวทิ ยาศาสตรก์ ารกีฬา
ของรัฐมนตรี ประสานแผนปฏิบัติงานและเสนอแนะนโยบาย
4. พัฒนาบุคลากรด้านการพลศึกษา สุขภาพ การกีฬา
ในการต้ังและจัดสรรงบประมาณประจำปี รวมทั้งติดตาม
นนั ทนาการ วทิ ยาศาสตร์การกีฬา และสาขาที่เกีย่ วขอ้ ง
และประเมนิ ผลการปฏิบตั งิ านของหน่วยงานในสงั กัดกระทรวง
5. สำรวจ จดั เกบ็ รวบรวม และพฒั นาระบบขอ้ มลู สารสนเทศ
2. แปลงนโยบายเป็นแนวทางและแผนการปฏิบัติราชการ
เพ่ือวางแผนและบริหารจัดการ เผยแพร่ข้อมูลสถิติ
ในระดับกระทรวง
และองคค์ วามรดู้ า้ นการพลศกึ ษา สขุ ภาพ การกฬี า นนั ทนาการ
3. จดั สรรและบรหิ ารทรพั ยากรของกระทรวง
วทิ ยาศาสตรก์ ารกฬี า และการพฒั นาบคุ ลากรสาขาทเ่ี กย่ี วขอ้ ง
4. ประชาสัมพันธ์และเผยแพร่กิจกรรม ตลอดจนผลงาน
6. อนุรักษ์ ส่งเสริม และเผยแพรก่ ารละเลน่ พนื้ เมอื ง และกฬี า
ของกระทรวง
พื้นบา้ น
5. พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ และเป็นศูนย์ข้อมูลกลาง 7. ดำเนินการและประสานความร่วมมือกับองค์กรภาครัฐ
เพื่อสนับสนุนการบริหารงานของกระทรวงและให้บริการค้นคว้า และเอกชนทงั้ ภายในประเทศและตา่ งประเทศ เพอ่ื เปน็ เครอื ขา่ ย
แกห่ นว่ ยงานของรฐั และประชาชน
ในการดำเนินงานด้านการพลศึกษา สุขภาพ การกีฬา
6. ช่วยเหลือและความร่วมมือกับต่างประเทศด้านการท่องเที่ยว นันทนาการ วิทยาศาสตร์การกีฬา และการพัฒนาบุคลากร
การกฬี าและนันทนาการ
สาขาทเี่ กยี่ วข้อง
7. ดำเนินการเก่ียวกับกฎหมายและระเบียบในความรับผิดชอบ 8. จดั ทำแผนปฏบิ ตั งิ าน และแผนพฒั นาคณุ ภาพและมาตรฐาน
ของกระทรวงและกฎหมายอืน่ ทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง
ดา้ นการพลศกึ ษา สขุ ภาพ การกฬี า นนั ทนาการ วทิ ยาศาสตร
์
8. ปฏิบัติการอ่ืนใดตามท่ีกฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ การกฬี า และการพฒั นาบคุ ลากรสาขาทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ใหส้ อดคลอ้ ง
ของสำนักงานปลัดกระทรวง หรือตามที่กระทรวง หรือคณะ กับนโยบาย แผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติ และแผนพัฒนา
รัฐมนตรีมอบหมาย
นนั ทนาการแห่งชาติ
9. ศึกษา สำรวจ วิเคราะห์ วิจัย ให้คำปรึกษา แนะนำ
และพัฒนางานด้านวิชาการ การพลศึกษา สุขภาพ การกีฬา
นันทนาการ วิทยาศาสตร์การกีฬา และการพัฒนาบุคลากร
สาขาท่ีเกีย่ วขอ้ ง
10. ติดตาม และประเมินผลการดำเนินงานด้านการพลศึกษา
สุขภาพ การกีฬา นันทนาการ วิทยาศาสตร์การกีฬา
และการพัฒนาบุคลากรสาขาที่เก่ยี วขอ้ ง
11. ปฏิบัติการอ่ืนใดตามท่ีกฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจ
หนา้ ทข่ี องกรม หรอื ตามทร่ี ฐั มนตรหี รอื คณะรฐั มนตรมี อบหมาย
10 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
กรมการทอ่ งเท่ียว
กองบญั ชาการตำรวจทอ่ งเทีย่ ว
มีอำนาจหน้าที่ ดงั ต่อไปนี
้ มอี ำนาจหนา้ ที่ ดงั ตอ่ ไปน
ี้
1. ดําเนินการตามกฎหมายว่าด้วยนโยบายการท่องเท่ียวแห่งชาติ 1. กำหนดยทุ ธศาสตร์ วางแผน ควบคมุ ตรวจสอบใหค้ ำแนะนำ
กฎหมายว่าด้วยธุรกิจนําเท่ียว และมัคคุเทศก์ กฎหมายว่าด้วย แ ล ะ เ ส น อ แ น ะ ก า ร ป ฏิ บั ติ ง า น ต า ม อ ำ น า จ ห น้ า ที่
ภาพยนตร์และวีดิทัศน์ เฉพาะในส่วนท่ีเกี่ยวข้องกับการสร้าง ของกองบญั ชาการตำรวจท่องเที่ยวและหน่วยงานในสังกดั
ภาพยนตร์ต่างประเทศในราชอาณาจักร และกฎหมายอ่ืน
2. ถวายความปลอดภัยสำหรับองค์พระมหากษัตริย์
ทีเ่ ก่ียวขอ้ ง
พระราชินี พระรัชทายาท ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
2. ประสานการสาํ รวจ วางแผน ออกแบบ และดําเนนิ การสง่ เสริม พระบรมวงศานุวงศ์ ผู้แทนพระองค์ และพระราชอาคันตกุ ะ
อนรุ กั ษ์ ฟน้ื ฟู บรู ณะ ปรบั ปรงุ และพฒั นาแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว ตลอดจน
3. ปฏิบัติงานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
ทรัพยากรทางการท่องเท่ียวและคุณภาพส่ิงแวดล้อม ท้ังนี้ ภายใต้ และกฎหมายอนื่ อนั เกยี่ วกบั ความผดิ ทางอาญาทวั่ ราชอาณาจกั ร
บังคับกฎหมายว่าด้วยการนั้น เพื่อเป็นการนํามาตรฐานทางการ ท้ังในกรณีที่ผู้เสียหายหรือผู้ต้องหาเป็นคนต่างด้าวซึ่งเข้ามา
ท่องเท่ียวไปสาธิตหรอื เป็นตน้ แบบ ปรบั ใชก้ ับแหล่งท่องเทยี่ ว
ในราชอาณาจักรเป็นการช่ัวคราวเพื่อการท่องเที่ยวหรือเพื่อ
3เพ. ่ือสวําารงวแจผนจแัดลเะกบ็บริหราวรบจรัดวกมาMรแinลเผiะsยพtแrัฒyพนรo่ขาf้อรมะTบoูลสuบถrขiิตs้อmิแมลูละสaอาnงรdคส์คนSวเาpทมoศรrู้ts
การอ่ืนตามกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมือง ในกรณีท่ีมีผลกระทบ
ต่ออตุ สาหกรรมทอ่ งเท่ียว และในกรณคี วามผดิ อ่นื ท่ีเก่ียวข้อง
ด้านบริการท่องเท่ียว แหล่งท่องเท่ียว การประกอบธุรกิจนําเที่ยว 4. ดำเนินการเก่ียวกับการรักษาความสงบเรียบร้อย
มัคคุเทศก์ และผู้นําเที่ยว รวมท้ังข้อมูลสถิติด้านการท่องเที่ยว
การป้องกันและการปราบปรามอาชญากรรมทั่วราชอาณาจักร
ที่เกี่ยวข้องกับเครือข่ายการท่องเท่ียวชุมชนและกิจการภาพยนตร์ การให้ความปลอดภัยแก่บุคคลสำคัญและประชาชน
ต่างประเทศในราชอาณาจกั ร
และการใหบ้ รกิ ารชว่ ยเหลือประชาชน
4. จัดทําแผนพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว แผนพัฒนาบริการท่องเท่ียว 5. ช่วยเหลือ อำนวยความสะดวก และให้ความปลอดภัย
แผนพฒั นาทะเบยี น ธรุ กจิ นาํ เทย่ี ว มคั คเุ ทศก์ และผนู้ าํ เทย่ี ว รวมทงั้
แกน่ ักทอ่ งเท่ียว
ประสาน ส่งเสรมิ และสนับสนนุ ให้มกี ารปฏบิ ตั ิ ให้เปน็ ไปตามแผน 6. ป ฏิ บั ติ ก า ร ร่ ว ม กั บ ห รื อ ส นั บ ส นุ น ก า ร ป ฏิ บั ติ ง า น
มาตรฐาน และกฎหมายทีเ่ กีย่ วข้อง
ของหนว่ ยงานอื่นทเ่ี กี่ยวขอ้ งหรือทไ่ี ดร้ ับมอบหมาย
5. ศึกษา วิเคราะห์ วิจัย และจัดทํามาตรฐานบริการท่องเที่ยว
มาตรฐานแหล่งท่องเท่ียว มาตรฐานธุรกิจนําเท่ียวและมัคคุเทศก์
และมาตรฐานอตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ วทเ่ี กย่ี วขอ้ ง รวมทง้ั ดาํ เนนิ การตรวจ
ประเมินและรบั รองมาตรฐาน
สถาบนั การพลศึกษา
6. ศึกษา วิเคราะห์ วจิ ัย กาํ หนดนโยบายและแผนพฒั นาบุคลากร มอี ำนาจหน้าท่ี ดังต่อไปนี้
ด้านการท่องเที่ยว จัดทํา และพัฒนาหลักสูตรการพัฒนาบุคลากร 1. ผลติ และพฒั นาบคุ ลากรทางพลศกึ ษา การกฬี า วทิ ยาศาสตร์
ด้านการท่องเท่ียวให้สอดคล้องต่อความต้องการด้านแรงงาน
การกฬี า วทิ ยาศาสตรส์ ขุ ภาพ นนั ทนาการ และบคุ ลากรในดา้ น
ของอุตสาหกรรมท่องเท่ียวในประเทศและต่างประเทศ รวมทั้ง
ทเ่ี กีย่ วข้อง
ดําเนินการรับรองมาตรฐานสมรรถนะ สําหรับบุคลากรด้านการ
2. ทำการสอน ทำการวิจัย ให้บริการทางวิชาการ การให้
ท่องเทยี่ วอาเซียน
บริการชุมชน การใช้และพัฒนาเทคโนโลยี เสริมสร้างสังคม
7. สนับสนุนการดําเนินการเก่ียวกับการรักษาความปลอดภัย แหง่ การเรียนรู้แก่ท้องถิน่
ทางการทอ่ งเท่ยี ว
3. ส่งเสริม สนับสนุนการจัดการศึกษาสำหรับบุคคลที่มีความ
8. ตดิ ตามและประเมินผลงานด้านพฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว
สามารถพิเศษทางกีฬา นันทนาการ และบุคคลท่ีมีความ
9. ส่งเสริมและสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินมีส่วนร่วม บกพร่องทางร่างกาย รวมถึงการทะนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
ในการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างย่ังยืน รวมถึงประสาน
การละเล่นพ้นื บ้าน และกฬี าไทย
และสนับสนุนการบริหารจัดการเครือข่ายการท่องเที่ยวชุมชน
ใหส้ ามารถดาํ เนินการเพ่ือพฒั นาการท่องเทย่ี วอยา่ งย่ังยืน
10. ดําเนินการประสานความร่วมมือกับองค์กรภาครัฐและเอกชน
ท้ังภายในประเทศและต่างประเทศ เพ่ือเป็นเครือข่ายในการ
ดําเนินงานด้านการท่องเท่ยี ว
11. ปฏิบัติการอ่ืนใดตามที่กฎหมายกําหนดให้เป็นอํานาจหน้าท่ี
ของกรม หรอื ตามที่รัฐมนตรี หรอื คณะรัฐมนตรีมอบหมาย
www.mots.go.th
11
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
การทอ่ งเที่ยวแห่งประเทศไทย
การกฬี าแห่งประเทศไทย
มอี ำนาจหนา้ ที่ ดังตอ่ ไปนี
้ มอี ำนาจหน้าที่ ดงั ตอ่ ไปน
ี้
1. ใหค้ ำปรกึ ษา แนะนำ รว่ มมอื และประสานงานกบั สว่ นราชการ
1. สง่ เสริมการกฬี า
องคก์ าร สถาบนั นติ บิ คุ คลและเอกชน ทั้งภายในและภายนอก 2. ทำหน้าท่ีเป็นศนู ยก์ ลางในการประสานงานเกีย่ วกบั การกีฬา
ราชอาณาจักร
3. ศกึ ษาวเิ คราะห ์ และจดั ทำโครงการ แผนงาน และสถติ ิ เกยี่ วกบั
2. ส่งเสริม ร่วมมือ หรือดำเนินการในการฝึกอบรมและให
้ การสง่ เสริมการกีฬา รวมท้งั ประเมินผล
การศึกษาวิชาการต่าง ๆ เพื่อสร้างบุคลากรให้ได้มาตรฐาน
4. จัดช่วยเหลือ แนะนำ และร่วมมือในการจัดและดำเนินการ
และเพยี งพอในอุตสาหกรรมท่องเทีย่ ว
การกีฬา
3. สง่ เสรมิ การทัศนศกึ ษา
5. สำรวจ จัดสร้าง และบูรณะสถานท่ีสำหรับการกีฬา
4. สำรวจและรวบรวมหลักฐานต่าง ๆ จากส่วนราชการ ตดิ ตอ่ รว่ มมอื กบั องคก์ ารหรอื สมาคมกฬี าทงั้ ในและนอกราชอาณาจกั ร
องค์การ สถาบัน นิติบุคคลและเอกชนผู้ประกอบอุตสาหกรรม 6. สอดสอ่ ง และควบคมุ การดำเนินกจิ การการกีฬา
ท่องเที่ยวเพ่ือประโยชน์ในการจัดทำสถิติเกี่ยวกับอุตสาหกรรม 7. ประกอบกิจการอ่ืน ๆ อันเกี่ยวข้องหรือเพื่อประโยชน์
ท่องเที่ยว
ของการกีฬา
5. สำรวจ กำหนดพ้ืนท่ีและสถานที่เป็นสถานที่ท่องเท่ียว
และทรัพยากรทางการท่องเท่ียวที่ต้องสงวนไว้เป็นของรัฐ
และให้อยู่ในความควบคุมดูแลของ ททท. โดยให้จัดทำเป็น
พระราชกฤษฎีกา
6. สำรวจ วางแผนและดำเนินการ จัดสร้าง ส่งเสริม อนุรักษ์
ฟ้ืนฟู บูรณะ หรือพัฒนาสถานที่ท่องเท่ียวตลอดจนทรัพยากร
ทางการท่องเที่ยวและคุณภาพส่ิงแวดล้อม ท้ังนี้ภายใต้บังคับ
กฎหมายว่าด้วยการน้นั ๆ
7. ประกอบอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเท่าท่ีจำเป็น รวมตลอดถึง
การลงทนุ หรอื รว่ มทนุ เพอ่ื เปน็ การรเิ รม่ิ ใหม้ กี ารพฒั นาการทอ่ งเทยี่ ว
หรือพัฒนาปัจจัยพ้ืนฐานและส่ิงอำนวยความสะดวกให้แก่
นักท่องเที่ยว
8. กู้หรอื ยมื เงนิ ภายในและภายนอกราชอาณาจกั ร
9. ให้กู้หรือใหย้ มื เงินโดยมีหลกั ประกันด้วยบคุ คลหรอื ทรพั ยส์ ิน
เพอื่ สง่ เสรมิ อุตสาหกรรมทอ่ งเท่ียว
10. ออกพันธบัตรหรือตราสารอื่นใดเพ่ือการลงทุนหรือร่วมทุน
ในกจิ การอตุ สาหกรรมท่องเท่ยี ว
11. ถือกรรมสิทธ ิ์ หรือมีสิทธิครอบครอง หรือมีทรัพยสิทธ
ิ
ตา่ ง ๆ สรา้ งซ้อื จัดหา ขาย จำหน่าย เช่า ใหเ้ ช่า เช่าซ้ือ ใหเ้ ชา่ ซอื้
ยืม ให้ยืม รับจำนำ รับจำนอง ทำการแลกเปล่ียน โอน
รับโอน หรือดำเนินการใด ๆ เกี่ยวกับทรัพย์สินทั้งในและนอก
ราชอาณาจักร ตลอดจนรับทรพั ยส์ ินท่มี ผี ูอ้ ทุ ิศให้
12. กระทำกจิ การอยา่ งอน่ื บรรดาทเ่ี กยี่ วกับหรอื เนอื่ งในการจัด
ให้สำเร็จตามวตั ถุประสงค์ของการทอ่ งเทยี่ วแห่งประเทศไทย
12 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
สว่ นท่ี 2
การบริหารหน่วยงาน
Ministry of Tourism and Sports
www.mots.go.th
13
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
คณะผบู้ รหิ าร
คณะผบู้ รหิ ารงานรัฐมนตรี
1
2
3
4
5
01 นายวีระศกั ด์ิ โควสุรตั น์ รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงการท่องเท่ียวและกฬี า
02 นาวาตรี วรวทิ ย์ เตชะสุภากรู ผูช้ ว่ ยรัฐมนตรีประจำกระทรวงฯ
03 นายอภชิ าติ จรี ะพันธ ์ุ ทปี่ รกึ ษารฐั มนตรีวา่ การกระทรวงฯ
04 นายสมคดิ กฤษณะวนิช เลขานุการรฐั มนตรีว่าการกระทรวงฯ
05 นายสันติ ป่าหวาย โฆษกกระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี า
14 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
คณะผบู้ ริหาร
คณะผู้บรหิ ารกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกีฬา
Ministry of Tourism and Sports
1
2
3
4
5
01 นายพงษภ์ าณุ เศวตรนุ ทร์ ปลดั กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า
02 นายทวศี ักด์ ิ วาณิชย์เจรญิ รองปลัดกระทรวงการท่องเทยี่ วและกีฬา
03 นายสันติ ปา่ หวาย รองปลัดกระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า
04 นายอักษร แสนใหม่ หวั หนา้ ผตู้ รวจราชการกระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า
05 นายอารญั บุญชัย ผู้ชว่ ยปลัดกระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา
www.mots.go.th
15
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
คณะผู้บรหิ าร
คณะผบู้ รหิ ารของหน่วยงานในสงั กัดกระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า
1
2
3
4
5
6
01 นายปญั ญา หาญลำยวง อธิบดกี รมพลศึกษา
02 นายอนันต์ วงศเ์ บญจรตั น ์ อธบิ ดีกรมการท่องเทยี่ ว
03 นายปรวิ ัฒน์ วรรณกลาง อธกิ ารบดสี ถาบันการพลศกึ ษา
04 พลตำรวจโทสาคร ทองมุณ ี ผบู้ ญั ชาการตำรวจท่องเที่ยว
05 นายยุทธศักดิ์ สภุ สร ผวู้ า่ การการท่องเทย่ี วแหง่ ประเทศไทย
06 นายสกล วรรณพงษ ์ ผู้ว่าการการกีฬาแหง่ ประเทศไทย
16 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
อัตรากำลงั ในภาพรวมของกระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า
หนว่ ยงานใMนiสnังiกstัดry
of Tourism aขn้าจdรำานSชวpกนoา
rรt
s
จำนวน
จำนวน
รวมท้งั ส้ิน
ลูกจ้างประจำ
พนักงานราชการ
10
สำนกั งานรฐั มนตรี
10
-
-
522
326
สำนักงานปลัดกระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า
413
60
49
246
1,038
กรมการทอ่ งเท่ยี ว
162
4
160
1,094
612
กรมพลศึกษา
204
30
12
3,848
สถาบันการพลศกึ ษา
863
127
48
การทอ่ งเท่ยี วแห่งประเทศไทย
1,094
-
-
การกฬี าแหง่ ประเทศไทย
612
-
-
รวมท้งั สิ้น
3,358
221
269
อตั รากำลังพลกองบญั ชาการตำรวจท่องเทย่ี ว
ตำแหน่ง
อตั ราตำแหนง่
อตั ราอนญุ าต
คนครอง
ตำแหน่งวา่ ง
ผบช.
1
1
1
-
รอง ผบช.
2
2
2
-
ผบก.
4
4
4
-
รอง.ผบก
8
8
8
-
ผกก.
19
19
19
-
รอง ผกก.
34
34
34
-
สว.
87
87
86
1
รอง สว.
442
236
234
208
ผบ.หม่
ู 3,823
1,723
1,721
2,102
4,420
2,114
2,109
2,311
รวมทั้งสน้ิ
www.mots.go.th
17
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
งบประมาณตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่าย
ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2561
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาได้รับการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2561
จำนวน 16,658,584,500 บาท ลดลงจากงบประมาณประจำปี พ.ศ. 2560 จำนวน 150,403,300 บาท
คิดเปน็ รอ้ ยละ 0.90 สามารถจำแนกงบประมาณดงั นี้
สว่ นราชการ
18 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
เงินงบประมาณ
งบประมาณท่ีไดร้ ับจัดสรรตามพระราชบัญญตั งิ บประมาณรายจา่ ย
ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
Ministry of Tourism and Sports
www.mots.go.th
19
สว่ นท่ี 3
นโยบายและยุทธศาสตร์
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
22 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
กระทรวงการท่องเท่ยี วและกีฬา
เป็นองค์กรหลักในการส่งเสรมิ และพัฒนาการท่องเท่ยี ว
การกฬี า และนนั ทนาการเพอ่ื เป็นกลไกในการขับเคลือ่ นเศรษฐกิจ
และพฒั นาสังคมอย่างยง่ั ยืน
Ministry of Tourism and Sports
หลังจากการเปลี่ยนแปลงการบริหารราชการตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน
(ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2545 และพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองท่ีด
ี
พ.ศ. 2546 ท่ีมุ่งเน้นให้ใช้วิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองท่ีดีเพื่อประโยชน์สุขของประชาชน มีประสิทธิภาพ
เกิดความคุ้มค่าในเชิงภารกิจของรัฐ ตอบสนองความต้องการของประชาชน โดยมีการประเมินผลการปฏิบัต
ิ
ราชการอย่างสม่ำเสมอ ส่งผลให้หน่วยราชการในทุกระดับต้องเพิ่มความสำคัญในการจัดทำยุทธศาสตร์
การพัฒนาท่ีสอดคล้องกับการเปล่ียนแปลงท่ีรวดเร็ว หน่วยงานราชการต่าง ๆ จึงต้องดำเนินการ
จัดทำแผนปฏิบัติราชการที่สอดคล้องกับแผนบริหารราชการแผ่นดินและใช้แผนปฏิบัติราชการดังกล่าว
เป็นกรอบการดำเนินงานต้ังแต่การวางแผนจัดทำงบประมาณ การจัดสรรทรัพยากรไปจนถึงการประเมินผล
การปฏิบัติราชการของหน่วยงานและบุคลากร เพื่อให้การบริหารราชการของกระทรวงเกิดผลสัมฤทธ
์ิ
ตามที่มุ่งหวัง สามารถตอบสนองนโยบายการบริหารประเทศของรัฐบาลและยุทธศาสตร์กระทรวง
การท่องเท่ียวและกีฬา พ.ศ. 2560 - 2564 ได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล และสอดคล้องกับ
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) สำนักงานปลัดกระทรวง
การท่องเที่ยวและกีฬาจึงต้องนำนโยบายท่ีสำคัญและเกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวและกีฬามาศึกษาเพื่อจัดทำ
ยุทธศาสตร์สามารถตอบสนองนโยบายและขับเคล่ือนให้เกิดประสิทธิผลในทางปฏิบัติ โดยยึดทรัพยากรมนุษย
์
เป็นศูนย์กลางของการพัฒนาให้ความสำคัญกับการสร้างกระบวนการอย่างมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในสังคม
และการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจของประชาชนการพัฒนาประเทศสู่ความสมดุลในทุกมิติอย่างบูรณาการ
และเปน็ องค์รวม
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาได้ดำเนินการจัดทำแผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติ ฉบับที่ 2
(พ.ศ. 2560 - 2564) และแผนพฒั นาการกฬี าแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 6 (พ.ศ.2560- 2564) โดยปรบั ปรงุ ตามผลการประเมนิ สภาพแวดลอ้ ม
(SWOT Analysis) เพ่ือช่วยให้แผนปฏิบัติราชการประจำปี ดำเนินการภายใต้บริบทการเปล่ียนแปลงท้ังด้านเศรษฐกิจ
และสังคม รวมท้ังสามารถติดตามประเมินผลการปฏิบัติราชการได้อย่างมีประสิทธิภาพอย่างแท้จริง เพ่ือให้สอดรับ
กับนโยบายของรัฐบาลท่ีมุ่งเน้นการพัฒนาประเทศไทยให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณภาพมีมาตรฐานความปลอดภัย
และมาตรฐานการบรกิ ารระดบั สากล เนน้ เอกลกั ษณแ์ ละวฒั นธรรมไทยควบคกู่ บั การอนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติ สง่ เสรมิ
ตลาดท่องเท่ยี วเชิงรุกทั้งในและต่างประเทศ เพือ่ ดงึ ดูดนกั ท่องเทีย่ ว และกระตุ้นการเดินทาง
www.mots.go.th
23
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาได้จัดทำยุทธศาสตร์เพ่ือรองรับการพัฒนาศักยภาพและขีดความสามารถ
ของการท่องเทย่ี วและกีฬาของประเทศไทยซึง่ มคี วามเชอ่ื มโยงกัน ดงั น
ี้
ดา้ นการทอ่ งเที่ยว
“
ประเทศไทยจะได้กำหนดวิสัยทัศน์การพัฒนาการท่องเที่ยว 20 ปี และแผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติ
ฉบบั ท่ี 2 (พ.ศ. 2560 – 2564) ใหส้ อดคลอ้ งกบั สถานการณแ์ ละกา้ วทนั การเปลย่ี นแปลงดงั กลา่ ว เพอื่ ใหก้ ารทอ่ งเทย่ี วไทย
ยังคงบทบาทการเป็นสาขาหลักในการรักษาเสถียรภาพและขับเคล่ือนเศรษฐกิจของประเทศ การจัดทำแผน
พัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ ฉบับท่ี 2 (พ.ศ. 2560 – 2564) ได้คำนึงถึงบริบทของประเทศไทยในการพัฒนาภายใต้
กรอบการวเิ คราะหแ์ บบองคร์ วม โดยไดส้ ำรวจความเหน็ จากผมู้ สี ว่ นเกยี่ วขอ้ ง ทง้ั ภาครฐั และเอกชน รวมถงึ ขอ้ มลู ทตุ ยิ ภมู
ิ
จากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง โดยคำนึงถึงการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน ท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน และภาค
ประชาชน/ประชาสังคมในสาขาการท่องเที่ยว ตลอดจนการทำงานผ่านกลไกการมีส่วนร่วมจากผู้แทนของหน่วยงาน
ภาครัฐที่เก่ียวข้องในรูปแบบของคณะอนุกรรมการจัดทำแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2560 –
2564) ภายใต้คณะกรรมการนโยบายการท่องเท่ียวแห่งชาติ และคณะทำงานพัฒนาการท่องเท่ียวภายใต้กระทรวง
“
การท่องเท่ียวและกีฬา เพื่อให้ได้แผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติที่เกิดจากกระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน
อยา่ งแท้จริง
ประเทศไทยเปน็ แหล่งท่องเที่ยวคุณภาพชน้ั นำของโลก
ที่เติบโตอยา่ งมดี ุลยภาพบนพ้นื ฐานความเป็นไทยเพอื่ ส่งเสริม
การพฒั นาเศรษฐกจิ สงั คม และการกระจายรายได้
สู่ประชาชนทกุ ภาคส่วนอย่างยง่ั ยืน
24 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
แนวคดิ การพัฒนา
1) ประเทศไทยเป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณภาพชั้นนำของโลก ด้วยการยกระดับคุณภาพและเพ่ิมความ
หลากหลายของสนิ คา้ และบรกิ ารดา้ นการทอ่ งเทย่ี วใหม้ มี าตรฐานเปน็ ทยี่ อมรบั ในระดบั สากล มงุ่ เพม่ิ รายไดจ้ ากการทอ่ งเทยี่ ว
โดยเน้นการเพ่ิมค่าใช้จ่ายและวันพักต่อครั้งของการเดินทางของนักท่องเที่ยว และเสริมสร้างขีดความสามารถในการ
แข่งขนั ด้านการท่องเท่ยี วของประเทศ
2) การเติบโตอย่างมีดุลยภาพ โดยส่งเสริมดุลยภาพในการเติบโตของการท่องเท่ียวระหว่างกลุ่มนักท่องเท่ียว
อาทิ ระหว่างนักท่องเท่ียวชาวไทยและชาวต่างชาติ ระหว่างนักท่องเที่ยวตามถิ่นท่ีอยู่ และระหว่างกลุ่มนักท่องเที่ยว
ท่ัวไปและนักท่องเท่ียวท่ีมีความสนใจเฉพาะ ส่งเสริมดุลยภาพในการเติบโตระหว่างพ้ืนที่ท่องเท่ียว โดยเน้นการกระจาย
การพัฒนาการท่องเที่ยวในเมืองท่องเท่ียวรองและพ้ืนที่ชุมชนท้องถ่ิน ส่งเสริมดุลยภาพในการเติบโตระหว่างช่วงเวลา
และฤดูกาล โดยเน้นส่งเสริมการท่องเท่ียวในช่วงเดือนมิถุนายน – กันยายน รวมท้ังส่งเสริมการท่องเท่ียวในรูปแบบ
ตา่ งๆ ท่ปี ระเทศไทยมีศกั ยภาพหรอื รูปแบบทคี่ วรพฒั นา
3) การเติบโตMบนinพis้ืนtrฐyาoนfคTวoาuมrเisปm็นไaทnยd โSดpยoเนrt้นs
การพัฒนาสินค้าและบริการด้านการท่องเท่ียวและแหล่ง
ท่องเท่ียว ให้สอดคล้องกับอัตลักษณ์และวิถีไทย เสริมสร้างความเข้าใจแก่นักท่องเท่ียวและประชาชนถึงอัตลักษณ์
ความเป็นไทย และเสริมสรา้ งความภาคภมู ิใจในความเป็นไทยและการเปน็ เจ้าบา้ นทด่ี สี ำหรับประชาชนทกุ ระดบั
4) การส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และกระจายรายได้สู่ประชาชนทุกภาคส่วน โดยมุ่งพัฒนา
การท่องเท่ียวให้เป็นแหล่งเพิ่มรายได้ และกระจายรายได้แก่ประเทศ พัฒนาการท่องเที่ยวให้เป็นหนึ่งในตัวขับเคล่ือน
การพฒั นาโครงสรา้ งพน้ื ฐานของประเทศ เเละสรา้ งโอกาสเพอื่ การพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมของชาติ พฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว
ในภูมิภาคและเขตพัฒนาการท่องเท่ียว โดยเฉพาะในพ้ืนท่ีในเมืองรองและชนบทและสนับสนุนภาคการลงทุนแก่ธุรกิจ
ในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและอุตสาหกรรมทีเ่ ก่ยี วเนื่อง
5) การพัฒนาอย่างยั่งยืน ด้วยการส่งเสริมความยั่งยืนของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยการ
อนุรักษ์และฟ้ืนฟูแหล่งท่องเท่ียวที่เส่ียงต่อการเส่ือมโทรม การบริหารความสามารถในการรองรับ และการปลูกฝัง
จิตสำนึกความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมความย่ังยืนของวัฒนธรรม โดยการเชิดชูและรักษาไว้ซึ่งเอกลักษณ์
ของไทย คุณคา่ ดัง้ เดมิ และภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ
www.mots.go.th
25
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
วสิ ยั ทัศน์
แผนพฒั นาการท่องเท่ยี วแห่งชาติ ฉบับที่ 2 ประเทศไทยเป็นแหล่งท่องเทีย่ วคุณภาพชัน้ นำของโลก
(พ.ศ. 2560 - 2564) ที่เติบโตอย่างมดี ลุ ยภาพบนพนื้ ฐานความเปน็ ไทย
เพ่ือสง่ เสริมการพัฒนาเศรษกจิ สังคม
ยทุ ธศาสตร์ และกระจายรายไดส้ ปู่ ระชาชนทกุ ภาคส่วนอยา่ งยง่ั ยนื
พฒั นาคณุ ภาพแหล่งท่องเท่ียว สนิ คา้ และบริการ เป้าประสงค์
ด้านการท่องเทย่ี วให้เกดิ ความสมดลุ และย่ังยืน
1. การเป็นแหล่งทอ่ งเทยี่ วคณุ ภาพ เพอื่ ยกระดับความสามารถ
ด้านการท่องเทย่ี ว
2. การเพม่ิ มลู คา่ ทางเศรษฐกจิ ของรายไดจ้ ากอตุ สาหกรรมทอ่ งเทย่ี ว
ของประเทศอยา่ งสมดลุ
3. การกระจายรายไดแ้ ละผลประโยชนจ์ ากการทอ่ งเทย่ี วสทู่ กุ พน้ื ท่ี
และทุกภาคสว่ น
4. การพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วอย่างย่ังยืนบนพืน้ ฐานอัตลักษณ์
และวถิ ีไทยในเชิงสังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดลอ้ ม
ยุทธศาสตร์
การพฒั นาโครงสร้างพน้ื ฐานและสิง่ อำนวยความสะดวก
เพอ่ื รองรับการขยายตวั ของการทอ่ งเท่ยี ว
ยทุ ธศาสตร์
การพฒั นาบุคลากรดา้ นการทอ่ งเทย่ี วและสนับสนุน
การมสี ว่ นร่วมของประชาชนในการพัฒนาการทอ่ งเที่ยว
ยุทธศาสตร์
การสรา้ งความสมดุลให้กบั การทอ่ งเท่ียว
ผา่ นการตลาดเฉพาะกลุ่ม การสง่ เสรมิ วถิ ไี ทย
และการสร้างความเช่ือมั่นของนกั ท่องเที่ยว
ยทุ ธศาสตร์
การส่งเสรมิ การบูรณาการการบรหิ ารจัดการ
การท่องเทย่ี วและสนบั สนุนความรว่ มมอื ระหวา่ งประเทศ
26 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
ดา้ นการกฬี า ของประเทศไทยไดม้ กี ารพฒั นาอยา่ งตอ่ เนอื่ งในชว่ งทผี่ า่ นมา โดยมนี กั กฬี าอาชพี ชาวไทย
หลายคนท่ีประสบความสำเร็จในเวทีระดับนานาชาติและสามารถสร้างช่ือเสียงให้แก่ตนเองและประเทศ มีการ
ตราพระราชบัญญัติหลายฉบับเพื่อส่งเสริมการพัฒนาการกีฬาในประเทศ มีการส่งเสริมกีฬาอาชีพอย่างเป็นรูปธรรม
มกี ารจดั สรรงบประมาณทเ่ี ปน็ ระบบและมคี วามชดั เจนมากยง่ิ ขนึ้ รวมไปถึงการขยายตัวอย่างต่อเนื่องของอุตสาหกรรมการกีฬา
และในแต่ละปีมีนักเท่ียวทั้งชาวไทยและต่างชาติที่เข้าร่วมเล่นและชมกิจกรรมกีฬากว่า 3 ล้านคน อย่างไรก็ตามผลงาน
ภาพรวมของนักกีฬาไทยในมหกรรมกีฬาระดับนานาชาติยังไม่มีการพัฒนาอย่างมีนัยสำคัญเนื่องจากขาดความสม่ำเสมอ
ในผลงาน จึงยังคงยืนอยู่ ณ จุดเดิมกับช่วงทศวรรษท่ีผ่านมา ประชาชนทั่วไปยังไม่ได้รับการสนับสนุนและส่งเสริม
ให้ออกกำลังกายและเล่นกีฬาอย่างต่อเนื่อง นอกจากน้ี การทบทวนผลดำเนินการตามแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาต
ิ
ฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2555 – 2559) ไดแ้ สดงให้เหน็ ถึงอปุ สรรคการพฒั นาทีส่ ำคญั ในแตล่ ะประเด็นยทุ ธศาสตร์ ดังน
ี้
1) การพัฒนาการออกกำลังกายและการกีฬาขั้นพื้นฐาน ไม่ได้เป็นนโยบายและเป้าหมายหลักสำหรับระบบ
การศกึ ษา จึงทำให้ไม่ได้รบั ความสำคญั และก่อใหเ้ กดิ การขาดแคลนครพู ลศึกษาประจำโรงเรยี น นอกจากน้ีกรมพลศึกษา
ซ่ึงมีหน้าที่รับผิดชอบการMพiัฒniนstาrกyาoรอf อTกoกuำriลsmังกาaยnแdละSกpาoรrกtsีฬ
าข้ันพ้ืนฐานขาดอำนาจบริหารจัดการในระบบสถานศึกษา
จึงทำใหเ้ ด็กและเยาวชนจำนวนมากขาดโอกาสเขา้ ถึงการเรียนการสอนด้านพลศกึ ษาท่ีมีคณุ ภาพ
2) การพัฒนาการออกกำลังกายและการกีฬาเพ่ือมวลชน ยังไม่สามารถทำได้อย่างต่อเนื่อง
และมปี ระสทิ ธภิ าพ เนอ่ื งจากขาดสถานทอ่ี อกกำลงั กายสาธารณะทเี่ พยี งพอตอ่ ความตอ้ งการของประชาชน และขาดผนู้ ำ
การออกกำลังกายและเล่นกีฬาที่สามารถให้ความรู้และนำการออกกำลังกายได้อย่างถูกต้องในระดับท้องถ่ิน การสนับสนุน
การออกกำลังกายขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินยังขึ้นอยู่กับนโยบายของผู้บริหาร รวมถึงยังไม่ได้เป็นเป้าหมายหลัก
ของหน่วยงาน กรมพลศึกษาที่มีหน้าท่ีดูแลรับผิดชอบการออกกำลังกายของมวลชนท้ังประเทศ ขาดเครือข่ายในระดับ
ท้องถิ่น มีเพียงเจ้าหน้าท่ีพลศึกษาประจำอำเภอซ่ึงไม่เพียงพอต่อการพัฒนากีฬาเพื่อมวลชน นอกจากน้ียังขาดการ
บรู ณาการความรว่ มมอื กับหนว่ ยงานทม่ี เี ครือข่ายในระดบั ท้องถ่นิ อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ
3) การพัฒนาการกีฬาเพื่อความเป็นเลิศ ยังไม่สามารถพัฒนานักกีฬาไทยให้ประสบความสำเร็จในมหกรรม
กีฬานานาชาติได้อย่างสม่ำเสมอ เน่ืองจากขาดบุคลากรการกีฬาท่ีมีความรู้ความสามารถในระดับนานาชาติโดยเฉพาะ
ผฝู้ กึ สอน ทำใหไ้ มส่ ามารถพฒั นาศกั ยภาพของนกั กฬี าใหท้ ดั เทยี มกบั ประเทศชน้ั นำ อกี ทงั้ ยงั ไมม่ รี ะบบทชี่ ดั เจนและยงั่ ยนื
ในการพฒั นานักกฬี าจากข้นั พน้ื ฐานสูค่ วามเปน็ เลศิ จงึ ทำใหก้ ารพฒั นานกั กฬี าไทยในปจั จุบนั ขาดความยั่งยืน
4) การพัฒนาการกีฬาเพื่อการอาชีพ ได้รับการส่งเสริมอย่างต่อเนื่องในช่วงระยะเวลาท่ีผ่านมา แต่กีฬา
เพ่ือการอาชีพหลายประเภทยังคงต้องพ่ึงพาความช่วยเหลือจากภาครัฐ และยังไม่สามารถสร้างรายได้อย่างย่ังยืน
นอกจากนี้ยังขาดการประเมนิ ผลกระทบซึง่ เกดิ จากกีฬาเพ่ือการอาชพี
5) การพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการกีฬา ประชาชนทั่วไปขาดความเข้าใจข้ันพื้นฐาน และขาด
ความตระหนักถึงความสำคัญของวิทยาศาสตร์การกีฬา บุคลากรด้านวิทยาศาสตร์การกีฬามีจำนวนไม่เพียงพอในทุก
ระดับ และองค์ความรู้ยังไม่ถูกนำไปใช้เท่าที่ควรในการเสริมสร้างสุขภาพของประชาชนและพัฒนาศักยภาพของนักกีฬา
6) การพัฒนาการบริหารจัดการการกีฬาและการออกกำลังกาย ขาดคณะกรรมการกลางท่ีทำหน้าที่กำกับ
ดูแลการกฬี าของประเทศ ทำให้การพฒั นาการกฬี าขาดการบูรณาการ กฎและระเบยี บในปัจจุบนั หลายขอ้ ไม่เอ้ือตอ่ การ
พัฒนาการกีฬา และระบบฐานข้อมูลขององค์กรกีฬาต่างๆ ขาดความเป็นมาตรฐานเดียวกัน รวมไปถึงข้อมูลยังมีความ
กระจัดกระจาย เนื่องจากไม่มีหน่วยงานท่ีคอยกำกับดูแลด้านมาตรฐานของระบบข้อมูลและขาดฐานข้อมูลกีฬา
ส่วนกลาง ทำให้การติดตามผลการดำเนนิ งานเปน็ ไปได้ยาก
www.mots.go.th
27
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาซ่ึงมีภารกิจหลักกำหนดนโยบาย และแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาในทุกระดับ
ท่ีสอดคล้องกับแนวทางพัฒนาของประเทศ รวมท้ังจัดทำแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติเพื่อเป็นกรอบ และทิศทางการ
ดำเนินการพัฒนาการกีฬาให้แก่หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง ท้ังนี้ภารกิจด้านกีฬานับได้ว่ามีส่วนสำคัญต่อการพัฒนาสังคม
และเศรษฐกจิ ของประเทศ ดงั คำกลา่ วทวี่ า่ "กีฬาสรา้ งคน คนสร้างชาต"ิ ซ่ึงมีนยั คือ การทีป่ ระเทศชาตจิ ะพฒั นาได้น้นั
จำเปน็ ตอ้ งมบี คุ ลากรการกฬี า โครงสรา้ งพน้ื ฐานดา้ นการกฬี า กจิ กรรมดา้ นการกฬี า องคก์ รกฬี า องคค์ วามรแู้ ละนวตั กรรม
ท่ีเก่ียวข้องกับการกีฬา และนโยบายในการผลักดันกีฬาเพื่อความเป็นเลิศ นอกจากนี้ความสำเร็จด้านการกีฬา
ของประเทศสามารถเปน็ ดัชนบี ง่ ช้ถี งึ ความสำเรจ็ และความเจรญิ ทางเศรษฐกจิ ของประเทศในภาพรวม
ในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2528 แผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติได้ถูกจัดทำขึ้น โดยมุ่งเน้น
เพอื่ ใหค้ นไทยไดร้ บั การสง่ เสรมิ ใหอ้ อกกำลงั กายและเลน่ กฬี าจนเปน็ วถิ ชี วี ติ มสี ขุ ภาพทด่ี ี มนี ำ้ ใจนกั กฬี า เพอ่ื พฒั นานกั กฬี า
ของชาติให้ประสบความสำเร็จในการแข่งขันระดับต่างๆ อันจะสร้างความภาคภูมิใจและนำมาซึ่งความสามัคคีของคน
ในชาติ และเพื่อยกระดับการบริหารจัดการกีฬาทุกมิติอย่างเป็นระบบตามหลักธรรมาภิบาลให้เกิดการสร้างรายได้
สร้างอาชีพ และพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ อย่างไรก็ตาม ผลการดำเนินงานในระยะเวลาที่ผ่านมายังประสบปัญหา
และอุปสรรคสำคัญหลายประการ อาทิ ขาดบุคลากรด้านการพลศึกษา ขาดการส่งเสริมและโครงสร้างพ้ืนฐานสำหรับ
การออกกำลงั กายและการเลน่ กฬี าในระดบั ทอ้ งถน่ิ ขาดระบบพฒั นานกั กฬี าและบคุ ลากรกฬี าในระยะยาว บคุ ลากรการกฬี า
ยังขาดความเป็นมาตรฐาน ขาดการจัดเก็บข้อมูล ติดตาม และประเมินผลอย่างเป็นระบบ ตลอดจนขาดการบูรณาการ
ทำงานของกลไกการบริหารจดั การกฬี า ซึง่ ประเด็นเหลา่ นี้ลว้ นมคี วามจำเปน็ ตอ้ งได้รบั การแก้ไขและพัฒนา
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาจึงได้ดำเนินการจัดทำแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติ ฉบับที่ 6
(พ.ศ. 2560 – 2564) เพ่ือเป็นกรอบทิศทางการพัฒนาการกีฬาของประเทศ และเป็นกลไกสำคัญในการปฏิรูป
การกีฬาของประเทศให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม อันจะนำไปสู่การลดความเหลื่อมล้ำของสังคม พัฒนาสุขภาพ
คณุ ภาพชวี ติ สรา้ งความสามคั คแี ละความภาคภมู ใิ จของคนในชาติ ตลอดจนสรา้ งมลู คา่ เพมิ่ ทางเศรษฐกจิ ใหแ้ กป่ ระเทศ รวมถงึ
แนวทางการขบั เคลอื่ นแผนฯ สกู่ ารปฏบิ ตั นิ น้ั ไดม้ กี ารเนน้ กระบวนการทำงานทผ่ี า่ นการรบั ฟงั ความคดิ เหน็ ของทกุ ภาคสว่ น
ท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน สภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) สภาขับเคล่ือนการปฏิรูปประเทศ (สปท.) และภาคประชาชน/
ประชาสังคม ตลอดจนการทำงานผ่านกลไกการมีส่วนร่วมจากผู้แทนของหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นคณะ
ทำงานจัดทำแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติหรือคณะทำงานพัฒนาการกีฬา เพื่อให้ได้แผนพัฒนาการกีฬาระดับชาต
ิ
ท่ีเกิดจากกระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนอย่างแท้จริง และสร้างความเข้าใจท่ีถูกต้องในการพัฒนาการกีฬา
ของประเทศใหก้ ้าวไปส่กู ารเป็นประเทศทีม่ คี วาม "มัน่ คง มง่ั คง่ั และยั่งยนื "
แผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติฉบับนี้ ได้มุ่งหวังให้การกีฬาเป็นส่วนสำคัญของวิถีชีวิต และส่งเสริมให้ประชาชน
ทุกภาคส่วนมีน้ำใจนักกีฬาและคุณภาพชีวิตที่ดี ทั้งด้านสุขภาพร่างกายและจิตใจ ประกอบกับมีองค์ความรู้ด้านการกีฬา
อันจะเป็นพื้นฐานในการพัฒนากีฬาไทยสู่ความเป็นเลิศในระดับสากล นำมาซ่ึงความภาคภูมิใจและสร้างความสามัคค
ี
แก่คนในชาติ สามารถสร้างอาชีพและรายได้ ผ่านการบริหารจัดการที่มีธรรมาภิบาลเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมการกีฬา
เพอ่ื เสรมิ สรา้ งมลู คา่ เพม่ิ ใหแ้ กเ่ ศรษฐกจิ ของประเทศ จงึ หวงั วา่ แผนพฒั นาการกฬี าแหง่ ชาตฉิ บบั นจี้ ะถกู นำไปใชโ้ ดยทกุ ภาคสว่ น
เพื่อเป็นกรอบแนวทางในการขับเคล่ือนการพัฒนาการกีฬาของประเทศในระยะเวลา 5 ปี (พ.ศ. 2560 - 2564)
ต่อไป อย่างไรก็ตามแนวโน้มของการกีฬาในอนาคตทั้งในภาพรวมของโลกและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีการ
28 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
เปล่ียนแปลงไปในเชิงบวกเห็นได้จากมีพัฒนาการที่เป็นรูปธรรมอย่างต่อเน่ือง อันเน่ืองมาจากการผสมผสานค่านิยมใหม่
ในเชิงความตระหนักถึงการมีสุขภาพที่ดีของประชาชน และสถานการณ์โลก ท่ีเปลี่ยนแปลงไปจากวิถีชีวิตของประชาชน
ควบคู่ไปกับการมองเห็นโอกาสทางธุรกิจของผู้ประกอบการต่างๆ ในหลายภูมิภาคซ่ึงเป็นเสมือนปัจจัยเร่งการพัฒนา
การกฬี าใหม้ แี นวโนม้ เจรญิ เตบิ โตในอนาคต จงึ เปน็ สาเหตทุ ช่ี ดั เจนวา่ การกฬี าของประเทศไทยจะมกี ารพฒั นาอยา่ งไมห่ ยดุ นงิ่
ท้ังทางตรงและทางอ้อม ดังน้ันในการพัฒนาวิสัยทัศน์ และแนวทางการพัฒนาของแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติฉบับน้ี
จึงไดค้ ำนงึ ถึงสภาวการณ์ดา้ นการพัฒนาการกฬี าในประเทศในปจั จุบนั และแนวโนม้ ทีอ่ าจจะสง่ ผลกระทบกับการพฒั นา
การกีฬาของประเทศ เพ่ือให้ประเทศไทยสามารถพร้อมรับมือและใช้ประโยชน์จากสภาพแวดล้อมและบริบทที่อาจ
เปลี่ยนแปลงไปในการพัฒนาการกีฬาในขณะเดียวกันได้กำหนดกรอบแนวคิดการดำเนินการ โดยพิจารณาจากกฎหมาย
นโยบาย ยุทธศาสตร์และแผนงานท่ีมีความเกี่ยวข้องกับการพัฒนาการกีฬาอย่างมีนัยสำคัญของประเทศ เพื่อให้ทิศทาง
การพฒั นาการกีฬาเป็นไปอย่างสอดคลอ้ งกับการพฒั นาของประเทศตามวสิ ัยทศั น์ ดังน้ี
Ministry of Tourism and Sports
การกฬี าเปน็ ส่วนสำคัญของวถิ ีชีวิต
ประชาชนทกุ ภาคสว่ น และเป็นกลไกสำคัญ
ในการสรา้ งคณุ คา่ ทางสังคมและสง่ เสรมิ เศรษฐกิจของประเทศ
แนวคดิ หลักในการพัฒนา ประกอบดว้ ย
1) การกีฬาเปน็ สว่ นสำคญั ของวิถชี วี ติ ประชาชนทกุ ภาคสว่ น โดยส่งเสริมใหป้ ระชาชนทุกคน มคี วามตระหนกั
ถึงประโยชน์ของกีฬาโดยเฉพาะเด็กและเยาวชน เพ่ิมโอกาสให้ประชาชนทุกคนได้เล่นกีฬาหรือชมกีฬาที่ตนเองต้องการ
อยา่ งเทา่ เทียม
2) การกีฬาเป็นกลไกสำคัญในการสร้างคุณค่าทางสังคม โดยสร้างปัจจัยแวดล้อมให้เอื้อต่อการพัฒนา กีฬา
เพื่อความเป็นเลิศ อาทิ บคุ ลากรการกีฬา โครงสร้างพ้นื ฐานดา้ นการกฬี า กจิ กรรมด้านการกฬี า องคก์ รกฬี า องค์ความรู้
วิทยาศาสตร์การกีฬา และนโยบายในการผลักดันกีฬาเพ่ือความเป็นเลิศ อันจะสร้างแรงบันดาลใจและนำมาซ่ึงความ
สามคั คีแกค่ นในชาติ
3) การกีฬาเป็นส่วนสำคัญในการส่งเสริมเศรษฐกิจของประเทศ โดยจัดให้มีโครงสร้างพ้ืนฐานด้านการกีฬา
ที่มีมาตรฐานและอยู่ในระดับชั้นนำของภูมิภาคเอเชีย รวมทั้งการสร้างกิจกรรมด้านการกีฬาในทุกระดับเพ่ือเป็นส่วน
สำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจไทย ผลักดันให้ภาครัฐและเอกชนมีส่วนร่วมในการสร้าง ส่งเสริม และสนับสนุน
อุตสาหกรรมและธุรกิจท่ีเก่ียวข้องกับการกีฬา และส่งเสริมการบริหารจัดการกีฬาให้มีมาตรฐานที่ดี ทำให้การกีฬาไทย
เป็นท่ีน่าสนใจสำหรับคนไทยและต่างชาติ ทงั้ นักกีฬา ภาคธุรกจิ และภาคประชาชน
www.mots.go.th
29
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
แผนพัฒนาการกฬี าแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 6
(พ.ศ. 2560 - 2564)
วิสยั ทัศน์ เปา้ ประสงค์
“การกีฬาเป็นส่วนสำคัญของวิถีชีวิตประชาชนทุกภาคส่วน 1. ประชาชนทกุ ภาคสว่ นมคี วามสนใจในการออกกำลงั กายและเลน่ กฬี า
และเป็นกลไกสำคัญในการสร้างมูลค่าทางสังคมและส่งเสริม โดยมสี ดั สว่ นประชากรทอ่ี อกกำลงั กายและเลน่ กฬี าสมำ่ เสมอ ไมน่ อ้ ยกวา่
เศรษฐกจิ ของประเทศ” ร้อยละ 30 ของประชากรทั่วประเทศ
2. นกั กฬี าผแู้ ทนของประเทศไทยประสบความสำเรจ็ ในการแขง่ ขนั กฬี า
ทง้ั ในระดบั ภมู ภิ าค ระดบั ทวปี และระดบั โลก เพอ่ื สรา้ งความสมานสามคั คี
และนำมาซงึ่ ความภมู ใิ จแก่คนในประเทศไทย
3. อตุ สาหกรรมการกฬี าของประเทศไทยสามารถชว่ ยสรา้ งมลู คา่ เพม่ิ
ทางเศรษฐกิจของประเทศและมีการเติบโตต่อเน่ืองอย่างย่ังยืน โดยมี
อัตราการเติบโตของรายได้จากอุตสาหกรรมการกีฬา ไม่ต่ำกว่า
อตั ราการเตบิ โตของมูลค่าผลติ ภณั ฑม์ วลรวมภายในประเทศทุกปี
ยทุ ธศาสตร์
การสง่ เสริมใหเ้ กดิ ความร้แู ละความตระหนัก
ดา้ นการออกกำลังกายและกฬี าขน้ั พ้นื ฐาน
การส่งเสรมิ ใหม้ วลชนมกี ารออกกำลังกาย
และมีส่วนรว่ มในกจิ กรรมการกฬี า
การพฒั นากฬี าเพ่อื ความเป็นเลิศและตอ่ ยอด
เพื่อความสำเรจ็ ในระดับอาชีพ
การพัฒนาอตุ สาหรรมการกีฬา เพอื่ เปน็ สว่ นสำคัญ
ในการสรา้ งมลู ค่าเพิ่มทางเศรษฐกจิ
การพฒั นาองค์ความรแู้ ละนวตั กรรม
ทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การกฬี า
การยกระดบั การบรหิ ารจัดการด้านการกฬี า
ใหม้ ีประสทิ ธภิ าพ
30 www.mots.go.th
ยทุ ธศาสตรก์ ระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า
ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2560 - 2564)
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
การกำหนดยุทธศาสตร์กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬานั้น มีความจำเป็นอย่างยิ่งท่ีจะต้องพิจารณาถึงปัจจัย
ต่างๆ อันไดแ้ ก่ สถานการณแ์ ละแนวโน้มดา้ นการทอ่ งเทย่ี วและการกีฬา อันเปน็ ภารกิจหลักของกระทรวงการท่องเทย่ี ว
และกฬี า รวมถงึ แผนหรอื ยทุ ธศาสตรใ์ นระดบั ชาตทิ เ่ี กยี่ วขอ้ งกบั การทอ่ งเทยี่ วและการกฬี า เพอ่ื ใหก้ ระทรวงการทอ่ งเทยี่ ว
และกีฬาตระหนักถึงสถานการณ์และแนวโน้มต่างๆ ท่ีมีผลกระทบต่อการท่องเท่ียวและกีฬาของประเทศไทย
และนำขอ้ มลู ไปใชใ้ นการวางยทุ ธศาสตรก์ ระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า ใหส้ อดคลอ้ งกบั ความเปลย่ี นแปลงของอตุ สาหกรรม
การท่องเท่ียวและกีฬา และยึดหลักการสำคัญของยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 – 2579) และแผนพัฒนา
เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) มาใชเ้ ปน็ กรอบในการพฒั นา ซง่ึ ยทุ ธศาสตรช์ าตริ ะยะ 20 ปี
(พ.ศ. 2560 – 2579) มีวสิ ัยทศั นใ์ นการพัฒนาประเทศให้มีความมน่ั คง มง่ั คั่ง ยั่งยืน เป็นประเทศพัฒนาแลว้ ดว้ ยการ
พัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง หรือเป็นคติพจน์ประจำชาติว่า “ม่ันคง ม่ังคั่ง ย่ังยืน” มีประเด็น
ยทุ ธศาสตร์ท่ีเกยี่ วข้องกับการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า ไดแ้ ก่ ประเดน็ ยุทธศาสตร์ท่ี 2 ยทุ ธศาสตร์ดา้ นการสร้างความสามารถ
ในการแขง่ ขัน ยุทธศาสตรท์ ่ี 3 ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาและเสรมิ สร้างศกั ยภาพคน ยุทธศาสตรท์ ี่ 4 ยทุ ธศาสตร์ด้านการ
สร้างโอกาสความเสมอภาคและเท่าเทียมกันทางสังคม ยุทธศาสตร์ที่ 5 ยุทธศาสตร์ด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพ
ชีวิตที่เป็นมิตรกับส่ิงแวดล้อม และยุทธศาสตร์ท่ี 6 ยุทธศาสตร์ด้านการปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการ
ภาครัฐ
นอกจากประเด็นด้านความสอดคล้องกันระหว่างแผนฯ ต่างๆ แล้ว กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
ยังให้ความสำคัญกับบริบทความเปลี่ยนแปลงในด้านการท่องเที่ยวและกีฬาท้ังในระดับนานาชาติและระดับประเทศ
ตลอดจนนโยบายด้านการท่องเที่ยวของรัฐบาลและกฎระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้องด้วย เนื่องจากกระทรวงการท่องเท่ียว
และกีฬาเล็งเห็นว่า การศึกษาและวิเคราะห์ทิศทาง แนวโน้ม ตลอดจนความเปลี่ยนแปลงต่างๆ ทั้งในบริบทตลาด
การท่องเท่ียวและการกีฬาในระดับสากลและในระดับประเทศน้ัน ชี้ให้เห็นถึงปัจจัยอันเป็นโอกาสและอุปสรรคต่อการ
พัฒนาการทอ่ งเที่ยวและการกฬี าของประเทศ ซ่ึงล้วนแต่มคี วามสำคัญตอ่ การกำหนดยทุ ธศาสตร์ที่ครบถว้ นและสมบรู ณ์
ตอ่ ไป
สถานการณ์และแนวโน้มการท่องเท่ียวในระดับสากล พบว่า ยังมีการเติบโตในทางบวกอย่างต่อเนื่อง
โดยปัจจัยผลักดันที่สำคัญ ได้แก่ ต้นทุนของการท่องเที่ยวที่ลดลงจากราคาน้ำมันที่ปรับตัวลดลง นอกจากน้ีงานวิจัย
ระดับสากลหลายช้ินยังชี้ให้เห็นข้อสรุปท่ีตรงกันว่า การท่องเท่ียวจะเป็นอุตสาหกรรมท่ีสำคัญที่สามารถผลักดันให้
เศรษฐกิจโลกสามารถเติบโตไปได้ท่ามกลางสถานการณ์ความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจ และการเมืองหลายประการ
โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ในกรณขี องประเทศกำลงั พฒั นา ทจี่ ะกลายเปน็ ประเทศเปา้ หมายดา้ นการทอ่ งเทย่ี วของนกั ทอ่ งเทย่ี วโลก
มากข้ึน ส่วนพฤติกรรมของนักท่องเท่ียวโลกน้ันพบว่า นักท่องเที่ยวสมัยใหม่จะให้ความสำคัญกับประสบการณ์จากการ
ท่องเท่ียวและมีความเต็มใจที่จะใช้จ่ายมากข้ึน เพ่ือแสวงหาประสบการณ์ที่แตกต่างและสอดคล้องตามความต้องการ
เฉพาะด้านของนักทอ่ งเทยี่ วแต่ละราย
สถานการณ์และแนวโน้มด้านการท่องเที่ยวในระดับประเทศ พบว่า อุตสาหกรรมการท่องเท่ียวถือเป็น
อุตสาหกรรมท่ีมีบทบาทอย่างมากต่อเศรษฐกิจของประเทศ และเป็นอุตสาหกรรมท่ีสามารถเติบโตได้อย่างต่อเนื่อง
แม้ประเทศไทยประสบกับปัญหาความไม่แน่นอนทางการเมืองอย่างต่อเนื่องในระยะหลัง อีกท้ังการท่องเท่ียวภายใน
ประเทศก็เติบโตขึ้นอย่างเป็นท่ีน่าพอใจเช่นกัน ในแง่ศักยภาพของตลาดการท่องเที่ยวของประเทศไทยนั้นพบว่า
การทอ่ งเทย่ี วของประเทศไทยประสบความสำเรจ็ เปน็ อยา่ งดใี นระดบั โลก และไดร้ บั รางวลั ดา้ นการทอ่ งเทยี่ วระดบั นานาชาต
ิ
หลายรางวัล อีกทั้งยังมีภาพลักษณ์ท่ีดีในสายตานักท่องเที่ยวต่างชาติ แม้จะยังมีศักยภาพบางส่วนท่ีรอการพัฒนา
อยู่ในหลายๆ ด้านก็ตาม ในแง่ของพฤติกรรมนักท่องเท่ียวน้ันถือว่า มีการเปล่ียนแปลงในภาพรวมท่ีเป็นไปในทางบวก
ทั้งการใชจ้ า่ ยต่อหวั ที่เพ่ิมมากขน้ึ และนักท่องเท่ยี วในตลาด ศักยภาพทเี่ ดนิ ทางเขา้ มาเป็นจำนวนมากขึ้นและสร้างรายได้
ใหแ้ ก่ประเทศมากขน้ึ เชน่ นักทอ่ งเท่ยี วจากประเทศจนี
32 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
นโยบายของรัฐบาลที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว ที่มีผลสำคัญในการผลักดันการท่องเที่ยวของประเทศไทย
มีหลายประการ เช่น การพัฒนาการท่องเท่ียวคุณภาพ การกระจายรายได้จากการท่องเที่ยวสู่ท้องถ่ิน การพัฒนา
การทอ่ งเทย่ี วอยา่ งเปน็ มติ รกบั สงิ่ แวดลอ้ ม และการยกระดบั ภาพลกั ษณข์ องการทอ่ งเทยี่ วไทยในสายตานกั ทอ่ งเทย่ี วทวั่ โลก
การใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสารสนเทศในการส่งเสริมการท่องเที่ยวตามแนวคิด “ประเทศไทย 4.0”
(“Thailand 4.0”) การประกาศใหป้ ี พ.ศ. 2558 เป็นปี “การทอ่ งเท่ยี ววิถีไทย” (“2015 Discover Thainess”) การให้
ความสำคัญกับการใช้ส่ือสังคม (Social Media) เพื่อยกระดับการประชาสัมพันธ์ด้านการท่องเท่ียวของประเทศ
การปรับปรุงการให้บริการและส่งิ อำนวยความสะดวกให้ได้มาตรฐานสากล เปน็ ต้น
สถานการณ์และแนวโน้มด้านการกีฬาในระดับสากล มีแนวโน้มเป็นไปในทางบวก โดยสาเหตุสำคัญ
มาจากกระแสความใส่ใจในสุขภาพ อีกทั้งยังมีปัจจัยผลักดันด้านเทคโนโลยีต่างๆ เช่น นวัตกรรมด้านกีฬาสมัยใหม่
ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีการส่ือสารและสารสนเทศ ที่ทำให้เกิดช่องทางของการมีส่วนร่วมรูปแบบใหม่ท่ีช่วย
ยกระดบั ประสบการณใ์ นการเลน่ และการชมกีฬาทไ่ี ดอ้ รรถรสมากขน้ึ นอกจากนีใ้ นด้านเศรษฐกจิ น้ัน ยงั พบวา่ ประเทศ
ต่างๆ สามารถสร้างรายMไiดn้จisาtrกyกิoจfกรTรoมurทisาmงเศaรnษdฐกSิจpoทr่ีเtกs
่ียวข้องกับการกีฬาได้มากขึ้น ทั้งจากการกีฬาเพ่ืออาชีพ
และการกีฬาเพ่อื ความบันเทิงและนันทนาการ หรือแม้แตจ่ ากการท่องเทยี่ วเชงิ กฬี า
การวิเคราะห์สถานการณ์และแนวโน้มด้านการกีฬาในระดับประเทศ พบวา่ ประเทศไทยยงั มศี กั ยภาพดา้ นการ
กีฬาท่ีรอการพัฒนาอยู่หลายประการ กล่าวคือ การศึกษาช้ีให้เห็นว่าอัตราการเล่นกีฬาและการออกกำลังกาย
ของประชาชนไทยในระยะหลงั ลดตำ่ ลง อกี ทงั้ เดก็ และเยาวชนไทยมกี ารออกกำลงั กายไมเ่ พยี งพอทำใหม้ สี ขุ ภาพไมแ่ ขง็ แรง
และการเจ็บป่วยของคนไทยส่วนมากมีสาเหตุมาจากการออกกำลังกายไม่เพียงพอ อย่างไรก็ตามการศึกษายังชี้ให้เห็นว่า
มีปัจจัยเชงิ บวกในด้านการกีฬาหลายประการ เช่น ความนิยมในกฬี าฟตุ บอลไทยทีเ่ พ่ิมสงู ขึ้นและสามารถสร้างประโยชน์
ทางเศรษฐกิจได้อย่างมีนัยสำคัญ อีกทั้งยังมีนักกีฬาไทยจำนวนมากท่ีสามารถสร้างชื่อให้แก่ประเทศในวงการกีฬาโลก
ในหลายๆ ประเภทกฬี าเพม่ิ มากข้ึน ซึง่ ถือเป็นความสำเร็จที่สำคญั ประการหนง่ึ ของวงการกีฬาของประเทศไทย
นโยบายของรัฐบาลที่เก่ียวข้องกับการกีฬาที่สำคัญมีหลายประการ ได้แก่ ความร่วมมือกับหน่วยงาน
ที่เก่ียวข้องในการพัฒนาการกีฬาขั้นพื้นฐานในเยาวชน การดำเนินการอย่างจริงจังในการสร้างสนามกีฬาให้แพร่หลาย
ท่ัวประเทศ การนำเทคนิคต่างๆ และวิทยาศาสตร์การกีฬามาพัฒนาวงการกีฬาของประเทศ และการส่งเสริมกีฬา
เพือ่ การทอ่ งเทีย่ วและการบูรณาการระหว่างการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า เปน็ ตน้
ด้วยเหตุน้ี ในกระบวนการจัดทำยุทธศาสตร์กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา พ.ศ. 2560 – 2564 กระทรวง
การท่องเที่ยวและกีฬาได้ทำการศึกษาและวิเคราะห์รายละเอียดในประเด็นข้างต้นอย่างถี่ถ้วน เพื่อให้ยุทธศาสตร์
กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า พ.ศ. 2560 – 2564 เปน็ ยทุ ธศาสตรท์ สี่ ามารถรองรบั การพฒั นาศกั ยภาพและขดี ความสามารถ
ของการท่องเที่ยวและกีฬาของประเทศไทยได้อย่างแท้จริง สอดคล้องกับความเป็นไปในตลาดการท่องเที่ยวและกีฬา
ระดับสากลและระดับประเทศ สอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาล และมีความเชื่อมโยงกับยุทธศาสตร์และแนวทางอื่นๆ
ทไ่ี ดก้ ำหนดไว้ เพอ่ื ใหเ้ ปน็ ไปในทศิ ทางเดยี วกนั และเกดิ การประสานงานเปน็ ความรว่ มมอื ระหวา่ งหนว่ ยงานตา่ งๆ ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง
ทง้ั ดา้ นบคุ ลากร สง่ิ อำนวยความสะดวกและงบประมาณ ทำใหเ้ กดิ เปน็ ประโยชนส์ งู สดุ ในการสนบั สนนุ การทอ่ งเทยี่ วและกฬี า
ของประเทศอย่างแทจ้ รงิ และพัฒนาอย่างต่อเนื่องจนสามารถแขง่ ขนั ไดอ้ ย่างมีประสทิ ธิภาพในระดบั สากลตอ่ ไป
www.mots.go.th
33
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
“มุง่ พัฒนาและบรู ณาการด้านการทอ่ งเท่ียวและกีฬา
สร้างเสรมิ ความเจริญเตบิ โตของเศรษฐกจิ และสังคมของประเทศ”
พันธกจิ ยุทธศาสตร์
1. จดั ทำนโยบายและยทุ ธศาสตรเ์ พอ่ื การพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า การพฒั นาแหลง่ สนิ คา้ บรกิ าร การอำนวยความสะดวก
ทีส่ อดคล้องกบั แนวทางการพฒั นาประเทศ และการสรา้ งความสมดลุ ใหก้ บั การทอ่ งเทย่ี วไทยผา่ นตลาด
2. กำหนดแนวทางในการจดั สรรทรพั ยากรเพอ่ื สนบั สนนุ การดำเนนิ งาน การพฒั นาศกั ยภาพบคุ ลากรและภาคเี ครอื ขา่ ยทกุ ภาคสว่ น
ของทกุ ภาคสว่ นอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ และนำนโยบายและยทุ ธศาสตร์ ในอุตสาหกรรมท่องเทยี่ ว
ไปส่กู ารปฏบิ ัตจิ ริงอย่างไดผ้ ล สง่ เสรมิ และสนับสนุนการออกกำลังกายกฬี าพืน้ ฐาน
3. พฒั นาปจั จยั สนบั สนนุ ดา้ นการทอ่ งเทย่ี วและกีฬาท่จี ำเปน็ และกีฬามวลชน
ทั้งในดา้ นบุคลากร โครงสร้างพ้นื ฐานและปัจจัยสนับสนุนอน่ื ๆ
ทีจ่ ำเปน็ อยา่ งครบถว้ นและได้มาตรฐาน ส่งเสรมิ และสนับสนนุ กฬี าเป็นเลศิ และกีฬาอาชพี
4. พฒั นาระบบเทคโนโลยีและสารสนเทศเพื่อการบริหาร
และเพอื่ การใหบ้ ริการ ตลอดจนองค์ความรแู้ ละนวัตกรรมต่างๆ การพฒั นาอุตสาหกรรมกฬี าและการเพมิ่ มลู ค่า
ทส่ี ามารถเพม่ิ มลู คา่ ทางเศรษฐกจิ ของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า ทางเศรษฐกจิ ดว้ ยองค์ความรแู้ ละนวตั กรรม
5. สรา้ งใหเ้ กิดการทำงานร่วมกนั ระหว่างหนว่ ยงานในอตุ สาหกรรม การบรู ณาการบรหิ ารการจดั การการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
การท่องเท่ียวและกฬี าในรูปแบบบูรณาการร่วมกนั ทกุ ภาคสว่ น ทุกระดบั ใหม้ ปี ระสิทธภิ าพ
ที่มคี วามเกี่ยวข้อง
34 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
สรปุ แผนปฏบิ ตั ิการของการท่องเทีย่ วแห่งประเทศไทย ปีงบประมาณ 2561
แผนปฏิบัติการของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ประจำปี 2561
จัดทำข้ึนภายใต้กรอบแนวความคิดท่ีสำคัญ ได้แก่ แผนยุทธศาสตร์ชาต
ิ
ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 – 2579), แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาต
ิ
ฉบบั ท่ี 12, แผนพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 2 (พ.ศ. 2560 -2564)
และแผนวสิ าหกจิ การทอ่ งเทย่ี วแหง่ ประเทศไทย พ.ศ. 2560 – 2564 (ฉบบั ทบทวน
พ.ศ. 2561– 2564) ผนวกกับการวิเคราะห์ Performance ปัจจัยแวดล้อม
ในสถานภาพปัจจุบันและแนวโน้มในอนาคต (SWOT Analysis) เพื่อให้ได้แผน
ที่เกิดประโยชน์ต่อประเทศชาติ และมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยการท่องเท่ียว
แหง่ ประเทศไทยได้กำหนดจุดเนน้ การส่งเสรมิ การตลาด ดังน้
ี
การสง่ เสรมิ ตลาดต่างประเทศ
กลยทุ ธ์ขยายฐานตลาดกลุ่มความสนใจพเิ ศษ
ขยายฐานตลาดกลุ่มความสนใจพเิ ศษ 4 กล่มุ หลกั
Pกrลeยfทุ eธrr์ปeรdับภDาeพstลinักaษtณioMแ์ nบi
nรiนstดry์ทอ่ oงfเทToยี่ uวrไiทsmยส่กูanารdเปS็นpo
rts
ซ่ึงเป็นกลุ่มที่มีแนวโน้มใช้จ่ายสูง และอยู่ในกระแสความ
นยิ มของโลก ไดแ้ ก่ กลุม่ Sport Tourism กลมุ่ Health &
มุ่งสู่การปรับตำแหน่งทางการตลาดของแบรนด์ Wellness กลุ่ม Honeymoon & Wedding กลมุ่ Green
ทอ่ งเที่ยวไทย ส่คู วามเป็นแหลง่ ท่องเทย่ี วคุณภาพ (Quality Tourism โดยนำเสนอสินค้าและบริการที่ได้มาตรฐานระดับ
Leisure Destination) ที่เป็น Preferred Destination สากลของประเทศไทย รวมทั้งมุ่งพัฒนารูปแบบของสินค้า
ของนักท่องเท่ียวต่างชาติ โดยนำเสนอแคมเปญ “Discover และบริการ รองรับแต่ละกลุ่มเป้าหมาย โดยบูรณาการ
Amazing Stories in Amazing Thailand” ผา่ นวถิ ที อ้ งถนิ่ ไทย
การทำงานร่วมกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียใน Value Chain
ด้วยแนวคิด “Open to the New Shades” จาก
ให้สามารถผลิตสินค้าและบริการได้ตรงตามความต้องการ
จุดแข็งของไทยที่มีสินค้าท่องเที่ยวหลากหลายเป็น Million ของกลุ่มเป้าหมาย
Shades of Thailand ผนวกกับโอกาสท่ีนักท่องเที่ยว
ท่ั ว โ ล ก ต้ อ ง สั ม ผั ส ค ว า ม ห ล า ก ห ล า ย จ า ก ก า ร เ ดิ น ท า ง
การส่งเสริมตลาดในประเทศ
ท้ังวัฒนธรรม ผู้คน อาหาร และแหล่งท่องเท่ียว พร้อมกับ กลยุทธก์ ระตุน้ การใช้จ่ายของนักทอ่ งเท่ยี วกระแสหลกั
มอบประสบการณใ์ หน้ กั ทอ่ งเทยี่ วไดใ้ นหลายมติ ิ ผา่ นสอ่ื ทกุ ชอ่ งทาง
ก ร ะ ตุ้ น ก า ร เ ดิ น ท า ง แ ล ะ ก า ร ใ ช้ จ่ า ย
ให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย รวมท้ังการส่ือสารรองรับภาวะ
ของนักท่องเที่ยวกระแสหลัก โดยจุดกระแสการท่องเที่ยว
วิกฤตที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกขณะ ทั้งเกิดข้ึนในประเทศไทย
ขา้ มภูมิภาคเพื่อเพ่ิมวันพักเฉลี่ยกับกลุ่ม Gen-Y ผนวกกับ
และต่างประเทศอยา่ งเหมาะสมและทนั เวลา
การกระตนุ้ ความถใ่ี นการเดนิ ทางและการใชจ้ า่ ยของครอบครวั ใหญ่
ก ล ยุ ท ธ์ ก ร ะ ตุ้ น ก า ร ใ ช้ จ่ า ย แ ล ะ ข ย า ย ฐ า น ต ล า ด
ที่เดินทางร่วมกันหลายรุ่น (Multi-generation
กลมุ่ ระดบั กลาง-บน
Family) ไปจนถึงนักท่องเท่ียวท่ีช่ืนชอบกิจกรรมไลฟ์สไตล์
กลยุทธ์กระตุ้นการใช้จ่ายของนักท่องเท่ียว
ได้แก่ อาหาร กีฬา และดนตรี โดยนำเสนอสินค้า
กลมุ่ เปา้ หมาย คอื กลมุ่ ตลาดระดบั กลาง-บน (นกั ทอ่ งเทยี่ วทม่ี ี
ทางการท่องเที่ยวที่ผ่านการสร้างมูลค่าเพ่ิม จากการพัฒนา
ระดับรายได้ต่อคนต่อปีต้ังแต่ 20,000 ดอลลาร์สหรัฐข้ึนไป) ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ห รื อ ก า ร ส ร้ า ง เ รื่ อ ง ร า ว ด ำ เ นิ น ก า ร ก ร ะ ตุ้ น
ซ่ึงเป็นกลุ่มตลาดที่มีแนวโน้มขยายตัวต่อเนื่อง โดยเฉพาะ
การเดินทางควบคู่กับการส่ือสารการตลาด ภายใต้แคมเปญ
ในตลาดหลัก เช่น จีน อินเดีย รัสเซีย โดยจะนำเสนอสินค้า
“ท่องเท่ียววถิ ไี ทย เก๋ไกส๋ ไตลล์ กึ ซึ้ง” ทีส่ ่งมอบประสบการณ์
และบริการท่องเท่ียวคุณภาพท่ีสะท้อนถึงเอกลักษณ์ของวิถีไทย
ท่องเท่ียวท่ีให้มุมมองใหม่กับชีวิตตรงตามความต้องการ
และกิจกรรมท่องเที่ยวที่ให้นักท่องเท่ียวได้ร่วมสร้างสรรค์
ที่แตกต่างของกลุ่มเป้าหมายผ่านการสัมผัสเสน่ห์วิถีไทย
ให้ประสบการณแ์ ละสรา้ งความทรงจำทม่ี คี ณุ คา่ ใหก้ บั นกั ทอ่ งเทยี่ ว เฉพาะถ่ิน (Unique Thai Local Experince) ที่มี
โดยมงุ่ ขยายพนื้ ทต่ี ลาดในประเทศทย่ี งั คงมศี กั ยภาพทส่ี ามารถ
เอกลักษณ์ตามจุดขายเชิงคุณค่า (Value Proposition)
เติบโตได้ อาทิ ตลาดยุโรปตะวันออก ตลาดละตินอเมริกา
ของแต่ละภูมิภาค ได้แก่ ภาคเหนือ (เหนือฝัน ล้านแรง
ตลาดแอฟริกา รวมท้ังยังสานต่อการตลาดเชิงรุกเพื่อเจาะ
บนั ดาลใจ) ภาคอสี าน (อสี านแซป่ นวั ) ภาคกลาง (สขุ กลางใจ
กลุ่มศักยภาพ เช่น ตลาดมุสลิม กลุ่มสตรี กลุ่ม Gap Year
ใกล้แค่เอื้อม) ภาคตะวันออก (สีสันตะวันตก)
กลมุ่ ผูส้ ูงอายุ
www.mots.go.th
35
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
แผนพฒั นาดิจิทัล เพ่อื เศรษฐกิจและสังคม
ภายใตภ้ ารกจิ ของกระทรวงการท่องเท่ยี วและกฬี า พ.ศ. 2561 - 2565
กระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า เปน็ หนว่ ยงานทม่ี ี ในการบริหารจัดการและเป็นผู้ใช้ที่มีความร
ู้
วิสัยทัศน์และเป็นองค์กรหลักที่ทำการส่งเสริมและพัฒนา
ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีดิจิทลั ที่ทนั สมยั (Salability)
การท่องเที่ยว การกีฬา และนันทนาการ เพื่อการขับเคลื่อน แ ผ น แ ม่ บ ท เ ท ค โ น โ ล ยี ดิ จิ ทั ล ก ร ะ ท ร ว ง
เศรษฐกิจและพัฒนาสังคมไทยได้อย่างย่ังยืน โดยมีทิศทาง การทอ่ งเทย่ี วและกฬี า สแู่ ผนพฒั นาดจิ ทิ ลั เพอื่ เศรษฐกจิ และสงั คม
การพัฒนาด้านการท่องเท่ียวและกีฬาของประเทศ
ดำเนินการภายใต้ภารกิจของกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
ให้สอดคล้องกบั แผนยทุ ธศาสตร์ในระดบั ตา่ งๆ ของกระทรวง โดยพัฒนาร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ของกระทรวงการท่องเท่ียว
การท่องเที่ยวและกีฬา ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2560 – 2564)
และกีฬา ท้ัง 7 หน่วยงาน ได้แก่ สำนักงานปลัดกระทรวง
โดยยึดหลักการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน ตามกรอบแนวคิด การท่องเท่ียวและกีฬา กรมการท่องเท่ียว การท่องเที่ยว
หลกั การของนโยบายของรฐั บาล ยทุ ธศาสตรช์ าตริ ะยะ 20 ปี แหง่ ประเทศไทย การกฬี าแหง่ ประเทศไทย กรมพลศกึ ษา สถาบนั
(พ.ศ. 2560 – 2564) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
การพลศึกษา กองบัญชาการตำรวจท่องเท่ียว เพ่ือให้การ
แห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560 – 2564) ทีใ่ ห้ความสำคัญ ปรับปรุงแผนแม่บทดิจิทัล กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
กับการพัฒนาและนำเทคโนโลยีดิจิทัลท่ีทันสมัยมาใช
้ สู่แผนพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม สามารถตอบสนอง
ในทกุ กระทรวงไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ มคี วามเชอื่ มโยงของขอ้ มลู
และสนับสนุนพันธกิจของหน่วยงานให้บรรลุตามเป้าหมายได้
ระหว่างหน่วยงานภายในกระทรวง รวมถึงพัฒนาการ
ซ่ึงการปรับปรุงแผนแม่บทเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
ท่องเที่ยวให้มีคุณภาพ การกระจายรายได้จากการท่องเที่ยว
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา สู่แผนพัฒนาดิจิทัล
สทู่ อ้ งถนิ่ การพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วอยา่ งเปน็ มติ รกบั สง่ิ แวดลอ้ ม
เพื่อเศรษฐกิจและสังคม ใช้กรอบแนวคิดด้านยทุ ธศาสตร์และแผน
และการยกระดับภาพลักษณ์ของการท่องเท่ียวไทยให้เป็น
ปฏิบัติของประเทศ หน่วยงานภาครัฐ และหน่วยงานในกำกับ
จุดหมายปลายทางของนักท่องเท่ียวท่ัวโลก และยุทธศาสตร์ ของกระทรวงฯ รวมถึงกรอบแนวคิดด้านการพัฒนา
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา ฉบับท่ี 4 (พ.ศ. 2560 – สถาปัตยกรรมองค์กร TOGAF (The Open Group
2564) ยังให้ความสำคัญกับบริบทการเปล่ียนแปลง
Architecture Framework) การทำงานด้วยการประยุกต
์
ด้านเศรษฐกิจและสังคมต่อแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของโลก ใชง้ านเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั ทง้ั นี้ การทำงานในยคุ ปจั จบุ นั เทคโนโลย
ี
ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อเง่ือนไขการพัฒนาประเทศในอนาคต ดิจิทัล จึงเข้ามามีบทบาทที่สำคัญมากขึ้นในชีวิตประจำวัน
ปัจจัยอุปสรรคที่สำคัญท่ีประเทศไทยต้องเผชิญกับการ
ของบุคลากรในองคก์ ร ทง้ั ภาครฐั และเอกชนต่างให้ความสำคัญ
ขับเคลื่อนประเทศไทยเพ่ือให้บรรลุยุทธศาสตร์ชาต
ิ เร่งด่วน ในการปรับตัวเพื่อให้สามารถรองรับปริมาณการให้
“ประเทศไทย 4.0” คือ ความพร้อมของบุคลากรท่ีมีความรู้
บรกิ ารภาคประชาชน หรอื ลกู คา้ ไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ ถูกต้องเช่ือถือได้
ความสามารถในดา้ นเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั ซง่ึ มคี วามจำเปน็ ทต่ี อ้ ง
แต่ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายที่องค์กร หรือหนว่ ยงานตา่ งๆ ในการทจี่ ะตอ้ ง
มีการพฒั นาบคุ ลากรของกระทรวงใหม้ ีความสามารถ
เปลย่ี นแปลงกระบวนการทำงาน
36 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
จากการศึกษาและวิเคราะห์เทคโนโลยีดิจิทัล
ด้านแอปพลเิ คชนั (Application)
ของหนว่ ยงาน ในกำกบั ทง้ั 7 หนว่ ยงานของกระทรวงการทอ่ งเทยี่ ว
หน่วยงานในกำกับของกระทรวงการท่องเที่ยว
และกฬี า พบวา่ มปี ระเดน็ ปญั หาทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั เทคโนโลยดี จิ ทิ ลั ดงั น
้ี และกฬี า มกี ารพฒั นาแอปพลเิ คชนั เพอื่ นำมาใชใ้ นการสนบั สนนุ
ดา้ นการบรหิ ารองคก์ ร (Organizational Management)
ดา้ นการปฏบิ ตั งิ านทวั่ ไป ยทุ ธศาสตรด์ า้ นการพฒั นาแอปพลเิ คชนั
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาได้ยึดนโยบาย
ส่วนใหญ่จะถูกขับเคลื่อนจากนโยบายของรัฐบาลในปัจจุบัน
จากรัฐบาลที่ได้จัดทำยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี กรอบพัฒนา หน่วยงานในกำกับของกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
เศรษฐกิจและสังคมในการจัดทำยุทธศาสตร์กระทรวง
บางหน่วยงานได้มีการทำแผนสถาปัตยกรรมด้านเทคโนโลย
ี
การทอ่ งเทย่ี วและกฬี า ฉบบั ท่ี 4 (พ.ศ.2560 – 2564) โดยมยี ทุ ธศาสตร์ ดิจิทัลขององค์กร เช่น สำนักงานปลัดกระทรวงการท่องเที่ยว
“Thailand 4.0” เป็นตัวขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ขององค์กร
และกีฬา กรมการท่องเที่ยว มีการริเริ่มโครงการใหม่ร่วมกัน
ในภาพรวม ในระดับองค์กรของหน่วยงานท้ัง 7 หน่วยงาน
เช่น ระบบ Business Intelligence ของกระทรวง
ของกระทรวง ยังมีความซ้ำซ้อนในเร่ืองกระบวนการทำงาน
การทอ่ งเทยี่ วและกฬี า อยา่ งไรกต็ าม การพฒั นาระบบงานใหม่ ๆ
มีความร่วมมือการติดต่อส่ือสาร รวมถึงการเชื่อมโยงในเรื่อง
ยังไม่ได้สนับสนุนผู้เกี่ยวข้องในห่วงโซ่การท่องเท่ียวและกีฬา
ขั้นตอนการปฏิบัติงานยังไม่ดีมากนัก มีความซ้ำซ้อน ซึ่งอาจ
(Value Chain) มากนัก และยังไมม่ กี ารพฒั นาแอปพลิเคชัน
เกิดจากการกระจายอำนาจในการบรหิ ารและตดั สนิ ใจ (Decentralized
เพ่ือเช่ือมโยงกัน (Integration) เพ่ือใช้งานร่วมกันได้
Units) ของแต่ละหน่วยงานMใiนnกisำtกryับทo่ีเfปT็นoอuิสriรsะmจาaกnในdระSดpับor
ts
(Sharability)
ในกระทรวง โดยเฉพาะในเรอ่ื งการกระจายอำนาจในการจดั การ
ด้านเทคโนโลยีดิจิทัล (Decentralized ICT Management)
ความสามารถด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศของบุคลากร
ในองคก์ รโดยรวมมไี มส่ งู มากนกั ทส่ี ำคญั คอื หนว่ ยงานการตำรวจ
ท่องเท่ียวท่ีเป็นหน่วยงานในกำกับใหม่ของกระทรวงจะต้องมี
การวางแผนและพัฒนาด้านเทคโนโลยีดิจิทัลและบุคลากร
ท่ีมารบั ผดิ ชอบในระดบั ทส่ี ูงมาก
ดา้ นขอ้ มลู และสารสนเทศ (Data and Information)
ถึงแม้กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาได้ริเริ่ม
หน่วยงาน Intelligent Center แต่ก็ยังพบว่าขาดยุทธศาสตร
์
ดา้ นการจดั การขอ้ มูลและสารสนเทศของกระทรวง แต่ละหน่วยงาน
มีฐานข้อมูลเป็นอิสระจากกัน ทำให้ฐานข้อมูลของกระทรวง
กระจดั กระจาย ไมม่ ผี รู้ บั ผดิ ชอบในการจดั การขอ้ มลู และสารสนเทศ
ท่ีชัดเจน นอกจากนี้ สินทรัพย์ด้านข้อมูลและสารสนเทศ
ถูกพัฒนาด้วยแพลตฟอร์มที่แตกต่างกัน ทำให้โมเดลของข้อมูล ดา้ นเทคโนโลยี (Technology)
และสารสนเทศอยใู่ นรปู แบบทแ่ี ตกตา่ งกนั และขาดการเชอื่ มโยง
สืบเนื่องจากโครงสร้างการบริหารของกระทรวง
ระหว่างกันหรือกับหน่วยงานภายนอกท่ีเก่ียวข้อง เพ่ือสร้าง การท่องเท่ียวและกีฬา เป็นแบบกระจายอำนาจและได้มี
คุณค่าให้ข้อมูลและสารสนเทศของกระทรวงการท่องเที่ยว
การปรับเปล่ียนโครงสร้างหลายคร้ังในช่วงหลายปีท่ีผ่านมา
และกีฬาทเี่ ป็นประโยชนม์ ากกวา่ ทเี่ ปน็ อยปู่ จั จุบัน
ประกอบกับการไม่มียุทธศาสตร์ด้านเทคโนโลยีดิจิทัล
ของกระทรวง ทำใหเ้ ทคโนโลยแี ละเครอื ขา่ ยของกระทรวงยงั ไมม่
ี
การเชื่อมโยงและแบ่งปันทรัพยากรระหว่างหน่วยงาน
ในกำกบั รวมถงึ นโยบายดา้ นการรกั ษาความปลอดภยั การบำรงุ
รักษา การสำรองข้อมูลท่ีมีมาตรฐานระดับสากล ภาพรวม
ดา้ นฮารด์ แวร์ ซอฟตแ์ วรร์ ะบบ และระบบเครอื ขา่ ยมแี พลตฟอรม์
ที่หลากหลายมาก (Heterogeneous Platforms)
ส่งผลให้การบริหารจัดการเทคโนโลยียังขาดมาตรฐานในการ
เช่ือมตอ่ ขอ้ มูลและเชือ่ มโยงเครอื ข่ายระหว่างกัน
www.mots.go.th
37
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
ทิศทางด้านเทคโนโลยีดิจิทัลในอีก 5 ปี ของกระทรวง
การท่องเที่ยวและกีฬาที่ต้องพัฒนาให้สำเร็จ คือ การบูรณาการระบบ
เทคโนโลยีดิจิทัลของหน่วยงานในสังกัดของกระทรวง ให้เช่ือมโยงกัน
ทันสมัย น่าเช่ือถือ และปลอดภัย เพื่อการปฏิบัติงานภายในระหว่าง
หน่วยงานในสังกัดอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ทิศทางการพัฒนา
เทคโนโลยีดิจิทัลจะต้องเป็นระบบที่สร้างสรรค์และตอบสนองต่อการ
ให้บริการนักท่องเท่ียว ประชาชน และผู้เก่ียวข้องในอุตสาหกรรม
การท่องเท่ียวในยุคดิจิทัล เพ่ือการพัฒนาเศรษฐกิจท่ีเกิดจาก
การท่องเที่ยวและกีฬาของประเทศไทย ได้อย่างยั่งยืน ทิศทางดังกล่าว
นำไปสวู่ ิสยั ทศั น์ด้านเทคโนโลยดี จิ ิทลั ของกระทรวง ดังน้
ี
“บรู ณาการ สรา้ งสรรค์ การบริหารงานกระทรวงอย่างมปี ระสทิ ธิภาพ
และการให้บรกิ ารการท่องเท่ยี วและการกฬี าดว้ ยเทคโนโลยดี ิจทิ ัล
เพือ่ การพัฒนาเศรษฐกิจ สงั คม และประชาชนทุกภาคส่วนอยา่ งย่งั ยืน”
ยทุ ธศาสตรด์ า้ นเทคโนโลยดี ิจทิ ัล
ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 3 เสรมิ สรา้ งและยกระดบั คนดจิ ทิ ลั
เพอื่ การประยกุ ตใ์ ช้อยา่ งสร้างสรรค
์
วิสัยทัศน์ด้านเทคโนโลยีดิจิทัลของกระทรวง
ยุ ท ธ ศ า ส ต ร์ น้ี เ ป็ น ก า ร ส นั บ ส นุ น พั น ธ กิ จ
จ ะ ส า ม า ร ถ ขั บ เ ค ลื่ อ น ใ ห้ เ กิ ด ขึ้ น ไ ด้ อ ย่ า ง เ ป็ น รู ป ธ ร ร ม
ของกระทรวงในด้านการพัฒนาบุคลากรของกระทรวงฯ
ดว้ ยยทุ ธศาสตร์ 5 ด้าน ดงั น้ี
เพ่ือการพัฒนาและยกระดับสมรรถนะบุคลากรของหน่วยงาน
ยุทธศาสตร์ท่ี 1 บูรณาการ เช่ือมโยง และเข้าถึง ในกำกับท้ัง 7 หน่วยงานของกระทรวงฯ ให้มีทักษะ
บริการการทอ่ งเทีย่ วและกีฬา ดว้ ยเทคโนโลยดี จิ ทิ ัล
ด้านเทคโนโลยีดิจิทัลทั้งท่ีเป็นผู้ใช้ทั่วไปและผู้เชี่ยวชาญ
ยุทธศาสตร์น้ีช่วยลดจุดอ่อนของหน่วยงานในกำกับ ด้านเทคโนโลยีดิจิทัล เข้าใจและสามารถใช้/พัฒนาระบบ
ทง้ั 7 หนว่ ยงานของกระทรวงในด้านการบรู ณาการ เทคโนโลยี แอปพลเิ คชนั หรอื การบรหิ ารขอ้ มลู และสารสนเทศ/เครอื ขา่ ย
ดิจิทัล และสนับสนุนพันธกิจของกระทรวงฯ ในด้านการพัฒนา เทคโนโลยี รวมถึงกฎระเบียบและมาตรฐานที่บังคับใช้
ระบบเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั และสารสนเทศเพอ่ื การใหบ้ รกิ าร ตลอดจน และแนวโนม้ การเปลยี่ นแปลงของเทคโนโลยใี หมๆ่ ทเี่ กยี่ วขอ้ ง
การพัฒนาแอปพลิเคชันที่เกี่ยวข้องกับนวัตกรรมต่างๆ ด้านการ
ท่ อ ง เ ท่ี ย ว แ ล ะ กี ฬ า ท่ี ส า ม า ร ถ เ พ่ิ ม มู ล ค่ า ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ยุทธศาสตรท์ ี่ 4 สง่ เสรมิ การบรู ณาการโครงสรา้ ง
ของอตุ สาหกรรมการท่องเท่ยี วและกฬี า
พน้ื ฐานดา้ นเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ
ยุทธศาสตร์นี้เป็นการแก้ปัญหาจุดอ่อนด้านการ
ยุทธศาสตร์ท่ี 2 บูรณาการเทคโนโลยีดิจิทัล
บรู ณาการโครงสรา้ งพนื้ ฐานดา้ นเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั และสนบั สนนุ
พันธกิจด้านพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทั้งด้านข้อมูลและระบบ
เพ่อื การทำงานที่มีประสิทธภิ าพและสรา้ งสรรค
์ เครือข่ายที่สามารถรองรับการให้บริการเทคโนโลยีดิจิทัล
ยุทธศาสตร์นี้ช่วยปรับจุดอ่อนของหน่วยงานในกำกับ ด้านการท่องเท่ียวและกีฬาอย่างมีประสิทธิภาพ และ
ทั้ง 7 หน่วยงานของกระทรวงฯ ในด้านการบูรณาการ สามารถบรู ณาการใช้ทรพั ยากรรว่ มกันได้อยา่ งคมุ้ ค่า
เทคโนโลยีดิจิทัลเพ่ือการบริหารภายในกระทรวงของหน่วยงาน
ในกำกับทั้ง 7 หน่วยงานให้มีการเชื่อมโยงและการดำเนินงาน ยุทธศาสตร์ที่ 5 เสริมสร้างความม่ันคงปลอดภัย
อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นการสนับสนุนพันธกิจของกระทรวงฯ และการบริหารจัดการเทคโนโลยีดิจิทัลได้อย่างมี
ในด้านการพัฒนาระบบเทคโนโลยีดิจิทัลและสารสนเทศ
ประสิทธภิ าพและมเี สถียรภาพ
เพ่ือการบริหาร รวมถึงการจัดทำมาตรฐานข้อมูลในการ
ยุทธศาสตร์น้ีเป็นสนับสนุนพันธกิจด้านการพัฒนา
แลกเปลีย่ นขอ้ มูลกบั หนว่ ยงานภายนอกท่ีเกยี่ วข้อง
โครงสร้างพื้นฐาน โดยมีเป้าหมายเพื่อพัฒนาและบริหาร
โครงสร้างพ้ืนฐานด้านเทคโนโลยีดิจิทัลท้ังด้านข้อมูล
และระบบเครอื ขา่ ยใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพและความมนั่ คงปลอดภยั
38 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
สว่ นที่ 4
ผลการดำเนินงาน
ด้านการท่องเทยี่ ว
Ministry of Tourism and Sports
www.mots.go.th
39
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
สว่ นที่ 4
ผลการดำเนนิ งาน
ผลกดา้ารนดกำาเรนทิน่องงเาทนยี่ ว
ด้านการท่องเท่ียว
40 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
ภาวะเศรษฐกิจและสถิติข้อมูลด้านการท่องเที่ยว
สถานการณก์ ารทอ่ งเทีย่ วของโลก
นับต้ังแต่ปี 2551 เป็นต้นมา การท่องเท่ียวโลกมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยของจำนวนนักท่องเท่ียวร้อยละ 3.80 ต่อปี
สำหรบั ในดา้ นรายไดท้ เ่ี กดิ ขน้ึ จากการใชจ้ า่ ยของนกั ทอ่ งเทย่ี วพบวา่ มกี ารเตบิ โตในอตั ราทส่ี งู กวา่ คอื ขยายตวั เฉลย่ี รอ้ ยละ 4.11 ตอ่ ปี
โดยเป็นการขยายตัวท่ามกลางปัจจัยลบต่าง ๆ ทั้งด้านเศรษฐกิจที่เริ่มต้นจากวิกฤติซับไพรม์ หรือวิกฤติสินเช่ือด้อยคุณภาพ
ในสหรฐั อเมริกาซึ่งส่งผลกระทบให้เศรษฐกิจโลกชะลอตวั รวมถงึ ผลกระทบจากโรคระบาดท่มี ผี ลทำให้จำนวนผเู้ ดินทางระหวา่ ง
ประเทศลดลง อย่างไรก็ตาม ภายหลังวิกฤติต่าง ๆ ส้ินสุดและเศรษฐกิจโลกปรับตัวดีขึ้น เช่นเดียวกันกับด้านการท่องเท่ียว
ที่ฟ้ืนตัวและขยายตัวอย่างมีนัยสำคัญอย่างต่อเนื่อง ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อระดับการจ้างงานของประเทศ รวมถึงสร้างประโยชน์
เช่ือมโยงกับอุตสาหกรรมอM่ืนinทiี่เsกtr่ียyวเoนfื่องTทo้ังuรrะisบmบ aจnนdทำSใpหo้ในrtหs
ลายประเทศได้กำหนดนโยบายให้อุตสาหกรรมการท่องเท่ียว
เป็นกลไกสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
ท่มี า องคก์ ารการท่องเที่ยวโลกแหง่ สหประชาชาตหิ รอื UNWTO
www.mots.go.th
41
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
แผนภาพที่ 2 มลู คา่ รายไดจ้ ากการทอ่ งเทยี่ วโลกในชว่ ง 10 ปที ผี่ า่ นมา
ที่มา องคก์ ารการท่องเทีย่ วโลกแหง่ สหประชาชาตหิ รอื UNWTO
องค์การการท่องเท่ียวโลกแห่งสหประชาชาติ (United Nation of World Tourism Organization: UNWTO)
รายงานวา่ ปี 2561 มนี กั ทอ่ งเทยี่ วเดนิ ทางทอ่ งเทย่ี วทวั่ โลกจำนวนประมาณ 1,401 ลา้ นคน ขยายตวั รอ้ ยละ 5.42 เมอื่ เปรยี บเทยี บ
กับปีก่อนหน้า หากดูการขยายตัวย้อนหลัง 10 ปี (ปี 2551 – 2561) พบว่ามีอัตราการขยายตัวเฉลี่ยต่อปีอยู่ท่ีประมาณ
ร้อยละ 3.80 หรือมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น 1.5 เท่า และมากกว่าคร่ึงหนึ่งของการท่องเที่ยวโลกเป็นการท่องเที่ยวในภูมิภาคยุโรป
และการท่องเท่ียวในภูมิภาคแอฟริกาถือว่ามีอัตราการขยายตัวสูงสุดเมื่อเปรียบเทียบกับภูมิภาคอ่ืน ๆ ของโลก นอกจากนี้
UNWTO ยังรายงานเบื้องต้นว่า การท่องเท่ียวโลกสามารถสร้างรายได้มูลค่ากว่า 1,448 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือขยายตัว
รอ้ ยละ 7.74 และต้ังแต่ปี 2551 เปน็ ต้นมา รายไดจ้ ากการท่องเที่ยวโลกขยายตัวเฉลี่ยรอ้ ยละ 4.11 ต่อปี นอกจากน้ี ในปี 2561
นักท่องเท่ียวจีนเป็นกลุ่มที่ใช้จ่ายด้านการท่องเท่ียวสูงท่ีสุดในโลก ตามด้วยนักท่องเท่ียวชาวสหรัฐอเมริกาในลำดับที่สอง
ซงึ่ หา่ งจากการใช้จ่ายของนกั ท่องเทีย่ วชาวจนี เกือบเท่าตัว
ตารางที่ 1 การท่องเที่ยวระหว่างประเทศท่วั โลก
ทม่ี า องค์การการทอ่ งเทีย่ วโลกแห่งสหประชาชาตหิ รอื UNWTO
42 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
แผนภาพท่ี 3 สดั สว่ นนกั ทอ่ งเท่ยี วระหว่างของโลก แบง่ ตามภูมิภาค
Europe
Ministry of Tourism and Sports
ที่มา องค์การการทอ่ งเท่ยี วโลกแหง่ สหประชาชาตหิ รอื UNWTO
แผนภาพที่ 4 นักทอ่ งเทยี่ วระหว่างประเทศท่ีเดินทางทอ่ งเท่ียวทัว่ โลกในปี 2561
www.mots.go.th
43
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
แผนภาพที่ 5 มูลคา่ รายได้จากการทอ่ งเท่ยี วโลกในชว่ ง 10 ปีท่ีผ่านมา
ที่มา องคก์ ารการท่องเที่ยวโลกแหง่ สหประชาชาตหิ รือ UNWTO
นอกจากน้ี UNWTO ยังไดม้ ีการจดั อันดบั ดา้ นการท่องเทย่ี วของประเทศตา่ ง ๆ ท่วั โลก และคาดว่าประเทศไทยจดั อยู่
ในลำดับ 9 ของจำนวนนักท่องเท่ียวระหว่างประเทศท่ีเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในไทย ซึ่งมีอันดับที่ดีขึ้นจากเดิมในปี 2560
ประเทศไทยเป็นอนั ดบั ท่ี 10 และยังคงรกั ษาสถานะของลำดับที่ 4 ในดา้ นรายได้จากการท่องเทย่ี วระหว่างประเทศได้เชน่ เดิม
ตารางที่ 2 การจดั อนั ดับจำนวนนกั ทอ่ งเทย่ี วระหว่างประเทศแบง่ ตามประเทศ
ท่ีมา องค์การการท่องเท่ยี วโลกแหง่ สหประชาชาตหิ รือ UNWTO
44 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
ตารางที่ 3 การจัดอนั ดบั รายไดจ้ ากนักท่องเท่ียวระหวา่ งประเทศแบง่ ตามประเทศ
Ministry of Tourism and Sports
ทีม่ า องค์การการท่องเท่ยี วโลกแหง่ สหประชาชาติหรือ UNWTO
เที่ยวให้สุด หยุดอยู่ที่ประเทศไทย
สถานการณก์ ารทอ่ งเทยี่ วของไทย
นับต้ังแต่ปี 2551 เป็นต้นมา จำนวนนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติของไทยเติบโตในอัตราที่ค่อนข้างสูง โดยมีอัตรา
การขยายตัวเฉลย่ี ร้อยละ 9.14 ต่อปี และในด้านรายได้พบว่า มแี นวโน้มเติบโตและขยายตวั ในอัตราสูงเช่นกัน โดยขยายตัวเฉลย่ี
รอ้ ยละ 11.36 ตอ่ ปี สำหรบั สถานการณ์ท่องเทย่ี วในปี 2561 มนี กั ท่องเท่ยี วชาวต่างชาติมาทอ่ งเท่ียวประเทศไทยจำนวน 38.17
ลา้ นคน ขยายตวั รอ้ ยละ 7.26 จากปกี อ่ นหนา้ โดยมปี จั จยั สนบั สนนุ ทส่ี ำคญั คอื การเกดิ ใหมแ่ ละการขยายเทยี่ วบนิ ของสายการบนิ
ต้นทุนต่ำ (Low Cost Airlines) และมาตรการยกเว้นค่าธรรมเนียมการตรวจลงตรา ณ ช่องทางอนุญาตตรวจคนเข้าเมือง
หรอื Visa on Arrival (VOA) ของรัฐบาล
สำหรบั 5 สญั ชาตหิ ลกั ของนกั ทอ่ งเทย่ี วทเี่ ดนิ ทางเขา้ มาทอ่ งเทย่ี วในประเทศไทยปี 2561 ไดแ้ ก่ ชาวจนี 10.62 ลา้ นคน
ชาวมาเลเซีย 4.04 ล้านคน ชาวเกาหลี 1.78 ล้านคน ชาว สปป. ลาว 1.68 ล้านคน และชาวญปี่ นุ่ 1.64 ลา้ นคน ตามลำดับ
นอกจากนี้ นักท่องเท่ียวระหว่างประเทศโดยเฉลี่ยเข้ามาเดินทางท่องเที่ยวในไทยประมาณ 9.29 วัน และมีการใช้จ่ายเฉลี่ย
5,289.72 บาทต่อคนต่อวัน จึงทำให้มีรายได้จากการใช้จ่ายของนักท่องเท่ียวชาวต่างชาติ 1.88 ล้านล้านบาท ขยายตัวร้อยละ
2.46 จากปีกอ่ นหน้า
www.mots.go.th
45
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
นอกจากนี้ ในปี 2561 มีจำนวนนักท่องเท่ียวที่ถูกบันทึกใหม่ (New Record) ของประวัติศาสตร์การท่องเท่ียวไทย
ไดแ้ ก่ นกั ทอ่ งเที่ยวชาวจนี ถงึ 10 ล้านคน นกั ทอ่ งเทยี่ วจากประเทศอาเซียน 10 ลา้ นคน นกั ท่องเท่ียวชาวมาเลเซีย จำนวน 4
ลา้ นคน นกั ท่องเที่ยวชาวอินเดยี 1.5 ลา้ นคน นักทอ่ งเที่ยวชาวอเมริกา เวียดนาม และสงิ คโปร์ เดนิ ทางเข้ามาทอ่ งเท่ียวมากกวา่
1 ล้านคน
แผนภาพที่ 5 สถานการณด์ ้านการทอ่ งเทีย่ วระหว่างประเทศของไทย ปี 2561
แผนภาพท่ี 6 จำนวนนักท่องเทีย่ วชาวต่างชาติทเ่ี ดนิ ทางมาท่องเทีย่ วไทยย้อนหลงั รายปี
ทีม่ า กองเศรษฐกจิ การท่องเที่ยวและกฬี า สำนกั งานปลัดกระทรวงการทอ่ งเทีย่ วและกฬี า
46 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
แผนภาพที่ 6 รายได้จากการท่องเทย่ี วจากนักทอ่ งเที่ยวชาวต่างชาตทิ ่ีเดินทางมาทอ่ งเที่ยวไทย
ยอ้ นหลังรายปี
Ministry of Tourism and Sports
ท่มี า กองเศรษฐกิจการทอ่ งเที่ยวและกีฬา สำนกั งานปลดั กระทรวงการท่องเท่ยี วและกีฬา
แผนภาพที่ 5 จำนวนนักทอ่ งเที่ยวตา่ งชาตอิ ันดบั 1 – 10 ปี 2561
ที่มา กองเศรษฐกิจการท่องเท่ียวและกฬี า สำนกั งานปลดั กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกีฬา
www.mots.go.th
47
รายงานประจำปี 2561 กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
ตารางที่ 4 จำนวนและค่าใช้จา่ ยตอ่ หัวและรายไดข้ องประเทศจากนักทอ่ งเท่ยี วต่างประเทศทีม่ าเทย่ี วในประเทศไทย
ทม่ี า กองเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและกีฬา สำนักงานปลดั กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า
แผนภาพท่ี 6 จำนวนนกั ทอ่ งเทย่ี วตา่ งชาตแิ บง่ เปน็ รายเดอื น
ที่มา กองเศรษฐกิจการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า สำนักงานปลัดกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
สำหรับสถานการณ์ด้านการท่องเท่ียวภายในประเทศ ปรากฏว่า มีนักท่องเท่ียวไทยเที่ยวไทยกว่า 166 ล้านคน-คร้ัง
มอี ตั ราการขยายตวั จากปี 2560 รอ้ ยละ 5.32 โดยสรา้ งรายได้จากการทอ่ งเทย่ี วภายในประเทศ 1.07 ลา้ นล้านบาท ซึ่งเติบโต
จากปีก่อนหน้าถึงร้อยละ 8.26 ทั้งนี้ มาจากผลของการกระตุ้นตลาดผ่านมาตรการลดหย่อนภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาสำหรับ
ค่าใชจ้ ่ายจากการทอ่ งเทยี่ วเมืองรองระหว่างวันท่ี 1 มกราคม – 31 ธันวาคม 2561 จำนวนไมเ่ กนิ 15,000 บาท ประกอบกบั
48 www.mots.go.th
Annual report 2018 Ministry of Tourism and Sports
ภาครัฐได้มีนโยบายในการใช้การท่องเท่ียวเป็นเคร่ืองมือในการลดความเหล่ือมล้ำทางเศรษฐกิจของคนไทย จึงได้มีการออก
นโยบายเมืองรอง 55 จังหวัด โดยได้รับความร่วมมืออย่างดีจากทุกภาคส่วนไม่ว่าจะเป็นภาครัฐ ภาคเอกชนและผู้ประกอบการ
ภาคท้องถ่ิน มใี นการบรู ณาการความรว่ มมอื อยา่ งเป็นรูปธรรม
แผนภาพท่ี 6 สถานการณก์ ารทอ่ งเทย่ี วของคนไทยเทยี่ วไทย
ท่มี Mา กinอiงsเtศrรyษoฐกfิจTกoาuรทriอ่sงmเทีย่aวnแdละSกpฬี oาrสtsำ
นักงานปลัดกระทรวงการท่องเทยี่ วและกฬี า
ท้ังน้ี สรุปภาพรวมของสถานการณ์การท่องเที่ยวไทย (Internal Tourism) ก่อให้เกิดรายได้จากการใช้จ่ายของ
นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติที่เดินทางมาท่องเที่ยวประเทศไทย และนักท่องเที่ยวชาวไทย ท่ีท่องเท่ียวภายในประเทศ
(ไทยเที่ยวไทย) รวม 2.69 ล้านลา้ นบาท เติบโตร้อยละ 9.21 จากปี 2560 นอกจากน้ี พบวา่ การทอ่ งเทยี่ วสว่ นใหญข่ องประเทศ
(ร้อยละ 70) เกิดขึ้นในเมืองหลัก อย่างไรก็ตามมูลค่ารายได้จากการท่องเท่ียวที่เมืองรองได้รับมีแนวโน้มเพิ่มข้ึนจาก 1.78
แสนลา้ นบาทในปี 2557 เปน็ 2.66 แสนลา้ นบาท ในปี 2561
แผนภาพที่ 9 รายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื นทง้ั หมดของประเทศไทย ปี 2561
ทีม่ า กองเศรษฐกิจการท่องเทีย่ วและกีฬา สำนักงานปลดั กระทรวงการท่องเทย่ี วและกีฬา
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาได้ดำเนินนโยบายตามท่ีรัฐบาลวางวิสัยทัศน์ในการพัฒนาประเทศอย่างม่ังคั่งและ
ย่ังยืน ผ่านนโยบายการท่องเที่ยวเมืองรอง จำนวน 55 จังหวัด เพื่อให้การท่องเที่ยวเป็นกลไกสำคัญในการกระจายรายได้
สู่ภูมิภาคต่าง ๆ ซึ่งนอกจากจะส่งผลกระทบในเชิงเศรษฐกิจแล้ว ยังมีผลกระทบในเชิงสังคมและวัฒนธรรมของคนในท้องถ่ิน
www.mots.go.th
49