15 Clusters: (7) แผนพัฒนาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้

แผนปฏบิ ตั กิ ารพัฒนาการทอ่ งเท่ยี ว
ภายในเขตพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้

ระยะท่ี 1 (พ.ศ. 2563-2565)

คณะกรรมการพฒั นาการท่องเทยี่ ว
ประจาเขตพฒั นาการท่องเทย่ี วหมเู่ กาะทะเลใต้
(เกาะสมยุ เกาะพะงนั เกาะเตา่ และหมู่เกาะอา่ งทอง)

เรือ่ ง สารบญั หน้าที่
สว่ นท่ี 1 1
ส่วนท่ี 2 หลกั การ แนวคดิ และกระบวนการจดั ทาแผน 1
1.1 ความเป็นมาและการประกาศเขตพัฒนาการท่องเทีย่ ว 1
ส่วนท่ี 3 1.2 กระบวนการ แนวคิดในการดาเนนิ งานและวิธกี ารจดั ทาแผนปฏบิ ัติการ
4
สว่ นที่ 4 สถานการณท์ ศิ ทางการทอ่ งเทย่ี ว การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม
ในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวหมเู่ กาะทะเลใต้ 4
2.1 สถานการณ์การท่องเท่ียวในเขตพัฒนาการท่องเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 26
2.2 การประเมินศักยภาพดา้ นการทอ่ งเท่ียว 36
2.3 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอก (SWOT Analysis)
43
ดา้ นการทอ่ งเทีย่ วพื้นท่ีเกาะสมุย เกาะพะงนั เกาะเตา่ และหมู่เกาะอ่างทอง
43
ยุทธศาสตร์การพัฒนาและแผนปฏบิ ตั กิ ารพัฒนาการท่องเทยี่ ว 51
ภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้
3.1 วสิ ัยทัศน์ พนั ธกจิ เป้าประสงค์ ยุทธศาสตร์ และกลยุทธ์ 109
3.2 แผนปฏบิ ัติการพัฒนาการท่องเที่ยว ภายในเขตพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วหมเู่ กาะทะเลใต้ 109

(เกาะสมุย เกาะพะงัน เกาะเต่า และหมู่เกาะอ่างทอง)

แนวทางการบรหิ ารและขับเคลอื่ นเขตพัฒนาการท่องเท่ียว
กลไกการขบั เคล่ือนแผนปฏบิ ัติการพฒั นาการท่องเที่ยว ภายในเขตพัฒนาการท่องเทย่ี ว
หมู่เกาะทะเลใต้ (เกาะสมุย เกาะพะงัน เกาะเต่า และหมเู่ กาะอ่างทอง) ไปสูก่ ารปฏบิ ัติ

เขตพฒั นาการทอ่ งเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 2

ส่วนที่ 1

หลักการ แนวคดิ และกระบวนการจัดทาแผน

1.1 ความเปน็ มาและการประกาศเขตพฒั นาการทอ่ งเทีย่ ว

พระราชบัญญัตินโยบายการท่องเท่ียวแห่งชาติ พ.ศ. 2551 และที่แก้ไขเพ่ิมเติม มาตรา 10 (5)
ให้คณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติมีหน้าท่ีและอานาจดาเนินการหรือจัดทาให้มีการกาหนด
เขตพัฒนาการท่องเที่ยวประกอบมาตรา 17 เพื่อประโยชน์ในการรักษา ฟื้นฟูแหล่งท่องเท่ียว หรือการบริหารและ
พัฒนาการท่องเที่ยวให้สอดคล้องกับแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ คณะกรรมการอาจกาหนดให้เขตพื้นท่ีใด
เป็นเขตพัฒนาการท่องเท่ียวได้ โดยพิจารณาร่วมกับหน่วยงานของรัฐที่เก่ียวข้องและผู้ว่าราชการจังหวัด
ในเขตพ้ืนที่ ทั้งนี้ ให้มีการรับฟังความคิดเห็นและความต้องการของชุมชนในพ้ืนที่เพื่อประกอบการพิจารณาด้วย
เขตพัฒนาการท่องเที่ยวจะกาหนดเป็นกลุ่มจังหวัดจังหวัดและพื้นที่เฉพาะก็ได้ และมาตรา 19 ให้คณะกรรมการ
พัฒนาการท่องเที่ยวดาเนินการจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวของตนเสนอ
คณะกรรมการเพ่ือพิจารณาอนมุ ัติ และประกาศในราชกิจจานเุ บกษา

ในระยะที่ผ่านมาได้มีการประกาศเขตพัฒนาการท่องเที่ยวไปแล้ว 8 เขตประกอบด้วย (1) เขตพัฒนา
การท่องเท่ียวอารยธรรมล้านนา (2) เขตพัฒนาการท่องเท่ียวฝั่งทะเลตะวันออก (3) เขตพัฒนาการท่องเท่ียว
อารยธรรมอีสานใต้ (4) เขตพัฒนาการท่องเที่ยวฝ่ังทะเลตะวันตก (5) เขตพัฒนาการท่องเที่ยวอันดามัน
(6) เขตพัฒนาการท่องเท่ียวมรดกโลกด้านวัฒนธรรม (7) เขตพัฒนาการท่องเท่ียววิถีชีวิตลุ่มแม่น้าโขง และ
(8) เขตพัฒนาการท่องเท่ียววิถีชีวิตลุ่มแม่น้าเจ้าพระยาตอนกลาง ทั้งนี้ ได้ดาเนิน การกาหนดเขตพัฒนา
การท่องเที่ยว ตลอดจนศึกษาและจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยว ภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวแล้ว
รวมถึงได้มีแนวคิดท่ีจะประกาศเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเพ่ิมเติม ดังท่ีได้มีมติคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยว
แห่งชาติคร้ังที่ 4/2558 เม่ือวันท่ี 9 ตุลาคม 2558 เห็นชอบให้ศึกษาแนวทางในการประกาศเขตพัฒนา
การท่องเที่ยวเพ่ิมเติม ได้แก่ (1) พ้ืนที่กรุงเทพมหานคร และ (2) พ้ืนที่หมู่เกาะทะเลใต้ (เกาะสมุย เกาะพะงัน
เกาะเต่า และหมู่เกาะอ่างทอง) และในการประชุมคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติครั้งท่ี 7/2559
เมื่อวันพุธท่ี 30 พฤศจิกายน 2559 ได้มีมติเห็นชอบการกาหนดให้หมู่เกาะทะเลใต้ (เกาะสมุย เกาะพะงัน เกาะเต่า
และหมู่เกาะอ่างทอง) เป็นเขตพัฒนาการท่องเที่ยว พร้อมท้ัง ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 134
ตอนท่ี 115 ก เมอ่ื วันท่ี 1 พฤศจิกายน 2563

1.2 กระบวนการ แนวคิดในการดาเนนิ งานและวิธกี ารจัดทาแผนปฏบิ ตั กิ าร

ในเบ้ืองต้นของการดาเนินการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยว ต้องมีการจัดทา
แผนปฏิบัติการพัฒนาการการท่องเที่ยว โดยคานึงถึงบริบทของประเทศไทยในการพัฒนาภายใต้กรอบวิเคราะห์
แบบองค์รวม ประกอบดว้ ย การประเมินประสทิ ธิภาพของการดาเนินการตามแผนพัฒนาการท่องเที่ยวประจาเขต
ที่มีอยู่เดิมทั้ง 8 เขต การศึกษาสถานการณ์การเปล่ียนแปลงของตลาดไทยและตลาดโลก การประเมินผลกระทบ
ตอ่ การพฒั นาการท่องเทยี่ วของประเทศไทยในอนาคต เพอี่ กาหนดประเดน็ ยทุ ธศาสตร์ และแนวทางการขับเคล่ือนแผนฯ
สู่การปฏิบัติ โดยสรุปจากข้อมูลปฐมภูมิท่ีได้สารวจความคิดเห็นจากผู้มีส่วนเก่ียวข้อง ท้ังภาครัฐและเอกชน
รวมถึงข้อมูลทุติยภูมิจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เพ่ือนามาสังเคราะห์เป็นกรอบแนวคิดในการพัฒนา
การท่องเทย่ี ว ตามขัน้ ตอน ดังนี้

เขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้ 1

1. การศึกษาแผนพัฒนาการท่องเที่ยวประจาเขต ท่ีมีอยู่เดิมทั้ง 8 เขต ท้ังในด้านผลลัพธ์ของตัวช้ีวัด
ความสาเร็จและในด้านการดาเนนิ งานของแผนจากการรับฟังความคิดเห็นจากทุกภาคส่วน เพ่ือเป็นข้อเรียนรู้และ
ข้อปรับปรงุ ในการจดั ทาแผนพฒั นาการทอ่ งเท่ียว ประจาเขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้

2. การศึกษาสภาพแวดลอ้ มและบริบทการทอ่ งเท่ียวของประเทศไทยและของโลก เพื่อศึกษาสถานการณ์
ความเคลื่อนไหวของอุตสาหกรรมการท่องเท่ียว การเปล่ียนแปลงและแนวโน้มที่คาดว่าจะส่งผลกระทบ ต่อ
การกาหนดทิศทางการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขต เพื่อให้ทิศทางการพัฒนาตั้งอยู่บนพ้ืนฐานของศักยภาพ
ที่แท้จรงิ และมีความเป็นไปได้

3. การทบทวนการพัฒนาการท่องเท่ยี วของประเทศคู่แข่งและประเทศต้นแบบสาคัญ เนื่องจากการท่องเท่ียว
เป็นอุตสาหกรรมที่มีแข่งขันสูง ดังนั้นการศึกษาทิศทางการพัฒนาการท่องเที่ยวของหลายๆ ประเทศ เพ่ือให้ได้มา
ซ่งึ ข้อเรียนรู้ และสามารถนามาปรบั ใช้ในการพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วภายในเขต

4. การทบทวนนโยบายและยุทธศาสตร์ที่เกี่ยวกับการท่องเท่ียว การท่องเท่ียวเป็นอุตสาหกรรม
ท่ีสร้างรายได้ ไปสู่ประชาชนทุกภาคส่วน หลายหน่วยงานจึงให้ความสาคัญกับการรว่ มพัฒนาการท่องเที่ยว ดังนั้น
เพ่อื ให้การพัฒนาเป็นไปอยา่ งสอดคล้องและมีทิศทางเดยี วกัน การพัฒนาการท่องเท่ยี วในเขตพัฒนาการท่องเท่ียว
จาเปน็ ต้องบูรณาการกับแผนพฒั นาอนื่ ๆ ท่ีเกี่ยวเนื่อง เพ่ือใหก้ ารพัฒนามีประสิทธิภาพและเปน็ รปู ธรรม

5. การรับฟังความคิดเห็นจากผู้ท่ีมีส่วนเก่ียวข้องโดยคานึงถึงการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ
เอกชนและภาคประชาชน/ประชาสังคม โดยการสัมภาษณ์ผู้บริหาร ผู้ทรงคุณวุฒิ และผูเ้ ชีย่ วชาญในสาขาการท่องเท่ียว
จัดประชุม กลุ่มย่อย เพื่อรวบรวมข้อมูลความคิดเห็น และข้อเสนอแนะจากผู้เก่ียวข้อง จานวน 3 รอบ มีผู้เข้าร่วม
กวา่ 383 คน

การดาเนินการจัดทาแผนพัฒนาการท่องเท่ียว ประจาเขตพัฒนาการท่องเท่ียวฯ ในครั้งนี้ ได้ดาเนินการ
ตามหลักวิชาการและการระดมความคิดเห็น และความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ในทุกภาคส่วนทาให้
คาดการณ์ว่าการจัดทาแผนน้ี จะได้รับข้อมูลเชิงลึกครบทุกมิติทั้งบริบทในประเทศ ต่างประเทศ ข้อมูลเชิงลึก
เก่ียวกับสภาวการณ์การท่องเที่ยวของไทย และทิศทางการพัฒนาในมุมมองของหลายหน่วยงาน และของ
ผู้ทรงคุณวุฒิหรือผู้เชี่ยวชาญในสาขาการท่องเที่ยว เพื่อนามาสังเคราะห์เป็นแนวทางในการพัฒนา และจัดทา
ยุทธศาสตร์การพัฒนาที่เหมาะสม สอดคล้องกับสถานการณ์และก้าวทันการเปลี่ยนแปลงเพ่ือให้การขับเคล่ือน
แผนปฏบิ ัติการพัฒนาการท่องเท่ยี วในระยะ 5 ปี ขา้ งหน้าบรรลุผลสาเรจ็ ตามวตั ถุประสงและเป้าหมายที่กาหนดไว้

เขตพัฒนาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 2

ภาพที่ 1.1 กระบวนการจัดทาแผนปฏบิ ัตกิ ารพัฒนาการทอ่ งเทย่ี ว ภายในเขตพฒั นาการท่องเที่ยว

ผลการดาเนินการตามแผนฯ คณะกรรมการพฒั นาเขตการท่องเทยี่ ว/คณะทางาน
เขตพัฒนาการท่องเท่ยี วเดมิ
8 เขต

สภาวแวดล้อมและบรบิ ท บทวเิ คราะห์ ขอ้ เสนอ (รา่ ง) คณะอนุ คณะกรรมการ
การท่องเที่ยวของประเทศไทย สถานการณ์ วิสยั ทศั น์ แผนปฏบิ ตั กิ าร กรรมการ นโยบาย
และของโลก การทอ่ งเทย่ี ว แผนปฏบิ ตั ิการ
พัฒนาการทอ่ งเทีย่ ว พฒั นา กล่นั การท่องเทย่ี ว
การพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วของ ประจาเขตพัฒนา การทอ่ งเทย่ี ว กรอง แหง่ ชาติ
ประเทศคู่แขง่ และประเทศ การทอ่ งเทยี่ ว ประจาเขต แผนฯ
ตน้ แบบสาคัญ หมู่เกาะทะเลใต้
พฒั นา
นโยบาย/แผนยทุ ธศาสตรท์ ่ี การท่องเท่ยี ว
เกยี่ วขอ้ งการกับการทอ่ งเท่ียว หม่เู กาะทะเลใต้
ของประเทศไทย
การประชุมเพื่อรบั ฟงั ความคิดเหน็ ตอ่
การสัมภาษณเ์ ชิงลกึ ขอ้ เสนอวสิ ัยทศั น์ และ(ร่าง) แผนฯ
ผู้เชี่ยวชาญทางด้าน
การท่องเท่ียว

เขตพฒั นาการท่องเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้ 3

สว่ นท่ี 2

สถานการณ์ทศิ ทางการท่องเทย่ี ว การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อม
ในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวหมเู่ กาะทะเลใต้

2.1 สถานการณก์ ารท่องเทีย่ วในเขตพัฒนาการท่องเท่ยี วหม่เู กาะทะเลใต้

ในส่วนนี้ ได้มีการทบทวนข้อมูลสถานการณ์การท่องเที่ยวและบริบทพ้ืนท่ีหมู่เกาะทะเลใต้
จากงานโครงการศึกษาความเหมาะสมฯ พร้อมทั้งตรวจสอบเพ่ือให้ม่ันใจว่าข้อมูลและตัวเลขท่ีนามาใช้ได้
ถกู ปรบั ปรุงให้ทันสมยั ทันสถานการณ์ และถูกตอ้ งแมน่ ยามากทส่ี ุด

2.1.1 สถานการณก์ ารทอ่ งเทยี่ วของหมู่เกาะทะเลใต้
เกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเต่า ถือเป็นเกาะที่มีช่ือเสียงของจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นจุดหมาย
ปลายทางในพ้ืนที่อ่าวไทยท่ีโด่งดัง เป็นที่รู้จักและได้รับความนิยมแพร่หลายในกลุ่มนักท่องเท่ียวต่างชาติ
โดยเฉพาะกลุ่มนักท่องเที่ยวฝั่งยุโรปท่ีมีกาลังซ้ือสูง เช่น เยอรมนี อังกฤษและฝรั่งเศส สแกนดิเนเวีย รวมท้ัง
นักท่องเท่ียวชาติอื่นๆ เช่น ออสเตรเลีย รัสเซียและจีน ซ่ึงส่วนใหญ่จะนิยมการเดินทางด้วยตนเองมากกว่า
การเดินทางผ่านบริษัทนาเที่ยว ส่งผลให้การท่องเที่ยวในกลุ่มพ้ืนท่ีขยายตัวอย่างรวดเร็วท้ังในด้านจานวน
นักท่องเท่ียว รายได้จากการท่องเท่ียว และจานวนที่พัก ช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจและเม็ดเงินหมุนเวียนในพื้นท่ี
เกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเตา่ รวมถึงจังหวัดสุราษฎร์ธานไี ด้เป็นอยา่ งดี

โดยในปี พ.ศ. 25601 สถานการณ์การท่องเท่ียวของหมู่เกาะทะเลใต้ มีแนวโน้มการขยายตัวในทิศทางบวก
อย่างสม่าเสมอเพราะเป็นจุดหมายปลายทางสาคัญของกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติท้ังตะวันตกและตะวันออก
โดยรายได้จากการท่องเที่ยวเพ่ิมข้ึนร้อยละ 17.48 จากปี พ.ศ. 2559 และขยายตัวด้วยอัตราเฉลี่ยสะสมร้อยละ
29.87 ต่อปี จากปี พ.ศ. 2554 มาอยู่ที่ 81,773 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 2560 คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 88.66 ของ
รายได้การท่องเท่ียวจังหวัดสุราษฎร์ธานีท้ังหมด โดยพบว่ากว่าร้อยละ 90 เป็นรายได้ที่มาจากนักท่องเท่ียว
ชาวต่างชาติ ในขณะท่ีอีกร้อยละ 10 เป็นรายได้ที่มาจากนกั ท่องเท่ียวชาวไทย ทั้งนี้ เกาะสมุยเป็นเกาะท่ีใหญ่ท่ีสดุ
ในพื้นที่หมเู่ กาะทะเลใตแ้ ละได้รับความนยิ มมากที่สุด ทาให้รายไดท้ ั้งหมดแบ่งเป็นรายได้จากเกาะสมุย เกาะพะงัน
และเกาะเต่าทร่ี อ้ ยละ 70.38, 17.81 และ 11.81 ตามลาดบั

ในส่วนของจานวนนักท่องเที่ยว ในปี พ.ศ. 2560 ทั้ง 3 เกาะมีจานวนนักท่องเที่ยวรวม 4.19 ล้านคน
แบ่งเป็นจานวนนักท่องเท่ียวจากเกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเต่าที่ร้อยละ 59.92, 25.76 และ 14.31
ตามลาดับ คิดเป็นการเติบโตเพ่ิมข้ึนด้วยอัตราเฉล่ียสะสมสูงถึงร้อยละ 21.67 ต่อปี จากในปี พ.ศ. 2554
โดยหากคิดเฉพาะจากปี พ.ศ. 2559-2560 จะพบวา่ นกั ทอ่ งเทย่ี วชาวไทยมีอัตราการเตบิ โตของสงู ข้ึนร้อยละ 9.38
เป็นจานวน 685,243 คน ส่วนอัตราการเติบโตของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติสูงขึ้นร้อยละ 8.28 เป็นจานวน
3,237,718 คน

เมื่อพิจารณาจาแนกตามแตล่ ะเกาะ พบว่า ในระหว่างปี พ.ศ. 2554–2560 เกาะเต่าถือเป็นเกาะท่ีมีอัตรา
การขยายตัวของจานวนนักท่องเที่ยวสูงที่สุดอยู่ที่ร้อยละ 29.97 โดยเฉพาะกลุ่มนักท่องเท่ียวชาวไทยซึ่งมีอัตรา

1 สืบค้นเมอ่ื พ.ศ. 2560 เป็นข้อมูลลา่ สุด เนอ่ื งจากกรมการทอ่ งเท่ยี ว กระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี ารายงานข้อมลู แบบแยกภูมภิ าคและจังหวดั ทีผ่ ่านมตปิ ระชุมคณะกรรมการ 4
สนับสนุน กากับ และตดิ ตามการจัดทาสถติ นิ ักทอ่ งเทยี่ ว และรายไดด้ ้านการท่องเทีย่ วลา่ สดุ เมื่อปี พ.ศ. 2558

เขตพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้

การขยายตัวท่ีสูงกว่ากลุ่มนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ ด้วยกระแสความนิยมการท่องเท่ียวดาน้าสารวจโลกใต้ท้องทะเล
เริ่มได้รับความนิยมมากข้ึน ประกอบกับความสมบรู ณ์สวยงามของทรัพยากรธรรมชาติใตท้ ้องทะเลที่งดงาม ส่งผล
ให้นักท่องเท่ียวทั้งคนไทยและชาวต่างชาตินิยมไปดาน้าท่ีเกาะเต่าเป็นจานวนมาก เกาะที่มีอัตราการขยายตัวของ
นกั ทอ่ งเที่ยวรองลงมาคือ เกาะพะงัน ที่รอ้ ยละ 21.68 และเกาะสมยุ ทีร่ ้อยละ 20.15 ในขณะที่มิติของรายได้จาก
การท่องเที่ยวน้ันพบว่า ท้ัง 3 เกาะมีอัตราการขยายตัวของรายได้จากการท่องเท่ียวที่ร้อยละ 28.83 ต่อปี
โดยเกาะสมุยมีอัตราการเติบโตของรายได้จากการท่องเที่ยวสูงท่ีสุด ที่ร้อยละ 30.75 รองลงมา คือ เกาะพะงัน
ทีร่ ้อยละ 30.66 และเกาะเต่า ทีร่ ้อยละ 26.60 ดงั สรปุ ในแผนภาพและตารางต่อไปน้ี

ตารางที่ 1.1 จานวนผูเ้ ยีย่ มเยือนพื้นที่ 3 เกาะในช่วงปี พ.ศ. 2554-2560

พ้ืนที่ พ.ศ.2554 พ.ศ.2555 พ.ศ.2556 พ.ศ.2557 พ.ศ.2558 พ.ศ.2559 พ.ศ. 2560 อัตราการ
(คน) (คน) (คน) เติบโตเฉลย่ี
(คน) (คน) (คน) (คน) 2,342,351 2,511,617
2,261,538 974,131 1,079,898 20.15%
เกาะสมยุ 835,038 1,247,717 1,883,503 2,083,347 903,255 547,710 599,837 21.68%
529,501 3,864,192 4,191,352 29.97%
เกาะพะงนั 332,635 486,709 738,313 839,910 21.67%
3,694,294
เกาะเต่า 124,439 325,692 466,817 503,766

รวม 1,292,112 2,060,118 3,088,633 3,427,023

(ทีม่ า: กรมการทอ่ งเท่ียว กระทรวงการท่องเท่ยี วและกีฬา)

ตารางที่ 2.2 รายได้จากการทอ่ งเท่ียวในพ้ืนท่ี 3 เกาะในช่วงปี พ.ศ. 2554-2560

พืน้ ที่ พ.ศ.2554 พ.ศ.2555 พ.ศ.2556 พ.ศ.2557 พ.ศ.2558 พ.ศ.2559 พ.ศ. 2560 อัตราการ
(ลา้ นบาท) (ลา้ นบาท) (ล้านบาท) (ล้านบาท) (ลา้ นบาท) (ล้านบาท) (ลา้ นบาท) เตบิ โตเฉลย่ี

เกาะสมุย 11,518 17,680 29,816 35,847 41,702 49,259 57,555 30.75%

เกาะพะงนั 3,184 5,648 8,106 9,003 10,246 12,125 14,560 28.83%

เกาะเตา่ 2,345 5,589 5,887 6,554 7,185 8,190 9,657 26.60%

รวม 17,047 28,916 43,809 51,403 59,134 69,605 81,773 29.87%

(ทมี่ า: กรมการท่องเทย่ี ว กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา)

โดยในส่วนของหมู่เกาะอ่างทอง จากข้อมูลของสานักอุทยานแห่งชาติ พบว่า ในปี พ .ศ. 2559

มีนักท่องเที่ยวเดินทางมาท่องเท่ียวเป็นจานวนท้ังสิ้น 149,186 คน แบ่งเป็นชาวต่างชาติ 100,442 คน และชาวไทย
48,744 คน มีอัตราการเติบโตสะสมของจานวนนักท่องเที่ยว จากในปี พ.ศ. 2555 คิดเป็นร้อยละ 9.71 ต่อปี

สามารถสร้างรายได้เป็นจานวนกว่า 32.60 ล้านบาท และมีอัตราการเติบโตสะสมของจานวนรายได้ จากในปี
พ.ศ. 2555 คิดเป็นรอ้ ยละ 19.81 ต่อปี2

2 สานกั อุทยานแห่งชาติ กรมอทุ ยานแห่งชาติ สตั ว์ปาา และพรรณพืช (2560) สถิตินกั ท่องเทีย่ ว ยานพาหนะ และเงนิ รายได้ สืบคน้ เมือ่ 12 ตลุ าคม 2560 จาก 5
http://www.portal.dnp.go.th/content/nationalpark?contentId=3719

เขตพัฒนาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้

ตารางท่ี 2.3 รายได้และจานวนผเู้ ยย่ี มเยือนหมู่เกาะอ่างทองในช่วงปี พ.ศ. 2555-2560

พน้ื ที่หมเู่ กาะอ่างทอง พ.ศ. พ.ศ. พ.ศ. พ.ศ. พ.ศ. พ.ศ. อตั ราการ
2555 2556 2557 2558 2559 2560 เติบโตเฉล่ีย
จานวนนผ้เู ยย่ี มเยอื น (คน)
รายได้ (ล้านบาท) 102,996 146,126 119,913 127,084 149,186 163,700 9.71%
(ที่มา: สานักอทุ ยานแหง่ ชาติ)
15.82 21.54 19.46 26.46 32.60 39.05 19.81%

ภาพที่ 1.1 จานวนนักทอ่ งเท่ียวและรายได้จากการท่องเที่ยว (พ.ศ. 2554-2559)

3 5 60 60

รายได้จากการทอ่ งเทย่ี ว จานวนผเู้ ย่ียมเยอื น [ร้อยละ] 81,773
[รอ้ ยละ]
100,000 81,773 5,000,000 60
80,000 4,000,000
60,000 69,605 3,000,000 4,191,352
40,000 2,000,000
20,000 51,403 59,134 1,000,000

43,809

28,916 3,088,633 3,427,023 3,694,294 3,864,192 4,191,352
2,060,118

00
2555 2556 2557 2558 2559 2560

จานวนผเู้ ย่ยี มเยอื น CAGR = 23.11%

รายไดจ้ ากการทอ่ งเท่ียว ล้านบาท CAGR = 15.26%

(ทมี่ า: กรมการท่องเที่ยว กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า)

สาหรับการเดินทางแต่ละครง้ั ในปี พ.ศ. 2560 นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติมีค่าใช้จ่ายเฉล่ีย 3,512.19 บาท
ต่อคนต่อวัน ส่วนนักท่องเที่ยวชาวไทยมีค่าใช้จ่ายเฉล่ีย 2,867.01 บาทต่อคนต่อวัน โดยค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่
เป็นค่าที่พัก ค่าอาหารและเคร่ืองด่ืม ค่าซ้ือสินค้าและของท่ีระลึก ค่าใช้จ่ายเพื่อความบันเทิง ค่าพาหนะเดินทาง
ในจังหวัด คา่ บรกิ ารท่องเท่ยี วภายในจังหวัด และค่าใชจ้ า่ ยอ่ืนๆ ตามลาดบั

ในด้านสถานการณ์การพักแรม จากสถิติจานวนนักท่องเที่ยวและรายงานการสารวจสัดส่วนพฤติกรรม
การเดนิ ทางท่องเท่ยี วบนเกาะสมยุ เกาะพะงันและเกาะเตา่ ของกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเทยี่ วและกีฬา
พบวา่ สดั ส่วนนกั ทอ่ งเท่ียวแบบพักคา้ งมมี ากกวา่ นักทศั นาจร ส่วนหน่งึ เนอ่ื งจากการเดนิ ทางมายงั เกาะใชเ้ วลาและ
ความพยายามมากกว่าปกติ นักท่องเที่ยวโดยมากเป็นช่าวต่างชาติ ส่วนนักท่องเที่ยวชาวไทย มักเป็นผู้ที่มาจาก
จงั หวัดในภาคใตเ้ ป็นหลกั

นอกจากนี้ พบว่า จานวนห้องพักในพื้นที่หมู่เกาะทะเลใต้ มีจานวน 36,012 ห้อง เพิ่มข้ึนจากปีก่อนถึง
ร้อยละ 7.18 และอตั ราการเข้าพักเฉล่ยี ทั้งปเี ท่ากบั ร้อยละ 70.77 เพ่ิมขึน้ จากเดิมร้อยละ 1.30 นอกจากนี้ ในส่วน
ของระยะเวลาพานักเฉล่ียของนักท่องเที่ยวที่ใช้ในเกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเต่า อยู่ท่ี 5.36 4.98 และ 4.90 วัน
ตามลาดับ ซงึ่ ถอื เปน็ พน้ื ทีท่ ม่ี รี ะยะเวลาพานกั เฉล่ยี ของนักทอ่ งเทีย่ วสูงเป็นอนั ดับต้นๆ ของประเทศ

เขตพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 6

ในส่วนของสภาพอากาศของหมู่เกาะทะเลใต้ค่อนข้างอบอุ่นตลอดปี อุณหภูมิเฉลี่ยในตอนกลางวันอยู่ท่ี
ประมาณ 29-33 องศาเซลเซียส และลดลง 2-3 องศาเซลเซียสในตอนกลางคืน เกาะถกู แบง่ ฤดูกาลเปน็ 2 ฤดู คือ
ฤดูร้อน (กุมภาพันธ์–เมษายน) และฤดูฝน (พฤษภาคม–มกราคม) อย่างไรก็ดี พ้ืนท่ีหมู่เกาะทะเลใต้สามารถ
เดินทางท่องเท่ียวได้ตลอดท้ังปี แต่ฤดูร้อนจะเป็นช่วงท่ีเหมาะแก่การท่องเที่ยวมากท่ีสุด เนื่องจากเป็นช่วงท่ี
น้าทะเลใสและคลื่นลมสงบ ซึ่งเหมาะแก่การดาน้า แต่ช่วงเดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคมจะเป็นช่วงท่ีน้าใสที่สุด
เปน็ ฤดทู ่ีกระแสนา้ อุ่นไหลผ่านเข้ามาในอ่าวไทยจึงทาให้มีการผลดั น้าทะเล และฝูงปลาหลายชนิดจะออกหากินกับ
กระแสน้าอุ่นน้ี เช่น ปลาวาฬ ฉลามวาฬ จึงทาให้ช่วงนี้นักท่องเท่ียวและนักดาน้าได้เห็นปลาหลากหลายชนิด
นักท่องเท่ียวต่างชาติ โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวจากทวีปยุโรปนิยมเดินทางมาท่องเที่ยวหมู่เกาะในอ่าวไทยในช่วง
2 เดือนน้ีค่อนข้างมาก เน่ืองจากเป็นช่วงที่เป็นวันหยุดของชาวยุโรป อย่างไรก็ดี ช่วงที่ไม่เหมาะแก่การท่องเที่ยว
มากท่สี ดุ คือ ระหว่างเดอื นตุลาคมถึงเดอื นธนั วาคมเพราะเป็นชว่ งฤดมู รสมุ ทะเลจึงมคี ลน่ื ลมแรง

จากการสารวจความคิดเห็นของทุกภาคส่วนในพ้ืนที่ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน
ผ่านการประชุมที่คณะทางานได้จัดไปในโครงการศึกษาความเหมาะสมฯ คร้ังก่อน พบว่าร้อยละ 90 เห็นชอบกับ
การกาหนดให้พ้ืนที่หมู่เกาะทะเลใต้เป็นเขตพัฒนาการท่องเที่ยว ซ่ึงการประกาศเขตพ้ืนท่ีท่องเท่ียวของหมู่เกาะทะเลใต้
จะส่งผลให้มีการกาหนดนโยบายและการบริหารจัดการการท่องเท่ียวของพื้นที่ท่ีบูรณาการและเป็นเอกภาพ
มีแผนปฏิบัติการท่ีระบุหน่วยงานรับผิดชอบท่ีชัดเจนมากขึ้น รวมท้ังได้รับการจัดสรรงบประมาณสาหรับพ้ืนท่ี
โดยตรงเพ่ือสนับสนุนการท่องเท่ียวในพ้ืนที่ อีกทงั้ ยังมกี ารกาหนดทิศทาง เปา้ หมาย และการพัฒนาด้านการท่องเที่ยว
รว่ มกันในลักษณะของกลมุ่ จังหวัด ซง่ึ จะทาให้การพัฒนาพน้ื ที่ท่องเที่ยวมีประสทิ ธภิ าพและมีความคล่องแคล่วมากขนึ้

2.1.2 ประเดน็ สาคญั ของพ้นื ท่ีหมู่เกาะทะเลใต้

ปญั หาสาคัญทค่ี วรได้รับการปรบั ปรงุ แก้ไข มดี ังนี้
1) ปัญหาขยะและการกาจัดของเสีย เกาะทั้ง 3 มีปริมาณขยะจานวนมาก โดยในปัจจุบัน เกาะสมุย
มีขยะสะสมมากถึง 250,000 ตัน กินพืน้ ท่ีรวมกว่า 30 ไร่ และมีขยะเฉลยี่ วนั ละ 150-200 ตนั เน่อื งจากเคร่ืองเผาขยะ
ที่ใช้งานมาประมาณ 10 ปี พังเสียหายจากปริมาณขยะท่ีกองรวมกันโดยไม่ผ่านการคัดแยกประเภทขยะมาต้ังแต่
ต้นทาง ทาให้เทศบาลต้องจา่ ยค่าจัดเก็บขยะเดือนละกว่า 900,000 บาท และขยะสว่ นมากยังขาดการคดั แยกขยะ
มีเพียงร้อยละ 10 เท่านั้นท่ีผ่านการคัดแยกขยะ อย่างไรก็ดี ประชาชน หน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง และผู้ประกอบการ
ในพ้ืนที่มีความต่ืนตัวกับปัญหาดังกล่าวมากข้ึน โดยผู้ประกอบการเร่ิมหันมาใสใ่ จคัดแยกขยะ และเร่ิมมีหน่วยงาน
เข้ามาดแู ลการขนขยะออกจากเกาะไปยังพื้นที่จงั หวัดสรุ าษฎร์ธานี และมกี ารส่อื สารให้ประชาชนและนักท่องเที่ยว
ชว่ ยกันดแู ลรกั ษาสง่ิ แวดลอ้ มและคัดแยกขยะกันมากขนึ้ 3

3 ไทยพบี ีเอส (2560) พลิกโฉม "สมุย" เกาะปลอดขยะ สืบคน้ เมือ่ 6 กนั ยายน 2560 จาก https://news.thaipbs.or.th/content/265725 7

เขตพฒั นาการทอ่ งเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้

ภาพท่ี 2.2 ปัญหาขยะและการกาจดั ของเสยี

2556

[ตนั /วัน] [รวม ปี ตัน ] ขยะอนั ตราย ขยะทว่ั ไป
ปริมาณขยะท่เี กินกาลงั การเผาขยะ 1.89 11.24
74.21

214.21 ปรมิ าณ ขยะรไี เคิล 55,203.88
ปี/ตนั ขยะย่อยสลาย
140 140 140 140 140 140 ขยะ
กาลังการ
129.57 132.29 141.89 151.24 เผาขยะ
69.70

2546 2553 2554 2555 2556 2567(F)

F = การคาดการณโ์ ดย Greenpeace Compostable Recyclable
ขยะทเ่ี นา่ เสีย ยอ่ ยสลายไดเ้ ร็ว
• โรงเผาขยะแบบตะกรับชนิดเคลื่อนที่ได้ 2 เตา สาหรับขยะมูล อย ประมาณ ตันขึน เชน่ เศษอาหาร ใบไม้ ฯลฯ ขยะที่สามารถนาหลบั มาใช้ประโยชน์
ใหม่ได้ เชน่ กระดาษ ขวดพลาสตกิ ฯลฯ
ไป/เครือ่ ง/วนั (Hazardous)
ขยะทีม่ ีองค์ประกอบหรอื ปนเปอน (General waste)
• วคั ถอุ นั ตราย เชน่ หลอดไฟ ย่อยสลายยากและไมค่ ุม้ คา่ สาหรบั การ
กระเบืองสีเสปรย์ ฯลฯ นากลับมาใช้ประโยชนใ์ หม่ เช่น
• ในชว่ งทเี่ ตาเผาเสีย เทศบาลกาจัดโดยการ งั กลบ ึ่งตอ้ งใชพ้ ืนที่มากและเวลาในการย่อย ถงุ พลาสติก โฟม ฯลฯ

สลายนาน

• มปี ัญหากล่นิ แมลง การปนเปอนนาใต้ดินและนาผวิ ดิน 4

4 61 • มีการคัดแยกขยะในส่วนท่ีสามารถขายได้ ขยะย่อยสลายจาพวกเศษอาหารมีมากถึง

• Greenpeace ประเมนิ ว่าขยะทเี่ กิดจากนกั ทอ่ งเท่ียวคิดเปน็ 48% ของขยะทังหมด % ทีย่ งั ไมไ่ ด้ดาเนนิ การเป็นรูปธรรม
• เทศบาลได้กาหนดคา่ จ้างเก็บขนขยะในอัตราตนั ละ ,090 บาทกับ บริษทั เมืองสะอาด จากดั
• จนถึงปจั จบุ นั เกาะสมยุ มขี ยะสะสมมากกว่า ตนั

(ทีม่ า: กองสาธารณะสุขและสิง่ แวดลอ้ ม เทศบาลนครเกาะสมยุ )

เขตพฒั นาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 8

2) ปัญหาสิ่งแวดล้อม มลภาวะ และทรัพยากรการท่องเท่ียวเสื่อมโทรม เช่น ที่ผ่านมา เกาะพะงัน
พบปัญหาแนวปะการังถูกทาลาย โดยเฉพาะในบริเวณเกาะม้า ซ่ึงเป็นเกาะเล็กๆ บริเวณทิศตะวันตกเฉียงเหนือ
ของเกาะพะงัน โดยพบว่าแนวปะการังมีความเส่ือมโทรมมากถึงร้อยละ 90 ซ่ึงถือว่าเป็นสถานการณ์ท่ีน่าเป็นห่วง
โดยสาเหตุเกิดจากการท่องเที่ยวอย่างเสรี ขาดการบริหารจัดการให้เป็นระเบียบ การหย่อนสมอเรือทาลาย
แนวปะการัง และนักท่องเท่ียวเหยียบย่าปะการัง อย่างไรก็ดี ในปัจจุบัน กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ
และสง่ิ แวดล้อม ไดเ้ ริม่ ให้ความสนใจและเข้ามาแก้ไขปัญหาดังกล่าวอยา่ งจริงจงั มากข้ึน4

นอกจากปัญหาดังกล่าว อีกหน่ึงปัญหาท่ีพบบ่อยในพื้นที่หมู่เกาะทะเลใต้ คือ ปัญหาการทิ้งขยะมูลฝอย
ในพื้นท่ีชายหาดและจุดชมวิวโดยผู้ประกอบการและนักท่องเท่ียว และปัญหาน้าเน่าเสียที่ไหลมาจากแหล่งชุมชน
หรือจากผู้ประกอบการในพ้ืนท่ี เกิดกล่ินเหม็นเน่าเสียและความสกปรกต่อชายหาดและน้าทะเล ซึ่งปัญหาเหล่านี้
ได้สง่ ผลเสยี ตอ่ ภาพลักษณก์ ารทอ่ งเท่ียว ทรพั ยากรทางธรรมชาติ และระบบนิเวศของเกาะ5

3) ปัญหานา้ ทว่ มขัง สาเหตุเกิดจากฝนตกหนกั และท่อระบายน้ามีขยะมลู ฝอยอดุ ตนั ทาให้น้าไมส่ ามารถ
ระบายลงท่อได้รวดเร็วพอ ส่งผลให้ในหลายพ้ืนท่ีมีน้าท่วมขัง โดยปัญหาดังกล่าวเป็นปัญหาท่ีเกิดขึ้นในพื้นที่
หมูเ่ กาะทะเลใตแ้ ละสง่ ผลกระทบตอ่ การท่องเที่ยว จึงจาเปน็ ต้องไดร้ บั การจัดการแกไ้ ขโดยเรว็ ทสี่ ดุ 6

4) ปัญหาการขาดแคลนน้าจืด นอกจากปัญหาฝนตกหนักส่งผลให้เกิดน้าท่วมขังแล้ว ในช่วงหน้าแล้ง
เกาะท้ัง 3 มักประสบปัญหาการขาดแคลนน้าจืดเพื่อใช้ในการอุปโภคบริโภคเช่นเดียวกัน เช่น ในช่วงปลายปี พ.ศ. 2559
โรงแรมบนเกาะสมุยกว่า 500 แห่ง รวมท้ังประชาชนบางส่วนได้รับผลกระทบจากภาวะภัยแล้ง เน่ืองจากฝนทิ้งช่วง
มาเปน็ เวลานานจนแหล่งน้าดบิ แห้งขอด ไม่สามารถผลติ นา้ ประปาได้กว่า 2 เดือน และถึงแม้จะมีน้าประปาที่ผลิต
ด้วยระบบผลิตประปาจากน้าทะเล (Reverse Osmosis System: R.O.) อยู่บ้าง แต่ช่วยได้เพียงร้อยละ 10 เท่าน้ัน
ซ่ึงไม่เพียงพอต่อความต้องการและยังมีต้นทุนแพงอยู่ ส่งผลให้ผู้ประกอบการโรงแรมท่ีพักต้องหาซื้อน้าประปา
จากภาคเอกชนซ่ึงราคาแพงพุ่งสูงขึ้นกว่าปกติถึง 3-4 เท่า อยู่ที่ลูกบาศก์เมตรละ 500 บาท ส่งผลต่อต้นทุนและ
ผลประกอบการของผู้ประกอบการโรงแรมและท่ีพัก ซ่ึงหากยังประสบปัญหาขาดน้าประปาต่อไปอย่างต่อเน่ือง
อาจสง่ ผลกระทบต่ออุตสาหกรรมการทอ่ งเที่ยวของเกาะสมยุ ได้

อย่างไรก็ดี ในปัจจุบัน ผู้ประกอบการและประชาชนในพื้นท่ีได้ร่วมกันรณรงค์ประหยัดการใช้น้า ปรับ
แผนการใช้น้าประปา รวมถึงได้ร้องเรียนให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทาการเช่ือมต่อท่อประปาใต้ทะเลจากจังหวัดสุ
ราษฎร์ธานีมายังเกาะสมุยระยะทางรวมกว่า 125 กิโลเมตร ซ่ึงการประปาส่วนภูมิภาคได้เร่ิมดาเนินการโครงการ
ดงั กล่าวแลว้ 7

5) พลังงานไฟฟ้าไม่เพียงพอต่อความต้องการ ที่ผ่านมา พื้นท่ีหมู่เกาะทะเลใต้ประสบปัญหาพลังงานไฟฟ้า
ไม่เพียงพอต่อความต้องการ โดยสาเหตุหลักเกิดจากสายส่งไฟฟ้าใต้ดินชารุดเสียหาย เคร่ืองกาเนิดไฟฟ้าบนเกาะ
ชารุดเสียหาย หรือเกิดเหตุลิงลมปีนข้ึนไปบนสายไฟฟ้าแรงสูง จนทาให้การจ่ายกระแสไฟฟ้าไม่เพียงพอหรือ
ในบางครั้งเกิดดับไปหลายวนั ส่งผลให้ธรุ กิจทอ่ งเทย่ี วและบริการ สถานทีร่ าชการ รวมถงึ บ้านเรอื นประชาชนไมม่ ไี ฟฟ้าใช้

4 NOW26. (2560). "เกาะม้า" ปะการังพงั 90% เรง่ ดงึ เข้าเขตอทุ ยานฯ สืบค้นเม่ือ 6 กันยายน 2560 จาก http://www.now26.tv/view/105497 9
5 Springradio. (2560). ชาวบา้ นโวยปล่อยน้าเสียลงทะเลสมุย ส่งกลิ่นเหมน็ -สกปรก ลงเลน่ ไม่ได้ สบื ค้นเมอื่ 8 กันยายน 2560 จาก

http://www.springradio.in.th/newsupdate.php?menu_id=5&content_id=10146&page=1
6 มติชนออนไลน์ (2560) สมุยอ่วม! ฝนตกหนกั นา้ ทว่ มขงั หลายจุด พบขยะ อุปสรรค ขวางท่อระบายนา้ สบื คน้ เมอ่ื 7 กันยายน 2560 จาก

https://www.matichon.co.th/news/382596
7 ประชาชาติธุรกจิ (2559) สมุย-พะงนั -เกาะเต่าอว่ มแล้งจัด โรงเเรมวิ่งซือน้าจืดราคาพุ่ง500บาท/ลบ.ม. สืบค้นเมอ่ื 7 กันยายน 2560 จาก

https://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1477283345

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้

ได้รับความเดือดร้อน และส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมการท่องเท่ียวเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ ปริมาณการใช้ไฟฟ้า
ในพ้ืนทย่ี งั เพม่ิ สงู ขึน้ อยา่ งต่อเนอื่ ง จากแนวโนม้ จานวนนักท่องเที่ยวทเี่ พ่มิ มากขึน้ 8

อย่างไรก็ดี การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคได้เข้ามาดาเนินการแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยลงทุนก่อสร้างเคเบิลใตน้ ้า
ระบบส่ง 115 กิโลโวลต์ จากสถานีไฟฟ้าเกาะสมุย 2 เป็นระยะทาง 15 กิโลเมตร และก่อสร้างสถานีไฟฟ้าเกาะพะงัน
พร้อมติดตง้ั หม้อแปลงไฟฟ้าและสวิตช์เกียรเ์ พม่ิ เติมเพื่อจ่ายไฟใหเ้ กาะพะงนั เปน็ งบประมาณรวมทั้งส้ินกวา่ 1,125
ล้านบาท สามารถรองรับความต้องการใช้กระแสไฟฟ้าในพ้ืนที่ได้จนถึงปี พ.ศ. 2574 หรืออีก 14 ปีข้างหน้า
ตามการคาดการณ์ที่ว่าความต้องการใช้กระแสไฟฟ้าจะสูงขึ้นเฉลี่ยร้อยละ 13 ต่อปี นอกจาก น้ี การไฟฟ้า
สว่ นภูมิภาคยังได้มีแผนท่จี ะลงทนุ เพิ่มเติมไปยังเกาะสมุยและเกาะเต่า ซงึ่ คาดวา่ จะก่อสร้างแล้วเสรจ็ พร้อมจ่ายไฟ
ในช่วงปลายปี พ.ศ. 2562 และสามารถรองรับไปได้ถงึ ปี พ.ศ. 25759

6) ปัญหาความปลอดภัยของนักท่องเท่ียว ไม่ว่าจะเป็นความปลอดภัยในการเดินทาง สถานที่พักผ่อน
และสถานทท่ี อ่ งเทยี่ ว โดยภาพรวมพนื้ ท่ีหมเู่ กาะทะเลใต้ยงั คงตอ้ งไดร้ ับการดูแลความปลอดภัยเพม่ิ เตมิ จากภาครัฐ
หรือผู้ประกอบการในพื้นท่ี เช่น เกาะพะงันที่มีชื่อเสียงจากการจัดงานปาร์ต้ีฟูลมูน แต่กลับก่อให้เกิดปัญหาเร่ือง
การทะเลาะวิวาท ยาเสพติด และการลกั ทรัพย์ หรือเกาะเตา่ ท่ยี ังต้องการโรงพกั และตารวจเพิ่มเติมตามการเติบโต
ของนักท่องเที่ยว เป็นต้น ซ่ึงปัญหาเหล่าน้ีล้วนเป็นความเส่ียงที่อาจทาให้พื้นที่ หมู่เกาะทะเลใต้ได้รับความนิยม
ลดลงในอนาคต ดังน้ันหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนจึงจาเป็นจะต้องมีวางแผนและดาเนินการแก้ไขปัญหา
อย่างเร่งด่วนเพอื่ ให้การท่องเท่ียวในพ้นื ที่หม่เู กาะทะเลใตส้ ามารถเตบิ โตตอ่ ไปไดอ้ ยา่ งย่ังยืน

7) ข้อจากัดในการเดินทางมาท่องเท่ียวที่หมู่เกาะทะเลใต้ ส่งผลให้การเดินทางมาท่องเท่ียวจึงมี
ค่าใช้จา่ ยทค่ี อ่ นข้างสูง หรอื อาจต้องใชร้ ะยะเวลาในการเดินทางท่ีนานขน้ึ เพ่ือประหยดั ค่าเดินทาง ยกตัวอยา่ งเช่น
เกาะสมุย ถึงแม้ว่าจะมีท่าอากาศยานนานาชาติสมุยซ่ึงทาใหส้ ะดวกและลดระยะเวลาเดนิ ทาง แต่ค่าใช้จ่ายในการ
โดยสารเคร่ืองบินเพื่อมาลงที่เกาะสมุยมีราคาท่ีค่อนข้างสูง (ประมาณ 9,000-14,000 บาท/เที่ยวบิน) ในขณะท่ี
เกาะพะงันและเกาะเต่าก็ประสบปัญหาเก่ียวกับความยากลาบากในการเดินทางเช่นเดียวกัน เนื่องจาก
นักท่องเท่ียวสามารถเดินทางเข้าสู่เกาะผ่านทางเรือโดยสารเพียงเท่าน้ัน ท้ังนี้ นักท่องเที่ยวอาจพิจารณา
การโดยสารทางอากาศเพื่อมาลงที่ท่าอากาศยานนานาชาติสุราษฎร์ธานีก่อน จากน้ันจึงนั่งรถรับส่งประจาทาง/ไม่
ประจาทาง ในการเดินทางไปท่าเรือเพื่อนั่งเรือโดยสารต่อไปยังเกาะสมุย เกาะเต่าหรือเกาะพะงัน ซึ่งการเดินทาง
ด้วยวิธีน้จี ะใช้เวลารวมทั้งสิ้นอยา่ งน้อย 3 ช่วั โมงจากท่าอากศยานนานาชาตสิ ุราษฎร์ธานี

8 ไทยรฐั (2559) ไฟฟา้ สมุยวิกฤติ! สายส่งช้ารดุ 2 จุด กระทบ 5 โซน ดับบางชว่ งเวลา สืบคน้ เมอ่ื 7 กันยายน 2560 จาก https://www.thairath.co.th/content/703849
9 มตชิ นออนไลน์ (2560) เกาะพะงนั เฮ! กฟภ.ทุ่มงบ1.1พนั ลา้ นบาท เดินสายเคเบลิ ใตน้ า้ รองรับการใช้ไฟฟ้าได้อีก 14 ปี รบั ธรุ กิจท่องเท่ยี วโต สบื ค้นเมื่อ 7 กนั ยายน 2560 จาก

https://www.matichon.co.th/news/622561

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ 10

ภาพท่ี 2.3 ตัวอยา่ งรูปแบบการเดนิ ทางไปเกาะสมยุ

[บาท] 500-800 ทา่ เรือ 130-150 [บาท] [ชวั่ โมง]
[] 10-11 ดอนสกั
กทม เกาะสมุย 630-950 14-15
1.5

[บาท] กทม 1,400–2,000 ท่าเรือ คนละ 130 + คา่ รถ180-420 1,800-2,400 13-15
[] 8-9 ดอนสกั เกาะสมุย

, 00- , 00 : 1: .15-4
1 รวมอยูใ่ นคา่ ตัวเครื่องบนิ รวมอยใู่ นคา่ ตวั เครือ่ งบิน
[บาท] ต้นทาง จ สุราษ ร์ / 1-2 ทา่ เรอื 1.5 เกาะสมยุ , 00- ,500 3-4
[] 250-1,800 จ นครฯ ดอนสกั
8-12
[บาท] 9,000–14,000
[]
ต้นทาง เกาะสมยุ 9,000-14,000 1

[บาท] ต้นทาง 1 130-150 480-2,150 10-14
[] เกาะสมุย
จ สุราษ ร์ / 100-200 ปากนา
จ นครฯ ตาปี* 1.5 หมายเหตุ: ค่าเดนิ ทางไป-กลบั ระยะทาง และเวลาใน
การเดินทางเปน็ เพยี งการประมาณการเท่านนั
<1 คา่ เดนิ ทางใช้ Bangkok Airways สาหรบั การ
เปรียบเทียบและใช้ชว่ งเวลา High Season
รถยนตส์ ่วนบคุ คล เรือ รถโดยสารประจา อากาศยาน รถไฟ
ทาง/รถทวั ร์
*ปจั จุบันมกี ารใหบ้ ริการเรือจากทา่ เรือบรเิ วณแมน่ าตาปดี ้วย

(ทม่ี า: โครงการแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏบิ ัตกิ ารการพฒั นาการท่องเที่ยวฯ 2561)

8) ผู้ประกอบการชาวต่างชาติเข้ามาลงทุนภายในพื้นที่เกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเต่า
เป็นจานวนมาก โดยอัตราส่วนของผู้ประกอบการท่ีพักแรมและบริการด้านอาหารของผู้ประกอบการชาวต่างชาติ
ต่อผู้ประกอบการชาวไทยโดยประมาณอยู่ที่ 50:5010 ซึ่งเป็นอัตราส่วนท่ีค่อนข้างสูง ส่งผลให้ผู้ประกอบการชาว
ไทยสูญเสียรายได้ไปบางส่วนและต้องเผชิญกับการแข่งขันที่สูงมากย่ิงข้ึน ทั้งนี้ กลยุทธ์ที่นิยมใช้ในการแข่งขัน คือ
กลยุทธ์ทางด้านราคา ซ่ึงอาจส่งผลให้คุณภาพของสินค้าและบริการอาจไม่ดีเท่าท่ีควร และนักท่องเท่ียวอาจถูก
เอารัดเอาเปรียบหากไม่มีการกากับดูแลอย่างเข้มงวดและคุ้มครองนักท่องเท่ียวอย่างเป็นธรรม ดังน้ัน หน่วยงาน
ภาครัฐควรมีการกาหนดมาตรการในการควบคุมการลงทุนของผู้ประกอบการชาวต่างชาติ หรือส่งเสริมธุรกิจ
ของคนท้องถิ่นให้มคี วามแขง็ แรงมากย่ิงข้ึนเพื่อให้สามารถแขง่ ขนั กบั นกั ลงทนุ จากภายนอกได้

10 สถาบนั บณั ฑิตพัฒนาธรุ กิจ ศศินทร์ แห่งจุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั . (2559). โครงการแผนยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนปฏิบัตกิ ารการพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วคลัสเตอรพ์ นื ที่บริเวณริมแมน่ ้า

เจ้าพระยา และหมู่เกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเตา่ .

เขตพฒั นาการทอ่ งเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ 11

ภาพท่ี 2.4 อัตราสว่ นจานวนผปู้ ระกอบธรุ กจิ ชาวต่างชาติ

[จานวนบรษิ ทั ] 172 151 157 [ร้อยละ] อื่น 2558
เกาะเต่า 69 180 เกาะสมยุ เยอรมนั
89 อิตาเลยี น 2,239 ไทย
ไทย
เกาะพะงนั รง่ั เศส
องั ก ษ ไทย

เกาะสมยุ 155 136 139

อ่นื 442
อิสราเอล

2558 2559 2560 เกาะพะงนั อิตาเลียน
เกาะเตา่ อังก ษ ร่งั เศส
• นิติบคุ คลทีเ่ ป็นผปู้ ระกอบการชาวไทยยงั มีสัดส่วนที่มากทีส่ ดุ ของทัง 3 เกาะ ท่สี ดั ส่วน
ประมาณ 50% ง่ึ รองลงมาคอื ชาวองั ก ษ สาหรบั เกาะสมยุ และเกาะเตา่ และชาว ร่งั เศส อื่น 147
สาหรบั เกาะพะงนั อเมริกนั
อิตาเลยี น
• สดั สว่ นนติ ิบุคคลตา่ งชาตสิ อดคลอ้ งกับอันดับของนักทอ่ งเทีย่ วทเี่ ขา้ มาในทัง 3 เกาะ

รั่งเศส

อังก ษ

(ที่มา: ศูนย์ประสานงานการทอ่ งเที่ยวสมุย กรมพัฒนาธรุ กจิ การคา้ และการวเิ คราะหโ์ ดยคณะทางาน)

2.1.2.1 ประเด็นสาคัญของเกาะสมุย

1) เกาะสมยุ ไม่มีท่าเทียบเรอื สาราญ ส่งผลใหน้ กั ทอ่ งเท่ียวทต่ี ้องการเดินทางมาท่องเที่ยวที่เกาะสมุยด้วย
เรือสาราญ จาเป็นต้องต่อเรือเล็กอีกต่อนึงเพ่ือเดินเข้าสู่เกาะสมุย ซึ่งทาให้นักท่องเท่ียวเสียเวลาและอาจเกิด
ความรู้สึกไม่ประทับใจ โดยในปี พ.ศ. 2559 มีจานวนเรือสาราญท่ีระบุว่าจะเข้ามาท่ีเกาะสมุยกว่า 53 ลา ดังนั้น
การสรา้ งทา่ เทยี บเรือสาราญอาจเป็นปัจจยั สง่ เสริมการท่องเทยี่ วเกาะสมุยได้

เขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 12

ภาพท่ี 2.5 ประเดน็ สาคญั เก่ยี วกับเรือสาราญ เกาะสมยุ

Cruise *

[จานวนลา]

48 53 58 64 จานวน Cruise ที่ - เกาะเตา่ เกาะนางยวน
48 53 32 63 คาดว่าจะเขา้ มา - เกาะพะงนั
- หมู่เกาะอ่างทอง
26 จานวน Cruise ที่
1 ระบวุ ่าจะเขา้ มา - การแวะถ่ายรปู ตามจุดชมวิว เช่น หินตาหินยาย
- นมัสการวดั วาอารามและโบราณสถานต่าง
2558 2559 2560 2561 - เล่นนาทีช่ ายหาด

* ระบุเมื่อวันท่ี 23 กรก าคม 2558 อาจมีการเปล่ียนแปลงได้ - เทีย่ วสารวจเสน้ ทางธรรมชาติ นาตก ภูเขา
- ข่ชี ้างสารวจเส้นทาง
Cruise

• นกั ท่องเทีย่ วจากเรอื สาราญสว่ นใหญเ่ ปน็ กลุ่มผสู้ งู อายุทีม่ ีการใช้จา่ ยสงู
• บรษิ ัทเรอื ก็มีการกระจายรายได้ให้คนท้องถ่ินบ้าง ถึงแม้ว่านักท่องเที่ยวจะ ือ

ทวั ร์จากต่างประเทศหรือจากบนเรอื

Cruise 27% คา่ ใชจ้ ่ายบนเกาะและ Shopping
ท่ีกระจายเขา้ สูเ่ กาะ - แหลง่ Shopping ของชาวบา้ น
คา่ ทพ่ี ัก
- ธรุ กิจคา้ ปลีกสมัยใหม่ เชน่ The Wharf และ Central Festival
73% Samui

(ทม่ี า: โครงการแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏิบัติการการพัฒนาการท่องเท่ยี วฯ 2561)

2) จานวนผู้ให้บริการทางการท่องเท่ียวท่ีมีความสามารถในการสื่อสารภาษาท่ี 3 ไม่เพียงพอต่อ
ความต้องการ อยา่ งไรกด็ ี จากการลงศึกษาในพนื้ ท่ี พบว่า ผ้ใู หบ้ ริการทางการท่องเที่ยวมีความสามารถในการสื่อสาร
ภาษาอังกฤษได้ในระดับที่ดี แต่นักท่องเท่ียวที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวท่ีเกาะสมุยมีความหลากหลายทางเชื้อชาติสูง
ไม่เพียงแต่ประเทศที่ใช้ภาษาอังกฤษในการสื่อสารเป็นภาษาหลักเท่าน้ัน เช่น รัสเซีย ฝร่ังเศส และจีน ซึ่งจานวน
นักท่องเที่ยวจากประเทศเหล่าน้ีที่สามารถสื่อสารภาษาอังกฤษได้มีจานวนน้อย ประกอบกับผู้ให้บริการทางการท่องเที่ยว
ท่ีมีความสามารถในการสื่อสารภาษาของประเทศเหล่าน้ีได้ มีจานวนที่น้อยเช่นกัน ส่งผลให้ต้องมีการจ้าง
ชาวต่างชาติมาทางานแทนคนท้องถิ่น หรือใช้ล่ามในการแปลภาษา ซ่ึงภาครัฐควรจะเข้ามาช่วยสนับสนุนในด้าน
ภาษาและการต้อนรับนักท่องเที่ยวจากชาติตา่ งๆ นอกจากนี้ ควรมกี ารเพมิ่ จานวนผู้ให้บริการทางการท่องเท่ียวที่มี
ความสามาถในการส่ือสารภาษาต่างชาติ และควรมกี ารจัดฝึกอบรมและพัฒนาความสามารถด้านการสื่อสารภาษา
ต่างชาติอยา่ งสมา่ เสมอ เพ่ือให้สามารถรองรบั กับการขยายตวั ของนักท่องเท่ียวได้

เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้ 13

ภาพที่ 2.6 ประเดน็ สาคัญดา้ นความสามารถในการส่ือสารของนกั ท่องเที่ยวและบคุ ลากรดา้ นการท่องเทยี่ ว

[คน] • มคั คุเทศก์ต้องสอื่ สารภาษาอังก ษได้
• มีการสอบภาษาอังก ษ
1 , ภาษาอังก ษ 80% 100%

• นักท่องเทีย่ วชาวเยอรมนั เปน็ ผ้บู ุกเบิก

2 261,272 ภาษาเยอรมัน 20-25% 70% การทอ่ งเทย่ี วสมุย

• สว่ นใหญ่พูดภาษาองั ก ษได้

• มผี ทู้ พี่ ูดภาษารัสเ ียมาประกบ

3 236,118 ภาษารัสเ ยี 20-25% 20% นกั ท่องเที่ยว เปน็ “ลา่ ม” แทนมัคคเุ ทศก์

• มีการจา้ งต่างชาติมาทางานแทนคนทอ้ งถิ่น

4 101,767 ภาษา รั่งเศส 20-25% 20% • มีการใช้ Google Translate ใน

การส่อื สารกบั ผ้ปู ระกอบการบ้าง

86,612 ภาษาจนี 20-25% • นักท่องเท่ียวทมี่ ีแนวโนม้ การเติบโตสงู
20% • คาดการณ์ว่าจะเปน็ กลมุ่ ใหญท่ ีส่ ดุ ใน

เวลาอันสัน

หมายเหตุ : ตัวเลขจานวนนักท่องเที่ยวทพี่ ูดภาษาตา่ ง เป็นการรวบรวมตามสถติ ินกั ท่องเท่ียวทมี่ าจากประเทศตา่ ง ของกรมการทอ่ งเท่ยี ว โดยภาษาองั ก ษประเมนิ
รวม Australia, United Kingdom, USA, Canada, New Zealand ภาษาเยอรมันประเมินรวม Germany, Austria, Switzerland ภาษารัสเ ียประเมินรวม East Europe,
Russia ภาษา รง่ั เศสประเมินรวม France, Belgium ภาษาจีนประเมนิ รวม China, Singapore, Taiwan โดยเป็นสถิติ Guest Arrivals at Accommodation
Establishments หรอื จานวนแขกทีเ่ ขา้ พกั ตามสถานทพี่ ัก พ ศ ความสามารถด้านภาษาเป็นการประมาณการโดยผูเ้ ช่ียวชาญ 3. Bar Chart ไมไ่ ดว้ าดตามสัดส่วน

(ที่มา: โครงการแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏบิ ตั ิการการพฒั นาการท่องเท่ยี วฯ 2561)

3) การจัดตั้งองค์กรปกครองท้องถ่ินรูปแบบพิเศษเกาะสมุย ได้ถูกเลื่อนออกไปอย่างไม่มีกาหนด11
ซึ่งการจัดต้ังองค์กรปกครองท้องถิ่นรูปแบบพิเศษเกาะสมุยน้ันจะทาให้เกิดการปรับปรุงโครงสร้างการบริหาร
ทาให้สามารถบริหารจัดการได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถขยายแหล่งรายได้โดยให้มีอานาจจัดเก็บ
ค่าธรรมเนียมและค่าบริการต่างๆ เพิ่มขึ้น อาทิ ภาษีส่ิงแวดล้อม ภาษีรถยนต์ ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
และค่าบรกิ ารต่างๆ เปน็ ต้น ซ่งึ การจัดต้ังองค์กรปกครองท้องถิ่นรูปแบบพิเศษจะส่งผลดีต่อเกาะสมุยเปน็ อย่างมาก
จึงควรมีการพจิ าณาเกย่ี วกับการจัดตง้ั องค์กรปกครองท้องถิน่ รูปแบบพเิ ศษเกาะสมยุ อย่างเร่งด่วน

11 สถาบันบณั ฑติ พัฒนาธรุ กิจ ศศนิ ทร์ แห่งจฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั . (2559). โครงการแผนยุทธศาสตรแ์ ละแผนปฏบิ ตั ิการการพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วคลัสเตอร์พนื ทบี่ รเิ วณริมแมน่ ้า

เจ้าพระยา และหมูเ่ กาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเตา่ .

เขตพฒั นาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 14

ภาพที่ 2.7 ประเดน็ สาคญั ด้านการจดั ตัง้ องคก์ รปกครองส่วนท้องถิ่นรปู แบบพิเศษ

กรงุ เทพมหานคร เมอื งพัทยา เทศบาล องคก์ ารบรหิ าร องคก์ ารบริหาร องค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิ่น
สว่ นจงั หวัด ส่วนตาบล รูปแบบพเิ ศษ

=

 โครงสร้างบริหารประกอบด้วย าาย  ให้สามารถบริหารจัดการได้อย่างมี  ขยายแหล่งรายได้โดยให้มีอานาจจัดเก็บ
บริหาร าายสภา และคณะกรรมการหรือ ประสิทธิภาพ เช่น อานาจหน้าที่ในการ ค่าธรรมเนยี มและบรกิ ารตา่ ง เพมิ่ ขนึ
สภาท่ีปรกึ ษา จัดทาบริการสาธารณะ
 อาทิ ภาษีสิ่งแวดล้อม ภาษีรถยนต์ ภาษี
 สภาที่ปรึกษาทาหน้าที่ให้คาปรึกษา ใน เงินได้บุคคลธรรมดา ภาษีเงินได้นิติบุคคล
ประเด็นสาคัญเก่ียวกับการพัฒนา และ คา่ ธรรมเนียมผู้เดินทางเข้า และค่าบริการ
เปน็ ผูเ้ ชย่ี วชาญเ พาะด้าน ต่าง

(ท่ีมา: โครงการแผนยุทธศาสตรแ์ ละแผนปฏิบตั ิการการพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฯ 2561)

4) ท่าเรือและพื้นที่หลังท่ามีการจราจรแออัด เนื่องจากเรือด่วน เรือเฟอร์ร่ี เรือประมง และเรือขนส่ง
สินค้ามีการใช้ท่าเรือเดียวกันหมดโดยไม่มีหน่วยงานใดเข้ามาบริหาร หรือวางแผนจัดการตารางการเทียบท่าเรือ
ทาให้พ้ืนที่บริเวณท่าเทียบเรือมีการจราจรเรือและรถท่ีแออัด และในบางคร้ังนักท่องเที่ยวต้องรอนานกว่า
1 ชั่วโมงถึงจะสามารถเดินทางออกจากบริเวณพื้นที่น้ันได้ ดังน้ัน หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องควรมีการบูรณาการกัน
เพอ่ื หารือ และนาเสนอวธิ แี ก้ปัญหาเหล่าน้ีโดยเร็วท่สี ุด

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 15

ภาพท่ี 2.8 ประเด็นสาคัญของทา่ เรือบนเกาะสมุย

•ทา่ เรอื บอ่ ผุด • ท่าเรือหน้าทอนมีการใช้งานมากท่ีสุด คิดเป็น 80-90% ของเรือทังหมด

•ท่าเรอื หน้าทอน •ทา่ อากาศยาน ท่ีมาสมุย
นานาชาตสิ มุย • เกาะสมุยยังไม่มีการวางแผนจัดการตารางการเทียบท่าเรือ ทาให้

•ทา่ เรือราชาเฟอรร์ ี่ • ตงั อยใู่ นหมูท่ ี่ ตาบลอ่างทอง โดยมี บ า ง ค รั ง
บรกิ ารเรอื ดว่ นและเรือนอนกลางคืน เพอ่ื
การเดนิ ทางระหว่างเกาะสมยุ -อาเภอเมือง นักทอ่ งเทีย่ วต้องรอมากกว่า 1 ช่ัวโมงกอ่ นทจ่ี ะเดนิ ทางออกจากบรเิ วณ
สุราษ ร์ฯ • ท่าเรือรองรับเรือหลายประเภท ทังเรือท่องเท่ียว ประมง ขนส่ง รวมถึง

การคมนาคม

เรอื ลมพระยา เรือ ที รานส์ เรือสปดี โบท เรือประมง เรือขนหิน ขนทราย

ทังวนั / ทุกช่ัวโมง ทงั วัน ช่วงเชา้ ประมาณ ทงั วนั ทังวนั
รถตู้ 20 คัน และรถแทก ่ี รถตู้ 20 คัน และรถแทก ี่ 8:00-10:00 รถขนของสบิ ลอ้ 5 คัน รถสบิ แปดลอ้ 5 คัน

รถตู้ 20 คัน และรถแทก ี่ รถขนนา 5 คัน

(ทม่ี า: โครงการแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏบิ ัตกิ ารการพฒั นาการท่องเท่ียวฯ 2561)

5) ปัญหาระบบขนส่งสาธารณะบนเกาะสมุย ที่พบได้มากท่ีสุดคือผู้ขับรถแท็กซี่ที่นิยมเรียกค่าบริการ
แบบเหมาจ่ายท่ีสูงและไม่เป็นธรรมจากผู้โดยสารแทนการเปิดมิเตอร์ อีกท้ัง ภาพลักษณ์ของคนขับรถแท็กซ่ี
ขาดความน่าไว้วางใจ ผู้ประกอบการโรงแรมและสนามบินจึงขาดความเช่ือม่ันและไม่เรียกใช้บริการ ส่งผลให้
หลายๆ โรงแรมนิยมมีรถรับส่งเป็นของตนเอง ซ่ึงบางส่วนจดทะเบียนในรูปแบบรถยนต์ส่วนบุคคลซ่ึงไม่ถูกต้อง
ตามกฎหมาย ดังน้ัน หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงควรกาหนดมาตรการในการกากับดูแลผู้ประกอบการ เหล่านี้
อย่างใกล้ชิด เพ่ือให้นักท่องเท่ียวได้รับบริการในราคาที่เป็นธรรม และส่งเสริมภาพลักษณ์ท่ีดีของการท่องเที่ยว
ในพ้ืนทีห่ มู่เกาะทะเลใต้

เขตพฒั นาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 16

ภาพที่ 2.9 ประเดน็ สาคัญดา้ นการขนสง่ สาธารณะบนเกาะสมุย

• รถแท็ก ่ีมีปริมาณมากขึน และ และไม่มีชุดยูนิฟอร์มเป็นระเบียบ

นกั ท่องเท่ยี ว ผปู้ ระกอบการโรงแรมและสนามบนิ ขาดความเชื่อม่ันและไมเ่ รียกใชบ้ รกิ าร

• ผใู้ ห้บรกิ ารขนส่งผู้โดยสาร บรษิ ทั Samui Accom และรงุ่ เรอื งทรัพย์สมยุ ทา

• ึ่งบางส่วนจดทะเบียนในรูปแบบรถยนต์ส่วนบุคคล ตัวอักษรดา ึ่ง

ไมถ่ ูกต้องตามก หมาย

[คัน] รถตู้ที่ถกู นามารับส่งผู้โดยสา[รบาท] กโิ ลเมตรแรก คา่ Surcharge กโิ ลเมตรตอ่ ไป กิโลเมตรละ
อยู่ระหวา่ งการพิจารณา ปัจจุบนั
600+ ?
15837 จดทะเบียนแลว้ ทางเลอื กท่ี 1
แทก็ ี่
รถตู้ รถโดยสาร

ทางเลอื กที่ 1

- 123 - 123 - 123

+ สาหรบั รถยนต์สว่ นบคุ คลทว่ั ไป + สาหรบั รถยนต์รับจ้างสาธารณะ + ปายทะเบยี นรถบริการธุรกิจ

+ เบยี ประกันถูก + ใบอนญุ าตขับขีส่ าธารณะ บรกิ ารทศั นาจร และบริการให้เช่า

+ ใบอนญุ าตขับขรี่ ถยนตส์ ว่ นบคุ คล - ต้องมีสาเนาทะเบยี นบ้านในเขตภมู ิลาเนาทีต่ น + ใช้มากตามโรงแรม และสนามบนิ

- ไม่ถูกตอ้ งตามก หมาย หากเอาไปใช้รบั จา้ ง อยู่ และไปจดทะเบยี นท่ี จ สุราษ ร์ธานี - ไมน่ ยิ มจดทะเบียนบนเกาะสมยุ

(ทม่ี า: โครงการแผนยทุ ธศาสตร์และแผนปฏิบตั กิ ารการพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วฯ 2561)

2.1.2.2 ประเดน็ สาคญั ของเกาะพะงัน

1) การเพิ่มความหลากหลายของการท่องเที่ยวบนเกาะพะงัน เน่ืองจากนักท่องเท่ียวนิยมมาท่องเท่ียว
ที่เกาะพะงันเพราะกิจกรรมฟูลมูนปารต์ ท้ี ี่มีชื่อเสียงเป็นท่รี ้จู ักในระดับโลก ในขณะท่ีแหลง่ ท่องเทีย่ วอ่ืนๆ บนเกาะพะงัน
กลับไม่เป็นท่ีนิยมนัก อย่างไรก็ดี เกาะพะงันมีแหล่งท่องเท่ียวทางธรรมชาติ ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท่ีน่าสนใจ
อีกหลายแห่ง เช่น เกาะม้า เรือหลวงพะงัน น้าตกธารเสด็จ อ่าวในวก อ่าวหินกอง และ บ้านศรีธนู เป็นต้น
แต่สถานท่ีเหล่าน้ีไม่ได้รับการประชาสัมพันธ์ท่ีมีประสิทธิภาพเพียงพอ นักท่องเที่ยวจึงไม่สนใจมาท่องเที่ยว
ที่เกาะพะงันนอกระยะเวลากิจกรรมฟูลมูนปาร์ต้ี ดังนั้น หน่วยงานที่เก่ียวข้อง ประชาชนในพื้นที่ ตลอดจน
ผู้ประกอบการโรงแรมควรมีการประชาสัมพันธ์ และนาเสนอคุณค่าของพื้นที่ท่องเที่ยวแต่ละแห่งภายในเกาะ
เพอ่ื ดงึ ดูดนักทอ่ งเที่ยวและสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวเพ่มิ เติมให้แก่เกาะพะงนั

เขตพฒั นาการท่องเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 17

ภาพท่ี 2.10 ประเดน็ สาคัญด้านการทอ่ งเทีย่ วบนเกาะพะงันและแนวทางการประชาสัมพันธ์

Life Style 2 Night Life Full MoหoาnดรFินeใsนtival

4 หาดในวก หาดบ้านใต้ หาดรนิ
2 หาดท้องศาลา นอก
หาดบางจะรุ หาดยวน
3 หาดยาว

1 3 4
2
หาดท้องนายปาน หาดโ ลกหลา
นาตกธารเสดจ็ หาดแมห่ าด
หาดทองเหรง เกาะม้า

• สมาคมโรงแรมเกาะพะงันวางแผนการจัดกิจกรรมพระจันทร์ 5 สี โดยแบ่งจุดขายของแต่ละพืนท่ีเน้น 5

คุณค่าเชงิ การตลาด หาดปลายแหลม
• นาเสนอแหล่งทอ่ งเทีย่ วอ่นื ภายใตค้ อนเ ป “Phangan Island of Power Energized By The Moon” หาดหินกอง
• เพอื่ กระจายฐานนักท่องเทยี่ วทงั กลุ่มวยั รุ่น นกั ศกึ ษา ไปถึงกลุ่มครอบครวั และกล่มุ ันนีมูน หาดศรธี นู
• เป็นการกระจายนกั ทอ่ งเท่ยี วในชว่ งเวลาอน่ื ของเดอื น หาดเจา้ เภา
• เพือ่ จงู ใจใหน้ ักทอ่ งเที่ยวตา่ งชาติ ใช้จา่ ยเงนิ บนเกาะพะงนั เพิ่มขึน หาดยาว

(ทม่ี า: โครงการแผนยทุ ธศาสตร์และแผนปฏิบัตกิ ารการพฒั นาการท่องเทย่ี วฯ 2561)

2) ปญั หาของธรุ กจิ การเช่ารถท่ีเกิดข้ึนท้ังจากผู้ประกอบการและจากนกั ท่องเทยี่ ว เน่อื งด้วยการเช่ารถ
เพ่ือใช้ในการเดินทางโดยรอบเกาะได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก จึงมีนักท่องเท่ียวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ
ใช้บรกิ ารอย่เู ปน็ ประจา แต่อย่างไรก็ดี นักทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติบางคนทาการเชา่ รถโดยไม่มีใบอนุญาติขับขี่สากล
และไม่คุ้นชินกับเส้นทางการเดินรถในบริเวณเกาะท่ีมีความชันและโค้งจากสภาพภูมิประเทศ ประกอบกับสภาพ
พน้ื ผิวการจราจรท่ยี ังคงขรขุ ระอย่ใู นบางพน้ื ที่ จงึ อาจทาใหผ้ ู้เชา่ ประสบอุบัตเิ หตุได้

นอกจากปัญหาท่สี ามารถเกดิ จากฝั่งนักท่องเท่ยี ว ประเด็นปัญหาที่พบเจอจากฝ่ังผู้ประกอบการรถเช่า คือ
การยึดหนังสือเดินทางของนักท่องเที่ยวเพื่อใช้เป็นส่ิงค้าประกันในการเช่ารถ ซ่ึงตามหลักกฎหมายแล้วการยึด
หนังสือเดินทางถือว่าเป็นการกระทาท่ีผิดกฎหมาย อีกท้ัง ในบางครั้งที่รถที่เช่าได้รับความเสียหาย ผู้ประกอบการ
มีการเรียกร้องเงินค่าเสียหายสูงกว่าความเป็นจริง ซ่ึงเป็นการเอาเปรียบนักท่องเท่ียว และอาจทาให้ภาพลักษณ์
ของการท่องเที่ยวเสียหายได้ ทั้งนี้ ภาครัฐควรมีมาตรการการการควบคุม ตรวจสอบและดูแลท้ังผู้เช่าและ
ผู้ประกอบการธุรกิจรถเช่าอย่างสม่าเสมอว่ากระบวนการต่างๆ ถูกตอ้ งตามหลักกฎหมายและเป็นธรรมทั้งกับผู้เช่า
และผใู้ หเ้ ช่า รวมถงึ ปรบั ปรงุ สภาพพื้นผิวการจราจรใหพ้ ร้อมต่อการขับขเ่ี พื่อลดอัตราการเกิดอบุ ัตเิ หตุ

เขตพัฒนาการท่องเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้ 18

ภาพที่ 2.11 ประเด็นสาคัญด้านการเช่ารถบนเกาะพะงัน

• รถเช่าเป็นวิธกี ารเดนิ ทางรอบเกาะทีไ่ ดร้ ับความ • เปน็ สิ่งผิดก หมายแต่
ผปู้ ระกอบการรถเชา่ ต้องเอาไวเ้ ปน็ หลักประกัน
นยิ มมาก
• เมื่อเกดิ อุบตั เิ หตุผ้ปู ระกอบการรถเช่า
• การเช่า ราคา - บาท/วนั บางรายเรยี กคา่ เสียหายจานวนมาก
อย่างไรกด็ ี ผูป้ ระกอบการควรไดร้ ับการชดใชท้ ่เี ปน็ ธรรมทีร่ วมคา่
แตถ่ นนมคี วามชันและโค้งมากเกิดอบุ ตั เิ หตุได้งา่ ย อะไหล่ คา่ เสยี โอกาสจากระยะเวลา ่อมและเดินทางข้ามเกาะ

• การใช้บรกิ ารเชา่ อัตราประมาณ • นกั ทอ่ งเทยี่ วบางรายทาการเชา่ รถโดยไมม่ ใี บขับข่ี
สากล บางรายมาเรยี นขบั รถจักรยานยนต์บนเกาะทาใหก้ ารขับข่ไี ม่
บาท/วนั และตอ้ งวางเงินประกันประมาณ ปลอดภัย

บาท • ก หมายจราจรแตล่ ะประเทศมคี วาม
แตกต่างกัน โดยเ พาะด้านการขับขี่ และการไมค่ นุ้ เคยทางและถนน
• รถทมี่ ีการขบั เคลอื่ น ล้อจะมคี วามเหมาะสมต่อ ท่ีมคี วามชันและโค้งจากสภาพภมู ิประเทศ

การขับข่บี นเกาะมากที่สดุ

(ทีม่ า: โครงการแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏิบตั ิการการพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วฯ 2561)

3) การจัดระเบียบการจัดกิจกรรมฟูลมูนปาร์ต้ีท่ีเข้มงวดมากข้ึน ที่ผ่านมาการจัดปาร์ต้ีบนเกาะพะงัน
เป็นกิจกรรมหลักท่ีดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติให้เดินทางมาท่องเท่ียวภายในตัวเกาะได้อย่าง
มหาศาล แต่อย่างไรก็ดี เน่ืองด้วยจานวนนักท่องเท่ียวที่เดินทางมาท่องเท่ียวเป็นจานวนมากและมีความ
หลากหลายทางเช้ือชาติ ประกอบกับการขาดการควบคุมดูแลอย่างรัดกุม ส่งผลให้เกิดปัญหายาเสพติดและ
คดีอาชญากรรมต่างๆ มากมายมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งน้ี ในช่วงเดือน เมษายน พ.ศ. 2558 นายอาเภอได้มีการ
ประกาศยกเลิกการจัดปาร์ต้ีทุกชนิดบนเกาะยกเว้นฟูลมูนปาร์ตี้ ทาให้เกาะพะงันสูญเสียรายได้เดือนละไม่ต่ากว่า
100 ลา้ นบาท อย่างไรกต็ าม ในช่วงเดอื นกรกฏาคม พ.ศ. 2558 ได้มีการกาหนดเง่อื นไขในการจัดปาร์ตี้ของอาเภอ
โดยอนุญาติให้สามารถจัดปาร์ตี้ได้ 7 ปาร์ตี้ด้วยกันเพื่อเพิ่มช่วงวันท่องเที่ยวบนเกาะพะงัน โดยงานปาร์ตี้
ท่ีมีชื่อเสียงของเกาะพะงันได้แก่ ฟูลมูนปาร์ตี้ ฮาล์ฟมูนเฟสติวัล (Half-moon festival) แบลคมูนคัลเจอร์
(Black moon culture) และจังเก้ิลเอ็กซ์พเี รียนส์ (Jungle experience)

นอกจากน้ี ยังได้มีการกาหนดมาตรการต่างๆ ของผู้ประกอบการเพื่อรักษาความปลอดภัยให้แก่
นกั ทอ่ งเท่ยี วโดยตงั้ เป้าใหเ้ ปน็ “Clean Fullmoon Party – 3 มาตรฐาน 3 ปลอดภัย” ซงึ่ ประกอบดว้ ยมาตรการ
ดังนี้ (1) จัดเก็บค่าเข้างานเพื่อนารายได้มาบริหารจัดการหาดร้ิน (2) ติดต้ังกล้องวงจรปิดจานวนมากตลอดหาด
(3) จดั ตัง้ โซนพักผ่อนสาหรับนักท่องเท่ียวท่เี มาสุรา (4) เตรียมพร้อมเจ้าหน้าที่ตารวจ พยาบาล รวมถึงอาสาสมัคร
เพ่ือคอยดูและนักท่องเที่ยว (5) นารถทาความสะอาดเพื่อมาทาความสะอาดพื้นท่ีบริเวณเกาะและเก็บส่ิงปฏิกูล
ตามชายหาด และ (6) กาหนดเงอื่ นไขในการเข้าพักขัน้ ต่า 3 คืน

เขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 19

ภาพที่ 2.12 ประเด็นสาคญั การบรหิ ารจดั การการจดั กจิ กรรมสง่ เสริมการทอ่ งเท่ียวบนเกาะพะงนั

จัดเก็บคา่ เข้างานเพอ่ื การ มีการติดกล้องวงจร Sleeping Area โ น มีเจ้าหน้าท่ีตารวจ รถทาความสะอาด กาหนดเงือ่ นไขจองท่ี
บริหารจัดการหาดรนิ ปดจานวนมากตลอด นอนพัก สาหรบั พยาบาล รวมถงึ และกวาดขยะ เก็บสง่ิ พกั ขนั ต่า 3 คนื
หาด นกั ทอ่ งเที่ยวท่ีเมาสรุ า อาสาสมัคร คอยบรกิ าร ปฏกิ ูลตามชายหาด
นักท่องเทยี่ ว

: Timeline

Halfmoon Festival : บ้าน 1500-4000 บาท มิ ย 57 คสช ยกเลิกเคอร์ฟวบนเกาะพะงนั
ใต้ จัด 2 ครงั ตอ่ เดือน กอ่ น 1000 บาท
และหลงั ฟลู มนู ปาร์ตี 7 วนั • ลดเสยี งรบกวน 5 เม ย 58 นายอาเภอประกาศยกเลิกการจัดทุกปาร์ตี
1000 บาท • หา้ มมยี าเสพติด สิง่ มวั เมา บนเกาะ ยกเวน้ ฟลู มนู ปารต์ ี“
Blackmoon Culture: หาด 600 บาท • ปลอดภัยกับนักทอ่ งเท่ียว มิ ย 58
บา้ นใต้ จัด 1 ครงั ตอ่ เดอื น • หา้ มใกล้ชมุ ชน สถานศกึ ษา วดั คาส่ังยกเลิกปาร์ตีส่งผลสูญเสียรายได้เข้า
ก ค 58 เกาะเดอื นละไม่ตา่ กวา่ 100 ลา้ นบาท
Jungle Experience: บา้ นใต้ 3000-4000 บาท  Moon )
 Jungle Experience ) กาหนดเง่ือนไขการจัดปาร์ตีตามระเบียบ
จัด 2 ครงั ตอ่ เดือน 600 บาท  Shiwa Moon ( 500 ของอาเภอ ปัจจุบันอนมุ ตั ิเปดได้ 7 ปาร์ตี
 Maya Moon ( 500

(ท่ีมา: โครงการแผนยทุ ธศาสตร์และแผนปฏบิ ตั ิการการพัฒนาการท่องเท่ียวฯ 2561)

4) แหล่งท่องเที่ยวบางส่วนบนเกาะพะงันยังไม่มีถนนเข้าถึง นักท่องเท่ียวสามารถเดินทางไปถึง
แหล่งท่องเที่ยวได้เพียงการโดยสารทางเรือเท่าน้ัน ทาให้บางแหล่งท่องเที่ยวจึงไม่ได้รับความนิยม ท้ังๆ ที่เป็น
แหล่งท่องเที่ยวทีมีความสวยงามและน่าสนใจเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ ถนนท่ีสามารถเดินทางเข้าถึง
แหล่งท่องเที่ยวที่สาคัญบางแห่งได้ยังมีสภาพท่ีไม่สมบูรณ์ เช่น พ้ืนผิวจราจรชารุด ป้ายบอกทางและสัญญาณ
ไฟจราจรเส่ือมโทรม และไฟส่องสว่างไม่เพียงพอ เป็นต้น ซึ่งปัญหาเหล่าน้ี ทาให้การเดินทางโดยรอบเกาะมีความ
ยากลาบาก และอาจส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุแก่นักท่องเที่ยวที่ใช้บริการเช่ารถและไม่ชินกับเส้นทางการเดินทาง
ได้ง่าย ภาครัฐจึงควรแก้ไขปัญหาเหล่านี้อย่างเร่งด่วน เพื่อเป็นการเสริมสร้างความสะดวกและปลอดภัยให้แก่
นกั ท่องเท่ียว และทาใหแ้ หล่งทอ่ งเทย่ี วบนเกาะได้รบั ความนิยมเพม่ิ มากข้นึ

เขตพัฒนาการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ 20

ภาพที่ 2.13 ประเดน็ สาคญั ของการเดนิ ทางเขา้ สแู่ หล่งท่องเที่ยวบางแหง่ บนเกาะพะงัน

• รถยนต์สว่ นตวั - นารถขนึ เรอื เฟอร์รไี่ ปขบั บนเกาะ
• เช่ารถหรือจกั รยานยนต์ - ถนนบนเกาะมีความสะดวกมากขึน

จงึ มีธรุ กจิ รถเชา่ หลายราย
• รถสองแถว - ให้บริการไปหาดตา่ ง รอบเกาะ

• พนื ผิวจราจรชารดุ • ถนนมีความสกปรก

• ปายบอกทางและสญั ญาณไฟจราจรเสอื่ มโทรม • ภูมิทศั นส์ องข้างทางไมส่ วยงาม

• กระจกโค้งตามทางแยกมีไม่ครบ • ไฟสอ่ งสวา่ งมไี มต่ ลอดเส้นทาง

• แหล่งท่องเท่ียวหลายแห่งสามารถเขา้ ถึงไดท้ างเรอื เพียงทางเดียว
• ราคาประมาณ 150 บาทตอ่ ชว่ ง
• ยงั ไม่มีถนนรอบเกาะ หรอื เข้าถึงบางแหลง่ ท่องเที่ยวทาใหไ้ ม่ได้รับความนิยม

(ที่มา: โครงการแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏิบตั กิ ารการพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฯ 2561)

5) การประสานงานของเทศบาลเกาะพะงันขาดการบูรณาการ เกาะพะงันมีเทศบาลท่ีบริหารจัดการ
ดูแลเกาะ ถึง 3 เทศบาลด้วย ซึ่งมีการดาเนินงานแยกกันและมักจะดาเนินการพัฒนาการท่องเที่ยวของเกาะ
ในพ้ืนที่ที่รับผิดชอบมากกว่าการบูรณาการโดยรวม ซึ่งอาจทาให้เสียผลประโยชน์ร่วม (Synergy Effect)
และการประหยัดต่อขนาด (Economies of Scale) นอกจากน้ี ด้วยความท่ีท้ัง 3 เทศบาลมีการดาเนินงาน
ท่ีแยกกันเป็นเอกเทศ นโยบายการพัฒนาพื้นท่ีหรือแหล่งท่องเที่ยวภายในตัวเกาะจึงไม่มีความต่อ เน่ือง
และมีแนวทางการพฒั นาที่ไมส่ อดคล้องกัน

2.1.2.3 ประเดน็ สาคัญของเกาะเตา่

1) ทรัพยากรธรรมชาติ แหล่งท่องเที่ยวและจุดดาน้า ได้รับความเสียหาย เน่ืองจากจานวนนักท่องเท่ียว
ท่ีเพ่ิมมากข้ึนอย่างต่อเนื่อง แต่การบริหารจัดการในการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติ และแหล่งท่องเท่ียวต่างๆ
ยังไม่มีประสิทธิภาพมากพอ ส่งผลให้เกาะเต่าต้องประสบกับปัญหาขยะท่ีมีปริมาณสะสมกว่า 10,000 ตัน และยังต้อง
รองรบั กบั ขยะที่มเี พ่ิมข้ึนทกุ วัน วันละกวา่ 15 ตัน อีกท้ัง ความสวยงามใต้ท้องทะเลต้องถูกทาลายลงไป ซึ่งเปน็ ผล
มาจากการท่ีมีเรือนักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาในบริเวณเกาะเต่ามากกว่า 200 ลาใน 10 อ่าว และมีการทอด
สมอเรือมากกว่า 2,000 คร้ังต่อวัน แต่มีจานวนทุ่นผูกเรือไม่เพียงพอต่อการรองรับเรือในจานวนดังกลา่ ว ส่งผลให้
ผู้ประกอบการจาเปน็ ตอ้ งผกู เรือไว้กับแนวประการัง และในบางคร้ังมีการทิง้ สมอเรือลงบนแนวประการงั

นอกจากนี้ การที่แนวปะการังและทรัพยากรธรรมชาติได้รับความเสียหายยังได้รับผลกระทบมาจาก
การท่ีเรือประมงจับปลาใช้อวนลากในการจับปลา จึงลากประการัง ปลาสวยงามและสิ่งมีชีวิตอ่ืนๆ เข้าไปในอวน
ทาให้ประการัง ปลาสวยงามและส่ิงมีชิวตอื่นๆ ถูกทาลาย อย่างไรก็ดี ประชาชน หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง และ
ผู้ประกอบการในพื้นท่ีมีความต่ืนตัวกับปัญหาดังกล่าวมากข้ึน โดยผู้ประกอบการเร่ิมหันมาใส่ใจคัดแยกขยะ

เขตพฒั นาการท่องเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 21

มีการติดตั้งเคร่ืองสลัดร่อนขยะและซ่อมเตาเผาขยะ มีหน่วยงานเข้ามาดูแลการขนขยะออกจากเกาะไปยังพื้นท่ี
จังหวัดสุราษฎร์ธานี และส่ือสารให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวช่วยกันดูแลรักษาส่ิงแวดล้อมและคัดแยกขยะกัน
มากขึ้น รวมถึง ได้มีการติดตั้งทุ่นจอดเรือแบบถาวรเพิ่มอีกกว่า 20 จุดโดยได้รับการสนับสนุนจากภาคเอกชน
เพอื่ แก้ไขปญั หาแนวประการังได้รับความเสียหายจากการทอดสมอเรอื

ทั้งนี้ นอกจากสาเหตุของประเด็นปัญหาท่ีกล่าวไปข้างต้น นักท่องเที่ยวบางกลุ่มนิยมขึ้นไปยืนบน
ประการัง ซึ่งเป็นส่วนหน่ึงในการทาลายความสวยงามของแนวประการังใต้ทะเลเกาะเต่าด้วยเช่นกัน ดังนั้น
ผู้ประกอบการทัวร์ และหน่วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องควรมีการประชาสัมพันธ์และปลูกจิตสานึกให้ทุกภาคส่วน
ท่ีเกี่ยวข้องมีความตื่นตระหนกต่อการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติ เพ่ือให้เกาะเต่ายังคงความสวยงามไว้
และสามารถเตบิ โตไปได้อยา่ งยง่ั ยืนและเป็นมิตรต่อส่งิ แวดล้อม

ภาพท่ี 2.14 ประเดน็ สาคัญด้านทรพั ยากรธรรมชาติ

ปัญหา ตนั ปญั หา ปัญหาจากเรือประมง
• เกาะเตา่ มีปริมาณขยะสะสมกว่า • มเี รอื นักท่องเทีย่ วเขา้ มาบรเิ วณเกาะเต่าประมาณ • เรือประมงจับปลา โดยใชอ้ วนลาก จงึ ลากปะการงั
• มขี ยะใหม่ ตนั ต่อวัน
200 ลา ใน 10 อ่าว และปลาสวยงามเข้าไปในอวน ทาใหเ้ สยี หาย
การแกไ้ ขในปัจจบุ ัน • มีการทอดสมอ 2,000 ตอ่ วนั แตม่ ที ุ่นผูกเรอื ไม่ • เรอื บางลาวางอวนทิงไวก้ ลางทะเล ทาใหเ้ ต่าและ
• ติดตงั เครอ่ื งสลัดรอ่ นขยะและ ่อมเตาเผา
• แยกขยะไดว้ ันละ ตนั เพียงพอ ผปู้ ระกอบการจงึ ผกู เรอื ไว้กับแนวปะการงั ส่ิงมีชีวติ อน่ื ติดอวนและเสยี ชวี ติ
• แยกขยะประเภทพลาสตกิ ออกมาแปรสภาพ
ทาให้เสยี หาย ปญั หาจากนกั ทอ่ งเท่ียว
เป็นนามนั เชือเพลงิ • เรือทิงสมอลงบนพนื ทะเล ทาใหป้ ะการงั แตกหัก • นกั ทอ่ งเทย่ี วยืนบนปะการัง และผู้ประกอบการเรอื
• ขยะอนื่ จะนาไปเข้าเตาเผา หรอื ทาปุย
• คาดวา่ จะกาจดั ขยะเกา่ ได้ภายใน ปคี ร่ึงถงึ เสียหาย ไม่ไดด้ ูแลนกั ทอ่ งเท่ียวของตน
• บคุ ลากรบางคนของสถาบันดานาไมด่ แู ลรกั ษาปะการงั
ปี (หากยังไม่สาเร็จ จะบรรทุกขยะออกนอก
เชน่ หยิบหอยมือเสอื มาใหน้ ักเรียนดู
เกาะด้วยเรือบาสเพอ่ื กาจัดต่อไป)

(ทมี่ า: โครงการแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏบิ ัติการการพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วฯ 2561)

2) ปัญหารถเช่าบนเกาะเต่าที่นักท่องเท่ียวไม่ได้รับความเป็นธรรม เน่ืองด้วยการเดินทางภายในตัวเกาะเต่า
สามารถทาได้ 2 วิธี คือ (1) การน่ังรถแท็กซี่ ซึ่งมีค่าบริการที่ค่อนข้างสูง โดยมีการคิดค่าบริการดังน้ี ระยะทาง
~1.5–2 กโิ ลเมตร คดิ ราคา 300 บาท ระยะทาง ~ 2.5-3.5 กโิ ลกเมตร คิดราคา 500 บาท หรอื เหมาทงั้ วนั ราคา
2,000 บาท โดยรถทใ่ี ห้บริการเป็นรถแท็กซี่ คือ รถกระบะแบบเปิดหลงั คา ซงึ่ ยงั ไม่ถกู ต้องตาม พ.ร.บ. รถโดยสาร
สาธารณะ และ (2) การเช่ารถมอเตอร์ไซค์เพื่อใช้ในการเดินทางโดยรอบเกาะซึ่งได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก
อย่างไรก็ดี นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติบางคนทาการเช่ารถโดยไม่มีใบอนุญาติขับขี่สากล และไม่คุ้นชินกับเส้นทาง
การเดินรถในบริเวณเกาะที่มีความชันและโค้ง ประกอบกับสภาพพ้ืนผิวการจราจรที่ยังคงขรุขระอยู่ในบางพื้นท่ี
จึงอาจทาใหผ้ เู้ ช่าประสบอุบตั ิเหตุได้

นอกจากปญั หาท่สี ามารถเกิดจากฝ่ังนกั ท่องเทีย่ ว ประเด็นปัญหาที่พบเจอจากฝั่งผ้ปู ระกอบการรถเช่า คือ
การยึดหนังสือเดินทางของนักท่องเท่ียวเพื่อใช้เป็นสิ่งค้าประกันในการเช่ารถ ซ่ึงตามหลักกฎหมายแล้วการยึด
หนังสือเดินทางถือว่าเป็นการกระทาท่ีผิดกฎหมาย อีกท้ัง ในบางครั้งที่รถที่เช่าได้รับความเสียหาย ผู้ประกอบการ

เขตพัฒนาการท่องเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 22

มีการเรียกร้องเงินค่าเสียหายสูงกว่าความเป็นจริง ซึ่งเป็นการเอาเปรียบนักท่องเท่ียว และอาจทาให้ภาพลักษณ์
ของการท่องเที่ยวเสียหายได้ ท้ังนี้ ภาครัฐควรมีมาตรการการการควบคุม ตรวจสอบและดูแลทั้งผู้ เช่าและ
ผปู้ ระกอบการธรุ กิจรถเช่าอย่างสม่าเสมอว่ากระบวนการต่างๆ ถูกต้องตามหลักกฎหมายและเป็นธรรมท้ังกับผู้เช่า
และผใู้ ห้เชา่ รวมถึงปรบั ปรงุ สภาพพ้นื ผวิ การจราจรให้พร้อมต่อการขับขเ่ี พื่อลดอตั ราการเกิดอบุ ัตเิ หตุ

ภาพที่ 2.15 ประเด็นสาคัญการเดินทางบนเกาะเตา่

• รถท่ีมบี รกิ ารให้เช่าคือรถมอเตอรไ์ ค์ • เทศบาลกาหนดใหม้ ีจานวนรถแทก็ ี่ได้ 180 คัน • คนละ 750 บาท
• ราคาเรม่ิ ตน้ ที่ วนั ละ 200 บาท • เสน้ ทางบนเกาะค่อนขา้ งลาดชัน และมที างขรขุ ระ รถ • เช่าเหมาลา คนละ 1,000 บาท
• กรณมี ีความเสยี หาย ยังไม่มีราคาคา่ อ่ มทเ่ี ป็นมาตรฐาน แทก็ ่ที ่ใี หบ้ รกิ ารจึงเป็นรถกระบะแบบเปดหลงั คา
• แตล่ ะร้านต่างตังราคาความเสียหายเลก็ น้อยอาจคิดราคา (อยา่ งนอ้ ย 4 คน)
• ค่าบรกิ ารคิดเปน็ รายคนหรือเหมาแบบครึ่งหรอื เต็มวนั
สงู ถงึ 10,000 บาท [บาท] ประมาณ
~1.5 – 2 กม. 300 เหมาทงั วัน 2,000
• ไมม่ กี ารอธบิ ายถึงราคาการ อ่ มท่ีอาจสูงกว่าปกติ เชน่ บาท
การคิดราคาค่าเสียโอกาสในการใช้รถระหวา่ ง อ่ ม ~ 2.5-3.5 กม. 500

• มีการยึดหนงั สือเดินทางของนักท่องเทย่ี วเมื่อเช่ารถ • ราคาคา่ รถคอ่ นข้างสูงแตน่ ักท่องเทย่ี วไมม่ ีทางเลือก
• นักทอ่ งเทย่ี วไม่จาเป็นต้องมีใบขบั ขส่ี ากลในการเชา่ รถ • รถกระบะแบบเปดหลงั คาทใ่ี หบ้ รกิ ารอยนู่ นั ยังไม่ถกู ตอ้ งตาม

ทาให้เกดิ ความอันตรายในการขบั ขี่ พ ร บ รถสาธารณะ

(ท่มี า: โครงการแผนยุทธศาสตรแ์ ละแผนปฏบิ ัติการการพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วฯ 2561)

3) จานวนสถานพยาบาลที่สามารถรองรับผู้ป่วยได้มีจานวนน้อย ไม่สอดคล้องกับจานวนนักท่องเทย่ี ว
และจานวนผู้คนในชุมชน อีกทั้ง ยังขาดอุปกรณ์ที่จาเป็นในการรักษากรณีมีผู้ประสบอุบัติเหตุหรือเจ็บป่วยฉุกเฉิน
ท่ีผ่านมาน้ัน เกาะเต่ามีเพียงโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล ซึ่งมีผู้ใช้บริการกว่า 6,000 ครั้งต่อปี ในกรณีที่มี
ผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินทางโรงพยาบาลจาเป็นต้องส่งไปโรงพยาบาลบนเกาะพะงันหรือเกาะสมุย และในกรณีท่ีอาการ
หนักมากอาจต้องส่งต่อไปโรงพยาสุราษฎร์ธานี ซ่ึงจะส่งทางเรือเป็นหลักโดยใช้เวลาเดินทางประมาณ 1-3 ช่ัวโมง
ท้ังน้ี การส่งต่อผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินอาจทาให้ผู้ป่วยทนพิษบาดแผลไม่ไหวและเสียชีวิตระหว่างกระบวนการการส่งตัวได้
อย่างไรก็ดี ในปี พ.ศ. 2560 กระทรวงสาธารณสุขได้มีแนวทางพัฒนาบรกิ ารโรงพยาเกาะเต่า ปี 2560-2562 โดย
ได้สนับสนุนงบประมาณ 39 ล้านบาทในการพัฒนาโรงพยาบาลเกาะเต่า ให้สามารถรองรับนักท่องเท่ียวปีละกว่า
5 แสนคน ทีเ่ พม่ิ ขึ้นอยา่ งตอ่ เนอื่ งได้12

อย่างไรก็ดี แม้จะยังมปี ญั หาในด้านต่างๆ แต่หมเู่ กาะทะเลใต้ยงั คงไดร้ ับความนิยมและได้รบั การจัดอันดับ
มากมาย เช่น รางวัลจากการจัดอันดับของ Trip Advisor Traveler’s Choice Awards ในปี พ.ศ. 2559 เกาะสมุย
และเกาะเต่าติดอันดับท่ี 3 และ 4 จาก 10 อันดับเกาะท่ีดีท่ีสุดในเอเชีย (Top 10 Islands in Asia) ตามลาดับ
โดยอันดับ 1 คือ เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย และอันดับ 2 คือ เกาะภูเก็ต นอกจากน้ี เกาะสมุยและเกาะเต่า
ยังได้รับการจัดลาดับให้เป็น 1 ใน 25 จุดหมายปลายทางท่ีดีที่สุดในเอเชยี และ เกาะสมุยติดอันดับที่ 46 จาก 100

12 มติชนออนไลน์. (2560). ทมุ่ งบ 39 ล้านเปดิ โรงพยาบาลเกาะเต่า รองรับนกั ทอ่ งเทยี่ วปลี ะกวา่ 5 แสนคน. สืบค้นเม่อื 6 กนั ยายน 2560 จาก 23
https://www.matichon.co.th/news/598666

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้

อันดับจุดหมายปลายทางที่ดีท่ีสุดในโลก (Top 100 Best Destinations in the World)13 โดยการจัดอันดับของ
Worldkings World Records Union

ย่ิงไปกว่าน้ัน ด้วยความท่ีเกาะเต่าเป็นเกาะขนาดเล็กที่มีความสวยงาม มีจุดดาน้ากว่า 20 จุดรอบเกาะ
และเป็นแหล่งเรียนดาน้าที่สามารถดาได้ทั้งในรูปแบบของการดาน้าตื้นและน้าลึก เกาะเต่าจึงได้รับการจัดอันดับ
ให้เป็นแหล่งดาน้าอันดับ 5 ของโลก และอันดับ 1 ของเอเชียเป็นเวลา 3 ปีติดต่อกัน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556-2558
จากการจัดอันดับเกาะยอดนิยมจากการเลือกของนักท่องเท่ียวทั่วโลก (Travelers’ Choice Island) โดยเว็บไซต์
Trip Advisor และยงั ได้ถกู จัดใหเ้ ป็น 1 ใน 10 แหล่งเรียนดาน้าทด่ี ที ีส่ ุดของโลกโดยเวบ็ ไซต์ Lonely Planet เชน่ กนั 14

13 กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า (2559) โครงการศกึ ษาความเหมาะสมในการประกาศเขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วและการรับฟังความคิดเห็นในการกา้ หนดเขตพัฒนาการท่องเทีย่ ว

กรงุ เทพมหานครและหมู่เกาะทะเลใต้ (เกาะสมยุ เกาะพะงัน เกาะเตา่ และหมเู่ กาะอ่างทอง).
14 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา (2559) โครงการศึกษาความเหมาะสมในการประกาศเขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วและการรับฟงั ความคิดเหน็ ในการกา้ หนดเขตพัฒนาการท่องเทีย่ ว

กรงุ เทพมหานครและหมเู่ กาะทะเลใต้ (เกาะสมุย เกาะพะงนั เกาะเตา่ และหมเู่ กาะอ่างทอง).

เขตพฒั นาการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ 24

2.1.2.4 ประเด็นสาคัญของหมู่เกาะอา่ งทอง

1) นักท่องเที่ยวไม่ตระหนักและรับทราบถึงการเป็นอุทยานแห่งชาติของหมู่เกาะอ่างทอง ส่งผลให้
นักท่องเท่ียว โดยเฉพาะนกั ท่องเทย่ี วชาวตา่ งชาติ ไม่รบั ทราบและไม่ปฏิบัตติ ามกฎกติกาของการท่องเทีย่ วอุทยาน
แห่งชาติ เช่น นักท่องเท่ียวบางส่วนให้อาหารสัตวป่าหรือสัตว์ทะเล ทาให้ส่งผลเสียต่อระบบนิเวศตามมาได้
นอกจากนี้ บุคลากรทางการท่องเท่ียวและสื่อโฆษณาประชาสัมพันธ์ต่างๆ ยังไม่ได้ให้ความรู้และความเข้าใจต่อ
นักท่องเทีย่ วเกย่ี วกบั การปฏบิ ตั ิทางการท่องเทยี่ วที่ดภี ายในพ้นื ทีอ่ ุทยานแหง่ ชาติมากเท่าทคี่ วร

2) การเดินทางไปท่องเที่ยวหมู่เกาะอ่างทองทาได้ยากและมีค่าใช้จ่ายสูง นักท่องเท่ียวจาเป็นต้องซื้อ
แพ็คเกจนาเท่ียวแบบ One-day trip ราคาประมาณ 1,000 บาท (ไม่รวมค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานฯ) จากท่าเรือ
หน้าทอน เกาะสมุย ซึ่งจะมีเท่ียวเรือ (เรือด่วนลาใหญ่) ออกจากเกาะสมุยเพียงช่วงเวลาเดียว คือ ช่วงเวลาประมาณ
8.30 น. และจะกลับถึงเกาะสมุยเวลา 17.00 น. ซ่ึงแพ็คเกจนาเท่ียวนี้จะนาเท่ียวเพียงแค่บางเกาะเท่าน้ัน ในกรณีที่
นักท่องเที่ยวต้องการค้างแรมบนเกาะ เรือจะไปส่งที่เกาะวัวตาหลับเพ่ือให้นักท่องเท่ียวได้ท่องเที่ยวและพักผ่อน
ตามอัธยาศัย และจะมารับกลับในวันถัดไปเวลาประมาณ 12.30 น ส่วนในกรณีที่นักท่องเที่ยวมาเปน็ หมู่คณะตงั้ แต่
10-20 คนข้ึนไป กลุ่มนักท่องเท่ียวสามารถเช่าเหมาเรือสปีดโบ้ทจากท่าเรือดอนสักได้ในราคา 22,000 บาท
ซึง่ จะทาให้นกั ท่องเทย่ี วสามารถท่องเทยี่ วตามเกาะตา่ งๆ ของหมเู่ กาะอ่างทองได้มากกวา่

อยา่ งไรกด็ ี ด้วยขอ้ จากัดในการเดินทางไปท่องเท่ียวท่ีหมู่เกาะอ่างทอง ท้งั ทางด้านค่าใช้จ่าย ระยะเวลา และ
ความยากลาบากในการเดินทาง ส่งผลให้นักท่องเท่ียวโดยส่วนมากที่เดินทางมา เป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวที่ต้องการ
จะเดนิ ทางมาชื่นชมความสวยงามของธรรมชาติอย่างแท้จริง ซ่ึงถอื เป็นผลดีต่อหมู่เกาะอ่างทอง เนือ่ งจากนกั ท่องเที่ยว
เหล่านเ้ี ป็นนักทอ่ งเทีย่ วทม่ี ีคุณภาพและเป็นกลมุ่ นักท่องเทยี่ วที่มปี ริมาณการใชจ้ า่ ยค่อนข้างสูง

ภาพที่ 2.16 ประเด็นสาคญั ของหมู่เกาะอา่ งทอง

1. 2.

• นกั ท่องเทยี่ วโดยเ พาะนกั ท่องเที่ยวตา่ งชาตไิ ม่รบั ทราบและไมป่ ฏบิ ัตติ ามก [การ อื แพคเกจนาเท่ียวแบบ One-day trip]
กตกิ าของการท่องเท่ียวอุทยานแหง่ ชาติ
ท่าเรือ 1,000-2,000 บาท หมู่เกาะ
• นักทอ่ งเที่ยวบางสว่ นให้อาหารสัตวปาา หรอื สัตวท์ ะเล ่ึงสง่ ผลเสยี ตอ่ ระบบ อ่างทอง
นิเวศ หน้าทอน

• บคุ ลากรทางการทอ่ งเที่ยวและส่อื โ ษณาประชาสัมพนั ธต์ า่ ง ยังไมไ่ ด้ให้ • การเดินทางไปทอ่ งเทยี่ วทีห่ ม่เู กาะอ่างทองจาเป็นต้อง อื แพ็คเกจ
ความรู้และความเขา้ ใจตอ่ นกั ทอ่ งเที่ยวเกย่ี วกับการปฏิบตั ิทางการทอ่ งเที่ยวท่ี
ดภี ายในพืนที่อุทยานแหง่ ชาตมิ ากเทา่ ท่ีควร นาเทยี่ วแบบ One-day trip จากทา่ เรือหนา้ ทอน เกาะสมยุ ่งึ มี
คา่ ใช้จา่ ยอยทู่ ี่ประมาณ 1,000-2,000 บาท
• มเี ทยี่ วเรอื เพียงแค่เท่ยี วเดียว โดยเรือจะออกจากเกาะสมุยใน
ชว่ งเวลา 8:30 น. และกลับมาถงึ เกาะสมุยเวลา 17:00 น.

[การเชา่ เหมาเรอื สปีดโบท]

ทา่ เรือ > 20,000 บาท หมู่เกาะ
อา่ งทอง
ดอนสกั

• ในกรณีที่นักทอ่ งเทยี่ วมาเป็นหมูค่ ณะตังแต่ 10-20 คนขนึ ไป

นกั ทอ่ งเที่ยวสามารถเช่าเหมาเรือสปดี โบ้ทจากทา่ เรอื ดอนสักได้
• ราคาค่าเชา่ ค่อนข้างสูงทร่ี ะมาณมากกวา่ 20,000 บาท
• ่งึ การเดนิ ทางรูปแบบนที าให้นกั ทอ่ งเทยี่ วสามารถทอ่ งเทย่ี วตาม

เกาะตา่ ง ได้มากกวา่

(ท่มี า: การวิเคราะห์โดยคณะทางาน 2561)

เขตพฒั นาการท่องเทยี่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 25

2.2 การประเมนิ ศักยภาพด้านการทอ่ งเที่ยว

การวิเคราะห์ประเมินปัจจัยแวดล้อมทางธุรกิจ (Diamond Model) เกาะสมุย เกาะพะงัน เกาะเต่า
และหมู่เกาะอ่างทอง จากการทาการทบทวนวรรณกรรม แผนและนโยบายภาครัฐ ตลอดจนการลงพ้ืนท่ีสารวจ
และการสัมภาษณ์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย คณะทางาน ใช้เคร่ืองมือ Diamond Model ในการวิเคราะห์อุตสาหกรรม
ท่องเที่ยวของพื้นที่ดังกล่าว โดยการประเมินปัจจัยแวดล้อมทางธุรกิจ (Diamond Model) เกาะสมุย เกาะพะงัน
เกาะเต่า และหมู่เกาะอ่างทองตามแนวความคิดของ Michael E. Porter เพ่ือให้ทราบถึงประเด็นแวดล้อมและ
ความสามารถในการแขง่ ขัน ซ่ึงมอี งคป์ ระกอบในการประเมนิ คือ (1) สภาวะปัจจยั การผลิตในประเทศ (2) สภาวะ
อุปสงคใ์ นประเทศ (3) โครงสรา้ งและสภาพการแข่งขนั ของอตุ สาหกรรม (4) อุตสาหกรรมสนบั สนนุ และเก่ยี วเนื่อง
ในประเทศ (5) ผลกระทบภายนอก และ (6) รัฐบาล โดยรายละเอียดของกรอบการวิเคราะห์ Diamond Model
มีดงั น้ี

2.2.1 สภาวะปัจจยั การผลิตในประเทศ

ความสวยงามและมชี ือ่ เสยี งของสถานที่ท่องเท่ยี วทางธรรมชาติ

เม่ือพิจารณาถึงศักยภาพของแต่ละเกาะ เกาะสมุยถือเป็นเกาะที่ใหญ่ท่ีสุดในหมู่เกาะทะเลใต้ และเป็น
เกาะที่มีศักยภาพในการดึงดูดนักท่องเท่ียวสูง เนื่องจากมีทรัพยากรทางธรรมชาติ และแหล่งท่องเที่ยว
ที่หลากหลาย เช่น หาดเฉวง หาดละไม และน้าตกหินลาด เป็นต้น เกาะพะงันเป็นเกาะท่ีมีชื่อเสียงระดับโลก
เช่นกัน และได้รับการพูดถึงเป็นอย่างมากในหมู่นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ ซ่ึงได้รับความนิยมเพิ่มข้ึนอย่างต่อเน่ือง
จากกิจกรรม Fullmoon Party ยิ่งไปกว่านั้น เกาะพะงันยังมีสถานท่ีท่องเที่ยวทางธรรมชาติท่ีมีความสวยงาม
และสมบูรณ์ ไม่ว่าจะเป็นหาดทราย น้าตก และภูเขา เช่น หาดในวก หาดริ้น และหาดปลายแหลม เป็นต้น
นอกจากน้ี เม่ือกล่าวถึงแหล่งดาน้าท่ีมีช่ือเสียงระดับโลกจนได้รับการขนานนามว่าเป็น “สวรรค์ของนักดาน้า”
เกาะเต่าจะเป็นตัวเลือกอันดับต้นๆ ท่ีนักท่องเท่ียวต้องการมาเย่ียมชม ด้วยน้าทะเลท่ีใส แสดงให้เห็นถึงความงดงาม
ของโลกใต้ทะเล เกาะเต่าจึงได้รับการจัดอันดับให้เป็นแหล่งดาน้ายอดนิยมในอันดับที่ 5 ของโลก และอันดับที่ 1
ของเอเชีย เป็นระยะเวลาติดต่อกันถึง 3 ปีซ้อน นอกจากความสวยงามและความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติและ
แหล่งดาน้าทางทะเลแล้ว เกาะเต่ายังเป็นท่ีดาน้าให้กับทั้งนักดาน้าฝึกหัดและท่ีมีประสบการณ์เน่ืองจากสามารถดาน้า
ดูปะการงั ได้ท้ังน้าตืน้ และน้าลึก และมีจดุ ดาน้าชมปะการังอยู่หลายจุด ยกตวั อยา่ งเชน่ กองหินชุมพร อา่ วลกึ และ
เกาะกงทรายแดง เปน็ ตน้

การขาดศักยภาพและความพรอ้ มในการรองรับปรมิ าณนักท่องเที่ยวที่เพมิ่ สูงขน้ึ อย่างรวดเร็ว

หมู่เกาะทะเลใต้ ถือว่าเป็นพื้นที่ท่ีมีชื่อเสียงโด่งดังของจังหวัดสุราษฎร์ธานีและได้รับความนิยมสูงจาก
กลุ่มนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ อย่างไรก็ตามที่ผ่านมา จานวนนักท่องเท่ียวได้ขยายตัวอย่างรวดเร็ว ซึ่งขัดแย้งกับ
ศักยภาพและความพร้อมในการรองรับนักท่องเที่ยวของพื้นที่ ทาให้เกิดความไม่สมดุลกับประสิทธิภาพในการ
บริหารจัดการของบุคลากรท่ีเกี่ยวข้อง สง่ ผลให้พื้นท่ที ่องเทยี่ วหมู่เกาะทะเลใต้ต้องประสบกับปัญหาหลายประการ
เช่น ปัญหาส่ิงแวดล้อมและมลภาวะจากการท่องเท่ียว ปัญหาทรัพยากรการท่องเท่ียวเสื่อมโทรม ปัญหาปริมาณ
ขยะและของเสียมากเกินความสามารถในการรองรับ พลังงานไฟฟ้าและน้าประปาท่ีไม่เพียงพอต่อความต้องการ
ของนกั ท่องเทยี่ วและผูป้ ระกอบการในพ้ืนที่ เปน็ ต้น

นอกจากน้ี ยังมีปัญหาด้านการคมนาคมของนักท่องเท่ียวเพ่ือเข้าสู่พ้ืนท่ีหมู่เกาะทะเลใต้ เช่น
เกาะสมุยซึ่งมีจานวนเท่ียวบินเพียง 29,432 เท่ียวต่อปี และมีจานวนเท่ียวเรือเพียง 14,072 เที่ยวต่อปี ซ่ึงไม่เพียงพอ
ต่อการรองรับการขยายตัวของนักท่องเท่ียวท่ีเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว อย่างไรก็ดี จานวนที่พักอาศัยของหมู่เกาะทะเลใต้

เขตพัฒนาการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ 26

ถือว่ามีศักยภาพในการรองรับปริมาณนักท่องเที่ยวได้ค่อนข้างสูง ด้วยจานวนห้องพักเฉล่ียมากถึง 7,856 ห้องต่อ
พนื้ ที่ 100 ตร.กม.

ปัญหาด้านโครงสร้างพนื้ ฐานและสาธารณูปโภคท่ีต้องได้รับการปรบั ปรุงแก้ไข

เกาะสมุยค่อนข้างมีความพร้อมทางด้านโครงสร้างพื้นฐาน ไม่ว่าจะเป็นสนามบินบนเกาะ ที่ส่งผลให้
การเดินทางเข้าสู่ตัวเกาะมีความสะดวกสบาย อีกท้ังยังเป็นประตูสู่การท่องเที่ยวเกาะรอบข้าง เช่น อุทยานแห่งชาติ
หมู่เกาะอ่างทอง เกาะพะงัน เกาะเต่า เกาะนางยวน ในขณะที่การเดินทางไปเกาะพะงันและเกาะเต่าสามารถ
เข้าถงึ ตัวเกาะได้เพยี งแคท่ างเรือเทา่ นน้ั

ทั้งน้ี ระบบสาธารณูปโภคบางส่วนของพ้ืนที่หมู่เกาะทะเลใต้ จาเป็นต้องได้รับการปรับปรุงเพ่ือรองรับ
การเติบโตในระยะยาว เช่น การเพิ่มขนาดสายส่งไฟฟ้า และการวางท่อสง่ น้าจากจังหวัดสุราษฎร์ธานี สาหรับเกาะพะงนั
ยังคงมีปัญหาในเรื่องของกาลังไฟฟ้าที่ไม่เพียงพอ ถนนบางเส้นมีพ้ืนที่ค่อนข้างขรุขระ พ้นื ผวิ จราจรชารุด ปา้ ยบอกทาง
และสญั ญาณไฟจราจรเสื่อมโทรม ไฟสอ่ งสว่างไม่เพียงพอ ซึง่ อาจกอ่ ใหเ้ กิดอันตรายในการสัญจรได้ อีกทัง้ แหลง่ ท่องเที่ยว
บางแห่งบนเกาะยังมีข้อจากัดในการเข้าถึง ส่วนเกาะเต่ามีข้อจากัดในเร่ืองของระบบสาธารณูปโภค ไฟฟ้า
น้าประปา และโรงพยาบาล ซ่ึงสง่ ผลให้ราคาอาหารและบริการตา่ งๆ มรี าคาสงู ข้ึนตามไปด้วย

ปญั หาด้านบคุ ลากรทางการท่องเท่ียว

ดา้ นบุคลากร ผ้คู นบนเกาะสมุยมีศักยภาพในการส่ือสารดว้ ยภาษาอังกฤษในระดับดี แตบ่ างส่วนยังไม่สามารถ
ส่ือสารภาษาที่ 3 ได้ โดยเฉพาะภาษาจีนและภาษารัสเซีย ขณะท่ีเกาะพะงันมีจานวนมัคคุเทศก์ไม่เพียงพอ และ
บุคลากรยังขาดความรู้ทางด้านอาหารและเคร่ืองดื่ม และในส่วนของเกาะเต่า คนท้องถ่ินไม่มีความรู้ความเข้าใจ
ในการประกอบธุรกิจเก่ยี วกบั การท่องเทย่ี ว ท้งั ทางด้านการตลาด บัญชี และกฎหมาย และปัญหาเก่ยี วกบั แรงงาน
ต่างชาติ เช่น การลักลอบเข้ามาทางานของมัคคุเทศก์ต่างชาติท่ีเข้ามาทางานกับกลุ่มทัวร์ เช่น ชาวรัสเซีย
และชาวเมียนมา อีกทง้ั บคุ ลากรด้านความปลอดภัยน้นั พบว่าเกาะเตา่ จาเป็นต้องมีโรงพักและกาลงั ตารวจเพ่ิมเติม
เพ่อื ให้เพยี งพอกบั การดูแลความปลอดภยั ของนกั ท่องเท่ยี วท่มี จี านวนเพ่ิมข้ึนอย่างต่อเน่ือง

2.2.2 สภาวะอุปสงคใ์ นประเทศ

กลมุ่ นักทอ่ งเทยี่ วผู้สงู อายมุ ีจานวนมากขนึ้ และมีค่าใช้จ่ายในการท่องเทยี่ วเฉลีย่ สูงกวา่ กลุม่ อืน่

ตลาดนักท่องเท่ียวหลักของโลกส่วนใหญ่มาจากประเทศที่เข้าสู่สังคมสูงอายุโดยสมบูรณ์15 กล่าวคือมีสัดส่วน
ประชากรสงู อายุ (อายุ 60 ปี ขึ้นไป) มากกว่ารอ้ ยละ 20 ทง้ั น้ี ประเทศทม่ี ีการใช้จา่ ยดา้ นการท่องเที่ยวตา่ งประเทศ
มากท่ีสุด 10 อันดับแรกส่วนใหญ่จะเป็นประเทศพัฒนาแล้วและมีสัดส่วนของประชากรสูงอายุจานวนมาก อาทิ
สหรัฐฯ เยอรมนี และสหราชอาณาจักร เป็นต้น นอกจากน้ีประเทศที่มีการใช้จ่ายด้านการท่องเที่ยวต่างประเทศ
มากที่สุดอย่างประเทศจีน ซ่ึงถึงแม้จะยังไม่เข้าถึงสังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ แต่คาดว่าจะมีสัดส่วนประชากร
สูงอายเุ พิ่มข่นึ อย่างตอ่ เนอ่ื งเป็นร้อยละ 25 ของประชากรทัง้ ประเทศ ในปี พ.ศ. 2573

โดยกลุ่มนักท่องเท่ียวสูงอายุซ่ึงส่วนใหญ่จะอยู่ในเจเนอเรชั่น Baby Boomer มีไลฟ์สไตล์ท่องเที่ยว
ที่แตกต่าง และมีการใช้จ่ายทางการท่องเที่ยวที่สูงกว่า Gen X และ Millennial ถึง 1.5 และ 3 เท่า ตามลาดับ

15 SCBEIC. 2560. Insight 3 กระแสแรงแห่งยุค ปรบั ลคุ ธรุ กจิ ทอ่ งเที่ยว. สบื ค้นเมือ่ 22 กันยายน 2560, จาก https://www.scbeic.com/th/detail/product/3369 27

เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้

นอกจากนี้ ยังชื่นชอบการท่องเที่ยวเชิงสันทนาการและสัมผัสกับวิถีชีวิตคนท้องถิ่น โดยราคาต๋ัวเครื่องบินหรือ
โปรโมชัน่ ทีพ่ กั ไมม่ ีผลต่อการตัดสนิ ใจมากนกั นอกจากนี้ ยงั คงใชส้ ื่อส่ิงพมิ พ์ในการหาข้อมูลท่องเทยี่ ว

นอกจากนี้ กลุ่มนักท่องเที่ยวสูงอายุให้ความสาคัญกับคุณภาพของการท่องเท่ียวและความสะดวก
ปลอดภัยในการเดินทาง โดยนักท่องเที่ยวสูงอายุมีเวลาว่างค่อนข้างมาก ทาให้การท่องเท่ียวในแต่ละคร้ังจะเที่ยว
ในหลายๆ เมืองและมีระยะเวลาท่องเท่ียวนานตั้งแต่ 15 วัน ถึง 1 เดือน โดยนิยมท่องเที่ยวในช่วงนอกฤดูกาล
เพื่อหลีกเล่ียงความแออัด ทาให้มีค่าใช้จ่ายในการท่องเที่ยวท่ีสูง และสร้างรายได้ให้กับอุตสาหกรรมการท่องเทย่ี ว
เป็นจานวนมาก

โดยจากแนวโน้มจานวนนักท่องเท่ียวกลุ่มผู้สูงอายุโลกท่ีเพ่ิมขึ้น พบว่าอุตสาหกรรมท่องเท่ียวไทย
ก็เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงตามแนวโน้มการท่องเท่ียวโลกด้วยสัดสว่ นนักท่องเที่ยวสูงอายุที่เพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 19
ในปี พ.ศ. 2558 จากร้อยละ 16 ในปี พ.ศ. 2552 และมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยร้อยละ 18 ต่อปี ท้ังนี้ นักท่องเที่ยว
สูงอายุต่างชาติในไทยสามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มหลัก ได้แก่ (1) กลุ่มท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อน และ (2) กลุ่มพานัก
ระยะยาวเพื่อใช้ชีวิตหลังเกษียณ ซ่ึงส่วนใหญ่จะเคยมีประสบการณ์การ ท่องเท่ียวในไทยมาก่อน ทาให้
มีความคุ้นเคยและความประทับใจและเม่ือถึงวัยเกษียณอายุจึงตัดสินใจย้ายมาอยู่ในไทย โดย 10 อันดับ
นักทอ่ งเทย่ี วสูงอายุชาวต่างชาติทเ่ี ดินทางเข้ามาในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2558 มดี ังนี้

ตารางท่ี 2.4 10 อนั ดบั นักท่องเท่ียวสูงอายุชาวตา่ งชาติท่ีเดนิ ทางเข้ามาในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2558

นกั ทอ่ งเที่ยวตา่ งชาติ จานวนผ้สู งู อายุ (ล้านคน) สดั สว่ น (%) ตอ่ นกั ทอ่ งเทยี่ วต่างชาติ
ประเทศนน้ั ๆ

จีน 1.30 16

มาเลเซยี 1.05 31

ญปี่ ุ่น 0.38 27

เกาหลีใต้ 0.27 20

ลาว 0.24 20

สหรัฐอมเริกา 0.22 25

สหราชอาณาจักร 0.18 21

ออสเตรเลยี 0.18 23

สงิ คโปร์ 0.18 19

เยอรมนี 0.15 18

(ทมี่ า: ขอ้ มลู จากกรมการทอ่ งเท่ยี ว และกรมศลุ กากร กระทรวงต่างประเทศ)

ในปัจจุบันกลุ่มนักท่องเท่ียวส่วนใหญ่ในพื้นท่ีหมู่เกาะทะเลใต้เป็นกลุ่มนักท่องเท่ียวต่างชาติ โดยเดินทาง
มาจาก 3 ภมู ิภาคหลัก ไดแ้ ก่ ยุโรป เอเชีย และอเมริกา ซึ่งชาวยโุ รปถือได้ว่ามีสัดสว่ นมากกว่าคร่งึ ของนกั ท่องเที่ยว
ชาวต่างชาติ ได้แก่ ชาวยุโรปตะวันออก ชาวอังกฤษ และชาวเยอรมัน ในขณะที่นักท่องเที่ยวจากเอเชีย กลุ่มท่ีมี
แนวโน้มนิยมมาท่องเท่ียวในพ้ืนที่หมู่เกาะทะเลใต้เพ่ิมมากข้ึน ได้แก่ นักท่องเที่ยวชาวจีนและญ่ีปุ่น อีกทั้ง
นักท่องเท่ียวกลุ่มผู้สูงอายุยังเป็นอีกกลุ่มหน่ึงท่ีเดินทางมาท่องเที่ยวพักผ่อนท่ีประเทศไทย และนิยมมาเที่ยว
พักผ่อน โดยเน้นการสันทนาการและให้ความสนใจกับธรรมชาติ และวัฒนธรรม ซ่ึงพบว่าหมู่เกาะทะเลใต้
มีกิจกรรมสันทนาการ และกิจกรรมการท่องเท่ียวท่ีเหมาะแก่การพักผ่อนของผู้สูงอายุ และสามารถอยู่พานัก
เปน็ เวลานานได้

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 28

การเติบโตอยา่ งตอ่ เนอื่ งของนกั ท่องเทีย่ วและการใช้จ่ายเฉลี่ยทสี่ ูงข้นึ ของนักท่องเที่ยวในพื้นที่เกาะ

จากข้อมูลของกรมการท่องเที่ยว16 ในปี พ.ศ. 2558 ทั้งสามเกาะมีจานวนนักท่องเท่ียวรวม 3.69 ล้านคน
แบ่งเป็นจานวนนักท่องเที่ยวจากเกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเต่าที่ร้อยละ 61.22, 24.45 และ 14.33
ตามลาดับ คิดเป็นการเติบโตเพิ่มข้ึนด้วยอัตราเฉลี่ยสะสมสูงถึงรอ้ ยละ 30.03 ต่อปี จากในปี พ.ศ. 2554 โดยหาก
คิดเฉพาะจากปี พ.ศ. 2557-2558 จะพบว่าอัตราการเติบโตของนักท่องเที่ยวชาวไทยสูงข้ึนร้อยละ 7.77
เป็นจานวน 597,273 คน ส่วนอัตราการเติบโตของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติสูงขึ้นร้อยละ 7.80 เป็นจานวน
3,097,021 คน โดยจานวนนักท่องเที่ยวที่มาท่องเท่ียวท่ีเกาะสมุย เกาะพงัน และเกาะเต่าต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2554-2559
มีการอัตราการเติบโตเฉล่ียที่ร้อยละ 30.03 ซ่ึงอัตราการเติบโตเฉล่ียสูงสุด คือ เกาะเต่าอยู่ที่ร้อยละ 43.62
ส่วนเกาะพะงัน และเกาะสมุยมกี ารเติบโตฉลย่ี ท่ใี กลเ้ คียงกนั ท่ี รอ้ ยละ 28.37 และ 28.28 ตามลาดบั

ท้ังนี้ ตลาดนักท่องเที่ยวของพื้นที่หมู่เกาะทะเลใต้จัดเป็นตลาดที่มีศักยภาพสูง โดยจัดเป็นกลุ่มท่ีมีการใช้จ่าย
ในการท่องเที่ยวค่อนข้างสูง นักท่องเที่ยวเหล่านี้ยินดีที่จะจ่ายเงินมากขึ้นเพ่ือแลกกับบริการท่ีสะดวกสบาย
และมีคุณภาพ ซึ่งตลอดระยะเวลา 5 ปี จานวนนักท่องเท่ียวของหมู่เกาะทะเลใต้ทั้งนักท่องเที่ยวชาวไทย
และชาวต่างชาติได้ขยายตัวมากข้ึน รวมถึงรายได้จากนักท่องเที่ยวได้เพ่ิมขึ้นตลอดช่วง 5 ปีเช่นกัน นอกจากน้ี
เมื่อพิจารณาถึงความสามารถในการใช้จ่ายของนักท่องเท่ียวพบว่านักท่องเท่ียวมีค่าเฉล่ียการใช้จ่ายท่ีเพิ่มสูงขึ้น
อย่างต่อเนอ่ื ง และเม่ือพจิ ารณาถงึ อัตราการเข้าพักเฉลยี่ พบว่ามอี ัตราการเติบโตทสี่ งู มากเชน่ กนั

ประเทศไทยเป็นจุดหมายทีน่ ิยมสาหรบั เท่ยี วพกั ผ่อนและการท่องเทยี่ วเชงิ ผจญภยั

นักทอ่ งเท่ียวส่วนใหญ่ท่ีเดินทางมาที่ประเทศไทย ส่วนใหญ่เดินทางมาเพื่อการพักผ่อน17 โดยไทยมีจุดเด่น
ชัดเจนด้านการท่องเท่ียวเพ่ือการพักผ่อน โดยเกือบร้อยละ 90 ของนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางมาไทย
เพ่อื พกั ผ่อนนบั ว่าสูงกวา่ ค่าเฉลยี่ ของนกั ท่องเทย่ี วท่วั โลกท่ีคิดเปน็ สัดส่วนราวรอ้ ยละ 50

การท่องเที่ยวเพ่ือการพักผ่อนได้รับความนิยมเพ่ิมขึ้นอย่างมาก โดยนับต้ังแต่ปี พ.ศ. 2550-2558 เติบโต
โดยเฉล่ียท่ีร้อยละ 4 ซ่ึงกระแสความนิยมที่เกิดขึ้นนั้นปรากฎในไทยเช่นกัน เนื่องจากไทยมีแหล่งท่องเที่ยว
หลากหลาย ธรรมชาติสวยงาม ค่าครองชีพต่า และผู้คนเป็นมิตร จึงดึงดูดให้นักท่องเที่ยวจากท่ัวทุกมุมโลก
เดินทางเข้ามาพักผ่อนในไทย และจากแนวโน้มนักท่องเท่ียวสูงอายุท่ีเพ่ิมมากข้ึน คาดว่าจะมีนักท่องเท่ียวสูงอายุ
มาทอ่ งเที่ยวเพื่อพักผอ่ นที่ประเทศไทยมากขน้ึ

อกี จุดประสงค์หน่งึ ในการเดินทางมาทอ่ งเทยี่ วทป่ี ระเทศไทย คือ การทอ่ งเทีย่ วเชิงผจญภัย18 นกั ทอ่ งเที่ยว
เชิงผจญภัย (Adventure tourism) มีสัดส่วนถึงร้อยละ 42 ของนักท่องเที่ยวทั่วโลกท้ังหมด และ
มีการใช้จ่ายทั้งด้านอุปกรณ์และกิจกรรมเฉพาะทางท่ีจะส่งผลดีต่อธุรกิจท่องเที่ยวในประเทศ โดยส่วนใหญ่
นักท่องเที่ยวที่นิยมการท่องเท่ียวแบบผจญภัย เป็น กลุ่มชาวยุโรปและ สหรัฐฯ ซึ่งมีสัดส่วนมากถึงร้อยละ 69
ของนักท่องเท่ียวต่างชาติกลุ่มผจญภัยในประเทศไทย ท้ังนี้ สามารถแบ่งกิจกรรมออกเป็น 2 ระดับ คือ การท่องเที่ยว
เชิงนิเวศกึ่งผจญภัย (Soft adventure) เช่น เดินป่า หรือล่องแพ และการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยแบบสมบุกสมบัน
(Hard adventure) เช่น การดาน้า เล่นสกี หรือกิจกรรมโต้คลื่น โดยกิจกรรมดังกล่าวจาเป็นต้องมีผู้เชี่ยวชาญ
เฉพาะด้าน ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายเฉล่ียมีโอกาสสูงถึง 1,500 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อทริปซึ่งเม่ือรวมค่าอุปกรณ์ท่ีจาเป็น

16 กรมการทอ่ งเท่ยี ว 2558. สถติ นิ ักทอ่ งเท่ยี วภายในประเทศ ปี 2558 (จาแนกตามภมู ิภาคและจังหวดั ) สบื คน้ เมื่อ 22 กันยายน 2560, จาก 29
http://tourism2 tourism.go.th/home/details/11/221/25767

17 SCBEIC. 2559. Insight ทอ่ งเท่ยี วไทยตดิ ปีก...ฉีกกรอบตลาดเดิม. สบื ค้นเม่ือ 22 กนั ยายน 2560, จาก https://www.scbeic.com/th/detail/product/2952
18 SCBEIC. 2560. Insight 3 กระแสแรงแห่งยคุ ปรบั ลุคธรุ กจิ ท่องเทย่ี ว. สบื คน้ เมือ่ 22 กันยายน 2560, จาก https://www.scbeic.com/th/detail/product/3369

เขตพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้

ในการทากิจกรรมผจญภัยต่างๆ อีกราว 500 ดอลลาร์สหรัฐฯ จะทาให้นักท่องเท่ียวกลุ่มน้ีใช้จ่ายสูงกว่า
การทอ่ งเทย่ี วทว่ั ไปถงึ เท่าตัว

การท่องเท่ียวเชิงผจญภัยในไทยมีสัดส่วนราวร้อยละ 10-20 แต่มีอัตราการเติบโตที่สูง และยังมีโอกาส
ขยายตัวได้อีกในอนาคต เนือ่ งจากตลาดยังมีขนาดเล็ก โดยเปน็ โอกาสสาหรบั ผปู้ ระกอบการท้องถิ่นที่มีความรู้และ
ความเชี่ยวชาญในแต่ละพื้นที่ ซึ่งสอดคล้องกับการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ เนื่องจากสามารถเป็นที่ท่องเที่ยว
พักผ่อน เช่น เล่นทะเล อาบแดด ทาสปา เล่นโยคะ และยังสามารถท่องเท่ียวเชิงผจญภัยได้ด้วย ไม่ว่าจะเป็น
การดาน้า ป่ันจักรยานเสือภูเขา หรือล่องเรือใบ ซ่ึงหากแนวโน้มการท่องเที่ยวในปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปตามท่ีได้
กล่าวไว้ คาดวา่ หมู่เกาะทะเลใต้จะสามารถดึงดูดนักทอ่ งเท่ยี วได้อีกมาก

2.2.3 โครงสรา้ งและสภาพการแขง่ ขนั ของอุตสาหกรรม

พน้ื ทีเ่ กาะสมยุ มสี ภาพการแขง่ ขันด้านอุตสาหกรรมท่องเท่ยี วทีร่ นุ แรง

ผู้ประกอบการท่องเที่ยวบางธุรกิจในเกาะสมุยมักใช้กลยุทธ์ทางด้านราคาในการแข่งขันเพื่อดึงดูด
นักท่องเที่ยว เช่น ธุรกิจทัวร์และธุรกิจโรงแรม เน่ืองจากการเติบโตของภาคอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวในพื้นที่
มีการชะลอตัวลง นอกจากน้ี ผู้ประกอบการในพื้นที่ยังประสบปัญหาการแข่งขันจากกลุ่มชาวยุโรปตะวันตกและ
รัสเซียที่ปล่อยเช่าบ้านพักตากอากาศในราคาที่ถูกกว่าโรงแรม รวมถึงร้านสะดวกซ้ือและศูนย์การค้าต่างๆ เช่น
ร้าน 7-ELEVEN ร้าน Family Mart และศูนย์การค้า Central Festival Samui ท่ีเข้ามาตัดราคาสินค้า จึงทาให้
ผู้ประกอบการในท้องถ่ินสูญเสียรายได้ และอาจทาให้มาตรฐานการบริการลดลง หรือเกิดการหลอกลวง
นกั ทอ่ งเทย่ี วขนึ้ ได้

พื้นทเ่ี กาะพะงันมีสภาพการแข่งขนั ด้านอตุ สาหกรรมท่องเที่ยวทไ่ี ม่รนุ แรงมากนัก

ผู้ประกอบการในพ้ืนท่ีเกาะพะงันมีการจัดต้ังสมาคมและสร้างความร่วมมือกันอย่างดีในการส่งเสริม
การตลาดและพัฒนาการท่องเท่ียว จงึ ทาใหส้ ภาพการแข่งขันไม่รนุ แรงมาก อยา่ งไรก็ตาม ในปัจจุบนั เริ่มมีการแข่งขัน
ที่รุนแรงมากข้ึน เน่ืองจากผู้ประกอบการชาวต่างชาติเริ่มมีการเข้ามาลงทุนในธุรกิจต่างๆ ที่เก่ียวเนื่องกับการท่องเที่ยว
อีกท้ัง การลงทุนสร้างไฮเปอร์มาร์เก็ต (Hypermarket) ของผู้ประกอบการรายใหญ่ เช่น บิ๊กซี (Big C) เทสโกโลตัส
(Tesco Lotus) แมคโคร (Makro) และ ร้านสะดวกซ้ือต่างๆ บนเกาะ เช่น 7-ELEVEN และ Family Mart
ได้เข้ามาตัดราคาสินค้า ซึ่งส่งผลดีต่อผู้บริโภคและนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวภายในเกาะ แต่อาจ
เป็นการแยง่ ลูกคา้ และรายได้รา้ นคา้ ของคนทอ้ งถิน่ ได้

พืน้ ท่เี กาะเตา่ มีสภาพการแขง่ ขันด้านอุตสาหกรรมท่องเท่ยี วค่อนขา้ งรุนแรง

ปัจจุบันมีร้านสะดวกซ้ือ เช่น 7-ELEVEN เปิดให้บริการในพื้นท่ีเกาะเต่าจานวนมาก จึงส่งผลให้ร้านค้า
ปลีกของคนในท้องถิน่ มีการแข่งขันที่สงู มากยงิ่ ขนึ้ นอกจากน้ี ธุรกจิ โรงเรียนสอนดาน้าก็มกี ารแข่งขันทีเ่ พิ่มขึ้นด้วย
เช่นกัน เน่ืองจากเกาะเต่าเป็นสถานที่ที่ได้รับความนิยมและมีช่ือเสียงด้านการดาน้าระดับโลก จึงทาให้
ผู้ประกอบการหลายกลุ่มเลง็ เหน็ ศกั ยภาพและเริ่มธรุ กจิ โรงเรยี นสอนดาน้าจานวนมาก

กล่าวโดยสรุปภาพรวมการแข่งขันของอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวภายในแต่ละเกาะจะมีความรุนแรง
ที่แตกต่างกัน ข้ึนอยู่กับสภาพทางเศรษฐกิจ ความร่วมมือ และการรวมตัวกันของผู้ประกอบการ ชุมชน และรัฐ
รวมถึงแหล่งท่องเที่ยวเฉพาะของท้องถ่ิน แต่สิ่งหน่ึงท่ีเป็นไปในทิศทางเดียวกันและทาให้เกิดความรุนแรงมากข้ึน
คือ การเพิ่มขึ้นของจานวนผู้ประกอบการต่างชาติและการลงทุนร้านสะดวกซื้อ ตลอดจนศูนย์การค้าต่างๆ

เขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 30

ของผู้ประกอบการรายใหญ่ อย่างไรก็ตาม การแข่งขันดังกล่าวทาให้ราคาสินค้าถูกลง ซ่ึงถือเป็นประโยชน์ต่อกลุ่ม
ผ้บู ริโภค

2.2.4 อุตสาหกรรมสนบั สนนุ และเกีย่ วเน่ืองในประเทศ

จานวนธุรกิจดา้ นอุตสาหกรรมทพี่ ักและบรกิ ารด้านอาหารในพื้นทห่ี มูเ่ กาะทะเลใต้มีการเตบิ โตสูง

ในพื้นท่ี 100 ตร.กม. หมู่เกาะทะเลใต้จะมีจานวนธุรกิจมากถึง 466 ธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจ ด้านที่พักแรม
และบริการด้านอาหาร ความบันเทิงและนันทนาการ หรือด้านกิจกรรมบริการอ่ืนๆ โดยในกลุ่มอุตสาหกรรมที่พักแรม
และบริการด้านอาหาร ที่พักและร้านอาหารส่วนใหญ่มีการกระจุกตัวในพ้ืนที่เกาะสมุยเป็นหลัก และในปี พ.ศ. 2558
พบว่า เกาะสมุยและเกาะเต่ามีจานวนท่ีพักเพ่ิมข้ึนประมาณร้อยละ 5 ในขณะท่ีเกาะพะงันเพิ่มข้ึนประมาณร้อยละ 2
จากปกี อ่ นหน้า จงึ ทาให้กลมุ่ ธุรกิจโรงแรมมีการแข่งขันด้านบริการ ราคา และนาเสนอโปรโมชั่นท่ีดีและตอบสนอง
ความตอ้ งการของลูกค้ามากย่งิ ขึน้ เพือ่ แยง่ สว่ นแบง่ ทางการตลาดและดงึ ดดู นกั ท่องเทยี่ วให้เดินทางเขา้ มาพัก

นอกจากน้ี กลุ่มผู้ประกอบการธุรกิจที่พักแรมและบริการด้านอาหารบนเกาะ พบว่ามีความหลากหลาย
ทางสญั ชาติ แตอ่ ย่างไรก็ตามผู้ประกอบการชาวไทยยังคงมีสดั สว่ นมากที่สุดในหมู่เกาะทะเลใต้ (ประมาณมากกว่า
ร้อยละ 50) รองลงมาคือชาวอังกฤษสาหรับเกาะสมุยและเกาะเต่า และชาวฝรั่งเศสสาหรับเกาะพะงัน
ซึ่งผู้ประกอบการชาวต่างชาติดังกล่าวมีความสอดคล้องกับจานวนสัญชาติของนักท่องเท่ียวที่เดินทางเข้ามาเท่ียว
จงึ เปน็ สว่ นหน่ึงในการช่วยส่งเสรมิ ใหน้ กั ทอ่ งเทยี่ วสญั ชาตดิ ังกลา่ วเดนิ ทางเข้ามาท่องเทย่ี วมากยิ่งขน้ึ

พื้นทีห่ มูเ่ กาะทะเลใตม้ ีปญั หาดา้ นการขนสง่ และการเดนิ ทางภายในเกาะ

ด้านอุตสาหกรรมท่ีเก่ียวข้องกับการเดินทาง เกาะสมุยยังคงประสบกับข้อจากัดท่ีเกิดจากช่องทาง
การเดินทางเข้าสู่ตัวเกาะที่ไม่เพียงพอต่อการรองรับนักท่องเที่ยว และมีค่าใช้จ่ายที่ค่อนข้างสูง โดยเฉพาะในส่วน
ของการเดินทางทางอากาศ เน่ืองจากเป็นสนามบินเอกชน ซึ่งหากเดินทางด้วยวิธีอื่นอาจทาให้ใช้เวลามากเกินไป
เช่น การเดินทางทางโดยเรือเข้าสู่เกาะในบางครั้งอาจมีความล่าช้า เนื่องจากยังไม่มีการจัดระเบียบและการจัด
ตารางการเทียบท่าของเรือต่างๆ ท่ีแนน่ อน ไม่ว่าจะเป็น เรือขนส่งคน เรือ Ferry เรอื สง่ ของ เรือประมง เรอื นาเที่ยวตา่ งๆ
ที่มีการใช้ท่าเทียบเรือสาธารณะร่วมกัน นอกจากนี้การเดินทางบนเกาะยังคงมีปัญหา เช่น การกาหนดราคาค่าโดยสาร
ของรถ Taxi เน่ืองจากการไม่เปิดมิเตอร์ และบังคับให้นักท่องเท่ียวเหมาจ่าย ซึ่งเป็นการเอารัดเอาเปรียบและ
กอ่ ให้เกดิ ความไม่เปน็ ธรรม

2.2.5 ผลกระทบภายนอก

เศรษฐกจิ ภาพรวมในหลายประเทศทว่ั โลกกาลงั ขยายตัวอย่างต่อเนื่อง

เศรษฐกิจหลายประเทศในยุโรปกาลังฟ้ืนตัวดีข้ึนอย่างต่อเนื่อง การขาดดุลงบประมาณและสัดส่วนหนี้
สาธารณะลดลง อัตราการว่างงานลดลง และเงินยูโรแข็งค่าอย่างต่อเนื่อง ถือเป็นปัจจัยบวกต่อการท่องเท่ียวของไทย

เขตพัฒนาการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ 31

และพื้นที่หมู่เกาะทะเลใต้ เนื่องจากนักท่องเท่ียวต่างชาติส่วนใหญ่บนเกาะสมุยเป็นชาวยุโรป (รัสเซีย เยอรมัน
ฝร่ังเศส อิตาลี อิสราเอล) ซึ่งเป็นกลุ่มนักท่องเที่ยว High-End ขณะท่ีนักท่องเท่ียวเอเชีย (จีน เกาหลีใต้) ยังคง
เดินทางหล่ังไหลเข้ามาท่องเท่ียวในประเทศไทยมากขึ้นอย่างต่อเน่ือง เน่ืองจากการขยายตัวทางเศรษฐกิจ
ของประเทศจนี จึงทาใหต้ ลาดจีนเป็นอีกหนึ่งตลาดทีน่ า่ จบั ตามองเช่นเดยี วกนั

การแข่งขนั ระหวา่ งประเทศในอตุ สาหกรรมการท่องเท่ียวที่รนุ แรงขึ้น

อุตสาหกรรมการท่องเทย่ี วมีความสาคัญต่อเศรษฐกจิ ในแตล่ ะประเทศเพ่มิ มากขึน้ อย่างชัดเจน โดยในช่วง
5 ปีท่ีผ่านมา รายได้จากการท่องเที่ยวทั่วโลกเติบโตเฉล่ียถึงร้อยละ 7.2 ต่อปี เพิ่มข้ึนจากร้อยละ 5.6 ต่อปี ในช่วง
ปี พ.ศ. 2538-2553 เน่อื งจากหลายประเทศมีการเปล่ียนแปลงทางโครงสร้างเศรษฐกจิ ทห่ี นั มาพึง่ พาอตุ สาหกรรม
การท่องเท่ียวอย่างเต็มตัวมากข้ึน ส่งผลให้การแข่งขันในอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวมีแนวโน้มทวีความรุนแรง
มากย่ิงขึ้น โดยเฉพาะประเทศในแถบเอเชียและประเทศกาลังพัฒนา ไม่ว่าจะเป็น มาเก๊า ฮอ่ งกง สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์
กาตาร์ และไทย19

โดยประเทศในแถบตะวันออกกลางอย่าง การตาร์ และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ หันมาพ่ึงพิงอุตสาหกรรม
การท่องเท่ียวเพ่ิมมากข้ึน เน่ืองจากต้องการลดความเส่ียงจากการพึ่งพาอุตสาหกรรมพลังงานมากเกินไป
โดยได้ทาการก่อสร้างสนามบินนานาชาติเพ่ือรองรับจานวนนักท่องเท่ียวที่จะเพิ่มมากข้ึน รวมถึงการลงทุน
สร้างสถานท่ีท่องเที่ยวใหม่ๆ เป็นต้น นอกจากนี้ หลายประเทศยังได้มีการผ่อนปรนนโยบายการออกวีซ่า
แก่นักท่องเที่ยวกลุ่มประเทศกาลังพัฒนา เพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวเพ่ิมมากข้ึน วัดได้จากดัชนี Tourism
Visa Openness ของกลุ่มประเทศกาลังพัฒนาที่เพิ่มข้ึนมากกว่า 12 จุด ในระยะเวลาเพียง 5 ปี ซึ่งปัจจัยท้ังหมดน้ี
จะสง่ ผลใหก้ ารแข่งขันระหวา่ งประเทศในอุตสาหกรรมการท่องเทีย่ วรุนแรงขึ้น20

19 SCB Economic Intelligence Center. (2017). Insight 3 กระแสแรงแหง่ ยคุ ปรับลคุ ธรุ กิจทอ่ งเทยี่ ว. สืบคน้ เมื่อ 20 กนั ยายน 2560, จาก 32
https://www.scbeic.com/en/detail/product/3368

20 SCB Economic Intelligence Center. (2017). Insight 3 กระแสแรงแห่งยุค ปรับลคุ ธรุ กจิ ทอ่ งเท่ียว. สืบคน้ เม่ือ 20 กนั ยายน 2560, จาก
https://www.scbeic.com/en/detail/product/3368

เขตพัฒนาการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้

2.2.6 รฐั บาล

ภาพท่ี 2.17 หนว่ ยงานท่เี กยี่ วข้องทส่ี นบั สนุนด้านการทอ่ งเทยี่ วเขตพัฒนาการท่องเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้

มีอานาจหน้าที่เก่ียวกับการส่งเสริมสนับสนุนและพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว ึ่งภายใต้มีหน่วยงานที่เก่ียวข้องกับการท่องเที่ยว
ไดแ้ ก่ กรมการท่องเที่ยว และการท่องเท่ียวแหง่ ประเทศไทย

มาตรฐาน ดูแลเก่ียวกับการพัฒนามาตรฐาน การบริการด้านการท่องเที่ยว แหล่งท่องเท่ียว ตลอดจนการสนับสนุนการประกอบธุรกิจด้านการท่องเที่ยวให้ไ ด้
กรมการทอ่ งเทย่ี วจะดแู ลเกีย่ วกบั การออกนโยบายในการพฒั นาแหลง่ ท่องเท่ียว


พอใจแก่นกั ท่องเทีย่ ว ( ) ดูแลในเรื่องของการส่งเสริมการตลาดและประชาสัมพันธ์ และขับเคล่ือนห่วงโ ่คุณค่าในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเพ่ือสร้างความพึง
ททท มีการทาการตลาดและประชาสัมพันธ์ มีการจัดงานการทอ่ งเที่ยวเพื่อสง่ เสรมิ การท่องเทย่ี ว


OSM ดแู ลในเรื่องการประสานเพอ่ื เชือ่ มโยงและขบั เคลื่อนยทุ ธศาสตร์และแผนพฒั นาของกลุ่มจังหวัด รวมทังการ
ถ่ายทอดเปาหมายระดบั กล่มุ จงั หวดั ไปสเู่ ปาหมายระดบั จงั หวดั รวมถึงการบูรณาการแผนงาน โครงการ และงบประมาณของกลุ่มจังหวดั

OSM มีการกาหนดยุทธศาสตร์ด้านการท่องเท่ียวเป็นยุทธศาสตร์ท่ี 3: พัฒนาสู่การเป็นสถานที่ท่องเท่ียวนานาชาติ ท่ีมีคุณภาพ
และมคี วามหลากหลายของรูปแบบการทอ่ งเทีย่ ว

(ท่มี า: การรวบรวมข้อมลู โดยคณะทางานจากเว็บไซต์อยา่ งเปน็ ทางการของหน่วยงาน 2561)

อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเป็นอุตสาหกรรมที่สร้างรายได้ให้แก่ประเทศไทยอย่างมหาศาล ซ่ึงแหล่งท่องเท่ียว
ต่างๆ จาเป็นต้องได้รับการบริหาร และการพัฒนาอย่างต่อเน่ือง เพื่อให้เติบโตได้อย่างยั่งยืนและสามารถรองรับ
ต่อการขยายตวั ของจานวนนักท่องเทย่ี ว

หน่วยงานภาครฐั มกี ารกาหนดนโยบายในการสนับสนุนการท่องเทีย่ ว

การเติบโตด้านการท่องเที่ยวอย่างย่ังยืนเป็นอีกประเด็นสาคัญหน่ึงที่ถูกบรรจุอยู่ในยุทธศาสตร์ 20 ปี
ซงึ่ แสดงให้เหน็ ถึงความสาคัญของอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวทม่ี ีต่อประเทศไทย ดงั นี้ หน่วยงานภาครัฐหลายหน่วยงาน
เช่น กระทรวงท่องเที่ยวและกีฬา กรมการท่องเที่ยว การท่องเท่ียวแห่งประเทศไทย (ททท.) ได้มีการกาหนด
ยุทธศาสตร์และแนวทางในการพัฒนาสถานที่ท่องเที่ยวในประเทศไทย โดยมีส่วนเกี่ยวข้องกับการท่องเท่ียว
ในพน้ื ทห่ี มู่เกาะทะเลใต้ ได้แก่ การดแู ลเกีย่ วกับการออกนโยบายในการพัฒนาแหลง่ ท่องเท่ียว ประกอบกับการทา
การตลาดและการประชาสัมพันธ์เก่ียวกับการท่องเที่ยวของพื้นท่ีหมู่เกาะทะเลใต้ในรูปแบบต่างๆ เช่น การจัดงาน
สมรสของคู่รักต่างชาติเพื่อกระตุ้นการท่องเท่ียว21 การนาเสนอแพคเกจการท่องเท่ียว หรือการจัดกิจกรรมส่งเสริม
การท่องเท่ียวต่างๆ เป็นต้น รวมถึงได้มีการประกาศให้หมู่เกาะทะเลใต้เป็นเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเพิ่มเติม22
นอกจากน้ี สานักบริหารยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝ่ังอ่าวไทย ก็ได้มีการกาหนดยุทธศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ
การท่องเท่ียวเป็นยุทธศาสตร์ท่ี 3 โดยมีจุดมุ่งหมายให้กลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝ่ังอ่าวไทยเป็นสถานท่ีท่องเที่ยว
นานาชาติ ที่มีคุณภาพ และมีความหลากหลายของรูปแบบการท่องเท่ียว นอกจากหน่วยงานภาครัฐภายนอก
ท่ีให้การสนับสนุนการท่องเท่ียวในภาพรวมแล้ว หน่วยงานท้องถ่ินเช่น เทศบาลเกาะสมุย เทศบาลเกาะเต่า และ

21 ไทยรฐั ออนไลน์. (2560). ททท.เกาสมยุ จัดสมรสครู่ ักตา่ งชาติผ่านการคัดเลือก กระตุ้นการทอ่ งเทย่ี ว. สบื คน้ เม่อื 6 กันยายน 2560, จาก 33
https://www.thairath.co.th/content/855812

22 กระทรวงการท่องเทีย่ วและกฬี า. (2560). ประชุมคณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทย่ี วแห่งชาติ ครังท่ี 7/2559. สบื คน้ เมอื่ 6 กันยายน 2560, จาก
http://www.mots.go.th/content.php?nid=8180&filename=

เขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้

เทศบาลเกาะพะงัน ก็ได้มีการจัดงาน การประชาสัมพันธ์ การจัดกิจกรรมส่งเสริมการท่องเท่ียว และแนวทาง
การพฒั นาพื้นทีแ่ หลง่ ท่องเที่ยวอย่างต่อเนื่อง เพอื่ ดงึ ดูดนกั ท่องเที่ยวใหเ้ ดินทางมาท่องเที่ยวด้วยเช่นกนั

การพัฒนาพ้นื ทท่ี ่องเทีย่ วหมูเ่ กาะทะเลใตข้ าดการบูรณาการ

เกาะสมุยที่มีเทศบาลเพียงแห่งเดียว การประสานงานเพื่อกาหนดแผนในการพัฒนาจึงมีความคล่องตัว
และมีทิศทางการดาเนินงานที่ชดั เจน ในส่วนของเทศบาลตาบลเกาะเต่า เทศบาลมีความใกล้ชิดกับผู้ประกอบการ
และชุมชนเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเกิดปัญหา หรือต้องการการจัดการแก้ปัญหาในเร่ืองใดก็ตาม ทางเทศบาล
จะเรียกชุมชนและผู้ประกอบการเข้าร่วมหารือ เพ่ือปรึกษาถึงแนวทางการแก้ปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้น ซ่ึงแตกต่าง
จากเกาะพะงนั ที่มีเทศบาลถึง 3 แห่ง และขาดการบรู ณาการในการบริหารจดั การและแยกกันดาเนนิ การพัฒนาการ
ท่องเที่ยวในแต่ละพ้ืนที่ท่ีได้รับผิดชอบ จึงส่งผลให้เสียผลประโยชน์ร่วม (Synergy Effect) และการประหยัดต่อขนาด
(Economies of Scale) ทั้งน้ี ถึงแม้ว่าเกาะสมุยและเกาะเต่าจะไม่มีปัญหาเรื่องทิศทางการดาเนินงาน หรือการ
กาหนดแนวทางการพัฒนา แต่ถ้าหากมองในมุมของการพัฒนาพื้นท่ีหมู่เกาะทะเลใต้ เทศบาลของแต่ละพื้นที่ในหมู่
เกาะทะเลใต้ยังขาดการบูรณาการกันอยู่ ส่งผลให้ไม่มีการกาหนดแนวทางการพัฒนาที่สามารถเก้ือกูลกัน
ของแต่ละเกาะไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ

นอกจากนี้ ในด้านกฎระเบียบ ท้ังเกาะพะงันและเกาะเต่าในบางพื้นท่ียังไม่มีกฎระเบียบเกี่ยวกับการก่อสร้าง
อาคารที่ชัดเจนไม่ว่าจะเป็นความสูงของอาคาร ลักษณะสถาปัตยกรรมและพ้ืนที่ปลูกสร้าง จึงอาจก่อให้เกิด
การรุกล้าพื้นที่ หรือการบดบังทัศนียภาพของเกาะได้ นอกจากนี้ ทั้งเกาะพะงันและเกาะเต่ายังคงขาดมาตรการ
การกาหนดแนวทางในการดาเนนิ ธุรกิจรถเช่าท่ีมคี วามชดั เจน และเปน็ มาตรฐาน สง่ ผลใหเ้ กดิ การเอารดั เอาเปรียบ
นกั ทอ่ งเท่ียวในธรุ กจิ รถเช่าบอ่ ยครั้ง

ทงั้ น้ี คณะทางานไดท้ าการประเมนิ ปัจจัยแวดล้อมทางธุรกิจ (Diamond Model) พน้ื ทเี่ กาะสมุย เกาะพะงัน
และเกาะเต่า โดยหัวข้อที่มีสัญลักษณ์ “+” คือ ส่วนท่ีมีผลกระทบด้านบวกและส่งผลดีต่อธุรกิจ ในขณะท่ีหัวข้อ
ท่มี สี ญั ลกั ษณ์ “-” คือ สว่ นท่มี ีผลกระทบด้านลบและสง่ ผลไม่ดตี ่อธรุ กจิ ดงั แผนภาพในดา้ นล่าง

เขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 34

ภาพที่ 2.18 การประเมนิ ปจั จัยแวดล้อมทางธ

+ พืนทเ่ี กาะสมยุ และเกาะเตา่ มสี ภาพการแขง่ ขัน
+ พืนที่เกาะพะงันมกี ารจดั ตังสมาคมและสรา้ งคว
การตลาดและพัฒนาการทอ่ งเทย่ี ว
- ผูป้ ระกอบการชาวต่างชาตินิยมมาลงทนุ ในพนื ท
รายได้

+ เศรษฐกิจภาพรวมในหลายประเทศทวั่ โลก
กาลงั ขยายตวั อย่างต่อเนอ่ื ง
- การแข่งขนั ระหวา่ งประเทศในอตุ สาหกรรม
การทอ่ งเทย่ี วที่รุนแรงขึน

+ ความสวยงามและมีชอ่ื เสยี งของสถานที่
ท่องเทยี่ วทางธรรมชาติ
- การขาดศักยภาพและความพรอ้ มในการ
รองรบั นกั ท่องเท่ยี วทเ่ี พมิ่ สงู ขนึ อยา่ งรวดเรว็
- ปญั หาด้านโครงสรา้ งพนื ฐานและ
สาธารณูปโภคท่ตี อ้ งไดร้ บั การปรับปรงุ แกไ้ ข
- ปญั หาดา้ นบคุ ลากรทางการทอ่ งเทยี่ ว

+ จานวนธุรกจิ ดา้ นอุตสาหกรรมที่พักและบรกิ
ใตม้ ีการเตบิ โตสูง
- พนื ทหี่ มเู่ กาะทะเลใตม้ ปี ญั หาด้านการขนสง่

(ท่มี า: การวิเคราะหโ์ ดยคณะทางาน 2561)

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้

ธุรกจิ (DIAMOND MODEL) พืน้ ท่หี มู่เกาะทะเลใต้

นด้านอตุ สาหกรรมการท่องเทย่ี วทร่ี นุ แรง
วามร่วมมอื กนั อยา่ งดใี นการสง่ เสรมิ

ที่มากขึนทาให้ผปู้ ระกอบการทอ้ งถนิ่ เสีย + กลุ่มนักทอ่ งเทยี่ วผูส้ งู อายมุ จี านวนมากขนึ และมี
ค่าใชจ้ ่ายในการท่องเทยี่ วเ ล่ียสงู กวา่ กลมุ่ อ่ืน
+ การเติบโตอย่างตอ่ เนอ่ื งของนกั ทอ่ งเท่ยี วและการใช้
จ่ายเ ลยี่ ท่ีสูงขนึ ของนักท่องเที่ยวในพนื ทเี่ กาะ
+ ประเทศไทยเปน็ จดุ หมายท่นี ยิ มสาหรับเท่ยี วพักผอ่ น
และการทอ่ งเท่ยี วเชิงผจญภัย

+ หนว่ ยงานภาครฐั มกี ารกาหนด
นโยบายสนับสนุนการท่องเท่ยี ว
- การพฒั นาพนื ที่ทอ่ งเท่ยี วหมูเ่ กาะ
ทะเลใตข้ าดการบรู ณาการ

การด้านอาหารในพืนท่หี มู่เกาะทะเล
และการเดินทางภายในเกาะ

35

2.3 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอก (SWOT Analysis)
ดา้ นการท่องเท่ยี วพน้ื ทเี่ กาะสมุย เกาะพะงัน เกาะเต่า และหมเู่ กาะอา่ งทอง

การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอก (SWOT Analysis) ด้านการท่องเที่ยว
แบ่งออกเป็น 3 เกาะ คือ เกาะสมุย เกาะพะงัน และเกาะเต่า เน่ืองจากสภาพแวดล้อมของแต่ละเกาะมีความโดดเด่น
ท่ีแตกต่างกันจึงสมควรท่ีจะมีการวิเคราะห์ที่แยกออกจากกัน โดยการวิเคราะห์ SWOT จะแบ่งออกเป็น จุดแข็ง
จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ท้ังนี้ เพ่ือให้เห็นถึงภาพรวมศักยภาพของพ้ืนที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวที่ชัดเจน
ยิ่งขึ้น คณะทางานจึงได้ทาการวิเคราะห์ จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ของเขตพัฒนาการท่องเที่ยว
หมู่เกาะทะเลใต้ โดยคานึงถึงปัจจยั ที่ส่งผลกระทบต่อทั้ง 3 เกาะ ท้ังในด้านการพัฒนาท่ีสามารถเกื้อกูลกันได้ หรือ
ผลกระทบท่สี ง่ ผลเสียหายตอ่ พ้ืนท่หี มเู่ กาะทะเลใต้

2.3.1 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอกด้านการท่องเที่ยว

(SWOT Analysis) ของเกาะสมุย

ตารางท่ี 2.5 SWOT Analysis ของเกาะสมยุ

จุดแข็ง จดุ ออ่ น

- แหล่งทอ่ งเท่ยี วและกจิ กรรมการทอ่ งเที่ยวมคี วาม - สัมปทานสนามบนิ ของ Bangkok Airways ทาให้

หลากหลาย การเดินทางมคี า่ ใชจ้ า่ ยสงู

- พ้นื ทห่ี นา้ หาดของเกาะสมุยสว่ นใหญ่ถูกพฒั นาให้ - ขยะท่เี พ่ิมมากขึน้ จากจานวนนกั ท่องเทยี่ วทเี่ พ่มิ

เป็นรสี อร์ท ซึง่ เปรียบเสมือนหาดส่วนตวั ของลกู ค้า มากขึน้

ของโรงแรม เปน็ การตอบสนองความต้องการของ - ระบบส่อื ความหมายรอบเกาะที่ยังไมช่ ัดเจนพอ
นักท่องเท่ยี วตา่ งชาติ - ผ้ปู ระกอบการประมาณครง่ึ หน่ึงไมใ่ ช่คนทอ้ งถิน่
- การมเี ทศบาลเพยี งแห่งเดียวทาใหก้ าร - รถ Taxi ยงั ไม่ได้มาตรฐานในเรื่องของราคาและ

ประสานงานเปน็ ไปได้ง่าย ปญั หาการไมเ่ ปดิ มเิ ตอร์
- ทางเลอื กในการเดนิ ทางเข้าสเู่ กาะมีความ - ยงั ไมม่ รี ะบบจดั การทีด่ ีสาหรับเรือตา่ งๆ ทเี่ ขา้
หลากหลาย เช่น เรอื เฟอรร์ ่ี เรือสาราญ และ เทยี บทา่ ทาให้การสัญจรทางเรอื มีความลา่ ช้า

สนามบินนานาชาติ - การแขง่ ขันเชิงราคาส่งผลให้ผปู้ ระกอบการสญู เสีย
- เปน็ ประตูสูก่ ารท่องเทย่ี วของเกาะในบรเิ วณ รายได้ มมี าตรฐานการบริการทล่ี ดลง และอาจ
โดยรอบ กอ่ ใหเ้ กิดการหลอกลวงนกั ท่องเท่ียวได้

- มีที่พกั ให้เลือกในทุกระดับราคาตง้ั แต่ Hostel - ไม่มีบริเวณชายหาดสาธารณะ เนอื่ งจากโรงแรม
จนถงึ โรงแรมห้าดาว ตามชายหาดใชเ้ ป็นทส่ี ่วนบุคคล

โอกาส อุปสรรค

- โครงการสนามบินท่ีเกาะพะงันอาจชว่ ยขยายตลาด - การจดั แพคเกจทัวร์มายังเกาะสมุยโดยบรษิ ทั นา

นกั ท่องเที่ยวในกลุ่มพนื้ ท่หี มู่เกาะทะเลใต้ เท่ยี วในตา่ งประเทศ ทาใหผ้ ู้ประกอบการทอ้ งถ่นิ

- มีโครงการพัฒนาเกาะสมยุ มากมายท่ีจะเสรมิ การ สญู เสยี รายไดบ้ างส่วนโดยเฉพาะค่าที่พัก
รองรบั นักท่องเทยี่ วในอนาคต เชน่ โครงการเพม่ิ สาย - บรษิ ัททัวร์ท่ีมาจากภายนอกเกาะสมยุ บางส่วน

ไมม่ ีความเขา้ ใจในเร่อื งของการอนุรักษ์สงิ่ แวดลอ้ ม

เขตพฒั นาการท่องเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้ 36

เคเบิล้ นาไฟฟา้ (115 kV) การสรา้ งท่าเรือน้าลึก จึงทาใหข้ าดการกาชับนกั ท่องเทย่ี วในเรือ่ งกฏ
และการสร้างท่าเรือส่วนตวั หรอื Marina ระเบียบ และขอ้ หา้ มต่างๆ จนเกดิ การทาลาย
- นักทอ่ งเที่ยวทม่ี ากับเรอื สาราญสว่ นใหญ่เป็นกล่มุ สถานทที่ ่องเที่ยวโดยไมร่ ้ตู วั เช่น การจับปลาและ
นกั ทอ่ งเท่ยี วทม่ี ีอายุ 40 ปีขน้ึ ไป ซ่ึงมีกาลงั ซื้อสูง ปะการงั ขณะดานา้
และชอบความสะดวกสบาย

(ทม่ี า: การวิเคราะหโ์ ดยคณะทางาน 2561)

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 37

2.3.2 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอกด้านการท่องเที่ยว
(SWOT Analysis) ของเกาะพะงัน

ตารางที่ 2.6 SWOT Analysis ของเกาะพะงัน

จุดแขง็ จดุ อ่อน

- มีกจิ กรรมการท่องเท่ียวทหี่ ลากหลาย ทั้งการเดนิ ป่า - มเี ทศบาลบรหิ ารจัดการแยกกันถึง 3 เทศบาล ซ่ึง

นา้ ตก อา่ วและชายหาด การเลน่ โยคะ กิจกรรมตก บางครงั้ มีการดาเนนิ นโยบายคนละดา้ น ทาใหไ้ ม่เกดิ

ปลา ไดหมึก รวมถึงกิจกรรมฟูลมนู ปารต์ ที้ ่ีมีชอื่ เสียง การเชื่อมโยง

เปน็ ทีร่ ูจ้ ักไปทว่ั โลก - ไมม่ ีการประชาสัมพนั ธ์เกี่ยวกับจดุ ท่องเทยี่ วอืน่ ๆ

- ธรรมชาติยงั ค่อนข้างสมบูรณ์ มีพ้ืนท่ีปา่ กวา่ ทาใหน้ ักท่องเท่ยี วรจู้ กั แต่ฟลู มูนปารต์ ้ี

30,000 ไร่ - ยังไมม่ ี Landmark และสญั ลกั ษณ์ของเกาะพะงนั

- มกี ารบรหิ ารจดั การเร่ืองความสะอาดและ ท่ีชัดเจน

ความปลอดภัยค่อนขา้ งดี - กิจกรรม เช่น ฟูลมูนปารต์ ้ี มีความเสีย่ งในการเกิด

- ชุมชนหาดริ้นมีความเข้มแข็งและตนื่ ตัวในการดแู ล ปญั หาตา่ งๆ เช่น ปัญหายาเสพติด ชงิ ทรพั ย์ ทารา้ ย

จัดการการท่องเท่ยี ว รา่ งกาย เหตุทะเลาะวิวาท

- มีเรือรบหลวงที่สามารถพัฒนาเปน็ จุดทอ่ งเที่ยวได้ - ไมม่ ีการควบคมุ ดูแลราคารถเชา่ และคา่ เสยี หาย

- พน้ื ทแ่ี ละผู้ประกอบการสว่ นใหญเ่ ป็นของคนทอ้ งถ่นิ ที่เป็นมาตรฐาน จึงเกิดการเอาเปรยี บนักท่องเท่ียว

โอกาส อุปสรรค

- แนวโน้มการเตบิ โตของนักท่องเท่ียวทสี่ นใจเรื่อง - เร่มิ มีการลงทนุ ของผ้ปู ระกอบการชาวรสั เซยี

สุขภาพและโยคะ รวมถงึ กล่มุ นกั ทอ่ งเทีย่ วทรี่ ัก มากขึ้น ทาให้ผู้ประกอบการท้องถ่นิ ต้องเผชิญกับ

ธรรมชาติ การแขง่ ขัน ทร่ี ุนแรงขึน้

- การกอ่ สรา้ งเขื่อนใต้ดนิ เพอื่ กักเก็บนา้ และโครงการ - จานวนนักทอ่ งเที่ยวที่มากขึ้นอาจทาใหเ้ กิดการ

ตอ่ สายเคเบิลไฟฟา้ จะสร้างความพรอ้ มในการรองรบั รกุ รานพ้นื ทสี่ าธารณะ การทาลายธรรมชาตแิ ละ

นกั ทอ่ งเทยี่ วมากขึน้ การขายท่ีดินใหแ้ ก่ผปู้ ระกอบการต่างชาติ

- การศึกษาความเปน็ ไปได้ในการก่อสร้างสนามบนิ ท่ี

เกาะพะงนั ซง่ึ หากสาเรจ็ จะทาใหน้ ักท่องเที่ยว

เดินทางเข้าถงึ เกาะพะงันได้งา่ ยข้นึ

- อาชพี ของชมุ ชน เช่น การเกษตรอนิ ทรยี ์และ

การประมง การทาผา้ มดั ย้อม สามารถพัฒนาเปน็

กิจกรรมท่องเท่ยี วได้

(ท่ีมา: การวิเคราะห์โดยคณะทางาน 2561)

เขตพฒั นาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 38

2.3.3 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอกด้านการท่องเท่ียว
(SWOT Analysis) ของเกาะเต่า

ตารางที่ 2.7 SWOT Analysis ของเกาะเตา่

จดุ แขง็ จดุ ออ่ น

- ทรัพยากรทางทะเลค่อนข้างสมบูรณ์ ทง้ั ปะการัง - ระบบสาธารณปู โภค โครงสร้างพ้นื ฐาน เชน่

และความหลากหลายของสง่ิ มีชีวติ ท่สี วยติดอันดับโลก นา้ ประปา ไฟฟ้า ถนน ยงั คงต้องพฒั นาปรับปรงุ

- ชมุ ชนและผู้นาชมุ ชนเกาะเตา่ มคี วามเขม้ แขง็ มาก เพม่ิ เติมภายใต้กรอบความเป็นมติ รตอ่ สิ่งแวดล้อม

มีการร่างข้อตกลงสญั ญาประชาคมเพ่ือพัฒนาการ - กจิ กรรมธรุ กจิ การทอ่ งเทย่ี วเติบโตโดยขาดการ

ท่องเท่ยี วและอนุรักษ์เกาะเต่าร่วมกนั รวมถงึ กตกิ า บริหารจัดการ ทาให้ยงั ไม่มีการส่งเสรมิ การให้ความรู้

ชุมชนเพื่อควบคุมความสงบเรียบร้อยและความ ความเข้าใจในดา้ นการบรหิ ารจดั การ การตลาด การ

ปลอดภยั และการเอาเปรียบนักท่องเทยี่ ว พฒั นามาตรฐานและบรกิ าร เพ่ือให้ธรุ กิจของท้องถิ่น

- เป็นแหลง่ เรียนดาน้าท่ไี ด้รบั ความนิยมของโลก มคี วามเข้มแข็ง เป็นมติ รกับสิ่งแวดลอ้ ม เกดิ ความ

เนื่องจากราคาไมแ่ พงและสภาพท้องทะเลเหมาะสม ยั่งยืน และสามารถแขง่ ขันกบั กล่มุ ทนุ ได้

สาหรับผเู้ ริ่มต้นการดาน้า - เกาะเตา่ ยงั ไม่มโี รงพยาบาลสาหรับการดแู ลผู้ป่วย

- กิจกรรมเปิดโลกใต้ทะเลเกาะเต่ามีการจัดกิจกรรม และผู้ได้รับบาดเจ็บสาหัส คือ จาเป็นต้องส่งไปที่

อย่างต่อเนอ่ื งทกุ ปี และเปน็ กิจกรรมท่มี ชี ่ือเสียง เกาะสมยุ หรือ แผน่ ดนิ ใหญ่ทุกครง้ั ซึ่งทาใหผ้ ้คู นบน

- แนวโน้มการเติบโตของการท่องเท่ยี วเชิงอนรุ ักษ์ เกาะมีภาระค่าใชจ้ ่ายสูง และในกรณที ผ่ี ู้ท่ตี ้องการ

โดยเฉพาะกิจกรรมดานา้ ต้ืนและดาน้าลึกได้รับความ ได้รับการรักษาพยาบาลเป็นนักท่องเท่ียว ภาระ

นิยมอย่างต่อเน่ือง คา่ ใช้จา่ ยในการไปโรงพยาบาลจะเปน็ ของภาครัฐ

- การสร้างสนามบินท่ีเกาะพะงัน จะส่งผลให้การ - ระบบขนสง่ โดยสารสาธารณะบนเกาะเต่ายังไม่

เดินทางมายังเกาะเตา่ สะดวกย่ิงขึน้ ถกู ต้องตามกฎระเบียบของกรมการขนสง่ ทางบก

เน่อื งจากความยงุ่ ยากในการปฏบิ ัติตามกฎระเบียบ

และลกั ษณะความเหมาะสมของพน้ื ท่สี ง่ ผลใหร้ าคา

ค่าโดยสารคอ่ นขา้ งสงู

- บริการรถเช่ายงั ไม่มีราคาค่าซอ่ มที่เปน็ มาตรฐานใน

กรณีทร่ี ถเช่าได้รบั ความเสียหาย

- นกั ทอ่ งเท่ียวไม่ทราบเกีย่ วกับข้อควรปฏบิ ัติและ

ทาลายทรัพยากรทางทะเลและสิง่ แวดลอ้ ม

- กิจกรรมประมงลากอวนและการทอดสมอ ทาให้

สัตวน์ า้ จานวนมากและปะการงั ถูกทาลาย

- การเติบโตของการท่องเท่ียวอาจดึงดูดให้นักลงทุน

เขา้ มาประกอบธรุ กิจมากขึ้น จึงอาจทาให้คนท้องถ่ิน

ได้เป็นเจ้าของธุรกจิ นอ้ ยลง

(ที่มา: การวเิ คราะห์โดยคณะทางาน 2561)

เขตพัฒนาการท่องเทยี่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 39

2.3.4 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอกด้านการท่องเท่ียว
(SWOT Analysis) ของหมูเ่ กาะอ่างทอง

ตารางที่ 2.8 SWOT Analysis ของหมู่เกาะอ่างทอง

จดุ แขง็ จุดอ่อน

- การเป็นอุทยานแห่งชาติทาให้การประสานงาน - ขยะท่ีเพิ่มมากข้ึนจากจานวนนักท่องเที่ยวท่ีเพิ่มมาก

และการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติเป็นไป ขึ้น

โดยง่าย - ยังไม่มี Landmark และสัญลักษณ์ของหมู่เกาะ

- มีการบริหารจัดการเรื่องความสะอาดและความ อ่างทองท่ีชัดเจน

ปลอดภยั คอ่ นขา้ งดี - การเดนิ ทางเข้าสูห่ มเู่ กาะอา่ งทองยังค่อนขา้ งลาบาก

- ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นท่ีหมู่เกาะอ่างทองมี - ระบบส่ือความหมายยังไม่ชัดเจนสาหรับนักท่องเที่ยว

ความสวยงามและอดุ มสมบูรณ์ โดยเฉพาะนักท่องเท่ียวท่ีไม่เข้าใจภาษาไทยและ

ภาษาองั กฤษ

- การเดินทางไปท่องเที่ยวหมู่เกาะอ่างทองทาได้ยาก

และมคี ่าใชจ้ า่ ยสงู

โอกาส อปุ สรรค

- แนวโน้มการเติบโตของการท่องเท่ียวเชิงอนุรักษ์ท่ี - จานวนนักท่องเท่ียวที่เพิ่มมากข้ึน อาจทาให้เกิดการ

ได้รับความนิยมเพิ่มข้นึ อยา่ งตอ่ เน่อื ง รกุ รานพนื้ ทส่ี าธารณะ และการทาลายธรรมชาติ

- นักท่องเที่ยวไม่ทราบเก่ียวกับข้อควรปฏิบัติในการ

ทอ่ งเท่ยี วในพน้ื ท่ีอุทยานแห่งชาตหิ มเู่ กาะอ่างทอง

(ที่มา: การวเิ คราะหโ์ ดยคณะทางาน 2561)

เขตพฒั นาการท่องเท่ียวหมู่เกาะทะเลใต้ 40

2.3.5 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอกด้านการท่องเที่ยว
(SWOT Analysis) ของเขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วหมูเ่ กาะทะเลใต้

ตารางท่ี 2.9 SWOT Analysis ของเขตพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้

จดุ แข็ง จดุ อ่อน

S1 – กิจกรรมการท่องเท่ียวมีความหลากหลาย และมี W1 – การเดินทางสหู่ มู่เกาะทะเลใต้มีค่าใชจ้ า่ ย

ชื่อเสยี งเปน็ ทีร่ ู้จักในระดับสากล ค่อนข้างสูง

S2 – ธรรมชาติมคี วามสวยงาม สมบูรณ์ และไดร้ ับ W2 – แหล่งทอ่ งเท่ยี วท่ีไดร้ บั ความนยิ มมีการกระจกุ

ความนิยมมากในหมูน่ ักท่องเที่ยวทัง้ ชาวไทย และ ตวั ขาดการประชาสมั พันธ์ถึงแหลง่ ท่องเที่ยวอ่ืนๆ

ชาวต่างชาติ W3 – ระบบสาธารณูปโภค และโครงสรา้ งพน้ื ฐาน

S3 – เกาะเต่าและเกาสมยุ ได้รบั การจัดอนั ดับให้เป็น ยงั ไม่พรอ้ มรองรับการขยายตัวของนักท่องเท่ยี ว

แหล่งดาน้าอนั ดบั 1 และเกาะท่ดี ที ี่สดุ อันดับ 3 ใน W4 – ระบบส่ือความหมายรอบเกาะยังไม่ชดั เจนพอ

เอเชยี ตามลาดับ W5 – ขาดระบบจัดการท่ดี สี าหรบั เรือต่างๆ ที่เขา้ เทียบ

S4 – มีโรงแรม ท่พี ัก ร้านอาหาร และสถานบริการ W6 – แต่ละเกาะยังขาดเอกลักษณด์ ้านการ

ต่างๆ ทม่ี ีมาตรฐาน และเพียงพอต่อการขยายตัว ทอ่ งเทย่ี วทชี่ ัดเจน

ของนักท่องเท่ยี ว W7 – การให้บริการรถโดยสารสาธารณะภายใน

S5 – มีแหลง่ เรียนดานา้ ท่ีไดร้ ับความนิยมของโลก พืน้ ท่ยี งั ไมม่ ีมาตรฐาน มีการหลอกลวงนกั ท่องเท่ียว

S6 – มเี รอื รบหลวงท่ีสามารถพัฒนาเป็นจุด W8 – บรกิ ารรถเชา่ ยังไม่มีคา่ ซอ่ มท่ีเป็นมาตรฐาน

ท่องเท่ียวได้ W9 – มปี ญั หาคดอี าชญากรรมอยู่บ่อยครงั้

W10 – ผู้ประกอบการธุรกจิ กวา่ คร่ึงเป็นผู้ประกอบ

การต่างชาตทิ าให้ผูป้ ระกอบการชุมชนเสยี รายได้

W11 – ปัญหาขยะ มลภาวะและความเสยี หายของ

ทรพั ยากรธรรมชาตจิ ากการเพิ่มขนึ้ ของนกั ทอ่ งเทยี่ ว

และการขาดการประชาสัมพันธใ์ ห้นกั ท่องเท่ยี วชว่ ยกนั

อนรุ ักษส์ ่ิงแวดล้อม

W12 – สถานพยาบาลในพ้นื ท่เี กาะเตา่ มีไมเ่ พยี งพอ

W13 – การพัฒนาด้านการท่องเท่ียวของหมู่เกาะทะเล

ใต้ขาดการบูรณาการทาใหส้ ูญเสียผลประโยชนร์ ่วม

W14 – บคุ ลากรขาดศักยภาพท่ีจาเป็นต่อการ
สนับสนนุ อตุ สาหกรรมการท่องเท่ยี วภายในพ้ืนที่

เขตพัฒนาการท่องเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 41

โอกาส อุปสรรค

O1 – นักทอ่ งเทย่ี วท่เี พิ่มมากข้นึ จากการเปิดเสรี T1 – ผูป้ ระกอบการชาวตา่ งชาตนิ ยิ มเข้ามาลงทนุ มากขึ้น

AEC และการขยายตัวทางเศรษฐกิจของโลกและ ทาให้ผู้ประกอบการในพื้นท่ีสูญเสียรายได้และอาจทาให้

ของกลุ่มประเทศ BRICS มาตรฐานการบรกิ ารลดลง

O2 – เทคโนโลยมี บี ทบาทสง่ เสรมิ การท่องเที่ยวมาก T2 – นักท่องเที่ยวมึความกังวลต่อสถานการณ์ความ

ข้ึน ปลอดภัยในพน้ื ที่มากขนึ้

O3 – โครงการการสร้างสนามบนิ ทเี่ กาะพะงนั จะ T3 – จานวนนักท่องเที่ยวท่ีเพิ่มขึ้นอาจทาให้เกิดการ

ชว่ ยอานวยความสะดวกใหน้ ักทอ่ งเทีย่ วเข้ามา รกุ รานพื้นท่ีสาธารณะ

เพ่มิ ข้ึน T4 –นักท่องเที่ยวขาดความเข้าใจในสิ่งพึงปฏิบัติในการ

O4 –การดานา้ และการท่องเทย่ี วตามหมู่เกาะไดร้ ับ มาทอ่ งเทีย่ ว

ความนิยมเพ่ิมข้ึน T5 – กิจกรรมการทาประมงทาให้สตั ว์น้าจานวนมากและ

O5 – แนวโน้มการเติบโตของนกั ทอ่ งเที่ยวท่มี ีกาลงั ปะการงั ถกู ทาลาย

ซอ้ื สงู ได้แก่ นกั ท่องเทย่ี วทมี่ ากับเรือสาราญ

นกั ท่องเทยี่ วสูงอายุ และนกั ท่องเทีย่ วกลุ่มชอบ

ผจญภยั

O6 – การสรา้ งเขอ่ื นใต้ดินเพื่อกกั เก็บน้าและโครงการ

ต่อสายเคเบิลไฟฟ้า

O7 – อาชพี ของชุมชนสามารถพัฒนาเป็นกจิ กรรม

ท่องเทยี่ วได้

O8 –การเติบโตของนักท่องเที่ยวกลมุ่ สุขภาพ และ

กลุ่มรักธรรมชาติ

O9 – นโยบายสนบั สนนุ การประกาศเขตพฒั นา

การท่องเทยี่ ว

(ท่มี า: การวเิ คราะห์โดยคณะทางาน 2561)

เขตพฒั นาการท่องเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้ 42

ส่วนที่ 3

ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นา
และแผนปฏบิ ัติการพฒั นาการท่องเที่ยว
ภายในเขตพัฒนาการท่องเทย่ี วหมู่เกาะทะเลใต้

3.1 วิสัยทศั น์ พันธกิจ วัตถุประสงค์ ยทุ ธศาสตร์ และกลยทุ ธ์

การท่องเทยี่ วของหมู่เกาะทะเลใต้ มีการพฒั นาและเติบโตอย่างต่อเนื่องจากจานวนนักท่องเทย่ี วท่ีเพ่ิมขึ้น
การขยายตัวของรายได้จากการท่องเท่ียว ขีดความสามารถด้านการแข่งขันอยู่ในอันดับดีข้ึน และแหล่งท่องเที่ยว
ที่ได้รับความนิยมอยู่ในอันดับต้นๆของโลก อย่างไรก็ตามหมู่เกาะทะเลใต้ ท่ีมีพื้นท่ีประกอบด้วย เกาะสมุย เก่าะ
พะงัน เกาะเต้า และหมู่เกาะอ่างทอง ยังคงประสบปัญหาด้านความยั่งยืนของทรัพยากรท่องเท่ียว ปัญหา
ภาพลักษณ์ด้านความปลอดภัย ความสะอาดถูกสุขอนามัยของแหล่งท่องเท่ียว มาตรฐานการให้บริการของธุรกิจ
ท่องเที่ยว การกระจุกตัวของนักท่องเที่ยว การส่งเสริมและพัฒนาท่องเที่ยวชุมชนให้ได้มาตรฐาน รองรับ
การท่องเที่ยวที่เปน็ กระแสหลัก กระจายรายได้ไปสู่ประชาชนในชุมชน

การกาหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาการท่องเที่ยวของหมู่เกาะทะเลใต้ คานึงถึงค่านิยมหลักของ
การท่องเท่ียวของประเทศ เน้นคนเป็นศูนย์กลางในการพัฒนา ให้ความสาคัญต่อความย่ังยืนของทรัพยากร
ท่องเทีย่ วและนกั ท่องเท่ียว โดยมีนโยบายในการจดั ทาแผนการพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วของหมู่เกาะทะเลใต้

1) ยึดยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี แผนแมบ่ ท แผนปฎิรูปประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติ ฉบบั ที่ 12
รวมท้ังแผนรายสาขา/เฉพาะด้านต่างๆ ท่ีผ่านความเห็นชอบจาก ครม. แล้ว และข้อส่ังการของ
นายกรฐั มนตรี

2) ให้ความสาคัญกับแผนพัฒนาภาค กลุ่มจังหวัด /จังหวัด เพ่ืเป็นแผนชี้นาการพัฒนาในภาพรวมของ
พน้ื ท่ี อันจะกอ่ ใหเ้ กิดประโยชน์ตอ่ ประชาชนได้อยา่ งทั่วถึง

3) การจดั ทาแผนฯ ใช้กระบวนการมสี ่วนรวมของทุกภาคส่วน

4) การขับเคลื่อนประเด็นการพัฒนา มงุ่ เน้นการทางานแบบเครือขา่ ยรว่ มกันทุกภาคสว่ นทัว้ ภาคราชการ
เอกชน ประชาสังคมหรือประชารัฐ และชุมชน

เขตพฒั นาการทอ่ งเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 43

ตารางท่ี 3.1 ความเชื่อมโยงระหวา่ งนโยบาย และแผนยุทธศาสตร์ในระดับต่างๆ

ท่ี นโยบาย/แผน ประเด็นยทุ ธศาสตร์

1 ยุทธศาสตรช์ าติ ระยะ 20 ปี พัฒนาประเทศให้มีความสามารถในการแข่งขันสูง มีรายได้
(พ.ศ. 2561 – 2580) สูงอยู่ในกล่มุ ประเทศทพ่ี ัฒนาแล้ว คนไทยมีความสุข อยดู่ ีดนิ

ดี สังคมมีความมั่นคง

2 แผนพฒั นาเศรษฐกิจแลสงั คมแหง่ ชาติ การสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจและการแข่งขันได้อย่าง

ฉบบั ท่ี 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) ยั่งยนื

3 แผนยทุ ธศาสตร์การท่องเทย่ี วอาเซยี น ผลกั ดันการบรู ณาการของอาเซียนในทุกมิติอย่างสมบูรณ์โดย

(พ.ศ. 2559 - 2568) มุ่งพัฒนาการตลาด มาตรฐานคุณภาพ ทรัพยากรมนุษย์

ความเชื่อมต่อการลงทุนและการอนุรักษ์แหล่งท่องเท่ียวทาง

ธรรมชาตแิ ละวัฒนธรรมระหว่างประเทศในภมู ภิ าค

4 แผนยทุ ธศาสตร์การพัฒนาภาคบริการ ยุทธศาสตร์ที่ 4 การพัฒนาธุรกิจบริการให้เป็นแหล่งสร้าง

ของประเทศไทย รายได้และพัฒนาคุณภาพชีวิวิตของประชาชนและชุมชนใน
ทอ้ งถิ่น

5 แผนพัฒนาการท่องเทีย่ วแหง่ ชาติ ฉบับ ยุทธศาสตร์ที่ 1 การพัฒนาคุณภาพแหล่งท่องเที่ยว สินค้า

ที่ 2 (พ.ศ. 2560 – 2564) และการบรกิ าร ดา้ นการทอ่ งเท่ียวใหเ้ กดิ ความสมดุล

ยุทธศาสตร์ท่ี 2 การพัฒนาโครงสร้างพ้ืนฐานและสิ่งอานวย

ความสะดวก เพ่ือรองรับการขยายตัวของอุตสหกรรม
ทอ่ งเทย่ี ว
ยุทธศาสตร์ที่ 3 การพัฒนาบุคลากรด้านการท่องเท่ียว และ

สนับสนุนการมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาการ
ท่องเทยี่ ว

6 แผนยทุ ธศาสตรก์ ระทรวงการท่องเท่ียว ยุทธศาสตร์ที่ 1 การพัฒนาสินค้าและบริการด้านการ
และกีฬา ฉบบั ที่ 4 (พ.ศ. 2560 – ท่องเท่ียว
2564)

7 แผนยทุ ธศาสตรก์ ารพัฒนาการ ยุทธศาสตร์ที่ 1 การพัฒนาคุณภาพ มาตรฐานสินค้าและ

ทอ่ งเท่ยี ว กรมการทอ่ งเท่ยี ว พ.ศ.2557 บรกิ าร ดา้ นการท่องเที่ยว

- 2560 ยุทธศาสตร์ท่ี 2 การพัฒนาการบริหารจัดการด้านการ

ท่องเทีย่ ว

ยุทศาสตร์ท่ี 3 การเสริมสร้างเครือข่ายและพันธมิตรกับ
ประเทศอาเซียนและนานาชาติ เพื่อเชื่อมโยงให้เกิดการ
พฒั นาการทอ่ งเท่ียวอย่างย่งั ยืน

8 ยุทธศาสตร์การพัฒนาธุรกิจ ท่องเท่ียว ยุทธศาสตรท่ี 2 ฟนฟูและพัฒนาสถานที่ท่องเท่ียว รวมถึง

หอการคา้ ไทย ยกระดับคุณภาพสงิ่ อานวยความสะดวกทางการทอ่ งเท่ยี ว

9 ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาภาคใต้ ยทุ ธศาสตรท่ี 4 เพม่ิ ศกั ยภาพการบริการด้านการท่องเทยี่ ว

เขตพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 44

ที่ นโยบาย/แผน ประเด็นยุทธศาสตร์

10 ยุทธศาสตร์การพัฒนากลุ่มจังหวัด ยุทธศาสตรท่ี 2 พัฒนาสู่การเป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวระดับ

ภาคใต้ ั่งอ่าวไทย นานาชาติ

11 ยุทธศาสตรก์ ารพฒั นาจังหวดั ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 2 การส่งเสรมิ การทอ่ งเท่ยี วอยา่ งยั่งยืน
สรุ าษฎร์ธานี
ให้กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาเป็นหน่วยงานหลัก ร่วมกับ
12 ขอ้ ส่งั การของนายกรัฐมนตรี หน่วยงานที่เก่ียวข้อง จัดทาข้อมูลเกี่ยวกับการท่องเท่ียวในแต่
ละภูมิภาคให้ครอบคลุมทุกด้าน ท้ังแหล่งท่องเท่ียว กิจกรรม
การท่องเท่ียว ท่ีพัก ร้านอาหาร การรักษาความปลอดภัย
ประชาสัมพันธ์ผ่านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อสร้าง
การรับรู้และความเข้าใจกับนักท่องเที่ยว และประชาชนทั่วไป
เพอ่ื นาไปสู่การทอ่ งเที่ยวที่ยงั่ ยนื

เขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วหมู่เกาะทะเลใต้ 45

จากผลการประชุมในท้ัง 4 พ้ืนท่ี การประชุมเพ่ือแลกเปลี่ยน เรียนรู้ และการ ถอดบทเรียนจากการดาเนินงาน
ของเขตพัฒนาการท่องเที่ยวทั้ง 8 เขต และการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อนาเสนอข้อมูลท่ีเป็นปัจจัยภายในและ
ภายนอก แผนและนโยบายทีเ่ กีย่ วข้อง ทาการวิเคราะห์เพ่ือกาหนดวิสยั ทศั น์ พันธกจิ เป้าประสงค์ และยทุ ธศาสตร์
และกลยทุ ธ์ แผนปฏิบัตกิ ารพฒั นาการทอ่ งเท่ียว หมู่เกาะทะเลใต้ โดยมีรายละเอยี ดดงั น้ี

3.1.1 วสิ ยั ทัศน์

“หมู่เกาะทอ่ งเทย่ี วสเี ขยี วต้นแบบระดบั โลก”

คานิยามวสิ ัยทัศน์: แนวทางสาคัญในการพฒั นาคลัสเตอร์นี้ คอื การอนุรกั ษแ์ ละฟนื้ ฟูทรัพยากรธรรมชาติ
ส่ิงแวดล้อมและการดารงไว้ซ่ึงวิถชี ีวติ ของผู้คนท้องถิ่น ซ่ึงหมู่เกาะทะเลใต้จะมีทิศทางการพัฒนาส่กู ารเป็นต้นแบบ
หมู่เกาะที่ไร้มลพิษ ทั้งบนเกาะ ชายฝั่ง ในน้า ในอากาศ รวมท้ัง อาหาร เพื่อความย่ังยืนและความเป็นอยู่ที่ดี
โดยเน้นการเสริมสร้างและรักษาสุขภาพให้กับนักท่องเท่ียวทุกเพศ ทุกวัย เป็นแบบอย่างในการสร้างจุดหมาย
ปลายทางสาหรับการพานักเป็นระยะเวลานาน (Long-stay) เพ่ือคุณภาพชีวิตท่ียืนยาว และเป็นแบบอย่างในการพัฒนา
การท่องเท่ียวที่ยัง่ ยนื ใหแ้ ก่คลสั เตอร์การท่องเทยี่ วอ่ืนๆ ของประเทศไทย รวมถึงเป็นตัวอย่างที่ดีของการท่องเทย่ี ว
สีเขียวอยา่ งยั่งยนื ในระดบั สากล

1) หมู่เกาะท่องเที่ยวสีเขียว เน่ืองด้วยพ้ืนท่ีหมู่เกาะทะเลใต้มีทรัพยากรธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์และ
สวยงาม สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวได้เป็นอย่างดี การพัฒนาการท่องเท่ียวภายในพื้นที่หมู่เกาะทะเลใต้ จึงต้อง
มุ่งเน้นการพัฒนาไปในทิศทางของการท่องเท่ียวสีเขียว โดยการอนุรักษ์และฟื้นฟูแหล่งท่องเท่ียวที่เสี่ยงต่อการ
ถูกทาลาย และเน้นการฟ้ืนฟูทรัพยากรการท่องเที่ยวท่ีเส่ือมโทรม การบริหารความสามารถในการรองรับ
นักท่องเที่ยว และการปลูกฝังจิตสานึกความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม รวมท้ัง ส่งเสริมความยั่งยืนของวัฒนธรรม
และวถิ ีชวี ติ ชุมชนโดยการเชดิ ชูและรกั ษาไว้ซง่ึ เอกลักษณข์ องไทย คุณค่าดั้งเดิม และภูมิปญั ญาท้องถ่นิ

2) ต้นแบบระดับโลก หมู่เกาะทะเลใต้เป็นแหล่งท่องเท่ียวสีเขียวท่ีเป็นท่ีรู้จักและยอมรับในระดับสากล
เป็นจุดหมายปลายทางของนักท่องเท่ียวที่ต้องการท่องเท่ียวสีเขียว และเป็นแบบอย่างในการพัฒนาการท่องเท่ียว
ท่ยี ัง่ ยนื ให้แก่คลัสเตอร์การท่องเท่ยี วอื่นๆ ของประเทศไทยและเป็นตวั อย่างท่ดี ีของการท่องเที่ยวสเี ขียวอย่างย่ังยืน
ในระดับโลก

ดังน้ันเพื่อให้สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ด้านการท่องเท่ียวสีเขียว อย่างย่ังยืน หมู่เกาะทะเลใต้จาเป็นจะต้อง
มีการจัดการด้านส่ิงแวดล้อมอย่างจริงจัง โดยผ่านแนวความคิดด้านส่ิงแวดล้อม 7 ด้าน (7 Green Concepts)
ตามการทอ่ งเท่ยี วแห่งประเทศไทย ได้แก่

 Green Heart เริ่มต้นที่ความใส่ใจ หัวใจที่รักธรรมชาติ ตระหนักถึงคุณค่าของสิ่งแวดล้อม เช่น เป็นเกาะ
ปลอดสารพษิ ควบคุมอาหารทม่ี าจากภายนอกเกาะ และการปลูกพชื ผกั ผลไมป้ ลอดสารพิษ บนเกาะ

 Green Activity กิจกรรมท่ีให้ความสนกุ สนาน เพลิดเพลิน และเปน็ มติ รตอ่ สงิ่ แวดลอ้ ม
 Green Community "เที่ยวอย่างรู้ค่า รักษาเอกลักษณ์ชุมชน" ชุมชนมีการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมไปกับ

การท่องเที่ยว เช่น มกี ารใชว้ ัสดรุ ไี ซเคิลได้ ทดแทนการใชโ้ ฟมหรอื พลาสตกิ
 Green Logistics การเดินทางที่เน้นการประหยัดพลังงาน การใช้พลังงานทดแทน และช่วยรักษา

สิ่งแวดลอ้ ม

เขตพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วหมู่เกาะทะเลใต้ 46

 Green Services รูปแบบการให้บริการที่ควบคู่ไปกับการดาเนินการรักษาส่ิงแวดล้อม เช่น การบริหาร
จดั การนา้ เสยี จากอุตสาหกรรมโรงแรมและท่พี กั

 Green Attraction แหล่งท่องเที่ยวที่มีการบริหารจัดการอย่างย่ังยืน โดยเฉพาะการปกป้องรักษา
สง่ิ แวดลอ้ ม

 Green Plus ความรับผิดชอบต่อสังคมและส่ิงแวดล้อม เพื่อร่วมมือในการปกป้องรักษาและฟ้ืนฟู
สิ่งแวดลอ้ ม

เขตพฒั นาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้ 47