The Recitation of Tripitaka

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๙๖

อตถฺ ิ อาสโว อตฺถิ โน อาสโว
สงั ขารขนั ธเ ปน อาสวะ เปนโนอาสวะ
อตถฺ ิ สาสโว อตถฺ ิ อนาสโว
สงั ขารขนั ธเปน สาสวะ เปนอนาสวะ
อตถฺ ิ อาสวสมฺปยุตฺโต อตฺถิ อาสววปิ ปฺ ยุตโฺ ต
สงั ขารขันธเปนอาสวสัมปยุต เปนอาสววิปปยตุ
อตฺถิ อาสโว เจว สาสโว จ อตถฺ ิ สาสโว เจว โน จ อาสโว
สงั ขารขนั ธเปนอาสวสาสวะ เปน สาสวโนอาสวะ
อตฺถิ อาสโว เจว อาสวสมปฺ ยตุ ฺโต จ อตฺถิ อาสวสมปฺ ยุตโต เจว โน จ อาสโว
สงั ขารขนั ธเปนอาสวอาสวสัมปยตุ เปนอาสวสมั ปยุตตโนอาสวะ
อตฺถิ อาสววปิ ฺปยุตฺตสาสโว อตฺถิ อาสววปิ ปฺ ยุตฺตอนาสโว
สงั ขารขนั ธเปนอาสววปิ ปยตุ ตสาสวะ เปนอาสววปิ ปยตุ ตอนาสวะ
อตฺถิ สโฺ ญชนํ อตถฺ ิ โน สฺโณชนํ
สงั ขารขนั ธเ ปนสญั โญชนะ เปน โนสญั โญชนะ
อตฺถิ สโฺ ญชนโิ ย อตฺถิ อสฺโญชนโิ ย
สงั ขารขนั ธเปนสัญโญชนิยะ เปน อสญั โญชนยิ ะ
อตฺถิ สโฺ ญชนสมฺปยุตฺโต อตฺถิ สโฺ ญชนวิปฺปยุตฺโต
สงั ขารขนั ธเปนสัญโญชนสัมปยตุ เปน สญั โญชนวิปปยตุ
อตถฺ ิ สโฺ ญชนเฺ จว สฺโญชนโิ ย จ อตถฺ ิ สโฺ ญชนโิ ย เจว โน จ สฺโญชนํ
สงั ขารขันธเปน สญั โญชนสญั โญชนิยะ เปนสัญโญชนยิ โนสัญโญชนะ
อตฺถิ สโฺ ญชนเฺ จว สญโญชนสมฺปยุตฺโต จ
สงั ขารขันธเปน สญั โญชนสัญโญชนสมั ปยตุ
อตถฺ ิ สโฺ ญชนสมฺปยตุ ฺโต เจว โน จ สโฺ ญชนํ
เปน สัญโญชนสมั ปยุตตโนสญั โญชนะ
อตฺถิ สโฺ ญชนวปิ ฺปยตุ ฺตสโฺ ณชนโิ ย อตฺถิ สฺโญชนวปิ ปฺ ยุตตฺ อสฺโยชนิโย
สงั ขารขันธเปน สัญโญชนวปิ ปยตุ ต สญั โญชนยิ ะเปน สัญโญชนวิปปยุตตอสญั โญชนิยะ
อตถฺ ิ คนโฺ ถ อตถฺ ิ โน คนโฺ ถ
สงั ขารขันธเ ปนคนั ถะ เปน โนคันถะ
อตถฺ ิ คนถฺ นิโย อตฺถิ อคนฺถนิโย
สงั ขารขันธเปน คนั ถนิยะ เปน อคนั ถนยิ ะ

สถาบันวปิ สสนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๙๗

อตฺถิ คนถฺ สมปฺ ยตุ ฺโต อตถฺ ิ คนถฺ วปิ ปฺ ยตุ ฺโต
สงั ขารขนั ธเปน คันถสมั ปยตุ เปนคันถวิปปยตุ
อตถฺ ิ คนโฺ ถ เจว คนถฺ นโิ ย จ อตฺถิ คนถฺ นโิ ย เจว โน จ คนฺโถ
สงั ขารขนั ธเปนคนั ถคนั ธนิยะ เปนคันถนิยโนคนั ถะ
อตถฺ ิ คนโฺ ถ เจว คนถฺ สมฺปยตุ ฺโต จ อตถฺ ิ คนถฺ สมปฺ ยตุ โฺ ต เจว ใน จ คนฺโถ
สงั ขารขันธเปนคนั ถคนั ถสัมปยตุ เปน คนั ถสัมปยตุ ตโนคนั ถะ
อตถฺ ิ คนถฺ วปิ ปฺ ยุตฺตคนฺถนิโย อตถฺ ิ คนถฺ วปิ ปฺ ยตุ ฺตอคนฺถนโิ ย
สงั ขารขันธเปน คนั ถวปิ ปยตุ ตคันถนิยะ เปนคนั ถวปิ ปยตุ ตอคนั ถนยี ะ
อตฺถิ โอโฆ อตฺถิ โน โอโฆ
สงั ขารขันธเ ปน โอฆะ เปน โนโอฆะ
อตฺถิ โอฆนโิ ย อตฺถิ อโนฆนโิ ย
สงั ขารขนั ธเปนโอฆนยิ ะ เปนอโนฆนิยะ
อตถฺ ิ โอฆสมฺปยตุ ฺโต อตฺถิ โอฆวิปปฺ ยตุ ฺโต
สงั ขารขนั ธเปน โอฆสมั ปยตุ เปน โอฆวิปปยุต
อตฺถิ โอโฆ เจว โอฆนโิ ย จ อตฺถิ โอฆนิโย เจว โน จ โอโฆ
สงั ขารขันธเปน โอฆโอฆนิยะ เปนโอฆนยิ โนโอฆะ
อตถฺ ิ โอโฆ เจว โอฆสมฺปยุตฺโต จ อตฺถิ โอฆสมปฺ ยตุ ฺโต เจว โน จ โอโฆ
สงั ขารขนั ธเ ปนโอฆโอฆสมั ปยตุ เปนโอฆสมั ปยตุ ตโนโอฆะ
อตฺถิ โอฆวิปฺปยตุ ฺตโอฆนโิ ย อตถฺ ิ โอยวปิ ปฺ ยตุ ฺตอโนฆนิโย
สงั ขารขันธเ ปนโอฆวปิ ปยตุ ตโอมนยิ ะ เปนโอฆวิปปยุตตอโนฆนิยะ
อตถฺ ิ โยโค อตถฺ ิ โน โยโค
สงั ขารขนั ธเ ปน โยคะ เปน โนโยคะ
อตถฺ ิ โยคนโิ ย อตถฺ ิ อโยคนโิ ย
สงั ขารขันธเ ปนโยคนยิ ะ เปน อโยคนยิ ะ
อตถฺ ิ โยคสมปฺ ยตุ ฺโต อตฺถิ โยควปิ ฺปยตุ ฺโต
สงั ขารขนั ธเปน โยคสมั ปยุต เปน โยควปิ ปยุต
อตฺถิ โยโค เจว โยคนโิ ย จ อตฺถิ โยคนโิ ย เจว โน จ โยโค
สงั ขารขันธเปนโยคโยคนิยะ เปน โยคนยิ โนโยคะ
อตถฺ ิ โยโค เจว โยคสมปฺ ยุตฺโต จ อตถฺ ิ โยคสมฺปยตุ ฺโต เจว โน จ โยโค
สงั ขารขนั ธเปน โยคโยคสมั ปยุต เปน โยคสัมปยุตตโนโยคะ

สถาบันวปิ ส สนาธรุ ะ | มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๙๘

อตฺถิ โยควปิ ฺปยตุ ฺตโยคนิโย อตถฺ ิ โยควิปปฺ ยตุ ฺตอโยคนิโย
สงั ขารขันธเปน โยควปิ ปยตุ ตโยคนยิ ะ เปนโยควปิ ปยตุ ตอโยคนยิ ะ
อตฺถิ นวี รณํ อตถฺ ิ โน นวี รณํ
สงั ขารขนั ธเ ปน นีวรณะ เปนโนนวี รณะ
อตถฺ ิ นวี รณโิ ย อตฺถิ อนวี รณโิ ย
สงั ขารขันธเ ปน นิวรณยิ ะ เปนอนวิ รณิยะ
อตฺถิ นวี รณสมปฺ ยตุ ฺโต อตฺถิ นวี รณวปิ ปฺ ยุตฺโต
สงั ขารขนั ธเ ปน นีวรณสัมปยุต เปนนวี รณวิปปยตุ
อตถฺ ิ นวี รณเฺ จว นวี รณิโย อตฺถิ นวี รณิโย เจว โน จ นวี รณ
สงั ขารขันธเ ปน นีวรณนวี รณยิ ะ เปนนวี รณยิ โนนวี รณะ
อตถฺ ิ นวี รณเฺ จว นวี รณสมฺปยตุ ฺโต จ อตถฺ ิ นีวรณสมปฺ ยตุ ฺโต เจว โน จ นีวรณํ
สงั ขารขนั ธเปน นีวรณนวี รณสมั ปยุต เปนนวี รณสมั ปยตุ ตโนนีวรณะ
อตถฺ ิ นวี รณวิปปฺ ยตุ ฺตนีวรณิโย อตถฺ ิ นีวรณวปิ ปฺ ยุตตฺ อนวี รณิโย
สงั ขารขนั ธเปนนีวรณวิปปยตุ ตนีวรณยิ ะ เปน นวี รณวิปปยตุ ตอนีวรณยิ ะ
อตฺถิ ปรามาโส อตถฺ ิ โน ปรามาโส
สงั ขารขนั ธเปนปรามาสะ เปนโนปรามาสะ
อตถฺ ิ ปรามโฐ อตฺถิ อปรามโฐ
สงั ขารขันธเ ปน ปรามฏั ฐะ เปน อปรามัฏฐะ
อตถฺ ิ ปรามาสสมฺปยุตฺโต อตฺถิ ปรามาสวิปปฺ ยุตฺโต
สงั ขารขนั ธเปนปรามาสสมั ปยตุ เปน ปรามาสวปิ ปยุต
อตถฺ ิ ปรามาโส เจว ปรามโ ฐ จ อตฺถิ ปรามโ ฐ เจว โน จ ปรามาโส
สงั ขารขนั ธเ ปนปรามาสปรามฏั ฐะ เปน ปรามฏั ฐโนปรามาสะ
อตถฺ ิ ปรามาสวิปฺปยตุ ฺตปรามโฐ อตถฺ ิ ปรามาสวิปปฺ ยตุ ฺตอปรามโ จ
สงั ขารขนั ธเ ปนปรามาสวปิ ปยตุ ตปรามฏั ฐะ เปน ปรามาสวปิ ปยุตตอปรามฏั ฐะ
อตฺถิ อปุ าทินโฺ น อตถฺ ิ อนุปาทนิ โฺ น
สงั ขารขนั ธเ ปน อุปาทนิ นะ เปนอนุปาทินนะ
อตถฺ ิ อปุ าทานํ อตถฺ ิ โน อุปาทานํ
สงั ขารขนั ธเ ปน อุปาทานะ เปน โนอุปาทานะ
อตถฺ ิ อปุ าทานโิ ย อตถฺ ิ อนุปาทานโิ ย
สงั ขารขนั ธเ ปนอุปาทานยิ ะ เปนอนปุ าทานิยะ

สถาบนั วิปส สนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๙๙

อตฺถิ อปุ าทานสมปฺ ยุตฺโต อตฺถิ อปุ าทานวปิ ปฺ ยุตโฺ ต
สงั ขารขันธเปน อปุ าทานสัมปยุต เปนอุปาทานวิปปยุต
อตถฺ ิ อปุ าทานฺเจว อุปาทานิโย จ อตฺถิ อปุ าทานิโย เจว โน จ อปุ าทานํ
สงั ขารขนั ธเปน อุปาทานอุปาทานยิ ะ เปน อปุ าทานิยโนอุปาทานะ
อตถฺ ิ อปุ าทานฺเจว อุปาทานสมปฺ ยุตฺโต จ
สงั ขารขันธเปน อุปาทานอุปาทานสัมปยุต
อตถฺ ิ อปุ าทานสมปฺ ยตุ ฺโต เจว โน จ อปุ าทานํ
เปนอุปาทานสมั ปยตุ ตโนอุปาทานะ
อตฺถิ อปุ าทานวิปปฺ ยตุ ฺตอปุ าทานิโย อตถฺ ิ อปุ าทานวิปปฺ ยุตฺตอนปุ าทานิโย
สงั ขารขันธเ ปน อปุ าทานวิปปยตุ ตอปุ าทานิยะ เปนอปุ าทานวิปปยุตตอนปุ าทานยิ ะ
อตถฺ ิ กเิ ลโส อตฺถิ โน กิเลโส
สงั ขารขนั ธเ ปน กิเลสะ เปน โนก็เลสะ
อตฺถิ สงกฺ ิเลสโิ ก อตฺถิ อสงฺกเิ ลสิโก
สงั ขารขนั ธเปนสงั กิเลสิกะ เปน อสงั กเิ ลสิกะ
อตถฺ ิ สงกฺ ิลิ โ ฐ อตถฺ ิ อสงกฺ ลิ ิ โ ฐ
สงั ขารขนั ธเปนสังกิลฎิ ระ เปนอสังกิลฏิ ฐะ
อตถฺ ิ กเิ ลสสมฺปยุตฺโต อตถฺ ิ กเิ ลสวปิ ฺปยุตโฺ ต
สงั ขารขันธเ ปน กิเลสสัมปยตุ เปนกเิ ลสวปิ ปยตุ
อตฺถิ กเิ ลโส เจว สงฺกเิ ลสิโก จ อตถฺ ิ สงฺกเิ ลสโิ ก เจว โน จ กเิ ลโส
สงั ขารขันธเปนกิเลสสังกิเลสิกะ เปน สังกิเลสกิ โนกิเลสะ
อตถฺ ิ กเิ ลโส เจว สงกฺ ิลิ โ ฐ จ อตฺถิ สงกฺ ิลิโฐ เจว โน จ กเิ ลโส
สงั ขารขนั ธเปน กเิ ลสสงั กิลิฎฐะ เปนสังกิลฏิ ฐโนกเิ ลสะ
อตฺถิ กเิ ลโส เจว กิเลสสมปฺ ยตุ ฺโต จ อตถฺ ิ กเิ ลสสมปฺ ยตุ ฺโต เจว โน จ กิเลโส
สงั ขารขนั ธเปน กเิ ลสกิเลสสมั ปยุต เปน กิเลสสมั ปยตุ ตโนกิเลสะ
อตฺถิ กเิ ลสวิปฺปยุตฺตสงฺกิเลสโิ ก อตถฺ ิ กเิ ลสวปิ ฺปยตุ ฺตอสงกฺ ิเลสิโก
สงั ขารขันธเ ปนกิเลสวปิ ยุตตสังกิเลสกิ ะ เปนกิเลสวปิ ปยุตตยสังกเิ ลสกิ ะ
อตถฺ ิ ทสสฺ เนน ปหาตพฺโพ อตถฺ ิ น ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ
สงั ขารขนั ธเปน ทัสสนปหาตัพพะ เปน นทสั สนปหาตพั พะ
อตถฺ ิ ภาวนาย ปหาตพฺโพ อตฺถิ น ภาวนาย ปหาตพโฺ พ
สงั ขารขนั ธเปน ภาวนาปหาตพั พะ เปนนภาวนาปหาตพั พะ

สถาบันวิปส สนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๐

อตถฺ ิ ทสสฺ เนน ปหาตพฺพเหตุโก อตฺถิ น ทสสฺ เนน ปหาตพฺพเหตโุ ก
สงั ขารขนั ธเ ปน ทัสสนปหาตพั พเหตกุ ะ เปนนทัสสนปหาตพั พเหตุกะ
อตถฺ ิ ภาวนาย ปหาตพฺพเหตโุ ก อตฺถิ น ภาวนาย ปหาตพพฺ เหตโุ ก
สงั ขารขันธเ ปนภาวนาปหาตพั พเหตกุ ะ เปน นภาวนาปหาตพั พเหตุกะ
อตฺถิ สวติ กฺโก อตถฺ ิ อวิตกโฺ ก
สงั ขารขันธเปนสวติ ักกะ เปน อวิตกั กะ
อตฺถิ สวิจาโร อตถฺ ิ อวิจาโร
สงั ขารขนั ธเ ปนสวจิ าระ เปนอวจิ าระ
อตฺถิ สปฺปต โิ ก อตถฺ ิ อปปฺ ตโิ ก
สงั ขารขนั ธเ ปน สปั ปต ิกะ เปนอัปปติกะ
อตถฺ ิ ปต ิสหคโต อตถฺ ิ น ปต สิ หคโต
สงั ขารขนั ธเ ปน ปติสหคตะ เปน นปติสหคตะ
อตถฺ ิ สขุ สหคโต อตถฺ ิ น สขุ สหคโต
สงั ขารขันธเ ปน สุขสหคตะ เปน นสขุ สหคตะ
อตถฺ ิ อุเปกขฺ าสหคโต อตฺถิ น อเุ ปกขฺ าสหคโต
สงั ขารขันธเ ปนอเุ ปกขาสหคตะ เปนนอเุ ปกขาสหคตะ
อตฺถิ กามาวจโร อตถฺ ิ น กามาวจโร
สงั ขารขันธเ ปน กามาวจร เปน นกามาวจร
อตถฺ ิ รปู าวจโร อตถฺ ิ น รปู าวจโร
สงั ขารขันธเ ปนรปู าวจร เปนนรปู าวจร
อตฺถิ อรูปาวจโร อตฺถิ น อรปู าวจโร
สงั ขารขันธเ ปน อรปู าวจร เปน นอรปู าวจร
อตถฺ ิ ปริยาปนฺโน อตถฺ ิ อปริยาปนฺโน
สงั ขารขันธเปน ปริยาปน นะ เปนอปริยาปนนะ
อตฺถิ นิยฺยานโิ ก อตถฺ ิ อนยิ ยฺ านิโก
สงั ขารขนั ธเ ปน นิยยานิกะ เปน อนยิ ยานกิ ะ
อตถฺ ิ นยิ โต อตถฺ ิ อนยิ โต
สงั ขารขันธเ ปนนยิ ตะ เปน อนิยตะ
อตถฺ ิ สอตุ ฺตโร อตฺถิ อนุตตฺ โร
สงั ขารขันธเ ปน สอุตตระ เปน อนตุ ตระ

สถาบนั วิปสสนาธรุ ะ | มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๑

อตฺถิ สรโณ อตถฺ ิ อรโณ.
สงั ขารขนั ธเ ปน สรณะ เปน อรณะ,
ติวิเธน สงฺขารกฺขนโฺ ธ อตถฺ ิ กุสโล อตฺถิ อกุสโล อตฺถิ อพยฺ ากโต ฯเปฯ เอวํ ทสวิเธน สงขฺ ารกขฺ นฺโธ.
สังขารขันธหมวดละ ๓ คือ สังขารขันธเปนกุศล เปนอกุศล เปนอัพยากฤต ฯลฯ สังขารขนั ธหมวดละ
๑๐ ดว ยประการฉะน้ี
[๖๙] เอกวิเธน สงฺขารกฺขนโฺ ธ จติ ตฺ สมปฺ ยุตฺโต.
[๖๗] สังขารขนั ธหมวดละ ๑ คือ สังขารขันธเปน จติ ตสัมปยุต.
ทุวเิ ธน สงขฺ ารกฺขนฺโธ อตถฺ ิ สรโณ อตฺถิ อรโณ.
สงั ขารขันธห มวดละ ๒ คอื สงั ขารขนั ธเ ปนสรณะ เปน อรณะ.
ติวิเธน สงฺขารกฺขนฺโธ อตฺถิ สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต อตฺถิ ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต อตฺถิ
อทกุ ขฺ มสขุ าย เวทนาย สมปฺ ยุตโฺ ต ฯเปฯ
สังขารขันธหมวดละ ๓ คือ สังขารขันธเปนสุขเวทนาสัมปยตุ เปนทุกขเวทนาสัมปยุต เปนอทุกขมสุข
เวทนาสมั ปยตุ ฯลฯ
อตฺถิ อชฺฌตฺตารมฺมโณ อตฺถิ พหิทฺธารมฺมโน อตฺถิ อชฺฌตฺตพหิทฺธารมฺมโณ ฯเปฯ เอวํ ทสวิเธน
สงขฺ ารกขฺ นโฺ ธ.
สังขารขันธเปน อัชฌัตตารัมมณะ เปนพหิทธารัมมณะ เปนอัชมัตตพหิทธารมั มณะ ฯลฯ สังขารขันธ
หมวดละ ๑๐ ดวย ประการฉะน้ี

ทุกมูลกวาร จบ
ทกุ มลู กํ.

๕. วิญฺ าณกขฺ นโฺ ธ

๕. วิญญาณขันธ

ตตถฺ กตโม วิฺญาณกขฺ นโฺ ธ วญิ ญาณขันธ เปน ไฉน

[ทุกมลู กวาร]

[๗๔] เอกวิเธน วิญฺ าณกขฺ นโฺ ธ ผสฺสสมปฺ ยุตฺโต.
[๗๔] วญิ ญาณขันธห มวดละ ๑ คือ วิญญาณขันธเปนผสั สสมั ปยุต

ทุวเิ ธน วิ ฺญาณกขฺ นฺโธ อตฺถิ สเหตุโก อตถฺ ิ อเหตุโก.
วญิ ญาณขนั ธห มวดละ ๒ คอื วญิ ญาณขันธเ ปนสเหตกุ ะ เปน อเหตุกะ

ติวเิ ธน วิ ญฺ าณกขฺ นฺโธ อตฺถิ กุสโล อตถฺ ิ อกุสโล อตฺถิ อพยฺ ากโต.
วญิ ญาณขันธห มวดละ ๓ คือ วิญญาณขนั ธเ ปนกุศล เปนอกุศล เปน อัพยากฤต

สถาบนั วปิ ส สนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๒

จตพุ ฺพิเธน วิ ญฺ าณกขฺ นโฺ ธ อตฺถิ กามาวจโร อตฺถิ รูปาวจโร อตฺถิ อรปู าวจโร อตถฺ ิ อปริยาปนฺโน.
วญิ ญาณขนั ธหมวดละ ๔ คอื วิญญาณขนั ธเปนกามาวจร เปน รปู าวจร เปน อรูปาวจร เปน อปรยิ าปน นะ
ปฺจวิเธน วิฺญาณกฺขนฺโธ อตฺถิ สุขินฺทฺริยสมฺปยุตฺโต อตฺถิ ทุกฺขินฺทฺริยสมฺปยุตฺโต อตฺถิ
โสมนสฺสินฺทฺริยสมฺปยุตฺโต อตฺถิ โทมนสสนิ ฺทฺริยสมฺปยุตโฺ ต อตฺถิ อุเปกขินฺทฺริยสมปฺ ยตุ โฺ ต.
วญิ ญาณขันธห มวดละ ๕ คือ วญิ ญาณขันธเปน สขุ ินทริยสมั ปยุต เปน ทกุ ขินทรยิ สมั ปยุต เปนโสมนัสสิ
นทรยิ สัมปยตุ เปนโทมนสั สนิ ทรยิ สัมปยุต เปน อเุ ปกขนิ ทรยิ สัมปยตุ
ฉพฺพิเธน วิฺญาณกฺขนฺโธ จกฺขุวิฺญาณํ โสตวิฺญาณํ ฆานวิฺญาณํ ชิวฺหาวิฺญาณํ กาย
วิ ฺญาณํ มโนวิ ญฺ าณํ เอวํ ฉพฺพเิ ธน วิ ฺญาณกขฺ นโฺ ธ.
วิญญาณขันธหมวดละ ๖ คือ จักขุวญิ ญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ
มโนวิญญาณ วิญญาณขันธห มวดละ ๖ ดวยประการฉะนี้
สตฺตวิเธน วิฺญาณกฺขนฺโธ จกฺขุวิฺญาณํ ฯเปฯ กายวิฺญาณํ มโนธาตุ มโนวิฺญาณธาตุ เอวํ
สตฺตวเิ ธน วิฺญาณกฺขนฺโธ.
วญิ ญาณขันธหมวดละ ๗ คือ จักขุวิญญาณฯลฯ กายวิญญาณ มโนธาตุ มโนวิญญาณ ธาตุ วิญญาณ
ขนั ธหมวดละ ๗ ดวยประการฉะน้ี
อฐวิเธน วิฺญาณกฺขนฺโธ จกฺขุวิฺญาณํ ฯเปฯ กายวิฺญาณํ อตฺถิ สุขสหคตํ อตฺถิ ทุกฺขสหคตํ
มโนธาตุ มโนวิ ญฺ าณธาตุ เอวํ อฐ วิเธน วิญฺ าณกขฺ นฺโธ.
วญิ ญาณขนั ธห มวดละ ๘ คอื จกั ขุวิญญาณ ฯลฯ สุขสหคตกายวิญญาณ ทุกขสหคตกายวิญญาณ มโน
ธาตุ มโนวญิ ญาณธาตุ วญิ ญาณขนั ธห มวดละ ๘ ดวยประการฉะน้ี
นววิเธน วิฺญาณกฺขนฺโธ จกฺขุวิฺญาณํ ฯเปฯ กายวิฺญาณํ มโนธาตุ มโนวิฺญาณธาตุ อตฺถิ
กสุ ลา อตถฺ ิ อกุสลา อตฺถิ อพยฺ ากตา เอวํ นววเิ ธน วิ ญฺ าณกฺขนฺโธ.
วญิ ญาณขันธห มวดละ ๙ คอื จักขวุ ญิ ญาณ ฯลฯ กายวญิ ญาณ มโนธาตุ กุสลมโน วญิ ญาณธาตุ อกุสล
มโนวญิ ญาณธาตุ อัพยากตมโนวิญญาณธาตุ วิญญาณขนั ธห มวดละ ๙ ดวยประการฉะนี้
ทสวิเธน วิ ฺญาณกขฺ นโฺ ธ จกขฺ ุวิ ญฺ าณํ ฯเปฯ กายวิญฺ าณํ อตฺถิ สขุ สหคตํ อตถฺ ิ ทุกฺขสหคตํ มโน
ธาตุ มโนวิญฺ าณธาตุ อตถฺ ิ กุสโล อตถฺ ิ อกสุ โล อตฺถิ อพยฺ ากโต เอวํ ทสวเิ ธน วิ ฺญาณกฺขนโฺ ธ.
วญิ ญาณขันธหมวดละ ๑๐ คอื จักขวุ ิญญาณ ฯลฯ สุขสหคตกายวิญญาณ ทุกขสหคต กายวิญญาณ
มโนธาตุ กสุ ลมโนวญิ ญาณธาตุ อกสุ ลมโนวิญญาณธาตุ อพั ยากตมโนวิญญาณ ธาตุ วญิ ญาณขันธห มวดละ ๑๐
ดว ยประการฉะนี้
[๗๕] เอกวเิ ธน วิฺญาณกขฺ นโฺ ธ ผสฺสสมปฺ ยุตฺโต.
[๗๕] วิญญาณขนั ธห มวดละ ๑ คือ วิญญาณขันธเ ปน ผัสสสัมปยุต
ทุวเิ ธน วิญฺ าณกฺขนฺโธ อตถฺ ิ สเหตุโก อตถฺ ิ อเหตุโก.
วญิ ญาณขนั ธห มวดละ ๒ คอื วญิ ญาณขันธเปนสเหตกุ ะ เปนอเหตุกะ

สถาบนั วปิ ส สนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๓

ตวิ เิ ธน วิ ฺญาณกขฺ นโฺ ธ อตฺถิ สุขาย เวทนาย สมปฺ ยตุ ฺโต อตถฺ ิ ทุกขฺ าย เวทนาย สมปฺ ยุตโฺ ต อตฺถิ
อทุกขฺ มสุขาย เวทนาย สมปฺ ยุตโฺ ต

วญิ ญาณขันธหมวดละ ๓ คือ วิญญาณขันธเ ปนสุขเวทนาสัมปยุต เปนทุกขเวทนา สัมปยุต เปนอทุก
ขมสุขเวทนาสัมปยุต

อตฺถิ วปิ าโก อตถฺ ิ วิปากธมฺมธมโฺ ม อตฺถิ เนววิปากนวปิ ากธมมฺ ธมฺโม
วญิ ญาณขนั ธเปนวิบาก เปน วิปากธมั มธรรม เปน แนววปิ ากนวิปากธมั มธรรม
อตถฺ ิ อุปาทนิ ฺนุปาทานโิ ย อตถฺ ิ อนปุ าทินนฺ ุปาทานโิ ย อตถฺ ิ อนุปาทินนฺ านปุ าทานโิ ย
วญิ ญาณขันธเปน อปุ าทนิ นปุ าทานิยะ เปน อนุปาทนิ นุปาทานยิ ะ เปนอนปุ าทินนานุ ปาทานิยะ
อตฺถิ สงกฺ ิลิฐ สงฺกิเลสิโก อตถฺ ิ อสงกฺ ลิ ิฐ สงฺกิเลสิโก อตถฺ ิ อสงฺกลิ ิ ฐ าสงฺกิเลสโิ ก
วญิ ญาณขนั ธเปน สังกิลฎิ ฐสงั กิเลสิกะ เปน อสงั กิลิฏฐสงั กเิ ลสิกะ เปน อสงั กสิ ฏิ ฐาสงั กิเลสกิ ะ
อตฺถิ สวิตกฺกสวจิ าโร อตฺถิ อวิตกฺกวจิ ารมตฺโต อตถฺ ิ อวิตกกฺ าวจิ าโร
วญิ ญาณขนั ธเ ปน สวติ กั กสวจิ าระ เปน อวิตกั กวจิ ารมัตตะ เปนอวิตักกาวจิ าระ
อตถฺ ิ ปต ิสหคโต อตฺถิ สขุ สหคโต อตฺถิ อเุ ปกฺขาสหคโต
วญิ ญาณขันธเปนปต สิ หคตะ เปน สุขสหคตะ เปน อเุ บกขาสหคตะ
อตถฺ ิ ทสสฺ เนน ปหาตพฺโพ
วญิ ญาณขนั ธเปนทัสสนปหาตัพพะ
อตถฺ ิ ภาวนาย ปหาตพโฺ พ
เปน ภาวนาปหาตัพพะ
อตฺถิ เนว ทสสเนน น ภาวนาย ปหาตพโุ พ
เปน เนวทสั สนนภาวนาปหาตัพพะ
อตฺถิ ทสสฺ เนน ปหาตพฺพเหตโุ ก
วญิ ญาณขนั ธเ ปน ทัสสนปหาตพพเหตุกะ
อตฺถิ ภาวนาย ปหาตพพฺ เหตโุ ก
เปน ภาวนาปหาตพั พเหตุกะ
อตฺถิ เนว ทสสฺ เนน น ภาวนาย ปหาตพพฺ เหตุโก
เปน เนวทัสสนนภาวนาปหาตัพพเหตกุ ะ
อตฺถิ อาจยคามิ อตฺถิ อปจยคามิ อตฺถิ เนวาจยคามนิ าปจยคาม
วญิ ญาณขนั ธเปน อาจยคามี เปนอปจยอามี เปนเนวาจยคามนี าปจยคามี
อตถฺ ิ เสกโฺ ข อตฺถิ อเสกฺโข อตถฺ ิ เนวเสกฺขนาเสกโฺ ข
วญิ ญาณขนั ธเปน เสกขะ เปนอเสกขะ เปนเนวเสกขนาเสกขะ

สถาบันวิปส สนาธรุ ะ | มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๔

อตถฺ ิ ปริตฺโต อตฺถิ มหคคฺ โต อตถฺ ิ อปปฺ มาโณ
วญิ ญาณขันธเปนปรติ ตะ เปน มหคั คตะ เปน อปั ปมานะ
อตถฺ ิ ปริตฺตารมมฺ โณ อตถฺ ิ มหคคฺ ตารมฺมโณ อตฺถิ อปฺปมาณารมฺมโณ
วญิ ญาณขันธเ ปน ปรติ ตารัมมณะ เปน มหัคคตารมั มณะ เปนอปั ปมาณารมั มณะ
อตถฺ ิ หโี น อตถฺ ิ มชฺณโิ ม อตฺถิ ปณโี ต
วญิ ญาณขนั ธเปน หีนะ เปน มชั ฌมิ ะ เปนปณตี ะ
อตถฺ ิ มิจฉฺ ตตฺ นิยโต อตฺถิ สมฺมตตฺ นิยโต อตฺถิ อนิยโต
วญิ ญาณขันธเ ปนมจิ ฉตั ตนยิ ตะ เปน สมั มัตตนยิ ตะ เปนอนยิ ตะ
อตถฺ ิ มคฺคารมมฺ โณ อตถฺ ิ มคคฺ เหตุโก อตฺถิ มคคฺ าธปิ ติ
วญิ ญาณขันธเปนมคั คารัมมณะ เปน มคั คเหตกุ ะ เปนมัคคาธปิ ติ
อตฺถิ อุปปฺ นฺโน อตถฺ ิ อนปุ ปฺ นฺโน อตถฺ ิ อุปฺปาที
วญิ ญาณขนั ธเปน อุปปน นะ เปนอนปุ ปน นะ เปนอุปปาที
อตถฺ ิ อตโี ต อตถฺ ิ อนาคโต อตฺถิ ปจจฺ ุปฺปนฺโน
วญิ ญาณขันธเ ปน อดีต เปน อนาคต เปนปจ จบุ นั
อตถฺ ิ อตีตารมมฺ โณ อตฺถิ อนาคตารมฺมโณ อตถฺ ิ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ
วญิ ญาณขนั ธเ ปน อตตี ารัมมณะ เปน อนาคตารมั มณะ เปน ปจ จปุ ปน นารมั มณะ
อตถฺ ิ อชฌฺ ตฺโต อตฺถิ พหิทโฺ ธ อตถฺ ิ อชฌฺ ตตฺ พหทิ ฺโธ
วญิ ญาณขันธเ ปน อชั มัตตะ เปน พหทิ ธา เปน อชั ฌัตตพหทิ ธา
อตฺถิ อชฌฺ ตฺตารมฺมโณ อตฺถิ พหิทฺธารมฺมโณ อตฺถิ อชฺฌตฺตพหิทฺธารมฺมโณ ฯเปฯ เอวํ ทสวิเธน
วิ ญฺ าณกขฺ นฺโธ.
วิญญาณขันธเปนอชั ฌัตตารัมมณะ เปนพหิทธารัมมณะ เปนอัชญัตตพหิทธารัมมณะ ฯลฯ วิญญาณ
ขันธห มวดละ ๑๐ ดว ยประการฉะน้ี
[๗๖] เอกวิเธน วิ ฺญาณกขฺ นโฺ ธ ผสฺสสมปฺ ยตุ ฺโต.
[๗๖] วญิ ญาณขนั ธห มวดละ ๑ คือ วญิ ญาณขนั ธเ ปน ผัสสสมั ปยุต.
ทุวิเธน วิญฺ าณกฺขนโฺ ธ อตถฺ ิ เหตุสมปฺ ยตุ โฺ ต อตฺถิ เหตวุ ิปฺปยตุ โฺ ต
วญิ ญาณขนั ธหมวดละ ๒ คอื วญิ ญาณขันธเปน เหตสุ มั ปยุต เปนเหตุวิปปยตุ .
อตถฺ ิ น เหตุ สเหตุโก อตถฺ ิ น เหตุ อเหตุโก
วญิ ญาณขันธเปน น เหตสุ เหตุกะ เปน น เหตอุ เหตุกะ
อตถฺ ิ โลกโิ ย อตถฺ ิ โลกตุ ตฺ โร
วญิ ญาณขนั ธเ ปนโลกยิ ะ เปน โลกตุ ตระ

สถาบนั วิปส สนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๕

อตฺถิ เกนจิ วิ เฺ ญยโฺ ย อตฺถิ เกนจิ น วิฺเญยโฺ ย
วญิ ญาณขันธเปน เกนจวิ ิญเญยยะ เปนเกนจิ น วญิ เญยยะ
อตฺถิ สาสโว อตฺถิ อนาสโว
วญิ ญาณขนั ธเปน สาสวะ เปนอนาสวะ
อตถฺ ิ อาสวสมฺปยตุ โฺ ต อตถฺ ิ อาสววปิ ปฺ ยตุ โฺ ต
วญิ ญาณขันธเปน อาสวสมั ปยตุ เปน อาสววปิ ปยุต
อตฺถิ อาสววิปฺปยุตตฺ สาสโว อตถฺ ิ อาสววปิ ฺปยุตตฺ อนาสโว
วญิ ญาณขันธเปน อาสววปิ ปยตุ ตสาสวะ เปน อาสววปิ ปยตุ ตอนาสวะ
อตถฺ ิ สฺโญชนโิ ย อตฺถิ อสโฺ ญชนิโย
วญิ ญาณขันธเ ปน สัญโญชนยิ ะ เปน อสญั โญชนยี ะ
อตฺถิ สโฺ ญชนสมฺปยตุ ฺโต อตถฺ ิ สโฺ ญชนวิปฺปยตุ ฺโต
วญิ ญาณขนั ธเปนสญั โญชนสมั ปยตุ เปน สัญโญชนวิปปยุต
อตถฺ ิ สโฺ ญชนวปิ ฺปยตุ ฺตสโฺ ญชนิโย อตถฺ ิ สฺโญชนวปิ ฺปยตุ ฺตอสฺโญชนิโย
วญิ ญาณขนั ธเปนสัญโญชนวปิ ปยตุ ตสัญโญชนิยะ เปนสัญโญชนวปิ ปยตุ ตอสญั โญชนิยะ
อตถฺ ิ คนฺถนิโย อตถฺ ิ อคนฺถนโิ ย
วญิ ญานขนั ธเปนคันถนยิ ะ เปนอคันถนยิ ะ
อตถฺ ิ คนฺถสมปฺ ยุตฺโต อตถฺ ิ คนฺถวปิ ปฺ ยตุ ฺโต
วญิ ญาณขนั ธเ ปน คันถสมั ปยุด เปน คนั ถวิปปยุต
อตถฺ ิ คนฺถวิปฺปยตุ ตฺ คนถฺ นิโย อตถฺ ิ คนถฺ วิปฺปยตุ ตฺ อคนฺถนโิ ย
วญิ ญาณขันธเ ปน คนั ถวิปปยุตตคนั ถนิยะ เปน คันถวปิ ปยุตตอคนั ถนยิ ะ
อตถฺ ิ โอฆนโิ ย อตถฺ ิ อโนฆนิโย
วญิ ญาณขันธเปนโอฆนิยะ เปน อโนฆนิยะ
อตฺถิ โอฆสมฺปยตุ โฺ ต อตถฺ ิ โอฆวิปปฺ ยุตโฺ ต
วญิ ญาณขนั ธเปน โอฆสัมปยุต เปน โอฆวปิ ปยตุ
อตฺถิ โอฆวปิ ฺปยตุ ตฺ โอฆนิโย อตถฺ ิ โอฆวิปฺปยุตฺตอโนฆนโิ ย
วญิ ญาณขนั ธเปนโอฆวิปปยุตตโอฆนยิ ะ เปน โอฆวิปปยุตตอโนฆนยิ ะ
อตถฺ ิ โยคนโิ ย อตถฺ ิ อโยคนโิ ย
วญิ ญาณขันธเปน โยคนิยะ เปน อโยคนยิ ะ
อตถฺ ิ โยคสมปฺ ยตุ ฺโต อตถฺ ิ โยควิปฺปยตุ ฺโต
วญิ ญาณขันธเปน โยคสัมปยุต เปนโยควปิ ปยุต

สถาบันวิปส สนาธรุ ะ | มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๖

อตถฺ ิ โยควปิ ปฺ ยตุ ฺตโยคนโิ ย อตถฺ ิ โยควปิ ปฺ ยตุ ฺตอโยคนิโย
วญิ ญาณขันธเปน โยควิปปยุตตโยคนยิ ะ เปน โยควปิ ปยตุ ตอโยคนิยะ
อตฺถิ นวี รณิโย อตฺถิ อนวี รณิโย
วญิ ญาณขันธเปน นวี รณิยะ เปนอนีวรณิยะ
อตฺถิ นวี รณสมปฺ ยตุ ฺโต อตฺถิ นีวรณวปิ ปฺ ยตุ ฺโต
วญิ ญาณขนั ธเปน นวี รณสมั ปยุต เปนนวี รณวปิ ปยุต
อตฺถิ นีวรณวปิ ปฺ ยตุ ฺตนีวรณโิ ย อตถฺ ิ นวี รณวิปฺปยุตตฺ อนวี รณโิ ย
วญิ ญาณขันธเปน นวี รณวปิ ปยุตตนวี รณยิ ะ เปนนีวรณวิปปยตุ ตอนวี รณยิ ะ
อตฺถิ ปรามโฐ อตฺถิ อปรามโ ฐ
วญิ ญาณขนั ธเปน ปรามฏั ฐะ เปนอปรามัฏฐะ
อตถฺ ิ ปรามาสสมฺปยุตฺโต อตถฺ ิ ปรามาสวิปปฺ ยุตโฺ ต
วญิ ญาณขันธเปน ปรามาสสัมปยุต เปน ปรามาสวปิ ปยตุ
อตถฺ ิ ปรามาสวิปฺปยตุ ตฺ ปรามโฐ อตถฺ ิ ปรามาสวิปปฺ ยุตฺตอปรามโ ฐ
วญิ ญาณขันธเ ปน ปรามาสวปิ ปยตุ ตปรามฏั ฐะ เปนปรามาสวปิ ปยุตตอปรามฏั ฐะ
อตถฺ ิ อุปาทนิ ฺโน อตถฺ ิ อนุปาทินฺโน
วญิ ญาณขันธเ ปนอุปาทนิ นะ เปนอนปุ าทนิ นะ
อตฺถิ อปุ าทานโิ ย อตถฺ ิ อนปุ าทานโิ ย
วญิ ญาณขันธเปนอปุ าทานิยะ เปนอนุปาทานยิ ะ
อตฺถิ อุปาทานสมฺปยุตฺโต อตถฺ ิ อุปาทานวปิ ปฺ ยุตฺโต
วญิ ญาณขันธเปน อปุ าทานสมั ปยตุ เปน อปุ าทานวิปปยุต
อตถฺ ิ อปุ าทานวปิ ปฺ ยตุ ฺตอปุ าทานิโย อตฺถิ อุปาทานวิปปฺ ยตุ ฺตอนปุ าทานโิ ย
วญิ ญาณขนั ธเปน อปุ าทานวิปปยตุ ตอุปาทานยิ ะ เปนอปุ าทานวิปปยตุ ตอนุปาทานยิ ะ
อตถฺ ิ สงกฺ เิ ลสโิ ก อตถฺ ิ อสงกฺ เิ ลสโิ ก
วญิ ญาณขนั ธเ ปน สงั กเิ ลสกิ ะ เปนอสังกเิ ลสิกะ
อตถฺ ิ สงฺกลิ ิ โฐ อตฺถิ อสงกฺ ลิ ิ โ ฐ
วญิ ญาณขันธเปน สงั กลิ ิฎฐะ เปนอสงั กสิ ิฏฐะ
อตถฺ ิ กเิ ลสสมปฺ ยตุ ฺโต อตถฺ ิ กเิ ลสวิปฺปยตุ โฺ ต
วญิ ญาณขนั ธเปนกเิ ลสสมั ปยุต เปน กเิ ลสวปิ ปยตุ
อตฺถิ กเิ ลสวิปปฺ ยุตฺตสงกฺ ิเลสโิ ก อตฺถิ กิเลสวปิ ฺปยุตตฺ อสงฺกเิ ลสโิ ก
วญิ ญาณขันธเปนกเิ ลสวปิ ปยตุ ตสังกเิ ลสิกะ เปนกิเลสวิปปยตุ ตอสงั กเิ ลสกิ ะ

สถาบันวปิ สสนาธรุ ะ | มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๗

อตฺถิ ทสฺสเนน ปหาตพโฺ พ อตฺถิ น ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ
วญิ ญาณขนั ธเปน ทสั สนปหาตัพพะ เปน นทัสสนปหาตัพพะ
อตถฺ ิ ภาวนาย ปหาตพฺโพ อตฺถิ น ภาวนาย ปหาตพฺโพ
วญิ ญาณขันธเปนภาวนาปหาตพั พะ เปน นภาวนาปหาตพั พะ
อตถฺ ิ ทสสฺ เนน ปหาตพพฺ เหตุโก อตถฺ ิ น ทสสฺ เนน ปหาตพพฺ เหตุโก
วญิ ญาณขนั ธเ ปน ทสั สนปหาตัพพเหตุกะ เปน ทัสสนปหาตพั พเหตุกะ
อตถฺ ิ ภาวนาย ปหาตพฺพเหตโุ ก อตฺถิ น ภาวนาย ปหาตพพฺ เหตโุ ก
วญิ ญาณขันธเปนภาวนาปหาตพั พเหตกุ ะ เปน นภาวนาปหาตัพพเหตกุ ะ
อตฺถิ สวิตกฺโก อตฺถิ อวติ กฺโก
วญิ ญาณขนั ธเ ปน สวิตกั กะ เปน อวิตกั กะ
อตถฺ ิ สวจิ าโร อตฺถิ อวจิ าโร
วญิ ญาณขันธเปนสวจิ าระ เปนอวจิ าระ
อตฺถิ สปปฺ ต โิ ก อตถฺ ิ อปปฺ ต ิโก
วญิ ญาณขนั ธเ ปนสปั ปติกะ เปนอัปปต กิ ะ
อตฺถิ ปต ิสหคโต อตฺถิ น ปติสหคโต
วญิ ญาณขนั ธเปนปต ิสหคตะ เปน นปตสิ หคตะ
อตถฺ ิ สขุ สหคโต อตฺถิ น สุขสหคโต
วญิ ญาณขันธเ ปนสุขสหคตะ เปนนสุขสหคตะ
อตฺถิ อเุ ปกขฺ าสหคโต อตถฺ ิ น อเุ ปกขฺ าสหคโต
วญิ ญาณขนั ธเ ปน อุเปกขาสหคตะ เปนนอเุ ปกขาสหคตะ
อตฺถิ กามาวจโร อตถฺ ิ น กามาวจโร
วญิ ญาณขันธเปน กามาวจร เปนนกามาวจร
อตฺถิ รปู าวจโร อตฺถิ น รปู าวจโร
วญิ ญาณขันธเปน รูปาวจร เปน นรูปาวจร
อตถฺ ิ อรูปาวจโร อตถฺ ิ น อรูปาวจโร
วญิ ญาณขันธเปนอรปู าวจร เปนนอรปู าวจร
อตฺถิ ปรยิ าปนฺโน อตถฺ ิ อปริยาปนโฺ น
วญิ ญาณขนั ธเ ปน ปรยิ าปน นะ เปนอปุ ริยาปนนะ
อตฺถิ นยิ ยานิโก อตถฺ ิ อนยิ ุยานโิ ก
วญิ ญาณขนั ธเ ปน นิยยานกิ ะ เปนอนยิ ยานกิ ะ

สถาบันวปิ สสนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๘

อตถฺ ิ นยิ โต อตถฺ ิ อนยิ โต
วญิ ญาณขนั ธเปน นิยตะ เปนอนิยตะ
อตถฺ ิ สอตุ ตฺ โร อตถฺ ิ อนตุ ฺตโร
วญิ ญาณขันธเปน สอตุ ตระ เปน อนตุ ระ
อตถฺ ิ สรโณ อตฺถิ อรโณ.
วญิ ญาณขันธเ ปน สรณะ เปน อรณะ
ติวเิ ธน วิญฺ าณกฺขนโฺ ธ อตฺถิ กสุ โล อตฺถิ อกสุ โล อตถฺ ิ อพยฺ ากโต ฯเปฯ เอวํ ทสวิเธน วิฺญาณกขฺ นฺโธ.
วิญญาณขันธหมวดละ ๓ คือ วิญญาณขันธเปนกุศล เปนอกุศล เปนอัพยากฤตฯลฯ วิญญาณขันธ
หมวดละ ๑๐ ดว ยประการฉะน้ี
[๗๗] เอกวเิ ธน วิญฺ าณกฺขนฺโธ ผสฺสสมปฺ ยุตฺโต.
[๗๗] วญิ ญาณขันธหมวดละ ๑ คือ วิญญาณขันธเ ปน ผสั สสมั ปยตุ .
ทวิเธน วิฺญาณกขฺ นฺโธ อตถฺ ิ สรโณ อตฺถิ อรโณ.
วญิ ญาณขนั ธหมวดละ ๒ คอื วิญญาณขันธเ ปน สรณะ เปน อรณะ.
ติวิเธน วิฺญาณกฺขนฺโธ อตฺถิ สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต อตถฺ ิ ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต อตฺถิ
อทุกขฺ มสขุ าย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ฯเปฯ
วิญญาณขันธหมวดละ ๓ คือ วิญญาณขันธเปนสุขเวทนาสัมปยุต เปนทุกขเวทนา สัมปยุต เปน
อทกุ ขมสุขเวทนาสมั ปยตุ ฯลฯ
อตฺถิ อชฺฌตฺตารมฺมโณ อตฺถิ พหิทฺธารมฺมโณ อตฺถิ อชฺฌตฺตพหิทฺธารมฺมโณ ฯเปฯ เอวํ ทสวิเธน
วิญฺ าณกขฺ นโฺ ธ.
วิญญาณขันธเปนอัชฌตั ตารัมมณะ เปนพหิทธารัมมณะ เปนอัชญัตตพหิทธารัมมณะ ฯลฯ วิญญาณ
ขันธหมวดละ ๑๐ ดว ยประการฉะน้ี

ทกุ มลู กํ.
ทกุ มูลกวาร จบ

ขออนุโมทนาบุญ
เจาภาพบทสวด
นิสติ ปรญิ ญาเอก สาขาสนั ติศกึ ษา

สถาบันวิปส สนาธรุ ะ | มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๐๙

อาฏานาฏยิ ะสูตรตอนทา ย

สกั กตั วฺ า พุทธะระตะนงั โอสะถัง อตุ ตะมงั วะรัง

หติ งั เทวะมะนุสสานงั พุทธะเตเชนะ โสตถนิ า

นัสสนั ตุปททะวา สพั เพ ทุกขา วูปะสะเมนตุ เต

เพราะกระทําความเคารพในพระพุทธรัตนะ ผูทรงเปนดังโอสถอันประเสริฐสูงสุด ผูทรงเกื้อกูลแก
เทวดาและมนุษยทั้งหลาย ดวยเดชแหงพระพุทธเจา ขอใหอุปทวะ ทั้งปวง จงพินาศไป ขอใหทุกขทัง้ หลาย

ของทานจงสงบไปโดยสวสั ดี

สักกัตวฺ า ธัมมะระตะนงั โอสะถัง อตุ ตะมงั วะรัง

ปะริฬาหปู ะสะมะนัง ธัมมะเตเชนะ โสตถนิ า

นสั สนั ตุปททะวา สัพเพ ภะยา วูปะสะเมนตุ เต

เพราะกระทําความเคารพในพระธรรมรัตนะ อันเปนดังโอสถอันประเสริฐสูงสุด เขาไปสงบความ

เรารอนคือกิเลสเสียได ดวยเดชแหงพระธรรม ขอใหอุปทวะทั้งปวงจง พินาศไป ขอใหภัยทั้งหลายของทาน

จงสงบไปโดยสวัสดี

สักกัตวฺ า สังฆะระตะนัง โอสะถงั อตุ ตะมงั วะรงั

อาหเุ นยยัง ปาหุเนยยงั สงั ฆะเตเชนะ โสตถินา
นัสสนั ตุปททะวา สพั เพ โรคา วูปะสะเมนตุ เต ฯ

เพราะกระทําความเคารพในพระสังฆรัตนะ ผเู ปนดงั โอสถอันประเสริฐสงู สดุ ผูค วร เพื่อสักการะท่ีเขา

นาํ มาบูชา ควรเพื่อสักการะที่เขาจัดไวต อนรบั ดวยเดชแหงพระสงฆ ขอใหอปุ ท วะทั้งปวงจงพินาศไป ขอใหโรค

ท้งั หลายของทา นจงสงบไปโดยสวัสดี

(ท.ี ปาฏิ.)

เทวตาอยุ โยชนคาถา

(บทสงเทวดา)

ทกุ ขัปปตตา จะ นิททกุ ขา ภะยัปปต ตา จะ นพิ ภะยา

โสกปั ปต ตา จะ นิสโสกา โหนตุ สัพเพป ปาณิโน

ขอใหสรรพสตั วทั้งหลาย ผูถึงแลวซึ่งทกุ ข จงเปนผูน ิราศทกุ ข ผูถ ึงแลวซึ่งภัย จงเปนผูปลอดภัย ผูถึง
แลวซงึ่ โศก จงเปนผูไมมโี ศก

เอตตาวะตา จะ อัมเหหิ สัมภะตงั ปญุ ญะสัมปะทงั

สพั เพ เทวานุโมทันตุ สพั พะสัมปตติสิทธิยา

และขอใหเ ทวดาทั้งปวง จงอนุโมทนาซึ่งบุญสมบัติ อันเราทั้งหลายไดสรางสมไวแลว ดวยเหตุมีการ
สวดพระปรติ รเหลา นี้ เพ่อื ความสําเร็จแหงสมบตั ทิ ้ังปวง

สถาบันวปิ ส สนาธรุ ะ | มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๑๐

ทานัง ทะทันตุ สัทธายะ สลี ัง รกั ขันตุ สัพพะทา

ภาวะนาภิระตา โหนตุ คจั ฉนั ตุ เทวะตาคะตา ฯ

ขอเทพยดาทั้งหลาย จงใหทานดวยศรัทธา จงรักษาศีลในกาลทั้งปวง จงเปนผู ยินดียิ่งในภาวนา

ทวยเทพทม่ี าชุมนมุ กนั แลว ขอเชิญกลบั ไปเถิด

สัพเพ พทุ ธา พะลัปปตตา ปจเจกานญั จะ ยัง พะลัง
อะระหนั ตานัญจะ เตเชนะ รกั ขัง พันธามิ สัพพะโส ฯ
พระพุทธเจาทั้งปวง ทรงถึงความมีพระกําลงั กําลังใดแหงพระปจเจกพุทธเจา และแหงพระอรหันต
ท้งั หลายมีอยู ดว ยเดชแหง กาํ ลังนั้น ขาพเจาขอผกู มนตค ุมครอง โดยประการทั้งปวง

มะหาการณุ โิ ก นาโถ หติ ายะ สัพพะปาณนิ งั

ปูเรตวา ปาระมี สัพพา ปต โต สมั โพธิมตุ ตะมงั

เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมังคะลัง ฯ

พระผูเปนที่พึ่งแหงสัตว ทรงประกอบดวยพระกรุณาอันยิ่งใหญ ยังพระบารมี ทั้งปวงใหเต็ม

เพ่ือประโยชนแ กสรรพสัตวทั้งหลาย ทรงถงึ แลว ซึ่งความตรสั รู พรอ มกันสูงสุด ดวยการกลาวคาํ สัตยนี้ ขอชัย
มงคลจงมแี กทาน.

ชะยันโต โพธยิ า มเู ล สักยานงั นนั ทวิ ฑั ฒะโน
เอวงั ตฺวงั วชิ ะโย โหหิ ชะยัสสุ ชะยะมงั คะเล

อะปะราชติ ะปล ลังเก สเี ส ปะฐะวิโปกขะเร

อะภิเสเก สพั พะพุทธานงั อัคคปั ปตโต ปะโมทะติ

ขอใหทานจงมีชัยชนะในมงคลพิธี เหมือนพระจอมมุนี ทรงชํานะมารที่โคนโพธิพฤกษ ทรงถึงความ

เปนผูเลิศในการบรรลุความเปนพระพุทธเจา โดยประการทั้งปวง ทรงปราโมทย เหนอื พระบลั ลงั กที่ไมทําให

พายแพแ กม าร เบอ้ื งบนมหาปฐพี ทรงเพ่ิมพูนความยนิ ดแี กเหลาพระประยูรญาตศิ ากยวงศ ฉะนนั้ เทอญ.

สนกั ขัตตัง สมุ ังคะลงั สุปะภาตงั สุหุฏฐติ งั

สขุ ะโณ สมุ หตุ โต จะ สุยฏิ จัง พรหั มฺ ะจารสิ ุ

เวลาท่สี ัตวประพฤตชิ อบ ชอื่ วา เปน ฤกษด ี มงคลดี เจดิ จาดี รงุ เรืองดี เปน ขณะทด่ี ี เปน ครทู ด่ี ี การบชู า
ดีแลว ในผูประพฤตธิ รรมอนั ประเสริฐท้งั หลาย

ปะทกั ขิณัง กายะกัมมงั วาจากมั มัง ปะทักขณิ ัง

ปะทกั ขิณัง มะโนกัมมงั ปะณิธี เต ปะทกั ขณิ า

ปะทกั ขณิ านิ กัตวฺ านะ ละภันตตั เถ ปะทกั ขเิ ณ ฯ
การกระทํากรรมทางกายโดยประทักษิณ สวนเบื้องขวา คือเปนธรรม ดวยความเคารพ การกระทํา

กรรมทางวาจาโดยความเคารพ การกระทํากรรมทางใจ โดยความเคารพ ความปรารถนาของทานทั้งหลาย

เปนไปโดยความเคารพ สัตวทั้งหลายกระทํากรรม โดยเคารพแลว ยอ มไดรับประโยชนทั้งหลาย อันเปนธรรม

โดยความเคารพ

สถาบันวิปสสนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๑๑

โส อตั ถะลัทโธ สขุ โิ ต วิรฬุ โห พทุ ธะสาสะเน

อะโรโค สุขโิ ต โหหิ สะหะ สัพเพหิ ญาตภิ ิ

ขอใหทานผูเปนบุรุษนั้น จงเปนผูมีประโยชนอันไดแลว ถึงแลวซึ่งความสุข เจริญ งอกงาม

ในพระพุทธศาสนา เปนผูไมม ีโรค ประสพแตความสขุ พรอ มดว ยญาติทัง้ หลายทง้ั ปวง

สา อตั ถะลัทธา สขุ ิตา วริ ุฬหา พทุ ธะสาสะเน
อะโรคา สขุ ิตา โหหิ สะหะ สพั เพ ญาติภิ

ขอใหทานผูเปนสตรีนั้น จงเปนผูมีประโยชนอันไดแลว ถึงแลวซึ่งความสุข เจริญ งอกงาม
ในพระพุทธศาสนา เปน ผไู มม ีโรค ประสพแตความสุข พรอ มดว ยญาติทั้งหลายทัง้ ปวง

เต อัตถะลทั ธา สขุ ติ า วิรฬุ หา พุทธะสาสะเน

อะโรคา สขุ ติ า โหถะ สะหะ สพั เพ ญาติภิ ฯ

ขอใหทานทั้งหลายเหลานั้น จงเปนผูมีประโยชนอันไดแลว ถึงแลวซึ่งความสุข เจริญงอกงาม
ในพระพทุ ธศาสนา เปนผูไมมีโรค ประสพแตค วามสขุ พรอ มดว ยญาติ ท้ังหลายทั้งปวง

นกั ขตั ตะยกั ขะภูตานงั ปาปค คะหะนวิ าระณา

ปะริตตสั สานุภาเวนะ หนั ตฺวา เตสัง อปุ ท ทะเว ฯ

ความปองกันบาปเคราะหทั้งหลาย แหงหมูด าวนักษัตร ยักษและภูตเหลาใดได มีแลว ดวยอานุภาพ
แหง พระปริตร จงกําจัดเสียซึ่งอปุ ทวะทั้งหลาย แหง หมูดาวนักษัตร ยกั ษแ ละภตู เหลานั้น. ( ๓ ครง้ั )

ภะวะตุ สัพพะมังคะลงั รกั ขนั ตุ สพั พะเทวะตา
สัพพะพทุ ธานุภาเวนะ สะทาโสตถรี าะวนั ตุ เต ฯ

สพั พะธัมมานภุ าเวนะ สะทาโสตถภี ะวันตุ เต ฯ
สพั พะสงั ฆานุภาเวนะ สะทาโสตถีภะวนั ตุ เต ฯ

ขอสรรพมงคลจงมีแกท าน ขอเหลาเทวดาท้งั ปวงจงรกั ษาทาน
ดวยอานภุ าพแหงพระพทุ ธเจาท้ังปวง
ขอความสวสั ดที ง้ั หลาย จงมีแตท านในกาลทกุ เมอ่ื เทอญ.

ดว ยอานภุ าพแหง พระธรรมทง้ั ปวง
ขอความสวัสดที ้งั หลาย จงมแี ดท านในกาลทกุ เม่อื เทอญ
ดวยอานุภาพแหง พระสงฆท งั้ ปวง
ขอความสวัสดที ้งั หลาย จงมีแตทานในกาลทุกเมอ่ื เทอญ

สถาบันวปิ ส สนาธรุ ะ | มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๑๒

สา อัตถะลทั ธา สุขติ า วิรุฬหา พทุ ธะสาสะเน

อะโรคา สุขิตา โหหิ สะหะ สัพเพหิ ญาตภิ ิ

ขอใหทานผูเปนสตรีนั้น จงเปนผูมีประโยชนอันไดแลว ถึงแลวซึ่งความสุข เจริญ งอกงามใน

พระพทุ ธศาสนา เปนผูไ มม ีโรค ประสพแตค วามสขุ พรอ มดว ยญาติทั้งหลาย ทั้งปวง

เต อัตถะลทั ธา สขุ ิตา วิรฬุ หา พทุ ธะสาสะเน
อะโรคา สขุ ิตา โหถะ สะหะ สพั เพหิ ญาตภิ ิ ฯ

ขอใหทานทั้งหลายเหลานั้น จงเปนผูมีประโยชนอันไดแลว ถึงแลวซึ่งความสุข เจริญงอกงามใน
พระพุทธศาสนา เปนผไู มมโี รค ประสพแตค วามสขุ พรอ มดวยญาติ ทง้ั หลายท้งั ปวง

นกั ขัตตะยกั ขะภตู านงั ปาปค คะหะนวิ าระณา

ปะริตตสั สานุภาเวนะ หันตวฺ า เตสัง อปุ ททะเว ฯ

ความปองกนั บาปเคราะหทั้งหลาย แหงหมูดาวนักษัตร ยักษและภตู เหลาใดได มีแลว ดวยอานุภาพ
แหง พระปริตร จงกาํ จดั เสยี ซ่ึงอุปทวะทั้งหลาย แหง หมูดาวนกั ษตั ร ยักษแ ละภูตเหลาน้นั . (๓ คร้ัง)

ภะวะตุ สพั พะมงั คะลงั รักขันตุ สัพพะเทวะตา
สัพพะพทุ ธานภุ าเวนะ สะทาโสตถภี ะวนั ตุ เต ฯ

สัพพะธัมมานภุ าเวนะ สะทาโสตถภี ะวนั ตุ เต ฯ
สพั พะสังฆานภุ าเวนะ สะทาโสตถีภะวนั ตุ เต ฯ

ขอสรรพมงคลจงมแี กท าน ขอเหลาเทวดาทง้ั ปวงจงรกั ษาทา น
ดว ยอานุภาพแหงพระพุทธเจา ทง้ั ปวง

ขอความสวัสดที ง้ั หลาย จงมแี ดท านในกาลทกุ เม่อื เทอญ
ดวยอานุภาพแหง พระธรรมท้งั ปวง
ขอความสวัสดีท้งั หลาย จงมีแดทา นในกาลทุกเม่อื เทอญ

ดว ยอานภุ าพแหง พระสงฆท ั้งปวง
ขอความสวัสดีทง้ั หลาย จงมีแตทา นในกาลทุกเม่อื เทอญ.

สถาบนั วิปส สนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๑๓

บทถวายพรพระ

นะโม ตสั สะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพทุ ธสั สะ ฯ
นะโม ตสั สะ ภะคะวะโต อะระหะโต สมั มาสัมพทุ ธสั สะ ฯ
นะโม ตสั สะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพทุ ธัสสะ ฯ

อิติป โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วิชชาจะระณะ-สมั ปนโน สุคะโต โลกะวทิ ู อะนุตตะโร
ปุริสะทมั มะสาระถิ สัตถาเทวะมะนสุ สานงั พทุ โธ ภะคะวาติ ฯ

ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปสสิโก โอปะนะยิโก ปจจัตตัง เวทิตัพโพ
วญิ หู ีติ ฯ

สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ อุชปุ ะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ญายะปะฏิปนโน
ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สามีจิปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อฏั ฐะ
ปุริสะปุคคะลา เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเณยโย อัญชะลีกะระณีโย
อะนตุ ตะรัง ปุญญกั เขตตงั โลกสั สาติ ฯ

พาหงุ สะหัสสะมะภนิ มิ มติ ะสาวุธันตัง
คร๎ ีเมขะลงั อทุ ติ ะโฆระสะเสนะมารงั
ทานาทิธมั มะวธิ นิ า ชิตะวา มุนนิ โท
ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมงั คะลานิ ฯ

มาราตเิ รกะมะภยิ ุชฌติ ะสัพพะรัตติง
โฆรมั ปะนาฬะวะมักขะมะถัทธะยักขัง
ขนั ตีสุทนั ตะวิธนิ า ชติ ะวา มุนินโท
ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมงั คะลานิ ฯ

นาฬาคริ ิง คะชะวะรัง อะติมตั ตะภตู ัง
ทาวคั คิจักกะมะสะนีวะ สุทารณุ ันตัง
เมตตมั พุเสกะวิธนิ า ชิตะวา มนุ นิ โท
ตนั เตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ฯ

อกุ ขติ ตะขัคคะมะติหัตถะสทุ ารณุ นั ตงั
ธาวนั ติโยชะนะปะถงั คุลมิ าละวนั ตัง
อทิ ธีภสิ ังขะตะมะโน ชติ ะวา มนุ นิ โท
ตนั เตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมงั คะลานิ ฯ

กตั ว๎ านะ กฏิ ฐะมทุ ะรงั อิวะ คพั ภินยี า
จิญจายะ ทฏุ ฐะวะจะนัง ชะนะกายะมัชเฌ
สนั เตนะ โสมะวิธนิ า ชติ ะวา มนุ ินโท
ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ฯ

สถาบันวิปสสนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๑๔

สัจจงั วิหายะ มะติสจั จะกะวาทะเกตงุ
วาทาภิโรปต ะมะนงั อะติอนั ธะภตู งั
ปญ ญาปะทปี ะชะลโิ ต ชติ ะวา มุนินโท
ตนั เตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมงั คะลานิ ฯ

นนั โทปะนนั ทะภุชะคัง วพิ ธุ ัง มะหิทธงิ
ปุตเตนะ เถระภชุ ะเคนะ ทะมาปะยันโต
อิทธูปะเทสะวธิ ินา ชติ ะวา มุนนิ โท
ตนั เตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ฯ

ทคุ คาหะทิฏฐิภชุ ะเคนะ สุทฏั ฐะหัตถัง
พร๎ หั ๎มัง วิสุทธชิ ตุ ิมิทธพิ ะกาภิธานงั
ญาณาคะเทนะ วิธนิ า ชติ ะวา มุนนิ โท
ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ฯ

เอตาป พทุ ธะชะยะมังคะละอฏั ฐะคาถา
โย วาจะโน ทินะทเิ น สะระเต มะตนั ที
หติ ว๎ านะเนกะววิ ิธานิ จปุ ท ทะวานิ
โมกขัง สุขงั อะธคิ ะเมยยะ นะโร สะปญโญ ฯ

มะหาการณุ โิ ก นาโถ หติ ายะ สัพพะปาณนิ งั
ปูเรตว๎ า ปาระมี สัพพา ปต โต สัมโพธมิ ุตตะมัง
เอเตนะ สจั จะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมงั คะลงั ฯ
ชะยนั โต โพธยิ า มเู ล สักย๎ านงั นนั ทวิ ัฑฒะโน
เอวัง ต๎วัง วชิ ะโย โหหิ ชะยัสสุ ชะยะมงั คะเล
อะปะราชติ ะปลลังเก สเี ส ปะฐะวิโปกขะเร
อะภิเสเก สัพพะพุทธานัง อัคคัปปตโต ปะโมทะติ ฯ
สุนักขัตตงั สุมังคะลัง สุปะภาตัง สุหุฏฐติ ัง
สขุ ะโณ สมุ ุหุตโต จะ สุยฏิ ฐงั พร๎ หั ม๎ ะจารสิ ุ
ปะทกั ขณิ งั กายะกมั มัง วาจากมั มัง ปะทกั ขณิ งั
ปะทกั ขณิ งั มะโนกมั มงั ปะณธิ ี เต ปะทกั ขณิ า
ปะทักขณิ านิ กตั ว๎ านะ ละภันตัตเถ ปะทักขิเณ ฯ

ภะวะตุ สพั พะมงั คะลัง รกั ขันตุ สพั พะเทวะตา
สพั พะพุทธานภุ าเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ
ภะวะตุ สพั พะมังคะลัง รกั ขันตุ สพั พะเทวะตา
สัพพะธมั มานภุ าเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ
ภะวะตุ สพั พะมังคะลัง รกั ขันตุ สพั พะเทวะตา
สพั พะสังฆานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ

สถาบนั วิปสสนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย

ส า ธ ย า ย พ ร ะ ไ ต ร ป ฎ ก | ๑๑๕

คาํ แผส ว นบุญกศุ ล และแผเ มตตา

ของ สมเด็จพระพุฒาจารย (อาจ อาสภมหาเถร)

อิทัง เม ปุญญงั นิพพานสั สะ ปจจะโย โหตุ
ขอผลบุญน้ี จงเปนปจ จัยใหขาพเจา ไดบรรลุมรรคผลนพิ พาน

อทิ ัง เม ปุญญะภาคัง, ราชาที่นัญเจวะ, มาตาปต ุ อาทีน่ ญั จะ ปยะชะนานัง, สัพพะสัตตานัญจะ, นิยยาเทมะ
ขาพเจาทั้งหลาย, ขอนอมถวายสวนบุญน้ี, แดอิสระชน, คือชนผูเปนใหญทั้งหลาย, มีองค

พระมหากษัตริย, ผูเปนพระประมุขของชาติ, องคสมเด็จพระสังฆราช, ผูเปนประมุขของศาสนา, และคณะ
รัฐบาล, ผบู รหิ ารประเทศ เปน ตน

ขอแผสวนกุศลน้ี, ใหแกปยชน, คนที่รักทั้งหลาย, มีบิดามารดา ปู ยา ตา ยาย, และครู อุปชฌาย
อาจารยทง้ั หลาย เปน ตน

และขอแผสวนกุศลนี้, ใหแกสรรพสัตวทัง้ หลาย, ทุกชาติชั้นวรรณะ ทุกศาสนา ทุกภาษา, ที่อยูท่ัวทุก
มุมแหงโลก,

สัพเพ สตั ตา
อนั วาสัตวท้งั หลาย, ทกุ ชาติทกุ ภาษา และทกุ หนทกุ แหง ทอ่ี ยทู างทิศบูรพาก็ดี ทอี่ ยทู างทิศประจิมก็ดี

ที่อยูทางทิศอดุ รก็ดี ทอ่ี ยูทางทศิ ทักษณิ กด็ ี ท่ีอยทู างทิศอาคเนยกด็ ี ท่ีอยูทางทศิ พายพั ก็ดี ทอ่ี ยทู างทิศอีสานก็ดี
ที่อยทู างทิศหรดีก็ดี ที่อยูทางทศิ เบ้ืองลา ง ตั้งแตโลกันตมหานรกขึ้นมากด็ ี ที่อยูทางทิศเบื้องบนตั้งแตภวัคคะ
พรหมลงมากด็ ี

อเวรา โหนตุ ขอจงอยา ไดสรางกรรมทาํ เวร และรบราฆา ฟน ซงึ่ กนั และกนั เลย

อพั ยาปช ฌา โหนตุ ขอจงอยาไดเบียดเบียน ขมเหงคะเนงรายและปา ยสีใหแ กก ันและกนั เลย

อนีฆา โหนตุ ขอจงอยาไดม คี วามทกุ ขก าย ทุกขใ จเลย

สขุ ี อตั ตานัง ปะริหะรันตุ ขอจงมคี วามสุขกาย สุขใจ รกั ษาตนใหรอดพน จากทกุ ขภ ยั ทกุ ๆ คนเทอญ

สถาบนั วปิ ส สนาธรุ ะ | มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย