มาตรฐานนักทรัพยากรบุคคล : Talent Trainer

การจดั กา
เกษตรแบบผสม
หลักการทีว่ า่ ฝน
ไม่ทิ้งการปลกู ขา้
กบั การปฏิบตั ิงา
คือ “ตอ้ งไม่ติดต
จน(คอ่ ยๆทาตาม

ารพื้นทีเ่ พื่อการกสิกรรม มีการทา
มผสานทฤษฎีใหม่ (30:30:30:10) โดยยึด
นตกเท่าไรตอ้ งกักเกบ็ นา้ ไว้ให้ได้ทั้งหมด
าว และต้องปลูกป่า(วนเกษตร) ควบคู่
านตามหลักการทรงงานของพระราชา
ตารา” ทาตามภูมิสงั คมและทาแบบคน
มกาลงั )

สา
สา
สา

ามารถกักเกบ็ นา้ ในพืน้ ดินได้กวา่ 50%
ามารถกักเก็บนา้ ไดท้ ัง้ หมด 100%
ามารถกกั เกบ็ นา้ ได้ทง้ั หมด 100%

ขดุ ทาหนองน้า ดินที่ขุดนาม
อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง”

เพือ่ กระจายนา้ เตม็ พ
ชุม่ ชืน้ ลดพลงั งานในการรดน้าต

เพือ่ เกบ็ น้าไวใ้ นพื้น

ยกคันนาให้สงู และกว

มาถมเป็นโคก บนโคกปลกู “ป่า 3

พืน้ ทีใ่ ห้ขดุ “คลองไสไ้ ก่” เพิม่ ความ
ต้นไม้
นทีโ่ ดยรอบใหม้ ากทีส่ ดุ ใชย้ ามแลง้
ว้าง 1-1.2 เมตร ตามความเหมาะสม

ใหท้ านานา้ ลึกปลูกข
หรือจลุ ินทรียก์ ลบั คืนแผ่นดิน

ในนาเพ

ปลูกพืช ผักสวนคร
พอใช้ พอร่มเยน็ ” เปน็ ข้นั พืน้ ฐา

ข
ระบายน้ายามน้าหลากและกักเ

ข้าวอินทรีย์พื้นบ้าน คืนชีวิตเลก็ ๆ

พือ่ คุมหญา้ ทาใหป้ ลอดสารเคมี
รวั เลีย้ งสัตว์ ทาให้ “พออยู่ พอกิน
าน
ขุดลอก หนอง คู คลอง เพิม่ การ
เก็บนา้ ไวใ้ ชย้ ามหนา้ แลง้

การขดุ หน
คดโค้ง พระบาท
คานวณพบวา่ ใน
ดังนนั้ 1 ปี นา้ จึง
จึงตอ้ งขดุ ลึกมา
หนา้ แล้ง หรือฝน

นองหรือสระเก็บนา้ ที่ดี ควรมีลักษณะ
ทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว(รชั กาลที่ 9) ทรง
น 1 ปี น้าจะระเหยวันละ 1 เซนติเมตร
งระเหยไปประมาณ 3 เมตร การขุดบอ่
ากกวา่ 3 เมตร เพื่อให้มีน้าเหลือพอใน
นทิง้ ชว่ ง

นาดินที่ข
3 อย่าง ประโยช
ไม้กินได้ สร้างสม
น้าใต้ดินประมาณ
ตะวนั ตกเพือ่ บงั

ขดุ มาทาเปน็ โคก บนโคกสามารถปลูกปา่
ชน์ 4 อยา่ ง คือ ไม้ใช้สอย ไมเ้ ศรษฐกิจ
มดุลระบบนิเวศ บนโคกสามารถกักเกบ็
ณ 50% ตาแหนง่ ของปา่ ควรอยู่ทิศ
งแสงอาทิตย์ยามบา่ ย

คนั นาควร
(1,600 ตร.ม.) ส
คอ่ ยๆ ซึมลงดินอ
ครึ่งหนึง่ 800 ลบ
ความชุ่มชืน่ และ

รสูงอยา่ งน้อย 1 เมตร เชน่ นา 1 ไร่
สามารถเก็บน้าได้ 1,600 ลบ.ม. แตน่ า้ จะ
อยา่ งน้า 50% จึงเหลือนา้ อยบู่ นผิวดิน
บ.ม. แต่น้าที่ซึมหายไปจะช่วยสรา้ ง
ะเกบ็ น้าไว้เปน็ น้าใตด้ ิน

การสร้างหลุมขนมครกในรูป
เทคนิคการบริหารจัดการพื้นที่ ที่ผส
เข้ากับภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งท้าได้
เกษตรกรและชาวบ้านมีน้าใช้ในฤ
หลากส่พู ้นื ที่ด้านล่างกบ็ รรเทาเบาล

ปแบบ “โคก หนอง นา โมเดล”
สมผสานระหว่างเกษตรทฤษฎีใหม่
ง่าย และช่วยเก็บน้าได้จริง ท้าให้
ดูแล้ง พอถึงฤดูฝนปัญหาน้าไหล
ลงเมือ่ คนในพ้นื ทีต่ ้นน้ากักเก็บน้าได้

โคก สร้างโคกบนพื้นท่ีของตนเอง จ
นามาถมเป็นโคกเพื่อสร้างท่ีอยู่อาศัย
ตามแนวทางศาสตร์พระราชา คือ “ป
พอกิน เพ่ือใชส้ อยในครวั เรอื นหรอื พ
อยู่ จากนั้นประโยชน์อย่างท่ี 4 คือ
ใบไม้ที่ร่วงหล่นจะช่วยปกคลุมหน้าดิน
น้าฝน เพ่อื กกั เกบ็ นา้ ไวใ้ ต้โคกเป็นน้าใ

จากการนาดินที่ได้จากการขุดหนอง
ย ปลูกผัก เลี้ยงสัตว์ รวมทั้งปลูกต้นไม้
ป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง” เพ่ือ
พอใช้ และเพอ่ื สร้างท่ีอยอู่ าศยั หรอื พอ
อ ช่วยสร้างสมดุลระบบนิเวศ เพราะ
น ในขณะที่รากจานวนมากช่วยดูดซับ
ใตด้ นิ เพิม่ ความช่มุ ช้ืน

“ไม้ 3

1. ไมใ้ ชส้ อย คือ ไมโ้ ตเรว็ สาหรับใชใ้
2. ไมก้ ินได้ เช่น มะม่วง ผกั กินใบตา่ ง
3. ไม้เศรษฐกิจ ไดแ้ ก่ ไม้ที่ปลกู เพือ่ จา

อย่าง”

ในครวั เรือน เช่น สะเดา ไผ่ ,กระถิน
ง ๆ และ
าหนา่ ย เชน่ ไมส้ กั เปน็ ต้น

ประโยชน์ 4 อยา่ งคือ
1. พอกิน คือ มีผัก มีอาหารไวก้
2. พออยู่ คือ สามารถตดั ไมไ้ ป
3. พอใช้ คือ มีไว้ใชส้ อยในครวั
4. พอร่มเย็น มีความสมบรู ณ์ แ

กิน
ปสรา้ งบ้าน ทาทีอ่ ย่ไู ด้
วเรือน ใช้เป็นยา สมนุ ไพร เผาถา่ น
และความสขุ

หนอง ขุดหนอง รูปร่างคดโค้งอ

ยามหน้าแล้งหรือจ้าเป็น และสามาร
และเป็นแหล่งทีอ่ ยู่อาศยั ของปลา

อิสระ ไม่เป็นสี่เหลี่ยม เพื่อเก็บน้าไว้ใช้
รถใช้เป็นทีร่ องรับน้ายามน้าท่วมหลาก

“การขุดหนอง ในหลวง
ค้านวณว่า โดยเฉลี่ยแล้วน้าในหน
ดงั น้ัน 1 ปี น้าจะระเหยประมาณ
ไว้ ให้มีความลึก 4-8 เมตร เพื่อ
การเกษตรตลอดท้ังปี”

ง รัชกาลที่ 9 ทรงให้หลักการ
นองจะระเหยวันละ 1 เซนติเมตร
ณ 3.6 เมตร เราจึงควรขดุ สระเผื่อ
อให้มีน้าพอเพียงส้าหรับการท้า

นา ยกหัวคันนาให้กว้างและสูงอย
จะทะลึง่ น้าไม่จมน้าตาย เพือ่ เพิม่ พื้น
คันนา เป็นที่อยู่ของปลา ปู ปั้นหัว
ปลูกต้นไม้ พืชผัก ให้มีรากยึดเหนี่ย

ย่างน้อย 1 เมตร ธรรมชาติของข้าว
นที่กักเกบ็ น้าไว้ในนา ขุดร่องใกล้หัว
วคันนาให้มีความกว้างมากพอที่จะ
ยวคนั นา และเพิม่ พ้ืนที่ท้ากิน

คลองไส้ไก่ ช่วยระบายน้ารอบพื้นที่ โ
ไหลได้ทั่วถึงตลอดทั้งพื้นที่เพื่อใช้ท้า
ให้กับผืนดินและต้นไม้โดยรอบ

ฝายชะลอน้า ช่วยชะลอและกักเก็บน
หลากลงมาสร้างความเสียหายกบั พ้นื
ไม่ให้ลงมาสะสมในหนอง คลอง บึง ห
กลางน้าฝายชะลอน้ายังช่วยยกระดบั

โดยขดุ ให้มีลกั ษณะคดเคี้ยว เพื่อให้น้า
าการเกษตรและช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น

น้าจากต้นนา้ ไว้ในพื้นที่ เพื่อไม่ให้น้า
นที่ล่มุ ด้านล่างและช่วยกักตะกอนดิน
หรือเขือ่ น นอกจากนั้น สา้ หรับพ้ืนที่
บน้าเพือ่ เก็บไว้ในพื้นทีอ่ ีกด้วย







3 ไร่
สัดส่วน 2:3

10 ่ชอง30 ช่อง

40 ่ชอง 14 ชอ่ ง

12 ช่อง 12 ช่อง

10 ช่อง 3 ไร่ สดั สว่ น 2:3
14 ชอ่ ง
12 ่ชอง
560 ตร.ม.

576 ตร.ม.

12 ช่อง



3 ไร่

สดั สว่ น 2:3

รายละเอียด

1. โคก ปลกู ปา่ 3 อยา่ ง ประโยชน์ 4 อยา่ ง
2. นา ทาคันนาทองคา
3. หนองนา้ จืด 2 ลูก
4. คูคลองไสไ้ ก่
5. ฝาย
6. อาคาร
7. ลานอเนกประสงค์





34