วิชา ภาษาไทย พท21001 ม.ต้น

42

การใชภ าษาในการเขียน

การใชภาษาในการเขยี น มีหลกั การเขยี น ดังน้ี
1. เขียนใหอานงา ย และเขา ใจงา ย
2. เขียนตรงตามตัวสะกด การันต วรรณยุกตใหถูกตอ ง เชน

พรามณ เขียนผดิ ควรเปน พราหมณ
โจษจรรย เขยี นผดิ ควรเปน โจษจนั
อฒั จรรย เขียนผดิ ควรเปน อัฒจันทร
หนา รัก เขียนผิด ควรเปน นารกั
โนต เขยี นผดิ ควรเปน โนต

3. เขียนใหไดใจความชัดเจน ไมวกวน เขา ใจยาก เชน

เขามารบั ประทานขา วเย็น ควรแกเปน เขามารบั ประทานขา วมอ้ื เย็น

ท่นี ีเ่ สมอ ทน่ี ่เี สมอ

จะทําอะไรก็ทําเสยี หมด ควรแกเปน จะทําอะไรก็เสียหายหมด
คนนม้ี ือแขง็ เหลือเกิน ควรแกเ ปน คนนีม้ ือแข็งไมน ุม เลย

4. ใชภ าษางาย ๆ สัน้ กะทดั รดั ไดใ จความ ไมเขยี นเยน่ิ เยอ ฟมุ เฟอยเกินความจาํ เปน เชน

รฐั บาลไดท าํ ความตกลงเร่ืองขายขาวกบั ประเทศในยุโรปแลว (ผิด)
รฐั บาลตกลงเร่อื งขายขา วกับประเทศในยโุ รปแลว (ถกู )
การขัดแยง กนั และกันจะนาํ มาซ่ึงการแตกความสามัคคี (ผิด)
การขดั แยง กนั ทาํ ใหแ ตกความสามคั คี (ถกู )
ชาวนามกี ารตกลงกันเรือ่ งราคาขา วกบั โรงสแี ลว (ผิด)
ชาวนาตกลงเรื่องราคาขาวกบั โรงสีแลว (ถูก)

43

5. ใชภาษาใหถ ูกตองตามแบบแผน หลกี เลีย่ งใชคําหรอื สํานวนมาปะปนกับภาษาตางประเทศ
หรอื ภาษาทีใ่ ชใ นสือ่ มวลชน เชน

เขามีสไตลใ นการพดู ท่เี อ็กไซตมาก (ไมด)ี
เขามีลีลาในการพูดสนุกตน่ื เตนมาก (ด)ี
เธอไปกรุงเทพฯ โดยรถทัวรป รับอากาศ (ไมด)ี
เธอโดยสารรถประจาํ ทางปรบั อากาศไปกรงุ เทพฯ (ดี)
กจิ การคา ของเธอเจง เพราะแชรล ม (ไมด )ี
กจิ การคาเธอลมเพราะมปี ญ หาเงินนอกระบบ (ดี)

6. ใชถอยคาํ ท่สี ภุ าพไพเราะ เหมาะสม มีความหมายดี หรือใชภาษาเขียนปนภาษาพดู

ฉนั ถกู หมาขบหลายแผล (ไมดี)
ฉันถูกสนุ ัขกัดหลายแผล (ด)ี
หมูทบ่ี านฉนั โปรดรําขาวมาก (ไมดี)
หมทู ่บี านฉันชอบราํ ขา วมาก (ดี)
พส่ี าวฉนั ออกลูกท่ีโรงพยาบาล (ไมดี)
พ่ีสาวฉนั คลอดลกู ท่ีโรงพยาบาล (ด)ี

เรื่องท่ี 2 หลกั การเขียนแผนความคิด

แผนภาพความคิด เปนการแสดงความรูความคิด โดยใชแผนภาพในการนําความรูหรือ
ขอเท็จจรงิ มาจัดเปน ระบบ สรา งเปน ภาพหรือจดั ความคดิ รวบยอด นําหวั ขอเรอ่ื งใดเรอื่ งหนง่ึ มาแยกเปน
หัวขอ ยอ ยและนาํ มาจัดลําดบั เปน แผนภาพ เชน เมือ่ ผเู รยี นอานหนงั สือเรอื่ งใดเรอ่ื งหนง่ึ หรอื ฟงเรอื่ งใด
เรื่องหนงึ่ มา กน็ าํ ขอมลู ความรูเรื่องราวตา ง ๆ มาจดั เปน แผนภาพความคดิ เราอาจใชแ ผนภาพความคดิ
ในการเตรียมการอาน เตรียมการเขียน ใชพฒั นาความรูใ นการใหเ หตุผล ใชจ ัดขอบเขตสิ่งทีจ่ ะตอ งเขียน
หรอื ใชร วบรวมความรทู ีต่ อ งการ

แนวคดิ เก่ยี วกบั แผนภาพความคดิ

1. เราใชแ ผนภาพความคิด เม่ือเราพบวาขอมูล ขาวสารตาง ๆ อยูกระจัดกระจาย นําขอมูล
ตา ง ๆ น้ันมาเชอ่ื มโยงเปน แผนภาพความคดิ ทาํ ใหเกิดความเขา ใจเปนความคิดรวบยอด

44

2. แผนภาพความคิดจะจัดความคดิ ใหเปนระบบ รวบรวมและจัดลาํ ดบั ขอเทจ็ จรงิ นํามาจัดให
เปนหมวดหมู หรอื ทเ่ี รียกวา แผนภาพเปน ความคดิ รวบยอดทีช่ ัดเจนจนเกิดเปน ความรูใหม

3. การนําความคิดหรือขอเทจ็ จริงมาเขยี นเปนแผนภาพ จะทําใหจําเร่ืองราวตาง ๆ ไดงายข้ึน
ดีกวาการอานตําราหลาย ๆ เรื่อง เพราะหนังสือบรรยายดวยตัวอักษร แตแผนภาพจัดเรื่องราวเปน
เคร่ืองหมาย หรอื เปนภาพ ทาํ ใหจาํ เรือ่ งราวไดแ มนยาํ ข้นึ

4. แผนภาพความคิดจะใชภาษาผังท่ีเปนสัญลักษณและคําพูดมาสรางแผนภาพ ทําใหเกิด
การเรยี นรูดว ยตนเอง เปนการเรยี นโดยยึดผเู รียนเปนสาํ คญั การจัดทําแผนภาพความคดิ ผูเรียนจะตอง
อาศยั การฟง การพดู การอาน การเขยี น และใชค วามคดิ รวบรวมความรู ขอเท็จจริง มาจัดทําแผนภาพ
เปน การเสรมิ แรงการเรยี น ทาํ ใหก ารเรียนรูม ีความหมายมากข้ึน
รปู แบบของแผนภาพความคดิ มี 4 รูปแบบ คอื

1. รูปแบบการจัดกลุม รูปแบบน้ีจะยึดความคิดเปนสําคัญ และจัดกลุมตามลําดับความคิด
รวบยอด ยอยเปน แผนภาพ มกั เขียนเปน แผนภาพนิ่ง

ตัวอยา งเรอื่ งส่งิ แวดลอ ม

45

2. รูปแบบความคิดรวบยอด รูปแบบน้ีจะมีความคิดหลักและมีขอเท็จจริงที่จัดแบงเปน
ระดับช้ันมาสนับสนุนความคิดหลัก เชน การกลาวถึงลักษณะการบรรยาย การรวบรวมปญหา
การแกป ญ หา การเปรยี บเทียบเปน รปู แบบความคดิ รวบยอด ดังตัวอยางตอไปน้ี

การจัดความคดิ

46

3. รูปแบบการจัดลาํ ดับ รูปแบบการจัดลาํ ดับตามเหตุการณ การจัดลาํ ดับตาม
กาลเวลา การจดั ลาํ ดับการกระทํากอนหลังหรือการจัดลาํ ดบั ตามกระบวนการ มีการเรมิ่ ตน
และการสน้ิ สดุ ตวั อยางแผนภาพเสนตรงแสดงเหตกุ ารณ

แผนภาพเสนโคง แสดงเหตุการณ

47

4. รปู แบบวงกลม รูปแบบนเ้ี ปน ชดุ เหตุการณภายใตกระบวนการไมมีจดุ เริ่มตน และจุดสิ้นสุด
แตเปนเหตกุ ารณท่ีเปนลําดับตอ เน่อื งกนั ดงั ตวั อยา งเชน

แผนภาพวงกลม

ประโยชนของแผนภาพความคดิ
1. ชว ยบรู ณาการความรูเดมิ กบั ความรใู หม
2. ชวยพฒั นาความคดิ รวบยอดใหช ัดเจนขน้ึ
3. ชวยเนน องคป ระกอบลาํ ดบั ของเรื่อง
4. ชวยพัฒนาการอา น การเขียนและการคิด
5. ชวยวางแผนในการเขยี น และการปรับปรงุ การเขยี น
6. ชว ยวางแผนการสอนของครู โดยการสอนแบบบรู ณาการเนือ้ หา
7. ชวยในการอภิปราย
8. เปน เครอื่ งมอื ประเมินผล

วธิ ีการสรา งแผนภาพความคดิ
การสรางแผนภาพความคิด หรือการออกแบบแผนภาพความคิดเปนการสรางสรรคอยาง

หนึ่ง ผูสรางแผนภาพความคิดอาจใชงานศิลปะเขามาชวย โดยวาดภาพประกอบใหแผนภาพ

48

ความคิดนาสนใจและทาํ ใหเห็นภาพของแผนภาพชัดเจนข้ึน การสรางแผนภาพความคิดจะนํามาใช
ในการทาํ งานรวมกันรวมคิดรวมทํา รวมกันแลกเปลี่ยนความรูและประสบการณทําใหผูเรียนรูจัก
การวางแผนงาน การกาํ หนดงานที่จะตองปฏิบัติ และเรยี นรกู ารทํางานรว มกับผูอ ่นื

ขน้ั ตอนการสรา งแผนภาพความคิด มีดังน้ี
1. กาํ หนดช่อื เรอ่ื ง หรอื ความคิดรวบยอดสําคญั
2. ระดมสมองทเ่ี ก่ยี วขอ งกบั ชอ่ื เรื่อง หรอื ความคดิ รวบยอดสาํ คญั เปนคาํ หรอื วลีน้นั ๆ

แลวจดบนั ทกึ ไว
3. นําคําหรอื วลีท่ีจดบันทกึ ท่เี กีย่ วเนื่องสมั พนั ธก นั มาจัดกลุม แลวตัง้ ช่ือกลุมคําเปนหัวขอยอย

และเรยี งลําดบั กลุมคาํ
4. ออกแบบแผนภาพความคิด โดยเขียนช่ือเรื่องไวกลางหนากระดาษ แลววางช่ือกลุมคํา

หวั ขอ ยอ ย รอบชอ่ื เรอื่ ง นําคาํ ที่สนับสนุนวางรอบชื่อกลมุ คํา แลวใชเ สนโยงกลุมคําใหเห็นความสัมพันธ
เสนโยงอาจเขยี นคําอธิบายได กลุมคําอาจแสดงดวยภาพประกอบ

ตวั อยางเรือ่ งส่งิ มชี วี ติ ในบึง

49

สรุป แผนภาพความคิด เปนการแสดงความรู ความคิดโดยใชแผนภาพเปนวิธีการนําความรู หรือ
ขอเทจ็ จริงมาจดั เปน ระบบสรางเปน ภาพ หรือจดั ความคิดรวบยอดนําหวั ขอ เรือ่ งใด เรื่องหน่งึ มาแยกเปน
ขอ ยอ ย และนํามาจดั ลาํ ดบั เปน แผนภาพ

รูปแบบแผนภาพความคิด มี 4 รูปแบบ คือ (1) รูปแบบการจัดกลุม (2) รูปแบบความคิด
รวบยอด (3) รูปแบบการจดั ลาํ ดบั (4) รปู แบบวงกลม

เรือ่ งที่ 3 การเขยี นเรียงความและยอ ความ

การเขียนเรียงความ คือ การนําเอาคํามาประกอบแตงเปนเร่ืองราวอาจใชวิธีการเขียนหรือ
การพูดก็ได การเขียนจดหมาย รายงาน ตอบคําถาม ขาว บทความ ฯลฯ อาศัยเรียงความเปนพ้ืนฐาน
ท้ังนั้น ดังน้ันการเรียงความจึงมีความสําคัญ ชวยใหพูดหรือเขียนในรูปแบบตาง ๆ ไดดี นอกจากนี้
กอ นเรียงความเราตองคนควา รวบรวมความรู ความคดิ และนํามาจัดเปนระเบียบ จึงเทากับเปนการฝก
สง่ิ เหลา นี้ใหก ับตนเองไดอ ยางดีอีกดว ย

องคป ระกอบของเรียงความ

การเรยี งความเรอื่ งหนงึ่ ประกอบดว ยสว นสําคญั 3 สว นคือ สวนนาํ สว นเน้ือเรือ่ งและสวนทา ย
หรอื สรุป สว นนํา เปนสวนที่แสดงประเด็นหลกั หรือจดุ ประสงคของเรื่อง สวนเน้ือเรื่อง เปนสวนขยาย
โครงเร่ืองท่ีวางเอาไว สวนนี้จะประกอบดวยยอหนา สวนทาย เปนการเนนยํ้าประเด็นหลักหรือ
จดุ ประสงค

1. การเขยี นสว นนํา ดังไดกลาวแลววาสวนนําเปนสวนที่แสดงประเด็นหลักหรือจุดประสงค
ของเรื่อง ดังน้ันสวนนําจึงเปนการบอกผูอานถึงเนื้อหาท่ีนําเสนอและยังเปนการเราความสนใจให
อยากอา นเรือ่ งจนจบ การเขียนสวนนําเพื่อเราความสนใจน้ันมีหลายวิธี ข้ึนอยูกับผูเขียนจะเลือกตาม
ความเหมาะสม อาจนําดวยปญหาเรงดวน หรือหัวขอที่กําหนดเปนเร่ืองที่นาสนใจ การเลาเร่ืองท่ีจะ
เขียน การยกคําพูดขอความ หรือสุภาษิตท่ีนาสนใจ บทรอยกรอง การอธิบายความเปนมาของเรื่อง
การบอกจุดประสงคข องการเขยี น การใหค ําจาํ กัดความของคําสาํ คัญของเร่ืองที่จะเขียน แรงบันดาลใจ
ฯลฯ ดงั ตวั อยา ง เชน

1.1 นาํ ดวยปญ หาเรง ดว น หรือหวั ขอ ทกี่ าํ ลังเปน เรือ่ งทน่ี า สนใจ
เด๋ยี วนไี้ มว า จะเดนิ ไปทางไหน จะพบกลมุ สนทนากลุมยอ ย ๆ วสิ ชั ณากนั ดวยเรือ่ ง “วสิ ามัญ
ฆาตกรรม” ในคดียาเสพติด บางก็วาเปนความชอบธรรม บางก็วารุนแรงเกินเหตุ หลายคนจึงตั้ง
คําถามวา ถา ไมท ําวิสามัญฆาตกรรมกรณียาเสพติด แลว จะใชวิธกี ารชอบธรรมอนั ใดทจ่ี ะลางบางผูค า
หรือบอนทาํ ลายเหลานล้ี งไดใ นเวลารวดเรว็

50

1.2 นาํ ดว ยคาํ ถาม

ถาถามหนุมสาวท้ังหลายวา “อยากสวย” “อยากหลอหรือไม” คาํ ตอบท่ีไดคงจะเปน

คําตอบเดียวกันวา “อยาก” จากนั้นก็คงมีคาํ ถามตอไปวา แลวทําอยางไรจึงจะสวยจะหลอไดสมใจ

ในเมื่อธรรมชาติของหลาย ๆ คนก็มิไดหลอมาตั้งแตเกิด จะตองพ่ึงพาเครื่องสําอาง หรือการ

ทาํ ศัลยกรรมหรอื ไรแลว จึงจะสวยหลอ แบบธรรมชาตไิ ดห รือไม ถา ได จะทําอยา งไร

1.3 นําดวยการเลาเรื่องท่ีจะเขียน

งานมหกรรมหนังสือนานาชาติจัดข้ึนเปนประจําในวันพุธแรกของเดือนตุลาคมของ

ทกุ ปท เี่ มอื งแฟรงเฟร ต ประเทศเยอรมนี สาํ หรับป พ.ศ. 2545 นับเปน ครงั้ ท่ี 53

1.4 นําดว ยการยกคาํ พดู ขอความ สุภาษิตที่นาสนใจ

ในอดีตเมื่อกลาวถึงครูหรือคนหาคุณคาของครู หลายคนมักนึกถึงความเปรียบ

ทงั้ หลายทมี่ ักไดย นิ จนชินหู ไมว าจะเปนความเปรียบทว่ี า “ครูคอื เรือจาง” “ครูคือปูชนียบุคคล” หรือ

“ครูคือผูใหแสงสวา งทางปญ ญา” ฯลฯ ความเปรียบเหลา นี้แสดงใหเ ห็นถงึ คณุ คา ความเสียสละและการ

เปน นักพฒั นาของครู ในขณะท่ีปจจุบนั ทศั นคตใิ นการมองครูเปล่ียนไป หลายคนมองวาครูเปนแคผูท่ีมี

อาชพี รบั จางสอนหนงั สือเทานัน้ เพราะครสู มยั นไี้ มไดอบรมความประพฤติใหแกผูเรียนควบคูไปกับการ

ใหค วามรู ไมไดเปนตวั อยางท่ดี ีจะเรียกวา “แมพิมพของชาติ” อาชีพครูเปนอาชีพตกต่ํา และดูตอยต่ํา

ในสายตาของคนทั่วไป ท้ัง ๆ ท่ีอาชีพนั้นเปนอาชีพที่ตองทําหนาท่ีในการพัฒนาคนท่ีจะไปเปนกําลัง

สําคัญของการพัฒนาประเทศชาติตอไป จึงถึงเวลาแลวที่จะตองมีการทบทวนหนาท่ี คุณธรรมและ

อุดมการณของความเปน ครกู นั เสยี ที

1.5 นําดว ยบทรอ ยกรอง

“ความรกั เปนเหมอื นโรคา บันดาลตาใหม ดื มน

ไมยินและไมย ล อุปสรรคใดใด

ความรักเหมือนโคถึก กําลงั คึกผิขังไว

ก็จะโลดจากคอกไป บยอมอยู ณ ทขี่ ัง

ถา ปลอ ยไว ก็ดึงไปดวยคําสงั่

ยง่ิ หา มก็ย่งิ คลั่ง บหวนคดิ ถึงเจบ็ กาย”

จากบทละครเรอ่ื ง “มัทนพาธา” ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา เจาอยหู วั

อธบิ ายความหมายของบทรอ ยกรอง

ความรกั เปน อารมณธรรมชาติอยา งหน่ึงของมนษุ ย มที ั้งประโยชนแ ละเปน โทษในเวลาเดียวกัน
ความรกั ที่อยูบนพ้ืนฐานของความบริสุทธิ์ จรงิ ใจและความมเี หตผุ ล ยอ มนาํ พาเปนเจาของความรกั ไป
ในทางท่ีถูกท่ีควร แตถ า ความรกั น้นั เปนเพยี งอารมณอันเกดิ จากความหลงใหลในรูปกายภายนอก ความ

ชืน่ ชมตามกระแสและความหลงผิด ความรักก็จะกอ ใหเกิดโทษ จึงเปนผูเปรียบเปรยวา "ความรักทําให
คนตาบอด" ดวยพระราชนพิ นธของพระบาทของสมเด็จพระมงกฏุ เกลา เจาอยูหัวในเร่ืองมัทนพาธา ซ่ึงได

51

แสดงใหเห็นภาพของความลุมหลง อันเกิดจากความรักและทุกขสาหัสอันเกิดจากความรักไดเปนอยางดี
สมกบั ชอ่ื เร่ือง มัทนพาธา ที่แปลวา ความบาดเจ็บแหง ความรัก

1.6 นําดว ยการอธิบายความเปน มาของเรอ่ื ง
เม่ือสปั ดาหทแี่ ลว ขา พเจา ไดไ ปรว มงานพระราชทานเพลิงศพของผูใหญท านหนง่ึ ทา นเปน
อดีตรองผวู าราชการจังหวัด จังหวดั หน่งึ ทางภาคเหนือ ศพของทานไดรบั การบรรจุไวในโกศ ขาพเจาจึง
ไดค นควาเร่ืองนมี้ าเปน ความรแู กผูสนใจท่ัวไป
1.7 นาํ ดว ยการบอกจดุ ประสงคของการเขียน

สามกก ที่ผูอานท้ังในประเทศจีนและในประเทศไทยรูจักกันดีน้ันเปนนวนิยาย
สวนสามกกท่ีเปน ประวัติศาสตรมีคนรูนอ ยมาก แมแ ตค นจนี แผน ดนิ ใหญท ่ีไดเรยี นจบข้ันอุดมศึกษาแลว
ก็มีนอยคนมากท่รี ูบทความเรือ่ งน้จี ึงขอเร่มิ ตนจากสามกก ที่เปน ประวัตศิ าสตร

2. การเขียนสว นเนอื้ เรอ่ื ง
เนอื้ เรือ่ งเปนสวนสาํ คัญทส่ี ุดของเรยี งความ เพราะเปนสวนที่ตองแสดงความรู ความคิดเหน็

ใหผูอานทราบตามโครงเรื่องที่วางไว เน้ือเร่ืองที่ตองแสดงออกถึงความรูความคิดเห็นอยางชัดเจน
มีรายละเอียดที่เปนขอเท็จจริงและมีการอธบิ ายอยางเปนลําดับข้ัน มีการหยิบยกอทุ าหรณ ตัวอยาง
ทฤษฎี สถิติ คํากลา วหลักปรชั ญา หรอื สภุ าษติ คําพงั เพย ฯลฯ สนบั สนุนความรูความคิดเห็นน้ัน

เน้ือเร่ืองประกอบดวยยอหนาตาง ๆ หลายยอหนาตามสาระสําคัญท่ีตองการกลาวคือ
เปรยี บกันวา เน้อื เร่ืองเหมอื นสวนลําตัวของคนทีป่ ระกอบดวยอวยั วะตา ง ๆ แตรวมกันแลวเปนตัวบุคคล
ดงั นนั้ การเขียนเนื้อเรื่องถึงจะแตก แยกยอยออกไปอยางไร จะตองรักษาสาระสําคัญใหญของเร่ืองไว
การแตกแยกยอ ยเปนเรอื่ ง ๆ ไป เพ่อื ประกอบสาระสาํ คัญใหญของเรือ่ งซึง่ เปรียบเหมือนตัวคนสมบูรณ
ในแตละยอหนาประกอบดวยสวนที่เปนเนื้อหา คือ ความรูหรือความคิดเห็นท่ีตองการแสดงออก
การอธิบายและอุทาหรณ คือ การอางตัวอยา ง ฯลฯ ท่สี นับสนนุ ใหเหน็ จรงิ เห็นจัง สวนสํานวนโวหารจะ
ใชแ บบใดบา ง โปรดศึกษาเรื่องสาํ นวนโวหารในหวั ขอตอ ไปนี้

ตัวอยางการเขียนเนอ้ื เรอ่ื งแตละยอหนา

“อํา” เปนเด็กชายตัวเล็ก ๆ อายุแค 12 ป คร้ังท่ีลืมตาดูโลกไดแค 3 เดือน แมก็ทอดทิ้งไป
สวนพอนั้นไมเคยรักและหวงใยอาํ เลย สง่ิ เดียวทีม่ ีคาที่สุดในชีวติ ของพอ คอื เฮโรอนี ยา ลงุ ปา และอา
ตอกย้ําใหอ าํ ฟง เสมอวา “อยา ทาํ ตัวเลว ๆ เหมือนพอแกท่ตี ิดเฮโรอีนจนตาย” หรอื “กลวั แกจะเจริญรอย
ตามพอเพราะเช้ือมันไมท้ิงแถ ติดคุกหัวโตเหมือนพอแก”คําพูดสารพัดที่อํารับฟงมาตั้งแตจําความได
ซ่งึ อาํ พยายามคิดตามประสาเดก็ วา “เปนคําสั่งสอน”...หรอื “ประชดประชนั ” กันแน

ช่ือเสยี งวงศตระกูลของอําถาเอยไปหลายคนคงรูจัก เพราะเปนพวกเศรษฐีท่ีคาขายเปนหลัก
อยูในเขตอาํ เภอเมือง จังหวัดชลบรุ ี มาหลายชัว่ อายุคนแลว ปูกบั ยามีลกู ทงั้ หมด 9 คน ทกุ คนรํ่าเรียน
กันสูง ๆ และออกมาประกอบธรุ กจิ รํา่ รวยเปนล่าํ เปนสนั ยกเวน พอ ของอาํ ซึง่ ไมย อมเรยี น..ประพฤติตน
เสียหาย....คบเพอื่ นชว่ั ...จนติดเฮโรอีน และฉดี เขา เสน จนตายคาเขม็ ผลาญเงินปกู บั ยา ไปมากมาย

52

ยังทําใหชื่อเสียงวงศตระกูลปนป ปูชํ้าใจจนตาย สวนยาอกตรมจมทุกขอยูจนทุกวันน้ี พวกลุง...ปา
และอา ตางพากนั เกลียดพอมากและกล็ ามมาถงึ “อาํ ” ซ่งึ เปรยี บเสมือน “ลกู ตุม” ถว งวงศต ระกูล

คัดจากจันทิมา “ไอเลือดช่ัว” คอลัมน อนาคตไทย ฐานสัปดาหวิจารณ ฉบับท่ี 61 (71) วันที่
9 - 15 มิ.ย. 37 หนา 88 ระดับมัธยมศึกษาตอนตน หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียน พ.ศ. 2530
จากเน้อื หาในยอ หนาตา ง ๆ ขา งตน จะแบงเปนสวนตาง ๆ ไดด ังนี้

1. สว นท่เี ปนเน้อื หา
2. สวนที่เปนการอธบิ าย
3. สว นทเ่ี ปนอทุ าหรณ หรอื การอางอิง
4. สว นท่ีเปนตัวอยาง

3. การเขียนสวนทายหรือสรุป
สวนทายหรือสวนสรุป หรือสวนปดเรื่อง เปนสวนที่มีความสัมพันธเก่ียวเน่ืองกับเน้ือหา

สวนอ่ืน ๆ โดยตลอด และเปนสวนที่บอกผูอานวาเรื่องราวท่ีเสนอมาน้ันไดส้ินสุดลงแลว วิธีการเขียน
สวนทายมดี ว ยกันหลายวิธี เชน เนนยํ้าประเด็นหลัก เสนอคําถามหรือขอผิด สรุปเรื่อง เสนอความคิด
ของผูเขียน ขยายจุดประสงคของผูเขียน หรือสรุปดวยสุภาษิต คําคม สํานวนโวหาร คําพังเพย
อา งคําพดู ของบคุ คล อางทฤษฎหี ลักภาษา หรือคาํ สอนและบทรอ ยกรอง ฯลฯ

3.1 เนนยาํ้ ประเด็นหลัก
หนวยงานของเราจะทําหนาทีเ่ ปนผูใหบ ริการทรี่ วดเร็ว ทซ่ี อ่ื ตรง โปรง ใส ตรวจสอบได

เชนนต้ี อไป แมก ารปฎริ ูประบบราชการจะสง ผลใหห นว ยงานของเรา ตองเปลย่ี นสังกัดไปอยางไรก็ตาม
นั่นเพราะเราตระหนักในบทบาทของเราในฐานะ “ขาราชการ” แมวาปจจุบันเราจะถูกเรียกวา
“เจา หนาท่ีของรัฐ” ก็ตาม

3.2 เสนอคาํ ถามหรอื ขอ คิดใหผูอานใชว จิ ารณญาณ
เคราะหกรรมทง้ั หลายอนั เกิดกับญาตพิ นี่ อ งและลกู หลานของผูค นในบานเมืองของเรา

อันเกิดจากความอํามหิตมักไดของผูคายาเสพติดเหลาน้ี เปนส่ิงสมควรหรือไมกับคําวา “วิสามัญ
ฆาตกรรม” ทานทีอ่ า นบทความนี้จบลง คงมคี าํ ตอบใหกับตวั เองแลว

3.3 สรปุ เรอ่ื ง
การกินอาหารจืด รางกายไดรับเกลือเล็กนอย จะทําใหชีวิตจิตใจ ราเริงแจมใส

น้าํ หนักตวั มาก ๆ จะลดลง หัวใจไมตอ งทําหนาท่หี นกั ไตทาํ หนาทีไ่ ดดี ไมมีบวมตามอวยั วะตา ง ๆ และ
เปนการปอ งกันโรคหวั ใจ โรคไต หลอดเลือดแขง็ ความดันโลหิตสงู ขอ อักเสบ แผลกระเพาะอาหารและ
จะมอี ายุยนื ดวย

3.4 เสนอความเห็นของผูเขยี น
การปฏริ ปู กระบวนการเรียนการสอนประสบผลสําเรจ็ หรอื ไม คงไมใ ชแ คก ารเขารบั

การอบรมเทคนคิ วิธีการสอนเพยี งอยางเดยี ว ยงั ขน้ึ อยกู บั องคป ระกอบอันสําคญั ยงิ่ กวา สง่ิ ใดคือ

53

ตวั ผสู อนมใี จและพรอมจะรับความเปลีย่ นแปลงทเี่ กิดขน้ึ พรอ ม ๆ กับความกระตอื รอื รน ทจี่ ะพฒั นา

ตนเองเพ่ือกลมุ เปา หมาย คอื ผเู รยี น การปฏริ ูปกระบวนการเรยี นการสอนกจ็ ะประสบความสําเรจ็ ได

3.5 ขยายจดุ ประสงคข องผูเ รยี น ควบคกู บั บทรอ ยกรอง

แมอาหารการกนิ และการออกกําลังกายจะทําใหคนเราสวยงามตามธรรมชาติอยูได

นานแตว ันหนง่ึ เราก็คงหนีไมพ น วฏั จักรธรรมชาติ คือ การเกิด แก เจ็บและตาย รางกายและความงาม

กค็ งตอ งเส่ือมส้ินไปตามกาลเวลา ฉะน้ันก็อยาไปยึดติดกบั ความสวยงามมากนัก แตควรยึดถือความงาม

ของจิตใจเปน เร่อื งสําคญั เพราะสงิ่ ท่จี ะเหลอื อยใู นโลกน้ีเมื่อความตายมาถงึ คือ ความดี ความชั่วของเรา

เทานั้น ดังพระราชนิพนธของพระมหาสมณเจากรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในเรื่องกฤษณาสอนนอง

คําฉันทวา

พฤษภกาษร อีกกญุ ชรอันปลดปลง

โททนตเ สนง คง สาํ คญั หมายในกายมี

นรชาตวิ างวาย มลายสิน้ ท้ังอินทรีย

สถติ ทว่ั แตชวั่ ดี ประดบั ไวใ นโลกา

แนวทางการเขียนเรียงความ

เมื่อไดศึกษาองคประกอบอันจะนําไปใชในการเขียนเรียงความแลว กอนท่ีจะลงมือเขียน
เรยี งความผูเขยี นตองเลอื กเรือ่ งและประเภทของเรอ่ื งที่จะเขียน หลังจากน้ันจึงวางโครงเร่ืองใหชัดเจน

เพ่ือเรียบเรียงเน้ือหา ซึ่งการเรียบเรียงเนื้อหานี้ตองอาศัยความสามารถในการเขียนยอหนาและการ
เช่อื มโยงยอหนา ใหเ ปน เนือ้ หาเดียวกัน

1. การเลอื กเรอื่ ง
ปญหาสาํ คญั ประการหนึง่ ของผเู ขยี นทีไ่ มสามารถเริ่มตน เขียนได คือ ไมท ราบจะเขียนเร่ือง

อะไร วิธีการแกปญ หาดงั กลา วคือ หัดเขยี นเร่ืองใกลตัวของผูเขียน หรือเรื่องที่ผูเขียนมีประสบการณดี
รวมท้ังเรื่องท่ีผเู ขยี นมีความรเู ปน อยางดี หรอื เขยี นเรอ่ื งท่สี นใจ เปน เรื่องราวหรือเหตกุ ารณท ี่กาํ ลงั อยูใ น

ความสนใจของบคุ คลทัว่ ไป นอกจากนผ้ี เู ขยี นอาจพจิ ารณาองคประกอบ 4 ประการ เพอ่ื เปน แนวทางใน
การตดั สนิ ใจเลอื กเรื่องท่ีจะเขียนดังตอไปน้ี

1.1 กลุมผูอาน ผูเขียนควรเลือกเขียนเร่ืองสําหรับกลุมผูอานเฉพาะและควรเปนกลุม

ผูอานที่ผเู ขยี นรูจกั ดี ท้งั ในดา นการศึกษา ประสบการณ วยั ฐานะ ความสนใจและความเชอื่
1.2 ลักษณะเฉพาะของเร่ือง เร่ืองที่มีลักษณะพิเศษจึงดึงดูดใจใหผูอานสนใจ ลักษณะ

พิเศษดงั กลาว ไดแ ก ความแปลกใหม ความถกู ตองแมนยาํ แสดงความมรี สชาติ

1.3 เวลา เรื่องท่ีจะเขียนหากเปนเร่ืองที่อยูในกาลสมัยหรือเปนปจจุบัน จะมีผูสนใจ
อานมาก สวนเรื่องทพ่ี นสมยั จะมผี ูอา นนอย นอกจากนก้ี ารใหเวลาในการเขยี นของผเู ขียนก็เปนสงิ่ สาํ คญั
ถาผูเขียนมีเวลามาก ก็จะมีเวลาคนควาหาขอมูลเพื่อการเขียนและการอางอิงไดมาก ถาผูเขียนมี

เวลานอ ย การเขยี นดวยเวลาเรง รัดกอ็ าจทาํ ใหเ นือ้ หาขาดความสมบูรณด วยการอา งอิง

54

1.4 โอกาส การเขยี นเรอื่ งประเภทใดข้ึนอยูก ับโอกาสดวย เชน ในโอกาสเทศกาลและวัน
สําคัญทางราชการและทางศาสนา กเ็ ลือกเขยี นเร่ืองทเี่ กยี่ วกบั โอกาสหรอื เทศกาลนน้ั ๆ เปนตน

2. ประเภทของเรื่องทีจ่ ะเขยี น
การแบง ประเภทของเร่อื งท่ีจะเขียนนั้นพจิ ารณาจากจุดมุงหมายในการเขยี น ซ่ึงแบงไดเปน

3 ประเภท คือ
2.1 เร่อื งทเ่ี ขยี นเพอื่ ความรู เปนการถายทอดความรูและประสบการณ รวมท้ังหลักการ

ตลอดจนขอเทจ็ จรงิ ตาง ๆ ใชวิธเี ขยี นบอกเลา หรอื บรรยายรายละเอยี ด
2.2 เรื่องท่ีเขียนเพ่ือความเขาใจ เปนการอธิบายใหผูอ่ืนเขาใจความรู หลักการหรือ

ประสบการณตา ง ๆ การเขยี นเพื่อความเขาใจมักควบคูไปกบั การเขยี นเพ่อื ใหเ กิดความรู
2.3 การเขียนเพื่อโนม นา วใจ เปน การเขียนเพ่ือใหผ อู านเชื่อถือและยอมรับ เพ่ือใหผูอาน

ไดร บั อรรถรสทางใจ ใหสนุกสนาน เพลิดเพลนิ ไปกบั ขอเขยี นนั้น ๆ
3. การวางโครงเรอ่ื งกอ นเขยี น
การเขียนเรียงความเปนการเสนอความคดิ ตอ ผอู าน ผเู ขียนจงึ ตอ งรวบรวมเลอื กสรรและจดั

ระเบียบความคดิ แลวนํามาเรียบเรียงเปนโครงเร่ือง การรวบรวมความคิดอาจจะรวบรวมขอมูลจาก
ประสบการณของผูเขียนเอง นําสวนที่เปนประสบการณตรงและประสบการณทางออม ซ่ึงเกิดจาก
การฟง การอาน การพูดคุย ซักถาม เปนตน เม่ือไดขอมูลแลวก็นําขอมูลน้ันมาจัดระเบียบความคิด
โดยจัดเรียงลําดับตามเวลา เหตุการณ ความสําคัญและเหตุผล แลวจึงเขียนเปนโครงเร่ือง เพ่ือเปน
แนวทางใหงานเขียนอยูในกรอบ ไมออกนอกเรื่อง และสามารถนํามาเขียนขยายความเปนเน้ือเร่ืองที่
สมบูรณ เขียนชื่อเรื่องไวกลางหนากระดาษ เลือกหัวขอที่นาสนใจท่ีสุดเปนคํานํา และเลือกหัวขอ
ท่นี าประทับใจที่สุดเปน สรุป นอกนั้นเปน เนื้อเรอื่ ง

3.1 ชนดิ ของโครงเร่ือง
การเขียนโครงเรอื่ งนยิ มเขยี น 2 แบบ คือ โครงเรื่องแบบหวั ขอและโครงเร่อื งแบบประโยค
3.1.1 โครงเรอ่ื งแบบหวั ขอ เขยี นโดยใชคําหรือวลสี น้ั ๆ เพ่อื เสนอประเดน็ ความคิด
3.1.2 โครงเรือ่ งแบบประโยค เขียนเปนประโยคที่สมบูรณ โครงเรื่องแบบน้ี

มรี ายละเอียดทชี่ ดั เจนกวา โครงเรือ่ งแบบหัวขอ
3.2 ระบบในการเขยี นโครงเรอ่ื ง
การแบงหัวขอในการวางโครงเรื่องอาจแบง เปน 2 ระบบ คือ
3.2.1 ระบบตวั เลขและตวั อักษร เปนระบบที่นิยมใชกันทั่วไป โดยกําหนดตัวเลข

หรือประเด็นหลกั และตวั อักษรสําหรบั ประเด็นรอง ดงั นี้
1) ................................................................................................
(1) ........................................................................................
(2) ........................................................................................

55

2) ................................................................................................
(1) ........................................................................................
(2) ........................................................................................

3.2.2 ระบบตัวเลข เปน การกาํ หนดตวั เลขหลักเดียวใหกับประเด็นหลักและตัวเลขสอง
หลกั และสามหลัก ใหก ับประเด็นรอง ๆ ลงไป ดังน้ี

1) ................................................................................................
(1.1) .....................................................................................
(1.2) .....................................................................................

2) ................................................................................................
(2.1) .....................................................................................
(2.2) .....................................................................................

3.3 หลักในการวางโครงเร่อื ง
หลักในการวางโครงเรื่องน้ันควรแยกประเด็นหลักและประเด็นยอจากกันใหชัดเจน

โดยประเดน็ หลักทุกขอควรมีความสําคัญเทากัน สวนประเด็นยอยจะเปนหัวขอที่สนับสนุนประเด็นหลัก
ทัง้ นี้ ทกุ ประเดน็ ตอ งตอ เนอ่ื งและสอดคลองกนั จงึ จะเปนโครงเรือ่ งที่ดี

ตวั อยางโครงเรอ่ื งแบบหวั ขอ

เรือ่ ง ปญ หาการติดยาเสพตดิ ของวยั รุนไทย
1. สาเหตขุ องการตดิ ยาเสพติด

ก. ตามเพ่ือน
ข. การหยารา งของบิดา มารดา
ค. พอ แมไมม เี วลาใหลูก
ง. การบังคบั ขเู ขญ็
2. สภาพปญ หาของการติดยาเสพตดิ ของวยั รุน ไทย
ก. จํานวนผูต ดิ ยา
ข. การกอ อาชญากรรม
ค. การคา ประเวณี
3. แนวทางการแกไขปญหา
ก. การสรางภูมติ า นทานในครอบครวั
ข. การสรางชมุ ชนใหเ ขม แข็ง
ค. กระบวนการบาํ บดั รักษาแบบผสมผสาน

56

ตวั อยา งโครงเรื่องแบบประโยค

เร่อื ง ปญหาการตดิ ยาเสพตดิ ของวัยรุน ไทย
1. สาเหตขุ องการติดยาเสพติด มหี ลายสาเหตุทง้ั สาเหตุทเ่ี กิดจากตวั เองและจากส่งิ แวดลอ ม
ก. เสพตามเพอ่ื น เพราะความอยากลอง คดิ วา ลองคร้งั เดียวคงไมต ดิ
ข. บดิ า มารดา หยารา งกนั ลกู ตองอยูกับฝายใดฝา ยหนงึ่ ทาํ ใหร สู กึ วา เหว เหงา และเศรา ลกึ ๆ
ค. พอ แมใ หเ วลากับการทํางานหาเงินและการเขา สังคม ไมม เี วลาใหครอบครวั
ง. ในโรงเรียนมีกลุม นกั เรียนที่ทั้งเสพและคา ยาเสพติดเอง ใชก าํ ลังขม ขบู ีบบังคับใหซือ้ ยา
2. สภาพปญหาของการติดยาเสพติดของวยั รุนไทย
ก. จํานวนวยั รุนทีต่ ิดยาเสพตดิ ในปจจบุ ันมจี ํานวนเพมิ่ ข้นึ อยา งรวดเรว็
ข. ปญหาทต่ี ามมาของการตดิ ยาเสพติด คอื การกอ อาชญากรรมทกุ ประเภท
ค. ในหมูวยั รุนหญิงท่ตี ดิ ยาเสพติด มักตกเปนเหยอื่ ของการคา ประเวณีในที่สดุ
3. แนวทางการแกไขปญ หา
ก. การใหค วามรกั ความอบอนุ และความเออื้ อาทร รวมทง้ั การมีเวลาใหก ับคนใน
ครอบครัวเปนภูมติ านทานปญหายาเสพตดิ ไดอยา งดี
ข. การทําใหค นในชุมชนรักชมุ ชน ชว ยเหลอื แกป ญ หาในชุมชนจะเปน เกราะปองกันปญหา
ยาเสพติดไดอยางดี เพราะเขารวมกนั สอดสอ งดแู ลปองกนั ชมุ ชนของตนเองจาก ยาเสพตดิ
ค. สังคมใดทม่ี ผี คู นสนใจใฝรู ใฝแสวงหาขอมูลขาวสาร ผูคนจะมคี วามรูเ พยี งพอทจี่ ะพาตวั
ใหพนจากภัยคุกคามทุกรปู แบบดวยปญญาความรทู ม่ี ี
ง. กระบวนการบําบัดผตู ดิ ยามิใหกลับมาติดใหม ทําไดดวยการใหการรักษาทางยาควบคู
กบั การบําบดั ทางจติ ใจ ดว ยการใชก ารปฏบิ ัติทางธรรม ซง่ึ จะเปน ภูมติ า นทานทางใจท่ีถาวร
4. การเขยี นยอหนา
การยอ หนาเปนสิ่งจาํ เปน อกี อยางหนง่ึ เพราะจะชวยใหผอู า น อา นเขาใจงา ยและอานไดเ รว็

มีชอ งวางใหไดพักสายตา ผเู ขียนเรยี งความไดดีตองรหู ลักในการเขียนยอหนา และนํายอหนาแตละหนา
มาเชือ่ มโยงใหสัมพันธกนั ในยอ หนา หน่ึง ๆ ตองมีสาระเพียงประการเดียว ถาจะขึ้นสาระสําคัญใหม
ตองข้ึนยอหนาใหม ดังนั้น การยอหนาจะมากหรือนอยข้ึนอยูกับสาระสําคัญท่ีตองการเขียนถึง
ในเนือ้ เรื่อง แตอ ยางนอยการเขยี นเรียงความตอ งมี 3 ยอหนา คอื ยอหนา ทเ่ี ปน คํานาํ เนอื้ เรอื่ งและสรปุ

4.1 สวนประกอบยอหนา
1 ยอหนา ประกอบดวย ประโยคใจความสําคัญและประโยคขยายใจความสําคัญ

หลาย ๆ ประโยค มาเรยี บเรียงตอ เนอื่ งกัน
4.2 ลักษณะของยอ หนา ท่ดี ี
ยอ หนา ท่ีดคี วรมลี ักษณะ 3 ประการ คอื เอกภาพ สมั พนั ธภาพ และสารตั ถภาพ
1. เอกภาพ คือ ความเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน มีประโยคใจความสําคัญในยอหนา

เพยี งหนึ่ง สว นขยายหรอื สนับสนุนตองกลาวถงึ ใจความสาํ คัญนั้น ไมกลาวนอกเรือ่ ง

57

2. สัมพันธภาพ คือ การเรียบเรียงขอความในยอหนาใหเก่ียวเนื่องสัมพันธกัน
มีการลําดบั ความอยา งมีระเบียบ นอกจากนี้ ยังควรมคี วามสมั พันธก ับยอ หนาทีม่ มี ากอนหรือยอ หนาที่
ตามมาดวย

3. สารัตถภาพ คือ การเนนความสําคัญของยอหนาแตละยอหนาและของเร่ือง
ท้ังหมดโดยใชประโยคสั้น ๆ สรุปกินความทั้งหมด อาจทาํ ไดโดยการนาํ ประโยคใจความสําคัญมาไว
ตอนตนหรือตอนทาย ยอ หนา หรือใชส รปุ ประโยคหรอื วลีทมี่ ีลักษณะซํา้ ๆ กัน

5. การเชอ่ื มโยงยอหนา
การเชอื่ มโยงยอหนา ทําใหเกิดสัมพันธภาพระหวางยอหนา การเรียงความเรื่องหนึ่งยอม

ประกอบดวยหลายยอหนา การเรยี งลาํ ดับยอหนาตามความเหมาะสมจะทําใหขอความเก่ียวเนื่องเปน
เร่ืองเดยี วกัน วธิ ีการเชือ่ มโยงยอ หนาแตละยอหนา ก็เชน เดยี วกับการจดั ระเบยี บความคิดในการวางโครง
เรื่อง ซึง่ มีดว ยกนั 3 วิธี คอื

5.1 การลาํ ดบั ยอหนาตามเวลา อาจลาํ ดับตามเวลาในปฏทิ ินหรือตามเหตุการณท่เี กิดขึ้น
กอ นไปยงั เหตกุ ารณท ่เี กิดข้นึ ภายหลงั

5.2 การลําดับยอหนาตามสถานที่ เรียงลําดับขอมูลตามสถานท่ีหรือตามความเปนจริง
ที่เกดิ ขนึ้

5.3 การลาํ ดับยอหนา ตามเหตผุ ล อาจเรยี งลาํ ดบั จากเหตไุ ปหาผล หรือผลไปหาเหตุ
6. สาํ นวนภาษา

6.1 ใชภาษาใหถูกหลักภาษา เชน การใชลักษณะนาม ปากกาใชวา “ดาม” รถใชวา
“คนั ” พระภกิ ษุใชว า “รปู ” เปน ตน นอกจากนไี้ มค วรใชสาํ นวนภาษาตา งประเทศ เชน

ขณะท่ีขาพเจา จับรถไฟไปเชียงใหม ควรใชว า ขณะทีข่ า พเจา โดยสารรถไฟไปเชยี งใหม
บดิ าของขา พเจาถกู เชญิ ไปเปนวทิ ยากร ควรใช บิดาของขา พเจา ไดร บั เชญิ ไปเปนวิทยากร
6.2 ไมค วรใชภ าษาพดู เชน ดจี งั เมอ่ื ไหร ทาน ฯลฯ ควรใชภ าษาเขยี น ไดแก ดีมาก เม่ือไร
รับประทาน
6.3 ไมควรใชภาษาแสลง เชน พน ฝอย แจวอาว สดุ เหวยี่ ง ฯลฯ
6.4 ควรหลกี เลยี่ งการใชค าํ ศพั ทย ากท่ีไมจ าํ เปน เชน ปรเิ วทนากร ฯลฯ ซ่ึงมีคําที่งายกวา
ท่ีควรใชคือคําวา วิตก หรือใชคําท่ีตนเองไมทราบความหมายท่ีแทจริง เชน บางคนใชคําวาใหญโต
รโหฐาน คาํ วา รโหฐาน แปลวา ที่ลับ ที่ถกู ตองใช ใหญโ ตมโหฬาร เปน ตน
6.5 ใชค ําใหถกู ตองตามกาลเทศะและบคุ คล เชน คาํ สภุ าพ คําราชาศพั ท เปนตน
6.6 ผูกประโยคใหก ระชบั รดั กมุ เชน “ถา เจาเดนิ ชาเชนนี้ เมื่อไรจะไปถึงท่ีที่จะไปสักที”
ควรใชใหก ระชับวา “ถาเจา เดินชาเชน น้เี มอ่ื ไรจะไปถงึ ท่ีหมายสกั ท”ี หรือประโยควา “อนั ธรรมดาคนเรา
เกดิ มาในโลกน้ี บา งกเ็ ปนคนดี บา งก็เปนคนช่ัว” ควรใชว า “คนเรายอ มมที ้งั ดแี ละชวั่ ” เปน ตน

58

7. การใชหมายเลขกํากบั
หัวขอ ในเรยี งความจะไมใชหมายเลขกํากับ ถาจะกลาวแยกเปนขอ ๆ จะใชวา ประการที่

1........ประการท่ี 2.............หรือประเภทที่ 1..............ประเภทท่ี 2.............แตจะไมใชเปน
1............2............เรียงลาํ ดบั แบบการเขียนทัว่ ไป

8. การแบงวรรคตอนและเครอ่ื งหมายวรรคตอน
เครือ่ งหมายวรรคตอน เชน มหพั ภาค ( . ) อัฒภาค (; ) จลุ ภาค ( , ) นัน้ ไทยเลียนแบบฝรั่งมา

จะใชหรือไมใชก็ได ถาใชตองใชใหถูกตอง ถาไมใชก็ใชแบบไทยเดิม คือ การเวนวรรคตอนโดยเวน
เปนวรรคใหญ วรรคนอย ตามลกั ษณะประโยคทใี่ ช

9. สํานวนกับโวหาร
สํานวนกับโวหารเปน คาํ ท่ีมีความหมายอยา งเดียวกนั นาํ มาซอนกัน หมายถงึ ชน้ั เชิง

ในการเรยี บเรียงถอ ยคาํ ในการเขียนเรียงความสํานวนโวหารที่ใชมี 5 แบบ คอื
9.1 แบบบรรยาย หรือที่เรียกกันวาบรรยายโวหาร เปนโวหารเชิงอธิบายหรือเลาเร่ือง

อยางถี่ถวนโวหารแบบนี้เหมาะสําหรับเขียนเร่ืองประเภทใหความรู เชน ประวัติ ตํานาน บันทึก
เหตุการณ ฯลฯ ตัวอยาง บรรยายโวหาร เชน

“ขณะทเ่ี ราขบั รถขึน้ เหนอื ไปนครวดั เราผานบา นเรือนซ่ึงประดับดวยธงสีนํ้าเงินและสีแดง
ไวนอกบาน เราไปหยดุ ที่หนาวดั ซึ่งประตูทางเขาตกแตง ดวยดอกไมและเครือเถาไม ในเขตวัด พระสงฆ
หมจวี รสีสม สนทนาปราศรยั กบั ผคู นทไี่ ปนมัสการอยูในปะรําไมป ลูกขน้ึ เปน พเิ ศษ ความประสงคท ี่เราไป
หยุดท่ีวัดก็เพ่ือกอพระทรายอันเปนเร่ืองท่ีสําคัญท่ีสุดในวันขึ้นปใหมตามศรัทธาของพุทธศาสนิกชน
การกอพระทรายเปนพิธีบุญ อธิษฐานขอพรอยางหน่ึง งานเทศกาลน้ีเปนเวลาท่ีวัดทุก ๆ วัด จะตอง
เก็บกวาดใหสะอาดท่ีสุด มีการสรงน้ําพระพุทธรูปเปนประจําปเพื่อขอใหฝนตกโดยเร็ว” จาก สมโรจน
สวัสดกิ ลุ ณ อยธุ ยา “วันปใ หมท นี่ ครวัด” งานเทศกาลในเอเชีย เลม 1 โครงการความรวมมือทางดาน
การพิมพ ชุดที่ 2 ศนู ยว ัฒนธรรมแหง เอเชยี ของยูเนสโก

9.2 แบบพรรณนา หรือท่ีเรียกวา พรรณนาโวหาร คือ โวหารที่กลาวเปนเร่ืองราว
อยา งละเอียดใหผ ูอา นนกึ เหน็ เปน ภาพ โดยใชถอ ยคาํ ที่ทาํ ใหผ อู า นเกิดภาพในใจ มโนภาพขนึ้ โวหาร
แบบน้สี ําหรบั ชมความงามของบา นเมือง สถานท่ี บุคคล เกยี รติคุณ คณุ ความดีตาง ๆ ตลอดจนพรรณนา
อานุภาพของกษตั รยิ และพรรณนาความรูส กึ ตาง ๆ เชน รัก โกรธ แคน ริษยา โศกเศรา เปนตน ตวั อยา ง
พรรณนาโวหาร เชน

“เม่ือถึงตอนนา้ํ ต้ืนพวกฝพายตางชวยกันถอ ทางน้าํ คอ ยกวางออกไปเปนหนองนาํ้ ใหญ
แตนาํ้ สงบน่งิ นาประหลาด ปารนแนวไปจากริมหนองปลอยใหตน หญาสีเขียวจาํ พวกออคอยรับแสง
สะทอนสีนํา้ เงินแกจากทองฟา ปุยเมฆสีมวงลอยไปมาเหนือศีรษะทอดเงาลงมาใตใบบัวและดอกบัว
สีเงิน เรอื นเล็กหลังหน่งึ สรางไวบนเสาสงู แลดูดําเม่ือมมาแตไกล ตัวเรอื นมีตน ชะโอนสองตน
ซ่ึงดูเหมือนจะข้ึนอยูในราวปาเบอ้ื งหลัง เอนตนลงเหนือหลังคา ท้ังตนและใบคลายจะเปนสัญญาณ
วามีความเศราโศกสุดประมาณ”

จากทองสุก เกตุโรจน “ทะเลใน” แปลและเรยี บเรียงจากเร่ือง “The Lagoon”
ของ Joseph Conrad การเขียนแบบสรา งสรรค มหาวิทยาลยั รามคําแหง 2519

59

9.3 แบบอุปมา หรือท่ีเรียกวาอุปมาโวหาร คือ โวหารที่ยกเอาขอความมาเปรียบเทียบ
เพือ่ ประกอบความใหเ ดน ชัดขนึ้ ในกรณที หี่ าถอ ยคาํ มาอธบิ ายใหเขา ใจไดย าก เชน เร่อื งที่เปน นามธรรม
ท้ังหลาย การจะทาํ ใหผ อู า นเขา ใจเดนชัด ควรนําสิง่ ที่มตี วั ตนหรอื ส่งิ ท่คี ดิ วาผอู านเคยพบมาเปรียบเทียบ
หรอื อาจนํากริ ยิ าอาการของสงิ่ ตา ง ๆ มาเปรยี บเทียบก็ได เชน เย็นเหมือนน้ําแข็ง ขาวเหมือนดั่งสําลี
ไวเหมือนลิง บางทีอาจนําความรูสึกท่ีสัมผัสไดทางกายมาเปรียบเทียบเปนความรูสึกทางใจ เชน
รอนใจดังไฟเผา รักเหมือนแกวตา เปนตน โวหารแบบน้ีมักใชแทรกอยูในโวหารแบบอ่ืน ตัวอยาง
อุปมาโวหาร เชน ความสวยเหมือนดอกไม เม่อื ถงึ เวลาจะรว งโรยตามอายุขยั แตความดีเหมือนแผนดิน
ตราบใดท่ีโลกดํารงอยู ผืนดินจะไมมีวันสูญหายไดเลย ความดีจึงเปนของคูโลก และถาวรกวาความสวย
ควรหรอื ไมถ า เราจะหนั มาเทดิ ทูนความดีมากกวาความสวย เราจะไดทําแตสิ่งที่ถกู เสยี ที

9.4 แบบสาธก หรือสาธกโวหาร สาธก หมายถึง ยกตัวอยางมาอางใหเห็น สาธกโวหาร
จึงหมายถึงโวหารท่ียกตัวอยางมาประกอบอาง เพ่ือใหผูอานเขาใจเร่ืองไดชัดเจนข้ึน ตัวอยางที่ยกมา
อาจจะเปน ตวั อยา งบุคคล เหตุการณหรือนทิ าน โวหารแบบน้ีมักแทรกอยูโวหารแบบอ่ืน เชนเดียวกับ
อุปมาโวหาร ตวั อยาง สาธกโวหาร เชน

“....พึงสงั เกตการบูชาในทางทผี่ ดิ ใหเ กดิ โทษ ดงั ตอไปนี้
ในสํานักอาจารยท ศิ าปาโมกข เมืองตักศิลา มีเด็กวัยรุนเปนลูกศิษยอยูหลายคน เรียนวิชา
ตางกันตามแตเขาถนัด มีเด็กวัยรุนคนหน่ึงชื่อ สัญชีวะ อยูในหมูน้ันเรียนเวทยมนตเสกสัตวตาย
ใหฟนคนื ชีพไดต ามธรรมเนียมการเรียนเวทยมนตตองเรียนผูกและเรียนแกไปดวยกัน แตเขาไมไดเรียน
มนตแ ก”
มาวันหน่ึง สัญชีวะกับเพื่อนหลายคนพากันเขาปาหาฟนตามเคย ไดพบเสือโครงตัวหน่ึง
นอนตายอยู “น่แี นะ เพื่อน เสอื ตาย” สญั ชีวะเอยข้ึน “ขาจะเสกมนตใหเสือตัวน้ีฟนคืนชีพข้ึนคอยดูนะ
เพอื่ น” “แนเทียวหรอื ” เพอื่ นคนหน่ึงพดู “ลองปลุกมันใหคืนชีพลุกข้ึนดูซิ ถาเธอสามารถ” แลวเพ่ือน ๆ
คน อนื่ ๆ ปน ขึน้ ตนไมค อยดู “แนซนี า ” สัญชวี ะยนื ยัน แลว เรม่ิ รายมนตเ สกลงทรี่ า งเสอื
พอเจาเสือฟนคืนชีพขึ้นยืนรูสึกหิว มองเห็นสัญชีวะพอเปนอาหารแกหิวได จึงสะบัดแยกเขี้ยวอวด
สญั ชวี ะและคาํ รามวง่ิ ปราดเขา กดั กา นคอสญั ชวี ะลม ตายลง

เมื่ออาจารยไดทราบขาวก็สลดใจและอาลัยรักในลูกศิษยมาก จึงเปลงอุทานขึ้นวา
“นี่แหละผลของการยกยอ งในทางที่ผดิ ผูย กยองคนเลวรา ย ยอมรับนับถือเขาในทางมิบังควรตองไดรับ
ทุกขถ ึงตายเชนนี้เอง”

จาก ฐะปะนีย นาครทรรพ การประพันธ ท 041 อกั ษรเจรญิ ทัศน 2519 หนา 9

9.5 แบบเทศน หรอื เทศนาโวหาร คอื โวหารท่ีอธิบายชี้แจงใหผูอานเชื่อถือตาม โดยยก
เหตผุ ลขอ เท็จจรงิ อธบิ ายคณุ โทษ แนะนาํ สง่ั สอน ตวั อยางเชน

“คนคงแกเรียนยอมมีปรีชาญาณ ฉลาดคิด ฉลาดทํา ฉลาดพูดและมีความรูสึกสูง
สาํ นกึ ในผดิ ชอบชัว่ ดี ไมกลาทําในส่ิงท่ีผิดทช่ี ว่ั เพราะรสู กึ ละอายขวยเขนิ แกใ จและรูสึกสะดุงหวาดกลัว
ตอผลรา ยอันพงึ จะไดร ับ รสู ึกอ่มิ ใจในความถูกตอ ง รูสกึ เสียใจในความผดิ พลาด และรเู ทาความถูกตอง

60

นัน้ วา มไิ ดอยูท ่ีดวงดาวประจําตัว แตอยูท่ีการกระทําของตัวเอง พึงทราบวา ความฉลาดคิด ฉลาดทํา
ฉลาดพูดและความรูสึกสูงทําใหคดิ ดี ท่ีจรงิ และคิดจริงท่ีดี ทาํ ดที ีจ่ ริง ทาํ จริงทดี่ ี และพดู ดีทจี่ รงิ พดู จริง ทีด่ ี
นี่คือวธิ จี รรยาของคนแกเรียน

จากฐะปะนยี  นาครทรรพ การประพันธ ท 041 อักษรเจริญทศั น 2519 หนา 8

โวหารตา ง ๆ ดงั กลา ว เมือ่ ใชเขยี นเรียงความเรอื่ งหน่ึง ๆ ไมไ ดหมายความวาจะใชเพียงโวหาร
ใดโวหารหนึ่งเพียงโวหารเดียว การเขียนจะใชหลาย ๆ แบบประกอบกันไป แลวแตความเหมาะสม
ตามลักษณะเน้อื เรอ่ื งทเี่ ขียน

การเขยี นเรียงความเปน ศิลปะ หลกั การตา ง ๆ ทวี่ างไมไ ดเปน หลกั ตายตวั ตวั อยา ง คณิตศาสตร
วิทยาศาสตร ดังน้ัน จึงเปนเพียงแนวปฏิบัติและขอเสนอแนะ ในการเขียนอาจพลิกแพลงได
ตามความเหมาะสมทีเ่ ห็นสมควร

ตวั อยา ง เรยี งความเร่ือง สามเสา

ครวั ไทยแตกอ นครัง้ หงุ ขา วดว ยฟน นนั้ มีส่ิงสําคัญอยางหน่ึง คือ กอนเสา เรายังหาครัวอยางน้ี
ดไู ดในชนบท กอ นเสา น้นั อาจเปนดนิ หรอื กอ นหิน มสี ามกอนตัง้ ชนกันมีชองวางสําหรับใสฟน กอนเสา
สามกอ นนี้เองเปนทีส่ ําหรับต้ังหมอ ขา วหมอ แกงอันเปนอาหารประจําชีวิตของคนไทย ดู ๆ ไปกอนเสา
สามกอนน้ันก็เปนสัญลักษณของชาติไทย เพราะชาติไทยแตไหนแตไรก็ตั้งอยูบนกอนเสาสามกอนนั้น
มีชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย พระพุทธศาสนาก็ประกอบดวยกอนเสาสามกอน คือ พระพุทธ
พระธรรม พระสงฆ

กอ นเสาสามกอ นหรอื สามเสานี้ เม่ือคิดไปอีกทีก็เปนคติอันดีท่ีเรานาจะยึดเปนเครื่องเตือนใจ
ภาษิตจีนมีวา คนเราจะมีชีวิตม่ันคง จะตองน่ังบนมาสามขา มาสามขาตามภาษิตจีนนั้น หมายถึง
ส่งิ สาํ คัญสามอยางที่พยุงชวี ิตเรา ส่งิ สําคญั นั้นจะเปนอะไรก็ไดแ ตตองมีสามขา ถามเี พียงสองชีวิตกย็ งั
ขาดความม่ันคง ภาษิตจีนนี้ฟงคลาย ๆ “สามเสา” คือวาชีวิตของเราต้ังอยูบนกอนสามกอน จึงมี
ความมน่ั คง

ก็กอนเสา ทง้ั สามสาํ หรับชวี ิตนี้คอื อะไร ตา งคนอาจหากอนเสาทั้งสามสาํ หรบั ชีวติ ของตัวเองได
บางทานอาจยึดพระไตรลักษณ คือ ความทุกข 1 ความไมเท่ียง 1 และความไมใชตัวของเรา 1
เปนการยึดเพื่อทาํ ใจมิใหชอกช้ําขุนมัวในยามท่ีตกทุกขไดยาก หรือจะใชเปนเครื่องเตอื นมิใหเ กิด
ความทะเยอทะยานตน ทาํ ลายสันตสิ ขุ ของชวี ติ ก็ได บางคนยดึ ไตรสิกขาเปนกอนเสา ท้งั สามแหง การยัง
มีชวี ิต คอื ศลี สมาธิ ปญ ญา เปนหลกั

การเขียนยอความ คือ การเก็บใจความสําคัญของเร่ืองที่อานหรือฟงมาเรียบเรียงใหม
อยา งยอ ๆ โดยไมทาํ ใหสาระสาํ คัญของเร่ืองนั้นคลาดเคลื่อน หรอื ขาดหายไป

การยอ ความเปน วธิ กี ารหนึ่งทีช่ ว ยใหเ ราบนั ทกึ เรอ่ื งราวตา ง ๆ ที่ไดอานหรือฟง มานนั้ ไวโดยยอ ๆ
โดยเก็บรวบรวมไวเพื่อมิใหหลงลืม หรือเพ่ือนําเรื่องท่ีบันทึกไวน้ันไปใชในโอกาสตาง ๆ นอกจากน้ัน
การยอ ความยงั ชว ยใหถา ยทอดเร่ืองราวตอ ไปยังผอู นื่ ไดถ ูกตอ งรวดเร็วอีกดว ย

61

หลักการยอความ

การยอ ความมีหลกั การท่ัวไป ดังตอไปนี้
1. ยอความตามรปู แบบการยอความแบบตาง ๆ กาํ หนดไวใ นหัวขอ แบบการยอความ
2. อานเรอ่ื งราวทจ่ี ะยอ อยา งนอ ย 2 เทีย่ ว เทีย่ วแรกจับใจความใหไดวา เรอื่ งอะไร หรอื ใครทํา
อะไรที่ไหน อยางไร เทย่ี วทีส่ องจับใจความใหละเอยี ดข้นึ และพิจารณาวา อะไรเปน ใจความสําคัญ อะไร
เปนใจความประกอบหรือพลความ หรือขอความทเ่ี สริมแตงใจความสําคัญใหเดนชัด ชัดเจน อะไรเปน
กลวิธีการแตง ถาจบั ใจความไมไดใ หอ า นอีกจนกวาจะสามารถจับใจความสําคญั ได
3. พจิ ารณาเกบ็ เฉพาะใจความสาํ คญั หรือเกบ็ ใจความประกอบท่ีจาํ เปน
4. นําเฉพาะใจความที่เกบ็ ไวม าเรียบเรยี งใหมด วยภาษาของตนเองตามรูปแบบทกี่ ําหนด
5. ความสัน้ ยาวของการยอความไมส ามารถกําหนดเปนอัตราสวนได ขึ้นอยูกบั จุดประสงคของ
การยอและลักษณะของเรื่องที่ยอ ลักษณะของเรื่องก็คือ เร่ืองใดที่มีใจความประกอบมากถาเราเก็บ
เฉพาะใจความสําคัญก็ยอไดสั้น ถาเก็บใจความประกอบที่จําเปนดวย อัตราสวนความยาวจะเพิ่มข้ึน
ดงั นน้ั จึงไมม เี กณฑก ําหนดเรือ่ งอตั ราสว นของยอ ความ
6. เปลี่ยนคําสรรพนามจากบุรุษที่ 1 บุรุษท่ี 2 เปนบุรุษท่ี 3 เพราะผูยอทําหนาที่เลาตอและ
เครอ่ื งหมายใด ๆ ท่ีมีอยูในขอความเดิม จะไมใชในยอความ เชน มาลีพูดวา “พอมาแลว” เปลี่ยนเปน
เธอพดู วาพอ มาแลว คือ ใหย อ รวมกันไป ไมแยกกลาวหรือข้นึ บรรทัดใหม
7. ใชถอยคําภาษางา ย ๆ ไดใจความชดั เจน เชน อันมวลบุปผามาลีอยูในไพรสนฑเ ปลีย่ นเปน
ดอกไมอยใู นปา แตถา มคี าํ ราชาศพั ทยงั คงใชอยู
8. เลอื กใชค ําไดความหมายครอบคลุม เชน เพื่อกลาวถึงหนังสือพิมพ วิทยุ โทรทัศน ควรใช
คําวา “สื่อสารมวลชน” แทน หรือเม่ือกลาวถึงสมุด ดินสอ ปากกา ยางลบ ไมบรรทัด ควรใชคําวา
“เครือ่ งเขยี น” แทน เปน ตน
9. ไมใ ชอ กั ษรยอ หรอื คาํ ยอ เวน แตอ กั ษรยอ หรอื คํายอนัน้ เปนท่เี ขาใจและยอมรับใชก ันท่ัวไป
แลว เชน พ.ศ. ร.ส.พ. ส.ป.อ. ฯลฯ
10. ขอความที่ยอแลวใหเขียนตอเนื่องกันโดยใชคําเชื่อม เพื่อใหความกระชับไมเยิ่นเยอ
แตขอ ความทไ่ี มสมั พันธกนั ใหยอหนา เปนตอน ๆ
11. การยอความเปนรอยกรอง ก็ใชวิธีเดียวกับรอยแกว แตเปล่ียนขอความจากรอยกรอง
เปนรอ ยแกว ธรรมดากอ น

รูปแบบการเขยี นยอความ

เรือ่ งทีจ่ ะยอ มหี ลายรปู แบบ เชน บทความ จดหมาย โอวาท ฯลฯ แตละรูปแบบมีแบบ
การขึ้นตนเฉพาะ ดงั ตอไปน้ี

62

1. แบบของบทความ สารคดี ตาํ นาน นิทาน นิยาย เร่อื งสน้ั ฯลฯ

ยอ (บทความ สารคดี ตํานาน นิทาน นยิ าย เร่ืองส้นั ) เร่ือง ........................................................
ของ ..................(ผแู ตง ) ..............................จาก........................(แหลง ที่มา).................................ความวา

(ขอ ความ)......................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

2. แบบของจดหมาย สาสน หนงั สือราชการ

ยอ (จดหมาย สาสน หนังสือราชการ) ฉบบั ท่.ี ............................ของ............................................
..........................................................ลงวนั ท่ี ความวา ................................................................................

(ขอ ความ)......................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

3. แบบของประกาศ แจง ความ แถลงการณ ระเบยี บคาํ สง่ั ฯลฯ

ยอ (ประกาศ แจง ความ แถลงการณ ระเบียบคําสง่ั ) เร่อื ง .........................................................
ของ.........................................ลงวนั ที่ .....................................................ความวา

(ขอความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

4. แบบของขา ว

ยอ ขา วเร่อื ง...................................................จาก........................................................................
ลงวนั ท.ี่ .................................................ความวา........................................................................................

(ขอ ความ) ....................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................

63

5. แบบของโอวาท คําปราศรัย สนุ ทรพจน

ยอ (โอวาท คาํ ปราศรัย สุนทรพจน) ของ................................แก. ..............................................
.......................เน่ืองใน......................(โอกาส)...................................................ท.ี่ .......................................
ณ วนั ที่..................................................................................ความวา

(ขอความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

6. แบบปาฐกถา คาํ สอน คําบรรยาย ถอ ยแถลง

ยอ (ปาฐกถา คําสอน คําบรรยาย ถอ ยแถลง) ของ.....................................................................
เรือ่ ง.....................................................................แก. ..........................................ท.่ี ....................................
...........................ณ วันท.่ี .........................................เวลา..................................ความวา

(ขอ ความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

7. แบบพระบรมราโชวาท เทศนา

ยอ (พระบรมราโชวาท เทศนา) ใน..................................................................พระราชทานแก
...................................................................ใน..........................................ที่..............................................
ณ วนั ที.่ ....................................ความวา

(ขอความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

8. แบบทีเ่ ปน รอ ยกรอง ใหถ อดเปนรอ ยแกว กอ นแลว ยอ ตามรูปแบบ คือ

ยอ กลอนสุภาพ (หรอื รอยกรองแบบอ่นื ทีย่ อ) เร่ือง......................................................................
ตอน................................................................ความวา

(ขอความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

64

9. ความเรยี งท่ีตดั ตอนมา

ยอเร่ือง...............................ของ..............................คดั จากเรือ่ ง .................................................
................................จากหนงั สือ........................................................................ความวา

(ขอความ) ....................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

ขอความทย่ี อถาเรือ่ งเดมิ ไมมชี ่ือเรอ่ื งใหต ง้ั ชอื่ เร่อื งใหต รงกับความสําคญั ของเรื่องนั้น ๆ

ตวั อยา งยอ ความ
(รอ ยแกว )

เรอ่ื ง
เปรียบเทียบนามสกุลกับชอ่ื แซ
คนเรายังมีอยูเปนอันมาก ซ่ึงยังมิไดสังเกตวา นามสกุลกับช่ือแซของจีนน้ันผิดกันอยางไร
ผทู ่ีแลดูแตเผิน ๆ หรือซึ่งมิไดเอาใจใสสอบสวนในขอนี้ มักจะสําคัญวาเหมือนกันและมีพวกจีนพวก
นิยมจีนพอใจจะกลาววา การทพ่ี ระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวทรงพระราชปรารภออกพระราชบัญญัติ
นามสกลุ ข้ึนน้ัน โดยทรงพระราชนิยมตามประเพณีช่ือแซของจีน ซ่ึงถาจะตรองดูก็จะเห็นวาคงจะไม
เปน เชน น้ันโดยเหตุทีจ่ ะอธบิ ายตอไปนี้
แซของจีนนน้ั ตรงกับ “แคลน” ของพวกสกอตคอื เปน คณะหรอื พวก หรือถาจะเทียบทาง
วดั กค็ ลา ยสํานัก เชน ท่ีเราไดยินเขากลา ว ๆ กนั อยูบ อย ๆ วา คนนั้นเปนสํานักวัดบวรนิเวศ คนน้ีเปน
สํานักวัดโสมนัส ดังนี้เปนตัวอยาง สวนสกุลนั้นตรงกับคําอังกฤษวา “แฟมิล่ี” ขอผิดกันอันสําคัญ
ในระหวางแซกับนามสกุลนั้นก็คือ ผูรวมแซไมไดเปนญาติสายโลหิตกันก็ได แตสวนที่รวมสกุลน้ัน
ถาไมไดเปนญาติสายโลหติ ตอกันโดยแทแลวกร็ ว มสกุลกันไมได นอกจากที่จะรับเปนบุตรบุญธรรมเปน
พเิ ศษเทาน้นั

ตดั ตอนจากเรื่องเปรียบเทยี บนามสกลุ กบั แซ จากหนังสือปกณิ กคดี พระราชนิพนธ ของ
พระบาทสมเดจ็ พระรามาธบิ ดีศรีสินทรมหาวชริ าวุธ พระมงกุฎเกลา เจาอยหู วั
ศิลปบรรณาคาร 2515 หนา 75 - 76

65

การยอ ความจะเก็บเฉพาะใจความสําคัญและใจความประกอบทีจ่ าํ เปนบางสวนเพ่อื ใหใ จความ
ยอความสมบรู ณ

ยอหนา ที่ 1 ใจความสาํ คญั วา “คนเรายงั มีอยเู ปน อันมาก ซง่ึ ยังมิไดส ังเกตวานามสกลุ กับ

ชือ่ แซข องจนี น้นั ผดิ กนั อยางไร” นอกน้ันเปนใจความประกอบ
ใจความประกอบยอ หนาน้ีไมเก็บเพราะเห็นวาไมจาํ เปน เนื่องจากใจความสําคัญสมบูรณที่จะ

นําไปยอ ไดอ ยูแลว
ยอหนาที่ 2 ใจความสําคญั “ขอ ผดิ กนั อันสําคญั ในระหวางแซกับนามสกุลน้ันก็คือ ผูรวมแซ

ไมไดเปนญาตสิ ายโลหิตกันกไ็ ด แตผรู ว มสกลุ น้นั ถา ไมไ ดเปน ญาติสายโลหิตตอกนั โดยแทแ ลวกร็ ว มสกุล
กนั ไมได”

ใจความประกอบท่ีจําเปนที่ควรเก็บเพ่ือเสริมใจความสําคัญใหยอความไดใจความสมบูรณ
ครบถว น คอื

“แซของจีนเปน คณะหรือพวก หรอื ถา จะเทยี บทางวดั ก็คลายสํานกั ”
“..............นอกจากที่จะรับเปนบุตรบญุ ธรรมเปน พิเศษเทา นนั้ ”

เม่ือไดศึกษาหลักการยออื่น ๆ ครบถวนกับดูรูปแบบการยอท่ีใชแลว นําใจความที่เก็บไวมา
เรียบเรียงใหมดวยถอยคําของตนเอง รูปแบบการยอเปนความเรียงที่ตัดตอนมา ดังนั้น จึงเขียน
ยอ ความไดด งั น้ี

ยอ เรอ่ื ง เปรียบเทยี บนามสกลุ กบั ช่อื แซ ของพระบาทสมเดจ็ พระมหารามาธิบดีศรสี ินทรมหา
วชริ าวธุ พระมงกฎุ เกลา เจา อยหู วั คัดจากเรือ่ งเปรียบเทียบนามสกลุ กบั ชอ่ื แซ จากหนังสอื ปกณิ กคดี
ความวา

มีคนจาํ นวนมากไมไดส ังเกตวา นามสกลุ กับแซของจีนนั้นตางกัน ผูรวมแซของจีนไมไดเปนญาติ
สายโลหิตกนั ก็ได แตเปนคณะหรือพวกเหมือนสํานักวัดหน่ึง สวนรวมสกุลตองเปนญาติสายโลหิตกัน
โดยแทเทา น้นั หรือไมเ ชนนนั้ ก็ตองเปนบุตรบญุ ธรรมที่รับไวเ ปน พเิ ศษ

ถา เปน การยอท่มี งุ เกบ็ เฉพาะใจความสําคญั ขนึ้ ตน รูปแบบเหมือนกัน แตใจความจะส้ันเขา ดังน้ี

มีคนจํานวนมากไมไดส งั เกตวา นามสกลุ กบั แซข องจีนนน้ั ตา งกนั ผรู วมแซของจนี ไมไ ดเปนญาติ
สายโลหิตกไ็ ด แตผูร วมสกลุ ตอ งเปน ญาติสายโลหติ หรือบตุ รบุญธรรมทีร่ ับไวเ ปน พเิ ศษเทาน้นั

66

ตัวอยางยอ ความ

(รอ ยกรอง)

ทหารเอกสยามสูเศรษฐสงคราม

กับสทิ ธกิ ารจดั การศึกษาสําหรบั ประเทศ
(กาพยฉบัง)
“ถามหนอยเถิดหนผู ูเพียร เสรจ็ จากโรงเรียน
แลว เจา จกั ทาํ อะไร”
“ฉนั เปนพอ คา กไ็ ด ใหเ ตยี่ หัดให
ตัง้ หา งอยางเถา แกฮ ง”
ถามทวั่ ทกุ คนกค็ ง ใหคาํ ตอบลง
รอยกันมพิ ลันสงสยั
จากโรงเรยี นจนี จงไป ถามโรงเรียนไทย
จกั ไดค าํ ตอบนาน
“ผมคิดเขาทําราชการ เชน ทา นขุนชาญ

ลูกบานเดยี วกันม่ันหมาย” คิดเขา คา ขาย
“หนูอยา นกึ วา งายดาย
พอคาคอยนา ม่งั มี”
“ผมรักราชการงานดี ตาํ แหนงหนาที่
ยศศกั ดบ์ิ ฎั ตรานา แสวง”
“บัดยามสยามตองการแรง ไทยฉลาดทุกแขนง
ท้ังนอกและในราชการ”
“เศรษฐกิจกก็ ิจแกน สาร นักเรยี นรกั งาน
ควรเลอื กประกอบเหมอื นกนั ”
“ผมชอบราชการเทา น้ัน ต้ังใจหมายมน่ั
แตจ ะเขารบั ราชการ”
คาํ ตอบเชน นม้ี ีประมาณ กี่สวนรองวาน
คาํ นึงจะพึงพิศวง
นึกไปไมนา งวยงง การคาขายคง
ไมคนุ ไมคอ ยเคยทํา
เคยแตรงั เกียจดว ยซาํ้ นายไพรดว ยชาํ
นาญลวนงานเรยี ก “ราชการ”
........................................................
ครเู ทพ โคลงกลอนของครเู ทพ เลม 1 คุรสุ ภา 2515

67

ขอ ความท่ียอ ไดดงั น้ี
ยอ กาพยฉ บงั เรื่องโครงกลอนของครูเทพ ตอน ทหารเอกสยามสเู ศรษฐสงครามกับสทิ ธิการ

จัดการศกึ ษาสําหรบั ประเทศ ความวา
ถาถามนกั เรียนในโรงเรยี นจนี กับโรงเรียนไทยวา เมอื่ สําเร็จการศึกษาแลวจะไปประกอบอาชีพ

อะไร นกั เรยี นในโรงเรียนจีนตอบวาจะไปเปนพอคา และนักเรียนในโรงเรียนไทยจะตอบวาจะทํางาน
ราชการ คําตอบเชนน้ีเปนเพราะคนไทยไมคุนเคยและไมคอยเคยคาขายจึงไมเห็นความสําคัญทั้ง ๆ
ท่ีเรือ่ งคาขายเปนเรื่องสําคัญที่ควรเลือกเปนอาชีพไดเหมือนกันและเหมาะสมกับประเทศไทยท่ีกําลัง
ตอ งการคนฉลาดทํางานทุกประเภทไมใ ชเพยี งงานราชการเทา น้ัน

สรุป
ยอ ความเปนการเขียนแบบหน่งึ ทเ่ี กบ็ ใจความสําคญั ของเร่ืองเดิมมาเขียนใหมใ หส ั้นกวา เดิมเพื่อ

สะดวกแกการเขาใจและการนําไปใช การยอความตองบอกลักษณะและท่ีมาของขอความที่จะยอและ
ยอ ใหไ ดใ จความครบถวนใจความของขอความเดมิ

เรื่องท่ี 4 การเขียนเพอ่ื การสือ่ สาร

1. การเขยี นจดหมาย เปน การสอื่ สารโดยตรงระหวา งบคุ คลหรอื ระหวา งหนว ยงานตา ง ๆ
ชวยทาํ ใหระยะทางไกลเปน ใกล เพราะไมวาบุคคลหรอื หนว ยงานจะหา งไกลกันแคไหนกส็ ามารถใช
จดหมายสงขา วคราวและแจง ความประสงคไดตามความตองการ การสง สารหรอื ขอความในจดหมาย
ตองเขยี นใหแ จม แจง ชัดเจนเพ่อื จะไดเขาใจตรงกันทัง้ สองฝา ย

องคประกอบและรปู แบบของจดหมาย

ผเู รียนคงเคยเขยี นจดหมายหรอื อานจดหมายมาบางแลว คงจะสงั เกตเหน็ วาจดหมายน้นั
ไมว า ประเภทใด จะตอ งประกอบดวยสงิ่ ตา ง ๆ ดงั น้ี

1. ทีอ่ ยูของผเู ขียน เรม่ิ กึ่งกลางหนากระดาษระหวา งเสนคนั่ หนากบั รมิ ของขอบกระดาษ
2. วัน เดือน ป ที่เขียนจดหมาย ใหเ ยอ้ื งมาทางซายของตาํ แหนง ที่เขยี นท่อี ยเู ล็กนอ ย
3. คาํ ขนึ้ ตน หา งจากขอบกระดาษดานซาย 1 นิ้ว
4. เนื้อหา ขึ้นอยกู บั ยอ หนา ตามปกติ อาจจะอยูห างจากขอบกระดาษดา นซา ย 2 นวิ้
5. คาํ ลงทา ยอยูแ นวเดยี วกับท่อี ยขู องผเู ขียน
6. ชือ่ ผเู ขียน อยูใตค าํ ลงทาย ลํา้ เขา ไปเลก็ นอย

68

ตัวอยา ง รูปแบบการเขยี นจดหมายทัว่ ไป
฀ สถานทเ่ี ขยี นจดหมาย .............................
฀ วนั ..........เดอื น......................ป. ..............

ระยะ 1 นวิ้ ฀ คําข้นึ ตน .................................................................................................
ประมาณ 2 นว้ิ ฀ เน้อื หา .................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

฀ คาํ ลงทา ย ...............................................
฀ ชือ่ ผเู ขียน ...............................................

หลักการทัว่ ไปในการเขียนจดหมาย

การเขียนจดหมายควรคํานึงถงึ สง่ิ ตอ ไปน้ี
1. การใชถอยคํา จดหมายที่ดี ตองใชถอยคําในการเขียนใหถูกตองเหมาะสมกับประเภท
ของจดหมายและผูร บั จดหมายดวย ไดแ ก

จดหมายสวนตัว การเขียนจดหมายสวนตัวไมมีขอกําหนดเก่ียวกับการใชคําขึ้นตนและ
คําลงทายที่ตายตัวเพียงแตเลือกใชใหเหมาะสมเทาน้ัน คําข้ึนตนและลงทายสําหรับบุคคลทั่วไป
มแี นวทางการเขยี นสาํ หรับเปนตัวอยา งใหเ ลือกใช ดงั นี้

บุคคลที่ติดตอ คาํ ขน้ึ ตน คําลงทาย

ญาตผิ ใู หญ เชน พอ แม กราบเทา............................ กราบเทา ดวยความเคารพ
ปู ยา ตา ยาย ทเ่ี คารพอยา งสงู อยา งสงู
หรือกราบมาดวยความ
เคารพรกั อยา งยง่ิ

ญาตลิ าํ ดับรองลงมา เชน กราบ....................ทีเ่ คารพ กราบมาดว ยความเคารพ
ลงุ ปา นา อา
หรือ กราบ......................... ดวยความเคารพ

ทีเ่ คารพอยางสงู ดว ยความเคารพอยา งสงู

69

พหี่ รอื ญาติช้ันพ่ี พ.่ี .....................ท่รี ัก ดวยความรกั
ถงึ ....................ทรี่ ัก หรือ รักหรือคิดถึง
ครู อาจารยห รอื ....................เพือ่ นรกั หรอื หรือรักและคดิ ถึง
ผบู ังคบั บญั ชาระดับสูง
........................นองรัก

กราบเรียน...........ที่เคารพ ดว ยความเคารพอยางสงู
อยางสงู

ผบู ังคบั บญั ชาระดบั ใกลต ัว เรียน................ที่เคารพ ดวยความเคารพ
ผูเ ขียน

2. มารยาทในการเขียนจดหมาย
2.1 เลือกกระดาษ ซอง ท่ีสะอาดเรียบรอย หากเปนไปไดควรใชกระดาษท่ีทาํ ข้ึน

เพอื่ การเขียนจดหมายโดยตรง แตถ าหาไมไ ดก ค็ วรใชกระดาษท่ีมสี สี ุภาพ กระดาษที่ใชเ ขยี นควรเปน
กระดาษเตม็ แผน ไมฉีกขาด ไมย ยู ยี่ บั เยนิ ไมสกปรก

2.2 ซองจดหมายท่ดี ที ส่ี ุด คือ ซองท่กี ารส่อื สารแหง ประเทศไทยจดั ทําข้ึน เพราะมีขนาด
และคุณภาพไดมาตรฐาน ซองประเภทนี้มีจําหนายตามที่ทําการไปรษณียโทรเลขทุกแหง ถาหาซอง
จดหมายของการสอ่ื สารแหงประเทศไทยไมได กอ็ าจเลอื กซอ้ื ซองท่ีเอกชนทําขึ้นจําหนาย ซึ่งถาเปนใน

กรณีหลังน้ีควรเลือกซองที่มีสีสภุ าพ ไมควรมลี วดลาย
2.3 ไมควรใชซองท่ีมตี ราครฑุ สง จดหมายท่มี ิใชหนังสือราชการ
2.4 ไมควรใชซองท่ีมีขอบซองเปนลายขาวแดงนํ้าเงินสลับกัน ซึ่งเปนซองสําหรับสง

จดหมายไปรษณียอ ากาศไปยังตางประเทศ
2.5 เขยี นหนงั สอื ใหชดั เจน อา นงา ย การเขียนตัวอักษรคอนขางโตและเวนชอ งไฟคอ นขา ง

หา งจะชว ยใหจดหมายนน้ั อา นงาย

2.6 ไมควรเขียนดวยดินสอดาํ ดินสอสีตาง ๆ หรือหมึกสีแดง เพราะถือวาไม
สุภาพ สีทีเ่ หมาะสม คอื หมึกสีนา้ํ เงนิ และสีดํา

2.7 จะตองศึกษาใหถูกตองถองแทกอนวา ผูท่ีเราจะเขียนจดหมายไปถึงน้ันเปนใคร

มีตําแหนงหนาที่อะไร การเขียนขอความในจดหมายก็ดี การจาหนาซองก็ดี จะตองระบุตาํ แหนง
หนา ทีช่ ั้นยศของผนู ั้นใหถ กู ตอ งและตอ งสะกดช่ือ นามสกลุ ยศ ตําแหนง ของผูน ัน้ ใหถูกตองดว ย

2.8 เมื่อเขยี นจดหมายเสรจ็ แลว ตอ งพับใหเ รียบรอ ยแลวบรรจซุ อง จาหนาซองใหถูกตอง

ครบถวน ปด ดวงตราไปรษณียากรใหครบถว นตามราคาและถูกตาํ แหนง กอนทีจ่ ะนาํ ไปสง

70

2.9 เขียนจาหนาซองจดหมาย
2.9.1 เขยี นช่ือ นามสกลุ ของผูรบั ใหถ ูกตอง ชดั เจน อา นงาย ถาผูรบั เปนแพทย

เปนอาจารย หรือตํารวจ ทหาร หรือคาํ นําหนานามแสดงเกียรติยศหรือฐานันดรศักดิ์ เชน บ.จ.
ม.ร.ว. ม.ล. ก็ใชถ อ ยคาํ พเิ ศษเหลานั้นนาํ หนา ชื่อ คํานาํ หนาชื่อควรเขียนเตม็ ไมค วรใชคาํ ยอ ถา ทราบ
ตําแหนงกร็ ะบตุ ําแหนง ลงไปดว ย

ในกรณที ่ไี มท ราบรายละเอยี ดดงั กลา ว ควรใชค ําวา คุณ นําหนา ชอื่ ผรู บั ในการจา หนา
ซองจดหมายนนั้

2.9.2 ระบสุ ถานที่ของผูรบั ใหถกู ตอง ชัดเจนและมีรายละเอียดพอทีบ่ ุรุษไปรษณีย
จะนําจดหมายไปสงไดไมผิดพลาด ระบุเลขท่ีบาน หางรานหรือสํานักงาน ซอย ตรอก ถนน หมูบาน
ตําบล อําเภอ ในกรณีตางจังหวัด หรือแขวง เขต ในกรณีกรุงเทพมหานคร ที่สําคัญคือจะตองระบุ
รหัสไปรษณียใหถ กู ตอ งทกุ ครง้ั จดหมายจะถึงผรู ับเร็วขนึ้

หมายเหตุ การสื่อสารแหงประเทศไทยไดจ ดั ทําเอกสารแสดงรหสั ไปรษณยี ข องอําเภอ
และจงั หวดั ตาง ๆ สําหรับแจกจายใหประชาชน ทานจะติดตอขอรับไดจากที่ทําการไปรษณียโทรเลข
ทุกแหง

2.9.3 การจา หนาซอง การสอื่ สารแหงประเทศไทย แนะนําใหเขียนนามและท่ีอยู
พรอมดวยรหัสไปรษณียของผูสงไวที่มุมบนดานซายมือของซองและเขียนช่ือผูรับพรอมที่อยูและ
รหสั ไปรษณียใ หไ วตรงกลาง ดงั ตัวอยา ง

ตัวอยางการเขียนจาหนาซองจดหมาย

(ช่ือท่ีอยูผสู ง ) ทผ่ี นึก
นายวิศิษฎ ดรุณวัด ตราไปรษณยี ากร
708/126 ถนนจรัสเมือง

แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพฯ

฀1 ฀0 ฀3 ฀3 ฀0

(ชื่อและทอ่ี ยูของผรู ับ)
นายสัญญา ทองสะพัก
364 ก 1 หมู 1 ถนนริมคลองรดั หลวง

ตําบลตลาด อําเภอพระประแดง
จังหวัดสมทุ รปราการ

รหสั ไปรษณยี  ฀1฀0 ฀1 ฀3 ฀0

71

หมายเหตุ การส่ือสารแหงประเทศไทยมีบริการพิเศษตาง ๆ ที่จะชวยปองกันมิใหจดหมาย
สูญหายหรือชวยใหจดหมายถึงมือผูรับไดรวดเร็ว ทันเวลา เชน บริการ EMS เปนตน ผูสนใจจะใช
บริการตาง ๆ ดังกลาว จะตองไปติดตอท่ีท่ีทาํ การไปรษณียโทรเลขโดยตรง เพราะจะตองกรอกแบบ
รายการบางอยาง การเขียนขอความในทํานองที่วา “ขอใหสงดวน” ลงบนซองจดหมายไมทําให
จดหมายถงึ เร็วข้ึนแตอยา งใด

ประเภทของจดหมาย จดหมายแบงออกเปน 4 ประเภท คือ จดหมายสว นตวั
จดหมายกิจธรุ ะ จดหมายธรุ กิจ และจดหมายราชการหรือหนังสอื ราชการ

1. จดหมายสวนตัว คือ จดหมายท่ีบุคคลซึ่งรูจักคุยเคยกันติดตอกันดวยวัตถุประสงค
ทเ่ี ปน การสวนตัว เชน เพอื่ สง ขา วคราว ถามทุกขสุข เลาเรอื่ งราว ฯลฯ เปน การติดตอ อยา งไมเปน
ทางการ เชน จดหมายเลาเร่ืองราวทกุ ขสุข จดหมายแสดงความรูสึกยนิ ดี เสยี ใจ ขอบคณุ หรอื ขอโทษ
ในกรณตี าง ๆ เปน ตน

การเขียนจดหมายสวนตัวแมจะยินยอมใหใชถอยคําท่ีแสดงความสนิทสนมเปนกันเองได
แตก ็ควรระมัดระวังอยาใหผ อู า นเขา ใจผิด และควรแสดงความสาํ ราญมากกวาการพดู กนั โดยปกติ

จดหมายสวนตัวทีม่ ีเนือ้ หาเปนการขอบคณุ หรือแสดงความยินดีอาจเขียนลงในบตั รที่ออกแบบ
ไวอยา งสวยงาม แทนการเขียนในกระดาษกไ็ ด

การเขียนจดหมายสว นตวั นิยมใหเขยี นดว ยลายมือท่อี า นงาย แสดงความตั้งใจเขียนไมนิยมใช
การพิมพด ีดจดหมายหรอื จา หนาซองจดหมายสว นตวั

ตวั อยา งจดหมายสวนตวั

฀ บรษิ ัทเกษตร จาํ กัด

4/21 สขุ มุ วทิ กรงุ เทพมหานคร 10110
฀ 12 เมษายน 2538
฀ กราบเทา คณุ พอคณุ แมท เ่ี คารพอยางสูง
฀฀฀฀ ผมไดมารายงานตัวเขาทํางานท่ีบริษัทนี้เรียบรอยแลวต้ังแตวันท่ี 10 บริษัทนี้มี
สํานกั งานใหญอยูตามที่อยูขางบนน้ี แตมีเรือนเพาะชําและสวนกลาไมขนาดใหญมากอยูท่ีเขตมีนบุรี
ทุกเชาพนกั งานทกุ คนจะตอ งมาลงเวลาปฏิบตั งิ านและรับทราบคําส่ัง หรือรับมอบหมายงาน จากนั้น
จงึ แยกยา ยกันไปปฏบิ ตั งิ าน
ผมไดร ับมอบหมายใหดูแลสวนกลา ไมท ีเ่ ขตมีนบรุ ี ผมรับผดิ ชอบพน้ื ที่เขต 9 ซงึ่ เปนเขต
เพาะเลี้ยงดแู ลกลา ไมไผ มคี นงานชวยผมทาํ งาน 3 คน ทกุ คนเปน คนดแี ละขยนั งานทท่ี ําจึงเปนไป
ดว ยดี
ผมสขุ สบายดี เพราะท่พี กั ซง่ึ อยูชนั้ บนของสาํ นักงานบริษทั ซง่ึ บริษทั จัดให มีความสะอาดดี
และกวางขวางพอสมควรทั้งอยูไมไกลยานขายอาหาร ผมจึงหาซื้ออาหารมารับประทานไดสะดวก
นับไดว าผมไดทํางานทด่ี ี และมีทพ่ี กั ท่สี ะดวกสบายทกุ ประการ

72

หวังวา คุณพอคุณแมและนองทั้งสองคงสบายดีเชนกัน ผมจะกลับมาเย่ียมบานถามี
วนั หยุดติดตอ กันหลายวัน และจะเขียนจดหมายมาอกี ในไมชานี้

฀ ดวยความเคารพอยา งสงู
฀ เสมา ธรรมจักรทอง

2. จดหมายกจิ ธุระ คือ จดหมายติดตอ ระหวางบุคคลกับบุคคลหรอื บุคคลกับหนวยงาน
ดว ยเรอ่ื งท่มี ใิ ชเร่ืองสว นตัว แตเ ปน เร่ืองที่เก่ยี วกับงาน เชน การสมคั รงาน การติดตอ สอบถาม
การขอความรว มมอื ฯลฯ ภาษาท่ีใชจึงตอ งสภุ าพและกลา วถึงแตธุระเทา นั้น ไมม ขี อ ความที่แสดง
ความสมั พนั ธเปนการสว นตัวตอ กนั

ตวั อยางจดหมายกจิ ธรุ ะ

฀ โรงเรยี นลําปางกลั ยาณี ถนนพหลโยธิน
อ.เมือง จ.ลาํ ปาง 52000

฀ 24 กนั ยายน 2528

฀

เรยี น ผจู ัดการวสั ดกุ ารศกึ ษา 1979 จาํ กัด

฀ ดว ยทางโรงเรียนลําปางกัลยาณี มีความประสงคจ ะซอ้ื สไลดประกอบการสอนวิชาภาษาไทย

ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน ตามรายการตอไปน้ี

1. ชดุ ความสนุกในวัดเบญจมบพติ ร จาํ นวน 1 ชดุ

2. รามเกียรต์ติ อนศึกไมยราพ จํานวน 1 ชดุ

3. แมศ รีเรือน จาํ นวน 1 ชุด

4. ขอ คิดจากการบวช จํานวน 1 ชุด

5. หนงั ตะลงุ จํานวน 1 ชุด

ตามรายการท่ีส่ังซื้อมาขางตน ดิฉันใครขอทราบวา รวมเปนเงินเทาไร จะลดไดกี่เปอรเซ็นต

และถา ตกลงซอ้ื จะจดั สง ทางไปรษณยี ไดห รอื ไม

฀ หวังวา ทา นคงจะแจงเก่ยี วกบั รายละเอยี ดใหท ราบโดยดว น จึงขอขอบคณุ มาในโอกาสน้ี

฀ ขอแสดงความนับถอื

฀ สมใจ หย่ิงศกั ดิ์
฀ (น.ส.สมใจ หยิง่ ศกั ด์)ิ
฀ ผชู ว ยพสั ดหุ มวดวชิ าภาษาไท

73

3. จดหมายธรุ กิจ คือ จดหมายติดตอในเร่อื งทเี่ กยี่ วกบั ธุรกจิ เชน การเสนอขายสนิ คา
การขอทราบรายละเอียดเพมิ่ เตมิ เกี่ยวกบั สินคา หรือบรกิ าร การสงั่ ซ้ือสินคา การตดิ ตามทวงหน้ี ฯลฯ

จดหมายกิจธุระและจดหมายธุรกิจ มีลักษณะการติดตอท่ีเปนทางการมากกวาจดหมาย
สวนตัว จึงตองใชคําสุภาพ งาย และมีเน้ือความกะทัดรัด เขาใจไดตรงกันท้ังผูเขียนและผูอาน
ในการใชภาษา เขียนใหถูกกับระดับของจดหมาย โดยท่ัวไปแลวถาเขียนจดหมายสวนตัวถึงบุคคลที่

สนิทสนมกัน ก็จะใชคําระดับที่ไมเปนทางการ แตถาเขียนจดหมายธุรกิจตาง ๆ ก็ใชคําระดับท่ีเปน
ทางการ

ตัวอยาง เปรยี บเทียบคําเดิมท่เี ปนทางการกบั คาํ ระดับทีไ่ มเ ปน ทางการ

ที่เปนทางการ ทไ่ี มเปนทางการ

(สาํ หรบั เขยี นจดหมายธุรกิจและหนงั สอื ราชการ) (สําหรบั เขียนจดหมายสว นตวั ถงึ ผทู ี่คุนเคย)

1. เขาขบั ขีร่ ถจักรยานยนตไ ปชมภาพยนตร 1. เขาขีร่ ถเครอ่ื งไปดหู นงั

2. บดิ ามารดาตองการใหข าพเจามีอาชีพเปน แพทย 2. พอแมอ ยากใหฉนั เปน หมอ แตฉ นั อยากเปน

แตขาพเจาตองการเปนครูชนบท ครบู า นนอก

3. หนงั สอื เลม นี้คงขายไดห มดในเวลาอนั รวดเร็ว 3. หนงั สือเลมนม้ี หี วงั ขายไดเ กล้ยี ง เพราะรวม
เพราะรวบรวมวาทะสาํ คญั ๆ ของผูมีชื่อเสยี งไว ช่ือของคนดังไวหลายคน
หลายคน

74

ตัวอยางจดหมายธุรกจิ

฀ รา นบรรณพภิ พ

42-44 ถนนบญุ วาทย
อ.เมือง จ.ลําปาง 5200
โทร. 054 218888

฀ 3 สิงหาคม 2528

฀

เรอ่ื ง สง กระดาษอัดสําเนา
เรยี น หวั หนา ฝายพสั ดุ สํานกั งานนํา้ คางและเพ่ือน

฀ ตามทสี่ ัง่ กระดาษอดั สําเนายหี่ อไดโต จาํ นวน 50 รีม น้ัน ทางรานไดจัดสงมาเรียบรอยแลว
พรอมท้งั ไดแนบใบสงของมาดวย

฀ หากทางสํานักงานของทา นไดร บั ส่ิงของดังกลาวครบถวนแลว กรุณาตอบใหทางรานทราบ
ดว ย จะเปน พระคุณอยา งสูง

฀ ขอแสดงความนบั ถือ

฀ ธาดา บรรณพิภพ
฀ (นายธาดา บรรณพภิ พ)

฀ ผูจดั การ

ตวั อยาง การจา หนาซองจดหมายธุรกจิ

รา นบรรณพิภพ
42-44 ถนนบญุ วาทย
อ.เมือง จ.ลําปาง 52000
โทร. 054 218888

เรียน หวั หนา ฝา ยพัสดุ สํานักงานนาํ้ คา งและเพ่อื น

สํานกั งานน้ําคางและเพื่อน
ถนนเจรญิ ประเทศ จงั หวดั ลําปาง
52000

75

2. จดหมายราชการหรอื หนังสอื ราชการ คือ สวนทถ่ี ือเปนหลกั ฐานในราชการ ไดแ ก หนงั สอื
ที่มีไปมาระหวางสวนราชการหรือหนังสอื ทส่ี วนราชการมีไปถึงหนวยงานอ่ืน ซ่ึงมิใชสวนราชการหรอื
มไี ปถึงบุคคลภายนอก หรือหนังสอื ทหี่ นว ยงานอ่นื ซ่ึงมใิ ชส ว นราชการ หรอื บุคคลภายนอกเขียนมาถึง
สว นราชการ

จดหมายราชการ ตอ งใชถอยคําและรูปแบบการเขยี นใหถูกตองตามระเบียบท่ีทางราชการ
กาํ หนดไว ระเบียบดังกลาวเรยี กวา ระเบียบงานสารบรรณ รูปแบบหนังสือราชการจึงมีรูปแบบเฉพาะ
ดงั น้ี

1. ตอ งใชกระดาษของทางราชการ เปนกระดาษตราครฑุ สขี าว
2. บอกลาํ ดับทกี่ ารออกหนังสือของหนวยงานนั้น โดยใหลงรหัสพยัญชนะและเลขประจําตัว
ของเจาของเรื่องทับเลขทะเบียนหนังสือสง เชน นร 0110/531 รหัสพยัญชนะ นร คือ สํานัก
นายกรัฐมนตรี 0110 คือ เลขประจาํ ของเจา ของเรือ่ ง 531 คอื ทะเบยี นหนังสอื ที่สง ออก
3. สว นราชการของหนังสือ ใหลงชื่อสวนราชการ สถานที่ราชการ หรือคณะกรรมการ ซ่ึง
เปนเจา ของหนงั สอื นน้ั และลงสถานท่ีตงั้ ไวดวย
4. วัน เดือน ป ใหลงตัวเลขบอกวันที่ ชื่อเต็มของเดือนและตัวเลขของปพุทธศักราช
ที่ออกหนังสือ
5. เรอ่ื ง ใหล งเร่อื งยอ ที่เปน ใจความสน้ั ทสี่ ดุ ของหนงั สือนัน้
6. คําขน้ึ ตน ใหใ ชค ําข้นึ ตน ตามฐานะของผรู ับหนงั สอื ตามดวยตาํ แหนงของผูท่ีหนังสือนน้ั มถี ึง
7. อา งถึง (ถา ม)ี ใหอ า งถึงหนงั สอื ทเ่ี คยมตี ิดตอกนั เฉพาะหนงั สือทส่ี ว นราชการผรู บั หนงั สอื
นั้นไดร ับมากอ นแลว โดยใหล งชอ่ื สวนราชการของหนังสือ เลขทีอ่ อกหนังสอื วนั ท่ี เดือน ปพ ทุ ธศกั ราช
ของหนงั สอื
8. สง่ิ ทส่ี งมาดว ย (ถา ม)ี ใหลงชอ่ื ส่งิ ของหรอื เอกสารทสี่ ง ไปพรอ มกับหนังสือน้นั ถา ไมส ง ไปใน
ซองเดยี วกนั ใหแจง วา สง ไปโดยทางใด
9. ขอ ความ ใหล งสาระสาํ คัญของเรอ่ื งใหช ดั เจนและเขาใจงา ย หากมีความประสงค
หลายประการใหแ ยกเปนขอ ๆ
10. คาํ ลงทาย ใหใ ชค ําลงทา ยตามฐานะของผูร บั หนังสอื
11. ลงช่ือ ใหล งลายมือเจา ของหนงั สือและใหพิมพชอ่ื เตม็ ของเจา ของลายมือไวใ ตลายมือช่ือ
12. ตําแหนง ใหล งตาํ แหนงเจาของหนังสือ เชน อธบิ ดี ผูวาราชการจงั หวดั
ผบู ัญชาการกองพล ฯลฯ
13. สวนราชการเจาของเรื่อง ใหล งชอ่ื สว นราชการเจาของเร่ืองหรือหนวยงานที่ออกหนังสือ
พมิ พไวมุมลางซา ยแนวเดียวกับตําแหนง ผูออกหนงั สือหรอื ตํา่ กวา
14. โทร. ใหลงหมายเลขโทรศพั ทข องหนว ยงานเจาของเรือ่ ง

76

ตัวอยา งแบบจดหมายราชการ

1 ฀ ตราครุฑ
2 ท่.ี ............

3 ชอ่ื สว นราชการเจา ของหนงั สือ
4 วนั .......เดอื น...................พ.ศ.............
5 เรือ่ ง.................................
6 เรยี น หรอื กราบเรยี น.......................
7 อา งถงึ ..................................... (ถา ม)ี
8 ส่งิ ทีส่ งมาดวย......................... (ถา ม)ี

9 ขอ ความ
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................

สรุป
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................

10 คําลงทาย............................................................
11 ลายเซน็ ต. ................................................
ชอ่ื ตวั บรรจง...............................................
12 ตําแหนง.................................

13 สว นราชการเจาของเรอ่ื ง........................................
14 โทรศัพท (ถา ม)ี .......................................................

77

ตัวอยางรปู แบบจดหมายราชการ

1

2 3
ที่ ศธ 0210.06/4 ศูนยเ ทคโนโลยที างการศกึ ษา
กรมการศึกษานอกโรงเรียน
5 4 ถนนศรอี ยุธยา กทม. 10400
เรือ่ ง ขอเชญิ เปน วิทยากร 11 มกราคม 2554

6
เรยี น คณบดคี ณะศกึ ษาศาสตร มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร วิทยาเขตกาํ แพงแสน

7
89

ดวยศูนยเทคโนโลยีทางการศึกษา สาํ นักงาน กศน. กําลังดําเนินการจัดและผลิตรายการ
โทรทัศนเสริมหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 วิชา
วิทยาศาสตร ระดับมัธยมศึกษาตอนตนเพ่ือออกอากาศทางสถานีวิทยุโทรทัศนเพ่ือการศึกษา
กระทรวงศึกษาธกิ าร (ETV)

ศนู ยเทคโนโลยที างการศึกษาจงึ ขอเรยี นเชญิ อาจารยป ระสงค ตันพิชยั อาจารยป ระจาํ ภาควชิ า
อาชวี ศกึ ษา คณะศึกษาศาสตร ซึง่ เปนผมู ีความรูและประสบการณ เรอื่ งเทคโนโลยใี นการขยายพนั ธพุ ืช
เปนวิทยากร บรรยายเร่ืองดังกลาว โดยจะบันทึกเทปในวันอังคาร ท่ี 31 มกราคม 2554 เวลา
10.00 - 11.00 น.

จงึ เรียนมาเพอ่ื ขอความอนเุ คราะห และขอขอบคุณเปน อยางสงู มา ณ โอกาสนี้

10
ขอแสดงความนับถือ
11 รชั ดา คล่ีสุนทร
(นางรชั ดา คลสี่ ุนทร)
12 ผูอ าํ นวยการศนู ยเทคโนโลยีทางการศึกษา

13 ฝายรายการโทรทัศนเพอ่ื การศึกษาตามหลักสตู ร
14 โทร. 02-3545730-40

78

การเขียนขา ว ประกาศและแจง ความ

การเขียนขา ว ประกาศและแจง ความ เปนสว นหนึ่งของจดหมายราชการ หรือหนังสือราชการ
ซงึ่ ก็คือ หนังสือที่ใชติดตอ กนั ระหวางเจา หนาท่ีของรฐั กบั บุคคลภายนอกดวยเรอื่ งเกี่ยวกบั ราชการ

จดหมายราชการแบง ไดเ ปน 5 ประเภท คือ
1. หนงั สอื ภายนอก
2. หนังสอื ภายใน
3. หนังสือประทบั ตราแทนการลงชอ่ื
4. หนังสอื สัง่ การและโฆษณา
5. หนังสือที่เจาหนา ทีท่ ําขนึ้ หรอื รับไวเ ปน หลกั ฐานในราชการ
การเขียนขาว ประกาศและแจง ความ จดั อยใู นจดหมายราชการประเภทท่ี 4 คือ หนังสือสัง่ การ
และโฆษณา ซึ่งแบงเปน 9 ประเภท คือ ขอบังคับ ระเบียบ คําสั่ง คําแนะนํา คําช้ีแจง ประกาศ
แจงความ แถลงการณและขาว
ในทีน่ ี้จะกลา วถึงการเขียนขาว ประกาศและแจงความ

การเขยี นขา ว

คือ บรรดาขอความทที่ างราชการเห็นสมควรเปด เผย เพอื่ แจง เหตกุ ารณท ่คี วรสนใจใหท ราบ

แบบการเขียนขาว

ขา ว..............................................ชอื่ สวนราชการที่ออกขาว..................................................
เรอื่ ง .....................................................................................................................................................

ขอ ความทีเ่ ปนขาว
……………………………………………………………………….…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………….………
สวนราชการเจา หนา ที่
วนั เดอื น ป

79

การเขยี นประกาศ

คอื บรรดาขอ ความท่ีทางราชการประกาศใหทราบเพอื่ ปฏิบตั ิ
แบบประกาศ

ประกาศ.....................................ชื่อสว นราชการทอี่ อกประกาศ ..................................................
เรอ่ื ง ...........................................................................................................................................................

ประกาศและขอความท่สี ัง่ ใหป ฏิบตั ิ .............................................................................................
…………........................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

ประกาศ ณ วันท่.ี ...............................................
ลงช่อื ....................................................

พิมพช ื่อเตม็
(ตาํ แหนง )

การเขยี นแจงความ

คือ บรรดาขอ ความใด ๆ ทท่ี างราชการแจง ใหท ราบ
แบบแจง ความ

แจง ความ..........................................ชือ่ สว นราชการท่แี จง ความ..............................................
เรือ่ ง ......................................................................................................................................................

ขอความท่ตี องการใหท ราบ
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
..................

แจงความ ณ วันที่....................................................
ลงชื่อ........................................................

พิมพช ่ือเตม็
(ตําแหนง)

80

มารยาทในการเขยี น

1. ความรับผิดชอบ ไมวาจะเกิดผลดีหรือผลเสีย รวมท้ังขอบกพรองตาง ๆ ถือเปนมารยาท
ทส่ี ําคญั ท่ีสุด

2. การตรวจสอบความถูกตอ ง เพ่ือใหผอู า นไดอ า นงานเขยี นที่ถูกตอง
3. การอางอิงแหลงขอมูล เพ่ือใหเกียรติแกเ จาของความคิดที่อางถึง
4. ความเท่ียงธรรม ตองคาํ นงึ ถึงเหตมุ ากกวาความรสู กึ สว นตน
5. ความสะอาดเรียบรอ ย เขยี นดวยลายมอื อา นงา ย รวมท้งั การเลือกใชก ระดาษและสีน้าํ หมึกดวย

เรือ่ งท่ี 5 การสรา งนิสัยรกั การเขยี นและการศึกษาคนควา

การเขยี นหนงั สือจรงิ ๆ เปนเร่อื งที่ไมย าก ถา ไดเขยี นบอย ๆ จะรสู กึ สนุกแตค นสวนใหญม กั มอง
วาการเขียนเปนเรื่องยาก เปนเรื่องของคนที่มีพรสวรรคเทาน้ันจึงจะเขียนได อันท่ีจริงถาหากผูเรียน
รกั ทีจ่ ะเขียนและเขียนใหไ ดดแี ลว ไมต อ งพงึ่ พาพรสวรรคใด ๆ ท้ังสิ้น ในการเขียนพรแสวงตางหากท่ีจะ
เปน พลังผลกั ดันเบ้ืองตนทจ่ี ะทําใหผูสนใจการเขียนหนังสือไดดี พรแสวงในท่ีน้ีก็คือ การหม่ันแสวงหา
ความรูน ่ันเองประกอบกับมใี จรกั และมองเหน็ ประโยชนข องการเขียน รวมทั้งการฝก ฝนการเขยี นบอย ๆ
จะทาํ ใหความชํานาญเกดิ ขึน้ ได

หมัน่ แสวงหาความรู (พรแสวง)

ในการเรม่ิ ตน ของการเขียนอะไรกต็ าม ผูเขียนจะเขียนไมออกถาไมตั้งเปาหมายในการเขียนไว
ลว งหนาวา จะเขยี นอะไร เขยี นทาํ ไม เพราะการเขียนเรอ่ื ยเปอ ยไมท ําใหงานเขียนนาอานและทําใหงาน
ชน้ิ นั้นไมม คี ุณคา ที่ควร งานเขียนทีม่ ีคุณคา คือ งานเขียนทเ่ี ขยี นอยางมีจุดหมาย มขี อมูลทนี่ า เช่ือถอื และ
อางอิงไดซ่ึงเกิดจากการขยันหมั่นคนควาขอมูลโดยเฉพาะในยุคขอมูลขาวสารไรพรมแดน ดังเชน
ในปจจุบันการมีขอมูลยอมทําใหเปนผูที่ไดเปรียบผูอ่ืนเปนอันมาก เพราะยุคปจจุบันเปนยุค
แหงการแขงขันกันในทกุ ทางโดยเฉพาะในทางเศรษฐกจิ ใครมีขอ มลู มากจะเปน ผไู ดเปรยี บคูแ ขงขันอ่ืน ๆ
เพราะการนําขอมูลมาใชประโยชนไดเร็วกวาน่ันเอง การหม่ันแสวงหาความรูเพ่ือสะสมขอมูลตาง ๆ
ใหตัวเองมาก ๆ จึงเปนความไดเปรียบ และควรกระทําใหเปนนิสัยติดตัวไป เพราะการกระทําใด ๆ
ถา ทําบอย ๆ ทาํ เปนประจําในวันหนึ่งกจ็ ะกลายเปนนิสัยและความเคยชนิ ท่ตี องทาํ ตอ ไป

การคนควารวบรวมขอมูลเปนกิจกรรมท่ีจะทําใหเกิดความสนุกสนานทางวิชาการเพราะย่ิง
คน ควา กจ็ ะยิ่งทาํ สงิ่ ทน่ี า สนใจมากขนึ้ ผทู ี่ฝก ตนใหเปน ผูใ ครร ูใ ครเ รียน ชอบแสวงหาความรูจะมีความสุข
มากเม่ือไดศึกษาคนควาและไดพบส่ิงแปลก ๆ ใหม ๆ ในภาษาไทยหรือในความรูแขนงอ่ืน ๆ บางคน
เมือ่ คน ควาแลวจะรวบรวมไวอยา งเปน ระบบ ซ่งึ จะใหประโยชนห ลายประการดังตอ ไปนี้

1. เปนการสนองความอยากรูอยากเห็น ใครรูใครเรียนของตนเอง กลาวคือ การเรียน
ในช้นั เรยี น ผเู รียนจะรบั รูหรอื ทราบกฎเกณฑท่ีสําคัญและการยกตัวอยางเพียงเล็กนอย ผูเรียนอาจไม

81

เขาใจแจมแจงชัดเจนพอ การศึกษาคนควาเพ่ิมเติมจะทําใหไดขอมูลที่สนใจมากข้ึน ทําใหเกิดความ
เขา ใจเน้ือหาท่เี รียนไดแจมชัดขึ้น

2. เปนการสะสมความรูใหเพ่ิมพูนย่ิงข้ึน ในขณะท่ีผูเรียนอานหรือทาํ การบรรยาย เพ่ือหา
ความรแู มจะชดั เจนดีแลว แตเ พอื่ ใหไดรบั ความรูกวา งขวางข้นึ จึงศึกษาคน ควา เพ่มิ เตมิ แลวเกบ็ รวบรวม
สะสมความรไู ว

3. คนควา รวบรวมเพ่อื ใชอ างอิงในการจัดทํารายงานการคนควา ทางวิชาการ การอา งอิงความรู
ในรายงานทางวิชาการ จะทําใหง านน้นั มีคุณคาเช่อื ถอื ยงิ่ ขึ้นเปน การแสดงความสามารถ ความรอบรู
และความอุตสาหะวิริยะของผูจัดทํารายงานนั้น การคนควาเพ่ือการอางอิงนี้ผูเรียนจะคนควาจาก

แหลงวิชาการตาง ๆ ยิ่งคนก็ย่ิงพบสรรพวิทยาการตาง ๆ ทําใหเกิดความสุขสนุกสนาน เพราะไดพบ
เนอื้ หาท่นี า สนใจเพ่ิมขนึ้

4. ใชความรูที่ไดคนควารวบรวมไวสําหรับประกอบในการพูดและเขียน การรวบรวมมี
ประโยชนเ พื่อประกอบการพดู และการเขียนใหมีน้าํ หนกั นา เช่ือถือยิ่งขึ้น เชน เม่ือจะกลาวถงึ การพูด
กอ็ าจยกคําประพันธท่ีแสดงแงคิดเกี่ยวกบั การพดู ขนึ้ ประกอบดวย เชน

ถึงบางพูดพูดดีเปน ศรศี กั ดิ์ มคี นรักรสถอยอรอ ยจติ
แมพูดช่ัวตวั ตายทาํ ลายมติ ร จะชอบผดิ ในมนษุ ยเ พราะพูดจา
จะไดยากโหยหวิ เพราะชิวหา
เปนมนษุ ยส ุดนิยมทลี่ มปาก จะพดู จาจงพิเคราะหใ หเหมาะความ
แมพดู ดมี คี นเขาเมตตา แตลมปากหวานหูมิรหู าย

อนั ออ ยตาลหวานล้นิ แลวสิ้นซาก เจบ็ จนตายนั่นเพราะเหน็บใหเจ็บใจ
แมเจบ็ อื่นหม่ืนแสนจะแคลนคลาย (สนุ ทรภ)ู

5. เพอ่ื ความจรรโลงใจของตนเอง การคน ควา หาความรแู ละเกบ็ รวบรวมและสะสมไว นับเปน
ความสุขและเปนการสรา งความจรรโลงใจใหแ กตนเองเปนอยางยงิ่ เพราะผูเขียนบางคนเม่ือพบคําหรือ
ขอ ความประจาํ ใด ๆ กม็ ักจะจดบนั ทกึ ไว โดยเฉพาะโคลงกลอนตา ง ๆ เชน

ตวั อยา งการรวบรวมขอคดิ คําถามเกยี่ วกบั ความรัก

ความรักเหมือนโรคา บันดาลตาใหมืดมน

ไมยนิ และไมยล อุปสรรคคะใดใด

ความรกั เหมอื นโคถึก กําลังคกึ ผขิ ังไว

ยอ มโลดจากคอกไป บยอมอยู ณ ทข่ี ัง

(มัทนะพาธา)

ตราบขนุ ครี ีขน 82
รกั บหายตราบหาย
ขาดสลาย แลแม
สุริยันจนั ทรขจาย หกฟา
ไฟแลนลา งสีห่ ลา จากโลก ไปฤา
หอ นรา งอาลยั
โอว าอนจิ จาความรกั
ต้ังแตจ ะเชีย่ วเปนเกลยี วไป (นิราศนรินทร)
เพ่ิงประจักษด ่ังสายนา้ํ ไหล
รกั ชาติยอมสละแม ที่ไหนเลยจะไหลคนื มา
รกั เกียรติจงเจตนพ ลี
รกั ราชมงุ ภักดี (อเิ หนา)
รักศาสนรานเศิกไส ชีวี
ชพี ได
รองบาท
กอ เกอื้ พระศาสนา

(สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ)

มใี จรกั
การจะทาํ กิจกรรมใด ๆ ก็ตาม ถาจะใหไดผลดีจะตองมีใจรักในส่ิงน้ัน เรียกวา มีความรัก

ความพอใจท่ีจะเขียน หม่ันฝกฝนบอย ๆ มีความเขาใจที่จะเขียนใหไดดี และเม่ือเขียนแลวก็กลับมา
ทบทวนพิจารณาถึงคณุ คาและประโยชนทไ่ี ดจากการเขยี น และการจะเขียนใหผูอ ืน่ อา นพจิ ารณาดวย
ใจเปนธรรมและดวยเหตุดว ยผล ท่เี รยี กวา ตองมอี ิทธบิ าท 4 อนั เปนธรรมะของผรู ักความเจริญกา วหนา
เปน เรอ่ื งนํา น้นั คอื มีฉันทะ วิริยะ จติ ตะ และวมิ งั สา

เหน็ ประโยชน
การที่ผูเขียนจะเขียนหนังสือใหผูอื่นอานและอานสนุกหรืออานดวยความพอใจ ผูเขียน

ตองตระหนักรใู นตนเองเสียกอนวา เปนผูม ีความรทู างภาษาไทยเพียงพอที่จะกอใหเกิดประโยชนแกตน
ในดา นตาง ๆ เชน ชวยใหติดตอ ส่อื สารกับผอู ื่นไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพ มีความเชอื่ มั่นในตนเอง สามารถ
ใชความรูที่มีเพื่อประโยชนแกผูอื่นได และมีความพรอมที่จะขยายความรูหรือขอมูลที่สะสมในตนเอง
ใหผูอื่นอานไดอันจะเปนชองทางของการแลกเปล่ียนขาวสารขอมูลระหวางกัน ซ่ึงจะสงผลใหขอมูล
ขา วสารและความรูตาง ๆ ท่ีมีขยายออกไปอยางกวางขวาง ทําใหความรูท่ีมีอยูในโลกไมสูญหายไปได
งาย ๆ

การกระทําใด ๆ ก็ตาม ในทางจิตวิทยากลาววา ถาทําซ้ํา ๆ ทําบอย ๆ การกระทํานั้น ๆ
จะกลายเปนนสิ ยั การหม่นั ฝกฝนการเขียน ไมวาจะเขียนอะไรก็ตาม ก็ตองหม่ันฝกฝนใหเกิดเปนนิสัย
ขนึ้ มาใหได อาจเร่ิมจากการฝกฝนบันทึกขอความ หรือเรื่องราวท่ีชื่นชอบหรือที่เปนความรู ฝกเขียน
บันทกึ ประจาํ วนั ฝก เขียนเรยี งความจากเร่ืองใกลตัว เร่ืองที่ตัวเรามีความรูมากที่สุด มีขอมูลมากท่ีสุด
กอ น แลวคอย ๆ เขียนเร่ืองที่ไกลตัวออกไป โดยเขียนเร่ืองที่อยากเขียนกอนแลวขยายออกไปสูเร่ืองที่

83

เปนวิทยาการความรตู าง ๆ เพอ่ื เปนการสรา งความเชอื่ มัน่ ใหแกตนเองทลี ะนอ ย ถา ปฏบิ ตั ไิ ดเชน นี้จะทํา
ใหผ เู รียนเกิดความรกั ในการเขยี นและการคนควาขนึ้ มาได

การเขยี นแสดงความคดิ เห็น

การเขียนแสดงความคิดเห็น หมายถึง การเขียนที่ประกอบดวยขอมูลอันเปนขอเท็จจริงกับ
การแสดงความคิดเหน็ ตอ เร่ืองใดเร่ืองหนึ่ง ความคดิ เห็นควรจะมเี หตุผล และเปนไปในทางสรางสรรค

หลกั การเขียนแสดงความคดิ เห็น
1. การเลือกเร่ือง ผูเขียนควรเลือกเรื่องท่ีเปนที่สนใจของสังคมหรือเปนเร่ืองที่ทันสมัย
อาจเกี่ยวกบั เหตุการณท างการเมือง เศรษฐกิจ สงั คม การศกึ ษา ศาสนา ศิลปะ วทิ ยาศาสตร หรอื ขา ว
เหตุการณป ระจําวนั ท้ังนผ้ี เู ขียนควรมีความรแู ละความเขาใจเร่ืองที่ตนจะแสดงความคิดเหน็ เปนอยา งดี
เพื่อจะแสดงความคดิ เหน็ ไดอ ยางลึกซง้ึ
2. การใหขอเท็จจริง ขอมูลที่เลือกมานั้นจะตองมีรายละเอียดตาง ๆ เชน ที่มาของเร่ือง
ความสาํ คญั และเหตุการณ เปน ตน
3. แสดงความคิดเห็น ผเู ขยี นอาจแสดงความคิดเห็นตอเรอื่ งท่จี ะเขยี นได 4 ลกั ษณะ คอื

3.1 การแสดงความคิดเหน็ ในลกั ษณะตั้งขอสงั เกต
3.2 การแสดงความคดิ เหน็ เพอ่ื สนบั สนนุ ขอเทจ็ จรงิ
3.3 การแสดงความคิดเห็นเพอ่ื โตแยง ขอ เทจ็ จรงิ
3.4 การแสดงความคิดเหน็ เพือ่ ประเมินคา
4. การเรยี บเรียง
4.1 การตัง้ ชือ่ ควรตัง้ ช่อื เรือ่ งใหเรา ความสนใจผอู าน และสอดคลองกบั เน้ือหาทจี่ ะเขยี น
4.2 การเปด เรอ่ื ง ควรเปด เร่ืองใหนาสนใจชวนใหผ ูอา นตดิ ตามเร่ืองตอ ไป
4.3 การลําดับเรื่อง ควรลําดับใหม คี วามตอเนือ่ งสอดคลอ งกนั ตงั้ แตตน จนจบ
ไมเ ขยี นวกไปวนมา
4.4 การปด เรอื่ ง ใชห ลักการเดยี วกับการเขียนสรปุ และควรปด เร่อื งใหผ อู านประทบั ใจ
5. การใชภาษา ควรใชภาษาอยางสละสลวย ชัดเจน ไมเยิ่นเยอ ใชสาํ นวนโวหาร
อยางเหมาะสมกับเรอ่ื ง ใชถอยคําท่ีส่ือสารความหมายไดตรงตามอารมณ และความรูสกึ ของผูเขียน
ทง้ั นี้พึงหลกี เล่ียงการใชถอยคําทแี่ สดงอารมณร ุนแรง และควรใชถอ ยคําในเชงิ สรางสรรคด วย

การเขยี นโตแยง

การเขียนโตแยง เปนการเขียนแสดงความคิดเห็นลักษณะหน่ึง โดยมุงที่จะโตแยงขอเท็จจริง
หรอื เหตกุ ารณท่ีเกิดขนึ้ ตลอดจนโตแยงความคดิ ของผอู น่ื ดว ยความคิดเห็นในการสรา งสรรค

วิธีการเขียนโตแยง ตองต้ังประเด็นวาจะโตแยงในเร่ืองใดก็ช้ีใหเห็นจุดดอยของเร่ืองท่ีจะ
โตแ ยง นั้น พรอ มทง้ั หาเหตผุ ลมาสนบั สนนุ ความคดิ ของตนแลวเรยี บเรียงใหเ ปน ภาษาของตนทเ่ี ขาใจงาย
และใชค ําท่มี พี ลงั ในการกระตนุ ใหเ กดิ ความคิดเห็นคลอ ยตาม

84

ขอ ควรระวังในการเขียนโตแ ยง ไมควรเขียนใหเ กดิ ความแตกแยก ควรใชเ หตุผล และควรเขียน
เชงิ สรา งสรรค

มารยาทในการเขยี นโตแยง ตอ งจริงใจ ใชภ าษาสภุ าพ

การเขียนคาํ ขวญั

คาํ ขวญั คือ ขอ ความส้ัน ๆ เขียนดว ยถอยคําท่ีเลอื กสรรเปนพิเศษเพ่ือใหประทับใจผูฟง จูงใจ
ใหคิดหรอื ปฏิบัติ เชน

คําขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2554

รอบคอบ รูคดิ มจี ิตสาธารณะ

คําขวัญวันครู

ยกยอ งพระคุณครู เชดิ ชูความเปนไทย

คําขวัญของการสือ่ สารแหง ประเทศไทย

จา หนาถว นถ่ี ไปรษณยี หางา ย จดหมายถึงเร็ว

คําขวัญโรงพยาบาลสมุทรสาคร

บริการดจุ ญาตมิ ติ ร ทุกชีวติ มคี ณุ คา

ประโยชนของคําขวญั คอื ใชเ ปนเคร่อื งเตอื นใจใหปฏิบัตติ าม
องคประกอบของคาํ ขวัญ มี 3 สว น คอื
1. ความมงุ หมายหรอื แนวคิด
2. ขอ ความหรือเนือ้ หา
3. ศิลปะแหงการใชถ อยคํา
องคประกอบทง้ั 3 สวนน้ี จะประสมกลมกลืนกนั ในตัวคําขวญั น้นั อยางเหมาะสม

85

ลกั ษณะของคําขวญั ที่ดี มีดงั ตอไปน้ี
1. มีเจตนาท่ีดีตอผูฟง ผูปฏิบัติ หรือผลประโยชนของสวนรวม เชน คําขวัญ เชิญชวน
งดการสบู บุหร่ี คาํ ขวัญเชญิ ชวนใหป ระหยดั นํา้ ประหยดั ไฟ ฯลฯ
2. มีเปาหมายชัดเจนเพียงเปาหมายเดียว เชน เพ่ือใหเคารพกฎจราจร เพื่อใหชวยรักษา
ความสะอาดของถนน ฯลฯ
3. มเี นอ้ื หาครอบคลมุ เปาหมาย
4. ไพเราะ สมั ผัสคลองจอง มีพลงั โนม นา วใจผูฟง ใหจาํ และปฏบิ ตั ิตาม
ขนั้ ตอนในการเขียนคําขวญั คําขวญั ที่ดีตองเปนขอความส้ัน ๆ ไพเราะ มีพลังในการโนมนาว
ใจผฟู ง หรืออานเขยี นครอบคลมุ เปาหมายทก่ี ําหนดไวอยางชดั เจน มีขัน้ ตอนดงั น้ี
ขนั้ เตรียม
1. กาํ หนดจุดมุงหมายใหชัดเจนวา จะใหผ ูฟ งคดิ หรือปฏบิ ตั ิเร่ืองอะไร อยางไร
2. กาํ หนดกลุมผูใชคําขวัญวาเปนคนกลุมใด เชน คําขวัญสําหรับเด็ก ตองเขียนใหเขาใจงาย
กวาคาํ ขวญั สาํ หรับผูใ หญ
3. ศึกษาหาความรเู กี่ยวกับเรื่องที่จะเขยี นคําขวัญ
ขั้นลงมอื เขยี น
1. เรยี บเรียงขอความทจ่ี ะเปนรอ ยแกว ใหมีเน้อื หาครอบคลุมเปา หมายที่กาํ หนดไว
2. เรียบเรียงขอความในขอ 1 ใหเปนขอความท่ีมีสัมผัสและมีถอยคําที่มีพลังโนมนาวใจ
โดยลองเขียนดูหลาย ๆ ขอความ แลวพิจารณาตัดขอความท่ีไมเหมาะสมออกไป จนเหลือขอความที่
พอใจประมาณ 3 - 4 ขอความ
3. เลอื กขอ ความทดี่ ีทส่ี ุดเอาไวใ ช
ขน้ั ตรวจทาน นาํ คําขวัญที่ไดมา พจิ ารณาตรวจทานการใชค ําทีถ่ กู ตอ งตามความหมายและ
ความนิยม และการเขยี นตัวสะกดการนั ต

การเขียนคาํ โฆษณา

การเขียนคาํ โฆษณา เปนการใชภาษาเพื่อทาํ ใหผูอานเกิดความสนใจส่ิงท่ีผูเขียนนําเสนอ
การเขยี นโฆษณามกี ลวิธตี า ง ๆ ที่ควรศกึ ษา เพือ่ พฒั นาทักษะการคิดและการเขยี น เปนการเขียนท่ใี ช
ในวงการธุรกจิ การคา การใชถอ ยคํามลี กั ษณะดึงดูดความสนใจจากผบู รโิ ภค เพอ่ื ใหจ ดจําสนิ คาไดงาย
ซงึ่ จําเปน กับกจิ การในการขยายตัวทางการคาของธรุ กิจบริษทั นั้น ๆ

จุดประสงคข องการเขียนคาํ โฆษณา
1. เพื่อใหผบู รโิ ภครจู กั สนิ คา หรอื บริการของบรษิ ัทและสนใจอยากซ้อื มาใชหรอื อยากใชบรกิ าร
2. เพื่อเตือนใจผูบริโภคใหจดจาํ สินคาไดแมนยําทําใหยอดขายสินคาชนิดน้ัน ๆ อยูตัวหรือ

เอาชนะคแู ขงทางการคา ได

86

กลวิธใี นการเขียนคําโฆษณา
1. การเนนความสาํ คญั เฉพาะบุคคล เชน “เอกลักษณสาํ หรบั บุรุษ”“นํา้ หอมประจํากาย

สําหรบั ผูมรี สนิยม” การเขียนโฆษณาวิธีน้เี ปนการสรา งความรูสกึ ใหผ บู ริโภคอยากเปนบุคคลเดน ทม่ี ี
ความสําคัญ

2. การสรางความเปนพวกเดียวกัน การเขียนโฆษณาวิธีนี้นิยมใชคําวา “เรา” เพื่อสราง
ความรสู ึกวา เปน พวกเดียวกนั เชน “เราหว งใยดวงใจดวงนอยของทาน” “เราสามารถชวยทานได”

3. การสรางความกลวั การเขียนโฆษณาวธิ นี ใ้ี ชไดผ ลกับผบู ริโภคท่ีไมม ีความมนั่ ใจตนเองและ
หว่ันเกรงเหตุการณในอนาคต เชน “ระวัง ยาลดความอวนท่ีทานใชอยู” “คุณกําลังตกอยูใน
อันตราย” “บตุ รหลานของทา นอยูทามกลางพิษภยั ของโรคไขห วัดนก”

4. การเนน ความเปนชาตนิ ิยม การเขียนโฆษณาวิธีนีเ้ ปนการสรางความรสู ึกรกั ชาติใหเ กิดขน้ึ ใน
สาํ นกึ ผูบริโภค เชน “ไทยทํา ไทยใช ไทยเจรญิ ” “ใชสนิ คาไทย เงนิ ตราไมร ัว่ ไหลไปตางประเทศ”

5. การใชอิทธิพลของกลุม การโฆษณาวิธนี ีใ้ ชห ลกั ธรรมชาติของมนุษย ซึ่งนิยมทําตามอยาง
กันมาเปนจุดโฆษณา เชน “ใคร ๆ ก็นิยมใช.....” “ทุกสังคมตางชื่นชอบ....” “นางงาม 9 ใน 10 คน
ใช....”

6. การปดบังบางสวน การเขียนโฆษณาวิธีนจ้ี ะไมแ จง ความจรงิ ท้ังหมด ภาษาท่ใี ชมีลักษณะไม
ชัดเจนตองใหผูบริโภคเขาใจเอาเอง เชน “สบายไปลานเจ็ดเคล็ดลับในการดูแลบาน” “ดาวนนอย
ผอ นนาน”

7. การเนน ประสาทสัมผัส การเขียนโฆษณาวิธนี ใ้ี ชห ลักธรรมชาตขิ องมนษุ ยทพ่ี อใจในรูป รส
กลิน่ เสียง และสมั ผัส จึงใชถ อ ยคําท่ีสอ่ื ความหมายเกี่ยวกับประสาทสมั ผัสซึ่งสว นใหญเ ปนคาํ กริยาหรือ
คําวิเศษณ เชน “เคร่อื งดื่มคนรนุ ใหม สดใส ซาบซา ” “เพียงคาํ เดยี ว เคี้ยวเพลินใจ”

8. การใชค าํ ภาษาตางประเทศ การเขยี นโฆษณาวิธีใชหลักการตอบสนองคานิยมของคนไทย
ที่นิยมใชภาษาตางประเทศในการส่ือสาร จึงนําคําภาษาตางประเทศมาใชเขียนคําโฆษณา เชน
“สกินโลช่ัน เบา นมุ ขาว บริสทุ ธ์”ิ “แปง เดก็ สูตรผสมมลิ คโ ปรตนี ”

9. การใชภาษาแสลง หรือภาษาปาก การเขยี นโฆษณาวิธนี ี้ เปน การนําภาษาแสดงหรือภาษาปาก
ซึ่งผูใชสินคากลุมนี้นิยมใชเพื่อสรางความรูสึกคุนเคย วางใจ เชน “หรอยยังไง ไปชิมเอง”
“จะปวดเฮดทําไม ใชบ ริการเราดีกวา ”

10. การกลาวเกินจริง การโฆษณาวิธีน้ีเนนความสนใจโดยไมคํานึงถึงหลักความจริงและ
ผูบริโภคสวนใหญก็ยอมรับสินคานั้น โดยไมพยายามไตรตรองวาความเปนจริงเปนอยางไร เชน
“คณุ ภาพลานเปอรเ ซ็นต” “น้าํ หอมทห่ี อมจนเทวดาตามตือ้ ”

นอกจากนี้ ยังพบวาภาษาโฆษณานิยมใชคําคลองจองและคําสั้น ๆ ท่ีสื่อความหมายชัดเจน
เพ่ือใหผ ูบรโิ ภคจาํ สินคาไดขึ้นใจและนยิ มใชส นิ คา ชนดิ นน้ั

87

การเขยี นรายงานการคน ควา

การเขียนรายงานเปนการเขียนเน้ือหาทางวิชาการท่ีไดศึกษาคนความาเปนอยางดี
และเรียบเรยี งอยางมรี ะเบียบแบบแผน ทาํ ใหเกิดความรสู กึ ความเขา ใจเร่ืองที่ศกึ ษาดยี ่ิงข้ึน

สวนประกอบของรายงาน มี 3 สว น คอื
1. สวนนํา กลา วถึง วตั ถปุ ระสงค และขอบเขตรายงานเรื่องนี้
2. สว นเนอ้ื เรอื่ ง กลา วถงึ สาระสําคัญของเรอ่ื งอยางละเอยี ด ทําใหผูอานมีความเขาใจวาใคร
ทาํ อะไร ทไ่ี หน เมอ่ื ไร ทําไม และมขี นั้ ตอนในการทาํ อยา งไร
3. สวนสรุป กลาวถึง ผลของการดําเนินงาน รวมท้ังขอเสนอแนะ หรือ ความคิดเห็นท่ีเปน
ผลจากการกระทาํ น้นั ดว ย
ลกั ษณะของรายงานทดี่ ี
1. ขอมลู เชอื่ ถอื ได มีแหลงอางอิงชัดเจน
2. สอดคลอ งกบั จุดมงุ หมายทต่ี ้งั ไว
3. มรี ายละเอียดครบถว น
4. มกี ารใชต าราง แผนภมู ิ ภาพประกอบ ฯลฯ ทช่ี วยใหเขา ใจงาย
5. มวี ธิ ีการเรียนท่ีนา อาน
6. เน้อื หาทนั สมัย ทนั เหตกุ ารณ
ขั้นตอนในการเขียนรายงาน
1. เลือกเรอ่ื ง เปน เรื่องทผี่ ูเขยี นมคี วามรู หรอื สนใจเปนพเิ ศษ มีแหลง ขอ มลู เปน ประโยชนแกผูอา น
2. กําหนดจุดมุงหมายของรายงาน ตองกําหนดใหชัดเจนและสามารถเขียนใหเกิดผลตาม
จดุ มุงหมายได
3. กําหนดขอบเขตของเร่ือง โดยใหสมั ผัสกบั จดุ มงุ หมาย
4. ทําโครงเรื่อง เพ่ือชวยใหรายงานมีการจัดหัวขออยางเปนลําดับไมสับสน และมีประเด็น
เนอ้ื เรือ่ งท่ีจะเขียนครบถว น
โครงเร่ืองจะประกอบดวย ความนํา หวั ขอ ใหญและหัวขอ ยอ ย การแบงหัวขอมหี ลัก ดังน้ี
1. เรยี งลาํ ดับหัวขอใหญ และจดั แบง หวั ขอใหดี อยา ใหม หี ัวขอยอยท่ีไมเก่ียวของเขาไปปะปน
อยูในหัวขอใหญ
2. การใชช่ือหัวขอยอย ไมควรยาวเกินไป ควรใชใหกะทัดรัด ใจความครอบคลุมเนื้อหา
ตอนนนั้ ๆ โดยเฉพาะ
3. ไมค วรแบง เนอื้ เรือ่ งออกเปน หัวขอ ยอ ยๆ มากเกินไป
4. แตละหัวขอ ในโครงเร่ืองจะตองมีความสัมพันธตอเน่ืองกันโดยลําดับในการจัดเรียงลําดับ
หวั ขอ อาจทําไดห ลายวธิ ี เชน เรยี งตามลําดบั เวลาหรอื ตามความสมั พนั ธระหวางหวั ขอ โดยดลู ักษณะ

88

ของเน้ือเรือ่ งเปน หลัก เชน การเขียนรายงานเรื่องประวัติการพัฒนาหมูบานเฉลิมพระเกียรติ ควรวาง
โครงเรื่องตามลําดับ เวลา เพราะผลของการพัฒนาในระยะแรก มีสวนสําคัญเก่ียวของกับการพัฒนา
ในระยะหลัง เราอาจวางโครงเร่อื ง ดังนี้

1. ความนาํ
2. สภาพท่วั ไปของหมบู านเฉลิมพระเกียรติกอ น พ.ศ. 2505
3. การพฒั นาหมบู านเฉลมิ พระเกียรติ ระยะท่ี 1 พ.ศ. 2505 – 2515

3.1 เปาหมายของการพัฒนา
3.2 วิธกี ารใช
3.3 ปญหาและอุปสรรค
3.4 ผลการพฒั นาและผลกระทบ
4. การพฒั นาหมูบ านเฉลมิ พระเกยี รติ ระยะที่ 2 พ.ศ. 2515 – 2525
หัวขอยอยเปน ลกั ษณะเดยี วกับขอ 3
5. การพัฒนาหมูบา นเฉลิมพระเกยี รติ ระยะที่ 3 พ.ศ. 2525 – 2535
หัวขอยอยเปนลกั ษณะเดียวกบั ขอ 3
6. การพัฒนาหมูบ า นเฉลิมพระเกยี รติ – สภาพปจ จุบัน
6.1 เปาหมายของการพัฒนา
6.2 วธิ ีการใช
6.3 ปญ หาอปุ สรรค
6.4 การคาดการณผ ลการพัฒนา
7. ขอสรปุ
การเรียงเน้ือหา เมือ่ ทาํ โครงเรอ่ื งเรียบรอยแลว ผูเขยี นจึงคนควา รวบรวมขอมูลจากแหลง
ตา ง ๆ แลวบันทกึ ไว จากน้ันนาํ มาเรียบเรียงตามลําดับท่ีกําหนดไวในโครงเรื่อง โดยใชถอยคําสํานวน
ของตวั เองใหม ากท่สี ดุ ถา คัดลอกขอความจากเอกสารหรอื หนงั สอื เลม ใดตองอา งถึงแหลง ทีม่ าดวย

การกรอกแบบพมิ พแ ละใบสมัครงาน

แบบรายการ แบบพมิ พ แบบฟอรม หมายถงึ เอกสารทีท่ าํ ขึ้นโดยพิมพข อความไวบางสวนและ
เวน ทีว่ า งไวบ างสว นสําหรับใหผ ูทีเ่ กย่ี วขอ งกรอกขอ ความลงไปในที่วาง ซ่ึงเวน ไวนน้ั

ประโยชนข องแบบรายการ มดี งั นี้
1. ประโยชนสาํ หรบั ผูกรอก แบบรายการชวยใหผูกรอกไมตองเขียนขอความท่ียืดยาวตาง ๆ
ลงไปท้ังหมด จะเขยี นแตเฉพาะรายละเอียดที่ผจู ัดทาํ แบบรายการตอ งการเทา นั้น ทาํ ใหเกิดความสะดวก
รวดเร็ว
2. ประโยชนสําหรับผูจัดทํา แบบรายงานชวยใหสามารถเก็บขอมูลที่ตองการไดรวดเร็ว
เปน ระเบียบสะดวกทจ่ี ะนําขอ มลู น้ันกลบั มาใชอีก รวมทง้ั ใชเ ปนหลกั ฐานเอกสารไดดวย

89

ความสาํ คญั ของการกรอกแบบรายการ
การกรอกแบบรายการมีความสําคัญมากเพราะแบบรายการใชเปนหลักฐานเอกสารได
แบบรายการที่กรอกแลว มีผลผกู พันทางกฎหมาย ซ่ึงผูกรอกจะตองรับผิดชอบแบบรายการบางอยาง
เชน สัญญาซ้ือขาย สัญญาคํ้าประกัน ฯลฯ อาจมีผลผกู พนั ตอทรพั ยสนิ เงนิ ทองจํานวนมาก
ขอควรระวังในกรณีที่แบบรายการตองลงลายมือชื่อ หามลงนามในแบบรายการท่ีเขียนหรือ
พิมพข อ ความไมครบถว น หรอื ขอ ความทย่ี ังไมเ ขา ใจชัดเจนเด็ดขาด ไมว าในเรื่องใด ๆ

ตวั อยางการกรอกแบบรายการ
1. การกรอกแบบรายการ สําหรบั สง ธนาณตั ิ

90

2. การกรอกแบบรายการหนงั สอื มอบอาํ นาจ

91

3. การกรอกแบบหนงั สอื สญั ญาเชา ทด่ี ิน