รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565

131 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 1 ตารางที่ 7-8 บทความตีพิมพ+ทางวิชาการ ป2 2564 ต7อจำนวนบุคลากรด?านการวิจัยและพัฒนาของประเทศ จำแนกตามประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟMก ประเทศ จำนวนบุคลากรด3านการ วิจัยและพัฒนาของประเทศ (แบบ FTE) (คน-ปC)1 จำนวนบทความตีพิมพG2 จำนวนบทความตีพิมพGตHอ บุคลากรด3านการวิจัยและพัฒนา 1 คน วิทยาศาสตรG และเทคโนโลยี สังคมศาสตรG และ มนุษยศาสตรG วิทยาศาสตรG และเทคโนโลยี สังคมศาสตรG และ มนุษยศาสตรG สิงคโปร( (Singapore)* 48,500 15,917 3,332 0.328 0.069 มาเลเซีย (Malaysia)* 83,800 16,140 3,035 0.193 0.036 เกาหลี(South Korea) 545,400 74,680 9,391 0.137 0.017 จีน (China) 5,234,500 593,071 47,887 0.113 0.009 ไตXหวัน (Taiwan) 279,600 32,813 5,936 0.117 0.021 ญี่ปุ`น (Japan) 911,600 92,740 7,616 0.102 0.008 ฟcลิปปcนส((Philippines)* 45,300 2,247 717 0.050 0.016 ไทย (Thailand)* 168,400 13,673 1,552 0.081 0.009 อินโดนีเซีย (Indonesia)* 74,900 6,359 1,793 0.085 0.024 หมายเหตุ : *ประเทศอาเซียน ที่มา (source) : 1. IMD World Competitiveness Yearbook 2022(ขdอมูลป< 2563(2020) เปgนป<ลhาสุดที่มีขdอมูล) 2. Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCIEXPANDED) ,Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ขdอมูล ณ 31 มีนาคม 2565) ประมวลผลโดย : สำนักงานการวิจัยแหhงชาติ (วช.) ตารางที่ 6-8 บทความตีพิมพ์ทางวิชาการ ปี2564 ต่อจ�ำนวนบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนาของประเทศ จ�ำแนกตามประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก หมายเหตุ: *ประเทศอาเซียน ที่มา (source): 1. IMD World Competitiveness Yearbook 2022 (ข้อมูลปี2563 (2020) เป็นปีล่าสุดที่มีข้อมูล) 2. Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED), Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ข้อมูล ณ 31 มีนาคม 2565) ประมวลผลโดย: ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.) ประเทศที่ตีพิมพ์บทความด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีร่วมกับประเทศไทยมากที่สุด3อันดับแรก ได้แก่ล�ำดับที่1สหรัฐอเมริกาจ�ำนวน 1,836 บทความ ล�ำดับที่2คือจีน จ�ำนวน 1,526 บทความ และล�ำดับ ที่ 3 คือ ญี่ปุ่น 1,265 บทความ ในส่วนของด้านสังคมศาสตร์ศิลปะศาสตร์และมนุษยศาสตร์ ประเทศที่มี บทความตีพิมพ์ร่วมกับประเทศไทยมากที่สุด3อันดับแรกได้แก่ สหรัฐอเมริกา จ�ำนวน 257 บทความ ล�ำดับ ที่ 2 คือ อังกฤษ จ�ำนวน 215 บทความ และล�ำดับที่ 3 คือ จีน 183 บทความ (ตารางที่ 6-9)

132 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 1 ตารางที่ 7-9 บทความตีพิมพ+ด-านวิทยาศาสตร+และเทคโนโลยี และด-านสังคมศาสตร+และมนุษยศาสตร+จำแนก ตามประเทศที่มีผลงานตีพิมพ+รCวมกับไทยสูงสุด 20 อันดับแรก ปI 2564 อันดับ (Rank) ด-านวิทยาศาสตร7และเทคโนโลยี ด-านสังคมศาสตร7และมนุษยศาสตร7 ประเทศ (Country) ผลงานตีพิมพ7 (Number of publications) ประเทศ (Country) ผลงานตีพิมพ7 (Number of publications) 1 สหรัฐอเมริกา (USA) 1,836 สหรัฐอเมริกา (USA) 257 2 จีน (China PRC) 1,526 อังกฤษ (England) 215 3 ญี่ปุOน (Japan) 1,265 จีน (China PRC) 183 4 อังกฤษ (England) 1,122 ออสเตรเลีย (Australia) 165 5 ออสเตรเลีย (Australia) 866 ญี่ปุOน (Japan) 107 6 อินเดีย (India) 784 แคนนาดา (Canada) 80 7 เยอรมนี(Germany) 676 เวียดนาม (Vietnam) 65 8 ฝรั่งเศส (France) 619 ไตkหวัน (Taiwan) 63 9 ไตkหวัน (Taiwan) 542 แอฟริกาใตk(South Africa) 59 10 เกาหลีใตk(South Korea) 522 มาเลเซีย (Malaysia) 56 11 อิตาลี(Italy) 516 เยอรมนี(Germany) 55 12 ปากีสถาน (Pakistan) 515 เกาหลีใตk(South Korea) 54 13 เวียดนาม (Vietnam) 501 อินเดีย (India) 53 14 สวิตเซอรwแลนดw (Switzerland) 477 อินโดนิเซีย (Indonesia) 53 15 บราซิล (Brazil) 402 อิตาลี(Italy) 50 16 แคนนาดา (Canada) 391 เนเธอรwแลนดw(Netherlands) 48 17 เนเธอรwแลนดw (Netherlands) 359 สวีเดน (Sweden) 47 18 สเปน (Spain) 355 บราซิล (Brazil) 47 19 ตุรกี(Turkey) 345 สิงคโปรw(Singapore) 45 20 รัสเซีย (Russia) 328 สวิตเซอรwแลนดw(Switzerland) 43 ที่มา (source) : Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED) ,Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ขnอมูล ณ 31 มีนาคม 2565) ตารางที่ 6-9 บทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์จ�ำแนกตาม ประเทศที่มีผลงานตีพิมพ์ร่วมกับไทยสูงสุด 20 อันดับแรก ปี2564 ที่มา (source): Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED) , Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ข้อมูล ณ 31 มีนาคม 2565)

133 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ในปี2564 หน่วยงานที่มีผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในวารสารวิชาการต่างประเทศ สูงสุด 5 ล�ำดับแรก ได้แก่ มหาวิทยาลัยมหิดล (2,495 บทความ) รองลงมาได้แก่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (2,460 บทความ) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (1,811 บทความ) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์(1,164 บทความ)และ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (1,140 บทความ)ตามล�ำดับ และเมื่อพิจารณาจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิงต่อ1 บทความ หน่วยงานที่มีบทความตีพิมพ์ได้รับการอ้างอิงสูงสุด5ล�ำดับแรกได้แก่ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (1.44 ครั้งต ่อ 1 บทความ) มหาวิทยาลัยมหิดล (1.35 ครั้งต ่อ 1 บทความ) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (1.32 ครั้งต่อ 1 บทความ) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (1.26 ครั้งต่อ 1 บทความ) และมหาวิทยาลัยขอนแก่น (1.07 ครั้งต่อ 1 บทความ) ตามล�ำดับ ส�ำหรับหน่วยงานที่มีผลงานตีพิมพ์สังคมศาสตร์ศิลปะศาสตร์และมนุษยศาสตร์สูงสุด 5 ล�ำดับแรก ได้แก่ มหาวิทยาลัยมหิดล (286 บทความ) รองลงมา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (257 บทความ) มหาวิทยาลัย เชียงใหม ่ (221 บทความ) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (118 บทความ) และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (109 บทความ)ตามล�ำดับ และเมื่อพิจารณาจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิงต่อ1 บทความ หน่วยงานที่มีบทความ ตีพิมพ์ได้รับการอ้างอิงสูงสุด5ล�ำดับแรกได้แก่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (1.41ครั้งต่อ1 บทความ)จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย(1.34ครั้งต่อ1 บทความ) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี(1.25ครั้งต่อ1 บทความ) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์(1.13 ครั้งต ่อ 1 บทความ) และมหาวิทยาลัยมหิดล (1.00ครั้งต่อ1 บทความ) ตามล�ำดับ (ดังตารางที่ 6-10)

134 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส� ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมตารางที่ 6-10จ�ำนวนผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์และจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิงจ�ำแนกตามหน่วยงานที่มีผลงานตีพิมพ์และ ได้รับการอ้างอิงสูงสุด10อันดับแรกปี2564 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 1 ตารางที่ 7-10จำนวนผลงานตีพิมพ.ด0านวิทยาศาสตร.และเทคโนโลยีและด0านสังคมศาสตร.และมนุษยศาสตร.และจำนวนครั้งที่ได0รับการอ0างอิง จำแนกตามหนFวยงานที่มี ผลงานตีพิมพ.และได0รับการอ0างอิงสูงสุด 10อันดับแรก ปK 2564 อันดับ (Rank) ด-านวิทยาศาสตร7และเทคโนโลยีด-านสังคมศาสตร7และมนุษยศาสตร7 หนDวยงาน(Organization) จำนวนผลงาน ตีพิมพ7 (The number of publications) จำนวนครั้งที่ ได-รับการ อ-างอิง(The number of time cited) จำนวนครั้งที่ได-รับ การอ-างอิง ตDอ 1 บทความ (The number of citations per publication) หนDวยงาน(Organization) จำนวนผลงาน ตีพิมพ7 (The number of publications) จำนวนครั้งที่ ได-รับการ อ-างอิง(The number of time cited) จำนวนครั้งที่ได-รับ การอ-างอิง ตDอ 1 บทความ (The number of citations per publication) 1มหาวิทยาลัยมหิดล (Mahidol University) 2,495 3,372 1.35มหาวิทยาลัยมหิดล (Mahidol University) 286 287 1.00 2จุฬาลงกรณPมหาวิทยาลัย (Chulalongkorn University) 2,460 3,245 1.32จุฬาลงกรณPมหาวิทยาลัย (Chulalongkorn University) 257 345 1.34 3มหาวิทยาลัยเชียงใหมY (Chiang Mai University) 1,811 1,804 1.00มหาวิทยาลัยเชียงใหมY (Chiang Mai University) 221 311 1.41 4มหาวิทยาลัยสงขลานครินทรP (Prince of Songkla) 1,164 1,176 1.01มหาวิทยาลัยธรรมศาสตรP (Thammasat University) 118 77 0.65 5มหาวิทยาลัยขอนแกYน (Khon Kaen University) 1,140 1,215 1.07มหาวิทยาลัยสงขลานครินทรP (Prince of Songkla) 109 66 0.61 6มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรP (Kasetsart University) 1,019 972 0.95มหาวิทยาลัยขอนแกYน (Khon Kaen University) 71 45 0.63 7สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตรPและ เทคโนโลยีแหYงชาติ (National Science Technology Development Agency Thailand) 926 910 0.98สถาบันเทคโนโลยีแหYงเอเชีย (Asian Institute of Technology) 62 57 0.92

135 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส� ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 6-10จ�ำนวนผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์และจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิงจ�ำแนกตามหน่วยงานที่มีผลงานตีพิมพ์และ ได้รับการอ้างอิงสูงสุด10อันดับแรกปี2564 (ต่อ) รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 2 อันดับ (Rank) ด-านวิทยาศาสตร7และเทคโนโลยีด-านสังคมศาสตร7และมนุษยศาสตร7 หนDวยงาน(Organization) จำนวนผลงาน ตีพิมพ7 (The number of publications) จำนวนครั้งที่ ได-รับการ อ-างอิง(The number of time cited) จำนวนครั้งที่ได-รับ การอ-างอิง ตDอ 1 บทความ (The number of citations per publication) หนDวยงาน(Organization) จำนวนผลงาน ตีพิมพ7 (The number of publications) จำนวนครั้งที่ ได-รับการ อ-างอิง(The number of time cited) จำนวนครั้งที่ได-รับ การอ-างอิง ตDอ 1 บทความ (The number of citations per publication) 8มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอม เกลwาธนบุรี (King Mongkut's University of Technology Thonburi) 786 1,129 1.44มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอม เกลwาธนบุรี (King Mongkut's University of Technology Thonburi) 57 71 1.25 9มหาวิทยาลัยธรรมศาสตรP (Thammasat University) 621 552 0.89กระทรวงสาธารณสุข (Ministry of Public Health Thailand) 51 14 0.27 10มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอม เกลwาพระนครเหนือ (KING MONGKUTS UNIVERSITY OF TECHNOLOGY NORTH BANGKOK) 521 658 1.26มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรP (Kasetsart University) 45 51 1.13 ที่มา (source) : 1. Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED) ,Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ขoอมูล ณ 31 มีนาคม 2565) ที่มา (source): 1. Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED) ,Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ข้อมูลณ31มีนาคม2565)

136 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เมื่อพิจารณาบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี20 อันดับแรก จ�ำแนกตามสาขาวิชา ในปี2564 พบว่าอยู่ในสาขาเคมีมากที่สุดจ�ำนวน 1,797 บทความ รองลงมาได้แก่ สาขาวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยีอื่น ๆ (Science and other technological topics) จ�ำนวน 1,600 บทความ และสาขา วิศวกรรมศาสตร์ (Engineering) จ�ำนวน 1,592 บทความ ตามล�ำดับ ส ่วนสาขาที่มีสัดส ่วนจ�ำนวนครั้ง ที่ได้รับการอ้างอิงต่อ 1 บทความสูงสุด 3 ล�ำดับแรก ได้แก่ สาขาชีวเคมีและอณูชีววิทยา (Biochemistry and Molecular Biology) (1.94 ครั้งต่อ 1 บทความ) รองลงมาสาขาพลังงานเชื้อเพลิง (Energy Fuels) (1.82 ครั้งต่อ 1 บทความ) และสาขาวิศวกรรมศาสตร์(Engineering) (1.45 ครั้งต่อ 1 บทความ) บทความตีพิมพ์ด้านสังคมศาสตร์พบว่าอยู่ในสาขานิเวศวิทยาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม (Environmental Sciences Ecology) มากที่สุด จ�ำนวน 377 บทความ รองลงมาได้แก่ สาขาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (ScienceTechnology OtherTopics)จ�ำนวน 267 บทความ และสาขาอาชีวอนามัยสิ่งแวดล้อมสาธารณะ (Public Environmental Occupational Health)จ�ำนวน 258 บทความ ตามล�ำดับ ส�ำหรับสาขาที่มีสัดส่วน จ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิงต่อ 1 บทความสูงสุด 3 ล�ำดับแรก ได้แก่สาขาประสาทวิทยา (Neurosciences Neurology) (1.88ครั้งต่อ1 บทความ) วิศวกรรม (Engineering) (1.65ครั้งต่อ1 บทความ)และวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี(Science Technology Other Topics) (1.60 ครั้งต่อ 1 บทความ) บทความตีพิมพ์ด้านศิลปศาสตร์และมนุษยศาสตร์ พบว ่าอยู ่ในสาขาภาษาศาสตร์ (Linguistics) มากที่สุดจ�ำนวน 18 บทความ รองลงมาได้แก่ สาขาเอเชียศึกษา (Asian Studies) จ�ำนวน 9 บทความ และสาขาโบราณคดี(Archaeology) 8 บทความ ตามล�ำดับ ส�ำหรับสาขาที่มีสัดส ่วนจ�ำนวนครั้งที่ได้รับ การอ้างอิงต่อ1 บทความสูงสุด3ล�ำดับแรกได้แก่สาขาศิลปะ มนุษยศาสตร์หัวข้ออื่น ๆ(Arts Humanities Other Topics) (0.75 ครั้งต่อ 1 บทความ) สาขาภาพยนตร์ วิทยุ โทรทัศน์ (Film Radio Television) (0.50 ครั้งต่อ 1 บทความ) และสาขาสถาปัตยกรรม (Architecture) (0.5 ครั้งต่อ 1 บทความ) (ดังตารางที่ 6-11, ตารางที่ 6-12 และตารางที่ 6-13) ตารางที่ 6-11 จ�ำนวนผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิง จ�ำแนกตามสาขาวิชา 20 สาขาแรก ปี2564 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 1 ตารางที่ 7-11 จำนวนครั้งของผลงานตีพิมพ4ด6านวิทยาศาสตร4และเทคโนโลยี ที่ได6รับการอ6างอิงตDอบทความ จำแนกตามสาขาวิชา 20 สาขาแรก ปI2564 อันดับ (Rank) สาขาวิชา (Field) จำนวนผลงาน ตีพิมพA (The number of publications) จำนวนครั้ง ที่ไดTรับการอTางอิง (The number of times cited) จำนวนครั้งที่ไดTรับ การอTางอิง ตVอ 1 บทความ (The number of times cited per publications) 1 เคมี (Chemistry) 1,797 2,565 1.43 2 วิทยาศาสตรDและเทคโนโลยีอื่นๆ (Science and other technological topics) 1,600 2,087 1.30 3 วิศวกรรมศาสตรD(Engineering) 1,592 2,305 1.45 4 วัสดุศาสตรD(Materials Science) 1,204 1,471 1.22 5 นิเวศวิทยาวิทยาศาสตรD สิ่งแวดล`อม (Environmental Sciences Ecology) 1,051 1,437 1.37 6 ฟcสิกสD(Physics) 951 1,263 1.33 7 วิทยาศาสตรDและเทคโนโลยีการ อาหาร(Food Science Technology) 628 696 1.11

137 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 2 อันดับ (Rank) สาขาวิชา (Field) จำนวนผลงาน ตีพิมพA (The number of publications) จำนวนครั้ง ที่ไดTรับการอTางอิง (The number of times cited) จำนวนครั้งที่ไดTรับ การอTางอิง ตVอ 1 บทความ (The number of times cited per publications) 8 ชีวเคมีและอณูชีววิทยา (Biochemistry and Molecular Biology) 621 1,206 1.94 9 เภสัชวิทยาและเภสัชศาสตรD (Pharmacology and Pharmacy) 545 422 0.77 10 คณิตศาสตรD(Mathematics) 504 440 0.87 11 พลังงานเชื้อเพลิง (Energy Fuels) 495 902 1.82 12 เกษตรศาสตรD(Agriculture) 445 436 0.98 13 โรคติดเชื้อ (Infectious Diseases) 437 454 1.04 14 วิทยาศาสตรDคอมพิวเตอรD (Computer Science) 419 545 1.30 15 จุลชีววิทยา (Microbiology) 418 487 1.17 16 สิ่งแวดล`อมและอาชีวอนามัย (Public Environmental and Occupational Health) 416 346 0.83 17 วิทยาศาสตรDโพลิเมอรD (Polymer Science) 396 474 1.20 18 พฤกษศาสตรD(Plant Sciences) 366 243 0.66 19 เทคโนโลยีชีวภาพ จุลชีววิทยา ประยุกตD (Biotechnology Applied Microbiology) 348 479 1.38 20 สัตวแพทยศาสตรD (Veterinary Sciences) 346 229 0.66 ที่มา (source) : Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCIEXPANDED) (ขlอมูล ณ 31 มีนาคม 2565) ตารางที่ 6-11 จ�ำนวนผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิง จ�ำแนกตามสาขาวิชา 20 สาขาแรก ปี2564 (ต่อ) ที่มา (source): Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED) (ข้อมูล ณ 31 มีนาคม 2565)

138 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 1 ตารางที่7-12 จำนวนครั้งของบทความพิมพ2ด4านสังคมศาสตร2ที่ได4รับการอ4างอิงต<อบทความ จำแนกตาม สาขาวิชา 20 สาขาแรก ปC2564 อันดับ (Rank) สาขาวิชา (Field) จำนวนผลงาน ตีพิมพA (The number of publications) จำนวนครั้ง ที่ไดTรับการอTางอิง (The number of times cited) จำนวนครั้งที่ไดTรับ การอTางอิง ตVอ 1 บทความ (The number of times cited per publications) 1 นิเวศวิทยาวิทยาศาสตร.สิ่งแวดล4อม (Environmental Sciences Ecology) 377 461 1.22 2 วิทยาศาสตร. เทคโนโลยี (Science Technology Other Topics) 267 428 1.60 3 อาชีวอนามัยสิ่งแวดล4อมสาธารณะ (Public Environmental Occupational Health) 258 191 0.74 4 เศรษฐศาสตร.ธุรกิจ (Business Economics) 199 301 1.51 5 จิตวิทยา (Psychology) 115 99 0.86 6 บริการวิทยาศาสตร.สุขภาพ (Health Care Sciences Services) 93 57 0.61 7 วิศวกรรม (Engineering) 74 122 1.65 8 การพยาบาล (Nursing) 73 32 0.44 9 การศึกษา การวิจัยทางการศึกษา (Education Educational Research) 72 49 0.68 10 สังคมศาสตร. (Social Sciences Other Topics) 62 85 1.37 11 จิตเวชศาสตร. (Psychiatry) 59 74 1.25 12 วิทยาศาสตร.คอมพิวเตอร. (Computer Science) 36 48 1.33 13 อายุรศาสตร.ผู4สูงอายุ (Geriatrics Gerontology) 35 17 0.49 14 ภาษาศาสตร. (Linguistics) 34 28 0.82 15 ประสาทวิทยา (Neurosciences Neurology) 32 60 1.88 16 ชีวการแพทย.สังคมศาสตร. (Biomedical Social Sciences) 28 9 0.32 17 การใช4สารเสพติด (Substance Abuse) 26 10 0.38 18 พื้นที่ศึกษา (Area Studies) 24 8 0.33 19 อายุรศาสตร.ทั่วไป (General Internal Medicine) 21 24 1.14 20 เชื้อเพลิงพลังงาน (Energy Fuels) 20 28 1.40 ตารางที่ 6-12 จ�ำนวนบทความพิมพ์ด้านสังคมศาสตร์และจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิง จ�ำแนกตามสาขาวิชา 20 สาขาแรก ปี2564 ที่มา (source): Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Social Science Citation Index (SSCI) (ข้อมูล ณ 31 มีนาคม 2565)

139 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 6-13 จ�ำนวนบทความพิมพ์ด้านศิลปศาสตร์และมนุษยศาสตร์ และจ�ำนวนครั้งที่ได้รับการอ้างอิง จ�ำแนกตามสาขาวิชา 20 สาขาแรก ปี2564 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 1 ตารางที่7-13 จำนวนครั้งของบทความพิมพ2ด4านศิลปศาสตร2และมนุษยศาสตร2ที่ได4รับการอ4างอิงตDอบทความ จำแนกตามสาขาวิชา 20 สาขาแรก ปH2564 อันดับ (Rank) สาขาวิชา (Field) จำนวนผลงาน ตีพิมพA (The number of publications) จำนวนครั้ง ที่ไดTรับการอTางอิง (The number of times cited) จำนวนครั้งที่ไดTรับ การอTางอิง ตVอ 1 บทความ (The number of times cited per publications) 1 ภาษาศาสตร* (Linguistics) 18 5 0.28 2 เอเชียศึกษา (Asian Studies) 9 0 0.00 3 โบราณคดี (Archaeology) 8 2 0.25 4 ปรัชญา (Philosophy) 8 0 0.00 5 การศึกษา การวิจัยทางการศึกษา (Education Educational Research) 7 2 0.29 6 มานุษยวิทยา (Anthropology) 6 1 0.17 7 วัฒนธรรมศึกษา (Cultural Studies) 6 2 0.33 8 พื้นที่ศึกษา (Area Studies) 4 0 0.00 9 ศิลปะ มนุษยศาสตร* หัวขoออื่น ๆ (Arts Humanities Other Topics) 4 3 0.75 10 สถาปvตยกรรม (Architecture) 3 1 0.33 11 ประวัติศาสตร* (History) 3 0 0.00 12 การสื่อสาร (Communication) 2 0 0.00 13 ภาพยนตร* วิทยุ โทรทัศน* (Film Radio Television) 2 1 0.50 14 จิตวิทยา (Psychology) 2 0 0.00 15 ศาสนา (Religion) 2 0 0.00 16 สังคมศาสตร* หัวขoออื่น ๆ (Social Sciences Other Topics) 2 0 0.00 17 เทคโนโลยีการกyอสรoางอาคาร (Construction Building Technology) 1 0 0.00 18 ภูมิศาสตร* (Geography) 1 0 0.00 ที่มา (source) : Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ขoอมูล ณ 31 มีนาคม 2565) หมายเหตุ: อันดับที่ 19-20 ไม่มี ที่มา (source): Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Arts & Humanities Citation Index (AHCI) (ข้อมูล ณ 31 มีนาคม 2565)

140 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม 6.3 บทสรุป บทความตีพิมพ์ทางวิชาการจากฐานข้อมูลของศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย(Thai-Journal Citation Index Center: TCI) ในปี2564 มีจ�ำนวนทั้งสิ้น 27,908 บทความ (จากจ�ำนวนวารสารทั้งหมด 960 ฉบับ) เพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 23.35 โดยส่วนใหญ่เป็นบทความตีพิมพ์ด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ร้อยละ 61 และบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีร้อยละ 39 ซึ่งการอ้างอิงบทความมีแนวโน้มเพิ่มสูง ขึ้นอย ่างต ่อเนื่อง แต ่บทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมีจ�ำนวนครั้งที่ถูกอ้างอิงสูงกว ่าอยู ่ที่ 1.52 ครั้ง/บทความ (ปี2563 จ�ำนวนอ้างอิง 1.24 ครั้ง/บทความ) และบทความด้านสังคมศาสตร์และ มนุษยศาสตร์ถูกอ้างอิงจ�ำนวน 0.97 ครั้ง/บทความ (ปี2563 จ�ำนวนอ้างอิง 0.86 ครั้ง/บทความ) โดยหน่วย งานที่มีผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสูงสุดคือ มหาวิทยาลัยมหิดล(895 บทความ)และหน่วย งานที่มีผลงานตีพิมพ์ด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์สูงสุดคือ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (984 บทความ) และวารสารที่ได้รับการอ้างอิงสูงสุดด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีคือ วารสารสภาการ พยาบาล จ�ำนวนการอ้างอิง 563 ครั้ง และด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์คือ วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จ�ำนวนการอ้างอิง 461 ครั้ง ส�ำหรับข้อมูลผลงานตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในวารสารต่างประเทศ จากฐานข้อมูล Web of Science (Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED) ,Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities CitationIndex (AHCI))แสดงให้เห็นว่านักวิจัยไทยมีการตีพิมพ์บทความ วิชาการเพิ่มขึ้น โดยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ13.84 และการตีพิมพ์บทความด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยียังคงมีสัดส ่วนสูงกว ่าด้านสังคมศาสตร์และ มนุษยศาสตร์เป็นอย่างมากอยู่ที่ 90:10 โดยในปี2564 มีจ�ำนวนบทความตีพิมพ์ทางวิชาการทั้งสิ้น 15,225 บทความ เพิ่มขึ้นร้อยละ 20.56 ซึ่งเป็นบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจ�ำนวน 13,673 บทความ คิดเป็นร้อยละ89.81(เพิ่มขึ้นร้อยละ19.99)และบทความตีพิมพ์ด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ จ�ำนวน 1,552 บทความ คิดเป็นร้อยละ 10.19 (เพิ่มขึ้นร้อยละ 25.77) และในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกส่วนใหญ่ มีสัดส ่วนบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสูงกว ่าด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มากกว่าร้อยละ 70 เช่นกัน และยังคงเป็นสิงคโปร์ที่มีจ�ำนวนบทความตีพิมพ์ต่อประชากรสูงที่สุดอยู่ที่ 3.53 คนต่อประชากร 1,000 คน มีสัดส ่วนบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีต ่อบทความ ด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์อยู่ที่ 83:17 หรือบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีคิดเป็น 0.328 ต ่อบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา (แบบ FTE) 1 คน และบทความตีพิมพ์ด้านสังคมศาสตร์ และมนุษยศาสตร์อยู่ที่ 0.069 คนต่อบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา (แบบ FTE) 1 คน ส่วนประเทศไทยมีจ�ำนวนบทความตีพิมพ์ต่อประชากรอยู่ที่0.22คนต่อประชากร 1,000คน และยัง คงอยู ่ในอันดับ 3 ของอาเซียน โดยสัดส ่วนบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีต ่อบทความ ด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์อยู่ที่ 90:10 และคิดเป็นบทความตีพิมพ์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อยู่ที่ 0.081 คนต่อจ�ำนวนบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา (แบบ FTE) 1 คน และด้านสังคมศาสตร์และ มนุษยศาสตร์อยู่ที่ 0.009 คนต่อจ�ำนวนบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา (แบบ FTE) 1 คน ซึ่งสหรัฐอเมริกา เป็นประเทศที่ตีพิมพ์บทความร ่วมกับประเทศไทยมากที่สุด และเมื่อพิจารณาตามหน ่วยงาน พบว่า มหาวิทยาลัยมหิดล มีการตีพิมพ์บทความด้านวิทยาศาสตร์มากที่สุด(2,495 บทความ)และมหาวิทยาลัยมหิดล มีการตีพิมพ์บทความด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์มากที่สุด (286 บทความ) โดยบทความด้าน วิทยาศาสตร์อยู ่ในสาขาเคมีสูงที่สุด (1,797 บทความ) ด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ อยู ่ในสาขา นิเวศวิทยาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อมมากที่สุด (377 บทความ) และด้านศิลปะศาสตร์และมนุษยศาสตร์อยู่ใน สาขาภาษาศาสตร์มากที่สุด (18 บทความ)

141 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม

142 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม บทที่ 7 โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม เป็นปัจจัยส�ำคัญเพื่อรองรับการด�ำเนินกิจกรรม ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ รวมทั้งสนับสนุนและอ�ำนวยความสะดวกให้การวิจัย และนวัตกรรมเกิดประสิทธิภาพ โดยในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่จ�ำเป็นส�ำหรับการวิจัยและนวัตกรรม จะต้องค�ำนึงถึงความต้องการของทุกภาคส่วนและความสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาของประเทศอันจะน�ำ ไปสู่การพัฒนาและผลักดันงานวิจัยและนวัตกรรมไปสู่การใช้ประโยชน์ได้อย่างเป็นรูปธรรม ตลอดจนการสร้าง ความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ส�ำหรับในบทนี้จะน�ำเสนอข้อมูลแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ โครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยข้อมูลเทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสาร ประกอบด้วย 1)ดัชนีด้าน ICTของโลกจากฐานข้อมูลของสหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ(International Telecommunication Union) ซึ่งเป็นทบวงช�ำนาญการพิเศษภายใต้สหประชาชาติซึ่งมีหน้าที่พัฒนา เครือข่ายเทคโนโลยีข้อมูลและการสื่อสาร ส่งเสริมความร่วมมือของนานาชาติในการจัดสรรวงจรดาวเทียม รวมทั้งให้ความช่วยเหลือทางวิชาการแก่ประเทศก�ำลังพัฒนาในด้านโทรคมนาคม ตลอดจนมีบทบาทในการ วางมาตรฐานโทรคมนาคมทั่วโลก เพื่อเชื่อมโยงระบบสื่อสารรูปแบบต่างๆ อย่างมีประสิทธิภาพ 2) ดัชนีด้าน ICT ของประเทศไทย จากข้อมูลส�ำรวจการมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสารในครัวเรือนของส�ำนักงานสถิติแห่งชาติโดยได้ด�ำเนินการส�ำรวจฯ ครั้งแรกในปีพ.ศ. 2544 และ ตั้งแต ่ พ.ศ. 2546 เป็นต้นมา ได้ท�ำการส�ำรวจต ่อเนื่องเป็นประจ�ำทุกปีโดยในปี2564 ส�ำนักงานสถิติ การปรับเปลี่ยนแผนส�ำรวจจากรายปีเป็นรายไตรมาส (ไตรมาส 2-4) 3) ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์(E-Government Development Index: EGDI) จากรายงานการ ส�ำรวจรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์(E-Government Survey)จัดท�ำโดยองค์การสหประชาชาติ(UN)ซึ่งได้ประเมิน ความพร้อมของการพัฒนารัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศต ่าง ๆ เพื่อให้เห็นถึงทิศทางการพัฒนา e-Governmentและสะท้อนถึงความสามารถของภาครัฐในการน�ำเทคโนโลยีสารสนเทศมาประยุกต์ใช้ในการ ด�ำเนินงานและการเข้าถึงประชาชน 7.1 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Information and Communication Technology: ICT) โครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เป็นปัจจัยที่มีความส�ำคัญต่อการพัฒนา ประเทศ ซึ่งหากมีการน�ำเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารมาใช้อย่างเหมาะสมและมีเครือข่ายที่เชื่อมโยง ทั่วถึง จะช ่วยให้เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนทุกระดับชั้นในสังคม ลดช ่องว ่างการการศึกษา เนื่องจากการขยายโอกาสทางการศึกษาหรือปรับเปลี่ยนรูปแบบการศึกษา รวมทั้งการเพิ่มประสิทธิภาพ ในการผลิตและบริหารจัดการในภาคอุตสาหกรรม การติดต ่อสื่อสารทางธุรกิจทั้งภายในและต ่างประเทศ ตลอดจนการให้บริการด้านต่าง ๆ ของภาครัฐ ซึ่งจากรายงานการส�ำรวจมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสารในครัวเรือน พ.ศ.2564ของส�ำนักงานสถิติแห่งชาติได้นิยามเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ประเภทต่าง ๆ ไว้ประกอบด้วย

143 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม 1)อินเตอร์เน็ต(Internet)คือ เครือข่ายคอมพิวเตอร์ซึ่งเชื่อมโยงเครือข่ายมากมายทั่วโลกเข้าด้วยกัน สามารถเข้าถึงบริการการสื่อสารต่างๆได้เช่น World Wide Web (WWW)อีเมลข่าวความบันเทิงและไฟล์ ข้อมูลต่าง ๆ โดยไม่ค�ำนึงถึงอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อ เช่น คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ (PC/Desktop) คอมพิวเตอร์พกพา (Notebook/Laptop, Netbook) คอมพิวเตอร์พกพาขนาดกลาง (Tablet) โทรศัพท์มือถือ เครื่องเล่นเกม (PS4) สมาร์ทวอทซ์(Smart Watch) เป็นต้น การเข้าถึงสามารถผ่านโทรศัพท์พื้นฐานหรือเครือข่ายโทรศัพท์มือ ถือ รวมไปถึงการเข้าถึงแบบไร้สาย เช่น WiFi, hotspot เป็นต้น 2) โทรศัพท์มือถือ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ โทรศัพท์มือถือแบบ Feature Phone และโทรศัพท์มือถือ แบบ Smart Phone 2.1) โทรศัพท์มือถือแบบ Feature Phone คือ โทรศัพท์ที่มีความสามารถในระดับพื้นฐาน เช่น การรับสาย-โทรออก ถ ่ายรูป การรับ-ส ่งข้อความ ฟังเพลง เป็นต้น ส ่วนใหญ ่แป้นพิมพ์จะอยู ่ในรูปแบบ ปุ่มกด (button keyboard) หน้าจอมีขนาดเล็ก 2.2) โทรศัพท์มือถือแบบ Smart Phone คือ โทรศัพท์มือถือที่มีระบบปฏิบัติการ เช่น Android, iOS (iPhone), Windows Mobile, RIM (BlackBerry) เป็นต้น สามารถติดตั้งแอปพลิเคชัน (นอกเหนือจาก แอปพลิเคชันพื้นฐานที่อยู่ในเครื่อง) ส่วนใหญ่แป้นพิมพ์จะอยู่ในรูปแบบปุ่มสัมผัสหน้าจอ (touch screen keyboard) 3) คอมพิวเตอร์ (Computer) คือ "เครื่องอิเล็กทรอนิกส์แบบอัตโนมัติท�ำหน้าที่เหมือนสมองกล ใช้ส�ำหรับแก้ปัญหาต่างๆ ที่ง่ายและซับซ้อนโดยวิธีทางคณิตศาสตร์"คอมพิวเตอร์จึงเป็นเครื่องจักรที่ถูกสร้างขึ้น เพื่อใช้งานแทนมนุษย์ในด้นการคิดค�ำนวณ และสามารถจ�ำข้อมูลทั้งตัวเลขและตัวอักษรเพื่อเรียกใช้งานในครั้ง ต่อไป นอกจากนี้ยังจัดการกับสัญลักษณ์ได้ด้วยความเร็วสูง โดยปฏิบัติตามขั้นตอนของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ยังมีความสามารถในด้านต่างๆ อีกมาก เช่น การเปรียบเทียบทางตรรกศาสตร์การรับส่งข้อมูล การจัดเก็บ ข้อมูลในตัวเครื่อง และสามารถประมวลผลจากข้อมูลต่าง ๆ ได้รูปแบบของคอมพิวเตอร์ที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน มีหลายรุ่นและหลายบริษัทเป็นผู้ผลิตจึงอาจมีรูปร่าง หรือลักษณะแตกต่างกันไป แต่ส่วนใหญ่ที่ใช้คือ 3.1) คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ (PC/Desktop): คอมพิวเตอร์ที่ออกแบบมาเพื่อใช้งานบนโต๊ะ ที่ใช้ตาม บ้านหรือส�ำนักงานทั่วไป 3.2) คอมพิวเตอร์พกพา: คอมพิวเตอร์ที่สามารถพกพาได้แบ่งได้ดังนี้ 3.2.1) Notebook/Laptop, Netbook เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลที่มีขนาด เล็กลง น�้ำหนักเบา เคลื่อนย้ายสะดวก ซึ่งมีการท�ำงาน เช่นเดียวกับคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ 3.2.2) คอมพิวเตอร์พกพาขนาดกลาง (Tablet) เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์แบบหน้าจอ สัมผัสขนาดบาง โดยส่วนใหญ่ใช้การสัมผัสหน้าจอเพื่อป้อนข้อมูลแทนการใช้keyboard เช่น Apple มีiPad, Samsung มีGalaxyTab เป็นต้น ไม่รวม อุปกรณ์ที่มีความสามารถในการประมวลผลแบบคอมพิวเตอร์บางประเภท เช่น Smart TV และอุปกรณ์ที่มีโทรศัพท์เป็นฟังก์ชันหลัก เช่น โทรศัพท์มือถือแบบ Smart Phone เป็นต้น 4)การใช้อินเทอร์เน็ต หมายถึงการเคยใช้อินเทอร์เน็ตผ่านอุปกรณ์เทคโนโลยีต่างๆเช่น คอมพิวเตอร์ ตั้งโต๊ะ (PC/Desktop) คอมพิวเตอร์พกพา (Notebook/Laptop, Netbook) คอมพิวเตอร์พกพาขนาดกลาง (Tablet) โทรศัพท์มือถือ เครื่องเล่นเกม (เช่น PS4) สมาร์ททีวี(Smart TV) เป็นต้น ตามสถานที่ต่าง ๆ ในระหว่าง 3 เดือนก่อนวันสัมภาษณ์ 5)การใช้โทรศัพท์มือถือ หมายถึงการได้เคยใช้โทรศัพท์มือถือในระหว่าง 3 เดือนก่อนวันสัมภาษณ์ที่ ใช้ส�ำหรับการติดต่อสื่อสาร การใช้โทรศัพท์มือถือโทรหากันโดยการกดเบอร์โทรหากัน การใช้โทรศัพท์มือถือ เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต เพื่อเล่นอินเทอร์เน็ต เช่น Social network โทรศัพท์ผ่านอินเทอร์เน็ต แช็ต (chat) รวมถึงกิจกรรมอื่น ๆ ที่ใช้โทรศัพท์มือถือในการเชื่อมต่อสัญญาณอินเทอร์เน็ตไม่จ�ำเป็นต้องมีการครอบครอง ไว้เป็นของตัวเอง อาจเป็นของที่ขอยืมมา ผู้อื่นซื้อให้ใช้น�ำของที่ท�ำงานมาใช้และสามารถใช้งานได้ในวัน สัมภาษณ์จะเป็นโทรศัพท์มือถือรุ่นใด หรือระบบใดก็ได้ไม่รวม การใช้โทรศัพท์มือถือ ดังนี้เครื่องโทรศัพท์ พีซีทีใช้เพียงแค่เป็นนาฬิกาปลุก เล่นเกม หรือฟังเพลง

144 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม 6) การมีโทรศัพท์มือถือ หมายถึง การมีโทรศัพท์มือถือพร้อมซิมที่ใช้งานได้อย่างน้อย 1 ซิม ส�ำหรับ การใช้งานส่วนตัว หรือโทรศัพท์มือถือที่เจ้านายได้จัดหาให้เพื่อใช้ส่วนตัว และรวมไปถึงผู้ที่มีโทรศัพท์มือถือ เพื่อใช้ส่วนตัวแต่ซิมนั้นไม่ได้ลงทะเบียนภายใต้ชื่อของบุคคลนั้น ไม่รวม ผู้ที่มีแต่ซิมที่ใช้งานได้แต่ไม่มีโทรศัพท์ มือถือ 7)การมีเครื่องคอมพิวเตอร์ในครัวเรือน หมายถึง เครื่องคอมพิวเตอร์ที่มีไว้ครอบครองในครัวเรือนนั้น ๆ และสามารถใช้งานได้ในวันสัมภาษณ์ซึ่งไม ่จ�ำเป็นต้องเป็นของสมาชิกในครัวเรือน อาจเป็นของที่ยืมมา ผู้อื่นซื้อให้ใช้ น�ำของที่ท�ำงานมาใช้ฯลฯ เฉพาะคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ (PC/Desktop) คอมพิวเตอร์พกพา (Notebook/Laptop, Netbook) และคอมพิวเตอร์พกพาขนาดกลาง (Tablet) 8) การเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต หมายถึง การเชื่อมต ่ออินเทอร์เน็ตกับอุปกรณ์เทคโนโลยีใด ๆ เช ่น คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ (PC/Desktop) คอมพิวเตอร์พกพา (Notebook/Laptop, Netbook) คอมพิวเตอร์ พกพาขนาดกลาง (Tablet) และโทรศัพท์มือถือ เป็นต้น ที่มีไว้ครอบครองในครัวเรือนนั้น ๆ โดยไม่ค�ำนึงว่า สิทธิการใช้อินเทอร์เน็ตได้มาโดยวิธีใด เช่น เสียเงินสมัครเป็นสมาชิก เป็นต้น 7.1.1 ดัชนีด้าน ICT ในภาพรวมของโลก เมื่อพิจารณาแนวโน้มการเข้าถึง ICT ในภาพรวม พบว่า ทั้งในกลุ่มประเทศพัฒนาแล้ว และประเทศ ก�ำลังพัฒนา รวมถึงในภาพรวมทั่วโลก ซึ่งมีจ�ำนวนผู้ใช้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ และการใช้อินเทอร์เน็ตแบบ เคลื่อนที่มากที่สุด และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในช่วงปี2559-2563 จ�ำนวนผู้ใช้บริการโทรศัพท์ เคลื่อนที่ในกลุ ่มประเทศที่ก�ำลังพัฒนามีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต ่อปีอยู ่ที่ร้อยละ 3.03 ในขณะที่ กลุ่มประเทศพัฒนาแล้วมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ1.62แต่กลับพบว่าการใช้อินเทอร์เน็ต แบบเคลื่อนที่กลุ่มประเทศก�ำลังพัฒนามีอัตราการเติบโตที่สูงกว่าอยู่ที่ร้อยละ 13.68 ในขณะที่กลุ่มประเทศที่ พัฒนาแล้วมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ 7.23 ส่งผลให้จ�ำนวนผู้ใช้บริการโทรศัพท์พื้นฐาน ซึ่งมีแนวโน้มที่ลดลงอย่างต่อเนื่องถูกแทนที่ด้วยโทรศัพท์เคลื่อนที่ และการใช้อินเทอร์เน็ตแบบเคลื่อนที่ ซึ่ง สะท้อนให้เห็นว่าการบริการเชื่อมต่อโครงข่ายแบบไร้สายสามารถเข้าถึงกลุ่มผู้ใช้บริการได้มากขึ้น รวมทั้งอัตรา ค่าบริการที่มีแนวโน้มต�่ำลงและสามารถให้บริการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตได้อย่างมีประสิทธิภาพตอบสนองการ ใช้งานได้มากขึ้น ในส่วนครัวเรือนที่มีอินเตอร์เน็ตที่บ้าน กลุ่มประเทศก�ำลังพัฒนา มีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้น เฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ9.85ในขณะที่กลุ่มประเทศพัฒนาแล้ว มีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ 1.94 (ดังตารางที่ 7-1) ตารางที่ 7-1 ดัชนีด้าน ICT ในภาพรวมของโลก จ�ำแนกตามกลุ่มประเทศพัฒนาแล้วและประเทศก�ำลังพัฒนา ในปี2559–2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 8-1 ดัชนีด&าน ICT ในภาพรวมของโลก จำแนกตามกลุ=มประเทศพัฒนาแล&วและประเทศกำลังพัฒนา ในปD 2559 – 2563 ประเทศ (Country) 2559 2560 2561 2562 2563 จำนวนเลขหมายโทรศัพทEพื้นฐานที่เปKดใชO (ลOานเลขหมาย) (Number of Fixed-telephone subscriptions : millions) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 482 470 453 439 428 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 513 501 489 476 480 ทั่วโลก (World) 995 971 942 915 908 จำนวนเลขหมายโทรศัพทEเคลื่อนที่ที่เปKดใชO (ลOานเลขหมาย) (Number of mobile-cellular subscriptions: millions) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 1,595 1,605 1,638 1,684 1,701 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 5,886 6,119 6,334 6,600 6,634 ทั่วโลก (World) 7,481 7,724 7,972 8,283 8,335

145 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 37 ประเทศ (Country) 2559 2560 2561 2562 2563 จำนวนการใชOอินเทอรEเน็ตแบบเคลื่อนที่ (Number of Active mobile-broadband subscriptions: millions) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 1,229 1,381 1,487 1,583 1,625 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 2,633 3,342 3,801 4,119 4,398 ทั่วโลก (World) 3,863 4,723 5,287 5,702 6,023 จำนวนการใชOอินเทอรEเน็ตแบบประจำที่ (Number of fixed (wired)-broadband subscriptions: millions) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 385 400 411 424 442 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 525 620 654 710 786 ทั่วโลก (World) 910 1,020 1,065 1,134 1,228 จำนวนเลขหมายโทรศัพทEพื้นฐานที่เปKดใชOตlอประชากร 100 คน (Number of fixed line subscriptions per 100 inhabitants) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 38.0 37.0 35.9 34.5 33.4 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 8.3 8.0 7.9 7.6 7.4 ทั่วโลก (World) 13.4 12.9 12.6 12.1 11.6 จำนวนเลขหมายโทรศัพทEเคลื่อนที่ที่เปKดใชOตlอประชากร 100 คน (Number of mobile-cellular subscriptions per 100 inhabitants) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 125.9 126.3 128.4 131.4 133.0 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 95.4 97.9 100.1 102.9 101.9 ทั่วโลก (World) 100.6 102.7 104.9 107.6 107.0 จำนวนการใชOอินเทอรEเน็ตแบบเคลื่อนที่ตlอประชากร 100 คน (Number of active mobile-broadband subscriptions per 100 inhabitants) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 97 108.7 116.7 124.1 127.1 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 42.7 53.5 60.2 64.7 67.5 ทั่วโลก (World) 51.9 62.8 69.7 74.5 77.3 จำนวนการใชOอินเทอรEเน็ตแบบประจำที่ตlอประชากร 100 คน (Number of fixed (wired)-broadband subscriptions per 100 inhabitants) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 30.4 31.5 32.5 33.4 34.6 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 8.5 9.9 10.4 11.2 12.1 ทั่วโลก (World) 12.2 13.6 14.1 14.9 15.8 รOอยละครัวเรือนที่มีอินเทอรEเน็ตที่บOาน (Households with internet access at home) ประเทศพัฒนาแล.ว (Developed countries) 81.3 83.1 84.4 86 87.8 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing countries) 39.7 43 47.3 52.6 57.8 ทั่วโลก (World) 51 53.9 57.3 61.5 65.7 ตารางที่ 7-1 ดัชนีด้าน ICT ในภาพรวมของโลก จ�ำแนกตามกลุ่มประเทศพัฒนาแล้วและประเทศก�ำลังพัฒนา ในปี2559–2563 (ต่อ) ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ Source : International Telecommunication Union

146 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม เมื่อพิจารณาดัชนีด้าน ICT ของประเทศในกลุ ่มอาเซียนบวก 6 พบว่า การใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่ ต่อประชากร 100 คน และบริการโทรศัพท์พื้นฐานเปิดใช้ต่อประชากร 100 คน ในปี2563 มีแนวโน้มลดลง อย ่างต ่อเนื่องเกือบทุกประเทศ ซึ่งสอดคล้องกับแนวโน้มในภาพรวมของทั่วโลก ที่เกิดจากการหยุดชะงัก ที่เกี่ยวข้องสู่การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ในส่วนการใช้อินเทอร์เน็ตแบบเคลื่อนที่ต่อประชากร 100คน และจ�ำนวนการใช้อินเทอร์เน็ตแบบประจ�ำที่ต่อประชากร 100 คน มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเกือบทุกประเทศ ส�ำหรับประเทศไทยการใช้บริการโทรศัพท์พื้นฐานถูกแทนที่ด้วยการใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่เช ่นกัน โดยจะเห็นได้จากแนวโน้มการใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่ต ่อประชากร 100 คน เพิ่มขึ้นอย ่างต ่อเนื่องเช ่นกัน โดยในปี2563 มีจ�ำนวนเลขหมายโทรศัพท์เคลื่อนที่ต่อประชากร 100คน อยู่ที่162.7 เลขหมายซึ่งมีจ�ำนวน สูงที่สุดในอาเซียนบวก 6 มาอย่างต่อเนื่อง และสูงกว่าจ�ำนวนเลขหมายโทรศัพท์เคลื่อนที่ต่อประชากร 100 คนของประเทศพัฒนาแล้วซึ่งมีจ�ำนวน 133เลขหมายและทั่วโลกจ�ำนวน 107เลขหมายการใช้อินเทอร์เน็ต แบบเคลื่อนที่ต่อประชากร 100 คน ตั้งแต่ปี2560-2563 มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง โดยมีอัตราการเติบโต เพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ4.22และจ�ำนวนการใช้อินเทอร์เน็ตแบบประจ�ำที่ต่อประชากร100คน มีอัตรา การเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ 11.95 อยู่อับดับ 2 ของประเทศอาเซียน (ดังตารางที่7-1, 7-2, 7-3, 7-4 และ 7-5) ตารางที่ 7-2 จ�ำนวนเลขหมายโทรศัพท์พื้นฐานที่เปิดใช้ต่อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ่มอาเซียนบวก 6 ปี2559-2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 7-2 จำนวนเลขหมายโทรศัพท2พื้นฐานที่เป9ดใช=ต?อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ?มอาเซียน บวก 6 ปL 2559-2563 แก=ไขเรียงข=อมูลใหม? ประเทศ (Country) โทรศัพท<พื้นฐานที่เปAดใชEตFอประชากร 100 คน (Fixed-telephone subscriptions per 100 inhabitants) 2559 2560 2561 2562 2563 จีน (China) 35.35 34.89 34.75 32.93 32.00 บรูไน (Brunei)* 17.68 19.74 19.25 19.98 23.52 มาเลเซีย (Malaysia)* 17.68 19.74 19.25 19.98 23.52 ไทย (Thailand)* 15.76 21.16 23.57 23.31 22.49 เกาหลีใต=(South Korea) 34.95 34.41 32.93 31.03 21.82 สิงคโปร2(Singapore)* 18.5 16.19 20.99 20.79 18.65 ลาว (Laos)* 18.5 16.19 20.99 20.79 18.65 นิวซีแลนด2(New Zealand) 14.61 13.64 13.45 13.32 12.77 อินเดีย (India) 6.82 14.38 8.73 7.78 7.00 ออสเตรเลีย (Australia) 3.65 3.96 3.87 3.94 4.22 ฟ9ลิปป9นส2 (Philippines)* 4.11 4.18 3.1 3.57 3.55 อินโดนีเซีย (Indonesia)* 4.11 4.18 3.1 3.57 3.55 ญี่ปุ|น (Japan) 5.98 4.64 4.5 3.79 3.32 เวียดนาม (Vietnam)* 0.97 1.04 0.97 0.97 0.98 กัมพูชา (Cambodia)* 1.44 0.83 0.54 0.34 0.34 เมียนมา (Myanmar)* 1.44 0.83 0.54 0.34 0.34 หมายเหตุ: *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหวMางประเทศ Source : International Telecommunication Union หมายเหตุ : *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ Source : International Telecommunication Union

147 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 7-3 จ�ำนวนเลขหมายโทรศัพท์เคลื่อนที่ต่อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ่มอาเซียนบวก 6 ปี2559–2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 7-3 จำนวนเลขหมายโทรศัพท2เคลื่อนที่ต9อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ9มอาเซียนบวก 6 ปG 2559 – 2563 ประเทศ (Country) จำนวนเลขหมายโทรศัพทEเคลื่อนที่ตIอประชากร 100 คน (Mobile telephone subscriptions per 100 inhabitants) 2559 2560 2561 2562 2563 ไทย (Thailand)* 173.5 175.6 180.2 186.2 162.7 ญี่ปุ\น (Japan) 130.6 135.5 141.4 147 155.7 เมียนมา (Myanmar)* 95.4 89.8 113.8 151.62 147.0 เวียดนาม (Vietnam)* 128.8 126.9 147.2 141.2 143.8 สิงคโปร2(Singapore)* 149.7 146.8 148.8 155.6 142.9 เกาหลีใตm(South Korea) 120.2 124.6 129.7 134.5 136.0 ฟqลิปปqนส2 (Philippines)* 115.9 114.1 126.2 154.8 133.3 อินโดนีเซีย (Indonesia)* 147.4 164.4 119.3 126.1 130.8 มาเลเซีย (Malaysia)* 141.6 136.1 134.5 139.6 131.7 กัมพูชา (Cambodia)* 126.3 116 119.5 129.9 128.6 นิวซีแลนด2(New Zealand) 130.9 136.1 134.9 124 123.2 บรูไน (Brunei)* 124.7 128.3 131.9 132.7 121.5 จีน (China) 96.5 103.4 115.5 121.8 120.6 ออสเตรเลีย (Australia) 109.4 108.4 111 110.6 106.9 อินเดีย (India) 85.1 87.3 86.9 84.3 82.6 ลาว (Laos)* 57.8 53.4 51.9 60.8 63.3 หมายเหตุ: *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหวMางประเทศ Source : International Telecommunication Union หมายเหตุ : *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ Source : International Telecommunication Union

148 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 7-4 จ�ำนวนการใช้อินเทอร์เน็ตแบบเคลื่อนที่ต่อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ่มอาเซียนบวก 6 ปี2559 – 2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 7-4 จำนวนการใช*อินเทอร/เน็ตแบบเคลื่อนที่ต9อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ9มอาเซียนบวก 6 ปG 2559 – 2563 ประเทศ จำนวนการใช7อินเทอร:เน็ตแบบเคลื่อนที่ตAอประชากร 100 คน (Active mobile-broadband subscriptions per 100 inhabitants) 2559 2560 2561 2562 2563 ญี่ปุNน (Japan) 131.9 182.1 194.7 204.7 204.2 สิงคโปร/(Singapore)* 146.1 145.4 147.4 154.0 142.9 เมียนมา (Myanmar)* 57.4 91.8 94.5 123.1 134.0 บรูไน (Brunei)* 118.7 123.9 128.4 146.5 123.4 ออสเตรเลีย (Australia) 130.4 134.1 129.2 129.1 123.4 มาเลเซีย (Malaysia)* 90.5 110.3 113.6 123.2 117.0 เกาหลีใต*(South Korea) 108.6 111.6 112.5 113.6 115.6 อินโดนีเซีย (Indonesia)* 33.8 95.8 87.3 81.5 104.8 กัมพูชา (Cambodia)* 51.2 67.6 84.0 98.1 100.7 จีน (China) 69.4 83.5 94.2 97.5 95.8 นิวซีแลนด/(New Zealand) 100.7 100.7 97.2 96.8 90.1 ไทย (Thailand)* 90.6 77.8 81.6 84.6 88.2 เวียดนาม (Vietnam)* 47.2 47.7 72.4 73.0 80.8 ฟ}ลิปป}นส/ (Philippines)* 54.0 67.4 65.8 62.8 อินเดีย (India) 16.2 25.5 37.0 46.5 51.9 ลาว (Laos)* 35.9 39.2 41.8 48.3 50.2 หมายเหตุ: *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหวMางประเทศ Source : International Telecommunication Union หมายเหตุ : *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ Source : International Telecommunication Union

149 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 7-5 จ�ำนวนการใช้อินเทอร์เน็ตแบบประจ�ำที่ต่อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ่มอาเซียนบวก 6 ปี2559 – 2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 7-5 จำนวนการใช+อินเทอร0เน็ตแบบประจำที่ต9อประชากร 100 คน ของประเทศในกลุ9มอาเซียนบวก 6 ปF 2559 – 2563 ประเทศ จำนวนการใช7อินเทอร:เน็ตแบบเคลื่อนที่ตAอประชากร 100 คน (Active mobile-broadband subscriptions per 100 inhabitants) 2559 2560 2561 2562 2563 เกาหลีใต+(South Korea) 40.1 41.1 41.2 42.0 43.1 ออสเตรเลีย (Australia) 30.5 32.2 33.7 34.7 35.4 ญี่ปุaน (Japan) 31.3 32.0 32.9 33.8 35.1 นิวซีแลนด0(New Zealand) 32.8 33.4 34.1 34.2 34.9 จีน (China) 23.0 28.0 28.7 31.6 33.9 สิงคโปร0(Singapore)* 27.9 25.6 25.7 25.6 25.5 เวียดนาม (Vietnam)* 9.8 12.0 13.7 15.5 17.3 ไทย (Thailand)* 10.2 11.6 12.9 14.2 16.1 บรูไน (Brunei)* 8.5 9.5 11.4 12.4 16.1 มาเลเซีย (Malaysia)* 8.6 8.4 8.3 9.0 10.1 ฟxลิปปxนส0 (Philippines)* 2.8 3.2 3.5 5.4 7.1 อินโดนีเซีย (Indonesia)* 2.0 2.4 3.3 3.8 4.3 ลาว (Laos)* 0.4 0.4 0.6 1.1 1.7 อินเดีย (India) 1.4 1.3 1.3 1.4 1.6 กัมพูชา (Cambodia)* 0.6 0.8 1.0 1.1 1.4 เมียนมา (Myanmar)* 0.17 0.21 0.25 0.92 1.29 อินเดีย (India) 1.4 1.3 1.3 1.4 1.6 หมายเหตุ: *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหวMางประเทศ Source : International Telecommunication Union หมายเหตุ : *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ Source : International Telecommunication Union

150 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม เมื่อพิจารณาร้อยละของประชากรที่ใช้อินเทอร์เน็ตของประเทศอาเซียนบวก 6 ในปี2563 พบว่า ประเทศ 5 อันดับแรกที่ประชากรมีการใช้อินเทอร์เน็ตสูงที่สุด ได้แก่ เกาหลีใต้ (ร้อยละ 96.5) บรูไน (ร้อยละ95) สิงคโปร์(ร้อยละ 92.0) นิวซีแลนด์(ร้อยละ91.5) และญี่ปุ่น (ร้อยละ90.2) ตามล�ำดับ ซึ่งส่วนใหญ่ เป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว และประชากรมีการใช้อินเทอร์เน็ตมากกว ่าร้อยละ 80 ส�ำหรับประเทศไทย มีประชากรที่ใช้อินเทอร์เน็ตอยู่ที่ร้อยละ 77.8 ซึ่งอยู่ในอันดับที่ 8 ของอาเซียนบวก 6 และอยู่ในอับดับที่ 4 อาเซียน เป็นรอง บรูไน สิงคโปร์และมาเลเซีย โดยร้อยละของประชากรที่ใช้อินเทอร์เน็ตของประเทศไทย สูงกว่าค่าเฉลี่ยกลุ่มประเทศที่ก�ำลังพัฒนาซึ่งอยู่ที่ ร้อยละ 53.3 แต่ก็ยังคงต�่ำกว่ากลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้ว ซึ่งอยู่ที่ร้อยละ 88.3 (ดังตารางที่ 7-6) ตารางที่ 7-6 ร้อยละของประชากรที่ใช้อินเทอร์เน็ตของประเทศอาเซียนบวก 6 ปี2561–2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 7-6 ร"อยละของประชากรที่ใช"อินเทอร4เน็ตของประเทศอาเซียนบวก 6 ป= 2561–2563 ประเทศ (Country) ร9อยละของประชากรที่ใช9อินเทอรCเน็ต (Individuals using the Internet) 2561 2562 2563 เกาหลีใต"(South Korea) 96 96 96.5 บรูไน (Brunei)* 95 95 95.0 สิงคโปร4(Singapore)* 88.2 88.2 92.0 นิวซีแลนด4(New Zealand) 90.8 90.8 91.5 ญี่ปุgน (Japan) 91.3 92.7 90.2 ออสเตรเลีย (Australia) 86.5 86.5 89.6 มาเลเซีย (Malaysia)* 81.2 81.2 89.6 ไทย (Thailand)* 56.8 56.8 77.84 จีน (China) 50.3 50.3 70.4 เวียดนาม (Vietnam)* 69.8 70.3 70.3 อินโดนีเซีย (Indonesia)* 39.9 39.9 53.73 ฟwลิปปwนส4 (Philippines)* 60.1 46.9 49.8 อินเดีย (India) 20.1 20.1 43.0 เมียนมา (Myanmar)* 23.6 23.6 35.10 ลาว (Laos)* 25.5 25.5 33.80 กัมพูชา (Cambodia)* 40.5 40.5 - ประเทศพัฒนาแล9ว (Developed Countries) 84.9 86.7 88.3 ประเทศกำลังพัฒนา (Developing Countries) 41.9 44.4 53.3 ทั่วโลก (World) 49 51.4 59.1 หมายเหตุ: *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหวMางประเทศ Source : International Telecommunication Union หมายเหตุ : *ประเทศอาเซียน ที่มา : สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ (2564) Source : International Telecommunication Union(2021)

151 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม 7.1.2 ดัชนีด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของประเทศไทย ปัจจุบันโทรศัพท์มือถือได้กลายเป็นเครื่องมือสื่อสารหลักแทนที่โทรศัพท์ประจ�ำที่ ดังจะเห็นได้จาก จ�ำนวนผู้ลงทะเบียนใช้โทรศัพท์ประจ�ำที่ที่เริ่มลดลงเรื่อย ๆ สวนทางกับการขยายตัวของจ�ำนวนผู้ใช้โทรศัพท์ เคลื่อนที่ ซึ่งปัจจุบันการใช้โทรศัพท์มือถือให้ความสะดวกสบายและมีความหลากหลายมากขึ้น รวมทั้งราคา ของบริการทดแทนที่มีแนวโน้มต�่ำลง โดยในภาพรวมการเข้าถึงและใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ของคนไทยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น โดยพบว่าในแต่ละภูมิภาคของประเทศไทยที่ใช้โทรศัพท์มือถือ รวมทั้งการมี โทรศัพท์มือถือมากกว่าร้อยละ 80และการใช้อินเทอร์เน็ตมากกว่าร้อยละ 70(ดังรูปที่7-1และตารางที่7-7) เมื่อพิจารณาแนวโน้มประชากรอายุ6 ปีขึ้นไป ที่ใช้โทรศัพท์มือถือ ที่มีโทรศัพท์มือถือและอินเทอร์เน็ต ของประเทศไทย พบว่า ในปี2564 ประเทศไทยมีประชากรอายุ6 ปีขึ้นไปประมาณ 64 ล้านคน ในจ�ำนวนนี้ มีผู้ที่ใช้โทรศัพท์มือถือ 60 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 93.8 โดยมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ 2.5 มีจ�ำนวนผู้ที่มีโทรศัพท์มือถือ 54.8 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 85.7 โดยมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อปี อยู่ที่ร้อยละ 3.6 และมีผู้ใช้ใช้อินเทอร์เน็ต 53.5 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 83.6 โดยมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้น เฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ 12.6 (ดังตารางที่ 7-8) รูปที่ 7-1 แนวโน้มการใช้โทรศัพท์ประจ�ำที่ โทรศัพท์เคลื่อนที่และอินเทอร์เน็ตในประเทศไทย ปี2560-2564 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 รูปที่ 8-1 แนวโน%มการใช%โทรศัพท0ประจำที่ โทรศัพท0เคลื่อนที่ และอินเทอร0เน็ตในประเทศไทย ปB 2560-2564 ที่มา : สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน8 และกิจการโทรคมนาคมแห<งชาติ (กสทช.) 179.64 184.42 190.64 170.7 177.08 7.62 8.93 7.96 7.34 6.79 12.13 13.55 14.87 16.85 18.20 2560 2561 2562 2563 2564 จำนวนเลขหมายโทรศัพท0เคลื่อนที่ที่เปJดใชLตMอประชากร 100 คน จำนวนเลขหมายโทรศัพท0ประจำที่ที่เปJดใชLตMอประชากร 100 คน จำนวนผูLลงทะเบียนใชLบริการอินเทอร0เน็ตความเร็วสูงประจำที่ตMอประชากร 100 คน ที่มา : ส�ำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ(กสทช.)

152 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 7-7ร้อยละของประชากรอายุ6 ปีขึ้นไปที่ใช้โทรศัพท์มือถือ ที่มีโทรศัพท์มือถือและการใช้อินเทอร์เน็ต จ�ำแนกตามภูมิภาค ปี2563 - 2564 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 8-7 ร#อยละของประชากรอายุ 6 ป0ขึ้นไปที่ใช#โทรศัพท=มือถือ ที่มีโทรศัพท=มือถือ และการใช# อินเทอร=เน็ต จำแนกตามภูมิภาค ป0 2563 - 2564 ป" ทั่วราชอาณาจักร (Whole kingdom) กรุงเทพมหานคร (Bangkok) ภาคกลาง (Central) ภาคเหนือ (North) ภาคใตO (South) ภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ (Northeast) การใชOโทรศัพทYมือถือ 2563 94.8 97.2 95.0 94.4 94.2 94.0 2564 93.8 96.9 95.0 91.9 93.9 92.0 การมีโทรศัพทYมือถือ 2563 83.6 92.3 86.8 82.2 78.4 79.2 2564 85.7 93.1 89.2 83.6 82.4 80.9 อินเทอรYเน็ต (Internet users) 2563 77.8 91.4 81.2 72.0 78.2 70.9 2564 83.6 93.7 86.9 77.3 84.8 78.3 ที่มา : สำนักงานสถิติแห>งชาติ ตารางที่ 7-8 จ�ำนวนประชากรอายุ 6 ปีขึ้นไป ที่มีการใช้โทรศัพท์มือถือ และอินเทอร์เน็ตของประเทศไทย ปี2560 – 2564 ที่มา : ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 8-8 จำนวนประชากรอายุ 6 ป0ขึ้นไป ที่มีการใช:โทรศัพท?มือถือ และอินเทอร?เน็ตของประเทศไทย ป0 2560 – 2564 หมายเหตุ: - ป, 2560 ไม2ได4เก็บข4อมูลเรื่องการมีโทรศัพทFมือถือ และป, 2562 ไม2ได4นำเสนอผลเรื่องโทรศัพทFมือถือ - * เปOนข4อมูลจากการสำรวจการมีการใช4เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในครัวเรือน พ.ศ. 2561 (ไตรมาส 1) ที่มา : สำนักงานสถิติแห2งชาติ ป" จำนวน ประชากร อายุ 6 ป" ขึ้นไป (ล7านคน) จำนวนผู7ใช7 โทรศัพทBมือถือ (ล7านคน) จำนวนผู7ใช7 โทรศัพทBมือถือ ตGอประชากร 100 คน จำนวนผู7ที่มี โทรศัพทBมือถือ (ล7านคน) จำนวนผู7ที่มี โทรศัพทBมือถือ ตGอประชากร 100 คน จำนวน การใช7 อินเทอรBเน็ต (ล7านคน) จำนวน การใช7 อินเทอรBเน็ต ตGอประชากร 100 คน 2560 63.1 55.7 88.2 - - 33.3 52.9 2561 63.3 56.7 89.6 51.1 80.8 36 56.8 2562 63.6 - - - - 42.4 66.7 2563 63.8 60.5 94.8 53.3 83.6 49.7 77.8 2564 64.0 60.0 93.8 54.8 85.7 53.5 83.6 หมายเหตุ: - ปี2560 ไม่ได้เก็บข้อมูลเรื่องการมีโทรศัพท์มือถือ และปี2562 ไม่ได้น�ำเสนอผลเรื่องโทรศัพท์มือถือ - * เป็นข้อมูลจากการส�ำรวจการมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในครัวเรือน พ.ศ. 2561 (ไตรมาส 1) ที่มา : ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ เมื่อพิจารณาผู้มีงานท�ำอายุ15 ปีขึ้นไป แต่ละกลุ่มอาชีพที่มีการใช้โทรศัพท์มือถือมากที่สุด 3 อันดับ แรก พบว่ากลุ่มอาชีพผู้ประกอบวิชาชีพด้านต่างๆและกลุ่มอาชีพเสมียน ซึ่งทั้งสองกลุ่มมีการใช้โทรศัพท์มือถือ เท ่ากันที่ร้อยละ 100 รองลงมาคือ เจ้าหน้าที่เทคนิคและผู้ช ่วยประกอบวิชาชีพที่เกี่ยวข้องกับด้านต ่าง ๆ ร้อยละ 99.9 และกลุ่มอาชีพที่มีการใช้อินเทอร์เน็ต 3 อันดับแรก คือ อาชีพเสมียน มีการใช้อินเทอร์เน็ตสูงที่สุด ร้อยละ99.8อาชีพผู้ประกอบวิชาชีพด้านต่างๆร้อยละ99.7และเจ้าหน้าที่เทคนิคและผู้ช่วยประกอบวิชาชีพ ที่เกี่ยวข้องกับด้านต่าง ๆ ร้อยละ 99.5 (ดังตารางที่ 7-9)

153 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 7-9 จ�ำนวนและร้อยละผู้มีการท�ำงานอายุ15 ปีขึ้นไปที่ใช้ที่ใช้โทรศัพท์มือถือ และอินเทอร์เน็ต หมายเหตุ : ตอบทุกข้อ ที่มา : ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ เมื่อพิจารณาการมีเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของครัวเรือน พบว่า มีครัวเรือนทั่วราช อาณาจักรประมาณ 22.5 ล้านครัวเรือน มีครอบครัวที่มีคอมพิวเตอร์ร้อยละ 26 มีครัวเรือนที่มีการเชื่อมต่อ อินเทอร์เน็ต ร้อยละ 87.7 และมีครัวเรือนที่มีโทรศัพท์มือถือ ร้อยละ 96.4 โดยกรุงเทพมหานคร มีเทคโนโลยี สารสนเทศและการสื่อสารของครัวเรือนมากที่สุด มีครัวเรือนที่มีคอมพิวเตอร์ร้อยละ 41.2 ครัวเรือนที่มีการ เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต ร้อยละ 94.9 และครัวเรือนที่มีโทรศัพท์มือถือ 98.9 (ดังตารางที่ 7-10) รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 8-9 จำนวนและร)อยละผู)มีการทำงานอายุ 15 ป9ขึ้นไปที่ใช)ที่ใช)โทรศัพทEมือถือ และอินเทอรEเน็ต อาชีพ ผู)มีงานทำอายุ 15 ป4ขึ้นไป การใช)โทรศัพท?มือถือ การใช)อินเทอร?เน็ต เฉลี่ยทั้งป4 เฉลี่ยทั้งป4 ร)อยละ เฉลี่ยทั้งป4 ร)อยละ ผู#จัดการ ข#าราชการระดับอาวุโส และผู#บัญญัติกฎหมาย 1,237.0 1,233.2 99.7 1,221.6 98.8 ผู#ประกอบวิชาชีพด#านตKาง ๆ 2,119.6 2,118.6 100.0 2,114.0 99.7 เจ#าหน#าที่เทคนิคและผู#ชKวยประกอบวิชาชีพ ที่เกี่ยวข#องกับด#านตKาง ๆ 1,719.4 1,717.6 99.9 1,710.4 99.5 เสมียน 1,693.1 1,692.6 100.0 1,689.8 99.8 พนักงานบริการและผู#จำหนKายสินค#า 7,653.3 7,551.3 98.7 7,182.8 93.9 ผู#ปฏิบัติงานที่มีฝWมือในด#านการเกษตรป[าไม# และการประมง 11,440.2 10,868.0 95.0 8,671.8 75.8 ชKางฝWมือและผู#ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข#อง 4,074.2 4,007.0 98.4 3,747.2 92.0 ผู#ปฏิบัติการเครื่องจักรโรงงานและเครื่องจักร และผู#ปฏิบัติงานด#านการประกอบ 3,665.3 3,652.9 99.7 3,582.8 97.7 ผู#ประกอบอาชีพงานขั้นพื้นฐาน 4,141.3 4,015.7 97.0 3,616.8 87.3 คนงานซึ่งมิได#จำแนกไว#ในหนวดอื่น 37.1 37.1 100.0 37.1 100.0 รวม 37,780.5 36,894.00 97.7 33,574.3 88.9 หมายเหตุ : ตอบทุกข#อ ที่มา : สำนักงานสถิติแหKงชาติ

154 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 7-10 จ�ำนวนและร้อยละของครัวเรือนที่มีคอมพิวเตอร์จ�ำแนกตามภาค และเขตการปกครอง ปี2564 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 8-10จำนวนและร*อยละของครัวเรือนที่มีคอมพิวเตอร: จำแนกตามภาค และเขตการปกครอง ป? 2564 ทั่วราชอาณาจักร (Whole kingdom) กรุงเทพมหานคร (Bangkok) ภาคกลาง (Central) ภาคเหนือ (North) ภาคใตM (South) ภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ (Northeast) ครัวเรือนทั้งสิ้น 22,531.5 29,55.0 6,978.3 3,924.7 2,881.7 5,791.7 ครัวเรือนที่มีคอมพิวเตอรd* (รMอยละ) 2563 19.3 41.0 20.3 17.6 14.3 10.5 2564 26.0 41.2 28.9 24.2 22.3 17.7 ครัวเรือนที่มีการเชื่อมตfออินเทอรdเน็ต (รMอยละ) 2563 85.2 95 87.8 79.0 87.1 80.2 2564 87.7 94.9 91.2 81.7 89.8 83.0 ครัวเรือนที่มีโทรศัพทdมือถือ (รMอยละ) 2564 96.4 98.9 97.7 94.5 97.0 94.8 หมายเหตุ: 1 คอมพิวเตอร; คือ คอมพิวเตอร;ตั้งโตAะ (PC/Desktop) คอมพิวเตอร;พกพา (Notebook/Laptop, Netbook) และ คอมพิวเตอร;พกพาขนาดกลาง (Tablet) หน\วย: พันครัวเรือน ที่มา: สำนักงานสถิติแห\งชาติ หมายเหตุ: *คอมพิวเตอร์คือ คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ (PC/Desktop) คอมพิวเตอร์พกพา (Notebook/Laptop, Netbook) และ คอมพิวเตอร์ พกพาขนาดกลาง (Tablet) หน่วย: พันครัวเรือน ที่มา: ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ 7.1.3 ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (E-Government Development Index: EGDI) รายงานการส�ำรวจรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (E-Government Survey) จัดท�ำโดยองค์การ สหประชาชาติ(UN) ซึ่งได้ประเมินความพร้อมของการพัฒนารัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศต่างๆเพื่อให้ เห็นถึงทิศทางการพัฒนา e-Government และสะท้อนถึงความสามารถของภาครัฐในการน�ำเทคโนโลยี สารสนเทศมาประยุกต์ใช้ในการด�ำเนินงานและการเข้าถึงประชาชน ประกอบด้วยดัชนี3 ด้าน ได้แก่ 1) ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์(E-Government Development Index: EGDI) 2) ดัชนีการมีส่วนร่วมทางอิเล็กทรอนิกส์(E-Participation Index: EPI) ซึ่งเป็นการประเมินแนวทาง การใช้เครื่องมือดิจิทัลในการส ่งเสริมการมีส ่วนร ่วมจากภาคประชาชนในการก�ำหนดทิศทางการท�ำงาน ของภาครัฐ 3)ดัชนีการให้บริการภาครัฐออนไลน์ในระดับท้องถิ่น (Local OnlineServiceIndex:LOSI) เป็นการ ประเมินการให้บริการด้านข้อมูล การท�ำธุรกรรม และกลไกการมีส ่วนร ่วมจากคนในท้องที่ ของเมืองหลัก ในแต่ละประเทศทั่วโลกซึ่งริเริ่มจัดท�ำขึ้นเป็นครั้งแรกในปี2018 โดยในปีนี้องค์การสหประชาชาติขยายกลุ่ม การส�ำรวจจาก 40 เป็น 100 เมือง จากรายงาน E-Government Survey 2020 ได้เผยแพร่ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ ปี2563 ซึ่งได้ ประเมินความพร้อมของการพัฒนารัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของ 193 ประเทศทั่วโลก พบว่า ประเทศไทยอยู่ใน อันดับที่ 57 โดยด้านที่มีคะแนนเพิ่มขึ้นจากปีก่อน ได้แก่ การให้บริการออนไลน์และ โครงสร้างพื้นฐาน โทรคมนาคม ส่วนทุนมนุษย์มีคะแนนปรับลดลง ส�ำหรับดัชนีการมีส่วนร่วมทางอิเล็กทรอนิกส์อยู่ในอันดับที่ 51และดัชนีการให้บริการภาครัฐออนไลน์ในระดับท้องถิ่น ซึ่งกรุงเทพมหานครอันดับลดลงอยู่ในอันดับที่ 39 (จากอันดับที่ 34) (ดังตารางที่ 7-11)

155 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม เมื่อพิจารณาประเทศในกลุ่มอาเซียน พบว่า ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ยังคงเป็นสิงคโปร์อยู่ในอันดับ 1 ของอาเซียน ถึงแม้อันดับจะลดลงมาอยู่ในอันดับที่ 11 (จากอันดับที่ 7) ส่วนอันดับ 2 ยังคงเป็นมาเลเซียซึ่ง ปรับอันดับดีขึ้นมาอยู่ในอันดับที่ 47 (จากอันดับที่ 48) และอันดับ 3 เป็นประเทศไทยที่ปรับอันดับดีขึ้นอยู่ใน อันดับที่57 (จากอันดับที่73) แซงหน้าบรูไน ซึ่งปรับอันดับลดลงอยู่ในอันดับที่60 (จากอันดับที่59) ส�ำหรับ ดัชนีการมีส่วนร่วมทางอิเล็กทรอนิกส์ยังคงเป็นประเทศสิงคโปร์อยู่ในอันดับ 1ของอาเซียนซึ่งปรับอันดับดีขึ้น มาอยู่ในอันดับที่ 6 (จากอันดับที่ 13) ส่วนอันดับ 2 เป็นประเทศมาเลเซียซึ่งแซงหน้าฟิลิปปินส์ขึ้นมาอยู่ใน อันดับที่ 29 (จากอันดับที่ 32) และอันดับ 3 เป็นประเทศไทยที่ปรับอันดับดีขึ้นอยู่ในอันดับที่ 51(จากอันดับ ที่ 82) แซงหน้าฟิลิปปินส์ (อันดับลดลงอยู่ในอันดับที่ 57 จากอันดับที่ 19) และเวียดนาม (อันดับดีขึ้นอยู่ใน อันดับที่ 70 จากอันดับที่ 72) (ดังตารางที่ 7-12) ตารางที่ 7-11ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์และดัชนีการมีส่วนร่วมทางอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย ปี2555-2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 8-10 ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส2 และดัชนีการมีส7วนร7วมทางอิเล็กทรอนิกส2ของประเทศไทย ป? 2555-2563 ประเทศ (Country) 2555 (2012) 2557 (2014) 2559 (2016) 2561 (2018) 2563 (2020) จำนวนประเทศ (Number of countries) 192 193 193 193 193 ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกสTของประเทศไทย (EDGI: E-Government Development Index, (Score 0-1)) 0.51 0.46 0.55 0.65 0.76 1) การให)บริการออนไลน0 (Online Service Index) 0.51 0.44 0.55 0.64 0.79 2) โครงสร)างพื้นฐานโทรคมนาคม (Telecommunication Infrastructure Index) 0.24 0.28 0.41 0.53 0.70 3) ทุนมนุษย0 (Human Capital Index) 0.8 0.66 0.69 0.79 0.78 ดัชนีการมีสhวนรhวมทางอิเล็กทรอนิกสTของประชาชน (E-Participation Index: EPI, (Score 0-1)) 0.32 0.55 0.59 0.65 0.77 1) E-Information - 85.19% 73.50% 86.67% 85.19% 2) E-Consultation - 27.27% 57.90% 65.22% 76.19% 3) E-Decision Making - 0% 0% 45.45% 45.45% ที่มา (Source) : United Nations (2020) ที่มา (Source) : United Nations (2020)

156 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัยและนวัตกรรม ตารางที่ 7-12 ผลการจัดอันดับ E-Government Development Index, E-Participation Index และ Local Online Service Index ของประเทศในกลุ่มอาเซียน ปี2563 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร0 วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ป< 2564 | 36 ตารางที่ 7-12 ผลการจัดอันดับ E-Government Development Index, E-Participation Index และ Local Online Service Index ของประเทศในกลุOมอาเซียน ปT 2563 ประเทศ (Country) ดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกสF (E-Government Development Index: EDGI) ดัชนีการมีสTวนรTวมทางอิเล็กทรอนิกสF ของประชาชน (E-Participation Index: EPI) สิงคโปร] (Singapore) 11 6 มาเลเซีย (Malaysia) 47 29 ไทย (Thailand) 57 51 บรูไน (Brunei) 60 100 ฟnลิปปnนส] (Philippines) 77 57 เวียดนาม (Vietnam) 86 70 อินโดนีเซีย (Indonesia) 88 57 กัมพูชา (Cambodia) 124 129 เมียนมา (Myanmar) 146 168 ลาว (Laos) 167 175 เมียนมา (Myanmar) 146 168 ที่มา (Source) : United Nations (2020) ที่มา (Source) : United Nations (2020) 7.2 บทสรุป แนวโน้มการใช้ICTในภาพรวมของโลกมีจ�ำนวนผู้ใช้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่และการใช้อินเทอร์เน็ต แบบเคลื่อนที่มากที่สุดและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องส่งผลให้ผู้ใช้บริการโทรศัพท์พื้นฐานถูกแทนที่ด้วย โทรศัพท์เคลื่อนที่ ซึ่งจะเห็นได้จากจ�ำนวนผู้ใช้บริการโทรศัพท์พื้นฐานที่ลดลงอย่างต่อเนื่องเช่นกัน โดยพบว่า ทั้งในประเทศที่พัฒนาแล้ว ประเทศก�ำลังพัฒนา รวมทั้งประเทศไทย จ�ำนวนผู้ใช้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่มี มากกว ่าจ�ำนวนผู้ใช้บริการโทรศัพท์พื้นฐาน เนื่องจากแนวโน้มอัตราค ่าบริการโครงข ่ายไร้สายลดต�่ำลง และโทรศัพท์เคลื่อนที่มีราคาถูกลงมากรวมถึงผู้บริโภคมีความต้องการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตผ่านทางโทรศัพท์ มือถือมากขึ้น เนื่องจากอาจมีข้อจ�ำกัดในการเชื่อมต่อแบบมีสายเพื่อเข้าไปในพื้นที่ โดยเฉพาะในถิ่นทุรกันดาร หรือบริเวณที่ผู้ให้บริการวงจรสื่อสารแบบบรอดแบนด์ยังไม่มีเครือข่าย การเข้าถึงและการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของประเทศไทย ในส่วนประชาชน การมี โทรศัพท์มือถือและการใช้อินเทอร์เน็ตเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในทุกภูมิภาค มีเพียงการใช้โทรศัพท์มือถือมีจ�ำนวน ลดลงจากปีก่อน (ปี2563) โดยในปี2564 จากการส�ำรวจข้อมูลประชากรอายุ6 ปีขึ้นไปประมาณ 64ล้านคน ในจ�ำนวนนี้มีผู้ที่มีโทรศัพท์มือถือ 54.8 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 85.7 (เพิ่มขึ้นจากปีก ่อนร้อยละ 2.81) จ�ำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ต 53.5 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 83.6 (เพิ่มขึ้นจากปีก่อนร้อยละ 7.65) และจ�ำนวนผู้ที่ ใช้โทรศัพท์มือถือ 60 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 93.8 (ลดลงจากปีก่อนร้อยละ 1.05) ในส่วนของครัวเรือน ที่เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ในปี2563 มีครัวเรือนประมาณ 22.5 ล้านครัวเรือน ในจ�ำนวนนี้ มีครัวเรือนที่มีโทรศัพท์มือถือ ร้อยละ 96.4 ครัวเรือนที่มีคอมพิวเตอร์ ร้อยละ 26.0 และครัวเรือนที่มี การเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต 87.7

157 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) บรรณานุกรม

158 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) บรรณานุกรม บรรณานุกรม ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.).2558. รายงานฉบับสมบูรณ์ เรื่อง แนวทางการจัดท�ำฐานข้อมูลและดัชนี ชี้วัดสถานภาพการวิจัยและพัฒนาของประเทศไทย (A guideline for R&D databases and indicators for Thailand), ศูนย์บริการวิชาการจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.).2565. รายงานการส�ำรวจค่าใช้จ่ายและบุคลากรทางการวิจัยและพัฒนา ของประเทศไทย ประจ�ำปี 2564. ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.). 2565. รายงานผลการส�ำรวจการวิจัยและพัฒนาและกิจกรรมนวัตกรรม ในภาคอุตสาหกรรมของประเทศไทย ประจ�ำปี 2564. ส�ำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.).2564.แผนด้านวิทยาศาสตร์วิจัย และนวัตกรรม 2565 พ.ศ. 2563-2565 ฉบับปรับปรุงส�ำหรับปีงบประมาณ 2565. ส�ำนักงานคณะกรรมการส ่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.). 2564. รายงานประจ�ำปี ปีงบประมาณ 2564 (1ตุลาคม 2563-30 กันยายน 2564), ส�ำนักงานคณะกรรมการส่งเสริม วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม(สกสว.). ส�ำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.). 2563. การยื่นค�ำของบประมาณ ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ปีงบประมาณ พ.ศ.2565. ส�ำนักงานสถิติแห ่งชาติ. สรุปผลที่ส�ำคัญการส�ำรวจการมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ในครัวเรือน พ.ศ.2564 ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ. ส�ำรวจการมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในครัวเรือน พ.ศ.2564. (ไตรมาส4) ส�ำนักงานปลัดกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม. สถิติอุดมศึกษา https://info.mhesi.go.th/. International Institutefor Management Development. various years. World Competitiveness Yearbook 2022. International Institutefor Management Development.2022 ©IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 1995 – 2022. International Telecommunication Union. 2022. ICT Statistics Database (online). https://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Pages/publications/wtid.aspx,September, 2022.

159 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) บรรณานุกรม OECD. 1995. Canberra Manual: Manual on the Measurement of Human Resource Devoted to S&T. OECD. 2005. OSLO Manual: Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data. 3rd ed. Eurostat. ThomsonReuters Web ofKnowledge.2021. Web of Science®, Science CitationIndex Expanded (SCI-EXPANDED) ,Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI). UNESCO. 1997. ISCED Manual: International Standard Classification of Education. UNITED NATIONS. 2020. E-GOVERNMENT SURVEY 2020. New York: United Nations. UNITED NATIONS INDUSTRIAL DEVELOPMENT ORGANIZATION. 2021. Competitive Industrial Performance Report 2020. UNITED NATIONS. 2008. International Standard Industrial Classification of All Economic Activities Revision 4. World Intellectual Property Organization. various years. The Global Innovation Index 2021. World IntellectualProperty Organization. World Intellectual Property Indicators 2017-2021. World Intellectual Property Organization.2021.WIPO Statistics Database (online). https://www3.wipo.int/ipstats/pmhindex.htm?tab=pct.

160 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) สรุปปีล่าสุดของข้อมูลในดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม สรุปป%ล'าสุดของข-อมูลในดัชนีวิทยาศาสตร;วิจัยและนวัตกรรม ของประเทศไทย ป% 2564 รายการข&อมูล ป-ล.าสุดที่มีข&อมูล บทที่1 ความสามารถในการแข.งขันด&านวิทยาศาสตรB วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ • The world Competitiveness Yearbook โดย Internaional insitute for Management Development (IMD) 2565 • Global Innovation Index : GII 2565 บทที่2 งบประมาณด&านวิทยาศาสตรB วิจัยและนวัตกรรม • งบประมาณดOานวิทยาศาสตรWวิจัยและนวัตกรรม 2565 บทที่3 ค.าใช&จ.ายด&านการวิจัยและพัฒนา • ภาพรวมการลงทุนดOานการวิจัยและพัฒนาของโลก 2563 • ภาพรวมการลงทุนดOานการวิจัยและพัฒนาของภูมิภาคเอเชียแปซิฟkก 2563 • ภาพรวมบุคลากรดOานการวิจัยและพัฒนาของภูมิภาคเอเชียแปซิฟkก 2563 • การลงทุนดOานการวิจัยและพัฒนาของประเทศไทย 2563 บทที่4 บุคลากรด&านวิทยาศาสตรBวิจัยและนวัตกรรม • ภาพรวมบุคลากรดOานการวิจัยและพัฒนาของโลก 2563 • ภาพรวมบุคลากรดOานการวิจัยและพัฒนาของภูมิภาคเอเชียแปซิฟkก 2563 • จำนวนผูOสมัครเขOารับการศึกษา 2564 • จำนวนผูOสำเร็จการศึกษา 2563 • กำลังแรงงานดOานวิทยาศาสตรWและเทคโนโลยี 2564 บทที่5 สิทธิบัตร • การยื่นคำขอและจดสิทธิบัตรในภาพรวมของโลก 2563 • จำนวนการยื่นคำขอรับสิทธิบัตรผwานระบบ Patent Cooperation Treaty (PCT1) ของประเทศตwาง ๆ 2563 • สิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตรในประเทศไทย 2564 บทที่6 ผลงานตีพิมพBทางวิชาการด&านวิทยาศาสตรBวิจัยและนวัตกรรม • ผลงานตีพิมพWทางวิชาการในวารสารวิชาการภายในประเทศ 2564 • ผลงานตีพิมพWทางวิชาการในวารสารวิชาการตwางประเทศ 2564 บทที่7 โครงสร&างพื้นฐานด&านการวิจัยและนวัตกรรม • ดัชนีดOาน ICT ในภาพรวมของโลก 2563 • ดัชนีดOานเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของประเทศไทย 2564 สรุปปีล่าสุดของข้อมูลในดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ของประเทศไทย ปี 2565

161 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) สรุปปีล่าสุดของข้อมูลในดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

162 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก I ภาคผนวก I สรุปดัชนีด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย 160 ภาคผนวก I สรุปดัชนีด2านวิทยาศาสตร8วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย รายการ (Item) ป- (Year) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) 2564 (2021) 2565 (2022) 1.ความสามารถในการแขEงขัน Competitiveness ranking 1.1 ความสามารถในการแขEงขันโดยรวมโดย IMD1 Overall competitiveness ranking by IMD 27 30 25 29 28 33 . จำนวนประเทศทั้งหมด Number of countries 63 63 63 63 64 63 . สมรรถนะทางเศรษฐกิจ Economic performance 10 10 8 14 21 34 . ประสิทธิภาพของภาครัฐ Government efficiency 20 22 20 23 20 31 . ประสิทธิภาพของภาคธุรกิจ Business efficiency 25 25 27 23 21 30 . โครงสร_างพื้นฐาน Infrastructure 49 48 45 44 43 44 . โครงสร_างพื้นฐานทางเทคโนโลยี Technological infrastructure 36 36 38 34 37 34 . โครงสร_างพื้นฐานทางวิทยาศาสตรk Scientific infrastructure 48 42 38 39 38 38 1.2 ความสามารถในการแขEงขันโดยรวมโดย Cornell University, Institute Européen d’Administration des Affaires (INSEAD) และ World Intellectual Property Organization (WIPO)2 จำนวนประเทศ (Number of countries) 127 126 129 131 132 132 อันดับความสามารถด_านนวัตกรรมในภาพรวม 51 44 43 44 43 43 • ดัชนีทรัพยากรดnานนวัตกรรม (Innovation input sub-index) 65 52 47 48 47 48 1) สถาบัน (Institutions) 75 65 57 65 64 78 2) ทุนมนุษยkและการวิจัย (Human capital and research) 72 57 52 67 63 71 3) โครงสร_างพื้นฐาน (Infrastructure) 71 72 77 67 61 54 4) ศักยภาพทางการตลาด (Market sophistication) 42 28 32 22 27 27 5) ศักยภาพทางธุรกิจ (Business sophistication) 68 62 60 36 36 43 • ดัชนีผลผลิตดnานนวัตกรรม (Innovation output sub-index) 43 45 43 44 46 44 6) ผลผลิตจากการพัฒนาความรู_และเทคโนโลยี (Knowledge and technology outputs) 40 40 38 44 40 43 7) ผลผลิตจากความคิดสร_างสรรคk (Creative outputs) 53 50 54 52 55 49 162

163 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก I 161 รายการ (Item) ป- (Year) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) 2564 (2021) 2565 (2022) 2.งบประมาณดnานวิทยาศาสตรw เทคโนโลยี และนวัตกรรม3 - งบประมาณจัดสรรด_าน ววน. (ล_านบาท) - - - 12,554.57 19,916.63 14,176.05 -แพลตฟอรkม 1การพัฒนากำลังคนและสถาบันความรู_ (ล_านบาท) - - - 2,969.95 5,620.53 3,581.57 -แพลตฟอรkม 2 การวิจัยและสร_างนวัตกรรมเพื่อ ตอบโจทยkท_าทายของสังคม (ล_านบาท) - - - 2,237.70 3,171.47 3,050.55 -แพลตฟอรkม 3 การวิจัยและสร_างนวัตกรรมเพื่อ เพิ่มขีดความสามารถการแขÅงขัน (ล_านบาท) - - - 5,911.16 5,678.52 4,452.60 -แพลตฟอรkม 4 การวิจัยและสร_างนวัตกรรม เพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่ และลดความเหลื่อมล้ำ (ล_านบาท) - - - 1,083.89 1,756.48 1,371.28 - โปรแกรม 16 การปฏิรูประบบการอุดมศึกษา วิทยาศาสตรk วิจัย และนวัตกรรม (ล_านบาท) - - - 351.86 2,225.92 1,082.63 - โปรแกรม 17 การแก_ปÖญหาวิกฤตของประเทศ (ล_านบาท) - - - - 1,463.70 637.42 3.คEาใชnจEายดnานการวิจัยและพัฒนา6 (R&D expenditure) . คÅาใช_จÅายด_านการวิจัยและพัฒนารวมทั้งประเทศ (ล_านบาท) Gross Domestic Expenditure on R&D (GERD) (million baht) 155,143 182,357 193,072 208,010 . ภาครัฐ (ล_านบาท) Government Intramural Expenditure on R&D (GOVERD) (million baht) 6,509 8,758 9,124 18,364 . ภาคอุดมศึกษา (ล_านบาท) Higher education Expenditure on R&D (million baht) 21,485 280,44 30,664 37,127 . ภาครัฐวิสาหกิจ (ล_านบาท) Public Enterprise Expenditure on R&D (million baht) 1,931 1,877 1,732 1,833 . ภาคเอกชน (ล_านบาท) Business Enterprise Expenditure on R&D (BERD) (million baht) 123,942 143,016 150,703 141,706 . ภาคเอกชนไมÅค_ากำไร (ล_านบาท) Private Non-Profit Expenditure on R&D (PNP) (million baht) 1,108 622 849 730 . คÅาใช_จÅายด_านการวิจัยและพัฒนา (ร_อยละตÅอ GDP) Gross Domestic expenditure on R&D (as a percentage of GDP) 1 1.11 1.14 1.33

164 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก I 162 รายการ (Item) ป- (Year) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) 2564 (2021) 2565 (2022) 4.บุคลากรดnานวิทยาศาสตรw วิจัยและนวัตกรรม 4.1 บุคลากรดnานการวิจัยและพัฒนา4 • บุคลากรดnานการวิจัยและพัฒนาเทียบเป~นการทำงานเต็มเวลา (คน-ป-) R&D personnel . บุคลากรด_านการวิจัยและพัฒนาเทียบเปêนการ ทำงานเต็มเวลา (คน-ปí) Total R&D personnel (person-year) 138,644 159,507 166,788 168,419 . ภาครัฐ (คน - ปí) Total government R&D personnel (FTE) (person-year) 16,404 14,951 14,165 14,434 . ภาคอุดมศึกษา (คน -ปí) Total higher eduction R&D personnel (FTE) (person-year) 32,239 34,568 35,013 32,675 . ภาครัฐวิสาหกิจ (คน - ปí) Total Public enterprise R&D personnel (FTE) (person-year) 2,359 1,939 1,484 1,398 . ภาคเอกชน (คน - ปí) Total business enterprise R&D personnel (FTE) (person-year) 86,343 106,866 115,543 119,264 . ภาคเอกชนไมÅค_ากำไร (คน - ปí) Total private non-profit R&D personnel (FTE) (person-year) 1,299 1,183 583 648 . นักวิจัยเทียบเปêนการทำงานเต็มเวลา (คน - ปí) Total researcher (FTE) (person-year) 93,457 122,061 124,640 144,480 . บุคลากรด_านการวิจัยและพัฒนาเทียบเปêนการ ทำงานเต็มเวลาตÅอประชากร 10,000 คน R&D personnel (FTE) per capita (10,000 people) 21 24 25 25 . นักวิจัยเทียบเปêนการทำงานเต็มเวลาตÅอประชากร 10,000 คน Researcher (FTE) per capita (10,000 people) 14 18 19 22 4.2 ผูnเขnาศึกษาและผูnสำเร็จการศึกษา5 • ระดับต่ำกวEาปริญญาตรีรวมทั้งประเทศ Lower than Bachelor's degree . ผู_เข_าศึกษาใหมÅทั้งหมด (คน) Number of total new enrollments (persons) 287,025 422,762 595,542 613,653 407,851 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 174,616 225,500 222,668 234,667 232,316 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 112,409 197,262 372,874 378,986 175,535

165 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก I 163 รายการ (Item) ป- (Year) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) 2564 (2021) 2565 (2022) . ผู_สำเร็จการศึกษาทั้งหมด (คน) Number of total graduates (persons) 253,911 265,114 269,713 295,529 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 123,321 113,563 136,175 149,259 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 130,590 151,551 133,538 146,270 • ระดับปริญญาตรีรวมทั้งประเทศ Bachelor's degree . นักศึกษาเข_าใหมÅทั้งหมด (คน) Number of total new enrollments (persons) 413,942 401,259 386,857 374,974 378,401 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 132,381 122,284 120,691 128,029 141,427 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 281,561 278,975 266,166 246,945 236,974 . ผู_สำเร็จการศึกษาทั้งหมด (คน) Number of total graduates (persons) 307,836 326,461 279,549 324,225 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 100,933 108,859 95,917 110,927 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 206,903 217,602 183,632 213,298 • ระดับปริญญาโทรวมทั้งประเทศ (คน) Master's degree . นักศีกษาเข_าใหมÅทั้งหมด (คน) Number of total new enrollments (persons) 26,263 28,226 26,225 28,426 30,490 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 7,767 7,868 7,110 8,485 8,364 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 18,496 20,358 19,115 19,941 22,126 . ผู_สำเร็จการศึกษาทั้งหมด (คน) Number of total graduates (persons) 31,329 28,046 19,947 24,158 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 7,279 8,116 5,826 7,001 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 24,050 19,930 14,121 17,157 • ระดับปริญญาเอกรวมทั้งประเทศ (คน) Doctoral degree . นักศีกษาเข_าใหมÅทั้งหมด (คน) Number of total new enrollments (persons) 3,056 4,181 4,662 5,508 5,641 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 1,367 1,678 1,718 1,874 1,719 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 1,689 2,503 2,944 3,634 3,922

166 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก I 164 รายการ (Item) ป- (Year) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) 2564 (2021) 2565 (2022) . ผู_สำเร็จการศึกษาทั้งหมด (คน) Number of total graduates (persons) 3,905 4,278 3,249 4,065 . สาขาวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) Science and technology (persons) 1,478 1,812 1,343 1,653 . สาขาสังคมศาสตรk (คน) Social science (persons) 2,427 2,466 1,906 2,412 4.3 กำลังแรงงานดnานวิทยาศาสตรwและเทคโนโลยี6 - กำลังแรงงานด_านวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี(คน) 4,092,734 4,091,397 4,115,457 4,487,099 4,639,782 - ผู_ทำงานด_านวิทยาศาสตรkและเทคโนโลยี (คน) 2,417,581 2,460,634 2,460,547 2,652,822 2,774,045 - ผู_สำเร็จการศึกษาด_านวิทยาศาสตรk และเทคโนโลยี แตÅทำงานด_านอื่น (คน) 1,594,447 1,559,418 1,590,181 1,725,740 1,749,835 - ผู_สำเร็จการศึกษาด_านวิทยาศาสตรk และเทคโนโลยีแตÅวÅางงาน (คน) 80,706 71,345 64,729 108,537 115,902 5.สิทธิบัตร • การยื่นขอและจดสิทธิบัตร7 Patent applications and granted patents . จำนวนการยื่นขอสิทธิบัตรในประเทศไทย (รายการ) Number of patent application in Thailand (items) 12,987 13,618 13,426 13,314 13,835 . สิทธิบัตรการประดิษฐk (รายการ) Patents for invention application (items) 7,865 8,149 8,184 7,527 8,242 . สิทธิบัตรการออกแบบ (รายการ) Patents for design applications (items) 5,122 5,469 5,242 5,787 5,593 . จำนวนการยื่นขอสิทธิบัตรโดยคนไทย (รายการ) Number of patent applications by Thais (items) 4,677 4,949 4,530 5,194 5,006 . สิทธิบัตรการประดิษฐk (รายการ) Patents for invention application (items) 979 905 859 878 870 . สิทธิบัตรการออกแบบ (รายการ) Patents for design applications (items) 3,698 4,044 3,671 4,316 4,136 . จำนวนการจดสิทธิบัตรในประเทศไทย (รายการ) Number of patent granted in Thailand (items) 6,641 7,445 6,652 6,863 5,696 . สิทธิบัตรการประดิษฐk (รายการ) Patents for invention application (items) 3,080 3,818 3,122 3,525 2,995 . สิทธิบัตรการออกแบบ (รายการ) Patents for design applications (items) 3,561 3,627 3,530 3,338 2,701 . จำนวนการจดสิทธิบัตรโดยคนไทย (รายการ) Number of patent granted to Thais (items) 2,180 2,378 2,418 2,427 1,781

167 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก I 165 รายการ (Item) ป- (Year) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) 2564 (2021) 2565 (2022) . สิทธิบัตรการประดิษฐk (รายการ) Patents for invention application (items) 88 128 172 202 182 . สิทธิบัตรการออกแบบ (รายการ) Patents for design applications (items) 2,092 2,250 2,246 2,225 1,599 • การยื่นขอและจดอนุสิทธิบัตร Petty patent applications and granted patents . จำนวนการยื่นขออนุสิทธิบัตรในประเทศไทย (รายการ) Number of petty patent applications in Thailand (items) 2,517 2,967 3,262 3,455 3,764 . จำนวนการยื่นขออนุสิทธิบัตรโดยคนไทย (รายการ) Number of petty patent applications by Thais (items) 2,335 2,830 3,126 3,317 3,616 . จำนวนการจดอนุสิทธิบัตรในประเทศไทย (รายการ) Number of petty patent granted in Thailand (items) 1,155 1,372 1,010 1,340 1,870 . จำนวนการจดอนุสิทธิบัตรโดยคนไทย (รายการ) Number of petty patent granted in Thais (items) 1,038 1,248 919 1,243 1,778 6.ผลงานตีพิมพwทางวิชาการดnานวิทยาศาสตรw วิจัยและนวัตกรรม 6.1 ผลงานตีพิมพwทางวิชาการในวารสารวิชาการภายในประเทศ8 . จำนวนบทความตีพิมพkด_านวิทยาศาสตรkและ เทคโนโลยี (บทความ) 9,668 9,908 7,905 9,725 10,859 . จำนวนบทความตีพิมพkด_านสังคมศาสตรkและ มนุษยศาสตรk(บทความ) - 13,463 11,276 12,900 17,049 6.2 ผลงานตีพิมพwทางวิชาการในวารสารวิชาการของตEางประเทศ9 จากฐาน Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED), Social Science Citation Index (SSCI) ,Arts & Humanities Citation Index (AHCI) . จำนวนผลงานตีพิมพkด_านวิทยาศาสตรk และเทคโนโลยี(บทความ) 8,101 8,524 9,779 11,395 13,673 . จำนวนผลงานตีพิมพkด_านสังคมศาสตรk ศิลปศาสตรk และมนุษยศาสตรk(บทความ) 771 854 1,076 1,234 1,552 7.โครงสรnางพื้นฐานดnานการวิจัยและนวัตกรรม เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของประเทศไทย10 • โทรศัพทwพื้นฐาน (Fixed users) . จำนวนเลขหมายโทรศัพทkพื้นฐานที่เปîดใช_ :ล_านเลขหมาย (Fixed line subscriptions per 100 inhabitants) 5.2 6.1 5.4 5.0 4.6 . จำนวนเลขหมายโทรศัพทkพื้นฐานที่เปîดใช_ ตÅอประชากร 100 คน (Fixed line subscriptions per 100 inhabitants) 7.6 8.9 8.0 7.3 6.8

168 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก I 166 รายการ (Item) ป- (Year) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) 2564 (2021) 2565 (2022) • ผูnใชnโทรศัพทwเคลื่อนที่ (Mobile users) . จำนวนผู_ใช_โทรศัพทkเคลื่อนที่ (ล_านคน) Number of mobile users (million persons) 55.6 56.7 - 60.5 60.0 . จำนวนผู_ใช_โทรศัพทkเคลื่อนที่ (ตÅอประชากร 100 คน) Number of mobile users (per 100 people) 88.2 89.5 - 94.8 93.8 • ผูnใชnอินเทอรwเน็ต (Internet users) . จำนวนผู_ใช_อินเทอรkเน็ต (ล_านคน) Number of internet users (million persons) 33.4 36.0 42.4 49.7 53.5 . จำนวนผู_ใช_อินเทอรkเน็ต (ตÅอประชากร 100 คน) Number of internet users (per 100 people) 52.9 56.8 66.7 77.8 83.6 ที่มา (Sources) : 1. International Institute for Management Development (IMD) 2. Cornell University, Institut Européen d’Administration des Affaires (INSEAD) และ World Intellectual Property Organization (WIPO) 3. ส�ำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) 4. ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.) และส�ำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) 5. ส�ำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม, ส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา 6. ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ 7. กรมทรัพย์สินทางปัญญา 8. ศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย (Thai-Journal Citation Index Centre: TCI) 9. Web of Science, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED), Social Science Citation Index (SSCI), Arts & Humanities Citation Index (AHCI) 10.ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติและส�ำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียงกิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.)

169 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ภาคผนวก II ข้อมูลสถิติด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย เปรียบเทียบกับต่างประเทศ 1. ค่าใช้จ่ายด้านการวิจัยและพัฒนา (Total expenditure on R&D) หน่วย : ล้านเหรียญสหรัฐ (unit : US$ millions) ภาคผนวก II ข"อมูลสถิติด"านวิทยาศาสตร3วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทยเปรียบเทียบกับต@างประเทศ 1. ค@าใช"จ@ายด"านการวิจัยและพัฒนา (Total expenditure on R&D) หน#วย : ล)านเหรียญสหรัฐ (unit : US$ millions) ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) อาร$เจนตินา (Argentina) 2,956 3,581 2,594 2,070 - ออสเตรเลีย (Australia) - 25,340 - 24,749 - ออสเตรีย (Austria) 12,336 12,754 14,067 13,928 13,870 บาห$เรน (Bahrain) - - - - - เบลเยียม (Belgium) 12,013 13,407 15,539 16,915 18,146 บอตสวานา (Botswana) - - - - - บราซิล (Brazil) 22,687 2,256 21,879 - - บัลแกเรีย (Bulgaria) 415 438 500 574 596 แคนาดา (Canada) 26,415 27,530 28,912 27,719 27,913 ชิลี (Chile) 925 986 1,091 953 - จีน (China) 235,937 260,494 297,431 320,532 353,484 โคลอมเบีย (Colombia) 836 816 1,044 1,040 782 โครเอเชีย (Croatia) 434 477 593 673 714 ไซปรัส (Cyprus) 109 125 157 184 202 สาธารณรัฐเช็ก (Czech Republic) 3,278 3,867 4,729 4,867 4,885 เดนมาร$ก (Denmark) 9,684 10,048 10,584 10,038 10,546 เอสโตเนีย (Estonia) 299 344 432 507 549 ฟkนแลนด$ (Finland) 6,560 6,974 7,603 7,517 7,918 ฝรั่งเศส (France) 54,959 57,184 61,308 59,811 61,942 เยอรมนี (Germany) 102,027 112,464 123,609 123,171 120,941 กรีซ (Greece) 1,942 2,303 2,574 2,617 2,825 ฮsองกง (Hong Kong) 2,540 2,731 3,123 3,361 3,423 ฮังการี (Hungary) 1,517 1,885 2,421 2,416 2,505

170 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) ไอซ$แลนด$ (Iceland) 439 515 525 578 537 อินเดีย (India) 15,343 17,479 18,109 - - อินโดนีเซีย (Indonesia) 2,286 2,418 2,359 - - ไอร$แลนด$ (Ireland) 3,515 4,152 4,502 4,893 5,248 อิสราเอล (Israel) 14,391 16,544 17,922 20,453 22,128 อิตาลี (Italy) 25,649 26,879 29,798 29,397 28,971 ญี่ปุyน (Japan) 155,447 156,128 162,276 164,709 165,043 จอร$แดน (Jordan) 277 - - - - คาซัคสถาน (Kazakhstan) 195 211 210 215 216 เกาหลีใต} (South Korea) 59,793 69,663 77,924 76,412 78,857 ลัตเวีย (Latvia) 122 156 220 219 238 ลิทัวเนีย (Lithuania) 363 428 503 544 653 ลักเซมเบิร$ก (Luxembourg) 788 814 832 826 828 มาเลเซีย (Malaysia) 4,263 4,112 3,732 3,636 3,583 เม็กซิโก (Mexico) 4,182 3,805 3,754 3,603 3,232 มองโกเลีย (Mongolia) 21 15 13 - - เนเธอร$แลนด$ (Netherlands) 16,864 18,166 19,550 19,882 20,966 นิวซีแลนด$ (New Zealand) - 2,767 - 2,997 - นอร$เวย$ (Norway) 7,541 8,363 8,949 8,731 8,251 เปรู (Peru) 230 255 - - - ฟkลิปปkนส$ (Philippines) - 515 1,118 - - โปแลนด$ (Poland) 4,551 5,445 7,101 7,888 8,305 โปรตุเกส (Portugal) 2,644 2,920 3,270 3,349 3,696 กาตาร$ (Qatar) - - 974 - - โรมาเนีย (Romania) 905 1,065 1,210 1,195 1,170 รัสเซีย (Russia) 14,075 17,468 16,408 17,529 - ซาอุดีอาระเบีย (Saudi Arabia) - - - - 3,657

171 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) สิงคโปร$ (Singapore) 6,616 6,562 6,820 7,079 - สาธารณรัฐสโลวัก (Slovak Republic) 709 846 887 869 958 สโลเวเนีย (Slovenia) 899 906 1,054 1,109 1,151 แอฟริกาใต} (South Africa) 2,427 2,906 - - - สเปน (Spain) 14,678 15,887 17,651 17,432 18,010 สวีเดน (Sweden) 16,745 18,193 18,447 18,086 19,090 สวิตเซอร$แลนด$ (Switzerland) - 22,394 - 23,029 - ไต}หวัน (Taiwan) 16,760 18,872 20,422 21,357 24,297 ไทย (Thailand) 3,217 4,571 5,644 6,219 6,647 ตุรกี (Turkey) 8,159 8,184 7,981 8,099 7,841 สหรัฐอาหรับเอมิเรตส$ (UAE) 3,441 - 5,397 5,478 5,201 ยูเครน (Ukraine) 451 503 617 - - สหราชอาณาจักร (United Kingdom) 44,731 44,800 49,460 49,168 - สหรัฐอเมริกา (USA) 522,652 556,343 618,525 678,596 720,872 เวเนซุเอลา (Venezuela) 287 - - - - ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022 ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022

172 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II 2. ค%าใช)จ%ายด)านการวิจัยและพัฒนาคิดเป:นสัดส%วนต%อผลิตภัณฑBมวลรวมในประเทศ (Total expenditure on R&D as a percentage of GDP) หน#วย : ร)อยละ (unit : %) ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) อาร$เจนตินา (Argentina) 0.53 0.56 0.49 0.46 - ออสเตรเลีย (Australia) - 1.83 - 1.79 - ออสเตรีย (Austria) 3.12 3.06 3.09 3.13 3.20 บาห$เรน (Bahrain) - - - - - เบลเยียม (Belgium) 2.52 2.67 2.86 3.16 3.48 บอตสวานา (Botswana) - - - - - บราซิล (Brazil) 1.26 1.09 1.14 - - บัลแกเรีย (Bulgaria) 0.77 0.74 0.75 0.83 0.85 แคนาดา (Canada) 1.69 1.65 1.68 1.57 1.62 ชิลี (Chile) 0.37 0.36 0.37 0.34 - จีน (China) 2.10 2.12 2.14 2.24 2.41 โคลอมเบีย (Colombia) 0.27 0.26 0.31 0.32 0.29 โครเอเชีย (Croatia) 0.83 0.85 0.95 1.08 1.25 ไซปรัส (Cyprus) 0.52 0.54 0.62 0.71 0.82 สาธารณรัฐเช็ก (Czech Republic) 1.67 1.77 1.90 1.93 1.99 เดนมาร$ก (Denmark) 3.09 2.93 2.97 2.89 2.96 เอสโตเนีย (Estonia) 1.23 1.28 1.42 1.63 1.79 ฟkนแลนด$ (Finland) 2.72 2.73 2.76 2.80 2.91 ฝรั่งเศส (France) 2.22 2.20 2.20 2.19 2.35 เยอรมนี (Germany) 2.94 3.05 3.11 3.17 3.14 กรีซ (Greece) 0.99 1.13 1.21 1.27 1.50 ฮsองกง (Hong Kong) 0.79 0.80 0.86 0.93 0.99 ฮังการี (Hungary) 1.19 1.33 1.53 1.50 1.62 ไอซ$แลนด$ (Iceland) 2.11 2.08 2.00 2.33 2.48 2. ค่าใช้จ่ายด้านการวิจัยและพัฒนาคิดเป็นสัดส่วนต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (Total expenditure on R&D as a percentage of GDP) หน่วย : ร้อยละ (unit : %)

173 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) อินเดีย (India) 0.67 0.67 0.65 - - อินโดนีเซีย (Indonesia) 0.25 0.24 0.23 - - ไอร$แลนด$ (Ireland) 1.17 1.25 1.18 1.23 1.23 อิสราเอล (Israel) 4.51 4.69 4.80 5.14 5.44 อิตาลี (Italy) 1.37 1.37 1.42 1.46 1.53 ญี่ปุyน (Japan) 3.11 3.17 3.22 3.21 3.27 จอร$แดน (Jordan) 0.72 - - - - คาซัคสถาน (Kazakhstan) 0.14 0.13 0.12 0.12 0.13 เกาหลีใต} (South Korea) 3.99 4.29 4.52 4.63 4.81 ลัตเวีย (Latvia) 0.44 0.51 0.64 0.64 0.71 ลิทัวเนีย (Lithuania) 0.84 0.90 0.94 0.99 1.16 ลักเซมเบิร$ก (Luxembourg) 1.30 1.24 1.17 1.18 1.13 มาเลเซีย (Malaysia) 1.42 1.29 1.04 1.00 1.06 เม็กซิโก (Mexico) 0.39 0.33 0.31 0.29 0.30 มองโกเลีย (Mongolia) 0.18 0.13 0.10 - - เนเธอร$แลนด$ (Netherlands) 2.15 2.18 2.14 2.19 2.30 นิวซีแลนด$ (New Zealand) - 1.37 - 1.42 - นอร$เวย$ (Norway) 2.03 2.10 2.05 2.16 2.28 เปรู (Peru) 0.12 0.12 - - - ฟkลิปปkนส$ (Philippines) - 0.16 0.32 - - โปแลนด$ (Poland) 0.96 1.08 1.21 1.32 1.39 โปรตุเกส (Portugal) 1.28 1.32 1.35 1.40 1.62 กาตาร$ (Qatar) - - 0.53 - - โรมาเนีย (Romania) 0.48 0.50 0.50 0.48 0.47 รัสเซีย (Russia) 1.10 1.11 0.99 1.04 ซาอุดีอาระเบีย (Saudi Arabia) - - - - 0.52 สิงคโปร$ (Singapore) 2.07 1.90 1.81 1.89 -

174 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) สาธารณรัฐสโลวัก (Slovak Republic) 0.79 0.89 0.84 0.83 0.91 สโลเวเนีย (Slovenia) 2.01 1.87 1.95 2.05 2.15 แอฟริกาใต} (South Africa) 0.82 0.83 - - - สเปน (Spain) 1.19 1.21 1.24 1.25 1.41 สวีเดน (Sweden) 3.25 3.36 3.32 3.39 3.53 สวิตเซอร$แลนด$ (Switzerland) - 3.03 - 3.15 - ไต}หวัน (Taiwan) 3.09 3.19 3.35 3.49 3.63 ไทย (Thailand) 0.78 1.00 1.11 1.14 1.33 ตุรกี (Turkey) 0.94 0.95 1.03 1.06 1.09 สหรัฐอาหรับเอมิเรตส$ (UAE) 0.96 - 1.28 1.31 1.46 ยูเครน (Ukraine) 0.48 0.45 0.47 - - สหราชอาณาจักร (United Kingdom) 1.66 1.68 1.70 1.71 - สหรัฐอเมริกา (USA) 2.85 2.90 3.01 3.18 3.45 เวเนซุเอลา (Venezuela) 0.10 - - - - ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022 ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022

175 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II 3. ค่าใช้จ่ายด้านการวิจัยและพัฒนาของภาคธุรกิจต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (Business expenditure on R&D per GDP) หน่วย : ร้อยละ (unit : %) 3. ค%าใช)จ%ายด)านการวิจัยและพัฒนาของภาคธุรกิจต%อผลิตภัณฑBมวลรวมภายในประเทศ (Business expenditure on R&D per GDP) หน#วย : ร)อยละ (unit : %) ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) อาร$เจนตินา (Argentina) 0.13 0.15 0.15 0.16 - ออสเตรเลีย (Australia) - 0.97 - 0.91 - ออสเตรีย (Austria) 2.19 2.14 2.16 2.20 2.22 บาห$เรน (Bahrain) - - - - - เบลเยียม (Belgium) 1.73 1.87 2.05 2.33 2.53 บอตสวานา (Botswana) - - - - - บราซิล (Brazil) 0.60 0.47 0.53 0.63 - บัลแกเรีย (Bulgaria) 0.57 0.52 0.54 0.56 0.58 แคนาดา (Canada) 0.91 0.87 0.87 0.79 0.82 ชิลี (Chile) 0.14 0.12 0.12 0.11 - จีน (China) 1.63 1.64 1.66 1.72 1.84 โคลอมเบีย (Colombia) 0.11 0.09 0.13 0.15 0.15 โครเอเชีย (Croatia) 0.37 0.41 0.46 0.53 0.60 ไซปรัส (Cyprus) 0.19 0.20 0.25 0.31 0.37 สาธารณรัฐเช็ก (Czech Republic) 1.02 1.11 1.18 1.19 1.21 เดนมาร$ก (Denmark) 2.01 1.86 1.87 1.79 1.82 เอสโตเนีย (Estonia) 0.63 0.60 0.60 0.87 0.98 ฟkนแลนด$ (Finland) 1.79 1.78 1.81 1.84 1.95 ฝรั่งเศส (France) 1.45 1.44 1.44 1.44 1.56 เยอรมนี (Germany) 2.00 2.11 2.14 2.18 2.11 กรีซ (Greece) 0.42 0.55 0.58 0.59 0.69 ฮsองกง (Hong Kong) 0.34 0.35 0.39 0.41 0.41 ฮังการี (Hungary) 0.88 0.97 1.16 1.13 1.24 ไอซ$แลนด$ (Iceland) 1.36 1.34 1.29 1.60 1.69 อินเดีย (India) 0.22 0.22 0.24 - -

176 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) อินโดนีเซีย (Indonesia) 0.02 0.02 0.02 - - ไอร$แลนด$ (Ireland) 0.84 0.93 0.86 0.91 0.91 อิสราเอล (Israel) 3.91 4.12 4.24 4.61 4.91 อิตาลี (Italy) 0.83 0.85 0.90 0.92 0.93 ญี่ปุyน (Japan) 2.45 2.49 2.56 2.54 2.58 จอร$แดน (Jordan) - - - - - คาซัคสถาน (Kazakhstan) 0.06 0.05 0.05 0.05 0.05 เกาหลีใต} (South Korea) 3.10 3.41 3.63 3.72 3.81 ลัตเวีย (Latvia) 0.11 0.14 0.16 0.17 0.22 ลิทัวเนีย (Lithuania) 0.29 0.33 0.39 0.43 0.55 ลักเซมเบิร$ก (Luxembourg) 0.72 0.69 0.62 0.64 0.61 มาเลเซีย (Malaysia) 0.80 0.73 0.46 0.44 0.47 เม็กซิโก (Mexico) 0.09 0.07 0.06 0.06 0.06 มองโกเลีย (Mongolia) 0.01 0.00 0.01 - - เนเธอร$แลนด$ (Netherlands) 1.41 1.45 1.42 1.46 1.55 นิวซีแลนด$ (New Zealand) - 0.74 0.80 0.85 - นอร$เวย$ (Norway) 1.08 1.10 1.05 1.14 1.24 เปรู (Peru) 0.02 0.02 0.02 - - ฟkลิปปkนส$ (Philippines) - 0.05 0.18 - - โปแลนด$ (Poland) 0.63 0.70 0.80 0.83 0.87 โปรตุเกส (Portugal) 0.62 0.67 0.69 0.73 0.92 กาตาร$ (Qatar) - - 0.06 - - โรมาเนีย (Romania) 0.27 0.29 0.30 0.28 0.28 รัสเซีย (Russia) 0.65 0.67 0.55 0.63 ซาอุดีอาระเบีย (Saudi Arabia) - - - - - สิงคโปร$ (Singapore) 1.20 1.12 1.08 1.15 - สาธารณรัฐสโลวัก (Slovak Republic) 0.40 0.48 0.45 0.45 0.49

177 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) สโลเวเนีย (Slovenia) 1.52 1.39 1.44 1.51 1.57 แอฟริกาใต} (South Africa) 0.34 0.34 - - - สเปน (Spain) 0.64 0.67 0.70 0.70 0.78 สวีเดน (Sweden) 2.26 2.40 2.36 2.43 2.55 สวิตเซอร$แลนด$ (Switzerland) - 2.03 - 2.13 - ไต}หวัน (Taiwan) 2.39 2.53 2.69 2.83 3.00 ไทย (Thailand) 0.57 0.80 0.87 0.88 0.91 ตุรกี (Turkey) 0.51 0.54 0.62 0.68 0.71 สหรัฐอาหรับเอมิเรตส$ (UAE) 0.74 - 0.79 0.83 0.84 ยูเครน (Ukraine) 0.30 0.28 0.30 - - สหราชอาณาจักร (United Kingdom) 1.11 1.14 1.15 1.15 1.25 สหรัฐอเมริกา (USA) 2.09 2.13 2.23 2.38 2.60 เวเนซุเอลา (Venezuela) - - - - - ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022 ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022

178 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II 4. บุคลากรวิจัยและพัฒนาแบบเทียบเท8าทำงานเต็มเวลา (Total R&D personnel nationwide : FTE) หน#วย : พันคน (unit : FTE thousands) ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) อาร$เจนตินา (Argentina) 81.03 80.01 83.86 84.95 - ออสเตรเลีย (Australia) - - - - - ออสเตรีย (Austria) 75.16 76.01 80.20 83.66 81.81 บาห$เรน (Bahrain) - - - - - เบลเยียม (Belgium) 79.11 82.69 88.59 93.52 102.97 บอตสวานา (Botswana) - - - - - บราซิล (Brazil) - - - - - บัลแกเรีย (Bulgaria) 25.06 23.29 25.81 26.40 26.09 แคนาดา (Canada) 228.59 232.03 238.05 - - ชิลี (Chile) 16.63 16.61 16.85 16.42 - จีน (China) 3,878.06 4,033.60 4,381.44 4,800.77 5,234.51 โคลอมเบีย (Colombia) 56.25 41.02 54.25 54.08 - โครเอเชีย (Croatia) 11.54 11.78 13.03 13.36 15.52 ไซปรัส (Cyprus) 1.36 1.54 1.83 2.12 2.21 สาธารณรัฐเช็ก (Czech Republic) 65.78 69.74 74.97 79.25 80.96 เดนมาร$ก (Denmark) 62.86 60.24 59.78 62.23 62.05 เอสโตเนีย (Estonia) 5.77 6.05 6.18 6.39 6.49 ฟlนแลนด$ (Finland) 47.43 49.00 50.01 51.49 53.52 ฝรั่งเศส (France) 432.25 442.22 453.39 461.89 470.59 เยอรมนี (Germany) 657.89 686.35 707.70 735.58 735.24 กรีซ (Greece) 41.79 47.58 51.28 53.93 57.06 ฮtองกง (Hong Kong) 31.28 32.36 33.58 35.42 36.11 ฮังการี (Hungary) 35.76 40.43 54.65 56.94 59.63 ไอซ$แลนด$ (Iceland) - 3.17 - - - อินเดีย (India) - - 552.97 - - 4. บุคลากรวิจัยและพัฒนาแบบเทียบเท่าท�ำงานเต็มเวลา (Total R&D personnel nationwide : FTE) หน่วย : พันคน (unit : FTE thousands)

179 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) อินโดนีเซีย (Indonesia) 59.66 64.64 74.90 - - ไอร$แลนด$ (Ireland) 34.37 33.80 31.40 32.17 32.56 อิสราเอล (Israel) - - - - - อิตาลี (Italy) 290.04 317.63 345.63 355.85 349.84 ญี่ปุzน (Japan) 872.34 890.75 896.90 903.37 911.62 จอร$แดน (Jordan) - - - - - คาซัคสถาน (Kazakhstan) 16.66 15.84 16.05 - - เกาหลีใต~ (South Korea) 447.41 471.20 501.17 525.67 545.43 ลัตเวีย (Latvia) 5.12 5.38 5.81 5.92 6.56 ลิทัวเนีย (Lithuania) 10.92 11.58 11.96 13.00 14.40 ลักเซมเบิร$ก (Luxembourg) 5.40 5.55 5.47 5.79 5.69 มาเลเซีย (Malaysia) 89.18 89.18 83.76 83.76 83.76 เม็กซิโก (Mexico) 65.83 65.41 64.60 66.89 69.99 มองโกเลีย (Mongolia) 3.50 4.53 4.28 4.25 6.93 เนเธอร$แลนด$ (Netherlands) 144.48 150.40 156.88 160.42 161.56 นิวซีแลนด$ (New Zealand) - 34.00 - 39.00 - นอร$เวย$ (Norway) 43.92 46.23 46.60 48.72 48.95 เปรู (Peru) - - - - - ฟlลิปปlนส$ (Philippines) - 27.80 45.27 - - โปแลนด$ (Poland) 111.79 144.10 161.99 164.01 173.20 โปรตุเกส (Portugal) 50.41 54.99 58.15 61.46 66.04 กาตาร$ (Qatar) - - 3.34 - - โรมาเนีย (Romania) 32.23 32.59 31.93 31.67 33.19 รัสเซีย (Russia) 802.32 778.16 758.46 753.80 ซาอุดีอาระเบีย (Saudi Arabia) - - - - - สิงคโปร$ (Singapore) 45.10 44.52 44.82 48.51 - สาธารณรัฐสโลวัก (Slovak Republic) 17.77 19.01 20.27 21.20 22.41

180 รายงานดัชนีวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศไทย ปี 2565 ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภาคผนวก II ประเทศ (Country) 2559 (2016) 2560 (2017) 2561 (2018) 2562 (2019) 2563 (2020) สโลเวเนีย (Slovenia) 14.40 14.71 15.69 16.98 15.80 แอฟริกาใต~ (South Africa) 41.05 42.53 44.26 43.77 41.86 สเปน (Spain) 205.87 215.74 225.70 231.41 231.77 สวีเดน (Sweden) 90.69 88.93 92.01 92.17 95.46 สวิตเซอร$แลนด$ (Switzerland) - 78.91 - 85.85 - ไต~หวัน (Taiwan) 250.50 255.23 262.31 271.58 279.65 ไทย (Thailand) 112.39 138.64 159.51 166.79 168.42 ตุรกี (Turkey) 136.95 153.55 172.12 182.85 199.37 สหรัฐอาหรับเอมิเรตส$ (UAE) - - 40.06 40.98 39.05 ยูเครน (Ukraine) 71.07 67.81 65.59 - - สหราชอาณาจักร (United Kingdom) 417.39 443.60 463.48 475.09 - สหรัฐอเมริกา (USA) - - - - - เวเนซุเอลา (Venezuela) - - - - - ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022 ที่มา (source) : © IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE 2016-2022, updated: September2022