ZZOONNEE OO LLUUGGAARR PPAARRAA SSAA MMGGAA PPAATTOOKK AATT UUSSOO NNGG PPAANNIITTIIKKAANN AATT KKUULLTTUURRAANNGG PPOOPPUULLAARR
UU--ZZOONNEE
MGA GAWAIN SA 2SFIL08 SARBEY
NG PANITIKAN AT KULTURANG
POPULAR
NNIICCOOLLAASS,, DDAANNIIEELLAA AA.. UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE ||
BBFFEE IIII--44
ZZOONNEE OO LLUUGGAARR PPAARRAA SSAA MMGGAA PPAATTOOKK AATT UUSSOO NNGG PPAANNIITTIIKKAANN AATT KKUULLTTUURRAANNGG PPOOPPUULLAARR
U-ZONE, ANO YON?!
Ito siguro ang katanungang naglalaro sa inyong isipan ngayon, kaya hayaan
ninyong ipakilala ko sa inyo ang U-ZONE. Ang U-ZONE o Uso Zone ay isang
kalipunan ng mga gawain mula sa toolkit na "USO: Mga Piling Babasahin at Gawaing
Pampagkatuto sa Panitikan at Kulturang Popular" ni Dr. Voltaire Villanueva na nasa
anyong pakomik-magasin.
Kung inyong mapapansin, hawig ang ideya ng paglalapat ng disenyo ng U-ZONE
sa sikat na sikat noong magasing pambata na "K-ZONE". Naging malaking parte ng
aking kabataan ang magasing iyon dahil iyon ang nagsilbing "guide" o pamantayan
noon kung paano maging isang "cool kid" o iyong sunod sa uso na kabataan. Hinubog
ng K-ZONE ang mga hilig, libangan, pati na pananamit, paniniwala, at pag-uugali ng
batang Daniela.
Kaya naman, nais kong gawing inspirasyon iyon at subukang gumawa rin ng
"guide" sa kung paano magiging isang gurong maalam sa mga uso at patok na
kaalaman patungkol sa panitikan at kulturang popular. Gaya nang sa kung paano ako
naturuan at nagabayan ng K-ZONE, nawa'y lahat ng makababasa ng U-ZONE, mag-
aaral man o guro, ay matulungang mahubog ang kaalaman at
pagkakaunawa sa pag-aaral at pagtuturo ng panitikan at
kulturang Popular.
-Daniela A. Nicolas, Mag-aaral,
Guro sa Hinaharap
I UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
ARALIN 1: Panitikan at Kultura ARALIN 2: Noon, Ngayon,
Tungo sa Pag-unawa sa Panitikan at at Bukas: Lente ng
Kulturang Popular Panitikan at Kulturang
Popular
ARALIN 3: Kaakuhan,
Pagkakakilanlan, Identidad: AGRslaoHAmbuLaawIlniNsagag4sHyB:oaBanrlaae:npwStiaaanmlanaaigtn-
Hamon at Tugon ng
Kultura at Panitikang
Popular
PaPtaMuMAnnaRiagtggAoikkhnaLaiguhnINgPiwanet5aadKyl:aaMguDyoltuihuliaryaa:
II UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Panitikan at Kultura
Tungo sa Pag-unawa
sa Panitikan at
Kulturang Popular
1 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
ISIP-SALITA: Tapatan ang angkop
na salita, ideya, o kasipan ang
dalawang salita at pag-ugnayin para
sa panibagong pagpapakahulugan.
P uso UGNAYAN
A ral
N ilalaman Ang panitikan ay naglalaman ng
I dentidad artistikong pagsasatitik ng salaysay ng
T itik
I nbolbment mga aral na mula sa karanasan ng
isang tao na tumatak sa kaniyang puso
K aranasan
at bumuo sa kaniyang identidad.
A rtistiko
N agsasalaysay
UGNAYAN K atangian
U gnayan
Ang kultura ay repleksiyon ng patuloy na L ipunan
umuusbong na mga katangian at T radisyon
tradisyon ng lipunan bunga ng U sbong
adaptasyon ng bawat indibidwal sa R epleksiyon
kanilang pakikipagugnayan.
A daptasyon
2 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
MAG-ISIP, MAGPARES, Dati, ang pakahulugan ko sa kultura
MAGPASYA: Tukuyin ang sarili at ay mga tradisyon at kaugalian ng
isang pamayanan. Ngayon ang
sagot ng kamag-aral. Mula sa
pinagsamang kasagutan ay bumuo ng pagpapakahulugan ko na sa kultura
ay isang kolektibong pag-uugali,
pinal na ibabahaging kaalaman.
perspektibo, at paniniwala ng mga
Ano dati at bagong indibidwal na naninirahan sa iisang
pagpapakahulugan sa
komunidad o lipunan.
panitikan?
Ang kultura ay salamin ng
Dati, ang aking pagpapakahulugan paniniwala ng isang lugar, ngayon,
sa panitikan ay ito ay tumutukoy sa
ang kultura para sa akin ay
mga iba’t ibang uri ng sulatin na maaaring matutuhan at maipasa.
tumatalakay sa iba’t ibang tema o
paksa. Ngayon ay mas lumalim at
naging komprehensibo ang aking
pakahulugan dito.
Ang panitikan ay koleksiyon ng mga Dati, ang kultura ay mga tradisyon at
panulat ng iba’t ibang manunulat kaugalian lamang na sumasalamin sa
tungkol sa kanilang buhay ang paniniwala ng isang pamayanan. Ang aming
pagpapakahulugan ko dati, at pagpapakahulugan ngayon sa kultura ay ito
ngayon, mas naniniwala na akong ay kalipunan o koleksiyon ng mga pag-uugali,
perspektibo, at paniniwala na nabuo sa isang
ang panitikan ay tumatayong talaan tiyak na lugar na maaaring maibahagi at
ng buhay ng isang tao.
matutuhan ng ibang indibidwal.
Dati, ang panitikan ay koleksiyon ng mga
sulatin ng iba’t ibang manunulat tungkol sa Ano dati at bagong
kanilang buhay na tumatalakay sa iba’t ibang pagpapakahulugan
tema o paksa. Ang aming pagpapakahulugan
ngayon sa panitikan ay ito ay simpleng tala sa kultura?
ng buhay ng isang tao batay sa kaniyang
mga karanasan at aral na natutuhan na
bumuo sa kaniyang identidad.
3 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Bakit mahalagang pkauglt-aurraa?lan ang panitikan at
Mahalagang pag-aralan ang
Mahalagang pag- Ang mga ito ay panitikan at kultura dahil sa
aralan ang panitikan at dapat pag-aralan
kultura dahil ito’y susi dahil paraan ang pamamagitan nito ay
upang mapagyaman pa pag-aaral upang maaaring mas makilala pa
mas makilala pa ang sarili dahil salamin ang
ang mga ito. Sa mga ito ng ating identidad.
pamamagitan ng pag- ang sarili dahil Sa tulong rin ng pag-aaral
salamin ang
aaral ay nabibigyan ay nabibigyan ng
pagkakataon ang isang panitikan at kultura pagkakataon ang isang tao
ng identidad ng
tao na mapaunlad at isang indibidwal. na mapagyaman ang
mapausbong muli ang panitikan at kultura,
mga dati nang panulat mapaunlad, at mapausbong
muli ang mga dati nang
o kaugalian na panulat o kaugalian na
nakalimutan ng nakalilimutan na ng lipunan
at karapat-dapat ibalik sa
nakararami.
sistema.
Paano matutuhan ang kultura at panitikan?
Ang pagkatuto sa kultura at
Sa kurikulum Mahalagang lipunan ay nakasalalay sa
nakasalalay ang maibahagi sa iba kurikulum at sa mga bumubuo
nito. Ang kurikulum ang siyang
paglalapit sa ang susi upang mailapit ang mga
mga mag-aaral kahalagahan ng mag-aaral sa pagtuklas sa mga
panitikang naka-angkla sa
sa pagtuklas at pag-aaral sa lipunang kinabibilangan nila at
pagpapayabong panitikan at sa kulturang taglay nito. Sa
kultura upang pamamagitan ang pagtatalakay
mahikayat silang
sa kanilang at pagbabahagi sa mga mag-
kaalaman sa matutuhan ito. aaral ng kultura ng isang lugar
gamit ang panitikan bilang
kultura at lunsaran, mas madali nila itong
matututuhan.
panitikan. paPgakaaPniolipminaoggigainmgittaagnag psaagrtilai ngauytiondg npag npiatigkpaanpaaltakkaulstungra?
Ang panitikan at Maitataguyod ng Ang panitikan at kultura
kultura ay bunga panitikan at ay nagtatampok ng mga
kultura ang paniniwala at kaugalian
ng ating
pagkaPilipino pagpapalakas ng na siyang bumubuo sa
pagkaPilipino sa ating pagkaPilipino. Ang
kaya’t ang pamamagitan ng
patuloy na pag- pagtatampok sa mga ito ay salamin ng
identidad natin ating identidad bilang
aaral at bansa na siya ring ating
pagpapayaman bilang bansa. identidad bilang tao. Ang
dito ang siyang patuloy na pagpapaunlad
paraan upang sa mga ito ang siyang
maitaguyod ito. magpapalakas sa ating
pagkaPilipino at susi
upang makilala natin ang
ating mga sarili’t
pinagmulan.
4 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
A.PAGPAPAYAMAN NG KAHULUGAN
AT KAHALAGAHAN: Gawing gabay ang
grapikong pantulong sa pagtalakay ng mga
susing-konsepto kaugnay ng pagpapaliwanag
sa ugnayang panitikan at kultura.
UGNAYAN lipunan wika
Ang lipunan ay pop-
binubuo ng mga ular
indibiduwal na ppaanniittiikkaann
gumagamit ng wika
upang makipag-
ugnayan sa isa’t isa.
Ang
pakikipagugnayan
nilang ito ay nauuwi
o lumilikha ng mga
karanasang
ininasalaysay nila
sa pamamagitan ng
mga panitikan. Ang
mga karanasang
nabubuo sa lipunan
ay nagiging
basehan ng
kanilang iisang
paniniwala at
kaugalian na siyang
pundasyon sa
kultura. Sa paglipas
ng panahon ay
nagbabago ang
kultura dahil sa
mga patuloy na
umuusbong na
popular na
pamamaraan.
5 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
B.SURI-KAISIPAN: Bigyang-paliwanag
kung paano nadagdagan ang kaalaman
at kaisipan sa wika, kultura at panitikan
gamit ang sumusunod na konsepto.
ENKULTURASYON Hindi ako pamilyar noon sa konsepto ng
enkulturasyon. Akala ko’y ipinapasa lamang
ang kultura sa iba’t ibang henerasyon sa
isang espisipikong komunidad o pamayanan.
Sa kabuuan, nakatutuwa na may
enkuturasyon pala kung saan maaaring
matutuhan ang iba’t ibang kultura sa
pamamagitan ng iba’t ibang proseso tulad ng
pagbabahagi, panggagaya, pagpapamana,
at iba pa. Sa tulong nito’y mas mapapadali
ang pagpapasa-pasa ng mga wika, kultura,
at panitikan ng isang lipunan.
Tulad nang sa enkulturasyon, bago KULTURAL NA
rin sa akin ang terminong kultural na HEGEMONY
hegemonya. Natutuhan kong maaari
palang madomina at makontrol ng
mga naghaharing uri ng tao sa
lipunan ang pangkalahatang kultura
ng isang pamayanan o komunidad
kahit na hindi ito makatarungan.
6 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
BURGES AT Ang burges, ayon kay Karl Marx, ay
PROLETARIAT tumutukoy sa mga mataas na gitang uri ng
tao sa lipunan, habang ang proletaryado
naman ay tumutukoy sa mga manggagawa at
magsasaka. Maliit man ang pinagkaiba ay
tulad nang sa mga naghaharing uri, malaki
rin ang impluwensya ng mga burgess a
kulturang nahuhubog at nabubuo sa lipunan.
Dahil nga mas mataas sila ng kaunti sa mga
proletaryado ay kaya nilang kontrolin ang
kultura ng mga ito na umayon sa pamumuhay
na mayroon sila.
Ang panitikan at kultura ang siyang susi Literasi o
upang matamo ng isang mag-aaral ang panghabang-buhay
literasi o panghabang buhay na na kamuwangan
kamuwangan. Sa pamamagitan kasi ng
pagbabasa ay natututuhan ng isang tao ang
kaniyang ugat o pinagmulan at sa tulong
niyon ay nakalilikha siya ng mga panulat
at/o kaugaliang ibinabahagi sa iba na
makatutulong sa pagpapalakas lalo ng
kanilang kultura sa lipunang
kinabibilangan.
Kontra gahum; Kasing halaga ng panitikan at kultura ang
kontra kontra gahum o kontra hegemonya dahil
tumutulong ito upang maprotektahan ang
hegemonya umiiral na kultura sa isang lipunan. Ang
pagpoprotekta sa sariling panitikan at
kultura ng isang lipunan laban sa kultural
na hegemonya ang susi upang patuloy
itong yumabong at maipamana sa mga
susunod na henerasyon na siyang
magpapalaya sa bawat uri ng tao sa
lipunan.
7 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
A. UGNAY-SALITA: Pagsama-
samahin ang salita upang bumuo
ng bago at dagdag kaisipan mula sa
natutuhan sa aralin.
UGNAYAN KULTURA
Isang siklo ng pagusbong ang ugnayan sa pagitan ng WIKA
wika, panitikan, at kultura. Ang wika ang siyang susi PANITIKAN
upang makabuo ng ugnayan ang mga tao sa lipunan KAHUSAYAN
at ito ay nagreresulta sa pagusbong ng kultura. Ang
kultura na siyang tumutukoy sa kalipunan ng mga
karanasan at paraan ng pamumuhay ng mga tao ay
nagreresulta sa pagusbong ng mga panitikan na
nagtatampok sa mga ito. Ang pagusbong ng kultura
at panitikan ay nagreresulta sa pagusbong ng mga
bagong wika dahil sa patuloy na pakikipagusap at
pakikipagpalitan ng ideya ng mga tao sa lipunan. Sa
kabuuan, isa itong siklo ng pagusbong na walang
ibang patutunguhan kung hindi kahusayan sa mga
aspetong iyon dahil patuloy itong pinagyayaman at
pinagyayabong habang patuloy na dumadaloy ang
siklo.
8 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
B.PICK-UP LINE NG NATUTUHAN:
Humanap ng tatlong kapareha upang
tanungin at pasagutin sa malikhaing paraan
ukol sa bagong kaalamang nakuha sa aralin.
Ang napiling kasagutan ang isasagot sa
bahaging ito.
Panitikan ka ba?
KULTURA KA BA?
PANITIKAN AT KULTURANG
POPULAR KA BA?
9 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
KUWENTONG MAY KUWENTA: Bumuo ng
personal na sanaysay ukol sa hilig, pinagkakaabalahan,
paraan ng pagkonsumo at iba pa. Tiyaking sa sanaysay
ay maiuugnay ang pagsusuri sa kalagayang pansarili,
paniniwala, epektong panlipunan, at anomang lente na
makapagpapalawak sa ginawang diskurso sa sanaysay.
Sa Tanawin Paakyat
ng Pedestal
Nakatanim na sa lupang sinilangan ng bawat Pilipino ang kultura ng pagkakaroon ng
kategorya o uri ng mga tao sa lipunan. Pagkapanganak pa lamang sa iyo ay nabibilang ka na
agad sa uri na kinabibilangan rin ng iyong pamilya. Dati noong mga panahon ng mga katutubo
ay may datu na siyang pinakamataas sa lipunan at mga alipin na siyang pinakamababa, sa
kasalukuyan naman, may kilalang tatlong kategorya ng tao sa bansa: ang mga mayayaman o
upper class, mga “may-kaya” o middle class, at mga nasa “laylayan”. Kumbaga sa pedestal,
nakatapak o nakatungtong sa itaas ang mga mayayaman, ang mga mahihirap naman ay nasa
ibaba nito, habang ang mga gitnang uri naman ay nasa kalagitnaan ng pagpanhik-panaog.
Sa dalawampung taon kong pamumuhay sa mundo, naniniwala akong nasa gitnang uri
nabibilang ang aking pamilya. Naranasan rin naming mapunta sa laylayan, lalo na’t may
malubhang sakit sa puso ang aking nakababatang kapatid. Naranasan kong manghingi ng
ulam sa kapitbahay dahil hindi pa nakakapagpadala ng pera ang aking ama mula sa lugar
kung saan siya nadestino. Suwerte na kaming maituturing kung makapag-uulam kami ng Lucky
Me Noodles at itlog.
Kaya ko nasabing kinokonsidera ko na ang sarili (pati na rin ang aking pamilya) na kabilang
sa gitnang uri ay dahil hindi na namin nararanasan ang hirap na tulad ng mga nabanggit ko.
Kumbaga, nakaahon na kami mula sa dagok na iyon. Magmula nang makalipat ng trabaho at
mapirmi sa isang korporasyon ang aking ama ay nakaluwag-luwag na kami. Napa-operahan
na ang aking kapatid. Nakapag-aral na rin siya sa private school na may aircon. Kung dati,
nanghihingi lang kami ng ulam sa aking lola o kapitbahay, ngayon ay kami na ang nagbibigay.
Nagsa-samgyupsal pa kami kapag naisipan namin.
Sa sarili ko nama’y naisasakatuparan ko na ang mga hiling ko noong bata pa ako. May sarili
na akong kuwarto. Mahilig ako sa kahit anong bagay na pambabaeng maituturing. Ang mga
pinapangarap kong damit dati na nakikita kong suot ng mga artista sa tv ay mayroon na ako
ngayon. Ang mga kolorete na nasa patalastas ay kaya ko na ring bilhin gamit ang aking
allowance. Kamakailan lamang ay nakabili na rin ako ng iPhone na dati’y hindi ko inaakalang
magkakaroon ako. Hindi ito pagyayabang bagkus ay pagsasalaysay ng aking mga karanasan
sa kasalukuyang pamumuhay na mayroon kami.
Nais kong bigyang-diin, mula sa aking mga naging karanasan, na ang sistema ng
pamumuhay ng isang tao ay nagbabago depende sa kaniyang kakayahang sustentuhan ang uri
na isinasabuhay niya. Masasabi kong kahit na nakaluluwag-luwag na ang aking pamilya ay
wala pa kami sa lebel ng mga mayayamang uri. Wala pa kami sa lebel na kayang gumasta ng
pera para sa mga Louis Vuitton na bag at Cartier na alahas. Pedestal ang ginamit kong
paglalarawan dahil malinaw nitong naipapakita ang pagkakaiba-iba ng perspektibong
natatanaw o nasisipat ng mga taong nasa iba’t ibang bahagi nito. Ang pagkakaiba-iba ng
perspektibo at paraan ng pamumuhay ng bawat indibidwal ay magbubunsod sa iba’t ibang
kulturang nabubuo nila sa sarili o lipunang kinabibilangan. Gayunpaman, tulad nang nangyari
sa akin ay maaari ring magpabago-bago ang lebel na tinutungtunguan ng isang tao. Hindi ka
makapipili ng uri o kategoryang kabibilangan mo pagkapanganak ngunit maaari mo itong
baguhin habang ika’y nabubuhay.
10 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Noon, Ngayon, at
Bukas: Lente ng
Panitikan at
Kulturang Popular
11 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
GUMUPIT, GUMUHIT, O MAGDIKIT: Gawin ang
iba’t ibang paraan upang masining na ipakita ang
naging pagbabago ng panitikan at kultura sa paglipas
ng panahon. Tiyaking magagamit lahat ang paraan
gaya ng paggupit, pagguhit, at pagdidikit ng mga
biswal na ilustrasyon upang maipamalas ang
kasiningan at pagiging malikhain
NOON BUKAS
NNggaayyoonn
12 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
SURI-SALIKSIK: Saliksikin ang mga
hinihinging impormasyon upang maging
malinaw ang pagtanaw sa iba’t ibang
pananaw sa pag-usbong ng lente ng
panitikan at kulturang popular. Gawing
gabay ang talahanayan sa pagpuno ng
kinakailangang impormasyon.
PERSONAL NA IMPORMASYON
Abril 11, 1932 (Batangas) | Makata, kritiko, dramatista
Unibersidad ng Sto. Tomas | Unibersidad ng Indiana
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Ayon sa pagsusuri ng asal-mayaman o pagiging burgis ng
mag-aaral kahit na mababang uri ang pinagmumulan niya ni
Lumbera, pinatunayan nito na malaki ang sakop ng gahum sa
kulturang popular (Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
Rediscovery: Essays in Philippine Life and Culture
Filipinos Writing: Philippine Literature from the Regions
Paano Magbasa ng Panitikang Filipino: Mga Babasahing
Pangkolehiyo
Bienvenido Lumbera
PERSONAL NA IMPORMASYON
March 5, 1946 | Kritiko, manunulat, propesor, editor
Maryknoll (Miriam) College | Unibersidad ng Pilipinas |
Unibersidad ng Ateneo | Unibersidad ng Essex (England)
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Unang masinop na nagtaguyod ng Kulturang Popular sa
Pilipinas. Mula sa kanyang pag-aaral ng nobelang Tagalog at
sa pagtalunton niya sa genre na ito sa popular na babasahin sa
komiks, naging pangunahing tanong ni Reyes ang usapin ng
panlasa at kung paano ang panlasa o estistika ay nakapaloob
sa malawak na usapin ng tunggalian ng uri (Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
Kritisismo: Mga Teorya at Antolohiya Para sa Epektibong
Pagtuturo ng Panitikan
Pagbasa ng Panitikan at Kulturang Popular: Piling Sanaysay
From Darna to Zsazsa Zaturnnah: Desire and Fantasy and
Other Way
SOLEDAD REYES
13 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
PERSONAL NA IMPORMASYON
Propesor, mananaliksik, kritiko
Unibersidad ng De La Salle | Unibersidad ng Southern
California
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Ayon kay Tolentino, makikita sa SM ang konsepto ng
biswalidad kung saan bilang pangunahing proyekto ng mall
development sa bansa, at sa patakaran nitong
subcontracting nakikita ang SM bilang ahensiya ng mas
lumalaking global na direksyon ng kapital tungo sa
serbisyong ekonomiya at sa uri ng translasyon nito sa
karanasan ng transnasyonalismo sa bansa (Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
National/Transnational: Subject Formation and Media in
and on the Philippines
rolando tolentino
PERSONAL NA IMPORMASYON
Setyembre 11, 1903 (Germany) – Agosto 6, 1969 (Switzerland)
Pilosopo, sikolohista, sosyolohista
Kaiser-Wilhelm Gymnasium | Johann Wolfgang Goethe
University
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Ang kulturang popular mismo ang lunsaran ng propaganda
upang likhain ang isang uri ng pagsang-ayon o "consent" ng
sumusubaybay rito sa naghaharing interes ng mga may kapital
at nasa poder ng kapangyarihan, ang gahum o hegemonya.,
ika nga (Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
Negative Dialects
The Adorno Reader
The Culture Industry: Selected Essays on Mass Culture
Critical Models: Interventions and Catchwords
theodore adorno
14 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
PERSONAL NA IMPORMASYON HORKHEIMER
Pebrero 14, 1895 – Hulyo 7, 1973 (Germany)
Pilosopo, sosyolohista
Unibersidad ng Munich
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Ang kulturang popular mismo ang lunsaran ng
propaganda upang likhain ang isang uri ng pagsang-
ayon o "consent" ng sumusubaybay rito sa naghaharing
interes ng mga may kapital at nasa poder ng
kapangyarihan, ang gahum o hegemonya., ika nga
(Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
Between Philosophy and Social Science
Eclipse of Reason
Dialectic of Enlightenment
PERSONAL NA IMPORMASYON
Hunyo 18, 1929 (Germany)
Pilosopo, sosyolohista
Gymnasium
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Nilansag nina Adorno, Horkheimer, Marcuse, at Habermas ang
pakiwaring ang araling pang-media ay nag-aanyong
tagapagsulong ng mga pagpapahalagang indibidwal
demokrasya at ang mismong pangarap ng sinumang
amerikano, at kalaunan ay naghain sila ng ibang pananaw sa
pagsusuri ng kapangyarihan, pagbabago at tunguhin ng
lipunan at media (Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
The Structural Transformation of the Public Sphere
Theory and Practice (1963)
On the Logic of the Social Sciences (1967)
Toward a Rational Society (1967)
H. HABERMASS
15 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
PERSONAL NA IMPORMASYON
Nobyembre 12, 1915 – Marso 26, 1980 (France)
Teorista, mananalaysay, pilosopo, kritiko
Unibersidad ng Paris
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Para sa kanila (Barthes at Fiske), kailangang isaalang- alang
din ang aktibong pakikilahok ng sumusubaybay sa kulturang
popular, kung paanong ginagamit at binabago nila ang
kahulugang inilalako sa kanila ng gahum, kung paanong isang
kontra-gahum ang pananamit, panonood ng telebisyon o sine,
at maging ang pagkanta sa videoke (Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
The Fashion System
Writing Degree Zero
Elements of Semiology
Mythologies
ROLAND BARTHES
PERSONAL NA IMPORMASYON
Setyembre 24, 1918 – Abril 10, 2014 (England)
Cockburn Highschool
Unibersidad ng Leeds
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Nakaugat sa mga aralin nina Raymond Williams, Richard
Hogart at Stuart Hall ng University of Birmingham Centre for
Contemporary Cultural Studies ang mga araling
pakikipagtalastasan at pang-media noong dekada 80 kung
kailan namutawi ang araling ito sa akademya ng Pilipinas
(Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
The Uses of Literacy
The Way We Live Now
Higher Education and Cultural Change: A Teacher's View
Contemporary Cultural Studies: An Approach to the Study of
Literature and Society
RICHARD HOGGART
16 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
PERSONAL NA IMPORMASYON stuart hall
Pebrero 3, 1932 (Jamaica) – Pebrero 10, 2014 (England)
Sosyolohista, teorista, aktibista
Jamaica College
Unibersidad ng Oxford
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Nakaugat sa mga aralin nina Raymond Williams, Richard Hogart
at Stuart Hall ng University of Birmingham Centre for
Contemporary Cultural Studies ang mga araling
pakikipagtalastasan at pang-media noong dekada 80 kung
kailan namutawi ang araling ito sa akademya ng Pilipinas
(Devilles, 2015).
AKDA AT AMBAG
Deviancy, Politics and the Media
New Left Review
The Popular Arts
The Hippies: an American "moment"
PERSONAL NA IMPORMASYON
Agosto 31, 1921 – Enero 26, 1988 (England)
Manunulat, nobelista, kritiko
Trinity College, Campbridge
INIHASIK NA BUTIL NG KARUNUNGAN
Sinusugan nina Richard Hoggart at Raymond Williams ang
pag-aaral ni Leavis na hindi lamang isang anyo ng libangan
ang kultura, kundi isang tunggalian ng naghaharing uri laban
sa masa, at kung titingnan ang kalipunan na mga pag-aaral na
ito tila nagkakaroon ng "mala-pagtatagpo" ang mga kritiko sa
iba't ibang lupalop ng mundo.
AKDA AT AMBAG
Reading and criticism
Culture and Society
Preface to film
The Long Revolution
raymond williams
17 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
ANINO ng KONSEPTO: Gawing gabay KANLURAN
ang grapikong pantulong upang bumuo
ng imahen ukol sa kahapon at
kasalukuyan ng kultura at panitikang
popular.
UGNAYAN
Malaki ang ugnayan ng mga
naging karanasan ng
sumusunod na lunan o pook
na may kinalaman sa pag-
usbong ng ugnayang kultura
at panitikang popular dahil
tila nasasalamin nito ang
isa’t isa, mula pagusbong,
hanggang sa pag-unlad, pati
na mga suliraning
kinaharap. Hindi
maitatangging malaki ang
impluwensya ng mga
kanluraning bansa na
sumakop noon sa Pilipinas sa
mga nabuo at umusbong na
popular na kultura dito. Ang
tanging kaibahan lamang ay
nakabase ang pag-aaral sa
kulturang popular sa
Pilipinas sa araling
panitikan, kumpara sa pag-
aaral sa pamamagitan ng
araling pang-midya sa mga
kanluraning bansa tulad ng
US at England.
18 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
DUGTUNGANG
PAGLALAHAD: Dugtungan ng
kaisipan o pananaw upang
masalamin ang natamong
kaalaman sa natutuhan sa aralin.
Naging batayang pangkasaysayan ang
danas ng Europa at Amerika sa
pagkakahawig ng sitwasyon ng Pilipinas.
Malaki ang gampanin ng kasaysayan sa
naging direksyon ng panitikan at
kulturang popular dahil...
dito nakaangkla ang mga patuloy na umuusbong na
kultura sa bansa. Ang pagsipat sa kasaysayan, mga
naging karanasan ng buong bayan, ang siyang tutulong
upang mahinuha kung anu-ano pang mga popular na
kultura ang maaaring umusbong sa susunod na
henerasyon.
Isang maituturing na lente o kadikit ng
pagsipat sa panitikan at kulturang popular
ang pag-uugay sa araling kultural. Sa batis
ng karunungang ito, pinalilitaw ang
madalas na paksang may kinalaman sa
tunggalian. Samakatuwid,
malaki ang nagiging impluwensya ng tunggalian sa
pagitan ng mga uri sa lipunan sa nagiging takbo ng
kultural na sistema sa bansa. Sa pamamagitan ng mga
tunggaliang ito, iba’t ibang kultura ang umuusbong at
patuloy na nahuhubog sa paglipas ng panahon.
19 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Bawat akda na produkto ng panitikan ay
naglalaman ng pananagisag ng kultura o
kalinangan. Bawat akda ay may paksang
tumatagos sa iba’t ibang ideolohiya na
nagbibibigay-pansin sa ugnayang panlipunan.
Ang ideolohiya ang puso ng pagsusuri ng isang
akda. Kung kaya, mahalagang...
sa pagbabasa ng isang akda, tukuyin o alamin muna ang
ideolohiyang pinaniniwalaan ng may-akda nito at saka
simulang basahin ang akda. Sa ganitong pamamaraan,
madali mong mauunawaan ang nais patunguhan ng may-
akda pati na ang mga prinsipyo at paniniwala niya na
nakabase sa ideolohiya niyang inihahayag.
Bahagi ng bawat katha maipakita ang posibilidad nitong maisakatuparan
o akda ang imahen ng sa totoong buhay. Halimbawa, madalas na
katotohanan. May mga
pagkakataong lampas pa ipinapakita sa isang akdang pampanitikan ang mga
sa katotohanan ang nais kasalukuyang panlipunang suliraning kinahaharap
iparating na mensahe ng
ng isang lugar at mga paraan kung paano ito
isang obrang napagtatagumpayan. Nagiging lunsaran ang mga
pampanitikan. Sa lente ng akdang pampanitikan ng mga suhestiyon at opsyon
kulturang popular na para maisakatuparan ang pangarap ng isang
makikita sa panitikan, lipunan.
binibigyang-espasyo ang
ugnayang realidad at
hyperealidad upang...
Sa mabilis na pagpapalit ng panahon,
nabibigyang bagong anyo ang iba’t ibang
pangyayari na nagiging pangunahing
nilalaman ng panitikan. Malaki ang gampanin
ng kulturang popular. Sa panahong makabago,
nasa kritikal na espasyo ng kulturang popular...
ang tamang gabay sa pag-aaral ng pag-usbong ng
kulturang popular sa bansa sapagkat naglalaman ito ng
mga panulat at sanaysay ng mga dalubhasang naging
kritikal sa pagsusuri at pagsipat ng mga umiiral na
kultura sa bansa mula noon hanggang sa kasalukuyan.
20 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
PANGAKONG ADBOKASIYA: Magtala ng tatlong
pangako sa makikitang palad bago bumuo ng sanaysay
ukol sa bubuohing adbokasiya bilang gurong
magtataguyod sa pagbibigay-espasyo sa kahalagahang
maituro ang esensya ng lenteng pagsusuri sa panitikan
at kulturang popular.
ADBOKASIYA
IKATLOppAaamsnnnaagugitnakliipkgaksaaolamigngnk-giguaraapaalsaankarganguyilglsnktsaugmaayrsiaaakpanlduiypnlasntiaaluhginyriatPagasaipnlamniepyngatigonputaaabnnsglaaiat-kwwokaa.aaaayytaraaannl
IUKNAALAWABmpuaamnntgkgagauaanlntkguugorrmniamnggnggaglaatmpgatouioanpngsguga-liagamlaairpurlikuamaanlnuyatulsanaantnagpaankanmgogglamidtmnagitngaoan. g
mLmauipanbusgaaslhaoralaangnagianiitnsopagmansplaagaasgmbingiagintanaigsksimaagen,.sappngaag-snaykgaoaarlakuuloplunnawagnngag’t
21 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
AAADDDBBBOOOKKKAAA PANGAKONG PANGMUMULAT
NG GURO SA HINAHARAP
ADBOKA-SEE | ADBOKA-SEE | ADBOKA-SEEpikbuiapmdsaagadaaea“gnagbnnyuTiktagogalnoaaaykmanhngks,awuaegaushnmenirtaaygaogmiuanasoglngngiantasogga,tan’taibnpnlmh’spageiatnaiaglnaihiebnapdnivminaiignlpmeidgngg,ipniain”aailangaynagik.nim-itlmaniataatMoaaiaoankgnanrgganaanaha-anaatltiakruangasaiahtnkagttrupuugiaktnwislasluagumanalkhstungaguu“apgpsAnrgypaaaaosdaaanindbnnnkpngioagawianawkptgabanpanauaoglaSaahlsnantEbepksoaiEnoawaiat”nneonn.s,aaroggaaalnabnssgnamiagyihgsinotagapkao,nnanaol.i,g.mnntKaiStgstaaeanoaamopgynmhatagaoanso’aagtangorpigptabiaaiinaimissnnlk,raaaaiiinnnnnnngaggggggg-t
pmsikupkpkppbhtpnkppmpaiaapaaoaaaaunaaaaaianhanlasnggghgyagsiugmdasigmngabksabptttllaipmuaaukapgyaagtiaukbawbnulltasabkaapalaaaingaaAilananganaa,gaktlgmyytnhinagbuah’lymantataaaaigikpuayaaanykamntlpaano-agiinngmatkmbdudgyganiaAsggndasgianaanlnaiddpoaaonhansligbmpnitatbiagan.raastonaugsoaponaaisgkgyalsNidkasi.agsnpiaodarapsuaaiHgasai’asasa-nmtantarpSmgkaaialyiganhgaitEaoapalrinnpgtoudsis-pEappunhamg.yuiaakiaplapwadagkonatunibkaaUnaitgibotsnanhiyaaiunynasgnnba,lnwaabannitgnbaainngdunnbialnsbagbuibnagraaggshiamipgooigkialh,aganbaansapoagnikprmgyhainknlgnagyaigupnaaagingigknaynmratgnnnnkmaiauahiginkkghaangsagmsrnhanggaauaapdgiospuugoglnaaonalnaankiagaurnnsgpkggpgolgpmolnagmubamoo-anaaakaatkigsaask,rluggrgonasayuauatnsliatkapaugnagaynamurlurktauansgmy-noaagrnueaankppihoebnlundg.sgaasmamais.ganlgnaasaaeltraghnaaaIanaiadranttntasFslakoltao,hanlsaaaaaielsanlynnaaataaagirma.asaap-agrggykannaaatnlaiGalaaadamdngynngppdnsalakaakoggagma,iadgayasn,u,yanknalamliuyangleakairnlggtansmgseugipmgyapnnatimpkmriaogauapbggaasatsnnnangggnraaygmanmgkiesgmataagonot-ngiuaiakaagiuensnkaasttalaaogaans.riauagbgkydpklo-.rr,krtnikuaidiaaadlgoordnoAonhaAaaalpasaiinnnaanntayrnnnsnannnsoggagitggoayggaggggtas-,l
lipilkkkmpkimbippaaiauaanauuuayslmantinamnarpuIgkuaabka,aruamlnaaaniamlminaly.nlunaatataaghMiwrnntgynaiupgaanda-rgyloaanoaia,npnagooadbmiuarntrukmonalingmanno,glrgaagrgnigmnmnpgasaamgkaaasuhinumaylabkmmaaglaatyapanturangmnubaisrgtgasbiiaapkglalaaalnoiailm.nkningnnnrogataaggaiunngypnnsggaadsgoamganmupiggncggdiuaoamabsaultkmnmlaaliaioat.ar’miuhtmtntnIsiitoiirnkayo-bsannakgoaaapgya-nagnnapanyrgngaaaipoalyraghnpuauaniamanapgrtlgiammdgauanokstmnokasubaaaannninkolktkygganpaasaapktgataimke,baaoggiannglmlminaot-ggaagaidlgriabannyyuiakatgararoinooibgkn.gpnnoanouigalgnSg’martrngoaagttgluaaaaiampdbigmoonbaaaauiangnshnnsyra’gaagiiggt-l,
22 UU--ZZOONNEEkkaangdtkkmmaaangnaaaaaglslggmpsbaiaHgagagaukepmy-uilukautruasaslraguaeyikaannonnalasnuyrtigasgnun,ayaakyrlaapntkuaannnaakaplnnitpgnnantusauggoaggsgaprtlatauuPayaaiikyssnymisklnlaaasaniugongpauhnaynkaisykaglamnioibnaoplnnaalaaoanugssngaknsnpngdkaydggmeamniahatAtnnagabooyagngodnpaanagonbgawpspnikopnhmtaapaa,akoagaknatnanan.mlaagpagggipSMlph-agaaa-EaauaaonaEynknialpnnaihogoiitar,tiigriannptiakyakhi,nggiklalhaiamnipasnnlninstaatdingaaanpbgiuigakhmtaiinmplnataunaatgaaggnillganntalnaniaugkggmiwgaprikgagmkaiaiaulasmpssiiatannyra’aiaatgaho.agnyh-hidinansgtaiLianipngnaappalapaadinragnmhaangaigbnigagngt-nlgagatrgpaapamlaaauianpuklpragmaapngsaa.uonkkaapaalnmdaaktagnkmoaayyalug-dtuwaau-aolatbinnlmaoaaai.arnanssSgssasaaagngaeaaatl
@dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Kaakuhan,
Pagkakakilanlan,
Identidad: Hamon at
Tugon ng Kultura at
Panitikang Popular
23 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
KALAP-KAHULUGAN: Bigyang-kahulugan
ang sumusunod na salita. Sa unang bahagi ay
magmumula sa pansariling pagpapakahulugan at
ang huling bahagi ay kahulugang pinagtibay ng
dalubhasa, pantas, o eksperto. Mahalagang ilagay
ang balik-banggit (citation) o pinagkuhanang
sanggunian.
Gitnang uring pantasya
Wala akong ideya patungkol sa terminong gitnang uring pantasya, ang
mahihinuha ko lamang ay kalipunan ito ng mga kagustuhan ng mga taong
kabilang sa gitnang uri na makait o matamasa ang mga materyal na gamit at
karanasang napagdaraanan ng mga nasa ibang uri o mas mataas na uri sa
kanila.
“Ang pag-ambon ng aktuwal na karanasan sagitnang uri ay nadadalumat bilang ang normal
na kalakaran, atkung gayon, ang gitnang uring fantasya ang epektibo at
makapangyarihang ethos at etika ng paggagap sa kolektibongpagdanas sa kasalatan.
Pribatisado ito gaya nang matutunghayansa libro. Epektibong napainternalisa ng
estado—sa serialidadng gobyernong kumukupkop sa dayuhang kapital bilang
langis ng bangkarote at mangungurakot na pambansang sistema—ang
kawalang-kapangyarihan ng mamamayang makaranas sa labas ng
gitnang uring fantasya.”
-Rolando Tolentino, Gitnang Uring Pantasya at Materyal na Kahirapan sa Neoliberalismo (2010)
24 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Globalisasyon
Tumutukoy ang globalisasyon sa patuloy na pagbabago ng
mundo bunsod ng paglipas ng panahon at pagdaloy ng
impormasyon, mga kalakal, serbisyo at produkto, at kapital sa
buong mundo.
“Ang globalisasyon ay tumutukoy sa mga proseso sa lipunan
na umuusbong upang baguhin ang kasalukuyang estado ng
mundo (status quo) na
siyang nagpapahina sa mga nasyon upang maging
iisang global na lipunan.”
-Manfred B. Steger, Personal na malayang salin mula sa libro niyang
Globalization: A Very Short Introduction (2003)
Kaakuhan
Ang kaakuhan ay tumutukoy sa identidad
ng isang tao na bumubuo sa kaniyang
pagkatao.
“Ego identity is a means for continuity of the person. Ego identity is
serving to protect individuals in the face of change produced by sudden
changes of personal or situational factors. Having a strong sense of
ego identity, e.g., means having the ability to synthesize different
“selves” into one coherent identity throughout time, creating an
inner coherence and sameness.”
-Erik Erikson, Identity: Youth and Crisis (1968)
25 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Kulturang popular
bilang kapital
Ang kulturang popular bilang kapital ay isang katangian ng
kulturang popular kung saan itinatakda o kinokontrol nito ang
mga trend o uso upang mahikayat ang mga tao upang
tangkilikin ang isang produkto o serbisyo.
“Ang propensidad ng kulturang popular ay matutukoy sa ilang spesipikong larangan at
kalakaran: urban na antropolohiya, pangangailangan ng etnograpiya’t field work,
nagtatala ng posibilidad at imposibilidad (ang “kondisyon ng posibilidad” para kay
San Juan) ng negosiasyon at subersyon, at kung ganoon, ang tibay at tamlay ng
ugnay nito sa konsumerismo at ang kaakibat na mas malaking usapin ng
kalakarang kapitalismo, na titimo sa soft-sell ng gitnang uring aspirasyon at sa
mas mayorya, mas mababang kalidad at akses sa mga tsanel ng
pagkamamamayan.”
-Rolando Tolentino, E. SAN JUAN, JR. AT ANG DISKURSONG KULTURANG POPULAR (2016)
Gitnang uring pantasya
Ang stereotyping ay isang pagpapasya kung saan ikinukulong o
ikinakategorya ng isang tao ang isang grupo ng mga bagay o tao
sa iisang depinisyon o kondisyon na maaaring totoo at
maaaring hindi nito tunay na kinabibilangan.
“Stereotypes are generalizations about the personal attributes or
characteristics of a group of people (e.g., Allport, 1954). Societal
stereotypes exist about a broad range of social groups and can vary
by context or situation. Many stereotypes have a long history and
were created as a result of specific economic, political, or social
circumstances.”
-L. Rosenthal and N. Overstreet, Encyclopedia of Mental Health (2016)
26 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
TULA-TULAY-TULOY:
Suriin ang isang halimbawang
tula. Mula sa sa tula, gawin ang
tulay at tuloy.
I. TULA
27 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
II. TULAY
Imbensyong bigay para mag- “Sa pagbibigay-pribilehiyo sa bagong kapital ay
ugnay; matutunghayan kung gaano nakadiin ang
Humantong sa salimuot ng kulturang popular bilang hulmahan ng inaasam na
paghihiwalay. gitnang uring buhay. May sinisiwalat na
Inobasyong nagbigay bagong katotohanan ang akto ng pagtangkilik at pag-asam
kulay; na makatangkilik (na kasing bigat nitong pag-
aantay sa mismong akto ng pagtangkilik) ng
Bumagong-bihis sa payak na kulturang popular. Ang katotohanang ito ay
pamumuhay.
nakapoder sa pagdanas ng gitnang uring estadong
pang-indibidwal sa pang-araw-araw. Walang
gustong maalalang naghihirap siya.”
Kung noon, walang pakialamanan kung mahirap ka o mayaman, o kahit nasa gitnang
uri ka ng lipunan. Simple lamang ang lahat. Ngunit dahil sa paguugnay at pilit na
paggamit ng mga kapitalista sa kulturang popular bilang pangtakda sa mga dapat
na karanasan ng mga tao sa lipunan, hindi alintana kung anong uri ka man, ang
siyang nakapagpabago sa dating simpleng pamumuhay. Dahil dito, nabubuo ang mga
pangarap at ganid ng tao sa mga bagay na hindi naman talaga niya kailangan.
Kadikit ng benipisyo suplay ng “Ang dinadanas ng indibidwal ay kolektibong dinadanas ng
internet; iba pang tumatangkilik. Walang hindi naduduwal-duwal
Bumubuhos na impormasyon kapag biglang bumabagsak ang trak sa roller coaster. Walang
tunay na malupit. sasakay ng roller coaster na umaasang parang tsubibo lamang
Hangad na kaalaman pati ang mararanasan. Kognitibo dahil itinuturo ang angkop na
libangan ‘di magigipit; paraan di lamang ng pagsakay at pagtunghay sa ride, kundi
pati na rin sa kaangkupan ng proseso pagdanas. Sa kalaunan
Sa kaway at halina ng wifi ay ay hindi sa hindi na ito malalapamaluktot ng bituka, kundi
kumapit.
may itinakda nang kalakarang makakapagturo sa limang
senses kung paano tumunghay-ipikit ang mga mata, huminga
nang malalim, kilabutan, at iba pa-kung paano hihinuhain
ang karanasan, pati na ang mundo.”
Magkaiba man ang mga analohiya o simbolong ginamit sa tula (wifi) at sa sanaysay
(rollercoaster), iisa lamang ang pinapakita ng dalawa, ang patuloy na pagtangkilik ng mga
consumer o tao sa serbisyo o produktong inihahain sa kanila dahil mayroon silang tiyak na
karanasang nais maramdaman mula sa mga ito. Ang pagnanasang maranasan ang mga
dulot ng serbisyo o produktong ito ay itinakda ng kolektibong reaksyon at feedback mula
rin sa iba pang mga nakasubok na ng danas na ito. Nakaaapekto rin sa reaksyon o
feedback ng mga susubok pa lamang ng serbisyo o produkto ang nauna nang testimonya ng
mga nakasubok na.
28 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Akses sa impormasyon tunay “Napangiti tayo sa text na padala ng crush o
na kailangan; karelasyon, ito ang ligaya ng sandaling kasalukuyan.
Ise-save pa ito. Babalik-balikan ang pag-retrieve at
Sa modernong panahon ito’y
kanlungan. pagbasa ng text para tangkaing i-reproduce ang
ligaya ng nakaraang sandali. Lumipas na ang
Rebolusyong teknolohikal
naging hantungan; kasalukuyan, at ang pagbabalik sa nakaraan ay
isang moda ng nostalgia, kung saan ang pagtunghay
Pagsamba sa digitisasyon sa bagong kasalukuyan ay hindi na makasasapat sa
nagsilbing tuntungan. lumang kasalukuyan – ang nakaraan na nalikha na
ng psyche bilang idealisasyon ng kasalukuyang
sandali – pero muli’t muling binabalikan.”
Bawat henerasyon, may bago palaging digital na gamit o gdyet ang
natutuklasan o naiimbento, ang mga ito’y simbolo ng pagbabago at bilang
simbolo rin ng bagong usbong na kultura, sa isip ng mga tao’y dapat
mayroon sila nito. Ang mga napaglilipasan ng panahon na gadyet, gamit, o
karanasan ay mananatili na lamang sa nakaraan na paminsan-minsa’y
babalikan.
Rumaragasang pantasya, “Ang ating iniisip ay ang kondisyon ng wagas at dalisay
walang tigil bumuhos; kahit sa matinding alinlangan ng pag-aantay at
Laro, musika, vidyo, kahit ano pagbabasakali. Nag-aantay tayo ng ulan sa tag-araw, na
‘di maubos. makatagpo ng kasingganda at guwapo ng ating mga
Ang walang wifi kung minsan iniidolo, magkaroon ng kasing interesenteng kabakarda,
tila busabos; kasing warm at touching na pamilya, kahit pa alam
Paniniwalang karunungan ito naman natin na hindi lamang perfecto ang aktwal na
raw ang tutubos. realidad kundi kulang at salat pa nga. Dahil sa huling
pagtutuos, lahat naman tayo ay nagbabakasakali lamang.
Baka lang naman makalusot. Baka lang naman umubra.
At kung gayon, ginagawang mas matimbang ang baka
kaysa aktwal."
Ang mga pantasyang nabubuo ng mga tao dala ng bugso ng kulturang
popular ay isang manipestasyon ng pagdepende ng mga tao sa uso.
Laging nakasunod, lagging naka-ayon rito, kaya’t ang nangyayari,
nakukulong ang mga tao sa konseptong patuloy na umuusbong at
nakalilimot silang mabuhay sa kasalukuyan, sa “aktwal” na
realidad.
29 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Binuklod ng wifi ang “Gayunpaman, nakumbinsi tayo na magbayad nang
maraming imposible; lampas sa aktwal na halaga ng text – mula libre hanggang
Kaibigan sa birtwal na daigdig
piso at P25 kapag sa labas ng bansa – para maibsan ang
ay nadoble. anxiedad ng pagkahuli sa sa tagpuan, pagkatrumang
Akses sa SNS ay laging
naipit sa trafiko o stranded sa baha, na alam naman natin
posible; – kahit wala namang magagawa – na mayroon tayong
Basta’t may pang-load, di kase
kakilalang naaksidente, pinatay, pinarangalan, ililibing, ng
libre. kung sino, ano, paano, bakit, kailan at saan. Bumibili tayo
ng impormasyon hatid ng teknolohiya ng digital na
cellphone para magkaroon ng pakiwaring may kausap,
komunidad at kolektibo, at kung gayon, may
pagsasandalan ng kumpiyansa sa sarili.”
Dahil sa sobrang pagdepende ng tao sa wifi at sa load, pinipili
nilang gumastos, kahit minsa’y umaabot na sa puntong kahit
hindi nila kailangan, para lamang masabing parte sila o may
ugnayan pa rin sila lipunan mapa-personal man at/o sa digital
na mundo sa pamamagitan ng mga gadyet na ito.
Tinibag ng wifi maraming “Sa pagkakataong ito na ang nagiging kalakaran sa pang-araw-araw
tradisyon; na buhay at kabuhayan, ang aspirasyong pang-uri ay mas mataas at
mas matimbang kaysa sa aktwal na posisyong pang-uri. Umaasta, at
Nagkasakit ang kultura
mistulang kumbulsyon. ang lampas sa aktwal – ang hangin sa ampaw – ang siyang
Lumikha ng indibidwalismo’t pinaniniwalaang substansyal na karanasan. Iniinterpolado siya
salimuot na paksyon; bilang gitnang uri ng kanyang text, mga produktong ginamit, sineng
Kulturang naghihingalo, pinapanood, lekturang pinapakinggan, ID na isinusuot at iba pa.
hangad ay proteksyon.
May repulsiyon sa interpelasyong mababang uri – tulad ng
pagbuntot ng salesperson sa mall outlet, pagsakay ng jeep sa rush
hour, paglalakad at pamamawis sa tindi ng init ng araw, pagsuot ng
damit na may butas – dahil ito ang nagpaparealisa sa aktwal na
kinabibilangang uri: kaysa sa maraming pagkakataon, may pagtawa
(denial) sa tunay na uring kinabibilangan dahil masisira ang gitnang
uring pretension.”
Ang kulturang nabuo sana bunga ng tunggalian ng mga uri ay unti-
unting natatabunan ay nagiging isa na lamang dahil ang mga nasa
gitnang uri ay pilit na nakikisawsaw o nakikilahok sa mga
karanasang dapat ay sa mga mas mataas na uri. Nagkakaroon ng
kalituhan pagdating sa aktwal na posisyon ng mga uri dahil mas
naginging matimbang ang pretensyon sa lipunan.
30 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
III. TULOY
Ang teleponong may antenna noon,
Iphone at Samsung na ngayon.
Ang pawala-walang signal noon,
LTE at 5G na sa kasalukuyang panahon.
Malaki man ang agwat,
Parang Ipad at aklat,
Hindi maitatanggi
Kamangha-manghang pagkakahawig.
Panahon ay nagbabago,
Ngunit hindi ang mga tao,
Pagsunod sa uso’y pareho
Namumuhay paring tila aso.
Ipinakita sa tula ni Voltaire Villanueva,
At sa sanaysay ni Rolando Tolentino na
Mga tao’y ganid at lulong sa pantasya
Kahit di kaya’y pipilitin basta’t nasa uso siya.
Dala na rin ng dikta ng lipunan
Mga kapitalistang gumagamit sa kanilang kahinaan
Mga tao’y marupok sa uso
Susundan at susundan ito, magbago man ang mundo.
31 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
TSEKLIST ng SARILI: Lagyan ng tsek (√ ) 6.Nahumaling sa faceapp dahil sa biglaang
kung tugma sa iyong kinakain, iniinom, iniisip, transpormasyon ng mukha. Panay ang
nadarama, at iba pa at ekis (X) naman kung
pagpapabida na gumanda, kuminis, at pumayat
hindi. Bigyan ng isang pangungusap bilang na hitsura. Masayang-masaya na pinabata sa
paliwanag ang naging pasya. nasabing app ng mga social media.
1.Suki ng free data. Agad ding "Hindi ko sinubukan ang mga
humahanap ng free wifi sa faceapp na sumikat dahil sa mga
kumalat na isyu nito patungkol
mga lugar na pinupuntahan.
sa seguridad."
"Madalas akong may load para hindi ako mahirapan
kung may magchat o tumawag man sa akin." 7.May nakalaang espasyo para sa
online shopping tulad ng Shoppe at
2.Hindi kayang mabuhay nang
isang araw na hindi kasama ang Lazada. Nauubos ang oras sa
cellphone. Halos ibulsa lagi ang paghahanap ng pinapangarap na
cellphone sa lahat ng pagkakataon. produktong hangad mapasakamay.
"May mga pagkakataong hindi ko dinadala ang "Dala na rin ng pagkakakulong sa bahay dahil sa
aking telepono kapag umaalis kasama ang pamilya." kwarantina, ang pagtambay sa Shopee ang aking naging
3.Lehitimong adik sa KPOP. Inisa-isang pampalipas oras sa tuwing hinahanap-hanap ko ang
panoorin ang inilabas na bucket list ng mga pagwi-window shopping noon sa mga mall."
kasapi ng organisasyong kabilang sa 8.Apektadong-apektado sa pambabatikos
tumatangkilik ng KDRAMA. sa hinahangaang artista. Gumagawa ng
paraan para sagutin at ipagtanggol ang
"Nakikinig ako ng mga kantang KPOP ngunit hindi
ako sumusubaybay sa kahit sinong grupo gaya ng ibang idolo sa iba’t ibang tinatanggap na
kabataan, nanonood rin ako ng kdrama ngunit hindi kritisimo.
ito prayoridad at kapag libre lamang ako." Ginagawa ko ito dati noong mas bata
pa ako, ngunit ngayon ay hindi na dahil
4.Magtitira ng sobrang baon o mag-
iipon para makabili ng sikat na milktea sa tingin ko’y hindi ito magandang
paguugali.
para sa bonggang selfie at groupie
kasama ang mga kaibigan. 9.Sa starter pack ng pampaganda, hindi mawawala
ang iba’t ibang sabon. Laman ng pagpipilian ang gluta
"Hindi ako mahilig sa at kojic na pinaniniwalaang magpapabanat ng mukha
milktea at kung bumili
man ako, hindi ko ito at tulayang makakapagpaputi sa kayumangging
pinopost sa social media." balat.
5.Panay ang download ng mga musikang Nagsimula akong gumamit ng kojic nang
pinasikat nina Ed Sheeran, Calum Scott, malaman ko na nakakatanggal ito ng mga
Taylor Swift, LANY, Lady Gaga, at marami tigyawat sa likod na isyu ko, napatunayan naman
nito ang sarili kaya hanggang ngayon ay
pang iba at palagiang pinakikinggan ginagamit ko pa rin ito hindi para pampaputi
gamit ang sariling headset. kung hindi para sa rason na inilahad ko.
"Hindi ko man ito dinadownload ngunit ang mga kanta ni Ed 10.Ginagamit ang iba’t ibang uri
Sheeran at Bruno Mars ang madalas kong pakinggan kapag ng dating app gaya ng Bumble,
nagpapahinga ako." Tinder, at Omegle upang
makatagpo ng karelasyon sa
32 UU--ZZOONNEE @dhnyla
mabilisang paraan.
Hindi ako sang-ayon sa ganitong uri ng pakikipagkilala
para makahanap ng karelasyon, kahit na para sa iba ay
epektibo ito, sa personal na pagsipat ko rito ay hindi ko
susubukan.
www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
LAPIT-LIPAT: Gamit ang grapikong
pantulong, buodin ang kulturang popular
bilang lente na pagmumulan ng iba’t ibang
kaisipan. Matapos ang paglalagay ng konsepto
sa grapikong pantulong, bumuo ng paglalahat
upang iugnay sa konteksto at danas sa
lipunang Pilipino.
pantasya
paragnap n
NOONPIKDAAGEKAANKKATUKHIILDAANALNADN g
a
y
asan o
n
Ang kulturang popular ng isang bansa ang siya bumubuo at
humuhubog sa kaakuhan, pagkakakilanlan, at identidad
nito bilang isang buong bansa at pati na sa indibidwal na
mamamayan nito. Ang pagsipat sa mga umusbong na
kultura mula noon hanggang ngayon ay isang repleksyon
at manipestasyon ng mga pagbabagong kinailangan at
naging bunga ng mga pantasya, pagnanasa, o pangarap ng
mga taong nasa iba’t ibang uri sa lipunan.
33 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
PLANONG HAKBANG: Bumuo ng
sampung utos sa sarili bilang magiging guro
sa hinaharap upang maging kabalikat sa
pagtataguyod ng pagtatanghal ng sariling
kaakuhan, identidad, o pagkakakilanlan.
GABAY SA PAGTUTURO NG GURONG
SUNOD SA USO
1. Maghanda bago pumasok, siguraduhing alam ang mga bagong salita at
pamilyar sa mga uso at napapanahong ekspresyon at pamamaraan ng
mga kabataan.
2. Mahalagang mailinya ng guro ang direksyon ng talakayan sa iisang ruta
mula sa layunin, pamamaraan, patungong bunga o pagkatuto.
3. Mahirap makita ang esensya ng isang aralin kung hindi ito maiuugnay sa
kasalukyang panahon, kaya’t tungkulin ng guro na maging maalam sa mga
“trending” o uso at napapanahong kaganapan sa lipunan.
4. Bilang guro sa ika-21 siglo, mahalagang maging marunong sa paggamit ng
mga makabagong pamamaraan ng pagtuturo tulad ng paggamit ng mga
animated powerpoint presentation, video clips, at iba pa na siyang makakakuha
ng atensyon ng mga mag-aaral.
5. Dapat na mahila o mahikayat ang atensyon ng mga mag-aaral sa lokal
na panitikan at kulturang popular.
6. Dalhin sa pagpapalalim ang mga paunang impresyon ng mga mag-aaral
sa panitikang nabasa o napakinggan.
7. Maglaan palagi ng oras sa klase upang bigyang pagkakataon ang lahat ng
mga mag-aaral na maipamalas ang kanilang sariling talento.
8. Ang mga mag-aaral ng makabagong henerasyon ay may mas maikling oras
ng kakayahan na magpokus ayon sa mga pag-aaral kaya’t sulitin ang bawat
estratehiyangsandali sa klase at humanap ng mga makakatulong sa
pagpapapokus sa mga mag-aaral.
9. Tandaang ang mga mag-aaral dapat ang sentro ng talakayan at sa
pamamagitan ng kanilang mga karanasan at sariling kaalaman dapat na
makuha ng guro ang linyang magdudugtong o mag-uugnay sa ideolohiyang
nasa panitikan at kultura.
10. Ipihit ang kaalamang natanggap ng mga mag-aaral patungo sa aksyong
maaari nilang gawin upang makabuo ng solusyon sa mga kasalukuyang suliranin
ng bansa.
34 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Banta ng
Globalisasyon:
Sama-samang
Harapin at Huwag
Balewalain
35 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
ALPABETO ng GLOBALISASYON:
Suriin ang larawan. Mula sa
pagsusuri ay sagutin at pagnilayan
ang sumusunod:
1.Ano ang napansin sa
pinagsama-samang larawan?
Kapansin-pansin ang malaking pahayag
sa gitna ng mga larawan patungkol sa
globalisasyon. Ang mga larawan naman
ay nagtatampok ng ilang mga sikat na
akdang pampanitikan na nakalimbag,
ilang mga sikat na Pilipinong
personalidad, at mga sagisag ng bansa.
2.Ano ang kaugnayan ng 3.Bakit dapat makita ang gampanin ng
larawan sa globalisasyon? mga Pilipino sa pandaigdigang
Ipinapakita sa mga pinasama- pangyayari o kalakaran tulad ng
samang larawan ang globalisasyon?
pagkakakilanlan ng Pilipinas bilang Sa mundong pinaiiral na ng mga
isang bansa sa global na mundo at globalisadong serbisyo at produkto,
ang kasalukuyang katayuan natin
dapat na makita ng lahat ang
sa sistemang iyon. kahalagahan ng pagtatatag at
pagpapalutang ng mga Pilipino sa
pandaigdigang senaryo.
4.Ano-ano pa ang maaaring maisama sa kalipunan sa larawan na
hindi mo nakita? Bakit ito dapat maisama?
Isang halimbawa ng maaaring isama sa mga larawan ay ang grupong SB19, sa kasalukuyan
ay kilalang-kilala sila sa pagpapakilala ng musikang Pilipino hindi lamang sa Pilipinas kung
hindi sa buong mundo. Isa pa ay ang Jollibee. Matagal nang naitatag ng Jollibee ang
kanilang pangalan sa internasyonal na lebel at kilala ito bilang pinakasikat na fast food
chain na itinatag sa bansa.
36 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
5.Pansinin ang talahanayan para sa mga
gawain.
A.Ano ang ugnayan ng larawan at hanay
ng mga produkto at serbisyo sa alpabeto?
Ipinakikita sa talahanayan at sa larawan ang mga
brand o pangalang kilalang nakasusunod sa mabilis
na usad ng globalisasyon sa buong mundo. Ang mga
serbisyong ito, magkahalong lokal at banyaga, ay
nagdadala sa pagkakakilanlan ng kanilang bansang
pinanggalingan sa globalisadong lipunan.
B. Anong hamon ang nais na ipahiwatig ng
alpabeto ng globalisasyon?
Nais ipakita ng alpabeto ng globalisasyon na dapat
na mas paramihin pa ang mga brand o produkto at
serbisyong galing sa Pilipinas na maitala dito upang
mapatunayan ang tindig ng Pilipinas sa senaryong
global.
C. Paano gagawing maka-Pilipino ang
alpabeto ng globalisasyon?
Dapat na itampok sa talahanayan ang mga local na
produkto at serbisyong naitatag sa Pilipinas at
patuloy na lumalago sa bansa.
37 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
BASA-UNAWA: Upang
mapatnubayang maunawaan ang iba’t
ibang kaisipan at konsepto, gawing
gabay ang sumusunod na grapikong
pantulong upang palutangin ang
kahulugan, katangian, at kaugnayan ng
globalisasyon.
KKK NG GLOBALISASYON
UNANG K
“Ang globalisasyon ay makabagong anyo ng pananakop na
A tinitingnang mas masahol pa. Sapagkat, ang sinisira nito ay ang
ating pagkakakilanlan.”
- Napoleon M. Mabaquiao Jr., Globalisasyon, Kultura, at Kamalayang Pilipino (2007)
“Ang globalisasyon ay maituturing na penomena na bumabalot sa ugnayan
B ng iba’t ibang bansa. Sa ugnayan ng bansa, litaw ang malaya at mabilis na
palitan ng impormasyon, kultura, teknolohiya, produkto, at serbisyo ng mga
bansang kasangkot sa malaya at mabilisang ugnayan.”
-Wilfrido Villacorta, Ang Wikang Filipino sa Edukasyunal na mga Isyu sa Panahon ng Globalisayon (2001)
“Ang globalisasyon ay batayan ng pagkalat ng impormasyon at pagtatampok sa
C iba’t ibang inobasyon sa iba’t ibang aspekto ng pamumuhay ng mga
mamamayan. Sa tiyak na konteksto, ito ay proseso ng pagnenegosyo sa
malawakang bahagi ng mundo na hindi alintana ang hangganan ng bansa.”
-Flora, Wikang Filipino sa Panahon ng Internet at Globalisasyon (2009)
38 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
IKALAWANG K
FILIPINO
“May papel ang wikang Filipino sa globalisasyon. Sapagkat, maraming bansa ang mauunlad
na hindi nakasandig sa paggamit ng wikang Ingles. Malakas ang pagbibigay diin niya sa
wikang pambansa sa panahon ng globalisasyon.” - Jose (2005)
ALON NG
DEMOKRATISASYON
“Katangian din ng mundo ang “alon ng demokratisasyon” na ibig sabihin ay ang pag-usbong
ng mga estrukturang pangmamamayan mula sa dating malakas na pamahalaan,
paglakas ng papel ng lipunang sibil, at paglaganap ng kaalaman sa pamamagitan ng
kompyuter at iba’t ibang anyo ng midya at teknolohiya. Sa ganitong perspektiba, malinaw
na hamon ng kaniyang pag-aaral sa kasalukuyang pag-aaral na bigyang papel ang wika
upang mamulat ang makabayang kamalayan nang sa gayon ay hindi sumandig at umasa
sa biyayang hatid ng globalisasyon.”
NEOLIBERAL NA – Mario Miclat, Wika at Globalisasyon (2003)
EDUKASYON
“Katangian ng globalisasyon ang neoliberal na edukasyon. Mistulang mikrobyo sa
katawan ng pamahalaan na pilit hinahawaan para ang mamamayan ay papaniwalaing
tanggapin ang malayang kalakalan at pribadong pagmamay-ari. Dahil sa naising kumita
dulot ng globalisasyon at neoliberal na edukasyon; pinupuntirya nito ang pagnanais na
makapagbigay ng mataas na uri o kalidad ng edukasyon para sa panlipunang mobilidad
na daan sa pag-unlad.”
-Soledad Lumbera, Mula Tore Patungong Palengke:
FUNCTIONALNeoliberal Education in the Philippines (2007)
LITERACY
“Mahalaga ang gampanin ng lokal na wika upang matamo ang functional literacy o antas
ng kamuwangan upang maging produktibo at kapaki-pakinabang na mamamayan ng
bansa. Kung ito ay mabibigyang katuparan, ang mga mag-aaral at lahat ng mamamayan
ay magiging katuwang sa pagpapaunlad ng bansa.” -Flora, Wikang Filipino sa Panahon ng
Internet at Globalisasyon (2009)
WIKA BILANG
PAGKAKAKILANLAN
nak“ikAinlaghpoakngsaunkaahliankgaisryaungayglombaayliskaasuygonna. Kyaunngsakapyaag’ptampaanhaatlialignagnpgamgkaagiknagkmilaanhluasnahyaabnagnigsang
Pilipino na lalahok sa globalisasyon sa kaniyang una, pambansa, at pangalawang wikang
gagamitin upang mapataas at mapalawak ang kakayahang makipagtalastasan. Mahalagang
ambag ng pag-aaral ang pagtatakwil sa umiiral na maling pagtingin sa pagiging mabenta ng
IannggleIsnbgnlielaasnpbgailgwabinkagabwariagkowa.”nng-gFmogralotybuaanamlistaaon,s,Pymuonlaitnriakaanlgitnaagl,wWminkaaay:liiNbtaaaws’tysoibanaasnliisgstmebomaaraatnyGgtlioeabdtaulukismaaassyyaooknn.m(I2an0ilsa0a1la)mraawbialins
39 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
IKATLONG K
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
“Isang kongkretong tugon ang Batay sa mga artikulo at pag-aaral na aking nabasa
makabayang pedagohiya na magtatampok patungkol sa globalisasyon, marami ang nagsabi na
sa mayamang kalinangan, kasaysayan, at EDUK “produkto” ang tingin ng karamihan sa mga mag-
kaakuhan bilang batayang sandigan ng aaral sa perspektibo ng globalisadong mundo.
makabayang edukasyon na masasaksihan ng Nakikita nito ang mga mag-aaral na magiging
mga gurong magiging tagapagpadaloy ng manggagawa at/o taga-konsumo ng mga uusbong
makabayang kaalaman at kasanayan.” na kalakal o kulturang popular bunsod ng
-Mabaquiao, 2007 globalisasyon. Gayunpaman, ang ganitong
“Magiging patnubay ito sa kasalukuyang pananaw ay maaaring mapabalintuanan kung
pag-aaral upang ipaunawa sa mga magiging guro
sa pagsasangkapan ng makabayang edukasyon na A gagawin lamang na gabay ang mga suhestiyon
tumatagos sa akmang pagpili ng nilalaman at nina Mabaquiao at Seabrook sa mga pahayag na
paglalapat ng makabuluhang pamamaraan bilang
S inilatag ko. Ang pagsasakonteksto ng kurikulum
Y at mga aralin sa kontekstong Pilipino ang
makabayang pedagohiya na magpapalakas at siyang susi upang mapigil ang pananaw ng
magpapatatag sa identidad ng bawat mamamayang
Pilipino upang harapin ang globalisasyon na hindi O pagiging produkto ng mga mag-aaral, at
nakakaligtaan ang mayamang kalinangan, magtutulak sa kanila na ibahagi, pagyamanin,
kaakuhan, at kasaysayan.” -Seabrook, 2004, 2005
N at palakasin pa ang kalinangan at
kasaysayan ng bansa natin.
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
“Ang wikang praktikal ang Ang wika ang kaluluwa ng isang bansa ika nga.
magpapaunlad sa ekonomiya sa panahon Sa kontekstong globalisasyon naman ay ito ang
ng globalisasyon ay ang wikang pambansa
na batid ng W maituturing nitong ugat. Sa personal kong
balana. Sa ganitong punto, ipinahihiwatig karanasan, nakakaya kong makipag-ugnayan sa
niyang ang wika ng paggawa ay dapat I mga tao sa pamamagitan ng wika, nakabibili rin
nakabatay sa sariling wika. Kung kaya’t ako ng mga kalakal sa bansa man o sa labas
kaniyang ipinanawagan na huwag dahil marunong akong gumamit ng ibang
kaligtaan ang pagpapalaganap at K wika, nasusubukan ko ring kumausap ng ibang
pagpapayabong ng wikang pambansa tao, kababayan man o hindi, dahil sa wika.
tungo sa masaganang bansa.” -Villacorta, A Ang wika ay esensyal na parte sa siklo ng
2001 globalisasyon at kung wala ito, hindi
matutuloy ang proseso ng ugnayan kaya’t
dapat na lalo itong pagyamanin.
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
40 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
“Umiikot sa sistema ng edukasyon Ang disiplina o asignaturang Filipino ang siyang
dapat na nangunguna sa pagpapalalim at
Dang prosesong kultural, pulitikal, at
Ipangkabuhayan na makikita sa iba’t pagpapalawig ng kaalamang pangkultural,
SFibang polisiyang pinaiiral tulad ng pangpolitikal, at pangkabuhayan ng mga
I Ipatakarang pangwika na makikita sa
kabataan. Sa kasalukuyan, hindi maitatanggi
kurikulum na itinadhana ng ang pangmamaliit at panghuhusga ng mga
tao sa disiplinang Filipino kaya’t mas
PLinstitusyong nangangasiwa sa pagpapabuti higit na dapat pang pag-ibayuhin ng mga
L Ing kalagayang pangwika ng bansa. kaguruan ang pagtitima sa puso’t isip ng
I PBatayang maituturing ang mga mga mag-aaral kung gaano kahalaga ang
Ikatangiangibinigay ni Held (2004) upang Filipino at kung paano ito nagiging
Nbigyang turing ang katumpakan ng umiiral na esensyal sa iba’t ibang larangan sa bansa.
ANkatangian ng sistema ng edukasyon ukol sa
NOpagtingin sa Filipino bilang wika, midyum ng
pagtuturo, at disiplina.” -Held, 2004 G
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
“Katangian ng dimensiyon ng proseso Ang lawak ng sakop o scope ng pakikipag-
ugnayan ng isang bansa sa isa pa ay ang
Eng globalisasyon ang paglawak ng siyang magtatakda kung gaano kalaking
Kpanlipunang ugnayan o stretched bahagi sa mundo ang kaya niyang
Osocial relation; pagtindi ng daloy ng pagbentahan ng mga produkto at
Nsistema ng pakikipagtalastasan o serbisyo, gayundin ang pagbili sa mga
Okomunikasyon dulot ng proseso ng ito. Ang mga shopping sites tulad ng
Mdigititization na hatid ng makabagong Shopee at Lazada ay iilan lamang sa
Ianyo ng midya gaya ng internet, libo-libong halimbawa ng mga
pamamaraan ng mga bansa na
cellphones, at iba pa; paglawak ng makisabay sa agos ng globalisasyon.
Ypakikisalamuha o increasing
Ainterpenetration; at pag-iral ng mga
pandaigdigang institusyon.” -Held, 2004
TIYAK NA PAHAYAG SARILING PAGUUGNAY
SARILING PAGUUGNAY
TIYAK NA PAHAYAG
“Kaugnay ng globalisasyon ang Ang malalaking kumpanyan ang siyang
kumokontrol sa kabuhayan ng mga tao. Sa mga
Kpag-agapay sa iba’t ibang wika, manggagawa nagmumula at nag-uugat ang mga
Akultura, at lokal na sistema ng hilaw na materyales sa pagbuo o paglikha ng mga
pagnenegosyo… Ang lokalisasyon kung produkto at serbisyong iniaalok ng mga
kumpanya, gayundin sa mga negosyo. Ang
Bsaan litaw ang adaptasyon o paglolokalisa ay isang magandang hakbangin
Upag-aangkop ng iba’t ibang produkto at upang madaling maipakilala ang “brand” ng
Hserbisyo mula sa tiyak na wika at kultura isang kumpanya, malaki ang gampanin ng
Ana naghahangad na maging anyong lokal. mga manggagawang local sa paglolokalisa
YKaniyang pinag-ugnay ang lokalisasyon at dahil maaaring sa kanila manggaling ang
Aintelektuwalisasyon na may layunin at
Ntunguhing iangkop ang negosyo o pagsasakonteksto ng mga serbisyo o
produkto ng isang brand o kumpanya sa
pamumuhunan sa lokal na wika.” kultura’t pamumuhay ng mga tao sa
-Flora, 2009 TIYAK NA PAHAYAG kanilang bansang kinabibilangan.
SARILING PAGUUGNAY
41 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
ALPABETONG LOKALISADO,
MAKAPILIPINO: Bumuo ng alpabetong
Pilipino na maaaring tao, lugar, bagay, o iba’t
ibang bahagi ng kultura tulad ng musika, laro,
sayaw, at marami pang iba. Gawing burador ang
talahanayan bago komprehensibong gawin sa
iba pang pamamaraan ang nabuong gawain.
PAGKAIN A - ADOBO B - BOPIS
C - CRISPY PATA D - DINENGDENG E - ENSALADA - G - GINATAAN H - HALOHALO
I - IGADO - K - KALDERETA L - LECHON M - MENUDO N- NILAGA
- P - PUTO BUMBONG - R - RELYENO S - SINIGANG T - TUYO
U - UBE HALAYA - W - WANSOY - Y - YEMA -
42 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
LUGAR
A - AGUINALDO B - BORACAY
SHRINE
C - CHOCOLATE D - DON ROMAN SANTOS E - ENCHANTED F - FORT SANTIAGO G - GREAT STA CRUZ H - HERITAGE CITY OF
HILLS BUILDING KINGDOM ISLAND VIGAN
I - INTRAMUROS - K - KALBARIO-PATAPAT L - LUNETA PARK M - MAYON VOLCANO N - NAGCARLAN
NATURAL PARK UNDERGROUND CEMETERY
- P - PUERTO PRINCESA Q - QC CRICLE R - RIZAL S - SAN AGUSTIN T - TAAL LAKE AND
VOLCANO
MONUMENTS CHURCH
U - UNIBERSIDAD NG V - VERDE ISLAND W - WHITE ISLAND -- -
STO TOMAS
@dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
43 UU--ZZOONNEE
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
PERSONALIDAD
a - ac bonifacio b - bretman rock
c - catriona gray d - daniel padilla E - ELLA NYMPHA F - FOURTH IMPACT G - GILAS PILIPINAS H - HIDILYN DIAZ
I - IVANA ALAWI J - JESSICA SOHO K - KZ TANDINGAN L - LEA SALONGA M - MORISETTE AMON N- NADINE LUSTRE
O - OGIE ALCASID P - PIA WURTZBACH - R - REGINE VELASQUEZ S - SB19 T - TONI GONZAGA
- V - VICE GANDA W - WIL DASOVICH X - XYRIEL MANABAT Y - YENG CONSTANTINO Z - ZEPHANIE
DIMARANAN
44 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas
@dhnyla
45 UU--ZZOONNEE 7.Pagtataguyod ng Wikang UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE ||
Filipino
@dhnyla
6p.aMrptaaissniigpgDaakaksstataiiyu,ggbmnounuasaanutgghultsiosnihanmaOagaygknurmEpagsltkaaaniirnynobvskoeniaiNonozSmrygaompegngbtenmnaiaurgoamkiylonanorniotgeaparia,ondmlnlgkSRiauagnkntaocnednagmikodg.annlkauiaatNabonCgktSnnsapdgaaYcrMhaatorshauogaisloyotaumbgasavkoionthYnaeholsbgsnimgoaonnfsduaoldpeaguaNtmrnaihwnplngtpoi,tat.nolwaaoaaiiaamgltrktboiraipyniaubkannnokglanaoakaaknarhi,nnasaopri,gie,snnidpgaankntisgdanbmuFiaplisaakamninyaiawdieatnngplgaabaisaaigdltaapmniyknann,tgipiagapmasna,aalkunmiikoagbbso.mo.tamiaaw’nynHspihtaylgiagaimakiomagnaagamnsaiankiittynanhoksgipakgataaoawnaitaliniabggbnnsikgnkliaa,oa.mlgaaugymasnuappnanangggyraaaagoaiapnkgtggakikiptngpinnubanoiangypa.anaggra.nepgpor’nragtaKaset,nsoiIpypiathnlniaaaioanphtatgoyiaiagail-kwknntataynnaaanguasor’agbiagllngtanoaanknkamsysgkaatgnearenaiorgetasrkt,aulaanpoainthntana’uatgayiasnikglygnraogiPpiiosennngbnnaianlliMi,iigrsganinbwhsptasgaienpiaaiagkypnargtialroobsaaaaaniyinpnanmos.pmiann.ninbnnidgkaKsigniwgakgailolwgiaah.alas8knaaAkamiemlllyiga.lkaaakaParptpsaaoanoanaaaiannongtngartagngautiiunnknKtiatgialainworotmmig,gsaaysatlpanaialnygaagn,aimksanuanaiginnilsplygpaepmananaaoggtnegpspiaankunpgmaaiwkakasaoahkurlalougoann
5.Pagtangkilik ng mga pag- 1.Pagpapahalaga sa
www.fb.com/dhanyela.nicolas aaral at Pananaliksik ukol sa kasaysayan, kultura, at
4.PagtNaoanokingnaaktnnigglhimmaakakaakPnliraikigilasnngkikgioaama’tispstniaaamngpagginndrnPanibitngoolamoiogamgnnppysaadiggPaoagianl,upbniua,rblmaasapk,ioaaaitnkttdsninnnonskmaugogangnauaska.agnpntsannyaraaaoigtkgNiorrniiayammdldmgywinonaauaaailgntylnkynh.oraneiatniaalkomkstogipawoamMadnlnasibanaanogltaglapnanodmo,nnaiabms-aaghenanmiagpkirygyasaodrnnaaiyig,nnotaokdgowoomabnaaniaslsudnapinkaniagumrknliamuaanam.oaymngnktar,D’aiiigayaatannihtiimg,snsirkauaaupulnintsinpaaaaPngtduugaitatnlarklieotiiinaanaapnmnnibtpnnasnaaitgigkabuigaaguonganalnalktbdhgiluhkaaoiaheaakmmlkpatrttaositasdaaa.auaeaihesgnlrgnruiispnankagrnlatmaiNagganautknentapsFgthnartipaiugohaoalaPgaipariaoniynrktnnenilnpamgngoniaiukgrdnngoargninonab,pgysalmnigpoiuagitnndmpnnaaaggnagmmlaitlloalhuaaiiaologggkkaihnnaoanl,gagnnaap angking kabihasnang Pilipino
ko noon. Dati, akala ko’y sa usapang globalisasyon
ay hindi mahalaga ang pagiging
“Pilipino”. Ngayon, malaking
responsibilidad pala sa mga
mamamayan na pagigtingin lalo
ang pusong Pilipino sa gitna ng
globalisadong mundo upang
maipakita nang buo ang
pagkakakilanlan natin bilang
isang indibidwal na siyang
magiging kolektibong
mukha ng bansang
Pilipinas.
3.Pagmamalasakit sa mga UMBRELLAGOM: Gamit ang mga
@dhnyla katutubo at minoridad pahayag sa iba’t ibang payong, UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
2.PagktaautDgaatuiagl,limtituiiganayngpnkioaandnduaaaakPgtthuioaini’lllnuiyipkagnaantphaianaaiiltntwnaamunlatdrnaiiaaahaaotkilnnsaabnmattmnkgadaauiaaiohmntnalinaiapggaalkgilaarmaalninpaapgasukannbgagaggagagariaannbtsltpnmggiaeimgauttoinasplatoagmpmka.oaa’oagaoalut,PnlaplmiinanNiillaaaatsioggPr,tiam-intnpailpiuhgiegpbydtakanaaposeaainnonyg.ansinn,gnagttanionanykuAmildmsanDnugonmaahtaaiaalgnnayagtyddoasga’atnkiagnnmiiyanyt,magggannumlyaabauiggnuptginglagalnaotgldbakalinalaadauulannaowgmlaattlagtnisph-aPanoiuhaansidartabiataglenualaansnlilimininnadgag,atnpanmnrgaiiwasgaykinidkpoanal.irnolaatpaoagabmitnaolinaagniignardpdltasngaitgeowatakai-wprlmPonotampiamnaakblglii,snguaggikho-rtigaaiannp.uriieimwlmbiabkbkgdhanamutiaaDkaaa-yooagonitaaun.id,yynabsnuaghdiialgtitaanail.ablnnugindaub,dmmay-niNkiaonatang.agarbonogsyasa,aayaaAaaytmokinspnnagann,algyaggaliaitknpaoant bumuo ng paglalahat kung ano ang
dati, bago, at pananatilihing
kaalaman ukol sa globalisasyon.
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
BANGKO ng DATOS: Magsaliksik ng iba
pang mga pag-aaral ukol sa rebyu ng mga
dating pagsisiyasat ukol sa globalisasyon.
Gawing patnubay ang gabay at halimbawang
talahanayan.
Globalization: A LAYUNIN:
Very Short Ipakilala at ipaliwanag ang iba’t ibang teorya
Introduction
tungkol sa globalisasyon.
MMaannffrreedd BB.. SStteeggeerr ((22000033)) NAIS SABIHIN/KAHALAGAHAN:
**AAkkllaatt
Tulad ng kadalasang unang tinatalakay sa
LAYUNIN: usaping globalisasyon, ekonomiya rin ang unang
Ipakilala ang depinisyon ng “globalization”.
binigyang tuon sa sulating ito. Para kay
NAIS SABIHIN/KAHALAGAHAN: Robinson (2003-2004), may tatlong bahagi
Ang globalisasyon ay tumutukoy sa isang ang globalisadong ekonomiya: transnasyonal na
produksyon, transnasyonal na kapitalista, at
grupo o lupon ng mga prosesong panlipunan
na umuusbong upang baguhin ang transnasyonal na bansa. Ang mga ito ang
nagbubukas ng pinto upang makatapak sa
kasalukuyang kondisyon ng lipunan at senaryong global ng ekonomiya ang isang
pahinain o tunawin ang nasyonalidad ng kumpanya o bansang nangangalakal. Sa isa
isang bansa patungong pagbuo ng isang
globalidad. Ang mga prosesong panlipunan pang aspeto ng globalisasyon naman,
na ito ay sabay-sabay na nangyayari sa buong itinuturing na problema ng iilan ang
mundo sa iba’t ibang larangan at iba’t ibang pagkakaroon ng iisang “global culture” sa
intensidad. Kabilang rin sa mga proseso ng sistema ng globalisasyon. Maaaring totoo ito, isa
globalisasyon ay ang proseso ng “globalization rin itong posibilidad, at maaari ring isang
of languages”. Hinuha ng mga eksperto na pantasya lamang, depende sa magiging
dahil sa mabilis na pag-usad ng panahon, at pagtingin ng mundo rito. Sa huli, ang paggalaw
pagtanggi ng mundo sa mga wika, 50-90 na at paglilipat-lipat ng mga tao sa mundo ang
siyang nagpapatuloy at mas lalong nagpapalakas
porsyento ng mga wika sa mundo ang sa proseso ng globalisasyon ayon sa mga teorya
mabubura o mamamatay pagkatapos ng ika- nito. Bagaman malaki ang gampanin ng
ekonomiya sa global na sistema, ang kultura,
21 siglo. politika, at mga tao ang siyang nagpapakilos
TIYAK NA KONSEPTO: dito.
· Positibo at negatibong epekto ng proseso
TIYAK NA KONSEPTO:
ng globalisasyon · · Pag-usbong ng globalisadong ekonomiya
· Gampanin ng globalisasyon sa pag-unlad
· Ideya ng “global culture/s”
ng mundo · Pagtukoy sa mga global na prosesong politikal
· “Globalization skeptics”
· Pagtalakay sa globalisasyon nang hindi · Pagpapaliwanag ng multi-direksyunal na
nakapokus sa ekonomikal nitong anyo, paggalaw ng mga tao sa mundo
bagkus ay pag-atake dito sa paunti-unti sa
tulong ng mga sangkap nito · Konsepto ng “relations of domination”
Theories of
Globalization
WWiilllliiaamm II.. RRoobbiinnssoonn ((22000077))
**AAkkllaatt
46 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla
UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE || UU--ZZOONNEE
Cultural Identity Crisis in LAYUNIN:
The Age of Globalization Gabayan ang mga mambabasa sa
komplikadong debate patungkol sa
and Technology
globalisasyon, paglilinaw sa kahulugan at
MMuussttaaffaa KKOOCC ((22000066)) kahalagahan nito, at tukuyin ang mga
**AArrttiikkuulloo dimensyon
LAYUNIN: NAIS SABIHIN/KAHALAGAHAN:
Pag-ugnayin ang iba’t ibang elementong Dahil sa “scare-word”, ayon kay Beck, na
nagpapakita ng komplikadong konsepto ng globalisasyon, ang mga estado ay nagkakaroon
kultural na pagkakakilanlan sa lipunang ngayon ng krisis sa politikal na aspeto. Ang
teknikal.
pagdurugtong-dugtong at paguugnay-ugnay ng
NAIS SABIHIN/KAHALAGAHAN: globalisasyon at ang pagbuo nito ng isang
Ang identidad ay nabubuo dahil sa global na kumunidad ay nagbubunga ng
pagkakatatag ng mga kasunduan at
pamilyaridad ng isang bagay. Masasabing parte
ito ng iyong pagkakakilanlan o kung sino ka institusyong nagdidikta sa kilos ng global na
kapag ang isang bagay, lugar, pangyayari, o tao nasyon. Sa ganitong sitwasyon, nanganganib
ay nagdadala s aiyo ng pakiramdam ng ang pagkawala ng politikal na kontrol ng mga
gobyerno o namumuno sa kanilang estado.
pakikibahagi, pagkakapareho, pagmamay-ari, at
pagiging isa. Binigyang-diin ni KOC, na may Dahil kinakailangan nilang sumabay at
dalawang mukha ng identidad. Ang fixed o umayon sa mga patakarang itinatakda sa global
hindi nagbabago, at ang fluid o patuloy na
nagbabago, gayunpaman napatunayan na sa na sistema ay nanganganib ang kanilang
modernong panahon, ang fluid o pabago- kapangyarihang magdesisyon. Dala ng
bagong identidad ang lumulutang. Dala ng globalisasyon, nababawasan ang pagiging malay
modernong panahon, ang pag-usbong ng ng isang tao sa kalagayan ng kaniyang sariling
bansa at mas nabibigyang-tuon ang mga
teknolohiya ay malaki ang naging impluwensya pangyayaring global, bung anito, nawawala ang
sa pagbabago-bago ng identidad ng mga tao. pagiging politikal ng isang tao na siyang
Bilang puwersang nagpapatakbo sa nagtutulak dito upang kumilos para sa
globalisadong mundo, ang teknolohiya ay
naging parte na ng buhay ng mga tao. Sa ikauunlad ng kaniyang bansa.
pamamagitan nga nito ay nabuo ang ICT na
siyang nagiging tagpuan ng mga tao sa TIYAK NA KONSEPTO:
pagpapalitan ng impormasyon at pakikipag- · Paano hinuhubog ng politika ang
ugnayan sa isa’t isa. globalisasyon
TIYAK NA KONSEPTO: · Unti-unting pagkabawas o pagkawala ng
· Pagpapakilala sa mundong humaharap sa kapangyarihan ng pamahalaan
“identity crisis” What is Globalization?
· Ginagawang lunsaran ang ICT upanag
magsalo-salo ang iba’t ibang kultura, wika, at UUllrriicchh BBeecckk ((22000000))
pananaw na siyang nagdudulot ng pagiging **AAkkllaatt
iisa nito
47 UU--ZZOONNEE @dhnyla www.fb.com/dhanyela.nicolas @dhnyla