ชุดความรู้ & แผ่นพับ วิถีเชียงคาน วัฒนธรรมริมโขง

คำ�ำ นำำ�

อำ�ำ เภอเชียี งคาน จังั หวัดั เลย มีเี รื่อ� งราวน่า่ สนใจมากมาย ไม่ว่ ่า่ จะเป็น็ อิทิ ธิพิ ลจากกลุ่�่ ม

ชาติพิ ันั ธุ์์อ� ันั หลากหลายที่่ช� ่ว่ ยสร้า้ งสีสี ันั ให้ก้ ับั เชียี งคาน อิทิ ธิพิ ลจากต่า่ งประเทศเช่น่ ฝรั่ง� เศส
เวีียดนาม กัมั พููชา หลอมรวมกัับชุุมชนดั้้�งเดิิม ทำำ�ให้เ้ ชียี งคานเกิิดความหลากหลายและมีี
เสน่่ห์์ เป็็นอีกี หนึ่่�งสถานที่่ท� ่่องเที่่�ยวขึ้้�นชื่่�อระดับั ประเทศและระดัับนานาชาติิ

ชุุดความรู้้�นี้้�เกิิดขึ้้น� จากการร่่วมมืือกันั ของของทีีมงานหลายฝ่่ายทั้้ง� อาจารย์์ ชาวบ้า้ น
หรืือแม้แ้ ต่่นักั ท่่องเที่่ย� ว โดยมีจี ุุดประสงค์์เดีียวกััน นั่่น� ก็ค็ ืือเพื่อ�่ ให้เ้ กิิดความเข้า้ ใจ และ
ตระหนัักรู้�ถึงคุุณค่่าของอำำ�เภอเชียี งคานแห่่งนี้้� และช่่วยกัันพััฒนาวิธิ ีีการใช้้ทรััพยากรทาง
ธรรมชาติิ วััฒนธรรม และบุุคลากรอัันล้ำำ�� ค่่า เพื่�่อสร้า้ งอนาคตที่่ด� ีีต่่อทุุกคน

การเดิินทางมายังั อำ�ำ เภอเชีียงคานสะดวกสบายกว่่าสมัยั ก่่อนมาก อีีกทั้้�งยังั มีที ี่่�ท่่อง
เที่่�ยวมากมายให้้นัักท่อ่ งเที่่ย� วได้อ้ อกเดินิ ทางค้้นหา ตั้�งแต่ถ่ นนคนเดิิน ตลอดจนเรื่อ�่ งราว
ของวิถิ ีชี ีวี ิติ และวัฒั นธรรมของคนเชียี งคาน หรืือแค่น่ ั่่ง� ริมิ แม่น่ ้ำ��ำ โขงกับั ชาวประมงที่่พ� ร้อ้ ม
ต้อ้ นรัับนักั ท่อ่ งเที่่ย� ว ไม่่ว่่าจะเที่่�ยวแบบชิิลล์์ๆ แบบแอดเวนเจอร์์ หรืือท่อ่ งเที่่�ยวเชิิง
วัฒั นธรรมที่่เ� ชียี งคานก็ม็ ีีทุุกอย่า่ งพร้อ้ มให้ท้ ุุกคนได้้มาสัมั ผััส ณ ที่่แ� ห่ง่ นี้้�

1

2

3

Cตำh�ำ iaบnลgkเชhีaยี nงSคuาbนdistrict
ประวััติิเชียี งคาน

ตั้ง� อยู่�บนฝั่ง่� ขวาของแม่่น้ำ��ำ โขง (ตรงข้้ามกัับเมืืองซะนะคาม แขวงเวียี งจันั ทน์์ สปป.ลาว)
เป็น็ อำำ�เภอหนึ่่ง� ของจังั หวัดั เลย อยู่่�ห่่างจากกรุุงเทพฯ ประมาณ 582 กิโิ ลเมตร และห่า่ ง
จากจังั หวัดั เลยประมาณ 48 กิโิ ลเมตร โดยมีอี าณาเขตดังั นี้้� ทิศิ เหนืือติดิ กับั ลำ�ำ แม่น่ ้ำ��ำ โขงเส้น้
กั้น� เขตแดนระหว่า่ งสาธารณรัฐั ประชาธิปิ ไตยประชาชนลาวกับั ประเทศไทย ทิศิ ใต้ต้ ิดิ ต่อ่ กับั
อำำ�เภอเมืืองเลย ทิิศตะวันั ออกติิดต่อ่ กัับอำำ�เภอปากชม จัังหวััดเลย ทิิศตะวันั ตกติิดต่่อ
กับั อำ�ำ เภอท่า่ ลี่แ� ละแม่น่ ้ำ��ำ เหืือง ซึ่ง�่ เป็น็ เส้น้ กั้้น� เขตแดนระหว่า่ งประเทศไทย กับั สาธารณรัฐั
ประชาธิิปไตยประชาชนลาว

4

ลักั ษณะพื้้น� ที่่�ทั่่ว� ไป

เป็นที่ดอนมีภูเขาเป็นแห่งๆ มีที่ราบทำ�การเกษตรได้พอประมาณ มีความอุดมสมบูรณ์
ในปัจจุบันอำ�เภอเชียงคานได้แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 8 ตำ�บล 82 หมู่บ้าน
ประกอบดว้ ยตำ�บลเชยี งคาน ตำ�บลธาตุ ตำ�บลนาซา่ ว ต�ำ บลเขาแก้ว ต�ำ บลปากตม ต�ำ บลบุฮม
ต�ำ บลจอมศรีและตำ�บลหาดทรายขาว

ความเป็น็ มา

เมืืองเชีียงคานเป็็นชุุมชนโบราณที่่�ตั้�งอยู่�ริมฝั่่�งแม่น่ ้ำำ�� โขงในเขตเมืืองซะนะคาม สาธารณรััฐ
ประชาธิปิ ไตยประชาชนลาว และอำำ�เภอเชียี งคาน จังั หวัดั เลย ปรากฏชื่่�อครั้ง� แรกในรััชกาล
พระเจ้า้ ไชยจัักรพรรดิิแผ่่นแผ้้ว ราว พ.ศ. 1992 แต่ม่ ีีความเป็็นไปได้้ว่า่ บริิเวณเมืืองเชียี งคาน
น่า่ จะมีกี ารตั้้ง� ถิ่น� ฐานของผู้�คนเป็น็ ชุุมชนมาตั้ง� แต่ช่ ่ว่ งพุุทธศตวรรษที่่� 17-18 เป็น็ อย่า่ งน้อ้ ย โดย
มีหี ลักั ฐานการพบพระพุุทธรูปู หินิ ทรายแกะสลักั ปางนาคปรก ศิลิ ปะเขมร ซึ่ง�่ สันั นิษิ ฐานว่า่ มีอี ายุุ
ราวพุุทธศตวรรษที่่� 17-18 ในบริเิ วณโบราณสถานทั้้ง� สองฝั่ง�่ แม่น่ ้ำ��ำ โขง ซึ่ง�่ ไม่น่ ่า่ จะถูกู เคลื่อ�่ นย้า้ ย
มาจากที่่อ� ื่น่� ในระยะหลังั เนื่อ่� งจากมีีการพบจำำ�นวนมากและกระจายอยู่่�ตามวัดั ซึ่�่งเป็็นโบราณ
สถานเก่่าแก่่ของเมืืองเชีียงคานที่่�ตั้ง� อยู่�ทั้�งสองฝั่�่งแม่น่ ้ำำ��โขง

5

ก่อ่ นที่่�ชุุมชนบริิเวณเมืืองเชีียงคานจะขยายตัวั เป็น็ ชุุมชนใหญ่่ มีคี วามเป็็นไปได้้ว่า่ ในช่ว่ งพุุทธ
ศตวรรษที่่� 14-16 บริิเวณนี้้�อาจมีีชุุมชนเล็็กๆ ระดัับหมู่่�บ้้านที่่ไ� ด้ร้ ับั อิทิ ธิิพลวัฒั นธรรมทวารวดีตีั้�ง
อยู่่�ก่อ่ นแล้้ว เนื่อ�่ งจากมีกี ารสำำ�รวจพบใบเสมาหิินทรายศิลิ ปะทวารวดีจี ำ�ำ นวน 1 ใบอยู่�ภายในวััด
สีพี ูมู วะราราม เมืืองซะนะคาม สปป. ลาว ลวดลายบนใบเสมาแสดงให้เ้ ห็น็ ถึึงความสัมั พันั ธ์์กับั กลุ่�่ ม
ใบเสมาที่่�พบในเขตอำำ�เภอวังั สะพุุง จัังหวัดั เลย เป็็นอย่า่ งมากซึ่่ง� มีผีู้�ศึกษาและกำำ�หนดอายุุใบเสมา
กลุ่�่ มดังั กล่่าวไว้ใ้ นช่ว่ งระยะเวลาตั้�งแต่พ่ ุุทธศตวรรษที่่� 14 - 16 ทำำ�ให้ส้ ันั นิษิ ฐานว่่าชุุมชนโบราณ
แห่่งนี้้� คงมีีพััฒนาการจากชุุมชนระดัับหมู่่�บ้้านในวััฒนธรรมทวารวดีี ราวพุุทธศตวรรษที่่� 16-18
เป็น็ อย่่างน้อ้ ย และภายหลัังจึึงค่่อยๆ ขยายตัวั เป็น็ ชุุมชนระดัับเมืืองในช่่วงที่่ก� ารค้า้ ของป่่ารุ่ง�่ เรืือง
จนทำ�ำ ให้เ้ กิดิ เมืืองขนาดใหญ่ข่ ึ้น้� ในบริเิ วณที่่เ� ป็น็ ชุุมทางการค้า้ ตามลุ่่�มแม่น่ ้ำ��ำ ต่า่ งๆ ทั้้ง� ในลุ่�่ มแม่น่ ้ำ��ำ เจ้า้
พระยาลุ่�่ มแม่่น้ำ�ำ� ปิงิ ลุ่�่ มแม่่น้ำ�ำ�น่า่ น และลุ่�่ มแม่น่ ้ำ��ำ โขงในช่ว่ งพุุทธศตวรรษที่่� 19 จึึงน่่าจะทำำ�ให้เ้ มืือง
เชียี งคานก่อ่ ตัวั ขึ้น�้ เป็น็ ชุุมชนขนาดใหญ่อ่ ยู่�ริมฝั่ง�่ แม่น่ ้ำ��ำ โขง บริเิ วณใกล้เ้ คียี งกับั จุุดที่่แ� ม่น่ ้ำ��ำ เลย แม่น่ ้ำ��ำ
เหืือง และลำ�ำ น้ำ��ำ ฮวยซึ่ง�่ ไหลมาจากทิศิ ใต้้ และลำ�ำ น้ำ��ำ มี้้ซ� ึ่ง�่ ไหลมาจากทางทิศิ เหนืือ มาบรรจบกับั แม่น่ ้ำ��ำ
โขงอัันเป็็นพื้้น� ที่่ช� ุุมทางการค้้าและคมนาคมที่่�สำำ�คััญแห่่งหนึ่ง่� ในลุ่�่ มแม่น่ ้ำ�ำ�โขง สอดคล้้องกับั มีีการ
สำ�ำ รวจพบพระพุุทธรูปู หิินทรายปางนาคปรก ศิิลปะเขมร กำำ�หนดอายุุราวพุุทธศตวรรษที่่� 18-19
จำ�ำ นวนหลายองค์์ ในเขตชุุมชนโบราณเมืืองเชียี งคานทั้้ง� สองฝั่ง�่ แม่น่ ้ำ��ำ โขง โดยเฉพาะอย่า่ งยิ่ง� ทางฝั่ง�่
ซ้า้ ยของแม่่น้ำ��ำ โขง เช่น่ วััดแสนไชยะมุุงคุุน วัดั ใหญ่ผ่ าหด และวัดั ท่า่ แขก เป็น็ ต้้น

6

ถนนเลียี บชายโขง

วััดมหาธาตุุ

ประมงเชียี งคาน

7

ต่อ่ มาเมืืองเชียี งคานถููกผนวกเป็็นส่่วนหนึ่่�งของอาณาจัักรล้้านช้้างซึ่�ง่ ถูกู สถาปนาขึ้�น้
โดยพระเจ้า้ ฟ้้างุ้้�ม เมื่่�อ พ.ศ. 1896 มีีศููนย์์กลางอยู่�ที่�เมืืองหลวงพระบาง โดยเมืืองเชีียงคานเป็็น
เมืืองใหญ่่ที่่�อยู่�บนเส้้นทางคมนาคมตามลำำ�แม่่น้ำำ��โขง ระหว่่างเมืืองหลวงพระบางกัับเมืืองเวีียง
จัันทน์์

ราวปีี พ.ศ. 2022 กองทัพั ญวนได้ย้ กมาตีเี มืืองหลวงพระบาง ทำ�ำ ให้ก้ องทัพั ของพระเจ้า้
ไชยจักั รพรรดิแิ ผ่น่ แผ้้วพ่่ายต่่อกองทัพั ญวนที่่ป� ากน้ำ��ำ พูนู และถอยร่่นลงมาจนถึึงเมืืองเชีียงคาน
พระเจ้้าไชยจัักรพรรดิิแผ่่นแผ้้วจึึงตััดสิินใจประทัับที่่�เมืืองเชีียงคานจนสวรรคตในปีีต่่อมา
หลังั ถวายพระเพลิิงฯ มีกี ารก่อ่ เจดีีย์์บรรจุุพระอัฐั ิิพระเจ้้าไชยจัักรพรรดิิแผ่น่ แผ้้วแล้้วสร้า้ งพระ
พุุทธรููปองค์์หนึ่่�ง วิิหารหลัังหนึ่่�ง เจดีีย์์องค์์หนึ่่�ง พร้้อมสร้้างวััดก่่อกวมในบริิเวณสถานที่่�ถวาย
พระเพลิงิ พระศพ เรียี กชื่อ�่ วัดั นั้้น� ว่า่ “วัดั ศพเชียี งคาน” หรืือ “วัดั สบเชียี งคาน” ซึ่ง�่ สันั นิษิ ฐาน
ว่า่ คืือบริเิ วณดงหอทางทิศิ ตะวัันออกของเมืืองซะนะคามในปััจจุุบันั เชียี งคานจึึงเป็น็ เมืืองสำ�ำ คัญั
อีีกเมืืองหนึ่�ง่ ของอาณาจัักรล้า้ นช้า้ ง เป็็นแหล่่งทรััพยากรทางเศรษฐกิิจและชุุมทางการค้า้ ที่่�
สำำ�คััญกลายเป็็นแหล่่งสะสมอำำ�นาจของพระราชวงศ์์ ทำำ�ให้้ราชสำำ�นัักล้้านช้้างพยายามเข้้ามา
ควบคุุมดูแู ลอย่า่ งใกล้ช้ ิดิ ต่อ่ มาได้เ้ กิดิ ความขัดั แย้ง้ ในราชสำ�ำ นักั ล้า้ นช้า้ งหลังั จากย้า้ ยเมืืองหลวง
มาที่่เ� วีียงจัันทน์์ มีีการใช้้ตำ�ำ แหน่่งปากน้ำำ�� เหืืองใกล้เ้ มืืองเชียี งคานเป็น็ จุุดแบ่่งขอบเขต อำำ�นาจ
ระหว่า่ งราชสำ�ำ นักั เวียี งจันั ทน์์กับั ราชสำ�ำ นักั หลวงพระบางในราวปีี พ.ศ. 2246 โดยเมืืองเชียี งคาน
อยู่�ภายใต้ก้ ารปกครองของราชสำำ�นักั เวียี งจันั ทน์์ เมื่อ�่ เกิดิ สงครามระหว่า่ งราชสำำ�นักั เวียี งจันั ทน์์
กัับราชสำำ�นักั กรุุงเทพมหานครในปีี พ.ศ. 2369-2371 เมืืองเชียี งคานถูกู กองทััพเมืืองน่า่ นซึ่่�ง
มาช่่วยกองทััพกรุุงเทพฯ กวาดต้้อนผู้้�คนบริิเวณลุ่่�มน้ำ�ำ� เหืือง และตีีเมืืองเชีียงคานจนทำำ�ให้้ชาว
เมืืองเชีียงคานต้้องทิ้้�งเมืือง ชาวเมืืองเชีียงคานส่่วนหนึ่่�งถููกจัับและส่่วนหนึ่่�งหนีีไปทาง
เมืืองหลวงพระบางบ้้าง หนีีไปเมืืองเวีียงจัันทน์์บ้้าง ทำำ�ให้้เมืืองเชีียงคานกลายเป็็นเมืืองร้้างใน
ปีี พ.ศ. 2370 จากนั้น� พระบาทสมเด็จ็ พระนั่ง� เกล้า้ เจ้า้ อยู่่�หัว โปรดให้ต้ั้ง� เป็น็ “เมืืองปากเหืือง” ขึ้น้�
เพื่่�อรวบรวมผู้้�คนที่่�หนีีภััยสงครามที่่�บริิเวณปากน้ำำ��เหืืองและเป็็นเมืืองบริิวารที่่�ขึ้้�นกัับเมืืองพิิชััย
หััวเมืืองชั้�นโทในหัวั เมืืองฝ่่ายเหนืือ

8

ต่่อมาสัันนิษิ ฐานว่่ามีกี ารเปลี่่�ยนชื่�่อเมืืองปากเหืืองมาเป็น็ เมืืองเชียี งคานในช่่วงประมาณ
ระหว่า่ งปีี พ.ศ. 2426-2429 เนื่อ�่ งจากเอกสารที่่พ� บในช่ว่ งหลังั ปีี พ.ศ. 2429-2430 ได้เ้ รียี กชื่อ�่ เมืือง
เชีียงคานแทนเมืืองปากเหืืองหรืือเรีียกคู่่�กัันแล้้ว ทั้้ง� นี้้อ� าจเป็น็ เพราะราษฎรส่่วนใหญ่่ไม่่ได้ต้ั้ง� บ้า้ น
เรืือนอยู่�ที่บ� ริเิ วณปากเหืืองอย่า่ งแต่ก่ ่อ่ น แต่ย่ ้า้ ยมาอยู่�ริมฝั่ง�่ โขงบริเิ วณตรงข้า้ มเมืืองเชียี งคานเก่า่ ที่่�
ถูกู กองทััพเมืืองน่่านเผาทำ�ำ ลายเมื่�่อปีี พ.ศ. 2370 ประกอบกัับมีรี าษฎรจากทางฝั่่�งซ้้ายแม่น่ ้ำ��ำ โขง
อพยพหนีศี ึึกฮ่อ่ ข้า้ มมาอยู่�ฝั่ง� ขวามากขึ้น�้ จึึงมีกี ารเปลี่่ย� นชื่อ�่ เมืืองปากเหืืองกลับั มาใช้ช้ ื่อ�่ เมืืองเชียี งคาน
อีกี ครั้ง�

ปีี พ.ศ. 2452 กระทรวงมหาดไทยได้พ้ บปััญหาว่า่ เมืืองเชียี งคานซึ่ง�่ ขึ้น�้ กับั เมืืองพิชิ ัยั ในมณฑล
พิษิ ณุุโลกมีกี ารเดินิ ทางไปมาระหว่า่ งกันั ค่อ่ นข้า้ งไกลและลำ�ำ บาก ทำ�ำ ให้ก้ ารดูแู ลความสงบเรียี บร้อ้ ยใน
เมืืองและการควบคุุมการค้้าฝิ่ �นเถื่่�อนทำำ�ได้้ยาก อีีกทั้้�งที่่�ตั้ �งของเมืืองเชีียงคานอยู่�ใกล้้กัับเมืืองเลย
มณฑลอุุดรมากกว่่า ในปีี พ.ศ. 2454 สมเด็็จฯ กรมพระยาดำำ�รงราชานุุภาพ ซึ่่ง� ดำ�ำ รงตำ�ำ แหน่ง่ เสนา
บดีกี ระทรวงมหาดไทยในขณะนั้้�น จึึงขอพระราชทานกราบบังั คมพระกรุุณาพระบาทสมเด็็จพระ
มงกุุฎเกล้า้ เจ้า้ อยู่่�หััว (รััชกาลที่่� 6) เพื่อ่� ย้้ายเมืืองเชียี งคานมาขึ้น�้ กัับเมืืองเลย มณฑลอุุดร ซึ่่ง� มีีการ
ประกาศในราชกิิจจานุุเบกษาเมื่่�อวันั ที่่� 25 มิถิ ุุนายน 2454

ที่่ม� าของข้อ้ มูลู

ธรี ะวัฒน์ แสนคำ�. เมืองเชยี งคาน
การศึึกษาพััฒนาการทางประวัตั ิิศาสตร์์ของชุุมชนโบราณริมิ ฝั่่�งแม่่น้ำ�ำ�โขง
รายงานการวิจิ ัยั คณะมนุุษยศาสตร์์และสัังคมศาสตร์์มหาวิทิ ยาลัยั ราชภััฏเลย, 2563.

9

วัฒั นธรรม ประเพณีี และภูมู ิปิ ัญั ญาท้อ้ งถิ่น�่ ข้อ้ มูลู วัฒั นธรรม ประเพณีี และ
ภูมู ิปิ ััญญาท้อ้ งถิ่น� ในอำ�ำ เภอเชียี งคาน

ข้อ้ มูลู อาคารบ้้านไม้้เก่า่ ริิมโขง

ย่่านอาคารไม้้เก่่า ตั้�งอยู่�บริเิ วณถนนชายโขง มีลี ักั ษณะเป็็นห้้องแถวไม้เ้ รีียงรายกััน
ตลอดแนว บางหลังั มีีอายุุประมาณ 100 ปีี ห้อ้ งแถวไม้ม้ ีปี ระตููบานเฟี้้ย� มที่่เ� ปิิดกว้้าง เนื่่อ� ง
จากสมััยก่่อนบริิเวณนี้้�เป็็นชุุมชนค้้าขายระหว่่างไทย-ลาว เจ้้าของบ้้านส่่วนใหญ่่เป็็นคนจีีน
ที่่ม� าค้้าขายในแถบนี้้� ภายหลังั ถูกู ทิ้้�งร้า้ งเพราะวิถิ ีีชีวี ิิตที่่�เปลี่่�ยนแปลงไปของชาวบ้า้ น และ
ในปััจจุุบันั บ้า้ นบางหลังั ถูกู ปรับั ปรุุงขึ้น�้ ใหม่เ่ พื่อ�่ ทำ�ำ เป็น็ ที่่พ� ักั ร้า้ นอาหาร และร้า้ นขายของที่่ร� ะลึึก

10

1. ลัักษณะเรืือนแบบดั้้ง� เดิมิ มีีอายุุการสร้า้ ง 50-140 ปีี เป็น็ รูปู แบบการสร้้างเรืือนในยุุค
แรกของการสร้า้ งเมืือง ซึ่�ง่ มีที ั้้�งชาวลาวหลวงพระบางและชาวญวนที่่�ถูกู กวาดต้้อนและอพยพ
เข้้ามา ลัักษณะบ้้านเรืือนจึึงมีีการนำำ�รููปแบบที่่�คล้้ายกัับบ้้านเรืือนในหลวงพระบางมาใช้้
สามารถแบ่ง่ รููปแบบเป็็น 2 ลักั ษณะ คืือ
1.1 เรืือนยกพื้้�น มีลี ักั ษณะเป็น็ เรืือนไม้จ้ ริิงขนาดใหญ่่ ยกใต้ถ้ ุุนสูงู ประกอบด้ว้ ยเรืือนนอน
(เต้า้ ใหญ่)่ คลุุมด้ว้ ยหลังั คาทรงปั้้น� หยาหรืือทรงจั่ว� สูงู มุุงกระเบื้้อ� งดินิ ขอและเรืือนครัวั เป็น็ เรือน
ขนาดเล็ก็ วางขวางท้า้ ยเรืือนนอน มีหี ลังั คาทรงจั่ว� คลุุมแยกต่า่ งหาก มีชี านเปิดิ โล่ง่ (นอกซาน) เป็็น
ส่ว่ นเชื่อ�่ มเรืือนนอนมีชี ่อ่ งหน้า้ ต่า่ งขนาดเล็ก็ (ป่อ่ งเอี้ย� ม) อยู่�เฉพาะด้า้ นสกัดั ของเรืือน เนื่อ�่ งจาก
อยู่�ในภููมิิอากาศที่่�หนาวเย็็น ส่่วนด้้านหน้้าเรืือนมีีระเบีียงขนาดใหญ่่ขนานไปตามความ
ยาวของเรืือน (เซียี ) ใต้้ถุุนเรืือนเป็น็ พื้้น� ที่่เ� ปิดิ โล่ง่ เสารับั ตัวั เรืือนมีี 2 แบบ คืือ เสาไม้ก้ ลมและ
เสาก่่ออิิฐขนาดใหญ่่วางบนหินิ หรืือคอนกรีีต เพื่่อ� ปรับั ระดับั ให้้เรืือนเหมาะกับั ที่่�ตั้�งและปรัับ
ระดับั พื้้น� ให้เ้ สมอกันั รวมทั้้ง� ป้อ้ งกันั ความชื้้น� จากดินิ และปลวก มีเี ล้า้ ข้า้ วอยู่�ทางด้า้ นหลังั เรืือน
ส่่วนใหญ่่เจ้้าของบ้้านทำำ�อาชีีพเกษตรกรรม เห็็นตััวอย่่างได้้จากบ้้านตาสิิงห์์คำำ� บ้้านมรดก
บ้้านเสาสูงู เป็น็ ต้้น

บ้า้ นตาสิงิ ห์์คำำ

เลขที่�่ 342 ถ.ชายโขง ต.เชียี งคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย

11

1.2 เรือนแถว 2 ชนั้ ดา้ นบนมรี ะเบยี งหน้าบ้าน โครงสรา้ งดา้ นลา่ งเปน็ อาคารกอ่ อฐิ
ถอื ปนู ฉาบชั้นสดุ ทา้ ยดว้ ยดนิ เรยี กวา่ “ประทาย” ผนงั ช้ั นบนท�ำ ดว้ ยไมไ้ ผ่ เชน่ ไมบ้ ง ไมซ้ าง
นำ�มาขัดแตะ เรยี กวา่ “ตอกซี” ฉาบดว้ ยประทาย อันเปน็ เทคนคิ การก่อสร้างอยา่ งชา่ ง
ญวน หลังคาทรงปั้นหยามุงดว้ ยกระเบ้อื งดินขอ ภายในมกี ารวางผงั แบบเปดิ โล่ง มปี ระตู
บานเฟ้ียมทางด้านหน้าและมีประตูออกทางด้านหลัง ห้องนอนอยู่ช้ั นบนซ่ึงเป็น
พื้นท่เี ปิดโล่ง เห็นตวั อย่างได้จากบา้ นตาอปู เป็นตน้

บ้า้ นตาอูปู

เลขที่่� 181 ศรีเี ชีียงคานซอย 18 ต.เชียี งคาน อ.เชียี งคาน จ.เลย

12

2. เรือื นแถวไม้้ อายุุการสร้้าง 70 - 90 ปีี มีลี ักั ษณะเป็็นเรืือนไม้้ชั้น� เดีียวและสองชั้น�
ใช้้เป็น็ ที่่�พัักอาศััยและทำ�ำ การค้า้ คาดว่า่ เกิดิ จากคนจีีนที่่�ล่่องเรืือเข้า้ มาค้า้ ขายตั้�งแต่่ราวปีี
พ.ศ. 2456 และได้น้ ำ�ำ รูปู แบบเรืือนแถวตามแนวคิดิ แบบจีนี มาปลูกู สร้า้ ง ส่ว่ นใหญ่อ่ ยู่�บริเิ วณ
ช่่วงกลางชุุมชนคืือ ตั้้�งแต่่ซอย 9 จนถึึงซอย 14 โดยจะหัันหน้้าอาคารเข้้าสู่�ถนน
ชายโขง อาคารมีีลัักษณะเรีียบง่่าย มีีรายละเอีียดตกแต่่งแบบช่่างท้้องถิ่ �นเล็็กน้้อย
หลังั คาส่่วนใหญ่่เป็น็ ทรงจั่�ว ยื่�่นชายคามาด้า้ นหน้า้ บ้า้ น มุุงด้ว้ ยสัังกะสีี มีีระเบียี งหรืือ
หลังั คาปีกี นกยื่น�่ คลุุมประตูบู านเฟี้้ย� มที่่อ� ยู่�ชั้น� ล่า่ ง ภายในกั้้น� เฉพาะห้อ้ งนอน โดยเว้น้ ส่ว่ น
ยอดของผนังั ไว้เ้ พื่อ�่ การระบายอากาศ ปััจจุุบันั มีกี ารซ่อ่ มแซมปรับั เปลี่่ย� นวัสั ดุุไปบ้า้ ง จาก
เดิิมที่่�เป็็นไม้้มาเป็็นวััสดุุอุุตสาหกรรม เช่่น เหล็็ก ปููนซีีเมนต์์ เป็็นต้้น เนื่่�องจากมีี
ราคาประหยััดและมีีความคงทนมากกว่่า

ตััวอย่า่ งเรืือนแถวไม้้

บ้้านนางเสทือื น

เลขที่่� 109 ศรีเี ชียี งคานซอย 5 หมู่� 1 ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย

13

เฮือื นยายน้้อย

เลขที่่� 190 ศรีเี ชีียงคานซอย 7-8 หมู่� 1 ต.เชียี งคาน อ.เชียี งคาน จ.เลย

3. เรืือนแบบวิวิ ััฒนาการต่่อจากเรือื นแบบดั้้ง� เดิมิ และแบบเรือื นแถวไม้้ มีอี ายุุการสร้า้ ง 35 - 60 ปีี
ซึ่่�งมีีปััจจััยสำำ�คััญที่่�ทำำ�ให้้เกิิดความเปลี่่�ยนแปลงมาจากการปิิดประเทศของสาธารณรััฐ
ประชาธิิปไตยประชาชนลาว การรัับอิิทธิิพลจากเรืือนไทลาวกลุ่่�มอื่่�นพร้้อมเรืือนแบบสมััยใหม่่
การก่่อสร้้างที่่�ง่่ายและประหยััด รวมถึึงกระแสการท่่องเที่่�ยวที่่�เข้้ามายัังส่่งผลให้้มีีการเปลี่่�ยนแปลง
เรืือนเพื่อ่� ต้อ้ นรัับนัักท่อ่ งเที่่�ยวอีีกเช่่นกันั โดยสามารถจำำ�แนกลัักษณะเรืือนออกเป็็น 2 รููปแบบย่่อย

14

3.1 เรืือนประยุุกต์์ มีลี ักั ษณะเป็็นเรืือนไม้จ้ ริิงยกใต้ถ้ ุุนสูงู บนเรืือนประกอบด้ว้ ยเรืือนนอนและ
ห้อ้ งครััวที่่เ� ชื่อ่� มติิดกััน มีีหลังั คาทรงจั่ว� มุุงสังั กะสีคี ลุุมพื้้�นที่่�ทั้้�งหมด ฝาผนังั เรืือนเป็็นเกล็็ดตีีตาม
แนวนอนสลับั แนวตั้ง� ไม่่มีชี ่่องระบายอากาศด้้านบน ผนังั แบบเรืือนดั้้�งเดิิม แต่่มีีช่่องหน้้าต่่าง
และช่่องแสงกระจกโดยรอบ ด้้านหน้า้ เรืือนมีีเซีียขนาดเล็็กและบันั ไดทอดขึ้้น� โดยตรง ด้า้ นหลังั
ห้้องครััวในบางเรืือนจะมีีนอกซานเล็็กๆ สำำ�หรัับล้้างจาน ใต้้ถุุนเรืือนเปิิดโล่่ง เสารัับตััวเรืือนมีี
ขนาดเล็็กลงจากเรืือนแบบดั้ �งเดิมิ

ตัวั อย่า่ งเรือื นประยุุกต์์

192 หมู่� 1 ศรีเี ชีียงคานซอย 5-7
ต.เชีียงคาน อ.เชียี งคาน จ.เลย

15

3.2 เรืือนแถวสองชั้้น� ครึ่�ง่ ปูนู ครึ่่�งไม้้ ชั้�นบนใช้้เป็น็ เรืือนนอน อาจมีรี ะเบีียงเล็็กๆ ยื่่�นคลุุมทางเข้า้
ด้า้ นหน้า้ หรืือด้า้ นหลังั ชั้น� ล่า่ งประกอบด้ว้ ยห้อ้ งโถงสำ�ำ หรับั ค้า้ ขายหรืือพักั ผ่อ่ น ห้อ้ งครัวั และห้อ้ งน้ำ��ำ
อยู่�ทางด้้านหลััง ชั้้�นบนเป็็นโครงสร้้างไม้้ หลัังคาทรงจั่ �วมุุมต่ำำ��มุุงด้้วยกระเบื้้�องลอนคู่่�หรืือ
สังั กะสีี ชั้น� ล่า่ งก่อ่ อิฐิ ถืือปูนู เสาคอนกรีตี มีหี ลังั คาเป็น็ เพิงิ ทิ้้ง� ชายคาคลุุมบริเิ วณครัวั มีรี ายละเอียี ด
แบบสมััยใหม่่ เช่น่ ช่อ่ งแสงเหนืือหน้า้ ต่า่ งเป็น็ กระจก ราวระเบีียงไม้้กลึึง เป็็นต้้น เป็็นอาคารที่่�
พบเห็น็ ได้้เป็็นส่ว่ นใหญ่่บนถนนชายโขงในปััจจุุบััน

เลขที่่� 299/3 หมู่� 1 ศรีีเชียี งคานซอย 9 ต.เชียี งคาน อ.เชียี งคาน จ.เลย

16

ข้้อมููลวัดั

วััดศรีีคุณุ เมือื ง

ที่่ต� ั้ง้� 375 หมู่�่ 1 ถ.ชายโขงซอย 6 ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย

ประวััติวิ ััด : เป็น็ วััดเก่า่ แก่ส่ ร้า้ งขึ้น�้ พร้้อมกัับการตั้้ง� เมืืองเชีียงคาน และเป็็นที่่พ� ำำ�นักั ของ
พระเถระผู้�ใหญ่่ในอดีีต ประชาชนจึึงได้้เรีียกขานกัันอีีกชื่่�อหนึ่ง�่ ว่า่ “วัดั ใหญ่่” ไม่ป่ รากฏหลััก
ฐานชััดเจนว่่าสร้้างในปีีใด แต่ต่ ามประวััติกิ ล่่าวว่า่ พระยาอนุุพินิ าถและภรรยาพร้้อมทั้้�งบุุตร
ธิิดา วงศาคณาญาติิ ได้้สร้า้ งพระอุุโบสถกัับพระพุุทธรููปไว้้เพื่่อ� เป็น็ พุุทธบูชู าที่่�วััดศรีีคุุณเมืือง

17

พระพุุทธรููปประจำำ�วััด พระประธานในพระอุุโบสถวััดศรีีคุุณเมืืองเป็็นพระพุุทธรููปปููนปั้้�นปาง
นาคปรกขนาด 1.50 เมตร จากพุุทธลัักษณะเห็็นได้้ว่่าเป็็นพระพุุทธรููปนาคปรกแบบล้้านช้้างคืือ
ประทับั นั่่ง� บนขนดนาคเตี้ย� ๆ มีพี ังั พานพญานาคจำ�ำ นวน 9 เศียี ร แผ่เ่ ป็น็ แผ่น่ หลังั และเหนืือพระเศียี ร
เช่น่ เดียี วกับั การสร้า้ งพระพุุทธปฏิมิ านาคปรกที่่น� ำ�ำ เอาความเชื่อ�่ เรื่อ�่ งพญานาคในลุ่�่ มแม่น่ ้ำ��ำ โขงเข้า้ มา
เป็น็ องค์์ประกอบสำำ�คัญั ของพระพุุทธปฏิมิ าองค์์นี้้�ได้้อย่า่ งงดงาม

ศิลิ ปะในวัดั ที่่โ� ดดเด่น่ วัดั ศรีคี ุุณเมืืองยังั ถืือเป็น็ แหล่ง่ รวมงานศิลิ ปะทั้้ง� แบบล้า้ นนาและล้า้ นช้า้ ง
มีศี ิลิ ปวัตั ถุุที่่ส� ำ�ำ คัญั หลายชิ้น� บางชิ้น� ได้ข้ ึ้น�้ ทะเบียี นไว้เ้ ป็น็ โบราณวัตั ถุุ ศิลิ ปวัตั ถุุของชาติคิ ืือพระพุุทธ
รูปู ยืืนไม้จ้ ำำ�หลักั ลงรักั ปิิดทองปางประทานอภัยั พระพุุทธรูปู ดัังกล่่าวมีพี ระเกศาเป็็นปุ่่�มแหลมเล็ก็
พระกรรณค่อ่ นข้้างแหลมและยาว ในวััดยัังมีธี รรมาสน์์แกะสลักั ลงรักั ปิิดทองทุุกด้า้ น ที่่�พนักั หลัังมีี
ยอดคล้า้ ยปราสาท ขาทั้้ง� สี่เ� ป็็นหััวเม็ด็ ทรงมันั ตู้�พระธรรมและใบลานเก่า่ มีฮี างฮด สรง (รางสรงน้ำ��ำ )
ซึ่ง�่ ทำ�ำ เป็น็ รูปู คล้า้ ยเรืือสุุพรรณหงส์์เป็็นลำำ�รางขนาดเล็็กและยาวสำำ�หรัับนำำ�ล่่องน้ำำ��ไปสรงพระสงฆ์์ที่�
อยู่่�อีกี ปลายข้า้ งหนึ่�่ง

บุญุ ประจำำ�วัดั วััดศรีคี ุุณเมืืองเป็น็ ศููนย์์กลางการจััดกิจิ กรรมหรืืองานประเพณีที างศาสนาต่่างๆ
โดยเฉพาะพิิธีีผาสาดลอยเคราะห์์ในช่่วงวัันออกพรรษา ซึ่่�งเป็็นประเพณีีที่่�สืืบทอดกัันมานานกว่่า
100 ปีี

18

ที่่�มาของข้้อมููล

คณะกรรมการฝ่่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุุฯ.
วััฒนธรรมพััฒนาการทางประวัตั ิศิ าสตร์์เอกลัักษณ์์ และภูมู ิปิ ัญั ญาจังั หวัดั เลย.
กรุุงเทพฯ: คุุรุุสภาลาดพร้้าว, 2544.
ดนุุพล ไชยสิินธุ์์� จารึึกจังั หวัดั เลย.
เลย: สำ�ำ นัักศิิลปะและวััฒนธรรม มหาวิทิ ยาลััยราชภััฏเลย, 2551.
ธีรี ะวัฒั น์์ แสนคำำ� พระพุทุ ธรููปสำ�ำ คัญั ในจังั หวััดเลย.
เลย: สำำ�นัักศิิลปะและวััฒนธรรม มหาวิิทยาลัยั ราชภัฏั เลย, 2561.
ศัักดิ์ช� ัยั สายสิิงห์์ เจดียี ์์ พระพุทุ ธรูปู ฮููปแต้ม้ สิมิ ศิิลปะลาว และอีสี าน.
กรุุงเทพ ฯ: มิิวเซียี มเพรส, 2555.

19

วัดั มหาธาตุุ

ที่่�ตั้�้ง 22 หมู่�่ 2 ถ.ศรีีเชีียงคาน ซอย 14-15 ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย

ประวัตั ิิวัดั : ไม่่ปรากฏแน่่ชััดว่่าสร้้างขึ้้�นในปีีใด แต่่คาดว่่าสร้้างในช่่วงเวลาเดีียว
กัันกัับวััดศรีีคุุณเมืือง ตั้ง� อยู่�ชายโขงซอย 15 เป็น็ วัดั เก่่าแก่ค่ ู่่�บ้้านคู่่�เมืืองอีกี วััดหนึ่�่งของชาว
อำ�ำ เภอเชีียงคานชาว บ้า้ นเรีียกวัดั “หลวงพ่อ่ ใหญ่”่

พระพุุทธรููปประจำ�ำ วััด วััดมหาธาตุุมีีองค์์พระประธานศัักดิ์�สิิทธิ์�เรียี กว่า่ “หลวงพ่่อ
ใหญ่่” เป็็นพระพุุทธรููปศิลิ ปะพื้้น� บ้า้ นล้า้ นช้้างปางมารวิชิ ััย พระพักั ตร์์กลมแป้้น เม็็ดพระศก
เล็็กแหลมพระเนตรเหลืือบต่ำำ�� พระนาสิิกใหญ่่งุ้้�ม พระโอษฐ์์แย้ม้ เล็็กน้้อย มีีลวดลายปููนปั้้น�
ประดับั ตามสังั ฆาฏิิ เมื่อ�่ พิจิ ารณาจากลักั ษณะทางพุุทธศิลิ ป์ส์ ามารถกำ�ำ หนดอายุุได้ป้ ระมาณ
ต้้นพุุทธศตวรรษที่่� 24-25

20

ศิลิ ปะในวัดั ที่่โ� ดดเด่น่ วััดมหาธาตุุได้ร้ ัับการขึ้้น� ทะเบีียนโบราณสถานในปีี พ.ศ. 2561
แต่ก่ ารสื่อ�่ ความหมายเรื่อ�่ งมรดกทางวัฒั นธรรม ประวัตั ิศิ าสตร์์ โบราณคดีกี ็ย็ ังั ไม่ม่ ีคี วามชัดั เจน

ลัักษณะรููปแบบศิิลปกรรม
1. วิิหาร ผนังั ด้้านนอกเขีียนภาพพระเวสสันั ดรชาดก
2. อุุโบสถ (สิมิ ) ตั้�งอยู่�บนฐานสููง มีปี ีีกนกยื่�่นออกมาทั้้ง� สองข้้าง หน้้าบันั เป็น็ ลายไม้ส้ ลักั
วิิหาร เป็็นสถาปััตยกรรมพื้้�นถิ่่�นอีีสานอีีกรููปแบบหนึ่่�ง ซึ่่�งหลัักฐานการก่่อสร้้างหลายส่่วนได้้
เสื่อ�่ มสภาพและถูกู ทำ�ำ ลายหายไป ลักั ษณะอาคารก่อ่ ด้ว้ ยอิฐิ ถืือปูนู ฐานยกสูงู หลังั คารูปู จั่่ว� และ
มีหี ลังั คาปีกี นกยื่น�่ ออกทั้้ง� สองข้า้ ง มุุงหลังั คาด้ว้ ยสังั กะสีี (ของเดิมิ สูญู หายไป) มีรี ะเบียี งยื่น�่ ด้า้ น
หน้า้ และมีปี ระตูทู างเข้า้ ด้า้ นหน้า้ สามช่อ่ ง เหนืือประตูเู ป็น็ ซุ้้�มทรงปราสาท ที่่ผ� นังั อาคารมีภี าพ
จิติ รกรรมแสดงภาพพุุทธประวััติทิ ั้้�งภายใน-ภายนอก
อุุโบสถ (สิิม) เป็็นรููปแบบสิิมอีีสานที่่�ได้้รัับอิิทธิิพลทางสถาปััตยกรรมแบบล้้านช้้าง เป็็น
ลัักษณะของสิมิ ทึึบก่อ่ ด้้วยอิฐิ ถืือปูนู ฐานเตี้ย� หลังั คาทรงจั่ว� ซ้อ้ นกันั สองชั้�น และมีหี ลัังคาปีีก
นกยื่น�่ ออกมาทั้้ง� สองข้า้ ง รับั ปีกี นกด้ว้ ยคันั ทวยไม้แ้ กะสลักั อย่า่ งงดงาม มุุงหลังั คาด้ว้ ยกระเบื้้อ� ง
ดินิ เผาแบบกาบกล้ว้ ย ประดัับหลัังคาด้ว้ ยช่อ่ ฟ้้า ใบระกา หางหงส์์ มีรี ะเบีียงด้า้ นหน้้า ประดัับ
หน้้าบัันด้ว้ ยไม้้แกะสลักั งดงาม
ถาน (ส้ว้ มของพระ) รูปู แบบสถาปััตยกรรมแบบยุุโรป เป็น็ อาคารก่่ออิิฐถืือปูนู ฐานยก
สููงขนาด 3/3 เมตร แบ่ง่ ห้้องสุุขาออกเป็น็ สองห้้อง มีีบันั ไดขึ้้น� ด้้านหน้้า หลังั คาเป็น็ คอนกรีีต

21

สิิมเก่า่ เหนือื ทางเข้า้ สิิมเก่า่

เหนือื ทางเข้า้ วิหิ ารโบราณ

หลวงพ่อ่ ใหญ่ใ่ นวิหิ าร

22

บุญุ ประจำำ�วััด ในงานประเพณีบี ุุญผะเหวด วััดมหาธาตุุ นักั เรียี นโรงเรีียนเชีียงคานจะร่ว่ มเดิิน
แห่ร่ อบเมืืองเชียี งคาน เป็น็ ขบวนที่่�สวยงามและสืืบสานประเพณีีอันั ดีงี าม

ที่่�มาของข้้อมููล

ธีีระวััฒน์์ แสนคำำ�. พระพุทุ ธรููปสำ�ำ คััญในจัังหวัดั เลย.
เลย: สำำ�นักั ศิลิ ปะและวััฒนธรรมมหาวิทิ ยาลััยราชภัฏั เลย, 2561.
ธีรี ะวัฒั น์์ แสนคำ�ำ . เมืืองเชียี งคาน : การศึึกษาพัฒั นาการทางประวัตั ิศิ าสตร์ข์ องชุมุ ชนโบราณ
ริมิ ฝั่่ง� แม่น่ ้ำ��ำ โขง
รายงานการวิจิ ัยั คณะมนุุษยศาสตร์์และสัังคมศาสตร์์ มหาวิทิ ยาลััยราชภัฏั เลย, 2563.
ศููนย์์ศึึกษาศิลิ ปกรรมโบราณในเอเชียี อาคเนย์์ คณะโบราณคดีี, ออนไลน์์

23

วัดั ท่่าคก

ที่่�ตั้�้ง 25 หมู่่� 2 ซอย 21 ถนนชายโขง ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย
ประวััติิวััด : ก่่อตั้้�งขึ้้�นเมื่่�อปีี พ.ศ. 2410 เดิิมตั้้�งอยู่่�ริิมแม่่น้ำำ��โขง เป็็นคุ้้�งวัังน้ำำ��วน
ชาวบ้า้ นเรียี กว่า่ “คก” จึึงเรีียกชื่�่อวััดว่า่ “วัดั ท่า่ คก” ในสมัยั นั้้�นไม่่มีีถนนตััดผ่า่ น ตามตำำ�นาน
เล่า่ กันั ว่า่ พระศรีอี รรคฮาต (สีีทา) และชาวบ้า้ นช่่วยกัันสร้้างวััดนี้้ข� ึ้�้น มีพี ระอุุโบสถเป็น็ อาคาร
ก่อ่ อิฐิ ถืือปูนู ศิลิ ปะล้้านช้้าง ก่อ่ สร้า้ งโดยช่่างฝีีมืือชาวญวน (คนเวีียดนาม) มีีศาลาการเปรียี ญ
พระพุุทธรููปประจำำ�วัดั พระประธานปูนู ปั้้�น พระพุุทธรูปู ทองเหลืือง พระแก้้วเขีียว
พระพุุทธรููปแกะด้้วยไม้้ และศิลิ าจารึึกรูปู ใบพายเป็น็ หิินทราย
ศิิลปะในวััดที่่�โดดเด่่น ปััจจุุบัันวััดท่่าคกเป็็นแหล่่งรวมศิิลปะและวััฒนธรรมหลายชน
ชาติิอีีกแห่่งหนึ่่�ง ด้้วยมีีศิิลปวััฒนธรรมแบบผสมผสานที่่�ทุุกคนสามารถเห็็นได้้จากศิิลปะลวด
ลายในโบสถ์์ซึ่่�งเป็็นโบราณสถานของวััดแห่่งนี้้� มีีทั้้�งความเก่่าแก่่และเป็็นสิ่่�งล้ำำ��ค่่าคู่่�บ้้านคู่่�เมืือง
เชีียง คาน ที่่�มีีประวััติิความเป็น็ มายาวนานร่่วมกว่่า 200 ปีี เป็น็ วััดที่่�มีีความสวยงามมากทั้้�ง
กลางวััน และกลางคืืน โบสถ์์เก่่าแก่่มีีความวิิจิิตรงดงาม เหมาะสำำ�หรัับผู้�ที่�อยากจะไหว้้พระ
และชมวััดสวยๆ

24

บุุญประจำำ�วััด ประเพณีีแห่่ข้้าวพัันก้้อนของชุุมชนคุ้้�มวััดท่่าคก จััดขึ้้�นในเดืือนเมษายนหลััง
จากวัันสงกรานต์์ประมาณ 5 วััน โดยชาวบ้้านจะนำำ�ข้้าวสารของแต่่ละหลัังมาหม่่ารวมกััน
ในช่่วงบ่่ายหลัังจากนั้้�นเวลาประมาณ 2 ทุ่่�มจะมารวมตััวกัันนึ่่�งข้้าวแล้้วช่่วยกัันปั้้�นข้้าวเป็็นคำำ�
เล็ก็ ๆ ใส่พ่ านให้ไ้ ด้ว้ ัดั ละ 1,000 ก้อ้ น ทั้้ง� หมด 10 วัดั จากนั้้น� เวลาเที่่ย� งคืืนจะร่ว่ มกันั แห่ข่ ้า้ วพันั
ก้อ้ นไปยังั วัดั ต่า่ งๆ ในเขตเทศบาลเชียี งคาน ในขบวนจะมีกี ารร้อ้ งรำ�ำ ทำ�ำ เพลงเพื่อ�่ ให้เ้ กิดิ ความสนุุก
สนาน มีกี ารเล่น่ สาดน้ำ��ำ กันั และที่่เ� ป็น็ ไฮไลท์์ของขบวนแห่ค่ ืือ ชาวบ้า้ นจะนำ�ำ ถังั ปี๊๊บ� มาลากตาม
ถนนให้เ้ กิดิ เสียี งดังั เพื่อ�่ เป็น็ สัญั ญาณว่า่ ขบวนแห่ข่ ้า้ วพันั ก้อ้ นมาแล้ว้ เป็น็ การปลุุกให้ค้ นที่่ห� ลับั อยู่�
ได้ม้ าร่ว่ มกันั แห่ข่ บวนเพื่อ�่ นำ�ำ ไปถวายยังั วัดั ต่า่ งๆ

ประเพณีแี ห่ข่ ้า้ วพันั ก้อ้ นเป็น็ ประเพณีีที่่ป� ฏิบิ ัตั ิกิ ันั สืืบต่่อมาอย่่างยาวนาน ทำ�ำ ให้ค้ นในชุุมชน
เกิดิ ความช่ว่ ยเหลืือซึ่�่งกัันและกันั และยังั เป็น็ การสร้้างความสามััคคีใี ห้้เกิิดขึ้�น้ ของคนในชุุมชน

ที่่�มาของข้้อมููล

ชวลิติ อธิปิ ััตยกุุล. สิิมรูปู แบบฝีมี ือื ช่่างญวน 161 หลังั กัับช่่วงเวลาหนึ่�ง่ ในภาคอีีสาน
อุุดรธานีี: ศููนย์์การเรียี นรู้้�พุุทธศิลิ ป์์ถิ่�นอีีสาน, 2558
ดนุุพล ไชยสินิ ธุ์์.� จารึึกจังั หวัดั เลย.
เลย: สำ�ำ นักั ศิิลปะและวัฒั นธรรม มหาวิทิ ยาลััยราชภัฏั เลย, 2551
ธีรี ะวััฒน์์ แสนคำำ�. เมืืองเชียี งคาน : การศึึกษาพััฒนาการทางประวัตั ิิศาสตร์์ของชุมุ ชนโบราณริิมฝั่ง�่
แม่่น้ำ�ำ�โขง รายงานการวิจิ ัยั คณะมนุุษยศาสตร์์และสังั คมศาสตร์์ มหาวิิทยาลััยราชภัฏั เลย 2563

25

วัดั ป่่าใต้้

ที่่�ตั้�้ง 383 หมู่่� 2 ถ.ศรีีเชีียงคาน ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย
ประวัตั ิิวััด: ก่่อตั้�งขึ้�น้ เมื่่อ� ปีี พ.ศ. 2415 เดิมิ เป็น็ วััดป่า่ สำำ�หรับั พระธุุดงค์์มาจำำ�พรรษา ต่อ่ มา
พระครููศรีี สิิริิสุุโข และหลวงพรหม พร้้อมด้้วยชาวบ้้านร่่วมกัันสร้้างให้้มั่่�นคงถาวรขึ้้�น
พระพุุทธรููปประจำ�ำ วัดั พระประธานเป็็นพระพุุทธรููปปางมารวิชิ ััย ขนาดหน้้าตักั กว้า้ งประมาณ
1 เมตร ศิลิ ปะล้้านช้้าง ฝีีมืือช่่างท้้องถิ่ �น สัันนิิษฐานว่่ามีีอายุุประมาณพุุทธศตวรรษที่่� 24 - 25
ศิิลปะในวััดที่่โ� ดดเด่น่ ประกอบด้้วยพระอุุโบสถเก่่าแก่่มีจี ิติ รกรรมฝาผนัังในพระอุุโบสถเป็็นรููป
พระเวสสันั ดร พระธาตุุเจดียี ์์ ศาลาการเปรีียญ กุุฏิสิ งฆ์์ ปูชู นีียวััตถุุ มีพี ระพุุทธรููปสัมั ฤทธิ์�พระ
พุุทธรูปู ไม้ย้ ืืน ตู้�พระธรรม คัมั ภีรี ์์ใบลาน ฆ้อ้ งใหญ่่ ฉาบและของเก่่า วัตั ถุุโบราณที่่ว� ัดั ได้ส้ ะสมเอา
ไว้้ทำ�ำ เป็็นพิิพิิธภััณฑ์์ของวััดป่่าใต้้

ที่่ม� าของข้้อมููล:

ชวลิติ อธิิปััตยกุุล สิิมรูปู แบบฝีมี ือื ช่า่ งญวน 161 หลังั กับั ช่่วงเวลาหนึ่ง�่ ในภาคอีีสาน
อุุดรธานีี : ศูนู ย์์การเรีียนรู้้�พุุทธศิิลป์์ถิ่น� อีีสาน, 2558.
ธีีระวัฒั น์์ แสนคำำ� พระพุุทธรููปสำำ�คััญในจัังหวััดเลย
เลย : สำ�ำ นักั ศิิลปะและวัฒั นธรรม มหาวิทิ ยาลัยั ราชภััฏเลย, 2561.
หนัังสือื พระพุุทธรูปู สำ�ำ คัญั ในจัังหวัดั เลย
ธีรี ะวััฒน์์ แสนคำ�ำ : ๒๕๖๑ เทศบาลตำำ�บลเชียี งคาน, ออนไลน์์

26

วััดมััชฌิมิ าราม (วัดั ป่่ากลาง)

ที่�ต่ ั้ง�้ 340 หมู่่� 1 ถนนศรีเี ชีียงคาน ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย
ประวััติวิ ััด : ก่อ่ ตั้�งขึ้�น้ เมื่อ�่ พ.ศ. 2466 เดิิมชื่อ�่ วััดป่่ากลาง ต่่อมาในสมัยั พระมหาเกีียรติิ วุุฑฒิสิ าโร
ได้้เปลี่่ย� นชื่�่อจากวััดป่า่ กลางเป็็นวััดมััชฌิมิ าราม ได้้รัับพระราชทานวิสิ ุุงคามสีมี าในชื่่อ� วััดป่่ากลาง
เมื่อ�่ วัันที่่� 3 กุุมภาพันั ธ์์ พ.ศ. 2493
พระพุทุ ธรูปู ประจำ�ำ วัดั พระประธานในพระอุุโบสถเป็น็ พระพุุทธรูปู ปั้้น� ปางมารวิชิ ัยั มีพี ระพุุทธรูปู
ทองสััมฤทธิ์� ศิิลปะสมััยเชียี งแสน รุ่�่ นสิงิ ห์์ 3 หน้า้ ตักั กว้้าง 11 นิ้้ว� และพระพุุทธรูปู ไม้แ้ กะสลักั อีีก
15 องค์์

ศิลิ ปะในวััดที่่โ� ดดเด่่น ศิลิ ปะสมััยใหม่ใ่ นแบบรัตั นโกสินิ ทร์์ แต่ผ่ สมผสานช่่อฟ้้าในแบบล้า้ นนา
หน้้าจั่�วยัังมีีรููปพระพรหมทรงหงส์์ที่่�แปลกกว่่าวััดอื่่�น บานประตููหน้้าต่่างสลัักลวดลาย ศาลาการ
เปรียี ญทรงไทยครึ่�่งตึึกครึ่่ง� ไม้้สองชั้น� อุุโบสถหลังั เก่า่ มีีศิิลปะสวยงามมาก ปััจจุุบันั ได้้ปรับั ปรุุงกลาย
เป็็นศิิลปะสมััยใหม่่

ที่่ม� าของข้้อมููล: 27

ณัฏั ฐพล ตันั มิ่่�ง. ประวััติศิ าสตร์์และตระกููลเมือื งเชีียงคาน. (พิมิ พ์์ครั้�งที่่� 11).
เลย: เมืืองเลยการพิิมพ์์, 2552.

วัดั เชีียงคาน (วัดั หอสองนาง)

ที่ต่� ั้้�ง บ้้านน้้อย ต.เชียี งคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย

ประวัตั ิิวัดั : ไม่ป่ รากฏหลัักฐานชััดเจนว่า่ สร้้างปีใี ด มีบี างตำ�ำ นานกล่่าวถึึงประวััติิวัดั แห่่ง
นี้้�ว่่า เมืืองเชีียงคานเดิิมเป็็นชุุมทางการเดิินเรืือระหว่่างอาณาจัักรล้้านนา อาณาจัักรล้้านช้้าง
และอาณาจักั รไทย การเดินิ ทางโดยเรืือจากเมืืองหลวงพระบางมาเวียี งจันั ทน์์ หรืือจากเวียี งจันั ทน์์
มาเมืืองหลวงพระบาง บางครั้ �งจะต้้องแวะนอนค้้างแรมที่่�เชีียงคานก่่อนที่่�จะถึึงจุุดหมาย
ในอดีีตเจ้้าหลวงพระบางและครอบครััวได้้เดิินทางโดยเรืือเพื่่�อไปสัักการะพระธาตุุพนม
พอมาถึึง บ้้านหาดเบี้้�ยเรืือเกิิดพลิิกคว่ำำ�� ทำำ�ให้้ลููกสาวทั้้�ง 2 คนของเจ้้าเมืืองหลวงพระบาง
จมน้ำำ��เสีียชีีวิิต เจ้้าหลวงพระบางได้้นำำ�สัังขารของสองธิิดามาประชุุมเพลิิงที่่�วััดหอสองนาง
จึึงเป็น็ ที่่ม� าของชื่่อ� วัดั แห่่งนี้้� ในช่่วงที่่ค� ณะกรรมการศููนย์์วัฒั นธรรมจังั หวััดเลยได้อ้ อกสำ�ำ รวจเมื่�่อปีี
พ.ศ. 2530 ยัังเรียี กว่า่ วัดั ศรีสี องนาง ต่่อมามีกี ารเปลี่่�ยนชื่อ�่ วััดใหม่่ว่่า “วัดั เชียี งคาน”

พระพุุทธรููปประจำำ�วััด ภายในวััดหอสองนางมีีพระพุุทธรููปที่่�สำำ�คััญ 3 องค์์ ได้้แก่่
พระพุุทธรููปทองสัมั ฤทธิ์� ปางสมาธิิ ไม่ท่ ราบชื่่�อ พระธาตุุของหลวงพ่่อมหาบุุญหนััก ศิริ ิบิ ุุญโย ซึ่่ง�
เป็น็ พระภิิกษุุผู้้�ปรัับปรุุงวัดั เป็น็ รูปู แรกและเป็น็ เจ้า้ อาวาสรููปแรกของวััดแห่ง่ นี้้�

ศิิลปะในวััดที่่�โดดเด่่น วััดนี้้�ไม่่ปรากฏหลัักฐานที่่�ชััดเจนว่่าสร้้างขึ้้�นมาเมื่่�อสมััยใด แต่่
มีีเรื่่�องราวเพีียงเล็็กน้้อยที่่�บอกว่่า วััดนี้้�มีีมาตั้้�งแต่่ครั้ �งอดีีตที่่�เมืืองเชีียงคานยัังอยู่�ในดิินแดนฝั่่�ง
ซ้้ายของแม่่น้ำำ��โขง บริิเวณเมืืองซะนะคามในปััจจุุบััน และเดิิมวััดนี้้�จะเรีียกชื่่�ออย่่างไรไม่่ปรากฏ
เพราะศิิลาจารึึกไม่่ได้้ระบุุไว้้

ที่่ม� าของข้อ้ มูลู

ดนุุพล ไชยสินิ ธุ์์�. จารึึกจัังหวััดเลย. เลย: สำำ�นัักศิิลปะและวััฒนธรรม มหาวิิทยาลััยราชภัฏั เลย, 2551.
ธีีระวััฒน์์ แสนคำำ�. เมือื งเชีียงคาน : การศึึกษาพัฒั นาการทางประวัตั ิิศาสตร์์ของชุุมชนโบราณริมิ ฝั่�ง่ แม่น่ ้ำ�ำ� โขง
รายงานการวิจิ ัยั คณะมนุุษยศาสตร์์และสัังคมศาสตร์์ มหาวิทิ ยาลัยั ราชภัฏั เลย, 2563.
28

วัดั โพนชััย

ที่�ต่ ั้�้ง หมู่่�บ้้านเชีียงคาน ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย

ประวััติิวััด : สร้้างเมื่่�อปีี พ.ศ. 2443 โดยญาครููญา “ญา” ย่่อมาจากคำำ�ว่่า “พญา”
และพระยาศรีีอรรคฮาต (ทองดีี) ซึ่่�งเป็็นเจ้้าเมืืองเชีียงคานในสมััยนั้้�นเป็็นผู้้�ก่่อสร้้างขึ้้�นพร้้อมกัับ
ชาวเมืืองเชีียงคานเพื่่�อให้้บ่่าวไพร่่ได้้เข้้าไปบำำ�เพ็็ญกุุศลภายในวััด ตลอดถึึงการพำำ�นัักพัักอาศััย
พร้้อมทั้้�งเป็็นที่่�ประชุุมปรึึกษาหารืือข้้อราชการต่่างๆ ให้้กัับชาวบ้้าน เพราะในสมััยโบราณจะ
อาศัยั วัดั เป็น็ จุุดศููนย์์รวมของประชาชน จึึงนิิยมสร้้างวััดใกล้ก้ ัับที่่�ทำ�ำ การของเจ้้าเมืือง ส่ว่ นสาเหตุุ
ที่่�ตั้ �งชื่่�อวััดว่่าวััดโพนชััยเพราะบริิเวณที่่�ก่่อสร้้างวััดเป็็นเนิินสููงจากระดัับพื้้�นปกติิเล็็กน้้อย ประวััติิ
ของพระพุุทธรููปที่่�เป็็นพระประธานนั้้�นสร้้างเมื่่�อปีี พ.ศ. 2443 พร้้อมกัับการก่่อสร้้างวััดมีี 2 องค์์
คืือปางห้า้ มญาติิ ไม่่ปรากฏชื่่�อทั้้ง� 2 องค์์ นอกจากนี้้�ยังั มีพี ระธาตุุอัฐั ิิของเจ้้าเมืืองเชียี งคานปรากฏ
อยู่�ในพื้้น� ที่่ว� ัดั แห่ง่ นี้้�ด้้วย

พระพุทุ ธรูปู ประจำำ�วัดั มีีพระพุุทธรููปปูนู ปั้้�นปางมารวิชิ ััย ขนาดหน้้าตัักกว้้างประมาณ 2 เมตร
ประดิิษฐานเป็น็ พระประธานในโบสถ์์

ศิลิ ปะในวััดที่่โ� ดดเด่่น พระอุุโบสถที่่ม� ีรี ููปแบบสถาปััตยกรรมแบบล้า้ นช้้างผสมสถาปััตยกรรม
ในสมััยกรุุงรัตั นโกสิินทร์์

ที่่ม� าของข้้อมูลู

ชวลิติ อธิิปััตยกุุล. สิมิ รููปแบบฝีมี ืือช่่างญวน 161 หลังั กับั ช่่วงเวลาหนึ่�ง่ ในภาคอีีสาน
อุุดรธานีี: ศููนย์์การเรีียนรู้้�พุุทธศิลิ ป์์ถิ่�นอีีสาน, 2558.
ธีีระวััฒน์์ แสนคำำ�. วััดโพนชััย: อารามเก่า่ แก่คู่่�เมือื งเชียี งคาน. พิิษณุุโลก: การพิิมพ์์ดอทคอม, 2559.
ธีีระวัฒั น์์ แสนคำำ�. พระพุทุ ธรููปสำำ�คััญในจังั หวัดั เลย เลย: สำำ�นัักศิลิ ปะและวััฒนธรรม มหาวิทิ ยาลัยั ราชภััฏเลย,
2561.
ธีีระวััฒน์์ แสนคำำ�. เมืืองเชีียงคาน : การศึึกษาพััฒนาการทางประวััติิศาสตร์์ของชุมุ ชนโบราณริิมฝั่�ง่ แม่น่ ้ำ��ำ โขง
รายงานการวิิจัยั คณะมนุุษยศาสตร์์และสัังคมศาสตร์์ มหาวิทิ ยาลัยั ราชภัฏั เลย, 2563.

29

วัดั ท่่าแขก

ที่�่ตั้้ง� บ้า้ นน้อ้ ย ต.เชีียงคาน อ.เชียี งคาน จ.เลย

ประวัตั ิวิ ัดั : จากหนังั สืือประวัตั ิแิ ละตระกูลู เมืืองเชียี งคานระบุุว่า่ “วัดั ท่า่ แขกสร้า้ งเมื่อ�่ ประมาณ
ปีี พ.ศ. 2208 พร้อ้ มกับั ว่า่ ผาหด (ผาฮด) ในรัชั สมัยั ของพระเจ้า้ สุุวรรณบัลั ลังั ก์์” เป็น็ วัดั ธรรมยุุต
สมัยั ก่อ่ นชาวบ้า้ นเรียี กว่า่ “วัดั ท่า่ แข่”่ คำ�ำ ว่า่ “แข่”่ ในภาษาอีสี านแปลว่า่ “จระเข้”้ เพราะบริเิ วณ
ท่่าลานหิินข้้างวััดที่่�ติิดกัับแม่่น้ำำ��โขงในสมััยนั้้�นมัักจะมีีจระเข้้มาอาศััยอยู่�อย่่างชุุกชุุม พวกจระเข้้มััก
จะพากัันมานอนผึ่่�งแดดอยู่�ที่�ท่่าลานหิินของวััด เมื่่�อสร้้างวััดนี้้�ขึ้้�นมาชาวบ้้านจึึงพากัันเรีียกชื่่�อวััด
ว่่า วัดั ท่่าแข่่ ปััจจุุบันั ได้้เพี้้ย� นไปเป็็นชื่่�อ “วัดั ท่า่ แขก”

พระพุทุ ธรูปู ประจำ�ำ วัดั ภายในโบสถ์์มีพี ระพุุทธรูปู 3องค์์ที่่ส� ำ�ำ คัญั คืือพระพุุทธรูปู หลวงพ่อ่ แสนมงคล
เป็็นพระพุุทธรููปหิินทรายแกะสลัักปางนาคปรก ขนาดหน้้าตัักกว้้างประมาณ 1 เมตร
พระพุุทธรููปหลวงพ่่อโชคมงคล เป็็นพระพุุทธรููปหิินทรายแกะสลัักปางสมาธิิขนาดหน้้าตััก
กว้้างประมาณ 70 เซนติเิ มตร และพระพุุทธรูปู หลวงพ่อ่ ชัยั มงคล เป็น็ พระพุุทธรูปู หินิ ทรายแกะสลักั
ปางนาคปรก ขนาดหน้้าตัักกว่่าง 65 เซนติิเมตร พระพุุทธรููปทั้้�ง 3 องค์์ไม่่ปรากฏความเป็็นมา
ของการสร้า้ งแน่ช่ ัดั พบพร้อ้ มกัันอยู่�บนกองซากอิิฐ ซึ่ง�่ เป็น็ ซากโบราณสถานในพื้้�นที่่ว� ัดั ท่า่ แขก ทั้้ง�
3 องค์์มีคี วามเก่่าแก่แ่ ละศัักดิ์�สิทิ ธิ์�มาก วััดท่่าแขกนัับเป็น็ โบราณสถานที่่�สำำ�คัญั อีกี แห่่งหนึ่�ง่ ของ
อำำ�เภอเชียี งคาน

ที่่�มาของข้อ้ มููล:

ดนุุพล ไชยสิินธุ์์�. จารึึกจัังหวััดเลย. เลย: สำ�ำ นัักศิิลปะและวััฒนธรรม มหาวิิทยาลััยราชภัฏั เลย, 2551.
ธีรี ะวััฒน์์ แสนคำำ�. พระพุุทธรููปสำำ�คัญั ในจัังหวััดเลย.
เลย: สำ�ำ นักั ศิิลปะและวััฒนธรรม มหาวิทิ ยาลััยราชภััฏเลย, 2561.
ธีรี ะวััฒน์์ แสนคำ�ำ . เมือื งเชียี งคาน : การศึึกษาพัฒั นาการทางประวััติิศาสตร์ข์ องชุุมชนโบราณริิมฝั่�ง่ แม่่น้ำ�ำ� โขง
รายงานการวิจิ ัยั คณะมนุุษยศาสตร์์และสังั คมศาสตร์์ มหาวิทิ ยาลัยั ราชภััฏเลย, 2563.
ศูนู ย์์มานุุษยวิทิ ยาสิิรินิ ธร, ออนไลน์์
30

วััดภููช้้างน้อ้ ย

ที่�ต่ ั้ง�้ หมู่่� 6 บ้้านท่่านาจัันทร์์
ต.เชีียงคาน อ.เชียี งคาน จ.เลย

ประวััติวิ ััด : แต่่เดิมิ วัดั ภููช้้างน้อ้ ยเป็น็ สำ�ำ นัักสงฆ์์ สร้า้ งขึ้�น้ ในราวปีี พ.ศ. 2500 ต่อ่ มาได้้ยกฐานะขึ้�น้
เป็น็ วัดั ( ไม่ท่ ราบแน่่ชัดั ว่่าตั้ง� เป็น็ วััดเมื่่�อปีีใด )

พระพุทุ ธรูปู ประจำ�ำ วัดั “พระพุุทธศากยมุุณีศี รีเี ชียี งคาน” เป็น็ พระพุุทธรูปู ปูนู ปั้้น� ขนาดใหญ่่
องค์์พระสีีทอง

ศิิลปะในวััดที่่�โดดเด่่น จุุดเด่่นของวััดนี้้�คืือมีีพระพุุทธรููปองค์์ใหญ่่ประดิิษฐานอยู่�บนยอดภูู
ช้า้ งน้อ้ ย ซึ่ง�่ จากจุุดที่่อ� งค์์พระประดิษิ ฐานนี้้ส� ามารถมองเห็น็ ทัศั นียี ภาพของเมืืองเชียี งคานและแม่น่ ้ำ��ำ
โขงได้อ้ ย่า่ งชัดั เจนและสวยงาม ทางวัดั ได้ป้ รับั ปรุุงพื้้น� ที่่ใ� ห้เ้ ป็น็ จุุดชมวิวิ มีลี านกว้า้ งสำ�ำ หรับั การถ่า่ ย
รูปู ได้ท้ั้้ง� พระอาทิติ ย์์ขึ้น�้ และชมพระอาทิติ ย์์ตก ถืือเป็น็ จุุดชมวิวิ ที่่ส� วยงามอีกี แห่ง่ หนึ่ง�่ ของเมืืองเชียี งคาน

วัดั ศรีีพนมมาศ หรือื วัดั โท่่ง

ที่ต่� ั้ง้� 384 หมู่่� 2 ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย
ประวััติิวััด : เป็็นวััดในสัังกััดคณะสงฆ์์ธรรมยุุต สร้้างขึ้้�นเมื่่�อประมาณปีี พ.ศ. 2497

เริ่�มแรกที่่ด� ิินเป็็นป่่าช้้า ชาวเชีียงคานได้้สร้้างวััดขึ้้�นโดยมีีพระมหาบุุญหนััก สิิริิปุุณโญ เป็็น
ประธานฝ่่ายสงฆ์์ ครั้ง� แรกที่่ส� ร้า้ งมีที ั้้ง� ที่่ด� ินิ เดิมิ ของวัดั และที่่ป� ่า่ ช้า้ รวมเป็น็ 75 ไร่่ และมีกี ำ�ำ แพงรอบ
มีปี ระตูเู ข้า้ ออก 2 ด้า้ น ด้า้ นหนึ่ง�่ เข้า้ ทางหน้า้ ศาลา ประตูทู ี่่� 2 เข้า้ ทางประตูศู าลาบำำ�เพ็ญ็ กุุศล ประตูู
ทั้้�งสองของวััดจะอยู่�ทางทิิศเหนืือ ปััจจุุบัันได้้สร้้างพระธาตุุเจดีีย์์ศรีีพนมมาศแต่่ยัังไม่่แล้้วเสร็็จ
โดยเริ่ม� สร้า้ งเมื่อ�่ ปีี พ.ศ. 2550 องค์์เจดียี ์์ศรีพี นมมาศมีี 2 ชั้น� ชั้น� ที่่� 1 ใช้เ้ ป็น็ ที่่อ� บรมปฏิบิ ัตั ิกิ รรมฐาน
จััดเป็็นที่่�ประชุุมของคณะสงฆ์์และสำำ�หรัับทำำ�ศาสนพิิธีีต่่างๆ ชั้�นที่่� 2 จััดเก็็บพระไตรปิิฎก วััดศรีี
พนมมาศได้ร้ ับั พระราชทานวิสิ ุุงคามสีมี าเมื่อ�่ วันั ที่่� 31 มีนี าคม พ.ศ. 2502 ตามประกาศในราชกิจิ จานุุ
เบกษา เล่ม่ ที่่� 76 ตอนที่่� 44 ลงวัันที่่� 1 เมษายน

พระพุุทธรูปู ประจำ�ำ วััด รูปู เหมืือนครููบาอาจารย์์ เช่น่ หลวงปู่�เสาร์์ หลวงปู่�มั่�น เป็น็ ต้้น
และอััฐบริิขารที่่�สำ�ำ คัญั รวมถึึงพระบรมสารีรี ิกิ ธาตุุ

31

วัดั สัันติวิ นาราม

ที่�่ตั้ง�้ 381 บ้า้ นเชีียงคาน ถ.มะลิวิ ััลย์์ หมู่่� 1 ต.เชีียงคาน อ.เชียี งคาน จ.เลย

ประวััติวิ ััด : ตั้ง� วััดเมื่่อ� ปีี พ.ศ. 2482 โดยมีีพระครูพู ิทิ ักั ษ์์สัังฆการ เป็็นผู้้�นำำ�ชาวบ้า้ นสร้้างวััด
ขึ้้�นในที่่�ดิินซึ่่�งได้้รัับบริิจาคจากนายเมธา นัันทนา และนายแสน จัันทไชยา เดิิมตั้้�งชื่่�อวััดว่่า
“วัดั อรัญั ญิกิ าวาส”ต่่อมาปีี พ.ศ. 2500 พระพิมิ ลธรรมเปลี่่ย� นชื่่�อใหม่เ่ ป็็น “วัดั สันั ติิวนาราม” ตาม
สภาพสถานที่่�ตั้ �งวััดซึ่่�งเป็็นป่่าสงบเงีียบ เหมาะแก่่การนั่่�งวิิปััสสนากรรมฐาน ชาวบ้้านเรีียกว่่าวััด
ป่า่ ช้า้ หรืือวััดโนนป่่าช้้า ได้้รับั พระราชทานวิิสุุงคามสีีมา เมื่่อ� วัันที่่� 26 มีีนาคม พ.ศ. 2513

พระพุุทธรูปู ประจำ�ำ วัดั ประดิิษฐานรอยพระพุุทธบาทจำ�ำ ลองและบริิเวณรอบอุุโบสถ มีพี ระ
พุุทธรููปสีที องประดิษิ ฐานเรียี งรายนัับร้อ้ ยองค์์

บุุญประจำำ�วััด ในช่่วงฤดููจำำ�นำำ�พรรษาและหมุุนเวีียนจนครบทุุกอารามในเขตเทศบาลตำำ�บล
เชีียงคาน พระจะขึ้น�้ แสดงพระธรรมเทศนา 1 กัณั ฑ์์เทศน์์ ให้ก้ ัับศรัทั ธาญาติธิ รรมชาวเชียี งคานคุ้้�ม
วัดั ต่่างๆ ในเขตเทศบาลเชียี งคานได้้รับั ฟัังและเข้้าถึึงบุุญซึ่่�งมีีขึ้�น้ ทุุกๆ ปีี

ที่่�มาของข้อ้ มููล

สัมั ภาษณ์์ พระครูปู ริิยััติิกิจิ โกศล เจ้า้ อาวาสวัดั สันั ติิวนาราม เจ้า้ คณะอำำ�เภอเชียี งคาน
ธีรี ะวัฒั น์์ แสนคำ�ำ . เมือื งเชีียงคาน : การศึึกษาพััฒนาการทางประวััติิศาสตร์ข์ องชุุมชนโบราณริมิ ฝั่�ง่ แม่น่ ้ำ��ำ โขง
รายงานการวิจิ ััย คณะมนุุษยศาสตร์์และสังั คมศาสตร์์ มหาวิทิ ยาลััยราชภัฏั เลย, 2563.
เทศบาลตำ�ำ บลเชีียงคาน, ออนไลน์์
32

ถนนคนเดิิน
เชียี งคาน
กิจิ กรรมชิลิ ล์์ๆ

ช่่วงเวลาแนะนำ�ำ : 17.00 – 22.00 น . (วัันศุุกร์์-อาทิิตย์์ ร้า้ นค้้าจะเปิิดเยอะกว่่าวันั
ธรรมดา)
จุุดเด่่น : ถนนคนเดินิ อยู่�ติดิ ริิมแม่่น้ำำ��โขง สามารถเดิินเล่น่ และนั่่ง� ชมวิิวของแม่่น้ำ��ำ โขง
ในยามเย็น็ ได้้
กิจิ กรรม : เดินิ ชมวิถิ ีเี ชียี งคานบ้า้ นไม้เ้ ก่า่ ริมิ โขง ลองชิมิ กุ้้�งฝอยเสียี บไม้,้ ปูเู สียี บไม้ข้ ้า้ วจี่,�
จิ๊�กโก๋ย๋ ัดั ไส้้ (ปาท่่องโก๋ย๋ ััดไส้)้ , เมี่�ยงคำำ� ในช่่วงเย็น็ ถึึงหัวั ค่ำ��ำ ที่่�ต้้องห้า้ มพลาดเมื่�อ่ มาที่่�
เชียี งคานและยังั ถืือเป็น็ สีีสันั ยามเย็็นของเชียี งคาน คืือการเดินิ เล่่น ชิิมอาหารท้้องถิ่�น
ช้้อปปิ้้�งของฝากที่่�ถนนคนเดิินเชีียงคาน ตั้ �งอยู่�ที่� ถ.ชายโขง โดยจะ เริ่�มต้้นตั้้�งแต่่วััด
ท่่าคกไปจนถึึงวััดศรีีคุุณเมืือง ระยะทางประมาณ 1.2 กิิโลเมตร ที่่�นี่่�มีีทั้้�งอาหารการ
กินิ ให้เ้ ลืือกชิมิ มากมาย
แนะน�ำ ใหช้ มิ อยา่ งละหนอ่ ยเพราะวา่ มขี องใหเ้ ลอื กชมิ ตลอดเสน้ ทาง นอกจากนย้ี งั
มรี า้ นคา้ มากกวา่ 200 รา้ น จ�ำ หนา่ ยเสื้อผา้ ของใช้ ของแตง่ บา้ น ของทร่ี ะลกึ ของ
แฮนด์เมด ฯลฯ
สองข้า้ งทางของถนนคนเดิินเชีียงคาน รายล้้อมไปด้้วยอาคารไม้้เก่่าที่่�ถููกปรับั ปรุุง
เป็น็ ร้้านอาหาร คาเฟ่่ และโฮมสเตย์์

33

ข้อ้ มููลแหล่่งท่อ่ งเที่่�ยว

1. แก่่งคุดุ คู้� เป็็นแก่ง่ หินิ ในลำำ�น้ำ�ำ�โขง อยู่่�ห่่างจากที่่ต�ั้ง� อ.เชีียงคาน ไปทางทิศิ ตะวัันออกประมาณ
3 กิโิ ลเมตร เป็น็ แก่ง่ หินิ ตามธรรมชาติิ ในฤดูแู ล้ง้ เมื่อ�่ แม่น่ ้ำ��ำ โขงลดจะมองเห็น็ โขดหินิ ยาวเหยียี ดขวาง
กั้น� ลำ�ำ น้ำำ�� โขง มองดูปู ระหนึ่�ง่ ยัักษ์์มหึึมานอนคุุดคู้�กั้�นลำ�ำ น้ำ�ำ�โขงเอาไว้้

แก่ง่ คุุดคู้�เป็น็ สถานที่่ท� ่อ่ งเที่่ย� วสำ�ำ คัญั แห่ง่ หนึ่ง�่ ของอำ�ำ เภอเชียี งคาน เพราะนอกจากได้ช้ มแก่ง่ หิิน
ซึ่่�งเป็็นโขดหิินอัันคดเคี้้�ยวสวยงามแล้้ว ยัังได้้ชมหาดทรายอัันยาวเหยีียด พร้้อมทั้้�งทััศนีียภาพ
ล้้อมรอบที่่�สวยงาม แก่่งคุุดคู้�มีีนิิทานเชิิงตำำ�นานประจำำ�ถิ่่�นที่่�เป็็นความเชื่่�อเล่่าสืืบต่่อกัันมาว่่า
นานแล้ว้ มีพี รานป่า่ คนหนึ่ง�่ ชื่อ�่ “จึ่ง�่ ขึ่ง�่ ดังั แดง”รูปู ร่า่ งสูงู ใหญ่ล่ ่ำ��ำ สันั มีฝี ีมี ืือในการล่า่ สัตั ว์์ วันั หนึ่ง�่ นาย
พรานผู้้�นี้้ต� ามล่า่ ควายเงินิ มาจากหลวงพระบาง (ที่่เ� รียี กควายเงินิ เพราะมูลู ของควายตัวั นี้้เ� ป็น็ เงินิ ) พอ
มาถึึงริมิ น้ำ��ำ โขงเห็น็ ควายเงินิ พักั กินิ น้ำ��ำ นายพรานจึึงดักั ซุ่�่ มยิงิ พอดีชี าวบ้า้ นแล่น่ เรืือผ่า่ นมา ควายเงินิ
ตกใจตื่่�นเตลิิดขึ้้�นไปบนเขาลููกหนึ่่�ง (ต่่อมาเขาลููกนี้้�ได้้ชื่่�อว่่า “ภููควายเงิิน”) นายพรานเลยยิิงไปถููก
เขาอีกี ลูกู จนพัังทลายไปซีีกหนึ่่�งกลายเป็น็ หน้้าผาสููงชันั ที่่ช� าวบ้า้ นเรีียกว่า่ “ภููผาแบ่่น” นายพราน
โกรธคนที่่แ� ล่น่ เรืือผ่า่ นซึ่ง�่ เป็น็ ต้น้ เหตุุให้ค้ วายเงินิ หนีไี ป จึึงกลั่น� แกล้ง้ ด้ว้ ยการขนหินิ มาขวางกั้น� ลำ�ำ โขง
ไม่ใ่ ห้เ้ ดินิ เรืือได้้ นายพรานทำำ�การเกืือบจะสำ�ำ เร็็จก็พ็ อดีมี ีสี ามเณรรูปู หนึ่ง่� มาเห็็นเข้า้ เณรนั้้�นออก
อุุบายหลอกให้้นายพรานใช้้ไม้เ้ ฮีียะ (ไม้ไ้ ผ่่ชนิดิ หนึ่่�ง) ผ่่าซีกี หาบหินิ แทน ไม้้เฮีียะผ่า่ แล้้วจะเป็น็ สันั
คมกริิบเมื่อ�่ นายพรานใช้ห้ าบหินิ ไม้้นั้้�นก็็บาดคอจนนอนตายคุุดคู้�อยู่�ที่�ริิมโขง แก่่งหิินนั้้�นจึึงเรีียกว่า่
“แก่ง่ คุุดคู้�”

บริิเวณรอบจุุดชมวิิวของแก่่งคุุดคู้้�ยัังมีีพ่่อค้้าแม่่ขายมาจัับจองพื้้�นที่่�เปิิดซุ้้�มจำำ�หน่่ายอาหาร
มีีทั้้ง� ปลา กุ้�ง หอย ที่่ต� ่า่ งก็ม็ ีีชื่่�อแม่น่ ้ำำ�� โขงห้อ้ ยท้้าย ไปจนถึึงส้ม้ ตำำ� ไก่่ย่า่ ง ลาบ น้ำ�ำ�ตก ฯลฯ ซึ่�ง่ ดูแู ล้้ว
นักั ท่อ่ งเที่่ย� วที่่ม� าแก่ง่ คุุดคู้้�ส่ว่ นใหญ่่ ก็น็ ิยิ มมานั่่ง� รับั ประทานอาหารกันั ที่่ร� ิมิ โขงแห่ง่ นี้้� เพราะบรรยา
กาศในการรัับประทานอาหารริิมแม่น่ ้ำ��ำ โขงแบบใกล้ช้ ิดิ ชนิิดที่่�เรีียกได้้ว่่าติิดริมิ ฝั่่�งแบบนี้้ค� งหาที่่ไ� หน
ไม่่ ได้อ้ ีกี แล้ว้ และก่อ่ นกลับั อย่า่ ลืืมแวะซื้อ� ของฝากขึ้น�้ ชื่อ�่ อย่า่ ง “มะพร้า้ วแก้ว้ ”แสนอร่อ่ ยที่่ท� ำ�ำ มาจาก
มะพร้า้ วกะทิเิ นื้้อ� หนานุ่�่ ม หรืือมะพร้า้ วน้ำ��ำ หอมรสละมุุนเคี่ย� วกับั น้ำ��ำ ตาลสูตู รเฉพาะ รวมไปถึึงกุ้�งทอด
ที่่�มาเป็น็ ชิ้้น� วงกลมขนาดใหญ่่ กิินเปล่า่ ๆ หรืือจะกินิ คู่่�กับั น้ำ��ำ จิ้้�มรสเด็็ดก็อ็ ร่่อย

ช่ว่ งเวลาแนะนำ�ำ : กุุมภาพันั ธ์์ – พฤษภาคม เพราะเป็็นช่ว่ งที่่น� ้ำ��ำ แห้ง้ จะมองเห็็นแก่ง่ ได้ช้ ัดั เจน (จาก
ภาพที่่�เป็็นช่่วงปลายฝนต้้นหนาว ปริมิ าณแม่่น้ำ�ำ� โขงเยอะมาก แต่่หากมาเที่่�ยวตั้�งแต่่เช้้าจะสามารถ
เห็็นทะเลหมอกในหน้า้ หนาว)
จุดุ เด่่น : แก่ง่ หินิ ขนาดใหญ่ท่ ี่่�ขวางอยู่�กลางลำ�ำ น้ำำ��โขงบริเิ วณช่ว่ งโค้้งพอดีี ทำำ�ให้้เกิิดกระแสน้ำ�ำ�เชี่�ยว
ไหลผ่า่ นแก่่งในหน้้าน้ำำ�� น้ำำ��จะท่ว่ มจนมองไม่่เห็น็ แก่ง่ (ในช่่วงหน้า้ ร้อ้ น)
กิิจกรรม : ล่่องเรืือหางยาวชมทิิวทัศั น์์สองฝั่่ง� ไทย-ลาว / เดิินเล่่นพักั ผ่่อนชมความงามของแก่ง่ หิิน
ชมวิถิ ีีชีีวิติ ชาวบ้า้ นที่่ล� ่่องเรืือหาปลาในแม่น่ ้ำ�ำ�โขง / เดิิน เที่่ย� ว ชิมิ อาหารอร่อ่ ยๆ จากแม่น่ ้ำ�ำ�โขง

ที่่�มาของข้อ้ มูลู

คณะกรรมการฝ่่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุุฯ. วัฒั นธรรม พัฒั นาการทางประวััติิศาสตร์์ เอกลักั ษณ์์
และภููมิปิ ัญั ญาจัังหวััดเลย. กรุุงเทพฯ: คุุรุุสภาลาดพร้า้ ว, 2544.
ณัฏั ฐพล ตัันมิ่่ง� . ประวััติิศาสตร์์และตระกููลเมือื งเชีียงคาน. (พิมิ พ์์ครั้�งที่่� 11). เลย: เมืืองเลยการพิิมพ์์, 2552.

2. ภููทอก การขึ้้�นไปชมวิิวที่่�ภููทอกต้้องขึ้้�นในช่่วงเวลาประมาณตีีห้้าครึ่่�งถึึงราวๆ แปดโมง
เป็น็ ช่ว่ งที่่ย� ังั มีที ะเลหมอกอยู่� แต่ห่ ากใครที่่ไ� ปสายกว่า่ นั้้น� ก็จ็ ะได้ช้ มวิวิ สวยๆ แทน โดยสามารถมอง
เห็็นแม่่น้ำ�ำ�โขง วิวิ เมืืองเชีียงคาน ผาแบ่่น ฝั่�่งลาว และวิวิ ธรรมชาติอิ ีีกมากมาย นักั ท่อ่ งเที่่�ยวสามารถ
ขัับรถไปได้้จนถึึงด้้านล่่างของภูู จะมีีจุุดบริิการจอดรถไว้้ให้้ และนั่่�งรถกระบะของชาวบ้้านขึ้้�นไป
ต่่อ ค่า่ บริกิ ารคนละ 25 บาท รถจะรอคนจนเต็็มประมาณ 10 คน แล้้วจึึงขัับขึ้�้นไปด้้านบนยอดภูู
ช่ว่ งเวลาแนะนำ�ำ : พฤศจิกิ ายน–กุุมภาพัันธ์์ อากาศจะเย็็นสบาย หากอยากเห็น็ ต้้นไม้ใ้ บหญ้้า
เขียี วชอุ่่�ม แนะนำำ�ให้้เที่่�ยวในช่ว่ งเดืือนมิถิ ุุนายน-ตุุลาคม
จุุดเด่่น : เป็น็ ภููที่่�ขึ้้น� ชมได้ต้ ลอดปีแี ละเห็น็ ทะเลหมอกได้้เกืือบทั้้ง� ปีี โดยจะมีมี ากในหน้้าหนาว
กิิจกรรม : นั่่ง� รถสองแถวขึ้�น้ ภููทอก เดิินชมความงามวิวิ เมืืองเชีียงคาน ถ่า่ ยรููป

ข้้อมูลู ศิลิ ปะ ประเพณีี วััฒนธรรม และวิถิ ีีชีีวิิต
1. การใส่่บาตรข้า้ วเหนียี ว นับั เป็น็ เสน่่ห์์ของอำ�ำ เภอเชีียงคานอีกี อย่่างหนึ่�ง่ เป็น็ วััฒนธรรม
ที่่ส� ืืบทอดกันั มายาวนานกว่า่ 400 ปีมี าแล้้ว

ชาวเชีียงคานจะใส่บ่ าตรเฉพาะข้้าวเหนียี วเพียี งอย่่างเดีียว โดยจะมีีพระจากวััดต่่างๆ
เช่น่ วัดั ท่า่ คก วัดั ศรีคี ุุณเมืือง วัดั มหาธาตุุ เดินิ บิณิ ฑบาตตามถนนสายต่า่ งๆ ที่่ไ� ด้ร้ ับั ความนิยิ ม
มากที่่�สุุดก็็คืือถนนชายโขง พระจะเริ่ �มออกบิิณฑบาตเวลา 06.00 - 07.00 น.
เวลาใส่บ่ าตรให้ย้ กข้า้ วเหนียี ว “ทูนู หัวั ” เพื่อ�่ อธิษิ ฐานตั้้ง� จิติ ถวายข้า้ วแด่พ่ ระพุุทธ พระธรรม
และพระสงฆ์์ หลัังจากใส่บ่ าตรเสร็็จแล้้วพระจะเดิินทางกลัับถึึงวััดเวลาประมาณ 07.00 น.
ซึ่่�งเป็็นเวลาฉัันจัังหััน (เวลาฉัันอาหารข้้าวของพระสงฆ์์) ชาวบ้้านในแต่่ละคุ้้�มของวััดจะนำำ�
อาหารใส่่ปิ่่�นโตเดิินไปวััดถวายจัังหัันตามคุ้้�มวััดของตน เป็็นการทำำ�บุุญร่่วมกัันของชาวบ้้าน
ในแต่ล่ ะคุ้้�มวัดั ต่่างๆ ซึ่่ง� จะได้พ้ ููดคุุยถามสารทุุกข์์สุุกดิบิ ซึ่ง�่ กัันและกัันไปด้ว้ ย

2. พิิธีกี รรมผาสาดลอยเคราะห์์
ก่่อนที่่จ� ะมาเป็็นผาสาดลอยเคราะห์์

- กระทงเสีียเคราะห์์ “แต่ง่ เครื่�่องเสีียเคราะห์์ สี่แ� จ เก้า้ ห้้อง เอาเทียี นคาศอก 1 เล่่ม
เทีียนรอบหััว 1 เล่่ม เทีียนคาแขน 1 เล่่ม เทีียนคาคิิง วััดจากคางมาถึึงสะดืือ 1 เล่่ม
ใส่่อาหารคาวหวาน หมากเมี่�ยง หมากพลูู ปัักธงเสียี เคราะห์์ มีีด้้ายสายสิญิ จน์์ล้้อม” ผู้�ที่�จะ
ลอยผาสาดจะจัดั กระทงสี่ม� ุุม มีเี ก้า้ ช่อ่ ง วัดั ขนาดเทียี นยาวเท่า่ ศอก 1 เล่ม่ เทียี นยาวเท่า่ แขน
1 เล่ม่ ความยาวเทียี นจากคางถึึงสะดืือ โดยเอาไม้ไ้ ผ่ว่ ัดั 1 เล่ม่ มีอี าหารคาวหวาน หมากพลูู
ปัักธงสีี มีสี ายสิิญจน์์พัันรอบ ในช่อ่ งเก้า้ จะมีกี ารปั้้�นหุ่�่ นดิินเหนีียวเป็น็ รููปสััตว์์ใหญ่่ต่่างๆ ใน
ปััจจุุบันั อาจจะปั้้�นจากดิินน้ำ�ำ�มันั หรืือจากข้า้ วเหนีียว แล้้วนำ�ำ กระทงไปวางในทางที่่�ไม่ค่ ่อ่ ยมีี
คนผ่า่ นหรืือทางตััน (ทางสุุด ทางคนบ่เ่ ทีียว) เมื่อ่� นำำ�ไปวางแล้้วให้เ้ ดิินจากออกมาโดยไม่ใ่ ห้้
กลับั ไปมองเด็็ดขาด

- กระทงปััดเคราะห์์ มีีลัักษณะเหมืือนกับั กระทงเสียี เคราะห์์ แต่จ่ ะไม่ม่ ีกี ารแบ่่งช่่อง
มีขี นาดไม่่ใหญ่่ ประมาณ 1-2 คืืบของผู้้�ทำ�ำ กระทง

- กระทงรับั โชค จะทำ�ำ ลักั ษณะเหมืือนกับั กระทงปััดเคราะห์์ แต่ก่ ระทงรับั โชคจะต่า่ งกับั
กระทงปััดเคราะห์์ตรงที่่�มีธี งช่อ่ ประดับั ที่่�มุุม มีลี ักั ษณะเป็น็ ช่่อขึ้้�นและช่่อลง

- ปััจจุุบัันผาสาดลอยเคราะห์์ เป็็นพิิธีีกรรมโดยชุุมชนชาวเชียี งคานและเป็็นกิจิ กรรม
ที่่น� ัักท่อ่ งเที่่ย� วให้ค้ วามสนใจ มีีความเชื่อ่� ว่่าเป็น็ การลอยสิ่ง� ที่่�ไม่ด่ ีีออกไป และมีีการจัดั เป็็น
เทศกาลใหญ่ใ่ นช่ว่ งวันั ออกพรรษาของทุุกปีี

“ผาสาด”ทำำ�มาจากกาบกล้ว้ ย เป็น็ รููปทรงสี่เ� หลี่ย� มจััตุุรััสประดัับตกแต่่งด้ว้ ยใบตองทำ�ำ เป็็น
กรวยและดอกไม้้ แล้้วตกแต่่งด้ว้ ยดอกผึ้�ง หรืือเทียี นเป็น็ รููปดอกไม้้ ในสมััยก่่อนจะนำำ�ผลไม้้
ที่่ห� าได้ม้ าแกะสลักั เป็็นดอกไม้้แล้้วนำำ�ไปชุุบเทียี นร้้อนๆ จากนั้้�นนำำ�ไปชุุบน้ำ�ำ�เย็็นให้้แข็็งตััว
จะได้้เทีียนที่่�เย็็นตัวั ตามรูปู ทรงนั้้น� ๆ และนำ�ำ มาประดับั ตกแต่ง่ ผาสาดมีี 2 ขนาดคืือขนาด
เล็ก็ เรีียกว่า่ ผาสาดลอยเคราะห์์ และขนาดใหญ่่เรีียกว่า่ ผาสาดสะเดาะเคราะห์์ ซึ่�่งผาสาด
ลอยเคราะห์์ (ขนาดเล็็ก) มัักจะใช้้กับั การลอยเคราะห์์ทั่่�วไป เช่่น เวลารู้�สึกไม่่สบายใจ รู้�สึก
ว่า่ จะมีีเคราะห์์ ก็จ็ ะลอยผาสาดโดยการใส่่เส้้นผมและใส่เ่ ล็็บของตััวเองลงไป ส่่วนผาสาด
ใหญ่่หรืือผาสาดสะเดาะเคราะห์์ จะใช้ส้ ำำ�หรัับคนที่่ม� ีีเคราะห์์ใหญ่่ เจ็บ็ ป่ว่ ยอาการหนักั หรืือ
ดวงชะตาขาด

3. ประเพณีกี ารไหลเรืือไฟ หรืือภาษาถิ่น� เรีียกว่า่ “เฮืือไฟ” จััดขึ้้น� บริเิ วณริมิ แม่น่ ้ำ�ำ� โขงเพื่�่อ
สืืบสานประเพณีีอัันดีีงามของชาวเชีียงคานที่่�ยึึดถืือปฏิิบััติิต่่อเนื่่�องกัันมาช้้านาน เป็็น
การบููชารอยพระพุุทธบาท และระลึึกถึึงพระคุุณของพระแม่่คงคา โดยมีีความเชื่่�อว่่า
ในครั้ �งที่่�พญานาคทููลอาราธนาพระพุุทธเจ้้าไปแสดงธรรมเทศนาที่่�พิิภพเมืืองนาค
ก่อ่ นเสด็จ็ กลับั พญานาคได้ท้ ูลู ขอให้พ้ ระองค์์ประทับั รอยพระบาทไว้้ ณ ริมิ ฝั่ง�่ แม่น่ ้ำ��ำ นัมั มทานทีี
เพื่อ�่ เป็็นที่่�เคารพของเทวดา มนุุษย์์ และสรรพสััตว์์ทั้้ง� ปวง เรืือไฟแต่่ละลำ�ำ ได้้รับั การตกแต่ง่
อย่่างวิิจิิตรบรรจงแสดงถึึง ความ สามารถในเชิิงช่่างของชาวบ้้านแต่่ละคุ้้�มวััดและความ
ศรััทธาต่่อพระพุุทธศาสนา เมื่�่อ จุุดไฟแล้ว้ ก็็ปล่่อยขบวนเรืือไฟลงกลางลำำ�น้ำ�ำ�โขง ไหลเรื่่อ� ย
ไปเป็็นแนวจนสุุดเขตน่่านน้ำำ�� เทศบาลเชีียงคาน เป็็นภาพที่่�ยิ่�งใหญ่่งดงามและได้้รัับความ
สนใจจากนัักท่อ่ งเที่่�ยวทั้้�งชาว ไทยและชาวต่่างประเทศเสมอมา

เรืือไฟในสมััยโบราณมีรี ููปแบบที่่�เรีียบง่่าย ทำำ�จากต้น้ กล้้วยและลำ�ำ ไม้้ไผ่่ที่่�หาได้้มาจััด
ตะเกีียง ขี้�ไต้้ สำำ�หรัับจุุดให้้สว่่างไสว ก่่อนจะปล่่อยเรืือไฟลงกลางลำำ�น้ำำ��โขง ปััจจุุบัันได้้จััด
ทำำ�เรืือไฟรููปแบบต่่างๆ โดยมีกี ารนำ�ำ เอาเทคโนโลยีสี มััยใหม่ม่ าใช้ป้ ระกอบในการจััดทำำ�และ
ประดัับตกแต่่งให้้วิิจิิตรตระการตามากยิ่�งขึ้้�น เมื่่�อปล่่อยเรืือไฟเหล่่านี้้�ลงกลางลำำ�แม่่น้ำำ��โขง
ภายหลังั การจุุดไฟให้ล้ ุุกโชติชิ ่่วงแล้ว้ จะเป็็นภาพที่่ง� ดงามและติิดตาตรึึงใจ

4. ประเพณีีการทำำ�ปราสาทผึ้้�ง เป็็นประเพณีีที่่�ทำำ�กัันมาแต่่โบราณเพื่่�ออุุทิิศส่่วนบุุญส่่วน
กุุศลให้แ้ ก่บ่ รรพชนผู้้�ล่ว่ งลับั ไปแล้ว้ หากเกิดิ ในภพมนุุษย์์ขอให้ม้ ีปี ราสาทราชมณเฑียี ร อาศัยั
อยู่่�ด้้วยความมั่่�งมีีศรีีสุุขแต่่ถ้้าเกิิดในสวรรค์์ชั้้�นฟ้้าก็็ขอให้้มีีปราสาทอัันงดงาม มีีนางฟ้้า
แวดล้้อมและบริวิ ารจำำ�นวนมาก

จััดขึ้น้� ในช่่วงเทศกาลออกพรรษา โดยชาวคุ้้�มวััดต่า่ งๆ ทั้้ง� ข้า้ ราชการ พ่่อค้า้ ประชาชน
จะร่ว่ มกันั ทำำ�ปราสาทผึ้ง� มีีงานแห่ป่ ราสาทผึ้ง� และในเวลาช่ว่ งกลางคืืนก็ม็ ีี มหรสพสมโภช

ประเพณีีการทำำ�ปราสาทผึ้�งเป็็นประเพณีีที่่�เกิิดจากการหยิิบยืืมจารีีตประเพณีีใน “ฮีตี
สิิบสอง” คืือประเพณีใี นรอบปีีของชาวอีีสานมาผนวกเข้้ากับั ประเพณีีการแห่่ต้้นดอกผึ้�งซึ่ง�่
เป็็นประเพณีีที่่ถ� ืือปฏิบิ ััติิกันั มาตั้�งแต่่อดีีตเพื่�่อถวายต้้นเทีียนดอกผึ้�ง บ้้างก็เ็ รียี กหอปราสาท
ผึ้�งเพื่�อ่ นำำ�ไปถวายพระ แต่ก่ รณีขี องประเพณีีการลอยปราสาทผึ้ง� ของชาวเชียี งคานนั้้�นพบ
ว่่าเป็็นการสร้้างด้้วยโครงกาบกล้ว้ ย พับั เป็็นรููปสี่่เ� หลี่ย� ม แล้้วมีีการพัับใบตองสดเป็น็ รูปู
คล้้ายบายศรีี ตกแต่่งด้ว้ ยดอกผึ้�งจำ�ำ นวนเล็็กน้อ้ ย แล้ว้ ใช้้ลอยเคราะห์์ลอยโศกลงไปในแม่น่ ้ำ��ำ
ในช่ว่ งเวลากลางคืืนตามลำ�ำ น้ำ��ำ โขง ซึ่ง�่ มักั จะทำ�ำ กันั ในช่ว่ งเทศกาลออกพรรษาของทุุกปีี

5. รำ��เบิ่่ง� โขง เป็น็ เพลงที่่ร� ้้องมา 70 ปีแี ล้ว้ แต่ก่ ่อ่ นจะเป็น็ การร้้องเพลงอย่า่ งเดียี ว ต่่อมามีี
ดนตรีีพื้้�นบ้้านให้้จัังหวะ อย่่างกลอง ฉิ่�ง การปรบมืือ และเริ่�มทำำ�เป็็นดนตรีีประกอบเพลง
ทั้้�งพััฒนาการร้้องและท่่ารำำ� โดยอาจารย์์กิิตติิพงศ์์เป็็นคนนำำ�เพลงนี้้�มาเปิิดให้้นัักเรีียนใน
งานออกพรรษาช่่วงประมาณปีี พ.ศ. 2502 ด้้วยลีีลาการร่่ายรำำ�อันั อ่่อนช้อ้ ย เสื้อ� ผ้า้ การแต่ง่
กายเฉพาะถิ่น� เนื้้อ� หาและท่า่ รำ�ำ ล้ว้ นสะท้อ้ นให้เ้ ห็น็ วิถิ ีชี ีวี ิติ ของคนเชียี งคานที่่อ� าศัยั แม่น่ ้ำ��ำ โขง
เป็น็ เสมืือนเส้น้ โลหิติ หล่อ่ เลี้ย� งชีวี ิติ ผสานกับั ดนตรีแี บบพื้้�นเมืือง นับั เป็น็ การแสดงพื้้�นบ้า้ น
ที่่ช� าวเชียี งคานใช้้ต้อ้ นรัับแขกบ้า้ นแขกเมืือง

เนื้อ้� เพลงรำ�ำ เบิ่่�งโขง (เชีียงคาน)

เบิ่่ง� น้ำำ�� โขง ไหลคดไหลโค้ง้ โขงเอ๋ย๋ เอื่อ� ยมา
เมื่่�อ...เวลาสายััณห์์ แดดอ่่อนรำำ�ไร
ฟ้้า..อำำ�ไพ..แพรวพรรณ
เบิ่่ง� สาวงามนั่่น� ค่ำ�ำ� ลง..มาลงโขงลอย

(ซ้ำ�ำ� )...ดนตรีี ......มา ชม..หมู่่�..สาว...สาวเอย
ลอยล่่อง..สาวงามเนื้้�อทอง มาล่่องลอย
ตะวััน..ลัับตา
ข้้อยยัังได้ม้ า นั่่ง� คอย
ตััวเจ้า้ ..มาลอย มััวเพลินิ เล่่นน้ำำ��ทำ�ำ ไม
ขึ้้�นมา เถิิดนะแม่่มา
ขึ้้�น..ขึ้้น� มา เถิิดนะแม่่มา อย่่าให้้คอยถ้้า
ถึึงเวลา ฟังั ลำ�ำ คุ้้�มเหนืือ เขามีีหมอลำ�ำ
อย่่ามััวอาบน้ำ��ำ ..มาไป เฮาอยู่�คุ้้ม� ใต้้...

มาไปคุ้ม�้ เหนืือฟัังลำำ� แต่่งตััวกัันแล้้ว แก้้วตา
ฮีีบลงเฮืือนมาแต่่หััวค่ำำ�� แต่่งตััวงามล้ำ�ำ�
ไปฟังั ลำำ�เถิดิ นะ แม่่สาวเอย...

6. วิิถีีชาวประมงพื้้น� บ้้านเชียี งคาน
ตั้�งแต่ส่ มััยโบราณ คนจะตั้ง� ถิ่น� ฐานตามแหล่่งน้ำำ��และใช้้ชีีวิติ ผูกู พัันกับั แม่น่ ้ำำ��เชีียงคาน

การประมงที่่�อำำ�เภอเชีียงคานนั้้�นจะทำำ�การจัับปลาโดยใช้้อุุปกรณ์์การจัับปลาที่่�แตกต่่างกััน
ออกไปตามขนาดของปลา ซึ่่�งจะจัับปลาในลุ่�่ มแม่น่ ้ำำ��โขงและปากแม่น่ ้ำ��ำ เลย

ศูนู ย์เ์ รียี นรู้�ประมงพื้้น� บ้า้ นเชียี งคาน เป็น็ ศูนู ย์์การเรียี นรู้้�ของชาวชุุมชนดั้้ง� เดิมิ ที่่ป� ระกอบ
อาชีีพประมงริมิ แม่่น้ำ��ำ โขงมาหลายสิิบปีี และหัันมาต่่อยอดจนทำำ�เป็็นอาชีีพ โดยก่่อตั้�งศููนย์์
แห่ง่ นี้้ม� าเป็น็ เวลากว่า่ 7 ปีแี ล้ว้ การสร้้างเส้น้ ทางการท่อ่ งเที่่ย� วเชื่อ�่ มโยงกัับวิิถีปี ระมงพื้้น�
บ้้านส่ง่ ผลให้้ทางกลุ่่�มได้้รัับประโยชน์์จากการประกอบอาชีพี ของตนเพิ่่ม� ขึ้น�้ ยกระดับั สู่�การ
ให้บ้ ริิการด้า้ นการท่อ่ งเที่่�ยวที่่ป� ััจจุุบัันสามารถดึึงดูดู นัักท่่องเที่่�ยวได้ม้ ากขึ้น�้ โดยขยายการ
ให้้บริิการจำำ�นวนเรืือและขนาดที่่�ใหญ่่ ทำำ�ให้้สามารถรองรัับกลุ่่�มนัักท่่องเที่่�ยวได้้หลาก
หลาย และเป็็นแหล่ง่ เรีียนรู้้�ด้้านการประมงให้้กัับชุุมชน
โดยการล่่องเรืือ กำ�ำ หนดให้้เป็น็ จุุดบริิการนัักท่่องเที่่�ยวที่่�สามารถล่อ่ งเรืือชมบรรยากาศสอง
ฝั่ง�่ ไทย-ลาว ริมิ แม่่น้ำ�ำ�โขง และเรีียนรู้้�วิิถีีประมง โดยมีีกลุ่�่ มชาวประมงคอยให้บ้ ริกิ ารตลอด
ตั้�งแต่ใ่ ห้้เกร็็ดความรู้้�พันั ธุ์์�ปลาชนิิดต่า่ งๆ ในลำำ�น้ำ��ำ โขง ถ่า่ ยทอดความเป็็นมาในอดีีต พร้อ้ ม
ด้้วยการให้บ้ ริกิ ารนัักท่่องเที่่ย� วล่อ่ งเรืือจัับปลา นับั เป็็นอีีกกิจิ กรรมที่่�นักั ท่อ่ งเที่่ย� วจะได้้
สััมผััสกัับวิิถีชี ีวี ิิตของชาวประมงเชียี งคาน โดยเปิดิ ให้บ้ ริิการนักั ท่อ่ งเที่่�ยวได้ท้ ั้้�งกลุ่่�ม
ขนาดครอบครััว 5 - 6 คนค่่าบริกิ าร 100 บาทต่่อคน ไปจนถึึงกลุ่่�มใหญ่่
ที่่�รองรัับได้้ถึึง 20 คน โดยจะคิิดในราคาเหมาลำ�ำ

วิิธีกี ารหาปลา การหาปลาของชาวประมงลำ�ำ น้ำ��ำ โขงที่่� อ.เชีียงคาน ส่่วนใหญ่่จะออกล่่าตอน
กลางคืืน โดยใช้ข้ ่า่ ยหรืือที่่ภ� าษาถิ่น� เรีียกว่่า ‘มอง’ ผููกถ่่วงด้ว้ ย ‘โค่ย่ ’ หรืือเขาควาย
และปล่่อยให้้ไหลไปตามสายน้ำ��ำ ปลาก็็จะมาติิดตามตาข่่ายซึ่�่งง่า่ ยต่อ่ การจัับปลา อีกี วิธิ ีคี ืือ
การใช้น้ ้ำ�ำ�เต้้าเจาะกลวงกลางผล โดยนำ�ำ ลููกเดื่่�อตามธรรมชาติิใส่ใ่ นเบ็็ดไม้เ้ ป็น็ เหยื่่อ� ตกปลา
แล้้วปล่่อยให้ล้ อยไปตามกระแสน้ำำ�� ปลาที่่�กินิ เบ็็ดน้ำ�ำ�เต้า้ จะผลุุบๆ โผล่ๆ่ ชาวประมงก็็จะลง
ไปเก็็บมาได้้อย่่างง่า่ ยดาย

อุุปกรณ์์จัับปลา
เครื่อ�่ งมืือหาปลาก็็เปลี่่ย� นไปตามสมััย จากแต่ก่ ่่อนที่่�ใช้้เชืือกป่า่ นมาทอเป็็นตาข่่าย

แล้้วก็็ออกหาปลา แต่่ทุุกวันั นี้้ค� วามทันั สมัยั มันั มากขึ้น�้
“ตุ้�มกุ้�ง” เครื่่�องมืือดัักจัับกุ้�งที่่�ใช้้วิิธีีการเดีียวกัับเบ็็ดราว แต่่เปลี่่�ยนจากเบ็็ดเป็็น

ตุ้้�มกุ้้�งเท่า่ นั้้น�
“เบ็ด็ ราว” การใช้เ้ ชืือกด้า้ นหนึ่ง�่ ผูกู ไว้บ้ นบกและอีกี ด้า้ นทอดลงในน้ำ��ำ นำ�ำ เชืือกพร้อ้ ม

เบ็ด็ มัดั ปลายผูกู กับั เชืือกเส้น้ ยาวอีีกทีีโดยมีหี ินิ ถ่่วงไว้้เป็น็ ระยะ
“เบ็็ดน้ำำ��เต้้า” การนำำ�เชืือกมัดั เบ็ด็ ที่่ป� ลายผููกเข้้ากับั น้ำำ�� เต้้า (ปััจจุุบัันเปลี่่�ยนเป็็นการ

ใช้้ลููกบอลพลาสติิก) และปล่่อยลอยตามกระแสน้ำำ��เพื่�่อให้้ปลาติดิ เบ็ด็
“ไหลมอง” การแล่่นเรืือขึ้้�น-ลงไปตามน้ำำ��แล้้วปล่่อยมอง (มีีลัักษณะคล้้ายแห) ให้้

ไหลไปตามสายน้ำ��ำ แล้ว้ เก็็บขึ้น�้ จะมีีปลาติิดมองขึ้้�นมาทั้้�งปลาเล็ก็ ปลาใหญ่่ การวางมองใน
แนวระนาบห่่างจากตลิ่่�งประมาณ 10 เมตร และใช้ไ้ ม้้ไผ่ผ่ ูกู กับั โลหะที่่�ทำ�ำ ให้เ้ กิดิ เสีียงสั่�น
เขย่่าใต้้น้ำำ�� เพื่อ่� ไล่่ให้ป้ ลาไปติดิ ที่่ม� อง

พิธิ ีกี รรมบวงสรวงหาปลาและเซ่่นไหว้้ผีเี รืือ
1. เสี่่�ยงทายข้้าวต้้อนแต้้น : เพื่่�อจะได้้ทราบว่่าต้้องใช้้ดอกไม้้สีีอะไรในการทำำ�

พิิธีีไหว้้เรืือ โดยการนำำ�ข้้าวเหนีียวมาปั้้�นเป็็นก้้อนกลมเท่่าลููกชิ้้�นแล้้วพัันไว้้ที่่�ปลาย
ด้้ายยาวประมาณ 1 ฟุุต พร้้อมกัับตั้้�งขััน 5 และกล่่าวถามสิ่่�งศัักดิ์์�สิิทธิ์ �ว่่าต้้องการ
ดอกไม้้สีีอะไร (ระหว่่างสีีแดงและสีีขาว) เช่่น ต้้องการดอกไม้้สีีแดงใช่่หรืือไม่่ หากใช่่
ขอให้้ข้้าวที่่�ปลายด้้ายส่่าย และถามซ้ำำ��อีีกครั้�งโดยขอให้้ข้้าวที่่�ปลายด้้ายหยุุด จากนั้้�นชาว
ประมงก็็จะใช้ด้ อกไม้ส้ ีีนั้้น� ๆ มาทำำ�พิิธีไี หว้ก้ ่่อนออกเรืือหาปลา เพื่อ�่ ความเป็น็ สิริ ิิมงคล

2. เบิิกเรืือนาม : การเอาไก่เ่ ป็น็ ๆ ฟาดกัับหััวเรืือ ท้า้ ยเรืือ และหางเรืือ ทำ�ำ พิธิ ีนี ี้้�เมื่่�อเวลา
ออกหาปลาที่่�มีขี นาดใหญ่่

3. มนต์์ปััดเรืือ : ปลุุกนางเรืือให้้มาหาปลา ใช้ใ้ บชมชื่�น่ อัดั หััวเรืือและท้า้ ยเรืือ
4. แก้บ้ น : ให้ข้ องแก้บ้ นที่่ไ� ด้บ้ นไว้เ้ ช่น่ ไก่่ เหล้า้ ดอกไม้แ้ ดง เมื่อ�่ หาปลาได้ต้ ามจำ�ำ นวนที่่ข� อ
พิธิ ีีกรรมสิิริมิ งคลและทำ�ำ บุญุ ประจำ�ำ ปีี
1. เลี้ย� งปลาหัวั หม้้อ : คืือปลาตัวั แรกของปีีต้อ้ งเอามาทำ�ำ เป็น็ อาหารเลี้�ยงญาติิพี่่�น้อ้ ง
2. ศาลเจ้า้ พ่่อหลักั เมืือง : เป็็นสถานที่่ท� ี่่ช� าวเชีียงคานให้ค้ วามเคารพนัับถืือรองลงมาจาก
เจ้า้ พ่อ่ ปิ่่น� คำำ�
3. พิิธีีบวงสรวงสืืบชะตาแม่น่ ้ำำ��โขงและแม่่น้ำ��ำ เลย : เป็น็ พิิธีีกรรมที่่ใ� ห้ค้ นมีีจิติ สำ�ำ นึึกรัับรู้�ถึง
คุุณค่่า เคารพธรรมชาติิ เพิ่่�มความผููกพัันระหว่่างผู้�คนและน้ำำ��โขง ร่่วมกัันรัักษาแม่่น้ำำ��โขง
ให้้อยู่�สืบต่อ่ ไป เสริมิ สร้า้ งกำำ�ลัังใจและความสามััคคีขี องคนในชุุมชน

ศาลเจ้้าพ่่อปิ่น�่ คำำ�
ตั้ง� อยู่�ที่�ถนนทางหลวงแผ่่นดิินหมายเลข 2195 ต.เชีียงคาน อ.เชีียงคาน จ.เลย
เจ้า้ พ่อ่ ปิ่่น� คำ�ำ คืือเจ้า้ พ่อ่ ศาลหลักั เมืืองที่่ช� าวเชียี งคานนับั ถืือ โดยเฉพาะกลุ่�่ มประมงและชาว
เรืือ จะมีีร่่างทรงของเจ้้าพ่อ่ ซึ่่ง� ร่่างทรงจะเป็็นผู้้�หญิงิ เมื่�่อมีีปััญหาหรืือมีอี ะไรให้้เจ้า้ พ่อ่ ช่่วย
เหลืือก็็สามารถบอกร่่างทรงและร่่างทรงจะเป็็นคนทำำ�พิิธีีเพื่่�อเรีียกเจ้้าพ่่อปิ่่�นคำำ�มาประทัับ
ร่า่ ง เมื่อ�่ เจ้า้ พ่อ่ ได้ป้ ระทับั ร่า่ ง ท่า่ นจะดื่ม�่ เหล้า้ และสูบู บุุหรี่� ใน 1 ปีจี ะมีวี ันั หยุุดเพื่อ�่ เลี้ย� งศาล
เจ้้าพ่อ่ หรืือแก้้บนต่่างๆ โดยจะจัดั ขึ้้�นทุุกวันั พฤหัสั บดีี เป็น็ วันั ที่่�ชาวบ้้านต้้องหยุุดงานเพื่�่อที่่�
จะมาทำำ�พิิธีีบููชาเจ้า้ พ่อ่ จะมีีการนำำ�ไก่่ต้ม้ น้ำำ��แดง หัวั หมูู เหล้้าขาว มาถวายเจ้า้ พ่่อปิ่่�นคำำ�
ในสมัยั ก่อ่ นนิยิ มนำ�ำ ควายที่่ย� ังั มีชี ีวี ิติ อยู่่�มาถวาย โดยชาวบ้า้ นจะนำ�ำ ควายมาผูกู ไว้บ้ ริเิ วณที่่ท� ำ�ำ
พิธิ ีี จากนั้้น� ควายจะล้ม้ ตายเองซึ่ง�่ เป็็นการถวายควายให้้กัับเจ้า้ พ่อ่

ที่่�มาของข้้อมููล
ข้อ้ มูลู จากการรวมกลุ่่�มสนทนา : วาสนา โสภาพร, ทวีี พานกุุล,
หวานใจ แสนแอ, ประยูนู แสนแอ, สุุริินทร์์ หางสี,ี สมพร แก้ว้ มาลา,
ทองอินิ เรืือนค้า้ , ชาติิชาย ต้น้ แพง, สัังวาร ต้น้ แพง, ชาญณรงค์์ วงศ์์ลา,
ศักั ดิ์�ชััย ชััยชนะ, และเสริฐิ เรืือนค้า้
เมื่่อ� วัันที่�่ 20 มิถิ ุุนายน พ.ศ. 2563.

7. ศาลเจ้้าพ่่อหลักั เมืืองเชียี งคาน
ปััจจุุบัันตั้้ง� อยู่�บริเิ วณปากทางเข้า้ เมืืองเชียี งคาน ช่ว่ ยคุ้้�มครองให้้ผู้�เดินิ ทางไปค้้าขาย

เจรจาธุุรกิิจ หรืือกิิจการใด ให้เ้ ดินิ ทางปลอดภััย ค้้าขายสำำ�เร็จ็ นำ�ำ ทรัพั ย์์สิินกลับั มาสอบ
เลื่่อ� นขั้้น� ยศตำ�ำ แหน่ง่ ได้ด้ ังั ใจหวััง ดังั นั้้�นชาวเชีียงคานที่่เ� ดิินทางเข้า้ นอกออกในมัักบีีบแตร
3 ครั้ง� ลากยาว เพื่�่อขอพรจากท่่านเสมอ

เป็น็ ที่่น� ่า่ แปลกใจว่า่ ทุุกๆ ปีีในช่่วงฤดููร้อ้ น เมื่อ่� มีีการจัดั งานสมโภชองค์์เจ้้าพ่่อขึ้น้� ได้้
อััญเชิิญองค์์เจ้้าพ่่อแห่่รอบเมืืองเชีียงคานเพื่่�อขจััดปััดเป่่าภััยตามกิิจการร้้านค้้าบ้้านเรืือน
มัักมีฝี นตกเป็็นประจำ�ำ อยู่�เสมอ แม้้ว่่าจะเป็น็ ช่่วงฤดููร้้อนก็็ตาม สร้้างความอััศจรรย์์ใจเป็็น
อย่า่ งยิ่ง� เชื่�อ่ ว่่าเป็็นน้ำ�ำ�ทิิพยมนต์์ที่่โ� ปรยปรายจากฟากฟ้า้ คอยให้บ้ ้้านนี้้เ� มืืองนี้้อ� ยู่�ชุ่�มกิินเย็น็
ตลอดไป
48