ชุดความรู้ & แผ่นพับ วิถีเชียงคาน วัฒนธรรมริมโขง

ด้้านการท่่องเที่่ย� ว
ทางกลุ่�่ มได้ท้ ำ�ำ ศูนู ย์์เรียี นรู้้�เป็น็ แพริมิ แม่น่ ้ำ��ำ โขง มีบี ริกิ ารพานักั ท่อ่ งเที่่ย� วไปตกปลา ล่อ่ งเรืือ

เที่่�ยวชมแม่่น้ำ��ำ โขง ปากน้ำำ��เลย ดอนไข่่ หรืือไปถึึงแม่น่ ้ำำ��เหืือง ชมวิถิ ีชี ีีวิติ ความเป็็นอยู่�สองฝั่�ง่
โขงไทย-ลาว นอกจากนี้้ย� ัังมีอี าหารพื้้น� บ้้านบริิการให้ก้ ับั นัักท่่องเที่่ย� วที่่ส� นใจลิ้�มลองรสชาติิ
ปลาน้ำ�ำ�โขง (สั่�งจองล่่วงหน้า้ ) จากกลุ่่�มแม่บ่ ้า้ นประมง

48

49

ภูทู อก

ภููทอก เป็็นอีกี จุุดท่อ่ งเที่่ย� วหนึ่�่งที่่�พลาดไม่่ได้้ เราสามารถมาซึึบซับั อากาศหนาว สูดู อากาศดีีๆ ได้้ที่่น� ี่่�
พร้้อมชมความสวยงามของทะเลหมอก มีมี ุุมสวยๆ ให้ถ้ ่า่ ยรูปู เยอะมาก และมีชี ิิงช้้าห้้อยไว้้ให้้ได้้นั่่ง� เล่น่ ชมทะเลหมอก

ยามเช้า้ อีีกด้้วย ก่่อนกลัับแนะนำ�ำ ว่่าให้้ลองเดินิ หาของอร่่อยชิมิ กัันในตลาดเช้้า

พระใหญ่่ภููคกงิ้้�ว

พระใหญ่ภ่ ูคู กงิ้�ว หรือื พระพุุทธนวมินิ ทรมงคลลีลี าทวิินคราภิิรัักษ์์ ประดิิษฐานอยู่�ที่ภ� ููฟ้า้ บ้้านท่่าดีีหมีี เป็น็ ที่่�สัักการะ
บููชาของชาวบ้า้ น และยังั เป็น็ จุุดชมวิวิ สวยๆ จากมุุมสููง สามารถมองเห็น็ แม่น่ ้ำ�ำ�โขง เป็็นบริิเวณที่่ม� ีแี ม่น่ ้ำ�ำ�สองสายคืือ
แม่น่ ้ำำ��เหืืองและแม่น่ ้ำำ�� โขงมาบรรจบกันั รวมถึึงเห็น็ อาณาเขตชายแดนฝั่ง่� ไทย-ลาว ได้้อีกี ด้ว้ ย

สกายวอล์์ค เชีียงคาน

แลนด์์มาร์์คแห่่งใหม่ข่ องเชียี งคานต้อ้ งห้า้ มพลาด! สกายวอล์์คเชีียงคาน หรืือ สกายวอล์ค์ ภูคู กงิ้ว�
เป็็นที่่�เที่่�ยวใหม่่ของเชียี งคาน ที่่�นี่่�เป็น็ สกายวอล์์คที่่�สููงเทียี บเท่่ากับั ตึึก 30 ชั้น� และไฮไลท์์ก็ค็ ืือมีีทางเดินิ ที่่�ทำ�ำ ด้้วยกระจก
ยาวกว่า่ 100 เมตร เป็น็ จุุดที่่�น่า่ หวาดเสีียวและตื่น�่ เต้น้ สุุดๆ เป็น็ จุุดชมวิวิ ที่่ส� วยงามมากๆ ตั้�งอยู่�ใกล้ก้ ัับพระใหญ่ภ่ ููคกงิ้�ว

49

50

วััดศรีีคุุณเมืือง

วััดศรีีคุณุ เมืือง หรือื วัดั ใหญ่่ ตั้ง� อยู่�บนถนนชายโขง ระหว่่างซอยศรีเี ชียี งคาน 6 และซอยศรีีเชียี งคาน 7 เป็็นวััด
เก่า่ แก่่คู่่�บ้า้ นคู่่�เมืืองเชีียงคานที่่ต� ้อ้ งแวะมาไหว้้พระ ทำ�ำ บุุญ อีกี ทั้้ง� ยัังเป็น็ แหล่่งรวมงานศิิลปะทั้้�งล้้านช้า้ ง
และล้้านนาไว้ใ้ นที่่�เดียี วกันั อีกี ด้ว้ ย

แก่่งคุุดคู้้�

แก่่งคุุดคู้� อีกี หนึ่�่งที่่เ� ที่่�ยวเมืืองเชีียงคานที่่น� ่า่ สนใจและต้้องไปสัักทีี ที่่น� ี่่เ� ราจะได้้เห็็นวิิวสวยๆ ของแม่น่ ้ำ�ำ�โขงที่่�
กว้้างขวางสุุดลูกู หูลู ูกู ตาและทอดตััวยาวขนานไปสองฝั่ง�่ ไทย-ลาว รวมถึึงมีีภูเู ขาใหญ่่ ชื่�อ่ ว่า่ ภููควายเงินิ
เป็น็ ฉากสวยๆ อยู่่�ด้้านหลังั อีกี ด้้วย

ถนนคนเดินิ เชียี งคาน

พลาดไม่่ได้เ้ ด็ด็ ขาดกับั การมาเที่่ย� วเชีียงคานก็็คืือ การเดินิ เที่่�ยวถนนคนเดิินเชียี งคาน
ยิ่ง� ถ้้าเป็็นช่ว่ งหัวั ค่ำ��ำ ด้้วยแล้้วร้้านรวงต่่างๆ จะจััดไฟสวยระยิบิ ระยัับ ถ่า่ ยรูปู สวยทีเี ดียี ว ที่่น� ี่่�มีีทั้้�งร้า้ นขายของพื้้�นเมืือง
สินิ ค้้าแฮนด์์เมด ร้้านอาหารพื้้น� เมืือง ตลอดจนร้า้ นกาแฟให้น้ ั่่�งสบายๆ ตั้ง� แต่ถ่ นนชายโขงซอย 5 ไปจนถึึงซอย 20

50

51

วััดพระบาทภูคู วายเงินิ

วัดั พระบาทภููควายเงินิ ตั้ง� อยู่�ที่ห� มู่่�บ้า้ นผาแบ่น่ ในตำ�ำ บลบุุฮม ที่่น� ี่่�เป็็นที่่�ประดิิษฐานรอยพระพุุทธบาทยาว
บนหิินลับั มีดี ซึ่ง่� ทั้้ง� ชาวบ้้านและนัักท่อ่ งเที่่ย� วให้้ความเคารพบููชา และยังั มีีความเชื่�อ่ ที่่ว� ่่า คนมีีบุุญเท่า่ นั้้�นที่่�จะสามารถ

ขึ้�้นมาสัักการะรอยพระพุุทธบาทเเห่ง่ นี้้ไ� ด้้ เพราะในสมัยั อดีตี เส้น้ ทางในการขึ้้น� มาสู่่�ตััววัดั นั้้�น
มีคี วามยากลำ�ำ บากเป็น็ อย่่างมาก

หมู่่บ� ้า้ นวััฒนธรรมไทดำำ� หรืือลาวโซ่่ง

หมู่่�บ้า้ นวััฒนธรรมไทดำ�ำ แห่่งนี้้�ตั้�งอยู่�ที่�บ้้านนาป่่าหนาด ตำ�ำ บลเขาแก้ว้ อำ�ำ เภอเชีียงคาน ซึ่่�งเป็็นหมู่่�บ้้านของชาวไทดำำ�
หรืือลาวโซ่ง่ ที่่อ� พยพมาจากเมืืองเชีียงขวาง ประเทศลาว ตั้ง� แต่ป่ ีี พ.ศ. 2448 ปััจจุุบันั ที่่�นี่่จ� ึึงกลายเป็น็
แหล่่งท่อ่ งเที่่ย� วเชิงิ วััฒนธรรมที่่�เผยแพร่ข่ ้อ้ มููล วััฒนธรรม และวิถิ ีชี ีวี ิิตของชาวไทดำำ�

ขี่่�จัักรยานเลีียบฝั่ง่� โขง

เชียี งคานมีถี นนเส้้นเล็ก็ ๆ เลียี บริมิ ฝั่�่งโขง เหมาะกัับการปั่น่� จัักรยานชมวิวิ ริมิ น้ำำ�� โดยเฉพาะช่ว่ งหลัังสี่�โมงเย็น็
บรรยากาศสองข้า้ งทางมีีลมเย็็นๆ ปะทะหน้า้ ให้ค้ วามรู้้�สึึกสดชื่น�่ มากๆ ที่่จ� ุุดนั่่ง� พัักชมวิวิ ริมิ แม่น่ ้ำ��ำ โขง มองเห็น็ ฝั่ง�่ ลาว

อยู่�ไม่่ไกลจนถึึงช่่วงไฮไลท์์ที่่�พระอาทิติ ย์์กำ�ำ ลังั จะตก แสงสีที องสวยงามมากๆ ราคาค่่าเช่า่ จัักรยาน 50 บาท/คััน

51

52

ใส่่บาตรข้า้ วเหนีียว

วััฒนธรรมดั้้�งเดิมิ ของชาวเชียี งคานก็ค็ ืือ ใสบาตรข้า้ วเหนีียว โดยในทุุกๆ เช้า้ ตั้�งแต่่เวลาตีีห้้าเป็็นต้น้ ไป
พระสงฆ์์จะเดิินออกบิณิ ฑบาต ชาวบ้า้ นจะนำ�ำ ข้้าวเหนีียวและอาหารมาใส่่บาตร ซึ่ง่� นัักท่อ่ งเที่่�ยวก็ส็ ามารถ
ร่ว่ มตักั บาตรข้า้ วเหนียี วด้้วยกัันได้้ โดยแจ้้งกับั ทางโฮมสเตย์์หรืือเกสต์์เฮ้้าส์์เพื่่�อเตรียี มชุุดใส่บ่ าตรตอนเช้้าไว้้

หรืือหาซื้อ� อาหารและข้า้ วเหนีียวที่่�ร้้านค้า้ เพื่่�อเตรียี มมาใส่่บาตร

วััดมหาธาตุุ

วััดมหาธาตุุ เชีียงคาน มีีความสวยงามและน่า่ สนใจไม่น่ ้อ้ ย ตัวั วััดตั้ง� อยู่�ที่ถ� นนศรีีเชีียงคาน ซอย 14-15
ซึ่�่งแต่เ่ ดิมิ นั้้�นเป็็นศาลาว่่าการเมืืองเก่่า ทำ�ำ ให้ม้ ีีกลิ่น� อายของการผสมผสานของศิลิ ปะทั้้�งไทย ลาว เเละฝรั่ง� เศส ก่่อนที่่�

จะมีีการเเปลงมาเป็็นวัดั ที่่ม� ีีความสวยงาม ที่่�อุุโบสถยังั มีีภาพวาดจิติ รกรรมฝาผนัังโบราณที่่�สวยงามให้้ได้้ชม

วััดท่่าคก

วัดั ท่า่ คก เป็น็ วััดเก่า่ แก่่ที่่อ� ยู่�คู่�เมืืองเชีียงคานมานานร่ว่ ม 200 ปีี สร้า้ งขึ้น�้ ในสมัยั ที่่เ� มืืองเชียี งคานยัังขึ้น�้ อยู่่�กับั มณฑล
พิษิ ณุุโลกปีี พ.ศ. 2395 โดยพระศรีอี รรคฮาต (สีีทา) เจ้า้ เมืืองเชียี งคานในสมัยั นั้้�น ความโดดเด่่นของที่่น� ี่่ก� ็ค็ ืือโบสถ์์
เก่่าแก่ท่ ี่่ม� ีคี วามวิิจิติ รงดงามในด้้านศิิลปะ เป็น็ ลวดลายที่่�แตกต่่างจากโบสถ์์ของวััดอื่น�่ ๆ ด้ว้ ยการได้้รัับอิิทธิพิ ลมา

จากศิิลปะหลากหลายชาติผิ สมผสานกันั

52

53

ข้อ้ มูลู หัตั ถกรรม อาหารพื้้น� บ้้าน และกลุ่�มอาชีพี ชุุมชน
1. การท�ำ ผา้ หม่ นวม ในสมัยกอ่ นชาวเชยี งคานปลูกฝา้ ยเป็นจำ�นวนมากเพื่อนำ�มาท�ำ

เปน็ ของใชภ้ ายในบา้ น รวมทัง้ ท�ำ เปน็ ไส้ผา้ หม่ นวมเพื่อใชห้ ม่ ในฤดหู นาว เพราะในฤดูหนาว
อ�ำ เภอเชยี งคานอากาศจะหนาวเยน็ มาก เมื่อท�ำ มากกเ็ หลอื ใชจ้ งึ ท�ำ ออกมาขายและถา่ ยทอด
ภมู ปิ ัญญาการท�ำ ผา้ หม่ นวมใหก้ บั ลกู หลานท�ำ ตอ่ ๆ มา พฒั นาใหส้ วยงามคงทนขึ้นเรื่อยๆ จน
กลายเปน็ เอกลกั ษณ์ของคนทว่ั ไปวา่ “ซอ้ื ผา้ หม่ นวมตอ้ งเปน็ ผา้ หม่ นวมทเ่ี ชยี งคาน”

ผ้าห่มนวมเชยี งคานถอื ไดว้ า่ เป็นงานหตั ถกรรมจากภมู ิปัญญาพื้นบ้าน เนื่องจากข้ั นตอน
กระบวนการผลิตผ้าห่มนวมของคนที่นี่ยังคงใช้แรงงานคนเป็นหลัก กรรมวิธีในการผลติ
อย่างครา่ วๆ เร่ิ มที่การใช้ไมเ้ หวยี่ งขึงดา้ ยเปน็ ตารางบนกงหรือกงั ซ่งึ มีลักษณะเป็นกรอบ
สี่เหลี่ยมที่ทำ�จากไม้เหล็กหรือท่อ PVC โดยตวัดไปมาทางขวาง 2 รอบ ทางตรง 3 รอบ
และทางเฉียงอีก 3 รอบ

จากน้ั นจงึ น�ำ เอาฝา้ ยทห่ี บี เมลด็ ออกและดดี จนฟเู ปน็ ปุยแลว้ มาแผใ่ หเ้ ปน็ แผน่ บนพื้น
ใหไ้ ดต้ ามขนาดท่ี ต้องการ จากน้ั นก็โน้มเอากงท่ี ขึงด้ายไวล้ งมาทาบ แล้วกเ็ อาไมผ้ ุนหรือไม้
หมุนซง่ึ เปน็ แผน่ ไมก้ ลมๆ ท�ำ จากไมซ้ อ้ มที จ่ี บั ดา้ นบน มาหมุนคลงึ จนทว่ั เพอ่ื ใหต้ ารางขนาด
เลก็ ทเ่ี กดิ จากการขึงดา้ ยนเ้ี ปน็ ตวั ชว่ ยยดึ ปุยฝา้ ยเอาไว้ ท�ำ ใหผ้ า้ นวมทนทานไมห่ ลดุ ลยุ่ เมื่อท�ำ
เสร็จแล้วจึงกลับอีกด้านขึ้นมาวางด้ายที่ขึงเป็นตารางในแบบเดียวกัน ก็เป็นอันว่าเสร็จส้ิ น
กระบวนการท�ำ ไสผ้ า้ หม่ นวม จากน้ั นกจ็ ะเอาไสผ้ า้ หม่ นวมทไ่ี ดย้ ดั ใสใ่ นปลอกผา้ มุง้ และเอา
ปลอกผา้ ช้ั นนอกทจ่ี ะสามารถถอดซกั ไดม้ าสวมทบั อกี ช้ั นหนึ่ง

กลุ่�่มสตรีที ำ�ำ ผ้า้ ห่่มนวมและหมอนอเนกประสงค์์

54

2. มะพร้้าวแก้้ว ในสมัยั ก่่อนชาวเชียี งคานปลููกมะพร้า้ วเป็็นจำ�ำ นวนมาก แต่่ไม่่มีตี ลาด
ส่่วนมากปลููกไว้้รัับประทานเองในครััวเรืือน เมื่่�อรัับประทานไม่่ทัันจึึงเหลืือเกิินความ
ต้อ้ งการ มะพร้า้ วแก่ก่ ็ห็ ล่น่ เกลื่อ�่ นกลาดตามถนนกลายเป็น็ ขยะ สร้า้ งบรรยากาศไม่ด่ ีตี ่อ่ สิ่ง�
แวดล้อ้ มชาวเชียี งคานจึึงใช้ภ้ ูมู ิปิ ััญญาหาวิธิ ีกี ารแปรรูปู มะพร้า้ วในรูปู แบบต่า่ งๆ ที่่ข� ึ้น�้ ชื่อ�่ ที่่ส� ุุด
ก็ค็ ืือการทำ�ำ มะพร้า้ วแก้ว้ ซึ่ง�่ แรกเริ่ม� ทำ�ำ เพื่อ�่ กินิ ในครอบครัวั ด้ว้ ยรสชาติทิ ี่่อ� ร่อ่ ยจึึงเป็น็ ที่่�รู้้�จััก
กัันมากขึ้้�น ชาวบ้้านจึึงใช้้ภููมิิปััญญาในการแปรรููปมะพร้้าวเป็็นมะพร้้าวใน รููปแบบต่่างๆ
เช่่น มะพร้้าวอ่่อนทำำ�เป็็นมะพร้้าวแก้้วแผ่่น และมะพร้้าวแก้้วแก่่ก็็ทำำ�เป็็นมะพร้้าวแก้้ว
เส้้น และเพิ่่�มรสชาติิด้้วยการใส่่น้ำำ��หวานสีีต่่างๆ ทำำ�ให้้มีีสีีสัันน่่ารัับประทาน
จนกลายเป็็นสิินค้้า OTOP ที่่�ขึ้้�นชื่่�อของชาวเชีียงคาน การทำำ�มะพร้้าวแก้้วจึึงเป็็นอาชีีพ
จากภูมู ิิปััญญาอาชีีพหนึ่ง�่ ที่่�ทำ�ำ รายได้ใ้ ห้้กัับชาวเชีียงคาน

วิสิ าหกิิจชุมุ ชนกลุ่�ม่ สตรีีมะพร้้าวแก้้ว
บ้้านน้้อย อำ�ำ เภอเชียี งคาน จัังหวััดเลย

55

3. ข้า้ วปุ้้�นน้ำ�ำ�แจ่่ว ข้า้ วปุ้้�นน้ำำ��แจ่ว่ หรืือขนมจีนี น้ำ�ำ�ใส เป็น็ อีีกหนึ่่ง� เมนูทู ี่่จ� ะพบเจอได้้
เฉพาะเชียี งคานเท่่านั้้�น เพราะเป็น็ อาหารพื้้�นเมืืองของที่่�นี่่� จริิงๆ แล้ว้ ข้้าวปุ้้�นก็ค็ ืือเส้้นขนม
จีนี นั่่�นเอง แต่ข่ ้้าวปุ้้�นน้ำ�ำ� แจ่ว่ จะแตกต่่างจากขนมจีนี ทั่่ว� ไปคืือเส้น้ จะเล็ก็ กว่่า มีเี ครื่�อ่ งในหมูู
ตับั ไต ไส้้ พุุง ที่่�ต้ม้ จนสุุกแล้้ว มีผี ักั บุ้�ง กะหล่ำ�ำ�ปลีี ถั่�วฝัักยาว ถั่�วงอก สะระแหน่่ ต้้นหอมสด
และที่่ส� ำ�ำ คัญั จะขาดไม่่ได้เ้ ลยคืือน้ำ�ำ� ซุุปใส

56

4. จุ่�มนััว มีลี ักั ษณะคล้้ายสุุกี้้�โบราณแต่่จะมีีความหวานและเผ็็ดกว่า่ โดยมีี ความ
หอมของถั่�วและพริิกคั่�ว ในชามประกอบไปด้ว้ ยผัักบุ้�ง ปลีี ถั่ว� งอก หมููหมััก และเส้้นที่่�
สามารถเลืือกเองได้้ น้ำ��ำ ขลุุกขลิิก น้ำำ�� จิ้้�มรสชาติิเข้้มข้น้

สุุกี้้พ� ื้้น� บ้้านประจำำ�เชีียงคาน 57

5. เอาะหลาม เป็น็ อาหารลาวประเภทต้้มที่่�มีนี ้ำ�ำ�น้อ้ ย นิิยมใช้เ้ นื้้อ� ควายตากแห้ง้ ต้้มกับั
น้ำ��ำ ปลาร้า้ หนังั ควายแห้ง้ หรืือหนังั ปอง และผักั เช่น่ พริกิ มะเขืือ สะค้า้ น ตำ�ำ ลึึง ยอดพริกิ
เรียี กว่า่ เอาะหลามเนื้้อ� ควาย นิยิ มรับั ประทานกับั ส้ม้ หมูหู รืือส้ม้ ปลาแกง ส่ว่ นเอาะหลามอีกี แบบ
หนึ่ง�่ จะใส่เ่ นื้้อ� สัตั ว์์ ผักั และเห็ด็ ได้ท้ ุุกอย่า่ งเรียี ก เอาะโฮะ และยังั มีอี าหารลาวประเภทต้้มอีกี
ชนิิดหนึ่่�งที่่�ใส่่น้ำำ��มาก ตัักน้ำำ��ซดได้้เรีียก เอาะซด เอาะหลามมีีการปรุุงดั้้�งเดิิมคืือใช้้การ
“หลาม” โดยใส่่เครื่่�องปรุุงลงในกระบอกไม้้ไผ่่แล้้วนำำ�ไปเผาไฟ น้ำำ��น้้อยและข้้นเพราะใส่่
ข้้าวเหนีียวจี่ �โขลกและมะเขืือเปราะต้้มสุุกโขลกลงไป ส่่วนผสมสำำ�คััญของเอาะหลาม
ที่่�ทำ�ำ ให้ม้ ีกี ลิ่�น เฉพาะตัวั คืือสะค้้านหรืือจะค้้าน

ร้า้ นแนะนำำ�:เฮือื นหลวงพระบางถนนคนเดิินเชีียงคาน

บรรยากาศดีี อาหารอร่่อย โดยเฉพาะเอาะหลามซึ่่�งมีีให้้
เลืือกทั้้ง� เนื้�อ้ วััว (เนื้�้อย่่าง) กระดูกู หมูอู ่่อน ไก่่ และปลา
58

6. ข้้าวปุ้้�นฮ้้อน คืือ ขนมจีีนร้้อนหรืือขนมจีีนเส้้นสดที่่จ� ะทำำ�การบีบี แป้ง้ ขนมจีีนลงในน้ำ�ำ�
ร้อ้ นจนสุุก แล้ว้ จึึงใส่ผ่ ักั เช่น่ กะหล่ำ��ำ ปลีี ผักั บุ้�ง และผักั ก้า้ นจอง แล้ว้ นำ�ำ มาล้า้ งน้ำ��ำ เย็น็ เทใส่จ่ าน
กิินคู่่�กัับน้ำ�ำ�พริิกหรืือส้ม้ ตำำ�เป็็นอาหารท้้องถิ่น� ที่่�คนเชีียงคานนิยิ มรับั ประทาน แต่ค่ นเชียี งคาน
เรียี กข้า้ วปุ้้�นซาว คืือการใช้้นิ้้ว� ซาวหรืือหยิบิ ขนมจีนี กิิน

ข้า้ วปุ้้�นฮ้อ้ น

59

7. กุ้�ง ปูู เนื่่อ� งด้้วยเชีียงคานมีพี ื้้น� ที่่ต� ิิดกัับแม่่น้ำำ�� โขง มีีกุ้�ง หอย ปูู ปลา มากมาย ชาว
บ้้านจึึงนิิยมนำำ�มาประกอบอาหารในชีวี ิติ ประจำ�ำ วันั มีีการเอากุ้�งแม่่น้ำ��ำ โขงมาเสีียบไม้แ้ ล้ว้
นำ�ำ ไปย่่างขายให้ก้ ับั นัักท่่องเที่่�ยวจนกลายเป็็นที่่�นิิยม

60

àÁÍ× §àªÂÕ §¤Ò¹

เบอรโทรศพั ท

61

12.

12.
12.

62

แผนท่ที องเที่ยว
àÁ×ͧàªÕ§¤Ò¹
สัมผสั เสนหแหงเชยี งคาน
ผานสถานท่ีทอ งเท่ยี ว
ผูค น วถิ ีชวี ติ และธรรมชาติ

1. ชุมชนบานไมเกา เชียงคาน และถนนคนเดิน
2. ใสบาตรขา วเหนยี ว และผาสาดลอยเคราะห
3. หมูบ า นวฒั นธรรมผขี นนำ้ บา นนาซาว
4. หมูบานวฒั นธรรมไทดำบา นนาปาหนาด
5. หมบู านวัฒนธรรมไทพวนบา นกลาง
6. โครงการเทิดพระเกยี รติและศูนยศิลปาชีพสมเดจ็ พระนางเจาสริ ิกิติ์

12. 7. แกง คุดคู
12. 8. ลองเรือในแมน ้ำโขง
9. ปากแมน ำ้ เหืองและแมน้ำสองสี
³ 10. แหลงเชอื่ มโยงประเทศเพ่ือนบา น เมอื งแกนทา ว แขวงไชยบรุ ี

12. 12. 12. (ดอนหอ ปาศักดิ์สทิ ธิ์ ตลาดสานะคาม วัดใหญผาหด วัดสพี ูมประตถิ าราม)
12. 11. แหลงเกษตรกรรมสวนผลไมตำบลบุฮม

63 12. ไหวพระ 9 วดั ในเชยี งคาน
12.1 วดั ภูชางนอ ย 12.2 วัดโพนชัย
12.3 วดั ศรคี ณุ เมอื ง 12.4 วดั สันตวิ นาราม
12.5 วัดปา กลาง 12.6 วัดมหาธาตุ
12.7 วดั ปาใต 12.8 วดั ศรพี นมมาศ (วัดโทง)
12.9 วดั ทาคก

13 . ภทู อก
14. พระใหญภคู กงิ้ว
15. วัดพระพทุ ธบาทภคู วายเงนิ
16. ประเพณแี หผขี นน้ำ (แมงหนา งาม) บา นนาซา ว
17. ประเพณงี านบญุ มหาชาติ (บุญผะเหวด)

เว็บ็ ไซต์์

อบต. นาซ่า่ ว : http://www.nasaw.go.th/
อบต. ปากตม : http://www.paktom.go.th/
อบต. จอมศรีี : http://www.jomsi.go.th/
อบต. หาดทรายขาว : http://www.hadsaikao.go.th/
อบต. บุฮุ ม : http://www.buhom-loei.go.th/public/
เทศบาลตำำ�บลเขาแก้ว้ : http://www.ksm.go.th/index.php
ประชาสััมพันั ธ์จ์ ังั หวัดั เลย : https://www.facebook.com/prdprloei/
เทศบาลเมืืองเลย : http://www.loeicity.go.th/Tel.php
เทศบาลตำำ�บลเชียี งคาน : https://www.chiangkhan.go.th/public/
https://www.facebook.com/chiangkhanmunicipality/
สำ�ำ นักั งานจังั หวัดั เลย : https://ww2.loei.go.th/amphur_content/cate/3
สำ�ำ นัักงานการท่่องเที่่ย� วและกีีฬาจังั หวัดั เลย : http://www.chiangkhan.com/
สำ�ำ นัักงานพื้้�นที่่พ� ิิเศษเลย : https://www.facebook.com/dasta5loei/
เมือื งเชียี งคาน : https://www.facebook.com/muangchiangkhan

64

My Chiang Khan

(มุุมมอง คำำ�ชม คำ�ำ แนะนำ�ำ ต่อ่ เชียี งคาน)

คุุณเบญจมาภรณ์์ ฉัตั ร์์คำ�ำ

(อุุปนายกสมาคมการท่่องเที่ย�่ วจังั หวััดเลย, ประธานสมาคมมััคคุุเทศก์ท์ ้อ้ งถิ่น� เมืืองเลย)
ดิิฉันั โตมาในอำำ�เภอเชียี งคานและภูมู ิใิ จได้้เป็็นไกด์์ (มััคคุุเทศก์์) 20 กว่่าปีแี ล้้ว ดิฉิ ัันมอง

ว่่าการท่่องเที่่�ยวในเชีียงคานดููเหมืือนรััศมีีคืือจากเมืืองเชีียงคานตอนนี้้�เดิินทางสะดวกจากเมืือง
เลย สามารถไปเที่่�ยวใกล้ๆ้ อย่่างหมู่่�บ้า้ นไทดำำ� และที่่ม� าใหม่ค่ ืือสกายวอลค์์ ไกด์์ที่่�นี่่�เป็น็ มิิตรกััน
ช่่วยกันั พััฒนาการท่อ่ งเที่่ย� วในเชียี งคานโดยรักั ษาประเพณีีวัฒั นธรรมดั้้ง� เดิิมได้้ เพราะเราเป็็น
คนที่่น� ี่่� เชีียงคานมีีอะไรดีีๆ เยอะเลย และเมื่�อ่ หมดวิกิ ฤตที่่เ� ราพบอยู่� การท่่องเที่่ย� วจะบููมมาก

คุุณต้น้ หล้า้ นิยิ มตลุษุ ะ

(เจ้า้ ของร้้าน Jo+Beer)
ผมอยากเห็น็ การสนับั สนุุนการท่่องเที่่�ยวที่่�เชียี งคานในช่ว่ งเย็น็ ในช่่วงกลางคืืน ผมทำ�ำ
ร้า้ นคราฟต์์เบียี ร์์และผมถืือว่่าเป็็นศิิลปวััฒนธรรมอย่า่ งหนึ่่ง� สูตู รที่่�เราคิิดกัันที่่เ� ราทำำ�กันั ร้้าน
เรากลายเป็็นเวทีสี ำำ�หรับั ศิลิ ปิินในพื้้น� ถิ่่น� และเป็็นที่่พ� ัักผ่อ่ น ดูวู ิวิ สวยๆ ของแม่น่ ้ำ�ำ�โขงตอนเย็น็
และตอนกลางคืืน ผมก็็รัักเชีียงคาน อยากให้้มีกี ารพััฒนาการท่่องเที่่�ยวโดยช่ว่ ยกันั คิิด และเปิดิ
ใจในการท่อ่ งเที่่�ยวทุุกรููปแบบ ให้้เชียี งคานเป็็นเชียี งคานของเราทุุกคนจริงิ ๆ ครัับ

คุุณศริินดา เอทรงเกีียรติิ

(นัักท่อ่ งเที่�่ยวจากกรุงุ เทพมหานคร)
การมาเที่่ย� วเชียี งคานทำำ�ให้้ได้ม้ ีโี อกาสสััมผัสั เรื่�่องของประเพณีที ้้องถิ่�นอย่า่ งผีตี าโขน และ

อีีกหลายๆ อย่า่ ง สิ่�งที่่ช� อบและประทับั ใจมากที่่ส� ุุดก็ค็ ืือประมงเชีียงคาน ที่่�นี่่ม� ีีแม่่น้ำ�ำ� ที่่�สวยงาม
และมีกี ารแสดงหลายแบบที่่น� ่า่ ประทับั ใจมากๆ เชียี งคานเป็น็ สถานที่่ท� ี่่ม� ีภี ูมู ิปิ ระเทศที่่ส� วยงาม
อุุปนิสิ ัยั ของชาวเชียี งคานก็น็ ่า่ รักั ทุุกคน อยากจะเชิญิ ชวนทุุกท่า่ นร่ว่ มเดินิ ทางมาท่อ่ งเที่่ย� วเมืือง
เชียี งคานด้ว้ ยกันั ค่่ะ

65

Doug Harrison

(Manager Bourbon Street Restaurant Bangkok)
ผมเปน็ เจา้ ของร้านอาหารอเมรกิ ัน Bourbon street ในกรุงเทพฯ ภรรยาเป็นคนไทย

แตเ่ ราใชช้ ีวิตดว้ ยกันมา 30 กว่าปี แต่เราไม่เคยมาเที่ยวที่จงั หวัดเลย เมื่อมาเหน็ เชียงคาน
ผมรสู้ กึ องึ้ หลายๆ เรื่อง คณุ ภาพ ผลติ ภณั ฑท์ เ่ี จอบนถนนคนเดนิ ความอรอ่ ยของอาหารเวยี ด
นามหลายๆ ร้าน และท่เี ราพกั คือ มณีเกสทเ์ ฮ้าส์ เป็นบ้านไม้เก่า เรานงั่ ท่ี ระเบยี งดูแมน่ ำ�้ โขง
นง่ั เรือ เราออกไปทอ่ งเทยี่ วสกายวอลคแ์ ละทใี่ กลๆ้ ผมหลงรกั เชยี งคานมากเลย และอยาก กลบั
มาแล้วอยากมสี ว่ นรว่ มในการชักชวนคนอเมรกิ นั และชาวตา่ งชาตมิ าเทยี่ วที่นี่มากขึ้น เพราะ
ผมมองว่าที่น่ีพร้อมที่จะรับนักท่องเที่ยวทุกรูปแบบ อาจจะต้องมีการอบรมเรื่องภาษา
เรายนิ ดชี ่วย I Love Chiang Khan

คุุณอโนทััย อนันั ตชััยมนตรีี

(อุุปนายกสมาคมธุุรกิจิ ท่่องเที่่ย� วภายในประเทศ (สนท) กรรมการผู้จ้� ัดั การ บริษิ ัทั นัันทนาการทััวร์์ จำ�ำ กัดั )

ความประทัับใจเมื่�่อได้้เดิินทางไปที่่�เชีียงคาน จังั หวััดเลย มีหี ลายอย่่างมาก ตั้�งแต่เ่ รื่่อ� งวิถิ ีี
ชีวี ิติ ของคนในท้อ้ งถิ่น� สถานที่่�ท่อ่ งเที่่�ยวและการท่อ่ งเที่่�ยวอย่า่ งการล่่องเรืือไปกับั กลุ่�่ มประมง
ไปเรียี นรู้้�การหาปลา การดำำ�รงคงอยู่�ซึ่�งวััฒนธรรมดั้้ง� เดิิม เช่่น การใส่่บาตรข้้าวเหนีียวที่่�ยัังคง
เป็็นเอกลักั ษณ์์ รวมถึึงการเก็็บรักั ษาตำ�ำ นานที่่�มีีชีวี ิติ อย่่างเช่น่ บ้า้ นไม้้เก่่าเอาไว้้เป็็นอย่่างดีี ต้้อง
ขอชื่น�่ ชมการร้้อยเรียี งเรื่่�องราวและการให้้ความสำ�ำ คัญั กับั อััตลักั ษณ์์ของเชีียงคานครับั

ทอดด์์ ทองดีี

(ผู้้�บริิหารบริษิ ัทั ลาเวลล์์ เอ็น็ เตอร์เ์ ทนเม้้นท์์ จำ�ำ กัดั )
ผมทอดด์์ ทองดีี ครับั มาอยู่่�ประเทศไทยเพื่่�อมาทำำ�วิิจััยที่่�อำ�ำ เภอภูเู รืือ จัังหวัดั เลยนี้้� 30

ปีที ี่่แ� ล้ว้ ตอนนั้้น� มาที่่เ� ชียี งคานกินิ กุ้้�งเต้น้ กับั อาจารย์์คณะเภสัชั จุุฬาลงกรณ์์มหาวิทิ ยาลัยั แล้ว้
อาจารย์์เอกริินท์์ สายฟ้้า หัันมาบอกว่่าอนาคตที่่�นี่่�ต้้องบููมแน่่ๆ แต่่ผมไม่่เคยนึึกว่่าเชีียงคาน
จะเติบิ โตเท่ๆ่ แบบนี้้�ด้ว้ ยการรักั ษาความเก่า่ โดยเฉพาะบ้า้ นไม้น้ี้้ช� อบมาก การท่อ่ งเที่่ย� วที่่ม� ีที ั้้ง�
วัฒั นธรรม ธรรมชาติิ และที่่ส� ำ�ำ คัญั บุุคลากรที่่� Nice แบบแท้ๆ้ สามารถพูดู คุุยแลกเปลี่่ย� นเรื่อ� งราว
ในชีวี ิติ ตั้ง� แต่ค่ นที่่ด� ูแู ลเรื่อ� งใส่บ่ าตรข้า้ วเหนียี วตอนเช้า้ จนถึึงโจ๋เ๋ บียี ร์์ และคนอื่น�่ ที่่ม� ีกี ิจิ กรรมตอน
เย็น็ ตอนกลางคืืนที่่น�ี่่น� ่า่ อยู่่�มากๆ อาจจะแค่รู่้�สึกหวาดเสียี วว่า่ อนาคตการท่อ่ งเที่่ย� วจะพัฒั นายังั
ไงบ้า้ ง อยากให้้ทั้้�งภาครััฐและเอกชนร่่วมมืือ ช่่วยฟัังกัันซึ่่�งกััน และกััน ให้เ้ ชียี งคานเป็น็ ของเรา

ทุุกคน จริิงๆ น่า่ เป็็นมรดกโลกในอนาคต I Really Love Chiang Khan
66

อ้้างอิิง

ข้อ้ มูลู จากการรวมกลุ่�มสนทนา : วาสนา โสภาพร, ทวีี พานกุุล, หวานใจ แสนแอ, ประยููน แสนแอ, สุุรินิ ทร์์ หางสี,ี สมพร
แก้ว้ มาลา, ทองอิิน เรืือนค้า้ , ชาติิชาย ต้น้ แพง, สัังวาร ต้น้ แพง, ชาญณรงค์์ วงศ์์ลา, ศักั ดิ์ช� ัยั ชััยชนะ และ เสริฐิ เรืือนค้า้
เมื่อ�่ วันั ที่่� 20 มิถิ ุุนายน พ.ศ. 2563.
ข้้อมููลจากการรวมกลุ่�มสนทนา : เบญจมาพร ฉัตั รคำ�ำ และ สำ�ำ เนียี ง ทาก้อ้ ม,
เมื่อ�่ วันั ที่่� 9 มิถิ ุุนายน 2563.
ข้อ้ มูลู จากการรวมกลุ่�มสนทนา : ไพรินิ ทร์์ แก้ว้ กัญั ญา, สุุริยิ ันั แก้ว้ กัญั ญา และ ทานิลิ จัันทราภา,
เมื่�่อวันั ที่่� 9 มิถิ ุุนายน 2563.
ข้อ้ มูลู จากการสััมภาษณ์์ : อมร ณรงศัักดิ์�. ผาสาดลอยเคราะห์์.รำ�ำ เบิ่่�งโขง,
เมื่�อ่ วันั ที่่� 9 มิถิ ุุนายน 2563.
คณะกรรมการฝ่่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุุฯ.
วััฒนธรรม พััฒนาการทางประวัตั ิิศาสตร์์ เอกลักั ษณ์์ และภููมิปิ ัญั ญาจังั หวััดเลย.
กรุุงเทพฯ: คุุรุุสภาลาดพร้า้ ว, 2544.
ชวลิติ อธิปิ ััตยกุุล. สิิมรูปู แบบฝีมี ืือช่า่ งญวน 161 หลััง กับั ช่่วงเวลาหนึ่�ง่ ในภาคอีีสาน
อุุดรธานี:ี ศููนย์์การเรียี นรู้้�พุุทธศิิลป์ถ์ิ่น� อีีสาน, 2558.
เทศบาลตำำ�บลเชียี งคาน,(ออนไลน์)์ . สถานที่่�สำำ�คัญั .
สืืบค้้นจาก https://chiangkhan.go.th/ ,
สืืบค้น้ วัันที่่� 25 มิถิ ุุนายน 2563.
ธีีระวััฒน์์ แสนคำำ�. พระพุทุ ธรูปู สำำ�คััญในจังั หวััดเลย.
เลย: สำ�ำ นัักศิลิ ปะและวัฒั นธรรม มหาวิทิ ยาลัยั ราชภัฏั เลย, 2561.
ธีีระวััฒน์์ แสนคำำ�. เมืืองเชีียงคาน : การศึึกษาพัฒั นาการทางประวัตั ิิศาสตร์์ของชุมุ ชนโบราณริมิ ฝั่ง�่ แม่น่ ้ำ�ำ�โขง
รายงานการวิจิ ััย คณะมนุุษยศาสตร์์และสังั คมศาสตร์์ มหาวิิทยาลัยั ราชภัฏั เลย, 2563.

67

ธีรี ะวััฒน์์ แสนคำำ�. วััดโพนชััย: อารามเก่่าแก่คู่่�เมืืองเชีียงคาน.
พิษิ ณุุโลก: การพิมิ พ์์ดอทคอม, 2559.

ธีรี ะวัฒั น์์ แสนคำำ�. หนัังสือื พระพุุทธรูปู สำ�ำ คัญั ในจัังหวััดเลย.
เลย: เมืืองเลย การพิิมพ์์, 2561.

ณัฏั ฐพล ตันั มิ่่ง� . ประวัตั ิิศาสตร์์และตระกููลเมือื งเชีียงคาน. (พิมิ พ์์ครั้ง� ที่่� 11).
เลย: เมืืองเลยการพิมิ พ์์, 2552.

ดนุุพล ไชยสินิ ธุ์์.� จารึึกจัังหวัดั เลย.
เลย: สำำ�นักั ศิลิ ปะและวัฒั นธรรม มหาวิิทยาลัยั ราชภััฏเลย, 2551.

ศักั ดิ์�ชััย สายสิิงห์์. เจดียี ์์ พระพุุทธรููป ฮููปแต้ม้ สิมิ ศิลิ ปะลาวและอีีสาน.
กรุุงเทพ ฯ: มิิวเซีียมเพรส, 2555.

ศูนู ย์์มานุุษยวิทิ ยาสิริ ิินธร (องค์์การมหาชน).(ออนไลน์์). “จารึึกวััดท่่าคก”
ฐานข้อ้ มููลจารึึกในประเทศไทย. สืืบค้้นจาก https://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/detail/2438 ,
สืืบค้้นวัันที่่� 24 ตุุลาคม 2563.

ศููนย์์ศึึกษาศิลิ ปกรรมโบราณในเอเชีียอาคเนย์์ คณะโบราณคดีี, ออนไลน์์. “วััดศรีีคุุณเมืือง”
ฐานข้อ้ มููลโบราณสถานสำ�ำ คัญั ในภาคตะวันั ออกเฉีียงเหนืือ.
สืืบค้น้ จาก http://www.archae.su.ac.th/art_in_thailand/?q=node/406,
สืืบค้น้ วัันที่่� 20 พฤษภาคม 2563.

เอกลักั ษณ์์ และภูมู ิิปััญญาจังั หวัดั เลย.
กรุุงเทพฯ: คุุรุุสภาลาดพร้้าว, 2544.

68

รวบรวมเนื้้�อหาและออกแบบโดย บริษิ ััท ลาเวลล์์ เอ็น็ เตอร์์เทนเม้้นท์์ จำ�ำ กัดั 69
(ทอดด์์ ทองดี)ี 081-4738989