๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๔๔ เทคนิคการเรียนในชั้นคลินิก ศาสตราจารยคลินิก นายแพทยสุวัฒน เบญจพลพิทักษ คณบดีคณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยสยาม แนวทางการขึ้นเรียนในชั้นคลินิกสําหรับนักศึกษาแพทย มีหลักการสําคัญที่ควรเตรียมตัวและถือปฏิบัติ ในขณะเรียน เพื่อใหการเรียนมีเปาหมาย เกิดผลสําเร็จที่ดี ซึ่งมีบรรยากาศการเรียนที่ประกอบดวย ๑. การเรียนรูสูการทําเวชปฏิบัติ เกือบทั้งหมดเกิดจากกิจกรรมนอกหองเรียน ผานการไดประสบการณจาก การดูแลผูปวยและการรวมเรียนรูกับทีมสุขภาพ ๒. การเรียนเนื้อหาจากการบรรยาย ซึ่งจะเรียนรูไดดีขึ้นเมื่อผานกระบวนการทบทวนเรียนรูดวยตนเอง (self-directed learning) เปนหลัก ๓. การอานหนังสือเปนประจําเพื่อตอบคําถามเรื่องที่ไดพบเห็นจากการปฏิบัติงานประจําวัน ๔. ความรับผิดชอบตอการเรียนรูของตนเองตั้งเปาหมายการเรียนในแตละวิชาที่เปน clinical clerkship และมุงทําใหมั่นใจไดวาสามารถบรรลุผลลัพธการเรียนรูไดชัดเจน เทคนิคสําคัญเพื่อชวยในการเรียน ๑. จดบันทึกคําถามที่ผุดขึ้นมาในใจทุกครั้ง และนํามาเสาะหาคําตอบอยางสม่ําเสมอ เพราะทุกคําถามคือ โอกาสสําหรับการเรียนรูจนรูแจง ๒. ตองกระตือรือรน (active) และรวมงานในการใหการดูแลผูปวยที่รับผิดชอบ พรอมเสมอที่จะเขารวม ทํางานในทีม หรือกับเพื่อนนักศึกษาอยารอคอยใหใครในทีมตองเรียกหาหรือตามมาชวยงาน เพราะเขา อาจไมสะดวกและไมทันการณ ถามีเหตุการณสําคัญที่ตองดูแลผูปวย อยาดอยคาตัวเองวา ถึงอยูก็ชวย อะไรไมไดเพราะยังเปนนักศึกษาแพทย แนะนําใหพยายามเขารวมทีมงานและแสดงบทบาทหนาที่ที่ ตนเองพอจะทําได ๓. ถามีขอสงสัยเกี่ยวกับผูปวยที่ดูแลรับผิดชอบอยู อยาเก็บคําถามหรือขอกังวลนั้นไว บางครั้งขอสงสัย เหลานี้มีคามากตอการชวยทีมในการดูแลรักษาผูปวย และนักศึกษาจะไดเรียนรูอยางมาก ๔. พยายามขอคําแนะนําหรือใหขอมูลปอนกลับ (feedback) จากนักศึกษาแพทยรุนพี่หรืออาจารยแพทย เพื่อพัฒนาการเรียนการปฏิบัติงานใหดียิ่ง ๆ ขึ้นไป
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๔๕ ๕. การเรียนรูในชั้นคลินิก อาจเกิดขึ้นโดยไมคาดฝนในหอผูปวย ซึ่งอาจไมใชผูปวยที่อยูในความรับผิดชอบ ตองตื่นตัวตลอดเวลา ๖. พยายามฝกในการใช evidence-based medicine ใหมากที่สุด เปนหนาที่รับผิดชอบของทุกคนในทีม สุขภาพในการนํา the best scientific evidence มาใชใน clinical decision สําหรับผูปวยทุกคน ๗. แสดงพฤติกรรมใหทุกคนเห็นและรับรูวาเปนนักศึกษาแพทยที่เปน self-directed learner เพื่อ แลกเปลี่ยนถกปญหาของผูปวยกับทีม เพราะการเรียนรูเกิดขึ้นไดจากวิธีนี้เทานั้น แทบจะไมมีอาจารย หรือนักศึกษาแพทยรุนพี่มาบังคับหรือเรียกนักศึกษามาสอน นักศึกษาตองตั้งใจเสาะหาเอง ๘. การเรียนจากผูปวยเปนหัวใจสําคัญที่สุดในชั้นคลินิก เปนจุดเริ่มในการประยุกตใชความรูในชั้นปรีคลินิก มาบูรณาการกับความรูในชั้นคลินิกที่ดีที่สุด เพื่อใหเกิดการเรียนรู มีประสบการณที่หลากหลายเพราะ เปนไปไมไดที่จะไดเรียนรูปญหาหรือโรคตาง ๆ ไดหมดจากการขึ้น clinical clerkship แตยิ่งไดเรียนได เห็นมากยิ่งดีกับตัวเราเอง ๙. อานตํารามาตรฐานที่หลักสูตรแนะนําในแตละสาขาวิชาจะไดความรูที่ดีและเร็วที่สุด อยางไรก็ตาม แนะนําใหคนหาและอานบทความใหม ๆ จากวารสารทางการแพทย หรือ review articles ตาง ๆ หรือ จากฐานขอมูลออนไลน เชน UptoDate แตยังไมเพียงพอในการใหขอมูลเชิงลึกซึ้งที่หาอานไดจากตํารา มาตรฐาน ๑๐. ควรทําบันทึกสรุปยอเนื้อหาสําคัญที่ไดอานจากตําราหรือเอกสารเพื่อใชทบทวนอยางงายในภายหลังได สะดวกและรวดเร็ว เทคนิคการเรียนรูในหอผูปวยใน (Inpatient Department, IPD) นักศึกษาแพทยที่ขึ้นเรียนในหอผูปวยใน มีหนาที่รับผิดชอบการดูแลรักษาผูปวยที่ไดรับมอบหมาย เพื่อใหมีโอกาสไดเรียนรูเกี่ยวกับโรคหรือปญหาที่พบในผูปวย การปฏิบัติงาน และการทําหัตถการทางการแพทย ซึ่งนักศึกษาควรใชโอกาสนี้เพื่อการเรียนรูใหไดมากที่สุด โดย ๑. กระตือรือรนอยางสนใจ ตั้งใจรวมทํา ward round กับอาจารยแพทย ๒. แสดงออกถึงสมรรถนะการทํางานอยางเปนระบบและมีประสิทธิภาพ (effective organizational skills) เพื่อใหมีความพรอมเรียนรู มีสวนรวมในการดูแลรักษาผูปวย และสนุกกับการเรียน เชน - จัดทําขอมูลสําคัญของผูปวยที่พรอมใชทันที ดวย note cards หรือบันทึกใน iPad หรือสมุดโนต - มีขอมูลผูปวยที่ update ที่ตองติดตามทุกวัน เชน vital signs, ผล lab ลาสุด การตรวจวินิจฉัย อื่น ๆ ยาที่ผูปวยไดรับในวันนี้ เปนตน - จัดทําปฏิทินเวลาเขาหองเรียน การทํา conference วันเวลาที่ตองอยูเวร เพื่อจัดระเบียบการทํางาน ตาง ๆ ๓. ทําการซักประวัติและตรวจรางกายผูปวยใหมที่ไดรับมอบหมายดวยตนเองอยางละเอียดครบถวน แต ไมไดหมายถึงการจัดทําประวัติและตรวจรางกายผูปวยที่มีความยาวหลายหนา ที่หมายความถึงคือ การ ทํางานใหไดขอมูลจําเปนและสําคัญตอการดูแลรักษาผูปวย มีหลายครั้งที่พบวานักศึกษาแพทยเปนผูที่ ไดขอมูลชิ้นสําคัญจากการซักประวัติตรวจรางกาย ที่สามารถชวยเปลี่ยนการรักษาผูปวยใหหายขาดได โดยมีเทคนิคการซักประวัติและตรวจรางกายที่สําคัญ คือ
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๔๖ - ซักประวัติและตรวจรางกายผูปวยดวยตนเองทุกครั้ง เนนการไดประวัติที่ชัดเจนเหมือนสคริป ภาพยนตสั้น เพื่อใชในการวินิจฉัยแยกโรคหรือการดูแลรักษา รวมทั้งประวัติ social history และ review of system - การตรวจรางกาย ควรทําอยางเปนระบบและเปนลําดับ เพื่อใหไดขอมูลครบถวนและรบกวนผูปวย ใหนอยที่สุด ขอแนะนําใหเริ่มตรวจตั้งแตศีรษะจรดเทายังใชไดสําหรับผูปวยทุกคน - การตรวจรางกายแบบ focused exam ไมควรใชบอย เพราะมักจะใชสําหรับแพทยที่มีประสบการณ ที่มีเวลาจํากัดในการตรวจวินิจฉัยโรค และเปนวิธีที่ไมมีแบบแผนที่แนนอน ขึ้นกับความรูความ ชํานาญ ทักษะและศิลปะของผูตรวจ เชน ผูปวยที่มาดวยปญหา shortness of breath จะตอง focus การตรวจไปที่บริเวณคอ เพื่อดูวาพบ jugular venous distention ตรวจ extremities ดูวา มี edema หรือไม มีอาการปวดจากการกดที่ extremities จาก deep vain thrombosis หรือไม พบ clubbing ที่นิ้ว พบกอนในทอง และตรวจปอดกับหัวใจเปนขั้นตอนเสริม เปนตน - หมั่นฝกตรวจดูคอดวยไมกดลิ้น ดูจมูกดวยไฟฉาย สองตรวจในรูหูดวย otoscope ตรวจตาดวย fundoscope บอย ๆ เพื่อใหเกิดความชํานาญ รวมทั้งการหาโอกาสตรวจ male and female GU examinations, rectal examinations และการตรวจเตานม เพื่อใหเกิดความคุนเคยและมั่นใจได วาสามารถแยกแยะระหวางปกติและผิดปกติได ๔. เทคนิคการเขียนรายงานผูปวย เพื่อใหเปนหลักฐานสําคัญในการสื่อสารระหวางทีมสุขภาพ ที่ครอบคลุม ครบถวน เปนการแสดงถึงการตัดสินใจทางคลินิก (clinical decision) ทั้งการวินิจฉัยแยกโรค การให การรักษา การติดตามปญหาผูปวย โดยมีหลักสําคัญ คือ - ในสวนของประวัติผูปวย อาการสําคัญ ประวัติปจจุบัน ประวัติอดีต ประวัติครอบครัว ประวัติสวนตัว ฯลฯ ใหใชภาษาไทย ที่กระชับ เรียงตามลําดับเหตุการณที่เกิดปญหาตั้งแตอดีตจนถึงนาทีสุดทายกอน มาถึงโรงพยาบาล ใชภาษาเขียนไมใชภาษาพูด เชน “อาเจียน” ไมใช “อวก” - ในสวนของการตรวจรางกาย ใหใชบรรยายผลการตรวจดวยภาษาอังกฤษที่เปน medical term ที่ นิยมใชกันเปนมาตรฐาน รวมทั้งคํายอมาตรฐาน (ถามี) เชน general appearance, good consciousness, vital signs - เขียนสรุปผล laboratory data และ การตรวจวินิจฉัยอื่น ๆ เชน การตรวจทางรังสี ตรวจ EKG ผล ตรวจชิ้นเนื้อ เปนตน - ตองเขียนดวยลายมือที่อานออก ถาเขียนแลวอานไมออก ก็ไมมีประโยชนที่ตั้งใจเขียนบันทึกไว ๕. ในสวนของ assessment and plan เปนสวนสําคัญที่ทาทายศักยภาพของนักศึกษาแพทย เพื่อแสดงออก ถึงความรูความสามารถในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม ที่สามารถวิเคราะห อภิปราย (discuss) ปญหา ผูปวยอยางเปนระบบ ตลอดจนการวินิจฉัยแยกโรคและการดูแลรักษา ควรมีลําดับสําคัญ ดังนี้ - เริ่มดวยการจัดทํา pertinent findings รวม list จากทั้งประวัติ ตรวจรางกาย ผล lab และการ ตรวจเพิ่มเติมอื่น ๆ ที่สําคัญตอการใชวินิจฉัยแยกโรค (differential diagnosis) หรือการใหการ รักษา
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๔๗ - ตอดวยการจัดทํา problem list ที่อาจเปนชื่อโรค เชน pancreatitis หรือรายการปญหาที่ยังไม ทราบการวินิจฉัยโรคก็ได เชน abdominal pain เพื่อใชเปนหัวขอสําหรับแตละ problem ในการ เขียน assessment and plan ตามหลัก SOAP เพื่อแสดงขอคิดเห็นในการ differential diagnosis และ management plan ๖. การเขียน SOAP ของแตละ problem คือ - S (subjective pertinent findings) สรุปจากประวัติผูปวย ที่ใชชวยในการวินิจฉัยแยกโรคหรือการ ดูแลรักษา - O (objective pertinent findings) สรุปจากการตรวจรางกายและจาก laboratory data รวมทั้ง การตรวจวินิจฉัยอื่น ๆ ที่ใชชวยการการวินิจฉัยแยกโรคหรือการดูแลรักษา - A (assessment) การอภิปรายดวยหลักการ clinical decision making, evidence-based medicine อยางมีเหตุผลเชื่อถือไดมากที่สุด เพื่อวินิจฉัยแยกโรค ควรเรียงลําดับจากโรคที่ผูปวยนาจะเปนมาก ที่สุด และรองลงไป ทั้งนี้เพื่อชวยใหการคิดวิเคราะหในการวินิจฉัยแยกโรคเปนไปอยางเปนระบบ มี การแนะนําใหใช VITAMIN CDEy หรือ VINDICATE ดังนี้ VITAMIN CDEy VINDICATE Vascular Vascular Infectious/inflammatory Infection/inflammatory Trauma/toxic Neoplasm Autoimmune Degenerative Metabolic Iatrogenic Neoplastic Autoimmune Congenital Toxic/metabolic Degenerative Endocrine Endocrine Psychogenic ในการนําเสนอ list of differential diagnosis ไมควรเปดตําราลอกมาตรง ๆ นักศึกษาตองแสดงขอคิด เห็นวาทําไมคิดวาผูปวยนาจะเปนโรคนี้ไดมากที่สุด จากการใชขอมูลสําคัญที่สนับสนุนจากประวัติ ตรวจรางกาย หรือจากการตรวจวินิจฉัยทางหองปฏิบัติการตาง ๆ มาเปนหลักฐานอางอิง - P (plan of management) ในหัวขอนี้ประกอบดวยหัวขอยอยที่ตองเขียน คือ ๑) Investigation plan หรือ diagnostic plan ถามีความจําเปนตองทําการตรวจเพิ่มเติมสําหรับ การยืนยันการวินิจฉัยโรคที่นาจะเปนมากที่สุดหรือใชสําหรับการวางแผนการใหการรักษา ๒) Therapeutic plan คือ แผนการรักษา ซึ่งประกอบดวย supportive therapy คือการใหการ รักษาตามอาการ เชน การลดไข การแกปวด ตอดวย specific therapy คือการใหการรักษา จําเพาะของโรค เชน ยาปฏิชีวนะ ยา chemotherapy หรือ การผาตัด เปนตน และสุดทาย health promotion หรือ preventive medicine (ถามี)
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๔๘ ขอแนะนําทั่วไป เพื่อใหการเรียนในชั้นคลินิกประสบความสําเร็จ ๑. เนื่องจากนักศึกษาแพทยอาจเปนผูที่ใชเวลาและมีปฏิสัมพันธกับผูปวยมากที่สุด จนทําใหผูปวยเขาใจไป วา เปนหมอประจําตัว จึงควรเปนสื่อกลางในการเชื่อมโยงกับโรงพยาบาลไดดี ทั้งการขอความรวมมือ จากผูปวย การแจงผลการตรวจวินิจฉัยตาง ๆ หรือแจงความคืบหนาของการรักษา ทั้งนี้หากไมแนใจวา ขอมูลไหนควรแจง และจะใชวิธีการอยางไรในการบอกคนไข ควรปรึกษาอาจารยเพื่อการเรียนรูและ พัฒนาวิธีการสื่อสารระหวางแพทยกับคนไขใหดีขึ้น ๆ ๒. ตองมีความรับผิดชอบสูง ตรงตอเวลากับทีมงาน ตอผูปวย ตอการเขารวมงาน ward round และควรมี ขอมูลผูปวยที่พรอมนํามาเสนอใหทีมไดรับทราบหรือใชประกอบการตัดสินใจปรับเปลี่ยนการรักษาหรือ ทําการตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมใหแกผูปวย ๓. หมั่นสังเกตและเรียนรูวิธีการเขียนคําสั่งในใบสั่งการรักษา หรือหาโอกาสรับอาสาชวยเขียน เพื่อฝกฝน พัฒนาการเขียนคําสั่งแพทยอยางมืออาชีพตอไป ๔. หาโอกาสเฝาสังเกตวิธีการทําหัตถการ หรือเขาชวยทํา เพื่อจะไดมีความพรอมและมั่นใจเมื่อไดโอกาสที่ จะตองเปนผูลงมือทําหัตถการภายใตการกํากับของอาจารย และควรหาโอกาสทําหัตถการซ้ํา ๆ จน ตัวเองมั่นใจวา สามารถทําไดดวยตนเอง ๕. หัดเขียน admission note เพื่อเตรียมและพัฒนาตนเองใหเปนแพทยมืออาชีพตอไป ๖. หาโอกาสเรียนรูผูปวยอื่น ๆ ที่อยูในความดูแลของเพื่อนนักศึกษาแพทยในชวงเวลาที่วางจากงานของ ตนเองแลว เพื่อเพิ่มเติมความรูและประสบการณ ควรเขาชวยทีมทํางานใน IPD อยางสม่ําเสมอ แมวา จะไมใชการปฏิบัติดูแลรักษาผูปวยในความรับผิดชอบ แตไมควรกาวลวงจนเกินขอบเขตทําใหเพื่อนที่ เปนเจาของคนไขไมไดฝกปฏิบัติ ควรใหเกียรติเพื่อนรวมงานเสมอ และอยาใชเวลาไปจนหมด จนละทิ้ง การทํา self-directed learning ใหตัวเองมีความรูที่ดีขึ้นดวย เทคนิคการเรียนในหอผูปวยนอก (Outpatient Department, OPD) การปฏิบัติงานของนักศึกษาแพทยในหอผูปวยนอก สวนใหญจะไดฝกปฏิบัติภายใตการกํากับดูแลอยาง ใกลชิดจากอาจารยแพทยมากกวาการปฏิบัติงานใน IPD การเรียนใหไดผลดีใน OPD ขึ้นกับปจจัยสําคัญคือ การ ทํางานอยางเปนระบบและมีประสิทธิผล นักศึกษาตองใชศักยภาพแสดงสมรรถนะในการคิดวิเคราะหสรุปปญหา ของผูปวยดวยตนเอง และตองมีความรูพื้นฐานที่ดี ทั้งนี้เนื่องจากผูปวยและอาจารยแพทยอาจมีเวลาจํากัดในการ ตรวจรักษาผูปวยแตละคน ประสิทธิภาพในการบริหารจัดการทั้งเวลาและการมุงเนนผลลัพธจะตองรวดเร็ว กระชับ เพื่อใหทุกฝายสามารถทํางานไดเสร็จตามแผน หรือผูปวยสามารถกลับบานทันรอบเวลาของรถประจําทาง เปนตน ผูปวยที่มารับการรักษาที่หอผูปวยนอกมีหลากหลายประเภท ตั้งแตปกติดีแตมาขอรับบริการตรวจเช็ค สุขภาพ มีอาการเจ็บปวยมากจนตองมาปรึกษาแพทยทั้งแบบเฉียบพลันหรือแบบเรื้อรัง หรือแพทยนัดมาตรวจ ติดตามความคืบหนาในการรักษาหรือทําการรักษาโรคเรื้อรังอยางตอเนื่อง จึงเปนโอกาสสําหรับนักศึกษาแพทย ในการฝกปฏิบัติใหไดประสบการณที่แตกตางหลากหลาย แนวทางการทํางานใน OPD ที่สําคัญ คือ
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๔๙ ๑. ตองรับผิดชอบและตรงตอเวลา มาขึ้นปฏิบัติงานใหตรงกับตารางกําหนดการเรียน ตรงกับสถานที่และอาคาร ที่ตองออกตรวจ เพราะทั้งอาจารยแพทยและผูปวยตางก็ตองรีบทํางานใหเสร็จตามแผน ๒. การรับและตรวจผูปวยที่หองตรวจผูปวยนอก อาจารยแพทยอาจมอบหมายใหนักศึกษานั่งเฝาสังเกตการณ การใหบริการตรวจรักษาของอาจารย ใหไดเห็นกระบวนการทั้งหมดตั้งแตการซักประวัติ การตรวจ รางกาย วิธีการอธิบายหรือตอบคําถาม รวมทั้งการสั่งการรักษาใหผูปวย นักศึกษาอาจมีคําถามไดเมื่อ สงสัย หรืออาจไดลองฝกตรวจรางกาย ในกรณีที่อาจารยแนะนําและขออนุญาตผูปวยใหนักศึกษาเขาฝก ตรวจ กิจกรรมแบบนี้มักจะใชสําหรับนักศึกษาแพทยที่เพิ่งเริ่มตนขึ้นเรียนในหอผูปวยนอก ๓. การรับและตรวจผูปวยใหมสําหรับนักศึกษาแพทยที่อาจารยพิจารณาแลววาสามารถปลอยใหนักศึกษา รับคนไข พรอมใหเวลาแยกหองตรวจ เพื่อเปดโอกาสใหนักศึกษาไดทําการซักประวัติ ตรวจรางกายสรุป ปญหาพรอม differential diagnosis ดวยตนเอง เมื่อทําไดครบแลว อาจารยแพทยจะใหนักศึกษา นําเสนอรายงานผูปวยดวยการสรุปประเด็นสําคัญ ขอคิดเห็นพรอมเหตุผลวาทําไมคิดวาผูปวยนาจะเปน โรคนี้ หรือทําไมตองสงตรวจเพิ่มเติมดวย lab นี้ เปนตน ความมีอิสระในการตรวจรักษาผูปวยจะมีมาก ขึ้น ๆ เมื่อนักศึกษาไดแสดงความสามารถวาปฏิบัติไดดวยตนเอง ภายใตการกํากับดูแลอยางหาง ๆ ของ อาจารยแพทย ซึ่งถือเปนสมรรถนะสําคัญที่ตองใชอยางตอเนื่องตลอดชีวิตการเปนแพทย ๔. มีขอแนะนําวิธีการเรียนรูในหองตรวจผูปวยนอกที่เปนหลักการของ learner-centered approach เพื่อ ใหนักศึกษาแพทยใชในการสรุปปญหาของผูปวย นําเสนออาจารยเพื่อทําการยืนยันหรือแนะนําเพิ่มเติม พรอมสั่งการรักษาผูปวยตอไป คือ SNAPPS model ดังนี้ Summarize briefly the history and findings. Narrow the differential to two or three relevant possibilities. Analyze the differential by comparing and contrasting the possibilities. Probe the preceptor with questions about uncertainties, difficulties, or alternative approaches. Plan management for the patient’s medical issue. Select a case-related issue for self-directed learning. ขอแนะนําใหนักศึกษาฝกฝนใช SNAPPS จนเปนขั้นตอนที่คลองทําไดอยางรวดเร็ว จะชวยใหการเรียนรู ในหอผูปวยนอกมีประสิทธิภาพ สรางความมั่นใจในการเปนแพทยที่ดีและเกงในอนาคตได Professionalism (ความเปนแพทยวิชาชีพ) แพทยเปนอาชีพที่ไดรับเกียรติยกยองอยางสูงจากสังคม และตองรับผิดชอบตอความคาดหวังที่สูงจาก การทําเวชปฏิบัติ ดังนั้นการดํารงตนเปนแพทยที่ดี มีคุณธรรมจริยธรรมตามมาตรฐานการประกอบวิชาชีพเวชกรรม จึงจําเปนจะตองไดรับการสั่งสมใหเกิดขึ้นในตัวนักศึกษาแพทย จนสามารถแสดงออกเปนพฤตินิสัยไปตลอดใน การทําหนาที่แพทย เทคนิคสําคัญที่จะทําใหมีความเปน professionalism มีดังตอไปนี้ ๑. จงทําใหดีที่สุดสําหรับผูปวยทุกคน เคารพในศักดิ์ศรีความเปนมนุษยทุกคน ตองรูวาผูปวยที่กําลังดูแล รักษาอยูนั้น เปนใคร เปนโรคอะไร ทําไมปวยดวยโรคนี้ และจักตองใหการดูแลรักษาใหดีที่สุด เสมือน หนึ่งวากําลังดูแลรักษาญาติพี่นองของตนเอง เมื่อแพทยใหความใสใจ สนใจปญหาผูปวยอยางจริงจัง
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๐ และจริงใจ ผูปวยยอมเกิดความเชื่อมั่น (trust) และยินยอมปฏิบัติตามคําสั่งการรักษาของแพทยอยาง เต็มใจ เต็มกําลังความสามารถ ๒. มีคํากลาวเกี่ยวกับความเปน professionalism วา “The secret to caring for the patient is caring for the patient” ๓. ตองสะทอนคิด (reflection) ทบทวนการทํางานของตัวเองบอย ๆ วาหลังจากเสร็จงานตรวจรักษาผูปวย แลว ควรทบทวนวิเคราะหถึงประสบการณ อารมณ ความรูสึก วามีอะไรที่ดีที่นาประทับใจ มีสมรรถนะ/ ทักษะอะไรที่ควรปรับปรุงใหดียิ่ง ๆ ขึ้นไป ๔. ตองซื่อสัตยตอตัวเอง ตอผูปวยและผูรวมงาน ถือวาเปนเกียรติอยางยิ่งหากไมรูก็ตองยอมรับตรง ๆ วา ไมรู “I don’t know” ไมควรเดาซึ่งอาจเกิดผลเสียที่คาดไมถึงตามมาได ๕. ควรรวมกันพัฒนาคุณภาพของระบบการดูแลรักษาพยาบาลใหดีขึ้นอยางตอเนื่อง เพราะไมมีกระบวนการ ทํางานใด ๆ จะสมบูรณแบบจนไมตองปรับปรุงพัฒนา ยังมีความจําเปนที่จะตองปดชองโหว ลดความไม เพียงพอ ลดขอผิดพลาด เพิ่มขั้นตอนที่มีคุณภาพ ตามวงจรคุณภาพ PDCA อยางตอเนื่อง ๖. เรียนรูจากการทําผิดเสมอ เพราะคนที่ทํางานยอมมีโอกาสเกิดขอผิดพลาดได (human error) ควร นํามาเรียนรูแลกเปลี่ยนในวงกวาง เพื่อปองกันความผิดพลาดซ้ํา เปนเรื่องจําเปนที่ตองทํา เพื่อใหผูปวย และผูใหบริการมีความปลอดภัยสูงสุด ๗. สุดทายขอฝากหลักปฏิบัติของ professionalism ที่ไดรับการยอมรับกันแพรหลาย และควรนํามาปรับ ใชในทุก ๆ ครั้งที่มีการดูแลรักษาผูปวย ประกอบดวย Commitment to professional competence. Commitment to honesty with patients. Commitment to patient confidentiality. Commitment to maintaining appropriate relations with patients. Commitment to improving quality of care. Commitment to improving access to care. Commitment to a just distribution of finite resources. Commitment to scientific knowledge. Commitment to maintaining trust by managing conflicts of interest. Commitment to professional responsibilities. สรุปสงทาย การเรียนรูในชั้นคลินิกสําหรับนักศึกษาแพทย เปนการเรียนรูครั้งแรกในชีวิตที่จะไดทั้งความรู ประสบการณ ทักษะ เจตคติ จริยธรรมทางการแพทย ซึ่งจะเปนคุณสมบัติบุคคลติดตัวนักศึกษาแพทยจน ตอเนื่องไปเปนแพทย จึงขอแนะนําใหใชโอกาสที่ดีที่สุดนี้ใหมากที่สุด ในการเรียนรูจากผูปวย จากทีมสุขภาพ จากอาจารยแพทย จากโรงพยาบาลและคลินิกตาง ๆ ดวยความหวังวา ในอนาคตจะมีแพทยรุนใหมที่มีความรู ความสามารถ เปนแพทยที่ดี เปนผูนําและทําประโยชนแกสังคมสืบไป ----------------------------------------------------------------
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๑ การจัดการเรียนการสอนนักศึกษาแพทยชั้นคลินิก คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ในโรงพยาบาลพระนั่งเกลาจากอดีตถึงปจจุบัน แพทยหญิงสิริรัตน ลิมกุล ผูอํานวยการศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิก โรงพยาบาลพระนั่งเกลา โรงพยาบาลพระนั่งเกลาไดรับการทาบทามจากคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม เนื่องจาก นักศึกษาแพทยรุนที่ ๑ ของคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยามซึ่งกําลังเรียนชั้นปที่ ๓ ไมสามารถขึ้นเรียนชั้น คลินิกที่โรงพยาบาลตํารวจได นายแพทยวิรุฬห พรพัฒนกุล ผูอํานวยการโรงพยาบาลพระนั่งเกลาในขณะนั้นจึง ไดเชิญคณะผูบริหารของคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม เขาพบและเชิญผูชวยผูอํานวยการดานการศึกษา หัวหนากลุมงานและประธานองคกรแพทย โรงพยาบาลพระนั่งเกลา รวมหารือถึงแนวทางแกปญหาทั้งสองฝาย เห็นชอบรวมกันโดยมอบใหหัวหนากลุมงานกลับไปหารือแพทยในแตละกลุมงานวายินดีจะชวยรับสอนนักศึกษา แพทยชั้นป๓ ที่กําลังเดือดรอนไมมีที่เรียนชั้นคลินิกหรือไม ประมาณ ๑ สัปดาหหลังจากนั้นไดรับคําตอบจาก หัวหนากลุมงานหลักทุกกลุมงานวายินดีชวยสอนนักศึกษาแพทย ตอมาในวันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๕๘ ที่ประชุม แพทยสภาจึงไดมีมติในการแกปญหากรณีนักศึกษาแพทย มหาวิทยาลัยสยามปที่ ๓ ที่ไมสามารถขึ้นเรียนชั้น คลินิกที่โรงพยาบาลตํารวจได โดยอนุมัติใหขึ้นชั้นคลินิกที่โรงพยาบาลพระนั่งเกลาแทน และแพทยสภาไดแตงตั้ง คณะกรรมการกํากับดูแลจากคณะแพทยศาสตร๕ สถาบัน เพื่อมาชวยกํากับดูแลและเปนที่ปรึกษาในการเตรียม ความพรอมสําหรับการรับนักศึกษาแพทยใน ๖ เดือนขางหนา นักศึกษาแพทยชั้นป๔ มีกําหนดเปดเรียนในวันที่ ๓๐ พฤษภาคม๒๕๕๙ ในระหวาง ๖ เดือนนี้ โรงพยาบาลมีการเตรียมการในทุกดานเพื่อรองรับการจัดการเรียน การสอน ซึ่งถือวาเปนการเปลี่ยนแปลงครั้งสําคัญของโรงพยาบาลพระนั่งเกลา มีการแตงตั้งคณะกรรมการ อํานวยการโครงการศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิกและคณะกรรมการบริหารศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิก เพื่อมาทํา หนาที่บริหารจัดการภารกิจดานการเรียนการสอน การศึกษาดูงานสถาบันรวมผลิตแพทยกรมการแพทย มหาวิทยาลัยรังสิต ศูนยแพทยศาสตรศึกษาชั้นคลินิกโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห และกลับมาทําแผน ยุทธศาสตร พัฒนาอาคารสถานที่หองเรียน จัดหาวัสดุครุภัณฑสําหรับการเรียนการสอน การพัฒนาอาจารย
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๒ แพทยและบุคลากรสายสนับสนุนการศึกษา การเตรียมความพรอมรับการตรวจเยี่ยมประเมินและแนะนําแนว ทางการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนเฉพาะกิจสําหรับนักศึกษาแพทย คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม จากคณะกรรมการกลุมสถาบันแพทยศาสตรแหงประเทศไทย (กสพท) ในวันที่ ๔-๕ เมษายน ๒๕๕๙ หลังการตรวจ เยี่ยมวันที่ ๗ เมษายน๒๕๕๙ แพทยสภาอนุมัติใหนักศึกษาแพทยขึ้นชั้นคลินิกที่โรงพยาบาลพระนั่งเกลา โดยให โรงพยาบาลพระนั่งเกลาดําเนินการแกไขตามขอเสนอแนะหลังการตรวจเยี่ยมประเมินฯ และในวันที่ ๒๐ เมษายน ๒๕๕๙ มีพิธีลงนามความรวมมือระหวางปลัดกระทรวงสาธารณสุขกับอธิการบดีมหาวิทยาลัยสยาม ณ หองประชุมเจษฎาบดินทรโรงพยาบาลพระนั่งเกลา ในดานการเตรียมความพรอมสําหรับอาจารยแพทย ดานแพทยศาสตรศึกษา คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ไดจัดอบรม Essential Skills for Clinical Teacher สําหรับอาจารยแพทยโรงพยาบาลพระนั่งเกลา โดยเชิญทีมวิทยากรจากคณะแพทยศาสตรศิริราช พยาบาล การอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่องการเขียน มคอ. ๓ ศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิกไดสงอาจารยแพทย เขารับการอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่อง Coaching and Mentoring Role for Clinical Teacher, Assessment Workshop การอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่องการสรางขอสอบ MCQ มหาวิทยาลัยสยามไดมีการลงทุนพัฒนา หองสมุดของโรงพยาบาล โดยจัดหาตําราทางการแพทยที่ทันสมัยและหลากหลาย ฐานขอมูลอิเล็กทรอนิกส และ คอมพิวเตอรสําหรับการศึกษาคนควาสัญญาณอินเตอรเน็ตความเร็วสูงในบริเวณหองสมุดและสํานักงานศูนย แพทยศาสตรชั้นคลินิก ดานอาคารสถานที่ ผูอํานวยการโรงพยาบาลอนุญาตใหปรับปรุงหองประชุมของหองสมุด และหองทันตชุมชนบริเวณชั้น ๖อาคารเจษฎาบดินทร ใหเปนสํานักงานศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิกและหอง ประชุมศูนยแพทยศาสตร(ชั่วคราว) ดานการจัดหาหองเรียน อาจารยแพทยภาควิชาอายุรศาสตรและศัลยศาสตร ไดแบงพื้นที่ของหองพักอาจารยเองเพื่อทําเปนหองเรียนใหแกนักศึกษาแพทย และปรับหองภายในหอผูปวยให เปนหองเรียนสําหรับนักศึกษาแพทยเพิ่มเติม ในดานที่พักนักศึกษาแพทย คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัย สยาม ไดเชาเหมาชั้นโรงแรมที่อยูหางจากโรงพยาบาลออกไปประมาณ ๖๐๐ เมตร จัดระบบความปลอดภัยใน ที่พักและจัดรถรับ-สงนักศึกษาระหวางที่พักและโรงพยาบาล และในวันที่ ๑๙ พฤษภาคม ๒๕๕๙ เปนวันที่ นักศึกษาแพทยชั้นป ๔ ไดเขามาในโรงพยาบาลพระนั่งเกลาเปนครั้งแรก มีพิธีบายศรีสูขวัญ พิธีสวมเสื้อกาวน และงานปฐมนิเทศ หลังจากการปฐมนิเทศ นักศึกษาแพทยชั้นป ๔ จะตองไปขึ้นเรียนวิชานิติเวชที่สถาบัน นิติเวชเปนเวลา ๒ สัปดาห และกลับมาเรียนที่โรงพยาบาลพระนั่งเกลาในวันที่ ๑๓ มิถุนายน ๒๕๕๙ จึงถือวา วันนี้เปนวันแรกที่มีการเรียนการสอนนักศึกษาแพทยภายในโรงพยาบาลพระนั่งเกลา การปรับเปลี่ยนบทบาท จากโรงพยาบาลที่เนนการดูแลรักษาผูปวยเปนงานหลัก สูการเปนโรงเรียนแพทย การพัฒนาดานแพทยศาสตร ศึกษาในโรงพยาบาลพระนั่งเกลา จึงเปนการพัฒนาแบบ on the job training การผลิตแพทยที่มีคุณภาพออกสู สังคมเปนภารกิจใหมอันทรงคุณคายิ่งใหญและเปนความภาคภูมิใจของบุคลากรศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิก อาจารยแพทยและบุคลากรโรงพยาบาลพระนั่งเกลาทุกคน
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๓ จากวันแรกที่โรงพยาบาลพระนั่งเกลาเริ่มรับนักศึกษาแพทยจนถึงวันนี้เปนระยะเวลา ๖ ป คณะ แพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยามและโรงพยาบาลพระนั่งเกลา รวมผลิตบัณฑิตแพทยออกไปรับใชประชาชนและ ประเทศชาติแลว ๔ รุน จํานวน ๑๕๔ คน ปจจุบันศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิกมีนักศึกษาแพทยชั้นป๔ - ๖ จํานวน ๑๔๓ คน มีบุคลากรประจําทั้งสิ้น ๑๗ คน มูลนิธิคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ไดลงทุนปรับปรุงอาคารเฉลิม พระเกียรติใหเปน สํานักงานศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิก หองประชุม หองเรียน อีกทั้งคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม มีแผนปรับปรุงโรงอาหารของโรงพยาบาลใหเปนอาคารโรงอาหารใหม ๕ ชั้นสําหรับผูมารับ บริการและบุคลากรโรงพยาบาล และเปนหอพักนักศึกษาแพทยตอไปในอนาคต ในโอกาสครบรอบ ๑๒ ป แหงการสถาปนาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ซึ่งเปนโอกาสที่ โรงพยาบาลพระนั่งเกลาครบรอบ ๖๕ ป แหงการกอตั้งเชนเดียวกัน ศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิก ขอแสดงความ ยินดีกับคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม และหวังเปนอยางยิ่งวาทั้งสองสถาบันจะจับมือเดินหนา มุงมั่น พัฒนาภารกิจดานแพทยศาสตรศึกษารวมกันเพื่อใหการเรียนการสอนนักศึกษาแพทยมีมาตรฐานและคุณภาพดี ยิ่ง ๆ ขึ้นไปในอนาคต โดยยึดถือพระราชปณิธานในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก พระบิดาแหงวงการแพทยและสาธารณสุขไทย และพระบิดาแหงการอุดมศึกษาไทย ที่ทรงใหทุกคนถือประโยชน สวนรวมเปนกิจที่หนึ่งในการดําเนินการใด ๆ เพื่อประโยชนรวมกันของสังคม
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๔ เรียนใหเปน (หมอ) ผูชวยศาสตราจารย ดร.อภิชัย ชูปรีชา สาขาสรีรวิทยา ในโอกาสที่คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ไดเปดการเรียนการสอนหลักสูตรแพทยศาสตร บัณฑิตครบรอบ ๑๒ ป ผมรูสึกยินดีที่ไดรับเกียรติใหเสนอบทความเรื่อง เรียนใหเปน (หมอ) ในฐานะที่ไดมีโอกาส มารวมในองคกรตั้งแตเริ่มแรก คํากลาวที่วา “ไมมีนักเรียน-ไมมีครู” เปนจุดเริ่มตนที่ทําใหผมไดเขามามีบทบาทเปน “ครู” ในสถาบัน แหงนี้ ดวยเพราะสวนตัวมีความรักในวิชาชีพนี้เพราะจะไดมีโอกาสถายทอดประสบการณทางวิชาการที่ไดเรียนรู และสั่งสมมานับสิบปภายหลังเกษียณอายุราชการ อีกทั้งยังมีความชอบที่จะเขามามีสวนรวมในสถาบันแหงนี้ที่ เปดใหม เพราะดวยเปนคนที่ชอบงานทาทาย จนในปจจุบันปการศึกษา ๒๕๖๕ คณะมีความเจริญกาวหนามา โดยลําดับและไดเปดรับนักศึกษาเขาเรียนในหลักสูตรมาแลวรวม ๑๐ รุน ผมไดรับมอบหมายใหสอนวิชาทางสรีรวิทยาแกนักศึกษาแพทยในรายวิชาของชั้นปรีคลินิกป ๒ และ ๓ มาตั้งแตรุนแรก (นักศึกษามีรหัสขึ้นตน ๕๖๐๖๓๐….) ในปการศึกษา ๒๕๕๗ และยังคงสอนมาจวบจนปจจุบันได สอนแลวรวม ๑๐ รุน และมีนักศึกษาจบไปเปนแพทยแลว ๔ รุน นักศึกษาแพทยทุกคนที่มีสวนรวมไดเขามาเรียนที่สถาบันแหงนี้เปนเวลาหกปแหงการเรียนรูตาม หลักสูตรฯ ไดศึกษาสําเร็จไปเปนแพทยรับใชสังคมแลวรวม ๔ รุน เปนไปตามปณิธานที่ทุกคนตั้งไวตั้งแตเริ่มแรก รับเขามาสูหลักสูตร แพทยที่จบแลวทุกคนเปนความภูมิใจและประทับใจของคณาจารยและบุคลากรทุกคนใน คณะที่ไดมาเปนสวนหนึ่งของฟนเฟองที่สําคัญในการผลิตแพทยซึ่งจะไปประกอบอาชีพที่เปนประโยชนตอ ประเทศ อีกทั้งแพทยเปนบุคลากรที่สังคมตองการในอันที่จะคอยขจัดปดเปาปญหาและความเดือดรอนแกผูที่มี ปญหาทางดานสุขภาพ ในฐานะที่ไดมีโอกาสเปนหนึ่งในบุคลากรที่ไดแสดงความรูสึกผานบทความนี้ ผมอยากใหความมั่นใจลูก ศิษยทุกคนวา คณะไดพยายามทุกวิถีทางที่จะนําพาลูกศิษยทุกคนไปสงใหถึงฝงสมตามปรารถนาดวยการ ดําเนินการเลือกเฟนบุคลากรทั้งทางสายวิชาการและสายสนับสนุนที่เกงและดีที่สุด โดยเห็นไดจากการมี คณาจารยจํานวนมากที่มีความรูและประสบการณในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาในโรงเรียนแพทยที่มี
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๕ ชื่อเสียงและเปนโรงเรียนแพทยในลําดับตน ๆ ของประเทศ คณะมีการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนอยาง ตอเนื่อง โดยมุงหวังใหนักศึกษาทุกคนไดรับความรูและประสบการณที่ดีที่สุด อาจารย ทุกคนรักและหวังดีตอศิษย ทุกคน ปรารถนาที่จะทําใหทุกคนจบไปเปนแพทยที่มีความรูและประสบการณเพียงพอที่จะนําไปปรับใชใน ชีวิตประจําวัน ไปประกอบอาชีพ และไปเรียนตอในระดับที่สูงขึ้น หากนักศึกษาเริ่มตนเขามาในคณะโดยขาด ความมั่นใจเสียแลวก็คงยากที่จะเกิดความมุงมั่น อยากเรียนรู ทําใหขาดแรงผลักดันและขับเคลื่อนที่สําคัญให ฟนฝาอุปสรรคลุลวงไปดวยดี ที่ผานมาลูกศิษยที่จบไปเปนแพทยโดยเฉพาะรุนแรกตระหนักและมั่นใจในคณะ เปนอยางดี แตตอมาความมั่นใจที่มีตอสถาบันลดนอยลงโดยลําดับในรุนของนักศึกษาตอ ๆ มา อาจเปนเพราะ การศึกษาในปจจุบันมุงเนนและใหความสําคัญกับการเรียน “กวดวิชา” มากขึ้น หากยังคงเปนเชนนี้ตอไปแลว นักศึกษาในอนาคตจะมุงแตจะไปเรียนกวดวิชาเพื่อสอบใหผาน ขาดความตั้งใจที่จะแสวงหาองคความรูที่แทจริง จากการเรียนในชั้นเรียน กิจกรรมทุกอยางยอมมีปญหาและอุปสรรคเปนธรรมดา การศึกษาก็เชนกัน ที่กลาววา “No pain, no gain” จึงเปนสิ่งที่นักศึกษาทุกคนตองเตือนตัวเองอยูเสมอ “pain” ในที่นี้เนนไปที่เรื่องของการยอมเสียสละ เวลาและความสบายสวนตัว เอาเวลามาใชสําหรับศึกษาและแสวงหาความรู หากทําใหเปนกิจวัตรนานไปก็จะ เกิดความเคยชินและกลายเปนนิสัยและไมรูสึกขัดใจ คือ ไมรูสึกวาเปนการทรมานนั่นเอง นักศึกษาในปจจุบัน ยังคงยึดติดกับความสบายที่เคยปฏิบัติโดยไมยอมที่จะมีการปรับเปลี่ยน ดังนั้น จึงอยากกระตุนใหนักศึกษาทุก คนตองรูจักวางแผนโดยเฉพาะเรื่องการจัดการเวลา และเตือนตนเองอยูเสมอวาการทํางานในวิชาชีพแพทยเปน งานที่หนักและตองเสียสละ การเรียนใหประสบความสําเร็จเปนแพทยที่ “เกงและดี” แนนอนวาตองฝกตนใหเปนผูที่มีวินัย เขาเรียน อยางสม่ําเสมอ ตรงตอเวลาและหมั่นทบทวนบทเรียน หลายครั้งนักศึกษามักจะมองขามความสําคัญในเรื่องนี้ โดยเฉพาะการทบทวนบทเรียน มักทํากันเมื่อใกลเวลาสอบ และหลายคนทําตัวเปน “all-nighter” คืออาน หนังสือกันแบบหามรุงหามค่ําในคืนกอนสอบ ซึ่งเปนวิธีที่ไมถูกตอง ไมสมควรทํา การพักผอนใหเต็มที่ในวันกอน สอบมีความสําคัญอยางมากในการเตรียมตัวใหมีสภาพรางกายใหสดชื่น แข็งแรง และสมองปลอดโปรงพรอมที่ จะใชในการคิดแกไขปญหาในการสอบ บอยครั้งที่นักศึกษายังคงนั่งอานหนังสือหนาหองสอบทั้ง ๆ ที่ไดเวลาเขา หองสอบแลวบางครั้งถึง ๑๐ นาที ซึ่งเปนวิธีที่ไมถูกตอง อานมาถึงตรงนี้หลายคนคงมองวาบทความนี้มีแตขอความในเชิงลบตอนักศึกษา ไมไดแสดงความ ประทับใจตอนักศึกษา ดวยติดในความเปนครูผมอยากใหมองวาวัตถุประสงคในบทความนี้เปนการ “ติ เพื่อ กอ” นักศึกษาที่ไดเขามาศึกษาในคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม พึงระลึกอยูเสมอวาทุกคนไดรับโอกาสที่ดี และควรรักษาโอกาสอันนี้ไวใหดีที่สุด หวังเปนอยางยิ่งวาบทความนี้จะสื่อไปถึงนักศึกษาที่รักทุกคน และหวังวา จะไดขอคิดและแนวทางที่จะนําพาไปพัฒนาปรับปรุงตนเองเพื่อที่จะประสบผลสําเร็จอันสูงสุดตอไป การเรียนรู ไมมีที่สิ้นสุดและสามารถพัฒนาตอเนื่องไดดวยความเอาใจใส ใฝรู แตละคนควรสรรหาแรงบันดาลใจ มีความ มุงมั่น ตั้งใจ ละเอียด รอบคอบ มานะอดทน มีหลักการ มีการวางแผนที่ดี รวมทั้งการใหความชวยเหลือซึ่งกัน และกัน รวมทั้งการกระทําการใด ๆ ขอใหเปนไปตามหลักและกฎเกณฑที่สังคมวางไว
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๖ สุดทายแตไมใชทายสุดผมอยากฝากขอคิดและแนวทางในการเรียนเทาที่ตนเองมีประสบการณเลือกใช และเคยปฏิบัติมาในการศึกษาและเรียนรู จนตนเองมองวาประสบความสําเร็จในระดับหนึ่งจนสามารถกาวมาถึง ทุกวันนี้ได โดยขอยกรูปแบบ “การเรียนรูแบบองครวม” หรือ “Holistic Learning” โดยสรุป คือ อานมากอน เริ่มเรียน ตั้งใจฟงในหองเรียน จับประเด็น ทําความเขาใจความรูพื้นฐานใหไดอยางแมนยําและมั่นคง เชื่อมโยงความรูใหมเขากับความรูเกา แปลงขอมูลใหเปนรูปภาพแทนการจดจําเนื้อหาลวน ๆ ตามโนต และ สุดทาย แบงปนและแลกเปลี่ยนความรูกับเพื่อน ๆ ดวยการถกและวิเคราะหปญหาโดยการติวกลุม ผมมั่นใจ วาหากปฏิบัติไดตามนี้นักศึกษาทุกคนจะประสบความสําเร็จไดโดยงาย ขออานุภาพแหงความกตัญูรูคุณตอ ครูบาอาจารยและอานิสงสแหงความขยันหมั่นเพียรนับเนื่องแตนี้ไป จงสงผลใหนักศึกษาทุกคนมีความกาวหนา ในการศึกษาเลาเรียน มีความสําเร็จในชีวิต มีความสํานึกในความรับผิดชอบตอชาติบานเมือง และโชคดีตลอดไป ผมขอขอบคุณ คณะผูบริหาร คณาจารย บุคลากร ศิษยเกา และนักศึกษาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยามปจจุบัน ที่ชวยกันสรางและพัฒนาคณะ ของเราใหเจริญกาวหนา ผานการประเมินรับรอง มาตรฐาน ดังเปนที่ประจักษมาจวบจนปจจุบัน และหวังเปนอยางยิ่งวา นับแตนี้ตอไปเราทุกคนจะกาวไปดวยกัน และพรอมที่จะผลักดันโดยทุกวิถีทางเพื่อใหคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม เปนสถาบันผลิตแพทยที่มี ชื่อเสียงและเปนที่รูจักในระดับประเทศและนานาชาติตอไป
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๗ เพชรเจียระไน อาจารย ดร.ณัฏฐพล ศุภกลมเสนีย สาขาสรีรวิทยา อาจารยดร.ธิดารัตน เนติกุล สาขาจุลชีววิทยาและปรสิตวิทยา นักศึกษาและบัณฑิตของคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ที่ไดสรางชื่อเสียงใหแกคณะมีดังนี้ ปการศึกษา ๒๕๖๕
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๘ ปการศึกษา ๒๕๖๔ แพทยหญิงกชพร ไวทยกุล บัณฑิตแพทยรุนที่ ๓ ไดรับรางวัลบัณฑิตแพทยศาสตรดีเยี่ยม จากมูลนิธิสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ประจําปการศึกษา ๒๕๖๔ การเลือกตั้งคณะกรรมการบริหารสหพันธนิสิตนักศึกษาแพทยแหงประเทศไทย เเละ คณะกรรมการสหพันธนิสิต นักศึกษาแพทยแหงประเทศไทย (สพท. รุนที่ ๓๒) (SMST 32) ประจําปการศึกษา ๒๕๖๔ โดยนักศึกษาคณะแพทยศาสตร(นศพ.) มหาวิทยาลัยสยาม ที่ไดรับตําเเหนง มีดังนี้ ๑. นศพ. ลลิตภัทร ขาวละเอียด ( อั้ม ) ป ๔ Minor board : ฝายสงเสริมความสัมพันธภายนอกองคกร ๒. นศพ. พิชชาภา ทองคง ( อิ้งค ) ป ๔ Minor board : ประธานโครงการคายนักพูด ๓. นศพ. กวินนาถ ธนากิจบริสุทธิ์( โอคเเลนด ) ป ๓ Minor board : content creator ฝายประชาสัมพันธ ๔. นศพ. ชนาธิป เภาเจริญ ( เฟรม ) ป ๓ Minor board : ประธานโครงการสัมพันธองคกร
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๕๙ ตัวแทนนศพ. ชั้นปที่ ๓ เขารวม SIMPIC ครั้งที่ ๑๑ (Siriraj International Medical Microbiology, Parasitology and Immunology Competition) นศพ.วัฒนพล ศิริรัตนาวราคุณ ไดรับรางวัลรองชนะเลิศ การประกวดเรื่องราวในชีวิตประจําวัน “1 Day with me” vlog contest SMST Elective Thailand สหพันธนิสิตนักศึกษาแหงประเทศไทย ๒๕๖๕
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๐ นักศึกษาคณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยสยาม ที่ไดผานรอบคัดเลือกการประกวดเรื่องราวในชีวิตประจําวัน “1 Day with me” vlog contest SMST Elective Thailand สหพันธนิสิตนักศึกษาแพทยแหงประเทศไทย ๒๕๖๕ นศพ. จันธิดา กลวยจํานงค ชั้นปที่ ๕ คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ที่ไดรับตําแหนง รองนายกสหพันธนิสิตนักศึกษาแพทยแหงประเทศไทย ฝายสงเสริมความสัมพันธองคกร คณะกรรมการบริหารสหพันธฯ ประจําปการศึกษา ๒๕๖๔
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๑ นศพ. ณัฐกานต ตรีศักดิ์ศรีสกุล ไดรับการคัดเลือกใหนําเสนอผลงานวิจัย การประชุมวิชาการนานาชาติ ดานการวิจัยของนักศึกษาแพทย “The impact of Covid-19 epidemic on depression, anxiety, and stress in healthy medical science students” นศพ. ชั้นปที่ ๖ ตีพิมพผลงานวิชาการ เรื่อง ผลของความรอนตอคุณภาพของสเปรมและการมีบุตรยากใน เพศชาย (การทบทวนวรรณกรรม) ในวารสาร J Med Health Sci
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๒ นศพ. ป ๒ ที่ไดรับการคัดเลือกไดรับการตีพิมพ เรื่องปจจัยและประสิทธิภาพของการรักษาภาวะซึมเศราหลังคลอดในมารดาวัยผูใหญตอนตน “The association factor and effective therapy for young adult postpartum depression” นศพ. ป ๓ ที่ไดรับการคัดเลือกไดรับการตีพิมพผลงานวิชาการ เรื่องการศึกษาความชุกของการผาตัดคลอดขณะที่หัวใจหยุดเตนในหญิงตั้งครรภหัวใจหยุดเตน และผลลัพธการรักษาดวยวิธีการทบทวนอยางเปนระบบและการวิเคราะหอภิมาน
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๓ นศพ. ป ๖ ที่ไดรับการคัดเลือกไดรับการตีพิมพผลงานวิชาการ เรื่องการศึกษามาตรการจัดการปญหาฝุนละอองขนาดไมเกิน ๒.๕ ไมครอนของประเทศไทย ตามแนวทางองคการนามัยโลก ตัวแทนนศพ. ชั้นปที่ ๓ เขารวม SIMPIC ครั้งที่ ๑๑ (Siriraj International Medical Microbiology, Parasitology and Immunology Competition)
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๔ ปการศึกษา ๒๕๖๓ นายแพทยกรรณ ดานวิบูลย บัณฑิตแพทยรุน ๓ ไดรับโลเกียรติคุณ ดานคุณธรรม จริยธรรม ประจําปการศึกษา ๒๕๖๓ จากแพทยสภา นายแพทยจิรณัฐ บุษหมั่น บัณฑิตคณะแพทยศาสตร รุนที่ ๑ ไดรับการคัดเลือกใหเปน แพทยเพิ่มพูนทักษะดีเดน ประจําป ๒๕๖๒ โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก นศพ.กัญญภัส เพ็งหนูนักศึกษาแพทยชั้นปที่ ๓ เนื่องในโอกาสที่ไดรับการคัดเลือกใหดํารงตําแหนง ประธานโครงการคายนักพูด ครั้งที่ ๔ ประจําปการศึกษา ๒๕๖๓
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๕ นศพ.พัทธมน เภตรากาศ นศพ.พงศเทพ อรรถสกุลชัย ที่ไดรับการคัดเลือกเปนคณะกรรมการสหพันธ นิสิตนักศึกษาแพทยแหงประเทศไทย (สพท.) ประจําปการศึกษา ๒๕๖๓ ปการศึกษา ๒๕๖๒ นศพ.เกียรติกุล สิงหชา และ นศพ.ธวัลรัตน ตวงวิทยสุธี นักศึกษาชั้นปที่ ๒ ที่ไดรับเลือกใหเปนอุปนายกชาย และ ผูชวยเลขานุการ สโมสรนักศึกษามหาวิทยาลัยสยาม
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๖ นศพ. ป ๓ ทั้งสามคน ที่ไดรับเลือกใหเปน ๑ ใน คณะกรรมการสหพันธนิสิตนักศึกษาแพทยแหง ประเทศไทย นักศึกษาแพทยไดรับเหรียญงานหูกวางเกมสป ๒๕๖๒
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๗ ปการศึกษา ๒๕๖๑ ตัวแทน นศพ. ที่ผานการคัดเลือกไปแขงขัน ตอบปญหาทางสรีรวิทยาในระดับนานาชาติครั้งที่ ๑๖ จัดขึ้นที่ University of Malaya เมืองกัวลาลัมเปอร ประเทศมาเลเซีย ปการศึกษา ๒๕๖๐ ตัวแทน นศพ. ที่ผานการคัดเลือกไปแขงขัน ตอบปญหาทางสรีรวิทยาในระดับนานาชาติครั้งที่ ๑๕ (จัดขึ้นที่ University of Malaya เมืองกัวลาลัมเปอร ประเทศมาเลเซีย)
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๘ ความในใจของศิษยเกาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม นายแพทยปริรัตน ภพลือชัย (รุน ๑) สวัสดีครับ กระผม นายแพทยปริรัตน ภพลือชัย ชื่อเลน “ญี่ปุน” ตําแหนงนายแพทย ปฏิบัติการ รพ.สุราษฎรธานี ขณะนี้กําลังศึกษาแพทยประจําบานศัลยศาสตร โรงพยาบาลสุราษฎรธานีศิษยเกา คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม รุนที่ ๑ สําหรับประสบการณการเรียนที่คณะแพทยศาสตรนั้น ตองขอนอมระลึกถึงพระคุณ ของทาน ดร.พรชัย มงคลวนิช อธิการบดีมหาวิทยาลัยสยาม และ นพ.บุญ วนาสิน ในการกอตั้งคณะแพทยศาสตรขึ้นมา รวมถึง ทานคณบดีคนแรก รศ.นพ.ชูเกียรติ อัศวาณิชย และตอมาเปน ศ.เกียรติคุณ นพ.อมร ลีลารัศมี ที่ไดรวม ดูแล ประคับประคอง รุน ๑ มาจนจบการศึกษาและผานมาตรฐานการสอบใบประกอบวิชาชีพทั้ง ๓ ขั้นตอน จากศูนยประเมินและรับรองความสามารถในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมของแพทยสภา (ศรว.) และออกไป ปฏิบัติงานในภาครัฐซึ่งกระจายตัวอยูทุกภาคของประเทศไทย ขอระลึกในพระคุณคณาจารยทุกทานทั้งฝงปรีคลินิก มหาวิทยาลัยสยามและฝงคลินิกศูนย แพทยศาสตรชั้นคลินิก รพ.พระนั่งเกลา ศ.กิตติคุณ นพ.เฉลิม วราวิทย ที่ไดประสิทธิ์ประสาทความรู คอย เคี่ยวเข็ญ ปลูกฝงความรับผิดชอบและจริยธรรมอันดีสูนักศึกษาแพทย ในรุนที่ ๑ นั้น การเรียนการสอน ป ๑ เปน การศึกษาที่มหาวิทยาลัยสยาม ศึกษาเกี่ยวกับ General education ตาง ๆ ซึ่งจะไดเรียนรวมกับนักศึกษาคณะอื่น ๆ ของมหาวิทยาลัย เชน วิชาภาษาอังกฤษ วิชาเทคโนโลยี คอมพิวเตอร ตาง ๆ กระผมรูสึกมีความสุขและเพลิดเพลินมาก เปนการเติมเต็มวิชาของการใชชีวิต ขณะนั้นไดสอบแขงขันจาก มหาวิทยาลัยเปนตัว แ ทน ไป แ ขง ขัน Microsoft office specialist ณ ประเทศสหรัฐอเมริกาทําใหไดประสบการณ ตาง ๆ มากมาย ในป ๒ ถึง ๓ นั้น ไดเรียนวิชาพื้นฐานทางการแพทย ที่มหาวิทยาลัยสยามเปนหลัก แมวา ชวงแรกจะมีติดขัดจากเดิมที่จะไดจัดเรียนชั้นปรีคลินิกที่ รพ.ตํารวจ เปลี่ยนเปนการจัดการศึกษาในมหาวิทยาลัย สยาม แตอยางไรก็ตามคณาจารยก็ไดปรับเปลี่ยนการเรียนการสอนกลับมาที่มหาวิทยาลัยสยามไดอยางราบรื่น และเรียนวิชามหกายวิภาคศาสตร (ผาศึกษาอาจารยใหญ) ณ อาคารชิโนรส
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๖๙ ในการสอบ ศรว. ขั้นตอนที่ ๑ ครั้งแรกของรุน ๑ เปนสถานการณที่ยากเย็นและเปนที่กังวลใจ มากในชวงแรก เพราะเปนสถาบันที่เปดใหมและทั้งอาจารยและนักศึกษาก็ใหม แตดวยความตั้งใจของทุกฝายก็ ทําใหผานไปได และผานในเปอรเซนไทลที่นาพึงพอใจ และมีเพื่อนนักศึกษาแพทยทําผลการสอบไดถึงเปอรเซน ไทล๙๘.๘๙ เปนที่ประทับใจและเปนกําลังใจใหเพื่อน ๆ และรุนนองในปถัด ๆ ไป ในป ๔ ถึง ๖ ไดไปขึ้นชั้นคลินิกที่ รพ.พระนั่งเกลา โดยมีทีมคณาจารยชุดที่เปนอาจารยแพทย แผนกตาง ๆ เชน อายุรกรรม ศัลยกรรม สูตินรีเวชกรรม กุมารเวชกรรม เปนตน ไดเรียนรูจากผูปวยจริง และมี คณาจารยคอยใหความรู ปลูกฝงความรับผิดชอบการดูแลผูปวย ขอขอบพระคุณศูนยแพทยศาสตรชั้นคลินิก ซึ่ง นําโดย ผอ.ศูนยแพทยฯ พญ.สิริรัตน ลิมกุล ที่คอยดูแลเอาใจใส ในการวัดผลประเมินผลตาง ๆ ใหเปนไปตาม เกณฑ ทําใหผานการประเมินในทุกขั้นตอน ในชีวิตการปฏิบัติงานเปนแพทยหลังจากจบการศึกษาจาก คณะแพทยศาสตรกระผมและเพื่อนนักศึกษาแพทยเกือบทั้งหมดได สมัครเขารับราชการ ปฏิบัติงานโดยมีความรู ความสามารถ ไมแพ สถาบันการศึกษาอื่น ๆ โดยหัวใจการทํางานอยูที่ความรับผิดชอบดูแล ผูปวยที่คณาจารยไดปลูกฝงมา สุดทายในโอกาสนี้ กระผมรูสึกยินดีและภาคภูมิใจ ในคณะ แพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม เปนอยางมาก ที่ไดผลิตแพทย หลอ หลอมกระผม เพื่อน ๆ รวมถึงรุนนอง ๆ ที่เปยมไปดวยคุณภาพออกสู วงการสาธารณสุขและสังคมไทยสืบตอไป
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๐ ความในใจของศิษยเกาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม รอยตํารวจตรี นายแพทยปริย ตะวิชัย (รุน ๒) ประสบการณเรียนแพทยที่ คณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยสยาม เมื่อ พูดถึงคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ในปที่ผมสอบเขา ประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ ถือวายังเปนหนึ่งในคณะแพทยศาสตรที่เปดใหม ซึ่งตอนนั้นก็ถือวายังไม เปนที่รูจักมากนัก ประกอบกับสวนตัวทําตามความตั้งใจของทางบานวาอยากให เรียนหมอ จึงไดลองสอบและไดที่คณะแพทยศาสตรแหงนี้ ซึ่งเมื่อเขามาเรียนใน ชั้นปที่ ๑ เรียกไดวายังใชชีวิตติดเลนคลาย ๆ เด็กมัธยม เนื่องจากเนื้อหาวิชาเปน วิชาทั่วไป ยังไมไดเขาวิชาของคณะ และยังพอใชความรูเกาหากินไดอยู พอขึ้นป ที่ ๒-๓ หรือเรียกวาปรีคลินิก ถือวาเปนงานหนักมาก สวนใหญวิชาที่เรียนจะเปน วิชาที่เปนพื้นฐานเพื่อตอยอดทางการแพทยในชั้นคลินิก หรือบางวิชาก็จะเปน วิชาเกี่ยวกับโครงสรางของระบบสาธารณสุข ซึ่งเปนความรูใหมที่ไมเคยไดเรียน ทําใหตองใชเวลาในการอาน หนังสือและหาความรูเพิ่มเติมมากขึ้น โดยสวนใหญมักจะอานจากตําราและรวมกันอานกับเพื่อน ๆ ในคณะ ซึ่ง ตัวเนื้อหาในชั้นปรีคลินิกบางวิชาไมเพียงแตเนนความรูความสามารถเทานั้น บางวิชายังฝกความเปนผูนํา การ แกไขปญหาเฉพาะหนา และ SOFT SKILL ดานตาง ๆ ไปในตัวอีกดวย สวนในชวงปดเทอมไดใชเวลาและไดรับ การสนับสนุนจากทางคณะไปดูงานเกี่ยวกับระบบสาธารณสุขและการบริหารโรงพยาบาลตามโรงพยาบาลตาง ๆ เชน โรงพยาบาลดอยหลอ จ.เชียงใหม, โรงพยาบาลคริสเตียนแมน้ําแคว จ.กาญจนบุรี เปนตน ซึ่งตองยอมรับวา ในชวงปรีคลินิกสวนตัวมีความรูสึกเบื่อหนายกับการเรียนเล็กนอย เนื่องจากยังติดภาพลักษณของแพทยที่ตรวจ ผูปวยอยู แต ณ ขณะเรียนในชั้นปที่ ๒ แทบจะไมไดสัมผัสแมแตมนุษยเลย เต็มที่ก็เพียงไดผาอาจารยใหญ พอ ขึ้นชั้นคลินิกเริ่มเวียนแผนกตาง ๆ เริ่มมีความเปนแพทยมากขึ้น ถือวาไดเดินทางมาครึ่งทาง ณ เวลานั้น ทําให รูสึกวาโชคดีที่พื้นฐานของชั้นปรีคลินิกยังดี ทําใหการเรียนในชั้นคลินิกไม ตองทบทวนเยอะเทาไร ถือวาโชคดีที่ถึงรูสึกเบื่อหนายกับชั้นปรีคลินิกแตก็ ไมไดทิ้งไปเสียทีเดียว ในชั้นคลินิกก็จะถูกสอนใหฝกตรวจโรค วินิจฉัย ใหการรักษา และทํา หัตถการตาง ๆ ตามแผนกที่วน โดยจะเพิ่มความรับผิดชอบเรื่อย ๆ ตาม ชั้นป พอหนักสุดในชั้นปที่ ๖ หรือ EXTERN แทบจะตองดูแลและจัดการกับ คนไขเองรวมกับแพทยใชทุน หรือ INTERN โดยภาระรับผิดชอบมาก แตก็ สามารถผานมาได หากทําใจใหชอบกับสิ่งที่ทํา
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๑ ความในใจของศิษยเกาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม แพทยหญิงกชพร ไวทยกุล (รุน ๓) ประสบการณการเรียนที่คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม กอน จะไดเขารับการศึกษาในคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ดิฉันไมเคย ทราบมากอนวา มหาวิทยาลัยสยาม มีการเปดการเรียนการสอนคณะ แพทยศาสตรเนื่องจากคณะเพิ่งเปดมาไมถึง ๓ ป โดยดิฉันเขาเรียนในรุนที่ ๓ ทําใหยังไมมีนายแพทยหรือแพทยหญิงจากสถาบันนี้ออกไปสรางชื่อเสียง ถึง อยางไรก็ตามสําหรับดิฉันการเขาเรียนในคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม แหงนี้เปนการเปดโอกาสใหดิฉันไดทําตามความฝนที่ตองการที่จะเปนแพทย หลังจากผิดหวังจากการสอบแขงขันเขาศีกษาตอในหลายครั้งที่ผานมา ปที่ ๑ ของการศึกษาในคณะแพทยศาสตรเปนปที่สบายที่สุด เนื้อหาการเรียนการสอนไมแตกตางจาก จากการศึกษาในชั้นมัธยมปลายมาก เนนการปูพื้นฐานไมวาจะเปนชีววิทยา เคมี และฟสิกสในสวนของเนื้อหา และการทดลองทางหองปฏิบัติการเพื่อตอยอดสูการเรียนในระดับถัดไป ชั้นปที่ ๒-๓ เปนปที่ยากลําบากสําหรับดิฉันมากที่สุดเนื่องจากตองปรับตัวเขาสูการเรียนการสอนใน วิชาการแพทยมากขึ้น ไมวาจะเปนวิชากายวิภาค สรีรวิทยา พยาธิวิทยาและอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งเปนเนื้อหา ใหมที่เราไมคุนเคยมากอน โดยเฉพาะอยางยิ่งตั้งแตชวงชั้นป ๒ เทอมที่ ๒ ที่มีการศึกษาในลักษณะแบงตาม ระบบของรางกาย โดยเริ่มจากระบบผิวหนัง ระบบทางเดินหายใจ ระบบหัวใจและหลอดเลือด ฯลฯ เพื่อให นักศึกษาเรียนรูและทําความเขาใจตอเนื้อหาแบบองครวม มีชั้นเรียนการเรียนรูโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem based learning) เพื่อใหมีโอกาสไดใชความรูที่เรียนมาในแตละสาขาในการประยุกตใชและอธิบายกลไกการเกิด โรคตาง ๆ มีการเรียนการสอนกับอาจารยใหญที่อุทิศรางกายใหนักศึกษาแพทยไดใชศึกษา และการเรียนตรวจ รางกายอยางละเอียด ทุกสิ่งทุกอยางแปลกใหมและตองอาศัยเวลาในการปรับตัวและจัดการกับความเครียดใน การสอบประเมินผลที่จัดขึ้นแทบจะทุกเดือน รวมถึงเตรียมพรอมสําหรับการสอบใบประกอบขั้นตอนที่ ๑ (NL 1) ชั้นคลินิกป ๔-๕ เปนปที่เปลี่ยนจากการเรียนการสอนในรั้วมหาวิทยาลัยเปนการเรียนกับคนไขจริงใน หอผูปวยของโรงพยาบาล ในความคิดดิฉันการเรียนชั้นคลินิกเปรียบเสมือนการใชความรูที่ไดศึกษาตลอด ชั้นปรีคลินิกในการดูแลคนไขหนึ่งคน โดยดิฉันไดมีโอกาสฝกชั้นคลินิกที่โรงพยาบาลพระนั่งเกลา ซึ่งเปน โรงพยาบาลประจําจังหวัดนนทบุรี ทําใหโรงพยาบาลแหงนี้มีคนไขเปนจํานวนมาก มีคนไขใหเรียนรูที่หลากหลาย และมีอาจารยแพทยหลากหลายสาขาวิชา เปนสถานที่ฝกฝนที่ดีเยี่ยมแหงหนึ่ง และการเรียนในชั้นปที่ ๖ หรือที่ เรียกวาเอ็กซเทิรนเปนปที่สนุกที่สุดสําหรับดิฉัน เพราะเปนปที่ไดมีโอกาสไดคิด ไดตัดสินใจ ไดทําหัตถการ ไดทํา การรักษาดวยตนเอง เปรียบเสมือนการฝกงานเพื่อเตรียมพรอมสูการเปนแพทยอยางเต็มตัวในปตอไป และยิ่งไป กวานั้นหลักสูตรชั้นปที่ ๖ ของที่นี่ ยังจัดใหนักศึกษาไดไปเวียนฝกงานที่โรงพยาบาลกําแพงเพชร ซึ่งเปน
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๒ ประสบการณที่มีคามาก ไดรับแรงบันดาลใจในการเปนแพทยที่ดีอยางเต็มที่ สุดทายนี้ดิฉันขอขอบคุณอาจารย ทุกทานไมวาจะเปนอาจารยชั้นปรีคลินิกหรือคลินิกที่ไดสั่งสอนและใหความรูจนสามารถสําเร็จการศึกษาเปน แพทยไดในปจจุบัน และขอเปนหนึ่งในกําลังใจใหรุนนองนักศึกษาแพทยที่กําลังศึกษาอยูทุกคนใหประสบ ความสําเร็จตามที่หวังไว
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๓ ความในใจของนักศึกษาแพทย ป ๖ นักศึกษาแพทยศุภณัฐ งามเสงี่ยม ปจจุบันเปนนักศึกษาแพทยชั้นปที่ ๖ ปฏิบัติงาน ณ โรงพยาบาลกําแพงเพชร ทั้งนี้เคย จบการศึกษาจากเภสัชศาสตรบัณฑิตมหาวิทยาลัย สยาม จากการจบออกไปปฏิบัติงานรูสึกไดวา มหาวิทยาลัยสยามแหงนี้มีศักยภาพในการผลิต บัณฑิตทําใหสามารถออกไปทํางานมีความรู ความสามารถไปไมนอยกวาสถาบันรัฐบาล ซึ่ง เหตุผลนี้เองทําใหเกิดความมั่นใจในการตัดสินใจ เขาศึกษาตอในคณะแพทยศาสตร ณ มหาวิทยาลัย แหงนี้ กระผมจึงไดเขามาศึกษาตอไดในชั้นปที่ ๒ (new track) ขณะที่ศึกษาอยูที่มหาวิทยาลัยสยามเองและการ เขามาปฏิบัติงานโรงพยาบาลพระนั่งเกลา และกําแพงเพชร รูสึกวาบรรยากาศของการเรียนไมไดมีความกดดัน มากจนเกินไป อาจารยทุกทานคอยชี้แนะอยางดี และมีความทุมเทในการชวยสอน อีกทั้งยังมีอาจารยที่ปรึกษาที่ คอยดูแลในชั้นปรีคลินิกและคลินิกตลอดเวลา หากนักศึกษามีปญหาในดานการเรียนหรือเวลาการทํางานใน กลุม/ทีม ก็มีอาจารยชวยเปนที่ปรึกษาไดเปนอยางดี สําหรับเรื่องความรูที่ไดออกมาในการปฏิบัติงานที่ โรงพยาบาล ทั้งพระนั่งเกลาและกําแพงเพชร รูสึกไดวาความรูที่อาจารยไดถายทอดให ทําใหเรามีความมั่นใจใน การดูแลผูปวยมากยิ่งขึ้น สามารถรับผิดชอบในการทําหัตถการที่มีตอผูปวยได สามารถสั่งการรักษาไดซึ่งรูสึกมี ประสิทธิภาพจากการเรียนในสถาบันมหาวิทยาลัยสยามแหงนี้ ไมไดแตกตางไปจากเพื่อนที่เรียนในสถาบัน รัฐบาล จึงทําใหยังคงรูสึกดีใจและภูมิใจอยูเสมอที่ไดมาศึกษาที่สถาบันแหงนี้ครับ
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๔ ความในใจของนักศึกษาแพทย ป ๖ นักศึกษาแพทยณัฐดิษฐ เจียนจิตเลิศ ตั้งแตไดเขาศึกษาที่คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัย สยาม ชวงแรกเริ่มสงสัยวาคณะแพทยศาสตรที่เปดใหม จะเปน อยางที่คาดหวังไวหรือไม แตพอไดเขาศึกษาแลว พบอยางแนชัด วาเปนการตัดสินใจที่ไมผิดพลาดอยางแนนอน เพราะการเรียน การสอนที่นี่ มีการสอนดวยอาจารยผูมีความรูตั้งแตชั้นปรีคลินิก มีความเอาใจใสตอนักศึกษา เครื่องมืออุปกรณที่มากพอในการ เรียนรูตลอดทั้งชั้นปรีคลินิกถึงชั้นคลินิก มีคนไขใหศึกษาที่มี ความหลากหลายมาก อีกทั้งยังไดลงมือปฏิบัติดวยตนเองโดยมี อาจารยควบคุมการสอนไปพรอม ๆ กัน ทําใหมีความมั่นใจวา จบการศึกษาแพทยศาสตรบัณฑิต แหงมหาวิทยาลัยสยามนี้ จะ ประกอบอาชีพแพทยไดอยางทรงเกียรติและความรูทั้งศาสตร และศิลป เพื่อจะไดดูแลรักษาผูปวยในสังคมสืบตอไป
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๕ ความในใจของนายกสโมสรนักศึกษาคณะแพทยศาสตร นักศึกษาแพทยจตุรวิทย จันทะบุตร คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม เปนคณะแพทยศาสตรเอกชน แหงที่ ๒ ของประเทศไทย ที่เปดโอกาสใหผูที่มีความสนใจเขาศึกษาสามารถ สมัครเขาศึกษาไดตั้งแตนักเรียนที่สําเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จนถึงผูที่สําเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี ดวยเหตุนี้เองทําใหผูเรียนในแตละชั้น ปจะมีความแตกตาง และหลากหลายทั้งในดานคุณวุฒิและวัยวุฒิ กอใหเกิดการ เปลี่ยนความรูและประสบการณที่สามารถประยุกตใชในการเรียนการสอนได โดยไดมีการจัดการเรียนการสอนทั้งในภาคบรรยาย ภาคทฤษฎี มีการสาธิตและ การลงมือปฏิบัติจริง โดยคณาจารยผูมากดวยประสบการณ ซึ่งการเรียนการสอน ไดมุงเนนผูเรียนเปนศูนยกลาง ไดมีการฝกกระบวนการเรียนรูพัฒนาทักษะทั้งใน ดาน hard skill และ soft skill โดยมุงเนนในการพัฒนาทักษะความเปนผูนําใหแกนักศึกษา พัฒนากระบวนการ คิดอยางเปนระบบ เพื่อที่จะไดนําความรูและทักษะไปใชตอยอดในระดับคลินิกหรือการรักษาผูปวยในอนาคตได นอกจากนี้ยังไดมีการเรียนรูกับผูปวยจําลอง หรือการนําเอาเทคโนโลยีตาง ๆ เขามาประยุกตใชในการเรียนการ สอนมากยิ่งขึ้น อาทิ การใช application anatomed มาชวยในการเรียนรูรายวิชากายวิภาคศาสตร การเรียน การสอนไดมีการปรับปรุงและพัฒนาอยูเสมอ มีการสะทอนปญหาในระหวางเรียนในแตละรายวิชา สงผลให นักศึกษาและคณาจารย ไดมีการแลกเปลี่ยนมุมมองและสงเสริมกระบวนการเรียนรูไดดียิ่งขึ้น นอกจาก คณาจารยแลว ยังมีบุคลากรตาง ๆ ในคณะที่ไดดูแลเอาใจใส มอบความอบอุน ตลอดจนชวยเหลือและสงเสริม บรรยากาศในการเรียนใหดียิ่งขึ้น โดยในแตละชั้นปจํานวนนักศึกษามีจํานวนที่ไมมากทําใหมีความสนิทสนมกลม เกลียวและสามารถชวยเหลือกันได นอกจากในดานวิชาการแลวในฐานะนายกสโมสรนักศึกษาคณะแพทยศาสตร ที่มีสวนในการสรางสรรค และผลักดันโครงการและกิจกรรมที่เปนประโยชนตอนักศึกษา คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ไดมีการ สนับสนุนความรูและความสามารถและสงเสริมใหมีกิจกรรมตาง ๆ ตามความสมัครใจและความสนใจของผูเรียน แตละคน มีการสนับสนุนการจัดตั้งชมรม ชุมนุม ทั้งดานกีฬา นันทนาการ วิชาการ เพื่อตอบสนองความรู ความสามารถใหรอบดาน มิใชเพียงแตกิจกรรมภายในชั้นปคณะยังสงเสริมใหมีกิจกรรมระหวางชั้นป กิจกรรม ระหวางคณะ และยังสนับสนุนใหมีกิจกรรมและรวมเปนสวนหนึ่งกับคณะแพทยศาสตร ตางสถาบันอีกดวย นับ ไดวาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ไดมีการ “เจียระไนพัฒนาศักยภาพผูเรียนใหเปนแพทยมืออาชีพ มี ภาวะผูนํา” ตั้งแตวันแรกที่กาวเขามาจนเปนนักศึกษา ตลอดระยะเวลา ๖ ป จนกระทั่งสําเร็จการศึกษาเปน บัณฑิตแพทยที่จะตองรับผิดชอบตอผูปวยในอนาคต
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๖ เรียนรูอดีตแลวคิดพัฒนาปจจุบัน เพื่อมุงมั่นสูอนาคต ศาสตราจารยกิตติคุณ นายแพทยเฉลิม วราวิทย ที่ปรึกษาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม Look to the past only for the lessons we can learn. Live today for the joy of being alive. Plan the future to ensure that what should be. Kay Claws 1990 ผมเกิดที่ตางจังหวัดในภาคตะวันออกกอนสงครามโลกครั้งที่สองและเติบโตในวัยเด็กในชวงหลัง สงครามโลก นิสัยผมจึงคอนขางจริงจัง เครงครัดเรื่องระเบียบวินัย ขนบธรรมเนียมประเพณี ทุมเทกับการทํางาน มีความอดทน อดออมและอยูในกลุมอนุรักษนิยม อําเภอที่ผมเกิดไมมีแพทยปริญญา โรงเรียนประจําอําเภอมี การเรียนการสอนสูงสุดระดับมัธยมปที่สาม ผมเรียนจบครูระดับประโยคประถม (ปป) ที่กทม. ซึ่งตอนนั้นถาผม ขอรับราชการหรือขอรับทุนเรียนตอวิชาครูก็ได คุณพอเปนชาวนาและเปนหมอพื้นบาน หลวงนาเปนหมอพระ พอคิดวาผมเรียนเกงจึงขอใหผมเรียนหมอ ผมเลยตามใจพอสอบเขาเรียนแพทยที่มหาวิทยาลัยแพทยศาสตรการ เรียนของผมลุม ๆ ดอน ๆ สอบซอมบางจนเรียนจบไดปริญญาแพทยศาสตรบัณฑิตจาก คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร เมื่อผมอายุสี่สิบปและเริ่มตนทํางานดานแพทยศาสตรศึกษา ผมมีความสนใจการแพทยสมัยโบราณและ พบวาคัมภีรแพทยไทยที่หมอแผนโบราณใชยารักษาผูปวยจะมีสวนประกอบของสมุนไพรเปนหลัก แตมี สวนประกอบของสัตวหรือแรธาตุนอย ผูประกอบอาชีพหมอแผนโบราณสวนใหญจะเปนหมอประจําตําบล ผูนํา ทางจิตวิญญาณ หมอผี หรือผูนําทางศาสนา จากการศึกษาการแพทยในตางประเทศพบวาการแพทยในประเทศ อียิปต อินเดีย จีน และกรีก จะเนนการรักษาดวยการทําความเขาใจในปญหาการเจ็บปวยทางกาย ความรูสึก อารมณของผูปวย และรักษาตามอาการหรือตนเหตุคือ ธาตุดิน น้ํา ลม ไฟ หมอจะเฝาติดตามผูปวยจนหายหรือ เสียชีวิต กระบวนการดังกลาวหมอจะมีศิลปะในการบริบาลที่เขาถึงความรูสึกของผูปวยและญาติ ฮิปโปเครตีส (Hippocrates) เปนแพทยชาวกรีกผูบุกเบิกวิชาแพทยแผนปจจุบัน และไดรับการยกยองใหเปน บิดาแหง วิชาการแพทย (Father of the Medicine) ไดวางรากฐานจรรยาบรรณวิชาชีพแพทยไวใหผูประกอบเวชปฏิบัติ
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๗ ดําเนินตามคือ คําปฏิญาณฮิปโปเครตีส (Hippocrates Oath) การแพทยในยุคกลาง (750 CE) ผูนับถือศาสนา อิสลามหรือชาวมุสลิมมีสวนรวมเสริมสรางความรูทางการแพทยดวยการศึกษาวิชาแพทยศาสตรจากประเทศกรีก (Hippocrates, Galen, Sushruta) Dr. Avicenna ถือเปนบิดาแหงการแพทยทานหนึ่งจากการที่ทานไดศึกษา วิชาแพทยศาสตรและเขียนตําราการแพทยไวหลายเลม สวนในทวีปยุโรปนั้นการแพทยหรือการศึกษาวิชา แพทยศาสตรอยูภายใตการกํากับควบคุมของศาสนาหรือพระ อยางไรก็ตามเมื่อวิทยาศาสตรเริ่มเจริญงอกงามใน คริสตศตวรรษที่ ๑๖ ผูเกี่ยวของในวิชาการเริ่มตระหนักวา ความจริงที่พระหรือผูใหญสอนไวนั้นมิไดเปนจริง เสมอไป การคนพบเชื้อจุลินทรียตาง ๆ ที่เปนเหตุใหผูคนเจ็บปวยยังสงผลใหการศึกษาวิชาแพทยศาสตรเริ่ม เปลี่ยนแปลงดวยการนําผลการวิจัยทางชีววิทยามาประกอบวิชาชีพเวชปฏิบัติมากขึ้นในคริสตศตวรรษที่ ๑๘ การศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีเริ่มตื่นตัวและกาวหนามากทําใหการศึกษาวิชาแพทยศาสตรตอง ศึกษาและพึ่งพาความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีมากขึ้น วิทยาการทางเภสัชศาสตรก็ไดกาวหนามาก เชนกัน ความรูทางเภสัชวิทยามิใชศึกษาสมุนไพรแตอยางเดียวแตใหความสนใจในสรีระของมนุษย เชนเรื่องสาร น้ําและเกลือแรในรางกาย (fluid and electrolytes) ถึงแมวาแพทยศาสตรศึกษาจะนําความรูทาง วิทยาศาสตรและความรูทางเภสัชวิทยามาศึกษาเลาเรียนแตยังไมมากนัก ในป ค.ศ.๑๙๑๐ A. Flexner ไดรายงานการจัดทําหลักสูตรแพทยศาสตรในประเทศสหรัฐอเมริกาและแคนาดาและมีขอเสนอแนะใหผูพัฒนา หลักสูตรวิชาแพทยศาสตร โดยเพิ่มความรูทางวิทยาศาสตรเพื่อใหแพทยมีความรูทางวิทยาศาสตรใหมากขึ้น ดวยขอเสนอดังกลาวมีผลใหผูจัดทําหลักสูตรแพทยศาสตรตระหนักในเรื่องนี้และใหความสําคัญกับวิทยาศาสตร การแพทยมากขึ้น โรงเรียนแพทยของประเทศในทวีปยุโรปและสหรัฐอเมริกาไดจัดการศึกษาแพทยศาสตรอยาง เปนระบบและแพรหลายไปทั่วโลก การศึกษาวิชาแพทยศาสตรของประเทศไทยก็ไดดําเนินตามนานาชาติดวย และใหความสําคัญดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีมากเชนเดียวกัน ประเทศไทยไดมีการพัฒนาหลักสูตร แพทยศาสตรตั้งแตสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวที่มีพระบรมราชานุญาตใหจัดตั้งโรงเรียน แพทยเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๒ จนประสบความสําเร็จเมื่อมีนิสิตแพทยสําเร็จการศึกษาระดับปริญญาแพทยศาสตร บัณฑิตรุนแรกจาก คณะแพทยศาสตรและศิริราชพยาบาล ใน พ.ศ. ๒๔๗๑ ประวัติการศึกษาระดับเตรียมแพทยศาสตร ระดับปรีคลินิกและระดับคลินิก ในสมัยรัชกาลที่ ๖ พระเจานองยาเธอพระองคเจารังสิตประยูรศักดิ์ทรงกําหนดนโยบายและวางแนว ทางการปรับปรุงวิทยาศาสตรการแพทยพื้นฐานใหเขมแข็งเพื่อผูเรียนจะไดมีความสามารถติดตามความรูไดใน อนาคต ในระยะแรกสมเด็จพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยาชัยนาทนเรนทรไดทรงขยายหลักสูตรแพทยศาสตร จากสี่ปเปนหาป และทรงวางแนวทางการศึกษาแพทยศาสตรเปนสองภาค ๆ ละสองปครึ่งคือภาคที่หนึ่งเรียน เคมี ฟสิกส ชีววิทยา สัตววิทยา กายวิภาคศาสตร สรีรวิทยา ภาคที่สอง เรียนพยาธิวิทยา อายุรศาสตร ศัลยศาสตรสูติศาสตร-นรีเวชวิทยา เมื่อเริ่มเปดหลักสูตรแพทยศาสตรระดับปริญญารุนแรกไดขยายเวลาเรียน เปน ๖ ป คือ ๒ ปแรกเรียนที่คณะอักษรศาสตรและวิทยาศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย วิชาที่จัดสอน ประกอบดวย ชั้นปที่ ๑ เรียนวิชา Inorganic chemistry, Physics, General Biology, Zoology, English, Scientific Latin ชั้นปที่ ๒ เรียนวิชา Organic Chemistry, Physics, Vertebrate Anatomy, Botany, English, วิชาเลือก เชน French, Bacteriology ประวัติศาสตรไทย ปที่ ๓ นิสิตยายมาเรียนที่คณะแพทยศาสตรและศิริ-
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๘ ราชพยาบาล อีก ๔ ป คือ ปที่ ๑ เรียน Biochemistry, Physiology, Biochemistry, ปที่ ๒ เรียน Gross anatomy, Neuroanatomy, Topographic Anatomy, Pharmacology, General Pathology, Bacteriology, Parasitology, Physical Diagnosis, Introduction to Medicine, Hygiene and Public Health, Medical History, Surgery, Mataria Medica, Pharmacy, Clinical Pathology ปที่ ๓ เรียน Medicine and Pediatrics, Surgery, Obstetrics and Gynecology, Special Pathology, Public Health, X-rays, ปที่ ๔ เรียน Medicine and Pediatrics, Surgery, Ophthalmology- Otolaryngology, Obstetrics and Gynecology, X-rays, Public Health ในระยะนั้น สมเด็จ พระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก พระผูไดรับการถวายพระสมัญญาภิไธย จากแพทยและ ประชาชนทั่วไปวา “พระบิดาแหงการแพทยแผนปจจุบันของไทย” ไดทรงกรุณาพัฒนาการแพทยไทยใหเจริญรุงเรือง เทียบเคียงไดในระดับสากล หลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ ประเทศไทยไดจัดประชุมแพทยศาสตรศึกษาแหงชาติอันเปนเหตุปจจัยที่ สงเสริมใหการศึกษาแพทยศาสตรของประเทศไทยกาวหนาเปนอยางมากคือ การประชุมแพทยศาสตรศึกษา แหงชาติที่จัดขึ้นเปนครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๙ และการประชุมดังกลาวไดดําเนินติดตอกันมาทุก ๗-๘ ป และจัด ประชุมครั้งสุดทายเมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๘ วัตถุประสงคที่สําคัญคือขอเสนอแนะและการกําหนดทิศทางการผลิตแพทย ใหมีผลลัพธและสมรรถนะตามความตองการของประเทศ ผลการประชุมแตละครั้งนําไปสูการเปลี่ยนแปลงที่เปน รูปธรรมเห็นชัดเจนในประเด็นตาง ๆ ดังนี้ การประชุมครั้งที่ ๑ พ.ศ. ๒๔๙๙ ผลการประชุมนําไปสูการเปลี่ยนแปลงใน พ.ศ. ๒๕๐๔ คณะ แพทยศาสตรศิริราชพยาบาล และคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร ได จัดการฝกอบรมแพทยฝกหัดเพิ่มอีก ๑ ป การประชุมครั้งที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๐๗ ผลการประชุมนําไปสูการเปลี่ยนแปลงใน พ.ศ. ๒๕๑๒ แพทยสภาได ตั้งกรรมการพัฒนาหลักสูตรการศึกษาอบรมแพทยประจําบานศัลยศาสตรเปนหลักสูตรแรก ซึ่งเปนจุดเริ่มตนที่ แพทยสภาจัดหลักสูตรการศึกษาอบรมแพทยเชี่ยวชาญสาขาตาง ๆ ในเวลาตอมา การประชุมครั้งที่ ๓ พ.ศ. ๒๕๑๔ คณะแพทยศาสตรไดแบงหรือเพิ่มวิชาแขนงตาง ๆ ทั้งระดับปรีคลินิก และระดับคลินิก เชน ตั้งภาควิชาเภสัชวิทยา ชีวเคมี ซึ่งแยกจากภาควิชาสรีรวิทยา ตั้งภาควิชาปรสิตวิทยา จุลชีววิทยา นิติเวชศาสตรซึ่งแยกจากภาควิชาพยาธิวิทยา ตั้งภาควิชาศัลยศาสตรออรโธปดิกส วิสัญญีวิทยา ซึ่ง แยกจากภาควิชาศัลยศาสตร ตั้งภาควิชาโสต ศอ นาสิก ลาริงซวิทยา ซึ่งแยกจากภาควิชาจักษุวิทยา ตั้งภาควิชา จิตเวชศาสตร ซึ่งแยกจากภาควิชาอายุรศาสตร ผูบริหารภาควิชาหลักตาง ๆ เชน อายุรศาสตร ศัลยศาสตร ฯลฯ ไดสงนิสิตนักศึกษาออกไปศึกษาหาประสบการณที่โรงพยาบาลตางจังหวัดมากขึ้น การประชุมครั้งที่ ๔ พ.ศ. ๒๕๒๒ คณะแพทยศาสตรตาง ๆ ไดปรับลดหลักสูตรเตรียมแพทยจาก ๒ ป เปน ๑ ป เริ่มที่คณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยขอนแกน เปนแหงแรก (พ.ศ. ๒๕๑๖) มหาวิทยาลัยเชียงใหม (พ.ศ. ๒๕๒๑) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทรมหาวิทยาลัยมหิดล คือ คณะแพทยศาสตรศิริราชพยาบาล คณะ แพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดีและคณะแพทยศาสตรจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย (พ.ศ. ๒๕๒๒) และยกเลิก การฝกอบรมแพทยฝกหัด
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๗๙ กระทรวงสาธารณสุขไดแบงการบริการทางการแพทยและสาธารณสุขออกเปน ๓ ระดับ คือ ระดับปฐม ภูมิ ทุติยภูมิ ตติยภูมิ (primary care, secondary care และ tertiary medical care) ตลอดจนมีการกําหนด บทบาทของแพทยจบใหมใหชัดเจนขึ้น การประชุมครั้งที่ ๕ พ.ศ. ๒๕๒๙ คณะแพทยศาสตรไดปรับปรุงหลักสูตรระดับปรีคลินิกเปนแบบ บูรณาการและเนนวิธีการเรียนการสอนใหนิสิตนักศึกษาแสวงหาการเรียนรูดวยการนําตนเองมากขึ้น เชน การ เรียนการสอนดวยวิธี Problem-based Learning, Project-based Learning ฯลฯ การประชุมครั้งที่ ๖ พ.ศ. ๒๕๓๖ ผลการประชุมทําใหผูบริหารการศึกษาของทบวงมหาวิทยาลัย คณะ แพทยศาสตรและกระทรวงสาธารณสุขเกิดแนวคิดที่กวางขวางและครอบคลุมประเด็นตาง ๆ ในการจัดการศึกษา การกระจายแพทย และการปรับระบบบริการทางการแพทยสาธารณสุข การประชุมครั้งที่ ๗ พ.ศ. ๒๕๔๔ ที่ประชุมเสนอแนะจํานวนหนวยกิตหลักสูตรแพทยศาสตรไมนอย กวา ๑๙๒ และไมเกิน ๒๖๓ หนวยกิต เพิ่มวิชาเลือกสรางเสริมสมรรถนะเปน ๑๒ หนวยกิต และวิชาเลือกเสรี ๖ หนวยกิต ผูบริหารและคณาจารยคิดระบบการประกันคุณภาพการศึกษาทั้งระดับปริญญาแพทยศาสตร บัณฑิต และการศึกษาหลังปริญญา จัดระบบการสอบเพื่อใบประกอบวิชาชีพเวชกรรม พัฒนาระบบการศึกษา แพทยศาสตร เพื่อตอบสนองระบบบริการสุขภาพ การกระจายแพทย การบริบาลผูปวยเคลื่อนที่ (ambulatory care) และการดูแลผูปวยแบบองครวม การประชุมครั้งที่ ๘ พ.ศ. ๒๕๕๒ ที่ประชุมมีขอเสนอหลายดาน เชน การบริบาลผูปวยโรคเรื้อรัง การ บริบาลผูปวยระยะสุดทาย การใชยาอยางสมเหตุสมผล การทํางานในชุมชน การถายทอดความรูใหสอดคลองกับ ความตองการของชุมชน การสื่อสาร การมีมนุษยสัมพันธที่ดี การบริบาลสุขภาพแกผูปวย ครอบครัวและชุมชน ดวยหัวใจความเปนมนุษย ภาวะผูนําและการทํางานเปนทีมในสหวิชาชีพ การสรางเสริมสุขภาพ และการปองกัน โรค การบูรณาการแพทยแผนไทยและแพทยทางเลือกในระบบบริการสุขภาพ การประชุมครั้งที่ ๙ พ.ศ. ๒๕๕๘ ที่ประชุมมีขอเสนอแนะการปรับเปลี่ยนการศึกษาแพทยศาสตรเพื่อ ผลิตแพทยสูสังคมในอนาคต ขณะนี้กําลังดําเนินการ การเรียนรูในปจจุบันเพื่อการดํารงชีวิตในศตวรรษที่ ๒๑ เนื่องจากการศึกษาอบรมวิชาแพทยศาสตรในแตละประเทศมีความแตกตางกันทั้งระดับปริญญาบัณฑิต และการศึกษาหลังปริญญา สหพันธแพทยศาสตรศึกษาโลก (World Federation Medical Education = WFME) ไดกําหนดมาตรฐานที่สําคัญระดับปริญญาแพทยศาสตรบัณฑิต ใหสถาบันผลิตแพทยกําหนดแกนความรู ที่สําคัญและจําเปนตองเรียนรูไวในหลักสูตรระดับปริญญาแพทยศาสตรบัณฑิต เชน วิทยาศาสตรการแพทย ระดับปรีคลินิกและคลินิก สังคมศาสตร พฤติกรรมศาสตร ในปจจุบันหลักสูตรแพทยศาสตรไดรวมเสาหลัก การศึกษาไวสามเสาหลัก คือ การศึกษาระดับปรีคลินิก ระดับคลินิก และ ระบบสุขภาพศาสตร (preclinical science, clinical science, health systems science) การเรียนศาสตรทั้งสามหลักนั้นมีความสําคัญที่จะตอง กําหนดไวในหลักสูตรใหสอดคลองกัน ตั้งแตเรียนปที่ ๑ ถึงปที่ ๖ เนื่องจากโลกมีการเปลี่ยนแปลงในเหตุการณ ตางๆรวดเร็วมาก เราไดยินคําวา VUCA ซึ่งยอมากจาก Volatility (ความผันผวน) Uncertainty (ความไมแนนอน)
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๐ Complexity (ความสลับซับซอน) และ Ambiguity (ความคลุมเครือ) ทําใหมนุษยตองการทักษะการคิด การ ปฏิบัติที่จะมารับมือกับความไมแนนอนที่เกิดขึ้น นอกจากนี้การมีขอมูลขาวสารที่เขามาหาตัวเรามากแลวเราจะรู ไดอยางไรวาขอมูลขาวสารนั้นนาเชื่อถือหรือไม หากเราไมมีกระบวนการคิดที่ดีโอกาสที่จะตัดสินใจผิดพลาดก็มี มาก ฉะนั้นหลักสูตรการเรียนการสอนจึงไดเนนการเรียนรูเพื่อพัฒนาทักษะของคนในศตวรรษที่ ๒๑ คือ การ สรางกรอบแนวคิดการเรียนรูดวยการกําหนดยุทธศาสตรและกลยุทธการจัดองคความรู การเสริมสราง ประสิทธิภาพการเรียนรูดวยการเนนที่ผลลัพธความรู ทักษะ ทัศนคติ และสมรรถนะวิชาชีพเพื่อการดํารงชีวิตใน สังคมแหงการเปลี่ยนแปลงดวยการผสมผสานองคความรู ทักษะเฉพาะดาน ความชํานาญและความรูเทาทันการ เปลี่ยนแปลงดานตาง ๆ เขาดวยกันเพื่อนํามาพิจารณาทางเลือกที่สมเหตุสมผลดวย องคประกอบตาง ๆ ประกอบดวย 8C ดังนี้ ๑) Critical Thinking and Problem Solving ดานการคิดอยางมีวิจารณญาณ และทักษะในการแกปญหา ๒) Creative Thinking and Innovation ดานการคิดริเริ่มสรางสรรค และนวัตกรรม ๓) Collaboration, Teamwork and Leadership ดานการรวมมือ การทํางานเปนทีม และภาวะผูนํา ๔) Communications, Information, and Media Literacy ดานการสื่อสาร สารสนเทศ และการรอบรูสื่อ ๕) Cross-cultural Understanding ดานความเขาใจความตางวัฒนธรรม ๖) Computing and ICT Literacy ดานคอมพิวเตอร และการรอบรูเทคโนโลยีสารสนเทศ ๗) Career and Lifelong Learning Skills ดานทักษะอาชีพ และทักษะการเรียนรูตลอดชีวิต ๘) Convey Experience/ Knowledge Transfer ดานการถายทอดประสบการณ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม แพทยสภา และกลุมสถาบันแพทยศาสตร แหงประเทศไทยไดเสนอแนะใหคณะแพทยศาสตรนําแนวทางการจัดการศึกษาตามพระราชบัญญัติการศึกษา แหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพิ่มเติม ฉบับที่ ๒ พ.ศ ๒๕๔๕ ฉบับที่ ๓ พ.ศ. ๒๕๕๓ ฉบับที่ ๔ พ.ศ. ๒๕๖๒ มา ประยุกตการจัดการเรียนการสอนใหหลากหลายเพื่อสรางบัณฑิตแพทยใหบรรลุเปาหมายตามคุณสมบัติของ หลักสูตรของแตละสถาบัน
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๑ ศิษยและอาจารยควรมีวิธีการเรียนการสอนอยางไรในระดับปรีคลินิก ครูกับการเรียนการสอน ปจจุบันคําแนะนําสําหรับการเรียนรูในระดับอุดมศึกษามีหลากหลายแตที่ สําคัญคือ การเรียนรูเปนหนาที่ของผูเรียน ครูเปนผูชี้แนะแนวทางใหผูเรียนเดินตามความถนัดในการเรียนรูของ ผูเรียนแตละคน ภาษิตจีนไดกลาวไววา ฉันไดยินแลวฉันก็ลืม ฉันไดเห็นแลวฉันก็จําได แตเมื่อฉันไดกระทํา ฉันจึง เขาใจ หมายความวาการจัดเรียนการสอนใหไดผลตองดีตองเปดโอกาสผูเรียนมีสวนรวมในกิจกรรม (engagement) และคํากลาวที่วา Teach less and Learn More นั้นมีความสําคัญมาก ถาครูอาจารยใชเวลา ในการสอนรายละเอียดมากเกินไป นักศึกษาจะมีเวลาในการไตรตรองความรูที่เปนสาระแกนสารนอย ถาเรา ระลึกความหลังถึงวิธีการเรียนของเราขณะที่เราเปนนิสิตนักศึกษา เราตองการเรียนใหไดเกรดดีหรือคะแนนสูง เราตองใชเวลาในการเรียนที่เหมาะสม นั่นคือผูเรียนจําเปนตองบริหารเวลาใหเกิดประโยชนสูงสุด วิธีการเรียนให ไดผลดีเราตองเรียนรูในภาพใหญใหเขาใจแจมแจงกอน ตัวอยางการเรียนในระบบหัวใจ (cardiovascular system) เราตองทําความเขาใจในโครงสรางและหนาที่ของระบบหัวใจ เชน anatomy, histology, cardiac output, systemic vascular resistance, blood pressure, blood flow, and venous return ใหชัดเจนวา ระบบการทํางานของหัวใจมีความสัมพันธซึ่งกันและกันอยางไรกับโครงสรางและเกิดผลกระทบอยางไรถามี โครงสรางหรือการทําหนาที่อยางหนึ่งอยางใดผิดปกติ เมื่อเขาใจดีแลว การศึกษาในรายละเอียดแตละอยางจะ งายมาก ในความจริงพบวาผูเรียนที่เรียนชาจะใหความสนใจศึกษาทองจําในรายละเอียดเกินความจําเปนและ มองไมเห็นภาพใหญ ฉะนั้นผูสอนตองจัดประสบการณการเรียนใหผูเรียนเห็นภาพใหญในแตละสาขาวิชาหรือ คาบวิชากอน เพราะภาพใหญจะชวยผูเรียนจดจําไดนาน หลังจากนั้นผูเรียนแตละคนจะใชเวลาศึกษาใน รายละเอียดแตละประเด็นเพื่อบรรลุเปาหมายของแตละคนไดงายขึ้น วิธีการจัดการเรียนการสอนแบบตาง ๆ ที่ คณาจารยของคณะแพทยศาสตรจัดอยูในปจจุบัน เชน Interactive lecture, Case-based Learning (CBL), Problem-based Learning (PBL), Project Work/ Project-based Learning (Pr-BL), Laboratory learning, Field Study, Flip Classroom Learning, Tutorial Learning, Self-directed Learning (SDL) ถาอาจารยจัดกระบวน การเรียนการสอนที่ยึดนักศึกษาเปนสําคัญ อาจารยควรจัดใหนักศึกษามีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนและหา วิธีการจัดการเรียนการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษามีอัตตลักษณตามที่คณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัย สยาม ตั้งปณิธานไวคือ Professional, Leadership, Active Learning, Internationalization (PLAI) ในคาบ การเรียนการสอนแลวจะทําใหมั่นใจไดวา ผลลัพธการเรียนรูจะบรรลุคุณลักษณะบัณฑิตแพทยสยาม และตองมี ความมั่นใจในการจัดการเรียนการสอนใหบัณฑิตแพทยดํารงชีวิตอยางมีความสุขในศตวรรษที่ ๒๑ ควรจัดการ เรียนการสอน 8C ตามที่กลาวไวแลวขางตนดังตอไปนี้ ๑)การคิดอยางมีวิจารณญาณ และทักษะในการแกปญหา คือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษามี ทักษะกระบวนการคิดอยางมีวิจารณญาณ วิธีจัดการเรียนการสอนคลายกับการแกปญหาทางวิทยาศาสตรคือ การรวบรวมขอมูลและทําความเขาใจใหชัดเจนเพื่อกําหนดประเด็นของปญหา อธิบายปญหา จัดระบบขอมูล วิเคราะหขอมูล แยกแยะความคิดเห็นที่แตกตาง การแปลผลเพื่อประเมินความสมเหตุสมผลของขอมูลแลวสรุป ขอมูล พิจารณาทางเลือกวิธีการแกปญหาอยางสมเหตุสมผล
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๒ ๒)การคิดริเริ่มสรางสรรคและนวัตกรรม คือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษามีจินตนาการ มีแรง บันดาลใจใหเกิดความคิดสรางสรรค มีเปาหมาย แลวลงมือปฏิบัติ การทํางานอยางสม่ําเสมอ มีวินัยในการ ทํางานจากนั้นนําผลงานมาไตรตรองและแลกเปลี่ยนเรียนรูกับเพื่อนและปรับปรุงจนมั่นใจวาผลงานมีคุณภาพสูง ๓)การสื่อสาร สารสนเทศ และการรูเทาทันสื่อ คือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษามีทักษะการ สื่อสาร อันประกอบดวย การเขียน การสื่อสารทั้งทางภาษาวาจาและภาษากาย (วัจนะภาษาและอวัจนะภาษา) ทักษะการฟงอยางตั้งใจ ทักษะการตั้งคําถามอยางลึกซึ้ง การทวนความเขาใจ การเสนอแนะและการสื่อสารเสนอ ผลงานทางวิชาการ การรูสารสนเทศ มีสมรรถนะการเลือกใชสื่อ การประเมินสื่อ การสื่อสารขอมูลอยางมี ประสิทธิภาพ มีสมรรถนะรูเทาทันสื่อ การวิเคราะหสื่อ รูปแบบการใชสื่อ การสรางสื่อและผลกระทบแกผูใชสื่อ ๔)การรวมมือการทํางาน การทํางานเปนทีมและภาวะผูนํา คือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษามี ความรับผิดชอบตองานที่รับมอบหมาย การรวมกันทํางานกลุมเพื่อความสําเร็จของกลุม การเคารพกฎกติกาที่ กลุมกําหนดไว ๕) ความเขาใจความตางวัฒนธรรม คือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษาเห็นคุณคาในการยอมรับใน ความหลากหลายทางวัฒนธรรม กลาวคือ การเปนผูยอมรับและปรับเปลี่ยนความคิดของตนใหสอดคลองกับ วัฒนธรรมที่ประสบซึ่งประกอบดวย การปรับแนวคิดของตนตามบริบททางวัฒนธรรม การมองเห็นคุณคาของ วัฒนธรรมอื่น ๆ และมีความพรอมจะรับคานิยมใหม ๆ ที่ไมขัดแยงกับคานิยมของไทย ดังนั้นการเรียนรูที่จะ ยอมรับและเขาใจความแตกตางเหลานั้น คือหัวใจสําคัญที่จะทําใหเรามีชีวิตอยูในสังคมไดอยางมีความสุข ๖) ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศ คือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษามีความรู และทักษะดานการใชคอมพิวเตอร การใช computer software และอุปกรณในการทํางานเพื่อประมวลผล ขอมูล จัดเก็บขอมูลอยางเปนระบบ การสืบคนสารสนเทศ การใชเครือขายและเทคโนโลยีสารสนเทศ ความสามารถการใชเทคโนโลยีดิจิทัล (digital technology) คือ ความหลากหลายของทักษะที่เกี่ยวของสัมพันธ กันของการรูดิจิทัล (Digital literacy) ทักษะเหลานั้นอยูภายใต การรอบรูสื่อ (Media literacy) การรอบรู เทคโนโลยี (Technology literacy) การรอบรูสารสนเทศ (Information literacy) การรอบรูเกี่ยวกับสิ่งที่เห็น (Visual literacy) การรอบรูการสื่อสาร (Communication literacy) และการรอบรูสังคม (Social literacy) ๗) ทักษะอาชีพ และทักษะการเรียนรูตลอดชีวิต คือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษาเริ่มตนเรียนรูสิ่ง ใหม ๆ ดวยตัวเอง การทํางานโครงการ การทําวิจัย และการเรียนรูดวยการนําตนเอง เปนการฝกฝนอบรมการ เรียนรูตลอดชีวิตใหบัณฑิตแพทยไมวาจะอยูที่ไหน ในวัยไหนก็สามารถเรียนรูไดไมมีที่สิ้นสุดเพื่อการดํารงชีวิตให เขากับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๓ ๘)การถายทอดความรูคือการจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษาปฏิบัติกระบวนการแบงปนความรูที่ ถายทอดจากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่ง กลุมหนึ่งไปยังอีกกลุมหนึ่ง การถายทอดความรูจากผูรูไปยังผูที่ตองการ ความรู การจัดการเรียนการสอนใหนักศึกษามีทักษะการถายทอดความรูคือเริ่มตนดวยการสนับสนุนใหนักศึกษา เรียนรูรวมกันในกลุมเพื่อน พี่สอนนอง การเรียนรูรวมกันระหวางศิษยกับอาจารย ดวยการสรางนิสัยการ ถายทอดความรูดังกลาวแกนักศึกษาจะชวยสรางนิสัยนักศึกษาในการแสวงหาความรูในวิชาชีพที่ถูกตองแลว นํามาถายทอดความรูแกผูปวย ครอบครัว ชุมชนและผูรวมวิชาชีพตอไป จากความจริงที่วาการเรียนรูของศิษยไมเทาสิ่งที่ครูสอน ผูเรียน (ลูกศิษย) จึงจําเปนตองมีทักษะการ เรียนรูเชน การวางแผนการเรียน การเตรียมตัวกอนเรียน การมีสมาธิขณะเรียน การประเมินความรูของตนเอง ดวยตนเองและปรับปรุงตนเองดวยฝกการฟงและการถามอยางลึกซึ้งเพื่อนําไปปฏิบัติพัฒนาตนเองให เจริญกาวหนาตลอดไป อนาคตอยูที่ไหน คําสั่งสอนของพระพุทธองคกลาวไววากรรมในปจจุบันเปนผลจากกรรมในอดีต และ กรรมปจจุบันเปนเหตุใหเกิดกรรมในอนาคต อนาคตเปนสิ่งไมแนนอน สิ่งที่แนนอนคือทํากรรมปจจุบันใหดีแลว ผลกรรมดีจะตามมา คณาจารยคณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยสยามและโรงพยาบาลพระนั่งเกลา ไดทํากรรมดี ดวยการจัดประสบการณการเรียนรูแกนักศึกษาเพื่อสรางบัณฑิตใหมีคุณลักษณะตรงตามบัณฑิตแพทยที่พึง ประสงคไดแก ๑. ประพฤติตนอยางมีจริยธรรมเหมาะสมกับความเปนแพทย ๒. ประยุกตความรูในการเก็บรวบรวมและวิเคราะหขอมูล เพื่อการวินิจฉัย ดูแลรักษาและฟนฟูสมรรถภาพ ผูปวยอยางเปนองครวม สมเหตุผลและปลอดภัย ๓. สรางเสริมสุขภาพ ปองกันโรค ในระดับครอบครัว ชุมชน และประชาชน ๔. สื่อสารและสรางสัมพันธภาพที่ดีกับผูปวย ญาติและประชาชน ๕. สื่อสารและปฏิบัติงานรวมกับแพทยและบุคลากรในระบบสุขภาพ ๖. พัฒนาความรูความสามารถและพฤติกรรมในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมของตนเองอยางตอเนื่อง อัตลักษณของบัณฑิตแพทยมหาวิทยาลัยสยามคือ Professional, Leadership (collaboration, communication) Active Learning, Lifelong Learning, Internationalization (PLAI) และคํานิยมของ โรงพยาบาลพระนั่งเกลา Professional Practice, Network, Knowledge Management (PNK) การจัดการศึกษาหรือการเรียนการสอนใหบรรลุเปาหมายนั้นบุคลากรแตละคนตองปฏิบัติหนาที่ของตนให เต็มตามศักยภาพที่มีและจัดการเรียนการสอนใหไดตามแนวคิดในพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และฉบับแกไขเพิ่มเติม การจัดการเรียนการสอนตามทักษะ 8C, PLAI และ PNK นั้นมิอาจจัดการเรียน การสอนดวยวิธีหนึ่งวิธีใดเทานั้น แตตองจัดวิธีการจัดเรียนการสอนหลายรูปแบบ เพราะแตละแบบจะมีจุดเดนและ จุดดอยตางกัน คณาจารยควรหมั่นประชุมปรึกษาหารือเพื่อบูรณาการองคความรูในระบบตาง ๆ ใหสัมพันธ
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๔ กันแบบหลักสูตรเกลียวสวาน (Spiral Curriculum) และพัฒนาการจัดการเรียนการสอนที่ทําอยูแลวในปจจุบัน ใหมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นดวยการจัดการเรียนการสอนนักศึกษา เปนศูนยกลางการเรียนผูเรียนมีสวนรวม (student engagement) การเรียนแบบเชิงรุก การเรียนรูดวยการนําตนเอง อาจารยทําหนาที่เปนผูสนับสนุน การเรียนรู (facilitator) เปนกัลยาณมิตร (mentor) เปนผูฝกสอน (coacher) อาจารยเปนแหลงขอมูลความรู สนับสนุนใหนักศึกษามีสวนรวมกิจกรรมการเรียนการสอน สรางความสัมพันธการเรียนรูระหวางนักศึกษากับ นักศึกษา อาจารยกับศิษยและนักศึกษากับผูปวยและพัฒนาสื่อการเรียนรูตาง ๆ ใหทันสมัย อาจารยเปนผู อํานวยความสะดวกใหนักศึกษาแสวงหาความรูในดานตาง ๆ เชน ความจริง (fact) มโนทัศน (concept) ทฤษฎี (theory) หลักการ (principle) และการแกปญหา (problem solving) พรอมกับการนํานวัตกรรมการเรียนการ สอนการตาง ๆ มาชวยพัฒนาปรับปรุงพฤติกรรมหรือปรับเปลี่ยนทัศนคติของนักศึกษาใหทําความดี ความงาม ความถูกตอง การนําวิธีการวัดและประเมินผลแบบใหม ๆ ที่สงเสริมการเรียนรู เมื่อปฏิบัติไดดังกลาวก็มั่นใจไดวา บัณฑิตแพทยของคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยามจะเปนแพทยมืออาชีพ มีอัตลักษณคือ PLAI และ PNK ทํางานและดํารงชีวิตในสังคมอยางมีความสุข สุดทายแตไมทายสุดที่ผมขออัญเชิญพุทธพจนของพระพุทธเจามหาศาสดาโลกและคํากลาวของ อัลเบิรต ไอนสไตนนักวิทยาศาสตรโลกในตางกรรม ตางวาระไวเปนขอคิด ดังนี้ "What we are today comes from our thoughts of yesterday, and our present thoughts build our life of tomorrow: Our life is the creation of our mind." Siddhattha 543 BC "The distinction between past, present, and future is only a stubbornly persistent illusion." Albert Einstein 1955
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๕ ความสําคัญของการใชรางอาจารยใหญในวงการแพทย Roles of body donors in medical fields ศาสตราจารย นายแพทยธันวา ตันสถิตย ที่ปรึกษาคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม อาจารยใหญเปนผลจากการเอื้อเฟอมอบรางจากผูมีศรัทธาในกุศลบุญสุดทายที่ทานสามารถทําใหกับ มวลมนุษยชาติเมื่อทานไดจากโลกนี้ไปแลว เปนการเสียสละรางที่ทานทนุถนอมมาตลอดชีวิต โดยสามารถยอม ใหมีผูเขารับการอบรมเพื่อเปนบุกคลากรดานการแพทยที่ไมเคยรูจักกันมากอน ไมไดติดคางบุญคุณใด ๆ มา ชําแหละเรียนรูจากรางทาน และมีสวนรวมอนุโมทนาบุญจากญาติที่อนุเคราะหดําเนินการติดตอประสานงานมา ที่ศูนยรับรางจนไดรับเขามาเรียนเปนอาจารยใหญ ทั้งนี้สถาบันการศึกษาที่รับทานเขามามีพันธะที่จะตองดูแลให เกียรติทาน อยางเหมาะสมตลอดการศึกษาและพรอมประกอบพิธีทางศาสนาตามความเชื่อของทานจนสิ้นสุด กระบวนการ จะมีการรักษาสภาพอาจารยใหญเพื่อการเรียนรูตามลักษณะที่กําหนดไวตอนแรกรับเขา ๑. รักษาสภาพดวยการฉีดน้ํายาดองฟอรมาลินเพื่อใหคงสภาพไดนาน ควรทาน้ํายาใหชุมชื่นเสมอเพื่อไมให แหงจนแข็ง ถามีการฉีดเรซินผสมสีแดงเขาในหลอดเลือดแดง จะทําใหสามารถศึกษาขอมูลอางอิงทางกายวิภาค ศาสตรไดมาก สามารถใชเรียนกายวิภาคศาสตรและทําวิจัยเก็บขอมูลดานกายวิภาคศาสตรประยุกตได
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๖ ๒. รักษาสภาพดวยน้ํายาดองแบบนุม มีปริมาณฟอรมาลินนอยกวา ๔ เปอรเซ็นต ในน้ํายาดอง จะทําให สามารถรักษาชั้นของเนื้อเยื่อและขยับขอตอได ใชในการฝกหัตถการทางการแพทย ใสทอชวยหายใจ ฝกตอเนื่อง ซ้ํากันไดหลายคนจนกวาจะชํานาญ เหมาะกับหัตถการตามมาตรฐานของการฝกอบรมนั้น ๆ ฝกตรวจวินิจฉัยคลื่น ความถี่สูง เจาะน้ําไขสันหลัง ผาตัดทุกชนิด ยกเวนการสองกลองในลําไสที่ยังมีเศษอาหารคางอยูมาก จะสูญเสีย ความชื้นเร็ว เสื่อมสภาพมีกลิ่นมากขึ้นตามเวลาที่ผานไป ตองมีการดูแลใสใจเปนพิเศษหากตองใชซ้ําในวาระ ตอเนื่องตอไป ๓. รักษาสภาพดวยการแชแข็ง กอนใชตองรอจนน้ําแข็งละลายกอน มักตัดแยกมาใชครั้งเดียวในแตละสวน ของรางกาย หอทุกชิ้นกลับไปรวมกันรอเก็บเผาทําลายพรอมกันทั้งราง มักใชในการเก็บขอมูลวิจัยทางคลินิก สามารถสั่งมาจากตางประเทศไดโดยประสานกับทางกรมศุลกากรและการทาอากาศยาน กรณีที่สถาบันฝกอบรมไมมีผูเชี่ยวชาญ หรือสถานที่เหมาะสมพิเศษ ในการเก็บรักษาสภาพดวยน้ํายา ดองแบบนุมแบบที่สอง แตมีสถานที่ในการจัดเปนหองฝกหัตถการได เชน ปรับปรุงหองปฏิบัติการที่อาคาร ชิโนรส หองผาตัดที่โรงพยาบาลพระนั่งเกลา หรือหองผาตัดที่โรงพยาบาลธนบุรี แตหองฝกหัตถการเหลานี้ตอง แยกสวนออกมาจากหองผาตัดคนไข เพราะมาตรฐานการเคลื่อนยายราง และระบบระบายอากาศ ตองแยก เสนทาง ไมปนเปอนกับคนไขหรือผูเขาฝกอบรม การจัดหารางอาจไดจากผูบริจาคที่เสียชีวิตในโรงพยาบาลดวยโรคที่ไมติดตอแพรกระจาย โดยมีสําเนา ใบมรณบัตร สําเนายินยอมมอบรางจากญาติผูนําสง ผานการตรวจเลือดไวรัสตับอักเสบบี เชื้อเอชไอวี ไมมี ประวัติโรคระบาดควบคุมตามประกาศกฎกระทรวงสาธารณสุข และวัณโรค รางผูเสียชีวิตตามธรรมชาติที่มาจัด งานที่วัด และยอมใหใชศึกษาฝกหัตถการทางการแพทยไดในชวงเวลาหนึ่ง เชน สวดโลงเปลา ๓ - ๗ วัน รอ ฌาปนกิจได ๒ เดือน โดยเก็บรางในตูแชแข็ง ลบ ๒๐ องศา ที่ทําขนาดพอดีรางนอนตรง ในหองขาง ๆ หองฝก หัตถการ การฝกหัตถการทางการแพทยเปนการจําลองสถานการณที่พิสูจนแลววามีประสิทธิภาพมากที่สุด เทียบ ไดกับการฝกทางยุทธวิธีการทหาร และเหนือกวาการฝกดวยระบบ เวอรชวล เรียลลิตี้ อยางมาก สามารถสราง บุคลากรที่มีความคลองตัว ทํางานรวดเร็ว ผิดพลาดนอย ชํานาญในการใชเครื่องมือละเอียดออนบอบบาง กอใหเกิดประโยชนกับคนไขอยางมาก ปจจุบันศูนยฝกผาตัดทางการแพทยเปนมาตรฐานสากลที่ไดรับการจัดตั้งขึ้นในศูนยการแพทยที่ทันสมัย ทั่วโลกและมีในโรงเรียนแพทยเกือบทุกแหง สรางโอกาสทางธุรกิจและอาชีพที่เกี่ยวของใหคนรุนใหมอีกมากมาย ทั้งการวิจัยและการคิดคนเครื่องมือ และรูปแบบการรักษาพยาบาลใหม โดยเฉพาะที่ออกแบบตามโรคและความ ผิดปกติเฉพาะบุคคล ผูเขียนเองไดมีโอกาสออกแบบและใหคําแนะนําในการจัดตั้งศูนยฝกผาตัดในที่ตาง ๆ ทั่ว ประเทศไทย และหลายแหงในโลก ทั้งที่เกาหลี ญี่ปุน อเมริกา ฮองกง ซึ่งจะเปนมาตรฐานของการฝกอบรม หัตถการทางการแพทยตอเนื่องไปอีกนานตราบเทาที่แพทยตองทําหัตถการดวยตนเองในคนไขอยู
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๗ ทายที่สุดคุณความดีใด ๆ ที่ไดรวมดูแลกอตั้งกิจการดานการฝกอบรมในอาจารยใหญมาตลอดชีวิตจนมี สวนทําใหวงการแพทยเจริญรุดหนา เปนความปลอดภัยของผูปวย และความสุขของแพทยผูรักษาและญาติ ผูปวย ขอมอบอุทิศแดทานอาจารยใหญทุกทานที่ไดเกี่ยวของกันมาในสถานศึกษาทุกแหงที่มีสวนรวมอยางเต็ม ความสามารถ ขอบุญกุศลนั้นเปนไปตามความเชื่อของอาจารยใหญแตละทานและตอบสนองใหครอบครัว และ บุคลากรที่ตั้งใจเรียนฝกกับทาน ไดรับแตความสุขความเจริญกาวหนาในอาชีพการงาน สามารถอดทนฝาฟน อุปสรรค ความลําบากจนประสบความสําเร็จเปนขั้น ๆ ไป อดทนกับการปวยไขที่ผานเขามาในชีวิตอยาง ปลอดภัย ประสพความสุขตามอัตภาพไดตลอดไป
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๘ COVID-19 กับการเปลี่ยนแปลงของวงการสาธารณสุขไทย ศาสตราจารยเกียรติคุณ นายแพทยอมร ลีลารัศมี รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยสยาม กรรมการแพทยสภา อดีตคณบดีคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ณ วันที่ ๒๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๕ จากขอมูลขององคการอนามัยโลกแจงวา พบผูติดเชื้อ SARSCoV-2 ทั่วโลก จํานวน ๕๓๙,๘๙๓,๘๕๘ ราย มีผูเสียชีวิตจากโรคนี้ ๖,๓๒๔,๑๑๒ ราย และจนถึงวันที่ ๒๐ มิถุนายน ๒๕๖๕ มีผูไดรับวัคซีนโควิด-๑๙ ชนิดตาง ๆ จํานวน ๑๑,๙๑๒,๕๙๔,๕๓๘ ราย มีรายงานในวารสาร Lancet Infectious Disease ในวันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๖๕ วา การฉีดวัคซีนปองกันโรคโควิด-๑๙ ในปแรก (ระหวางวันที่ ๘ เดือนธันวาคม ๒๕๖๓-๖๔) ทําใหมีผูรอดตายจํานวน ๑๙.๘ ลานรายจากผูติดเชื้อ (ที่นาจะตาย) จํานวน ๓๑.๔ ลานราย ประเทศไทยเปนประเทศหนึ่งที่รวมมือกับองคการอนามัยโลกและตางประเทศในการฟน ฝาอุปสรรคตอสูกับโรคโควิด-๑๙ จนกระทั่งมาถึงวันนี้ ประเทศไทยประกาศใหโรคนี้เปนโรคประจําถิ่นไปแลว นับวา เปนการตอสูที่ทุกคนในชาติไดรวมมือกัน แบงปนกัน ศึกษา เรียนรูและตอยอด และทําการปองกันรวมกัน จนไดกลยุทธวิธีการในการตอสูกับโรคไดดีที่สุด เกิดผลกระทบทางลบนอยที่สุดในดานตาง ๆ ตามความเชี่ยวชาญ ของแตละคน แตละสถาบัน แตละองคกร แตละคณะกรรมการที่ตั้งขึ้น เพื่อชวยกันควบคุมโรคโดยมี ศบค. และ กระทรวงสาธารณสุขเปนแกนกลาง เกิดการเปลี่ยนแปลงหลายดานในวงการสาธารณสุขในระหวางการตอสูกับ โรคโควิด-๑๙ การเปลี่ยนแปลงบางอยางเกิดขึ้นชั่วคราวก็จะหายไป บางอยางจะยังคงอยูและมีการพัฒนา ตอเนื่องเพื่อใหการดูแลรักษาผูติดเชื้อและระบบสาธารณสุขดีขึ้น ขณะเดียวกันมีการพัฒนาเครื่องมือสื่อสาร เวชศาสตรจีโนม และปญญาประดิษฐมากอนที่จะมีการระบาดของโรคโควิด-๑๙ และไดมีการนําเทคโนโลยี เหลานี้มาใชมากขึ้นตามลําดับซึ่งจะนํามาสูการเปลี่ยนแปลงระบบและการทํางานของวงการแพทยและ สาธารณสุขตอไป ยอนกลับไปในชวงเวลา พ.ศ. ๒๕๖๓-๖๕ โรคโควิด-๑๙ จัดเปนโรคติดเชื้อไวรัสชนิดใหมที่กอโรคใน ระบบการหายใจและมีการระบาดอยางรวดเร็วไปทั่วโลก ทําใหผูติดเชื้อสวนใหญเจ็บปวยคลายโรคหวัด แตผูที่ไม มีภูมิคุมกันผูสูงวัยหรือมีโรคประจําตัวกลับเจ็บปวยรุนแรงจนถึงแกกรรมไดโดยเฉพาะผูที่มีโรคอวนและ/หรือมี โรคประจําตัวที่ทําใหการทํางานของอวัยวะที่สําคัญบกพรอง ทําใหสังคมไทยเกิดความตื่นตระหนกและหวาดกลัว ในระยะแรกของการระบาดของโรคนี้ ทุกคนรีบหาหนทางที่จะปองกันตนเอง ทั้ง ๆ ที่ยังมีขอมูลวิชาการดานโรค โควิด-๑๙ นอยมาก ตองอาศัยการเทียบเคียงกับขอมูลและประสบการณการดูแลรักษาโรคติดเชื้อไวรัสชนิดอื่นใน ระบบทางเดินหายใจเพื่อนําไปสูมาตรการควบคุมโรค แตก็ยังไมทันกาลกับการระบาดของเชื้อโรคและความ
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๘๙ ตื่นตระหนกของประชาชนและการดิ้นรนหาทางรอดจากการติดเชื้อใหตนเอง การระบาดระยะแรกในเดือน กุมภาพันธและมีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ ทําใหผูติดเชื้อกลายเปนที่รังเกียจของประชาชน แมแต“ผีนอย”ที่จะกลับมา เมืองไทยก็เปนบุคคลไมพึงประสงค คนในประเทศบางกลุมถึงกับขอปดประเทศและหามคนนอกประเทศเขา ประเทศไทย การควบคุมโรคในตอนนั้นมีความยากลําบากจนกระทรวงสาธารณสุขตองประกาศใหเปนโรคติดตอ รายแรง เพื่อเพิ่มอํานาจของบุคลากรทางการแพทยหรือเจาหนาที่ในการเขามาควบคุมโรคที่อาจจะกระทบถึง สิทธิสวนบุคคลได ตามราชกิจจานุเบกษา ประกาศ ณ วันที่ ๒๖ กุมภาพันธ พ.ศ. ๒๕๖๓ โดยกระทรวง สาธารณสุขประกาศใหโรคโควิด-๑๙ เปนโรคติดตออันตราย ลําดับที่ ๑๔ และรัฐบาลรีบหาวิธีปองกันประชาชน ในระดับชาติจากการเจ็บปวยของโรคนี้ ประกอบกับเชื้อ SARS-CoV-2 เปนเชื้อไวรัส RNA ที่ กลายพันธุไดบอย การระบาดทําใหเกิดการคัดเลือกเชื้อสายพันธุใหมที่สามารถแพรกระจายเกงกวาสายพันธุพอแมและยังทําใหเชื้อ สายพันธุใหมหลบหลีกภูมิคุมกันที่เกิดจากการติดเชื้อตามธรรมชาติหรือการฉีดวัคซีนไดดวย สงผลกระทบอยาง รุนแรงตอการควบคุมโรค การเลือกใชยาปองกันหรือรักษาโรคและเกิดความจําเปนที่ตองคงการใชวิถีชีวิตใหม แบบ D-M-H-T-T อยางตอเนื่อง (ซึ่งเปนการปองกันการติดเชื้อ) จนกวาการระบาดจะลดลงและไมพบเชื้อกลาย พันธุสายพันธุใหมหลังจากมีเชื้อ omicron BA.2 มาระบาด (คาดวา นาจะเปนสายพันธุสุดทายที่เกงที่สุดแลว?) ตั้งแตเริ่มตนของการระบาดมาจนถึงเดือนมิถุนายน ๒๕๖๕ นี้ วงการสาธารณสุขไทยและการดูแลรักษาผูติดเชื้อ มีการเปลี่ยนแปลงหลาย ๆ ดานเกิดขึ้นเพื่อตอบสนองและตอสูกับโรคระบาดโควิด-๑๙ ใหทันกาลและประสบ ความสําเร็จในระดับดีมาก จนทําใหองคการอนามัยโลกยกยองประเทศไทยวา เปนหนึ่งในประเทศที่ทําการ ควบคุมโรคนี้ไดดีมากจากการมีระบบสาธารณสุขที่เขมแข็ง ความรวมมือของนักวิชาการ และความพยายามที่จะ ไมทิ้งใครไวเบื้องหลังแมจะเปนประเทศที่จัดอยูในกลุมกําลังพัฒนาก็ตาม การเปลี่ยนแปลงของวงการสาธารณสุขไทยในยุคโควิด-๑๙ พอจะสรุปเปนหัวขอตาง ๆ ไดดังนี้ ๑. กําเนิดศูนยบริหารสถานการณโควิด–๑๙ (ศบค.) ในประกาศสถานการณฉุกเฉินฉบับแรกเมื่อวันที่ ๒๕ มีนาคม ๒๕๖๓ สํานักนายกรัฐมนตรีไดใหเหตุผลวา “บัดนี้ ทุกฝายเห็นวาสถานการณควรยกระดับขึ้นสูการ บังคับใชมาตรการขั้นสูงสุดไดแลว เพื่อวารัฐจะสามารถนํามาตรการอื่น ๆ มาบังคับใชเพิ่มขึ้นจากเดิม... จากความสับสนวุนวายของสังคม และการเสนอวิธีการดูแลรักษาและ ปองกันโรคนี้ของแตละหนวยงาน ของรัฐบาลยังไมเปนเอกภาพและ ขัดแยงในบางประเด็น ขอมูล วิชาการกับการตัดสินใ จท าง นโยบายยังไปกันคนละทาง จะเอา ทองเที่ยวและเศรษฐกิจนําหนา หรือเอาสุขภาพนําไปกอนแลวตาม
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๙๐ ดวยการเยียวยาเศรษฐกิจ บางครั้งติดขัดเรื่องขั้นตอนระเบียบกฎหมาย ขอบังคับทางราชการ ทําใหขยับไดยาก จึงมีการเชิญผูเชี่ยวชาญใน สายตาของนายกรัฐมนตรีมาประชุมหาหนทางออกที่ประชุมไดเสนอ ใหมีการสั่งการรวมศูนยจากรัฐบาลและเรงการสนับสนุนจากภาค ประชาชนเพื่อจํากัดผูติดเชื้อใหอยูกับที่หรือกักตัวในชุมชนและมีการ เวนระยะหางทางสังคม ที่ประชุมก็เสนอและสนับสนับสนุนใหมีการ จัดตั้งศูนยบัญชาการหนึ่งเดียว เปนการรวมผูนําและผูเกี่ยวของมารวม ศูนยเพื่อรวมกันใหเปนหนึ่งเดียวในการออกคําสั่งบัญชาการสูรบกับ โรคโควิด-๑๙ ไดแก การจัดตั้ง “ศบค.” และงดการชุมนุมในวันสงกรานต สื่อสายทําเนียบและสื่อทั่วไปให ขอมูลตาง ๆ นานา รวมถึงเปดเบื้องหลังกอนออก ๖ มาตรการสูไวรัสโคโรนา (COVID-19) พล.อ.ประยุทธ จันทร โอชา นายกรัฐมนตรี เชิญแพทย ผูเชี่ยวชาญของไทย ๕ ทาน มาใหคําปรึกษาและคําแนะนํา เพื่อวางมาตรการใน การปองกันการระบาดของไวรัสโคโรนา ซึ่งที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ไดอนุมัติใหปดโรงเรียน สถานศึกษา สถาบันกวดวิชา สนามมวย สถานบันเทิงระหวางวันที่ ๑๘-๓๑ มีนาคม ๒๕๖๓ เปนครั้งแรกในประเทศไทย สื่อ ตาง ๆ พาดหัวขาวเพื่อลดความตื่นตระหนกของสังคมดังนี้ “ฟงคุณหมอ เลิกเชื่อนักการเมือง” “รูจัก ๕ กุนซือ” “เปดตัว ๕ กุนซือทีมแพทยสูศึก COVID-19” ระดมอาจารยหมอ” ระดมสมอง “ครูแพทย” สูวิกฤติโควิด-๑๙ เปดภาพนายกฯ ถก“อาจารยหมอ”ชั้นนํา กอน คลอด ๖ มาตรการฝา‘โควิด-๑๙’ เรียกวา กูวิกฤติศรัทธาของรัฐบาลในการแกไขปญหาโรค ระบาดโควิด-๑๙ ไประยะหนึ่ง และสรางความมั่นใจใหประชาชนวา รัฐบาลแกไขปญหาตามหลักการวิชาการ โดยยึดสุขภาพเปนนโยบาย ตัวตั้งในระยะแรกของการระบาด ศบค. ชุดใหญยังคงอยูจนถึงเดือนมิถุนายน ๒๕๖๕ และ นาจะยังคงอยูจนถึงสิ้นปนี้ ๒. กําเนิดความรวมมืออยางกวางขวางระหวางหนวยงานของรัฐ เอกชน และสภาวิชาชีพทางการแพทย อยางที่ไมเคยมีมากอนในการออกมาตรการการดูแลรักษาและปองกันโรคโควิด-๑๙ และยังทําตอเนื่องจนถึง เดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๕ การใหหนวยงานภาครัฐออกมาตรการในดานการดูแลรักษาและการปองกันโรคโควิด-๑๙ เพียงฝาย เดียวอาจจะไมไดรับการยอมรับและอาจจะขาดความนาเชื่อถือจากประชาชนและผูรับไปปฏิบัติ ดังนั้นการออก มาตรการตาง ๆ จาก ศบค. กระทรวงสาธารณสุข หรือกรมตาง ๆ ในกระทรวงสาธารณสุข เชน กรมการแพทย เปนตน ไดผานการรับฟงความเห็น การตรวจสอบความถูกตองดานวิชาการ จากคณบดีคณะแพทยศาสตรตาง ๆ ผูเชี่ยวชาญหรือองคกรตาง ๆ มากมายนอกกระทรวงสาธารณสุข ทําใหเกิดจากความรวมมือดานวิชาการอยาง กวางขวางระหวางหนวยงานของรัฐและเอกชนอยางที่ไมเคยมีมากอนนํามาสูความนาเชื่อถือของมาตรการตาง ๆ
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๙๑ ที่กําหนดออกมาจากหนวยงานของรัฐ ในการออกมาตรการการดูแลรักษาและปองกันโรคโควิด-๑๙ และยังใช แนวทางนี้ในการทําอยางตอเนื่องจนถึงเดือนมิถุนายน ๒๕๖๕ ดังตัวอยางที่แสดงใหเห็น แนวทางเวชปฏิบัติการวินิจฉัย ดูแลรักษา และปองกันการ ติดเชื้อในโรงพยาบาล กรณีโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) สําหรับแพทยและบุคลากรสาธารณสุข CPG COVID-19 สําหรับแพทยและบุคลากรสาธารณสุข ฉบับปรับปรุงครั้งที่ ๒๓ (วันที่ ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๖๕) โดยความรวมมือของคณาจารยผูทรงคุณวุฒิจากหนวยงาน ตาง ๆ และผูแทนทีมแพทยที่ปฏิบัติหนาที่อยูหนางาน แนวทางปฏิบัติสําหรับสถานพยาบาลเรื่องการตรวจคัดกรอง โรคโควิด-๑๙ ในผูปวยทั่วไป และบุคลากรทางการแพทย ในชวงระยะเปลี่ยนผานสูโรคประจําถิ่น (วันที่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๖๕) เพื่อการเตรียมความพรอมใหสามารถกลับมาใหบริการได ภายใตสถานการณการเปลี่ยนแปลง ซึ่งการระบาดของโรคโค วิด-๑๙ จะเขาสูระยะ "โรคประจําถิ่น" กระทรวงสาธารณสุข โดยกรมการแพทยรวมกับ คณาจารย ผูทรงคุณวุฒิจาก คณะ แพทยศาสตรราชวิทยาลัยฯ สมาคมวิชาชีพ และภาคสวน ตาง ๆ ไดรวมจัดทํา แนวทางปฏิบัติสําหรับสถานพยาบาลเรื่อง การตรวจคัดกรองโรคโควิด-๑๙ ในผูปวยทั่วไปและบุคลากร ทางการแพทยในชวงระยะเปลี่ยนผานเขาสูโรคประจําถิ่น โดย เนนใหความสําคัญกับความปลอดภัยของผูใหบริการและรับ บริการ ความคุมคา ตระหนักถึงการใชทรัพยากรที่มีอยูอยาง สมเหตุสมผล โดยมีแนวทางการดําเนินงาน ดังนี้
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๙๒ การออกแนวทางปฏิบัติตาง ๆ ของกรมการ แพทยก็ใชความรวมมือดานวิชาการจากสภา วิชาชีพ ราชวิทยาลัยฯ สมาคม ชมรม และ โรงพยาบาลตาง ๆ ที่เกี่ยวของมาใหความเห็นและวางแนวทางปฏิบัติใหแกสถานพยาบาตาง ๆ ทั้งของรัฐและ เอกชน ในการดูแลรักษาผูปวย โดยไดทบทวนและปรับแนวทางการดูแลรักษาผูปวย ตามขอมูลวิชาการใน ประเทศ และตางประเทศ อยางตอเนื่อง ความรวมมือจากนักวิชาการ จาก หลายองคกร รวมกับกระทรวง สาธารณสุขยังคงอยูตอไปจนกวา โรคโควิด-๑๙ จะสงบลง เพราะ มาตรการตาง ๆ ที่ออกมาจาก ความรวมมือนี้นาเชื่อถือ มีการ ปรับเปลี่ยนไปตามสถานการณและ ไดมาจากองคกรและผูเชี่ยวชาญที่ เปนที่ยอมรับจากประชาชนและ บุคลากรทางการแพทย นอกจากนี้ ความรวมมือจากสภา วิชาชีพทางการแพทย ทําใหแพทย พยาบาล ทันตแพทย เทคนิคการแพทย สามารถฉีดวัคซีนโควิด-๑๙ ในสถานี กลางบางซื่อและในพื้นที่ตาง ๆ ที่จัด ใหมีการระดมฉีดวัคซีนอยางเรงดวน ใหประชาชน ใหไดวันละอยางนอย ๑๐๐,๐๐๐ รายขึ้นไปกลายเปนเรื่องที่ทําได การเปลี่ยนแปลงที่เกิดความ รวมมือกันอยางกวางขวางระหวางองคกรตาง ๆ และสภาวิชาชีพทางการแพทยคงจะหมดไปเมื่อโรคโควิด-๑๙ สงบลง แตนับเปนเรื่องที่นาชื่นชมและยกยองในยุคที่เกิดโรคระบาดโควิด-๑๙
๑๒ ป คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสยาม ๙๓ ๓. กําเนิดการใหขาวทุกวันจาก ศบค. และขอมูลจากผูเชี่ยวชาญหลายทานจากภาครัฐและเอกชนอยาง ตอเนื่องยาวนาน ผานทางสื่อสาธารณะตาง ๆ ทั้งวิทยุ หนังสือพิมพ โทรทัศนFacebook เปนตน เพื่อให ประชาชนไดเขาถึงขอมูลและเขาใจโรคโควิด-๑๙ ไดดีขึ้นและใหความรวมมือกับภาครัฐในการควบคุมโรคให เหมาะสมมากขึ้น ศบค. จัดใหมีโฆษกแถลงขาวสถานการณโควิด-๑๙ ทุกวันและแจงมาตรการตาง ๆ ที่ ศบค. ให ประชาชนรับทราบและปฏิบัติในเวลาเที่ยงวันทุกวันมาตอเนื่องยาวนานกลายเปนขาวที่ตองติดตาม ฟงทุกวันจน เหตุการณเขาสูสภาพปกติ และโควิด-๑๙ จะกลายเปนโรคประจําถิ่น จึงใหขาวไมถี่เหมือนเมื่อกอน อยางไรก็ตาม ขาวจาก ศบค. อาจจะเปนที่ถกเถียงในวงการวิชาการบาง ทําใหมีการนําขาวจาก ศบค. ไปวิเคราะหตอทั้งในเชิง ที่เห็นดวยหรือไมเห็นดวยตอไปอีกในสื่อตาง ๆ เนื่องจากมีการประกาศใช พ.ร.บ.คุมครองขอมูลสวนบุคคล หรือ Personal Data Protection Act B.E. 2562 (PDPA 2019) มีผลบังคับใชในวันที่ ๑ มิถุนายน ๒๕๖๕ จึงขอยกตัวอยางขอมูลจากสื่อตาง ๆ ดังกลาว จากผูเขียนทานเดียวเทานั้นในบทความนี้ ทั้ง ๆ ที่มีผูเชี่ยวชาญหลายทานมาใหความเห็นที่มีประโยชนมากในสื่อ สาธารณะแกประชาชนและภาครัฐอยางตอเนื่องตลอดมา ตัวอยางตอไปนี้จึงมีขอมูลของขาพเจาเพียงผูเดียวเพื่อ มิใหพาดพิงไปถึงบุคคลอื่นโดยไมจําเปน